Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
' « *1
• >1
\ *:
■y*Sw -
I ri. À T . I / .
-s-
.■%
Í
f€i4
I .i'/■ •«
■’ . > *!
,-r
--------- • »* » Jl ».
,iA -
R I D Í iD B tB U C
S c x o n i c Q i r í t i ím 25 J a n o ic r , lí9 T
P £yc^
En V en te cbez Jam es P a rk e r ái C." t *
2 1 B road S tr e e t, O xf«rd, Ao9]e te rre . *
W
* .
• è
f e :
aioíio B r m 5)C
ajjreitíivr la lengua
I
C ü iT ip u ís ti.1 p D r eI 1^? E a f a e l
H l t r o M a , p r c s f n j f .'^
S IS V IX ,t-A
H s t a b lc c lm ic n lo T Íp o g r» r« 4 > d « F ka nosco M P. D ía ? , G a v íd la 6
X H r^v
3 c veK xai ùocc ^ l i m a i r c \u e D oittì c o n t p t c j im p c iin e x
M ic o U U x .
} ‘y w u sc ris. M a u rice f f a r r i et. H a lsou, le ,^1 ya m n e rs 289Ó.
fr e tti: Ittici) i r n s e i n c f t T i c o l p t a I je r c iu s g e b e u m o l i e n .
Hug;o Schuchardt. G ras. 1 6 Dezeìnbe>\ iS p ^ -
k
- i --- t
GxgXgX®
M Ü U O B R E V E D E S A L 'E R
D E C L I N A R L O S N O M B R i S S
1 3 a s c 0 iííia l3 u s
SlSÜt'LAR P n 'K A L
X a u jja , J¿ís' N o v tK A T tv o , t s E l S tS o R ,
<jCTk.® X a u n « n i - -- — — d<»! Spfióf,
E>al.® X au n ciisa t, J., X a im a ri •• p a ra e l Sxftor, o , a l S eñor,
A f m ° X au jiji — — — a í S eñor,
W .♦ X a u n á — — —
A b l* X a u n a ra « , L . X a u n « in — C o n c1 (», e n el S eñor.
I'troAT.
N o in /’ X a u n a c -- — — — L t«
íy«L'' XauiivTiav — — • • de los üefii.'rcsL,
Dat.*^ X a u n a y L . Xauiipnsa<v> — a S eñores, o , p a ra los S eñores,
Ai'us.® X i i i i w — — — a toa Scf^'»re>,
Voc.** X »irt<K — — - SellorcH,
Ahí.® X aiu ia c a » L e X a u n e a ta n ■ C o n I j s S eñ o res, o , c i lc.»s Señores.
C O N jU G A C IO K D K L O S V E K l« : « V A S C O N G A D O S
Sü|»f>on«iirn que cfcd los mas deslc hliuma « tw lju h a n dtH verbo
Hazcr, que VaM^u«nse ea, ílffiiin y aW cifnjugaicini»^« príni,'' el vitIkj F^uiu,
jvinque muícikJo síu cvnjugarifsi y pcaioKlo exempiu <le ntrr> verbo, seAre-
ffCii^ral para todu» k » Uema* verboa. Hemos UuihiíTí de prc5«pi>ner jiuja ma-
vt*TÍTilc!igeri^Udeslo que los pronomhrtK, Yo, Tu, Aqu^l» Nosotros, 'V<w»lro*,
AqueUctt, »or», lúc ó ni, sur ó su, ac, jfuc, SUP'', que <«)rr^pondcu Yo
nir ó ni; Tu. »üc; Aquel, «; rii)«<^troí, guec, giic ó g\í; vr«otros, aquert«, swv.
