Está en la página 1de 28

Innovación, patróns de innovación,

sistema de innovación e política de


innovación
Xavier Vence
Da definición de innovación ás
políticas
 Definición da innovación como resultado
 Actividades de innovación
 Interaccións no proceso de innovación
 Sistema de innovación
 Políticas de innovación
Definición de innovación (1)
 El requisito mínimo para que un cambio en
los productos o en las funciones de una
empresa pueda ser considerado una
innovación es que sea nuevo o mejorado
perceptiblemente.
 Otros tres aspectos son:
 nuevo en el mercado
 nuevo en el mundo e
 Innovaciones importantes.
Definición de innovación (2)
 El manual excluye como novedad la
difusión de una nueva tecnología entre
distintas áreas o fábricas de una misma
empresa después de su adopción inicial o
comercialización en una de ellas.
Definición de innovación (3)
 Entre las actividades no incluidas como de I+D
y que contribuyen a la innovación destacan las
siguientes:
 Las últimas fases del desarrollo para la
preproducción.
 La producción y la distribución.
 Los desarrollos con poco grado de novedad.
 La formación y la preparación del mercado.
 Los nuevos métodos de comercialización y de
organización que no innoven productos o procesos.
 La adquisición de conocimientos externos o de
bienes de capital no integrantes de la I+D.
Definición de innovación (4)
 Las actividades específicas de innovación de las empresas:
 La I+D (manual de Frascati): investigación básica y aplicada
para adquirir nuevos conocimientos y para invenciones o
modificaciones específicas de técnicas existentes, desarrolla un
nuevo producto o realiza investigación adicional para modificar
los diseños o las funciones técnicas.
 Identificar nuevos conceptos para los productos, procesos,
métodos de comercialización o cambios de organización.
 Comprar información técnica, conocimientos técnicos e
ingeniería.
 Desarrollar las aptitudes del personal propio o empleando
personal experto externo.
 Invertir en equipo, software o inputs intermedios que
incorporan el trabajo innovador de otros.
 Reorganizar la dirección de la empresa y sus actividades
contables.
 Desarrollar nuevos métodos de comercialización y venta de sus
mercancías y servicios.
Novidades nova edición
1. la definición de innovación se amplía para incluir
dos tipos adicionales: los de organización y de
comercialización.
2. reconoce la importancia de la innovación en
sectores menos intensivos en I+D, como los
servicios o los procesos de fabricación en
actividades de baja tecnología.
3. pone mayor énfasis en el papel de la
cooperación con otras empresas e instituciones
en el proceso de innovación.
innovación de producto
 La innovación de producto implica cambios
significativos en las características de las
mercancías o de los servicios.
 Se incluyen tanto las mercancías o servicios
totalmente nuevos
 como las mejoras significativas de los
productos existentes y servicios.
innovación de proceso

La innovación de proceso, que representa


cambios significativos en los métodos de
producción y de distribución.
innovación de organización

La innovación de organización, referida a la


puesta en práctica de nuevos métodos de
trabajo, tanto de la organización como del
lugar de trabajo y/o de las relaciones
exteriores de la empresa (con
proveedores, subcontratas, clientes, etc).
innovación de comercialización
 La innovación de comercialización refleja la
puesta en práctica de nuevos métodos de
comercialización:
 cambios en el diseño
 cambios en el empaquetado
 cambios en la promoción del producto mediante
nuevas políticas de precios y de servicios.
 …
distinguir innovaciones de producto y de
comercialización(1)
 El factor principal que distingue las innovaciones de
producto y las de comercialización es un cambio
significativo en las funciones o en las aplicaciones del
producto.
 La adopción de un nuevo concepto de
comercialización que implique un cambio significativo
en el diseño de un producto existente será una
innovación de comercialización pero no una
innovación de producto, mientras las características
funcionales o los usos del producto no se cambien
perceptiblemente.
distinguir innovaciones de producto y de
comercialización (2)

 Algunas innovaciones son, a la vez, de


servicio (producto) y de comercialización.
 Por ejemplo, una empresa que pone un
nuevo servicio de ventas y de clientes,
introduciendo una nueva forma de
comercializar sus productos (venta directa)
y ofrece también servicios adicionales de
reparación e información a los clientes.
distinguir innovaciones de proceso y de
comercialización

Las innovaciones de proceso implican nuevos


métodos de producción y de entrega, así como
otras actividades auxiliares dirigidas a disminuir los
costes unitarios o a aumentar la calidad del
producto;

 mientras que las de comercialización tienen como


objetivo aumentar los volúmenes de ventas o la
cuota de mercado, mediante cambios directos en la
posición del producto o del renombre de la marca.
Diferenciación entre innovaciones de proceso y de
organización
 Por el tipo de actividad:
 las innovaciones de proceso consisten principalmente en la utilización de un
nuevo equipo, nuevo software y nuevas técnicas o procedimientos
específicos;
 mientras que las innovaciones de organización se ocupan, sobre todo, de las
personas y de la organización del trabajo.

