Está en la página 1de 74

VOCABULARIO GENERAL

a, ab, prep. de ab.,  de, des de, por.

abdico, -are, -avi, -atum, tr., renunciar, abdicar.


abdo, -ere, -didi, -ditum, tr., ocultar.

abduco, -ducere, -duxi, -duc tum, tr., llevar consigo; quitar.

abeo, -ire, -ivi (-ii), -itum, intr., irse.

abicio, -icere, -ieci, -iectum, [ab-iacio], tr., arrojar de sí.

abrogo, are, -avi, atum, tr., anular, quitar, privar de.

abscido, -ere, -cidi, -cisum,  tr., cortar.

abscindo, -scindere, -scidi, -scissum, tr., desgarrar, arrancar.

absolvo, -ere, -solvi, -solu tum, tr., librar.


abstineo, -ere, -tinui, -ten tum, tr., apartar; intr., abstenerse.

absum, -esse, afui, intr.,  es tar distante, estar ausen te; pres.,  absens, -entis,  ausente,

abutor, -uti, -usus sum, intr., abusar.

accedo, -cedere, -cessi, -ces sum, intr., acercarse; aña dirse.

accendo, -ere, -cendi, -cen sum, tr., inflamar.

accido, -cidere, -cidi, intr., suceder.

accingo, -ere, accinxi, accinc tum, tr., ceñir.

accipio, -cipere, -cepi, -cep tum, tr., recibir.

accuso, -are, -avi, -atum, tr., acusar.

acer, acris, acre, adj., agudo, penetrante, vivaz; adv., acriter.

acerbus, adj.,  amargo; adv.,  acerbe - sust., acerbitas, -atis, t.,  amargura.


acies, -ei, f.,  línea de ba talla.

acutus (part.-adj.  de acuo, aguzar), aguzado, agudo; adv., acute.

ad, prep. de ac., a, hacia; cerca de.

addo, -dere, -didi, -ditum, tr., añadir.

adduco, ducere, duxi, duc tum, tr., guiar hacia; in ducir.

adeo, -ire, -ivi (-ii), -itum, tr. e intr., ir hacia, acercarse; visitar; sust.,

adi tus, 4 m., acceso.

adeo, adv.,  tanto, hasta tal punto.

adfero, adferre, attuli, adla tum y allatum, tr., llevar a, aportar,

adficio, -ficere, -feci, -fec tum, tr., conmover; afli gir.

adfinis, -is, m., lindante; emparentado.

adfirmo, -are, -avi, -atum, tr., afirmar, declarar.


adfligo, -ere, -flixi, -flictum,  tr., lanzar contra; abatir.

adgredior -gredi, -gressus sum,  tr., atacar; empren der.

adhibeo, ere, ui, -itum, tr., aplicar, emplear.

adhuc, adv., hasta ahora.

adicio, -icere, -ieci, -iectum, [ad-iacio], tr., añadir.

adigo, ere, egi, actum,  tr.,  impulsar, obligar a.


adimo, -ere, -emi, -emptum, tr.,  quitar.

adipiscor, -pisci, adeptus sum, tr.,  obtener.

aditus, véase adeo.

adiungo, -iungere, -iunxi, -iunctum, tr., juntar.

adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr.,  ayudar.

adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la pala bra a: aliquem adloqui, hablar a alguien.


administro, are, avi, atum, tr., gobernar; cuidar.

admiror, -ari, -atus sum, tr., admirar.


admitto, -mittere, -misi, -missum, tr.,  admitir; cometer.

admoneo, -ere, -monui, -mo nitum, tr., avisar, adver tir ( aliquem alicuius rei o de re).

admodum, adv., mucho.

admoveo, -ere, -movi, -mo tum, tr., mover hacia, acercar; aplicar.

adnitor, -niti, nisus (-nixus) sum, intr., apoyarse en; esforzarse.

adorior, -oriri, -ortus sum,  tr., atacar.

adoro, are, avi, -atum, tr., dirigir una plegaria a una divinidad, adorar.

adpello, véase appello.

adpeto, véase appeto.

adpono, véase appono.

adprobo, véase approbo.

adpropinquo, véase appro pinquo.

adscendo, véase ascendo.

adsequor, -sequi, -secutus sum, tr.,  alcanzar.

adsideo, -ere, -sedi, -sessum,  intr., estar sentado jun to a.

adsisto, -sistere, -stiti, intr., ponerse cerca, asistir.

adsto, -stare, -stiti, intr., es tar en pie, estar presente.

adsum, esse, fui, intr., es tar presente; con dat., asistir.

adulescens, -entis, m.,  jo ven; sust., adulescentia, juventud.

aduro, -ere, -ussi, -ustum, tr., quemar por encima.


advenio, -venire, -veni, -ven tum, intr., llegar; sust., adventus, 4 m., llegada; advento, -are, -avi; -atum, intr.,  ir
acercándose.

adversus. prep. de ac., ha cia, contra.

adverto, -vertere, -verti, -ver sum,  tr., volver hacia, atender; part.-adj., ad versus, opuesto, fronte ro; desfavorable; ani mum
adverto = animad verto, tr., advertir.

advesperascit, -ere, -vespe ravit, impers., anochece.

advoco, are, avi, atum, tr., llamar.

adytum, i, n., parte íntima del templo, sagrario.

aedes o aedis, -is, f., tem plo; pl., aedes, casa.

aedifico, -are, -avi, -atum, tr., construir.

aedilis, -is,  m., edil, magis trado encargado de los edificios públicos, calles y plazas.
aeger, -gra, grum, adj., en fermo; adv., aegre, difícil mente, con repugnancia.

aeneus, adj., de bronce.
aequo, are, -avi, -atum, tr., igualar.

aequor, -oris,  n., superficie llana; mar.

aequus, adj., llano, igual, ecuánime; adv., aeque. igualmente; sust., aequi tas, -atis, f.,  ecuanimidad; aequalis, -e, igual; de la
misma edad.

aer, aeris, m.,  aire.

aes, aeris, n.,  bronce, dine ro; aes alienum, deuda.

aestas, -atis, f., verano.

aestimo, -are, .-avi, -atum, tr.,  valorar.

aestus, 4 m., calor; marea.

aetas, -atis, f., edad.

aeternus, adj.,  eterno.

aether, -eris, m., aire de la región superior, cielo.

aevum, 2 n., duración (ili mitada), tiempo.

affero, véase adfero.

afficio, véase adficio.

affligo, véase adfligo.

affirmo, -are, -avi, -atum, tr., afirmar.

ager, agri, m., tierra de cul tivo, campo; pl., agri, campos, campiña; terri torio; adj.,  agrestis, -e,  campesino.

agger, -eris, m., terraplén; montón de materiales de acarreo (de adgero) .


agmen, -inis, n.,  columna de tropa en marcha; pri mum agmen, vanguardia; medium agmen, centro de columna en
marcha; no vissimum agmen, reta guardia.

agnosco, -ere, -gnovi, -gni tum, tr., reconocer.

agnus, -i, m.,  cordero.


ago, -ere, egi, actum, tr. impulsar hacia adelante, conducir; hacer cumplir; hacer; tratar; agito, are, -avi, -atum, tr., mover re
petidamente, agitar; tra tar, ocuparse de, exami nar.

agricola, 1 m.,  labrador.

aio, defec. tr., decir; decir que sí.

ala, 1 f., ala; ala del ejérci to; escuadrón de caballe ría; ales, -itis, f., alado; pájaro, ave.

alacer, alacris, alacre, adj., vivo, brioso, fogoso; sust., alacritas, -atis, f.,  fogosi dad.

albus, adj., blanco (mate). Se opone a ater, oscuro.

alienus, adj., ajeno; extra ño; hostil, desfavorable.

aliquando, adv., alguna vez.

aliquis, aliqua, aliquid, pron. indef., alguno.

aliquot, adj. indec.,  algunos.

aliter, adv., de otro modo.


alius, -a, -ud, indef., otro.

alo. -ere. alui. altum (ali tum), tr.,  alimentar, nu trir.

alter, -era, -erum, indef., otro (de dos).

altus, part.  de alo, alto, pro fundo; adv.,  alte, sust., altum (mare), alta mar; sust., altitudo, -inis, f.,  al tura, profundidad.

alveus, 2 m., cavidad; cuen ca, tina.

ambitus, 4 m., rodeo; co hecho.

ambo, adj.-pron., los  dos juntos, ambos.

ambulo, -are, -avi, -atum, intr.,  andar, pasear.

amens, -entis, adj., loco; amentia, 1 f., locura.

amicus, adj. y sust., amigo; adv., amice; sust., amici tia, 1 f., amistad.

amitto, -mittere, -misi, -mis sum, tr.,  perder ( casual mente), en tanto que per do significa perder de in tento, destruir. amnis,
-is, m.,  río.

amo, -are, -avi, -atum, tr., amar; part.-adj., amans, -antis, amante; adverbio, amanter; sust., amor, -oris,  m., amor.


amplector, -plecti, -plexus sum, tr., abrazar; sust., amplexus, 4 m.,  abrazo.

amplus, adj., amplio, espa cioso, abundante, esplén dido; comp. adv., am plius, más.

amputo, -are, -avi, -atum, tr.,  cortar.

anceps, -cipitis, adj., de dos cabezas; de doble senti do; ambiguo, incierto.

ancilla, 1 f., esclava.

ancora, 1 f., ancla.

angustus, adj., angosto, es trecho; adv., anguste; sust., angustiae, 1 pl., angostura, desfiladero; aprieto.

anima, 1 f., aire; aliento; vida; alma; sust., animal, -alis, n., animal.

animadverto, véase adverto.

animus, 2 m., mente; inten ción, voluntad; ánimo, valor.


annus, 2 m., año.

ante, prep. de ac., frente a, delante de; antes; ante quam, conj., antes de que. antea, adv., antes. antiquus, adj., el que está
delante; el de tiempo an terior; antiguo; adv., an tiquitus, en tiempo pasa do; sust., antiquitas, -atis, 3 f., antigüedad.

anus, 4 f., vieja.

aper, apri, m., jabalí.

aperio, -ire, -ui, -tum, tr., abrir; part.-adj.,  apertus, abierto.

apis, -is, f., abeja.

appareo, -ere, -ui, -itum, intr., aparecer, manifes tarse; ser evidente.

appello, are, avi, -atum, tr.,  llamar.

appello, -ere, -puli, -pulsum, tr.,  empujar hacia; arri bar.

appeto, -ere, -petivi, -peti tum,  tr.,  apetecer; ata car; intr.  (referido al tiempo), aproximarse.

appono, -ere, -posui, -positum, tr.,  poner junto a.


apprehendo, -ere, - prehendi, -prehensum, tr., coger.

approbo, -are, -avi, -atum, tr.,  aprobar; sust.,  appro batio, -onis, f.,  aproba ción.

appropinquo, -are, -avi, -atum, infr., con dativo,  acercarse.

apto, -are, -avi, -atum, tr., adaptar; proveer.

aptus, adj., apto, acomo dado.

apud, prep. de ac.,  junto a, entre, en casa de.

aqua, 1 f.,  agua; aquor, 1 intr., coger agua.

aquila, 1 f., águila.

ara, 1 f., altar.

arator, aratrum, véase aro.

arbiter, -tri, 2  m., testigo, árbitro; arbitror, -ari, atus sum,  tr., considerar, creer.

arbor, -oris, f.,  árbol.

arceo, -ere, -ui, tr., encerrar, apartar.

arcesso, -ere, ivi, itum,  tr., hacer venir, citar.

arcus, 4 m., arco.

ardeo, -ere, arsi, arsum, intr., arder; sust., ardor, -oris, m., ardor.

arduus, adj., escarpado, di fícil.

areo, -ere, intr.,  estar seco.

argentum, 2 m., plata.

arguo, arguere, argui, argu tum, tr., esclarecer, pro bar; acusar; sust., argu mentum, 2 n.,  prueba.

aries, -etis, m., carnero; ariete (máquina de gue rra).

arma, -orum, 2 n., pl.,  ar mas; armo, -are, -avi, -atum, tr., armar.

armentum, 2 n., rebaño, va cada.


aro, -are, -avi, -atum, tr., arar; sust.,  arator, -oris,  arador, labrador; ara trum, 2 n., arado; arvum, 2 n., tierra de labor.

arripio, -ere, -ripui, -reptum, tr., coger apresuradamen te, arrebatar, apresar, empujar.

ars, artis, f.,  arte, habili dad; pl.,  medios, proce dimientos; artifex, -icis, m., artífice, autor, maes tro.

artus, 4 m. pl.,  miembros.

arx, arcis, f.,  ciudadela; ci ma, altura.

ascendo, -ere, -scendi, -scen sum, tr. e intr.,  subir; sust.,  ascensus, 4 m., su bida, grado.

aspectus, véase aspicio.

asper, -era, -erum, adj., ás pero, duro, penoso; adv., aspere; sust., asperitas, -atis, f.,  aspereza, dureza.

aspicio, -ere, -spexi, -spec tum, tr., mirar hacia; sust.,  aspectus, 4 m., vis ta, aspecto.

assequor, véase adsequor.

assisto, véase adsisto.

at, conj.,  pero.
ater, atra, atrum, adj., ne gro, sombrío.

atque (ac), conj.,  y.

atqui, conj.,  sin embargo

atrium, 2 n., atrio, antesala.

attineo. -ere. -tinui -tentum intr. con  ad, tocar a, lle gar hasta, importar.

attingo, -ere, -tigi, -tactum, tr., tocar, alcanzar, lin dar.

attollo, ere, tr., elevar.

attribuo, -ere, -tribui, -tribu tum, tr.,  asignar, dar.

auctor, véase augeo.

audeo, -ere, ausus sum, tr., atreverse; adj., audax, -acis,  audaz; adv.,  audac ter, audazmente; sust.,  audacia, 1 f., audacia,
atrevimiento.

audio, -ire, -ivi, -itum, tr., oír.

aufero, -ferre, abstuli, abla tum, tr., quitar.

augeo, -ere, auxi, auctum, tr.,  aumentar; sust., auc tor, -oris, m., autor, pro motor, investigador; auctoritas, -atis, f., poder,
autoridad, influencia.

augur, -uris, m., augur, adi vino.

aura, 1 f., brisa, aire.

auriga, ae, m., cochero.

auris, -is, f., oreja, oído.

aurum, 2 n., oro;  adj., aureus, áureo, de oro.

auspicium, 2 n., observa ción de las aves en su vuelo movimientos. ape tito y canto; auspicio, símbolo de poder.

aut, conj., o;  aut.. aut, ya.. ya.

autem, conj., en cambio, pero.


auxilium, 2 n., ayuda; auxilia, pl, fuerzas auxiliares.

avarus, adj., avaro; adv.,  avare; sust., avaritia 1 f.,  avaricia.

avello, -ere, -vulsi, -vulsum,  tr., arrancar.

averto, -ere, -verti, -versum, tr., apartar; adj., aversus, hostil.

avis, -is, f.,  ave; presagio.

avus, 2 m., abuelo.

avunculus, 2 m., tío ma terno.

axis, -is, m., eje; carro, eje del cielo, cielo.

bacchor, -ari, -atus sum,  co rrer furioso.

baculum, 2 n., bastón.

barbarus, adj. , extranjero; bárbaro, inculto, salvaje


basium, 2 n., beso.

beatus, adj., dichoso, feliz adv., beate.

bellum, 2 n.,  guerra; bello, -are, -avi, -atum, intr..  guerrear, combatir.

bene, véase bonus.

beneficium, 2 n., beneficio, acto de benevolencia, fa vor, servicio.

bibo, -ere, bibi, bibitum, tr. beber.

biduum, 2 n. (bis dies), es pacio de dos días.

biennium, 2 n. (bis annus) período de dos años.

bis, adv. numeral, dos ve ces.

bonus, adj., bueno; adv., bene, bien; sust., bonitas, -atis, f., bondad.

bos, bovis, m. y f.,  buey, vaca.

bracchium, 2 n., brazo.

brevis, -e, adj., breve, corto; advs., breviter, brevemen te; brevi; pronto; sust.,  brevitas, -atis, f.,  breve dad,
pequeñez. bubulcus, 2 m., boyero.

cacumen, -inis, n.,  cima en punta, punta.

cadaver, -eris, n.,  cadáver.

cado, -ere, cecidi, casum, intr., caer; sust., casus, 4 m.,  caída; casualidad; suceso.

caecus, adj., ciego; oculto; oscuro.

caedo, -ere, cecidi, caesum, tr.,  cortar, matar, derri bar; sust., caedes, is, f., matanza, mortandad, ase sinato.

caelum, 2 n., bóveda celes te, cielo; clima, atmósfe ra; adj., caelestis, -e, ce lestial, del cielo. caeruleus y caerulus, adj., azul
oscuro.

calamitas, -atis, f.,  calami dad, desastre.


calcar, -aris, m., espuela.

callidus, adj., conocedor, experto, diestro; mañoso, astuto; adv., callide.

campus, 2 m., llano, campo.

candidus, adj., blanco (bri llante); sust.,  candidatus, vestido de toga blanca, candidato.

canis, -is, m. y f.,  perro.

cano, -ere, cecini, cantum, tr., cantar; sust.,  cantus, 4 m., canto; canto, -are, -avi, -atum, tr., cantar.

canus, adj., blanco, cano; canities, -ei, f.,  pelo cano so; vejez.

capax, -cis,  adj., capaz.

caper, capri, m., macho ca brío; capra, 1 f., cabra; capella, 1 f.,  cabrita.

capillus, 2 m., cabello.

capio, -ere, cepi, captum, tr., coger, tomar, apode rarse de; capto, -are, -avi, -atum, tr., tratar de co ger; sust., captivus, 2 m.,
prisionero.caput, -itis, n., cabeza; per sona; vida; capital.
carcer, -eris, m., cárcel, prisión; barrera, punto de partida en las carreras de circo.

cardo, -inis,  m., quicio.

careo, -ere, -ui, intr. (con ablat.),  carecer, privarse, abstenerse.

carina, 1 f.,  quilla; (en poe sía), nave.

carmen, -inis, n.,  canción.

caro, carnis, f.,  carne.

carpo, -ere, carpsi, carptum, tr.,  arrancar; escoger; to mar; disfrutar; desga rrar.

carus, adj., querido; sust., caritas, -atis, f., cariño, carestía.

castellum, 2 n., fortín, ba luarte, reducto.

castra, 2 pl.,  campamento.

castus, adj., casto, puro; adv., caste.

catena, 1 f., cadena.

caterva, 1 f., bandada, tropa.

caupo, -onis, m., mesonero.

causa, 1 f.,  causa, motivo, razón; proceso; pretex to; abl.,  causa, por, a cau sa de.

caveo, -ere, cavi, cautum, tr. e intr.,  precaverse, guardarse de; cave ne ca das, guárdate de caer; ve lar por,
garantizar; sust., cautio, -onis,f., garantía.

cavus, adj.,  vacío, cóncavo; sust.,  caverna, 1 f., cavi dad, caverna.

cedo, -ere, cessi, cessum, intr. y tr., ir, irse, retirar se; ceder; dar, conceder; cesso, -are, -avi, -atum, intr.,  estar ocioso, estar en
reposo, cesar. celeber, -bris, -bre, adj.,  api ñado, concurrido, famo so; celebro, -are, -avi, -atum, tr., concurrir en tropel,
apiñarse; celebrar.

celer, -eris, -ere, adj., veloz; adv.,  celeriter; sust., cele ritas, -atis, f.,  celeridad, rapidez, prisa.

cella, 1 f., despensa; celda, celdilla.

celo, -are, -avi, -atum, tr., ocultar, tener oculto.


celsus, adj.,  elevado.

cena, 1 f.,  comida; ceno, -are, -avi, -atum,  intr., co mer.

censeo, -ere, censui, cen sum, tr., evaluar, de clarar, juzgar, estimar, creer sust., censor, -oris, m., censor; census, 4 sust. censo.

centum,  num. card., cien, centesimus, ord.,  centésimo; centeni, distr., de cien en cien; centies adv.,  cien veces. centurio,


-onis, m., centurión.

cera, 1 f., cera; cerae, ta blillas enceradas.

cerno, -ere, crevi, cretum, tr., discernir, distinguir, ver; decidir.

certo -are, -avi, -atum, intr.  y tr., luchar, rivalizar, disputar; debatir; sust., certamen, -inis, n.,  dispu ta, porfía, certamen; cer
tatim, adv.,  a porfía.

certus, adj., fijo, determina do, seguro, cierto; com par., certiorem facio ali quem, informo a alguno; adv.,  certe, ciertamente,
sin duda; certo,con se guridad. cervices, -cum, f. pl., cuello.

cesso, véase cedo.

ceteri, -rae, -ra, adj. pl., los demás, los restantes; adv., ceterum, por lo de más.
cibus, 2 m., comida, ali mento.

cieo, ciere, civi, citum, tr. poner en movimiento, agitar, remover; proferir, lanzar; part.-adj.,  citus, rápido; cito, -are, -avi,
-atum, excitar, llamar, ci tar.

cingo, -ere, cinxi, cinctum, tr.,  ceñir; cingor, tr. e intr., ceñirse, armarse.

cinis, -eris, m., ceniza.

circa, prep. de ac., alrede dor; hacia, poco más o menos.

circumago, -ere, -egi, -ac tum, tr., llevar alrededor.

circumcludo, -ere, -clusi, -clusum,  tr., cercar, en cerrar; acosar en torno.

circumdo, -dare, -dedi, -da tum, tr., poner en torno, rodear.

circumduco, -ere, -duxi, -ductum, tr.,  llevar en torno, rodear.

circumeo o circueo, -ire, -ivi, -itum,  tr. e intr., ir alrededor; rodear; sust.,  circuitus, 4 m., rodeo.

circumsisto, -sistere, -steti, intr. y  tr., detenerse alre dedor; rodear.

circumspicio, -ere, -spexi, -spectum,  tr., mirar en torno, abarcar con la vis ta; observar, examinar.

circumsto, are -steti. intr. y tr.,  estar en torno; ro dear.

circumvenio, -ire, -veni, -ventum, tr., cercar, aco rralar; tender un lazo, engañar.

cis, prep. de ac.,  a este la do de. citerior, -oris, adj.,  del lado de acá (respecto  a Roma o Italia).

cito, véase cieo.

citra, prep. de ac., a este lado de.

civis, -is, m. y f., ciudadano; adj., civilis, -e, civil, cívico; adv.,  civiliter; sust., civitas, -atis, f., ciu dad, Estado; derecho de
ciudadanía.

clades, -is, f., desastre.

clam, adv., a escondidas.
clamo, -are, -avi, -atum, intr., gritar; sust., cla mor, oris, m., grito; clamito, -are, -avi, -atum, intr., vocear, gritar cons
tantemente.

clarus, adj., brillante, cla ro; evidente, famoso.

classis, -is, f., escuadra.

claudo, -ere, clausi, clau sum, tr., cerrar.

clavis, -is, f., llave.

clemens, -entis, adj., cle mente, suave, indulgente; bondadoso; adv., clemen ter; sust.,  clementia, 1 f., clemencia, benignidad.

cliens, -entis, m., cliente, protegido, súbdito.

clipeus, 2 m., escudo redondo de metal.

coeo, -ire, -ivi (-ii), -itum, intr.,  reunirse, juntarse; condensarse; sust., coe tus, 4 m.,  reunión, junta.

coepi, -isse, coeptum (se usa como perfecto de inci pio ), def. tr., comenzar.

coerceo, -ere, -ui, -itum, tr., encerrar, reprimir, frenar.


cogito, are, avi, atum, tr., pensar; planear, propo nerse; cogitatio, onis, f., pensamiento.

cognatus, adj., pariente con sanguíneo; sust., cogna tio, -onis, f., parentesco.

cognomen, -inis, m, sobre nombre, apellido.

cognosco, -ere, -gnovi, -gni tum, tr.,  conocer; averi guar; aprender; investi gar judicialmente; sust., cognitio, -onis, t., conoci
miento, indagación judi cial.

cogo, -ere, coegi, coactum, tr., reunir, juntar; obli gar.

cohors, -ortis, f.,  cohorte.

cohortor, -ari, -atus sum, tr., exhortar, arengar; sust., cohortatio, onis, f., arenga.

colligo, -ere, -legi, -lectum, tr., recoger, reunir.

collis, -is, m., colina.

colloco, véase conloco.

collum, 2 n., cuello.

colo, -ere, colui, cultum, tr., cultivar; habitar; honrar, cuidar; tratar; sust.,  cultura, I, f., culti vo; cultus, 4 m., modo de vestir,
modo de vi da; grado de civilización, ejercicio, culto.

color, oris, m., color.

coluber, -bri, m., culebra.

columba, 1 f., paloma.

coma, 1 f, cabello; follaje.

comes, -itis, m., compañero, acompañante; vb., comi tor, -ari, -atus sum, tr., acompañar; sust., comitatus, 4 m., acompaña
miento, séquito.

commemoro, -are, -avi, -atum, tr., recordar, men cionar.

commendo, -are, -avi, -atum, tr., confiar; recomendar; sust., commendatio, -onis, t.,  recomendación.

commeo, -are, -avi, -atum, intr.,  pasar de un sitio a otro, ir y venir; sust.,  commeatus, 4 m., convoy, columna de aprovisiona
miento; licencia militar.
comminus, adv., de cerca.

committo, -ere, -misi, -mis sum, tr.,  trabar; confiar; ejecutar.

commodus, ad;., convenien te, acomodado; adv., com mode; sust., commodum, 2 n., ventaja, provecho.

commoror, aris, -atus sum, intr., detenerse.

commoveo, -ere, -movi, -mo tum, tr., conmover, agi tar; remover.

communis, -e, adj., común, general; adv., communi ter; sust.,  communitas, -atis, f.,  comunidad, so ciedad; communico, are,
-avi, atum, tr., compartir, comunicar.

compages, -is, f.,  juntura, trabazón.

comparo, -are, -avi, -atum, tr., comparar. (Procede de compar, comparis, pa recido, y es distinto del siguiente de la misma
forma.)

comparo, -are, -avi, -atum, tr., preparar, proveer; reunir. (Proviene de cum y paro, preparar.)

compello, -ere, -puli, -pul sum, tr., reunir, juntar; apremiar, obligar.
comperio, -ire, -peri, -per tum, tr., averiguar, des cubrir; saber.

complector, -plecti, -plexus sum, tr., abrazar; sust., complexus, 4 m., abrazo.

compleo, -ere, -evi, -etum, tr., llenar.

complures, -ium, adj., mu chos, gran cantidad.

compono, -ere, -posui, -positum, tr., juntar, reunir; disponer, concertar, com poner, arreglar; enterrar.

comporto, -are, -avi, -atum,  tr., reunir, recoger.

comprehendo, -ere, -hendi, -hensum, tr., asir, sujetar, abarcar; entender, com prender.

comprimo, -ere, -pressi, -pressum,  tr., reprimir, contener; apretar, dete ner.

conatus, véase conor.

concedo, -ere, -cessi, -ces sum, intr., irse, retirarse, ceder, adherirse; tr., con ceder, permitir.

concido, -ere, -cidi,  intr., caer, derrumbarse.

concido, -ere, -cidi, -cisum,  tr.. cortar. destruir.

concilium, 2 n., junta, re unión, asamblea;

conci lio, -are, -avi, -atum, tr.,  reunir; asociar; ganarse, conciliarse; procurar.

concipio, -ere, -cepi, -cep tum., tr., coger; conce bir; comprender, imagi narse; contraer; concer tar.

concito, -are, -avi, -atum, tr., agitar, lanzar.

conclamo, -are, -avi, -atum, intr.,  gritar a una, cla mar; llamar; ordenar

concors, -ordis, adj., con corde, armonioso; sust.,  concordia, 1 f.,  concordia, armonía.

concupisco, -ere, -cupivi, -cupitum, tr.,  desear ar dientemente.

concurro, -ere, -curri, -cur sum, intr.,  correr junta mente; chocar en bata lla; venir a las manos. concursus, 4 m., corrida en
tropel; encuentro, cho que.

concutio, -ere, -cussi, -cus sum, tr.,  sacudir, golpear; conmover; aterrar.

condemno, -are, -avi, -atum, tr., condenar, declarar culpable.


condicio, onis, f., convenio, estipulación; condición, coyuntura.

condio, -ire, -ivi, conditum, tr., condimentar; embal samar; embellecer, exor nar.

condo, -ere, -didi, -ditum, tr., fundar, edificar, esta blecer; componer; escon der, almacenar; enterrar; condere diem, pasar
el día.

condono, -are, -avi, -atum, tr.,  hacer donación; per donar.

conduco, -ere, -duxi, -duc tum, tr.,  conducir; jun tar, congregar; alquilar, arrendar; conducit, intr., conviene, es ventajoso.

confero, -ferre, -tuti, colla tum, tr.,  llevar junta mente, reunir, aportar; comparar; conferir; con ferre se, dedicarse, con
sagrarse.

confertus, adj.,  apretado, apiñado, colmado.

