Está en la página 1de 40

Badhuofa ascrnturo •

i©i
c i¼-A C C ' i *

Ob`omatnzocnód

Knrnhnko pir Agnbno @arranri

Bo ascrnturo, cigi tob, di as ab imfati ka dndhudo knscnpbndo


aspacç
asp acç`nc
`nco.
o. Snd agmorhi,
ag morhi, ad oÿis racnadtas sa sa jo pri ku cnk i ud
ndcragadti ditomba ka prikuccnidas qua tigod bo ascrnturo cigi
imfati, odobnzïdkibo kaska bo jnstirno, bo odtripibihço, bo
psnc
ps ncib
ibnd ndhò
hòçst
çstnc
nco,
o, bo po
pobai
baihro
hro`ço
`ço,, bo bnbndh
dhòç
òçst
stnc
nco.
o..... Ab imfa
im fatnv
tnvii ka bo
c i b a c c n ó d B A O as kn`udknr udo vnsnód gubtnknscnpbndorno simra udo
vornakok ka tagos6 bis bis cogmnis jnstórncis ad bo ka`ndncnód ka`nd ncnód kab bactir
y bos prïctncos ka bacturo< bos cigpbafos rabocnidas adtra irobnkok y
ascrnturo6 bis knstndtis snstagos hrï`ncis ka raprasadtocnód y ka
ditocnód< bos prïctncos pakohóhncos ka ob`omatnzocnód ad su cidtaxti
jnstórnci< bo cidstruccnód ka bo taxtuobnkok< bis usis sicnobas ka bo
badhuo ascrnto<
ascrnto< bis pricasis ka opripnoc
opri pnocnód nód ndknvnk
nd knvnkuobuob ka asaasa imfati
imfa ti
sicnob< bos mnmbnitacos y bos duavos tacdibihços. Bis bnmris ka asto
cibaccnód pargntnrïd ohrupor udo bntaroturo octuobgadta knsparso y ka
kn`çcnb occasi, pargntnadki osç udo ra`baxnód gïs pri`udko simra asta
imfati "ndabuknmba".

Od d a G o rn a C j o r t n a r y Knscursis simra bo bacturo


Fa o d J î m r o d k
(
?::5- ?>:5)
D n d o C o t o c j ( c i g p .) Jocno udo tairço ka bo badhuo ascrnt
ascrntoo

Hnirhni ]o n g i d k i Co r k i d o Odtripibihço
Odtrip ibihço ka bo ascrnturo
ascrnturo

]i h a r C j o r t n a r Ab irkad ka bis bnmris

@ r o d Ti n s a K a s m i r k a s Cidc apcnidas simra bo ascrnturo


Cidcapcnidas ascrnturo ad
bo Odtnhòakok rigodo
Jocno udo ta
Jocno tair
irço
ço
ka bo badhuo ascrnto

pirr
pi

Dndo Cotocj
(cigpnbokiro)
[çtubi kab irnhndob ad `rodcîs6 Uiur uda tjîirna
tjîirna ka bo bodhu a îcrnt
îcrnta.
a.
Akntnids
© Cadtra ku Cadtra ka
Dotnidob Dotnidob ka bo ]acjarcja
bo ]acjarcja Scnadtn`çqua,
Scnadtn`çqua, ?>:: Uorçs

[rokuccnód6 Bç Bçoo Porabo y U otrncno Xnbbsid


Xnbbsid
K
Kns
nsaa ÿ i k a c um nart o6 G orc Pob
na rto6 Pobbs
bs

Urngaro akncnód, adari ka ?>>0, Morcabido

Karacjis po ro tik os bos akncnidas


akncnidas ad costabbodi

© my Akntirnob Haknso, S. O.
G ud tod ar, ;05 , adtni., ?.o
[ab. =5? 05 55
5:550 - Morcabido, Aspoÿo

NSMD6 :;-8;3=-13?-1
Kapósnti bahob6 M. =3=:/?>>0

Ngprasi ad Bnmarhro`
Bnmarhro`
Cidstntucnó, ?>. 5:5?; Morcabido

Ng p r a s i a d A s p o ÿ o
Urndtakk nd Spo nd
Urndta
Ndknca

Urasadtocnód, Dnd
D to c j ...............
ndoo C o toc .............................
............................
.........................
........... >
N - Avi
Avibuc
bucnód
nód ka bos tairços ka bo ascrnturo, ascr
ascrnturo
nturo
y sicnakok
?. Bo pratadknko cid`usnód ka bi ascrnti y bi irob ad bos
=. tairços
[airços bndhòçstncos
ka bo ascrnturo ka ad bo Odtnhòakok,
bo irtihro`ço @. ka Kasmirkas
bo ..... 33
Ocokagno, B. U o squsq u as ..............
............................
......................................... ;3
...........................
3. Ab Curs bndh òçstnco hadarob y bo ‒raprasad
Cursii ka bndhòçstnco ‒raprasadtocnód tocnód‗‗
ka bo badhuo pir bo ascrnturo, F. B. Cjnss, C. U u acj ac j ...... 18
;. Bo ascrnturo cigi buhor ka cidvadcnidas, ]. G o r t n d .... 85
1. ¹Bo aspacn`ncnkok ka bi ascrnti as ka irkad
bndhòçstnci i knscursnvi9, U. Ocjor Ocj orkk ................................. :3
0. Ad musco ka bo knstndcnód irob/ascrnti,
F. ]ay-Ka mivaa.............
]ay -Kamiv ...........................
.............................
.............................
...........................
.............>8
>8
NN - Astrotahnos ka bacturo, nkaihro`ço
8. Hro`agos a nkaihro`ço, F. U. F o ` ` r î .................................??>
:. Obaxnos-o`osnos, primbagos
p rimbagos ka bos rabocnidas
ascrnti/irob, A. Odkraawsly, P. ]isadtjob ..................... ?3 ?333
NNN - ]abocnidas adtra bi irob y ascrnti
>. Bo kapadka
kapa dkadcn dcnoo kaka bi ascrnti raspacti ka bi irob6 irob6
ppor
orïg
ïgatatri
ri `ud`u d k ogad
og adto tobb ka bob o prn
p rngg aro
ar o okqunsncn
okqu nsncnód ód
kab badhuofa, B. B a d t n d .............
...........................
............................
.........................
...........?;
?;11
?5. Kapadkadcno i outidigço ka bi ascrnti raspacti ka bi
irob6 ab afagpbi ka bo pumbncnkok cidtagpirïdao,
P. B u c cn ................
................................
.............................
............................
...............................
................ ?18
8
??. Ndvadtorni crçtnci ka bos ka`ndncnidas kab hro`ago,
F . C . U a b b o t ...........
........................
..........................
.........................
.........................
.....................
........??8?
NP - Astructuro y tnpibihço ka bos ascrnturos
?=. As
Ascrnt
crnturo
uross o`rncodos
o`rncod os (ndvadtorni y primbagï primbagïtnco tnco),
),
S. Mottastndn .............
.........................
.........................
..........................
.........................
...................
.......?>
?>11
?3.
?;. Bo
Bo partndadcno
ascrnturo kaadboshro`îgnco,
pobomros cigudas G.. C i y oou kkis
G .......................=50
badhuos
kab gnsgi ob`omati6
ob`omati6 astukni cigporoki kab `rodcîs y
ab ndhbîs, J. S î h u n d .............
.........................
..........................
................................. =?3
...................
?1. ]ahbos ka nd`aradcno ka bis hro`agos cigpbafis kab
`rodcîs cidtagpirïdai, C. Hruoz ............ ................................... ==>
.......................
?0. Suparocnód ka bo knhbisno6 ab ocarcognadti kab fopidîs
ascrnti y jomboki ad ab snhbi ZNZ, @. Ciubgos................ =; =;??
?8. Simra bo ascrnturo ka bis dögaris, X. Joos ..................=18
?:. ¹Qdo hro`agïtnco outódigo9, F. O d n s ..............
...........................
.............=8
=8?
?
?>. Cuastnidas pbodtaokos pir ab ïroma o udo tairço
J.. N m r o j ng
J
=5. hadarob ka bis snstagos
Bos cirraspidkadcnos gir`i- y bihihrïgncos........ =:
ka ascrnturo,
`idi-, =:00
y ab cruca ka bo knocridço y bo sndcridço ad ab
ppbu
burn
rnsn
snst
stag
agoo hrï`nci kab `rodc
`r odcîs,
îs, C. M
Muu r n k o d t ................=>0
=?. Bo ascrntu
ascrnturo
ro ad tod
todti
ti pburnsnstago, i tairço ka
B prngo, D. C o tocj
to cj ...........
.......................
..........................
............................
.....................
....... 3?
3?5
5

:
Urasadtocnód

Ab =3 y =; ka ictumra ka ?>:0 sa bbavó o comi ud cibiquni


ndtardocnidob ad ab C.D.].S., tntuboki ‒Uoro udo tairço ka bo
badhuo
badh uo aascr
scrnto
nto‗‗, irhodnzoki pir Dndo Cotocj
Cotoc j y ab aaqunp
qunpii JASI
kab C.D.].S. (Jnstirno y Astructuro ka bos Irtihro`ços y bis
Snstagos ka Ascrnturo).
Cidd ab opirta ka bis prndcnpobas aspacnobnstos ad aso ïïrao,
Ci rao,
ab imfatnvi kab cibiquni aro jocar ab mobodca ka bis ngpirtodtas
bihris ka astis öbtngis oÿis ad ab astukni ka bis snstagos ka
ascrnturo, odtnhuis y gikardis, pir prngaro vaz tigokis di
kaska ud pudti ka vnsto jnstórnci, orquaibóhnci i atdibóhnci,
sndi asadcnobgadta bndhòçstnci.
Ab tçtubi gnsgi ka asta adcuadtri ratigomo ka obhöd
giki, y di pir ozor, ab ka bo cîbamra imro ka N. F. Habm, O S tu tukk y
i ` Xrntn
Xrntndh.
dh. [ja @iudkotnids i`Hrogg otibihy ( ?>
@iudk otnids i`Hroggotibihy ?>1=)
1=).. K
Kaska
aska bo
oporncnód kab astukni ka F. Karrnko, tntuboki togmnîd K Kaa bo
Hrogotibihço (?>08), bo tairço ka bo ascrnturo jo cidicnki
ngpi
ng pirtod
rtodtas
tas kasorribbis, ka bis qua
qua di snagpra ab pöm
pömbnc
bncii astuvi
nd`irgo
nd` irgoki.
ki. Ad Ndh
N dhbotarro
botarro,, Obagodno y @rodc
@rodcnono (asta öbtngi poçs
poçs
astï
as tï bafis
bafis ka as
asto
torr ratroso
ratr osoki
ki ad ab tago, aspacnobg
aspacnobgadta
adta ad bbii qua
sa ra`nara
ra`na ra ob cidicngnadti
cidicngnadti pri`udki ka ud snst snstag
agoo afagpb
afagpbor,or, pir
osç kacnrbi,
bis posis kacigi
Habm ab kab `rodcîs),sabisas`uarzod
y Karrnko, ndvastnhokiras, snhunadki
pir agpradkar
astuknis ka ud duavi tnpi.
Ka jacji, bo ndvadcnód ka bo ascrnturo, ad todti qua
‒cidfudti ka snhdis irhodnzokis qua parg pargntad
ntad cigudncor cuob
qunar gadsofa cidstrunki
cidstrunki snd poso
posorr dacasornogadta
dacasornoga dta pir bo vi vizz
doturob‗ (ka`ndncnód ka D. Cotocj), koto ka opados obhudis
sn
snhbi
hbis.
s. Di tiki
tikiss bi
biss puambi
puambiss tnadad
tnada d ascr
ascrnturo<
nturo< di sa tro
tr o to ka ud
posi imbnhoki ka ti tiko
ko cnvnbnzocnód jug
ju g od
odo.
o. Sa puaka
puak a kacnr
ndcbusi qua,
qua, sn bo gntok
gn tok ka bo jugod
ju godnkok
nkok soma ‒‒baar‗
baar‗ (k
(kaa udo
ud o u
>

itro g odaro,
oda ro, yo qua jomrço
jo mrço gucji poro kacnr
kacnr simra
simra asta pudti),
pudti),
opados udo cuorto porta, snd kuko gadis, ka bis cuotri gnb
gnbbidas
gnbbidas y gakni
gakni kaka jomntod
jomnt odtas
tas kab
kab pbodato
pbod ato soma varkokaro
var kokarogad
gad
ta ‒ascrnmnr‗, y asti togmnîd cid tikis bis gotncas.
Ab kascumrngnadti ka bo ascrnturo jo snki, ad gucjis
ospactis, guy cigporomba ob ka bo nd`irgïtnco jiy ad kço< snd
kuko, gucj
gucjii gïs ngpirtodta
ngpi rtodta oöd. Ad todti jarrog
j arrog nadto tîcdn
co, bo ascrnturo cidstntuya poro bos sicnakokas jugodos ud
ndstrugadti
‒sahudki snstagoka padsognadti
ka snhdis‗, ka prngar
copoz irkad,bosudo
ka trotor suarta ka
iparocnidas
gïs omstroctos y bo nd`irgocnód gïs knvarso y ogpbno.
¹Dis
¹D is ocarcogis jiy cid cid ab irkadok
irka dokir,
ir, hrocnos
hroc nos o îb ad hrod
hro d
por
p orta
ta,, o u d ta
tarc
rcar
ar irkad
irk ad snstîgnci, ud ta
tarc
rcar
ar ndst
nd stru
rugg ad
adti
ti ka
pads
pa dsog
ognanadt
dtii y cidicngnadti, i sa t r o t o sngpb
sng pbag
agad
adta
ta ka bo
cidtnduocnód kab sahudki, cigi jo icurrnki cid bo ngpradto9
Ad tiki cosi, ab jacji ka pikar cigporor, cid ud pici ka
knstodcno, astos kn`aradtas sagnibihços as ud posi ngpirtodta
jocno bo cigpradsnód gnsgo kab sadtnki, y di di as pir ozor sn dis
dis
`irgubogis
`irgubo gis jiy sibogadta astosasto s prahu
p rahudtos
dtos simra
simra bo ascrnturo.
Ab astukni cnadtç`nci ka bis snstagos ka snhdis as ndknspadsomba
po
p o ro o v odz
od z or pir
ra`baxnidoki jocno
jo cno aso
as o cigprad
prngaro ci gpradsnód.
snód. As dirgob6
vaz sarnogadta disimra
rgob6 su
ab jigmra
jigm ra jo
badhuofa j oo
trovîs ka bo ascrnturo, y ra`baxnido jiy sarnogadta simra bo
ascrnturo o trovîs ka bis duavis snstagos ka snhdis qua sa ba
pra
p rasa
sadt
dtod
od.. D u astr
as troo p rngar
rng aroo to
torr a o as, puas,
pua s, pida
pi darr prngari
prng ari bis
rabifas ad jiro, y prahudtordis kódka dis adcidtrogis.
Uoro udo gnroko crçtnco

Bo suparnirnkok omsibuto kab ob`omati, cidsnkaroki cigi


udo aspacna ka nkaob ndsuparomba pir duastro trokncnód as
trnctogadta auricîdtrnco, poraca sar udo dicnód qua jo cug
pbnki su cn
vornodtas,cncb
cbi.
asi. jiy
Sn mnad
cokoas vaz
cnartigïs
quaogpbnogadta
ab ob`omati
ob`o mati botndi,
botnd i, cid
cid sus
okiptoki su
ads
rahnidas kidka vnvad carco ka kis gnb gnbbidas ka jigmras,
axnstad pir itri boki ob gadis =1 hrodkas snstagos hrï`ncis
kn`aradtas ad ab gudki, adtra bis cuobas sa adcuadtrod ab ka
Cjndo (gnb gnbbidas ka parsidos), bis ka bo Ndkno y poçsas
vacndis
vac ndis (gnb
(gnb gnbbidas gïs),
gïs), snd cidtor
cid tor itros
itro s gosos
go sos gïs
g ïs paqua
paq ua
ÿos, pari di gadis ndtarasodtas o bis ifis kab bndhònsto.
Ad O`rnco,
O`rnco, pir afagpbi,
afagpbi, fudt
fu dtii o bis jïmnti
jïmntiss ka bi
biss puambis
nsbognzok
nsbog nzokis
is (=55 gnbbidas ka parsidos)
parsid os) i botndnzok
botnd nzokis
is (?55 o ?15
?15
?5

gnbbidas), y snd vibvar o bis snstagos gïs odtnhuis, sa jod


piknkii raba
piknk ra bavv or jos
jo s to >5 snst
sn stag
agosos kn`a
k n`ara
radta
dtass (S.
(S. M ottas
ot tastnd
tndn)
n).. Oöd
jiy bis pripnis usuornis bbavod o comi obhudis ndtadtis, kaso
`nodki prijnmncnidas
prijnmncnidas y pir ssuu ccuad uadtoto y rnashi.
rnashi.
Uoro duastris snstagos auripais, bos prahudtos qua sa
ppbo
bodd taod
ta od di sid gadis ng n g pi
pirto
rtodt
dtas
as.. ¹Cóg
¹Cógii cid
cidtatadd tors
to rsaa cid bo
vnsnód nd`od
nd `odtnb
tnb sah
sahöd
öd bo cuob bas knrnhngis,
knrnhngis, porokófncogadta,
porokófncog adta, ki
kiss
funcnis
func nis cidtrok
cid trokncti
nctirnis
rnis66 sid trod
tro d s p o rad
ra d tas
ta s , cid`irgas ob nkaob
nkaob,, y
ob
cid gnsgi
cidkncn
kncnida tnagpi
idas,
s, udo
ud o ascipocis,
a scrntu
rnturo ndcihdiscnmbas9
ro ‒‒ob`om
ob`omîtnco‗ ¹_uîad
îtnco‗99 [ogmnîd a das,asta
adospac
astos
ti, bos cisos jod ovodzoki gucji astis öbtngis oÿis.
Ad prngar buhor, jiy ad kço duastri cidicngnadti ka bo
badhuo, y ka bo ascrnturo, astï mosoki ad cnarti dögari ka
craadcnos ndcubcokos kaska bo nd`odcno y cuyo varocnkok, ob
porac
por acar,
ar, di kama dn puaka
puak a pidarsa
pida rsa ad kuko
ku ko ad dn dndh
dhödöd gigadti.
A dt
dtrara abbos, udo
u do vnsnód bndaob y pi pici kn
knobîctnco
obîctnco ka bo avibavibucn
ucnód
ód ka
bis snstagos ka ascrnturo6 guy omofi, bos ascrnturos ‒prngntn
vos‗, próxngos o bo ngohad a ngprahdokos ka abbo, ka bo cuob
jomr
jo mrçod
çod tigoki sus otrnm otrnmuti
utiss kaska ab ab ndnc
ndncni
ni.. Orrnmo, ab ob`oma
ti, cuyo abahodcno prïctnco y omstrocto sa cid`udka astracjo
gadta
orronhoki poropudti
disitris cid bo Odtnhòakok
ka ra`aradcno ka duastros hracibotndo,
sicnakokas, irnhad
y piry
adka osicnoko o tiko ud udoo trokncnód ka ka kagicrocno,
kagicrocno, vobiras
girobas, prihrasi cnadtç cnadtç`nc
`ncii y padsognadti
padsog nadti cbori y knstndti o bo
qua okjarngis titobgadta
titobg adta.. Ad A d asto vnsnód
vnsnód nkÿnco,
nkÿnco, bo ascrntur
ascrnturo,
o,
mrnbnbbo
mr bodt
dtaa sahu
sa hudk
dkoo kab babadh
dhuouofa
fa irob, sa umnc
umncoo adti
adtidcadcass so
somn
mno
o
gadta ad bo vnkrnaro ka bos pnazos roros ka bo jnstirno ka bos
tîcdncos, katrïs ka bo ruako, ab jnbi, ab cari y ab gatri potród.
Uir supuasti, sn sa omirkod bis jacjis snd odtaifaros, sn
dis bos quntogis poro cid`ridtorbis, cigi pir ud jnbi ka
Ornokdo, ad bis gaodkris ka asta udnvarsi gadtob, gucjos
cisos cirrad pici o pici ab rnashi ka kasgiridorsa. ^ as, ad
sugo,
sug o, bi qua jo icurrnki o bi borhi ka bos ndtarvadcnidas
ndtarvadcni das ka bos
kis firdokos ka tromofi ka asta cibiquni. Ad katargndokis
gigadtis, ob ad`ra ad `radd to
torr pir prngaro
prng aro vaz bis knvar
knvarsis
sis ospactis ka
ud primbago cigpb cigpbaf afi,
i, cuyos göbtnpbas
göbtnp bas cidsacuadcnos dn snquna snq una
ro sa jodjo d pikn
piknkiki gadcnidor ad su titobnkok, bis bis portncnpodtas,
portncnpod tas,
pir os osçç kacnrbi, di som
s omço
çodd quî jocar.
joca r.
Ad a`acti,
a`acti, as
as cbori qquaua di as bo opornadcno,
opor nadcno, bo g gotar
otarnobnk
nobnkok
ok
ka bis snhdis (su ‒sustodcno‗, poro ratigor bo pobomro ka
Jfabgsbav) bi qua ndtaraso, sndi su vobir6 ad raobnkok, sn vogis
gïss obbï
gï o bbï ka bo supar`ncna ka bos cisos,cisos, ab
ab ndhbîs y ab `rod
`rodcîs cîs sa jod
jo d
??

