Está en la página 1de 4

Vector unitario normal a una superficie

Sea la superficie S definida por la función:

𝑆 ≡ 𝑓(𝑥, 𝑦, 𝑧) = 0
El vector unitario normal a la superficie lo calcularemos como:
∇𝑓
𝑛⃗ =
|∇𝑓|

Coordenadas cartesianas:
𝜕𝑓 𝜕𝑓 𝜕𝑓 ⃗
∇𝑓 𝑖+ 𝑗+ 𝑘
𝜕𝑥 𝜕𝑦 𝜕𝑧
𝑛⃗ = =
|∇𝑓| 2 2 2
√(𝜕𝑓 ) + (𝜕𝑓 ) + (𝜕𝑓 )
𝜕𝑥 𝜕𝑦 𝜕𝑧

Coordenadas cilíndricas:
𝜕𝑓 1 𝜕𝑓 𝜕𝑓 ⃗⃗⃗
∇𝑓 𝑒 +
⃗⃗⃗ 𝑒 +
⃗⃗⃗⃗ 𝑘
𝑛⃗ = = 𝜕𝑟 𝑟 𝑟 𝜕𝜃 𝜃 𝜕𝑧
|∇𝑓| 2 2 2
√(𝜕𝑓 ) + (1 𝜕𝑓 ) + (𝜕𝑓 )
𝜕𝑟 𝑟 𝜕𝜃 𝜕𝑧

Coordenadas esféricas:
𝜕𝑓 1 𝜕𝑓 1 𝜕𝑓
∇𝑓 𝑒 +
⃗⃗⃗ 𝑒 +
⃗⃗⃗⃗ 𝑒
⃗⃗⃗⃗⃗
𝜕𝑟 𝑟 𝑟 𝜕𝜃 𝜃 𝑟 · sin 𝜃 𝜕𝜑 𝜑
𝑛⃗ = =
|∇𝑓| 2 2
√(𝜕𝑓 ) + (1 𝜕𝑓 ) + ( 1 𝜕𝑓 2
𝜕𝑟 𝑟 𝜕𝜃 𝑟 · sin 𝜃 𝜕𝜑)

Sea la superficie S definida mediante 2 parámetros u y v:


𝑥 = 𝑓𝑥 (𝑢, 𝑣)
𝑆 ≡ {𝑦 = 𝑓𝑦 (𝑢, 𝑣)
𝑧 = 𝑓𝑧 (𝑢, 𝑣)

El vector unitario normal a la superficie lo calcularemos como:

𝑣 𝜕[𝑓𝑥 𝑖 + 𝑓𝑦 𝑗 + 𝑓𝑧 𝑘⃗ ] 𝜕[𝑓𝑥 𝑖 + 𝑓𝑦 𝑗 + 𝑓𝑧 𝑘⃗ ]
𝑛⃗ = 𝑑𝑜𝑛𝑑𝑒 𝑣 = ×
|𝑣 | 𝜕𝑢 𝜕𝑣
El vector -𝑛⃗ es también un vector unitario perpendicular a la superficie. Dependiendo de la
definición de los parámetro u y v el vector normal puede coincidir o tener sentido contrario
respecto al calculado mediante la técnica del gradiente.
⃗]
𝜕[𝑓𝑥 𝑖+𝑓𝑦 𝑗+𝑓𝑧 𝑘 ⃗]
𝜕[𝑓𝑥 𝑖+𝑓𝑦 𝑗+𝑓𝑧 𝑘
Los vectores 𝜕𝑢
𝑦 𝜕𝑣
son 2 vectores tangentes a la superficie de diferentes
direcciones. En general si conocemos 2 vectores 𝑎 𝑦 𝑏⃗ tangentes a la superficie en un punto, se

𝑎⃗ ×𝑏
puede obtener el vector unitario normal a la superficie como: 𝑛⃗ = ⃗|
|𝑎⃗ ×𝑏
Ejemplos
Vector normal a un plano
𝑓(𝑥, 𝑦, 𝑧) = 𝑎𝑥 + 𝑏𝑦 + 𝑐𝑧 + 𝑑 = 0

