Está en la página 1de 106

Esteꢀlibroꢀsoloꢀpretendeꢀserꢀunaꢀfuenteꢀdeꢀinformación.

ꢀLaꢀinformaciónꢀque
contieneꢀnoꢀsustituyeꢀenꢀmodoꢀalgunoꢀelꢀasesoramientoꢀdeꢀunꢀprofesionalꢀdeꢀla
saludꢀcualificado,ꢀalꢀqueꢀsiempreꢀseꢀdeberáꢀconsultarꢀantesꢀdeꢀiniciarꢀunaꢀnueva
dieta,ꢀhacerꢀejercicioꢀoꢀcualquierꢀotroꢀprogramaꢀdeꢀsalud.
Seꢀhaꢀhechoꢀtodoꢀloꢀposibleꢀparaꢀgarantizarꢀlaꢀexactitudꢀdeꢀlaꢀinformaciónꢀaquí
expuestaꢀaꢀfechaꢀdeꢀsuꢀpublicación.ꢀTantoꢀelꢀeditorꢀcomoꢀlaꢀautoraꢀquedan
exentosꢀdeꢀtodaꢀresponsabilidadꢀporꢀcualquierꢀefectoꢀsecundarioꢀqueꢀpueda
producirseꢀcomoꢀresultadoꢀdeꢀaplicarꢀlosꢀmétodosꢀqueꢀaquíꢀseꢀindican.

Títuloꢀoriginal:ꢀWOMANCODE:ꢀPERFECTꢀYOURꢀCYCLE,ꢀAMPLIFYꢀYOUR
FERTLITY,ꢀSUPERCHARGEꢀYOURꢀSEXꢀDRIVE,ꢀANDꢀBECOMEꢀA
POWERꢀSOURCE
TraducidoꢀdelꢀinglésꢀporꢀAliciaꢀSánchezꢀMillet
Diseñoꢀdeꢀportada:ꢀEditorialꢀSirio,ꢀS.A.
Maquetación:ꢀToñiꢀF.ꢀCastellón

©ꢀdeꢀlaꢀediciónꢀoriginal
2013ꢀdeꢀAlisaꢀVitti
PublicadoꢀporꢀacuerdoꢀconꢀHarperOne,ꢀunꢀselloꢀdeꢀHarperCollinsꢀPublishers
©ꢀdeꢀlaꢀpresenteꢀedición
EDITORIALꢀSIRIO,ꢀS.A.
C/ꢀRosaꢀdeꢀlosꢀVientos,ꢀ64
Pol.ꢀInd.ꢀElꢀViso

29006-Málaga

España
www.editorialsirio.com
sirio@editorialsirio.com
I.S.B.N.:ꢀ978-84-18531-83-5
PuedesꢀseguirnosꢀenꢀFacebook,ꢀTwitter,ꢀYouTubeꢀeꢀInstagram.
Siꢀesteꢀlibroꢀteꢀhaꢀinteresadoꢀyꢀdeseasꢀqueꢀteꢀmantengamosꢀinformadoꢀde
nuestrasꢀpublicaciones,ꢀpuedesꢀsuscribirteꢀaꢀnuestroꢀboletínꢀdeꢀnoticiasꢀen
www.editorialsirio.com/newsletter

Cualquierꢀformaꢀdeꢀreproducción,ꢀdistribución,ꢀcomunicaciónꢀpúblicaꢀo
transformaciónꢀdeꢀestaꢀobraꢀsoloꢀpuedeꢀserꢀrealizadaꢀconꢀlaꢀautorizaciónꢀdeꢀsus
titulares,ꢀsalvoꢀexcepciónꢀprevistaꢀporꢀlaꢀley.ꢀDiríjaseꢀaꢀCEDROꢀ(Centro
EspañolꢀdeꢀDerechosꢀReprográficos,ꢀwww.cedro.org)ꢀsiꢀnecesitaꢀfotocopiarꢀo
escanearꢀalgúnꢀfragmentoꢀdeꢀestaꢀobra.

Contenido

Cubierta
Prólogo
Introducción
Descifraꢀtuꢀcódigoꢀfemenino
Ponꢀfinꢀaꢀtuꢀsufrimiento.ꢀPuntoꢀfinal
Quisieraꢀdarleꢀlasꢀgraciasꢀaꢀmiꢀmenstruación
Todasꢀtenemosꢀunaꢀhistoria.ꢀ¡Estaꢀesꢀlaꢀmía!

Cuandoꢀdecirꢀ«no»ꢀesꢀlaꢀúnicaꢀopción
Elꢀdescubrimientoꢀqueꢀloꢀcambióꢀtodo
Hacerꢀllegarꢀmiꢀprotocoloꢀaꢀotrasꢀmujeres
Curaꢀtusꢀhormonas,ꢀmejoraꢀtuꢀvida
ElꢀprotocoloꢀdeꢀcincoꢀpasosꢀdeꢀCódigoMujer
CaraꢀaꢀcaraꢀconꢀAlisa
¿Cuálꢀesꢀtuꢀhistoria?
¿EsꢀadecuadoꢀparaꢀmíꢀelꢀprotocoloꢀCódigoMujer?

Cuandoꢀlasꢀhormonasꢀmalasꢀatacanꢀaꢀlasꢀmujeresꢀbuenas
¿Quéꢀestáꢀpasandoꢀporꢀmisꢀbraguitas?
Cadaꢀmujerꢀesꢀdiferente

Descifraꢀtusꢀpistasꢀhormonales
Descubreꢀtuꢀhuellaꢀbiológica
Laꢀgranꢀalianza
Hazꢀelꢀjuramentoꢀovárico
CaraꢀaꢀcaraꢀconꢀAlisa

Chicaꢀconoceꢀcuerpo
Cómoꢀmeꢀenamoréꢀdeꢀmiꢀsistemaꢀendocrinoꢀ(yꢀelꢀtuyo)
Desdeꢀlaꢀcabezaꢀhastaꢀlosꢀovarios:ꢀdescifraꢀelꢀCódigoMujer

Sistemasꢀhormonalesꢀaliados
DescifrarꢀlasꢀseñalesꢀdeꢀtuꢀCódigoMujer
Miꢀpromesa
CaraꢀaꢀcaraꢀconꢀAlisa
ElꢀprotocoloꢀCódigoMujer
Accedeꢀaꢀtuꢀcódigoꢀdeꢀsanación
Vinculaꢀtusꢀsíntomasꢀconꢀtuꢀsistemaꢀendocrino
ElꢀprotocoloꢀCódigoMujerꢀPasoꢀ1:ꢀestabilizarꢀelꢀazúcarꢀenꢀsangre

Caminarꢀporꢀlaꢀcuerdaꢀflojaꢀdeꢀlaꢀhipoglucemia
¿Quéꢀtipoꢀdeꢀquemadoraꢀeres?
Tomarseꢀenꢀserioꢀlaꢀgestiónꢀdelꢀazúcarꢀenꢀsangre
Regulaꢀtuꢀazúcarꢀenꢀsangreꢀaꢀloꢀlargoꢀdelꢀdía
CaraꢀaꢀcaraꢀconꢀAlisa
ElꢀprotocoloꢀCódigoMujerꢀPasoꢀ2:ꢀcuidarꢀlasꢀglándulasꢀsuprarrenales
Lasꢀdiferentesꢀcapasꢀsuprarrenales
Laꢀconexiónꢀcircadiana
Calmarꢀelꢀestrésꢀdeꢀformaꢀnatural
Recetaꢀparaꢀelꢀestrés
CaraꢀaꢀcaraꢀconꢀAlisa
ElꢀprotocoloꢀCódigoMujerꢀPasoꢀ3:ꢀayudarꢀaꢀlosꢀórganosꢀdeꢀeliminación
Lasꢀcuatroꢀvíasꢀdeꢀeliminación

CuatroꢀdíasꢀparaꢀrestaurarꢀtuꢀCódigoMujer
Recetas
Delꢀcírculoꢀviciosoꢀalꢀcírculoꢀdelicioso
ElꢀprotocoloꢀCódigoMujerꢀPasoꢀ4:ꢀsincronizarꢀelꢀcicloꢀmenstrual
Lasꢀcuatroꢀfasesꢀdelꢀcicloꢀmenstrual
Sincronizaꢀtuꢀcicloꢀconꢀlaꢀalimentación
Alimentosꢀparaꢀtuꢀciclo
Sincronizarꢀelꢀcicloꢀyꢀejercicioꢀfísico

Losꢀpasosꢀparaꢀsincronizarꢀtuꢀciclo
Reconstruyeꢀtuꢀrelaciónꢀconꢀtuꢀcuerpo
CaraꢀaꢀcaraꢀconꢀAlisa
Laꢀvidaꢀsucede:ꢀestrategiasꢀdeꢀsupervivenciaꢀCódigoMujer
Daleꢀlaꢀentradaꢀaꢀlaꢀmúsicaꢀhormonal

Tuꢀsalud:ꢀelꢀexperimentoꢀúltimo
Resuelveꢀtuꢀecuaciónꢀdinámica
Conservaꢀtuꢀsensibilidad
CaraꢀaꢀcaraꢀconꢀAlisa
Conviérteteꢀenꢀunaꢀfuenteꢀdeꢀenergía
Optimizaꢀtuꢀfertilidad
Crearꢀespacioꢀparaꢀelꢀbebé
Suplementosꢀyꢀalimentosꢀparaꢀlaꢀfertilidad

Vidasꢀfértiles,ꢀcuerposꢀfértiles
Higiene,ꢀrayosꢀX,ꢀbacteriasꢀyꢀfertilidadꢀaꢀlargoꢀplazo
CaraꢀaꢀcaraꢀconꢀAlisa
Potenciaꢀtuꢀdeseoꢀsexual
Tuꢀcuerpoꢀyꢀelꢀsexo
Tuꢀmenteꢀyꢀelꢀsexo
Sincronizaꢀtuꢀcicloꢀconꢀelꢀsexo
Utilizaꢀelꢀsexoꢀparaꢀcurarꢀtusꢀhormonas

Excitarteꢀaꢀtiꢀmisma
Darꢀyꢀrecibir
CaraꢀaꢀcaraꢀconꢀAlisa
Tuꢀcompromisoꢀconꢀtuꢀfuerzaꢀfemeninaꢀinterior
¿Quéꢀenergíaꢀpredominaꢀenꢀti,ꢀlaꢀmasculinaꢀoꢀlaꢀfemenina?

ElꢀprotocoloꢀCódigoMujerꢀPasoꢀ5:ꢀconectarꢀconꢀlaꢀenergíaꢀfemenina
Losꢀprincipiosꢀdeꢀlaꢀenergíaꢀfemenina
Renaceꢀcontinuamente
Brillaꢀcomoꢀlaꢀestrellaꢀqueꢀeres
CaraꢀaꢀcaraꢀconꢀAlisa
PermaneceꢀenꢀelꢀFLO
ÚneteꢀaꢀlaꢀcomunidadꢀCódigoMujer
ConviérteteꢀenꢀunaꢀembajadoraꢀdeꢀCódigoMujer

ElꢀbotiquínꢀdeꢀAlisa
ProductosꢀrecomendadosꢀporꢀCódigoMujer
Alimentosꢀmedicinalesꢀparaꢀlosꢀsíntomasꢀhormonales
Acné,ꢀgranosꢀyꢀcomedones
Anovulación
Sangrado:ꢀabundante
Sangrado:ꢀligero/estancamiento
Hinchazón

Sensibilidadꢀmamaria
Estreñimiento
Fatiga
Irritabilidad
Libidoꢀbaja

Cambiosꢀdeꢀhumorꢀyꢀbajonesꢀdeꢀglucosa
Dolorꢀpélvico/contracciones

Infeccionesꢀdeꢀlasꢀvíasꢀurinarias
Infeccionesꢀporꢀlevaduras
Bibliografía
Agradecimientos
Sobreꢀlaꢀautora
Índiceꢀtemático

Notas
Capítuloꢀ2
Capítuloꢀ4
Capítuloꢀ5
Capítuloꢀ6
Capítuloꢀ7
Capítuloꢀ8
ExꢀOvoꢀOmnia
«Todoꢀsurgeꢀdeꢀunꢀhuevo».
WILLIAMꢀHARVEY

Esteꢀlibroꢀestáꢀdedicado:
Aꢀmisꢀpadres,ꢀporꢀcuidarꢀdeꢀmíꢀdeꢀtodasꢀlasꢀmaneras
posiblesꢀyꢀporꢀcrearꢀunꢀhogarꢀdondeꢀimperabaꢀelꢀlema
«deꢀlaꢀgranjaꢀaꢀlaꢀmesa»,ꢀantesꢀdeꢀqueꢀseꢀpusieraꢀde
moda.
Aꢀmisꢀovarios,ꢀporꢀguiarmeꢀenꢀesteꢀincreíbleꢀviaje.
Aꢀmisꢀsobrinas,ꢀqueꢀsonꢀmiꢀinspiraciónꢀparaꢀconcebir
unꢀnuevoꢀfuturoꢀparaꢀlaꢀsaludꢀdeꢀlasꢀmujeres.
Aꢀmisꢀlectoras...,ꢀaꢀquienesꢀofrezcoꢀcariñosamenteꢀeste
libroꢀalꢀservicioꢀdeꢀsusꢀovarios,ꢀsuꢀvidaꢀyꢀsu
prosperidad.

PRÓLOGO

ChristianeꢀNorthrup,
doctoraꢀenꢀmedicinaꢀyꢀmiembroꢀdelꢀColegio

EstadounidenseꢀdeꢀGinecólogosꢀyꢀObstetras,
autoraꢀde

Cuerpoꢀdeꢀmujer,ꢀsabiduríaꢀdeꢀmujerꢀy
Laꢀsabiduríaꢀdeꢀlaꢀmenopausia

Retrocedeꢀenꢀelꢀtiempoꢀhastaꢀcuandoꢀerasꢀunaꢀestudianteꢀdeꢀsecundaria.
Recuerdaꢀtuꢀprimerꢀperiodo.ꢀ¿Hablasteꢀdeꢀesteꢀacontecimientoꢀconꢀtus
compañerasꢀdeꢀcolegio?ꢀ¿Conꢀtuꢀfamilia?ꢀYꢀsiꢀteníasꢀsíntomas,ꢀcomoꢀreglas
abundantes,ꢀirregularesꢀoꢀdolorosas,ꢀ¿contabasꢀconꢀalgunaꢀpersonaꢀqueꢀtuviera
conocimientosꢀqueꢀteꢀinstruyeraꢀsobreꢀloꢀqueꢀteníasꢀqueꢀhacerꢀparaꢀentablarꢀuna
relaciónꢀsaludableꢀconꢀtuꢀcuerpo,ꢀconꢀtuꢀcicloꢀfemeninoꢀyꢀconꢀtuꢀsabiduríaꢀcíclica
lunar?ꢀ¿Teꢀdijoꢀalguienꢀalgunaꢀvezꢀqueꢀtusꢀciclos,ꢀtuꢀpielꢀyꢀtuꢀmotilidadꢀintestinal
eranꢀindicadoresꢀdeꢀtuꢀequilibrioꢀhormonal?ꢀ¿Teꢀexplicóꢀalguienꢀcómoꢀlograrꢀese
equilibrioꢀaꢀtravésꢀdeꢀmediosꢀnaturales?
¿Teꢀhanꢀrecetadoꢀalgunaꢀvezꢀlaꢀpíldoraꢀanticonceptivaꢀparaꢀ«regular»ꢀtusꢀciclos?
Hayꢀmillonesꢀdeꢀmujeresꢀenꢀtodoꢀelꢀmundoꢀqueꢀingierenꢀmontañasꢀde
medicamentosꢀyꢀseꢀsometenꢀaꢀtratamientosꢀhormonalesꢀdiseñadosꢀpara
enmascararꢀlosꢀsíntomasꢀdelꢀdesequilibrioꢀhormonal,ꢀqueꢀlesꢀhanꢀproducido
problemasꢀconꢀsuꢀcicloꢀmenstrual,ꢀsuꢀfertilidadꢀyꢀsuꢀlibido.ꢀElꢀmásꢀcomúnꢀde
estosꢀtratamientosꢀesꢀlaꢀpíldoraꢀanticonceptiva,ꢀqueꢀocasionaꢀmásꢀdeꢀcincuenta
consecuenciasꢀmetabólicasꢀdiferentesꢀqueꢀalteranꢀmásꢀsiꢀcabeꢀelꢀcicloꢀhormonal
femeninoꢀ(porꢀejemplo,ꢀlaꢀpíldoraꢀincrementaꢀlaꢀnecesidadꢀdeꢀácidoꢀfólicoꢀyꢀde

vitaminaꢀB12,ꢀprecisamenteꢀdosꢀdeꢀlasꢀvitaminasꢀqueꢀmenosꢀabundanꢀenꢀmuchas
mujeres).
Recetarꢀlaꢀpíldoraꢀyꢀotrosꢀmedicamentosꢀaꢀlasꢀmujeresꢀparaꢀregularꢀsusꢀciclos
menstruales,ꢀmejorarꢀsuꢀfertilidadꢀoꢀimpulsarꢀsuꢀdeseoꢀsexualꢀesꢀcomoꢀpegarꢀun
parcheꢀenꢀelꢀsalpicaderoꢀdelꢀcocheꢀparaꢀnoꢀverꢀlaꢀluzꢀdeꢀindicadorꢀdeꢀavería,ꢀen
vezꢀdeꢀabrirꢀelꢀcapóꢀyꢀbuscarꢀlaꢀcausa.
Comoꢀobstetraꢀyꢀginecólogaꢀconꢀcertificaciónꢀdeꢀlaꢀjunta,*ꢀheꢀtenidoꢀque
soportarꢀmuchosꢀañosꢀdeꢀadoctrinamientoꢀyꢀbuscarꢀmejoresꢀyꢀmásꢀsofisticados
parchesꢀ(enꢀformaꢀdeꢀmedicamentos)ꢀqueꢀtaparanꢀlosꢀindicadoresꢀdeꢀalarmaꢀde
lasꢀmujeresꢀconꢀdesequilibriosꢀhormonales.ꢀPeroꢀsiempreꢀsupeꢀqueꢀteníaꢀque
existirꢀunaꢀfórmulaꢀmejor.ꢀPorꢀesoꢀescribíꢀCuerpoꢀdeꢀmujer,ꢀsabiduríaꢀdeꢀmujer,
unꢀlibroꢀqueꢀeraꢀbastanteꢀradicalꢀparaꢀsuꢀépoca.ꢀAfortunadamenteꢀparaꢀmí,ꢀhabía
muchasꢀpersonasꢀqueꢀteníanꢀlaꢀintuiciónꢀdeꢀqueꢀlosꢀmedicamentosꢀyꢀlaꢀcirugíaꢀno
eranꢀlaꢀúnicaꢀrespuesta.ꢀPocoꢀpodíaꢀimaginarmeꢀqueꢀestabaꢀabriendoꢀunꢀsendero
que,ꢀahora,ꢀAlisaꢀVittiꢀyꢀotrasꢀautorasꢀestánꢀconvirtiendoꢀenꢀunaꢀsuperautopista
deꢀsabiduríaꢀfemenina.ꢀDeꢀhecho,ꢀAlisaꢀperteneceꢀaꢀunaꢀnuevaꢀgeneraciónꢀde
líderesꢀdeꢀpensamientoꢀenꢀelꢀámbitoꢀdeꢀlaꢀsaludꢀfemenina,ꢀesꢀunaꢀpioneraꢀen
ayudarꢀrealmenteꢀaꢀlasꢀmujeresꢀaꢀentenderꢀcuálꢀesꢀlaꢀmejorꢀformaꢀdeꢀcuidarseꢀy
deꢀsanarꢀsuꢀcuerpo,ꢀyꢀestoꢀincluyeꢀmenstruacionesꢀsinꢀdolor,ꢀoptimizarꢀsu
fertilidadꢀyꢀgozarꢀdeꢀunꢀdeseoꢀsexualꢀsaludable.

Suꢀprotocoloꢀesꢀunꢀplanꢀdeꢀeficaciaꢀmásꢀqueꢀprobadaꢀqueꢀproporcionaꢀresultados
tangiblesꢀaꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀintentanꢀresolverꢀsusꢀproblemasꢀhormonales.ꢀTe
encantaráꢀleerꢀlasꢀexperienciasꢀdeꢀaquellasꢀqueꢀhanꢀpuestoꢀenꢀprácticaꢀsuꢀsistema
yꢀhanꢀpodidoꢀregularꢀsusꢀmenstruaciones,ꢀquedarseꢀembarazadas,ꢀrecuperarꢀsu
deseoꢀsexualꢀyꢀrecobrarꢀsuꢀbuenꢀestadoꢀdeꢀánimoꢀyꢀsuꢀenergía,ꢀtodoꢀelloꢀsin
medicamentosꢀoꢀcirugía.ꢀCódigoMujerꢀnoꢀsoloꢀtieneꢀunꢀformatoꢀbrillante,ꢀsino
unaꢀbaseꢀcientífica,ꢀaunqueꢀsinꢀlaꢀjergaꢀtécnica,ꢀparaꢀqueꢀseaꢀaptoꢀparaꢀtodosꢀlos
públicosꢀyꢀcualquieraꢀpuedaꢀcomprenderꢀsusꢀprincipiosꢀyꢀaplicarlos.ꢀLaꢀmetaꢀde
Alisaꢀesꢀayudarteꢀaꢀentenderꢀtuꢀexclusivaꢀbiologíaꢀfemenina,ꢀdeꢀmaneraꢀque
equilibrarꢀtusꢀhormonasꢀseꢀconviertaꢀenꢀalgoꢀnaturalꢀparaꢀti.
ParaꢀentenderꢀlaꢀimportanciaꢀdelꢀtrabajoꢀqueꢀhaꢀrealizadoꢀAlisaꢀsobreꢀla
regulaciónꢀhormonal,ꢀaparteꢀdeꢀsuꢀprofesionalidadꢀcomoꢀcoachꢀenꢀsalud
holística,ꢀtambiénꢀhasꢀdeꢀconocerꢀalgoꢀdeꢀloꢀqueꢀyoꢀllamoꢀsusꢀ«cualidadesꢀdel
alma».ꢀTeꢀinvitoꢀaꢀqueꢀteꢀimaginesꢀaꢀunaꢀAlisaꢀVittiꢀdeꢀsextoꢀcurso,ꢀqueꢀestaba
tanꢀobsesionadaꢀconꢀsusꢀcambiosꢀhormonalesꢀqueꢀcreóꢀunꢀclubꢀdelꢀCICLOꢀenꢀel

instituto.ꢀSíꢀseñor,ꢀunꢀclubꢀparaꢀqueꢀellaꢀyꢀsusꢀcompañerasꢀestuvieranꢀunidasꢀen
losꢀtemasꢀrelacionadosꢀconꢀsuꢀcicloꢀmenstrual,ꢀqueꢀesꢀunoꢀdeꢀlosꢀúltimosꢀy
persistentesꢀtabúesꢀdeꢀnuestraꢀsociedadꢀoccidental.ꢀEsoꢀrequiereꢀtenerꢀovarios.ꢀY
porꢀsupuesto,ꢀlosꢀdeꢀAlisaꢀeranꢀbastanteꢀgrandesꢀyꢀfuertes,ꢀtantoꢀque
posteriormenteꢀleꢀdiagnosticaronꢀsíndromeꢀdeꢀovarioꢀpoliquísticoꢀ(SOP),
enfermedadꢀqueꢀseꢀcaracterizaꢀporꢀlaꢀausenciaꢀdeꢀperiodos,ꢀunꢀaumentoꢀdeꢀpeso
persistente,ꢀbelloꢀfacialꢀindeseadoꢀeꢀinfertilidad.ꢀSeꢀtrataꢀdeꢀunaꢀdolenciaꢀparaꢀla
cualꢀlaꢀmedicinaꢀnoꢀofreceꢀmuchaꢀesperanza,ꢀsalvoꢀelꢀusoꢀdeꢀlaꢀpíldora,
reguladoresꢀdelꢀazúcarꢀenꢀsangre,ꢀfármacosꢀparaꢀpropiciarꢀlaꢀovulaciónꢀy,ꢀcomo
últimoꢀrecurso,ꢀlaꢀcirugía.
PeroꢀAlisa,ꢀfaroꢀaudazꢀyꢀbrillante,ꢀdecidióꢀqueꢀNOꢀibaꢀaꢀsucumbirꢀaꢀlaꢀsolución
sencillaꢀdeꢀponerꢀunꢀ«parche»ꢀsobreꢀelꢀindicadorꢀparpadeanteꢀdeꢀsusꢀovariosꢀy
delꢀrestoꢀdeꢀsuꢀsistemaꢀendocrino.ꢀEllaꢀno.ꢀDecidióꢀqueꢀdesafiaríaꢀlaꢀprognosis
queꢀleꢀhabíanꢀhecho,ꢀqueꢀfue:ꢀelꢀSOPꢀesꢀincurable,ꢀnoꢀpodrásꢀtenerꢀhijosꢀyꢀestarás
obesaꢀelꢀrestoꢀdeꢀtuꢀvida.ꢀ(NOTA:ꢀNoꢀtodasꢀlasꢀmujeresꢀconꢀSOPꢀsonꢀobesas,
peroꢀsíꢀlaꢀmayoría).ꢀAsíꢀqueꢀenꢀvezꢀdeꢀseguirꢀlaꢀvíaꢀmédicaꢀtradicional,ꢀcomo
hubiera hecho cualquier fan de la ciencia como ella, sus ovarios la llevaron por
ub e aꢀ ec oꢀcua qu e ꢀ a ꢀdeꢀ aꢀc e c aꢀco oꢀe a,ꢀsusꢀova osꢀ aꢀ eva o ꢀpo
otroꢀcamino,ꢀaꢀlaꢀbúsquedaꢀdeꢀlaꢀverdaderaꢀcausaꢀdeꢀsuꢀproblema.ꢀEstoꢀsupusoꢀun
viajeꢀqueꢀlaꢀcondujoꢀaꢀunaꢀinvestigaciónꢀintensivaꢀsobreꢀlasꢀpropiedades
curativasꢀdeꢀlosꢀalimentosꢀyꢀcómoꢀseꢀpuedenꢀaplicarꢀaꢀlosꢀdistintosꢀórganosꢀdel
sistemaꢀendocrinoꢀparaꢀdevolverlesꢀelꢀequilibrio.ꢀAlisaꢀqueríaꢀencontrar
solucionesꢀreales,ꢀnoꢀparchesꢀbonitosꢀparaꢀlasꢀlucesꢀdeꢀlosꢀindicadoresꢀdel
salpicadero.
¡Yꢀloꢀconsiguióꢀconꢀcreces!ꢀNoꢀsoloꢀlogróꢀrevertirꢀsuꢀpropiaꢀenfermedad,ꢀsino
que,ꢀaꢀtravésꢀdeꢀsuꢀcentroꢀenꢀNuevaꢀYorkꢀyꢀdeꢀsuꢀsitioꢀweb,ꢀtambiénꢀhaꢀayudado
aꢀmujeresꢀdeꢀtodoꢀelꢀmundoꢀaꢀponerꢀfinꢀaꢀsuꢀsufrimientoꢀconꢀsusꢀproblemas
menstruales,ꢀinfertilidadꢀyꢀfaltaꢀdeꢀlibido.ꢀJuntasꢀhanꢀaprendidoꢀaꢀtrabajarꢀconꢀsu
cuerpo,ꢀcrearꢀarmoníaꢀyꢀreclamarꢀsuꢀmaravillosaꢀsabiduríaꢀcíclica,ꢀasíꢀcomoꢀsu
libidoꢀyꢀsuꢀfertilidad.ꢀTodoꢀsinꢀfármacosꢀcarosꢀyꢀsinꢀpasarꢀporꢀelꢀquirófano.
TienesꢀenꢀtusꢀmanosꢀelꢀvaliosoꢀfrutoꢀdelꢀarduoꢀtrabajoꢀqueꢀhaꢀhechoꢀAlisaꢀpara
descubrirꢀsuꢀsabiduríaꢀyꢀpoderꢀtransmitírtela.ꢀTeꢀofreceꢀunaꢀsoluciónꢀsumamente
clara,ꢀprácticaꢀyꢀfácilꢀdeꢀusarꢀparaꢀlosꢀtrastornosꢀginecológicosꢀmásꢀcomunesꢀy
persistentesꢀaꢀlosꢀqueꢀinfinidadꢀdeꢀmujeresꢀseꢀenfrentanꢀhoyꢀenꢀdía.ꢀAquíꢀestán
lasꢀsolucionesꢀqueꢀtuꢀsabiduríaꢀinteriorꢀhaꢀestadoꢀbuscandoꢀtodoꢀesteꢀtiempo.ꢀTú
tambiénꢀpuedesꢀseguirꢀlasꢀdirectricesꢀdeꢀAlisaꢀparaꢀencontrarꢀtuꢀpropioꢀfluir
fértil,ꢀcreativoꢀyꢀpersonalizado,ꢀtantoꢀenꢀtuꢀcuerpoꢀcomoꢀenꢀtuꢀvida.

Creoꢀqueꢀtodaꢀmujerꢀdeberíaꢀaprenderꢀaꢀserꢀproactivaꢀrespectoꢀaꢀsuꢀequilibrio
hormonalꢀyꢀutilizarꢀlaꢀalimentaciónꢀcomoꢀmedicinaꢀparaꢀflorecerꢀfísicamenteꢀy
enꢀsuꢀrealidadꢀcotidiana.ꢀHeꢀsidoꢀtestigoꢀdelꢀcrecimientoꢀdeꢀAlisaꢀyꢀdeꢀsuꢀFLO
LivingꢀCenterꢀconꢀelꢀpasoꢀdeꢀlosꢀaños,ꢀporꢀesoꢀséꢀqueꢀteꢀdejoꢀenꢀexcelentesꢀy
experimentadasꢀmanos.

*ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀCertificaciónꢀadicionalꢀalꢀtítuloꢀparaꢀdemostrarꢀqueꢀelꢀprofesional
estáꢀalꢀdíaꢀdeꢀsuꢀespecialidad,ꢀloꢀcualꢀdemuestraꢀmedianteꢀunꢀprocesoꢀdeꢀpruebas
escritasꢀyꢀprácticas.

INTRODUCCIÓN

Hayꢀunaꢀepidemiaꢀsilenciosaꢀentreꢀlasꢀmujeresꢀdeꢀtodoꢀelꢀmundo:ꢀseꢀestá
destruyendoꢀnuestroꢀequilibrioꢀhormonal.ꢀUnosꢀveinteꢀmillonesꢀdeꢀmujeres
padecenꢀelꢀsíndromeꢀdeꢀovarioꢀpoliquísticoꢀ(SOP),ꢀmiomas,ꢀendometriosis,
menstruacionesꢀdolorosas,ꢀabundantesꢀeꢀirregulares,ꢀyꢀproblemasꢀdeꢀtiroidesꢀy
suprarrenales.ꢀPorꢀvezꢀprimeraꢀdesdeꢀsuꢀcreación,ꢀlaꢀpíldoraꢀseꢀestáꢀusandoꢀpara
tratarꢀaꢀjóvenesꢀdeꢀmenosꢀdeꢀdiecisieteꢀañosꢀqueꢀtienenꢀproblemasꢀendocrinos.
Deꢀhecho,ꢀelꢀmensajeꢀprincipalꢀdeꢀesteꢀlibroꢀesꢀqueꢀlasꢀadolescentesꢀnoꢀsoloꢀestán
padeciendoꢀtrastornosꢀsimilaresꢀaꢀlosꢀdeꢀsusꢀmadresꢀyꢀhermanasꢀaꢀunaꢀedadꢀmás
tempranaꢀyꢀconꢀmayorꢀintensidad,ꢀsinoꢀqueꢀestánꢀapareciendoꢀnuevosꢀtrastornos
desconocidosꢀparaꢀlasꢀgeneracionesꢀdeꢀmujeresꢀmásꢀmayores.ꢀLaꢀterapia
hormonalꢀsustitutivaꢀ(THS)ꢀestáꢀmásꢀenꢀaugeꢀqueꢀnunca.ꢀUnaꢀdeꢀcadaꢀdiez
parejasꢀnoꢀpuedeꢀtenerꢀhijosꢀyꢀlasꢀhisterectomíasꢀsiguenꢀsiendoꢀlaꢀoperaciónꢀmás
comúnꢀaꢀlaꢀqueꢀnosꢀsometenꢀaꢀlasꢀmujeres.
Losꢀserviciosꢀsanitariosꢀactualesꢀnoꢀdanꢀabastoꢀparaꢀsatisfacerꢀnuestras
necesidades;ꢀsinꢀembargo,ꢀnecesitamosꢀurgentementeꢀrestaurarꢀnuestro
equilibrio,ꢀconservarꢀnuestraꢀfertilidadꢀyꢀmantenerꢀunosꢀpatronesꢀhormonales
juvenilesꢀenꢀnuestroꢀcuerpo.
Lasꢀhormonasꢀinfluyenꢀenꢀtodo.ꢀ¿Hasꢀtenidoꢀalgunaꢀvezꢀproblemasꢀdeꢀacné,ꢀpelo
graso,ꢀcaspa,ꢀpielꢀseca,ꢀmenstruacionesꢀdolorosas,ꢀirritabilidad,ꢀagotamiento,
estreñimiento,ꢀciclosꢀirregulares,ꢀsangradoꢀabundante,ꢀcoágulos,ꢀcaídaꢀdel
cabello,ꢀaumentoꢀdeꢀpeso,ꢀansiedad,ꢀinsomnio,ꢀinfertilidad,ꢀfaltaꢀdeꢀlibido,
antojosꢀdeꢀalimentosꢀextrañosꢀoꢀlaꢀimpresiónꢀdeꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀeraꢀirracional?ꢀNo
loꢀes,ꢀsonꢀtusꢀhormonas.ꢀNoꢀobstante,ꢀlasꢀmujeresꢀsiguenꢀdesconcertadasꢀanteꢀel
despliegueꢀalꢀazarꢀdeꢀsíntomas,ꢀaparentementeꢀinconexos,ꢀsinꢀqueꢀjamásꢀseꢀles
llegueꢀaꢀpasarꢀporꢀlaꢀcabezaꢀqueꢀenꢀrealidadꢀestánꢀinterconectadosꢀyꢀqueꢀsonꢀde
origenꢀhormonal.ꢀCuandoꢀpronunciamosꢀlaꢀpalabraꢀhormonas,ꢀnormalmente
sueleꢀprovocarꢀojosꢀenꢀblancoꢀyꢀcomentariosꢀdeꢀqueꢀesoꢀsoloꢀafectaꢀaꢀlasꢀmujeres
deꢀcincuentaꢀenꢀadelante.ꢀLoꢀciertoꢀesꢀqueꢀlasꢀhormonasꢀinfluyenꢀenꢀtuꢀútero
duranteꢀtuꢀinfanciaꢀyꢀtuꢀadolescencia,ꢀyꢀloꢀmásꢀimportante,ꢀtambiénꢀenꢀeste
mismoꢀmomentoꢀenꢀqueꢀestásꢀleyendoꢀesto.ꢀ¿Sabesꢀcómoꢀactúanꢀtusꢀhormonas,
cómoꢀpuedeꢀqueꢀestésꢀinterfiriendoꢀenꢀtusꢀintentosꢀdeꢀconservarꢀtuꢀequilibrioꢀy

mantenerteꢀlibreꢀdeꢀsíntomas,ꢀyꢀsiꢀestásꢀafrontandoꢀunꢀdesequilibrio,ꢀporꢀdónde
hasꢀdeꢀempezarꢀaꢀrestaurarꢀtuꢀcuerpoꢀyꢀtuꢀvida?ꢀTuꢀsaludꢀdependeꢀdeꢀello.
Muchasꢀtenemosꢀlaꢀoportunidadꢀdeꢀtenerloꢀtodoꢀyꢀhacerloꢀtodo,ꢀperoꢀel
inconvenienteꢀesꢀqueꢀmientrasꢀhacemosꢀmalabarismosꢀintentandoꢀcombinar
nuestraꢀcarrera,ꢀelꢀamor,ꢀlosꢀviajesꢀyꢀlaꢀfamilia,ꢀnoꢀleꢀaportamosꢀaꢀnuestroꢀcuerpo
elꢀsustentoꢀqueꢀnecesitaꢀparaꢀsatisfacerꢀestasꢀexigencias.ꢀLasꢀdietasꢀyꢀlosꢀestilos
deꢀvidaꢀactualesꢀafectanꢀaꢀlasꢀmujeresꢀconꢀproblemasꢀenꢀsuꢀsistemaꢀreproductor.
Estosꢀtemasꢀnosꢀafectanꢀenꢀlaꢀadolescencia,ꢀenꢀlosꢀañosꢀfértilesꢀyꢀenꢀla
menopausia.
Creoꢀqueꢀcuandoꢀnuestroꢀcuerpoꢀnoꢀfuncionaꢀcorrectamente,ꢀperdemosꢀla
sincroníaꢀconꢀnuestraꢀvida,ꢀnosꢀalejamosꢀdeꢀlaꢀzonaꢀdeꢀlaꢀposibilidadꢀyꢀdeꢀnuestro
propósitoꢀenꢀlaꢀvida.ꢀYꢀcuandoꢀnoꢀestamosꢀsanasꢀyꢀfelices,ꢀperdemosꢀelꢀrumbo.
Somosꢀdemasiadasꢀlasꢀqueꢀbuscamosꢀrespuestasꢀaꢀnuestrosꢀproblemasꢀdeꢀsaludꢀy
deꢀpoderꢀpersonalꢀenꢀlosꢀlugaresꢀequivocados,ꢀconꢀlosꢀmaestrosꢀequivocados,ꢀyꢀel
resultadoꢀesꢀqueꢀsufrimosꢀinnecesariamente.ꢀHemosꢀdeꢀconocerꢀel
funcionamientoꢀdeꢀnuestroꢀsistemaꢀendocrinoꢀyꢀsintonizarꢀnuestraꢀfeminidadꢀcon
nuestrasꢀhormonas.ꢀEstoꢀnosꢀayudaráꢀaꢀprevenirꢀtrastornosꢀginecológicos
crónicosꢀyꢀnosꢀguiaráꢀhaciaꢀlaꢀformaꢀdeꢀvidaꢀmásꢀplenaꢀposible.
Entonces,ꢀ¿cuálꢀesꢀlaꢀsolución?ꢀEnꢀesteꢀlibro,ꢀexplicaréꢀloꢀfácil,ꢀlógicoꢀy
agradableꢀqueꢀesꢀdejarꢀdeꢀinterferirꢀenꢀelꢀequilibrioꢀhormonal,ꢀloꢀcualꢀeliminaꢀlos
frustrantesꢀsíntomas,ꢀyꢀdespués,ꢀcómoꢀcuidarꢀproactivamenteꢀdeꢀeseꢀequilibrioꢀy
mantenerloꢀconꢀmiꢀ«sistemaꢀdeꢀcincoꢀpasos».ꢀTeꢀenseñaréꢀaꢀrestablecerloꢀyꢀa
reiniciarꢀelꢀpuntoꢀdeꢀpartidaꢀparaꢀqueꢀdisfrutesꢀdeꢀunaꢀsaludꢀóptimaꢀyꢀseasꢀfeliz
muchosꢀaños.ꢀMiꢀprotocolo,ꢀelꢀmétodoꢀCódigoMujer,*ꢀactúaꢀenꢀtrastornos
hormonalesꢀcruzadosꢀdeꢀdosꢀformasꢀprincipales:ꢀ1)ꢀabordaꢀlasꢀcausas
subyacentesꢀdeꢀlosꢀdesequilibriosꢀhormonalesꢀyꢀ2)ꢀseꢀcentraꢀenꢀelꢀconsumoꢀde
alimentosꢀmedicinalesꢀyꢀcambiosꢀenꢀelꢀestiloꢀdeꢀvida,ꢀaꢀfinꢀdeꢀdevolverle
paulatinamenteꢀalꢀsistemaꢀendocrinoꢀsuꢀfuncionamientoꢀóptimo.ꢀAsíꢀpodrás
regularꢀtuꢀcicloꢀfemenino,ꢀquedarteꢀembarazadaꢀsinꢀproblemasꢀyꢀreavivarꢀtu
deseoꢀsexual.
¿Sabesꢀcuandoꢀsientesꢀqueꢀtodoꢀencaja,ꢀteꢀencuentrasꢀdeꢀmaravillaꢀyꢀlas
oportunidadesꢀlleganꢀsinꢀqueꢀlasꢀbusques?ꢀGraciasꢀaꢀmiꢀcuraciónꢀdelꢀSOPꢀ(más
informaciónꢀmásꢀadelante)ꢀyꢀaꢀtrabajarꢀconꢀmilesꢀdeꢀmujeresꢀenꢀmiꢀcentroꢀde
ManhattanꢀFLOꢀLivingꢀCenterꢀ(‘centroꢀparaꢀvivirꢀenꢀelꢀFLO’)ꢀheꢀdescubiertoꢀque
existeꢀunaꢀfórmulaꢀparaꢀencontrarꢀtuꢀFLO**ꢀyꢀconservarꢀtuꢀsaludꢀhormonalꢀen
plenaꢀforma.ꢀConcretamente,ꢀmeꢀrefieroꢀaꢀmiꢀprotocoloꢀdeꢀcincoꢀpasosꢀque
describoꢀenꢀlosꢀsiguientesꢀcapítulos,ꢀdondeꢀlosꢀalimentosꢀseꢀutilizanꢀconꢀfines
terapéuticosꢀyꢀseꢀfomentaꢀelꢀcambioꢀenꢀnuestrosꢀhábitosꢀdeꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀpara
mejorarꢀnuestraꢀsalud.

Enꢀesteꢀlibro,ꢀteꢀenseñoꢀaꢀincorporarꢀalimentosꢀmedicinalesꢀespecíficosꢀpara
reforzarꢀlaꢀsaludꢀyꢀelꢀequilibrioꢀdeꢀlosꢀórganosꢀdeꢀproducciónꢀhormonal;ꢀteꢀayudo
aꢀqueꢀabracesꢀtuꢀexquisitaꢀfeminidad,ꢀtuꢀenergíaꢀyꢀelꢀpropósitoꢀdeꢀtuꢀvida,ꢀyꢀte
animoꢀaꢀqueꢀconectesꢀconꢀunaꢀcomunidadꢀafínꢀenꢀfloliving.com.ꢀMiꢀintenciónꢀes
dirigirmeꢀaꢀtodasꢀlasꢀmujeresꢀenꢀtodasꢀlasꢀetapasꢀdeꢀsuꢀsistemaꢀreproductorꢀ–las
queꢀestánꢀenꢀlosꢀveinte,ꢀenꢀlosꢀtreintaꢀyꢀenꢀlosꢀcuarenta–ꢀpuesꢀcuantoꢀantes
empecemosꢀtantoꢀmejor.
ElꢀSOP,ꢀelꢀsíndromeꢀpremenstrual,ꢀlosꢀmiomas,ꢀlosꢀquistesꢀováricos,ꢀla
depresión,ꢀlosꢀtrastornosꢀdeꢀlaꢀglándulaꢀtiroides,ꢀlaꢀfatigaꢀsuprarrenal,ꢀel
síndromeꢀdeꢀcolonꢀirritableꢀ(SCI),ꢀlaꢀamenorrea,ꢀlaꢀdismenorrea,ꢀlaꢀinfertilidad
idiopática,ꢀlaꢀfaltaꢀdeꢀlibido,ꢀelꢀacné/rosácea/eccema,ꢀlosꢀproblemasꢀdeꢀpeso,ꢀel
virusꢀdelꢀpapilomaꢀhumanoꢀ(VPH)...,ꢀhayꢀmuchosꢀtérminosꢀmédicosꢀque
describenꢀmuchasꢀdolenciasꢀgravesꢀyꢀpeligrosas.ꢀ¿Cómoꢀpuedeꢀunꢀprotocolo
prevenirꢀyꢀtratarꢀtantasꢀ«patologíasꢀdesahuciadas»?ꢀEnꢀCódigoMujer,ꢀdesglosaré
laꢀrespuestaꢀdeꢀunaꢀmaneraꢀtanꢀsencillaꢀqueꢀhablarꢀdeꢀtuꢀcódigoꢀyꢀpensarꢀenꢀélꢀte
pareceráꢀloꢀmásꢀnormal.ꢀAꢀmedidaꢀqueꢀvayasꢀleyendo,ꢀaprenderásꢀloꢀque
descubríꢀyoꢀenꢀmisꢀprimerosꢀañosꢀdeꢀpráctica:ꢀqueꢀlasꢀhormonasꢀbuscanꢀel
equilibrioꢀyꢀqueꢀcuandoꢀalterasꢀelꢀsistemaꢀendocrinoꢀqueꢀlasꢀdirige,ꢀprimero
presentarásꢀunꢀsíntoma,ꢀluegoꢀotro,ꢀyꢀotro,ꢀhastaꢀqueꢀpadezcasꢀunꢀtrastorno.ꢀLos
trastornosꢀqueꢀsufrimosꢀlasꢀmujeresꢀpuedenꢀvariarꢀdeꢀunaꢀaꢀotra,ꢀsegúnꢀnuestra
predisposiciónꢀgenéticaꢀyꢀlosꢀfactoresꢀderivadosꢀdeꢀnuestroꢀestiloꢀdeꢀvida,ꢀpero
concentrarnosꢀenꢀlosꢀsíntomasꢀoꢀenꢀlosꢀtrastornosꢀnoꢀesꢀtanꢀimportanteꢀcomo
hacerloꢀenꢀlasꢀcausasꢀsubyacentes.ꢀSiꢀvamosꢀaꢀlaꢀraízꢀdeꢀlaꢀalteraciónꢀendocrinaꢀy
laꢀtratamosꢀadecuadamente,ꢀpodemosꢀactivarꢀelꢀsistemaꢀendocrinoꢀparaꢀqueꢀse
pongaꢀenꢀmodoꢀcuraciónꢀyꢀempieceꢀaꢀfuncionarꢀcomoꢀhaꢀdeꢀhacerlo.ꢀEstoꢀse
debeꢀaꢀqueꢀexisteꢀunꢀordenꢀyꢀunaꢀlógicaꢀenꢀelꢀfuncionamientoꢀdelꢀsistema
endocrino.ꢀCuandoꢀconozcasꢀunꢀpocoꢀmejorꢀcómoꢀactúanꢀtusꢀhormonas,ꢀloꢀcual
prontoꢀdejaráꢀdeꢀserꢀunꢀmisterioꢀparaꢀti,ꢀsabrásꢀquéꢀpautasꢀseguirꢀparaꢀqueꢀtu
sistemaꢀendocrinoꢀfuncioneꢀmuchoꢀmejorꢀqueꢀahora.
CódigoMujerꢀtambiénꢀseráꢀlaꢀpiedraꢀangularꢀparaꢀlosꢀginecólogos,ꢀendocrinosꢀy
especialistasꢀenꢀfertilizaciónꢀinꢀvitroꢀqueꢀdeseenꢀ«prescribir»ꢀelꢀmétodo
CódigoMujerꢀaꢀsusꢀpacientesꢀcomoꢀsoluciónꢀcomplementariaꢀeꢀintegrativa.ꢀPara

subirꢀelꢀnivelꢀdeꢀlaꢀatenciónꢀginecológicaꢀestándar,ꢀpacienteꢀyꢀginecólogo/a
debenꢀentablarꢀunaꢀrelaciónꢀdeꢀcolaboraciónꢀsiempreꢀqueꢀseaꢀposible.ꢀCreoꢀque
laꢀmedicinaꢀdelꢀfuturoꢀseráꢀunaꢀfórmulaꢀhíbrida,ꢀenꢀlaꢀqueꢀlasꢀpersonasꢀse
responsabilicenꢀdeꢀsuꢀsalud,ꢀenꢀlugarꢀdeꢀconfiarꢀexclusivamenteꢀenꢀlosꢀmédicos
paraꢀqueꢀlasꢀcurenꢀcuandoꢀenferman.ꢀEnꢀesteꢀnuevoꢀparadigmaꢀhíbrido,
intentaránꢀentenderꢀmejorꢀelꢀfuncionamientoꢀdeꢀsuꢀcuerpoꢀyꢀloꢀqueꢀhanꢀdeꢀhacer
paraꢀcuidarseꢀtodosꢀlosꢀdías.ꢀCuandoꢀaparezcanꢀproblemasꢀmédicos,ꢀpodrán
recurrirꢀaꢀunꢀequipoꢀdeꢀmaravillososꢀprofesionalesꢀdeꢀdistintasꢀespecialidades
paraꢀqueꢀlasꢀayuden.ꢀLosꢀpacientesꢀsabránꢀaꢀdóndeꢀtienenꢀqueꢀirꢀparaꢀobtenerꢀla
informaciónꢀcorrectaꢀyꢀnoꢀesperaránꢀqueꢀunꢀsoloꢀprofesionalꢀlesꢀdéꢀtodasꢀlas
respuestas,ꢀyꢀloꢀmásꢀimportante,ꢀsabránꢀescucharꢀaꢀsuꢀcuerpoꢀparaꢀqueꢀlosꢀguíe
haciaꢀlasꢀsolucionesꢀqueꢀnecesitan.

Estoyꢀconvencidaꢀdeꢀqueꢀestaꢀnuevaꢀrelaciónꢀentreꢀginecólogos,ꢀpacientesꢀyꢀFLO
Livingꢀpuedeꢀcambiarꢀelꢀparadigmaꢀdeꢀlaꢀsaludꢀfemenina.ꢀLaꢀmayoríaꢀdeꢀlas
mujeresꢀsabenꢀmuyꢀpocoꢀsobreꢀsuꢀbioquímicaꢀhormonal,ꢀyꢀlaꢀconsecuenciaꢀes
queꢀtomamosꢀdecisionesꢀsobreꢀnuestraꢀmenstruación,ꢀfertilidadꢀyꢀlibidoꢀque
tienenꢀrepercusionesꢀnegativasꢀaꢀlargoꢀplazo.ꢀInclusoꢀentreꢀlasꢀmujeresꢀmás
inteligentesꢀqueꢀconozco,ꢀlaꢀclaseꢀdeꢀeducaciónꢀsexualꢀfueꢀlaꢀprimeraꢀyꢀlaꢀúltima
vezꢀqueꢀaprendieronꢀalgoꢀformalmenteꢀsobreꢀsuꢀcuerpo,ꢀsuꢀmenstruaciónꢀyꢀsus
hormonas;ꢀelꢀrestoꢀloꢀhanꢀaprendidoꢀdeꢀrevistasꢀyꢀamigas.
Visualizoꢀelꢀnuevoꢀparadigmaꢀcomoꢀunaꢀpirámideꢀqueꢀsostieneꢀaꢀcadaꢀmujerꢀque
seꢀsientaꢀenꢀsuꢀcimaꢀparaꢀbeneficiarseꢀdeꢀtodoꢀeseꢀapoyo,ꢀaꢀlaꢀvezꢀqueꢀparticipa
activamenteꢀparaꢀconservarꢀsuꢀsalud.ꢀAcudeꢀaꢀlaꢀconsultaꢀdeꢀsuꢀmédico
regularmenteꢀparaꢀqueꢀleꢀhagaꢀpruebas,ꢀanálisisꢀdeꢀsangreꢀyꢀrevisiones.ꢀElꢀoꢀla
profesionalꢀqueꢀlaꢀvisitaꢀtieneꢀunaꢀmenteꢀabiertaꢀrespectoꢀaꢀtodosꢀsus
experimentosꢀconꢀlaꢀalimentaciónꢀyꢀlosꢀsuplementosꢀqueꢀtomaꢀparaꢀlograrꢀmayor
bienestar,ꢀyꢀlaꢀanimaꢀaꢀhacerlo.ꢀSeꢀestáꢀdesprendiendoꢀdeꢀsuꢀactitudꢀpasiva
respectoꢀaꢀsuꢀcuerpo,ꢀgraciasꢀaꢀtodosꢀlosꢀsuplementosꢀnutricionalesꢀyꢀal
asesoramientoꢀdeꢀsaludꢀholísticaꢀqueꢀestáꢀrecibiendoꢀdeꢀFLOꢀLivingꢀtodosꢀlos
días,ꢀentreꢀsusꢀvisitasꢀmédicas.ꢀEstáꢀalꢀtantoꢀdeꢀsusꢀsíntomas,ꢀdeꢀsuꢀalimentación,
deꢀcuidarseꢀyꢀdeꢀsuꢀsalud.
Porꢀúltimo,ꢀlaꢀmisiónꢀdeꢀCódigoMujerꢀnoꢀseꢀciñeꢀaꢀqueꢀtuꢀsistemaꢀendocrino
funcioneꢀdeꢀmaravilla.ꢀDespuésꢀdeꢀtrabajarꢀduranteꢀdiezꢀañosꢀconꢀmujeresꢀque
padecenꢀdesequilibriosꢀhormonales,ꢀmeꢀheꢀdadoꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀperseguirꢀestar
sanaꢀporqueꢀsíꢀnoꢀesꢀsuficienteꢀincentivoꢀparaꢀnosotras,ꢀalꢀmenosꢀnoꢀaꢀlargo
plazo.ꢀCuandoꢀestásꢀsanaꢀyꢀteꢀencuentrasꢀbien,ꢀtienesꢀenergíaꢀparaꢀavanzarꢀenꢀla

direcciónꢀdeꢀtusꢀsueñosꢀyꢀcrearꢀlaꢀvidaꢀqueꢀdeseas.ꢀEstaꢀesꢀlaꢀrazónꢀporꢀlaꢀqueꢀme
apasionaꢀtantoꢀayudarꢀaꢀotrasꢀmujeres:ꢀcuandoꢀtuꢀsistemaꢀendocrinoꢀfunciona
comoꢀunꢀreloj,ꢀestásꢀmásꢀcontentaꢀcontigoꢀmismaꢀyꢀconꢀlaꢀvida.ꢀEsto,ꢀaꢀsuꢀvez,ꢀte
conduceꢀaꢀatraerꢀmejoresꢀoportunidades,ꢀdisfrutarꢀdeꢀmomentosꢀdeꢀexpresión
creativaꢀyꢀlograrꢀunaꢀconexiónꢀmásꢀprofundaꢀconꢀlosꢀdemás.ꢀEntonces,ꢀsentirás
tuꢀpoder,ꢀtuꢀenergíaꢀyꢀtuꢀpotencialꢀconꢀtodaꢀsuꢀfuerza.ꢀElꢀlibroꢀCódigoMujer
encarnaꢀlosꢀelementosꢀclaveꢀdelꢀmensajeꢀCódigoMujerꢀyꢀrevelaꢀunaꢀpotente
soluciónꢀparaꢀremediarꢀlaꢀepidemiaꢀsilenciosaꢀdeꢀdesequilibriosꢀhormonales.ꢀNos
ofreceꢀlaꢀpromesaꢀdeꢀunꢀmañanaꢀmásꢀsaludable,ꢀmásꢀvitalꢀyꢀmásꢀinspirador,ꢀenꢀel
queꢀpodamosꢀrelacionarnosꢀdeꢀotroꢀmodoꢀconꢀnuestroꢀcuerpoꢀyꢀconectarꢀconꢀla
mejorꢀversiónꢀdeꢀnuestraꢀvida.
Heꢀtenidoꢀelꢀprivilegioꢀdeꢀverꢀqueꢀmuchasꢀmujeresꢀhanꢀutilizadoꢀmiꢀmétodoꢀy
hanꢀreclamadoꢀsuꢀsalud.ꢀEnꢀlosꢀdieciochoꢀañosꢀqueꢀhanꢀtranscurridoꢀdesdeꢀque
fundéꢀFLOꢀLivingꢀCenter,ꢀheꢀtrabajadoꢀconꢀmujeresꢀdeꢀlosꢀcincoꢀcontinentes;ꢀun
médicoꢀmeꢀhaꢀllamadoꢀparaꢀpreguntarmeꢀquéꢀleꢀhabíaꢀhechoꢀaꢀsuꢀpaciente
porqueꢀleꢀhabíaꢀdesaparecidoꢀporꢀcompletoꢀelꢀquisteꢀováricoꢀqueꢀleꢀteníaꢀque
extirpar;ꢀheꢀvistoꢀmiomasꢀqueꢀhanꢀreducidoꢀsuꢀtamaño,ꢀendometriosis
manteniéndoseꢀaꢀraya,ꢀansiedadesꢀyꢀdepresionesꢀqueꢀhanꢀdesaparecido;ꢀheꢀsido
testigoꢀdeꢀcómoꢀmujeresꢀobesasꢀhanꢀperdidoꢀmontonesꢀdeꢀkilosꢀyꢀmuchasꢀseꢀhan
quedadoꢀembarazadasꢀdespuésꢀdeꢀqueꢀlesꢀfallaraꢀlaꢀfecundaciónꢀinꢀvitro;ꢀhe
ayudadoꢀaꢀotrasꢀtantasꢀaꢀhacerꢀlaꢀtransiciónꢀparaꢀqueꢀdejaranꢀdeꢀtomarꢀlaꢀpíldora
sinꢀqueꢀregresaranꢀsusꢀsíntomasꢀanteriores,ꢀyꢀheꢀcontribuidoꢀaꢀqueꢀunꢀmontónꢀde
mujeresꢀrecuperenꢀsuꢀenergíaꢀyꢀdescubranꢀsuꢀpasiónꢀyꢀsuꢀpropósitoꢀenꢀlaꢀvida.
Adoroꢀmiꢀtrabajoꢀyꢀaꢀlasꢀmujeresꢀaꢀlasꢀqueꢀheꢀpodidoꢀayudar,ꢀyꢀmeꢀsientoꢀmuy
honradaꢀyꢀmuyꢀentusiasmadaꢀdeꢀpoderꢀcompartirꢀcontigoꢀesteꢀproceso.ꢀEsteꢀes
miꢀviaje,ꢀperoꢀtambiénꢀelꢀtuyo,ꢀyꢀhaꢀllegadoꢀelꢀmomentoꢀdeꢀiniciarꢀunaꢀnueva
conversaciónꢀyꢀdeꢀunꢀnuevoꢀcomienzoꢀenꢀunꢀáreaꢀdeꢀlaꢀsaludꢀfemeninaꢀqueꢀha
sidoꢀsumamenteꢀdesvalorizada.

*ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀE.:ꢀEnꢀinglés,ꢀmarcaꢀregistradaꢀWomanCode,ꢀtalꢀcomoꢀapareceꢀen
portada.ꢀNoꢀobstante,ꢀaꢀfinꢀdeꢀqueꢀelꢀtérminoꢀyꢀelꢀtítuloꢀresultenꢀmásꢀclarosꢀy
atractivosꢀparaꢀlasꢀlectorasꢀdeꢀhablaꢀhispanaꢀhemosꢀoptadoꢀporꢀtraducirlosꢀal
castellano.
**ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀE.:ꢀElꢀprotocoloꢀFLOꢀesꢀunꢀmétodoꢀholísticoꢀparaꢀayudarꢀaꢀlas
mujeresꢀaꢀvivirꢀenꢀsincroníaꢀconꢀlasꢀdiferentesꢀfasesꢀdelꢀcicloꢀmenstrualꢀy

optimizarꢀasíꢀtodoꢀsuꢀpotencial,ꢀnoꢀsoloꢀenꢀloꢀqueꢀseꢀrefiereꢀaꢀproductividad,ꢀsino

también,ꢀyꢀsobreꢀtodo,ꢀaꢀlaꢀsaludꢀfísicaꢀyꢀmental,ꢀlaꢀarmonía,ꢀlaꢀcreatividadꢀe
inclusoꢀelꢀdesarrolloꢀpersonal.ꢀEnꢀdefinitiva,ꢀunꢀmétodoꢀparaꢀreconectarꢀconꢀla
sabiduríaꢀdeꢀsusꢀpropiosꢀcuerposꢀyꢀFLUIR.ꢀOptamosꢀporꢀincluirꢀaquíꢀestáꢀnota
aclaratoriaꢀparaꢀfacilitarꢀlaꢀcomprensiónꢀdelꢀcontenido,ꢀaunqueꢀlaꢀpropiaꢀautora
loꢀaclaraꢀmásꢀadelante.
CAPÍTULOꢀ1

Ponꢀfinꢀaꢀtuꢀsufrimiento.
Puntoꢀfinal

Siꢀparaꢀtiꢀlaꢀmenstruaciónꢀesꢀunaꢀcarga,ꢀnoꢀeresꢀlaꢀúnica.ꢀSiꢀteꢀpreocupaꢀtu
fertilidadꢀyꢀconocesꢀaꢀmuchasꢀmujeresꢀqueꢀtienenꢀproblemasꢀparaꢀquedarse
embarazadas,ꢀnoꢀsonꢀimaginacionesꢀtuyas.ꢀSiꢀestásꢀenꢀlosꢀveinte,ꢀenꢀlosꢀtreintaꢀo
enꢀlosꢀcuarentaꢀyꢀtuꢀlibidoꢀhaꢀ«desaparecidoꢀenꢀcombate»,ꢀtampocoꢀestásꢀsola.ꢀSi
vivesꢀtuꢀdíaꢀaꢀdía,ꢀtuꢀprofesiónꢀyꢀtusꢀrelacionesꢀmásꢀconꢀlaꢀcabezaꢀqueꢀconꢀel
corazón,ꢀhasꢀelegidoꢀelꢀlibroꢀadecuado.ꢀSiꢀalgunaꢀvezꢀhasꢀpensadoꢀqueꢀtuꢀcuerpo
eraꢀcaóticoꢀeꢀindisciplinado,ꢀestoyꢀaꢀpuntoꢀdeꢀhacerꢀqueꢀcambiesꢀdeꢀopinión,
puestoꢀqueꢀmiꢀintenciónꢀesꢀenseñarteꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀesꢀmuchoꢀmásꢀqueꢀdolor,
agotamiento,ꢀculpaꢀyꢀconfusión.ꢀCuandoꢀdescifrasꢀtuꢀpropiaꢀfisiología,ꢀpuedes
ayudarloꢀaꢀcurarseꢀyꢀusarloꢀparaꢀcrearꢀelꢀtipoꢀdeꢀvidaꢀqueꢀdeseas.
Séꢀqueꢀpuedeꢀqueꢀcuesteꢀcreerloꢀdesdeꢀdondeꢀteꢀencuentrasꢀahora,ꢀtalꢀvez
acurrucadaꢀconꢀunaꢀesterillaꢀeléctrica,ꢀfrustradaꢀconꢀdocenasꢀdeꢀlibrosꢀde
autoempoderamiento,ꢀaꢀlaꢀesperaꢀdeꢀqueꢀtuꢀmédicoꢀteꢀdevuelvaꢀlasꢀllamadasꢀy
hartaꢀdeꢀlosꢀprocedimientosꢀyꢀdeꢀlasꢀterapiasꢀconꢀfármacosꢀqueꢀnoꢀteꢀhanꢀcurado
hastaꢀahora.ꢀHaceꢀdieciochoꢀañosꢀqueꢀdirijoꢀunꢀcentroꢀdeꢀsaludꢀholísticaꢀen
Manhattan,ꢀdondeꢀayudoꢀaꢀlasꢀusuariasꢀaꢀreequilibrarꢀsusꢀhormonasꢀyꢀlograrꢀunos
nivelesꢀdeꢀrecuperaciónꢀyꢀdeꢀfelicidadꢀqueꢀjamásꢀhubieranꢀpodidoꢀimaginar.
Lleganꢀconꢀlaꢀzonaꢀcentralꢀdeꢀsuꢀcuerpoꢀdestrozada.ꢀTienenꢀmenstruaciones
irregulares,ꢀnoꢀpuedenꢀtenerꢀhijos,ꢀingierenꢀmontonesꢀdeꢀantidepresivosꢀyꢀotros
medicamentos,ꢀsuꢀdeseoꢀsexualꢀoꢀsuꢀenergíaꢀhanꢀdesaparecido,ꢀnoꢀsientenꢀpasión
porꢀsuꢀcarrera,ꢀnoꢀsabenꢀcuálꢀesꢀelꢀpropósitoꢀdeꢀsuꢀvidaꢀyꢀnoꢀsonꢀfelicesꢀenꢀsus
relaciones.
Peroꢀcuandoꢀempezamosꢀnuestroꢀtrabajoꢀconjunto,ꢀsucedeꢀalgoꢀtanꢀextraordinario
queꢀhaꢀhechoꢀqueꢀcentreꢀtodaꢀmiꢀcarreraꢀenꢀcompartirꢀestoꢀconꢀlasꢀmujeres.

Cuandoꢀlasꢀinvitoꢀaꢀqueꢀempiecenꢀaꢀobservarꢀsuꢀbiologíaꢀyꢀsusꢀhormonasꢀyꢀa
aprenderꢀsobreꢀtodoꢀello,ꢀsoyꢀtestigoꢀdeꢀlaꢀincreíbleꢀtransformaciónꢀqueꢀse
produceꢀenꢀtodoꢀsuꢀser.ꢀLasꢀmismasꢀmujeresꢀqueꢀestabanꢀfrustradasꢀconꢀsus
hormonasꢀyꢀconꢀsusꢀfuncionesꢀcorporalesꢀacabanꢀenamorándoseꢀdeꢀellas,ꢀdeꢀlas
mismasꢀqueꢀlesꢀocasionaronꢀdolores,ꢀquistesꢀyꢀdepresiónꢀduranteꢀaños.ꢀYꢀcuando

estasꢀmujeresꢀempiezanꢀaꢀentenderꢀyꢀaꢀrestaurarꢀsuꢀequilibrioꢀhormonalꢀaꢀtravés
deꢀmiꢀprotocolo,ꢀnoꢀsoloꢀseꢀdanꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀsuꢀcuerpoꢀesꢀloꢀbastanteꢀfuerte
paraꢀcurarseꢀaꢀsíꢀmismo,ꢀsinoꢀqueꢀaprendenꢀaꢀusarꢀeseꢀpoderꢀparaꢀconvertirseꢀen
laꢀexpresiónꢀmásꢀpotenteꢀyꢀcompletaꢀdeꢀsíꢀmismas.
Loꢀqueꢀhanꢀexperimentadoꢀestasꢀmujeresꢀyꢀloꢀqueꢀteꢀvoyꢀaꢀdarꢀahoraꢀsonꢀlas
clavesꢀparaꢀdescifrarꢀtuꢀpropioꢀCódigoMujer.ꢀEnꢀesencia,ꢀtuꢀCódigoMujerꢀesꢀtu
sistemaꢀendocrino.ꢀEsꢀelꢀfuncionamientoꢀdeꢀtuꢀcuerpoꢀdeꢀmujer.ꢀEntenderlo
significaꢀentenderꢀelꢀfuncionamientoꢀdeꢀtuꢀcuerpoꢀdesdeꢀunꢀnivelꢀprofundamente
funcional.ꢀCuandoꢀaccedesꢀaꢀtuꢀcódigoꢀeresꢀcapazꢀdeꢀinterpretarꢀtodosꢀlosꢀsignos
yꢀsíntomasꢀqueꢀteꢀestáꢀenviandoꢀtuꢀsistemaꢀendocrino.ꢀSoloꢀentoncesꢀpuedes
tratarꢀaꢀtuꢀcuerpoꢀcomoꢀleꢀcorrespondeꢀyꢀcomprometerteꢀconꢀélꢀtodosꢀlosꢀdías,
paraꢀconseguirꢀunꢀestadoꢀnaturalꢀdeꢀsaludꢀhormonalꢀyꢀequilibrio.ꢀSinꢀlugarꢀa
duda,ꢀlaꢀparteꢀmásꢀextraordinariaꢀdeꢀcomprenderꢀtuꢀCódigoMujerꢀesꢀqueꢀte
permiteꢀvivirꢀenꢀloꢀqueꢀyoꢀllamoꢀFLO.
Entonces,ꢀ¿yꢀsiꢀteꢀdijeraꢀqueꢀsiꢀentendierasꢀrealmenteꢀelꢀfuncionamientoꢀdeꢀtu
cuerpoꢀeꢀhicierasꢀalgunosꢀcambiosꢀenꢀtuꢀdietaꢀyꢀtuꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀparaꢀconseguir
ciertosꢀefectosꢀhormonales,ꢀtambiénꢀpodríasꢀencontrarꢀtuꢀFLOꢀyꢀtenerꢀlaꢀenergía,
concentraciónꢀmentalꢀyꢀestabilidadꢀanímicaꢀqueꢀnecesitasꢀparaꢀvivirꢀlaꢀmejor
versiónꢀdeꢀtuꢀvida?ꢀ¿Queꢀpodríasꢀdirigirꢀtuꢀnegocio,ꢀdisfrutarꢀdeꢀrelaciones
estupendasꢀyꢀconseguirꢀtodaꢀlaꢀdiversiónꢀyꢀlasꢀaventurasꢀqueꢀteꢀpermitieraꢀtu
energía?ꢀTeꢀencantaráꢀprobarlo,ꢀ¿noꢀteꢀparece?ꢀBueno,ꢀnoꢀtardarásꢀmuchoꢀen
darteꢀcuentaꢀdeꢀloꢀqueꢀdescubrieronꢀmisꢀclientas:ꢀqueꢀcuidarꢀdeꢀtuꢀcuerpo,ꢀno
soloꢀparaꢀponerteꢀbien,ꢀsinoꢀcomoꢀmedioꢀparaꢀvivirꢀdeꢀlaꢀmejorꢀmaneraꢀposible,
esꢀalgoꢀmaravilloso.ꢀSeꢀtrataꢀdeꢀentenderꢀsuꢀfuncionamiento,ꢀlasꢀcausas
subyacentesꢀdeꢀtusꢀproblemasꢀhormonalesꢀyꢀloꢀqueꢀhasꢀdeꢀhacerꢀcadaꢀdíaꢀpara
conservarꢀtuꢀequilibrioꢀhormonal.ꢀNoꢀestoyꢀhablandoꢀdeꢀconseguirꢀlaꢀ«salud
perfecta»,ꢀporqueꢀesoꢀnoꢀexisteꢀenꢀlaꢀnaturalezaꢀy,ꢀporꢀconsiguiente,ꢀnoꢀtiene
sentidoꢀparaꢀtuꢀcuerpo.ꢀPeroꢀpuedoꢀayudarteꢀaꢀqueꢀteꢀcomprometasꢀconꢀlaꢀciencia
yꢀlaꢀenseñanzaꢀdeꢀlaꢀfisiologíaꢀcorporal,ꢀaꢀrespetarꢀloꢀqueꢀnecesitasꢀenꢀcada
comida,ꢀcadaꢀdía,ꢀyꢀaꢀqueꢀgestionesꢀtuꢀrelaciónꢀconꢀtuꢀcuerpoꢀescuchandoꢀsus
necesidades.ꢀJuntasꢀconseguiremosꢀqueꢀesteꢀseꢀconviertaꢀenꢀelꢀcanalꢀparaꢀrealizar
tusꢀsueñosꢀyꢀmetas.
¿Porꢀquéꢀdeberíasꢀconfiarꢀenꢀmíꢀparaꢀqueꢀteꢀguíe?ꢀSoyꢀunaꢀcoachꢀholística.ꢀSigo
laꢀlíneaꢀdeꢀlaꢀnutriciónꢀfuncionalꢀparaꢀmejorarꢀelꢀfuncionamientoꢀdeꢀtusꢀsistemas
yꢀórganosꢀcorporales,ꢀaꢀtravésꢀdeꢀalimentosꢀmedicinalesꢀespecíficos,ꢀyꢀestoy
especializadaꢀenꢀendocrinologíaꢀreproductivaꢀfemenina.ꢀMeꢀencantaríaꢀque
confiarasꢀenꢀmíꢀyꢀenꢀelꢀtransformadorꢀprotocoloꢀCódigoMujer,ꢀqueꢀhe
desarrolladoꢀporqueꢀheꢀpasadoꢀporꢀloꢀmismoꢀqueꢀtúꢀyꢀheꢀvividoꢀlaꢀfrustraciónꢀde
creerꢀqueꢀnoꢀhabíaꢀsoluciónꢀparaꢀmiꢀestado.ꢀHeꢀinvestigado,ꢀestudiadoꢀy
experimentadoꢀtantoꢀqueꢀnoꢀsoloꢀheꢀpodidoꢀcurarmeꢀaꢀmíꢀmisma,ꢀsinoꢀqueꢀhe
podidoꢀayudarꢀaꢀotrasꢀmujeres,ꢀqueꢀpadecenꢀdiferentesꢀtrastornosꢀhormonales,ꢀa
recuperarꢀsuꢀbienestar.ꢀNoꢀimportaꢀloꢀqueꢀhayasꢀsufridoꢀhastaꢀahora,ꢀteꢀentiendo.
Peroꢀtambiénꢀséꢀqueꢀcomoꢀtuꢀcuerpo,ꢀtusꢀhormonasꢀyꢀtuꢀsistemaꢀendocrinoꢀestán
diseñadosꢀparaꢀbuscarꢀelꢀequilibrioꢀyꢀcurarse,ꢀcuandoꢀteꢀembarquesꢀenꢀesta
aventuraꢀpodrásꢀvivirꢀunaꢀexperienciaꢀtotalmenteꢀnuevaꢀenꢀloꢀqueꢀrespectaꢀaꢀtu
saludꢀyꢀtuꢀvida.

Quisieraꢀdarleꢀlasꢀgraciasꢀaꢀmiꢀmenstruación

Basándomeꢀenꢀcómoꢀpasabaꢀmiꢀtiempoꢀlibreꢀcuandoꢀteníaꢀdoceꢀaños,
probablementeꢀpodríaꢀhaberꢀadivinadoꢀmiꢀfuturaꢀtrayectoriaꢀprofesional.ꢀTodos
losꢀdías,ꢀdespuésꢀdelꢀalmuerzo,ꢀmisꢀmejoresꢀamigasꢀ–Kristen,ꢀKatieꢀyꢀMelissa–ꢀy
yoꢀsalíamosꢀdisparadasꢀporꢀlaꢀpuertaꢀprincipalꢀdeꢀnuestraꢀescuelaꢀdeꢀprimaria,
paraꢀdirigirnosꢀfurtivamenteꢀhaciaꢀunaꢀparedꢀdivisoriaꢀqueꢀhabíaꢀalꢀladoꢀdel
edificio.ꢀMientrasꢀnuestrasꢀcompañerasꢀcorríanꢀalꢀcampoꢀparaꢀdisfrutarꢀdeꢀsus
treintaꢀminutosꢀdeꢀrecreo,ꢀnosotrasꢀpreferíamosꢀtreparꢀporꢀelꢀmuroꢀyꢀsentarnosꢀen
loꢀalto,ꢀqueꢀnoꢀparecíaꢀdemasiadoꢀpeligrosoꢀsiꢀloꢀveíasꢀdeꢀfrente,ꢀperoꢀsiꢀte
sentabasꢀarribaꢀyꢀmirabasꢀporꢀencimaꢀdeꢀtuꢀhombro,ꢀhaciaꢀelꢀladoꢀdeꢀlaꢀparedꢀque
dabaꢀalꢀpatioꢀdeꢀrecreo,ꢀveíasꢀqueꢀhabíaꢀunaꢀalturaꢀdeꢀmásꢀdeꢀtresꢀmetros.ꢀAhora
queꢀrecuerdoꢀeseꢀmuro,ꢀmeꢀdoyꢀcuentaꢀdeꢀloꢀsimbólicoꢀqueꢀeraꢀparaꢀnosotras.ꢀEn
laꢀprimaveraꢀdeꢀsextoꢀcurso,ꢀteníamosꢀanteꢀnosotrasꢀlaꢀetapaꢀdeꢀsecundaria,
estábamosꢀinevitablementeꢀencaramadasꢀalꢀprecipicioꢀdeꢀlaꢀpubertad.ꢀLaꢀmayoría
deꢀlasꢀcompañerasꢀnoꢀparecíanꢀdesconcertadasꢀanteꢀelꢀmonumentalꢀeventoꢀdeꢀla
menarquia,ꢀperoꢀyoꢀestabaꢀfascinadaꢀyꢀentusiasmadaꢀporꢀtenerꢀmisꢀprimeros
signosꢀdeꢀqueꢀmeꢀestabaꢀconvirtiendoꢀenꢀmujer.ꢀRecuerdoꢀqueꢀcuandoꢀcuidabaꢀa
losꢀhijosꢀdeꢀunaꢀvecinaꢀleíꢀdosꢀdeꢀsusꢀlibros,ꢀconcretamente

QuéꢀseꢀpuedeꢀesperarꢀcuandoꢀseꢀestáꢀesperandoꢀyꢀEl
placerꢀdel
sexo.ꢀ«Guauꢀ–pensé–.ꢀQuéꢀsuerteꢀtengoꢀdeꢀserꢀmujer.ꢀ¡Esꢀlaꢀqueꢀhaceꢀlasꢀcosas
másꢀguais!».ꢀSiempreꢀmeꢀestabaꢀmontandoꢀlaꢀpelículaꢀElꢀsueñoꢀdeꢀmiꢀvida.*
AsíꢀqueꢀElꢀClubꢀdelꢀCiclo,ꢀcomoꢀloꢀbauticé,ꢀseꢀreuníaꢀaꢀdiarioꢀparaꢀhablarꢀde
todosꢀlosꢀcambiosꢀfísicosꢀyꢀemocionalesꢀqueꢀestábamosꢀexperimentandoꢀa
nuestraꢀedadꢀ(porꢀnoꢀhablarꢀdelꢀconocidoꢀdramaꢀsocialꢀdeꢀlaꢀpreadolescencia).
Comoꢀsiꢀfueraꢀunaꢀvidente,ꢀintentabaꢀpredecirꢀelꢀordenꢀenꢀqueꢀmisꢀamigas
tendríanꢀsuꢀprimeraꢀmenstruación:ꢀlaꢀprimeraꢀ(Kristen),ꢀlaꢀsegundaꢀ(Katie),ꢀla
terceraꢀ(Melissa)ꢀyꢀlaꢀcuartaꢀ(yo,ꢀporꢀdesgracia).ꢀDeberíaꢀhaberꢀapostadoꢀmi
paga,ꢀporqueꢀeseꢀfueꢀprecisamenteꢀelꢀordenꢀenꢀqueꢀsucedió.ꢀHaciaꢀprincipiosꢀde
séptimoꢀcurso,ꢀmisꢀtresꢀamigasꢀyaꢀteníanꢀelꢀperiodo,ꢀperoꢀloꢀqueꢀyoꢀnoꢀsabíaꢀen

aquelꢀentoncesꢀeraꢀqueꢀtendríaꢀqueꢀesperarꢀalꢀmesꢀdeꢀfebreroꢀdeꢀmiꢀsegundoꢀaño
deꢀinstitutoꢀ–cuandoꢀtuvieraꢀquinceꢀaños–ꢀparaꢀcompletarꢀlaꢀprofecíaꢀyꢀtenerꢀla
menstruación.ꢀTampocoꢀpodíaꢀimaginarꢀqueꢀelꢀviajeꢀqueꢀiniciéꢀenꢀsextoꢀpronto
seríaꢀelꢀqueꢀmarcaríaꢀelꢀrumboꢀdelꢀrestoꢀdeꢀmiꢀvida.

Aꢀmiꢀcicloꢀleꢀatribuyoꢀmuchoꢀmásꢀdeꢀloꢀqueꢀimaginoꢀqueꢀhacenꢀlaꢀmayoríaꢀdeꢀlas
personas.ꢀHaꢀsidoꢀmiꢀbrújula,ꢀmeꢀhaꢀguiadoꢀenꢀlosꢀmomentosꢀmásꢀdifíciles,ꢀme
haꢀmostradoꢀlosꢀmilagrosꢀdeꢀlaꢀcuraciónꢀfísica,ꢀhaꢀalteradoꢀelꢀcursoꢀdeꢀmiꢀcarrera,
meꢀhaꢀayudadoꢀaꢀconocerꢀpersonasꢀfantásticasꢀyꢀaꢀentenderꢀyꢀexperimentarꢀel
poderꢀdeꢀlaꢀenergíaꢀfemenina.ꢀResumiendo,ꢀmeꢀhaꢀabiertoꢀaꢀunꢀmundoꢀqueꢀjamás
hubieraꢀimaginadoꢀparaꢀmí,ꢀyꢀsí,ꢀheꢀdeꢀagradecérseloꢀaꢀmiꢀcicloꢀmenstrual.

Todasꢀtenemosꢀunaꢀhistoria.ꢀ¡Estaꢀesꢀlaꢀmía!

Siꢀpuedes,ꢀimagínameꢀtalꢀcomoꢀsoyꢀahora:ꢀ1,70ꢀmetros,ꢀpeloꢀcastañoꢀgruesoꢀy
ondulado,ꢀpielꢀluminosaꢀyꢀsesentaꢀyꢀochoꢀkilosꢀdeꢀcurvasꢀfemeninas.ꢀPeroꢀvoyꢀa
decirteꢀalgo:ꢀnoꢀsiempreꢀfuiꢀasí.
Mientrasꢀmisꢀamigasꢀseꢀfueronꢀdesarrollandoꢀconꢀ«normalidad»ꢀduranteꢀla
pubertad,ꢀyoꢀibaꢀteniendoꢀunaꢀexperienciaꢀmuchoꢀmenosꢀagradable:ꢀeraꢀuna
jovenꢀandrógina,ꢀregordetaꢀyꢀplagadaꢀdeꢀacné,ꢀconꢀunꢀpeloꢀgruesoꢀeꢀindomable.
NoꢀeraꢀprecisamenteꢀAudreyꢀHepburn.ꢀCuandoꢀporꢀfinꢀtuveꢀlaꢀregla,ꢀsolo
aparecíaꢀdosꢀoꢀcuatroꢀvecesꢀalꢀaño.ꢀAlꢀprincipio,ꢀmeꢀparecióꢀcómodo,ꢀnoꢀtenía
queꢀllevarꢀcompresasꢀsúper,ꢀperoꢀaꢀmedidaꢀqueꢀmeꢀfuiꢀhaciendoꢀmayor,ꢀmiꢀsalud
yꢀmiꢀaspectoꢀempezaronꢀaꢀnecesitarꢀatención.ꢀLaꢀmayoríaꢀdeꢀlosꢀmédicosꢀdicen
queꢀloꢀhabitualꢀesꢀqueꢀlaꢀprimeraꢀvisitaꢀginecológicaꢀdeꢀunaꢀchicaꢀseaꢀdespuésꢀde
queꢀleꢀhayaꢀvenidoꢀlaꢀreglaꢀoꢀcuandoꢀempiezaꢀaꢀserꢀsexualmenteꢀactiva.ꢀComoꢀyo
ibaꢀconꢀretraso,ꢀtuveꢀqueꢀesperarꢀaꢀmiꢀdecimosextoꢀcumpleañosꢀparaꢀirꢀaꢀla
ginecóloga.ꢀEnꢀmiꢀprimeraꢀvisita,ꢀyꢀenꢀlasꢀsiguientes,ꢀsiempreꢀleꢀcomentabaꢀlo
queꢀsentíaꢀrespectoꢀaꢀmisꢀproblemasꢀdeꢀsalud,ꢀdesdeꢀelꢀaumentoꢀdeꢀpesoꢀhastaꢀlos
granos,ꢀpasandoꢀporꢀmisꢀciclosꢀirregularesꢀyꢀlosꢀtrastornosꢀdelꢀsueñoꢀqueꢀsufría,
porqueꢀsiempreꢀsospechéꢀqueꢀnoꢀestabaꢀcienꢀporꢀcienꢀ«sana».
Sinꢀembargo,ꢀlaꢀrespuestaꢀqueꢀrecibíaꢀdeꢀmisꢀmédicosꢀsiempreꢀeraꢀlaꢀmismaꢀy
siempreꢀeraꢀunaꢀgranꢀdecepciónꢀparaꢀmí.ꢀUnaꢀyꢀotraꢀvez,ꢀlesꢀdecíaꢀqueꢀmeꢀpasaba
algo,ꢀyꢀtodosꢀlosꢀmédicosꢀqueꢀmeꢀvisitaronꢀenꢀaquellaꢀépocaꢀinsistieron
repetidamenteꢀenꢀqueꢀtomaraꢀlaꢀpíldora.ꢀAꢀmiꢀginecólogaꢀlaꢀpresionabaꢀparaꢀque
meꢀdijeraꢀcómoꢀibaꢀaꢀayudarmeꢀlaꢀpíldora,ꢀperoꢀseꢀlimitabaꢀaꢀdecirmeꢀqueꢀla
tomara,ꢀqueꢀvaloraraꢀlaꢀreglaꢀartificialꢀqueꢀmeꢀproporcionaríaꢀyꢀqueꢀaceptaraꢀque
«esoꢀeraꢀmejorꢀqueꢀnada».ꢀPuedeꢀparecerꢀatrevidoꢀhacerleꢀestasꢀpreguntasꢀaꢀuna
doctora,ꢀespecialmenteꢀsiendoꢀtanꢀjoven,ꢀperoꢀenꢀmiꢀfamiliaꢀmeꢀhabíanꢀenseñado
queꢀnoꢀmeꢀfiaraꢀdeꢀlosꢀmedicamentosꢀqueꢀnoꢀmeꢀaportaranꢀunꢀbeneficioꢀclaroꢀy
queꢀjamásꢀaceptaraꢀqueꢀalguienꢀfueraꢀcondescendienteꢀconmigoꢀporqueꢀyoꢀfuera
jovenꢀoꢀmujer.ꢀAdemás,ꢀhastaꢀparaꢀunaꢀadolescente,ꢀnoꢀmeꢀparecíaꢀcientíficaꢀo
médicamenteꢀsensatoꢀrecetarꢀunꢀtratamientoꢀsinꢀhaberꢀidentificadoꢀlaꢀcausaꢀoꢀla
enfermedad.ꢀAsíꢀqueꢀposponíaꢀtomarꢀlaꢀmedicaciónꢀyꢀseguíaꢀmiꢀespiralꢀdeꢀmala
saludꢀsinꢀrespuestas.ꢀEntonces,ꢀibaꢀaꢀotrosꢀmédicosꢀqueꢀmeꢀdecíanꢀqueꢀteníaꢀun
problemaꢀendocrinoꢀo,ꢀtalꢀvez,ꢀunaꢀtiroidesꢀlenta.ꢀPeroꢀningunaꢀdeꢀlasꢀpruebas
queꢀmeꢀhacíanꢀdabaꢀresultadosꢀconcluyentes,ꢀyꢀsiempreꢀvolvíaꢀalꢀpuntoꢀde
partida.
Alꢀfinal,ꢀlleguéꢀaꢀpesarꢀnoventaꢀyꢀtresꢀkilos;ꢀteníaꢀlaꢀcara,ꢀelꢀpechoꢀyꢀlaꢀespalda
cubiertosꢀdeꢀunꢀimportanteꢀacnéꢀquístico,ꢀyꢀsoloꢀmeꢀveníaꢀlaꢀreglaꢀunꢀparꢀde
vecesꢀalꢀaño.ꢀCuandoꢀestudiabaꢀenꢀlaꢀUniversidadꢀJohnsꢀHopkins,ꢀcaíꢀenꢀtal
depresiónꢀqueꢀduranteꢀunꢀsemestreꢀdormíaꢀcasiꢀtodoꢀelꢀdíaꢀyꢀelꢀrestoꢀdelꢀtiempo
loꢀdedicabaꢀaꢀencontrarꢀformasꢀdeꢀpaliarꢀmisꢀdoloresꢀnocturnos.ꢀMeꢀdiꢀcuentaꢀde
miꢀvulnerabilidadꢀaꢀcaerꢀenꢀelꢀestereotipoꢀdeꢀuniversitariaꢀqueꢀseꢀemborracha
paraꢀeludirꢀsusꢀsentimientos,ꢀintentabaꢀsobrevivirꢀconꢀunꢀsándwichꢀdeꢀpavoꢀalꢀdía
paraꢀadelgazar,ꢀingeríaꢀgenerosasꢀdosisꢀdeꢀcafeínaꢀparaꢀtenerꢀalgoꢀdeꢀenergíaꢀy
conseguíꢀsuspenderꢀunꢀsemestreꢀdeꢀItaliano,ꢀaꢀpesarꢀdeꢀqueꢀmeꢀhabíaꢀeducado
hablandoꢀesaꢀlenguaꢀromanceꢀyꢀhabíaꢀbordadoꢀtodosꢀlosꢀexámenesꢀqueꢀhabía
hechoꢀhastaꢀentonces.ꢀMiꢀprofesorꢀdeꢀItalianoꢀmeꢀpusoꢀmiꢀprimerꢀsuspensoꢀsolo
porꢀnoꢀhaberꢀidoꢀaꢀclase,ꢀperoꢀlaꢀrazónꢀporꢀlaꢀqueꢀhabíaꢀfaltadoꢀeraꢀporque,
literalmente,ꢀmiꢀcuerpoꢀnoꢀpodíaꢀponerseꢀenꢀpieꢀaꢀlasꢀnueveꢀdeꢀlaꢀmañana.ꢀEstaba
experimentandoꢀunꢀnuevoꢀbajónꢀyꢀtemíaꢀporꢀmiꢀsaludꢀmásꢀqueꢀnunca,ꢀsobreꢀtodo
porqueꢀningunoꢀdeꢀmisꢀmédicosꢀsabíaꢀquéꢀmeꢀpasaba.
Asíꢀqueꢀcuandoꢀtendríaꢀunosꢀveinteꢀañosꢀyꢀtodavíaꢀeraꢀalumnaꢀuniversitaria,
decidíꢀtomarꢀlasꢀriendasꢀdeꢀmiꢀsalud.ꢀComoꢀfanꢀdeꢀlaꢀcienciaꢀqueꢀsoy,ꢀmeꢀfuiꢀaꢀla
bibliotecaꢀyꢀreviséꢀunꢀbuenꢀpuñadoꢀdeꢀpublicacionesꢀmédicasꢀparaꢀverꢀsi
encontrabaꢀalgoꢀqueꢀpudieraꢀayudarme.ꢀUnaꢀtarde,ꢀyaꢀcasiꢀdeꢀnoche,ꢀdescubríꢀun
breveꢀartículoꢀenꢀunaꢀrevistaꢀdeꢀobstetriciaꢀqueꢀtratabaꢀdeꢀlaꢀenfermedadꢀde
Stein-Leventhalꢀoꢀloꢀqueꢀahoraꢀseꢀllamaꢀsíndromeꢀdeꢀovarioꢀpoliquísticoꢀ(SOP).
¡Aꢀmedidaꢀqueꢀibaꢀleyendoꢀlaꢀhistoria,ꢀmiꢀasombroꢀibaꢀenꢀaumentoꢀalꢀverꢀconꢀqué
perfecciónꢀmiꢀcasoꢀeraꢀunꢀejemploꢀclásicoꢀdeꢀestaꢀenfermedad!ꢀMeꢀestremecí.
Aꢀlaꢀmañanaꢀsiguiente,ꢀmeꢀfuiꢀaꢀverꢀaꢀlaꢀginecólogaꢀqueꢀmeꢀatendíaꢀenꢀJohns
Hopkins,ꢀleꢀpuseꢀelꢀartículoꢀanteꢀsusꢀnaricesꢀyꢀleꢀexigíꢀqueꢀmeꢀhicieraꢀloꢀque,
segúnꢀdecíaꢀelꢀartículo,ꢀeraꢀlaꢀúnicaꢀpruebaꢀconcluyenteꢀparaꢀdetectarꢀelꢀSOP:
unaꢀecografíaꢀtransvaginal.ꢀEstaꢀpruebaꢀindolora,ꢀenꢀlaꢀqueꢀseꢀempleaꢀun
transductorꢀalargadoꢀparaꢀrevisarꢀnuestrosꢀórganosꢀreproductores,ꢀpodríaꢀmostrar
siꢀmisꢀovariosꢀestabanꢀsalpicadosꢀdeꢀlosꢀquistesꢀqueꢀdabanꢀelꢀnombreꢀaꢀla
enfermedad.ꢀMiꢀosadíaꢀpillóꢀaꢀlaꢀdoctoraꢀdesprevenida,ꢀperoꢀaceptóꢀdeꢀbuen
gradoꢀhacermeꢀlaꢀpruebaꢀenꢀaquelꢀmismoꢀmomento.ꢀSinꢀlugarꢀaꢀduda,ꢀnoꢀme
fallóꢀelꢀinstinto,ꢀestabaꢀtotalmenteꢀenꢀloꢀcierto:ꢀallíꢀhabíaꢀquistes,ꢀlaꢀmáquinaꢀlo
confirmó.ꢀMisꢀdosꢀovariosꢀestabanꢀrecubiertosꢀporꢀmúltiplesꢀquistes.ꢀLasꢀdosꢀnos

quedamosꢀmudasꢀduranteꢀunꢀminuto,ꢀmientrasꢀmeꢀlimpiabaꢀelꢀgelꢀyꢀvolvíamosꢀa
laꢀconsulta.ꢀEntonces,ꢀtuvimosꢀlaꢀconversaciónꢀqueꢀloꢀcambiaríaꢀtodo.
Aunqueꢀdesdeꢀqueꢀleíꢀelꢀartículoꢀsupeꢀqueꢀlaꢀecografíaꢀconfirmaríaꢀmis
sospechas,ꢀtodavíaꢀmeꢀcostabaꢀcreerꢀque,ꢀaꢀpesarꢀdeꢀhaberꢀpodidoꢀutilizarꢀlos
serviciosꢀdeꢀginecólogosꢀqueꢀhabíanꢀestudiadoꢀenꢀlaꢀUniversidadꢀdeꢀHarvard,
comoꢀadolescenteꢀcriadaꢀenꢀNewton,ꢀMassachusetts,ꢀyꢀahora,ꢀcomoꢀestudianteꢀen
laꢀJohnsꢀHopkins,ꢀmeꢀvisitabaꢀunaꢀginecólogaꢀlicenciadaꢀallí,ꢀaꢀnadieꢀseꢀle
hubieraꢀocurridoꢀqueꢀpodíaꢀtratarseꢀdeꢀesaꢀenfermedadꢀoꢀ¡meꢀhubieraꢀhechoꢀuna
simpleꢀecografíaꢀparaꢀdescartarla!ꢀ¿Porꢀquéꢀnadieꢀhabíaꢀsidoꢀcapazꢀdeꢀunirꢀlas
piezasꢀdelꢀpuzleꢀdeꢀmisꢀsíntomasꢀvariosꢀyꢀhacermeꢀlaꢀpruebaꢀparaꢀelꢀSOP,ꢀdadas
lasꢀpersuasivasꢀyꢀalarmantesꢀestadísticasꢀqueꢀindicanꢀqueꢀunaꢀdeꢀcadaꢀocho
mujeresꢀpadeceꢀesteꢀsíndrome?ꢀ¿Porꢀquéꢀmeꢀestabaꢀpasandoꢀesto?
Loꢀbuenoꢀeraꢀqueꢀporꢀfinꢀmeꢀhabíaꢀautodiagnosticadoꢀcerteramenteꢀuna
enfermedad.ꢀPeroꢀentoncesꢀvinoꢀlaꢀsegundaꢀparte,ꢀelꢀterribleꢀveredictoꢀdeꢀqueꢀen
nuestraꢀmedicinaꢀoccidentalꢀelꢀSOPꢀseꢀconsideraꢀincurable.

Cuandoꢀdecirꢀ«no»ꢀesꢀlaꢀúnicaꢀopción

Despuésꢀdeꢀlaꢀecografía,ꢀcuandoꢀleꢀpreguntéꢀcuálꢀeraꢀlaꢀprognosisꢀdelꢀSOP,ꢀmi
doctoraꢀmeꢀfueꢀdandoꢀporꢀpartesꢀelꢀfunestoꢀveredicto.ꢀConꢀunꢀtonoꢀde
indiferencia,ꢀempezóꢀaꢀmencionarꢀunaꢀretahílaꢀdeꢀpalabrasꢀqueꢀincluíanꢀdiabetes,
obesidad,ꢀinfertilidad,

enfermedadesꢀcardiovascularesꢀy
cáncer.ꢀRespiréꢀprofundoꢀy,ꢀenꢀeseꢀmomento,ꢀsentíꢀlaꢀpotenteꢀenergíaꢀdelꢀ¡No!ꢀen
laꢀbaseꢀdeꢀmiꢀcolumnaꢀyꢀqueꢀseꢀexpandíaꢀhaciaꢀtodasꢀyꢀcadaꢀunaꢀdeꢀmisꢀcélulas.
¿Hasꢀsentidoꢀalgunaꢀvezꢀunaꢀconvicciónꢀtanꢀfuerte,ꢀqueꢀsurgeꢀdesdeꢀloꢀmás
profundoꢀdeꢀtusꢀadentros,ꢀdondeꢀresideꢀtuꢀsabiduríaꢀinnata,ꢀdesdeꢀunꢀlugarꢀqueꢀni
siquieraꢀsabíasꢀqueꢀexistía?ꢀParaꢀmí,ꢀesteꢀ¡No!ꢀfueꢀcomoꢀunꢀmandato,ꢀuna
decisión,ꢀlaꢀsumaꢀdeꢀmiꢀser...,ꢀunaꢀseñalꢀdeꢀqueꢀteníaꢀqueꢀlucharꢀporꢀmiꢀcuerpo.
Preguntéꢀcuálesꢀeranꢀlasꢀpautasꢀterapéuticasꢀrecomendadas,ꢀyꢀlaꢀdoctoraꢀme
respondióꢀqueꢀlaꢀterapiaꢀhormonalꢀsustitutiva,ꢀenꢀformaꢀdeꢀpíldora
anticonceptiva.ꢀMeꢀdijoꢀqueꢀpodíaꢀtomarꢀclomifenoꢀcuandoꢀquisieraꢀconcebirꢀo
recurrirꢀaꢀlaꢀfecundaciónꢀinꢀvitroꢀ(FIV)ꢀsiꢀfueraꢀnecesario.ꢀComoꢀsiꢀesoꢀnoꢀfuera
bastante,ꢀtambiénꢀmeꢀdijoꢀqueꢀprobablementeꢀdeberíaꢀplantearmeꢀtomarꢀotros
medicamentosꢀparaꢀcontrolarꢀsíntomas,ꢀcomoꢀglucophageꢀparaꢀtrastornosꢀconꢀla
insulina,ꢀaldactoneꢀparaꢀelꢀhirsutismoꢀ(crecimientoꢀexcesivoꢀdelꢀvello),ꢀaccutane
paraꢀlosꢀproblemasꢀdeꢀpiel,ꢀmedicaciónꢀparaꢀlaꢀpresiónꢀarterial,ꢀy,ꢀy,ꢀy...
Enꢀmiꢀinterior,ꢀseguíanꢀresonandoꢀlosꢀtamboresꢀdelꢀ¡NO!,ꢀsoloꢀqueꢀahoraꢀmás
altosꢀyꢀconꢀmayorꢀdeterminación,ꢀyꢀempecéꢀaꢀsentirꢀqueꢀteníaꢀqueꢀlevantarmeꢀde
esaꢀsilla,ꢀasíꢀdeꢀrápidaꢀyꢀfuriosaꢀeraꢀlaꢀvibraciónꢀqueꢀmeꢀinvadíaꢀenꢀaquellos
momentos.ꢀConꢀtodaꢀlaꢀcalmaꢀqueꢀpudeꢀaunar,ꢀleꢀhiceꢀunaꢀúltimaꢀpregunta:
«¿Existenꢀotrosꢀmediosꢀconocidosꢀparaꢀtratarꢀesto?».
Suꢀrespuestaꢀfueꢀbreveꢀyꢀfría.ꢀNoꢀqueꢀellaꢀsupiera,ꢀmeꢀrespondió.ꢀEnꢀese
momentoꢀfueꢀcuandoꢀmisꢀpilaresꢀempezaronꢀaꢀresquebrajarse,ꢀnoꢀsoloꢀporꢀmi
diagnóstico,ꢀsinoꢀporqueꢀqueríaꢀestudiarꢀobstetriciaꢀyꢀginecología,ꢀyꢀhabíaꢀdado
porꢀsentadoꢀque,ꢀenꢀloꢀqueꢀseꢀreferíaꢀaꢀlaꢀcuraciónꢀdelꢀcuerpoꢀhumano,ꢀla
medicinaꢀeraꢀloꢀmáximo.ꢀNoꢀobstante,ꢀallíꢀsentadaꢀenꢀlaꢀconsultaꢀdeꢀmi
ginecólogaꢀlaꢀviꢀporꢀprimeraꢀvezꢀnoꢀcomoꢀunꢀmédico,ꢀsinoꢀcomoꢀunaꢀpersona.ꢀY
esaꢀpersonaꢀnoꢀhabíaꢀsidoꢀformadaꢀparaꢀexaminarꢀcorrectamenteꢀmisꢀsíntomas.
Francamente,ꢀnoꢀparecíaꢀsaberꢀmuchoꢀmásꢀdeꢀloꢀqueꢀyoꢀhabíaꢀleídoꢀlaꢀnoche
anterior.ꢀAunqueꢀenꢀrealidadꢀnoꢀestabaꢀenfadadaꢀconꢀella,ꢀsentíꢀqueꢀme
encontrabaꢀsolaꢀanteꢀesaꢀenfermedad.ꢀEnꢀeseꢀmomento,ꢀmeꢀquedóꢀbastanteꢀclaro
queꢀtendríaꢀqueꢀhallarꢀunaꢀsoluciónꢀporꢀmíꢀmismaꢀyꢀqueꢀestudiarꢀlaꢀcarreraꢀde
Medicinaꢀyaꢀnoꢀmeꢀparecíaꢀloꢀmásꢀadecuadoꢀparaꢀmí.ꢀAunqueꢀenꢀaquellos
tiemposꢀnoꢀeraꢀconscienteꢀdeꢀello,ꢀduranteꢀlosꢀañosꢀanteriores,ꢀenꢀlosꢀqueꢀhabía
estadoꢀintentandoꢀentenderꢀquéꢀmeꢀpasaba,ꢀmeꢀhabíaꢀidoꢀinteresandoꢀmuchoꢀmás
porꢀlaꢀmedicinaꢀfuncionalꢀ–unꢀenfoqueꢀholísticoꢀparaꢀtratarꢀlasꢀcausas
subyacentesꢀdeꢀlasꢀenfermedades,ꢀenꢀlugarꢀdeꢀlosꢀsíntomas–ꢀqueꢀporꢀlaꢀmedicina
tradicional.

Educadamente,ꢀleꢀdijeꢀqueꢀenꢀvezꢀdeꢀseguirꢀsusꢀrecomendaciones,ꢀmeꢀdedicaríaꢀa
buscarꢀotrasꢀopcionesꢀparaꢀcurarmeꢀyꢀcuidarme.ꢀIntentóꢀdisuadirme,ꢀhaciendo
hincapiéꢀenꢀlasꢀestadísticasꢀsobreꢀlaꢀinfertilidadꢀyꢀelꢀcáncer,ꢀyꢀmeꢀinsistíaꢀenꢀque
debíaꢀempezarꢀaꢀtomarꢀlaꢀpíldoraꢀeseꢀmismoꢀdía.ꢀMentiríaꢀsiꢀdijeraꢀqueꢀnoꢀme
puseꢀnerviosaꢀdefendiendoꢀmiꢀpostura,ꢀperoꢀlaꢀenergíaꢀdeꢀeseꢀ¡NO!ꢀmeꢀayudóꢀa
noꢀceder.ꢀVolvíꢀaꢀinsistirleꢀenꢀqueꢀencontraríaꢀlaꢀmaneraꢀdeꢀcurarme,ꢀyꢀmeꢀsonrió
–porꢀpreocupaciónꢀoꢀfrustración,ꢀnoꢀestoyꢀseguraꢀdeꢀcuálꢀdeꢀlasꢀdos–ꢀyꢀmeꢀpidió
queꢀfueraꢀaꢀverlaꢀcuandoꢀhubieraꢀfinalizadoꢀmiꢀviajeꢀdeꢀcuración.ꢀAunque
teníamosꢀdiferentesꢀpuntosꢀdeꢀvistaꢀsobreꢀmiꢀsituación,ꢀleꢀestaréꢀeternamente
agradecidaꢀaꢀellaꢀyꢀaꢀnuestraꢀconversación,ꢀporqueꢀmeꢀsirvióꢀparaꢀdejarꢀelꢀnido,
abandonarꢀmiꢀrelaciónꢀpasivaꢀconꢀmiꢀcuerpoꢀyꢀafrontarꢀmiꢀfuturo.
Asíꢀqueꢀmeꢀpuseꢀmanosꢀaꢀlaꢀobraꢀyꢀcuandoꢀmiꢀbúsquedaꢀenꢀlaꢀbibliotecaꢀterminó
enꢀnada,ꢀvolvíꢀaꢀlaꢀvidaꢀreal.ꢀMiꢀprodigiosaꢀesteticista,ꢀunaꢀmujerꢀangelicalꢀdeꢀmi
ciudadꢀnatal,ꢀmeꢀcondujoꢀaꢀlaꢀsiguienteꢀpista.ꢀIbaꢀaꢀverlaꢀcuandoꢀteníaꢀtiempo
libreꢀentreꢀmisꢀclasesꢀyꢀdejabaꢀqueꢀsusꢀadorablesꢀmanosꢀaliviaranꢀmiꢀhorrorosa
piel.ꢀHacíaꢀunasꢀlimpiezasꢀdeꢀcutisꢀincreíbles.ꢀTeníaꢀunꢀdiplomaꢀdeꢀformaciónꢀde
laꢀempresaꢀdeꢀcosméticaꢀnaturalꢀDr.ꢀHauschka,ꢀqueꢀestáꢀespecializadaꢀenꢀel
cuidadoꢀdeꢀlaꢀpielꢀeꢀintentabaꢀayudarmeꢀconꢀmiꢀproblemaꢀdeꢀacné.ꢀLeꢀcomentéꢀlo
deꢀmiꢀdiagnósticoꢀyꢀmeꢀpasóꢀelꢀcontactoꢀdeꢀunꢀcolega,ꢀunꢀnaturópataꢀdeꢀlaꢀzona.
¿Talꢀvezꢀpodríaꢀaclararmeꢀalgo?
Estoꢀfueꢀunaꢀgranꢀnoticiaꢀparaꢀmíꢀque,ꢀsinꢀlugarꢀaꢀduda,ꢀmeꢀayudóꢀaꢀpasarꢀaꢀla
siguienteꢀfaseꢀdeꢀmiꢀprocesoꢀdeꢀinvestigación.ꢀRecuerdoꢀnuestrosꢀencuentros:
esteꢀnaturópataꢀestabaꢀconvencidoꢀdeꢀqueꢀmisꢀproblemasꢀseꢀdebíanꢀaꢀuna
superpoblaciónꢀdeꢀcándidasꢀyꢀcreóꢀparaꢀmíꢀunꢀrégimenꢀalimentarioꢀyꢀde

suplementosꢀparaꢀatajarꢀesteꢀproblema.ꢀEnꢀeseꢀmomentoꢀmeꢀdiꢀcuenta,ꢀyꢀtuveꢀque
aceptar,ꢀqueꢀteníaꢀqueꢀserꢀconejilloꢀdeꢀIndiasꢀeꢀinvestigadoraꢀaꢀlaꢀvezꢀpara
descubrirꢀsiꢀhabíaꢀalgunaꢀformaꢀdeꢀsanarꢀmiꢀcuerpo.ꢀPeroꢀpenséꢀqueꢀeraꢀmejor
hacerloꢀmedianteꢀmétodosꢀnaturalesꢀqueꢀquímicos.ꢀAsíꢀqueꢀaceptéꢀseguirꢀsus
pautas.ꢀTeníaꢀunaꢀmisiónꢀyꢀnoꢀpodíaꢀdarꢀmarchaꢀatrás.
Losꢀtresꢀañosꢀsiguientes,ꢀfueronꢀunꢀaprendizajeꢀconꢀesteꢀmédicoꢀyꢀconꢀotros,
experimentandoꢀconꢀsusꢀtécnicas.ꢀAdemásꢀdeꢀlaꢀnaturopatía,ꢀtambiénꢀfuiꢀa
fitoterapeutas,ꢀacupuntores,ꢀespecialistasꢀenꢀacupresión,ꢀhomeópatas...,ꢀaꢀtodo
aquelꢀoꢀaquellaꢀqueꢀcreyeraꢀqueꢀpudieraꢀaportarmeꢀalgo.ꢀEnꢀunaꢀocasión,ꢀseguí
unaꢀdietaꢀdeꢀzanahoriasꢀqueꢀmeꢀtiñóꢀlaꢀpielꢀdeꢀnaranja,ꢀperoꢀesteꢀconejilloꢀde
Indiasꢀseguíaꢀadelante.ꢀEstabaꢀdispuestaꢀaꢀacudirꢀaꢀtodosꢀyꢀaꢀhacerꢀloꢀqueꢀfuera
paraꢀconseguirꢀcambiarꢀmiꢀestado.ꢀAprendíꢀmuchoꢀduranteꢀeseꢀtiempo,ꢀpero
sobreꢀtodoꢀmeꢀdiꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀnoꢀestabaꢀmásꢀcercaꢀdeꢀhallarꢀunaꢀsoluciónꢀque
antes.

Elꢀdescubrimientoꢀqueꢀloꢀcambióꢀtodo

Seguíaꢀexperimentandoꢀlosꢀmismosꢀsíntomas:ꢀteníaꢀsobrepeso,ꢀmeꢀsentía
agotada,ꢀsoloꢀmenstruabaꢀunꢀparꢀdeꢀvecesꢀalꢀaño,ꢀseguíaꢀplagadaꢀdeꢀacnéꢀy
continuabaꢀbuscandoꢀrespuestas.ꢀToméꢀlaꢀdecisiónꢀdeꢀvolverꢀaꢀhacerꢀloꢀqueꢀmejor
seꢀmeꢀdabaꢀ–investigar–,ꢀenꢀlugarꢀdeꢀprobarꢀcóctelesꢀdeꢀsuplementosꢀyꢀhierbas
inútilmente.ꢀMeꢀprometíꢀaꢀmíꢀmismaꢀqueꢀharíaꢀtodoꢀloꢀposibleꢀparaꢀentenderꢀqué
esꢀloꢀqueꢀhabíaꢀtrastocadoꢀmiꢀsistemaꢀendocrinoꢀyꢀencontrarꢀlaꢀmaneraꢀde
corregirlo.ꢀDediquéꢀmuchoꢀtiempoꢀaꢀestudiarꢀendocrinologíaꢀyꢀlasꢀfuncionesꢀde
lasꢀhormonas,ꢀperoꢀdescubríꢀqueꢀhabíaꢀotrosꢀcamposꢀqueꢀtambiénꢀteníanꢀmucho
queꢀenseñarme.ꢀEntreꢀellosꢀseꢀencontrabaꢀlaꢀmedicinaꢀtradicionalꢀchinaꢀ(MTC),
laꢀnutriciónꢀfuncionalꢀyꢀlaꢀcronobiología.
LaꢀMTCꢀmeꢀproporcionóꢀlaꢀbaseꢀparaꢀentenderꢀlaꢀinterconexiónꢀentreꢀlas
glándulasꢀyꢀlosꢀórganosꢀdeꢀnuestroꢀcuerpo,ꢀdeꢀformasꢀqueꢀlaꢀendocrinologíaꢀno
contemplaba.ꢀAprendíꢀqueꢀsiꢀseꢀproduceꢀunaꢀdeficienciaꢀenꢀunaꢀglándulaꢀu
órgano,ꢀotroꢀseꢀinterpondráꢀparaꢀcompensarla.ꢀEstaꢀperspectivaꢀmeꢀpermitió
descubrirꢀelꢀefectoꢀdominóꢀqueꢀseꢀpuedeꢀproducirꢀenꢀelꢀcuerpo:ꢀunaꢀdietaꢀpobre
porꢀdefectoꢀyꢀciertosꢀestilosꢀdeꢀvidaꢀpuedenꢀdesencadenarꢀunaꢀreacciónꢀen
cadena,ꢀyꢀsiꢀnoꢀcorrigesꢀtusꢀelecciones,ꢀtuꢀsistemaꢀendocrinoꢀseꢀveráꢀobligadoꢀa
trabajarꢀdeꢀmanerasꢀinadecuadas.ꢀEstoꢀinevitablementeꢀproduceꢀunaꢀalteración
hormonalꢀyꢀunaꢀvariedadꢀdeꢀsíntomasꢀqueꢀpuedeꢀqueꢀseanꢀlosꢀqueꢀteꢀhan
conducidoꢀaꢀcomprarꢀesteꢀlibro.ꢀAunqueꢀestosꢀdosꢀcamposꢀ–laꢀendocrinologíaꢀy
laꢀMTC–ꢀmeꢀayudaronꢀaꢀentenderꢀelꢀfuncionamientoꢀdelꢀsistemaꢀendocrino,
seguíaꢀteniendoꢀlaꢀpregunta:ꢀ«¿Cuálꢀesꢀlaꢀmejorꢀformaꢀdeꢀsolucionarlo?».ꢀAhíꢀes
dondeꢀencajabaꢀlaꢀpiezaꢀdeꢀlaꢀnutriciónꢀfuncional.ꢀEnꢀmiꢀinvestigación,ꢀmeꢀdi
cuentaꢀdelꢀpoderꢀqueꢀtienenꢀciertosꢀalimentosꢀpotentesꢀnoꢀsoloꢀparaꢀdisolverꢀlos
síntomasꢀaꢀcortoꢀplazo,ꢀsinoꢀparaꢀqueꢀestosꢀnoꢀvuelvanꢀaꢀaparecerꢀmásꢀadelante.
Siꢀlasꢀmalasꢀeleccionesꢀalimentariasꢀpuedenꢀconducirnosꢀaꢀunꢀestadoꢀde
desequilibrioꢀhormonalꢀgrave,ꢀlosꢀalimentosꢀcorrectosꢀcontienenꢀlosꢀnutrientes
necesariosꢀparaꢀconservarꢀnuestraꢀsaludꢀhormonal.ꢀGraciasꢀaꢀmiꢀinvestigaciónꢀy
experimentaciónꢀpersonal,ꢀviꢀclaramenteꢀqueꢀlaꢀalimentaciónꢀseríaꢀlaꢀprincipal
«medicina»ꢀqueꢀutilizaríaꢀenꢀmiꢀprotocolo.
Miꢀdeseoꢀdeꢀampliarꢀmisꢀconocimientosꢀsobreꢀelꢀsistemaꢀendocrinoꢀterminó

conduciéndomeꢀalꢀestudioꢀdeꢀlaꢀcronobiología,ꢀqueꢀenseñaꢀqueꢀcadaꢀsistema
corporalꢀtieneꢀsuꢀpropiaꢀrutina.ꢀBastaꢀconꢀobservarꢀelꢀcicloꢀmenstrualꢀparaꢀdarnos
cuentaꢀdeꢀconꢀquéꢀprecisiónꢀtrabajaꢀnuestroꢀcuerpoꢀsegúnꢀsusꢀpropiosꢀritmos
prefijados.ꢀBajoꢀcircunstanciasꢀideales,ꢀexisteꢀunaꢀratioꢀpredecibleꢀdeꢀhormonas
queꢀtieneꢀlugarꢀcuatroꢀvecesꢀalꢀmesꢀyꢀqueꢀcreaꢀlasꢀcuatroꢀfasesꢀdistintasꢀdelꢀciclo.
Igualmente,ꢀcadaꢀunoꢀdeꢀnuestrosꢀórganosꢀfuncionaꢀdeꢀacuerdoꢀconꢀunꢀritmo
cronobiológico.ꢀElꢀhechoꢀdeꢀqueꢀlaꢀpresiónꢀarterialꢀestéꢀmásꢀaltaꢀporꢀlaꢀmañana
queꢀporꢀlaꢀnocheꢀesꢀunꢀgranꢀejemploꢀdeꢀcronobiología.ꢀAlꢀverꢀestasꢀrutinas
fisiológicas,ꢀnoꢀpodíaꢀevitarꢀpensarꢀenꢀloꢀmaravillosoꢀqueꢀseríaꢀpoderꢀreforzar
cadaꢀunaꢀdeꢀlasꢀfasesꢀdelꢀcicloꢀmenstrualꢀconꢀlaꢀdietaꢀyꢀconꢀhábitosꢀdeꢀestiloꢀde
vida.
Conꢀelꢀtiempo,ꢀcreéꢀmiꢀprotocoloꢀcombinandoꢀestosꢀcuatroꢀcampos.ꢀDeꢀla
endocrinologíaꢀyꢀlaꢀMTCꢀaprendíꢀqueꢀsiꢀnoꢀsomosꢀconscientesꢀdeꢀlasꢀdecisiones
queꢀtomamosꢀcadaꢀdía,ꢀpodemosꢀdirigirnosꢀirremediablementeꢀaꢀunꢀdesajuste
hormonalꢀconꢀmásꢀfacilidadꢀdeꢀloꢀqueꢀimaginamos.ꢀPorꢀotraꢀparte,ꢀla
cronobiologíaꢀnosꢀenseñaꢀqueꢀnuestroꢀcuerpo,ꢀincluidasꢀlasꢀhormonas,ꢀtrabajaꢀa
suꢀpropioꢀritmoꢀyꢀconꢀsuꢀpropiaꢀrutina.ꢀYꢀdeꢀlaꢀnutriciónꢀfuncionalꢀaprendíꢀque
ciertosꢀalimentosꢀafectanꢀaꢀlaꢀsaludꢀdeꢀórganosꢀespecíficosꢀyꢀqueꢀlos
micronutrientesꢀinfluyenꢀenꢀlaꢀliberaciónꢀyꢀeliminaciónꢀdeꢀciertasꢀhormonas.
Reagrupéꢀtodaꢀestaꢀinformaciónꢀpolifacéticaꢀparaꢀcrearꢀunꢀmétodoꢀqueꢀpudieran
usarꢀtodasꢀlasꢀmujeres,ꢀparaꢀtomarꢀmejoresꢀdecisionesꢀcadaꢀdíaꢀreferentesꢀaꢀsu
saludꢀenꢀgeneralꢀy,ꢀmásꢀconcretamente,ꢀaꢀlaꢀdeꢀsuꢀsistemaꢀreproductor.ꢀEraꢀuna
fórmulaꢀqueꢀningunoꢀdeꢀmisꢀmédicosꢀmeꢀhabíaꢀrecetado,ꢀalgoꢀqueꢀnoꢀhabíaꢀleído
enꢀningunaꢀparteꢀyꢀelꢀinicioꢀdeꢀunꢀprogramaꢀqueꢀestabaꢀprobandoꢀenꢀmiꢀpropio
cuerpo,ꢀenꢀtiempoꢀreal.
Aꢀlosꢀnueveꢀmesesꢀdeꢀhaberꢀpuestoꢀenꢀprácticaꢀmiꢀprotocolo,ꢀhabíaꢀdejadoꢀporꢀel
caminoꢀalgoꢀmásꢀdeꢀveintisieteꢀkilos,ꢀmiꢀpielꢀestabaꢀtanꢀlimpiaꢀqueꢀpersonasꢀque
noꢀmeꢀconocíanꢀmeꢀhacíanꢀcomentariosꢀsobreꢀloꢀradianteꢀqueꢀseꢀveía,ꢀla
depresiónꢀhabíaꢀdesaparecido,ꢀmisꢀestadosꢀdeꢀánimoꢀseꢀhabíanꢀestabilizadoꢀy
habíaꢀempezadoꢀaꢀovularꢀyꢀaꢀmenstruarꢀtodosꢀlosꢀmeses.
Hacerꢀllegarꢀmiꢀprotocoloꢀaꢀotrasꢀmujeres

Porꢀesaꢀmismaꢀépoca,ꢀconseguíꢀunꢀtrabajoꢀenꢀManhattanꢀcomoꢀdirectoraꢀde
marketingꢀdeꢀunaꢀempresaꢀonlineꢀreciénꢀcreada.ꢀTeníaꢀqueꢀganarmeꢀlaꢀvida
mientrasꢀdabaꢀelꢀpasoꢀsiguienteꢀhaciaꢀlaꢀmetaꢀqueꢀmeꢀhabíaꢀpropuesto:ꢀconseguir
unꢀdiplomaꢀenꢀelꢀInstitutoꢀdeꢀNutriciónꢀIntegrativaꢀque,ꢀenꢀaquelꢀentonces,ꢀestaba
afiliadoꢀalꢀColegioꢀdeꢀProfesoresꢀdeꢀlaꢀUniversidadꢀdeꢀColumbia.ꢀHaceꢀdieciocho
años,ꢀmisꢀamistadesꢀyꢀmiꢀfamiliaꢀpensabanꢀqueꢀmeꢀhabíaꢀvueltoꢀlocaꢀ–coachꢀen
salud,ꢀ¿quéꢀdemoniosꢀeraꢀeso?–,ꢀperoꢀmiꢀintuiciónꢀrespectoꢀaꢀestaꢀdisciplinaꢀno
seꢀequivocó.
Elꢀcoachingꢀdeꢀlaꢀsaludꢀnacióꢀhaceꢀcasiꢀtresꢀdécadas.ꢀEnꢀaquellaꢀépoca,ꢀhabíaꢀun
programaꢀprincipal:ꢀelꢀdelꢀInstitutoꢀdeꢀNutriciónꢀIntegrativa.ꢀActualmente,
institucionesꢀdeꢀprestigio,ꢀcomoꢀlaꢀUniversidadꢀDuke,ꢀemitenꢀdiplomasꢀdeꢀcoach
enꢀsalud,ꢀyꢀmédicosꢀdeꢀrenombre,ꢀcomoꢀelꢀdoctorꢀMehmetꢀOzꢀyꢀelꢀdoctor
AndrewꢀWeilꢀapoyanꢀnuestraꢀdisciplinaꢀenꢀplenaꢀexpansión.ꢀLosꢀcoachesꢀen
saludꢀholísticaꢀguíanꢀaꢀlasꢀpersonasꢀparaꢀqueꢀhaganꢀcambiosꢀenꢀsuꢀdietaꢀyꢀenꢀsu
estiloꢀdeꢀvidaꢀdeꢀmaneraꢀsostenible,ꢀesꢀdecir,ꢀdeꢀunꢀmodoꢀqueꢀlesꢀsigaꢀsiendoꢀútil
duranteꢀdécadas.ꢀRevisoꢀlaꢀalimentaciónꢀyꢀlosꢀhábitosꢀdeꢀlasꢀmujeresꢀpara
descubrirꢀquéꢀpuedeꢀhaberlesꢀcausadoꢀsusꢀsíntomasꢀyꢀtrabajoꢀconꢀellasꢀpara
desarrollarꢀunꢀplanꢀqueꢀlasꢀayudeꢀaꢀresolverꢀsusꢀproblemas.ꢀMiꢀmetaꢀprincipal
comoꢀcoachꢀenꢀsaludꢀesꢀguiarꢀaꢀlasꢀpacientesꢀhastaꢀunꢀpuntoꢀenꢀqueꢀpuedanꢀser
testigosꢀdeꢀsuꢀpropioꢀpoderꢀcurativo.ꢀCuandoꢀunaꢀpacienteꢀhaꢀalcanzadoꢀsus
objetivosꢀenꢀloꢀqueꢀrespectaꢀaꢀsuꢀsaludꢀyꢀmeꢀdaꢀlasꢀgracias,ꢀsiempreꢀleꢀdigoꢀqueꢀsi
heꢀhechoꢀbienꢀmiꢀtrabajo,ꢀquiereꢀdecirꢀqueꢀheꢀsidoꢀsuꢀmejorꢀguía.ꢀPorqueꢀen
realidadꢀesꢀellaꢀlaꢀqueꢀhaꢀhechoꢀtodoꢀelꢀtrabajoꢀesencialꢀdeꢀmodificarꢀsu
alimentaciónꢀyꢀestiloꢀdeꢀvida.ꢀMiꢀlaborꢀsimplementeꢀhaꢀconsistidoꢀenꢀenseñarleꢀa
cambiarꢀsuꢀformaꢀdeꢀpensarꢀrespectoꢀaꢀsusꢀhábitosꢀcotidianos,ꢀaꢀfinꢀdeꢀqueꢀpueda
curarseꢀaꢀsíꢀmisma.

Hoyꢀenꢀdía,ꢀlaꢀtendenciaꢀemergenteꢀdelꢀcoachingꢀenꢀsaludꢀmeꢀrecuerdaꢀel
conceptoꢀqueꢀseꢀteníaꢀdeꢀlosꢀquiroprácticosꢀyꢀacupuntoresꢀhaceꢀtreintaꢀaños,ꢀaꢀlos
queꢀseꢀconsiderabaꢀterapeutasꢀalternativos,ꢀmientrasꢀqueꢀahoraꢀlosꢀbeneficiosꢀdel
usoꢀdeꢀestasꢀterapiasꢀestánꢀtanꢀbienꢀdocumentadosꢀqueꢀlaꢀmayorꢀparteꢀdeꢀlas
aseguradorasꢀmédicasꢀcubrenꢀlasꢀvisitasꢀaꢀestosꢀprofesionales.ꢀIgualmente,ꢀen

estaꢀúltimaꢀdécada,ꢀhemosꢀempezadoꢀaꢀverꢀlaꢀincorporaciónꢀdeꢀcoachesꢀenꢀsalud
enꢀlosꢀprogramasꢀdeꢀbienestarꢀdeꢀlasꢀempresas,ꢀasíꢀcomoꢀenꢀlasꢀconsultasꢀde
algunosꢀmédicos,ꢀyꢀestosꢀprofesionalesꢀnoꢀsoloꢀestánꢀdiplomadosꢀpor
institucionesꢀacreditadas,ꢀsinoꢀtambiénꢀporꢀlaꢀAmericanꢀAssociationꢀofꢀDrugless
Practitionersꢀ(‘asociaciónꢀestadounidenseꢀdeꢀprofesionalesꢀqueꢀnoꢀutilizan
medicamentos’).
Esoꢀnoꢀesꢀtodo:ꢀdelꢀmismoꢀmodoꢀqueꢀlaꢀmedicinaꢀseꢀhaꢀidoꢀespecializandoꢀconꢀel
pasoꢀdeꢀlosꢀaños,ꢀelꢀcoachingꢀenꢀsaludꢀtambiénꢀestáꢀevolucionandoꢀhaciaꢀcampos
másꢀespecíficos.
Aꢀtravésꢀdeꢀunaꢀformaciónꢀexhaustivaꢀyꢀconstante,ꢀhayꢀcoachesꢀenꢀsalud
especializadosꢀenꢀelꢀcontrolꢀdeꢀlaꢀdiabetes,ꢀtemasꢀcardiovasculares,ꢀproblemas
digestivosꢀyꢀotrasꢀramas.ꢀEsoꢀesꢀjustamenteꢀloꢀqueꢀyoꢀheꢀhecho:ꢀdebidoꢀaꢀmi
experienciaꢀpersonalꢀyꢀaꢀlaꢀpasiónꢀqueꢀsiempreꢀheꢀsentidoꢀporꢀesteꢀtema,ꢀmucho
antesꢀdeꢀdescubrirꢀqueꢀpodíaꢀserꢀunaꢀsalidaꢀprofesional,ꢀmeꢀheꢀenfocado
concretamenteꢀenꢀesteꢀcampo,ꢀaꢀfinꢀdeꢀofrecerꢀlaꢀmejorꢀatenciónꢀposibleꢀyꢀayudar
aꢀlasꢀpacientesꢀaꢀsuperarꢀsusꢀtrastornosꢀginecológicosꢀdeꢀorigenꢀhormonal.
Comoꢀpodrásꢀimaginar,ꢀseꢀempezóꢀaꢀcorrerꢀlaꢀvozꢀentreꢀlosꢀprofesoresꢀyꢀmis
amistadesꢀdeꢀqueꢀhabíaꢀconseguidoꢀcurarmeꢀdeꢀmiꢀSOPꢀporꢀmisꢀpropiosꢀmedios.
Empecéꢀaꢀtenerꢀpacientes,ꢀalꢀprincipioꢀunasꢀpocas,ꢀluegoꢀunaꢀdocenaꢀy,ꢀalꢀcabo
deꢀunꢀtiempo,ꢀmásꢀdeꢀlasꢀqueꢀpodíaꢀvisitarꢀporꢀmisꢀhorariosꢀyꢀmiꢀcargaꢀlaboral,
asíꢀqueꢀdejéꢀmiꢀtrabajo.ꢀInicialmente,ꢀsoloꢀqueríaꢀtrabajarꢀconꢀmujeresꢀque
tuvieranꢀSOP,ꢀigualꢀqueꢀyo.ꢀNoꢀobstante,ꢀalꢀpocoꢀtiempo,ꢀmisꢀclientasꢀempezaron
aꢀcontarꢀsuꢀexperienciaꢀaꢀamigasꢀqueꢀpadecíanꢀsíndromeꢀpremenstrualꢀ(SPM),
miomas,ꢀtrastornosꢀpospartoꢀyꢀotrosꢀproblemasꢀhormonales.ꢀEstasꢀmujeres
queríanꢀqueꢀlasꢀayudaraꢀaꢀsolucionarꢀsusꢀtrastornos,ꢀcomoꢀhabíaꢀhechoꢀyo,ꢀsin
medicamentosꢀniꢀoperaciones;ꢀnecesitabanꢀunꢀplanꢀdiarioꢀparaꢀafrontarꢀelꢀciclo
deꢀsufrimientoꢀmensual.ꢀDeseabanꢀqueꢀsusꢀmiomasꢀseꢀredujeran,ꢀeliminarꢀsus
quistesꢀyꢀsuꢀSPM,ꢀquedarseꢀembarazadasꢀoꢀredescubrirꢀsuꢀapetitoꢀsexual.ꢀRecibía
aꢀtodasꢀesasꢀmujeresꢀdejándolesꢀclaroꢀqueꢀaplicaríaꢀmisꢀtécnicasꢀaꢀsuꢀcasoꢀyꢀque
veríamosꢀquéꢀdescubríamosꢀjuntas.ꢀPorꢀprimeraꢀvezꢀdesdeꢀelꢀinicioꢀdeꢀmiꢀviaje,
yaꢀnoꢀestabaꢀsola.
Enꢀesosꢀprimerosꢀañosꢀdeꢀpráctica,ꢀmeꢀdiꢀcuentaꢀdeꢀalgoꢀesencial:ꢀqueꢀlasꢀcausas
delꢀdesequilibrioꢀhormonalꢀsonꢀmuyꢀparecidas,ꢀindependientementeꢀdeꢀcuáles
seanꢀlosꢀsíntomas.ꢀAꢀraízꢀdeꢀello,ꢀmiꢀprotocoloꢀfueꢀyꢀsigueꢀsiendoꢀeficazꢀparaꢀla
mayorꢀparteꢀdeꢀlosꢀproblemasꢀrelacionadosꢀconꢀelꢀsistemaꢀendocrino.ꢀDeꢀtoda

estaꢀexperimentaciónꢀflorecióꢀelꢀconocimientoꢀsobreꢀcuálesꢀsonꢀlasꢀverdaderas
causasꢀsubyacentesꢀdelꢀdesequilibrioꢀhormonal,ꢀaꢀloꢀcualꢀsiguióꢀel
descubrimientoꢀdeꢀloꢀqueꢀseꢀconvertiríaꢀenꢀmiꢀprotocoloꢀdeꢀcincoꢀpasos.

Curaꢀtusꢀhormonas,ꢀmejoraꢀtuꢀvida

Muchasꢀveces,ꢀcuandoꢀveoꢀaꢀunaꢀpacienteꢀporꢀprimeraꢀvez,ꢀpretendeꢀqueꢀseaꢀyo
quienꢀleꢀdigaꢀcómoꢀ«arreglar»ꢀsuꢀcuerpo.ꢀBien,ꢀsiꢀhayꢀalgoꢀqueꢀmeꢀgustaríaꢀque
aprendieraisꢀdeꢀesteꢀlibroꢀesꢀqueꢀnoꢀpuedesꢀarreglarꢀunꢀproblemaꢀhormonal.ꢀSin
embargo,ꢀlasꢀpacientesꢀsiempreꢀseꢀsientenꢀmásꢀsanasꢀyꢀfelicesꢀtrasꢀhaber
completadoꢀmiꢀprograma.ꢀEstoꢀesꢀporqueꢀlasꢀayudoꢀaꢀentenderꢀunaꢀperlaꢀde
sabiduríaꢀqueꢀahoraꢀcompartiréꢀcontigo:ꢀlaꢀúnicaꢀformaꢀenꢀqueꢀtusꢀhormonas
puedenꢀlograrꢀelꢀequilibrioꢀesꢀsiꢀtuꢀcuerpoꢀhaceꢀsuꢀtrabajo,ꢀyꢀesoꢀsoloꢀlo
consiguesꢀsiꢀloꢀprotegesꢀyꢀloꢀalimentas,ꢀenꢀcadaꢀcomidaꢀyꢀconꢀcadaꢀunoꢀdeꢀtus
hábitos,ꢀcadaꢀdía,ꢀparaꢀqueꢀpuedaꢀoptimizarꢀsuꢀfunciónꢀendocrina.
Esteꢀlibroꢀyꢀmiꢀprotocoloꢀdeꢀcincoꢀpasosꢀcontribuiránꢀaꢀqueꢀgestionesꢀtus
problemasꢀhormonalesꢀsubyacentesꢀparaꢀqueꢀpuedasꢀnotarꢀmejoría,ꢀseaꢀcualꢀsea
laꢀalteraciónꢀqueꢀsufrasꢀhoy.ꢀAꢀlaꢀlarga,ꢀadoptarꢀesteꢀprotocoloꢀteꢀayudaráꢀa
conservarꢀtuꢀsalud,ꢀevitarꢀfuturosꢀdesajustesꢀhormonales,ꢀmantenerꢀtuꢀfertilidad,
protegerꢀtuꢀlibidoꢀyꢀprolongarꢀtuꢀjuventud.ꢀProntoꢀestaꢀexperienciaꢀdeꢀsaludꢀy
vitalidadꢀseꢀconvertiráꢀenꢀelꢀpilarꢀenꢀtornoꢀalꢀcualꢀpodrásꢀcrearꢀunaꢀformaꢀdeꢀvida
queꢀincluyaꢀtusꢀpasionesꢀyꢀdeseosꢀmásꢀprofundos.ꢀYꢀgraciasꢀalꢀprotocolo,ꢀpodrás
confiarꢀenꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀsiempreꢀestaráꢀdeꢀtuꢀparte,ꢀparaꢀayudarteꢀenꢀelꢀproceso
deꢀdiseñarꢀlaꢀmejorꢀversiónꢀdeꢀtuꢀvida.ꢀEnꢀúltimaꢀinstancia,ꢀheꢀdedicadoꢀmiꢀvida
yꢀmiꢀcarreraꢀaꢀlaꢀsaludꢀhormonalꢀfemenina,ꢀporqueꢀcreoꢀsinceramenteꢀque
cuandoꢀvivesꢀenꢀarmoníaꢀconꢀtuꢀcuerpo,ꢀpuedesꢀconectarꢀconꢀunꢀpoderꢀinnatoꢀque
propiciaráꢀelꢀcambioꢀpositivoꢀenꢀtuꢀvidaꢀyꢀenꢀtuꢀentorno.
ElꢀprotocoloꢀdeꢀcincoꢀpasosꢀdeꢀCódigoMujer

Miꢀprotocoloꢀdeꢀcincoꢀpasosꢀestáꢀdiseñadoꢀenꢀlaꢀsecuenciaꢀqueꢀverásꢀa
continuación,ꢀparaꢀabordarꢀlasꢀcausasꢀsubyacentesꢀdeꢀlosꢀproblemasꢀhormonales
yꢀapoyarꢀlasꢀfuncionesꢀesencialesꢀdelꢀsistemaꢀendocrino,ꢀaꢀfinꢀdeꢀlograrꢀun
correctoꢀyꢀequilibradoꢀfuncionamientoꢀhormonal.ꢀConsideraꢀestosꢀpasosꢀcomo
lasꢀclavesꢀparaꢀdescifrarꢀtuꢀCódigoMujer:

Estabilizarꢀlosꢀnivelesꢀdeꢀazúcarꢀenꢀsangre.
Cuidarꢀlasꢀglándulasꢀsuprarrenales.
Ayudarꢀaꢀlosꢀórganosꢀdeꢀeliminación.
Sincronizarꢀelꢀcicloꢀmenstrual.

Conectarꢀconꢀlaꢀenergíaꢀfemenina.

Enꢀelꢀcapítuloꢀdosꢀveremosꢀlasꢀcausasꢀsubyacentesꢀdelꢀdesequilibrioꢀhormonal.
Enꢀelꢀtresꢀteꢀpresentaréꢀtuꢀsistemaꢀendocrinoꢀyꢀteꢀenseñaréꢀlosꢀsecretosꢀde
CódigoMujer.ꢀEnꢀelꢀcuatroꢀteꢀguiaréꢀporꢀlosꢀtresꢀprimerosꢀpasosꢀdelꢀprotocoloꢀy
teꢀayudaréꢀaꢀintroducirteꢀenꢀelꢀFLO.ꢀEnꢀelꢀcincoꢀyꢀelꢀseisꢀnosꢀcentraremosꢀenꢀel
cuartoꢀpaso.ꢀElꢀsieteꢀyꢀelꢀochoꢀaportaránꢀunꢀrefuerzoꢀenꢀloꢀqueꢀrespectaꢀaꢀlos
temasꢀdeꢀlaꢀfertilidadꢀyꢀlaꢀlibido.ꢀElꢀnueveꢀyꢀelꢀdiezꢀseꢀcentraránꢀenꢀelꢀquintoꢀpaso
delꢀprotocolo.
Antesꢀdeꢀexplicarꢀquéꢀsignificanꢀestosꢀpasosꢀyꢀcómoꢀhemosꢀdeꢀseguirlos,ꢀquiero
pedirteꢀqueꢀempiecesꢀporꢀelꢀprincipioꢀyꢀqueꢀcompletesꢀcadaꢀpasoꢀdelꢀcamino.ꢀEs
unꢀprotocoloꢀacumulativo:ꢀcadaꢀpasoꢀseꢀbasaꢀenꢀelꢀanterior.ꢀ¿Cuándoꢀpuedes
esperarꢀempezarꢀaꢀverꢀresultados?ꢀSegúnꢀmiꢀexperiencia,ꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀse
tomanꢀenꢀserioꢀelꢀprimerꢀpasoꢀyꢀestabilizanꢀsuꢀnivelꢀdeꢀazúcarꢀenꢀsangre
comienzanꢀaꢀnotarꢀunaꢀgranꢀdiferenciaꢀenꢀsuꢀbienestarꢀaꢀlaꢀsegundaꢀsemana.ꢀA

medidaꢀqueꢀmejoraꢀelꢀfuncionamientoꢀdeꢀtuꢀsistemaꢀendocrinoꢀgraciasꢀal
protocolo,ꢀpuedesꢀesperarꢀnotarꢀmejoríaꢀenꢀtusꢀmenstruaciones,ꢀfertilidadꢀyꢀlibido
aꢀlosꢀdosꢀoꢀcuatroꢀmeses.ꢀPeroꢀelꢀverdaderoꢀvalorꢀdeꢀesteꢀprotocoloꢀparaꢀtuꢀsalud,
tusꢀhormonasꢀyꢀtuꢀvidaꢀnoꢀestáꢀenꢀlaꢀsoluciónꢀaꢀcortoꢀplazo,ꢀsinoꢀenꢀlaꢀnueva
formaꢀdeꢀvidaꢀqueꢀsupone.ꢀTeꢀproponeꢀunaꢀnuevaꢀmaneraꢀdeꢀtratarꢀyꢀdeꢀcuidarꢀtu
cuerpo,ꢀparaꢀqueꢀpuedasꢀprotegerꢀtuꢀdelicadoꢀequilibrioꢀhormonalꢀenꢀlosꢀaños
venideros.