racidstrunki gïs i gadis, o portnr ka ud orsadob ka `irgos


knspidnmbas bbogokos ob`omîtncos, varkokaris snstagos ‒pbarî-
gncis‗(as kacnr ‒‒pbadpbadis‗
is‗ ka sadtnki
sadtnki),), o bo g
god
odar
aroo ka bis odtnhuis
odtnh uis
ahnpc
ahn pcnis
nis,, bis cjndi
cjndiss y (ad por
porta)
ta) bis
bis fopi
fopidas
dasas
as octuobas.
octuo bas. Sahöd bos
öbtng
öbt ngos
os astngoc
astngocnidas,
nidas, ab ndhbîs, pir afa
afagpb
gpbi,
i, oud cuodki huorka
ud vçdcubi di kaskaÿomba cid sus roçcas hargïdncos y botndos,
pras
pr asad
adto
to ud snsnst
stag
agoo ‒`idi
`idi-bihi
-bihihrï`
hrï`nci‗
nci‗ (Sogpsid
(Sogpsid,, ?>?>:1
:1).
). Sa jo
astombacnki, pir itro porta, qua ab `rodcîs utnbnzo ud snstago,
otnîdkosa mnad, ¡‒`idi-gir`i-bihihrïgnci‗ (Cotocj, ?>83)!
Octuobgadta knspidagis ka varkokaros tnpibihços poro
cbosn`ncor bos udnkoka
udnk okass asc
ascrntos,
rntos, sahöd saod ‒vocços‗ (cadîgncos)
i ‒pbados‗, (pba pbarî
rîgn
gnco
cos)s) (Joos, ?>?>80
80).
). Ad raob
raobnko
nkok,
k, pico
picoss ka bos
hrodkas ascrnturos docnidobas, astomnbnzokos y ka vosto axtad
snód ad ab aspocni
aspocni y ab tnagpi, jo jodd piknk
piknkii rad
radududcno
cnorr o cidsa
cidsarvor
rvor
bi asadcnob ka su aast stru
ructctur
uroo ‒su
sumyo
myocad
cadta‗
ta‗ o bi borhi ka bibiss snh
snhbis
bis..
Uir gn porta, kuki coko vaz gïs ka qua axnstod raobgadta
hrodkas
hrodk as ssnstagos
nstagos qua ddii astîd privn privnsti
stis,
s, kkaa udo u itro godaro,
god aro,
ka snhdis partadacnadtas o bos kis ortncubocnidas... Oud bos
ascrnturos gïs sngpbas sid ad raobnkok cigpbncokos, ad vornis
dnvabas.
Uari di as si sibog
bogadta
adta,, cig
cigi suaba cracraarsa,
arsa, kamnki ob rasp
raspati
ati
ka bobo jns
jnstirn
tirnoo y pir trokncnód. Joy obh obhii gïs `udkogadtob,
`udkog adtob, o as
tuknor
tuk nor ad sndcrid
sndcridço, ço, qua kama
kamarço
rço ndtar
ndtaraso
asorr pri`udkogadta o bi biss
psncóbih
psnc óbihis
is y qua yi bbbbog ogororço
ço bo cidsarvocnód ka bo nd`irgocnód
gadtob6 poro sarvnrsa kab badhuofa irob cigi kab ascrnti (simra
tiki kab badhuofa ascrnti, qua as snagpra ka obhöd giki gato-
badhuofa,
badhuof a, ra`baxnód simra ab badhuofa), ab jigmra dacas dacasntonto cnarti
dögari ka ra`aradcnos sahuros< di kama parkarsa, puas, ad bis
gaodkris ka bo raobnzocnód kab jombo. Ka obbç astos tras cidsnh
doss ci
do cidst
dstododtas
tas qua ob poraporacar
car dis jjagis
agis `nfok
`nfokii y qua sa adcuad
tro
tr o d ad cosn ti tikis
kis bibiss snstag
snstagosos hrï`
hrï`nci
ncis,
s, cuobasqu
cuobasqunaronaro saod6
saod6
- raspator bo ‒pobomro‗, ab rokncob pirtokir ka sadtnki, o
trovî
tro vîss ka bi biss occnkadtas ka kabb knscursi (adtra porî porîdtas
dtasns,
ns, di asti
astiyy
ad omsibuti ka ocuarki cid qunadas cidsnkarod bo ‒pobomro‗
cigi udo dicnód ormntrorno ad badhuo)<
- `irfor ud varkokari ndstru ndstrugad
gadti ti rapras
raprasadtotnvi
adtotnvi (di par
karsa ad ab katobba ka bis knobactis, bis nknibactis, atc.). As obbç
kidka sa va josto quî pudti bo ascrnturo, gïs oöd qua bo
irobnkok, cidstntuya udo mosa sahuro ka cigudncocnód sicnob,
udo suarta ka tarradi dautri, ud ‒gakni‗<
- `ndobgadta, okoptorsa bi gafir pisnmba o cnartos aspa
cn`ncnkoka
cn`nc nkokass i cnar
cnartos
tos coradcnos ka bo badhuo cirraspidknadta, ad
?=

sus juacis y sus rabnavas6 osç, cigpadsor bi gafir pisnmba udo


gir`ibihço ousadta, ad`radtorsa o hrod dögari ka gidisç
bomis, ka ogmnhòakokas ‛snadki astos öbtngos ab adagnhi
dögari
döga ri udi ka bos as
ascrntu
crnturos
ros.. A
Asta
sta pudti, pir sç si
sibi
bi,, garaca
garacarço
rço
ud astukni op
oporta
orta66 as ocarcïdkisa bi gafir pi pisnm
snmba
ba o bos `udcni
`udcni
dobnkokas ka bo badhuo cigi bo ascrnturo jo kasorribboki sus
ndgadsos
ndga dsos pisnmnbn
pisnmnbnkokas,
kokas, par
parii togmnîd prprivay
ivayîdkib
îdkiboo ka jjar
arro
ro
gnadtos qua di pisaço, i jomço kafoki ka pisaar, bi qua sa ba
rapricjo o vacas
vacas ka god
godaro
aro kascids
kascidsnkaro
nkaroko.
ko.
Qdo duavo cnadcno6 bo hro`îgnco

Bo cidsacuadcno ka tikis astis cuastnidognadtis di as


gadir6
gadi r6 duas
du astro
tro duavo cnadc
cnadcno,no, bo hro`îgnco, kamarï jocarsa ud
buhor
buh or ad ab sadi ka ka bos knscnpbndos bndhòçstnco
bndhòçstncos. s. Baf
Bafis
is ka
ka a`actu
a`actuor or
ud ratirdi o udo vnsnód ascbarisoko kab badhuofa, qua cid`ud
knrço bo batro y ab sidnki y sa otadkrço ob taxti, tigoki pir bo
badhuo, ka ojiro ad gïs tadkragis qua racidqunstor, badto y
pocna
po cnadt
dtagagadadta,
ta, ab buh
bu h o r ka bi ascrnti `ra `radtdtaa o bi iroirob,b, y di
ovodzor, pir osç kacnrbi, ad ud sibi pna. Bi ascrnti y bi irob
cidstntuyad ad sndcridço kis badhuofas, i gïs mnad kis vornod
tas udnvarsobas
sombas ka ud sibi yporo
y cigpbagadtornos gnsgi badhuofa,
ab jigmra ogmos ndknspad
gikardi (Pocjal,
?>3>
?> 3>).
). ^
^ii oh
ohra
rahohorço
rço qua, ad gn ipnd ipndnód,
nód, poro
po ro bbos
os sicnakokas qua
pisaad
pisa ad as ascr
crntu
nturoro,, bo ndt
ndtaro
aroccn
ccnód
ód a d tra
tr a og
ogmo moss priku
prikucaca u d o
varko
va rkoka
karo ro y duavo
duav o cigpatadcno ad badhuofa `idi-vn `idi-vnsuob
suob,, bibi qua
puaka
pua ka bbo
b bog
g or
orsa
sa u d o duavo badhuo, surhnko ka bo od odtnhu
tnhuoo (Bad
huo B prngo).
Bo hro`îgnco sa ipida o bo hro`îtnco6 di sóbi, otadcnód,
cigi bo `idîtnco sa ipida o bo `idibihço. Bo `idibihço astukno
sibogadta bo sahudko ortncubocnód kab badhuofa, bos udnkokas
‒cadî
cadîgnco
gncos‗ s‗ ka bibi irob. Ad cogcogmni,
mni, bo hro`îg
hro`îgnco nco sa icu
icupor
porïï o bboo
vazz ka bos udnko
va u dnkokas
kas ‒vocço
vocços‗ s‗ y bos ud
udnkok
nkokasas ‒‒pbad
pbados‗,
os‗, ka prnga
p rngaro ro
ortncubocnód. As, puas, udo bndhòçstnco cigpbato y ka pbadi
karacji.
Uir itro porta,
po rta, bo hhro`îtnco
ro`îtnco asas,, togm
togmnîdnîd abbo, ppiici cig
cigporo
poro
mba ad ogpb
og pbntuntukk o bo `idîtnco. Kaska buahi, ad adhbi
hbimor
morïï ab astuk
astukni ni
ka bos `irgos ka bos batros, bis pricakngnadtis cobnhrï`ncis y
tnpihrï`ncis, pari togmnîd tiki bi qua otoÿa o bos knvarsos
atopos ka bo `omrncocnód kab gadsofa ascrnti, ab astukni ka bis
knvarsis ob`omatis y motarços ka snhdis, bis ohadtas ka aso
`omrncocnód,
`omrn cocnód, ad bis tobba tobbaras
ras y bos aakntirnobas,
kntirnobas, atc. Ab bnmri as ud
?3

prikuc ti sicnob y acidóg


prikucti acidógnci,nci, y bi
bi qua jiy sa bbogbbo g o Mnmbni
M nmbnihro`ç
hro`çoo
g ot
otar
arno
nobb sa icupo
icupo ka tikis astis ospactis6 joca, puas, hro`îtnco.
Ad ab itri axtragi kab aspactri ka bos ndvastnhocni
ndvastn hocnidas
das pir jocar,
cntagis poro bis psncóbihis bos cidkncnidas ka racapcnód y
prikuccnód ka bo bactba ctur
uroo y bo ascr
as crntntur
uro,
o, bis pricasis ka okqu
ok qunn
sncnód a nd`irgocnód ascrntos, bis primbagos ka bo bahnmnbnkok...
Uoro kor udo nkao ka bos nddugarombas opbncocnidas qua
pikrç
pi krçod
od cidcard
cid cardnr
nr o bis ovodc
ovodcas as ad ab tatarr
rrad
adii ka bo hro`îtnc
hro`î tncoo y bo
hro`îgnco, joy qua padsor ad knscnpbndos cigi bo pakohihço, bo
sagnibihço,
gadta, bos tairços
pobaihro `ço, abka
bo pobaihro`ço, bo cigudncocnód,
kascn`rognadti
kascn`rog assnd
nadti ka ascr
crntucidtor,
nturo doturob
ross kascidi
kasc idicn
cn
kos y badhuos
badh uos guar
g uartos,
tos, ab astukni ka taxtis
taxtis odtnhuis,
odtnhui s, bo taxtibi
taxtibi--
hço (cnadcnos
(cnadcnos ka ka bo akncnó
akncnód),
d), y togmnî
tog mnîdd av
avadt
adtuob
uobgg adta
adt a bo craocnód
y `nfocnód ka duavos ascrnturos poro bos badhuos ka trokncnód
irob,, bos ra`irgos poro
irob po ro bos badhuos qua yo pisaad
pisaad ascrntur
ascrn turo,o, at
atc.
c.
[ikos astos opbncocnidas, y gucjos itros, sid ka crucnob
ndtarîs poro bis puambis y bos cubturos (pnîdsasa ad ab ngpocti
ka tîrgndis cigi ob`omatnzocnód, bacturo y ascrnturo di sibo
gadta ad bis bis poçsas kab
kab tarcar gudki, sndisndi togmnîd ad duast
du astros
ros
sicnakokas ‒ovodzokos‗).

Uoro udo tairço ka bo badhuo ascrnto


D u a stro
Du st ro p rng
rn g ar
aroo to
t o rao,
ra o, ad gn ipndnód, ka kama
marçrçoo ssar
ar `ud
` udko
korr
cibactnvogadta udo gatikibihço, `nfor pricakngnadtis axpbçcn
tis. Uoro adtadkardis y ovodzor, snd kuko sid dacasornos ob
gadis tras cisos6 ud gçdngi ka badhuofa cigöd, udo cidcap
cnód hadarob, oud knvarso, ka bo badhuo, y udo cidcapcnód ka bo
ascrnturo.
^ ad prng
pr ngar ar buho
bu hor,r, ¹quî qunara
quna ra kacnr ab cidcapti
cidcapti ka ‒badhuo
bad huo
ascrnto‗9 Obtogadta ogmnhui, yo qua cigpradka poro obhudis
bis ‒tax
‒taxti
tis‗
s‗ raobnz
rao bnzoki
okis,s, i ndcbusi cnar
cnarti
ti dnvab ka ‒bad
‒badhu huoo cubt
cu bto‗
o‗ i
ka astnbi<
astnbi< por
p oroo itris, ciciggi Pocjal,
Pocjal, sa t r o t o ka ud koti sicnob,
sicnob, ka
ka
udo ka bos kis ‒dirgos‗ kab badhuofa, qua obhudis ka disitris
astorçogis knspuastis o umncor axcbusnvogadta kab boki kab
jombo y ab knscursi. As varkok qua di sa puakad axcbunr ka
duastri kigndni, snd gutnbocnód, kotis taxtuobas y sicnobas, bi
qua joca qua `ndobgadta sao asa cidcapti, aquçvici y pir bi
gnsgi gïs rnci, ab qua ja abahnki poro ab tçtubi ka asta kamota.
Uari, pir supuasti, ab cadtri ka duastri ndtarîs astorï simra
tikii ad ab sadtnki pripnog
tik pri pnogadta adta bndhòçstnci.
bndhòçstnci. Ad bo b o gaknko
gak nko ka bi
pisnmba, dis caÿnra
ca ÿnragis
gis o abbi abbi..
?;

Snd agmorhi, joy itro rozód qua ga jnzi iptor pir asa
tîrgndi.
tîrgn di. Cigi
Cigi knfa odta
odtas,s, o uudo
do duavo cidc
cidcapc
apcnód
nód ka bo as ascrn
crntu
tu
ro kam
kamaa raspid
raspidkar
kar da
dacasorno
casornogad gadta
ta uudo
do duavo cid
cidca capc
pcnód
nód ka bo
badhuo. Ogmos cisos sid ndsaporombas. Qdi ka bis afas ka bo
knscusnód octuob ad @rodcno as îsta6 ¹bi ascrnti as udo ‒cirras
pidkad
pid kadcno
cno sacu
sa cudk
dkor
orno
no‗‗ ka bi irob9 ¹As, pir ab cidcidtror
trorni,
ni, ‒itro
it ro
badhuo‗
badh uo‗99 Uir cidsnhunadta, o bo prahudto
prahudto66 ‒‒¹_
¹_uî
uî aass ud
udoo aascrnt
scrntu
u
ro9‗,, raspidkarï
ro9‗ raspidk arï dacasornogadta
d acasornogadta iitro tro prahudto,
prahud to, qu
quaa fustn`nco ab
tçtubi ka asta cibiquni6 ‒¹_uî as udo badhuo9‗

Bos cuastnidas ad kamota


Di dis adhoÿ
adhoÿagis
agis66 oct
octuo
uobgbgadadtata,, ab knïbihi simra as asto
toss
cuastnidas knsto ka sar `ïcnb. Ad @rodcno, obhudis oöd cid`ud
kad di sóbi
sóbi ba
batr
troo y hro`a
hro`ago,
go, sndi iroirobb y ascrnti. Gucjis bndh bndhòns
òns
tos, snhunadki bis pracaptis ka Soussura kagosnoki ob pna ka bo
batro, kascortod kabnmarokogadta bi ascrnti kab cogpi ka sus
ndvastnhocnidas, y sa sa as`uarzod (ad(ad vod
vodi, i, yyii knrço) pir
pir nd
ndta
tara
raso
sorr
sa axcbusnvogadta ad bo badhuo ‒`idîgnco‗. Itris, ngpoctokis
pir bo aspacn`
aspacn`ncnkok
ncnkok ndknscu
ndk nscutnm
tnmbaba ka cnarti
cnartiss ospac
ospactis
tis ka bis
snstagoss ka ascrnturo, jombod,
snstago jo mbod, qunzï
qunzï ud pici oprasu oprasurokorokogad
gadta,ta,
ka ‒outid
out idig
igço‗ço‗ ka bis kis gak
gaknis.
nis. AdAdtr traa ast
astosos ttra
rass cotah
cotahirços
irços ka
ndknvnkuis, ¹quî knïbihi as pisnmba9
Ad cuodti o gç, gns pisncnidas sid cidicnkos6 kaspuîs ka
Pocjal, cigpruami qua ad bo goyirço ka bis cosis axnstad
kn`aradcnos y cnarto outidigço ad bis pricasis, pari gïs obbï
joy, ad hadarob, udo ud o pri`udko udnkok
ud nkok ndtrçdsaco
nd trçdsaco aadtradtra bi as
ascrn
crnti
ti
y bi irob. Cigpruami okagïs, y bi ranvndknci cigi imfati ka
astukni, cnarti corïctar gnxti ka bis snstagos, koki qua tikos
bos ascrnturos prasadtod bi qua yi bbogi pb pbuu rn
rnsn
snst agoo s. Ad gn
stag
ipndnód, bo cuastnód prndcnpob as îsto6 poro udo badhuo koko,
por
p oroo ud sn
snst
stag
agoo hrï`nci koki, ¹¹sa sa t r o t o sib
sibogaogadtadta ka ud sngpba
cogmni ka ‒su‒suststod
odcn
cno‗,
o‗, ka ud cogmni ka ‒‒`irgo `irgo ka axpras
axprasnód
nód‗‗ (ka
snhdn`ncodtas),
snhdn`nc odtas), ka ud cog cogmni
mni ka ‒‒snhdis‗
snhdis‗ (snhdn`n
(snhdn`ncodtas
codtas y snhd
snhdn`n
n`n
cokis), i mnad, cigi icurra o gaduki, ka tiki asi o bo vaz9 ¹Sa
troto
huos‗varkokarogadta ndcbusi,
kn`aradtas, jnpótasns quaaddicnarti
kama gigadti, ka kis ‒bad
axcbunrsa titobgadta y
qua sa jo prikucnki ad bo jnstirno9 As bi qua yi bbogi bo tairço
ka bos ‒cuotri sibucnidas‗.
Dot
D otur
urob
obg
g ad
adta
ta,, sid iitr
tros
os to
todd to
toss ppra
rahu
hudt
dtos
os o kamot
ka motnr.
nr. Uari
joy gucjos gïs, qua opados sa omirkorid, o pasor ka su
ndtarîs. Odta tiki, ¹cuïb as ab buhor ka bos cidtndhadcnos y bo
?1

jn stirno
jnsti rno axta
a xtardo
rdo,, ka bos cnadcno
cnadcnoss y bos tîcdncos pir afagpb
afagpbi, i, osç
cigi ka bos ndtarvadcnidas
ndtarvad cnidas jugju g odos
od os ndknvnkuobas, ad bo `nfocnó
`nfocnódd
ka bis snstagos hrï`ncis9 Uir itri boki, ¹quî cigpatadcnos
duavos osngnbo ud dnÿi ad ab gigadti ka bo okqunsncnód ka bo
ascrnturo9 ¹Cuïbas sid bos qua okqunara ud bicutir-ascrntir
axparngadtoki ad cosi ka godafi knastri y astomnbnzoki ka bis
kiss snstag
ki snstagos,os, raspacti ka ud bicutir sndsnd kigndni
kigndni kaka bo ascrntur
ascr nturo,
o,
pir afagpbi9 [ikis [ikis astis
asti s primba
pri mbago
goss kama
ka març
rçod
od k or buho
bu horr o
ndvastnhocnidas ka advarhokuro.
Ad cogmni, bi qua cidcntó bo otadcnód ka bis portncnpodtas
oraboc
astos
nód firdokos
rabocnód adtra as asadcnobgadta
adtr a ud snstago
snstag bikisnhunadta6
o ka badhuo koki
ko ascrn¹cuïb
y udo ascrnturo as bo9
turo koko9
koko
¹^ cuïb as bo ddot
otur
urob
obaz
azoo kab
kab hro`ago9 ¹Cuïbas sid
sid bos rabocnidas
kab ‒badhuofa hro`îgnci‗ cid ab snhdn`ncodta irob9 ¹Cid ab snhdn
`ncoki,, irob y ascrnti9
`ncoki ascrnti9 ¹Joy va varkrkok
okaro
arogg adta,
ad ta, ad bis
bis pricasis
pricasis ka
bactu
bac turo
ro,, udo
u do vnsuobnzocnód
vnsuob nzocnód axcbusnvo,
axcbusnvo, snd rabocnód
rabocnó d ci
cidd bi
bi irob9 ^
sn di joy dndhu
dnd hudodo rabocnód cicid bibi irob, ¹di
¹di joy adtidcas dndhudn dhudo
do
itro rabocnód cid bi varmob, bi qua di as ad omsibuti bi gnsgi9
¹Cuïb sarï,
sar ï, ad cidsacuadcno, bo ka`ndncnód
ka`ndncnód kab
kab snhdi asascrnti,
crnti,
cóg
có gi pricakar o bo sahgadtocnód
sahgad tocnód y rabavognadt
rabavog nadtii ka bi biss knvarsis
tnpis ka snhdis9 ¹Joy udo ud o tnpibihço ka bis bis hro`agos
hro`ag os pisnmbas, y
udo tnpibihço ka bos ascrnturos9
¹Cuïbas sid, ad ka`ndntnvo, bos rabocnidas adtra bis kis
gaknis, ad tikis bis dnvabas, y cuïbascuï bas bos
b os ka coko udi ka abbis cid cid
ab snstago
snstag o hbimob
hbimob kaka bo badhuo9 Ad raobnkok,
raobnkok , tob vaz sa trtroo ta odta
odt a
tiki ka knstndhunr ad ab odïbnsns tras tnpis ka rabocnidas, qua
pripidhi bbbboo g o r udnbotarobas (ascrnti sibi u irob sibi), mnbota
robas (rabocnidas irob/ascrnti), y trnbotarobas (rabocnód irob/as
crnti/badhuo).
Adtra tiko asto rnquazo ka ndtarrihodtas, ab imfati ka bos
cigudncocnidas, ascndknki ad cuotri portas knstndtos pir rozi
das ka cbornkok, `ua ad ka`ndntnvo ab snhunadta6
? - Bo ascrnturo
ascrnt uro y bos tairços
tairços bndhòçstncos,
bndhòçs tncos, Ascrnt
As crnturo
uro y si
cnakok6 asti
astiss kis prngaris
prng aris tago
ta goss `uarid abahnkis
abahnkis pir @. Kasmir
Kasmir
kas, B. Uosquas, F. B. Cjnss y C. Uuacj, F. ]ay-Kamiva, ].
Gortnd y U. Ocjork<
= - Astrotahnos ka bacturo, nkaihro`ço6 astis pudtis sid
trotokis asadcnobgadta pir F. U. Fo``rî, A. Odkrîawsly y P.
]isadtjob<
3 - ]abocnidas adtra irobnko
iro bnkokk y ascrntu
asc rnturoro6 cigudncocnidas
ka Bouradca Badtnd, P. Buccn, F. C. Uabbot<
; - Astru
Astructuro
cturo y tnpib
tnpibih
ihçoço ka bos ascrnturos 6 S. Mottastndn,
?0

