Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
INGRESOS PÚBLICOS
2020-2021
Departament d’Economia
Donat el caràcter i la finalitat exclusivament docent i eminentment il·lustrativa de les explicacions a classe
d'aquesta presentació, els autors s’acull a l’article 32 de la Llei de propietat intel·lectual vigent respecte de l'ús
parcial d'obres alienes com ara imatges, gràfics o altre material contingudes en les diferents diapositives
1
Grup d'Innovació Docent en Economia dels Impostos (GIDEI) Fundamentos de Fiscalidad
OBJETIVOS
2
Grup d'Innovació Docent en Economia dels Impostos (GIDEI) Fundamentos de Fiscalidad
ÍNDICE
1. Introducción
3. Impuestos
Puntos clave
Bibliografía
3
Grup d'Innovació Docent en Economia dels Impostos (GIDEI) Fundamentos de Fiscalidad
1. INTRODUCCIÓN
El Sector Público para hacer frente a sus políticas de gasto,
pero éste además dispone de poder de coacción que le permite exigir a los
agentes privados el pago de tributos: impuestos (cap. I y II de ingreso),
tasas (cap. III de ingreso) y contribuciones especiales (cap. III de ingreso).
Es el ejercicio de este poder de coacción el que le permite obtener el
mayor volumen de recursos.
4
Grup d'Innovació Docent en Economia dels Impostos (GIDEI) Fundamentos de Fiscalidad
1. INTRODUCCIÓN
5
Grup d'Innovació Docent en Economia dels Impostos (GIDEI) Fundamentos de Fiscalidad
1. INTRODUCCIÓN
6
Grup d'Innovació Docent en Economia dels Impostos (GIDEI) Fundamentos de Fiscalidad
1. INTRODUCCIÓN
La financiación del gasto público vía emisión de deuda ha conducido a altos
niveles de deuda en 2005-2017 (% respecto al PIB)
7
Grup d'Innovació Docent en Economia dels Impostos (GIDEI) Fundamentos de Fiscalidad
1. INTRODUCCIÓN
8
Grup d'Innovació Docent en Economia dels Impostos (GIDEI) Fundamentos de Fiscalidad
2. PRINCIPALES CATEGORÍAS DE INGRESOS PÚBLICOS
2.1. Ingresos basados en el principio de autoridad o coacción
- Impuestos Ingresos que obtiene el sector público cuando
ejerce coacción sobre el sector privado y le obliga
- Impuestos afectados a realizar el ingreso.
- Tasas
- Contribuciones especiales
- Recargos y multas
2.2. Ingresos basados en el principio de mercado o voluntariedad
- Precios públicos Ingresos que obtiene el sector sin ejercer coacción
ni obligar a ningún sujeto a realizar ingreso.
- Ingresos por la venta de bienes
- Ingresos patrimoniales
- Venta de inversiones reales
- Activos financieros
- Pasivos financieros
2.3. Otros ingresos públicos
- Transferencias corrientes
- Transferencias de capital
9
Grup d'Innovació Docent en Economia dels Impostos (GIDEI) Fundamentos de Fiscalidad
2. PRINCIPALES CATEGORÍAS DE INGRESOS PÚBLICOS
2.1. Ingresos basados en el principio de autoridad o ingresos de carácter coactivo
• Impuestos
Sin contraprestación directa: el pago del impuesto no conlleva una contraprestación
Los ingresos son destinados a la financiación del conjunto del gasto público, sin especificar
Pueden tener un importante efecto redistributivo (por ejemplo, imposición directa)
• Impuestos afectados
Pueden tener contraprestación directa
Se destinan a financiar una actividad concreta
Ejemplo: cotizaciones sociales
• Tasas
Contraprestación directa: financian servicios concreto que percibe el sujeto pasivo
Obligada solicitud y obligada prestación: no puede ser prestado por el sector privado
Los ingresos percibidos serán como máximo el coste del servicio
Ejemplos: tasa expedición DNI, tasa de recogida de basuras, vados
• Contribuciones especiales
Contraprestación directa: beneficios de una inversión urbanística
• Recargos y multas
10
Grup d'Innovació Docent en Economia dels Impostos (GIDEI) Fundamentos de Fiscalidad
2. PRINCIPALES CATEGORÍAS DE INGRESOS PÚBLICOS
2.2. Ingresos basados en el principio de mercado o ingresos de carácter voluntario
• Precios públicos
Contraprestación directa: pago-percepción de un servicio o bien
Solicitud y prestación voluntaria: puede ser prestado por el sector privado
La Ley establece que el precio debe cubrir el coste del servicio, sino podría ser competencia desleal
Ejemplo: entrada museos, entrada gimnasios públicos
• Ingresos por la venta de bienes
Compra-venta de bienes y servicios
Ejemplos: venta publicaciones, venta impresos
• Ingresos patrimoniales
Procedentes de activos reales y financieros
Ejemplos: alquiler de bienes inmuebles, intereses de préstamos
• Venta de inversiones reales
Venta de bienes de capital (venta de un edifico o un solar público)
• Activos financieros
Procedentes del reintegro de préstamos y venta de activos financieros
Ejemplo: Reintegro de las CCAA al Estado mediante el Fondo de Liquidez Autonómico (FLA)
• Pasivos financieros
Procedentes del endeudamiento
Tiene contraprestación directa: ha de devolver el pasivo y pagar los intereses
11
Grup d'Innovació Docent en Economia dels Impostos (GIDEI) Fundamentos de Fiscalidad
2. PRINCIPALES CATEGORÍAS DE INGRESOS PÚBLICOS
2.3. Otros ingresos públicos
• Transferencias corrientes
Ejemplos. Transferencias del Estado a las CCAA para financia sus gastos generales (transferencia
generalista); transferencias de una CCAA a un ayuntamiento para financiar una asociación cultural
(transferencia afectada).
