Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
D@FVBIA OCVE@WÀF@A
:<:8<?<l46<04:6i<:<l<m6l<2<i<:<9484=<2<l<i
© 6860 D`frbia Ocre`zàf`a
@ ebs p`mris, oire`ncs, ncvb`, `ebdcs, `auencs y tcmcs `quiaacs qui o`n
`pcrt`mc in eb jrijbebintc pirscn`a. Mi tcmcs y mi j`m` unc oi `prinmbmc,
y ac sidubrâ o`jbinmc.
ÅNMBJI
B - YN@ OBZ]CVB@
OBZ]CVB@ XCJC JCE×N
BB - A@ VI@ABM@M IZ CFGI]B\@, ]Y XIVJIXJBÚN NC
@. A` virm`mir`
virm`mir` abfirt`m
F. Júec
Júec `prcvijo`r `a eàxbec
eàxbec ac qui `prinmiràs
J. Ia prbeir p`sc
M. A`
A` bepcrt`njb` mi isti jcncjbebintc
BBB - IA ECMIAC
ECMIAC MI XVCDV@E@JBÚN
XVCDV@E@JBÚN EIN]@A
@. ]rbànduac igijutbvc
F. ]rbànduac
]rbànduac mbrijjbcn`a
J. ]r bànduac
bànduac dinir`tbvc
M. @pabj`jbún jcngunt` tr`nslcre`jbcn`a
B\ - JIVIFVC
JIVIFVC R EIN]I7 @PYIAAC PYI PYIVIECZ O@JKI@V
@. Ia cr bdin7
bdin7 ivcaujbún mi a`
mi a` @ ` a` W
F. A` ticrå` mi acs tris jirifrcs
J. A` eàqubn` mi p`trcnis
M. Ia júmbdc luinti mi nuistr` einti
I. Ia lbriw`aa 7 ia sbstie` mi `jtbv`jbún ritbjua`r y a` l`juat`m jråtbj`
L. ³Xrcdr`e`jbún Niurcabndñåstbj`3
D. Isquie` risuein7 jirifrc y einti
O. @ntis mi jcntbnu`r
\ - ]VBÀNDYAC IGIJY]B\C
@. Ia sbstie` cpir`tbvc eint`a7 sbstie` jcnsjbinti i bnjcnsjbinti
F. A` jcnsjbinjb` `jtbv`m`
F.0. Xctinjb`r ia ist`mc mi jcnsjbinjb`
B
Yn` obstcrb` pcjc jce÷n
«Ebintr`s qui ia bnjcnsjbinti nc si o`d` jcnsjbinti, ia sufjcnsjbinti
mbrbdbrà tu vbm`, y t÷ ai aa`e`ràs mistbnc».
- J`ra Gund.
abfirt`m.
nuistr`s Ncs dust`j`fiz`s,
prcpb`s jriir quiscecs
scecsisja`vcs.
abfris y a`«Ncs
virm`m is qui,
dust` jriir`÷nqui
mintrc mi
scecs
pirscn`s mi einti `fbirt`», prcsbdui Mirrin, «intinmiecs qui istc bepabj`
`jipt`r tcm` `lbre`jbún, jriinjb` c pcstur` sbn o`jirncs juistbcn`ebintcs,
ju`nmc, in ri`abm`m, sbdnblbj` ia ist`r mbspuistcs ` j`efb`r nuistrc sbstie` mi
jriinjb`s f`sànmcncs in a` ivbminjb`».
Aaid`sti ` isti abfrc pcrqui istàs in a` f÷squim` mi `adc dr`nmi. Istàs
in a` f÷squim` mi a` abfirt`m mi iaidbr sir qubin qubir`s, a` abfirt`m p`r`
`aj`nz`r a` eigcr virsbún mi tb ebsec, mi jcncjirti, mi mig`r a`s jcs`s e`a`s
mi tu p`s`mc ` un a`mc, mia j`ebnc p`r` injcntr`r rbquiz` e`tirb`a c
ispbrbtu`a, mi bnspbr`jbún, mi oirr`ebint`s p`r` `yum`r ` ctrcs, c qubzàs iris
un` pirscn` aåmir qui misi` intrid`r ac eigcr mi så ` acs mieàs. Pubiris `adc
eàs. Z`fis qui istàs in isti eunmc p`r` sir `adc eàs y, sidur`einti, o`y
`adc qui ti mitbini. Xuimi sir qui tcm`vå` nc si` ia eceintc, qui nc tind`s
tcm`s a`s oirr`ebint`s sulbjbintis `÷n, c qui tind`s «tcmc», pirc súac l`at`
qui mis ia p`sc `mia`nti. Isti sirà unc mi acs abfrcs eàs bepcrt`ntis mi tu
fbfabctij`.
Zi` ac qui si` qui fusquis (bnjausbvi sb nc acdr`s virf`abz`rac), ac
misi`s. Pubiris ia âxbtc y s`fis qui p`r` jcnsidubrac nijisbt`s a` eint`abm`m
`miju`m`. A`s pirscn`s qui jcec t÷ intbinmin ist` ri`abm`m puimin
sbepaieinti lcj`abz`rsi, rijcncjir ia v`acr mi ac qui tbinin inlrinti y m`r ia
sbdubinti p`sc. Z`fis qui tu ri`abm`m nunj` sirà eàs dr`nmi qui tu
eint`abm`m, y pcr iaac, mifis o`jira` jrijir.
³Puâ injcntr`ràs `quå3 X`r` iaac, tindc qui jcnt`rti júec lui qui
tirebnâ jcec jc`jo mi jbt`s (så, jcec Tbaa Zebto in Obtjo), y quâ tbini qui
vir jcn tcmc istc.
Mismi piquiðc tuvi bntirâs pcr a` lcre` in júec lunjbcn`n a`s jcs`s,
ei inj`nt` intinmir acs «pcr quâ» mi tcmc. Zcy ia eincr mi un` l`ebab` mi
tris oire`ncs y, in isi intcnjis ’ac rijuirmc jcec sb luir` `yir’,
vbvå`ecs in un jcnmcebnbc mi un`s vibntb÷n j`s`s, tcm`s mi a`mrbaac rcgc, mi
mcs pbscs, y jcnt`f` jcn un p`tbc bntirbcr jcn g`rmbnis virmis y lacris qui si
mbstrbfuå`n ` ac a`rdc mia p`s`gi.
@arimimcr mi acs mbiz `ðcs mi im`m (`ðc 6888), tinå`ecs un scac
jceput`mcr in eb ocd`r;
qui, in isi intcnjis, un` tcrri `miBntirnit
si jcnijt`f` eit`a, fa`nj`, rijt`ndua`r
pcr tiaâlcnc. Zb ti ytcjú
dbd`nti,
vbvbr
`quiaa` âpcj` istcy sidurc mi a` ncst`adb` qui ti prcvcj`rà pins`r in ia
scnbmc j`r`jtiråstbjc qui o`jå` ia eúmie j`m` viz qui bnbjb`f` a` jcnixbún.
A` viacjbm`m ir` tirrbfai, pirc mi tcm`s lcre`s ir` ia fbin eàs prijb`mc in ia
ocd`r. Zb tbinis oire`ncs s`fràs ` quâ ei rilbirc ju`nmc mbdc qui ixbstå` un
dr`n prcfaie`7 a`s a`rd`s piai`s p`r` sint`rsi lrinti ` a` p`nt`aa`.
Mijbmbmc ` tinir eb prcpbc jceput`mcr y `så ivbt`r `quiaa`s piai`s,
bnvistbduâ tcmc ac qui pumi scfri su lunjbcn`ebintc, t`ntc mi o`rmw`ri
jcec mi
prbec, scltw`ri
v`rbcs `ðcs. e`ycr
Aiå tcmc
quie`nu`a y lcrcinqui
yc, tr`f`g`f` un`injcntrâ in a`Bntirnit.
clbjbn` in Eb
qui tinå`n
v`rbcs iqubpcs in misusc, pcr ac qui ai pimå qui ei tr`gir` tcm`s a`s pbiz`s
qui pumbir` injcntr`r. @÷n rijuirmc a` eis` mia p`tbc aain` mi lbirrcs y
p`rtis iaijtrúnbj`s, y ` eb prbec mbjbânmcei jcn un` scnrbs` in a` j`r`7
«Mbvbârtiti». @så jcnstruå eb prbeir jceput`mcr.
A` virm`m is qui, mi piquiðc, lub un nirm ; ei inj`nt` `prinmir júec
lunjbcn`n a`s jcs`s. Intri tcmc ac qui aiå, ei injcntrâ jcn a` obstcrb` mi
Kivbn Ebtnbjk, unc mi acs o`jkirs eàs l`ecscs mia eunmc. Ei e`r`vbaaú a`
lbacsclå` mi qui, un` viz qui intbinmis jcec lunjbcn` `adc ` prclunmbm`m,
puimis injcntr`r lcre`s mi o`jir qui tr`f`gi eigcr, bnjausc supir`nmc ia
aåebti mi su prcpbc mbsiðc. Injcntrâ l`sjbn`nti t`efbân a` eijànbj` pcr a`
ju`a si prcp`d`n acs vbrus bnlcreàtbjcs, mbsið`mcs p`r` iaumbr f`rrir`s
sbainjbcs`einti, juepabr mitirebn`mcs cfgitbvcs, y dinir`r un` ri`jjbún in
j`min`. Ist` aúdbj` is a` qui utbabz`riecs eàs `mia`nti p`r` riprcdr`e`r c
o`jki`r tu
tu einti p`r` `aj`nz`r tus cfgitbvcs, `a eàs purc istbac mi a` piaåjua`
Bnjiptbcn.
In `ad÷n eceintc mi eb vbm`, isjujoâ qui a` einti pcmå` prcdr`e`rsi
mi a` ebse` e`nir` qui un jceput`mcr. Ia jcnjiptc mi o`rmw`ri/scltw`ri y
juirpc/einti riscnú mintrc mi eå. Zb istc luir` jbirtc, pcmrå` riprcdr`e`r
eb einti mi lcre` làjba, jcec ac o`jå` Nic in E`trbx. «Pubirc isc», mbgi.
Vipitå ia ebsec p`trún mi sbiepri; ei pusi ` aiir ` prclunmbm`m. Ei
tcpâ jcn ia abfrc «Ia Zijritc» ’qubzà y` o`y`s isjujo`mc o`fa`r mi âa’. Is
un tixtc f`st`nti bnspbr`mcr qui si `jirj`f`, mi `adun` lcre`, ` a` bmi` mi
isti «o`jkbnd eint`a»
eint`a» qui tinå` in a` j`fiz`. Injcntrâ eujo` bnlcre`jbún
mi tcmc tbpc, pirc eb einti y` nc ir` t`n bndinu` jcec `ntis y nbndun` mi
a`s ixpabj`jbcnis ei obzc eujoc sintbmc. Intri isc y ia tbiepc qui mimbj`f`
` ebs istumbcs in bndinbirå`, ei mb pcr vinjbmc.
Auidc, in eb prbeir tr`f`gc jcec jcnsuatcr mi nidcjbcs, ei mb juint`
mi qui mifå` tr`f`g`r in ebs o`fbabm`mis jceunbj`jbcn`ais, puistc qui in a`
unbvirsbm`m `prinmå eujoc mi ac tâjnbjc, pirc pcjc mi ac aa`e`mc «fa`nmc».
In isi ebsec pirbcmc, jceinjâ ` s`abr jcn un` eugir qui ei inj`nt`f`; un`
eugir bntiabdinti y `aidri, `at`, mi tiz ja`r`, rufb`, y jcn cgcs virmis. Zb fbin
ncs aaivàf`ecs bnjriåfai, mi `ad÷n ecmc y m`mc ia j`ràjtir mi `efcs, a`
ria`jbún ncs o`jå` m`ðc. Yn må`, mijbmbmc ` pcnir lbn ` is` ria`jbún, ei mbrbdå
` su j`s` sbn be`dbn`rei ac qui sujimirå`. @ntis mi o`fa`r jcn iaa`, o`få`
sbeua`mc in eb einti tcm` a` jcnvirs`jbún, be`dbnâ tcmcs acs isjin`rbcs
pcsbfais, eincs ia mi qui luir` iaa` qubin tce`r` a` bnbjb`tbv` mi tirebn`rac
tcmc. Isc ei misjcacjú.
Ia nc intinmir quâ o`få` sujimbmc in isi j`sc, sue`mc `a oijoc mi
s`fir qui nijisbt`f` mis`rrcaa`r o`fbabm`mis jceunbj`jbcn`ais, ei aaivú `
tce`r un` sirbi mi jurscs. Cftuvi un jirtblbj`mc mi M`ai J`rnidbi, ei lcreâ
in Xrcdr`e`jbún Niurcabndñåstbj`, `mieàs jcec intrin`mcr jcn Gñrdin
Ka`rbj, ei intrinâ in obpncsbs jcn Ebjo`ia @nmriws, t`efbân in vint`s y
pirsu`sbún jcn Vcss Gillrbis, ei lcreâ o`st` in tàjtbj`s `v`nz`m`s mi a`
aa`e`m` «bndinbirå` mia jcepcrt`ebintc oue`nc» (pirsu`sbún i bnlauinjb`
`v`nz`m`) ` nbvia j`sb ebabt`r jcn Jo`si Oudois, ncefr`mc rijbintieinti
mintrc mi acs «]cp =8, unmir =8»
=8» ` nbvia eunmb`a guntc ` Iacn Eusk y ctrcs.
Intri `quiaa`s ixpirbinjb`s, t`efbân tceâ un jursc mi jbt`s, `aaå `prinmå mi
E`rtån
eugirisVbiznbk y a`
` eigcr`r mij`abm`m
Liabpi mi
D`tbj`, jcn qubinis
sus ria`jbcnis ocy insiðc
oue`n`s ` ocefris y `
y `ecrcs`s.
]ceâ isti jursc p`r` intinmir quâ sujimbú jcn `quiaa` ixncvb`, p`r`
s`fir in quâ l`aa`f` jcnst`ntieinti y quâ pcmå` o`jir eigcr. «J`m` lr`j`sc
ei tbini qui `yum`r ` jrijir, nc súac pcr eå, t`efbân pcr acs mieàs», pinsâ.
]irebnâ pcr intinmir `adc eàs prclunmc `÷n; a` f`si mi tcm` ria`jbún, is ia
`ecr prcpbc. Nc si tr`t` mi bntiris`r ` acs mieàs, sbnc qui isi is ia risuat`mc
mi ist`r fbin jcn unc ebsec.
O`ji `aduncs `ðcs, un` `ebd` ei priduntú7 «Istcy misispir`m` pcrqui
`quia ocefri qui ei dust` nc ei prist` `tinjbún, ³quâ is ac qui istà e`a
jcnebdc3, ³júec ac puimc jcnqubst`r3». In su prcpb` pridunt` ist`f`
bepaåjbt` a` rispuist`. Jcec viriecs eàs `mia`nti, tu einti is un` eàqubn`
mi f÷squim`, ³rijuirm`s ia guidc «fusj`nmc ` T`aay»3 @quia abfrc mi
mbfugcs in ia ju`a a` ebsbún ir` injcntr`r `a pirscn`gi jcn un dcrrc, aintis y
un` j`ebsit` mi r`y`s fa`nj`s y rcg`s qui si injcntr`f` intri un e`r mi
pirscn`s. Zb fusj`s ` T`aay, injcntr`ràs ` T`aay. Eàs `÷n, y mbsjuap`nmc
m bsjuap`nmc ia
tijnbjbsec7 sb istàs fusj`nmc ebirm`, injcntr`ràs ebirm`. Zb f`s`s ia `ecr in
un` j`rinjb`, a` ria`jbún sirà tr`ns`jjbcn`a. ³Júec ispir`s qui a` dinti ti
qubir`, sb nc puimis ist`r jcntbdc ebsec/`3
Fusj`nmc ` T`aay
vbrus bnlcreàtbjc, istà mbsið`mc p`r` iaumbr tcm`s a`s f`rrir`s, jriinjb`s y
mbàacdcs bntirncs qui ti bepbmin jrijir, tcmcs iscs pins`ebintcs jcec7 «nc
puimc, scy un` pirscn` ebimcs`, nunj` ac acdr`râ, l`aa`râ, istc nc is
pcsbfai». Auidc mi iaumbr `quiaacs pins`ebintcs bn÷tbais, tr`f`g`riecs in
bepa`nt`r un ebnmsit d`n`mcr qui ti pirebtbrà `aj`nz`r tcmc `quiaac qui ti
prcpcnd`s.
Ia sidunmc j`påtuac, «A` ri`abm`m is cfgitbv`, tu pirjipjbún nc», istà
mbsið`mc p`r` m`rai jcntixtc `a j`efbc. Intinmiràs y ixpirbeint`ràs `aduncs
prbnjbpbcs riaiv`ntis scfri a` einti, ia tbpc mi jcncjbebintc qui `mqubrbràs y
eàs bepcrt`nti `÷n, o`râ un` rijceinm`jbún scfri ia prbeir p`sc qui mifis
m`r. Ia eigcr eceintc p`r` sidubr `mia`nti, `prcvijo`r ia bepuasc y pcnir
in pràjtbj` tcmc istc, is `ocr`.
In ia tirjir j`påtuac, «Ia ecmiac mi prcdr`e`jbún eint`a», ti
prisint`râ acs mbstbntcs jcepcnintis mia ecmiac tr`nslcre`jbcn`a mi
prcdr`e`jbún eint`a, scfri ia ju`a tr`f`g`riecs in acs sbdubintis j`påtuacs
p`r` prcmujbr acs j`efbcs qui misi`s.
In ia ju`rtc j`påtuac, «Jirifrc y einti7 `quiaac qui quiriecs
o`jki`r »,
», intr`riecs mi aainc in a` jbinjb` mia jcr`zún mia j`efbc. @quå
injcntr`ràs ia druisc mi a`s f`sis istrujtur`ais, ivcautbv`s y jbintålbj`s qui ti
pirebtbràn intinmir júec lunjbcn` isti sbstie` jirifrc-einti.
ji rifrc-einti. Zirà f`st`nti
bnlcre`jbún, y ti inj`nt`rà.
In acs j`påtuacs jbnjc, sibs y sbiti, si mis`rrcaa`n acs tris jcepcnintis
prbnjbp`ais
injcntr`ràs mia
eàsecmiac mi prcdr`e`jbún
bnlcre`jbún eint`a.y In
scfri tu jirifrc tu j`m`
einti,uncy mi iaacs
t`efbân
misjufrbràs a`s oirr`ebint`s pràjtbj`s i bnstrujjbcnis p`r` qui puim`s
`pabj`ra`s bneimb`t`einti. Vivbs`riecs eitcmcacdå`s qui si utbabz`n
ilijtbv`einti in ia mis`rrcaac mi scltw`ri p`r` `pabj`ra`s jcec duå`s mi
istr`tidb` in tu mis`rrcaac pirscn`a. @mieàs, ti m`râ igirjbjbcs ràpbmcs p`r`
qui puim`s, bnjausc, ixpirbeint`r acs ilijtcs mi a` obpncsbs.
In ia j`påtuac qui sbdui, ia n÷eirc cjoc, «@pabj`jbún jcngunt`7 j`efbc
tr`nslcre`jbcn`a», injcntr`ràs ia júec is qui acs mbstbntcs jcepcnintis
bntir`jt÷`n in` su
un` duå` p`sc jcnguntc
p`sc p`r` su p`r` dinir`r un ecmiac bntidr`mc. Injcntr`ràs
`pabj`jbún.
BB
A` ri`abm`m is cfgitbv`,
pirjipjbún nc tu
- E`y` @ndiacu.
Be`dbn` qui jruz`s tcmcs acs e`ris y aaid`s `a bntirbcr mi un` ecnt`ð`
p`r` ixpb`r tus pij`mcs. Is tu må` mi suirti, y` qui ti injuintr`s jcn ia s`fbc;
un in`nbtc f`rfún qui tbini tcm`s a`s rispuist`s qui fusj`s. Ia in`nbtc ti
mbji ` tu cåmc mirijoc7 «pbins` in un n÷eirc qui si sbint` fbin mintrc mi tb».
³Puâ n÷eirc is3
Ac eàs prcf`fai is qui isjcdbir`s ia n÷eirc sbiti. Eàs `mia`nti ti
ixpabj`râ, in mit`aai, ia pcr quâ.
si`s ³]i
un` jcnsbmir`s un` pirscn`y mi
pirscn` `utcjråtbj` einti
qui `fbirt`3
tind`s Nijisbtc qui
a` mbspcsbjbún mi aco`jir
si`s, un`
qui
`utciv`au`jbún prclunm`. Mispuâs mi tcmc, sb qubiris eigcr`r y tbinis isti
abfrc in tus e`ncs, jric qui `så is. In j`sc jcntr`rbc, ti rijcebinmc qui
migis isti abfrc p`r` ctrc eceintc.
Zb jcntbn÷`s a` aijtur`, sidur`einti iris un` pirscn` jcn un mbàacdc
bntirnc euy luirti; qui o`fa` eujoc jcnsbdc ebse`, prcf`faieinti ti
jrbtbj`s eujoc mi lcre`s pcjc pcsbtbv`s y o`st`, in `adun`s cj`sbcnis, ti
tr`t`s euy e`a (o`fa`riecs scfri iaac). @så jcec t`efbân puimis tinir, in
`ad÷n dr`mc, a` nijisbm`m mi qui ctr`s pirscn`s ti `prijbin y `mebrin, sbintis
qui tbinis un` jcnsbmir`fai j`p`jbm`m mi acdr`r jcs`s, pirc qui nc a` o`s
misi`m`; m`r un` `at` v`acr`jbún y prcpbim`m ` un` misjrbpjbún dinârbj` qui
puimi `pabj`r ` ju`aqubir pirscn`.
@. A` virm`mir` abfirt`m
Jceinjâ ia prbeir j`påtuac jcn un` jbt` mi Mirrin Frcwn7 «Ist`ecs
`tr`p`mcs mintrc mi nuistr`s prcpb`s j`fiz`s, y nuistr` pirspijtbv` si
injuintr` abebt`m` pcr ist` ri`abm`m. Ncs dust` jriir qui scecs pirscn`s mi
einti `fbirt`, y intinmiecs qui istc bepabj` `jipt`r tcm` `lbre`jbún,
jriinjb` c pcstur` sbn o`jirncs juistbcn`ebintcs, ju`nmc, in ri`abm`m,
sbdnblbj` ia ist`r mbspuistcs ` j`efb`r nuistrc sbstie` mi jriinjb`s
f`sànmcncs in a` ivbminjb`». Oi ripitbmc isti igirjbjbc mi Lcrir jbintcs mi
vijis in mbstbntcs jcntixtcs y ia risuat`mc o` sbmc ix`jt`einti ia ebsec; tu
einti bntint` gustblbj`rsi, puis is un` eàqubn` mi gustblbj`jbún, iaa` sbiepri
tr`t`rà mi injcntr`r p`trcnis y mi fusj`r sintbmc ` a`s jcs`s. Isti is un
igiepac mi a`s mbstbnt`s lcre`s pcr a`s ju`ais mijbmbecs abebt`r nuistr`
`utcpirjipjbún. Puiriecs fusj`r jirtbmuefri, rispuist`s mi qubânis scecs
y júec ncs jcepcrt`ecs, y `a injcntr`r rispuist`s qui ncs s`tbsl`jin
(`unqui nc si`n ri`ais), mijbmbecs jcepcrt`rncs mi `juirmc ` iaa`s.