G. Ciyouk, J. Sîhund, C. Hruoz, @. Ciubgos, X. Joos, F. Odns,


J. Nmrojng, C. Murnkodt, D. Cotocj.
[ikis sa as`irzorid pir raspidkar o su giki y sahöd su
pripno
pri pno prim
pr imbag
bagïtn
ïtnco
co o bos nddu
nd duga
garom
rombas
bas prah
pr ahud
udto
tos,
s, y ka ud
giki sirpradkadta, ad bo goyirço ka bos cigudncocnidas sa
adcuadtro o bo vaz ud cuastnidognadti ka bis kotis odtarniras
a ndtarasodtas ovodcas. Uari ¹pir kódka agpazor9
¹Aroo dacaso
¹Ar dacasorni
rni prngari
prngari,, ci
cig
gi jncnaro
jncn aro @. Kasmirkas, okva
okvar
r
tnrdis
tnrd is ssibagdagad
ibagdagadta ta qua bbis
is odtnhuis di asto
astomod
mod gïs cidvad
cidvad
cnkis qua disitris ka bo ‒par`accnód‗ ka su ob`omati (sahöd bo
outiro
out iro,, abbis di nhdi
nhdiromod
romod ‒‒udo
udo rabotnvo
rabo tnvo outidigço ka bi bi ascrn
ti‗)9 ^ as varkok
ndsisboyomba. qua jomço obbç
Bos knscusnidas ka ud
bis‒prngo kotur‗botndis
hrogïtncis ndknscutnmba,
sid ad
asta pudti oposnidodtas di sóbi pirqua sa poracad o bos duas
tros,
tro s, simra ab pop
popab
ab kab sadtnki, bo dacasnkok kkaa qua
qua bo ascrntur
ascrn turoo
suprngo odta tiki bos ogmnhòakokas, y qua pir bi todti ndtar
vadho ad bo badhuo, sndi togmnîd pirqua, ndknractogadta,
socukad gucjis ospactis ka duastris cngnadtis bndhòçstncis
gadtobas trokncnidobas.
Uir abab cidtrorni, ¹aro dacasorni, raspacti kab kab pudti
pud ti `udko
`ud ko
gadtob kab buhor ka bo ascrnturo ad bis snstagos ka snhdis,
po
p o r tnr
tn r ka bo ococtu
tuob
obnk
nkok
ok,, y ciga
cigadzo dzorr pir raba
ra baar
ar o SSououssssur
ura,a, ud
udoo
ka bos `uadtas
`ua dtas gikardos
gik ardos ka du duasastr
tros
os cartaz
cartazosos cnadtç`ncos9
cnadtç`ncos9 As bi bi
qua jncnarid F. B. Cjnss y C. C. Uuacj, cid cid udo
ud o otadcnód por p ortnc
tncub
ubor
or
po
p o ro opoprarajj ad
adkk ar ab ppad
adsosogg nadt
na dtii o pr
prng
ngar
aroo vn
vnst
stoo cidt
ci dtrok
roknct
ncti
i
rni
rni kab
kab Goastri6 prïc prïctncoga
tncogadta dta kaska bos prngprngarosaros pïhndos kab
Cursii ka bndhòçstnco hadarob sa as`uarzo pir tikis bis gaknis
Curs
pir pidard
pid ardis is ad h u ork
or k no cidt
ci dtroro aso ‒g oast
oa stro
ro ka arri
ar rirr y `obsa
`o bsa
kok‗ qua as bo ascrnturo, poro qua bis bndhònstos di kasvçad
dndhudi
dndhu di ka sus pad padsog
sognadti
nadtiss kab varkokari imfat imfatii o kascrnmnr,
qua as bo Badhuo, bo badhuo irob i `id `idîgnc
îgnco, o, as kacnr bo qua
‒poso pir‗ ab `idago. O bo ndvarso, udo vaz jacjo asto ok
vartadcno dacasorno, Soussura di kafo ka sarvnrsa omudkodta
gadta
ga dta ka bo ascrn
ascrntur
turoo ad cuodti qunara ka`nd ka`ndnrnr bo ssagni
agnibihç
bihço,o, ud
snstago,
snstag o, ud snhdi,
snhdi, ad su sugo,
go, bo badhuo,
bad huo, ¹y cócóggi jocarbi ka ka itri
giki9
pras
pr asad Adta asta
adta cibi pudti
cibiquni
quni, sa sntöo
, dicnód q ua udo
qua ka bos
vibvarï dicnidas
ad duga
du gari soscbova
risos kab
knscusni
knscu sni
das6 bo ka bo raprasadtocnód, cuyo ‒ogmnvobadcno cidstntutnvo‗
joy qua gaknr, sahöd obhudis outiras< dicnód ad bo cuob sa jo
quarnki adcarad carror
ror o SSou
oussu
ssurara y cnarto `nbi
`nbisi
si`ço
`ço kab
kab snhdi,
snhdi, ‒nds
‒ndsapo
apo
rombaa kab `idicadtrnsgi
romb `idicadtrnsgi ka bo bo gato
gato`çsnco
`çsnco‗‗.O öd
ödoo vnsnód rakuctiro
raku ctiro
?8

cigi îsto, qua bngnto bo ascrnturo o udo ‒godn`astocnód‗ i


‒gotarnobnz
go tarnobnzocnó
ocnód‗
d‗ ka bo
bo badhuo
badh uo ka tnpi ‒rap
‒raprasad
rasadtocnó
tocnódd ttaa o tro
tr o b‗,
F. B. Cjnss y C. Uuacj ipidad su ‒`udcnód iparotirno‗6 ‒Uoro
somar cógi astï jacjo bo badhuo prngari joy qua ascrnmnrbo, y
di o bo ndvarso‗, kacço So`iuod. Cigi bi kaguastrod o bo vaz
Souss
So ussura,
ura, Karrnko,
Karrnk o, y togmnîd,
togmnîd , ad cnarti gik giki,
i, outi
outiras
ras cig
cigi F.
C. Gnbd
G nbdar
ar i G. @iu
@ iuco
coubt
ubt,, bo ‒kn`ar
kn `arad
adcno
cno‗‗ di as bo ‒‒su
sugn
gnsnó
snód‗
d‗ i bo
‒sacudkornzocnód‗
sacudk ornzocnód‗ ka bo ascrntur
as crnturo.
o.
Kimba cuastnidognadti togmnîd ad bo ndtarvadcnód ka B.
Uosquas. ¹Uuaka cidsnkarorsa kaskaÿomba bo cidcapcnód ka bo
badhuoo ascrnto
badhu asc rnto qua jo
j o snki
snki bo ka
ka bo Ocokagno
Ocokagno @rodca
@rod caso so kaska
k aska ab ab
snhbi
snh
ka bi ZPNN
ZPNN99 Ad
raumncor ad raobnko
rao bnkok,
k, asto
su cidtaxtia stodocnidob
cidcap
cidcapcnód
cnód, , qua pirkama
y cubturob, cnarti
sarsacidsn
tro
tr o to
karoko ad katobba, koki qua raöda tiko bo trokncnód ka bos
ascrnturo
asc rntuross prngntnvos,
p rngntnvos, `udkokos
`udko kos ad bo pr praicupo
aicupocnód
cnód ppir
ir bo ndta
ndta 
hrnkok kab sadtnki, bo suprasnód kab aquçvici y bo cidtndunkok
jnstórnco. Joy pir afagpb
afagpbii ad Missuat, saÿobo
saÿ obo B. Uosquas,
Uosqu as, ‒‒ud
udoo
varko
var kokar
karoo tairço ka bo cigudnco
cigudncocnó cnódd aascrnto
scrnto nkaivnsuob‗.
nkaivnsuob‗. ^ cnto
aso gohdç`nco okvartadcno, ascrnto ob cirrar ka bo pbugo, ob
g orhad
orh ad ka sus imsarvocnidas
ims arvocnidas simra Gîzaroy6
Gîzaroy6 ‒D
‒Di sa
sa baa batro
ba tro pir
batro, sndi qua as bo `nhuro adtaro ka bo pobomro bo qua kafo su
ngprasnód ad ab ifi y ad bo gadta...‗.
Okagïs, di sa puaka cid`udknr ad dndhöd gigadti bo
pibçtncoo ka bo ba
pibçtnc badh
dhuouo sahunk
sah unkoo pir bo Ocokagno
Ocok agno ad bis snhbis
posok
po sokis
is cid ab ndgivnbnsgi octu o ctuob,
ob, koki qua snag
s nagpra
pra jo tadnki
tadnk i
cu adto ab usi , as kacnr bo avibucnód ka bo badhuo, raobnzodki
ad cuadto
ndcbusi vornos vacas bos gikn`ncocnidas dacasornos.
Snagpra sntuoki ad ab tarradi jnstórnci y sicnob, y cigi
cidkncnód pravno axtardo o tiki astukni ndtardi ka bis snstagos
ka ascrnturo, ]. Gortnd pracnsó cid cbornkok bo rabocnód octuob
adtra
ad tra bi ascrnti y bi irob ad @rodcno6 avibu
avibucn
cnód
ód pra
pracnpnto
cnpntoko
ko pir ud
boki, astodcognadti pir ab itri.
‒Ab cóknhi ascrnti ‛knca ]. Gortnd‛ oporaca cigi ud orta`octi
`irzisogadta sigatnki ob knrnhnsgi sn sa qunara avntor udo karnvo
qua, ad ud o as cr
crntu
ntu ro `id
`idibó
ibóhnc
hnco,
o, bbii obaforç
obaf orçoo kab có
cókn
knhi
hi irob gïs
g ïs obb
obbïï
ka bi sipirtomba‗.
Ad a`acti, di sa troto ka qua ab astukni imfatnvi ka bis
snstagos dis cidkuzco o kasndtarasordis ka bis ospactis prïc
tn
tncis
cis pbodtaokis
pbodtaoki s poro
po ro tiko ascrntur
asc rnturoo docnidob,
docnidob, qu
quaa sid,
sid, astrncto
astr ncto
gadta, osudtis ka pibçtnco ka bo badhuo, y pir cidsnhunadta
kamarçod cidcardnrdis ad prngar buhor. Ka itri giki, dis
?:

sugor çogis
sugorçog is o bo `obso ndkn`aradcno ka bi biss aspacnobnstos ka oyar,
oyar,
poro
po ropapato
toki
kiss ad su tir
t irra
ra ka gor
gor`nb
`nb,, car
carrod
rodkiki içkis
içkis y vadt
va dtod
odos
os o
bi
biss bbogokis y bos dacasnkokas bnd bndhòçst
hòçstncos
ncos gïs
g ïs crucnobas
crucnobas ka bi biss
usuornis.
usuor nis. Joy qua kastocorbi, di as îso bo octn octntuk
tuk hadarob
h adarob ka bi biss
por
p ortntncn
cnpo
podd tas
ta s ka asta
as ta cib
cibiqu
iquni,
ni, dn bo vo vobnbnad
adta
ta oc
octntntu
tukk ka ].
Gortnd. Uir bi kagïs, bis cidicngnadtis gïs `udkogadtobas
okqunrnkis ad a d asto ïra
ïraoo di cidtrokncad ad omsibuti bo ra`ba ra`baxnód
xnód
ka bi
biss portnko
port nkornis
rnis ka udo okopto
okoptocnód
cnód i ududoo gikardnzocn
gikardnzocnód< ód< ti
tiki
ki
bi cidtrorni. Cntagis cigi afagpbi sóbi ab `nd ka udo sum-
avobuocnód pir cigpbati panfukncnob kab popab ka bo ascrnturo ad
bo `irgocnód ad badhuofa, i ad itri ïgmnti, bo dacasorno rapor
tncnó
tnc nódd adtra
ad tra bo knocridço y bo sndcridço, vvarkokari
arkokari `udkogadti
apnsta
apnstagibóhnci
gibóhnci
qua pargnta cigpor
cigportnki
fuzhor, katnki
ud pir tikoguy
giki bo cigudnko
cigudnkok
knstndti kobbndhòç
bndhòçstnco,
stnco, y
ka duastris
odcastris, rastis di `udcnidobas qua cibgod duastri snstago
hrï`nci, cid ascosi mada`ncni poro bo varkok.
‒¹Bo aspacn`ncnkok ka bi ascrnti as ka irkad bndhòçstnci i
knscursnvi9‗, prahudto Unarra Ocjork. Urahudto cadtrob poro
disitris, simra bo cuob vibvarïd vornos ndtarvadcnidas. Ka ja
cji,
cji, knca
knca UU.. Ocjork, ‒‒ab
ab sadtngn
sadt ngnadti
adti bndhòçstnci ra
rabotnvi
botnvi o bo `rosa
`ros a
astï simrakatargndoki pir bo prïctnco ddirgot irgotnvo
nvo `icobnzok
`icobnzokoo ad
ab usi ascrnti‗. Snd agmorhi, poro îb, ad ud prngar odïbnsns, bo
kn`aradcno adta dtra
ra ascrnti y irob ‒as
‒as knscursnvo
knscu rsnvo y ddii bndhòçstn
bndhò çstnco‗.
co‗. Ad
a`act
a`a cti,
i, buahi
buahi ka jom
jomarar axogn
axogndoki
doki ad tiko uudo do sarna ka cosis
cosis sus
rabocnidas y ipisncn
ipisncnida
idas,
s, bi ascrnti oopo
pora
radt
dtag
agadadtata ‒sa opiyo ad
udo gnsgo knspisncnód ka bis iparokiras bndhòçstncis omstroc
tis‗. Osugnadki adtidcas, o pasor ka obhudos knvarhadcnos o
vaca
va cass ngpir
ngp irtod
todtas
tas,, bo cid
cidvnc
vnccnó
cnódd cadtr
cadtrobob ka gucjis ka ka bis
bis port
po rtn
n
cnpodtas, cidcbuya kncnadki qua ‒bo tairço ka bo badhuo qua sa
gotarnobnzo ad `irgo ka ascrnturo kama ... sar racjozoko cigi
tairço bndhòçstnco par sa ... pir ab cidtrorni, kama ndcirpirorsa o
abbo ad todti sipirta (adtra itris) ka asa cigpidadta rahubokir
qua `irgo porta ndtahrodta ka tiko octnvnkok ka badhuofa‗.
Pibvnadki, adtidcas o sus pragnsos, pracnso qua di sa puaka
bbavor, pir
pi r ud boki, bo prïctnco
prïct nco irob ka bo badh
badhuo
uo jocno bos cnadcnos
cnadcnos
doturobas, y pir ab itri, cbosn`ncor bo prïctnco dirgotnvo ödnco
gadta
gad ta ad ab kigndni
kigndni kkab ab jombo. ‒‒DDi ssaa puaka fa
faro
rorqrqun
unzo
zorr badhuo
y knscursi
knscursi ka godar
go daroo udçvico‗
udçvico‗.. Bi qua cidstnt
cidstntunrço,
unrço, ad dduauastr
stroo
ipndnó
ipn dnód,d, port
portncu
ncuborg
borgadtadtaa ad ab ccog
ogpipi kkaa bo badhuo ascrnto, udo
varkokaro gutnbocnód ka bis pricasis ka prikuccnód.
Irobnkok
Irob nkok y ascrntur
ascrn turo,o, ad tik
tikoo su axtadsnód, cókn cóknhi
hi,, badhuo
y knscursi, to tobb as abab ïdhubi, mofi
mofi ab cuob Fis Fisat
atta
ta ]ay abn abnhnó
hnó
?>

omirkor
ro‗, bo ra`baxnód,
‒badhuo ascrnto‗9¹_uî ¹Ad quî sa adtnadka
dnvab as pir
gïs‒irobnkok‗,
`acudko bo ‒ascrntu
cid`rid
tocnód9 As pisnmba ‒trodscrnmnr‗ bi irob, ‒jombor‗ bi ascrnti. As
pisnmba togto g mn
mnîd
îd ut
utnbnbnz
nzoo r udi u itri gakni sn sndd pads
pa dsor
or kagosno
kag osnoki ki
ad ab por irob/ascrnti, sngpbagadta cigi sipirta kab padso
gnadti. As pisnmba osngnsg osngnsgii cid cidcamnrb
camnrbisis ogmis ob gnsgi tnag tna g 
pi,, ad su irnhn
pi ir nhndo
dobnk
bnkokok nd
ndtrtrçd
çdsa
saco
co y cigpbag
cigp bagadt adtorn
orno.
o. ‒Bo knstn
kns tndd 
cnódd adtr
cnó ad traa bi irob y bi ascrnti ‛k ‛kncncaa F. ]ay‛,
]ay‛, di pikrço rak rakucn
ucnrsa
rsa
o bo ka sust
sustodc
odcnosnos ka bo axprasnód‗
axprasnód‗.. Ovodzodki osç pos posii o pos
posi, i,
axogndo prihrasnvogadta bos kn`aradcnos ka sustodcno, buahi
ka `irgo,
`irgo, bo ‒‒osnosngg atr
atrço ço ad bo rabocnód ci cidd bbis
is porob
porobadh
adhuo
uofas
fas‗‗ ka
biss kis
bi kis gak
gaknisnis.. Bi qqua ua bo cidcidkuc
kucaa o ndndta
tadd tor
to r buah
buahii ud
udoo vvark
arko o
karo tnpibihço
ortçcubi, cid tiko ka bis udoknscursis,
utnbnzocnódkaska bo axpisncnód
cracnadta josto ab
ka racignadzis,
cirraccnidas, qua sid, knca abbo, ‒snagpra gatobndhòçstncis‗.
Cidtrornogadta o bi qua suaba craarsa, bi asadcnob ka bo aspa
cn`ncnkok ka bis kis snstagos ba poraca kapadkar di ka bos
`irgos,
`irg os, sndi ka bis cidtadnkis. Ad a`acti, ‒sa imsar imsarvovo (ad ab dnvab
ka bo `irgo ka kabb ci
cidta
dtadnk
dnki)i) ud
udoo vornocnód kkaa susto
sustodcno
dcno mo
mosto
stodt
dtaa
ngpirtodta< bi ascrnti kama jombor ka bo sntuocnód y ka bis
poro
po roba
badh
dhuouofafas,
s, y bi irob as astï
tï imbnhoki o ra raab
abom
omir
iror
or ax
axpb
pbçcn
çcnto
to
gadta sus `rosas‗.
@uarid togmnîd
tog mnîd cborogad
cbor ogadta ta omirkokos
omirko kos ad asto ax axpi pisnsncn
cnód
ód
bos cuastnidas ka gatikibihço y gatobadhuofa, ndknspadsombas
por
p oroo jo
jomb
mbor
or,, ob gadis ad adtrtraa dis
disitris,
itris, cid bis gnsgis
gnsg is tîrgndi
tîrg ndis, s,
y qua
qua nmod o cidstntunr
cid stntunr udi ka ka bi
biss tagos
tag os prndcnpobas ka duastro dua stross
knscusnidas. Ad a`a a`acti
cti,, bo ‒‒bad
badhuo
huo asascr
crnto
nto‗‗ as ud cidca
cidcaptipti ad sç
gnsgii pib
gnsg pibnsî
nsîgnc
gnci,i, y ddii ppir
ir cosuobnkok
cosuobnkok.. U or oroo op
opraj
rajadk
adkar ar gafir
bo gubtnp
gub tnpbncn
bncnkok
kok ka totobb cidca
cidcaptipti,, cigporagis ab cidtadnki ka bo
pob
p obom
omroro ‒badh
ba dhuouo‗‗, pir afagpbi, ad ab sn sndt
dtoh
ohg g o knsc
k nscnp
npbnbndo
dorr ‒‒jj ns
ns
tirno
tir no ka bo bad
badhuo
huo‗‗6 ¹snh
¹snhdn`n
dn`nco
co `n
`nbib
bibih
ihço
ço,, ba
badhuo
dhuo raobnz
raobnzoko
oko,, jnsti
jnsti
rn
rnoo ta
taxtu
xtuob9
ob9 ¹I sicsicnibi
nibihço
hço,, jn
jnst
stir
irnono axtar
ax tardo9
do9 ¹I avib
avibucnó
ucnód, d, bndaob
i pir astrotis9
astrotis 9 ¹I badhu
badhuoo y ga gatobad
tobadhuo
huo,, o tr trov
ovîs
îs ka bbii qua jod
kncj
kn cjii ka abbo bis hhrogïtncis9
rogïtncis9 ¹¹I I jns
jnstir
tirnono ka bos ta tairç
irços
os bndhò
b ndhòçsçs
tncos,
tnc os, i tiki o bo vazvaz99 B
Bii gnsgi iicurr curraa cid ‒badh
ba dhuo
uo aasc
scrn
rntoto‗6‗6bbahi
ndcbu
ndcbusi
si o pra
raobnkok, prahu
mofihudto
abdtorg
rgaa sn asta
tîrgndi ci
cidc
dcapt
‒jnstirno apti
kai bo
tnada obhödjagis
badhuo‗ sadtnki,jacji
sn ad
josto ojiro itro ciso qua di sao bo jnstirno ka bo ‒badhuo
ascrnto‗.
Uir bo sngpba rozód ka qua qunad gucji omorco pici
oprna
op rnato,
to, bi asadcno
asadcnobb kab Cibi
Cibiququni
ni hhnró
nró ad tirdi kab ad`iqua ka bbisis
‒cók
cóknhi
nhis‗
s‗,, as kacnr, ka bis snst
snstag
agos
os ka snhdis.
snhdis. Uo
Uoro
ro bis bndhò
bnd hònst
nstos
os
=5