𝑎 · 𝑖 + 𝑏 · 𝑗 + 𝑐 · 𝑘⃗
𝑛⃗ =
√𝑎2 + 𝑏 2 + 𝑐 2
Vector normal a una circunferencia
𝑓(𝑥, 𝑦, 𝑧) = 𝑥 2 + 𝑦 2 + 𝑧 2 − 𝑅 2 = 0

2 · 𝑥 · 𝑖 + 2 · 𝑦 · 𝑗 + 2 · 𝑧 · 𝑘⃗ 2 · 𝑥 · 𝑖 + 2 · 𝑦 · 𝑗 + 2 · 𝑧 · 𝑘⃗
𝑛⃗ = =
√4𝑥 2 + 4𝑦 2 + 4𝑧 2 √4𝑥 2 + 4𝑦 2 + 4𝑧 2

𝑥 · 𝑖 + 𝑦 · 𝑗 + 𝑧 · 𝑘⃗
𝑛⃗ =
𝑅
En coordenadas esféricas:

𝑟−𝑅 = 0
∇𝑓 𝑒𝑟 + 0 · ⃗⃗⃗⃗
⃗⃗⃗ 𝑒𝜃 + 0 · ⃗⃗⃗⃗⃗
𝑒𝜑
𝑛⃗ = = = ⃗⃗⃗
𝑒𝑟
|∇𝑓| √(1)2 + (0)2 + (0)2

En ecuaciones paramétricas:

𝑥 = 𝑅 · cos 𝑢 · cos 𝑣
𝑦 = 𝑅 · cos 𝑢 · sin 𝑣
𝑧 = 𝑅 · sin 𝑢

𝜕[𝑓𝑥 𝑖 + 𝑓𝑦 𝑗 + 𝑓𝑧 𝑘⃗ ]
= −𝑅 · sin 𝑢 · cos 𝑣 𝑖 − 𝑅 · sin 𝑢 · sin 𝑣 𝑗 + 𝑅 · cos 𝑢 𝑘⃗
𝜕𝑢
𝜕[𝑓𝑥 𝑖 + 𝑓𝑦 𝑗 + 𝑓𝑧 𝑘⃗ ]
= −𝑅 · cos 𝑢 · sin 𝑣 𝑖 + 𝑅 · cos 𝑢 · cos 𝑣 𝑗
𝜕𝑣
𝜕[𝑓𝑥 𝑖 + 𝑓𝑦 𝑗 + 𝑓𝑧 𝑘⃗ ] 𝜕[𝑓𝑥 𝑖 + 𝑓𝑦 𝑗 + 𝑓𝑧 𝑘⃗ ]
𝑣= ×
𝜕𝑢 𝜕𝑣
𝑖 𝑗 𝑘⃗
= |−𝑅 · sin 𝑢 · cos 𝑣 −𝑅 · sin 𝑢 · sin 𝑣 𝑅 · cos 𝑢|
−𝑅 · cos 𝑢 · sin 𝑣 +𝑅 · cos 𝑢 · cos 𝑣 0
= (−𝑅 2 cos 2 𝑢 cos 𝑣)𝑖 + (−𝑅2 cos2 𝑢 sin 𝑣)𝑗
− (𝑅 2 sin 𝑢 cos 𝑢 cos 2 𝑣 +𝑅 2 sin 𝑢 cos 𝑢 sin2 𝑣)𝑘⃗
= (−𝑅 2 cos 2 𝑢 cos 𝑣)𝑖 + (−𝑅2 cos2 𝑢 sin 𝑣)𝑗 − (𝑅 2 sin 𝑢 cos 𝑢)𝑘⃗
= −𝑅 · cos 𝑢 (𝑅 · cos 𝑢 cos 𝑣 𝑖 + 𝑅 · cos 𝑢 sin 𝑣 𝑗 + 𝑅 · sin 𝑢 𝑘⃗ )
= −𝑅 · cos 𝑢 (𝑥 · 𝑖 + 𝑦 · 𝑗 + 𝑧 · 𝑘⃗ )