CaraꢀaꢀcaraꢀconꢀAlisa

Enꢀesteꢀlibroꢀmeꢀgustaríaꢀqueꢀsintierasꢀcomoꢀsiꢀestuviéramosꢀjuntasꢀfísicamente
enꢀmiꢀFLOꢀLivingꢀCenter,ꢀenꢀunaꢀsesiónꢀdeꢀcoachingꢀcaraꢀaꢀcara.ꢀEnꢀestas
sesiones,ꢀteꢀinvitaréꢀaꢀqueꢀreflexionesꢀsobreꢀloꢀqueꢀhasꢀaprendidoꢀdeꢀmanera
constructiva,ꢀfácilꢀdeꢀdigerirꢀyꢀpersonalizada.ꢀTambiénꢀteꢀdaréꢀdeberesꢀparaꢀque
trabajesꢀcualquierꢀpatrónꢀdeꢀconducta,ꢀemocionalꢀoꢀdeꢀpensamientoꢀsubyacente,
queꢀpudieraꢀestarꢀimpidiendoꢀqueꢀlosꢀcambiosꢀseanꢀduraderosꢀyꢀteꢀanimaréꢀaꢀque
empiecesꢀaꢀpensarꢀenꢀcómoꢀaplicarlosꢀenꢀtuꢀvida,ꢀdeꢀunaꢀmaneraꢀprácticaꢀyꢀveraz
paraꢀti.

¿Cuálꢀesꢀtuꢀhistoria?

¿Creesꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀpuedeꢀllegarꢀaꢀcurarse?ꢀSiꢀnoꢀesꢀasí,ꢀ¿porꢀqué?ꢀ¿Qué
historiaꢀrondaꢀporꢀtuꢀmente?ꢀMeꢀgustaríaꢀayudarteꢀaꢀreconocerꢀqueꢀtalꢀvezꢀtengas
unꢀguionꢀmuyꢀarraigadoꢀenꢀtuꢀcabeza,ꢀqueꢀteꢀestéꢀdiciendoꢀqueꢀcambiarꢀnoꢀes
posible,ꢀaunqueꢀestésꢀintentandoꢀhacerlo.ꢀSiꢀesteꢀesꢀtuꢀcaso,ꢀquieroꢀasegurarme
deꢀqueꢀeresꢀconscienteꢀdeꢀestosꢀpensamientosꢀnegativos,ꢀparaꢀqueꢀpuedas
sacarlosꢀdeꢀsuꢀestadoꢀinconsciente,ꢀanalizarlosꢀyꢀtransformarlos.ꢀEntonces,ꢀcada
vezꢀqueꢀempiecesꢀaꢀponerꢀenꢀprácticaꢀparteꢀdelꢀprotocoloꢀyꢀoigasꢀelꢀguion
negativo,ꢀpodrásꢀsustituirloꢀporꢀelꢀnuevo.ꢀEmpleaꢀmuchasꢀafirmacionesꢀpositivas:
«Meꢀestoyꢀcurando».ꢀ«Elꢀcambioꢀesꢀposible».ꢀ«Estoyꢀmejorando».ꢀ«Miꢀcuerpoꢀes
capazꢀdeꢀcurarseꢀaꢀsíꢀmismo».ꢀCuantosꢀmásꢀpensamientosꢀpositivosꢀinvoquesꢀen
tuꢀmente,ꢀantesꢀinterrumpirásꢀlaꢀnegatividad,ꢀhastaꢀqueꢀconsigasꢀqueꢀnoꢀseaꢀtu
primeraꢀreacciónꢀ–oꢀqueꢀnoꢀhayaꢀreacciónꢀalguna–ꢀcuandoꢀteꢀdispongasꢀaꢀcrearꢀel
cambioꢀenꢀtuꢀcuerpoꢀyꢀenꢀtuꢀsalud.
¿EsꢀadecuadoꢀparaꢀmíꢀelꢀprotocoloꢀCódigoMujer?

Esteꢀprotocoloꢀtieneꢀcomoꢀfinꢀtresꢀmetasꢀprincipales:ꢀunaꢀmenstruaciónꢀperfecta,
conservarꢀyꢀmejorarꢀlaꢀfertilidad,ꢀyꢀrestaurarꢀyꢀpotenciarꢀlaꢀlibido.ꢀSiꢀte
identificasꢀconꢀalgunoꢀdeꢀlosꢀproblemasꢀqueꢀmencionoꢀaꢀcontinuación,ꢀhas
escogidoꢀelꢀlibroꢀcorrecto.

Menstruaciónꢀperfecta

¿Sufresꢀalgunoꢀdeꢀestosꢀproblemas?:

Miomas.
Síndromeꢀpremenstrual.
Trastornoꢀdisfóricoꢀpremenstrual.
Síndromeꢀdeꢀovarioꢀpoliquísticoꢀ(SOP).
Quistesꢀováricos.
Endometriosis.

Reglasꢀabundantes.
Ausenciaꢀdeꢀmenstruación.
Ciclosꢀirregulares.
Quistesꢀmamarios.

Conservarꢀyꢀmejorarꢀlaꢀfertilidad
¿Teꢀidentificasꢀconꢀalgunaꢀdeꢀestasꢀafirmaciones?:

Quieroꢀconcebirꢀdeꢀformaꢀnatural.
Noꢀmeꢀheꢀpodidoꢀquedarꢀembarazadaꢀyꢀnoꢀhayꢀningunaꢀexplicaciónꢀmédica.
Heꢀprobadoꢀlaꢀfecundaciónꢀinꢀvitroꢀ(FIV)ꢀyꢀnoꢀmeꢀfuncionóꢀ(oꢀtengoꢀqueꢀhacer
unꢀdescansoꢀdeꢀella).
Meꢀgustaríaꢀencontrarꢀunaꢀsoluciónꢀnaturalꢀbasadaꢀenꢀlaꢀalimentaciónꢀpara
prepararꢀmiꢀcuerpoꢀparaꢀotroꢀcicloꢀdeꢀFIV.
Heꢀtenidoꢀvariosꢀabortos.
Estoyꢀsolteraꢀyꢀtengoꢀveintitantosꢀoꢀtreintaꢀyꢀtantosꢀaños,ꢀperoꢀquieroꢀconcebir
sinꢀproblemasꢀcuandoꢀseaꢀmiꢀmomento.

Tengoꢀunꢀhermosoꢀbebé...ꢀyꢀtambiénꢀdepresiónꢀposparto.
Porꢀmásꢀqueꢀhaga,ꢀnoꢀpuedoꢀsacarmeꢀdeꢀencimaꢀlosꢀkilosꢀdelꢀembarazo.

Restaurarꢀyꢀpotenciarꢀlaꢀlibido
¿Teꢀsuenanꢀalgunosꢀdeꢀestosꢀsíntomas?:

Fatiga/agotamiento.
Insomnio.

Depresión.
Nieblaꢀmental.**

Trastornosꢀdeꢀlaꢀtiroides,ꢀcomoꢀhipotiroidismoꢀoꢀhipertiroidismo.
Ansiedad.
Cambiosꢀdeꢀhumor.
Noꢀpiensasꢀenꢀelꢀsexo.
Faltaꢀdeꢀdeseoꢀoꢀenergíaꢀsexual.
Imposibilidadꢀdeꢀllegarꢀalꢀorgasmoꢀoꢀdeꢀsentirꢀlasꢀsensacionesꢀqueꢀhabías
experimentadoꢀduranteꢀelꢀorgasmo.
Perimenopausiaꢀoꢀmenopausiaꢀdifícil.

¿Quéꢀpuedeꢀofrecermeꢀlaꢀmedicinaꢀcomplementariaꢀyꢀalternativaꢀ(MCA)?

LasꢀterapiasꢀdeꢀlaꢀMCAꢀpuedenꢀserꢀtremendamenteꢀútilesꢀcuandoꢀseꢀutilizanꢀlos
tratamientosꢀcorrectosꢀporꢀlasꢀrazonesꢀcorrectas.ꢀPeroꢀesꢀimportanteꢀtener
expectativasꢀrealistas:ꢀestosꢀtratamientosꢀaportanꢀsolucionesꢀexcelentesꢀparaꢀlos
síntomas,ꢀperoꢀesꢀlaꢀalimentaciónꢀloꢀqueꢀpuedeꢀgenerarꢀlosꢀcambiosꢀprofundos
necesariosꢀparaꢀacelerarꢀtuꢀmejoría.ꢀPuedenꢀcomplementarse,ꢀyꢀconꢀfrecuenciaꢀlo
hacen,ꢀconꢀlaꢀtransformaciónꢀmásꢀprofundaꢀqueꢀimplicaꢀelꢀprotocolo
CódigoMujer,ꢀperoꢀsegúnꢀmiꢀexperienciaꢀconꢀmisꢀpacientes,ꢀnoꢀconsiguenꢀporꢀsí
solasꢀrestablecerꢀlaꢀsaludꢀhormonal.ꢀAunqueꢀelꢀprotocoloꢀseꢀcentreꢀenꢀcurarꢀlos
trastornosꢀhormonalesꢀsubyacentes,ꢀlasꢀterapiasꢀdeꢀlaꢀMCAꢀpuedenꢀsuponerꢀun
complementoꢀmuyꢀútilꢀparaꢀelꢀtrabajoꢀnutricionalꢀqueꢀrealizamosꢀen
CódigoMujer.
YoꢀrecurroꢀaꢀlosꢀtratamientosꢀdeꢀlaꢀMCAꢀmensualꢀoꢀtrimestralmente,ꢀparaꢀayudar
aꢀmiꢀcuerpoꢀaꢀqueꢀsigaꢀaꢀplenoꢀrendimiento.ꢀSonꢀmisꢀtratamientosꢀfavoritos
cuandoꢀquieroꢀreforzarꢀmiꢀcuidadoꢀpersonalꢀoꢀnecesitoꢀrelajarmeꢀmásꢀaꢀfondoꢀde
loꢀqueꢀmeꢀpermitenꢀmisꢀrutinasꢀactuales.ꢀMeꢀhanꢀvisitadoꢀterapeutasꢀdeꢀtodasꢀlas
disciplinasꢀqueꢀmencionoꢀaꢀcontinuación.ꢀSiꢀsientesꢀcuriosidadꢀporꢀsaberꢀsi
algunasꢀdeꢀestasꢀterapiasꢀpuedenꢀayudarte,ꢀrevisaꢀlaꢀtablaꢀparaꢀverꢀmis
recomendacionesꢀsobreꢀcómoꢀyꢀcuándoꢀrecurrirꢀaꢀellas,ꢀsegúnꢀlaꢀíndoleꢀdeꢀtu
problema:ꢀmenstruación,ꢀfertilidadꢀoꢀlibido.

TerapiaꢀMCA Menstruación

Acupuntura Laꢀacupunturaꢀesꢀidealꢀparaꢀmejorarꢀlaꢀcirculaciónꢀsangu
Masaje BuscaꢀunꢀmasajistaꢀdiplomadoꢀqueꢀrealiceꢀelꢀMayaꢀAbd

Naturopatía Unꢀnaturópataꢀpuedeꢀayudarteꢀaꢀcorregirꢀlaꢀdeficienciaꢀd
Kinesiologíaꢀaplicada Unꢀprofesionalꢀpuedeꢀayudarteꢀaꢀdescubrirꢀsiꢀpadecesꢀal

Quiropraxia Laꢀcorrectaꢀalineaciónꢀdeꢀlasꢀcaderas,ꢀelꢀsacro,ꢀelꢀpubisꢀy
Fitoterapia Seꢀpuedenꢀrecetarꢀplantasꢀmedicinalesꢀespecíficasꢀparaꢀa

*ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀ13ꢀGoingꢀonꢀ30,ꢀtítuloꢀenꢀinglés,ꢀoꢀSiꢀyoꢀtuvieraꢀ30,ꢀen
Latinoamérica,ꢀpelículaꢀqueꢀtrataꢀdeꢀunaꢀadolescenteꢀdeꢀtreceꢀañosꢀqueꢀsueñaꢀcon
loꢀmaravillosoꢀqueꢀseríaꢀtenerꢀtreintaꢀyꢀque,ꢀelꢀdíaꢀdeꢀsuꢀdecimotercer
cumpleaños,ꢀporꢀarteꢀdeꢀmagia,ꢀseꢀconvierteꢀenꢀunaꢀmujerꢀadultaꢀdeꢀéxitoꢀde
treintaꢀaños.
**ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀConocidaꢀtambiénꢀcomoꢀnieblaꢀcerebralꢀoꢀfibroniebla.ꢀEsꢀlaꢀfalta
deꢀclaridadꢀmental,ꢀdeꢀconcentración,ꢀdespiste,ꢀquedarseꢀenꢀblanco,ꢀfaltaꢀde
capacidadꢀdeꢀcomprensiónꢀdeꢀloꢀqueꢀseꢀlee.ꢀSeꢀdaꢀnoꢀsoloꢀenꢀpersonasꢀmayores,
sinoꢀtambiénꢀjóvenes,ꢀyꢀenꢀlasꢀqueꢀpadecenꢀfibromialgia,ꢀsíndromeꢀdeꢀfatiga
crónicaꢀoꢀtraumatismoꢀcraneal.

CAPÍTULOꢀ2

Cuandoꢀlasꢀhormonasꢀmalas
atacanꢀaꢀlasꢀmujeresꢀbuenas

InvestigacionesꢀrecientesꢀrealizadasꢀporꢀlosꢀInstitutosꢀNacionalesꢀdeꢀSalud
confirmanꢀqueꢀlaꢀmenstruaciónꢀdeꢀlasꢀmujeresꢀaportaꢀmuchaꢀinformaciónꢀsobre
suꢀvitalidadꢀyꢀsuꢀsaludꢀgeneralꢀ1ꢀaꢀloꢀlargoꢀdeꢀtodaꢀsuꢀvida.ꢀPorꢀloꢀtanto,ꢀnoꢀesꢀde
extrañarꢀqueꢀalgunasꢀdeꢀmisꢀpacientesꢀconꢀsíntomasꢀcrónicosꢀfueranꢀcaminoꢀde
serꢀobesas,ꢀpadecerꢀdiabetes,ꢀhipertensión,ꢀenfermedadesꢀcardíacas,ꢀinfertilidadꢀo
envejecimientoꢀprematuro,ꢀyꢀdeꢀtenerꢀproblemasꢀconꢀlaꢀvesículaꢀbiliarꢀcuando
vinieronꢀaꢀmiꢀconsultaꢀporꢀprimeraꢀvez.ꢀSiꢀestosꢀdatosꢀrecientesꢀseꢀconsolidan,
seráꢀunaꢀpruebaꢀmásꢀdeꢀporꢀquéꢀhemosꢀdeꢀestarꢀmuyꢀatentasꢀaꢀlaꢀsaludꢀdeꢀnuestro
cuerpo,ꢀespecialmenteꢀsiꢀtenemosꢀenꢀcuentaꢀcuántasꢀ«ꢀpartesꢀfemeninas»ꢀestánꢀen
peligro:

MásꢀdeꢀveinteꢀmillonesꢀdeꢀmujeresꢀpadecenꢀSOP,ꢀmiomas,ꢀendometriosis,
menstruacionesꢀdolorosas/difíciles/abundantes,ꢀyꢀproblemasꢀdeꢀtiroidesꢀy
suprarrenales.

Másꢀespecíficamente,ꢀunaꢀdeꢀcadaꢀnueveꢀmujeresꢀtieneꢀSOP.
Tresꢀdeꢀcadaꢀdiezꢀmujeresꢀdeꢀmásꢀdeꢀtreintaꢀyꢀcincoꢀañosꢀtienenꢀmiomas,ꢀaunque
tambiénꢀseꢀvenꢀenꢀlasꢀdeꢀveinte.
Aproximadamente,ꢀunaꢀdeꢀcadaꢀdiez,ꢀoꢀmásꢀdeꢀochoꢀmillonesꢀdeꢀmujeres
estadounidensesꢀsufrenꢀendometriosisꢀ(cientoꢀsetentaꢀyꢀseisꢀmillonesꢀenꢀtodoꢀel
mundo).
Treceꢀmillonesꢀdeꢀestadounidensesꢀtienenꢀhipotiroidismo,ꢀyꢀsoloꢀaꢀlaꢀmitadꢀde

ellasꢀseꢀleꢀhaꢀdiagnosticadoꢀcorrectamente.ꢀLasꢀmujeresꢀtenemosꢀcincoꢀvecesꢀmás
probabilidadesꢀdeꢀpadecerꢀestaꢀenfermedadꢀqueꢀlosꢀhombres.
Unaꢀdeꢀcadaꢀochoꢀparejasꢀtieneꢀproblemasꢀdeꢀfertilidad.
Delꢀveinteꢀalꢀcuarentaꢀporꢀcientoꢀdeꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀmenstrúanꢀtienenꢀmamas
fibroquísticas.
Seꢀcalculaꢀqueꢀsieteꢀmillonesꢀdeꢀmujeresꢀcumplenꢀlosꢀcriteriosꢀparaꢀrecibirꢀun
diagnósticoꢀdeꢀdepresiónꢀclínica.
Cadaꢀdiezꢀminutos,ꢀseꢀrealizanꢀdoceꢀhisterectomíasꢀenꢀEstadosꢀUnidos,
¡seiscientasꢀmilꢀalꢀaño!

¿Unaꢀlocura?ꢀSí.ꢀ¿Laꢀsuposiciónꢀdeꢀqueꢀlaꢀmayoríaꢀnoꢀsabeꢀdelꢀtemaꢀoꢀnoꢀhabla
deꢀél?ꢀAsusta.ꢀ¿Elꢀhechoꢀdeꢀqueꢀnoꢀexistenꢀsolucionesꢀnaturalesꢀqueꢀnosꢀayuden
aꢀcurarnos?ꢀInaceptable.ꢀEsꢀporꢀestaꢀrazónꢀporꢀlaꢀqueꢀantes,ꢀenꢀlaꢀintroducción,
meꢀheꢀreferidoꢀaꢀestosꢀtemasꢀhormonalesꢀcomoꢀ«dolenciasꢀdesahuciadas».ꢀLa
medicinaꢀoccidentalꢀtieneꢀmuchoꢀqueꢀofrecerꢀcuandoꢀtenemosꢀproblemasꢀgraves
aparteꢀdeꢀintervencionesꢀextremas,ꢀcomoꢀlasꢀoperacionesꢀquirúrgicas.ꢀCuando
nuestraꢀsituaciónꢀesꢀmenosꢀgrave,ꢀesꢀprobableꢀqueꢀsalgamosꢀdeꢀlaꢀconsultaꢀdel
médicoꢀdesanimadasꢀyꢀsinꢀesperanza.ꢀPeroꢀconꢀtodosꢀlosꢀavancesꢀqueꢀha
experimentadoꢀlaꢀmedicinaꢀfuncional,ꢀhayꢀmuchasꢀcosasꢀqueꢀpodemosꢀhacer
nosotrasꢀmismasꢀparaꢀdejarꢀdeꢀsentirnosꢀdesahuciadas.ꢀTeꢀenseñaréꢀaꢀtomarꢀlas
riendasꢀdeꢀtuꢀsalud,ꢀteꢀexplicaréꢀelꢀfuncionamientoꢀdeꢀtuꢀcuerpoꢀyꢀteꢀdiréꢀloꢀque
hasꢀdeꢀhacerꢀparaꢀqueꢀrecuperesꢀlaꢀsaludꢀpermanente.
¿Quéꢀestáꢀpasandoꢀporꢀmisꢀbraguitas?

Haceꢀdieciochoꢀañosꢀqueꢀmeꢀdedicoꢀaꢀayudarꢀaꢀotrasꢀmujeresꢀaꢀmejorarꢀsuꢀsalud
enꢀtresꢀcategoríasꢀprincipalesꢀdeꢀproblemasꢀginecológicosꢀdeꢀorigenꢀhormonal:
menstruación,ꢀfertilidadꢀyꢀlibido.ꢀEstasꢀcategoríasꢀesencialesꢀdeterminanꢀla
calidadꢀdeꢀlaꢀsaludꢀdeꢀunaꢀmujerꢀenꢀtérminosꢀgeneralesꢀyꢀsiꢀfavorecenꢀu
obstaculizanꢀsuꢀFLO,ꢀesꢀdecir,ꢀqueꢀsuꢀvitalidadꢀdependeráꢀdelꢀbuen
funcionamientoꢀdeꢀestosꢀtresꢀsistemas.

Elꢀcuarentaꢀporꢀcientoꢀdeꢀlasꢀmujeresꢀaꢀlasꢀqueꢀlesꢀhanꢀdiagnosticadoꢀfaltaꢀde
deseoꢀsexualꢀtambiénꢀdicenꢀtenerꢀdepresión.ꢀYꢀentreꢀlasꢀqueꢀtoman
antidepresivos,ꢀcasiꢀelꢀcincuentaꢀporꢀcientoꢀexperimentanꢀunaꢀdisminuciónꢀdel
deseo.

Enꢀeseꢀperiodoꢀdeꢀtiempo,ꢀtambiénꢀheꢀpodidoꢀidentificarꢀcuatroꢀdeꢀlosꢀmayores
obstáculosꢀaꢀlosꢀqueꢀseꢀenfrentanꢀlasꢀmujeresꢀparaꢀgozarꢀdeꢀlaꢀmejorꢀsalud
hormonalꢀposible.ꢀLosꢀheꢀllamadoꢀ«bloqueadoresꢀdelꢀFLO»,ꢀporque,ꢀdesdeꢀuna
perspectivaꢀbiológica,ꢀdeꢀunꢀmodoꢀuꢀotro,ꢀsonꢀdisruptoresꢀendocrinos.ꢀEnꢀla
segundaꢀparteꢀexplicaréꢀcómoꢀpuedesꢀcrearꢀunꢀcaminoꢀnaturalꢀaꢀtravésꢀdeꢀeste
paisajeꢀtóxico,ꢀperoꢀdeꢀmomentoꢀveamosꢀquéꢀesꢀloꢀqueꢀteꢀimpideꢀsentir,ꢀhacerꢀy
serꢀtuꢀmejorꢀversión.

BloqueadorꢀdelꢀFLOꢀ1:ꢀdesinformaciónꢀsobreꢀtusꢀhormonas

Pocasꢀmujeresꢀentiendenꢀcómoꢀfuncionaꢀsuꢀcuerpo;ꢀporꢀconsiguiente,ꢀlaꢀmayoría,
cuandoꢀpadeceꢀalgúnꢀdesarreglo,ꢀnoꢀtieneꢀsuficienteꢀinformaciónꢀparaꢀtomar

decisionesꢀrespectoꢀaꢀlosꢀtratamientosꢀhormonales.ꢀMuchasꢀdedicanꢀmucho
tiempoꢀaꢀinvestigarꢀsusꢀsíntomasꢀenꢀInternet;ꢀsinꢀembargo,ꢀsiguenꢀsinꢀtenerꢀel
conocimientoꢀadecuadoꢀsobreꢀcómoꢀcuidarseꢀparaꢀevitarꢀelꢀdesequilibrio
hormonalꢀgrave.ꢀSiꢀteꢀpidieraꢀqueꢀdibujarasꢀunꢀgráficoꢀdeꢀlasꢀhormonas
implicadasꢀenꢀlaꢀmenstruaciónꢀenꢀunꢀperiodoꢀdeꢀtreintaꢀdías,ꢀ¿podríasꢀhacerlo...ꢀy
explicármelo?ꢀ¿No?ꢀPorꢀfavor,ꢀnoꢀteꢀsientasꢀmalꢀalꢀrespecto.ꢀEnꢀmisꢀdiezꢀañosꢀde
práctica,ꢀnoꢀheꢀconocidoꢀaꢀningunaꢀmujerꢀqueꢀpudieraꢀhacerlo,ꢀloꢀqueꢀme
conduceꢀaꢀunꢀtemaꢀmásꢀimportante:ꢀcuandoꢀnoꢀseꢀteꢀinformaꢀadecuadamente,
sencillamente,ꢀnoꢀpuedesꢀtomarꢀdecisionesꢀfundamentadasꢀrespectoꢀaꢀquéꢀesꢀlo
queꢀteꢀconvieneꢀoꢀnoꢀteꢀconvieneꢀhacerꢀcuandoꢀseꢀtrataꢀdeꢀunꢀproblema
hormonal.ꢀAdemás,ꢀsiꢀnoꢀsabesꢀcómoꢀfuncionanꢀlasꢀcosasꢀyꢀtienesꢀlaꢀfalsa
informaciónꢀdeꢀqueꢀlasꢀhormonasꢀsonꢀilógicas,ꢀerráticasꢀyꢀcaóticas,ꢀniꢀsiquiera
puedesꢀllegarꢀaꢀcreerꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀpuedaꢀfuncionarꢀmejor.ꢀAꢀraízꢀdeꢀello,
muchasꢀcaenꢀenꢀlaꢀtrampaꢀdeꢀcreerꢀqueꢀsufrirꢀesꢀelꢀprecioꢀqueꢀhanꢀdeꢀpagarꢀpor
serꢀmujeres.ꢀNoꢀesꢀdeꢀextrañarꢀqueꢀlaꢀdesinformaciónꢀoꢀmalaꢀinformaciónꢀse
hayaꢀconvertidoꢀenꢀunꢀgranꢀbloqueadorꢀdelꢀFLOꢀenꢀnuestraꢀvidaꢀyꢀqueꢀhaya
puestoꢀlaꢀsaludꢀhormonalꢀenꢀlaꢀcuerdaꢀflojaꢀparaꢀmillonesꢀdeꢀmujeres.

BloqueadorꢀdelꢀFLOꢀ2:ꢀcondicionamientosꢀculturales

Aꢀestaꢀcategoríaꢀtambiénꢀlaꢀllamoꢀdeꢀ«hipersucción»,ꢀporqueꢀlasꢀmujeresꢀtienden
aꢀserꢀ«succionadas»ꢀhaciaꢀlaꢀcreenciaꢀdeꢀqueꢀsuꢀcuerpoꢀestáꢀloco,ꢀqueꢀhayꢀque
temerlo,ꢀqueꢀesꢀunꢀlugarꢀvergonzosoꢀqueꢀnecesitaꢀrecurrirꢀaꢀunꢀagenteꢀexterno
paraꢀgestionarlo,ꢀmedicarlo,ꢀcontrolarloꢀyꢀesterilizarlo.ꢀ(Esoꢀseꢀloꢀhemosꢀde
agradecerꢀaꢀlosꢀmediosꢀyꢀaꢀotrasꢀinfluenciasꢀsociales).ꢀSeꢀnosꢀrecompensaꢀpor
actuarꢀyꢀhablarꢀcomoꢀsiꢀfuéramosꢀjóvenes,ꢀporꢀaparentarꢀqueꢀloꢀsomos,ꢀantesꢀque
porꢀserꢀmujeresꢀsegurasꢀdeꢀnosotrasꢀmismas.ꢀNoꢀandamosꢀnadaꢀsobradasꢀde
modelosꢀdeꢀrolꢀsaludablesꢀyꢀpoderosos;ꢀsinꢀembargo,ꢀenꢀnuestroꢀescenario
cultural,ꢀelꢀprotagonismoꢀesꢀparaꢀlasꢀmadresꢀagotadasꢀyꢀlasꢀmodelosꢀdemacradas.
Aꢀlasꢀmujeres,ꢀnosꢀcuestaꢀmuchoꢀsentirꢀaprecioꢀporꢀnuestroꢀcuerpoꢀmaduro.ꢀNos
hanꢀhechoꢀcreerꢀqueꢀnuestraꢀintuiciónꢀfemeninaꢀesꢀvoluble.ꢀCreemosꢀqueꢀnuestra
energíaꢀesꢀinestable.ꢀNosꢀhanꢀcondicionadoꢀaꢀpensarꢀqueꢀnuestraꢀreglaꢀesꢀalgo
asquerosoꢀdeꢀloꢀqueꢀhemosꢀdeꢀavergonzarnos.ꢀBuscamosꢀlaꢀmaneraꢀdeꢀrepararꢀlo
queꢀestáꢀroto.ꢀPonemosꢀaꢀrayaꢀlosꢀaltibajosꢀdeꢀnuestraꢀesenciaꢀfemenina.ꢀNos
desconectamosꢀdeꢀnuestroꢀcuerpoꢀque,ꢀconꢀfrecuencia,ꢀesꢀnuestraꢀfuenteꢀmás

profundaꢀdeꢀconocimiento.ꢀEnꢀúltimaꢀinstancia,ꢀnuestraꢀcomunicaciónꢀcuerpo-
menteꢀseꢀdecantaꢀporꢀloꢀnegativo,ꢀyꢀestoꢀtambiénꢀafectaꢀaꢀnuestroꢀequilibrio
hormonal.ꢀYꢀpuestoꢀqueꢀlaꢀhipersucciónꢀ(elꢀviejoꢀcondicionamientoꢀcultural)ꢀnos
induceꢀaꢀcreerꢀqueꢀseꢀsuponeꢀqueꢀnuestroꢀcuerpoꢀhaꢀdeꢀactuarꢀdeꢀesteꢀmodo,
propiciamosꢀqueꢀlosꢀtrastornosꢀhormonalesꢀgravesꢀ–conꢀtodosꢀlosꢀsíntomasꢀque
losꢀacompañan–ꢀdurenꢀañosꢀyꢀaños,ꢀantesꢀdeꢀqueꢀseꢀnosꢀocurraꢀhacerꢀalgoꢀpara
curarnos.ꢀPorꢀdesgracia,ꢀmuchasꢀmujeresꢀpierdenꢀlaꢀfeꢀantesꢀdeꢀhaberꢀpasadoꢀaꢀla
acción.

BloqueadorꢀdelꢀFLOꢀ3:ꢀnuestroꢀentornoꢀyꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀtóxicos

Laꢀexposiciónꢀaꢀlosꢀdisruptoresꢀendocrinosꢀ(sustanciasꢀquímicasꢀqueꢀinterfieren
enꢀlaꢀproducción,ꢀliberación,ꢀtransporte,ꢀmetabolismoꢀoꢀeliminaciónꢀdeꢀlas
hormonasꢀnaturalesꢀdelꢀcuerpo)ꢀpuedeꢀtenerꢀlugarꢀaꢀtravésꢀdelꢀaire,ꢀelꢀagua,ꢀla
tierra,ꢀlosꢀalimentosꢀyꢀlosꢀproductosꢀdeꢀconsumo.ꢀEstosꢀdisruptoresꢀpuedenꢀimitar
aꢀlasꢀhormonasꢀnaturales,ꢀporꢀloꢀqueꢀpotencialmenteꢀpuedenꢀprovocar
sobreproducciónꢀoꢀinfraproducciónꢀdeꢀlasꢀhormonasꢀreales.ꢀBloqueanꢀlaꢀforma
enꢀqueꢀlasꢀverdaderasꢀhormonasꢀyꢀsusꢀreceptoresꢀcreanꢀoꢀcontrolan.ꢀAlgunosꢀde
losꢀmásꢀterriblesꢀvillanosꢀsonꢀlosꢀproductosꢀquímicosꢀparaꢀlaꢀlimpiezaꢀenꢀseco,
productosꢀparaꢀelꢀcuidadoꢀdeꢀlaꢀpielꢀyꢀpesticidas.ꢀLosꢀcompuestosꢀquímicos,
comoꢀlosꢀxenoestrógenos*ꢀ–incluidosꢀcompuestosꢀcomoꢀlosꢀbifenilos
policloradosꢀ(PCB,ꢀporꢀsusꢀsiglasꢀenꢀinglés),ꢀelꢀbisfenolꢀAꢀ(BPA,ꢀporꢀsusꢀsiglas
enꢀinglés)ꢀyꢀlosꢀftalatos–ꢀsonꢀlosꢀprotagonistasꢀclásicos.ꢀEstosꢀxenoestrógenos
tienenꢀefectosꢀsimilaresꢀsobreꢀlosꢀorganismosꢀvivosꢀaꢀlosꢀdeꢀlosꢀestrógenos
naturales.ꢀNoꢀesꢀunaꢀcoincidencia,ꢀdadaꢀlaꢀcantidadꢀdeꢀcompuestosꢀquímicos
estrogénicosꢀqueꢀcontienenꢀlosꢀlagosꢀyꢀmaresꢀenꢀEstadosꢀUnidos,ꢀqueꢀexistan
menosꢀpecesꢀmacho2ꢀenꢀelꢀmundoꢀyꢀque,ꢀentreꢀlosꢀhumanos,ꢀlosꢀhombres
produzcanꢀlaꢀmitadꢀdeꢀespermaꢀqueꢀhaceꢀcincuentaꢀañosꢀyꢀlasꢀmujeresꢀsuframos
enfermedadesꢀrelacionadasꢀconꢀelꢀestrógeno,ꢀcomoꢀlaꢀendometriosis,ꢀqueꢀha
alcanzadoꢀcifrasꢀhistóricas.ꢀTambiénꢀestamosꢀdesbordadasꢀporꢀelꢀestrés,ꢀotro
disruptorꢀendocrino.ꢀLaꢀansiedadꢀcrónicaꢀdeꢀgradoꢀbajoꢀafectaꢀaꢀlaꢀcomunicación
entreꢀelꢀhipotálamo,ꢀlaꢀglándulaꢀhipófisisꢀ(oꢀpituitaria)ꢀyꢀlasꢀsuprarrenales,
tambiénꢀconocidoꢀcomoꢀelꢀejeꢀHHAꢀ(hipotalámico-hipofisiario-adrenal
[suprarrenal]),ꢀqueꢀregulaꢀlaꢀdigestión,ꢀlaꢀinmunidad,ꢀlosꢀestadosꢀdeꢀánimo,ꢀla
libidoꢀyꢀlaꢀenergía.

BloqueadorꢀdelꢀFLOꢀ4:ꢀnuestraꢀdietaꢀmodernaꢀyꢀnuestroꢀdeseoꢀdeꢀhallar
solucionesꢀrápidasꢀparaꢀcurarnos

EsteꢀbloqueadorꢀdelꢀFLOꢀtieneꢀdosꢀcaras.ꢀEnꢀprimerꢀlugar,ꢀestamosꢀexpuestasꢀa
informacionesꢀcontradictoriasꢀyꢀconfusasꢀsobreꢀquéꢀcomerꢀ(meꢀrefieroꢀaꢀmodas
comoꢀlasꢀdietasꢀsinꢀhidratosꢀdeꢀcarbono,ꢀdietasꢀbajasꢀenꢀgrasa,ꢀlimpiezasꢀaꢀbase
deꢀzumosꢀdeꢀfrutas,ꢀayunosꢀyꢀotros).ꢀHacemosꢀtodoꢀloꢀposibleꢀporꢀestarꢀ«sanas»,
peroꢀinevitablementeꢀconsumimosꢀdemasiadosꢀhidratosꢀdeꢀcarbono,ꢀinsuficiente
cantidadꢀdeꢀgrasa,ꢀmuyꢀpocosꢀnutrientesꢀyꢀdemasiadoꢀazúcar,ꢀalcoholꢀyꢀcafeína.
Todoꢀnuestroꢀsistemaꢀendocrinoꢀseꢀsustentaꢀgraciasꢀaꢀlosꢀmicronutrientesꢀque
ingerimosꢀaꢀtravésꢀdeꢀnuestraꢀdieta,ꢀcuandoꢀnosꢀquedamosꢀcortas,ꢀnuestras
hormonasꢀentranꢀenꢀunꢀbucleꢀyꢀnuestroꢀsistemaꢀreproductorꢀsufreꢀlas
consecuencias.ꢀAdemás,ꢀlasꢀsustanciasꢀquímicasꢀqueꢀcontienenꢀlosꢀalimentosꢀ–
antibióticos,ꢀhormonasꢀañadidas,ꢀinsecticidasꢀyꢀotras–ꢀpuedenꢀhacerꢀpeligrar
nuestroꢀequilibrioꢀhormonal.
ElꢀsegundoꢀproblemaꢀconꢀesteꢀbloqueadorꢀdelꢀFLOꢀesꢀqueꢀnosꢀobligaꢀaꢀrecurrirꢀa
losꢀmedicamentosꢀparaꢀrecobrarꢀlaꢀsalud,ꢀenꢀlugarꢀdeꢀresponsabilizarnosꢀde
nuestraꢀpropiaꢀcuración.ꢀ¿Cuántasꢀvecesꢀhasꢀoídoꢀlaꢀfrase:ꢀ«Tómeseꢀdosꢀpastillas
deꢀestasꢀyꢀllámemeꢀporꢀlaꢀmañana»**ꢀ?ꢀEsteꢀclichéꢀaparentementeꢀinofensivo
resumeꢀlaꢀpasividadꢀconꢀlaꢀqueꢀmuchasꢀmujeresꢀnosꢀrelacionamosꢀconꢀnuestro
cuerpoꢀeꢀilustraꢀhastaꢀquéꢀextremoꢀconfiamosꢀenꢀtomarnosꢀalgoꢀparaꢀsolucionar
unꢀproblemaꢀimportante.ꢀMásꢀadelante,ꢀtrataréꢀelꢀtemaꢀdeꢀcómoꢀgestionarꢀeste
bloqueadorꢀmedianteꢀlaꢀingestaꢀdeꢀciertosꢀalimentosꢀqueꢀactúanꢀcomo
medicamentosꢀparaꢀelꢀsistemaꢀendocrino,ꢀaꢀlaꢀvezꢀqueꢀsirvenꢀparaꢀpaliarꢀsíntomas
específicos.

Alimentaciónꢀbiológicaꢀ¿hastaꢀquéꢀextremo?

Hayꢀmuchaꢀconfusiónꢀrespectoꢀalꢀverdaderoꢀefectoꢀqueꢀtieneꢀlaꢀalimentación
biológicaꢀsobreꢀnuestraꢀsalud.ꢀUnꢀestudio3ꢀrecienteꢀdeꢀlaꢀUniversidadꢀde
Stanfordꢀconcluyóꢀque,ꢀenꢀrealidad,ꢀlosꢀvaloresꢀnutricionalesꢀdeꢀlosꢀalimentos
biológicosꢀsonꢀcasiꢀidénticosꢀaꢀlosꢀdeꢀproducciónꢀindustrialꢀ(conꢀpesticidas).ꢀDe
hecho,ꢀtieneꢀsentido:ꢀunaꢀmanzanaꢀesꢀunaꢀmanzanaꢀyꢀunꢀbrócoliꢀesꢀunꢀbrócoli,ꢀlo
cultivesꢀcomoꢀloꢀcultives,ꢀyꢀesꢀsumamenteꢀlógicoꢀqueꢀelꢀcontenidoꢀenꢀnutrientes
–contenidoꢀenꢀvitaminasꢀyꢀcalorías–ꢀseaꢀidéntico.ꢀNoꢀobstante,ꢀloꢀqueꢀnoꢀesꢀlo
mismoꢀesꢀloꢀqueꢀingieresꢀdeꢀmásꢀcomiendoꢀeseꢀbrócoliꢀoꢀesaꢀmanzanaꢀcultivados
conꢀmétodosꢀindustriales.ꢀEsosꢀalimentosꢀcontienenꢀpesticidas,ꢀorganofosfatosꢀy
otrasꢀsustanciasꢀquímicasꢀqueꢀprovocanꢀelꢀcaosꢀenꢀnuestroꢀdelicadoꢀsistema
endocrino,ꢀcongestionanꢀnuestroꢀhígado,ꢀactúanꢀcomoꢀelꢀestrógenoꢀenꢀnuestro
cuerpoꢀ(normalmente,ꢀseꢀlosꢀdenominaꢀxenoestrógenos)ꢀyꢀdistorsionanꢀla
comunicaciónꢀhormonalꢀqueꢀnecesitaꢀnuestroꢀorganismoꢀparaꢀalcanzarꢀel
equilibrioꢀyꢀevitarꢀsíntomasꢀyꢀenfermedades.ꢀTodoꢀestoꢀesꢀsuficienteꢀparaꢀponer
unꢀpocoꢀnerviosaꢀaꢀlaꢀgente,ꢀyꢀheꢀvistoꢀmujeres,ꢀincluidaꢀyoꢀmisma,ꢀcuando
empecéꢀconꢀtodoꢀesto,ꢀdesarrollarꢀunꢀtrastornoꢀalimentarioꢀdenominado
ortorexia,ꢀqueꢀsignificaꢀquererꢀcomerꢀhipercorrectamenteꢀyꢀsoloꢀalimentosꢀpuros.
Esꢀunaꢀconductaꢀenꢀqueꢀsoloꢀcomesꢀalimentosꢀqueꢀcreesꢀqueꢀsonꢀlosꢀadecuadosꢀy
queꢀsonꢀsaludables,ꢀinclusoꢀretrasasꢀlaꢀingestaꢀhastaꢀqueꢀpuedasꢀcomerꢀdichos
alimentos,ꢀloꢀqueꢀparaꢀlasꢀortoréxicasꢀsueleꢀimplicarꢀcomerꢀsoloꢀalimentos
biológicos.ꢀLoꢀmejorꢀdeꢀtodoꢀesꢀqueꢀcuandoꢀseguimosꢀelꢀprotocoloꢀCódigoMujer
unꢀochentaꢀporꢀcientoꢀdeꢀlasꢀvecesꢀoꢀmás,ꢀnuestroꢀsistemaꢀendocrinoꢀsaldrá
reforzadoꢀyꢀseráꢀmásꢀcapazꢀdeꢀmanejarꢀeseꢀveinteꢀporꢀcientoꢀdeꢀvecesꢀqueꢀnosꢀlo
hemosꢀdeꢀsaltarꢀyꢀnoꢀpodemosꢀcomerꢀalimentosꢀbiológicos.ꢀAlgunosꢀalimentos
sonꢀpeoresꢀqueꢀotrosꢀrespectoꢀaꢀcantidadꢀdeꢀsustanciasꢀquímicas.ꢀAquíꢀtienesꢀuna
listaꢀdeꢀalimentosꢀbiológicosꢀimprescindiblesꢀenꢀtuꢀlistaꢀdeꢀlaꢀcompra.

AlimentosꢀbiológicosꢀesencialesꢀparaꢀCódigoMujer

Frutas:ꢀarándanos,ꢀfresas,ꢀmanzanas,ꢀmelón,ꢀperasꢀyꢀmelocotones.
Varios:ꢀapio,ꢀpimientos,ꢀtomates.
Hortalizasꢀdeꢀraíz:ꢀpatatas,ꢀboniatos,ꢀcalabaza.
Verdurasꢀdeꢀhoja:ꢀtodasꢀlasꢀlechugas,ꢀcolꢀkale,ꢀrepollo,ꢀespinacas,ꢀotrasꢀverduras.
Proteínaꢀanimal:ꢀvacuno,ꢀaves,ꢀlácteos,ꢀhuevosꢀ(especialmenteꢀporqueꢀenꢀestos

animales,ꢀcuandoꢀnoꢀestánꢀalimentadosꢀbiológicamenteꢀyꢀsonꢀdeꢀpastoreo,ꢀsu
alimentaciónꢀincluyeꢀantibióticos,ꢀhormonasꢀdelꢀcrecimientoꢀyꢀalimentos
modificadosꢀgenéticamenteꢀqueꢀexacerbaránꢀtuꢀdesequilibrioꢀhormonalꢀ-
existente).

ConꢀtantosꢀbloqueadoresꢀdelꢀFLOꢀsueltos,ꢀhayꢀmásꢀmujeresꢀqueꢀnuncaꢀque
padecenꢀalgunaꢀsensibilidadꢀhormonalꢀyꢀsonꢀsusceptiblesꢀaꢀlosꢀdesequilibrios.
Reconocerꢀestosꢀimpedimentosꢀesꢀunꢀpasoꢀesencialꢀhaciaꢀtuꢀsaludꢀmásꢀvital.ꢀYꢀsi
sabesꢀleerꢀentreꢀlíneas,ꢀteꢀdarásꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀtodosꢀestosꢀbloqueadoresꢀdelꢀFLO
sonꢀejemplosꢀdeꢀlasꢀformasꢀenꢀqueꢀnuestraꢀsociedadꢀluchaꢀporꢀlaꢀperfección,ꢀcon
cuerposꢀmodélicos,ꢀcarrerasꢀperfectas,ꢀfamiliasꢀidílicas,ꢀalimentosꢀenvasadosꢀy
solucionesꢀrápidas.ꢀSiꢀestoꢀteꢀresultaꢀdemasiadoꢀfamiliarꢀyꢀagotador,ꢀahoraꢀesꢀel
momentoꢀdeꢀqueꢀsueltesꢀelꢀaire.ꢀCódigoMujerꢀnoꢀpretendeꢀhacerꢀqueꢀtuꢀvidaꢀsea
perfecta,ꢀsinoꢀnutrirꢀtuꢀcuerpoꢀparaꢀayudarteꢀaꢀqueꢀvivasꢀdeꢀmaneraꢀauténticaꢀy
satisfactoriaꢀparaꢀti.

Seríaꢀincapazꢀdeꢀinventarmeꢀesto

NingúnꢀbloqueadorꢀdelꢀFLOꢀesꢀbueno,ꢀperoꢀalgunosꢀdeꢀlosꢀmásꢀpeligrososꢀson
losꢀqueꢀllevasꢀenꢀtuꢀbolsaꢀdeꢀmaquillaje.ꢀEsteꢀtemaꢀapesta,ꢀparticularmente,
porqueꢀenꢀunꢀestudioꢀreciente,ꢀrealizadoꢀenꢀReinoꢀUnidoꢀ¡seꢀdescubrióꢀqueꢀlas
mujeresꢀqueꢀusanꢀmaquillajeꢀabsorben4ꢀcasiꢀdosꢀkilosꢀyꢀmedioꢀdeꢀcomponentes
químicosꢀalꢀaño!ꢀNoꢀsoloꢀeso,ꢀlosꢀcosméticosꢀnoꢀestánꢀsujetosꢀaꢀlaꢀaprobaciónꢀde
laꢀFDAꢀ(AdministraciónꢀdeꢀMedicamentosꢀyꢀAlimentosꢀdeꢀEstadosꢀUnidos),ꢀasí
queꢀdeꢀtiꢀdependeꢀleerꢀlasꢀetiquetasꢀsiꢀquieresꢀprotegerꢀtusꢀhormonas.
Aꢀfinꢀdeꢀlimpiarꢀtuꢀneceserꢀdeꢀcosméticos,ꢀteꢀpresentoꢀunosꢀcuantosꢀartículosꢀde
bellezaꢀqueꢀcontienenꢀalgunosꢀdeꢀlosꢀdisruptoresꢀmásꢀofensivosꢀparaꢀelꢀsistema
endocrino.ꢀCuandoꢀtengasꢀqueꢀcomprarꢀrepuestos,ꢀrevisaꢀ«Productos
recomendadosꢀporꢀCódigoMujer»,ꢀdondeꢀhallarásꢀsugerenciasꢀdeꢀproductos
inofensivosꢀparaꢀlaꢀsalud.

Revisaꢀtu:ꢀesmalteꢀdeꢀuñas,ꢀlociónꢀcorporalꢀyꢀdesodorante.
Tíraloꢀsiꢀenꢀlaꢀetiquetaꢀpone:ꢀsustanciasꢀquímicasꢀdeꢀlaꢀfamiliaꢀdeꢀlosꢀftalatos
(DBP,ꢀDEHP).

Porꢀquéꢀseꢀusanꢀestosdisruptoresꢀendocrinosꢀcomoꢀprimeraꢀopción:ꢀparaꢀqueꢀlos
productosꢀseanꢀblandosꢀyꢀmaleables.

Revisaꢀtu:ꢀpastaꢀdeꢀdientes,ꢀchampú,ꢀsalesꢀdeꢀbañoꢀyꢀgelꢀdeꢀbañoꢀcorporal.
Tíraloꢀsiꢀenꢀlaꢀetiquetaꢀpone:laurilꢀsulfatoꢀdeꢀsodioꢀ(SLS,ꢀporꢀsusꢀsiglasꢀenꢀinglés)
oꢀlaurilꢀéterꢀsulfatoꢀdeꢀsodioꢀ(SLES,ꢀporꢀsusꢀsiglasꢀenꢀinglés).
Porꢀquéꢀseꢀusanꢀestosdisruptoresꢀendocrinosꢀcomoꢀprimeraꢀopción:ꢀpara
utilizarlosꢀcomoꢀagentesꢀyꢀemulsionantes.

Revisaꢀtu:ꢀacondicionadorꢀcapilar,ꢀbasesꢀdeꢀmaquillajeꢀcorrector,ꢀmascarillaꢀy
cremaꢀfacial.
Tíraloꢀsiꢀenꢀlaꢀetiquetaꢀpone:ꢀsustanciasꢀconocidasꢀcomoꢀparabenosꢀ(incluidos
metil,ꢀpropil,ꢀbutilꢀyꢀetil).
Porꢀquéꢀseꢀusanꢀestosdisruptoresꢀendocrinosꢀcomoꢀprimeraꢀopción:ꢀporqueꢀson
germicidasꢀyꢀconservantes.

Revisaꢀtu:ꢀjabón,ꢀlacaꢀfijadoraꢀparaꢀelꢀpelo,ꢀdelineadorꢀdeꢀojos,ꢀtalcoꢀyꢀcremas
depilatorias.
Tíraloꢀsiꢀenꢀlaꢀetiquetaꢀpone:ꢀsustanciasꢀdeꢀlaꢀfamiliaꢀdeꢀlaꢀanolaminaꢀ(DEA
[dietanolamina],***ꢀTEAꢀ[trietanolamina],****ꢀMEAꢀ[monoetanolamina]*****

).
Porꢀquéꢀseꢀusanꢀestosdisruptoresꢀendocrinosꢀcomoꢀprimeraꢀopción:ꢀporqueꢀson
emulsionantes,ꢀreductoresꢀdelꢀPH,ꢀconservantesꢀyꢀagentesꢀespumantes.

Revisaꢀtu:ꢀvaselinaꢀyꢀproductosꢀparaꢀlaꢀpielꢀyꢀlosꢀlabios.
Tíraloꢀsiꢀenꢀlaꢀetiquetaꢀpone:ꢀpetrolato.
Porꢀquéꢀseꢀusanꢀestosdisruptoresꢀendocrinosꢀcomoꢀprimeraꢀopción:ꢀporqueꢀson
humectantes.
Cadaꢀmujerꢀesꢀdiferente

Enꢀestosꢀmomentos,ꢀteꢀdebesꢀdeꢀestarꢀpreguntandoꢀporꢀquéꢀtienesꢀsíntomasꢀo
enfermedadesꢀdistintosꢀaꢀlosꢀdeꢀtuꢀhermanaꢀoꢀtuꢀmejorꢀamiga,ꢀcuandoꢀtodosꢀlos
sistemasꢀendocrinosꢀfemeninosꢀfuncionanꢀdelꢀmismoꢀmodoꢀyꢀtodasꢀsomos
víctimasꢀdeꢀlosꢀmismosꢀbloqueadoresꢀdelꢀFLO.ꢀHayꢀunaꢀrespuestaꢀbiológicaꢀmuy
sencillaꢀparaꢀesto.
Aunqueꢀtodasꢀestamosꢀexpuestasꢀaꢀlosꢀdisruptoresꢀdelꢀsistemaꢀendocrino,ꢀlas
dolenciasꢀqueꢀdesarrollamosꢀpuedenꢀvariarꢀdeꢀunaꢀaꢀotraꢀsegúnꢀnuestra
predisposiciónꢀgenéticaꢀyꢀfactoresꢀrelacionadosꢀconꢀnuestroꢀestiloꢀdeꢀvida.ꢀLas
glándulas,ꢀcélulasꢀyꢀórganosꢀfuncionanꢀdeꢀunꢀmodoꢀsimilarꢀenꢀtodasꢀlasꢀpersonas,
peroꢀlaꢀgenéticaꢀjuegaꢀunꢀpapelꢀdeterminanteꢀenꢀcómoꢀesosꢀcomponentesꢀhacen
suꢀtrabajo.ꢀDelꢀmismoꢀmodoꢀqueꢀlosꢀmúsculosꢀenvuelvenꢀelꢀesqueletoꢀmediante
unaꢀcapaꢀdeꢀcolágeno,ꢀtambiénꢀexisteꢀunaꢀfinaꢀcapaꢀproteicaꢀqueꢀenvuelveꢀtus
cadenasꢀdeꢀADN.ꢀSegúnꢀciertosꢀfactoresꢀmedioambientales,ꢀcomoꢀlaꢀdieta,ꢀel
estrésꢀyꢀlaꢀnutriciónꢀprenatal,ꢀesaꢀproteínaꢀseꢀreduceꢀoꢀseꢀexpandeꢀalrededorꢀde
ciertosꢀgenes,ꢀhaciendoꢀqueꢀestosꢀseꢀactivenꢀoꢀseꢀdesactiven.ꢀEsteꢀprocesoꢀesꢀel
temaꢀdeꢀunꢀnuevoꢀcampoꢀdeꢀinvestigaciónꢀdenominadoꢀepigenética,ꢀqueꢀsurgióꢀa
raízꢀdelꢀproyectoꢀdelꢀgenomaꢀhumano.ꢀEnꢀesencia,ꢀlaꢀepigenéticaꢀesꢀelꢀestudioꢀde
losꢀcambiosꢀenꢀlaꢀexpresiónꢀdeꢀlosꢀgenes,ꢀqueꢀseꢀproducenꢀcasiꢀexclusivamente
debidoꢀaꢀlaꢀdieta5ꢀyꢀalꢀestiloꢀdeꢀvida.ꢀLosꢀresultadosꢀdeꢀestudiosꢀrecientes
realizadosꢀenꢀlasꢀuniversidadesꢀDukeꢀyꢀGroningen,ꢀdeꢀHolanda,ꢀrevelanꢀqueꢀlo
queꢀcomesꢀyꢀtuꢀformaꢀdeꢀvidaꢀseꢀtransmiten,ꢀcomoꢀmínimo,ꢀaꢀunaꢀgeneración
sucesiva,ꢀaꢀtravésꢀdeꢀesteꢀprocesoꢀepigenético.ꢀUnꢀestudioꢀrecienteꢀdeꢀcientíficos
holandesesꢀconcluyóꢀqueꢀlaꢀdietaꢀdeꢀlosꢀadultosꢀhumanosꢀprovocaꢀcambios6ꢀen
todasꢀlasꢀcélulasꢀ–incluidasꢀlasꢀdelꢀespermaꢀyꢀdeꢀlosꢀóvulos–ꢀqueꢀpueden
transmitirꢀaꢀsuꢀdescendenciaꢀyꢀasíꢀcontinuarꢀduranteꢀgeneraciones.ꢀEnꢀotroꢀse
observóꢀqueꢀlasꢀcríasꢀdeꢀratonesꢀsobrealimentados7ꢀdesarrollaronꢀsignosꢀde
síndromeꢀmetabólicoꢀ(resistenciaꢀaꢀlaꢀinsulina,ꢀobesidadꢀeꢀintoleranciaꢀaꢀla
glucosa)ꢀyꢀalgunosꢀdeꢀestosꢀrasgosꢀfueronꢀtransmitidosꢀaꢀotrasꢀgeneraciones,ꢀque
tambiénꢀdieronꢀmuestrasꢀdeꢀsíndromeꢀmetabólico,ꢀaunqueꢀnoꢀfueron
sobrealimentadas.

Enꢀotroꢀestudioꢀdeꢀadultosꢀconꢀsobrepeso,ꢀqueꢀfueronꢀpuestosꢀaꢀdieta,ꢀelꢀsueño,8
unoꢀdeꢀlosꢀfactoresꢀdeꢀestiloꢀdeꢀvida,ꢀresultóꢀserꢀunꢀdeterminanteꢀdelꢀéxito:ꢀlos
individuosꢀqueꢀdormíanꢀunꢀpromedioꢀdeꢀcincoꢀhorasꢀyꢀquinceꢀminutosꢀcada
nocheꢀperdieronꢀmenosꢀgrasaꢀqueꢀlosꢀqueꢀdormíanꢀunꢀpromedioꢀdeꢀsieteꢀhorasꢀy
veinticincoꢀminutos.

AsíꢀqueꢀsiꢀtuꢀamigaꢀnoꢀtieneꢀpredisposiciónꢀalꢀSOP,ꢀpuedeꢀcomerꢀmásꢀcomida
rápidaꢀsinꢀaumentarꢀdeꢀpesoꢀniꢀtenerꢀacnéꢀquísticoꢀqueꢀtú,ꢀsiꢀestásꢀpredispuestaꢀa
elloꢀgenéticamente.ꢀInclusoꢀdentroꢀdeꢀtuꢀpropiaꢀfamilia,ꢀlosꢀgenesꢀseꢀexpresanꢀde
manerasꢀdiferentes;ꢀporꢀejemplo,ꢀaunqueꢀtuꢀhermanaꢀnoꢀhayaꢀtenidoꢀproblemas
deꢀinfertilidad,ꢀtúꢀpuedesꢀtenerlos.ꢀAdemásꢀdeꢀesteꢀcomponenteꢀgenético,ꢀtu
amigaꢀyꢀtuꢀhermanaꢀpuedeꢀqueꢀhayanꢀevitadoꢀmásꢀsustanciasꢀquímicasꢀy
alimentosꢀdisruptoresꢀendocrinosꢀqueꢀtú,ꢀyꢀsuꢀcuerpoꢀtalꢀvezꢀseꢀlasꢀhaya
arregladoꢀparaꢀamortiguarꢀlosꢀefectosꢀdeꢀesosꢀcompuestosꢀconꢀmásꢀeficaciaꢀque
elꢀtuyo.
¡Ahoraꢀvieneꢀloꢀbueno!ꢀEnꢀtérminosꢀepigenéticos,ꢀsiꢀcomesꢀparaꢀfavorecerꢀaꢀtus
hermosasꢀhormonas,ꢀtuꢀorganismoꢀnoꢀseguiráꢀmanifestandoꢀlosꢀsíntomas.ꢀEstaꢀes
laꢀmaravillaꢀdeꢀlaꢀinvestigaciónꢀgenómicaꢀepigenéticaꢀyꢀnutricional.ꢀNosꢀaporta
laꢀesperanzaꢀdeꢀqueꢀpodemosꢀtenerꢀunꢀverdaderoꢀcontrolꢀsobreꢀnuestroꢀcuerpo
desdeꢀdentro.ꢀAdemás,ꢀlosꢀcientíficosꢀhanꢀdeterminadoꢀqueꢀcadaꢀsieteꢀaños
aproximadamenteꢀseꢀproduceꢀunaꢀregeneraciónꢀcelular,ꢀloꢀcualꢀesꢀunaꢀgran
noticiaꢀparaꢀtiꢀyꢀparaꢀtuꢀbienestar,ꢀporqueꢀsignificaꢀqueꢀloꢀqueꢀcomesꢀyꢀhacesꢀhoy
afectaráꢀdirectamenteꢀaꢀlaꢀcalidadꢀdeꢀtuꢀsaludꢀenꢀelꢀfuturo.ꢀPuestoꢀqueꢀenꢀelꢀplano
celularꢀeresꢀunaꢀpersonaꢀnuevaꢀcadaꢀsieteꢀaños,ꢀelꢀmaterialꢀgenéticoꢀcreadoꢀaꢀraíz
deꢀesaꢀnuevaꢀproducción9ꢀteꢀpredisponeꢀaꢀprosperarꢀoꢀaꢀcaerꢀenꢀpicadoꢀenꢀel
futuro.ꢀRazónꢀdeꢀmásꢀparaꢀrealizarꢀcambiosꢀimportantesꢀahora,ꢀ¡mientrasꢀte
quedanꢀmuchosꢀañosꢀporꢀdelanteꢀparaꢀdisfrutarꢀdeꢀunꢀcuerpoꢀsano!
Todaꢀmujerꢀqueꢀleaꢀesteꢀlibroꢀseꢀencontraráꢀenꢀunꢀpuntoꢀdeꢀpartidaꢀdistintoꢀy
tendráꢀunꢀpropósitoꢀdiferente.ꢀEstoꢀesꢀloꢀqueꢀmeꢀgustaꢀdeꢀtrabajarꢀconꢀmujeres
todosꢀlosꢀdías:ꢀestamosꢀdeseandoꢀsacarleꢀmásꢀpartidoꢀaꢀlaꢀvida,ꢀmejorarꢀnuestro
estadoꢀdeꢀsalud,ꢀserꢀmásꢀcreativasꢀyꢀconvertirnosꢀenꢀnuestraꢀmejorꢀversión.ꢀTanto
siꢀloꢀqueꢀpretendesꢀesꢀunaꢀpequeñaꢀpuestaꢀaꢀpuntoꢀcomoꢀsiꢀestásꢀhastaꢀelꢀgorroꢀde

lidiarꢀconꢀtusꢀsíntomasꢀhormonales,ꢀaquíꢀencontrarásꢀmuchaꢀinformación.ꢀYꢀtal
vezꢀdescubrasꢀqueꢀtienesꢀmásꢀenꢀcomúnꢀconꢀotrasꢀmujeresꢀdeꢀloꢀqueꢀimaginas.
Mientrasꢀqueꢀhayꢀalgunosꢀsignosꢀdeꢀdesequilibrioꢀhormonal,ꢀcomoꢀelꢀdolor
menstrualꢀoꢀlosꢀmiomas,ꢀqueꢀparecenꢀestarꢀirremediablementeꢀvinculadosꢀaꢀuna
alteraciónꢀdelꢀsistemaꢀendocrino,ꢀaꢀmisꢀpacientesꢀlesꢀsueleꢀsorprenderꢀque
síntomasꢀcomoꢀelꢀinsomnioꢀyꢀlaꢀcaspaꢀtambiénꢀseanꢀdeꢀíndoleꢀhormonal.ꢀPuede
queꢀenꢀgeneralꢀteꢀencuentresꢀbien,ꢀperoꢀtienesꢀalgúnꢀqueꢀotroꢀdolorꢀdeꢀcabezaꢀo
faseꢀdeꢀestreñimiento.ꢀLoꢀqueꢀpuedeꢀqueꢀnoꢀsepasꢀesꢀqueꢀestosꢀefectosꢀtambiénꢀse
debenꢀaꢀfallosꢀdeꢀtuꢀsistemaꢀendocrinoꢀoꢀaꢀtusꢀhábitosꢀ(comoꢀacostarteꢀtardeꢀo
saltarteꢀcomidas)ꢀqueꢀpuedenꢀinterferirꢀenꢀtusꢀhormonasꢀyꢀocasionarꢀsíntomas
molestos.
Paraꢀsaberꢀsiꢀhasꢀalcanzadoꢀciertosꢀlogrosꢀenꢀesteꢀviaje,ꢀesꢀimportanteꢀqueꢀsepas
cuálꢀesꢀtuꢀpuntoꢀdeꢀpartida.
Aꢀcontinuaciónꢀencontrarásꢀunꢀtestꢀdeꢀsaludꢀdistintoꢀaꢀtodosꢀlosꢀqueꢀhasꢀhecho
hastaꢀahora.ꢀVerásꢀaspectosꢀenꢀestaꢀevaluaciónꢀqueꢀjamásꢀhubierasꢀpodido
imaginarꢀqueꢀpudieranꢀtenerꢀrelaciónꢀconꢀlasꢀhormonas,ꢀperoꢀtodosꢀestán
conectadosꢀyꢀsonꢀrepresentativosꢀacumulativamenteꢀdelꢀfuncionamientoꢀdeꢀtu
sistemaꢀendocrino.ꢀEstaꢀsencillaꢀevaluaciónꢀteꢀayudaráꢀaꢀhacerteꢀunaꢀideaꢀde
cómoꢀesꢀtuꢀfunciónꢀendocrinaꢀactual.ꢀConsidéralaꢀtuꢀpuntoꢀdeꢀpartida,ꢀlaꢀlíneaꢀde
salidaꢀdesdeꢀdondeꢀempezarásꢀaꢀforjarꢀyꢀmejorarꢀtuꢀsaludꢀhormonal.

Ponteꢀalꢀcorriente:ꢀ¿quéꢀesꢀelꢀCódigoMujerꢀyꢀelꢀFLO?
CódigoMujerꢀesꢀunꢀsistemaꢀqueꢀequilibraꢀlasꢀhormonasꢀfemeninas,ꢀpreviene
losꢀtrastornosꢀmenstrualesꢀyꢀmejoraꢀlaꢀfertilidadꢀyꢀlaꢀlibido.
FLOꢀesꢀunꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀqueꢀestáꢀenꢀsincroníaꢀconꢀtuꢀbioquímicaꢀpersonalꢀyꢀes
elꢀestadoꢀaꢀpartirꢀdelꢀcualꢀcreasꢀtuꢀvidaꢀpoderosamente.

Descifraꢀtusꢀpistasꢀhormonales

¿Listaꢀparaꢀtuꢀprimerꢀejercicioꢀenꢀelꢀcaminoꢀdeꢀmejorarꢀtusꢀmenstruacionesꢀyꢀtu
fertilidad,ꢀtenerꢀmásꢀenergíaꢀyꢀunaꢀvidaꢀsexualꢀmásꢀardiente?ꢀAhoraꢀmeꢀgustaría
queꢀhicierasꢀunꢀcírculoꢀalrededorꢀdeꢀlasꢀpalabrasꢀqueꢀtienenꢀalgunaꢀrelación
contigoꢀyꢀconꢀtuꢀcuerpo,ꢀyꢀqueꢀluegoꢀmarquesꢀestaꢀpáginaꢀparaꢀregresarꢀaꢀella
másꢀadelante.ꢀVolveremosꢀaquíꢀcuandoꢀseaꢀelꢀmomentoꢀdeꢀcolocarꢀestasꢀpistasꢀen
elꢀcontextoꢀmásꢀamplioꢀdeꢀtuꢀsaludꢀenꢀgeneralꢀyꢀdeꢀtuꢀsistemaꢀreproductorꢀen
concreto.

Síntomasꢀdelꢀmetabolismoꢀyꢀdeꢀestrés

Antojoꢀporꢀtomarꢀhidratosꢀdeꢀcarbonoꢀoꢀdarteꢀatracones.
Antojosꢀdeꢀazúcarꢀyꢀdeꢀchocolate.
Recurrirꢀalꢀcafé,ꢀlosꢀrefrescosꢀyꢀbebidasꢀenergéticas.
Consumirꢀmásꢀdeꢀtresꢀbebidasꢀalcohólicasꢀaꢀlaꢀsemana.
Saltarteꢀcomidas.
Ansiedad.
Insomnio.

Despertarteꢀporꢀlaꢀnoche.
Doloresꢀdeꢀcabeza.
Libidoꢀbaja.
Belloꢀfacialꢀyꢀcorporal.

Aumentoꢀdeꢀpeso.
Hipotiroidismo.
Síndromeꢀmetabólico.
Diabetes.

Síntomasꢀdeꢀeliminación

Síndromeꢀdeꢀcolonꢀirritable.
Pielꢀgrasa.
Hinchazónꢀyꢀretenciónꢀdeꢀlíquidos.
Acnéꢀoꢀacnéꢀquístico.
Caspa.
Eccema.
Caídaꢀdelꢀcabello.

Estreñimiento.
Diarreaꢀoꢀhecesꢀsueltas.
Olorꢀcorporal.
Sudoraciónꢀnocturna.

Síntomasꢀmenstruales

Cambiosꢀdeꢀhumor.

Síndromeꢀpremenstrualꢀ(SPM).
Ciclosꢀirregulares.
Miomas.
Quistesꢀováricos.
Quistesꢀmamarios.
Sensibilidadꢀmamaria.
Síndromeꢀdeꢀovarioꢀpoliquísticoꢀ(SOP).
Infertilidadꢀidiopática.

Dolorꢀmenstrual.
Menstruacionesꢀabundantes.
Menstruacionesꢀmolestas.
Menstruacionesꢀausentes.
Migrañas.
Depresión.

Descubreꢀtuꢀhuellaꢀbiológica

Enꢀesteꢀcapítuloꢀhasꢀconocidoꢀvariosꢀfactoresꢀcorporales,ꢀdeꢀtuꢀvidaꢀyꢀdeꢀtu
entornoꢀqueꢀamenazanꢀtusꢀórganosꢀfemeninos.ꢀLaꢀpreguntaꢀes:ꢀ¿cómoꢀpuedes
organizarꢀtuꢀvidaꢀdeꢀmaneraꢀqueꢀpuedasꢀdarꢀprioridadꢀaꢀtuꢀfunciónꢀendocrinaꢀy
prosperarꢀenꢀunꢀmundoꢀqueꢀnoꢀestáꢀdiseñadoꢀparaꢀfavorecerꢀlaꢀsaludꢀdeꢀtus
hormonas?ꢀEstásꢀenꢀelꢀsitioꢀcorrecto.
Laꢀprimeraꢀpiezaꢀesencialꢀesꢀentenderꢀquéꢀesꢀyꢀcómoꢀfuncionaꢀtuꢀsistema
endocrino.ꢀEsteꢀconocimientoꢀerradicaráꢀelꢀbloqueadorꢀdelꢀFLOꢀ1:
desinformaciónꢀsobreꢀtusꢀhormonas.ꢀCuandoꢀveasꢀloꢀqueꢀpuedenꢀyꢀdebenꢀhacer
tusꢀhormonasꢀyꢀasimilesꢀelꢀmodoꢀenꢀqueꢀestaꢀinformaciónꢀseꢀrelacionaꢀconꢀtu
cuerpoꢀdeꢀmujer,ꢀpodrásꢀhacerꢀgrandesꢀavancesꢀhaciaꢀelꢀequilibrioꢀhormonal.
Momentoꢀaꢀmomento,ꢀpodrásꢀdeterminarꢀconꢀrapidezꢀquéꢀdecisionesꢀfavorecenꢀa
tusꢀhormonasꢀyꢀcuálesꢀlasꢀponenꢀenꢀpeligro.ꢀElꢀsiguienteꢀcambioꢀsignificativo
queꢀharásꢀesꢀpasarꢀdeꢀunaꢀrelaciónꢀpasivaꢀconꢀtuꢀcuerpoꢀaꢀotraꢀactiva;
literalmente,ꢀteꢀasociarásꢀconꢀtuꢀcuerpoꢀparaꢀllevarꢀaꢀcaboꢀlasꢀdecisionesꢀqueꢀhas
tomadoꢀyꢀqueꢀteꢀayudanꢀaꢀsentirteꢀdeꢀmaravilla.

Unꢀestudio10ꢀconcluyóꢀqueꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀbebíanꢀmenosꢀvinoꢀteníanꢀmenos
dolorꢀmenstrualꢀqueꢀlasꢀqueꢀbebíanꢀmás.

Elꢀsistemaꢀendocrinoꢀesꢀsimplementeꢀpoderosoꢀyꢀelegantementeꢀcomplejo.ꢀEsꢀun
sistemaꢀorgánicoꢀdeꢀglándulas,ꢀcadaꢀunaꢀdeꢀlasꢀcualesꢀsegregaꢀunꢀtipoꢀde
hormonaꢀqueꢀregulaꢀunaꢀfunciónꢀconcretaꢀenꢀnuestroꢀcuerpo,ꢀnoꢀsoloꢀlasꢀqueꢀnos
ocasionanꢀdolorꢀmenstrual,ꢀnosꢀcausanꢀhinchazónꢀoꢀnosꢀsubenꢀlaꢀlibido.ꢀLas
hormonasꢀafectanꢀaꢀtuꢀmetabolismo,ꢀalꢀaspectoꢀyꢀtactoꢀdeꢀtuꢀpielꢀyꢀuñas,ꢀaꢀtu
capacidadꢀparaꢀpensarꢀconꢀclaridad,ꢀaꢀtuꢀapetito,ꢀaꢀsiꢀtienesꢀlaꢀreglaꢀoꢀunꢀbebé,ꢀa
tuꢀlibidoꢀyꢀaꢀtuꢀnivelꢀdeꢀenergía.
Aꢀfinꢀdeꢀqueꢀtusꢀhormonasꢀpuedanꢀrealizarꢀsusꢀdiversasꢀfuncionesꢀfundamentales,
hanꢀdeꢀtrabajarꢀenꢀarmoníaꢀparaꢀlograrꢀelꢀequilibrio,ꢀperoꢀnoꢀpodránꢀconseguirlo
siꢀalgunaꢀdeꢀellasꢀhaꢀsufridoꢀunaꢀalteración.ꢀ¿Quéꢀesꢀloꢀqueꢀhaceꢀqueꢀlas
hormonasꢀseꢀalteren?ꢀLosꢀbloqueadoresꢀdelꢀFLOꢀ3ꢀyꢀ4:ꢀnuestroꢀentornoꢀyꢀestilo
deꢀvidaꢀtóxicosꢀ(incluidoꢀdemasiadoꢀestrésꢀyꢀfaltaꢀdeꢀsueño)ꢀyꢀnuestraꢀdieta
modernaꢀ(incluidosꢀlosꢀalimentosꢀprocesados,ꢀazúcaresꢀyꢀcafeína).ꢀBastaꢀconꢀque
unaꢀsolaꢀhormonaꢀdejeꢀdeꢀfuncionarꢀcorrectamenteꢀdebidoꢀaꢀestosꢀfactores,ꢀel
desequilibrioꢀqueꢀgeneraꢀcreaꢀunꢀsíntoma,ꢀluegoꢀotroꢀyꢀotro.ꢀSiꢀnoꢀseꢀleꢀpone
remedio,ꢀpuedenꢀconvertirseꢀenꢀunaꢀdisfunciónꢀcrónica,ꢀcomoꢀmenstruaciones
dolorosas,ꢀendometriosis,ꢀmiomas,ꢀetc.ꢀYꢀsiꢀestosꢀtrastornosꢀnoꢀseꢀtratanꢀenꢀaños,
puedenꢀaumentarꢀtusꢀposibilidadesꢀdeꢀpadecerꢀdolenciasꢀderivadasꢀdeꢀla
inflamaciónꢀcrónica,ꢀcomoꢀenfermedadesꢀcardiovasculares,ꢀdiabetesꢀo
infertilidad,ꢀsegúnꢀlaꢀcapacidadꢀqueꢀhayanꢀtenidoꢀtuꢀdietaꢀyꢀtuꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀpara
mantenerꢀaꢀrayaꢀciertosꢀfactoresꢀgenéticos.
Tuꢀsistemaꢀendocrinoꢀestáꢀcompuestoꢀporꢀunaꢀserieꢀdeꢀglándulasꢀqueꢀse
comunicanꢀentreꢀellasꢀaꢀtravésꢀdeꢀlasꢀhormonas;ꢀconsidéraloꢀcomoꢀunaꢀespecieꢀde
«lenguajeꢀquímico».ꢀ¡Deꢀhecho,ꢀesꢀtuꢀCódigoMujerꢀenꢀacción!ꢀLasꢀhormonasꢀno
soloꢀlesꢀdicenꢀaꢀtodosꢀlosꢀsistemasꢀdeꢀtuꢀcuerpoꢀloꢀqueꢀtienenꢀqueꢀhacerꢀ–riñones,
hígado,ꢀmetabolismo,ꢀdigestión,ꢀsistemaꢀnervioso,ꢀórganosꢀreproductores–,ꢀsino
queꢀtienenꢀelꢀimpresionanteꢀsegundoꢀtrabajoꢀdeꢀlaꢀautorregulación.ꢀCuandoꢀtu
cuerpoꢀseꢀinundaꢀdeꢀdisruptoresꢀendocrinosꢀqueꢀdificultanꢀsuꢀfuncionamiento,
comoꢀverseꢀobligadoꢀaꢀdigerirꢀalimentosꢀprocesadosꢀoꢀtenerꢀqueꢀafrontarꢀlargas
jornadasꢀestresantes,ꢀlasꢀhormonasꢀintentanꢀrecobrarꢀelꢀequilibrioꢀparaꢀevitarꢀel
colapsoꢀdelꢀsistemaꢀendocrino.

Aꢀcortoꢀplazo,ꢀelꢀcuerpoꢀseꢀautochequeaꢀyꢀequilibraꢀparaꢀcompensarꢀelꢀexcesoꢀo
defectoꢀdeꢀunaꢀhormona;ꢀesꢀlaꢀrespuestaꢀaꢀlargoꢀplazoꢀdelꢀsistemaꢀloꢀqueꢀprovoca
losꢀsíntomasꢀpersistentesꢀyꢀlasꢀenfermedadesꢀcrónicas.ꢀLasꢀhormonas,ꢀenꢀsu
intentoꢀporꢀayudarꢀalꢀorganismoꢀaꢀrecuperarꢀsuꢀequilibrio,ꢀpuedeꢀqueꢀseꢀexcedan
enꢀsuꢀafánꢀdeꢀcompensaciónꢀyꢀcreenꢀotrosꢀdesequilibrios.ꢀEstoꢀinfluiráꢀenꢀla
cantidadꢀdeꢀestrógenoꢀyꢀtestosterona,ꢀhormonasꢀdelꢀcrecimiento,ꢀdelꢀhambre,ꢀdel
estrés,ꢀdeꢀquemarꢀgrasa,ꢀdeꢀlasꢀrelacionadasꢀconꢀlaꢀlibidoꢀyꢀlaꢀenergía,ꢀyꢀdel
sueño,ꢀqueꢀtendráꢀqueꢀfabricarꢀparaꢀenmendarꢀlaꢀsituación.ꢀNuestro
extraordinarioꢀsistemaꢀnoꢀestáꢀdiseñadoꢀparaꢀfuncionarꢀconꢀestosꢀcambios
extremosꢀenꢀlaꢀquímicaꢀcorporal.ꢀLosꢀcambiosꢀinesperadosꢀhacenꢀqueꢀlosꢀmedios
naturalesꢀdeꢀregulaciónꢀhormonalꢀdejenꢀdeꢀfuncionar.ꢀAlꢀfinal,ꢀelꢀsistema
endocrinoꢀestáꢀtanꢀconfundidoꢀqueꢀseꢀolvidaꢀdeꢀcómoꢀesꢀelꢀestadoꢀdeꢀequilibrio.
Dejaꢀdeꢀresponderꢀcomoꢀdebiera.ꢀEsꢀentoncesꢀcuandoꢀlosꢀsíntomas,ꢀcomo

menstruacionesꢀabundantes,ꢀmiomas,ꢀsíndromeꢀdeꢀcolonꢀirritable,ꢀinsomnio,
infeccionesꢀporꢀlevaduras,ꢀsensibilidadꢀmamaria,ꢀdepresión,ꢀaumentoꢀdeꢀpesoꢀy
otros,ꢀseꢀconviertenꢀformalmenteꢀenꢀafeccionesꢀcrónicas,ꢀcomoꢀlasꢀqueꢀpuede
queꢀestésꢀafrontandoꢀhoy.

Laꢀinfertilidadꢀidiopática11ꢀesꢀelꢀdiagnósticoꢀdeꢀinfertilidadꢀmásꢀfrecuenteꢀenꢀlas
mujeres;ꢀsuponeꢀhastaꢀelꢀtreintaꢀporꢀcientoꢀdeꢀtodosꢀlosꢀcasos.

Laꢀgranꢀalianza

Todasꢀloꢀhemosꢀvisto.ꢀLaꢀtípicaꢀmujerꢀqueꢀandaꢀelegantementeꢀporꢀlaꢀacera,ꢀcasi
deslizándoseꢀporꢀella.ꢀTieneꢀunꢀpeloꢀbrillanteꢀyꢀlaꢀpielꢀimpecable.ꢀLlevaꢀlaꢀropa
perfecta,ꢀcomoꢀsiꢀhubieraꢀsalidoꢀdeꢀunaꢀrevistaꢀdeꢀmoda,ꢀqueꢀcomplementaꢀcon
hermosaꢀbisuteríaꢀdignaꢀdeꢀPinterest.******ꢀEsꢀdeslumbranteꢀyꢀsuꢀmiradaꢀrevela
queꢀestáꢀseguraꢀdeꢀsíꢀmisma,ꢀirradiaꢀenergíaꢀenꢀcadaꢀmovimiento.ꢀTalꢀvez
trabajáisꢀenꢀlaꢀmismaꢀempresa.ꢀEsꢀunaꢀmujerꢀpoderosaꢀyꢀjamásꢀdudaꢀenꢀdecirꢀlo
queꢀpiensa.ꢀSiempreꢀpersigueꢀloꢀqueꢀquiereꢀyꢀesꢀcomoꢀunꢀimánꢀparaꢀlas
oportunidadesꢀyꢀlosꢀcontactos,ꢀlograꢀtodoꢀloꢀqueꢀseꢀpropone.ꢀHablaꢀconꢀclaridad
yꢀsabiduría,ꢀyꢀcuandoꢀloꢀhace,ꢀlosꢀdemásꢀescuchan.
Quizásꢀpiensesꢀqueꢀestaꢀmujerꢀsabeꢀalgoꢀqueꢀtúꢀdesconocesꢀoꢀqueꢀaꢀloꢀmejorꢀleꢀha
tocadoꢀelꢀgordoꢀenꢀloꢀqueꢀrespectaꢀaꢀsusꢀgenes.ꢀPeroꢀ¿sabesꢀunaꢀcosa?ꢀEstaꢀmujer
noꢀesꢀdiferenteꢀdeꢀti.ꢀNoꢀnacióꢀconꢀningúnꢀdonꢀqueꢀtúꢀnoꢀtuvieras.ꢀTieneꢀlos
mismosꢀatributosꢀfemeninosꢀqueꢀtú.ꢀLaꢀúnicaꢀdiferenciaꢀesꢀqueꢀlosꢀhaꢀutilizado
paraꢀcrearꢀunaꢀvidaꢀpoderosa,ꢀprósperaꢀyꢀradiante.ꢀEllaꢀrepresentaꢀeseꢀestadoꢀdel
queꢀheꢀhabladoꢀantesꢀyꢀalꢀqueꢀheꢀdenominadoꢀFLO.ꢀTalꢀvezꢀhayasꢀexperimentado
destellosꢀdeꢀFLOꢀenꢀtuꢀvida.ꢀQuizásꢀnoꢀrecuerdesꢀcuándoꢀfueꢀlaꢀúltimaꢀvezꢀque
sentisteꢀunoꢀdeꢀesosꢀmomentosꢀcumbre.ꢀSeaꢀcualꢀfuereꢀtuꢀpuntoꢀdeꢀpartida,ꢀmi
metaꢀactual,ꢀlaꢀrazónꢀporꢀlaꢀqueꢀheꢀescritoꢀestasꢀpáginas,ꢀesꢀhacerꢀqueꢀesos
momentosꢀcumbreꢀseꢀconviertanꢀenꢀtuꢀexperienciaꢀcotidiana.
Esteꢀlibroꢀnoꢀtrataꢀdeꢀrecobrarꢀlaꢀsaludꢀporqueꢀsí.ꢀLoꢀdigoꢀporqueꢀenꢀestos
últimosꢀdieciochoꢀañosꢀheꢀvistoꢀaꢀmilesꢀdeꢀmujeresꢀqueꢀhanꢀseguidoꢀmiꢀprotocolo
yꢀseꢀhanꢀcuradoꢀdeꢀsusꢀenfermedades.ꢀSéꢀqueꢀsiꢀhasꢀcompradoꢀesteꢀlibroꢀenꢀbusca
deꢀunaꢀsoluciónꢀaꢀtusꢀproblemasꢀdeꢀunaꢀdeꢀlasꢀtresꢀcategoríasꢀprincipales
(menstruación,ꢀfertilidadꢀoꢀlibido)ꢀyꢀsiguesꢀelꢀprotocolo,ꢀmejorarásꢀyꢀevitarásꢀque
aparezcanꢀotrosꢀproblemasꢀporꢀelꢀcamino.ꢀEnꢀesteꢀmomento,ꢀpuedeꢀqueꢀte
preguntesꢀquéꢀmásꢀseꢀpuedeꢀpedir.ꢀPeroꢀconꢀelꢀpasoꢀdeꢀlosꢀaños,ꢀmeꢀheꢀdado
cuentaꢀdeꢀqueꢀenꢀlaꢀvidaꢀhayꢀmuchoꢀmásꢀqueꢀlograrꢀunaꢀsaludꢀperfecta,ꢀyꢀque
paraꢀgarantizarꢀunaꢀbuenaꢀsaludꢀaꢀlargoꢀplazoꢀhaceꢀfaltaꢀelegirꢀunꢀpropósito
mayor.ꢀQuieroꢀqueꢀexperimentesꢀestoꢀporꢀtiꢀmisma.
Cuandoꢀentiendasꢀlosꢀcambiosꢀdietéticosꢀyꢀdeꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀqueꢀvasꢀaꢀhacerꢀ(o

queꢀyaꢀhasꢀempezadoꢀaꢀhacer),ꢀteꢀdarásꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀCódigoMujer,ꢀenꢀrealidad,
seꢀbasaꢀenꢀelꢀsentidoꢀcomún:ꢀalimentarꢀyꢀmoverꢀtuꢀcuerpoꢀparaꢀqueꢀestéꢀen
armoníaꢀconꢀsusꢀritmosꢀnaturales.ꢀQuieroꢀayudarteꢀaꢀqueꢀconectesꢀconꢀtuꢀsalud
física,ꢀmentalꢀyꢀemocionalꢀóptimaꢀparaꢀqueꢀpuedasꢀvivirꢀcomoꢀdeseas,ꢀutilizando
tuꢀcuerpoꢀsanoꢀcomoꢀrecursoꢀparaꢀcrearꢀeseꢀtipoꢀdeꢀvida.ꢀUnaꢀvidaꢀdondeꢀatraigas
loꢀmejorꢀyꢀloꢀirradiesꢀparaꢀcompartirloꢀconꢀlosꢀdemás.ꢀConvertirteꢀenꢀtuꢀmejor
versiónꢀcomoꢀmujerꢀesꢀtuꢀderechoꢀdeꢀnacimiento,ꢀyꢀyoꢀteꢀvoyꢀaꢀayudarꢀa
reclamarlo.ꢀAsíꢀesꢀcomoꢀloꢀvamosꢀaꢀhacer:

Identificandoꢀtusꢀsíntomasꢀhormonalesꢀyꢀayudándoteꢀaꢀdescubrirꢀquéꢀsíntomas
queꢀnoꢀpodíasꢀimaginarꢀqueꢀestuvieranꢀrelacionadosꢀconꢀunꢀproblemaꢀhormonal
seꢀdebenꢀalꢀmalfuncionamientoꢀdeꢀtuꢀsistemaꢀendocrino.

Traduciendoꢀelꢀlenguajeꢀdeꢀtuꢀsistemaꢀendocrinoꢀ–elꢀdeꢀtusꢀhormonas–ꢀparaꢀque
puedasꢀconstruirꢀunaꢀhermosaꢀyꢀnuevaꢀrelaciónꢀconꢀtuꢀcuerpo.
Aprendiendoꢀsobreꢀlaꢀalimentaciónꢀyꢀlosꢀestilosꢀdeꢀvidaꢀqueꢀteꢀayudaránꢀa
recobrarꢀelꢀequilibrioꢀdeꢀtuꢀsistemaꢀendocrino.
Descubriendoꢀqueꢀconectandoꢀconꢀtuꢀenergíaꢀfemeninaꢀyꢀcolaborandoꢀconꢀtu
cuerpoꢀpuedesꢀcrearꢀyꢀconseguirꢀlaꢀvidaꢀdeꢀtusꢀsueños.

Cuandoꢀvuelvasꢀaꢀestarꢀsana,ꢀempezarásꢀaꢀverꢀqueꢀlaꢀprácticaꢀdeꢀplanificarꢀtuꢀdía
yꢀtuꢀvidaꢀdeꢀacuerdoꢀconꢀloꢀqueꢀesꢀmejorꢀparaꢀtuꢀsistemaꢀendocrinoꢀteꢀpermite
hacerꢀmásꢀcosasꢀconꢀmenosꢀestrésꢀyꢀenꢀmenosꢀtiempo.ꢀEstoꢀesꢀloꢀqueꢀsupone
vivirꢀaliadaꢀconꢀtuꢀcuerpo.ꢀCuandoꢀteꢀasociasꢀconꢀélꢀyꢀutilizasꢀtodasꢀlas
herramientasꢀqueꢀtienesꢀaꢀtuꢀalcance,ꢀexperimentasꢀtodoꢀtuꢀpotencial.ꢀTuꢀsaludꢀse
convierteꢀenꢀlaꢀplataformaꢀsobreꢀlaꢀcualꢀpuedesꢀdiseñarꢀtuꢀvidaꢀconꢀintención,
pasiónꢀyꢀpropósito.
Hazꢀelꢀjuramentoꢀovárico

¿Estásꢀpreparadaꢀparaꢀesto?ꢀSiꢀvasꢀaꢀempezarꢀaꢀvivirꢀalꢀestiloꢀCódigoMujer,ꢀy
conectarꢀconꢀtuꢀFLO,ꢀmeꢀgustaríaꢀqueꢀhicierasꢀelꢀvoto,ꢀporꢀtusꢀprontoꢀflorecientes
ovarios,ꢀdeꢀqueꢀteꢀresponsabilizarásꢀdeꢀloꢀqueꢀleꢀdasꢀaꢀtuꢀcuerpo,ꢀloꢀqueꢀusasꢀen
tuꢀcasaꢀyꢀenꢀtuꢀjardínꢀyꢀsobreꢀcómoꢀpasasꢀtuꢀtiempoꢀenꢀelꢀplanetaꢀTierra.ꢀTúꢀeres
laꢀúnicaꢀqueꢀpuedeꢀmantenerꢀaꢀsalvoꢀtusꢀhormonas,ꢀporqueꢀhayꢀtodoꢀunꢀmundo
hostilꢀahíꢀfuera.ꢀElꢀDepartamentoꢀEstadounidenseꢀdeꢀAgriculturaꢀdiceꢀqueꢀlas
hormonasꢀdelꢀganadoꢀvacuno12ꢀsonꢀseguras;ꢀsinꢀembargo,ꢀlasꢀinvestigaciones
hanꢀindicadoꢀrepetidamenteꢀqueꢀlosꢀresiduosꢀhormonales13ꢀinfluyenꢀenꢀla
infertilidadꢀyꢀelꢀcáncerꢀdeꢀmama.ꢀLaꢀLeyꢀfederalꢀdeꢀControlꢀdeꢀSustancias
Tóxicasꢀnoꢀhaꢀsidoꢀactualizadaꢀdesdeꢀ1976,ꢀyꢀlaꢀleyꢀactualꢀesꢀtanꢀfrágilꢀqueꢀla
AgenciaꢀdeꢀProtecciónꢀAmbientalꢀ(EPA,ꢀporꢀsusꢀsiglasꢀenꢀinglés)ꢀ¡niꢀsiquieraꢀha
sidoꢀcapazꢀdeꢀprohibirꢀelꢀusoꢀdelꢀamianto!ꢀ(Laꢀleyꢀnoꢀexigeꢀqueꢀlosꢀcompuestos
químicosꢀesténꢀregistradosꢀoꢀqueꢀsuꢀseguridadꢀhayaꢀsidoꢀprobada,ꢀantesꢀdeꢀque
seanꢀutilizados,ꢀy,ꢀenꢀtérminosꢀlegales,ꢀesꢀmásꢀdifícilꢀprobarꢀqueꢀunaꢀsustancia
químicaꢀesꢀpeligrosaꢀdespuésꢀdeꢀqueꢀhaꢀsidoꢀutilizadaꢀqueꢀantes).ꢀTuꢀjefeꢀteꢀhace
trabajarꢀcuarentaꢀhorasꢀaꢀlaꢀsemana;ꢀnoꢀobstante,ꢀlosꢀestudiosꢀrevelanꢀqueꢀlas
mujeresꢀpadecemosꢀmásꢀestrésꢀqueꢀlosꢀhombres,ꢀdebidoꢀaꢀlosꢀmalabarismos14
queꢀhemosꢀdeꢀhacerꢀparaꢀcombinarꢀelꢀtrabajoꢀprofesionalꢀconꢀelꢀdoméstico.ꢀLas
grandesꢀmarcasꢀdeꢀalimentaciónꢀquitanꢀnutrientesꢀaꢀtuꢀcomidaꢀyꢀlosꢀsustituyen
porꢀsustanciasꢀquímicasꢀdisruptorasꢀendocrinas,ꢀcomoꢀlaꢀsojaꢀtransgénica.ꢀHay
muchasꢀcosasꢀqueꢀdebesꢀtenerꢀenꢀcuenta.

Elꢀjuramentoꢀovárico
Creoꢀenꢀsintonizarꢀcadaꢀdíaꢀmisꢀhormonasꢀyꢀenꢀusarꢀlaꢀalimentaciónꢀcomo
medicinaꢀparaꢀapoyarlas.
Creoꢀenꢀelꢀpoderꢀdeꢀmiꢀcicloꢀfemeninoꢀyꢀenꢀlasꢀhormonasꢀyꢀséꢀqueꢀnecesitan
cuidados,ꢀrefuerzoꢀyꢀnutrición.

Prometoꢀprestarꢀatenciónꢀaꢀlasꢀseñalesꢀqueꢀmeꢀenvíaꢀmiꢀcuerpoꢀparaꢀpoder
hacerꢀpequeñasꢀcorreccionesꢀyꢀevitarꢀmalesꢀmayoresꢀporꢀelꢀtrayecto.
Prometoꢀutilizarꢀmiꢀcuerpoꢀyꢀmiꢀsaludꢀcomoꢀplataformaꢀparaꢀcrearꢀuna
existenciaꢀextraordinaria,ꢀdondeꢀpuedaꢀcumplirꢀmiꢀpropósitoꢀenꢀlaꢀvida.

Peroꢀnoꢀpodemosꢀcontrolarꢀloꢀqueꢀnoꢀseꢀpuedeꢀcontrolar.ꢀLoꢀqueꢀsíꢀpodemos
controlarꢀesꢀloꢀqueꢀcomemosꢀyꢀcómoꢀvivimos.ꢀAlꢀmejorarꢀnuestroꢀentorno
celularꢀyꢀfísicoꢀmedianteꢀcambiosꢀenꢀnuestroꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀyꢀenꢀlaꢀdieta,
podemosꢀinfluirꢀenꢀlosꢀgenesꢀqueꢀprovocanꢀlaꢀexpresiónꢀdeꢀcondicionesꢀy
enfermedades,ꢀ¡yꢀestoꢀesꢀrealmenteꢀunaꢀgranꢀnoticiaꢀparaꢀtiꢀyꢀparaꢀlas
generacionesꢀfuturas!ꢀAsíꢀqueꢀadelanteꢀyꢀpasemosꢀaꢀaprenderꢀcómoꢀdetenerꢀla
avalanchaꢀdeꢀdisrupciónꢀendocrinaꢀdeꢀunaꢀvezꢀporꢀtodas.

CaraꢀaꢀcaraꢀconꢀAlisa

¿CuálꢀcreesꢀqueꢀesꢀtuꢀmayorꢀbloqueadorꢀdelꢀFLOꢀenꢀesteꢀmomento?ꢀSiꢀla
desinformaciónꢀhormonalꢀesꢀtuꢀprincipalꢀproblema,ꢀestásꢀaꢀpuntoꢀdeꢀaprenderlo
todoꢀsobreꢀcómoꢀactúaꢀCódigoMujerꢀenꢀtuꢀinteriorꢀparaꢀmantenerteꢀenꢀelꢀFLO.
Talꢀvezꢀloꢀachaquesꢀaꢀqueꢀtienesꢀunaꢀlargaꢀhistoriaꢀdeꢀpensamientosꢀnegativos
sobreꢀtusꢀhormonasꢀyꢀtuꢀcuerpo.ꢀSiꢀesꢀasí,ꢀ¿quéꢀmensajesꢀhasꢀheredadoꢀsobreꢀtu
cuerpo,ꢀquéꢀaspectoꢀdeberíaꢀtenerꢀyꢀcómoꢀdeberíaꢀactuar?ꢀ¿Esꢀtuꢀprincipal
problemaꢀunꢀtemaꢀdeꢀalimentaciónꢀyꢀdeꢀestiloꢀdeꢀvida?ꢀ¿Teꢀhasꢀdadoꢀcuentaꢀde
queꢀlosꢀproductosꢀqueꢀtienesꢀenꢀtuꢀhogarꢀyꢀlosꢀalimentosꢀqueꢀcomesꢀesꢀlosꢀque
impideꢀqueꢀtuꢀCódigoMujerꢀactúeꢀcorrectamente?ꢀSeaꢀcualꢀseaꢀtuꢀproblema,ꢀlo
másꢀimportanteꢀesꢀqueꢀidentifiquesꢀcuálesꢀsonꢀesosꢀbloqueadoresꢀdelꢀFLOꢀpara
¡saberꢀhaciaꢀdóndeꢀtienesꢀqueꢀdirigirꢀtuꢀenergíaꢀyꢀtuꢀatenciónꢀparaꢀlimpiarꢀtu
casa!ꢀPuedesꢀestarꢀseguraꢀdeꢀqueꢀalꢀfinalꢀdelꢀviajeꢀhaciaꢀtuꢀmundoꢀCódigoMujer,
estosꢀbloqueadoresꢀdelꢀFLOꢀseránꢀalgoꢀdelꢀpasadoꢀyꢀyaꢀnoꢀteꢀimpedirán
experimentarꢀelꢀregaloꢀdelꢀequilibrioꢀhormonalꢀyꢀunꢀcuerpoꢀsano.

Historiaꢀdeꢀéxito:

EmilyꢀWhyte,ꢀ28ꢀaños

Afección:ꢀSOP

Meꢀconvertíꢀenꢀunaꢀadolescenteꢀactivaꢀyꢀconꢀéxitoꢀqueꢀparecíaꢀqueꢀloꢀteníaꢀtodo.
Estabaꢀenꢀformaꢀy,ꢀparaꢀelꢀqueꢀmeꢀveíaꢀdesdeꢀfuera,ꢀmiꢀvidaꢀeraꢀperfecta.ꢀNo
teníaꢀlaꢀreglaꢀyꢀnoꢀmeꢀimportaba.ꢀDeꢀhecho,ꢀloꢀprefería.ꢀQueríaꢀtenerꢀelꢀcontrol
deꢀmiꢀcuerpo.ꢀTeníaꢀunꢀmontónꢀdeꢀcosasꢀqueꢀhacerꢀcomoꢀparaꢀbajarꢀelꢀritmoꢀy
afrontarꢀmiꢀmenstruación.ꢀQueríaꢀtenerꢀpoder,ꢀcoherenciaꢀyꢀterminarꢀlasꢀcosas,

sinꢀemocionesꢀconvulsasꢀniꢀsangradoꢀmolesto.ꢀLosꢀhombresꢀgozabanꢀdeꢀesa
condición,ꢀ¿porꢀquéꢀyoꢀno?
Todoꢀparecíaꢀmuchoꢀmásꢀfácilꢀenꢀelꢀmundoꢀsinꢀtenerꢀlaꢀregla.ꢀ¿Quéꢀimportaba
queꢀtuvieraꢀqueꢀtomarꢀpastillasꢀparaꢀelꢀacnéꢀyꢀmiꢀvelloꢀexcesivo?ꢀ¿Yꢀquéꢀsi
siempreꢀtuvieraꢀansiedadꢀyꢀmeꢀsintieraꢀagotada?ꢀLosꢀmedicamentosꢀfuncionaban
yꢀyoꢀseguíaꢀconꢀmiꢀapretadaꢀeꢀimportanteꢀagenda.ꢀAdemás,ꢀexternamente,ꢀtodo
parecíaꢀbonitoꢀyꢀperfecto.
Entonces,ꢀcuandoꢀcumplíꢀdiecisiete,ꢀmeꢀdiagnosticaronꢀSOP.ꢀPodríasꢀpensarꢀque
ahíꢀempezóꢀmiꢀcuración,ꢀperoꢀeseꢀhechoꢀnoꢀhizoꢀmásꢀqueꢀhundirmeꢀmásꢀenꢀel
abismoꢀdeꢀlaꢀdesconexiónꢀdeꢀmiꢀcuerpo.ꢀLosꢀmédicosꢀmeꢀdijeronꢀqueꢀnoꢀtenía
másꢀremedioꢀqueꢀtomarꢀlaꢀpíldora.ꢀRepetíanꢀcomentariosꢀcomoꢀ«peligroꢀde
cáncer»ꢀeꢀ«incapacidadꢀparaꢀtenerꢀhijos»ꢀyꢀmeꢀaseguraronꢀqueꢀlaꢀpíldora
anticonceptivaꢀnoꢀcambiaríaꢀmiꢀpersonalidad.ꢀMeꢀprometieronꢀqueꢀeraꢀla
soluciónꢀmásꢀsaludable,ꢀaꢀdecirꢀverdad,ꢀqueꢀeraꢀlaꢀúnicaꢀvíaꢀparaꢀtratarꢀmi
«trastorno».ꢀDuranteꢀlosꢀdiezꢀañosꢀsiguientesꢀbusquéꢀalgúnꢀmédicoꢀqueꢀpudiera
ofrecermeꢀunꢀmétodoꢀalternativo.ꢀPeroꢀtodosꢀveníanꢀconꢀlaꢀmismaꢀhistoria:ꢀel
miedo.
CódigoMujerꢀirrumpióꢀenꢀmiꢀvidaꢀcuandoꢀyaꢀestabaꢀalꢀlímiteꢀdeꢀmiꢀpaciencia.ꢀDe
hecho,ꢀduranteꢀalgoꢀmásꢀdeꢀunꢀaño,ꢀhabíaꢀestadoꢀrecibiendoꢀunaꢀretahílaꢀde
correosꢀelectrónicos,ꢀdeꢀlosꢀcualesꢀ¡meꢀlimitabaꢀaꢀleerꢀlosꢀencabezamientos!
Sencillamenteꢀmeꢀparecíaꢀimposibleꢀqueꢀalgoꢀtanꢀsimpleꢀpudieraꢀsurtirꢀefecto.
Hastaꢀqueꢀunꢀdía,ꢀporꢀfin,ꢀleíꢀunꢀtestimonioꢀdeꢀAlisaꢀyꢀhuboꢀalgoꢀqueꢀmeꢀhizo
cambiarꢀdeꢀopinión.ꢀEmpecéꢀunꢀprogramaꢀdeꢀseisꢀmeses,ꢀy,ꢀporꢀprimeraꢀvezꢀen
miꢀvida,ꢀmeꢀsentíꢀverdaderamenteꢀreconocida.ꢀNoꢀfueꢀfácilꢀcambiarꢀmisꢀhábitos.
Fueꢀaterradorꢀdejarꢀlaꢀpíldoraꢀyꢀqueꢀniꢀmiꢀmédicoꢀniꢀmiꢀfamiliaꢀentendieran
realmenteꢀlaꢀrazónꢀoꢀmeꢀapoyaran.ꢀHastaꢀlleguéꢀaꢀpensarꢀqueꢀrenunciarꢀaꢀmis
«métodosꢀdeꢀcontrol»ꢀpodríaꢀperjudicarmeꢀdeꢀalgúnꢀmodo.ꢀPeroꢀCódigoMujer
meꢀaportóꢀelꢀconocimientoꢀyꢀlaꢀseguridadꢀparaꢀqueꢀvolvieraꢀaꢀconfiarꢀenꢀmi
intuición.ꢀAlisaꢀyꢀsuꢀequipoꢀmeꢀdieronꢀpermisoꢀparaꢀqueꢀescucharaꢀalgoꢀmás
profundo.ꢀAhoraꢀséꢀqueꢀelꢀconceptoꢀdeꢀcontrolꢀyꢀpoderꢀsobreꢀelꢀcuerpoꢀes
distintoꢀdeꢀloꢀqueꢀlaꢀmayorꢀparteꢀdeꢀlaꢀcomunidadꢀmédicaꢀnosꢀdice.
¡Hoyꢀterminoꢀmiꢀnovenoꢀcicloꢀmenstrualꢀsanaꢀyꢀfelizꢀsinꢀinterrupciones!ꢀYꢀlo
ciertoꢀesꢀque,ꢀdesdeꢀqueꢀiniciéꢀelꢀprograma,ꢀhanꢀcambiadoꢀtodosꢀyꢀcadaꢀunoꢀde
losꢀaspectosꢀdeꢀmiꢀvida.ꢀNoꢀexagero.ꢀAlꢀdedicarꢀunꢀtiempoꢀaꢀescucharꢀyꢀapreciar
miꢀcicloꢀmenstrual,ꢀestoyꢀdescubriendoꢀunꢀestadoꢀdeꢀfluirꢀmásꢀprofundoꢀenꢀmi
vida,ꢀmiꢀcarrera,ꢀmisꢀrelacionesꢀy,ꢀloꢀmásꢀimportante,ꢀenꢀmiꢀrelaciónꢀconmigo
misma.ꢀTodoꢀesꢀmásꢀfácil.ꢀTodoꢀesꢀmásꢀligero.ꢀLaꢀenergíaꢀqueꢀgastabaꢀparaꢀhacer
verꢀqueꢀtodoꢀeraꢀperfecto,ꢀahora,ꢀfluyeꢀparaꢀqueꢀdisfruteꢀdeꢀlaꢀvida.
Yꢀeso,ꢀparaꢀmí,ꢀesꢀpoder.

*ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀTambiénꢀllamadosꢀendocrinoperturbadores,ꢀsonꢀcompuestos
diseñadosꢀyꢀdesarrolladosꢀporꢀelꢀserꢀhumanoꢀeꢀimitanꢀelꢀefectoꢀdeꢀotros
estrógenos.
**ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀExpresiónꢀestadounidenseꢀqueꢀsignificaꢀ‘tomaꢀesteꢀremedioꢀrápido
paraꢀsalirꢀdelꢀpaso’;ꢀseꢀremontaꢀaꢀlosꢀtiemposꢀenꢀqueꢀlosꢀmédicosꢀhacíanꢀvisitas
domiciliariasꢀhabitualmenteꢀyꢀloꢀdecíanꢀparaꢀevitarꢀirꢀaꢀlaꢀcasaꢀdelꢀpacienteꢀsiꢀlo
llamabanꢀporꢀlaꢀnoche.
***ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀSeꢀutilizaꢀenꢀdisolventes,ꢀemulsionantesꢀyꢀdetergentes.
****ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀEmulsionanteꢀyꢀtensoactivo,ꢀseꢀusaꢀenꢀproductosꢀindustrialesꢀy
deꢀconsumo.
*****ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀCorrosivoꢀeꢀinflamable,ꢀseꢀempleaꢀparaꢀfabricarꢀjabón,
detergentes,ꢀtinta,ꢀtinturasꢀyꢀcaucho.
******ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀRedꢀsocialꢀvisualꢀdondeꢀpuedesꢀencontrarꢀideasꢀparaꢀtus
proyectosꢀeꢀintereses,ꢀesꢀcomoꢀunꢀtablónꢀsocialꢀdigital.ꢀ(Fuente:
Kontacto.cl/web).

CAPÍTULOꢀ3

Chicaꢀconoceꢀcuerpo

Enꢀelꢀcapítuloꢀdosꢀvisteꢀporꢀprimeraꢀvezꢀqueꢀalgunosꢀsíntomasꢀqueꢀjamás
hubierasꢀatribuidoꢀaꢀtuꢀsistemaꢀendocrino,ꢀcomoꢀlasꢀmigrañas,ꢀelꢀacné,ꢀel
insomnio,ꢀelꢀaumentoꢀdeꢀpesoꢀyꢀelꢀestreñimiento,ꢀpuedenꢀserꢀdeꢀorigenꢀhormonal.
Aunꢀasí,ꢀestoꢀsuscitaꢀlaꢀpregunta,ꢀ¿cómoꢀpasasꢀdeꢀlasꢀnochesꢀdeꢀinsomnio
semanalesꢀoꢀbrotesꢀocasionalesꢀaꢀunꢀdesequilibrioꢀhormonalꢀenꢀtodaꢀregla?ꢀComo
verásꢀenseguida,ꢀcuandoꢀexpliqueꢀelꢀfuncionamientoꢀdelꢀsistemaꢀendocrino
femenino,ꢀexisteꢀunaꢀcomplejaꢀconexiónꢀentreꢀtodosꢀlosꢀórganosꢀyꢀglándulas,ꢀy
cadaꢀunoꢀtrabajaꢀenꢀcolaboraciónꢀconꢀelꢀrestoꢀparaꢀproducirꢀhastaꢀlasꢀmás
pequeñasꢀfuncionesꢀdeꢀmantenimientoꢀdeꢀlaꢀvidaꢀenꢀtuꢀcuerpo.
Laꢀrazónꢀporꢀlaꢀqueꢀlosꢀsíntomasꢀocasionalesꢀpuedenꢀllegarꢀaꢀpersistirꢀesꢀporque,
debidoꢀaꢀlaꢀfaltaꢀdeꢀinformación,ꢀnormalmenteꢀnoꢀsomosꢀcapacesꢀdeꢀatarꢀcabos
entreꢀestosꢀyꢀnuestrasꢀhormonasꢀ(eseꢀesꢀelꢀbloqueadorꢀdelꢀFLOꢀ1).ꢀEntonces,
síntomasꢀcomoꢀlasꢀmanosꢀfrías,ꢀinfeccionesꢀrespiratoriasꢀcrónicasꢀyꢀeccemas,ꢀque
aꢀlaꢀmayoríaꢀdeꢀlasꢀpersonasꢀlesꢀpuedeꢀparecerꢀqueꢀnoꢀguardanꢀningunaꢀconexión,
enꢀrealidad,ꢀteꢀestánꢀindicandoꢀqueꢀtuꢀtiroidesꢀnoꢀestáꢀtrabajandoꢀloꢀsuficiente,
queꢀtusꢀsuprarrenalesꢀestánꢀfatigadasꢀyꢀqueꢀtuꢀhígadoꢀnoꢀestáꢀeliminandoꢀcomo
debería.ꢀ(Todoꢀestoꢀsonꢀpartesꢀprincipalesꢀdelꢀsistemaꢀendocrino,ꢀque
conoceremosꢀmejorꢀenꢀunꢀmomento).ꢀCuandoꢀhayꢀunꢀproblemaꢀenꢀalgúnꢀlugarꢀde
tuꢀsistemaꢀhormonal,ꢀlasꢀotrasꢀpartesꢀintentanꢀtomarꢀelꢀrelevo.ꢀDelꢀmismoꢀmodo
queꢀtrabajarꢀenꢀexcesoꢀunꢀmúsculoꢀenꢀelꢀgimnasioꢀponeꢀenꢀpeligroꢀdichoꢀmúsculo
yꢀlosꢀqueꢀloꢀrodean,ꢀlaꢀtendenciaꢀdelꢀsistemaꢀendocrinoꢀaꢀsobrecompensarꢀpara
resolverꢀlosꢀproblemasꢀloꢀdebilitaꢀenꢀgeneralꢀyꢀnosꢀhaceꢀsusceptiblesꢀaꢀlas
disfuncionesꢀhormonales.
Otraꢀrazónꢀporꢀlaꢀqueꢀpersistenꢀlosꢀsíntomasꢀesꢀporqueꢀacabamos
acostumbrándonosꢀaꢀellos.ꢀSiꢀteꢀnotasꢀhinchadaꢀoꢀconꢀdolorꢀdeꢀcabezaꢀdespuésꢀde
comerꢀyꢀsencillamenteꢀloꢀconsiderasꢀunꢀincidenteꢀaislado,ꢀyꢀhacesꢀloꢀmismo
cuandoꢀteꢀvuelveꢀaꢀpasar,ꢀunaꢀyꢀotraꢀvez,ꢀesꢀfácilꢀqueꢀteꢀacostumbresꢀaꢀestar

hinchadaꢀyꢀqueꢀesaꢀsensaciónꢀteꢀparezcaꢀ«normal».ꢀConꢀelꢀpasoꢀdelꢀtiempo,
puedeꢀqueꢀcadaꢀvezꢀnotesꢀmenosꢀestosꢀsíntomas.ꢀLoꢀqueꢀesꢀpeor,ꢀcabeꢀla
posibilidadꢀdeꢀqueꢀteꢀolvidesꢀdeꢀlaꢀconductaꢀqueꢀlosꢀocasionóꢀ(comoꢀcomerꢀalgo
aꢀloꢀqueꢀtalꢀvezꢀtengasꢀintolerancia,ꢀcomoꢀelꢀglutenꢀoꢀlosꢀlácteos)ꢀy,ꢀporꢀsupuesto,
siguesꢀconꢀesaꢀconductaꢀperjudicial.ꢀCuandoꢀnoꢀeresꢀcapazꢀdeꢀdescifrarꢀlos
mensajesꢀdeꢀtuꢀsistemaꢀendocrino,ꢀnoꢀpuedesꢀintervenirꢀconꢀeficaciaꢀy,
enseguida,ꢀunꢀsíntomaꢀconduceꢀaꢀotro,ꢀhastaꢀqueꢀalꢀfinalꢀteꢀenfrentasꢀaꢀun
problemaꢀdeꢀsaludꢀmuchoꢀmayor,ꢀimposibleꢀdeꢀignorar.
Siꢀestásꢀleyendoꢀesteꢀlibroꢀyꢀtienesꢀproblemasꢀmenstruales,ꢀdeꢀfertilidadꢀoꢀlibido,
loꢀciertoꢀesꢀqueꢀtuꢀmontañaꢀdeꢀsíntomasꢀseꢀhaꢀidoꢀcreandoꢀconꢀelꢀpasoꢀdeꢀlosꢀaños
hastaꢀconvertirseꢀenꢀunaꢀenfermedadꢀqueꢀtuꢀmédicoꢀpuedeꢀdiagnosticar.ꢀCuando
teꢀdieronꢀelꢀdiagnóstico,ꢀtalꢀvezꢀsintierasꢀqueꢀteꢀsacabasꢀunꢀgranꢀpesoꢀdeꢀencima:
«¡Ahoraꢀqueꢀyaꢀséꢀloꢀqueꢀmeꢀpasa,ꢀbastaꢀconꢀqueꢀtrateꢀlosꢀsíntomasꢀparaꢀque
desaparezcaꢀlaꢀenfermedad!».ꢀEsoꢀesꢀexactamenteꢀloꢀqueꢀsentíꢀcuandoꢀmeꢀpuseꢀa
hincarꢀlosꢀcodosꢀparaꢀestudiarꢀtodasꢀaquellasꢀpublicacionesꢀmédicasꢀyꢀdiꢀcon
aquellasꢀtresꢀletrasꢀ–SOP–ꢀporꢀprimeraꢀvez;ꢀentonces,ꢀsupeꢀaꢀcienciaꢀciertaꢀque
noꢀeranꢀimaginacionesꢀmías.
Noꢀobstante,ꢀdesdeꢀeseꢀmomento,ꢀindudablemente,ꢀhabrásꢀestadoꢀlibrandoꢀuna
cruentaꢀbatalla.ꢀDesdeꢀqueꢀteꢀdieronꢀelꢀdiagnóstico,ꢀpuedeꢀqueꢀhayasꢀestado
tomandoꢀsuplementosꢀoꢀmedicacionesꢀ(comoꢀlaꢀpíldoraꢀanticonceptiva),ꢀhayas
hechoꢀdietasꢀespecialesꢀo,ꢀquizás,ꢀhastaꢀteꢀhayanꢀoperadoꢀparaꢀintentarꢀresolverꢀel
problema.ꢀSéꢀqueꢀestásꢀfrustrada,ꢀcansadaꢀyꢀdesanimada.ꢀSeꢀdebeꢀaꢀqueꢀloꢀque
realmenteꢀhasꢀestadoꢀhaciendoꢀesꢀintentarꢀabordarꢀelꢀproblemaꢀsuperficialmente,
enꢀvezꢀdeꢀirꢀaꢀlaꢀcausa.

Cuandoꢀestásꢀenꢀsincronía,ꢀtuꢀsistemaꢀendocrinoꢀtarareaꢀunaꢀhermosaꢀsinfonía.
PeroꢀcuandoꢀlosꢀbloqueadoresꢀdelꢀFLOꢀ(lasꢀtoxinasꢀmedioambientales,ꢀlos
alimentosꢀqueꢀconsumimosꢀyꢀlosꢀproductosꢀqueꢀutilizamos,ꢀjuntoꢀconꢀunꢀestiloꢀde
vidaꢀestresanteꢀyꢀunaꢀdietaꢀqueꢀacabaꢀconꢀnutrientesꢀesencialesꢀqueꢀnecesita
nuestroꢀcuerpo)ꢀalteranꢀlaꢀcomposiciónꢀnaturalꢀdeꢀnuestroꢀsistemaꢀendocrino,ꢀel
caosꢀestáꢀasegurado.ꢀUnꢀsistemaꢀendocrinoꢀmalꢀcuidadoꢀ(resultadoꢀdeꢀvivirꢀen
desarmoníaꢀconꢀlaꢀsabiduríaꢀinnataꢀdeꢀtuꢀcuerpo,ꢀporqueꢀnoꢀsabíasꢀcómoꢀhacerlo
deꢀotroꢀmodo)ꢀfueꢀlaꢀcausaꢀdeꢀqueꢀaparecieranꢀesosꢀsíntomas.ꢀDesoírlosꢀfueꢀlo
queꢀprovocóꢀqueꢀseꢀacumularan,ꢀloꢀqueꢀterminóꢀenꢀunꢀmontónꢀdeꢀproblemasꢀque
hanꢀderivadoꢀenꢀelꢀcolapsoꢀactual.ꢀIntentarꢀhacerlosꢀdesaparecerꢀconꢀlaꢀreceta
médicaꢀdelꢀdíaꢀnoꢀhaꢀhechoꢀniꢀharáꢀnadaꢀpositivo,ꢀsalvoꢀconseguirꢀqueꢀse
acumulenꢀlosꢀsíntomasꢀyꢀtuꢀdesesperación.

Loꢀqueꢀquieroꢀtransmitirteꢀesꢀqueꢀhayꢀunꢀcaminoꢀmuchoꢀmásꢀfácilꢀparaꢀdescender
alꢀvalleꢀdeꢀlaꢀsalud,ꢀqueꢀesꢀjustamenteꢀloꢀqueꢀelꢀmétodoꢀCódigoMujerꢀteꢀayudará
aꢀhacer.ꢀCadaꢀdía,ꢀenꢀcadaꢀcomida,ꢀabordarásꢀlasꢀcausasꢀqueꢀprovocaronꢀesa
acumulación.ꢀEnꢀcadaꢀingesta,ꢀtodosꢀlosꢀdías,ꢀvasꢀaꢀreequilibrarꢀtuꢀsistema
endocrino,ꢀqueꢀhastaꢀahoraꢀnoꢀhaꢀrecibidoꢀmásꢀqueꢀseñalesꢀconfusasꢀyꢀmensajes
erróneos.ꢀVasꢀaꢀmoverꢀlaꢀmontañaꢀentera.ꢀEsteꢀesꢀelꢀcamino:ꢀsintonizaꢀtus
hormonas,ꢀdejaꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀrecobreꢀsuꢀequilibrioꢀyꢀobservaꢀlaꢀdesapariciónꢀde
losꢀsíntomas.
Cómoꢀmeꢀenamoréꢀdeꢀmiꢀsistemaꢀendocrinoꢀ(yꢀelꢀtuyo)

Alꢀigualꢀqueꢀmuchasꢀotrasꢀmujeresꢀqueꢀpadecenꢀproblemasꢀhormonales,ꢀempecé
miꢀviajeꢀbuscandoꢀayudaꢀenꢀinfinidadꢀdeꢀterapeutas,ꢀdeꢀtodosꢀlosꢀcamposꢀy
filosofíasꢀdeꢀlaꢀsalud,ꢀdesdeꢀlaꢀmedicinaꢀconvencionalꢀhastaꢀlaꢀalternativaꢀy
esotérica.ꢀYꢀcomoꢀyaꢀsabes,ꢀnadaꢀacabóꢀdeꢀfuncionar.ꢀPeroꢀmeꢀayudóꢀaꢀhacerme
elꢀsiguienteꢀplanteamiento:ꢀsiꢀmisꢀhormonasꢀnoꢀestabanꢀfuncionandoꢀbien,
tendríaꢀqueꢀaprenderꢀtodoꢀloꢀqueꢀpudieraꢀsobreꢀelꢀsistemaꢀendocrino.ꢀAlꢀmenos,
esoꢀmeꢀdaríaꢀlaꢀoportunidadꢀdeꢀcomprenderꢀloꢀqueꢀestabaꢀsucediendoꢀdentroꢀde
míꢀyꢀporꢀquéꢀmiꢀcuerpoꢀaparentementeꢀmeꢀhabíaꢀtraicionado.
Aꢀmedidaꢀqueꢀmeꢀibaꢀinformandoꢀsobreꢀelꢀsistemaꢀendocrino,ꢀmeꢀibaꢀdando
cuentaꢀdeꢀqueꢀnoꢀeraꢀniꢀtanꢀcomplicadoꢀniꢀtanꢀmisteriosoꢀcomoꢀindicaꢀsu
reputación.ꢀElꢀsistemaꢀendocrinoꢀesꢀnuestroꢀCódigoMujer,ꢀesꢀalgoꢀqueꢀforma
parteꢀdeꢀquienesꢀsomosꢀyꢀdeꢀnuestraꢀformaꢀdeꢀfuncionar.ꢀCuandoꢀbuscasꢀel
significadoꢀdeꢀlaꢀpalabraꢀcódigoꢀenꢀelꢀdiccionario,ꢀnoꢀdejaꢀlugarꢀaꢀduda:ꢀ«Un
sistemaꢀdeꢀsignosꢀ[...]ꢀutilizadoꢀparaꢀenviarꢀyꢀcomprenderꢀmensajes».ꢀElꢀsistema
endocrinoꢀestáꢀformadoꢀporꢀunꢀsistemaꢀdeꢀórganosꢀyꢀglándulasꢀqueꢀse
intercambianꢀmensajesꢀaꢀtravésꢀdeꢀlasꢀhormonasꢀqueꢀdeterminaránꢀsu
funcionamiento.ꢀOtraꢀdeꢀlasꢀdefinicionesꢀes:ꢀ«Conjuntoꢀdeꢀnormasꢀlegalesꢀque
regulanꢀunaꢀconductaꢀoꢀactividad».ꢀNuestroꢀsistemaꢀhormonalꢀfuncionaꢀdeꢀuna
maneraꢀtotalmenteꢀreguladaꢀyꢀpredecible,ꢀdictaꢀtodosꢀlosꢀaspectos,ꢀtantoꢀde
nuestraꢀconductaꢀcomoꢀdeꢀnuestraꢀactividadꢀfísicaꢀyꢀmental,ꢀdesdeꢀnuestraꢀsaludꢀ-
hastaꢀnuestraꢀformaꢀdeꢀpensar,ꢀestadosꢀdeꢀánimoꢀyꢀmuchosꢀotros.ꢀEsteꢀcódigo
internoꢀesꢀloꢀqueꢀteꢀhaceꢀúnica.ꢀEsꢀelꢀcódigoꢀmásꢀimportanteꢀqueꢀdescifrarás
jamás,ꢀporqueꢀesꢀelꢀqueꢀdirigeꢀlaꢀobraꢀdeꢀteatroꢀdeꢀtuꢀvida.ꢀCuandoꢀentiendesꢀtu
CódigoMujer,ꢀpuedesꢀdecidirꢀconꢀpropiedadꢀcómoꢀquieresꢀdirigirꢀesaꢀobra.
Cuandoꢀentendíꢀqueꢀhayꢀunꢀordenꢀclaroꢀqueꢀrigeꢀelꢀfuncionamientoꢀhormonal
cuandoꢀelꢀsistemaꢀendocrinoꢀfuncionaꢀbien,ꢀmeꢀdiꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀbastabaꢀcon
tratarꢀcadaꢀparteꢀindividualmenteꢀyꢀenꢀunꢀordenꢀespecíficoꢀparaꢀconseguirꢀque
volvieraꢀaꢀfuncionar.ꢀHastaꢀentonces,ꢀhabíaꢀestadoꢀutilizandoꢀelꢀmétodoꢀdeꢀmatar
moscasꢀaꢀcañonazos,ꢀesꢀdecir,ꢀdispararꢀunꢀpuñadoꢀdeꢀtratamientosꢀpotencialesꢀa
misꢀsíntomasꢀconꢀlaꢀesperanzaꢀdeꢀqueꢀalꢀfinalꢀalgoꢀsurtiríaꢀefecto.ꢀPeroꢀnoꢀesꢀasí
comoꢀfuncionaꢀnuestroꢀCódigoMujerꢀparaꢀpermitirꢀqueꢀelꢀsistemaꢀendocrinoꢀse

cureꢀaꢀsíꢀmismo.ꢀTodosꢀlosꢀtratamientosꢀqueꢀhabíaꢀprobadoꢀeranꢀajenosꢀaꢀmi
cuerpo;ꢀsinꢀembargo,ꢀrecurríaꢀaꢀellosꢀparaꢀresolverꢀmisꢀproblemas.ꢀTuveꢀque
entenderꢀqueꢀnecesitabaꢀdescifrarꢀelꢀcódigoꢀqueꢀhabíaꢀenꢀsuꢀinterior.ꢀHastaꢀque
meꢀcomprometíꢀaꢀaprenderlo,ꢀaꢀhablarꢀsuꢀidiomaꢀyꢀaꢀtrabajarꢀconꢀélꢀmiꢀcuerpoꢀno
pudoꢀsanarseꢀaꢀsíꢀmismo.ꢀCuandoꢀempecéꢀaꢀcomponerꢀesteꢀprogramaꢀparaꢀmí,
meꢀpregunté:ꢀ«¿Quéꢀesꢀloꢀqueꢀquiereꢀhacerꢀmiꢀcuerpo?ꢀ¿Cómoꢀfunciona?ꢀ¿Yꢀqué
esꢀloꢀqueꢀtengoꢀqueꢀhacerꢀparaꢀfavorecerꢀsusꢀprocesos?».ꢀEnꢀelꢀtranscursoꢀdeꢀeste
viaje,ꢀdescifréꢀelꢀcódigoꢀyꢀaprendíꢀelꢀfuncionamientoꢀdeꢀmiꢀsistemaꢀendocrino,
paraꢀqueꢀpudieraꢀtrabajarꢀtalꢀyꢀcomoꢀestáꢀdiseñadoꢀparaꢀhacerlo.ꢀLaꢀmetodología
deꢀesteꢀsistemaꢀderivaꢀdelꢀhechoꢀdeꢀqueꢀelꢀcerebroꢀ–elꢀcentroꢀdeꢀcontrolꢀdeꢀlas
hormonas–ꢀhaꢀdeꢀinterpretarꢀtantaꢀinformaciónꢀhormonalꢀaꢀlaꢀvezꢀqueꢀdebe
priorizarꢀlaꢀimportanciaꢀdeꢀciertasꢀhormonasꢀparaꢀconseguirꢀhacerꢀtodoꢀelꢀtrabajo.
Dichoꢀdeꢀotroꢀmodo,ꢀelꢀcerebroꢀesꢀelꢀmáximoꢀgestorꢀdeꢀproyectosꢀdelꢀsistema
endocrino.ꢀTodoꢀloꢀqueꢀsucedeꢀenꢀnuestroꢀcuerpoꢀempiezaꢀconꢀunaꢀseñalꢀqueꢀse
produceꢀenꢀalgunaꢀparteꢀdeꢀesteꢀsistema.
Cuandoꢀempecéꢀaꢀentenderꢀelꢀlenguajeꢀhormonal,ꢀtuveꢀunoꢀdeꢀesosꢀmomentos
eureka.ꢀ(Enꢀaquelꢀentonces,ꢀnoꢀsabíaꢀque,ꢀunꢀdía,ꢀseꢀconvertiríaꢀenꢀelꢀpilarꢀde
todaꢀunaꢀcarreraꢀprofesionalꢀdeꢀayudarꢀaꢀotrasꢀmujeresꢀaꢀresolverꢀsusꢀproblemas
hormonales).ꢀPero,ꢀalꢀfinal,ꢀentendíꢀperfectamenteꢀporꢀquéꢀteníaꢀesosꢀproblemas
yꢀloꢀqueꢀteníaꢀqueꢀhacerꢀparaꢀsolventarlos.ꢀElꢀcaminoꢀqueꢀdebíaꢀseguirꢀestaba
diáfanamenteꢀclaro,ꢀyꢀdejarꢀdeꢀsentirmeꢀunaꢀvíctimaꢀdeꢀmiꢀcuerpoꢀsupusoꢀun
tremendoꢀalivioꢀparaꢀmí.ꢀMiꢀtemorꢀaꢀmiꢀpropioꢀcuerpoꢀseꢀdisolvióꢀalꢀinstante
graciasꢀaꢀlaꢀinformaciónꢀyꢀlaꢀcomprensiónꢀqueꢀhabíaꢀadquiridoꢀsobreꢀmis
hormonas.ꢀEnꢀvezꢀdeꢀsentirꢀqueꢀteníaꢀqueꢀdoblegarꢀaꢀmiꢀcuerpoꢀparaꢀqueꢀhiciera
loꢀqueꢀyoꢀquería,ꢀfuiꢀcapazꢀdeꢀasociarmeꢀconꢀél.ꢀEraꢀyoꢀlaꢀqueꢀhabíaꢀestado
desaparecidaꢀenꢀcombateꢀtodoꢀeseꢀtiempo,ꢀnoꢀaꢀlaꢀinversa.ꢀMiꢀnuevaꢀvisiónꢀme
ayudóꢀaꢀalbergarꢀmuchasꢀesperanzasꢀdeꢀqueꢀprontoꢀmejoraríaꢀmiꢀsalud;ꢀyaꢀno
pensabaꢀenꢀunꢀfuturoꢀenꢀelꢀqueꢀmeꢀfueraꢀsintiendoꢀcadaꢀvezꢀpeor.
Quieroꢀqueꢀtúꢀsientasꢀeseꢀmismoꢀentusiasmoꢀqueꢀsentíꢀyo,ꢀyꢀesꢀlaꢀrazónꢀporꢀla
queꢀteꢀpidoꢀqueꢀnoꢀteꢀsaltesꢀlasꢀexplicacionesꢀcientíficasꢀparaꢀconocerꢀlosꢀdetalles
dietéticos.ꢀElꢀconocimientoꢀesꢀtanꢀimportanteꢀcomoꢀcualquierꢀotraꢀcosaꢀque
puedaꢀofrecerte.ꢀDeꢀhecho,ꢀlaꢀlecturaꢀdeꢀlaꢀsiguienteꢀsecciónꢀsobreꢀtu
CódigoMujer,ꢀelꢀtrabajoꢀinteriorꢀdeꢀtuꢀsistemaꢀendocrino,ꢀmeꢀgustaríaꢀqueꢀfuera
unaꢀfuenteꢀdeꢀinspiraciónꢀparaꢀti.ꢀQuisieraꢀqueꢀaꢀmedidaꢀqueꢀaumentaꢀtu
curiosidad,ꢀsientasꢀqueꢀtodosꢀtusꢀtemores,ꢀagotamiento,ꢀvictimismoꢀyꢀconfusión
respectoꢀaꢀtuꢀcuerpoꢀsonꢀsustituidosꢀporꢀunꢀsentimientoꢀdeꢀcomunión,ꢀalianzaꢀy
comprensión.ꢀLoꢀqueꢀhaꢀsidoꢀdisparatadoꢀtodoꢀesteꢀtiempoꢀnoꢀhanꢀsidoꢀtus

hormonas,ꢀsinoꢀlaꢀideaꢀdeꢀqueꢀtienesꢀqueꢀalejarteꢀdeꢀellas,ꢀdeꢀque,ꢀdeꢀalgúnꢀmodo,
esaꢀparteꢀdeꢀtuꢀcuerpoꢀteꢀestáꢀvedadaꢀyꢀteꢀhaceꢀfaltaꢀestudiarꢀunaꢀcarreraꢀpara
comprenderla.ꢀPorꢀelꢀcontrario,ꢀloꢀqueꢀvasꢀaꢀdescubrirꢀesꢀqueꢀunaꢀvezꢀqueꢀtienes
laꢀllaveꢀparaꢀaccederꢀaꢀtuꢀCódigoMujer,ꢀcuantoꢀmásꢀaprendesꢀsobreꢀtusꢀhormonas
yꢀsintonizasꢀtuꢀvidaꢀconꢀsusꢀpatronesꢀnaturales,ꢀmásꢀincreíbleꢀesꢀtuꢀexistencia.
Cuandoꢀcomprendíꢀelꢀordenꢀporꢀelꢀqueꢀseꢀguíaꢀelꢀsistemaꢀendocrinoꢀyꢀqueꢀexiste
unꢀrepartoꢀdeꢀpersonajesꢀ(lasꢀglándulasꢀendocrinas)ꢀqueꢀinfluyenꢀenꢀdistinto
gradoꢀenꢀnuestraꢀsalud,ꢀtambiénꢀmeꢀdiꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀexisteꢀunꢀordenꢀenꢀelꢀcualꢀse
rompenꢀlasꢀcosas.ꢀLasꢀcausasꢀsubyacentesꢀdeꢀtodosꢀlosꢀproblemasꢀhormonales
actúanꢀcomoꢀunaꢀhileraꢀdeꢀfichasꢀdeꢀdominó:ꢀcuandoꢀunaꢀparteꢀdeꢀtuꢀsistema
endocrinoꢀfalla,ꢀlaꢀsiguienteꢀtambiénꢀseꢀveꢀafectada,ꢀyꢀprontoꢀvanꢀcayendoꢀuna
trasꢀotra.ꢀSeꢀderrumbanꢀexactamenteꢀenꢀelꢀmismoꢀordenꢀdeꢀimportanciaꢀque
tienenꢀcuandoꢀfuncionanꢀcorrectamenteꢀyꢀcuandoꢀseꢀestánꢀregenerandoꢀy
realineando.ꢀAꢀcontinuaciónꢀexpongoꢀlasꢀcincoꢀcausasꢀsubyacentesꢀdeꢀlos
problemasꢀhormonalesꢀenꢀlasꢀmujeres,ꢀlaꢀformaꢀenꢀqueꢀrompenꢀlaꢀintegridadꢀde
nuestroꢀCódigoMujer:

Desestabilizaciónꢀdelꢀazúcarꢀenꢀsangre.
Agotamientoꢀdeꢀlasꢀglándulasꢀsuprarrenales.
Congestiónꢀenꢀlasꢀvíasꢀdeꢀeliminación.
Unꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀcontrarioꢀaꢀlosꢀpatronesꢀdelꢀcicloꢀmenstrual.
Desconexiónꢀdeꢀlaꢀenergíaꢀfemenina.

Miꢀprotocoloꢀactúaꢀexactamenteꢀenꢀelꢀmismoꢀordenꢀparaꢀconseguirꢀlaꢀcuración
hormonal,ꢀpasoꢀaꢀpaso,ꢀyꢀrestaurarꢀlaꢀinteligenciaꢀnaturalꢀdeꢀtuꢀCódigoMujer:

Estabilizarꢀlosꢀnivelesꢀdeꢀazúcarꢀenꢀsangre.
Cuidarꢀlasꢀglándulasꢀsuprarrenales.
Ayudarꢀaꢀlosꢀórganosꢀdeꢀeliminación.
Sincronizarꢀelꢀcicloꢀmenstrual.
Conectarꢀconꢀlaꢀenergíaꢀfemenina.

Elꢀquintoꢀpunto,ꢀlaꢀenergíaꢀfemenina,ꢀnoꢀformabaꢀparteꢀdeꢀmiꢀprotocoloꢀinicial.
Loꢀañadíꢀaꢀmiꢀprácticaꢀhaceꢀunꢀparꢀdeꢀaños.ꢀMeꢀempecéꢀaꢀdarꢀcuentaꢀdeꢀque
todasꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀseguíanꢀesteꢀprocesoꢀnoꢀsoloꢀestabanꢀmásꢀsanasꢀsinoꢀque
experimentabanꢀunaꢀtransformaciónꢀenꢀtodasꢀlasꢀáreasꢀdeꢀsuꢀvida.ꢀEnꢀtodasꢀlas
sesionesꢀmeꢀsurgíaꢀlaꢀpreguntaꢀ«¿porꢀqué?».ꢀComoꢀmeꢀsucedeꢀconꢀtodoꢀloꢀque
hagoꢀenꢀmiꢀtrabajo,ꢀfuiꢀcapazꢀdeꢀdistanciarmeꢀdelꢀsistemaꢀendocrinoꢀyꢀadoptar
unaꢀvisiónꢀholística.
Laꢀprimeraꢀparteꢀdeꢀmiꢀinvestigación,ꢀcuandoꢀestabaꢀdiseñandoꢀelꢀprotocolo,ꢀse
centrabaꢀenꢀcadaꢀparteꢀmóvilꢀindividualꢀdelꢀsistemaꢀendocrino,ꢀenꢀsu
funcionamiento,ꢀenꢀloꢀqueꢀnecesitabaꢀcadaꢀunaꢀparaꢀhacerꢀbienꢀsuꢀtrabajoꢀyꢀde
quéꢀmodoꢀpodíaꢀencajarꢀdentroꢀdeꢀunaꢀrutinaꢀjuntoꢀconꢀelꢀrestoꢀdeꢀlasꢀpartes.
Luegoꢀmeꢀfijéꢀenꢀlaꢀcalidadꢀgeneralꢀdelꢀsistemaꢀendocrinoꢀyꢀenꢀsuꢀefectoꢀen
nuestraꢀconducta.ꢀDesdeꢀesaꢀperspectivaꢀmásꢀamplia,ꢀviꢀqueꢀelꢀsistemaꢀendocrino
deꢀtodosꢀnosotrosꢀcreaꢀunꢀentornoꢀdeꢀcambioꢀconstante.ꢀDeꢀhecho,ꢀobservéꢀque
misꢀpacientesꢀrealizabanꢀcambiosꢀenꢀtodasꢀlasꢀáreasꢀdeꢀsuꢀvida,ꢀaꢀmedidaꢀque
sintonizabanꢀlasꢀalteracionesꢀquímicasꢀqueꢀteníanꢀlugarꢀenꢀelꢀinteriorꢀdeꢀsu
cuerpo.
Cuandoꢀelꢀsistemaꢀendocrinoꢀestáꢀalterado,ꢀnoꢀtenemosꢀunaꢀbuenaꢀconexiónꢀcon
nuestraꢀnaturalezaꢀinnataꢀalꢀcambio.ꢀEsꢀcomoꢀunꢀdiscoꢀrayado,ꢀnoꢀpuedesꢀpasarꢀa
otrasꢀáreasꢀdeꢀtuꢀvidaꢀcuandoꢀtusꢀhormonasꢀnoꢀseꢀmuevenꢀlibremente.ꢀAhora,
reflexionaꢀsobreꢀlaꢀcomplejidadꢀdeꢀnoꢀtenerꢀsuficientesꢀhormonasꢀdeꢀciertoꢀtipo
circulandoꢀporꢀtuꢀcerebro,ꢀoꢀloꢀcontrario,ꢀtenerꢀenꢀexceso:ꢀliteralmente,ꢀnoꢀpuedes
pensarꢀbien.ꢀ¿Cómoꢀseꢀsuponeꢀqueꢀhasꢀdeꢀverꢀlaꢀvidaꢀconꢀinteligenciaꢀyꢀastucia,ꢀy
crearꢀideasꢀnuevasꢀcuandoꢀtuꢀcerebroꢀnoꢀestáꢀenꢀelꢀentornoꢀquímicoꢀidóneo?ꢀ¡Es
imposible!
Peroꢀtambiénꢀhayꢀalgoꢀbueno:ꢀobservéꢀtantoꢀenꢀmisꢀpacientesꢀcomoꢀenꢀmiꢀpropia
vidaꢀpersonalꢀqueꢀcurarꢀlaꢀdisfunciónꢀhormonalꢀteníaꢀelꢀefectoꢀsecundarioꢀde
ayudarnosꢀaꢀconectarꢀconꢀnuestroꢀpoderꢀpersonalꢀ–elꢀpoderꢀdelꢀcambio
continuo–,ꢀunaꢀfuerzaꢀqueꢀdenominéꢀenergíaꢀfemenina.ꢀDesdeꢀeseꢀmomento,

conectarꢀconꢀeseꢀpoderꢀseꢀconvirtióꢀenꢀelꢀquintoꢀyꢀúltimoꢀpasoꢀdeꢀmiꢀprotocolo
CódigoMujerꢀyꢀesꢀtanꢀesencialꢀparaꢀtuꢀsaludꢀyꢀtuꢀcuraciónꢀaꢀlargoꢀplazoꢀcomoꢀlos
otrosꢀcuatroꢀpasos.ꢀHeꢀdedicadoꢀtodoꢀunꢀcapítuloꢀ(capítuloꢀnueve)ꢀaꢀlaꢀenergía
femeninaꢀyꢀaꢀcómoꢀconectarꢀconꢀella.ꢀTeꢀanimoꢀaꢀqueꢀrevisesꢀestaꢀideaꢀunaꢀyꢀotra
vez,ꢀcuandoꢀgocesꢀdeꢀbuenaꢀsaludꢀyꢀempiecesꢀaꢀgenerarꢀcambiosꢀenꢀtodosꢀlos
aspectosꢀdeꢀtuꢀvidaꢀyꢀdeꢀtuꢀentorno.