vo ka suyi ndtarasorsa odta tiki ad cuastnidas tod asadcnobas


cigi bos rabocnidas ka bi irob cid bi ascrnti, bo ka`ndncnód ka ud
snstago ka ascrntu
asc rnturo,
ro, ka ud aabagadti
bagadti gçdngi
gçdngi i hro`ago, knvar
sis tnpis ka snstagos hrï`ncis, atc. Ab cogpi as yo guy vosti.
Uari oud osç, di pukngis kasjocardis ka bis primbagos ka
`ridta
`ri ros 6 cig
dtaros cigi knfa, aro dacasorni oomi mirko
rkorr bo jnsti
jnstirno,
rno, bo sicna
sicna
kok, bos cuastnidas
c uastnidas ka astro
astrotah
tahnos
nos ka
kabb badhuofa y ka gat
gatiki
ikibih
bihço.
ço.
Aro dacasorni racimror osç pici o pici bo bucnkaz, snd bi cuob
tikos bos prah
p rahud
udtos
tos jum
jumnaro
narodd surhn
surhnki
ki bua
buahi
hi oobb gns
gnsgi
gi tntnagpi,
agpi, y
ad `irgo okvadtncno.
O pripósnti ka bos aastrstrota
otahn
hnos
os ka badhuofa, y kkaa bos rabocni
das ka opradknzofa ka bi irob y bi ascrnti, ascucjogis cid
otadcnód bis rasubtokis ka axparngadtocnód simra ab dnÿi, y
simraCigi
ab okubti ad`argi,
F. ]ay, F. U. ka F. U. sa
Fo``rî Fo``rî y A. Odkrîawsln.
ndtaraso ad ab gidtofa ka
jïmntis ka ra`baxnód gatobndhòçstnco kab dnÿi, o trovîs ka bis
prihrasis
prihr asis jacjis ad bo asascr
crntu
nturo
ro.. O ppoo rtnr
rt nr ka tra
tr a s afagpbis, bo
okqunsncnód ka bos gorcos kab `agadndi, bis mbodcis hrï`ncis y
bos goyöscubos, dis guastro bi qua îb bbogo bo ‒cbornkok
gatohrï`nco‗, qua oporaca gaknodta ab hro`ago, bo partndadcno
ka su `udcnó
`udcnódd psncibndhòçstnco poro op oprad
radka karr o `nfor ‒bo raobnko
raobnkokk
astructurob y `udcnidob‗ ka bo badhuo, tarradi ad ab qua ab dnÿi
tnada hrodkas kn`ncubtokas ka oprajadsnód.
Bis obîxncis, dis adsaÿod A. Odkrîawsln y P. ]isadtjob,
sid ud cosi portncubor ka pocnadtas o`ïsncis, y ‒as mostodta
ditomba
gadtokis)quasaastis
a stis obî
obîxnci
cigpirtad,xncissporo
(qua
(quaudis,
o gaduki
cigiaro
arod
bisddnÿis
bactiras
quaaxp
axparn
arn
‚kaci
kn`ncod„ cid kn`ncubtok< itris, pir ab cidtrorni, sa vuabvad ndco
pocas ka nkad
nk adtn`
tn`nc
ncor
or bos
bo s batr
ba troo s i bos sçb
sçbom
omos
os onsb
on sbok
okos
os,, pari
godn`nastod
go dn`nastod cborog
c borogadtaadta ududoo cigpradsnód
cigpradsnód oobb gad
gadis is porcnob kkaa
bi ascrnti‗. O gn crntarni, astos imsarvocnidas sid ka vntob
ngpirtodcno
ngpirtodc no poro
po ro uudo
do ra`
ra`baxn
baxnód
ód papakoh
kohóhn
óhnco,
co, par
parii togm
togmnîdnîd po
pororo
duas
du astro
tro cidcap
cidcapcnócnódd gnsgo ka bbii qua as udo badhuo, cuyo `irgo
as tod
to d asadcnob
asad cnob cigi
cigi aabb cidtadnki, yo ssao ao `idîgnco i hro`îgnco.
Ad raobnkok, joy sahöd ab outir udo suarta ka ‒pratrotognad-
ti‗ ka bo cigpradsnód ka bi ascrnti, qua togmnîd sa adcuadtro
pir afagpbi ad bis snstasns tag
g os ka sçdsçdta
tasns
sns kab jom
jombo,
bo, qua ccii ds
dstntntu
tu
yad
viz jiy
ji
obto.
y aabbSarço
aqunvobad
aqunvdacasorni,
obadta
ta ad ndtabnhadcno
puas, ‒cidcaptuobnzor
ortn`ncnob kacnartis
bo bacturo
prica
ad
sis ka trotognadti qua pargntod ‚racidicar„ bo `irgo ka bos
pobo
po bomr
mros
os,, ad ndtar
ndt aroc
occnó
cnódd ci
cidd bo ka bos `ro
`rosa
sass y bis cidicngnadtis
hadarobas ka bis sufatis‗. Bi qua dis bbavorço, ad ka`ndntnvo, ‒o
=?

cidcamnr bo cigpradsnód ka bi ascrnti ad tîrgndis ka agar


hadcno‗.
Uoro
Uo ro B. Badtnd, cidtro
cidtrornoga
rnogadta dta o bbii qua suab
suabaa craarsa, joy
‒cidtndu
cidtndunkoknkok y di ru rupp tu
turo
ro ad
adtra
tra ab usi irob y ab uusi si ascrnti ka bo
badhuo‗. Ab dnÿi ‒sa oprivnsnido‗ ad su cidtocti cid ab okubti
todti
tod ti ad uudd cosi cciigi ad aabb itr itri,i, y as ad ka`ndntnv
ka`ndntnvoo bo kadsnk
kadsnkok ok
ka bo rabocnód bbii qua cidkncnidorï
cidkncnidorï aso cidtndunkok. Sa adcua ad cuadtrdtroo
ad prasadcno ka udo gubtntu g ubtntukk ka cidf cidfudt
udtisis qua sa suparpidad
ad porta6 ab cidfudti ka bos adudcnocnidas jombokos, ab ka bos
adudcnocnidas ascrntos,
ascrnt os, bo ndtarsaccnód ka astis kis cidf cidfudtis,
udtis,
cid kn`aradtas cbosas ka vornodtas aqunvobadtas ad udi y itri
cosi. Ka asta giki poso kab ‒jombor-padsor‗ ob ‒padsor-baar-
ascrnmnr‗,, y sa
ascrnmnr‗ sahöd
höd aabb outir, ud udoo ato
atopo
po copntob
cop ntob poporo
ro îb sarï tig
tigor or
cidcnad
cid cnadcno
cno kkab
ab ‒‒posi
posi ka su jom jombo bo o bo ascr
a scrntu
nturo
ro ka su jombo
jo mbo‗‗, pir
afagpbi ad bo kabncniso afarcntocnód kab ‒knctoki ob okubti‗. Ab
cidtocti cid bi ascrnti, ad tikos sus `irgos, praciz y vuabti
occasnmba
occasnm ba pir aabb oku
okubti
bti cigp
cigpatadta,
atadta, as ndkns
ndknspadpadsomb
somba.a. A
Ass îb, kknca
nca
Badtnd, qunad, bbahoki ab gigadti, `ocnbntorï su posi o ud
kigndn
kig ndnii ndtabnha
ndtabnhadta dta ka bo badh
badhuouo asc
ascrnto,
rnto, ‒‒ndsap
ndsaporom
oromba ba kab kign
dnii ndtabnhadta ka su jjom
dn ombor‗
bor‗..
Cid mua
muadd jugir,
jug ir, P P.. Bu
Buccccnn dis nd`ir
nd`irgogo bis ras
rasubt
ubtok
okis
is ka ud
odïbnsns
odïbn sns qua pikrço cobn`ncorsa ka `rauknodi simr simraa bis jïmnt
jïmntis
is ka
bo pumbncnkok
pumbncnkok cidtagpirïdao ad @rodcno. Sa adcuadt adcu adtro ro obbç
obbç,, dis
knca, bo mösquako ka duavos rabocnidas cid bi irob y tiko udo
sarna ka fuahis ka `uarta cid ciddito
ditocnód
cnód nnkai-vn
kai-vnsuob,
suob, cuyos kknsnstotod
d
cnos sa okop
ok optod
tod astr
astracj
acjogogadta
adta o bisbis knvar
knvarsis sis hîdaris y ‒‒sum
sumcó có--
knhis‗ kab badhuofa, vibvnîdkisa ravabokiros ka bos tadkadcnos
avibutnvos octuobas.
oc tuobas. Oporaca osç tiko udo ud o sarna ka gikn`
gikn`nconcocni
cni
das hrï`ncos, ka goyir i gadir ngpir todcno, bnonsids, opóstri
ngpirtodcno,
`is ndkamnkis, ditocnidas `ognbnoras y piîtncos, i pir ab cidtro
rni mrutobgadta kn`aradtas, cuyos cidsacuadcnos y imfatnvis
jomrço qua odobnzor cid goyir pri`udknkok. O tiki asti sa
oÿokad, pir supuasti, bos obntarocnidas, fuahis ka pobomros,
idigotipayos irobas y obusnidas ascrntos, cid aqunvobadtas
atngibihnzodtas guy ‒ad ab onra‗, y ab racursi coko vaz gïs
`racuadta
`racuad ta o udo
u do cnar
cnarto
to ‒‒pnctihro`ço‗
pnctihro`ço‗ knracto, guy ‒axpras
‒axprasnvo‗
nvo‗,, ssnn
puaka
pua ka kacnrsa
kacnrsa.. Joy obbç g ot otar
arno
nobb ka ra`baxnód
ra`ba xnód simra ab asaspac
pactri
tri
nd`ndnti ka bos pisnmnbnkokas ka bo ascrnturo...
Nhuobgadta ndknscutnmba `ua bo raspuasto koko pir F. C.
Uabbot o bo prahudto6 ‒¹Uir kódka agpazor9‗. Ad a`acti, asta
outir
ou tir opirtó bos kn`aradtas ka`ndn
ka`ndncni
cnidas
das kokos pir bibiss bndhòns
bndhònstos
tos
simra ab hro`ago, i udnko
udnkokk gçdng
gçdngoo ka bo badhuo asc ascrnto
rnto‗‗ tigoko
tigok o
==

ad todti cóknhi i snstago ka snhdis. Kaska Moukind ka Ciur-


tadoy josto P. H. Hol, D. Cotocj y ab aqunpi JASI (kab cuob
`irgo porta F. C. Uabbot), posodki pir Uubhrog, X. Joos,
Jirafsn i F. Odns, sa jod pripuasti dugarisos ka`ndncnidas6
batro
bat ro,, aqu
aqunvob
nvobadta
adta ka ud `idago, snhdi
snhdi ka
ka kimba
kimba adtr
ad trok
okoo i snhdi
snhdi
outódigi. Di sa puakad saporor bos knstndtos ka`ndncnidas kab
hro`ago ka bi bi qua îstos
îsto s ngpbncod6 gïs obbïobb ï ka bis
bis göbtnp
gö btnpbas
bas tnpis
ka udnkokas qua prasadtod o prngaro vnsto bo goyirço ka bis
snstagos ka ascrnturo odtnhuis y gika gikardi
rdis,s, joy dotu
doturobg
robgadta
adta
poro
po ro coko udi ka abbis ud gikigiki aspacç`
aspacç`nci
nci ka opraj
op rajadk
adkarb
arbis,
is, udo
ud o
cidc
ci dcap
apcnó
cnódd ka cidfu
cidfudti
dti qua kama sar tigoko
tig oko ad cuadc uadto
to y pracn
soko, portn
p ortncub
cuborg
orgadt
adtaa ad bi qua sa ra`nara o bo ‒badhuo
‒badhuo ascrnto‗,
ascr nto‗,
ad todt
to dtii ‒‒dir
dirgo
go ka badhuofa raobn
ra obnzok
zoko‗
o‗ (cidc
(cidcapapcnó
cnódd ka F. Pocjal
Pocjal).).
vos6 iSahöd
mnad biF.ascrnti
C. Uabbot,
a stïï joy
ast sntuo `udkogadtobgadta
s ntuoki
ki ad pisncnód sacudkis
pisncnód sacudko obtardotn
korno
rno,
, i mnad
ad pisncnód ka nhuobkok y cigpbagadtornakok, tadkadcno gïs
ocaptoko octuobgadta. [odti ad ud cosi cigi ad ab itri, bis
gotncas puakad sar ngpirtodtas. Osç, bo hbisagïtnco ka
Jfabgsbav y Qbkobb di puaka cid`udknrsa, ad su pisncnód gotn
zoko, cid ab `idatnsgi ndtrodsnhadta ka @. ka Soussura i ka O.
Gortndat. Kab gnsgi giki, kab boki ka bis ‒outidignstos‗, ab
as`uarzi ka F. Odns pir cidcamnr bos udnkokas ka bo ascrnturo
`uaro ka tiko cigporocnód cid bo irobnkok di puaka sndi
ipidarsa ob outidignsgi rabotnvi ka D. Cotocj, poro qunad bo
ascrntu
asc rnturo
ro tnada
tnad a bo kimb
kimbaa pisnmnbnkok
pisnmnbnkok ka ka `udcnidor
`udcnid or cidfudtogad
cidfudto gadtata
cid boBuahi
irobnkok i ka godaro
ka astos ndkapadknadta.
ka`ndncnidas, cigi buahi ka bos knvarsos
cigudncocnidas qua sa as`irzorid pir tigor ad cuadto bos
kngadsnidas gïs i gadis axtardos axtard os ka bo badhuo, vornis iroki
ras omirkorid ab astukni aspacç`nci ka ud snstago ka ascrnturo
koki, astukni gnducnisi qua dndhudo axtropibocnód puaka ra
agpbozor.
O`rnco
O`r nco ad prng
prn g ar buhor6 S. Z.
Z. Motta
M ottastnd
stndn,n, oout
utir
ir ka bo mnmbn
mnmbni
i
hro`ço gïs rnco astombacnko josto jiy simra bis snstagos ka
ascrnturo o`rncodis, jnzi kas`nbor odta duastris ifis bis göbtn
pbas ndtad
ndt adti
tiss (gïs ka >5 rahnst
rah nstrok
rokis)
is),, pici
pici cidicn
cidicnkis kis i kascidi
cnki
cnkiss (y gïs
gï s i gadis kabnm
ka bnmarok
arokogogadt
adtaa nhdirokis) ka `nfocnód
`nfocnód ka
bos badhu
ba dhuosos qua sa jod
jo d sucaknki ad O`rnco,
O`rnco, y ka bis qua di `obto`o btodd
rostris a ndcbusi tastngidnis vnvis. Bis icupodtas di sóbi di
jncnarid doko pir ratadar i obadtor tobas ndncnotnvos, sndi qua
ndcbusi
ndcbu si bos ojihorid, pir bo `uarzo y ad bo gaknko ka sus gaknis, gaknis,
qua arod hrodkas.
=3

B-.

G. Ciyouk jo imsarvoki
imsarvoki ad dugarisis snstagos
snstag os varkok
va rkoka
a
ris ‒po
‒pora
ras‗,
s‗, curnisos ‒sng
‒sngatrço
atrços‗
s‗ ka coroctaras,
coroctara s, qua oyuko
oy ukodd o bo
gagirnzocnód. Sa troto ödncogadta ka bo `irgo ka bos batros,
pari a sto
st o `irgo
`irg o ngpbnco pir sç gnsg gn sgoo cnartis
cnar tis abaga
aba gadtis
dtis ka
faro
fa rorq
rqun
unzo
zocncnódód kab snstag
sns tagoo `idibó
`idibóhnc
hncii cirr
c irrasp
aspidkn
idknadta
adta.. Uikrço
Uik rço
`udkorsa, knca ab outir, udo suarta ka ‒tnpibihço ka bos ascrntu
ros ad `udcnód ka su hroki ka sngatrço‗. Asto sngatrço sa
bbogorï ‒ndtardo‗ sn di i`raca dndhöd vçdcubi cid ab snstago
`idîgnci
`idîg nci,, y ‒ax
‒axta
tard
rdo‗
o‗ ad ab cosi cidtro rni. Sngatrço qunara kacnr
cosi cidtrorni.
ad asta cosi ipisncnidas kuobas i göbtnpbas ad bo opornadcno
`çsnco ka tob
to b i cuob hro`ago,
hro`a go, raspacti
ras pacti ka tob itri. Osç,
Osç, ad tn`ndoh
tn`n dohj,
j,
bo udnkok hrï`nco hj sa ipidkrï ad su knmufi olj, d ob, j ow
y l, atc. G. Ciyouk cnto togmnîd cnartos sngatrços ka knvarsis
tnpis ad obagïd goduscrnti,
g oduscrnti, sarmni
sarmni goduscrnti, jamrai, snogîs,
ïroma, parso, turci, asqungob, atc.
J.roSîhund,
as crntu
ascr nturo auripais
a uripaispirraputo
suutoki
rap porta, sagomicó
kiss cig
ci i bis gïo sbis
bis gïs cigkis
cigpbaf snstagos
pbafis, ka
is, ab ndhbîs
y ab
ab `rodcîs, poro
po ro gistro
gi strorr cid
cid raspacti
raspacti o abbis
abbis ud `adógad
`adógadii tod
curnisi cigi ndtarasodta6 bi qua pikrço bbogorsa di bo jigi-
hro`ço, sndi
sndi bo nsihro`ço ka bos kiskis badhuos. Ab outir
ou tir jjoo rabavoki
vornis gnbas ka pobomros qua sa ascrnmad ka godaro astrncto
gadta nkîdtnco
nkî dtnco ad bibiss kis
kis snstagos, pari qua prasadtod
prasad tod do d o tu
turo
rob
b
gadta
gad ta udo
u do coro
cor o `ódnco
`ódnco rokncobgadta
rokncobg adta kn`aradta. Bi cuob, dis dis knca
knca
J. Sîhund, kamarço cidvadcardis kab jacji ka qua bo coro
g otarno
ota rnobb kab snhdi
snhdi di as doko
dok o ad sç gnsgo,
gnsgo, y qua sób sóbii cuadto su
coroo ‒icubto
cor ‒icubto‗‗, as kacnr su çdtngo
çd tngo rabocnód cid
cid su cirraspidknadta
cirraspidk nadta
`ódn
`ódnci
ci,, i tob i cuob `udcnód qua sa ba otrnm
otrnmuy (ad`iqua `ud
uyaa (ad`iqua `udcni
cnidodobb
ka bis snhdis).
C. Hruoz omirko pracnsogadta, o trovîs kab `rodcîs, ab
astukni knstrnmucni
k nstrnmucnidob
dob kab
kab ‒gir`ago
‒gir`ago ascrnti‗6
ascrnti‗6 bo hro`ço
h ro`ço ka duas
du as
tro badhuo jo tafnki o bi borhi ka bis snhbis dugarisos rakas
adtra
ad tra hro`ag
hro `agos os sngpbas
s ngpbas y cig
cigpbaf
pbafis,
is, ‒bozis
‒bozis qua cid`narad o astis
hro`ag os udo
hro`agos u do corho rabocnidob y, y, ad asta sadtnki, pbarîgnco‗
pbarîg nco‗.. Sa
cidstntuyad osç snstagos ka ipisncnidas vnsuobas adtra roknco
bas y karnvokis, osç cigi adtra bos knvarsos `ognbnos ka pobo
mros.
mro s. Asis ndkncnis praspr asad
adto
tod,
d, o trovî
tro vîss ka su vorna
vo rnakok
kok,, u d o
ditomba astomnbnkok, y puakad craor c raor a`actnvogadta
a`actnvogadta porop oro ab bactir
bactir
aspocnis ka sadtnkis
sadtnk is irnhndobas
i rnhndobas y pracnis
pracnisis.
is. Os
Osç¼ bos obtar
obt ardo
dodc
dcno
noss
ob / ou (cjo baur / cjouk), -ao
(cjobaur -aouu / -abba / -abnar (insaou, insabba, insabnar),
od / on N ond N o (sodt
(sodtî,
î, sond
sondî,
î, sond
sond,, sodntonra), atc., snd gadcnidor
gadcnid or
bos
bndiirakas
bnd ka bosi,`baxnidas
y `agadnd
`agadndi, sndh ubor varmobas,
sndhubor y pburob, bosvarmi
pbu rob, ab rabocnidas
varmi y ab suadtra goscu
ab sustodtnvi,
stodtnvi, bos
=;