conficio, -ere, -feci, -fectum, tr., hacer por completo, acabar, consumir, agotar.

confido, -ere, -fisus sum, intr. (con dativo y tam bién con ablativo), con fiar, poner confianza en.

confirmo, -are, avi, -atum tr.,  asegurar, restablecer; animar; probar.


confiteor, -eri, -fessus sum, tr.,  confesar; admitir; reconocer.

confligo, -ere, -flixi, -flictum, intr., chocar, combatir.

confodio, -ere, -fodi, -fos sum, tr.,  atravesar, matar.

confugio, -ere, -fugi, -fugi tum, intr.,  huir, refugiar se; recurrir.

confundo, -ere, -fudi, -fu sum, tr.,  derramar; mez clar; desordenar; con fundir.

congredior, -gredi, -gressus sum, intr.,  venir junta mente; encontrarse, re unirse; sust.,  congressus, 4 m.,  encuentro, reunión.

conicio, -icere, -ieci, -iectum, tr., lanzar, arrojar; con jeturar, inferir.

coniungo, -ere, -iunxi, -iunc tum, tr.,  unir, juntar; part.-adj.,  coniunctus, uni do, íntimo; sust., coniunx, -iugis, m. y f.,  cón
yuge, esposo.

coniuro, -are, -avi, -atum,  intr., jurar juntamente, ligarse con juramento, conspirar; coniurati, 2 m., pl.,  conjurados, conspira
dores;coniuratio, -onis, f.,  conjuración.

conlega o collega, 1 m., co lega.

conloco o colloco, -are, -avi, -atum, tr.,  colocar, poner, establecer, arreglar; dar en matrimonio, casar.

conloquor o colloquor, -lo qui, -locutus sum, intr., conversar, conferenciar; sust.,  conloquium, 2 n., conferencia, entrevista.

conor, -ari, -atus sum, tr., in tentar, emprender; sust.,  conatus, 4 m.,  intento.

conquiro, ere, -quisivi, qui situm, tr., buscar por to das partes, reunir, reclu tar.

conscendo, -ere, -scendi, -scensum, intr. y tr., subir, montar; conscendere navem, embarcar.

conscientia, 1 f.,  conoci miento compartido con otros, complicidad; con ciencia; conciencia del bien o del mal. conscisco, ere,
-scivi o -scii, -scitum, tr.,  decidir; mor tem sibi consciscere, dar se muerte.

conscius, adj., conocedor, sabedor; sibi conscius, consciente de sí mismo; sust., conscius, 2 m., cóm plice,


confidente. conscribo, -ere, -scripsi, -scriptum, tr.,  alistar; re dactar, escribir; patres conscripti, senadores.

consentio, -ire, -sensi, -sen sum, intr.,  estar de acuer do, convenir con; sust.,  consensio, -onis,  f., y  con sensus, 4 m., acuerdo,
unanimidad.

consequor, -sequi, -secutus sum, tr.,  seguir, perse guir; dar alcance, con seguir, obtener.

consero, -ere, -serui, -ser tum, tr.,  atar juntamen te, trabar; conserere ma num o manus, trabar combate.
consero, -ere, -sivi, -situm, tr.,  plantar.

conservo, -are, -avi, -atum, tr., conservar, guardar; salvar.

consido, -ere, -sedi, -sessum, intr.,  sentarse; apostar se, acampar.

consilium, 2 n., plan, desig nio, resolución; parecer; consejo; discreción, jui cio.

consisto, -ere, -stiti, intr., detenerse; mantenerse firme; consistir; depen der.

consolor, -ari, -atus sum, tr.,  consolar, confortar, aliviar.

conspicio, -ere, -spexi, -spec tum, tr., mirar, ver, ob servar; sust.,  conspec tus, 4 m.,  vista, mirada; presencia. conspicor, -ari,
-atus sum, tr.,  mirar.

constituo, -ere, -stitui, -sti tutum, tr.,  establecer, po ner, colocar, fijar; deci dir.

consto, -are, -stiti, -statum, intr.,  constar, permane cer firme, invariable, durar; estar de acuer do, concordar; part.-
adj., constans, -antis,constan te, firme; adv., constan ter; sust. constantia, 1 f.,  constancia, firmeza.

consuesco, -ere, -suevi, -sue tum, intr., acostumbrar. El perf., consuevi, tengo por costumbre, suelo; sust.,  consuetudo, -inis,
f.,costumbre, trato, rela ción, norma.
consul, -ulis, m.,  cónsul; adj.,  consularis, -e,  con sular; sust.,  consularis, -is. m..  excónsul: sust., consulatus, 4 m.,  consu
lado.

consulo, -ere, -sului, -sul tum, tr., consultar; intr. (con dativo),  mirar por; sust.,  consultum, 2 n.,  de creto; adv., consulto, de
intento.

consumo, -ere, -sumpsi, -sumptum, tr., consumir, gastar, disipar.

consurgo, -ere, surrexi, -sur rectum, intr., levantarse juntamente.

contego, -ere, -texi, -tectum, tr., cubrir, ocultar.

contemno, -ere, -tempsi, -temptum, tr., despreciar, desdeñar; sust., contemp tio, -onis, f., desprecio.

contendo, -ere, -tendi, -ten tum, tr., tender, estirar; demandar con insisten cia; asegurar firmemen te; intr.,  esforzarse, riva
lizar, luchar, dirigirse; sust., contentio, -onis, f., lucha, tensión.

contineo, -ere, -tinui, -ten tum, tr.,  mantener unido; encerrar, abarcar, limi tar; retener, reprimir; part.-adj.,  continens,
-entis, lindante, seguido; adv.,  continenter, sin in terrupción; sust., conti nens, -entis, f., tierra fir me, continente; part.
adj., contentus, satisfe cho, contento.

contingo, -ere, -tigi, -tactum, tr.,  tocar; intr.,  suceder.

continuus, adj.,  seguido; adv.,  continuo, inmedia tamente.

contio, -onis, f., asamblea, reunión (convocada por un magistrado);  discurso (en dicha asamblea).

contorqueo, -ere, -torsi, -tortum, tr.,  hacer girar, re torcer, disparar.

contra, prep. de ac., contra y frente a.

contraho, -ere, -traxi, -tractum, tr.,  reunir, juntar, concentrar; contraer; in currir en, concluir, pac tar; reducir, disminuir,
abreviar.

contrarius, adj.,  opuesto, contrario; adv., contrarie.

controversia, 1 f.,  disputa.

contumelia, 1 f.,  ultraje, afrenta, insulto, injuria.

conturbo, -are, -avi, -atum, tr.,  turbar, desordenar, confundir.


convello, -ere, -velli, -vul sum, tr., arrancar.

convenio, -ire, -veni, -ven tum, tr.,  encontrar (a al guien); intr.,  reunirse, acudir a; convenir, ser apropiado; convenit, con
viene, es propio, es con forme; sust.,  conventus, 4 m., asamblea, reunión sesión judicial.

converto, -ere, -verti, -ver sum, tr., volver, hacer vol ver; cambiar, convertir en; intr.,  volverse, cam biarse.

convivium 2 n., comida, banquete.

convoco, -are, -avi, -atum, tr., convocar.

coorior, -oriri, ortus sum, intr., surgir,  aparecer, ori ginarse.

copia, 1 f., abundancia; ocasión; (pl.),  copiae, tropas.

cor, cordis, n.,  corazón; hoc cordi est mihi, esto me es agradable, me gusta.

coram, prep. de ab., en pre sencia de.

cornu, 4 n., cuerno; ala o flanco (de ejército).

corona, 1 f.,  corona, guirnal da; círculo (de personas, de soldados).


corpus, -oris, n., cuerpo.

corrigo, -ere, -rexi, -rectum, tr.,  corregir, enmendar, reformar.

corripio, -ripere, -ripui, -reptum, tr.,  coger, arrebatar, apoderarse de; reducir, abreviar; reprender; re correr rápidamente.

corrumpo, -ere, -rupi, -ruptum, tr., destruir, arrui nar; corromper.

cras, adv., mañana.

creber, -bra, -brum, adj.,  apretado, trabado, frecuente; adv.,  crebro, frecuentemente.

credo, -ere, credidi, credi tum, tr., confiar, creer; intr. (con dat. ), fiarse, confiarse; adj., credibilis, -e, creíble; adv., credibi
liter, de modo verosímil.

creo, -are, -avi, -atum, tr.,  crear, producir; nom brar, elegir.

cresco, -ere, crevi, cretum, intr., crecer, aumentar; part., cretus,  salido, na cido (de).

crimen, inis, n., acusación culpa, crimen.

crinis, -is, m., cabello.

crudelis, -e, adj., cruel; adv., crudeliter; sust., crudelitas, -atis, f., cruel dad.

cruor, -oris, m., sangre; adj., cruentus, ensangrentado,  sangriento.

crus, cruris, n.,  pierna.

crux, -cis, f., cruz, tormen to, desdicha; abi o i in malam crucem, vete a que te cuelguen; crucio, -are, -avi, -atum,
tr., atormentar; sust.,cruciatus, 4 m., tormento.

cubo, -are, cubui, cubitum, intr., estar echado, dor mir; estar  reclinado para comer; sust., cubile, -is, n.,  lecho, guarida.

culmen, inis, n., cima, cum bre.

culpa, 1 f., culpa, falta,  censura.

culter, -tri, m.,  cuchillo.

cultura, 1 f.,  véase colo.

cultus, 4 m., véase  colo.


cum, prep. de ab.,  con; conj. temporal, cuando, siempre que; como (con imperf. o plusc. de sub.); cum... tum..., no sólo.... sino
también, de una par te. ., de otra...; cum pri mum,  luego que.

cumulo, -are, -avi -atum, tr., acumular.

cunctor, -ari, -atus sum, intr., detenerse; dar lar gas; vacilar; sust., cunctatio, -onis, f., dilación, vacilación; cunctator, -oris,
m., irresoluto, cachazudo.

cunctus, adj., todo junto, entero.

cupio, cupere, cupivi, cupi tum, tr.,  ansiar, desear; sust., cupido, inis, f.,  de seo, ansia; adj.,  cupidus, deseoso; ávido; adv.,  cu
pide; sust.,cupiditas, -atis, f., deseo, ansia.

cura, 1 f., cuidado, aten ción, preocupación, ansie dad, aflicción; guarda, vi gilancia; objeto de amor.

curia, 1 f., curia, lugar de reunión del Senado.

curo, -are, -avi, -atum, tr.,  cuidar, preocuparse de, atender a; curar.

curro, -ere, cucurri, cur sum, intr., eorrer; sust., currus, 4 m., carro, co che; cursus, 4 m., carre ra, curso, marcha. cuspis,
-idis, f.,  punta de lanza, lanza, dardo.
custos, -odis, 3 m., guar dián; sust., custodia, 1 f., guarda, custodia; guar dia, centinela; guarnición;

custodio, -ire, -ivi (-ii), -itum, tr., guardar, vigilar,  defender.

cutis, -is, f., piel.

cycnus, i, m., cisne.

cymba (cumba). 1 f., barca.

damno, are, avi, atum, tr.,  condenar, declarar culpa ble. damnum, 2 n.,  daño, pér dida.

daps ( no se usa en nom . ),  dapis, f., banquete, festín.

de, prep. de ab..  de, desde, de lo alto de; acerca de.

dea, véase deus.

deambulo, -are, -avi, -atum, intr.,  pasear.

debello, -are, -avi, -atum, tr., someter guerreando, derrotar.

debeo, -ere, -ui, -itum,  tr., deber, adeudar.

decedo, -ere, -cessi, -cessum, intr., irse, retirarse, par tir, alejarse; morir; ce der, cesar; decessus, us, 4.,  salida, partida, muer te.

decem, num. card.,  diez; decimus, ord.,  décimo; deni, distr., de diez en diez; decies, adv., diez veces. december, -bris,


m., diciem bre.

decemviri, -orum o -um, m.  pl., decemviros, magistra dos romanos.

decerno, -ere, -crevi, -cre tum, tr., decidir, decre tar, ordenar; sust.,  decre tum, 2 n., decreto.

decet, 2, impers.,  está bien, conviene, cumple.

decido, ere, -cidi, intr., caer, perecer.

decipio, -cipere, -cepi, -cep tum, tr., engañar, burlar; sorprender.

declaro, -are, -avi, -atum, tr.,  declarar; proclamar; anunciar.

declivis, -e,  inclinado, en pendiente.


decoro, are, -avi, atum, tr.,  adornar, honrar.

decurro, ere, cucurri (cur ri), -cursum, intr.,  bajar corriendo; acudir, recu rrir.

decretum, véase decerno.

decus, oris, n.,  ornato, de coro; honor, dignidad.

dedecus, oris,  n., deshonor, baldón.

dedo, ere, didi, ditum, tr.,  dar, entregar; dedere se, consagrarse, dedicarse; part.-adj.,  deditus, adicto, devoto; sust.,  deditio,
-onis, f.,entrega, rendi ción.

deduco, -ere, -duxi, -ductum, tr.,  conducir desde arri ba, bajar; apartar, deri var, quitar, sacar de; bo tar (una nave). defatigo,
-are, -avi, -atum, tr., fatigar, agotar.

defectio, -onis, f.,  véase de ficio.

defendo, -ere, -fendi, -fen sum, tr.,  separar, alejar; defender, proteger; sust.,  defensio, -onis, f., defen sa; defensor, -oris,
m., defensor.

defero, -ferre, -tuli, -latum, tr.,  traer abajo, traer, lle var, entregar; declarar, revelar; deferre nomen alicuius, denunciar a uno.
defessus, adj.,  fatigado, ago tado.

deficio, -ere, -feci, -fectum, tr.,  abandonar, faltar; intr., estar falto, despro visto; separarse, pasarse al otro bando, retirarse,
abandonar el puesto o partido, rebelarse.

defigo, -ere, -fixi, fixum, tr.,  fijar, clavar.

defluo, -ere, -fluxi, -fluxum, intr.,  fluir, bajar; caer; perderse.

defungor, -fungi, -functus sum, intr.,  cumplir, des empeñar; acabar; morir.

dego, -ere, degi, tr., pasar, emplear.

degredior, -gredi, -gressus sum, intr., descender.

deicio, -icere, -ieci, -iectum, tr.,  lanzar hacia abajo, precipitar; expulsar; des pojar.

deinde, adv., después.

delabor, labi, lapsus sum,  intr., deslizarse, caer.

delecto, are, -avi, -atum, tr., deleitar, agradar; sust., delectatio, onis, f., delei te, placer.

deleo, -ere, -evi, -etum, tr., destruir, borrar.

delibero, -are, -avi, -atum, intr. y tr.,  pesar con la mente, deliberar, reflexio nar; consultar.

deligo, -ere, -legi, -lectum, tr., elegir.

delubrum, 2 n., templo, san tuario.

deludo, -ere, -lusi, -lusum, tr., enganar, burlarse de.

demens, -entis, adj., demen te, loco; sust., dementia, 1 f., demencia, locura.

deminuo, -ere, -minui, -mi nutum, tr., disminuir, de bilitar; quitar.

demitto, -ere, -misi, -mis sum, tr., dejar caer, ha cer caer; bajar; meter; part.-adj.,  demissus, aba tido, humilde. modesto.

demo, -ere, dempsi, demp tum,  tr.,  quitar.

demolior, -iri, -itus sum, tr.,  demoler, destruir.

demonstro, -are, -avi, -atum, tr., mostrar, indicar; ex poner.


denique, adv.,  finalmente.

dens, dentis, m.,  diente.

densus, adj.,  denso, espeso, apretado.

depascor, -pasci, -pastus sum,  tr.,  pacer, devorar.

depello, -ere, -puli, -pulsum, tr.,  derribar; expulsar; quitar; disuadir.

depono, -ere, -posui, -positum, tr., dejar en tierra, dejar, abandonar, depo sitar.

deporto, -are, -avi, -atum, tr.,  trasladar, llevar, traer; deportar.

deposco, -ere, -poposci, tr.,  pedir con insistencia, re clamar, exigir.

deprecor, -ari, -atus sum, tr., tratar de evitar con súplicas; rogar, interce der.

deprehendo, -ere, -hendi, -hensum, tr., coger, apre sar, interceptar; descu brir, sorprender.

deprimo, -ere, - pressi, - pressum, tr., hundir; abatir oprimir.

depromo, -ere, -psi, -ptum, tr., sacar.


derideo, -ere, -risi, -risum, tr.,  reírse de, burlarse de.

descendo, -ere, -scendi, -scensum, intr., descen der, bajar; penetrar en.

describo, -ere, -psi, -ptum, tr.,  copiar, describir; re partir.

desero, -ere, -serui, -sertum, tr., abandonar.

desidero, -are, -avi, -atum, tr.,  desear, ansiar, echar de menos; sust.,  deside rium, 2 n.,  ansia, nostal gia;
pesadumbre. designo, -are, -avi, -atum, tr., designar, señalar, de limitar.

desilio, -ire, -silui, -sultum, intr., saltar, descender saltando.

desino, -ere, -sivi o -sii, -si tum, tr.  e intr., cesar, po ner término, acabar.

desipio, -ere, -ui, intr.,  ha ber perdido el gusto, el sentido, tontear.

desisto, -ere, -stiti, -stitum, intr.,  desistir, cesar.

despero, -are, -avi, -atum, intr.,  perder la esperan za, desesperar; tr., deses perar de; sust., despera tio, -onis, f., desesperan
za, desesperación.

despicio, -ere, -spexi, -spec tum, intr., mirar hacia abajo; tr.,  despreciar, desdeñar; sust.,  despec tus, 4 m., mirada hacia abajo;
desprecio.

destituo, -ere, -stitui, -stitu tum, tr., poner aparte; abandonar; engañar.

desum, esse, -fui, intr., fal tar.

deterior, -oris, adj., peor.

deterreo, -ere, -terrui, -terri tum, tr., apartar o impe dir por el terror, intimi dar.

detineo, -ere, -tinui, -ten tum, tr., detener, apartar, desviar.

detraho, -ere, -traxi, -tractum, tr., apartar, separar por la fuerza; quitar.

detrimentum, 2 n., daño, pérdida.

deus, 2 m., dios; dea, 1 f.. diosa.

devenio, -ire, -veni, -ventum, intr., descender, ir a pa rar, llegar.


dexter, -tra, -trum, adj., de recho, que está a la dere cha; sust., dextra, 1, f., Ia mano derecha.

dicio, -onis, f. (no se usa en nom. ), autoridad, domi nio, poder.

dico, -ere, dixi, dictum, tr., decir; part., usado como nombre,  dictum, 2 n., di cho, palabra.

dictator, -oris, m., dictador.

dies, -ei, m.,  día; m. o f., día señalado, tiempo fija do; adj., diurnus, de día.

differo, -ferre, distuli, dila tum, tr., dispersar, dise minar, diferir; intr., dife renciarse.

difficilis, -e, adj.,  difícil; adv.,  difficulter; sust., dif ficultas, -atis, f.,  dificul tad.

diffido, -ere, diffisus sum, intr.,  desconfiar, deses perar.

diffugio, -fugere, -fugi, -fu gitum, intr.,  huir desor denadamente; dispersar se, disiparse.

diffundo, -ere, -ffudi, -ffusum, tr.,  difundir, derramar, propagar; ensanchar.

digitus, 2 m.,  dedo.

dignor, -ari, -atus sum,  tr.,  juzgar digno, permitir, consentir. dignus, adj., digno, merece dor; debido; adv.,  digne;
sust. dignitas, -atis, 3 f.. dignidad, distinción, ran go.

digredior, -gredi, -gressus sum, intr., separarse; partir.

dilabor, -labi, -lapsus sum. intr., disolverse, desvane cerse.

dilectus, 4 m., selección; leva.

diligo, -ere, -lexi, -lectum, tr.,  amar; part.-adj., dili gens, -entis,  cuidadoso, diligente; adv., diligen ter; sust., diligentia, 1 f.,
cuidadoso, diligencia.

dimico, -are, -avi, -atum, intr., combatir, luchar; sust., dimicatio, -onis, f., combate, lucha.

dimidium, 2 n., mitad.

dimitto, -ere, -misi, -mis sum, tr.,  dejar ir, despe dir, abandonar, dejar es capar.

dirigo, -ere, -rexi, -rectum, tr.,  alinear, guiar, dirigir; part.-adj.,  directus, recto.

dirimo, -ere, -emi, -emptum tr., separar, interrumpir romper, anular.

diripio, -ere, -ripui, -reptum, tr.,  despedazar, devastar, saquear.

dirus, adj.,  terrible, horro roso; de mal agüero.

discedo, -ere, -cessi, -ces sum, intr., separarse, re tirarse, partir; sust., dis cessus, 4 m., partida.

disciplina, 1 f., instrucción, adiestramiento; aprendi zaje; ciencia; doctrina. disco, -ere, didici, tr., apren der.

discors, -cordis, adj., dis cordante, disonante; sust., discordia, 1 f., desacuer do, discordia.

discrimen, -inis, n.,  espacio intermedio, intervalo; se paración; diferencia; dis tinción; punto decisivo; crisis, riesgo, peligro.

disertus, ad;., elocuente.

disicio, -icere, -ieci, -iectum, tr., deshacer, dispersar, esparcir.

dispergo, -ere, -spersi, -sper sum, tr.,  dispersar.

displiceo, -ere, -plicui, -pli citum,  tr f., desagradar.

dispono, -ere, - posui, - posi tum, tr., colocar separa mente, disponer, arreglar.

disputo, -are, -avi, -atum tr, discutir, tratar, di sertar.


dissentio, -ire, -sensi, -sen sum, intr.  disentir, ser de distinto parecer; sust., dissensio, -onis, t.,  diver gencia de sentimientos u
opiniones, disensión.

dissimilis, -e, adj., deseme jante, diferente; adv., dis similiter.

dissimulo, -are, -avi, -atum, tr., disimular; ocultar.

dissipo, -are, avi, -atum, tr.,  disipar, dispersar, malba ratar, divulgar.

dissolvo, -ere, -solvi, -solu tum, tr., disolver; sepa rar, deshacer, destruir; pagar; dissolutus ( part. usado como adj.),  diso luto,
relajado, libertino; adv.,  dissolute, relajada mente.

disto, -are, -stiti, intr., dis tar, estar separado; dife renciarse.

distribuo , uere, -ui, -utum, tr., distribuir.

diu, adv.,  por largo tiempo.

diurnus, véase dies.

diuturnus, adj.,  duradero.
diva, véase divus.

divello, -ere, -velli, -vulsum, tr.,  separar, desgarrar, arrancar, deshacer.

diversus, adj., vuelto en dis tintas direcciones, sepa rado; opuesto, contrario; diferente, diverso; ex di verso, de distintas direc
ciones.

dives, -itis, adj.,  rico; sust., divitiae, 1 f. pl., riquezas.

divido, -ere, -visi, -visum, tr., dividir, separar.

divus, 2 m.,  dios; diva, 1 f.,  diosa; adj., divinus, divi no; adv.,  divinitus, por disposición divina.

do, dare, dedi, datum, tr.,  dar.

doceo, ere, docui, doctum, tr., enseñar, informar; part.-adj.,  doctus, docto, instruido, diestro; sust., doctrina, 1 f., enseñanza,
doctrina, ciencia.

doleo, -ere, dolui, intr., do ler, tener dolor; tr., doler se, deplorar; sust., dolor, -oris, m.,  dolor, pena, ofensa;
amargura. dolus, 2 m.,  dolo, engaño, fraude, trampa.

domina, 1 f.,  dueña, seño ra; dominus, 2 m., dueño, señor.

domo, -are, domui, domi tum, tr.,  domar, someter.

domus, 2 y 4 f., casa, pa tria; adj., domesticus, de la casa, doméstico; nati vo; interior; sust., domi cilium, 2 n., domicilio,
morada.

donec, conj.,  mientras, en tanto que.

dono -are, -avi, -atum, tr., regalar.

donum, 2 n.,  don, regalo.

dormio, -ire, -ivi o -ii, itum, intr.,  dormir.

dubito, -are, -avi, -atum, intr., dudar, vacilar; sust., dubitatio, -onis, f.,  duda, vacilación.

dubius, adj.,  dudoso; adv., dubie.

ducenti, -ae, a, num. card.,  doscientos; ducentesi mus, ord.,  ducentesimo; duceni, distr.,  de doscien tos en doscientos.

duco, -ere, duxi, ductum, tr., conducir, guiar; alar gar; construir; contar, considerar, juzgar; ducto, -are, -avi, -atum, tr., guiar
continuamente, conducir a uno y otro lado.
dulcis, e, adj.,  dulce.

dum, conj., mientras.

duo, ae, o, dos; duodecim, card.,  doce; duodecimus, ord., duodécimo; duode ni, distr.,  de doce en doce. duodeviginti, adj.


card.,  dieciocho; duodevicesimus, ord., décimoctavo; duo duodeviceni, distr.,  de dieciocho en dieciocho.

duro, are, avi, atum, tr. e intr.,  endurecer; sopor tar; endurecerse, perse verar, perdurar.

durus, adj.,  duro, áspero, rudo; fuerte, vigoroso, severo, rígido; penoso, difícil; adv., dure.

duumviri, -orum o -um, 2  m. pl.,  duunviros, nom bre de dos magistrados romanos .

dux, ducis, m., guía, jefe, general.

ea, adv.,  por allí; eadem, adv.,  por allí mismo.

ebibo, -ere, -bibi, -bibitum, tr., beber hasta el fin, agotar, consumir; absor ber, succionar.

ebur, eboris, n.,  marfil.


ecce, interj.,  he aquí, mira.

edico, -ere, -dixi, -dictum, declarar, proclamar, pu blicar; part., usado como nombre,  edictum, 2 n.,  edicto, manifiesto, pro
clama.

edisco, -ere, -didici, tr.,  aprender a fondo, pe netrarse de.

edo, edere y esse, edi, esum, tr., comer; adj., edax, -acis,  voraz.

edo, -ere, -didi, -ditum, tr., dar a luz, producir, en gendrar; ejecutar, llevar a cabo; publicar, emitir; part.-adj.,  editus, elevado,
alto.

edoceo, -ere, -docui, doc tum, tr.,  enseñar a fondo informar, enterar cabal mente.

educo, are, -avi, atum, tr., educar, formar, criar, ali mentar.

educo, -ere, -duxi, -ductum,  tr., sacar, hacer salir, producir.

effero, -f erre, extuli, elatum, tr.,  sacar; llevar; divul gar, publicar; elevar, en salzar; (en pasiva),  dejar se llevar, ser arrastrado.

efficio, -ficere, -feci, -f ec tum, tr.,  producir; hacer, efectuar, cumplir; conse guir.

effigies, -ei, f.,  imagen, efi gie.

effugio, -f ugere, -ffugi, -fugi tum, tr.  e intr., huir, es caparse; evitar, burlar.

effundo, -ere, -fudi, -fusum, tr.,  derramar; refl., effun dor y effundere se, derra marse, lanzarse; part. adj.,  effusus, tendido
suelto, flotante; relajado, pródigo; adv., effuse, pro fusamente.

egeo, -ere, egui, intr. (con ablat. y menos frecuente mente con genit.),  estar necesitado, carecer; sust., egestas, -atis, f., necesi
dad;egenus, adj., nece sitado.

egredior, -gredi, -gressus sum, intr., salir, partir, separarse, desembarcar; tr.,  pasar, sobrepasar, franquear; sust.,  egres sus, 4
m., salida, partida, desembarco.

egregius, adj., egregio, so bresaliente, excelente; adv.,  egregie.

ego, pron. pers., yo.

eheu, int., ¡ay! eia, int.,  ¡ea!

eicio, eicere, -ieci, -iectum, tr., echar, arrojar (eicere se, lanzarse fuera), lan zar a tierra; naufragar.
elabor, -labi, -lapsus sum, intr., deslizarse, escapar se, desaparecer.

elicio, -licere, -licui, -licitum, tr.,  hacer salir, sacar; atraer.

elido, -ere, -si, -sum, tr.,  ha cer saltar chocando, es trellar, expulsar, romper, destruir.

eligo, -ere, -legi, -lectum, tr., escoger, elegir.

eloquor, -loqui, -locutus sum, intr., hablar, expre sarse- tr.,  decir, exponer.

eludo -ere, -lusi, -lusum, tr.,  burlar, engañar, mo farse de.

emineo, -ere, -minui, intr., sobresalir, resaltar.

eminus, adv.,  de lejos.

emitto, -ere, -misi, -missum, tr.,  enviar fuera; lanzar, disparar, soltar.

emendo, -are, -avi, -atum, tr.,  enmendar, corregir, mejorar.

emo, -ere, emi, emptum, tr., comprar.

en, int., mira, he aquí.
enim, conj., pues; etenim, conj.,  pues, en efecto.

ensis, -is, m.,  espada.

enumero, -are, -avi, -atum, tr., enumerar, contar.

enuntio, -are, -avi, -atum, tr., exponer, informar de, divulgar, revelar.

eo, ire, ivi (-ii), itum,  intr., ir.

