Está en la página 1de 29

DECRETUM

Nuper edita lnstructio ad exsequendam Consti-


tutionem de sacra Liturgia plures induxit mutatio-
nes, diversi sane momenti, prresertim in Missre ce-
lebrationem. Necessarium proinde visum est ut sive
Ordo Missre, sive tractatus qui inscribuntur "Ritus
in celebratione Missre servandus" et "De defecti-
bus in Missre celebratione occurrentibus", quique
in Missali Romano inveniuntur, nova recensione do-
narentur, qure prrelaudatre lnstructionis prreceptis
responderet.
Consilium itaque ad exsequendam Constitutio-
nem de sacra Liturgia deputatum, prre oculis habens
generalem rationem instaurationis Missre, hanc no-
vam recensionem accurate redegit, quam Sacra hrec
Rituum Congregatio, utendofacultatibus sibi a Sanc-
tissimo Domino nostro Paulo Papa VI tributis, pro-
bavit atque uti typicam declaravit, mandans ut pu-
blici iuris fieret, et in novis Missalis romani editio-
nibus assumeretur, ita ut normre ibi contentre ab
omnibus fideliter serventur.
Contrariis quibuslibet minime obstantibus.
Die 27 ianuarii 1965.
~ IACOBus Card. LERCARo ARCADIUs M. Card. LARRAONA
Archiepiscopus Bononiensis S.R.C. Pr.efectus
Pr.eses Consilii ad exsequendam
Constitutionem de sacra Uturgia
Ferdinandus Antonelli O.F.M.
S.R.C. a Secretis

El texto castellano del Ordinaria de la Misa se


ha tornado de la traducci6n oficial, aprobada por la
Conferencia plenaria del Episcopado espafiol y con-
firmada por el ~'Consilium" el 3 de diciembre de
1964, en su edici6n dpica publicada por el Secreta•
riado de la Comisi6n Episcopal de Liturgia.

Valentia:, 17 Manii 1965

Concordat cum originali approhato. Imprimatur:


VINCENTIUS MORENO JOSEPHUS SONGEL

Pra:fectus rubricarum sacrarum Vicarius generalis


ORDO MISSJ£
1 Celebrans, facta altari debita reverentia, signans se signo crucis, congrua voce dicit:

I
N NO MIN¥ Patris, et Filii, et Spiri- En el nombre del Padre y del
tus Sancti. Amen. Hijo y del Espiritu Santo. Amen.

Deinde, iunctis manibus, subiungit :

y;. Introibo ad aluire Dei. 'fl . 1\Ie acercarc al altar de Dios.


Rl. Ad Deum qui lretificat 1;{. A Dios, que es nuestra ale-
iuventutem meam. gria.
2 Et statim addit:

y;. Adiutorium nostrum m Y. Nuestro auxilio es el Nom-


nomine Domini. bre del Senor.
R,l. Qui fecit crelum et terram. 1;{. Que hizo el cielo y la tierra.
Deinde, profunde inclinatus, facit confessionem:

CoNFiTEOR Deo omnipotenti, beatre


Marire semper Virgini, beato Mi-
Yo, pecador, me confieso aDios
todopoderoso, a la bienaventurada
chaeli archangelo, beato loanni Bap- siempre Virgen Maria,
tistre, sanctis apostolis Petro et Pau- al bienaventurado San Miguel
lo, omnibus Sa11:ctis, et vobis, fratres : Ardngel, al bicnavcnturado San
quia peccavi nimis cogitati6ne, verbo et Juan Bautista, a los Santos A p6stoles
opere :(percutit sibi pectus ter, dicens :) Pedro y Pablo, a todos los Santos, ·y
mea culpa, mea culpa, mea maxima a vosotros, hermanos, que peque
culpa. gravcmentc con el pensamicnto, pa-
Ideo precor beatam Mariam semper labra y obra, por mi culpa, por mi
Virginem, beatum Michaelem archan- ~ulpa, por mi grandisima culpa.
gelum, beatum I oannem Baptistam, Por tanto, ruego a la bienaventu-
sanctos apostolos Petrum et Paulum, rada siempre Virgen ~Iaria, al biena-
omnes sanctos, et vos, fratres, orare pro venturado San 1\'Iiguel Arcangel, al
me ad Dominum Deum nostrum. bienaventurado San Juan Bautista, a
los Santos Ap6stoles Pedro y Pablo,
a todos los Santos, y a vosotros, her-
manos, que rogueis por mf a Dios
nuestro Senor.
Ministri vel circumstantes respondent:
M ISEREATUR tui omnipotens Deus, Dios todopoderoso tenga mise-
et, dimissis peccatis tuis, perdu- ricordia de ti, perdone tus pecados y
cat te ad vitam reternam. te lleve a la vida eterna.
Celebrans dicit : Amen, et erigit se.
6 Ordo Miss~

Deinde ministri vel circumstantes faciunt confessionem: et ubi a celebrante


dicebatur vobis, fratres, et vas, fratres, ab eis dicitur tibi, pater, et te, pater.
Postea celebrans dicit:

M ISE~Tu,R ~estri o~poten~ Deus, Dios todopoderoso tenga mise-


et, dirrussts peccatls vestns, per- ricordia de vosotros, perdone vues-
ducat vos ad vitam ~temam. ~q. Amen. tros pecados y os lleve a la vida eter-
na. lt. Amen.
Signat se, dicens:
NDULG~NTIAM, absoluti6nem, et re- El Senor todopoderoso, rico en
I missionem peccatorum nostrorum misericordia, nos conceda el perd6n
tribuat nobis omnipotens et misericors de nuestros pecados. lt. Amen.
Dominus. ~q. Amen.
3 Et inclinatus prosequitur:
y;. Deus, tu conversus vivificlbis nos. 1. Miranos, oh Dios, y nos da-
~. Et plebs tua lreuibitur in te. ras la vida,
y;. Ostende nobis, Domine, miseri- J,l, Y tu pueblo se alegrara en ti.
cordiam tuam. . 1. .Muestranos, Senor, tu mise-
~q. Et saluuire tuum da nobis. ricordia,
y;. Domine, exaudi orationem meam. ll. Y danos tu salvaci6n.
R1. Et clamor meus ad te veniat. 1. Senor, escucha nuestra ora-
'fl. Dominus vobiscum. cion,
R1. Et cum spiritu tuo. ll. Y llegue a ti nuestro clamor.
1. El Senor este con vosotros,
ll. Y con tu espiritu.
4 Et, extendens ac iungens manus, congrua voce dicit: Oremus, et, ascendens
ad altare, dicit secreta:
uFER a nobis, quresumus, Domine,
A iniquiuites .nostras : ut ad Sancta
sanctorum puris mereamur mentibus
introire. Per Christum Dominum no-
strum. Amen.
Deinde, manibus iunctis super altare, inclinatus dicit:

te, Domine, per merita san-


O RAMUS
ctorum tuorum, (osculatur altare)
quorum reliqui~ hie sunt et omnium
sanctorum : ut indulgere digneris
omnia pecclta mea. Amen.
5 Omnes supradicta: preces, non autem osculum altaris, omittuntur, quoties alia
actio liturgica immediate pra:cessit.
Ordo Missre 7