𝑣 −𝑅 · cos 𝑢 (𝑥 · 𝑖 + 𝑦 · 𝑗 + 𝑧 · 𝑘⃗ ) 𝑥 · 𝑖 + 𝑦 · 𝑗 + 𝑧 · 𝑘⃗
𝑛⃗1 = = =− = −𝑛⃗
|𝑣 | 𝑅 · cos 𝑢 √𝑥 2 + 𝑦 2 + 𝑧 2 𝑅
Vector normal a la superficie lateral de un cilindro
𝑓(𝑥, 𝑦, 𝑧) = 𝑥 2 + 𝑦 2 − 𝑅 2 = 0

2 · 𝑥 · 𝑖 + 2 · 𝑦 · 𝑗 + 0 · 𝑘⃗ 2 · 𝑥 · 𝑖 + 2 · 𝑦 · 𝑗 + 0 · 𝑘⃗
𝑛⃗ = =
√4𝑥 2 + 4𝑦 2 √4𝑥 2 + 4𝑦 2

𝑥·𝑖+𝑦·𝑗
𝑛⃗ =
𝑅
En coordenadas cilíndricas:

𝑟−𝑅 = 0

∇𝑓 𝑒𝜃 + 0 · ⃗⃗⃗
𝑒𝑟 + 0 · ⃗⃗⃗⃗
⃗⃗⃗ 𝑘
𝑛⃗ = = = ⃗⃗⃗
𝑒𝑟
|∇𝑓| √(1)2 + (0)2 + (0)2

En ecuaciones paramétricas:

𝑥 = 𝑅 · cos 𝑣
𝑦 = 𝑅 · sin 𝑣
𝑧=𝑢

𝜕[𝑓𝑥 𝑖 + 𝑓𝑦 𝑗 + 𝑓𝑧 𝑘⃗ ]
= 𝑘⃗
𝜕𝑢
𝜕[𝑓𝑥 𝑖 + 𝑓𝑦 𝑗 + 𝑓𝑧 𝑘⃗ ]
= −𝑅 · sin 𝑣 𝑖 + 𝑅 · cos 𝑣 𝑗
𝜕𝑣

𝜕[𝑓𝑥 𝑖 + 𝑓𝑦 𝑗 + 𝑓𝑧 𝑘⃗ ] 𝜕[𝑓𝑥 𝑖 + 𝑓𝑦 𝑗 + 𝑓𝑧 𝑘⃗ ] 𝑖 𝑗 𝑘⃗
𝑣= × =| 0 0 1|
𝜕𝑢 𝜕𝑣
−𝑅 · sin 𝑣 +𝑅 · cos 𝑣 0
= −𝑅 · cos 𝑣 𝑖 − 𝑅 · sin 𝑣 𝑗
𝑣 = −𝑅 · cos 𝑣 𝑖 − 𝑅 · sin 𝑣 𝑗 𝑥·𝑖+𝑦·𝑗
𝑛⃗1 = = =− = −𝑛⃗
|𝑣 | √𝑅 2 · cos2 𝑣 + 𝑅 2 · sin2 𝑣 𝑅

Vector normal a un paraboloide elíptico


𝑥2 𝑦2
𝑓(𝑥, 𝑦, 𝑧) = + − 𝑐𝑧 = 0
𝑎2 𝑏 2
2𝑥 2𝑦
2 · 𝑖 + 2 · 𝑗 − 𝑐 · 𝑘⃗
𝑛⃗ = 𝑎 𝑏
2 2
√ 4 + 4𝑦4 + 𝑐 2
4𝑥
𝑎 𝑏
En ecuaciones paramétricas:

