K’ASKQANINKUNA (adverbios no pronominales). PACHAMANTA SIMICHAQPA K’AKAQNIN (adverbios de tiempo). Chayraqmi, recién o temprano. chaymanta, después. chaymantaña, ya después. wiñay, siempre. wiñaypaq, para siempre. wiñaypa wiñayninpaq, eternamente. kunallan, pronto. kunachallan, prontito. manan hayk’aqpas, nunca. qaya wata, antaño. ñawpaqtaq, antes. watan watan, anualmente. Chayraqmi mikhushan. chaymanta hamunqa. chaymantaña aqhata q’epinqa wiñay ukyay aqhata- chaymi, wiñaypaq kallpayki kanqa. wiñaypa wiñayninpaq ama onqoychu. kunallan takisaq kunachallan kaypi kanqa. mana hayk’aqpas chhaynata rimanaykichu. qaya wata kaypi karani. chayraqmi yuyarini ñawpataqa kukata akullisun- watan watan qhali kananchispas. B.- HOQ RIMAYKUNAWAN UNANCHAKUQ SIMICHAQPA K’AKAQNINKUNA ADVERBIOS PRONOMINALES. • a.- PACHAMANTA SIMICHAQPA K’AKAQNINKUNA. • Q’aya, tiempo próximo, tiempo venidero o años no identificados; • qayna, la vez pasada, en fecha anterior • qayna p’unchay, el día de ayer-q • qayninpa, en fecha pasada, hace algún tiempo atrás, ( no identificado) qayna tuta, noche anterior. • ura p’unchaykuna, días anteriores; • ch’isi tuta, anoche. • ñaqha tutamanta, esta madrugada. • ñaqha illariy, esta mañana. • kunan tuta, esta noche. • kunan, hoy o ahora. • kunan p’unchay, hoy día. • kunan p’unchaykuna, estos días. • kunan tutamanta, hoy en la mañana. • kunan tutayaykuyta, este anochecer. • sukha, tarde. • kunan sukha, esta tarde. • paqarin, mañana. • minchha, pasado mañana; antes de ayer, estos días o días venideros.