Aprendeꢀaꢀamarꢀtusꢀpartesꢀfemeninas

EnꢀelꢀprotocoloꢀCódigoMujer,ꢀlasꢀ«partesꢀfemeninas»ꢀsonꢀtodasꢀlasꢀestructuras
físicasꢀqueꢀparticipanꢀenꢀelꢀfuncionamientoꢀdelꢀsistemaꢀreproductor.ꢀSonꢀlas
siguientes:

Hipotálamo.
Glándulaꢀhipófisis.
Tiroides.
Hígado.

Riñones.
Páncreas.
Intestinoꢀgrueso.
Sistemaꢀlinfático.
Suprarrenales.

Ovarios.
TrompasꢀdeꢀFalopio.
Intestinoꢀdelgado.
Útero.
Vulva.
Vagina.
Clítoris.
Pechos.

Vesículaꢀbiliar.

Desdeꢀlaꢀcabezaꢀhastaꢀlosꢀovarios:ꢀdescifraꢀelꢀCódigoMujer

Consideraꢀaliarteꢀconꢀtuꢀsistemaꢀendocrinoꢀdelꢀsiguienteꢀmodo.ꢀCuandoꢀtienes
hambre,ꢀsabesꢀexactamenteꢀloꢀqueꢀintentaꢀdecirteꢀtuꢀcuerpo.ꢀNoꢀnotasꢀlosꢀruidos
deꢀtuꢀestómagoꢀoꢀqueꢀtuꢀenergíaꢀempiezaꢀaꢀcortocircuitarseꢀyꢀteꢀpreguntasꢀquéꢀte
estáꢀpasando.ꢀNo,ꢀvasꢀdirectamenteꢀaꢀlaꢀfuenteꢀmásꢀcercanaꢀdeꢀalimentoꢀpara
satisfacerꢀtuꢀestómagoꢀvacío.ꢀPuesꢀbien,ꢀvasꢀaꢀpoderꢀinterpretarꢀlasꢀseñalesꢀdeꢀtu
sistemaꢀendocrinoꢀdeꢀunꢀmodoꢀmuyꢀsimilar,ꢀconꢀlaꢀmismaꢀclaridadꢀque
interpretasꢀtuꢀapetitoꢀyꢀleꢀdasꢀalꢀsistemaꢀlosꢀcuidadosꢀqueꢀnecesitaꢀparaꢀtrabajar
correctamenteꢀenꢀtodoꢀmomento.

Laꢀúnicaꢀformaꢀenꢀqueꢀpuedesꢀllegarꢀaꢀconocerꢀlasꢀseñalesꢀdeꢀtuꢀsistema
endocrino,ꢀconꢀlaꢀmismaꢀexactitudꢀqueꢀlasꢀindicacionesꢀfísicasꢀqueꢀhasꢀestado
escuchandoꢀtodaꢀtuꢀvida,ꢀesꢀadquiriendoꢀunꢀconocimientoꢀmuchoꢀmásꢀprofundo
sobreꢀsuꢀfuncionamiento.ꢀCuandoꢀloꢀhayasꢀconseguido,ꢀteꢀdarásꢀcuenta
fácilmenteꢀdeꢀqueꢀlasꢀalteracionesꢀhormonalesꢀseꢀmanifiestanꢀcomoꢀsíntomas
muyꢀvariados,ꢀdesdeꢀnieblaꢀmentalꢀhastaꢀtremendosꢀdoloresꢀmenstruales,ꢀantojo
deꢀchocolateꢀyꢀmuchosꢀotros.
Todosꢀlosꢀaspectosꢀdeꢀtuꢀsistemaꢀendocrinoꢀestánꢀimplicadosꢀenꢀelꢀbuenꢀoꢀmal
estadoꢀdeꢀsaludꢀdeꢀlaꢀcategoríaꢀporꢀlaꢀqueꢀhasꢀrecurridoꢀaꢀesteꢀlibro:
menstruación,ꢀfertilidadꢀoꢀlibido.ꢀLoꢀqueꢀsucedeꢀenꢀlosꢀcincoꢀsistemasꢀdeꢀapoyo
endocrinoꢀqueꢀvoyꢀaꢀexplicarꢀenꢀbreveꢀesꢀlaꢀcausaꢀporꢀlaꢀqueꢀestásꢀteniendo
problemasꢀconꢀtuꢀmenstruación,ꢀtuꢀfertilidadꢀoꢀtuꢀlibido.ꢀEsteꢀesꢀunoꢀdeꢀlos
mayoresꢀdescubrimientosꢀqueꢀhiceꢀcuandoꢀempecéꢀaꢀtratarꢀmisꢀtrastornos
ginecológicos.ꢀEnꢀlugarꢀdeꢀtratarꢀlosꢀsíntomas,ꢀqueꢀesꢀloꢀqueꢀhabíanꢀintentado
hacerꢀtodosꢀlosꢀprofesionalesꢀaꢀlosꢀqueꢀhabíaꢀido,ꢀmeꢀdiꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀsi
trabajabaꢀconꢀmiꢀsistemaꢀendocrinoꢀimitandoꢀfielmenteꢀsuꢀfuncionamiento,
siguiendoꢀsusꢀritmosꢀyꢀreforzándoloꢀconꢀlaꢀdieta,ꢀejercicioꢀfísicoꢀyꢀestilosꢀdeꢀvida
saludables,ꢀpodríaꢀrecobrarꢀsuꢀequilibrio.
Teꢀayudaréꢀaꢀqueꢀhagasꢀloꢀmismoꢀconꢀtuꢀcuerpo.ꢀRecuerdaꢀqueꢀelꢀprotocolo
CódigoMujerꢀnoꢀesꢀunꢀparcheꢀrápido,ꢀesꢀunꢀcambioꢀdeꢀestiloꢀdeꢀvida.ꢀLoꢀmás
maravillosoꢀdeꢀsuꢀenfoqueꢀesꢀqueꢀunaꢀvezꢀqueꢀhasꢀresueltoꢀlosꢀsíntomasꢀconꢀel
protocolo,ꢀlasꢀmismasꢀestrategiasꢀqueꢀhasꢀaprendidoꢀhoyꢀteꢀayudaránꢀaꢀprevenir
suꢀreapariciónꢀduranteꢀmesesꢀoꢀañosꢀyꢀprotegeránꢀtuꢀcuerpoꢀdeꢀnuevosꢀsíntomas
hormonales.
Estoyꢀseguraꢀdeꢀqueꢀyaꢀhabrásꢀoídoꢀlaꢀexpresiónꢀconexiónꢀcuerpo-mente,ꢀyꢀtal
vezꢀpractiquesꢀyoga,ꢀmeditaciónꢀo

biofeedback
*ꢀparaꢀreforzarꢀestaꢀunión.ꢀEstasꢀprácticasꢀsonꢀsumamenteꢀvaliosasꢀyꢀtienenꢀsu
origenꢀenꢀlaꢀconexiónꢀoriginalꢀcuerpo-mente:ꢀtuꢀsistemaꢀendocrino.ꢀLas
hormonasꢀqueꢀfluyenꢀdeꢀlasꢀglándulasꢀdelꢀcerebroꢀ–hastaꢀlosꢀovarios–ꢀindicanꢀlo
queꢀhanꢀdeꢀhacerꢀtodosꢀlosꢀórganosꢀdelꢀcuerpo.ꢀLasꢀhormonasꢀqueꢀliberanꢀesas
glándulas,ꢀaꢀsuꢀvez,ꢀdirigenꢀcasiꢀtodosꢀlosꢀprocesosꢀimportantesꢀdeꢀnuestro
organismo,ꢀdesdeꢀfijarꢀnuestroꢀtermostatoꢀinternoꢀhastaꢀmetabolizarꢀlaꢀcomida,
mantenerꢀelꢀlatidoꢀdelꢀcorazón,ꢀregularꢀnuestroꢀestadoꢀdeꢀánimo,ꢀdeterminar
nuestraꢀfertilidadꢀyꢀmuchasꢀotrasꢀcosas.ꢀAsíꢀqueꢀtantoꢀsiꢀalgunaꢀvezꢀteꢀencuentras
haciendoꢀlaꢀposturaꢀdeꢀyogaꢀdelꢀperroꢀbocabajoꢀcomoꢀsiꢀno,ꢀfomentarꢀesta
conexiónꢀcuerpo-menteꢀparaꢀmejorarꢀsuꢀfuncionamientoꢀesꢀesencialꢀparaꢀuna
vidaꢀmásꢀsana,ꢀpletóricaꢀyꢀgratificante.
Empezaremosꢀdesdeꢀlaꢀparteꢀsuperiorꢀdelꢀsistemaꢀendocrino,ꢀelꢀhipotálamo,ꢀuna
parteꢀdelꢀcerebroꢀdelꢀtamañoꢀdeꢀunaꢀalmendraꢀqueꢀactúaꢀcomoꢀsuꢀcentroꢀde
control.ꢀElꢀhipotálamoꢀestáꢀrecibiendoꢀconstantementeꢀinformaciónꢀdelꢀtorrente
sanguíneoꢀsobreꢀlasꢀconcentracionesꢀdeꢀlasꢀdistintasꢀhormonas.ꢀSegúnꢀloꢀque
detecte,ꢀenvíaꢀunaꢀdeꢀdosꢀhormonasꢀ–liberadoraꢀoꢀinhibidora–ꢀaꢀlaꢀglándula
hipófisis,ꢀunaꢀestructuraꢀdelꢀtamañoꢀyꢀlaꢀformaꢀdeꢀunꢀgarbanzo,ꢀsituadaꢀjusto
debajoꢀdelꢀhipotálamo.ꢀElꢀhipotálamoꢀsoloꢀseꢀcomunicaꢀconꢀlaꢀglándulaꢀhipófisis.
Despuésꢀdeꢀinterpretarꢀlaꢀseñalꢀdelꢀhipotálamo,ꢀlaꢀhipófisisꢀseꢀlaꢀcomunicaꢀaꢀlas
glándulasꢀyꢀlosꢀórganosꢀrestantesꢀdelꢀsistemaꢀendocrinoꢀ–tiroides,ꢀparatiroides,
páncreas,ꢀsuprarrenalesꢀyꢀovarios–ꢀconꢀunaꢀhormonaꢀdiferenteꢀparaꢀconversar
conꢀcadaꢀuno.ꢀPorꢀejemplo,ꢀenvíaꢀlaꢀhormonaꢀestimulanteꢀdeꢀlaꢀtiroidesꢀ(TSH)
paraꢀcomunicarseꢀconꢀestaꢀglándula;ꢀlaꢀhormonaꢀparatiroidesꢀ(PTH)ꢀpara
dirigirseꢀaꢀlaꢀparatiroides;ꢀlaꢀhormonaꢀadrenocorticotropinaꢀ(ACTH,ꢀporꢀsus
siglasꢀenꢀinglés)ꢀparaꢀcomunicarseꢀconꢀlasꢀsuprarrenales,ꢀyꢀlaꢀfoliculoestimulante
(FSH,ꢀporꢀsusꢀsiglasꢀenꢀinglés)ꢀyꢀlaꢀhormonaꢀluteinizanteꢀ(LH)ꢀparaꢀconectarꢀcon
losꢀovarios.ꢀLaꢀglándulaꢀdianaꢀrecibeꢀelꢀmensajeꢀdeꢀlaꢀhipófisisꢀyꢀliberaꢀla
hormonaꢀuꢀhormonasꢀcorrespondientes.

Sistemasꢀhormonalesꢀaliados

Lasꢀglándulas,ꢀórganosꢀyꢀhormonasꢀqueꢀheꢀmencionadoꢀsonꢀlosꢀprincipales
jugadoresꢀdelꢀsistemaꢀendocrino,ꢀperoꢀningunoꢀesꢀindependiente.ꢀPorꢀnuestro
cuerpoꢀfluyeꢀconstantementeꢀunaꢀcascadaꢀdeꢀhormonas,ꢀyꢀlasꢀdistintasꢀpartesꢀdel
sistemaꢀendocrinoꢀsiempreꢀestánꢀtrabajandoꢀjuntasꢀparaꢀllevarꢀaꢀcaboꢀlaꢀinfinidad
deꢀfuncionesꢀqueꢀrealizanꢀcadaꢀsegundoꢀdelꢀdía,ꢀtodosꢀlosꢀdías.ꢀAhora,
profundicemosꢀtodavíaꢀmásꢀyꢀveamosꢀdeꢀquéꢀmaneraꢀseꢀsuponeꢀqueꢀhanꢀde
funcionarꢀestasꢀpartes,ꢀespecialmenteꢀlasꢀqueꢀmásꢀimportanꢀenꢀloꢀqueꢀrespectaꢀa
tusꢀsíntomasꢀactuales.ꢀMeꢀheꢀdadoꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀlaꢀmejorꢀmaneraꢀdeꢀentenderlas,
individualꢀyꢀcolectivamente,ꢀesꢀcontemplarlasꢀcomoꢀcincoꢀzonasꢀCódigoMujer
diferentes.ꢀSonꢀlasꢀsiguientes:

Elꢀgrupoꢀdelꢀazúcarꢀenꢀsangre:ꢀpáncreasꢀeꢀhígado.
Elꢀgrupoꢀdelꢀestrés:ꢀejeꢀhipotalámico-hipofisiario-adrenalꢀ(HHA).
Elꢀgrupoꢀmetabólico:ꢀtiroidesꢀyꢀparatiroides.

Elꢀgrupoꢀdeꢀeliminación:ꢀhígado,ꢀintestinoꢀgrueso,ꢀsistemaꢀlinfáticoꢀyꢀpiel.
Elꢀgrupoꢀreproductor:ꢀejeꢀhipotalámico-hipofisiario-gonadalꢀ(HHG).

CódigoMujerꢀzonaꢀ1.ꢀGrupoꢀdelꢀazúcarꢀenꢀsangre:ꢀPÁNCREASꢀEꢀHÍGADO

Laꢀinestabilidadꢀdelꢀazúcarꢀenꢀsangreꢀesꢀlaꢀcausaꢀprincipalꢀdeꢀlosꢀproblemas
hormonales.ꢀElꢀpáncreas,ꢀelꢀhígadoꢀyꢀelꢀcerebroꢀactúanꢀcomoꢀestabilizadoresꢀdel
azúcar.ꢀElꢀnoventaꢀyꢀochoꢀporꢀcientoꢀdelꢀpáncreasꢀ(unꢀórganoꢀdeꢀunosꢀquince
centímetros,ꢀqueꢀseꢀencuentraꢀdetrásꢀdelꢀestómago)ꢀnoꢀesꢀenꢀabsolutoꢀuna
glándulaꢀendocrina,ꢀsinoꢀexocrina,ꢀestoꢀsignificaꢀqueꢀproduceꢀenzimasꢀdigestivas

paraꢀayudarꢀalꢀestómagoꢀaꢀromperꢀlosꢀmacronutrientesꢀdeꢀlosꢀalimentos,ꢀcomo
losꢀhidratosꢀdeꢀcarbonoꢀyꢀlasꢀproteínas.ꢀPeroꢀeseꢀdosꢀporꢀcientoꢀrestanteꢀesꢀuna
centralꢀeléctrica.ꢀSuꢀfunción:ꢀfabricarꢀlasꢀhormonasꢀqueꢀregulanꢀlosꢀnivelesꢀde
azúcarꢀenꢀsangre.

Cuandoꢀcomemosꢀhidratosꢀdeꢀcarbonoꢀrefinadosꢀ(comoꢀunaꢀbarritaꢀdeꢀcaramelo
oꢀunꢀbolꢀdeꢀpadꢀthai**ꢀ),ꢀnuestroꢀcuerpoꢀdescomponeꢀesosꢀhidratosꢀdeꢀcarbonoꢀen
azúcaresꢀsimples,ꢀprincipalmenteꢀglucosa.ꢀElꢀpáncreasꢀreaccionaꢀaꢀlaꢀabundancia
deꢀglucosaꢀenꢀlaꢀsangreꢀliberandoꢀlaꢀhormonaꢀinsulina.ꢀLaꢀmisiónꢀdeꢀlaꢀinsulina
esꢀacompañarꢀesaꢀglucosaꢀaꢀlasꢀcélulas,ꢀqueꢀlaꢀutilizaránꢀparaꢀreplicarꢀsuꢀADN,
dividirloꢀyꢀformarꢀnuevasꢀcélulas.ꢀParteꢀdeꢀesaꢀglucosaꢀtambiénꢀterminaꢀenꢀel
hígado,ꢀdondeꢀseꢀconvierteꢀenꢀglucógeno,ꢀunꢀtipoꢀdeꢀenergíaꢀqueꢀnecesitanꢀlos
músculos.
Elꢀpáncreasꢀrespondeꢀaꢀlosꢀnivelesꢀbajosꢀdeꢀazúcar.ꢀCuandoꢀestosꢀnivelesꢀbajan,
loꢀcualꢀsucedeꢀcuandoꢀnoꢀcomesꢀsuficienteꢀoꢀpasaꢀdemasiadoꢀtiempoꢀentre
comidas,ꢀsegregaꢀlaꢀhormonaꢀglucagón.ꢀEstaꢀhormonaꢀinformaꢀalꢀhígadoꢀdeꢀque
haꢀdeꢀconvertirꢀelꢀglucógenoꢀalmacenadoꢀdeꢀnuevoꢀenꢀglucosaꢀyꢀliberaꢀesta
glucosaꢀenꢀelꢀtorrenteꢀsanguíneoꢀparaꢀreequilibrarꢀlosꢀnivelesꢀdeꢀazúcar.ꢀEste
procesoꢀgarantizaꢀqueꢀelꢀcerebro,ꢀelꢀcorazónꢀyꢀlosꢀtejidosꢀmuscularesꢀtenganꢀla
energíaꢀqueꢀnecesitanꢀ(enꢀformaꢀdeꢀglucosa)ꢀparaꢀhacerꢀsuꢀtrabajo.
Aunqueꢀtuꢀcuerpoꢀestáꢀprogramadoꢀparaꢀrestaurarꢀlaꢀglucosaꢀcomoꢀestrategiaꢀde
supervivencia,ꢀnoꢀteꢀinteresaꢀqueꢀbajeꢀsuꢀnivelꢀdeꢀazúcarꢀconꢀfrecuencia,
especialmenteꢀsiꢀtienesꢀdiferentesꢀsíntomasꢀhormonales.ꢀComoꢀsabrásꢀcuando
veamosꢀelꢀgrupoꢀdeꢀeliminación,ꢀelꢀhígadoꢀesꢀresponsableꢀdeꢀdescomponerꢀel
estrógenoꢀqueꢀelꢀcuerpoꢀyaꢀhaꢀutilizadoꢀyꢀfavorecerꢀsuꢀevacuación.ꢀSiꢀel
estrógenoꢀpermaneceꢀmásꢀtiempoꢀdelꢀnecesarioꢀenꢀelꢀtorrenteꢀsanguíneo,ꢀse
acumulaꢀyꢀdesequilibraꢀelꢀpropioꢀsistemaꢀendocrinoꢀqueꢀestáꢀintentando
mantener.ꢀEstoꢀcreaꢀsíntomasꢀhormonalesꢀadicionales.ꢀAhoraꢀbien,ꢀsiꢀelꢀhígadoꢀse
centraꢀhabitualmenteꢀenꢀconvertirꢀelꢀglucógenoꢀenꢀglucosa,ꢀdebidoꢀaꢀqueꢀelꢀnivel
deꢀazúcarꢀenꢀsangreꢀesꢀbajo,ꢀnoꢀvaꢀaꢀtenerꢀsuficienteꢀenergíaꢀparaꢀeliminarꢀel
estrógenoꢀyꢀotrasꢀtoxinas.ꢀEnꢀotrasꢀpalabras,ꢀhasꢀdeꢀutilizarꢀlaꢀcomidaꢀpara
estabilizarꢀtusꢀnivelesꢀdeꢀazúcar,ꢀenꢀvezꢀdeꢀconfiarꢀenꢀqueꢀelꢀhígadoꢀloꢀharáꢀporꢀti.

Controlarꢀlosꢀnivelesꢀdeꢀazúcarꢀesꢀunꢀmalabarismoꢀextremadamenteꢀcomplicado
yꢀdelicado,ꢀqueꢀaꢀmenudoꢀnoꢀsaleꢀbien;ꢀestoꢀexplicaꢀqueꢀcasiꢀveintiséisꢀmillones
deꢀestadounidensesꢀpadezcanꢀdiabetes.ꢀSeleccionarꢀcuidadosamenteꢀlos
alimentosꢀqueꢀleꢀdasꢀaꢀtuꢀcuerpoꢀ(laꢀgranꢀpremisaꢀdetrásꢀdeꢀ«cadaꢀcomida,ꢀtodos

losꢀdías»,ꢀconceptoꢀdelꢀqueꢀteꢀhablaréꢀmásꢀenꢀelꢀcapítuloꢀcuatro)ꢀesꢀunaꢀdeꢀlas
mejoresꢀformasꢀdeꢀmantenerꢀtusꢀnivelesꢀdeꢀazúcarꢀloꢀmásꢀequilibradosꢀposible.

CódigoMujerꢀzonaꢀ2.ꢀGrupoꢀdelꢀestrés:ꢀEJEꢀHIPOTALÁMICO-HIPOFISIARIO-
ADRENALꢀ(HHA)

ElꢀejeꢀHHAꢀesꢀlaꢀcentralitaꢀqueꢀcontrolaꢀlaꢀrespuestaꢀalꢀestrés.ꢀCuandoꢀestamos
estresadas,ꢀelꢀhipotálamoꢀenvíaꢀlaꢀhormonaꢀliberadora,ꢀqueꢀestimulaꢀlaꢀglándula
hipófisisꢀparaꢀqueꢀsegregueꢀlaꢀhormonaꢀadrenocorticotropinaꢀ(ACTH).ꢀEsta
inyecciónꢀdeꢀACTHꢀindicaꢀaꢀlasꢀglándulasꢀsuprarrenalesꢀ(tenemosꢀunaꢀencimaꢀde
cadaꢀriñón)ꢀqueꢀliberenꢀunaꢀcascadaꢀdeꢀhormonasꢀdelꢀestrés,ꢀentreꢀlasꢀqueꢀse
encuentranꢀelꢀcortisolꢀyꢀlaꢀadrenalina.ꢀEstosꢀcompuestosꢀyꢀlasꢀrespuestasꢀque
desencadenanꢀenꢀnuestroꢀcuerpoꢀlosꢀdesarrollaronꢀparaꢀsalvarꢀaꢀnuestros
antepasadosꢀdeꢀlasꢀcavernasꢀdeꢀpeligros,ꢀcomoꢀelꢀataqueꢀdeꢀunꢀtigreꢀdeꢀdientesꢀde
sableꢀoꢀdeꢀlasꢀtribusꢀenemigas.ꢀLaꢀadrenalina,ꢀporꢀejemplo,ꢀsubeꢀlaꢀpresión
sanguíneaꢀyꢀelꢀritmoꢀcardíaco,ꢀmientrasꢀqueꢀelꢀcortisolꢀinyectaꢀglucosaꢀaꢀlosꢀ-
músculosꢀparaꢀqueꢀtengasꢀenergíaꢀparaꢀhuirꢀdelꢀataqueꢀdeꢀunꢀleónꢀoꢀunꢀtigreꢀyꢀde
otrosꢀhumanosꢀqueꢀvistenꢀtaparrabos.
Estaꢀrespuestaꢀdeꢀluchaꢀoꢀhuidaꢀeraꢀunꢀmecanismoꢀdeꢀdefensaꢀparaꢀnuestros
peludosꢀpredecesoresꢀdeꢀaquellosꢀtiempos.ꢀHoyꢀenꢀdía,ꢀsinꢀembargo,ꢀlosꢀfactores
deꢀestrésꢀ–comoꢀunꢀjefeꢀodioso,ꢀunaꢀcuentaꢀbancariaꢀcasiꢀenꢀnúmerosꢀrojosꢀoꢀuna
rupturaꢀtraumática–ꢀnoꢀesꢀprobableꢀqueꢀponganꢀenꢀpeligroꢀtuꢀvida.ꢀSinꢀembargo,
elꢀejeꢀHHA,ꢀalꢀnoꢀreconocerꢀlaꢀdiferencia,ꢀrespondeꢀexactamenteꢀdeꢀlaꢀmisma
maneraꢀqueꢀloꢀhacíaꢀhaceꢀdiezꢀmilꢀaños,ꢀindependientementeꢀdeꢀcuálꢀfueraꢀla
amenaza.ꢀCuandoꢀlosꢀfactoresꢀdeꢀestrésꢀcrónicosꢀmantienenꢀelꢀejeꢀHHAꢀenꢀalerta
permanente,ꢀeseꢀestadoꢀconstanteꢀdeꢀestarꢀenꢀguardiaꢀpuedeꢀcausarꢀestragosꢀal
sistemaꢀendocrinoꢀyꢀponerteꢀenꢀriesgoꢀconꢀcondicionesꢀpotencialmenteꢀmortales,
comoꢀenfermedadesꢀcardiovascularesꢀeꢀictus.ꢀTambiénꢀpuedeꢀprovocarꢀinsomnio,
aumentoꢀdeꢀpeso,ꢀfatigaꢀyꢀponerꢀenꢀpeligroꢀtuꢀfertilidadꢀyꢀdeseoꢀsexual.

CódigoMujerꢀzonaꢀ3.ꢀGrupoꢀmetabólico:ꢀTIROIDESꢀYꢀPARATIROIDES
Laꢀtiroidesꢀ(unaꢀglándulaꢀenꢀformaꢀdeꢀmariposaꢀsituadaꢀenꢀlaꢀbaseꢀdelꢀcuello)ꢀes
conocidaꢀporꢀdeterminarꢀlaꢀtasaꢀmetabólicaꢀbasal.ꢀLoꢀqueꢀtalꢀvezꢀdesconozcasꢀes
queꢀesaꢀtasaꢀesꢀlaꢀresponsableꢀdeꢀmuchasꢀotrasꢀfuncionesꢀaparteꢀdeꢀindicarꢀlas
caloríasꢀqueꢀquemamosꢀenꢀreposo.ꢀTambiénꢀmarcaꢀelꢀritmoꢀcardíaco,ꢀlaꢀpresión
sanguínea,ꢀelꢀritmoꢀrespiratorio,ꢀlaꢀtemperatura,ꢀlaꢀvelocidadꢀenꢀqueꢀlasꢀcélulas
quemanꢀoxígenoꢀyꢀmuchoꢀmás.ꢀEnꢀlaꢀprimeraꢀinfanciaꢀyꢀlaꢀniñez,ꢀincluso
respaldaꢀelꢀcrecimientoꢀóseo,ꢀasíꢀcomoꢀelꢀdesarrolloꢀdelꢀcerebroꢀyꢀdelꢀsistema
nervioso.

Puestoꢀqueꢀlaꢀtiroidesꢀparticipaꢀenꢀtantosꢀaspectosꢀdeꢀnuestraꢀsalud,ꢀentenderás
porꢀquéꢀesꢀtanꢀimportanteꢀqueꢀhagasꢀtodoꢀloꢀposibleꢀparaꢀcuidarla.ꢀSinꢀembargo,
unaꢀdeꢀcadaꢀdosꢀmujeresꢀtendráꢀalgúnꢀproblemaꢀdeꢀtiroidesꢀenꢀsuꢀvida.ꢀUnaꢀdeꢀlas
razones:ꢀestaꢀglándulaꢀesꢀsumamenteꢀsensibleꢀaꢀloꢀqueꢀsucedeꢀdentroꢀyꢀfueraꢀdel
cuerpo,ꢀdeꢀmodoꢀqueꢀcosasꢀaparentementeꢀinsignificantes,ꢀcomoꢀnoꢀdormirꢀlo
suficiente,ꢀdemasiadoꢀcloroꢀenꢀelꢀaguaꢀoꢀdemasiadosꢀmacchiatosꢀdeꢀcaramelo
azucarados,ꢀpuedenꢀprovocarꢀsuꢀdesajuste.ꢀPeroꢀesoꢀtambiénꢀesꢀbueno.ꢀPuesto
queꢀesꢀtanꢀsensibleꢀaꢀloꢀqueꢀcomesꢀyꢀaꢀloꢀqueꢀhaces,ꢀpuedesꢀfomentarꢀyꢀmantener
suꢀsaludꢀconꢀunaꢀdietaꢀsimpleꢀyꢀcambiosꢀdeꢀestiloꢀdeꢀvida.
Laꢀtiroidesꢀyꢀlaꢀparatiroidesꢀtrabajanꢀenꢀequipoꢀparaꢀmonitorizarꢀlosꢀnivelesꢀde
calcioꢀenꢀlosꢀhuesosꢀyꢀenꢀlaꢀsangre.ꢀLaꢀparatiroidesꢀsegregaꢀlaꢀhormona
paratiroides,ꢀqueꢀlimpiaꢀelꢀcalcioꢀdeꢀlosꢀhuesosꢀyꢀdeꢀlaꢀsangre.ꢀLosꢀnerviosꢀyꢀlos
músculosꢀ(incluidoꢀelꢀcorazón)ꢀnecesitanꢀcalcioꢀparaꢀfuncionar.ꢀNoꢀobstante,ꢀsi
noꢀseꢀrevisa,ꢀlaꢀparatiroidesꢀpuedeꢀeliminarꢀdemasiadoꢀcalcioꢀdeꢀlosꢀhuesos,ꢀlo
queꢀpuedeꢀprovocarꢀtrastornosꢀgraves,ꢀcomoꢀlaꢀosteoporosis.ꢀLaꢀtiroides,ꢀpara
prevenir,ꢀproduceꢀlaꢀhormonaꢀcalcitonina,ꢀqueꢀindicaꢀaꢀlaꢀparatiroidesꢀque
redistribuyaꢀparteꢀdelꢀcalcioꢀqueꢀhaꢀrobadoꢀalꢀesqueleto.ꢀMantenerꢀlosꢀniveles
correctosꢀdeꢀmicronutrientesꢀclaveꢀdeꢀlosꢀalimentosꢀesꢀesencialꢀparaꢀelꢀbienestar
enꢀestaꢀzona.

CódigoMujerꢀzonaꢀ4.ꢀGrupoꢀdeꢀeliminación:ꢀHÍGADOꢀEꢀINTESTINO
GRUESO,ꢀSISTEMAꢀLINFÁTICOꢀYꢀPIEL

Aunqueꢀestosꢀórganosꢀnoꢀproducenꢀhormonas,ꢀsonꢀesencialesꢀparaꢀescoltarꢀaꢀlas

queꢀhanꢀestadoꢀcirculandoꢀporꢀelꢀtorrenteꢀsanguíneoꢀparaꢀserꢀeliminadasꢀdel
cuerpo.ꢀ¿Puedesꢀimaginarꢀquéꢀsucederíaꢀsiꢀlasꢀhormonasꢀqueꢀproducimosꢀde
formaꢀnatural,ꢀasíꢀcomoꢀlasꢀdeꢀlaꢀcomidaꢀqueꢀingerimos,ꢀlosꢀmedicamentosꢀyꢀlos
productosꢀqueꢀusamos,ꢀpermanecieranꢀenꢀnuestroꢀorganismo?ꢀLaꢀverdadꢀesꢀque
siꢀnoꢀfueraꢀporꢀlaꢀcapacidadꢀdelꢀgrupoꢀdeꢀeliminaciónꢀparaꢀexpulsarꢀdeꢀnuestro
cuerpoꢀesasꢀsustanciasꢀquímicas,ꢀconꢀelꢀtiempo,ꢀtendríamosꢀunaꢀexperiencia
hormonalꢀexplosivaꢀqueꢀseríaꢀtóxicaꢀparaꢀnuestraꢀsaludꢀ(unaꢀacumulaciónꢀde
estrógeno,ꢀporꢀejemplo,ꢀalimentaꢀelꢀcrecimientoꢀdeꢀtumores).
Afortunadamente,ꢀelꢀgrupoꢀdeꢀeliminaciónꢀesꢀtuꢀdesintoxicanteꢀnatural.ꢀElꢀhígado
descomponeꢀlasꢀhormonasꢀyꢀotrasꢀsustanciasꢀenꢀmoléculasꢀmásꢀpequeñasꢀy
manejables,ꢀqueꢀviajanꢀaꢀtravésꢀdeꢀlaꢀvesículaꢀbiliarꢀyꢀelꢀintestinoꢀgrueso.ꢀUna
vezꢀallí,ꢀseꢀunenꢀaꢀlaꢀfibraꢀqueꢀingieresꢀenꢀtuꢀdietaꢀy,ꢀporꢀúltimo,ꢀabandonanꢀel
cuerpoꢀgraciasꢀaꢀlaꢀmotilidadꢀintestinal.ꢀEsꢀdecir,ꢀcuandoꢀvasꢀalꢀbaño,ꢀnoꢀsolo
estásꢀeliminandoꢀlosꢀsubproductosꢀdeꢀlosꢀalimentosꢀqueꢀcomes,ꢀtambiénꢀte
deshacesꢀdeꢀlosꢀdesechosꢀquímicos,ꢀrestosꢀdeꢀhormonasꢀque,ꢀdeꢀloꢀcontrario,
hubieranꢀestadoꢀdemasiadoꢀtiempoꢀenꢀtuꢀcuerpoꢀyꢀpuestoꢀenꢀpeligroꢀtuꢀsalud.

Elꢀsistemaꢀlinfáticoꢀyꢀlaꢀpielꢀtienenꢀunaꢀrelaciónꢀlaboralꢀexcelenteꢀenꢀloꢀque
respectaꢀaꢀexpulsarꢀlaꢀsobrecargaꢀdeꢀdesechosꢀcelularesꢀyꢀhormonalesꢀcon
rapidez.ꢀLaꢀpielꢀesꢀelꢀórganoꢀmásꢀgrande,ꢀyꢀdebidoꢀaꢀsuꢀconcentraciónꢀdeꢀporos
proporcionaꢀunaꢀformaꢀnaturalꢀdeꢀeliminaciónꢀdeꢀdesechos,ꢀaꢀtravésꢀdelꢀsudor.ꢀEl
sistemaꢀlinfáticoꢀesꢀunaꢀsuperautopistaꢀparaꢀlimpiarꢀcualquierꢀrestoꢀcelularꢀdel
torrenteꢀsanguíneoꢀyꢀlasꢀregionesꢀdeꢀlosꢀgangliosꢀlinfáticosꢀesꢀdondeꢀseꢀconcentra
laꢀacción.ꢀEstaꢀesꢀlaꢀrazónꢀporꢀlaꢀqueꢀesꢀtanꢀimportanteꢀqueꢀfluyanꢀestasꢀáreas
nodulosas,ꢀpuestoꢀqueꢀestánꢀcercaꢀdeꢀáreasꢀsensiblesꢀaꢀlasꢀhormonas,ꢀcomoꢀel
tejidoꢀmamarioꢀyꢀlosꢀovarios.ꢀProbablemente,ꢀhabrásꢀobservadoꢀlosꢀefectosꢀdeꢀlas
hormonasꢀdelꢀestrésꢀalꢀabandonarꢀnuestroꢀorganismo,ꢀaꢀtravésꢀdeꢀlaꢀasociación
delꢀsistemaꢀlinfáticoꢀyꢀlaꢀpiel.ꢀ¿Hasꢀnotadoꢀalgunaꢀvezꢀunꢀcambioꢀradicalꢀenꢀel
olorꢀdeꢀtuꢀaxilaꢀcuandoꢀteꢀencuentrasꢀenꢀunaꢀsituaciónꢀdeꢀestrés?ꢀEsꢀtuꢀcanalꢀde
eliminaciónꢀlinfa-pielꢀintentandoꢀcompensarꢀnivelesꢀpeligrososꢀdeꢀhormonasꢀdel
estrésꢀenꢀtuꢀcuerpo.ꢀSinꢀtodasꢀestasꢀvíasꢀparaꢀeliminarꢀlosꢀdesechosꢀhormonales,
laꢀdelicadaꢀcomunicaciónꢀhormonalꢀnoꢀtardaríaꢀenꢀromperse,ꢀcuandoꢀel
hipotálamoꢀintentaraꢀcompensarꢀelꢀdesajusteꢀhormonal.

CódigoMujerꢀzonaꢀ5.ꢀGrupoꢀreproductor:ꢀEJEꢀHIPOTALÁMICO-
HIPOFISIARIO-GONADALꢀHHG

Muchasꢀmujeresꢀconsideranꢀelꢀcicloꢀmenstrualꢀcomoꢀalgoꢀqueꢀsucedeꢀsoloꢀpor
debajoꢀdeꢀlaꢀcintura,ꢀperoꢀloꢀciertoꢀesꢀqueꢀseꢀtrataꢀdeꢀunaꢀsofisticada
conversaciónꢀincesanteꢀentreꢀlosꢀovariosꢀyꢀlasꢀglándulasꢀhipotálamoꢀeꢀhipófisis
(ambasꢀporꢀencimaꢀdelꢀcuello,ꢀotroꢀeleganteꢀejemploꢀdeꢀlaꢀconexiónꢀcuerpo-
mente).ꢀElꢀhipotálamoꢀestáꢀescaneandoꢀconstantementeꢀlosꢀnivelesꢀhormonales
enꢀsangre,ꢀincluidosꢀelꢀestrógenoꢀyꢀlaꢀprogesterona,ꢀqueꢀsegreganꢀlosꢀovarios.
Basándoseꢀenꢀestasꢀconcentraciones,ꢀindicaꢀaꢀlaꢀhipófisisꢀqueꢀleꢀenvíeꢀdos
hormonasꢀasociadasꢀconꢀelꢀcicloꢀ–laꢀhormonaꢀfoliculoestimulanteꢀyꢀla
luteinizante–ꢀenꢀlosꢀmomentosꢀcorrectosꢀyꢀenꢀlasꢀcantidadesꢀadecuadas.
Aunqueꢀestasꢀhormonasꢀestánꢀdirectamenteꢀrelacionadasꢀconꢀlaꢀfertilidadꢀyꢀla
menstruación,ꢀtambiénꢀinfluyenꢀenꢀcómoꢀteꢀsientesꢀtodosꢀlosꢀdías:ꢀhumor,
retenciónꢀdeꢀagua,ꢀenergíaꢀyꢀdeseoꢀsexual.ꢀLaꢀproporciónꢀdeꢀhormonasꢀen
diferentesꢀpartesꢀdelꢀcicloꢀteꢀpredisponeꢀaꢀtusꢀestadosꢀdeꢀánimo,ꢀtantoꢀsiꢀestás
contentaꢀcomoꢀdeꢀmalꢀhumor,ꢀenergéticaꢀoꢀchafada.ꢀEsꢀdecir,ꢀconocer
íntimamenteꢀtuꢀcicloꢀ(paraꢀloꢀcualꢀteꢀguiaréꢀenꢀelꢀcapítuloꢀcinco)ꢀequivaleꢀa
conocerteꢀíntimamenteꢀaꢀtiꢀmisma.

DescifrarꢀlasꢀseñalesꢀdeꢀtuꢀCódigoMujer

Miꢀintenciónꢀalꢀdesglosarꢀlosꢀdistintosꢀgruposꢀdeꢀnuestroꢀsistemaꢀendocrinoꢀes
ayudarteꢀaꢀqueꢀadquierasꢀunaꢀnuevaꢀvisiónꢀdeꢀlosꢀcomplicadosꢀprocesosꢀqueꢀlleva
aꢀcaboꢀtuꢀcuerpoꢀenꢀtodosꢀyꢀcadaꢀunoꢀdeꢀlosꢀmomentosꢀdeꢀtuꢀvida.ꢀConꢀeste
conocimientoꢀreciénꢀdescubiertoꢀsobreꢀtuꢀsistemaꢀhormonal,ꢀtalꢀvezꢀteꢀestés
preguntandoꢀcómoꢀpuedesꢀempezarꢀaꢀaplicarloꢀenꢀtuꢀcuerpoꢀyꢀenꢀtuꢀvida.ꢀLoꢀmás
importanteꢀqueꢀpuedesꢀhacerꢀahoraꢀesꢀconvertirteꢀenꢀunaꢀobservadoraꢀdeꢀtuꢀsalud
hormonal.ꢀEnꢀvezꢀdeꢀconformarteꢀconꢀlosꢀmolestosꢀyꢀnotablesꢀsíntomasꢀqueꢀestás
experimentando,ꢀcomoꢀacné,ꢀfaltaꢀdeꢀlibidoꢀoꢀausenciaꢀdeꢀperiodos,ꢀsíguelos
hastaꢀsusꢀorígenesꢀenꢀlosꢀcincoꢀgruposꢀendocrinos,ꢀparaꢀqueꢀpuedasꢀempezarꢀa
observarꢀcómoꢀestáꢀfuncionandoꢀtuꢀsistema.ꢀAlꢀprincipio,ꢀpuedeꢀqueꢀsientasꢀque
estaꢀtareaꢀteꢀsupera.ꢀTeꢀpidoꢀqueꢀporꢀfavorꢀconfíesꢀenꢀtiꢀmisma;ꢀcomoꢀmujer,
sabesꢀdeꢀmaneraꢀinnataꢀcómoꢀhaꢀdeꢀfuncionarꢀtuꢀcuerpo.ꢀEsteꢀsiempreꢀestá
comunicándoseꢀcontigo,ꢀyꢀnadieꢀmejorꢀqueꢀtúꢀparaꢀsaberꢀloꢀqueꢀteꢀestáꢀpasando.
¿Quéꢀimplicaꢀconvertirnosꢀenꢀobservadoras?ꢀAquíꢀtienesꢀunꢀejemplo:ꢀsabesꢀque
loꢀidealꢀseríaꢀlevantarteꢀconꢀenergíaꢀyꢀtenerꢀsueñoꢀcuandoꢀesꢀhoraꢀdeꢀacostarte.
Peroꢀsiꢀhasꢀdeꢀdespegarteꢀlasꢀsábanasꢀ(cadaꢀmañana)ꢀyꢀsuelesꢀestarꢀmásꢀactiva
cuandoꢀtienesꢀqueꢀirteꢀaꢀdormir,ꢀsonꢀseñalesꢀdeꢀqueꢀalgoꢀvaꢀmal,ꢀprobablemente
enꢀtuꢀgrupoꢀdelꢀestrés.ꢀSiꢀciertasꢀexperienciasꢀcotidianasꢀnoꢀestánꢀaꢀlaꢀalturaꢀde
tusꢀexpectativas,ꢀescríbelasꢀenꢀunaꢀlistaꢀqueꢀteꢀguardarásꢀenꢀelꢀbolsoꢀoꢀenꢀla
carpetaꢀdeꢀnotasꢀdeꢀtuꢀsmartphone.ꢀMásꢀadelante,ꢀpodrásꢀutilizarlaꢀparaꢀentender
mejorꢀcuálesꢀdeꢀlosꢀcincoꢀgruposꢀendocrinosꢀnecesitanꢀmásꢀtuꢀatenciónꢀ(está
bien,ꢀeꢀinclusoꢀesꢀdeseable,ꢀsiꢀresultaꢀqueꢀesꢀmásꢀdeꢀuno,ꢀpuestoꢀqueꢀtodosꢀestán
interconectados).ꢀFamiliarizarteꢀconꢀlasꢀdistintasꢀpartesꢀdeꢀtuꢀsistemaꢀendocrinoꢀy
conꢀsuꢀfuncionamientoꢀesꢀmásꢀútilꢀyꢀteꢀdaꢀmásꢀpoderꢀqueꢀenfocarteꢀenꢀlos
síntomasꢀ(conꢀtodaꢀlaꢀpreocupaciónꢀyꢀdistracciónꢀqueꢀpuedenꢀacarrearte).ꢀEste
ejercicioꢀteꢀdaꢀlasꢀherramientasꢀparaꢀentenderꢀmejorꢀloꢀqueꢀestáꢀpasandoꢀentre
bambalinas.ꢀAdemás,ꢀconꢀestaꢀpreparación,ꢀunaꢀvezꢀqueꢀempiecesꢀaꢀaplicarꢀel
protocoloꢀCódigoMujer,ꢀcomenzarásꢀaꢀnotarꢀantesꢀyꢀconꢀmásꢀclaridadꢀlas
mejoríasꢀqueꢀestásꢀexperimentando,ꢀenꢀfunciónꢀdeꢀlosꢀcambiosꢀqueꢀobservesꢀen
lasꢀexperienciasꢀqueꢀhabíasꢀanotadoꢀyꢀguardado.
Miꢀpromesa

Aꢀestasꢀalturas,ꢀimaginoꢀqueꢀyaꢀestarásꢀcambiandoꢀtuꢀcomprensiónꢀdeꢀtuꢀpropio
cuerpo.ꢀAhora,ꢀteꢀdasꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀsíntomasꢀaꢀlosꢀqueꢀsolíasꢀrestarles
importanciaꢀporꢀconsiderarlosꢀnormalesꢀoꢀsimplementeꢀmolestosꢀ(inclusoꢀsignos
sutiles,ꢀcomoꢀlaꢀpielꢀsecaꢀyꢀunaꢀlibidoꢀbaja)ꢀsonꢀdeꢀíndoleꢀhormonal.ꢀMeꢀgustaría
queꢀvolvierasꢀaꢀlaꢀlistaꢀdeꢀsíntomasꢀaꢀlosꢀqueꢀhasꢀpuestoꢀunꢀcírculo,ꢀenꢀelꢀcapítulo
dos,ꢀbajoꢀelꢀapartadoꢀ«Descifraꢀtusꢀpistasꢀhormonales»,ꢀsíntomasꢀmentales,
físicos,ꢀdigestivos,ꢀdeꢀpielꢀyꢀdeꢀestrés.ꢀConꢀloꢀqueꢀsabesꢀahoraꢀsobreꢀelꢀsistema
endocrino,ꢀpuedesꢀentenderꢀqueꢀestoꢀnoꢀsonꢀ«problemasꢀfemeninos»ꢀinevitables
queꢀvasꢀaꢀtenerꢀqueꢀsoportarꢀelꢀrestoꢀdeꢀtuꢀvida.ꢀSonꢀindicadoresꢀdeꢀqueꢀtu
sistemaꢀendocrinoꢀseꢀhaꢀdesajustado,ꢀyꢀqueꢀvasꢀaꢀhacerꢀalgoꢀparaꢀcorregirlo.
Esꢀmás,ꢀdescubrirꢀqueꢀtusꢀhormonasꢀnoꢀsonꢀsoloꢀalgoꢀaꢀloꢀqueꢀhaꢀdeꢀenfrentarse
tuꢀmadreꢀmenopáusicaꢀformaꢀparteꢀdeꢀesteꢀhermosoꢀprocesoꢀdeꢀentenderꢀtu
bioquímicaꢀpersonalꢀyꢀdeꢀmodificarꢀtuꢀdietaꢀyꢀtuꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀparaꢀqueꢀayudenꢀa
tuꢀsistemaꢀendocrino.ꢀLasꢀhormonasꢀnoꢀsoloꢀestánꢀrelacionadasꢀconꢀlosꢀsofocos,
lasꢀnochesꢀdeꢀinsomnioꢀyꢀlosꢀaltibajosꢀemocionales.ꢀNiꢀsiquieraꢀestánꢀlimitadasꢀa
lasꢀmenstruacionesꢀyꢀlosꢀembarazos.ꢀEnꢀesteꢀmomento,ꢀhayꢀunꢀríoꢀdeꢀhormonas
queꢀrecorreꢀtuꢀcuerpoꢀqueꢀloꢀcontrolaꢀtodo,ꢀdesdeꢀelꢀritmoꢀdeꢀlosꢀlatidosꢀdeꢀtu
corazónꢀhastaꢀcómoꢀasimilasꢀlosꢀnutrientesꢀqueꢀacabasꢀdeꢀingerir,ꢀpasandoꢀporꢀtu
estadoꢀdeꢀánimoꢀactual,ꢀtuꢀnivelꢀdeꢀconcentraciónꢀestaꢀtarde,ꢀloꢀgrasosꢀoꢀsecos
queꢀestaránꢀtuꢀpielꢀyꢀtuꢀcabello...ꢀyꢀmuchoꢀmás.
Estaꢀesꢀlaꢀrazónꢀporꢀlaꢀqueꢀparaꢀmíꢀesꢀtanꢀimportanteꢀllegarꢀaꢀlasꢀmujeresꢀde
veinte,ꢀtreintaꢀyꢀcuarentaꢀañosꢀ(aunqueꢀparaꢀlasꢀlectorasꢀqueꢀestánꢀenꢀlaꢀperi-ꢀyꢀen
laꢀposmenopausia,ꢀaquíꢀhayꢀmuchasꢀcosasꢀqueꢀtambiénꢀpuedenꢀayudarlasꢀa
facilitarꢀsuꢀtransición).ꢀCuantoꢀantesꢀteꢀembarquesꢀenꢀesteꢀviaje,ꢀteꢀalíesꢀconꢀtu
sistemaꢀendocrinoꢀyꢀresuelvasꢀtusꢀproblemasꢀdeꢀsaludꢀenꢀcadaꢀcomida,ꢀtodosꢀlos
días,ꢀmásꢀbrillanteꢀseráꢀtuꢀfuturo.
Estoꢀesꢀunꢀcambioꢀpermanenteꢀdeꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀfácilꢀdeꢀrealizarꢀyꢀagradableꢀde
mantener,ꢀ¡yꢀnuncaꢀesꢀdemasiadoꢀtardeꢀparaꢀempezar!ꢀCuandoꢀaprendesꢀaꢀvivir
segúnꢀelꢀplanꢀCódigoMujer,ꢀprontoꢀseꢀconvierteꢀenꢀalgoꢀnatural;ꢀcuandoꢀte
encuentrasꢀbien,ꢀquieresꢀhacerꢀtodoꢀloꢀqueꢀestáꢀenꢀtuꢀmanoꢀparaꢀseguirꢀsurfeando

esaꢀolaꢀdeꢀsalud,ꢀvitalidadꢀyꢀaperturaꢀaꢀlasꢀoportunidades.
Teꢀprometoꢀque,ꢀaꢀcortoꢀplazo,ꢀsentirásꢀqueꢀtienesꢀmásꢀenergíaꢀyꢀmenos
fluctuacionesꢀhormonalesꢀduranteꢀelꢀmes;ꢀademás,ꢀteꢀdesharásꢀdeꢀalgunosꢀkilosꢀy
estadosꢀdeꢀánimoꢀnoꢀdeseadosꢀporꢀelꢀcamino.ꢀAꢀlargoꢀplazo,ꢀprotegerásꢀy
conservarásꢀtuꢀfertilidadꢀyꢀtuꢀjuventudꢀelꢀmáximoꢀtiempoꢀposible.ꢀEꢀinclusoꢀmás
aꢀlargoꢀplazo,ꢀtodosꢀlosꢀaspectosꢀdeꢀlaꢀdietaꢀyꢀelꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀdeꢀCódigoMujerꢀ-
estánꢀdiseñadosꢀparaꢀsalvaguardarꢀtuꢀsaludꢀdeꢀlasꢀcuatroꢀenfermedades
principales:ꢀcáncer,ꢀdiabetes,ꢀenfermedadesꢀcardiovascularesꢀyꢀalzhéimer.

CaraꢀaꢀcaraꢀconꢀAlisa

Noꢀcabeꢀduda:ꢀenꢀesteꢀcapítulo,ꢀhayꢀunꢀmontónꢀdeꢀinformación.ꢀLaꢀexplicación
deꢀtodoꢀunꢀsistemaꢀendocrinoꢀnoꢀesꢀfácilꢀdeꢀdigerir.ꢀPorꢀfavor,ꢀnoꢀintentes
asimilarloꢀtodoꢀdeꢀgolpe.ꢀEsteꢀesꢀunꢀlibroꢀalꢀqueꢀrecurrirásꢀmuchasꢀvecesꢀenꢀtu
vidaꢀyꢀsiempreꢀencontrarásꢀalgoꢀnuevoꢀyꢀpertinente.ꢀEnꢀvezꢀdeꢀsentirte
sobrepasada,ꢀconcéntrateꢀenꢀtuꢀcuriosidadꢀyꢀentusiasmoꢀporꢀaprenderꢀcosas
nuevasꢀeꢀincreíblesꢀsobreꢀelꢀsistemaꢀendocrino.ꢀRespondeꢀaꢀestasꢀpreguntasꢀpara
ayudarteꢀconꢀesteꢀtema:

¿Quéꢀesꢀloꢀqueꢀhasꢀaprendidoꢀsobreꢀtuꢀsistemaꢀendocrinoꢀqueꢀnoꢀsabíasꢀantes?
¿CuálꢀdeꢀlasꢀcincoꢀzonasꢀCódigoMujerꢀnecesitaꢀmásꢀtuꢀatención?

¿Quéꢀmensajeꢀteꢀestáꢀenviandoꢀtuꢀcuerpoꢀaꢀtravésꢀdeꢀtuꢀconversaciónꢀhormonal?

Talꢀvezꢀdescubrasꢀqueꢀprestarꢀatenciónꢀaꢀtusꢀrespuestasꢀaꢀestasꢀtresꢀpreguntasꢀsea
elꢀmejorꢀpuntoꢀdeꢀpartida.ꢀConfíaꢀenꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀteꢀguiaráꢀhaciaꢀloꢀqueꢀmás
necesita.ꢀCuandoꢀsientasꢀqueꢀyaꢀtienesꢀclarasꢀlasꢀrespuestas,ꢀvuelveꢀaꢀempezarꢀe
identificaꢀotraꢀdimensiónꢀdeꢀtuꢀsistemaꢀendocrinoꢀqueꢀteꢀestéꢀenviandoꢀmensajes.
Conꢀprácticaꢀyꢀtiempoꢀentenderásꢀyꢀconocerásꢀtuꢀsistemaꢀendocrinoꢀdeꢀuna
maneraꢀmuyꢀíntima,ꢀdeꢀmodoꢀqueꢀpodrásꢀaliarteꢀconꢀélꢀparaꢀcrearꢀcambioꢀy
mejora.

Historiaꢀdeꢀéxito:

KathrynꢀHiller,ꢀ35ꢀaños

Afecciones:ꢀproblemasꢀdeꢀfertilidad,ꢀmenstruacionesꢀdolorosas,ꢀfatiga
suprarrenal
sup a e a

CuandoꢀempecéꢀconꢀCódigoMujer,ꢀteníaꢀreglasꢀdolorosas,ꢀunꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀque
eraꢀunaꢀlocuraꢀyꢀhábitosꢀalimentariosꢀirregulares;ꢀtambiénꢀmeꢀpreocupabaꢀmi
fertilidad.ꢀSabíaꢀqueꢀsiꢀteníaꢀalgúnꢀcoachꢀenꢀsaludꢀpodríaꢀrealizarꢀgrandes
cambios.ꢀEntreꢀunaꢀdeꢀmisꢀventajasꢀestabaꢀqueꢀteníaꢀunꢀestudioꢀdeꢀpilatesꢀen
FairfieldꢀCounty,ꢀConnecticut,ꢀqueꢀmeꢀibaꢀmuyꢀbien,ꢀademásꢀdeꢀunꢀmarido
maravillosoꢀdesdeꢀhacíaꢀunꢀañoꢀyꢀmedio,ꢀyꢀestabaꢀenꢀexcelenteꢀforma.ꢀPensaba
queꢀloꢀteníaꢀtodoꢀcontrolado;ꢀsinꢀembargo,ꢀnoꢀpodíaꢀquedarmeꢀembarazada.
PocoꢀdespuésꢀdeꢀhaberꢀiniciadoꢀelꢀprogramaꢀCódigoMujer,ꢀmeꢀdiꢀcuentaꢀdeꢀque
misꢀmalosꢀcuidadosꢀpersonalesꢀmeꢀestabanꢀconvirtiendoꢀenꢀunaꢀpersona
resentida,ꢀdeshidratadaꢀyꢀdesnutrida.ꢀSiguiendoꢀlasꢀsencillasꢀrecomendacionesꢀde
CódigoMujer,ꢀaꢀlasꢀseisꢀsesionesꢀhabíaꢀdesarrolladoꢀunaꢀrelaciónꢀmuchoꢀmás
positivaꢀconꢀmiꢀcuerpoꢀyꢀconꢀmiꢀesposo,ꢀsimplementeꢀporqueꢀmeꢀestaba
respetandoꢀaꢀmíꢀmisma.ꢀ¡Fueꢀmaravilloso!ꢀCuandoꢀbajéꢀelꢀritmoꢀparaꢀobservar
cuálꢀeraꢀelꢀrumboꢀdeꢀmiꢀvida,ꢀsentíꢀqueꢀrealmenteꢀdeseabaꢀtenerꢀunꢀhijo.ꢀHasta
entoncesꢀnoꢀhabíaꢀpodidoꢀconcebir,ꢀperoꢀalꢀcaboꢀdeꢀunꢀtiempoꢀdeꢀhaberꢀiniciado
elꢀprograma,ꢀ¡meꢀenteréꢀdeꢀqueꢀestabaꢀembarazadaꢀdeꢀunꢀmes!ꢀAhora,ꢀqueꢀestoy
deꢀtresꢀmeses,ꢀmeꢀalegroꢀprofundamenteꢀdeꢀnoꢀhaberꢀrecurridoꢀaꢀlaꢀfecundación
inꢀvitro.

Loꢀqueꢀheꢀaprendidoꢀdeꢀesteꢀprogramaꢀesꢀqueꢀheꢀdeꢀrespetarꢀmiꢀciclo,ꢀmiꢀritmo,ꢀy
escucharꢀaꢀmiꢀcorazónꢀenꢀvezꢀdeꢀaꢀmiꢀcabeza.ꢀSéꢀqueꢀsiꢀnoꢀfueraꢀporꢀeste
programa,ꢀahoraꢀnoꢀestaríaꢀembarazada.ꢀAntesꢀdeꢀCódigoMujer,ꢀnoꢀsabíaꢀcuáles
eranꢀlasꢀherramientasꢀparaꢀconseguirꢀesto,ꢀleꢀestoyꢀmuyꢀagradecidaꢀaꢀeste
programa.ꢀEsteꢀbebéꢀestáꢀenꢀcaminoꢀporqueꢀheꢀcreadoꢀespacioꢀparaꢀél.ꢀNoꢀhabía
sitioꢀenꢀmiꢀajetreadaꢀyꢀcontroladoraꢀvidaꢀdeꢀhaceꢀseisꢀmeses.ꢀSéꢀqueꢀseréꢀuna
buenaꢀmadre,ꢀesposaꢀyꢀempresaria,ꢀporqueꢀheꢀaprendidoꢀaꢀusarꢀlasꢀherramientas
queꢀyaꢀtenía.ꢀSientoꢀqueꢀenꢀestosꢀmomentosꢀtodoꢀestáꢀfluyendoꢀenꢀmiꢀvida.

*ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀBiorretroalimentación,ꢀunaꢀtécnicaꢀparaꢀcontrolarꢀlasꢀfunciones
fisiológicas,ꢀmedianteꢀunꢀsistemaꢀdeꢀretroalimentaciónꢀqueꢀinformaꢀaꢀlaꢀpersona
delꢀestadoꢀdeꢀlaꢀfunciónꢀqueꢀdeseaꢀcontrolarꢀdeꢀmaneraꢀvoluntaria.ꢀ(Fuente:
Wikipedia).

**ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀConocidoꢀplatoꢀdeꢀlaꢀcocinaꢀtailandesaꢀaꢀbaseꢀdeꢀtallarinesꢀde
arrozꢀconꢀhuevo,ꢀverdurasꢀyꢀotrosꢀingredientes.ꢀ(Fuente:ꢀWikipedia).
CAPÍTULOꢀ4

Accedeꢀaꢀtuꢀcódigo
deꢀsanación

Laꢀmayorꢀparteꢀdeꢀlosꢀproblemasꢀmenstruales,ꢀdeꢀfertilidadꢀoꢀdeꢀlibidoꢀseꢀdeben
principalmenteꢀaꢀlaꢀdietaꢀyꢀalꢀestiloꢀdeꢀvida.ꢀEnꢀesteꢀcapítuloꢀteꢀguiaréꢀporꢀlosꢀtres
primerosꢀpasosꢀdeꢀCódigoMujer,ꢀpasosꢀqueꢀabordanꢀdirectamenteꢀtresꢀdeꢀestas
causasꢀsubyacentes.ꢀAprenderásꢀaꢀestabilizarꢀtusꢀnivelesꢀdeꢀazúcar,ꢀaꢀcuidarꢀde
tusꢀsuprarrenalesꢀyꢀaꢀayudarꢀaꢀtusꢀórganosꢀdeꢀeliminación.ꢀTeꢀexplicaréꢀdeꢀqué
formaꢀlosꢀsistemasꢀimplicadosꢀcolaboranꢀconꢀlaꢀfunciónꢀendocrina,ꢀcómoꢀestán
funcionandoꢀenꢀestosꢀmomentosꢀyꢀcómoꢀutilizarꢀlaꢀalimentaciónꢀdeꢀmaneraꢀque
refuerceꢀyꢀoptimiceꢀelꢀtrabajoꢀdeꢀcadaꢀunoꢀdeꢀellos.
EnꢀelꢀcapítuloꢀtresꢀhasꢀvistoꢀqueꢀequiparoꢀCódigoMujerꢀconꢀelꢀsistemaꢀendocrino
yꢀsuꢀfuncionamiento.ꢀAhora,ꢀvamosꢀaꢀampliarꢀesaꢀcomprensiónꢀunꢀpocoꢀmás.ꢀSi
visualizasꢀelꢀCódigoMujerꢀcomoꢀsiꢀfueraꢀlaꢀcombinaciónꢀdeꢀlaꢀtaquillaꢀdeꢀtu
gimnasio,ꢀlaꢀcombinaciónꢀcorrectaꢀexisteꢀsiempre,ꢀdelꢀmismoꢀmodoꢀqueꢀel
sistemaꢀendocrinoꢀestáꢀsiempreꢀpresenteꢀenꢀtuꢀcuerpo.ꢀSoloꢀpodrásꢀaccederꢀaꢀlo
queꢀtienesꢀenꢀlaꢀtaquillaꢀsiꢀconocesꢀlaꢀcombinación.ꢀDeꢀunꢀmodoꢀsimilar,ꢀestos
tresꢀpasosꢀdelꢀprotocoloꢀparaꢀvivirꢀenꢀelꢀFLOꢀsonꢀcomoꢀaprenderꢀlaꢀcombinación
paraꢀconectarꢀconꢀtuꢀsistemaꢀendocrino.ꢀLaꢀformaꢀdeꢀcomprometerteꢀconꢀélꢀen
todoꢀmomento,ꢀtodosꢀlosꢀdías,ꢀesꢀponerꢀenꢀprácticaꢀestosꢀtresꢀpasos.ꢀSonꢀlos
pasosꢀqueꢀhasꢀdeꢀdar,ꢀparaꢀaccederꢀaꢀtuꢀCódigoMujerꢀparaꢀsustentarloꢀyꢀgozarꢀde
unaꢀsaludꢀyꢀunaꢀvitalidadꢀóptimas,ꢀsonꢀcomoꢀusarꢀlaꢀcombinaciónꢀcorrecta.
Despuésꢀdeꢀtodosꢀlosꢀañosꢀqueꢀllevoꢀtrabajandoꢀconꢀtantasꢀmujeres,ꢀséꢀqueꢀcada
unaꢀnecesitaꢀdiferentesꢀgradosꢀdeꢀapoyoꢀyꢀresponsabilidadꢀcuandoꢀiniciaꢀun
programa.ꢀAꢀmedidaꢀqueꢀvayasꢀleyendoꢀestaꢀsección,ꢀrecuerdaꢀqueꢀpuedesꢀunirte
aꢀnosotrasꢀenꢀFacebookꢀparaꢀcompartirꢀtuꢀexperienciaꢀdiariaꢀdeꢀtuꢀprocesoꢀde
restauraciónꢀenꢀwww.Facebook.com/FLOliving.ꢀTambiénꢀpuedesꢀobtenerꢀmás
respaldoꢀpersonalꢀsobreꢀelꢀprotocoloꢀCódigoMujerꢀaꢀtravésꢀdeꢀlaꢀplataformaꢀy

centroꢀvirtualꢀparaꢀlaꢀmejoraꢀhormonalꢀFLOꢀLiving.ꢀEnꢀelꢀcapítuloꢀdiezꢀhallarás
másꢀinformaciónꢀsobreꢀesto.
Empezaremosꢀporꢀloꢀbásico.ꢀCuandoꢀelꢀazúcarꢀenꢀsangre,ꢀlasꢀsuprarrenalesꢀyꢀlas
víasꢀdeꢀeliminaciónꢀnoꢀestánꢀbienꢀcuidadasꢀyꢀnutridasꢀenꢀ«cadaꢀcomida,ꢀtodosꢀlos
días»,ꢀnoꢀtardanꢀenꢀvolverseꢀinestables.ꢀLosꢀproblemasꢀcasiꢀsiempreꢀempiezan
conꢀunꢀmalꢀcontrolꢀdelꢀazúcarꢀenꢀsangre.ꢀDelꢀmismoꢀmodoꢀqueꢀunꢀnivelꢀde
azúcarꢀbajoꢀpuedeꢀafectarꢀaꢀlaꢀfunciónꢀhepática,ꢀtambiénꢀleꢀafectaꢀelꢀexcesoꢀde
glucosa.ꢀCuandoꢀconsumimosꢀmásꢀazúcarꢀdelꢀqueꢀnecesitaꢀnuestroꢀcuerpo,ꢀese
excesoꢀquedaꢀalmacenadoꢀenꢀlasꢀcélulasꢀadiposas,ꢀincluidasꢀlasꢀdelꢀhígado,ꢀque
seꢀagrandaráꢀparaꢀpoderꢀacomodarlas.ꢀElꢀexcesoꢀdeꢀdepósitosꢀgrasosꢀenꢀelꢀhígado
reduceꢀsuꢀcapacidadꢀparaꢀdescomponerꢀelꢀestrógenoꢀdelꢀcuerpo,ꢀyꢀeste
permaneceráꢀmásꢀtiempoꢀdelꢀdeseado.
Muyꢀbien,ꢀahoraꢀveamosꢀelꢀhechoꢀdeꢀqueꢀsiꢀtusꢀcélulasꢀadiposasꢀseꢀhan
agrandadoꢀdebidoꢀalꢀmalꢀfuncionamientoꢀdeꢀlosꢀmecanismosꢀdeꢀregulaciónꢀdel
azúcarꢀenꢀsangreꢀoꢀdelꢀestrésꢀcrónicoꢀ(elꢀexcesoꢀdeꢀcortisolꢀdeꢀlasꢀsuprarrenales,
conꢀelꢀtiempo,ꢀtambiénꢀteꢀharáꢀaumentarꢀdeꢀpeso),ꢀestoꢀimplicaꢀqueꢀtendrás
nivelesꢀdeꢀestrógenoꢀmásꢀaltos.ꢀEnꢀparte,ꢀestoꢀseꢀdebeꢀaꢀqueꢀlaꢀgrasaꢀesꢀunꢀtejido
hormonalmenteꢀactivoꢀy,ꢀliteralmente,ꢀbombeaꢀelꢀestrógenoꢀhaciaꢀtuꢀcuerpo:ꢀa
másꢀcélulasꢀadiposas,ꢀmásꢀaltosꢀsonꢀlosꢀnivelesꢀdeꢀestrógeno.ꢀConꢀelꢀhígado
trabajandoꢀporꢀdebajoꢀdeꢀsuꢀcapacidadꢀparaꢀeliminarꢀelꢀestrógenoꢀdelꢀcuerpoꢀy
losꢀnivelesꢀmásꢀaltosꢀdeꢀdichaꢀhormonaꢀdebidoꢀalꢀagrandamientoꢀdeꢀlasꢀcélulas
adiposas,ꢀseꢀdanꢀlasꢀcircunstanciasꢀperfectasꢀparaꢀtenerꢀproblemasꢀmenstruales,
deꢀfertilidadꢀyꢀdeꢀlibido.ꢀAdemásꢀdeꢀalterarꢀtuꢀequilibrioꢀhormonal,ꢀelꢀestrógeno
ocasionaꢀmuchosꢀtrastornosꢀginecológicosꢀoꢀempeoraꢀlosꢀexistentes.

Vinculaꢀtusꢀsíntomasꢀconꢀtuꢀsistemaꢀendocrino

AntesꢀdeꢀabordarꢀlosꢀtresꢀprimerosꢀpasosꢀdelꢀprotocoloꢀCódigoMujer,ꢀveamos
másꢀdeꢀcercaꢀporꢀquéꢀtuꢀcuerpoꢀexperimentaꢀlosꢀsíntomasꢀespecíficosꢀaꢀlosꢀqueꢀte
enfrentasꢀhoyꢀeꢀintentemosꢀdescifrarꢀelꢀtestꢀqueꢀhicisteꢀenꢀelꢀcapítuloꢀanterior.

¿Porꢀquéꢀtienesꢀproblemasꢀmenstruales?

Laꢀgenéticaꢀyꢀlosꢀfactoresꢀnutricionalesꢀdeterminanꢀcómoꢀreaccionaráꢀtuꢀcuerpo
anteꢀesaꢀmontañaꢀdeꢀestrógeno.ꢀEnꢀmiꢀfamilia,ꢀseꢀmanifestóꢀcomoꢀelꢀSOP.ꢀEnꢀla
tuya,ꢀpuedeꢀqueꢀseꢀtraduzcaꢀenꢀmiomas,ꢀtrastornoꢀdisfóricoꢀpremenstrual,
endometriosisꢀoꢀalgoꢀtotalmenteꢀdistinto.ꢀEsꢀfascinanteꢀpensarꢀqueꢀestamos
predispuestasꢀaꢀdesarrollarꢀunꢀtrastornoꢀespecíficoꢀmuchoꢀantesꢀdeꢀnacerꢀoꢀde
tenerꢀnuestraꢀprimeraꢀmenstruación.ꢀPorꢀejemplo,ꢀmisꢀabuelosꢀcrecieronꢀenꢀItalia,
unꢀpaísꢀdestrozadoꢀporꢀlaꢀguerra,ꢀyꢀpasaronꢀperiodosꢀdeꢀescasezꢀdeꢀalimentos.
Segúnꢀlaꢀepigenética,ꢀestoꢀactivóꢀlosꢀgenesꢀqueꢀlosꢀconvirtieronꢀaꢀellos,ꢀyꢀaꢀmí
ahora,ꢀenꢀquemadoresꢀdeꢀgrasaꢀlentosꢀyꢀbuenosꢀalmacenadoresꢀdeꢀglucosa.ꢀNo
soloꢀheꢀheredadoꢀlaꢀtendenciaꢀdeꢀquemarꢀlasꢀgrasasꢀlentamente,ꢀsinoꢀqueꢀcrecí
tomandoꢀlaꢀtípicaꢀdietaꢀitaloamericanaꢀaꢀbaseꢀdeꢀpanꢀblanco,ꢀpastaꢀyꢀqueso,ꢀque
activóꢀenꢀmíꢀdichosꢀgenes.ꢀEnꢀlosꢀtiemposꢀdeꢀmisꢀabuelos,ꢀquemarꢀgrasa
lentamenteꢀeraꢀunꢀrecursoꢀdeꢀsupervivencia.ꢀNoꢀobstante,ꢀañosꢀmásꢀtarde,ꢀen
tiemposꢀdeꢀabundancia,ꢀaꢀmíꢀmeꢀocasionóꢀproblemas.ꢀAlꢀnoꢀsaberꢀqueꢀmiꢀcuerpo
estabaꢀpreparadoꢀparaꢀprocesarꢀsoloꢀpequeñasꢀcantidadesꢀdeꢀazúcar,ꢀyoꢀme
atiborrabaꢀdeꢀhidratosꢀdeꢀcarbono.ꢀEstoꢀsupusoꢀqueꢀduranteꢀdécadasꢀtuviera
azúcarꢀporꢀtodasꢀpartes,ꢀloꢀqueꢀderivóꢀenꢀestrésꢀinternoꢀcrónico,ꢀaumentoꢀdeꢀpeso
yꢀlaꢀacumulaciónꢀdeꢀestrógenoꢀqueꢀacaboꢀdeꢀdescribir.ꢀPorꢀúltimo,ꢀelꢀestrógeno
porꢀlasꢀnubesꢀyꢀelꢀestadoꢀdeꢀconfusiónꢀhormonalꢀqueꢀseꢀgeneróꢀaꢀraízꢀdeꢀelloꢀse
manifestaronꢀenꢀmiꢀSOP.
Estaꢀesꢀjustamenteꢀlaꢀrazónꢀporꢀlaꢀqueꢀesꢀtanꢀimportanteꢀqueꢀhagasꢀalgoꢀporꢀtu
sistemaꢀendocrinoꢀahora.ꢀ(Teꢀdaréꢀlasꢀherramientasꢀmásꢀadelante,ꢀenꢀesteꢀmismo
capítulo).ꢀSí,ꢀteꢀencontrarásꢀmejor.ꢀSí,ꢀtendrásꢀmásꢀenergía.ꢀSí,ꢀpodrásꢀquedarte

embarazadaꢀcuandoꢀquieras.ꢀPeroꢀtambiénꢀesꢀmuyꢀprobableꢀqueꢀalteresꢀtuꢀdestino
epigenético,ꢀdeꢀmodoꢀqueꢀpodrásꢀtransmitirꢀaꢀtusꢀhijasꢀyꢀaꢀtusꢀnietasꢀunas
menstruacionesꢀmásꢀllevaderasꢀyꢀsinꢀdolor,ꢀloꢀqueꢀsignificaꢀqueꢀnoꢀtendrásꢀque
pasarꢀniꢀunꢀsegundoꢀsufriendoꢀenꢀtuꢀpiel.

¿Porꢀquéꢀtienesꢀproblemasꢀdeꢀfertilidad?

Paraꢀconcebir,ꢀtuꢀcuerpoꢀnecesitaꢀunaꢀratioꢀmuyꢀespecíficaꢀdeꢀestrógenoꢀy
progesterona.ꢀCuandoꢀsubenꢀlosꢀnivelesꢀdeꢀestrógenoꢀporꢀfaltaꢀdeꢀazúcarꢀen
sangre,ꢀfatigaꢀsuprarrenalꢀyꢀvíasꢀdeꢀeliminaciónꢀcongestionadas,ꢀlaꢀconcentración
relativaꢀdeꢀprogesteronaꢀpuedeꢀserꢀinsuficiente.ꢀCuandoꢀestaꢀproporciónꢀes
alterada,ꢀpuedesꢀtenerꢀovulacionesꢀirregulares,ꢀcomoꢀsucedeꢀenꢀla
perimenopausia,ꢀaunqueꢀsoloꢀtengasꢀveinte,ꢀtreintaꢀoꢀcuarentaꢀyꢀpocosꢀaños.
Además,ꢀsiꢀnoꢀhayꢀsuficienteꢀprogesterona,ꢀnuestroꢀcuerpoꢀnoꢀpuedeꢀllevarꢀa
términoꢀelꢀembarazo;ꢀdeꢀmodoꢀqueꢀaunqueꢀpuedasꢀconcebir,ꢀsiꢀtusꢀnivelesꢀde
progesteronaꢀnoꢀsonꢀlosꢀadecuadosꢀaumentaráꢀtuꢀriesgoꢀdeꢀabortar.ꢀComoꢀtoda
mujerꢀqueꢀtieneꢀproblemasꢀdeꢀinfertilidadꢀsabe,ꢀnoꢀbastaꢀconꢀpoderꢀquedarte
embarazada,ꢀhasꢀdeꢀcuidarteꢀparaꢀtenerꢀunꢀbuenꢀembarazoꢀyꢀaꢀtérminoꢀcompleto.
Miꢀprotocoloꢀteꢀpermitiráꢀconseguirꢀelꢀequilibrioꢀhormonalꢀóptimoꢀparaꢀque
logresꢀjustamenteꢀeso.
Losꢀnivelesꢀaltosꢀdeꢀestrógenosꢀafectanꢀaꢀtuꢀfertilidadꢀdeꢀotraꢀmaneraꢀmás
indirecta.ꢀComoꢀheꢀdichoꢀantes,ꢀelꢀexcesoꢀdeꢀestrógenoꢀaumentaꢀlasꢀposibilidades
deꢀpadecerꢀproblemasꢀmenstruales.ꢀPorꢀdesgracia,ꢀunoꢀdeꢀlosꢀprincipalesꢀefectos
secundariosꢀdeꢀmuchosꢀdeꢀestosꢀproblemasꢀesꢀqueꢀponenꢀenꢀpeligroꢀlaꢀfertilidad.
Porꢀejemplo,ꢀelꢀSOPꢀimpideꢀlaꢀovulación,ꢀqueꢀesꢀimprescindibleꢀparaꢀqueꢀel
óvuloꢀpuedaꢀrecibirꢀelꢀesperma.ꢀConꢀlosꢀmiomasꢀyꢀlaꢀendometriosis,ꢀseꢀproduce
unꢀbloqueoꢀfuncionalꢀenꢀelꢀútero,ꢀqueꢀinterfiereꢀenꢀlaꢀimplantaciónꢀdeꢀun
embrión.
Estaꢀesꢀlaꢀrazónꢀporꢀlaꢀqueꢀtomarꢀlaꢀpíldoraꢀparaꢀregularꢀtusꢀhormonasꢀcuando
tienesꢀunꢀproblemaꢀmenstrualꢀnoꢀsiempreꢀesꢀlaꢀsolución.ꢀLaꢀpíldoraꢀpuede
regularꢀtemporalmenteꢀ(aunqueꢀseaꢀquímicamente)ꢀelꢀciclo,ꢀasíꢀqueꢀtienesꢀmenos
síntomas.ꢀSinꢀembargo,ꢀsiꢀtusꢀnivelesꢀdeꢀestrógenoꢀnoꢀestánꢀcontrolados,ꢀesos
síntomasꢀsiempreꢀregresarán.ꢀAdemás,ꢀcuandoꢀdecidasꢀqueꢀquieresꢀtenerꢀunꢀhijo,
noꢀteꢀdejaránꢀconcebir.ꢀPorꢀotraꢀparte,ꢀlasꢀmujeresꢀseꢀestresanꢀmásꢀrespectoꢀaꢀla
reapariciónꢀdeꢀestosꢀsíntomasꢀyꢀobstáculosꢀparaꢀconcebir,ꢀporqueꢀahoraꢀsienten
queꢀtienenꢀmuchoꢀmenosꢀtiempoꢀparaꢀrecuperarꢀelꢀequilibrioꢀhormonalꢀqueꢀles
permitaꢀengendrarꢀunꢀbebé.ꢀDeberíamosꢀcontemplarꢀlaꢀfertilidadꢀaꢀlargoꢀplazo.
Equilibrarꢀtuꢀsaludꢀmenstrualꢀinmediatamenteꢀesꢀlaꢀmejorꢀformaꢀdeꢀconservarꢀy
protegerꢀtuꢀfertilidadꢀaꢀlargoꢀplazo.ꢀLaꢀclaveꢀestáꢀenꢀconseguirꢀqueꢀelꢀazúcarꢀen
sangre,ꢀlaꢀrespuestaꢀalꢀestrésꢀyꢀlasꢀvíasꢀdeꢀeliminaciónꢀfuncionenꢀcorrectamente,
paraꢀqueꢀelꢀestrógenoꢀfluyaꢀconꢀnormalidadꢀyꢀdisfrutesꢀdeꢀunaꢀfertilidad
abundante,ꢀflorecienteꢀyꢀlibreꢀdeꢀfármacos.

¿Porꢀquéꢀtienesꢀlaꢀlibidoꢀbaja?

Cuandoꢀestásꢀagotadaꢀporqueꢀhasꢀtenidoꢀaltibajosꢀdeꢀazúcar,ꢀhasꢀidoꢀdetrásꢀdeꢀtus
compromisosꢀoꢀdeꢀtusꢀhijos,ꢀoꢀestásꢀenꢀunꢀbucleꢀinfinitoꢀdeꢀestrés,ꢀintimarꢀconꢀtu
parejaꢀsueleꢀserꢀloꢀúltimoꢀqueꢀseꢀteꢀpasaꢀporꢀlaꢀcabeza.ꢀAlꢀfinalꢀdelꢀdía,ꢀsoloꢀte
quedaꢀlaꢀenergíaꢀjustaꢀparaꢀcomerꢀmásꢀazúcarꢀ(¡noꢀpuedesꢀevitarlo!)ꢀy
desplomarteꢀenꢀelꢀsofá.ꢀLaꢀecuaciónꢀesꢀsencilla:ꢀnivelꢀdeꢀazúcarꢀbajoꢀmásꢀestrés
crónicoꢀigualꢀaꢀfaltaꢀdeꢀenergíaꢀyꢀdeꢀdeseo.
Desdeꢀunaꢀperspectivaꢀfísica,ꢀloꢀprimeroꢀqueꢀhaꢀdeꢀhacerꢀtuꢀcuerpo,ꢀcuando
atraviesaꢀlaꢀfaseꢀhipoglucémicaꢀyꢀsustentadaꢀporꢀlaꢀadrenalinaꢀdelꢀ«despuésꢀde»,
esꢀtanꢀagotadorꢀqueꢀhaꢀdeꢀhacerꢀcosasꢀqueꢀnoꢀsonꢀsaludables.ꢀPorꢀejemplo,ꢀte
incitaꢀaꢀcomerꢀmásꢀhidratosꢀdeꢀcarbono,ꢀaunqueꢀacabesꢀdeꢀconsumirꢀdemasiados
(deꢀahíꢀelꢀestadoꢀdeꢀhipoglucemia).ꢀMientrasꢀconsumesꢀlosꢀhidratosꢀdeꢀcarbono,
tuꢀcerebroꢀestáꢀhaciendoꢀhorasꢀextraꢀparaꢀobtenerꢀcomoꢀseaꢀlaꢀglucosaꢀque
necesitaꢀyꢀtuꢀcuerpoꢀtrabajaꢀcomoꢀunꢀesclavo,ꢀintentandoꢀextraerꢀlasꢀreservasꢀde
glucosaꢀdeꢀlasꢀcélulas,ꢀyꢀsiꢀresultaꢀqueꢀeresꢀunaꢀquemadoraꢀdeꢀgrasaꢀlenta,ꢀtiene
queꢀesforzarseꢀtodavíaꢀmás.ꢀTodoꢀestoꢀpuedeꢀconducirteꢀaꢀaumentarꢀtusꢀniveles
deꢀcortisol.ꢀAꢀlargoꢀplazo,ꢀunaꢀcantidadꢀexcesivaꢀdeꢀcortisolꢀproducidaꢀmediante
esteꢀcírculoꢀviciosoꢀhabráꢀreducidoꢀelꢀefectoꢀdeꢀlaꢀproducciónꢀdeꢀDHEA,ꢀde
dondeꢀsurgeꢀlaꢀmayorꢀparteꢀdeꢀtuꢀtestosterona,ꢀlaꢀhormonaꢀprincipalꢀdelꢀdeseo
sexual.ꢀEnꢀresumen,ꢀlaꢀdeficienciaꢀdeꢀazúcarꢀenꢀsangreꢀyꢀelꢀestrésꢀsonꢀagotadores
paraꢀnuestroꢀcuerpo;ꢀestaꢀsituaciónꢀhaceꢀqueꢀnoꢀnosꢀquedeꢀmuchaꢀenergíaꢀpara
tenerꢀunaꢀvidaꢀsexualꢀsatisfactoria.

Laꢀfaltaꢀdeꢀlibidoꢀpuedeꢀtenerꢀnumerosasꢀcausas,ꢀincluidoꢀelꢀpocoꢀconocimiento
sobreꢀlaꢀbiologíaꢀdeꢀtuꢀrespuestaꢀsexualꢀyꢀcómoꢀsacarꢀloꢀmejorꢀdeꢀella.ꢀLoꢀbueno
esꢀqueꢀcuandoꢀsiguesꢀlosꢀcuatroꢀprimerosꢀpasosꢀdelꢀprotocoloꢀ–estabilizarꢀel
azúcarꢀenꢀsangre,ꢀlasꢀsuprarrenalesꢀyꢀlosꢀórganosꢀdeꢀeliminación,ꢀyꢀestarꢀen
sincroníaꢀconꢀtuꢀciclo–ꢀlaꢀlibidoꢀmejoraꢀespectacularmente.ꢀEnꢀelꢀcapítuloꢀocho
explicoꢀtodosꢀlosꢀingredientesꢀnecesariosꢀparaꢀavivarꢀtuꢀdeseoꢀsexualꢀyꢀque
puedasꢀcrearꢀlaꢀexperienciaꢀsexualꢀmásꢀsensualꢀyꢀplacenteraꢀposible.

Laꢀverdadꢀsobreꢀelꢀcontrolꢀdeꢀlaꢀnatalidad

Actualmente,ꢀcasiꢀdoceꢀmillonesꢀdeꢀmujeresꢀestadounidensesꢀtoman
anticonceptivosꢀorales,ꢀmásꢀconocidosꢀcomoꢀlaꢀpíldora.ꢀParaꢀlaꢀmujerꢀqueꢀno
tengaꢀproblemasꢀhormonales,ꢀqueꢀlaꢀtomaꢀparaꢀelꢀfinꢀadecuadoꢀ(evitarꢀel
embarazo),ꢀlaꢀpíldoraꢀpuedeꢀserꢀalgoꢀmaravilloso.ꢀElꢀproblemaꢀesꢀqueꢀhay
muchasꢀmujeresꢀqueꢀlaꢀtomanꢀporꢀelꢀmotivoꢀequivocado:ꢀparaꢀenmascararꢀlos
síntomasꢀdeꢀunꢀtrastornoꢀhormonalꢀsubyacente.ꢀSegúnꢀunꢀestudioꢀdeꢀ2011,
realizadoꢀporꢀelꢀGuttmacherꢀInstitute,1ꢀbasadoꢀenꢀlosꢀdatosꢀoficialesꢀdelꢀNational
SurveyꢀofꢀFamilyꢀGrowthꢀ(‘encuestaꢀnacionalꢀdelꢀcrecimientoꢀfamiliar’)ꢀde
EstadosꢀUnidos,ꢀelꢀcincuentaꢀyꢀochoꢀporꢀcientoꢀdeꢀlasꢀmujeresꢀutilizan
anticonceptivosꢀhormonalesꢀparaꢀevitarꢀelꢀembarazo.ꢀDeꢀellas:

Elꢀtreintaꢀyꢀunoꢀporꢀcientoꢀlosꢀtomaꢀparaꢀaliviarꢀelꢀdolorꢀmenstrual.
Elꢀveintiochoꢀporꢀcientoꢀparaꢀprevenirꢀlasꢀmigrañasꢀyꢀotrosꢀ«efectos
secundarios»ꢀdolorosos.
Elꢀcatorceꢀporꢀcientoꢀparaꢀtratarꢀelꢀacné.
Elꢀcuatroꢀporꢀcientoꢀparaꢀtratarꢀlaꢀendometriosis.

¿Laꢀtrampa?ꢀLosꢀanticonceptivosꢀnoꢀcuranꢀningunoꢀdeꢀestosꢀtrastornos.

Simplementeꢀalteranꢀlosꢀnivelesꢀhormonalesꢀparaꢀdisminuirꢀoꢀeliminarꢀlos
síntomas,ꢀperoꢀlaꢀcausaꢀsubyacenteꢀpersiste.ꢀMientrasꢀtomasꢀlaꢀpíldora,ꢀes
probableꢀqueꢀpuedasꢀseguirꢀconꢀtuꢀvidaꢀsinꢀsufrirꢀningunoꢀdeꢀestosꢀsíntomas.ꢀNo
obstante,ꢀsiꢀquieresꢀquedarteꢀembarazadaꢀyꢀdejarꢀdeꢀtomarꢀlaꢀpíldora,ꢀtalꢀvez
compruebesꢀqueꢀnoꢀteꢀresultaꢀtanꢀfácilꢀconcebir.ꢀEstoꢀseꢀdebeꢀaꢀqueꢀlaꢀrazónꢀpor
laꢀqueꢀteꢀlaꢀrecetaron,ꢀesꢀdecir,ꢀparaꢀenmascararꢀlaꢀcausaꢀhormonalꢀsubyacente
queꢀpuedeꢀqueꢀhagaꢀmásꢀdeꢀunaꢀdécadaꢀqueꢀpadecesꢀdesdeꢀqueꢀempezasteꢀa
tomarla,ꢀrealmenteꢀnuncaꢀseꢀhaꢀtratadoꢀyꢀesꢀloꢀqueꢀvaꢀaꢀimpedirꢀqueꢀteꢀquedes
embarazada.
Cuantoꢀmásꢀtiempoꢀhagaꢀqueꢀpadecesꢀeseꢀproblema,ꢀmásꢀcomplicadoꢀserá
tratarlo.ꢀAsíꢀqueꢀahora,ꢀsiꢀhasꢀdejadoꢀlaꢀpíldora,ꢀnoꢀsoloꢀhasꢀdeꢀcanalizarꢀtu
energíaꢀhaciaꢀcurarꢀelꢀproblema,ꢀsinoꢀqueꢀpuedeꢀqueꢀteꢀlleveꢀmásꢀtiempo
conseguirloꢀqueꢀsiꢀloꢀhubierasꢀhechoꢀdesdeꢀunꢀprincipio.ꢀEnꢀestosꢀtiemposꢀenꢀque
lasꢀmujeresꢀnosꢀesperamosꢀcadaꢀvezꢀmásꢀaꢀtenerꢀhijos,ꢀesteꢀretrasoꢀpuedeꢀhacer
peligrarꢀseriamenteꢀtuꢀfertilidad,ꢀsobreꢀtodoꢀaꢀpartirꢀdeꢀlosꢀtreintaꢀyꢀcincoꢀaños.
Yaꢀhabíasꢀestrechadoꢀlaꢀfranjaꢀdeꢀposibilidadesꢀdeꢀconcebirꢀyꢀademásꢀleꢀhas
sumadoꢀelꢀretoꢀdeꢀcurarꢀunꢀproblemaꢀhormonalꢀcrónicoꢀqueꢀnoꢀesꢀfácilꢀde
resolver.ꢀConꢀlosꢀconocimientosꢀyꢀlasꢀherramientasꢀcorrectosꢀesꢀviableꢀ–estoy
ayudandoꢀconstantementeꢀaꢀmujeresꢀqueꢀestánꢀenꢀestaꢀsituación–,ꢀperoꢀpiensaꢀen
loꢀfácilꢀqueꢀseríaꢀahoraꢀsiꢀhubierasꢀsabido,ꢀdeꢀbuenꢀprincipio,ꢀqueꢀarrastrabasꢀun
trastornoꢀendocrinoꢀyꢀloꢀhubierasꢀatendidoꢀcuandoꢀaparecieronꢀlosꢀprimeros
síntomas,ꢀenꢀvezꢀdeꢀencubrirlosꢀtomandoꢀlaꢀpíldoraꢀduranteꢀaños.
Unaꢀcosaꢀmásꢀqueꢀseꢀdebeꢀtenerꢀenꢀcuentaꢀenꢀloꢀqueꢀaꢀlaꢀpíldoraꢀseꢀrefiereꢀesꢀque
actualmenteꢀhayꢀmillonesꢀdeꢀmujeresꢀqueꢀvanꢀporꢀahíꢀconꢀtrastornosꢀendocrinos
queꢀniꢀsiquieraꢀsabenꢀqueꢀlosꢀtienen.ꢀSiꢀeresꢀunaꢀdeꢀellas,ꢀesꢀmenosꢀprobableꢀque
identifiquesꢀesosꢀtrastornosꢀhormonalesꢀsiꢀlaꢀpíldoraꢀestáꢀsilenciandoꢀlos
síntomas.ꢀEsꢀdecir,ꢀteꢀpuedeꢀparecerꢀqueꢀestásꢀrelativamenteꢀsana,ꢀsigues
tomandoꢀlaꢀpíldoraꢀparaꢀqueꢀcumplaꢀsuꢀfunciónꢀyꢀnoꢀsabesꢀqueꢀtienesꢀuna
afecciónꢀgraveꢀqueꢀpodríaꢀafectarꢀaꢀtuꢀfertilidad,ꢀhastaꢀqueꢀdejasꢀdeꢀtomarla.
Deꢀmodoꢀqueꢀmiꢀindignaciónꢀnoꢀesꢀconꢀlaꢀpíldora,ꢀsinoꢀconꢀelꢀhechoꢀdeꢀque
enmascaraꢀtrastornosꢀqueꢀnoꢀsabesꢀqueꢀtienesꢀoꢀaꢀlosꢀqueꢀnoꢀteꢀquieresꢀenfrentar.
Estosꢀproblemas,ꢀtardeꢀoꢀtemprano,ꢀseꢀharánꢀnotar,ꢀespecialmenteꢀsiꢀesꢀtu
fertilidadꢀloꢀqueꢀestáꢀenꢀjuego.ꢀSiꢀactualmenteꢀestásꢀtomandoꢀlaꢀpíldora,ꢀporꢀla
razónꢀqueꢀsea,ꢀteꢀaconsejoꢀqueꢀhablesꢀconꢀtuꢀmédicoꢀyꢀsiguiendoꢀsusꢀpautas,
dejesꢀdeꢀtomarlaꢀduranteꢀtresꢀoꢀcuatroꢀmeses,ꢀparaꢀobservarꢀcómoꢀreaccionaꢀtu
cuerpo.ꢀSiꢀtusꢀreglasꢀvuelvenꢀpronto,ꢀtienesꢀciclosꢀmenstrualesꢀregularesꢀyꢀpocos

síntomas,ꢀdeꢀtiꢀdependeꢀdecidirꢀsiꢀtomarlaꢀsigueꢀsiendoꢀtuꢀmejorꢀopción.ꢀSiꢀporꢀel
contrario,ꢀdejasꢀdeꢀtomarꢀlaꢀpíldoraꢀyꢀempiezasꢀaꢀtenerꢀreglasꢀabundantesꢀy
dolorosas,ꢀmigrañas,ꢀacné,ꢀmiomas,ꢀquistes,ꢀendometriosisꢀuꢀotrosꢀindicativosꢀde
queꢀtienesꢀunꢀproblemaꢀimportanteꢀconꢀtusꢀhormonas,ꢀentoncesꢀhasꢀdeꢀatenderꢀtu
saludꢀuterinaꢀyꢀhormonalꢀahora,ꢀespecialmenteꢀsiꢀtienesꢀintenciónꢀdeꢀconcebir
(dentroꢀdeꢀlosꢀdosꢀoꢀdiezꢀañosꢀsiguientes).
Tambiénꢀesꢀimportanteꢀqueꢀsepasꢀqueꢀloꢀdeꢀlaꢀpíldoraꢀnoꢀesꢀunꢀasuntoꢀsoloꢀentre
tuꢀúteroꢀyꢀtú.ꢀAfectaꢀaꢀmuchosꢀórganosꢀdeꢀtuꢀcuerpo:ꢀovarios,ꢀriñones,ꢀhígadoꢀy
corazón.ꢀInfluyeꢀenꢀlaꢀcalidadꢀdeꢀtuꢀsangre.ꢀCambiaꢀtuꢀbioquímicaꢀcerebralꢀy
alteraꢀlaꢀcomunicaciónꢀcuerpo-mente.ꢀPuedeꢀtenerꢀseriasꢀconsecuenciasꢀparaꢀtu
saludꢀfísica,ꢀpeso,ꢀlibidoꢀyꢀrelacionesꢀpersonales,ꢀinclusoꢀparaꢀtuꢀconexión
contigoꢀmisma.ꢀDeꢀhecho,ꢀunꢀestudioꢀfamosoꢀ–elꢀestudioꢀdeꢀlaꢀcamisetaꢀsudada–
demuestraꢀqueꢀlosꢀanticonceptivosꢀinterfierenꢀliteralmenteꢀenꢀnuestraꢀcapacidad
deꢀoler2ꢀaꢀunaꢀparejaꢀqueꢀpuedeꢀserꢀlaꢀidealꢀparaꢀnosotras.ꢀEnꢀinvestigaciones
anterioresꢀseꢀobservóꢀqueꢀcuantoꢀmásꢀdisparesꢀgenéticamenteꢀeranꢀdosꢀpersonas,
másꢀbajoꢀelꢀriesgoꢀdeꢀpadecerꢀabortosꢀyꢀmayoresꢀlasꢀposibilidadesꢀdeꢀtenerꢀun
bebéꢀsano,ꢀasíꢀcomoꢀdeꢀserꢀmásꢀfelicesꢀenꢀlaꢀrelaciónꢀyꢀtenerꢀrelacionesꢀsexuales
másꢀsatisfactoriasꢀyꢀmayorꢀprobabilidadꢀdeꢀqueꢀlaꢀmujerꢀllegueꢀalꢀorgasmo.ꢀSin
embargo,ꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀtomanꢀlaꢀpíldoraꢀtiendenꢀaꢀelegirꢀ(inconscientemente)
parejasꢀconꢀgenesꢀsimilares,ꢀpresuntamenteꢀporqueꢀlaꢀpíldoraꢀimitaꢀelꢀembarazo.
Porꢀconsiguiente,ꢀsiꢀelꢀcuerpoꢀcreeꢀqueꢀestáꢀembarazado,ꢀnoꢀestáꢀbuscandoꢀuna
pareja,ꢀporqueꢀseꢀsuponeꢀqueꢀyaꢀlaꢀtieneꢀyꢀsolamenteꢀforjarásꢀamistades.ꢀEnꢀotras
palabras,ꢀlaꢀpíldoraꢀsecuestraꢀtuꢀinstintoꢀinnatoꢀparaꢀseleccionarꢀaꢀlaꢀpareja
óptima.ꢀSiꢀalguienꢀqueꢀamasꢀestuvieraꢀaꢀpuntoꢀdeꢀtomarꢀunaꢀmedicaciónꢀque
tuvieraꢀtodosꢀesosꢀefectosꢀsecundarios,ꢀmeꢀimaginoꢀqueꢀquerríasꢀadvertirꢀaꢀesa
persona.ꢀAsíꢀqueꢀhazꢀloꢀmismoꢀcontigo,ꢀescribeꢀunꢀdiario,ꢀhablaꢀconꢀunaꢀamigaꢀe
investigaꢀtuꢀrespuestaꢀcorporal.ꢀ¿Esꢀaconsejableꢀlaꢀpíldoraꢀparaꢀti?
Laꢀpíldoraꢀhaꢀsupuestoꢀunꢀavanceꢀincreíbleꢀparaꢀlasꢀmujeresꢀdeꢀnuestra
generaciónꢀyꢀparaꢀnuestrasꢀmadres.ꢀHaꢀservidoꢀparaꢀqueꢀmuchasꢀmásꢀmujeres
pudieranꢀaccederꢀaꢀpuestosꢀdeꢀtrabajo,ꢀelegirꢀyꢀcontrolarꢀsuꢀvidaꢀfamiliar,ꢀy
embarcarseꢀenꢀnuevasꢀaventurasꢀenꢀlaꢀexpresiónꢀdeꢀsuꢀsexualidad.ꢀHaꢀsido
extraordinario.ꢀPeroꢀlaꢀpíldoraꢀesꢀ–comoꢀsuelenꢀserꢀlasꢀpíldoras–ꢀunꢀparcheꢀpara
lasꢀmujeresꢀqueꢀpadecenꢀdesajustesꢀhormonalesꢀgraves.ꢀTodasꢀlasꢀmujeresꢀse
merecenꢀvivirꢀsanas,ꢀtenerꢀpoderꢀyꢀprosperidad,ꢀyꢀdisfrutarꢀdelꢀrespaldoꢀnecesario
paraꢀhacerlo.ꢀLaꢀmedicaciónꢀllegaꢀhastaꢀdondeꢀllega,ꢀ¡yꢀesꢀbuenoꢀtenerꢀotras
opciones!
Entonces,ꢀ¿quéꢀhaꢀdeꢀhacerꢀunaꢀmujer?ꢀLoꢀprimeroꢀqueꢀhemosꢀdeꢀhacerꢀes
reconciliarnosꢀconꢀnuestroꢀgradoꢀdeꢀsensibilidadꢀhormonal.ꢀSiꢀestásꢀleyendoꢀeste
libroꢀyꢀafrontandoꢀunoꢀdeꢀestosꢀproblemasꢀdeꢀsalud,ꢀlaꢀpíldoraꢀtalꢀvezꢀnoꢀseaꢀel
mejorꢀtratamientoꢀoꢀelꢀmásꢀeficazꢀparaꢀti.ꢀElꢀsegundoꢀpasoꢀesꢀinformarteꢀsobreꢀtu
ciclo.ꢀComprenderꢀlasꢀfluctuacionesꢀhormonalesꢀqueꢀseꢀproducenꢀenꢀtuꢀcuerpo
todosꢀlosꢀmesesꢀesꢀprimordialꢀparaꢀelegirꢀelꢀmejorꢀmétodoꢀanticonceptivoꢀparaꢀti,
yꢀesꢀunaꢀgranꢀoportunidadꢀparaꢀponerꢀenꢀprácticaꢀelꢀdarꢀprioridadꢀaꢀcuidarte.ꢀY
puestoꢀqueꢀningúnꢀmétodoꢀanticonceptivoꢀesꢀcienꢀporꢀcienꢀseguroꢀ(¡niꢀsiquieraꢀla
píldora!),ꢀteꢀrecomiendoꢀunꢀenfoqueꢀcombinado:ꢀcombinaꢀserꢀconscienteꢀdeꢀtu
cicloꢀyꢀaplicarꢀunoꢀoꢀdosꢀmétodosꢀdeꢀlosꢀqueꢀdisponemosꢀactualmente.ꢀEstos
métodosꢀaportanꢀunaꢀprotecciónꢀeficazꢀsinꢀexponerꢀaꢀtusꢀhormonasꢀaꢀtodavíaꢀmás
riesgos.ꢀPorꢀúltimo,ꢀsiꢀnoꢀtienesꢀunaꢀrelaciónꢀmonógama,ꢀusaꢀsiempre,ꢀsiempre,
preservativoꢀyꢀbarreraꢀbucal.*ꢀEsꢀlaꢀúnicaꢀmaneraꢀrealꢀdeꢀprevenirꢀcontraerꢀuna
enfermedadꢀdeꢀtransmisiónꢀsexualꢀ(ETS),ꢀqueꢀpodríaꢀafectarꢀaꢀtuꢀsaludꢀhormonal
oꢀaꢀtuꢀfertilidad,ꢀeꢀinclusoꢀaumentarꢀtuꢀriesgoꢀdeꢀdesarrollarꢀcáncer.

ElꢀprotocoloꢀCódigoMujer
Pasoꢀ1:ꢀestabilizarꢀelꢀazúcarꢀenꢀsangre

AhoraꢀvamosꢀaꢀlaꢀesenciaꢀmismaꢀdelꢀprotocoloꢀCódigoMujer:ꢀlosꢀcincoꢀpasos
queꢀteꢀconduciránꢀaꢀmejorarꢀtuꢀsaludꢀyꢀtuꢀvida.ꢀEmpecemosꢀporꢀlaꢀcausa
subyacenteꢀbásicaꢀyꢀfácilmenteꢀalterableꢀdeꢀtusꢀproblemasꢀhormonales:ꢀlos
nivelesꢀdeꢀazúcarꢀenꢀsangre.ꢀEstabilizarꢀelꢀnivelꢀdeꢀazúcarꢀesꢀelꢀprimerꢀpasoꢀde
miꢀprotocolo.
¿Quéꢀdiantresꢀtieneꢀqueꢀverꢀelꢀazúcarꢀenꢀsangreꢀconꢀtusꢀasuntosꢀginecológicos?
Enꢀunaꢀpalabra:ꢀtodo.ꢀTalꢀcomoꢀyaꢀhemosꢀvisto,ꢀelꢀsistemaꢀendocrinoꢀrealiza
todasꢀsusꢀcomplejasꢀfuncionesꢀaꢀtravésꢀdelꢀlenguajeꢀhormonal.ꢀUnaꢀdeꢀsus
principalesꢀfunciones,ꢀlaꢀmásꢀimportante,ꢀesꢀlaꢀdeꢀtransportarꢀglucosaꢀalꢀcerebro,
losꢀmúsculosꢀyꢀelꢀcorazón.ꢀSiꢀdentroꢀdeꢀeseꢀprocesoꢀhayꢀalgoꢀqueꢀnoꢀfunciona,ꢀel
primerꢀproblemaꢀqueꢀtendrásꢀesꢀlaꢀdesestabilizaciónꢀdeꢀtuꢀazúcarꢀenꢀsangre;ꢀa
raízꢀdeꢀello,ꢀ¡ningunaꢀdeꢀlasꢀotrasꢀpartesꢀdelꢀsistemaꢀendocrinoꢀfuncionará
correctamente!

Ahora,ꢀpiensaꢀenꢀesto:ꢀningunaꢀdeꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀhanꢀacudidoꢀaꢀmiꢀcentroꢀtenía
estabilizadoꢀelꢀazúcarꢀenꢀsangre.ꢀNiꢀunaꢀsola.ꢀLoꢀciertoꢀesꢀqueꢀnoꢀpuedes
controlarꢀlosꢀnivelesꢀdeꢀazúcarꢀaccidentalmente.ꢀAunqueꢀlaꢀregulaciónꢀdelꢀazúcar
noꢀexigeꢀpruebasꢀoꢀcálculosꢀsofisticadosꢀ(aꢀmenosꢀqueꢀseasꢀdiabética),ꢀsiꢀnoꢀle
hasꢀprestadoꢀatenciónꢀaꢀtuꢀglucosaꢀenꢀsangreꢀyꢀhasꢀestadoꢀcomiendoꢀalimentos
típicosꢀestadounidenses,ꢀconꢀsusꢀracionesꢀXLꢀcaracterísticas,ꢀoꢀinclusoꢀaunque
hayasꢀestadoꢀsiguiendoꢀmeticulosamenteꢀunaꢀdietaꢀsaludableꢀestándar,ꢀesꢀmás
queꢀprobableꢀqueꢀtusꢀnivelesꢀesténꢀdescontrolados.ꢀEsꢀcasiꢀimposibleꢀqueꢀtengas
unꢀnivelꢀdeꢀazúcarꢀcorrectoꢀyꢀbienꢀcontroladoꢀsinꢀesforzarteꢀunꢀpoco.ꢀ(Pronto
verásꢀqueꢀtampocoꢀteꢀlibrasꢀsiꢀnoꢀhasꢀestadoꢀcomiendoꢀloꢀsuficiente).

MétodosꢀanticonceptivosꢀrecomendadosꢀporꢀCódigoMujer

Elpreservativoꢀmasculino.ꢀEsꢀelꢀmétodoꢀclásicoꢀmásꢀpopularꢀporꢀsuꢀeficacia,
tantoꢀparaꢀprevenirꢀlaꢀconcepciónꢀcomoꢀparaꢀprotegerꢀdeꢀlasꢀETS.ꢀAhoraꢀexiste
unaꢀampliaꢀvariedadꢀdeꢀcoloresꢀyꢀtexturas,ꢀasíꢀcomoꢀmaterialesꢀalternativosꢀpara
lasꢀpersonasꢀalérgicasꢀalꢀlátex.ꢀPruebaꢀlosꢀTrojanꢀoꢀAvantiꢀSuperthinꢀparaꢀuna
opciónꢀsinꢀlátexꢀqueꢀtieneꢀunꢀtactoꢀdivino.
Elpreservativoꢀfemenino.ꢀTieneꢀunaꢀfunciónꢀsimilarꢀalꢀmasculino,ꢀperoꢀestá
diseñadoꢀparaꢀintroducirseꢀenꢀelꢀórganoꢀgenitalꢀfemenino.ꢀComoꢀsucedeꢀconꢀel
preservativoꢀmasculino,ꢀseꢀcolocaꢀantesꢀdeꢀlaꢀpenetraciónꢀyꢀtambiénꢀayudaꢀa
protegerꢀdeꢀlasꢀETS.
LaesponjaꢀanticonceptivaꢀToday.ꢀUnoꢀdeꢀlosꢀmétodosꢀmásꢀpopularesꢀyꢀeficientes
deꢀcontrolꢀdeꢀlaꢀnatalidad,ꢀcombinaꢀunꢀmétodoꢀbarreraꢀ(laꢀesponja)ꢀconꢀelꢀseguro
extraꢀdelꢀespermicida.ꢀTenꢀpresenteꢀqueꢀlaꢀesponjaꢀnoꢀteꢀprotegeráꢀdeꢀla
transmisiónꢀdeꢀETS,ꢀasíꢀqueꢀtuꢀparejaꢀtambiénꢀdeberíaꢀusarꢀpreservativo.ꢀSiꢀsabes
queꢀeresꢀalérgicaꢀaꢀlosꢀespermicidas,ꢀpuedeꢀqueꢀnoꢀseaꢀlaꢀmejorꢀsoluciónꢀparaꢀti.
Eldiafragma,ꢀelꢀcapuchónꢀcervicalꢀyꢀelꢀescudoꢀdeꢀLea.ꢀTodosꢀsonꢀmétodosꢀde
barrera.ꢀEstasꢀopcionesꢀ–fabricadasꢀconꢀlátexꢀblandoꢀoꢀsilicona–ꢀestánꢀdiseñadas
paraꢀencajarꢀenꢀelꢀútero.ꢀSiꢀutilizasꢀestosꢀmétodosꢀtendrásꢀqueꢀirꢀaꢀtu
ginecólogo/aꢀparaꢀqueꢀteꢀhagaꢀunaꢀprueba.ꢀUnaꢀventaja:ꢀ¡sonꢀreutilizables!ꢀ(Y
muyꢀpequeñosꢀyꢀfácilesꢀdeꢀllevar...).ꢀRecuerda:ꢀestosꢀpequeñinesꢀsonꢀidealesꢀpara
evitarꢀembarazosꢀnoꢀdeseados,ꢀpero,ꢀalꢀigualꢀqueꢀlaꢀesponja,ꢀnoꢀprotegenꢀcontra
lasꢀETS.
Películaꢀanticonceptivaꢀvaginalꢀ(VCF,ꢀporꢀsusꢀsiglasꢀenꢀinglés).ꢀEstaꢀesꢀuna
tendenciaꢀrelativamenteꢀnuevaꢀenꢀqueꢀseꢀusaꢀespermicida.ꢀParecidaꢀaꢀlas
popularesꢀtirasꢀnasales,ꢀlaꢀpelículaꢀanticonceptivaꢀesꢀunaꢀhojaꢀfinaꢀparecidaꢀaꢀun
parcheꢀqueꢀseꢀdisuelveꢀalꢀinstanteꢀcuandoꢀseꢀinsertaꢀenꢀoꢀcercaꢀdelꢀcuelloꢀuterino.
Laꢀpelículaꢀseꢀpuedeꢀusarꢀsolaꢀoꢀjuntoꢀconꢀunꢀpreservativo,ꢀdiafragmaꢀoꢀesponja,
yꢀnoꢀmanchaꢀniꢀprovocaꢀningunaꢀdescargaꢀdeꢀfluidos.ꢀCadaꢀpelículaꢀdeꢀunꢀsolo
usoꢀvieneꢀenvueltaꢀindividualmenteꢀenꢀcajitasꢀdeꢀdoce.ꢀSeꢀpuedenꢀcomprarꢀsin
recetaꢀenꢀlaꢀmayoríaꢀdeꢀlasꢀfarmacias.
¿QuéꢀmeꢀdicesꢀdelDIU?ꢀParaꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀyaꢀhanꢀtenidoꢀhijosꢀoꢀqueꢀhan
elegidoꢀnoꢀtenerlos,ꢀelꢀDIUꢀParaGardꢀpuedeꢀserꢀunaꢀgranꢀsolución,ꢀpuestoꢀqueꢀno
afectaꢀaꢀtusꢀnivelesꢀhormonales.ꢀElꢀDIUꢀMirenaꢀactúaꢀdeꢀformaꢀdiferente:ꢀlibera

lentamenteꢀprogestina,ꢀconꢀelꢀfinꢀdeꢀalterarꢀlosꢀnivelesꢀhormonales.ꢀParaꢀlas
mujeresꢀqueꢀtodavíaꢀnoꢀseꢀhanꢀquedadoꢀembarazadas,ꢀaunqueꢀesꢀmuyꢀpoco
frecuente,ꢀexisteꢀelꢀriesgoꢀdeꢀinfecciónꢀoꢀdeꢀqueꢀseꢀformeꢀtejidoꢀcicatricialꢀenꢀel
útero,ꢀenꢀelꢀlugarꢀdeꢀlaꢀimplantación,ꢀque,ꢀenꢀelꢀfuturo,ꢀpuedeꢀdificultarꢀsus
intentosꢀdeꢀconcebir.ꢀElꢀDIUꢀnoꢀprotegeꢀdeꢀlasꢀETS,ꢀyꢀlosꢀpreservativosꢀsonꢀun
complementoꢀexcelenteꢀparaꢀesteꢀmétodoꢀdeꢀprevenciónꢀdelꢀembarazo.

Antesꢀyaꢀhemosꢀvistoꢀqueꢀnuestroꢀcuerpoꢀdescomponeꢀlosꢀhidratosꢀdeꢀcarbonoꢀen
glucosa.ꢀLaꢀgestiónꢀdeꢀlaꢀglucosa,ꢀtalꢀcomoꢀyoꢀlaꢀdefino,ꢀesꢀvigilarꢀlosꢀnivelesꢀde
glucosaꢀenꢀsangreꢀyꢀresponderꢀaꢀellosꢀenꢀcadaꢀmomentoꢀyꢀdarꢀlosꢀpasos
necesariosꢀparaꢀmantenerlosꢀestables.ꢀEstoꢀimplicaꢀelegirꢀcuidadosamenteꢀloꢀque
comemos,ꢀdesdeꢀqueꢀnosꢀlevantamosꢀdeꢀlaꢀcamaꢀhastaꢀqueꢀapagamosꢀnuestra
tabletꢀporꢀlaꢀnoche.ꢀTambiénꢀconllevaꢀsaberꢀquéꢀhemosꢀdeꢀhacerꢀparaꢀdevolverꢀel
equilibrioꢀaꢀnuestroꢀcuerpo,ꢀsiꢀnosꢀdesviamosꢀdeꢀnuestroꢀrégimenꢀalimentario
ideal.ꢀEnꢀmiꢀcaso,ꢀporꢀejemplo,ꢀsiꢀmeꢀpasoꢀunꢀpocoꢀcomiendoꢀarrozꢀintegral,
boniatoꢀoꢀpasta,ꢀmeꢀcalzoꢀmisꢀzapatillasꢀdeportivasꢀyꢀsalgoꢀaꢀandarꢀligeroꢀporꢀel
barrio.ꢀ¿Porꢀqué?ꢀLaꢀglucosaꢀesꢀenergía.ꢀSi,ꢀporꢀelꢀcontrario,ꢀmeꢀtumbaraꢀenꢀel
sofá,ꢀsinꢀusarꢀlaꢀglucosaꢀqueꢀacaboꢀdeꢀingerir,ꢀmiꢀcuerpoꢀseꢀapresuraríaꢀaꢀproducir
suficienteꢀinsulinaꢀparaꢀintroducirꢀeseꢀazúcarꢀenꢀmiꢀhígadoꢀyꢀenꢀmisꢀcélulas.ꢀPero
siꢀpongoꢀaꢀtrabajarꢀmiꢀcuerpo,ꢀunaꢀbuenaꢀparteꢀdeꢀlaꢀglucosaꢀdeꢀlaꢀcomidaꢀque
acaboꢀdeꢀingerirꢀesꢀutilizadaꢀinmediatamenteꢀparaꢀalimentarꢀlosꢀmúsculos,ꢀenꢀvez
deꢀestarꢀporꢀahíꢀesperandoꢀdestino.ꢀHacerꢀejercicioꢀesꢀunaꢀformaꢀnaturalꢀde
reducirꢀlaꢀcargaꢀdeꢀglucosaꢀqueꢀhaꢀdeꢀprocesarꢀmiꢀcuerpoꢀparaꢀqueꢀno
experimenteꢀsubidasꢀyꢀbajadasꢀagudasꢀdespuésꢀdeꢀunaꢀcomidaꢀconꢀmuchos
hidratosꢀdeꢀcarbono.
Imaginaꢀunꢀgráficoꢀconꢀunaꢀlíneaꢀcontinuaꢀplana:ꢀesaꢀseríaꢀlaꢀlíneaꢀcontinuaꢀideal
queꢀindicaríaꢀqueꢀelꢀazúcarꢀenꢀsangreꢀestáꢀestabilizado.ꢀSiꢀnoꢀgestionasꢀbienꢀel
azúcarꢀenꢀsangre,ꢀlosꢀnivelesꢀdeꢀglucosaꢀseꢀdisparanꢀhaciaꢀarribaꢀporꢀencimaꢀdeꢀla
línea,ꢀpara,ꢀposteriormente,ꢀhacerꢀunꢀpicoꢀinvertidoꢀporꢀdebajo,ꢀnoꢀsoloꢀunaꢀvez,
sinoꢀvariasꢀvecesꢀduranteꢀelꢀdía.ꢀAunqueꢀseaꢀprácticamenteꢀimposibleꢀmantener
estableꢀesaꢀlíneaꢀenꢀtodoꢀmomentoꢀ(inclusoꢀcomerꢀunaꢀmanzanaꢀcreaꢀunꢀligero
pico),ꢀsiꢀcontrolasꢀbienꢀelꢀazúcarꢀenꢀsangre,ꢀqueꢀsignificaꢀqueꢀleꢀestásꢀdandoꢀaꢀtu
cuerpoꢀlosꢀalimentosꢀcorrectosꢀenꢀlosꢀmomentosꢀadecuados,ꢀtusꢀnivelesꢀformarán
ligerasꢀondasꢀporꢀencimaꢀyꢀporꢀdebajoꢀdeꢀlaꢀlíneaꢀcontinua.

Paraꢀlasꢀqueꢀestéisꢀpensandoꢀenꢀreducirꢀdrásticamenteꢀoꢀeliminarꢀlosꢀhidratosꢀde
carbono,ꢀnoꢀloꢀhagáis.ꢀLaꢀglucosaꢀesꢀelꢀprincipalꢀcombustibleꢀdelꢀcerebro.ꢀSin
ella,ꢀtendrásꢀestadosꢀdeꢀánimoꢀcambiantes,ꢀestarásꢀapáticaꢀeꢀincluso
experimentarásꢀproblemasꢀdeꢀconcentraciónꢀyꢀteꢀcostaráꢀretenerꢀinformación
nueva.ꢀTodoꢀradicaꢀenꢀcomerꢀlosꢀhidratosꢀdeꢀcarbonoꢀcorrectosꢀenꢀlasꢀcantidades
adecuadas,ꢀparaꢀmantenerꢀelꢀnivelꢀdeꢀazúcarꢀenꢀsangreꢀestableꢀyꢀseguir
alimentandoꢀelꢀcerebroꢀ(porꢀnoꢀdecirꢀqueꢀeliminarꢀoꢀreducirꢀdrásticamenteꢀlos
hidratosꢀdeꢀcarbonoꢀcomplejosꢀaumentaꢀlaꢀprobabilidadꢀdeꢀqueꢀtengasꢀalgún
episodioꢀdeꢀhipoglucemia).
Gestionarꢀelꢀazúcarꢀesꢀloꢀprincipalꢀenꢀ«cadaꢀcomida,ꢀcadaꢀdía».ꢀCuandoꢀcomes
conscientementeꢀyꢀseleccionasꢀlosꢀalimentosꢀqueꢀcomesꢀcadaꢀdíaꢀaꢀconciencia,
puedesꢀestabilizarꢀelꢀnivelꢀdeꢀazúcarꢀenꢀsangreꢀ(teꢀenseñaréꢀcómoꢀconseguirlo).
Peroꢀsiꢀengullesꢀunꢀwrapꢀvegetalꢀenꢀelꢀasientoꢀdeꢀtuꢀcocheꢀmientrasꢀconduces,ꢀte
saltasꢀunaꢀcomidaꢀporqueꢀhasꢀdeꢀterminarꢀunꢀinformeꢀoꢀconsumesꢀedulcorantes
artificialesꢀenꢀalimentosꢀdietéticosꢀyꢀbebidas,ꢀtuꢀazúcarꢀenꢀsangreꢀenseguidaꢀse
descontrolaráꢀyꢀnotarásꢀlosꢀefectosꢀelꢀrestoꢀdelꢀdía.ꢀPeroꢀloꢀpeorꢀesꢀqueꢀlos
efectosꢀnoꢀterminanꢀahí.ꢀPuestoꢀqueꢀtodoꢀelꢀsistemaꢀendocrinoꢀdependeꢀdeꢀque
tusꢀnivelesꢀdeꢀglucosaꢀpermanezcanꢀloꢀmásꢀcercaꢀposibleꢀdeꢀlaꢀlíneaꢀcontinua,ꢀtu
cuerpoꢀpercibeꢀesaꢀdesestabilizaciónꢀcomoꢀunꢀfactorꢀdeꢀestrés.ꢀEntonces,ꢀesto
haceꢀqueꢀlasꢀsuprarrenalesꢀempiecenꢀaꢀtrabajarꢀenꢀexcesoꢀyꢀaꢀproducirꢀunꢀcóctel
deꢀcortisolꢀyꢀadrenalina,ꢀyꢀlaꢀcascadaꢀdeꢀhormonasꢀdescontroladasꢀcontinúa.ꢀEsta
esꢀlaꢀinstantáneaꢀdeꢀloꢀqueꢀsucedeꢀentreꢀbambalinasꢀdespuésꢀdeꢀunaꢀsolaꢀcomida
irresponsable.ꢀLaꢀrepeticiónꢀdiariaꢀdeꢀesteꢀprocesoꢀalteraꢀtuꢀrespuestaꢀepigenética
–lasꢀformasꢀenꢀqueꢀtusꢀhábitosꢀdesencadenanꢀrespuestasꢀhormonalesꢀqueꢀtienen
comoꢀconsecuenciaꢀsíntomasꢀconcretosꢀqueꢀseꢀbasaránꢀenꢀtuꢀADN–ꢀyꢀesꢀfácil
darseꢀcuentaꢀdeꢀlaꢀprofundaꢀinterconexiónꢀentreꢀloꢀqueꢀcomesꢀyꢀtuꢀaspecto,ꢀtu
estadoꢀdeꢀánimoꢀyꢀcómoꢀactúanꢀtusꢀhormonas.

Caminarꢀporꢀlaꢀcuerdaꢀflojaꢀdeꢀlaꢀhipoglucemia

Normalmente,ꢀhablamosꢀdelꢀazúcarꢀenꢀsangreꢀenꢀelꢀcontextoꢀdeꢀpicosꢀdeꢀglucosa
altos,ꢀqueꢀpuedenꢀderivarꢀenꢀunaꢀresistenciaꢀaꢀlaꢀinsulinaꢀy,ꢀalꢀfinal,ꢀenꢀdiabetes.
Aunqueꢀseꢀtrataꢀdeꢀunꢀproblemaꢀgrave,ꢀnoꢀtieneꢀenꢀcuentaꢀunaꢀpiezaꢀsumamente
importanteꢀenꢀelꢀrompecabezasꢀdelꢀcontrolꢀdelꢀazúcar:ꢀlaꢀhipoglucemiaꢀoꢀniveles
deꢀazúcarꢀdemasiadoꢀbajos.ꢀEsteꢀestadoꢀesꢀtanꢀperjudicialꢀparaꢀnuestroꢀorganismo
comoꢀlaꢀhiperglucemia,ꢀqueꢀseꢀencuentraꢀenꢀelꢀextremoꢀopuesto.

Laꢀhipoglucemiaꢀseꢀsueleꢀmanifestarꢀdeꢀunaꢀoꢀdosꢀformas.ꢀLaꢀprimeraꢀpuede
presentarseꢀsiꢀestásꢀhaciendoꢀdietaꢀpermanentementeꢀyꢀconsiderasꢀqueꢀunꢀcaféꢀy
unaꢀbarritaꢀdietéticaꢀsonꢀunaꢀcomida.ꢀSiꢀtuꢀcuerpoꢀcareceꢀdeꢀlaꢀingestaꢀadecuada
deꢀalimento,ꢀporꢀnoꢀhablarꢀdeꢀlosꢀhidratosꢀdeꢀcarbono,ꢀtusꢀnivelesꢀdeꢀazúcarꢀen
sangreꢀseránꢀconstantementeꢀbajos.
Laꢀsegundaꢀformaꢀdeꢀserꢀhipoglucémicaꢀesꢀunꢀpocoꢀmásꢀcomplicada.ꢀEmpieza
conꢀunꢀexcesoꢀdeꢀhidratosꢀdeꢀcarbono.ꢀSinꢀembargo,ꢀnoꢀesꢀnecesarioꢀqueꢀteꢀpulas
unꢀplatoꢀdeꢀfettuccineꢀconꢀsalsaꢀAlfredoꢀdeꢀtamañoꢀgiganteꢀparaꢀpasarteꢀconꢀlos
hidratosꢀdeꢀcarbono.ꢀTodoꢀloꢀqueꢀsobrepaseꢀunaꢀmodestaꢀraciónꢀ–unaꢀescasa
mediaꢀtazaꢀdeꢀmacarrones,ꢀarrozꢀoꢀpuréꢀdeꢀpatatas–ꢀesꢀsuficienteꢀparaꢀdispararꢀtus
nivelesꢀdeꢀazúcarꢀporꢀlasꢀnubes.ꢀ(Mídeloꢀconꢀunaꢀjarraꢀmedidora.ꢀTeꢀsorprenderá
comprobarꢀloꢀpocoꢀqueꢀesꢀmediaꢀtaza).ꢀComoꢀrespuesta,ꢀelꢀpáncreasꢀproduceꢀuna
descargaꢀdeꢀinsulinaꢀparaꢀbajarꢀelꢀazúcarꢀenꢀsangreꢀyꢀescoltarꢀeseꢀazúcarꢀ–en
formaꢀdeꢀglucosa–ꢀaꢀlasꢀcélulasꢀqueꢀsonꢀsusꢀconsumidorasꢀfinales.ꢀLoꢀqueꢀsuele
sucederꢀesꢀqueꢀelꢀpáncreasꢀcalculaꢀmalꢀlaꢀcantidadꢀdeꢀinsulinaꢀqueꢀnecesitaꢀy
liberaꢀenꢀexceso;ꢀasíꢀqueꢀenꢀvezꢀdeꢀdevolverꢀelꢀnivelꢀdeꢀazúcarꢀenꢀsangreꢀaꢀla
líneaꢀcontinua,ꢀengulleꢀdemasiadoꢀazúcarꢀyꢀnosꢀdejaꢀconꢀnivelesꢀexcesivamente
bajos,ꢀaꢀpesarꢀdelꢀhechoꢀdeꢀqueꢀteꢀacabasꢀdeꢀdarꢀunꢀatracón.ꢀEntoncesꢀteꢀfrustras
yꢀteꢀenfadasꢀcontigoꢀmisma,ꢀporqueꢀnoꢀtienesꢀfuerzaꢀdeꢀvoluntadꢀyꢀteꢀdirigesꢀaꢀla
despensaꢀparaꢀrecargarteꢀconꢀmantequillaꢀdeꢀcacahueteꢀoꢀM&M’s,ꢀaunqueꢀteꢀhas
comidoꢀunꢀburritoꢀchipotleꢀhaceꢀmenosꢀdeꢀunaꢀhora.
Peroꢀteꢀconfesaréꢀunꢀpequeñoꢀsecreto:ꢀenꢀtérminosꢀbiológicos,ꢀnoꢀexisteꢀelꢀpoder
deꢀvoluntad.ꢀEstoꢀesꢀsumamenteꢀimportante,ꢀporqueꢀveoꢀmujeresꢀqueꢀseꢀestán
culpabilizandoꢀcontinuamenteꢀcuandoꢀsonꢀincapacesꢀdeꢀnoꢀcederꢀanteꢀunꢀantojo.

Esaꢀnegatividadꢀterminaꢀaquíꢀyꢀahora.ꢀNoꢀseꢀtrataꢀdeꢀcuántaꢀfuerzaꢀdeꢀvoluntad
tienes.ꢀSimplemente,ꢀnoꢀhayꢀformaꢀhumanaꢀdeꢀganarꢀlaꢀbatallaꢀdelꢀazúcarꢀen
sangre:ꢀcuandoꢀyaꢀestásꢀmontadaꢀenꢀlaꢀvagonetaꢀdeꢀlaꢀmontañaꢀrusaꢀdeꢀla
hipoglucemia,ꢀlasꢀhormonasꢀsiempreꢀganan.ꢀCuandoꢀestásꢀenꢀunꢀestado
hipoglucémico,ꢀtuꢀcerebroꢀ–privadoꢀdeꢀlaꢀglucosaꢀqueꢀnecesita–ꢀinterpretaꢀque
estásꢀfamélica.ꢀEstonces,ꢀrespondeꢀaꢀesaꢀfalsaꢀhambrunaꢀenviandoꢀlasꢀgrelinas,
tambiénꢀconocidasꢀcomoꢀlasꢀhormonasꢀdelꢀhambre,ꢀparaꢀqueꢀteꢀinteresesꢀporꢀla
comida.ꢀEnꢀotrasꢀpalabras,ꢀelꢀazúcarꢀbajoꢀenꢀsangre,ꢀliteralmente,ꢀteꢀprovoca
hambre,ꢀaunqueꢀcomasꢀenꢀexceso.ꢀTuꢀcuerpoꢀnoꢀdistingueꢀlaꢀdiferencia.
¿Quieresꢀsaberꢀotraꢀcosaꢀinquietante?ꢀAlgunasꢀtenemosꢀmásꢀfacilidadꢀqueꢀotras
paraꢀcaerꢀenꢀlaꢀtentaciónꢀcuandoꢀelꢀazúcarꢀandaꢀdescontroladoꢀporꢀtodoꢀnuestro
cuerpo.ꢀUnꢀestudio3ꢀpublicadoꢀenꢀJournalꢀofꢀClinicalꢀInvestigationꢀcomparóꢀlas
respuestasꢀcerebralesꢀdeꢀlosꢀparticipantesꢀconꢀimágenesꢀdeꢀcomidas
hipercalóricas.ꢀComoꢀcabíaꢀesperar,ꢀobservaronꢀqueꢀcuandoꢀbajabanꢀlosꢀniveles
deꢀazúcarꢀenꢀsangre,ꢀtodoꢀelꢀmundoꢀexperimentabaꢀunaꢀdisminuciónꢀdeꢀla
actividadꢀenꢀlaꢀcortezaꢀprefrontal,ꢀlaꢀzonaꢀdelꢀcerebroꢀresponsableꢀdeꢀcontrolar
losꢀimpulsos.ꢀEsꢀdecir,ꢀdeꢀhaberꢀestadoꢀdisponiblesꢀelꢀheladoꢀyꢀlasꢀhamburguesas
queꢀestabanꢀmirandoꢀlosꢀvoluntarios,ꢀhabríanꢀtenidoꢀmásꢀprobabilidadesꢀdeꢀcaer
enꢀlaꢀtentaciónꢀcuandoꢀestabanꢀhipoglucémicos.ꢀPeroꢀlosꢀinvestigadores
observaronꢀalgoꢀmás:ꢀcuandoꢀelꢀazúcarꢀenꢀsangreꢀvolvíaꢀaꢀnivelesꢀcorrectosꢀen
lasꢀpersonasꢀconꢀpesoꢀnormal,ꢀlaꢀactividadꢀenꢀlaꢀcortezaꢀprefrontalꢀvolvíaꢀa
aumentarꢀyꢀreprimíaꢀelꢀdeseoꢀdeꢀingerirꢀcomidaꢀbasura;ꢀnoꢀobstante,ꢀestoꢀnoꢀles
ocurríaꢀaꢀaquellasꢀconꢀsobrepeso.ꢀEstasꢀseguíanꢀconꢀdeseosꢀdeꢀingerirꢀesos
alimentosꢀhipercalóricos.ꢀEstaꢀesꢀlaꢀrazónꢀporꢀlaꢀqueꢀesꢀtanꢀimportanteꢀque
empiecesꢀaꢀcontrolarꢀtuꢀingestaꢀdeꢀhidratosꢀdeꢀcarbono:ꢀpuedeꢀqueꢀsinꢀsaberlo
seasꢀunaꢀdeꢀesasꢀpersonasꢀmásꢀsusceptiblesꢀaꢀcederꢀaꢀlosꢀantojosꢀcuandoꢀtu
azúcarꢀestáꢀdescontrolado.ꢀMantenerꢀlosꢀnivelesꢀestablesꢀenꢀcadaꢀcomida,ꢀcada
díaꢀ(tantoꢀsiꢀtienesꢀsobrepesoꢀcomoꢀsiꢀno)ꢀfacilitaráꢀaꢀtuꢀpáncreasꢀlaꢀsecreción
justaꢀdeꢀlaꢀinsulinaꢀqueꢀnecesitaꢀparaꢀtransportarꢀlaꢀglucosaꢀhastaꢀdondeꢀtieneꢀque
llegar.ꢀEsto,ꢀaꢀsuꢀvez,ꢀevitaꢀlosꢀaltibajosꢀdeꢀazúcarꢀy,ꢀporꢀconsiguiente,ꢀtodo,
desdeꢀtuꢀestadoꢀdeꢀánimoꢀhastaꢀtusꢀantojos,ꢀviajaꢀfelizmenteꢀyꢀsinꢀturbulencias.
¿Quéꢀtipoꢀdeꢀquemadoraꢀeres?

Aunqueꢀlaꢀmecánicaꢀbásicaꢀdelꢀprocesamientoꢀdeꢀlaꢀglucosaꢀseaꢀprácticamente
igualꢀenꢀtodasꢀlasꢀpersonas,ꢀsuꢀeficienciaꢀvaríaꢀdeꢀunaꢀaꢀotra.ꢀNoꢀobstante,ꢀla
mayoríaꢀperteneceꢀaꢀunoꢀdeꢀestosꢀdosꢀtipos:ꢀquemadorasꢀrápidasꢀyꢀquemadoras
lentas.ꢀLosꢀcuerposꢀqueꢀquemanꢀrápidoꢀpuedenꢀtransportarꢀrápidamenteꢀla
glucosaꢀaꢀlasꢀcélulasꢀyꢀhacerꢀusoꢀdeꢀellaꢀalꢀmomento,ꢀcuandoꢀlaꢀnecesitanꢀpara
obtenerꢀenergía.ꢀLosꢀqueꢀquemanꢀlentoꢀ(comoꢀelꢀmío)ꢀtienenꢀlasꢀcélulas
receptorasꢀdeꢀinsulinaꢀalteradas,ꢀloꢀqueꢀsignificaꢀqueꢀlaꢀglucosaꢀpermaneceꢀenꢀel
torrenteꢀsanguíneoꢀmuchoꢀmásꢀtiempoꢀantesꢀdeꢀllegarꢀaꢀlasꢀcélulas.ꢀAdemás,ꢀeste
tipoꢀdeꢀpersonas,ꢀenꢀcuantoꢀlaꢀglucosaꢀllegueꢀaꢀsuꢀlugarꢀdeꢀdestino,ꢀnecesitarán
muchaꢀmásꢀenergíaꢀparaꢀextraerꢀdichaꢀglucosaꢀcuandoꢀlaꢀnecesitenꢀqueꢀlas
quemadorasꢀrápidas.
Estásꢀmásꢀfamiliarizadaꢀconꢀesteꢀconceptoꢀdeꢀloꢀqueꢀimaginas:ꢀcuandoꢀhablas
conꢀtusꢀamigasꢀsobreꢀloꢀrápidoꢀoꢀloꢀlentoꢀqueꢀesꢀtuꢀmetabolismo,ꢀteꢀestás
refiriendoꢀalꢀtipoꢀdeꢀquemadoraꢀqueꢀeres,ꢀnoꢀalꢀtipoꢀdeꢀmetabolismoꢀqueꢀtienes.
(Elꢀmetabolismoꢀabarcaꢀtodasꢀlasꢀreaccionesꢀquímicasꢀqueꢀtienenꢀlugarꢀenꢀtus
célulasꢀqueꢀsonꢀlasꢀqueꢀteꢀmantienenꢀconꢀvida).
¿Cómoꢀpuedesꢀsaberꢀdeꢀquéꢀtipoꢀeres?ꢀIdentifícaloꢀconꢀlaꢀlistaꢀqueꢀtienesꢀa
continuación:

Quemadoraꢀrápida

Adelgazasꢀfácilmente.
Tienesꢀansiedad,ꢀmareoꢀyꢀdolorꢀdeꢀcabezaꢀcuandoꢀtienesꢀhambreꢀoꢀhipoglucemia.
Comesꢀenꢀexcesoꢀalꢀmásꢀmínimoꢀesfuerzo.

Quemadoraꢀlenta

Tiendesꢀaꢀengordarꢀfácilmenteꢀyꢀteꢀcuestaꢀperderꢀpeso.
Estásꢀirritableꢀoꢀtienesꢀlaꢀmenteꢀespesaꢀcuandoꢀtienesꢀhambreꢀoꢀhipoglucemia.
Casiꢀsiempreꢀtienesꢀfrío,ꢀespecialmenteꢀenꢀlosꢀdedosꢀdeꢀlasꢀmanosꢀyꢀdeꢀlosꢀpies.

Saberꢀdeꢀquéꢀtipoꢀeresꢀteꢀayudaráꢀaꢀdeterminarꢀlaꢀcantidadꢀdeꢀhidratosꢀdeꢀcarbono
complejosꢀqueꢀpuedesꢀtomarꢀenꢀtusꢀcomidas.ꢀPuestoꢀqueꢀlaꢀglucosaꢀpermanece
muchoꢀmásꢀtiempoꢀenꢀelꢀtorrenteꢀsanguíneoꢀdeꢀunaꢀquemadoraꢀlenta,ꢀsi
pertenecesꢀaꢀesteꢀgrupo,ꢀnecesitasꢀmenosꢀhidratosꢀdeꢀcarbonoꢀcomplejosꢀqueꢀuna
quemadoraꢀrápida,ꢀqueꢀenseguidaꢀdepositaꢀlaꢀglucosaꢀenꢀlasꢀcélulasꢀyꢀpasa
rápidamenteꢀaꢀlaꢀhipoglucemiaꢀsiꢀtieneꢀpocosꢀhidratosꢀdeꢀcarbono.
Aunqueꢀnoꢀpuedesꢀcambiarꢀtuꢀmetabolismoꢀlentoꢀ–unaꢀquemadoraꢀlentaꢀnuncaꢀse
convertiráꢀenꢀunaꢀrápida,ꢀyꢀviceversa–,ꢀsíꢀpuedesꢀmejorarꢀtuꢀdietaꢀparaꢀreforzarꢀla
capacidadꢀdeꢀtuꢀcuerpoꢀparaꢀutilizarꢀlaꢀglucosa.ꢀEstoꢀmarcaráꢀlaꢀdiferencia,ꢀdesde
tuꢀnivelꢀdeꢀenergíaꢀhastaꢀtuꢀequilibrioꢀhormonalꢀyꢀtuꢀsaludꢀgeneral.