P k ü s EKTE n r. I n d ic a íiu o
SlH<JirLAJt PUTRAT,
l^ R E T E B r r O i N r e í t í E C T O . S l V O . V t.V K A L
P r F T E R I T O P fc K y E C T O . . S í V 'í . P H 'K A L
SiN G tL A k PlVRAL
yi>huvierAvhuvíe«<ie hecho • nic^uín- N<i80lrcs huvieramo» hecho í^ '
gu neiKÍua eguir>|v gucndua
T u huvicras hecho - — — míc cguin- Vosotros hubjcni<lc-^ hcciu* —su*
go ftendua epmnjfo senduqueo
A q u e l Ik U v ip rA licelu » -------- a r t ^ í n - A q u e llm liauiari d e a \'e r h e c h o — ac c
go cvca (f^iiugu c u ik »
RI Ijiíitiilo CD p r c ^ lP , futurv y jirelMÍío a de vha lu^sma manPM, Kjjuin,
pufque eo a kis v^rty>» quc se j unU aqueHoii v ponen «lel ti?mpo que tñ<k* U
Li' mìi'inc^ « i tudcs loa «Ifiua« verbo».
I>iximf>* pa«» arriltì qu« de*te VcrlKj. Rguin, v<diiiu veAos cn nuu-lias
cob-A Y losi mas quc »c v4Ì«*ri son los ni'uü<»^ como donrìt, k->; hazft fno,<x»eui.
y olroft. b«« quflles ponknUo t1<“laníe el vctl^i npuim, se juntándose a
« t e verbo Efuin, V. g.»
Y o d u e rm o n íc lo o c j í u ll p n ii t
T u dacrmea — suo I»k> egujlPndo«u
Aqu^l duennc — :« íjiiiitendau
Y <lcl ihUn^o cu)do *c >a »vjiijugandy, salivado« cüou d¡g(» de las vlama«
q u e tie n e la oonjug-avon riel v e rb o E gu ín , q u e jw r aqueHaíi w ['rnio^Mi
y distin g u en Ic© ticn>pfi« y las p erso n alid a d e s, y e s ta reg la gu-irde e n UnJo»
k o verf"M. V p o rq u e e l verix^ Ser, q u e es Y «kn. ta m b ic ji n ecessario pan» la
« Qmpuíi<,jcíi d e i» u « tra leng u a, > ü e n e su ¡)ajtÍeu W m o d o d e conjugar«^, iv>ndre-
m m a q u í {'xla s u ixí^ijujEa^ion.
V K y x p f í T £ D E I tJ T H A T IV O . S l K ü * l ’l.fR A l.
P k jn tiu io I m perfecto
P l.L R A L
S iN G V I.A R
tu — n i n in s á N<>«^irr>s e ram o s — g u e r g u ín e a n
T u e rjs __ s u sin eá V'üsotro* erade< — su c c '¡neA n
•Vquel e.-3 • - a A q u e llas cr.Ok — a e c iv rc ím
PiurriiKiTO P e r f f c to
S l K O l 'L A R
l*l,fFAL
FFx*n*^o I m perfecto
S iS C .U L A K
P tro A r
F y i J l l 'K O P fc K ttC T O
1 *LU R M .
S lN (H irV R
S U R J U N C T I U n , l l B U P O P B E S E ^ •T E
P H 'R A I ,
S i N c a 'I . A R
F c rU R O IM P B R T E C T O
Pl^URM,
S ií^ . ulabl
Si yo íucrú — ni vanJo« 2» nosüirus fuerajiv>^ — sjubaguini
Si tu fueras — »u 5á v o so tro s lu c m d c s — » « c t v astn á
S i íuerá aquel * a valu» S í aquellf^s íueren • a ec valirú
- g —
Agiia.................... urá. A p re u r. . , , a ik iu .
Apiaduclio, «íw- Apric&sa. . . . c tir r a n . I ^ U r .
HÚJ/1de 'igHO* . vri9i<a. Apuñearse. . , h u m e a n fg u ii,
Agiijü . . . . urnjia, lújosl^rata. Aradi>r, de Sarria tig a m l.
Alfiler . . . . bioru«mitsa. Arbol.................... arrecha.
Acucar . . . . s9rr9sfti. Arco.................... a rcttá .
Alv^ar , . . , vfato. ex/iu.
Ahynar urrato. Ardor . . . . g o tia .
Tt
BadU
Di ' < . • ham/ná. RrtIdlO . . . .
ilaylv................. Hondea. BaraU, cosa. . .
Barco................... bùtelà. BI^UKura. . SUTÌÌO{Jt99,
Itarqaero . . . haUUrtui. UlaiidA, nua bigunà.
