Está en la página 1de 4

ESCUELA SUPERIOR DE FORMACIÓN DE MAESTROS

“MARISCAL ANDRÉS DE SANTA CRUZ Y CALAHUMANA”

LENGUA ORIGINARIA – AYMARA 1


“5 ejemplos de palabras con
Qh – Chh - P' - T' - K' - Q' - Ch'”

ESTUDIANTE; VASQUEZ VELARDE CRISTOBAL

DOCENTE; LIC. ELIAS GUTIERREZ HUANCA

ESPECIALIDAD: MECANICA AUTOMOTRIZ

1ER AÑO DE FORMACION

Munaypata – La Paz – Bolivia

II/2021
TAREA - LURAWI.
5 ejemplos de palabras con Qh.

Qharuru: Mañana Qharuruxa irnaqiri saräxa.


Mañana iré a trabajar.
Qhipha: Despues Phuchhajaxa qhipha purini.
Mi hija llegara después.
Qhirwa: Valle Laqusijaxa qhirwana jakasi.
Mi cuñado vive en el valle.
Qhuru: Malo Achachilaxa sinti qhuruwa.
El abuelo es muy malo.
Qhulu: Duro Aka t'ant'axa qhuluwa.
Este pan esta duro.

5 ejemplos de palabras con Chh.

Chhijchhi: Granizo Wasuru chhijchhi sinti jachcanaka puri.


Ayer el granizo llego demasiados
grandes.
Chhiwchhi: Pollo Chhiwchhinakaxa tunqu manq'apxi.
Los pollos comen maíz.
Chhullunkha: Hielo Umaxa chhullunkhatawa.
El agua está hielo.
Chhukhuña: Correr Yuqallanakaxa anatiri chhukhupxi.
Los niños corren a jugar.
Chhayphu: Opaco Awichitajaxa chhayphu uñji.
Mi abuelita ve opaco.

5 ejemplos de palabras con P'.

P'ari: Huraño Ichu tataxana phisipaxa wali p'ariwa.


El gato de mi padrino es muy huraño.
P'iya: Hueco/Cueva Achachilajaxa mä p'iyaru tinkutayna.
Mi abuelo se había caído a un hueco.
P'itaña: Tejer Kullakajaxa janiwa p'itaña munkiti.
Mi hermana no quiere tejer
P'akita: Roto Siskuxa khituña p'akitayna.
Sisco había roto el tajador.
P'atsuña: Morder Chana taykaxana anupaxa mä imillaru
p'atsutayna.
El perro de mi tía le mordió a una niña.
5 ejemplos de palabras con T'.

T'ili: Pequeño Kullakaxana anupaxa t'iliwa.


El Perro de mi hermana es pequeño.
T'ijuña: Correr Phuchhajaxa atipitu t'ijuñata.
Mi hija me gana en correr.
T'uku: Desmayo Jilatajaxa wasuru t'ukxataynawa.
Mi hermano ayer se desmayó.
T'ukha: Flaco Phisixa t'ukhawa.
El gato esta flaco.
T'una: Menudo Ullukuxa t'unawa.
La papalisa está menudo.

5 ejemplos de palabras con K'.

K'uthi: Pulga Anujaxa k'uthirarawa.


Mi perro es pulgoso.
K'umara: Sano Achachilajaxa k'umarawa.
Mi abuelo está sano.
K'ara: Salado Manq'axa k'arawa.
La comida esta salado.
K'ana: Trenza Taykajaxa jach'a k'ananiwa.
Mi mamá tiene grande trenza.
K'ari: Mentira Ipalajaxa sinti k'ariwa.
Mi cuñada es muy mentirosa.

5 ejemplos de palabras con Q'.

Q'ipi: Bulto/Carga Awichaxana q'ipipaxa jathiwa.


Su bulto de mi abuelita es pesado.
Q'urawa: Honda Achachilaxana q'urawapaxa waljawa.
Mi abuelo tiene varias hondas.
Q'añu: Sucio Imillana isipaxa q'añuwa.
De la niña su ropa está sucio.
Q'ipiri: Cargador Chana tatajaxa q'ipiriwa.
Mi tío es cargador.
Q'iwsa: Homosexual Masijaxa q'iwsawa.
Mi amigo es homosexual.
5 ejemplos de palabras con Ch'.

Ch'iyara: Negro Ñik'utaxä ch'iyarawa.


Mi cabello es negro.
Ch'aska: Despeinado Kullakajaxa ch'askawa.
Mi hermana esta despeinada.
Ch'uqi: Papa Nayaxa wasuru ch'uqi aliri sarta.
Yo ayer fui a comprar papa.
Ch'iqa: Izquierdo Phuchhajaxä ch'iqa amparampi qillqiri.
Mi hija escribe con la mano izquierda.
Ch'akuru: Estaca Wakaxa ch'akururu chint'atawa.
La vaca es amarrada en estaca.

También podría gustarte