Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
de la Ciencia
Biodiversidad
de
Guatemala
Volumen III
Editado por:
Jack C. Schuster, Jiichiro Yoshimoto
y José Monzón Sierra
1
BIODIVERSIDAD DE GUATEMALA
VOLUMEN III
Editores
DIAGRAMACIÓN
José Monzón Sierra
ILUSTRACIONES EN ACUARELA
Diana Elizabeth Winter García
PRIMERA EDICIÓN
Noviembre, 2023
ISBN
978-9929-8342-2-4
PORTADA Y CONTRAPORTADA
Bosque nuboso de baja altura en la Reserva Hídrica y Forestal Sierra Caral,
FUNDAECO, en Morales, departamento de Izabal. Fotografía: José Monzón
Sierra, 26 de junio 2022.
DESCARGO DE RESPONSABILIDAD
Las opiniones, interpretaciones y datos técnicos presentados en cada capítu-
lo de la presente publicación son bajo responsabilidad única de los autores.
No pretenden reflejar las opiniones de la Universidad del Valle de Guatema-
la, sus autoridades o la de sus colaboradores.
CAPÍTULO 12
KATHERINNE HERRERA-JORDAN
KATHERINNE HERRERA-JORDAN
Departamento de Bioquímica y Microbiología, Facultad de Ciencias y Humanidades, Universidad del Valle de Guatemala,
Guatemala, G uatemala. katherinneher44@gmail.com
* Dirección actual: Verne Technologies, Ciudad de Guatemala, Guatemala.
208
Figura 1. Paraphidippus fartilis (Familia Salticidae).
209
Tabla 1. Número de especies por familia de arañas (Araneae) reportadas de MÉTODOS
Guatemala.
Familia Número de especies Formato de la lista anotada
Salticidae 141
El formato de la presente lista anotada presenta una recopi-
Araneidae 132
lación utilizando registros publicados y disponibles en World
Theridiidae 102
Spider Catalog (2022). En el listado se agregan las especies
Tetragnathidae 44
de arañas con distribución de: “Ambas Américas”, “América
Oonopidae 33
Central”, “El Caribe”, “Guatemala”, “América” y rangos re-
Lycosidae 31
portados, donde Guatemala esté presente entre los países de
Thomisidae 28
dicho rango.
Linyphiidae 27
Anyphaenidae 20 Además de la tabla con la lista anotada de especies de Gua-
Oxyopidae 17 temala, se agrega también una tabla con un listado de espe-
Pholcidae 17 cies “posibles de estar presentes en Guatemala” que cuentan
Corinnidae 15 con una distribución probable en el país y, además, se cuenta
Theraphosidae 14 con registros no publicados en colecciones universitarias y
Sparassidae 13 quedan pendientes de publicación.
Ctenidae 11
Gnaphosidae 9
Trachelidae 9
Uloboridae 9
Especies endémicas
Scytodidae 6 Se utilizó el programa R Studio versión 2022.07.0 (R De-
Selenopidae 6 velopment Core Team 2022) y el paquete “arakno” versión
Agelenidae 5 1.3.0 (Cardoso 2022). Usando la función de “endemics”
Dictynidae 5 (Guatemala), se obtuvo un listado de las especies endémicas
Theridiosomatidae 5 de Guatemala.
Trechaleidae 5
Clubionidae 4
Pisauridae 4
RESULTADOS Y DISCUSIÓN
Sicariidae 4
Filistatidae 3 Se reporta un total de 763 especies de arañas, pertenecientes
Halonoproctidae 3 a un total de 53 familias (Tabla 1, Apéndice). Tres familias
Mimetidae 3 son predominantes, siendo Salticidae (Fig. 1) la familia con
Mysmenidae 3 el mayor número de especies, acumulando el 18.5% del
Nesticidae 3 número total de las especies de Guatemala. En el segundo lu-
Zoropsidae 3 gar, la familia Araneidae (Fig. 2, 13) presenta el 17.3% de las
Euagridae 2 especies de Guatemala y, finalmente, Theridiidae (Fig. 3, 12)
Hersiliidae 2 representa el 13.4% de las especies del país. Otras familias
Idiopidae 2 que presentan una cantidad significante de especies son:
Ischnothelidae 2 Tetragnathidae el 5.8% de especies, Oonopidae el 4.3% de
Philodromidae 2 especies, Lycosidae (Fig. 7) el 4.1% de especies y Thomisi-
Segestriidae 2 dae el 3.7% de especies. El resto de las especies representan
Senoculidae 2 igual o menos del 3.5% de las especies del país.
Tetrablemmidae 2
Zodariidae 2
De las 763 especies identificadas, se encontró que 131 de
Anapidae 1
ellas son endémicas de Guatemala (Apéndice), representan-
Caponiidae 1
do un 17.2% de las especies reportadas. Esto demuestra la
Cheiracanthiidae 1
importancia de seguir ampliando los estudios sobre la diver-
Cyrtaucheniidae 1
sidad de especies de arañas en el país. Además, durante la
Deinopidae 1
revisión fue posible observar un mayor esfuerzo de muestre-
Hahniidae 1
os en los departamentos de Alta Verapaz, Quetzaltenango y
Leptonetidae 1
Petén principalmente, además de Sacatepéquez, San Marcos,
Miturgidae 1
Sololá, Quiché, Guatemala, Retalhuleu y Suchitepéquez. La
Ochyroceratidae 1 gran mayoría de registros, no cuentan con datos de departa-
Plectreuridae 1 mento, sino solamente se sabe que fueron hechos en Guate-
Telemidae 1 mala. Es decir, de los 22 departamentos del país, s olamente
Total 763 se cuenta con información de 10 de estos según la bibliografía
210
disponible. Esto representa la necesidad de más investi- tations in the semi-deciduous Atlantic forest: The role of
gación respecto a la diversidad de arañas de Guatemala. Se prey availability and abiotic conditions. Forest Ecology
recomienda ampliar el presente listado con los individuos and Management 424: 536–544.
encontrados en las colecciones de la Universidad del Valle
Nam, H. K., Y. Song, J. Eo, & M. H. Kim. 2019. Effect of
de Guatemala y la Universidad de San Carlos de Guatemala.
habitat diversity through comparison of spider diversi-
Esto permitirá tener registros de más departamentos y más
ty between upland and paddy fields in agroecosystems of
diversidad de arañas de Guatemala.
