Está en la página 1de 19

UNIDAD DOS

12
KULLAKANAKARU JILATANAKARU KATUQAÑÄNI

EJERCICIO 1.

 Ordena el siguiente dialogo del 1 al 10.


ARUSKIPAWI

____ Certificado mayisiriwa juttha.

____ Aski jayp’ukipana kullaka.

____ Q’untasimaya, kunasa wakisi?

____ Aski jayp’ukipanaya kullaka.

____ Kunasa sutimaxa?

____ Yuspajara.

____ Jorge Gonzales satäthwa.

____ Akaxa.

____ Janiwa kunakisa, Jikisiñkama

____ Jikisiñkamaya.

EJERCICIO 2.

 Marque la frase correcta

1. Buenos días.

Aski urukipana Aski urukkipana Aski urukhipana

2. Buenas tardes.

Aski jayphukipana Aski jayp’ukipana Aski jaypuk’ipana

3. Hasta luego.

Jikisinkama Jikisiñkhama Jikisiñkama

4. Buenas noches.

Aski arumakipana Aski arukipana Aski arumakhipana

13
EJERCICIO 3.

 Traduce las siguientes preguntas utilizando sufijo –sti.

¿Y yo? ………………………………… ¿y él / ella? ………………………………………..

¿Y tú? …………………………………… ¿Y nosotros? ………………………………………..

EJERCICIO 4.

 Escribe las palabras en el gráfico correspondiente.

yuqalla wawa – awicha - tata – asu wawa – achachila - mama

14
YÄNAKA UÑT’AÑÄNI

EJERCICIO 1.

 Observa los gráficos y llene el crucigrama.

6 7 3 1

8 2 4 5

15
EJERCICIO 3.

 Escribe las preguntas de las siguientes oraciones.

1:…………………………………………………………………………………….?
Aka pacha tupuxa nayankiwa.

2:…………………………………………………………………………………...?
Uka quqaxa jiwasankiwa.

3:…………………………………………………………………………………….?
Janiwa uka jatamirixa jupankkiti.

4: ……………………………………………………………………………………?
Jisa, aka qunuñaxa nayankiwa.

EJERCICIO 4.

 Responde las preguntas en forma negativa.

1. Aka q’ipiñaxa jumankiti?


………………………………………………………………………

2. Uka isinakaxa jupankiti?


………………………………………………………………………

3. Aka qillqa pirqaxa jiwasankiti?


………………………………………………………………………..

16
JANCHI SUTINAKA UÑT’AÑÄNI

EJERCICIO 1.

 Escribe los nombres de las partes del cuerpo.

EJERCICIO 2.

 Observa los gráficos y respondes a las preguntas.

1. Akaxa kunasa? 3. Akaxa kunasa?


…………………………………… …………………………………….

2. Akaxa kunasa? 4. Akaxa kunasa?


…………………………………… ……………………………………

17
EJERCICIO 3.

 Observa los gráficos y responde las siguientes preguntas.

1. Akaxa jinchuti?

----------------------------------------------------------------

2. Akaxa kunkati?

----------------------------------------------------------------

3. Akaxa laxrati?

----------------------------------------------------------------

4. Akaxa purakati?

---------------------------------------------------------------

EJERCICIO 4.

 Observa el gráfico y responde las siguientes preguntas.

2. Ukaxa qillqañati?
…………………………………………………

1. Ukaxa kunasa?
……………………………………………......
3. Ukaxa tiwanati?
…………………………………………………

18
EJERCICIO 5.

 Escriba los nombres de las partes del cuerpo humano y busque los mismos en
la sopa de letras.

………………………… ……………………… ………………………. ………………………. ……………………….

……………………….. .......................... ………………………. ………………………. …………………………

M M L K L F G Ñ L Ñ

K U N K A I H J K P

A D V Z X B P C L O

D A B X R C A N L O
F M V N A Y R A J I

G P N M C C A Ñ V U

Q A J Y D B H I Y U

W R Y J I K H A N I

E A E J K C R R A T

A S D F A G G G S H

S I L L U Ñ L K A J

F G L H J K L Ñ C V

B A N M K L Ñ A Q W

K A Y U E R T Y U I

19
USUNAKA

EJERCICIO 1.

 Observando los gráficos responda la siguiente pregunta.


KUNASA USTAMA?

----------------------------------------- ----------------------------------------- -----------------------------

----------------------------------------- ----------------------------------------- -----------------------------

----------------------------------------- ----------------------------------------- --------------------------------------

20
EJERCICIO 2.
 Relacione las oraciones con las posibles respuestas mediante flechas.

1. Kunjamasktasa jilata  Jisa, qullasthwa

2. Kunasa ustama?  Jararankhumpi qullastha.

3. Qullastati?  Janiwa ukaxa umañakiti.

4. Ukaxa umañati?  Janiwa walikthti.

5. Kuna qullampisa qullasta?  Qunquriwa usutu.

EJERCICIO 3.

 Traduzca las siguientes oraciones.

1. Janiwa walikthti
________________________________________

2. Kunasa ustama?
________________________________________

3. Janiwa qullaskthti.
________________________________________

4. Kallachiwa usutu.
________________________________________

5. Jisa, qullasthwa

________________________________________

EJERCICIO 4.

 Menciona una planta medicinal y explique en idioma castellano su utilidad.


___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

___________________________________________________________

21
UÑTASA ARUSKIPAÑÄNI

EJERCICIO 1.

 Observa los gráficos y completa las siguientes oraciones en tiempo presente


progresivo.

