Está en la página 1de 6

NAPAYKUYKUNA

Naparikusaykichis llapallaykichista, kunan noqanchis allinta qhawaspa, umaman hap´ispa


yacharisunchis runasiminchista.
 ¿Allillanchu kashanki? ¿Cómo estás?
 Allillanmi kashani Estoy bien
 ¿Imaynallan kashankichis? ¿Cómo están?
 ¿Allillanchu kashankichis? ¿Cómo están?
 Allillanmi kashayku Estamos bien
 Allin p´unchay Buenos días
 Allin sukra Buenas tardes
 Allin tuta Buenas noches
 Ama llulla No seas mentiroso
 Ama qella No seas flojo
 Ama suwa No seas ladrón
 Hinallataq qampas De igual manera tú también
KACHARPARIKUNA
 Paqarinkama Hasta mañana
 Minchhakama Hasta pasado mañana
 Chaymantakama Hasta luego
 Tupananchiskama Hasta pronto
 Hukkaq simanakama Hasta la próxima semana
 Hukkaq killakama Hasta el próximo mes
 Hukkaq watakama Hasta el próximo año
 Luniskama Hasta el día lunes
TAPUYKUYKUNA
 ¿Iman sutiyki? ¿Cuál es tu nombre?
 Noqaq sutiy Juana Mi nombre es Juana
 ¿Maymantan kanki? ¿De dónde eres?
 Cuscomanta De Cusco
 ¿Maypin tiyanki? ¿Dónde vives?
 Caymapi En Cayma
 ¿Hayk´an watayki? ¿Cuántos años tienes?
 Ishkay chunkan watay Tengo 20 años
 ¿Imatan ruwanki? ¿Qué haces?
 Llank´anin trabajo

INVENTARIO FONÉTICO
CONSONANTES (CUSIHUAMAN: 1976)
LABIAL ALVEOLAR PALATAL VELAR POST- GLOTAL
VELAR

OCLUSIVAS
SIMPLES p t ch k q
ASPIRADAS ph th chh kh qh
GLOTALES p’ t’ ch’ k’ q’
FRICATIVAS S s h
NASALES M N ñ
LATERALES L ll
VIBRANTES R
SEMI- W y
CONSONANTES

VOCALES
ANTERIORES CENTRAL POSTERIORES
ALTAS I U
MEDIAS (e) (o)
BAJAS A

 PUNKU TUTA CHAKI KUNKA QOWE

 PHURU THANTA CHHULLI KHUYAY QHOSE

 P´UKU T´ANTA CH´ASKA K´ACHU Q´ACHU


ALLINTA RIMAY, ALLIN YACHANAYKIPAQ

SUMAQMI RUNA SIMI YACHAYQA


ACHAHALA
RUNA SIMIQ ACHAHALANKUNATA REQSISUNCHIS

CHH chh

H h
Kh kh

Chhuruna
Ll ll
Ñ ñ

Khuchi Hatun

Llaqta
Ñan

Ph ph

phuyu
QH qh
S s

Sara

Qhari

T` t`

T`ika
Y y

Kay achahalaq
qhelqankunanwan
huk achahalata
qhelqay Yaya

|-

NOQAMANTA
 Allin p`unchay hamawt`a yachaq masikuna
 ……………………………………….
 Noqaq sutiy………………………….
 Cuscomanta kani……………………..
 …………………………………………
 Caymapi tiyani……………………….
 …………………………………………
 Ishkay chunkan watay……………..…
 …………………………………………
 Hamawt`am kani……………………..
 …………………………………………
 Yachay wasipi llank`ashani…………...
 …………………………………………
 Ñawinchay, tusuy, takiy, qhelqay gustawan.
 …………………………………………………………………..
 Ishkay uyway kan……………………………………………….
 …………………………………………………………………...
 Kinsa waway kan……………………………………………….
…………………………………………………………………...
 Sicologiatam yachashani………………………………………..
 …………………………………………………………………..
 Sapallaymi kani…………………………………………………
 Runa simi yachayta munani…………………………………….
 Chayllan chay…………………………………………………..
 Usphaláy, añay, yusulpayki, Dios pagarapusunki
…………………………………………………………………..

También podría gustarte