Está en la página 1de 14

Curso virtual de Quechua Central

Lic. Martel Veramendi Sandi. Martes 23, de enero del 2024


(Recordemos nuestras normas)

Mantenga el micrófono en silencio


Microfonuykita upitsiy

Levante la mano para participar


Makiykita huqariy parlanaykipaq.

Respete las opiniones de los demás


Wakinkunapa yarpayninta alliyaatsiy.
El hablar nuestra lengua originaria es revalorar a nuestros abuelos,
padres y reivindicar nuestra hermosa tierra que es el PERÚ, por lo
tanto además les servirá tener mas oportunidades laborales bien
remuneradas; por tanto , no quitemos la oportunidad y derecho de
comunicarnos en nuestra lengua materna.
El siguiente curso de capacitación les ayudará a fortalecer sus
capacidades de escritura y oralidad.
El quechua central está reconocido con el acta de Cieneguilla 2014
donde se retoma los acuerdos del evento nacional para la
implementación de la escritura de la lengua en el marco de la R.M. N°
1218-85 – ED. Y el acta de acuerdos en Barranca Lima Provincias
Del 20 AL 23 de Octubre del 2016.
Awmi, ari
Nos presentamos
allillam
¿Allillaku kaykaa
kaykanki?
Cajatambo
¿Maychawtaq markachawmi
kaykanki? kaykaa.

¿Imataq Ñuqapa
shutiyki? shutiiqa..
Elmermi, Ubertiliam, Díazmi, Gloriam, Sandim, Ronnymi
¿Cuál es tu nombre?
LIDIA MARIA RUBINO FIZARRALDMI
aywallaa mamay ¡Allillaku tayta!

✓ Hola: Winchillaa/allillaku/yameyllaku
✓ Adiós: Aywallaa/aywalaa
✓ Hasta mañana: warayyaq/waraykama-paqarinkama
✓ Buenas tardes: allin chisi //Pasco-Pomabanba ¿Allillaku pani ?
✓ Buenos días: allin hunaq /allin tuta
✓ Buenas noches: allin ampi/ Allin chakay/
allin paqas.
Allillaku waway Allillaku Arturo
¿Hola como estás?

- Allillam kaykaa. me encuentro bien.


- Manam allillatsu kaykaa. No me encuentro bien
¿De dónde es usted?
- Cañete markapitam kallaa:
- Ñuqa Huacho markapitam kaa:
- Yo soy del pueblo de Huacho.
¿Hola como estás?

- Yamayllam kaykaa -me encuentro bien


- Manam yamayllatsu kaykaa. No estoy bien.
- Allillam kaykaa.
¿En qué trabajas?
- Ñuqa yachachikmi kaa: ¿Soy profesora(or)
- Ñuqa Abogadom kaa:¿Soy doctor?
¿Cuál es tu nombre?
- Ñuqa-pa shutiiqa Victoria-m
- Ñuqa-pa shutiiqa Liliana-m
- Ñuqapa shutiiqa Yaquelinem

¿Dónde vives?
- Ñuqa Huacho markachaw taara //taaku
- Ñuqa Cañete markachawmi taaku.
WILLAKUY MAASHI
Huk hunaqshi Maashi hirkapa aywanaq, aywaykaptinna ichishaq
ashkash mantsakashqa ayqillapa yuriikunaq. Maashiqa wakta, kayta -
atuqtsuraq ashkashta qatimun nir rikachakunaq - Manash imapis
kanaqtsu, hirkallash wan... ninaq. Tumanqanyaq ashkash aywakunaq,
manash rikaanaqnatsu illakaqta. Allaapash ashkashta rikachakunaq,
manash imapis kanaqtsu, payllash karu markachaw kaykaanaq.
ashkash
Markaqa allaapa shumaqshi kaykuq, imaykapis manash pishiqtsu,
tsaychaw kaykaptinshi llapan aqtsankuna sharikurkunaq, allaapash
mantsakay tsariykunaq. Hikan supaynaw waqrarishqa runash yarqiykur,
shamuy ninaq. Hikachi mikukarkamanqa nishpa Maashi
ishpapakurinaq. Supayqa hukllash Maashiman witiykunaq, tsarirkunan
kaykaptinshi, mamallan unayna wañusqa kaq, waqukurkur Maashita
apakunaq. Pasaypa shunqunpis utishqash Maashi riyarkunaq; tsay karu
markachaw kaykaqnaw, supayta rikaqnawshi mantsakashqa sharkunaq.
Yakuta upurkurshi Maashi hamakaarinaq. Puñuyninlla kanaq.
Qillqaq: Margot Camones.
Quechua
norteño

Quechua
amazónico

Quechua
CENTRAL
Quechua
sureño
Características del quechua central

wallpanchik
Características distintivas del quechua central
sesión 1:

LIC. MARTEL VERAMENDI , SANDI

También podría gustarte