South Korea. Journal of Ecology and Environment 52(2):
151–160.
211
Figura 2. Eriophora edax (Familia Araneidae). Figura 3. Nihonhimea tesselata (Familia Theridiidae).
212
Figura 5. Elaver sp. (Familia Clubionidae).
Figura 6. Loxosceles sp. (Familia Sicariidae). Figura 7. Hogna sp. (Familia Lycosidae).
213
H. incursa Chamberlin, 1919 Eustala anastera Walckenaer, 1841
H. melloleitaoi Caporiacco, 1947 E. bifida F. O. Pickard-Cambridge, 1904
H. similaris Banks, 1929 E. clavispina O. Pickard-Cambridge, 1889
H. tenuis L. Koch, 1866 E. devia Gertsch & Mulaik, 1936
Josa nigrifrons Simon, 1897 E. fragilis O. Pickard-Cambridge, 1889
Lupettiana mordax O. Pickard-Cambridge, 1896 E. guttata F. O. Pickard-Cambridge, 1904
Patrera rubra F. O. Pickard-Cambridge, 1900 E. illicita O. Pickard-Cambridge, 1889
Sillus longispina F. O. Pickard-Cambridge, 1900 E. ingenua Chickering, 1955
S. lunula F. O. Pickard-Cambridge, 1900* E. latebricola O. Pickard-Cambridge, 1889
Teudis geminus Petrunkecitch, 1911 E. scitula Chickering, 1955
T. peragrans O. Pickard-Cambridge, 1898 E. scutigera O. Pickard-Cambridge, 1889
Wulfila scopulatus Simon, 1897 E. semifoliata O. Pickard-Cambridge, 1899
W. spatulatus F. O. Pickard-Cambridge, 1900* E. vegeta Keyserling, 1865
W. tantillus Chickering, 1940 Gasteracantha cancriformis Linnaeus, 1758
Gea heptagon Hentz, 1850
Araneidae Kaira altiventer O. Pickard-Cambridge, 1889
Acacesia hamata Hentz, 1847 K. gibberosa O. Pickard-Cambridge, 1890
A. tenella L. Koch, 1871 K. sexta Chamberlin, 1916
Aculepeira aculifera O. Pickard-Cambridge, 1889 Kapogea cyrtophoroides F. O. Pickard-Cambridge, 1904
A. travassosi Soares & Camargo, 1948 Larinia directa Hentz, 1847
Allocyclosa bifurca McCook, 1887 Mangora bimaculata O. Pickard-Cambridge, 1889
Alpaida championi O. Pickard-Cambridge, 1889 M. calcarifera F. O. Pickard-Cambridge, 1904
A. graphica O. Pickard-Cambridge, 1889 M. chicanna Levi, 2005
A. septemmammata O. Pickard-Cambridge, 1889 M. fascialata Franganillo, 1936
A. truncata Keyserling, 1865 M. melanocephala Taczanowski, 1874
Araneus anguinifer F. O. Pickard-Cambridge, 1904 M. mobilis O. Pickard-Cambridge, 1889
A. cylindriformis Roewer, 1942* M. passiva O. Pickard-Cambridge, 1889
A. detrimentosus O. Pickard-Cambridge, 1889 M. picta O. Pickard-Cambridge, 1889
A. expletus O. Pickard-Cambridge, 1889 M. purulha Levi, 2005*
A. flavus O. Pickard-Cambridge, 1889 Manogea triforma Levi, 1997
A. guatemus Levi, 1991* Mastophora cornigera Hentz, 1850
A. habilis O. Pickard-Cambridge, 1889 M. corpulenta Banks, 1898
A. lineatipes O. Pickard-Cambridge, 1889 M. leucabulba Gertsch, 1955
A. ocellatulus Roewer, 1942* M. lemniscata Walckenaer, 1841
A. pegnia Walckenaer, 1841 Metazygia carrizal Levi, 1995*
A. rufipes O. Pickard-Cambridge, 1889* M. gregalis O. Pickard-Cambridge, 1889
A. selva Levi, 1991 M. incerta O. Pickard-Cambridge, 1889
Argiope argentata Fabricius, 1775 M. laticeps O. Pickard-Cambridge, 1889
A. aurantia Lucas, 1833 M. nigrocincta F. O. Pickard-Cambridge, 1904
A. blanda O. Pickard-Cambridge, 1889 M. pallidula Keyserling, 1864
A. submaronica Strand, 1916 M. vaurieorum Levi, 1995*
A. trifasciata Forsskål, 1775 M. wittfeldae McCook, 1894
Carepalxis salobrensis Simon, 1895 M. zilloides Banks, 1898
Cyclosa caroli Hentz, 1850 Metepeira labyrinthea Hentz, 1847
C. conigera F. O. Pickard-Cambridge, 1904 M. maya Piel, 2001
C. coylei Levi, 1999 M. minima Gertsch, 1936
C. nodosa O. Pickard-Cambridge, 1889 M. olmec Piel, 2001
C. triquetra Simon, 1895 M. uncata F. O. Pickard-Cambridge, 1903
C. turbinata Walckenaer, 1841 Micrathena bimucronata O. Pickard-Cambridge, 1899
C. walckenaeri O. Pickard-Cambridge, 1889 M. brevipes O. Pickard-Cambridge, 1890
Enacrosoma decemtuberculatum O. Pickard-Cambridge, M. duodecimspinosa O. Pickard-Cambridge, 1890
1890* M. funebris Marx, 1898