 Para solventar las dudas pueden seguirse las siguientes pautas:


 Si implica nuevos métodos de producción o perceptiblemente mejorados, o
supone procedimientos de gestión de los proveedores para disminuir los
costes unitarios o aumentar la calidad del producto, se trata de una
innovación de proceso.
 Si se trata del primer uso de nuevos métodos de organización en la
empresa, en la organización del lugar de trabajo o en las relaciones
exteriores, es una innovación de organización.
 Si aporta nuevos métodos de producción o perceptiblemente mejorados y
un primer uso de nuevos procedimientos de organización es, a la vez, una
innovación de proceso y de organización.
Patróns de innovación
 Obxectivos
 Fontes de información
 Patróns sectoriais
Science push versus demand pull
 Science-push model – Bush (1945) ‘linear model’ of
innovation
 Basic res  Applied res  Tech devlpt  Innovation
 Provided rationale for government funding
 Favoured by scientists
 Demand-pull model – changed market demand
‘calls forth’ innovation
 Mkt demand  App res  Tech devlpt  Innovation
 Often attributed to Schmookler (1966)
 Model picked up by e.g. Myers and Marquis (1969)
 Study of >550 innovations in five industries
 “Recognition of demand is a more frequent factor in innovation than
recognition of technical potential”
 2 models have very different policy implications,
so various empirical studies to investigate
Evolucionistas frente as teorías
demande-pull e technology push
 CRITICAS A TEORIA DA DEMANDE-PULL
 supoñen un concepto de pasiva e mecánica reactividade do cambio
técnico respecto ás necesidades expresadas no mercado. Non explican
que pasa entre o recoñecemento da "necesidade" polo productor e o
resultado final dun novo producto. A tecnoloxía e a ciencia aparecen
como unha "caixa negra" con infinitas posibilidades.
 son incapaces de definir o porqué e o cando de certos
desenvolvementos tecnolóxicos en lugar de outros.
 ignoran os cambios que se rexistran na capacidade inventiva co paso
do tempo, sen gardar unha relación directa cos cambios no mercado.

 CRITICAS AS TEORIAS TECHNOLOGY-PUSH


 incorporan mal a importancia dos factores económicos na dirección do
proceso de innovación.
 O seu esquema básico parte dunha visión unidireccional das relacións
ciencia-tecnoloxía-producción, onde a primeira componente é unha
forza esóxena que actúa "deus-ex-machina".
 Mowery & Rosenberg review (1979)
 Innovation an “iterative process, in which both
demand and supply forces are responded to”
 i.e. both demand and supply side influences crucial