6 'In Missa solemni, et in Missa cantata in qua adhibetur incensum, dummodo


non sint defunctorum, celebrans ben~dicit incensum, dicens: Ab illo bene ~
dicaris, in cuius hon6re cremaberis. Amen. Et, accepto thuribulo a diacono vel
ministrante, incensat altare nihil dicens. Postea diaconus vel ministrans incensat
celebrantem.
7 In Missis in cantu et in Missis lectis cum populo celebratis, post osculum
altaris aut ipsius incensationem, celebrans ad sedem accedit, nisi, iuxta cuiusque
ecclesire dispositionem, aptius videatur ut ad altare maneat usque ad orationem
inclusive.
8 Antiphona ad introitum, si a schola vel a populo cantatur vel recitatur, a
celebrante privatim non dicitur; secus celebrans earn legit.
9 Sequitur Kyrie, quod, si a populo vel a schola cantatur aut recitatur, celebrans
privatim non dicit; potest tamen illud una cum populo vel schola cantare vel
recitare.
YiuE, eleison. Kyrie, eleison. Senor, ten piedad. Senor, ten pie-
K Kyne, eleison.
Christe, eleison. Christe, eleison.
dad. Senor, ten piedad.
Cristo, ten piedad. Cristo, ten
Christe, eleison. piedad. Cristo, ten piedad.
Kyne, eleison. Kyrie, eleison. Senor, ten piedad. Senor, ten pie-
Kyne, eleison. dad. Senor, ten piedad.
10 Postea inchoat, si dicendum est, Gloria in excelsis Deo, quod, si a populo vel
a schola caniatur aut recitatur, privatim non dicit; potest tamen illud una cum
populo vel schola cantare vel recitare.
Gloria a Dios en el cielo.
Y en la tierra paz a los hombres
G LORIA in excelsis Deo
que ama el Senor.
et in terra pax hominibus bonre vo-
Por tu inmensa gloria te alaba-
lunuitis.
mos, te bendecimos, te adoramos, te
Laudamus te, benedicimus te, adoci-
glorificamos, te damos gracias. Senor
mus te, glorificamus te, gratias agimus
Dios, Rey celestial, Dios Padre to-
tibi propter magnam gloriam tuam : dopoderoso.
Domine Deus, Rex crelestis, Deus Pa- Senor Hijo unico, Jesucristo, Se-
ter omnipotens. nor Dios, Cordero de Dios, Hijo del
Domine Fili unigenite, Iesu Chri- Padre:
ste; DOmine Peus, Agnus Dei, Filius T u que quitas el pecado del mun-
Patris. do, ten piedad de nosotros ; tu que
Qui tollis peccata mund.i, miserere · quitas el pecado del mundo, aticnde
nobis ; qui tollis peccata mund.i, sus- nuestra suplica ; tu que est:is sentado
cii>e deprecationem nostram; qui sedes a. la derecha del Padre, ten piedad
ad dexteram Patris, miserere nobis. de nosotros :
Quoniam tu solus Sanctus, tu solus Porque s6lo tu eres Santo, solo n1
Dominus, tu solus Altissimus : Iesu Senor, solo tu Aldsimo, Jesucristo,
Christe, cum Sancto Spiritu : in gloria con el Espiritu Santo en la gloria de
Dei Patris. Amen. Dios Padre. Amen.
8 Ordo Missre
11 Deinde, versus ad populum, dicit:
y. Dominus vobiscum. Y. El Senor este con vosotros.
Omnes ~- Et cum spiritu tuo. ll. Y con tu espiritu.
Postea dicit: Oremus, et orationes, iuxta rubricas. Si celebrans est ad altare,
illud osculatur antequam dicat D6minus vobiscum.
12 Sequentur Lectiones, Epistola, graduate, tractus, vel Alleluia cum versu, aut
sequentia, juxta rubricas.
13 In Missa solemni, oratione expleta, subdiaconus librum sumit, ambonem
ascendit vel accedit ad cancellos et, versus ad populum, Epistolam cantat vel
legit; qua finita, nisi Missa sit defunctorum, vadit ad celebrantem, et, inclinatus,
benedictionem recipit. .
Post cantum gradualis, si Missa non est defunctorum, celebrans, sedens, im-
ponit et benedicit incensum. Postea diaconus librum Evangeliorum ad altare
defert et in medio deponit; deinde genufiexus ante altare, manibus iunctis, dicit :
UNDA cor meum ac labia mea, om-
M nipotens Deus, qui labia Isaia!
Propheta! , cllculo mundasti ignito :
ita me tua grata miseratione dignare
mundare, ut sanctum Evangelium tuum
digne valeam nuntiare. Per Christum
Dominum nostrum. Amen.
Postea surgit, accipit librum de altari, accedit ad celebrantem et, inclinatus,
petit benedictionem, dicens: I ube, domne, benedicere.
Celebrans stans respondet :
oMINus sit in corde tuo, et in labiis
D tuis, ut digne et competenter an-
nunties Evangelium suum: in nomine
Patris, et Filii, + et Spiritus Sancti.
Amen.
Accepta benedictione, diaconus cum aliis ministris, incenso et luminaribus,
accedit ad locum ubi Evangelium decantatur, ibique stans, iunctis manibus, dicit:
y. Dominus vobiscum. Y. El Senor este con vosotros.
Omnes ~- Et cum spiritu tuo. ll. Y con tu espiritu.
Et pronuntians: Initium sive Sequentia sancti Evangelii secundum N ., pollice
dexterre manus signat librum in principio Evangelii, quod est cantaturus vel lec-
turus, deinde seipsum in fronte, ore et pectore: et dum omnes respondent: Gloria
tibi, Domine, incensat ter librum, postea prosequitur. Evangelium iunctis manibus.
Quo finito, subdiaconus defert librum celebranti qui osculatur Evangelium, di-
cens: Per evangelica dicta deleantur nostra delicta.
In fine celebrans non. incensatur.
14 In Missa cantata aut lecta cum populi participatione, Lectiones et Epistola
a competente lectore vel ministrante proferuntur, cantus inter ipsas occurrentes
a schola vel a populo vel a lectore dicuntur; Evangelium autem a diacono vel ab
Ordo Missa: 9

