Está en la página 1de 9

Shuar Chicham Unuimiarartai 1

GUÍA AUTODIDACTICA DE LA LENGUA SHUAR

Instituto Superior Tecnológico Sucúa

GUÍA DIDÁCTICA
Shuar Chicham

AUTOR

Isamar Maricela Taisha Sh.

Sucúa
2023
Shuar Chicham Unuimiarartai 1
GUÍA AUTODIDACTICA DE LA LENGUA SHUAR

NAKARMA MENAIT -UNIDAD 3


AKANKAMU MENAIT-GUIA 3

Irkari-Los Colores

Yunkuma Kinkia (azul)


(amarillo)

Samenkma Yamakai
(morado)
(verde)

Kapantin
Tuntuu (tomate) (rojo)

Puju ( blanco) Mukusa


( negro)

Nunka( Café) kinkiam Patin


( celeste)

Pushurum( cenizo-gris)
Shuar Chicham Unuimiarartai 1
GUÍA AUTODIDACTICA DE LA LENGUA SHUAR

Chicham Sutamek Najanma (Oraciones Cortas)

Paki mukusaiti el sajino es de color negeo

Pantam samenkmaiti. El plátano esta verde

Tarach kinkiaiti. El vestido es de color azul

Pinink kapanniuiti. El plato es de color rojo

yaas yunkumaiiti el caimito es de color amarillo

Ijiu pujuiti el palmito es de color blanco


Shuar Chicham Unuimiarartai 1
GUÍA AUTODIDACTICA DE LA LENGUA SHUAR

TAKAT NAJANATIN CHIKICHIK -EJERCICIOS PRÁCTICOS 1

1. Shait najanamu ana nui chicham taamu aarta. ( en la línea correspondiente escriba
elnombre)

Yun ——ma muku _

sa__________ma ka______n

Pu kia
Shuar Chicham Unuimiarartai 1
GUÍA AUTODIDACTICA DE LA LENGUA SHUAR

TAKAT NAJANATIN JIMIAR - EJERCICIOS PRÁCTICOS 2

2. Shait Najanam Inkiumtikiata (Unir con una línea lo que corresponde)

Kapaku negro

Yunkuma azul

Samenkma tomate

Tuntú cenizo

Kinkia verde

Pushurin amarillo

Mukusa blanco

Puju rojo
Shuar Chicham Unuimiarartai 1
GUÍA AUTODIDACTICA DE LA LENGUA SHUAR

TAKAT NAJANATIN MENAINT -EJERCICIOS PRÁCTICOS 3

3. Nakumkamu iimti aarta (escriba los colores de los siguientes gráficos)

_
Shuar Chicham Unuimiarartai 1
GUÍA AUTODIDACTICA DE LA LENGUA SHUAR

TAKAT NAJANATIN AINTIUK -EJERCICIOS PRÁCTICOS 4

4. Tarach nakumkamu ana nu, iimti yakaram naari apujtusta (pinte la bandera y es-
criba los nombres de los colores)

Ekuatura tarachri
(Bandera del Ecuador)