to understanding innovation process


Research – Both Public and Proprietary

Knowledge – Public, practitioner, proprietary

Market Conception Design Redesign Customer


Evaluation and and Interaction
Testing Adaptation
Explicacións da innovación: dun único factor á
explicacións multi-factor
 Early studies – focus on successful innovations
 Project SAPPHO (Rothwell et al., 1974)
 43 matched pairs of successful & unsuccessful innovations
 Most important factor = ‘user needs understood’
 Other significant factors include
 attention to marketing
 size of project team
 good communication with external scientific community
 support of senior ‘product champion’
 coordination of R&D, production & marketing
 Success not greatly affected by
 R&D organisation, incentives, academic qualifications of staff, size of firm,
project planning, growth rate of firm
 Subsequent work on how best to manage and exploit
innovation – e.g. Hayes & Wheelwright (1984), Abernathy &
Clark (1985), Teece (1986), Womack et al. (1990), Clark &
Fujimoto (1991), Utterback (1994), Christensen (1997)
Taxonomía de sectores: fontes, natureza e
impacto do cambio tecnolóxico
1. Sectores dominados polos proveedores: innovacións predominates nos
procesos e intrucense incorporadas na maquinaria e demais equipos de capital ou
nos inputs utilizados. Traxectoria tecnolóxica basada na reducción de costes,
Exemplos : a industria textil, a confección, o coiro, a madeira, as artes gráficas e as
editoriais.
2. Sectores de altas economías de escala: innovacións son de procesos e
tamén de productos. Utilización de sistemas complexos -intensivos en capital-
e a producción de productos complexos. As economías de escala moi importantes e
as empresas son grandes. Tecnoloxía xenerada internamente
Exemplos: fabricación de cemento, siderurxia, metalurxia, papel, vidro, veículos de
ransporte, certos electrodomésticos e certos productos alimentarios.
3. Proveedores especializados: innovación céntrase en productos, que son
medios de producción destinados a outros sectores. As suas innovacións de
producto traduciranse en innovacións de proceso nos sectores utilizadores
Exemplos: empresas de enxeñería mecánica, de instrumentos e bens de equipo
específicos.
4. Sectores basados na ciencia: baseados nos resultados científicos na
química, física, bioloxía, etc. A innovación neles está ligada ás traxectorias dos
paradigmas tecnolóxicos que o progreso das ciencias fixo posíbel e polo tanto as
traxectorias desas empresas están determinadas polas actividades de I+D realizada
nas Universidades e tamén dentro das proprias compañías. Suelen ser empresas de
gran tamaño e as actividades de innovación están formalizadas en departamentos e
laboratorios de I+D.
Exemplos: industría electrónica, a química, a farmacéutica, informática, HiFi, Video-
tv, etc.
Diferencias de actividade de I+D entre
industrias (N-W): Apropiabilidade versus oportunidades
1. A apropriabilidade privada dos resultados resulta ser un
factor moi importante para explicar a intensidade de
I+D.
2. Esa importancia varía segundo se trate de productos
ou procesos: a apropriabilidade de producto é un factor
mais importante na regresión de intensidade de I+D en
productos que a apropriabilidade de proceso na I+D
sobre procesos.
3. As oportunidades tecnolóxicas dos sectores inciden na
diferente efectividade ou productividade dos seus
investimentos en I+D, que fundamentalmente depende
da intensidade dos seus lazos coa ciencia.
4. A fortaleza dos lazos das tecnoloxías de cada industria
coa ciencia, e o ratio de concentración, son a maior
forza na ecuación da intensidade de I+D de proceso.
5. Obsérvase unha relación positiva entre a intensidade
de I+D e a contribución da investigación universitaria.
Vías da apropiación
1. As vías máis adecuadas para valorizar e protexer a
vantaxe competitiva dunha innovación de producto son,
como media, " o liderato", "a rapidez de aprendizaxe" e
os "superiores esforzos de venta e servicios", que
resultan máis efectivas que as "patentes para prevenir
a duplicación ou para asegurar un ingreso por
royalties". En cambio, como media, o "secreto" é menos
efectivo que a protección da patente.

2. No caso da innovación de proceso o secreto é un medio


máis efectivo que a patente.

3. Os medios máis eficaces varían segundo as ramas. En


industrias de tipo químico ou equipos mecánicos as
patentes poden ter efectividade. Noutros como os
semiconductores, computadoras e aeronáutica son máis
importantes o liderato e a rápida aprendizaxe.
Diversidade empresarial
a. Asimetrías tecnolóxicas: as empresas presentan
capacidades tecnolóxicas acumuladas distintas que se traducen en
diferencias na eficiencia productiva e no rendemento dos
productos.
b. Variedades tecnolóxicas: as empresas poden diferir nas
súas tecnoloxías de producción e combinación de inputs, aínda
cando as suas traxectorias de acumulación tecnolóxica lles
permitan niveis de eficiencia similares
c. Diversidade de comportamentos: ainda en igual
contexto e idénticas oportunidades, as empresas poden seguir
estratexias diferentes a respecto do investimento, esforzo de I+D,
selección de proxectos de innovación, abandonos de productos ou
procesos, opción de imitación, obxectivos de rentabilidade, etc
d. Diversidade organizativa: a estrutura organizativa das
empresas pode presentar diferencias importantes en diversas
ordes: diversificación/especialización, integración
vertical/descentalización productiva, organigrama de xestión, etc..
Implicacións da Diversidade da
innovación para a política
 A diversidade de tipos de innovación:
 Graos diferentes de interese social
 Graos diferentes de apropiabilidade privada

 Incentivos e axudas variabeis en función diso (certas


innovacións poden non xustificar contribución pública
directa): pe. Alta para I+D e baixa/nula para innovación
de marketing
 Instrumentos diferentes en función do tipo de
innovación

También podría gustarte