Barrano, . . . guimak/à. Bora. . . a9ti.
Barrer; v lìirij^r. BoCArfo . .
Barro.................... hui/ÌHÓ. ljuda» . . esUgHa^.
Barh^ . . . . bi$arrti. B obr . . €gat tf^àn.
Bástanlo. , . . boria. Boluer, 4* vn M 9 yruH.
Fks«o . . . . mtxhtuj. h> ¿ornado. biarfu.
. . . . mofhH egkin. B oñiga,
BellotH . . . . acurrù. J e a n im a i 'ontn.
B fn d c ^ . . . « htéyneatv. Bixraclio . , . ordta.
ikr<;a.................... ama. Bonico . . . . asUa.
Bentiojà, . . gortià. R<)/lezo. . . . crmutùi.
Bebet . . . . «4an. liot^ 'U calfar. . botta.
B eW or. . , - táalnná Bota, de tnn^nolt»
Ik-V-Wa . . . . edattf«a. ii^ K o r . . . s a g ifia .
BM*n.................... andff B r a g a s , ü fr a c e t .
0 biijdH . alarguna. B r u x A . . . . à o r g tu n a .
Bibu,-^AM. . bifÙL y d ia .
Cauer C(tMÌtÌH. C a s a m ie n t o . . u c fm u * / .
<Ak , . . . «me.
CitkrkiAT. . . h<r«tn. ............................................. v rr.
CalicjilP. . . D o . . . r r m ttu f.
C^ma. , . . M. . . . .
rami*''«». . . akandonn. C ^ u a iJ a . . . . g a m ^ r r à .
C.<mpanA . , g e g o . . . . y $ M .
C im e d e baca. gMflòl. ( p im e lo , a r b o l . . id e m .
*3 —
Erhat . . esarri. E ii v e je s e r a e , el
Klarl;^ li/d o Uys, kúm hre . . . agkralu.
Klan«' . . leyiu. E i»v e j c s c t s c , la
Embiar . tidaidu. «iagrr. . . , av>tn.
RmbUnqiK'^XT íuriíu. Lnqma . . . . ganean.
Kniborrachar •mtítu. p ^ 'p ^ n e s f siempre.
Empe<;ar, vpa (Ximíii(,'at, Knviiio, o r M . . arUft.
EnijK»ynr . buiumi. E nnano , . , . Oftaxea.
F.inpcüar. , pmtdaíu. E rra a n a , . . , arrebfOs
Empeorar , (iewigatu. Ií:9coua, p a r a h a -
Ennmr»rar . amomdu. rer . . . . . vnarreu.
Rn<,xndcT. . rñgteigut. F_v*r>ndcr . . . cs/u.
En<^eiTat .. saralu. K rtc u p ir. . , , <hu4guirt.
Enterrar. . hfatu. E scopetifta, w^iv¡t cA hJ .
Encubrir. , nialau. F-srudilla . . . ca/iÜHa.
Endurecer . ■ £& iuni, cota . . y lu f u .
Endure'^ rbc idim. E s c u ie ^ rv . . . v lu n é u .
Enf<*miid:id gayxec. E sjia^ío
liitícrmar , Íd<m, y dcspacp'iü . . astir».
En d ^ n i c . Qifreti. E spíxr» , . . , is p illm .
Enloquc^r. rroiu. E sp e ra r, , . . v<haJiiK.
Enojar . . assímltt. t'izsa.
Enryado assene. <gon.
Khíicnar. . yracasi. F^sÜeííYjI , . . Corlays<¡.
i£nsu(,íar. . veusriUu, R ^ten c»lar. . . , roiiíUfllu.
Entera, cata 0SOá, E n te n d e r . . . io u a lá u .
KnU'rar. . . otaíH. E sle n d íd « , eoia. . (aualn.
Entibiar, . tpildn. Fsllí.» . . , , T<dea.
Eníi^n^es úrrendan. E »tcjm udar. . a í M e^uitt
F^ntrar . . s/itiu. E stieJIa. . . . t's a r v .
O
(J a llü ia . . . aliña. G anar . , vrapati.