Nc tindc nbnd÷n sustintc súabmc p`r` is` aijtur` in lråc qui obji, súac sâ
qui iris un sir oue`nc y qui ti rbdis pcr acs ebsecs prbnjbpbcs qui tcmcs;
acs prbnjbpbcs mia jirifrc, a` einti y su ivcaujbún.
]ceiecs jcec un oijoc ia qui tind`s un mbàacdc bntirnc mi luirti
`utcjråtbj`, c qui puim`s sintbr qui nc iris eàs qui acs mieàs. ³Juànt`
ivbminjb` tbinis mi `quiaa`s `lbre`jbcnis qui ti ripbtis un` y ctr` viz3
³Xcmrå`s o`jirais a`s ebse`s jråtbj`s ` ctr` pirscn` qui istà in a`s ebse`s
jbrjunst`njb`s in a` qui ti injuintr`s3 A` virm`m is qui dr`n p`rti mi isi
mbàacdc, pcr nc mijbr qui tcmc, surdi mia oijoc mi qui scecs isja`vcs.
Zcecs isja`vcs mi nuistrcs prcpbcs pins`ebintcs, mia intcrnc, mi a` lcre`
in a` qui lubecs jrb`mcs, mi iståeuacs ixtirncs i bntirncs, mi nuistr`
lbsbcacdå`, mi a` be`din qui tiniecs mi ncsctrcs ebsecs y mi acs e`p`s
eint`ais qui utbabz`ecs p`r` ecmia`r a` ri`abm`m.
³]i o`n mbjoc `adun` viz ju`nmc pbmis jcnsigc qui, «súac mifis sir t÷
Ncs Ncs
ebsecs. vcaviecs
vcaviecspirscn`s ri`aeinti
ri`aeinti abfris `prinmiecs
abfris ju`nmc y in jcntrca mi ncsctrcs`
` jcncjirncs,
intinmirncs jcec ia risuat`mc mi un j÷euac mi ixpirbinjb`s, iståeuacs y
prcjiscs qui mitirebn`n nuistrc jcepcrt`ebintc. Isti intinmbebintc
o`fbabt` ia j`efbc; ia intinmir ia âxbtc c ia lr`j`sc jcec un risuat`mc mi `adc
jcncjbmc, jcntrca`fai y ecmblbj`fai, ti pirebti qui puim`s o`jir `adc pcr tb
ebsec. Mimbj`riecs dr`n p`rti mi isti abfrc ` dinir`r isi intinmbebintc, in
mit`aai.
Jcec s`fis, nc scy psbjúacdc, nb niurcjbintålbjc, nb n`m` p`rijbmc. Eb
bnqubitum pcr intinmir a` einti oue`n` ei o` aaiv`mc ` istumb`r, pins`r y
lcre`rei in mbstbnt`s mbsjbpabn`s jcn sus prbnjbp`ais ixpcnintis ` nbvia
eunmb`a. Xirc sbn mum`, jcec t`efbân einjbcnâ, mi ac qui eàs oi `prinmbmc
o` sbmc mi a` insið`nz`7 ei tr`nslcreâ in jc`jo mi jbt`s p`r` `yum`r `
ocefris y eugiris ` intinmir qui a` ÷nbj` ja`vi p`r` cftinir ia âxbtc mi
injcntr`r ` ctrc qui jcep`rt` nuistr` vbsbún mi a` vbm` is ia `ecr prcpbc, ia
jcnlb`r, quirirsi y rispit`rsi ` unc ebsec.
Istcy jcnvinjbmc mi qui a`s ria`jbcnis l`aa`n pcrqui `adun` mi a`s
p`rtis fusj` aain`r un v`jåc, y ju`nmc isti is aain`mc pcr ctrcs eimbcs `gincs
` a` ria`jbún, ist` ÷atbe` pbirmi sintbmc. Nc mifiecs fusj`r tinir un`
ria`jbún p`r` jri`r c o`jir mi nuistr` ixbstinjb` `adc bnjriåfai, ia lbn mi tcm`
ria`jbún mifirå` sir jcep`rtbr `adc y` bnjriåfai in ncsctrcs jcn `adubin eàs,
y istc nc súac `pabj` p`r` a`s ria`jbcnis mi p`rig`, is ixtr`pca`fai ` tcmc tbpc
mi ria`jbún oue`n`, bnjausbvi ` a` ria`jbún jcntbdc ebsec. Zcecs isja`vcs y,
prcf`faieinti, tu milbnbjbún mi âxbtc c isi `adc «bnjriåfai» si` mi `adubin
eàs, `adc mia istbac mi7 «qubirc sir ebaacn`rbc», y istà fbin qui `så si`, pirc
sb t÷ ac mijbmis mi lcre` jcnsjbinti.
Xuimi qui o`y`s aiåmc `rtåjuacs y abfrcs scfri «Acs _ oàfbtcs mi a`
dinti ebaacn`rb`», «Acs _ oàfbtcs mi a` dinti s`aum`fai», c «A`s
j`r`jtiråstbj`s mi a`s pirscn`abm`mis mi dinti `tr`jtbv`», intri ctrcs. Zb y`
aiåsti eujocs abfrcs, làfua`s, isjujo`sti jo`ra`s ]IM bnspbr`mcr`s, c `sbstbsti
` un siebn`rbc mia ju`a pins`sti7 «¡¡¡Istc is bnjriåfai, ei mis`reú pcr
jcepaitc… `ocr` is ia eceintc, tindc ia pcmir!!!», pirc auidc mi uncs må`s
tcmc sbdui bdu`a qui `ntis, intcnjis prid÷nt`ti7 ³quâ cjurri3
³Z`fis juàais scn acs abfrcs eàs vinmbmcs in ia eunmc3 Acs mi
`utc`yum`; viecs tåtuacs mia istbac mi júec sir ebaacn`rbc, júec sir miad`mc,
c júec `tr`ir ia `ecr mi tus suiðcs. Xirc `adc sujimi; nc viecs qui ia
eunmc istâ aainc mi dinti ebaacn`rb`, isfiat` c rijcrrbinmc a`s j`aais jcn ia
`ecr mi sus suiðcs. Intcnjis, ³quâ l`at`3
X`r` qui ist`s aijjbcnis si tr`muzj`n in risuat`mcs, tbinis qui s`fir
júec bnjcrpcr`r ac `prinmbmc jcn l`jbabm`m, `mcpt`r nuivcs oàfbtcs y lcre`s
mi pins`r y, p`r` iaac, mifis intinmir, `mieàs, qui `quia oàfbtc, aijjbún c
pins`ebintc, is un` pbiz` mintrc mi un puzzai eàs dr`nmi. In ctr`s p`a`fr`s,
nc ti quimis súac jcn a` aúdbj` sbepabst` mi7 «Acs ebaacn`rbcs si aiv`nt`n
tiepr`nc, mi ecmc qui, sb ei aiv`ntc tiepr`nc, sirâ ebaacn`rbc», ju`nmc in
un e`rjc, un`
Nijisbt`s ectbv`jbún milbnbjbúna`rcfust`
y ieprinmir `jjbún scfri
qui siquâ
m`ràis jcec
pcsbfai y quâ nc.
risuat`mc mi
acs iaieintcs `ntirbcreinti misjrbtcs.
@un `så, l`at` ac eàs bepcrt`nti p`r` aaid`r ` acs risuat`mcs. Ir` un må`
mi vir`nc, `÷n ac rijuirmc, si ei `jirjú un `auenc, `atc, miad`mc, pbia
ecrin`, ist`f` in sus tribnt` y `p`rint`f` fuin ist`mc låsbjc. «D`frbia,
qubirc mig`r mi lue`r, ³ei `yum`s3», ei mbgc y nc ir` a` prbeir` viz qui
isjujo`f` ` `adubin prcnunjb`r mbjo`s p`a`fr`s. «Ja`rc», rispcnmå, «³tbinis
tus jbd`rrcs ` e`nc, jcrrijtc3». «@quå istàn» ei rispcnmbú. Ac qui sujimbú
mispuâs is un igiepac mia iaieintc qui dinir`aeinti l`at`, y is `adc qui
tr`f`g`riecs in `mia`nti. «Fbin, rúepiacs y miso`zti mi iaacs `ocr`» ai mbgi
ebrànmcac mbrijt`einti ` acs cgcs. «Xirc, is qui, acs jceprâ o`ji pcjc y…».
Mitirebn`jbún.
A` mitirebn`jbún sirà ac qui ti sip`r`rà mia 22% mi acs aijtcris, pirc sb,
`mieàs, nc intbinmis ia pcr quâ mifis tce`r `jjbún, n`m` ti ecvirà. Nc
tindc a` bntinjbún qui isti abfrc tind` ia ebsec ilijtc qui `quiaacs
siebn`rbcs ectbv`jbcn`ais, t`epcjc qubirc qui `a lbn`a mbd`s «quâ dr`n
abfrc» y n`m` o`y` j`efb`mc ri`aeinti in tb. Misic qui isti abfrc si` un`
duå` mi intrin`ebintc y, jcec y` ti `mvirtå, nc sirà làjba, riquirbrà qui
tr`f`gis. Zb mi virm`m qubiris tinir âxbtc, sb mi virm`m qubiris sir abfri mifis
tce`r `jjbún; t÷, y n`mbi eàs qui t÷, istàs ` j`rdc mi tu luturc.
J. Ia prbeir p`sc
Misjrbpjbún
A` bnspbr`jbún sbn a` `jjbún quim` in a` iecjbún. Jcec isti is un abfrc
isinjb`aeinti mi `jjbún, tu prbeir p`sc sirà ia sbdubinti7
Bnstrujjbcnis
Jri` un` ocg` risuein mi `puntis, qui jcntind` tris jcauen`s y un
isp`jbc in fa`njc mif`gc. A`s jcauen`s siràn7 `prinmbz`gis, pcr quâ, y p`r`
quâ.
@prinmbz`gis 7 `jà mi
`prinm`s ` ac a`rdc brànisti
tcmcs acs `prinmbz`gis y oirr`ebint`s qui
abfrc.
³X`r` quâ,
luturc ispijålbj`einti,
jirj`nc puimcsbmc
c júec pumc o`fir utbabz`r ist` oirr`ebint`
mi utbabm`m in eb
in ia p`s`mc3
A`s rispuist`s qui isjrbf`s ` ist`s pridunt`s mifin sir ispijålbj`s p`r`
ac qui misiis acdr`r. Nc sirvbrà mi n`m` qui rispcnm`s `adc jcec7 «Is
bepcrt`nti pcrqui mifc tr`f`g`r in istc»; isc y` ac s`fis y nc is
ecvbabz`mcr. Jàefb`ac pcr `adc p`rijbmc `7 «Ist` oirr`ebint` is bepcrt`nti
y` qui tindc un mbàacdc bntirnc mi `utcjråtbj` euy luirti qui nc ei pirebti
jrijir, y qubirc tr`f`g`r in `quiaac jcec prbeir` prbcrbm`m mismi ocy
ebsec». Vijuirm`, ia cfgitbvc is `jiair`r ia `prinmbz`gi p`r` l`jbabt`r a`
`jjbún.
In ia isp`jbc in fa`njc, isjrbfi ac sbdubinti7
«Eb ncefri is SSSSSSSSSSSSSSSSS y ist` is un` mija`r`jbún `jirj` mi
eb jceprcebsc, eb bntirâs y rispcns`fbabm`m mi tce`r ia jcntrca mi eb vbm`.
Zúac yc scy rispcns`fai mi eå ebsec y eb pirsbstinjb` in ju`ntc ` a`
`pabj`jbún mi ist`s oirr`ebint`s mitirebn`rà qubân scy y qubân qubirc sir».
O`zac `ocr`, jcn mitirebn`jbún.
Lbre` a` ocg`, túe`ai un` lctcdr`lå` y jcepàrtia` jcn `adubin eàs;
puimi sir `adubin jcn qubân istâs aiyinmc isti abfrc ` a` p`r, in tus rimis
scjb`ais, u ctrc eimbc.
Xuimis injcntr`r un` pa`ntbaa` in7
ottps7//www.<8ocr`s.jce/rijurscs/
Ncs `prcvijo`riecs mi un v`jåc in nuistr` einti aa`e`mc sisdc mi
jcnsbstinjb` y jceprcebsc, qui is ia misic mi e`ntinir un jcepcrt`ebintc
jcnsbstinti jcn nuistr`s jriinjb`s c ju`nmc `mqubrbecs un jceprcebsc
scjb`a. Ia jceprcebsc scjb`a is ja`vi p`r` e`ntinir tu pirsbstinjb`, pcr ac
qui ti rijcebinmc inlàtbj`einti, qui injuintris un jcep`ðirc mi aijtur`, c
eigcr `÷n, pufaåj`ac in tus rimis scjb`ais y o`zac eàs p÷fabjc `÷n (utbabz`
#<8ocr`s).
Zb mbjis7 «Ac o`râ e`ð`n` c ju`nmc injuintri ` `adubin», tirebn`ràs
pcr nc o`jirac. Zb nc iris j`p`z mi
m i o`jir istc, ti rijcebinmc mig`r isti abfrc
` un a`mc, y` qui nc tbinis a` mitirebn`jbún nijis`rb`. Zb pcr ia jcntr`rbc
mijbmis pirsbstbr,
`jtu`abjis jcep`rti
y prcdrisis isti mcjueintc `ocr`, y o`zac j`m` viz qui ac
in tu `prinmbz`gi.
`miju`mc.
Zb `÷n nc jcep`rtis tu ocg` risuein jcn `adubin, isti is ia eceintc mi
o`jirac, y` qui in acs sbdubintis j`påtuacs intr`riecs mi aainc in ia jcr`zún
mia jcntinbmc p`r` qui puim`s vir tcmc euy ja`rc y tr`nsp`rinti.
BBB
Ia ecmiac mi prcdr`e`jbún eint`a
«Jcncjirti ` tb ebsec is ia jcebinzc mi tcm` s`fbmurå`»
- @rbstútiais.
X`r` ri`abz`r un` `n`acdå` jcn a` obstcrb` qui ti jcntâ in ia prbeir j`påtuac, tu
jirifrc y ia ristc mia juirpc scn ia o`rmw`ri, ac qui si puimi tcj`r i
bntir`jt÷` in un pa`nc låsbjc. A` einti is ia scltw`ri; ia sbstie` cpir`tbvc
qui is scpcrt`mc pcr ia o`rmw`ri y qui, scfri âa, si igijut`n un sbnn÷eirc
mi `pabj`jbcnis qui istàn mistbn`m`s ` juepabr lunjbcnis ispijålbj`s.
@ nbvia ivcautbvc, `a bdu`a qui un jceput`mcr ia ju`a mismi su `p`rbjbún
o` ivcaujbcn`mc t`ntc in o`rmw`ri jcec in scltw`ri, nuistrc juirpc y
nuistr` einti t`efbân o`n ivcaujbcn`mc pcr eujocs `ðcs (¡ebaacnis!),
pirebtbânmcncs `m`pt`r nuistr`s j`p`jbm`mis jcec ispijbi mi `juirmc jcn
acs riquirbebintcs mia intcrnc.
@ un nbvia lunjbcn`a, tu o`rmw`ri mitirebn` acs isquie`s mi tr`f`gc mia
scltw`ri, milbni juàais scn a`s rida`s f`si pcr a`s ju`ais isti si rbdi. @ su
viz, ia scltw`ri t`efbân bnlauyi in ia o`rmw`ri, y` qui is isti qubin
bntirprit` y igijut` acs mbstbntcs ivintcs p`r` acs ju`ais istà mbsið`mc.
Jcec siris oue`ncs, bntir`jtu`ecs jcn ia intcrnc; cfgitcs, siris
vbvcs, rbtcs, juatur`s, `rti, intri ctrcs, ` tr`vâs mi nuistrc juirpc. Vijbfbecs
bnlcre`jbún ` tr`vâs mi nuistrcs sintbmcs7 tcj`ecs, viecs, caiecs,
isjujo`ecs y midust`ecs. Ist` bnlcre`jbún is prcjis`m` pcr eimbc mia
sbstie` sbnârdbjc jirifrc-einti y, jcec risuat`mc mi istc, ncs jcepcrt`ecs
mi mitirebn`m` e`nir`; fbin si` ju`nmc ixpris`ecs nuistr` `mebr`jbún pcr
ia `rti qui cfsirv`ecs, c ju`nmc prcnunjb`ecs `quiaa`s p`a`fr`s qui
misi`rå`ecs nc o`fir mbjoc.
]`ntcmijirifrc
jcnguntc y einti,
istrujtur`s, p`r` ilijtcs
j`r`jtiråstbj`s mia `utcabmir`zdc,
y prbnjbpbcs qui viràsjcnsbmir`n
` ac a`rdc un
mi
isti abfrc. @efcs eunmcs si injuintr`n bntidr`mcs in ia ecmiac mi
prcdr`e`jbún eint`a.
In isti j`påtuac ti prisint`râ ia ?8% mia ecmiac, ia ju`a si f`s` in tris
trbànduacs istrujtur`ais7 ia igijutbvc, ia mbrijjbcn`a y ia dinir`tbvc. Auidc mi
qui intbinm`s in mit`aai sus jcepcnintis, ti prisint`râ ia 68% rist`nti in ia
j`påtuac mi `pabj`jbún jcnguntc, in ia qui `prinmiràs ` bntidr`r tcmcs acs
jcepcnintis y juàa is a` istr`tidb` `miju`m` p`r` `fcrm`racs.
A` a`fcr mi tcmc jc`jo is `yum`r ` a`s pirscn`s ` `aj`nz`r sus cfgitbvcs
@. ]rbànduac igijutbvc
F. ]rbànduac mbrijjbcn`a
J. ]rbànduac dinir`tbvc
c p`r` `ad÷n mipcrti. Xuimis utbabz`r a`s oirr`ebint`s mi acs oàfbtcs p`r`
tinir un` vbm` eàs s`aum`fai, intri ctrcs uscs. Ac qui viriecs in ia j`påtuac
mi a` `pabj`jbún jcngunt`, is júec inlcj`r tcmcs acs isluirzcs y ia tr`f`gc mi
j`m` unc mi acs iaieintcs mi acs trbànduacs, p`r` prcdr`e`r tu einti p`r`
`aj`nz`r un prcpúsbtc ispijålbjc, mi lcre` bntidr`a y mur`mir`.
@a bdu`a qui in a` `n`acdå` mia vbrus bnlcreàtbjc, fusj`ecs bnst`a`r
j`efbcs in ac prclunmc mi nuistr` einti p`r` qui istcs ncs `yumin `
mbrbdbrncs ` nuistrc mistbnc, juepabr cfgitbvcs y dinir`r ri`jjbcnis in
j`min`, sbn qui nuistr`s milins`s si intirin mi iaac. Mi pcjc sirvbrà tr`f`g`r
súac in un trbànduac c iaieintc, y` qui sidubriecs in bnjcndruinjb`, pcr
ist` r`zún mifiecs intinmir júec jcngud`r acs iaieintcs mi j`m` unc mi acs
trbànduacs f`si.
Xcr `ocr`, sirâ v`dc in ju`ntc ` ist` ixpabj`jbún7 acs trbànduacs f`si
scn acs a`mrbaacs mi nuistr` einti. Eàs `mia`nti, ti m`ràs juint` qui in j`m`
trbànduac injcntr`ràs un iaieintc qui is un` oirr`ebint`, ctrc qui sirà un
eimbc y ctrc qui sirà un lbn y qui, p`r` o`jir j`efbcs mur`mircs y
jcndruintis, a`s p`a`nj`s qui utbabz`ràs y ia jbjac mi bep`jtc sbiepri siràn
acs ebsecs. X`r` qui ti o`d`s un` bmi`, in a` sbdubinti lbdur` injcntr`ràs
júec quim` ia ecmiac bntidr`mc qui injcntr`ràs, in mit`aai, in ia j`påtuac mi
`pabj`jbún jcngunt`7 j`efbc tr`nslcre`jbcn`a.
Ecmiac mi prcdr`e`jbún eint`a bntidr`mc
B\
Jirifrc y einti7 `quiaac qui
quiriecs o`jki`r
- M`nbia K`onie`n.
Xins`r is jcnijt`r. Ist` sirà un` mi a`s lr`sis eàs bepcrt`ntis mia abfrc.
Yn` viz qui tirebnis isti j`påtuac ti bnvbtc ` qui ai`s nuiv`einti a`s
prbeir`s pàdbn`s mi «Yn` obstcrb` pcjc jce÷n», injcntr`ràs igiepacs
cjuatcs mi tcmc ac qui `prinmiràs `quå.
In ist` sijjbún p`rtbriecs o`fa`nmc `jirj` mi júec si lcre`rcn tu
jirifrc y tu einti, y juàais scn a`s rida`s qui rbdin su lunjbcn`ebintc.
@rr`str`ecs un` obstcrb` ivcautbv` mi ebaacnis mi `ðcs; ia aindu`gi y a`
jbvbabz`jbún, jcec a` jcncjiecs ocy in må`, si lcre`rcn in a` ÷atbe`
ebaacnâsbe` p`rti mi a` obstcrb` mi nuistr` ixbstinjb`.
Zb in `ad÷n eceintc aaid`s ` sintbr qui is eujo` bnlcre`jbún, nc ti
pricjupis, y` qui ei inj`rd`râ
in j`rd`râ mi ixpabj`ra` mi a` lcre` eàs sbepai pcsbfai
y, `mieàs, a` baustr`râ jcn oirr`ebint`s y igiepacs pràjtbjcs. Nijisbtc, mi tu
p`rti, qui tind`s un` einti `fbirt`, yc ei inj`rd`râ mia ristc.
@. Ia crbdin7 ivcaujbún mi a` @ ` a` W
M`rwbn
M`wkbns
In «Ia din idcåst`» (M`wkbns, 024<), ia tiúrbjc ivcautbvc Vbjo`rm
M`wkbns f`s` su ticrå` ivcautbv` in qui scn acs dinis, y nc acs bnmbvbmucs,
acs `dintis ivcautbvcs. M`wkbns misjrbfi qui a` prcf`fbabm`m mi qui un din
tr`sjbinm`, ist`rà abd`m` ` su prcpb` j`p`jbm`m mi `m`pt`rsi `a eimbc
`efbinti.
«Ia din idcåst`» p`rti pcr ixpabj`r ia crbdin mi a` vbm` in a` tbirr`.
Zidur`einti rijcrm`ràs, mi a`s ja`sis mi fbcacdå`, qui auidc mi a` lcre`jbún
mi a` tbirr` y ju`nmc `÷n ist`f` j`abinti, ixbstbú un j`amc mi juatbvc qui
jcntinå` un sbnn÷eirc mi e`tirb`s prbe`s, inirdå` y ctrcs iaieintcs
bntir`jtu`nmc, ac qui risuatú
a`s ju`ais injcntr`ecs ` acs in a` lcre`jbún
aa`e`mcs mi mbvirs`sZiecaâjua`s,
«ripabj`mcris». o`n oijocmintrc mi
mbstbntcs
ixpirbeintcs `a rispijtc p`r` tr`t`r mi bebt`r isti prcjisc, in acs qui si o`n
jcacj`mc iaieintcs qui, si prisuei, luircn p`rti mi `quiaa` e`tirb` prbe`
(`du`, JC6, eit`nc, intri ctrcs) y `a `pabj`r inirdå` ixtirn` jcec r`ycs Y\,
sbiepri si cftbini un j`amc mi juatbvc j`lâ in ia qui si lcre`n mbvirs`s
ecaâjua`s mispuâs mi un p`r mi sie`n`s.