alio sacerdote proferri potest. Quibus in casibus, omnia fiunt ut supra dictum
est. Post Epistolam tamen lector vel minis trans a celebrante non benedicitur.
Si vero Evangelium a celebrante cantatur vel legitur, circa finem cantuum
post Epistolam occurrentium, celebrans accedit . ad infimum gradum altaris, ibi-
que, profunde inclinatus, dicit:
Munda cor meum, ut supra, et lube,
Domine, benedicere.
Dominus sit in corde meo, et in hi-
biis meis: ut digne 'et competenter an-
nuntiem Evangelium suum. Amen.
Deinde pergit ad ambonem vel ad cancellos vel etiam ad altare, ibique Evan-
gelium cantat vel legit, ut dictum est. Quo finito, librum osculatur, dicens: Per
evangelica dicta, ut supra.
Deficiente vero lectore, seu ministrante idoneo, ipse celebrans in ambone vel
ad cancellos Epistolam cantat vel legit, et, si necesse est, etiam cantus post ipsam
occurrentes; stans deinde in eodem loco, ad altare conversus et profunde incli-
natus, dicit Munda cor meum, et ad populum iterum conversus, Evangelium
cantat vel legit. Potest tamen, si magis opportunum fuerit~ omnes lectiones etiam
·ex altari proferre, sed versus ad populum.
In Missa cantata qua: non sit defunctorum, si adhibetur incensum, celebrans
illud imponit et benedicit, antequam dicat Munda cor meum; initio Evangelii
liber ter incensatur, in fine vero incensatio celebtantis omittitur.

In Missa quam sacerdos privatim celebrat, Epistolam et . cantus post ipsam


15 occurrentes ad latus dextrum altaris legit, deinde, delato a ministro libro ad aliud
latus altaris, profunde inclinatus in medio, iunctis manibus dicit Munda cor
meum et lube, Domine, benedicere ac Dominus sit in corde meo, etc., ut supra.
Deinde, conversus ad librum, legit Evangelium, et in fine librum osculatur,
dicens: Per evangelica d~cta; ministrans autem respondet: La us tibi, Christe.
16 In Missis defunctorum dicitur Munda cor meum, sed non petitur benedictio,
non deferuntur luminaria neque incensum; celebrans non osculatur librum, nee
dicit Per evangelica dicta.

17 Post Evangelium, celebrans, ad sedem aut ad altare, vel in ambone aut ad


cancellos, homiliam, si facienda est, habet, eaque finita, ad sedem vel ad altare,
inchoat, si dicendum est, Credo in unum Deum, quod, si a populo vel a schola
cantatur vel recitatur, privatim non dicit; potest tamen illud una cum populo
vel schola cantare vel recitare.

C REDO m unum De urn,


Patrem omnipotentem, factorem creli
CREEM OS en un solo Dios,
PADRE todopoderoso, Creador
et teme, visibilium omnium et invisi- de cielo y tierra, de todo lo visible
bilium. y lo invisible.
Et in unum Dominum lesum Chri- · Crccmos en un solo Senor, Jesu-
stum, Filium Dei unigenitum. Et ex Pa- cristo, HIJO {mico de Dios, nacido
10 Ordo Missre
tre natum ante omnia srecula. Deum de del Padre antes de todos los siglos :
Deo, lumen de lumine, Deum verum Dios de Dios, Luz de Luz, Dios ver-
de Deo vero. Genitum, non factum, dadero de Dios verdadero, engendra-
consubstantialem Patri : per quem om- do, no creado, de la misma naturale-
nia facta sunt. Qui propter nos homines za que el Padre, por quien todo fue
et propter nostram salutem descendit hecho ; que por nosotros los hom-
de crelis. bres y por nuestra salvaci6n bajo del
Et incamatus est de Spiritu Sancto cielo.
ex Maria Virgine : et homo factus est. Y por obra del Espiritu Santo se
Crucifixus etiam pro nobis : sub Pon-' encarn6 de fvlaria, la Virgen, y se
hizo hombre.
tio Pilato passus, et sepwtus est. Et
Y pot nuestra causa fue crucifi-
resurrexit tertia die, secundum Scrip-
cado en tiempos de Poncio Pilato:
ruras. Et ascendit in crelum: sedet ad
padeci6 y fue sepultado, y resucit6
dexteram Patris. Et iterum venrurus
al tercer dia segun las Escrituras, y
est cum gloria iudicite vivos et mor-
subi6 al cielo, y esta sentado a la de-
tuos : cuius regni non erit finis. recha del Padre ; y de nuevo vendra
Et in Spiritum Sanctum, Dominum con gloria para juzgar a vivos y
et vivificintem : qui ex Patre, Filio- muertos, y su reino no tendra fin.
que procedit. Qui cum Patre, et Filio Creemos en el ESPfRITU SAN-
simul adoratur, et conglorificitur : qui TO, senor y dador de vida, que pro-
locutus est per Prophetas. cede del Padre y del Hijo, que con
Et unam, sanctam, catholicam et apo- el Padre y el Hijo recibe una misma
stolicam Ecclesiam. Confiteor unum adoraci6n y gloria, y que habl6 por
baptisma in remissi6nem peccatorum. los profetas.
Et exspecto resurrectionem ·mortua- Y en la IGLESIA, que es una,
rum. Et vitam ventUri sreculi. Amen. santa, cat6lica y apost6lica. Recono-
cemos un solo Bautismo para el per-
don de los pecados. Esperamos la re-
surreccion de los muertos y la vida
del mundo futuro. Amen.
18 Deinde, iuxta cuiusque loci consuetudinem, fit oratio communis seu fidelium,
quam celebrans aut ad sedem aut ex altari aut in ambone vel ad cancellos mo-
deratur. Symbolo ·itaque expleto, celebrans versus ad populum dicit:
'il· Dominus vobiscum. 1. El Senor este con vosotros.
Rj. Et cum spiritu tuo. ~- Y con tu espiritu.
Deinde subiungit: Oremus, et fit oratio fidelium. Si celebrans est ad altare,
illud osculatur antequam dicat: Dominus vobiscum; secus cum ad altare accedit,
oratione fidelium completa.

