Está en la página 1de 16

Universidad Andrés Bello

Facultad de Educación y Ciencias Sociales


Escuela de Psicología
EJE DE FORMACIÓN: GÉNERO Y DESIGUALDAD

Postnatal y Mercado Laboral: Una mirada a las brechas y discriminación


hacia la mujer entre el año 2010 al 2020 en Chile

Susana Cerda Canales


Catalina Noguera Olivares
María Cecilia Pinto Figueroa
Lizette Pinto Pinochet
Dominique Pollmann Roig
José Ramos Barraza
Elizabeth Vera Jara

Prof. Mariela Gatica Guerra

Abril 2023
Índice

Problemática a resolver..................................................................................................................1

Objetivo de investigación................................................................................................................2

Objetivo Específicos...................................................................................................................2

Corpus de Análisis..........................................................................................................................2

Referencias......................................................................................................................................5
Problemática a resolver

La familia es el núcleo de la sociedad, ¿no? ¿Cuantas veces hemos escuchado esta frase? Nos
imaginamos que en múltiples ocasiones. Sin embargo, los roles que esta familia posee no son los
mismos cuando hablamos de la maternidad y la paternidad. Lo anterior ocurre, dentro de otros
motivos, producto de las mismas exigencias que la sociedad nos ha ido imponiendo con el
transcurso de los años. ¿Será la misma carga fisica, emocional y cognitiva que se lleva una
madre y un padre al momento de tener un hijo? Creemos que la respuesta es no, y es que la
maternidad involucra una serie de factores que son interesantes de analizar en un informe como
este.

La maternidad es un hecho relevante en la vida de las mujeres y puede afectar su situación


laboral y económica, como también, otros aspectos de su vida cotidiana. De acuerdo con Poduje
y Walker (2004) este proceso no ha sido fácil considerando los problemas que genera, por un
lado, su condición de madre, dueña de casa y trabajadora, y por otra, la discriminación a la que
suele enfrentarse, ya sea por hechos aislados o frente a elementos discriminatorios hacia el
trabajo de la mujer y su empleabilidad.

En Chile, existe una brecha en el mercado laboral entre hombres y mujeres, y se ha demostrado
que las mujeres que son madres tienen más dificultades para acceder a empleos bien
remunerados y para ascender en sus trabajos (Aguirre, et al., 2021). Además, el período de
postnatal, que es un derecho para las mujeres en Chile, también puede ser un momento de
discriminación y exclusión en el mercado laboral.

Es, por lo anterior, que resulta importante investigar y comprender la relación entre la
maternidad, el postnatal y el mercado laboral en Chile enel período de tiempo que comprende
2010 al 2020. Lo anterior con la finalidad de identificar las brechas y discriminaciones que
enfrentan las mujeres en esta situación.

Esta revisión puede aportar a la discusión relacionada con la igualdad de género y el acceso de
las mujeres al mercado laboral, así como invitar a los lectores a fomentar una cultura
organizacional más inclusiva y equitativa. Asimismo, se podría relevar situaciones que fomenten
una nueva mirada hacia la mujer y el postnatal.
Objetivo de investigación

- Analizar las brechas y discriminaciones que enfrentan las mujeres en Chile en relación al
postnatal y su situación en el mercado laboral entre los años 2010 a 2020.

Objetivos Específicos

- Identificar las barreras que enfrentan las mujeres en el acceso y permanencia en el mercado
laboral en el período de postnatal.

- Analizar las diferencias salariales y de condiciones laborales entre hombres y mujeres que son
padres y madres.

- Evaluar el impacto del postnatal en la carrera profesional de las mujeres en Chile, como es el
acceso a puestos de liderazgo y toma de decisiones en el ámbito laboral.