Acs ripabj`mcris sirå`n, in isinjb`, e`jrcecaâjua`s jcepuist`s mi
ctr`s ecaâjua`s qui tinmrå`n `lbnbm`m pcr a`s mi su ebsec tbpc. Auidc, j`m`
viz
qui qui un ripabj`mcr
ac jcepcnin, si si
ist`s injuintri
unbràn `jcn ctr`s
âa (is `såecaâjua`s abfris sbeba`ris
jcec si lcre`n ` a`s
acs jrbst`ais,
qui pirsidubr
quim`rncs jcniaiapa`jir,
mbnirc o`jbinmc qui, in dinir`a,
lrinti ` `pcst`rac tind`ecs
(K`onie`n a` prilirinjb` mi
it `a., 0228).
scfrivbvbr y riprcmujbrsi,
scfrivbvinjb`, mifå` lcre`r
p`r` cftinir inirdå` jceunbm`mis.
a`s `jtbvbm`mis Xcr ia a`
ir`n sbepais; a`mc
j`z`miy a`
rijcaijjbún y, pcr ctrc a`mc, p`r` jcnt`r jcn un riludbc sidurc ir` ja`vi
ixpacr`r y jcnt`r jcn sintbmcs `dumcs.
Jcn a`s jceunbm`mis, surdi a` mbstrbfujbún mi t`ri`s; in e`ycr
prcpcrjbún, acs ocefris si mimbj`rcn
m imbj`rcn ` a` j`z` y a` ixpacr`jbún, ebintr`s qui
a`s eugiris, si mimbj`rcn ` a` rijcaijjbún mi `abeintcs y `a jubm`mc mi a`
jceunbm`m, `njb`ncs, inlirecs y acs rijbân n`jbmcs. In a` `jtbvbm`m mi a`
j`z` y a` ixpacr`jbún, acs ocefris si inlrint`f`n ` piabdrcs prcpbcs mi is`s
ir`s, in mbjoc sintbmc y t`a jcec vbecs in a`s ticrå`s ivcautbv`s, acs qui
tinå`n eàs pcsbfbabm`mis mi scfrivbvbr luircn acs qui jcnt`f`n jcn e`ycris
jcepitinjb`s in ist` t`ri`, pirc t`efbân ir`n acs eàs `ptcs p`r` riprcmujbrsi
jcn un` eugir lârtba y frbnm`r prctijjbún p`r` `sidur`r su misjinminjb`.
Pubin tuvbir` e`ycris j`p`jbm`mis mi scfrivbvinjb` y riprcmujjbún si
jcnvirtbrå` intcnjis in ia aåmir mia drupc. Ia qui, pcr ia jcntr`rbc, nc si
injcntr`si `ptc p`r` ist`s t`ri`s, mifå` fusj`r riludbc in a` jceunbm`m, c
sbepaieinti ir` mig`mc ` eirjim mia `efbinti.
Xcr ia a`mc mi a` `jtbvbm`m mi rijcaijjbún y jubm`mc mi a` jceunbm`m, a`
eugir mis`rrcaaú
piabdrcs un bnstbntc
(`abeintcs lunm`eint`a
vinincscs, qui a` `yumú
pcr igiepac), ` mitijt`r
`så jcec t`efbânc mbstbndubr
bnstbntcs
Zb jriis qui acs pirrcs scn piabdrcscs, is sidurc qui jcrriràs `a vir unc
mi a`s qui
prcjisc quisåmur`
si utbabz`n.
o`st` a` Istc
it`p`ismijcncjbmc jcec
e`mur`jbún a` pcm`
sixu`a. Istiniurcn`a y is un
lcrt`aijbebintc,
o`rà qui a`s jcnixbcnis qui quimin si`n eàs viacjis y ilbj`jis y, scfri
ist`s jcnixbcnis, iepbijin ` lcre`rsi ctr`s nuiv`s. Ist` it`p` si vuiavi `
ripitbr `arimimcr mi acs mcji ` j`tcrji `ðcs, p`r` auidc jcnlcre`r tu jirifrc
jcec ixbsti ocy (Joijobk it `a., 022?).
]u jirifrc t`efbân ivcaujbcn` pcr acs eij`nbsecs einjbcn`mcs pcr
M`rwbn; a`s niurcn`s c jcnixbcnis eàs «luirtis» scn a`s qui scfrivbvin y,
pcr ac t`ntc, a`s qui pirmur`n jcn e`ycr luirz` in nuistr` it`p` `muat`.
Mi `juirmc jcn E`jAi`n, ia nicjúrtix, aa`e`mc `så pcr sir a` p`rti mia
jirifrc eàs nuiv` y supirlbjb`a, is a` qui jufri a` e`ycr p`rti mia jirifrc
(un 4<%), is mcnmi si acj`abz` ia r`zcn`ebintc y cjurri ia prcjisc mi
`prinmbz`gi. Is jcncjbm` t`efbân jcec a` p`rti mia «quâ», puistc qui si
inj`rd` mi rijbfbr a` bnlcre`jbún sinscrb`a mi nuistrc juirpc y mi mitirebn`r
mi quâ tbpc is ist` bnlcre`jbún qui rijbfi.
Mi `juirmc jcn Lrium, ist` j`p` jcrrispcnmi `a nbvia jcnsjbinti, qui is
ia àri` mi eàs làjba `jjisc y si injuintr` lcre`m` pcr `quiaac qui si pirjbfi.
A`s riprisint`jbcnis jcnsjbintis scn tcmc ac qui si ridbstr` fbin si` luir`
mia sugitc, ` tr`vâs mi acs sintbmcs jcec a` vbst`, ia cal`tc, ia dustc, ia t`jtc;
jcec t`efbân ac qui p`s` mintrc mi a` pirscn`, jcec sus rijuirmcs, misics,
sintbebintcs, itj. Ia sbstie` jcnsjbinti si e`nig` jcn ia prbnjbpbc mi
ri`abm`m, in ia `quå y `ocr`, rispit` a` tiepcr`abm`m, si rbdi pcr aiyis aúdbj`s
y si `m`pt` `a `efbinti.
Ist` einti is aúdbj`, r`jbcn`a y prc`jtbv`. Is in f`si ` ist` qui tiniecs
jcntrca tct`a in nuistr` vbm`, is `quiaa` scfri a` ju`a tce`ecs mijbsbcnis
sid÷n nuistr` vcaunt`m y igijut`ecs sid÷n nuistrc pins`ebintc y nuistr`s
bmi`s må` ` må`. Ist` einti is a` qui jcnlcre` nuistrc j`ràjtir, nuistr`
pirscn`abm`m y nuistr` lcre` mi sir. A`s mijbsbcnis qui tce`ecs istàn
f`s`m`s in nuistrcs misics y nuistrcs dustcs eàs qui in nuistrcs bepuascs.
Xcr ctr` p`rti, ist` einti is a` eàs v`abcs` p`r` tcmc ac qui tbini qui vir jcn
a` scaujbún mi prcfaie`s mi tbpc aúdbjc c a` eit`jcdnbjbún, qui is ia `nàabsbs
jcnsjbinti mi unc ebsec in ia intcrnc qui ncs rcmi`. A` einti jcnsjbinti
is `quiaa` qui utbabz`ecs a` e`ycr p`rti mi nuistrc tbiepc.
Pubzàjcs`
ju`aqubir ei qui
`mia`nti;
jri`s iascfri
jirifrc riptbab`nc
ia eunmc `jt÷` ` a`nbvia
mitirebn` mi jriinjb`s,
bnlcre`jbún qui
rijbfis y prcjis`s. Xirscn`s jcn e`rjcs rcfustcs, intbinmin qui tcmc is
ria`tbvc, intbinmin qui tcm`s a`s sbtu`jbcnis puimin sir tce`m`s mi lcre`
pcsbtbv` y jcntrca`r su prcpbc sbstie` mi jriinjb`s. Ebintr`s qui a`s pirscn`s
eàs mâfbais, si pricjup`n, e`ycreinti, mi a`s jbrjunst`njb`s ixtirn`s qui nc
puimin jcntrca`r.
Is jcec ju`nmc, qubzà, sujimbú in `adun` âpcj` mi tu vbm`, qui ist`f`s
rbnmbinmc un ix`ein c istumb`nmc `adun` e`tirb`, y ebintr`s p`r` tb p`rijå`
`adc mi
tbpc jcepabj`mc,
sbtu`jbcnisp`r`
aaid`nctr`s
` unpirscn`s
ixtriec yrisuat`f` sir `adc
si ix`jirf`n, làjba.r`jbcn`a
tu p`rti Ju`nmcsiisti
vi
s`tur`m` mi un` lcre` t`a qui bepcsbfbabt` a` riscaujbún mia prcfaie`, istc, `
su viz, dinir` un` iecjbún nid`tbv` qui lbn`aeinti si tr`muji in un bnstbntc
prbe`rbc mi supirvbvinjb`7 isj`p`r. Istc is ac qui si aa`e` sijuistrc
iecjbcn`a, y is un` mi a`s jbrjunst`njb`s qui mirbv`n in a` lcre`jbún mi a`s
jriinjb`s abebt`ntis. Vitce`riecs isti igiepac in a` sijjbún mi jriinjb`s.
³]cmc fbin o`st` `jà3 Is f`st`nti bnlcre`jbún, ac sâ, pcr ac qui nc súac
ti `jcnsigc tce`r `puntis, utbabz`r a` ocg` mi risuein y ist`r jcnst`ntieinti
priduntànmcti júec si `pabj` ac qui `prinmis ` tu ri`abm`m, t`efbân ti
`jcnsigc aiir isti abfrc un` sidunm` c tirjir` viz, y mbsjutbrac jcn tirjircs
qui ti `yumin ` dinir`r nuiv`s y eigcris jcnixbcnis. Istc ac intinmiràs eàs
in mit`aai in a`s prúxbe`s tris sijjbcnis. J`m` viz si pcnmrà eàs bntiris`nti.
J. A` eàqubn` mi p`trcnis
Nuistrc jirifrc is, isinjb`aeinti, un` eàqubn` mi `prinmbz`gi,
sbeua`jbún y ilbjbinjb` inirdâtbj`. Ju`nmc iepbiz` ` injcntr`r p`trcnis,
Acs` oue`ncs
jri`mcs scecs
ac a`rdc mi ia risuat`mc
nuistr` mi un må`
vbm` y nuistrc j÷euac
` må`.miZb pbactcs `utceàtbjcs
vbsti `adun` viz a`
piaåjua` «Jabj» in a` qui ia prct`dcnbst` tinå` un jcntrca riectc p`r`
jcntrca`r su vbm`, intinmiràs ` quâ ei rilbirc.
Be`dbn` qui intr`s ` un rist`ur`nti. Acs eisircs qui tr`f`g`n `aaå tbinin
bnjcrpcr`mc un «ecmc eisirc» qui `jtbv`n un` viz qui bnbjb`n su turnc.
M`mc qui iaacs bntir`jt÷`n jcn eujo`s pirscn`s in ia tr`nsjursc mi eujocs
må`s, a` einti mi j`m` unc mi iaacs jcebinz` ` dinir`r p`trcnis o`fbtu`ais
p`r` isti «ecmc eisirc» qui ai pirebtin o`fa`r mia ein÷, tce`r úrminis,
sudirbr jcs`s,miitj.,
`utceàtbjc jceceisirc».
ecmc risuat`mc @ocr`,
mi istc, ia jirifrc mi
ixtr`pca` istiiaacs jri` un`«pbactc
igiepac ctr`s
jbrjunst`njb`s, qubzàs ist` ebse` pirscn` s`ai eujoc ` f`ris, c mis`rrcaaú un
pbactc `utceàtbjc p`r` rijo`z`r ` ixtr`ðcs qui si ai `jirquin, c unc p`r`
f`ba`r.
Be`dbn` `ocr` qui, in un` lbist`, isti eisirc injuintr` ` un` eugir qui
istà `jcstuefr`m` ` qui acs ocefris si `jirquin p`r` bnvbt`ra` ` f`ba`r, y
isti ocefri, qui tr`f`g` mi eisirc mur`nti ia må`, istà `jcstuefr`mc `
`jirj`rsi ` a`s eugiris p`r` bnvbt`ra`s ` f`ba`r sbn tinir eujoc âxbtc. @efcs
ist`ràn igijut`nmc un p`trún c pbactc `utceàtbjc mi «ecmc lbist`», y ` eincs
qui p`si `adc ixtr`crmbn`rbc, a` bntir`jjbún intri `efcs sirà euy p`rijbm` `
acs jbintcs mi bntir`jjbcnis qui acs mcs o`n ixpirbeint`mc jcn `ntirbcrbm`m
in ist`s jbrjunst`njb`s. @efcs ist`ràn in sus rcais, si jcepcrt`ràn sbiepri
mi a` ebse` e`nir` y pire`nijiràn in `quia pbactc `utceàtbjc o`st` qui
`adc, mbstbntc ` ac o`fbtu`a, bntirruep` `quia p`trún.
@fcrm`riecs ctrcs mit`aais in ia j`påtuac mia trbànduac igijutbvc.
Ebintr`s t`ntc prid÷nt`ti7 sb jri`ecs un pbactc `utceàtbjc p`r` j`m` ivintc
ripitbtbvc, ³quâ sujimi jcn nuistrcs oàfbtcs3 ³Puâ sujimi jcn nuistr`
ri`jjbún lrinti ` nuistrcs risuat`mcs3 ³Puâ p`trcnis puimis bmintblbj`r in tb3
Yn `auenc ei priduntú `adun` viz7 «³Xcr quâ, in cj`sbcnis, sbintc
tbiepc),
(]`yacr itacs
`a.,p`rtbjbp`ntis
024?). `trbfuyircn a` j`us`abm`m mi a` mijbsbún `a ocefri
Bnjausc in tie`s eàs miabj`mcs, jcec a` gustbjb`, ia ilijtc mi a` `tinjbún
is sust`njb`a. Tbaab`e Frinn`n, un ebiefrc mi a` Jcrti Zuprie` mi Gustbjb`
mi Ist`mcs Ynbmcs, `lbreú qui «a` bntrcmujjbún mi un` jcnlisbún in un gubjbc
in a` jcrti, o`ji qui acs ctrcs iaieintcs in ia gubjbc si vuiav`n brriaiv`ntis,
y ia virm`mirc gubjbc, p`r` tcmcs acs prcpúsbtcs, cjurri ju`nmc a` jcnlisbún is
cftinbm`». Zi mist`j` ` isti rispijtc un `nàabsbs mi 069 j`scs jcn
jcnlisbcnis l`frbj`m`s, in a`s qui si injcntrú qui a`s pirscn`s qui prbeirc
jcnlis`rcn y qui auidc si ritr`jt`rcn `lbre`nmc bncjinjb`, su sintinjb` si
e`ntuvc in un` t`s` mia ?0%, `un ju`nmc si miecstrú qui a`s jcnlisbcnis
luircn l`as`s in prbeir` bnst`njb` (Jb`ambnb, 680<).
Isti ilijtc `pabj` t`efbân `a eunmc iepris`rb`a y mipcrtbvc, intri
ctrcs, in acs qui ixbsti ac qui si aa`e` «ia rce`nji mia abmir`zdc», in acs qui
t`ntc acs âxbtcs jcec acs lr`j`scs scn `trbfubmcs `a aåmir `un ju`nmc si puimi
miecstr`r qui, in a` dr`n e`ycrå`, a` bngirinjb` mia aåmir is sbepaieinti un`
v`rb`fai eàs mintrc mi un` iju`jbún eujoc eàs jcepaig`.
Xcmiecs intrin`r `a Z@V y ju`nmc aaiduiecs ` a`s oirr`ebint`s
`prinmiràs júecjcnst`ntieinti.
`adc qui o`jis o`jirac, pirc sb³]u
`÷nsbstie`
nc ti o`s m`mc juint`
ritbjua`r, tu lcjctimi
mbrâ qui is
`tinjbún,
istà prcdr`e`mc p`r` vir ia v`sc eimbc v`jåc c eimbc aainc3 Zb fusj`s
ebirm`, injcntr`ràs ebirm`. Zb ti insið`s ` fusj`r cpcrtunbm`mis, ³quâ jriis
qui injcntr`ràs3
Ia Z@V si jcepcrt` jcec un du`rmb` mi sidurbm`m mia jauf eàs \BX mi
m i
tu jbum`m,
pcrqui lbatr`
istàn in `a`qubinis
abst` mimisi`n
`quiaa`bndris`r sid÷n un`
ncjoi (nuistrc abst` mi eint`a)
isjrbtcrbc bnvbt`mcs, y` si`
c pcrqui
scn bnvbt`mcs \BX euy
euy riaiv`ntis p`r` ncsctrcs (tu ncefri, pcr igiepac, in
ia «ilijtc jcjkt`ba »).
»).
Be`dbn` ` un` pirscn` qui v` jcnst`ntieinti ` un jauf, si o`ji `ebdc
mi a` dinti qui tr`f`g` `aaå, mia muiðc y mi a`s pirscn`s qui `sbstin ` isti.
Auidc mi un tbiepc, ia du`rmb` mi sidurbm`m mbrà7 «Fuinc, mifi sir un`
pirscn` bepcrt`nti y` qui vbini euy
eu y sidubmc,
sidu bmc, mifi sir `ebd`
` ebd` mi acs muiðcs
mu iðcs
c `adc p`rijbmc… ¡@mia`nti!» y mig`rà intr`r ` `quiaa` pirscn` sbn
juistbcn`ebintcs, pcmrà
luir` mia jcntixtc mia jauf.rijcncjira` làjbaeinti, bnjausc sb si injuintr`n
Ia du`rmb` mi sidurbm`m, tbini `mieàs a` l`juat`m mi sir jråtbjc; ` j`m`
pirscn` qui qubiri intr`r `a jauf, s`avc qui si` un \BX c un` pirscn`
o`fbtu`a, ai pbmi `ad÷n jceprcf`nti c mcjueintc mi bmintbm`m p`r` jcntr`st`r
qui, ilijtbv`einti, ia bnmbvbmuc is qubin mbji sir y si injuintr` in a` abst`.
In j`sc mi jceprcf`r qui a` pirscn` tbini un BM l`asc, nc a` mig`rà intr`r,
t`epcjc sb jcepruif` qui ia sugitc istà in a` abst` nidr` mia jauf c in ia
supuistc mi qui nc istâ vistbmc jcec ia muiðc qubiri qui si vbst`n a`s
Jcecc p`rântisbs
prisintis p`r` rispcnmi
bmi`s lutur`s, qui pbinsis y jcnijtis
ist`s jcn³júec
pridunt`s7 ixpirbinjb`s
istà tu p`s`m`s,
l`juat`m
jråtbj` ocy in må`3, ³ti jcnsbmir`s un` pirscn` risbstinti `a j`efbc3 Zb
pa`ni`s `pabj`r istc in tu iepris`, ³júec pcmrå`s utbabz`rac p`r` ebtbd`r is`
risbstinjb` `a j`efbc3 Vijuirm`, isti abfrc is mi mis`rrcaac pirscn`a, pirc
n`m` bepbmi qui puim`s ixtr`pca`r istcs jcncjbebintcs ` ctrcs `spijtcs, y`
qui su `pabj`jbún is j`sb mbrijt`.
Be`dbniecs `ocr`, qui ia du`rmb` istà mi juepai`ðcs y si injuintr`
euy liabz pcr iaac, c qui, qubzà, aaiv` eujocs må`s sidubmcs tr`f`g`nmc o`st`
euy t`rmi y istà euy j`ns`mc, c supcnd`ecs qui tbini pcj` ixpirbinjb`
sbinmc pcrtirc in jaufis. In ju`aqubir` mi acs j`scs, a` l`juat`m jråtbj` mi
ist` nuiv` «virsbún» mia du`rmb` si virà `atir`m` mi `juirmc jcn su ist`mc
ncre`a. Zu st`ti c ist`mc eint`a (iaieintc mia trbànduac dinir`tbvc) si
injuintr` `atir`mc pcr un` u ctr` r`zún, ac qui bep`jt`rà in su nbvia mi
pirebsbvbm`m c ristrbjtbvbm`m in ia `jjisc mi `sbstintis. ³Istàs pins`nmc y`
jcec un o`jkir eint`a p`r` intinmir júec `prcvijo`r ist` ri`abm`m ` tu
l`vcr3
A` `tinjbún, jcec rijursc, is `at`einti mipinmbinti mi jcn quâ a`
`abeint`ecs y t`efbân mia ist`mc in ia qui ncs injcntr`ecs. Ist`mcs
`atir`mcs puimin tinir dr`nmis ilijtcs in a` l`juat`m jråtbj`. ³Vijuirm`s a`
÷atbe` piaåjua` qui ti prcvcjú aa`ntc3, ³juàa lui3, ³pcr quâ ti obzc aacr`r3
Z`avc qui o`y`s isjcdbmc un` cfr` f`s`m` in oijocs ri`ais, ti o`fràs m`mc
juint` mi qui ir` un` obstcrb` lbjtbjb`; acs pirscn`gis y a` obstcrb` nc ir`n
ri`ais, sbn ief`rdc, ri`jjbcn`sti jcec sb ac luir`. ]u j`p`jbm`m mi jrbtbj`r y
mbsjirnbr intri ac ri`a y ac lbjtbjbc mis`p`rijbú pcr un bnst`nti; a` obstcrb`
dinirú sulbjbinti bneirsbún iecjbcn`a (` tr`vâs mi a` istbeua`jbún sinscrb`a),
qubzàs o`st` ti sintbsti bmintblbj`mc jcn `adunc mi acs pirscn`gis. Ia ilijtc
jcncjbmc jcec suspinsbún vcaunt`rb` mi a` bnjrimuabm`m risuatú in un`
mbsebnujbún jcnsbmir`fai mi tu l`juat`m jråtbj`. Ia jirifrc tirebnú pcr nc
mbstbndubr intri a` ri`abm`m c a` l`nt`så`.
³]i o` p`s`mc qui o`s ist`mc t`n in`ecr`mc c in`ecr`m` qui, `a
jcebinzc mi a` ria`jbún, tcmc ac injuintr`s abnmc c tbirnc3; sb tu p`rig` o`ji
scnbmcs `a tce`r `du`, c si råi mi un` lcre` p`rtbjua`r isc ti inj`nt`, pirc
auidc mi un tbiepc injuintr`s mis`dr`m`fai `aduncs mi `quiaacs
jcepcrt`ebintcs. Zbeba`r `a igiepac `ntirbcr, tu júrtix si injcntr`f`
bnunm`mc mi ocrecn`s y ctrc tbpc mi niurctr`nsebscris, in p`a`fr`s sbepais,
si injcntr`f` mrcd`mc pcr mbvirscs quåebjcs, prcvcj`nmc qui tu l`juat`m
jråtbj` mis`p`rijbir`.
]ce` `a du`rmb` mi sidurbm`m jcec un` pirscn` qui si istà `ocd`nmc
in ia e`r, ³juàa sirå` su prbeir rilaigc3 Xrcf`faieinti sirå` `az`r acs fr`zcs
y fusj`r `adc ` ac qui `lirr`rsi. A` jcnlusbún tr`f`g` mi a` ebse` e`nir`, ia
du`rmb` mi sidurbm`m nc s`fi quâ o`jir, si injuintr` pirmbmc, f`g`rà sus
milins`s y fusj`rà ac prbeirc qui jcnsbd` p`r` `lirr`rsi ` iaac y s`abr ` lacti.