eo, adv., a  allí; eodem, adv.,  a allí mismo.

epistula, 1 f., carta.

equidem, adv.,  ciertamente.

equus, 2 m., caballo; sust., eques, itis, m.,  jinete (en pl.), la caballería; miem bro del orden ecuestre;

de ahí el adjetivo eques ter, tris, -tre,  de caballe ros, de caballería; equito, -are, -avi, atum, intr., ca balgar; equitatus, 4
m., caballería.

erga, prep. de ac., para con.

ergo, conj., por lo tanto.

erigo, -ere, -rexi, -rectum, tr.,  erigir, levantar; exci tar, animar.

eripio, -ere, -ripui, -reptum, tr.,  arrancar, arrebatar; librar; eripere se, esca parse.

erro, are, avi, atum; intr., andar errante, extraviar se, errar; sust., error, -oris, m., aventura; equi vocación, error.

erudio, ire, -ivi (-ii), itum, tr.,  educar, instruir, for mar, enseñar; part.-adj., eruditus, erudito, docto.

erumpo, -ere, -rupi, -rup tum; intr.,  salir con ím petu, estallar, precipitar se; sust., eruptio, -onis,  f., salida impetuosa.

eruo -ruere, -rui, -rutum, intr., sacar, extraer, des enterrar, destruir.

esca, 1 f.,  comida, alimento.

esurio, -ire, -ivi (, intr., estar hambriento.

et, conj., y; et... et,  no sólo... sino también.

etiamsi, conj., aunque.
etsi, conj.,  aunque.

euge, int., ¡ea!

evado, -ere, -vasi, -vasum, intr.,  salir, evadirse, es caparse; llegar a ser, ir a parar.

eveho, -ere, -vexi, -vectum, tr.,  elevar; sacar; lanzar se; dejarse llevar.

evenio, -ire, -veni, -ventum, intr.,  suceder, resultar; sust.,  eventus, 4 m.,  suce so, resultado.

everto, -ere, -verti, -versum, tr., derribar, destruir, re volver.

evoco, are, -avi, -atum, intr.,  llamar a sí, hacer venir, convocar.

evolo, are, avi, -atum, intr., salir volando, escaparse; evolito, -are, -avi, -atum, intr.,  revolotear.

evolvo, -ere, volvi, volutum,  tr.,  desenrollar, explicar, contar.

ex. e, prep. de ab.,  de, desde.

exaudio, ire, -ivi, -itum, tr.,  oír a distancia, oír clara mente.

excedo, -ere, -cessi, -cessum, intr., salir, irse, retirarse, partir; tr., exceder, so brepasar abandonar.
excello, -ere, intr. (con dat. de persona), aventajar; (con abl. de cosa),  sobre salir; part.-adj., excelsus, elevado, excelso, distin
guido.

excido, ere, cidi, intr., caer de, caerse, deslizarse; perderse, desvanecerse, desaparecer de la me moria.

excido, -ere, cidi, cisum, tr.,  cortar golpeando, des truir.

excipio, -ere, -cepi, -ceptum,  tr., recoger; recibir, aco ger; soportar, sorpren der; seguir, suceder.

excito, are, avi, -atum, tr.,  hacer salir, enardecer, ex citar, provocar.

excludo, -ere, -clusi, -clu sum, tr.,  excluir, recha zar, impedir.

excudo, -ere, -cudi, -cusum, tr., hacer saltar a golpes, forjar, esculpir, moldear.

excurro, -ere, -curri  y -cu curri, -cursum, intr., salir corriendo; sust., excur sio, -onis, f., salida, co rrería.

excuso, are, -avi, atum, tr.,  excusar, disculpar, pre textar; sust.,  excusatio, -onis, f.,  excusa.

excutio, -cutere, -cussi, -cus sum,  tr., sacudir; arran car; rechazar, desechar, expulsar.

exemplar, -aris, n., ejem plar, modelo. exemplum, 2 n., copia, ejem plo, modelo.

exeo, -ire, -ivi (-ii), -itum, intr., salir; sust.,  exitus, 4 m.,  salida, fin, desenla ce, resultado.

exerceo, -ere, -ui, -itum, tr., ejercitar, adiestrar; ma nejar; ejercer, ocuparse; molestar, atormentar. exercitatus ( part.-adj.
de  exercito), adiestrado, práctico; sust., exercita tio, -onis,  3 f.,  adiestra miento, práctica.

exercitus, 4  m., ejército.

exhaurio, -ire, -hausi, -haus tum, tr., agotar, vaciar, sufrir hasta el fin.

exhibeo, -ere, -hibui, -hibi tum, tr., mostrar, exhibir, realizar, causar.

exhortor, -ari, -atus sum, tr., exhortar, excitar.

exigo, ere, -egi, -actum, tr., echar, expulsar; recla mar, exigir; pasar, con sumir

exiguus, adj.,  escaso, bre ve, exiguo; adv., exigue; sust., exiguitas, -atis, f., escasez, brevedad.

eximius, excepcional, extra ordinario; adv., eximie.


existimo, -are, -avi, -atum, tr., pensar, juzgar, consi derar; sust., existimatio, -onis, f.,  juicio, opinión,
reputación. exitium, 2 n.,  destrucción, ruina.

exitus, véase exeo.

exorior, -oriri, -ortus sum, , intr., surgir, nacer, apa recer, llegar a ser.

exoro, are, -avi, -atum, tr., pedir insistentemente; doblegar, obtener pidien do.

expedio, ire, -ivi, itum, tr., soltar, librar; aprestar, preparar; explicar, exponer; imper., expedit, es útil, es provechoso; part.
adj., expeditus, desemba razado, presto para la ac ción, cómodo, fácil, a punto; adv., expedite, fá cilmente.

expello, -ere, -puli, -pulsum, tr., expulsar.

experior, -tri, -pertus sum,  tr., experimentar, probar; soportar.

expers, -ertis, adj.,  no par ticipante; privado, libre de.

expeto, -ere, -petivi, -peti tum, tr., ansiar, aspirar a.

expleo, -ere, -plevi, -pletum, tr., colmar, satisfacer, completar.


explico, are, avi, atum, tr., desarrollar, desplegar, re solver, salvar, ejecutar.

exploro, -are, -avi, -atum, tr., explorar, investigar, reconocer; sust.,  explora tor, -oris,  m., explorador, espía; (en pl.),  patrullas
de reconocimiento. expono, -ere, -posui, -positum, tr., poner a la vista, exponer, explicar; desem barcar. expugno, -are, -avi,
-atum, tr., tomar al asalto, asal tar; sust., expugnatio, -onis, f., asalto.

exsequor, -sequi, -secutus sum, tr., seguir; tratar de conseguir, tratar de saber; cumplir, ejecutar; exponer.

exsilium, véase exsul.

exsisto, -ere, stiti,  intr., sa lir, surgir; llegar a ser, nacer, existir.

expecto, -are, -avi, -atum, tr., aguardar, esperar; sust.,  exspectatio, -onis,  f., espera, expectación, ansiedad. exstinguo,
-stinguere, -stin xi, -stinctum, tr., extin guir, apagar; matar, bo rrar.

exstruo, -ere, -struxi, -struc tum, tr.,  levantar; cons truir; colmar.

exsul, -ulis, m. y f.,  deste rrado; sust., exsilium, 2 n.,  destierro; exulo, -are, -avi, atum, intr., es tar, vivir desterrado. exsulto,
-are, -avi, -atum, intr, brincar de gozo, re gocijarse.

exta, -orum, n. pl.,  vísceras, entrañas.

externus, adj., de fuera, ex terior; extranjero.

exterreo, -ere, -terrui, -terri tum, tr., aterrar.

exterus, adj. (se  usa de  ordinario referido a natio: exterae nationes los pue blos extranjeros), de fue ra, extranjero; comp., ex
terior, -oris,exterior; sup.,  extremus, extremo, último; el más distante.

extollo, -ere, extuli, tr., ele var, exaltar.

extra, prep. de ac.,  fuera de.

extraho, -ere, -traxi, -tractum, tr., sacar, arrancar, prolongar.

exuo, exuere, exui, exutum, tr., quitar, desnudar, des pojar.

exuviae, -arum, f. pl.,  vesti do de que se despoja a alguien; despojos, botín.

faba, 1 f., haba.

faber, -bri, m.,  artesano, obrero.


fabula, 1 t., fábula, cuento; obra teatral.

facies, -ei, f.,  forma; rostro, cara; aspecto, apariencia.

facilis, -e, adj., fácil; trata ble, afable; adv., facile, sust.,  facilitas, -atis, f., fa cilidad, afabilidad.

facinus, -oris, n.,  acción; mala acción, crimen.

facio, facere, feci, factum, tr., hacer; sust.,  factum, n., hecho, acción; factio, -onis, f.,  bando, partido político. facultas, -atis,
f., facultad, capacidad; ocasión, opor tunidad; recursos.

facundia, 1 f., facilidad de palabra, elocuencia; fa cundus, ad;., elocuente.

fagus, -i, 2 f.,  haya. falx, -cis, f., hoz.

fallo, -ere,  fefelli, falsum, tr., engañar; ocultarse, pasar inadvertido;

fallax, -acis,  engañador.

fama, 1 f., fama; rumor pú blico; opinión de la gen te, reputación.

fames -is, f.,  hambre; esca sez; avidez.


familia, 1 f., conjunto de servidores de la casa, fa milia; bienes de la fami lia; adj., familiaris, -e,  doméstico, familiar, ínti mo;
adv., familiariter,ín timamente; sust., familia ritas, -atis, f.,  amistad intima, familiaridad.

fanum, 2 n., lugar de culto, templo.

fas, indec.  n., lo lícito por ley Divina, ley divina; derecho.

fascis, -is, m., haz, fajo de leña; pl.,  fasces, haz de varas del que sobresalía la hoja de un hacha; lo lle vaban los lictores delan te
de los prirneros magis trados de Roma como símbolo de su suprema autoridad.

fasti, -orum, m. pl.,  días de audiencia; calendario; fastos.

fateor, fateri, fassus sum, tr., confesar; admitir.

fatum, 2 n., predicción pro fética; destino, hado; ad;.,  fatalis, -e, destinado, determinado por el hado; fatal.

fauces, cium, f. pl.,  gargan ta, fauces; paso angosto, desfiladero.

faveo, -ere,  favi, fautum, intr.  (con dat.),  favore cer, proteger; sust.,  fa vor, -oris, m.,  favor; apro bación, aplauso.

fax, -cis, f.,  tea, antorcha.

febris, -is, f.,  fiebre;

februa rius, 2 m.,  febrero, mes de las purificaciones.

fel, fellis, n., hiel.

felix, -icis, adj., fecundo, fe liz; adv.,  feliciter; sust.,  felicitas, -atis,  felicidad, buena suerte.

femina, 1 f., hembra, mujer.

fenestra, 1 f.,  ventana.

fenus -oris, n.,  interés, pro ducto que da el dinero; fenerator, oris, m., pres tamista.

fera, véase ferus.

ferax, -acis, adj.,  feraz.

fere, adv., casi.

feriae, 1 f. pl., días de fiesta.


ferio.-ire (como perfecto y supino se usan  percussi, percussum), tr., herir.

fero, ferre, tuli, latum, tr., llevar, traer; presentar; obtener; producir; so portar; declarar, referir.

ferox, -ocis, adj.,  feroz, sal vaje; impetuoso, intrépi do: ferociter; sust., fero cia, 1 f., y ferocitas, -atis, f.,  osadía, arrogancia,
fe rocidad.

ferrum, 2 n., hierro; arma (en general); adj., fer reus, de hierro, férreo, insensible.

fertilis, -e,  adj., fértil; sust., fertilitas, atis, f.,  fertili dad.

ferus, adj., fiero, indómito, salvaje; sust., fera, 1 f., fiera; feritas, -atis, f., fie reza.

ferveo, -ere, fervui, intr.,  hervir.

fessus, adj., cansado, fati gado.

festino, -are, -avi -atum, intr.,  apresurarse, darse prisa; tr.,  apresurar, ace lerar.

festus, adj., festivo, de fiesta.

fidelis, -e, adj., fiel; adv., fideliter, sust., fidelitas, -atis, f.,  fidelidad. fides, ei, f.,  fe, confianza; lealtad; crédito; prueba;
certeza; palabra empeña da; verdad. fido, -ere, fisus sum, intr. (con dat.),  confiar. fiducia, 1 f.,  confianza. fidus, adj., fiel, leal.

figo, -ere, fixi, fixum, tr.,  fijar, sujetar; clavar.

figura, 1 f., figura, forma.

filius, 2 m.,  hijo; filia, 1 f., hija.

filum, 2 n.,  hilo.

findo, -ere, fidi, fissum, tr., hender, partir, dividir; abrir; surcar.

fingo, ere, finxi, fictum, tr.,  formar, modelar, imagi nar, suponer; inventar, fingir; part.-adj., fictus, fingido, falso. finis, -is,
m., límite; ( pl. ),  territorio; fin; finio, -ire, -ivi, -itum, tr.,  limitar, determinar; adj.,  fniti mus, lindante, vecino; pariente.

fio, fieri, factus sum (se usa como pasiva de  facio), ser hecho; resultar; ha cerse; suceder.

firmus, adj.,  firme, seguro, fuerte; adv., firme y fir miter, firmo. -are. -avi, -atum, tr., afirmar, forta lecer.

flagito, are, avi, atum,  tr., pedir con insistencia, im portunar.

flagitium, 2 n.,  infamia.

flagro, -are, -avi, -atum, intr., arder; desear ar dientemente.

flamma, 1 f., llama.

flavus, adj., rubio dorado.

flecto, -ere, flexi, flexum, tr., doblar; doblegar; mo ver, desviar, apaciguar.

fleo, -ere,  flevi, fletum, intr.,  llorar; tr.,  llorar a al guien; sust.,  fletus, 4 m., llanto.

flo, -are, flavi, flatum, intr.,  soplar.

flos, floris, m., flor; vb, flo reo, -ere, -ui, intr.,  flore cer; part.-adj., florens, -entis, florido, en flor.

fluo, ere, fluxi, fluxum, intr., fluir, manar; sust., fluctus, 4 m., ola; flumen, -inis, n., río.

fluvius, 2 m., río.

focus, 2 m., hogar; foculus, 2 m.,  pequeño hogar, fo garil, brasero.

fodio, -ere, fodi, fossum, tr.  cavar; sust., fossa, 1 f. foso. trinchera.


foedus, -eris, n.,  pacto, tra tado. foedus, adj., feo, sucio, re pugnante; deshonroso, vil; adv., foede.

folium, 2 n., hoja.

fons, fontis, m.,  fuente; ori gen.

for, fari, fatus sum, tr., ha blar.

foras, adv., afuera; foris, adv.,  fuera, de fuera;

foris, -is, f., hoja de puerta doble; ( pl. ), puerta, en trada.

forma, 1 f., forma, figura; tipo, clase; belleza. formosus, -a, -um, adj.,  her moso.

formido, -inis, j.,  espanto, terror.

fors, nom., y  forte, abl., únicos casos usados del nombre fors, fortis, suer te, propiamente lo que se aporta o
trae; fors con sit y an daforsitan, tal vez; forte se usa como adv., por casualidad; for tasse, adv.,  quizás.

fortis, -e, adj.,  amistoso, brioso, valeroso, esforza do ( rara vez poderoso, fuerte); adv.,  fortiter; sust., fortitudo, -inis,
f., bravura fortaleza.
fortuna, 1 f., fortuna, suer te; ( pl.),  bienes de for tuna.

forum, 2 n., plaza de mer cado, foro.

foveo, ere, fovi, fotum, tr.,  calentar, enardecer, aca riciar, mantener.

frango, -ere, fregi, fractum, tr.,  quebrar, partir, rom per.

frater, -tris, m., hermano; adj., fraternus, fraterno, de hermano; adv., fra terne.

fraus, fraudis, f ., engaño, fraude; error; daño, de trimento.

fremo, ere, -ui, itum, intr., zumbar, bramar; mur murar; sust.,  fremitus, 4 m., zumbido, bramido; murmullo.

frequens, -entis, adj., apre tado, denso, numeroso; frecuente, repetido; adv.,  frequenter; sust.,  fre quentia, 1 f., afluencia,
concurrencia.

fretus, adj. (con abl.), con fiado, apoyado.

frigus, -oris, n. frío; adj., frigidus, frío, fresco.

frons, frondis, f.,  hoja: fronda, follaje.

frons, frontis, f., frente; cara, fachada.

fructus, véase fruor.

fruges, frugum, f. pl.,  fru tos de la tierra.

frumentum, 2 n., grano, tri go;  adj.,  frumentarius, referente al trigo; vb., frumentor, 1 tr.,  hacer provisión de grano, forra
jear.

fruor, -ui, fructus sum, irtr. (con abl.), gozar; sust.,  fructus, 4 m., fru to, provecho, producto; renta,
recompensa. frustra, adv., en vano.

fuga, 1 f., huida, fuga; des tierro; fugo, -are, -avi, -atum, tr.,  poner en fuga, ahuyentar.

fugio, fugere, fugi, fugitum, intr., huir; tr., huir a al guien o de alguien, evi tar; sust.,  fugitivus, 2 m. fugitivo, desertor. fulgeo,
-ere, fulsi yfulgo, -ere, intr., brillar, resplan decer; fulgor, -oris,  m. brillo; fulgur, -uris, n., re lámpago. fulmen, inis, n., rayo.

fumus, 2 m., humo.

fulvus, adj.,  rubio oscuro.


fundo, -ere, fudi, fusum, tr.,  derramar. verter ; producir en abundancia; esparcir, difundir, desple gar; intr., fundir, derra
marse, esparcirse.

fundus, 2 m fondo; finca rústica, hacienda, adv. funditus, de raíz, comple tamente; fundo, are, avi, -atum, tr., consolidar, ase
gurar, establecer; de aquí fundamentum, 2 n., ci miento, fundamento.

fungor, fungi, functus sum, intr. (con abl.), desempe ñar, cumplir.

funis, is, m., cuerda, cable.

funus, -eris, n., funeral, en tierro; pira; cadáver; muerte violenta, destruc ción, ruina.

fur, furis, m., ladrón; adv., furtim, furtivamente, a hurtadillas; sust., furtum, 2 n., robo, hurto.

furo, ere, furui, intr.,  estar furioso, enfurecerse, des variar; sust.,  furor, -oris, m., furor, rabia; furia, 1 f., furia,
delirio; Furiae, las Furias, divinidades vengadoras. Eran tres, Alecto, Megera y Tisífone.

galea, 1 f., yelmo o casco con carrilleras usado por los soldados romanos.

gallus, 2 m., gallo; gallina, 1 f.,  gallina.


gaudeo, -ere, gavisus sum, intr., gozar, alegrarse; sust., gaudium, 2 n., go zo, alegría.

gelu, -us, n., hielo; gelidus, adv.,  helado, gélido.

geminus, adj., gemelo; do ble.

gemma, 1 f., piedra precio sa, perla; yema.

gemo, -ere,  gemui, gemitum, in.r.,  gemir; tr., deplo rar, lamentar; sust., ge mitus, 4 rn., gemido, la mento.

gena, 1 f.,  mejilla.

gener, -eri,  m., yerno.

genetrix, genitor, véase gigno.

genius, 2 m., espíritu que tutelaba a cada cual des de su nacimiento; genio.

gens, gentis, f., conjunto de familias procedentes de un tronco común que lle vaban el mismo nombre; parentela; pueblo, raza.

genu, 4 n., rodilla.

genus, -eris n.,  origen, naci miento; linaje; raza, na ción; género, clase, es pecie.

gero, -ere, gessi, gestum, tr.. llevar: hacer. realizar. ejecutar; ejercer; gerere se, portarse; gerere mo rem alicui, complacer a
alguno.

gigno, -ere,  genui, genitum, tr.,  engendrar, producir; dar a luz; sust., genetrix, -icis, f.,  madre; genitor, -oris, m.,  padre.

gladius, 2 m., espada; sust.  gladiator, -oris m., gla diador, espadachín.

gloria, 1 f., gloria, fama, re nombre; jactancia; vb., glorior, -ari, -atus sum, intr.,  gloriarse, jactarse.

gradus, 4 m., paso; pelda ño, escalón; posición (de un combatiente);  grado, rango.

gradior, gradi, gressus sum, intr.,  andar, caminar; sust.,  gressus, 4 m., paso, marcha.

grandis, -e, adj., crecido, elevado (de estatura);  de edad avanzada; sublime, magnífico.

grando, -inis, f., granizo.

gratulor, -ari, -atus sum, intr. (con  dat.), congratu lar, felicitar; sust., con gratulatio, -onis, f., felici tación,
congratulación. gratus, adj., agradable, gra to: amable. encantador: agradecido; sust., gratia, gracia, favor; influencia;
reconocimiento; grati tud; gratia (con gen.),  a causa, por razón de: habere gratiam alicui, sentir gratitud hacia uno; gratias
agere o referre, dar las gracias; gratias alicui facere, perdonar a uno; adj.,  gratiosus, in fluyente.

gravis, -e, adj.,  pesado, gra ve; molesto; penoso; im portante, de peso; adv.,  graviter; sust., gravitas, -atis, f.,  peso; severidad,
gravedad, importancia.

grex, gregis, m.,  rebaño; banda, tropa.

guberno -are, -avi, -atum, tr., dirigir, gobernar, guiar; sust.,  gubernator, -oris, m., timonel; guber natio -onis, f.,  gobierno,
dirección, manejo.

gula, 1 f.,  garganta.

gurges, -itis, m.,  remolino; mar, ola.

gustus, -us, m., gusto. De nota primero el hecho de gustar o probar algo; luego el gusto o sabor de lo probado. En la cena o
comida romanagustus era el aperitivo.

gutta, 1 f .,  gota, lágrima.

H
habena, 1 f.,  rienda.

habeo, -ere, -ui, -itum, tr., tener, poseer; contener; considerar, estimar; sust.,  habitus, 1 m., modo de ser, condición, disposi
ción, porte; vestido; ha bito, -are, -avi, -atum, intr.,  vivir, habitar.

hac, adv. de lugar, por aquí.

haereo, -ere, haesi, haesum, intr.,  estar adherido, ad herirse, mantenerse fir me, estar indeciso, vaci lar; haeres, -edis, m. y
f., heredero legal; haeredi tas, -atis, f.,  herencia.

harena, 1 f., arena.

haruspex, -icis,  m.,  arúspi ce, el que examina las entrañas de las víctimas, en oposición a auspex, que examina el vuelo de las
aves.

hasta, 1 f., Ianza, pica. Era entre los romanos símbo lo de propiedad. De ahí que se plantara una lan za sobre lo que se vendía
como deuda al Tesoro o como botín de guerra: sub hasta vendere, vender en subasta; hastatus, -i, m.. soldado armado de
lanza, lancero. Ocupaba la primera fila en la línea de batalla.

haud, adv.,  no.

haurio, -ire, hausi, haus tum, tr., sacar (agua), ex traer; beber; apurar, ago tar, consumir, disipar.

hedera, 1 f., yedra.

hei, intr.,  ¡ ay !

herba, 1 f.,  hierba, planta; césped .

heri, adv.,  ayer.

heu, interj., ¡ ay !

hibernus, adj.,  de invierno, invernal; sust.,  hiberna, -orum, 2 n. pl., cuarteles de invierno.

hic, haec, hoc, adj.,  éste; hic, adv. de lugar, aquí; hinc, adv. de lugar,  de aqui.

hiems, hiemis, f.,  invierno; ( poét.), tempestad.

historia, 1 f., narración his tórica, historia; cuento, fábula.

hodie, adv.,  hoy.
homo, -inis, m., ser huma no, hombre, persona.

honestus, adj., honrado, distinguido, digno de con sideración; adv., hones te; sust.,  honestas, -atis, f., consideración, digni dad
. honradez.

honos, -oris, m., honor, consideración, estima; cargo honorífico; premio, recompensa; gala, belleza.

hora, 1 f.,  hora.

horreo, -ere, -ui, intr.,  ho rrorizarse, erizarse, estre mecerse; tr.,  sentir ho rror de; adj., horribilis,
-e,  horrible; horridus, adj., erizado, áspero; crespo; rudo, inculto; adv.. horride; sust.,  hor ror, -oris, m., estremeci miento,
horror; horresco, -ere, horrui, intr., poner se erizado; horrorizarse.

horreum, -i, n., granero.

hortor, -ari, -atus sum, tr., exhortar, excitar, animar.

hortus, 2 m.,  huerto, jardín.

hospes, -itis, m., huésped (el que hospeda y el hos pedado por amistad), forastero, extranjero; hos pitium, 2 n., hospedaje de
amistad; vínculo entre el que hospeda y el hospe dado; relaciones de hos pitalidad; alojamiento.
hostia, 1 f., víctima ofrecida en expiación para aplacar a la divinidad. Se opone a víctima, ofrenda en acción de gracias. Luego
pasó a significar víctima en general.

hostis, is, m., enemigo (pú blico; adj., hostilis, -e, hostil, del enemigo; adv.,  hostiliter.

huc, adv. de lugar,  a aquí.

humanus, adj.,  humano; comprensivo, bondadoso; educado, de finos moda les; adv.,  humane y hu maniter, sust., humani
tas, -atis, f.,natural hu mano, humanidad, afabi lidad, benevolencia; edu cación, delicadeza de mo dales.

humilis, -e, adj.,  bajo, pe queño; humilde, débil; mezquino, vil; sust.,  hu militas, -atis, f ., peque ñez, baja estatura; mo destia;
debilidad; mezquindad de alma.

humus, 2 f.,  tierra, suelo.

iaceo -ere, iacui, intr., ya cer, estar echado; dor mir, estar muerto, flotar; estar abatido.

iacio, iacere, ieci, iactum, tr., lanzar, disparar, echar; construir; decir; producir; iacto, are, -avi, -atum, tr., lanzar con fre
cuencia, lanzar de un lado a otro, agitar; pro ferir, lanzar; meditar; jactarse; sust.,  iactura, 1 f., Ianzamiento, pérdi da,
gasto; iaculum, 2 n.,  jabalina.

iam, adv., ya.

ianua, 1 f.,  puerta (de la casa);  entrada.

ibi, adv.,  allí; ibidem, adv.,  allí mismo.

ictus, part. de ico, 3 tr., golpeado; herido; pactado sust.,  ictus, 4 m., golpe herida.

idem, eadem, idem, adj. pron.  el mismo.

idoneus, adj., apropiado apto.

idus, iduum, 4 pl. t.,  los Idus, el día 15 de mes en marzo, mayo, iulio y octubre; el 13 en los demás meses.

ignarus, adj., ignorante; desconocido.

ignavus, adj., perezoso, de sidioso, cobarde; adv., ig nave; sust., ignavia, 1 f., pereza, desidia, cobardía.

ignis, is, m., fuego.


igitur, conj., por lo tanto, así que.

ignominia, 1 f, afrenta, ignominia, deshonor

ignoro, are, avi, atum, tr., ignorar, desconocer.

ignosco, -ere, -gnovi, -gno tum, tr. (acus. de cosa,  dat. de persona), perdo nar, dispensar; part.-adj.,  ignotus, desconocido.

ille, illa, illud, adj.-pron., aquel; illac, adv., por allí; illic, adv.,  allí; illinc, adv.,  de allí; illuc, adv.,  a allí.

illudo (inludo), -ere, -lusi, -lusum, intr. y tr.,  mofar se de, ultrajar a.

illustris, véase inlustris.

imago, -inis, f., retrato, co pia; imagen ( de los an tepasados, modelada en cera, que estaba en el atrio y que se llevaba en los
funerales),estatua; eco; aparición, visión, es pectro, sombra; repre sentación, idea.

imber, bris, m.,  lluvia, tor menta, aguacero.

imitor, -ari, -atus sum, tr.,  copiar, reproducir, imi tar; sust.,  imitatio, -onis, f.,  imitación.

immanis, -e, adj.,  enorme, monstruoso; inhumano, feroz; sust.,  immanitas, -atis. f.. fiereza.


immemor, oris, adj.,  olvi dadizo, descuidado.

immineo, ere, minui, intr.  (con dat.),  pender sobre, amenazar.

immisceo, -ere, -miscui, -mixtum, tr., mezclar con (dat.).

immitis, -e, adj.,  cruel.

immitto, -ere, -misi, -mis sum,  tr., enviar a, man dar contra; soltar, lan zar, arrojar; impulsar, incitar.

immortalis, -e, adj., inmor tal.

immotus, -a, -um, part. de immoveo, impasible, in mutable.

impedio, ire, -ivi, itum,  tr., enredar, trabar; impedir; apartar; sust.,  impedi mentum, 2 n., impedimen to, obstáculo; (en
pl.),  impedimenta,bagajes.

impello, -ere, -puli, -pul sum  tr.,  empujar, im pulsar; incitar, inducir; sust.,  impulsus, 4 m., gol pe, impulso,
instigación. impendeo, -ere, intr. (con dat.), pender, estar colga do sobre, amenazar.

imperator, véase impero.