_
Shuar Chicham Unuimiarartai 1
GUÍA AUTODIDACTICA DE LA LENGUA SHUAR

CHICHAM NEKAATAI—APRENDAMOS LOS TERMINOS


Aujsatin leer
Aujsata lea . Winitia ven
Aujsatai leamos Aujsarta leamos todos
Jukitia lleve Atankirap no le quiten
Aujsaip no leas Winip no vengas
Aujsairap no lean Takastin trabajar
Antukta escuche Takasta trabaje
Antukartai escuchemos todos Takastai trabajemos
Antuktarum escuchen Takasaip no trabaje
Antukaip no escuches Nakurustai juguemos
Antukairap no escuchen Takasairap no trabajen
Atankitin quitar Umartin beber
Atankitia quítale Umarta beber
Atankitiarum quítenle Winirap no vengan
Atankip no le quites Pusaata cierre los ojos
Aartin escribir .Pusaatarum cierren los ojos
Aaraip no escribas Pujustin sentarse
Aarairap no escriban Antinkta toque - tope
Antinktin tocar - topar (un objeto Pujusta siéntese
Antinktarum toquen - topen Pusawairap no cierren los ojos
Antinkaip no toques - topes Pujustarum siéntense
Antinkairap no toquen - topen Pujusaip no te sientes
Atsaa no Pujusairap no se sienten
Atsawai no hay Takamat silencio
Atsuiniawai no hay nadie Nakurusta juegue.
Jukitin llevar Jukirap no lleven
Jukitiarum lleven juukta escoja
Pusawaip no cierre los ojos Nakurustarum jueguen
Nakurusairap no jueguen Wetin iir
Umartai bebamos Weta vaya– vete
Umarairap no beban Umaraip no bebas
Wetai vamos Nakurusaip no juegues
Umartarum beban Nakumkatin dibujar
Wetarum vayan Nakumkata dibuje
Weep no vayas. Nakumkatarum dibujen
Werup no vayan. . Nakumkaip no dibuje
Winitiarum vengan. . Nakumkaira no dibujen
Jukiip no lleve. Nakitiajai no quiero.
Kanartarum duerman Kanartai durmamos
Unuimiarta estudie. Kanartin dormir.
Jantsematin bailar. Kanaraip no duerma
Jantsematai bailemos. Yuatarum coman.
Jantsemawaip no bailes .Kanarairap no duerman
Yuata coma. Tepesta acuéstese.
Tepestarum acuéstense. Tsekentin correr.
sekentia corra. Tsekentiai corramos.
Shuar Chicham Unuimiarartai 1
GUÍA AUTODIDACTICA DE LA LENGUA SHUAR

Aesatin quemar. Iruntratin sesionar


Aestin amordazar. Irurtin reunir
Aitkiatin hacer. Iwiaratin arreglar.
Ajapatin votar. Jiniartin mojar.
Akiktin. Pagar. Juaktin quedar
Akupkatin enviar. Jusatin sacar.
Amikmatin ayudar. Kajektin enojar
Amiktin cumplir. Kakartin esforzarse.
Anaikiatin. Elegir-nombrar Kasamkatin robar
Aniastin. Preguntar. Kupiktin. Quebrar
Anintrustin averiguar. Maatin. Matar
Antuktin escuchar. Maitin bañar.
Apujsatin asentar. Najanatin hacer– elaborar
Araartin sembrar. Najartin pisar
Atin ser. Nakurustin jugar
Aujmattsatin dialogar. Nampestin Cantar
Awainkitin devolver. Nekapsatin probar
Awttin golpear nekappratin sentir
Ayantratin virar. Nekatin saber
Chanuatin aplastar. Nijiartin lavar
Chichaktin. Hablar. Nuatkatin. Casar
Eaktin buscar. Pakartin pelar.
Eamkatin cazar. Pampaartin reproducir.
Emetatin. Agarrar– sujetar. Pisartin jugar– escapar.
Entsartin vestir. Pujustin sentarse
Epentin cerrar. Shintiartin despertar
Esaitin morder. Sukuitin enfocar.
Iistin. Ver. Surimkiatin mezquinar.
Ijiutin pinchar. Takakmastin trabajar.
Inkiumtikiatin unir. Takastin tocar– tantear
Iniarkatin. Cocinar. Tatin llegar.
Iniartin hacer un mandado. Tepestin acostarse
Irastin visitar. Tesatin trazar
Titin decir. Uraitin abrir
Tsaninktin juntar. Uuttin llorar.
Tsankurtin calmar. Wajastin parar.
Tsekentin correr. Warastin alegra
Tsuntsumaatin agachar. Wetin ir
Tsupiktin. Cortar. Winitin venir.
Tsurintin arrancar. Wishirtin reír.
Ujujmiatin silbar. Yainktin ayudar
Yuatin comer. Uumkatin esconder.
Yukuaktin. Nadar.

También podría gustarte