𝑥 = 𝑎𝑢 · cos 𝑣
𝑦 = 𝑏𝑢 · sin 𝑣
𝑢2
𝑧=
𝑐
𝜕[𝑓𝑥 𝑖 + 𝑓𝑦 𝑗 + 𝑓𝑧 𝑘⃗ ] 2𝑢
= 𝑎 · cos 𝑣 𝑖 + 𝑏 · sin 𝑣 𝑗 + 𝑘⃗
𝜕𝑢 𝑐
𝜕[𝑓𝑥 𝑖 + 𝑓𝑦 𝑗 + 𝑓𝑧 𝑘⃗ ]
= −𝑎𝑢 · sin 𝑣 𝑖 + 𝑏𝑢 · cos 𝑣 𝑗
𝜕𝑣
𝑖 𝑗 𝑘⃗
𝜕[𝑓𝑥 𝑖 + 𝑓𝑦 𝑗 + 𝑓𝑧 𝑘⃗ ] 𝜕[𝑓𝑥 𝑖 + 𝑓𝑦 𝑗 + 𝑓𝑧 𝑘⃗ ] 2𝑢|
𝑣= × = | 𝑎 · cos 𝑣 𝑏 · sin 𝑣
𝜕𝑢 𝜕𝑣 𝑐
−𝑎𝑢 · sin 𝑣 𝑏𝑢 · cos 𝑣 0
2𝑏𝑢2 2𝑎𝑢2
=− cos 𝑣 𝑖 − sin 𝑣 𝑗 + (𝑎𝑏𝑢 · cos 2 𝑣 + 𝑎𝑏𝑢 · sin2 𝑣)𝑘⃗
𝑐 𝑐
2𝑏𝑢2 2𝑎𝑢2
=− cos 𝑣 𝑖 − sin 𝑣 𝑗 + 𝑎𝑏𝑢 𝑘⃗
𝑐 𝑐
2𝑏𝑢2 2𝑎𝑢2
𝑣 − 𝑐 cos 𝑣 𝑖 − 𝑐 sin 𝑣 𝑗 + 𝑎𝑏𝑢 𝑘⃗
𝑛
⃗⃗⃗⃗1 = =
|𝑣 | 2 2 2 2 2 2
√4𝑏 𝑢 ·2cos 𝑣 + 4𝑎 𝑢 ·2sin 𝑣 + 𝑎2 𝑏 2 𝑢2
𝑐 𝑐
2𝑥 2𝑦 ⃗ 2(𝑎𝑢 · cos 𝑣) 2(𝑏𝑢 · sin 𝑣) 𝑎𝑏𝑢
2 · 𝑖 + 𝑏2 · 𝑗 − 𝑐 · 𝑘 2 ·𝑖+ 2 · 𝑗 − 𝑐 · 𝑘⃗
𝑛⃗ = 𝑎 = 𝑎 𝑏 · 𝑐
2 2 2 2 2 2 2
√4𝑥4 + 4𝑦4 + 𝑐 2 √4(𝑎𝑢 · cos
4
𝑣)
+
4(𝑏𝑢 · sin 𝑣)
4 + 𝑐2 √𝑎 𝑏2 𝑢
𝑎 𝑏 𝑎 𝑏 𝑐
2𝑏𝑢2 2𝑎𝑢2 ⃗
= 𝑐 · cos 𝑣 · 𝑖 + 𝑐 sin 𝑣 · 𝑗 − 𝑎𝑏𝑢 · 𝑘 = −𝑛 ⃗⃗⃗⃗1
4𝑏 2 𝑢 2 · cos 2 𝑣 4𝑎 2 𝑢 2 · sin2 𝑣
√ + + 𝑎2 𝑏 2 𝑢2
𝑐2 𝑐2

Anexos
Coordenadas cilíndricas

0 ≤ 𝑟 < ∞; 0 ≤ 𝜃 ≤ 𝜋; 0 ≤ 𝜑 ≤ 2𝜋

También podría gustarte