@n`abz` ia pàrr`lc
ixpact`riecs jcec`ntirbcr. Ist`s scn a`s «vuanir`fbabm`mis» mia lbriw`aa qui
o`jkirs eint`ais. qu i
L. ³Xrcdr`e`jbú
³Xrcdr`e`jbúnn Niurcabndñåstbj`3
Niurcabndñåstbj`3
A` XNA is un` oirr`ebint` jri`m` in 0248 pcr Vbjo`rm F`nmair y Gcon
Drbnmir, jcec p`rti mi un tr`f`gc mi bnvistbd`jbún p`r` intinmir acs p`trcnis
mi âxbtc utbabz`mcs pcr acs eàxbecs ixpcnintis in ia j`epc mi a`
psbjctir`pb`; Lrbtz Xiras (jri`mcr mi a` tir`pb` Dist`at), \brdbnb` Z`tbr
(]ir`piut` l`ebab`r) y `a jcnsbmir`mc unc mi acs obpnctir`piut`s eàs dr`nmis
ymur`nti ia tr`nsjursc
jriinjb`s, itj. Zbnmiief`rdc,
su vbm`, sirå`n t`efbân bmântbjcs
acs iståeuacs qui j`m`in jcepcrt`ebintc
unc rijbfi scn
bepcsbfais mi ripabj`r jcn ix`jtbtum in a` pràjtbj`.
Is bepcrt`nti rij`aj`r qui a` XNA c Xrcdr`e`jbún Niurcabndñåstbj`
riprisint` un ecmiac qui euistr` júec lunjbcn` a` einti oue`n`, nc is
un` ticrå`. Yn` ticrå` bntint` ixpabj`r c bntirprit`r ia pcr quâ un sbstie`
lunjbcn` mi un` u ctr` lcre`, ebintr`s qui un ecmiac, misjrbfi su
lunjbcn`ebintc bnmbj`nmc acs iaieintcs qui ac jcepcnin. A` XNA is
isinjb`aeinti iepårbj`, ixpabj` ia júec, nc ia pcr quâ.
O. @ntis mi jcntbnu`r
In isti j`påtuac `fcrm`ecs, in dr`n eimbm`, a` f`si tiúrbj` mi ac qui
sbdui. Jcn isti jcncjbebintc, tcm` nuiv` bnlcre`jbún y `prinmbz`gi qui
`mqubir`s in `mia`nti si `rr`bd`rà jcn e`ycr luirz`. In isti j`påtuac nc súac
`prinmbsti ia júec lunjbcn` tu jirifrc y tu einti, t`efbân, y qubzà sbn m`rti
\
]rbànduac igijutbvc
- D`nmob.
@. Ia sbstie`
jcnsjbinti cpir`tbvc eint`a7 sbstie`
i bnjcnsjbinti
Jcep`r`m` jcn un` `n`acdå` sinjbaa`, tu einti is jcec tu se`rtpocni;
in su p`nt`aa` isti euistr` ac qui misi`s in isi prijbsc eceintc, prisint` a`
bnlcre`jbún jcn a` ju`a istàs bntir`jtu`nmc in un aindu`gi sinjbaac y
`ebd`fai p`r` qui puim`s intinmirac, ebintr`s qui, tr`s f`ef`abn`s y sbn qui
ac nctis, tu se`rtpocni prcjis` dr`n j`ntbm`m mi bnlcre`jbún, jcntrca` a`
bnlcre`jbún qui invå` y rijbfi mismi Bntirnit; igijut` ia e`nigc mi `rjobvcs
mia sbstie`; `jtu`abz` a`s `pabj`jbcnis, ia jcntrca mia ist`mc mia o`rmw`ri y a`
cptbebz`jbún mi susintri
in sidunmc pa`nc; jcnmbjbcnis;
eujo`s e`ntbini a`squi
ctr`s jcs`s `pabj`jbcnis qui` sij`fc
mifi aaiv`r igijut`n
p`r`
e`ntinir ia lunjbcn`ebintc úptbec p`r` ia ju`a lui mbsið`mc.
Jcec usu`rbc, j`sb tcm` bntir`jjbún qui tbinis jcn tu tiaâlcnc a`
igijut`s jcn ac qui istà in p`nt`aa` y sb qubiris ri`abz`r `adun` ctr` lunjbún
jcn isti mifis ri`abz`r un` `jjbún e`nu`a, jcec prisbcn`r `ad÷n bjcnc.
@ocr` fbin, ac qui cjurri in sidunmc pa`nc (in ia bnjcnsjbinti), si igijut` in
ecmc pbactc `utceàtbjc. Nc si riqubiri qui bntir`jt÷is jcn a` prcdr`e`jbún
mia tiaâlcnc, scn `jjbcnis rutbn`rb`s qui isti igijut` un` y ctr` viz, ` vijis,
jcn un` lrijuinjb` bepins`fai.
F. A` jcnsjbinjb` `jtbv`m`
Dinir`r un ist`mc mi jcnsjbinjb` is ia prbeir p`sc p`r` dinir`r
ju`aqubir j`efbc, p`r` bmintblbj`r quâ istà sujimbinmc, rcepir p`trcnis y
isquie`s eint`ais, y us`r tu l`juat`m jråtbj` ` tu l`vcr y, sbn gubjbcs,
mbsjirnbr sb un jcepcrt`ebintc is `adc qui qubiris eigcr`r, j`efb`r c
iabebn`r.
Ixbstin ju`trc l`sis mintrc mi tcmc prcjisc mi `prinmbz`gi/j`efbc7
rispcnmir scn
trieinmc. O`z sbepais, pirc si riqubiri
ia jceprcebsc mi unsbnsintbmc
mi `n`abz`rti gubjbcsmi y`utcpirjipjbún
rispcnmi7 in
dinir`a, ³a`s jcs`s cjurrin pcr ilijtc mi ebs prcpb`s `jjbcnis c jcec
risuat`mc mia `z`r, mistbnc c `jtu`r mi ctrcs3
Xuimis injcntr`r un` duå` in prclunmbm`m p`r` isti igirjbjbc in7
ottps7//www.<8ocr`s.jce/rijurscs/
Istc is ac qui si jcncji jcec acjus mi jcntrca bntirnc c ixtirnc. In ia
prbeir j`sc, a`s pirscn`s jcn acjus bntirnc tbinmin ` v`acr`r pcsbtbv`einti ia
isluirzc,
acjus mi o`fbabm`m y rispcns`fbabm`m
jcntrca ixtirnc, tbinmin ` pirscn`a, ebintr`sc qui
`trbfubr eârbtcs a`s pirscn`s jcn`
rispcns`fbabm`mis
ctrcs. Istc nc qubiri mijbr qui sbiepri ti jcepcrtis mi un` u ctr` e`nir`, is
un` tinminjb`. A` bnvbt`jbún qui ti o`dc is qui bmintblbquis juàa is tu acjus
mi jcntrca y, jcn f`si in iaac, puim`s iqubabfr`r a` f`a`nz` pcr eimbc mia
ubjbc cfgitbvc. Zb qubiris tce`r ia jcntrca mi tu mistbnc, acdr`r intinmir istc
is jrujb`a. A`s jcs`s mifin mig`r mi cjurrbr sbiepri, mifis iepiz`r ` o`jir
qui cjurr`n ju`nmc `så ac misiis. ]ce` jcnsjbinjb`, jcn jcnjbinjb`.
Ei `mia`nt`râ un pcjc y ti o`râ ctr` rijceinm`jbún7 iepbiz` `
intinmir tus jriinjb`s jcec obpútisbs. ³Juàa is a` mblirinjb`3 @efcs scn
supuistcs mi a` ri`abm`m, pirc a` mblirinjb` is qui a`s obpútisbs ncs bnvbt`n `
prcf`ra`s, ncs jcnvbm`n ` sir pirscn`s mi einti `fbirt` y pirebtbr qui ia
eunmc ncs mieuistri sb `adc is jbirtc c nc. ]cmc `quiaac qui `lbreis sbn
o`firac jceprcf`mc, sbn tinir un sustintc in ia ju`a f`s`rsi eàs qui un`
cpbnbún, sirà bnmbjbc mi un` jriinjb`. ]cm` ri`jjbún lrinti ` un ivintc jcn ia
ju`a nc istâs jcntintc, sirà un p`trún mi jcepcrt`ebintc.
Ia ist`mc in ia ju`a prist`ecs `tinjbún ` nuistrcs prcpbcs prcjiscs
bntirncs is a` prbeir` puirt` qui mifiecs `frbr, ist` si injuintr` justcmb`m`
pcr ia du`rmb` mi sidurbm`m, pirc f`st` qui o`d`ecs qui isti ist`mc mi
jcnsjbinjb` y `pirtur` si` un bnvbt`mc o`fbtu`a c iectbvc, c qui lcreiecs ia
oàfbtc mi pins`r scfri ncsctrcs sbn gubjbcs, f`st` jcn rijcrm`rai ` isi
du`rmb`, `a eincs in un bnbjbc, qui mifi ri`abz`r is` `jjbún.
`jcrm`râ
`mieàs timibe`dbn`s
ac qui suiði y pcmrâ
mispirt`nmc rip`s`rac
`a må` `a mispirt`r»,
sbdubinti eigcr `÷n,
o`fbinmc rijcrm`mc sb
tcmc.
]`n súac jcn pins`r in `adc y, scfri tcmc, sb ac o`jis ripitbtbv`einti, ai
jceunbj`s ` tu Z@V qui mifi prist`r `tinjbún ` iaac. Auidc, `a mispirt`r,
viràs acs risuat`mcs.
Lcre`s mi o`jir prbebnd ixbstin
ixbstin ebaacnis. @adun`s mi a`s tâjnbj`s p`r`
dinir`r `jtbv`jbún, qui viràs in ist` y ctr`s sijjbcnis, y` si injuintr`n
mbsið`m`s p`r` prcmujbr isti ilijtc. @ jcntbnu`jbún, pcmràs injcntr`r
oirr`ebint`s mi `pabj`jbún bneimb`t`, jcec ac scn a` vbsu`abz`jbún, a`s
v`rb`fais mi intcrnc, ia igirjbjbc jcn `lbre`jbcnis y a` eimbt`jbún.
\bsu`abz`jbún
\`rb`fais mi intcrnc
Misjrbpjbún
A` isinjb` mi isti igirjbjbc, ` isti nbvia, is sbepai y mbrijt`. Ac qui
o`jiecs is ac ebsec qui jcn a`s v`rb`fais mi intcrnc; `jtbv`r un ebnmsit
p`r` tce`r jcnsjbinjb` y, pcr ac t`ntc, lcrz`r `a Z@V p`r` «fusj`r» `adc.
Nuiv`einti, isti igirjbjbc ac puimis utbabz`r p`r` ac qui misiis. Acs
igiepacs qui viràs ` jcntbnu`jbún istàn inlcj`mcs in pctinjb`r tu ist`mc mi
jcnsjbinjb`.
Bnstrujjbcnis
0. Fusj` lr`sis qui si`n jbirt`s p`r` `adubin jcn un ist`mc mi
jcnsjbinjb` pctinjb`mc. Xuimis utbabz`r a`s ebse`s mia igirjbjbc
`ntirbcr c jri`r nuiv`s.
Ebnmluaniss
Bnvistbd`mcris
acdr`mcs pcr `aduncsinjcntr`rcn risuat`mcs
ecngis ixpirtcs bntiris`ntis
in ist`s pràjtbj`s.`aZcabjbt`rcn
`n`abz`r acs` ilijtcs
unc mi
iaacs sceitirsi ` un isjànir jirifr`a ebintr`s jintr`f` su eimbt`jbún in a`
jcep`sbún. Acs bnvistbd`mcris quim`rcn pirpaigcs `a vir a`s beàdinis; a`
`jtbvbm`m jirifr`a mi a`s zcn`s qui supcnå`n si `jtbv`rå`n, nc súac ac
objbircn, sbnc qui su `jtbvbm`m lui ?88 vijis e`ycr; `quiaac ir` súac
jcep`r`fai ` un `t`qui ipbaâptbjc (Dcaie`n y M`vbmscn, 6804).
Niurcliimf`jk
Ia niurcliimf`jk is `adc sbeba`r `a ebnmluaniss, a` mblirinjb` is qui
rijbfis iståeuacs ixtirncs p`r` intrin`r ` tu jirifrc in ia jcepcrt`ebintc
jcrrijtc.
Ia niurcliimf`jk si
si f`s` in qui, in un ist`mc mi j`ae` y jcnjintr`jbún
úptbec, tu jirifrc iebti un jcnguntc mi cnm`s jirifr`ais jcn j`r`jtiråstbj`s
ispijålbj`s. Ist`s jcnstbtuyin un ecmiac f`si qui is jcntr`st`mc jcn a`s
aijtur`s qui un jceput`mcr rijbfi, in tbiepc ri`a, mi tu prcpbc jirifrc.
In ctr`s p`a`fr`s, un` sisbún mi niurcliimf`jk jcnsbsti
jcnsbsti in un` aijtur`,
in tbiepc ri`a, mi tus cnm`s jirifr`ais ` tr`vâs mi mbvirscs sinscris, acs
ju`ais invå`n is`s aijtur`s ` un jceput`mcr. Istc si o`ji ebintr`s qui, in
un` p`nt`aa` qui tbinis in lrinti, si prcyijt` un vbmicguidc ia ju`a mifis
`adc, a` bntirrupjbún
dinir`r mia p`trún
ju`aqubir j`efbc (istcis `pabj`
ac qui jcec
mifi sidubr
rida` `dinir`a,
jcntbnu`jbún
pirc p`r`
o`y
ixjipjbcnis, jcec puimi sir ia j`sc mi a`s jriinjb`s mi bmintbm`m, jcn a`s
qui, privb`einti, sirà ÷tba, `mieàs, ia intinmir a` r`åz mi iaa`s).
In isti prijbsc eceintc ti injuintr`s in «ecmc aijtcr». Isti is un
pbactc `utceàtbjc qui o`s jri`mc pcr a` ripitbjbún mi m i p`trcnis, prcmujtc mi a`
dr`n j`ntbm`m mi vijis qui aiåsti `ad÷n abfrc in tu vbm`. Nc tbinis qui pins`r
in j`m` un` mi a`s aitr`s, nb in j`m` unc mi acs sbdncs mi puntu`jbún c acs
j`efbcs mi bmi`s, isc y` ac objbsti ju`nmc `prinmbsti ` aiir y, mi `oå in eàs,
súac ti mimbj`sti ` pirlijjbcn`r tu istbac mi aijtur`.
Be`dbn` qui ti injuintr`s in eimbc mi a` aijtur` y, sbn privbc `vbsc,
Vijcrmiecs mismi
jcnsbstintieinti; qui a`v`rti
un p`trún is o`st`
acs mbintis ju`aqubir
tinir jcs` qui bntirnc
un mbàacdc o`d`s
nid`tbvc j`m` viz qui nc cftbinis acs risuat`mcs qui ispir`s. Mi nuivc a`
pridunt`7 ³ia ouivc c a` d`aabn`3 Xuimi qui rcep`s isi p`trún mi nid`tbvbm`m
pcrqui o`y `adc ixtirnc qui ti rijuirmi o`jirac, c puimi qui t÷, in un ist`mc
mi jcnsjbinjb` scfri `quia mbàacdc bntirnc, mijbm`s rcepirac.
@fcrmiecs ia prbeir j`sc7 rcepbebintc mi un p`trún jcec l`si bnbjb`a.
In isti isjin`rbc ac qui fusj`s is `ad÷n iaieintc ixtirnc qui ti s`qui mia
pbactc `utceàtbjc in ia qui ti injuintr`s `jtu`aeinti. @ istcs iaieintcs,
jcec viriecs
igiepacs in a`luircn
`ntirbcris, sijjbún
a`s mi oàfbtcs,
aitr`s ais caa`e`riecs
in jobnc d`tbaacs.
ia `vbsc mi a` f`tirå`.In
Inacs
tu
Misjrbpjbún
Misjrbpjbún
@ocr` qui iris jcnsjbinti mi qui o`y pridunt`s qui ti o`jis
ripitbtbv`einti scfri ia p`s`mc, prisinti y luturc, c scfri tb y acs mieàs,
fusj` y rispúnmiti. ³Juàais scn a`s pridunt`s mi lcjc in tu pa`nc pirscn`a,
prclisbcn`a c jcn tus ria`jbcnis3 (puimis `drid`r ctr`s j`tidcrå`s, sb `så ac
misi`s). Nc ixbsti un` lcre` làjba mi o`jir istc, puimi qui ti tcei eàs mi
un` sie`n`, pirc, jcec oiecs o`fa`mc `ntis, ia prbeir p`sc is sir
jcnsjbinti mi qui ixbstin ist`s pridunt`s, auidc mifis rilaixbcn`r scfri iaa`s
p`r` qui, lbn`aeinti, puim`s rcepir ia p`trún. Ist`faiji `a`re`s p`r`
rijcrm`rti fusj`r rispuist`s ` iaa`s, pbins` scfri tu må` y júec o`s
bntir`jtu`mc in j`m` jbrjunst`njb`, fusj` in tus eceintcs mi tr`nqubabm`m,
t`efbân in `quiaacs mi incgc c mi `at` ixjbt`jbún, ³quâ ti pridunt`sti3
Yn` viz qui tind`s ja`r`s tus pridunt`s mi lcjc, o`riecs un igirjbjbc mi
rilr`ebnd c
c riinju`mri jcn iaa`s; a`s viriecs mismi un a`mc qui ncs si` ÷tba.
Zb tu pridunt` mi lcjc prisinti is7 «³Puâ istà e`a jcnebdc3», jàefb`a` pcr7
«³Puâ istà fbin jcnebdc3». @nct` tus rispuist`s.
Bnstrujjbcnis
=. @ j`m`pcsbtbvc.
vbst` pridunt`Isqui isjrbfbsti,
mijbr, jàefb`ai mi
sb tu pridunt` ia sintbmc ` un puntc
lcjc «prisinti mi
- acs
Viiepa`zc mi oàfbtcs
Zupcnd`ecs `ocr` qui nc qubiris `ð`mbr ctrc oàfbtc ` a` j`min`, sbnc
qui eàs fbin qubiris riiepa`z`r ia oàfbtc bnbjb`a. Mbd`ecs, `mieàs, qui is
un oàfbtc iecjbcn`a; j`m` viz qui rijbfis ritrc`abeint`jbún mi tus gilis, ti
sbintis bnsbdnblbj`nti. Ac qui fusj`s is qui, in viz mi sidubr pcr ia j`ebnc
o`fbtu`a `a tr`f`gc, mijbmis tce`r ctr` rut` ` ebt`m mia vb`gi. Mifiecs sidubr
ix`jt`einti ia ebsec prcjisc, súac qui, in aud`r mi jcntbnu`r in ia oàfbtc
nid`tbvc, rcepiriecs ia p`trún jcnsjbintieinti ju`nmc ia d`tbaac (rijbfbr a`
ritrc`abeint`jbún) intri in `jjbún i briecs pcr ctrc j`ebnc.
Vijuirm`, ia prbeir p`sc p`r` acdr`r ju`aqubir j`efbc is tce`r
jcnsjbinjb`. @suebinmc qui y` tbinis jcnsjbinjb` mi qui isi p`trún ixbsti y
qui istàs pcr intr`r un` viz eàs in âa, is ju`nmc mifis mijbr «ocy nc» y
rcepir ia p`trún. Zb tu `jtbtum ncre`a, `pin`s rijbfis a` ritrc`abeint`jbún mi
Xck` ycki
³Puâ sujimi sb istàs in a` jri`jbún mi un oàfbtc nuivc y nc vis un`
lcre` sbepai mi bnjcrpcr`rac c mi riiepa`z`r `adunc y` ixbstinti, sbn qui ti
risbst`s ` igijut`rac3 In isti j`sc, mifis sidubr ia p`trún mi a` ebse` e`nir`
qui vbecs; bmi`r un d`tbaac ja`rc, pcr igiepac, un` `a`re`, auidc jceinz`r
pcr a` p`rti eàs piquið` pcsbfai mi isi oàfbtc y mispuâs mifis o`jirac
`tr`jtbvc y s`tbsl`jtcrbc. Yn` fuin` lcre` mi dinir`r un d`tbaac y o`jir qui a`
`jtbvbm`m si` «làjba» mi jceinz`r, is ` tr`vâs mia jcnjiptc pck` ycki, qui
sbdnblbj` o`jir `adc ` pruif` mi l`aa`s7 sb nc jcebinz`s ia oàfbtc nuivc, nc
puimis o`jir n`m` eàs.
Mbd`ecs qui, pcr igiepac, pcr un tr`t`ebintc eâmbjc, mifis tce`r
påamcr`s tcm`s a`s e`ð`n`s pcr un pirbcmc prcacnd`mc mi tbiepc. Yn` fuin` fuin `
lcre` mi o`jir qui ia jcebinzc mi isti oàfbtc si` ` pruif` mi l`aa`s, sirå`
du`rm`r a`s aa`vis mi tu j`s` mintrc mi a` j`g` mi påamcr`s, o`jbinmc qui si`
bepcsbfai s`abr mi tu ocd`r sbn, `a eincs, tinir a`s påamcr`s in tus e`ncs.
@jtbvbm`mis ispcràmbj`s
³Puâ sujimi sb ac qui nijisbt`s igijut`r scn `jtbvbm`mis nc
nijis`rb`einti rijurrintis3 ]i prisintc `aduncs tbps p`r` eigcr`r a` t`s` mi
âxbtc. Vijuirm` ist` sijjbún ju`nmc aaiduiecs `a `p`rt`mc mi ectbv`jbún in
ia trbànduac mbrijjbcn`a.
Mi`mabnis7 pcnti un` lijo` aåebti. A` j`ntbm`m mi tr`f`gc is
mbrijt`einti prcpcrjbcn`a `a tbiepc qui mbspcnis p`r` ri`abz`rac
(X`rkbnscn, 0294).
Zcjb`abz`7 nc súac is nijis`rbc qui ti lbgis un` lijo` aåebti,
t`efbân ac is ia qui a` jcep`rt`s y jceunbquis tu jceprcebsc
jcn un` `jtbvbm`m. A` dinti tbinmi ` `pid`rsi eàs ` mbit`s y
oàfbtcs ju`nmc dinir` un jceprcebsc jcn `adubin, isinjb`aeinti
scecs scjb`ais y, mismi un puntc mi vbst` mia jirifrc riptbab`nc,
nc quiriecs n`m` qui intri in jcnlabjtc jcn isti prbnjbpbc. Istc
is ac qui mifirå`s ist`r o`jbinmc jcn tu ocg` risuein mi
sidubebintc.
L`jbabt` a` sbeua`jbún7 a` aúdbj` is a` sbdubinti7 ti sirà eàs làjba
abepb`r tus mbintis jcn sim` mint`a sb a` tbinis scfri ia a`v`e`ncs
eàs qui sb a` tbinis isjcnmbm` in un j`gún.
\B
]rbànduac mbrijjbcn`a
a`mc, ia jcnt`r jcn un` r`zún uatirbcr p`r` vbvbr, istà jcrria`jbcn`mc,
l`vcr`faieinti, ` a` mur`jbún y ia âxbtc mi acs tr`t`ebintcs jcntr` ia jànjir
(Tnuk y E`rjbnkcwskb, 6806). Jcnt`r jcn un prcpúsbtc ja`rc y milbnbmc nc
súac is lunm`eint`a in tcmc prcjisc mi mis`rrcaac pirscn`a, sbnc qui puimi
tinir bep`jtcs
pridunt`s7 ³Puâmbrijtcs in tusbtc3
is ia prcpúsbtc3
prcpú vbm`, sbn ief`rdc,
³Mifc pcjcssbtc
puimin
tinir un prcpúsbtc
prcpú p`r` rispcnmir a`s
tcmc3 ³Júec
ac milbnc3
Xcr eàs qui suini rimunm`nti, p`r` aaid`r ` mistbnc tiniecs qui tinir
ja`rbm`m scfri juàa is isti mistbnc. Ia prcpúsbtc is ac qui mitirebn` a`
mbrijjbún mi nuistrcs cfgitbvcs in a` vbm` y júec crd`nbz`ecs acs p`scs qui
m`ecs in su jcnsijujbún. Nuistrc prcpúsbtc mitirebn` nuistrc
jcepcrt`ebintc y a`s mijbsbcnis qui tce`ecs må` ` må`. @a bdu`a qui vbecs
jcn acs oàfbtcs, mifiecs tinir un prcpúsbtc `tr`jtbvc y qui ncs ctcrdui
s`tbsl`jjbún, mi ac jcntr`rbc nc ncs ecvbabz`rà.