• Transferencias de capital
12
Grup d'Innovació Docent en Economia dels Impostos (GIDEI) Fundamentos de Fiscalidad
2. PRINCIPALES CATEGORÍAS DE INGRESOS PÚBLICOS
Delimitación de los ingresos públicos en base a los criterios de obligatoriedad y
contraprestación
Impuestos
Tasas afectados Impuestos
Contribuciones Especiales
Con contraprestación
Sin contraprestación
Recargos y multas
Precios públicos
Venta bienes
Ing. Patrimoniales Donaciones
Venta inversiones reales
Activos financieros
Pasivos financieros
13
Grup d'Innovació Docent en Economia dels Impostos (GIDEI) Fundamentos de Fiscalidad
2. PRINCIPALES CATEGORÍAS DE INGRESOS PÚBLICOS
Contraprestación
Con Cubren el El gasto financiado Capítulo
Ingresos Gasto que en concurrencia
contraprestación coste del genera beneficio Ejemplo
Oblig./Vol. financian individual o colectivo con el sector
directa servicio Ppto.
privado
Fundamentalmente
Impuestos afectados Obligatorios Contra. indirecta Específico NO aplicable NO I y II Cotizaciones SS
colectivo
Servicios Como
Precios Públicos Voluntarios SÍ Individual SÍ III Pago zonas azules
Públicos mínimo
Como
Venta de bienes Voluntario SÍ Individual SÍ III Fotocopias
mínimo
Venta inversiones
Voluntarios SÍ Todo NO aplicable Colectivo NO VI Venta inmuebles
reales
17
Grup d'Innovació Docent en Economia dels Impostos (GIDEI) Fundamentos de Fiscalidad
3. IMPUESTOS
Conceptos relacionados con el tipo impositivo
18
Grup d'Innovació Docent en Economia dels Impostos (GIDEI) Fundamentos de Fiscalidad
3. IMPUESTOS
Ejemplo de aplicación de la tarifa progresiva y de cálculo del tipo medio y
del tipo marginal
19
Grup d'Innovació Docent en Economia dels Impostos (GIDEI) Fundamentos de Fiscalidad
3. IMPUESTOS
3.3. Tipología de los impuestos
Clasificación de los impuestos en el Sistema Fiscal español
CRITERIO TIPO EJEMPLOS DEL SISTEMA FISCAL ESPAÑOL
I.R.P.F., I. Patrimonio
PERSONALES
SUBJETO
PASIVO REALES IVA, I. Transmisiones Patrimoniales, I. Especiales
RENTA GENERADA I.R.P.F., I. Sociedades
RENTA ACUMULADA Propiedad I. Patrimonio
BASE (RIQUEZA) Transmisión I Transmisiones Patrimoniales, I. Sucesiones y Donaciones
IMPONIBLE Gasto Personal
RENTA GASTADA General Monofásicos: Fabricantes, mayoristas, minoristas
(CONSUMO) Plurifásicos: IVA
Especiales Alcohol, Hidrocarburos, Tabaco
RECAUDATORIO O I.R.P.F, I. Patrimonio
ADMINISTRATIVO DIRECTOS
Personales (adaptados a la capacidad de pago del contribuyente) vs reales (recaen sobre objetos o actividades)
Directos vs indirectos: 1) existencia o ausencia de relación directa entre Administración y contribuyente; 2) gravan
una manifestación directa de la capacidad de pago (renta o patrimonio) vs gravan una manifestación indirecta
(consumo).
20
Grup d'Innovació Docent en Economia dels Impostos (GIDEI) Fundamentos de Fiscalidad
4. LOS PRINCIPIOS IMPOSITIVOS
4.1. Principio de equidad ( Tema 4)
21
Grup d'Innovació Docent en Economia dels Impostos (GIDEI) Fundamentos de Fiscalidad
4. LOS PRINCIPIOS IMPOSITIVOS
22
Grup d'Innovació Docent en Economia dels Impostos (GIDEI) Fundamentos de Fiscalidad
PUNTOS CLAVE
• Los ingresos públicos se definen a partir de una serie de características entre las que
destacan el hecho de ser obligatorios o voluntarios, si existe contraprestación directa o no
y, qué tipo de gasto financian y si dicho gasto presenta un beneficio individual o colectivo.
23
Grup d'Innovació Docent en Economia dels Impostos (GIDEI) Fundamentos de Fiscalidad
BIBLIOGRAFÍA BÁSICA
24
Grup d'Innovació Docent en Economia dels Impostos (GIDEI) Fundamentos de Fiscalidad