imperitus, adj.,  inexperto, desmañado, desconoce dor; adv., imperite; sust., imperitia, 1 f., inexpe riencia.

imperium, 2 n.,  mando; autoridad, poder supre mo (concedido a determi nados magistrados, que llevaba consigo el mando
militar y la jurisdicción); soberanía; dominio, im perio.

impero, -are, -avi, -atum, intr.,  tener el mando, do minar, imperar; tr. (acus. de cosa y dat. de perso na), mandar, ordenar,
exigir; sust.,imperatum, 2 n.,  orden, mando; imperator, -oris, m., general en jefe.

impetro, -are, -avi, -atum, tr. e intr.,  conseguir, lo grar con ruegos, impe trar.

impetus, 4 m.,  ataque, car ga; impetuosidad, vehe mencia; furia.

impiger, -gra, -grum, adj., activo, diligente; adv.,  impigre.

impius, adj.,  impío, irreve rente; adv., impie.

impleo, ere, -evi, etum, tr.,  llenar, colmar, cumplir, saciar.

implico, -are, -plicui, -plici tum (se usan también las formas regulares -avi, -atum); tr., trabar; enla zar; rodear, envolver.

imploro, -are, -avi, -atum, tr., invocar llorando, im plorar; suplicar.


impono, -ere, -posui, -positum, tr.,  poner en, colo car sobre; imponer, cau sar; asignar, poner al mando de.

improbus, adj.,  malvado, perverso, desvergonzado; adv.,  improbe.

improvisus, adj.,  inespera do, impensado, imprevis to; adv., improviso.

imprudens, adj., imprevi sor, desprevenido, im prudente; adv.,  impru denter sust.,  impruden tia, 1 f.,


imprevisión. impulsus, véase impello.

impune, adv., impunemente.

imus, véase inferior.

in, prep., de acusativo, a, al interior de, para con; 2, de ablativo, en.

inanis, -e, adj., vacío, falto; inútil, vano; adv., ina niter.

incautus, adj., incauto, des prevenido; imprevisto; adv., incaute.

incedo, -ere, -cessi, -cessum, intr.,  adelantarse, avan zar; extenderse; pe netrar; tr., acometer, apoderarse de.

incendo, -ere, -cendi, -cen sum, tr.,  pegar fuego, in cendiar; inflamar, exci tar; sust., incendium, 2 n., incendio,
fuego. inceptum, véaseincipio.

incertus, adj.,  incierto, du doso.

incido, -ere, -cidi, -casum, intr.,  caer en, caer sobre, incidir; encontrar casual mente; dar en; incurrir; suceder; presentarse.

incido, -ere,  incidi, incisum, tr., cortar, grabar.

incipio, -cipere, -cepi, -cep tum, tr. e intr.,  comen zar; sust., inceptum, 2 n.,  comienzo, empresa.

incito, -are, avi, -atum, tr., mover rápidamente, ace lerar; estimular, incitar.

includo, -ere, -clusi, -clu sum, tr., encerrar, apri sionar, incluir.

incognitus, adj., descono cido.

incolo, -ere, -colui, -cultum, tr., habitar, vivir en; sust., incola, 1 m., habi tante.

incolumis, -e, adj.,  sano y salvo, incólume; sust., in columitas, -atis, f., salud.

incommodus, adj.,  inconve niente, molesto, incómo do; adv.,  incommode; sust.,  incommodum, 2 n.,  molestia, desgracia.

incredibilis, -e, adj.,  increí ble; adv., incredibiliter.

increpo, -are, -crepui, -cre pitum, intr.,  crepitar, re sonar; tr.,  hacer resonar; gritar contra, echar en cara.

incumbo, -ere, -cubui, -cubi tum, intr., lanzarse sobre, echarse sobre; esforzar se, entregarse a.

incurro, -ere, -curri y -cu curri, -cursum, intr.,  correr a, lanzarse, precipi tarse, acometer; incu rrir; tropezar,
chocar; sust., incursio, -onis, f.,choque, correría, incur sus, 4 m.,  ataque, embes tida.

inde, adv., de allí; indidem, adv., de allí mismo.

index, -icis, m., delator; sust.,  indicium, 2 n.,  de lación, prueba; indico, -are, -avi, -atum; tr.,  de latar, descubrir. indico, -ere,
-dixi, -dictum,tr., declarar, proclamar, publicar, anunciar, con vocar.

indignus, adj., inmerece dor, indigno; inmereci do; adv.,  indigne sust., indignitas, -atis, f., indignidad- vb., indignor, ari,


-atus sum, tr.,considerar indigno, despreciar; in dignarse, irritarse.

indoles, -is, f.,  disposición natural, inclinación.

induco, -ere, -duxi, -ductum, tr., conducir dentro, me ter; llevar; introducir; cubrir; inducir.

induo, -ere, indui, indutum, tr., vestir, ponerse (una prenda), revestirse.


indulgeo, -ere, -dulsi, -dul tum, intr. (con dat.),  condescender, ser indul gente, ser complaciente; sust.,  indulgentia, 1 f., in
dulgencia.

industria, 1 f.,  destreza, ma ña, aplicación.

indutiae, 1 f. p2., armisticio, tregua.

ineo, -ire, -ivi (-ii), -itum, intr. y tr., entrar en; emprender, comenzar; cum plir.

inermis, -e, adj., desarma do, inerme; indefenso

iners, -ertis, adj., inactivo perezoso; sust., inertia 1 f., pereza, inactividad.

infandus, -a, -um, adj., in decible.

infectus, part.-adj.,  no hecho, no realizado.

infelix, -cis, adj., estéril, improductivo; adv., infe liciter.

infensus, adj., hostil, irrita do; amargo.

infero, -ferre, -tuli, -latum, tr., llevar adentro, intro ducir, meter; atacar; avanzar; causar.
inferus, adj., de abajo; sust., inferi, 2 m. pl., mo radores del mundo  sub terráneo, del reino de la muerte; comp., inferior, más
bajo,  inferior;sup.,  imus,  el más bajo, el más profundo.

infestus, adj., hostil; peli groso, amenazador.

infidus, -a, -um, adj.,  infiel, desleal, traidor.

infirmus, adj., débil.

influo, -ere, -fluxi, -fluxum, intr., afluir, desembocar.

infra,  prep. de ac., deba jo de.

infula, 1 f., casquete de fle cos de lana blancos y ro jos anudados a intervalos iguales con una cinta. Lo usaban en sus ritos los
sacerdotes. Se ceñía a la cabeza de las víctimas.

ingenium, 2 n.,  disposición natural (de una persona o cosa),  naturaleza, tem peramento, genio, talento natural, ingenio.

ingens, -entis, adj., inmen so, vasto, ingente.

ingenuus, adj.,  libre de na cimiento; abierto, libe ral; adv., ingenue.

ingratus, adj., desagrada ble, enfadoso; desagrade cido, ingrato; adv., in grate.

ingredior, -gredi, -gressus sum, tr.  e intr., entrar; emprender, comenzar.

inhonestus, adj., deshonra do; despreciable.

inicio, -icere, -ieci, -iectum, tr., lanzar,  echar, arrojar contra o sobre; tender sobre; infundir.

inimicus, adj., enemigo; da ñoso; adv., inimice; sust.,  inimicus, 2 m., enemi go


(personal); inimicitia, enemistad. iniquus, adj.,  desigual; injusto, inicuo; desfavora ble; indignado; sust., ini quitas, -atis,
f. iniqui dad; condición desfavo rable, desacuerdo.

initium, 2 n., comienzo.

iniuria,  1 f.,  injusticia; in juria; afrenta, insulto.

iniussu,  4 m. (sólo en abl.),  sin orden.

iniustus,  adj.,  injusto; adv., iniuste.


inlustris, -e, adj., brillante; claro, manifiesto; famoso, ilustre; inlustro, -are, -avi, -atum, tr.,  esclare cer; ensalzar. innocens,
-entis, adj., inofensivo, inocente; sust.,  innocentia, 1 f., inocencia.

innuptus, adj., no casado,  soltero.

inops, -opis, adj., sin recur sos, pobre; necesitado; sust.,  inopia, 1 f., falta de recursos, escasez.

inquam, -quis, -quit, def. tr., decir.

inquiro, -ere, -quisivi, -qui situm, tr.,  inquirir, inves tigar.

inrideo, -ere, -risi, -risum, intr.,  burlarse; tr.,  bur larse de alguien o de algo; sust., inrisus, 4 m.,  burla.

inrumpo, -ere, -rupi, -rup tum, intr.,  irrumpir, pre cipitarse en; tr., penetrar.

insanus, adj., loco; furioso; adv., insane ¡ sust., insa nia, 1 f., locura; vb., in sanio, -ire, -ivi (-ii) -itum,  intr., estar loco, estar
fu rioso.

inscius, adj., desconocedor, ignorante.

inscribo, -ere, -scripsi, -scriptum, tr.,  inscribir, titular, asignar.


insequor, -sequi, -secutus sum, tr.,  seguir de cerca, perseguir; part.-adj.,  in sequens, -entis, siguiente.

insero, -ere, -serui, -sertum, tr.,  meter, hacer entrar; contar entre.

insidiae, 1 pl.,  asechanzas, emboscada; intrigas.

insido, -ere, -sedi, -sessum, intr., sentarse, posarse; establecerse, arraigar.

insignis, e, adj.,  distingui do, insigne.

insipiens, entis, adj.,  insen sato, necio.

insisto, -ere, -stiti  (con dat.),  estar en pie en o sobre, pisar; detenerse; seguir, perseguir, insistir.

inspicio, -ere, -spexi, -spec tum, tr., mirar de cerca, examinar.

inspiro, are, avi, atum, tr., soplar en, inspirar.

instituo, -ere, -stitui, -stitu tum, tr., establecer, fun dar; erigir, construir; emprender, comenzar; instruir,
adiestrar; sust.,  institutum, 2 n., plan es tablecido, costumbre, ins titución.

insto, -stare, -stiti, intr.,  ser inminente, echarse enci ma; instar, apremiar, in sistir.

instruo, -ere, -struxi, -struc tum, tr., ordenar, formar, disponer; instruir, equi par; levantar, construir.

insuetus, part.-adj., no acostumbrado; desusado, extraordinario.

insula, 1 f.,  isla; grupo de casas de alquiler.

insum, -esse, intr., estar dentro; ser inherente a, tener, poseer.

integer, -gra, -grum, adj. intacto; entero, completo, fresco, íntegro; puro limpio; imparcial; adv. integre; sust., integritas,
-atis, f.,  integridad.

intellego (intelligo), -ere, -lexi, -lectum, tr.,  enten der.

intendo, -ere, -tendi, -ten tum tr., tender, dirigir a; concentrar; part.-adj., intentus, tenso, atento.

inter, prep. de ac., entre, dentro de, durante; intra, prep. de ac.,  dentro de; intro, adv., adentro; in tus, adv.,  dentro, de den tro.

intercedo, -ere, -cessi, ces sum, intr.,  haber entre, interponerse; intervenir, poner el veto; sust.,  in tercessio, -onis, f., veto (de
los tribunos).

intercipio, -cipere, -cepi, -ceptum, tr., interceptar.


intercludo, -ere, clusi, clu sum, tr., cerrar, copar, bloquear.

interdico, -ere, -dixi, -dic tum, prohibir, excluir.

intereo, ire, -ivi (-ii), itum. intr., perecet, morir; sust., interitus, 4 m., muerte, destrucción.

interficio, -ficere, -feci -fec tum,  tr.,  matar.

interimo, -ere, -emi, -emptum, tr., matar.

interior, -oris, de más aden tro, interior; super.,  inti mus, el más interior; ín timo.

intermitto, -ere, -misi, -mis sum, tr., dejar en medio, interrumpir.

interpello, are, avi, atum, tr., interrumpir; obstruir, impedir.

interpono, -ere, -posui, -positum, tr., colocar entre, interponer; aducir, apor tar; fidem interponere, dar su palabra. interpres,
-etis,  m., media dor, negociador, intér prete.

interrogo, -are, -avi, -atum, tr., preguntar, interrogar.

interrumpo, ere, rupi, ruptum,  tr., romper, hacer pedazos; cortar, inte rrumpir.
intersum, -esse, -fui, intr., estar entre; haber dife rencia (con abl.), in his rebus nihil interest, no hay diferencia alguna en tre
estas cosas, interve nir, participar (con dat.) consiliis interesse, inter venir en los planes; impers., interest, importa; mea, tua,
sua interest, me importa a mí, a ti, a él; regis interest, le importa al rey; ad salu tem rei publicae, a la sal vación de la
república.

intervallum, 2 n., intervalo (de espacio o tiempo).

intervenio, -ire, -veni -ven tum, intr., llegar entre tanto; intervenir, inte rrumpir, mezclarse en (con dat. ).

intestinus, adj.,  interior, ci vil, doméstico. intimus, véase interior.

intro, are, -avi, atum, intr. y tr.,  entrar.

introduco, -ere, -duxi, -duc tum, tr., meter, introdu cir.

introeo, ire, -ivi (-ii), itum, intr., entrar; sust., introi tus,  4 m., entrada.

intueor, -eri, -tuitus sum, tr., mirar atentamente,  considerar, contemplar.

inultus, -a, um, adj.,  sin venganza.

inutilis, -e, adj., inútil.

invado, -ere, -vasi, -vasum, tr. e intr., penetrar; in vadir,  acometer, asaltar, atacar.

invalidus, adj.,  débil, sin fuerzas.

inveho, -ere, -vexi, -vectum, tr., acarrear, transportar; dep.,  invehor, ir, via jar;  lanzarse, atacar.

invenio, -ire, -veni, -ventum, tr., encontrar, inventar, descubrir.

invictus, adj.,  invencible, in victo.

invideo, -ere, -vidi, -visum, intr. (con dat.), mirar con envidia, envidiar; part.
adj., invisus, odioso; adj., invidus,  envidioso; sust., invidia, 1 f.,envidia, ma levolencia; adj.,  invidio sus, envidioso.

invito, are, avi, atum, tr., invitar, convidar; atraer.

invitus,  adj.,  forzado, con tra su voluntad.

iocus, -i, m.; en pt.,  ioci y ioca, -orum:  juego de palabras, chiste; per iocum,  en broma; iocor, -ari, intr., bromear. ipse, ipsa,
ipsum, adj.-pron., él mismo, en persona.
ira, 1 f., ira, cólera. irascor, irasci, iratus sum, intr., airarse, enojarse; (con dat.),  enojarse con tra; part.-adj., iratus, irri tado.

irrideo, irrisus, véase in rideo, inrisus.

irrumpo, véase inrumpo.

is, ea, id, pron., él,  ella, ello.

iste, ista, istud, adj.-pron., ese; istac,  adv., por ahí; istic, adv.,  ahí; istinc, adv., de ahí; istac, adv., a ahí.

ita, adv.,  así; itaque, conj.,  por lo tanto,  así que; item, adv., asimismo.

iter, itineris, n.,  jornada, viaje; marcha, camino; iter facere, ir de camino, viajar; iterum, adv.,  de nuevo.

iubeo, -ere, -iussi, -iussum, tr., mandar,  ordenar; sust., iussu, 4 m., abl., por orden; iussa, 2 n. pl., órdenes, mandatos.

iucundus, adj.,  delicioso, agradable, placentero; adv., iucunde; sust., iucunditas, -atis, f., delicia,  placer.

iudex, -icis, m., juez, árbi tro; sust.,  iudicium, 2 n.,  acción judicial, juicio, proceso; fallo, sentencia; tribunal; opinión, juicio,
criterio; iudico, are, -avi, -atum, tr.,  juzgar, dictar sentencia; ser juez; opi nar, tener por.

iugum, 2 n., yugo; yunta; cumbre de una montaña, cima; sierra; yugo sim bólico bajo el que desfi laban los vencidos.
iumentum, 2 n.,  bestia de tiro o de carga, acémila.

iungo, -ere, iunxi, iunctum,  tr.,  juntar, unir, engan char, uncir; hacer, trabar (un pacto).

iunior,  véase iuvenis.

iurgium, -i, n.,  altercado, riña, pendencia.

ius, iuris, 3 n., derecho, jus ticia (humana),  ley; tribunal de justicia; auto ridad legal; iure, abl., en justicia, rectamente; iuro,
are, avi, atum, tr.e intr., jurar, prestar ju ramento; sust., ius iuran dum,  juramento. iustus, adj., conforme a derecho, justo,
recto, legiti mo, equitativo, debido, razonable; adv., iuste; sust., iustitia, 1 f.,  dere cho; equidad, justicia. iuvenis, -e,
adj., joven; sust.,  el joven o la joven que ha dejado de crecer y se halla en plena edad; iuniores, los jóvenes des tinados a
formar en el ejército activo, de 17 a 45 años; iuventus, -utis,  f., la juventud.

iuvo, -are, -iuvi, iutum, tr., ayudar, agradar, deleitar.

iuxta, prep. de ac.,  junto a.

Kalendae, arum, f., las  ca lendas o primer día de mes .

labor, labi, lapsus sum,  intr., deslizarse, resbalar; caer en error; sust., lap sus, 4 m., acto de desli zarse, caída, error; labe
facto, -are, -avi, -atum, tr., hacer vacilar, sacudir, conmover; arruinar.

labor, -oris, m.,  esfuerzo, fatiga, trabajo; desgra cia, sufrimiento; laboro, -are, avi, -atum, intr.,  tra bajar, afanarse; penar;
hallarse en peligro; pa decer.

lac, lactis, n., leche.

lacero, -are, avi, atum, tr., desgarrar, destrozar.

lacesso, -ere, -cessivi, -cessi tum, tr.,  provocar, inci tar, hostigar.

lacrima, 1 f., lágrima; vb.,  lacrimo, -are, -avi, -atum, tr., llorar; gotear.

lacus, 4 m.,  lago.

laedo, -ere, laesi, laesum, tr.,  ofender, dañar, he rir (a golpes); ultrajar, afrentar.


laetus, adj.,  alegre, agrada ble, riente; lozano, feraz, copioso, rico; adv.,  laete; sust.,  laetitia, 1 j.} alegría, gozo; laetor, -ari,
-atus sum, intr.,alegrarse.

laevus, adj., izquierdo, si tuado a la izquierda, des favorable, siniestro.

lana, 1 f.,  lana; laniger, -era, -erum,  el que lleva lana, lanudo.

langueo, -ere,  langui, 2 intr., languidecer.

lapis, -idis, m.,  piedra; piedra miliaria (mojón que señataba las millas); piedra preciosa.

lapsus, véase labor.

laqueus, -i, m., lazo.

lar, laris, m., hogar, casa; (en pt.), lares, dioses de la familia.

largus, adj., abundante; li beral, generoso; adv., lar ge; largior, iri, -itus sum, tr., dar con largueza; so bornar con dádivas; lar
gitio, -onis, f.,liberalidad, prodigalidad, soborno.

lassus, adj.,  cansado, des fallecido, agotado; sust.,  lassitudo, -inis, f., cansan cio, fatiga, lasitud.
lateo, -ere, latui, intr.,  es tar oculto, ocultarse; tr.,  ocultársele (a alguien al go ); sust., latebra, 1 t. , escondrijo.

latro, -onis, m.,  ladrón, ban dido; sust., latrocinium, 2 n.,  pillaje, latrocinio.

latus, eris,  n., lado, cos tado.

latus, adj.,  ancho, extenso; adv.,  late; sust., latitudo, -inis, f., anchura, exten sión.

laus, laudis, f.,  alabanza, elogio; renombre; honor consideración; vb.,  laudo, -are, -avi, -atum, tr.,  ala bar; sust.,  laudator,
-oris, m.,elogiador, panegirista

lavo, -are, lavi, lautum y la vatum, tr.,  lavar; part., lotus, bañado.

laxo, -are, -avi, -atum, tr., aflojar, soltar, aligerar, librar.

lectus, 2 m., lecho.

legio, -onis, f., legión.

lego, -are, -avi, -atum, tr., legar, delegar; sust.,  lega tus, 2 m.,  delegado, lega do, asesor de un general o de un
procónsul; sust.,  legatio, -onis, f., emba jada.

lego, -ere, legi, lectum, tr., recoger; elegir; recorrer; leer.

lenis, -e, adj., suave, blan do; benigno, dulce; adv., leni t er, sust.,  lenitas, -atis, f.,  benignidad, blan dura; lenio, ire, -ivi, (-ii),
- itum, tr., ablandar, sua vizar, aplacar. lentus, adj., flexible, blan do, perezoso, indolente.

leo, -onis,  m., león.

letum, 2 n., muerte.

levis, -e, adj.,  leve, ligero; de poca importancia, in significante; suave, blan do; voluble, inconstante; adv.,  leviter; sust., levi
tas, -atis, f.,inconstancia; ligereza. levis, -e, adj., liso, pulido.

levo, -are, -avi, -atum, tr., aligerar, aliviar, alzar, re animar.

lex, legis, f., ley, orden; condición, contrato.

liber, -bri, 2 m.,  libro.

liber, -era, -erum, adj., li bre; adv.,  libere, sust., libertas, -atis, 3 f., liber tad; libero, -are, -avi, -atum, tr., liberar, conce der
libertad.

liberi, -orum, 2 m. pl.,  hijos.


libet, 2 intr. (con dat.), gus ta, agrada; part.-adj., li bens, -ntis,  a gusto, de buen grado; adv. liben ter; sust. libido, -inis,
f., ansia, deseo; capricho; gusto; lascivia.

licet, -ere, licuit, intr. (con dat.),  es lícito, está permitido; sust., licentia, 1 f., permiso, desenfreno.

lictor, oris, m., lictor.

lignum, 2 n., madera, leño; (pt.), leña.

lilium, 2 n., lirio.

limen, -inis, n., umbral.

lingua, 1 f., lengua; lengua je; idioma.

linquo, ere, liqui, tr., dejar, abandonar; linquor, refl., desmayarse.

liqueo, -ere,  liqui, intr., es tar claro, estar líquido, fluir.

lis, litis, f., disputa, riña; litigio; pleito; multa.

littera, 1 f., letra; pl.,  litte rae, carta; letras, litera tura.


litus, -oris, n., costa, playa.

locus, 2 m., (pl., loci y loca, -orum), lugar, paraje; pa saje o tema de un escri to; rango, posición, fami lia; vb.,  loco, -are, -avi,
-atum, tr., colocar, poner; alquilar, adjudicar por contrata; adj., locuples, -etis, rico en tierras, opu lento; fidedigno.

longinquus, adj., distante, largo, duradero; sust.,  longinquitas, -atis, f., le janía; larga duración.

longus, adj., largo,  prolon gado (en espacio y tiem po); aburrido; adv., lon ge, a lo largo; lejos; muy, con mucho (con
superl.); longitudo, -inis,t., longitud.

loquor, loqui, locutus sum, intr., hablar; tr., hablar de, decir.

lorica, 1 f.,  loriga, coraza; parapeto.

luceo, -ere,  luxi, intr., lucir, brillar; impers.,  lucet, es de día; lucerna, 1 f., lám para de aceite.

luctus, véase lugeo.

lucus, 2 m., bosque sagrado.

ludus, 2 m., juego; escuela.

ludo, -ere, lusi, lusum, intr. y tr., jugar, burlarse de.

lugeo, -ere, luxi, luctum, tr., llorar, deplorar; intr., es tar triste, lamentarse, llo rar; sust., luctus, 4 m., duelo, aflicción, luto.

lumen, -inis, n., lumbre, luz; (pl. en poesía), ojos;  esplendor, lucero (hablan do de una persona extra ordinaria).

luna, 1 f., luna.

luo, luere, lui, tr., pagar, expiar.

lupus, 2 m., lobo; lupa, 1 f., loba.

lustrum, 2 n., sacrificio ex piatorio; lustro, espacio de cinco años; lustro, -are, -avi, -atum, tr., puri ficar con un sacrificio;
recorrer, mirar, examinar, pasar revista (al ejér cito), iluminar.

lux, lucis, f.,  luz, luz del día, dia; prima luce, al amanecer.

luxuria, 1 f.,  exuberancia; profusión; sensualidad, vida licenciosa.

lympha, 1 f.,  agua.

M
macer, macra, macrum, magro, enjuto, seco, del gado; macies, -ei, f.,  del gadez, sequedad.

macero, -are, -avi, -atum, tr., ablandar mojando, macerar, enervar, debi litar.

machina, 1 f., máquina; ta blado; machinor, -ari, -atus sum, tr., idear, ma quinar, tramar.

macto, are, avi, atum, tr., sacrificar, inmolar, matar.

madeo, -ere, madui, intr., estar húmedo, estar em papado.

maereo, -ere,  intr., estar apenado, entristecido; tr., afligirse por, lamentarse de; part. adj., maestus, triste,
apenado; sust., maeror, oris, m., aflic ción, tristeza profunda. maestitia, 1 f.,  tristeza.

magis, adv., más.

magister, -tri, 2 m., maes tro; director, jefe.

magistratus, 4 m., cargo pú blico, magistratura; ma gistrado.

magnus, adj., grande (an cho, alto, largo); adv., magnopere; natu maior, mayor en edad; natu maximus, el mayor en
edad; maiores, -orum, pl.,  ante pasados; sust., magnitu do, -inis, f., tamaño, amplitud; grandeza.
maiestas, -atis, f.,  majestad, soberanía del Estado; po der supremo.

maledictum, 2 n., maldición.

maleficium, 2 n., maldad, crimen.

malo, malle, malui, tr., pre ferir.

malus, adj., malo, malva do; adv.,  male; sust, ma lum, 2 n., mal, desgracia, calamidad, daño.

malus, 2 m., mástil; man zano; malum, -i, n., manzana. En principio significó toda clase de fruta de pepita. Ab ovo

usque ad mala, del huevo a la fruta, es decir, del comienzo al fin de la co mida.

mando,-are,-avi,-atum, tr., confiar, encargar, comi sionar; mandar; sust., mandatum, 2 n., encargo, mandato.

mane, adv., por la mañana.

maneo, -ere, mansi, man sum, intr.,  permanecer, quedar; tr., aguardar.

manes, -ium, m. pl., manes (almas de los muertos);  espíritus; morada de los manes, los infiernos.

manifestus, adj., claro, evi dente, manifiesto; cogido en flagrante delito; con victo; adv., manifesto.

mano,-are, -avi,-atum, intr., manar, fluir, proceder.

manus, 4 f.,  mano; fuerza, violencia; poder, domi nio; banda armada; pu ñado de hombres.

mare,-is, n.,  mar; adj., ma ritimus, marítimo.

maritus, 2 m., marido.

marmor,-oris, n., mármol.

mater, -tris; f., madre; adj., maternus, de la madre, materno.

materia, 1 f., materia, ma terial: madera: asunto.tema; ocasión, oportuni dad; alimento; recursos.

maturus, adj., maduro, sa zonado; prematuro; adv., mature; sust.,  maturitas, -atis, f.,  sazón, madurez; maturo, -are, -avi,
-atum, tr., madurar, acelerar; intr.,  apresurarse; matu rato opus est, hay que darse prisa.

maxime, adv., muchisimo.

mediocris, -e, adj., media no, regular, intermedio, moderado; adv., medio criter.
meditor, -ari, -atus sum, tr., pensar, considerar, meditar; ejercitarse, en sayar.

medius, adj., medio.

mel, mellis, 3 n., miel.

membrum, 2 n., miembro.

memini, def. intr. (con gen.)  5 tr., acordarse, re cordar; mencionar.

memor, oris,  adj., que se acuerda; adv., memori ter, de memoria; sust., memoria, 1 f., memoria; recuerdo; plazo de re cuerdo,
época, tiempo; testimonio; mención; me moro, -are, -avi, -atum tr.. recordar; mencionar.

mendax, -acis, adj.,  mendaz, mentiroso, falso; sust., mendacium, 2 n.,  menti ra, engaño.

mens, -entis, f.,  inteligencia, mente; pensamiento; opi nión; propósito, plan.

mensa, 1 f.,  mesa.

mensis,-is, m., mes.

mensura, véase metior.
mentio, -onis, f., mención.

mentior, -iri, mentitus sum, intr., mentir; tr., enga ñar, defraudar; imitar.

mercator, -oris,  m., merca der, comerciante.

mereo, -ere, -ui, -itum, tr., merecer, ganar; servir en el ejército; dep.,  mereor, merecer, ganar; mereri stipendia, ganar la solda
da, hacer el servicio mi litar; part.-adj., meritus, merecido, merecedor; adv., merito, con razón; sust., meritum, 2 n., me
recimiento, servicio.

mergo, -ere, mersi, mersum, tr.,  sumergir, hundir, me ter, ocultar.

meridies,-ei, m., mediodía.

merx, mercis, f.,  mercancía.

messis, -is, f., mies.

meta, 1 f.,  meta, pilar cóni co  (atrededor del cual se da la vuelta en las ca rreras del circo);  térmi no, fin.

metior, -iri, mensus sum, tr.,  medir, repartir mi diendo; recorrer; juzgar; sust.,  mensura, 1 f., me dida.