Tomarseꢀenꢀserioꢀlaꢀgestiónꢀdelꢀazúcarꢀenꢀsangre

Hayꢀunaꢀrazónꢀmásꢀporꢀlaꢀqueꢀesꢀtanꢀcrucialꢀcontrolarꢀlosꢀnivelesꢀdeꢀazúcarꢀen
sangre:ꢀporqueꢀtuꢀvidaꢀdependeꢀdeꢀello.ꢀAꢀestasꢀalturas,ꢀyaꢀsabesꢀqueꢀlas
enfermedadesꢀcardiovascularesꢀsonꢀlaꢀprincipalꢀcausaꢀdeꢀmuerteꢀenꢀlasꢀmujeres.
Peroꢀ¿sabíasꢀqueꢀhayꢀmásꢀmujeresꢀqueꢀfallecenꢀporꢀenfermedadesꢀcardíacasꢀque
porꢀlaꢀcombinaciónꢀdeꢀlasꢀcuatroꢀcausasꢀsiguientes,ꢀincluidosꢀtodosꢀlosꢀtiposꢀde
cáncer?ꢀYꢀconꢀunꢀnúmeroꢀcadaꢀvezꢀmayorꢀdeꢀmujeresꢀconꢀelꢀazúcar
descontrolado,ꢀelꢀriesgoꢀsigueꢀaumentando.
Deꢀhecho,ꢀlosꢀinvestigadoresꢀestánꢀdescubriendoꢀqueꢀelꢀcorazónꢀdeꢀlaꢀmujerꢀes
másꢀsusceptibleꢀalꢀdeterioroꢀdebidoꢀaꢀnivelesꢀdeꢀazúcarꢀaltos.ꢀUnꢀestudio4
concluyóꢀqueꢀlasꢀmujeresꢀpuedenꢀenfrentarseꢀaꢀunꢀriesgoꢀaúnꢀmayorꢀde
enfermedadesꢀcardíacasꢀconꢀnivelesꢀbajosꢀdeꢀazúcarꢀqueꢀlosꢀhombres,ꢀloꢀqueꢀse
traduceꢀenꢀqueꢀdesarrollanꢀenfermedadesꢀcardíacasꢀrelacionadasꢀconꢀelꢀazúcarꢀen
sangreꢀaꢀunaꢀedadꢀmásꢀtemprana,ꢀsegúnꢀelꢀJournalꢀofꢀtheꢀAmericanꢀCollegeꢀof
Cardiology.ꢀYꢀnoꢀesꢀnecesarioꢀqueꢀteꢀdiagnostiquenꢀdiabetesꢀparaꢀqueꢀtengasꢀese
riesgo:ꢀaunqueꢀtusꢀnivelesꢀdeꢀazúcarꢀseanꢀaltos,ꢀperoꢀsiganꢀestandoꢀporꢀdebajoꢀde
loꢀqueꢀseꢀconsideraꢀelꢀumbralꢀdeꢀlaꢀdiabetes,ꢀtuꢀriesgoꢀdeꢀproblemasꢀcardíacosꢀes
igualꢀqueꢀelꢀdeꢀalguienꢀqueꢀyaꢀpadeceꢀlaꢀenfermedad,ꢀsegúnꢀelꢀestudio.
Losꢀcientíficosꢀtodavíaꢀestánꢀtrabajandoꢀparaꢀentenderꢀmejorꢀlaꢀconexiónꢀazúcar
enꢀsangre-enfermedadesꢀcardíacas,ꢀperoꢀlosꢀconocimientosꢀqueꢀseꢀtienenꢀhasta
ahoraꢀindicanꢀqueꢀlosꢀnivelesꢀaltosꢀdeꢀazúcarꢀenꢀsangre,ꢀconꢀelꢀtiempo,ꢀdeterioran
losꢀvasosꢀsanguíneosꢀdeꢀentradaꢀyꢀsalidaꢀdeꢀlaꢀsangreꢀalꢀcorazón.ꢀAdemás,ꢀlas
personasꢀconꢀnivelesꢀdeꢀazúcarꢀaltoꢀesꢀmásꢀprobableꢀqueꢀtenganꢀhipertensión,
nivelesꢀdeꢀcolesterolꢀaltosꢀyꢀsobrepesoꢀqueꢀlasꢀqueꢀpresentanꢀnivelesꢀdeꢀazúcar
normales;ꢀtodoꢀestoꢀtambiénꢀaumentaꢀelꢀriesgoꢀcardiovascular.

Historiaꢀdeꢀéxito:

NaomiꢀKent,ꢀ33ꢀaños

Afecciones:ꢀinfeccionesꢀrecurrentesꢀdeꢀlasꢀvíasꢀurinarias,ꢀfatigaꢀsuprarrenal
yꢀansiedad

Meꢀheꢀencontradoꢀmalꢀlaꢀmayorꢀparteꢀdeꢀmisꢀveinteꢀañosꢀyꢀprincipiosꢀdeꢀlos
treinta.ꢀSiempreꢀteníaꢀfrío,ꢀestabaꢀagotadaꢀyꢀpadecíaꢀinfeccionesꢀdeꢀlasꢀvías
urinarias,ꢀaproximadamente,ꢀcadaꢀtresꢀmeses.ꢀSiempreꢀestabaꢀtomando
antibióticos,ꢀperoꢀnoꢀmejoraba,ꢀyꢀningúnꢀmédicoꢀsabíaꢀdecirmeꢀquéꢀmeꢀpasaba.
Alꢀfinal,ꢀaꢀlosꢀtreintaꢀyꢀunoꢀconocíꢀFLOꢀLiving.ꢀAlisaꢀmeꢀpreguntóꢀporꢀmi
alimentaciónꢀyꢀporꢀmisꢀhábitosꢀdeꢀsueño,ꢀyꢀmeꢀdiꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀmisꢀmalos
hábitosꢀeranꢀlosꢀresponsablesꢀdeꢀmiꢀmalaꢀsalud.ꢀMiꢀdietaꢀricaꢀenꢀazúcarꢀ–muchas
vecesꢀmeꢀtomabaꢀunꢀbolꢀdeꢀcerealesꢀparaꢀelꢀdesayunoꢀFrootꢀLoopsꢀdespuésꢀde
haberꢀsalidoꢀaꢀcorrer,ꢀtomabaꢀbastantesꢀzumosꢀdeꢀfrutasꢀyꢀpastaꢀblanca–ꢀeraꢀla
causaꢀdeꢀmisꢀinestablesꢀnivelesꢀdeꢀazúcarꢀyꢀdeꢀmiꢀfatigaꢀsuprarrenal.ꢀSiempre
habíaꢀpensadoꢀqueꢀtomarꢀazúcarꢀmeꢀdabaꢀmásꢀenergía,ꢀperoꢀeranꢀlasꢀconstantes
subidasꢀyꢀbajadasꢀdeꢀazúcarꢀaꢀloꢀlargoꢀdelꢀdíaꢀloꢀqueꢀmeꢀprovocabaꢀelꢀcansancio.
Porꢀsiꢀfueraꢀpoco,ꢀelꢀazúcarꢀeraꢀloꢀqueꢀalimentabaꢀaꢀlasꢀbacteriasꢀresponsablesꢀde
misꢀinfeccionesꢀfrecuentes.ꢀRecuerdoꢀqueꢀestabaꢀconꢀAlisaꢀyꢀqueꢀaꢀmedidaꢀque
meꢀibaꢀhablandoꢀmeꢀparecíaꢀmuyꢀlógicoꢀloꢀqueꢀmeꢀestabaꢀdiciendo,ꢀ¿cómoꢀera
queꢀnoꢀsabíaꢀtodoꢀeso?
Empecéꢀaꢀnotarꢀmejoríaꢀenꢀmiꢀnivelꢀdeꢀenergíaꢀyꢀenꢀmiꢀsalud,ꢀenꢀtanꢀsoloꢀunas
semanasꢀdeꢀhaberꢀiniciadoꢀelꢀprotocoloꢀCódigoMujer.ꢀEsꢀmás,ꢀnoꢀheꢀtenidoꢀuna
infecciónꢀurinariaꢀenꢀcuatroꢀaños.ꢀTambiénꢀteníaꢀtrastornosꢀdelꢀsueño.ꢀMe
estirabaꢀenꢀlaꢀcamaꢀyꢀseꢀmeꢀacelerabaꢀelꢀcorazón.ꢀSiempreꢀestabaꢀpreocupadaꢀpor
todoꢀyꢀteníaꢀansiedad.ꢀEstosꢀestadosꢀcesaronꢀenꢀcuantoꢀempecéꢀaꢀponerꢀen
prácticaꢀtodasꢀlasꢀestrategiasꢀdeꢀnutriciónꢀqueꢀmeꢀaconsejóꢀAlisa.

Naomiꢀesꢀunꢀperfectoꢀejemploꢀdeꢀqueꢀtenerꢀmásꢀsaludꢀsignificaꢀmejorꢀcalidadꢀde
vida.ꢀCuandoꢀnutresꢀtuꢀsistemaꢀendocrinoꢀconꢀlosꢀalimentosꢀqueꢀnecesitaꢀparaꢀsu
funcionamientoꢀóptimo,ꢀpuedesꢀcanalizarꢀtodaꢀtuꢀenergíaꢀextraꢀ–comoꢀhizo
Naomi–ꢀenꢀhacerꢀtuꢀvidaꢀyꢀdivertirteꢀmásꢀenꢀtuꢀtrabajoꢀyꢀconꢀtusꢀamistades.
Regulaꢀtuꢀazúcarꢀenꢀsangreꢀaꢀloꢀlargoꢀdelꢀdía

Ahoraꢀtienesꢀlasꢀherramientasꢀparaꢀentender,ꢀvalorarꢀyꢀobservarꢀloꢀqueꢀestá
haciendoꢀtuꢀazúcarꢀdeꢀhoraꢀenꢀhora.ꢀPeroꢀesoꢀnoꢀbasta,ꢀmiꢀintenciónꢀesꢀque
tengasꢀlasꢀherramientasꢀparaꢀcontrolarꢀtuꢀglucosa,ꢀaꢀfinꢀdeꢀqueꢀpuedasꢀprevenirꢀla
hiperglucemia,ꢀlaꢀhipoglucemiaꢀyꢀtodosꢀlosꢀsíntomasꢀ(dolorꢀdeꢀcabeza,
irritabilidad,ꢀfatiga)ꢀqueꢀacompañanꢀaꢀambosꢀestados.ꢀAꢀcontinuaciónꢀtienesꢀtu
kitꢀdeꢀherramientasꢀparaꢀestabilizarꢀelꢀazúcarꢀenꢀsangre.ꢀMantenerꢀunosꢀniveles
establesꢀesꢀunꢀprocesoꢀconstanteꢀqueꢀtieneꢀlugarꢀaꢀloꢀlargoꢀdeꢀtodoꢀelꢀdía,ꢀyꢀcon
estasꢀestrategias,ꢀqueꢀfácilmenteꢀseꢀconviertenꢀenꢀhábitos,ꢀteꢀencontrarásꢀde
maravilla,ꢀdesdeꢀlaꢀmañanaꢀaꢀlaꢀnoche.

Mañana

Alꢀlevantarte,ꢀbebeꢀinmediatamenteꢀalꢀmenosꢀ250ꢀmililitrosꢀdeꢀagua.ꢀ(Siꢀelꢀagua
aꢀtemperaturaꢀambienteꢀteꢀprovocaꢀmalestarꢀenꢀelꢀestómagoꢀvacío,ꢀpruebaꢀa
tomarꢀaguaꢀcalienteꢀconꢀunaꢀrodajaꢀdeꢀlimón).
Desayunaꢀtrasꢀnoventaꢀminutosꢀdeꢀhaberteꢀlevantado.
Noꢀtomesꢀcafeínaꢀdeꢀningúnꢀtipoꢀantesꢀdeꢀhaberꢀdesayunado.

Comeꢀalimentosꢀproteicosꢀparaꢀdesayunar,ꢀcomoꢀhuevos,ꢀunꢀbatidoꢀconꢀproteínas
oꢀsalmónꢀahumado.
Reduceꢀlosꢀhidratosꢀdeꢀcarbonoꢀaꢀ30ꢀgramosꢀsiꢀeresꢀquemadoraꢀlentaꢀoꢀhastaꢀ50
gramosꢀsiꢀeresꢀrápida.ꢀ(Unꢀpaqueteꢀdeꢀgranola**ꢀinstantáneaꢀsoloꢀdeꢀavena
contieneꢀ19ꢀgramosꢀdeꢀhidratosꢀdeꢀcarbono,ꢀunꢀtercioꢀdeꢀtazaꢀdeꢀgranola
contieneꢀ22ꢀgramosꢀdeꢀhidratosꢀdeꢀcarbonoꢀyꢀdosꢀrodajasꢀdeꢀpanꢀdeꢀtrigo
germinadoꢀintegralꢀcontienenꢀ30ꢀgramosꢀdeꢀhidratosꢀdeꢀcarbono).

Almuerzo

Almuerzaꢀenꢀlasꢀtresꢀhorasꢀyꢀmediaꢀsiguientesꢀdespuésꢀdelꢀdesayuno.
Consumeꢀlaꢀmayorꢀparteꢀdeꢀtusꢀcaloríasꢀdiarias.
Procuraꢀconsumirꢀsoloꢀunꢀhidratoꢀdeꢀcarbonoꢀcomplejo.ꢀPorꢀejemplo,ꢀarroz
integralꢀoꢀalubiasꢀnegras,ꢀperoꢀnoꢀambosꢀenꢀlaꢀmismaꢀcomida.
Incorporaꢀalꢀmenosꢀunꢀalimentoꢀgrasoꢀsaludable,ꢀcomoꢀaguacate,ꢀaceiteꢀdeꢀoliva
oꢀsemillasꢀdeꢀgirasol.ꢀEstabilizanꢀelꢀnivelꢀdeꢀazúcarꢀyꢀevitanꢀlosꢀantojosꢀde
hidratosꢀdeꢀcarbonoꢀsimplesꢀenꢀelꢀtranscursoꢀdelꢀdía.
Tomaꢀalgunaꢀenzimaꢀdigestivaꢀ(unꢀtipoꢀdeꢀsuplementoꢀnutricional)ꢀparaꢀasimilar
elꢀmayorꢀnúmeroꢀdeꢀnutrientesꢀdeꢀtuꢀcomidaꢀ(teꢀrecomiendoꢀenzimasꢀdigestivas
deꢀRainbowꢀLight).ꢀSiꢀteꢀencuentrasꢀsignificativamenteꢀmejorꢀcuandoꢀtomasꢀla
enzimaꢀdigestiva,ꢀtómalaꢀenꢀcadaꢀcomida,ꢀperoꢀsiꢀsoloꢀlaꢀtomasꢀunaꢀvezꢀalꢀdía,
hazloꢀenꢀlaꢀcomidaꢀprincipal,ꢀqueꢀdeberíaꢀserꢀelꢀalmuerzo.

Mediaꢀtarde

Ingiereꢀunꢀtentempiéꢀaꢀlasꢀdosꢀhorasꢀyꢀmediaꢀoꢀtresꢀdeꢀhaberꢀalmorzado.
Eligeꢀunꢀtentempiéꢀricoꢀenꢀnutrientesꢀqueꢀteꢀsacieꢀhastaꢀlaꢀhoraꢀdeꢀcenar.ꢀAlgunas
sugerencias:ꢀtortitasꢀdeꢀarrozꢀconꢀaguacate,ꢀhummusꢀoꢀunaꢀlonchaꢀdeꢀembutido
deꢀpavo;ꢀmanzanaꢀconꢀmantequillaꢀdeꢀcacahueteꢀnatural,ꢀoꢀbayasꢀdeꢀgojiꢀcon
almendras.

Cena

Cenaꢀaꢀlasꢀdosꢀhorasꢀyꢀmediaꢀoꢀtresꢀdeꢀhaberꢀtomadoꢀelꢀtentempié.

Preparaꢀunaꢀcenaꢀcompuestaꢀporꢀproteínaꢀvegetarianaꢀoꢀanimalꢀyꢀverdurasꢀcrudas
oꢀcocidas.
Evitaꢀlosꢀcerealesꢀyꢀelꢀazúcarꢀdeꢀcualquierꢀclase.ꢀSiꢀconsumesꢀazúcaresꢀporꢀla
noche,ꢀcuandoꢀvasꢀaꢀestarꢀmenosꢀactiva,ꢀesꢀmásꢀprobableꢀqueꢀlaꢀglucosa
resultanteꢀseaꢀalmacenadaꢀcomoꢀgrasa,ꢀenꢀvezꢀdeꢀserꢀutilizadaꢀcomoꢀenergía.
Fijaꢀunaꢀhoraꢀdeꢀcenar,ꢀdeꢀmodoꢀqueꢀteꢀvayasꢀaꢀlaꢀcamaꢀaꢀlasꢀtresꢀhorasꢀyꢀmediaꢀo
cuatroꢀhorasꢀyꢀmediaꢀdespuésꢀdeꢀhaberꢀcomido.ꢀSiꢀestásꢀmásꢀtiempoꢀdespierta,
tendrásꢀhambreꢀyꢀantojosꢀdeꢀalimentosꢀdulces,ꢀqueꢀaportenꢀfuentesꢀdeꢀenergía
rápidas.

CaraꢀaꢀcaraꢀconꢀAlisa

Paraꢀestabilizarꢀtusꢀnivelesꢀdeꢀazúcarꢀenꢀsangre,ꢀhasꢀdeꢀempezarꢀaꢀprestar
atenciónꢀaꢀtuꢀrespuestaꢀaꢀlosꢀalimentosꢀqueꢀingieres.ꢀDespuésꢀdeꢀcadaꢀcomida,
pregúntate:ꢀ«¿Cómoꢀmeꢀencuentro?».ꢀPareceꢀfácil,ꢀperoꢀasegúrateꢀdeꢀdarteꢀuna
respuestaꢀdescriptiva,ꢀfísicaꢀyꢀreal,ꢀnoꢀesꢀnecesarioꢀqueꢀseaꢀmásꢀdeꢀunaꢀpalabra.
¿Teꢀencuentrasꢀbien?ꢀ¿Cansada?ꢀ¿Conꢀgases?ꢀ¿Hinchada?ꢀ¿Energética?ꢀ¿Llena?
EsteꢀesꢀelꢀprincipioꢀdeꢀlaꢀindagaciónꢀdeꢀporꢀvidaꢀqueꢀpracticarásꢀconꢀelꢀFLO.
Cuandoꢀempiezasꢀaꢀpreguntárteloꢀenꢀcadaꢀcomida,ꢀcadaꢀdía,ꢀseꢀconvierteꢀenꢀun
hábito.ꢀYꢀcuandoꢀsabesꢀquéꢀefectoꢀtienenꢀlosꢀdistintosꢀalimentosꢀenꢀtuꢀcuerpo,ꢀte
resultaráꢀmásꢀfácilꢀelegirꢀlosꢀqueꢀteꢀsientanꢀbien,ꢀporqueꢀhasꢀexperimentadoꢀy
observadoꢀsusꢀefectosꢀpersonalmente.ꢀAsimismo,ꢀteꢀseráꢀmásꢀfácilꢀevitarꢀlosꢀque
teꢀproducenꢀresultadosꢀnegativos,ꢀporqueꢀhabrásꢀidentificadoꢀconscientemente
cuálesꢀsonꢀyꢀnoꢀquerrásꢀniꢀverlos,ꢀahoraꢀqueꢀtuꢀsaludꢀestáꢀmejorando.ꢀ¡Recuerda
preguntarteꢀloꢀmismoꢀdespuésꢀdeꢀtomarꢀunaꢀbebida!
ElꢀprotocoloꢀCódigoMujer
Pasoꢀ2:ꢀcuidarꢀlasꢀglándulasꢀsuprarrenales

Antesꢀheꢀmencionadoꢀqueꢀlasꢀglándulasꢀsuprarrenalesꢀseꢀestresanꢀcuandoꢀse
desestabilizaꢀelꢀazúcarꢀenꢀsangre.ꢀSiꢀsiguesꢀlasꢀnormasꢀanterioresꢀsobreꢀelꢀcontrol
deꢀlaꢀglucosaꢀdarásꢀunꢀgranꢀpasoꢀhaciaꢀelꢀequilibrioꢀdeꢀtusꢀsuprarrenales:ꢀestarás
eliminandoꢀunꢀfactorꢀprincipalꢀqueꢀactualmenteꢀestáꢀimpidiendoꢀqueꢀfuncionen
conꢀnormalidad.
Peroꢀestoyꢀbastanteꢀseguraꢀdeꢀqueꢀelꢀdescontrolꢀdelꢀazúcarꢀnoꢀesꢀloꢀúnicoꢀqueꢀte
estresaꢀenꢀtuꢀvida.ꢀSiꢀeresꢀunaꢀtípicaꢀmujerꢀmodernaꢀdelꢀsigloꢀXXI,ꢀqueꢀintenta
manejarꢀunꢀmontónꢀdeꢀdispositivosꢀdigitalesꢀqueꢀlaꢀmantienenꢀatadaꢀaꢀsus
obligaciones,ꢀprobablementeꢀestésꢀsometidaꢀaꢀunꢀbombardeoꢀdeꢀestrés
procedenteꢀdeꢀdistintasꢀfuentes.ꢀRecuerdaꢀqueꢀtantoꢀsiꢀesosꢀfactoresꢀdeꢀestrés
ponenꢀenꢀpeligroꢀtuꢀvidaꢀcomoꢀsiꢀnoꢀ(yꢀhayꢀbastantesꢀprobabilidadesꢀdeꢀque
pocosꢀdeꢀellosꢀloꢀhagan,ꢀsiꢀesꢀqueꢀhayꢀalguno),ꢀtusꢀsuprarrenalesꢀrespondenꢀdeꢀla
mismaꢀmaneraꢀhormonal,ꢀesꢀdecir,ꢀestánꢀpermanentementeꢀenꢀalertaꢀnaranja.
Peroꢀestasꢀglándulasꢀfueronꢀdiseñadasꢀparaꢀsoportarꢀlaꢀestresanteꢀcarrera
esporádicaꢀparaꢀhuirꢀdelꢀtigre,ꢀnoꢀparaꢀaguantarꢀelꢀmaratónꢀdeꢀestrésꢀcrónicoꢀque
corremosꢀlaꢀmayoría.ꢀPorꢀdesgracia,ꢀpasarꢀmeses,ꢀañosꢀyꢀdécadasꢀviviendoꢀen
esteꢀestadoꢀdeꢀalertaꢀconstanteꢀteꢀpredisponeꢀaꢀunꢀtrastornoꢀconocidoꢀcomoꢀfatiga
suprarrenal.
Enꢀestasꢀetapasꢀtempranas,ꢀlaꢀfatigaꢀsuprarrenalꢀseꢀcaracterizaꢀporꢀelꢀcansancio
constanteꢀyꢀlaꢀfaltaꢀdeꢀvitalidadꢀgeneral.ꢀOtrosꢀindicadoresꢀsonꢀelꢀacné,ꢀel
aumentoꢀdeꢀpeso,ꢀelꢀinsomnio,ꢀlaꢀdepresión,ꢀunaꢀmayorꢀtendenciaꢀaꢀresfriarseꢀyꢀa
tenerꢀotrasꢀinfecciones,ꢀyꢀlosꢀantojosꢀdeꢀdulce.ꢀParaꢀmuchasꢀmujeres,ꢀlaꢀfatiga
suprarrenalꢀseꢀhaꢀconvertidoꢀenꢀalgoꢀtanꢀcotidianoꢀ–esꢀsuꢀnuevaꢀ«normalidad»–
queꢀnoꢀseꢀdanꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀpodríanꢀremediarloꢀyꢀencontrarseꢀmejor.
Cuandoꢀpiensoꢀenꢀelꢀestadoꢀmásꢀgraveꢀdeꢀlaꢀfatigaꢀsuprarrenal,ꢀmeꢀvieneꢀaꢀla
memoriaꢀunaꢀmujer,ꢀdirectoraꢀejecutivaꢀdeꢀunaꢀcompañíaꢀdelꢀramoꢀdeꢀlaꢀsalud.
Susꢀsuprarrenalesꢀestabanꢀtanꢀagotadasꢀdeꢀtantosꢀañosꢀdeꢀsoportarꢀestrésꢀcrónico
queꢀsolíaꢀlevantarseꢀporꢀlaꢀmañanaꢀconꢀpalpitacionesꢀyꢀsudoresꢀfríos.ꢀEstoꢀse
debíaꢀaꢀqueꢀlaꢀdosisꢀnormalꢀdeꢀcortisolꢀqueꢀcadaꢀdíaꢀnosꢀdespierta,ꢀenꢀsuꢀcuerpo,

eraꢀtraumática.ꢀNoꢀobstante,ꢀaunqueꢀracionalmenteꢀsabíaꢀqueꢀnoꢀcorríaꢀpeligro,
suꢀorganismoꢀnoꢀdistinguíaꢀlaꢀdiferencia.ꢀSusꢀsuprarrenalesꢀseꢀhabíanꢀvueltoꢀtan
sensiblesꢀaꢀcualquierꢀfactorꢀdeꢀestrésꢀqueꢀhastaꢀelꢀmeroꢀhechoꢀdeꢀdespertarseꢀpor
laꢀmañanaꢀleꢀdesencadenabaꢀunꢀataqueꢀdeꢀpánicoꢀenꢀtodaꢀregla.ꢀLuego,ꢀteníaꢀque
irꢀarrastrándoseꢀcasiꢀtodoꢀelꢀdía,ꢀrecurriendoꢀalꢀcaféꢀyꢀaꢀlaꢀcolaꢀlightꢀparaꢀpoder
aguantarꢀyꢀseguirꢀfuncionandoꢀaꢀunꢀritmoꢀcasiꢀnormal.ꢀSuꢀlibidoꢀeraꢀinexistenteꢀy
vivíaꢀperpetuamenteꢀenꢀunꢀestadoꢀdeꢀansiedad.
Tantoꢀsiꢀteꢀvesꢀreflejadaꢀenꢀsusꢀsíntomasꢀcomoꢀsiꢀtanꢀsoloꢀdeseasꢀtenerꢀmás
energíaꢀparaꢀsacarleꢀmásꢀprovechoꢀaꢀtuꢀvida,ꢀlasꢀsuprarrenalesꢀsonꢀelꢀpuntoꢀde
partida.ꢀCuandoꢀfuncionanꢀcorrectamente,ꢀteꢀdespiertasꢀconꢀenergíaꢀyꢀoptimismo.
Buscasꢀoportunidadesꢀparaꢀqueꢀtuꢀmenteꢀyꢀtuꢀcuerpoꢀparticipen,ꢀporqueꢀtienesꢀel
vigorꢀparaꢀhacerꢀmásꢀcosas,ꢀcrearꢀmásꢀyꢀserꢀmás.

Lasꢀdiferentesꢀcapasꢀsuprarrenales

Aunqueꢀsolemosꢀrelacionarꢀlasꢀsuprarrenalesꢀconꢀelꢀestrés,ꢀestasꢀtienenꢀunaꢀgran
variedadꢀdeꢀimportantesꢀfuncionesꢀenꢀelꢀcuerpo.ꢀParaꢀentenderꢀmejorꢀtodoꢀloꢀque
hacenꢀestasꢀglándulas,ꢀhemosꢀdeꢀconocerꢀlosꢀpapelesꢀqueꢀdesempeñanꢀsusꢀotras
dosꢀpartes:ꢀlaꢀcortezaꢀsuprarrenalꢀ(laꢀcapaꢀexterna)ꢀyꢀlaꢀmédulaꢀsuprarrenalꢀ(la
capaꢀinterna).

Laꢀcortezaꢀsuprarrenal

¿Recuerdasꢀelꢀejeꢀhipotalámico-hipofisiario-adrenalꢀ(HHA)ꢀdelꢀcapítuloꢀtres?
Puesꢀbien,ꢀvuelveꢀaꢀentrarꢀenꢀescena.ꢀLaꢀcortezaꢀnoꢀactúaꢀporꢀsíꢀsola,ꢀsinoꢀqueꢀes
elꢀhipotálamoꢀelꢀqueꢀindicaꢀaꢀlaꢀhipófisisꢀqueꢀsegregueꢀhormonasꢀ(laꢀimportante
enꢀesteꢀcontextoꢀesꢀlaꢀadrenocorticotropinaꢀoꢀACTH)ꢀqueꢀcontrolenꢀla
producciónꢀdeꢀlaꢀcortezaꢀsuprarrenal.
Laꢀpropiaꢀcortezaꢀseꢀdivideꢀenꢀotrasꢀtresꢀcapasꢀoꢀzonasꢀmicroscópicas.ꢀSegúnꢀel
tipoꢀdeꢀenzimaꢀespecíficaꢀdeꢀcadaꢀunaꢀdeꢀestasꢀzonas,ꢀsegregaránꢀdiferentes
hormonasꢀqueꢀtienenꢀvariosꢀefectosꢀenꢀelꢀcuerpo.ꢀEstasꢀzonasꢀson:

Zonaꢀglomerular.ꢀLaꢀzonaꢀmásꢀexternaꢀproduceꢀlaꢀhormonaꢀaldosterona,ꢀque
ayudaꢀaꢀregularꢀlaꢀpresiónꢀsanguíneaꢀyꢀprotegeꢀelꢀequilibrioꢀentreꢀelꢀsodioꢀyꢀel
potasioꢀenꢀelꢀinteriorꢀdeꢀtodasꢀlasꢀcélulas,ꢀequilibrioꢀqueꢀpermiteꢀqueꢀlaꢀcélula
sobreviva,ꢀseꢀdividaꢀyꢀpermanezcaꢀintacta.ꢀSinꢀestaꢀhormonaꢀnoꢀpodemos
sobrevivir.
Zonaꢀfascicular.ꢀEstaꢀcapaꢀintermediaꢀproduceꢀcortisol.ꢀCuandoꢀnecesitamos
combustible,ꢀnuestroꢀcuerpoꢀnecesitaꢀqueꢀhayaꢀciertaꢀcantidadꢀdeꢀcortisol
corriendoꢀporꢀnuestroꢀtorrenteꢀsanguíneoꢀparaꢀmantenerꢀlosꢀritmosꢀcircadianos
(másꢀinformaciónꢀalꢀrespectoꢀenꢀunꢀmomento)ꢀyꢀparaꢀmovilizarꢀlasꢀgrasas,

proteínasꢀeꢀhidratosꢀdeꢀcarbonoꢀqueꢀestánꢀalmacenadosꢀenꢀlasꢀcélulas.
Zonaꢀreticular.ꢀEsꢀlaꢀcapaꢀmásꢀprofundaꢀyꢀproduceꢀdehidroepiandrosterona
(DHEA),ꢀunꢀprecursorꢀdeꢀlosꢀandrógenosꢀ–estrógenoꢀyꢀtestosterona–ꢀenꢀhombres
yꢀmujeres.ꢀEnꢀlasꢀmujeres,ꢀelꢀnoventaꢀporꢀcientoꢀdeꢀnuestraꢀtestosteronaꢀla
fabricaꢀlaꢀDHEAꢀenꢀestaꢀzonaꢀdeꢀlasꢀsuprarrenales.ꢀEstaꢀhormonaꢀesꢀcrucial,
tantoꢀenꢀhombresꢀcomoꢀmujeres,ꢀparaꢀmantenerꢀyꢀcrearꢀmasaꢀmuscularꢀque
quemaꢀgrasa,ꢀpotenciarꢀlaꢀlibido,ꢀreforzarꢀnuestraꢀenergía,ꢀprotegerꢀnuestro
esqueletoꢀyꢀconservarꢀnuestraꢀsaludꢀmentalꢀyꢀnuestraꢀfunciónꢀcognitivaꢀal
envejecer.

Laꢀmédulaꢀsuprarrenal

Laꢀcapaꢀinternaꢀdeꢀlasꢀglándulasꢀsuprarrenalesꢀesꢀelꢀcentroꢀdeꢀcontrolꢀdeꢀla
respuestaꢀdeꢀlucharꢀoꢀhuir.ꢀLasꢀhormonasꢀqueꢀliberaꢀpredisponenꢀaꢀnuestro
cuerpoꢀaꢀunaꢀrespuestaꢀfísicaꢀalꢀestrés.ꢀCuandoꢀestamosꢀestresadas,ꢀestaꢀmédula
envíaꢀnorepinefrinaꢀalꢀtorrenteꢀsanguíneo,ꢀqueꢀcontraeꢀlosꢀvasosꢀsanguíneosꢀy
aumentaꢀlaꢀpresión.ꢀMientrasꢀtanto,ꢀlaꢀepinefrinaꢀ(entiéndase,ꢀadrenalina)ꢀacelera
nuestroꢀritmoꢀcardíacoꢀyꢀdirigeꢀlaꢀsangre,ꢀqueꢀibaꢀdestinadaꢀaꢀlosꢀórganos,ꢀhacia
losꢀmúsculos,ꢀconꢀelꢀfinꢀdeꢀqueꢀpuedasꢀsalirꢀhuyendoꢀdelꢀrottweilerꢀqueꢀteꢀestá
enseñandoꢀlosꢀdientes.

Cómoꢀhacerꢀejercicioꢀconꢀfatigaꢀsuprarrenal

Siꢀpadecesꢀfatigaꢀsuprarrenalꢀrecurrente,ꢀesꢀprobableꢀqueꢀtengasꢀunaꢀrelación
particularmenteꢀcomplicadaꢀconꢀelꢀejercicioꢀfísico.ꢀSiꢀsuelesꢀtenerꢀelꢀcortisolꢀalto
yꢀelꢀazúcarꢀenꢀsangreꢀdesestabilizado,ꢀestaꢀpuedeꢀserꢀlaꢀcausaꢀdeꢀtusꢀkilosꢀdeꢀmás.
Asíꢀque,ꢀporꢀsupuesto,ꢀquerrásꢀhacerꢀejercicioꢀparaꢀsacártelosꢀdeꢀencima.ꢀSin
embargo,ꢀmachacarteꢀdemasiadoꢀenꢀelꢀgimnasioꢀcuandoꢀyaꢀestásꢀbatallando
contraꢀelꢀagotamientoꢀpuedeꢀprovocarteꢀmásꢀestrésꢀyꢀdejarteꢀmásꢀexhausta.ꢀLa
soluciónꢀpuedeꢀparecerꢀcontraproducente,ꢀperoꢀestáꢀmuyꢀenꢀsintoníaꢀconꢀel
sistemaꢀendocrino:ꢀhazꢀejercicioꢀsuaveꢀyꢀduranteꢀmenosꢀtiempo.
Estasꢀsonꢀmisꢀrecomendacionesꢀespecíficasꢀparaꢀhacerꢀejercicioꢀcuandoꢀestás
intentandoꢀcurarteꢀlaꢀfatigaꢀsuprarrenal:

Tresꢀdíasꢀaꢀlaꢀsemanaꢀsalꢀaꢀhacerꢀintervalosꢀdeꢀpasearꢀaꢀpasoꢀligeroꢀyꢀdeꢀcorrer,
duranteꢀveinteꢀminutosꢀenꢀtotal.ꢀCaminaꢀrápidoꢀduranteꢀdosꢀminutosꢀyꢀcorre
treintaꢀsegundos.ꢀEsoꢀsuponeꢀunꢀintervalo.ꢀHazꢀochoꢀenꢀtotal.

Dosꢀdíasꢀaꢀlaꢀsemana,ꢀnoꢀconsecutivos,ꢀhazꢀejercicioꢀdeꢀentrenamientoꢀdeꢀfuerza
deꢀtodoꢀelꢀcuerpoꢀconꢀmancuernas,ꢀduranteꢀveinteꢀminutos.ꢀEligeꢀejercicios
agonistas-antagonistasꢀqueꢀcombinenꢀvariosꢀgruposꢀmusculares,ꢀcomoꢀsentadillas
conꢀpressꢀdeꢀhombros,***ꢀzancadaꢀconꢀcurl****ꢀdeꢀbíceps,ꢀzancadasꢀlaterales
conꢀelevacionesꢀdeꢀbrazosꢀlaterales,ꢀflexionesꢀdeꢀbrazosꢀyꢀcrunch*****
abdominal.ꢀHazꢀdosꢀseriesꢀdeꢀdoceꢀrepeticionesꢀparaꢀcadaꢀejercicio.ꢀEmpiezaꢀcon
mancuernasꢀdeꢀdosꢀkilosꢀyꢀveꢀaumentandoꢀhastaꢀcincoꢀkilos.

Descansaꢀdosꢀdíasꢀaꢀlaꢀsemana,ꢀenꢀlosꢀqueꢀpuedesꢀhacerꢀunaꢀsesiónꢀdeꢀyoga
suaveꢀoꢀpasearꢀcuandoꢀestésꢀmejor.
Laꢀrazónꢀporꢀlaꢀqueꢀestoꢀfunciona:ꢀelꢀcomponenteꢀcardioꢀ(intervalosꢀdeꢀcaminarꢀy
correr)ꢀesꢀloꢀsuficientementeꢀlargoꢀeꢀintensoꢀcomoꢀparaꢀayudarteꢀaꢀquemarꢀgrasa,
peroꢀsinꢀqueꢀtusꢀsuprarrenalesꢀseanꢀestimuladasꢀenꢀexceso.ꢀCuandoꢀteꢀestás
recuperandoꢀdeꢀlaꢀfatigaꢀsuprarrenal,ꢀtodoꢀloꢀqueꢀexcedaꢀlosꢀveinteꢀminutos
provocaꢀunaꢀsubidaꢀdelꢀcortisol,ꢀasíꢀqueꢀveꢀconꢀcuidadoꢀconꢀrespectoꢀaꢀcuándo
ponesꢀfinꢀaꢀtuꢀsesión,ꢀaunqueꢀestésꢀacostumbradaꢀaꢀesforzarteꢀmásꢀoꢀduranteꢀmás
tiempo.ꢀElꢀcomponenteꢀdelꢀentrenamientoꢀdeꢀfuerzaꢀteꢀayudaráꢀaꢀaumentarꢀla
masaꢀmuscularꢀmagra,ꢀloꢀcualꢀfavoreceꢀlaꢀestabilidadꢀdeꢀlosꢀnivelesꢀdeꢀazúcar,
porqueꢀesꢀelꢀcombustibleꢀqueꢀconsumenꢀlosꢀmúsculos;ꢀalꢀmismoꢀtiempo,ꢀesteꢀuso
«legítimo»ꢀdeꢀlaꢀglucosaꢀaliviaráꢀaꢀlasꢀsuprarrenalesꢀdelꢀesfuerzo,ꢀporqueꢀel
torrenteꢀsanguíneoꢀyaꢀnoꢀestáꢀsiendoꢀbombardeadoꢀconꢀglucosa.ꢀCombinarꢀvarios
gruposꢀmuscularesꢀenꢀcadaꢀejercicioꢀteꢀpermiteꢀaprovecharꢀtuꢀtiempoꢀyꢀejercitar
todoꢀelꢀcuerpoꢀdentroꢀdeꢀeseꢀlímiteꢀdeꢀveinteꢀminutos.
Laꢀformaꢀdeꢀsaberꢀsiꢀteꢀestáꢀfuncionandoꢀestaꢀmaneraꢀdeꢀhacerꢀejercicioꢀesꢀque,ꢀal

finalizarꢀlaꢀsesión,ꢀsientasꢀqueꢀtienesꢀmásꢀenergía,ꢀenꢀvezꢀdeꢀestarꢀagotada.ꢀNunca
hagasꢀejercicioꢀconꢀelꢀestómagoꢀtotalmenteꢀvacío,ꢀtomaꢀalgoꢀligero,ꢀcomoꢀun
yogurꢀconꢀalmendrasꢀoꢀunꢀzumoꢀverdeꢀantesꢀdeꢀempezar.ꢀProcuraꢀprogramarte
losꢀejerciciosꢀparaꢀprimeraꢀhoraꢀdeꢀlaꢀmañanaꢀoꢀalꢀmediodía.ꢀPuestoꢀqueꢀlas
mujeresꢀconꢀfatigaꢀsuprarrenalꢀsuelenꢀtenerꢀpicosꢀdeꢀcortisolꢀinadecuadosꢀ–estos
seꢀproducenꢀcuandoꢀseꢀvanꢀaꢀdormir,ꢀenꢀvezꢀdeꢀaꢀprimeraꢀhoraꢀdeꢀlaꢀmañana,
comoꢀdeberíaꢀser–,ꢀhacerꢀejercicioꢀporꢀlaꢀmañanaꢀacabaráꢀresolviendoꢀeste
problema.ꢀDeꢀhecho,ꢀlevantarteꢀconꢀenergíaꢀseráꢀlaꢀseñalꢀdeꢀqueꢀtusꢀsuprarrenales
vanꢀporꢀbuenꢀcaminoꢀenꢀsuꢀrecuperación.ꢀEntonces,ꢀpodrásꢀaumentarꢀlaꢀduración
oꢀlaꢀintensidadꢀdeꢀtusꢀejerciciosꢀcardiovascularesꢀyꢀdeꢀentrenamientoꢀdeꢀfuerza.
Siꢀteꢀdespiertasꢀporꢀlaꢀmañanaꢀsinꢀnecesidadꢀdeꢀunꢀdespertadorꢀyꢀsientesꢀqueꢀte
apeteceꢀmoverte,ꢀesꢀelꢀmomentoꢀdeꢀhacerꢀejercicioꢀcardiovascularꢀdurante
treinta,ꢀcuarentaꢀyꢀcincoꢀyꢀhastaꢀsesentaꢀminutos,ꢀyꢀadaptarꢀtuꢀentrenamientoꢀde
fuerzaꢀaumentandoꢀlaꢀcantidadꢀdeꢀpesoꢀqueꢀlevantasꢀyꢀalargandoꢀlaꢀsesiónꢀhasta
mediaꢀhora.ꢀAunqueꢀtusꢀsuprarrenalesꢀesténꢀenꢀvíasꢀdeꢀcuración,ꢀsigue
descansandoꢀdosꢀdíasꢀcadaꢀsemana.ꢀCuandoꢀteꢀencuentresꢀbien,ꢀpracticaꢀalgoꢀde
yogaꢀsuaveꢀoꢀdaꢀunꢀpaseoꢀtranquiloꢀdeꢀveinteꢀminutos.

Laꢀconexiónꢀcircadiana

Todasꢀlasꢀglándulasꢀdeꢀnuestroꢀcuerpoꢀmantienenꢀsuꢀpropioꢀritmoꢀcircadianoꢀaꢀlo
largoꢀdelꢀdía.ꢀConꢀestoꢀmeꢀrefieroꢀaꢀqueꢀhayꢀmomentosꢀenꢀqueꢀestánꢀmásꢀactivas
yꢀotrosꢀenꢀqueꢀestánꢀenꢀreposo.ꢀEstoꢀconcierneꢀaꢀlaꢀcienciaꢀdeꢀlaꢀcronobiología.
Aunqueꢀlaꢀmayoríaꢀdeꢀestosꢀritmosꢀapenasꢀsonꢀimperceptibles,ꢀesꢀimposible
ignorarꢀlasꢀsuprarrenalesꢀcuandoꢀestánꢀenꢀreposo.ꢀSiꢀfuncionanꢀconꢀnormalidad,
estánꢀmásꢀactivasꢀdesdeꢀlasꢀ08:00ꢀhastaꢀlasꢀ20:00ꢀhoras,ꢀunaꢀbuenaꢀsecreciónꢀpor
laꢀmañanaꢀparaꢀdespertarnosꢀyꢀotraꢀmuyꢀimportanteꢀalꢀmediodía.ꢀEsꢀlógicoꢀque
evolucionaranꢀdeꢀestaꢀforma:ꢀlasꢀsuprarrenalesꢀestánꢀenꢀsincroníaꢀconꢀelꢀsol,ꢀasí
queꢀtienesꢀmásꢀenergíaꢀduranteꢀlasꢀhorasꢀsolaresꢀyꢀdecreceꢀcuandoꢀseꢀponeꢀelꢀsol.
Noꢀobstante,ꢀconꢀelꢀestrésꢀcrónico,ꢀpedimosꢀaꢀlasꢀadrenalesꢀqueꢀfabriquenꢀcortisol
aꢀhorasꢀdelꢀdíaꢀenꢀqueꢀnormalmenteꢀestaríamosꢀdurmiendo.ꢀNuestroꢀcuerpoꢀse
adapta,ꢀyꢀalꢀcaboꢀdelꢀtiempo,ꢀlasꢀsecrecionesꢀdeꢀcortisolꢀseꢀretrasanꢀcadaꢀvezꢀmás.
Unoꢀdeꢀlosꢀprimerosꢀindicativosꢀdeꢀqueꢀunaꢀpacienteꢀtieneꢀfatigaꢀsuprarrenalꢀes
queꢀmeꢀdigaꢀqueꢀseꢀhaꢀpasadoꢀunaꢀnocheꢀenꢀvelaꢀyꢀqueꢀnoꢀpuedeꢀconciliarꢀel
sueñoꢀsinꢀtomarseꢀcomprimidosꢀAmbienꢀ(zolpidem)ꢀcomoꢀsiꢀfueranꢀcaramelos
TicꢀTac.ꢀ¿Recuerdasꢀaꢀlaꢀdirectoraꢀejecutivaꢀconꢀgraveꢀfatigaꢀsuprarrenalꢀqueꢀhe
mencionadoꢀantes?ꢀHacíaꢀlaꢀmayorꢀparteꢀdeꢀsuꢀtrabajoꢀdespuésꢀdeꢀlasꢀ22:00;ꢀsus
suprarrenalesꢀestabanꢀtanꢀdesincronizadasꢀdeꢀlaꢀnormalidadꢀque,ꢀdespuésꢀde
andarꢀcomoꢀunaꢀzombiꢀtodoꢀelꢀdía,ꢀseꢀdespertabaꢀcuandoꢀsuꢀcortisolꢀporꢀfinꢀhacía
actoꢀdeꢀpresencia,ꢀaꢀlaꢀhoraꢀqueꢀseꢀsuponíaꢀqueꢀteníaꢀqueꢀirseꢀaꢀdormir.
Calmarꢀelꢀestrésꢀdeꢀformaꢀnatural

Hayꢀdosꢀtiposꢀdeꢀfactoresꢀdeꢀestrés:ꢀinternosꢀyꢀexternos.ꢀLosꢀfactoresꢀinternosꢀ–
comoꢀlaꢀmalaꢀgestiónꢀdelꢀazúcarꢀenꢀsangre,ꢀmalaꢀcalidadꢀdelꢀsueño,ꢀfaltaꢀde
actividadꢀfísicaꢀeꢀinclusoꢀausenciaꢀdeꢀorgasmos–ꢀsonꢀlosꢀqueꢀalteranꢀlosꢀpatrones
saludablesꢀyꢀnormalesꢀdelꢀcuerpoꢀeꢀimpidenꢀqueꢀaccedasꢀaꢀlosꢀbeneficiosꢀde
CódigoMujer.ꢀLosꢀexternosꢀtienenꢀlugarꢀfueraꢀdelꢀcuerpo,ꢀperoꢀtienenꢀun
verdaderoꢀimpactoꢀfisiológicoꢀyꢀpsicológicoꢀenꢀnuestroꢀbienestar.ꢀEnꢀlaꢀtablaꢀque
vieneꢀaꢀcontinuación,ꢀheꢀincluidoꢀalgunosꢀdeꢀlosꢀfactoresꢀdeꢀestrésꢀinternosꢀy
externosꢀmásꢀhabituales,ꢀjuntoꢀaꢀplanesꢀdeꢀacciónꢀsobreꢀcómoꢀminimizarꢀel
efectoꢀqueꢀtienenꢀenꢀnuestraꢀrespuestaꢀalꢀestrésꢀyꢀenꢀnuestraꢀsaludꢀenꢀgeneral.

Recetaꢀparaꢀelꢀestrés

Factoresꢀinternos Recetaꢀparaꢀlasꢀsuprarrenales
Hipoglucemia Planificaꢀelꢀdíaꢀpensandoꢀenꢀlaꢀcomida.ꢀNo

Patronesꢀdeꢀsueñoꢀirregulares Descárgateꢀunaꢀaplicaciónꢀdelꢀsueño,ꢀcomo
Inactividadꢀfísica/rigidezꢀmuscular Noꢀdejesꢀtodaꢀtuꢀactividadꢀparaꢀcuandoꢀvay

Faltaꢀdeꢀorgasmosꢀconꢀregularidad Losꢀorgasmosꢀaportanꢀunaꢀgranꢀcantidadꢀde

Factoresꢀexternos Recetaꢀparaꢀlasꢀsuprarrenales

Revisarꢀlasꢀfacturas Creaꢀunꢀritualꢀagradable:ꢀporꢀejemplo,ꢀenciendeꢀ
Desplazamientoꢀalꢀtrabajo Conectaꢀtuꢀom:ꢀdescárgateꢀalgunasꢀpistasꢀdeꢀmed

Aguantarꢀaꢀunꢀfamiliarꢀdifícil Antesꢀdeꢀpasarꢀparteꢀdeꢀtuꢀtiempoꢀconꢀunaꢀperso

CaraꢀaꢀcaraꢀconꢀAlisa

Conꢀunꢀpocoꢀdeꢀplanificaciónꢀpuedesꢀsentirꢀqueꢀtienesꢀlasꢀriendasꢀdeꢀtuꢀestrés,ꢀen
lugarꢀdeꢀqueꢀseaꢀesteꢀelꢀqueꢀteꢀdominaꢀaꢀti.ꢀEnꢀlaꢀtablaꢀdeꢀfactoresꢀdeꢀestrés
anterior,ꢀteꢀheꢀdadoꢀalgunasꢀherramientasꢀútilesꢀparaꢀayudarteꢀaꢀempezar.ꢀAhora
tienesꢀelꢀpoderꢀenꢀtusꢀmanos.ꢀVuelveꢀaꢀmirarꢀlaꢀtabla.ꢀEligeꢀunꢀfactorꢀdeꢀestrés
internoꢀyꢀunoꢀexternoꢀqueꢀcreasꢀqueꢀpuedenꢀafectarteꢀaꢀloꢀlargoꢀdeꢀunaꢀsemana
normal.ꢀLuegoꢀseleccionaꢀunꢀconsejoꢀparaꢀcadaꢀunoꢀdeꢀestosꢀfactoresꢀeꢀintenta
ponerlosꢀenꢀprácticaꢀduranteꢀunaꢀsemana.ꢀSiꢀdescubresꢀqueꢀunaꢀdeꢀlasꢀestrategias
esꢀcomoꢀsiꢀfueraꢀhechaꢀparaꢀti,ꢀsigueꢀusándolaꢀtodoꢀelꢀtiempoꢀqueꢀnecesites.ꢀSi
creesꢀqueꢀhayꢀotraꢀestrategiaꢀqueꢀpodríaꢀadaptarseꢀmejorꢀaꢀtusꢀnecesidades,
empiezaꢀaꢀexperimentarꢀconꢀella.ꢀEsꢀunꢀproyectoꢀdeꢀaprendizajeꢀconstanteꢀsobre
cuálꢀesꢀlaꢀmejorꢀformaꢀdeꢀmanejarꢀlosꢀfactoresꢀdeꢀestrésꢀenꢀtuꢀvida,ꢀaꢀfinꢀde
reducirꢀelꢀefectoꢀqueꢀpuedanꢀtenerꢀenꢀtuꢀfunciónꢀendocrina.ꢀSéꢀcreativa:ꢀsiꢀdas
conꢀalgunaꢀotraꢀformaꢀdeꢀgestionarꢀesosꢀfactores,ꢀnoꢀdudesꢀenꢀconvertirlaꢀenꢀtu
respuestaꢀfavorita.ꢀDeꢀloꢀqueꢀseꢀtrataꢀesꢀdeꢀdetenerꢀelꢀcicloꢀdelꢀestrés,ꢀbuscando
oportunidadesꢀparaꢀrelajarꢀtuꢀsistemaꢀnerviosoꢀyꢀprotegerꢀtuꢀsistemaꢀendocrino
contraꢀlosꢀefectosꢀnegativosꢀdelꢀestrés.
ElꢀprotocoloꢀCódigoMujer
Pasoꢀ3:ꢀayudarꢀaꢀlosꢀórganosꢀdeꢀeliminación

Cuentaꢀlaꢀleyendaꢀqueꢀhuboꢀunꢀtiempoꢀenꢀqueꢀlaꢀpersonaꢀmásꢀimportanteꢀenꢀla
corteꢀdelꢀantiguoꢀemperadorꢀchinoꢀeraꢀelꢀmédicoꢀreal,ꢀqueꢀteníaꢀlaꢀdelicadaꢀlabor
deꢀinspeccionarꢀelꢀresultadoꢀdeꢀlaꢀmotilidadꢀintestinalꢀmatinalꢀdelꢀsoberano.ꢀEsta
funciónꢀdelꢀmédicoꢀteníaꢀcomoꢀfinꢀplanificarꢀlaꢀalimentaciónꢀdiariaꢀyꢀlas
actividadesꢀdelꢀemperadorꢀbasándoseꢀenꢀsuꢀinspección.ꢀPorꢀdesagradableꢀque
puedaꢀparecerꢀeꢀindependientementeꢀdeꢀqueꢀlaꢀleyendaꢀseaꢀciertaꢀoꢀno,ꢀelꢀmédico
actuabaꢀdeꢀacuerdoꢀconꢀlosꢀprincipiosꢀprácticosꢀdeꢀlaꢀmedicinaꢀtradicionalꢀchina
deꢀqueꢀpodemosꢀobservarꢀmuchasꢀcosasꢀenꢀnuestroꢀcuerpoꢀrespectoꢀaꢀnuestra
salud.ꢀNuestrasꢀhecesꢀsonꢀunꢀindicadorꢀimportanteꢀdeꢀnuestraꢀsaludꢀgeneral.ꢀEs
más,ꢀesꢀunaꢀdeꢀlasꢀpocasꢀcosasꢀqueꢀpodemosꢀexaminarꢀparaꢀdeterminarꢀsus
derroteros.ꢀMientrasꢀqueꢀnoꢀesꢀfácilꢀqueꢀsepasꢀsiꢀalgoꢀvaꢀmalꢀenꢀtusꢀnivelesꢀde
glucosaꢀenꢀsangreꢀyꢀenꢀlaꢀsecreciónꢀsuprarrenalꢀhastaꢀqueꢀseꢀmanifiestaꢀun
problemaꢀconꢀsíntomasꢀfísicos,ꢀmentalesꢀyꢀemocionales,ꢀlosꢀsignosꢀdeꢀunaꢀmala
eliminaciónꢀlosꢀtenemosꢀanteꢀnuestrosꢀojosꢀcadaꢀdíaꢀ(¡siempreꢀyꢀcuandoꢀno
tiremosꢀdeꢀlaꢀcadenaꢀantesꢀdeꢀlevantarnosꢀdelꢀinodoro!).
CuandoꢀlasꢀpacientesꢀvienenꢀaꢀFLOꢀLivingꢀporꢀprimeraꢀvez,ꢀlesꢀpidoꢀqueꢀrellenen
unꢀformularioꢀdeꢀingreso;ꢀdeꢀesteꢀmodoꢀpuedoꢀconocerlasꢀmejorꢀyꢀconocerꢀsus
hábitos.ꢀUnaꢀdeꢀlasꢀpreguntasꢀes:ꢀ«¿Quéꢀsíntomasꢀadicionalesꢀtienesꢀqueꢀnoꢀestán
relacionadosꢀconꢀtuꢀproblemaꢀmenstrual/fertilidad/energíaꢀoꢀlibido?».ꢀEnꢀeste
espacio,ꢀmuchasꢀmujeresꢀanotanꢀsíntomasꢀcomoꢀeccema,ꢀsíndromeꢀdeꢀcolon
irritable,ꢀacné,ꢀestreñimiento,ꢀdiarreaꢀoꢀrosácea.ꢀNoꢀesꢀunaꢀpreguntaꢀconꢀtruco,
peroꢀnosꢀindicaꢀunaꢀsencillaꢀrealidad:ꢀmuchasꢀpersonasꢀnoꢀsabenꢀqueꢀlos
problemasꢀdeꢀintestinoꢀgruesoꢀoꢀdeꢀpielꢀestánꢀrelacionadosꢀconꢀlasꢀhormonas.
Peroꢀloꢀestán.
Cuandoꢀtusꢀvíasꢀdeꢀeliminaciónꢀestánꢀcongestionadas,ꢀtuꢀcuerpoꢀnoꢀpuede
eliminarꢀlasꢀtoxinasꢀ(comoꢀlosꢀdisruptoresꢀendocrinosꢀbloqueadoresꢀdelꢀFLOꢀque
heꢀmencionadoꢀenꢀelꢀcapítuloꢀdos)ꢀniꢀlosꢀsubproductosꢀhormonalesꢀnaturalesꢀque
seꢀformanꢀaꢀraízꢀdeꢀlaꢀacciónꢀnormalꢀdelꢀmetabolismo.ꢀAhora,ꢀaꢀestoꢀsúmaleꢀlos
trastornosꢀdeꢀlaꢀmalaꢀgestiónꢀdelꢀazúcarꢀenꢀsangreꢀyꢀlaꢀfatigaꢀsuprarrenal,ꢀque

interfierenꢀaúnꢀmásꢀenꢀlaꢀcapacidadꢀdelꢀcuerpoꢀparaꢀlimpiarꢀsuꢀpropioꢀsistema,ꢀy
conꢀestoꢀyaꢀtienesꢀunaꢀinvitaciónꢀabiertaꢀaꢀpadecerꢀunꢀdesequilibrioꢀhormonal.

Lasꢀcuatroꢀvíasꢀdeꢀeliminación

Lasꢀhecesꢀnoꢀsonꢀlaꢀúnicaꢀformaꢀenꢀqueꢀnuestroꢀcuerpoꢀseꢀliberaꢀdeꢀlasꢀtoxinas.
Deꢀhecho,ꢀhayꢀcuatroꢀvíasꢀdistintasꢀdeꢀeliminaciónꢀqueꢀestánꢀinterconectadas.ꢀA
continuaciónꢀexaminaremosꢀcadaꢀunaꢀ(hígadoꢀeꢀintestinoꢀgruesoꢀiránꢀenꢀel
mismoꢀpaquete)ꢀyꢀveremosꢀcómoꢀpuedesꢀobservarꢀsiꢀestánꢀfuncionando
correctamenteꢀoꢀno.

Elꢀhígadoꢀyꢀelꢀintestinoꢀgrueso

Consideraꢀtuꢀhígadoꢀyꢀtuꢀintestinoꢀgruesoꢀcomoꢀlosꢀprocesadoresꢀinternosꢀdeꢀlos
desechos:ꢀcompactanꢀyꢀtrasladanꢀlosꢀvoluminosos,ꢀcomoꢀlaꢀcomidaꢀdigerida,ꢀlas
sustanciasꢀquímicasꢀyꢀlosꢀrestosꢀhormonalesꢀtodosꢀlosꢀdíasꢀdeꢀtuꢀvida.ꢀEsꢀbastante
probableꢀqueꢀnuncaꢀhayasꢀpensadoꢀmuchoꢀenꢀtuꢀhígado,ꢀperoꢀdespuésꢀdeꢀloꢀque
teꢀvoyꢀaꢀexplicar,ꢀnoꢀmeꢀcabeꢀdudaꢀdeꢀqueꢀempezarásꢀaꢀpensarꢀenꢀesteꢀórganoꢀde
unꢀmodoꢀtotalmenteꢀdistintoꢀyꢀque,ꢀtodosꢀlosꢀdías,ꢀbuscarásꢀmanerasꢀdeꢀayudarlo
deꢀtodasꢀlasꢀformasꢀposibles.
Laꢀfunciónꢀprincipalꢀdelꢀhígadoꢀesꢀconvertirꢀlasꢀtoxinasꢀliposolublesꢀ(laꢀmayoría
loꢀson)ꢀenꢀdesechosꢀhidrosolubles,ꢀmedianteꢀunꢀprocesoꢀdeꢀdosꢀpasos,ꢀparaꢀqueꢀtu
cuerpoꢀpuedaꢀeliminarlosꢀaꢀtravésꢀdelꢀsudor,ꢀlaꢀorinaꢀyꢀlaꢀmotilidadꢀintestinal.
Entreꢀlasꢀtoxinasꢀseꢀincluyenꢀsustanciasꢀquímicasꢀqueꢀingerimosꢀporꢀlaꢀdietaꢀo
absorbemosꢀaꢀtravésꢀdelꢀentorno,ꢀcomoꢀpesticidas,ꢀinsecticidas,ꢀproductosꢀde
limpiezaꢀenꢀseco,ꢀalcohol,ꢀcosméticos,ꢀproductosꢀdeꢀlimpiezaꢀparaꢀelꢀhogarꢀy
desechosꢀhormonales,ꢀesꢀdecir,ꢀhormonasꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀyaꢀhaꢀusadoꢀyꢀdeꢀlasꢀque
haꢀdeꢀdeshacerse.ꢀLasꢀhormonasꢀsonꢀliposolubles,ꢀporqueꢀesoꢀlesꢀpermite
permanecerꢀmásꢀtiempoꢀenꢀnuestroꢀcuerpo;ꢀsiꢀfueranꢀhidrosolubles,ꢀestaríamos
eliminándolasꢀcontinuamenteꢀyꢀnoꢀtendríanꢀoportunidadꢀdeꢀhacerꢀsuꢀtrabajo.ꢀEl
hígadoꢀesꢀelꢀresponsableꢀdeꢀmoverꢀlasꢀhormonasꢀcuandoꢀyaꢀhanꢀhechoꢀese
trabajo.
Enꢀlaꢀprimeraꢀfaseꢀdeꢀlaꢀdesintoxicación,ꢀelꢀhígadoꢀdescomponeꢀlasꢀtoxinas

liposolublesꢀenꢀmúltiplesꢀcomponentesꢀusandoꢀnutrientesꢀcomoꢀelꢀglutatión,ꢀlas
vitaminasꢀBꢀyꢀlasꢀC,ꢀnutrientesꢀqueꢀseꢀalmacenanꢀenꢀelꢀhígadoꢀaꢀpartirꢀdeꢀlos
alimentosꢀqueꢀcomemos.ꢀEstosꢀcomponentesꢀmúltiples,ꢀdenominadosꢀradicales
libres,ꢀseꢀvuelvenꢀmásꢀtóxicosꢀenꢀconjuntoꢀqueꢀlaꢀtoxinaꢀoriginalꢀqueꢀelꢀhígado
descompusoꢀenꢀprimerꢀlugar.ꢀDebidoꢀaꢀsuꢀaltoꢀgradoꢀdeꢀtoxicidad,ꢀesꢀesencial
queꢀlaꢀsegundaꢀfaseꢀdeꢀlaꢀdesintoxicaciónꢀseꢀlleveꢀaꢀcaboꢀloꢀmásꢀrápidoꢀposible;
laꢀfinalidadꢀesꢀreducirꢀalꢀmáximoꢀelꢀdañoꢀqueꢀpuedenꢀocasionarꢀestosꢀradicalesꢀsi
seꢀquedanꢀatascadosꢀenꢀalgunaꢀparteꢀdelꢀcaminoꢀduranteꢀdemasiadoꢀtiempo.ꢀEnꢀla

dieta)ꢀseꢀunenꢀaꢀestosꢀradicalesꢀlibresꢀparaꢀhacerlosꢀinofensivosꢀeꢀhidrosolubles.
segundaꢀfase,ꢀelꢀselenioꢀyꢀlosꢀaminoácidosꢀdelꢀhígadoꢀ(tambiénꢀobtenidosꢀdeꢀtu
Idealmente,ꢀcuandoꢀelꢀhígadoꢀtransformaꢀunaꢀtoxinaꢀdeꢀliposolubleꢀa
hidrosoluble,ꢀestaꢀentraꢀenꢀlaꢀvesículaꢀbiliar,ꢀseꢀmezclaꢀconꢀbilisꢀyꢀabandonaꢀel
cuerpoꢀaꢀtravésꢀdelꢀintestinoꢀgrueso.ꢀElꢀúltimoꢀrequisitoꢀparaꢀfinalizarꢀesteꢀviaje
esꢀunaꢀfuenteꢀadecuadaꢀdeꢀfibraꢀdietéticaꢀenꢀelꢀintestinoꢀgruesoꢀparaꢀunirꢀlos
desechosꢀyꢀasegurarseꢀdeꢀqueꢀsaleꢀdelꢀcuerpoꢀrápidamente.
Vistasꢀlasꢀdosꢀfasesꢀdeꢀdesintoxicaciónꢀdelꢀhígadoꢀyꢀlaꢀnecesidadꢀdeꢀingerir
muchaꢀfibraꢀparaꢀeliminarꢀadecuadamenteꢀlasꢀtoxinasꢀdeꢀnuestroꢀorganismo,ꢀa
travésꢀdelꢀintestinoꢀgrueso,ꢀreconocerásꢀlaꢀimportanciaꢀdeꢀtomarꢀsuficientesꢀde
estosꢀmicronutrientesꢀenꢀtuꢀdieta.ꢀLosꢀestudiosꢀhanꢀconcluidoꢀqueꢀnoꢀbastaꢀcon
tomarꢀsuplementosꢀdeꢀglutatión,ꢀvitaminasꢀBꢀyꢀC,ꢀaminoácidosꢀyꢀselenio,ꢀy
esperarꢀqueꢀlosꢀórganosꢀdeꢀeliminaciónꢀfuncionenꢀalꢀcienꢀporꢀcien.ꢀEstos
nutrientesꢀnoꢀseꢀvuelvenꢀbiodisponiblesꢀenseguida,ꢀcuandoꢀlosꢀingieresꢀen
suplementos;ꢀsiꢀlosꢀtomasꢀaꢀtravésꢀdeꢀlosꢀalimentos,ꢀtuꢀcuerpoꢀlosꢀreconoce
mejor.ꢀNoꢀsoloꢀesꢀimportanteꢀconsumirꢀsuficientesꢀparaꢀqueꢀlosꢀórganos
funcionenꢀcomoꢀdeberían,ꢀsinoꢀqueꢀesꢀesencialꢀayudarꢀaꢀestasꢀdosꢀfasesꢀde
depuración,ꢀporqueꢀsiꢀteꢀfaltanꢀlosꢀnutrientesꢀrequeridosꢀparaꢀlaꢀfaseꢀ2ꢀcorresꢀel
riesgoꢀdeꢀexponerteꢀaꢀunꢀmayorꢀnúmeroꢀdeꢀlasꢀtoxinasꢀqueꢀgeneróꢀelꢀhígadoꢀen
suꢀprimeraꢀfase.

Elꢀúltimoꢀpasoꢀenꢀelꢀqueꢀvesꢀsiꢀesteꢀprocesoꢀhaꢀtenidoꢀéxitoꢀesꢀcuandoꢀteꢀlevantas
porꢀlaꢀmañana,ꢀteꢀtomasꢀunꢀvasoꢀdeꢀaguaꢀyꢀsientesꢀlaꢀurgenciaꢀdeꢀirꢀalꢀbañoꢀaꢀlos
veinteꢀminutosꢀdeꢀhaberꢀestadoꢀmoviéndote.ꢀSiꢀtardasꢀmásꢀqueꢀesoꢀoꢀteꢀhasꢀde
tomarꢀunꢀcaféꢀparaꢀevacuar,ꢀesꢀqueꢀtienesꢀestreñimientoꢀ(sí,ꢀaunque,ꢀalꢀfinal,
vayasꢀmásꢀtarde).ꢀLaꢀrazónꢀesꢀotroꢀejemploꢀdeꢀcronobiologíaꢀenꢀacción:ꢀelꢀhígado
activaꢀsuꢀmodoꢀautolimpiezaꢀdesdeꢀlasꢀ15:00ꢀhastaꢀlasꢀ03:00ꢀhoras.ꢀElꢀprimer
movimientoꢀintestinalꢀdeberíaꢀproducirseꢀalꢀpocoꢀdeꢀlevantarnos,ꢀporqueꢀel
hígadoꢀhaꢀestadoꢀtrabajandoꢀduranteꢀlasꢀúltimasꢀdoceꢀhorasꢀparaꢀlibrarseꢀdeꢀlos
desechosꢀdelꢀdíaꢀanterior.ꢀMuchasꢀpersonasꢀnoꢀseꢀdanꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀel
estreñimientoꢀesꢀalgoꢀmásꢀqueꢀunaꢀsimpleꢀmolestia.ꢀLasꢀparedesꢀdelꢀintestino
gruesoꢀsonꢀosmóticas,ꢀloꢀqueꢀsignificaꢀqueꢀpuedenꢀentrarꢀyꢀsalirꢀpartículasꢀa
travésꢀdeꢀsuꢀmembrana.ꢀSiꢀtuꢀtiempoꢀdeꢀtránsitoꢀnoꢀesꢀeficiente,ꢀporqueꢀtu
intestinoꢀgruesoꢀestáꢀcongestionadoꢀoꢀcareceꢀdeꢀlosꢀnutrientesꢀnecesariosꢀpara
realizarꢀsuꢀfunciónꢀcorrectamente,ꢀlasꢀtoxinasꢀyꢀotrasꢀsustanciasꢀquímicasꢀqueꢀse
abrenꢀpasoꢀporꢀestaꢀvíaꢀpuedenꢀserꢀreabsorbidasꢀporꢀelꢀtorrenteꢀsanguíneoꢀy
seguirꢀcirculandoꢀporꢀtodoꢀelꢀcuerpo.ꢀEsꢀimprescindibleꢀqueꢀtodasꢀlasꢀtoxinasꢀy
hormonasꢀseanꢀeliminadas,ꢀyꢀconꢀrapidez.ꢀConcretamente,ꢀsiꢀnoꢀestás
metabolizando,ꢀdescomponiendoꢀyꢀeliminandoꢀelꢀestrógenoꢀconꢀlaꢀmayor
eficienciaꢀposible,ꢀunaꢀcantidadꢀexcesivaꢀdeꢀesteꢀseꢀacumularáꢀenꢀlaꢀsangreꢀy
causaráꢀproblemasꢀmenstruales,ꢀdeꢀfertilidadꢀyꢀdeꢀlibido.

Paraꢀelꢀhígado

Recetasꢀparaꢀlaꢀeliminación Introduceꢀalimentosꢀenꢀtuꢀdietaꢀqueꢀayudenꢀenꢀlosꢀ

Laꢀpiel

Laꢀpielꢀesꢀelꢀórganoꢀmásꢀgrandeꢀdelꢀcuerpo;ꢀporꢀconsiguiente,ꢀtambiénꢀesꢀel
órganoꢀdeꢀeliminaciónꢀmásꢀgrande.ꢀTieneꢀqueꢀhacerseꢀcargoꢀdeꢀtodoꢀloꢀqueꢀel
hígadoꢀyꢀelꢀintestinoꢀgruesoꢀnoꢀhanꢀpodidoꢀeliminar.ꢀLoꢀhaceꢀexudandoꢀdesechos,
deꢀlaꢀmejorꢀmaneraꢀqueꢀsabe,ꢀaꢀtravésꢀdelꢀsudor.
¿Hasꢀnotadoꢀalgunaꢀvezꢀqueꢀcuandoꢀestásꢀnerviosaꢀoꢀenfadada,ꢀtienesꢀunꢀolor
especialmenteꢀfuerteꢀenꢀlasꢀaxilas?ꢀEsteꢀesꢀunꢀsignoꢀseguroꢀdeꢀqueꢀtusꢀvíasꢀde
eliminaciónꢀestánꢀcongestionadasꢀyꢀdeꢀqueꢀtuꢀpielꢀestáꢀintentandoꢀeliminarꢀlas
toxinasꢀqueꢀnoꢀhanꢀpodidoꢀgestionarꢀtusꢀotrosꢀórganos.ꢀLaꢀpielꢀesꢀelꢀúltimoꢀlugar
dondeꢀaparecenꢀlosꢀsíntomasꢀcuandoꢀtienesꢀtrastornosꢀdeꢀeliminación.ꢀSiꢀteꢀsale
acnéꢀquístico,ꢀrosáceaꢀoꢀeccema,ꢀsueleꢀserꢀunaꢀseñalꢀdeꢀqueꢀlosꢀotrosꢀsistemasꢀno
hanꢀestadoꢀfuncionandoꢀbien.ꢀTeꢀrecomiendoꢀencarecidamenteꢀqueꢀevitesꢀlas
cremasꢀtópicasꢀyꢀotrosꢀtratamientosꢀ(laꢀmayoríaꢀdeꢀlosꢀcualesꢀsoloꢀempeoranꢀel
problema)ꢀparaꢀestosꢀproblemasꢀdeꢀpielꢀyꢀque,ꢀenꢀsuꢀlugar,ꢀsigasꢀmiꢀlimpiezaꢀde
cuatroꢀdíasꢀ(capítuloꢀ4);ꢀteꢀayudaráꢀaꢀdescongestionarꢀelꢀhígadoꢀyꢀelꢀintestino
grueso.ꢀVerꢀqueꢀtuꢀpielꢀseꢀlimpiaꢀesꢀunaꢀdeꢀlasꢀmanerasꢀmásꢀobviasꢀdeꢀentenderꢀel
controlꢀqueꢀtienesꢀparaꢀhacerꢀqueꢀtusꢀvíasꢀdeꢀeliminaciónꢀesténꢀabiertasꢀy
despejadas.

Paraꢀlaꢀpiel
Recetasꢀparaꢀlaꢀeliminación Irꢀdeꢀvezꢀenꢀcuandoꢀaꢀbañosꢀturcos,ꢀsaunasꢀyꢀbaño

Elꢀsistemaꢀlinfático

Elꢀsistemaꢀlinfáticoꢀesꢀunaꢀredꢀdeꢀórganos,ꢀnódulosꢀyꢀvasosꢀqueꢀproducenꢀy
transportanꢀlaꢀlinfa,ꢀunꢀfluidoꢀcompuestoꢀdeꢀglóbulosꢀblancos.ꢀEsteꢀentramadoꢀes
unoꢀdeꢀlosꢀprincipalesꢀcomponentesꢀdelꢀsistemaꢀinmunitario.ꢀTalꢀvezꢀnoꢀasocies
automáticamenteꢀelꢀsistemaꢀlinfáticoꢀconꢀelꢀprocesoꢀdeꢀeliminación,ꢀcomoꢀharías
conꢀelꢀhígadoꢀoꢀlaꢀpiel,ꢀperoꢀdesempeñaꢀunꢀpapelꢀimportantísimoꢀenꢀla
desintoxicaciónꢀdeꢀnuestroꢀorganismo.ꢀElꢀsistemaꢀlinfáticoꢀbarreꢀlosꢀdesechos
metabólicos,ꢀlasꢀtoxinas,ꢀlasꢀcélulasꢀmuertasꢀyꢀelꢀexcesoꢀdeꢀlíquidosꢀdeꢀnuestros
órganosꢀyꢀlosꢀdepositaꢀenꢀelꢀtorrenteꢀsanguíneo,ꢀqueꢀaꢀsuꢀvezꢀlosꢀconduceꢀal
hígadoꢀyꢀluegoꢀalꢀintestinoꢀgrueso.ꢀPeroꢀsiꢀtuꢀsistemaꢀlinfáticoꢀestá
congestionado,ꢀlosꢀórganosꢀyꢀotrasꢀpartesꢀdeꢀtuꢀcuerpoꢀqueꢀnormalmente
depositaríanꢀsusꢀdesechosꢀenꢀél,ꢀtambiénꢀseꢀsaturaránꢀyꢀbloquearán.

Paraꢀelꢀsistemaꢀlinfático

Recetasꢀparaꢀlaꢀeliminación Plantéateꢀtenerꢀunꢀpequeñoꢀtrampolínꢀdeꢀfitnessꢀ(ta

Cuandoꢀelꢀsistemaꢀlinfáticoꢀtrabajaꢀcorrectamente,ꢀdirigeꢀlosꢀglóbulosꢀblancos
haciaꢀlosꢀgérmenesꢀyꢀotrosꢀinvasoresꢀyꢀnosꢀayudaꢀaꢀcombatirꢀlasꢀinfecciones.
Peroꢀcuandoꢀestáꢀcongestionado,ꢀtieneꢀelꢀefectoꢀcontrario:ꢀelꢀfluidoꢀatraeꢀaꢀesos
mismosꢀvirusꢀyꢀbacterias,ꢀlosꢀtransportaꢀporꢀtodoꢀelꢀcuerpoꢀyꢀlosꢀvierteꢀenꢀel
torrenteꢀsanguíneo,ꢀloꢀqueꢀaumentaꢀelꢀriesgoꢀdeꢀinfección.ꢀLasꢀpersonasꢀqueꢀcon
congestiónꢀlinfáticaꢀtienenꢀtendenciaꢀaꢀpadecerꢀproblemasꢀrelacionadosꢀconꢀla
inflamación,ꢀcomoꢀalergias,ꢀhipertensiónꢀyꢀsinusitisꢀcrónica,ꢀtambiénꢀpueden
tenerꢀtrastornosꢀautoinmunes,ꢀcomoꢀartritisꢀreumatoideꢀyꢀlupus.
CuatroꢀdíasꢀparaꢀrestaurarꢀtuꢀCódigoMujer

AhoraꢀqueꢀyaꢀhasꢀaprendidoꢀlasꢀtresꢀprimerasꢀfasesꢀdelꢀprotocoloꢀFLO,ꢀintentado
estabilizarꢀtuꢀazúcarꢀenꢀsangreꢀyꢀprocuradoꢀreducirꢀtusꢀfactoresꢀdeꢀestrés,ꢀsería
unaꢀexcelenteꢀideaꢀhacerꢀestaꢀlimpiezaꢀsuaveꢀaꢀtravésꢀdeꢀlaꢀalimentación,ꢀpara
queꢀteꢀayudeꢀaꢀrestaurarꢀtusꢀvíasꢀdeꢀeliminación,ꢀestabilizarꢀelꢀazúcar,ꢀreducirꢀel
estrésꢀinternoꢀyꢀrecalibrarꢀtuꢀsistemaꢀendocrinoꢀparaꢀsuꢀfuncionamientoꢀóptimo.
Cadaꢀdíaꢀtieneꢀcuatroꢀáreasꢀenꢀlasꢀqueꢀtendrásꢀqueꢀcentrarte:

Planꢀdeꢀcomidas:ꢀquéꢀcomer.
Enfócateꢀenꢀla

digestión:ꢀcómoꢀmejorarꢀtuꢀexperienciaꢀalimentaria.
Prospera:ꢀactividadesꢀbrevesꢀqueꢀteꢀayudaránꢀaꢀprocesar
loꢀqueꢀestásꢀaprendiendo.
Borrónꢀyꢀcuentaꢀnueva:ꢀabandonarꢀloꢀviejoꢀyꢀdarꢀla
bienvenidaꢀaꢀloꢀnuevoꢀenꢀtuꢀentornoꢀfísicoꢀyꢀenꢀtu
cuerpo.

Unaꢀrazónꢀdeꢀpeso

Siꢀteꢀpasaꢀcomoꢀaꢀmuchasꢀmujeresꢀqueꢀtienenꢀproblemasꢀendocrinos,ꢀesꢀprobable

queꢀtuꢀcuerpoꢀseꢀaferreꢀaꢀtres,ꢀcincoꢀoꢀinclusoꢀdiezꢀkilosꢀdeꢀmás,ꢀcomoꢀsiꢀenꢀello
leꢀfueraꢀlaꢀvida.ꢀNoꢀimportaꢀloꢀpocoꢀqueꢀcomas,ꢀniꢀcuántoꢀteꢀmuevas,ꢀesosꢀkilos
deꢀmásꢀseꢀnieganꢀaꢀdesaparecer.ꢀ¿Teꢀsuena?ꢀBien,ꢀtalꢀvezꢀteꢀconsueleꢀsaberꢀque
existeꢀunaꢀrazónꢀfisiológicaꢀparaꢀello,ꢀyꢀquizásꢀteꢀconsueleꢀaúnꢀmásꢀsaberꢀque
tieneꢀsolución.ꢀ(Yꢀesoꢀnoꢀconllevaꢀdietasꢀdisparatadasꢀenꢀlasꢀqueꢀteꢀmueresꢀde
hambreꢀniꢀhacerꢀejercicioꢀsuperintensoꢀdignoꢀdeꢀunꢀcampamentoꢀmilitar).
Laꢀraízꢀdelꢀproblemaꢀestáꢀenꢀelꢀhígado.ꢀComoꢀhemosꢀvisto,ꢀelꢀhígadoꢀesꢀel
responsableꢀdeꢀeliminarꢀlasꢀtoxinasꢀdeꢀnuestroꢀcuerpo,ꢀyꢀloꢀhaceꢀtransformando
lasꢀliposolublesꢀenꢀhidrosolubles,ꢀparaꢀqueꢀpuedanꢀserꢀeliminadasꢀporꢀelꢀintestino
grueso,ꢀlosꢀriñonesꢀyꢀlaꢀpiel.ꢀCuandoꢀtienesꢀunꢀproblemaꢀhormonal,ꢀlaꢀfunción
hepáticaꢀseꢀalteraꢀ(generalmente,ꢀporqueꢀlasꢀvíasꢀdeꢀeliminaciónꢀestán
bloqueadas).ꢀEstoꢀsignificaꢀqueꢀelꢀhígadoꢀnoꢀesꢀtanꢀeficienteꢀcomoꢀdeberíaꢀy,ꢀpor
consiguiente,ꢀnoꢀpuedeꢀeliminarꢀlasꢀtoxinasꢀconꢀlaꢀrapidezꢀconꢀlasꢀqueꢀseꢀforman.
Nuestroꢀcuerpoꢀtrataꢀdeꢀsolventarꢀesteꢀproblemaꢀdesviandoꢀesasꢀtoxinas
liposolublesꢀ¿haciaꢀdónde?:ꢀhaciaꢀelꢀtejidoꢀadiposo.ꢀAꢀcortoꢀplazo,ꢀprotegeꢀal
hígado,ꢀporqueꢀreduceꢀsuꢀcargaꢀtóxica.ꢀNoꢀobstante,ꢀelꢀproblemaꢀesꢀqueꢀcadaꢀvez
seꢀvuelveꢀmásꢀdifícilꢀadelgazar.ꢀLasꢀcélulasꢀadiposasꢀnoꢀquierenꢀsoltarꢀesas
toxinas,ꢀporqueꢀtuꢀorganismoꢀsabeꢀqueꢀsiꢀloꢀhacenꢀcontaminaránꢀelꢀtorrente
sanguíneoꢀyꢀcrearánꢀunꢀentornoꢀtóxicoꢀparaꢀtusꢀórganos,ꢀincluidosꢀelꢀcorazónꢀyꢀel
cerebro.ꢀ¿Elꢀresultado?ꢀLasꢀcélulasꢀadiposasꢀseꢀaferranꢀaꢀlasꢀtoxinasꢀyꢀtuꢀcuerpo
seꢀaferraꢀaꢀlasꢀcélulasꢀadiposas.
Afortunadamente,ꢀhayꢀunꢀmodoꢀdeꢀconseguirꢀqueꢀnuestroꢀcuerpoꢀabraꢀsu
apretadoꢀpuñoꢀyꢀlibereꢀlaꢀgrasa:ꢀactualizaꢀtuꢀdietaꢀincluyendoꢀsuplementosꢀde
vitaminaꢀA,ꢀvitaminaꢀBꢀyꢀvitaminaꢀC,ꢀasíꢀcomoꢀsulforafanoꢀyꢀelꢀantioxidante
glutatión,ꢀnutrientesꢀqueꢀnecesitaꢀelꢀhígadoꢀparaꢀdesintoxicarseꢀcorrectamente.ꢀAl
ayudarꢀalꢀhígadoꢀaꢀhacerꢀbienꢀsuꢀtrabajo,ꢀevitarásꢀqueꢀesasꢀtoxinasꢀseꢀrealojenꢀy
causenꢀestragosꢀenꢀtuꢀcintura.ꢀAsíꢀesꢀcomoꢀpuedesꢀconseguirlo:

Comeꢀmuchasꢀverdurasꢀdeꢀlaꢀfamiliaꢀbrassica:ꢀrepollo,ꢀcoliflor,ꢀbrócoli,ꢀcolesꢀde
Bruselasꢀyꢀtodoꢀtipoꢀdeꢀcolꢀkaleꢀoꢀrizada.ꢀProcuraꢀintroducirꢀalꢀmenosꢀuna
verduraꢀdeꢀestaꢀfamiliaꢀenꢀtodasꢀtusꢀcomidas.ꢀAñádelasꢀaꢀtusꢀbatidosꢀyꢀzumos.
Tomaꢀlimonesꢀyꢀnaranjas.ꢀAñadeꢀlimónꢀfrescoꢀalꢀaguaꢀqueꢀbebes.ꢀSinꢀembargo,
noꢀtodosꢀlosꢀcítricosꢀtendránꢀesteꢀefecto:ꢀelꢀpomeloꢀcontieneꢀunaꢀenzimaꢀque

impideꢀlaꢀdesintoxicaciónꢀhepática,ꢀasíꢀqueꢀprocuraꢀevitarloꢀmientrasꢀestésꢀen
faseꢀdeꢀdepuración.
Introduceꢀcominoꢀyꢀsemillasꢀdeꢀeneldoꢀenꢀelꢀmayorꢀnúmeroꢀdeꢀcomidasꢀposible.
Tritúralosꢀconꢀunꢀmolinilloꢀparaꢀespeciasꢀ(unꢀmolinilloꢀdeꢀcaféꢀtambiénꢀsirve)ꢀy
pónselosꢀalꢀpolloꢀoꢀalꢀpescadoꢀyꢀotrasꢀcarnes,ꢀantesꢀdeꢀhornearlas,ꢀoꢀmézclalos
conꢀcerealesꢀintegralesꢀoꢀañádelosꢀaꢀlosꢀaliñosꢀparaꢀensaladasꢀcaseros.

Mantenerteꢀhidratadaꢀesꢀsumamenteꢀimportanteꢀduranteꢀestaꢀdepuración.
Favoreceꢀlaꢀfunciónꢀdeꢀeliminarꢀtoxinasꢀyꢀayudaꢀaꢀlaꢀregularidadꢀintestinal.
Procuraꢀbeberꢀmásꢀaguaꢀdeꢀloꢀnormal,ꢀalꢀmenosꢀochoꢀvasosꢀalꢀdía.ꢀSiꢀestoꢀhace
queꢀteꢀnotesꢀhinchadaꢀoꢀtienesꢀfrío,ꢀbebeꢀaguaꢀtempladaꢀoꢀcaliente.ꢀTambién
puedesꢀañadirleꢀunꢀpocoꢀdeꢀlimónꢀaꢀtuꢀagua,ꢀyaꢀqueꢀteꢀayudaráꢀaꢀdepurar.

Listaꢀdeꢀlaꢀcompra

Antesꢀdeꢀirꢀaꢀlaꢀcompra,ꢀconsultaꢀelꢀplanꢀdeꢀcomidasꢀdiario,ꢀparaꢀqueꢀpuedas
comprarꢀlosꢀalimentosꢀyꢀlasꢀcantidadesꢀnecesariasꢀ(noꢀhaceꢀfaltaꢀqueꢀcompres
todoꢀloꢀqueꢀhayꢀenꢀlaꢀlista).
Unꢀdíaꢀoꢀdosꢀantesꢀdeꢀlaꢀlimpieza,ꢀcompra:

Manzanasꢀverdes.
Peras.
Aguacates.

Uva.
Limón.

Bayasꢀfrescasꢀ(yꢀotraꢀfrutaꢀqueꢀteꢀguste,ꢀperoꢀnoꢀmelón,ꢀprovocaꢀretenciónꢀde
líquidos).
Brotesꢀtiernos.

Bokꢀchoy.
******
Verdurasꢀdeꢀhojaꢀverdeꢀ(kale,ꢀberza,ꢀhojasꢀdeꢀmostaza,ꢀespinacas,ꢀgrelos).
Tomate.
Zanahorias.
Cebollas.

Cebolleta.
Pepino.
Apio.
Rábanos.
Hinojoꢀ(uꢀotraꢀhortalizaꢀsencillaꢀdeꢀprimavera).
Ajo.
Perejil.
Aceiteꢀdeꢀoliva.

Vinagreꢀdeꢀsidraꢀdeꢀmanzana.
Pescadoꢀblancoꢀ(bacalao,ꢀtilapia,ꢀabadejo).
Salmónꢀ(preferiblementeꢀsalvaje,ꢀatúnꢀno).
Legumbresꢀ(alubiasꢀblancas,ꢀlentejas,ꢀalubiasꢀcarilla,ꢀgarbanzos,ꢀetc.).

Arrozꢀintegralꢀ(soloꢀdeꢀgranoꢀlargo:ꢀintegral,ꢀbasmatiꢀoꢀjasmine).
Quinoa.
Kashaꢀ(trigoꢀsarraceno.
Tusꢀinfusionesꢀdeꢀhierbasꢀyꢀtésꢀverdesꢀfavoritosꢀ(siꢀusasꢀedulcorantes,ꢀtoma
estevia,ꢀsiropeꢀdeꢀagaveꢀcrudoꢀoꢀmielꢀcruda;ꢀcontienenꢀenzimasꢀmuyꢀvaliosas).
Semillasꢀdeꢀlinoꢀtrituradas.
Tusꢀfrutosꢀsecosꢀoꢀmantequillaꢀdeꢀfrutosꢀsecosꢀfavoritaꢀ(almendras,ꢀanacardos,
etc.).

SuplementosꢀdeꢀfibraꢀFiberꢀSmartꢀdeꢀRenewlife,ꢀFiberꢀFusionꢀdeꢀEnzymatic
Therapyꢀoꢀalgúnꢀotro.
ComprimidosꢀdeꢀalgaꢀchlorellaꢀdeꢀJarrowꢀ(opcionalꢀperoꢀmuyꢀrecomendable).
Zumoꢀverde,ꢀreciénꢀhechoꢀoꢀenꢀpolvoꢀ(teꢀrecomiendoꢀKyo-Green).

Complementosꢀnoꢀalimenticiosꢀqueꢀvasꢀaꢀnecesitar:

Recipientesꢀparaꢀllevarꢀlaꢀcomida.
Unꢀdiarioꢀ(¡talꢀvezꢀquierasꢀcomprarꢀunoꢀnuevoꢀparaꢀlaꢀocasión!).
Unaꢀmanoplaꢀoꢀtoallaꢀparaꢀexfoliaciónꢀconꢀtoallaꢀcalienteꢀoꢀunꢀcepilloꢀcorporal
paraꢀfrotarteꢀenꢀseco.
SalesꢀdeꢀEpsomꢀoꢀalgúnꢀexfolianteꢀconꢀsal.
Unꢀcuchilloꢀafiladoꢀyꢀunaꢀmandolinaꢀparaꢀcortar.
Tablaꢀdeꢀcortar.
Ollaꢀgrandeꢀparaꢀsopa.

Díaꢀdeꢀpreparación

Preparaciónꢀdeꢀlaꢀcomida

Esꢀimportanteꢀdedicarꢀunꢀpocoꢀdeꢀtiempoꢀaꢀprepararꢀlaꢀcomida,ꢀelꢀdíaꢀantesꢀde
iniciarꢀlaꢀlimpieza,ꢀespecialmenteꢀsiꢀtienesꢀqueꢀseguirꢀconꢀtuꢀrutinaꢀlaboralꢀde
cadaꢀdía.ꢀEsaꢀpreparaciónꢀreduciráꢀelꢀtiempoꢀqueꢀpasesꢀenꢀlaꢀcocinaꢀduranteꢀlos
cuatroꢀdíasꢀsiguientesꢀyꢀsimplificaráꢀlasꢀcosas.ꢀAlgoꢀqueꢀhasꢀdeꢀevitarꢀaꢀtoda
costaꢀesꢀvolverꢀaꢀcasaꢀdespuésꢀdeꢀunꢀlargoꢀdíaꢀdeꢀtrabajoꢀyꢀverꢀqueꢀnoꢀtienesꢀnada
enꢀlaꢀneveraꢀpreparado.ꢀNoꢀtieneꢀgraciaꢀenꢀunꢀdíaꢀnormalꢀyꢀcorriente,ꢀasíꢀque
imaginaꢀenꢀunꢀdíaꢀdeꢀrestauración.ꢀLeeꢀtodoꢀelꢀplanꢀalimentarioꢀconꢀantelación;
luegoꢀusaꢀestasꢀdirectricesꢀdeꢀpreparaciónꢀyꢀlasꢀrecetasꢀparaꢀempezar.
Estoꢀesꢀloꢀqueꢀtendrásꢀqueꢀprepararꢀparaꢀlosꢀtresꢀprimerosꢀdías:

Ensaladaꢀdeꢀfruta:ꢀesteꢀseráꢀtuꢀdesayunoꢀtodosꢀlosꢀdías,ꢀasíꢀqueꢀcortaꢀlas
manzanasꢀconꢀantelaciónꢀoꢀhazloꢀsobreꢀlaꢀmarcha.
Mezclaꢀparaꢀdepurarꢀel

hígado:ꢀutilizoꢀlaꢀexpresiónꢀmezclaꢀparaꢀdepurarꢀel
hígadoꢀenꢀlugarꢀdeꢀensaladaꢀparaꢀenfatizarꢀelꢀhechoꢀdeꢀqueꢀesꢀmuchoꢀmás
sustanciosaꢀqueꢀunaꢀsimpleꢀlechuga.ꢀLaꢀcomerásꢀcadaꢀmediodía,ꢀasíꢀqueꢀ-
preparaꢀunꢀbuenꢀloteꢀdeꢀcualquieraꢀdeꢀlasꢀmezclasꢀqueꢀverásꢀmásꢀadelante.ꢀSi
guardasꢀelꢀaliñoꢀaparteꢀyꢀlaꢀponesꢀenꢀunꢀrecipienteꢀhermético,ꢀpuedeꢀaguantar
hastaꢀunaꢀsemana.
Cereales:ꢀhazꢀunꢀloteꢀdeꢀarrozꢀoꢀquinoa.
Proteínas:ꢀutilizaꢀlasꢀrecetasꢀdeꢀpescadoꢀoꢀdeꢀlegumbresꢀqueꢀverásꢀmás

adelante.ꢀComerásꢀpescadoꢀenꢀelꢀalmuerzoꢀoꢀlegumbresꢀsiꢀeresꢀvegetariana.
Unaꢀbuenaꢀollaꢀdeꢀsopa:ꢀestaꢀseráꢀtuꢀcenaꢀlosꢀtresꢀprimerosꢀdías.ꢀEligeꢀentre
laꢀSopaꢀdeꢀverdurasꢀrápidaꢀoꢀMinestroneꢀdeꢀalubiasꢀmungo*******ꢀque
encontrarásꢀmásꢀadelante.
Verduras:ꢀeligeꢀalgunaꢀdeꢀlaꢀlistaꢀqueꢀencontrarásꢀmásꢀadelante,ꢀsigueꢀlas
recetasꢀoꢀmézclalaꢀconꢀtuꢀsopa.

Enꢀlasꢀpáginasꢀsiguientes,ꢀheꢀincluidoꢀalgunasꢀrecetasꢀparaꢀorientarteꢀenꢀla
preparación,ꢀperoꢀteꢀanimoꢀaꢀqueꢀimprovisesꢀyꢀ¡hagasꢀusoꢀdeꢀtuꢀcreatividad!

Preparaciónꢀmental

¡Estaꢀesꢀtuꢀoportunidadꢀparaꢀfijarteꢀtusꢀpropósitosꢀdeꢀtenerꢀunaꢀnuevaꢀrelación
conꢀtuꢀcuerpoꢀmientrasꢀsincronizasꢀtuꢀCódigoMujer!ꢀCambiarꢀtuꢀalimentación
modificaꢀtuꢀquímicaꢀcerebralꢀyꢀteꢀabreꢀlaꢀmenteꢀaꢀhacerꢀcambiosꢀenꢀotrasꢀáreasꢀde
tuꢀvidaꢀconꢀmayorꢀfacilidad.ꢀAprovechaꢀlosꢀejerciciosꢀdeꢀcambioꢀdeꢀestiloꢀde
vidaꢀqueꢀheꢀincluidoꢀcadaꢀdía,ꢀespecíficamenteꢀparaꢀeseꢀfin.ꢀSonꢀunaꢀparte
esencialꢀdeꢀlaꢀrestauraciónꢀdeꢀtuꢀCódigoMujer.ꢀ¡Noꢀhagasꢀtrampaꢀhaciendo
únicamenteꢀlaꢀparteꢀdeꢀlaꢀalimentaciónꢀyꢀdejandoꢀdeꢀladoꢀlosꢀmensajesꢀdeꢀcambio
deꢀvidaꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀteꢀestaráꢀenviandoꢀestaꢀsemana!ꢀElꢀregaloꢀdeꢀestosꢀtresꢀdías
esꢀclaridadꢀmentalꢀparaꢀcrearꢀunaꢀvisiónꢀnuevaꢀdeꢀtiꢀmismaꢀyꢀdeꢀtuꢀvida.
Recetas

SOPAS

Sopaꢀdeꢀverdurasꢀrápida

Ponꢀunaꢀollaꢀgrandeꢀconꢀaguaꢀyꢀechaꢀajoꢀtroceado,ꢀcebolla,ꢀapio,ꢀzanahoria,
perejilꢀyꢀnabo.
Puedesꢀañadirꢀcualquierꢀotraꢀverduraꢀdeꢀhojaꢀverdeꢀqueꢀteꢀguste:ꢀescarola,ꢀrepollo
yꢀkaleꢀsonꢀideales.
Déjaloꢀcocerꢀaꢀfuegoꢀlentoꢀunosꢀtreintaꢀminutosꢀoꢀhastaꢀqueꢀlasꢀverdurasꢀestén
hechas,ꢀyꢀyaꢀseꢀpuedeꢀservir.

Minestroneꢀdeꢀalubiasꢀmungo

Sofríeꢀunaꢀcebollaꢀtroceadaꢀenꢀaceiteꢀdeꢀoliva,ꢀsalꢀyꢀpimientaꢀduranteꢀunos
minutos.

Añadeꢀunasꢀzanahoriasꢀtroceadasꢀyꢀsigueꢀsofriendo.
Aꢀcontinuaciónꢀechaꢀunꢀlitroꢀdeꢀcaldoꢀdeꢀverdurasꢀoꢀaguaꢀyꢀcueceꢀlaꢀmezclaꢀhasta
queꢀlasꢀzanahoriasꢀempiecenꢀaꢀablandarse.
Añadeꢀdosꢀcalabacinesꢀverdesꢀyꢀdosꢀcalabacinesꢀamarillosꢀtroceados,ꢀunaꢀlataꢀde

tomateꢀpeladoꢀmachacadoꢀ(oꢀtomateꢀfrescoꢀtroceado)ꢀyꢀunaꢀbolsaꢀdeꢀjudías
verdesꢀcongeladasꢀcortadas.
Enꢀunaꢀollaꢀaparte,ꢀcueceꢀlasꢀalubiasꢀmungoꢀ(verꢀlaꢀrecetaꢀenꢀelꢀcapítuloꢀ4).ꢀLas
lentejasꢀpuedenꢀserꢀunasꢀbuenasꢀsustitutas.
Añadeꢀlasꢀlegumbresꢀaꢀlaꢀsopaꢀcuandoꢀesténꢀhechas.

MEZCLAꢀPARAꢀDEPURARꢀELꢀHÍGADO

Ensaladaꢀdeꢀfrutaꢀ(soloꢀparaꢀelꢀdesayuno)

Troceaꢀoꢀmezclaꢀcualquierꢀmezclaꢀdeꢀlasꢀsiguientesꢀfrutas:ꢀmanzanasꢀverdes,
peras,ꢀarándanos,ꢀmoras,ꢀframbuesas,ꢀfresas,ꢀuvas.
Exprimeꢀlimónꢀporꢀencimaꢀyꢀéchalesꢀsemillasꢀdeꢀlino.

Ensaladaꢀdeꢀmezclaꢀdeꢀprimavera

Utilizaꢀunaꢀmandolinaꢀ(oꢀunꢀcuchilloꢀcorriente,ꢀloꢀqueꢀprefieras)ꢀparaꢀcortarꢀa
rodajasꢀunꢀmanojoꢀdeꢀrábanos,ꢀunꢀpepino,ꢀunosꢀpocosꢀtallosꢀdeꢀapioꢀyꢀunas
cuantasꢀzanahoriasꢀ(uꢀotrasꢀhortalizasꢀqueꢀteꢀgusten).
Mézclaloꢀenꢀunꢀbolꢀconꢀmezclumꢀdeꢀverdurasꢀyꢀrúculaꢀyꢀunꢀfrascoꢀdeꢀcorazones
deꢀalcachofa,ꢀescurridosꢀyꢀcortadosꢀaꢀrodajas.ꢀAlíñaloꢀconꢀaceiteꢀdeꢀolivaꢀy
vinagreꢀdeꢀsidraꢀdeꢀmanzana.

Ensaladaꢀdeꢀbokꢀchoy

Cortaꢀlosꢀingredientesꢀmuyꢀfinosꢀyꢀmézclalos:ꢀseisꢀtallosꢀdeꢀbokꢀchoy,ꢀmedia
cebollaꢀrojaꢀpequeña,ꢀunaꢀmanzanaꢀGrannyꢀSmithꢀyꢀmediaꢀtazaꢀdeꢀgerminados.
Alíñalosꢀconꢀzumoꢀdeꢀlimón,ꢀsalꢀyꢀcilantro.

Lasꢀverdurasꢀseꢀreblandeceránꢀconꢀelꢀzumoꢀdeꢀlimónꢀyꢀlaꢀsal,ꢀasíꢀqueꢀcuantoꢀmás
loꢀdejesꢀreposar,ꢀ¡mejorꢀgustoꢀtendrá!ꢀAliñaꢀlaꢀmezclaꢀconꢀaceiteꢀdeꢀolivaꢀantes
deꢀservirla.

Ensaladaꢀdeꢀkaleꢀcruda

Troceaꢀunꢀpuñadoꢀdeꢀkaleꢀnegroꢀ(dinosaurio)ꢀyꢀcortaꢀaꢀrodajasꢀfinasꢀmedia
cebollaꢀrojaꢀyꢀunꢀbulboꢀdeꢀhinojo.
Ponloꢀtodoꢀenꢀunꢀbol,ꢀexprimeꢀdosꢀlimonesꢀyꢀéchaselosꢀaꢀlaꢀensalada;ꢀañadeꢀsal
alꢀgusto.ꢀDéjaloꢀenꢀreposoꢀunasꢀhorasꢀoꢀtodaꢀlaꢀnocheꢀhastaꢀqueꢀseꢀablande
(cuantoꢀmásꢀtiempoꢀmejor).
Échaleꢀaceiteꢀdeꢀolivaꢀantesꢀdeꢀservirla.

VERDURAS

Verdurasꢀalꢀvaporꢀsalteadas

Supersencillo,ꢀparaꢀcualquierꢀverduraꢀdeꢀhojaꢀverde.

Sencillamente,ꢀlavaꢀlasꢀverdurasꢀbajoꢀelꢀgrifo.
Separaꢀlasꢀhojasꢀdelꢀtalloꢀyꢀtiraꢀestosꢀúltimos.

yꢀechaꢀlasꢀhojas.
Ponꢀunaꢀcucharadaꢀdeꢀaceiteꢀdeꢀolivaꢀenꢀunaꢀsarténꢀparaꢀsalteadosꢀqueꢀtengaꢀtapa
Caliéntalasꢀyꢀespolvoreaꢀsalꢀmarinaꢀporꢀencima.
Esperaꢀunꢀminutoꢀyꢀechaꢀmediaꢀtazaꢀdeꢀaguaꢀfría.
Tapaꢀlaꢀsarténꢀconꢀunaꢀtapaꢀaꢀmedida.
Aproximadamenteꢀaꢀlosꢀcincoꢀminutos,ꢀlasꢀverdurasꢀestaránꢀenꢀsuꢀpunto.
Añádelesꢀlosꢀcondimentosꢀqueꢀprefierasꢀ(aceiteꢀdeꢀsésamoꢀnegro,ꢀaceiteꢀdeꢀoliva,
tamari,ꢀhierbasꢀyꢀespecias).
Remueveꢀlaꢀmezclaꢀantesꢀdeꢀservirla.

Algunosꢀejemplosꢀconꢀvariaciones...

Escarolaꢀsalteada

Sofríeꢀmedioꢀpuñadoꢀdeꢀcebollinosꢀenꢀunaꢀsarténꢀparaꢀsaltearꢀgrandeꢀconꢀaceite
deꢀoliva.

Echaꢀunꢀmanojoꢀdeꢀescarolaꢀtroceadaꢀfina,ꢀsalpícalaꢀconꢀagua,ꢀtápalaꢀunꢀminutoꢀy
cuécelaꢀhastaꢀqueꢀestéꢀblanda.

Berza

Sofríeꢀmediaꢀcebollaꢀtroceadaꢀyꢀunꢀpimientoꢀmorrónꢀrojoꢀenꢀaceiteꢀdeꢀoliva
duranteꢀunosꢀminutos.
Echaꢀunꢀmanojoꢀdeꢀberzasꢀsinꢀtalloꢀyꢀcortadasꢀaꢀtirasꢀfinitas.
Aderézalasꢀconꢀsal,ꢀpimientaꢀyꢀnuezꢀmoscada.
Añádelesꢀunꢀpocoꢀdeꢀaguaꢀyꢀcuécelasꢀhastaꢀqueꢀesténꢀtiernas.

CEREALES

Recetaꢀdeꢀarrozꢀintegralꢀbásica

Limpiaꢀunaꢀtazaꢀdeꢀarrozꢀbajoꢀelꢀgrifoꢀcolocadoꢀenꢀunꢀcolador.
Echaꢀunaꢀcucharadaꢀdeꢀaceiteꢀdeꢀolivaꢀenꢀunaꢀolla,ꢀañadeꢀelꢀarrozꢀyꢀrehógalo
removiéndoloꢀduranteꢀunosꢀcincoꢀminutosꢀhastaꢀqueꢀelꢀarrozꢀdesprendaꢀunꢀolorꢀa
frutoꢀseco.
Añadeꢀdosꢀtazasꢀdeꢀaguaꢀaꢀlaꢀollaꢀyꢀponloꢀaꢀhervir.
Bajaꢀelꢀfuegoꢀcuandoꢀhiervaꢀyꢀtápaloꢀbien.
Déjaloꢀcocerꢀunosꢀcuarentaꢀyꢀcincoꢀminutosꢀoꢀhastaꢀqueꢀseꢀhayaꢀabsorbidoꢀel

agua.

Recetaꢀdeꢀquinoa

Lavaꢀunaꢀtazaꢀdeꢀquinoaꢀbajoꢀelꢀgrifoꢀenꢀunꢀcolador.
Echaꢀlaꢀquinoaꢀyꢀdosꢀtazasꢀdeꢀaguaꢀaꢀunaꢀolla.

Llévalaꢀalꢀpuntoꢀdeꢀebullición.
Bajaꢀelꢀfuegoꢀyꢀtapaꢀbienꢀlaꢀolla.
Déjalaꢀcocerꢀdeꢀquinceꢀaꢀveinteꢀminutosꢀoꢀhastaꢀqueꢀseꢀhayaꢀabsorbidoꢀelꢀagua.

Arrozꢀpilafꢀ********ꢀprimavera

Cueceꢀunaꢀtazaꢀdeꢀarrozꢀintegral.ꢀCortaꢀrábanosꢀalꢀestiloꢀjulianaꢀyꢀtrocea
cebollinosꢀyꢀberros.ꢀAñadeꢀvinagreꢀdeꢀarrozꢀintegralꢀyꢀaceiteꢀdeꢀolivaꢀyꢀmezcla
todosꢀlosꢀingredientes.

PROTEÍNAS

Lentejasꢀalegres

Echaꢀlentejasꢀsecas,ꢀcebollaꢀtroceadaꢀyꢀalgaꢀwakameꢀtroceadaꢀ(oꢀalgunaꢀotra
alga)ꢀenꢀunaꢀolla.ꢀCúbrelasꢀconꢀagua.ꢀPonlasꢀaꢀhervirꢀyꢀbajaꢀelꢀfuegoꢀhastaꢀqueꢀse
haganꢀlentamente.ꢀAderézalasꢀconꢀperejil.

Magníficasꢀalubiasꢀmungo

¡Estasꢀalubiasꢀsonꢀidealesꢀparaꢀlimpiarꢀnuestroꢀorganismo!

Puedesꢀponerlasꢀenꢀremojoꢀconꢀbastanteꢀantelaciónꢀoꢀlaꢀversiónꢀrápida,ꢀverter
aguaꢀhirviendoꢀsobreꢀlasꢀalubiasꢀenꢀunaꢀolla,ꢀdejarlasꢀenꢀreposoꢀquinceꢀminutos,
aclararlasꢀyꢀescurrirlas.
Enꢀunaꢀollaꢀgrande,ꢀechaꢀdosꢀpartesꢀdeꢀaguaꢀporꢀunaꢀdeꢀalubiasꢀmungoꢀyꢀunaꢀtira
deꢀalgaꢀkombu.

Ponlasꢀaꢀhervir,ꢀluegoꢀbajaꢀelꢀfuegoꢀyꢀcuécelasꢀaꢀfuegoꢀlentoꢀhastaꢀqueꢀestén
hechas.

Alubiasꢀfáciles

Paraꢀlasꢀqueꢀnoꢀtenéisꢀtiempoꢀoꢀganasꢀdeꢀcocerꢀalubiasꢀdesdeꢀcero,ꢀos

recomiendoꢀqueꢀutilicéisꢀalubiasꢀenꢀlataꢀ(miꢀmarcaꢀfavoritaꢀesꢀEdenꢀOrganic).

Pruebaꢀalgunasꢀgrandesꢀideasꢀconꢀlegumbres:ꢀalubiasꢀblancasꢀcannellini,ꢀalubias
deꢀcarilla,ꢀlentejasꢀyꢀalubiasꢀmungo.
Sencillamente,ꢀabreꢀlaꢀlata,ꢀponlasꢀenꢀunꢀcoladorꢀyꢀacláralas.

Cómelasꢀtalꢀcual,ꢀtrasꢀañadirlesꢀespeciasꢀyꢀaceites,ꢀoꢀcaliéntalasꢀsalteándolasꢀcon
aceiteꢀdeꢀoliva.
Pruebaꢀaꢀañadirlesꢀcebollinosꢀtroceadosꢀoꢀcebollaꢀparaꢀdarlesꢀunꢀpocoꢀdeꢀsabor.

RECETASꢀDEꢀSALMÓNꢀYꢀPESCADOꢀBLANCO

Recomiendoꢀhacerꢀelꢀpescadoꢀaꢀlaꢀparrilla,ꢀenꢀunaꢀollaꢀoꢀalꢀhornoꢀenꢀ«papillote»,
unꢀestiloꢀdeꢀcocciónꢀfrancésꢀenꢀelꢀqueꢀseꢀenvuelveꢀelꢀpescadoꢀenꢀpapelꢀdeꢀhorno,
paraꢀevitarꢀqueꢀseꢀsequeꢀ(¡hum!).

Aꢀlaꢀparrilla

Pintaꢀlosꢀfiletesꢀdeꢀpescadoꢀconꢀaceiteꢀdeꢀoliva,ꢀzumoꢀdeꢀlimónꢀyꢀespecias.
Ponꢀelꢀpescadoꢀsobreꢀunꢀtrozoꢀdeꢀpapelꢀdeꢀaluminioꢀyꢀcolócaloꢀenꢀlaꢀparrilla.
Losꢀtiemposꢀdeꢀcocciónꢀseránꢀdiferentes,ꢀdependiendoꢀdelꢀgrosorꢀdelꢀfilete.

Salteado

Calientaꢀaceiteꢀdeꢀolivaꢀenꢀunaꢀsartén.
Ponꢀlosꢀfiletesꢀdeꢀpescadoꢀyꢀhazlosꢀporꢀcadaꢀladoꢀduranteꢀunosꢀminutos.
Comoꢀsucedeꢀconꢀlaꢀparrilla,ꢀlosꢀtiemposꢀdeꢀcocciónꢀseránꢀdiferentes,
dependiendoꢀdelꢀgrosorꢀdelꢀfilete.
Sazónalosꢀconꢀzumoꢀdeꢀlimónꢀyꢀespecias.

Enꢀpapillote

Precalientaꢀelꢀhornoꢀ(uꢀhornoꢀdeꢀsobremesa)ꢀaꢀ200ꢀºC.
Hazꢀunꢀsobreꢀconꢀunaꢀhojaꢀdeꢀpapelꢀdeꢀhorno.
Engrasaꢀligeramenteꢀelꢀpapelꢀyꢀponꢀdentroꢀelꢀfilete.
Añadeꢀzumoꢀdeꢀlimón,ꢀverdurasꢀaꢀrodajitasꢀyꢀespecias.
Doblaꢀelꢀpapelꢀdeꢀhornoꢀparaꢀcerrarꢀelꢀsobre,ꢀluegoꢀenvuelveꢀelꢀsobreꢀconꢀpapel
deꢀaluminio.
Colócaloꢀenꢀelꢀhornoꢀyꢀhornéaloꢀdeꢀseisꢀaꢀdiezꢀminutos.
Veꢀconꢀcuidado,ꢀ¡saldráꢀunꢀvaporꢀmuyꢀcalienteꢀalꢀabrirlo!

POTENCIADORESꢀDEꢀLAꢀDEPURACIÓN

Tómalosꢀconꢀelꢀdesayunoꢀoꢀcomoꢀtentempiéꢀdeꢀmediaꢀmañana.

Zumoꢀverde

Usaꢀunaꢀlicuadoraꢀ–enꢀcasaꢀoꢀenꢀlaꢀtiendaꢀdeꢀproductosꢀnaturales–ꢀyꢀlicuaꢀentre
tresꢀyꢀseisꢀtallosꢀdeꢀapio,ꢀmedioꢀpepino,ꢀmediaꢀtazaꢀdeꢀperejil,ꢀmediaꢀmanzana
verdeꢀyꢀunꢀlimónꢀpequeñoꢀconꢀpiel.

Potenciadorꢀdelꢀsistemaꢀinmunitario

Raya,ꢀtroceaꢀoꢀmachacaꢀrábanoꢀdaikonꢀ(unosꢀsieteꢀcentímetros),ꢀjengibreꢀoꢀun
dienteꢀdeꢀajo.ꢀAñádeloꢀaꢀlasꢀensaladas,ꢀverdurasꢀoꢀcereales.ꢀEstosꢀalimentosꢀson
antimicrobianosꢀyꢀdepuranꢀlaꢀsangre:ꢀ¡leꢀdaránꢀaꢀtuꢀsistemaꢀinmunitarioꢀun
verdaderoꢀempujón!

Díaꢀ1:ꢀempiezaꢀpocoꢀaꢀpoco

Desayunoꢀyꢀtentempiéꢀdeꢀprimeraꢀhora

Unꢀvasoꢀdeꢀ250ꢀmililitrosꢀdeꢀagua.
Suplementoꢀdeꢀfibra.
Ensaladaꢀdeꢀfrutasꢀfrescasꢀconꢀzumoꢀdeꢀlimónꢀ(hastaꢀunaꢀtazaꢀyꢀmedia)ꢀyꢀuna
cucharadaꢀdeꢀsemillasꢀdeꢀlino.
Zumoꢀverdeꢀoꢀcomprimidosꢀdeꢀalgaꢀchlorella.

Almuerzo

Arrozꢀintegral,ꢀtrigoꢀsarracenoꢀoꢀquinoaꢀ(hastaꢀmediaꢀtaza)ꢀconꢀunaꢀcucharadaꢀde
semillasꢀdeꢀlinoꢀtrituradas.
Proteína:ꢀ115ꢀgramosꢀdeꢀsalmónꢀoꢀpescadoꢀblancoꢀ(atúnꢀno,ꢀporꢀfavor)ꢀoꢀun
tercioꢀdeꢀtazaꢀdeꢀlegumbresꢀsiꢀeresꢀvegetariana.
Mezclaꢀparaꢀdepurarꢀelꢀhígadoꢀ(sinꢀrestricciones).

Tentempiéꢀdeꢀmediaꢀtarde

Siꢀnecesitasꢀtomarꢀunꢀtentempiéꢀaꢀesoꢀdeꢀlasꢀ15:00ꢀoꢀlasꢀ16:00ꢀhoras,ꢀprueba
algunoꢀdeꢀlosꢀsiguientes,ꢀoꢀtodosꢀellos:

Otraꢀraciónꢀdeꢀtuꢀalmuerzoꢀoꢀcena.
Verdurasꢀoꢀfrutasꢀdeꢀlaꢀlista.
Agua.

Infusiónꢀcaliente.

Escuchaꢀaꢀtuꢀcuerpo.ꢀ¿Quiereꢀrealmenteꢀcomer?ꢀ¿Oꢀteꢀestáꢀpidiendoꢀotraꢀcosa,
peroꢀlaꢀcomidaꢀesꢀlaꢀrespuestaꢀqueꢀsuelesꢀdarleꢀparaꢀhacerloꢀcallar?ꢀEscúchalo.

Cena

Laꢀsopaꢀdeꢀverdurasꢀrápidaꢀ(sinꢀrestricciones)ꢀoꢀlaꢀminestroneꢀdeꢀalubiasꢀmungo
(hastaꢀunaꢀtazaꢀyꢀmedia).

Nota:ꢀSiꢀnoꢀleꢀhasꢀpuestoꢀverdurasꢀaꢀlaꢀsopa,ꢀtenꢀpreparadasꢀverdurasꢀ(sin
restricciones)ꢀdeꢀacompañamiento.

Cuandoꢀcomesꢀenꢀunꢀentornoꢀtranquiloꢀyꢀteꢀcentrasꢀenꢀlaꢀcomida,ꢀtuꢀcuerpo
dedicaꢀmásꢀenergíaꢀaꢀlaꢀdigestiónꢀyꢀabsorciónꢀdeꢀnutrientes.ꢀTambiénꢀdisfrutasꢀde
losꢀsaboresꢀyꢀexperimentasꢀmás;ꢀporꢀconsiguiente,ꢀnecesitasꢀmenosꢀcomidaꢀpara
tenerꢀunaꢀexperienciaꢀsatisfactoria.

Enꢀlaꢀoficina:ꢀbuscaꢀunꢀlugarꢀtranquiloꢀparaꢀcomer;ꢀprocuraꢀcomerꢀenꢀsilencio,ꢀno
contestesꢀcorreosꢀelectrónicosꢀniꢀnaveguesꢀporꢀInternet.ꢀSoloꢀcomeꢀyꢀconcéntrate
enꢀtuꢀrespiraciónꢀyꢀmasticaꢀ(veinteꢀvecesꢀporꢀbocado).
Enꢀcasa:ꢀapagaꢀlaꢀtelevisión.ꢀComeꢀsolaꢀoꢀdileꢀaꢀtuꢀparejaꢀoꢀfamiliaꢀqueꢀcomerás
másꢀdespacioꢀyꢀhablarásꢀmenosꢀduranteꢀlasꢀcomidas.

Estaꢀnoche,ꢀdedicaꢀdiezꢀminutosꢀaꢀescribirꢀenꢀtuꢀdiarioꢀyꢀaꢀaclararꢀtusꢀintenciones
para hacer este proceso de restauración. ¿Qué es lo que realmente deseas
pa aꢀ ace ꢀesteꢀp ocesoꢀdeꢀ estau ac ó .ꢀ¿Quéꢀesꢀ oꢀqueꢀ ea e teꢀdeseas
conseguirꢀestosꢀcuatroꢀdías?ꢀEsꢀtuꢀoportunidadꢀparaꢀentusiasmarteꢀyꢀpensarꢀaꢀlo
grande.ꢀNoꢀdejesꢀqueꢀlosꢀpensamientosꢀdeꢀserꢀ«práctica»ꢀinterfieranꢀenꢀtu
camino.ꢀ¿Quéꢀesꢀloꢀqueꢀrealmenteꢀteꢀentusiasmaríaꢀenꢀloꢀqueꢀseꢀrefiereꢀaꢀobtener
resultadosꢀalꢀfinalizarꢀestosꢀdías?

Hoyꢀbuscaꢀalgunaꢀcosaꢀqueꢀpuedasꢀeliminarꢀdeꢀtuꢀcasaꢀyꢀ¡noꢀmeꢀrefieroꢀaꢀla

basura!ꢀPonteꢀaꢀprueba.ꢀTúꢀsabesꢀaꢀquéꢀteꢀaferras.ꢀTúꢀsabesꢀquéꢀhasꢀestado
acumulandoꢀsecretamente.ꢀElꢀespacioꢀenꢀelꢀqueꢀvivimosꢀreflejaꢀloꢀqueꢀsucedeꢀen
nuestroꢀinterior,ꢀyꢀpuedeꢀqueꢀestéꢀcongestionado,ꢀcomoꢀloꢀestáꢀnuestroꢀcuerpo.
¡Laꢀbuenaꢀnoticiaꢀesꢀqueꢀpodemosꢀcambiarꢀnuestroꢀcuerpoꢀcambiandoꢀnuestro
entorno!ꢀAsíꢀqueꢀmanosꢀaꢀlaꢀobra:ꢀabreꢀtuꢀarmarioꢀyꢀbuscaꢀalꢀmenosꢀunaꢀprenda
deꢀropa,ꢀzapatos,ꢀequipoꢀdeportivoꢀoꢀcualquierꢀotraꢀcosaꢀqueꢀnoꢀhayasꢀusadoꢀen
unꢀaño.ꢀDaꢀestosꢀartículosꢀaꢀalgunaꢀorganizaciónꢀbenéficaꢀoꢀaꢀtusꢀvecinos,ꢀo
tíralos.ꢀCreaꢀespacioꢀparaꢀcosasꢀnuevasꢀyꢀfascinantesꢀenꢀtuꢀvida.ꢀLaꢀvidaꢀes
dinámica;ꢀsiꢀnosꢀaferramosꢀaꢀloꢀviejo,ꢀnoꢀhabráꢀsitioꢀparaꢀloꢀnuevo.ꢀTiraꢀalgoꢀaꢀla
basuraꢀantesꢀdeꢀacabarꢀelꢀdía.ꢀNoꢀloꢀdejesꢀparaꢀmañana,ꢀpuesꢀmañanaꢀtendrásꢀotra
tarea.
Utilizaꢀunꢀcepilloꢀparaꢀlaꢀpielꢀyꢀhazteꢀunꢀexfoliadoꢀenꢀsecoꢀantesꢀdeꢀducharte,
límpiateꢀyꢀcepíllateꢀenꢀdirecciónꢀalꢀcorazónꢀparaꢀobtenerꢀmejoresꢀresultados.ꢀEl
cepilladoꢀenꢀsecoꢀaportaꢀaꢀtusꢀórganosꢀdeꢀeliminaciónꢀunꢀsuaveꢀmasajeꢀinterno
queꢀestimularáꢀlaꢀdigestión.ꢀTambiénꢀmejoraꢀlaꢀcirculación.

Díaꢀ2:ꢀséꢀamableꢀcontigoꢀmisma

¿Cómoꢀteꢀva?ꢀAhoraꢀdeberíasꢀsentirteꢀmásꢀligeraꢀyꢀconꢀmásꢀenergía.ꢀPuedeꢀque
tengasꢀunꢀpocoꢀdeꢀdolorꢀdeꢀcabezaꢀoꢀalgunaꢀqueꢀotraꢀmolestia.ꢀEstoꢀesꢀnormal,
estáꢀbien,ꢀyꢀestásꢀdandoꢀlosꢀpasosꢀparaꢀasegurarteꢀdeꢀqueꢀtuꢀnivelꢀdeꢀazúcarꢀen
sangreꢀseꢀvaꢀnormalizando,ꢀtuꢀhígadoꢀtieneꢀlaꢀoportunidadꢀdeꢀestarꢀbienꢀnutridoꢀy
tuꢀcuerpoꢀseꢀpuedeꢀliberarꢀdelꢀestrógeno.

Desayunoꢀyꢀtentempiéꢀdeꢀprimeraꢀhora

Unꢀvasoꢀdeꢀ250ꢀmililitrosꢀdeꢀagua.
Suplementoꢀdeꢀfibra.

Ensaladaꢀdeꢀfrutasꢀfrescasꢀconꢀzumoꢀdeꢀlimónꢀ(hastaꢀunaꢀtazaꢀyꢀmedia)ꢀyꢀuna
cucharadaꢀdeꢀsemillasꢀdeꢀlino.
Zumoꢀverdeꢀoꢀcomprimidosꢀdeꢀalgaꢀchlorella.

Almuerzo

Arrozꢀintegral,ꢀtrigoꢀsarracenoꢀoꢀquinoaꢀ(hastaꢀmediaꢀtaza)ꢀconꢀunaꢀcucharadaꢀde
semillasꢀdeꢀlinoꢀtrituradas.
Proteína:ꢀ115ꢀgramosꢀdeꢀsalmónꢀoꢀpescadoꢀblancoꢀ(atúnꢀno,ꢀporꢀfavor)ꢀoꢀun
tercioꢀdeꢀtazaꢀdeꢀlegumbresꢀsiꢀeresꢀvegetariana.

Mezclaꢀparaꢀdepurarꢀelꢀhígadoꢀ(sinꢀrestricciones).

Tentempiéꢀdeꢀmediaꢀtarde

Siꢀnecesitasꢀtomarꢀunꢀtentempiéꢀaꢀesoꢀdeꢀlasꢀ15:00ꢀoꢀlasꢀ16:00ꢀhoras,ꢀprueba
algunoꢀdeꢀlosꢀsiguientes,ꢀoꢀtodosꢀellos:

Otraꢀraciónꢀdeꢀtuꢀalmuerzoꢀoꢀcena.
Verdurasꢀoꢀfrutasꢀdeꢀlaꢀlista.
Agua.
Infusiónꢀcaliente.

Escuchaꢀaꢀtuꢀcuerpo.ꢀ¿Quiereꢀrealmenteꢀcomer?ꢀ¿Oꢀteꢀestáꢀpidiendoꢀotraꢀcosa,
peroꢀlaꢀcomidaꢀesꢀlaꢀrespuestaꢀqueꢀsuelesꢀdarleꢀparaꢀhacerloꢀcallar?ꢀEscúchalo.

Cena

Laꢀsopaꢀdeꢀverdurasꢀrápidaꢀ(sinꢀrestricciones)ꢀoꢀlaꢀminestroneꢀdeꢀalubiasꢀmungo
(hastaꢀunaꢀtazaꢀyꢀmedia).

Nota:ꢀSiꢀnoꢀleꢀhasꢀpuestoꢀverdurasꢀaꢀlaꢀsopa,ꢀtenꢀpreparadasꢀverdurasꢀ(sin
restricciones)ꢀdeꢀacompañamiento.

Aumentaꢀlasꢀvecesꢀqueꢀmasticasꢀaꢀquinceꢀvecesꢀoꢀtreintaꢀsiꢀestásꢀentrenada.
Observaꢀqueꢀproducesꢀmuchaꢀmásꢀsalivaꢀcuandoꢀmasticasꢀmásꢀratoꢀyꢀqueꢀpuedes
tragarꢀsalivaꢀsinꢀtragarꢀalimentosꢀactoꢀseguido.ꢀLaꢀsalivaꢀesꢀunꢀelemento
primordialꢀenꢀelꢀprocesoꢀdigestivo,ꢀqueꢀsolemosꢀpasarꢀporꢀalto,ꢀalꢀtragarꢀlos
alimentosꢀdemasiadoꢀrápido,ꢀforzandoꢀaꢀnuestroꢀestómagoꢀaꢀtrabajarꢀmás.

Ahoraꢀqueꢀhasꢀdisfrutadoꢀdeꢀunꢀdíaꢀverdaderamenteꢀligeroꢀelꢀdíaꢀ1,ꢀempiezaꢀa
prestarꢀatenciónꢀaꢀcómoꢀteꢀsientaꢀestaꢀcomida.ꢀNotaꢀcómoꢀteꢀencuentras
comiendoꢀmenos:ꢀ¿cuálꢀesꢀtuꢀestadoꢀmental?

Restauraꢀtusꢀcuidadosꢀpersonales:ꢀdedicaꢀunaꢀparteꢀdeꢀtuꢀtiempoꢀaꢀescribirꢀenꢀtu
diarioꢀlasꢀcosasꢀqueꢀnotasꢀqueꢀteꢀvanꢀbien.ꢀLaꢀmayoríaꢀdamosꢀporꢀhechoꢀque
cuidarseꢀesꢀcaroꢀyꢀunꢀactoꢀdeꢀpermisividad.ꢀSinꢀembargo,ꢀlosꢀautocuidadosꢀmás
sosteniblesꢀprocedenꢀdeꢀlasꢀpequeñasꢀcosasꢀqueꢀhacemosꢀcompasivamenteꢀpor
nuestroꢀcuerpo.ꢀParaꢀinspirarte,ꢀrecuerdaꢀlasꢀcosasꢀqueꢀhacíaꢀporꢀtiꢀtuꢀmadreꢀo
queꢀhacesꢀtúꢀporꢀtusꢀhijos.ꢀPiensaꢀenꢀalgunasꢀcosasꢀyꢀcomprométeteꢀaꢀhacerꢀuna
cadaꢀdíaꢀlaꢀsemanaꢀsiguiente,ꢀyꢀobservaꢀcómoꢀteꢀsientes.ꢀNoꢀteꢀpasesꢀporꢀaltoꢀesta
tarea.ꢀ¡Queꢀseaꢀelꢀcomienzoꢀdeꢀunaꢀhermosa,ꢀadorableꢀyꢀfructíferaꢀrelaciónꢀconꢀtu
cuerpo!

¿Tirasteꢀoꢀdisteꢀalgoꢀayer?ꢀSiꢀtodavíaꢀnoꢀloꢀhasꢀhecho,ꢀteꢀruegoꢀqueꢀloꢀhagasꢀhoy.
Además,ꢀañadeꢀunꢀobjetoꢀmásꢀdeꢀesosꢀaꢀlosꢀqueꢀteꢀaferras,ꢀperoꢀqueꢀsabesꢀqueꢀha
deꢀdesaparecer.
Noꢀobstante,ꢀlaꢀcocinaꢀesꢀnuestroꢀverdaderoꢀobjetivoꢀdeꢀestaꢀtarde:ꢀteꢀruegoꢀque
revisesꢀtuꢀdespensa,ꢀarmariosꢀyꢀcajones,ꢀyꢀtiresꢀtodoꢀloꢀqueꢀtengaꢀglutamato
monosódico,ꢀaceitesꢀparcialmenteꢀhidrogenadosꢀoꢀestéꢀcaducado.ꢀ(¡Sabesꢀque
haceꢀcincoꢀañosꢀqueꢀtienesꢀesaꢀmezclaꢀdeꢀespeciasꢀdeꢀchile!).ꢀTambiénꢀtirarás
aliños,ꢀmarinadas,ꢀsalsasꢀyꢀotrosꢀartículosꢀapestososꢀqueꢀnoꢀseanꢀverdaderos
alimentosꢀyꢀqueꢀtienesꢀdesdeꢀhaceꢀsiglosꢀenꢀlaꢀdespensaꢀoꢀlaꢀnevera.
¡Piensaꢀenꢀfresco!ꢀSustituyeꢀestosꢀproductosꢀporꢀsalꢀmarinaꢀdeꢀcalidad,ꢀpimienta
paraꢀmolerꢀyꢀhierbasꢀyꢀespeciasꢀdeꢀcultivoꢀbiológicoꢀqueꢀnoꢀhayanꢀsido
irradiados,ꢀcomoꢀcomino,ꢀcúrcuma,ꢀcilantroꢀyꢀtomillo.
Siꢀpuedes,ꢀpideꢀhoraꢀparaꢀqueꢀteꢀdenꢀunꢀmasajeꢀoꢀparaꢀunaꢀsesiónꢀdeꢀacupuntura
alꢀdíaꢀsiguiente,ꢀparaꢀrelajarteꢀyꢀhacerteꢀunꢀregalo.ꢀTambiénꢀpuedeꢀayudarteꢀa
aliviarꢀlosꢀsíntomasꢀdeꢀdesintoxicaciónꢀqueꢀestásꢀexperimentando.

Díaꢀ3:ꢀeliminaꢀtodosꢀlosꢀbloqueadoresꢀdelꢀFLO

Elꢀtercerꢀdía,ꢀnosꢀcentraremosꢀenꢀlosꢀfactoresꢀdeꢀestrésꢀmedioambientalesꢀyꢀenꢀlas
toxinas.ꢀMientrasꢀpermanecesꢀenꢀesteꢀprocesoꢀdeꢀrestauraciónꢀinterior,ꢀesꢀposible
queꢀestésꢀmásꢀsensibleꢀaꢀloꢀfísicamenteꢀduroꢀqueꢀpuedeꢀserꢀaꢀvecesꢀnuestroꢀestilo
deꢀvidaꢀmoderno.ꢀPrestaꢀatenciónꢀaꢀcómoꢀexperimentasꢀtuꢀritmoꢀdeꢀvida.ꢀ¿Quéꢀte
estáꢀpasando,ꢀmásꢀalláꢀdelꢀevidenteꢀreconocimientoꢀdeꢀqueꢀ«esꢀestresante»?ꢀ¿Qué
sensaciónꢀtienesꢀenꢀtuꢀcuerpo?ꢀLaꢀexperimentasꢀconstantemente,ꢀperoꢀcuandoꢀte
hasꢀatiborradoꢀdeꢀcomidaꢀbasura,ꢀoꢀsimplementeꢀestásꢀdemasiadoꢀllena,ꢀnoꢀesꢀtan
fácilꢀpercibirꢀloꢀqueꢀteꢀpasa.ꢀIdentificarꢀlasꢀrespuestasꢀdeꢀtuꢀcuerpoꢀalꢀestrés
medioambientalꢀpuedeꢀserꢀcrucialꢀparaꢀevitarꢀqueꢀteꢀdesꢀatraconesꢀyꢀqueꢀcomas

paraꢀcalmarꢀtusꢀemociones.ꢀ¡Estáꢀbienꢀsentirꢀtusꢀemociones!

Desayunoꢀyꢀtentempiéꢀdeꢀprimeraꢀhora

Unꢀvasoꢀdeꢀ250ꢀmililitrosꢀdeꢀagua.
Suplementoꢀdeꢀfibra.
Ensaladaꢀdeꢀfrutasꢀfrescasꢀconꢀzumoꢀdeꢀlimónꢀ(hastaꢀunaꢀtazaꢀyꢀmedia)ꢀyꢀuna
cucharadaꢀdeꢀsemillasꢀdeꢀlino.

Zumoꢀverdeꢀoꢀcomprimidosꢀdeꢀalgaꢀchlorella.

Almuerzo

Quinoaꢀ(hastaꢀtresꢀcuartosꢀdeꢀtaza)ꢀconꢀunaꢀcucharadaꢀdeꢀsemillasꢀdeꢀlino
trituradas.
Raciónꢀextraꢀdeꢀmezclaꢀparaꢀdepurarꢀelꢀhígadoꢀ(sinꢀrestricciones).
Medioꢀaguacate.

Tentempiéꢀdeꢀmediaꢀtarde

Siꢀnecesitasꢀtomarꢀunꢀtentempiéꢀaꢀesoꢀdeꢀlasꢀ15:00ꢀoꢀlasꢀ16:00ꢀhoras,ꢀprueba
algunoꢀdeꢀlosꢀsiguientes,ꢀoꢀtodosꢀellos:

Otraꢀraciónꢀdeꢀtuꢀalmuerzoꢀoꢀcena.
Verdurasꢀoꢀfrutasꢀdeꢀlaꢀlista.
Agua.
Infusiónꢀcaliente.

Escuchaꢀaꢀtuꢀcuerpo.ꢀ¿Quiereꢀrealmenteꢀcomer?ꢀ¿Oꢀteꢀestáꢀpidiendoꢀotraꢀcosa,
peroꢀlaꢀcomidaꢀesꢀlaꢀrespuestaꢀqueꢀsuelesꢀdarleꢀparaꢀhacerloꢀcallar?ꢀEscúchalo.

Cena

Laꢀsopaꢀdeꢀverdurasꢀrápidaꢀ(sinꢀrestricciones)ꢀoꢀlaꢀminestroneꢀdeꢀalubiasꢀmungo
(unaꢀtaza).

Nota:ꢀSiꢀnoꢀleꢀhasꢀpuestoꢀverdurasꢀ(sinꢀrestricciones)ꢀaꢀlaꢀsopa,ꢀtenꢀpreparadas
verdurasꢀdeꢀacompañamiento.

Hoyꢀnoꢀcomerásꢀproteínaꢀanimal,ꢀasíꢀqueꢀdisfrutaꢀdeꢀcadaꢀbocadoꢀdeꢀtu
almuerzo.ꢀSiéntateꢀcómodamente,ꢀcontemplaꢀtuꢀcomidaꢀyꢀobservaꢀlosꢀcoloresꢀy
texturasꢀdeꢀtuꢀplato.ꢀRespira.ꢀDedicaꢀunosꢀmomentosꢀantesꢀdeꢀempezarꢀaꢀapreciar
loꢀqueꢀvasꢀaꢀcomer.ꢀCuandoꢀaumentasꢀtuꢀconcienciaꢀdeꢀesteꢀmodo,ꢀsacasꢀmás
provechoꢀdeꢀcadaꢀbocado.ꢀ¿Cómoꢀteꢀsientesꢀsiendoꢀveganaꢀporꢀunꢀdía?ꢀObserva
cómoꢀteꢀsientesꢀcomiendoꢀmenos.ꢀEsꢀnormalꢀtenerꢀantojosꢀyꢀhambreꢀyꢀnoꢀcaer
siempreꢀenꢀlaꢀtentación.ꢀ¿Cómoꢀteꢀsientesꢀemocionalmente?

CuandoꢀestásꢀhaciendoꢀlaꢀrestauraciónꢀdeꢀCódigoMujerꢀesꢀnormalꢀqueꢀteꢀnotes
cansada.ꢀTambiénꢀesꢀprobableꢀqueꢀvayasꢀalgoꢀestreñida,ꢀsimplementeꢀdebidoꢀa
queꢀcomesꢀmenos.ꢀLoꢀmejorꢀqueꢀpuedesꢀhacerꢀesꢀhidratarteꢀbienꢀyꢀreducirꢀla
cantidadꢀdeꢀejercicioꢀqueꢀteníasꢀprogramadoꢀparaꢀlaꢀsemana.ꢀProcuraꢀdescansar
cuandoꢀpuedas.ꢀManténꢀunꢀnivelꢀdeꢀactividadꢀbajoꢀparaꢀevitarꢀagotarte,ꢀenꢀvezꢀde
hacerꢀcardiovascularesꢀintensos;ꢀporꢀejemplo,ꢀpuedesꢀsalirꢀaꢀpasearꢀtreinta
minutosꢀcadaꢀdía.ꢀReservaꢀlosꢀejerciciosꢀmásꢀvigorososꢀparaꢀcuandoꢀhayas
terminado.ꢀSiꢀteꢀnotasꢀmuyꢀcansada,ꢀperoꢀnecesitasꢀenergíaꢀparaꢀunaꢀreuniónꢀo
citaꢀimportante,ꢀtomaꢀunꢀsuplementoꢀdeꢀvitaminaꢀB12,ꢀparaꢀrecibirꢀunaꢀinyección
deꢀenergía.

Estaꢀnocheꢀnoꢀdeberíasꢀhacerꢀmuchasꢀcosas.
Tareaꢀdeꢀlaꢀabundancia:ꢀdedicaꢀtiempoꢀaꢀescribirꢀenꢀtuꢀdiarioꢀlasꢀcosasꢀqueꢀte
importanꢀenꢀtuꢀvida.ꢀLuegoꢀhazꢀunaꢀlistaꢀdeꢀpersonasꢀqueꢀteꢀdanꢀenergíaꢀcuando
teꢀrelacionasꢀconꢀellas,ꢀqueꢀteꢀapoyanꢀcuandoꢀteꢀenfrentasꢀaꢀsituaciones
estresantesꢀyꢀqueꢀteꢀayudanꢀaꢀserꢀtuꢀmejorꢀversión.ꢀPiensaꢀenꢀalgoꢀqueꢀpuedas
hacerꢀparaꢀdemostrarꢀaꢀcadaꢀunaꢀdeꢀesasꢀpersonasꢀcuántoꢀteꢀimportan,ꢀsinꢀgastarte
muchoꢀoꢀnadaꢀdeꢀdinero.ꢀ¡Estrujaꢀtuꢀmente!
Noꢀdejesꢀdeꢀladoꢀestaꢀtarea.ꢀQueꢀesteꢀseaꢀelꢀprincipioꢀdeꢀunaꢀvidaꢀmásꢀllenaꢀde
abundanciaꢀparaꢀti.ꢀMañanaꢀhablaremosꢀmásꢀsobreꢀlaꢀabundancia.

