Está en la página 1de 15

ISKAY SIMANA PACHA

Yachaq
masichakuna:
Yachachiq: María Eva
 Kuska yuyarisunchik
 Verbo kay, kachkay
- Kanmi / Manam kanchu
ACHAHALA
El alfabeto qichwa
Ejemplos:
KAY (SER) KACHKAY (ESTAR)

Ñuqa ka ni Ñuqa piñasqa kachkani


marc.verbal prim.pers
yo estoy molesto

Qam ka nki Qam kusisqa


kachkanki
raíz marc.verbal seg.pers

Pay* pay mi Pay puñuywan kachkan


él es
(*) Sufijo –m/mi. Él o ella está con sueño
Tiene dos
funciones
1) Afirma o
validador
2) Reemplaza
al verbo kay
Ejemplos con el verbo KAY
KAY (SER) Qam= tú
Ñuqa= yo
1. Qam SUMAQ
1. Ñuqa Alejandra kani KANnki
2. Ñuqa Piuramanta kani
2. Qam sumaq
3. Ñuqa Sechura llaqtapi tiyani
kanki
(habito)/ yachani Pay= él
4. Ñuqa UCSS nisqapi yachani
3. Paymi

4. Paymi
Allinllachu Rimay

Imaynallam kachkanki, masilláy

Hawkallam Kusisqam Llakisqam


Ñuqa hawkallam kachkani Qam
kusisqam kachkanki Pay
llakisqam kachkan
Rimay

Piñasqa Puñuywan Amisq Mancharisqa


a

Sinkasqa Unqusqa Yarqaywan

Qam puñuywan kachkanki masilláy


Pay yarqaywan kachkan
Ñuqa amisqa kachkani
RURANAPAQ
Ahora redacta oraciones con el verbo kachkay y los diferentes estados de
ánimo tomando el modelo de las anteriores imágenes.

ÑUQA QAM PAY ÑUQANCHIK


ÑUQAYKU _ QAMKUNA _ PAYKUNA
VERBO KACHKAY

• KACHKAY (ESTAR)

1. Ñuqa yarqaywan kachkani


Yarqaywan
2. Ñuqa amisqa kachkani

1. Qam mancharisqa
kachkanki
2. Qam unqusqa kachkanki Mancharisqa

1. Pay kusisqa kachkan


2. Pay sinkasqa kachkan
Kusisqa= alegre

Llumpay kusisqa Tumpa kusisqa


LLUMPAY LLAKISQA
CICLÓN
YAKURAYKU
MANCHARISQA
Pay kusisqa kachkan Pay
España suyumantam Pay
Piquém
!Añaychayki!

Tupananchiskama

Huk punchawkama

También podría gustarte