metus, m., miedo, temor; metuo, -uere, -ui, -utum, tr.  e intr., temer.

meus, -a, um, adj.-pron.,  mío.

mico,-are,-avi,-atum, intr., brillar.

miles, -itis, m.,  soldado; sust.,  militia, 1 f., mili cia, servicio militar; adj., militaris, -e,  militar; vb., milito, -are, -avi,
-atum,  intr., servir en el ejército.

mille, num. card.,  mil; mi lia, milium, millar; mille simus, ord.;  singula mi lia, distr., de mil en mil; milies, adv., mil veces.

minae, 1 f. pl.,  amenazas; vb., minor, -ari -atus sum, tr.,  amenazar; minitor, -ari, -atus sum, tr., ame nazar con
frecuencia; minax, -acis,  adj., amena zador.

minister, -tri,  2 m.,  criado, servidor, agente; sust., ministerium, 2 n.,  servi cio: vb. ministro, -are,

avi, -atum, tr.,  servir cuidar; procurar.

minor, -oris, adj. comp.,  menor; minus, adv., me nos; minimus, adj. sup., el más pequeño, el me nor; minime, adv., en modo
alguno.
minuo, minuere, minui, mi nutum, tr. e intr.,  dismi nuir.

mirus, adj., admirable, ma ravilloso; adv.,  mire; vb., miror,-ari,-atus sum, tr.,  admirar, admirarse de; sust., miraculum, 2
n.,  maravilla, milagro;adj., mirabilis,  admirable.

misceo, -ere, -ui, mixtum, tr.,  mezclar, turbar, re volver, confundir.

miser, -a, -um, adj.,  digno de compasión, desgra ciado.

mitis, -e, adj.,  blando, man so, dulce.

mitto, -ere, misi, missum, tr., enviar; lanzar, dispa rar; soltar, dejar ir.

mobilis, -e, adj.,  movible, que se mueve fácilmente; ágil; mudable; adv., mo biliter, sust., mobilitas, -atis, f., movilidad; agili
dad; inconstancia.

moderor, -ari, -atus sum, tr.,dirigir, guiar, manejar, moderar; intr. (con dat.), poner freno, regular; sust., moderatio, -onis,
f., gobierno, moderación. modestus, adj., moderado, discreto; modesto; adv., modeste; sust.,  modestia, 1 f., discreción;
modestia.

modus, 2 n., medida; justa medida, término medio; (en música), tono, com pás, son, melodía; lími te; modo; género,
clase; modulor, -ari, -atus sum,  modular, medir, someter a ritmo; componer (ver sos, canciones).

moenia, -ium, n, pt., mura lla de ciudad; fortifica ciones.

moles, -is, f., mole, masa; dique, murallón; dificul tad, esfuerzo; molior,-iri, -itus sum, tr., levantar, construir, intentar con
esfuerzo, emprender;intr.,  esforzarse, afanarse.

molestus, adj.,  molesto, en fadoso; adv., moleste; sust., molestia, 1 f., mo lestia, fastidio.

mollis, -e, adj., flexible, blando; delicado; apaci ble; irresoluto: afemina do; agradable, dulce; adv.,  molliter; sust.,  mol litia, 1
f., flexibilidad; molicie; vb., mollio, -ire, -ivi, -itum, tr.,  ablandar, mitigar.

moneo,-ere, -ui,-itum, tr.,  advertir, aconsejar; re cordar.

mons, montis, m.,  monte.

monstrum, 2 n., señal ce leste, portento; prodigio; monstruo; monstro,-are, -avi, -atum, tr.,  señalar, mostrar.

monumentum, 2 n.,  monu mento, memorial.

mora, 1 f., tardanza,  dila ción; impedimento; mo ror, -ari, -atus sum, intr., detenerse, permanecer; tr., detener, impedir.

morbus, 2 m.,  enfermedad, indisposición.

mordeo, -ere, momordi, morsum, tr.,  morder.

morior, mori, mortuus sum, intr.,  morir.

mors, mortis, f., muerte; adj., mortalis, -e,  sujeto a la muerte; mortal; mor tuus, muerto; mortif er, -era,
-erum, mortífero. mos, moris, m.,costumbre, hábito; manera, norma; mores, morum (pl.), carácter, conducta.

moveo, -ere, movi, motum, tr., mover; remover, se parar; agitar, excitar, le vantar; sust., motus, 4 m.,  movimiento, emo ción,
impulso; disturbio, tumulto, alzamiento.

mox, adv.,  en seguida.

mucro, -onis, m.,  punta de espada.

mugitus m.,  mugido.

mulceo, -ere, mulsi, mul sum, tr.,  acariciar, cal mar, ablandar, amansar.

mulier, -eris, f.,  mujer; adj., muliebris, -e, muje ril, femenino; afemina do; adv., muliebriter.
multus, adj., mucho; pl., multi,  muchos; multa,  muchas cosas; advs., mul tum,  mucho; multo, muy (con comparativo);
sust.,  multitudo -inis,m., mul titud, muchedumbre, turba.

munio, -ire, -ivi, -itum, tr.,  fortificar, defender, pro teger; construir; sust., munimentum, 2 n., forti ficación,
trinchera; sust.,  munitio, -onis, f.,trabajo de fortificación, atrinche ramiento, defensa.

munus,-eris, n., deber, función; cargo, empleo, puesto; tarea, obra; don, favor; servicio; tributo; diversiones
públicas; muneror, -aris -ari, -atus sum, y munero, 1 tr., re galar, obsequiar con; ali quem aliqua re.

murus, 2 m.,  muro.

mus, muris, m., ratón.

muto, -are, -avi -atum, tr. e intr., cambiar, mudar, permutar; refl.,  mutor, cambiarse; sust., muta tio, -onis, f.,  cambio,
alteración; mutuus,adj.,  lo que se intercambia, recí proco; mutuum, -i, n., préstamo sin interés. Se opone a fenus, oris,  dinero
que se presta a in terés.

mutus, adj., mudo, silen cioso.

N
nam, conj.,  pues.

nanciscor, nancisci, nactus sum, tr., obtener, alcan zar (sin esfuerzo); encon trar casualmente.

narro, -are, -avi, -atum, tr., narrar, contar.

nascor, nasci, natus sum, intr.,  nacer, provenir, sa lir, producirse, originar se; part.-adj., natus, na cido (se usa  para expresar
la edad); natus decem annos, nacido hace diez años, esto es, de diez años de edad; sust., na tus, 2 m., hijo; nata,
1 f., hija; natio, -onis, f.,  pue blo; nación;natu, 4 m., abl., de nacimiento, de edad; natura, 1 f.,  natu raleza, condición natural,
natural.

nasus, -i y nasum, -i, nariz.

nato,-are,-avi,-atum, intr., nadar, flotar.

nauta, 1 m.,  marino.

navigo, -are, -atum, intr.,  navegar; navigatio -onis  f.,  navegación; navigium, 2 n., navío, barca. navis,-is,
f., nave; adj., navalis,-e, naval.

ne, partícula negativa,  no, que no. 1. Se usa en ora ciones independientes de exhortación, de mandato, de prohibición, de
deseo: ne desperemus, no perda mos la esperanza; ne di cas, ne dixeris, no digas. 2. Se emplea en oraciones subordinadas de
verbos de voluntad, actividad y deseo: impero ne exeat, mando que no salga; constituo ne domi ma neas, decido que no te

quedes en casa. 3. En ora ciones subordinadas de verbos de temor. En ellas ne pasa a significar que: timeo ne veniat, temo que
venga. (En su origen: Ne veniat ! Timeo ¡ Que no venga! Tengo un temor.) 4. En subordinadas fina les negativas, ne, para que
no: claudo oculos ne pulvis me laedat, cierro los ojos para que el polvo no me dañe. Se usa tam bién como partícula
afirmativa, sí: ne ego, sí, yo. Con este valor deja de usarse después de Cice rón.

nebula, -ae, f.,  niebla.

necessarius, adj., necesario, indispensable; relaciona do estrechamente; adv.,  necessario, por necesi dad; sust.,  necessarius, 2


m.,relacionado, amigo íntirno.

necesse, indecl. (se usa con esse o habere), necesa rio, inevitable; sust.,  ne cessitas, -atis, f.,  necesidad; necessitudo, -inis,
f., relación estrecha, intirni dad.

neco, véase nex.

nefas, indecl. n.,  io contra rio a la ley divina; im piedad; adj.,  nefarius, impío, perverso; nefarie, adv., perversamente; ne


fastus, adj.,  nefasto.
neglego, -ere, -lexi, -lectum, tr.,  descuidar, no hacer caso de, ver con indife rencia; part.-adj.,  negle gens, -entis, descuidado,
negligente;adv., negle genter; sust., neglegentia, 1 f., negligencia.

nego, -are, -avi, -atum, tr.,  decir que no, negar; re husar.

negotium, 2 n.,  ocupación, actividad, negocio; encar go, asunto; dificultad, trabajo.

nemo, 3 m. (se usan en genit. y abl.los de  nul lus: nullius y nullo), na die.

nemus, oris, n., bosque, soto.

neo, nere, nevi, netum, tr.,  hilar.

nepos,-otis, m., nieto, des cendiente.

nequam, indecl., indigno, vil; adv.,  nequiter, in dignamente; nequaquam, adv.,  de ningún modo.

neque (nec), conj., y  no, ni.

nequeo, -ire, -ivi, -itum, intr.,  no poder, ser inca paz de.

nequicquam, adv., inútil mente.
nequitia, 1 f., maldad; in curia, inercia.

nervus, 2 m., nervio; cuer da; (pl.), fuerza, vigor.

nescio, -ire, -ivi, -itum, tr.,  no saber, ignorar.

neuter, neutra, neutrum, adj.-pron., ninguno de los dos.

nex, necis, f.,  muerte (vio lenta); neco, -are, -avi, -atum, tr., matar.

nidus, -i, m., nido.

niger, -gra, -grum, adj., ne gro (brillante).

nihil, indec. n. (de  ne-hilum, ni el punto negro del ha ba), nada.

nimius, adj.,  demasiado, ex cesivo; nimis y nimium, advs., en exceso.

niteo, -ere, nitui, intr.,  bri llar, lucir; adj., nitidus, brillante.

nisi, conj.,  a no ser que.

nitor, niti, nixus o nisus sum, intr., apoyarse (en sentido físico y moral),  inclinarse con esfuerzo, esforzarse.

nix, nivis, f., nieve.

nobilis, -e, adj., muy cono cido, famoso; de noble linaje; noble, excelente; sust.,  nobilitas, -atis, f., nobleza (de
linaje), aristocracia, excelencia.

noceo, -ere, -ui, -itum, intr. (con dat.), dañar; partr adj.,  nocens, -entis,  crimi nal, culpable.

nocturnus, noctu, véase nox.

nolo, nolle, nolui, tr., no querer.

nomen, -inis, n.,  nombre; título, causa, ocasión; nomino, -are, -avi, -atum,  tr., nombrar, llamar.

non, adv., no.

nondum, adv., todavía no.

nonne. . . ?, ¿verdad que. . . ?

nonnullus, -a, -um, adj. pron.,  alguno.


nosco, -ere, novi, notum, tr.,  comenzar a conocer, aprender a conocer; perf.,  novi, novisse, nosse, conocer,
saber; adj., notus, conocido, notorio.

noster, -tra, -trum, adj. pron., nuestro.

nota, 1 f., señal, marca (signo de escritura), le tra; etiqueta; estigma, nota (del censor, censura desfavorable escrita al la do de
un nombre en las  listas del censo); noto, -are, -avi, -atum, tr., se ñalar, marcar, observar, notar.

novus, adj.,  nuevo; extra ño, singular; res novae (en política),  cambio po lítico, revolución; homo novus, hombre nuevo (que
no desciende de no ble linaje y que al ejer cer una magistratura, f unda él mismo su no bleza);  sup.,  novissimus, el
último; sust.,  novitas, -atis, f., novedad, cosa sorprendente.

novem, adj. card.,  nueve; nonus, ord.,  noveno; no veni, distr.,  de nueve en


nueve; nonaginta, card.,  noventa; nonagesimus, ord.,nonagésimo; non genti, card., novecientos; nongentesimus, ord., el
novecientos.

nox, noctis, f., noche; noc tu, de noche; adj.,  noc turnus, por la noche, nocturno.

nubes,-is, f., nube.

nubo, -ere, nupsi, nuptum, intr. (con dat.); casarse (la mujer); nupta, 1 f., casada; sust., nuptiae, 1 f., pl., boda, nupcias.
nudus, adj.,  desnudo; des pojado, privado de; sin adornos; nudo,-are,-avi, -atum, tr., desnudar, des pojar, dejar
indefenso. nugae, -arum, pl., f., bro mas, bagatelas, simple zas.

nullus, -a, -um, adj.-pron., ninguno.

num...?, ¿verdad que no...?

numen, -inis, n., voluntad divina; divinidad; dios, diosa.

numerus, 2 m.,  número; rango, categoría; clase; (pl.),  metro, ritmo, melo día, tono; numero, -are, -avi,
-atum, tr.,  contar. nummus, 2 m.,moneda.

numquam, adv.,  nunca; nusquam, adv., en ningu na parte.

nunc, adv.,  ahora.

nuntius, 2 m.,  mensajero; mensaje, noticia; vb., nuntio, -are, -avi, -atum, tr., anunciar, notificar.

nuper, adv.,  hace poco.

nupta, nuptiae véase nubo.

nurus,-us, f., nuera.

nutus, -us, m.,  señal de asentimiento hecho con la cabeza.

nux, nucis, f.,  nuez.

ob, prep. de ac., por, a cau sa de.

oblecto, are, avi, -atum, tr., deleitar.

obduco, -ere, -duxi, -duc tum, tr., poner delante, oponer, enfrentar; aña dir.

obeo, -ire, -ivi (-ii), -itum, tr., ir al encuentro; obi re mortem, encontrar la muerte; desempeñar, cumplir; recorrer; intr.,
morir; sust.,  obitus, 4 m., muerte.

obicio, -icere, -ieci, -iectum, tr.,  lanzar delante, colo car delante, oponer; ex poner; infundir, inspi rar; echar en cara, re prochar.

obliquus, adj., oblicuo, de lado, de través.


obliviscor, -i, -itus sum, intr. (con genitivo) y tr., olvidar; sust.,  oblivio, -onis, f., olvido.

oboedio, -ire, -ivi, -itum, intr. (con dativo), prestar oídos, obedecer.

oborior,-oriri, -ortus sum, intr., surgir, brotar.

obruo, -ere, -rui, -rutum, tr., cubrir, enterrar; abru mar.

obscurus, adj., oscuro, som brío; incierto; descono cido; oscuro, humilde; adv., obscure; sust., obscuritas, -atis, f., oscuri dad;
condición oscura.

obsecro, -are, -avi, atum, tr., rogar con insistencia, suplicar; sust., obsecra tio, -onis, f., ruego, sú plica.

obsequor, -sequeris, sequi, -secutus sum, 3 intr.,  prestarse a, ceder, obe decer.

observo, -are, -avi, -atum, tr., observar; vigilar, ace char; cuidar, respetar.

obses, -sidis, m. y f.,  rehén, fiador.

obsideo, -ere, -sedi, -sessum, tr., cercar, sitiar, blo quear; ocupar; sust., ob sidio, -onis, f., sitio, blo queo..

obsisto, -ere, -stiti, -stitum, intr. (con dat.), oponer se, impedir.


obsto, -are, -stiti, intr. (con dat.), oponerse, ser un obstáculo.

obstringo, -ere, -strinxi, -strictum, tr.,  ligar, atar, apretar; obligar; complicar; refl.,  hacerse culpable.

obstupesco, -ere, -stupui  intr., pasmarse, quedar atónito.

obsum,-esse,-fui, intr. (con  dat.), obstar, impedir, da ñar, perjudicar.

obtempero, -are, -avi, -atum, intr. (con dat.), obedecer.

obtestor, -ari, -atus sum, tr., poner por testigo, su plicar, conjurar.

obtineo, ere, -tinui, -ten tum, tr., mantener, con servar; obtener; ocupar; intr., durar, prevalecer.

obtrunco, are, avi, -atum, tr., decapitar.

obvius, adj., que va al en cuentro; que se halla a mano; adv.,  obviam, al encuentro.

occido, -ere, -cidi, -casum (obcado),  intr., caer, po nerse (el sol);  perecer; arruinarse; sust., occasio, onis, f., ocasión,
oportunidad;occasus, 4 m., oca so, caída, ruina; occi dens, -entis, m., occidente.

occido, -ere, -cidi, -cisum (obcaedo),  tr., matar.

occulo -ere, cului,-cultum, tr., cubrir, ocultar; part.adj., occultus, oculto, se creto; adv., occulte; oc culto, -are, -avi, -atum,
tr., ocultar.

occupo, are, avi, atum, tr., apoderarse de, ocu par; sorprender; atacar; adelantarse; sust., occupatio, -onis, f.,  ocupación,
empleo.

occurro, -ere, -curri, -cur sum, intr. (con dat.),  co rrer al encuentro, acudir en auxilio; presentarse, venir a la mente.

ocior -ius, adj., más rápido.

octo, num. card., ocho; octavus ord., octavo; octo ni, distr., de ocho a ocho; octoginta, card., ochenta;


octogesimus, ord., octogé simo;octingenti, card., ochocientos; octingentesimus, ord., el ochocien tos.

oculus, 2 m., ojo.

odi, odisse, def. tr.,  odiar; sust., odium, 2 n., odio.

odor, -oris, m., olor, olfato.


offendo, -ere, -fendi, -fen sum, tr.,  chocar, tropezar con; encontrar, herir, ofender; sust.,  offensio, -onis, f.,  tropiezo, ofensa,
desgracia.

offero, -ferre, obtuli, obla tum, tr., ofrecer, presen tar, exponer; procurar, causar. ocasionar.

officium, 2 n.,  servicio; de ber, obligación.

oleo, -ere, olui, intr. y tr., oler, despedir olor.

oleum, 2 n., aceite.

olim, adv., en otro tiempo.

omen,-inis, 3 n., presagio, señal, portento; auspicio.

omitto, -ere, -misi, -missum, tr.,  omitir, descuidar; desechar; pasar por alto.

omnis -e, adj., todo; ente ro; adv., omnino, por completo.

onus, -eris, 3 n., carga, peso; adj.,  onustus, carga do; vb., onero,-are, -avi, atum, tr.,  cargar.

opera, 1 f., trabajo, activi dad; esfuerzo, atención, cuidado; operam dare, cuidar, procurar con es fuerzo.
operio -ire, -perui, -pertum, tr.,  cubrir, ocultar, ce rrar.

opinor, ari, -atus sum, intr., opinar, creer; opinio, -onis, f., opinión.

oportet, 2 impers., es nece sario, se debe.

oppidum, 2 n., ciudad fortificada; ciudad; sust.,  oppidani, 2 m. pl., habi tantes de una ciudad, ciu dadanos.

oppono, -ere, -posui, -posi tum, tr., poner delante, oponer, exponer.

opportunus, adj.,  conve niente, favorable, oportu no, ventajoso; adv., opportune, sust.,  opportunitas, -atis, 3 f., ocasión,
favorable, oportunidad; ventaja.

opprimo, -ere, -pressi, -pres sum, tr., oprimir, repri mir, someter, ocultar, ahogar, sorprender.

oppugno, -are, -avi, -atum, tr., atacar, asaltar; sust.,  oppugnatio,-onis, f., ata que, asalto.

ops, opis, f. (en sing. sólo se usa en gen., ac. y abl.), ayuda, apoyo; opes, opum ( pl.),  me dios, recursos, riquezas.

optimus adj. superlativo de  bonus, muy bueno, exce lente; optime, adv., muy bien; optimates, -ium, m. pl.,  el partido
aristocrá tico.

opto, -are, -avi, -atum, tr., escoger, desear.

opus, -eris, n., trabajo, obra, tarea; trabajos de asedio; opus est (con abl.), es ne cesario, hace falta.

ora, 1 f., orilla, borde; ri bera. costa.

oraculum, oratio, orator, véase os.

orbis, -is, m., círculo; dis co, aro, anillo, rueda; ór bita; orbis terrarum, el orbe, el mundo.

ordior -iri, orsus sum, tr., urdir; comenzar.

ordo, -inis, rm., fila, hile ra; orden, sucesión; cla se social, rango, posición.

orior, oriri, ortus sum, intr., surgir, nacer; sust., oriens, -entis,  3 m., orien te; part.-adj.,  ortus, naci do,
descendiente; sust.,  origo, -inis. f.,origen, fuente, nacimiento, ante cesor; sust.,  ortus, 4 m.,  salida, origen, nacimiento.

orno, -are, -avi, -atum, tr., proveer, equipar, prepa rar; adornar, embellecer; honrar; sust.,  ornatus, 4
m., adorno; ornamentum, 2 n., equipo, decora ción, adorno.
os, oris, n., boca, rostro; sust.,  osculum, 2 n. (di minutivo de  ternura, bo quita, beso; osculor,-ari, -atus sum, tr., besar; oro,
---are, -avi, -atum, tr.,  ha blar, pedir, suplicar; sust.,  oratio, -onis, f.,  dis curso; orator, -oris,m. orador, embajador; ora
culum, 2 n.,  respuesta de la divinidad, oráculo.

os, ossis, n.,  hueso.

ostendo, -ere, -tendi, -ten sum y tentum, tr., mos trar, presentar, exponer, explicar; ostento, -are, -avi, -atum, tr., mostrar,
ostentar; sust.,ostenta tio, -onis, f.,  ostentación.

ostium -ii n., boca, puerta.

otium, 2 n., sosiego, repo so; ociosidad, holganza; adj., otiosus, en sosiego, desocupado; adv.,  otiose.

ovis, -is, f., oveja.

ovo, -are, -atum, 1 intr., se  usa sobre todo en el part. ovans, -ntis, dar gritos de júbilo; obtener el triunfo.

ovum, 2 n., huevo.

pabulum, 2 n., forraje, pas to; vb., pabulor, -ari, -atus sum, intr.,  forra jear; sust.,  pabulatio, -onis, f.,  forrajeo; pabu lator,
-oris, m., forrajeador.

paciscor, -i, pactus sum, intr.,  hacer alianza, pac tar, unirse, tr., pactar, convenir; dar (una cosa) por (otra); sust., pactum, 2
n., pacto, contrato, con venio; (en abl.), modo, manera; quo pacto, có mo; nullo pacto, de nin gún modo; sust.,  pactio, -onis,
f., pacto, convenio.

paco, véase pax.

paene, adv., casi.

paenitet, 2 tr.,  me paenitet (con gen.),  estoy arrepen tido, estoy desconten to de.

pagus, 2 m., aldea; distrito campesino, cantón.

palam, adv.,  públicamente, abiertamente.

palea, -ae, f.,  paja.

palleo, -ere, -ui,  infr., pálido.

palma, 1 f., palma de la ma no; mano; palmera; pal ma (rama);  palma (coro na);  emblema de victoria.

palus, -udis, f., pantano, charca.

pando, -ere,  pandi, passum, tr., extender, desplegar; abrir, revelar, manifes tar; part.-adj., passus, ex tendido,
suelto; adv., passim, en todas direc ciones.

panis, -is, m.,  pan.

par, -aris, adj.,  igual; adv.,  pariter, igualmente; al mismo tiempo, a la vez.

parco, -ere, peperci, par sum, intr. (con dat.),  per donar, abstenerse de.

parens,-entis (antiguo part. de pario), m. o f., padre o madre; autor, creador.

pareo, -ere, -ui, -itum, intr. (con dat.), obedecer.

paries, -etis, m.,  pared (de casa).

pario, parere, peperi, par tum, tr., producir, dar a luz; adquirir, ganar; sust.,  partus, 4 m., pro ducto, fruto, parto.

paro, -are, -avi, -atum, tr.,  preparar, adquirir, com prar; part. adj., paratus, presto, dispuesto.
pars, partis, f., parte; pun to; lado; acción en un negocio; (pt.),partido po lítico, facción; adv., par tim, en parte; pars... pars,
partim... partim,unos..., otros; vb., par tior, -iri, -itus sum, tr.,  partir, dividir; particeps, -cipis, m. y f., que toma parte,
partícipe.

parum, adv., poco.

parvus, adj., pequeño, po co; se usan como adv.  paulum, paulo, poco, un poco.

pasco, -ere, pavi, pastum, tr.,  pacer, alimentar, nutrir; refl., pascor, ali mentarse; sust.,  pastor, -oris, m.,  pastor.

passus, 4 m. (de pando), paso, medida de longi tud: el paso equivalía a 5 pies, esto es, 1 m. 479; mille passus, una milla
romana, o sea, 1.479 me tros.

patefacio, -facere, -f eci, -fac tum, tr., abrir, descubrir.

pateo, -ere, -ui, intr.,  estar abierto, extenderse, estar libre, estar expedito; es tar expuesto; patet, impers., está claro.

pater, -tris, m.,  padre; (pl.), antepasados; ( pl.),  sena dores; adj.,  paternus, pa terno; patrius, del padre, de los
padres; patria, 1 f.,  tierra de los padres, pa tria; patruus, 2 m., tío paterno.

patera, 1 f.,  copa (de liba ciones).


patior, pati, passus sum, tr., sufrir, soportar; de jar, permitir; part.-adj.,  patiens, -entis, sufridor, paciente,
tolerante; adv.,  patienter; sust.,patien tia, 1 f., paciencia.

patronus, 2 m.,  protector, defensor, patrono; abo gado.

pauci (m. pl. de  paucus,  poco usado en pl. como sust.),  unos pocos, algu nos; pauca (n. pl.), poco, pocas
cosas; sust.,  paucitas, -atis, f.,poquedad, pequeño número.

paulum, véase parvus.

pauper, -eris, adj., pobre; sust.,  paupertas, -atis, f.,  pobreza.

paveo, -ere, pavi, intr., tem blar, tener pavor; tr.,  te mer; sust., pavor, -oris, m., pavor, espanto; adj.,  pavidus, lleno de pavor.

pax, pacis, f., paz; gracia, benevolencia (implorada de los dioses);  pace tua, con tu permiso; paco, -are, -avi,-atum,
tr., pacificar, someter.

pecco, -are, -avi, catum, intr., pecar, faltar; sust.,  pec catum, 2 n.,  pecado.

pectus, -oris, n.,  pecho, co razón, ánimo.

pecunia, 1 f., dinero.

pecus, pecoris, n.,  ganado, ganado menor (de ovejas y cabras).

pecus, pecudis, f.,  cabeza de ganado; oveja, cabra, carnero.

pedes, pedester, peditatus, véase pes.

pellis, -is, f.,  piel, cuero.

pello, -ere, pepuli, pulsum, tr., golpear, herir; ahu yentar, echar, desterrar, expulsar; sust., pulsus, 4 m., golpe, choque.

penates, -ium, m., dioses del hogar.

pendeo, -ere, pependi, pen sum, intr., estar colgado; estar pendiente; estar in deciso; depender.

pendo, -ere, pependi, pensum, tr. (denota acción, a diferencia del anterior que indica estado),  pesar, pagar; pensar,
apreciar. part.-adj.,pensus,pesado, apreciado, nihil pensi ha beo, nada me importa.

penitus, adv., hasta el fon do, íntimamente, total mente.

per, prep. de ac., por, a tra vés de.


perago, -ere, -egi, -actum, tr., cumplir, ejecutar, con sumar; recorrer.

peragro, -are, -avi, -atum, tr., atravesar, recorrer; peregrinus, adj., extran jero; peregrinor, -ari, atus sum, intr., viajar al
extranjero.

percipio, -cipere,-cepi, cep tum, tr., recoger; perci bir, sentir, entender.

percontor, -ari, atus sum, tr., preguntar; sust., per contatio, -onis, f.,  pre gunta.

percurro, -ere, -curri o -cu curri, cursum,  tr., reco rrer, atravesar; exami nar; exponer sucesiva mente.

percutio, -cutere, cussi, -cussum, tr.,  golpear, he rir; matar; conmover, asustar.

perdo, -ere, -didi, -ditum,  tr., echar a perder, des truir, arruinar; perder, malperder; part.-adj., per ditus, desesperado; perdido,
depravado.

perduco, -ere, -duxi, -duc tum, tr., llevar, conducir; prolongar; construir; ele var.

perennis, -e, que dura todo el ano; que dura siem pre, eterno.

pereo,-ire,-ii,-itum, intr., perecer, morir; estar per dido. (Se usa como pasi va de perdo.)
perfero, -ferre, -tuli, -latum, tr., llevar hasta el fin; trasladar, transmitir; co municar; cumplir; su frir, aguantar.

perficio, -ficere, -feci, -fec tum, tr., cumplir, acabar; conseguir.

perfidus, adj., el que que branta la palabra dada, pérfido; perfidia, -ae, f., perfidia.

perfugio, -fugere, -fugi, -fu gitum, intr., pasarse (al enemigo), desertar; sust.,  perfuga, 1 m.,


desertor; perfugium, 2 n., refugio.