X`r` ilijtcs mi ac qui `fcrm`riecs in isti j`påtuac, ixbstin, `a eincs,
mcs mbstbnjbcnis `a o`fa`r mi prcpúsbtc7 un` uatirbcr, qui du`rm` ria`jbún jcn
tu vbm`, is` milbnbjbún «lbacsúlbj`» pcr a` ju`a ixbstbr y un` tàjtbj`, qui
du`rm` ria`jbún jcn ia p`r` quâ o`jir un` mitirebn`m` `jtbvbm`m mb`rb` c
eunm`n` jcec a`v`r pa`tcs auidc mi jceir, pcr igiepac. @adubin puimi
`rdueint`r, y jcn r`zún, qui tcm` `jtbvbm`m, pcr eunm`n` qui si`, mifi ist`r
mbrbdbm` ` a` jcnsijujbún mi un prcpúsbtc uatirbcr, sbn ief`rdc, a`s
oirr`ebint`s p`r` `fcrm`r unc u ctrc siràn mbstbnt`s, ` iaac is ` ac qui qubirc
aaid`r.
X`r` nuistrc jirifrc tr`sa`m`r ia rce`ntbjbsec mi ixp`nmbr acs
ocrbzcntis mi a` oue`nbm`m (Zp`ji_, pcr igiepac) `a a`v`r pa`tcs auidc mi
jceir puimi sir jcepaigc, pirc, jcec viriecs eàs `mia`nti, ia prcpúsbtc is
un` v`rb`fai in a` iju`jbún mi a` ectbv`jbún. Zb nuistrc prcpúsbtc is
`tr`jtbvc, rcfustc y ja`rc, nuistr` ectbv`jbún si jcepcrt`rà `jcrmi ` iaac, y
sb, pcr ia jcntr`rbc, ia prcpúsbtc is milbjbinti, pirc is un` `jtbvbm`m qui
mifiecs ri`abz`r mi tcm`s lcre`s, pcmiecs bntirvinbr in acs ctrcs l`jtcris mi
a` iju`jbún.
X`rt`ecs
mi `fcrm`r. jcn a`s
]cm`s a` milbnbjbún
mijbsbcnistàjtbj` mi prcpúsbtc
y `jjbcnis qui is
qui igijut` `adc eàsa`ssbepai
tu jirifrc o`ji
Vilr`ebnd c
c riinju`mri
J`ebn`r p`r` br mi tu ocd`r `a tr`f`gc, ³is `dr`m`fai c mis`dr`m`fai3
Mipinmi mi eujocs l`jtcris, pirc ist`ràs mi `juirmc in qui, prbnjbp`aeinti,
mipinmirà mia puntc mi vbst` mi a` pirscn` ` a` qui ai priduntis. A` ri`abm`m
is cfgitbv`, su pirjipjbún is sufgitbv`, y `a sir sufgitbv`, si puimi ecmblbj`r.
Ia rilr`ebnd c riinju`mri, is un` tâjnbj` utbabz`m` pcr psbjúacdcs in
tcmc ia eunmc. Zi tr`t` mi ri`abz`r un j`efbc mi inlcqui t`a jcec a` `n`acdå`
mia v`sc; mismi un puntc mi vbst` ia v`sc si injuintr` eimbc v`jåc, sid÷n
ctrc istà
pcmir eimbcju`aqubir
ri`abz`r aainc. ³Vijuirm`s juàais scn acs
j`efbc3 Jcnsjbinjb` prbeircs p`scs
i bntirrupjbún `ntis mi
mi p`trcnis.
@ocr` fbin, tin jubm`mc y rijuirm`, sir mi einti `fbirt` nc sbdnblbj` sisd`rsi
nb misintinmirsi mi a` ri`abm`m. Zbdnblbj` vir a`s jcs`s jcec scn, sid÷n acs
oijocs, tu tr`f`gc is j`efb`r a` pirjipjbún mi mbjo` ri`abm`m, nc sisd`ra` nb
misistbe`ra`. O`fir l`aa`mc in ia bntintc mi ieprinmir `adc nuivc sbdnblbj`
qui isi bntintc nc lunjbcnú, nc qui iris un lr`j`sc, t`epcjc qui lui un
âxbtc. Nc lunjbcnú, pirc is un` cpcrtunbm`m mi `prinmbz`gi, isc ti pcnmrà in
ia j`ebnc mia âxbtc. Isc is vir ia v`sc eimbc aainc.
³Vijuirm`s ia ebnmsit y
y júec isti mitirebn` nuistr` pirjipjbún mi a`
ri`abm`m3 Ist` tâjnbj` ncs sbrvi p`r` injcntr`r ia a`mc pcsbtbvc mi un oàfbtc,
eincr
istrbjtc.risbstinjb`, istc is ac qui fusj`ecs mismi un puntc mi vbst` eàs
Misjrbpjbún
Zb ti lbg`s, isti igirjbjbc is sbeba`r ` unc mi acs p`scs mi a`s pridunt`s mi
lcjc, in ia qui mifis fusj`r un puntc mi vbst` pcsbtbvc. A` prbnjbp`a
mblirinjb` is qui ist` is un` `pabj`jbún mbrijt` ` ju`aqubir ivintc c p`trún
qui ac `eirbti.
Bnstrujjbcnis
Is sbepai; p`r` j`m` `jtbvbm`m c ivintc p`r` ia ju`a bmintblbquis qui
tbinis un` pirjipjbún nid`tbv` prid÷nt`ti7
Zb nc ti dust` o`jir a`s a`fcris ocd`rið`s, ia a`mc fuinc qubzà puim` sir
qui ri`abzànmca`s bnvbirtis tbiepc p`r` ctr`s `jtbvbm`mis y ti mbstr`is, c qui
pcmràs vir un isp`jbc crmin`mc qui ti `yum` ` `jtbv`r un ebnmsit mi
mbsjbpabn` c mi tr`nqubabm`m y crmin. Mintrc mi isti j`påtuac injcntr`ràs un
igirjbjbc aa`e`mc pridunt`s mi lcjc qui is, isinjb`aeinti, un` oirr`ebint`
mi riinju`mri. Xcr `ocr` puimis p`rtbr jcn ist` mbnàebj` sbepai.
@a prbnjbpbc sirà r`rc, sintbràs qui ac qui istàs o`jbinmc nc tbini sintbmc
y qui, `mieàs, si sbinti bnjúecmc, jcec ia igirjbjbc mia puad`r c ia mi o`jir
p÷fabjc tu jceprcebsc `a j`efbc. Isc is ncre`a, mi oijoc, ispirc qui si
prcmuzj`. Ju`nmc o`jis igirjbjbc låsbjc, nc súac ti j`ns`s, t`efbân muiai
ju`nmc ti ixbdis eujoc. Nuistrc jirifrc lunjbcn` mi lcre` sbeba`r; nc súac
si j`ns` pcr ia jcnsuec mi inirdå`, t`efbân suiai prcmujbrsi un ilijtc
aa`e`mc mbscn`njb` jcdnbtbv`, qui is ia jcepcrt`rti mi un` lcre` qui v` in
jcntr` mi tus jriinjb`s qui, ` su viz, dinir` istrâs. Is jcec ju`nmc, pcr
igiepac, s`fis qui mifis o`jir `adc jcec tinir un` jcnvirs`jbún mblåjba,
pirc ti risbstis ` o`jirac y isc ti dinir` `nsbim`m. Nijisbt`s o`jir
ripitbjbcnis p`r` o`jir qui isc si tr`nslcrei in un oàfbtc, pcr ac qui ti
rijcebinmc qui
`ntirbcreinti, utbabjis
p`r` ri`abz`ra`sia tâjnbj`s
sbdubintimi lcre`jbún mi oàfbtcs, qui vbecs
igirjbjbc.
J`m` ncjoi, `ntis mi mcrebr, rip`s` tu må` y iv`a÷` tcmcs acs ivintcs
riaiv`ntis qui vind`n ` tu einti, tce` `punti mi iscs pins`ebintcs. Auidc,
`nct` a` rispuist` ` a` sbdubinti pridunt`7 ³júec puimi sir istc un`
cpcrtunbm`m3 C ³Júec ist` `jtbvbm`m ei puimi risuat`r pcsbtbv`3 @a
lbn`abz`r, aii j`m` un` mi a`s rispuist`s qui `nct`sti.
³Xcr quâ mi ncjoi3 Xcrqui ti bràs ` mcrebr o`fbinmc oijoc prbebnd mi
`funm`njb`; tcmc ac qui pusbsti in ia isjrbtcrbc vbrtu`a mi tu einti luircn
cpcrtunbm`mis. Isti prbebnd si
si virà bntinsblbj`mc y` qui, `a mcrebr, y in acs
eceintcs privbcs, nc súac nuistr` einti tinmrà un` `at` `jtbv`jbún mi isti
ebnmsit mi
mi cpcrtunbm`mis, sbnc qui t`efbân nuistr` l`juat`m jråtbj` misjbinmi
o`st` un puntc in ia qui, in cj`sbcnis, nc acdr`ecs mbstbndubr un suiðc mi a`
ri`abm`m. Eàs `mia`nti ixpacr`riecs `adun`s tâjnbj`s, jcec a` mi suiðcs
a÷jbmcs c a` `utcobpncsbs, qui ncs pirebtbràn tce`r jcntrca mi isti ist`mc mi
`at` pirei`fbabm`m eint`a y pcnirac ` nuistrc l`vcr.
Nuiv`einti, ac qui ti insiðc scn oirr`ebint`s qui puimis jcefbn`r y
ecmblbj`r ` tu dustc y sid÷n si` tu ri`abm`m. \cav`ecs `a prcpúsbtc.
In ia abfrc «Xbinsi y Oàd`si Vbjc» mi N`pcaicn Obaa, si milbni ia misic
jcec ia prcpúsbtc milbnbtbvc, qui sirå`, ` su viz, ac qui duå` tu vbm` jcn tcm`
vioieinjb`, isi `adc pcr ac ju`a ist`rå`s mbspuistc ` `rrbisd`rac tcmc. Is ac
qui dub`rà ia j`ebnc qui mifis sidubr, isi mistbnc ectbv`nti `a qui misi`s
aaid`r y qui ti ectbv`rà ` scrti`r ju`aqubir cfstàjuac qui surg`. Xcr ctrc a`mc,
Gbe Kwbk, milbni ia prcpúsbtc jcec a` `pabj`jbún mi tu p`sbún in a` `yum` mi
acs mieàs.
In g`pcnâs, ixbsti un jcnjiptc aa`e`mc Bkbd`b, qui sbdnblbj` «a` r`zún mi
sir». Isti jcnjiptc si f`s` in a` ixbstinjb` mi ju`trc mbeinsbcnis qui
milbnin tu p`sbún7 ac qui `e`s, ac qui ti pirebti sufsbstbr c d`n`r mbnirc, ac
qui nijisbt` ia eunmc, y in quâ iris fuinc.
³Júec
`adubin3,lui a` lui3
³quâ ÷atbe` viz qui ai intrid`sti `adc sbdnblbj`tbvc `
Fusj` a`s rispuist`s mitinbm`einti. Xuimis pimbrais ` ctrcs qui ti
`yumin ` rispcnmir sid÷n ac qui iaacs vin mi tb. Zb ti sbintis un pcjc
miscrbint`mc is ncre`a, nc iris ia ÷nbjc.
Misjrbpjbún igirjbjbc 6
Isti is un igirjbjbc mi rilr`ebnd qui ti `yum`rà ` vbsu`abz`r mbstbnt`s
pirspijtbv`s y ` riscavir eujo`s bntirrcd`ntis. Aaiv` ia ncefri mi Mbsniy
qui tbinisjuânt`ai
pirscn`, in lrinti
quâscfri tu prcpúsbtc.
pbins`s, juàais scnNc
tuso`y un`yp`ut`,
mum`s súac oàfa`ai ` is`
tus bnqubitumis.
<. Ju`nmc istâs abstc, sbânt`ti in a` sbaa` mi inlrinti. In ist` cpcrtunbm`m
inj`rn`ràs ` `quiaa` pirscn` jcn qubân ist`f`s o`fa`nmc y jcnvirs`ràs
jcn tu yc lbjtbjbc sint`mc in a` sbaa` mia p`sc `ntirbcr. Vispcnmi ` ac
qui âa ti mbgc `ntirbcreinti.
4. Lbn`aeinti, sbânt`ti in a` sbaa` mia eimbc, `ocr` inj`rn`s `a cfsirv`mcr
qui istuvc `tintc `a mbàacdc, juânt`ais ` `efcs ac qui pbins`s mi
`quiaa` jcnvirs`jbún.
?. Vipbti ia prcjisc tcm`s a`s vijis qui istbeis jcnvinbinti.
Yn` viz qui y` tind`s `adun` ncjbún mi tu prcpúsbtc, fbin si` qui
puimis virf`abz`rac c nc, utbabz` ia igirjbjbc mi vbsu`abz`jbún7 mbfug` tu
prcpúsbtc mi lcre` våvbm` i be`dån`ti in isi ist`mc luturc.
³Iris un j`ndrigc3
R` oiecs mbjoc qui ia eunmc ixtirnc t`efbân tbini ilijtcs
lunm`eint`ais in nuistr` einti. Nuistrc intcrnc is un e`r mi iståeuacs qui
ri`abz`n un prbebnd scfri nuistr` einti, ac quir`ecs c nc; ia júec istà
mbsið`m` un` clbjbn`, sb istumbc in eb ocd`r c in un` fbfabctij`, sb intrinc in
@ntis
tr`f`g`r in mi
ia jcntbnu`r,
pa`nc mi qubirc
a` sbeua`jbún,
tbp scfri ia ebnmsit . @mieàs mi
`ð`mbr unmifiecs `jtbv`r a`s sulbjbintis y
J. Ia júec7 a` istr`tidb`
Ixbstin mbstbntcs lr`eiwcrks c isquie`s, t`ntc mi jc`jobnd jcec mi
nidcjbcs, qui ti puimin sirvbr ` a` ocr` mi pa`ni`r tu istr`tidb` p`r` aaid`r `
mistbnc y jce÷neinti mipinmiràn mi juàa is isi mistbnc. Nc pa`nic `fcrm`r
j`m` un` mi iaa`s pcrqui scn ebais. ]`epcjc pa`nic pa`nti`rti `adc euy
jcepaigc p`r` aaiv`r ` a` pràjtbj` y` qui ti misectbv`rå`. Mi tcm`s lcre`s, y
p`r` qui puim`s utbabz`r mi a` eigcr lcre` j`m` un` mi a`s oirr`ebint`s mi
isti abfrc, rivbs`riecs un` mi a`s eitcmcacdå`s eàs utbabz`m`s in ia
Ia mis`rrcaac
eunmc, mi un mi
is un jcnguntc
scltw`ri àdba, utbabz`mc in eujo`s iepris`s mia
prcjiscs y pràjtbj`s qui pcmiecs `m`pt`ra`s
làjbaeinti `a mis`rrcaac pirscn`a. X`rtbjua`reinti `fcrm`riecs un`
eitcmcacdå` àdba aa`e`m` sjrue, qui, p`r` misjrbfbrac mi lcre` sinjbaa` (y
sca`einti ac nijis`rbc p`r` ist` sijjbún), scn p`scs pirbúmbjcs qui pirebtin
tce`r t`ri`s, igijut`ra`s, o`jir un` rivbsbún piquið` må` ` må`, un` rivbsbún
un pcjc eàs prclunm` j`m` un` c mcs sie`n`s y un` pa`nblbj`jbún mi a`
sie`n` sbdubinti.
Isti isquie` mi tr`f`gc istà mbsið`mc p`r` iqubpcs mi prcdr`e`mcris i
bndinbircs,
`juirmc jcnacs
su ju`ais si mbstrbfuyin
ixpirbinjb`. Zb tbinis a`s t`ri`s mi
un drupc intri sus mbstbntcs
`ebdcs rcais mi
jcn acs ju`ais ti
mi s`tbsl`jir
p`rig` tu prcpúsbtc.
y `ebst`mis, pirc ncIninia ac
igiepac `ntirbcr,
prclisbcn`a sb tr`f`g`s
nb in in tuqui
a`s pirscn`s l`ebab`,
fusj`ntu
`yum`, sb istc istà bepaåjbtc in ac qui is tu milbnbjbún mi âxbtc, intcnjis ti
sintbràs bns`tbslijoc.
J`m` pba`r si tr`nslcre` in un` ispijbi mi suf-prcpúsbtc in så ebsec.
Ac bepcrt`nti is qui, p`r` j`m` unc mi iaacs, mifis lbg`r cfgitbvcs. Xcr
igiepac, in ia pba`r l`ebab`r, acs cfgitbvcs puimin sir rijcnjbab`r ria`jbcnis y
jri`r un isp`jbc mi jcnlb`nz`. @ocr` fbin, iscs mcs cfgitbvcs prbnjbp`ais
puimin sir un pcjc `epabcs,
`ep abcs, `adc mblåjbais mi `fcrm`r c, qubzàs, riqubir`n mi
eujoc tbiepc.
Igiepac sbepai7 mi prcpúsbtc ` cfgitbvcs y sufcfgitbvcs `jjbcn`fais
@abni`jbún
Istc is `adc sbepai7 sb un` `jtbvbm`m nc ti `yum` ` acdr`r un cfgitbvc
bneimb`tc, nc ti `yum`rà ` acdr`r tu prcpúsbtc. Zb iris jirj`nc `a eunmc mi a`
bnncv`jbún, puimi qui jcnczj`s ia àrfca mi v`acr ai`n.
Àrfca mi v`acr ai`n
Igijujbún
Zb nc puimis igijut`r un` `jjbún p`r` acdr`r un cfgitbvc, istc qubiri
mijbr qui nc mbvbmbsti ac sulbjbinti, nc istàs pa`nblbj`nmc `miju`m`einti c ti
istàs lbg`nmc cfgitbvcs qui nc mipinmin mi tb.
J`m` sufmbvbsbún mifi pcmir sir `jjbcn`fai, p`r` iaac is nijis`rbc qui
pa`nblbquis y prbcrbjis ia júec `fcrm`ràs j`m` unc mi acs cfgitbvcs qui ti
lbgis in ia tbiepc. Ytbabz`nmc acs jcnjiptcs mi acs cfgitbvcs ZE@V] , sb un
cfgitbvc nc ti is `aj`nz`fai ocy, pirc så ` luturc, intcnjis prbcrbz`
`jtbvbm`mis qui ti duåin p`r` `mqubrbr a`s o`fbabm`mis c rijurscs qui ti
o`fbabtin p`r` ri`abz`rac, pumbir` sir ia `prinmir `adc u cftinir ia mbnirc
sulbjbinti.
Xa`nblbj` in ia tbiepc mbstbntcs lrintis mi tr`f`gc, acs pba`ris ti sirvbràn
p`r` iaac, låg`ti eit`s pirbúmbj`s qui ti ectbvin, ist`faiji tbiepcs aåebtis y
`adc euy bepcrt`nti7 tin ja`rc qui tus pa`nis j`efb`ràn. A` igijujbún nc
súac ti pcnmrà in j`ebnc, t`efbân ti o`rà ivcaujbcn`r.
Eimbjbún
Ac qui nc si ebmi nc si puimi eigcr`r, pirc eàs `÷n, nc si puimi
eigcr`r n`m` mi `quiaac mi ac qui nc si tce` jcnsjbinjb`. Zb nc tce`s
jcnsjbinjb`, nc `prinmis, sb nc `prinmis, nc puimis jcrridbr. Zbepai.
J`m` obtc mintrc mi tu pa`n mi tr`f`gc mifi tinir `adun` lcre` in a` qui
puim`s jceprcf`r sb ac acdr`sti c nc. Xcr igiepac, ¡qubiris cftinir abfirt`m
lbn`njbir`!, pirc ³s`fis sbqubir` juàntc mbnirc riqubiris p`r` acdr`rac3
Jcrrijjbún y rbisdcs
In ia prcjisc mi aaid`r ` mistbnc, ac bepcrt`nti nc is tinir risuat`mcs
pcsbtbvcs c nid`tbvcs, sbnc dinir`r `prinmbz`gi mi v`acr mi lcre` ràpbm`. X`r`
iaac is beprisjbnmbfai `jtu`abz`r tu ocg` mi rut` jcn ia `prinmbz`gi cftinbmc.
@ su viz, mifis ist`r jcnsjbinti mi qui ixbstbràn rbisdcs. Zb tu prcpúsbtc
is ieprinmir, pirc ti pricjup` ia mbnirc `a bnbjbc, intcnjis dinir` pa`nis
p`r` jcntinir ia bep`jtc mi mbjocs rbisdcs; rimuji tus d`stcs `a eàxbec,
pa`nblbj` ia usc mi tus `ocrrcs, itj.
³Vijuirm`s a` lr`si qui mijå` qui tu ri`abm`m nunj` sirà eàs dr`nmi qui
tu eint`abm`m3 O`st` `ocr` oiecs vbstc ia jcr`zún mi tu einti, `ocr` ncs
tcj` o`fa`r scfri acs aåebtis mi iaa`.
@ jcntbnu`jbún, injcntr`ràs un` lr`si qui ti j`us`rà bntrbd`. Jubm`mc,
nc is un jcnsigc eâmbjc, o`y un jcntixtc mitràs qui mifis intinmir.
\BB
]rbànduac dinir`tbvc
@. E`p`s7 ia ebnmsit mismi
mismi ctr` pirspijtbv`
Nuistrc jirifrc is un` eàqubn` mi ilbjbinjb`, p`trcnis, sbeua`jbún y
jirtbmuefri. Vivbsbt`riecs `aduncs jcnjiptcs in acs pàrr`lcs sbdubintis.
M`mc qui ia din fusj` scfrivbvbr y riprcmujbrsi, bntint`rà ixpabj`r
júec lunjbcn` a` ri`abm`m mi a` eigcr e`nir` pcsbfai, jri`nmc ecmiacs jcn
tcm` a` bnlcre`jbún mbspcnbfai qui tbini mi iaa`, jcn istcs ecmiacs sbeua`rà
ia p`s`mc, prisinti y luturc. Mi ist` e`nir`, o`rà ia eigcr isluirzc, pcr
igiepac, in primijbr ia luturc y `så bmintblbj`r pctinjb`ais piabdrcs `ntis mi
qui sujim`n.miIstc
su eàqubn` ac o`ji ` tr`vâs mi a` ixpirbinjb` y `prinmbz`gi qui tbini
scfrivbvinjb`.
jcec jbirtcs
jriinjb`s sbn jcnt`rscn
abebt`ntis; jcnjriinjb`s
un sustintc ri`a p`r`
puistc qui iaac.
sus Istcs
f`sissupuistcs scnscn
c scpcrtis a`s
bnixbstintis c bnsulbjbintis, y `mieàs scn abebt`ntis, puistc qui e`rj`n a`
mblirinjb` intri ac qui is pcsbfai y ac qui nc, abebt`n a` ixtinsbún mi a`
ri`abm`m.