¿Cómoꢀestáꢀtuꢀdespensa?ꢀ¿Quéꢀtamañoꢀteníaꢀtuꢀbolsaꢀdeꢀlaꢀbasura?ꢀSentimos
curiosidad,ꢀ¡asíꢀqueꢀteꢀagradeceríaꢀqueꢀnosꢀescribierasꢀparaꢀconocerꢀtus
estadísticas!ꢀ¡Sacaꢀfotosꢀyꢀcomparteꢀtuꢀnuevaꢀdespensaꢀconꢀnosotras!
¡Ahora,ꢀvamosꢀalꢀbaño!
Losꢀproductosꢀdeꢀlimpiezaꢀdelꢀbañoꢀyꢀdelꢀhogarꢀsonꢀfactoresꢀdeꢀestrés
potencialesꢀparaꢀtuꢀsalud.ꢀInvestigacionesꢀrecientesꢀhanꢀconcluidoꢀqueꢀmuchasꢀde
lasꢀsustanciasꢀquímicasꢀqueꢀhallamosꢀenꢀlosꢀproductosꢀdeꢀlimpiezaꢀcotidianos
sonꢀbioacumulativasꢀyꢀmuyꢀtóxicas,ꢀloꢀqueꢀsignificaꢀqueꢀunaꢀvezꢀqueꢀentranꢀen
nuestroꢀorganismo,ꢀseꢀquedanꢀenꢀélꢀyꢀfacilitanꢀelꢀdeterioroꢀqueꢀocasionanꢀlos
radicalesꢀlibres,ꢀloꢀcualꢀnosꢀhaceꢀmásꢀsensiblesꢀaꢀlasꢀenfermedadesꢀautoinmunes
yꢀalꢀcáncer.
¿Estásꢀdispuestaꢀaꢀtirarꢀcosas?
Buscaꢀproductosꢀqueꢀcontenganꢀlejía,ꢀcomoꢀComet,ꢀAjax,ꢀWindexꢀoꢀLysol;
ambientadoresꢀeléctricos,ꢀcomoꢀlosꢀGlade;ꢀlimpiadoresꢀparaꢀelꢀinodoro,ꢀyꢀpolvo
deꢀtalcoꢀparaꢀbebésꢀconꢀbaseꢀdeꢀtalco.ꢀPonlosꢀenꢀunaꢀbolsaꢀdeꢀbasuraꢀyꢀtíralos.
¿Conꢀquéꢀvasꢀaꢀlimpiar?ꢀNoꢀteꢀpreocupes,ꢀaquíꢀtienesꢀunaꢀlistaꢀdeꢀproductos
igualmenteꢀeficacesꢀyꢀsegurosꢀparaꢀelꢀmedioambiente:

ProductosꢀdeꢀlimpiezaꢀSeventhꢀGeneration:ꢀpuedesꢀcomprarlosꢀenꢀalgunos
supermercados,ꢀenꢀcualquierꢀtiendaꢀdeꢀproductosꢀnaturalesꢀy,ꢀsinꢀlugarꢀaꢀdudas,
enꢀlaꢀcadenaꢀdeꢀproductosꢀbioꢀWholeꢀFoods.
Limpiadorꢀuniversalꢀdeꢀaceiteꢀdeꢀnaranja:ꢀparaꢀfregarꢀlosꢀplatos,ꢀcomo
quitamanchasꢀenꢀtejidos,ꢀparaꢀlimpiarꢀelꢀinodoroꢀyꢀlosꢀespejos,ꢀtodoꢀenꢀuno.ꢀEs
increíbleꢀyꢀtotalmenteꢀnatural.
LevaduraꢀenꢀpolvoꢀBonAmi,ꢀArmꢀoꢀHammerꢀenꢀvezꢀdeꢀAjaxꢀoꢀComet.
AguaꢀoxigenadaꢀenꢀvezꢀdeꢀlimpiacristalesꢀWindex.

Vinagreꢀblancoꢀenꢀlugarꢀdeꢀlejíaꢀ(ademásꢀesꢀunꢀdesengrasanteꢀparaꢀlasꢀbaldosas).

Pasarteꢀaꢀestosꢀproductosꢀbiosegurosꢀdescargaráꢀmuchoꢀtuꢀhígadoꢀyꢀteꢀayudaráꢀa
protegerꢀtuꢀcuerpoꢀtodoꢀelꢀaño.

Díaꢀ4:ꢀutilizaꢀtuꢀcuerpoꢀcomoꢀunꢀinstrumentoꢀparaꢀcrearꢀunaꢀvidaꢀmejor

Elꢀobjetivoꢀdelꢀdíaꢀ4ꢀsonꢀlasꢀintencionesꢀyꢀlaꢀfijaciónꢀdeꢀmetas.ꢀTuꢀprocesoꢀde
restauraciónꢀteꢀestáꢀayudandoꢀaꢀcrearꢀclaridadꢀmentalꢀyꢀemocionalꢀenꢀestos
momentos,ꢀasíꢀqueꢀaprovéchateꢀdeꢀesteꢀperiodoꢀdeꢀtiempoꢀparaꢀfijarteꢀalgunas
metasꢀparaꢀelꢀAñoꢀNuevo,ꢀperoꢀ¡empezandoꢀahoraꢀmismoꢀconꢀunaꢀmeditación!
Eligeꢀdosꢀcosasꢀqueꢀquierasꢀconseguirꢀenꢀtuꢀvida.ꢀPuedenꢀserꢀobjetos,
experiencias,ꢀformasꢀdeꢀayudarꢀaꢀlosꢀdemás,ꢀideasꢀpositivasꢀrespectoꢀaꢀtiꢀmisma,
nuevasꢀconductas,ꢀcualquierꢀcosa.ꢀImaginaꢀestasꢀcosasꢀoꢀexperienciasꢀaꢀtodo
colorꢀyꢀconꢀtodoꢀdetalle.ꢀLuegoꢀimaginaꢀclaramenteꢀdeꢀquéꢀmodoꢀcambiaránꢀtu
vidaꢀyꢀcómoꢀteꢀsentirásꢀcuandoꢀlasꢀtengas.ꢀSéꢀloꢀmásꢀconcretaꢀposible.ꢀAhora
imaginaꢀqueꢀestasꢀcosasꢀyꢀexperienciasꢀyaꢀestánꢀenꢀtuꢀvida.ꢀSienteꢀlaꢀemociónꢀde
tenerꢀyaꢀloꢀqueꢀquieres.ꢀObservaꢀlosꢀsentimientosꢀdeꢀdudaꢀoꢀescepticismoꢀqueꢀte
vanꢀsurgiendoꢀyꢀapártalosꢀdeꢀtuꢀmente.ꢀRespiraꢀprofundamenteꢀyꢀcreaꢀenꢀtu
cuerpoꢀlosꢀsentimientosꢀdeꢀhaberꢀobtenidoꢀlasꢀdosꢀcosasꢀqueꢀhasꢀdescrito.ꢀRetén
estosꢀsentimientosꢀunꢀminuto.ꢀEstásꢀprogramandoꢀtuꢀcuerpoꢀyꢀtuꢀmenteꢀpara
recibirꢀestasꢀcosasꢀenꢀtuꢀvida.ꢀAlꢀcrearꢀlaꢀexperienciaꢀinternaꢀdeꢀtenerꢀoꢀserꢀalgo,
estásꢀforjandoꢀseguridadꢀenꢀtuꢀsubconscienteꢀparaꢀperseguirꢀyꢀlograrꢀloꢀque
deseasꢀconꢀmenosꢀesfuerzoꢀyꢀautosabotaje.
¿Cómoꢀteꢀhaꢀidoꢀsiendoꢀveganaꢀporꢀunꢀdía?
¿Estásꢀhaciendoꢀmenosꢀyꢀdescansandoꢀmás?

Desayunoꢀyꢀtentempiéꢀdeꢀprimeraꢀhora

Unꢀvasoꢀdeꢀ250ꢀmililitrosꢀdeꢀagua.
Suplementoꢀdeꢀfibra.

Ensaladaꢀdeꢀfrutasꢀfrescasꢀconꢀzumoꢀdeꢀlimónꢀ(hastaꢀunaꢀtaza)ꢀyꢀunaꢀcucharada
deꢀsemillasꢀdeꢀlino,ꢀmásꢀunaꢀcucharadaꢀdeꢀmantequillaꢀdeꢀfrutosꢀsecosꢀoꢀdos
cucharadasꢀdeꢀfrutosꢀsecosꢀoꢀsemillasꢀoꢀmedioꢀaguacate.
Zumoꢀverdeꢀoꢀcomprimidosꢀdeꢀalgaꢀchlorella.

Almuerzo

Arrozꢀintegralꢀoꢀtrigoꢀsarracenoꢀ(hastaꢀmediaꢀtaza)ꢀconꢀunaꢀcucharadaꢀde
semillasꢀdeꢀlinoꢀtrituradas.
Proteína:ꢀ115ꢀgramosꢀdeꢀpescadoꢀblancoꢀoꢀunꢀtercioꢀdeꢀtazaꢀdeꢀlegumbresꢀsiꢀeres
vegetariana.
Mezclaꢀparaꢀdepurarꢀelꢀhígadoꢀ(sinꢀrestricciones).

Tentempiéꢀdeꢀmediaꢀtarde

Siꢀnecesitasꢀtomarꢀunꢀtentempiéꢀaꢀesoꢀdeꢀlasꢀ15:00ꢀoꢀlasꢀ16:00ꢀhoras,ꢀprueba
algunoꢀdeꢀlosꢀsiguientes,ꢀoꢀtodosꢀellos:

Otraꢀraciónꢀdeꢀtuꢀalmuerzoꢀoꢀcena.
Verdurasꢀoꢀfrutasꢀdeꢀlaꢀlista.
Agua.
Infusiónꢀcaliente.

Escuchaꢀaꢀtuꢀcuerpo.ꢀ¿Quiereꢀrealmenteꢀcomer?ꢀ¿Oꢀteꢀestáꢀpidiendoꢀotraꢀcosa,
peroꢀlaꢀcomidaꢀesꢀlaꢀrespuestaꢀqueꢀsuelesꢀdarleꢀparaꢀhacerloꢀcallar?ꢀEscúchalo.

Cena

Unaꢀraciónꢀpequeñaꢀdeꢀquinoaꢀ(tresꢀcuartosꢀdeꢀtaza).
Verdurasꢀcocidasꢀ(sinꢀrestricciones)ꢀ–berza,ꢀhojasꢀdeꢀmostaza,ꢀhojasꢀdeꢀnabo,
espinacas,ꢀetc.–,ꢀsalteadasꢀoꢀaliñadasꢀconꢀdosꢀcucharadasꢀdeꢀaceiteꢀdeꢀoliva
virgenꢀextra.

¿Cómoꢀteꢀvaꢀconꢀlaꢀmasticación?ꢀComeꢀL-E-N-T-O.ꢀRecuerdaꢀqueꢀhasꢀde
respirarꢀmientrasꢀcomes.ꢀObservaꢀcómoꢀteꢀsientesꢀcomiendoꢀproteína.ꢀObservaꢀla
sensaciónꢀdeꢀpesadez,ꢀdateꢀcuentaꢀdeꢀlaꢀpocaꢀcantidadꢀdeꢀproteínaꢀqueꢀnecesitas
enꢀrealidad.

Laꢀparábolaꢀdelꢀgrilloꢀsaltarín:

Unaꢀniñaꢀpusoꢀelꢀgrilloꢀqueꢀhabíaꢀatrapadoꢀenꢀunꢀfrascoꢀdeꢀcristalꢀvacíoꢀyꢀcerróꢀla
tapa.ꢀElꢀgrilloꢀdioꢀunꢀsaltoꢀyꢀseꢀgolpeóꢀlaꢀcabezaꢀconꢀlaꢀtapa.ꢀVolvióꢀaꢀsaltarꢀy
volvióꢀaꢀgolpearseꢀconꢀlaꢀtapa.ꢀSaltóꢀporꢀterceraꢀvezꢀyꢀseꢀdioꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀno
podíaꢀatravesarꢀlaꢀtapa.ꢀAꢀpartirꢀdeꢀeseꢀmomento,ꢀsoloꢀsaltabaꢀhastaꢀlaꢀmitad,
paraꢀnoꢀvolverꢀaꢀgolpearseꢀsuꢀcabecitaꢀconꢀlaꢀtapa.ꢀLaꢀniñaꢀseꢀcompadecióꢀdel
grilloꢀyꢀleꢀabrióꢀlaꢀtapaꢀdelꢀfrascoꢀyꢀloꢀincitóꢀaꢀqueꢀsaltara.ꢀPeroꢀelꢀgrilloꢀnoꢀsalió
delꢀfrasco,ꢀseguíaꢀsaltandoꢀhastaꢀlaꢀmitad.ꢀLaꢀtapaꢀseꢀhabíaꢀquedadoꢀgrabadaꢀen
suꢀmente.

Sacaꢀlaꢀtapaꢀdeꢀtuꢀfrascoꢀdeꢀlaꢀrealidad:ꢀ¿cómoꢀseríaꢀtuꢀvidaꢀsiꢀsoñarasꢀaꢀlo
grandeꢀyꢀteꢀpusierasꢀmetasꢀqueꢀreflejaranꢀtusꢀfantasías?
Estaꢀnocheꢀtómateꢀtuꢀtiempoꢀparaꢀreflexionarꢀsobreꢀcómoꢀteꢀgustaríaꢀqueꢀfueraꢀtu
vida,ꢀestaꢀvez,ꢀelꢀañoꢀqueꢀviene.ꢀ¿Cuálesꢀsonꢀtusꢀsueños?ꢀ¿Esperanzas?ꢀ¿Quéꢀes
loꢀmásꢀdescabelladoꢀyꢀespecialꢀqueꢀpodríaꢀpasarteꢀenꢀlosꢀdoceꢀmesesꢀsiguientes?
Noꢀseasꢀpráctica.ꢀImagínateꢀdandoꢀunꢀgranꢀsaltoꢀyꢀcontemplandoꢀloꢀqueꢀseꢀve
desdeꢀencimaꢀdeꢀlaꢀtapaꢀdelꢀfrasco.
Recuperaꢀrevistasꢀviejasꢀyꢀobjetosꢀparaꢀhacerꢀmanualidadesꢀyꢀcreaꢀunꢀtableroꢀde
laꢀvisión,ꢀdondeꢀpuedasꢀreflejarꢀtusꢀsueñosꢀyꢀvisionesꢀparaꢀelꢀfuturo.ꢀRecorta
imágenesꢀdeꢀtodasꢀlasꢀcosasꢀqueꢀteꢀgustaríaꢀtenerꢀesteꢀaño.ꢀ¿Quieresꢀunꢀtrabajo
estupendo,ꢀunaꢀgranꢀcasa,ꢀamigosꢀencantadoresꢀyꢀfamilia,ꢀobjetosꢀespeciales?
Recortaꢀlasꢀimágenesꢀqueꢀplasmenꢀloꢀqueꢀrealmenteꢀdeseasꢀyꢀnecesitas.ꢀ(¡Utiliza
revistasꢀviejasꢀyꢀnoꢀteꢀolvidesꢀdeꢀtirarlasꢀdespués!).ꢀConꢀpegamentoꢀyꢀcartulina,
hazꢀunꢀcollageꢀyꢀponloꢀenꢀlaꢀpuertaꢀdeꢀtuꢀnevera.ꢀMíraloꢀtodosꢀlosꢀdías,ꢀdejaꢀque
lasꢀimágenesꢀprogramenꢀelꢀactivadorꢀreticularꢀdeꢀtuꢀcerebroꢀyꢀconfíaꢀenꢀqueꢀtu
visiónꢀestáꢀenꢀcamino.
Escribeꢀtambiénꢀalgunosꢀpasosꢀtangibles,ꢀprácticosꢀyꢀproactivosꢀqueꢀpuedesꢀdar
paraꢀcumplirꢀestosꢀsueños.ꢀ¿Deꢀquiénꢀnecesitarásꢀayuda?ꢀ¿Cuálesꢀseránꢀtus
mayoresꢀobstáculos?ꢀ¿Deꢀquéꢀtienesꢀmiedo?
Elꢀuniversoꢀtieneꢀdeꢀtodoꢀenꢀabundancia.ꢀTodoꢀteꢀestáꢀesperando.ꢀ¡PIDE!

Hasꢀhechoꢀunꢀtrabajoꢀexcelenteꢀlimpiandoꢀtusꢀespaciosꢀfísicos.ꢀAhoraꢀnos
centraremosꢀenꢀtuꢀinterior.ꢀHemosꢀdescongestionadoꢀelꢀhígadoꢀmedianteꢀesta
limpieza,ꢀperoꢀtambiénꢀesꢀmuyꢀimportanteꢀtenerꢀenꢀcuentaꢀlaꢀsaludꢀintestinal,
porqueꢀenꢀesaꢀzonaꢀesꢀdondeꢀsonꢀprocesadasꢀmuchasꢀdeꢀlasꢀtoxinasꢀviejasꢀy
residuosꢀantesꢀdeꢀabandonarꢀnuestroꢀorganismo,ꢀdespuésꢀdeꢀqueꢀelꢀhígadoꢀhaya
hechoꢀsuꢀfunción.

Deberíasꢀnotarꢀqueꢀseꢀteꢀmueveꢀelꢀcuerpoꢀaꢀprimeraꢀhoraꢀdeꢀlaꢀmañana,ꢀantesꢀde
haberꢀtomadoꢀcaféꢀoꢀté,ꢀyꢀluegoꢀotraꢀvezꢀporꢀlaꢀtarde.ꢀSiꢀnoꢀesꢀasí,ꢀesꢀqueꢀestás
acumulandoꢀcomidaꢀdeꢀvariosꢀdíasꢀdeꢀantigüedad.
Asíꢀqueꢀsiꢀtienesꢀtendenciaꢀalꢀestreñimiento,ꢀporꢀfavor:

Bebeꢀmásꢀagua:ꢀdeꢀ250ꢀaꢀ500ꢀmililitrosꢀdeꢀaguaꢀalꢀlevantarteꢀparaꢀconseguirꢀla
peristalsis.
Pruebaꢀunaꢀbebidaꢀdeꢀfibra.ꢀMiꢀfavoritaꢀesꢀFiberꢀSmartꢀdeꢀRenewꢀLife.ꢀEstá
hechaꢀdeꢀsemillasꢀdeꢀlinoꢀtrituradasꢀyꢀdeꢀsalvadoꢀdeꢀavena,ꢀmásꢀprobióticosꢀpara
garantizarꢀqueꢀtengasꢀunaꢀfloraꢀintestinalꢀsana.

¡Quéꢀgranꢀregaloꢀteꢀhasꢀhecho,ꢀdeberíasꢀcelebrarꢀtuꢀcompromisoꢀconꢀtuꢀsalud!
EstaꢀnocheꢀdateꢀunꢀbañoꢀconꢀsalesꢀdeꢀEpsomꢀyꢀañádeleꢀtusꢀaceitesꢀesenciales
favoritos.ꢀTuꢀpielꢀesꢀtuꢀmayorꢀórganoꢀdeꢀeliminación,ꢀelꢀcalorꢀayudaꢀaꢀabrirꢀlos
porosꢀyꢀlaꢀsalꢀeliminaꢀtoxinasꢀeꢀimpurezas.ꢀAsíꢀqueꢀesteꢀbañoꢀseráꢀunꢀlujo,ꢀpero
tambiénꢀpondráꢀpuntoꢀfinalꢀaꢀlaꢀdesintoxicaciónꢀqueꢀhasꢀestadoꢀhaciendoꢀdurante
todaꢀlaꢀsemana.ꢀSiꢀnoꢀtienesꢀbañera,ꢀllenaꢀelꢀlavaboꢀconꢀaguaꢀcalienteꢀyꢀañade
sales.ꢀIntroduceꢀunaꢀmanoplaꢀdeꢀtelaꢀoꢀunaꢀtoallitaꢀenꢀelꢀagua,ꢀescúrrelaꢀbienꢀy
frótateꢀelꢀcuerpoꢀsecoꢀaꢀconciencia.
EstamosꢀaꢀtuꢀdisposiciónꢀporꢀcorreoꢀelectrónicoꢀoꢀenꢀFacebook,ꢀporꢀsiꢀtienes
algunaꢀpregunta.ꢀEscríbenos,ꢀaquíꢀestamos.ꢀ¿Quéꢀcomerꢀdespuésꢀdeꢀesteꢀproceso
deꢀrestauración?ꢀ¡Noꢀpierdasꢀtiempoꢀyꢀpasaꢀalꢀsiguienteꢀcapítuloꢀparaꢀobtenerꢀla
respuesta!

*ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀEsꢀunaꢀpiezaꢀcuadradaꢀdeꢀlátexꢀqueꢀsuelenꢀutilizarꢀlosꢀdentistas,
aunqueꢀnoꢀesꢀsoloꢀdeꢀusoꢀodontológicoꢀyꢀseꢀempleaꢀcomoꢀprotecciónꢀduranteꢀel
sexoꢀoral.
**ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀEsꢀunaꢀmezclaꢀdeꢀcoposꢀdeꢀavenaꢀprincipalmente,ꢀaunqueꢀtambién
puedeꢀhaberꢀotrosꢀcereales,ꢀyꢀfrutosꢀsecosꢀhorneadosꢀoꢀtostados,ꢀaꢀlaꢀqueꢀse
incluyeꢀmielꢀuꢀotroꢀedulcorante.

***ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀElevarꢀcargaꢀdesdeꢀlaꢀalturaꢀdelꢀhombro,ꢀbienꢀconꢀmancuernasꢀo
conꢀbarraꢀyꢀpesoꢀenꢀlosꢀextremos.
****ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀElevarꢀlosꢀantebrazosꢀconꢀmancuernas,ꢀflexionandoꢀelꢀcodo,
hastaꢀllegarꢀaꢀlaꢀalturaꢀdeꢀlosꢀhombros.

*****ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀEstiradaꢀenꢀelꢀsuelo,ꢀconꢀlasꢀplantasꢀdeꢀlosꢀpiesꢀapoyadasꢀenꢀel
suelo,ꢀlevantarꢀelꢀtroncoꢀenꢀdirecciónꢀaꢀlasꢀrodillasꢀsinꢀayudarseꢀdeꢀlasꢀmanos.
******ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀUnaꢀvariedadꢀdeꢀcolꢀchina,ꢀaunqueꢀpareceꢀunaꢀacelgaꢀdeꢀhoja
másꢀcorta.
*******ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀEnꢀEspaña,ꢀtambiénꢀseꢀconoceꢀcomoꢀsojaꢀverde,ꢀaunqueꢀno
seaꢀsoja.
********ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀEsꢀunaꢀdeꢀlasꢀguarnicionesꢀmásꢀpopularesꢀdeꢀOriente
MedioꢀyꢀAsia,ꢀqueꢀrecibeꢀvariosꢀnombres,ꢀsegúnꢀelꢀpaísꢀ(pulao,ꢀpilaw,ꢀpulaw).ꢀEs
unaꢀformaꢀdeꢀcocinarꢀelꢀarrozꢀconꢀverdurasꢀoꢀcarne,ꢀoꢀambasꢀcosas,ꢀaꢀveces
tambiénꢀconꢀpescado;ꢀcadaꢀpaísꢀloꢀcocinaꢀaꢀsuꢀestilo.

CAPÍTULOꢀ5

Delꢀcírculoꢀviciosoꢀal
círculoꢀdelicioso

Alꢀpedirteꢀqueꢀteꢀasociesꢀconꢀtuꢀsistemaꢀendocrinoꢀ–queꢀadoptesꢀtu
CódigoMujer–ꢀenꢀtuꢀsaludꢀyꢀenꢀtuꢀcuración,ꢀteꢀestoyꢀsugiriendoꢀqueꢀhagasꢀalgo
muchoꢀmásꢀgrandeꢀqueꢀeso:ꢀteꢀestoyꢀpidiendoꢀqueꢀcambiesꢀaꢀunaꢀvisión
totalmenteꢀnuevaꢀsobreꢀtuꢀsalud.ꢀPorꢀunaꢀserieꢀdeꢀrazonesꢀ(yꢀbloqueadoresꢀdel
FLO)ꢀtenemosꢀunaꢀmentalidadꢀmuyꢀcerradaꢀrespectoꢀaꢀcómoꢀdeberíaꢀserꢀnuestro
cuerpo.ꢀPensamosꢀqueꢀlaꢀsalud,ꢀlaꢀvitalidadꢀyꢀelꢀéxitoꢀequivalenꢀqueꢀsiempre
rindaꢀalꢀmismoꢀnivel.
Noꢀobstante,ꢀmeꢀheꢀdadoꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀesꢀantinaturalꢀtenerꢀesaꢀvisiónꢀestática,
porqueꢀtodoꢀenꢀlaꢀvida,ꢀenꢀnuestroꢀcuerpoꢀyꢀenꢀelꢀmundoꢀesꢀcíclico,ꢀdesdeꢀlas
estacionesꢀhastaꢀlaꢀluna,ꢀelꢀcicloꢀmenstrual,ꢀlasꢀhormonasꢀyꢀmuchasꢀotrasꢀcosas.
Esperarꢀlevantarteꢀcadaꢀmañanaꢀsintiéndoteꢀexactamenteꢀdeꢀlaꢀmismaꢀmanera
denotaꢀunꢀgranꢀdesconocimientoꢀsobreꢀcómoꢀactúanꢀlasꢀfuerzasꢀdeꢀtuꢀorganismo.
Abrirꢀlosꢀojosꢀaꢀestaꢀnuevaꢀcomprensiónꢀcíclicaꢀdeꢀtuꢀcuerpoꢀtalꢀvezꢀseaꢀloꢀmás
importanteꢀqueꢀpuedesꢀhacerꢀparaꢀenmendarꢀtuꢀrelaciónꢀconꢀél.ꢀAprovecharꢀeste
cicloꢀdinámicoꢀteꢀpermiteꢀentrarꢀenꢀunꢀestadoꢀdeꢀFLO.ꢀSinꢀembargo,ꢀconꢀla
visiónꢀestática,ꢀesperasꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀseꢀsientaꢀdeꢀmaravillaꢀtodosꢀlosꢀdíasꢀy
cuandoꢀnoꢀestáꢀaꢀlaꢀalturaꢀteꢀsientesꢀtraicionada.ꢀPeroꢀestoꢀseꢀacabó.
¿Porꢀquéꢀesꢀtanꢀimportanteꢀhacerꢀesteꢀactoꢀdeꢀfeꢀyꢀrevisarꢀtuꢀactitudꢀmental?
Porqueꢀlaꢀformaꢀenꢀqueꢀcontemplasꢀtuꢀcuerpoꢀdeterminaꢀlasꢀdecisionesꢀqueꢀtomas
respectoꢀaꢀél.ꢀSiꢀteꢀciñesꢀaꢀlosꢀciclosꢀhormonales,ꢀtomasꢀdecisionesꢀque
respondenꢀaꢀlasꢀpistasꢀqueꢀteꢀdaꢀtuꢀcuerpo.ꢀElꢀsistemaꢀendocrinoꢀenvíaꢀpistasꢀde
unaꢀmaneraꢀhermosa,ꢀpredecibleꢀyꢀobservableꢀque,ꢀsiꢀlasꢀsigues,ꢀteꢀguiaránꢀhacia
unaꢀnuevaꢀformaꢀdeꢀvidaꢀmásꢀeficiente.
Siꢀconfíasꢀenꢀtuꢀsistemaꢀendocrino,ꢀpodrásꢀalcanzarꢀtusꢀobjetivosꢀdeꢀsalud.
Cuandoꢀvivesꢀconꢀestaꢀnuevaꢀvisiónꢀcíclica,ꢀsiꢀunꢀdíaꢀnotasꢀqueꢀnoꢀtienes
demasiadaꢀenergía,ꢀtalꢀvezꢀprefierasꢀsalirꢀaꢀdarꢀunꢀpaseoꢀdeꢀtreintaꢀminutos,ꢀen
vezꢀdeꢀforzarteꢀaꢀhacerꢀejerciciosꢀdeꢀentrenamientoꢀmilitar,ꢀsoloꢀporqueꢀcreesꢀque
esꢀloꢀqueꢀtienesꢀqueꢀhacer.ꢀ(Siꢀhubierasꢀidoꢀaꢀesaꢀclase,ꢀtuꢀfatigadoꢀcuerpoꢀno
habríaꢀestadoꢀaꢀlaꢀalturaꢀqueꢀesperabasꢀdeꢀél,ꢀteꢀhabríasꢀsentidoꢀagotadaꢀy
desanimada,ꢀloꢀcualꢀnoꢀteꢀsucederíaꢀconꢀeseꢀpaseoꢀrelajante).ꢀAdemásꢀdeꢀadaptar
tuꢀejercicioꢀfísicoꢀaꢀlasꢀpeticionesꢀdeꢀtuꢀcuerpo,ꢀtambiénꢀtomarásꢀbuenas
decisionesꢀrespectoꢀaꢀloꢀqueꢀcomes,ꢀqueꢀaumentaráꢀtuꢀenergía,ꢀenꢀvezꢀde
robártela.ꢀSiꢀtienesꢀlaꢀactitudꢀmentalꢀdeꢀqueꢀlasꢀcosasꢀhanꢀdeꢀcambiar,
desarrollarásꢀmásꢀsensibilidadꢀyꢀsincronía.ꢀConꢀesaꢀnuevaꢀactitud,ꢀtendrásꢀla
responsabilidadꢀdeꢀadaptarꢀtuꢀrégimenꢀalimentario,ꢀdeꢀejercicio,ꢀsueñoꢀyꢀplacerꢀa
losꢀciclosꢀdiariosꢀyꢀmensuales.
Graciasꢀaꢀmiꢀpropiaꢀexperienciaꢀdeꢀcuración,ꢀheꢀdescubiertoꢀqueꢀimplicarꢀaꢀmi
sistemaꢀendocrinoꢀparaꢀqueꢀmeꢀguíeꢀenꢀmisꢀeleccionesꢀdiariasꢀnoꢀsoloꢀmeꢀha
aportadoꢀmásꢀoportunidadesꢀparaꢀestarꢀsana,ꢀsinoꢀqueꢀseꢀhaꢀconvertidoꢀenꢀun
recursoꢀextraordinarioꢀparaꢀoptimizarꢀotrasꢀáreasꢀdeꢀmiꢀvida.ꢀAunqueꢀmiꢀmente
queríaꢀsuscribirseꢀaꢀunꢀsistemaꢀqueꢀpotencialmenteꢀpudieraꢀcontrolarꢀtodasꢀlas
variablesꢀdeꢀmiꢀvida,ꢀmiꢀcuerpoꢀnoꢀdejabaꢀdeꢀrecordarmeꢀqueꢀesoꢀnoꢀestabaꢀde
acuerdoꢀconꢀmiꢀnaturaleza.ꢀ¿Cuálꢀeraꢀesta?ꢀOrganizarmeꢀaꢀmíꢀmisma,ꢀmiꢀvida,
misꢀproyectos,ꢀmisꢀprioridadesꢀyꢀmisꢀpasionesꢀenꢀtornoꢀaꢀmiꢀcicloꢀmenstrual.ꢀA
estoꢀloꢀheꢀllamadoꢀgestiónꢀdelꢀtiempoꢀenꢀfunciónꢀdeꢀmiꢀcuerpo.ꢀSabíaꢀqueꢀesto
mejoraríaꢀmiꢀsaludꢀyꢀqueꢀnoꢀmeꢀllevaríaꢀaꢀorganizarꢀmiꢀvidaꢀaꢀexpensasꢀdeꢀmi
organismo,ꢀsinoꢀqueꢀmeꢀpermitiríaꢀhacerloꢀdeꢀmodoꢀqueꢀesteꢀpudieraꢀflorecer.

Cuandoꢀabandonéꢀlaꢀvisiónꢀestáticaꢀsobreꢀmiꢀsalud,ꢀtambiénꢀabandonéꢀmiꢀvisión
estáticaꢀsobreꢀmiꢀcarrera,ꢀmisꢀrelacionesꢀyꢀmisꢀactividades.ꢀAlꢀfinꢀyꢀalꢀcabo,
ningunaꢀdeꢀestasꢀcosasꢀsonꢀsiempreꢀiguales.ꢀEnꢀpocasꢀpalabras,ꢀelꢀcambioꢀde
actitudꢀmentalꢀfueꢀliberador.ꢀEnꢀvezꢀdeꢀcreerꢀqueꢀconseguirꢀlosꢀmismos
resultadosꢀdíaꢀtrasꢀdíaꢀequivalíaꢀaꢀtenerꢀéxito,ꢀmeꢀdiꢀcuentaꢀdeꢀlaꢀfluctuación
naturalꢀdeꢀlosꢀelementosꢀdeꢀmiꢀvida.ꢀYꢀdescubríꢀqueꢀsiꢀpodíaꢀorganizarꢀmiꢀestilo
deꢀvidaꢀsegúnꢀesteꢀcontextoꢀcíclico,ꢀpodríaꢀhacerꢀmásꢀcosasꢀsinꢀtantoꢀestrésꢀpara
miꢀmenteꢀyꢀmiꢀcuerpo,ꢀyꢀconꢀunaꢀfacilidad,ꢀplacerꢀyꢀgraciaꢀqueꢀjamásꢀhubiera
podidoꢀimaginar.ꢀParaꢀmíꢀesoꢀfueꢀlaꢀdefiniciónꢀúltimaꢀdelꢀéxito.ꢀTambiénꢀesꢀla
razónꢀporꢀlaꢀqueꢀqueríaꢀcrearꢀunaꢀherramientaꢀparaꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀlesꢀahorrara
todoꢀelꢀtrabajoꢀdeꢀhacerꢀconjeturasꢀcuandoꢀintentaranꢀrecuperarꢀsuꢀsalud
hormonal,ꢀyꢀasíꢀnacióꢀfloliving.comꢀyꢀlaꢀplataformaꢀonlineꢀdeꢀmejoraꢀhormonal.

ElꢀprotocoloꢀCódigoMujer
Pasoꢀ4:ꢀsincronizarꢀelꢀcicloꢀmenstrual

Lasꢀatletasꢀdeꢀeliteꢀyꢀlasꢀgimnastasꢀsabenꢀmuyꢀbienꢀqueꢀlaꢀclaveꢀparaꢀoptimizar
suꢀrendimientoꢀfísicoꢀyꢀevitarꢀlesionesꢀesꢀpracticarꢀelꢀcross-training.*ꢀTantoꢀsi
eresꢀcorredoraꢀcomoꢀciclistaꢀoꢀnadadora,ꢀcambiarꢀtuꢀactividadꢀvariosꢀdíasꢀaꢀla
semanaꢀteꢀgarantizaꢀqueꢀtodosꢀtusꢀgruposꢀmuscularesꢀtrabajaránꢀyꢀdescansaránꢀlo
necesarioꢀparaꢀalcanzarꢀsuꢀmáximoꢀrendimiento.ꢀEstoꢀesꢀjustamenteꢀloꢀqueꢀestoy
aconsejandoꢀaꢀlasꢀmujeresꢀenꢀloꢀqueꢀconcierneꢀaꢀsuꢀcicloꢀmenstrual:ꢀsuꢀpráctica
suponeꢀelꢀcuartoꢀpasoꢀdelꢀprotocoloꢀCódigoMujer.ꢀYoꢀloꢀllamoꢀsincronizarꢀel
cicloꢀ–considéraloꢀcomoꢀunaꢀvarianteꢀdeꢀlaꢀgestiónꢀdelꢀtiempoꢀenꢀfunciónꢀdel
cuerpo–,ꢀenꢀqueꢀtusꢀhormonasꢀsonꢀlasꢀqueꢀcreanꢀlaꢀestructura.ꢀEstaꢀpráctica
retomaꢀlaꢀideaꢀdeꢀutilizarꢀtuꢀcuerpoꢀcomoꢀunꢀinstrumento,ꢀesꢀdecir,ꢀaprovechar
tusꢀhormonasꢀparaꢀrendirꢀmás,ꢀmejorꢀyꢀconꢀmayorꢀmaestríaꢀtodosꢀlosꢀdías.ꢀEsto
tambiénꢀteꢀayudaráꢀaꢀcurarꢀtusꢀsíntomasꢀhormonales,ꢀaꢀlaꢀvezꢀqueꢀevitarásꢀel
desarrolloꢀdeꢀotrosꢀnuevos.
Paraꢀentenderꢀmejorꢀcómoꢀsincronizarꢀtuꢀciclo,ꢀesꢀesencialꢀqueꢀprimeroꢀsepasꢀqué
sucedeꢀenꢀtuꢀcuerpoꢀduranteꢀlasꢀcuatroꢀfasesꢀdeꢀtuꢀcicloꢀmenstrual.ꢀVamosꢀaꢀverlo
ahora.
Hayꢀcincoꢀhormonasꢀqueꢀdirigenꢀelꢀprocesoꢀdelꢀcicloꢀmenstrual:ꢀestrógeno,
progesterona,ꢀhormonaꢀfoliculoestimulanteꢀ(FSH),ꢀhormonaꢀluteinizanteꢀ(LH)ꢀy
testosterona.ꢀLasꢀproporcionesꢀdeꢀestasꢀcincoꢀhormonasꢀcambianꢀcuatroꢀveces
duranteꢀtuꢀcicloꢀmenstrual.ꢀEstoꢀcreaꢀcuatroꢀfasesꢀdistintasꢀdentroꢀdeꢀcadaꢀcicloꢀ–
folicular,ꢀovulatoria,ꢀlúteaꢀyꢀmenstrual–ꢀsegúnꢀlaꢀconcentraciónꢀdeꢀcadaꢀunaꢀde
estasꢀhormonasꢀenꢀcadaꢀfase.ꢀLasꢀproporcionesꢀvariablesꢀdeꢀestasꢀhormonasꢀno
soloꢀdeterminanꢀloꢀqueꢀestáꢀsucediendoꢀdentroꢀdeꢀtuꢀcuerpoꢀdesdeꢀuna
perspectivaꢀreproductora,ꢀsinoꢀtambiénꢀcómoꢀteꢀencuentrasꢀfísicaꢀy
emocionalmenteꢀenꢀcadaꢀunaꢀdeꢀesasꢀfases.

Antesꢀdeꢀexplicarlesꢀestoꢀaꢀmisꢀclientas,ꢀlesꢀpreguntoꢀsiꢀconocenꢀlasꢀcuatroꢀfases
deꢀsuꢀciclo.ꢀNormalmente,ꢀsuelenꢀidentificarꢀdos:ꢀlaꢀfaseꢀpremenstrualꢀyꢀlaꢀdel
sangrado.ꢀ¿Sabesꢀunaꢀcosa?ꢀNoꢀvanꢀtanꢀdesencaminadas.ꢀLoꢀmaravillosoꢀdeꢀesta
respuestaꢀesꢀqueꢀaunqueꢀnoꢀhayasꢀidentificadoꢀconscientementeꢀenꢀquéꢀpunto

estásꢀdeꢀtuꢀciclo,ꢀsabesꢀqueꢀcadaꢀsemanaꢀseꢀproducenꢀcambios.ꢀAlꢀfinalꢀdeꢀeste
capítulo,ꢀaprenderásꢀmásꢀsobreꢀcómoꢀsincronizarꢀtuꢀvidaꢀconꢀtuꢀciclo,ꢀmediante
distintasꢀdisciplinas,ꢀperoꢀmientrasꢀtantoꢀirásꢀsiendoꢀconscienteꢀdeꢀlosꢀcambios
sutilesꢀqueꢀtienenꢀlugarꢀenꢀtuꢀcuerpoꢀcadaꢀsemanaꢀyꢀcomprenderásꢀmejorꢀla
influenciaꢀdeꢀlosꢀciclosꢀhormonalesꢀenꢀelꢀplanoꢀfísicoꢀyꢀemocional.
Aunꢀasí,ꢀtalꢀvezꢀteꢀestésꢀpreguntandoꢀcómoꢀpuedeꢀfuncionarꢀparaꢀtodasꢀlas
mujeresꢀunꢀmismoꢀenfoqueꢀinterdisciplinar,ꢀtantoꢀsiꢀestánꢀafrontandoꢀproblemas
deꢀmenstruacionesꢀabundantesꢀcomoꢀdeꢀinfertilidad,ꢀdeꢀovariosꢀquísticosꢀuꢀotra
dolenciaꢀdeꢀcarácterꢀhormonal.ꢀLaꢀrespuestaꢀes:ꢀporqueꢀcuandoꢀadoptasꢀuna
perspectivaꢀfuncionalꢀyꢀtrabajasꢀconꢀtuꢀsistemaꢀendocrino,ꢀseꢀconvierteꢀenꢀuna
soluciónꢀuniversal.ꢀBásicamente,ꢀelꢀsistemaꢀendocrinoꢀfuncionaꢀdeꢀlaꢀmisma
maneraꢀenꢀtodasꢀnosotras,ꢀasíꢀqueꢀaunqueꢀelꢀresultadoꢀfinalꢀpuedaꢀdiferirꢀsegún
losꢀsíntomasꢀqueꢀtengamosꢀcadaꢀuna,ꢀpodemosꢀaprovecharꢀlaꢀpredecibilidadꢀde
losꢀciclosꢀhormonalesꢀparaꢀcurarnosꢀdeꢀnuestraꢀenfermedadꢀactualꢀyꢀprevenir
futurosꢀproblemasꢀendocrinos.ꢀEsteꢀcuartoꢀpasoꢀdelꢀprotocoloꢀCódigoMujerꢀ–
sincronizarꢀelꢀciclo–ꢀesꢀlaꢀrazónꢀporꢀlaꢀqueꢀtantasꢀdeꢀmisꢀclientasꢀhanꢀmejorado
suꢀsaludꢀtanꢀpronto,ꢀsiguenꢀestandoꢀbienꢀyꢀhanꢀconseguidoꢀcrearꢀlaꢀvidaꢀdeꢀsus
sueños.
Lasꢀcuatroꢀfasesꢀdelꢀcicloꢀmenstrual

Lasꢀcuatroꢀfasesꢀhormonalesꢀdeꢀtuꢀcicloꢀmenstrualꢀsonꢀunꢀmodeloꢀdeꢀacuerdoꢀcon
elꢀcualꢀorganizarꢀtuꢀvida.ꢀAꢀcontinuación,ꢀteꢀenseñaréꢀaꢀdeterminarꢀquéꢀestá
pasandoꢀenꢀtusꢀhormonasꢀenꢀcadaꢀfase.ꢀDescribiréꢀloꢀqueꢀlesꢀsucedeꢀaꢀtus
hormonasꢀyꢀaꢀtuꢀcuerpo,ꢀyꢀteꢀindicaréꢀlasꢀmejoresꢀopcionesꢀnutricionales,ꢀde
estiloꢀdeꢀvidaꢀyꢀdeꢀactividadꢀfísicaꢀparaꢀcadaꢀfase.ꢀHeꢀutilizadoꢀestasꢀestrategias
conꢀmisꢀclientasꢀduranteꢀmásꢀdeꢀdiezꢀaños,ꢀyꢀheꢀdescubiertoꢀqueꢀsoloꢀnecesitas
unꢀpromedioꢀdeꢀtresꢀmesesꢀdeꢀconcienciaciónꢀregularꢀsobreꢀlasꢀtendenciasꢀdeꢀtu
cuerpoꢀyꢀdeꢀtuꢀmenteꢀduranteꢀcadaꢀfaseꢀantesꢀdeꢀqueꢀvivirꢀenꢀsincroníaꢀconꢀtu
cicloꢀseaꢀloꢀmásꢀnaturalꢀparaꢀti.

BꢀFASEꢀ1:ꢀFaseꢀfolicular
Duración:ꢀ7-10ꢀdías

Hormonas.ꢀElꢀhipotálamoꢀindicaꢀaꢀlaꢀhipófisisꢀqueꢀenvíeꢀhormona
foliculoestimulanteꢀaꢀlosꢀovarios,ꢀparaꢀcomunicarlesꢀqueꢀseꢀvayan
preparandoꢀparaꢀliberarꢀotroꢀóvulo.ꢀVariosꢀfolículosꢀováricosꢀempiezanꢀa
hincharseꢀparaꢀprepararse.ꢀElꢀestrógenoꢀaumentaꢀparaꢀengrosarꢀlasꢀparedes
delꢀútero,ꢀaꢀfinꢀdeꢀqueꢀpuedanꢀalbergarꢀelꢀóvulo.
Cuerpo.ꢀEnꢀestaꢀfaseꢀaumentaꢀlaꢀenergíaꢀfísicaꢀyꢀpuedeꢀqueꢀaꢀvecesꢀteꢀnotes
inquieta.ꢀAlꢀprincipio,ꢀtalꢀvezꢀtengasꢀpocaꢀoꢀningunaꢀsecreciónꢀvaginal;
luego,ꢀempezaráꢀaꢀaumentarꢀyꢀseráꢀdeꢀcolorꢀamarilloꢀoꢀblancoꢀyꢀdensaꢀo
pegajosa.
Estiloꢀdeꢀvida.ꢀEstaꢀfaseꢀseꢀcaracterizaꢀporꢀlaꢀcreatividadꢀyꢀlosꢀnuevos
comienzos.ꢀEsꢀelꢀmomentoꢀdeꢀdirigirꢀtuꢀenergíaꢀaꢀproyectosꢀestimulantes,

tantoꢀlaboralesꢀcomoꢀdomésticos.ꢀPlanificaꢀsesionesꢀdeꢀlluviaꢀdeꢀideasꢀcon
tusꢀcompañerosꢀdeꢀtrabajo;ꢀresérvateꢀtusꢀtareasꢀmásꢀdifícilesꢀmentalmente
paraꢀestaꢀsemanaꢀ(puestoꢀqueꢀtuꢀmenteꢀestáꢀmásꢀcreativa,ꢀteꢀresultaráꢀmás
fácilꢀsolucionarꢀproblemas).ꢀTuꢀenergíaꢀfísicaꢀestáꢀenꢀunoꢀdeꢀsusꢀmomentos
álgidosꢀenꢀestaꢀfase.ꢀEnꢀelꢀámbitoꢀemocionalꢀeresꢀextrovertida,ꢀteꢀsientes
animadaꢀyꢀestásꢀrevitalizada.ꢀCuandoꢀplanifiquesꢀtusꢀactosꢀsocialesꢀdelꢀmes,
confirmaꢀtuꢀasistenciaꢀaꢀlosꢀqueꢀtenganꢀlugarꢀduranteꢀestaꢀsemana,ꢀqueꢀes
cuandoꢀtendrásꢀmásꢀenergíaꢀparaꢀsalirꢀyꢀestarꢀactiva.ꢀTambiénꢀesꢀun
momentoꢀidealꢀparaꢀplanificarꢀirꢀaꢀunaꢀexposiciónꢀoꢀaꢀunꢀconciertoꢀdeꢀun
grupoꢀnuevoꢀparaꢀti:ꢀestarásꢀmásꢀabiertaꢀaꢀlasꢀexperienciasꢀnuevasꢀyꢀte
pareceránꢀdeꢀloꢀmásꢀapasionanteꢀduranteꢀestaꢀfase.
Alimentación.ꢀLosꢀalimentosꢀfrescos,ꢀenergéticosꢀyꢀligerosꢀpotenciaránꢀtu
energíaꢀduranteꢀestaꢀfase,ꢀenꢀlaꢀqueꢀlosꢀnivelesꢀhormonalesꢀestánꢀmásꢀbajos.
Tuꢀcuerpoꢀtoleraráꢀalimentosꢀconꢀunꢀmayorꢀcontenidoꢀenꢀfitoestrógenos;
puestoꢀqueꢀelꢀestrógenoꢀestáꢀalꢀinicioꢀdeꢀsuꢀsubida,ꢀnoꢀacumularásꢀestrógeno
adicionalꢀenꢀunosꢀnivelesꢀdeꢀestaꢀhormonaꢀyaꢀelevados.ꢀPorꢀejemplo,
ensaladasꢀdeꢀfermentadosꢀ(chucrutꢀyꢀkimchi**ꢀ),ꢀmuchasꢀverduras,ꢀproteína
magra,ꢀgerminadosꢀdeꢀlegumbresꢀyꢀdeꢀsemillas,ꢀyꢀcerealesꢀdensosꢀy
energéticos.ꢀLaꢀformaꢀenꢀqueꢀcocinamosꢀlosꢀalimentosꢀtambiénꢀimporta:ꢀte
ruegoꢀqueꢀutilicesꢀmétodosꢀdeꢀcocciónꢀsencillosꢀcomoꢀelꢀvaporꢀoꢀsalteados
duranteꢀestaꢀfase.ꢀAdemás,ꢀtodosꢀlosꢀalimentosꢀrecomendadosꢀenꢀ«Alimentos
paraꢀtuꢀciclo»ꢀ(verꢀlaꢀtabla,ꢀenꢀesteꢀmismoꢀcapítulo,ꢀparaꢀlosꢀmejores
alimentosꢀduranteꢀcadaꢀfase)ꢀsonꢀbeneficiososꢀparaꢀmejorarꢀlaꢀovulaciónꢀque
tieneꢀlugarꢀenꢀlaꢀsiguienteꢀfase:ꢀlosꢀaguacates,ꢀporꢀejemplo,ꢀseꢀsabeꢀque
mejoranꢀlaꢀtransiciónꢀdeꢀlaꢀfaseꢀfolicularꢀaꢀlaꢀovulatoria,ꢀaꢀlaꢀvezꢀque
favorecenꢀlaꢀproducciónꢀdeꢀmocoꢀcervical.
Ejercicio.ꢀPruebaꢀalgoꢀnuevo,ꢀveꢀaꢀlaꢀclaseꢀdeꢀzumbaꢀoꢀdeꢀyogaꢀparaꢀesculpir
elꢀcuerpo,ꢀaꢀlaꢀqueꢀdeseabasꢀasistirꢀenꢀtuꢀgimnasio.ꢀExponerꢀtuꢀcuerpoꢀaꢀuna
situaciónꢀnuevaꢀyꢀestimulanteꢀpareceꢀalgoꢀsencilloꢀyꢀnaturalꢀparaꢀestaꢀetapa
delꢀmes.ꢀTambiénꢀcrearásꢀnuevasꢀconexionesꢀneuronalesꢀenꢀtuꢀcerebroꢀcon
másꢀfacilidad,ꢀloꢀcualꢀsignificaꢀqueꢀnoꢀteꢀcuestaꢀsalirꢀdeꢀtuꢀzonaꢀdeꢀconfort;
además,ꢀesꢀmásꢀprobableꢀqueꢀcontinúesꢀconꢀlasꢀactividadesꢀnuevasꢀqueꢀhas
emprendidoꢀsiꢀempiezasꢀaꢀpracticarlasꢀahora,ꢀenꢀlugarꢀdeꢀenꢀcualquierꢀotro
momentoꢀdeꢀtuꢀciclo.ꢀEnꢀestaꢀfaseꢀtienesꢀlaꢀenergíaꢀqueꢀnecesitasꢀpara
llevarlasꢀaꢀcabo.

1ꢀFASEꢀ2:ꢀFaseꢀovulatoria
Duración:ꢀ3-4ꢀdías

Hormonas.ꢀUnꢀincrementoꢀagudoꢀdeꢀlaꢀhormonaꢀfoliculoestimulanteꢀseguido
deꢀunꢀaumentoꢀdeꢀlaꢀhormonaꢀluteinizante,ꢀtambiénꢀsegregadaꢀporꢀla
hipófisis,ꢀestimulaꢀelꢀfolículoꢀparaꢀqueꢀseꢀhincheꢀhastaꢀromperse,ꢀlibereꢀel
óvuloꢀenꢀunaꢀdeꢀlasꢀtrompasꢀdeꢀFalopioꢀyꢀseꢀdesplaceꢀhastaꢀelꢀútero.ꢀLos
nivelesꢀdeꢀestrógenoꢀsiguenꢀengrosandoꢀlasꢀparedesꢀdelꢀúteroꢀyꢀfavoreciendo
elꢀcrecimientoꢀdeꢀcélulasꢀinmunitariasꢀenꢀél.ꢀLaꢀtestosteronaꢀtambiénꢀsube
deꢀgolpeꢀyꢀbajaꢀcuandoꢀseꢀacercaꢀlaꢀovulación.
Cuerpo.ꢀAumentaꢀelꢀflujoꢀvaginal,ꢀesꢀdeꢀcolorꢀclaro,ꢀhúmedo,ꢀviscosoꢀo
pegajosoꢀelꢀdíaꢀdeꢀmáximaꢀfertilidad.ꢀCuandoꢀpasasꢀeseꢀdíaꢀcumbre,ꢀelꢀflujo
vaginalꢀseꢀseca.ꢀPuedeꢀqueꢀtengasꢀdolorꢀpélvicoꢀcuandoꢀliberasꢀelꢀóvulo,ꢀasí
comoꢀunꢀsubidónꢀdeꢀenergíaꢀoꢀloꢀcontrario,ꢀacompañadoꢀdeꢀantojosꢀoꢀdolor
deꢀcabeza.
Estiloꢀdeꢀvida.ꢀEstaꢀfaseꢀseꢀcaracterizaꢀporꢀlaꢀnecesidadꢀdeꢀconectarꢀconꢀla
comunidad.ꢀEsꢀelꢀmomentoꢀdeꢀtenerꢀconversacionesꢀimportantesꢀconꢀtu
pareja,ꢀtuꢀmadreꢀoꢀtuꢀjefa.ꢀSiꢀesꢀposible,ꢀprocuraꢀreservarꢀestas
conversacionesꢀhastaꢀestaꢀfaseꢀovulatoria,ꢀenꢀlaꢀqueꢀtuꢀmayorꢀcapacidadꢀde
comunicaciónꢀteꢀpermitiráꢀtransmitirꢀtusꢀpensamientosꢀyꢀopinionesꢀcon
mayorꢀclaridad,ꢀasíꢀcomoꢀestarꢀmásꢀreceptivaꢀaꢀlosꢀdeꢀlosꢀdemás.ꢀSiꢀestás
pensandoꢀenꢀpedirꢀunꢀaumento,ꢀhazloꢀduranteꢀestaꢀfase.ꢀTambiénꢀesꢀun
momentoꢀidealꢀparaꢀlasꢀprimerasꢀcitas,ꢀpuestoꢀqueꢀtusꢀdotesꢀde
comunicaciónꢀaumentaránꢀtuꢀmagnetismo.ꢀYꢀpuestoꢀqueꢀestásꢀenꢀtuꢀfase
másꢀfértil,ꢀhayꢀprobabilidadesꢀ(losꢀestudios1ꢀloꢀconfirman)ꢀdeꢀque,ꢀenꢀun
actoꢀinconscienteꢀparaꢀatraerꢀaꢀunaꢀparejaꢀduranteꢀlaꢀovulación,ꢀteꢀesfuerces
másꢀporꢀtenerꢀmejorꢀaspectoꢀyꢀestarꢀmásꢀalegre.
Alimentación.ꢀTienesꢀmuchaꢀenergíaꢀnaturalꢀyꢀtuꢀestadoꢀdeꢀánimoꢀesꢀestable
porꢀelꢀestrógenoꢀqueꢀcirculaꢀporꢀtuꢀcuerpo,ꢀasíꢀqueꢀnoꢀteꢀpasesꢀconꢀlos
hidratosꢀdeꢀcarbonoꢀyꢀcíñeteꢀaꢀcerealesꢀmásꢀligeros,ꢀcomoꢀelꢀmaízꢀyꢀla

quinoa.ꢀAunꢀasí,ꢀquieresꢀasegurarteꢀdeꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀmetabolizaꢀyꢀelimina
correctamenteꢀelꢀexcedenteꢀdeꢀestrógeno,ꢀasíꢀqueꢀcomeꢀmuchasꢀverdurasꢀ(la
fibraꢀfavoreceꢀlaꢀeliminación)ꢀyꢀfrutaꢀ(losꢀnivelesꢀaltosꢀdelꢀantioxidante
glutatiónꢀpromuevenꢀestaꢀprimeraꢀfaseꢀdeꢀdesintoxicaciónꢀdelꢀhígado).ꢀLos
alimentosꢀovulatoriosꢀ(unaꢀvezꢀmásꢀteꢀrecomiendoꢀqueꢀrevisesꢀlaꢀtabla
«Alimentosꢀparaꢀtuꢀciclo»,ꢀenꢀesteꢀmismoꢀcapítulo)ꢀsonꢀlosꢀqueꢀpromuevenꢀel
buenꢀfuncionamientoꢀvascularꢀyꢀantioxidanteꢀparaꢀtusꢀovarios,ꢀparaꢀque
puedanꢀcrearꢀelꢀóvuloꢀmásꢀsanoꢀposible.ꢀEstosꢀalimentosꢀtambién
mantendránꢀaꢀrayaꢀlosꢀsíntomasꢀprovocadosꢀporꢀelꢀestrógeno,ꢀcomoꢀelꢀacné
yꢀlaꢀhinchazón.ꢀSigueꢀconcentrándoteꢀenꢀlaꢀpreparaciónꢀsencillaꢀdeꢀlos
alimentos,ꢀcomoꢀlaꢀcocciónꢀalꢀvaporꢀo,ꢀcuandoꢀpuedas,ꢀenꢀcomerꢀlos
alimentosꢀcrudos.

Ejercicio.ꢀCuandoꢀdecidasꢀquéꢀactividadesꢀsonꢀlasꢀqueꢀmásꢀteꢀconvienenꢀen
estaꢀfase,ꢀrecuerdaꢀdosꢀcosas:ꢀentrenamientoꢀdeꢀaltoꢀimpactoꢀyꢀpracticarꢀen
grupo.ꢀPuestoꢀqueꢀtusꢀnivelesꢀdeꢀenergíaꢀestánꢀalꢀmáximo,ꢀpuedesꢀrealizar
ejerciciosꢀmásꢀduros,ꢀcomoꢀlevantamientoꢀdeꢀpesas,ꢀpliométricos***ꢀy
correr.ꢀPuestoꢀqueꢀcomunicarteꢀyꢀconectarꢀconꢀlosꢀdemásꢀtambiénꢀte
apeteceráꢀduranteꢀestosꢀdías,ꢀpuedesꢀsalirꢀaꢀcorrerꢀconꢀamigosꢀoꢀenꢀun
grupo,ꢀoꢀbienꢀirꢀaꢀnadar,ꢀaꢀbailarꢀoꢀaꢀclasesꢀdeꢀspinning.

zꢀFASEꢀ3:ꢀFaseꢀlútea
Duración:ꢀ10-14ꢀdías

Hormonas.ꢀElꢀcuerpoꢀlúteoꢀ(elꢀfolículoꢀdelꢀcualꢀexplotaꢀelꢀóvulo)ꢀcreceꢀenꢀla
superficieꢀdelꢀovario,ꢀhaciendoꢀqueꢀesteꢀproduzcaꢀprogesterona.ꢀElꢀaumento
deꢀlaꢀprogesteronaꢀindicaꢀalꢀcuerpoꢀqueꢀhaꢀdeꢀmantenerꢀintactasꢀlasꢀparedes
delꢀútero.ꢀTambiénꢀindicaꢀaꢀlaꢀhipófisisꢀqueꢀdejeꢀdeꢀenviarꢀhormona
foliculoestimulanteꢀyꢀluteinizante,ꢀparaꢀgarantizarꢀqueꢀsoloꢀseꢀliberaꢀun
óvuloꢀenꢀelꢀúteroꢀcadaꢀvez.ꢀLosꢀnivelesꢀdeꢀestrógenoꢀsiguenꢀsubiendo.ꢀHacia
elꢀfinalꢀdelꢀciclo,ꢀsiꢀelꢀóvuloꢀnoꢀhaꢀsidoꢀfecundado,ꢀelꢀcuerpoꢀlúteoꢀes
reabsorbidoꢀporꢀnuestroꢀorganismo.ꢀLaꢀproducciónꢀdeꢀprogesteronaꢀpronto
quedaráꢀinterrumpidaꢀaꢀraízꢀdeꢀello,ꢀloꢀcualꢀdesencadenaráꢀlaꢀmenstruación.
Laꢀtestosteronaꢀaumentaráꢀhaciaꢀelꢀfinalꢀdeꢀestaꢀfase.
Cuerpo.ꢀLaꢀenergíaꢀfísicaꢀdesciendeꢀyꢀpuedesꢀtenerꢀsíntomasꢀpremenstruales
haciaꢀfinalꢀdelꢀciclo,ꢀcomoꢀhinchazón,ꢀirritabilidad,ꢀdolorꢀdeꢀcabeza,
cambiosꢀdeꢀhumorꢀyꢀantojos.
Estiloꢀdeꢀvida.Concienciación,ꢀatenciónꢀyꢀcomodidadꢀsonꢀlasꢀpalabrasꢀclave
enꢀestaꢀfase.ꢀAꢀmedidaꢀqueꢀelꢀcuerpoꢀlúteoꢀesꢀreabsorbido,ꢀlaꢀenergía
empiezaꢀaꢀsuavizarseꢀyꢀaꢀreplegarseꢀhaciaꢀdentro.ꢀNotarásꢀqueꢀsientesꢀla
necesidadꢀdeꢀ«cuidarꢀdelꢀnido»,ꢀporꢀloꢀqueꢀestaꢀfaseꢀesꢀelꢀmomentoꢀideal
paraꢀrealizarꢀtareasꢀdomésticas,ꢀdesdeꢀreorganizarꢀelꢀarmarioꢀdeꢀlosꢀzapatos
hastaꢀhacerꢀlaꢀcoladaꢀdeꢀunꢀmesꢀoꢀirꢀaꢀhacerꢀunaꢀcompraꢀgrandeꢀal
supermercado.ꢀLaꢀproporciónꢀconcretaꢀdeꢀestrógenoꢀyꢀprogesteronaꢀdeꢀesta
faseꢀhaceꢀqueꢀobservesꢀcosasꢀaꢀtuꢀalrededorꢀqueꢀnoꢀhabíasꢀvistoꢀantes.ꢀAꢀraíz
deꢀelloꢀtuꢀcerebroꢀempiezaꢀaꢀdarꢀprioridadꢀaꢀlosꢀdetallesꢀdeꢀlas
responsabilidadesꢀadministrativasꢀqueꢀhasꢀtenidoꢀabandonadasꢀdurante
todoꢀelꢀmes,ꢀtalꢀvezꢀsientasꢀlaꢀnecesidadꢀinminenteꢀdeꢀlimpiarꢀtu
apartamentoꢀdeꢀarribaꢀabajo,ꢀteꢀreconciliesꢀconꢀtuꢀbancaꢀonlineꢀoꢀcocines
paraꢀtodaꢀlaꢀsemana.ꢀTambiénꢀsentirásꢀlaꢀnecesidadꢀdeꢀcuidarꢀdeꢀtuꢀnido
interiorꢀyꢀprestesꢀmásꢀatenciónꢀaꢀtusꢀcuidadosꢀpersonales,ꢀcomoꢀdarteꢀun
largoꢀyꢀsuntuosoꢀbañoꢀoꢀsimplementeꢀrelajarteꢀleyendoꢀunꢀlibroꢀoꢀviendo
unaꢀpelícula.ꢀProcuraꢀrelajarꢀtuꢀvidaꢀsocialꢀduranteꢀestaꢀfase,ꢀparaꢀno
agotarteꢀinnecesariamente.
Alimentación.ꢀLosꢀalimentosꢀqueꢀverásꢀenꢀlaꢀlistaꢀdeꢀ«Alimentosꢀparaꢀtu
ciclo»,ꢀenꢀesteꢀmismoꢀcapítulo,ꢀsonꢀricosꢀenꢀvitaminasꢀB,ꢀcalcio,ꢀmagnesioꢀy
fibra.ꢀTodosꢀellosꢀcombinados,ꢀoptimizaránꢀlaꢀcalidadꢀdeꢀlaꢀfaseꢀlúteaꢀde
variasꢀformas.ꢀEnꢀprimerꢀlugar,ꢀestosꢀalimentosꢀprevendránꢀlosꢀantojosꢀde
dulceꢀprovocadosꢀporꢀelꢀgranꢀconsumoꢀdeꢀvitaminasꢀBꢀenꢀlaꢀproducciónꢀde
progesterona.ꢀEnꢀsegundoꢀlugar,ꢀlaꢀcombinaciónꢀcalcio-magnesioꢀdeꢀlas
verdurasꢀdeꢀhojaꢀverdeꢀesꢀesencialꢀparaꢀmitigarꢀlosꢀefectosꢀdeꢀlaꢀretenciónꢀde
líquidosꢀqueꢀtantosꢀproblemasꢀnosꢀcausanꢀaꢀlasꢀmujeresꢀduranteꢀestaꢀfase.
Porꢀúltimo,ꢀlaꢀconcentraciónꢀdeꢀfibraꢀayudaráꢀalꢀhígadoꢀyꢀalꢀintestinoꢀgrueso
aꢀeliminarꢀmejorꢀelꢀestrógenoꢀaꢀtravésꢀdelꢀintestino,ꢀmejorandoꢀdeꢀesteꢀmodo
losꢀefectosꢀdeꢀlaꢀdominanciaꢀdeꢀestrógeno.ꢀAdemás,ꢀlosꢀazúcaresꢀnaturalesꢀy
saludablesꢀayudanꢀaꢀsuperarꢀelꢀbajónꢀdeꢀestrógenoꢀqueꢀtieneꢀlugarꢀenꢀla
segundaꢀmitadꢀdeꢀlaꢀfaseꢀlúteaꢀyꢀqueꢀpuedenꢀhacerꢀqueꢀteꢀpongasꢀirritable.

Unaꢀdeꢀlasꢀmejoresꢀformasꢀdeꢀconseguirloꢀesꢀasandoꢀuꢀhorneandoꢀlas
verduras,ꢀporqueꢀaumentaꢀlaꢀconcentraciónꢀdeꢀsusꢀazúcaresꢀnaturalesꢀy
sabenꢀmásꢀdulces.ꢀAdemás,ꢀasegúrateꢀdeꢀqueꢀtomasꢀunaꢀdosisꢀadecuadaꢀde
hidratosꢀdeꢀcarbonoꢀcomplejosꢀparaꢀestabilizarꢀlaꢀserotoninaꢀyꢀlaꢀdopamina
enꢀelꢀcerebroꢀyꢀprevenirꢀlosꢀcambiosꢀbruscosꢀdeꢀhumor.
Ejercicio.ꢀDuranteꢀlaꢀprimeraꢀmitadꢀdeꢀlaꢀfaseꢀlúteaꢀesꢀprobableꢀqueꢀtu
energíaꢀtodavíaꢀestéꢀalta,ꢀasíꢀqueꢀpuedesꢀcontinuarꢀconꢀlasꢀactividades
intensasꢀqueꢀiniciasteꢀenꢀlaꢀovulación.ꢀLuegoꢀveꢀbajandoꢀlaꢀintensidad
duranteꢀlosꢀcincoꢀúltimosꢀdíasꢀconꢀactividadesꢀcomoꢀcaminar,ꢀpilates,
entrenamientoꢀgirotónico****ꢀyꢀyogaꢀvinyasa.*****ꢀTalꢀvezꢀnotesꢀqueꢀestás
algoꢀmásꢀperezosaꢀyꢀtengasꢀmásꢀretenciónꢀdeꢀlíquidosꢀhaciaꢀelꢀfinalꢀdeꢀesta
fase,ꢀasíꢀqueꢀquizásꢀtengasꢀmenosꢀresistenciaꢀ(puedesꢀusarꢀunaꢀbicicleta
elíptica);ꢀtambiénꢀtrabajarásꢀlosꢀmúsculos,ꢀperoꢀnoꢀdeꢀunaꢀmaneraꢀtan
forzadaꢀparaꢀtuꢀcuerpo.

;ꢀFASEꢀ4:ꢀFaseꢀmenstrual
Duración:ꢀ3-7ꢀdías

Hormonas.ꢀLaꢀproducciónꢀdeꢀprogesteronaꢀdisminuyeꢀaꢀmedidaꢀqueꢀel
cuerpoꢀlúteoꢀdesaparece,ꢀloꢀcualꢀdesencadenaꢀlaꢀdesintegraciónꢀdeꢀlas
paredesꢀdelꢀúteroꢀenꢀtuꢀfaseꢀmenstrual,ꢀenꢀotrasꢀpalabras,ꢀtuꢀperiodoꢀoꢀfase
deꢀsangrado.ꢀElꢀestrógenoꢀseꢀdisparaꢀyꢀluegoꢀcae;ꢀestoꢀindicaꢀalꢀhipotálamo
queꢀseꢀhaꢀdeꢀprepararꢀparaꢀunꢀnuevoꢀcicloꢀdeꢀovulación.
Cuerpo.ꢀEstaꢀfaseꢀseꢀcaracterizaꢀporꢀlaꢀalternanciaꢀdeꢀpérdidasꢀmarronesꢀy
sangreꢀroja.ꢀPuedeꢀqueꢀtambiénꢀexperimentesꢀdolorꢀpélvico,ꢀdolorꢀlumbar,
cansancioꢀyꢀantojos.ꢀAꢀveces,ꢀpuedesꢀsentirteꢀrelajadaꢀyꢀaliviadaꢀaꢀmedida
queꢀelꢀpicoꢀdeꢀestrógenoꢀvaꢀbajando.
Estiloꢀdeꢀvida.ꢀAquíꢀdominaꢀelꢀautoanálisisꢀyꢀlaꢀcorrecciónꢀdelꢀrumbo.

Duranteꢀtuꢀfaseꢀmenstrual,ꢀlaꢀcomunicaciónꢀentreꢀelꢀhemisferioꢀderechoꢀyꢀel
izquierdoꢀdelꢀcerebroꢀesꢀmásꢀfuerteꢀqueꢀenꢀningúnꢀotroꢀmomento.ꢀEstoꢀte
permiteꢀevaluarꢀjuiciosamenteꢀcómoꢀteꢀestáꢀyendoꢀenꢀlaꢀvidaꢀy,ꢀsiꢀes
necesario,ꢀempezarꢀaꢀidentificarꢀyꢀaꢀhacerꢀcorreccionesꢀdeꢀrumboꢀqueꢀte
permitanꢀirꢀenꢀlaꢀdirecciónꢀqueꢀdeseas.ꢀDebidoꢀaꢀlaꢀagilidadꢀconꢀqueꢀse
comunicanꢀtusꢀhemisferios,ꢀtambiénꢀesꢀprobableꢀqueꢀrecibasꢀclarosꢀmensajes
intuitivosꢀduranteꢀtuꢀfaseꢀmenstrual.ꢀRevisa.ꢀEscuchaꢀesosꢀmensajesꢀsutiles,
especialmenteꢀsiꢀcadaꢀvezꢀexperimentasꢀlosꢀmismosꢀpensamientos,
preocupacionesꢀoꢀtemoresꢀenꢀestaꢀfase.ꢀAꢀmuchasꢀmujeres,ꢀescribirꢀunꢀdiario
enꢀsuꢀfaseꢀmenstrual,ꢀsobreꢀtodoꢀcuandoꢀestánꢀaprendiendoꢀaꢀsincronizarꢀsu
ciclo,ꢀlasꢀayudaꢀaꢀprofundizarꢀmásꢀenꢀsusꢀreflexionesꢀsobreꢀloꢀqueꢀlesꢀestá
tratandoꢀdeꢀindicarꢀsuꢀintuición.ꢀTambiénꢀlesꢀsirveꢀparaꢀempezarꢀaꢀobservar
patronesꢀdeꢀpensamientoꢀqueꢀseꢀrepitenꢀtodosꢀlosꢀmeses,ꢀqueꢀlasꢀincitaꢀa
actuarꢀdeꢀciertoꢀmodo.ꢀMuchasꢀmujeresꢀseꢀsientenꢀaliviadasꢀalꢀenterarseꢀde
queꢀsentimientosꢀcomoꢀlaꢀinquietudꢀoꢀlaꢀinsatisfacciónꢀduranteꢀlaꢀfase
menstrualꢀsonꢀcompletamenteꢀnormales.ꢀEnꢀvezꢀdeꢀdejarteꢀllevarꢀporꢀestos
pensamientos,ꢀaprovechaꢀestaꢀfaseꢀparaꢀidentificarꢀquéꢀáreasꢀdeꢀtuꢀvida
reclamanꢀtuꢀatención.ꢀEstosꢀmensajesꢀseránꢀmásꢀclarosꢀparaꢀtiꢀenꢀestos
momentos.ꢀAsíꢀqueꢀusaꢀlasꢀotrasꢀsemanasꢀdeꢀtuꢀcicloꢀparaꢀabordarꢀestos
asuntosꢀdeꢀotrasꢀformasꢀyꢀdarꢀconꢀlasꢀmejoresꢀsolucionesꢀyꢀprogresosꢀparaꢀti.

Alimentación.ꢀDuranteꢀtuꢀfaseꢀmenstrualꢀtuꢀcuerpoꢀestáꢀimplicadoꢀenꢀun
procesoꢀintensoꢀ–eliminarꢀlasꢀparedesꢀdelꢀútero–,ꢀporꢀconsiguiente,ꢀcentraꢀtu
dietaꢀenꢀalimentosꢀnutritivos.ꢀComoꢀverásꢀenꢀlaꢀtablaꢀ«Alimentosꢀparaꢀtu
ciclo»,ꢀenꢀesteꢀmismoꢀcapítulo,ꢀseꢀincluyenꢀalimentosꢀconꢀíndiceꢀglucémico
bajoꢀyꢀfrutasꢀyꢀverdurasꢀricasꢀenꢀagua.ꢀElꢀpescadoꢀyꢀlasꢀalgasꢀremineralizan
tuꢀcuerpoꢀconꢀhierroꢀyꢀzinc,ꢀmineralesꢀqueꢀperdemosꢀduranteꢀla
menstruación.ꢀLosꢀalimentosꢀparaꢀlaꢀfaseꢀmenstrualꢀsonꢀsumamente
restauradoresꢀparaꢀlaꢀsangreꢀyꢀlosꢀriñones,ꢀperfectosꢀparaꢀcuandoꢀestás
sangrando.ꢀEligeꢀelꢀpreparadoꢀqueꢀmásꢀseꢀadapteꢀaꢀtusꢀgustos.ꢀ(Pista:
duranteꢀlaꢀmayorꢀparteꢀdelꢀaño,ꢀseránꢀsopasꢀyꢀestofados).
Ejercicio.ꢀElꢀdescansoꢀyꢀlaꢀrecuperaciónꢀsonꢀpartesꢀimportantesꢀdeꢀcualquier
programaꢀdeꢀactividadꢀfísica,ꢀparaꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀseꢀpuedaꢀregenerar.
Programaꢀunꢀdescansoꢀoꢀunaꢀsesiónꢀdeꢀyogaꢀenꢀlaꢀprimeraꢀparteꢀdeꢀlaꢀfase
menstrual,ꢀespecialmenteꢀelꢀprimerꢀoꢀsegundoꢀdía,ꢀcuandoꢀelꢀsangradoꢀes
másꢀabundante.ꢀDedicaꢀtuꢀtiempoꢀaꢀhacerꢀestiramientosꢀyꢀaꢀcaminar.ꢀA
medidaꢀqueꢀteꢀacercasꢀalꢀfinalꢀdelꢀsangradoꢀyꢀteꢀencaminasꢀhaciaꢀunaꢀnueva
faseꢀfolicular,ꢀvuelveꢀaꢀintensificarꢀtuꢀnivelꢀdeꢀactividadꢀsegúnꢀcómoꢀteꢀvayas

sintiendo.

Verꢀenꢀrojo:ꢀinterpretaꢀtuꢀperiodo

Lasꢀvariacionesꢀenꢀtuꢀflujoꢀmenstrualꢀpuedenꢀserꢀunaꢀformaꢀexcelenteꢀdeꢀsaber
quéꢀestáꢀsucediendoꢀconꢀtuꢀestrógenoꢀyꢀtuꢀprogesteronaꢀyꢀparaꢀevaluarꢀtu
equilibrioꢀhormonalꢀgeneral.ꢀDescansaꢀdeꢀtamponesꢀporꢀlaꢀnocheꢀparaꢀpoder
observarꢀlaꢀcalidadꢀdeꢀtuꢀflujo.
Manchasꢀmarrones:ꢀsiꢀtuꢀmenstruaciónꢀempiezaꢀconꢀunꢀdíaꢀoꢀmásꢀdeꢀesteꢀtipoꢀde
pérdida,ꢀsignificaꢀqueꢀhayꢀestancamientosꢀdeꢀsangreꢀdebidoꢀaꢀnivelesꢀbajosꢀde
progesterona.ꢀCuandoꢀlaꢀprogesteronaꢀestáꢀbaja,ꢀtalꢀvezꢀtambiénꢀobservesꢀqueꢀel
cicloꢀseꢀretrasaꢀyꢀaunqueꢀovulesꢀcuandoꢀteꢀtoca,ꢀtuꢀfaseꢀlúteaꢀesꢀmuchoꢀmásꢀlarga
deꢀloꢀqueꢀdebería.ꢀTomarꢀunꢀsuplementoꢀdeꢀVitexꢀesꢀidealꢀparaꢀesteꢀsíntoma.
Coágulosꢀdeꢀcolorꢀrojoꢀoscuroꢀoꢀnegro:ꢀgrandesꢀoꢀpequeños,ꢀesꢀotroꢀindicativoꢀde
progesteronaꢀbajaꢀyꢀestrógenoꢀalto,ꢀasíꢀcomoꢀdeꢀcongestiónꢀenꢀelꢀútero.ꢀEl
remedioꢀherbalꢀchinoꢀdongꢀquaiꢀ(Angelicaꢀsinensis)ꢀesꢀexcelenteꢀparaꢀreducirꢀlos
coágulos,ꢀasíꢀcomoꢀunꢀmasajeꢀuterinoꢀoꢀacupunturaꢀparaꢀayudarteꢀaꢀromper
adherenciasꢀqueꢀpodríanꢀestarꢀobstruyendoꢀtuꢀflujoꢀsanguíneo.
Sangradoꢀabundante:ꢀteꢀponesꢀunꢀtampónꢀyꢀunaꢀcompresaꢀaꢀlaꢀhora.ꢀSientes
comoꢀsiꢀteꢀestuvierasꢀdesangrando.ꢀEstoꢀpuedeꢀindicarꢀqueꢀtienesꢀmiomasꢀo
pólipos,ꢀporꢀloꢀqueꢀesꢀimportanteꢀqueꢀvayasꢀaꢀtuꢀginecólogoꢀaꢀqueꢀteꢀhagaꢀun
examen.ꢀAquíꢀlaꢀfibraꢀteꢀpuedeꢀayudarꢀaꢀmejorarꢀelꢀmetabolismoꢀdelꢀestrógeno,
asíꢀelꢀúteroꢀnoꢀtendráꢀtantoꢀestímuloꢀduranteꢀelꢀciclo.ꢀPrevénꢀunaꢀposibleꢀanemia
comiendoꢀmuchaꢀremolachaꢀparaꢀcrearꢀmásꢀsangreꢀyꢀtomandoꢀunꢀsuplementoꢀde
vitaminaꢀB12.
Sangradoꢀcorto:ꢀ¿estásꢀcontentaꢀdeꢀqueꢀtuꢀmenstruaciónꢀdureꢀsoloꢀunꢀdíaꢀoꢀdos?
Puedeꢀindicarꢀqueꢀtantoꢀelꢀestrógenoꢀcomoꢀlaꢀprogesteronaꢀestánꢀdemasiado
bajos,ꢀloꢀcualꢀpuedeꢀdeberseꢀaꢀdeficienciasꢀdeꢀnutrientesꢀbásicosꢀyꢀalꢀagotamiento
deꢀlasꢀsuprarrenales.ꢀTomaꢀunꢀcomplejoꢀvitamínicoꢀyꢀunꢀsuplementoꢀdeꢀaceite
omega-3ꢀparaꢀaportarleꢀaꢀtuꢀcuerpoꢀlosꢀnutrientesꢀbásicosꢀqueꢀnecesitaꢀpara
fabricarꢀhormonas.
Sangradosꢀfrecuentes:ꢀ¿teꢀpareceꢀqueꢀtienesꢀlaꢀreglaꢀdosꢀvecesꢀalꢀmesꢀoꢀtodoꢀel
mesꢀsinꢀinterrupción?ꢀLaꢀcausaꢀsueleꢀserꢀunaꢀtiroidesꢀperezosaꢀyꢀdeberíasꢀirꢀal
médicoꢀparaꢀqueꢀteꢀhicieraꢀunꢀanálisisꢀdeꢀsangreꢀyꢀsaberꢀaꢀquéꢀteꢀestás
enfrentando.ꢀPuedesꢀtomarꢀunꢀsuplementoꢀparaꢀlaꢀtiroides,ꢀcomoꢀelꢀdeꢀGaia
Herbs;ꢀesꢀunꢀbuenꢀpuntoꢀdeꢀpartida,ꢀpuesꢀcontieneꢀyodoꢀyꢀL-tirosina,ꢀqueꢀson
imprescindiblesꢀparaꢀqueꢀlaꢀglándulaꢀtiroidesꢀfuncioneꢀcorrectamente.

Sincronizaꢀtuꢀcicloꢀconꢀlaꢀalimentación

Lasꢀdirectricesꢀalimentariasꢀqueꢀacaboꢀdeꢀcitarꢀyꢀqueꢀverásꢀenꢀlaꢀtabla
«Alimentosꢀparaꢀtuꢀciclo»ꢀseꢀbasanꢀenꢀtresꢀprincipios:ꢀlaꢀenergéticaꢀdeꢀlos
alimentos,ꢀelꢀrefuerzoꢀqueꢀaportanꢀlosꢀmicronutrientesꢀyꢀelꢀmetabolismoꢀdel
estrógeno.
Elꢀconceptoꢀdeꢀenergéticaꢀdeꢀlosꢀalimentosꢀtalꢀvezꢀseaꢀnuevoꢀparaꢀti.ꢀLaꢀidea
presentadaꢀporꢀSteveꢀGagné,ꢀenꢀsuꢀlibroꢀFoodꢀEnergeticsꢀ[Energíaꢀalimentaria],
deꢀqueꢀalimentosꢀdiferentesꢀpropicianꢀdiferentesꢀexperienciasꢀenergéticasꢀen
nuestroꢀcuerpo,ꢀalꢀprincipio,ꢀpuedeꢀparecernosꢀunꢀtantoꢀ«extraña»,ꢀperoꢀen
realidadꢀesꢀbastanteꢀlógica.ꢀTeꢀsientesꢀtotalmenteꢀdiferenteꢀdespuésꢀdeꢀcomer
polloꢀasadoꢀqueꢀcuandoꢀcomesꢀunꢀplatoꢀdeꢀespinacasꢀcrudas,ꢀ¿noꢀteꢀparece?ꢀEso
esꢀlaꢀenergética,ꢀelꢀhechoꢀdeꢀqueꢀlosꢀalimentosꢀaportanꢀdistintosꢀtiposꢀdeꢀenergía
aꢀnuestroꢀcuerpo.ꢀLosꢀalimentosꢀqueꢀrecomiendoꢀparaꢀcadaꢀfaseꢀestánꢀenꢀsintonía
conꢀlaꢀenergíaꢀqueꢀexperimentamosꢀoꢀconꢀelꢀtipoꢀdeꢀenergíaꢀqueꢀmásꢀnecesitamos
enꢀcadaꢀfase.
Aꢀcontinuaciónꢀtenemosꢀlosꢀmicronutrientes.ꢀEnꢀpocasꢀpalabras,ꢀenꢀcadaꢀfase,ꢀlos
alimentosꢀaportanꢀlosꢀcomponentesꢀbásicosꢀqueꢀnecesitaꢀnuestroꢀcuerpoꢀpara
sustentarꢀlasꢀproporcionesꢀhormonalesꢀqueꢀtienenꢀlugarꢀenꢀnuestroꢀorganismo.
Tenemosꢀdiferentesꢀnecesidadesꢀdeꢀmicronutrientesꢀsegúnꢀlaꢀfaseꢀdelꢀcicloꢀenꢀque
nosꢀencontremos,ꢀyꢀlosꢀalimentosꢀdeꢀlaꢀtablaꢀnosꢀaportanꢀloꢀqueꢀnecesitamos.
Porꢀúltimo,ꢀelꢀmetabolismoꢀdelꢀestrógeno.ꢀYaꢀhemosꢀvistoꢀqueꢀlosꢀnivelesꢀde
estrógenoꢀvaríanꢀdeꢀunaꢀfaseꢀaꢀotra.ꢀYꢀcomoꢀyaꢀsabesꢀporꢀcapítulosꢀanteriores,ꢀla
mayorꢀparteꢀdeꢀlosꢀsíntomasꢀqueꢀprovocanꢀlosꢀtrastornosꢀhormonalesꢀseꢀdebenꢀal
excesoꢀdeꢀestrógenoꢀenꢀelꢀtorrenteꢀsanguíneo.ꢀPorꢀloꢀtanto,ꢀlosꢀalimentosꢀdeꢀcada
faseꢀestánꢀpensadosꢀparaꢀmantenerꢀelꢀestrógenoꢀenꢀmovimientoꢀaꢀtravésꢀdeꢀlos
órganosꢀdeꢀeliminaciónꢀyꢀasegurarꢀqueꢀelꢀhígadoꢀtengaꢀelꢀapoyoꢀqueꢀnecesita
paraꢀmetabolizarloꢀconꢀlaꢀmayorꢀeficienciaꢀposible,ꢀdesintoxicarloꢀyꢀeliminarlo
deꢀnuestroꢀcuerpo.
Quizásꢀteꢀpreguntesꢀsiꢀsiempreꢀhasꢀdeꢀcomerꢀdeꢀacuerdoꢀconꢀestasꢀpautasꢀpara
tenerꢀéxitoꢀconꢀtuꢀtratamientoꢀinterdisciplinar.ꢀLaꢀrespuestaꢀesꢀno.ꢀCuandoꢀvayas
alꢀsupermercado,ꢀllévateꢀlaꢀlistaꢀyꢀhazꢀtodoꢀloꢀposibleꢀporꢀcomprarꢀlosꢀalimentos

adecuadosꢀparaꢀcadaꢀfase.ꢀSiempreꢀyꢀcuandoꢀestosꢀsuponganꢀlaꢀmayorꢀparteꢀde
losꢀqueꢀcomesꢀduranteꢀlaꢀsemana,ꢀnoꢀpasaꢀnadaꢀporqueꢀunaꢀpequeñaꢀparteꢀdeꢀtu
dietaꢀprocedaꢀdeꢀotrosꢀalimentosꢀdeꢀlaꢀlistaꢀ(dependiendoꢀdeꢀcómoꢀteꢀencuentres
yꢀdeꢀlaꢀestación);ꢀtodosꢀsonꢀalimentosꢀexcelentes,ꢀsaludablesꢀyꢀqueꢀayudanꢀal
sistemaꢀendocrino.ꢀYꢀsiꢀenꢀlaꢀfaseꢀlútea,ꢀnoꢀteꢀapeteceꢀcomerꢀalgoꢀasadoꢀy
pesado,ꢀporqueꢀenꢀlaꢀcalleꢀhaceꢀ37ꢀºC,ꢀnoꢀdudesꢀenꢀprepararꢀlosꢀmismos
alimentosꢀrecomendadosꢀdeꢀunaꢀmaneraꢀqueꢀteꢀresultenꢀmásꢀapetecibles.
Empiezaꢀconꢀlosꢀalimentosꢀdeꢀlaꢀtablaꢀeꢀintentaꢀprepararꢀtusꢀcomidasꢀconꢀellos.
Puestoꢀqueꢀestoꢀvaꢀaꢀsuponerꢀunꢀgranꢀcambioꢀenꢀtuꢀformaꢀdeꢀhacerꢀlaꢀcompra,
cocinarꢀyꢀcomer,ꢀnecesitarásꢀalgúnꢀtiempoꢀhastaꢀqueꢀsincronizarꢀtuꢀvidaꢀconꢀla
alimentaciónꢀseꢀconviertaꢀenꢀunꢀhábito,ꢀparaꢀtuꢀcuerpoꢀyꢀparaꢀtusꢀpapilas
gustativas.

Porꢀquéꢀsincronizarꢀfunciona

Tuꢀcicloꢀmenstrualꢀcontieneꢀdiferentesꢀpatronesꢀhormonales.ꢀCadaꢀproporción
hormonalꢀcambiaꢀtuꢀquímicaꢀcerebral,ꢀdeꢀunaꢀsemanaꢀaꢀotra,ꢀaꢀloꢀlargoꢀdelꢀmes.
Tuꢀneuroquímicaꢀnoꢀesꢀidénticaꢀcadaꢀdía,ꢀasíꢀqueꢀporꢀquéꢀdeberíasꢀcomer,
comportarteꢀyꢀmoverteꢀsiempreꢀdeꢀlaꢀmismaꢀmanera.ꢀ¡Noꢀdeberías!ꢀEsaꢀpremisa
deꢀigualdadꢀnoꢀteꢀdejaꢀcanalizarꢀtuꢀsaludꢀyꢀtuꢀpoderꢀpersonalꢀcomoꢀpodrías
hacerloꢀsiꢀteꢀayudarasꢀdeꢀloꢀqueꢀrealmenteꢀestáꢀsucediendoꢀenꢀtuꢀcerebroꢀyꢀel
restoꢀdeꢀtuꢀcuerpoꢀenꢀcadaꢀmomento.ꢀCadaꢀunoꢀdeꢀlosꢀcuatroꢀpatrones
hormonalesꢀdeꢀtuꢀcicloꢀmenstrualꢀteꢀotorgaꢀdonesꢀyꢀhabilidadesꢀnaturales.
Sincronizarꢀelꢀcicloꢀsignificaꢀseleccionarꢀlasꢀconductasꢀqueꢀteꢀfavorecenꢀy
realizarꢀactividadesꢀenꢀlasꢀqueꢀpuedesꢀdestacar,ꢀbasándoteꢀenꢀtusꢀprocesos
bioquímicosꢀyꢀfisiológicosꢀdeꢀcadaꢀmomento.ꢀEstoꢀincluye:

Elegirꢀalimentosꢀqueꢀteꢀaportenꢀlosꢀnutrientesꢀqueꢀnecesitasꢀenꢀcadaꢀfaseꢀdeꢀtu
ciclo.

Elegirꢀtiposꢀdeꢀejercicioꢀqueꢀrespetenꢀyꢀoptimicenꢀtusꢀhabilidadesꢀfísicasꢀdurante
lasꢀcuatroꢀfasesꢀhormonales.ꢀEsteꢀpasoꢀdelꢀprotocoloꢀpuedeꢀayudarteꢀsiꢀnoꢀtienes

ciclosꢀregularesꢀdebidoꢀaꢀqueꢀpadecesꢀalgúnꢀtrastornoꢀmenstrual,ꢀcomoꢀelꢀSOP,
puestoꢀqueꢀpuedeꢀayudarteꢀaꢀregularꢀtuꢀciclo,ꢀoꢀduranteꢀlaꢀtransiciónꢀunꢀtanto
impredecibleꢀdeꢀlaꢀperimenopausia,ꢀcreandoꢀestabilidad,ꢀinclusoꢀpuedesꢀutilizarlo
despuésꢀdeꢀlaꢀmenopausiaꢀparaꢀseguirꢀimplicandoꢀaꢀtuꢀcuerpoꢀconꢀlosꢀciclos.ꢀLas
mujeresꢀaꢀlasꢀqueꢀlesꢀhanꢀhechoꢀunaꢀhisterectomíaꢀoꢀunaꢀooforectomíaꢀtambién
puedenꢀseguirꢀempleandoꢀlaꢀestructuraꢀdeꢀestaꢀplanificaciónꢀcíclicaꢀyꢀlaꢀgestión
delꢀtiempoꢀenꢀfunciónꢀdelꢀcuerpoꢀparaꢀrecuperarꢀsuꢀconexiónꢀconꢀlaꢀbioquímica
femeninaꢀyꢀlosꢀciclosꢀlunares.
Elegirꢀtareasꢀyꢀactividades,ꢀdesdeꢀlimpiarꢀtuꢀarmarioꢀhastaꢀpedirꢀunꢀaumento;
aprovechaꢀlaꢀtendenciaꢀmentalꢀyꢀenergéticaꢀqueꢀteꢀmarcaꢀtuꢀflujoꢀhormonal.

Historiaꢀdeꢀéxito:

EmilyꢀBohannon,ꢀ23ꢀaños

Afección:ꢀmenstruacionesꢀdolorosasꢀeꢀirregulares

Aproximadamente,ꢀalꢀcaboꢀdeꢀunꢀañoꢀdeꢀhabermeꢀmudadoꢀaꢀNuevaꢀYork,
empecéꢀaꢀtenerꢀdosꢀmenstruacionesꢀalꢀmes,ꢀaꢀvecesꢀmeꢀdurabanꢀhastaꢀquince
días.ꢀEranꢀextraordinariamenteꢀdolorosas,ꢀnoꢀpodíaꢀcontrolarꢀmisꢀemocionesꢀy
teníaꢀerupcionesꢀcutáneasꢀporꢀtodasꢀpartes,ꢀcomoꢀnuncaꢀmeꢀhabíaꢀsucedidoꢀantes.
Muchasꢀveces,ꢀtambiénꢀsangrabaꢀalꢀtenerꢀrelacionesꢀsexuales.ꢀMeꢀconsumíaꢀla
preocupaciónꢀporꢀmiꢀsaludꢀdebidoꢀaꢀtantoꢀsangrado.ꢀFuiꢀaꢀvariosꢀmédicosꢀyꢀtodos
meꢀdecíanꢀloꢀmismo:ꢀ«Noꢀséꢀquéꢀhacerꢀalꢀrespecto».ꢀEstabaꢀconfundida,
frustradaꢀyꢀasustada,ꢀcuandoꢀunaꢀamigaꢀmeꢀhablóꢀdeꢀFLOꢀLiving.
ElꢀtrabajoꢀqueꢀrealicéꢀconꢀAlisaꢀcasiꢀpodríaꢀconsiderarseꢀunꢀmilagro.ꢀEmpecéꢀa
mejorarꢀdesdeꢀlaꢀprimeraꢀsesión,ꢀiniciéꢀunꢀnuevoꢀdiálogoꢀconꢀmiꢀcuerpo.ꢀAlisa
sabeꢀescucharꢀconꢀempatíaꢀyꢀsabiduríaꢀy,ꢀdespuésꢀdeꢀcadaꢀsesión,ꢀmeꢀsentía
arropadaꢀporꢀsuꢀamorꢀyꢀsuꢀenergíaꢀcurativa.ꢀMeꢀdioꢀaꢀconocerꢀalimentosꢀnuevosꢀy
deliciosos,ꢀyꢀsuplementosꢀpotentesꢀqueꢀayudaronꢀaꢀqueꢀmiꢀcuerpoꢀrecobraraꢀsu
equilibrioꢀnatural.ꢀTambiénꢀrevisamosꢀlasꢀformasꢀenꢀqueꢀmiꢀtrabajoꢀyꢀmis
relacionesꢀafectabanꢀaꢀmiꢀsalud.ꢀPeroꢀloꢀmásꢀimportanteꢀesꢀqueꢀmeꢀaportóꢀ-
verdaderaꢀpazꢀmentalꢀyꢀmeꢀayudóꢀaꢀlibrarmeꢀdeꢀmisꢀprejuiciosꢀyꢀmiꢀvergüenza
respectoꢀaꢀlosꢀmensajesꢀqueꢀmeꢀenviabaꢀmiꢀcuerpo.ꢀAlisaꢀcreóꢀunꢀespacioꢀseguro
paraꢀmíꢀyꢀmeꢀfueꢀguiandoꢀsutilmenteꢀporꢀelꢀcaminoꢀdeꢀlaꢀaceptaciónꢀyꢀelꢀcuidado
deꢀmiꢀenergíaꢀfemenina.ꢀHaciaꢀelꢀfinalꢀdelꢀprograma,ꢀmeꢀsentíaꢀatractiva,ꢀviva,
sanaꢀyꢀmásꢀcómodaꢀconꢀmiꢀsexualidadꢀyꢀconꢀmiꢀcuerpoꢀqueꢀnunca.
GraciasꢀalꢀprogramaꢀCódigoMujer,ꢀahoraꢀtengoꢀunꢀcicloꢀnormalꢀcadaꢀmes,ꢀsin
tomarꢀfármacos.ꢀYaꢀnoꢀtengoꢀelꢀdolorꢀniꢀelꢀcaosꢀemocionalꢀqueꢀsufríaꢀantesꢀyꢀhe
aprendidoꢀaꢀponerꢀlímitesꢀsaludablesꢀenꢀmiꢀvidaꢀparaꢀbajarꢀmiꢀnivelꢀdeꢀestrés.
Tengoꢀlaꢀpielꢀlimpiaꢀyꢀradiante,ꢀyꢀmeꢀgustaꢀalimentarmeꢀconꢀalimentosꢀfrescos
biológicosꢀ(yꢀdeꢀvezꢀenꢀcuandoꢀalgúnꢀcupcake,ꢀdesdeꢀluego).
CódigoMujerꢀesꢀloꢀmejorꢀqueꢀheꢀhechoꢀporꢀmiꢀsalud.

Alimentosꢀparaꢀtuꢀciclo

Faseꢀfolicular
Cereales Cebada.ꢀAvena.ꢀCenteno.ꢀTrigo.

Verduras Alcachofas.ꢀBrócoli.ꢀZanahorias.ꢀLechugaꢀfrancesaꢀoꢀBoston,ꢀBib
Frutas Aguacate.ꢀPomelo.ꢀLimón.ꢀLima.ꢀNaranja.ꢀCiruela.ꢀGranada.ꢀCer

Legumbres Alubiasꢀdeꢀcarilla.ꢀLentejaꢀverde.ꢀAlubiasꢀgarrofónꢀoꢀdeꢀLima.ꢀAl
Frutosꢀsecos NuecesꢀdeꢀBrasil.ꢀAnacardos.ꢀLichi.

Carne Pollo.ꢀHuevos.
Pescado Almejaꢀdeꢀaguaꢀdulce.ꢀCangrejoꢀdeꢀcaparazónꢀblando.ꢀTrucha.

Otros Aceitunas.ꢀEncurtidos.ꢀChucrut.ꢀVinagre.ꢀMantequillaꢀdeꢀfrutosꢀs

Aꢀcontinuación,ꢀencontrarásꢀalgunasꢀideasꢀparaꢀcombinarꢀestosꢀingredientesꢀenꢀla
preparaciónꢀdeꢀtusꢀcomidasꢀCódigoMujer.ꢀPuedesꢀescogerꢀunoꢀparaꢀcadaꢀcomida
oꢀcombinarlosꢀtodosꢀusandoꢀracionesꢀmásꢀpequeñas.ꢀConfíaꢀenꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀte
diráꢀloꢀqueꢀnecesitasꢀyꢀnoꢀtemasꢀexperimentarꢀyꢀdivertirteꢀconꢀtusꢀalimentos
medicinales,ꢀ¡estosꢀnoꢀteꢀvanꢀaꢀhacerꢀdaño!ꢀSiꢀquieresꢀlasꢀrecetasꢀdeꢀlosꢀplatos
queꢀmencionoꢀaꢀcontinuaciónꢀentraꢀenꢀwww.floliving.com/cycle-sync-
recipes.html.

Díaꢀdeꢀmuestraꢀdeꢀlaꢀfaseꢀfolicular

DESAYUNO

Batidoꢀdeꢀproteínasꢀ(conꢀproteínaꢀdeꢀarrozꢀoꢀdeꢀcáñamoꢀenꢀpolvo)ꢀconꢀaguacate,
semillasꢀdeꢀlinoꢀyꢀcanela.
Gachasꢀdeꢀavenaꢀconꢀanacardos,ꢀbayasꢀdeꢀgojiꢀyꢀcanela.

ALMUERZO

Pechugaꢀdeꢀpolloꢀhervidaꢀconꢀperejil,ꢀacompañadaꢀdeꢀunꢀpanachéꢀdeꢀbrócoli,
judíasꢀverdesꢀyꢀzanahorias.
Ensaladaꢀdeꢀlentejasꢀconꢀcorazonesꢀdeꢀalcachofa.

CENA

Tortillaꢀservidaꢀconꢀcalabacinesꢀsalteados.
Lechugaꢀromanaꢀconꢀgerminados,ꢀaguacateꢀaꢀrodajasꢀyꢀalubiasꢀmungo.

Notaꢀsobreꢀlaꢀsoja
Habrásꢀobservadoꢀqueꢀnoꢀrecomiendoꢀmuchoꢀlosꢀproductosꢀdeꢀsoja.ꢀExisteꢀuna
razónꢀparaꢀello.ꢀSegúnꢀmiꢀexperiencia,ꢀlasꢀmujeresꢀconꢀtrastornosꢀprovocadosꢀpor
elꢀexcesoꢀdeꢀestrógenos,ꢀcomoꢀelꢀSOP,ꢀmiomas,ꢀquistesꢀováricos,ꢀinfertilidadꢀy
libidoꢀbaja,ꢀempeoranꢀcuandoꢀincluyenꢀesteꢀalimentoꢀenꢀsuꢀdietaꢀenꢀcantidades
considerables.ꢀMuchasꢀvecesꢀconsumimosꢀdemasiadosꢀproductosꢀconsiderados
naturales.ꢀTradicionalmente,ꢀenꢀlasꢀculturasꢀasiáticasꢀnoꢀseꢀconsumenꢀmásꢀdeꢀdos
cucharaditasꢀdeꢀsojaꢀfermentadaꢀalꢀdía,ꢀloꢀcualꢀseꢀhaꢀdemostradoꢀqueꢀes
saludable,ꢀperoꢀexcederꢀesaꢀcantidadꢀseꢀconvierteꢀenꢀperjudicial.ꢀLosꢀproductos
deꢀsojaꢀcontienenꢀmuchosꢀfitoestrógenosꢀqueꢀimitanꢀelꢀestrógenoꢀnaturalꢀde
nuestroꢀcuerpoꢀyꢀsiꢀloꢀqueꢀpretendesꢀesꢀinterrumpirꢀlaꢀproducción,ꢀañadirꢀmásꢀde
loꢀmismoꢀaꢀtuꢀcastigadoꢀsistemaꢀpuedeꢀempeorarꢀtusꢀsíntomas.ꢀAunqueꢀlaꢀsojaꢀen
pequeñasꢀcantidades,ꢀespecialmenteꢀfermentadaꢀ–natto,*******
tempeh,********ꢀsalsaꢀdeꢀsojaꢀyꢀmiso*********ꢀ–ꢀseꢀhaꢀdemostradoꢀqueꢀes
beneficiosaꢀparaꢀlasꢀmujeresꢀyꢀsusꢀhormonas,ꢀgrandesꢀconcentracionesꢀdeꢀsojaꢀno
fermentadaꢀyꢀaltamenteꢀprocesadaꢀ(tofu,ꢀhamburguesas,ꢀleche,ꢀyogur,ꢀheladoꢀy
proteínaꢀenꢀpolvo)ꢀpuedenꢀacarrearꢀproblemasꢀporꢀdosꢀrazones.ꢀLaꢀprimeraꢀes
queꢀsiꢀesꢀsojaꢀtransgénica,2ꢀlaꢀcienciaꢀhaꢀdemostradoꢀqueꢀpuedeꢀserꢀunꢀdisruptor
endocrinoꢀeꢀinterferirꢀenꢀlaꢀfertilidadꢀdeꢀhombresꢀyꢀmujeres.ꢀLaꢀsegundaꢀesꢀque
puedeꢀinhibirꢀlaꢀfunciónꢀdeꢀlaꢀglándulaꢀtiroidesꢀdebidoꢀaꢀsusꢀaltosꢀnivelesꢀde
goitrógenosꢀeꢀisoflavona3ꢀgenisteína,ꢀporqueꢀpuedenꢀserꢀantagónicosꢀconꢀlas
hormonasꢀtiroideas.ꢀSiꢀeresꢀvegetarianaꢀoꢀvegana,ꢀtienesꢀotrasꢀopcionesꢀde
proteínasꢀqueꢀnoꢀsonꢀdisruptorasꢀendocrinas,ꢀcomoꢀlosꢀhuevos,ꢀlasꢀsemillas,ꢀlas
lentejasꢀyꢀunaꢀserieꢀdeꢀproteínasꢀenꢀpolvo:ꢀarroz,ꢀguisanteꢀyꢀcáñamo.

Díaꢀdeꢀmuestraꢀdeꢀlaꢀfaseꢀovulatoria

DESAYUNO

Batidoꢀdeꢀproteínasꢀ(conꢀproteínaꢀdeꢀarrozꢀoꢀdeꢀcáñamoꢀenꢀpolvo)ꢀconꢀhigoꢀy
coco.
Coposꢀdeꢀquinoaꢀconꢀsemillasꢀdeꢀcalabazaꢀyꢀbayasꢀdeꢀgoji.

ALMUERZO

Ensaladaꢀdeꢀquinoaꢀconꢀverdurasꢀtroceadasꢀyꢀalmendras.
Curriꢀdeꢀlentejasꢀrojasꢀconꢀcúrcumaꢀyꢀacelgaꢀsalteadaꢀporꢀencima.

CENA

Salmónꢀpochadoꢀconꢀespárragos.
Ensaladaꢀdeꢀendiviasꢀyꢀespinacasꢀconꢀlangostinosꢀaꢀlaꢀparrilla.

Díaꢀdeꢀmuestraꢀdeꢀlaꢀfaseꢀlútea

DESAYUNO

Batidoꢀdeꢀproteínasꢀ(conꢀproteínaꢀdeꢀarrozꢀoꢀdeꢀcáñamoꢀenꢀpolvo)ꢀconꢀdátilesꢀy
menta.
Rodajasꢀdeꢀboniatoꢀalꢀvaporꢀconꢀnuecesꢀtostadas.

ALMUERZO

Garbanzosꢀsalteadosꢀconꢀcebollaꢀyꢀcoliflor.
Arrozꢀintegralꢀconꢀcebolla,ꢀzanahoria,ꢀapioꢀyꢀrábanoꢀdaikonꢀsalteados,ꢀcon
semillasꢀdeꢀgirasolꢀporꢀencima.

CENA

Halibutꢀalꢀhornoꢀconꢀpuerros.
Filetesꢀdeꢀpavoꢀconꢀcolꢀsalteadaꢀyꢀmanzanaꢀverde.

Díaꢀdeꢀmuestraꢀdeꢀlaꢀfaseꢀmenstrual

DESAYUNO

Batidoꢀdeꢀproteínasꢀ(conꢀproteínaꢀdeꢀarrozꢀoꢀdeꢀcáñamoꢀenꢀpolvo)ꢀconꢀbayas
negras.

Kashaꢀconꢀsemillasꢀdeꢀgirasolꢀyꢀalgaꢀhijiki.

ALMUERZO

Sopaꢀdeꢀmiso,ꢀarrozꢀintegralꢀyꢀrollitosꢀdeꢀsushi,ꢀconꢀensaladaꢀdeꢀalgas.
Sardinasꢀsobreꢀtostadaꢀdeꢀpanꢀdeꢀarrozꢀnegroꢀconꢀcolꢀkale.

CENA

Ensaladaꢀdeꢀremolachaꢀconꢀkaleꢀalꢀvaporꢀporꢀencima,ꢀcastañasꢀdeꢀagua,ꢀalga
hijikiꢀyꢀsetasꢀshiitake.
Mejillones,ꢀcalamarꢀyꢀvieirasꢀenꢀunꢀestofadoꢀdeꢀtomateꢀsuave.
Sincronizarꢀelꢀcicloꢀyꢀejercicioꢀfísico

¿Algunaꢀvezꢀhasꢀtenidoꢀganasꢀdeꢀirꢀaꢀclaseꢀdeꢀyoga,ꢀperoꢀteꢀhasꢀautoconvencido
paraꢀirꢀaꢀcorrer,ꢀporqueꢀquieresꢀquemarꢀmásꢀcalorías?ꢀEsꢀmuyꢀprobableꢀqueꢀsalir
aꢀcorrerꢀhayaꢀsidoꢀdiezꢀvecesꢀmásꢀdifícilꢀdeꢀloꢀqueꢀhabríaꢀsidoꢀsiꢀteꢀhubieras
atadoꢀlosꢀcordonesꢀdeꢀtusꢀzapatillasꢀconꢀganas.ꢀSincronizarꢀtuꢀcicloꢀnoꢀsolo
significaꢀrespetarꢀtusꢀpatronesꢀhormonalesꢀaꢀlaꢀhoraꢀdeꢀelegirꢀtusꢀalimentos;
tambiénꢀincluyeꢀescucharꢀaꢀtuꢀcuerpoꢀenꢀloꢀqueꢀrespectaꢀaꢀactividadesꢀfísicas.
Duranteꢀlaꢀprimeraꢀmitadꢀdeꢀtuꢀcicloꢀ–fasesꢀfolicularꢀyꢀovulatoria–ꢀtienesꢀmucha
energía.ꢀEsꢀelꢀmomentoꢀdeꢀrealizarꢀactividadesꢀdeꢀaltoꢀimpactoꢀyꢀdifíciles,ꢀcomo
correr,ꢀkickboxing,ꢀlevantamientoꢀdeꢀpesasꢀyꢀspinning.
Peroꢀduranteꢀlaꢀsegundaꢀmitadꢀdelꢀcicloꢀ–lasꢀfasesꢀlúteaꢀyꢀmenstrual–ꢀtuꢀenergía
vaꢀcambiandoꢀlentamenteꢀyꢀseꢀvaꢀinteriorizando.ꢀEsꢀelꢀmomentoꢀdeꢀpracticar
yogaꢀyꢀpilates,ꢀestarꢀunꢀratoꢀenꢀlaꢀbicicletaꢀelípticaꢀoꢀhacerꢀotrosꢀejercicios
cardiovascularesꢀligeros,ꢀcomoꢀpasearꢀoꢀirꢀenꢀbicicleta.ꢀTalꢀvezꢀestésꢀdemasiado
inquietaꢀcomoꢀparaꢀirꢀaꢀunaꢀclaseꢀdeꢀvinyasaꢀduranteꢀlaꢀprimeraꢀmitadꢀdeꢀtuꢀciclo,
peroꢀquizásꢀseaꢀexactamenteꢀloꢀqueꢀanhelaꢀtuꢀcuerpoꢀduranteꢀlaꢀsegundaꢀmitad.
Escucharꢀaꢀtuꢀcuerpoꢀyꢀserꢀfielꢀaꢀtusꢀpatronesꢀhormonalesꢀpersonalesꢀesꢀmucho
másꢀsensato,ꢀdesdeꢀunaꢀperspectivaꢀendocrina,ꢀqueꢀhacerꢀalgoꢀqueꢀcreesꢀque
deberíasꢀhacer,ꢀporqueꢀestáꢀdeꢀmoda.ꢀNoꢀsoloꢀobtendrásꢀmásꢀbeneficiosꢀdeꢀlos
tiposꢀdeꢀactividadꢀfísicaꢀqueꢀseꢀadaptanꢀaꢀtuꢀrealidadꢀhormonal,ꢀsinoꢀque,ꢀgracias
aꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀestáꢀmásꢀpredispuestoꢀaꢀciertasꢀactividadesꢀenꢀunꢀmomentoꢀdado,
esꢀmenosꢀprobableꢀqueꢀteꢀlesionesꢀoꢀtengasꢀdolor.
Enꢀtuꢀtransiciónꢀhaciaꢀunaꢀnuevaꢀperspectivaꢀcíclica,ꢀteꢀpidoꢀqueꢀseasꢀcompasiva
contigoꢀmisma.ꢀSiꢀhastaꢀahoraꢀhasꢀcreídoꢀqueꢀnoꢀteníasꢀqueꢀnotarꢀninguna
diferenciaꢀduranteꢀtodoꢀtuꢀcicloꢀyꢀestásꢀacostumbradaꢀaꢀforzarteꢀaꢀhacerꢀciertas
actividades,ꢀaunqueꢀnoꢀtengasꢀganas,ꢀpuedeꢀqueꢀnecesitesꢀunꢀperiodoꢀde
adaptaciónꢀfísicaꢀyꢀmentalꢀparaꢀempezarꢀaꢀverꢀelꢀejercicioꢀdesdeꢀestaꢀperspectiva
deꢀsincronizarꢀtuꢀciclo.ꢀPeroꢀcosecharásꢀunꢀmontónꢀdeꢀbeneficiosꢀhormonalesꢀy
físicos.ꢀElꢀconjuntoꢀdeꢀlosꢀdiferentesꢀtiposꢀdeꢀactividadesꢀfísicasꢀqueꢀhe
recomendadoꢀanteriormente,ꢀparaꢀcadaꢀunaꢀdeꢀlasꢀcuatroꢀfasesꢀdelꢀciclo,ꢀdaꢀlugar
aꢀunꢀplanꢀincreíblementeꢀcompletoꢀqueꢀhaceꢀqueꢀtrabajesꢀtodoꢀtuꢀcuerpoꢀde
distintasꢀformas,ꢀdeꢀacuerdoꢀconꢀloꢀqueꢀesteꢀteꢀpideꢀcadaꢀsemana.ꢀEnꢀunꢀperiodo

deꢀtreintaꢀdíasꢀpracticarásꢀentrenamientoꢀdeꢀfuerza,ꢀcardiovascularesꢀy
flexibilidad,ꢀsinꢀolvidarteꢀdelꢀdescanso.ꢀEvitarásꢀlesionesꢀyꢀelꢀestrésꢀinternoꢀque
seꢀgeneraꢀaꢀraízꢀdeꢀhacerꢀlaꢀactividadꢀequivocadaꢀenꢀelꢀmomentoꢀequivocado,
estrésꢀque,ꢀenꢀúltimaꢀinstancia,ꢀpodríaꢀponerꢀenꢀpeligroꢀtuꢀequilibrioꢀendocrino.

Losꢀpasosꢀparaꢀsincronizarꢀtuꢀciclo

Loꢀqueꢀesꢀespecialmenteꢀsatisfactorio,ꢀsiꢀteꢀdejasꢀguiarꢀporꢀtusꢀpatrones
hormonales,ꢀesꢀqueꢀloꢀharásꢀtodoꢀdeꢀunaꢀmaneraꢀarmoniosaꢀyꢀdisfrutando.
Cosecharásꢀlosꢀbeneficiosꢀdeꢀhacerꢀdiversasꢀactividades,ꢀperoꢀnoꢀaꢀcostaꢀdeꢀtu
cuerpo,ꢀlaꢀsaludꢀdeꢀtuꢀaparatoꢀreproductor,ꢀtusꢀcompromisosꢀsociales,ꢀtuꢀcarrera,
tuꢀcorduraꢀmentalꢀoꢀtuꢀbienestarꢀemocional.ꢀYaꢀheꢀdichoꢀantesꢀqueꢀtalꢀvez
necesitesꢀalgúnꢀtiempoꢀparaꢀacostumbrarteꢀaꢀaplicarꢀunꢀenfoqueꢀinterdisciplinar
enꢀtuꢀvida.ꢀSiꢀalꢀprincipioꢀteꢀpareceꢀdifícil,ꢀnoꢀteꢀpreocupes.ꢀVerásꢀqueꢀesꢀun
procesoꢀcontinuo:ꢀempezarásꢀporꢀloꢀqueꢀteꢀpareceꢀmásꢀnaturalꢀyꢀplacentero,ꢀyꢀen
cadaꢀcicloꢀteꢀirásꢀaficionandoꢀcadaꢀvezꢀmásꢀaꢀtomarꢀlasꢀmejoresꢀdecisionesꢀpara
tuꢀsaludꢀhormonal.
Aquíꢀtienesꢀlasꢀdistintasꢀetapasꢀqueꢀprobablementeꢀexperimentarásꢀaꢀtuꢀdebido
tiempo,ꢀenꢀtuꢀaprendizajeꢀdeꢀsincronizarꢀtuꢀciclo:

Etapaꢀ1:observaciónꢀyꢀfamiliarización.ꢀLaꢀprimeraꢀetapaꢀimplicaꢀla
autoobservaciónꢀenꢀtiempoꢀrealꢀyꢀlaꢀobservaciónꢀdeꢀlasꢀfluctuaciones
hormonalesꢀenꢀcadaꢀunaꢀdeꢀlasꢀcuatroꢀfases.ꢀLlegaráꢀunꢀmomentoꢀenꢀque
sabrásꢀexactamenteꢀenꢀquéꢀfaseꢀdelꢀcicloꢀteꢀencuentras,ꢀsoloꢀconꢀobservarꢀlas
pistasꢀqueꢀteꢀdaꢀtuꢀcuerpo.

Etapaꢀ2:prácticaꢀyꢀadopción.ꢀEmpiezasꢀaꢀelegirꢀlosꢀalimentosꢀqueꢀestánꢀen
sintoníaꢀconꢀcadaꢀfaseꢀyꢀponesꢀenꢀprácticaꢀalgunasꢀrecomendacionesꢀde
estiloꢀdeꢀvidaꢀyꢀactividadꢀfísica.ꢀAlꢀcaboꢀdeꢀunꢀtiempo,ꢀvasꢀincorporandoꢀmás
alimentosꢀespecíficosꢀparaꢀcadaꢀfase,ꢀadaptasꢀtuꢀactividadꢀfísicaꢀyꢀadoptas
lasꢀdirectricesꢀdeꢀestiloꢀdeꢀvida,ꢀpuesꢀteꢀvaꢀresultandoꢀmásꢀfácilꢀyꢀnatural.
Etapaꢀ3:maestría.ꢀAhoraꢀesꢀcuandoꢀsincronizarꢀtuꢀcicloꢀesꢀloꢀmásꢀnatural
paraꢀti.ꢀEsꢀlaꢀactitudꢀmentalꢀdeꢀ«aquíꢀesꢀdondeꢀestoyꢀenꢀmiꢀciclo,ꢀyꢀestoꢀesꢀlo
queꢀheꢀdeꢀhacerꢀparaꢀconservarꢀmiꢀarmoníaꢀhormonal».ꢀPuedesꢀanticipar
cosasꢀqueꢀpodríanꢀponerꢀenꢀpeligroꢀtuꢀequilibrioꢀyꢀbuscasꢀformasꢀde
minimizarꢀelꢀefectoꢀpotencialꢀqueꢀpodríanꢀtener.ꢀ(Veremosꢀestoꢀconꢀmás
detalleꢀenꢀelꢀcapítuloꢀseis).

Cuandoꢀsincronizasꢀtuꢀciclo,ꢀmejoraꢀtuꢀsalud,ꢀtomasꢀvariedadꢀdeꢀnutrientes,
controlasꢀtuꢀestrógenoꢀyꢀtienesꢀunaꢀrelaciónꢀmuchoꢀmásꢀseguraꢀconꢀlaꢀactividad
física.ꢀAvanzarásꢀmásꢀqueꢀsiꢀintentasꢀhacerloꢀtodoꢀaꢀlaꢀvez.ꢀLaꢀnaturaleza
intrínsecaꢀdeꢀestaꢀnuevaꢀvisiónꢀdeꢀtuꢀcicloꢀyꢀdeꢀtuꢀvidaꢀesꢀloꢀqueꢀprotegeꢀlaꢀsalud
deꢀtuꢀmenstruación,ꢀtuꢀfertilidadꢀyꢀtuꢀlibido,ꢀyꢀteꢀayudaꢀaꢀeliminarꢀlosꢀsíntomas
queꢀpuedeꢀqueꢀhayasꢀtenidoꢀenꢀalgunaꢀdeꢀestasꢀáreas.

¿Planificarꢀmiꢀvidaꢀenꢀtornoꢀaꢀmiꢀperiodo?
¿Deꢀverdad?

Siꢀteꢀestásꢀpreguntandoꢀsiꢀverdaderamenteꢀesꢀposibleꢀplanificarꢀtuꢀvidaꢀenꢀtornoꢀa
tuꢀperiodo,ꢀconfíaꢀenꢀmí:ꢀteꢀentiendo.ꢀLaꢀclaveꢀparaꢀqueꢀtuꢀmenteꢀacepteꢀeste
importanteꢀcambioꢀdeꢀvidaꢀesꢀqueꢀteꢀdesꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀnoꢀteꢀestoyꢀpidiendoꢀque
cambiesꢀunaꢀvisiónꢀradicalꢀ(elꢀcuerpoꢀesꢀestático)ꢀporꢀotraꢀdeꢀlaꢀmismaꢀíndoleꢀ(el
cuerpoꢀtieneꢀciclosꢀqueꢀhasꢀdeꢀrespetarꢀaꢀtodaꢀcosta).ꢀAceptarꢀunaꢀrelaciónꢀcíclica
conꢀtuꢀcuerpoꢀrequiereꢀqueꢀteꢀcomprometasꢀconꢀlaꢀflexibilidadꢀyꢀconꢀelꢀfluir.
Alꢀprincipio,ꢀaplicarꢀtantasꢀdisciplinasꢀdistintasꢀenꢀtuꢀvidaꢀpuedeꢀqueꢀteꢀparezca
extraño,ꢀinclusoꢀabrumador,ꢀyꢀregresarꢀaꢀunꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀenꢀqueꢀnoꢀtienesꢀen
cuentaꢀtusꢀhormonasꢀpuedeꢀparecerteꢀmuchoꢀmásꢀsencillo.ꢀPeroꢀcomoꢀyaꢀhas
visto,ꢀtusꢀhormonasꢀnoꢀteꢀolvidan.ꢀSiꢀoptasꢀporꢀlaꢀsegundaꢀopción,ꢀteꢀmandarán
unꢀmensajeꢀaltoꢀyꢀclaroꢀparaꢀhacerteꢀsaberꢀqueꢀlasꢀestásꢀdescuidando.ꢀElꢀtruco
paraꢀqueꢀfuncioneꢀelꢀprimero,ꢀelꢀenfoqueꢀinterdisciplinar,ꢀesꢀrevisarꢀlasꢀdiferentes
recomendacionesꢀdeꢀestiloꢀdeꢀvida,ꢀdietaꢀyꢀactividadꢀfísica,ꢀyꢀdarꢀprioridadꢀa
aquellasꢀqueꢀpuedasꢀaplicarꢀcómodamenteꢀenꢀtuꢀsituaciónꢀactual.ꢀPorꢀejemplo,ꢀel
primerꢀmesꢀpuedesꢀllenarꢀtuꢀneveraꢀyꢀtuꢀdespensaꢀconꢀlosꢀalimentosꢀidealesꢀpara
cadaꢀfaseꢀyꢀcomerꢀlaꢀmayorꢀparteꢀdeꢀtusꢀcomidasꢀenꢀsintoníaꢀconꢀtuꢀciclo,ꢀyꢀnoꢀte
preocupesꢀdeꢀnadaꢀmás.ꢀEntonces,ꢀalꢀmesꢀsiguiente,ꢀquizásꢀteꢀapetezcaꢀplantearte
loꢀdeꢀlaꢀactividadꢀfísica.ꢀYꢀalꢀmesꢀsiguiente,ꢀtalꢀvezꢀplanifiquesꢀactividades
adecuadasꢀparaꢀcadaꢀfaseꢀdeꢀtuꢀcicloꢀcadaꢀsemana.ꢀNoꢀesꢀnecesarioꢀintentar
hacerloꢀtodoꢀaꢀlaꢀvez.ꢀPorꢀelꢀcontrario,ꢀobservaꢀtuꢀvidaꢀeꢀidentificaꢀquéꢀáreasꢀdeꢀla
visiónꢀinterdisciplinarꢀteꢀparecenꢀmásꢀaptasꢀyꢀapeteciblesꢀparaꢀaplicarlasꢀenꢀestos
momentos,ꢀyꢀsigueꢀcreandoꢀtuꢀexperiencia,ꢀmesꢀaꢀmes,ꢀaꢀpartirꢀdeꢀesteꢀpunto.ꢀLas
oportunidadesꢀseꢀamplíanꢀinclusoꢀaꢀlaꢀmaneraꢀdeꢀrelacionarteꢀconꢀlosꢀdemás,ꢀen
losꢀmomentosꢀyꢀenꢀlasꢀformasꢀideales,ꢀtantoꢀsiꢀseꢀtrataꢀdeꢀlosꢀcompañerosꢀde
trabajoꢀcomoꢀdeꢀtuꢀparejaꢀsentimentalꢀoꢀdeꢀtusꢀhijos.

Reconstruyeꢀtuꢀrelaciónꢀconꢀtuꢀcuerpo

Jamásꢀpudeꢀimaginarꢀqueꢀmiꢀcicloꢀmenstrualꢀpudieraꢀllegarꢀaꢀserꢀelꢀsantoꢀgrialꢀde
miꢀvida.ꢀHiceꢀesteꢀdescubrimientoꢀdesdeꢀlaꢀdesesperaciónꢀporꢀencontrarꢀuna
soluciónꢀaꢀmisꢀproblemasꢀdeꢀsalud.ꢀPeroꢀaꢀraízꢀdeꢀrespetarꢀlasꢀcuatroꢀfasesꢀdeꢀmi
ciclo,ꢀyꢀdeꢀloꢀqueꢀveoꢀenꢀmiꢀtrabajoꢀdiarioꢀconꢀmujeresꢀqueꢀestánꢀaprendiendo
estasꢀestrategias,ꢀmeꢀheꢀdadoꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀestaꢀprácticaꢀhaceꢀmuchoꢀmásꢀqueꢀ-
ayudarꢀaꢀqueꢀnuestroꢀcuerpoꢀestéꢀmásꢀsano,ꢀseaꢀmásꢀfértilꢀyꢀtengaꢀmásꢀenergía.
Lasꢀmujeresꢀqueꢀrespetanꢀsusꢀhormonasꢀvivenꢀdeꢀunaꢀmaneraꢀmásꢀeficienteꢀy
estratégica.ꢀEstasꢀmujeresꢀterminanꢀsiendoꢀlaꢀexpresiónꢀmásꢀcompletaꢀdeꢀsí
mismasꢀyꢀseꢀconviertenꢀenꢀlíderesꢀyꢀagentesꢀdeꢀcambioꢀenꢀsuꢀpropiaꢀvidaꢀyꢀenꢀsu
comunidad.
Peroꢀlosꢀcambiosꢀqueꢀhagasꢀteꢀexigiránꢀmásꢀqueꢀsimplementeꢀseguirꢀmi
protocoloꢀdeꢀloꢀqueꢀhasꢀdeꢀcomer,ꢀloꢀqueꢀhasꢀdeꢀhacerꢀyꢀcómoꢀhasꢀdeꢀvivirꢀen
cadaꢀunaꢀdeꢀlasꢀcuatroꢀfasesꢀdeꢀtuꢀcicloꢀmenstrual.ꢀParaꢀqueꢀesteꢀplanꢀtengaꢀéxito
yꢀpuedasꢀcurarteꢀdeꢀtuꢀproblema,ꢀsupuestamenteꢀsinꢀsolución,ꢀhaꢀdeꢀconvertirse
enꢀalgoꢀnaturalꢀenꢀtuꢀrutinaꢀmensual,ꢀyꢀparaꢀelloꢀtendrásꢀqueꢀcambiar
radicalmenteꢀtuꢀrelaciónꢀactualꢀconꢀtuꢀcuerpo.ꢀSeamosꢀfrancas:ꢀmuchasꢀmujeres
preferiríanꢀvivirꢀsoloꢀenꢀsuꢀcabezaꢀyꢀdejarꢀqueꢀsuꢀcuerpoꢀcuidaraꢀdeꢀsíꢀmismo.
(Peorꢀaún,ꢀmuchasꢀmujeresꢀpiensanꢀqueꢀparaꢀtriunfarꢀenꢀsuꢀcarrera,ꢀesoꢀes
exactamenteꢀloꢀqueꢀhanꢀdeꢀhacer).ꢀSinꢀembargo,ꢀelꢀdesajusteꢀhormonalꢀderivado
deꢀdesatenderꢀtuꢀCódigoMujerꢀprobablementeꢀhayaꢀsidoꢀloꢀqueꢀteꢀhaꢀllevadoꢀa
comprarꢀesteꢀlibro.ꢀPorꢀestaꢀrazónꢀquieroꢀaclarar:ꢀvivirꢀenꢀsincroníaꢀconꢀtuꢀflujo
semanalꢀimpulsaráꢀ–noꢀalꢀcontrario–ꢀtuꢀcarreraꢀprofesional.ꢀEstoꢀseꢀdebeꢀaꢀque
aprovechasꢀtusꢀhabilidadesꢀmentalesꢀyꢀfísicas,ꢀsemanaꢀaꢀsemana,ꢀparaꢀtrabajarꢀde
unaꢀmaneraꢀmásꢀinteligenteꢀyꢀconstante,ꢀenꢀvezꢀdeꢀirꢀsiempreꢀenꢀcontraꢀdeꢀtus
hormonas.
Despuésꢀdeꢀvivirꢀsincronizandoꢀmiꢀcicloꢀduranteꢀvariosꢀaños,ꢀempecéꢀaꢀdarme
cuenta,ꢀconꢀmayorꢀprofundidadꢀsiꢀcabe,ꢀdeꢀloꢀbienꢀqueꢀfuncionabaꢀconꢀlosꢀritmos
naturalesꢀdeꢀmiꢀcuerpoꢀyꢀconꢀelꢀdiseñoꢀdeꢀmiꢀmente.ꢀAprendíꢀqueꢀlaꢀmente4
femeninaꢀeraꢀmásꢀholísticaꢀqueꢀlaꢀdeꢀlosꢀhombres,ꢀesꢀdecir,ꢀqueꢀexistíaꢀmayor
comunicaciónꢀentreꢀlosꢀdosꢀhemisferios.ꢀGraciasꢀaꢀello,ꢀsintetizamosꢀmúltiples
partesꢀdeꢀdatosꢀsimultáneamenteꢀyꢀnosꢀsentimosꢀmejorꢀcuandoꢀintegramos

muchosꢀaspectosꢀdiferentesꢀdeꢀnuestraꢀvidaꢀaꢀunꢀmismoꢀtiempo.ꢀLaꢀmente
masculina,ꢀporꢀelꢀcontrario,ꢀesꢀmásꢀbinaria:ꢀenꢀcadaꢀhombreꢀdominaꢀunoꢀdeꢀlos
dosꢀhemisferios.ꢀPorꢀesoꢀlesꢀresultaꢀmásꢀfácilꢀvivirꢀdeꢀunaꢀformaꢀmásꢀlineal,
mientrasꢀqueꢀlasꢀmujeresꢀnecesitamosꢀvivirꢀsintetizandoꢀeꢀintegrandoꢀpartesꢀde
información.
Estaꢀrealidadꢀdeꢀsíntesisꢀeꢀintegraciónꢀpuedeꢀserꢀabrumadoraꢀyꢀcompleja;ꢀestaꢀes
laꢀrazónꢀporꢀlaꢀqueꢀmeꢀsentíꢀtanꢀinspiradaꢀalꢀdescubrirꢀqueꢀsincronizarꢀmiꢀvida
conꢀmiꢀcicloꢀimplicabaꢀqueꢀpodíaꢀaprovecharꢀlaꢀconductaꢀdeꢀmisꢀhormonasꢀyꢀde
miꢀcerebro,ꢀyꢀserꢀincreíblementeꢀproductivaꢀyꢀeficiente.ꢀPorqueꢀpodíaꢀseguir
combinandoꢀmúltiplesꢀtareasꢀyꢀoportunidades,ꢀsalvoꢀqueꢀahora,ꢀenꢀlugarꢀde
pretenderꢀhacerloꢀtodoꢀaꢀunꢀmismoꢀtiempo,ꢀmeꢀpermitíaꢀaꢀmíꢀmismaꢀhacerloꢀtodo
enꢀelꢀtranscursoꢀdeꢀunꢀmes.ꢀPodíaꢀhacerꢀciertasꢀtareasꢀenꢀciertosꢀmomentosꢀdeꢀmi
cicloꢀmenstrual,ꢀesꢀdecir,ꢀenꢀelꢀmomentoꢀenꢀqueꢀmeꢀresultaraꢀmásꢀnaturalꢀhacerlo,
segúnꢀlaꢀfaseꢀenꢀlaꢀqueꢀmeꢀencontrara,ꢀenꢀlugarꢀdeꢀlucharꢀcontraꢀlaꢀrealidad
hormonalꢀdeꢀmiꢀcerebro.

Sincronizarꢀtuꢀcicloꢀtomandoꢀlaꢀpíldora

¿Seꢀpuedeꢀsincronizarꢀelꢀcicloꢀtomandoꢀlaꢀpíldora?ꢀLaꢀrespuestaꢀesꢀsí,ꢀperoꢀlo
hacesꢀdeꢀunaꢀformaꢀunꢀpocoꢀdistintaꢀqueꢀsiꢀnoꢀlaꢀtomaras.ꢀEstoꢀseꢀdebeꢀaꢀqueꢀel
anticonceptivoꢀoralꢀinterrumpeꢀlosꢀprocesosꢀqueꢀtienenꢀlugarꢀenꢀcadaꢀfase.
Concretamente,ꢀnoꢀtienesꢀfaseꢀfolicularꢀyꢀnoꢀovulas.ꢀCuandoꢀtomasꢀlaꢀpíldora,ꢀlas
hormonasꢀsintéticasꢀengañanꢀbioquímicamenteꢀalꢀhipotálamo,ꢀaꢀlaꢀhipófisisꢀyꢀa
losꢀovariosꢀhaciéndolesꢀcreerꢀqueꢀestásꢀembarazada.ꢀLaꢀconsecuenciaꢀesꢀqueꢀno
recibesꢀlaꢀmayorꢀparteꢀdeꢀlasꢀpistasꢀqueꢀteꢀenvíaꢀtuꢀcuerpo,ꢀcomoꢀlosꢀcambiosꢀen
elꢀmocoꢀcervical,ꢀqueꢀunaꢀmujerꢀqueꢀnoꢀlaꢀtomaꢀsiꢀpercibiría.ꢀPeroꢀesoꢀno
significaꢀqueꢀnoꢀpuedasꢀsincronizarꢀtuꢀciclo.ꢀDeꢀhecho,ꢀesꢀalgoꢀfantásticoꢀque
puedesꢀhacerꢀseaꢀcualꢀseaꢀtuꢀsituación,ꢀobtendrásꢀlosꢀbeneficiosꢀdeꢀconsumirꢀuna
ampliaꢀgamaꢀdeꢀalimentos,ꢀdeꢀhacerꢀdiferentesꢀtiposꢀdeꢀejercicioꢀaꢀloꢀlargoꢀdel
mesꢀyꢀdeꢀtomarꢀdecisionesꢀinteligentesꢀyꢀvariadasꢀrespectoꢀaꢀtuꢀestiloꢀdeꢀvida.
Asíꢀesꢀcomoꢀloꢀhasꢀdeꢀhacer:

Marcaꢀenꢀunꢀcalendarioꢀelꢀúltimoꢀdíaꢀdeꢀtuꢀperiodo.
Consideraꢀelꢀdíaꢀsiguienteꢀcomoꢀelꢀprimeroꢀdeꢀtuꢀfaseꢀfolicular.ꢀSigueꢀlasꢀpautas
correspondientesꢀaꢀestaꢀfaseꢀduranteꢀsieteꢀdías.
Alꢀfinalꢀdeꢀestaꢀsemana,ꢀconsideraꢀelꢀdíaꢀsiguienteꢀcomoꢀelꢀprimerꢀdíaꢀdeꢀtuꢀfase
ovulatoria.ꢀSigueꢀlasꢀpautasꢀcorrespondientesꢀaꢀestaꢀfaseꢀduranteꢀcuatroꢀdías.
Aꢀcontinuación,ꢀvendráꢀelꢀinicioꢀdeꢀlaꢀfaseꢀlútea.ꢀSigueꢀlasꢀpautas
correspondientesꢀaꢀestaꢀfaseꢀduranteꢀdoceꢀdías.
Alꢀdecimotercerꢀdía,ꢀcomenzaráꢀtuꢀfaseꢀmenstrual.ꢀSigueꢀlasꢀpautas
correspondientesꢀaꢀestaꢀfaseꢀduranteꢀcincoꢀdías.
Vuelveꢀaꢀempezarꢀporꢀlaꢀfaseꢀfolicular.

Esperoꢀqueꢀnotesꢀlosꢀgrandesꢀbeneficiosꢀdeꢀsincronizarꢀtuꢀciclo,ꢀaꢀpesarꢀdeꢀque
noꢀnotesꢀtodosꢀlosꢀcambiosꢀhormonales,ꢀyꢀqueꢀluego,ꢀgraciasꢀaꢀeseꢀéxito
preliminar,ꢀteꢀpreguntesꢀcómoꢀseríaꢀpoderꢀbeneficiarteꢀdeꢀtodasꢀlasꢀoportunidades
físicasꢀyꢀneuroquímicasꢀqueꢀteꢀaportaꢀtuꢀcicloꢀcadaꢀmes.ꢀAꢀpartirꢀdeꢀahí,ꢀsiꢀlo
deseas,ꢀpuedesꢀconsultarꢀconꢀtuꢀginecólogoꢀcómoꢀhasꢀdeꢀhacerloꢀparaꢀdejarꢀde
tomarꢀlaꢀpíldoraꢀyꢀempezarꢀaꢀsincronizarꢀtuꢀcicloꢀdeꢀunꢀmodoꢀmásꢀcompleto.

Miꢀobjetivoꢀnoꢀesꢀdeslumbrarteꢀconꢀloꢀmaravillosoꢀqueꢀesꢀtuꢀcicloꢀmenstrualꢀy
conꢀtodoꢀloꢀqueꢀpuedesꢀhacerꢀcuandoꢀrespetasꢀcadaꢀunaꢀdeꢀtusꢀfasesꢀhormonales.
Miꢀexperienciaꢀconꢀesteꢀprogramaꢀesꢀqueꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀloꢀsiguenꢀseꢀhanꢀdado
cuentaꢀdeꢀque,ꢀantesꢀdeꢀconocerlo,ꢀvivíanꢀpensandoꢀqueꢀsuꢀcuerpoꢀeraꢀdébil,
vulnerable,ꢀdescontroladoꢀyꢀcaótico,ꢀcuandoꢀenꢀrealidadꢀnoꢀesꢀasí.ꢀEsꢀcasi
imposibleꢀhaberꢀsidoꢀeducadasꢀenꢀestaꢀculturaꢀoccidentalꢀyꢀqueꢀnoꢀnosꢀquede
algúnꢀvestigioꢀdeꢀestasꢀconvicciones.ꢀPeroꢀparaꢀqueꢀpuedasꢀtrabajarꢀconꢀeste
protocoloꢀaꢀlargoꢀplazo,ꢀtendrásꢀqueꢀhacerteꢀunaꢀpromesa:ꢀaceptarꢀelꢀcompromiso
deꢀtrabajarꢀaꢀfavorꢀdeꢀtusꢀhormonas,ꢀnoꢀenꢀsuꢀcontra,ꢀyꢀaprovecharlasꢀparaꢀlograr
tuꢀsaludꢀóptimaꢀyꢀtuꢀfelicidad.
CaraꢀaꢀcaraꢀconꢀAlisa

Ahoraꢀqueꢀyaꢀhasꢀaprendidoꢀunaꢀnuevaꢀformaꢀdeꢀvivir,ꢀesperoꢀqueꢀestésꢀdeseando
verꢀlosꢀdiferentesꢀresultadosꢀqueꢀpuedesꢀobtenerꢀaꢀraízꢀdeꢀsincronizarꢀtuꢀciclo.
Tomaꢀasientoꢀyꢀponteꢀaꢀorganizarꢀtuꢀprimerꢀcalendarioꢀdeꢀsincronizaciónꢀdeꢀtu
ciclo.ꢀIdentificaꢀenꢀquéꢀfaseꢀteꢀencuentrasꢀahoraꢀyꢀmarcaꢀlasꢀcuatroꢀfasesꢀenꢀel
calendario.ꢀEntraꢀenꢀfloliving.comꢀparaꢀampliarꢀtusꢀconocimientosꢀsobreꢀcómo
sincronizarꢀtusꢀhormonasꢀconꢀelꢀprogramaꢀqueꢀencontrarásꢀenꢀelꢀsitioꢀweb.
Empiezaꢀaꢀponerꢀenꢀprácticaꢀlosꢀcuatroꢀprimerosꢀpasosꢀdelꢀprotocolo
CódigoMujerꢀconꢀtodaꢀlaꢀinformaciónꢀqueꢀposeesꢀsobreꢀaplicarꢀlaꢀmejorꢀdieta,
actividadꢀfísicaꢀyꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀaꢀcadaꢀunaꢀdeꢀlasꢀfases.ꢀ¡Preparaꢀelꢀentorno
hormonalꢀmásꢀsaludableꢀparaꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀtengaꢀmenstruacionesꢀmenos
dolorosas,ꢀunaꢀfertilidadꢀóptimaꢀyꢀunaꢀlibidoꢀsaludable!

*ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀEsꢀunꢀtipoꢀdeꢀentrenamientoꢀenꢀelꢀqueꢀseꢀrealizanꢀejerciciosꢀde
diferentesꢀdisciplinas,ꢀconꢀelꢀfinꢀdeꢀmejorarꢀlaꢀcondiciónꢀfísicaꢀgeneralꢀyꢀla
funcionalidadꢀmuscularꢀparaꢀrepetirꢀlosꢀmovimientosꢀenꢀlaꢀvidaꢀdiaria.ꢀ(Fuente:
trendingfit.com/noticias/6_Cross-Training).
**ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀVerdurasꢀfermentadasꢀalꢀestiloꢀcoreano.
***ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀEntrenamientoꢀfísicoꢀqueꢀconsisteꢀenꢀrealizarꢀejerciciosꢀcon
saltosꢀparaꢀmejorarꢀlaꢀfuerzaꢀyꢀlaꢀpotenciaꢀenꢀelꢀmenorꢀtiempoꢀposible.

****ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀModalidadꢀqueꢀcombinaꢀejerciciosꢀdeꢀyoga,ꢀnatación,ꢀballetꢀy
gimnasia;ꢀlaꢀparticularidadꢀesꢀqueꢀseꢀrealizaꢀdeꢀmaneraꢀtridimensional
ayudándoseꢀdeꢀmáquinasꢀyꢀcintasꢀelásticasꢀqueꢀpermitenꢀrealizarꢀlosꢀejercicios
comoꢀenꢀflotación.

*****ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀEsꢀunaꢀmodalidadꢀdeꢀyogaꢀmásꢀdinámicaꢀqueꢀelꢀhathaꢀyoga,ꢀen
queꢀseꢀencadenanꢀlasꢀposturasꢀsincronizandoꢀlaꢀrespiración.
******ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀPlatoꢀdeꢀcerealesꢀcocidosꢀmuyꢀpopularꢀenꢀRusia,ꢀPoloniaꢀy
paísesꢀvecinos.

*******ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀAlimentoꢀtradicionalꢀjaponésꢀaꢀbaseꢀdeꢀsojaꢀfermentada,ꢀde
olorꢀfuerteꢀyꢀtexturaꢀviscosa.
********ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀProductoꢀalimenticioꢀprocedenteꢀdeꢀlaꢀfermentaciónꢀdeꢀla
sojaꢀuꢀotrasꢀlegumbres,ꢀexcelenteꢀparaꢀreconstituirꢀlaꢀfloraꢀintestinal,ꢀqueꢀse
comercializaꢀcomoꢀsiꢀfueraꢀunꢀquesoꢀenꢀbarra.
*********ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀOtroꢀfermentadoꢀdeꢀlaꢀsojaꢀoꢀcereales;ꢀesꢀunaꢀpasta,ꢀmuy
popularꢀenꢀlaꢀcocinaꢀjaponesa,ꢀconꢀsuꢀfamosaꢀsopaꢀdeꢀmiso.

CAPÍTULOꢀ6

Laꢀvidaꢀsucede:ꢀestrategiasꢀde
supervivenciaꢀCódigoMujer

Enꢀesteꢀpuntoꢀdeꢀtuꢀviajeꢀyaꢀhasꢀcompletadoꢀlosꢀcuatroꢀprimerosꢀpasosꢀdel
protocolo.ꢀEnꢀloꢀqueꢀconcierneꢀalꢀpasoꢀ4,ꢀsincronizarꢀtuꢀciclo,ꢀyaꢀhasꢀsuperado
lasꢀdosꢀprimerasꢀetapasꢀ–observaciónꢀyꢀadopción–ꢀyꢀteꢀencaminasꢀhaciaꢀlaꢀtercera
yꢀúltima,ꢀlaꢀmaestría.ꢀEnꢀestaꢀetapa,ꢀyaꢀeresꢀcapazꢀdeꢀfluirꢀyꢀdeꢀresponder
hábilmenteꢀaꢀlosꢀcambiosꢀqueꢀtienenꢀlugarꢀenꢀtuꢀvida,ꢀdesdeꢀelꢀrespetoꢀhaciaꢀtus
hormonas.

Paraꢀprofundizarꢀmásꢀenꢀesteꢀestado,ꢀrecuerdaꢀdosꢀaspectosꢀimportantes.ꢀEl
primeroꢀesꢀqueꢀtuꢀtrabajoꢀdeꢀporꢀvidaꢀvaꢀaꢀserꢀpensarꢀsiempreꢀenꢀlaꢀmejorꢀmanera
deꢀcombinarꢀtodosꢀlosꢀaspectosꢀdeꢀtuꢀvidaꢀconꢀtusꢀhormonas:ꢀcómoꢀaportarꢀaꢀtu
cuerpoꢀlosꢀnutrientesꢀqueꢀnecesitaꢀenꢀcadaꢀfase,ꢀhacerꢀejercicioꢀrespetandoꢀtu
realidadꢀfísicaꢀyꢀplanificarꢀdeꢀmaneraꢀóptimaꢀtuꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀparaꢀrespetarꢀtanto
tuꢀsistemaꢀendocrinoꢀcomoꢀtusꢀobligaciones.ꢀElꢀsegundoꢀaspectoꢀdeꢀprofundizar
másꢀenꢀunꢀestadoꢀdeꢀmaestríaꢀhormonalꢀesꢀescucharꢀelꢀdiálogoꢀqueꢀmantienesꢀa
diarioꢀconꢀtuꢀsistemaꢀendocrinoꢀaꢀtravésꢀdeꢀtusꢀsíntomasꢀfísicos;ꢀesaꢀconversación
teꢀayudaráꢀaꢀevaluarꢀcómoꢀteꢀvaꢀenꢀtuꢀdíaꢀaꢀdía.ꢀAꢀpartirꢀdeꢀahí,ꢀpodrásꢀdecidirꢀsi
estásꢀenꢀelꢀcaminoꢀcorrectoꢀyꢀhasꢀdeꢀseguirꢀcomoꢀhastaꢀahoraꢀoꢀinvestigarꢀquéꢀes
loꢀqueꢀteꢀestáꢀprovocandoꢀlosꢀsíntomasꢀyꢀdeterminarꢀquéꢀajustesꢀhasꢀdeꢀhacerꢀen
tuꢀdieta,ꢀejercicioꢀfísicoꢀyꢀestiloꢀdeꢀvida.

Estosꢀdosꢀpuntosꢀclaveꢀ–sincronizarꢀtuꢀcicloꢀdeꢀporꢀvidaꢀyꢀrevisarꢀregularmente
lasꢀpistasꢀqueꢀteꢀenvíaꢀtuꢀsistemaꢀendocrino–ꢀformanꢀloꢀqueꢀyoꢀllamoꢀlaꢀecuación
dinámica.ꢀEsꢀdondeꢀtuꢀCódigoMujerꢀseꢀencuentraꢀconꢀtuꢀFLO.ꢀMientrasꢀque
sincronizarꢀelꢀcicloꢀseꢀbasaꢀenꢀlasꢀeleccionesꢀqueꢀhacesꢀsegúnꢀlaꢀfaseꢀdelꢀcicloꢀen
queꢀteꢀencuentrasꢀdeꢀunaꢀsemanaꢀaꢀotra,ꢀlaꢀecuaciónꢀdinámicaꢀseꢀocupaꢀdeꢀloꢀque
pasaꢀenꢀtuꢀdíaꢀaꢀdíaꢀparaꢀayudarteꢀaꢀtomarꢀlasꢀmejoresꢀdecisionesꢀparaꢀtuꢀcuerpo.

Cuandoꢀtodosꢀlosꢀdíasꢀponesꢀenꢀprácticaꢀlaꢀecuaciónꢀdinámica,ꢀvasꢀcaminoꢀde
convertirteꢀenꢀtuꢀpropiaꢀcoachꢀenꢀsalud.ꢀYꢀaꢀpartirꢀdeꢀahí,ꢀnoꢀsoloꢀpodrásꢀprevenir
laꢀreapariciónꢀdeꢀlosꢀsíntomas,ꢀsinoꢀqueꢀestarásꢀcapacitadaꢀparaꢀprevenir
cualquierꢀdesajusteꢀhormonalꢀenꢀelꢀfuturo,ꢀporqueꢀestarásꢀgestionandoꢀtuꢀsalud
hormonalꢀaꢀdiario.ꢀComoꢀtuꢀpropiaꢀcoachꢀenꢀsalud,ꢀhasꢀdeꢀtrabajarꢀtodosꢀlosꢀdías
paraꢀqueꢀtuꢀecuaciónꢀdinámicaꢀpuedaꢀmantenerꢀtuꢀequilibrioꢀhormonal.
Noꢀobstante,ꢀanteꢀtodo,ꢀvivirꢀsegúnꢀelꢀCódigoMujerꢀsignificaꢀparticipar
activamenteꢀenꢀtuꢀvida.ꢀAlꢀfinꢀyꢀalꢀcabo,ꢀtuꢀobjetivoꢀesꢀayudarꢀaꢀtusꢀhormonasꢀa
queꢀencuentrenꢀsuꢀ«estadoꢀdeꢀfelicidad»ꢀparaꢀqueꢀpuedasꢀparticiparꢀdeꢀtuꢀvida
másꢀplenamente.ꢀPeroꢀ¿cómoꢀpuedesꢀhacerloꢀsinꢀsentirꢀqueꢀteꢀhasꢀdeꢀcontener
cadaꢀvezꢀqueꢀteꢀtopasꢀconꢀunꢀStarbucks?ꢀ¿Cómoꢀpuedesꢀdecirꢀsíꢀaꢀlas
oportunidadesꢀdeꢀfestejarꢀalgoꢀyꢀdeꢀestarꢀconꢀtusꢀamistadesꢀsinꢀenviarꢀaꢀtodoꢀtu
sistemaꢀendocrinoꢀdeꢀnuevoꢀaꢀunꢀcírculoꢀvicioso?
Enꢀesteꢀcapítulo,ꢀteꢀexplicaréꢀcómoꢀhacerlo,ꢀempezandoꢀporꢀcómoꢀoptimizarꢀtu
saludꢀhormonalꢀaꢀdiarioꢀmedianteꢀlaꢀecuaciónꢀdinámica.ꢀTambiénꢀteꢀenseñaréꢀa
reconducirꢀtuꢀsistemaꢀendocrinoꢀinmediatamente,ꢀdespuésꢀdeꢀhaberꢀestadoꢀen
contactoꢀconꢀbloqueadoresꢀdelꢀFLOꢀ(disruptoresꢀendocrinos),ꢀcomoꢀsaltarteꢀuna
comida,ꢀhaberꢀcaídoꢀenꢀlaꢀtentaciónꢀdeꢀlaꢀrepostería,ꢀhaberꢀtomadoꢀalcohol
cuandoꢀhasꢀsalidoꢀporꢀlaꢀnocheꢀyꢀmuchosꢀotros.ꢀAunqueꢀesperoꢀqueꢀhagasꢀtodoꢀlo
posibleꢀporꢀevitarꢀestasꢀcosas,ꢀtambiénꢀquieroꢀasegurarmeꢀdeꢀqueꢀtienesꢀlas
habilidadesꢀnecesariasꢀparaꢀevitarꢀlosꢀpotencialesꢀtrastornosꢀhormonalesꢀque
puedenꢀocasionarꢀlosꢀbloqueadoresꢀdelꢀFLO,ꢀsiꢀteꢀdesvíasꢀdelꢀcamino.ꢀPor
último,ꢀteꢀdaréꢀlosꢀinstrumentosꢀnecesariosꢀparaꢀresponderꢀaꢀsituacionesꢀque
inevitablementeꢀseꢀproduciránꢀaꢀloꢀlargoꢀdelꢀañoꢀ–vacaciones,ꢀetapasꢀdeꢀmás
volumenꢀdeꢀtrabajo,ꢀfiestasꢀyꢀreunionesꢀfamiliares–ꢀparaꢀminimizarꢀelꢀimpacto
queꢀpuedenꢀtenerꢀaꢀcortoꢀyꢀaꢀlargoꢀplazoꢀenꢀtuꢀsalud.
Daleꢀlaꢀentradaꢀaꢀlaꢀmúsicaꢀhormonal

Yaꢀheꢀdichoꢀmuchasꢀvecesꢀqueꢀelꢀsistemaꢀendocrinoꢀesꢀpredecible:ꢀactúaꢀde
manerasꢀpredeciblesꢀcuandoꢀlasꢀcosasꢀvanꢀbienꢀyꢀseꢀdesajustaꢀtambiénꢀdeꢀformas
predeciblesꢀcuandoꢀseꢀtuercen.ꢀEstaꢀesꢀlaꢀrazónꢀporꢀlaꢀqueꢀelꢀmismoꢀenfoque
funcionalꢀparaꢀcurarꢀlosꢀproblemasꢀhormonalesꢀfuncionaꢀenꢀtodasꢀlasꢀmujeres,
seaꢀcualꢀseaꢀsuꢀestado.
Peroꢀ¿porꢀquéꢀesꢀtanꢀpredecible?ꢀSeꢀloꢀdebemosꢀaꢀlaꢀmadreꢀnaturaleza.ꢀElꢀsistema
endocrinoꢀevolucionóꢀparaꢀpermitirꢀqueꢀelꢀcuerpoꢀmantuvieraꢀlaꢀhomeostasisꢀen
todoꢀtipoꢀdeꢀentornoꢀimaginable.ꢀSimpleꢀyꢀllanamente,ꢀesteꢀsistemaꢀseꢀesfuerza
paraꢀqueꢀsigamosꢀfuncionandoꢀindependientementeꢀdeꢀloꢀqueꢀpaseꢀfueraꢀde
nuestroꢀorganismo,ꢀtantoꢀsiꢀestamosꢀenꢀelꢀÁrticoꢀcomoꢀenꢀelꢀdesiertoꢀoꢀenꢀun
apartamentoꢀconꢀaireꢀacondicionado,ꢀtantoꢀsiꢀnosꢀsobraꢀcomidaꢀcomoꢀsiꢀnosꢀfalta,
eꢀinclusoꢀcuandoꢀestamosꢀsometidasꢀaꢀunꢀbombardeoꢀdeꢀmomentosꢀdeꢀestrés.
Además,ꢀnuestroꢀsistemaꢀendocrinoꢀesꢀsumamenteꢀadaptableꢀparaꢀsalvaguardar
nuestraꢀcapacidadꢀreproductoraꢀy,ꢀasí,ꢀlaꢀcontinuidadꢀdeꢀnuestraꢀespecie.ꢀ¿Te
imaginasꢀquéꢀpasaríaꢀsiꢀelꢀprocesoꢀdeꢀreproducciónꢀfueraꢀdistintoꢀenꢀcadaꢀmujer?
Seríaꢀimposibleꢀconservarꢀlaꢀespecieꢀhumanaꢀdeꢀgeneraciónꢀenꢀgeneración.
Puestoꢀqueꢀtodosꢀnuestrosꢀsistemasꢀendocrinosꢀfuncionanꢀdeꢀlaꢀmismaꢀmanera,ꢀel
procesoꢀdeꢀreproducciónꢀpuedeꢀproducirseꢀaꢀtravésꢀdeꢀlaꢀmismaꢀserieꢀde
acontecimientosꢀdeꢀunaꢀpersonaꢀaꢀotra.
Basándoseꢀenꢀestaꢀmismaꢀpredictibilidad,ꢀnuestroꢀsistemaꢀendocrinoꢀnosꢀenvíaꢀa
todasꢀlasꢀmismasꢀseñalesꢀcuandoꢀseꢀproduceꢀunꢀproblemaꢀenꢀlaꢀcadena.ꢀAunque
seasꢀmaravillosamenteꢀúnica,ꢀloꢀciertoꢀesꢀqueꢀsentirseꢀperezosa,ꢀserꢀunaꢀgruñona
yꢀtenerꢀdolorꢀdeꢀcabezaꢀcuandoꢀestásꢀbajaꢀdeꢀazúcarꢀesꢀtanꢀpredecibleꢀcomoꢀla
gravedad.ꢀSerꢀcapazꢀdeꢀreconocerꢀesasꢀpistas,ꢀidentificarꢀsuꢀcausaꢀyꢀhacerꢀlos
ajustesꢀnecesariosꢀconstituyeꢀlaꢀsegundaꢀparteꢀdeꢀlaꢀecuaciónꢀdinámica.ꢀEnꢀeste
viaje,ꢀenꢀelꢀqueꢀhasꢀadoptadoꢀlosꢀprimerosꢀcuatroꢀpasosꢀdelꢀprotocolo
CódigoMujer,ꢀhasꢀforjadoꢀunaꢀrelaciónꢀmuchoꢀmásꢀestrechaꢀconꢀtuꢀcuerpoꢀyꢀeres
másꢀconscienteꢀqueꢀnuncaꢀdeꢀestasꢀseñales.ꢀPeroꢀquieroꢀahorrarteꢀtodoꢀelꢀtrabajo
deꢀadivinaciónꢀyꢀayudarteꢀaꢀidentificarꢀquéꢀparteꢀdeꢀtuꢀsistemaꢀendocrinoꢀ–azúcar
enꢀsangre,ꢀsuprarrenales,ꢀeliminaciónꢀuꢀórganosꢀreproductivos–ꢀestáꢀdandoꢀla
señalꢀdeꢀaviso.ꢀDeꢀesteꢀmodo,ꢀpodrásꢀponerꢀenꢀprácticaꢀlasꢀhabilidadesꢀque

aprenderásꢀmásꢀadelante,ꢀenꢀesteꢀcapítulo,ꢀparaꢀcontrarrestarꢀlosꢀefectosꢀqueꢀestás
experimentando.ꢀVeamosꢀlasꢀbanderasꢀrojasꢀ–señalesꢀdeꢀalerta–ꢀdeꢀcadaꢀparteꢀdel
sistemaꢀendocrino:

Azúcarꢀenꢀsangre

Azúcarꢀenꢀsangreꢀalto.ꢀHiperactividad,ꢀmiedo,ꢀmareo,
ansiedad.
Azúcarꢀenꢀsangreꢀbajo.ꢀDolorꢀdeꢀcabeza,ꢀtemblores,ꢀsudor,ꢀirritabilidad,
cansancio.

Suprarrenales

Suprarrenalesꢀfatigadas.ꢀImposibilidadꢀdeꢀconcentrarse,ꢀpocaꢀresistenciaꢀfísica,
síntomasꢀdeꢀazúcarꢀenꢀsangreꢀbajo,ꢀdificultadesꢀparaꢀlevantarseꢀdeꢀlaꢀcama,
sensaciónꢀdeꢀresacaꢀalꢀdespertar,ꢀinsomnio,ꢀdepresión,ꢀansiedad,ꢀlibidoꢀbaja,
dificultadꢀparaꢀconcentrarse,ꢀmalaꢀmemoria,ꢀinmunidadꢀdebilitada.

Eliminación

Siꢀtusꢀvíasꢀdeꢀeliminaciónꢀestánꢀcongestionadas,ꢀsuelesꢀtenerꢀsíntomasꢀenꢀel
ordenꢀenꢀqueꢀmencionoꢀlosꢀórganosꢀdeꢀeliminación,ꢀunꢀpocoꢀmásꢀabajo.ꢀEnꢀotras
palabras,ꢀsiꢀtienesꢀsignosꢀdeꢀcongestiónꢀenꢀlaꢀpiel,ꢀelꢀúltimoꢀdeꢀlosꢀórganosꢀde
eliminación,ꢀesꢀqueꢀtodoꢀloꢀdemásꢀtambiénꢀloꢀestá,ꢀasíꢀqueꢀprocuraꢀrealizarꢀlas

accionesꢀcorrectasꢀparaꢀayudarꢀaꢀesasꢀvíasꢀaꢀresolverꢀtusꢀproblemasꢀdeꢀpiel.ꢀ(Ver
lasꢀinstruccionesꢀparaꢀreforzarꢀlosꢀdistintosꢀórganosꢀdeꢀeliminación,ꢀenꢀel
capítuloꢀcuatro).ꢀAꢀlaꢀinversa,ꢀsiꢀnotasꢀsíntomasꢀrelacionadosꢀconꢀelꢀintestino
gruesoꢀyꢀnoꢀhacesꢀnada,ꢀpasadoꢀalgúnꢀtiempoꢀapareceránꢀsíntomasꢀenꢀelꢀhígado,
luegoꢀenꢀlaꢀlinfaꢀyꢀporꢀúltimoꢀenꢀlaꢀpiel.

Intestinoꢀgrueso.ꢀEstreñimiento,
diarrea,ꢀsíndromeꢀdeꢀcolonꢀirritable,ꢀhinchazón.
Hígado.ꢀSensibilidadesꢀyꢀalergiasꢀalimentarias,ꢀdolorꢀ(agudoꢀoꢀsordo)ꢀbajoꢀla
cajaꢀtorácicaꢀderechaꢀdespuésꢀdeꢀunaꢀcomidaꢀcopiosaꢀoꢀhaberꢀbebidoꢀalcohol,
sudar,ꢀolorꢀcorporalꢀgeneralizadoꢀ(especialmenteꢀaxilasꢀyꢀpies).

Linfaꢀy
piel.ꢀAcnéꢀ(quistes,ꢀgranosꢀconꢀpus,ꢀcomedones),ꢀrosácea,ꢀeccema,ꢀcaspa,ꢀcuero
cabelludoꢀgraso,ꢀolorꢀcorporal.

Órganosꢀreproductores

Signosꢀdeꢀdesequilibrio.ꢀLasꢀseñalesꢀfísicasꢀqueꢀnoꢀcoincidenꢀconꢀlasꢀqueꢀhe
descritoꢀparaꢀcadaꢀunaꢀdeꢀlasꢀcuatroꢀfasesꢀdelꢀcicloꢀmenstrualꢀdelꢀcapítuloꢀcinco
indicanꢀqueꢀelꢀestrógenoꢀyꢀlaꢀprogesteronaꢀnoꢀestánꢀequilibrados.

Recuerdaꢀqueꢀlosꢀsíntomasꢀdeꢀcualquierꢀproblemaꢀhormonalꢀdeꢀtuꢀsistema
reproductor,ꢀcomoꢀmiomas,ꢀendometriosis,ꢀSOPꢀyꢀperiodosꢀabundantes,
dolorososꢀoꢀausentes,ꢀtambiénꢀpuedenꢀprocederꢀdeꢀcualquieraꢀdeꢀlasꢀotras
categoríasꢀqueꢀacaboꢀdeꢀcitar.ꢀAfortunadamente,ꢀelꢀprotocoloꢀCódigoMujer
trataráꢀestosꢀsíntomas,ꢀindependientementeꢀdeꢀdóndeꢀseꢀoriginaraꢀelꢀproblema.
Tuꢀsalud:ꢀelꢀexperimentoꢀúltimo

Aꢀveces,ꢀtengoꢀclientasꢀqueꢀseꢀconectanꢀparaꢀunaꢀsesiónꢀonlineꢀprivada,
angustiadasꢀporqueꢀseꢀsientenꢀculpablesꢀporꢀhaberseꢀ«saltadoꢀelꢀprotocolo»ꢀy
estánꢀdispuestasꢀaꢀconfesarlo,ꢀaunqueꢀtambiénꢀpreocupadasꢀporꢀdecepcionarme.
Cuandoꢀporꢀfinꢀadmitenꢀqueꢀnoꢀhanꢀseguidoꢀelꢀcaminoꢀtantoꢀcomoꢀlesꢀhubiera
gustadoꢀyꢀseꢀsacanꢀlaꢀculpaꢀdeꢀencima,ꢀlesꢀsueleꢀsorprenderꢀmiꢀrespuesta,ꢀque
normalmenteꢀes:ꢀ«¡Estupendo!».ꢀInmediatamente,ꢀquieroꢀsaberꢀquéꢀsíntomasꢀhan
podidoꢀobservar,ꢀquéꢀfueꢀloꢀqueꢀdesencadenóꢀelꢀpatinazoꢀyꢀcómoꢀseꢀhanꢀsentido
alꢀrespecto.ꢀEnꢀloꢀqueꢀaꢀmíꢀmeꢀconcierne,ꢀtodoꢀradicaꢀenꢀinvestigar
conjuntamenteꢀconꢀelꢀcuerpo.ꢀUnaꢀdeꢀlasꢀmuchasꢀcosasꢀqueꢀempiezasꢀaꢀobservar
cuandoꢀvivesꢀalꢀestiloꢀCódigoMujerꢀesꢀqueꢀcuantoꢀmásꢀpuraꢀesꢀtuꢀalimentación,
másꢀbloqueadoresꢀdelꢀFLOꢀeliminasꢀdeꢀtuꢀvidaꢀyꢀmásꢀconscienteꢀteꢀvuelvesꢀdeꢀlo
queꢀsucedeꢀenꢀtuꢀcuerpoꢀcuandoꢀteꢀencuentrasꢀconꢀestosꢀobstáculos.ꢀ(¿Recuerdas
losꢀcuatroꢀbloqueadoresꢀdelꢀFLO,ꢀesꢀdecir,ꢀlosꢀdisruptoresꢀendocrinos,ꢀqueꢀhemos
vistoꢀenꢀunꢀcapítuloꢀanterior?ꢀEstosꢀbloqueadoresꢀsonꢀlaꢀfaltaꢀdeꢀinformación
sobreꢀtusꢀhormonas,ꢀlosꢀcondicionamientosꢀculturales,ꢀlosꢀproductosꢀyꢀlas
sustanciasꢀtóxicos,ꢀyꢀlaꢀdietaꢀdisruptoraꢀhormonal).ꢀCuandoꢀteꢀdesvíasꢀdel
caminoꢀyꢀsucumbesꢀaꢀlosꢀbloqueadoresꢀdelꢀFLO,ꢀlosꢀresultadosꢀdesagradablesꢀte
ayudanꢀaꢀreafirmarteꢀenꢀporꢀquéꢀhasꢀiniciadoꢀesteꢀprotocoloꢀyꢀteꢀmotivanꢀaꢀtomar
decisionesꢀsaludablesꢀenꢀcadaꢀcomida,ꢀtodosꢀlosꢀdías.ꢀVivirꢀdeꢀacuerdoꢀconꢀel
CódigoMujerꢀnoꢀesꢀunꢀejercicioꢀintelectualꢀsobreꢀloꢀqueꢀseꢀsuponeꢀqueꢀhasꢀde
hacer.ꢀPorꢀelꢀcontrario,ꢀseꢀtrataꢀdeꢀloꢀqueꢀquieresꢀhacerꢀporqueꢀteꢀhasꢀasociado
conꢀtuꢀcuerpoꢀparaꢀsentirteꢀloꢀmejorꢀposible.ꢀSimplificando,ꢀsentirteꢀbienꢀseꢀha
convertidoꢀenꢀunaꢀnuevaꢀmonedaꢀdeꢀcambioꢀenꢀtuꢀvidaꢀyꢀvaleꢀlaꢀpenaꢀapostarꢀpor
ella.
Unoꢀdeꢀlosꢀaspectosꢀmásꢀimportantesꢀdeꢀpredisponerteꢀparaꢀelꢀéxitoꢀyꢀevitarꢀlos
bloqueadoresꢀdelꢀFLO,ꢀalꢀmenosꢀalꢀprincipio,ꢀesꢀreconocerꢀesosꢀbloqueadores
cuandoꢀteꢀencuentrasꢀconꢀellos.ꢀObservaꢀquéꢀsonꢀyꢀcómoꢀteꢀafectanꢀenꢀtuꢀestado
deꢀánimo.ꢀ¿Quéꢀcambiosꢀnotasꢀenꢀunꢀplanoꢀfísico,ꢀmentalꢀyꢀemocional?ꢀAntesꢀde
queꢀniꢀtanꢀsiquieraꢀsupierasꢀloꢀqueꢀsignificabaꢀCódigoMujer,ꢀpuedeꢀqueꢀalgunas
vecesꢀteꢀsintierasꢀhinchada,ꢀconꢀgasesꢀyꢀapática,ꢀperoꢀnoꢀteníasꢀniꢀideaꢀdeꢀcuálꢀera
laꢀrazón.ꢀAhora,ꢀtalꢀvezꢀhayasꢀobservadoꢀqueꢀtienesꢀesosꢀsíntomasꢀdespuésꢀde
unaꢀcomidaꢀgrasaꢀenꢀunꢀrestaurante.ꢀPuestoꢀqueꢀdisponesꢀdeꢀlasꢀherramientasꢀy

yaꢀeresꢀcapazꢀdeꢀatarꢀcabosꢀentreꢀloꢀqueꢀhasꢀcomidoꢀyꢀtusꢀproblemasꢀestomacales
pocoꢀdespués,ꢀpuedesꢀusarꢀeseꢀconocimientoꢀparaꢀelegirꢀalimentosꢀmásꢀsanosꢀla
próximaꢀvezꢀqueꢀsalgasꢀaꢀcomer.
Lasꢀinvestigacionesꢀcientíficasꢀrecientesꢀrevelanꢀqueꢀponerteꢀmetasꢀdeꢀsaludꢀa
cortoꢀyꢀaꢀlargoꢀplazoꢀ(comoꢀvencerꢀlaꢀhinchazón,ꢀprepararꢀtuꢀcuerpoꢀpara
concebirꢀyꢀnoꢀcaerꢀenferma)ꢀayudaꢀaꢀcontrolarꢀlosꢀantojosꢀyꢀaꢀnoꢀcederꢀanteꢀla
tentación.ꢀEnꢀunꢀestudioꢀpublicadoꢀenꢀlaꢀrevistaꢀProceedingsꢀofꢀtheꢀNational
AcademyꢀofꢀSciences,ꢀlosꢀinvestigadoresꢀdescubrieronꢀqueꢀcuandoꢀlos
participantesꢀseꢀcentrabanꢀenꢀsusꢀmetasꢀdeꢀsaludꢀmientrasꢀteníanꢀunꢀantojo,
aumentabaꢀlaꢀactividadꢀenꢀsuꢀcortezaꢀprefrontal,1ꢀlaꢀparteꢀracionalꢀyꢀdeꢀtomaꢀde
decisionesꢀdelꢀcerebro.ꢀCuandoꢀseꢀactivaꢀlaꢀcortezaꢀprefrontal,ꢀseꢀdesactivaꢀel
sistemaꢀdeꢀrecompensaꢀ–laꢀparteꢀqueꢀnosꢀdiceꢀqueꢀhagamosꢀcosasꢀqueꢀnosꢀhacen
sentirnosꢀbien,ꢀaunqueꢀnoꢀseanꢀbuenasꢀparaꢀnosotras–ꢀporqueꢀlasꢀdosꢀáreasꢀno
puedenꢀestarꢀactivadasꢀsimultáneamente.ꢀElꢀresultado:ꢀlosꢀparticipantes
experimentaronꢀunaꢀdisminuciónꢀdelꢀdeseoꢀdeꢀdarseꢀunꢀcapricho.ꢀSegúnꢀlos
investigadores,ꢀestaꢀrespuestaꢀactúaꢀcasiꢀcomoꢀunꢀmúsculo.ꢀConꢀlaꢀpráctica,
comoꢀsucedeꢀconꢀlosꢀmúsculosꢀyꢀelꢀejercicioꢀfísico,ꢀcuantoꢀmásꢀteꢀenfocasꢀenꢀtus
objetivosꢀdeꢀsaludꢀcuandoꢀapareceꢀunaꢀtentación,ꢀmásꢀrápidoꢀentraꢀenꢀacciónꢀla
cortezaꢀprefrontalꢀyꢀmásꢀfácilꢀresultaꢀresistir.ꢀEnꢀelꢀaspectoꢀpsicológico,ꢀloꢀqueꢀhe
observadoꢀduranteꢀlaꢀpasadaꢀdécadaꢀenꢀmíꢀyꢀenꢀmisꢀclientasꢀesꢀqueꢀno
necesariamenteꢀfuncionaꢀintentarꢀevitarꢀtodasꢀlasꢀtentacionesꢀyꢀserꢀsiempre
perfecta.ꢀLoꢀqueꢀfunciona:ꢀesꢀexperimentarꢀlosꢀresultadosꢀnegativosꢀyꢀpositivos
deꢀtusꢀconductas,ꢀporqueꢀesꢀmuchoꢀmásꢀfácilꢀtomarꢀdecisionesꢀpositivasꢀcuando
hasꢀsentidoꢀlosꢀefectosꢀnegativos.

Cuantoꢀmásꢀpuedasꢀconectarꢀconꢀcómoꢀseꢀsienteꢀtuꢀcuerpoꢀsegúnꢀloꢀqueꢀcomesꢀy
loꢀqueꢀhacesꢀconꢀello,ꢀmásꢀpodrásꢀverꢀlosꢀefectosꢀenꢀotrasꢀáreasꢀdeꢀtuꢀvida.ꢀ¿Qué
mejorꢀsitioꢀqueꢀenꢀelꢀdormitorio?ꢀSiꢀhasꢀestadoꢀsubsistiendoꢀconꢀcafeínaꢀy
bagels*ꢀtodoꢀelꢀdía,ꢀdurmiendoꢀpocoꢀeꢀintentandoꢀhacerꢀmásꢀcosasꢀenꢀuna
jornadaꢀqueꢀloꢀqueꢀpodríasꢀhacerꢀenꢀunaꢀsemana,ꢀcuandoꢀlleguesꢀaꢀtuꢀcasaꢀporꢀla
nocheꢀcaerásꢀderrotadaꢀenꢀtuꢀcama.ꢀSiꢀtienesꢀrelacionesꢀíntimasꢀconꢀtuꢀpareja,ꢀtus
expectativasꢀrespectoꢀalꢀsexoꢀyꢀaꢀloꢀqueꢀvasꢀaꢀsentirꢀestaránꢀporꢀlosꢀsuelos,ꢀdado
tuꢀnivelꢀdeꢀenergía.ꢀSiꢀllegasꢀalꢀorgasmoꢀpuedesꢀdarteꢀporꢀsatisfecha.ꢀTalꢀvez
llegueꢀunꢀmomentoꢀenꢀqueꢀteꢀestésꢀpreguntandoꢀcuántoꢀmásꢀduraráꢀparaꢀpoder
dormir.
Peroꢀ¿yꢀsiꢀfueraꢀalꢀrevés?ꢀ¿Siꢀleꢀdierasꢀvitalidadꢀaꢀtuꢀcuerpoꢀconꢀproteínaꢀmagra,
grasasꢀsaludables,ꢀverdurasꢀcontundentesꢀyꢀcerealesꢀintegralesꢀtodoꢀelꢀdía?ꢀ¿Si

manejarasꢀtuꢀlistaꢀdeꢀtareasꢀpendientesꢀconꢀlaꢀmenteꢀenꢀcalmaꢀeꢀinclusoꢀtuvieras
tiempoꢀparaꢀhacerꢀejercicio?ꢀ¿Siꢀteꢀrelajarasꢀenꢀtuꢀcolchónꢀdeꢀgamaꢀaltaꢀdespués
deꢀdarteꢀunꢀbañoꢀtrasꢀunꢀdíaꢀasíꢀyꢀteꢀsintierasꢀrenovadaꢀyꢀcargadaꢀdeꢀenergía,ꢀpor
muchasꢀhorasꢀqueꢀllevarasꢀdespierta?ꢀNoꢀsoloꢀestaríasꢀmásꢀsensibleꢀaꢀlosꢀefectos
positivosꢀqueꢀnotarasꢀenꢀtuꢀcuerpo,ꢀsinoꢀqueꢀestaríasꢀmásꢀenꢀsintoníaꢀconꢀlas
sensacionesꢀqueꢀtendríasꢀduranteꢀelꢀsexo.ꢀRespiraríasꢀmás.ꢀTeꢀrelajaríasꢀmás.
Sentiríasꢀlasꢀcariciasꢀdeꢀtuꢀparejaꢀenꢀtodasꢀlasꢀpartesꢀdeꢀtuꢀpiel.ꢀNoꢀsoloꢀpodrías
esperarꢀllegarꢀalꢀorgasmo,ꢀsinoꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀyꢀtuꢀmenteꢀestaríanꢀpredispuestosꢀa
tenerꢀmúltiplesꢀorgasmos,ꢀcadaꢀunoꢀmásꢀintensoꢀqueꢀelꢀanterior.ꢀEsoꢀesꢀloꢀque
implicaꢀvivirꢀsegúnꢀelꢀCódigoMujer:ꢀtodaꢀconductaꢀpositivaꢀaꢀloꢀlargoꢀdelꢀdía
sumaꢀaꢀunaꢀvidaꢀdeꢀbuenosꢀmomentos.

Resuelveꢀtuꢀecuaciónꢀdinámica

Comoꢀbuenaꢀlíder,ꢀhasꢀdeꢀestarꢀsiempreꢀpreparada.ꢀCuandoꢀteꢀsucedaꢀalgoꢀyꢀse
altereꢀtuꢀarmoníaꢀhormonal,ꢀquerrásꢀsaberꢀexactamenteꢀquéꢀhasꢀdeꢀhacerꢀpara
recuperarꢀelꢀequilibrio.ꢀElꢀproblemaꢀalꢀqueꢀseꢀenfrentanꢀmuchasꢀmujeresꢀcuando
tienenꢀunꢀpatinazoꢀesꢀqueꢀdanꢀporꢀperdidoꢀtodoꢀelꢀdíaꢀy,ꢀaꢀpartirꢀdeꢀeseꢀmomento,
pierdenꢀelꢀcontrol.ꢀEsto,ꢀporꢀsupuesto,ꢀhaceꢀqueꢀlesꢀcuesteꢀmuchoꢀmásꢀretomar
lasꢀriendas.ꢀElꢀpuntoꢀdeꢀpartidaꢀesꢀacabarꢀconꢀlaꢀmentalidadꢀdelꢀtodoꢀoꢀnada,ꢀyꢀes
unaꢀdeꢀlasꢀcosasꢀmásꢀliberadorasꢀqueꢀpuedesꢀhacerꢀporꢀtuꢀcuerpoꢀyꢀtuꢀsalud.

Porꢀmiꢀexperienciaꢀconꢀmisꢀclientas,ꢀheꢀpodidoꢀobservarꢀqueꢀhayꢀsituaciones
diariasꢀyꢀanualesꢀpredeciblesꢀqueꢀpuedenꢀponerꢀenꢀpeligroꢀnuestroꢀequilibrio
hormonal.ꢀEnꢀprimerꢀlugar,ꢀveamosꢀlasꢀpruebasꢀyꢀtribulacionesꢀdiarias.ꢀTe
enseñaréꢀquéꢀesꢀloꢀqueꢀpuedesꢀhacerꢀparaꢀcontrarrestarꢀsusꢀefectosꢀcuandoꢀse
presentan.ꢀEstoꢀreduciráꢀelꢀimpactoꢀqueꢀtienenꢀenꢀtuꢀsaludꢀhormonal.ꢀComo
verás,ꢀlaꢀmayorꢀparteꢀdeꢀlosꢀproblemasꢀdiariosꢀestánꢀrelacionadosꢀconꢀla
alimentación.ꢀEsoꢀseꢀdebeꢀaꢀque,ꢀcomoꢀtambiénꢀhemosꢀvisto,ꢀloꢀqueꢀcomesꢀtiene
unꢀtremendoꢀefectoꢀenꢀqueꢀtusꢀhormonasꢀfuncionenꢀdeꢀmaravillaꢀoꢀsucumban
anteꢀlaꢀmontañaꢀdeꢀazúcarꢀqueꢀcoronaꢀunꢀcupcake.ꢀAlꢀfinꢀyꢀalꢀcabo,ꢀhay
tentacionesꢀdisruptorasꢀhormonalesꢀporꢀtodasꢀpartes.ꢀDebidoꢀaꢀello,ꢀteꢀenseñaré
quéꢀpuedesꢀhacerꢀdesdeꢀlaꢀperspectivaꢀdeꢀlaꢀdieta,ꢀelꢀejercicioꢀyꢀelꢀestiloꢀdeꢀvida
paraꢀreivindicarꢀtuꢀsaludꢀhormonalꢀcuandoꢀteꢀdesvíasꢀdelꢀcamino.
Aꢀcontinuación,ꢀabordaréꢀelꢀtemaꢀdeꢀlasꢀsituacionesꢀanualesꢀ(oꢀesporádicas)ꢀque
surgenꢀenꢀlaꢀvidaꢀdeꢀlaꢀmayorꢀparteꢀdeꢀlasꢀpersonasꢀyꢀqueꢀpuedenꢀponerꢀaꢀtu
sistemaꢀendocrinoꢀenꢀapuros:ꢀlasꢀvacaciones,ꢀlasꢀetapasꢀdeꢀmuchoꢀtrabajo,ꢀbeber
enꢀexcesoꢀyꢀlasꢀreunionesꢀfamiliares.ꢀAꢀdiferenciaꢀdeꢀlasꢀsituacionesꢀdiariasꢀque
heꢀmencionadoꢀantes,ꢀqueꢀsonꢀunꢀtantoꢀimpredecibles,ꢀpuedesꢀprepararte
mentalmenteꢀparaꢀestosꢀacontecimientos,ꢀyꢀesꢀfundamentalꢀqueꢀloꢀhagas.ꢀEnꢀel
capítuloꢀcincoꢀheꢀexplicadoꢀloꢀimportanteꢀqueꢀesꢀcambiarꢀunaꢀmentalidadꢀestática
respectoꢀaꢀtuꢀcuerpoꢀporꢀunaꢀcíclica:ꢀtuꢀvisiónꢀdeꢀlaꢀsaludꢀtieneꢀunꢀtremendo
impactoꢀenꢀlasꢀdecisionesꢀqueꢀtomasꢀcadaꢀdíaꢀrespectoꢀaꢀella.ꢀAsíꢀqueꢀcuando
surjanꢀestosꢀcompromisosꢀaꢀloꢀlargoꢀdelꢀaño,ꢀlaꢀmentalidadꢀconꢀlaꢀqueꢀasistasꢀa
cadaꢀunoꢀdeꢀellosꢀdeterminaráꢀlasꢀrepercusionesꢀhormonalesꢀqueꢀpuedesꢀtener.ꢀY
siꢀdasꢀunꢀpatinazo,ꢀloꢀreconocerásꢀantesꢀyꢀpodrásꢀempezarꢀaꢀusarꢀlasꢀherramientas
queꢀencontrarásꢀenꢀlaꢀsiguienteꢀsecciónꢀparaꢀreequilibrarꢀtuꢀsistemaꢀendocrino.
Noꢀobstante,ꢀentiendoꢀperfectamenteꢀlaꢀtentaciónꢀdeꢀdejarteꢀllevarꢀporꢀesos
acontecimientosꢀ(¡hola,ꢀvacaciones!)ꢀyꢀqueꢀteꢀpreocupeꢀcómoꢀrepararꢀelꢀcaos
hormonalꢀposterior.ꢀPorꢀdesgracia,ꢀtusꢀhormonasꢀnoꢀfuncionanꢀdeꢀeseꢀmodo.
Puestoꢀqueꢀestasꢀsituacionesꢀseꢀproduciránꢀduranteꢀtodoꢀelꢀaño,ꢀenꢀcuantoꢀhayas
solucionadoꢀunꢀproblemaꢀderivadoꢀdeꢀunoꢀdeꢀtusꢀcompromisos,ꢀapareceráꢀotro
queꢀteꢀharáꢀrecaer.ꢀEstoꢀesꢀjustamenteꢀloꢀqueꢀquieroꢀayudarteꢀaꢀevitar.ꢀDeseoꢀque
logresꢀunꢀestadoꢀdeꢀsaludꢀestable,ꢀnoꢀqueꢀteꢀpasesꢀlaꢀvidaꢀdandoꢀvueltasꢀcomoꢀun
hámsterꢀenꢀsuꢀrueda,ꢀrepitiendoꢀciclosꢀdeꢀsaludꢀyꢀenfermedad.ꢀSiꢀrealmente
intentasꢀconseguirꢀcualquieraꢀqueꢀseaꢀlaꢀmetaꢀqueꢀteꢀhaꢀconducidoꢀaꢀcomprarꢀeste
libro,ꢀtantoꢀsiꢀseꢀtrataꢀdeꢀmejorarꢀlaꢀcalidadꢀdeꢀtuꢀperiodoꢀcomoꢀdeꢀquedarte
embarazadaꢀoꢀrecuperarꢀtuꢀlibido,ꢀesꢀesencialꢀqueꢀabordesꢀlasꢀsituaciones
difícilesꢀconꢀunaꢀmentalidadꢀqueꢀteꢀhagaꢀtomarꢀlasꢀmejoresꢀdecisionesꢀparaꢀtu
cuerpo.

✚ꢀTuꢀkitꢀdeꢀsupervivenciaꢀdiarioꢀCódigoMujer

Recuperarteꢀdeꢀlosꢀdisruptoresꢀendocrinosꢀdiarios

Disruptorꢀendocrino:ꢀSALTARTEꢀCOMIDAS

Entreꢀpasearꢀalꢀperro,ꢀrecordarꢀponerteꢀlosꢀdosꢀpendientes,ꢀllevarꢀaꢀtusꢀhijosꢀal
colegioꢀyꢀpresentarteꢀenꢀlaꢀreuniónꢀdeꢀestaꢀmañanaꢀ–que,ꢀporꢀcierto,ꢀdirigesꢀtú–
tusꢀlabiosꢀnoꢀveránꢀunꢀbocadoꢀhastaꢀbienꢀpasadasꢀlasꢀ10:00.
Resuelveꢀlaꢀecuación.ꢀEvitaꢀunꢀbajónꢀfuerteꢀdeꢀazúcarꢀyꢀlosꢀantojosꢀdeꢀdulce
duranteꢀelꢀrestoꢀdelꢀdía.
Alimentación.ꢀLlevaꢀcombustibleꢀdeꢀemergencia,ꢀcomoꢀunꢀbatidoꢀde

proteínasꢀ(compra,ꢀporꢀejemplo,ꢀlosꢀSmoothieꢀShakersꢀdeꢀDoleꢀFruitꢀoꢀel
ProteinꢀShakeꢀdeꢀSpecialꢀK,ꢀoꢀtenꢀsiempreꢀaꢀmanoꢀsobresꢀdeꢀbatidos
sustitutivosꢀdeꢀcomidas,ꢀqueꢀpuedasꢀmezclarꢀconꢀaguaꢀcuandoꢀlosꢀnecesites).
Noꢀesꢀlaꢀsoluciónꢀideal,ꢀperoꢀevitaráꢀunꢀbajónꢀpeligrosoꢀdeꢀazúcar.ꢀComeꢀaꢀla
menorꢀoportunidadꢀposible,ꢀcombinaꢀproteína,ꢀgrasaꢀeꢀhidratosꢀdeꢀcarbono,
comoꢀdosꢀlonchasꢀdeꢀpechugaꢀdeꢀpavo,ꢀmedioꢀaguacateꢀyꢀarrozꢀintegral.
Ejercicio.ꢀDespuésꢀdeꢀcadaꢀcomidaꢀhazꢀdiezꢀsentadillasꢀdesdeꢀtuꢀsilla.
Cuandoꢀpasaꢀdemasiadoꢀtiempoꢀentreꢀcomidas,ꢀtuꢀcuerpoꢀentraꢀenꢀmodo
hambrunaꢀyꢀesꢀmásꢀprobableꢀqueꢀalmaceneꢀlaꢀglucosaꢀenꢀformaꢀdeꢀgrasaꢀen
tuꢀpróximaꢀcomida.ꢀUnaꢀbreveꢀrondaꢀdeꢀejerciciosꢀayudaráꢀaꢀtusꢀmúsculosꢀa
quemarꢀalgoꢀdeꢀglucosaꢀparaꢀreducirꢀlaꢀcantidadꢀtotalꢀdeꢀazúcarꢀenꢀsangre.
Estiloꢀdeꢀvida.ꢀRechazaꢀlosꢀcompromisosꢀdeꢀdespuésꢀdelꢀtrabajo.ꢀVeteꢀaꢀcasa
yꢀempleaꢀeseꢀtiempoꢀenꢀprepararꢀunaꢀbuenaꢀcenaꢀyꢀelꢀdesayunoꢀparaꢀelꢀdía
siguiente,ꢀparaꢀevitarꢀqueꢀteꢀvuelvaꢀaꢀsucederꢀloꢀdeꢀestaꢀmañana.ꢀUtilizaꢀlas
últimasꢀhorasꢀdeꢀlaꢀtardeꢀparaꢀhacerꢀcomidaꢀqueꢀseꢀpuedaꢀprepararꢀcon
antelación,ꢀcomoꢀhuevosꢀdurosꢀ(seꢀconservanꢀhastaꢀunaꢀsemanaꢀenꢀla
nevera),ꢀcortarꢀingredientesꢀparaꢀtusꢀbatidosꢀ(paraꢀqueꢀsoloꢀtengasꢀque
echarlosꢀenꢀlaꢀbatidoraꢀporꢀlaꢀmañana)ꢀoꢀcocerꢀgachasꢀdeꢀavenaꢀ(asíꢀsolo
tendrásꢀqueꢀcalentarlas).

••••••••••

Disruptorꢀendocrino:ꢀEXCESOꢀDEꢀAZÚCAR

Esꢀlaꢀterceraꢀfiestaꢀdeꢀcumpleañosꢀenꢀelꢀtrabajoꢀestaꢀsemana.ꢀHasꢀvencido
satisfactoriamenteꢀlaꢀtentaciónꢀdelꢀpastelꢀdeꢀquesoꢀenꢀlaꢀdeꢀRachelꢀyꢀesquivadoꢀel
heladoꢀenꢀlaꢀdeꢀBob,ꢀperoꢀtuꢀvoluntadꢀseꢀacabaꢀcuandoꢀteꢀenfrentasꢀcaraꢀaꢀcara
conꢀelꢀesponjosoꢀcupcakeꢀdeꢀvainillaꢀconꢀcoberturaꢀdeꢀmantequillaꢀdeꢀfresaꢀenꢀla
deꢀLynn,ꢀyꢀtalꢀvezꢀsoloꢀpruebesꢀunꢀpoquitoꢀdelꢀcupcakeꢀdeꢀcocoꢀyꢀunaꢀpizquita
delꢀdeꢀlima.

Resuelveꢀlaꢀecuación.ꢀEvitaꢀestresarꢀtuꢀcuerpoꢀconꢀlaꢀinfluenciaꢀdelꢀazúcarꢀy
reduceꢀtuꢀrespuestaꢀfísicaꢀaꢀlasꢀsensibilidadesꢀalimentariasꢀ(comoꢀla
sensibilidadꢀalꢀglutenꢀdeꢀtrigo).ꢀAdemás,ꢀhazꢀqueꢀtuꢀintestinoꢀseꢀsiga
moviendoꢀparaꢀeliminarꢀtodasꢀlasꢀsustanciasꢀdeꢀlosꢀalimentosꢀprocesados,
queꢀamenazanꢀconꢀretrasarꢀelꢀtiempoꢀdeꢀtránsitoꢀintestinalꢀyꢀconꢀaumentar
potencialmenteꢀelꢀestrógenoꢀenꢀsangre.
Alimentación.ꢀTomaꢀalgúnꢀsuplementoꢀdeꢀvitaminaꢀBꢀparaꢀaliviarꢀelꢀestrés
deꢀtusꢀsuprarrenales,ꢀqueꢀpodríanꢀestarꢀteniendoꢀunaꢀreacciónꢀexcesiva
debidoꢀaꢀesteꢀviajeꢀdeꢀazúcar.ꢀTomaꢀsuplementoꢀdeꢀquercetina,ꢀun
antiinflamatorioꢀqueꢀreduceꢀlaꢀrespuestaꢀinflamatoriaꢀdeꢀnuestro
organismo.ꢀEnꢀtuꢀpróximaꢀcomidaꢀañadeꢀdosꢀcucharadasꢀdeꢀsemillasꢀdeꢀlino
paraꢀacelerarꢀelꢀtránsitoꢀintestinal.ꢀPonlasꢀenꢀlasꢀverduras,ꢀlaꢀsopa,ꢀla
ensaladaꢀoꢀlosꢀcereales.ꢀAsegúrateꢀdeꢀcomerꢀalgoꢀqueꢀtengaꢀgrasaꢀsaludable,
comoꢀunꢀpuñadoꢀdeꢀfrutosꢀsecosꢀoꢀunaꢀcucharaditaꢀdeꢀmantequillaꢀde
cacahueteꢀnatural,ꢀparaꢀestabilizarꢀtuꢀazúcarꢀenꢀsangre.
Ejercicio.ꢀDespuésꢀdeꢀtrabajar,ꢀhazꢀunaꢀrutinaꢀdeꢀentrenamientoꢀdeꢀalta
intensidadꢀporꢀintervalosꢀenꢀlaꢀcintaꢀdeꢀandar:ꢀcaminaꢀaꢀpasoꢀrápidoꢀdos
minutos,ꢀhazꢀunꢀsprintꢀdeꢀtreintaꢀsegundos,ꢀvuelveꢀalꢀpasoꢀrápidoꢀdos
minutos.ꢀRepíteloꢀduranteꢀveinteꢀminutos.
Estiloꢀdeꢀvida.ꢀComparteꢀtusꢀobjetivosꢀdeꢀsaludꢀconꢀtusꢀcompañerosꢀy
compañerasꢀdeꢀtrabajo,ꢀcoméntalesꢀlosꢀcambiosꢀqueꢀestásꢀhaciendoꢀyꢀlas
diferenciasꢀqueꢀhasꢀnotadoꢀhastaꢀahora.ꢀSeꢀenteraránꢀdeꢀporꢀquéꢀes
importanteꢀparaꢀtiꢀseguirꢀenꢀestaꢀlíneaꢀyꢀpuedeꢀqueꢀempiecenꢀaꢀcontribuir
conꢀopcionesꢀmásꢀsanasꢀ(comoꢀensaladaꢀdeꢀfruta,ꢀparaꢀqueꢀtodoꢀelꢀmundo
puedaꢀcomer)ꢀenꢀlasꢀfiestas.ꢀCuandoꢀlosꢀdemásꢀseꢀenteranꢀdeꢀtusꢀobjetivos,
tambiénꢀteꢀresultaꢀmásꢀfácilꢀceñirteꢀaꢀellosꢀ–yꢀteꢀsientesꢀmenosꢀtentadaꢀpor
lasꢀcosasꢀapetitosasꢀperoꢀnocivas–,ꢀporqueꢀeresꢀmásꢀresponsableꢀdeꢀtusꢀactos.
Porꢀlaꢀnoche,ꢀdesconectaꢀdeꢀestímulos,ꢀincluidosꢀlaꢀtelevisión,ꢀelꢀordenador,
elꢀmóvilꢀyꢀlaꢀtablet,ꢀaꢀesoꢀdeꢀlasꢀ22:00.ꢀDormirꢀbienꢀteꢀayudaráꢀaꢀsosegarꢀtus
superreactivasꢀsuprarrenales.

••••••••••

Disruptorꢀendocrino:ꢀDEMASIADOꢀALCOHOL

Esꢀsábadoꢀporꢀlaꢀnocheꢀyꢀsalesꢀconꢀtusꢀamigas,ꢀyꢀcuandoꢀosꢀtermináisꢀlaꢀcuarta
botellaꢀdeꢀchiantiꢀenꢀlaꢀcena,ꢀosꢀvaisꢀaꢀlaꢀdiscotecaꢀmásꢀcercana,ꢀdondeꢀosꢀtomáis
unosꢀcuantosꢀvodkasꢀconꢀsodaꢀduranteꢀlaꢀnoche.

Resuelveꢀlaꢀecuación.ꢀManténꢀtusꢀvíasꢀdeꢀeliminaciónꢀabiertas,
especialmenteꢀelꢀhígado.ꢀRehidrataꢀyꢀreequilibraꢀtusꢀnivelesꢀdeꢀazúcarꢀen
sangre,ꢀqueꢀseꢀpusieronꢀporꢀlasꢀnubesꢀyꢀluegoꢀporꢀelꢀsuelo,ꢀloꢀcualꢀcontribuyó
aꢀtuꢀhorrorosaꢀresacaꢀaꢀlaꢀmañanaꢀsiguiente.

Alimentación.ꢀAntesꢀdeꢀacostarteꢀyꢀalꢀlevantarteꢀaꢀlaꢀmañanaꢀsiguiente,
tomaꢀunaꢀdosisꢀdeꢀinositolꢀ(unꢀnutrienteꢀqueꢀayudaꢀaꢀdesintoxicarꢀelꢀhígado),
vitaminaꢀCꢀesterꢀ(unꢀpoderosoꢀantioxidanteꢀqueꢀcombateꢀelꢀestrésꢀcelular),
asíꢀcomoꢀunꢀcomplejoꢀvitamínicoꢀBꢀ(paraꢀrecuperarteꢀantesꢀdeꢀla
deshidratación),ꢀparaꢀayudarꢀalꢀhígadoꢀenꢀelꢀprocesoꢀdeꢀdesintoxicación.
Además,ꢀdisuelveꢀunaꢀdosisꢀdeꢀsalesꢀdeꢀrehidrataciónꢀoralꢀ(yoꢀprefiero
Electro-Mix,ꢀdeꢀlosꢀfabricantesꢀdeꢀEmergen-C),ꢀenꢀunꢀgranꢀvasoꢀdeꢀaguaꢀyꢀte
loꢀtomasꢀantesꢀdeꢀacostarte.ꢀTomaꢀtresꢀvasosꢀdeꢀdoscientosꢀcincuenta
mililitrosꢀdeꢀlaꢀmezclaꢀdesintoxicanteꢀyꢀrehidratanteꢀduranteꢀelꢀdíaꢀsiguiente
(antesꢀdelꢀdesayuno,ꢀantesꢀdeꢀalmorzarꢀyꢀaꢀmediaꢀtarde).ꢀAcompañaꢀcada
raciónꢀconꢀunꢀbatidoꢀdeꢀespinacas,ꢀcuatroꢀtallosꢀdeꢀapio,ꢀmedioꢀpepino,
medioꢀpuñadoꢀdeꢀcilantro,ꢀunꢀtercioꢀdeꢀpuñadoꢀdeꢀperejil,ꢀmedioꢀlimónꢀcon
suꢀpiel,ꢀmediaꢀmanzanaꢀverdeꢀyꢀunaꢀzanahoriaꢀpequeña.
Ejercicio.ꢀHazꢀunaꢀsesiónꢀdeꢀhathaꢀyogaꢀ(niꢀdemasiadoꢀdinámicaꢀniꢀintensa).
Estoꢀcalmaráꢀtusꢀsuprarrenales,ꢀqueꢀestánꢀlidiandoꢀconꢀmuchoꢀestrés.ꢀLas
torsionesꢀyóguicasꢀtambiénꢀayudanꢀaꢀdesintoxicarꢀtusꢀórganosꢀinternosꢀpara
evitarꢀlaꢀacumulaciónꢀdeꢀestrógeno.
Estiloꢀdeꢀvida.ꢀCuandoꢀteꢀlevantesꢀporꢀlaꢀmañanaꢀdespuésꢀdeꢀbeber,
comprométeteꢀaꢀempezarꢀdeꢀnuevoꢀeseꢀdía.ꢀMuchasꢀveces,ꢀbeberꢀenꢀexceso
conduceꢀaꢀcomerꢀenꢀexcesoꢀenꢀelꢀdesayunoꢀyꢀaꢀpasarteꢀelꢀdíaꢀtumbadaꢀenꢀel
sofá.ꢀComprometerteꢀaꢀempezarꢀdeꢀnuevoꢀevitaráꢀqueꢀunaꢀconducta
perjudicialꢀteꢀconduzcaꢀaꢀotraꢀyꢀreduciráꢀlaꢀdisrupciónꢀhormonalꢀqueꢀpuede
producirꢀelꢀexcesoꢀdeꢀalcohol.
••••••••••

Disruptorꢀendocrino:ꢀSOBRECARGAꢀDEꢀHIDRATOSꢀDEꢀCARBONOꢀPORꢀLA
NOCHE

Mientrasꢀcocinasꢀunꢀdeliciosoꢀplatoꢀdeꢀpastaꢀparaꢀtiꢀyꢀparaꢀtuꢀpareja,ꢀte
encuentrasꢀconꢀunꢀtrozoꢀdeꢀgruyerꢀyꢀdasꢀbuenaꢀcuentaꢀdeꢀél;ꢀluego,ꢀcuandoꢀla
pastaꢀestáꢀlista,ꢀteꢀcomesꢀunaꢀgranꢀraciónꢀdeꢀpenneꢀconꢀunaꢀrodajaꢀdeꢀpanꢀde
romeroꢀyꢀaceitunasꢀreciénꢀhecho;ꢀporꢀúltimo,ꢀteꢀhinchasꢀdeꢀpalomitasꢀdeꢀmaíz
mientrasꢀvesꢀunaꢀpeliꢀenꢀelꢀvídeo.
Resuelveꢀlaꢀecuación.ꢀUsaꢀinmediatamenteꢀlaꢀglucosaꢀcomoꢀcombustible,
evitaꢀlaꢀdeshidrataciónꢀ(debidoꢀalꢀexcesoꢀdeꢀhidratosꢀdeꢀcarbono)ꢀmientras
duermesꢀyꢀaumentaꢀelꢀtiempoꢀdeꢀtránsitoꢀaꢀtravésꢀdeꢀtuꢀorganismo.
Alimentación.ꢀBebeꢀmedioꢀlitroꢀdeꢀaguaꢀantesꢀdeꢀirteꢀaꢀdormir.ꢀTomaꢀun
probióticoꢀantesꢀdeꢀacostarteꢀaꢀfinꢀdeꢀevitarꢀlaꢀproliferaciónꢀdeꢀcándidas
(levadura)ꢀenꢀtuꢀtractoꢀdigestivoꢀporꢀlaꢀingestaꢀdeꢀhidratosꢀdeꢀcarbono.ꢀAl
díaꢀsiguiente,ꢀtomaꢀunꢀdesayunoꢀricoꢀenꢀproteínasꢀ(comoꢀunaꢀtortillaꢀoꢀun
batidoꢀdeꢀproteínas)ꢀyꢀevitaꢀlosꢀhidratosꢀdeꢀcarbonoꢀrefinadosꢀyꢀcomplejos,ꢀa
excepciónꢀdeꢀhortalizasꢀdeꢀraízꢀ(comoꢀelꢀboniato)ꢀyꢀlaꢀfruta.
Ejercicio.ꢀEnꢀcuantoꢀobservesꢀqueꢀteꢀhasꢀpasado,ꢀsubeꢀvariasꢀvecesꢀla
escaleraꢀdeꢀtuꢀcasaꢀoꢀsalꢀaꢀpasearꢀparaꢀqueꢀtusꢀmúsculosꢀpuedanꢀengullirꢀla
glucosaꢀdeꢀtuꢀtorrenteꢀsanguíneo.
Estiloꢀdeꢀvida.ꢀHablaꢀconꢀtuꢀparejaꢀrespectoꢀaꢀotroꢀtipoꢀdeꢀactividadesꢀque
podáisꢀhacerꢀjuntos,ꢀaparteꢀdeꢀcomerꢀsentadosꢀenꢀelꢀsofá.ꢀPorꢀejemplo,ꢀidꢀa
clasesꢀdeꢀbaileꢀdeꢀsalón,ꢀsalidꢀaꢀpasearꢀporꢀelꢀcampo,ꢀaprendedꢀaꢀjugarꢀal
tenisꢀoꢀasistidꢀaꢀclasesꢀdeꢀcocinaꢀsaludableꢀjuntos.ꢀMuchasꢀparejasꢀcaenꢀenꢀla
rutinaꢀdeꢀpasarꢀlaꢀmayorꢀparteꢀdeꢀsuꢀtiempoꢀdeꢀcalidadꢀrelajándose,ꢀcuando
tienenꢀmuchoꢀqueꢀganarꢀ(desdeꢀlaꢀperspectivaꢀdeꢀlaꢀsaludꢀyꢀdeꢀlaꢀrelación)
eligiendoꢀactividadesꢀqueꢀlasꢀayudenꢀaꢀcrecer.

✚ꢀTuꢀkitꢀdeꢀsupervivenciaꢀanualꢀCódigoMujer

Cambiaꢀtuꢀactitudꢀmentalꢀantesꢀdeꢀestosꢀeventosꢀsocialesꢀcíclicos

Evento:ꢀVACACIONES

LlevabasꢀmesesꢀesperandoꢀtusꢀvacacionesꢀenꢀcaboꢀSanꢀLucasꢀy,ꢀporꢀfin,ꢀha
llegadoꢀelꢀdía.ꢀTeꢀdirigesꢀalꢀaeropuertoꢀantesꢀdeꢀqueꢀamanezcaꢀyꢀteꢀtomasꢀuna
magdalenaꢀdeꢀarándanosꢀyꢀunꢀcaféꢀparaꢀsalirꢀdelꢀpaso.ꢀEligesꢀunaꢀensaladaꢀpara
comerꢀenꢀelꢀavión,ꢀperoꢀaꢀloꢀlargoꢀdelꢀvueloꢀtienesꢀtantaꢀhambreꢀqueꢀteꢀcomesꢀlas
galletas,ꢀlosꢀcacahuetesꢀyꢀlosꢀpretzelsꢀqueꢀvanꢀsirviendo.ꢀAterrizasꢀyꢀnotasꢀel
calorꢀdelꢀsolꢀsobreꢀtuꢀpiel.ꢀTeꢀregistrasꢀenꢀelꢀhotel,ꢀteꢀponesꢀelꢀtrajeꢀdeꢀbañoꢀyꢀte
disponesꢀaꢀcomerꢀconꢀtusꢀamigas,ꢀantesꢀdeꢀpasarteꢀtodoꢀelꢀdíaꢀenꢀlaꢀplaya.ꢀPorꢀla
noche,ꢀcelebrasꢀtuꢀprimerꢀdíaꢀenꢀMéxicoꢀconꢀunꢀcóctelꢀmargarita,ꢀjuntoꢀcon
enchiladasꢀdeꢀpolloꢀyꢀunꢀbolꢀinfinitoꢀdeꢀnachos.ꢀLosꢀcuatroꢀdíasꢀsiguientesꢀsigues
unaꢀrutinaꢀestándar:ꢀlevantarteꢀaꢀesoꢀdelꢀmediodía,ꢀpasarteꢀelꢀdíaꢀenꢀlaꢀplaya
tomandoꢀcervezasꢀfríasꢀyꢀengullendoꢀlaꢀmayorꢀcantidadꢀdeꢀnachosꢀconꢀsalsa
posiblesꢀyꢀacostándoteꢀtardeꢀdespuésꢀdeꢀhaberꢀestadoꢀbebiendoꢀyꢀbailando.ꢀAlꢀfin
yꢀalꢀcabo,ꢀestásꢀdeꢀvacacionesꢀyꢀquieresꢀdisfrutarꢀcadaꢀsegundoꢀdeꢀlibertad,ꢀantes
deꢀregresarꢀaꢀlaꢀrealidadꢀaꢀfinalꢀdeꢀsemana.
Cambiaꢀtuꢀactitud.ꢀLaꢀmayorꢀparteꢀdeꢀlasꢀpersonasꢀempleanꢀsusꢀvacaciones
paraꢀliberarseꢀdeꢀlasꢀobligacionesꢀyꢀdisfrutarꢀdeꢀcadaꢀmomento,ꢀdesdeꢀque
vanꢀalꢀaeropuertoꢀhastaꢀqueꢀregresanꢀaꢀsuꢀcasa.ꢀNoꢀobstante,ꢀlosꢀestudios
demuestranꢀqueꢀlasꢀvacacionesꢀsuelenꢀserꢀelꢀmejorꢀmomentoꢀparaꢀrealizar
cambiosꢀduraderosꢀenꢀnuestraꢀvida.ꢀLaꢀrazónꢀesꢀqueꢀcuandoꢀnos
encontramosꢀenꢀunꢀentornoꢀdesconocido,ꢀnuestroꢀcerebroꢀestáꢀdiseñadoꢀpara
crearꢀsenderosꢀneuronales2ꢀdondeꢀseꢀgrabaránꢀlasꢀnuevasꢀconductas.ꢀEnꢀtu
vidaꢀcotidianaꢀcuandoꢀestásꢀenꢀcasa,ꢀtuꢀcerebroꢀfuncionaꢀconꢀelꢀpiloto

automáticoꢀcasiꢀtodoꢀelꢀtiempo.ꢀ(Estoꢀexplicaꢀporꢀquéꢀpuedesꢀhacerꢀuna
docenaꢀdeꢀtareasꢀdiferentesꢀaꢀunꢀmismoꢀtiempo,ꢀ¡porqueꢀapenasꢀhasꢀde
pensar!).ꢀPuestoꢀqueꢀelꢀpilotoꢀautomáticoꢀesꢀloꢀqueꢀtenemosꢀprogramadoꢀpor
defecto,ꢀaꢀnuestroꢀcerebroꢀleꢀpuedeꢀparecerꢀpeligrosoꢀaprenderꢀcosasꢀnuevas.
Sinꢀembargo,ꢀcuandoꢀestamosꢀdeꢀvacaciones,ꢀelꢀcerebroꢀsufreꢀelꢀbombardeo
constanteꢀdeꢀnuevasꢀexperienciasꢀyꢀnuevosꢀlugares,ꢀyꢀseꢀadaptaꢀaꢀellos
medianteꢀlaꢀcreaciónꢀdeꢀnuevosꢀsenderosꢀneuronales.
Puedesꢀaprovecharꢀesteꢀprocesoꢀincluyendoꢀconductasꢀnuevasꢀenꢀlaꢀmezcla.ꢀTu
cerebroꢀestaráꢀmásꢀdispuestoꢀaꢀcrearꢀlosꢀsenderosꢀneuronalesꢀnecesariosꢀpara
transformarꢀdichasꢀconductasꢀenꢀautomáticas,ꢀaꢀfinꢀdeꢀqueꢀpuedasꢀrealizarlasꢀcon
elꢀmínimoꢀesfuerzoꢀcuandoꢀvuelvasꢀaꢀcasa.ꢀAsíꢀqueꢀmientrasꢀteꢀpreparasꢀparaꢀtus
vacaciones,ꢀempiezaꢀaꢀpensarꢀenꢀcómoꢀincorporarꢀmásꢀaspectosꢀdeꢀCódigoMujer
enꢀtuꢀvidaꢀduranteꢀesosꢀdíasꢀqueꢀestarásꢀfuera.ꢀTalꢀvezꢀseaꢀelꢀmomentoꢀdeꢀprobar
aꢀfondoꢀelꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀCódigoMujer;ꢀtambiénꢀpuedesꢀdarlesꢀunaꢀoportunidadꢀa
dosꢀoꢀtresꢀactividadesꢀqueꢀnoꢀteꢀresultenꢀfácilesꢀdeꢀhacerꢀenꢀtuꢀcasaꢀ–como
moverteꢀaꢀdiarioꢀoꢀconsumirꢀproductosꢀmayoritariamenteꢀintegrales–ꢀy
concentrarteꢀenꢀconvertirꢀesasꢀactividadesꢀenꢀhábitosꢀdeꢀporꢀvida.

••••••••••

Evento:ꢀEXCESOꢀDEꢀTRABAJOꢀENꢀTUꢀEMPRESA

Enꢀtuꢀempresaꢀhayꢀmásꢀtrabajoꢀqueꢀnunca.ꢀEstásꢀenterradaꢀbajoꢀunaꢀmontañaꢀde
fechasꢀdeꢀentrega,ꢀmanejandoꢀvariosꢀproyectosꢀyꢀapostandoꢀporꢀunaꢀpromoción.
Estásꢀtrabajandoꢀcatorceꢀhorasꢀalꢀdía,ꢀincluidosꢀlosꢀfinesꢀdeꢀsemana,ꢀyꢀyaꢀnoꢀte
acuerdasꢀdeꢀcuándoꢀfueꢀlaꢀúltimaꢀvezꢀqueꢀdormisteꢀmásꢀdeꢀseisꢀhorasꢀseguidas.
(Yꢀcuandoꢀtienesꢀlaꢀsuerteꢀdeꢀquedarteꢀdormida,ꢀteꢀdespiertasꢀvariasꢀvecesꢀporꢀla
nocheꢀpensandoꢀenꢀqueꢀhasꢀdeꢀhacerꢀotraꢀcosaꢀalꢀdíaꢀsiguiente).ꢀEnꢀesos
momentosꢀenꢀlosꢀqueꢀteꢀacuerdasꢀdeꢀbeber,ꢀtuꢀdietaꢀconsisteꢀenꢀmocaꢀconꢀmenta
tamañoꢀgiganteꢀyꢀcualquierꢀfuenteꢀdeꢀazúcarꢀqueꢀpuedasꢀencontrarꢀenꢀlaꢀdespensa
deꢀlaꢀoficinaꢀyꢀlaꢀmáquinaꢀexpendedora.ꢀTusꢀcompañerosꢀyꢀtúꢀpedísꢀcomidaꢀpara
llevarꢀcadaꢀnocheꢀyꢀcenáisꢀenꢀlaꢀoficina:ꢀunꢀcicloꢀdeꢀpizza,ꢀcomidaꢀchinaꢀy

hamburguesas.ꢀLaꢀactividadꢀfísicaꢀmásꢀduraꢀqueꢀhacesꢀesꢀirꢀaꢀlaꢀmáquinaꢀdeꢀcafé
aꢀllenarꢀtuꢀtazaꢀyꢀlosꢀpaseosꢀalꢀaseoꢀcuandoꢀyaꢀnoꢀaguantasꢀmás.ꢀEstásꢀestresada,
agotadaꢀeꢀirritable,ꢀperoꢀnoꢀvesꢀindiciosꢀdeꢀqueꢀlaꢀintensidadꢀvayaꢀaꢀdisminuirꢀsi
destacasꢀyꢀconsiguesꢀesaꢀansiadaꢀpromoción.

Cambiaꢀtuꢀactitud.ꢀ«Soloꢀtengoꢀqueꢀsuperarꢀesteꢀparꢀdeꢀsemanasꢀdeꢀagobioꢀy
podréꢀregresarꢀaꢀmisꢀhábitosꢀsaludables».ꢀ¿Teꢀsuena?ꢀSiꢀesꢀasí,ꢀteꢀanimoꢀa
queꢀteꢀplanteesꢀsiꢀalgunaꢀvezꢀhasꢀsuperadoꢀesosꢀmomentosꢀdeꢀestrés.ꢀ¿Noꢀes
acasoꢀlaꢀrealidadꢀdeꢀserꢀunaꢀmujerꢀtrabajadoraꢀdeꢀhoyꢀenꢀdíaꢀelꢀestar
siempreꢀocupada?ꢀ¿Elꢀqueꢀsiempreꢀhayaꢀalgoꢀqueꢀhacerꢀqueꢀesꢀimposible
acabar?ꢀCuantoꢀmásꢀtiempoꢀpospongasꢀregresarꢀaꢀtusꢀhábitosꢀsaludables,
másꢀteꢀalejarásꢀdelꢀestadoꢀdeꢀsaludꢀqueꢀansías.
Meꢀgustaríaꢀqueꢀteꢀreplantearasꢀtuꢀactitudꢀmentalꢀeꢀintentarasꢀesto:ꢀ«Paraꢀrendir
alꢀmáximoꢀheꢀdeꢀconservarꢀmiꢀcuerpoꢀyꢀmiꢀmenteꢀenꢀunꢀestadoꢀdeꢀsaludꢀóptimo».
Paraꢀhacerꢀconꢀéxitoꢀtodoꢀloꢀqueꢀquieresꢀconseguir,ꢀhasꢀdeꢀdormirꢀbien,ꢀcomer
bienꢀyꢀmoverte,ꢀparaꢀqueꢀtuꢀcerebroꢀseaꢀloꢀmásꢀeficienteꢀposible.ꢀCuantoꢀmás
trabajo,ꢀestrésꢀyꢀobligacionesꢀacumules,ꢀmásꢀnecesitarásꢀsuperarꢀesasꢀdificultades
conꢀextremoꢀcuidado.ꢀEsꢀcompletamenteꢀopuestoꢀaꢀloꢀqueꢀpuedeꢀqueꢀestés
acostumbradaꢀaꢀhacer;ꢀsinꢀembargo,ꢀtieneꢀmuchoꢀsentido.ꢀNoꢀseꢀteꢀpasaríaꢀporꢀla
cabezaꢀqueꢀunaꢀatletaꢀolímpicaꢀseꢀpresentaraꢀaꢀunaꢀcompeticiónꢀsinꢀhaberꢀcomido
yꢀsinꢀhaberꢀentrenadoꢀdeꢀlaꢀmaneraꢀqueꢀleꢀpermitaꢀsacarꢀsusꢀmejoresꢀmarcas.ꢀLa
diferenciaꢀes,ꢀporꢀsupuesto,ꢀqueꢀenꢀlugarꢀdeꢀcompetirꢀcadaꢀcuatroꢀaños,ꢀcadaꢀdía
puedeꢀsuponerꢀunꢀeventoꢀdeportivoꢀparaꢀti.ꢀAsíꢀqueꢀhasꢀdeꢀprepararꢀtuꢀcuerpoꢀy
tuꢀmenteꢀparaꢀunaꢀactuaciónꢀdeꢀmedallaꢀdeꢀoro.
Aquíꢀtienesꢀcómo.ꢀDaꢀprioridadꢀaꢀtuꢀrutinaꢀdeꢀcuidados,ꢀcomoꢀhacesꢀcon
todasꢀtusꢀresponsabilidadesꢀenꢀtuꢀvida.ꢀIgualꢀqueꢀasistiríasꢀaꢀunaꢀreuniónꢀo
responderíasꢀaꢀlaꢀllamadaꢀdeꢀunꢀcliente,ꢀañadeꢀlasꢀtareasꢀdeꢀcuidados
personalesꢀaꢀtuꢀagenda,ꢀyꢀnoꢀsonꢀnegociables.ꢀSí,ꢀpuedesꢀponerꢀenꢀtuꢀagenda
esaꢀclaseꢀdeꢀballetꢀbarre**ꢀdeꢀlosꢀmartesꢀporꢀlaꢀtarde.ꢀApuntaꢀirꢀaꢀcomprar
comidaꢀyꢀprepararlaꢀparaꢀlaꢀsemana.ꢀSiꢀteꢀayudaꢀprogramarꢀelꢀsexo,ꢀel
autoplacerꢀoꢀmomentosꢀdeꢀintimidadꢀenꢀlaꢀcama,ꢀapúntalosꢀtambién.
Mantenerꢀtusꢀrutinasꢀdeꢀcuidadosꢀregularesꢀnoꢀsoloꢀcontribuiráꢀaꢀque
mejoresꢀtuꢀconcentraciónꢀyꢀtuꢀrendimientoꢀenꢀelꢀtrabajo,ꢀsinoꢀqueꢀteꢀservirá
paraꢀserꢀmásꢀeficiente.ꢀ¿Recuerdasꢀeseꢀexperimentoꢀdeꢀlaꢀclaseꢀdeꢀquímica
deꢀoctavoꢀdondeꢀelꢀgasꢀseꢀexpandíaꢀyꢀllenabaꢀcualquierꢀrecipiente,ꢀyaꢀfuera
unaꢀbotellaꢀdeꢀaguaꢀoꢀunꢀcontenedorꢀdeꢀtransporte?ꢀPuesꢀbien,ꢀelꢀtrabajo
actúaꢀdeꢀlaꢀmismaꢀmanera,ꢀsiempreꢀocuparáꢀlaꢀcantidadꢀdeꢀtiempoꢀqueꢀle
concedas.ꢀAsíꢀqueꢀhacerꢀunaꢀpausaꢀcadaꢀdíaꢀparaꢀdesconectarꢀeꢀincorporar
estasꢀactividadesꢀpersonalesꢀteꢀayudaráꢀaꢀsacarꢀelꢀmayorꢀprovechoꢀdel
tiempoꢀqueꢀleꢀdediques,ꢀparaꢀpoderꢀdedicarꢀotraꢀparteꢀaꢀcuidarte.

••••••••••

Evento:ꢀBEBERꢀDEMASIADOꢀYꢀAFRONTARꢀLAꢀRESACA

Esꢀlaꢀfiestaꢀdeꢀcumpleañosꢀdeꢀtuꢀmejorꢀamiga,ꢀyꢀdespuésꢀdeꢀunasꢀsemanasꢀlocas
deꢀtrabajo,ꢀteꢀsientesꢀaliviadaꢀporqueꢀpuedesꢀverꢀaꢀtusꢀamigas,ꢀfestejar,ꢀolvidarte
deꢀtodoꢀyꢀdejarteꢀllevar.ꢀCompartísꢀvariosꢀvasosꢀdeꢀsangríaꢀenꢀunaꢀcenaꢀdeꢀtapas
yꢀosꢀpasáisꢀelꢀrestoꢀdeꢀlaꢀnocheꢀentreꢀcopaꢀyꢀcopa,ꢀdeꢀbarꢀenꢀbar,ꢀunaꢀbebidaꢀtras
otra.ꢀAꢀlasꢀ03:00,ꢀenꢀalgunaꢀparte,ꢀteꢀponesꢀaꢀcomerꢀloꢀqueꢀteꢀechen,ꢀalternando
entreꢀbocadosꢀdeꢀpatatasꢀfritasꢀconꢀqueso,ꢀtortitasꢀconꢀlecheꢀagriaꢀyꢀpolloꢀfrito.ꢀA
esoꢀdelꢀamanecer,ꢀunꢀtaxiꢀteꢀllevaꢀaꢀcasa,ꢀdondeꢀteꢀderrumbasꢀenꢀlaꢀcamaꢀsin
desvestirteꢀyꢀteꢀduermes.
Cambiaꢀtuꢀactitud.ꢀMuchoꢀantesꢀdeꢀcumplirꢀlosꢀveintiúnꢀaños,ꢀempezasteꢀa
creerꢀqueꢀlaꢀúnicaꢀformaꢀdeꢀfestejarꢀoꢀdeꢀolvidarꢀalgoꢀeraꢀembriagándote:
conꢀalcohol,ꢀconꢀpastelꢀdeꢀchocolateꢀoꢀconꢀdrogas.ꢀPeroꢀnoꢀesꢀasí.ꢀCuando
empiezasꢀaꢀtenerꢀunaꢀrelaciónꢀpositivaꢀconꢀtuꢀcuerpoꢀyꢀsiempreꢀteꢀsientes
bien,ꢀesꢀevidenteꢀqueꢀtúꢀeresꢀlaꢀúnicaꢀqueꢀpuedeꢀhacerteꢀfeliz.ꢀSiꢀeres
conscienteꢀdeꢀeso,ꢀesꢀmenosꢀprobableꢀqueꢀrompasꢀtuꢀcompromisoꢀconꢀtu
bienestar.ꢀSinꢀembargo,ꢀtodavíaꢀquerrásꢀdedicarꢀparteꢀdeꢀtuꢀtiempoꢀaꢀestar
conꢀtusꢀamigas,ꢀyꢀestaꢀsituaciónꢀsueleꢀincitarꢀaꢀbeberꢀyꢀaꢀcomerꢀalimentos
grasos.ꢀDedicarꢀunꢀtiempoꢀdeꢀcalidadꢀaꢀestarꢀconꢀtusꢀamigasꢀesꢀtan
importanteꢀcomoꢀotrosꢀhábitosꢀsaludables,ꢀporꢀsupuesto.ꢀEntonces,ꢀ¿cómo
puedesꢀhacerloꢀsinꢀsabotearꢀtuꢀduroꢀtrabajo?
Todoꢀseꢀreduceꢀaꢀqueꢀcambiesꢀtuꢀactitudꢀdeꢀutilizarꢀlasꢀcelebracionesꢀcomoꢀuna
excusaꢀparaꢀhuirꢀdeꢀtuꢀcuerpoꢀporꢀlaꢀdeꢀemplearlasꢀparaꢀmejorarꢀaúnꢀmásꢀtu
estadoꢀdeꢀsalud,ꢀasíꢀcomoꢀparaꢀestrecharꢀvínculosꢀconꢀlasꢀpersonasꢀconꢀlasꢀque
compartesꢀtuꢀvida.ꢀTalꢀcomoꢀyoꢀloꢀveo,ꢀteꢀhasꢀesforzadoꢀmuchoꢀparaꢀcrearꢀun

bonitoꢀhogarꢀparaꢀtiꢀdentroꢀdeꢀtuꢀcuerpo;ꢀ¿porꢀquéꢀquieresꢀhuirꢀdeꢀél?ꢀParaꢀmí,
celebrarꢀalgoꢀesꢀtenerꢀtiempoꢀparaꢀpasarloꢀconꢀlosꢀamigosꢀyꢀlosꢀseresꢀqueridos,
hablarꢀconꢀellosꢀyꢀdisfrutarꢀdeꢀesosꢀmomentos.ꢀ¡Yꢀesoꢀpuedesꢀhacerloꢀconꢀun
refrescoꢀenꢀlaꢀmano!ꢀTambiénꢀestásꢀmásꢀpresenteꢀenꢀtuꢀinteracciónꢀcuandoꢀestás
sobria,ꢀloꢀqueꢀhaceꢀqueꢀlaꢀconexiónꢀseaꢀmuchoꢀmásꢀestrechaꢀyꢀsatisfactoriaꢀque
despertarteꢀalꢀdíaꢀsiguienteꢀyꢀnoꢀserꢀcapazꢀdeꢀrecordarꢀconꢀquiénꢀhasꢀestado.
Inclusoꢀlosꢀmomentosꢀenꢀlosꢀqueꢀestásꢀenꢀunꢀbarꢀpuedenꢀformarꢀparteꢀdeꢀtuꢀrutina
deꢀcuidadosꢀpersonales:ꢀdedicarꢀunꢀtiempoꢀaꢀconectar,ꢀaꢀsentirꢀelꢀcalorꢀhumanoꢀy
aꢀdejarꢀqueꢀbaileꢀtuꢀcorazónꢀcuandoꢀsuenaꢀtuꢀcanciónꢀfavorita.ꢀHayꢀalgoꢀen
entregarteꢀaꢀlosꢀverdaderosꢀplaceresꢀdeꢀlaꢀvidaꢀconꢀlaꢀmenteꢀdespejadaꢀqueꢀte
haceꢀsentirteꢀvivaꢀyꢀesꢀmuyꢀgratificante.ꢀYꢀloꢀmejorꢀdeꢀtodoꢀesꢀqueꢀestarásꢀmás
sanaꢀgraciasꢀaꢀello,ꢀenꢀvezꢀdeꢀingerirꢀsustanciasꢀquímicasꢀqueꢀperjudicanꢀtuꢀsalud.

Entiendoꢀque,ꢀaꢀveces,ꢀnoꢀtomarꢀnadaꢀdeꢀalcoholꢀpuedeꢀresultarꢀmuyꢀdifícil.ꢀEn
talesꢀcasos,ꢀsiꢀtomasꢀunaꢀbebidaꢀoꢀdos,ꢀcíñeteꢀsiempreꢀaꢀestasꢀpautas:

Reduceꢀtuꢀdosisꢀaꢀnoꢀmásꢀdeꢀdosꢀbebidasꢀalꢀdía.

Tomaꢀbebidasꢀalcohólicasꢀdeꢀcargaꢀglucémicaꢀbaja:ꢀsake,ꢀchampán,ꢀvinoꢀtintoꢀy
vinoꢀblancoꢀsonꢀlasꢀmejoresꢀopciones.ꢀEvitaꢀelꢀalcoholꢀfuerte,ꢀcombinadosꢀy
cerveza.
Despuésꢀdeꢀcadaꢀtomaꢀdeꢀvasoꢀdeꢀalcohol,ꢀbebeꢀunꢀvasoꢀdeꢀ250ꢀmililitrosꢀde
agua.
Noꢀbebasꢀnuncaꢀconꢀelꢀestómagoꢀvacío.ꢀConsumeꢀalcoholꢀsiempreꢀacompañado
deꢀalgoꢀdeꢀcomer;ꢀestoꢀayudaꢀaꢀretrasarꢀlaꢀabsorciónꢀdeꢀglucosaꢀenꢀtuꢀcerebroꢀyꢀtu
hígado.ꢀComeꢀalgoꢀqueꢀtengaꢀpocaꢀgrasaꢀ(nadaꢀdeꢀfritos),ꢀloꢀqueꢀretrasaráꢀtodavía
másꢀlaꢀabsorciónꢀdeꢀlaꢀglucosa.ꢀEnꢀcuantoꢀaꢀcosasꢀqueꢀpuedesꢀcomerꢀenꢀunꢀbar,ꢀlo
queꢀmásꢀrecomiendoꢀesꢀelꢀguacamole,ꢀfrutosꢀsecosꢀoꢀsushi.

••••••••••

Evento:ꢀFESTIVIDADESꢀYꢀOTROSꢀACONTECIMIENTOSꢀFAMILIARES

Cuandoꢀhayꢀfestividades,ꢀquiereꢀdecirꢀqueꢀteꢀencuentrasꢀenꢀunꢀcircuito
interminableꢀdeꢀcelebracionesꢀyꢀreunionesꢀfamiliares,ꢀdesdeꢀHalloweenꢀhastaꢀel
díaꢀdeꢀAñoꢀNuevo.ꢀEsꢀcasiꢀimposibleꢀresistirseꢀaꢀtodosꢀlosꢀmanjaresꢀqueꢀsoloꢀse
consumenꢀenꢀestaꢀépocaꢀdelꢀaño,ꢀdesdeꢀlosꢀdulcesꢀyꢀtartasꢀreciénꢀhechasꢀhastaꢀlas
bandejasꢀdeꢀgalletasꢀdecoradasꢀconꢀazúcar,ꢀelꢀponcheꢀdeꢀhuevoꢀyꢀlosꢀcanapés.
Cuandoꢀteꢀdirigesꢀaꢀcasaꢀaꢀverꢀaꢀtuꢀfamilia,ꢀestásꢀconstantementeꢀexpuestaꢀaꢀla
comidaꢀdesdeꢀqueꢀcruzasꢀlaꢀpuerta.ꢀCuandoꢀtuꢀmadreꢀnoꢀteꢀestáꢀincitandoꢀaꢀque
comasꢀsuꢀtostadaꢀfrancesaꢀconꢀricottaꢀdeꢀframbuesa,ꢀesꢀtuꢀabuelaꢀlaꢀqueꢀteꢀtienta
conꢀotraꢀraciónꢀdeꢀlasañaꢀcaseraꢀenꢀtuꢀplato,ꢀtuꢀtíaꢀteꢀponeꢀunaꢀbolaꢀdeꢀheladoꢀde
vainillaꢀsobreꢀunꢀtrozoꢀdeꢀtartaꢀdeꢀnuecesꢀpecanasꢀoꢀtuꢀpadreꢀteꢀsirveꢀmásꢀvino
cuandoꢀveꢀtuꢀvasoꢀvacío.ꢀTeꢀpasasꢀlasꢀfiestasꢀenꢀcomaꢀalimentario,ꢀviendo
películasꢀyꢀfútbolꢀconꢀtusꢀhermanosꢀyꢀhermanasꢀduranteꢀelꢀdíaꢀyꢀcharlandoꢀcon
tusꢀamigasꢀdelꢀinstitutoꢀenꢀtuꢀbarꢀfavoritoꢀporꢀlaꢀnoche.
Cambiaꢀdeꢀactitud.ꢀMuchasꢀpersonasꢀutilizanꢀlasꢀfestividadesꢀdeꢀinviernoꢀde
excusaꢀparaꢀabandonarꢀsusꢀcuidadosꢀpersonalesꢀduranteꢀunosꢀdosꢀmeses
seguidos.ꢀTambiénꢀhayꢀdinámicasꢀfamiliaresꢀcomplicadasꢀqueꢀseꢀdebenꢀtener
enꢀcuentaꢀenꢀesosꢀmomentos:ꢀelꢀhechoꢀdeꢀqueꢀcompartamosꢀmesaꢀcon
nuestrosꢀseresꢀqueridos;ꢀesaꢀactividadꢀcompartidaꢀcreaꢀsentimientosꢀde
unión,ꢀlealtadꢀyꢀconfianza.ꢀLaꢀgenteꢀmuestraꢀsuꢀamorꢀdeꢀdiversasꢀformas,ꢀy
paraꢀalgunosꢀesꢀaꢀtravésꢀdeꢀlaꢀcomida.ꢀDeꢀmodoꢀqueꢀtalꢀvezꢀtengasꢀmiedoꢀde
queꢀsiꢀnoꢀcomesꢀloꢀqueꢀtuꢀfamiliaꢀhaꢀpreparado,ꢀestaꢀpuedaꢀinterpretarlo
comoꢀqueꢀestásꢀrechazandoꢀsuꢀexpresiónꢀdeꢀafecto.ꢀInclusoꢀhastaꢀtemas
sentirteꢀsolaꢀsiꢀnoꢀcompartesꢀlaꢀmismaꢀexperienciaꢀculinariaꢀqueꢀelꢀrestoꢀde
losꢀcomensales.
Peroꢀloꢀmásꢀimportanteꢀesꢀdarnosꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀcuandoꢀseꢀtrataꢀdeꢀnuestra
familia,ꢀporꢀencimaꢀdeꢀtodo,ꢀloꢀqueꢀrealmenteꢀdeseaꢀesꢀverteꢀsanaꢀyꢀfeliz.ꢀYꢀpara
mantenerꢀunaꢀactitudꢀdeꢀafectoꢀyꢀalegríaꢀduranteꢀlosꢀdíasꢀqueꢀpasáisꢀjuntos,ꢀhas
deꢀcuidarteꢀfísicaꢀyꢀmentalmente.ꢀMeꢀgustaríaꢀqueꢀteꢀimaginarasꢀloꢀdistintasꢀque
podríanꢀserꢀestasꢀocasionesꢀsiꢀreflejarasꢀelꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀCódigoMujer,
sintiéndoteꢀpositivaꢀyꢀradiante,ꢀenꢀvezꢀdeꢀestresadaꢀyꢀenferma.ꢀTeꢀsorprenderáꢀlo
bienꢀqueꢀtuꢀfamiliaꢀaceptaráꢀlosꢀcambiosꢀqueꢀhasꢀdeꢀhacerꢀparaꢀconservarꢀesta
hermosaꢀyꢀnuevaꢀformaꢀdeꢀser.
Esꢀimportanteꢀqueꢀseasꢀfielꢀaꢀlasꢀcosasꢀqueꢀteꢀayudaránꢀaꢀsentirteꢀbienꢀdurante
estasꢀajetreadasꢀfechas.ꢀEsꢀindudableꢀqueꢀtendrásꢀqueꢀenfrentarteꢀaꢀtentacionesꢀen
fiestas,ꢀcasiꢀenꢀcualquierꢀsitioꢀqueꢀvayas.ꢀSéꢀqueꢀsuenaꢀunꢀpocoꢀraro,ꢀperoꢀpara
ayudarteꢀaꢀseguirꢀtuꢀcaminoꢀduranteꢀlasꢀvacacionesꢀ(oꢀenꢀcualquierꢀmomentoꢀdel
año),ꢀprocuraꢀadoptarꢀlaꢀactitudꢀdeꢀunaꢀmujerꢀembarazada.ꢀUnaꢀembarazadaꢀno
dudaꢀenꢀnoꢀtomarꢀalcoholꢀuꢀotrasꢀcosasꢀqueꢀsonꢀperjudicialesꢀparaꢀella,ꢀporque
sabeꢀqueꢀtambiénꢀloꢀsonꢀparaꢀelꢀbebé.ꢀEmbarazadasꢀoꢀno,ꢀtodasꢀlasꢀmujeres
deberíamosꢀsentirꢀesaꢀmismaꢀenergíaꢀprotectoraꢀmaternalꢀyꢀqueꢀprioriza,ꢀenꢀlo
queꢀrespectaꢀaꢀnuestrasꢀhormonas.ꢀPiensaꢀenꢀquéꢀcosasꢀfavorecenꢀaꢀtusꢀhormonas
yꢀcuálesꢀlasꢀperjudican.
Cuandoꢀadoptéꢀesteꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀporꢀprimeraꢀvezꢀhaceꢀquinceꢀaños,ꢀmeꢀdi
cuentaꢀdeꢀqueꢀsiꢀqueríaꢀcurarme,ꢀbásicamenteꢀteníaꢀqueꢀabandonarꢀtodosꢀlos
alimentosꢀprimordialesꢀdeꢀmiꢀdietaꢀfamiliar,ꢀincluidosꢀlaꢀpastaꢀyꢀelꢀpan.ꢀAl
principio,ꢀesaꢀdecisiónꢀhizoꢀqueꢀmeꢀsintieraꢀdesconectadaꢀdeꢀmiꢀfamiliaꢀy
molestóꢀaꢀunasꢀcuantasꢀpersonas,ꢀporqueꢀlesꢀparecíaꢀqueꢀestabaꢀrechazandoꢀsu
formaꢀdeꢀvidaꢀyꢀsuꢀaprecio.ꢀNoꢀobstante,ꢀalgoꢀqueꢀheꢀaprendidoꢀenꢀesteꢀviajeꢀes
queꢀmientrasꢀnoꢀpretendasꢀqueꢀseanꢀlosꢀdemásꢀlosꢀqueꢀcambienꢀsusꢀhábitos
(salvoꢀqueꢀteꢀpidanꢀdirectamenteꢀqueꢀlosꢀayudes)ꢀyꢀcuandoꢀteꢀrelacionesꢀconꢀellos
noꢀlosꢀjuzgues,ꢀtusꢀamigosꢀyꢀparientesꢀestaránꢀdeꢀacuerdo,ꢀyꢀalꢀfinalꢀseꢀsentirán
menosꢀamenazadosꢀporꢀtusꢀcambiosꢀpersonales.ꢀEsꢀmás,ꢀsiꢀteꢀhas
responsabilizadoꢀdeꢀtuꢀsistemaꢀendocrino,ꢀtienesꢀlaꢀoportunidadꢀdeꢀayudarꢀaꢀlos
demásꢀaꢀconcienciarseꢀduranteꢀestasꢀcelebraciones,ꢀporꢀelꢀmeroꢀhechoꢀde
compartirꢀtuꢀenergíaꢀpositivaꢀconꢀellos.
Aquíꢀtienesꢀalgunosꢀconsejosꢀprácticosꢀqueꢀpuedenꢀayudarteꢀaꢀsobrellevarꢀlas
festividadesꢀyꢀdisfrutarꢀplenamenteꢀdeꢀlosꢀmomentosꢀqueꢀpasasꢀconꢀtus
allegados:

Disfrutaꢀdeꢀlosꢀplatosꢀfestivos.ꢀCasiꢀsiempreꢀhabráꢀalgoꢀqueꢀpodrásꢀcomer,
soloꢀhasꢀdeꢀsaberꢀquéꢀes.ꢀBuscaꢀlosꢀalimentosꢀmenosꢀprocesados:ꢀensaladas,
verduras,ꢀproteínasꢀyꢀcerealesꢀintegralesꢀseránꢀtusꢀeleccionesꢀmásꢀacertadas.
Ofréceteꢀparaꢀllevarꢀalgoꢀaꢀlaꢀmesa.ꢀUnaꢀdeꢀlasꢀmejoresꢀmanerasꢀdeꢀlidiar
conꢀlosꢀhidratosꢀdeꢀcarbonoꢀenꢀlasꢀfiestasꢀesꢀprepararꢀunꢀacompañamiento
queꢀtodoꢀelꢀmundoꢀpuedaꢀcompartir,ꢀcomoꢀunaꢀensaladaꢀdeꢀtrigoꢀenꢀgranoꢀo
unꢀpilafꢀdeꢀarrozꢀsalvaje.

Hazꢀacopioꢀdeꢀboniatos.ꢀSonꢀunaꢀgranꢀalternativa;ꢀpuedesꢀasarlosꢀoꢀhacerlos
alꢀvapor,ꢀcomoꢀtentempiéꢀdeꢀfibraꢀantesꢀdeꢀirꢀaꢀunaꢀcomida,ꢀdondeꢀsabesꢀque
tendrásꢀpocasꢀopcionesꢀsaludables.ꢀSiꢀhasꢀvueltoꢀaꢀcasaꢀparaꢀpasarꢀlas
fiestas,ꢀtambiénꢀpuedesꢀsuplementarꢀloꢀqueꢀcomasꢀdeꢀlaꢀselecciónꢀdeꢀplatos
conꢀunꢀboniato;ꢀdeꢀesteꢀmodo,ꢀconseguirásꢀunaꢀcomidaꢀqueꢀteꢀlleneꢀmás.

Conservaꢀtuꢀsensibilidad

Comoꢀheꢀdichoꢀantes,ꢀotroꢀcomponenteꢀparaꢀalcanzarꢀelꢀnivelꢀdeꢀmaestríaꢀcomo
coachꢀenꢀsaludꢀesꢀserꢀmásꢀsensibleꢀaꢀlasꢀseñalesꢀdeꢀtuꢀsistemaꢀendocrino.ꢀYaꢀhas
aprendidoꢀqueꢀlaꢀecuaciónꢀdinámicaꢀteꢀenseñaꢀaꢀescucharꢀlasꢀpistasꢀdeꢀtuꢀsistema
endocrinoꢀyꢀaꢀhacerꢀlosꢀajustesꢀnecesarios.ꢀPeroꢀloꢀqueꢀnoꢀteꢀheꢀdichoꢀesꢀque
estasꢀseñalesꢀsonꢀmásꢀfácilesꢀdeꢀinterpretarꢀconꢀlaꢀpráctica.
Haceꢀquinceꢀañosꢀqueꢀsigoꢀesteꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀyꢀséꢀqueꢀsoloꢀpuedoꢀcomerꢀun
bocadoꢀdeꢀalgúnꢀpostreꢀpecaminoso,ꢀcomoꢀtartaꢀdeꢀmousseꢀdeꢀchocolate,ꢀsin
pagarꢀlasꢀconsecuencias.ꢀAhoraꢀmiꢀcuerpoꢀprocesaꢀmejorꢀelꢀazúcarꢀqueꢀhace
quinceꢀaños,ꢀcuandoꢀmiꢀglucosaꢀenꢀsangreꢀyꢀmisꢀhormonasꢀtodavíaꢀestabanꢀfuera
deꢀcontrol,ꢀyꢀnuestraꢀrelaciónꢀesꢀmuchoꢀmásꢀprofundaꢀporqueꢀnotoꢀlosꢀefectos
físicosꢀmuchoꢀantesꢀyꢀconꢀmásꢀprecisión.ꢀSoyꢀtanꢀconscienteꢀdeꢀlaꢀdiferencia
entreꢀsentirmeꢀdeꢀmaravillaꢀyꢀencontrarmeꢀfatalꢀqueꢀavanzarꢀmásꢀenꢀuna
direcciónꢀperjudicialꢀnoꢀmeꢀmereceꢀlaꢀpena.ꢀAꢀestoꢀesꢀaꢀloꢀqueꢀmeꢀrefieroꢀconꢀlo
deꢀvolverteꢀmásꢀsensible.
Laꢀsensibilidadꢀexigeꢀqueꢀhagasꢀunꢀcambioꢀradicalꢀrespectoꢀaꢀcómoꢀteꢀsentíasꢀen
elꢀpasado,ꢀcuandoꢀnoꢀestabasꢀsensibilizadaꢀaꢀlasꢀseñalesꢀdeꢀtuꢀcuerpo.
Normalmente,ꢀestamosꢀtanꢀocupadasꢀqueꢀnosꢀolvidamosꢀdeꢀatarꢀcabosꢀentreꢀlo
queꢀcomemosꢀyꢀcómoꢀnosꢀencontramosꢀdespués.ꢀ(Siꢀalgunaꢀvezꢀhasꢀcomido
demasiadoꢀcuandoꢀyaꢀestabasꢀllena,ꢀsabrásꢀexactamenteꢀloꢀqueꢀteꢀestoy
diciendo).ꢀPeroꢀestoꢀtambiénꢀesꢀaplicableꢀaꢀsíntomasꢀcomoꢀhinchazón,ꢀfatiga,
estreñimiento,ꢀdolorꢀdeꢀcabezaꢀoꢀcambiosꢀdeꢀhumor,ꢀaunqueꢀtomesꢀunaꢀdosis
adecuadaꢀdeꢀciertoꢀalimentoꢀqueꢀsencillamenteꢀnoꢀlesꢀgustaꢀaꢀtuꢀcuerpoꢀoꢀaꢀtus
hormonas.ꢀEstaꢀdesconexiónꢀhaceꢀqueꢀteꢀresulteꢀextremadamenteꢀdifícil
relacionarꢀlosꢀsíntomasꢀconꢀalgoꢀqueꢀhasꢀhechoꢀoꢀqueꢀhasꢀcomido;ꢀdeꢀhecho,
puedeꢀqueꢀniꢀsiquieraꢀseasꢀconscienteꢀdeꢀqueꢀtusꢀsíntomasꢀestánꢀrelacionadosꢀcon
laꢀcomida.ꢀPeroꢀahoraꢀyaꢀsabesꢀqueꢀloꢀestán.ꢀTambiénꢀestabasꢀdesensibilizadaꢀaꢀla
conexiónꢀentreꢀloꢀqueꢀhabíasꢀcomidoꢀyꢀlaꢀsaludꢀdeꢀtuꢀsistemaꢀreproductor;ꢀpor
tanto,ꢀeraꢀimposibleꢀqueꢀvincularasꢀalgoꢀqueꢀintroducíasꢀenꢀtuꢀcuerpoꢀconꢀel
síntomaꢀqueꢀexperimentabasꢀaꢀcontinuación.
Entonces,ꢀ¿cómoꢀseꢀvuelveꢀmásꢀsensibleꢀunaꢀpersona?ꢀSerꢀconscienteꢀconstituye

elꢀnoventaꢀporꢀcientoꢀdeꢀlaꢀbatalla.ꢀAꢀestasꢀalturasꢀdelꢀlibro,ꢀesaꢀparteꢀyaꢀlaꢀtienes
superada:ꢀhasꢀestadoꢀhaciendoꢀlosꢀpasosꢀdelꢀ1ꢀalꢀ4ꢀdelꢀprotocoloꢀduranteꢀsemanas
oꢀmeses.ꢀCuandoꢀcomesꢀalgoꢀqueꢀnoꢀesꢀdelꢀprotocolo,ꢀloꢀnotas.ꢀAunqueꢀnoꢀestés
prestandoꢀmuchaꢀatención,ꢀsiguesꢀnotandoꢀlosꢀefectosꢀdeꢀinmediato.ꢀEstos
efectosꢀprobablementeꢀseꢀparezcanꢀaꢀloꢀqueꢀexperimentabasꢀantes,ꢀsoloꢀque
ahora,ꢀconꢀelꢀarmaꢀdeꢀtuꢀconocimientoꢀsobreꢀelꢀfuncionamientoꢀdeꢀtuꢀsistema
endocrinoꢀyꢀtuꢀreciénꢀdescubiertaꢀactitudꢀdeꢀtrabajarꢀenꢀsintoníaꢀconꢀtuꢀcuerpo,
noꢀpodrásꢀignorarꢀestosꢀsíntomas.ꢀTambiénꢀhasꢀlimpiadoꢀtuꢀcuerpoꢀaꢀfondo,ꢀpor
loꢀqueꢀtuꢀsistemaꢀendocrinoꢀesꢀmuchoꢀmásꢀeficiente,ꢀloꢀcual,ꢀaꢀsuꢀvez,ꢀteꢀvuelve
másꢀsensible.ꢀNoꢀsoloꢀnotasꢀlosꢀsíntomasꢀqueꢀhaꢀocasionadoꢀelꢀdisruptor
endocrino,ꢀsinoꢀqueꢀteꢀencuentrasꢀenꢀunaꢀposición,ꢀgraciasꢀalꢀconocimiento
adquiridoꢀenꢀesteꢀcapítulo,ꢀenꢀlaꢀqueꢀpuedesꢀcontrarrestarꢀesosꢀefectosꢀyꢀevitar
queꢀseꢀvuelvaꢀaꢀproducirꢀunꢀdesequilibrio.
Teꢀentiendoꢀsiꢀestásꢀpensando:ꢀ«¿Porꢀquéꢀibaꢀaꢀquererꢀqueꢀestasꢀcosasꢀme

volvernosꢀmásꢀsensibles,ꢀsinoꢀaꢀnoꢀtenerꢀlaꢀcapacidadꢀdeꢀsentirꢀloꢀqueꢀnuestro
hicieranꢀsentirmeꢀaúnꢀpeor?».ꢀAꢀestoꢀrespondo:ꢀloꢀqueꢀhemosꢀdeꢀtemerꢀnoꢀesꢀa
cuerpoꢀestáꢀintentandoꢀdecirnosꢀdesesperadamenteꢀoꢀaꢀnoꢀhacerleꢀcasoꢀcuando
nosꢀenvíaꢀlasꢀseñalesꢀdeꢀaviso.ꢀHacerꢀestoꢀúltimoꢀpuedeꢀconducirnosꢀenꢀlaꢀmala
dirección.ꢀEntoncesꢀesꢀcuandoꢀteꢀvuelvesꢀmásꢀvulnerableꢀaꢀunꢀdesequilibrio
hormonalꢀgrave.ꢀYꢀcreoꢀqueꢀestaremosꢀtodasꢀdeꢀacuerdoꢀenꢀqueꢀnoꢀdeseasꢀvolver
aꢀesoꢀnuncaꢀmás.ꢀPeroꢀcuandoꢀnoꢀeresꢀconsciente,ꢀcuandoꢀnoꢀescuchasꢀyꢀno
respondesꢀaꢀlasꢀseñalesꢀdeꢀtuꢀsistemaꢀendocrino,ꢀlasꢀmalasꢀconductasꢀpueden
tenerꢀunꢀefectoꢀdeꢀbolaꢀdeꢀnieve.ꢀLaꢀsensibilidadꢀteꢀpermiteꢀprevenirꢀparaꢀqueꢀno
teꢀvuelvaꢀaꢀsuceder:ꢀpuedesꢀcontrolarteꢀenꢀelꢀmomentoꢀenꢀqueꢀhasꢀhechoꢀalgoꢀen
unaꢀdirecciónꢀpotencialmenteꢀpeligrosa.ꢀLuegoꢀpuedesꢀponerꢀenꢀprácticaꢀtodas
lasꢀhabilidadesꢀqueꢀhasꢀaprendidoꢀenꢀesteꢀcapítulo,ꢀparaꢀcontrarrestarꢀcualquier
dañoꢀqueꢀhayasꢀpodidoꢀocasionarleꢀaꢀtuꢀsistemaꢀyꢀregresarꢀalꢀestadoꢀdeꢀequilibrio
hormonal.
Másꢀnoticiasꢀbuenas:ꢀnoꢀsiempreꢀserásꢀhipersensible.ꢀCuantoꢀmásꢀtiempoꢀlleves
siguiendoꢀelꢀprotocoloꢀCódigoMujer,ꢀaꢀmásꢀlargoꢀplazoꢀfuncionaráꢀtuꢀsistema
endocrinoꢀbajoꢀcircunstanciasꢀideales.ꢀLasꢀvecesꢀqueꢀteꢀsaltesꢀelꢀprotocolo,
seguirásꢀsiendoꢀsensibleꢀaꢀlosꢀefectos,ꢀperoꢀteꢀrecuperarásꢀmuchoꢀmásꢀrápidoꢀque
alꢀprincipio.ꢀTambiénꢀtendrásꢀmuchaꢀmásꢀexperienciaꢀenꢀelꢀusoꢀdeꢀlosꢀmétodos
paraꢀvolverꢀalꢀbuenꢀcaminoꢀqueꢀteꢀheꢀindicadoꢀenꢀesteꢀcapítulo,ꢀloꢀqueꢀsignifica
queꢀpuedesꢀponerlosꢀenꢀprácticaꢀparaꢀunaꢀrecuperaciónꢀaúnꢀmásꢀprontaꢀsiꢀcabe.
Dejarꢀdeꢀcomerꢀtrigoꢀyꢀlácteos

Laꢀmayorꢀparteꢀdeꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀpadecenꢀunꢀproblemaꢀenꢀalgunaꢀdeꢀestasꢀtres
categoríasꢀhormonalesꢀ–menstrual,ꢀfertilidadꢀoꢀlibido–ꢀpuedenꢀmejorarꢀmucho
eliminandoꢀlosꢀproductosꢀlácteosꢀyꢀelꢀtrigoꢀ(específicamenteꢀelꢀgluten)ꢀdeꢀsu
dieta.ꢀExistenꢀvariasꢀrazones:

Losꢀproductosꢀlácteosꢀestánꢀcargadosꢀdeꢀestrógenos.ꢀContienenꢀdelꢀsesentaꢀal
ochentaꢀporꢀcientoꢀdelꢀestrógenoꢀqueꢀseꢀconsumeꢀenꢀlaꢀdietaꢀestadounidense.
Además,ꢀlasꢀvacasꢀdeꢀlaꢀmayoríaꢀdeꢀlasꢀexplotacionesꢀlecherasꢀmodernasꢀestán
embarazadasꢀtodoꢀelꢀaño,ꢀyꢀlaꢀlecheꢀdeꢀunaꢀvacaꢀpreñadaꢀcontiene
aproximadamenteꢀunꢀtreintaꢀyꢀtresꢀporꢀcientoꢀmásꢀdeꢀciertoꢀtipoꢀdeꢀestrógenoꢀque
puedeꢀafectarꢀalꢀcuerpoꢀhumano,ꢀmásꢀqueꢀlaꢀlecheꢀdeꢀlasꢀvacasꢀqueꢀnoꢀloꢀestán.
Aunqueꢀloꢀúltimoꢀqueꢀnecesitaꢀunaꢀmujerꢀconꢀtrastornosꢀhormonalesꢀesꢀecharle
másꢀleñaꢀalꢀfuego,ꢀparaꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀtienenꢀmiomasꢀyꢀendometriosisꢀesꢀdel
todoꢀdesaconsejableꢀelꢀconsumoꢀdeꢀleche.ꢀElꢀestrógenoꢀtieneꢀelꢀefectoꢀde
estimularꢀelꢀcrecimientoꢀenꢀnuestroꢀcuerpoꢀ(cómoꢀnosꢀhaceꢀcrecerꢀyꢀmadurarꢀen
laꢀpubertad),ꢀyꢀestoꢀpuedeꢀexacerbarꢀelꢀcrecimientoꢀdeꢀtejidoꢀqueꢀestás
experimentandoꢀenꢀlosꢀmiomasꢀyꢀlaꢀendometriosis.
Laꢀcaseínaꢀ(laꢀparteꢀindigeribleꢀdeꢀlaꢀleche)ꢀyꢀelꢀglutenꢀ(laꢀparteꢀindigeribleꢀdel
trigo)ꢀprovocanꢀrespuestasꢀinflamatoriasꢀenꢀelꢀintestinoꢀdelgado,ꢀtantoꢀsiꢀeres
alérgicaꢀaꢀellosꢀcomoꢀsiꢀno.ꢀAunqueꢀpuedasꢀtomarꢀestosꢀalimentosꢀdeꢀvezꢀen
cuandoꢀyꢀtuꢀcuerpoꢀneutraliceꢀlaꢀrespuestaꢀinflamatoriaꢀconꢀlosꢀantioxidantesꢀque
consigueꢀaꢀtravésꢀdeꢀtuꢀdieta,ꢀlaꢀrealidadꢀesꢀqueꢀtodasꢀestamosꢀsobreexpuestasꢀa
ellos,ꢀrazónꢀporꢀlaꢀcualꢀnuestroꢀintestinoꢀdelgadoꢀestáꢀpermanentemente
inflamado.ꢀEstoꢀafectaꢀaꢀnuestraꢀcapacidadꢀparaꢀabsorberꢀadecuadamenteꢀlos
nutrientesꢀdeꢀlosꢀalimentosꢀqueꢀcomemos.
Tantoꢀlosꢀlácteosꢀcomoꢀelꢀtrigoꢀralentizanꢀelꢀtránsitoꢀintestinalꢀenꢀelꢀintestino
grueso.ꢀEstoꢀaumentaꢀlaꢀdominanciaꢀdelꢀestrógeno,ꢀporqueꢀelꢀcuerpoꢀnoꢀpuede
deshacerseꢀdeꢀesaꢀhormonaꢀconꢀlaꢀsuficienteꢀrapidez.ꢀCuandoꢀnoꢀvasꢀalꢀbañoꢀcon
regularidad,ꢀelꢀestrógenoꢀtraspasaꢀlasꢀparedesꢀdelꢀintestinoꢀgruesoꢀyꢀvuelveꢀal
torrenteꢀsanguíneo,ꢀloꢀqueꢀprovocaꢀunꢀexcesoꢀdeꢀestrógeno.

Puestoꢀqueꢀunaꢀparteꢀprincipalꢀdeꢀvivirꢀenꢀsintoníaꢀconꢀtuꢀcuerpoꢀradicaꢀen
aprenderꢀcómoꢀreaccionaꢀaꢀloꢀqueꢀleꢀdas,ꢀteꢀanimoꢀaꢀqueꢀexperimentesꢀconꢀtu
propioꢀgradoꢀdeꢀsensibilidadꢀalꢀglutenꢀyꢀaꢀlosꢀlácteos.ꢀNoꢀteꢀlimitesꢀaꢀconfiarꢀen
loꢀqueꢀteꢀdigo,ꢀaprendeꢀaꢀreconocerꢀyꢀaꢀcomprenderꢀtusꢀreaccionesꢀindividualesꢀa
estosꢀalimentos,ꢀporqueꢀteꢀfacilitaráꢀtomarꢀlaꢀdecisiónꢀcorrectaꢀenꢀcadaꢀcomida.
Sabrásꢀporꢀexperienciaꢀpropiaꢀcómoꢀteꢀsientes.ꢀParaꢀevaluarꢀtuꢀsensibilidadꢀa
estosꢀalimentos,ꢀpruebaꢀlosꢀdosꢀtestꢀdeꢀsensibilidadꢀdeꢀseisꢀdíasꢀqueꢀverásꢀa
continuación.

CaraꢀaꢀcaraꢀconꢀAlisa

Enꢀesteꢀcapítulo,ꢀteꢀheꢀpresentadoꢀunaꢀnuevaꢀformaꢀdeꢀverꢀlasꢀcosasꢀqueꢀhaceꢀque
teꢀdesvíesꢀdeꢀtuꢀcaminoꢀCódigoMujer.ꢀTeꢀheꢀayudadoꢀaꢀentenderꢀqueꢀenꢀlugarꢀde
saltarꢀdelꢀtren,ꢀautocastigarteꢀyꢀenterrarteꢀenꢀunꢀagujeroꢀaúnꢀmásꢀhondo,ꢀtienesꢀel
poderꢀdeꢀcambiarꢀtuꢀcuerpoꢀyꢀdeꢀsentirteꢀbienꢀenseguida.ꢀParaꢀreforzarꢀel
dinamismoꢀdeꢀesteꢀpoderꢀyꢀelꢀvalorꢀdeꢀtomarꢀestasꢀbuenasꢀdecisiones,ꢀme
gustaríaꢀdejarteꢀbienꢀclaroꢀloꢀqueꢀsucedeꢀcuandoꢀteꢀdesvíasꢀdelꢀcaminoꢀyꢀvuelves
rápidamente.ꢀPruebaꢀestasꢀactividadesꢀparaꢀtenerꢀlasꢀcosasꢀmásꢀclaras:

EscribeꢀunaꢀdeꢀlasꢀúltimasꢀvecesꢀqueꢀteꢀhasꢀdesviadoꢀdelꢀFLO.ꢀ¿Enꢀquéꢀsituación
fue?ꢀ¿Salisteꢀaꢀtomarꢀalgoꢀconꢀtusꢀcompañerosꢀyꢀcompañerasꢀdeꢀtrabajoꢀel
viernesꢀporꢀlaꢀnoche?ꢀ¿Comisteꢀdemasiadoꢀdulceꢀelꢀpasadoꢀfinꢀdeꢀsemana?
Describeꢀlaꢀexperiencia.

¿Tienesꢀsensibilidadꢀaꢀlosꢀlácteos?

Duranteꢀdosꢀdíasꢀconsecutivos,ꢀcomeꢀlácteosꢀenꢀtusꢀtresꢀcomidas,ꢀcomoꢀlecheꢀcon
cerealesꢀparaꢀdesayunar,ꢀyogurꢀaꢀlaꢀhoraꢀdeꢀcomerꢀyꢀquesoꢀparaꢀcenar.
Duranteꢀlosꢀdosꢀdíasꢀconsecutivosꢀsiguientes,ꢀeliminaꢀtodosꢀlosꢀlácteosꢀdeꢀtu
dieta.ꢀLeeꢀlasꢀetiquetasꢀdeꢀlosꢀpaquetesꢀparaꢀasegurarteꢀdeꢀqueꢀnoꢀlosꢀtomasꢀsin
saberlo.

Alꢀdíaꢀsiguiente,ꢀdesayunaꢀyꢀalmuerzaꢀsinꢀlácteos.ꢀLuego,ꢀaꢀmediaꢀtarde,ꢀaꢀesoꢀde
lasꢀ15:30ꢀoꢀlasꢀ16:00,ꢀtomaꢀunaꢀbuenaꢀraciónꢀdeꢀlácteosꢀconꢀelꢀestómagoꢀvacío.ꢀA
losꢀveinteꢀminutosꢀdeꢀlaꢀingesta,ꢀobservaꢀsiꢀnotasꢀalgúnꢀsíntomaꢀdigestivo.
¿Sientesꢀalgúnꢀdolorꢀoꢀganasꢀdeꢀeructar?ꢀ¿Notasꢀcongestiónꢀnasalꢀoꢀteꢀsaleꢀagua

deꢀlaꢀnariz?ꢀ¿Tienesꢀdolorꢀdeꢀcabeza?ꢀ¿Tienesꢀalgúnꢀsarpullidoꢀoꢀurticaria?
Vuelveꢀaꢀevaluarꢀlosꢀsíntomasꢀunꢀparꢀdeꢀhorasꢀmásꢀtarde;ꢀobservaꢀsiꢀnotas
hinchazón,ꢀgasesꢀoꢀflatulencia.
Porꢀúltimo,ꢀaꢀlaꢀmañanaꢀsiguienteꢀobservaꢀsiꢀseꢀhaꢀvistoꢀafectadoꢀtuꢀintestino.
¿Tienesꢀhecesꢀsueltas?ꢀ¿Teꢀnotasꢀestreñida?

Siꢀpresentasꢀalgunosꢀdeꢀlosꢀsíntomasꢀqueꢀacaboꢀdeꢀmencionar,ꢀesꢀmuyꢀprobable
queꢀtengasꢀsensibilidadꢀaꢀlosꢀlácteos.ꢀEstarꢀunosꢀmesesꢀsinꢀtomarꢀlácteosꢀpuede
obrarꢀmaravillasꢀenꢀtuꢀcuerpoꢀeꢀincrementarꢀtuꢀéxitoꢀconꢀelꢀprotocolo
CódigoMujer.ꢀEntoncesꢀpodrásꢀdecidirꢀsiꢀquieresꢀirꢀreincorporándolos
gradualmenteꢀoꢀseguirꢀsinꢀtomarlosꢀdeꢀporꢀvida.ꢀConꢀtodasꢀlasꢀopciones
alternativasꢀqueꢀtienesꢀparaꢀcomerꢀalimentosꢀricosꢀenꢀcalcio,ꢀahoraꢀesꢀmuchoꢀmás
fácilꢀqueꢀnunca.ꢀSiꢀvuelvesꢀaꢀtomarꢀlácteosꢀyꢀnotasꢀqueꢀregresanꢀalgunos
síntomas,ꢀteꢀrecomiendoꢀencarecidamenteꢀqueꢀlosꢀdejesꢀparaꢀsiempre.

¿Tienesꢀsensibilidadꢀalꢀgluten?

Duranteꢀdosꢀdíasꢀconsecutivos,ꢀcomeꢀproductosꢀconꢀtrigoꢀenꢀtusꢀtresꢀcomidas,
comoꢀcerealesꢀparaꢀdesayunar,ꢀunꢀsándwichꢀaꢀlaꢀhoraꢀdeꢀcomerꢀyꢀpastaꢀpara
cenar.
Duranteꢀlosꢀdosꢀdíasꢀconsecutivosꢀsiguientes,ꢀeliminaꢀtodosꢀlosꢀproductosꢀque
contenganꢀglutenꢀdeꢀtuꢀdieta.ꢀLeeꢀlasꢀetiquetasꢀdeꢀlosꢀpaquetesꢀparaꢀasegurarteꢀde
queꢀnoꢀloꢀtomasꢀsinꢀsaberlo.
Alꢀdíaꢀsiguiente,ꢀdesayunaꢀyꢀalmuerzaꢀsinꢀgluten.ꢀLuego,ꢀaꢀlaꢀhoraꢀdeꢀcenar,ꢀtoma
unaꢀbuenaꢀraciónꢀdeꢀalimentosꢀconꢀgluten,ꢀcomoꢀpizzaꢀoꢀpasta.ꢀAꢀlosꢀveinte
minutosꢀdeꢀlaꢀingesta,ꢀobservaꢀsiꢀnotasꢀalgúnꢀsíntomaꢀdigestivo.ꢀ¿Sientesꢀalgún
dolorꢀoꢀganasꢀdeꢀeructar?ꢀ¿Seꢀteꢀhaꢀhinchadoꢀlaꢀparteꢀbajaꢀdelꢀabdomen?ꢀ¿Notas
congestiónꢀnasalꢀoꢀteꢀsaleꢀaguaꢀdeꢀlaꢀnariz?ꢀ¿Tienesꢀdolorꢀdeꢀcabeza?ꢀ¿Teꢀha
salidoꢀalgúnꢀsarpullidoꢀoꢀurticaria?ꢀVuelveꢀaꢀevaluarꢀlosꢀsíntomasꢀunꢀparꢀdeꢀhoras
másꢀtarde,ꢀobservaꢀsiꢀnotasꢀhinchazón,ꢀgasesꢀoꢀflatulencia.
Porꢀúltimo,ꢀaꢀlaꢀmañanaꢀsiguienteꢀobservaꢀsiꢀseꢀhaꢀvistoꢀafectadoꢀtuꢀintestino.ꢀ¿Te
notasꢀestreñida?

Siꢀhasꢀobservadoꢀalgunosꢀdeꢀlosꢀsíntomasꢀqueꢀacaboꢀdeꢀmencionar,ꢀtienes
sensibilidadꢀalꢀgluten.ꢀAunqueꢀnoꢀseasꢀcelíaca,ꢀpuedesꢀserꢀloꢀbastanteꢀsensibleꢀal
glutenꢀcomoꢀparaꢀqueꢀsupongaꢀunꢀproblemaꢀparaꢀtuꢀsaludꢀdigestivaꢀyꢀtuꢀbienestar
general.ꢀDejaꢀdeꢀtomarꢀglutenꢀduranteꢀvariosꢀmesesꢀyꢀobservaꢀsiꢀnotasꢀla
diferencia.ꢀSiꢀesꢀsignificativa,ꢀtalꢀvezꢀteꢀplanteesꢀdejarꢀdeꢀtomarꢀglutenꢀpara
siempre.ꢀSiꢀdecidesꢀvolverꢀaꢀincorporarloꢀyꢀnotasꢀsíntomasꢀdeꢀnuevo,ꢀte
recomiendoꢀqueꢀdejesꢀdeꢀtomarloꢀparaꢀpreservarꢀtuꢀsaludꢀendocrina.

Entonces,ꢀ¿quéꢀcambiosꢀhasꢀhechoꢀparaꢀvolverꢀaꢀtuꢀobjetivo?ꢀSiꢀhasꢀbebido
demasiado,ꢀ¿teꢀhasꢀtomadoꢀalgunasꢀvitaminasꢀBꢀyꢀsalesꢀdeꢀrehidrataciónꢀoralꢀal
llegarꢀaꢀcasa?ꢀ¿Comisteꢀbienꢀalꢀdíaꢀsiguiente?ꢀEscribeꢀexactamenteꢀquéꢀhiciste
paraꢀcompensar.
¿Quéꢀcambiosꢀpositivosꢀhasꢀobservadoꢀenꢀtuꢀcuerpo?ꢀPorꢀejemplo,ꢀ¿hasꢀevitado
laꢀresaca?ꢀSiꢀhasꢀcomidoꢀalgoꢀricoꢀenꢀazúcar,ꢀ¿hasꢀpodidoꢀevitarꢀelꢀdolorꢀde
estómagoꢀyꢀelꢀbajónꢀdeꢀazúcarꢀenꢀsangre?ꢀCuandoꢀponesꢀenꢀprácticaꢀestas
herramientas,ꢀ¿quéꢀefectosꢀnotasꢀyꢀenꢀquéꢀseꢀdiferencianꢀdeꢀlosꢀqueꢀsolías
experimentar?
ComparteꢀlaꢀexperienciaꢀconꢀalguienꢀqueꢀconozcasꢀyꢀconꢀnosotrasꢀenꢀFacebook.
Estaꢀesꢀunaꢀdeꢀlasꢀmejoresꢀformasꢀdeꢀqueꢀvuelvasꢀaꢀtomarꢀesasꢀsabiasꢀdecisiones
enꢀelꢀfuturo.ꢀEsoꢀesꢀporqueꢀpuedesꢀverꢀclaramenteꢀloꢀincreíbleꢀqueꢀeres,ꢀlo
increíbleꢀqueꢀesꢀtuꢀcuerpoꢀyꢀlaꢀformaꢀenꢀqueꢀestáisꢀcreandoꢀunaꢀhermosaꢀrelación
deꢀtrabajoꢀconjuntoꢀhaciaꢀunaꢀexperienciaꢀmásꢀplacenteraꢀdeꢀvivirꢀenꢀtuꢀpropia
piel.

Porꢀúltimoꢀesꢀelꢀmomentoꢀdeꢀplanificarꢀunꢀpoco.ꢀMiraꢀlaꢀsemanaꢀqueꢀtienesꢀpor

delanteꢀyꢀplanificaꢀloꢀqueꢀpuedesꢀhacerꢀparaꢀseguirꢀconꢀtuꢀviajeꢀhaciaꢀtu
CódigoMujerꢀyꢀtuꢀFLO:

Planificaꢀlaꢀsemanaꢀenꢀunaꢀtabla.ꢀ¿Quéꢀeventosꢀuꢀocasionesꢀpuedenꢀhacerte
vulnerableꢀaꢀdesviarteꢀdelꢀcamino?ꢀ¿Tienesꢀalgunaꢀreuniónꢀfamiliar?ꢀ¿Unaꢀfiesta
deꢀcumpleañosꢀdeꢀalgunaꢀamiga?ꢀ¿Unasꢀvacaciones?ꢀ¿Unaꢀtemporadaꢀdeꢀtrabajo
estresante?
Utilizandoꢀlasꢀherramientasꢀqueꢀteꢀheꢀdadoꢀyꢀtuꢀpropiaꢀcreatividad,ꢀescribeꢀpara
cadaꢀocasiónꢀcuálꢀseráꢀtuꢀplanꢀdeꢀacción.

Practicaꢀestaꢀtácticaꢀalꢀinicioꢀdeꢀcadaꢀsemanaꢀparaꢀdarꢀsiempreꢀprioridadꢀaꢀtu
saludꢀhormonal.

Historiaꢀdeꢀéxito:

HeidiꢀBraun,ꢀ40ꢀaños

Afección:ꢀquistesꢀováricos

Miꢀviajeꢀdeꢀcuraciónꢀempezóꢀenꢀfebrero,ꢀduranteꢀmiꢀrevisiónꢀginecológicaꢀanual.
Alꢀhacermeꢀlaꢀecografíaꢀrutinariaꢀparaꢀrevisarmeꢀelꢀmiomaꢀmeꢀdetectaronꢀque
tambiénꢀteníaꢀquistesꢀ–unoꢀenꢀcadaꢀovario–ꢀqueꢀmedíanꢀdosꢀcentímetros.ꢀ¡No
queríaꢀoperarme!ꢀCuandoꢀleꢀpreguntéꢀaꢀmiꢀdoctoraꢀquéꢀpodíaꢀhacerꢀporꢀmiꢀparte
paraꢀmejorar,ꢀsuꢀúnicoꢀconsejoꢀfueꢀtenerlosꢀcontroladosꢀyꢀqueꢀvolvieraꢀaꢀsu
consultaꢀalꢀcaboꢀdeꢀdosꢀmesesꢀparaꢀotraꢀecografía.ꢀ¡¿Cómo?!ꢀComoꢀnoꢀsoyꢀdeꢀlas
queꢀseꢀsientanꢀaꢀesperarꢀdosꢀmesesꢀyꢀrepetirꢀlaꢀhistoriaꢀdelꢀ«esperemosꢀy
veamos»,ꢀmeꢀpuseꢀaꢀhacerꢀelꢀprogramaꢀCódigoMujer.