(iaJlo . . olhtrra. (ia rra ii/ito . eofóa.
C«anÁ, Hhtojo . g*ota. G c ^ í í , cesa
Orafulc. . . anJia. Critar . ~ttidnT
<3rani2o. . . (i/teihseii. Cjniev'«j ù>dia.
OrazH dft p«s€s. taysa, Guardar gvrdt.
<ie fame. (ovpea. GuMlTÌO. arra.
H
HHitlar. , . . tgtdn. Hija..................... alauea.
HabU, palabra. . iieriná. Hijos, de onimaki humear.
Kabbdor . . . ^<trb<iHa. Hijastro . . rf^isenea.
liai'ba, de partir Hijastra . eíaheii.
leia . . • . líllar . . . . f^ruetan 'grtin.
H sdì^ dt lus. . 'ukea. Hilo...................... firua.
Haja. arbol pegoa. Hincharse. anditu.
UaJhr . . . . vdoro. TIloHilr. . . . beíeiu
Hambr*'. . . . iictgar, tii^lna. . swjatea.
HwÌDÌ*. . . . WKSfl. Hovo . . . . SUÍM.
Harriero , manda H oja.................... orria.
Ha r u r . . . . asse. Hollejo. . . . asala.
lUud.................... Mna. Honjr». barrúckieoa
Hazer , . . , effmp. Horadar. . . . iulaíu.
Hender. , . . crdiraitt. Horca . . . . vnamíndio.
Hemio&d, ifwtf. . pderra. Hormiga . ynurria.
Hermosamente. . eder1o~ IToitiga. . . asH/ta.
H cniir . . . . rroi/itin. Hucrfarit», hijo ú
Hezes . . . . rfyiar hi^ . . . . vme tuno.
Hlel...................... htestuna. HtuSRO. . . . assttrrá.
Htcrro, nulal % burdiàtu Huciio. arOHHfT'l.
Higa . . . . p i^ n . Huir , . . . vrui rgvtff.
. . . gibeh. Huino . . . . '¡¡ua.
H w -. . . . hÌC9a> Hurlar. oshí.
Hìgu p a sa d o . . hiio pasie>>. H u5<j, ü hus^Ui . ardata.
Hijo..................... srmfa.
J
TauriI................. è<isurdea. Yrc^uietda, cmji , esqtuiiiii.
. . . el^ea. Yegua. . . . . heorra.
Ynu>«TiM negr/n. Ye](»..................... Ifyo.
V o ...................... n. Yema, de kttttto. arrauia j;nn’ajiva
Y r ...................... ¡oan. \ crua . . . . herarra.
. . . . JOCOti. Y*erua buena . batana.
Ji*«ucs, dia. . . rguma. Yesso................... xe¿t9a.
J«|Hr.................. Jouen . . . . }fasíexi.
laiic, m n . . . granarvi!}. \ , rst^nnsion . . ta.
''iquìcrda, maw. fsqwmj.
0
ObUtlü . , o fa tea , Ot uúWr. . . . ís h i.
Orlií>, n u m e ro io n i. (> r o .................... vm n.
Odre x a g ttiá . Oseo, a n im a i . . a n a .
Oiübl^y, s v i a , sv ia . O’r y ................... ¿ tí íe ,
<)inbrc . gHÍSf>ná. Ülra vez . . . M e r a .
Offiiziano fp u to n e r a y le a . O v a. 7W n o ff en el
Onze. , antea. a ^u a . . . . baUo, zntarra,
p a rir i e l dia . htrlojm. Oueja . . . . anha.
h mismo rtiox. é la p u lg a la mismo.
□.......................helaria. O u ü lo , de hilado . a n lá .
^ A, ónVenv. Oxeai, a n es, « r fS-
Orin¿, d e m a r á r io coya. pam or . . . ^ fp a n ia d u .
Pa^ifiro. . . . veqaeK<ya. Pefta. , ack‘4.
PwlrailiTi . . . v ^ 'C y i a . F c ü t. . dtungago.
Padre , . . - aytn. Pequeño (k iq u e n a .
Padrino de pila . ayiapoteM'leg}átoa. Pera . . m id a rria .