E. frenca Levi, 1996 M. furcula O. Pickard-Cambridge, 1890
Eriophora edax Blackwall, 1863 (Fig. 2) M. gracilis Walckenaer, 1805
E. nephiloides O. Pickard-Cambridge, 1889 M. horrida Taczanowski, 1873
E. ravilla C. L. Koch, 1844 M. lucasi Keyserling, 1864
214
M. mitrata Hentz, 1850 C. variegata F. O. Pickard-Cambridge, 1899
M. quadriserrata F. O. Pickard-Cambridge, 1904 Mazax pax Reiskind, 1969
M. sagittata Walckenaer, 1841 M. spinosa Simon, 1898
M. sexspinosa Hahn, 1822 Megalostrata raptor L. Koch, 1866
M. striata F. O. Pickard-Cambridge, 1904 Septentrinna paradoxa F. O. Pickard-Cambridge, 1899*
M. triserrata F. O. Pickard-Cambridge, 1904 S. retusa F. O. Pickard-Cambridge, 1899*
M. zilchi Kraus, 1955 Simonestus pseudobulbulus Caporiacco, 1938*
Neoscona arabesca Walckenaer, 1841 S. semiluna F. O. Pickard-Cambridge, 1899
N. moreli Vinson, 1863 S. separatus Schmidt, 1971
N. nautica L. Koch, 1875 Xeropigo tridentiger O. Pickard-Cambridge, 1870
N. oaxacensis Keyserling, 1864
Ocrepeira pedregal Levi, 1993 Ctenidae
O. redempta Gertsch & Mulaik, 1936 Acanthoctenus alux Arizala, Labarque & Polotow, 2021*
O. rufa O. Pickard-Cambridge, 1889 A. spiniger Keyserling, 1877
O. serrallesi Bryant, 1947 A. spinipes Keyserling, 1877
O. subrufa F. O. Pickard-Cambridge, 1904 Ctenus alienus F. O. Pickard-Cambridge, 1900*
Parawixia destricta O. Pickard-Cambridge, 1889 C. calcaratus F. O. Pickard-Cambridge, 1900*
P. guatemalensis O. Pickard-Cambridge, 1889 C. convexus F. O. Pickard-Cambridge, 1900
P. hoxaea O. Pickard-Cambridge, 1889 C. peregrinus F. O. Pickard-Cambridge, 1900
P. hypocrita O. Pickard-Cambridge, 1889 Kiekie curvipes Keyserling, 1881
P. rigida O. Pickard-Cambridge, 1889 K. garifuna Polotow & Brescovit, 2018
P. tredecimnotata F. O. Pickard-Cambridge, 1904 Phoneutria depilata Strand, 1909
Pozonia dromedaria O. Pickard-Cambridge, 1893 P. boliviensis F. O. Pickard-Cambridge, 1897
P. nigroventris Bryant, 1936
Pronous beatus O. Pickard-Cambridge, 1893 Cyrtaucheniidae
Rubrepeira rubronigra Mello-Leitão, 1939 Fufius atramentarius Simon, 1888
Scoloderus cordatus Taczanowski, 1879
S. gibber O. Pickard-Cambridge, 1898 Deinopidae
S. tuberculifer O. Pickard-Cambridge, 1889 Deinopis longipes F. O. Pickard-Cambridge, 1902 (Fig. 15)
Trichonephila clavipes Linnaeus, 1767 (Fig. 13)
T. clavipes fasciculata De Geer, 1778 Dictynidae
Verrucosa arenata Walckenaer, 1841 Dictyna meditata Gertsch, 1936
V. undecimvariolata O. Pickard-Cambridge, 1889 Emblyna roscida Hentz, 1850
Wagneriana carinata F. O. Pickard-Cambridge, 1904* Mallos hesperius Chamberlin, 1916
W. spicata O. Pickard-Cambridge, 1889 Paratheuma insulana Banks, 1902
W. tauricornis O. Pickard-Cambridge, 1889 Phantyna mandibularis Taczanowski, 1874
Witica crassicauda Keyserling, 1865
Euagridae
Caponiidae Euagrus guatemalensis F. O. Pickard-Cambridge, 1897*
Caponina sargi F. O. Pickard-Cambridge, 1899 E. lynceus Brignoli, 1974
Cheiracanthiidae Filistatidae
Cheiracanthium inclusum Hentz, 1847 Filistatoides insignis O. Pickard-Cambridge, 1896
Kukulcania hibernalis Hentz, 1842 (Fig. 10)
Clubionidae (Fig. 5) K. santosi Magalhaes & Ramírez, 2019
Elaver linguata F. O. Pickard-Cambridge, 1900*
E. mirabilis O. Pickard-Cambridge, 1896 Gnaphosidae
E. simplex O. Pickard-Cambridge, 1896* Apodrassodes guatemalensis F. O. Pickard-Cambridge,
E. tricuspis F. O. Pickard-Cambridge, 1900 1899
Camillina antigua Platnick & Shadab, 1982
Corinnidae C. elegans Bryant, 1940
Castianeira dubia O. Pickard-Cambridge, 1898 C. gaira Platnick & Shadab, 1982
C. rica Reiskind, 1969 C. nevis Platnick & Shadab, 1982
C. similis Banks, 1929 Elica bicolor Banks, 1896
C. venusta Banks, 1898 Gnaphosa sericata L. Koch, 1866
Corinna bulbosa F. O. Pickard-Cambridge, 1899 Urozelotes rusticus L. Koch, 1872
Zimiris doriae Simon, 1882
215
Figura 8. Psalmopoeus petenensis (Familia Theraphosidae) (Foto: José Monzón).