Si vero oratio fidclium non est facienda, celebrans altare osculatur; deinde,
versus ad populum, dicit:

Ordo Missre 11

\. Dominus vobiscum. Y. El Seiior este con vosotros


R". Et cum spiritu tuo. ~. Y con tu esp1ritu.
Postea subiungit: Oremus.

19 Sequitur antiphona ad offertorium, quam celebrans privatim · non legit, si a


schola vel a populo cantatur vel recitatur.
Si Missa est solemnis, cliaconus porrigit celebranti patenam cum hostia: secus
sacerdos ipse accipit patenam cum hostia, quam offerens, dicit:

S usciPE, sancte Pater, omnipotens


reterne Deus, hanc immacuhitam
hostiam, quam ego indignus famulus
tuus offero tibi Deo meo, vivo et vero,
pro innumerabilibus peccatis, et offen-
sionibus, et negligentiis meis, et pro
omnibus circumstantibus, sed et pro
omnibus fidelibus christianis vivis at-
que derunctis : ut mihi et illis proficiat
ad salutem in vitam reternam. Amen.
Deinde, faciens crucem cum eadem patena, deponit hostiam super corporale.

Diaconus ministrat vinum, subdiaconus aquam in calice: vel, si Missa sine


sacris ministris celebratur, utrumque infundit celebrans, et aquam miscendam
in calice benedicit signo crucis, dicens:

D.Eus, qui humanre substantire digni-


tatem mirabiliter condidisti, et mi-
rabilius reformasti : da nobis, per huius
aqure et vini mysterium, eius divinita-
tis esse consortes, qui humanitatis no-
strre fieri dignatus est particeps, Iesus
Christus, Filius tuus, Dominus noster :
Qui tecum vivit et regnat in unitate Spi-
ritus Sancti Deus : per omnia srecula
sreculorum. Amen.
In Missis defunctorum dicitur prredicta oratio: sed aqua non benedicitur.

Postea accipit calicem, et offert, dicens:


FflRIMus tibi, Domine, calicem sa-
0 luuiris, tuam deprecintes clemen-
tiam : ut in conspectu divinre maiestatis
ture, pro nostra et totius mundi salute,
cum odore suaviuitis ascendat. Amen.
Deinde facit signum crucis cum calice, et ilium ponit super corporate, et
palla cooperit .
Ordo Missz

Tum iunctis manibus super altare, aliquantulum inclinatus, dicit:

humilitatis, et in animo
I N SP1RITU
contrito suscipiamur a te, Domine :
et sic fiat sacrificium nostrum in con-
spectu tuo hodie, ut placeat tibi, Do-
mine Deus.

Erectus expandit manus, easque in altum porrectas iungens, elevatis oculis,


et statim demissis, dicit:
sancti:G.cator, omnipotens reter-
V ne Deus
ENI,
: benedicit oblata, prose-
quendo :et bene + dic hoc sacrificium,
tuo sancto nomini prreparatum.

Postea, in Missa solemni et in Missa cantata m qua adhibetur incensum,


celebrans benedicit incensum, dicens:

p ER intercessionem beati· Michaelis


archangeli, stantis a dextris altaris
incensi, et omnium electorum suorum,
incensum istud dignetur Dominus be-
ne + dicere, et in .odorem suavitatis
accipere. Per Christum Dominum no-
strum. Amen.
Et, accepto thuribulo a diacono vel ministrante, incensat oblata, modo in
rubricis prrescripto, dicens:
istud, a te benedictum,
I NCENSUM
ascendat ad te, Domine: et descen-
dat super nos misericordia tua.

Deinde incensat altare, dicens:


Ps. 140_, 2-4 I
••
DIRIG~TU~, Domi~e, oratio,mea, sic-
ut mcensum, m conspectu tuo :
elevatio manuum mearum sacrificium
vespertinum. Pone, Domine, custo-
diam ori mea, et ostium circumstantire
Ordo Missre
hibiis meis : ut non declinet cor meum
in verba malitire, ad excusandas excu-
sationes in peccatis.

Dum reddit thuribulum diacono vel ministranti, dicit:

A. cc~NDAT in nobis Dominus ignem


ft sui amoris, et fiammam reternre
caritatis. Amen.

Postea incensatur celebrans a diacono vel ministrante, deinde alii per or-
dinem.

27 Interim sacerdos lavat manus, dicens:

Ps. 25, 6-12

L AvABo inter innocentes manus meas :


et circfundabo altare tuum, Do-
mme:
Ut audiam vocem laudis, et enarrem
universa mirabilia tua.
Domine, dilexi decorem domus ture,
et locum habitationis glorire ture.
Ne perdas cum impiis, Deus, ani-
mam meam, et cum viris sanguinum
vitam meam:
In quorum manibus iniquimtes sunt:
· dextera e6rum repleta est muneribus.
- Ego autem in innocentia mea ingres-
sus sum : redime me, et miserere mei.
Pes meus stetit in directo : in eccle-
siis benedicam te, Domine.
Gloria Patri, et Filio, et Spiritui San-
cto,
Sicut erat in principio, et nunc, et
semper, et in srecula sreculorum. Amen.

In Missis defunctorum, et tempore Passionis in Missis de Tempore omittitur


Gloria Patri.
14 Ordo Missre

28 Deinde, inclinatus in medio altaris, iunctis manibus super eo, dicit:

usciPE, sancta Trinitas, hanc obla-


S ti6nem, quam tibi offerimus obme-
m6riam passionis, resurrectionis, et a-
scensionis lesu Christi, Domini nostri:
et in honorem beatre Marire semper
Virginis, et beati Ioannis Baptistre, et
sanct6rum Apostolorum Petri et Pauli,
et istorum, et omnium sanct6rum : ut
illis proficiat ad honorem, nobis autem
ad salutem : et illi pro nobis interce-
dere dignentur in crelis, ·quorum me-_
moriam agimus in terris. Per eundem
Christum Dominum nostrum. Amen.