Paxd..................... l/UlOii. Pero, aJxfriño baya.
Pazar . . . . tatíaie^uia. Perder . g a ld u .
l'üjmi'k»ypa^ma de Perdonai p a r'a h i.
la ir a iio . . . n rm , PcTCia . naguin.
Palomi . . . . t^iSon. Pemil . .<jim94a.
pA^oniíno . . . }im eumen. Perro. , rk/tcufT U .
Pal(jm& lorríizá, . Via M sndca. pCTAfla, cúid asÍHHa.
Pampaiia, 9ja di Fescucso vduNa.
xjiH . . . . laasc'rria. Pe-MO . p isa n .
P a n .................... o^ui'a. P r/ . . xem ea.
Pan.íj* (frtur súí’ Pk . . oyüa.
ua'Jos. . . . valarriean. Piedr;V . arrié.
Pan de fuego . . em e. Piemá , sancoíi.
PafiaUs,^ru»/4f*.f y p irim p w tc. FymicnU» pyperrc.
l ’añuíuelo fíoceéna. í^ jo , . sarria.
Pafio. . o xa la . P¡»ar. sapaldu.
P apel . papera, Piala. . vrresuria~
P a r^ ftrmea. Fiaterò . vrraipáM.
Parcntosco ftydelasuna. FJeyto , ‘» tíia .
Pariente. a yd ta , Poco. . g u k h i,
P arir. . seyña fg u in . Pduü , a n ta .
ParpuíW, ojo tUtasala. Poníofta p u n ítm iñ o a .
Panera . a n d m maestrea, Poner . y m in i.
l ‘a>aa, vna m a t paisett. Porque sfg u y li
Pasüur, . yean>. Eflocs en preguttía, 1‘fro si se responde
Pauso . p a u ssu á . g.**pc*rcjuc quiero* — <p»urquc tu
J'alft, anaai antarra. mandas» S4 ade a^aéir a aíós ve/'
Faxaro . charui. «ílaco, eanu; f^teradsdalaea.'sucagui^^
Paz . , r<<i'/uea. nduten dosalac«. etf.*
Pecado . p u n tú a . P u e rta , . , . atea.
Pecar, . pecatu 'g tn n . P u rtíJ , . . , at/irtra.
Pecad^^r, becataria. F re g a n ta r . . . yta u n d u .
Pecho, parte del P re ñ e z . . . . vs4rrea.
(Uif-pó. bviaryu. E w p re fla r . . . ysorratic
PcüO. . vicarra. E m p re ñ a r, «n las
P e e r. , i'searralira, b estia s . . . tm a íd u .
Ppgar. . oratu. P rim i . . . . U teusiña.
Pc^ar, fon algs ertton. Pr i í QO . . . . lencnsHQ.
Pevnc . ftrrnsia. F u e n te . . . . subía.
P e ío . , vlUa, P u e rc o . . . . charria.
Pena. . peneOs P u ljio . . . . ítm arofa.
J'cnsai . x'Stia ysim% P u flu ........................ buturra.
O
Q ü e Cf>sa u r , Querer , , .
QuiUi . quinJu. QhíiiIo . . .
er r e. Quaiitas. . i€vtnbii¿.
Q u a i^ li bfrroffuey, Quaritas v^zes. s tv tn h ttí h iá tr .
Qualrv - fo n . Qiirtlqukrá. , c d o s e y n .
(^uffiíe . a fu a b o s t.
R a y a . . - . R e y n a , . . e r r / g u in a .
k a t n o , . . cr r a m e a . R ^ y r . . . . ò a m - 4g u ÌH .
R a p o s ü . - . . In y u ia , R c n o u a r . . . h a n ifu .
R a á c a i . . . fH íg u in . K e z a i . . , c r 9( w ñ 6 4 't g f á H
lU lis m o , . . tr r e / a n a . R r ^ r tr . . , 4r T te u íu .
R o í . . . . '( i r c a . R o m p e r . . a n s í, 0 v r r o fn .
R e d o n d o . . b ir ib tls . R u V 'S e f lc t r , a í u íp e íh a .
R ^ g u ftld o . c u p a x a . R u lu A , c n s a . , g o r n a .
