Está en la página 1de 3

Luciano de Samosata, DMort9 (Menipo y Tiresias)

Sobre nuestro autor, escritor y retórico griego, se sabe que nació en Samosata (la actual Samsat, en
Turquía), aproximadamente en el 120 de nuestra era y murió quizá después del 180. Fue famoso por su dominio del
diálogo satírico. Dedicó su vida al estudio de la retórica y la filosofía. Como profesor y orador, viajó por todo el
Imperio romano, y posteriormente se estableció en Atenas, donde comenzó a escribir sus diálogos. Su sátira se
dirige principalmente contra las creencias supersticiosas y las falsas doctrinas filosóficas.
Entre sus escritos más conocidos destacan Diálogos de los dioses, Diálogos de los muertos (DMort) y
Subasta de vidas. Su fantástico relato Historia verdadera es una parodia de las ficciones presentadas como hechos
por poetas e historiadores anteriores.
Sobre Luciano existe la siguiente biografía en la Suda (s.v. Loukiano/j o lambda.683.1-2):

Loukiano/j, Samosateu/j, o( e)piklhqeiìj bla/sfhmoj hÄ du/sfhmoj, hÄ aÃqeoj ei¹peiÍn ma=llon, oÀti e)n
toiÍj dialo/goij au)tou= geloiÍa eiånai kaiì ta\ periì tw½n qei¿wn ei¹rhme/na parati¿qetai. ge/gone de\ e)piì tou=
Kai¿saroj Traianou= kaiì e)pe/keina. hÅn de\ ouÂtoj topriìn dikhgo/roj e)n ¹Antioxei¿# th=j Suri¿aj, duspragh/saj
d' e)n tou/t% e)piì to\ logografeiÍn e)tra/ph kaiì ge/graptai au)t%½ aÃpeira. teleuth=sai de\ au)to\n lo/goj u(po\
kunw½n, e)peiì kata\ th=j a)lhqei¿aj e)lu/tthsen! ei¹j ga\r to\n Peregri¿nou bi¿on kaqa/ptetai tou= Xristianismou=,
kaiì au)to\n blasfhmeiÍ to\n Xristo\n o( pammi¿aroj. dio\ kaiì th=j lu/tthj poina\j a)rkou/saj e)n t%½ paro/nti
de/dwken, e)n de\ t%½ me/llonti klhrono/moj tou= ai¹wni¿ou puro\j meta\ tou= Satana= genh/setai.

En el siguiente diálogo íntegro, en el Hades conversan Menipo y el mítico adivino Tiresias, hijo de Everes
y de la ninfa Cariclo.
Sobre la juventud y arte adivinatoria de Tiresias, hay algunas versiones: según una de ellas,
accidentalmente había visto desnuda a la diosa Palas, quien lo deja ciego (cf. Ferecides: a( meìn e)/fa, paidoìj d )
o)/mmat ) o)nuciì la/ben: “ella (Atenea) habló y, con sus uñas, tomó los ojos del niño”). A petición de Cariclo,
Palas le concede, en compensación, el don profético.
La versión más célebre refiere que, mientras paseaba por el monte Cileno (o el Citerón), el joven Tiresias
vio dos serpientes copulando: sea que él haya separado a las serpientes, sea que las haya herido, sea que haya
matado a la hembra, el caso es que Tiresias interrumpió el acto, y en castigo fue convertido en mujer. Siete años
más tarde, paseando por el mismo lugar, volvió a ver otras dos serpientes acopladas. El terco de Tiresias volvió a
molestar a las serpientes y recuperó su sexo primitivo.
Por lo anterior, cuando Zeus y Hera disputaban sobre quién disfrutaba más en el amor —la mujer o el
hombre—, los dioses consultaron a Tiresias, quien dijo que, si el placer tuviera diez partes, los hombres gozarían
sólo de una y las mujeres de nueve. Entonces Hera lo cegó, pero Zeus le concedió el arte de la adivinación.
Por su parte, Menipo era un poeta y filósofo griego de la escuela cínica (ss. IV-III a.C.). Está considerado
como el inventor de la sátira menipea. De su vida se tienen noticias conjeturales. Fue esclavo liberto de origen
fenicio. Los antiguos le atribuyeron varias obras, todas ellas perdidas, caracterizadas por una mezcla de prosa y
verso. Fue tomado como modelo por Luciano.
En Diógenes Laercio (s.v. Me/nippoj, 6, 99-100) se refiere el siguiente hecho en la biografía del filósofo:
Fhsiì d' àErmippoj h(merodaneisth\n au)to\n gegone/nai kaiì kaleiÍsqai! kaiì ga\r nautik%½ to/k% danei¿zein kaiì
e)cenexuria/zein, wÐste pa/mpleista xrh/mata a)qroi¿zein! te/loj d' e)pibouleuqe/nta pa/ntwn sterhqh=nai kaiì u(p'
a)qumi¿aj bro/x% to\n bi¿on metalla/cai.