Hahniidae Linyphiidae
Neoantistea lyrica Opell & Beatty, 1976 Ceratinopsis munda O. Pickard-Cambridge, 1896*
C. pergrata O. Pickard-Cambridge, 1894
Halonoproctidae (Fig. 14) Diplothyron linguatulus F. O. Pickard-Cambridge, 1902
Ummidia riverai Godwin & Bond, 2021* D. simplicata F. O. Pickard-Cambridge, 1902
U. zebrina F. O. Pickard-Cambridge, 1897 D. solitarius Silva-Moreira & Hormiga, 2022*
U. zilchi Kraus, 1955 D. trifalcatus F. O. Pickard-Cambridge, 1902
Grammonota dubia O. Pickard-Cambridge, 1898*
Hersiliidae G. pergrata O. Pickard-Cambridge, 1894*
Neotama forcipata F. O. Pickard-Cambridge, 1902 Erigone autumnalis Emerton, 1882
N. mexicana O. Pickard-Cambridge, 1893 E. dentosa O. Pickard-Cambridge, 1894
Florinda coccinea Hentz, 1850
Idiopidae Frontinella pyramitela Walckenaer, 1841
Neocteniza mexicana F.O.Pickard-Cambridge, 1897* Linyphia confinis O. Pickard-Cambridge, 1902*
N. paucispina Platnick & Shadab, 1976* L. duplicata F. O. Pickard-Cambridge, 1902
L. lambda F. O. Pickard-Cambridge, 1902*
Ischnothelidae L. limbata F. O. Pickard-Cambridge, 1902
Ischnothele caudata Ausserer, 1875 L. nigrita F. O. Pickard-Cambridge, 1902
I. digitata O. Pickard-Cambridge, 1892 L. trifalcata F. O. Pickard-Cambridge, 1902
Mermessus cognatus Millidge, 1987
Leptonetidae M. denticulatus Banks, 1898
Darkoneta quetzal Ledford & Griswold, 2010* M. dentiger O. Pickard-Cambridge, 1899
216
Figura 9. Peucetia viridans (Familia Oxyopidae).
217
M. maculatus Banks, 1892 Ochyroceratidae
Notiohyphantes excelsus Keyserling, 1886 Ochyrocera formosa Gertsch, 1973*
Novafrontina uncata F. O. Pickard-Cambridge, 1902
Selenyphantes longispinosus O. Pickard-Cambridge, 1896 Oonopidae
Sthelota sana O. Pickard-Cambridge, 1898* Brignolia cobre Platnick, Dupérré, Ott & Kranz-Balten-
Tutaibo phoeniceus O. Pickard-Cambridge, 1894 sperger, 2011
B. paraumpunctata Simon, 1893
Lycosidae (Fig. 7) Cinetomorpha lorenzo Ott & Harvey, 2019*
Allocosa apora Gertsch, 1934 C. simplex Simon, 1892
A. panamena Chamberlin, 1925 C. zero Ott & Harvey, 2019
A. parva Banks, 1894 Costarina belmopan Platnick & Dupérré, 2012
A. pugnatrix Keyserling, 1877 C. cahui Platnick & Dupérré, 2012*
Arctosa fusca Keyserling, 1877 C. izabal Platnick & Dupérré, 2012*
A. littoralis Hentz, 1844 C. macha Platnick & Dupérré, 2012*
A. minuta F. O. Pickard-Cambridge, 1902 C. morales Platnick & Dupérré, 2012*
Hogna badia Keyserling, 1877 C. peten Platnick & Dupérré, 2012*
H. brevitarsis F. O. Pickard-Cambridge, 1902 C. plena O. Pickard-Cambridge, 1894
H. constricta F. O. Pickard-Cambridge, 1902* C. subplena Platnick & Dupérré, 2012
H. exsiccatella Strand, 1916* Guatemoonops augustin Bolzern, Platnick & Berniker, 2015*
H. longitarsis F. O. Pickard-Cambridge, 1902 G. chilasco Bolzern, Platnick & Berniker, 2015*
Lycosa brunnea F. O. Pickard-Cambridge, 1902 G. jaba Bolzern, Platnick & Berniker, 2015*
L. dilatata F. O. Pickard-Cambridge, 1902 G. purulha Bolzern, Platnick & Berniker, 2015*
L. lativulva F. O. Pickard-Cambridge, 1902* G. zacapa Bolzern, Platnick & Berniker, 2015*
L. longivulva F. O. Pickard-Cambridge, 1902* Heteroonops saba Platnick & Dupérré, 2009
L. transversa F. O. Pickard-Cambridge, 1902* H. spinimanus Simon, 1892
Pardosa falcifera F. O. Pickard-Cambridge, 1902 Oonops balanus Chickering, 1971
P. falcula F. O. Pickard-Cambridge, 1902* Opopaea concolor Blackwall, 1859
P. guadalajarana Dondale & Redner, 1984 O. deserticola Simon, 1891
P. izabella Chamberlin & Ivie, 1942* Orchestina dentifera Simon, 1893
P. longivulva F. O. Pickard-Cambridge, 1902 O. guatemala Izquierdo, 2017*
P. marialuisae Dondale & Redner, 1984 Pelicinus marmoratus Simon, 1892
P. mayana Dondale & Redner, 1984 Ponsoonops duenas Bolzern, 2014*
P. prolofica F. O. Pickard-Cambridge, 1902 P. hamus Bolzern, 2014
P. unguifera F. O. Pickard-Cambridge, 1902 Scaphiella mico Platnick & Dupérré, 2010*
Pirata pagaicola Chamberlin, 1925 Scaphioides halatus Chickering, 1969
Sosippus agelenoides Banks, 1909 Toloonops verapaz Bolzern, Platnick & Berniker, 2015*
S. mexicanus Simon, 1888 Triaeris stenaspis Simon, 1892
Trochosa guatemala Chamberlin & Ivie, 1942* Xestaspis parmata Thorell, 1890
T. ruricola De Geer, 1778
Oxyopidae
Mimetidae Hamataliwa globosa F. O. Pickard-Cambridge, 1902
Gelanor latus Keyserling, 1881 H. banksi Mello-Leitão, 1928
G. zonatus C. L. Koch, 1845 H. barroana Chamberlin & Ivie, 1936
Mimetus crudelis O. Pickard-Cambridge, 1899* H. cheta Brady, 1970*
H. facilis O. Pickard-Cambridge, 1894
Miturgidae H. flebilis O. Pickard-Cambridge, 1894
Teminius hirsutus Petrunkevitch, 1925 H. puta O. Pickard-Cambridge, 1894
H. rana Simon, 1898
Mysmenidae H. schmidti Reimoser, 1939
