Está en la página 1de 52

Cartilla de Lectoesc ritura

Lengua Embera
"Dialectos del Chamí y del Andágueda"

Población Embera de Bogotá DC

ONIC - SECRETARIÁ DISTRITAL DE INTEGRACIÓN SOCIAL

1
Cartilla de Lectoescritura
Lengua Embera
Dialectos Chamí y Andágueda
Población Embera de Bogotá DC

Linguísta: Mauricio Pardo


Maestros Embera: Ancísar Tascón, Juan Carlos Murillo
Diseño - Ilustración: Luis Alfonso Orozco

ONIC - SECRETARIÁ DISTRITAL DE INTEGRACIÓN SOCIAL


2
ebera bedea

kartajarabada bubada

3
arra toapei deakare pũiã´

aba surra chaára

báara barboka pada

arra toapei deakare pũiã´

4
ãbuará trajaduanu

akasotor kãchi

pãrãrã ãapár

ãbuará trajaduanu

5
imama

itae sidima bisi

ibu bisí

imama

6
ĩka ũbariuãsí

ĩbĩra ĩpĩdi ĩki

jĩbusu ĩbana

ĩka ũbariuãsí

7
pada umabú

u puru kúuru

usa uripasu tusiará

pada umabú

8
arra uãbú

ũbea nũrĩ ĩrĩdai

9
arra uãbú

1
eterr mukira

beboya
de ne˜ jo

eterr mukira

1
e˜bera biía kapipiabú

e˜ ne˜dé

je˜ nse˜rã e˜sabareka je˜a

e˜bera biía kapipiabú

1
uuri bakurúde jĩrãní

uri kurburu buru

kuru jua

uuri bakurúde jĩrãní

1
nepono umabú

ũra tũ neũmũ

jũbaribu mũ
jũkara

nepono umabú

1
orro puabú neãra soadai

opoa osorr o

orr orro bokõr

orro puabú neãra soadai

1
õdár puabú nekoba tuda

sõsõ bõbõra


nejõ´

õdár puabú nekoba tuda

1
buda ãr´ĩã

bau bakuru bidoe

be bosoa
boro

buda ãr´ĩã

1
u=

o = boro - bosãĩ
a = bãkõã

i = bidoe - biía -
bíchi e = berõrã

b u = buru

u = buda - buri

õ = bõbõrã - bõbõ
a = bau - ba -
bajã i =
e = be - bebá – bedea

1
beda jidausí

beo buka bi

bi michiabú bakara bidúa

beda jidausí

1
i = bi - bidúa - biuda

u = buru - burua

a = bakara - baso

e = beda – beo – bekãrã

2
berõrã chidede tabú

kare uría nãrĩ

koro dorena ũe˜rã

berõrã chidede tabú

2
ã = ũerã

i = uuri – papari – churi


e = kãre
u = urui – buru

u = puru – bakuru

r a = kara – karai
i = arĩa

e = kare – orekea

ũ = jũrũãĩ – ũrũ

ũ = kurũma – kurũmai
o = boro – borokokoa

2
dearade biía boi

dama dana duakida

do duma

dearade biía boi

2
i =

u = dui

u = duma

d a = dama –
dau e = de
o = do – doi –
dosina ã = dã –
datata

2
bidoeba neta jomabu

kida jedeko edá

sidima kaudo ekade

bidoeba neta jomabu

2
u= judu

a= kida - edá

e= bedea - sededea
o= kaudo - bidoe
i= bidika – ididía

2
manana pada tutasí

mokita misua manu

meme kumũ´ a mojáu

manana pada tutasí

2
õ = mõ

a = mananapada

ĩ = mĩrui

e = me –

ome u = mũ
m ũ = mũrã – mũmũrĩ

o = mojau –
mokita ã = mãrã

i = mitaabu
e= meabena

2
sãũdade sísabá juese

susuma misi

sortoto simi bosãĩ

sãũdade sísabá juese

2
u = susuma – sutai
õ = sõsõ
e=

seajarai ũ =

sũrũsía ũ =

sũbibi

s o = sortoto - sornene
ã = sãmã – bõsãi – sãi
i = sina – sisúa
a = kisa –
bosara e =
jesera
i = sĩĩsía
3
kiãdar pãmapanu

koro kũmbarre ke˜ bér

kuru kipara kurrúma

kiãdar pãmapanu

3
a= kakúa - kabá

ĩ = kĩba
e = kereme

ũ = kũrũsai
u = kuru

K o = kokoroa –
koro ã= kãrã –

kãpurĩã

i = kima – kipara
e = kebér – kekene
u = kuru – kukurua

ũ = kũ – kũdra

õ = kõkõrã – kõkõi

3
nepono borode jũbu

neta betau tonoda

jĩmĩnĩ nama

nepono borode jubu

nepono borode jũbu

3
i = jĩmĩnĩ

e = neko - nejõ

ũ=
u=

n nũrĩ o
=

ã = nãrĩ - nãũ

e = neãrã - needurru
u = núsi - nu
o = kõnõã

a = nama – kunabari

3
pepena kamabú

panatá pũrĩjõ opoa

piskama dopatu

pepena kamabú

3
u = purtu - purui

ũ = pũrĩjõ
o= po
a= pãda - pãpãrã
i = piná – pirai

p e = pedrá - peãkobei
u=
u = puru - purea

õ = põpõre - põpõeã
a = pada - parba
ĩ = pĩpĩa - piãse

e = pepena – perai

3
jojoba sisi kairabu

jũpe jũdu jiarboa

jũã jaibana jojoma

jojoba sisi kairabu

3
ũ = jũpe

o= jojoma -
joro ã = jãba
i= jiraboa

e= jeã - jesúa

J u= judu
u= júa - ju

o= jõĩ – jõjõchi
a= jarrabisía - jarai

ĩ = jĩãgare - jĩbusu
e= jevara - jerãmãrã

ũ= jũkar – jũãrã- jũrũai

3
tõmabu ue˜rãba paru

dote˜n tũ patu

torroa torkidua te˜te˜ o

tõmabu ue˜rãba paru

3
o = torroa – tototai
ã = tã – tãkuru
i = titiribí

e = teãsi – teĩ

u= tuuãĩ – tuturrua

J u = tutai – tusejé
õ=

a = tabaraí – neta

ũ = tũkomía – tũi

e = teavãĩ – etervár

ũ = tũkojõ

4
simi chiparre bua

burru orro yarre

arrara aparraãjõ

simi chiparre bua

4
i=

u=

burru u

=
rr
e = porre - porrene
a = surra - arrara

o = orro

4
yarre kiraeda jirabú

yanése boya eyabida

yarre kiraeda jirabú

4
y a = yarre - boya - eyabida

4
usa uñabadebu

mu añore iñai

usa uñabadebu

4
a = iñabai - inai
ñ o = añore

4
limonada barajubúa

lulujõ limõjõ bulai

limonada barajubúa

4
a = bulai

l i = limõjõ
u = lulojõ

4
tãbora chaamabú

chaaára chitá chõe˜dá

arrachaadai chobea

tãbora chaamabú

4
e = chei –
echeke a =
chaara
i = chitá – kãchi
ch
u = churi – chudai
o = chokór –
chobea u = chichúa

5
karta e˜beraba bubu

arkita sornene

artona ersisí

karta e˜ beraba bubu

5
e = ersisí – etermu
o = sortoto – sornene
ch
a = artona – karta
t = trũ – traajai

También podría gustarte