perfundo, -ere, -fudi, -fu sum, tr., derramar sobre, empapar, inundar.

pergo, -ere, -rexi, -rectum, intr., seguir adelante, con tinuar, proseguir.

perhibeo, -ere, -ui, -itum, tr., presentar, proporcio nar, decir, contar.

periculum, 2 n., prueba, en sayo; riesgo, peligro; adj., periculosus, peligro so; adv.,  periculose, vb., periclitor, -ari, -atus
sum, tr., ensayar, probar; po ner en peligro; intr., pe ligrar.

peritus, adj., experimentado, conocedor, perito; adv., perite; sust., peri tia, 1 f., práctica, pericia.

perlego, -ere, -legi, -lectum, tr., leer por completo.

permaneo, -ere, -mansi, -mansum, intr., permane cer, quedarse, perseverar.

permitto, -ere, -misi, -mis sum, tr., entregar, con fiar; intr. (con dat.), per mitir.

permoveo, -ere, -movi, -mo tum, tr., remover, conmo ver.

permultus, adj., muchísimo.

permuto, -are, -avi, -atum, tr., cambiar por comple to; tomar una cosa a cambio de otra ( aliquid aliqua re).

pernicies, -ei, f., ruina, ca lamidad.

perpauci, adj.,  muy pocos.

perpello, -ere, -puli, -pulsum,  tr., apremiar, impulsar.

perpetuus, adj., perpetuo, constante; adv.,  perpe tuo.

perrumpo, -ere, -rupi, -rup tum, tr., abrirse paso a viva fuerza; irrumpir; destrozar, atropellar.

perscribo, -ere, -scripsi, -scriptum, tr., escribir de talladamente, dar cuenta por escrito.
persequor, -sequi, -secutus sum, tr., seguir obstina damente, perseguir; ir afanosamente en pos; castigar, vengar; cum plir;
exponer, contar con detalle.

perspicio, -spicere, -spexi, -spectum,  tr., mirar a través, mirar atentamen te, examinar;
reconocer; adj.,  perspicuus, evidente. persto, -stare, -stiti,  intr., permanecer firme, per sistir.

persuadeo, -ere, -suasi, -suasum, intr. (con  dat.), per suadir, convencer.

pertimesco,-ere,-timui, tr., temer grandemente; intr., temer por sí.

pertineo,-ere, -ui, intr., per tenecer; referirse; exten derse; tender, conducir a.

perturbo, -are, -avi, -atum, tr., perturbar, trastornar; sust., perturbatio, -onis, f.,  confusión; desorden.

pervenio, -ire, -veni, -ven tum, intr., llegar a.

pervigilo, -are, -avi, -atum,  intr., velar toda la noche.

pes, pedis, m., pie; sust.,  pedes, -itis, m., soldado de a pie, peón; (pl.), in fantería; peditatus, 4 m., infantería; adj.,  pedester,
-tris, -tre, de a pie, de in fantería.

pestis, -is, f.,  peste; ruina, destrucción.


peto,-ere, -ivi, -itum, tr., di rigirse a; atacar; tratar de conseguir, buscar, pe dir, solicitar; sust.,  peti tio, -onis, f.,  atague;
petición; demanda judicial.

pietas, véase pius.

piger, -gra, -grum, adj., pe rezoso, inactivo.

piget, pigere, piguit, imper., sentir desgana, sentir fas tidio o contrariedad (se usa con ac. de pers. y gen. de cosa), me piget
stultitiae tuae,me fasti dia tu necedad.

pignus, -oris, n.,  prenda, ga rantía; señal, prueba.

pila, 1 f., pelota, bola.

pilum, 2 n., jabalina, dardo.

pingo, -ere, pinxi, pictum, tr., pintar.

pinguis, -e, adj.,  graso, pin gue, fértil, feraz; torpe, pesado, estúpido.

pinna, -ae, f.,  pluma, punta de ala.

piscis, -is, m., pez.

pius, adj., piadoso, que cumple los deberes para con sus padres y los dio ses, justo; adv., pie; sust.,pietas, -atis, f.,  piedad,
sentido del deber.

placeo,-ere, -ui, -itum,  intr. (con dat.), placer, agra dar; imper.,  placet, pare ce bien; adj.,  placidus, apacible, tranquilo;
amable; adv.,  placide,apaci blemente.

placo, -are, -avi. -atum, tr., apaciguar, aplacar.

plaga, 1 f., golpe; (pl.),  re gión, zona; red.

planus, adj., plano, llano; claro; adv., plane, clara mente; completamente; sust., planities, -ei, f., lla nura.

plaustrum, -i, n., carro.

plausus, 4 m.,  aplauso.

plebs, plebis, f.,  plebe, pue blo.

plenus, adj., lleno; adv., plene.
plerique, pleraeque, plera que, adj.-pron., los más, la mayoría.

ploro,-are,-avi, -atum, intr., llorar gritando, llorar; tr., deplorar.

plus, pluris, comp.  de mul tus, más; plurimus, -a, -um, superl.,  muchísimo; plurimum, adv.,  muchí simo.

pluvia. -ae, f., lluvia.

poculum, 2 n., copa.

poena, 1 f., castigo, pena; poenas dare alicui, sufrir un castigo que dé satis facción a alguno.

poeta, 1 m., poeta.

polliceor, -eri, -licitus sum,  tr., prometer.

pondus, -eris,  n., peso; car ga, masa.

pono, -ere, posui, positum, tr., colocar, poner; dejar, establecer, fundar; depo ner, quitar.

pons, pontis, m., puente.

pontus, 2 m., mar.
populus, 2 m.,  pueblo, na ción; adj.,  popularis, -e, del pueblo, popular; pai sano; camarada; ( pl. ), partidarios del pueblo,
demócratas, adv.,popu lariter; vb., populor,-ari, -atus sum, tr., asolar, de vastar.

populus, 2 f.,  chopo.

porrigo, -ere, -rexi, -rectum, tr., alargar, extender; dar.

porta, 1 f., puerta.

porto, -are,-avi,-atum, tr., llevar.

portus, 4 m., puerto.

posco, -ere, poposci, tr., pe dir, reclamar.

posideo, -ere, -sedi, -ses sum, tr.,  poseer, ocupar; sust., possessio, -onis, f.,  posesión, ocupación.

possido, -ere, -sedi, -sessum, tr.,  tomar posesión de.

possum, posse, potui, ser capaz, poder; part.-adj., potens, -entis,  poderoso; dueño; sust.,  potentia, 1 f., poder; potestas, -atis,
f., poder; poder de un magistrado (en espe cial, de los magistrados inferiores, en oposición a  imperium); ocasión, po sibilidad.

post, adv.,  detrás; después; prep. de ac., detrás; des pués de; postea, adv.,  después; postquam, conj., después que.

posterus, adj., siguiente, posterior; sust., posteri, 2 m. pl., posteridad; sust.,  posteritas, -atis, f.,  poste ridad; comp.,  posterior,


-oris,posterior; adv., pos terius,  después; sup., postremus, el último; postre mo, adv.,  en último lugar,
finalmente; postremum, adv.,  por última vez;pos tridie, adv., al día si guiente.

postis, -is, m., jamba de puerta; ( pl. ),  puerta.

postulo, -are, -avi, -atum tr., pedir; exigir; acusar, sust., postulatio, -onis, f.,  demanda.

potior, -oris, adj.,  preferi ble; adv., potius,  mejor; sup., potissimus,  el me jor, el primero; adv., potissimum,  sobre todo,
principalmente .

potior, -iri, potitus sum, intr. (con abl.), apoderar se de. (Se usa con gen. sólo en la expresión  po tiri
rerum,  apoderarse del mando supremo.)

poto, -are, -avi, potatum  y potum,  tr.,  beber; embeber.

prae, prep. de ab., delante de, a causa de.


praebeo,-ere,-ui,-itum, tr.,  presentar, mostrar, ofrecer, dar, proporcionar; causar; se praebere seve rum,  mostrarse
severo. praeceps, -ipitis, adj., que adelanta la cabeza, pen diente, inclinado; preci pitado, veloz; praecipito, -are, -avi, atum,
tr., arrojar; precipitar; intr.,  caer, precipitarse.

praecipio, -cipere, -cepi, -ceptum, tr., tomar de an temano; anticiparse, prevenir; ordenar, aconse jar; part.-adj.,  praecep
tum, 2 n., orden, pre cepto .

praecipuus, adj.,  especial; preferente, principal.

praeclarus, adj., esclareci do, preclaro; excelente; adv.,  praeclare, notable mente.

praeco, onis, m., pregone ro, heraldo.

praeda, 1 f., presa, botín; sust., praedo, -onis, m., ladrón, pirata; vb.,  prae dor, -ari, -atus sum, intr.,  entregarse al
pillaje; tr., robar, saquear.

praedico, -are, -avi, -atum,  tr., proclamar, anunciar; declarar; alabar, cele brar; vanagloriarse.

praedico, -ere, -dixi, -dic tum, tr., decir de antema no, predecir; advertir.

praeditus  (con abl.),  dota do, adornado.


praeeo, -ire, -ivi, -itum, tr.,  ir delante, adelantarse; indicar.

praefero, -ferre, -tuli, -latum, tr.,  llevar delante; exhibir; preferir.

praeficio, -ficere, -feci, -fec tum, tr.,  poner al frente de: praeferre aliquem le gioni, poner a uno al  frente de la legión; part.
adj.,praefectus, 2 m.,  ad ministrador, prefecto, go bernador; capitán, jefe.

praemitto, -ere, -misi, -mis sum,  tr.,  enviar por de lante.

praemium,  2 n., premio..

praenomen,-inis, 3 n.,  pri mer nombre.

praeparo, -are, -avi, -atum, tr.,  preparar.

praescribo, -ere, -scripsi, -scriptum, tr., escribir delante o en cabeza; or denar, prescribir.

praesens, praesentia, véase praesum.

praesertim, adv.,  principal mente.

praesidium,  2 n., protec ción, defensa; guarni ción; escolta.

praesto, -are, -stiti, -stitum, intr.,  destacar; aventajar (con dat.); impers. con inf.,  praestat, es mejor, vale más; tr., aventajar,
superar; salir fiador, res ponder por o de; cum plir; mostrarse; dar, pro curar.

praesum, -esse, -fui, intr. (con dat.), estar al frente de, presidir; part.-adj., praesens, -entis,  presen te, inmediato; eficaz; pro
picio; sust.,praesentia, 1 f., presencia.

pratereo, -ire, -ivi (-ii), -itum, intr., pasar, trans currir; tr.,  pasar, pasar a lo largo de, pasar por al to, omitir, dejar atrás; part.-
adj., praeteritus,pa sado.

praetermitto, -ere, -misi, -missum, tr., dejar pa sar; pasar por alto, omi tir; descuidar.

praeter, prep. de ac.,  a io largo de, fuera de.

praetor, -oris, m.,  pretor; adj., praetorius, del pre tor; del general; sust., praetura, pretura, digni dad de pretor.

pratum, 2 n.,  prado.

pravus, adj., malvado, per verso.

precor, véase prex.
prehendo, -ere, -hendi, -hen sum, tr., coger, agarrar, alcanzar.

premo, -ere, -pressi, -pres sum, tr., apretar, opri mir, estrechar; apremiar; reprimir.

praetexta, 1 f. (toga), toga blanca orlada de una an cha tira de púrpura, que llevaban los niños hasta los 16 años y los
magistrados en las ceremonias.

pretium, 2 n., precio, valor; recompensa; operae pre tium est, vale la pena.

prex, precis, f. (en sing. sólo en ac. y abl. ),  plegaria; precor, -ari, -atus sum, tr.,  rogar, pedir por; de sear.

pridie, adv.,  la víspera, el día anterior.

primus, adj., primero; pri mo, adv., en primer lu gar; primum, adv., pri mero, por primera vez.

princeps,-ipis, adj., prime ro; sust., princeps, m., jefe, conductor, conseje ro; príncipe; sust.,  principatus, 4 m., primer puesto;
supremacía, prin cipado; principium, 2 n.,  comienzo, principio. prior, -oris, adj.,  primero (de dos),  anterior, prece
dente; adv., prius, antes, primero; prius quam, conj., antes que.

pristinus, adj.,  antiguo, pri mitivo.

priscus, adj.,  de los prime ros tiempos; antiguo.


privo, -are,-avi,-atum, tr., privar, despojar; librar; part.-adj., privatus, priva do, particular;
personal; adv., privatim, privadamente.

pro, prep. de ab., delante de, en favor de, en rela ción con.

proavus, 2 m., bisabuelo.

probus, adj., bueno, honra do; probo, virtuoso; adv.,  probe, probo, are, -avi, -atum, tr., aprobar, obte ner la aprobación;
probar, ensayar;sust., pro batio, -onis, f.,  prueba; aprobación.

procedo, -ere, -cessi, -ces sum, intr., avanzar, pro gresar; pasar, transcu rrir; suceder, salir bien.

procella, 1 f.,  tempestad.

procul, adv., lejos, de lejos.

procumbo, -ere, -cubui, -cu bitum, intr., inclinarse hacia adelante; caer en tierra; derrumbarse; arruinarse.

procurro, -ere, -curri y -cu curri, -cursum, intr.,  co rrer hacia adelante, avan zar corriendo; abalan zarse.

prodeo,-ire, -ii, -itum, intr., avanzar.

prodo, -ere, -didi, -ditum,  tr., sacar, producir; pu blicar; proclamar; legar, entregar, traicionar.

produco, -ere, -duxi, -duc tum, tr., llevar adelante, hacer avanzar; sacar, producir; alargar, diferir.

proelium, 2 n.,  combate; vb., proelior, -ari, -atus sum, intr.,  luchar, com batir; committere, proe lium, trabar combate.

profectio, profecto, véase proficiscor.

profero, -ferre, -tuli, -latum, tr., sacar, dar a conocer, publicar; producir; ci tar, mencionar; extender.

proficio, -ficere, -feci, -fec tum, intr.,  adelantar, pro gresar; ser útil, servir, ayudar.

proficiscor, -ficisci, -fectus sum, intr., ponerse en ca mino, partir, salir; deri var; sust.,  profectio, -onis, f., salida,
partida; profecto, adv.,  en verdad.

profiteor, -fiteri, -fessus sum, tr.,  confesar, decla rar abiertamente; reco nocer; prometer, ofrecer.

profligo, -are, avi, -atum, tr.,  derrotar, desbaratar, destruir; decidir; part. adj., profligatus, malva do, perverso.

profugio,-fugere, -fugi, -fu gitum,  intr., huir; adj.,  profugus, fugitivo; deste rrado.
profundo, -ere, -fudi, -fu sum, tr.,  derramar, espar cir; prodigar, disipar; part.-adj., profusus, pró digo, profuso.

progenies, -ei, f.,  prole, des cendencia.

progredior, -gredi, -gressus sum, intr.,  avanzar, ade lantarse; salir.

prohibeo, -ere, -ui, -itum, tr., prohibir, refrenar; impedir, alejar; defen der, proteger.

proicio, -icere, -ieci, -iectum, tr., lanzar hacia delante, arrojar; expulsar, dese char; abandonar, renun ciar; refl.,  proicior, pos
trarse, rebajarse.

proles, -is, f.,  prole, des cendencia.

promitto, -ere, -misi, -mis sum, tr.,  dejar crecer; prometer; sust.,  promis sum, 2 n., promesa.

promo, -ere, prompsi, promptum, tr.,  sacar; producir; exponer, expre sar; promere se, salir de; part.-adj.,  promptus, dis
puesto, presto.

pronuntio, -are, -avi, -atum, tr., anunciar, proclamar, publicar; declamar; sust., pronuntiatio,-onis, f., publicación, proclama


ción.

pronus, adj., inclinado ha cia adelante; pendiente, en declive; fácil, favora ble; (con  ad más ac.),  propenso,
inclinado. prope véase propior.

propello -ere, -puli, -pul sum, tr., lanzar; impul sar; rechazar; abatir.

propero -are, -avi, -atum, tr.,  apresurar; intr.,  apre surarse.

propinquus, adj.,  cercano, vecino; sust. pl.,  parien tes, allegados; propinqui tas,-atis, f., proximidad; parentesco.

propior, -oris, adj.,  más cer cano; sup., proximus,  muy cercano; positivo, adv., prope, cerca, a pun to; casi; prep. de ac.,  cerca
de; comp.,propius, más cerca; sup.,  proxime, lo más cerca, muy cerca.

propono, -ere, -posui, -posi tum, tr.,  poner delante, proponer; exponer; ofre cer; proclamar; publi car;
determinar; sust.,propositum, 2 n.,propó sito, intención; tema, ob jeto.

proprius, adj.,  propio, ex clusivo de uno; particu lar, especial; constante, permanente; adv.,  pro prie.

propter, prep. de ac.,  jun to a; a causa de.

propugno, -are, avi, -atum, intr.,  luchar en defensa; luchar por; tr.,  defender.

prora,  1 f.,  proa.

prorsus, adv.,  hacia ade lante.

proscrlbo, - ere, -scripsi, -scriptum, tr.,  publicar, anunciar por escrito; confiscar, proscribir, des
terrar; proscriptus, 2 m., proscrito;proscriptio, -onis, f., proscripción, anuncio de venta.

prosequor, -sequi, -secutus sum, tr.,  seguir, perse guir; acompañar, escol tar; proseguir; prosequi aliquem laudibus, ensal zar
a uno.

prospicio, -spicere, -spexi, -spectum, intr.,  mirar a lo lejos; (con dat.), aten der, cuidar; tr.,  divisar, tener a la vista,
prever; sust.,prospectus, 4 m., vista, aspecto.

prosum, prodesse, profui, intr. (con dat.), aprove char, ser útil.

protinus, adv.,  en seguida.

proveho, -ere, -vexi, -vec tum, tr., conducir adelan te; impulsar, hacer avan zar.

provideo, -ere, -vidi, -visum, intr.,  ver de antemano; prevenir; (con dat. ),  aten der a, mirar por; tr.,  pre ver; cuidar, proveer.

provincia, 1 f., esfera de competencia oficial a car go de un magistrado; provincia.


provoco, -are, -avi, -atum, tr., llamar; hacer salir; provocar, retar; excitar; intr.,  apelar; sust., pro vocatio, -onis, f.,  apela ción.

prudens, -entis, adj.,  pru dente, reflexivo, razona ble; (con gen.),  conoce dor de, experimentado
en; adv.,  prudenter, sust., prudentia, 1 f.,pre visión, experiencia; dis creción.

pubes, -is, f.,  juventud, mo cerío.

publicus, adj., pertenecien te al Estado; oficial, pú blico; res publica, la re pública; el Estado; la administración del Esta do; la
vida política; adv.,publice, en nombre del Estado, a expensas del Estado, oficialmente; publico, -are, -avi, -atum, tr.,
confiscar; sust., pu blicatio, -onis, f.,confis cación.

pudet, 2 impers.,  averguen za, da verguenza; me pudet tui, me averguen zo de ti; sust., pudor, -oris, m.,  sentimiento de
verguenza, pudor; decen cia, moralidad; respeto. pudicitia, 1 f.,  castidad, pudicicia.

puella, 1 f., niña, mucha cha.

puer, 2 m., niño, mucha cho; esclavo; sust., pue ritia, 1 f., niñez.

pugna, 1 f., lucha; batalla; pugno, -are, -avi, -atum, intr., luchar, disputar.

pulcher, -chra, -chrum, adj.,  hermoso, bello; excelen te, noble; sust., pulchri tudo,-inis, f., hermosura,
belleza; adv.,  pulchre, bien. a maravilla.

pulsus, véase pello.

pulvis, -eris, m., polvo.

punio, -ire, -ivi, -itum,  tr., castigar; vengar.

puppis, -is, f., popa; nave.

purgo,-are,-avi,-atum, tr., limpiar, purificar, pur gar; justificar, disculpar; expiar; refutar.

purus, adj.,  puro, limpio; claro; sin mezcla; sin adornos, casto, sin man cha; adv., pure.

puto, -are, -avi, -atum, tr., limpiar, podar; contar; pensar, creer.

putris, -e, podrido.

qua, adv., ¿por dónde?; quacumque, adv., por donde quiera que.

quadraginta, adj. card., cua renta; quadragesimus, ord., cuadragésimo; quadringenti, -ae,


-a, card., cuatrocientos; quadringentesimus,ord.,  el cua trocientos. quadrans, -antis,  m., cuarta parte de un as,
cuadrante. quadriduum, 2 n.,  espacio de cuatro días.

quadrigae, -arum, f. pl., tiro de cuatro caballos, cua driga.

quadriremis, -e, de cuatro filas de remos.

quaero, -ere,  quaesivi, quae situm, tr.,  buscar; pre guntar, inquirir; sust., quaestio, -onis, t., pregun ta, interrogatorio, exa
men; investigación judi cial; cuestión, tema; sust., quaestus, 4 m., ad quisición, ganancia, pro vecho, negocio. quaestor, oris,
m., cuestor (magistrado encargado de la guarda del tesoro pú blico y de las arcas del Estado).

qualis, -e, cual.

quam, adv.,  cuán; qué; quam celerrime, con la mayor celeridad posible; quam primum, cuanto antes.

quatio, quatere, quassum, tr., sacudir; agitar, blan dir; golpear; destruir.

quamobrem, adv., ¿  por qué?

quamquam, conj.,  aunque.
quamvis, conj.,  aunque.

quando, adv., ¿cuándo?; conj., puesto que.

quantus, -a,-um, cuanto.

quasi, adv., como; conj., como si.

quatriduum, -i, n., espacio de cuatro días. quattuor, num. card.,  cua tro; quartus, ord., cuar to; quateni, distr.,  de cuatro en


cuatro; quater, adv., cuatro veces; quat tuordecim, card., catorce.

quemadmodum?, adv., ¿có mo?

queror, queri, questus sum, intr., quejarse; tr.,  la mentar; sust., querela, 1 f., queja.

qui, quae, quod, pron. re tativo, que, o el cual; quod, conj.,  que, por el hecho de que; porque.

quia, conj.,  porque.

quicumque, quaecumque, quodcumque, pron. ind.,  cualquiera que.

quidam, quaedam, quid dam, adj. indef., uno, cierto.


quidem, adv., ciertamente.

quies, -etis, f., descanso, re poso; paz, tranquilidad; sueño; quiesco, -ere,  quie vi, quietum, intr.,  descan sar, reposar;
mantenerse tranquilo; dormir; part. adj., quietus, quieto, tran quilo, pacífico.

quin, adv. interrogativo, ¿por qué no...?; conj., que; que no.

quinque, adj. card., cinco; quintus, ord.,  quinto; qui ni, distr., de cinco en cin co; quinquennium,-i, n., sust., espacio de


cinco años, quinquenio; quin decim, quince; quintus decimus, -a, -um, ord.,  decimoquinto; quinqua
ginta, card., cincuenta; quinquagesimus, ord .,quincuagésimo; quingenti, -ae, -a, card., quinien tos; quingentesimus, ord.,  el
quinientos.

quirites, -ium o -um, m. pl.,  quirites, caballeros ro manos.

quis, quid, pron. interrog., ¿quién?, ¿qué?; quis, qua, quid, adj. indef.,  alguno, algo; quisque, quaeque, quidque, pron.
indef., ca da uno;quisquam, quid quam, adj. indef.,  alguno.

quo, adv., ¿a dónde?; conj.,  para que; quacumque, adv., a donde quiera que; quousque?, adv., ¿hasta cuándo?

quoad, conj.,  mientras.

quominus, conj. completiva, que.

quomodo?,  adv., ¿cómo?

quoniam, conj.,  porque.

quot, adj. indec.,  cuantos; quotannis, adv., todos los años; quotidie, adv., to dos los días. quotiens (quoties), adv., cuantas
veces.

rabies, -ei, f., rabia.

radius, -i, m.,  radio; rayo (de luz, de rueda).

radix, -icis, f., raíz, pie de monte; origen.

ramus, 2 m.,  ramo, rama.


rapio, rapere, rapui, rap tum, tr.,  coger violenta mente, arrebatar; apode rarse por la fuerza; co ger por sorpresa; robar,
saquear; adj., rapidus,rápido, raudo; devora dor; ardiente, abrasador; sust.,  rapina, 1 f., robo, rapiña; raptim, adv.,
arrebatadamente; raptor, -oris,  ladrón.

rarus, adj., suelto, claro, poco espeso; aislado, di seminado; (pl.), en pe queños grupos; adv., ra ro, rara vez.

ratio, véase reor.

ratis, -is, f., balsa; nave.

raucus,-a, -um, ronco.

rebello, are, -avi, -atum, intr.,  renovar la guerra; sust., rebellio, -onis, f., renovación de la guerra; rebelión.

recedo, -ere, -cessi, -cessum, intr.,  retirarse, alejarse, separarse; desistir.

recens, -entis, adj., recien te, fresco.

receptus, véase recipio.

recido, -ere, -cidi, -casum (de  re y cado), intr.,  re caer; caer; llegar a.


recido, -ere, -cidi, cisum  (de re y caedo), tr.,  cortar; separar.

recipero, véase recupero.

recipio, -cipere, -cepi, -cep tum, tr.,  retirar, volver a tomar; recobrar; recibir, aceptar; encargarse de; refl., recipere se, retirar
se, rehacerse;sust., re ceptus, 4 m., retirada.

recito,-are,-avi,-atum, tr., leer en alta voz, leer en público; recitar; sust., recitatio, -onis, f., iectura en alta voz,
recitación. recludo, -ere, -clusi, clusum, tr., abrir, descubrir.

reconcilio, -are, -avi, -atum, tr., reconciliar; restable cer; sust.,  reconciliatio, onis, f.,  reconciliación;
restablecimiento. recordor, -ari, -atus sum, tr., recordar, acordarse de; sust.,  recordatio, -onis, f., recuerdo.

rector, rectus, véase rego.

recupero, -are, -avi, -atum, tr., recobrar, recuperar.

recuso,-are,-avi,-atum, tr., rechazar, rehusar; intr., oponerse a; sust., recu satio, -onis, f.,  recusación, protesta.

reddo, -ere, -didi, -ditum, tr., devolver; entregar, dar; cumplir; hacer, con vertir.

redeo, -ire, -ii, -itum, intr., volver; sust.,  reditus, 4 m., vuelta.

redigo, -ere, -egi, -actum, tr., hacer volver; traer, recoger; someter; redu cir; convertir.

redimo, -ere, -emi, -emptum, tr., redimir, rescatar; comprar; obtener, ganar; arrendar, contratar; re parar.

reduco, -ere, -duxi, -ductum, tr., hacer volver, retirar; devolver, restablecer.

refero, -ferre, -tuli, -latum, tr., devolver, traer; reti rar (pedem referre, echar pie atrás, retirarse); res tituir, aportar; reprodu
cir; relatar, contar; atri buir, referir; presentar una proposición (al Sena do); inscribir, alistar. refert, imper.,  importa; tua magni
refert, te importa mucho.

reficio, -ere, -feci, -f ectum, tr., rehacer, reparar, re novar, restablecer; reco brar.

refugio, -fugere,-fugi, intr.,  huir hacia atrás, retirar se, huir a, refugiarse en; tr., rehuir, evitar.

regina, 1 f.,  reina.

regio, véase rego.

regius, véase rex.

regnum, 2 n.,  reino; digni dad real, soberanía; tira nía; reinado; regno,-are, -avi, -atum, intr., reinar, gobernar.
rego, -ere,  rexi, rectum, tr.,  regir, dirigir; adj., rec tus, derecho, recto, jus to; adv., recte, rectamen te; sust., regio,-
onis, f., dirección; zonas(líneas imaginarias trazadas en et cielo con el bastón del augur); región, comarca.

regredior, -gredi, -gressus sum,  intr., volver, regre sar.

reicio, reicere, -ieci, -iec tum, tr., echar atrás, re chazar; desechar; despreciar; recusar; aplazar.

reintegro, -are, avi, atum, tr., renovar, restablecer.

relevo, -are, -avi, -atum, tr., aliviar, mitigar; reponer.

religio, -onis, f.,  reverencia, respeto religioso; cumpli miento escrupuloso de los deberes con la divi nidad; compromiso sa
grado que obliga a tal cumplimiento; supersti ción; conciencia; santi dad; adj., religiosus, respetuoso; escrupuloso; santo;
sagrado; adv., religiose.

relinquo, -ere, -liqui, -lic tum, tr., dejar atrás; abandonar; dejar en he rencia.

reliquus, adj., restante; sust., reliquiae, -arum, f.,  restos.

remaneo, -ere, -mansi, -man sum, intr., quedarse  atrás; quedar, permane cer, durar.

remedium, 2 n., cuidado, remedio.


reminiscor, -eris, -sci,  3, tr., recordar; intr.,  acordar se; acordarse de (con  gen.).

remitto, -ere, -misi, -mis sum, tr.,  enviar atrás o de nuevo; devolver; aflo jar, soltar; rebajar, dis minuir; conceder, remi
tir; part.-adj.,  remissus,flojo; suave; remissio, -onis, f., negligencia; flojedad, decaimiento.