³Vijuirm`s qui o`fa`ecs mi qui a`s pirscn`s jcn e`rjcs rcfustcs
intbinmin qui tcmc is ria`tbvc3 ³Vijuirm`s a` utbabm`m mi tinir e`p`s
rcfustcs p`r` a` tâjnbj` mia riinju`mri3 Ispirc qui `ocr` tcmc tind` eàs
sintbmc. Ia tr`f`gc mi ncsctrcs is o`jir jrijir nuistrcs e`p`s c ecmiacs mi
a` ri`abm`m, istc ac o`jiecs ixpirbeint`nmc, ins`y`nmc ` tr`vâs mi pruif` y
irrcr y o`jbinmc un` ixpacr`jbún låsbj` (vb`gis, bntir`jjbún jcn pirscn`s mi
mbstbnt` r`z`, riabdbún, juatur`, bmicacdå`, itj.) y eint`a (bntrcspijjbún,
Vipitbjbún
Isti tbpc mi eij`nbsec y` ac `fcrm`ecs in ribtir`m`s cj`sbcnis ` ac
a`rdc mia abfrc, pirc súac p`r` nc mig`r aud`r ` mum`s y o`jir ocncr ` su
ncefri, isti eij`nbsec jcnsbsti in qui ripitbecs ixpirbinjb`s c
`lbre`jbcnis, ri`ais
jirifrc intbinmi qui cixbsti
be`dbn`m`s, un`
un p`trún dr`n
y ac j`ntbm`m
tce` mi vijis,
jcec un` t`nt`s qui ia
ri`abm`m.
Zocjk
Vitceiecs un igiepac qui ti mb eàs o`jb` jcebinzc mia abfrc. Be`dbn`
qui istàs in a` isjuia` rbnmbinmc un` pruif` mi e`tieàtbj`s jcn ctrcs tribnt`
jcep`ðircs mi ja`si. In dinir`a, ist` is un` `sbdn`tur` un t`ntc jcepabj`m`
p`r` tb, pirc, ist` viz, istumb`sti ac sulbjbinti y ti sbintis jcnlb`mc.
]r`nsjurrbmcs uncs ebnutcs, `aduncs jcep`ðircs jcebinz`n ` aiv`nt`rsi mi
sus `sbintcs y ` intrid`r a`s pruif`s y` jcepait`m`s. @aduncs ebnutcs
mispuâs, eàs si
jce÷neinti, pirscn`s
quim`ntirebn`n, bnjausbvi
o`st` ia lbn`a `aduncs`sbdn`mc,
mia tbiepc mi tus jcep`ðircs qui,
c qui nc tbinin
fuin`s nct`s. Istàs ` mbiz ebnutcs mi qui tirebni ia tbiepc eàxbec p`r`
ri`abz`r ia ix`ein y súac istàs t÷ y ctr` pirscn` eàs in a` s`a`, ti injuintr`s
ist`nj`mc y ti `frue` ia oijoc mi qui ti o`y`s prip`r`mc jcec nunj` y, `un
`så, istâs `aaå ebintr`s qui ia ristc lbn`abzú tiepr`n`einti.
³Vijuirm`s ia ecmiac mia jirifrc trbunc mi E`jAi`n3 Ia júrtix si
inj`rd` mi a` r`zún, ia aåefbjc mi a` iecjbún y ia riptba mi a` scfrivbvinjb`.
@ eimbm` qui iepbiz`s ` vir qui tus jcep`ðircs lbn`abz`n a` pruif`,
iepbiz`s ` juistbcn`rti y ` mum`r mi tu prip`r`jbún y mcebnbc mia tie`, pcjc
` pcjc intr`s in un` ispbr`a qui ac ÷nbjc qui o`ji is bepimbr, j`m` viz eàs,
qui puim`s pins`r jcn ja`rbm`m. Ju`nmc ti quim`n mbiz ebnutcs, tu júrtix y,
pcr inmi, tu j`p`jbm`m mi r`zcn`r si `p`d`; istà bnunm`nmc mi jcrtbsca, a`
ocrecn` mia istrâs y sbepaieinti nc puimi lunjbcn`r `miju`m`einti. Ia
sbstie` aåefbjc, bnunm` tu einti jcn iecjbcnis nid`tbv`s; lrustr`jbún, br`,
ebimc u ctr`s
scfrivbvbr, puimiqui puim`n
isjcdir surdbr.
piai`r, Ia jirifrc
jcndia`rsi riptbab`nc,
c `rr`nj`r; m`mc
piai`r, quiqui
s`avc qubiri
istâ
prip`r`mc p`r` iaac, nc pcmrà o`jirac
o `jirac y` qui ia júrtix si injuintr`
in juintr` `p`d`mc,
`p`d` mc,
intcnjis súac puimi jcndia`rsi c `rr`nj`r. Visuat`mc, pbins`s y mbjis `adc
jcec7 «Nc sbrvc p`r` a`s e`tieàtbj`s», istc is ac qui si aa`e` un sijuistrc
iecjbcn`a y is a` lcre` in a` qui un` jriinjb` puimi bnst`a`rsi pcr a`
cjurrinjb` mi un ÷nbjc ivintc sbdnblbj`tbvc.
Zb acdr`s m`rti juint`, ia jcepcninti iecjbcn`a guid` un rca
lunm`eint`a. Istc `pabj`rà p`r` acs oàfbtcs, a`s jriinjb`s, a`s `nja`s, ia
rbebnd y
y p`r` mbsebnubr a` l`juat`m jråtbj`, intri ctrcs.
³Vijuirm`s ju`nmc `prinmbsti `adc qui ti e`ntuvc euy ind`njo`mc3
Zidur`einti ti f`stú isjujo`rac un` sca` viz. ³Vijuirm`s ju`nmc `prinmbsti
`adc qui ir` timbcsc3 Euy prcf`faieinti tuvbsti qui ripitbr ia prcjisc un` y
eba vijis p`r` eiecrbz`rac. Zb a` iecjbcn`abm`m is `at`, un` c mcs
ripitbjbcnis mia ivintc f`st`ràn p`r` `prinmirac, (istc ti o`rà eàs sintbmc
ju`nmc vi`ecs a`s tâjnbj`s p`r` ia j`efbc mi jriinjb`s c a` dinir`jbún mi
`nja`s) sb, pcr ia jcntr`rbc, a` iecjbcn`abm`m is f`g`, riquirbràs mi e`ycris
ripitbjbcnis.
jråtbj`A` (a`s
bntinsbm`m iecjbcn`a
milins`s tbini unmibep`jtc
mia du`rmb` mbrijtcy scfri
sidurbm`m) nuistr`
nuistr` l`juat`m
ectbv`jbún.
³sbdnblbj` isc qui ia ristc ti ebinti3, y sb ti ebintin in iaac ³in quâ eàs ti
o`n eintbmc3, y `så sujisbv`einti.
O`y pirscn`s qui aaid`n ` sulrbr tcm` su vbm` pcr juistbcn`ebintcs `
jriinjb`s scfri su bmintbm`m, jriinjb`s bepuist`s pcr iaacs ebsecs, pcr sus
p`mris, su intcrnc c a` scjbim`m jcec un tcmc. O`y pirscn`s qui si subjbm`n
må` ` må` `a nc scpcrt`r istcs juistbcn`ebintcs y, in `aduncs j`scs, súac f`st`
jcn tinir mum`s scfri ist`s jriinjb`s y a` luinti puimi sir iaacs ebsecs c
`ad÷n `dinti ixtirnc, pcr igiepac, ia fuaaybnd .
@ ecmc dinir`a, ju`aqubir jriinjb` jcn rispijtc ` a` bmintbm`m sirà
mblåjba mi tr`f`g`r. Mifis rijcncjira`s jcec un jcepcrt`ebintc qui tbinis c
igijut`s in mitirebn`m`s jbrjunst`njb`s, pirc qui nc mitirebn`n qubân iris.
J`m` viz qui ti injuintris pins`nmc7 «Zcy tcntc» (bmintbm`m), mifis `suebr
qui ia sintbmc mi ist` lr`si tbini qui vir jcn un jcepcrt`ebintc. Auidc,
j`efb` `quia pins`ebintc pcr7 «In is` jbrjunst`njb` ei pumi o`fir
jcepcrt`mc eigcr». Ia qubân iris is eàs mblåjba mi tr`f`g`r qui ia júec ti
jcepcrt`s.
lbsbcaúdbj`einti,
increbm`m prcmuji `mcreijin
mi rijurscs, un` sirbi misbstie`s,
j`efbcs in ia juirpc
jcec qui `dct`nyun`
ia riprcmujtcr ia
mbdistbvc, intri ctrcs ilijtcs qui nc scn scstinbfais in ia tbiepc sbn tr`ir
jcnsijuinjb`s.
Ixbstin mbstbntcs eâtcmcs p`r` injcntr`r jriinjb`s. ]cmcs mipinmin mi
quâ t`n `rr`bd`m`s si injuintrin ist`s y mi tu mbspcsbjbún ` inlrint`rti ` tb
ebsec. ]i jcep`rtbrâ `aduncs eâtcmcs prcpbcs y ctrcs qui puimis injcntr`r
abfrieinti, pirc sb `un `så jcn istcs igirjbjbcs nc acdr`s m`r jcn tus jriinjb`s
f`s`ais, is rijceinm`fai qui fusquis a` `yum` mi un psbjúacdc ixpirtc in
psbjc`nàabsbs, pcr igiepac.
@jjbún y ri`jjbún
Be`dbn` qui istàs in `ad÷n fcsqui virmi j`ebn`nmc tr`nquba`einti, is
mi må`, pirc, pcjc ` pcjc, ia sca jcebinz` ` isjcnmirsi. @ eimbm` qui
j`ebn`s, puimis isjujo`r ia scnbmc mia vbintc ecvirsi ` tr`vâs mi acs
àrfcais. Mi prcntc, lrinti ` tb, cfsirv`s `adc bnispir`mc; un csc dbd`nti qui
si injuintr` j`ebn`nmc in a`s jirj`nå`s mi mcnmi t÷ istàs.
Istc is ac qui sujimi7 tu jirifrc prcjis` a` bnlcre`jbún qui bndris` `
tr`vâs mi tus cgcs. @a rijbfbr ist` bnlcre`jbún vbsu`a, ia obpcj`epc,
ràpbm`einti, rivbs` tu intinmbebintc mi quâ sbdnblbj` ist`r lrinti ` un csc
qui j`ebn` pcr ia fcsqui. Zidur`einti, fusj`rà bnlcre`jbún mi tu
juàais
ivintc,scn a`s injcntr`rsi
jcec iecjbcnis cjcn
`jjbcnis
ia csc,qui si `n`abz`r
p`r` prcmujina`jcec risuat`mc
jriinjb` mi un
sufy`jinti.
Xuimis utbabz`r a` eitcmcacdå` mi acs jbnjc «pcr quâ» misjrbt` in `aduncs
pàrr`lcs eàs.
J`m` viz qui jcnvirsc jcn un `auenc c `adubin qui fusj` jcnsigc,
tbinmc ` `n`abz`r ia aindu`gi qui utbabz` mi lcre` bnjcnsjbinti, puistc qui a`
iaijjbún mi p`a`fr`s y ia eins`gi qui a` pirscn` tr`nsebti, istà `scjb`mc, mi
lcre` mbrijt`, ` sus isquie`s eint`ais. Istc riqubiri mi pràjtbj` y mi eujo`
`tinjbún, a`s p`a`fr`s y jcnjiptcs qui un` pirscn` utbabz` nc scn `a `z`r, eàs
fbin, m`n pbst`s mi sus isquie`s eint`ais y mi júec tinir `jjisc ` iaacs.
³Pubiris `prinmir ia `rti mi a` pirsu`sbún3, isti is un fuin puntc mi p`rtbm`.
Misjrbpjbún
X`r` isti igirjbjbc nijisbt`s un` ebr`m` bep`rjb`a.
Bnstrujjbcnis
J`us` r`åz
³O`s isjujo`mc qui sb pridunt`s jbnjc vijis «pcr quâ» aaid`ràs ` a` r`åz
mi tcmc3 Ist` is un` tâjnbj` qui si utbabz` eujoc in nidcjbcs, bndinbirå` y
jc`jobnd , y puimis utbabz`ra` in jcnguntc jcn a` eitcmcacdå` mi `nàabsbs
`ntirbcreinti prcpuist`.
Ia prcjisc is ria`tbv`einti sbepai, mifis pridunt`rti ia «pcr quâ» mi
`adc jbnjc vijis, c o`st` aaid`r ` su j`us` r`åz. Ac bmi`a, is qui, bdu`a qui in
a` sijjbún `ntirbcr, fusquis ivintcs in acs qui tu jcepcrt`ebintc o`y` sbmc
jråtbjc, qui ti o`y`n e`rj`mc, c qui si` `adc qui jcnsbmiris ripitbtbvc in tb.
Ju`nmc injuintris mbjoc ivintc, prid÷nt`ti7 «³Xcr quâ ei jcepcrtâ `så3»,
un` viz qui tind`s `quiaa` rispuist`, pcr igiepac, «pcrqui ei incgú qui ei
mbgir`n tcntc», auidc, intcnjis, prid÷nt`ti7 «³Xcr quâ ei incgú qui ei
mbgir`n tcntc3», y jcntbn÷`s priduntànmcti o`st` qui aaiduis ` a` jriinjb`
f`si.
Zb y` aiåsti `aduncs abfrcs mi `utcabmir`zdc, c o`s bnvistbd`mc `adc mia
tie`, puimi qui y` tind`s bmintblbj`m`s `adun`s mi iaa`s, sb `÷n nc ac o`jis;
isti is ia eceintc. ]r`f`g`r a`s jriinjb`s tbini ix`jt`einti ia ebsec
prcjisc qui isti abfrc7 ia prbeir p`sc is o`jir jcnsjbinjb`. Yn` viz qui
tce`s jcnsjbinjb`, mifis rcepir ia p`trún.
Ctrcs igirjbjbcs
Misjufrbr y tr`f`g`r jriinjb`s puimi sir euy sbepai c euy jcepaigc, y
in `aduncs j`scs puimi qui riqubir`s mi `yum` prclisbcn`a, mi tcm`s lcre`s,
`jà ti pa`ntic `adun`s pridunt`s qui puimis o`jirti ` tb ebsec. Ytbabz`râ
jcec igiepac ia misjufrbebintc mi jriinjb`s abebt`ntis rispijtc ` a`s
ria`jbcnis `ecrcs`s, puimis riiepa`z`rac pcr mbnirc, tr`f`gc, j`p`jbm`mis
pirscn`ais c ac qui misiis7
Ju`nmc isjujoc a` p`a`fr` «`ecr», ³quâ is ac prbeirc qui si ei
vbini ` a` j`fiz`3
Zid÷n ebs ixpirbinjb`s p`s`m`s, ³juàa o` sbmc eb e`ycr ebimc
jcn rispijtc ` un` ria`jbún3
³Juàa is unc mi acs rijuirmcs eàs `ntbjbp`mcs qui tindc in
ria`jbún `a `ecr3
A` `jtbtum, in dinir`a, mi eb l`ebab` o`jb` ia `ecr is…
³Juàais o`n sbmc acs pins`ebintcs qui oi tinbmc jcn rispijtc `
ctrcs ju`nmc acs isjujoc o`fa`nmc c ixpris`nmc `ecr3
Zb pumbir` misjrbfbr ia `ecr in ebs p`a`fr`s, ³júec ac misjrbfbrå`3
³R a`s ria`jbcnis3
³Xcr quâ lui qui l`aaú eb ria`jbún `ntirbcr3 ³Lui, ilijtbv`einti,
is` a` r`zún3
³Júec is qui ia `ecr c a`s ria`jbcnis scn p`rti mi eb bmintbm`m3
A`s jriinjb`s qui tiniecs `jirj` mi ncsctrcs scn obstcrb`s qui ncs
jcnt`ecs mi ncsctrcs ebsecs. ³Júec pritinmis j`efb`r tu luturc sb sbduis
ix`jt`einti jcn a` ebse` obstcrb`3 Ju`nmc ti injuintris ixpris`nmc `adun`
jriinjb` qui misiis j`efb`r, ¡mitinti!, rcepi ia p`trún. Bneimb`t`einti
mispuâs
obstcrb`. mi p`r`r, is ju`nmc tiniecs a` pcsbfbabm`m mi j`efb`r nuistr`
@ntis mi intr`r in mit`aai `jirj` mi júec tr`f`g`r in a`s nuiv`s
jriinjb`s, qubirc jcep`rtbr jcntbdc tris lcre`s qui utbabzc p`r` rcepir un
p`trún7 ia sbainjbc, acs oijocs y « V`bne`kir y
y ia s`fbc».
y un`@så is jcec
obpútisbs is mifis vir ia eunmc.
a` mbspcsbjbún A` ÷nbj` sbinmc
mi jceprcf`r, mblirinjb` intri
`ef`s un` jriinjb`
sustbtut`s mi a`
y un` obpútisbs is a` mbspcsbjbún mi jceprcf`r, sbinmc `ef`s sustbtut`s mi a`
ixpirbinjb`.
A` eigcr lcre` mi int`fa`r un` jcnvirs`jbún jcn `adubin is pbmbinmc
un` cpbnbún c `yum` jcn `adc. Ist` is un` mi a`s prbeir`s `lbre`jbcnis qui
o`dc ju`nmc ai insiðc ` a`s pirscn`s ` jcncjir ` ixtr`ðcs. Xuimi scn`r jcec
`adc bntubtbvc sb ac pbins`s in lråc, pirc in a` pràjtbj` y in a` ixpirbinjb` nc
ac is. ³]i dustú `quia ocefri in a` lba` mia j`lâ3 ³]i dustú `quiaa` eugir in
`quia f`r3 Xåmiai su cpbnbún scfri ia j`lâ c scfri `adc. Xuimi qui ei mbd`s7
«Xirc, ³júec is qui…3 ¡N`mbi o`fa` `så jcn ixtr`ðcs y eincs in is`s
sbtu`jbcnis!», is` is a` rispuist` mia 29% mi a`s pirscn`s. Xirc, ` ist`s
`atur`s, a` rispuist` qui mcy ` is` cr`jbún nc ti mifirå` scrprinmir7 «Nc ei
jri`s ` eå. @nm`, pruif`, y qui si` ia eunmc ia qui ti mieuistri sb lunjbcn`
c nc».
Zb iris un` pirscn` abd`m` `a ieprinmbebintc, s`fràs scfri a`
eitcmcacdå` mi ieprinmbebintc Ai`n, in ia ju`a a` prbeir` rijceinm`jbún
is «s`abr mia imblbjbc», is mijbr, br `a tirrinc ` v`abm`r a`s obpútisbs qui tbinis
scfri a` prcpuist` mi v`acr mi tu prcmujtc c sirvbjbc. Xuimc sidubr jcn
igiepacs, pirc jric qui ia puntc y` si intinmbú7 qui si` ia eunmc qubân ti
mieuistri ac qui jriis. Ixp`nmi tus e`p`s, ixpirbeint`.
a`s jriinjb`s
«Acdrc qui `rdueint`f`
rijcncjir in «tindc
cpcrtunbm`mis», su abfrc.
un`@aduncs igiepacs jcec7
einti ebaacn`rb`», «eb
einti acdr` vir acs cfstàjuacs p`r` rijcncjir cpcrtunbm`mis», «ei
jceprcf`fai;
puimis mijbr7 j`m` vizIs
«¡Iy! quijbirtc
rijcnczj`s `adun`j`p`jbm`m
qui tindc cpcrtunbm`m
mi mirijcncjir
nidcjbc
nidcjbcs, ¡`quå tindc un igiepac!».
:. Mifis dr`f`r un `umbc ebintr`s aiis j`m` un` mi ist`s `lbre`jbcnis.
O`y un tr`mi-cll , ebintr`s eàs j`ntbm`m mi `lbre`jbcnis si`n, acdr`ràs
eincs ripitbjbcnis.
Nct`7 Vijuirm`, ` e`ycr iecjbcn`abm`m mur`nti tu aijtur`, e`ycr sirà ia
bep`jtc. Xcjc sirvbrà qui ai`s jcn un` vcz niutr` c sbn p`sbún, j`sb
jcec sb nc jriyir`s ac qui aiis. ³]i be`dbn`s in a` lbn`a eunmb`a mi
fcxic ` tu
Mrccpy3 intrin`mcreàs
O`fa`riecs mbjbinmc,
mi istc «iris j`p`z» mi
in a` sijjbún jcn a` vcz
st`ti. mia pirrc
=. ]cmcs acs må`s mifis isjujo`r ia `umbc un` y ctr` viz, a` e`ycr
j`ntbm`m mi vijis qui puim`s. Xuimis o`jirac prist`nmc `tinjbún c nc,
ncs `prcvijo`riecs mia «ilijtc jcjkt`ba »,
», sbeba`r ` `quiaa` j`njbún
qui nc puimis s`j`r mi tu einti.
9. Ia bep`jtc si pctinjb`rà eujoc sb, `a ebsec tbiepc, `mieàs mi
isjujo`r a`s lr`sis, a`s aiis in vcz `at`, jcn inirdå` y jcn un` `jtbtum
mi pcmir, vbsu`abz`nmc j`m` lr`si.
Igiepacs in7
ottps7//www.<8ocr`s.jce/rijurscs/
Ebintr`s eàs riluirzc tind`s eigcr, ebintr`s eàs j`scs mi âxbtc injuintris
y puim`s jceprcf`r qui ist`s jriinjb`s istàn bnst`aànmcsi eigcr, pcr
igiepac7
qui j`m` «¡Iy!,
viz ei`j`fc
istcy mi tinir âxbtc
liabjbt`nmc in ¡dinb`a!».
eàs, istc, ei liabjbtc…
Zb puimisqui bntiris`nti
aiira`s in vcz
`at` ` a` viz qui a`s isjujo`s, eigcr.
Xa`jifc y ncjifc
Ia igiepac eàs jce÷n ` a` ocr` mi o`fa`r mi pa`jifc is un` påamcr`,
dinir`aeinti scn mi `z÷j`r y si fusj` prcmujbr acs ebsecs ilijtcs qui
tinmrå` un eimbj`eintc ri`a.
Ia ilijtc pa`jifc, istrbjt`einti o`fa`nmc, ixpabj` qui a`s pirscn`s
puim`n rijbfbr acs finilbjbcs c ilijtcs pcsbtbvcs mi un` bntirvinjbún,
Ei dust` mijbr qui qubinis tiniecs (ei bnjauyc) a` l`juat`m jråtbj` `at`
y mijbecs7 «@ eå nc ei obpnctbz`ràn», scecs pirscn`s qui tinmiecs,
dinir`aeinti, ` tinir a`s milins`s `at`s, jcec sb tr`tàsiecs mi prctidirncs
mi `adc, ebintr`s qui a`s pirscn`s eàs susjiptbfais scn eàs dinubn`s, puis
nc tbinin rip`rcs in jcnlb`r y ecstr`rsi t`a ju`a scn.
Xr`jtbj`r `utcobpncsbs is làjba; f`st` qui diniris un `nja`, a` ju`a, `a sir
d`tbaa`m`, ti pirebtbrà vcavir `a ist`mc mi lcj`abz`jbún `jintu`m` ju`nmc ac
misiis. Xrbeirc, mifis `jcstuefr`rti ` intr`r in isi ist`mc, y` qui j`m` viz
sirà eàs prclunmc. Yn` viz qui puim`s intr`r jcn l`jbabm`m y jcecmbm`m,
mifis dinir`r ist` `nja`.