29 Postea osculatur altare et, versus ad populum, extendens et iungens manus,


congrua voce, dicit: ·

O RATE, fratres: ut meum ac vestrum


sacrificium acceptabile fiat apud
Orad, hermanos; para que este
sacrificio, mfo y vuestro, sea agrada-
Deum Patrem omnipotentem. ble a Dios Padre todopoderoso.
Minister seli circwnstantes respondent:

usc fPIA T Dominus sacrificium de El Senor reciba de tus manos este


S minibus tuis ad laudem et gloriam sacrificio para alabanza y gloria de
nominis sui, ad utilitatem quoque no- su Nombre, para nuestro bien y el
stram, to*l.sque Ecclesire sure sanctre. de toda su santa Iglesia.

30 Deinde, manibus extensis, absolute sine Oremus cantat' vel clara voce dicit
orationes super oblata, usque ad Per omnia srecula sxculorum inclusive.

31 Postea, manibus super altare positis, dicit : Dominus vobiscwn ; eas autem
aliquantulum elevat, cum dicit: Sursum corda, ct iungit cum dicit: Gratias aga-
mus Domino Deo nostro.

Deinde disiungit manus, et disiunctas tenet usque ad finem prrefationis: qua


finita, iterum iungit eas, et una cwn ministris, clero et populo cantat vel dicit
Sanctus-Benedictus:
-'
Ordo Missre 15

, . Dominus vobiscum. 1. El Senor este con vosotros,


~- Et cum spiritu tuo. ~. Y con tu espfritu.
y. Sursum corda. 1. Levantemos el coraz6n.
~- Habemus ad Dominum. ~; Lo tenemos levantado hacia
y. Gri.tias agamus Domino Deo el Senor.
nostto. 1. Demos gracias al Senor,
R" . Dignum et iustum est. nuestro Dios.
!{. Es justo y necesario.

V
ERE dignum et iustum est, requum et
salutare, nos tibi semper et ubique
gratias agere : Domine, sancte Pater,
omnipotens reterne Deus: per Christum Domi-
num nostrum.
Per quem maiestatem tuam laudant Angeli, ad-
6rant Dominationes, tremunt Potestates. Creli,
crelorumque Virtutes, ac beata Seraphim, so cia
exsultatione concelebrant. Cum quibus et nostras
voces ut admitti iubeas, deprecamur, supplici
confessione dicentes :

Sanctus, Sanctus, Sanctus Santo, Santo, Santo es cl Senor,


Dominus Deus Sabaoth. Pleni Dios del U niverso. Llenos estan el
sunt creli et terra glori~ tua. cielo y la tierra de tu gloria. i Ho-
sanna en cl cielo !
Hosanna in excelsis. Bendito el que viene en nombre
Benedictus qui venit in no- del Senor. i Hosanna en cl cielo!
mine Domini. Hosanna in ex-
celsis.

1f Prrefationes proprias vide in loco proprio huius Missalis.


J\NON MISS!E
Celebrans, extendens, elevans et 32
iungens manus, elevansque oculos, et
statim demittens, profunde inclinatus
ante altare, manibus super eo positis,
dicit secreto:
,
E IGITUR,

clementissime Pater, extensis


. manibus
. .pro-
.
.per Iesum Chris tum Fi · sequttur : . tn prtmts,
lium tuum D6minum quce tibi offerimus pro
nostrum,
,
supplices
, . ro- Ecclesia tua sancta ca-
gamus ac pettmus, os- th6lica: quam pacifica-
culatur altare et, iun- re, custodire, adunare
ctis manibus ante pe- et regere digneris to-
ctus, dicit : uti accepta to orbe terrarum : una
habeas et benedicas si- cum famulo tuo Papa
gnat ter super hostiam nostro N. et Antistite
et calicem simul, di- nostro N. et omni-
cens : hcec + dona, hcec bus orthod6xis, atque
+ munera, hcec + san- cath6licce et apost6li-
eta sacrificia illibata, cce fidei cult6ribus.
18 Canon Missre

33 Commemoratio pro vivis. Infra Actionem . . 34

EMENTO, Domi- OMMU~!CANTES,et


M ne, famulorum
famularumque tuarum
C memoriam vene-
rantes, in primis glo-
N. et N. iungit manus, riosre semper Virginis ·
orat aliquantulum pro Marire, Genetricis Dei
quibus orare intendit : et Domini nostri Iesu
deinde manibus ext,en- Christi : sed et beati
. . Ioseph eiusdem Vir- .
sis. prosequitur:
. et om-
, . ginis Sponsi, et beato- .
nium circumstantium, rum Apostolorum ac .
quorum tibi fides co- Martyrum tuorum, Pe-
gnita est et nota devo- tri et Pauli, Andrere, ·
tio, pro quibus tibi of- lacobi, Ioannis, Tho-
ferimus: vel qui tibi of- mre, Iacobi, Philippi,
ferunt hoc sacrificium Bartholomrei, Matthrei,
laudis, pro se suisque Simonis et Thaddrei :
omnibus Lini, Cleti, Clementis,
., .: pro
,
redemp-,
Xysti, Cornelii, Cypria-
tione animarum sua-
rum, pro spe salutis ni, Laurentii, Chryso-
et incolumitatis sure : goni, Ioannis et Pauli,
tibique reddunt vota Cosmre et Damiani :
sua reterno Deo, vivo et ,omnium Sanctorum ,
tuorum; quorum me-
et vero. ritis precibusque con-
fl Pro Communicantes et Hanc igitur
propriis, ut in loco proprio huius Missalis. cedas' ut in omnibus
Canon Missre 19
., . .
protect1on1s ture mu- + tam, ra+ tam, ratio-
niamur auxilio. Iungit nabilem, acceptabilem-
manus. Per eundem que facere digneris: si-
Christum Dominum gnat semel super ho-
nostrum. Amen. stiam, ut n()bis Cor-+
35 Tenens manus expansas super pus et semel super ca-
oblata, dicit:
licem., et San+ guis fiat
ANC igitur oblatio-
., . dilectissimi Filii tui
nem servitutis no- iungit manus, Domini
strre, sed et cunctre fa- nostri I esu Christi.
milire ture, quresumus,
Domine, ut placatus Q UI pridie quam37
pateretur, accipit
accipias : diesque no- hostiam,
. accepit pa-
stros in tua pace dis- nem In sanctas ac ve-
ponas, atque ab reterna nerabiles manus suas,
damnatione nos eripi, elevat oculos, et eleva-
et in electorum tuorum tis oculis in crelum ad
iubeas grege numera- te Deum
. , Patrem suum
ri. Iungit manus. Per omn1potentem, caput
Christum Dominum incli nat, .tibi gratias
nostrum. Amen. agens, s1gnat super
36 UAM oblationem hostiam, bene+ dixit,
tu, De~s, in om- fregit, deditque disci-
nibus, quresumus, si- pulis suis, dicens :
gnat ter super oblata, Accipite, et mandu-
ne+ dictam, adscrip- cate ex hoc omnes.
20 Canon Missre

Tenens ambabus manibus hostiam


inter indices et pollices, profert verba
consecra tionis distincte et a t t e n t e
super hostiam, et simul super omnes,
si plures sint consecrandre.