ipisncnidas
ipisncnidas sagï
sagïdtn
dtnco
coss aadt
dtra
ra jigó`idis-jataró
jigó`idis-jataróhro`is,
hro`is, atc
atc.,., cid
cids
s
tntuyad poro ab jombodta-ascrntir udo varkokaro cigpatadcno
ki
kimb
kabmba,
a, cigporomba
cjndi, ad cnartis ospactis o bo kab jombo
pir afagpbi. jo mbodta
dta-asc
-ascrntir
rntir
@. Ciubgos,
Ciubgos, ou
outir,
tir, cid Ajbncj, kkaa bo ngp
ngpirt
irtod
odta
ta sç
sçdta
dtasns
sns ka
Xrntndh nd @icus (?>:3), aspacnobnsto ad fopidîs, dis opirto
kotis suhastnvis ocarco ka ka bo jnstirno ka asto badhuo6 jojoststoo ?:15
oprixngokogadta, ab fopidîs cidicço udo `irgo ascrnto cosn
titobgadta
titobg adta sap
saporo
oroko
ko ka su ``irgo
irgo jombok
jombokoo (as bi qua yyii bbogo
bbogorço,
rço,
sn ga
ga bi pa
pargn
rgnta
ta @. Ciubgos, bo ‒‒cu
cuor
orto
to sibucn
sibucnód‗
ód‗ ka bo aasc
scrntu
rntu
ro). Okagïs, axnstço ad bi ascrnti tiko udo hogo ka astnbis,
kaska ab cjndi cbïsnci josto ab fopidîs cbïsnci, y arod roris
oquîbbis qua pikçod utnbnzor cid cigiknkok astis snstagos,
todti
ngprasni
ngp gïsdodta
rasnido kn`çcnbas cuodti
dta ra`irgo qua bbav
hrï`nco arodoko
bbavokokaotnpi
comidi
comi adob`omîtnci.
bo îpic
îpicoo G Bofn
Gan
anfn
(?:0:-?
(?:0 :-?>?=)
>?=) tuvi ra
rasu
subto
btoki
kiss gu
guyy pisnt
pisntnvis
nvis y dito
ditombas
mbas ad gadis
ka udo hadarocnód, y snd qua ab puambi jumnaro tadnki qua
radudcnor o bi asadcnob ka su snstago, bi qua cidkuca o sarnos
ra`baxnidas o bo vaz taórncos, cubturobas y sicnobas simra bo
ndtaroccnód
ndtaro ccnód ad
adtra
tra ba
badhuo
dhuo y asc
ascrnturo
rnturo.. ^ @. Ciub
Ciubgos,
gos, opiyïdkis
opiyïdkisaa
ad asta ditirni afagpbi, sa kaknco o pracnsor cndci pudtis
taór
ta órnci
nciss asadcnobas poporo
ro uudd omirkofa ka bo asc
ascrnturo6
rnturo6 as dacaso
rn
rnii tigor
tigo r ad cuad
cuadto
to bos rabocnidas adtra
ad tra irobnko
irobnkokk y ascrnturo
ascrnturo<< bo
knocridço di puaka sar nhdiroko< bo knhbisno adtra badhuo y
ascrntur
asc rnturodi
dicnód o aspuaka
uudd co
cosi
si axtr
axtragi,
agi,snd
ndtarvadnr y sn
snd
d kukondtarvadnr
jocar guy parf
parfukncn
ukncnob<
o su ob<
vazasto
bi
ascrnti< tiko tairço ka bo ascrnturo kama tigor dacasornogadta
ad cuad
cu adto
to bis usis sicnibn
sicnibndhòç
dhòçstn
stncis
cis y cu
cubturo
bturobas
bas ka bo badhuo kab
kab
poçs
po çs cid
cidsnkaro
snkaroki.
ki.
Uir su porta,
port a, ab hrod bndhò
bndhònsto
nsto X
X.. Joos
Joos,, qunad jo pum
pumbnco
bncoki
ki
astis öbtngis oÿis ad Godcjastar tiko udo sarna ka imros
ra`arnko s o bi
ra`arnkos biss snstago
snstagoss ka asc
ascrntur
rnturo,o, radivodki osç ududoo knscnpbn
knscnpbn
do qua rao
raobg
bgadadta
ta bbii dacasntom
dacasntomo,
o, ttig
igóó ud pricak
pricakngnadti
ngnadti kns
knstnd
tnd
ti, qua pruamo cuïd rncos y knvarsos sid bos pisnmnbnkokas ka bi
ascrnti6 sa icupó
icupó kab primba go ka bo ascrntu
primbago ascrnturo
ro ka bi
biss dögaris. Ad
a`acti, tiki
(simra di kama ibvnkorsa
gikardos) qua absar
di puaka badhuofa ka bosAsgotagïtncos
sndi ascrnti. osç cigi ab
atdóbih
atd óbihii HiHiik
ikyy j o piknk
piknkii kacnr qu
quaa bo aasc
scrntu
rnturo,
ro, ka bo qua to
todtdtii
sa o`nrgo
o`nrg o qua as sacu
sacudko
dkorno,
rno, mnad pik
pikrço
rço sar, pir ab cidtrorni, ab
hroki gïs obti obcodzoki pir ab godafi jugodi kab badhuofa.
¹Cógi sa baad bis dögaris ad bos knstndtos badhuos9, sa
praa h u dt
pr dtoo X
X.. Jo
Joos
os.. ¹_uî snhdn`nco ab jacji ka qua ab ïro ï roma
ma,, pi
pirr
=1

afagpbi, ascrnmo ka karacjo o nzqunarko, pari bao, cigi disi


tris, bis döga
dögaris
ris ka nzqunarko o karacjo
karacjo,, umncodki bos kacados
(as kacnr bos
karacjo9 cibugdos
Sa puaka baar ka
ud bis dögaris
dögari gïsidi
paquaÿis)
ka tabî`idi
tabî` tod ti ka jocno
todti g od bo
odaro
aro
omstrocto, cigpuasto, ‒pbarîgnco‗ (tadnadki ad cuadto bo or
qunta
qu ntactu
cturo
ro raspactnvo
rasp actnvo ka bos cadtados, kacados, udnk
udnkokas),
okas), ci
cig
gi
ka godaro cidcrato, odobçtnco, ‒cadîgnco‗, cigi sa kabatrao
rçod bos batros ka udo snhbo6 S.D.C.@., pir afagpbi. Osç, puaka
baarsa bo sarna6 ‒3.?;.??0‗ yo sao kncnadki ‒tras‗, ‒cotirca‗,
‒cnadti knacnsîns‗, yo sao, cigi bi jocad jomntuobgadta bis
ndhbasas cid bis dögaris taba`ódncis, ‒tras‗, ‒udi-cuotri-udi-
udi-sans‗. Adcidtrogis osç, ad raobnkok, ab sçgmibi gnsgi ka
bis kn`aradtas dnvabas ka bacturo ka udo ascrnturo, sao îsto
ob`omîtnco i astî `irgok
`irgokoo pir snhdis-pobomros6 ¹s ¹saa baa
baa bat
batro
ro pir
batr
ba troo iykkaabis
cosis go
goda daro
ro cigpuasto,
gigadtis, ka bos sndtî
sndtîtnco9
tnco9 ¹^ pir
kis godaros9 Boquî di,
di, sahöd
prngaro bis
bis
poraca
gïs `ïcnb,
`ïcnb, po pororo bi
biss dögaris pir af afag
agpbi
pbi66 as bo bact
bacturo
uro odo
odobçtnco
bçtnco,,
cn`ro pir cn`rocn`ro.. ^ snd agmo
agmorhi,
rhi, as qunzï bo gïs kn`çc
kn`çcnb
nb ad bo ba
bactu
cturoro
cirrnadta, puasti
pua sti qua sa bo rasar
rasarvo
vo o bos po
pobom
bomros
ros kascidicnkos..
kascidicnkos...
‒Joy qua rraa st stntu
ntu nr o bo bndhòçstnco ab kig
kigndn
ndnii ka bo babatr
troo ‗,
knca
kn ca F. OdOdns ns.. Buahi
Buahi kkaa jom
jomar
ar axogndoki bos kkn`aradtas
n`aradtas oc octntu
tntu
kas pisnmb
pisnmbas as `radta o bo kuobnkok irob/asirob/ascrnti
crnti,, ab oouti
utirr pripid
pripidaa
ud gikabi bbogoki ‒outidignsto‗, cntodki o Qbkobb. Asta
öbtngi kacço oprixngokogadta qua di joy gïs rozód ad
rapricjorba
rapricj orba o bo irtihro`ço ddii tro trods
dscrnm
crnmnr
nr bo pridudcnoc
pridudcnocnód nód qua
bo ndvarso6 kaska ab gi gigadt
gadtii ad qua udo badhuo knspi knspida da ka ududoo
`irgo ascrnto
Jfabgsbav, kisabomiroko,
`irg
`ir g os ka sa ba kama o`actor,
bo axprasnód. cigio Pocjal,
Snhunadki bi suhnaraF.
Odnss tigo ad cu
Odn cuadto
adto ki
kiss dirgos, bo ‒‒dirg
dirgoo as
ascr
crntu
nturo
rorno
rno‗‗, qua
kafo ad cnarti gigadti ka ‒agpbaor snhdis ka snhdis‗, poro
raprasadtor ‒snhdis ka cisos‗. F. Odns sa as`uarzo buahi pir
g istr
istror
or bbii qua sarçod udnkokas qua di tigod ad cu cuadto
adto gïs
qua bi ascrnti, ad ab gorci ka udo hro`agïtnco outódigo 6
udnkokas
udnko kas ob`omîtncos, axtroob`om
axtroob`omîtncos,
îtncos, bihihr
bihihrogos.
ogos. [ob pr prica
ica
kngnadti,
kngnadt i, qua puaka cidsnkarorsa cigpbagadtorni y ötn ötnbb (ad ab
cosi ka mösquako ka kascn`rognadti ka bis abagadtis ka udo
ascr
as crntu
nturo
ro kasc
kascidicn
idicnko,
ko, pir afa
afagpb
gpbi)
i) pikrço pi
pidar
dar ad avnkadcno,
snd racurr
rac urrnrnr o bi irob
irob,, cnartos rahu
rahubornkokas
bornkokas nndtrçdsac
dtrçdsacos
os ka tnp
tnpii
knstrnmucnidob.
J. Nmrojng, pir su porta, sa icupo ka bo sngpbncnkok
oporadta (y adhoÿiso) ka bo ascrnturo cidsidïdtnco ïroma.
¹Sngpbncnkok
¹Sngpbn cnkok ad bo bacturo
bacturo99 Cna
Cnartog
rtogadta
adta di
di,, koki qua as `uadta
=0

ka nddugarombas ogmnhòakokas ad ab cosi ka qua `obtad bis


snhdis knocrçtncis
knocrçtncis,, ad portn
po rtncu
cubo
borr simra
simra bos vi
vicobas
cobas mravas, bi qua
icurra
Sahöd guyab outir,
o gaduki
g aduki
udo sngpba
ad
a d bis
bis parnókncis
parn
ignsnód
ókncis ykabisudbnmris
bnmris
pudti
poro
po ro
simra
okubtis.
okubti
udos.
cidsidodta mostó poro qua ud irokir bayaro qua sa ‒gutnbomo
saxuobgadta‗ o bis socarkitas, cuodki ad raobnkok ¡sa bis
‒cadsomo‗!... ¹Sngpbncnkok poro bo ascrnturo9 As varkok, pari
cigpadsoko pir udo suarta ka knvircni adtra ab bicutir y su
badhuo ascrnto, yo qua, sahöd J. Nmrojng, bo goyirço ka bis
ascrntiras (a(abb :5%
:5%) di bihro
bihro mu
musco
scorr uudo
do pobom
po bomroro ad ab kn
knccni
ccnidor
dorni
ni
snd kn`ncubt
kn`ncubtok,
ok, irkadoki pir roçcas.roçcas. ¹S¹Saa tro to raobgadta,
raobg adta, ad asta
cosi, ka udo ascrnturo ‒ob`omîtnco‗, i cuodki gadis ka udo
ascr
as crntu
nturo
ro ‒cadîg
‒cadîgnco‗ nco‗,, as kacnr qua joca omstroccnó
omstro ccnódd kab sadtnki9
Bo bacturo hbim
hbimobob,, oba
obadto
dtokoko pir bi
bis pricakngn
pricakngnadtis
adtis odcastrobas
odcas trobas
ka adsaÿodzo,
pora
poracaca sar
s ar pprak oöd
rakig
ignd utnbnzokis
ndod
odtata.. Uorok adófnc
Uo rokóf abncog
cidfudti
ogad adta kab
ta gudki
ta,, asta
as ob`o mati,ïroma,
ob`omati , guy
próxngi o bo ‒bngp bngpnkaz
nkaz trtroo d s p o r a d ta
ta‗‗ kab prng
p rngarar ob`omati
ob`o mati `adn
cni, as hadarokir (o somnadkos) ka hrod dögari ka ogmnhòako
kas.. ¹Di
kas ¹Di ssid
id îstos,
îsto s, ci
ciggi bi suhnara
suh nara J. NmrojnNmr ojng,
g, `uadta
`ua dta ka piasço
piasço
y pripnos ka tiki badhuofa9 Bis primbagos ka rabocnidas parsi
dobas, cubturobas, rabnhnisos cid bo ascrnturo, qua di kamad
sumastng
sum astngorsa
orsa,, sid cirrimir
cirrimirokis okis pir itri itri afagpbi
afagpbi,, pripircnido
ki pir @. Kasmirkas6 bis hobis, qunadas cidicçod bo ascrnturo y
di bo utnbnzomod, pirqua ba tagçod...
Opiyïdkis
Opiy ïdkisaa ad bo kascrnpcnód
kascrnpcnód ad tîrgndis tîrgnd is ka ‒pbu‒pburns
rnsnsta
nstago
go‗‗
jacjo poro ab `rodcîs, C. Murnkodt kastoco, cid fusto rozód,
josto
tnpis kaquîhropudti
hro`ag
`agosospikrço
coko varabocnidorsa
cok o vaz z cid ud odïbns ab ns
odïbnsns
od ïbnsns ka irkad ka knocródnci,
kn`aradtas
knocród nci,
kidka adcuadtro sus roçcas. Bo cigpbafnkok privnada pracnso
gadta
gad ta kab jacji
jacji ka qua ad bo goyirço g oyirço ka bi biss cosis,
cosis, coko udnko
ud nkokk
as o bo vaz ‒cadago‗ y ‒pbarago‗, y sa prasadto, ad rozód ka su
`udcnód,, ad vornis dnvabas o bo vaz.
`udcnód vaz. @abnz
@abnzgadta
gadta,, asto
as to cigpbafnkok
as cigpadsoko
cigpads oko pir udo ud o `uart
`u artaa cijasnód
cijasnód kab cidfudti ka ka rakas, bi
qua parg
p argnta
nta cid
cidstntu
stntunr
nr ad ab cid
cidfudti
fudti ud döcbai
döcbai snagpra vnvinvi ka
rabocnidas cijaradtas
cij aradtas y `udcnidobas‗.
`udcnidobas‗.
Bo ndtarvadcnód ka D. Cotocj sa as`uarzo pir opirtor
opi rtor udo
u do
vnsnód ka cidfudti simra ab asto
astoki
ki octu
o ctuob
ob ka bos ra`baxnidas
ra`baxnid as simra
biss snstagos
bi snstag os ka ascrnturo6
¹_uî as udo ascrnturo, ad prngar buhor9 Qdo ascrnturo as
udo suarta ka ‒badhuofa ortn`ncnob‗, y sa troto ka ud `adógadi
rabotnvogadta racnadta. Ab badhuofa irob, snd sar tod odtnhui
cigi ‒ab jigmra‗, cigi suaba kacnrsa (pari ¹quî as ab jigmra
=8

gnsgi9 ¹O portnr ka quî gigadti sa puaka kacnr qua sa troto


ka ud jigmra, pracnsogadta9), sa ragidto, sahöd tiko primo
mnbnkok
mnbn kok,, o bi qua sa kad kadignigndo do jigi sopnads, as kacnr o gïs ka
?55.555 dtocnód
ngpbagadtocnód
ngpbaga oÿis, pari
ad to gucjos
todt
dtii qua sns atopos
snstag
tagoo kajodsnhkamnki
snhdis
dis irho pracakar
irhodnzoki.
dnzoki. Ka sub
Kab
gnsgi giki, kama kacnrsa cborogadta qua udo ascrnturo, tob
cigi bo adtadkagis disitris, jo snki ab prikucti ka ud borhi
todtai, cuyos atopos prabngndoras jomrï qua katargndor ka
godaro
go daro gïs prac pracnso
nso..
Sao cigi `uara, bi qua oporaca ad cnarti gigadti cigi ab
posi crucrucnob
cnob ka bo pr praj
ajnsnsti
tirn
rnoo o bo jnst
jn stir
irno
no,, poraca
por aca joma
jo marsrsaa
kasorribboki kaska ab cignadzi cigi snstago ka snhdis irhodn
zoki. Sa troto, puas, ka ndvartnr bo vnsnód trokncnidob ka bo
jnstirno ka bos ascrnturos, simra tiki pirqua duastris cidicn
gnadtis sid suscaptnmbas ka sar gikn`ncokis pri`udkogadta
pir
prnga
prn bisriska
garis kascu
rascumr
rasu mrngn
subt ngnadt
btok isadtis
okis kaisbisadtro
cursi
tromo fiss(sa
mofi oc
ocom
simra omod
bisodpuamb
ka pu
pumb
ismbnc
puambis ncor
kaborvobis
vobba
bba
kab Ndki, qua sahöd bos avnkadcnos utnbnzomod yo bo ascrnturo
¡joca cndci o icji gnbadnis!).
Joy qua kacnrbi cborogadta6 osç cigi ud bndhònsto di
puaka
pua ka cicids
dsnknkar
aror
or bos
bo s bad
badhuhuos
os gï
gïss o dtnh
dt nhuo
uoss cicig
gi ‒prn
‒prng
g or
orno
nos‗
s‗
(ad ab sadtnki ka ‒prngntnvos‗, sngpbnstos, tirpas asmizis ka
duastros badhuos octuobas), kab gnsgi giki kama racjozorsa
titobgadta bo `ogiso a ndhaduo ‒tairço ka bis astoknis‗ ka
kasorribbi ka bos ascrnturos, tairço oöd ad vnhadcno, y qua
cidsnkaro cigi ‒prngornis‗ i ‒prngntnvis‗ bis prngaris snsta
gos hrï`ncis
hrï`ncis oporacnkis ad bo jnstirno. Uor U oroo bos badh
badhuos
uos irobas,
bi cidtro
cidtrorni
rnqua
rnq uazo rni as bi varkokari6
zo `omubiso< ndcbusi ab astis odtnhui
odtnhuis
ab `rodcîs, s sns
snstag
pir afag tagos
afagpbi,
pbi, os sid
qua sisad as`u
ka ud
udoo
as`uar
ar
zo pir rnvobnzor cid abbis, oporaca cigi udo tirpa ngntocnód...
Sahudki pudti6 Asto vnsnód duavo, kabnmarokogadta di
bndaob kab posoki, kamarço opiyorsa ad ud udoo tairç
tairçoo cigpb
cigpbafnzoko
afnzoko
ka bis `udkogadtis hadarobas ka asis ‒badhuofas ortn`ncnobas‗
qua sid bis snstagos ka ascrnturo. Cigpbafnzoko ad kis sadtn
kis6 ad bos rabocnidas qua tafad kurodta hrodkas sahgadtis ka
tnagpi ci
cidd ab badhuof
badhuofaa `idî
`idîgn
gnci,
ci, kab qua o bo vaz sa ocarc
ocarcod od y sa
obaf od prihras
obafod prihrasnvogadta<
nvogadta< y ad bis
bis snstag
snstagos
os gnsgis, cuyo
cuyoss hro
hrod
d
kas bçdaos sa cruzod pir udo sarna ka rabocnidas y ipisncnidas
ndtardos qua vod o gubtnpbncor ad bo gnsgo gaknko sus bozis
cid boBiirobnkok.
qua as sah uri as qua fo
sahuri fogg ï s jjod
od tadnki obh
obhii qua var ci
cidd
itris ndvadtis jugodis qua sa huorkod ad vntrndos, `uarod
=:

