Está en la página 1de 7

VERBOS DEPONENTES, SEMIDEPONENTES, DEFECTIVOS E IMPERSONALES 1

1. VERBOS DEPONENTES
2. VERBOS SEMIDEPONENTES
3. VERBOS DEFECTIVOS
4. VERBOS IMPERSONALES

5. TEXTOS

IES BENICALAP (Valencia) LATN I


Elena Gallardo Pals. Curso 2009-10 EL VERBO LATINO VI
VERBOS DEPONENTES, SEMIDEPONENTES, DEFECTIVOS E IMPERSONALES 2

1. VERBOS DEPONENTES

 Son verbos morfolgicamente pasivos pero de significacin activa o reflexiva, que pueden
pertenecer a cualquiera de las 5 conjugaciones:
-miror, miraris, mirari, miratus sum (admirar)
-fateor, fateris, fateri, fassus sum (confesar)
-loquor, loqueris, loqui, locutus sum (hablar)
-experior, experiris, experiri, expertus sum (experimentar)
-patior, pateris, pati, passus sum (padecer)

Algunos tienen una traduccin reflexiva:


-proficiscor, -sceris, -sci, profectus sum (ponerse en marcha)
-utor, uteris, uti, usus sum (servirse de + abl.)
-laetor, laetaris, laetari, laetatus sum (alegrarse)

 Los tiempos perfectos de los verbos deponentes tienen la misma estructura que los
pasivos del sistema de perfecto, pero su significacin es activa: nati sunt: "han nacido",
nati simus: "hayamos nacido"...

 Los verbos deponentes conservan formas activas con significacin activa:


-el participio de presente: hortans = "el que exhorta", "exhortando..."
-el participio de futuro secuturus = "que va a seguir", "que seguir..."
-el gerundio loquendi = .".de hablar"
-el infinitivo de futuro miraturum esse = "haber de admirar"
-la perifrstica activa miraturus sum = "he de admirar"

 En cambio, el participio de perfecto es deponente por su forma pasiva y su significado


activo: miratus, -a, -um = "el que admir". Tiene significado pasivo en algunos verbos
cuando lleva agente.

 El gerundivo es siempre pasivo: mirandus, -a, -um = que debe ser admirado.

 Algunos deponentes tienen el participio de futuro activo urus irregular, no derivado del
participio de perfecto:
-nascor, nasceris, nasci, natus sum (nacer): nasciturus...
-orior, oriris, oriri, ortus sum (salir): oriturus...
-morior, moreris, mori, mortuus sum (morir): moriturus...

 Existen, tambin, unos pocos verbos con formas activas y significacin pasiva: exulare
(ser desterrado), fieri (ser hecho), venire compuesto de eo- (ser vendido) y
vapulare (ser azotado)

IES BENICALAP (Valencia) LATN I


Elena Gallardo Pals. Curso 2009-10 EL VERBO LATINO VI
VERBOS DEPONENTES, SEMIDEPONENTES, DEFECTIVOS E IMPERSONALES 3

2. VERBOS SEMIDEPONENTES

Son verbos que aparecen como deponentes solamente en los tiempos del tema de perfecto:

-audeo, audes, Andere, ausus sum (atreverse),


-gaudeo, gaudes, gaudere, gavisus sum (alegrarse),
-soleo, soles, solere, solitus sum (acostumbrarse),
-fido, fidis, fidere, fisus sum (confiar) y sus compuestos.

IES BENICALAP (Valencia) LATN I


Elena Gallardo Pals. Curso 2009-10 EL VERBO LATINO VI
VERBOS DEPONENTES, SEMIDEPONENTES, DEFECTIVOS E IMPERSONALES 4

3. VERBOS DEFECTIVOS

Ciertos verbos latinos carecen de algunos de los temas (y, por tanto, de todos los tiempos que
se derivan de esos temas) por lo que se consideran defectivos.

 Carecen de infectum:
Coepi, coepisti ("comenzar")
Memini, meministi ("acordarse") [memineram, meminero, meminerim]
Odi, odisti ("odiar")
Novi, novisti ("saber")

 Algunos verbos son defectivos en tiempos y modos:

1. INQUAM ("decir"): se emplea siempre con estilo directo e intercalado, como un


inciso, y slo se usa en las siguientes formas:
Pres. Indic. Pret. Imperf. Futuro Imperf. Pret. Perfec.
1p sg. Inquam - - -
2p sg. Inquis - inquies inquisti
3p sg. Inquit inquiebat inquiet inquit
1p pl. - - - -
2p pl. - - - -
3p.pl inquiunt - - -

2. AIO ("decir") : se utiliza tanto en estilo directo como en estilo indirecto, y sus formas
ms usuales son:
Pres. Indic. Pret. Imperf. Pret. Perfec. Pres.Subj.
1p sg. Aio Aiebam - -
2p sg. Ais Aiebas - aias
3p sg. Ait Aiebat ait aiat
1p pl. - Aiebamus - -
2p pl. - Aiebatis - -
3p.pl aiunt aiebant - aiant

3. FARI ("hablar"): usa las formas siguientes:


-los tiempos compuestos, como cualquier verbo deponente activo
fatus sum "he hablado"
fatus ero "habr hablado"
fatus eram "haba hablado"
fatus sim "haya hablado
....
-formas derivadas del tema de presente:
Pres. Ind. Futuro Imperf. Imperat. Pres Infin.Pres. Gerundio
1p sg. - Fabor - fari Fandi
2p sg. - Faberis fare Fando
3p sg. fatur Fabitur -
1p pl. famur Fabimur -
2p pl. famini - -
3p.pl fantur - -

IES BENICALAP (Valencia) LATN I


Elena Gallardo Pals. Curso 2009-10 EL VERBO LATINO VI
VERBOS DEPONENTES, SEMIDEPONENTES, DEFECTIVOS E IMPERSONALES 5

-tres participios:
-part. de presente: fans, fantis....
-part. de perfecto: fatus, -a, -um
-Gerundivo: fandus, fanda, fandum
-supino: fatu

Son ms usados los compuestos affatur, affatus sum, affari, "hablar a uno", y
praefatur, praefatus sum, praefari, "hablar antes".