MisꢀprimerasꢀsesionesꢀconꢀAlisaꢀseꢀcentraronꢀenꢀmiꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀ–dietas,
actividades,ꢀrelaciones–;ꢀtodoꢀseꢀbasabaꢀenꢀserꢀpositivaꢀyꢀtrabajarꢀconjuntamente.
Meꢀdioꢀsuplementosꢀparaꢀayudarꢀaꢀmiꢀcuerpoꢀaꢀprocesarꢀmejorꢀmisꢀhormonas.
Empecéꢀaꢀbeberꢀmásꢀagua.ꢀAdemásꢀmeꢀpuseꢀaꢀexperimentarꢀconꢀlosꢀalimentos,
quéꢀalimentosꢀsaludablesꢀmeꢀsatisfacíanꢀyꢀmeꢀibanꢀbien.ꢀCambiéꢀtodaꢀmiꢀdieta.
Alꢀmesꢀdeꢀseguirꢀelꢀprograma,ꢀmeꢀencontrabaꢀmejor...ꢀmásꢀligera...ꢀfísicaꢀy
emocionalmente.
Alꢀtercerꢀmesꢀmeꢀtocabaꢀrepetirꢀlaꢀecografía.ꢀHabléꢀconꢀAlisaꢀantesꢀdeꢀirꢀaꢀla
visitaꢀyꢀmeꢀdijoꢀqueꢀnoꢀesperaraꢀverꢀgrandesꢀcambios.ꢀYaꢀmeꢀloꢀsuponía.ꢀSabía
queꢀestabaꢀhaciendoꢀtodoꢀloꢀposibleꢀporꢀmiꢀparteꢀyꢀque,ꢀdeꢀtodosꢀmodos,ꢀestaba
notandoꢀgrandesꢀcambiosꢀenꢀmiꢀsalud.ꢀAsíꢀqueꢀmeꢀtumbéꢀenꢀlaꢀcamillaꢀsin
grandesꢀexpectativas,ꢀhastaꢀqueꢀelꢀtécnicoꢀmeꢀdijo:ꢀ«Elꢀquisteꢀenꢀelꢀovario
izquierdoꢀhaꢀdesaparecido»,ꢀyꢀalꢀpoco:ꢀ«¡Oh!ꢀ¡Yꢀelꢀdelꢀderechoꢀtambién!».
Todavíaꢀestoyꢀalucinando.ꢀEstoyꢀexultante.ꢀYꢀmientrasꢀunaꢀlágrimaꢀrecorreꢀmi
mejillaꢀalꢀescribirꢀesto,ꢀsigoꢀasombrándomeꢀdelꢀpoder...ꢀdelꢀpoderꢀdelꢀcuerpoꢀpara
curarseꢀaꢀsíꢀmismo.ꢀ¡Esꢀincreíble!ꢀSiꢀloꢀtratoꢀbienꢀ(siꢀmeꢀtratoꢀbien),ꢀsuceden
cosasꢀasombrosas.
Chicas,ꢀcambiarꢀnoꢀesꢀfácil.ꢀNoꢀesꢀunꢀprocesoꢀqueꢀsucedeꢀdeꢀlaꢀnocheꢀaꢀla
mañana.ꢀAlꢀponerꢀenꢀprácticaꢀciertosꢀcambios,ꢀveréisꢀporꢀexperienciaꢀpropiaꢀlo
queꢀvuestroꢀincreíble,ꢀpoderosoꢀyꢀrobustoꢀcuerpoꢀpuedeꢀhacer.ꢀEstoꢀfueꢀyꢀsigue
siendoꢀunꢀacontecimientoꢀqueꢀcambióꢀmiꢀvida.ꢀ¿Yꢀosꢀpodéisꢀcreerꢀqueꢀtodasꢀestas
cosasꢀbuenasꢀempezaronꢀconꢀdosꢀquistesꢀdeꢀovarios?

unꢀrosco.
*ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀPanꢀdeꢀtrigoꢀredondoꢀqueꢀtieneꢀunꢀagujeroꢀenꢀelꢀcentro,ꢀformando
**ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀEsꢀunꢀmétodoꢀqueꢀcombinaꢀprácticasꢀdeꢀballet,ꢀpilatesꢀyꢀyoga;ꢀse
realizaꢀconꢀlaꢀayudaꢀdeꢀunaꢀbarraꢀdeꢀballet.
CAPÍTULOꢀ7

Optimizaꢀtuꢀfertilidad

Éraseꢀunaꢀvezꢀqueꢀparaꢀqueꢀunaꢀmujerꢀseꢀquedaraꢀembarazadaꢀteníaꢀqueꢀtener
relacionesꢀsexualesꢀconꢀunꢀhombre.ꢀEnꢀgeneral,ꢀeraꢀfácil,ꢀagradableꢀyꢀgratis.ꢀHoy
enꢀdía,ꢀnoꢀsiempreꢀesꢀasí.ꢀUnaꢀdeꢀcadaꢀochoꢀparejasꢀtieneꢀproblemasꢀdeꢀfertilidad.
1ꢀUnoꢀdeꢀcadaꢀcienꢀbebésꢀesꢀconcebidoꢀenꢀunꢀtuboꢀdeꢀensayo.ꢀ2ꢀActualmente,ꢀen
estaꢀetapaꢀdeꢀlaꢀhistoria,ꢀlaꢀfertilidadꢀesꢀalgoꢀqueꢀhemosꢀdeꢀprotegerꢀyꢀpreservar
activamente,ꢀcomoꢀmujeres.ꢀTodoꢀloꢀqueꢀhayꢀenꢀnuestroꢀentorno,ꢀincluidoꢀloꢀque
ingerimosꢀyꢀnosꢀponemosꢀsobreꢀnuestroꢀcuerpo,ꢀtieneꢀelꢀpotencialꢀdeꢀafectarꢀa
nuestraꢀfertilidad.
Haceꢀvariosꢀaños,ꢀvinoꢀunaꢀmujerꢀaꢀmiꢀcentroꢀporqueꢀnoꢀpodíaꢀquedarse
embarazada.ꢀEraꢀunaꢀagenteꢀdeꢀbolsaꢀqueꢀtrabajabaꢀenꢀlaꢀBolsaꢀdeꢀNuevaꢀYorkꢀy
manejabaꢀtransaccionesꢀdeꢀcientosꢀdeꢀmillonesꢀdeꢀdólaresꢀaꢀdiario.ꢀEraꢀbrillante,
peroꢀestabaꢀtotalmenteꢀestresada,ꢀsusꢀmenstruacionesꢀeranꢀimpredecibles,ꢀapenas
dormíaꢀeꢀibaꢀtirandoꢀaꢀbaseꢀdeꢀcafés,ꢀensaladasꢀyꢀsándwiches.ꢀSinꢀembargo,ꢀnoꢀse
podíaꢀcreerꢀqueꢀnoꢀpudieraꢀconcebir.
Esteꢀesꢀunꢀcasoꢀmuyꢀcomún.ꢀLasꢀmujeresꢀpensamosꢀqueꢀquedarnosꢀembarazadas
esꢀnormal.ꢀDuranteꢀtantoꢀtiempo,ꢀhemosꢀpuestoꢀtantaꢀenergíaꢀenꢀprevenirꢀel
embarazoꢀqueꢀcreemosꢀqueꢀpodremosꢀconcebirꢀrápidamenteꢀyꢀsinꢀesfuerzoꢀen
cuantoꢀdecidamosꢀqueꢀesꢀnuestroꢀmomento.ꢀYꢀdeberíaꢀserꢀfácil,ꢀsalvoꢀporꢀel
hechoꢀdeꢀqueꢀvivimosꢀenꢀunꢀmundoꢀcomplicado,ꢀdondeꢀpensamosꢀqueꢀhemosꢀde
triunfarꢀaꢀexpensasꢀdeꢀnuestroꢀcuerpo.ꢀVivimosꢀenꢀunꢀentornoꢀtóxicoꢀqueꢀnosꢀestá
robandoꢀnuestroꢀderechoꢀinnatoꢀaꢀtenerꢀciclosꢀmenstrualesꢀnormales,ꢀunaꢀbuena
fertilidadꢀyꢀmuchaꢀenergíaꢀyꢀlibidoꢀaꢀloꢀlargoꢀdeꢀnuestraꢀvida.
Peroꢀhayꢀexcelentesꢀnoticias:ꢀvivirꢀenꢀelꢀFLOꢀprotegeráꢀtuꢀfertilidad.ꢀTantoꢀsi
estásꢀintentandoꢀconcebirꢀenꢀesteꢀmomentoꢀdeꢀtuꢀvidaꢀcomoꢀsiꢀno,ꢀesteꢀcambioꢀde
dietaꢀyꢀdeꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀteꢀaseguraráꢀlaꢀfertilidadꢀparaꢀcuandoꢀcreasꢀqueꢀha
llegadoꢀtuꢀmomento.ꢀAnteꢀtodo,ꢀelꢀprotocoloꢀCódigoMujerꢀteꢀgarantizaꢀque

eliminarásꢀadecuadamenteꢀelꢀestrógeno.ꢀEstoꢀesꢀdeꢀsumaꢀimportancia,ꢀporqueꢀun
nivelꢀdeꢀestaꢀhormonaꢀaltoꢀpuedeꢀalterarꢀlaꢀcomunicaciónꢀentreꢀelꢀcerebroꢀyꢀlos
ovarios.ꢀSiꢀtienesꢀdemasiadoꢀestrógenoꢀenꢀtuꢀsangre,ꢀpuedenꢀproducirseꢀdiversos
casos,ꢀdesdeꢀunꢀcrecimientoꢀexageradoꢀdelꢀendometrioꢀhastaꢀlaꢀapariciónꢀde
quistesꢀoꢀmiomas,ꢀinsuficienciaꢀováricaꢀprematuraꢀy,ꢀporꢀende,ꢀincapacidadꢀpara
quedarteꢀembarazada.ꢀSinꢀembargo,ꢀpuedesꢀmejorarꢀtuꢀfertilidadꢀviviendoꢀenꢀel
FLOꢀdeꢀtusꢀhormonasꢀyꢀsiguiendoꢀelꢀprotocoloꢀCódigoMujer,ꢀasegurandoꢀdeꢀeste
modoꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀmetabolizaꢀcorrectamenteꢀyꢀseꢀdeshaceꢀdelꢀestrógenoꢀa
travésꢀdeꢀlasꢀvíasꢀdeꢀeliminación.ꢀElꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀCódigoMujerꢀtambién
refuerzaꢀtuꢀfunciónꢀendocrinaꢀyꢀováricaꢀgeneralꢀparaꢀprotegerꢀtuꢀfertilidad.ꢀEn
parte,ꢀloꢀhaceꢀfomentandoꢀunaꢀdietaꢀricaꢀenꢀfrutasꢀyꢀverdurasꢀqueꢀnutreꢀlos
ovariosꢀyꢀlosꢀóvulosꢀconꢀantioxidantes,ꢀincluidoꢀelꢀglutatión,ꢀesencialꢀparaꢀla
calidadꢀdelꢀóvulo.ꢀ(Enseguidaꢀsabremosꢀmásꢀsobreꢀlaꢀimportanciaꢀdeꢀlasꢀbuenas
eleccionesꢀparaꢀlaꢀfertilidad).ꢀAhora,ꢀhayꢀmásꢀmujeresꢀqueꢀnuncaꢀqueꢀquieren
retrasarꢀsuꢀmaternidadꢀ(¡yꢀtenemosꢀmásꢀpoderꢀdeꢀdecisiónꢀparaꢀhacerlo!);ꢀpor
consiguiente,ꢀesꢀaúnꢀmásꢀimportanteꢀqueꢀprotejamosꢀnuestrosꢀórganos
reproductores,ꢀparaꢀqueꢀesténꢀaꢀpuntoꢀcuandoꢀlosꢀnecesitemos.
Tantoꢀsiꢀtodavíaꢀteꢀquedanꢀañosꢀporꢀdelanteꢀparaꢀencontrarꢀalꢀhombreꢀperfecto
comoꢀsiꢀestásꢀintentandoꢀconcebirꢀactivamenteꢀoꢀestásꢀenꢀtuꢀtercerꢀintentoꢀde
fecundaciónꢀinꢀvitroꢀoꢀenꢀlasꢀprimerasꢀfasesꢀdeꢀlaꢀperimenopausiaꢀyꢀquieres
quedarteꢀembarazada,ꢀesteꢀcapítuloꢀestáꢀescritoꢀparaꢀti.ꢀQuieroꢀayudarteꢀa
apreciarꢀtuꢀcapacidadꢀparaꢀpreservarꢀyꢀmejorarꢀtuꢀfertilidad.ꢀEstoꢀimplicaꢀmucha
responsabilidadꢀ–yꢀloꢀes–,ꢀperoꢀtambiénꢀnosꢀdaꢀunꢀpoderꢀincreíble.ꢀLasꢀmujeres
queꢀacudenꢀaꢀmíꢀnoꢀsoloꢀaprendenꢀquéꢀalimentosꢀhanꢀdeꢀtomarꢀespecíficamente
paraꢀlaꢀfertilidadꢀenꢀelꢀprotocoloꢀCódigoMujer,ꢀsinoꢀqueꢀsueleꢀsorprenderles
hastaꢀquéꢀextremoꢀinfluyeꢀcambiarꢀciertosꢀhábitosꢀoꢀcreenciasꢀsobreꢀsuꢀcuerpoꢀen
loꢀqueꢀrespectaꢀaꢀquedarseꢀembarazadas.ꢀEstoꢀvaleꢀtantoꢀsiꢀpretendesꢀserꢀmadreꢀa
finalesꢀdeꢀesteꢀañoꢀcomoꢀdentroꢀdeꢀdiez.
Tuꢀcuerpoꢀestáꢀdiseñadoꢀparaꢀconcebirꢀyꢀestarꢀembarazada.ꢀTuꢀsistemaꢀendocrino
–tuꢀCódigoMujer–ꢀestáꢀencargadoꢀdeꢀhacerꢀelꢀtrabajoꢀpesado.ꢀMiꢀúnicoꢀobjetivo
esꢀallanarꢀelꢀcaminoꢀparaꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀestéꢀpreparadoꢀhormonalmenteꢀpara
concebirꢀsinꢀproblemasꢀyꢀllevarꢀaꢀtérminoꢀelꢀembarazo.ꢀComerꢀalꢀestilo
CódigoMujer,ꢀdepurarꢀtuꢀcasa,ꢀelegirꢀalimentosꢀdeꢀcultivoꢀbiológicoꢀyꢀde
animalesꢀcriadosꢀenꢀlibertadꢀeꢀincrementarꢀlasꢀoportunidadesꢀparaꢀlaꢀcreatividad,
elꢀplacerꢀyꢀelꢀdescansoꢀdeberíanꢀserꢀtusꢀúnicasꢀpreocupaciones.ꢀConcebirꢀen
nuestroꢀmundoꢀmodernoꢀpuedeꢀllegarꢀaꢀserꢀunꢀprocesoꢀemocionalꢀyꢀestresante.
Heꢀobservadoꢀqueꢀelꢀestrésꢀdeꢀmisꢀclientasꢀseꢀreduceꢀnotablementeꢀcuandoꢀpasan

aꢀlaꢀacción.ꢀQuierenꢀsaberꢀtodasꢀlasꢀformasꢀposiblesꢀdeꢀmejorarꢀproactivamente
suꢀentornoꢀdeꢀfertilidadꢀinterior.ꢀDeseoꢀcompartirꢀestasꢀpautasꢀclaveꢀadicionales
deꢀCódigoMujerꢀparaꢀmejorarꢀsustancialmenteꢀtuꢀfertilidad:

Mejoraꢀlosꢀíndicesꢀdeꢀéxitoꢀenꢀlaꢀimplantación/concepción.ꢀAntesꢀhe
mencionadoꢀunꢀestudioꢀqueꢀconcluyóꢀqueꢀlaꢀmenstruaciónꢀeraꢀunꢀindicador
deꢀnuestraꢀsaludꢀgeneralꢀyꢀqueꢀlosꢀdesequilibriosꢀhormonalesꢀrelacionados
conꢀella,ꢀsiꢀnoꢀseꢀtrataban,ꢀacababanꢀconvirtiéndoseꢀenꢀenfermedades
inflamatorias.ꢀActualmente,ꢀseꢀsabeꢀqueꢀlaꢀinflamaciónꢀesꢀunꢀobstáculoꢀpara
concebir,ꢀyaꢀseaꢀporꢀmediosꢀnaturalesꢀoꢀartificiales.ꢀHemosꢀvistoꢀqueꢀlos
alimentosꢀpuedenꢀreducirꢀlaꢀinflamaciónꢀyꢀmejorarꢀelꢀequilibrioꢀhormonal.
Noꢀmeꢀcansaréꢀdeꢀrepetirꢀloꢀimportanteꢀqueꢀesꢀqueꢀempiecesꢀaꢀregularꢀtus
menstruacionesꢀcuantoꢀantes,ꢀtantoꢀparaꢀprotegerꢀtuꢀfertilidadꢀaꢀlargoꢀplazo
como para concebir ahora Es la forma en que tu cuerpo te transmite si
comoꢀparaꢀconcebirꢀahora.ꢀEsꢀlaꢀformaꢀenꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀteꢀtransmiteꢀsi
estásꢀpreparadaꢀparaꢀconcebir.ꢀSiꢀobservasꢀalgunoꢀdeꢀestosꢀsíntomasꢀdel
ciclo,ꢀiniciaꢀelꢀprotocoloꢀCódigoMujerꢀinmediatamente.
Asegúrateꢀdeꢀqueꢀpuedesꢀllevarꢀaꢀtérminoꢀelꢀembarazo.ꢀObservarꢀlaꢀfase
lúteaꢀdeꢀtuꢀcicloꢀesꢀfundamentalꢀparaꢀqueꢀentiendasꢀmejorꢀsiꢀtusꢀnivelesꢀde
progesteronaꢀsonꢀsuficientesꢀparaꢀmantenerꢀelꢀembarazoꢀenꢀesasꢀprimeras
semanasꢀcríticas.ꢀEnꢀprimerꢀlugar,ꢀobservaꢀespecíficamenteꢀlaꢀduraciónꢀde
laꢀfase:ꢀ¿duraꢀmenosꢀdeꢀdiezꢀdíasꢀoꢀmásꢀdeꢀdoceꢀoꢀcatorce?ꢀSiꢀesꢀasí,ꢀes
probableꢀqueꢀtusꢀnivelesꢀdeꢀprogesteronaꢀseanꢀdemasiadoꢀbajosꢀparaꢀllevarꢀa
términoꢀelꢀembarazo,ꢀaunqueꢀpuedasꢀconcebir.ꢀConsultaꢀconꢀtuꢀmédicoꢀpara
verꢀcómoꢀpodéisꢀevitarꢀlosꢀabortos,ꢀsiꢀesꢀqueꢀpuedesꢀtransmitirleꢀesta
información.ꢀEnꢀsegundoꢀlugar,ꢀanotaꢀlaꢀintensidad,ꢀlaꢀcantidadꢀyꢀla
gravedadꢀdeꢀtusꢀsíntomasꢀpremenstruales.ꢀElꢀacné,ꢀlosꢀdoloresꢀdeꢀcabeza,ꢀel
insomnio,ꢀlaꢀsensibilidadꢀmamaria,ꢀlosꢀquistesꢀmamarios,ꢀlaꢀhinchazónꢀyꢀlos
cambiosꢀdeꢀhumorꢀrepentinos,ꢀtodosꢀestosꢀsíntomasꢀindicanꢀuna
desproporciónꢀentreꢀelꢀestrógenoꢀyꢀlaꢀprogesterona.ꢀElꢀequilibrioꢀentre
ambasꢀhormonasꢀhaꢀdeꢀserꢀóptimoꢀparaꢀqueꢀpuedasꢀproseguirꢀconꢀel
embarazo.ꢀAdemás,ꢀconsultaꢀ«Verꢀenꢀrojo:ꢀinterpretaꢀtuꢀperiodo»,ꢀenꢀla
páginaꢀ189,ꢀparaꢀqueꢀteꢀayudeꢀaꢀidentificarꢀloꢀqueꢀtuꢀsemanaꢀmenstrualꢀte
estáꢀindicandoꢀrespectoꢀaꢀtuꢀequilibrioꢀhormonal.
Identificaꢀlosꢀobstáculosꢀocultosꢀqueꢀimpidenꢀtufertilidad.ꢀObservaꢀmásꢀallá
deꢀtuꢀcicloꢀparaꢀdescubrirꢀquéꢀmásꢀteꢀestáꢀintentandoꢀdecirꢀtuꢀcuerpoꢀsobre

tuꢀbienestarꢀhormonal,ꢀtusꢀnivelesꢀdeꢀinflamaciónꢀyꢀtuꢀdisponibilidadꢀde
nutrientes,ꢀtodosꢀellosꢀfactoresꢀqueꢀinfluyenꢀenꢀelꢀéxitoꢀdeꢀlaꢀconcepción,ꢀen
elꢀembarazoꢀyꢀenꢀlaꢀcalidadꢀdelꢀóvulo.ꢀ¿Cómoꢀestáꢀtuꢀperistaltismo
intestinal?ꢀRecuerdaꢀqueꢀunꢀestreñimientoꢀsuaveꢀcrónicoꢀpuedeꢀexacerbarꢀla
dominanciaꢀdeꢀestrógeno,ꢀmientrasꢀqueꢀelꢀsíndromeꢀdeꢀcolonꢀirritableꢀcon
diarreaꢀpuedeꢀconducirꢀaꢀunaꢀinflamaciónꢀdelꢀintestinoꢀdelgadoꢀque
bloquearáꢀlaꢀabsorciónꢀdeꢀnutrientes.ꢀTodosꢀlosꢀsuplementosꢀqueꢀtomasꢀpara
incrementarꢀtusꢀnivelesꢀdeꢀácidoꢀfólico,ꢀporꢀejemplo,ꢀnoꢀtendránꢀtantoꢀefecto
siꢀtusꢀsistemasꢀdigestivoꢀyꢀdeꢀeliminaciónꢀnoꢀtrabajanꢀrelajadamente.ꢀRevisa
tuꢀpielꢀenꢀbuscaꢀdeꢀacné,ꢀeccemas,ꢀrosácea,ꢀerupcionesꢀoꢀalgúnꢀotroꢀtipoꢀde
irritación.ꢀLaꢀpielꢀestáꢀíntimamenteꢀconectadaꢀconꢀelꢀhígadoꢀyꢀteꢀindicará
cuálꢀesꢀsuꢀestado.ꢀLaꢀinflamaciónꢀenꢀlaꢀpielꢀsignificaꢀqueꢀhayꢀcongestión
hepáticaꢀyꢀdichaꢀcongestiónꢀalteraráꢀlaꢀcapacidadꢀdeꢀmetabolizarꢀel
estrógenoꢀyꢀlaꢀproporciónꢀhormonalꢀidealꢀparaꢀtenerꢀunꢀbebé.ꢀ¿Cuálꢀesꢀtu
temperaturaꢀemocional?ꢀSiꢀestásꢀteniendoꢀproblemasꢀdeꢀansiedad,
depresión,ꢀirritabilidadꢀeꢀinsomnio,ꢀestosꢀsíntomasꢀsonꢀunꢀindicativoꢀdeꢀfalta
deꢀvitaminaꢀD3ꢀyꢀácidosꢀgrasosꢀomega-3,ꢀambosꢀnutrientesꢀesencialesꢀpara
estabilizarꢀlosꢀnivelesꢀhormonalesꢀyꢀqueꢀtambiénꢀpuedenꢀindicarꢀniveles
bajosꢀdeꢀprogesterona.
Consigueꢀunꢀcertificadoꢀdeꢀbuenasaludꢀsexual.ꢀPorꢀúltimo,ꢀhazꢀtodoꢀlo
posibleꢀparaꢀcrearꢀunꢀentornoꢀinteriorꢀamableꢀparaꢀelꢀespermaꢀyꢀelꢀembrión.
Laꢀproliferaciónꢀbacterianaꢀcrónicaꢀyꢀlasꢀenfermedadesꢀdeꢀtransmisión
sexualꢀ(ETS)ꢀhanꢀsidoꢀvinculadasꢀalꢀdescensoꢀdeꢀlosꢀíndicesꢀdeꢀfertilidad.
Tendrásꢀqueꢀsolucionarꢀtuꢀvaginosisꢀbacterianaꢀcrónica,ꢀtusꢀinfeccionesꢀde
lasꢀvíasꢀurinariasꢀyꢀtusꢀinfeccionesꢀporꢀlevadurasꢀ(candidiasis),ꢀtodasꢀellas
enfermedadesꢀqueꢀalteranꢀelꢀdelicadoꢀequilibrioꢀdelꢀpHꢀvaginalꢀy,ꢀcuandoꢀse
haꢀproducidoꢀlaꢀdisrupción,ꢀdificultanꢀmuchoꢀelꢀviajeꢀdelꢀespermaꢀalꢀovario.
Además,ꢀpideꢀqueꢀteꢀhaganꢀunosꢀanálisisꢀparaꢀverꢀsiꢀtienesꢀelꢀVPHꢀ(virusꢀdel
papilomaꢀhumano)ꢀoꢀchlamydia,ꢀdosꢀETSꢀqueꢀpuedenꢀcrearꢀunꢀentornoꢀdeꢀlo
másꢀhostilꢀparaꢀelꢀembrión.

RecuerdaꢀqueꢀsiguiendoꢀelꢀprotocoloꢀCódigoMujer,ꢀestarásꢀcomiendoꢀpara
optimizarꢀtusꢀproporcionesꢀhormonalesꢀsemanales.ꢀCuandoꢀestésꢀintentando
concebir,ꢀprestaꢀespecialꢀatenciónꢀaꢀesto,ꢀasegúrateꢀdeꢀqueꢀestás:

Incorporandoꢀgerminadosꢀyꢀalimentosꢀfermentadosꢀduranteꢀlaꢀfaseꢀfolicular,ꢀpara
aportarꢀtantosꢀnutrientesꢀbiodisponiblesꢀcomoꢀpuedasꢀalꢀovario.
Consumiendoꢀlaꢀmayoríaꢀdeꢀtusꢀfrutasꢀyꢀverdurasꢀcrudasꢀduranteꢀlaꢀovulación
paraꢀaumentarꢀlosꢀnivelesꢀdeꢀglutatiónꢀqueꢀpotencianꢀelꢀdesarrolloꢀdeꢀlosꢀóvulos.
Comiendoꢀhortalizasꢀdulcesꢀdeꢀraízꢀqueꢀrefuerzanꢀelꢀhígado,ꢀcomoꢀlosꢀboniatos,ꢀy
verdurasꢀdeꢀhojaꢀverdeꢀdeꢀlaꢀfamiliaꢀdeꢀlaꢀbrassica,ꢀcomoꢀkale,ꢀduranteꢀlaꢀfase
lútea,ꢀparaꢀasegurarteꢀdeꢀqueꢀestásꢀeliminandoꢀbienꢀelꢀestrógenoꢀyꢀqueꢀmantienes
unaꢀratioꢀóptimaꢀdeꢀestrógenoꢀyꢀprogesteronaꢀparaꢀelꢀéxitoꢀdelꢀembarazo.
Restaurandoꢀtusꢀmineralesꢀduranteꢀlaꢀfaseꢀmenstrualꢀconꢀalgas,ꢀaguacatesꢀy
algunaꢀproteínaꢀdeꢀanimalesꢀcriadosꢀenꢀlibertad,ꢀyꢀnutriendoꢀaꢀfondoꢀtuꢀsistema
endocrinoꢀparaꢀelꢀcicloꢀsiguiente.

Desarrollarꢀunaꢀrelaciónꢀmásꢀíntimaꢀconꢀtusꢀovariosꢀyꢀtuꢀúteroꢀesꢀtambiénꢀuna
formaꢀdeꢀreducirꢀelꢀestrésꢀyꢀlaꢀansiedadꢀtanꢀcomunesꢀenꢀlaꢀincertidumbreꢀdeꢀeste
proceso.ꢀVisualízalosꢀbrillando,ꢀsanosꢀyꢀfelicesꢀmientrasꢀmeditasꢀsobreꢀelꢀhecho
deꢀqueꢀeresꢀunꢀreceptáculoꢀfértil,ꢀdiseñadoꢀparaꢀrecibirꢀyꢀcrear.ꢀSiꢀpuedesꢀponer
todaꢀtuꢀatenciónꢀenꢀmejorarꢀsustancialmenteꢀtusꢀcuidadosꢀpersonalesꢀyꢀen
orientarꢀtuꢀenergíaꢀnutritivaꢀhaciaꢀlaꢀgestiónꢀdeꢀtuꢀsaludꢀhormonal,ꢀnoꢀsoloꢀestarás
practicandoꢀlasꢀhabilidadesꢀqueꢀnecesitasꢀcomoꢀmadre,ꢀsinoꢀqueꢀdisfrutarás
muchoꢀmásꢀdelꢀviajeꢀdelꢀembarazo.

Crearꢀespacioꢀparaꢀelꢀbebé

Lasꢀmujeresꢀqueꢀvienenꢀaꢀmiꢀconsultaꢀconꢀproblemasꢀdeꢀfertilidadꢀsuelenꢀestar
dentroꢀdeꢀunaꢀdeꢀlasꢀtresꢀsiguientesꢀcategorías.ꢀHayꢀmujeresꢀcomoꢀlaꢀagenteꢀde
bolsaꢀconꢀlasꢀsuprarrenalesꢀconsumidas,ꢀqueꢀhanꢀestadoꢀquemandoꢀlaꢀvelaꢀporꢀlos
dosꢀextremosꢀduranteꢀtodaꢀsuꢀvida.ꢀLuegoꢀestánꢀaquellas,ꢀcomoꢀlasꢀenfermerasꢀy
lasꢀmaestras,ꢀqueꢀhanꢀdedicadoꢀtodaꢀsuꢀvidaꢀaꢀayudarꢀaꢀlosꢀdemásꢀyꢀtienenꢀpoco
tiempoꢀparaꢀellas.ꢀPorꢀúltimo,ꢀestánꢀlasꢀqueꢀacabanꢀdeꢀdejarꢀlaꢀpíldora:ꢀmuchasꢀla
hanꢀestadoꢀtomandoꢀdesdeꢀlaꢀadolescencia,ꢀperoꢀahoraꢀhanꢀdescubiertoꢀqueꢀlas
hormonasꢀsintéticasꢀhanꢀestadoꢀenmascarandoꢀunꢀproblemaꢀfuncionalꢀsubyacente
queꢀlesꢀimpideꢀconcebir.ꢀTodasꢀellasꢀcompartenꢀalgoꢀimportante,ꢀyꢀpuedeꢀqueꢀtú
también:ꢀnoꢀhanꢀvividoꢀenꢀsintoníaꢀconꢀsuꢀcuerpo.
Comoꢀcoachꢀespecializadaꢀenꢀelꢀsistemaꢀendocrino,ꢀtengoꢀelꢀprivilegioꢀdeꢀayudar
aꢀlasꢀmujeresꢀaꢀqueꢀtomenꢀconcienciaꢀdeꢀsuꢀcuerpo,ꢀporꢀasíꢀdecirlo,ꢀyꢀapoyarlas
paraꢀqueꢀrecuperenꢀesaꢀsintonía,ꢀelꢀpasoꢀmásꢀimportanteꢀenꢀsuꢀprocesoꢀdeꢀsuperar
susꢀproblemasꢀdeꢀfertilidadꢀyꢀdeꢀquedarseꢀembarazadas.ꢀUnaꢀvezꢀqueꢀempiecesꢀa
vivirꢀenꢀasociaciónꢀconꢀtuꢀcuerpo,ꢀesteꢀseꢀbrindaráꢀaꢀhacerꢀloꢀqueꢀleꢀpidas:
concebirꢀyꢀtenerꢀunꢀembarazoꢀsanoꢀnoꢀseráꢀlaꢀexcepción.
Quieroꢀqueꢀpiensesꢀenꢀcadaꢀfaseꢀdeꢀtuꢀcicloꢀcomoꢀunaꢀoportunidadꢀparaꢀque
cuidesꢀadecuadamenteꢀdeꢀtuꢀcódigo,ꢀhagasꢀdeꢀtuꢀvidaꢀalgoꢀinterdisciplinarꢀyꢀle
desꢀprioridadꢀalꢀbebé.ꢀTeꢀvoyꢀaꢀplantearꢀunaꢀpreguntaꢀqueꢀprobablementeꢀningún
ginecólogoꢀteꢀharáꢀjamás:ꢀ¿quéꢀestásꢀdispuestaꢀaꢀcambiarꢀenꢀtuꢀvidaꢀparaꢀserꢀun
receptáculoꢀidealꢀparaꢀconcebir?ꢀEstoꢀnoꢀesꢀalgoꢀdeꢀloꢀqueꢀhablemos
habitualmente,ꢀporqueꢀdamosꢀporꢀhechoꢀqueꢀconꢀunꢀbuenꢀparꢀdeꢀovariosꢀque
funcionenꢀbasta.ꢀPeroꢀcomoꢀcualquierꢀmujerꢀqueꢀhaꢀlidiadoꢀconꢀproblemasꢀde
fertilidadꢀpuedeꢀtestificar,ꢀconcebirꢀsueleꢀserꢀmásꢀcomplicadoꢀqueꢀelꢀhecho
clínicoꢀdeꢀqueꢀelꢀespermaꢀseꢀreúnaꢀconꢀelꢀóvulo.ꢀEsꢀunaꢀexperienciaꢀemocional
queꢀrequiereꢀalgoꢀmásꢀqueꢀunꢀsimpleꢀrevolcón.
Desdeꢀunaꢀperspectivaꢀenergética,ꢀtalꢀvezꢀelꢀembarazoꢀteꢀestéꢀeludiendoꢀporque
enꢀtuꢀvidaꢀnoꢀhayꢀsuficienteꢀlugarꢀparaꢀélꢀo,ꢀloꢀqueꢀesꢀmásꢀimportante,ꢀparaꢀel
bebéꢀqueꢀdependeráꢀdeꢀtiꢀenꢀcadaꢀactoꢀdeꢀsupervivenciaꢀduranteꢀlosꢀnueveꢀmeses
siguientes.ꢀDesdeꢀlaꢀperspectivaꢀfísica,ꢀparaꢀconcebirꢀesꢀimprescindibleꢀque
cambiesꢀtuꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀyꢀcreesꢀespacioꢀparaꢀelꢀembarazoꢀyꢀelꢀbebé,ꢀporqueꢀeso
significaꢀbajarꢀelꢀritmo.ꢀCuandoꢀbajasꢀelꢀritmo,ꢀleꢀenvíasꢀunaꢀseñalꢀaꢀtuꢀsistema
endocrinoꢀ(ejeꢀHHA,ꢀconcretamente)ꢀdeꢀqueꢀnoꢀexisteꢀningunaꢀamenazaꢀfísica
paraꢀtuꢀbienestarꢀyꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀestáꢀpreparadoꢀparaꢀqueꢀelꢀembriónꢀpueda
desarrollarse.
Aprenderꢀaꢀbajarꢀelꢀritmoꢀempiezaꢀporꢀcambiarꢀtusꢀprioridadesꢀyꢀvivirꢀcomoꢀsiꢀya
tuvierasꢀaꢀtuꢀhijoꢀoꢀhija.ꢀUnoꢀdeꢀlosꢀproblemasꢀmásꢀcomunesꢀqueꢀobservoꢀenꢀlas
mujeresꢀqueꢀnoꢀpuedenꢀconcebirꢀesꢀqueꢀhanꢀsobrepasadoꢀdemasiadoꢀsusꢀlímites.
Estoꢀhaceꢀqueꢀseꢀsientanꢀagotadasꢀyꢀseꢀinterponeꢀenꢀsuꢀpropósitoꢀdeꢀserꢀun
recipienteꢀviableꢀparaꢀalbergarꢀunꢀbebé.ꢀLasꢀactividadesꢀqueꢀhanꢀhechoꢀque
sobrepasarasꢀtusꢀlímites,ꢀalꢀfinal,ꢀteꢀpareceránꢀinsignificantesꢀyꢀlasꢀdejarásꢀde
ladoꢀcuandoꢀestésꢀcuidandoꢀaꢀunꢀreciénꢀnacido.ꢀNoꢀesperesꢀaꢀabandonarlas.ꢀPon
enꢀprácticaꢀlasꢀherramientasꢀinterdisciplinaresꢀqueꢀhasꢀaprendidoꢀenꢀelꢀcapítulo
cincoꢀyꢀreordenaꢀtusꢀprioridades.ꢀIntentaꢀpensarꢀenꢀcómoꢀviviríasꢀsiꢀyaꢀtuvieras
unꢀbebé.ꢀPorꢀsupuesto,ꢀestoꢀnoꢀimplicaꢀdejarꢀdeꢀsalirꢀtodosꢀlosꢀsábadosꢀporꢀla
nocheꢀconꢀtusꢀamigasꢀyꢀhacerꢀverꢀqueꢀtienesꢀunꢀbebéꢀenꢀcasa.ꢀMeꢀestoyꢀrefiriendo
aꢀqueꢀnoꢀaceptesꢀcompromisosꢀqueꢀteꢀobliguenꢀaꢀsobrepasarꢀlosꢀlímitesꢀdeꢀloꢀque
puedesꢀhacerꢀsinꢀquemarteꢀporꢀcompleto,ꢀparaꢀnoꢀcomprometerꢀelꢀequilibrioꢀde
tusꢀnivelesꢀdeꢀcortisolꢀyꢀlaꢀsaludꢀdeꢀtusꢀsuprarrenales.ꢀSignificaꢀponerꢀlímites
paraꢀque,ꢀenꢀvezꢀdeꢀdarꢀtodoꢀloꢀqueꢀtienesꢀaꢀlosꢀdemás,ꢀteꢀreservesꢀalgoꢀde
energíaꢀparaꢀti,ꢀparaꢀprepararteꢀyꢀcomerꢀlosꢀalimentosꢀqueꢀsabesꢀqueꢀevitaránꢀla
hipoglucemia.ꢀSignificaꢀprogramarꢀtusꢀcuidadosꢀpersonalesꢀ(yaꢀseaꢀprepararꢀuna
comidaꢀnutritiva,ꢀsalirꢀaꢀcorrerꢀoꢀdarteꢀunꢀbañoꢀrelajante)ꢀenꢀtuꢀagendaꢀy
realizarlosꢀcomoꢀharíasꢀconꢀcualquierꢀotroꢀcompromiso.ꢀCuandoꢀsurjanꢀnuevas
oportunidades,ꢀpregúntate:ꢀ«¿Meꢀrecargaráꢀestaꢀactividadꢀoꢀmeꢀagotará?».
Procuraꢀreducirꢀlasꢀqueꢀteꢀagotanꢀlaꢀenergía,ꢀporqueꢀesꢀprobableꢀqueꢀtambién
minenꢀtuꢀsaludꢀy,ꢀenꢀúltimaꢀinstancia,ꢀtuꢀfertilidad.ꢀEmpiezaꢀaꢀcontemplarꢀtuꢀvida
desdeꢀunaꢀperspectivaꢀnueva:ꢀrevisaꢀcómoꢀpodríasꢀponerꢀfinꢀaꢀhacerꢀdemasiadas
cosasꢀyꢀcrearꢀespacioꢀparaꢀtuꢀbebé,ꢀsiꢀmañanaꢀteꢀquedarasꢀembarazada.

Suplementosꢀyꢀalimentosꢀparaꢀlaꢀfertilidad

Enꢀlasꢀculturasꢀtradicionales,ꢀaꢀlosꢀhombresꢀyꢀaꢀlasꢀmujeresꢀseꢀlesꢀdabaꢀuna
comidaꢀprematrimonialꢀqueꢀseꢀcreíaꢀqueꢀpotenciabaꢀlaꢀfertilidad,ꢀparaꢀque
tuvieranꢀmásꢀoportunidadesꢀdeꢀconcebirꢀenꢀlaꢀnocheꢀdeꢀbodas.ꢀAunqueꢀesta
tradiciónꢀantiguaꢀtalꢀvezꢀnoꢀdieraꢀenꢀelꢀclavoꢀ(unaꢀcomidaꢀnoꢀcambiaꢀmuchoꢀlas
cosas),ꢀnuestrosꢀantepasadosꢀibanꢀenꢀlaꢀdirecciónꢀcorrectaꢀ(elꢀconsumoꢀregularꢀde
ciertosꢀalimentosꢀmejoraꢀlaꢀfertilidad).ꢀLaꢀcienciaꢀmodernaꢀseꢀestáꢀsumandoꢀa
estaꢀcreenciaꢀy,ꢀrecientemente,ꢀhaꢀdemostradoꢀque,ꢀdeꢀhecho,ꢀlaꢀelecciónꢀde
alimentosꢀconcretosꢀpuedeꢀmejorarꢀlaꢀsaludꢀdelꢀsistemaꢀreproductorꢀfemeninoꢀy
aumentarꢀsusꢀposibilidadesꢀdeꢀconcebirꢀyꢀdeꢀtenerꢀunꢀbuenꢀembarazo.ꢀUnꢀestudio
recienteꢀconcluyóꢀqueꢀlasꢀmujeresꢀalmacenamosꢀácidosꢀgrasosꢀomega-3,3ꢀdeꢀlos
queꢀdependeꢀelꢀfetoꢀenꢀsuꢀdesarrolloꢀenꢀelꢀútero,ꢀenꢀelꢀtejidoꢀadiposoꢀdeꢀnuestras
caderasꢀyꢀmuslos.ꢀPorꢀconsiguiente,ꢀmuchoꢀantesꢀdeꢀquedarteꢀembarazada,ꢀuna
buenaꢀdietaꢀesꢀdeꢀsumaꢀimportanciaꢀparaꢀcrearꢀunꢀentornoꢀsaludableꢀparaꢀel
futuroꢀbebé.ꢀPuestoꢀqueꢀnuestroꢀcuerpoꢀnoꢀpuedeꢀfabricarꢀlosꢀácidosꢀgrasos
omega-3,ꢀesosꢀnutrientesꢀdeberánꢀprocederꢀdeꢀlaꢀalimentación.ꢀEnꢀotroꢀestudio
recienteꢀseꢀobservóꢀqueꢀlaꢀcurcumina,4ꢀelꢀingredienteꢀactivoꢀdeꢀlaꢀcúrcuma,ꢀesꢀun
potenteꢀantiinflamatorio.ꢀLaꢀinflamaciónꢀpuedeꢀhacerꢀpeligrarꢀelꢀmaterial
genéticoꢀdeꢀtusꢀovarios;ꢀporꢀeso,ꢀincluirꢀcúrcumaꢀenꢀtuꢀdietaꢀpuedeꢀprotegerꢀeste
materialꢀgenético,ꢀmejorarꢀlaꢀcirculaciónꢀsanguíneaꢀenꢀtusꢀovariosꢀ(loꢀcualꢀlos
mantendráꢀmásꢀsanos)ꢀyꢀaumentarꢀlasꢀposibilidadesꢀdeꢀconcebirꢀyꢀdeꢀllevarꢀa
buenꢀtérminoꢀelꢀembarazo.
Laꢀalimentaciónꢀsaludableꢀnoꢀesꢀsoloꢀparaꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀintentanꢀquedarse
embarazadasꢀdeꢀformaꢀnatural.ꢀHayꢀinvestigacionesꢀrecientesꢀqueꢀhanꢀconcluido
queꢀloꢀqueꢀcomeꢀyꢀbebeꢀunaꢀmujerꢀtambiénꢀpuedeꢀafectarꢀaꢀsusꢀprobabilidadesꢀde
éxitoꢀenꢀlosꢀtratamientosꢀdeꢀlaꢀinfertilidad,ꢀcomoꢀlaꢀfecundaciónꢀinꢀvitro.ꢀEnꢀun
estudioꢀrealizadoꢀenꢀlaꢀUniversidadꢀdeꢀHarvard,ꢀlosꢀinvestigadoresꢀobservaron
queꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀseꢀsometíanꢀaꢀlaꢀfecundaciónꢀinꢀvitroꢀqueꢀconsumíanꢀmás
grasasꢀsaturadas5ꢀ(principalmenteꢀlasꢀqueꢀseꢀencuentranꢀenꢀfuentesꢀdeꢀorigen
animal,ꢀcomoꢀlasꢀcarnesꢀrojas)ꢀteníanꢀmenosꢀoocitosꢀmadurosꢀ(lasꢀcélulasꢀque
formanꢀlosꢀóvulos),ꢀloꢀqueꢀreducíaꢀsusꢀprobabilidadesꢀdeꢀéxitoꢀenꢀelꢀtratamiento
paraꢀlaꢀinfertilidad.ꢀPorꢀotraꢀparte,ꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀtomabanꢀdosisꢀmásꢀaltasꢀde
grasasꢀmonoinsaturadasꢀ(comoꢀlasꢀdeꢀlosꢀfrutosꢀsecos,ꢀsemillas,ꢀaguacates,

aceitesꢀvegetalesꢀyꢀmantequillasꢀdeꢀfrutosꢀsecos)ꢀteníanꢀtresꢀvecesꢀyꢀmediaꢀmás
probabilidadesꢀdeꢀconseguirꢀunꢀnacidoꢀvivoꢀqueꢀaquellasꢀqueꢀconsumíanꢀmenos
cantidadꢀdeꢀdichasꢀgrasas.ꢀOtroꢀestudio,ꢀrealizadoꢀenꢀDinamarca,ꢀconcluyóꢀque
beberꢀmásꢀdeꢀcincoꢀtazasꢀdeꢀcafé6ꢀalꢀdíaꢀreducíaꢀenꢀunꢀcincuentaꢀporꢀcientoꢀlas
probabilidadesꢀdeꢀqueꢀunaꢀmujerꢀseꢀquedaraꢀembarazadaꢀconꢀunꢀtratamientoꢀde
fecundaciónꢀinꢀvitroꢀqueꢀlasꢀqueꢀnoꢀtomabanꢀcafé.ꢀEstoꢀnoꢀmeꢀsorprendeꢀpuesto
queꢀelꢀexcesoꢀdeꢀcafeínaꢀpuedeꢀalterarꢀlosꢀnivelesꢀdeꢀazúcarꢀenꢀsangre,
sobreestimularꢀlasꢀsuprarrenalesꢀyꢀafectarꢀalꢀprocesoꢀdeꢀeliminación,ꢀyꢀtodoꢀello
alteraꢀelꢀequilibrioꢀhormonal.

Laꢀfecundaciónꢀinꢀvitroꢀ(FIV)ꢀyꢀlaꢀcongelaciónꢀdeꢀlosꢀóvulos

LaꢀFIVꢀesꢀunꢀprocesoꢀqueꢀpuedeꢀserꢀmuyꢀestresanteꢀparaꢀlosꢀovarios,ꢀyꢀseꢀha
demostradoꢀqueꢀnoꢀesꢀunꢀmétodoꢀqueꢀgaranticeꢀlaꢀconcepción.ꢀAunqueꢀhay
mujeresꢀaꢀlasꢀqueꢀlasꢀpuedeꢀayudarꢀmucho,ꢀlaꢀmayorꢀparteꢀdeꢀlasꢀvecesꢀla
infertilidadꢀdeꢀlasꢀmujeresꢀesꢀdeꢀcausaꢀdesconocidaꢀparaꢀlaꢀmedicina
convencional.ꢀTuꢀmejorꢀseguro,ꢀtantoꢀsiꢀeligesꢀestaꢀvíaꢀcomoꢀsiꢀnoꢀlaꢀnecesitas,ꢀes
alimentarꢀbienꢀaꢀtusꢀovariosꢀyꢀconservarꢀtuꢀequilibrioꢀhormonalꢀutilizandoꢀel
métodoꢀCódigoMujer.ꢀMuchasꢀmujeresꢀhanꢀvenidoꢀaꢀmiꢀcentroꢀdespuésꢀdeꢀtresꢀo
cincoꢀintentosꢀdeꢀFIV,ꢀenꢀlosꢀqueꢀhanꢀsometidoꢀaꢀsusꢀparejasꢀyꢀsusꢀcuerposꢀaꢀlos
inesperadosꢀcambiosꢀdeꢀhumorꢀhormonales,ꢀyꢀcuandoꢀsusꢀovariosꢀhanꢀsido
sobreestimuladosꢀsinꢀdarꢀfruto,ꢀelꢀmédicoꢀlesꢀrecomiendaꢀqueꢀhaganꢀunꢀdescanso
largoꢀdelꢀtratamiento.ꢀEsꢀimportanteꢀqueꢀtengasꢀenꢀcuentaꢀlosꢀefectosꢀdeꢀla
manipulaciónꢀquímicaꢀdeꢀtusꢀovariosꢀsobreꢀlaꢀcalidadꢀdelꢀóvuloꢀyꢀqueꢀteꢀreserves
antesꢀdeꢀvolverꢀaꢀsometerteꢀaꢀvariasꢀrondasꢀsinꢀantesꢀhaberleꢀdadoꢀaꢀtuꢀcuerpoꢀlos
nutrientesꢀesencialesꢀqueꢀnecesitaꢀparaꢀqueꢀesteꢀprocesoꢀtengaꢀéxito.ꢀLas
investigacionesꢀsobreꢀnutriciónꢀconfirman,ꢀsinꢀlugarꢀaꢀduda,ꢀqueꢀciertos
alimentosꢀtienenꢀunꢀpoderosoꢀefectoꢀenꢀelꢀprocedimientoꢀdeꢀlaꢀfecundaciónꢀin
vitro,ꢀasíꢀcomoꢀparaꢀmejorarꢀlaꢀcalidadꢀdelꢀóvulo.ꢀComoꢀheꢀdichoꢀantes,ꢀseꢀha
demostradoꢀqueꢀcomerꢀaguacateꢀ(ricoꢀenꢀlasꢀvaliosasꢀgrasasꢀmonoinsaturadas)
mientrasꢀestásꢀconꢀelꢀtratamientoꢀdeꢀFIVꢀaumentaꢀ3,4ꢀvecesꢀlasꢀprobabilidadesꢀde
concebirꢀrespectoꢀaꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀnoꢀconsumenꢀdosisꢀadecuadasꢀdeꢀeste
alimento.ꢀ¡Losꢀalimentosꢀfuncionan!ꢀPorꢀconsiguiente,ꢀtendríaꢀsentidoꢀque

cuandoꢀconsultarasꢀaꢀunꢀespecialistaꢀenꢀfertilidad,ꢀpudieraꢀofrecerteꢀesta

información.ꢀHeꢀescuchadoꢀdemasiadosꢀcasosꢀdeꢀmujeresꢀqueꢀlesꢀhanꢀpreguntado
aꢀsusꢀmédicosꢀsobreꢀesteꢀtemaꢀyꢀcomoꢀmuchoꢀlesꢀhanꢀdichoꢀqueꢀevitaranꢀla
cafeínaꢀyꢀelꢀalcohol,ꢀqueꢀesꢀmuyꢀbuenꢀconsejoꢀteniendoꢀenꢀcuentaꢀlosꢀestudios
queꢀheꢀmencionado.

Teꢀruegoꢀqueꢀnoꢀteꢀfrustresꢀnuncaꢀconꢀtusꢀmédicos.ꢀTodosꢀsonꢀgrandes
especialistasꢀdelꢀcuerpoꢀhumano,ꢀyꢀenꢀelꢀcampoꢀdeꢀlaꢀFIVꢀyꢀlaꢀendocrinología
reproductoraꢀpuedenꢀserꢀgrandesꢀaliadosꢀenꢀtuꢀviajeꢀhaciaꢀlaꢀconcepción.ꢀNo
obstante,ꢀhastaꢀqueꢀseꢀrealicenꢀmásꢀinvestigacionesꢀyꢀseꢀenseñeꢀmásꢀnutrición
funcionalꢀenꢀlasꢀfacultadesꢀdeꢀMedicina,ꢀraroꢀseráꢀqueꢀencuentresꢀunꢀprofesional
queꢀteꢀbrindeꢀestaꢀinformación.ꢀNuestroꢀsistemaꢀdeꢀsaludꢀasumeꢀqueꢀlaꢀpaciente,

tratamiento,ꢀtantoꢀenꢀelꢀámbitoꢀhospitalarioꢀcomoꢀenꢀcasa.ꢀPeroꢀyoꢀvisualizoꢀun
aparteꢀdeꢀtomarꢀlaꢀmedicación,ꢀhaꢀdeꢀtenerꢀunꢀpapelꢀrelativamenteꢀpasivoꢀenꢀsu
futuroꢀenꢀelꢀqueꢀaꢀtodasꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀrecurranꢀaꢀlaꢀFIVꢀseꢀlesꢀreceteꢀel
protocoloꢀCódigoMujer,ꢀcomoꢀprimeraꢀparteꢀdeꢀsuꢀtratamiento.ꢀDelꢀmismoꢀmodo
queꢀcuandoꢀestésꢀembarazadaꢀquerrásꢀcomerꢀlosꢀmejoresꢀalimentos,ꢀtambién
querrásꢀalimentarꢀaꢀtusꢀóvulosꢀyꢀovariosꢀconꢀlosꢀmásꢀnutritivosꢀantesꢀdeꢀconcebir.
Unꢀbebéꢀsanoꢀseꢀformaꢀgraciasꢀaꢀlaꢀcombinaciónꢀnaturalezaꢀyꢀnutrición:ꢀla
naturalezaꢀdeꢀsuꢀADNꢀyꢀlaꢀnutriciónꢀdeꢀlaꢀdietaꢀdeꢀlaꢀmadre.ꢀSiꢀestásꢀpensandoꢀen
recurrirꢀaꢀlaꢀFIVꢀoꢀenꢀcongelarꢀtusꢀóvulosꢀyꢀteꢀpreocupaꢀlaꢀhiperestimulación
ovárica,ꢀvaleꢀlaꢀpenaꢀque,ꢀparaꢀempezar,ꢀtengasꢀenꢀcuentaꢀtuꢀsensibilidad
hormonalꢀ(laꢀfacilidadꢀoꢀdificultadꢀqueꢀtuvisteꢀparaꢀencontrarꢀunaꢀpíldoraꢀqueꢀle
fueraꢀbienꢀaꢀtuꢀcuerpo,ꢀporꢀejemplo),ꢀpuesꢀestoꢀesꢀunꢀindicadorꢀexcelenteꢀpara
saberꢀcómoꢀtolerarásꢀlasꢀinyeccionesꢀdeꢀhormonas.
LaꢀcongelaciónꢀdeꢀóvulosꢀseꢀpareceꢀenꢀmuchosꢀaspectosꢀalꢀprocesoꢀdeꢀlaꢀFIV,
salvoꢀporꢀlaꢀomisiónꢀevidenteꢀdeꢀlaꢀimplantaciónꢀinmediata.ꢀLosꢀdatosꢀsobreꢀla
viabilidadꢀdeꢀesteꢀprocesoꢀtodavíaꢀestánꢀporꢀdeterminar,ꢀpuesꢀseꢀveráꢀaꢀmedida
queꢀaumenteꢀelꢀnúmeroꢀdeꢀmujeresꢀqueꢀseꢀdecantanꢀporꢀestaꢀopción.ꢀLosꢀestudios
hanꢀdemostradoꢀqueꢀcuantoꢀmásꢀjovenꢀesꢀlaꢀmujerꢀqueꢀdecideꢀ«conservarꢀsus
óvulos»,7ꢀmásꢀprobabilidadesꢀtendráꢀcuandoꢀdecidaꢀusarlosꢀ(loꢀidealꢀesꢀqueꢀsea
menorꢀdeꢀtreintaꢀaños).ꢀNoꢀobstante,ꢀlaꢀrealidadꢀesꢀqueꢀlaꢀmayoríaꢀdeꢀlasꢀmujeres
noꢀpiensanꢀenꢀelloꢀhastaꢀqueꢀseꢀacercanꢀaꢀlosꢀcuarenta.ꢀAsíꢀqueꢀsuponiendoꢀque
vayasꢀaꢀseguirꢀadelanteꢀconꢀesteꢀprocesoꢀenꢀunaꢀetapaꢀmásꢀtardíaꢀdeꢀtuꢀvida
hormonal,ꢀesꢀtodavíaꢀmásꢀesencialꢀqueꢀsigasꢀelꢀprotocoloꢀCódigoMujer,ꢀparaꢀque
tuꢀcuerpoꢀestéꢀpreparadoꢀparaꢀelꢀmomentoꢀenꢀqueꢀdecidasꢀhacerꢀlaꢀimplantaciónꢀe
intentarꢀconcebir.
Existeꢀotraꢀrazónꢀprincipalꢀporꢀlaꢀqueꢀloꢀqueꢀcomesꢀimportaꢀparaꢀtuꢀfertilidad:ꢀel
estrés.ꢀYaꢀhemosꢀvistoꢀantesꢀqueꢀsiꢀelꢀhipotálamoꢀyꢀlaꢀhipófisisꢀrecibenꢀel
mensajeꢀclaroꢀdeꢀlasꢀsuprarrenalesꢀdeꢀqueꢀnoꢀhayꢀpeligroꢀalgunoꢀparaꢀtu
bienestar,ꢀesoꢀfavoreceꢀlaꢀconcepción.ꢀPeroꢀsiꢀtuꢀdietaꢀesꢀpobreꢀenꢀnutrientes,ꢀtus
suprarrenalesꢀloꢀinterpretaránꢀcomoꢀunaꢀsituaciónꢀdeꢀestrésꢀinterno,ꢀyꢀesta
respuestaꢀpuedeꢀindicarꢀalꢀcerebroꢀqueꢀtalꢀvezꢀnoꢀseaꢀelꢀmomentoꢀidealꢀparaꢀel
embarazo,ꢀparaꢀtiꢀoꢀparaꢀtuꢀbebé.ꢀMeꢀexplico.ꢀCuandoꢀelꢀnivelꢀdeꢀestrésꢀes
elevado,ꢀsubenꢀlosꢀnivelesꢀdeꢀcortisolꢀyꢀbajaꢀlaꢀproducciónꢀdeꢀlaꢀhormona
DHEA,ꢀunaꢀhormonaꢀbaseꢀdeꢀlaꢀcualꢀseꢀcreanꢀmuchasꢀotras,ꢀincluidasꢀla
progesteronaꢀyꢀelꢀestrógeno.ꢀDeꢀhecho,ꢀelꢀestrésꢀinternoꢀimpideꢀqueꢀseꢀcreeꢀel
entornoꢀhormonalꢀóptimoꢀparaꢀconcebirꢀyꢀllevarꢀaꢀtérminoꢀelꢀembarazo.
Nuestroꢀcuerpoꢀnecesitaꢀunaꢀgranꢀvariedadꢀdeꢀnutrientesꢀparaꢀrendirꢀalꢀmáximo.
Cuandoꢀnoꢀconsigueꢀsuficienteꢀcantidadꢀdeꢀellosꢀoꢀrecibeꢀdemasiadosꢀalimentos
perjudicialesꢀ(comoꢀgrasasꢀsaturadasꢀeꢀhidratosꢀdeꢀcarbonoꢀrefinados)ꢀseꢀestresa,
comoꢀacabamosꢀdeꢀver.ꢀAdemás,ꢀcuandoꢀlosꢀórganosꢀtienenꢀqueꢀemplearseꢀen
expulsarꢀlasꢀtoxinasꢀdelꢀorganismo,ꢀnoꢀdisponenꢀniꢀdeꢀespacioꢀniꢀdeꢀenergíaꢀpara
ayudarteꢀenꢀlaꢀlaborꢀdeꢀconcebir.ꢀLoꢀbuenoꢀdeꢀestoꢀesꢀqueꢀaunqueꢀhayꢀmuyꢀpocos
factoresꢀdeꢀestrésꢀqueꢀpuedasꢀcontrolarꢀ(comoꢀfechasꢀdeꢀentregaꢀimposiblesꢀy
jefesꢀabominables),ꢀpuedesꢀreducirꢀelꢀestrésꢀinternoꢀconꢀunaꢀdietaꢀdeꢀcalidadꢀ(que
teꢀayudaráꢀaꢀmitigarꢀelꢀdeterioroꢀpotencialꢀdelꢀestrésꢀexterno).

Elꢀprotocoloꢀdeꢀdietaꢀyꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀqueꢀdescriboꢀenꢀesteꢀlibroꢀestáꢀdiseñado
paraꢀcorregirꢀcualquierꢀbloqueoꢀfísicoꢀyꢀtrastornosꢀhormonalesꢀsubyacentesꢀque
puedanꢀestarꢀinterfiriendoꢀenꢀtuꢀposibleꢀembarazo.ꢀConjuntamenteꢀaꢀesos
cambiosꢀdietéticosꢀyꢀdeꢀestiloꢀdeꢀvida,ꢀlaꢀsiguienteꢀlistaꢀdeꢀalimentosꢀpuedeꢀtener
beneficiosꢀconcretosꢀparaꢀtuꢀfertilidadꢀ(incluidosꢀlosꢀalimentosꢀricosꢀen
compuestos,ꢀcomoꢀácidosꢀgrasosꢀomega-3,ꢀcurcuminaꢀyꢀgrasas
monoinsaturadas).

LosꢀdiezꢀalimentosꢀfavoritosꢀdeꢀCódigoMujerꢀparaꢀlaꢀfertilidad

Incorporaꢀgenerosamenteꢀestosꢀalimentos,ꢀqueꢀcontienenꢀunaꢀgranꢀvariedadꢀde

nutrientesꢀparaꢀlaꢀfertilidad,ꢀenꢀtuꢀdietaꢀdiaria:

Trigoꢀsarraceno.ꢀEsteꢀcerealꢀesꢀricoꢀenꢀelꢀcompuestoꢀd-chiro-inositol,ꢀqueꢀse
haꢀdemostradoꢀqueꢀbajaꢀlosꢀnivelesꢀdeꢀinsulinaꢀyꢀtestosteronaꢀyꢀaumentaꢀlos
índicesꢀdeꢀovulación;ꢀporꢀconsiguiente,ꢀmejoraꢀlaꢀfertilidad.
Verdurasꢀdeꢀhojaꢀverde.ꢀEspinacas,ꢀkale,ꢀberzaꢀyꢀescarola,ꢀentreꢀmuchas
otras,ꢀporqueꢀsonꢀricasꢀenꢀácidoꢀfólico,ꢀqueꢀesꢀesencialꢀparaꢀtenerꢀunos
ovariosꢀsanosꢀyꢀreduceꢀelꢀriesgoꢀdeꢀanomalíasꢀcongénitasꢀenꢀlaꢀcolumnaꢀyꢀen
elꢀcerebro.ꢀTambiénꢀsonꢀricasꢀenꢀvitaminaꢀE,ꢀmagnesioꢀyꢀcalcio,ꢀque
favorecenꢀlaꢀsaludꢀdelꢀcicloꢀmenstrual.
Garbanzos.ꢀUnaꢀraciónꢀdeꢀestaꢀlegumbreꢀpuedeꢀayudarnosꢀaꢀmantenerꢀunos
nivelesꢀadecuadosꢀdeꢀvitaminaꢀB6,ꢀesencialꢀparaꢀqueꢀproduzcamosꢀla
cantidadꢀsuficienteꢀdeꢀprogesteronaꢀparaꢀconcebir,ꢀasíꢀcomoꢀparaꢀmejorarꢀla
calidadꢀdelꢀespermaꢀyꢀelꢀdesarrolloꢀdelꢀóvulo.
Miel.ꢀTodaꢀlaꢀmiel,ꢀperoꢀespecialmenteꢀelꢀpolenꢀdeꢀabejaꢀyꢀlaꢀjaleaꢀrealꢀ–el
platoꢀfavoritoꢀdeꢀlaꢀabejaꢀreina–ꢀsonꢀricosꢀenꢀnutrientesꢀconꢀmuchas
características.ꢀLaꢀabejaꢀreinaꢀesꢀalimentadaꢀporꢀlasꢀobrerasꢀconꢀjaleaꢀreal,
yꢀponeꢀhastaꢀdosꢀmilꢀhuevosꢀalꢀdía.ꢀElꢀpolenꢀdeꢀabejaꢀpuedeꢀestimularꢀla
funciónꢀováricaꢀcuandoꢀestamosꢀintentandoꢀconcebir.
Huevos.ꢀEstosꢀantiguosꢀsímbolosꢀdeꢀfertilidadꢀaꢀvecesꢀsonꢀtratados
injustamente.ꢀ¡Noꢀteꢀdejesꢀlasꢀyemas!ꢀLasꢀyemasꢀdeꢀlosꢀhuevosꢀdeꢀgallinas
criadasꢀenꢀlibertadꢀcontienenꢀvitaminaꢀD,ꢀesencialꢀparaꢀunaꢀbuena
ovulación.
Semillasꢀdeꢀgirasol.ꢀRicasꢀenꢀzinc,ꢀmineralꢀqueꢀayudaꢀaꢀtuꢀcuerpoꢀaꢀutilizar
mejorꢀtusꢀhormonasꢀreproductorasꢀ(estrógenoꢀyꢀprogesterona)ꢀyꢀtambién
favoreceꢀlaꢀproducciónꢀdeꢀADNꢀqueꢀreforzaráꢀlaꢀcalidadꢀdelꢀóvulo.
Salmón.ꢀLosꢀácidosꢀgrasosꢀomega-3ꢀqueꢀcontieneꢀelꢀsalmónꢀenꢀabundancia
ayudanꢀaꢀregularꢀlasꢀhormonasꢀyꢀlaꢀovulación,ꢀaꢀlaꢀvezꢀqueꢀaumentanꢀla
cantidadꢀdeꢀmocoꢀcervicalꢀyꢀlaꢀcirculaciónꢀsanguíneaꢀenꢀlosꢀórganos
reproductores.
Aguacate.ꢀRicoꢀenꢀgrasaꢀmonoinsaturada,ꢀqueꢀseꢀhaꢀdemostradoꢀqueꢀinfluye

positivamenteꢀenꢀlosꢀresultadosꢀdeꢀlaꢀFIV.
Canela.ꢀAdemásꢀdeꢀsusꢀpropiedadesꢀantibacterianasꢀyꢀdigestivas,ꢀcontiene
unꢀcompuestoꢀqueꢀhaceꢀqueꢀlasꢀcélulasꢀadiposasꢀrespondanꢀmejorꢀaꢀla
insulina,ꢀloꢀcualꢀaꢀsuꢀvezꢀincrementaꢀlosꢀíndicesꢀdeꢀovulación.
Cúrcuma.ꢀEstaꢀespeciaꢀnoꢀsoloꢀpotenciaꢀlaꢀsaludꢀdeꢀtuꢀsistemaꢀreproductor,
sinoꢀqueꢀ–juntoꢀconꢀotrasꢀsimilaresꢀdeꢀnaturalezaꢀ«templada»,ꢀcomoꢀel
cilantro,ꢀelꢀcomino,ꢀelꢀcardamomoꢀyꢀlaꢀpimientaꢀnegra–,ꢀsegúnꢀlaꢀmedicina
tradicionalꢀchinaꢀayudaꢀaꢀdisiparꢀelꢀexcesoꢀdeꢀhumedadꢀdeꢀlosꢀórganos
reproductores.ꢀAyudaꢀaꢀcrearꢀunꢀentornoꢀmásꢀsecoꢀyꢀcálido,ꢀidealꢀparaꢀla
concepción.

Suplementosꢀparaꢀactivarꢀlasꢀhormonas

Enꢀtuꢀpróximaꢀvisitaꢀaꢀtuꢀginecólogo,ꢀpídeleꢀqueꢀteꢀhagaꢀunꢀanálisisꢀdeꢀsangre
paraꢀrevisarꢀlosꢀvaloresꢀdeꢀciertasꢀhormonas:ꢀprogesterona,ꢀestrógeno,ꢀhormona
foliculoestimulanteꢀ(FSH)ꢀyꢀhormonaꢀluteinizanteꢀ(LH).ꢀCuandoꢀtengaꢀlos
resultados,ꢀinterpretaráꢀlaꢀinformaciónꢀparaꢀayudarteꢀaꢀentenderꢀtuꢀcondición
actual.ꢀ(Siꢀllevasꢀtiempoꢀintentandoꢀconcebirꢀyꢀnoꢀhasꢀpodido,ꢀpuedeꢀqueꢀya
sepasꢀdóndeꢀteꢀencuentras).ꢀConꢀesaꢀinformación,ꢀutilizaꢀlaꢀtablaꢀqueꢀvieneꢀa
continuaciónꢀparaꢀelegirꢀlosꢀsuplementosꢀapropiadosꢀqueꢀayudenꢀaꢀtuꢀcuerpoꢀa
queꢀpuedasꢀlograrꢀelꢀequilibrioꢀhormonalꢀcuantoꢀantes.ꢀPuedesꢀprobarꢀestos
suplementosꢀduranteꢀunoꢀoꢀtresꢀmeses.

Siꢀestásꢀbajaꢀdeꢀestrógeno
Tomaꢀdongꢀquaiꢀ(Angelicaꢀsinensis).ꢀEstaꢀplanta,ꢀdeꢀlaꢀfamiliaꢀdelꢀperejil,ꢀesꢀunꢀp

Paraꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀestánꢀintentandoꢀconcebir.ꢀEsꢀimportanteꢀqueꢀprestes
especialꢀatenciónꢀaꢀtusꢀfluidosꢀvaginalesꢀduranteꢀlasꢀcuatroꢀfasesꢀdeꢀtuꢀciclo
menstrual.ꢀEnꢀlaꢀovulatoria,ꢀelꢀfluidoꢀdeberáꢀserꢀclaro,ꢀconꢀlaꢀconsistenciaꢀde
laꢀclaraꢀdeꢀunꢀhuevoꢀsinꢀcocer.ꢀSiꢀesꢀasí,ꢀesꢀunaꢀseñalꢀexcelenteꢀparaꢀtu
fertilidad.ꢀElꢀóvuloꢀestáꢀperfectamenteꢀposicionadoꢀparaꢀlaꢀimplantaciónꢀy
laꢀconcepciónꢀduranteꢀestaꢀfase:ꢀmanténꢀrelacionesꢀsexualesꢀunaꢀvezꢀalꢀdía
duranteꢀdosꢀoꢀtresꢀdíasꢀconsecutivos.ꢀLlegarꢀalꢀorgasmoꢀduranteꢀlaꢀrelación
inundaráꢀtuꢀcuerpoꢀdeꢀoxitocinaꢀyꢀdeꢀóxidoꢀdeꢀnitrógenoꢀ(enꢀelꢀcapítuloꢀocho
teꢀhablaréꢀmásꢀdeꢀello)ꢀy,ꢀporꢀtanto,ꢀmejoraꢀtusꢀprobabilidadesꢀdeꢀconcebir.
Vidasꢀfértiles,ꢀcuerposꢀfértiles

Noꢀbastaꢀconꢀcrearꢀespacioꢀyꢀreorganizarꢀtusꢀprioridadesꢀparaꢀreducirꢀelꢀestrésꢀen
tuꢀvidaꢀ(yꢀelꢀprecioꢀqueꢀpagaꢀtuꢀejeꢀHHAꢀporꢀeseꢀestrés,ꢀenꢀtuꢀovulaciónꢀyꢀenꢀtu
producciónꢀhormonal),ꢀtambiénꢀteꢀanimoꢀaꢀqueꢀcultivesꢀlaꢀfertilidadꢀenꢀáreasꢀde
tuꢀvidaꢀqueꢀnadaꢀtenganꢀqueꢀverꢀconꢀtuꢀútero.ꢀ¡Esꢀdecir,ꢀqueꢀseasꢀcreativa!
Talꢀvezꢀnoꢀteꢀdesꢀcuenta,ꢀperoꢀconꢀbebéꢀoꢀsinꢀél,ꢀdasꢀaꢀluzꢀcosasꢀtodosꢀlosꢀdías.
Estoyꢀconvencidaꢀdeꢀqueꢀlasꢀmujeresꢀhemosꢀsidoꢀcreadasꢀparaꢀserꢀfértilesꢀen
todasꢀlasꢀáreasꢀdeꢀnuestraꢀvida.ꢀNoꢀsoloꢀeso,ꢀsinoꢀqueꢀmuchasꢀcreamosꢀconꢀtanta
frecuenciaꢀyꢀfacilidadꢀqueꢀniꢀsiquieraꢀnosꢀdamosꢀlaꢀoportunidadꢀdeꢀreconocerꢀlo
queꢀhemosꢀcreadoꢀyꢀdisfrutarꢀdeꢀnuestraꢀcreación.ꢀEnꢀ2007,ꢀlaꢀfirmaꢀdeꢀasesores
McKinseyꢀ&ꢀCompany8ꢀpublicóꢀunꢀestudioꢀqueꢀconcluyóꢀqueꢀlasꢀempresas
dondeꢀtrabajabaꢀunꢀmayorꢀnúmeroꢀdeꢀmujeresꢀenꢀcargosꢀdirectivosꢀtenían
mejoresꢀresultados.ꢀUnꢀestudioꢀpublicadoꢀenꢀ2011,ꢀenꢀHarvardꢀBusinessꢀReview,
confirmabaꢀqueꢀlaꢀinteligenciaꢀcolectivaꢀdeꢀlosꢀequiposꢀdeꢀtrabajo9ꢀdeꢀlas
empresasꢀaumentaꢀcuandoꢀhayꢀmásꢀmiembrosꢀdelꢀsexoꢀfemenino.ꢀNoꢀtengoꢀla
menorꢀdudaꢀdeꢀqueꢀestosꢀdosꢀdescubrimientosꢀseꢀdebenꢀaꢀlaꢀfacultadꢀinnataꢀde
crearꢀqueꢀtenemosꢀlasꢀmujeres.ꢀNoꢀesꢀsoloꢀlaꢀfacultadꢀdeꢀcrearꢀnuevasꢀideasꢀy
oportunidadesꢀqueꢀelevanꢀaꢀlosꢀdemás,ꢀsinoꢀlaꢀdeꢀcrearꢀenꢀelꢀcontextoꢀdeꢀnuestra
profesiónꢀyꢀdeꢀnuestrasꢀrelaciones.

Identificarꢀconscientementeꢀlasꢀcosasꢀqueꢀcreasꢀyꢀfomentasꢀenꢀtuꢀvidaꢀesꢀun
procesoꢀqueꢀdenominoꢀcultivarꢀunaꢀactitudꢀmentalꢀfértil.ꢀSeꢀtrataꢀdeꢀprestar
atenciónꢀaꢀaquelloꢀqueꢀdasꢀaꢀluzꢀyꢀreconocerꢀqueꢀesꢀtanꢀimportanteꢀcomoꢀtu
energía,ꢀtuꢀtiempo,ꢀtusꢀrecursosꢀyꢀtusꢀcuidados.ꢀCuandoꢀempiecesꢀaꢀcontemplar
(yꢀaꢀrespetar)ꢀtodoꢀloꢀqueꢀcreasꢀdiariamente,ꢀconectarásꢀconꢀtuꢀestadoꢀnaturalꢀde
fertilidad/abundanciaꢀyꢀsintonizarásꢀtuꢀenergíaꢀconꢀelꢀactoꢀfísicoꢀdeꢀconcebir,
quedarteꢀembarazadaꢀyꢀdarꢀaꢀluzꢀtodosꢀlosꢀdías.ꢀAlꢀcultivarꢀunaꢀactitudꢀmental
fértilꢀteꢀanimasꢀaꢀsubirꢀlaꢀapuesta:ꢀmientrasꢀestásꢀtrabajandoꢀparaꢀmejorarꢀel
funcionamientoꢀdeꢀtuꢀsistemaꢀendocrinoꢀutilizandoꢀelꢀaspectoꢀdeꢀlaꢀalimentación
delꢀprotocolo,ꢀtambiénꢀestásꢀconectandoꢀconꢀtuꢀderechoꢀinnatoꢀdeꢀserꢀunaꢀfuerza
creativa.

¿Puedesꢀquedarteꢀembarazadaꢀenꢀlaꢀperimenopausia?

Enꢀunaꢀpalabra:ꢀsí.ꢀTécnicamente,ꢀlasꢀmujeresꢀentramosꢀenꢀlaꢀprimeraꢀparteꢀdeꢀla
perimenopausiaꢀentreꢀlosꢀtreintaꢀyꢀcincoꢀyꢀlosꢀcuarentaꢀyꢀcuatroꢀaños,ꢀperoꢀes
perfectamenteꢀrazonableꢀpensarꢀqueꢀpuedesꢀconcebirꢀporꢀmétodosꢀnaturales
duranteꢀestaꢀetapa.ꢀAunqueꢀtuꢀprogesteronaꢀyꢀtuꢀestrógenoꢀempiezanꢀaꢀdisminuir,
esꢀunꢀprocesoꢀmuyꢀlentoꢀyꢀgradual,ꢀespecialmenteꢀenꢀlosꢀprimerosꢀaños.ꢀCuanto
antesꢀadoptesꢀelꢀprotocoloꢀCódigoMujer,ꢀmásꢀlentoꢀseráꢀelꢀproceso,ꢀporque
estarásꢀapoyandoꢀestaꢀproporciónꢀhormonalꢀdeꢀunaꢀformaꢀmuyꢀproactiva.ꢀSeguir
elꢀprotocoloꢀtambiénꢀteꢀayudaráꢀaꢀnoꢀponerteꢀnerviosaꢀrespectoꢀaꢀtus
posibilidadesꢀdeꢀconcebir,ꢀpuestoꢀqueꢀsabrásꢀqueꢀestásꢀhaciendoꢀtodoꢀloꢀqueꢀestá
enꢀtuꢀmanoꢀparaꢀoptimizarꢀtuꢀfertilidad.ꢀ(Intentarꢀconcebirꢀpuedeꢀserꢀuna
experienciaꢀestresanteꢀparaꢀmuchasꢀmujeres,ꢀcomoꢀsabrásꢀporꢀpropiaꢀexperiencia,
yꢀparaꢀlaꢀbuenaꢀsaludꢀdeꢀtusꢀsuprarrenalesꢀ–yꢀlaꢀproducciónꢀdeꢀhormonas–ꢀes
esencialꢀqueꢀmantengasꢀunꢀnivelꢀdeꢀestrésꢀbajo).
Ademásꢀdeꢀseguirꢀelꢀprotocolo,ꢀasegúrateꢀdeꢀseguirꢀlasꢀrecomendacionesꢀqueꢀhe
hechoꢀenꢀesteꢀcapítuloꢀparaꢀpotenciarꢀtodavíaꢀmásꢀtuꢀfertilidadꢀdesdeꢀuna
perspectivaꢀfísicaꢀyꢀenergética.ꢀEsꢀespecialmenteꢀimportanteꢀqueꢀincluyasꢀenꢀtu
dietaꢀmuchosꢀalimentosꢀparaꢀlaꢀfertilidad,ꢀyꢀasíꢀgarantizarꢀqueꢀtusꢀórganos
reproductoresꢀyꢀtusꢀhormonasꢀesténꢀenꢀlaꢀmejorꢀformaꢀposibleꢀparaꢀconcebirꢀy
tenerꢀunꢀbuenꢀembarazo.
Aquíꢀtienesꢀunasꢀcuantasꢀrecomendacionesꢀmásꢀsiꢀestásꢀenꢀlaꢀperimenopausiaꢀe
intentasꢀquedarteꢀembarazada:

Pídeleꢀaꢀtuꢀmédicoꢀqueꢀteꢀhagaꢀunaꢀanalíticaꢀcompleta.ꢀEsꢀimportanteꢀque
identifiquesꢀcuantoꢀantesꢀcualquierꢀproblemaꢀhormonal,ꢀaꢀfinꢀdeꢀtratarloꢀyꢀtener
tiempoꢀdeꢀsobraꢀparaꢀconcebirꢀporꢀmétodosꢀnaturales.
Buscaꢀalgúnꢀprofesionalꢀdelꢀmasajeꢀdeꢀlaꢀfertilidad.ꢀEsteꢀtipoꢀdeꢀmasajeꢀmejorará
laꢀcirculaciónꢀsanguíneaꢀgeneral,ꢀyꢀconcretamenteꢀenꢀtusꢀórganosꢀreproductores,
aꢀlaꢀvezꢀqueꢀdesharáꢀcualquierꢀposibleꢀadherenciaꢀqueꢀestéꢀinterfiriendoꢀenꢀla
implantación.ꢀElꢀmasajeꢀClearꢀPassageꢀTechniqueꢀesꢀunaꢀopciónꢀexcelente.

Veꢀaꢀunꢀcentroꢀdeꢀacupunturaꢀyꢀcoméntaleꢀalꢀterapeutaꢀqueꢀquieresꢀquedarte
embarazada.ꢀUnꢀbuenꢀprofesionalꢀtrataráꢀprincipalmenteꢀelꢀmeridianoꢀRenꢀMai,
queꢀenꢀlaꢀmedicinaꢀchinaꢀseꢀrelacionaꢀconꢀlaꢀconcepción.
Reduceꢀlaꢀcantidadꢀdeꢀtiempoꢀqueꢀpasasꢀsentadaꢀcadaꢀdía.ꢀSiꢀteꢀacercasꢀaꢀlos
cuarenta,ꢀesꢀprobableꢀqueꢀestésꢀenꢀelꢀesplendorꢀdeꢀtuꢀcarreraꢀyꢀpuedeꢀqueꢀaꢀdiario
pasesꢀmuchoꢀtiempoꢀsentadaꢀenꢀtuꢀoficina.ꢀEstoꢀpodríaꢀprivarꢀaꢀtuꢀúteroꢀdelꢀflujo
sanguíneoꢀyꢀdeꢀlosꢀnutrientesꢀqueꢀnecesita,ꢀasíꢀqueꢀhazꢀunaꢀpausaꢀcadaꢀhoraꢀpara
levantarteꢀyꢀmoverteꢀunꢀpoco.ꢀEstoꢀteꢀayudaráꢀaꢀevitarꢀcualquierꢀtipoꢀde
estancamientoꢀenꢀlaꢀzona.

NoꢀesꢀnecesarioꢀqueꢀsuperesꢀlasꢀrecetasꢀdeꢀMarthaꢀStewart*ꢀoꢀqueꢀdecoresꢀtu
casaꢀcomoꢀsiꢀfueraꢀaꢀsalirꢀenꢀunaꢀrevistaꢀparaꢀsentirꢀqueꢀhasꢀcreadoꢀalgo.ꢀLas
cosasꢀaꢀlasꢀqueꢀdasꢀaꢀluzꢀenꢀtuꢀvidaꢀcotidianaꢀpuedeꢀqueꢀseanꢀmuchoꢀmásꢀsutiles.
Enꢀunaꢀconversaciónꢀtelefónicaꢀrecienteꢀconꢀunaꢀviejaꢀamigaꢀmía,ꢀmeꢀdiꢀcuenta
deꢀqueꢀellaꢀestabaꢀadoptandoꢀunaꢀactitudꢀnegativa.ꢀMeꢀbastaronꢀunasꢀpalabras
paraꢀredirigirꢀnuestraꢀconversaciónꢀhaciaꢀunaꢀdirecciónꢀmuchoꢀmásꢀpositiva;ꢀde
esteꢀmodo,ꢀenꢀvezꢀdeꢀsentirmeꢀagotadaꢀdespuésꢀdeꢀnuestraꢀcharla,ꢀcuando
colgamos,ꢀambasꢀnosꢀsentíamosꢀllenasꢀdeꢀenergíaꢀyꢀmuyꢀconectadas.ꢀCreéꢀese
cambioꢀpositivoꢀenꢀnuestraꢀconversaciónꢀyꢀenꢀnuestraꢀrelación.ꢀConꢀunaꢀactitud
mentalꢀfértil,ꢀmeꢀbastóꢀunꢀmomentoꢀparaꢀidentificarꢀloꢀqueꢀpodíaꢀcrearꢀenꢀese
momentoꢀyꢀmeꢀagradóꢀpercibirꢀlaꢀdiferenciaꢀqueꢀsupusoꢀparaꢀambas.

Historiaꢀdeꢀéxito:

KatieꢀReimer,ꢀ32

Afección:ꢀproblemasꢀdeꢀfertilidad

CuandoꢀconocíꢀelꢀFLOꢀLivingꢀCenter,ꢀenꢀ2009,ꢀhacíaꢀmásꢀdeꢀunaꢀdécadaꢀque
tomabaꢀlaꢀpíldora.ꢀMiꢀmédicoꢀmeꢀlaꢀrecetóꢀdeꢀadolescenteꢀporqueꢀteníaꢀla
menstruaciónꢀcadaꢀtresꢀoꢀcuatroꢀmeses.ꢀPeroꢀsabíaꢀqueꢀquerríaꢀtenerꢀhijosꢀjovenꢀy
noꢀmeꢀapetecíaꢀseguirꢀtomándolaꢀelꢀrestoꢀdeꢀmiꢀvida.ꢀNoꢀmeꢀseducíaꢀlaꢀideaꢀde
queꢀalgoꢀsintéticoꢀcontrolaraꢀmiꢀcuerpo.ꢀSoloꢀdeseabaꢀdisfrutarꢀdeꢀloꢀqueꢀesteꢀme
daba.ꢀYꢀesoꢀesꢀjustamenteꢀloꢀqueꢀdescubríꢀcuandoꢀempecéꢀaꢀseguirꢀelꢀprograma
CódigoMujer.ꢀLaꢀinformaciónꢀnutricionalꢀfueꢀtremendamenteꢀútilꢀyꢀtodavíaꢀla
uso.ꢀPeroꢀloꢀmásꢀimportanteꢀesꢀqueꢀheꢀadquiridoꢀelꢀconocimientoꢀdeꢀcómoꢀtratar
aꢀmiꢀcuerpo.ꢀHeꢀaprendidoꢀaꢀaceptarꢀqueꢀaunqueꢀmisꢀciclosꢀfueranꢀúnicos,ꢀeran
míos.
Enꢀ2010,ꢀmiꢀesposoꢀyꢀyoꢀdecidimosꢀqueꢀhabíaꢀllegadoꢀnuestroꢀmomentoꢀdeꢀser
padres.ꢀDespuésꢀdeꢀirꢀalꢀginecólogo,ꢀmeꢀsentíꢀfrustrada.ꢀMeꢀdijoꢀqueꢀdebidoꢀa
misꢀciclosꢀirregulares,ꢀprobablementeꢀnecesitaríaꢀmedicación,ꢀcomoꢀClomifeno,
paraꢀconcebir.ꢀPeroꢀgraciasꢀaꢀlosꢀconocimientosꢀqueꢀhabíaꢀadquiridoꢀcon
CódigoMujerꢀsabíaꢀqueꢀovulaba.ꢀNoꢀmeꢀhacíaꢀfaltaꢀtomarmeꢀlaꢀtemperatura,
porqueꢀsabíaꢀquéꢀsignosꢀbuscarꢀ–comoꢀcambiosꢀenꢀlasꢀsecrecionesꢀvaginales–
paraꢀsaberꢀloꢀqueꢀhacíaꢀmiꢀcuerpo.ꢀMiꢀesposoꢀyꢀyoꢀdecidimosꢀintentarloꢀpor
métodosꢀnaturales,ꢀantesꢀdeꢀrecurrirꢀaꢀunaꢀintervenciónꢀmédica.ꢀTuvimos
relacionesꢀsexualesꢀunasꢀcuantasꢀvecesꢀy,ꢀaꢀlasꢀsieteꢀsemanas,ꢀdescubríꢀque
estabaꢀembarazada.ꢀEstoyꢀconvencidaꢀdeꢀqueꢀpudeꢀconcebirꢀaꢀmiꢀbebéꢀgraciasꢀal
conocimientoꢀqueꢀadquiríꢀsobreꢀmiꢀcuerpo.

Paraꢀempezarꢀaꢀcultivarꢀunaꢀactitudꢀmentalꢀfértilꢀ–queꢀporꢀcierto,ꢀteꢀanimoꢀaꢀque
loꢀhagasꢀtantoꢀsiꢀestásꢀintentandoꢀquedarteꢀembarazadaꢀcomoꢀsiꢀno–ꢀpruebaꢀel
siguienteꢀejercicio.ꢀPregúntate:ꢀ«¿Quéꢀhagoꢀenꢀmiꢀvidaꢀqueꢀpuedaꢀidentificar
comoꢀunaꢀdeꢀmisꢀcreaciones?».ꢀTalꢀvezꢀeresꢀexcelenteꢀcreandoꢀoportunidades,
comoꢀreunirꢀaꢀtusꢀamigasꢀparaꢀcenarꢀunaꢀvezꢀalꢀmes.ꢀQuizásꢀeresꢀunaꢀartista
creandoꢀplatosꢀdeliciososꢀyꢀcompartiéndolosꢀconꢀtusꢀseresꢀqueridos.ꢀObservaꢀen
elꢀtranscursoꢀdelꢀdíaꢀyꢀtomaꢀnotaꢀdeꢀlasꢀcosasꢀqueꢀpasanꢀgraciasꢀaꢀtuꢀcreatividad.
Prontoꢀteꢀdarásꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀyaꢀestásꢀenꢀlaꢀondaꢀvibratoriaꢀnecesariaꢀparaꢀcrear
yꢀconservarꢀunaꢀvida,ꢀyꢀestarásꢀmásꢀenꢀsintoníaꢀ–emocionalꢀyꢀfísicamente–ꢀcon
esaꢀposibilidad.
Laꢀpíldora,ꢀlasꢀETSꢀyꢀtuꢀfertilidad

Ademásꢀdeꢀenmascararꢀproblemasꢀhormonalesꢀsubyacentesꢀ–queꢀpuedeꢀqueꢀni
siquieraꢀsepasꢀqueꢀtienes–ꢀqueꢀponenꢀenꢀriesgoꢀtuꢀfertilidad,ꢀlaꢀpíldoraꢀpuede
hacerlaꢀpeligrarꢀdeꢀotrosꢀmodos:ꢀdándoteꢀunaꢀfalsaꢀsensaciónꢀdeꢀseguridadꢀenꢀel
sexo.ꢀConozcoꢀmuchasꢀmujeresꢀqueꢀdanꢀporꢀsentadoꢀqueꢀcomoꢀlaꢀpíldoraꢀreduce
elꢀriesgoꢀdeꢀquedarseꢀembarazadas,ꢀnoꢀnecesitanꢀusarꢀpreservativosꢀenꢀsus
relacionesꢀsexuales.ꢀAunqueꢀteꢀparezcaꢀqueꢀsoyꢀunꢀanuncioꢀparaꢀelꢀbienꢀdeꢀla
ciudadanía:ꢀlaꢀpíldoraꢀnoꢀnosꢀprotegeꢀdeꢀlasꢀenfermedadesꢀdeꢀtransmisiónꢀsexual
(ETS).ꢀEnfermedadesꢀcomoꢀlaꢀchlamydiaꢀyꢀlaꢀgonorreaꢀprovocanꢀsuficientes
problemasꢀdeꢀsaludꢀporꢀsíꢀmismas,ꢀperoꢀtambiénꢀpuedenꢀcontribuirꢀaꢀla
enfermedadꢀinflamatoriaꢀpélvicaꢀ(EIP),10ꢀunaꢀafecciónꢀ«silenciosa»ꢀqueꢀpuede
dañarꢀpermanentementeꢀlasꢀtrompasꢀdeꢀFalopio,ꢀelꢀúteroꢀyꢀlosꢀtejidosꢀadyacentes,
queꢀaꢀsuꢀvezꢀpuedeꢀtraducirseꢀenꢀinfertilidad,ꢀsinꢀprevioꢀaviso.ꢀYꢀaunqueꢀestoyꢀa
favorꢀdeꢀgozarꢀdelꢀmáximoꢀplacerꢀposible,ꢀlasꢀinvestigacionesꢀhanꢀdemostrado
queꢀcuantasꢀmásꢀparejasꢀsexualesꢀtieneꢀunaꢀmujer,ꢀmayorꢀesꢀelꢀriesgoꢀdeꢀque
desarrolleꢀunaꢀEIP.ꢀEstoꢀseꢀdebeꢀaꢀqueꢀestáꢀmásꢀexpuestaꢀaꢀlasꢀinfecciones,ꢀlas
cualesꢀpuedenꢀprovocarꢀestaꢀenfermedad.ꢀPorꢀúltimo:ꢀsalvoꢀqueꢀmantengasꢀuna
relaciónꢀmonógamaꢀyꢀestable,ꢀyꢀambosꢀosꢀhayáisꢀhechoꢀunaꢀanalíticaꢀparaꢀsaber
siꢀalgunoꢀdeꢀlosꢀdosꢀtieneꢀalgunaꢀETS,ꢀutilizaꢀpreservativoꢀenꢀtusꢀrelaciones
sexuales,ꢀtantoꢀsiꢀtomasꢀlaꢀpíldoraꢀcomoꢀsiꢀno;ꢀestoꢀesꢀunaꢀcosaꢀmásꢀqueꢀpuedes
hacerꢀparaꢀpreservarꢀtuꢀfertilidad.

Higiene,ꢀrayosꢀX,ꢀbacteriasꢀyꢀfertilidadꢀaꢀlargoꢀplazo

Enꢀloꢀqueꢀrespectaꢀaꢀlaꢀfertilidad,ꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀvienenꢀaꢀmiꢀconsultaꢀoꢀestán
intentandoꢀactivamenteꢀconcebirꢀoꢀquierenꢀsaberꢀcómoꢀpreservarꢀsuꢀfertilidad
paraꢀcuandoꢀdeseenꢀquedarseꢀembarazadas,ꢀporꢀmuchosꢀañosꢀqueꢀfaltenꢀpara
ello.
Existenꢀpruebasꢀcontundentesꢀqueꢀrelacionanꢀlasꢀsustanciasꢀquímicas,ꢀla
radiaciónꢀyꢀlaꢀexposiciónꢀaꢀlasꢀbacteriasꢀconꢀlosꢀproblemasꢀdeꢀfertilidadꢀaꢀlargo
plazo.ꢀHayꢀformasꢀsencillasꢀdeꢀprotegerꢀtusꢀórganosꢀreproductores,ꢀtusꢀhormonas
yꢀlaꢀcalidadꢀdeꢀtusꢀóvulosꢀconꢀalgunosꢀcambiosꢀesencialesꢀenꢀtuꢀestiloꢀdeꢀvida,
ademásꢀdelꢀprotocoloꢀCódigoMujer.ꢀParaꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀquierenꢀprotegerꢀsu
fertilidad,ꢀestasꢀsonꢀmisꢀcuatroꢀrecomendacionesꢀbásicas:

Manténꢀfelizꢀaꢀtuútero.ꢀSiempre,ꢀsiempre,ꢀsiempre,ꢀusaꢀpreservativoꢀenꢀtus
relacionesꢀsexuales.ꢀAunqueꢀestésꢀcasadaꢀoꢀtengasꢀunaꢀrelaciónꢀestableꢀy
monógama.ꢀSiempre.ꢀEstoꢀreduciráꢀsignificativamenteꢀlaꢀexposiciónꢀaꢀlasꢀ-
bacteriasꢀenꢀelꢀútero,ꢀqueꢀesꢀunꢀgranꢀimpedimentoꢀparaꢀlaꢀconcepción.
TambiénꢀprevendrásꢀlaꢀexposiciónꢀaꢀlasꢀETS,ꢀlaꢀvaginosisꢀbacteriana,ꢀlas
infeccionesꢀdeꢀlasꢀvíasꢀurinariasꢀyꢀlasꢀinfeccionesꢀcrónicasꢀporꢀlevaduras,
queꢀdesestabilizanꢀelꢀpHꢀdeꢀlaꢀvaginaꢀyꢀprovocanꢀunaꢀproliferación
bacterianaꢀenꢀelꢀúteroꢀqueꢀpuedeꢀserꢀunꢀgranꢀobstáculoꢀ–especialmenteꢀsiꢀ-
estosꢀproblemasꢀduranꢀmuchoꢀtiempo–ꢀcuandoꢀdecidasꢀqueꢀquieresꢀconcebir.
Aunqueꢀtuꢀparejaꢀyꢀtúꢀseáisꢀpersonasꢀsumamenteꢀsanas,ꢀelꢀespermaꢀtiene
microbiosꢀqueꢀpuedenꢀprovocarꢀdesequilibriosꢀenꢀelꢀpHꢀdelꢀútero,ꢀaunqueꢀno
creeꢀningúnꢀsíntoma.
Cambiaꢀlosꢀproductosꢀdeꢀlimpiezaꢀtóxicosꢀporꢀotrosꢀnaturales.ꢀHazꢀtodoꢀlo
posibleꢀporꢀevitarꢀlaꢀexposiciónꢀaꢀdisruptoresꢀendocrinos.ꢀVigilaꢀlos
productosꢀqueꢀusasꢀenꢀtuꢀhogarꢀyꢀenꢀtuꢀcuerpo.ꢀEstasꢀtoxinasꢀseꢀacumulanꢀen
tuꢀorganismoꢀyꢀvanꢀalterandoꢀlentamenteꢀtuꢀsistemaꢀendocrino.ꢀAunqueꢀno
notesꢀlosꢀsíntomas,ꢀestosꢀsiguenꢀcausandoꢀestragosꢀenꢀtuꢀfertilidad,ꢀqueꢀno
percibirásꢀhastaꢀqueꢀquierasꢀconcebir.ꢀUtilizaꢀproductosꢀdeꢀlimpieza
naturales,ꢀcomoꢀlosꢀdeꢀSeventhꢀGeneration.

Pásateꢀlasedaꢀdentalꢀaꢀdiario.ꢀManténꢀunaꢀbuenaꢀhigieneꢀoral.ꢀCepíllateꢀlos
dientesꢀdosꢀvecesꢀalꢀdía,ꢀpásateꢀlaꢀsedaꢀalꢀmenosꢀunaꢀvezꢀyꢀveꢀalꢀdentista
cadaꢀseisꢀmeses.ꢀEnꢀ2011,ꢀunꢀestudioꢀdeꢀlaꢀUniversidadꢀdeꢀAustralia
Occidentalꢀconcluyóꢀqueꢀlasꢀmujeresꢀconꢀenfermedadesꢀenꢀlasꢀencías11
tardabanꢀunꢀpromedioꢀdeꢀsieteꢀmesesꢀenꢀquedarseꢀembarazadas,ꢀunaꢀmedia
deꢀdosꢀmesesꢀmásꢀqueꢀlasꢀqueꢀnoꢀpadecíanꢀdichasꢀenfermedades.ꢀLa
enfermedadꢀperiodontalꢀgeneraꢀbacteriasꢀqueꢀpuedenꢀviajarꢀporꢀtodoꢀel
cuerpoꢀaꢀtravésꢀdelꢀtorrenteꢀsanguíneoꢀyꢀprovocarꢀunaꢀrespuesta
inflamatoriaꢀqueꢀpuedeꢀdañarꢀlosꢀtejidosꢀdeꢀcasiꢀtodosꢀlosꢀórganos,ꢀincluidos
elꢀcorazónꢀyꢀlosꢀórganosꢀreproductores.ꢀAunqueꢀesꢀimportanteꢀqueꢀvayas
regularmenteꢀalꢀdentista,ꢀprocuraꢀqueꢀnoꢀteꢀhaganꢀdemasiadasꢀradiografías.
Aunqueꢀlosꢀdentistasꢀsuelenꢀrecomendarꢀradiografíasꢀdeꢀtodaꢀlaꢀbocaꢀcon
bastanteꢀfrecuencia,ꢀintentaꢀespaciarlasꢀaꢀunaꢀcadaꢀdosꢀaños.ꢀLaꢀpequeña
dosisꢀdeꢀradiaciónꢀdeꢀlaꢀmáquinaꢀdeꢀrayosꢀX,ꢀconꢀelꢀtiempo,ꢀpuede
perjudicarꢀlaꢀtiroidesꢀyꢀalterarꢀlosꢀnivelesꢀhormonalesꢀhastaꢀelꢀextremoꢀde
afectarꢀaꢀtuꢀfertilidad.

Controlesꢀdeꢀseguridadꢀaeroportuariaꢀmásꢀsegurosꢀ(paraꢀtusꢀovarios).
NiégateꢀaꢀpasarꢀporꢀlosꢀnuevosꢀcontrolesꢀdeꢀrayosꢀXꢀdeꢀlosꢀaeropuertosꢀ(el
detectorꢀdeꢀmetalesꢀhabitualꢀestáꢀbien)ꢀyꢀsolicitaꢀunꢀcacheo.ꢀElꢀescánerꢀde
rayosꢀXꢀemiteꢀalgoꢀdeꢀradiaciónꢀaꢀtodosꢀlosꢀórganosꢀyꢀglándulasꢀdelꢀsistema
endocrinoꢀyꢀpuedeꢀperjudicarꢀnuestraꢀsalud.ꢀ(Estoꢀesꢀunꢀverdadero
problemaꢀparaꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀviajanꢀmucho).ꢀElꢀcacheoꢀ–queꢀaꢀlasꢀmujeres
siempreꢀseꢀlosꢀrealizaꢀunaꢀmujer–ꢀsoloꢀtardaꢀunosꢀtresꢀminutos,ꢀasíꢀque
inclúyeloꢀenꢀtuꢀtiempoꢀdeꢀviaje.

Concebirꢀdeberíaꢀserꢀfácil,ꢀ¿verdad?ꢀSinꢀembargo,ꢀaꢀvecesꢀquedarteꢀembarazada
puedeꢀserꢀfrustrante,ꢀalarmanteꢀyꢀestresante.ꢀEnꢀesteꢀcapítulo,ꢀheꢀexpuestoꢀuna
visiónꢀholísticaꢀdeꢀtodosꢀlosꢀfactoresꢀqueꢀinfluyenꢀenꢀlaꢀsaludꢀdeꢀnuestroꢀsistema
reproductor,ꢀparaꢀqueꢀreconozcamosꢀqueꢀnoꢀesꢀalgoꢀqueꢀpodamosꢀdarꢀpor
sentado.ꢀDelꢀmismoꢀmodoꢀqueꢀparaꢀadelgazarꢀhemosꢀdeꢀadoptarꢀunaꢀvisión
polifacética,ꢀconꢀlaꢀfertilidadꢀocurreꢀloꢀmismo.ꢀDebemosꢀestarꢀatentasꢀal
protocoloꢀCódigoMujer,ꢀreducirꢀnuestraꢀexposiciónꢀaꢀlosꢀdisruptoresꢀhormonales,
trabajarꢀconꢀnuestrosꢀmédicosꢀyꢀhacernosꢀunaꢀrevisiónꢀhormonalꢀcuantoꢀantesꢀy
asegurarnosꢀdeꢀqueꢀcomemosꢀalimentosꢀmuyꢀnutritivosꢀqueꢀpotencienꢀla
fertilidadꢀ(tantoꢀsiꢀrecurrimosꢀaꢀlaꢀFIVꢀcomoꢀsiꢀno),ꢀyꢀqueꢀadoptamosꢀuna
mentalidadꢀfértilꢀparaꢀcanalizarꢀesaꢀenergíaꢀmaternalꢀnutritivaꢀhaciaꢀnosotras
mismas,ꢀyꢀasíꢀserꢀcapacesꢀdeꢀcrearꢀenꢀotrasꢀáreasꢀdeꢀnuestraꢀvida,ꢀmientras
nuestroꢀcuerpoꢀseꢀpreparaꢀdeꢀlaꢀmejorꢀmaneraꢀposibleꢀparaꢀlaꢀconcepción.ꢀMis
clientasꢀdescubrenꢀqueꢀponerꢀsuꢀatenciónꢀsobreꢀaquelloꢀenꢀloꢀqueꢀpuedenꢀinfluir
lasꢀayudaꢀaꢀreducirꢀelꢀestrésꢀqueꢀtantasꢀvecesꢀacompañaꢀaꢀlosꢀproblemasꢀde
fertilidadꢀyꢀlosꢀexacerbaꢀdesdeꢀelꢀpuntoꢀdeꢀvistaꢀendocrino.ꢀInvierteꢀenꢀtuꢀcuerpo,
confíaꢀenꢀelꢀprotocoloꢀCódigoMujerꢀyꢀcolaboraꢀconꢀunꢀmédicoꢀconꢀelꢀqueꢀsientas
afinidad.ꢀTúꢀhasꢀdeꢀparticiparꢀenꢀconseguirꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀseaꢀmásꢀfértil,ꢀtantoꢀsi
eligesꢀconcebirꢀporꢀmétodosꢀnaturalesꢀcomoꢀsiꢀrecurresꢀaꢀlaꢀFIV.

Recuperarteꢀdespuésꢀdeꢀhaberꢀtenidoꢀelꢀbebé

Pasanꢀmuchasꢀcosasꢀenꢀelꢀplanoꢀhormonalꢀduranteꢀelꢀembarazo,ꢀyꢀdespuésꢀdel
partoꢀesꢀnormalꢀqueꢀsientasꢀcomoꢀsiꢀtuꢀcuerpoꢀteꢀestuvieraꢀtomandoꢀelꢀpelo.
Cuandoꢀcomesꢀparaꢀalimentarꢀaꢀtuꢀsistemaꢀendocrinoꢀpuedesꢀdisfrutarꢀdelꢀviaje
deꢀconvertirteꢀenꢀmadre.ꢀSinꢀembargo,ꢀmuchasꢀmadresꢀseꢀadentranꢀenꢀla
maternidadꢀestandoꢀagotadasꢀyꢀsinꢀfuerzas,ꢀyꢀdespuésꢀdelꢀpartoꢀseꢀsienten
vulnerablesꢀhormonalmente.ꢀEstánꢀexhaustas,ꢀdeprimidasꢀyꢀseꢀsientenꢀmalꢀenꢀsu
cuerpo.ꢀEsꢀinteresanteꢀrastrearꢀlaꢀcausaꢀdeꢀestosꢀsíntomasꢀhastaꢀllegarꢀaꢀla
alimentación.ꢀElꢀestadoꢀdeꢀánimoꢀloꢀestabilizanꢀsustanciasꢀneuroquímicas,ꢀcomo
laꢀserotonina,ꢀlaꢀdopaminaꢀyꢀlaꢀnorepinefrina.ꢀUnaꢀgranꢀparteꢀdeꢀlaꢀserotoninaꢀse
fabricaꢀenꢀelꢀintestinoꢀdelgado.ꢀLaꢀsaludꢀcerebralꢀyꢀmentalꢀgeneralꢀdependeꢀde
nutrientesꢀesencialesꢀqueꢀseꢀobtienenꢀdeꢀlaꢀalimentación.ꢀDespuésꢀdelꢀpartoꢀes
muyꢀimportanteꢀqueꢀteꢀalimentesꢀparaꢀtuꢀbienestarꢀemocional.ꢀDuranteꢀnueve
mesesꢀhasꢀestadoꢀcompartiendoꢀtodosꢀlosꢀmicronutrientesꢀdeꢀtuꢀdietaꢀconꢀunꢀser
enꢀdesarrollo,ꢀyꢀdespuésꢀdeꢀsuꢀnacimiento,ꢀesꢀprobableꢀqueꢀtambiénꢀlo
amamantes.ꢀEstasꢀdosꢀexperienciasꢀfísicasꢀexigenꢀunꢀtremendoꢀrefuerzo
nutricional.ꢀTodosꢀlosꢀmicronutrientesꢀqueꢀseꢀnecesitanꢀparaꢀcrearꢀelꢀcerebroꢀsano
deꢀtuꢀbebéꢀsonꢀlosꢀmismosꢀqueꢀprecisasꢀparaꢀtuꢀsaludꢀmental.ꢀEsꢀdeꢀsuma
importanciaꢀqueꢀtomesꢀunꢀbuenꢀsuplementoꢀduranteꢀelꢀembarazo,ꢀperoꢀes
igualmenteꢀimportanteꢀqueꢀsigasꢀtomándoloꢀdespués,ꢀespecialmenteꢀsiꢀdeseas
recuperarꢀtuꢀsaludꢀhormonalꢀoꢀinclusoꢀmejorarla.ꢀMisꢀsuplementosꢀfavoritosꢀpara
lasꢀmujeresꢀqueꢀpadecenꢀdepresiónꢀposparto,ꢀagotamientoꢀyꢀfaltaꢀdeꢀlibidoꢀson
losꢀácidosꢀgrasosꢀomega-3,ꢀlosꢀcomplejosꢀvitamínicosꢀB,ꢀlaꢀvitaminaꢀD3,ꢀel

calcioꢀyꢀelꢀmagnesio,ꢀademásꢀdeꢀseguirꢀlosꢀprincipiosꢀbásicosꢀdelꢀprotocoloꢀde
incluirꢀcerealesꢀintegrales,ꢀgrasaꢀdeꢀbuenaꢀcalidadꢀyꢀfibra.ꢀEstosꢀnutrientesꢀte
ayudaránꢀaꢀmejorarꢀlaꢀproducciónꢀdeꢀserotonina,ꢀnutriránꢀaꢀtusꢀcansadas
suprarrenalesꢀdebidoꢀaꢀlaꢀfaltaꢀdeꢀsueñoꢀmasivaꢀyꢀteꢀayudaránꢀaꢀpromoverꢀun
sanoꢀequilibrioꢀentreꢀelꢀestrógenoꢀyꢀlaꢀprogesterona.ꢀLaꢀclaveꢀestáꢀenꢀreconocer
queꢀhasꢀdeꢀtenerꢀelꢀmismoꢀcuidadoꢀconꢀloꢀqueꢀcomesꢀqueꢀcuandoꢀestabas
embarazada.ꢀTodavíaꢀcomesꢀparaꢀdos,ꢀsoloꢀqueꢀdeꢀotraꢀmanera.ꢀComoꢀsaben
todasꢀlasꢀmadres,ꢀcuandoꢀmamáꢀestáꢀfelizꢀyꢀsana,ꢀtodosꢀestánꢀfelicesꢀyꢀsanos.

CaraꢀaꢀcaraꢀconꢀAlisa

Seamosꢀproactivas.ꢀ¿Estásꢀintentandoꢀconcebirꢀactualmente?ꢀ¿Hasꢀrecurridoꢀaꢀla
FIV?ꢀ¿Oꢀquieresꢀasegurarteꢀdeꢀqueꢀnoꢀtendrásꢀproblemasꢀcuandoꢀteꢀdispongasꢀa
quedarteꢀembarazada?ꢀEnꢀprimerꢀlugar,ꢀidentificaꢀlosꢀtemasꢀdeꢀesteꢀcapítuloꢀque
merecenꢀtuꢀatención.ꢀ¿Porꢀdóndeꢀpuedesꢀempezarꢀinmediatamente?ꢀ¿Haꢀllegado
laꢀhoraꢀdeꢀdeshacerteꢀdelꢀdetergenteꢀdeꢀlaꢀropa,ꢀdeꢀlasꢀtoallitasꢀdeꢀsecadoꢀyꢀdeꢀlos
productosꢀdeꢀlimpiezaꢀconꢀlejía?ꢀ¿Estásꢀalꢀdíaꢀconꢀlaꢀsedaꢀdentalꢀyꢀlosꢀalimentos
paraꢀlaꢀfertilidad?ꢀQuizásꢀsoloꢀtengasꢀqueꢀcentrarteꢀenꢀloꢀmásꢀbásicoꢀdel
protocolo.ꢀEnfocarteꢀenꢀelloꢀyꢀalejarteꢀdelꢀagobioꢀyꢀdelꢀestrésꢀesꢀesencialꢀpara
unaꢀconcepciónꢀsaludable.
Siꢀestásꢀintentandoꢀconcebirꢀactivamente,ꢀmeꢀgustaríaꢀqueꢀempezarasꢀaꢀconectar
conꢀtuꢀúteroꢀyꢀtusꢀovarios.ꢀQuieroꢀqueꢀteꢀimaginesꢀqueꢀtuꢀúteroꢀesꢀelꢀhermoso
receptáculoꢀqueꢀyaꢀesꢀyꢀvisualicesꢀluzꢀyꢀenergíaꢀcirculandoꢀporꢀsuꢀinterior.
Imaginaꢀqueꢀesꢀelꢀlugarꢀmásꢀextraordinarioꢀparaꢀqueꢀcomienceꢀunaꢀnuevaꢀvida.
Antesꢀdeꢀacostarte,ꢀcierraꢀlosꢀojosꢀunosꢀminutos,ꢀcolocaꢀunaꢀmanoꢀenꢀlaꢀparte
inferiorꢀdeꢀtuꢀabdomenꢀyꢀhazꢀestaꢀvisualizaciónꢀantesꢀdeꢀdormirte.ꢀNoꢀseꢀtrataꢀde
unꢀejercicioꢀesotérico;ꢀalꢀrespirarꢀprofundamenteꢀaumentasꢀlaꢀcirculación
sanguíneaꢀenꢀtusꢀórganosꢀreproductoresꢀyꢀsintonizasꢀtuꢀcuerpoꢀconꢀtus
intencionesꢀdeꢀconcebirꢀyꢀserꢀmadre.

Porꢀúltimo,ꢀmeꢀgustaríaꢀqueꢀeligierasꢀunꢀáreaꢀdeꢀtuꢀvidaꢀqueꢀnoꢀtengaꢀqueꢀverꢀcon
laꢀsalud,ꢀdondeꢀpuedasꢀexpresarteꢀconꢀcreatividad.ꢀ¿Cuálꢀeraꢀtuꢀhobbyꢀfavoritoꢀde
niña?ꢀComprométeteꢀaꢀhacerꢀalgoꢀqueꢀseaꢀcreativoꢀduranteꢀelꢀpróximoꢀmesꢀ–
bailar,ꢀcantar,ꢀescribir,ꢀpintar,ꢀartesanía,ꢀcocinar,ꢀtocarꢀunꢀinstrumento–,ꢀcualquier
cosaꢀqueꢀconsideresꢀunaꢀexpresiónꢀdeꢀtuꢀenergíaꢀcreativa.ꢀObservaꢀtusꢀcambios
deꢀenergía.

Historiaꢀdeꢀéxito:

LisaꢀMarieꢀRice,ꢀ36

Afecciones:ꢀinfertilidad,ꢀSOP,ꢀdepresiónꢀposparto

Despuésꢀdeꢀcasarme,ꢀaꢀmiꢀparejaꢀyꢀaꢀmíꢀnosꢀllegóꢀelꢀmomentoꢀdeꢀpensarꢀen
formarꢀunaꢀfamilia.ꢀAlꢀcaboꢀdeꢀvariosꢀmesesꢀdeꢀhaberꢀdejadoꢀlaꢀpíldoraꢀyꢀno
ovular,ꢀfuiꢀalꢀginecólogo.ꢀUnaꢀecografíaꢀconfirmóꢀqueꢀteníaꢀSOP.ꢀLaꢀmontaña
rusaꢀemocionalꢀfueꢀterrible.ꢀMeꢀdieronꢀmedicaciónꢀoral,ꢀinyecciones,ꢀcontroles
ecográficosꢀdiarios,ꢀperdíꢀmiꢀprimerꢀbebé,ꢀyꢀporꢀfin,ꢀalꢀcaboꢀdeꢀdosꢀañosꢀyꢀmedio,
meꢀquedéꢀembarazadaꢀdeꢀmiꢀhijo.ꢀMientrasꢀestabaꢀenꢀcasaꢀrecuperándome,
observéꢀqueꢀlosꢀsíntomasꢀestabanꢀregresando.ꢀNoꢀadelgazabaꢀlosꢀkilosꢀqueꢀhabía
engordadoꢀy,ꢀdeꢀnuevo,ꢀmeꢀdeprimí.
ConocíꢀFLOꢀLivingꢀaꢀtravésꢀdeꢀunaꢀamigaꢀyꢀfisgoneéꢀenꢀelꢀsitioꢀwebꢀdurante
variosꢀmeses,ꢀantesꢀdeꢀtomarꢀlaꢀdecisiónꢀdeꢀapuntarmeꢀaꢀunaꢀclaseꢀonlineꢀgratuita
conꢀAlisa.ꢀLaꢀverdadꢀesꢀqueꢀnoꢀsabíaꢀquéꢀpodíaꢀesperar.ꢀQueríaꢀtenerꢀotroꢀhijoꢀsin
recurrirꢀaꢀlaꢀFIV,ꢀasíꢀqueꢀpenséꢀqueꢀsiꢀempezabaꢀaꢀtrabajarꢀenꢀello,ꢀtalꢀvezꢀme
ahorraríaꢀmuchasꢀdeꢀlasꢀpenuriasꢀdeꢀlaꢀprimeraꢀvez.
Trasꢀfinalizarꢀelꢀprograma,ꢀ¡tuveꢀlaꢀmenstruación!ꢀDesdeꢀentonces,ꢀlaꢀheꢀtenido
regularmente.ꢀAꢀlosꢀseisꢀmesesꢀdeꢀhaberꢀfinalizadoꢀelꢀprograma,ꢀteníaꢀlaꢀpiel
limpia,ꢀmisꢀanálisisꢀdeꢀsangreꢀeranꢀnormalesꢀyꢀmisꢀovariosꢀhabíanꢀvueltoꢀaꢀsu
tamañoꢀnatural.ꢀ¡Miꢀginecólogaꢀactualꢀestabaꢀimpresionada!ꢀObservóꢀelꢀcambio
nadaꢀmásꢀentrarꢀenꢀlaꢀconsulta.ꢀEnꢀlaꢀecografíaꢀrutinaria,ꢀpudimosꢀcomprobarꢀque
todosꢀmisꢀquistesꢀováricosꢀhabíanꢀdesaparecido.ꢀRecuerdoꢀqueꢀelꢀecógrafoꢀme
dijo:ꢀ«Ahora,ꢀestoyꢀexaminandoꢀtusꢀovarios».ꢀRecuerdoꢀqueꢀalꢀprincipioꢀnoꢀlo
entendíꢀbien,ꢀporqueꢀnoꢀpodíaꢀverlos.ꢀSolíaꢀdefinirꢀmisꢀovariosꢀporꢀsusꢀquistes.ꢀY
noꢀpodíaꢀverlos,ꢀasíꢀqueꢀnoꢀdejabaꢀdeꢀpreguntarle:ꢀ«¿Dóndeꢀestáꢀmiꢀovario?».ꢀY
miꢀesposoꢀexclamó:ꢀ«¡Losꢀquistesꢀhanꢀdesaparecido!».

Sinꢀembargo,ꢀtodoꢀestoꢀnoꢀesꢀlaꢀparteꢀsorprendenteꢀdeꢀmiꢀhistoria.ꢀPorꢀlasꢀfechas
enꢀqueꢀmiꢀhijo,ꢀalꢀqueꢀconcebíꢀaꢀtravésꢀdeꢀlaꢀFIV,ꢀteníaꢀunꢀaño,ꢀempezamosꢀa
pensarꢀenꢀdarleꢀunꢀhermanito.ꢀAꢀlosꢀdosꢀmesesꢀdeꢀintentarꢀconcebir,ꢀmeꢀquedé
embarazadaꢀdeꢀmiꢀsegundoꢀhijo.ꢀNosꢀdijeronꢀqueꢀtendríamosꢀdificultadesꢀdebido
aꢀmiꢀhistorial,ꢀperoꢀgraciasꢀaꢀqueꢀhabíaꢀadoptadoꢀelꢀprotocoloꢀFLOꢀLivingꢀpude
concebirꢀconꢀtantaꢀfacilidadꢀyꢀrapidez.
Elꢀembarazoꢀfueꢀmuyꢀbienꢀyꢀsinꢀincidentes.ꢀNoꢀtuveꢀdepresiónꢀposparto,ꢀcomo
conꢀmiꢀprimerꢀhijo,ꢀyꢀpudeꢀdarleꢀdeꢀmamar.ꢀDosꢀañosꢀmásꢀtarde,ꢀtodavíaꢀsigoꢀen
elꢀprogramaꢀyꢀmeꢀencuentroꢀdeꢀmaravilla.
MeꢀapuntéꢀaꢀFLOꢀLivingꢀconꢀlaꢀintenciónꢀdeꢀseguirꢀlasꢀrecomendacionesꢀsobre
alimentaciónꢀparaꢀestarꢀsanaꢀyꢀconcebirꢀsinꢀnecesidadꢀdeꢀtomarꢀfármacos.
Conseguíꢀesoꢀyꢀmuchoꢀmás,ꢀporqueꢀheꢀaprendidoꢀaꢀvivirꢀdeꢀunaꢀmanera
saludableꢀyꢀsatisfactoria.

*ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀEmpresaria,ꢀautoraꢀyꢀpresentadoraꢀdeꢀtelevisiónꢀestadounidenseꢀque
formóꢀunꢀimperioꢀconꢀsuꢀnegocioꢀdeꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀyꢀcocina.ꢀ(Fuente:ꢀWikipedia).

CAPÍTULOꢀ8

Potenciaꢀtuꢀdeseoꢀsexual

Laꢀcaídaꢀenꢀpicadoꢀdelꢀdeseoꢀsexualꢀnoꢀseꢀdebeꢀúnicamenteꢀaꢀunꢀfactorꢀdeꢀedad.
Losꢀmismosꢀfactoresꢀdeꢀestrésꢀqueꢀalteranꢀtuꢀsaludꢀmenstrualꢀyꢀtuꢀfertilidadꢀen
estosꢀmomentosꢀtambiénꢀponenꢀenꢀjuegoꢀtuꢀapetitoꢀsexual.ꢀVeoꢀaꢀmujeresꢀde
treintaꢀañosꢀqueꢀestánꢀluchandoꢀcontraꢀsuꢀenergíaꢀperezosaꢀyꢀunaꢀlibido
prácticamenteꢀnula.ꢀIgualꢀqueꢀsucedeꢀconꢀlaꢀconcepción,ꢀlaꢀmayoríaꢀdeꢀlas
mujeresꢀdanꢀporꢀhechoꢀqueꢀelꢀsexoꢀsucede.ꢀQueꢀbastaꢀconꢀunꢀbesoꢀparaꢀqueꢀseꢀles
abranꢀlasꢀrodillas,ꢀqueꢀenꢀelꢀmomentoꢀenꢀqueꢀsuꢀmenteꢀpiensaꢀenꢀelꢀsexoꢀseꢀles
deberíanꢀdespertarꢀlasꢀganasꢀdeꢀjugarꢀyꢀestarꢀlistasꢀparaꢀhacerloꢀaꢀlaꢀprimeraꢀde
cambioꢀ(oꢀdeꢀsujetador).ꢀLuego,ꢀunaꢀvezꢀqueꢀestánꢀmanteniendoꢀrelaciones
sexualesꢀcreenꢀqueꢀdeberíanꢀllegarꢀalꢀorgasmoꢀsinꢀdificultad.ꢀYꢀsiꢀnotanꢀqueꢀni
siquieraꢀseꢀacercanꢀaꢀélꢀenꢀloꢀqueꢀconsideranꢀqueꢀesꢀunꢀmargenꢀdeꢀtiempo
adecuado,ꢀtemenꢀdecepcionarꢀaꢀsuꢀpareja.ꢀAsíꢀqueꢀfingenꢀelꢀgranꢀ«¡Oh!»ꢀoꢀpasan
aꢀcentrarseꢀenꢀdarꢀplacerꢀaꢀsuꢀparejaꢀyꢀseꢀolvidanꢀdeꢀsuꢀorgasmoꢀporꢀcompleto.

Unaꢀnocheꢀdeꢀlluviaꢀintensa,ꢀdiꢀunaꢀcharlaꢀtituladaꢀ«Lasꢀhormonasꢀdeꢀmamá
caliente»ꢀparaꢀlaꢀHolisticꢀMomꢀNetworkꢀ(‘redꢀdeꢀmadresꢀholísticas’),ꢀen
Andover,ꢀMassachusetts.ꢀLlovíaꢀdeꢀtalꢀmodoꢀqueꢀestabaꢀseguraꢀdeꢀqueꢀnoꢀvendría
nadie,ꢀaꢀpesarꢀdeꢀqueꢀestaꢀactividadꢀestabaꢀprogramadaꢀdesdeꢀhacíaꢀdosꢀmeses.
EnꢀelꢀcasoꢀdeꢀManhattan,ꢀestaꢀcombinaciónꢀdeꢀhorarioꢀyꢀmalꢀtiempoꢀimplicaría
automáticamenteꢀqueꢀacudiríaꢀmenosꢀgente.ꢀParaꢀmiꢀgranꢀsorpresa,ꢀnoꢀsoloꢀvino
todoꢀelꢀmundo,ꢀsinoꢀqueꢀtuvimosꢀqueꢀponerꢀmásꢀsillas,ꢀyꢀcuandoꢀempecéꢀa
hablar,ꢀlaꢀsalaꢀestabaꢀllenaꢀdeꢀmujeresꢀdeꢀpie.ꢀ¡Teníaꢀqueꢀaveriguarꢀlaꢀrazón!
Compartíꢀconꢀlasꢀasistentesꢀqueꢀantesꢀdeꢀempezarꢀlaꢀcharlaꢀestabaꢀseguraꢀdeꢀque
noꢀvendríaꢀcasiꢀnadieꢀporꢀelꢀmalꢀtiempoꢀyꢀlaꢀhoraꢀdelꢀtaller,ꢀasíꢀqueꢀlesꢀpreguntéꢀa
quéꢀseꢀdebíaꢀqueꢀtantasꢀmujeresꢀconꢀtrabajos,ꢀhijos,ꢀespososꢀyꢀhogaresꢀque
atenderꢀhubieranꢀhechoꢀelꢀesfuerzoꢀdeꢀasistirꢀalꢀeventoꢀunꢀoscuroꢀyꢀtorrencial
viernesꢀporꢀlaꢀnoche.ꢀSuꢀrespuestaꢀcolectivaꢀmeꢀhizoꢀmuchaꢀgracia.ꢀSusꢀesposos
habíanꢀcambiadoꢀsusꢀhábitosꢀporꢀunaꢀnocheꢀyꢀseꢀhabíanꢀcomprometidoꢀaꢀpreparar
laꢀcena,ꢀdarꢀdeꢀcomerꢀaꢀlosꢀniñosꢀyꢀaligerarꢀsuꢀagenda,ꢀparaꢀqueꢀsusꢀesposas

pudieranꢀasistirꢀaꢀunꢀseminarioꢀsobreꢀcómoꢀrecuperarꢀlaꢀlibidoꢀdespuésꢀdeꢀhaber
tenidoꢀunꢀbebéꢀoꢀdesdeꢀqueꢀseꢀconvirtieronꢀenꢀmadres.ꢀLaꢀedadꢀdeꢀlasꢀasistentes
ibaꢀdesdeꢀlosꢀtreintaꢀhastaꢀlosꢀcincuentaꢀaños,ꢀyꢀsusꢀhistoriasꢀeranꢀmuyꢀparecidas,
cuandoꢀlesꢀpedíaꢀqueꢀcompartieranꢀsuꢀexperiencia.ꢀEnꢀrealidad,ꢀnuncaꢀseꢀhabían
recuperadoꢀhormonalmenteꢀdeꢀsuꢀembarazo,ꢀdeꢀlosꢀtrastornosꢀhormonalesꢀque
tenían,ꢀoꢀbienꢀnoꢀeranꢀconscientesꢀdeꢀellosꢀoꢀnoꢀpudieronꢀhacerꢀnadaꢀalꢀrespecto
antesꢀdeꢀconcebirꢀyꢀempeoraronꢀdespuésꢀdelꢀparto,ꢀyꢀahora,ꢀqueꢀademásꢀse
enfrentabanꢀaꢀlaꢀescasezꢀdeꢀtiempoꢀyꢀenergíaꢀnoꢀpodíanꢀhacerꢀmuchoꢀrespectoꢀa
suꢀfaltaꢀdeꢀlibido.ꢀAunqueꢀresultabaꢀcasiꢀcómicoꢀelꢀinterésꢀdeꢀlosꢀespososꢀpara
queꢀsusꢀcompañerasꢀvolvieranꢀaꢀ«sentirꢀdeseo»,ꢀlasꢀasistentesꢀqueríanꢀmás.ꢀMe
encantaꢀqueꢀnosotras,ꢀlasꢀmujeres,ꢀsiempreꢀqueramosꢀmás:ꢀesaꢀenergíaꢀdelꢀdeseo
deꢀcambioꢀcreaꢀcualquierꢀcosa.ꢀEstasꢀmujeresꢀqueríanꢀsaberꢀcómoꢀcurarꢀsu
cuerpoꢀparaꢀtenerꢀmásꢀenergía,ꢀlograrꢀunosꢀestadosꢀdeꢀánimoꢀmásꢀestablesꢀy
disfrutarꢀmásꢀdeꢀsuꢀvida,ꢀyꢀsí,ꢀporꢀsupuesto,ꢀelꢀdeseoꢀsexualꢀformabaꢀparteꢀdel
lote.ꢀSabíaꢀqueꢀesaꢀnocheꢀpodríaꢀayudarlas,ꢀporqueꢀloꢀqueꢀpodíaꢀofrecerlesꢀenꢀese
seminario,ꢀyꢀloꢀqueꢀteꢀvoyꢀaꢀofrecerꢀenꢀesteꢀcapítulo,ꢀesꢀlaꢀmismaꢀvisiónꢀholística
deꢀrestaurarꢀyꢀmantenerꢀelꢀdeseoꢀsexual.ꢀNoꢀseꢀtrataꢀsoloꢀdeꢀllegarꢀalꢀorgasmo.ꢀSe
trataꢀdeꢀtenerꢀenergíaꢀparaꢀdisfrutarꢀdeꢀlaꢀvida,ꢀyꢀesasꢀmujeresꢀsabíanꢀqueꢀtenía
queꢀexistirꢀotraꢀformaꢀmejorꢀdeꢀfuncionarꢀqueꢀcoincidieraꢀconꢀsuꢀdeseoꢀintuitivo
yꢀseꢀpresentaronꢀallíꢀdispuestasꢀaꢀaprender.ꢀMásꢀadelante,ꢀmeꢀenteréꢀdeꢀqueꢀsus
parejasꢀestabanꢀmuyꢀsatisfechasꢀconꢀlaꢀinversiónꢀenꢀayudaꢀqueꢀhabíanꢀhecho
aquelꢀdía.ꢀTambiénꢀaplaudoꢀelꢀinterésꢀdeꢀesosꢀhombres,ꢀpuesꢀquienꢀsabeꢀque
cuandoꢀunaꢀmujerꢀesꢀfeliz,ꢀestáꢀsanaꢀyꢀseꢀsienteꢀrealizadaꢀsuꢀrelaciónꢀtambién
saleꢀganandoꢀdemuestraꢀserꢀinteligente.
Enꢀmiꢀprácticaꢀprofesional,ꢀllevoꢀmásꢀdeꢀunaꢀdécadaꢀviendoꢀaꢀmujeresꢀdeꢀtodas
lasꢀedadesꢀqueꢀvienenꢀconꢀelꢀmismoꢀproblema.ꢀVoyꢀaꢀtrazarteꢀunꢀplanꢀparaꢀque
mantengasꢀelꢀmotorꢀdeꢀtuꢀlibidoꢀsacandoꢀhumoꢀfelizmenteꢀduranteꢀtodaꢀtuꢀvida.
Empezaréꢀporꢀampliarꢀtuꢀcomprensiónꢀdeꢀnuestraꢀrespuestaꢀsexualꢀmásꢀalláꢀdeꢀlo
queꢀlaꢀmayoríaꢀaprendemosꢀenꢀlasꢀrevistasꢀo,ꢀaúnꢀpeor,ꢀconꢀlaꢀpornografía.ꢀTe
voyꢀaꢀenseñarꢀaꢀadoptarꢀdiferentesꢀprácticasꢀsexualesꢀsegúnꢀtuꢀetapaꢀdelꢀciclo,
paraꢀqueꢀpuedasꢀaprovecharꢀconꢀmayorꢀeficaciaꢀtusꢀreservoriosꢀdeꢀenergía
natural.ꢀAꢀcontinuación,ꢀteꢀpresentaréꢀmisꢀsuplementosꢀyꢀalimentosꢀfavoritos
paraꢀqueꢀteꢀayudenꢀaꢀponerꢀenꢀmarchaꢀtuꢀdeseoꢀsexual.ꢀLoꢀmásꢀimportante,ꢀte
voyꢀaꢀguiarꢀparaꢀqueꢀbusquesꢀoportunidadesꢀtodosꢀlosꢀdíasꢀdeꢀcrearꢀexperiencias
placenterasꢀ(noꢀsexuales)ꢀparaꢀtiꢀmisma,ꢀyꢀasíꢀteꢀvayasꢀpreparandoꢀparaꢀla
experienciaꢀhorizontalꢀenꢀelꢀmomentoꢀqueꢀlaꢀdesees.
Cuandoꢀvesꢀlasꢀsuposicionesꢀdeꢀlasꢀmujeresꢀsobreꢀcómoꢀdeberíaꢀserꢀsu

experienciaꢀsexual,ꢀteꢀdasꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀesꢀbastanteꢀlimitada.ꢀEstasꢀsuposiciones
reflejanꢀunaꢀfaltaꢀdeꢀcomprensiónꢀrespectoꢀaꢀloꢀqueꢀesꢀlaꢀrespuestaꢀsexual,ꢀuna
actitudꢀmentalꢀqueꢀseꢀremontaꢀaꢀlaꢀvisiónꢀestáticaꢀqueꢀtienenꢀlaꢀmayoríaꢀdeꢀlas
mujeresꢀsobreꢀsuꢀcuerpo:ꢀqueꢀhaꢀdeꢀfuncionarꢀsiempreꢀalꢀmismoꢀnivel,ꢀdeꢀla
mismaꢀmanera,ꢀtodosꢀlosꢀdíasꢀdeꢀsuꢀexistencia.ꢀPuesꢀbien,ꢀvoyꢀaꢀayudarteꢀa
desterrarꢀeseꢀconceptoꢀerróneoꢀyꢀmuchosꢀotros,ꢀyꢀaꢀqueꢀentiendasꢀmejorꢀlos
misteriosꢀdeꢀtuꢀlibido,ꢀconꢀelꢀfinꢀdeꢀqueꢀpuedasꢀdisfrutarꢀmásꢀdentroꢀyꢀfueraꢀdel

dormitorio.
Elꢀconceptoꢀerróneoꢀmásꢀdañinoꢀrespectoꢀaꢀtuꢀlibidoꢀesꢀqueꢀelꢀsexoꢀesꢀmental.
Estoyꢀhartaꢀdeꢀqueꢀaꢀlasꢀmujeresꢀnosꢀdiganꢀqueꢀnuestraꢀrespuestaꢀsexualꢀestáꢀen
nuestraꢀcabeza,ꢀporqueꢀesoꢀesꢀsoloꢀunaꢀparteꢀdelꢀconjunto.ꢀLasꢀinvestigaciones
hanꢀdemostradoꢀqueꢀunaꢀmujerꢀpuedeꢀverꢀpornografíaꢀdeꢀcualquierꢀtipoꢀ–hetero,
gayꢀoꢀzoofílica–ꢀyꢀsuꢀcuerpoꢀdaráꢀtodasꢀlasꢀmuestrasꢀdeꢀexcitación.ꢀEnꢀese
momento,ꢀpuedeꢀqueꢀnoꢀdeseeꢀsexo,ꢀperoꢀsiꢀloꢀestáꢀmirando,ꢀsuꢀcuerpoꢀresponde
aꢀél.ꢀ¿Quéꢀsignificaꢀesto?ꢀPuesꢀqueꢀexisteꢀunꢀbucleꢀdeꢀretroalimentaciónꢀque
puedesꢀutilizarꢀaꢀtuꢀfavor.ꢀSí,ꢀpuedesꢀestarꢀpensandoꢀenꢀsexoꢀsinꢀque
necesariamenteꢀtengasꢀganasꢀdeꢀpracticarlo;ꢀsinꢀembargo,ꢀtuꢀcuerpoꢀestá
preparadoꢀparaꢀél.ꢀPeroꢀtuꢀcuerpoꢀtambiénꢀpuedeꢀestarꢀpreparado1ꢀprimero,ꢀy
cuandoꢀtuꢀcerebroꢀrecibeꢀestaꢀinformación,ꢀrespondeꢀcreandoꢀunꢀestadoꢀfísicoꢀy
mentalꢀdeꢀexcitación.ꢀAsíꢀqueꢀsiꢀestásꢀcansadaꢀdeꢀoírꢀqueꢀsiꢀsacasꢀdeꢀtuꢀmenteꢀtu
listaꢀdeꢀlaꢀcompraꢀoꢀdejasꢀdeꢀpensarꢀenꢀtusꢀmuslosꢀelꢀsexoꢀseráꢀmásꢀplacentero,
ahoraꢀpodrásꢀverꢀqueꢀexisteꢀotraꢀversiónꢀdeꢀlaꢀhistoriaꢀqueꢀpuedesꢀponerꢀen
práctica.ꢀNoꢀimportaꢀcuálꢀseaꢀlaꢀrazónꢀdeꢀtuꢀbacheꢀsexualꢀactual,
afortunadamenteꢀelꢀcuerpoꢀpuedeꢀconducirꢀalꢀcerebroꢀaꢀunaꢀexperienciaꢀsexual
increíbleꢀtodasꢀyꢀcadaꢀunaꢀdeꢀlasꢀvecesꢀ(enꢀesteꢀcapítuloꢀteꢀenseñaréꢀcómo).ꢀEsta
esꢀunaꢀaplicaciónꢀaúnꢀmásꢀprofundaꢀdeꢀloꢀqueꢀhasꢀestadoꢀpracticandoꢀhastaꢀahora
–vivirꢀenꢀasociaciónꢀconꢀtuꢀcuerpo–ꢀ¿yꢀquéꢀpuedeꢀserꢀmásꢀdivertidoꢀqueꢀponerlo
enꢀprácticaꢀconꢀelꢀsexo?
Antesꢀdeꢀadentrarmeꢀenꢀlaꢀbiologíaꢀdeꢀtuꢀrespuestaꢀsexual,ꢀquieroꢀaclararꢀque
todaꢀlaꢀinformaciónꢀdeꢀesteꢀcapítuloꢀlaꢀpuedesꢀaplicarꢀaꢀcualquierꢀtipoꢀde
relación,ꢀoꢀaunqueꢀnoꢀtengasꢀningunaꢀrelación.ꢀEsꢀparaꢀti.ꢀLosꢀinstrumentosꢀque
teꢀvoyꢀaꢀdarꢀsonꢀparaꢀqueꢀdisfrutesꢀconꢀtuꢀcuerpo.ꢀAꢀmiꢀentender,ꢀsoloꢀpuedes
disfrutarꢀdeꢀestarꢀconꢀalguienꢀsiꢀhasꢀpracticadoꢀdisfrutarꢀcontigoꢀmisma.ꢀYꢀesto
marcaꢀlaꢀgranꢀdiferencia,ꢀporqueꢀmuchasꢀmujeresꢀsoloꢀcontemplanꢀelꢀsexoꢀcomo
unaꢀformaꢀdeꢀcomplacerꢀaꢀsuꢀpareja.ꢀPeroꢀsiꢀdeseasꢀgozarꢀdeꢀunaꢀlibidoꢀsana,ꢀno
hasꢀdeꢀpensarꢀenꢀcomplacerꢀaꢀotroꢀsinoꢀaꢀtiꢀmisma.ꢀEntonces,ꢀcuandoꢀteꢀsaquesꢀla
ropa,ꢀambosꢀtendréisꢀunaꢀexperienciaꢀmásꢀcompletaꢀgraciasꢀaꢀello.ꢀElꢀmensajeꢀde
fondoꢀesꢀqueꢀdesempeñasꢀunꢀpapelꢀmuyꢀimportanteꢀenꢀcómoꢀexperimentasꢀtu
deseoꢀsexual.ꢀTúꢀeresꢀlaꢀresponsableꢀdeꢀexcitarte,ꢀnadieꢀmásꢀqueꢀtúꢀtieneꢀese
poder.ꢀLaꢀotraꢀpersonaꢀpuedeꢀintensificarꢀtuꢀplacerꢀoꢀllevarloꢀaꢀunꢀnivelꢀmásꢀalto,
peroꢀlaꢀexperienciaꢀinicialꢀdeꢀexcitaciónꢀempiezaꢀconꢀloꢀqueꢀtúꢀhacesꢀporꢀti
duranteꢀelꢀdía.

Tuꢀcuerpoꢀyꢀelꢀsexo

Tuꢀrespuestaꢀsexualꢀesꢀunꢀextraordinarioꢀyꢀsumamenteꢀrefinadoꢀproceso,ꢀesꢀdecir,
elꢀresultadoꢀdeꢀmilesꢀdeꢀañosꢀdeꢀevolución.ꢀEnꢀlaꢀdécadaꢀdeꢀ1960,ꢀdos
científicos,ꢀWilliamꢀMastersꢀyꢀVirginiaꢀJohnson,2ꢀanalizaronꢀmásꢀdeꢀdiezꢀmil
encuentrosꢀsexualesꢀenꢀhombresꢀyꢀmujeres,ꢀparaꢀtrazarꢀelꢀordenꢀexactoꢀdeꢀlas
fasesꢀqueꢀformanꢀlaꢀrespuestaꢀsexual.ꢀLoꢀqueꢀdescubrieronꢀnoꢀsoloꢀesꢀmuy
parecidoꢀenꢀtodasꢀlasꢀmujeres,ꢀsinoꢀqueꢀtantoꢀhombresꢀcomoꢀmujeres
experimentanꢀlasꢀcuatroꢀfasesꢀdeꢀlaꢀrespuestaꢀsexual:

Excitaciónꢀinicial.ꢀConocidaꢀnormalmenteꢀcomoꢀfaseꢀdeꢀexcitación,ꢀpuede
durarꢀdesdeꢀvariosꢀminutosꢀhastaꢀvariasꢀhoras.ꢀAumentaꢀelꢀritmoꢀcardíaco,
laꢀpresiónꢀsanguíneaꢀyꢀlaꢀrespiración.ꢀLosꢀvasosꢀsanguíneosꢀseꢀdilatan,
provocandoꢀturgenciaꢀenꢀtodosꢀlosꢀtejidosꢀdeꢀlosꢀórganosꢀsexuales:ꢀpezones,
clítoris,ꢀlabiosꢀyꢀvagina.ꢀLasꢀglándulasꢀdeꢀlasꢀparedesꢀvaginalesꢀsegregan
fluidoꢀlubricanteꢀyꢀhacenꢀqueꢀteꢀnotesꢀmojada.

Meseta.ꢀEstaꢀfaseꢀesꢀlaꢀcontinuaciónꢀdeꢀlaꢀfaseꢀdeꢀexcitación.ꢀTusꢀtejidosꢀse
hinchanꢀtodavíaꢀmás.ꢀLaꢀrespiración,ꢀelꢀritmoꢀcardíacoꢀyꢀlaꢀpresiónꢀsanguínea
continúanꢀsubiendo.ꢀElꢀclítorisꢀseꢀvuelveꢀmásꢀsensible.ꢀLosꢀmúsculosꢀdelꢀinterior
deꢀlaꢀvaginaꢀseꢀtensan,ꢀreduciendoꢀelꢀdiámetroꢀdeꢀlaꢀapertura.ꢀTalꢀvezꢀgimasꢀo
vocalicesꢀsonidosꢀinvoluntariamente.
Orgasmo.ꢀAumentaꢀlaꢀlubricaciónꢀvaginal,ꢀlosꢀmúsculosꢀdeꢀlasꢀparedes
vaginalesꢀseꢀcontraenꢀyꢀaumentaꢀelꢀplacerꢀporꢀtodoꢀtuꢀcuerpo.ꢀSiꢀtienesꢀun
orgasmoꢀenꢀestaꢀfaseꢀ–noꢀnecesariamenteꢀ(verꢀmásꢀadelante)–,ꢀexperimentas
ciclosꢀrápidosꢀdeꢀcontraccionesꢀenꢀlosꢀmúsculosꢀdeꢀtuꢀsueloꢀpélvicoꢀyꢀpuedes
sentirꢀespasmosꢀmuscularesꢀenꢀotrasꢀáreasꢀdeꢀtuꢀcuerpo.ꢀPuedesꢀtenerꢀuna
descargaꢀdeꢀlubricación.
Resolución.ꢀDespuésꢀdelꢀorgasmo,ꢀseꢀrelajanꢀtodosꢀlosꢀmúsculosꢀyꢀtuꢀcuerpo
seꢀliberaꢀdeꢀeseꢀestadoꢀdeꢀexcitación.

Segúnꢀmiꢀvisiónꢀdeꢀlaꢀrespuestaꢀsexual,ꢀlaꢀfaseꢀorgásmicaꢀyꢀelꢀorgasmoꢀsonꢀdos
cosasꢀseparadas.ꢀEsꢀimportanteꢀqueꢀaprendamosꢀaꢀdiferenciarlasꢀparaꢀconocer
mejorꢀnuestroꢀcuerpo.ꢀLaꢀfaseꢀorgásmicaꢀesꢀelꢀprocesoꢀdeꢀexcitación,ꢀturgenciaꢀy
cascadaꢀneuroquímicaꢀqueꢀdescribiréꢀenꢀlaꢀsiguienteꢀsecciónꢀdeꢀesteꢀcapítulo.
Todaꢀmujerꢀpuedeꢀtenerꢀunaꢀexperienciaꢀorgásmicaꢀsinꢀtenerꢀunꢀorgasmo.
(Tambiénꢀhablaréꢀmásꢀsobreꢀestoꢀenꢀunꢀmomento).ꢀEntreꢀlasꢀqueꢀlleganꢀal
orgasmo,ꢀalgunasꢀpuedenꢀserꢀmultiorgásmicas,ꢀmientrasꢀqueꢀotrasꢀexperimentan
demasiadaꢀsensibilidadꢀclitorianaꢀenꢀlaꢀfaseꢀdeꢀresoluciónꢀcomoꢀparaꢀsoportar
másꢀestimulaciónꢀparaꢀvolverꢀaꢀllegarꢀalꢀclímax.ꢀLaꢀfaseꢀdeꢀresoluciónꢀvaría
muchoꢀdeꢀunaꢀmujerꢀaꢀotra:ꢀalgunasꢀenseguidaꢀestánꢀlistasꢀparaꢀunaꢀsegundaꢀ-
ronda,ꢀmientrasꢀqueꢀparaꢀotras,ꢀelꢀperiodoꢀdeꢀresoluciónꢀpuedeꢀdurarꢀhasta
veinticuatroꢀhoras.

Loꢀqueꢀquieroꢀdecirꢀesꢀqueꢀmientrasꢀlasꢀcuatroꢀfasesꢀtienenꢀlugarꢀenꢀtodasꢀlas
mujeresꢀ(yꢀhombres)ꢀduranteꢀlaꢀrespuestaꢀsexual,ꢀcomprenderꢀtuꢀrespuesta
fisiológicaꢀpersonalꢀpuedeꢀserꢀmuyꢀpoderosoꢀparaꢀti.ꢀObservaꢀloꢀqueꢀsucedeꢀenꢀtu
organismoꢀyꢀtrabajaꢀconꢀello.ꢀAhoraꢀqueꢀyaꢀconocesꢀlasꢀcuatroꢀfasesꢀdeꢀla
respuestaꢀsexual,ꢀnotaꢀcómoꢀlasꢀsientesꢀenꢀtuꢀcuerpo.ꢀ¿Necesitasꢀmásꢀtiempoꢀen
laꢀfaseꢀdeꢀexcitaciónꢀinicialꢀantesꢀdeꢀlaꢀpenetraciónꢀparaꢀqueꢀlasꢀfasesꢀmesetaꢀy
orgásmicaꢀteꢀparezcanꢀalucinantes?ꢀ(Pista:ꢀaꢀlaꢀmayoríaꢀdeꢀlasꢀmujeresꢀlesꢀpasa).
¿Cómoꢀteꢀsientesꢀenꢀlaꢀfaseꢀdeꢀresolución?ꢀ¿Vuelvesꢀaꢀestarꢀenseguidaꢀlistaꢀpara
elꢀsexoꢀoꢀteꢀnotasꢀcansadaꢀoꢀhipersensible?ꢀProcuraꢀdescubrirꢀtuꢀrecetaꢀparaꢀel
placerꢀconꢀlaꢀmayorꢀprofundidadꢀposible.ꢀDelꢀmismoꢀmodoꢀqueꢀhasꢀllegadoꢀa
entenderꢀtuꢀrespuestaꢀpersonalꢀaꢀciertosꢀalimentos,ꢀsigueꢀinvestigando
continuamenteꢀtuꢀrespuestaꢀindividualꢀalꢀestímuloꢀsexual.ꢀDeꢀesteꢀmodo,ꢀpodrás
descubrirꢀloꢀqueꢀnecesitas,ꢀdeꢀtiꢀmismaꢀoꢀdeꢀtuꢀpareja,ꢀparaꢀatravesarꢀlasꢀcuatro
fasesꢀdeꢀlaꢀrespuestaꢀsexual.