Nayaxa …………………………skthwa. Jupaxa ………………………………..skiwa.

Jumaxa …………………………….…sktawa.

Jiwasaxa ………………………….sktanwa.

EJERCICIO 2.

 Observe los gráficos y encierra en un círculo la acción correcta.

1. Kullakajaxa manq’askiwa.

2. Kullakajaxa anataskiwa.

3. Kullakajaxa phayaskiwa.

22
1. Roxana mamaxa jarisiskiwa.

2. Roxana mamaxa tuyuskiwa.

3. Roxana mamaxa irnaqaskiwa .

1. Waynaxa ikiskiwa.

2. Waynaxa ullaskiwa.

3. Waynaxa yatiqaskiwa .

1. Imilla wawaxa umaskiwa.

2. Imilla wawaxa anataskiwa.

3. Imilla wawaxa thuqhuskiwa.

EJERCICIO 3.

 Agregue la terminación verbal – sktha, -skthwa, -ski, skiwa, en la oración

correspondiente.

1.- Nayaxa aymara aru yatiqa_____

4.- Tatajaxa wallpa aycha phaya_____

2.- Waynaxa jarisi_____

3.- Nayaxa isi t’axsu_______

5.- Imilla wawaxa utana iki_____

6.- Nayaxa irnaqa_______

23
EJERCICIO 4.

 Señale con una flecha el verbo que corresponde cada acción.


JUMAXA KUNSA LURASKTA?
1. manq’asktha
Mä jamuqa

2. jarisktha
uta
Nayaxa
3. yatiqasktha
phukhunaka

4. pichasktha
wallaqi
5. saminchasktha

aymara aru

EJERCICIO 5.

 Realiza oraciones con la estructura (sujeto+ complemento + verbo) de


acuerdo a los gráficos en tercera persona.
1 2 3

1_______________________________________________________________

2______________________________________________________________

3______________________________________________________________

24
QHIPT’ATA QHANANCHAÑÄNI

EJERCICIO 1.

 Completa el dialogo con las siguientes palabras.

wasüruxa - kunatsa - jutta – sartha - irnaqaskayäthwa- utjkiti - Mariya

ARUSKIPAWI
A: Kamisaki kullaka

B: Waliki jilata José, ………………… qhipt’anta.?

B: Awtuwa jani ……………………, jumasti?

A: …………………………………………

B: Kullaka ……………….. kunatsa jani …………………..?

A: Qullayasïriwa ……………………..

EJERCICIO 2.

 Marque la oración correcta.


 FUI AL MÉDICO

Qullayasïriwa sartta Qullayasïriwa sarta Qullayasïriwa sartha

 VINE A PIE

Kayukiwa juttha Kayukiwa jutta Kayukiwa juti

 ESTABA ENFERMA

Usutayätawa Usutayäthwa Usutayätana

 FUI A UNA REUNIÓN

Mä tantachawiru sari Mä tantachawiru sartha Mä tantachawiru sarta

25
EJERCICIO 3.

 Añada la terminación –skayäthwa a los verbos y escribe su significado.

Irnaqa_________ ________________________

T ‘iju_________ _________________________

Yatiqa__________ _________________________

Manq’a__________ ________________________

Iki____________ __________________________

Jarisi_____________ ________________________

26
MANQ’AÑANAKA MALLT’AÑÄNI

EJERCICIO 1.

 Añade los siguientes adjetivos en las oraciones correspondientes.

1. Aka xa …………………………………wa

Qhulu

Jaxu
2. Uka xa ……………………………….wa
K’allk’u

Jasa
3. Khaya xa ……………………………………wa

4. Uka xa …………………………………wa

EJERCICIO 2.

 Traduce las siguientes frases.

Jilata, jutama ______________________________________

Wawa, suma manq’a waxt’äma _______________________________________

Muxsa uma waxt’ita _______________________________________

Iyawa akaxa kullaka ________________________________________

Wali sumawa ________________________________________

27
EJERCICIO 3.

 Llene el siguiente crucigrama de acuerdo a los gráficos.

A B C D E

1 2 3 4 5

1 2

a 4 5

b c

28
APTHAPI WAKICHAYAÑÄNI

EJERCICIO 1.

 Busque en la sopa de letras las siguientes palabras:

 ULLUKU
W CH’ TH T P U Q U T A
 APILLA
A U P Q S L X U J CH’
 MUXSA UMA
LL Q U M A C H A U U
 WALLPA

 CH’UQI P I B P’ C X M S K Ñ

 UMA A U S A T U K U S U

 CH’UÑU T S J K’ A W L A A I

 PUQUTA W K’ U S I L L K W A

I M X J U Q I J A Q

N U M A R P N I J H

M S U A P I L L A S

EJERCICIO 2.

 Selecciona el verbo correcto para cada oración.


Nayaxa mä chala

a) iqantha b) irantha c) ituntha d) ichuntha

Nayaxa mä anu

a) irantha b) q’ipinta c) iqantha d) ichuntha

Nayaxa mä garrafa

a) ichuntha b) asantha c) ituntha d) wayuntha

29
EJERCICIO 3.

 Escribe el verbo llevar en forma infinitiva en los siguientes gráficos.

----------------------------- ---------------------------- ----------------------

EJERCICIO 4.

 Responde la pregunta de acuerdo a los gráficos.

Jumaxa kunsa apanta?

Nayaxa ________________________________________

Nayaxa _________________________________________

Nayaxa __________________________________________

30

También podría gustarte