Corpus de Análisis

De acuerdo al Instituto Nacional de Estadísticas (INE, 2015), Chile presenta una de las menores
tasas de participación laboral femenina en el mundo con un 43,5%, la que además se encuentra
por debajo del promedio en América Latina que posee un 53,8%. Por otro lado, señala que en
Chile también existe un brecha salarial del 26,3% entre hombres y mujeres que desempeñan una
misma función en un mismo cargo, lo que afecta directamente a las dimensiones del
autoconcepto, autoimagen, autoestima, autoeficacia, y se traduce en menos desarrollo personal-
educacional y familiar (Leyton y Valencia, 2013). Las mujeres que deciden emprender también
se encuentran en desventaja respecto de sus pares masculinos, ya que de acuerdo con la Encuesta
de Microemprendimiento (INE, 2020), el 57% de las emprendedoras tiene negocios informales,
lo que significa una menor seguridad laboral y previsional. Además, el 65% de estas
emprendedoras tiene ingresos inferiores al salario mínimo (frente al 43% y el 38% de los
hombres). En la mayoría de los casos, la decisión de iniciar una empresa se justifica por la
búsqueda de una mejor compatibilización con las labores domésticas y de cuidado y, en
consecuencia, estos emprendimientos son realizados mayoritariamente en sus mismas viviendas.
Actualmente el Boletín Estadístico de Empleo Nacional realizado por el INE (2023) publicó su
último trimestre noviembre 2022 - enero 2023 destacando que la tasa de desocupación femenina
alcanzó 8,6%, aumentando 0,9 puntos porcentales en el período producto del ascenso de 6,5% de
la fuerza de trabajo mayor al de 5,5% registrado por las mujeres ocupadas. Al mismo tiempo, las
desocupadas se expandieron 18,9%, incididas por las cesantes (18,0%) y aquellas que buscan
trabajo por primera vez (25,3%). Por su parte, las tasas de participación y ocupación se situaron
en 51,0% y 46,6%, incrementándose 2,7 y 2,0 puntos porcentales en cada caso. Las mujeres
fuera de la fuerza de trabajo tuvieron una reducción de 4,3%, influidas por las inactivas
habituales y las iniciadoras.

Si bien en los últimos años ha existido un aumento en cuando a la incorporación de la mujer en el


mercado laboral, en la actualidad sigue existiendo un problema de discriminación y exclusión
que afecta a millones de mujeres en la inserción laboral. Es por ello que es necesario buscar
alternativas para lograr desarrollar un mercado laboral equitativo, que se haga cargo de las
diferencias con el objeto de generar condiciones de trabajo decentes para todas las personas que
accedan a él.

Ahora la pregunta que debemos plantearnos es, ¿por qué sucede esto? Para intentar responder a
esta interrogante, lo evaluaremos desde la pespectiva del embarazo y los permisos postnatales
entregados en el país y, para ello, debemos primero identificar en qué consiste este permiso.

El 17 de octubre de 2011 fue publicada en el Diario Oficial la Ley Nº 20.545, conocida como la
nueva Ley de Permiso Postnatal Parental (Biblioteca del Congreso Nacional de Chile [BCN],
2022). Este es un permiso de doce semanas (84 días) al que tiene derecho la trabajadora, a
continuación del postnatal, con pago de subsidio que reemplaza su remuneración. Este permiso
se puede usar por media jornada, donde aumenta a 18 semanas (126 días), recibiendo la mitad
del subsidio señalado y, a lo menos, el 50% de las remuneraciones pactadas en el contrato. Por
otro lado, se la da opción de que si ambos padres son trabajadores, el padre puede hacer uso de
este permiso si la madre así lo decide.

Por otra parte, la Superintendencia de Seguridad Social (SUSESO, 2015) señala que si el
trabajador tiene a su cuidado un menor de edad, por habérsele otorgado judicialmente la tuición o
cuidado personal como medida de protección al niño o niña o en virtud de su adopción, también
tendrá derecho al permiso postnatal parental.
En este sentido cabe mencionar que de los puntos expuestos anteriormente debemos agregar el
estrés económico y emocional al ver mermado el desarrollo personal de la madre en pos de un
cuidado consciente e integral del recien nacido. Lo anterior sin contar que el recien nacido puede
tener sus propias enfermedades fisiologicas o complicaciones biológicas. Cuando ocurre lo que
recién se menciona, las madres tienden a dejar de lado su desarrollo personal y se enfocan en la
salud de su hijo. El estudio realizado por Ball y Wright (1999, como se citó en Aedo, 2007) hace
referencia a dicha situación, evidenciando la frecuencia y el tipo de patologías que se desarrollan
en los recién nacidos. Éstas son de tracto respiratorio, otitis media y enfermedades
gastroinstestinales. Cuando los bebés han desarrollado alguna de estas tres enfermedades o
cualquier otra que se presente, la madre se ve con la necesidad de pedir licencia en su trabajo
para los cuidados de su hijo. Lo anterior es una desventaja para su desarrollo profesional, ya que,
en ocasiones, se podría presumir la extensión del post natal y la continuación con una licencia
médica durante un período más prolongado de lo necesario.

