Está en la página 1de 16

Imatam

yachasunchik

 Kuska yuyarisunchik
 Verbo “kan”
 Sufijo “CHU”
- Kanmi / Manam kanchu
Retamitay, retamita,
retamitay (kutimanta)
Chulla sapi, achka
rama, retamitay
(kutimanta)…..
Chulla sapi kaspaykichu,
retamitay
Achka rama kaspaykichu,
retamitay
Waqachiwayta
munarqanki, retamitay
Llakichiwayta
munarqanki, retamitay
Wakallay waka, turullay
Imataq kay waytachapa sutin? turu (Kutimanta)
Verbo kan Tener

Kanmi= Sí tengo Manam kanchu=


No tengo
 ñuqapa Kanmi mamay Ñuqapa manam kanchu taytay.
……………………………………… ……………………………………
………………………………………
……………………………………
………………………………………
………………………………………
……………………………………
……………………………………… ……………………………………
……………………………………… ………………………………...
Uywa sutikuna

Añas = zorrino Lluthu = perdiz


Atuq = zorro Machaqway = culebra
Akatanqa = escarabajo Masu = murciélago
Allqu = perro Misi = gato
Anka = águila Usqhullu = gato silvestre
Challwa = pez Paqucha = alpacha
Chiwaku = zorzal Piki = pulga
Chiwchi = pollo Pillpintu = mariposa
Chiya = liendre Pichinku = pájaro
Hampatu = sapo Qalaywa /qaraywa= lagartija
Hukucha = pericote Qhallwa = golondrina
Kachikachi = libélula Sisi = hormiga
Kuntur = cóndor Tinti = saltamontes
Kuru = gusano Uwiha = oveja
Kuchi = chancho Urpi = paloma
Kukuli = Torcaza Usa = piojo
Lakatu = caracol
Llamkanapaq= para trabajar
Construya oraciones con “kanmi” y “manam kanchu” con los
vocabularios brindados.

____________________________ ____________________________
____________________________ ____________________________
____________________________ ____________________________
____________________________ ____________________________
____________________________ ____________________________
____________________________ ____________________________
____________________________ ____________________________
____________________________ ____________________________
____________________________ ____________________________
____________________________ ____________________________
____________________________
LOS POSESIVOS SINGULARES

-y (mi)
-yki (tu)
-n (su)
Verbo kan  Allin kawsay

Haber, existir  Llamkay

Kanmi Manam
kanchu
 kanmi kawsay  manam kanchu llakay
Verbo
Kan

Kanmi allin masiykuna Kanmi wasichay Kanmi sumaq aylluy


Verbo
Kan

Manam kanchu Manam kanchu Manam kanchu chinkana


wasi
qullqi mikuy
SUFIJO CHU Y SUS FUNCIONES

KAMACHIY=Orden,
TAPUKY=Interrogativo MANA NIKUY=Respuesta
mandato
negativa

Ejemplos:
Ejemplos:
Mana tususaqchu= No voy
Alexandrachu = ¿Es
a bailar Ejemplos:
Alexandra?
Manam rimasaqchu= No Waqay
Samanta=
voy a hablar llakiy
Uma =
rimay
Mikunki=
mikusaq=
Uma=
g
PREGUNTA
Anelchu ¿Es Anel?
Rociochu

Respuesta negat Respuesta positiva


Manam Anelchu Arí, Anelmi
Manam Rociochug Arí, Evelynmi
Tapunakuy
• Kaballoyki Kanchu • Arí, kawalluy kanmi
• Manam kawalluy kanmi

• Motoyki Kanchu • Manam motoy kanmi


• Arí, motoy kanmi

• Saraí, celularniyki kanchu • Arí, celularniy kanmi


Tapunakuy
• Junior, allquyki kanchu • Arí, allquy kanmi

• Kevin, qullqiyki kanchu • Manam qullqiy kanchu

• Jhoys, sachayki kanchu • Manam sachay kachu

• Otto, wasiyki kanchu • Arí, wasiy kanmi

• Evelyn, misiyki kanchu • Manam misiy kianchu


!Añaychayki!

Tupananchiskama

Huk punchawkama
AÑAYCHAKUYKICHIK

También podría gustarte