Maymena mayana Chamberlin & Ivie, 1938 Oxyopes bifidus F. O. Pickard-Cambridge, 1902
Microdipoena guttata Banks, 1895 O. bifissus F. O. Pickard-Cambridge, 1902
Mysmenopsis palpalis Kraus, 1955 O. flavus Banks, 1898
O. pallidus C. L. Koch, 1838
Nesticidae O. salticus Hentz, 1845
Gaucelmus augustinus Keyserling, 1884 O. tibialis F. O. Pickard-Cambridge, 1902
G. calidus Gertsch, 1971 Peucetia longipalpis F. O. Pickard-Cambridge, 1902
G. strinatii Brignoli, 1979* P. viridans Hentz, 1832 (Fig. 9)
218
Philodromidae C. brevispina F. O. Pickard-Cambridge, 1901
Apollophanes punctipes O. Pickard-Cambridge, 1891 C. conspecta Peckham & Peckham, 1896
Philodromus satullus Keyserling, 1880 C. flavida F. O. Pickard-Cambridge, 1901*
C. murcida F. O. Pickard-Cambridge, 1901
Pholcidae C. nigropicta F. O. Pickard-Cambridge, 1901
Anopsicus hanakash Brignoli, 1974* C. opima Peckham & Peckham, 1885
A. quietus Gertsch, 1973* C. parvula Peckham & Peckham, 1896
A. speophilus Chamberlin & Ivie, 1938 C. penicillata F. O. Pickard-Cambridge, 1901
Ixchela furcula F. O. Pickard-Cambridge, 1902 C. quadriguttata F. O. Pickard-Cambridge, 1901
Metagonia asintal Huber, 1998* C. sellata Simon, 1901
M. belize Huber, 1998 Cotinusa distincta Peckham & Peckham, 1888
M. blanda Gertsch, 1973 Dendryphantes mendicus C. L. Koch, 1846
M. caudata O. Pickard-Cambridge, 1895 Empanda ornata Peckham & Peckham, 1885*
M. delicata O. Pickard-Cambridge, 1895 Eris flava Peckham & Peckham, 1896
M. modica Gertsch, 1986* Euophrys newtoni Peckham & Peckham, 1896
M. striata Schmidt, 1971* E. ysobolii Peckham & Peckham, 1896*
Micropholcus fauroti Simon, 1887 Freya priminens F. O. Pickard-Cambridge, 1901
Modisimus gracilipes Gertsch, 1973* F. regia Peckham & Peckham, 1896
M. ixobel Huber, 1998* Frigga flava F. O. Pickard-Cambridge, 1901*
M. pana Huber, 1998* F. pratensis Peckham & Peckham, 1885
Physocyclus dugesi Simon, 1893 Fuentes pertinax Peckham & Peckham, 1894
Smeringopus pallidus Blackwall, 1858 Gastromicans hondurensis Peckham & Peckham, 1896
Habronattus banksi Peckham & Peckham, 1901
Pisauridae H. brunneus Peckham & Peckham, 1901
Thaumasia argenteonotata Simon, 1898 H. cambridgei Kraus, 1955
T. caracarai Silva & Carico, 2012 H. mexicanus Peckham & Peckham, 1896
Tinus minitus F. O. Pickard-Cambridge, 1901 H. paratus Peckham & Peckham, 1896
T. nigrinus F. O. Pickard-Cambridge, 1901 Hasarius adansoni Audouin, 1826
H. bellicosus Peckham & Peckham, 1896*
Plectreuridae Hentzia antillana Bryant, 1940
Plectreurys janzeni Alayón & Víquez, 2011 H. fimbriata F. O. Pickard-Cambridge, 1901
Hypaeus benignus Peckham & Peckham, 1885
Salticidae Leptofreya laticava F. O. Pickard-Cambridge, 1901*
Acragas hieroglyphicus Peckham & Peckham, 1896 L. longispina F. O. Pickard-Cambridge, 1901
A. longipalpus Peckham & Peckham, 1885* Lyssomanes blandus Peckham & Peckham, 1889*
A. pacatus Peckham & Peckham, 1896 L. deinognathus F. O. Pickard-Cambridge, 1900
A. quadriguttatus F. O. Pickard-Cambridge, 1901 L. elegans F. O. Pickard-Cambridge, 1900
Agobardus anormalis Keyserling, 1885 L. jemineus Peckham & Peckham, 1889
Akela charlottae Peckham & Peckham, 1896 L. mandibulatus F. O. Pickard-Cambridge, 1900
Amilaps mayana Maddison, 2019 L. michae Brignoli, 1984
Ashtabula dentata F. O. Pickard-Cambridge, 1901 L. protarsalis F. O. Pickard-Cambridge, 1900*
Bagheera kiplingi Peckham & Peckham, 1896 L. reductus Peckham & Peckham, 1896
B. motagua Ruiz & Edwards, 2013* L. spiralis F. O. Pickard-Cambridge, 1900
Balmaceda minor F. O. Pickard-Cambridge, 1901 L. unicolor Taczanowski, 1871
B. picta Peckham & Peckham, 1894 Martella lineatipes F. O. Pickard-Cambridge, 1900
Beata magna Peckham & Peckham, 1895 M. pottsi Peckham & Peckham, 1896
B. rustica Peckham & Peckham, 1895 Mecynogea lemniscata Walckenaer, 1841
Chapoda festiva Peckham & Peckham, 1896 Menemerus bicolor Peckham & Peckham, 1896*
C. inermis F. O. Pickard-Cambridge, 1901 Messua dentigera F. O. Pickard-Cambridge, 1901
C. maxillosa F. O. Pickard-Cambridge, 1901 M. moma F. O. Pickard-Cambridge, 1901
C. recondita Peckham & Peckham, 1896 M. octonotata F. O. Pickard-Cambridge, 1901
Cheliferoides segmentatus F. O. Pickard-Cambridge, 1901 Metacyrba punctata Peckham & Peckham, 1894
Chira trivittata Taczanowski, 1871 M. venusta Chickering, 1946
Colonus sylvanus Hentz, 1846 M. bispinosus F. O. Pickard-Cambridge, 1901
Corythalia alacris Peckham & Peckham, 1896* Metaphidippus fimbriatus F. O. Pickard-Cambridge, 1901*
C. albicincta F. O. Pickard-Cambridge, 1901 M. inflatus F. O. Pickard-Cambridge, 1901*
219
Figura 11. Cupiennius remedius (Familia Trechaleidae), especie endémica de Guatemala (Foto: José Monzón).