En nuestra realidad chilena cientos de mujeres sufren a diario las inflexibilidades del sistema, en
donde las estadísticas presentadas anteriormente nos indican que, hasta el momento, en vez de
disminuir estas brechas (como debería ser considerando los tiempos actuales en donde, se
supone, los derechos tendrían que ser equitativo para ambos géneros) sólo han continuado. A
pesar de que ha existido un incremento en la incorporación de la mujer en estos tiempos
postmodernos en el ámbito laboral, no podemos considerar ello como una victoria ni mucho
menos una erradicación de los problemas que las mujeres chilenas continúan viviendo día a día
en esta área.

Como se puede observar según lo descrito a lo largo del corpus de este informe, existen
diferencias notorias hacia las mujeres que han sido madres recientemente e incluso en aquellas
que están en edad fértil. La situación es lamentable para la realidad de nuestro país. Por esta
razón estamos todos llamados a discutir estos temas que son tan importantes para cientos y
millones de mujeres en Chile.

A continuación, se presentará el marco teórico de este informe donde se podrán reconocer las
principales formas de resistencia, ya sea de manera social o individual, que repercuten
directamente en el desarrollo personal y profesional de las mujeres embarazadas o en aquellas
que ya son madres.
2. Analizar las esferas de resistencia a diversos órdenes de género imperantes en la sociedad

contemporánea, tanto a nivel de sujetos individuales como colectivos.

Indicador de logro:

2.1. Reconocen las principales formas de resistencia social (e individual) a los órdenes de género que

imperan en la sociedad.

Estructura Preliminar de Marco Teórico

- Conceptos fundamentales de género y discriminación en el ámbito laboral Heteronorma

- Revisión de la ley Chile respecto al postnatal  Protección de los derechos de las mujeres en el ámbito laboral.

- Estado del arte: Investigaciones sobre la brecha de género en el mercado laboral de Chile - en relación con el postnatal.

Barreras / Referencia ante del 2010 pero debe estar enfocado entre el 10-22
- Identificación de las barreras que enfrentan las mujeres en el acceso y permanencia en el mercado laboral en el período de postnatal.

- Revisión de las políticas / prácticas laborales que mantienen estas barreras

Brecha salarial/ Referencia ante del 2010 pero debe estar enfocado entre el 10-22

- Estado del arte / investigaciones de las diferencias salariales y de condiciones laborales entre

hombres y mujeres que son padres y madres  postnatal

- Identificación de los factores que contribuyen a estas diferencias.

Impacto en la carrera profesional / Referencia ante del 2010 pero debe estar enfocado entre el 10-22

- Revisión sobre el impacto del postnatal en la carrera profesional de las mujeres en Chile.

- Factores que influyen en el acceso de las mujeres a puestos de liderazgo y toma de decisiones en el ámbito laboral.
Estas son en extensión 2300 palabras / 7 hojas app
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Vestibulum orci dolor, fringilla nec
aliquam non, tristique non purus. In et tristique dui. Praesent vel sapien enim. Sed aliquet felis
sed luctus scelerisque. Praesent id vehicula mi. Nunc malesuada rhoncus erat, et ullamcorper nisi
congue eget. Maecenas laoreet porta risus a gravida. Nam eu arcu suscipit, fermentum arcu
semper, ornare metus. Aliquam sit amet augue odio. Aenean cursus tincidunt vestibulum. Morbi
vestibulum ornare lorem, non vehicula quam tincidunt sit amet. Quisque volutpat pellentesque
nisl id posuere. Integer tempus ultrices lorem, vel cursus arcu vehicula at. Nulla euismod dui ut
odio ultrices, quis pellentesque neque lobortis. Mauris eu neque vel nisi cursus laoreet. Donec
semper nec justo ac placerat.