Hoc est enim Corpus meum.


Quibus verbis prolatis, statim ho-
stiam consecratam genuftexus adorat:
surgit, ostendit populo, reponit super
corporale, et genuftexus iterum ado-
rat: nee amplius pollices et indices
disiungit, nisi quando hostia tractanda
est, usque ad ablutionem digitorum ..

Tunc, detecto calice, dicit:


38
item
, .
caput inclinat,
. . tibi
IMILl mo~o post- grattas agens, s1n1stra
S quam cenatum est,
ambabus manibus ac-
tenens calicem, dexte-
ra signat super eum,
cipit calicem, accipiens bene + dixit, deditque
et hunc prrechirum Ca- discipulis suis, dicens:
licem in sanctas ac ve- Accipite, et bibite ex
nerabiles manus suas : eo omnes.
Canon Missre 21

Profert verba consecrationis super


calicem attente ·et continuate, tenens
ilium parum elevatum.

Hie est enim Calix Sanguinis


mei, novi et reterni testamenti :
mysterium fidei : qui pro vobis
et pro multis effundetur
in remissi6nem peccat6rum.
Quibus verbis prolatis, deponit
calicem · super corporale, et dicens:

Hrec quotiescumque feceritis,


in ·mei memoriam facietis.
Genufiexus adorat: surgit, ostendit
populo, deponit, cooperit, et genu-
fiexus iterum adorat.

39 Deinde, disiunctis manibus, dicit:


,
NDE et memores, resurrectionis, sed et in
Domine, nos servi crelos gloriosre ascen-
tui, sed et plebs tua si6nis : offerimus prre-
saneta, eiusdem Christi clarre maiestati ture de
Filii tui Domini nostri tuis donis ac datis, iun-
tam beatre passionis, git manus, et signat ter
nee non et ab inferis super hostiam et ca- .
22 Canon Missre

1icem simul, dicens : Profunde inclinatus, iunctis rna- 41


hostiam + puram, h6- nibus et super altare positis, dicit:

stiam + sanctam, h6- , ,


UPPLICES t~ roga-
stiam + immacuhita~,
signat semel super .ho-
stiam, dicens : Panem
S mus, omntpotens
Deus: iube hrec perfer-
+ sanctum vttre reter-
0 ,
ri per manus sancti An·
nre, et semel super ca- geli tui in sublime alta-
0 ,

licem, dicens : et Cali- re tuum, In conspectu


cern+ sal u tis perpeture. divinre maiestatis ture :
ut, quotquot osculatur ·
Extensis manibus prosequitur:
40
altare,
. . ex. , hac altaris
parttctpattone sacra-
, 0

UPRA qure propltlO


S ac sereno vultu re-
spicere digneris : et
sanctum Filii tui iungit
manus, et signat semel
accepta habere, sicuti super hostiam, et semel
accepta habere
,
digna-
, . .
super calicem, Cor- +
tus es munera puer1 tui pus, et San + guinem
, 0

sumpsertmus, setpsum .
0

iusti Abel, et sacrifi-


cium Patriarchre nostri signat, dicens : omni
Abrahre : et quod tibi benedictione crelesti
6btulit summus sacer- et gratia repleamur.
dos tuus Melchisedech, lungitmanus. Pereun-
sanctum sacrificium, dem Christum D6mi-
immaculatam h6stiam. num nostrum. Amen.
Canon Missre 23

42 Commemoratio pro defunctis. sis manibus ut prius,


EMENTO etiam, secrete prosequitur:
Domine, famu- famulis tuis, de mul-
lorum famularumque titudine miserationum
tuarum N. et N., qui tuarum sper~intibus,
nos prrecesserunt cum partem aliquam et so-
signo fidei, et dormiunt cietatem donare digne-
in somno pacis. ris, cum tuis sanctis A-
Et orat aliquantulum pro iis de- postolis et MartYribus :
functis, pro quibus orare intendit,
deinde extensis manibus prosequitur: cum Ioanne, Stepha-
lpsis, Domine, et om- no, Matthia, Barnaba,
nibus in Christo quie- lgnatio, Alexandro,
scentibus, locum re- Marcellino, Petro, Feli-
frigerii, lucis et pacis, citate, Perpetua, Aga-
ut indulgeas, depreca- tha, Lucia, Agnete, Cre-
mur. cilia, Anastasia, et om-
lungit manus dicens : nibus Sanctis tuis : in-
Per eundem Christum tra quorum nos con-
D6minum nostrum. s6rtium, non restimator
Amen. meriti, sed venire, qure-
a Manu dextera percutit sibi pectus, SUmUS, largitor admit-
data aliquantulum voce dicens: · te. Iungit manus. Per

OBISquoque pee- Christum D6minum


' catoribus exten- nostrum.
24 Canon Missre

44p ·•ER quem hrec 6m.- calicem, et elevans eum parum cum
hostia, quam tenet super calicem, clara
nia, Domine, sem- voce cantat vel dicit:

per bona creas, signat Per ipsum, et cum ip-


ter super hostiam et so, et in ipso,est tibi
calicem simul, dicens : Deo Patri omnipotenti,
sancti + ficas, vi vi-+ in unitate Spiritus San-
ficas, bene + dicis et cti, omnis honor, et
prrestas nobis. gloria. Per omnia sre-
45 Discooperit calicem, genuflectit, cula srecul6rum.
accipit hostiam inter pollicem et in-
dicem manus dexterre, sinistra autem Omnes respondent: Amen.