220
M. lanceolatus F. O. Pickard-Cambridge, 1901 P. regius C. L. Koch, 1846
M. nitidus G. W. Peckham & E. G. Peckham, 1896* Philaeus ruber Peckham & Peckham, 1885*
M. ovatus F. O. Pickard-Cambridge, 1901* Platycryptus californicus Peckham & Peckham, 1888
M. pallens F. O. Pickard-Cambridge, 1901 P. magnus Peckham & Peckham, 1894
M. pernix F. O. Pickard-Cambridge, 1901* Pseudocorythalia subinermis Caporiacco, 1938*
Nagaina incunda Peckham & Peckham, 1896 Rudra geniculata Peckham & Peckham, 1885
Noegus spiralifer F. O. Pickard-Cambridge, 1901 R. polita Peckham & Peckham, 1894*
Nycerella delecta Peckham & Peckham, 1896 Salticus ausentinensis Gertsch, 1936
N. sanguinea Peckham & Peckham, 1896 Sassacus barvipes Peckham & Peckham, 1888
Pachomius bilobatus F. O. Pickard-Cambridge, 1901 S. lirios Richman, 2008
P. dybowskii Taczanowski, 1871 S. vitis Cockerell, 1894
Paradamoetas carus Peckham & Peckham, 1892 Semiopyla cataphracta Simon, 1901
P. formicinus Peckham & Peckham, 1885 Sidusa olivacea F. O. Pickard-Cambridge, 1901*
Paraphidippus aurantius Lucas, 1833 S. pallida F. O. Pickard-Cambridge, 1901*
P. disjunctus Banks, 1898 Sympolymnia edwardsi Cutler, 1985
P. fartilis Peckham & Peckham, 1888 (Fig. 1) Synemosynia americana Peckham & Peckham, 1885
P. funebris Banks, 1898 S. decipiens O. Pickard-Cambridge, 1896
P. inermis F. O. Pickard-Cambridge, 1901 Synemosyna maddisoni Cutler, 1985
Parnaenus cuspidatus F. O. Pickard-Cambridge, 1901 Tarkas maculatipes F. O. Pickard-Cambridge, 1901
P. cyanidens C. L. Koch, 1846 Titanattus saevus Peckham & Peckham, 1885*
Pelegrina bicuspidata F. O. Pickard-Cambridge, 1901 Triggella infuscata F. O. Pickard-Cambridge, 1901
P. galathea Walckenaer, 1837 Tulpius hilarus Peckham & Peckham, 1896
P. ochracea F. O. Pickard-Cambridge, 1901 Xanthofreya albosignata F. O. Pickard-Cambridge, 1901
P. oallidata F. O. Pickard-Cambridge, 1901 X. rustica Peckham & Peckham, 1896
P. sandaracina Maddison, 1996 Zygoballus maculatus F. O. Pickard-Cambridge, 1901*
P. variegata F. O. Pickard-Cambridge, 1901 Z. minutus Peckham & Peckham, 1896*
Pensacola signata Peckham & Peckham, 1885* Z. remotus Peckham & Peckham, 1896*
P. sylvestris Peckham & Peckham, 1896 Z. rufipes Peckham & Peckham, 1885
Phiale bisignata F. O. Pickard-Cambridge, 1901 Z. tibialis F. O. Pickard-Cambridge, 1901
P. pallida F. O. Pickard-Cambridge, 1901*
Phidippus bidentatus F. O. Pickard-Cambridge, 1901 Scytodidae
P. georgii Peckham & Peckham, 1896 Scytodes championi F. O. Pickard-Cambridge, 1899
P. pius Scheffer, 1905 S. chiquimula Brescovit & Rheims, 2001*
221
S. fusca Walckenaer, 1837 C. flava O. Pickard-Cambridge, 1894
S. intrincata Banks, 1909 C. palenque Levi, 1986
S. longipes Lucas, 1844 C. poas Levi, 1986
S. vaurieorum Brescovit & Rheims, 2001 Cyrtognatha pathetica Dimitrov & Hormiga, 2009*
Dolichognatha tigrina Simon, 1893
Segestriidae Glenognatha argyrostilba O. Pickard-Cambridge, 1876
Ariadna arthuri Petrunkevitch, 1926 G. foxi McCook, 1894
A. reginae Giroti & Brescovit, 2018 G. spherella Chamberlin & Ivie, 1936
Leucauge argyra Walckenaer, 1841
Selenopidae L. argyrobapta White, 1841
Selenops bifurcatus Banks, 1909 L. acuminata O. Pickard-Cambridge, 1889
S. lindborgi Petrunkevitch, 1926 L. argyra Walckenaer, 1841
S. mexicanus Keyserling, 1880 L. fragilis O. Pickard-Cambridge, 1889
S. minutus F. O. Pickard-Cambridge, 1900 L. globosa O. Pickard-Cambridge, 1889
S. petenajtoy Crews, 2011* L. idonea O. Pickard-Cambridge, 1889
S. trifidus Bryant, 1948 L. moerens O. Pickard-Cambridge, 1889
L. polita Keyserling, 1893
Senoculidae L. regnyi Simon, 1898
Senoculus canaliculatus F. O. Pickard-Cambridge, 1902 Metabus debilis O. Pickard-Cambridge, 1889
S. prolatus O. Pickard-Cambridge, 1896 M. ocellatus Keyserling, 1864
Tetragnatha bogotensis Keyserling, 1865
Sicariidae (Fig. 6) T. cambridgei Roewer, 1942
Loxosceles boneti Gertsch, 1958 T. caudata Emerton, 1884
L. guatemala Gertsch, 1973* T. cognata O. Pickard-Cambridge, 1889
L. rufipes Lucas, 1834 T. elongata Walckenaer, 1841
L. yucatana Chamberlin & Ivie, 1938 T. guatemalensis O. Pickard-Cambridge, 1889
T. keyserlingi Simon, 1890
Sparassidae (Fig. 4) T. laboriosa Hentz, 1850
Curicaberis chiapas Rheims, 2015 T. mandibulata Walckenaer, 1841
C. ferrugineus C. L. Koch, 1836 T. mexicana Keyserling, 1865
C. manifestus O. Pickard-Cambridge, 1890 T. nitens Audouin, 1826
Decaphora kohunlich Rheims & Alayón, 2014 T. pallescens F. O. Pickard-Cambridge, 1903
Nolavia antiguensis Keyserling, 1880 T. piscatoria Simon, 1898