Sed non nisl ipsum. In et augue egestas, elementum justo nec, maximus tellus. Duis a ipsum
dolor. Morbi ac dui in nisl semper pharetra. Donec sed urna arcu. Aenean lobortis nulla eu sem
tristique imperdiet sed ac tortor. Quisque egestas lectus non ultrices sollicitudin.

Nulla facilisi. Curabitur lacinia dictum fermentum. In hac habitasse platea dictumst. Ut in est in
elit feugiat dapibus. Donec semper, dolor nec lacinia vulputate, nisl lectus ornare lacus, non
condimentum leo tortor eu lacus. Praesent aliquam est augue, non malesuada nibh tincidunt at.
Quisque justo lorem, accumsan vel vehicula ac, finibus eget eros. Proin id euismod mauris. Sed
ligula elit, pulvinar et euismod et, luctus sit amet quam. Pellentesque egestas eu tortor fermentum
lobortis. Cras a hendrerit lacus. Donec commodo nisi velit, eu vulputate erat gravida ut. Aenean
quis magna arcu.

Praesent venenatis, elit in interdum fermentum, lacus arcu volutpat quam, non hendrerit diam
mauris vel ligula. Etiam interdum nisl eget est elementum, sed ornare velit feugiat. Nullam
iaculis, urna ut lobortis eleifend, massa nibh auctor risus, sit amet finibus risus nisl vel massa.
Proin eu tellus eros. Sed elementum eu metus ut congue. In hac habitasse platea dictumst. Fusce
ac lorem non elit efficitur tincidunt eu a justo. Fusce non arcu mollis dolor convallis vulputate.
Orci varius natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Maecenas
eros sem, molestie efficitur tincidunt vel, euismod vehicula diam. Nunc nec interdum orci.

Quisque bibendum massa erat, at ornare nulla porta nec. Aenean viverra condimentum suscipit.
Pellentesque egestas eleifend dapibus. Donec sagittis varius justo non auctor. Aenean vel enim
arcu. Etiam sit amet odio eget eros efficitur tristique. Nam consequat ullamcorper rhoncus.
Quisque sed lobortis nibh, id imperdiet tellus.

Praesent at vestibulum ipsum. Fusce cursus tempor lorem et bibendum. Sed et elementum
mauris, a aliquam justo. Cras ac elementum orci. Donec mollis, erat ut convallis finibus, mi diam
blandit nulla, sit amet pulvinar erat risus vitae nulla. Maecenas elementum, lorem eget rutrum
elementum, mi nulla fermentum lorem, ut congue nisl augue in diam. Vivamus a aliquet arcu.
Phasellus tincidunt volutpat velit eu tincidunt. Ut quis suscipit magna, ac convallis sapien.
Vivamus vel lorem tellus. Morbi et sodales turpis. Praesent bibendum lacus lorem, et venenatis
massa tempus ac.

Proin vel nisi sed est vestibulum vulputate. Morbi euismod tellus purus, eu ultrices tellus mollis
vitae. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Pellentesque luctus nibh nec
ipsum mattis viverra. Morbi ut libero lorem. Donec in justo vel odio blandit varius. In at tortor
mollis, auctor mi nec, consequat est. Nullam consequat lectus est, ut ornare erat dignissim ac.
Pellentesque sit amet sagittis turpis. Aliquam rutrum ligula quis suscipit ullamcorper. Sed
ultricies lacinia varius. Donec et ex sed ligula tempus congue quis blandit quam. Nam
condimentum, sem nec ultrices imperdiet, nunc ante iaculis nisl, vitae tempus tellus nibh et eros.
Quisque rutrum placerat quam sit amet convallis. Fusce molestie lacus tortor, nec tincidunt ante
vulputate nec. Vestibulum mattis elementum enim, a blandit orci maximus non.