46 Calice et hostia depositis, calicem


palla cooperit, genuflectit, surgit et,
iunctis manibus, clara voce cantat vel
dicit:

REMUS. Oremos.
PrreceP.tis saluta- Fieles a la recomenda-
rl us m6niti, et di- ci6n del Salvador y si-
vina instituti6ne for- guiendo su divina ensefian-
mati, audemus dice- za, nos atrevemos a decir:
re ·. Extendit manus.

P. A TER n 0 s t e r' Padre nuestro, que estas


qUi e S in ere lis: en los cielos, santificado sea
sanctificetur nomen tu Nombre, venga a nasa-
•I
;

tuum: Adveniat reg- tros tu reino, hagase tu vo-


num tuum: Fiat V<?- luntad asi en la tierra como
luntas tua, sicut ln en el cielo;
crelo, et in terra.
Ordo Missre 25

Panem nostrum el pan nuestro de cada


cotidhinum da nobis dia danosle hoy, y perdo-
h6die: Et dimitte nanos nuestras deudas, asi
nobis debita nostra, como nosotros perdonamos
sicut et nos dimitti- a nuestros deudores, y no
mus debit6ribus no- nos dej es caer en Ia ten ta-
stris. Et ne nos in- cion, mas libranos del mal.
ducas in tentati6-
nem. Sed libera nos
a malo.
Non dicitur Amen.

47 Deinde, manibus extensis, cele-


brans cantat vel clara voce dicit:
, ,
IBERA nos, quresu- Libranos, Senor, de todos
mus, Domine, ab los males, pasados, presen-
omnibus malis, prre- tes y futuros; y por Ia in-
teritis, prresentibus et · tercesi6n de Ia santa y glo-
riosa Madre de Dios, siem-
fu turis : et intercedente
pre Virgen Maria, de tus
beata et gloriosa sem- Santos Apostoles Pedro y
per Virgine Dei Gene- Pablo, y de Andres, y de
trice Maria, cum bea- todos los Santos, concede-
tis Apostolis tuis Petro nos Ia paz en nuestros dias;
et Paulo~ atque Andrea, para que, ayudados por tu
et omnibus Sanctis, da misericordia, vivamos siem-
propitius pacem in die- pre libres de pecado y pro-
bus nostris :ut, ope mi- tegidos de toda perturba-
ci6n.
sericordire ture adiuti,
26 Ordo Missre
, .
eta peccato stmus sem-
per liberi, et ab omni
perturbati6ne securi.
Discooperit · calicem, genuflectit,
surgit, submittit patenam hostire, acci-
pit hostiam, et earn super calicem te-
nens utraque manu, frangit per me-
dium, dicens:
Per eundem Dominurn Te lo pedimos por
nostrum Iesum Chri- nuestro Senor Jesucristo,
stum Filium tuum. tu Hij o, que, por ser Dios,
Et mediam partem, quam in dex-
tera manu tenet, ponit super patenam.
Deinde ex parte, qua: in sinistra
remanserat, frangit particulam, di-
cens:
Qui tecum vivit et re- vive y rein a con tigo en Ia
gnat in unitate Spiritus unidad del Espiritu Santo
Sancti Deus.
Aliam ~ediam partem, quam in
sinistra manu habet, adiungit media:
super patenam positre, et particulam
parvam dextera retinens super cali-
cem, quem sinistra per nodum infra
cuppam tenet, dicit:
Per omnia srecula sre- por los siglos de los siglos.
cul6rum. ~- Amen. R) Amen.
· Cum ipsa particula signat ter su-
per calicem, dicens:

Pax + Domini sit + La paz del Senor sea


semper vobis + cum. siempre con vosotros.
f\7. Et cum Spiritu tuo. R) Y con tu espiritu.
Ordo Missre 27

48
mini nostri Iesu Chri-
Particulam ipsam immittit in ca-
, .
licem, dicens secreto:
1£C commtxtto, et sti, fiat accipientibus
consecratio Cor- nobis in vitam reter-
ports et Sanguinis Do- nam. Amen.

49 Cooperit calicem, genufiectit et


surgit. Sequitur Agnus Dei, quod, si
a populo vel a schola cantatur vel
recitatur, celebrans privatim non di-
cit; potest tamen illud una cum po-
pulo vel schola cantare vel recitare,
iunctis manibus, et ter pectus percu-
tiens. Si vero a populo vel a schola
non cantatur, celebrans illud clara
voce dicit inclinatus Sacramento,
iunctis manibus, et ter pectus percu-
tiens.
Agnus Dei, qui tollis Cordero de Dios, que
peccata mundi : mise- quitas el pecado del mun-
rere nobis. do, te·n piedad de nosotros.
Agnus Dei, qui tollis Cordero de Dios, que
peccata mundi : mise- qui tas el pecado del m un-
rere nobis . do, ten piedad de nosotros.
.~.\ gnus Dei, qui tollis Cordero de Dios, que
peccata mundi : dona quitas el pecado del mun-
nobis pacem. do, danos Ia paz.
In ~1issis defunctorum non dici- En las Misas de Difuntos no se
tur miserere nobis, sed eius loco dona dice ten piedad de nosotros; en su
eis requiem, et in tertio additur sem- lugar se dice concedeles el descanso.
piternarn. y a la tercera vez se aiiade eterno.
28 Ordo Missre