removeo, -ere, movi, -mo tum, tr.,  retirar; remo ver, separar, alejar; part. adj., remotus, apartado, remoto.

remus, 2 m.,  remo.

renovo,-are,-avi,-atum, tr., renovar, restaurar; reani mar.

renuntio, -are, -avi, -atum, tr., volver anunciando; anunciar, proclamar; in formar, dar cuenta; re nunciar.

reor, reri, ratus sum, tr.,  creer; part.-adj.,  ratus, establecido, determina do; sust.,  ratio, -onis, f., cálculo; transacción
comercial; punto de vista, referencia; método, plan; motivo, razón; orden, sis tema; razonamiento.

repello, -ere, -puli, -pulsum, tr., rechazar; separar, privar.

repens, -entis, adj.,  repen tino; adv.,  repente, de re pente; adj.,  repentinus, súbito, inesperado.

reperio, -ire, repperi, re pertum, tr.,  encontrar; descubrir; idear, inven tar.

repeto, ere,-ivi (-ii), -itum, tr.,  buscar de nuevo, vol ver a buscar, recomenzar.

repono, -ere, - posui, - posi tum, tr.,  volver a colocar, reponer; restablecer; re emplazar; poner a un lado.

reporto, -are, -avi, -atum, tr., traer; devolver; con seguir.

reprehendo, -ere, -prehendi, -prehensum, tr., rete ner; reprender, censu rar; sust., reprehensio, -onis, f.,  reprensión, cen sura.

reprimo, -ere, -pressi, -pres sum, tr., reprimir, refre nar, detener.

repudio, -are, -avi, -atum, tr., rechazar, repudiar.

repugno, -are, -avi, -atum, intr.,  luchar contra, opo nerse (quominus con subj.,  a que); (con dat.),  resistir; ser incompati ble.

requies, -etis y -ei, f.,  repo so, descanso.

requiro, -ere, -quisivi, -qui situm, tr., volver a bus car, ir en busca; exami nar, investigar; deman dar, reclamar, requerir, echar
de menos.
res, rei, f.,  cosa; objeto, asunto; circunstancias situación; hecho, suce so; realidad, verdad; ha cienda, fortuna, negocio; causa,
razón; res publica, la república, el Esta do; la administración del Estado; la vida política; res familiaris, los asun tos de la
familia, la ha cienda; res gestae,haza ñas, hechos.

rescindo, -ere, -scidi, -scis sum, tr.,  desgarrar, cor tar; destruir; rescindir, anular.

reservo, -are, -avi, -atum, tr.,  reservar, guardar; salvar.

resideo, -ere, -sed i, -sessum, intr., permanecer senta do; permanecer.

resido, -ere, -sedi, -sessum, intr.,  sentarse; tranquili zarse, calmarse.

resisto, -ere, -stiti, intr.,  quedarse, detenerse; (con dat.), resistir, oponerse.

respicio, -spicere, -spexi, -spectum, intr., mirar atrás, volverse a mirar; tr., mirar, observar; mi rar por, cuidar, atender,
proteger; sust.,respectus, 4 m., mirada atrás; consideración, respeto; refugio.

respondeo, -ere, -spondi, -sponsum, intr. (con dat.),  responder a; sust.,  responsum, 2 n., respuesta.

restinguo, - ere, -stinxi, -stinctum, tr., apagar, ex tinguir; calmar; atajar.

restituo, -ere, -stitui, -stitu tum, tr., volver a su si tio, colocar de nuevo; restablecer, restaurar, re novar; restituir, devol ver.
resto, -are, -stiti, intr.,  per manecer firme, persistir; quedar, faltar; oponer se; resistir.

retardo, -are, -avi, -atum, tr., retardar; contener, repnmir.

rete, -is, n., red.

reticeo, -ere, -ticui, intr.,  guardar silencio; tr.,  ca llar, ocultar.

retineo, -ere, -tinui, -tentum, tr.,  retener, detener; re primir, sujetar; mante ner.

retraho, -ere, -traxi, -trac tum, tr.,  hacer retroce der, hacer volver; re traer, apartar, retirar.

retro, adv.,  hacia atrás.

reus, 2 m., y  rea, 1 f., reo, acusado.

revertor, -verti, -versus sum, intr., volver. (La forma activa, reverto, - e r e, -verti, -versum, es menos usada.)

revoco, -are, -avi, -atum, tr., volver a llamar; ha cer volver; restablecer; devolver.

rex, regis, m., rey; adj.,  regius, regio, real; sust.,  regia, 1 f., palacio.

rideo, -ere,  risi, risum, intr.,  reir, sonreír; tr., reírse de; sust.,  ridiculus, ri dículo, gracioso.

ripa, 1 f., orilla (de río).

rivus, 2 m.,  arroyo.

robur,-oris, n.,  roble; ma dera de roble; dureza, firmeza; fuerza, vigor, robustez; lo más escogi do, la flor y nata (del ejército);
adj., robustus,duro, fuerte, robusto, vi goroso.

rodo, -ere,  rosi, rosum, tr.,  roer, zaherir.

rogo, -are, -avi, -atum, tr.,  rogar, pedir; preguntar; rogare populum magistra tum, pedir al pueblo la designación de un magis
trado- sus f.,rogatio, -onis, f.,  proposición de ley, propuesta.

rogus, -i, m.,  pira fúnebre.

ros, -oris, m., rocío.

rosa, 1 f., rosa.

rostrum, 2 n.,  pico de ave; proa de navío; (pt.), tri buna de los oradores en el foro romano.
rota, 1 f.,  rueda.

ruber, -ra, -rum, rojo; ru beo,-ere, -ui, intr.,  estar rojo, avergonzarse.

rudis,-e, adj., informe, bru to, sin labrar; rudo, in culto, grosero; (con gen.), inexperto.

ruina, véase ruo.

rumor, -oris, m.,  murmullo, rumor; opinión pública, reputación.

rumpo, -ere,  rupi, ruptum, tr.,  romper; reventar; cortar, separar, abrir bre cha; interrumpir.

ruo, -ere, rui, rutum, intr  hundirse, desplomarse; lanzarse, precipitarse; tr hundir, derrumbar. rui na, 1 f., hundimiento,
derrumbamiento; ruina; es trago, desastre.

rupes, -is, f.,  roca, peñasco.

rursus, adv., de nuevo.

rus, ruris, n., el campo, la campiña (en oposición a la ciudad ); ( pl. en poe sía), campos, prados; adj., rusticus. aldeano
rústico; adv., rustice,grosera, zafiamente; rus ticor, -ari, -atus sum  intr., estar, vivir en el campo.
S

sacer, adj., sagrado, san to, consagrado; execrado, maldito; sust., sacrum, 2 n., ceremonia sagrada rito; (pl.),  vasos sagra dos;
ritos; sust.,sacra rium, 2 n., capilla, san tuario; sacramentum, 2 n.,  juramento o voto militar; sacrificium, 2
n.,  sacrificio. sacerdos, -otis, m. y f.,sacerdote, sacerdotisa.

saeculum, 2 n.,  generación edad; siglo, centuria.

saepe, adv., muchas veces.

saepio, -ire, saepsi, saep tum, tr., cercar, rodear.

saevus, adj.,  furioso, fiero; bárbaro, cruel; sust., saevitia 1 f.,  crueldad, fu ror; saevio, -ire, saevii, saevitum, intr., estar furioso;
enfurecerse; correr sediento de sangre.

sagitta, 1 f.,  saeta, flecha; sust.,  sagittarius, 2 n.,  ar quero, saetero.

sal, salis, m.,  sal; agua sa lada, mar; gracia, do naire.

salio, -ire, -ui, -tum, intr.,  saltar.

saltus, 4 m.,  cumbre pobla da de árboles y pastos; bosques; paso, desfila dero.

salix, -icis, f., sauce.

salus,-utis, f.,  salud, salva ción; prosperidad, bien estar; saludo; adj., salutaris,-e, saludable; adv., salutariter, vb., saluto, -are,
-avi, -atum, tr.,  sa ludar; visitar; sust., salutatio, -onis, f., saludo, visita.

salvus, adj., sano; sano y salvo; indemne, ileso.

sancio, -ire, sanxi, sanctum, consagrar, hacer inviola ble; sancionar, decretar; ratificar; part.-adj., sanctus, inviolable, santo, sa
grado; sust.,sanctitas,-atis, f., inviolabilidad, santidad, integridad.

sanguis, -inis, m.,  sangre; derramarniento de sangre.

sanus, adj., sano (de cuer po);  sano (de alma),  sen sato, cuerdo, prudente; adv., sane, ciertamente, en verdad; sust.,  sanitas,
-atis, f., salud(de cuerpo y de alma);  sano, -are, -avi, -atum, tr., sanar, cu rar; corregir, enmendar; remediar.

sapio, sapere, sapii, intr. y tr., tener sabor, distin guir de sabores; saber, tener buen juicio, tener cordura; part.-adj., sa piens,
-ntis,  que distin gue de sabores; cuerdo, sabio; adv.,  sapienter; sust.,  sapientia, 1 f., buen juicio, cordura, sabiduría.

satio, -are, -avi, -atum, tr.,  saciar, hartar; sust., sa tietas, -atis, f., saciedad, hartura; exceso; adv.,  satis, bastante, suficien
te; satisfacio, -ere, -feci, -factum, intr. (con dat.),  satisfacer, dar satisfac ción; cumplir con.
satus, sata, -orum,  véase sero, sembrar.

saucius, adi..  herido.

saxum, 2 n., roca, peña.

scando, -ere,  scandi, scansum, tr. e intr.,  subir, es calar.

scelus, -eris, n., crimen; adj., sceleratus, (part. de scelero), criminal, malva do, depravado.

scindo, -ere, scidi, scissum, tr.,  rasgar, desgarrar; hender, partir, dividir.

scientia, 1 f., conocimiento, ciencia. scio, scire, scivi, scstun, tr.,  saber, conocer; scili cet, adv., sin duda.

scisco, -ere, scivi, scitum, tr.,  aprobar, votar en fa vor; decretar; sciscitor, -ari,-atus sum, tr.,  tratar de saber,
inquirir; plebiscitum, -i, n.,decisión de la plebe.

scopulus, 2 m.,  escollo.

scribo, -ere,  scripsi, scrip tum, tr., escribir; orde nar por escrito; redac tar; sust.,  scriptor,-oris, m.,  escritor; autor; rerum
scriptor, historiador; sust.,  scripta, 2 n. pl., escritos.
scutum, 2 n., escudo.

se, ac. y abl. del pronombre reflexivo, sí  mismo.

secedo, -ere, cessi, -cessum,  intr., apartarse, alejarse; rebelarse; sust.,  secessio, -onis, f.,  retirada; revuel ta; secessus,
4 m., retiro.

secerno, -ere, -crevi, -cre tum,  tr., separar, distin guir; part.-adj., secretus, separado, apartado; se creto; adv., secreto, en
secreto.

seco, -are, secui, sectum, tr., cortar; separar, divi dir; sust., securis, -is, f.,  hacha.

sector, -ari, -atus sum, tr.,  seguir, acompanar ro deando, escoltar; perse guir.

secundus, de sequor, adj., que sigue; segundo; fa vorable; secundum, prep. de ac., a lo largo de, con forme a.

securus, adj., libre de cui dado, despreocupado; se reno, tranquilo; sust., securitas, -atis, f., tran quilidad, despreocupa
ción. secus, adv., al contrario.

sed, conj., pero.

sedecim, num. card.,  dieci séis.

sedeo, -ere, sedi, sessum, intr.,  estar sentado; que dar fijo; sust.  (sedla), sella, 1 f.,  silla; sedile, -is, n.,  asiento.

sedes, -is, f.,  asiento; sede, habitación; base, funda mento.

seditio, -onis, f.,  discordia civil, sedición, tumulto; adj., seditiosus, insurrec to, sedicioso; adv., sedi tiose.

sedo, -are, -avi, -atum, tr.,  apaciguar, calmar.

seduco, -ere, -duxi, -duc tum, tr., apartar, llevar aparte.

sedulus, -a, -um, aplicado celoso. diligente.

seges, -etis, f, campo de cereales; mies.

segnis, -e, adj., indolente, perezoso, inactivo; adv., segniter.

semel, adv., una vez.

semen, -inis, n., semilla.

semita, 1 f., senda.


semper, adv., siempre.

sempiternus, adj., perdura ble, imperecedero.

senatus, 4 m.,  senado; senator, -oris, m., senador; adj., senatorius, propio del senador, senatorial.

senex,-is, m., anciano; viejo; comp., senior, -oris,  más anciano; seniores, soldados de reserva, opuestos a iuniores, sol dados
en activo;senec tus,-utis, f.,  vejez.

sententia, 1 f.,  sentimiento; opinión; parecer (expuesto al senado); voto, sen tencia ( judicial); sentido, pensamiento; sentencia.

sentio, -ire, sensi, sensum, tr.,  sentir, percibir, expe rimentar, observar, dar se cuenta; juzgar, pen sar; sust.,  sensus,
4 m., sentido; sentimiento; percepción, sensación; adv., sensim, poco a poco.

sepelio,-ire,-ivi, (-ii), sepul tum, tr., enterrar, sepul tar; sust., sepulcrum, 2 n., sepulcro, tumba.

septem, num. card.,  siete; septimus, ord.,  séptimo; septeni, distr., de siete en


siete; septemdecim, card.,  diecisiete; septuaginta, card.,setenta; sep tuagesimus, ord.,  septua gésimo; septingenti, -ae,
-a, card., setecientos.

sequor ,sequi, secutus sum, tr., seguir; perseguir.


serenus, adj.,  claro, despe jado; sereno, tranquilo.

series, véase sero.

sermo, -onis, m., charla, conversación; discurso; rumor, lenguaje, dicción; lengua.

sero, -ere, sevi, satum, tr.,  sembrar, plantar; part.,  satus, engendrado, naci do; sata, -orum, n. pl.,  sembrados.

sero, -ere, serui, sertum, tr., entrelazar, trabar; sust., series, -ei, f., serie, sucesión; serta, -orum, 2 n. pl., guirnaldas.

serus, adj.,  tardío; retarda do; adv.,  sero, tarde.

servo,-are, -avi, -atum, tr., salvar; guardar, conser var; mantener intacto, preservar; observar, man tener, cuidar.

servus, 2 m., esclavo; servi tium, 2 n., esclavitud; servitus, -utis, f.,  esclavi tud; adj., servilis, -e, de esclavos, servil; adv., ser
viliter; servio, -ire, -ivi, (-ii), -itum, intr., ser es clavo; (con dat.), servir, estar sometido a, estar entregado a.

sestertius,-i, m., sestercio, moneda de plata que va lía dos ases y niedio; ses tertium, -i, n., suma de mil sestercios.

severus, adj., severo, rigu roso, exacto; adv., seve re; sust., severitas, -atis, f.,  severidad, rigor.

sex, adj. card., seis; sextus, ord., sexto; seni, distr., de seis en seis; sextus decimus, ord., décimosex


to; sexaginta, card., sesenta;sexagesimus, ord.,  sexagésimo; sexcenti,-ae, -a, card.,  seiscientos; sex centesimus, ord., el seis
cientos.

si, conj., si; sin, conj., pero si; si non, conj., si no.

sic, adv., así.

sica, 1 f., daga, puñal; sust., sicarius, 2 m., asesino, si cario.

siccus, adj., seco; sust., sic citas, -atis, f., sequedad, aridez.

sicut, conj., como.

sido, -ere, sedi y sidi, sessum, intr., sentarse, po sarse; detenerse; cal marse.

sidus, -eris,  n., constela ción; estrella.

signifer,-i, m., abanderado. significo, -are, -avi, -atum, tr., indicar, hacer saber; avisar, anunciar; sust., significatio, -onis,
f., indi cación, seña.
signum, 2 n., señal, marca, signo; estandarte, bande ra; santo y seña; imagen, estatua; sello, constela ción; signo, -are, -avi,
-atum, tr., señalar; sellar; hollar; notar.

sileo, -ere, -ui,  intr., estar en silencio, callar; sust., silentium, 2 n.,  silencio.

silva, 1 f., bosque; adj., silvestris,-e, del bosque.

similis, -e, adj., parecido, semejante; adv., similiter; sust., similitudo, -inis, f., semejanza. simul, adv., al mismo tiem
po; simul atque ( ac ),tan pronto como.

simulo, -are, -avi, -atum, tr., hacer semejante, imitar; copiar, remedar; simu lar, fingir; sust., simulacrum, 2 n., imagen;
fantasma, apariencia;si mulatio, -onis, f.,  ficción, pretexto. singularis, -e, adj., de uno en uno; de uno sólo; sin gular;
extraordinario.

sine, prep. de  ab., sin.

sinister, -tra, -trum, que es tá a la izquierda; que procede del lado izquier do, izquierdo (en la len gua de los augures o adi
vinos, significó favorable si se interpretaba el pre sagio según el rito etrus co-romano, esto es, mi rando al sur, con el este a la
izquierda; significó, en cambio, desfavorable, si se seguía el rito grie go, esto es, mirando al norte, con el este, de don de
procede el sol y la vi da, a la derecha; esto fue lo más frecuente); sust., sinistra, 1 f., mano iz quierda, lado izquierdo.
sino, -ere, sivi, situm, tr., dejar, permitir; part., si tus, puesto, colocado, situado; dependiente de; quantum est situm in no
bis, en cuanto de noso tros depende; situs, 4 m., situación, posición; esta do de abandono, sucie dad, moho.

sinus, 4 m., pliegue, sinuo sidad, seno, regazo; gol fo, bahía.

sisto,-ere, stiti, statum, tr., colocar, poner; hacer ve nir, hacer comparecer; detener, contener, repri mir; afianzar; intr.,
detenerse, pararse.

sitis, -is, f.,  sed; vb., sitio, -ire.-ivi (-ii). -itum intr., tener sed; tr., tener sed de.

socer, cri, m., suegro.

socius, 2 m., aliado, asocia do, confederado, camara da, compañero, socio; sust., societas, -atis, 3 f., alianza, asociación,
confederación; compañía. sodfilis, -e, adj.,  de com pañeros, de camaradas, compañero; sodalis, -is, m., compañero, camara da;
miembro de un cole gio sacerdotal.

sol,-is, m., sol.

solatium, véase solor.

soleo, -ere, solitus sum, intr., soler, acostumbrar; part.-adi.,  solitus, acos tumbrado, usual.

solidus, adj., entero, com pleto; sólido; esencial.

sollemnis, -e, adj., de todos los años, anual; fijado, establecido; acostumbra do; solemne, festivo.

sollers, -ertis,  adj., muy há bil, diestro, ingenioso; sollertia, 1 f., destreza, habilidad.

sollicitus, adj.,  hondamente agitado; inquieto, ansio so, angustiado; sust.,  sol licitudo, -inis, f.,  ansie dad; sollicito, -are, -avi,

-atum, tr., turbar, inquie tar; excitar; apremiar; seducir, tentar; sust.,  sol licitatio, -onis, f.,  incita ción, apremio.

solor, -ari, -atus sum, tr., consolar; aliviar, miti gar; sust.,  solatium, 2 n.,  alivio.

solum, 2 m.,  base, funda mento, planta; suelo, tie rra; país, comarca.

solus, adj.,  solo, único; ais lado; adv.,  solum, sola mente; sust.,  solitudo, -inis, f., soledad; desierto.

solvo, -ere, solvi, solutum, tr., soltar, desatar; sol vere navem o solvere, intr.,  levar anclas, hacer se a la mar; disolver,
derretir (refl.,solvor, di solverse); deshacer, rom per, aliviar; librar; rela jar, enervar; desechar; resolver, descifrar; cum plir;
pagar; part.adj.,  solutus, libre, suelto, de sembarazado; exento; descuidado; adv., solute.

somnus, 2 m.,  sueño; sust.,  somnitum, 2 n., sueño, fantasía, visión.


sono,-are, sonui, sonitum, intr., sonar, resonar; tr. (en poesía), hacer sonar, cantar; sust., sonus, 2 m., y  sonitus,  4 m., sonido;
rumor, ruido.

sopor, -oris, m., sueño pro fundo, sopor.

sordes, -is, f., suciedad; ba jeza; adj.,  sordidus, su cio; mezquino, innoble, sórdido.

soror, -oris, f., hermana.

sors, sortis, f., suerte (ficha, bola o número que se co locaba en una urna para echar a suerte); acto de echar a suerte; resul tado
del mismo, respues ta de oráculo, oráculo, destino, deber impuesto; sortior, -iri, sortitus sum, intr.,  sortear, echar a suerte;
elegir, designar, conseguir por sorteo.

spargo, -ere, sparsi, spar sum, tr.,  esparcir, sem brar; difundir, disemi nar; disipar; tirar; ro ciar; extender, divulgar.

spatium, 2 n., espacio, si tio; distancia, intervalo, trecho; paseo; estadio; espacio de tiempo; plazo, ocasión.

species, -ei, f., apariencia, aspecto; figura, forma; semblante; vista, mirada; aparición, visión; pretexto. specto, -are, -avi,
-atum, tr., mirar, considerar; aten der, proponerse; aguar dar; probar; intr.,  mirar a, inclinarse, tender a; estar situado,
caer; sust., spectaculum, 2 n.,  vista, espectáculo.
speculor, -ari, -atus sum, intr., estar en observa ción; tr., espiar, atala yar; sust., speculator, -oris, m.,  espía, explora dor.

specus, 4 m., cueva, caver na; cavidad.

spelunca, 1 f.,  cueva.

sperno, -ere, sprevi, spre tum, tr., despreciar.

spes, -ei, f.,  esperanza; vb., spero -are, -avi, atum, tr.,  esperar.

spica, 1 f.,  espiga.

spiro,-are,-avi,-atum, intr. y tr., soplar; respirar; tener inspiración; exha lar, despedir; hervir; sust., spiritus, 4 m., soplo,
aliento, respiración; espíritu; inspiración; ge nio; ánimo; orgullo.

splendeo, -ere, -ui, intr.,  bri llar, resplandecer; sust.,  splendor, -oris, m.,  brillo, esplendor; adj.,  splendi dus, espléndido,
brillan te, magnífico;adv., splen dide, espléndidamente.

spolium, 2 n.,  despojo, bo tín; spolio, -are, -avi, -atum, tr.,  despojar, sa quear.

spondeo, -ere, spopondi, sponsum, tr., prometer solemnemente; prome ter en matrimonio; sa lir fiador; sust.,  sponsa, 1 f.,
prometida.

sponte, abl., del inusitado spons, -ntis, f., por pro pia voluntad, espontánea mente.

stabilis, e, adj.,  firme, esta ble; sust.,  stabilitas,-atis, f., firmeza, estabilidad; stabilio, -ire, -ivi, -itum, tr.,  mantener firmemen
te; establecer.

statim, adv.,  en seguida.

statio, véase sto.

statuo, -ere, -ui, -utum, tr., establecer, determinar, decidir; colocar; erigir.

stella, 1 f., estrella.

sterno, -ere, stravi, stratum,  tr.,  extender; derribar; allanar; cubrir, empedrar; apaciguar; preparar.

stilus, 2 m., punzón con que se escribía; estilo.

stipendium, 2 n., tributo; paga de los soldados; ( pl .),  servicio militar.

stipo,-are, -avi, -atum, tr., amontonar; rodear es trechamente; proteger; acompañar.


stirps, -pis, f.,  tronco, raíz; raza, linaje, estirpe; vás tago, descendencia; ori gen, principio.

sto, -are, steti, statum, intr., estar en pie, firme; resis tir; (con ab o cum), es tar de parte de, en favor de; (con indicación de
precio), costar;per me stat quominus, depende de mí impedir que...; sust., statio,-onis, f.,  de tención; lugar, sitio, puesto de
centinela, guar dia, retén; sust.,status, 4 m.,  postura, posición; estado, condición; statu ra, 1 f., talla, estatura.

strages, -is, f., montón, ha cinamiento; estrago, mor tandad.

stragulus, -a, -um,  que cu bre; stragulus y stragu lum, sust., tapete, alfom bra, cojín.

strenuus, adj., activo, em prendedor, diligente, es forzado; adv., strenue.

strepo, -ere, -ui,-itum, intr.,  hacer ruido; resonar; murmurar; sust., strepi tus, 4 m., estrépito, ruido.

strideo, -ere, -stridi, intr.,  rechinar, crujir, zumbar; stridor, -oris, m., chirri do, crujido, zumbido.

stringo, -ere,  strinxi, strictum, tr.,  estrechar, apre tar; arrancar; desenvai nar; tocar levemente, ra sar; conmover.

struo, -ere,  struxi, structum, tr.,  apilar; juntar; orde nar; construir; disponer, formar; tramar, maqui nar.

studeo, -ere, studui, intr. (con dat. o con inf.), afa narse, aplicarse; aspirar a, ansiar, favorecer; sust.,  studium, 2 n.,  apli
cación, celo; afición, in clinación, simpatía; de dicación a aprender, es tudio; adj., studiosus, aficionado, aplicado, de
seoso; adv.,  studiose.

stultus, adj.,  necio, tonto, insensato; adv., stulte, sust., stultitia, 1 f., nece dad, tontería.

stupeo, -ere, stupui, intr.,  estar aturdido; asom brarse; tr.,  mirar con asombro; sust., stupor, -oris, m., asombro, estu por;
estupidez.

suadeo, -ere, suasi, suasum, intr. (con dat. ), aconse jar; tr., aconsejar, per suadir ( alicui aliquid, a uno de algo).

suavis, -e, adj.,  suave, agra dable; adv., suaviter, sust.,  suavitas, -atis, f., suavidad, agrado.

sub, preposición:  1. de acu sativo  (denota movimien to), sub iugum mittere, hacer pasar debajo del yugo; 2. de
ablativo  (denota reposo), sub monte considere, acampar al pie del monte.

subduco, -ere, -duxi, -duc tum, tr., sacar, quitar, retirar; sacar a tierra (una nave);  alejar ocul tamente; subducere se, huir
ocultamente; sustraer.

subeo, -ire,-ii, -itum, intr., ir [por] debajo; avanzar desde abajo, subir; apro ximarse, deslizarse; venir en pos de, reemplazar;
venirle a uno a la mente: tr., entrar, penetrar en; acercarse a; soportar, so brellevar; part.-adj., subi tus, súbito,
repentino; adv.,  subito, de repente.

subicio, -icere, -ieci, -iec tum, tr.,  meter debajo; poner debajo; someter, subordinar; añadir; su gerir; infundir.

subigo, -ere, -egi, -actum, tr., someter, forzar; em pujar; remover, ablan dar; domeñar, avasallar.

sublevo, -are, -avi, -atum, tr., elevar; aligerar, ami norar, aliviar; apoyar, ayudar.

sublimis, -e, adj., elevado, suspendido en el aire, por el aire; augusto, sublime; adv.,  sublime, en alto.

submitto, véase summitto.

submoveo, véase summo veo.

subsequor, -sequi, -secutus sum, tr. e intr., seguir de cerca.

subsidium, 2 n., línea de re serva, tropas de reserva; socorro, auxilio, refuer zo; ayuda, asistencia.

subsisto, -ere, -stiti, intr.,  detenerse; permanecer; resistir.

subsum, -esse, -fui, intr., es tar debajo; estar oculto; estar cerca; estar a mano.

subvenio, -ire, -veni, -ven tum, intr. (con dat.),  ve nir en ayuda, socorrer; remediar.
succedo, -ere, -cessi, -ces sum, intr., ponerse deba jo; ampararse; subir, as cender; avanzar; seguir, suceder; resultar; tener
éxito.

succingo,-ere, cinxi, -cinc tum, tr., ceñir por deba jo, arremangar; rodear; succintus, part.-adj.,  ceñi do, armado, presto.

succurro, -ere, curri, cur sum, intr. (con dat.), correr en auxilio; socorrer, remediar; venir a la men te, ocurrirsele a uno.

suesco, suescere, suevi, suetum, intr., estar acostumbrado; so ler, acostumbrar.

suffero, -ferre, sustuli, tr., soportar, sufrir; poenas inferre, recibir el casti go, ser castigado.

sufficio, ere, -feci, -fectum, tr., poner debajo; im pregnar, colorar, teñir; proporcionar; sustituir, elegir como sustituto;

intr.,  bastar, ser sufi ciente.

suffragium, 2 n., voto, su fragio; opinión.

sum, esse, fui, intr.,  ser.

summus, véase superus.

summitto, -ere, -misi, -mis sum, tr., poner debajo; bajar; someter, reducir; mandar en auxilio ocul tamente; part.-
adj., summissus, bajo, humilde; sumiso; abyecto; adv.,  summisse, humildemen te; en voz baja.

summoveo, -ere, -movi, -motum, tr.,  apartar, alejar.

sumo, -ere, sumpsi, sumptum (de sub-emo, tomar), tr.,  tomar, coger; tomar para sí, asumir; arrogar se, atribuirse;
castigar, poenam summere ab aliquo, castigar a uno; elegir; consumir, gastar; sust.,  sumptus, 4 m., gasto, coste.