Praesent ligula nibh, consequat vitae ex non, condimentum rhoncus nunc. Vivamus venenatis
volutpat consequat. Aliquam placerat libero justo, et volutpat leo euismod eget. Sed hendrerit
molestie justo, id posuere dolor lacinia quis. Sed urna mi, ultrices vel blandit convallis, pretium
vel justo. Phasellus arcu massa, commodo vitae laoreet nec, consectetur sit amet ante. Ut ut
efficitur risus, non efficitur massa.
Nulla facilisi. Quisque hendrerit aliquam diam id aliquet. Vivamus et faucibus velit, sed aliquam
orci. Fusce lacus erat, feugiat sit amet ex eget, tincidunt tempor quam. In hac habitasse platea
dictumst. Phasellus tempor molestie enim ac consectetur. Orci varius natoque penatibus et
magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Quisque faucibus metus at elementum
viverra. Nullam id blandit risus, ut dignissim sapien. In feugiat mattis quam a tristique. Etiam
interdum odio vel commodo porta. Nunc at semper felis. Cras justo tellus, aliquet non odio a,
consectetur eleifend odio. Pellentesque sollicitudin nisi felis, sed bibendum nunc interdum a. Ut
volutpat eu nibh non mollis. Proin faucibus ex eleifend vestibulum rhoncus.

Suspendisse faucibus lorem nec luctus sodales. Duis ac purus nisi. Aenean nec diam sem. Integer
at gravida magna. Mauris viverra orci sapien, ut dapibus libero aliquam eu. Duis pellentesque,
metus ac imperdiet blandit, nunc leo finibus magna, nec ultricies ipsum neque at nisi.
Pellentesque habitant morbi tristique senectus et netus et malesuada fames ac turpis egestas.
Mauris fringilla odio convallis lorem aliquet consectetur. Suspendisse tristique placerat mollis.
Fusce a massa rutrum, pulvinar eros a, blandit sem. Suspendisse lectus dui, mollis id ex ac,
consectetur porta nunc. Aenean egestas nec augue sit amet elementum.

Nulla hendrerit sem in aliquet tempor. Nulla pharetra aliquet nisi, in laoreet ex maximus
volutpat. Phasellus luctus sodales erat, a accumsan magna tincidunt in. Ut non lectus vitae nisl
vehicula vulputate eget at sapien. Duis ornare gravida nulla id fermentum. Nullam viverra purus
in nunc fringilla ornare. Quisque pretium felis quis quam fringilla, in bibendum justo tincidunt.
Cras venenatis lacinia ipsum vel imperdiet. Donec non lorem metus. Fusce tortor justo,
accumsan vel orci vel, fringilla pulvinar lacus. Quisque vulputate tincidunt turpis, nec hendrerit
urna tristique vel. Maecenas sodales ex vel ante viverra laoreet. Proin molestie odio velit, a
lacinia justo feugiat ut. Suspendisse turpis justo, blandit id sem id, tempor tristique nibh.

Nulla vel justo egestas, faucibus metus eget, feugiat urna. Suspendisse tincidunt velit nec ipsum
posuere laoreet. Morbi accumsan varius metus ac mollis. Morbi neque metus, rutrum a luctus
vitae, volutpat suscipit augue. Ut non ante mauris. Nullam hendrerit, augue ullamcorper
scelerisque sollicitudin, ipsum erat fringilla felis, vitae suscipit elit arcu et lacus. Quisque
sollicitudin a metus a rutrum.

Sed aliquam tellus id lorem fermentum, at laoreet purus faucibus. Donec hendrerit gravida nunc,
a facilisis mauris gravida vitae. Fusce aliquet, nisl non pretium aliquam, urna neque hendrerit
lorem, eget condimentum lorem tortor eget ipsum. Nunc mattis ligula sed molestie ultricies.
Aenean sagittis et magna et fringilla. Maecenas scelerisque lectus a nisl lacinia, sit amet pharetra
est consequat. Phasellus faucibus fringilla luctus. Mauris erat mauris, varius vitae vehicula vitae,
rhoncus ut arcu.