so Deinde, iunctis manibus super at- cto, per mortem tuam


tare, inclinatus dicit secreto sequentes
onttiones:
mundum vivificasti: li-
bera me per hoc sacra-
OMINE Iesu Chri- sanctum Corpus et San-
ste, qui dixisti guinem tuum ab omni-
Apostolis tuis : Pacem bus iniquitatibus meis,
relinquo vobis, pa- et universis malis : et
cem meam do vobis : fac me tuis semper in-
ne respicias peccata hrerere mandatis, et, a.
mea,
. sed ,fidem Eccle-
, te nunquam separar1
sue ture; eamque secun- permittas : Qui cum
dum voluntatem tuam eodem Deo Patre et
pacificare et coaduna- Spiritu Sancto vivis et
re digneris : Qui vivis regnas Deus in srecula
et regnas Deus per om- sceculorum. Amen.
nia srecula sceculorum.
Amen. ERCEPTIO Corporis
Si danda est pax, osculatur altare
et, dans pacem, dicit: tui, Domine Iesu
Pax tecum. Christe, ,quod ego in-,
IV'. Et cum spiritu tuo. dignus sum ere prcesu-
In Missis defunctorum non datur mo, non mihi prove-
pax, neque dicitur prrecedens oratio.
niat in iudicium et con-
OMINEIesu Chri- demnationem : sed pro
ste, Fili Dei vivi, tua pietate prosit mihi
qui ex voluntate Patris, ad tutamentum mentis
cooperante Spiritu San- et corporis., et ad me-
Ordo Missz 29
. . ,
delam percipiendam : am In VItam reternam.
Qui vivis et regnas cum Amen.
Et, se inclinans, reverenter sumit.
Deo Patre in unitate am bas partes hostire: quibus sumptis,
deponit patenam super corporale, et
Spiritus Sancti Deus, erigens se iungit manus, et quiescit
per omnia srecula sre- aliquantulum in meditatione sanctis-
simi Sacramenti.
culorum. Amen. Deinde discooperit calicem, genu- 52
51 Genuflectit, surgit, et dicit: flectit, colligit fragmenta, si qure sint,
extergit patenam super calicem, in-
ANEMcrelestem ac-
, .
terim dicens:
cipiam, et nomen retribuam
Domini invocabo. Q. UID
Domino pro om-
Deinde, parum inclinatus, accipit nibus qure retribuit
ambas partes hostire inter pollicem et
indicem sinistrre manus, et patenam . mihi? Calicem saluta-
inter eundem indicem et medium
. , .
supponit, et dextera tribus vicibus
ris accipiam, et nomen
percutiens pectus, elata aliquantulum Domini invocabo. Lau-
voce, ter dicit devote et humiliter :
, dans invocabo Domi-
OMINE, non sum num, et ab inimicis
dignus, et secrete meis salvus ·ero.
prosequitur : ut intres Accipit calicem manu dextera et,
eo se signans, dicit:
sub tectum meum : sed
ANGUIS Domini no-
tantum die verbo, et
sanabitur anima mea. S
Postea, dextera se signans cum custodiat
stri Iesu Christi
. . animam ,
me-
hostia super patenam, dicit: am In VItam reternam.
ORPUS Domini no- Amen.
stri Iesu Christi calici,Et, reverentersinistra supponens patenam
sumit totum San-
custodiat animam me- guinem cum particula.
30 Ordo Missre
53 Quo sumpto, fideles communicat.
Accipit itaque patenam vel pyxidem
manu sinistra, dextera vero hostiam .
quam inter pollicem et indicem tenet
aliquantulum elevatam super patenam
vel pyxidem, et versus ad fideles
communicandos clara voce dicit:
Ecce Agnus Dei., ecce Este es el Cordero de
qui tollit peccata mundi. Dios, que quita el pecado
del mundo.
Mox communicandi subdunt ter,
pectus percutientes:
,
OMINE, non sum
D dignus, ut intres
sub tectum meum : sed
Senor, no soy digno
de que entres en mi casa,
pero una palabra tuya bas-
tantum die verbo, et tara para sanarme.
sanabitur anima mea.
Celebrans deinde accedit ad com-
municandos, et hostiam parum ele-
vatam super patenam vel pyxidem
unicuique communicando ostendit, di-
cens:

C ORPUS Christi. El Cuerpo de Cristo.

Communicandus autem respon-


det: Amen, et communicatur. R) Amen.

54 Distributione Communionis in-


choata, ·vel, si non sunt communican-
di, dum celebrans sumit Sacramen-
tum, cantatur vel recitatur antiphona
ad Communionem cum suo psalmo,
quam celebrans privatim non legit;
secus earn dicit immediate ante post-
communionem.
Ordo Missre 31

Distributione Communionis ex-


55
pleta, celebrans purificat patenam vel
tavi, adhrereat visceri-
pyxidem super calicem. Postea dicit:
, bus. meis : et prresta;
,
uon ore sump- ut tn me non rema-
simus, Domine,
., neat scelerum macula,
pura mente captamus : quem pura et sancta
et de munere tempora- refecerunt sacramenta :
li fiat . nobis
,
remedium Qui vivis et regnas
semptternum. in srecula sreculorum.
Interim porrigit calicem ministro, Amen.
qui infundit in eo parwn vini, quo
se purifica t: deinde prosequitur: Abluit et extergit digitos, ac sumit
ablutionem: extergit os et calicem,
tuum, Do-
· RPUS quem, plicato corporali, operit et col-
mine, quod sump- locat in altari ut prius: deinde prose-
quitur Missam.
si~ et Sanguis, quem po-

56 Dicto, post ultimam orationem,


1. Dominus vobiscum. j ' El Senor este con vo-
~. Et cum spiritu tuo. sotros.
R) Y con tu ·espiritu.
dicit Ite, Missa est, y Podeis ir en paz.
R) Demos gracias a Dios.
vel, si qua liturgica processio sequatur,

Benedicamus Domino. y Bendigamos al Senor.

In Missis defunctorwn dicit: En las Misas de difuntos dice:


)·. Requiescant in pace. Y. Los fieles difuntos de scan sen
~. Amen. en paz.
it. Amen.
32 Ordo Missre
57
Tunc celebrans inclinat se ante
medium altaris, et, manibus iunctis
super illud, dicit secreta:

LACEAT tibi, san eta tibi sit acceptabile, mi-


Trinitas,
.. , . obsequi- hique et omnibus, pro
urn servttutts mere : et qui bus
. illud
,
6btuli, sit,
.
prresta; ut sacrificium, te mtserante, propt-
quod 6culis ture maie- tiabile. Per Christum
statis indignus 6btuli, D6minum nostrum.
Amen.
58 Deinde osculatur altare: et eleva tis
oculis, extendens, elevans et iungens
manus, dicit:

Benedicat vos omni-


potens Deus, La hendici6n de Dios
et versus ad populum, benedicens, todopoderoso, Padre, Hijo
prosequitur:
y Espiritu Santo, descienda
Pater, et Filius, + et sobre vosotros. PJ Amen.
Spiritus Sanctus.
~. Amen.
Deinde descendit et, facta debita
reverentia, recedit.

59 In Missa pontificali ter benedici-


tur, ut in Pontificali habetur.
60 In Missis in quibus dictum est
Benedicamus Domino vel Requiescant
in pace, non datur benedictio. Dicto
autem Placeat, celebrans osculatur al-
tare, descendit et, facta debita reve-
rentia, recedit.
A change will be made to the Ordinary MAKE SURE you’re the
Form of the Holy Mass first to hear about it:
   in early 2014. ccwatershed.org/vatican

También podría gustarte