R t y . . . R i o . . . . y fn ty á t
S a u c t . x a ^ ta K . S k r « ,^ r t < ilf la c a -
S a c a r . . a / e r r é . S i a t A i ........................................... v s io y a .
S a y a . , g o n f 't . S f l e t i ^ . . . . c g U la s u n á .
S « l ffO ia . S Ü H tíT . . . . e k is tu eg H ÍH .
S a J u d . , o z s a s H tu i. A d u ir r its e q u e a t e b a g á s e p o s p o n e s ú m -
S a lu ia v e r u fl u o fe á . p r t : V , g . S m p a n S ijn d i n e n ì à , o g u i-
S a n g r e . »<1 ^ . b a g a , d iiu b a g a , c t u
S a r t c n . s a r td fv iH a . S u v o ............................................. e sp a d a .
. J fn J a r ia . S t fh a c o . . . . b c sa p e a .
S a u a n á , , , y s e tr ta . S o b r e . . . . g a n ta n .
S e r a , r tw a SÜH > T a m b ié n s e p o p o n e . V . g . s o b r e la m e -
, s fla m b a y s l. n a , m a y g a a e a o , c i l.*
S c i? t ty . S o b r ín u , 0 s u b r im t llo u r a .
S e m b r a r . e r e v n . ^ ............................................. e g r t s g u ia .
S ú n ie n W a s ta . S o l o .............................................. t W / / 77C.
S c ü ia r s v . x a r r i. S o m a , y ^ u a d o . Í« ^ < T .
S e n o . . ¿ o / rtrt. S o m h r a . . . . g m r is e a .
S e fio r , x a tm a . S o n .............................................. o £ tá .
a n á r e a . S o n a i , .* . . o s -* g v in .
S e ñ o r a ,
S e p u ltu r a o u in . S o p lo . . . . p u s a .
S « o )¡a r H n s. S o j^ a r . . . . p u z 'C g u Í ñ .
b a y . S o ñ a r . . . . a m t S 'g g v i n .
. ,
S i« c tr is p i. S u e n o . . . . a m e ss a .
Scardo . . gorra Suegra . . . . aue/i.
S e rv e r . . yruHfi. Suido, m la (ierra ìttrfi.
Sorzo, tagua. P,ii « le suelü . /tirean~
S o lid a d . . hacaríasHiia. Suyo. Ihtui.
S u b ir. . . ygar. yrHsqu^n,
Su b id d . . ygcyerea. SaJtdT
Sudar . . ystrdìiu. Sereno
Sudor , , yserdia. Salado
S«Cgr<» . . guinartabea.
z
. Iw p ii'i.y ase^Hina,
FINIS
1). P, Mas que vale» quarentá du 1). P, Halio daue baxin t^vieyagí^J
cados. bcrroguey ducat. '•
D . J. D e q u e m adera D. J. Sclango surescoa da?
D . P. L a colorada es caoba d e la D . P. S ur gorri au da Hauar
H auana, y esta n ^ a ebano, caobca, balsau ebanua, ta
Ja blanca de marfil. suría marfila.
I). ] . Cierto que esta curioso y D, J. S e curiosoro d a |^ ^ . T a
m uy bien assentada la tara- ondo conformad uric peda*
zea. < ;u a c .
MODO D £ GOKTAR
ó 2 5 i m s í»c (ÉTtfro b e 1 8 9 7 .
R e c e ta b t m o n b e n r iñ x a
f
» • V iV ftC îrf «*
1 1 .^ '
i f - '• . i s
b 't i i . '. » . »
L ^ «
'i f
J
#- ' :• ^ ïl
ft". *£“ 5 tr.
u '- : i - ^ : # î
s**‘ ‘ > .^ * ' ' h ^
! ^ 1
f^ , 7 ^ ^ :' .• ^ M e 'a
r '
r^*
* . > 4 - •'•f -i ^• ^
•i ; V ;••. '• A *. •. / ‘ < •
•# ** • rá i « * » A >W T^s »%
'. - r
í4 •./:•-/' ;:w
' * ¿ ;í.* '
.• 'm l
- "W*
•> •