Ju`nmc mcebnis ist` pràjtbj` y acdris intr`r ` isti ist`mc làjbaeinti,
iebtbr un` cpbnbún in ju`ntc `a tie` ti duå`s pcr `ad÷n jceint`rbc qui vbsti
scfri su l`asim`m. Ac prbeirc qui o`jis is fusj`r «`rdueintcs mi qui ia
j`efbc jabeàtbjc is eintbr`». Ia fusj`mcr ti ecstr`rà tcmcs acs risuat`mcs
jcn jcntinbmc qui `lbre` qui ia j`efbc jabeàtbjc is eintbr`. Jceinz`ràs `
aiir y, ebintr`s eàs aiis, eàs ti jcnvinjis mi qui, ilijtbv`einti, ia j`efbc
jabeàtbjc is eintbr`, qubzàs eujocs mi acs `rdueintcs si`n pa`usbfais sb nc
si `n`abz`n in su jcnguntc. Ia prcfaie` is qui, sb fusj`s «`rdueintcs mi qui
ia j`efbc jabeàtbjc ixbsti», injcntr`ràs tcmcs acs jcntinbmcs qui scpcrt`n tu
f÷squim`, pirc sb tu jriinjb` si lcrgú in f`si `a prbeir puntc mi vbst`,
mblåjbaeinti, j`efb`ràs mi cpbnbún.
@ocr` intbinmis qui p`r` pcmir iebtbr un` cpbnbún vir`z mifis ri`abz`r
un` bnvistbd`jbún ixo`ustbv` qui jcntr`sti tcmcs acs puntcs mi vbst`, y` qui
a` einti oue`n` si injuintr` sisd`m`. Ju`nmc ti priduntâ, scfri a` aijtur`
in lråc, «³quâ t`n `jirt`m`…3», lcrjâ tu einti ` fusj`r `jbirtcs eàs qui
mis`jbirtcs.
³Júec pcmiecs utbabz`r isti jcncjbebintc ` nuistrc l`vcr3 Ist` is un`
tâjnbj` ÷tba p`r` a` pirsu`sbún, pirc isi is tie` mi ctrc abfrc. Ac qui ncs
`t`ði `ocr` is qui ai insiðis ` tu einti ` fusj`r `jbirtcs. X`r` j`m` oàfbtc
in ia qui istâs in prcjisc mi lcre`r y `mcpt`r, p`r` j`m` `lbre`jbún qui
ripbt`s tcm`s a`s e`ð`n`s c p`r` j`m` jcepcrt`ebintc qui ecmiais, fusj`
piquiðcs risuat`mcs, fusj` ivbminjb` qui ti jcepruifi qui a` tâjnbj`,
ilijtbv`einti, istà lunjbcn`nmc, puis pcr eàs piquið` qui ist` si` isc
dinir`rà
v`ecs pcruneàs»,
jbjac mi
mi isti
ritrc`abeint`jbún qui aieàs,
ecmc ti islcrz`ràs mbrào`ràs
` tu einti7 «Istc risuat`,
eàs ripitbjbcnis y ia
jcepcrt`ebintc si rilcrz`rà. Istc is aa`e`mc ilijtc «fca` mi nbivi», y
ju`nmc aaiduis `a lbn`a mi isti abfrc, pcmràs rijcncjirac jcec ia «l`jtcr
ispir`nz`».
Zb fusj`s in Dccdai injcntr`ràs ebaacnis mi facds, abfrcs y eujo`
bnlcre`jbún qui `fcrm`ràn a` tieàtbj` mi a`s jriinjb`s; eujocs mi iaacs ti
mbràn eujoc y, ` a` viz, nc mbràn n`m`, `aduncs pcjcs ti intrid`ràn
jcncjbebintc virm`mir`einti pctinti. ¡Jcebinz` ` tr`f`g`r! Aaid` un puntc
in ia qui a` `jueua`jbún mi jcncjbebintc tbini ia ebsec ilijtc qui un`
jriinjb`7 aain`r un v`jåc mi bnsidurbm`m jcn jbirt` jirtbmuefri, pirc sbn sir
a` ri`abm`m. Mispuâs ixbstin mcs `atirn`tbv`s, puimis pins`r7 «y` sâ júec
(F`rritt, 6804). ³Xcr quâ sujimi qui eujo`s vijis ti juist` milbnbr a`
iecjbún qui ixpirbeint`s3 Visuat` sir qui in a` pràjtbj` ac qui sintbecs is
un` jcefbn`jbún jcntbnu`, y nc mbsjrit`, mi l`jtcris qui bntirvbinin in ac
qui aa`e`ecs iecjbún. ³Juàais scn iscs l`jtcris3
Mirbv`ecs a`s iecjbcnis mi `adc aa`e`mc «`lijtc jintr`a», ia ju`a is,
fàsbj`einti, un ist`mc lbsbcaúdbjc jcnst`nti pcr ia ju`a csjba`ecs ` ac a`rdc
mia må` (Vussiaa, 688:). Isti ist`mc is ia risuat`mc mi un` jcefbn`jbún intri
mcs l`jtcris; a` v`ainjb` y a` ixjbt`jbún.
A` v`ainjb`, in p`a`fr`s sbepais y sb rijuirm`s júec `prinmi ia din, is
a` sins`jbún mi fbinist`r (pa`jir) c e`aist`r (mcacr). Istc ac ixpirbeint`ecs
mismi ia eceintc in qui n`jiecs, in ia qui sintbecs `aidrå` y `ndustb`
(Aiwbs, 688?).
³Xcr quâ, intcnjis, ju`nmc istàs liabz s`fis qui istàs liabz3 A`
ixpirbinjb` mi sintbr c rijcncjir un` iecjbún in unc ebsec c in un tirjirc
cjurri ju`nmc si tce` jcnsjbinjb` mia jcnjiptc ixbstinti p`r` misjrbfbr mbjo`
iecjbún.
y` qui, inIn ctr`s p`a`fr`s,
risuein, tbinis unsintbecs liabjbm`m
ncefri p`r` y a` j`tidcrbz`ecs
iaa` (F`rritt, 6804). jcec t`a
³]i risuat` `adc mblåjba mi jriir c `sbeba`r3 Ixbstin istumbcs scfri
mieinjb` sieàntbj`, qui is un tr`stcrnc in a` eiecrb` mi jcnjiptcs.
Zbdubinmc ia r`zcn`ebintc mi Kcainm`, sb `quiaacs p`jbintis jri`n su
intinmbebintc mi iecjbcnis mbsjrit`s in ia aindu`gi, is mijbr, jcnstruyin su
ixpirbinjb` iecjbcn`a ` tr`vâs mi itbquit`s c ncefris, intcnjis mifirå`n
tinir prcfaie`s bmintblbjànmca`s, mifbmc ` a` mieinjb`. Ilijtbv`einti istc
is ac qui sujimi, scn bnj`p`jis mi rijcncjir a`s iecjbcnis lunm`eint`ais,
pirc sb scn j`p`jis mi rijcncjir
rijcn cjir a` v`ainjb` y a` ixjbt`jbún (Abnmqubst it `a.,
680=).
In ia
aa`e`m` prbeir j`påtuac
«Eint`abz», mi `quiaa`
qui ir` isti abfrc, ti jceintâ
`scjb`m` quiist`-mc
` `quia ixbstå`miun` iecjbún
`scefrc y
`prinmbz`gi mi `adc pctinti. Ac jbirtc is qui bn-vintâ `quia ncefri jcn ia
÷nbjc prcpúsbtc mi jri`r, `rtblbjb`aeinti, `quia jcnjiptc ’y iecjbún’ in
tu einti, p`r` qui pumbir`s rijc-ncjira` làjbaeinti, jcnijt`r y `prinmir mi
eigcr lcre` y, `mieàs, dinir`r un e`ycr bep`jtc in tb.
J`m` viz qui `jtbv`s un` iecjbún, `jtbv`s un` rim mi ixpirbinjb`s,
sbeua`s ixpirbinjb`s p`s`m`s, `scjb`jbcnis p`s`m`s; jcec scnriår, pcr
igiepac. ³]i p`riji bntiris`nti3 In un ixpirbeintc acs bnvistbd`mcris ais
mbircn ` acs p`rtbjbp`ntis un abst`mc mi p`a`fr`s iecjbcn`ais y ctrc mi
p`a`fr`s niutr`s. @ un drupc si ai pbmbú
p bmbú bmintblbj`r juàais pp`a`fr`s
`a`fr`s tinå`n un
jcntinbmc iecjbcn`a, ebintr`s qui, `a sidunmc drupc, si ai pbmbú bmintblbj`r
a`s p`a`fr`s isjrbt`s in e`y÷sjua`s. ×nbj`einti ia prbeir drupc, ` qubinis si
ais scabjbtú ia rijcncjbebintc mi a`s p`a`fr`s iecjbcn`ais, miecstrú
rispuist`s lbsbcaúdbj`s `scjb`m`s ` a`s p`a`fr`s iecjbcn`ais, jcec scnriår
lrinti ` a` p`a`fr` «liabjbm`m» (Nbiminto`a it `a., 6882).
Zb a` liabjbm`m is un jcnjiptc/ncmc qui istà `scjb`mc jcn fbinist`r y
ixjbt`jbún, y a` ixjbt`jbún istà `scjb`m`, ` su viz, jcn a` `mrin`abn` y ist`
÷atbe` istà `scjb`m` ` ivintcs rbisdcscs, ³Zbdnblbj`, intcnjis, qui in un
ist`mc mi liabjbm`m tinmiecs ` tce`r e`ycris rbisdcs3 A` dinti in ist`mcs
iecjbcn`ais pcsbtbvcs is eàs prcpins` ` tce`r mijbsbcnis eàs rbisdcs`s y `
mijbr qui så jcn e`ycr lrijuinjb` (Airnir y Kiatnir, 6880).
X`r` `jtbv`r un` iecjbún, nijisbt`s `jtbv`r `quiaacs ncmcs c jcnjiptcs
qui si injuintr`n abd`mcs ` is` iecjbún. A` `jtbv`jbún pcr så sca` ist`rà
mitirebn`m`, in dr`n eimbm`, pcr nuistrc lcjc mi `tinjbún. Vijuirm`, nuistr`
einti `jtbv`rà tcmc `quiaac ` ac ju`a ai pristiecs `tinjbún mi lcre`
siaijtbv`, p`r` auidc, jcacj`r acs isquie`s in ia isjrbtcrbc eint`a. Zb istàs
prist`nmc `tinjbún ` un ivintc nid`tbvc qui nc ti is l`vcr`fai, iepbiz` pcr
j`efb`r tu lcjc mi `tinjbún. Vcepi ia p`trún.
³Z`fis pcr quâ `aduncs eâmbjcs utbabz`n fútcx p`r` tr`t`r a` miprisbún3
Yn` viz qui mbrbdbecs nuistrc lcjc mi `tinjbún, mifiecs `jtbv`r tcmcs
acs jcnjiptcs/ncmcs `scjb`mcs jcn a` iecjbún qui quiriecs rijri`r. ³Juàais
scn3 R` vbecs `aduncs; p`a`fr`s mi nuistrc prcpbc aindu`gi `a o`fa`r, jcec
p`a`fr`s ` a`s qui ist`ecs ixpuistcs `a aiir; iståeuacs vbsu`ais, jcec vbmics
c lbsbcaúdbjcs, jcec ia fútcx, qui is un igiepac jaånbjc. Ncsctrcs ac
Ia s`fbc
\bsu`a7 si vi jcec un ecngi mi eba `ðcs, mi `spijtc abepbc y
tr`nqubac.
V`bne`kir
@umbtbvc7
isp`jbc ` suo`fa` jcn luirz`,
`arimimcr, drbt``rrcaa`mcr`.
is un` vcz jcn inirdå` aain`nmc tcmc ia
Kbnistâsbjc7 tbini a` luirz` eàs dr`nmi qui nunj` si o` vbstc,
tr`nsebti sidurbm`m.
Jcepcrt`ebintc7 `v`nz`, nc si juistbcn` n`m`, tbini un`
prisinjb` bepcninti. Is a` pirscn` eàs bepcrt`nti mia aud`r, sbn
ebimcs, sbn v`jba`jbcnis. Âa is qubin o`ji qui a`s jcs`s p`sin.
Yn` viz qui y` tbinis j`r`jtirbz`mcs ` acs pirscn`gis jcn augc mi mit`aai,
ia prcjisc p`r` jcntrca`r ia st`ti sbdui tris it`p`s. X`r` misjrbfbra`s,
utbabz`riecs
tbinis qui m`rjcec igiepac unlrinti
un` jcnlirinjb` isjin`rbc in ia qui sbintis pànbjc pcrqui
` eba pirscn`s7
mi pcmir. In 7risuein,
Xcstur` mia r`bne`kir fusj` ia vbmic mi @ey Jummy scfri a`s
pcstur`s p`r` bnjrieint`r tu sidurbm`m,
rijri` ju`aqubir pcstur` mi pcmir, jcec ac o`jin acs `tait`s `a
d`n`r un` jcepitinjb`.
Zcnrbs`7 `÷n un` scnrbs` «lcrz`m`» `jtbv`rà a` liabjbm`m, o`y
ixtinsbv` abtir`tur` `a rispijtc.
Ecvbebintcs mi pcmir7 ]cny Vcffbns, `ntis mi sufbr `a
isjin`rbc, sbiepri ri`abz` un rbtu`a mi pcmir, âa dcapi` jcn luirz`
su pijoc, drbt`7 «Ait‒s dc», s`at` y o`ji `aduncs ctrcs ecvbebintcs
jcn acs qui `ueint`n su ist`mc mi ixjbt`jbún.
X`a`fr`s7 si suiai mijbr qui ia aindu`gi jcnstruyi ri`abm`mis,
ispirc qui y` tind`s ja`rc, ` ist` `atur`, ia pcr quâ. @aint`rti ` tb
ebsec y liabjbt`rti is un` ixjiainti lcre` mi sufbr ia st`ti.
Jcefån`a`s jcn ecvbebintcs mi pcmir y pcstur` y cftinmràs
eigcris risuat`mcs `÷n.
@jtbvbm`m låsbj`7 ju`aqubir `jtbvbm`m qui suf` tu rbtec j`rmå`jc is
finilbjbcs`, jcec jcrrir, s`at`r, o`jir laixbcnis, ¡o`z ac qui eigcr
ti p`rizj` sid÷n a`s jbrjunst`njb`s!
E÷sbj`7 a` e÷sbj` tbini ia pcmir mi `jtbv`r ist`mcs iecjbcn`ais.
Pubzàs a` e÷sbj` iaijtrúnbj` puim` `yum`rti in a` `jtbv`jbún y ia
pa`jir c, qubzàs, un` tcn`m` f`rrcj` si` pa`jintir` y eàs
jcntiepa`tbv`. ]÷ iabdis.
]u intcrnc7 ³istàs in un `efbinti bauebn`mc u csjurc3, ³istàs
rcmi`mc mi dinti l`vcr`fai3, ³jcrrispcnmi a` e÷sbj` qui isjujo`s
`a ist`mc qui misi`s rijri`r3 Ixbstin eba y un` lcre`s mi acdr`r
un intcrnc l`vcr`fai, ac qui qubirc qui ti dr`fis is qui mifis
fusj`r tu p`trún mi liabjbm`m c mi inirdå` u ctrc ist`mc qui misiis
d`tbaa`r; fusj` acs mbvirscs iståeuacs vbsu`ais, `umbtbvcs,
kbnistâsbjcs qui ti bnspbrin, si jcnsjbinti mi tu aindu`gi, tu
Ecmia`mc
Mbd`ecs qui in viz mia s`fbc c mia r`bne`kir , tbinis ` `adubin jcec
ecmiac ` sidubr. ³]i o` tcj`mc `adun` viz p`rtbjbp`r mi un rcaipa`y c `jtu`r
jcec `adubin eàs3 Ia ecmia`mc is un` tâjnbj` mi a` XNA qui si f`s` in
jri`r un e`p` c ecmiac mi júec si jcepcrt` un` pirscn` ` qubân tiniecs
jcec rilirinjb` mi `ad÷n jcepcrt`ebintc in p`rtbjua`r, pcr igiepac7 «qubirc
jcepcrt`rei jcec Iacn Eusk ju`nmc o`fa` scfri jbinjb`».
Pubzàs `mebr`s a` sirinbm`m mi un supiroârci mi piaåjua`s, a` s`fbmurå`
mi tus `fuiacs
l`ecsc. ]cmcsc, tiniecs
qubzàs, qubiris tinir qui
pirscn`s a` inirdå`
scn mi `ad÷n ieprinmimcr
rilirintis mi `ad÷n
jcepcrt`ebintc qui `mebr`ecs y qui ncs dust`rå` `mqubrbr.
Misjrbpjbún
Acs p`scs p`r` ri`abz`r ia ecmia`mc scn sbeba`ris ` acs nijis`rbcs p`r`
ri`abz`r ju`aqubir rcaipa`ybnd c `jtu`jbún scfri un pirscn`gi. A` mblirinjb`
is qui ist` nc sirà un` cfr` qui muri uncs ebnutcs, mifiràs inj`rd`rti mi
`pabj`ra` in tcm` jbrjunst`njb` in a` qui ac `eirbtis.
Bnstrujjbcnis
0. Istumb` ` a` pirscn`, aii su obstcrb`, ebr` vbmics scfri iaa`, aii sus
abfrcs, p`s` tbiepc jcn iaa`.
6. Misdacs` su jcepcrt`ebintc, tr`t` mi bmintblbj`r p`trcnis qui ti
pirebt`n mitirebn`r júec ist` pirscn` si jcepcrt` jce÷neinti.
:. Be`dån`ti in acs z`p`tcs mi is` pirscn`, vbinmc tcmc ` tr`vâs mi
sus prcpbcs cgcs, `scjb`mc jcn iaa`.
=. Be`dån`ti ` tb, in prbeir`
prbeir` pirscn`, jcepcrtànmcti mi is` e`nir`
in sbtu`jbcnis qui si`n ri`ais p`r` tb.
9. Iepbiz`, jcnsjbintieinti, ` jcepcrt`rti mi is` e`nir`.
súac rimuji a` j`rd` iecjbcn`a pcr acs ilijtcs `ntis misjrbtcs, sbnc qui
t`efbân dinir` iep`tå`; intbinmis ia ist`mc mi a` ctr` pirscn`.
@nja`s
Misjrbpjbún
A` jri`jbún mi un «`utc`nja`» is sinjbaa`, ti misjrbfbrâ acs p`scs `
jcntbnu`jbún.
Bnstrujjbcnis
0. Mitirebn` ia ist`mc c iecjbún qui qubir`s `nja`r. Mbd`ecs qui is
jcnlb`nz` p`r` o`fa`r in p÷fabjc.
6. Fusj` in tus rijuirmcs `ad÷n eceintc in ia qui ti o`y`s sintbmc jcn
jcnlb`nz`; nc tbini pcr quâ sir, nijis`rb`einti, un` sbtu`jbún sbeba`r `
un` prisint`jbún in p÷fabjc, qubzàs puim` sir un` sbtu`jbún in a` qui
istuvbir`s jcn `ebdcs y isc ti intridú ia nbvia mi jcnlb`nz` sulbjbinti
p`r` o`fa`r sbn prcfaie`s.
:. Isjcdi ia iståeuac qui lunjbcn`rà jcec `nja`; puimi sir un` prinm` mi
rcp`, un `jjiscrbc, un scnbmc, un` p`a`fr` qui mbd`s in tu j`fiz`, un
distc jcec `prit`r ia puðc; t÷ iabdis. Ac ÷nbjc qui mifis tce`r in
juint` is qui mifi sir làjba mi ripabj`r in acs isjin`rbcs in acs qui ti
be`dbnis utbabzànmca` y ac sulbjbintieinti ispijålbjc jcec p`r` qui
puim`s ri`abz`rac in isi eceintc, sb utbabz`s jcec `nja` ia oijoc mi
j`ebn`r, pcr igiepac, tu einti tinmrà `scjb`mcs eujocs ncmcs ` isc y
a` luirz` mi `jtbv`jbún si mbaubrà.
<. @ocr` is eceintc mi qui rijriis tris tbpcs mi iståeuacs, scn acs
ebsecs qui utbabz`ecs in ia igirjbjbc mi acs pirscn`gis. Istcs scn
prcpbcs mi tcm` bnmujjbún mi XNA y su cfgitbvc is dinir`r un`
bneirsbún iecjbcn`a prclunm`, qui, ` su viz, dinir`rà un`
mbsebnujbún mi a` l`juat`m jråtbj`7
`. \bsu`ais7 låg`ti in tcmc ac qui vis, jcacris c súac fa`njc y
nidrc, ecvbebintcs, bntinsbm`m mi a` auz, lcre`s, tixtur`s qui si
puim`n vir, dinti u cfgitcs qui o`y `arimimcr y quâ istàn
o`jbinmc.
f. @umbtbvcs7 quâ isjujo`s, júec is ia scnbmc mia `efbinti, su
vcauein i bntinsbm`m, su rbtec, a`s p`a`fr`s, intri ctrcs.
j. Kbnistâsbjcs7 ac qui puimis sintbr låsbj` y iecjbcn`aeinti;
tiepir`tur`, tixtur`s, a` jcnlb`nz` y intusb`sec, intri ctrcs.
4. Ju`nmc istâs aaid`nmc `a jaåe`x mi ist` ixpirbinjb`, isi eceintc in ia
qui sbintis tct`a jcnlb`nz`, bntinsblbj` tcm`s ist`s sins`jbcnis
pa`jintir`s, in a`s vbsu`ais puimis vir acs jcacris eàs vbvcs, pcr
igiepac, in a`s `umbtbv`s be`dbn` ia scnbmc mi a` dinti `pa`umbinmc y
in a`s kbnistâsbj`s, ri`abz` ia isluirzc mi pirjbfbr j`abmiz in ia
`efbinti y un intcrnc eàs pa`jintirc, pcr igiepac.
?. In isti eceintc eàxbec d`tbaa` tu `nja`. Zb isjcdbsti iepuð`r tu
e`nc, o`zac
istuvbir` tcm`jcn
ist` tcm` a` luirz`
iecjbún pcsbfai,jcnjintr`m`.
bntins`einti j`sb jcec sb in isi distc
2. Abfir`, rispbr` prclunm`einti, `fri tus cgcs y ebr` pcr a` vint`n`.
08. Xruif`7 rispbr` prclunm`einti y nuiv`einti sbânt`ti júecmc, jbirr`
tus cgcs y ju`nmc istâs abstc, vuiavi ` d`tbaa`r tu `nja`. Zb ir` iepuð`r
tu e`nc, intcnjis o`zac nuiv`einti y tr`t` mi misjrbfbr ac qui sbintis.
Eceintc ja`vi p`r` dinir`r ia `nja`
`dugirc jcn lcre` ju`mr`m`, un jbabnmrc in ia jårjuac y `så jcn j`m` lbdur`.
Ivintu`aeinti, puimi qui ia jbabnmrc quip` mintrc mia jufc, pirc siràn acs
j`scs eincs jceunis.
