UNIVERSIDAD EVANGÉLICA DEL PARAGUAY

FACULTAD DE HUMANIDADES Y CIENCIAS DE LA EDUCACIÓN

SARAKI
Jessica Benítez – Fanny Villarreal

Lengua y Literatura Guaraní I y su Didáctica

LAMBARÉ - 2020
Peteî ára mymbakuéra oñani, oñani oho kokuépe, Tapiti
Kalo ohendu Mbarakaja Morotî oguerekomaha imemby.
Ryguasu Lili, Vaka Siri ha Kavaju Teki oĝuahê tenonderâ ha
ohecha Mbarakaja Morotî oñeno peteî mba’yry ári.
Morotî ohechavô ou iñangirû opu’â ha ohechauka imemby.
Mymbakuéra ohechâvô peteî mbarakaja’i oguerekóva tague
narâicha, ovy’a ha oporandu hikuáai héra. Morotî hei: héra
Saraki
Ohasavo ára ha ára, mbarakaja’i narâ okakuaa ohovo, ha’e itie’ŷ,
iñaña, iñe’êrei, omboaje'ỹ isy, mymbakuéra katu ndo hechasevéima
Sarakipe, he’i hikuáai:
- Pe mbarakaja itajasueterei ha ndohendúi isýpe
Morotî katu oῖko omopotῖ hapykuere, ha pe mbarakaja’i katu
oñembosaraisendevoi, ha he’i isýpe:
- Ambyatyta upei che mba’e ky’a.
Isy ndopenai hese ha ombyaty ha`eño imemby oñembosaraiha,
õguahê mboyve ijara kuéra.
Peteῖ árape, Morotî, hasy ha ndoikatúi omba`apo. Ha he’i
imembý:
- Tereho embyaty nde mba’e kuéra.
Saraki nohenduséi isýpe, ha’e iñakahatᾶsendevoi, ha omonguy’apa
hóga
Ka’arumie ou ijára, oike hógape ha ohetû peteî tyakuâ vai ha
ojuhu iky’apaite opárupi. Ijarakuéra ipochyeterei Sarakindi
omongy’a haguére, ha ogueraha chupe óga atukupépe oñapytῖ
chupe, oke hağua okape. Saraki katu oñembyasy, noimoâi
ojehúva chupe, upévare oñepyrû hasê, hesay omyenyhê korapy.
Pyhareve ijára oheja chupe oike hógape, ha Saraki
oñani ohóvo isy rendápe, ojerure chupe ani hağua
ipochy hendive, nohendúi haguére chupe.
Upe ára guive, Saraki oikuaa ojapova’erᾶha isy he’íva
chupe, oipytyvô va’erâha isýpe tembiapópe.
Ñanembo’éva: Ñane ñe’êrenduva’érâ ñande ru ha
ñande sy kuérape.
 Adjetivos Teroja Teroja moteîva Teroja Teroja Teroja
tekome’êva mba’éva papára kuaa’yva

Peteî X
mbarakaja’i 

Pe X
mbarakaja 
(Teroja techakarâ
tovakegua)

Ñande ru  X

Ne mba’e X
kuéra

Mbarakaja’i X        
narâ
 Ñe’ê Mbojoguáv Mbojojáv Mbo’ Mbojoavýv Mbotuicháv Je’ejey
porâ a a aváva a a
haipyre

Oñani,           X
oñani oho

Tague   X        
narâicha

Hesay         X  
omyenyh
ê korapy
 Ñe’ê Jahecháva Ñahetûva Ñañandúva Ñahendúva He’ê
temiandu

Tapiti Kalo       X   
ohendu

Ohetû peteî   X      
tyakuâ vai

Saraki oñani X       
ohóvo