Está en la página 1de 6

- REALICE EJEMPLOS CON LOS VERBOS EN EL MODO INDICATIVO 

EN LOS TIEMPOS:
PASADO, PRESENTE Y FUTURO ( SIMPLE Y PROGRESIVO). MÍNIMO 15 EJEMPLOS. EN
QUECHUA CON SU INTERPRETACIÓN EN CASTELLANO

PASADO

VERBO TUSUY SIMPLE PROGRESIVO

Noqa tusurani tususharani

Qan tusuranki tususharannki

Pay tusuran tususharan

Noqanchis tusuranchis tususharanchis

Noqayku tusurayku tususharayku

Qankuna tusurankichis tususharankichis

Paykuna tusuranku tususharanku

VERBO MIKHUY

Noqa mikhurani mikhusharani

Qan mikhuranki mikhusharanki

Pay mikhuran mikhusharan

Noqanchis mikhuranchis mikhusharanchis

Noqayku mikhurayku mikhusharayku

Qankuna mikhurankichis mikhusharankichis

Paykuna mikhuranku mikhusharanku

VERBO PHAWAY

Noqa phawarani phawasharani

Qan phawaranki phawasharanki

Pay phawaran phawasharan

Noqanchis phawaranchis phawasharanchis

Noqayku phawarayku phawasharayku

Qankuna phawarankichis phawasharankichis

Paykuna phawaranku phawasharanku

VERBO PUÑUY

Noqa puñurani puñusharani


Qan puñuranki puñusharanki

Pay puñuranki puñusharan

Noqanchis puñurayku puñusharanchis

Noqayku puñurayku puñusharayku

Qankuna puñurankis puñusharankichis

Paykuna puñuranku puñusharanku

VERBO RIMAY

Noqa rimarani rimasharani

Qan rimaranki rimasharanki

Pay rimaran rimasharan

Noqanchis rimaranchis rimasharanchis

Noqayku rimarayku rimasharayku

Qankuna rimarankis rimasharankis

Paykuna rimaranku rimasharanku

PRESENTE

VERBO TUSUY SIMPLE PROGRESIVO

Noqa tusuni tusushani

Qan tusunki tusushanki

Pay tusun tusushan

Noqanchis tusunchis tusushanchis

Noqayku tusuyku tusushayku

Qankuna tusunkichis tusushankichis

Paykuna tusunku tusushanku

VERBO MIKHUY

Noqa mikhuni mikhushani

Qan mikhunki mikhushanki

Pay mikhun mikhushan

Noqanchis mikhunchis mikhushanchis

Noqayku mikhuyku mikhushayku

Qankuna mikhunkichis mikhushankichis


Paykuna mikhunku mikhushanku

VERBO PHAWAY

Noqa phawani phawashani

Qan phawanki phawashanki

Pay phawan phawashan

Noqanchis phawanchis phawashanchis

Noqayku phawayku phawashayku

Qankuna phawankichis phawashankichis

Paykuna phawanku phawashanku

VERBO PUÑUY

Noqa puñuni puñushani

Qan puñunki puñushanki

Pay puñunki puñushan

Noqanchis puñunchis puñushanchis

Noqayku puñuyku puñushayku

Qankuna puñunkichis puñushankichis

Paykuna puñunku puñushanku

VERBO RIMAY

Noqa rimani rimashani

Qan rimanki rimashanki

Pay riman rimashan

Noqanchis rimanchis rimashanchis

Noqayku rimayku rimashayku

Qankuna rimankichis rimashankichis

Paykuna rimanku rimashanku

FUTURO

VERBO TUSUY SIMPLE PROGRESIVO

Noqa tususaq tusushasaq

Qan tusunki tusushanki

Pay tusunqa tusushanqa


Noqanchis tususunchis tusushanchis

Noqayku tususaqku tusushasaqku

Qankuna tusunkichis tusushankichis

Paykuna tusunqaku tusushanqaku

VERBO MIKHUY

Noqa mikhusaq mikhushasaq

Qan mikhunki mikhushanki

Pay mikhunqa mikhushanqa

Noqanchis mikhunchis mikhushanchis

Noqayku mikhumusaqku mikhumushasaqku

Qankuna mikhunkichis mikhushankichis

Paykuna mikhunqaku mikhushanqaku

VERBO PHAWAY

Noqa phawasaq phawashasaq

Qan phawanki phawashanki

Pay phawanqa phawashanqa

Noqanchis phawanchis phawashanchis

Noqayku phawasaqku phawashasaqku

Qankuna phawankichis phawashankichis

Paykuna phawanqaku phawashanqaku

VERBO PUÑUY

Noqa puñusaq puñushasaq

Qan puñunki puñushanki

Pay puñunqa puñushanqa

Noqanchis puñusunchis puñushasunchis

Noqayku puñusaqku puñushasaqku

Qankuna puñunkichis puñushankichis

Paykuna puñunqaku puñushanqaku

VERBO RIMAY

Noqa rimasaq rimashasaq


Qan rimanki rimashanki

Pay rimanqa rimashanqa

Noqanchis rimanchis rimashanchis

Noqayku rimasaqku rimashasaqku

Qankuna rimankichis rimashankichis

Paykuna rimanqaku rimashanqaku

HUNT´ARIMAYKUNA

1. Noqa hatun jampina wasipi llank´arani.


Yo trabajé en un gran hospital.
2. Paykunaqa urawata sarata chaqrankupi tarpuranku.
Ellos el año pasado han sembrado maíz.
3. Noqayku kunan hamuq raymipi tususaqku.
Nosotros bailaremos en la fiesta que viene.
4. Paykuna Lima llaqtata paqarin ch´usanqaku.
Ellos viajaran a la ciudad de Lima mañana.
5. Kunan killapi imaymatata mikhumurani.
En este mes comí de todo.
6. Paqarin t´anta rankikuq risaq.
Mañana iré a comprarme pan
7. Pay mayuman rishan armakuq.
Ella esta yendo al rio a bañarse.
8. Qan mayta riranki?
¿Tu adonde fuiste?
9. Paykuna paqarin sinkuwan pukllanqaku.
Ellos jugaran mañana con pelota.
10. Ch´isi sumaqta mosqokurani.
Anoche soñé bonito.
11. Noqa raymiypi sara lawata mikhusaq.
Yo comeré consomé de maíz en mi cumpleaños.
12. Qan uywaman sapa tutamanta pawashanki.
Tu estas corriendo todos los días a los animales.
13. Noqa inti raymipi tususaq.
Yo bailare en la fiesta del sol.
14. Qankunapas hamuychis, juñunakamusun.
Ustedes también vengan, nos reuniremos.
15. Minchha wawachaywan pukllasaq.
Pasado mañana jugare con mi bebé

- REALICE EJEMPLOS CON EL VERBO KAY EN SU CONDICIÓN COMO SER, ESTAR,


TENER Y HABER.
SER

16. Noqa qani onqa qhespichiq kamayoq


Yo soy enfermera

ESTAR:

17. Pay wasiypi kashan.


Él está en mi casa.

TENER:

18. Noqa ashkha chaqraykuna kashan.


Yo tengo varias chacras.

HABER:

19. Wasiypi michikuna kashan.


En mi casa hay gatos.

También podría gustarte