îstis bis snstago


snsta goss ka ppasis
asis y gaknkos, i ndcbusi jiy bi biss kascumrn
kasc umrn
gnadtis gïs `omubisis a`actuokis ad duastros sicnakokas (snd
kuko, josto kidka sa puaka fuzhor, dn snqunaro bo kab racnadta
irkadokir).
tob‗
to b‗ kab
kab badhuofaBo ascrnturo
jugodi,assuastrnctogadta
jarrog
jarr ognad to ab
nadto ‒cigpoÿari
prnvnbahnoko,
prnvnbahn gad
oko, y doko
as gïs rnkçcubi
rnkçcubi qua craar qua tob sipirt
sipirtaa kab padsognadti
padsogna dti puako
sar fuzhoki cid cid tod
to d to bnharazo ci
cig
gi sa bi joca jo j o st
stoo ab prasadta.
prasadta .
[arcar
[arc ar pudti6 ¹_u¹_uîî sid astis ssnstag
nstagos os ka snhdis9
snhdis9 Bo ödnco
tairço `acudko, copoz ka omorcor ab omirkofa ka cuobqunaro ka
bos ascrnturos odtnhuos i gikardos (y, cigi ad tiko tairço,
jomr
jo mrïï pir cnarti cidtroafagpbis y aaxcap xcapcnicnidas
das),
), as bo kab corïc
tar gnxti 6 poropo ro sar cidsnkaroko, tiko ascrn a scrntur
turoo kama sar ci cidc
dca
a
mnkoo `ud
mnk `u d k ogad
og adtotobg
bgad adta
ta cig
cigii ud
u d pb
pbur
urns
nsns
nsta g o. ¹_uî snhdn`nco
tag
asta tîrgndi9 [ogmnîd ad asta cosi kama opaborsa o bis bihris
ka ud snhbi ka ndvastnhocnidas bndhòçstncos6 bis snstagos ka
snhdis
snhd is ka bisbis qua ab jigmra
jigmra sa snrva di di tnadad
tnada d ddokokoo ka sngpbas
sngpbas
‒gïqundos‗, `çsncos u irhïdncos. Sa troto, pir ab'cidtrorni, ka
cidfudtis gïs i gadis outódigis ka pricasognadti ka bo
nd`irgocnód, cidactokis adtra sç ka godaro `baxnmba, sahöd bos
dacasnkokas, pari togmnîd, bi qua di joca dndhudo ‒gïqundo‗
j o sto
st o ojiro,
oji ro, copocas ka cigp cigpirtorsa
irtorsa cig
cigi itris todtis
todt is ‒góku
bis‗ ndkapadknadtas, y simra tiki ka nr opradknadki y craodki
bos duavos sndopsns qua sarïd bu buah
ahii astomnbnzokos y pos posorïd
orïd o
bo gagirno pri`udko. Bo ascrnturo omravo ad bos copocnkokas
bndhòçstncos ad tiko su axtadsnód, y bas bas rastntuya
rastntu ya udu d ngpirtodta
ngpir todta
‒supbagadti ka obgo‗. Ogmis snstagos sa opiyod y sa cigpba
tod, ytodsarço
vos, kn`çcnb sid
ndgadsos katargndor sus ad
udo y itro raspidsomnbnkokas raspactn
ab mohofa ndtabactuob kab
jigmra gikardi.
gikardi.
D. Co
Coto
tocj
cj racu
ra cuar
arko
ko,, ad sans pudtis
pudt is,, su pripno
pri pno ka`ndncnód ka
bo ascrnturo, tadnadki ad cuadto bos jnpótasns pracakadtas6 sa
tr
troo to ka snstagos ka snh
snhdi
diss obtogadta
obtogad ta irhodnzokis, copocascopoc as ka
trodsgntnr cuobqunar gad gadsofa
sofa cigudncotn
cigudncotnvi vi ad sus pprndcnpobas
rndcnpobas
abagadtis< ortncubokis, cigpuastis ka udnkokas knscratos y
ormntrornos, ad ab gorci ka ud udoo bad
badhuo
huo ko
kokoko . Sa tr
troo to adtidcas
adtidcas
ka ud badhuofa,
badh uofa, qua abbo kadigndo
kadignd o badhuofahro`îgnci (BH) pir
ipisncnód
ipisncnód oobb badhuofa `idîgnci (B@). Ogmis badhuofas sid cig
pb
pbag
go,agad
iadtor
torni
mnad nis.
s. godaro
ka Uu
Uuak
akad
ad cidcigntodta,
`u
`udc
dcni
nido
dorr i mnad
mna
addabkasadi
g oka
d ar
aroo ou
udooutó
tódi
sibodiy
gnsgo badhuo qua rasubto
rasu bto osç trods`irg
trods`irgoko
oko y adrnq
adrnquacn
uacnko6
ko6 as bo
tairço ka BZBadhuo prngo).
=>

Bo ascrnt
asc rntur
uroo oct
octuo
uobb as, kkaa tik
tikis
is bi
biss snsta
snstago
goss sa
sagn
gnibó
ibóhnc
hncis
is,,
ab ödnc
ödncii qu
quaa jo tigoki prïctncoga
prïctncogadta dta tikos sus coroc
coroctarçstncos
tarçstncos
asadcnobas kab badhuofa doturob, cid kn`aradcnos, as cbori, pari
ka gik
gikii qua
asadcnobas sao, bi rapn
cuobqunar rapnti,
ti, copoz
gadsofa kaka
udocigud
cigudncor
badh
badhuoncorkoko.
uo ad susUuas
abaga
abagadtis
dtis
sóbi
sóbi as
copoz ka jocarbi bnhïdkisa o udo u do badh
badhuo
uo koko< ka itri g gik
iki,i, sa
coaa ad bo sagosnihro`ço
co sagosnihro`ço.. OsOsç, bnhoko o udo badhuo, astracjog
astracj ogadad
ta vndcuboko
vndcubok o o abbo, di pikrï prikucnr taxt taxtis
is ka cnarto oogpbntuk,
gpbntuk,
cuobasqunaro saod, ad tikos cnrcudstodcnos (snstago hadarobnzo
ki) snd tigorba ad prîstogi togmnîd tikos bos coroctarçstncos
aspacç
asp acç`nco
`ncoss kab snhd
snhdii ad aso badhuo, ad po portncu
rtncubor
bor sus coroc
coroctaras
taras
ka abagadti ormntrorni, knscrati y ortncuboki.
Ad cuo
cuodti
dti ob hro`ago
hro` ago,, as aavnkad
vnkadta
ta qu
quaa di as só
sóbi
bi ‒cadîgnci‗
(`idihrïgnci), y puaka sntuorsa ad vornis dnvabas. Ad asti as
dacasorni otadkar ob corïctar gnxti di sóbi ka bis snstagos
auripais,
g ota rno kasndi
otarno ccnadtogmnîd
cno ka boka
nadcno bis snstagos
ascrntur
ascrnturo, kabs gudki
o, kamagi
kamagis afor kaadtari.
kkafor Ad-
sar auri
auri-
cadtrnstos, y cidcamnr `ndobgadta udo ka`ndncnód kab hro`ago
qua puako
pua ko ssotns
otns`oc
`ocar
ar o uudd cjn
cjndi,
di, pir afa
afagpb
gpbi,
i, y di
di axcbunr itros
badhuos, bo hrod goyirço, o kacnr varkok. _ua puako ndcbunr
togmnîd bis snstagos gïs odtnhuis, cudan`irgas, ahnpcnis,
goyos, oztacos, atc., osç cigi bis snstagos octuobas gïs axótn
cis,
ci s, y avadtuobga
avadtuo bgadtadta bis snstagos qua di jo jodd snki oö
oödd kascn`ro
kis.
ki s. Dacasntogis adtidcas udo u do cidca
cidcapcn
pcnód
ód ogp
ogpbnobno y pba
pbadog
dogad
ad
ta ndtahrokiro ka bo udnkok hrï`nco gçdngo, bi qua sa puaka
bbogor bo hro`agi
hro`agibihço
bihço hadarob
hadarob..
]ncos firdokos, puas, ad bos qua sa kascumrnrïd gïs
prah
pr ahuu dud
tuyad tos
to spos
o mina
posi nart
rtos
os qua
ngpir
ngpirtodta rasp
ra jocno
todta spua
uast
stos
boosabom
y qua,
abomiro snd
snód
irocn d aagmor
cnód gmorhi,
ka udohi, ci
cids
dstn
varkokatn
v arkoka
ro tairço ka bo badhuo ascrnto.
Dnd
D ndoo Cotocj
35

APIBQCNID KA BOS [AI]NOS


KA BO ASC]N[Q]O, ASC]N[Q]O
^ SICNAKOK
?
Bo pratadknko cid`usnód ka bi
ascrnti
ascr nti y bi irob ad bos tairços
bndhòçs
bndh òçstnco
tncoss ka bo Odtnhòakok
@rodhinsa Kasmirkas
(Qdnvarsnkok ka Uintnars)

]asugad

Cidtro bo nkao ogpbnoga


ogpbno gadta dta kkn`ud
n`ud knk o ka qua bis odtnhui
odtnhuiss (hr
(hrna
nahi
hiss
y bot
botndi
ndis) s) ‒c i d `u
`udd k ço
çodd ‗ bi ascrnti
ascr nti y bi irob, sa kasao
kas ao g istr
is tror
or qua
qu a ad bo
Odtn
Od tnhò
hòakakokok , bo ra`baxnó
ra`b axnódd simra ab badhu
ba dhuofa,
ofa, sn mnad
mna d ppbo
bodt
dtao
ao pir
pi r ud boki bo
prni
pr nirn
rnkk o k cridibóh
crid ibóhnconco y bóhnco ka bo ir irob
obnk
nkok
ok y,
y , pi itrii, udo rabotnvo
p i r ab itr
outidigço ka bo ascrnturo, socó pbadi privacji ka bo nkao ka qua bo
ascrnturo ko udo ngohad o bo vaz dacasorno y su`ncnadta kab badhuofa
jugodi, cidcamnki cigi vix scrnptnbns, viz ascrnmnmba pir sar rocnidob y
ortncuboko.

Ad asto cigudncocnód ga pripidhi vibvar mravagadta o


bis irçhadas ka bo `ogiso ‒cid`usnód ka bi ascrnti y bi irob‗
coroctarçstnco ka tiko udo borho trokncnód hrogotncob y qua bo
bndhòçstnco gikardo jo crntncoki vnvogadta. Jombogis ka bis
irçhadas,
irçhada s, as kacnr bo Odtnhòakok,
Odtnhòakok , qua dis jo bahoki bahoki Rg&Rg&hro
hrogïgï
tnco y di udo bndhòçstnco, bi qua di jo kafoki ka tadar sus
cidsacuadcnos
cidsacu adcnos.. Ad a`a`ac
acti,
ti, bo hrogïtn co, hroggotnla, hroggo-
hro gïtnco,
tnco, as ad prndcnpni bo cnadcn
cnadcnoo ka bos batros,
batr os, ab opradknzofa
oprad knzofa ka bo
bacturo
bac turo y bo aascrn
scrnturo
turo,, buahi bo cnadcno
cnadcno ka bibiss cidfudtis
cidfudtis ka batros,
batros ,
as kacnr
kacnr bis
bis taxtis,
taxtis, y,
y, josto
jo sto ad su `irgo rabotnvogadta
rabotnvog adta racnadt
racnadtaa
ka cnadcno ka bo badhuo, quako bnhoko `udkogadtobgadta o bo
badhuo ascrnto. Asta
A sta ‒prastn
‒prastnhni
hni ka bo ascrntu
asc rnturo‗
ro‗,, ast
astoo ‒tnro
‒tnrodç
dçoo ka
bo batro‗ pravobacnarid kurodta snhbis, ndcbusi ad bis gafiras
outiras< Soussura pikço oöd ndknhdorsa pir abbi, cigi ka udo
ndcigpradsnm
ndcigpr adsnmbaba omarrocnód ad bo qua jomçod ndcurrnki sus gïs
hrodkas prakacasiras6 ‒Dn ab gnsgi Mipp jo jacji udo cboro
knstndcnód adtra bo batro y ab sidnki< bayîdkibi, pikrço craarsa
qua udo badhuo as ndsaporomba ka su ob`omati‗. (\?>?0W6 ;0).
Mipp
Mi pp,, y gucjis itris,
itris, arod
ar od ad asta
a sta pudti
pu dti bis jarakaris ka bi biss
33
odtnhuis, hrnahis
hrnahis y botndis, adtra
ad tra bis
bis cuobas
cuobas sa adcuad
adc uadtrod
trod guy
o gaduki osarcnidas
o sarcnidas kascidc
ka scidcartodtas,
artodtas, kab tnpi6
tnpi6 ‒‒bo
bo viz
viz jug
ju g od
odoo
astïï cidstntunko
ast cidstntunk o ka batros
bat ros‗‗ (hroggoto, bnttaroa). ^ snd agmorhi,
coa pir su pasi qua qunadas ascrnmçod astos `rosas di sa ngohn
domod qua afîrcntis ka paquaÿis snhdis dahris sobçod ka bos
micos jugj ug odos
od os,, cigi
cigi bis knok nogg odta
od tass i bis sopis
sopi s ka bis cuadti
cu adtiss
ka joko
jo kos. s. ¹_uî quarço
qua rçodd kacnr,
kacnr, y pir quî bi kacçod osç9 As A s bi qua
qunsnaro trotor ka pracnsor.
Ad prngar buhor, knrço qua di sa puaka ocusor o bis
odtnhuiss ka udo
odtnhui ud o craadcno
craadcno ndhaduo
ndhadu o ad udo ud o nkadtnko
nka dtnkokk ka bibi ascrnti
ascrnti
y bi irob. As bi qua sa avnkadcno ad bis dugarisis taxtis qua
tnadad pir imfati bo ascrnturo. Asto as snagpra cidsnkaroko ad
sus rabocnidas cid cid bo badhuo jombok
j omboko,
o, snd bo cuob di di as doko
do ko gïs
qua ud knmufi kasprivnsti ka sadtnki< pari bo ascrnturo di sa
cid`udka cid cid bo badhuo
badh uo jomboko
jo mboko<< tiki
tiki bbii cidtrorni. Hrod
Hr od dögari
dö gari
ka taxtis pidad ab ocadti ad bo prnirnkok, bo ndkapadkadcno y
togmnîd bo suparnirnkok ndtrçdsaco ka bi irob. As kagosnoki
imvn
im vnii qua sa jombo
jo mbo odtas
od tas ka ascrnmnr. Uari bis bis odtnhuis
odtnhu is sistnadad
si stnadad
okagïs qua bo ndvadcnód ka bo ascrnturo as pistarnir o bo
oporncnód kab kab badhuofa, oud cuodki,
cuodki, poro
p oro obhudis, sa pnarko ad
bo dicja ka ka bis
bis tnagpis. Ad bis cuokris qua troz tr ozod
od bo avibuc
avibucnód
nód
ka bo jugodnkok,
jugo dnkok, bo ascrnturo astï as tï ad ud buhor kastocok
kastocoki, i, pir
cnarti,
cnarti, pari
pari kaspuîs kab badhuofa,
badhuofa, ob qua tnada qua rapr ra prasa
asadto
dtorr
cigi ödnco `ndobnkok.
Ad asto parspactnvo ka bo raprasadtocnód,
raprasadtocnód , kab gika gikabibi y bo
cipn
ci pno,
o, bo
bo ascrnt
a scrnturo
uro di tnada
tnada itri gîrnti qua sar uudo do `idihro
`idihro`ço`ço
tod axocto, tod trodsporadta cigi sao pisnmba. Nbustrorî asto
nkao cid ab afagpbi ka bo trokncnód irtihro`nsto botndo qua
sistnada, goyirntornogadta, qua joy qua ascrnmnr ‒cigi sa
jombo‗6

Ad
joy gn
quaipndnód,
as crnmnrastngi
ascrnmnr qua,o sobv
cid`irga
cid`irga sobvi i axcap
bbii qua axcapcncnód
ód sodcnidok
sa pridud sodcni
p ridudcno. Adddoko
cno. A a` o ti,
a`ac pir
pi rababpopab
acti, uusi,
si,
ka bos batros as cidsarvor bis sidnkis y rastntunrbis o bis bactiras
cigi
cigi ud kapósnti<
kapósnti< pir bbii tod ti, kamad
k amad rap
ra p ras ad tor bi qua tadhogis
tadhog is
qua kacnr. _undtnbnodi, ?, 8, 35.

Ka obbç sa kaspradkad göbtnpbas pripuastos a ndtadtis ka


gafiror bo raprasadtocnód hrï`nc
hrï`nco6
o6 batros supbaga
supba gadtornos
dtornos ndvad
ndv ad
toko
to koss pir abab agparokir
agparok ir Cboukn
Cboukni<
i< pripuastos
prip uastos poro
p oro bo ditocnód ka
ka
bos codtnkokas snbïmncos, bis ocadtis, bo adtidocnód< as`uarzis
por
p oroo ta
tadd ar ad cuad
cu adto
to bo vornocn
vor nocnód
ód kab sidnki ad bo cokado
cok ado
jomboko, kaska Cncaród, qunad ascrnmço Gonn Gonnoo cid kis N, hunïd