Integer rutrum lectus neque, at congue lacus dignissim quis. Mauris ac lectus at erat consequat
tristique ac nec ex. Sed ut nisl interdum, molestie libero ut, vulputate lorem. Etiam facilisis arcu
non mauris varius imperdiet et a lorem. Nullam bibendum sapien urna, vitae rutrum ante
commodo in. Duis commodo mollis placerat. Etiam vitae est lacus. Curabitur nunc mi, dapibus a
diam at, sodales fringilla ligula. Vivamus mollis metus sit amet ex rutrum, vel lobortis leo
pharetra.

Curabitur efficitur rhoncus eros sit amet bibendum. Maecenas ut imperdiet est, eu tincidunt urna.
Nulla ullamcorper vel urna eu facilisis. Nunc lacus felis, eleifend ac mattis accumsan, tincidunt
non nisl. Mauris vel euismod ligula. Sed hendrerit pulvinar neque, ut laoreet odio ornare eu.
Interdum et malesuada fames ac ante ipsum primis in faucibus. Donec tempor venenatis augue,
ac suscipit libero fermentum sed. Fusce eu eros interdum, tempus elit id, egestas mi.

Proin id lacinia nisi. Morbi eget nulla at ante egestas vestibulum. Sed egestas nunc vel consequat
ultricies. Nulla a leo vitae nisl luctus dictum eget at nisi. Etiam commodo purus augue, vitae
eleifend lacus scelerisque ut. Integer consequat, orci congue posuere semper, ex quam mattis
sapien, sed porttitor augue magna sed ipsum. Pellentesque euismod viverra orci, a convallis
neque vulputate at.

Aliquam sodales ex purus, non imperdiet massa sodales quis. Maecenas blandit bibendum lacus
non pharetra. Nullam at suscipit nisi. Donec vehicula orci erat, quis finibus eros luctus ut. Donec
egestas congue dui, sit amet tempus lectus laoreet eget. Ut eu quam enim. Sed dignissim nulla
mi, id imperdiet eros hendrerit eu. Integer sit amet tortor odio. Pellentesque varius nibh lacus.
Sed ullamcorper ultrices eros, dictum fringilla justo luctus lobortis. Mauris ut risus a libero
sodales egestas.

Vivamus dignissim nisl eu purus pulvinar varius. Maecenas pulvinar nisl a vestibulum cursus.
Donec pulvinar euismod purus. Mauris urna nisl, malesuada ut nunc eu, iaculis hendrerit metus.
Fusce eget erat ut eros volutpat suscipit quis vel felis. Donec eleifend nibh non justo ullamcorper
euismod. Maecenas non viverra odio.

Mauris efficitur erat vitae metus commodo, eu vulputate ipsum tristique. Morbi ultricies diam
purus, at dapibus velit rutrum nec. Mauris ultrices ligula purus, quis feugiat enim rutrum vitae. In
hac habitasse platea dictumst. Donec aliquam odio iaculis dolor aliquet consectetur. Mauris
cursus ac ante quis pharetra. Quisque purus nisl, elementum semper feugiat et, tincidunt sed ex.
Pellentesque eget tellus sed sem pretium tempus vel et tortor. Nulla congue consequat est, nec
aliquet diam sodales a. Mauris imperdiet eget metus vitae auctor. Sed sodales leo nunc, at
placerat sem facilisis at. Nam dignissim auctor velit id tempor. Donec eu tellus turpis. Nullam
dignissim odio diam, eget dictum sem scelerisque id. Phasellus scelerisque et nulla non varius.

Nunc eget efficitur quam, eu commodo ipsum. Sed eu quam convallis velit vestibulum
vestibulum ac quis odio. Morbi sapien ante, mollis sit amet consequat eget, dapibus non urna.
Integer efficitur sollicitudin lectus, consectetur molestie nisl tempus in. Quisque finibus velit
vitae enim lobortis, non varius lacus placerat. Sed sit amet pretium lectus. Quisque et tellus nisl.
Maecenas et augue ut sem egestas porttitor. Praesent fringilla interdum urna, ut vestibulum diam
lobortis pharetra. Nunc laoreet lobortis felis in hendrerit. Pellentesque cursus pharetra finibus.
Aliquam accumsan facilisis elit, in scelerisque sem rutrum eget. Vestibulum vulputate id metus
nec venenatis. Sed vestibulum enim ex, et semper augue interdum sit amet. Nullam tristique erat
lectus. Fusce ac tristique justo.