Olios erroneus O. Pickard-Cambridge, 1890 T. tenuis O. Pickard-Cambridge, 1889
O. maculatus Blackwall, 1862 T. tenuissima O. Pickard-Cambridge, 1889
O. obscurus Keyserling, 1880 T. vermiformis Emerton, 1884
O. obtusus F. O. Pickard-Cambridge, 1900* T. versicolor Walckenaer, 1841
O. similis O. Pickard-Cambridge, 1890*
O. simoni O. Pickard-Cambridge, 1889* Theraphosidae
Vindullus fugiens O. Pickard-Cambridge, 1889* Acanthopelma rufescens F. O. Pickard-Cambridge, 1897
V. guatemalensis Keyserling, 1887* Acentropelma spinulosum F. O. Pickard-Cambridge, 1897*
Aphonopelma seemanni F. O. Pickard-Cambridge, 1897
Telemidae Citharacanthus livingstoni Schmidt & Weinmann, 1996*
Telema mayana Gertsch, 1973* C. longipes F. O. Pickard-Cambridge, 1897
Crassicrus lamanai Reichling & West, 1996
Tetrablemmidae Davus pentaloris Simon, 1888
Caraimatta cambridgei Bryant, 1940 Phormictopus cancerides Latreille, 1806
C. sbordonii Brignoli, 1972 Psalmopoeus petenensis Gabriel & Sherwood, 2020 (Fig. 8)
P. reduncus Karsch, 1880
Tetragnathidae Schizopelma bicarinatum F. O. Pickard-Cambridge, 1897
Alcimosphenus licinus Simon, 1895 Sericopelma rubronitens Ausserer, 1875
Azilia affinis O. Pickard-Cambridge, 1893 Tliltocatl sabulosus F. O. Pickard-Cambridge, 1897*
A. guatemalensis O. Pickard-Cambridge, 1889 T. vagans Ausserer, 1875
Chrysometa alboguttata O. Pickard-Cambridge, 1889
C. brevipes O. Pickard-Cambridge, 1889 Theridiidae (Fig. 12)
C. chipinque Levi, 1986 Ameridion aspersum F. O. Pickard-Cambridge, 1902*
C. decolorata O. Pickard-Cambridge, 1889* A. cobanum Levi, 1959*
222
Figura 13. Trichonephila clavipes (Familia Araneidae) (Foto: José Monzón).
223
A. unanimum Keyserling, 1891 D. crocea O. Pickard-Cambridge, 1889*
Anelosimus baeza Agnarsson, 2006 D. dorsata Muma, 1944
A. chickeringi Levi, 1956 D. insulana Chickering, 1943
A. elegans Agnarsson, 2006 Emertonella taczanowskii Keyserling, 1886
A. jucundus O. Pickard-Cambridge, 1896 Episinus colima Levi, 1955
A. octavius Agnarsson, 2006 Euryopis lineatipes O. Pickard-Cambridge, 1893
A. oritoyacu Agnarsson, 2006 E. spinigera O. Pickard-Cambridge, 1895
A. pacificus Levi, 1956 Exalbidion dotanum Banks, 1914
A. puravida Agnarsson, 2006 E. sexmaculatum Keyserling, 1884
A. studiosus Hentz, 1850 Faiditus amates Exline & Levi, 1962
A. tosus Chamberlin, 1916 F. americanus Taczanowski, 1874
Argyrodes elevatus Taczanowski, 1873 F. caudatus Taczanowski, 1874
A. nephilae Taczanowski, 1873 F. convolutus Exline & Levi, 1962
Ariamnes attenuatus O. Pickard-Cambridge, 1881 F. dracus Chamberlin & Ivie, 1936
Chrosiothes goodnightorum Levi, 1954 F. globosus Keyserling, 1884
C. proximus O. Pickard-Cambridge, 1899 F. godmani Exline & Levi, 1962*
C. silvaticus Simon, 1894 F. subdolus O. Pickard-Cambridge, 1898
C. tonala Levi, 1954 F. ululans O. Pickard-Cambridge, 1880
Chrysso albomaculata O. Pickard-Cambridge, 1882 Hentziectypus florendidus Levi, 1959
C. cambridgei Petrunkevitch, 1911 H. florens O. Pickard-Cambridge, 1896
C. acutiventer Keyserling, 1884 Latrodectus geometricus C. L. Koch, 1841
Coleosoma floridanum Banks, 1900 Neopisinus cognatus O. Pickard-Cambridge, 1893
C. normale Bryant, 1944 N. putus O. Pickard-Cambridge, 1894
Cryptachaea porteri Banks, 1896 Neospintharus furcatus O. Pickard-Cambridge, 1894
C. rostrata O. Pickard-Cambridge, 1896 Nesticodes rufipes Lucas, 1846
C. taeniata Keyserling, 1884 Nihonhimea tesselata Keyserling, 1884 (Fig. 3)
Dipoena abdita Gertsch & Mulaik, 1936 Parasteatoda nigrovittata Keyserling, 1884
Paratheridula perniciosa Keyserling, 1886
Phoroncidia triunfo Levi, 1964
Phycosoma altum Keyserling, 1886
P. lineatipes Bryant, 1933
Rhomphaea paradoxa Taczanowski, 1873
R. projiciens O. Pickard-Cambridge, 1896
Spintharus flavidus Hentz, 1850
Steatoda ancorata Holmberg, 1876
S. erigoniformis O. Pickard-Cambridge, 1872
S. moesta O. Pickard-Cambridge, 1896
S. quadrimaculata O. Pickard-Cambridge, 1896
Stemmops bicolor O. Pickard-Cambridge, 1894
S. questus Levi, 1955
Styposis clausis Levi, 1960
Theridion adjacens O. Pickard-Cambridge, 1896
T. amatitlan Levi, 1963*
T. antillanum Simon, 1894
T. australe Banks, 1899
T. cavipalpe F. O. Pickard-Cambridge, 1902*
T. dilucidum Simon, 1898
T. evexum Keyserling, 1884
T. excavatum F. O. Pickard-Cambridge, 1902*
T. grecia Levi, 1959
T. hispidum O. Pickard-Cambridge, 1898
T. incomtum O. Pickard-Cambridge, 1896*
T. istokpoga Levi, 1957
T. omiltemi Levi, 1959
T. positivum Chamberlin, 1924
T. styligerum F. O. Pickard-Cambridge, 1902
Figura 14. Ummidia sp. (Familia Halonoproctidae) (Foto: José Monzón).