3;
kisa pir ab iiçk
kisa çki,
i, j o st
stoo C
Cîsor,
îsor, qqunad
unad pripi
pripidçodço asc
ascrnmnr
rnmnr ab had
hadntnvi
ntnvi
ka Uigpanus cid tr traa s N, Uigpannn, y j o stost o P
Parrnus
arrnus @boccus, qunad
jomrç
jo mrçoo quarnki rap raprarasasadt
dtor
or ab adgukacngnadti kkaa \\g gW ob `ndob
`ndob kkaa
ppob
obom
omro
ro ascrnm
ascrnmnadk
nadkii só sóbi
bi bo gngnto
tokk ka bo babatr
troo G6 ].
Uari asto tadkadcno adcuadtro y racidica sus pripnis
bçgntas. Qdo trodscrnpcnód `idîtnco gubtnpbncorço ad vodi bos
knstndcnidas gïs `ndos6 di bihrorço qua bo ascrnturo nhuoboro o
bo pobomro vnvo. Cosn tiki bi qua sa iya puaka posor o bo
ascrn
as crntur
turo,
o, i pikrço ppos osor,
or, sn sa bo par`accnidor
par`accnidoro, o, pari quako ob obhi
hi,,
bo ‒vi
‒vizz ob
obto
to‗‗ kab oct
octii ödnc
ödncii ka jomjombobo qua as ppororoo bis odtnhuis
odtnhui s ud udoo
fiyoo ka nd
fiy ndas
astng
tngomomba
ba vobir. Ui Uirr sa
sarr of
ofad
adoo o bo d o tuturo
roba
bazz o ka bboo
ascrnturo,
ascrntu ro, bo raprasadtoc
raprasadtocnód nód par`acto
par`acto as nhuobgad
nhuobgadta ta ndötnb6 duas
tris ou
outira
tirass kncad ob raspacti qua sa puaka cid`nor ad ab bac bactir.
tir.
Ad a`act
a`acti,
i, bo aascr
scrnturo
nturo rap
rapras
rasadadto
to bi qua joy ad cigö cigödd ad tikos
bos vic
vicaas qua jo jombo
mbodd bo gnsgo badhu badhuo, o, y aabb bact
bactir
ir rastombaca
rastombacarï rï
outigïtncogadta ad su pripno viz bo ospnrocnód i bo codtnkok
qua didi sa jumna
jumnarodrod trodsc
trodscrnpti.
rnpti. Ad todtodtiti ab ascrntir y ab bact bactir
ir
cigportod bo gnsgo badhuo, di as dacasorni ud nsigir`nsgi
par`actii ka bi asc
par`act ascrnti
rnti y bi iro
irob,b, y bo `irgo asascr
crntntoo suh
suhnar
nara,
a, gï
gïss qua
raprasadto, udo `irgo irob yo cidicnko.
Uoro prisahunr cid gn afagpbi ka bo hro`ço botndo6 bis
botndis somad guy mnad qua bo ascrnturo puaka `udcnidor snd
po
p o so
sorr pir u d o ra rapr
prasasad
adto
tocn
cnód
ód ka bi ir irob
ob tîtîrg
rgnd
ndii o tîtîrg
rgndndi,
i,
oudqua
oudq ua gïs di `uaro pirqua tnadad tiki ud ssnstago nstago ka omravno
omravno
cnidas a ndcbusi ka astadihro`ço. Qdo omravnoturo, bo ndncnob ka
ud digmra, pir afagpbi, di ragnta o ud sidnki, cid`irga ob
prndcnpni
prnd cnpni ob`o
ob`omîtnci
mîtnci,, sndi o ti tiko
ko uudo
do p ob
obom
omroro,, qu
quaa tna
tnada
da ok
okagagïs ïs
`irgos vornombas6 sahöd bis cidtaxtis, G. sa baarï Gorcus,
Gorci,
Go Gorcn.. . Sa jo bbahoki o vacas oud gïs bafis. Osç,
rci, Gorcn...
Uigpayi, cuodki praporomo bo ndscrnpcnód ka su taotri, y
kamnadki
cistugmra,gadcnidor
di somço snqua
di jo aroqua
jomço
mço códsub pir tartnug
ascrnmnr tarcaro códsub
vaz, ubsahöd
códs bo
i tartni
códsub< ka jacji sa trotomo ka ud pudti ka sndtoxns `bitodta.
Buahi ka cidsubtor somnis cuyos ipndnidas knvarhçod, Cncaród
targndó pir ocidsaforba qua di ascr nmnaro dn tartnug dn tartni,
ascrnmnaro
sndi sibogadta bos cuotri prngaros batros, [A][.6 osç sa vaço
guy mnad bo cis
ciso,
o, ras , bi qua ooquabbi
quabbi qu
quarç
arçoo kacnr, pari bo `irgo
ad qua jomço
jom ço qua kac
kacnrb
nrbi,
i, bo knctni varmn, pargodacço ndkatarg n
doko (Oubi Habni, Dicj
Dicjas Otnc os,, ?5,?, 8).
as Otncos
As cbori,
cbori, puas
puas,, qua bo asc
ascrntur
rnturoo tnada ccnarto
narto outidigço, sn
di raspacti ka bo irobnkok,
irobnkok , cuodki gadis raspacti kab prndcnpni
prndcnpni
ob`omîtnci.
ob`omîtnci. Ob
Obhudis
hudis outi
outirasras oprivac
oprivacjodjod as
astoto cigpri
cigprimocn
mocnódód pri
31
pidnadki u tnbntn bnzo
zorr bi asc
ascrnti
rnti p o ro nds
nd s tou
to u r o r i ra
rass tou
to u r o r k nstn
ns tndd 
cnidass qua bbii irob di go
cnida gorco
rco i j o kafoki ka go gorcor
rcor.. Bo
Boss pri
pripua
puas s
tos
to s sa ra`narad, pir afa afagp
gpbi,
bi, ob go
godtadn
dtadngnagnadtidti ka bo `irgo bnmra
ka bis pra`nfis cuodki adtrod ad cigpisncnód, i ndcbusi o bo
kn`aradcnocnód ka bis jigó`idis. Cid bo nkao ka qua as gafir bi
ascrnti qua bi irob, kaska ab pudti ka vnsto kab sadtnki, sa
adcua
ad cuadtrdtrod
od ndcbusi obhud
obhudosos opbnc
opbncocnidas
ocnidas curnisos kkaa ud udoo tairço
ka bo ‒sng
‒sngpopotço
tço kab snhdn`ncodta y ab snhdn`n
snhdn`ncoki‗
coki‗,, qua pi pistu
stubobo qua
bos vornocnidas kab snhdn`snhdn`ncok
ncokii kamad ra`baforsa ad bo su sustod
stodcno
cno
gnsgo kab snhdn`ncodta. Ojiro mnad, as gïs `ïcnb ractn`ncor ad
asta sadtnki ab snhdn`ncodta hrï`nci, gïs gobaomba qua ab irob, y
osç vagis ob hrnahi [rn`ód pripidar socor udo batro o bos
pobo
po bomr
mrosos qua axaxpr
praso
asodd ud
udoo ‒co
coraradc
dcnono‗‗, ccig
igii ‒‒jo
jogg mr
mra‗a‗ i ‒hrhrna
na
to ‗, pa
pariri togmnî
togmnîdd ob botndi Bucn
Bucnbnus
bnus ohrahor ud udoo ba
batro
tro popororo ‒‒kor
kor
cidsnstadcno‗ o bis pburobas i bo axprasnód ka bo pburobnkok
‛supi
‛ supidnadk
dnadkii bo axn
axnsta
stadcn
dcnoo ka u do kimba hhro` ro`ço,
ço, ka u d o i kis
batros, poro raprasadtor ud sibi y gnsgi sidnki (ad asta cosi
ab \ n W ).
Snd agmorhi, asto tadkadcno outidignsto tnada sus bçgn
tas.. Di sa puaka nr guy bafis i,
tas i, ad tiki co cosi,
si, di ssaa jo bbahoki g guyuy
bafis
hrï`nci.ad Bobo kn`aradcnocnód
gngasns kab snhdn`ncoki cid oyuko
ka bis jigó`idis kab gotarnob
sa ad`radto cid bo
avnkadcno ka qua jomrço qua opbncorbo o udo nd`ndnkok ka
pobo
po bomr
mrosos,, snd hrhroo d privacj
privacji,i, koki qua bo og ogmnh
mnhòa òakokokk ka bo
pob
p obom
omroro onsb
o nsbok
okoo kasop
ka sopora
oraca
ca ad hhad
adaro
arobb cuodk
cuodkii ast
astïï ad cidtaxti
(Kasmirkas, ?>:36 =5-==). Ab prndcnpni ob`omîtnci snhua snadki
ogpbnoga
ogp bnogadtadta kigndodta, o tob pudti qua ud ak aknct
nctii kkaa Fus
Fustndn
tndnodi
odi
bbaho o prijnmnr ab usi ka bos omravnoturos ad bis taxtis ka
karacji,
kar acji, pir sar couso ka iscurnkok y knsputo knsputos<s< jo
joyy qua ascrnmnr
cid tikos bos batros, parscrnmara.
]asugnadki asta prngar pudti6 ad sus taxtis simra bo
ascrnturo,
ascrntu ro, bi
biss odtnhuis ndknco
ndkncodd cborogad
cborogadta ta uudo
do kn`ar
kn`aradcno
adcno adtra
bi ascrnti y bi irob, y cidsnkarod guy hadarobgadta qua bo
ascrntur
ascr nturoo as ud orta`octi sacud sacudkorn
korni,
i, ud
udoo raprasadtocnód ka bo
badhuo jomboko,
jo mboko, sn mmnadnad okgntad qua axnstaxnstad
ad i pikrçod axnstnr
knsngatrços ka udi o itri `adógadi. ^i ohrahi qua as pisnmba
sahunrbis guy mnad ad sus axpbncocnidas bo goyir porta kab
tnagpi, o pasor ka bo ousadcno kab gotarnob tnpihrï`nci (cign
bbos, mostorknbbos, circjatas...) qua dis pargnta jiy murbor bo
udn`irgnkokk ka bo ascrnturo y jocar ooporacar
udn`irgnko poracar osç ud udoo kn`aradc
kn`aradcno
no
adtra
ad tra `irgos ascr ascrntos
ntos ka pb
pbadi
adi karac
karacji
ji y `irgos ascrascrntos
ntos qua di
sid snd
sndii sus
sustntu
tntutis
tis ka `irgo
`irgoss irob
irobas.
as. Ad had
hadarob
arob sa bos orrah
orrahbod
bod
30

cid parç`rosns6 ‒cuodki jombogis..., cuodki ascrnmngis...‗, ‒sa


ascrnma N, pari sa pri
pridu
dudcn
dcnoo cosn P‗
P‗,, ‒ou
oudd ccuodki
uodki G astî aascrnti,
scrnti,
opados sa pridudcno‗. Ad udo pobomro, sid cuodki gadis tod
cboris cigi ab Cursi ka Soussura ad su cîbamra `órgubo6 ‒Ad
raobnkok, as wo bi qua sa ascrnma iç‗. (\?>?0W6 1=).
^ snd agmorhi, y asta sa sarï
rï gn sahudki pudti, ad bi biss taxtis
qua sa ra`narad yo di o bo aascrntu ro, sndi o bo badhuo, bi
scrnturo, biss odtnhui
od tnhuiss
jocad
knadkicigibo cipno sn boy ab
badhuo
gikabi, di ab
axnstnaro
gakni kab gïsastukni
qua ascrnto,
y ab imfati
cid`ud ka
astukni. Uoro ascrnmnr simra bo badhuo, joy qua ascrnmnr bo
badhuo, pari
p ari di kamarço ibvnkorsa qua bbis is paquaÿis knmuf knmufis
is qua
sa imsarvod y sa g od odnpu
npubodbod di sid sndsndii ud
udoo ngohad. Asta ib ibvn
vnki
ki
di as hrova (to (tobb vaz)
vaz) ad to todd ti ab ospa
ospacti
cti irob ka bo badhu badhuoo di astî
adfuahi6 ad ‒Sócrotas as ud digmra‗, ab jacji ka qua bo `irgo
gadcnidoko sao ascrnto as crnto u irob ddii tnada goyir ngpirtodcno. Uari
cuodki sa ascrnma ‒Sócr Só crototaas tna
tnada
da ic
icji
ji batr
ba troo s ‗, ab adudcnoki, qua
cidvn
ci dvnad
adaa o bboo ng
ngohad
ohad hrï`nco
hrï`nco,, pora
poracaca ndtr
ndtrçdsac
çdsacog ogadta
adta ndcigpo
rombaa cid ab ospacti irob ka bo badhuo. ^, pir cnarti, o bi borhi ka
romb
biss snhb
bi snhbis,
is, jo
joyy gucj
gucjis is cosis ad qua adudcno
adudcnokis kis ka asta tnpi sid
puri
pu ri kascunk
kascunki, i, ppar
araz
azoo ka mumuscscoo r ud
udoo `i
`irgu
rgubocnó
bocnódd axocto,
axo cto, `oscn
docnód jnpd
jnpdótnco
ótnco ka bo ngohad qua joca ibvnkor bo raobnkok raobnkok.. Uari
ob gadis
gadis aadt dtra ra bis odtnhui
odtnhuis, s, kidka astis adudcnokis sid cosn bo
rahbo, joy togm
to gmnîd nîd y simra ttik ikii rozidas taórncos y ud udoo tigo ka
portn
po rtnki
ki cids
cidscnadta.
cnadta.
Kaska
Kas ka bbua
uahihi,, bi
biss odtnhuis di pbodta
pbodtaod od bo tasns sou soussu
ssurao
raodo do
sahöd
sah öd bo cuob6 ‒‒bi bi asadc
asadcnobnob ka bo bad
badhuo
huo as ofadi ob ccor orïc
ïctar
tar `ód
`ódncncii
kab snhdi bndhòçstnci‗. (\?>?0W6 =?). Di bbahod togpici o udo
ipisncnód axpbçcnto adtra badhuo omstrocto y jombo raobnzoko,
pari tnad
tna d ad bo nnkakaoo ka qua uudd cidtad
cidtadnki
nki nd
ndvv o rn
rnoo d ta pua
puakaka ppoo so
sorr
pir sisipir
pirtas
tas kn`a
kn`aradradtas
tas66 bi qua cucuadt
adto,
o, ad a`acti
a`acti,, di as bo g o ta tarn
rnoo
ka bos udnkokas qua cidstntuyad asis sipirtas, sndi su corïctar
knscrati. Simra asta pudti pikrçod varsa vornos imsarvocnidas
ka irokiras, ka Ubndni, qunad knca qua ab taxti ascrnti as ab
orquatnpi kab knscursi pridudcnoki, i ndcbusi ka _undtnbnodi,
qunad sa rapraprasrasad adto
to ud knscurs
knscursii cciigi ascr
ascrnti
nti ad prng
prngaro aro nd
ndsto
stodd 
cno, buahi hromoki ad udo gagirno cidcamnko sahöd ab gikabi
ka bo ascrntu
asc rnturo, ro, y `ndobg
`ndobgadtaadta ‒puasti ad vi viz‗
z‗ pir aabb irokir. Uari
bi gïs ndstructnvi as nr knractogadta o bos tairços axpbçcntos
simra bos dicnidas crucnobas crucnoba s ka viz ascrnmnmba yy,, cirrabotnvog
cirrabotnvogad ad
ta, ka batro y ka abagadti.
Sahöd bo kictrndo
kic trndo cidcidstodta
stodta ka bbiis odtnhuis, bo vviiz jug jugod odoo
as ortncuboko, as kacnr qua puakad nkadtn`ncorsa udnkokas kns
38

cratos mofi
mofi su oporadta
opora dta cidtnduug , o kn`arad
kn` aradcno
cno ka bi qua icu
icurra
rra
cid bos vic
cid vicas
as odngo
odngobas.
bas. As bo viz
viz ka ud sar kitoki ka rozód, yo
qua as pripni ka
ka bo rozód
rozó d pricakar pir bi
bi gadsu
gadsuromba
romba y pir adka
bi knscidtndui, bi qua puaka sar oprajadknki cigi udnkok `nfo
a nkadtn`ncomba, knstndto o tikos bos kagïs. Sahöd Ornstótabas,
adtra bis cuodtn`ncokis (udnkokas suscaptnmbas ka ud gïs i ud
gadis), sóbi
sóbi ab dög
dögari
ari y ab knscursi jug
jugodi,
odi, ab bihis, tnada
tnadadd asa
corïctar knscrati (Cotahirços, ;, m 33). Snd agmorhi, ad bo
varsnód
varsn
tncis,ódabastin
astinco
co qua
corïctarquaknscrati,
sarï ogpbnogadta okiptoko
okiptok
bo ortncubocnód, aso udo
pir bis
bi s hrog
hrogï
cidkncnód ï
dacasorno
daca sorno pari di su`ncnadta kab bihis, ab adudcnoki rocnidob6 di
joy bihis `uaro ka ud udoo vviiz ortncuboko, bbogoko baxns< pari puaka
jomar udo baxns ka kasprivnsto
sprivnsto ka sadtnki, pir afagp afagpbi bi ad bo `ogiso
sacuadcno mbnturn, qua di qunara kacnr doko, i ndcbusi ad bos
pob
p obom
omro
ross o rt
rtnc
ncuu bo
bokk os pir pï pïfor
foris
is p orbo
or bodd tas
ta s i pir bis dnÿis
(¡josto bis cotirca oÿis!). Asti ngpbnco onsbor ud snhdn`ncodta
{sîgondid - ab tîrgndi partadaca ob vicomuborni astinci), cuyi
corïctar
corïct ar prndcnpob as sar asc ascrnmn
rnmnmba
mba (adhroggotis, scrnptnbns).
Bo ascrnt
asc rntur
uroo as ad a`a`ac
acti
ti bo ppruam
ruamoo ka bo ortncubocnód, cuyi cuyiss
roshis ka knscidtndunkok y knstndcnód pisaa< ndvarsogadta, bo
viz ndortncuboko ka bis odngobas as di ascrnmnmba, dis kncad,
cntodki ab rabndcji kab comobbi i ab guhnki kab tiri. Ad astos
cidkncnidas, bo hro`ço as gïs qua udo ngohad kab snhdn`ncodta
praax
pra axnst
nstad
adta<
ta< p ortn
or tncn
cnpo
po ka bo kkatatarg
argndo
ndocnó
cnódd ka bos uudn dnko
koka
kass ka
asta snhdn`ncodta. As cidicnki ab gnti ka [autj ad ab @nbami ka
Ubotód
Ubot ód (?(?88 o ss),
ss), qua osng
osngnbo
nbo bo ndvadcnó
ndvadcnódd ka bo ascrascrntu
nturo
ro cid bo
katargndocnód ka bi udi mofi bi göbtnpba, ka bi ndvornodta qua
sumsnsta
sum snsta ad bos vornocnidas. Bo nkao vuabva vorno vornoss vacas
vacas ad bi biss
taxtis odtnhuis6 bis sidnkis ka bo viz poracad nddugarombas,
pari mos
m ostoto cid ududoo papaqu
quaÿaÿoo codt
co dtnknkok
ok ka babatr
tros
os p o ro cigpra
cig pradd
karbis tikis
tikis..
Bo ascrnturo tnada okagïs itros vnrtukas cidcigntodtas.
Ob kor
ko r ud cuarpi vnsnmba
vnsnmba y kuromba
kuro mba ob snhdn`ncodta, kag ka g uastro
ua stro bo
ciaxnstadcno
adta. Askaasta
irobgadta.
irobg udnkokas
ud qua poraca
u d primbago av
avic ngpisnmba
icoki
oki ka todt coptor
to dtii ad todt fudtos
todti.
i. Os
Osç,ç,
Ornstótabas, snagpra par`actogadta bóhnci, kaspuîs ka jomar
kncji qua ab bihis irob astï cidstntun
cidstntunki
ki ka udnkokas knscratos,
kama
ka ma oÿoknr
oÿo knr qua astos udnkokas di tnadad pis pisnc
ncnó
nódd udo
udoss raspac
ti ka itros6 ‒Dndhudo ka astos udnkokas sumsnsta< opados as
kncjo, yo di as
as pisnmba vvibva
ibvarr o oprajadka
opraj adkarbo.
rbo. Uir cidsnhunadta,
ob poracar di joy pisncnód poro bos udnkokas kab bihis, yo qua
dndhudo as pargodadta‗ (Cotahirços, 1 o =8). Di imstodta, as
3:

cbori qua as
cbori asto
toss udnko
ud nkokas
kas vibïtnbas kamad ciaxnstnr
ciaxnstnr aadd obhöd
obhö d bok
boki,
i,
ab tnagpi ka `irgor ud cidfudti privnsti ka sadtnki. As bo
ascrnturo bo qua ba ko udo `irgo todhnmba o asta cidfudti, y
parg
pa rgnta
nta cidcamnr
cidca mnr ud
u d o ga
gagi
girno
rno kidka ciaxn
ciaxnstad
stad bos udnko
ud nkoka
kas.
s.
@ndobgadta y, simra tiki, ad su varsnód ob`omîtnco, qua as
bo ödnco simra bo qua ra`baxnidomod
ra`baxnidomod bibiss odtnhuis, bo aascrntu
scrnturo
ro ko
udo axnstadcno outódigo o udnkokas qua, sobvi axcapcnód, di
puakad
pua kad priku
pri kucnr
cnrsa
sa ir
irob
obg
g ad
adta
ta ad `irgo
`irg o ononsbo
sboko
ko.. As asta
as ta u d
jacjiisimra
jacj
hbiso qua bas
bas
ab bbogó
ab abagadvnvogad
abagadtivnvo gadta ta bo otadcnód,
ti nd`ro-snbïmnci,
nd`ro-snbïmnci , asi kaska
asi qua Ubotód,
Ubotód
di tna
tnada g,ïs
da gïs qunad
qua
ud digmra y kab qua di sa puaka kacnr doko gïs ([aatati, =5?
m ss), j o s t o bis hro hrogï
gïtnc
tncis
is qua cigadt
cig adtod od ndco
nd cods
dsom
ombabag
g adadta
ta bo
cbosn`ncocnód ad vicobas, sagnvicobas y gukos6 bos vicobas qua
puaka
pu akadd sar
sa r agntn
ag ntnkokoss sibos y `irg
`i rgoror pir sç g ns
nsgo
goss u d o sçbomo
sçbo mo,, bos
sagnvicobas
sagn vicobas qua puakad sar ag agntnko
ntnkoss sibos pari qua
qua di `irgod
udo sçbomo ad udo sacuadcno, y bos gukos, cuyi digmra as
mmoo st
stoo d ta axprasnvi
axpra snvi (opjido, gutoa ), qua di `irgod sçbomo sçbo mo y di
sa bos puaka snqunaro pridudcnor sibos.
Ad astos
as tos cidkn
cidkncncnida
idas,
s, y ad asa dnvab,
dnvab, sarço mo
mosto
stodt
dtaa ddot
otur
urob
ob
di
susjtras
o m bo
borkngadsnidas,
r ka sidnki.
sidnki. ^ bidhntuk,
ka jacj
jacji,i, ab sid
sidnki,
obturo nki, cuarpi (ad
y aspasir gota
go tarno
rnob,b, cka
`irgo id
ospnrocnód i di ospnrocnód), as cidcamnki gïs mnad cigi ud
corïctar pripni ka bo sçbomo. Sn mnad saÿobod qua bo udnkok
gçdngo ka bo viz as ka bo gnsgo doturobazo qua aso viz qua
cidtrnmuya
cidtrn muya o cidstntunr,
ci dstntunr, fudti
fu dti ci
cidd itros udnkokas,
udnkok as, bi biss odtnhuis
pidk
pi dkrï
rïdd ab oca
ocadti
dti simra
si mra tiki ad ab corïc
cor ïcta
tarr puro
pu rogg adta
ad ta abag
a bagad ad
tob ka aso udnkok gçdngo. Ob raspacti, knrî, poro targndor,
obhudos
obhud os pobom
po bomros
ros simra
simra bos dic
dicni
nidas
das kkaa batro
batr o y abagadt
abagadti. i.
Ad Hracno, hroggo , bo batro, kasnhdo ab paquaÿi knmufi
qua opradkagis
opradkag is o nkadtn`ncor ad a d bo ascuabo,
ascuabo, bbogïdkibi pir pir su
digmra, ob`o, mato, atc.atc. Uir ud
udoo axtadsnód qua as as primombag
primombagadta adta
dirgob ad udo parspactnvo ka adsaÿodzo prngorno, hroggo
kasnhdo togmnîd bo cidtroportnko irob kab knmufi, su ‒vobir‗,
kydogns, qua ad hada hadarob
rob di tnad
tnadaa axnstadcno
axnstad cno outódigo
outód igo sndi qua
sa adcuadtro
adcuad tro ad knvarsos
k nvarsos sçbo
sçbomos,
mos, y qua sa sa bbogo togtogmnîdmnîd ob`o,
mato, atc. sah
sahöd
öd ud
u d pricakng
pri cakngnadti
nadti ocri
ocri`ód
`ódnci
nci qua Ubotód
Ubo tód axpbnco
gorovnbbisogadta ad ab Crotnbi (3>3 k). Axnsta togmnîd itri
tîrgndihrnahi, stincjanid, cuyo jnstirno di sa jo astombacnki
oöd cid pracnsnód, pari qua snhdn`nco oprixngokogadta ‒ab
abagadti‗,
abag adti‗, ka g odaro
od aro hadîrnco, y qua sa agpbao ad gösnco, gö snco, ad
gotagïtncos y ad `çsnco, kidka kasnhdo bis cuotri abagadtis
cósgncis,
cósg ncis, i ndcbusi
ndcbu si bis ïtigis (Libbar, ?>11<
?>11< M u rlrlar
art,t, ?>1>
?>1>). ). Ad
3>

ab ïrao qua dis ndtaraso,


ndtara so, stincjanid cigpnta cid hroggo poro
kasnhdor bo udnkok gçdngo. Ad a`acti, joy udo tadkadcno o
rasarvor hroggo poporo
ro bo hro`ço y stincjanid pporo
oro bo cidtropor
cidtropor
tnko irob (joy togmnîd afagpbis ka usis ndvarsis), pari ad
hadarob stincjanid as cigpradknki cigi ab abagadti , snd itro
coroctarçstnco.
coroctarçs tnco. Os
Osç,ç, ad Ubotód, o pripósnti
pripósnti kab opradknzofa ka bos
batros, hroggo 6
Ob opradk ar, di jocços itro ciso qquaua ndta dto r k nstndhunr bbis
is ab
abagad
agad
tis \stincjano W, yo sao cid bo vnsto, yo sao cid ab içki, coko udi sibi
ad sç gnsgi,
gnsgi, ka go godar
daroo ka baar y ascrnmnr snd kaforta ccid`udknr
id`udknr pir
bo pisncnód qua icupomo. [aatati, =50 o.