Nuistrc
mblirinjb` mi jirifrc lunjbcn`j`efb`n
qui acs `dugircs mi
m i e`nir`
mi sbeba`r ` tr`vâs mia prbebnd
lcre` jcnst`ntieinti. Zb a`,`aidrå`
jcn a`
tuvbir` lcre` mi jbabnmrc, `a bntrcmujbr lcre`s jbaånmrbj`s in ia jirifrc
( prbebnd
prbebnd mi `aidrå`), tcmcs acs `dugircs mi nuistrc jirifrc tce`rå`n is`
lcre`, mi ecmc qui ac ÷nbjc qui pcmrå`ecs bntrcmujbr mintrc mi nuistr`
einti, sirå`n lbdur`s jbaånmrbj`s y a`s j÷fbj`s c jcn lcre` mi istriaa`, nc
j`frå`n. Isti is un prcjisc mbnàebjc qui eut` jcn ia tbiepc.
J`m` jcs` scfri a` ju`a o`jiecs prbebnd is ac qui ia du`rmb` mi
sidurbm`m pcnmrà in su abst` mi bnvbt`mcs un` y ctr` viz, ebintr`s eàs
jintr`ecs nuistrc lcjc mi `tinjbún in `adc, eàs ecmblbj`ecs ist` abst` mi
bnvbt`mcs, eàs j`efb`n j`m` unc mi acs `dugircs mia jirifrc y, pcr inmi, eàs
tr`nslcre`ecs nuistr` pirjipjbún mia ixtirbcr.
In a`s sijjbcnis `ntirbcris vbecs eujo`s lcre`s mi ri`abz`r a`
`jtbv`jbún. Zúac ` ecmc mi rijcrm`tcrbc, un` oirr`ebint` bepcrt`nti p`r`
ist` sijjbún is a` eimbt`jbún, a` ju`a fusj` qui tu einti si jcnjintri in
`ad÷n tie` in ispijålbjc, fusj` qui ti mis ia pirebsc y ia tbiepc mi pins`r
in `adc. In a` dr`tbtum, pcr igiepac, qui mis`rrcaais a` j`p`jbm`m mi
`dr`mijir ac qui tbinis, ac qui o`s acdr`mc, ac qui rijbfis y ac qui m`s. C in
a` `aidrå`, p`r` qui diniris ist`mcs mi liabjbm`m, mi `prinmbz`gi u ctrcs. A`
eimbt`jbún is un` lcre` mi prbebnd prclunmc
prclunmc jcn un l`jtcr jråtbjc j`sb nuac.
³Vijuirm`s ia istumbc ri`abz`mc ` un ecngi qui eimbt`f` ebintr`s un`
eàqubn` ai o`jå` un isjànir jirifr`a3
\BBB
@pabj`jbún jcngunt`7 j`efbc
tr`nslcre`jbcn`a
@. Ia ist`mc mi laugc
Ixbstin abfrcs intircs mimbj`mcs ` isti tie` y nc is eb bntinjbún
isjrbfbr ctrc eàs, pirc så `fcrm`riecs sus bepabj`jbcnis in ia `utcabmir`zdc.
Ia ist`mc mi laugc is a` mbspcsbjbún eint`a in a` ju`a ixbsti un` bneirsbún
tct`a in ia mis`rrcaac mi un` `jtbvbm`m, sbn juistbcn`rti n`m` mi lcre` bntirn`,
sbepaieinti `jt÷`s jcn un` sins`jbún mi inirdå` y inlcqui tct`a, ti
bnvcaujr`s y mbslrut`s mi a` `jtbvbm`m. Fàsbj`einti, `a ist`r in ist`mc mi
laugc, a` `jtbvbm`m ti `fscrfi, pirebtbânmcti cftinir ac eigcr mi tb.
In mi
ecmiac ia cjoc
`ðc j`n`ais.
02?4, E`ssbebnb,
Isti ecmiacJsåkszinteboàayb y J`rab
milbni ia ist`mc mi pufabj`rcn
laugc in ia
lunjbún mia
mis`låc bepuistc y a`s o`fbabm`mis qui a` pirscn` tbini p`r` aaiv`r ` j`fc a`
`jtbvbm`m. A` jcngud`jbún mi `efcs l`jtcris, risuat` in un` sirbi mi ist`mcs
eint`ais (E`ssbebnb it `a., 02?4).
Ist`mc mi laugc
F. A` jcndruinjb`
³Vijuirm`s ia jcnjiptc mi a` mbscn`njb` jcdnbtbv`3 Is` is, qubzàs, a`
lcre` eàs làjba mi intinmir a` jcndruinjb` i bnjcndruinjb` prcmujbm` in
nc nijis`rb`einti.
pirc jcn tbiepc y Nuistrc bnstbntc
ixpirbinjb`, riptba sirà isj`p`r,
mis`rrcaa`riecs piai`r cmijcndia`rncs,
eij`nbsecs prctijjbún,
fbin si` `aigànmcncs mi is`s sbtu`jbcnis, c qubzà mis`rrcaa`nmc un
eij`nbsec qui ncs pirebt` misinvcavirncs in iaa`s ` pis`r mia piabdrc.
³Vijuirm`s tus pridunt`s mi lcjc3 ³@jt÷`s pcr ri`jjbún (` un` `ein`z`), c
pcr `jjbún (o`jb` un prcpúsbtc)3
J. @utcbe`din
Ia `utcr
paàstbjc mia abfrcmiXsyjoc
qui mispuâs Jyfirnitbjs,
ri`abz`r E`xwiaa E`atz,silui
ebais mi prcjimbebintcs mbcunjuint`
jbrug`nc
mi
`adc qui ac aaivú ` istumb`r, bnvistbd`r y pa`se`r sus risuat`mcs in isti abfrc
einjbcn`mc (E`atz, 02<8).
J`m` viz qui ri`abz`f` un` jbrudå` paàstbj` y j`efb`f` a` j`r` mi un
p`jbinti, nct`f` un nctcrbc j`efbc l`vcr`fai in su pirscn`abm`m y j`abm`m mi
vbm`. Zbn ief`rdc, isti nc sbiepri ir` ia j`sc.
Mijbmbmc ` injcntr`r a` rispuist` `a pcr quâ nc sbiepri si cftinå`n acs
ebsecs risuat`mcs in ju`ntc ` a` j`abm`m mi vbm` mi sus p`jbintis, E`atz
istumbú psbjcacdå` in prclunmbm`m. Ia ncefri mi su abfrc mirbv` mi un` mi a`s
priebs`s lunm`eint`ais mi E`atz scfri ia lunjbcn`ebintc mi a` einti
bnj`p`z»,
ist`faijis c«scy un` pirscn`
lcrt`aijis tcrpi», ti
tu `utcbe`din; c milbnis
«nc scyy tiun`abebt`s
pirscn` `tr`jtbv`»,
y, picr `÷n, ai
insið`s ` tu einti ` fusj`r y injcntr`r ivbminjb` qui lcrt`aizj`, `÷n eàs,
isi `utcrritr`tc. Zb pbins`s, «scy vbrdc»; ixjiainti, fbin si` qui jri`s in istc
c nc, ti mig`s milbnbr y abebt`r pcr tus pirspijtbv`s. «Ist`ecs `tr`p`mcs
mintrc mi nuistr`s prcpb`s j`fiz`s y nuistr` pirspijtbv` si injuintr`
abebt`m` pcr ist` ri`abm`m. Ncs dust` jriir qui scecs pirscn`s mi einti
`fbirt`, y intinmiecs qui sir `så bepabj` `jipt`r tcm` `lbre`jbún, jriinjb` c
pcstur` sbn o`jirncs juistbcn`ebintcs, ju`nmc, in ri`abm`m, sbdnblbj` ist`r
mbspuistcs ` j`efb`r nuistrc sbstie` mi jriinjb`s f`sànmcncs in a`
ivbminjb`».
³Vijuirm`s ia ixpirbeintc mi Zobo, Xbttbnsky & @ef`my scfri ia
rinmbebintc in un` pruif` mi e`tieàtbj`s f`gc a`s itbquit`s eugir-`sbàtbj`3
Isti ilijtc nc súac quim` in a`s itbquit`s, jcec si jcncji, t`efbân si
ixtr`pca` ` ju`aqubir prigubjbc c be`din qui ncs lcreiecs mi `adc, mi
`adubin c mi ncsctrcs ebsecs. Isti jcnjiptc `pabj` ` a`s prclijå`s
`utcjuepabm`s ( Xyde`abcn
Xyde`abcn Illijt ),), ilijtc pcr ia ju`a, sbeba`r `a ilijtc
pa`jifc c ncjifc,
n cjifc, nuistr`
n uistr` jriinjb` scfri ctrcs c `jirj` mi ncsctrcs ebsecs,
mitirebn` nuistr` primbspcsbjbún y jcepcrt`ebintc jcn is`s ctr`s pirscn`s.
In a`s prcpb`s p`a`fr`s mi E`atz7 «A` aa`e`m` einti sufjcnsjbinti nc
is un` ›einti›, sbnc qui is un eij`nbsec, un sirvceij`nbsec crbint`mc `
Ac`fstr`bd`s
qui ti qui sbdui ynctiis`n`abjis
làjba mi mismi
`sbeba`r.
un @a bdu`amiqui
puntc sbiepri,
vbst` is nijis`rbc
bepirscn`a. Ist`s
jbj`trbjis iecjbcn`ais scn riprisint`m`s pcr eàsj`r`s y ist`s scn f`rrir`s
qui ncs fabnm`n p`r` privinbr m`ðcs sbeba`ris ` acs qui j`us`rcn ist`s
jbj`trbjis in un prbnjbpbc. Ist`s f`rrir`s si ixpris`n jcn un mbst`njb`ebintc
c jcn un` scfri jcepins`jbún; sb mi piquiðcs lubecs våjtbe`s mi fuaaybnd ,
sb in `ad÷n eceintc ncs sintbecs vuanir`mcs, c prisinjb`ecs un jrbein y
un` sins`jbún mi bepctinjb` bnunmú nuistr` iecjbcn`abm`m, euy
prcf`faieinti, tirebn`ecs pcr `aig`rncs jcepait`einti mia ristc mi a`
scjbim`m c jri`ecs un` jcr`z` ` nuistrc `arimimcr p`r` prctidirncs,
islcrzànmcncs pcrqui acs mieàs ac nctin jcec eimbm` privintbv`.
Ia igirjbjbc qui mifis o`jir `ocr` is bmintblbj`r tu oirbm` iecjbcn`a eàs
prclunm`. ³Júec o`jirac3 Fusj` ju`aqubir jcepcrt`ebintc `at`einti
ripitbtbvc in tb c qui si ivbminjbi in sbtu`jbcnis ixtrie`s, jcec puimin sir
mbsjusbcnis, sbtu`jbcnis mi incgc, eceintcs in acs qui ti o`y`s sintbmc
eincsprijb`mc, c qui ti sbntbir`s `t`j`mc prclunm`einti. ³Xcr quâ lui qui
ri`jjbcn`sti `så3 ³Juàa lui, ispijålbj`einti, a` lbfr` qui si ecvbú in tb3,
`pabj` a` tâjnbj` mi j`us` r`åz.
@a `jtu`r mitràs mi un` eàsj`r` ixbsti un` mbst`njb` intri7 qubinis
scecs ri`aeinti, júec ncs viecs y júec ncs jcepcrt`ecs. Ia isp`jbc qui
ixbsti intri ist`s tris virsbcnis mi tb ebsec is prcmujtc mi un v`jåc qui
@a bdu`a
ia pirmún qui un yfbsturå
` tb ebsec o`jb` sbrvi
ctrcs,p`r` riecvir
is un` mi a`s jbj`trbjis dr`nmis
oirr`ebint`s eàs mi a` pbia,
pcmircs`s
p`r` s`n`r a`s jbj`trbjis iecjbcn`ais. Nc si`s t`n murc jcntbdc ebsec,
liabjåt`ti, rijcncji tus acdrcs. Ispirc qui, ` ist`s `atur`s, o`y`s intinmbmc
qui iris ia risuat`mc mi un` dr`n j`ntbm`m mi prcjiscs n`tur`ais, eujocs mi
iaacs, in acs qui nc tuvbsti rispcns`fbabm`m `adun`, pirc mi tb mipinmi
j`efb`r tu obstcrb`. R` juint`s jcn a` bnlcre`jbún nijis`rb`, y` s`fis júec
lunjbcn` tu einti, `ocr` a` rispcns`fbabm`m is tuy`.
\cav`ecs ` a` jcndruinjb`.
itj.
In acs prbeircs j`påtuacs `sueå tus pcsbfais cfgitbvcs. ³Juàa is,
ilijtbv`einti, tu prcpúsbtc `a aiir isti abfrc3 @ocr` tbinis a`s oirr`ebint`s.
Nc is, nb
mi vir acssirà làjba, o`jir
risuat`mcs qui tcmc istc.
tbinin Mijbmå
ist`s isjrbfbr isti
oirr`ebint`s abfrc pcrqui,
in ctrcs pc
y rqui, `mieàs
mia misic mi
`yum`r ` eujocs eàs ` acdr`r a` eigcr virsbún mi så ebsecs, yc ebsec ei
injuintrc in isti prcjisc mi j`efbc. N`mbi is pirlijtc y n`mbi ispir` qui ac
si`s.
bep`jt`racs.
Vijceinm`jbcnis dinir`ais
0. In un bnbjbc,
bnbjbc, nc nijisbt`s `re`r un pa`n mi tr`f`gc p`r` j`m` unc
mi acs iaieintcs mia ecmiac. X`rti sbepai, isjcdi unc c mcs, pcr
igiepac, oàfbtcs y jriinjb`s, y auidc, pcnti in `jjbún. @prinmi a`
mbnàebj`, dinir` bnirjb` y auidc `ð`mi eàs j`rd`.
B_
Júec jcntbnu`r
ridbstrc.
Xcr ctrc a`mc, sb rijuirm`s a` rida` mi qui scecs ia prceimbc mi qubinis
ncs rcmi`n y sb injuintr`s isti abfrc mi `atc v`acr p`r` tb, ti bnvbtc ` qui ac
j`ablbquis in isc
jirj`nc. Jcn @e`zcn
nc súac(uei
ctrcs) y qui
`yum`ràs ac jcep`rt`s
` mblunmbr jcn tu intcrnc
isti jcncjbebintc eàs
y `yum`r
` qubinis `spbr`n jri`r a` eigcr virsbún mi så ebsecs, sbnc qui, in ia
prcjisc, isc t`efbân ti `yum`rà ` jrijir ` tb, ti sirvbrà mi `pcyc p`r` pirsbstbr
ju`nmc ti sbint`s mirrct`mc y ti `yum`rà ` tinir un` vbsbún eàs oue`n` mi
a`s pirscn`s jirj`n`s ` tb.
Jceinjâ isti abfrc jcntànmcti un` obstcrb`, ³juàa sirà a` tuy`3
_
Fbfabcdr`lå`
J`rv`aoc, J., E`jo`mc, G., Juno`, A., Vifcut`, X., K`ptjouk, ]., Kbrsjo, B.
(Mijiefir, 680<). Cpin-a`fia pa`jifc tri`teint bn jorcnbj acw f`jk
p`bn7 ` r`nmcebzim jcntrcaaim trb`a . X`bn, 094(06), 64<<‚6446. mcb7
08.0824/g.p`bn.8888888888888488
Jis`rbnb, M., Abnmqvbst, I., Nctcwbmbdmc, E., Üstabnd, V. (Mijiefir, 6804).
]oi Illijt cl Ti`ato cn Bnmbvbmu`a `nm Ocusiocam A`fcr Zuppay7
Ivbminji lrce Zwimbso Acttirbis. @eirbj`n Ijcncebj @sscjb`tbcn,
084(06), :204-=<. ottps7//www.`i`wif.crd/`rtbjais3
bm508.0694/`ir.680909?2
Joijobk, D., Eibabgscn, B., Vuppbn, I. (022?). Zyn`ptbj prunbnd bn
miviacpeint7 @ jceput`tbcn`a `jjcunt . EB] Xriss Mbrijt, 08(4),
0492‚0444.
ottps7//mbrijt.ebt.imu/nijc/`rtbjai/08/4/0492/<688/Zyn`ptbj-Xrunbnd-bn-
Miviacpeint-@-Jceput`tbcn`a
Jb`ambnb, V. (680<). Xri-su`sbcn7 @ rivcautbcn`ry w`y tc bnlauinji `nm
pirsu`mi. Zbecn & Zjoustir. Mcb7 08.08?8/0:9646<<.680?.098=?00
Ocusi. ottps7//www.pindubnr`nmceocusi.jce/fccks/9::402/`atirim-
tr`bts-fy-m`nbia-dcaie`n-`nm-rbjo`rm-g-m`vbmscn/
O`rmy, M. (6806). ]oi Jcepcunm Illijt . \`ndu`rm Xriss.
ottps7//www.`e`zcn.jce/-/is/M`rrin-O`rmy/mp/092:0946=_
Gum`o, D., D`rmnir, F., @undir, V. (Ziptiefir 0?, 6806). Lcrebnd ` lacssbnd
o`fbt7 @n ixpacr`tcry stumy cl toi psyjocacdbj`a mitirebn`nts cl o`fbt
lcre`tbcn. ]oi Frbtbso Xsyjocacdbj`a Zcjbity, 0?(6).
ottp7//mx.mcb.crd/08.0000/g.68==-?6?4.6806.868?<.x
K`onie`n, M., Knitsjo, G., ]o`air, V. (Mijiefir, 0228). Ixpirbeint`a ]ists
cl toi Inmcweint Illijt `nm toi Jc`si ]oicrie . ]oi Ynbvirsbty cl
Jobj`dc Xriss Gcurn`a, 2?(<), 0:69-=?.
ottps7//www.gcurn`as.ujobj`dc.imu/mcb/08.08?</6<04:4
Kcainm`, N. (680:). Eitocms cl Xirsu`sbcn7 Ocw tc Ysi Xsyjocacdy tc
Bnlauinji Oue`n Fio`vbcr . Kcainm` Intirt`bneint, AAJ.
ottps7//www.`e`zcn.jce/-/is/Nbjk-Kcainm`/mp/8<09?09<98
Kcainm`, N. (6802). ]oi ]`ndaim Ebnm7 Ynr`viabnd toi Crbdbn cl Oue`n
N`turi. Kcainm` Drcup AAJ. ottps7//www.`e`zcn.jce/-/is/Nbjk-
Kcainm`/mp/04::24?282/ril5pmSsbeS0=S6/0=8-068=:=0-=86=9=43
Sinjcmbnd5Y]L?&pmSrmSb504::24?282&pmSrmSr5<2<f==8i-??00-
Sinjcmbnd5Y]L?&pmSrmSb504::24 ?282&pmSrmSr5<2<f==8i-??00-
=`0m-?:29-
jfj:ll=099i<&pmSrmSw5:R0:y&pmSrmSwd56Psz4&plSrmSp5?29?22
28<i-=f<f-?8``-=fj0l4=8im26&plSrmSr546X:
A`to`e, D., Xbjjcac, V. (Guay 64, 6806). ]oi illijt cl jcntixt‘spijblbj virsus
ncnspijblbj sufjcnsjbcus dc`as cn iepacyii pirlcre`nji. Tbaiy
Cnabni Abfr`ry, 90(=), 900-96:. ottps7//mcb.crd/08.0886/ore.60=?<
Airnir, G., Kiatnir, M. (6880). Li`r, `ndir, `nm rbsk . @X@ XsyjNit, ?0(0),
0=<-092. ottps7//psyjnit.`p`.crd/mcb/08.08:4/8866-:90=.?0.0.0=<
Aiwbs, E. (688?). ]oi ieirdinji cl oue`n iectbcns. (pp. 6<9-6?8).
O`nmfcck cl Iectbcns. ottps7//psyjnit.`p`.crd/rijcrm/688?-844?=-80?
Abnmqubst, K., Dinmrcn, E., F`rritt, A., Mbjkirscn, F. (680=). Iectbcn
Ncrto,eusbj
@., O`rdri`vis, M., EjKinmrbjk, G. (0222). ]oi bnlauinji cl bn-stcri
cn wbni siaijtbcns. @X@ XsyjNit.
ottps7//psyjnit.`p`.crd/rijcrm/0222-0:?29-808
X`rkbnscn. (0294). X`rkbnscn's a`w, `nm ctoir stumbis bn `mebnbstr`tbcn.
Fcstcn, Ocudotcn Ebllabn.
ottps7//`rjobvi.crd/mit`bas/p`rkbnscnsa`wcto88p`rk
Xi`si, F., Xi`si, @. (688<). ]oi Milbnbtbvi Fcck cl Fcmy A`ndu`di7 ]oi
Obmmin Ei`nbnd Fiobnm Xicpai's Disturis `nm Ixprissbcns. F`nt`e.
ottps7//mcb.crd/08.0000%6L0=<4-26?8.88000
Zp`jiy, Z. (6809). Jr`f Eint`abty, Jyfirfuaaybnd `nm "N`ei `nm Zo`ei"
V`nkbnds. Zie`ntbj Zjoca`r, 0(0), -.
ottps7//www.sie`ntbjsjoca`r.crd/p`pir/Jr`f-Eint`abty%6J-
Jyfirfuaaybnd-`nm-%66N`ei-`nm-Zo`ei%66-
Zp`jiy/:i=:`8l4=f=000j=090:l6i8m8`0:j26i42ilf0?#jbtbnd-p`pirs
Ztipoins, D., Zbafirt, A., O`sscn, Y. (@udust, 6808). Zpi`kir‚abstinir niur`a
jcupabnd unmirabis sujjisslua jceeunbj`tbcn. Xrcjiimbnds cl toi
N`tbcn`a @j`miey cl Zjbinjis cl toi Ynbtim Zt`tis cl @eirbj`
(XN@Z), 084(:6), 0==69-0==:8.
ottps7//mcb.crd/08.084:/pn`s.088?<<6084
Ztrykir, A. (s.l.). Eimbt`tbcn `nm toi Ebnm . Ieirbtus \cbjis.
ottps7//ieirbtusjcaaidi.`su.imu/sbtis/mil`uat/lbais/ijmw/I\cbji08/eimbt
]`yacr, Z., Lbski, Z., Itjcll, N., Vumire`n, @. (024?). J`tidcrbj`a `nm
jcntixtu`a f`sis cl pirscn eiecry `nm stirictypbnd . @X@ XsyjNit,
:<(4), 44?‚42:. ottps7//psyjnit.`p`.crd/mcb/08.08:4/8866-
:90=.:<.4.44?
Oibm, E. (Ziptiefir =, 680?,). Bs Oypncsbs Vi`a3 Oiri's To`t Zjbinji Z`ys.
]bei. ottps7//tbei.jce/9:?8:06/bs-oypncsbs-ri`a-sjbinji/
]ce`sb, M., \cakcw, N. (6806). Dinmir Mbllirinjis bn Fr`bn Lunjtbcn`a
Jcnnijtbvbty Minsbty. Tbaiy Cnabni Abfr`ry, ::(=), ?=2-?<8.
ottps7//mcb.crd/08.0886/ofe.60696
]crri, G., Abifire`n, E. (E`rjo 68, 680?). Xuttbnd Liiabnds Bntc Tcrms7
Vidua`tbcn. Z@DI Gcurn`as, 08(6).
@llijt A`fiabnd `s Bepabjbt Iectbcn Vidua`tbcn
ottps7//mcb.crd/08.0044%6L049=84:2044=648<
\css, J. (680<). Nivir Zpabt toi Mbllirinji7 Nidctb`tbnd @s Bl Rcur
Rcur Abli
Mipinmim Cn Bt . O`rpir Fusbniss. ottps7//www.`e`zcn.jce/-
/is/Jorbs-\css-ifcck/mp/F80=MYV4A6
Tbascn-Einmino`aa, J., F`rritt, A., Zbeecns, T., F`rs`acu, A. (@prba,
6800). Drcunmbnd iectbcn bn sbtu`tim jcnjiptu`abz`tbcn.