4. QUAESO "rogar": suele usarse en inciso, como frmula de cortesa en el estilo directo,
en la 1 persona de presente (sg. o pl.), por lo que puede, incluso, traducirse como "por
favor"
-quaeso (pido) por favor
-quaesumus (pedimos) por favor

5. QUEO "puedo"; NEQUEO, "no puedo", siguen la conjugacin de eo, pero slo se
emplean algunas formas:
-queo, quibo, queam, quire
-nequeo (o non queo), nequis, nequit, nequimus, nequitis, nequeunt;
nequibonequeam; nequiens, nequeuntis; nequire.

6. Adems, hay otras formas verbales que se usan con el valor de una interjeccin:
-age, agite, imperativo de ago, con el valor de "ea!"
-como forma de salutacin:
-salve, salvete, salvere "s saludado" > "hola", "buenos das".
-ave, avete, avere "s saludado" > "hola", "buenos das"
-vale, valete, valere "psalo bien", "ten salud" > "adis"

IES BENICALAP (Valencia) LATN I


Elena Gallardo Pals. Curso 2009-10 EL VERBO LATINO VI
VERBOS DEPONENTES, SEMIDEPONENTES, DEFECTIVOS E IMPERSONALES 6

4. VERBOS IMPERSONALES

Los verbos impersonales en latn son aquellos que slo se utilizan en 3 persona de singular, y
cuya accin no se considera realizada por ningn sujeto personal.

a. Verbos que expresan fenmenos atmosfricos


Pluit llueve, nivit nieva, tonat truena

b. Verbos que expresan sentimientos


Pudet da vergenza, miseret da pena
c. Verbos que expresan distintas nociones como la idea de conveniencia, licitud,
acontecimiento
Oportet es conveniente, licet es lcito, accidit sucede

Se conjugan en los distintos tiempos:

INDICATIVO SUBJUNTIVO INFINITIVO


Presente Oportet Oporteat oportere
Pret. Imperfecto Oportebat Oporteret
Futuro Imperfecto Oportebit
Perfecto Oportuit Oportuit Oportuisse
Pret Pluscuamperfecto Oportuerat oportuisset
Futuro Perfecto oportuerit

Estos verbos suelen llevar de sujeto un infinitivo o una oracin completiva de ut (con verbo en
subjuntivo).

IES BENICALAP (Valencia) LATN I


Elena Gallardo Pals. Curso 2009-10 EL VERBO LATINO VI
VERBOS DEPONENTES, SEMIDEPONENTES, DEFECTIVOS E IMPERSONALES 7

5. TEXTOS

-Qui ubi ad gloriam virtutis via grassatur, abunde pollens potensque et clarus est neque
fortuna eget, quippe quae probitatem, industriam aliasque artis bonas neque dare neque
eripere cuiquam potest (Sal. Bell.Iug. I,3)
-Nam uti genus hominum compositum ex corpore et anima est, ita res cunctae studiaque
omnia nostra corporis alia, alia animi naturam sequuntur (Sal. Bell.Iug. II, 1)
-In duas partis discedunt Numidae: plures Adherbalem sequuntur, sed illum alterum,
Iugurtham, bello meliores (Sal. Bell.Iug XIII, 1)
-Suos hortatur uti fortem animum generent (Sal. Bell.Iug. CVII, 1)
-Neque enim assentior iis qui haec nuper disserere coeperunt: cum corporibus simul animos
interire atque omnia morte deleri. (Cat. De Amic. 13)
- Sed ex eo medio quasi collis oriebatur, uestitus oleastro ac murtetis aliisque generibus
arborum, quae humi arido atque harenoso gignuntur. Media autem planities deserta
penuria aquae praeter flumini propinqua loca; ea consita arbustis pecore atque cultoribus
frequentabantur. (Sal. Bell.Iug. XLVIII, 3-4)
-Nihil tumultuabitur nihil admonebit velocitatis suae, [sed vita] tacita labetur (Sneca, De
brevitate vitae, VIII-5).
-Mirari soleo cum video aliquos tempos petentes (Sneca, De brevitate vitae, VIII, 1)
-Horum te mori nemo coget (Sn. De brevitate vitae, XV-1)
-Eam sapientiam interpretantur quam adhuc mortalis nemo est consecutus (Cic. De am. V)
-...ego autem non de virtute nunc loquor, sed de virtutis opinione (Cic. De amic. 98)
- Quam ob rem vita quidem talis fuit vel fortuna vel Gloria ut nihil posset accedere,
moriendi autem sensum celeritas abstulit (Cic.De amic.12)
-Atque id ipsum, cum tecum agere conarer, Fannius antevertit (Cic. De Am. IV)
-Postremo corporis et fortunae bonorum, ut initium, sic finis est, omniaque orta occidunt et
aucta senescunt (Sal. Bell.Iug. II, 3)
-Numquam ego ratus sum fore uti rex maxumus in hac terra et omnium quos novi, privato
homini gratiam deberem (Sal. Bell.Iug CX, 1)

IES BENICALAP (Valencia) LATN I


Elena Gallardo Pals. Curso 2009-10 EL VERBO LATINO VI

También podría gustarte