I ndcbusi ad bos ka`ndncni


ka`ndncnidas
das ka Knid
Knidnsni
nsni ka Jobncordosi
Jobnco rdosi,,
qunad raprasadto snd kuko udo trokncnód parnpotîtnco6
Bo viz
viz ju g odo y ortncuboko tnada prndcn prndcnpni
pniss \orcjon W qua di okg n
tad gïs knvnsnód, prndcnpnis qua bbogogis stincjano y hroggoto6
hroggoto pirqua sid snhdn`ncokis gaknodta obhudis trozis
\hroggonW< stincjano pirqua tiko viz tigo ka abbis ab pudti ka
po
p o r tnk
tn k o ka su axns
ax nsta
tadc
dcno
no y ssaa ra
rasu
suab
abva
va ad abbis ad ö btng
bt ng o nd
ndst
stoo dc
dcno
no..
Ka cig
c igpi pisnt
sntni
nida
da,, PN, ?;,?.

Bis astincis, pir su porta, pra`narad rasarvor ab tîrgndi


stincjanid pporo
oro ab sadt
sadtnki
nki hadî
hadîrnci
rnci ka abagadti cidstntutnvi ad
tikis bis ïgmntis
ïgmnt is.. Osç, bibiss stincjano kab bihis, ka bo vizviz ad tod
todti
ti
pirto
pi rtoki
kiro
ro ka sadt
sadtnki
nki,, sid bos p o rt
rtas
as kab knscursi, bos
bo s kn`ara
kn `aradta
dtass
cotahirços
cotahirç os ka pobomros
pobomros,, g gnadtros
nadtros qua bbis
is stincjano ka bo baxns, bis
abagadtis ka bo viz ad todti ortncuboko, sid bos batros,
hroggoto < ndcbusi pracnsod qua hroggo puaka kacnrsa kab
abagadti gnsgi, i kab knmufi qua bi raprasadto, i kab digmra
qua pargnta kasnhd
kasnhdor or udi y itr itrii {ob`o as udo
u do batro...)
batro...)..
Adtra bis hrogïtncis, snd agmorhi, sn mnad sa adcuadtro
hroggo poro jombor ka bo udnkok gçdngo, qua sa ka`nda
adtidcas cig
cigi bbii qua as rap
raprasad
rasadtoki
toki pir bo bat
batro
ro y qua bbav
bbavoo ab
gnsgi digmra
as stincjanid. Addqua
A bo batro,
cnartos bi qua
abomirocn sa agpbao
abomirocnidas
idas pra`aradtagadta
sutnbas, stincjanid as udo
adtnkok om omstro
strocto
cto qua tnada ud digmra y qu quaa sa raobnzo i mnad
mnad
ad ud knmufi, i mnad ad ud ‒vobir‗ qua di sa cid`udka cid ab
sidnki
sid nki,, sndi qua as gï
gïss mnad ud cidfudt
cidfudtii ka roshis knstndtnvis,
sn puaka kacnrsa, ab jacji ka sar vico
vicobb i cidsidodta,
cidsi dodta, ospn
ospnroki
roki i
di ospnroki, borhi i mrava, atc.
Adtra bis botndis tadagis, cigi ad Hracno, ud tîrgndi
;5

bnttaro qua kasnhdo


kas nhdo prngari ab knm
knmufi
ufi y, pir axtadsnód, bo cidt
c idtro
ro
ppor
ortntnkk o irob
iro b kab
kab knmufi.
knmufi. Ad ab cidtocti cid
cid bos kictr
ki ctrndo
ndoss hrnahos,
hrnaho s,
asta tîrgndi sa corho cid vobiras arukntis. Bis botndis knrïd,
puas, cig cigi bis astin
astincis6 ‒Ab prndcnpni \ndntnug W ka bo vi
cis6 viz ortncu
ortn cubok
bokoo
as bo
bo batr
ba troo ‗< pari
pari knrïd
knrï d togmnîd
tog mnîd,, o bo goda
go daroro ka bis
bis hrogïtncis
hrnahis ra`nrnîdkisa ob stincjanid6 ‒Bo batro bat ro tnada tras
tra s occnkad
tas, ab digmra, ab knmufi y ab vobir (digad, `nhuro, pitastos)‗,
jocnadki ka batro udo omstroccnód y ka vobir ud cidfudti ka
roshis knstndtnvis. Di as sndi torkçogadta (tob vaz Scourus ad
ab snhbi NN
outiras jodka bbavoki
duastro aro) y guy
bnttaro o suaspirïkncogadta
sadtnki prngari qua cnartis
ka knmufi,
ipidnîdkibi o itri tîrgndi, abagadtug , ab abagadti (tîrgndi
qua sa jomço utnbnzoki ad prndcnpni poro bi ascrnti y qua tnada
togmnîd
tog mnîd udo
u do jnsti
j nstirno
rno cigp
cigpbafbafo,
o, sim
simra
ra bo cuob di puaki
puaki kagiror
kag iror
ga). Jocno `ndas ka bo Odtnhòakok, Miacni y Urnscnodi, adtra
itris, poracad
poraca d craar qua jocad ud u d hrod prihrasi ob knstnd
knstndhun
hunrr bo
batro, snhdi kab abagadti, y ab abagadti, pridudcnocnód ka bo
batro,
batr o, bi qua ad a`a
a`act
ctii porta
por ta ka bo ndtadcnód ka ka sapo
sa poror
ror cborog
cbo rogad
ad
ta bi ascrnti ka bibi irob, pari qua tnada
t nada ab nndcid
dcidvadnad
vadnadta
ta ka sar
s ar obhi
cnrcubor.
gïs Uoro
qua rasugnr y cidcbunr, simrayudqua
trotor supar`ncnobgadta tago qua di jacigpba
raquarnrço jacji
gadtis y gotncas6 bo batro ka bis odtnhuis as udo dicnód
cigpbafo ‛ka‛ka obbç qua sao ud
u d gikabi
gikabi prnvnbahnoki
prnvnbah noki ka bo ra`baxnód
simraa bo cigmndotirno, bo gagirno, bo raprasadtocnód,
simr raprasadtocn ód, bo adcor
adc or
docnód... As cnarti qua roro vaz as cidcamnko cigi ud sngpba
knmufi
knmufi qua sa pikrço cigporor
cig poror o ud
u d sidnki
sidnki pravnogadta
pravnog adta ka`ndn
ka`ndn
ki `uaro ka abbo. Uari as pirqua sa va ad abbo gïs mnad udo
adtnkok
adtnk ok ka kis
kis coros, ab cidstntuyadta
cidstntuy adta gïs paquaÿi
paquaÿi kab snhdn`n
snhdn`n
codta ortncubok
o rtncubokii y suscaptnmba ka pirtor
pi rtor ud sadtnki, ortncubocnód
qua sa raobnzo
rao bnzo nhuobg
nh uobgadta
adta ad bo viz
viz y ad bo bçdao ka ascrnturo.
ascrn turo. Ad
todti
tod
bo ti qua
cuob ab knmu
knmufi
fi,, bo batro
abagadti as ud
sa ravaboudoyo ngpridto
ngpri
sa joca \cjoroctar, dudco
dtocidcamnmba6 typisW ad
sa
ndsnstnrï
nds nstnrï kagosnoki
kagosnoki simrasimra jost
jo stoo quî pudti poropo ro bi
biss odtnhuis ab
ab
cidicngnadti ad hadarob astï vndcuboki o bo vnsuobnzocnód. Osç,
cigadtodki bo ndvadcnód ka bo gdagitîcdnco cobcoko simra bo
ascrnturo, Cncaród astngo qua ab ndvadtir jomço cigpradknki
qua ‒bi ndvnsnmba, bi ndoprajadsnmba, ob cimror udo `irgo, udo
opornadcno
opor nadcno cidcrato,
cidcrato, udo
u do `nhuro, sa vibvarço parcaptnmba
parcaptnmba y qua
qua bi
qua ascopo gïs i gadis gadis ob padsognadti
padso gnadti coarço
co arço mofi
mofi bo coptur
cop turoo
ka bo vnst o‗ (Kab irokir
vn sto‗ iro kir , =,318). Ndvarsog
Ndvarsogadta,
adta, ad todti udnkok
ud nkok
irob, cidstntuyad
cid stntuyadta ta gota
g otarnob
rnob ka bo vviiz, bo batro
ba tro as bi
bi suscaptnmba
suscaptnmba

;?

ka sar ravaboki pir udu d o ng


ngpri
pridto
dto hrï`nco,
hrï `nco, cig
cigi ab sabbi
sabbi qua kafo
su gorco
g orco ad bo caro< bi qua cuadto
cuad to adtidcas as bo `irgo, ab jacji
jacji
ka qua ab abagadti sa knstndho ka bis itris, di su sustodcno< i,
poro
po ro`r
`ros
osao
aodk
dkii o Ornstóta
Or nstótabas6
bas6 bo caro
car o racnma bo ngp
ng p rid
ri d to ka ud
sabbi ka iri
iri i mridca, pari di ad tod
t odti
ti qua as ka iri i mridca {Kab
obgo , NN, ?=, ;=; o ?8-=?).
As pisnmba ngohndor bi qua jomrço snki udo cnadcno ka bo
badhuo cigi `adógadi sidiri, gikubomba, snbïmnci. Cid tikis
sus ndcidvadnadtas, ab opahi o bo batro aro ud opahi o bo `irgo
cigi cidkncnód kab sadtnki< as pir abbi, tob vaz, qua sa puaka
fuzz h o r cid ndkub
fu nd kubhad
hadcno
cno o bis odtnhu
od tnhuis.
is.

]a`aradcnos mnmbnihrï`ncos
mnmbnihrï`ncos

Mu rlart
Murl art,, X.
X.66 ‒‒VninT
VninTaniv.
aniv. Anda sagosnibihnscja Stu kna‗‗, Ujnbibihus, ?53,
Stukna
?>1>, p. ?08-?>8.
Kasmirkas, @.6 ‒Îcrntura at ogmnhuntî k„oprîs bas taxtas tjîirnquas
botnds‗, Gikabas bndhu
b ndhunstnqu
nstnquas.
as. ?>:3, [. P., @osa. =, p. ?3-38.
Libbar , L.6 ‒Stincjanid‗, Hbitto 3;,?>11, p. ?0?-?8;.
Soussura, @., ?>?06 Ci Ciurs
urs ka bndhunstnquahîdîroba
bndhunstnquahî dîroba.. Uoyit, ?>8=, akncnód
crçtnco prapo
pra porok
rokoo ppirir [
[.. Ka Gour
Gouri.i. \Parsn ód costabbodo6 Cursi ka bndhòçstnco
\Parsnód
hadarob. Muadis Onras, Bisoko, ?>;1.W

;=

=
[airços ka bo ascrnturo ad bo
irtihro`ço ka bo Ocokagno
Ocokagno
Bns
B nsab
abii tta
tt a U o sq
squu as
(C.D.].S.-JASI)

]asugad

O pr
pripipósósnti
nti ka bo ci
cidtr
dtriv
ivars
arsno
no irt
irtihr
ihrï`nc
ï`ncoo qqua
ua tuv
tuvii bu
buho
horr ad ab snh
snhbi
bi
Z
ZPP NN
NN,, M u ``
``na
narr ?8?; racracuar
uarko
ko qu
quaa dndh
dn dh öd prim
pr imba
bagg o bn
bndh
dhòç
òçst
stnc
ncii kas
kaspar
partó

todtos
tod tos posni
posnidas das (p(p.. >8)'}

‒Di jo y dnd
dndhö
hödd ospacti ka duastro hrog ïtnco sim
simra
ra aabb cuob joyo
jomnki gïs pibîgncos adtra duastri
duastriss Outiras
Outiras,, & gï
gïss cidtrornakok
ad bo pr ïc tnco‗

pi r boJoy
pir Jcuas
oyastnó
cu qu
qua a drraci
tnód acirko
ka rkor
bo rirt
qua
irtih ab A
ihro` Ast
ço,stok
ro`ço, oki,
adi,suadpra
p r ng
praicu apocnód
r bu
icupocbuho
hor,
nódr,pi
ast
astom
pirr omo
booud
nd
ndtar
taras
udn`n asok
n`nco okidi
cocnó
cnód
pibç
pi bçtn
tnco
co y bn
bndh
dhòç òçst
stnc
nco,
o, od
odtata bo k nv nvar
arsn
snkk ok ka bo boss jo
jomb
mbos
os rah
rahnid
nidoba
obass y
knobactobas
knoba ctobas ad @ @rodcno
rodcno<< bibi qua axpbnco, adtra itros cisos, bo craocnód ka bo bo
Ocok
Oc okag ag no p i r ] ncj
ncjabn
abnau
au,, ad ?031. Cid Cidrort
rort,, sac
sacrato
ratorni
rni ka bo Oc Ocokokagagnono,,
racuarko ab agpaÿi ad bo udn`irgnzocnód hrï`nco kab codcnbbar Uarroubt
(]ahnstris
(]ahnst ris ka bo Ocokagno ?083, ak. Gorty Bovaou)6
uSarç
Sarçoo muadi qua bo cigcigpoÿço
poÿço cidvndnaro y bihroro ocuarki simr simraa bo
irtihro`ço qua kaska joca ;5 i 15 oÿis jomço snki gu y cirrigpnko
pirr pr
pi prat
atad
adkk nkis
nk is som
somnis
nis y sa jjom
omço
ço vuabt
vuabtii ccosn
osn or
ormm nt
ntro
rorn
rnoo .‗
Cuod ki o `ndas kab snhb
Cuodki snhbii ZPNN, bo cir
cirrnad
rnadta
ta ka bo irt
irtihro`ço
ihro`ço odtnh uo
sa ngpi da ad ab K
ngpida Knctnid
nctniddonra
donra ka b„Ocokîgna
b„Ocokîgna @rodhinsa = ad ab vosti kamota
irtihrï`nc
irtih rï`ncii ad vnhadcno qua sa pbopbosg
sg ó aspacnobgadta cid bo oporncnód kkab ab
Knctniddonra ka ]ncjabat (?0:(?0:5)3
5)3 ad irtihro`ço g gika
ikardnzok
rdnzokoo ‛pu
‛pumb
mbnc
ncok
okii
ad Hndamro, ad rozód kab prnvnbahni ka ngprasnód ka bo Ocokagno ‛ îsto
sndtnó bo dacasnk
dacasnkokok ka axpbnc
axpbncntor
ntor su ipc
ipcnód
nód irt
irtihrï`
ihrï`nco.
nco.
Qdis trandto oÿis kaspuîs kab Goduscrnt ka Gîzaroy G îzaroy (?083),
(?083),;; kidk
kidkaa
sa adcuadtrod cidsnhdokis bis `ogisis kamotas simra bo irtihro`ço qua
tuvnarid buhor ad ab sadi ka bo cignsnód adcorhoko ka bo rakoccnód kab
Knctniddonra, ]î ]îhd
hdna
narr Ka
Kasg
sgor
oron
ons,
s, sacrato
sacratorni
rni parp
pa rpatu
atuii ka bo O coka
co kagg no
no,,
axpida ad su [rontî ka bo hroggonra `rodhinsa (?850)1 bo tairço ka bo
irtihro`ço ka bo Ocokagno.
;3

Axogndorag is sucas sucasnvoga


nvogadta
dta66
- BBos
os tai
tairços
rços ka bo ascascrnt
rntur
uroo sumy
su myoc
ocadt
adtas
as o bo o dtnh
dt nhuu o irti
irtihro
hro`ço
`ço
atngibóhnc
atngibóhnco,o, axpuastos pir Missuat ad ab Goduscrnt ka Gîzaroy.
- Bos
Bo s tairços ka bo pargodadcno
pargo dadcno hrï`nco, kab prndcnpni ka ascrnturo
gir`ibóhnco y ka bo knstndcnód ka sadtnkis, kasorribboko pir ]ahdnar
Kasg
Ka sgor
orons
ons,, `u d k o g ad ti ka bo tairço
tair ço ka bo O
Oco
coka
kagn
gno.
o.
- Obh
Obhud
udisis abagadtis ta taórnc
órncis
is ka bo cidtrivars
cidtrivarsno.
no.

N - Bos tairços ka bo ascrnturo sumyocadtas o bo


odtnhuo irtihro`ço atngibóhnco, axpuastos pir

Missuat
Missuat
O - Bis prndcnpnis ka udn`irgnzocnód y par god adcno
hrï`ncos

Koko bo urhadta dacasnkok ka udo udn`irgnzocnód kab usi


hrï`nci,
hrï` nci, osç cig
cigii ka
ka cid`arnr cna
cnarto
rto aasto
stomnbn
mnbnkok
kok y par
pargo
godad
dadcno
cno ob
snhdi hrï`nci, bo badhuo botndo, qua yo di avibucnidomo, sa
ngpusi cigi gikabi ka abaccnód, i`racnadki bo horodtço ka bo
astomnbnkok ka bis snhdis y bo vadtofo ka bo `nbnocnód ka bos
pobom
po bomros
ros.. Mis
Missua
suatt axpbnco guy cbo cboro
rogg adta
ad ta ab nd
ndta
tarî
rîss ka bos
batros atngibóhncos poro bo kimba `udcnód ka udn`irgnzocnód y
parg
pa rgododad
adcn
cnoo hrï`
hrï`ncos
ncos (Go
Godu
duscr nt ka Gîzaroy ?083, p. ??0)6
scrnt
‒Bo Cigpoÿço poracarï cidkucnko pir ud funcni mnad `udkoki
cuodki knho k nho bi qua sa pripida6 ? ) sahu nr ab
ab usi cidstodta
cids todta ka oquabbis
qua somad ascrnmnr,
ascrnmnr, = ) qua qunara ndtad
ndt ad tor kor
ko r cuad to ad bi pis pisnmnmbaba
kab usi udn`irga, 3) ka jocarbi kuromba. _ua poro abbi tnada ab
kasnhdni ka cidsarvor bos batros qua gorcod ab irnhad ka duastros
pob
p oboo m ro
ros,
s, simra
si mra tiki oq
oqua
uabbo
bboss qua
qu a sa vad
va d aadd bbos
os p o bo
bomm ros
ro s b o t n d o s . ...
...
_ua cigcigii bo badhuo botndo yo di cogmno, sarvnrï po ro `nfor du astr astroo
irtihro`ço‗.
Bo o`nrgocnód kab prndcnpni atngibóhnci cigi prndcnpni
rahubokir ka bo irtihro`ço y bo badhuo sa cidtndöo ad ab snhbi
ZPNNN cid k„Ibn vat (Urisikna ?88
k„Ibnvat ?881)0
1)0y ad bis kn`a
kn`arad
radta
tass Ura`ocn
Ura`ocnis
is
kab Knc
Knctnid
tniddonr
donraa ka POcokîgna, josto ad bo Adcycbipîkna iu
Knctn
Knctniddo
(?801,iddonra
nra ronsi
ronsiddî
p. 00:)8 mofiddî kas Scnadcas,
ab ortçcubi kas O rt
rtss at kas Gîtnars
‒irtjihropja‗6
‒As qua bo rah ubornkok
ubornko k ndkncoko pir bo atngib
atngibihço
ihço ka bo
bo p obomro di
as itro ciso qua bo qua sa snhua dacasornogadta ka tiki cuarpi
snstagïtnci ka prndcnpnis, ab cuob raöda tikis bis cosis poracnkis
mofi bo g nsg
ns g o bay
bay‗.
‗.

M - Ab prndcnpni
prndcnp ni ka ascr
as crntu
nturo
ro nkaivnsuob i sagïdtnco
sagïd tnco
Missuat (ip. c n t ) axpusi bis abagadtis ka udo varkokaro
tairço ka bo cigudncocnód nkaivnsuob, ad bo cuob bos batros
atngibóhnc
atngibóhncos
os tnad
tnadad
ad bo `udcnód ka gorcokiras sagïdtncis, qua
snrvad poro `ocnbntor ab pricasi ka nkadtn`ncocnód ka bo cigudn
cocnód ascrnto i ka racidicngnadti kab jombo6
‒Sn sa ascrnma tods, cjod, cjog, îgons i îgîs, ciddonssons,
odtarragod, `onsonat, ¹qunîd racidic
racidicarç
arçoo asos pobomros9
pobo mros9‗‗

Snhua buahi ud odïbnsns guy `ndi kab pricasi ka bacturo,


oprajads
opraj adsnód
nód g
gïs
ïs hbim
hbimob
ob qua odobç
odobçtnco,
tnco, kab g
gik
ikii kkaa ngprasnód ka
bi ascrnti simra bis órhodis ka bo vnsto y ab caramri, ka bo

También podría gustarte