super, adv., encima, desde arriba, además; preposi ción: 1, de acusativo (de nota  movimiento), super montes volat, vuela
sobre los montes; 2, de ablativo, sobre. Se usa en sen tido  figurado:  super hac re, sobre este asunto; supra, prep. de ac.,
sobre; más allá de.

superbus, adj.,  altanero, arrogante, soberbio; adv., superbe, sust., superbia, 1 f., altanería soberbia.

supero, -are, -avi, -atum, tr., superar, aventajar; vencer; intr.,  sobresalir, ser superior; sobrevivir, vivir; quedar, restar.

superstes,-itis, adj.,  super viviente.

supersum, -esse, -fui, intr., estar de más; restar, que dar; sobrevivir; abundar.

superus, adj., de arriba, de lo alto; sust.,  superi, -orum, 2 m. pl.,  los dio ses de la altura; comp.,  superior, -oris, de más arriba,
más alto; ante rior; más noble, más dis tinguido, superior; superl.,  supremus, el úl timo; adv., supremum, por última
vez; superl., summus, el más alto, el mayor, el más distingui do; de aquí el sust., sum ma, 1 f., punto culminan te, puesto
principal; su ma, conjunto, total.

suppedito, -are, -avi, -atum, tr., suministrar, procurar abundantemente: intr.poseer en abundancia, abundar.

suppeto, -ere, -petivi, -peti tum, intr.,  haber a mano, estar a disposición; bas tar.

suppleo, -ere, -plevi, -ple tum, tr.,  completar, su plir; reforzar; sust., sup plementum, 2 n., comple mento, refuerzo.

supplex, -icis, adj., que se arrodilla, que se postra; que pide humildemente, suplicante; adv., supplici ter; sust., supplex, -icis,
m., suplicante;supplico, -are, -avi, -atum, intr., con dat.,  suplicar, rogar a al guien; sust.,  supplicium, 2 n., acto de culto públi
co; pena, castigo, supli cio.

supporto, -are, -avi, -atum, tr., transportar, llevar.

surgo, -ere, -rexi, -rectum (de  sub-rego), intr., le vantarse; elevarse; sur gir; ponerse en pie; cre cer.

sursum, adv., arriba.

suscipio, -cipere, -cepi, -cep tum, tr.,  tomar del suelo, recoger; sostener, susten tar; tomar sobre sí; en cargarse, asumir,
adoptar; emprender; sopor tar, afrontar.
suspendo, -ere, -pendi, -pen surn, tr., colgar; suspen dere se, colgarse, ahorcar se; tener en el aire; te ner en suspenso;
contener; interrumpir; part. adj.,  suspensus, pendien te, suspenso, vacilante.

suspicio, -spicere, -spexi, -spectum, tr.,  mirar hacia arriba, elevar la vista; admirar; mirar con re celo,
sospechar; part.adj., suspectus, sospechoso; sust.,  suspicio, -onis, f., sospecha; suspicor, -ari, -atus sum, tr., sospechar;
suponer, imagi narse.

sustineo, -ere, -tinui, -ten tum, tr., sostener, aguan tar, soportar, sufrir; re sistir, frenar; aplazar; sustento, -are, -avi,
-atum, tr., mantener en buen es tado, sustentar, soportar.

sutor, oris, m.,  zapatero.

suus,-a,-um, suyo.

syrtes, -ium, f. pl.,  las Sir tes, dos golfos de Africa cerca de Cartago.

taberna, l f., tienda.

tabula, 1 f., tabla; tablilla para escribir; cuadro, pintura; (pl.), el libro de cuentas, registro, archivo; sust. dim.,  tabella, 1
f., tablilla para escri bir; tablita para votar; cuadrito; tabinum, -i, ha bitación destinada al ar chivo; despacho.

taceo, -ere, -ui,-itum, intr., estar en silencio; tr., callar, omitir; part.-adj, tacitus, callado; oculto; tácito.

taedet, 2 impers. (con acus. y gen.), estar hastiado, estar disgustado: me taedet vitae, estoy disgusta do de la vida.

talis, -e, tal.

tam, adv.,  tan.

tamen, conj., sin  embargo.

tametsi, conj.,  aunque.

tamquam, adv.,  como; tamquam si, conj.,  como si.

tandem, adv.,  finalmente, por fin.

tango, -ere, tetigi, tactum, tr.,  tocar; alcanzar, lle gar; lindar, estar conti guo; pulsar, herir (de caelo tactus, herido por el
rayo); afectar, conmo ver, impresionar.

tantus, -a, -um tanto. Tan grande;

tantum, adv., solamente.

tardus, adj., lento; tardo, perezoso; adj.,  tarde; sust.,  tarditas, -atis f., lentitud; tardo,-are,-avi, -atm, tr.,  retardar, re frenar.

taurus, 2 m. toro, buey.

tego, -ere, texi, tectum, tr., cubrir; proteger, defen der; ocultar, encubrir; sust.,  tectum, 2 n., techo, tejado; casa, morada;
refugio.

tela, 1 t.. tela, trama.

tellus, -uris, f., la tierra; tierra, suelo; territorio, país, comarca.

telum, 2 n., arma arrojadi za; dardo.

temere, adv.,  a ciegas, al azar, irreflexivamente, te merariamente; sust., te meritas, -atis, f.,  azar, ca sualidad, irreflexión,
temeridad.

temno, -ere, -mpsi, -mptum, tr.,  despreciar; más usa do en su forma compuesta, contemno.

tempero, are, -avi, -atum, tr., regular, organizar, go bernar, dirigir; mezclar, combinar; intr. (con ab más abl.), abstenerse,
guardarse de; (con dat.) mostrar moderación; temperare sibi, moderar se; perdonar; ahorrar; dominar, contener.

tempestas,-atis, f., tiempo, época; temperatura; mal tiempo, tempestad; adj., tempestivus, oportuno, a propósito.

templum, 2 n., terreno con sagrado; templo.

tempto (tento), -are, -avi, atum tr., intentar; en sayar, tantear, probar, tratar de; tentar; atacar.

tempus, -oris,  n., período de tiempo; tiempo; oca sión, oportunidad; coyun tura, circunstancia, situa ción, momento
crítico. tendo, -ere, tetendi, tentum y tensum, tr.,  tender, extender; dirigir; intr., acampar; ( con ad y acus.), tender hacia, diri
girse a; (con  inf.), tratar de realizar, esforzarse en.

tenebrae, 1 f. pl.,  oscuridad, tinieblas, sombras.

teneo, ere, tenui, tentum, tr., tener; asir, empuñar; ocupar, poseer; conser var, guardar; retener, su jetar; contener, domi nar;
ligar, atar; intr., tomar una dirección, di rigirse a; mantenerse, durar.

tener, -era, -erum, adj.,  de licado, tierno; joven.

tenuis, -e, adj., delgado, te nue; fino, sutil; débil, flaco; pobre, insignifican te; adv., tenuiter.

tergum, 2 n., espalda, parte trasera; cuero, piel.


terminus, 2 m.,  línea divi soria, término, linde, lí mites, fin; termino, -are, -avi, -atum, tr.,  limitar, amojonar, demarcar.

tero, -ere, trivi, tritum, tr., frotar, restregar; trillar; gastar, consumir; usar, emplear, pasar (el tiempo).

terra, 1 f., la tierra; tierra, suelo; comarca, país, te rritorio.

terreo, -ere, terrui, terri tum, tr.,  aterrar; sust., terror, -oris, m.,  terror, espanto; adj.,  terribilis, -e,  terrible,
espantoso; territo -are, -avi, -atum, hacer temblar.

testis, m. y f.,  testigo; sust.,  testimonium, 2 n., testi monio, prueba; testor, -ari, -atus sum, tr.  e intr., atestiguar, deponer
como testigo; poner por testi go; testar, hacer testa mento; sust.,  testamentum, 2 n., testamento.

testudo, -inis, f.,  tortuga; concha de tortuga, incrus taciones de concha; ins trumento cóncavo de cuerda, lira, cítara; rnáquina
militar de protección; testudo, cubierta que formaban los solda dos con sus escudos.

texo, -ere, texui, textum, tr.,  tejer, componer, ur dir.

theatrum, 2 n., teatro.

timeo, -ere, -ui, tr.,  temer; intr.,  estar temeroso; (con dat.),  temer por (alguien); sust., timor,-oris, m., temor; adj., timidus,
temeroso, tímido; cobar de; adv.,  timide, timiditas, -atis, f., timidez; cobardía.

tingo, -ere, tinxi, tinctum, tr.,  teñir.

tiro, -onis, 3 m., recluta, soldado bisoño; princi piante.

toga, 1 f., toga.

tolero, -are, -avi, -atum, tr. soportar, tolerar; mantener, conservar, prolon gar.

tollo, -ere,  sustuli, subla tum, tr., levantar, elevar; sacar, retirar, quitar; su primir, abolir; destruir.

tondeo, -ere,  totondi, ton sum, tr.,  esquilar; cortar; pacer.

tono, -are, tonui, tonitum, intr.,  tronar.

tormentum, 2 n., máquina de artillería basada en el principio de desenrollar la cuerda arrollada en un cilindro; proyectil de


dicha máquina; cabrestan te; instrumento de tor tura, potro; tormento, tortura.

torqueo,-ere, torsi, tortum tr.,  torcer, retorcer; vol tear; hacer rodar; lanzar girando, disparar, arro jar; tortura, atormentar.

torreo, -ere, torrui, tostum, tr.,  hacer secar, abrasar, tostar.


totus, -a, -um, adj. indef., todos; totidem, adj. indec., otros tantos; to tiens, adv.,  tantas veces; tot, adj. indec., tantos.

trabs, trabis, f., viga; ma dera; árbol; navío.

trado, -ere, -didi, -ditum, tr., entregar, confiar, re mitir, transmitir; legar; informar, comunicar, contar; exponer; tradere
se, consagrarse.

traduco, -ere, -duxi, -duc tum, tr., conducir a tra vés; hacer pasar, trans portar; pasar, emplear (el tiempo).

traho, -ere,  traxi, tractum, tr., tirar, arrastrar; ob tener, sacar, derivar; so licitar, atraer, inducir; extraer; diferir, prolon
gar; sust.,  tractus, 4 m., tiro, acarreo; curso, tre cho, espacio; extensión; tracto, -are, -avi, -atum, tr.,  arrastrar de un lado a
otro; manejar, ocupar se, usar, emplear; tratar.

traicio, -icere, -ieci, -iectum, tr., lanzar a través; dis parar; hacer pasar; tras ladar; cruzar, atravesar, traspasar.

tranquillus, adj., tranquilo; sereno, sosegado; adv., tranqui11e, sust.,  tranquil litas, -atis, f ., tranquili dad, serenidad.

trans, prep. de ac.,  al otro lado de.

transeo, -ire, -ivi (-ii), -itum, intr., ir a través; pasar se; convertirse; pasar, transcurrir; tr., atrave sar; sobrepasar; omitir;
pasar; sust.,transitus, 4 m., paso, tránsito.
transfero, -ferre, -tul i, -la tum, tr., trasladar, trans portar; cambiar; dife rir; traducir.

transgredior, -gredi, -gres sus sum, intr., pasar al otro lado; tr., atravesar; sobrepasar, transgredir.

transigo, -ere, -egi, -actum, tr., atravesar; realizar; arreglar, concluir, aca bar; intr., llegar a un acuerdo.

transmitto, -ere, misi, -mis sum, tr.,  mandar al otro lado; hacer pasar; tras ladar, atravesar.

transporto, -are, -avi, -atum, tr., pasar al otro lado, transportar.

tremo, -ere, -ui,  intr., tem blar; tr., temblar ante (algo o alguien); sust., tremor, -oris,  m., tem blor, agitación.

trepidus, adj., agitado, con fuso, tembloroso, trému lo; adv.,  trepide, temblo rosamente; trepido,-are, avi., -atum, corretear
tem blando, temblar; sust., trepidatio, -onis, f.,  temblor, correteo angustioso, consternación, pánico.

tres, tria, tres; tertius, ord.,  tercero; terni, distr.,  de tres en tres; ter, adv., tres veces; tertius decimus,


ord., décimotercero; tredecim, card,trece; trecenti, card., trescientos.

tribunus, 2 m., tribuno.

tribuo, -ere,  tribui, tributum, tr., repartir, distri buir; asignar; conceder; sust.,  tributum, 2 n., tributo.

tribus, 4 f., tribu (división del pueblo romano; pri mitivamente en número de tres).

triduum, 2 n. (tres dies), espacio de tres días.

triennium, 2 n. (tres anni). período de tres años.

triginta, num. card., treinta;  tricesimus, ord., trigésimo; triceni, distr., de treinta en treinta.

triremis, -is, f.,  nave de tres filas de remos.

tristis, -e, adj., triste, afligido; sombrío, severo; amargo; repugnante; sust.,  tristitia, 1 f., tristeza, aflicción, severidad, mal
humor.

triumphus, 2 m., triunfo; vb., triumpho, -are, -avi, -atum, intr., obtener los honores del triunfo, triunfar.

trivium, 2 n., cruce de tres caminos.

trucido, -are, -avi, -atum, tr., destrozar, despeda zar; degollar.

trudo, -is, -ere, trusi, trusum, tr. empujar con fuerza, arrastrar.

truncus, 2 m., tronco.


tuba, 1 f., trompeta.

tueor, -eri, -tutus y tuitus sum, tr., mirar, contem plar; proteger, defender; cuidar; guardar; part. adj., tutus, bien guarda do,
seguro; sust.,tutela, 1 f.,  tutela, amparo; adv., tuto, en seguridad, a buen recaudo.

tum, tunc, adv., entonces.

tumeo, -ere, -ui, intr., hin charse, engreírse.

tumultus, 4 m., conmoción, alboroto, tumulto; sedi ción, revuelta.

tumulus, 2 m., montecillo, elevación de tierra; se pulcro levantado en la tierra, túmulo.

tundo, -ere, tutudi, tunsum y tusum, tr., golpear, machacar, importunar.

tunica, 1 f., túnica, prenda interior, con mangas o sin ellas, larga o corta, que servía de camisa.

turba, t f., confusión, des orden; alboroto; muche dumbre en desorden, tur ba; adj., turbidus, turbu lento, desordenado, con
fuso; vb.,  turbo, -are, -avi, -atum, tr., desorde nar, turbar, alborotar.

turbo, -inis, m., torbellino; huracán, tormenta.


turma, 1 f., escuadrón de caballería.

turpis, -e,  adj., feo, defor me, desfigurado; torpe, vergonzoso, infame; adv., turpiter; sust., turpitudo, -inis, f., verguenza,
ignominia, infamia.

turris, -is, f., torre, castillo; torre de asedio.

tus,-uris, n., incienso.

tussis, -is, f.,  tos.

tutor, véase tueor.

tuus,-a,-um, tuyo.

tyranus, 2 m., soberano; déspota. tirano.

uber, -eris,  adj., fértil, fe cundo, abundante.

ubi, adv., ¿en dónde ?; conj. temporal, cuando; ubi cumque, adv., en donde quiera que.

ulciscor, ulcisci, ultus sum, tr.,  tomar venganza, ven garse.

ullus, -a,-um, indef., alguno.

ulmus, 2 f., olmo.

ulterior, -oris, adj., del lado de allá, ulterior; más ale jado; superl., ultimus, el más lejano, último, ex tremo. ultra, al otro lado
de, más allá de;ultro, adv., es pontáneamente.

ululo, -are, -avi, -atum, intr.,  ulular, aullar, llamar con alaridos.

umbra, 1 f., sombra; ( en poesía),  alma.

umerus, 2 m., hombro.

umor, -oris, m., humedad.

umquam, adv.,  alguna vez.

unda, 1 f., ola, onda; agua.

unde, adv.,  ¿de dónde?; un decumque, adv., de donde quiera que.


undecim, num. card., once; undecimus, ord., undéci mo; undeni, distr.,  de once en once; undevigin ti, card., diecinueve.

undique, adv., de todas partes.

unguis,-is, m.,  uña, zarpa, garra.

unus, -a, -um,  uno solo; una, adv., juntamente; al mismo tiempo; unicus, adj.,  sin igual, único.

universus, adj.,  entero; en conjunto, colectivo, uni versal; adv., universe.

urbs,-bis, f.,  ciudad; adj., urbanus, de la ciudad, ur bano; fino, pulido, cor tés; ingenioso; adv., ur bane.

urgeo, -ere, ursi, tr., urgir, apremiar; empujar, aco sar; estrechar, asediar; oprimir; incitar.

urna, 1 f.,  urna, cántaro.

uro, -ere, ussi, ustum, tr., quedar; incendiar; tos tar; agostar, marchitar.

usquam, adv.,  en alguna parte.

ut, 1, adv. inter., ¿cómo?; 2, de admiración, ¡qué... !; 3, conj. completiva, que; 4, final, para que; 5, con secutiva,  que;
6, concesi va,  aunque; 7,temporal, tan pronto como; 8, com parativa,  como.
uter, utra, utrum, pron.,  ¿cuál de los dos?; uterque, utraque, utrumque, uno y otro; utrum... an.. ?, ¿acaso...
o...? utique, adv., sí.

utor, uti, usus sum, intr. (con abl.),  usar, servirse de; tratar; sust., usus,  4 m., uso,  práctica; ex periencia; costumbre, há bito;
trato, amistad, inti midad; provecho, venta ja; necesidad, exigencia; adj., utilis, útil, provecho so, conveniente; adv., uti
liter; sust., utilitas, -atis, f., utilidad, provecho, con veniencia, oportunidad.

uva, 1 f., uva; racimo.

uxor, -oris, f., esposa.

vacca, 1 f.,  vaca.

vaco, -are, -avi,-atum, intr.,  estar vacío, desocupa do; estar vacante; (con abl. ), estar libre de; (con dat.), estar libre pa ra,
tener tiempo para;impers., vacat, es permi tido, puede pasar; adj., vacuus, vacío, vacante.

vado, -ere, vasi, vasum, intr.,  avanzar, andar, ir. vadum, 2 n.,  vado; , (pl.), mar.

vae, int.,  ¡ay!

vagina, f.,  vaina.

vagus, adj.,  vago, errante, vagabundo; indetermina do, indefinido; vagor, -ari, -atus sum, intr., va gar, andar errante.

valde, adv.,  mucho.

valeo, -ere, -ui, intr.,  estar fuerte, tener vigor; es tar bien de salud, estar sano; valer; tener poder, prevalecer; tender; sig
nificar; vale, pásalobien; sust., valetudo, -inis, f.,  salud, buen estado de sa lud ; mala salu d; en fermedad,
indisposición; adj.,  validus,  fuerte, vigo roso; adv.,valde, muy, extraordinariamente .

valles o vallis, -is, f., valle.

vallum, 2 n.,  empalizada, trinchera, barrera.

vanus, adj.,  vacío; incon sistente, inútil; engaño so, vano, vanidoso; sust.,  vanitas, -atis, f., mera apariencia, vanidad; fal sedad;
vanagloria.

vapulo, -are, -avi, -atum,  ser azotado. Se usa como pasiva de  verbero, azotar.

varius, adj., variado, mati zado variamente; muda ble, variable; versátil, caprichoso, inconstante; adv., varie; sust.,  varie tas,
-atis, f., variedad, diversidad.
vas, vasis, n. (pl.  vasa, 2 n.' vaso; (pl.),  equipaje militar.

vastus, adj., vacío, desier to; vasto, imnenso; enor me, colosal; vasto, are, -avi, -atum, tr., dejar de sierto; devastar, asolar;
arrasar.

vates, -is, m.,  profeta, adi vino, bardo, poeta; f.,  profetisa, adivina.

vectigal, -alis, n., tributo, impuesto, renta; vectiga lis, -e, adf.,  referente a los impuestos o contribu ciones; tributario,
productivo.

vehemens, -entis, adj.,  ve hemente, violento; impe tuoso, fogoso, fuerte, in tenso; adv., vehementer, violentamente,
fuertemente, intensamente, ex traordinariamente.

veho, -ere,  vexi, vectum, tr., llevar, transportar (a lomo de caballería, a tiro o en barco); (con valor medio), vehor, hacerse
transportar.

vel, conj., o; vel... vel, bien... bien; velut, conj..  como; veluti, conj., como: velut si, conj., como si.

veles -itis, m., soldado de infantería ligera.

vellus,-eris n., vellón.
velox -ocis, veloz, rápido; adv., velociter; sust., velocitas, -atis, f.,  velocidad, rapidez.

velum 2 n., vela.

vena 1 f.  vena.

vendo, -ere, vendidi, venditum, tr., vender.

venenum, 2 n.,  veneno; be bedizo, filtro.

veneo, -ire, -ivi (-ii), -itum, ser vendido. (Está formado de  venum acus. de venus -i, venta, y del ver bo eo. Se usa como
pasiva de vendo.)

veneror, -ari, -atus sum, tr.,  venerar, reverenciar; sust., veneratio, -onis, f.,  veneración, reverencia.

venia, 1 f., gracia, favor; permiso; benevolencia; perdón.

venio, -ire, veni, ventum, intr.,  venir; ventito, -are, -avi, -atum, intr., venir frecuentemente.

venor -ari, -atus sum, intr.  y tr.,  cazar.

venter, -tris, m., vientre.

ventus, 2 m.,  viento.

ver, veris, n., primavera; vernus adj.,  primaveral.

verber, -eris, n. (en sing. sólo se usa en gen. y abl.), verga, látigo; golpe, azote; verbero, -are, -avi, -atum, tr.,  azotar, golpear.

verbum, 2 n., palabra; dare verba, dar meras pala bras, engañar.

vereor, -eri, veritus sum, tr.  e intr., sentir temor res petuoso; respetar, reve renciar; sust.,  verecun dia, 1 f.,  temor respetuo so,
verguenza, timidez.

vergo, -ere, intr., inclinar se, estar situado; decli nar (el día).

veritas, véase verus.

verro, -ere, verri, versum, tr.,  barrer.

verso, versus, véase verto.

vertex o vortex -icis, m., remolino, torbellino; par te más elevada de la ca beza, vértice; cima, cum bre.
verto, -ere, verti versum tr., volver, hacer volver, cambiar, transformar; traducir; derribar, echar por tierra; dep., vertor, verti,
versus sum,intr.,  volverse, dirigirse a; vol ver, cambiar; sust., ver sus, 4 m., hilera; línea de escritura; verso; verso, -are -avi,
-atum, tr., ha cer girar, hacer rodar; revolver, manejar; exa minar; dep., versor, -ari, -atus sum, intr.,  moverse continuamente;
ocupar se, afanarse, dedicarse, hallarse, andar, pasar el tiempo.

verus, adj.,  verdadero, real; conforme a la verdad, justo, moral; veraz, sin cero; adv.,  vere, en ver dad,
verdaderamente adv.,  vero de hecho, en efecto, ciertamente; sust.,  veritas, -atis, f.,  verdad, realidad; verum, conj., pero.

vesper, -eri, m. (raro vesperis), la tarde; estrella de la tarde; occidente; ves peri o vesperes adv.,  por la tarde; vespera, 1 f., la
tarde.

vestalis, -is, f., vestal, mu chacha consagrada al cul to de la diosa Vesta.

vester, -tra, -trum, adj. pron., vuestro.

vestigium, 2 n., planta (del pie);  pisada, huella, ras tro; punto, momento.

vestis, -is, f., vestido; vb., vestio, -ire, -ivi (-ii), itum, tr., vestir; sust.,  vestitus; 4 m.. vestido.

veto, -are, vetui, vetitum, tr.,  prohibir, vedar.


vetus, -eris, viejo, de fecha remota; sust., vetustas, -atis, f., vejez, longevi dad, antiguedad; posteri
dad; adj.,  veteranus, veterano; adj.,vetustus, viejo, vetusto.

vexo, -are, -avi, -atum, tr., sacudir; maltratar, ve jar; molestar; atormen tar.

vicinitas, vicinus, v é a s e vicus.

vicis, gen.,  vicem, ac., vice, ab, f. (no se usa el nom.); en pl.,  vices, nom. y ac.,  vicibus, dat. y ab., cam bio, vez, vuelta,
sucesión, alternativa; lugar, pues to; destino, suerte: in vicem, alternativamente, a su vez; adv. , vicissim, en cambio, por el
contrario.

victor, victoria, véase vinco.

victus, véase vivo.

vicus, 2 m.,  barrio; aldea; adj .,  vicinus, vecino; sust.,  vicinitas, -atis, f.,  vecindad.

video, -ere,  vidi, visum, tr.,  ver; videor, -ere, visus sum, pas., ser visto; med.,  parecer,
mostrarse: impers., videtur, parece; sust., visus,  4m., vista, mirada, visión; viso, -ere,  visi, visum, tr., mirar atentamente,
examinar; ir a ver, visitar.

vigeo, -ere,  vigui, intr.,  es tar lleno de vigor; flore cer; dominar.

vigil, -ilis, adj., vigilante, despierto; sust., vigil, -ilis, m., vigilante, centi nela; sust., vigilia, 1 t., vigilancia; vigilia, vela,
centinela; vigilo, -are, -avi, -atum, intr.,  estar en vela; vigilar.

viginti, adj. card ., veinte; vicesimus, ord.,  vigési mo; viceni, distr., de veinte en veinte.

vilis, -e, adj.,  barato, sin valor, vil; sust., vilitas, -atis, f., baratura.

villa, 1 f., casa de campo; granja.

vimen, -inis, n.,  mimbre.

vincio, -ire, vinxi, vinctum, tr.,  atar, ligar; sust., vin culum, 2 n.,  lazo, atadura, vínculo; (pl.), prisión.

vinco, -ere, vici, victum, tr., vencer, dominar, su perar; intr.,  prevalecer, triunfar. salir victorioso; sust.,  victoria, 1 f., vic toria.

vindex, -icis, m.,  defensor, protector; vengador; vin dico, -are, -avi,-atum, tr.,  reclamar la propiedad, reivindicar; sustraer;
librar; castigar.

vinum, 2 n., vino; sust., vi nea, 1 f., viña; mantelete (máquina de guerra).


violentus, adj.,  violento, im petuoso; adv., violenter; sust.,  violentia, 1 f.,  vio lencia.

violo, -are, -avi, -atum, tr., tratar con violencia; vio lar, ultrajar, profanar.

vir, 2 m., varón; marido; héroe; adj., virilis, -e,  de hombre; viril, varonil; masculino; adv., viriliter.

vires, véase vis.

virgo, -inis, f., virgen, mu chacha, doncella.

viridis, -e, adj., verde; flo reciente, lozano, fresco.

virtus, -utis f, conjunto de cualidades que enno blecen al hombre moral y físicamente; bravura, valor, energía; prendas morales,
dominio de sí mismo; espíritu de justi cia, gravedad; mérito, valía; virtud.

vis, f., fuerza, vigor, poder, eficacia; violencia; im portancia; cantidad; en  pl., vires, fuerzas; tropas.

viscera, n. pl., entrañas.

vita, 1 f.,  vida.

vitis, -is, f.,  vid.


vitium, 2 n., defecto, imper fección, falta; culpa, de lito; vicio.

vito, -are, -avi, -atum, tr.,  evitar; huir de.

vitrum, -i, vidrio, cristal; vitreus, adj., de vidrio, de cristal.

vitta, 1 f., cinta, venda.

vivo, -ere, vixi, victum, intr., vivir; victus, 4 m., ali mentos, víveres; adj., vi vus, vivo, viviente, ani mado.

vix, adv., apenas.

voco, -are, -avi, -atum, tr.,  llamar, convocar, citar; invitar; invocar.

volo,-are,-avi,-atum, intr.,  volar; volito, -are, -avi, -atum, intr.,  revolotear; correr de un lado a otro; girar.

volo, velle, volui, tr., que rer, desear.

volucer, -cris, -cre, adj., vo lador, alado; sust., volu cris. -cris.  f.. ave.

voluntas, -atis,  f., voluntad, deseo; disposición de ánimo; buena voluntad, favor.

voluptas, -atis, f., deleite, placer.

volvo, -ere, volvi, volutum, tr., hacer rodar, voltear, desenrollar; dar vueltas a la mente; meditar; dep., volvor, intr.,  deslizarse,
rodar.

vomer, -eris, m., reja de arado.

vomo, -ere, -ui, -itum, tr.,  vomitar, echar de sí, despedir.

vortex, véase vertex.

voveo, -ere, vovi,  votum, tr., prometer solemnemente: hacer un voto; anhelar; votum, -i, voto, promesa.

vox, vocis, f., voz; pronunciación; palabra.

vulgus, 2 n., vulgo, pueblo; muchedumbre, masa, tropel; adv., vulgo (abl. de vulgus),  generalmente, vulgarmente. vulnus,
-eris, n., herida;vulnero, -are, -avi, -atum, tr.,  herir.

vulpes, -is,  f., zorra.

vultur,-uris,  m., buitre.


vultus, 4 m.,  aspecto, expresión, fisonomía; rostro, cara.

zephyrus, -i, m., céfiro, viento del oeste.

XIV

También podría gustarte