Praesent a accumsan risus. Curabitur quis justo id dui ultricies pellentesque id sed augue.
Praesent ultricies, mauris non ultrices posuere, nunc est cursus tellus, id vehicula eros ex at diam.
Cras semper dapibus lacus, in mattis dolor. Phasellus sollicitudin pellentesque tortor, eget
gravida dolor ullamcorper id. Praesent nec libero ac nisl blandit placerat. Maecenas rutrum et ex
id pharetra. Maecenas tincidunt varius tortor et mattis. Aliquam efficitur, nunc sit amet cursus
pretium, ipsum lorem posuere orci, sed scelerisque sapien mauris ac augue.

Nullam fermentum convallis consequat. Ut non nulla ex. Vivamus hendrerit dictum pharetra.
Proin nec enim in turpis scelerisque mattis et vel nulla. Praesent porta mi ipsum, vel interdum
orci bibendum et. Quisque a faucibus lectus. Donec vitae massa massa. Nulla sit amet lectus
nibh. Maecenas mattis commodo metus a viverra. Duis odio nunc, consectetur sed varius a,
semper lacinia nibh. In fermentum, odio at eleifend vehicula, nibh leo aliquet mauris, sit amet
varius ligula augue a leo. Nulla scelerisque ut est eu dictum. Ut imperdiet feugiat dignissim.
Quisque tincidunt elit eget ultrices vehicula. Etiam mollis enim non augue dapibus, in accumsan
tellus porta. Vivamus faucibus, quam a blandit condimentum, nisi dui efficitur elit, eu porta dolor
nibh id massa.

Nulla ornare tincidunt porta. Etiam pharetra lacus a molestie efficitur. Vestibulum vel mauris non
enim faucibus hendrerit. Vestibulum hendrerit risus sem, et accumsan sem faucibus vitae. Donec
dapibus arcu consequat sodales pharetra. Mauris sapien ex, volutpat in mattis euismod, porta vel
felis. Curabitur tempor est risus, non aliquam mauris aliquet vel. Cras tempor arcu nec lobortis
sodales. Donec in nunc sit amet augue imperdiet hendrerit. Sed id dui eu metus viverra volutpat
ut in ipsum. Integer gravida tempor sem, vitae fringilla nisl sodales condimentum. Phasellus
auctor congue ex ac tempor. Duis et interdum metus, sed posuere tortor. Sed quis dui at libero
dapibus elementum sed nec ipsum.

Mauris sagittis sollicitudin condimentum. Quisque efficitur elit mi, et molestie urna molestie
eget. Aenean vel ultricies massa, vel euismod ipsum. Maecenas sed porta quam. Morbi at ornare
ante, in iaculis lectus. Integer mattis ipsum a quam auctor tempor. Duis ut cursus risus. Duis a
tempor ex. Nullam vitae mollis nunc, vitae molestie risus.

Praesent finibus nec ex et interdum. Vestibulum at quam odio. Mauris cursus elementum purus,
at feugiat est tempus sit amet. Nam blandit quam auctor quam bibendum, vitae ornare tortor
lobortis. In lacus lorem, lacinia id pulvinar vel, interdum at odio. Nunc sollicitudin malesuada
velit ut interdum. Proin molestie faucibus mattis. Nunc finibus commodo vehicula. Etiam
tristique erat nec nisl scelerisque dapibus. Aliquam hendrerit pretium justo vel feugiat. Sed
ullamcorper dolor ut hendrerit ullamcorper. Sed pretium felis eu aliquet sollicitudin. Maecenas id
molestie quam. Nullam sed pulvinar turpis.

Praesent lobortis viverra scelerisque. Nam efficitur urna laoreet leo scelerisque aliquet.
Pellentesque nibh est, posuere quis efficitur ut, ullamcorper eget libero. Ut a sem non velit
convallis porttitor. Donec eleifend lectus non odio gravida, egestas iaculis risus pellentesque.
Integer in volutpat ligula. Maecenas mollis consectetur risus, luctus pretium felis egestas et. Sed
vehicula pulvinar tellus, non fringilla sem placerat ac. Fusce vitae cursus mi. Curabitur eget
vehicula eros. Proin luctus elementum tellus, at eleifend orci. Etiam tincidunt accumsan elit,
vitae imperdiet sem iaculis sed. Ut facilisis sodales tellus, vel convallis sem imperdiet eu. Nunc
volutpat semper ante at accumsan.