MENIPPOU KAI TEIRESIOU


{MENIPPOS} åW Teiresi¿a, ei¹ me\n kaiì tuflo\j eiå, ou)ke/ti diagnw½nai r(#/dion. aÀpasi ga\r h(miÍn o(moiÍa ta\

oÃmmata, kena/, mo/non de\ ai¸ xw½rai au)tw½n! ta\ d' aÃlla ou)ke/t' aÄn ei¹peiÍn eÃxoij, ti¿j o( Fineu\j hÅn hÄ

ti¿j o( Lugkeu/j. oÀti me/ntoi ma/ntij hÅsqa kaiì oÀti a)mfo/tera e)ge/nou mo/noj kaiì aÃrrhn kaiì gunh/, tw½n

poihtw½n a)kou/saj oiåda. pro\j tw½n qew½n toigarou=n ei¹pe/ moi, o(pote/rou h(di¿onoj e)peira/qhj tw½n bi¿wn,

o(po/te a)nh\r hÅsqa, hÄ o( gunaikeiÍoj a)mei¿nwn hÅn;

{TEIRESIAS} Para\ polu/, wÕ Me/nippe, o( gunaikeiÍoj! a)pragmone/steroj ga/r. kaiì despo/zousi tw½n a)ndrw½n

ai¸ gunaiÍkej, kaiì ouÃte polemeiÍn a)na/gkh au)taiÍj ouÃte par' eÃpalcin e(sta/nai ouÃt' e)n e)kklhsi¿# diafe/resqai

ouÃt' e)n dikasthri¿oij e)ceta/zesqai.

{MENIPPOS} Ou) ga\r a)kh/koaj, wÕ Teiresi¿a, th=j Eu)ripi¿dou Mhdei¿aj, oiâa eiåpen oi¹ktei¿rousa to\

gunaikeiÍon, w¨j a)qli¿aj ouÃsaj kaiì a)fo/rhto/n tina to\n e)k tw½n w©di¿nwn po/non u(fistame/naj; a)ta\r ei¹pe/

moi u(pe/mnhse ga/r me ta\ th=j Mhdei¿aj i¹ambeiÍa kaiì eÃteke/j pote, o(po/te gunh\ hÅsqa, hÄ steiÍra kaiì

aÃgonoj diete/lesaj e)n e)kei¿n% t%½ bi¿%;

{TEIRESIAS} Ti¿ tou=to, Me/nippe, e)rwt#=j;

{MENIPPOS} Ou)de\n xalepo/n, wÕ Teiresi¿a! plh\n a)po/krinai, eiã soi r(#/dion.

{TEIRESIAS} Ou) steiÍra me\n hÃmhn, ou)k eÃtekon d' oÀlwj.

{MENIPPOS} ¸Ikano\n tou=to! ei¹ ga\r kaiì mh/tran eiåxej, e)boulo/mhn ei¹de/nai.

{TEIRESIAS} Eiåxon dhladh/.

{MENIPPOS} Xro/n% de/ soi h( mh/tra h)fani¿sqh kaiì to\ xwri¿on to\ gunaikeiÍon a)pefra/gh kaiì oi¸ mastoiì

a)pesta/qhsan kaiì to\ a)ndreiÍon a)ne/fu kaiì pw¯gwna e)ch/negkaj, hÄ au)ti¿ka e)k gunaiko\j a)nh\r a)nefa/nhj;

{TEIRESIAS} Ou)x o(rw½ ti¿ soi bou/letai to\ e)rw¯thma! dokeiÍj d' ouÅn moi a)pisteiÍn, ei¹ tou=q' ouÀtwj

e)ge/neto.

{MENIPPOS} Ou) xrh\ ga\r a)pisteiÍn, wÕ Teiresi¿a, toiÍj toiou/toij, a)lla\ kaqa/per tina\ bla=ka mh\ e)ceta/zonta,

eiãte dunata/ e)stin eiãte kaiì mh/, parade/xesqai;


{TEIRESIAS} Su\ ouÅn ou)de\ ta\ aÃlla pisteu/eij ouÀtw gene/sqai, o(po/tan a)kou/svj oÀti oÃrnea e)k

gunaikw½n e)ge/nonto/ tinej hÄ de/ndra hÄ qhri¿a, th\n ¹Ahdo/na hÄ th\n Da/fnhn hÄ th\n tou= Luka/onoj

qugate/ra;

{MENIPPOS} ãHn pou ka)kei¿naij e)ntu/xw, eiãsomai oÀ ti kaiì le/gousi. su\ de/, wÕ be/ltiste, o(po/te gunh\

hÅsqa, kaiì e)manteu/ou to/te wÐsper kaiì uÀsteron, hÄ aÀma a)nh\r kaiì ma/ntij eÃmaqej eiånai;

{TEIRESIAS} ¸Or#=j; a)gnoeiÍj ta\ periì e)mou= aÀpanta, w¨j kaiì die/lusa/ tina eÃrin tw½n qew½n, kaiì h( me\n

àHra e)ph/rwse/n me, o( de\ Zeu\j paremuqh/sato tv= mantikv= th\n sumfora/n.

{MENIPPOS} ãEti eÃxv, wÕ Teiresi¿a, tw½n yeusma/twn; a)lla\ kata\ tou\j ma/nteij tou=to poieiÍj! eÃqoj ga\r

u(miÍn mhde\n u(gie\j le/gein.

También podría gustarte