224
T. trepidum O. Pickard-Cambridge, 1898 Trachelas bulbosus F. O. Pickard-Cambridge, 1899
Theridula faceta O. Pickard-Cambridge, 1894 T. cambridgei Kraus, 1955
T. gonygaster Simon, 1873 T. latus Platnick & Shadab, 1974
Thymoites boquete Levi, 1959 T. prominens Platnick & Shadab, 1974
T. caracasanus Simon, 1895 T. similis F. O. Pickard-Cambridge, 1899
T. confraternus Banks, 1898 T. spinulatus F. O. Pickard-Cambridge, 1899
T. delicatulus Levi, 1959 T. spirifer F. O. Pickard-Cambridge, 1899
T. illudens Gertsch & Mulaik, 1936 T. transversus F. O. Pickard-Cambridge, 1899
T. luculentus Simon, 1894
T. maderae Gertsch & Archer, 1942 Trechaleidae
T. missionensis Levi, 1957 Cupiennius remedius Barth & Cordes, 1998* (Fig. 11)
T. pallidus Emerton, 1913 C. salei Keyserling, 1877
Tidarren haemorrhoidale Bertkau, 1880 Hesydrus habilis O. Pickard-Cambridge, 1896
T. mixtum O. Pickard-Cambridge, 1896 Syntrechalea tenuis F. O. Pickard-Cambridge, 1902
T. sisyphoides Walckenaer, 1841 Trechalea extensa O. Pickard-Cambridge, 1896
Wamba congener O. Pickard-Cambridge, 1896
W. crispulus Simon, 1895 Uloboridae
Ariston albicans O. Pickard-Cambridge, 1896
Theridiosomatidae Miagrammopes alboguttatus F. O. Pickard-Cambridge, 1902
Epeirotypus brevipes O. Pickard-Cambridge, 1894 Philoponella signatella Roewer, 1951
Epilineutes globosus O. Pickard-Cambridge, 1896 P. tingens Chamberlin & Ivie, 1936
Theridiosoma goodnightorum Archer, 1953 P. vicina F. O. Pickard-Cambridge, 1899
Wendilgarda clara Keyserling, 1886 Uloborus campestratus Simon, 1893
W. mexicana Keyserling, 1886 U. segregatus Gertsch, 1936
U. trilineatus Keyserling, 1883
Thomisidae Zosis geniculata Olivier, 1789
Bucranium spinigerum O. Pickard-Cambridge, 1891*
Mecaphesa asperata Hentz, 1847 Zodariidae
M. celer Hentz, 1847 Ishania perforata Jocqué & Baert, 2002*
M. damnosa Keyserling, 1880 Tenedos lautus O. Pickard-Cambridge, 1897*
M. decora Banks, 1898
M. prosper O. Pickard-Cambridge, 1896* Zoropsidae
M. spiralis F. O. Pickard-Cambridge, 1900* Hoedillus sexpunctatus Simon, 1898
Misumenoides annulipes O. Pickard-Cambridge, 1891 Zorocrates gnaphosoides O. Pickard-Cambridge, 1892
M. bifissus F. O. Pickard-Cambridge, 1900* Z. guerrerensis Gertsch & Davis, 1940
M. blandus O. Pickard-Cambridge, 1891
M. depressus O. Pickard-Cambridge, 1891*
M. magnus Keyserling, 1880
M. pallens Keyserling, 1880
M. parvus Keyserling, 1880
M. rugosus O. Pickard-Cambridge, 1891
M. vigilans O. Pickard-Cambridge, 1890*
Misumessus quinteroi Edwards, 2017
Parasynema cambridgei Roewer, 1942*
P. cirripes O. Pickard-Cambridge, 1891
Strophius signatus O. Pickard-Cambridge, 1892
Synema affinitatum O. Pickard-Cambridge, 1891
S. maculosum O. Pickard-Cambridge, 1891
S. putum O. Pickard-Cambridge, 1891*
Tmarus corruptus O. Pickard-Cambridge, 1892
T. intentus O. Pickard-Cambridge, 1892
T. vitusus Chickering, 1965
Xysticus advectus O. Pickard-Cambridge, 1890
X. facetus O. Pickard-Cambridge, 1896
Trachelidae
Meriola decepta Banks, 1895
225
Figura 15. Deinopis longipes (Familia Deinopidae) (Foto: José Monzón).
226
Biodiversidad
de
Guatemala
Volumen III
Editado por:
Jack C. Schuster, Jiichiro Yoshimoto
y José Monzón Sierra
445