Nam feugiat vulputate mauris. Curabitur in dui quis ex maximus suscipit. Integer vulputate
lobortis dolor eget finibus. Sed feugiat massa at sapien mattis cursus. Nunc placerat leo neque, a
fringilla ipsum posuere vitae. Nullam vitae ante lectus. Vivamus dictum enim vitae ex posuere
fringilla. Phasellus non tempor sapien. Sed dolor felis, tincidunt eget quam ac, hendrerit ornare
mauris. Duis pretium vestibulum arcu, nec euismod ex volutpat ac. Maecenas et est ut nisl
fermentum mollis.
Referencias Parte 1.

Aedo, C. (2007). Evaluación económica de la prolongación del postnatal. Revista chilena de


pediatría, 78(1), 10-50. https://dx.doi.org/10.4067/S0370-41062007000600003

Aguirre, J., Canales, A., Hojman, A., Jiménez-Moya, G., Lafortune, J., Murray, M., Narea, M.,
Rau, T. y Reyes, J. (noviembre, 2021). Propuestas para reducir las brechas laborales de
género en Chile. Pontificia Universidad Católica de Chile.
https://politicaspublicas.uc.cl/content/uploads/2021/11/Arti%CC%81culo-Brechas-de- Ge
%CC%81nero.pdf

Biblioteca del Congreso Nacional de Chile. (19 de mayo de 2022). Permiso laboral por
nacimiento, matrimonio, unión civil o duelo.
https://www.bcn.cl/portal/leyfacil/recurso/permiso-laboral-por-nacimiento

Coq Huelva, D. y Asián-Chaves, R. (2002). Estudio de la deseabilidad social en una


investigación mediante encuestas a empresarios andaluces. Metodología de encuestas, 4
(2), 211-225. https://idus.us.es/handle/11441/59476

Instituto Nacional de Estadísticas. (enero 2015). MUJERES EN CHILE Y MERCADO DEL


TRABAJO. Participación laboral femenina y brechas salariales.
https://www.ine.gob.cl/docs/default-source/ocupacion-y-desocupacion/publicaciones-y-
anuarios/publicaciones/mujeres-en-chile-y-mercado-del-trabajo---participaci%C3%B3n-
laboral-femenina-y-brechas-salarialesa.pdf?sfvrsn=ade344d4

Instituto Nacional de Estadísticas. (diciembre 2020). Enfoque de Género y


Microemprendimiento. Documento de análisis. https://www.ine.gob.cl/docs/default-
source/genero/documentos- de-an%C3%A1lisis/documentos/enfoque-de-g
%C3%A9nero-y-microemprendimiento.- vi-encuesta-de-microemprendimiento-
2019.pdf?sfvrsn=681bae7f_4

Instituto Nacional de Estadísticas. (27 de febrero de 2023). Boletín estadístico: Empleo


Trimestral. https://www.ine.gob.cl/docs/default-source/ocupacion-y-
desocupacion/boletines/2022/pa%C3%ADs/bolet%C3%ADn-empleo-nacional-trimestre-
m%C3%B3vil-noviembre-2022---diciembre-2022---enero-2023.pdf
Leyton, C. y Valencia, P. (2014). Barreras de género en el ingreso y permanencia de las mujeres
al mercado laboral en sectores urbanos con desigualdad geográfica. Horizontes
Empresariales, (2), 20-27.
https://revistas.ubiobio.cl/index.php/HHEE/article/view/2392/2094

Poduje, L., y Walker, F. (2004). La Mujer en el Trabajo y Protección a la Maternidad en


Chile. Revista Economía y Administración, (147), 46-55.
https://repositorio.uchile.cl/handle/2250/127065

Superintendencia de Seguridad Social. (17 de febrero de 2015). Permiso Post Natal Parental.
https://www.suseso.cl/605/w3-article-40240.html

También podría gustarte