Siꢀsientesꢀqueꢀhasꢀperdidoꢀlaꢀcapacidadꢀparaꢀllegarꢀalꢀorgasmoꢀ(oꢀsiꢀnuncaꢀlaꢀhas
tenido),ꢀhasꢀdeꢀsaberꢀqueꢀaꢀmedidaꢀqueꢀmejoraꢀtuꢀequilibrioꢀhormonal,ꢀgraciasꢀal
protocoloꢀCódigoMujer,ꢀtuꢀcapacidadꢀparaꢀtenerꢀorgasmosꢀtambiénꢀmejorará.
Cuandoꢀelꢀestrógeno,ꢀlaꢀprogesteronaꢀyꢀlaꢀtestosteronaꢀestánꢀalterados,ꢀnoꢀtienes
lasꢀproporcionesꢀidealesꢀdeꢀneuroquímicos,ꢀqueꢀdescriboꢀaꢀcontinuación,
imprescindiblesꢀparaꢀunaꢀrespuestaꢀsexualꢀintensa.ꢀEquilibrarꢀtusꢀhormonasꢀy
aceptarꢀtuꢀrecetaꢀdeꢀplacerꢀpersonalꢀteꢀayudaráꢀaꢀprepararꢀtuꢀterrenoꢀneurológico
yꢀfísicoꢀparaꢀqueꢀtengasꢀeseꢀclímaxꢀalucinanteꢀqueꢀestásꢀbuscando.

Tuꢀmenteꢀyꢀelꢀsexo

Tuꢀrespuestaꢀsexualꢀyaꢀnoꢀesꢀunꢀmisterio,ꢀperoꢀ¿teꢀhasꢀpreguntadoꢀalgunaꢀvezꢀqué
esꢀresponsableꢀdeꢀprovocarꢀlosꢀcambiosꢀqueꢀexperimentasꢀenꢀcadaꢀfase?ꢀNoꢀte
extrañaráꢀqueꢀtodoꢀseꢀreduzcaꢀnuevamenteꢀaꢀtusꢀhormonas.ꢀDuranteꢀdécadas,ꢀlos
científicosꢀhanꢀcreídoꢀqueꢀtodoꢀdependíaꢀdeꢀlaꢀtestosterona.ꢀSinꢀembargo,ꢀahora
seꢀestánꢀdandoꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀelꢀestrógenoꢀyꢀlaꢀprogesteronaꢀtambiénꢀjueganꢀun
papelꢀimportante.ꢀLoꢀqueꢀmeꢀgustaꢀdeꢀestaꢀrealidadꢀesꢀque,ꢀantes,ꢀcuandoꢀseꢀcreía
queꢀlaꢀrespuestaꢀsexualꢀdependíaꢀdeꢀlaꢀtestosterona,ꢀparecíaꢀqueꢀeraꢀunaꢀcosaꢀde
hombres;ꢀahoraꢀseꢀpuedeꢀcontemplarꢀtambiénꢀcomoꢀcosaꢀdeꢀmujeres.ꢀAdemás,
tenemosꢀelꢀpotencialꢀparaꢀunaꢀexperienciaꢀsexualꢀmásꢀpotente,ꢀdebidoꢀaꢀtodas
nuestrasꢀhormonas.ꢀPuestoꢀqueꢀnuestrasꢀhormonasꢀsonꢀcíclicasꢀyꢀlas
concentracionesꢀvaríanꢀduranteꢀelꢀcicloꢀmenstrual,ꢀlasꢀmujeresꢀno
experimentamosꢀelꢀsexoꢀsiempreꢀdeꢀlaꢀmismaꢀmanera,ꢀcomoꢀlesꢀsucedeꢀaꢀlos
hombres.ꢀEstásꢀdiseñadaꢀparaꢀdisfrutarꢀdeꢀunaꢀgranꢀvariedadꢀdeꢀexperiencias.
¿Quéꢀteꢀpareceꢀesto?ꢀEnꢀelꢀcapítuloꢀcincoꢀhasꢀvistoꢀqueꢀlaꢀconcentraciónꢀdeꢀtus
distintasꢀhormonasꢀdeterminanꢀenꢀquéꢀfaseꢀdelꢀcicloꢀmenstrualꢀteꢀencuentras.
Puestoꢀqueꢀtuꢀrespuestaꢀsexualꢀdependeꢀdeꢀesasꢀmismasꢀhormonas,ꢀsus
concentracionesꢀdeꢀcadaꢀfaseꢀtambiénꢀdeterminaránꢀtuꢀrespuestaꢀsexual:ꢀtantoꢀtu
deseoꢀmentalꢀcomoꢀtuꢀcapacidadꢀfísicaꢀparaꢀexcitarte.ꢀ(Másꢀadelante,ꢀenꢀeste
capítulo,ꢀteꢀenseñaréꢀcómoꢀconvertirꢀelꢀsexoꢀenꢀalgoꢀinterdisciplinarꢀconꢀtuꢀciclo
paraꢀpotenciarꢀalꢀmáximoꢀtuꢀlibidoꢀenꢀcadaꢀunaꢀdeꢀlasꢀcuatroꢀfasesꢀdeꢀtuꢀciclo
menstrual).
Ademásꢀdeꢀlasꢀtresꢀhormonasꢀmencionadasꢀqueꢀtienenꢀrelaciónꢀconꢀlaꢀsexualidad
(estrógeno,ꢀprogesteronaꢀyꢀtestosterona),ꢀtuꢀlibidoꢀtambiénꢀestáꢀgobernadaꢀpor
cuatroꢀgruposꢀdeꢀneuroquímicos:ꢀlosꢀneurotransmisoresꢀqueꢀtienenꢀcomo
objetivoꢀlasꢀáreasꢀdelꢀplacerꢀdelꢀcerebroꢀ(serotoninaꢀyꢀdopamina),ꢀelꢀóxidoꢀde
nitrógeno,ꢀlaꢀoxitocinaꢀyꢀelꢀcortisol.ꢀAquíꢀtienesꢀlosꢀpapelesꢀqueꢀdesempeñaꢀcada
grupoꢀenꢀloꢀqueꢀrespectaꢀalꢀsexo:

Sustanciasꢀquímicasꢀdelꢀplacer.ꢀLaꢀserotoninaꢀyꢀlaꢀdopaminaꢀseꢀcentranꢀen
lasꢀregionesꢀdelꢀbienestarꢀdelꢀcerebro.ꢀNoꢀsoloꢀintensificanꢀtuꢀexperienciaꢀde
placer,ꢀsinoꢀqueꢀhacenꢀqueꢀquierasꢀrepetirꢀlaꢀconductaꢀqueꢀprovocaꢀsu
secreciónꢀunaꢀyꢀotraꢀvez.ꢀ(Sonꢀlasꢀmismasꢀsustanciasꢀneuroquímicasꢀque
activanꢀlasꢀdrogasꢀrecreativas,ꢀperoꢀenꢀunꢀgradoꢀmuchoꢀmayor,ꢀporꢀeso
puedenꢀconducirꢀaꢀlaꢀadicción).ꢀSiꢀalgunaꢀvezꢀhasꢀoídoꢀdecirꢀqueꢀlos
antidepresivosꢀreducenꢀlaꢀlibido,ꢀseꢀdebeꢀaꢀqueꢀlosꢀdeꢀciertaꢀclase,ꢀlos
denominadosꢀinhibidoresꢀselectivosꢀdeꢀlaꢀrecaptaciónꢀdeꢀserotoninaꢀ(ISRS),
bloqueanꢀlaꢀcapacidadꢀdeꢀestaꢀúltimaꢀdeꢀunirseꢀaꢀlosꢀreceptoresꢀcerebrales.
Aunqueꢀestoꢀpuedeꢀayudarꢀaꢀmejorarꢀelꢀestadoꢀdeꢀánimoꢀenꢀlasꢀpersonasꢀque
padecenꢀdepresión,ꢀlasꢀbajasꢀconcentracionesꢀdeꢀserotoninaꢀenꢀelꢀcerebro
puedenꢀapagarꢀelꢀdeseoꢀsexualꢀ(puestoꢀqueꢀesteꢀneurotransmisorꢀesꢀesencial
paraꢀsentirꢀexcitación).
Óxidoꢀdeꢀnitrógeno.ꢀCuandoꢀsubenꢀlosꢀnivelesꢀdeꢀóxidoꢀdeꢀnitrógeno,ꢀlos
vasosꢀsanguíneosꢀseꢀrelajan,ꢀloꢀqueꢀfacilitaꢀlaꢀcirculaciónꢀsanguíneaꢀaꢀtravés
deꢀellos.ꢀEstaꢀvasodilataciónꢀprovocaꢀqueꢀtodosꢀlosꢀtejidosꢀdeꢀtusꢀórganos
sexualesꢀseꢀhinchen,ꢀloꢀqueꢀintensificaꢀsuꢀsensibilidadꢀyꢀdisparaꢀtuꢀnivelꢀde
excitación.ꢀAunqueꢀlasꢀactividadesꢀsexualesꢀfomentanꢀlaꢀliberaciónꢀdeꢀóxido
deꢀnitrógeno,ꢀpuedesꢀnotarꢀunaꢀsubidaꢀdeꢀesteꢀneuroquímicoꢀenꢀnumerosas
ocasionesꢀaꢀloꢀlargoꢀdelꢀdía.ꢀCualquierꢀcosaꢀqueꢀhagaꢀqueꢀlaꢀsangreꢀfluyaꢀpor
tuꢀcuerpo,ꢀcomoꢀhacerꢀejercicioꢀoꢀrecibirꢀunꢀmasaje,ꢀsirve.ꢀPorꢀsupuesto,ꢀuna
mayorꢀvasodilataciónꢀnoꢀsoloꢀnosꢀbeneficiaꢀparaꢀtenerꢀrelacionesꢀsexuales,
sinoꢀqueꢀpuedeꢀmejorarꢀnuestraꢀsaludꢀgeneralꢀalꢀincrementarꢀlaꢀoxigenación
delꢀcorazónꢀyꢀdelꢀcerebroꢀyꢀbajarꢀlaꢀpresiónꢀsanguínea.
Oxitocina.ꢀHabrásꢀoídoꢀhablarꢀdeꢀlaꢀoxitocinaꢀcomoꢀlaꢀsustanciaꢀquímica
queꢀcreaꢀvínculosꢀentreꢀmadresꢀeꢀhijos.ꢀElꢀcuerpoꢀdeꢀunaꢀmadreꢀqueꢀacaba
deꢀdarꢀaꢀluzꢀliberaꢀgrandesꢀcantidadesꢀdeꢀestaꢀhormonaꢀduranteꢀelꢀpartoꢀyꢀal
amamantar.ꢀEnꢀunꢀcontextoꢀsexual,ꢀtambiénꢀconduceꢀalꢀdeseo,ꢀpuede
facilitarꢀelꢀorgasmoꢀyꢀteꢀayudaꢀaꢀsentirteꢀmásꢀconectadaꢀconꢀtuꢀpareja.
Cortisol.ꢀSupongoꢀqueꢀestásꢀmásꢀfamiliarizadaꢀconꢀelꢀcortisolꢀcomoꢀla
hormonaꢀdelꢀestrés,ꢀperoꢀtambiénꢀinfluyeꢀenꢀelꢀsexo:ꢀtodosꢀsusꢀefectosꢀenꢀtu
cuerpoꢀcuandoꢀestásꢀbajoꢀestrésꢀreducenꢀtuꢀrespuestaꢀsexual.ꢀEstoꢀseꢀdebeꢀa
queꢀelꢀcortisolꢀinhibeꢀtodasꢀlasꢀfuncionesꢀcorporalesꢀnoꢀesencialesꢀpara
mejorarꢀtusꢀprobabilidadesꢀdeꢀsupervivenciaꢀcuandoꢀhayꢀunaꢀamenaza.
Básicamente,ꢀrestringeꢀelꢀsistemaꢀinmunitario,ꢀlaꢀdigestión,ꢀelꢀcrecimientoꢀy
laꢀreproducción.ꢀTambiénꢀpuedeꢀalterarꢀelꢀcicloꢀmenstrual,ꢀloꢀcualꢀpuede
tenerꢀunaꢀimportanteꢀrepercusiónꢀenꢀtuꢀdeseoꢀsexual.ꢀAlꢀfinꢀyꢀalꢀcabo,ꢀdesde
unaꢀperspectivaꢀevolutiva,ꢀnoꢀseríaꢀseguroꢀcargarꢀconꢀunꢀbebéꢀsiꢀtuꢀpropio

bienestarꢀestáꢀenꢀjuego.

Elꢀcortisolꢀtambiénꢀcontraeꢀlosꢀvasosꢀsanguíneosꢀyꢀsubeꢀlaꢀpresiónꢀsanguínea.
Cuandoꢀlosꢀvasosꢀsanguíneosꢀseꢀestrechan,ꢀnoꢀpuedenꢀhincharseꢀyꢀesoꢀpuede
provocarꢀproblemasꢀenꢀlaꢀfaseꢀdeꢀexcitaciónꢀinicial.ꢀ(Lasꢀmujeresꢀnoꢀsomosꢀlas
únicasꢀqueꢀpadecemos:ꢀenꢀlosꢀhombres,ꢀlosꢀefectosꢀdelꢀexcesoꢀdeꢀcortisolꢀpueden
causarꢀdisfunciónꢀeréctilꢀyꢀlaꢀpérdidaꢀdelꢀdeseo).ꢀPorꢀotraꢀparte,ꢀelꢀsexoꢀpuedeꢀser
extraordinariamenteꢀbeneficiosoꢀparaꢀbajarꢀlosꢀnivelesꢀdeꢀcortisol.ꢀCadaꢀvezꢀque
tienesꢀunꢀorgasmo,ꢀexperimentasꢀunaꢀconsiderableꢀdescargaꢀdeꢀcortisol,ꢀyꢀtu
cuerpoꢀloꢀelimina.ꢀPuedeꢀparecerꢀelꢀdilemaꢀdelꢀhuevoꢀoꢀlaꢀgallinaꢀ(demasiado
cortisolꢀreduceꢀlaꢀexcitación,ꢀperoꢀestarꢀexcitadaꢀreduceꢀelꢀcortisol);ꢀnoꢀobstante,
noꢀtienesꢀqueꢀdependerꢀdelꢀestímuloꢀsexualꢀparaꢀdrenarꢀeseꢀcortisol.ꢀTodasꢀlas
actividadesꢀenꢀlasꢀqueꢀmeꢀcentraréꢀmásꢀadelanteꢀ–actividadesꢀdiseñadasꢀparaꢀque
experimentesꢀmásꢀplacerꢀenꢀtuꢀvida–ꢀeliminaránꢀeseꢀexcesoꢀdeꢀcortisolꢀparaꢀque
tuꢀlibidoꢀpuedaꢀfluirꢀconꢀmayorꢀlibertad.ꢀConclusión:ꢀesꢀesencialꢀcontrolarꢀlos
nivelesꢀdeꢀcortisol,ꢀporqueꢀunaꢀcantidadꢀsaludableꢀteꢀayudaꢀaꢀtenerꢀunaꢀbuena
respuestaꢀsexual,ꢀperoꢀenꢀexcesoꢀpuedeꢀacabarꢀconꢀtuꢀlibido.

Historiaꢀdeꢀéxito:

FranꢀMooney,ꢀ48

Afección:ꢀfaltaꢀdeꢀlibido

EnꢀunꢀprincipioꢀrecurríꢀalꢀprogramaꢀCódigoMujerꢀconꢀelꢀfinꢀespecíficoꢀdeꢀhacer
algoꢀparaꢀrestaurarꢀmiꢀlibidoꢀyꢀmiꢀenergía,ꢀqueꢀhabíanꢀdesaparecidoꢀalꢀinicioꢀde
miꢀperimenopausia.ꢀNiꢀlasꢀcremasꢀniꢀlasꢀhormonasꢀmeꢀhacíanꢀnadaꢀyꢀqueríaꢀalgo
másꢀnatural.ꢀGraciasꢀalꢀprogramaꢀdeꢀtresꢀmeses,ꢀcambiéꢀmiꢀconceptoꢀde
sexualidadꢀyꢀmeꢀheꢀenamoradoꢀdeꢀunaꢀnuevaꢀformaꢀdeꢀserꢀqueꢀmeꢀpermiteꢀvivir
yꢀamarꢀmásꢀplenamenteꢀtodosꢀlosꢀdías.ꢀ¡Aꢀmiꢀesposoꢀtambiénꢀleꢀencanta!ꢀMeꢀhe

vueltoꢀaꢀenfocarꢀenꢀmisꢀmetasꢀpersonalesꢀyꢀheꢀrenovadoꢀmiꢀdefiniciónꢀdeꢀ«éxito»
personal.ꢀAlisaꢀesꢀunaꢀmujerꢀincreíblementeꢀsabia,ꢀqueꢀseꢀinteresa,ꢀesꢀperspicazꢀe
intuitivaꢀyꢀmeꢀhaꢀayudadoꢀaꢀmejorarꢀmiꢀcapacidadꢀdeꢀcambio.ꢀElꢀprogramaꢀha
superadoꢀconꢀcrecesꢀmisꢀexpectativas,ꢀ¡soyꢀunaꢀmujerꢀnueva!

Recapitulemosꢀsobreꢀtuꢀrespuestaꢀsexualꢀenꢀelꢀplanoꢀfísicoꢀyꢀneurológico.ꢀHe
habladoꢀdeꢀlasꢀcuatroꢀfasesꢀdeꢀtuꢀrespuestaꢀsexualꢀ(excitación,ꢀmeseta,ꢀorgasmoꢀy
resolución);ꢀheꢀmencionadoꢀtresꢀhormonasꢀqueꢀestánꢀimplicadasꢀenꢀalimentarꢀtu
deseoꢀsexualꢀ(testosterona,ꢀestrógenoꢀyꢀprogesterona),ꢀyꢀheꢀexplicadoꢀlosꢀcuatro
tiposꢀdeꢀneuroquímicosꢀqueꢀinfluyenꢀenꢀtuꢀlibidoꢀ(serotoninaꢀyꢀdopamina,ꢀóxido
deꢀnitrógeno,ꢀoxitocinaꢀyꢀcortisol).ꢀAhoraꢀvoyꢀaꢀmostrarteꢀcómoꢀencajanꢀtodas
lasꢀpiezas.
Dadoꢀqueꢀtusꢀnivelesꢀhormonalesꢀdeterminanꢀcadaꢀunaꢀdeꢀlasꢀcuatroꢀfasesꢀdeꢀtu
cicloꢀmenstrualꢀyꢀtambiénꢀinfluyenꢀenꢀtuꢀrespuestaꢀsexual,ꢀloꢀqueꢀhaces
sexualmenteꢀenꢀcadaꢀunaꢀdeꢀlasꢀcuatroꢀfasesꢀpuedeꢀprovocarꢀlaꢀsecreciónꢀóptima
deꢀsustanciasꢀneuroquímicas.ꢀAunqueꢀnoꢀpuedesꢀcontrolarꢀloꢀqueꢀhacenꢀtus
hormonasꢀenꢀcadaꢀunaꢀdeꢀlasꢀcuatroꢀfasesꢀdeꢀtuꢀcicloꢀmenstrualꢀ(tampoco
deberíasꢀhacerlo),ꢀsíꢀpuedesꢀdependerꢀdeꢀellasꢀcomoꢀpuntoꢀdeꢀpartidaꢀyꢀcambiar
tusꢀprácticasꢀsexualesꢀaꢀfinꢀdeꢀexperimentarꢀunaꢀsubidaꢀdeꢀserotonina,ꢀdopamina,
óxidoꢀdeꢀnitrógenoꢀyꢀoxitocina,ꢀasíꢀcomoꢀunaꢀdescargaꢀdeꢀcortisol.ꢀDelꢀmismo
modoꢀqueꢀpuedesꢀutilizarꢀdistintasꢀdisciplinasꢀenꢀtuꢀvida,ꢀcomoꢀlaꢀdieta,ꢀhacer
ejercicioꢀyꢀeleccionesꢀdeꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀparaꢀpotenciarꢀalꢀmáximoꢀtusꢀhormonas,
puedesꢀhacerꢀloꢀmismoꢀconꢀtuꢀcicloꢀyꢀelꢀsexoꢀparaꢀaumentarꢀtuꢀdeseoꢀyꢀtu
excitaciónꢀfísica.ꢀSeñoras,ꢀloꢀqueꢀosꢀestoyꢀdiciendoꢀesꢀqueꢀsoisꢀlasꢀcreadorasꢀde
vuestraꢀpropiaꢀlibido.ꢀPodéisꢀmanipularlaꢀyꢀcambiarlaꢀenꢀcadaꢀfaseꢀdeꢀvuestro
cicloꢀmenstrual,ꢀparaꢀcrearꢀlaꢀexperienciaꢀsexualꢀmásꢀsatisfactoriaꢀposible.
Sincronizaꢀtuꢀcicloꢀconꢀelꢀsexo

Talꢀcomoꢀteꢀheꢀprometido,ꢀahoraꢀnosꢀcentraremosꢀenꢀmaximizarꢀtuꢀexcitaciónꢀen
cadaꢀunaꢀdeꢀlasꢀcuatroꢀfases.ꢀCuandoꢀhemosꢀdeꢀlidiarꢀconꢀunꢀdeseoꢀsexualꢀque
tanꢀsoloꢀchisporrotea,ꢀsueleꢀserꢀelꢀdeseoꢀ–laꢀfaltaꢀdeꢀexcitación–ꢀloꢀqueꢀhaceꢀque
teꢀsientasꢀdesconectadaꢀdeꢀtuꢀcuerpoꢀy,ꢀtalꢀvezꢀtambiénꢀdeꢀtuꢀpareja.ꢀSiꢀte
encuentrasꢀenꢀelꢀpuntoꢀenꢀqueꢀhasꢀcuradoꢀtusꢀhormonasꢀaꢀtravésꢀdelꢀprotocolo
CódigoMujer,ꢀcadaꢀunaꢀdeꢀlasꢀotrasꢀetapasꢀdeꢀlaꢀrespuestaꢀsexualꢀ–meseta,
orgasmoꢀyꢀresolución–ꢀseꢀsincronizaránꢀcuandoꢀteꢀexcites.ꢀParaꢀllegarꢀaꢀesa
primeraꢀfaseꢀpuedeꢀqueꢀnecesitesꢀunꢀconjuntoꢀdeꢀhabilidadesꢀespecialesꢀqueꢀse
basaránꢀenꢀlasꢀproporcionesꢀhormonalesꢀdeꢀcadaꢀetapaꢀdeꢀtuꢀcicloꢀmenstrual.ꢀCon
losꢀmétodosꢀqueꢀdescriboꢀaꢀcontinuaciónꢀpodrásꢀencenderꢀlaꢀprimeraꢀchispa.

BꢀFASEꢀFOLICULAR

Enfoqueꢀhormonal.ꢀLosꢀnivelesꢀdeꢀestrógeno,ꢀtestosteronaꢀyꢀprogesterona
comienzanꢀaꢀincrementarseꢀdesdeꢀsuꢀpuntoꢀmásꢀbajoꢀdelꢀciclo,ꢀaunque
evolucionenꢀhaciaꢀlaꢀovulación;ꢀestoꢀsignificaꢀqueꢀtuꢀdeseoꢀsexualꢀpuedeꢀque
estéꢀenꢀsuꢀfaseꢀmásꢀbaja,ꢀdependiendoꢀdeꢀenꢀquéꢀpuntoꢀteꢀencuentres
duranteꢀestaꢀfase.
Enfoqueꢀsexual.ꢀPonꢀtuꢀatenciónꢀenꢀlaꢀfaseꢀdeꢀexcitación,ꢀaꢀfinꢀdeꢀllegarꢀaꢀun
estadoꢀenꢀqueꢀambosꢀsintáisꢀelꢀdeseoꢀdeꢀsexoꢀmentalꢀyꢀfísicamenteꢀ(comoꢀla
lubricación).ꢀEnꢀlaꢀcama,ꢀesoꢀseꢀtraduceꢀenꢀmuchasꢀcaricias,ꢀmasajeꢀyꢀjuegos
previosꢀsinꢀpenetraciónꢀ(tantoꢀsiꢀestásꢀsolaꢀcomoꢀconꢀalguien).ꢀ¿Recuerdas
queꢀenꢀelꢀcapítuloꢀcincoꢀvimosꢀcómoꢀrespondesꢀaꢀloꢀnuevoꢀenꢀestaꢀfase?
Consideraꢀalargarꢀyꢀaumentarꢀlosꢀpreliminaresꢀcomoꢀunaꢀformaꢀde
experimentarꢀlaꢀnovedadꢀenꢀelꢀaspectoꢀsexual,ꢀenꢀtuꢀfaseꢀfolicular.

1ꢀFASEꢀOVULATORIA

Enfoqueꢀhormonal.ꢀGraciasꢀaꢀunꢀpicoꢀdeꢀtestosteronaꢀyꢀestrógeno,ꢀasíꢀcomo
aꢀunꢀaumentoꢀdeꢀlaꢀhormonaꢀluteinizanteꢀ(unaꢀprecursoraꢀdeꢀla
progesterona)ꢀyꢀlaꢀhormonaꢀfoliculoestimulante,ꢀenꢀlaꢀfaseꢀovulatoriaꢀte
excitasꢀsinꢀnecesidadꢀdeꢀdemasiadaꢀestimulación.ꢀTambiénꢀesꢀtuꢀmomentoꢀde
mayorꢀfertilidad,ꢀasíꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀestáꢀpredispuestoꢀaꢀdesearꢀyꢀaꢀbuscarꢀel
sexo.ꢀPuestoꢀqueꢀtusꢀsecrecionesꢀsexualesꢀduranteꢀtuꢀfaseꢀovulatoriaꢀte
mantienenꢀlubricadaꢀ(aunqueꢀseaꢀdistintoꢀdeꢀlaꢀlubricaciónꢀsexual),ꢀpuedes
pasarꢀconꢀmayorꢀfacilidadꢀdeꢀlaꢀexcitaciónꢀaꢀlaꢀmeseta.
Enfoqueꢀsexual.ꢀEntreꢀlaꢀintensificaciónꢀdeꢀtuꢀdeseoꢀyꢀtusꢀnivelesꢀdeꢀenergía
naturalmenteꢀaltos,ꢀ¡yaꢀloꢀtienes!ꢀEsꢀelꢀmomentoꢀdeꢀdisfrutarꢀdeꢀunꢀsexo
intenso,ꢀapasionadoꢀyꢀfísicoꢀ(oꢀcomoquieraꢀqueꢀloꢀdefinas)ꢀyꢀdisfrutarlo.

zꢀFASEꢀLÚTEA

Enfoqueꢀhormonal.ꢀEnꢀlaꢀprimeraꢀmitadꢀdeꢀlaꢀfaseꢀlútea,ꢀsigueꢀhabiendo
testosteronaꢀdeꢀlaꢀfaseꢀovulatoria,ꢀmientrasꢀqueꢀelꢀestrógenoꢀyꢀla
progesteronaꢀestánꢀenꢀsuꢀfaseꢀdeꢀascensoꢀhaciaꢀalcanzarꢀsuꢀcumbre.ꢀEnꢀla
segundaꢀmitadꢀdeꢀlaꢀfaseꢀlútea,ꢀlaꢀtestosteronaꢀbajaꢀhastaꢀlosꢀnivelesꢀdeꢀla
faseꢀfolicular,ꢀyꢀelꢀestrógenoꢀyꢀlaꢀprogesteronaꢀtambiénꢀempiezanꢀa
descender.
Enfoqueꢀsexual.ꢀLoꢀqueꢀsignificaꢀestoꢀparaꢀtuꢀrespuestaꢀsexualꢀesꢀqueꢀenꢀla

primeraꢀmitadꢀpuedeꢀqueꢀtodavíaꢀestésꢀexcitadaꢀyꢀdispuestaꢀaꢀtener
relacionesꢀsexuales,ꢀperoꢀesꢀprobableꢀqueꢀnecesitesꢀmásꢀestimulaciónꢀpara
llegarꢀalꢀclímaxꢀenꢀlaꢀfaseꢀorgásmica.ꢀBuscaꢀestimulaciónꢀadicionalꢀenꢀtuꢀfase
meseta,ꢀtalꢀvezꢀunꢀvibradorꢀuꢀotroꢀjugueteꢀqueꢀintensifiqueꢀlaꢀsensibilidad.
Enꢀlaꢀsegundaꢀmitadꢀdeꢀestaꢀfase,ꢀpuedeꢀqueꢀyaꢀnoꢀteꢀapetezcaꢀelꢀsexo,ꢀasí
queꢀteꢀrecomiendoꢀqueꢀdediquesꢀmásꢀtiempoꢀaꢀlaꢀfaseꢀdeꢀexcitaciónꢀyꢀque
busquesꢀlaꢀformaꢀdeꢀestimularteꢀyꢀaumentarꢀlaꢀexcitaciónꢀinicial.ꢀConꢀla
excitaciónꢀapropiada,ꢀprontoꢀteꢀlubricarásꢀyꢀquerrásꢀmás,ꢀtuꢀrespuestaꢀfísica
reflejaráꢀeseꢀestado.

;ꢀFASEꢀMENSTRUAL

Enfoqueꢀhormonal.ꢀLosꢀnivelesꢀhormonalesꢀavanzanꢀconꢀrapidezꢀhaciaꢀsus
concentracionesꢀmásꢀbajas.ꢀSiꢀtienesꢀunꢀcicloꢀmásꢀcortoꢀyꢀsangras
abundantementeꢀlosꢀprimerosꢀdías,ꢀesꢀprobableꢀqueꢀtusꢀhormonasꢀcaiganꢀde
inmediatoꢀyꢀseꢀsitúenꢀenꢀsuꢀpuntoꢀmásꢀbajo.ꢀNoꢀobstante,ꢀsiꢀtienesꢀunꢀciclo
másꢀlargoꢀconꢀmanchasꢀalꢀcomienzo,ꢀesꢀposibleꢀqueꢀelꢀestrógenoꢀsigaꢀestando
unꢀpocoꢀaltoꢀyꢀlaꢀprogesteronaꢀbaja,ꢀalꢀinicioꢀdeꢀtuꢀfaseꢀmenstrual,ꢀantesꢀde
desplomarse,ꢀyꢀtalꢀvezꢀsientasꢀmásꢀsíntomasꢀdebidoꢀaꢀello.
Enfoqueꢀsexual.ꢀAquíꢀseꢀplanteaꢀlaꢀpreguntaꢀdeꢀtenerꢀoꢀnoꢀtenerꢀrelaciones
sexualesꢀduranteꢀesteꢀperiodo.ꢀSiꢀeresꢀdeꢀlasꢀqueꢀpadecenꢀinfeccionesꢀpor
levadurasꢀoꢀdeꢀlasꢀvíasꢀurinarias,ꢀpuedeꢀqueꢀteꢀconvengaꢀmásꢀevitarꢀelꢀsexo
duranteꢀlaꢀmenstruación,ꢀporqueꢀlosꢀbajosꢀnivelesꢀdeꢀpHꢀdeꢀtuꢀvaginaꢀen
estaꢀetapaꢀpuedenꢀaumentarꢀtuꢀpredisposiciónꢀaꢀlasꢀbacterias.ꢀParaꢀlas
mujeresꢀconꢀciclosꢀsintomáticos,ꢀelꢀdesequilibrioꢀdeꢀlosꢀnivelesꢀhormonales
puedeꢀprovocarꢀqueꢀnoꢀsientanꢀinterésꢀenꢀelꢀsexoꢀduranteꢀsuꢀperiodo,ꢀyꢀestá
bien.ꢀEsꢀunaꢀbuenaꢀideaꢀdedicarꢀtiempoꢀaꢀsalirꢀalꢀexteriorꢀyꢀrealizarꢀotras
actividadesꢀfísicasꢀyꢀdarleꢀunꢀdescansoꢀaꢀtuꢀcuerpoꢀtambiénꢀesꢀunꢀbuen
momentoꢀparaꢀlaꢀabstinenciaꢀsexualꢀduranteꢀunosꢀdías.ꢀNoꢀobstante,ꢀhay
muchasꢀmujeresꢀqueꢀnotanꢀqueꢀelꢀsexoꢀlesꢀaliviaꢀsusꢀdoloresꢀmenstrualesꢀy
migrañas,ꢀyꢀqueꢀdisfrutanꢀdeꢀlasꢀdiferentesꢀsensacionesꢀcuandoꢀmantienen

relacionesꢀduranteꢀsuꢀmenstruación.ꢀDéjateꢀguiarꢀporꢀtuꢀcuerpo.
Utilizaꢀelꢀsexoꢀparaꢀcurarꢀtusꢀhormonas

Siꢀestásꢀleyendoꢀesteꢀlibroꢀporqueꢀtienesꢀproblemasꢀdeꢀfertilidadꢀoꢀmenstruales,
adaptarꢀtusꢀexperienciasꢀsexualesꢀaꢀcadaꢀfaseꢀdeꢀtuꢀcicloꢀpuedeꢀserꢀunaꢀparte
sumamenteꢀpositivaꢀdeꢀtuꢀpuzleꢀdeꢀcuraciónꢀhormonal.ꢀParaꢀempezar,ꢀelꢀsexoꢀ(en
solitarioꢀoꢀenꢀpareja)ꢀaportaꢀtodasꢀlasꢀventajasꢀdeꢀlaꢀlistaꢀdeꢀ«Losꢀdiezꢀbeneficios
principalesꢀdelꢀsexoꢀparaꢀlasꢀmujeres»,ꢀenꢀlaꢀpáginaꢀsiguiente,ꢀventajasꢀque
mejoranꢀelꢀestadoꢀgeneralꢀdeꢀtuꢀsistemaꢀendocrino.ꢀPorꢀotraꢀparte,ꢀsincronizarꢀtu
cicloꢀconꢀelꢀsexoꢀmantieneꢀsanasꢀlasꢀglándulasꢀsuprarrenales.ꢀAdemásꢀdeꢀlaꢀgran
descargaꢀdeꢀcortisolꢀqueꢀseꢀproduceꢀqueꢀhaceꢀqueꢀeliminesꢀestaꢀhormonaꢀdel
estrésꢀdeꢀtuꢀcuerpoꢀduranteꢀlaꢀexcitaciónꢀyꢀlaꢀrelaciónꢀsexual,ꢀlasꢀdistintas
recomendacionesꢀqueꢀacaboꢀdeꢀhacerꢀestánꢀenꢀsincroníaꢀconꢀtuꢀenergíaꢀmentalꢀy
física.ꢀEstoꢀsignificaꢀqueꢀpuedesꢀutilizarꢀelꢀsexoꢀparaꢀreforzarꢀtusꢀsuprarrenales
enꢀvezꢀdeꢀparaꢀagotarlas.ꢀEstaꢀesꢀlaꢀrazónꢀporꢀlaꢀqueꢀteꢀsugieroꢀqueꢀexperimentes
conꢀunasꢀrelacionesꢀsexualesꢀintensasꢀyꢀenergéticasꢀduranteꢀtuꢀfaseꢀovulatoria,
queꢀesꢀcuandoꢀtuꢀenergíaꢀestáꢀmásꢀalta,ꢀenꢀlugarꢀdeꢀhacerloꢀduranteꢀtuꢀfase
menstrual,ꢀenꢀlaꢀqueꢀparaꢀtuꢀcuerpoꢀesꢀmásꢀapropiadoꢀdescansar.

Losꢀdiezꢀbeneficiosꢀprincipales
delꢀsexoꢀparaꢀlasꢀmujeres

Mejoraꢀlaꢀcirculaciónꢀdeꢀlosꢀórganosꢀdeꢀlaꢀcavidadꢀpélvica,ꢀaportaꢀnutrientes,
fomentaꢀelꢀcrecimientoꢀdeꢀtejidosꢀsanosꢀyꢀregulaꢀelꢀcicloꢀmenstrual.ꢀLasꢀmujeres
queꢀtienenꢀrelacionesꢀalꢀmenosꢀunaꢀvezꢀaꢀlaꢀsemanaꢀesꢀmásꢀprobableꢀqueꢀtengan
ciclosꢀmenstrualesꢀnormalesꢀqueꢀlasꢀqueꢀsonꢀcélibesꢀoꢀnoꢀpracticanꢀmuchoꢀel
sexo.
Mejoraꢀlaꢀfertilidadꢀyꢀlaꢀsensaciónꢀdeꢀbienestarꢀaumentandoꢀlaꢀenergíaꢀdel
hipotálamoꢀ(queꢀregulaꢀelꢀapetito,ꢀlaꢀtemperaturaꢀcorporalꢀyꢀlasꢀemociones)ꢀyꢀde

laꢀhipófisisꢀ(queꢀaꢀsuꢀvezꢀregulaꢀlaꢀliberaciónꢀdeꢀhormonasꢀreproductorasꢀque
propicianꢀlaꢀovulaciónꢀyꢀlosꢀfluidosꢀcervicales).
Proporcionaꢀunꢀmasajeꢀlinfáticoꢀgeneral;ꢀdeꢀesteꢀmodo,ꢀayudaꢀalꢀcuerpoꢀenꢀsu
procesoꢀdeꢀdesintoxicaciónꢀnatural,ꢀqueꢀaꢀsuꢀvezꢀmejoraꢀlaꢀdigestiónꢀyꢀelꢀestado
deꢀánimo,ꢀyꢀprevieneꢀelꢀcáncer.
Promueveꢀnivelesꢀdeꢀestrógenoꢀsaludablesꢀparaꢀconservarꢀflexiblesꢀlosꢀtejidos
vaginalesꢀyꢀprotegernosꢀdeꢀlaꢀosteoporosisꢀyꢀdeꢀlasꢀenfermedades
cardiovasculares.
Induceꢀaꢀlaꢀrelajaciónꢀprofundaꢀincrementandoꢀlosꢀnivelesꢀdeꢀendorfinasꢀy
ayudandoꢀaꢀexpulsarꢀcortisolꢀdelꢀcuerpo.
Losꢀpicosꢀdeꢀóxidoꢀdeꢀnitrógeno,ꢀunaꢀ«moléculaꢀmilagro»,ꢀyꢀdeꢀDHEA,ꢀuna
hormonaꢀqueꢀmejoraꢀlaꢀfunciónꢀcerebral,ꢀequilibranꢀelꢀsistemaꢀinmunitario,
ayudanꢀaꢀmantenerꢀyꢀaꢀrepararꢀlosꢀtejidos,ꢀyꢀfavorecenꢀlaꢀsaludꢀdeꢀlaꢀpiel.
Haceꢀqueꢀlasꢀmujeresꢀparezcamosꢀmásꢀjóvenes.ꢀLosꢀestudiosꢀdemuestranꢀque
hacerꢀelꢀamorꢀtresꢀvecesꢀaꢀlaꢀsemanaꢀsinꢀestrés,ꢀpuedeꢀhacerꢀqueꢀparezcasꢀdiez
añosꢀmásꢀjoven.3

Incrementaꢀelꢀnúmeroꢀdeꢀcélulasꢀqueꢀcombatenꢀlasꢀinfeccionesꢀhastaꢀenꢀunꢀveinte
porꢀciento:ꢀ¡ayudaꢀaꢀcombatirꢀlosꢀresfriadosꢀyꢀlaꢀgripe!
Curaꢀlasꢀmigrañasꢀyꢀayudaꢀaꢀtratarꢀotrosꢀtiposꢀdeꢀdolorꢀelevandoꢀsusꢀumbrales
(¡unꢀextraꢀcuandoꢀteꢀestásꢀpreparandoꢀparaꢀtenerꢀunꢀhijo!).
Incrementaꢀlosꢀnivelesꢀdeꢀlaꢀhormonaꢀoxitocina,ꢀqueꢀseꢀvinculaꢀaꢀlaꢀpasión,ꢀla
intuiciónꢀyꢀelꢀdonꢀdeꢀgentes,ꢀ¡laꢀhormonaꢀdeꢀlaꢀuniónꢀyꢀdelꢀéxito!

Elꢀsexoꢀenꢀlosꢀañosꢀdeꢀlaꢀposmenopausia

Siꢀestásꢀenꢀlaꢀposmenopausia,ꢀaunqueꢀnoꢀtengasꢀciclos,ꢀpuedesꢀutilizarꢀel
programaꢀparaꢀaportarꢀunaꢀvisiónꢀnuevaꢀaꢀtusꢀactividades.ꢀYꢀteꢀvoyꢀaꢀcontarꢀun
pequeñoꢀsecretoꢀqueꢀapenasꢀseꢀrevela,ꢀaunqueꢀdebería:ꢀelꢀdeseoꢀsexualꢀdeꢀla
mujerꢀaumentaꢀconꢀelꢀtiempoꢀy,ꢀenꢀrealidad,ꢀesꢀmásꢀfácilꢀtrabajarꢀconꢀtuꢀlibido
despuésꢀdeꢀlaꢀmenopausia.ꢀAunqueꢀpuedeꢀqueꢀparezcaꢀcontradictorio,ꢀseꢀdebeꢀa
queꢀnoꢀhayꢀtantasꢀfluctuacionesꢀhormonalesꢀqueꢀtenerꢀenꢀcuenta.ꢀTienesꢀunꢀcóctel
regularꢀdeꢀestrógeno-testosterona-progesteronaꢀmásꢀbajoꢀqueꢀelꢀdeꢀunaꢀmujerꢀque
menstrúa,ꢀperoꢀqueꢀreflejaꢀmuyꢀbienꢀlosꢀnivelesꢀmásꢀbajosꢀdeꢀdichoꢀcóctelꢀenꢀla
faseꢀfolicularꢀdelꢀcicloꢀmenstrual.ꢀPorꢀconsiguiente,ꢀcomoꢀharíasꢀenꢀtuꢀfase
folicular,ꢀdeberíasꢀdirigirꢀtuꢀatención,ꢀenergíaꢀyꢀconcentraciónꢀhaciaꢀlaꢀfaseꢀde
excitaciónꢀdeꢀtuꢀrespuestaꢀsexual.
Tenꢀlaꢀexpectativaꢀdeꢀqueꢀelꢀpropósitoꢀnoꢀesꢀ«terminar»,ꢀsinoꢀintensificarꢀlas
sensacionesꢀplacenterasꢀdeꢀcualquierꢀtipo.ꢀTómateꢀtodoꢀelꢀtiempoꢀqueꢀnecesites
paraꢀdisfrutar.ꢀEstoꢀpuedeꢀincluirꢀqueꢀteꢀdeleitesꢀconꢀtodosꢀtusꢀsentidosꢀaꢀloꢀlargo
delꢀdía,ꢀmuchoꢀantesꢀdeꢀtenerꢀlaꢀrelaciónꢀsexual.ꢀAmplíaꢀtuꢀdefiniciónꢀdeꢀplacer.
Ahoraꢀqueꢀyaꢀconocesꢀelꢀpapelꢀqueꢀtienenꢀestasꢀhormonasꢀenꢀcrearꢀtuꢀrespuesta
sexual,ꢀteꢀdarásꢀcuentaꢀdeꢀporꢀquéꢀesꢀtanꢀimportanteꢀdedicarꢀelꢀmáximoꢀtiempo
posibleꢀnoꢀsoloꢀaꢀlosꢀpreliminares,ꢀsinoꢀaꢀbuscarꢀexperienciasꢀplacenterasꢀdurante
elꢀdía.ꢀ(Leeꢀmásꢀsobreꢀestoꢀenꢀlaꢀsecciónꢀ«Excitarteꢀaꢀtiꢀmisma»,ꢀqueꢀvieneꢀa
continuación).ꢀConꢀunꢀpocoꢀdeꢀindagaciónꢀsensualꢀ–¡elꢀmejorꢀtipoꢀde
investigación!–,ꢀpodrásꢀdescubrirꢀquéꢀesꢀloꢀqueꢀnecesitasꢀparaꢀalcanzarꢀelꢀestado
deꢀexcitaciónꢀyꢀqueꢀtuꢀvidaꢀsexualꢀseaꢀaúnꢀmásꢀfloreciente.

Excitarteꢀaꢀtiꢀmisma

Muchasꢀpersonasꢀpiensanꢀenꢀsuꢀlibidoꢀtanꢀsoloꢀenꢀelꢀcontextoꢀdeꢀloꢀqueꢀsucedeꢀ(o
noꢀsucede,ꢀsegúnꢀseaꢀelꢀcaso)ꢀenꢀsuꢀdormitorio.ꢀPeroꢀyoꢀprefieroꢀusarꢀuna
definiciónꢀmásꢀampliaꢀdeꢀlaꢀpalabra:ꢀtuꢀcapacidadꢀparaꢀdarꢀyꢀrecibirꢀplacer,ꢀpara
disfrutarꢀyꢀparaꢀelꢀreconocimiento.ꢀTenꢀpresenteꢀestaꢀdefiniciónꢀyꢀprocuraꢀpensar
enꢀlaꢀlibidoꢀdeꢀotraꢀforma:ꢀparaꢀpoderꢀexcitarteꢀenꢀlaꢀcama,ꢀhasꢀdeꢀexcitarteꢀenꢀtu
vidaꢀcotidiana.ꢀParteꢀdelꢀproblemaꢀestáꢀenꢀqueꢀcuandoꢀescuchasꢀlaꢀpalabraꢀplacer,
probablementeꢀpiensasꢀenꢀelꢀplacerꢀsensual.ꢀPorꢀelꢀcontrario,ꢀloꢀqueꢀmeꢀgustaría
queꢀhicierasꢀesꢀqueꢀpensarasꢀenꢀdarꢀplacerꢀaꢀtusꢀsentidosꢀtodoꢀelꢀdía.ꢀEs
sumamenteꢀdifícilꢀentregarteꢀdeꢀllenoꢀalꢀplacerꢀdelꢀsexoꢀ–oꢀinclusoꢀdesearꢀsexo–
siꢀseꢀhaꢀsecadoꢀelꢀplacerꢀenꢀtuꢀvida.ꢀSiꢀestásꢀcansada,ꢀsiꢀquieresꢀabarcarꢀmásꢀdeꢀla
cuentaꢀoꢀestásꢀquemada,ꢀestoyꢀseguraꢀdeꢀqueꢀsabrásꢀexactamenteꢀdeꢀquéꢀteꢀestoy
hablando.ꢀTuꢀenergíaꢀestáꢀdirectamenteꢀrelacionadaꢀconꢀtuꢀlibido.ꢀTrabajarꢀmás
deꢀcuarentaꢀhorasꢀaꢀlaꢀsemana,ꢀaꢀlaꢀvezꢀqueꢀintentasꢀcombinarꢀtuꢀtrabajoꢀconꢀtu
vidaꢀsocialꢀoꢀinclusoꢀtusꢀhijosꢀyꢀunaꢀfamilia,ꢀhaceꢀqueꢀresulteꢀcasiꢀimposible
sentirꢀlaꢀpulsaciónꢀdeꢀlaꢀlibidoꢀenꢀtuꢀdíaꢀaꢀdía.ꢀPeroꢀvoyꢀaꢀenseñarteꢀaꢀreivindicar
eseꢀplacer.
Empecemosꢀporꢀtuꢀestadoꢀdeꢀánimo.ꢀSéꢀqueꢀestásꢀocupadaꢀyꢀqueꢀlas
responsabilidadesꢀsuelenꢀhacerꢀqueꢀsientasꢀqueꢀtienesꢀqueꢀconseguirꢀqueꢀtus
veinticuatroꢀhorasꢀdeꢀtiempoꢀalꢀdíaꢀcundanꢀcomoꢀtreintaꢀhorasꢀdeꢀactividadesꢀque
valganꢀlaꢀpena.ꢀPeroꢀimaginaꢀporꢀunꢀmomentoꢀqueꢀnoꢀtuvierasꢀqueꢀcambiarꢀnada
deꢀloꢀqueꢀhasꢀdeꢀhacerꢀyꢀqueꢀsoloꢀcambiarasꢀtuꢀvisiónꢀrespectoꢀaꢀloꢀqueꢀyaꢀestás
haciendo.ꢀConcretamente:ꢀvivirꢀcadaꢀdíaꢀconꢀmásꢀplacer.ꢀEsꢀloꢀqueꢀdenominoꢀla
actitudꢀdeꢀlaꢀvitalidad.ꢀElꢀquidꢀdeꢀlaꢀcuestiónꢀestáꢀenꢀestaꢀpregunta:ꢀ¿cómo
puedesꢀdisfrutarꢀmásꢀdeꢀlasꢀcosasꢀcotidianas?
Porꢀejemplo,ꢀsupongamosꢀqueꢀtienesꢀqueꢀenviarꢀunaꢀdocenaꢀdeꢀcorreos
electrónicosꢀdeꢀtrabajo,ꢀdespuésꢀdeꢀllegarꢀaꢀcasaꢀporꢀlaꢀnoche.ꢀPuedesꢀelegir
ponerteꢀmanosꢀaꢀlaꢀobraꢀconꢀfrustración,ꢀestandoꢀsaturadaꢀyꢀconꢀresentimiento.ꢀO
puedesꢀencenderꢀunasꢀvelas,ꢀponerꢀmúsica,ꢀvestirteꢀconꢀropaꢀcómodaꢀeꢀintentar
disfrutarꢀdelꢀprocesoꢀenꢀlaꢀmedidaꢀdeꢀloꢀposible.ꢀTambiénꢀpuedesꢀbuscar
oportunidadesꢀparaꢀconectarꢀconꢀlasꢀpersonasꢀaꢀlasꢀqueꢀestásꢀescribiendo
utilizandoꢀpalabrasꢀqueꢀlesꢀtransmitanꢀtuꢀpasiónꢀporꢀloꢀqueꢀhaces.ꢀEstosꢀson
pequeñosꢀcambiosꢀqueꢀpuedenꢀsuponerꢀunaꢀgranꢀtransformaciónꢀenꢀtuꢀformaꢀde
vivirꢀyꢀdeꢀexperimentarꢀlaꢀlibidoꢀenꢀactividadesꢀmundanas.
Laꢀfinalidadꢀdeꢀmejorarꢀlaꢀcalidadꢀdeꢀcadaꢀdíaꢀnoꢀesꢀsoloꢀparaꢀtenerꢀmásꢀganasꢀde
sexo,ꢀsinoꢀparaꢀcultivarꢀelꢀplacerꢀparaꢀqueꢀtuꢀvidaꢀnoꢀseaꢀtanꢀagotadoraꢀenꢀel
planoꢀfísico,ꢀemocionalꢀyꢀhormonal.ꢀAhoraꢀqueꢀyaꢀconocesꢀlaꢀbiologíaꢀdeꢀtu
deseoꢀsexual,ꢀesꢀincreíbleꢀobservarꢀcómoꢀmarcanꢀlaꢀdiferenciaꢀestasꢀpequeñas
cosasꢀparaꢀqueꢀteꢀacerquesꢀalꢀestadoꢀdeꢀexcitaciónꢀinicial.ꢀCadaꢀvezꢀqueꢀsientes
placerꢀduranteꢀelꢀdía,ꢀtusꢀneuroquímicosꢀcorporalesꢀrelacionadosꢀconꢀelꢀsexoꢀse
venꢀafectadosꢀdeꢀalgunaꢀmanera:ꢀliberasꢀserotonina,ꢀdopaminaꢀyꢀóxidoꢀde
nitrógeno,ꢀyꢀcuandoꢀestásꢀcercaꢀdeꢀalguien,ꢀexperimentasꢀunꢀsubidónꢀde
oxitocina.ꢀTodasꢀestasꢀactividadesꢀayudanꢀaꢀeliminarꢀcortisol.ꢀEsꢀdecir,ꢀcuanto
másꢀplacerꢀleꢀproporcionasꢀduranteꢀelꢀdía,ꢀmásꢀpreparadoꢀestáꢀtuꢀcuerpoꢀpara
excitarse.

Creaꢀtuꢀrecetaꢀparaꢀelꢀplacer

Puedesꢀalargarꢀlaꢀfaseꢀinicialꢀdeꢀexcitaciónꢀduranteꢀhoras,ꢀantesꢀdeꢀqueꢀteꢀllegues
aꢀplantearꢀelꢀsexoꢀ(yꢀtambiénꢀdespués).ꢀIncorporarꢀlasꢀactividadesꢀqueꢀcitoꢀa
continuaciónꢀenꢀtuꢀagendaꢀdiaria,ꢀsemanalꢀoꢀmensualꢀaportaráꢀmayorꢀplacerꢀaꢀtu
vidaꢀyꢀcrearáꢀunꢀequilibrioꢀneuroquímicoꢀenꢀtuꢀcerebroꢀqueꢀteꢀfacilitaráꢀdisfrutar
deꢀtuꢀexperienciaꢀenꢀesaꢀprimeraꢀetapaꢀdeꢀexcitación.

Eliminaꢀcosasꢀoꢀactividadesꢀqueꢀagotenꢀtusꢀsuprarrenales.ꢀDejaꢀdeꢀtomar
estimulantes,ꢀcomoꢀelꢀcafé,ꢀduranteꢀalꢀmenosꢀunꢀmesꢀyꢀobservaꢀcómoꢀteꢀsientes.
Procuraꢀhacerꢀdeꢀtreintaꢀaꢀcuarentaꢀyꢀcincoꢀminutosꢀdeꢀejercicioꢀalꢀdía,ꢀcomo
caminar,ꢀperoꢀevitaꢀlasꢀactividadesꢀintensasꢀcomoꢀelꢀkickboxingꢀoꢀlosꢀsprints,
porqueꢀtuꢀcuerpoꢀlosꢀinterpretaꢀcomoꢀfactoresꢀdeꢀestrés.
Tomaꢀdosꢀsuplementosꢀdiarios:ꢀvitaminaꢀCꢀconꢀbioflavonoidesꢀyꢀashwagandha.
Ambosꢀayudanꢀaꢀcurarꢀlosꢀtejidosꢀsuprarrenalesꢀyꢀmejoranꢀsuꢀfunción.

Programaꢀcincoꢀoꢀdiezꢀminutosꢀalꢀdíaꢀdeꢀalgunaꢀactividadꢀrelajanteꢀantesꢀde

acostarte.ꢀEjemplos:ꢀaplícateꢀalgunaꢀcremaꢀparaꢀelꢀcuidadoꢀdeꢀlaꢀpiel,ꢀlee,ꢀmedita.
Programaꢀtreintaꢀminutosꢀdeꢀautoplacerꢀunaꢀvezꢀaꢀlaꢀsemana.ꢀPruebaꢀaꢀutilizar
soloꢀlasꢀmanosꢀyꢀlosꢀdedosꢀparaꢀintensificarꢀlaꢀexperienciaꢀdeꢀtumescencia,ꢀen
vezꢀdeꢀusarꢀjuguetes,ꢀaꢀfinꢀdeꢀobtenerꢀlosꢀmáximosꢀbeneficiosꢀdelꢀóxidoꢀde
nitrógeno.
Programaꢀtreintaꢀminutosꢀdeꢀnoꢀhacerꢀnadaꢀunaꢀvezꢀaꢀlaꢀsemana.ꢀReduceꢀlos
estímulos.ꢀHazꢀunaꢀsiesta.ꢀVeꢀaꢀsentarteꢀdebajoꢀdeꢀalgúnꢀárbolꢀoꢀenꢀalgúnꢀentorno
natural.
Añadeꢀmuchasꢀgrasasꢀsaludablesꢀenꢀtuꢀdieta.ꢀPruebaꢀlosꢀaguacates,ꢀfrutosꢀsecosꢀy
semillasꢀparaꢀreforzarꢀlosꢀórganosꢀdeꢀtuꢀsistemaꢀreproductor.
Llenaꢀtuꢀdietaꢀdeꢀalimentosꢀqueꢀnutranꢀtusꢀsuprarrenales.ꢀParaꢀrecargarꢀenergía,
introduceꢀmuchosꢀalimentosꢀazulesꢀoꢀnegrosꢀyꢀamarillosꢀoꢀnaranjasꢀ(verꢀa
continuación),ꢀqueꢀrepresentanꢀelꢀaguaꢀyꢀlaꢀtierraꢀenꢀlaꢀmedicinaꢀchina,ꢀdos
cualidadesꢀimportantesꢀparaꢀreforzarꢀlaꢀenergíaꢀyꢀlaꢀlibido.

Alimentosꢀazulesꢀoꢀnegros Alimentosꢀamarill

Alubiasꢀnegras. Zanahorias.

Semillasꢀdeꢀsésamoꢀnegro. Naranjas.

Alubiaꢀazuki. Boniatos.

Vegetalesꢀmarinosꢀ(comoꢀalgas)ꢀyꢀcastañasꢀdeꢀagua. Albaricoques.

Chocolateꢀnegro. Calabazas.

Siꢀquieresꢀentenderꢀmejorꢀquéꢀesꢀlaꢀlibidoꢀfueraꢀdelꢀdormitorio,ꢀnoꢀtienesꢀqueꢀir
muyꢀlejos,ꢀbastaꢀconꢀqueꢀteꢀfijesꢀenꢀlaꢀcomida.ꢀHayꢀunaꢀrazónꢀporꢀlaꢀqueꢀlas
personasꢀestánꢀenganchadasꢀalꢀFoodꢀNetwork*ꢀveinticuatroꢀhorasꢀ(¡hola,
pornografíaꢀculinaria!).ꢀCadaꢀunoꢀdeꢀlosꢀchefsꢀencarnaꢀlaꢀexcitación,ꢀhacenꢀalgo
queꢀlesꢀapasiona,ꢀdisfrutanꢀdeꢀcadaꢀpequeñoꢀdetalleꢀdeꢀloꢀqueꢀhacenꢀ(porꢀsencillo
queꢀsea)ꢀyꢀlesꢀentusiasmaꢀtenerꢀlaꢀoportunidadꢀdeꢀcompartirꢀsuꢀpasiónꢀconꢀlos
demás.ꢀSiꢀalgunaꢀvezꢀvasꢀaꢀunꢀmercadilloꢀdeꢀagricultores,ꢀdejaꢀdeꢀcomprarꢀpor
unosꢀmomentosꢀyꢀechaꢀunꢀvistazo.ꢀVerásꢀporꢀtodasꢀpartesꢀpersonasꢀqueꢀestánꢀen
suꢀfaseꢀdeꢀexcitación,ꢀoliendoꢀlosꢀalimentos,ꢀsintiéndolos,ꢀprobándolosꢀy
hablandoꢀdeꢀellos.ꢀPuestoꢀqueꢀlaꢀcomidaꢀesꢀunaꢀexperienciaꢀmultisensorial,ꢀes
unaꢀdeꢀlasꢀformasꢀmásꢀsencillasꢀdeꢀempezarꢀaꢀexperimentarꢀconꢀtuꢀlibidoꢀtodos
losꢀdías.ꢀ(Tomarteꢀtuꢀtiempoꢀparaꢀcomerꢀconscientementeꢀyꢀdespacioꢀtambién
puedeꢀevitarꢀqueꢀcomasꢀdemasiado,ꢀmejoraráꢀtuꢀdigestiónꢀyꢀayudaráꢀaꢀtuꢀcuerpoꢀa
absorberꢀnutrientes,ꢀunaꢀmaravillosaꢀventajaꢀañadida).ꢀSiꢀeresꢀdeꢀlasꢀque
disfrutanꢀenꢀlaꢀcocinaꢀoꢀestásꢀaprendiendoꢀaꢀcocinar,ꢀempiezaꢀaꢀdescubrirꢀel
placerꢀnoꢀsoloꢀenꢀelꢀproductoꢀfinal,ꢀsinoꢀduranteꢀtodoꢀelꢀproceso,ꢀdesdeꢀpreparar
laꢀlistaꢀdeꢀlaꢀcompraꢀhastaꢀirꢀaꢀcomprar,ꢀcocinar,ꢀservirꢀlaꢀcomidaꢀyꢀcomerla.ꢀEs
unaꢀexperienciaꢀqueꢀaportaꢀmuchasꢀoportunidadesꢀparaꢀsentirꢀplacer,ꢀtúꢀmismaꢀte
sorprenderásꢀalꢀnotarꢀcuántaꢀenergíaꢀtienesꢀcuandoꢀponesꢀlaꢀcomidaꢀenꢀlaꢀmesa.
¡Yꢀesoꢀesꢀjustamenteꢀloꢀqueꢀesꢀunaꢀlibidoꢀsana!ꢀSiꢀestásꢀagotadaꢀyꢀsinꢀenergíaꢀal
finalꢀdelꢀdía,ꢀloꢀmásꢀprobableꢀesꢀqueꢀhayasꢀpasadoꢀtodaꢀlaꢀjornadaꢀsinꢀningún
momentoꢀdeꢀexcitación.ꢀPeroꢀsiꢀbuscasꢀesosꢀpequeñosꢀinstantesꢀdeꢀplacer
descubrirásꢀque,ꢀcuandoꢀporꢀfinꢀtengasꢀlaꢀoportunidadꢀdeꢀrelajarte,ꢀestarásꢀmás
tranquilaꢀyꢀcómoda.
Darꢀyꢀrecibir

Volvamosꢀaꢀestaꢀnuevaꢀdefiniciónꢀdeꢀlibido:ꢀtuꢀcapacidadꢀparaꢀdarꢀyꢀrecibir
placer.ꢀYaꢀhasꢀvistoꢀloꢀqueꢀpuedenꢀcambiarꢀlasꢀcosasꢀcuandoꢀadoptasꢀunꢀpapel
activoꢀenꢀproporcionarteꢀplacerꢀaꢀtiꢀmisma,ꢀperoꢀhayꢀotroꢀcomponenteꢀ–recibir
placer–ꢀqueꢀesꢀcrucialꢀparaꢀunaꢀlibidoꢀsana.ꢀDesdeꢀunaꢀperspectivaꢀpuramente
biológica,ꢀelꢀhombreꢀexperimentaꢀplacerꢀdandoꢀyꢀlaꢀmujerꢀrecibiendo.ꢀPeroꢀlo
queꢀheꢀobservadoꢀesꢀque,ꢀenꢀgeneral,ꢀlaꢀmayoríaꢀdeꢀlasꢀmujeresꢀnoꢀseꢀsienten
cómodasꢀrecibiendo.ꢀHeꢀconocidoꢀalgunasꢀqueꢀrechazanꢀtenerꢀcompañíaꢀenꢀsu
casa,ꢀaꢀmenosꢀqueꢀpuedanꢀofrecerꢀbebida,ꢀestarꢀdivinasꢀyꢀtenerꢀdecoradaꢀlaꢀsala
deꢀestar.ꢀPrefierenꢀnoꢀrecibirꢀelꢀplacerꢀdeꢀlaꢀcompañíaꢀsiꢀsientenꢀqueꢀnoꢀtienen
nadaꢀqueꢀofrecer.ꢀLaꢀmayorꢀparteꢀdeꢀnosotrasꢀtenemosꢀproblemasꢀparaꢀrecibirꢀpor
losꢀmensajesꢀqueꢀnosꢀhanꢀtransmitidoꢀlasꢀmujeresꢀdeꢀnuestraꢀvida,ꢀqueꢀhan
influidoꢀenꢀnuestrasꢀcreenciasꢀsobreꢀelꢀdescanso,ꢀlaꢀautocomplacencia,ꢀelꢀplacerꢀy
elꢀjuego.
Reflexionaꢀunꢀmomentoꢀsobreꢀcómoꢀdasꢀyꢀrecibesꢀenꢀtuꢀvidaꢀyꢀcómoꢀinfluyenꢀlas
proporcionesꢀdeꢀcadaꢀcomponente.ꢀAmplíaꢀtuꢀindagaciónꢀunꢀpocoꢀmásꢀyꢀprueba
estaꢀ«investigaciónꢀsobreꢀcómoꢀrecibes»,ꢀesꢀalgoꢀqueꢀusoꢀenꢀlasꢀsesiones
privadasꢀenꢀFLOꢀLiving:ꢀescogeꢀcincoꢀamigosꢀcercanosꢀyꢀfamiliares,ꢀy
pregúntalesꢀquéꢀlesꢀpareceꢀcómoꢀlesꢀdasꢀapoyoꢀyꢀalegríaꢀenꢀlaꢀrelaciónꢀqueꢀtienes
conꢀellos,ꢀyꢀcómoꢀvenꢀellosꢀtuꢀformaꢀdeꢀrecibirꢀloꢀmismoꢀqueꢀtúꢀlesꢀdas.ꢀUn
alucinanteꢀnoventaꢀyꢀnueveꢀporꢀcientoꢀdeꢀlasꢀveces,ꢀlosꢀdatosꢀconꢀlosꢀqueꢀvuelven
lasꢀmujeresꢀcoincidenꢀenꢀqueꢀnoꢀsonꢀexcesivamenteꢀbuenasꢀenꢀlaꢀsegundaꢀparte
deꢀestaꢀecuación.ꢀEsꢀlógicoꢀqueꢀsiꢀnoꢀeresꢀcapazꢀdeꢀrecibirꢀenꢀlasꢀrelaciones
socialesꢀconꢀlaꢀropaꢀpuesta,ꢀteꢀresulteꢀsumamenteꢀdifícilꢀdejarteꢀllevarꢀyꢀrecibirꢀ(o
inclusoꢀansiarꢀelꢀactoꢀdeꢀrecibir)ꢀenꢀunꢀcontextoꢀsexualꢀconꢀtuꢀpareja,ꢀcuando
estásꢀdesnuda.
Unaꢀformaꢀdeꢀempezarꢀaꢀmejorarꢀtuꢀcapacidadꢀdeꢀrecibirꢀesꢀaprovecharꢀla
generosidadꢀdeꢀotrasꢀpersonasꢀtodosꢀlosꢀdías.ꢀSiꢀprestasꢀatención,ꢀpronto
descubrirásꢀqueꢀlasꢀoportunidadesꢀdeꢀrecibirꢀsonꢀmásꢀfrecuentesꢀdeꢀloꢀque
imaginabas.ꢀPrestaꢀatenciónꢀparaꢀdarteꢀcuentaꢀdeꢀcuándoꢀseꢀproducenꢀyꢀenꢀvezꢀde
reaccionarꢀautomáticamenteꢀconꢀunꢀ«no,ꢀgracias»ꢀoꢀdeꢀaceptarꢀdejarteꢀayudar
mientrasꢀestásꢀpensandoꢀenꢀcómoꢀcompensarásꢀaꢀesaꢀpersona,ꢀantesꢀinclusoꢀde

haberꢀrecibido,ꢀsimplementeꢀdiꢀ«sí».ꢀDejaꢀqueꢀtuꢀparejaꢀteꢀdéꢀunꢀmasajeꢀenꢀlos
hombros.ꢀEstáꢀbienꢀcuandoꢀtuꢀamigaꢀseꢀofreceꢀaꢀpagarꢀlaꢀcuentaꢀenꢀelꢀrestaurante.
Dejaꢀqueꢀotraꢀmadreꢀseꢀencargueꢀdeꢀrecogerꢀaꢀlosꢀniñosꢀalgúnꢀdía.ꢀAprenderꢀa
recibirꢀyꢀlasꢀmuchasꢀformasꢀenꢀqueꢀelloꢀpuedeꢀproporcionarteꢀplacer,
especialmenteꢀenꢀformaꢀdeꢀtiempoꢀyꢀenergía,ꢀesꢀmuyꢀsencilloꢀyꢀpoderoso.
Cuandoꢀlasꢀmujeresꢀseꢀacuestanꢀconꢀsuꢀpareja,ꢀmuchasꢀvecesꢀnoꢀobtienenꢀloꢀque
necesitan,ꢀporqueꢀtienenꢀmuyꢀarraigadoꢀelꢀconceptoꢀdeꢀqueꢀellasꢀsonꢀlas
responsablesꢀdeꢀdarꢀplacerꢀaꢀlaꢀotraꢀpersona.ꢀPeroꢀcambiarꢀtuꢀconceptoꢀdeꢀdarꢀpor
elꢀdeꢀrecibirꢀpuedeꢀserꢀsumamenteꢀtransformador.ꢀEsꢀmuyꢀimportanteꢀqueꢀteꢀdes
cuentaꢀdeꢀqueꢀaꢀmedidaꢀqueꢀteꢀvasꢀhaciendoꢀmayor,ꢀrecibirꢀseꢀvuelveꢀaúnꢀmás
importanteꢀparaꢀvivirꢀunaꢀexperienciaꢀsexualꢀsatisfactoriaꢀyꢀqueꢀesꢀposibleꢀque
necesitesꢀrecibirꢀdeꢀmásꢀformasꢀyꢀqueꢀteꢀhagaꢀfaltaꢀmásꢀtiempoꢀqueꢀantes.ꢀEsoꢀes
normal.ꢀCuandoꢀeresꢀadolescenteꢀoꢀjovenꢀadultaꢀdeꢀveintitantosꢀaños,
probablementeꢀelꢀsexoꢀteꢀparezcaꢀunaꢀexperienciaꢀexplosiva.ꢀLoꢀmásꢀhabitualꢀes
queꢀnoꢀteꢀhagaꢀfaltaꢀmuchaꢀestimulaciónꢀparaꢀllegarꢀalꢀorgasmo.ꢀPeroꢀesoꢀcambia
aꢀloꢀlargoꢀdeꢀlaꢀvida.ꢀPorꢀconsiguiente,ꢀtusꢀnecesidadesꢀrespectoꢀalꢀsexoꢀtambién
cambian.ꢀElꢀsexoꢀdejaꢀdeꢀserꢀsoloꢀunaꢀbúsquedaꢀdeꢀlaꢀsensaciónꢀfísica,ꢀpuesꢀse
convierteꢀenꢀunaꢀformaꢀdeꢀconectarꢀconꢀlaꢀotraꢀpersona.
Siꢀtienesꢀproblemasꢀhormonales,ꢀtalꢀvezꢀnotesꢀqueꢀnoꢀestásꢀalcanzandoꢀelꢀnivel
deꢀplacerꢀmáximo,ꢀoꢀqueꢀloꢀalcanzasꢀmuyꢀpocasꢀveces.ꢀPuedesꢀestarꢀseguraꢀde
queꢀnoꢀseꢀdebeꢀsoloꢀaꢀqueꢀestásꢀcansada,ꢀniꢀsignificaꢀqueꢀteꢀpaseꢀalgoꢀaꢀtiꢀoꢀaꢀtu
relación.ꢀEsꢀsimplementeꢀelꢀhechoꢀbiológicoꢀdeꢀqueꢀelꢀprocesoꢀdeꢀtumescenciaꢀy
engrosamientoꢀtardaꢀmásꢀtiempoꢀyꢀrequiereꢀmásꢀestímuloꢀmentalꢀyꢀfísicoꢀsiꢀtu
sistemaꢀendocrinoꢀtieneꢀalgúnꢀdesajuste.ꢀTalꢀvez,ꢀenꢀestaꢀetapaꢀdeꢀtuꢀvida,
especialmenteꢀsiꢀtienesꢀhijos,ꢀnecesitesꢀunꢀbaño,ꢀvelasꢀyꢀsábanasꢀlimpiasꢀantesꢀde
recibirꢀelꢀplacerꢀsexual,ꢀasíꢀqueꢀadelante,ꢀdateꢀunꢀbaño,ꢀenciendeꢀunasꢀvelasꢀy
cambiaꢀlasꢀsábanas.ꢀNoꢀseꢀtrataꢀdeꢀvolverteꢀmásꢀexigente,ꢀquieresꢀmásꢀporque
quieresꢀsentirꢀmás,ꢀyꢀtodasꢀestasꢀcosasꢀteꢀayudanꢀaꢀentrarꢀenꢀelꢀestadoꢀinicialꢀde
excitaciónꢀconꢀmayorꢀfacilidadꢀyꢀaꢀliberarꢀlosꢀneuroquímicosꢀnecesariosꢀparaꢀla
excitación,ꢀlaꢀturgenciaꢀyꢀunaꢀrelaciónꢀsexualꢀsatisfactoria.ꢀDeꢀmodoꢀqueꢀhaz
todoꢀloꢀqueꢀseaꢀnecesarioꢀparaꢀcrearꢀunꢀentornoꢀqueꢀpropicieꢀeseꢀnivelꢀdeꢀplacer.
Creaꢀunꢀentornoꢀenꢀelꢀqueꢀpuedasꢀolvidarteꢀdeꢀtodoꢀyꢀrecibirꢀelꢀplacerꢀqueꢀteꢀestá
ofreciendoꢀtuꢀparejaꢀenꢀeseꢀmomento.ꢀYꢀnoꢀteꢀolvidesꢀdeꢀseguirꢀsiendoꢀfielꢀaꢀtu
compromisoꢀdeꢀtrabajarꢀconꢀtuꢀcuerpoꢀcíclicoꢀ(aꢀtravésꢀdeꢀcadaꢀunaꢀdeꢀlasꢀcuatro
fases)ꢀutilizandoꢀlasꢀherramientasꢀparaꢀelꢀsexoꢀqueꢀheꢀdescritoꢀantes.

LasꢀdiezꢀclavesꢀdeꢀCódigoMujerꢀparaꢀexpresarteꢀsexualmenteꢀdeꢀforma
saludable

Vivirꢀenꢀsincroníaꢀconꢀtusꢀhormonas.
Conservarꢀlaꢀsaludꢀdeꢀtusꢀórganosꢀreproductoresꢀyꢀsexuales.
Gestionarꢀelꢀestrésꢀparaꢀequilibrarꢀlaꢀsaludꢀdeꢀlasꢀsuprarrenalesꢀyꢀmejorarꢀla
libido.
Descubrirꢀtuꢀproporciónꢀsaludableꢀdeꢀenergíaꢀmasculinaꢀyꢀfemenina.
Estarꢀabiertaꢀaꢀrecibirꢀplacerꢀyꢀatenciónꢀdeꢀlosꢀdemás.
Darꢀplacerꢀyꢀatenciónꢀaꢀlosꢀdemásꢀdeꢀmaneraꢀequilibrada.
Desarrollarꢀconceptosꢀsanadoresꢀrespectoꢀaꢀserꢀmujer.

Trascenderꢀtusꢀcreenciasꢀlimitadorasꢀrespectoꢀaꢀlaꢀparejaꢀsexualꢀqueꢀdeseas.
Perseguirꢀactivamenteꢀtusꢀpreferenciasꢀyꢀcrearꢀdeseos.
Desarrollarꢀyꢀcuidarꢀtuꢀsentidoꢀlúdicoꢀyꢀdeꢀaventura.

Laꢀpíldoraꢀyꢀtuꢀlibido

Unꢀefectoꢀbastanteꢀhabitualꢀdeꢀlaꢀpíldoraꢀesꢀqueꢀbajaꢀlaꢀlibido.ꢀEnꢀ2006,ꢀse
publicóꢀunꢀestudio,4ꢀenꢀelꢀJournalꢀofꢀSexualꢀMedicine,ꢀdondeꢀseꢀconcluíaꢀqueꢀla
píldoraꢀreduceꢀconsiderablementeꢀlosꢀnivelesꢀdeꢀtestosteronaꢀcirculante.ꢀSegún

miꢀexperiencia,ꢀlasꢀmujeresꢀconꢀsensibilidadꢀaꢀlasꢀhormonasꢀtienenꢀmás
probabilidadesꢀdeꢀexperimentarꢀesteꢀefecto,ꢀporqueꢀtambiénꢀcuentanꢀconꢀotros
factoresꢀqueꢀlesꢀreducenꢀlaꢀlibido.ꢀDuranteꢀunꢀcicloꢀmenstrualꢀnormal,ꢀloꢀhabitual
esꢀqueꢀexperimentesꢀdosꢀsubidasꢀdeꢀtestosteronaꢀqueꢀalimentaránꢀtuꢀdeseoꢀde
sexo:ꢀunaꢀduranteꢀlaꢀovulaciónꢀyꢀlaꢀotraꢀduranteꢀlaꢀfaseꢀlútea.ꢀSinꢀembargo,ꢀconꢀla
píldoraꢀpuedeꢀqueꢀnoꢀnotesꢀesasꢀsubidasꢀqueꢀintensificanꢀlaꢀlibido.ꢀMiꢀreceta
CódigoMujer:ꢀsiꢀtienesꢀproblemasꢀconꢀtuꢀlibidoꢀyꢀestásꢀtomandoꢀlaꢀpíldora,
plantéateꢀdejarlaꢀcomoꢀunaꢀmedidaꢀmásꢀparaꢀrecuperarꢀtuꢀdeseoꢀdeꢀsentirꢀplacer.
CaraꢀaꢀcaraꢀconꢀAlisa

Tantoꢀsiꢀestásꢀintentandoꢀrestaurarꢀtuꢀlibidoꢀcomoꢀsiꢀquieresꢀcrearꢀlaꢀexperiencia
sexualꢀmásꢀexuberanteꢀposible,ꢀesꢀextremadamenteꢀimportanteꢀqueꢀdesarrolles
unaꢀprácticaꢀregularꢀdeꢀdarteꢀplacerꢀaꢀtiꢀmisma.ꢀTeꢀserviráꢀparaꢀdesarrollar
confianzaꢀyꢀseguridadꢀenꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀresponderáꢀaꢀlaꢀestimulación.ꢀEntrenarás
aꢀtuꢀcerebroꢀaꢀliberarꢀlosꢀneuroquímicosꢀcorrectosꢀcomoꢀrespuestaꢀalꢀestímulo.
Descubrirásꢀtuꢀrecetaꢀpersonalꢀalꢀplacerꢀqueꢀpodrásꢀutilizarꢀenꢀcualquier
momento.ꢀCosecharásꢀtodosꢀlosꢀbeneficiosꢀmentalesꢀyꢀfísicosꢀqueꢀaportaꢀtener
sexoꢀconꢀregularidad,ꢀcomoꢀelꢀaumentoꢀdeꢀlaꢀoxitocinaꢀyꢀdelꢀóxidoꢀdeꢀnitrógeno,
sinꢀolvidarnosꢀdeꢀlaꢀeliminaciónꢀdeꢀcortisol.
Asíꢀesꢀcomoꢀloꢀharás:ꢀsiꢀempiezasꢀdesdeꢀceroꢀ–raraꢀvezꢀoꢀnuncaꢀteꢀhasꢀdado
placer–,ꢀhazloꢀtreintaꢀminutosꢀaꢀlaꢀsemana,ꢀcadaꢀsemana,ꢀcomoꢀpasatiempo.ꢀVe
aumentandoꢀaꢀdosꢀsesionesꢀdeꢀtreintaꢀminutosꢀaꢀlaꢀsemanaꢀyꢀluegoꢀaumentaꢀla
duraciónꢀdeꢀcadaꢀsesiónꢀtodoꢀloꢀqueꢀquieras,ꢀidealmenteꢀunaꢀhoraꢀoꢀmás.
Comienzaꢀporꢀhacerꢀloꢀqueꢀhagaꢀfaltaꢀparaꢀestarꢀtranquila,ꢀcentradaꢀyꢀexcitada:
enciendeꢀvelas,ꢀponteꢀmúsicaꢀyꢀtúmbateꢀenꢀlaꢀcamaꢀoꢀenꢀunaꢀbañeraꢀdeꢀagua
caliente.
Procuraꢀnoꢀtocarteꢀlosꢀpezones,ꢀlasꢀaureolasꢀyꢀelꢀclítorisꢀduranteꢀlosꢀquince
primerosꢀminutos.ꢀEstimúlateꢀotrasꢀzonasꢀerógenas,ꢀcomoꢀlaꢀcaraꢀinternaꢀdeꢀlos
muslos,ꢀelꢀabdomen,ꢀlasꢀcaderas,ꢀlaꢀcaraꢀinternaꢀdeꢀlosꢀantebrazosꢀoꢀlaꢀparte
superiorꢀdelꢀpecho,ꢀconꢀlasꢀmanos.ꢀUtilizaꢀtácticasꢀtántricas:ꢀtoqueꢀdeꢀfuego
(suavesꢀpellizcosꢀenꢀdirecciónꢀhaciaꢀarriba)ꢀyꢀelꢀtoqueꢀdeꢀaguaꢀ(masajeꢀsuave
ondulante).

Luegoꢀllegaꢀalꢀclítoris.ꢀUtilizandoꢀunꢀlubricanteꢀconꢀbaseꢀdeꢀaloeꢀveraꢀcomo
Aloecadabraꢀ(noꢀtóxicoꢀeꢀhipoalergénico),ꢀpasaꢀtodoꢀelꢀtiempoꢀqueꢀpuedas
experimentandoꢀlaꢀfaseꢀmeseta,ꢀcreandoꢀyꢀafianzandoꢀlaꢀsensaciónꢀorgásmica,ꢀen
vezꢀdeꢀconcentrarteꢀenꢀelꢀclímax.ꢀTocaꢀtodasꢀlasꢀáreasꢀdiferentesꢀdelꢀclítoris.
Algunasꢀmujeresꢀtienenꢀmuchaꢀsensibilidadꢀenꢀelꢀcuadranteꢀsuperiorꢀizquierdo,
mientrasꢀqueꢀotrasꢀlaꢀnotanꢀenꢀelꢀcuadranteꢀsuperiorꢀderecho.ꢀ¿Yꢀtú?ꢀPrueba
distintasꢀformasꢀdeꢀacariciarte:ꢀdeꢀabajoꢀarriba,ꢀconꢀcírculosꢀpequeñosꢀoꢀmás
grandes,ꢀacariciándoteꢀdespacioꢀyꢀrápido...ꢀExploraꢀlosꢀlabiosꢀinternosꢀyꢀtodasꢀlas

áreasꢀalrededorꢀdeꢀtuꢀclítoris.
Cuandoꢀsientasꢀqueꢀestásꢀaꢀpuntoꢀdeꢀtenerꢀelꢀorgasmo,ꢀutilizaꢀtusꢀmanosꢀoꢀun
vibradorꢀparaꢀesosꢀmomentosꢀfinales.ꢀSiꢀusasꢀunꢀvibradorꢀponloꢀconꢀelꢀprograma
másꢀlentoꢀposible.ꢀCuandoꢀhasꢀllegadoꢀporꢀtiꢀmismaꢀaꢀesteꢀestadoꢀdeꢀalta
excitación,ꢀverásꢀqueꢀnecesitasꢀmuchaꢀmenosꢀestimulación.ꢀPorꢀúltimo,ꢀdespués
delꢀorgasmo,ꢀpermíteteꢀunaꢀbuenaꢀfaseꢀdeꢀresolución.ꢀRelájateꢀcomoꢀsiꢀestuvieras
enꢀSavasanaꢀ(posturaꢀdeꢀyogaꢀconocidaꢀcomoꢀelꢀcadáver)ꢀalꢀfinalꢀdeꢀunaꢀsesión
deꢀyoga.ꢀCierraꢀlosꢀojosꢀyꢀponꢀunaꢀmanoꢀsobreꢀtuꢀcorazónꢀyꢀotraꢀsobreꢀlaꢀparte
inferiorꢀdeꢀtuꢀabdomen.ꢀRespiraꢀyꢀséꢀtúꢀmismaꢀduranteꢀunosꢀminutosꢀparaꢀque
puedasꢀabsorberꢀtodasꢀlasꢀsensacionesꢀqueꢀhasꢀcreado.

*ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀCanalꢀdeꢀtelevisiónꢀprivadoꢀestadounidenseꢀdedicadoꢀaꢀrecetas
culinarias,ꢀgastronomíaꢀinternacionalꢀyꢀconsejosꢀparaꢀcocinarꢀenꢀcasa.

CAPÍTULOꢀ9

Tuꢀcompromisoꢀconꢀtu
fuerzaꢀfemeninaꢀinterior

Cuandoꢀestabaꢀtrabajandoꢀenꢀmejorarꢀmiꢀsaludꢀyꢀenꢀunirꢀtodasꢀlasꢀpiezasꢀdeꢀmi
protocolo,ꢀyoꢀmismaꢀmeꢀsorprendíꢀalꢀdescubrirꢀqueꢀhabíaꢀunꢀaltoꢀgradoꢀde
componenteꢀemocionalꢀenꢀalcanzarꢀelꢀestadoꢀdeꢀFLO.ꢀElꢀhechoꢀdeꢀcrearꢀuna
nuevaꢀrelaciónꢀconꢀmiꢀcuerpoꢀyꢀconꢀmisꢀhormonasꢀtambiénꢀimplicabaꢀqueꢀtenía
queꢀhacerꢀalgoꢀdeꢀlimpiezaꢀemocional.ꢀTuveꢀqueꢀaprenderꢀaꢀsustituirꢀmiꢀvoz
críticaꢀinteriorꢀporꢀlaꢀdeꢀunaꢀcheerleader,ꢀteníaꢀqueꢀevaluarꢀmiꢀformaꢀde
relacionarmeꢀyꢀcambiarla,ꢀpracticarꢀlaꢀconfianza,ꢀrecibirꢀyꢀestarꢀpresente.ꢀLa
doctoraꢀNorthrup,ꢀenꢀsuꢀlibroꢀpioneroꢀCuerpoꢀdeꢀmujer,ꢀsabiduríaꢀdeꢀmujer,
explicaꢀqueꢀmisꢀsíntomasꢀfísicosꢀseꢀdebíanꢀaꢀmisꢀcreenciasꢀinconscientes
respectoꢀaꢀserꢀmujer.ꢀEstoꢀnoꢀsoloꢀesꢀciertoꢀparaꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀpadecemosꢀSOP,
sinoꢀparaꢀlasꢀqueꢀpadecenꢀcualquierꢀotroꢀtrastornoꢀhormonal.
Nuncaꢀantesꢀhabíaꢀindagadoꢀenꢀelꢀtipoꢀdeꢀpensamientosꢀyꢀcreenciasꢀinconscientes
queꢀteníaꢀrespectoꢀaꢀserꢀmujer.ꢀEnꢀeseꢀmomento,ꢀempecéꢀaꢀpensar,ꢀporꢀprimera
vez,ꢀenꢀlosꢀmensajesꢀqueꢀhabíaꢀrecibidoꢀdeꢀmiꢀpropiaꢀfamiliaꢀcuandoꢀestaba
creciendo.ꢀTengoꢀunosꢀpadresꢀincreíblementeꢀcomprensivos,ꢀperoꢀrecuerdoꢀque,
cuandoꢀyoꢀeraꢀjovencita,ꢀvariosꢀmiembrosꢀdeꢀmiꢀfamiliaꢀmeꢀcontabanꢀsus
historiasꢀdelꢀtrabajo,ꢀhablabanꢀdeꢀqueꢀhabíaꢀmujeresꢀqueꢀutilizabanꢀlaꢀexcusaꢀde
susꢀhormonasꢀoꢀsuꢀSPMꢀparaꢀjustificarꢀsusꢀproblemasꢀlaborales.ꢀAꢀmiꢀpadreꢀnoꢀle
parecíaꢀqueꢀestaꢀfueraꢀlaꢀmejorꢀformaꢀdeꢀverꢀelꢀproblema.ꢀÉlꢀqueríaꢀqueꢀyoꢀfuera
miꢀmejorꢀversión,ꢀindependientementeꢀdeꢀlasꢀcircunstancias.ꢀLeꢀpreocupabaꢀla
discriminaciónꢀqueꢀsufríanꢀlasꢀmujeresꢀenꢀelꢀmundoꢀyꢀqueríaꢀqueꢀyoꢀfueraꢀcapaz
deꢀforjarmeꢀmiꢀpropioꢀcaminoꢀenꢀmiꢀvida,ꢀenꢀcualquierꢀcarreraꢀqueꢀeligiera.ꢀCon
miꢀlimitadaꢀpercepciónꢀinfantil,ꢀtoméꢀlaꢀdecisiónꢀinconscienteꢀdeꢀadoptar
conductasꢀmasculinas,ꢀtalꢀyꢀcomoꢀlasꢀobservaba,ꢀyꢀdeꢀdesvincularmeꢀdeꢀmi
condiciónꢀdeꢀmujerꢀparaꢀtriunfar.ꢀNoꢀsoyꢀlaꢀúnicaꢀqueꢀhaꢀhechoꢀesto,ꢀniꢀen
aquellosꢀtiemposꢀniꢀahora.ꢀTodasꢀlasꢀmujeresꢀconꢀlasꢀqueꢀheꢀtrabajadoꢀenꢀalgún
momentoꢀdeꢀsuꢀvidaꢀseꢀhanꢀidentificadoꢀconꢀlaꢀactitudꢀdeꢀintentarꢀ«serꢀunoꢀmás»,
tantoꢀsiꢀhaꢀsidoꢀenꢀelꢀámbitoꢀdeportivoꢀcomoꢀenꢀclaseꢀoꢀenꢀlaꢀsalaꢀdeꢀjuntas.
Alꢀfinal,ꢀaceptéꢀelꢀmensajeꢀdeꢀlaꢀdoctoraꢀNorthrupꢀdeꢀqueꢀnuestrasꢀarraigadas
creenciasꢀinconscientesꢀcolectivasꢀrespectoꢀaꢀserꢀmujer,ꢀconꢀelꢀtiempo,ꢀpueden
influirꢀenꢀnuestroꢀcuerpo.ꢀYꢀsiꢀalgunaꢀvezꢀhasꢀsufridoꢀunꢀestadoꢀdeꢀdesequilibrio
hormonalꢀcomoꢀelꢀmío,ꢀestasꢀcreenciasꢀtalꢀvezꢀseꢀhayanꢀarraigadoꢀtodavíaꢀmásꢀen
tuꢀinterior,ꢀdebidoꢀaꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀdeꢀmujerꢀseꢀsienteꢀtraicionado.ꢀCuandoꢀporꢀfin
meꢀdiꢀcuentaꢀdeꢀello,ꢀmeꢀpregunté:ꢀ«¿Realmenteꢀdeseoꢀseguirꢀpensandoꢀdeꢀesta
manera?ꢀ¿Quieroꢀseguirꢀviendoꢀmiꢀcuerpoꢀcomoꢀunaꢀcarga?».ꢀTuveꢀque
reconocerꢀqueꢀparaꢀpoderꢀceñirmeꢀaꢀlosꢀcuatroꢀprimerosꢀpasosꢀdelꢀprotocoloꢀy
vivirꢀenꢀauténticaꢀasociaciónꢀconꢀmiꢀcuerpoꢀelꢀrestoꢀdeꢀmiꢀvida,ꢀteníaꢀque
reconciliarmeꢀconꢀelꢀhechoꢀdeꢀque,ꢀmeꢀgustaraꢀoꢀno,ꢀeraꢀunaꢀmujer.ꢀIntentar
autoconvencermeꢀdeꢀelloꢀnoꢀfueꢀsuficiente.ꢀTeníaꢀqueꢀverꢀquéꢀhabíaꢀenꢀla
dimensiónꢀdelꢀaspectoꢀfemeninoꢀqueꢀpudieraꢀaceptar,ꢀencarnarꢀyꢀcelebrar.
Meꢀenfrasquéꢀenꢀloꢀqueꢀacabaronꢀsiendoꢀdosꢀañosꢀdeꢀinvestigaciónꢀsobreꢀlas
diferenciasꢀentreꢀlaꢀenergéticaꢀmasculinaꢀyꢀlaꢀfemenina.ꢀInvestiguéꢀtodoꢀloꢀqueꢀla
psicologíaꢀdelꢀgéneroꢀpodíaꢀenseñarmeꢀsobreꢀelꢀtema,ꢀyꢀelloꢀmeꢀllevóꢀaꢀconocer
elꢀtantra,ꢀunaꢀfilosofíaꢀorientalꢀqueꢀpostulaꢀqueꢀelꢀuniversoꢀseꢀcreaꢀgraciasꢀaꢀla
uniónꢀdeꢀdosꢀenergías,ꢀunaꢀmasculinaꢀ(Shiva)ꢀyꢀotraꢀfemeninaꢀ(Shakti),ꢀqueꢀestán
presentesꢀenꢀtodosꢀlosꢀseresꢀyꢀobjetosꢀdeꢀlaꢀcreación.ꢀEntonces,ꢀreuníꢀtodaꢀesa
informaciónꢀyꢀlaꢀordenéꢀdeꢀmodoꢀqueꢀfueraꢀmásꢀprácticaꢀparaꢀmíꢀyꢀpara
compartirlaꢀconꢀlosꢀdemás.ꢀLoꢀprimeroꢀqueꢀdescubríꢀfueꢀqueꢀelꢀhechoꢀdeꢀser
hombreꢀoꢀmujerꢀnoꢀnosꢀdaꢀmayorꢀoꢀmenorꢀaccesoꢀaꢀlaꢀenergíaꢀmasculinaꢀoꢀla
femenina.ꢀAmbasꢀenergíasꢀexistenꢀenꢀnuestroꢀinteriorꢀenꢀdistintasꢀproporciones.
Elꢀbienestarꢀpsicológico,ꢀemocionalꢀyꢀfísicoꢀdeꢀunaꢀpersonaꢀdependeꢀdeꢀque
aprendaꢀaꢀusarꢀambasꢀenergíasꢀplenamente.ꢀDelꢀmismoꢀmodoꢀqueꢀnoꢀpodrías
utilizarꢀunꢀmandoꢀaꢀdistanciaꢀconꢀunaꢀsolaꢀpila,ꢀambasꢀenergíasꢀsonꢀnuestra
fuenteꢀdeꢀpoder.ꢀSonꢀinstrumentosꢀnecesariosꢀparaꢀdarꢀformaꢀaꢀtuꢀvida.ꢀA
continuaciónꢀverásꢀcómoꢀseꢀmanifiestan.

Energíaꢀmasculina

Perseguirꢀconꢀtenacidadꢀloꢀqueꢀseꢀdesea.
Decidirꢀcuándo,ꢀdóndeꢀyꢀcómoꢀllevarꢀaꢀcaboꢀunꢀproyecto.
Centrarteꢀenꢀelꢀresultadoꢀfinal,ꢀmásꢀqueꢀenꢀelꢀproceso.
Centrarteꢀenꢀunaꢀsolaꢀcosaꢀaꢀlaꢀvez.
Confiarꢀsoloꢀenꢀtiꢀmismaꢀyꢀenꢀtusꢀlogrosꢀindividuales.
Marcarꢀlímitesꢀrespectoꢀaꢀlasꢀemocionesꢀyꢀelꢀcuerpoꢀparaꢀalcanzarꢀmetas.
Relacionarteꢀconꢀcamaradería,ꢀconꢀsentidoꢀlúdicoꢀyꢀconꢀlaꢀactitudꢀdeꢀresolver
problemas.

Energíaꢀfemenina

Atraerꢀloꢀqueꢀdeseasꢀmedianteꢀtuꢀmagnetismo.
Dejarꢀespacioꢀaꢀlosꢀproyectosꢀparaꢀqueꢀseꢀdesarrollenꢀaꢀsuꢀpropioꢀritmo.
Disfrutarꢀdelꢀprocesoꢀdeꢀlaꢀcreación,ꢀsinꢀestarꢀpendienteꢀdelꢀresultado.
Tenerꢀunaꢀvisiónꢀglobal,ꢀhacerꢀvariasꢀcosasꢀaꢀlaꢀvezꢀenꢀmuchasꢀáreasꢀdeꢀtuꢀvida.
Trabajarꢀenꢀequipo,ꢀcrearꢀunaꢀcomunidadꢀsinꢀesfuerzo.
Conectarꢀconꢀlosꢀaspectosꢀemocionalꢀyꢀfísicoꢀdeꢀlaꢀvidaꢀcomoꢀcatalizadoresꢀpara
elꢀcambioꢀyꢀelꢀdesarrollo.
Relacionarteꢀconꢀlosꢀdemásꢀescuchando,ꢀcompartiendoꢀyꢀaportando.

Muchasꢀnosꢀdesequilibramosꢀalꢀconcentrarnosꢀoꢀvalorarꢀmásꢀunꢀtipoꢀdeꢀenergíaꢀu
otra.ꢀEnꢀlaꢀmayoríaꢀdeꢀlosꢀcasos,ꢀmeꢀheꢀdadoꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀlasꢀmujeres,

especialmenteꢀlasꢀqueꢀpadecenꢀunꢀdesajusteꢀhormonal,ꢀsuelenꢀconfiarꢀmásꢀenꢀsu
energíaꢀmasculinaꢀeꢀinfrautilizanꢀlaꢀfemenina.ꢀEstoꢀesꢀloꢀqueꢀheꢀobservadoꢀen
aquellasꢀqueꢀseꢀhanꢀdesconectadoꢀdeꢀsuꢀenergíaꢀfemenina.

Signosꢀdeꢀexcesoꢀdeꢀenergíaꢀmasculinaꢀenꢀlasꢀmujeres

Seꢀsientenꢀmuyꢀdesconectadasꢀdeꢀsusꢀemocionesꢀyꢀsensaciones.

Buscanꢀsuꢀautoestimaꢀfueraꢀdeꢀsíꢀmismas,ꢀseꢀbasanꢀenꢀelꢀéxitoꢀmaterialꢀenꢀel
mundoꢀyꢀenꢀlasꢀopinionesꢀdeꢀlosꢀdemás.
Lesꢀcuestaꢀintimarꢀyꢀdarꢀyꢀrecibirꢀatenciones,ꢀincluidoꢀelꢀplacerꢀduranteꢀelꢀsexo.
Tienenꢀmenosꢀaptitudesꢀverbalesꢀparaꢀcrearꢀrelacionesꢀprofundasꢀconꢀsus
amistades,ꢀsuꢀfamiliaꢀyꢀsusꢀparejas.
Sonꢀincapacesꢀdeꢀponerꢀenꢀmarchaꢀsusꢀproyectosꢀdeꢀlaꢀformaꢀenꢀqueꢀlosꢀhabían
imaginado.
Seꢀsientenꢀsolasꢀyꢀsinꢀrespaldo.

Cuandoꢀmeꢀdiꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀteníaꢀunꢀdesequilibrioꢀenergéticoꢀenꢀmiꢀvida,
examinéꢀtodosꢀlosꢀaspectosꢀdeꢀmiꢀvidaꢀcotidianaꢀparaꢀdescubrirꢀdesdeꢀquéꢀfuente
deꢀenergíaꢀactuabaꢀenꢀcadaꢀmomento.ꢀNoꢀfueꢀningunaꢀsorpresaꢀverꢀqueꢀestaba
todoꢀelꢀdíaꢀfuncionandoꢀconꢀmiꢀenergíaꢀmasculina:ꢀenꢀelꢀtrabajo,ꢀconꢀmis
amistades,ꢀenꢀmisꢀrelacionesꢀfamiliares,ꢀenꢀmiꢀrutinaꢀdeꢀcuidadosꢀpersonalesꢀyꢀen
miꢀrelaciónꢀrománticaꢀdeꢀaquellosꢀtiempos.ꢀCuandoꢀdescubríꢀelꢀpotencialꢀde
utilizarꢀmiꢀenergíaꢀfemeninaꢀyꢀdeꢀcrearꢀoportunidadesꢀparaꢀhacerlo,ꢀempecéꢀa
buscarꢀelꢀequilibrioꢀentreꢀambasꢀenergíasꢀenꢀtodasꢀlasꢀáreasꢀdeꢀmiꢀvida.ꢀPuseꢀfinꢀa
miꢀrelaciónꢀdeꢀpareja,ꢀporqueꢀélꢀnoꢀqueríaꢀtrabajarꢀconmigoꢀparaꢀmejorarꢀnuestra
dinámica,ꢀesꢀdecir,ꢀnuestroꢀrespectivoꢀintercambioꢀdeꢀenergíasꢀmasculinaꢀy
femenina.ꢀSí,ꢀterminéꢀunaꢀrelaciónꢀporꢀunꢀdesequilibrioꢀentreꢀmisꢀenergías
masculina-femenina,ꢀ¡asíꢀdeꢀimportanteꢀes!ꢀLaꢀnuestraꢀnoꢀibaꢀaꢀcambiarꢀnunca;
porꢀloꢀtanto,ꢀteníaꢀqueꢀlibrarmeꢀdeꢀellaꢀporꢀmiꢀpropiaꢀsaludꢀyꢀbienestar,ꢀporque

nuestraꢀdinámicaꢀdeꢀaquelꢀentoncesꢀmeꢀestabaꢀpasandoꢀfacturaꢀyꢀnoꢀmeꢀdejaba
prosperarꢀenꢀtodasꢀlasꢀáreasꢀdeꢀmiꢀvida.
Deꢀhecho,ꢀenꢀmiꢀempresa,ꢀdirijoꢀmiꢀnegocioꢀjuntoꢀconꢀmiꢀequipoꢀaprovechando
laꢀcualidadꢀintrínsecaꢀdeꢀhacerꢀmúltiplesꢀtareasꢀqueꢀnosꢀofreceꢀnuestroꢀpatrón
cíclicoꢀyꢀlaꢀarmoníaꢀqueꢀcreamosꢀalꢀencarnarꢀnuestraꢀenergíaꢀfemenina.ꢀEstoꢀlo
llevamosꢀaꢀcaboꢀenꢀdosꢀniveles.ꢀEnꢀelꢀnivelꢀmásꢀamplioꢀdeꢀlaꢀempresa,
mensualmente,ꢀacordamosꢀunꢀplanꢀdeꢀtrabajoꢀqueꢀponemosꢀenꢀmarchaꢀlaꢀprimera
semanaꢀdeꢀmesꢀiniciandoꢀproyectosꢀnuevosꢀ(inspiradoꢀenꢀlaꢀfaseꢀfolicular).ꢀLa
segundaꢀsemana,ꢀnosꢀaseguramosꢀdeꢀdedicarꢀtiempoꢀabundanteꢀaꢀlaꢀcolaboración
yꢀaꢀlaꢀlluviaꢀdeꢀideasꢀ(inspiradoꢀenꢀlaꢀfaseꢀovulatoria)ꢀparaꢀconcederleꢀaꢀcada
proyectoꢀlasꢀmejoresꢀoportunidadesꢀdeꢀllegarꢀaꢀtérminoꢀaꢀfinalꢀdeꢀmes.ꢀEnꢀla
terceraꢀsemana,ꢀrevisamosꢀinformes,ꢀsistemas,ꢀatenciónꢀaꢀlaꢀclientaꢀyꢀoperaciones
importantesꢀ(inspiradoꢀenꢀlaꢀfaseꢀlútea)ꢀparaꢀgarantizarꢀqueꢀtodoꢀvayaꢀbienꢀoꢀpara
canalizarꢀnuestraꢀenergíaꢀenꢀlasꢀcosasꢀqueꢀrequierenꢀnuestraꢀatención.ꢀYꢀenꢀla
cuartaꢀsemana,ꢀnosꢀreunimosꢀparaꢀrecapitularꢀyꢀplanificarꢀ(inspiradoꢀenꢀlaꢀfase
menstrual),ꢀesꢀdecir,ꢀevaluarꢀnuestrosꢀprogresosꢀrespectoꢀaꢀloꢀqueꢀhabíamos
planificadoꢀyꢀprepararꢀnuestrosꢀsiguientesꢀpasos.
Laꢀsegundaꢀformaꢀenꢀqueꢀrealizamosꢀestaꢀprácticaꢀesꢀaꢀnivelꢀpersonal.ꢀTodas
seguimosꢀelꢀprotocoloꢀCódigoMujerꢀyꢀnosꢀhemosꢀcomprometidoꢀaꢀvivirꢀen
nuestrosꢀrespectivosꢀFLO,ꢀasíꢀqueꢀgestionamosꢀnuestrosꢀciclosꢀmenstrualesꢀy
cambiosꢀdeꢀenergíaꢀaꢀmedidaꢀqueꢀrealizamosꢀyꢀgestionamosꢀlaꢀejecuciónꢀde
nuestroꢀproyectoꢀindividualꢀdentroꢀdelꢀplanꢀcolectivoꢀdeꢀlaꢀempresa.ꢀAunqueꢀesta
prácticaꢀpuedaꢀparecerꢀdrásticaꢀyꢀforzada,ꢀenꢀmiꢀexperienciaꢀdeꢀdirigirꢀuna
empresaꢀduranteꢀunaꢀdécada,ꢀnoꢀsoloꢀnosꢀayudaꢀaꢀmíꢀyꢀaꢀmiꢀequipoꢀdeꢀFLO
Livingꢀaꢀestarꢀpendientesꢀdeꢀlasꢀcosasꢀqueꢀnecesitanꢀnuestraꢀatención,ꢀsinoꢀque
nosꢀpermiteꢀejecutarꢀyꢀutilizarꢀnuestraꢀcreatividadꢀsinꢀsobrecargarnosꢀdemasiado.
Porꢀotraꢀparte,ꢀtambiénꢀapoyaꢀnuestroꢀdeseoꢀcolectivoꢀdeꢀutilizarꢀnuestroꢀcuerpo
paraꢀtriunfar.ꢀEstoꢀnoꢀquiereꢀdecirꢀqueꢀnoꢀpodamosꢀusarꢀnuestraꢀenergía
masculina,ꢀporqueꢀsinꢀlugarꢀaꢀduda,ꢀlaꢀmayoríaꢀlaꢀusamos,ꢀcadaꢀpersonaꢀyꢀcada
empresaꢀdebeꢀencontrarꢀsuꢀpropioꢀequilibrio.ꢀPorꢀejemplo,ꢀaꢀmiꢀmodoꢀdeꢀver,
Zapposꢀesꢀunoꢀdeꢀlosꢀmejoresꢀejemplosꢀdeꢀempresasꢀconꢀenergíaꢀfemeninaꢀen
acción.ꢀConꢀsuꢀservicioꢀalꢀclienteꢀextraordinariamenteꢀpersonalizadoꢀyꢀatentoꢀy
suꢀcolaborativaꢀculturaꢀdeꢀtrabajoꢀorientadaꢀaꢀlaꢀfelicidad,ꢀestánꢀmuyꢀcentrados
enꢀatraerꢀlaꢀmayorꢀcantidadꢀposibleꢀdeꢀenergíaꢀfemenina,ꢀyꢀquéꢀmaravillosoꢀéxito
hanꢀconseguido.
Noꢀqueremosꢀtrabajarꢀsoloꢀconꢀlaꢀcabeza,ꢀpuesꢀcreemosꢀqueꢀseríaꢀcomoꢀintentar
encenderꢀlaꢀteleꢀconꢀunꢀmandoꢀaꢀdistanciaꢀqueꢀsoloꢀtieneꢀunaꢀpila.ꢀTienesꢀdos
grandesꢀfuentesꢀdeꢀenergíaꢀ–tuꢀmenteꢀyꢀtuꢀcuerpo–;ꢀporꢀconsiguiente,ꢀresultaría
unꢀpocoꢀraroꢀqueꢀintentarasꢀdejarꢀtuꢀcuerpoꢀatrásꢀenꢀtuꢀdíaꢀaꢀdíaꢀlaboral.ꢀUnꢀ-
enfoqueꢀexclusivamenteꢀmasculinoꢀsoloꢀseꢀcentraríaꢀenꢀlosꢀresultados,ꢀnoꢀenꢀla
experienciaꢀdeꢀlosꢀclientes.ꢀLosꢀempleadosꢀharíanꢀmúltiplesꢀtareasꢀdeꢀaltoꢀnivel,
loꢀcual,ꢀespecialmenteꢀenꢀunaꢀempresaꢀpequeña,ꢀnoꢀdejaꢀmuchoꢀespacioꢀaꢀla
creatividadꢀyꢀelꢀtrabajoꢀenꢀequipo.ꢀAdoptarꢀesteꢀmodeloꢀdeꢀenergíaꢀfemenina,
mientrasꢀFLOꢀLivingꢀcrecía,ꢀmeꢀhaꢀdemostradoꢀloꢀpoderosaꢀyꢀexpansivaꢀqueꢀes
estaꢀenergía.

¿Quéꢀenergíaꢀpredominaꢀenꢀti,ꢀlaꢀmasculinaꢀoꢀlaꢀfemenina?

Ahoraꢀhaꢀllegadoꢀelꢀmomentoꢀdeꢀqueꢀevalúesꢀtuꢀequilibrioꢀenergéticoꢀpersonal.
Piensaꢀenꢀcómoꢀsuelesꢀactuarꢀduranteꢀelꢀdía.ꢀCadaꢀvezꢀqueꢀseꢀteꢀpresenteꢀuna
situación,ꢀpregúntate:ꢀ«¿Estoyꢀusandoꢀmiꢀenergíaꢀfemeninaꢀoꢀmasculinaꢀenꢀesta
situación?».ꢀLuegoꢀutilizaꢀlaꢀlistaꢀqueꢀvieneꢀaꢀcontinuaciónꢀparaꢀreflexionarꢀsobre
tuꢀconducta.ꢀEnꢀcadaꢀtemaꢀdeꢀlaꢀlistaꢀmarcaꢀquéꢀenergíaꢀsuelesꢀemplear.ꢀCuando
hayasꢀrespondidoꢀaꢀtodasꢀlasꢀopciones,ꢀcuentaꢀelꢀnúmeroꢀdeꢀvecesꢀqueꢀhas
marcadoꢀ«masculina»ꢀyꢀlasꢀvecesꢀqueꢀhasꢀmarcadoꢀ«femenina».ꢀ¿Observasꢀalgún
desequilibrio?

Rutinaꢀmatinal

❑ꢀMasculina.ꢀRevisasꢀmentalmenteꢀtusꢀmetasꢀdelꢀdíaꢀyꢀplanificasꢀcómoꢀvasꢀa
realizarlas.ꢀIntentasꢀceñirteꢀaꢀtuꢀagendaꢀcomoꢀunꢀreloj,ꢀgritasꢀaꢀtusꢀhijosꢀparaꢀque
noꢀlleguenꢀtarde,ꢀlesꢀechasꢀlosꢀsándwichesꢀenꢀsusꢀmochilasꢀyꢀsalesꢀcorriendoꢀpor
laꢀpuerta.ꢀCuandoꢀdejasꢀaꢀlosꢀniñosꢀdelanteꢀdeꢀlaꢀpuertaꢀdelꢀcolegioꢀoꢀcuandoꢀya
estásꢀsentadaꢀenꢀtuꢀdespacho,ꢀnoꢀrecuerdasꢀmuyꢀbienꢀcómoꢀhasꢀllegadoꢀhastaꢀallí.
Laꢀprimeraꢀhoraꢀdeꢀlaꢀmañanaꢀesꢀcomoꢀsiꢀseꢀhubieraꢀesfumado.
❑ꢀFemenina.ꢀTeꢀlevantasꢀyꢀobservasꢀcómoꢀteꢀencuentrasꢀhoy.ꢀDedicasꢀparteꢀdeꢀtu
tiempoꢀaꢀhacerꢀalgoꢀqueꢀseaꢀpositivo:ꢀunasꢀrespiracionesꢀprofundas,ꢀunaꢀbreve
meditaciónꢀoꢀdisfrutarꢀdeꢀunaꢀduchaꢀdeꢀaguaꢀcaliente.ꢀTeꢀasegurasꢀdeꢀque
conectasꢀemocionalmenteꢀconꢀlasꢀpersonasꢀconꢀlasꢀqueꢀcompartesꢀtuꢀhogar:
abrazasꢀaꢀtusꢀhijos,ꢀbesasꢀaꢀtuꢀparejaꢀoꢀcharlasꢀconꢀtuꢀcompañeraꢀoꢀcompañeroꢀde
piso.ꢀMientrasꢀrealizasꢀtuꢀrutinaꢀmatinal,ꢀobservasꢀcómoꢀteꢀsientesꢀyꢀescuchasꢀa
tuꢀintuiciónꢀparaꢀqueꢀteꢀindiqueꢀquéꢀhasꢀdeꢀhacerꢀhoyꢀparaꢀdarꢀloꢀmejorꢀdeꢀti
misma.

Enꢀtuꢀmomentoꢀmásꢀactivoꢀdelꢀdía

❑ꢀMasculina.ꢀTeꢀconcentrasꢀenꢀtuꢀlistaꢀdeꢀcosasꢀpendientesꢀyꢀenseguidaꢀhaces
algoꢀparaꢀseguirꢀmanteniendoꢀtuꢀmarcha.ꢀTeꢀfuerzasꢀaꢀtiꢀmismaꢀyꢀaꢀlosꢀdemásꢀa
terminarꢀtodasꢀlasꢀtareas.
❑ꢀFemenina.ꢀReflexionasꢀconꢀunaꢀactitudꢀdeꢀvisiónꢀglobal,ꢀintuyesꢀloꢀqueꢀhasꢀde
hacerꢀaꢀcontinuaciónꢀyꢀconfíasꢀenꢀqueꢀtodoꢀacabaráꢀencajando.ꢀDasꢀprioridadꢀa
lasꢀtareasꢀqueꢀtendránꢀmásꢀrepercusiónꢀyꢀvalorꢀparaꢀtiꢀenꢀelꢀdíaꢀdeꢀhoy.

Compromisosꢀsociales

❑ꢀMasculina.ꢀCuandoꢀestásꢀconꢀlosꢀdemás,ꢀnoꢀlesꢀcuentasꢀloꢀqueꢀteꢀpasa;ꢀte
guardasꢀtusꢀproblemasꢀhastaꢀqueꢀencuentrasꢀunaꢀsolución.ꢀNoꢀquieresꢀoꢀno
necesitasꢀlasꢀopinionesꢀajenas,ꢀporqueꢀconfíasꢀenꢀtuꢀpropioꢀcriterioꢀrespectoꢀaꢀlo
queꢀmásꢀteꢀconviene.
❑ꢀFemenina.ꢀTeꢀsientesꢀbienꢀcompartiendoꢀcómoꢀteꢀencuentrasꢀyꢀestásꢀabiertaꢀa
escucharꢀpalabrasꢀdeꢀconsueloꢀdeꢀotrasꢀpersonas.

Comidas

❑ꢀMasculina.ꢀTeꢀcomesꢀloꢀqueꢀtienesꢀdelante,ꢀteꢀolvidasꢀdeꢀcomerꢀporqueꢀestás
demasiadoꢀconcentradaꢀenꢀloꢀqueꢀestásꢀhaciendoꢀoꢀteꢀciñesꢀaꢀunaꢀdieta,ꢀaunque
pasesꢀhambreꢀyꢀestésꢀagotada.

❑ꢀFemenina.ꢀLasꢀplanificasꢀconꢀantelación,ꢀteꢀasegurasꢀdeꢀqueꢀtienesꢀlaꢀcomida
queꢀnecesitasꢀaꢀmano,ꢀparaꢀcuandoꢀtengasꢀhambre.ꢀTeꢀanticipasꢀaꢀlasꢀnecesidades
deꢀtuꢀcuerpoꢀparaꢀevitarꢀbajonesꢀdeꢀazúcarꢀdebidoꢀaꢀtuꢀapretadaꢀagenda.ꢀObservas
losꢀsignosꢀqueꢀteꢀdaꢀtuꢀcuerpoꢀrespectoꢀaꢀtuꢀnivelꢀdeꢀhambreꢀyꢀazúcarꢀenꢀsangre,ꢀy
respondesꢀconꢀlosꢀalimentosꢀapropiados.

Ejercicio

❑ꢀMasculina.ꢀEligesꢀelꢀtipoꢀdeꢀactividadꢀbasándoteꢀenꢀtusꢀmetasꢀdeꢀcondición
físicaꢀdelꢀmes.ꢀLaꢀrealizasꢀpaseꢀloꢀqueꢀpase.
❑ꢀFemenina.ꢀEligesꢀlaꢀactividadꢀconformeꢀaꢀcómoꢀteꢀencuentrasꢀenꢀestos
momentos.ꢀLaꢀrealizasꢀdeꢀlaꢀmejorꢀmaneraꢀposibleꢀyꢀhacesꢀsoloꢀloꢀqueꢀtuꢀcuerpo
esꢀcapazꢀdeꢀhacerꢀenꢀeseꢀmomento.

Cuandoꢀestásꢀconꢀtuꢀparejaꢀsentimental

❑ꢀMasculina.ꢀQuieresꢀhablarꢀdeꢀloꢀqueꢀhasꢀconseguidoꢀhoyꢀyꢀluegoꢀcaesꢀrendida
delanteꢀdelꢀtelevisor.
❑ꢀFemenina.ꢀQuieresꢀhablarꢀdeꢀcómoꢀteꢀsientesꢀyꢀsobreꢀcómoꢀlesꢀhaꢀidoꢀelꢀdíaꢀa
todosꢀlosꢀdeꢀcasa.ꢀBuscasꢀelꢀmomentoꢀparaꢀconectar,ꢀcocinandoꢀyꢀcenando
juntos,ꢀsaliendoꢀaꢀdarꢀunꢀpaseoꢀoꢀaprovechandoꢀparaꢀacurrucarteꢀenꢀlaꢀcamaꢀcon
tuꢀpareja,ꢀantesꢀdeꢀquedarosꢀdormidos.

Relajarteꢀalꢀfinalꢀdelꢀdía

❑ꢀMasculina.ꢀOrdenasꢀlaꢀcasa,ꢀhacesꢀlaꢀcoladaꢀhastaꢀqueꢀnoꢀquedaꢀnadaꢀpor
lavar,ꢀpreparasꢀtuꢀlistaꢀdeꢀtareasꢀparaꢀelꢀdíaꢀsiguienteꢀyꢀprocurasꢀasegurarteꢀde
queꢀalꢀdíaꢀsiguienteꢀestarásꢀcentrada.
❑ꢀFemenina.ꢀBuscasꢀoportunidadesꢀparaꢀconectarꢀconꢀtusꢀhijos,ꢀtuꢀparejaꢀy
contigoꢀmisma.ꢀEligesꢀactividadesꢀrelajantesꢀparaꢀelꢀfinalꢀdelꢀdía,ꢀcomoꢀleerꢀo
darteꢀunꢀbaño.
TOTAL:ꢀMasculinaꢀ_____________ꢀFemeninaꢀ_____________
Siꢀhasꢀpuntuadoꢀmásꢀaltoꢀenꢀlaꢀcategoríaꢀdeꢀenergíaꢀmasculina,ꢀnoꢀteꢀpreocupes;ꢀa
laꢀmayoríaꢀdeꢀmisꢀclientasꢀlesꢀpasaꢀloꢀmismo.ꢀEnꢀesteꢀcapítuloꢀheꢀhechoꢀhincapié
enꢀactivarꢀtuꢀenergíaꢀfemenina,ꢀporqueꢀmuchasꢀdeꢀnosotrasꢀconfiamos
exageradamenteꢀenꢀnuestroꢀaspectoꢀmasculino.ꢀTeꢀruegoꢀqueꢀrecuerdesꢀqueꢀnoꢀse
trataꢀdeꢀvivirꢀsoloꢀenꢀlaꢀdimensiónꢀfemenina,ꢀsinoꢀdeꢀlograrꢀelꢀequilibrioꢀy
utilizarꢀconscientementeꢀambasꢀenergíasꢀcomoꢀcorrespondaꢀenꢀcadaꢀsituación.ꢀA
menudo,ꢀlaꢀmejorꢀformaꢀdeꢀlograrꢀtuꢀequilibrioꢀperfectoꢀesꢀempezarꢀaꢀsubirꢀel
volumenꢀdeꢀlaꢀdimensiónꢀqueꢀactualmenteꢀestáꢀinfrautilizada,ꢀesoꢀesꢀloꢀqueꢀte
estoyꢀinvitandoꢀaꢀhacer.ꢀEstoꢀtambiénꢀteꢀpermitiráꢀidentificarꢀclaramenteꢀlos
cambiosꢀqueꢀseꢀproducenꢀenꢀtuꢀvidaꢀcuandoꢀestásꢀconectadaꢀconꢀtuꢀenergía
femenina,ꢀpuestoꢀqueꢀsoloꢀhabrásꢀalteradoꢀunaꢀparteꢀdeꢀlaꢀecuación.
Ahoraꢀqueꢀyaꢀhasꢀtenidoꢀlaꢀoportunidadꢀdeꢀobservarꢀtuꢀratioꢀdeꢀenergíaꢀaꢀloꢀlargo
delꢀdía,ꢀpruebaꢀaꢀexperimentarꢀconꢀlasꢀdistintasꢀsituacionesꢀqueꢀheꢀplanteado
anteriormenteꢀyꢀaꢀjugarꢀconꢀlaꢀexperienciaꢀdeꢀlaꢀenergíaꢀfemenina.ꢀ¿Cómoꢀsería
vivirꢀconꢀtuꢀenergíaꢀfemeninaꢀmásꢀactiva?ꢀEnꢀvezꢀdeꢀponerteꢀaꢀhacerꢀmúltiples
cosasꢀporꢀlaꢀnocheꢀparaꢀprepararteꢀparaꢀelꢀdíaꢀsiguienteꢀ(masculina),ꢀdedicaꢀun
tiempoꢀaꢀleerlesꢀunꢀlibroꢀaꢀtusꢀhijosꢀoꢀleeꢀparaꢀtiꢀ(femenina).ꢀPruébaloꢀunaꢀnoche
aꢀverꢀcómoꢀteꢀsientes.ꢀAlꢀprincipio,ꢀpuedeꢀqueꢀtuꢀmenteꢀteꢀdigaꢀqueꢀsiꢀnoꢀpreparas
losꢀbocadillosꢀdelꢀdíaꢀsiguienteꢀporꢀlaꢀnocheꢀoꢀescribesꢀesaꢀlistaꢀdeꢀcosasꢀpor
hacer,ꢀporꢀlaꢀmañanaꢀtodoꢀseráꢀdesastroso,ꢀhabrásꢀ«malgastado»ꢀelꢀtiempo
relajándoteꢀyꢀconectando,ꢀenꢀvezꢀdeꢀprepararte.ꢀSinꢀembargo,ꢀloꢀqueꢀdescubrirás
esꢀqueꢀcuandoꢀdedicasꢀtiempoꢀaꢀtuꢀdimensiónꢀfemenina,ꢀestásꢀcreandoꢀespacio:
paraꢀestarꢀconꢀtusꢀhijos,ꢀparaꢀestarꢀconꢀtuꢀpareja,ꢀparaꢀestarꢀcontigoꢀmisma,ꢀpara
tenerꢀunaꢀmejorꢀcalidadꢀdelꢀsueñoꢀyꢀparaꢀqueꢀtusꢀsuprarrenalesꢀseꢀrecuperen.
Creasꢀespacioꢀparaꢀsalirꢀdeꢀtuꢀmente,ꢀconectarꢀconꢀtuꢀcorazónꢀyꢀsentirꢀmásꢀplacer.
Despuésꢀdeꢀtodaꢀunaꢀnocheꢀdeꢀhaberꢀestadoꢀconectadaꢀconꢀtuꢀenergíaꢀfemenina,
teꢀdespertarásꢀalꢀdíaꢀsiguienteꢀmásꢀrenovada,ꢀconcentradaꢀyꢀcentrada.ꢀEnꢀvezꢀde
tuꢀrutinaꢀmatinalꢀnormal,ꢀqueꢀteꢀhaceꢀsentirꢀqueꢀestásꢀhaciendoꢀunaꢀcarrera
contrarreloj,ꢀtienesꢀlaꢀsensaciónꢀdeꢀqueꢀteꢀsobraꢀtiempoꢀparaꢀenvolverꢀesos
bocadillos,ꢀparaꢀconseguirꢀqueꢀtodosꢀseꢀarreglenꢀyꢀsalirꢀdeꢀcasaꢀtranquilaꢀy
centrada.ꢀEnꢀotrasꢀpalabras,ꢀconectarꢀconꢀtuꢀenergíaꢀfemeninaꢀcreaꢀtiempoꢀen
formaꢀdeꢀenergía.ꢀPruébaloꢀtambiénꢀenꢀotrasꢀáreasꢀdeꢀtuꢀvidaꢀyꢀpregúntate:
«¿Quéꢀmejoraꢀcuandoꢀestoyꢀconectadaꢀconꢀmiꢀenergíaꢀfemenina?».ꢀLaꢀrespuesta
aꢀestaꢀpreguntaꢀpuedeꢀimpulsarteꢀaꢀincrementarꢀtuꢀcocienteꢀdeꢀenergíaꢀfemenina
enꢀtodosꢀlosꢀaspectosꢀdeꢀtuꢀvida.

ElꢀprotocoloꢀCódigoMujer
Pasoꢀ5:ꢀconectarꢀconꢀlaꢀenergíaꢀfemenina

Nuncaꢀmeꢀhubieraꢀllegadoꢀaꢀimaginarꢀqueꢀasociarmeꢀconꢀmiꢀenergíaꢀfemenina
ibaꢀaꢀconvertirseꢀenꢀelꢀquintoꢀpasoꢀ–oꢀenꢀcualquierꢀotroꢀelemento–ꢀdeꢀmi
protocolo.ꢀDuranteꢀmuchoꢀtiempo,ꢀhabíaꢀpensadoꢀqueꢀbastabaꢀconꢀdescubrirꢀy
aplicarꢀlaꢀvisiónꢀfisiológicaꢀparaꢀcurarꢀmiꢀcuerpo.ꢀPeroꢀconꢀelꢀtranscursoꢀdeꢀlos
añosꢀmeꢀheꢀdadoꢀcuentaꢀdeꢀque,ꢀcuandoꢀlasꢀmujeresꢀestamosꢀsanasꢀgraciasꢀaꢀlos
cuatroꢀprimerosꢀpasosꢀdelꢀprotocolo,ꢀpodemosꢀconectarꢀconꢀunaꢀfuenteꢀsuperior
deꢀpoderꢀtransformador.ꢀEmpezamosꢀaꢀdescubrirꢀque,ꢀgraciasꢀaꢀtrabajarꢀcon
nuestrasꢀhormonasꢀfemeninasꢀhemosꢀpodidoꢀcurarnosꢀhormonalmente;ꢀpor
consiguiente,ꢀdebeꢀdeꢀhaberꢀalgoꢀextraordinarioꢀrespectoꢀaꢀesosꢀaspectosꢀqueꢀnos
hacenꢀserꢀmujer.ꢀEnꢀesteꢀpuntoꢀesꢀcuandoꢀempezóꢀaꢀafianzarseꢀmiꢀcambioꢀmental
respectoꢀaꢀloꢀqueꢀsuponeꢀserꢀmujer.ꢀMeꢀdiꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀparaꢀconservarꢀmiꢀsalud
eraꢀimprescindibleꢀqueꢀaceptaraꢀmiꢀenergíaꢀfemenina.
Paraꢀmuchasꢀmujeres,ꢀsuꢀexcesoꢀdeꢀconfianzaꢀenꢀlaꢀenergíaꢀmasculinaꢀesꢀloꢀque
lasꢀconduceꢀalꢀdesequilibrioꢀhormonal.ꢀLaꢀenergíaꢀmasculina,ꢀconꢀsuꢀafánꢀde
hacerꢀlasꢀcosasꢀaꢀcostaꢀdeꢀtuꢀcuerpo,ꢀpuedeꢀhacerꢀqueꢀteꢀsaltesꢀcomidas,ꢀengullas
alimentosꢀdulces,ꢀteꢀpasesꢀhaciendoꢀejercicioꢀenꢀelꢀgimnasio,ꢀtrabajesꢀdemasiadas
horasꢀyꢀsacrifiquesꢀhorasꢀdeꢀsueño.ꢀEsto,ꢀtalꢀcomoꢀyaꢀhemosꢀvistoꢀenꢀotros
capítulos,ꢀpuedeꢀdesestabilizarꢀtuꢀglucosaꢀenꢀsangre,ꢀconsumirꢀtusꢀsuprarrenales
yꢀexponerteꢀaꢀagentesꢀqueꢀbloqueenꢀtusꢀvíasꢀdeꢀeliminación.ꢀLaꢀenergía
masculinaꢀpuedeꢀhacerꢀqueꢀpasesꢀporꢀcompletoꢀdeꢀtuꢀcicloꢀmenstrualꢀoꢀqueꢀlo
silenciesꢀconꢀanticonceptivosꢀorales,ꢀenꢀsuꢀintentoꢀdeꢀconseguirꢀqueꢀtuꢀcuerpo
siempreꢀseaꢀigual.ꢀCuandoꢀfuncionasꢀconꢀtuꢀenergíaꢀmasculina,ꢀexperimentasꢀuna
desconexiónꢀyꢀunaꢀdisociaciónꢀdeꢀtuꢀcuerpoꢀfemenino.
Estaꢀesꢀlaꢀrazónꢀporꢀlaꢀqueꢀesꢀtanꢀimportanteꢀqueꢀsubasꢀelꢀvolumenꢀdeꢀtuꢀenergía
femeninaꢀparaꢀtuꢀcuración.ꢀEstoꢀteꢀpermitiráꢀpasarꢀdeꢀenmendarꢀretroactivamente
losꢀefectosꢀdeꢀunaꢀmalaꢀalimentación,ꢀunaꢀactividadꢀfísicaꢀinadecuadaꢀyꢀunas
eleccionesꢀdeꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀequivocadas,ꢀdespuésꢀdeꢀqueꢀhayasꢀsufridoꢀun
desequilibrioꢀhormonalꢀgrave,ꢀaꢀtomarꢀproactivamenteꢀdecisionesꢀqueꢀfavorezcan
aꢀtuꢀsistemaꢀendocrino,ꢀaꢀfinꢀdeꢀevitarꢀllegarꢀaꢀeseꢀextremo.ꢀAbrazarꢀlaꢀenergía

femeninaꢀesꢀvivirꢀasociadaꢀconꢀtuꢀcuerpo.ꢀConꢀlaꢀenergíaꢀfemeninaꢀadoptasꢀla
actitudꢀdeꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀfuncionaꢀporꢀciclosꢀyꢀteꢀanimaꢀaꢀconfiarꢀenꢀqueꢀélꢀtiene
lasꢀrespuestasꢀqueꢀnecesitasꢀparaꢀseguirꢀencontrándoteꢀbien.ꢀLoꢀqueꢀtodavíaꢀes
másꢀfascinanteꢀesꢀqueꢀesteꢀpasoꢀdelꢀprotocoloꢀCódigoMujerꢀreduceꢀnotablemente
tusꢀprobabilidadesꢀdeꢀqueꢀautosaboteesꢀtuꢀsaludꢀyꢀtusꢀcuidadosꢀpersonales,
porqueꢀteꢀcentrasꢀenꢀ¡utilizarꢀestaꢀenergíaꢀcomoꢀunꢀinstrumentoꢀparaꢀtransformar
otrasꢀáreasꢀdeꢀtuꢀvida!

Losꢀprincipiosꢀdeꢀlaꢀenergíaꢀfemenina

Antesꢀheꢀdichoꢀqueꢀparaꢀmíꢀnoꢀeraꢀsuficienteꢀconvencermeꢀaꢀmíꢀmismaꢀdeꢀque
serꢀmujerꢀeraꢀunꢀprivilegioꢀyꢀunaꢀbendición.ꢀTuveꢀqueꢀdescubrirꢀquéꢀeraꢀesoꢀde
miꢀaspectoꢀfemeninoꢀconꢀelꢀqueꢀtantoꢀvalíaꢀlaꢀpenaꢀcomprometerseꢀparaꢀel
futuro.ꢀAsíꢀqueꢀideéꢀherramientasꢀparaꢀreprogramarꢀesaꢀparteꢀprofundamente
inconscienteꢀdeꢀmiꢀmente,ꢀparaꢀserꢀcapazꢀdeꢀapreciarꢀqueꢀlaꢀenergíaꢀfemeninaꢀes
unaꢀfuenteꢀextraordinariamenteꢀpoderosaꢀyꢀvaliosa.ꢀEstoꢀacabóꢀconvirtiéndoseꢀen
losꢀsieteꢀprincipiosꢀdeꢀlaꢀenergíaꢀfemeninaꢀdeꢀFLOꢀLivingꢀqueꢀcitoꢀa
continuación.ꢀTeꢀanimoꢀaꢀqueꢀlosꢀapliquesꢀenꢀlasꢀsituacionesꢀqueꢀseꢀteꢀpresentan
cadaꢀdía.ꢀTambiénꢀteꢀpropongoꢀejerciciosꢀparaꢀcadaꢀprincipio,ꢀqueꢀreforzaránꢀtu
relaciónꢀconꢀtuꢀenergíaꢀfemenina;ꢀasíꢀpodrásꢀexperimentarꢀlasꢀoportunidadesꢀque
cadaꢀenergíaꢀcreaꢀenꢀtuꢀvida.

1.ꢀElꢀprincipioꢀdeꢀvivirꢀenꢀarmoníaꢀconꢀtuꢀbioquímicaꢀyꢀtusꢀcuidadosꢀpersonales

Soyꢀmujer.ꢀActúoꢀaꢀfavorꢀdeꢀmiꢀciclo,ꢀconfíoꢀenꢀelꢀflujoꢀdelꢀcambioꢀyꢀusoꢀcada
faseꢀcíclicaꢀparaꢀestarꢀsanaꢀyꢀtriunfar.ꢀEscuchoꢀmiꢀsabiduríaꢀinteriorꢀyꢀmeꢀcuido
todosꢀlosꢀdíasꢀconꢀesmeroꢀyꢀsinꢀsentirmeꢀculpable.

Comprométeteꢀconꢀelꢀprincipio.ꢀSigueꢀlosꢀcuatroꢀprimerosꢀpasosꢀdel
protocoloꢀcadaꢀdía.

2.ꢀElꢀprincipioꢀdeꢀlosꢀ360ꢀgradosꢀdeꢀlaꢀexpresiónꢀemocional

Celebroꢀmisꢀestadosꢀdeꢀánimoꢀyꢀmisꢀemociones,ꢀincluidosꢀelꢀmiedo,ꢀlaꢀiraꢀyꢀla
tristeza.ꢀSientoꢀcadaꢀsentimiento,ꢀescuchoꢀsuꢀmensaje,ꢀloꢀexpresoꢀyꢀloꢀlibero.

Comprométeteꢀconꢀelꢀprincipio.ꢀCuandoꢀalguienꢀteꢀpregunteꢀcómoꢀteꢀva,
eliminaꢀlaꢀrespuestaꢀ«bien»ꢀdeꢀtuꢀvocabulario.ꢀDaꢀunaꢀrespuestaꢀrealꢀque
describaꢀconꢀprecisiónꢀcómoꢀteꢀsientesꢀenꢀeseꢀmomento.

3.ꢀElꢀprincipioꢀdelꢀplacer

Elꢀplacerꢀsensualꢀesꢀunꢀingredienteꢀclaveꢀenꢀmiꢀplanꢀdeꢀsaludꢀdiario.ꢀCreo
situacionesꢀqueꢀdeleitenꢀmisꢀsentidosꢀyꢀreciboꢀconꢀalegríaꢀlosꢀmomentosꢀde
placerꢀinesperados,ꢀdeꢀespontaneidadꢀyꢀdeꢀdiversiónꢀtodosꢀlosꢀdías.

Comprométeteꢀconꢀelꢀprincipio.ꢀCreaꢀoportunidadesꢀduranteꢀelꢀdíaꢀpara
experimentarꢀconꢀtodosꢀtusꢀsentidos,ꢀaꢀfinꢀdeꢀalargarꢀtuꢀfaseꢀdeꢀexcitación
inicialꢀfueraꢀdelꢀdormitorio.ꢀHazꢀunaꢀpausaꢀyꢀobservaꢀalgoꢀqueꢀteꢀparezca
hermosoꢀvisualmente.ꢀEscuchaꢀmúsicaꢀqueꢀteꢀguste.ꢀHueleꢀtuꢀcomidaꢀantes
deꢀcomértela.ꢀAbrazaꢀcomoꢀmínimoꢀaꢀunaꢀpersonaꢀalꢀdía.ꢀCuantasꢀmás
cosasꢀhagasꢀconscientementeꢀparaꢀcomplacerꢀaꢀtusꢀsentidos,ꢀmásꢀganas
tendrásꢀdeꢀbuscarꢀoportunidadesꢀdeꢀhacerloꢀtodosꢀlosꢀdías.ꢀ¿Porꢀqué?
¡Porqueꢀhaceꢀqueꢀteꢀsientasꢀdeꢀmaravilla!

4.ꢀElꢀprincipioꢀdelꢀliderazgo

Digoꢀloꢀqueꢀpienso,ꢀescuchoꢀaꢀmiꢀcorazónꢀyꢀmeꢀencantaꢀserꢀúnica.

Comprométeteꢀconꢀelꢀprincipio.ꢀEscribeꢀduranteꢀtreintaꢀdíasꢀalꢀmenosꢀuna
cosaꢀqueꢀteꢀhayaꢀexcitado,ꢀapasionado,ꢀencendidoꢀoꢀhechoꢀamarꢀlaꢀvidaꢀcada
día.ꢀAꢀfinalꢀdeꢀmes,ꢀleeꢀtuꢀlistaꢀyꢀobservaꢀsiꢀhayꢀalgunaꢀtendenciaꢀqueꢀuneꢀtus
pasiones.ꢀLuegoꢀbuscaꢀalgunaꢀformaꢀ–grandeꢀoꢀpequeña–ꢀdeꢀhonrarꢀla
pasión.ꢀPuedeꢀserꢀaꢀtravésꢀdelꢀvoluntariado,ꢀdeꢀiniciarꢀunꢀproyecto,ꢀde
conectarꢀconꢀpersonasꢀnuevas,ꢀdeꢀempezarꢀunꢀblog,ꢀdeꢀmontarꢀunꢀnegocioꢀo
deꢀcualquierꢀotraꢀcosaꢀqueꢀteꢀplazca.

5.ꢀElꢀprincipioꢀdeꢀlasꢀrelacionesꢀconscientesꢀyꢀcolaborativas

Tengoꢀrelacionesꢀparaꢀrecibirꢀapoyo.ꢀCuandoꢀlaꢀformaꢀdeꢀrelacionarmeꢀcon
alguienꢀdejaꢀdeꢀfuncionar,ꢀcreoꢀdinámicasꢀyꢀconexionesꢀnuevas.ꢀApoyoꢀaꢀotras
personasꢀcuandoꢀhacerloꢀmeꢀdaꢀenergía,ꢀnoꢀporꢀsentimientoꢀdeꢀculpaꢀoꢀpara
conseguirꢀsuꢀamorꢀoꢀaprobación.ꢀMarcoꢀlímitesꢀapropiadosꢀparaꢀpoderꢀdisfrutar
dandoꢀsinꢀquedarmeꢀvacía.

Comprométeteꢀconꢀelꢀprincipio.ꢀCuandoꢀteꢀvayasꢀdeꢀalgúnꢀactoꢀsocial,
observaꢀcómoꢀteꢀsientes.ꢀ¿Tienesꢀenergía?ꢀ¿Teꢀsientesꢀrespaldada?ꢀ¿Oꢀte
sientesꢀdolidaꢀyꢀagotada?ꢀSiꢀesꢀestoꢀúltimo,ꢀesꢀqueꢀhasꢀdeꢀmarcarꢀlímitesꢀaꢀla
otraꢀpersonaꢀoꢀpersonas.ꢀLaꢀpróximaꢀvezꢀqueꢀhablesꢀconꢀellaꢀleꢀdices:ꢀ«Me
molestaꢀqueꢀhagasꢀX.ꢀPorꢀfavor,ꢀnoꢀvuelvasꢀaꢀhacerlo».ꢀBuscaꢀoportunidades
paraꢀpasarꢀtiempoꢀconꢀaquellosꢀconꢀlosꢀqueꢀteꢀencuentrasꢀbienꢀyꢀeresꢀfeliz.
Laꢀcolaboraciónꢀhaꢀdeꢀserꢀnaturalꢀyꢀespontáneaꢀcuandoꢀestáisꢀjuntos.

6.ꢀElꢀprincipioꢀdeꢀrecibir

Heꢀsidoꢀcreadaꢀparaꢀrecibir.ꢀEspero,ꢀatraigo,ꢀseduzcoꢀyꢀaceptoꢀelꢀamorꢀyꢀelꢀéxito
enꢀmiꢀvida,ꢀyꢀhagoꢀsitioꢀparaꢀtodoꢀello.ꢀCreoꢀenꢀrecibirꢀayudaꢀyꢀenꢀinvitarꢀaꢀla
abundancia.

Comprométeteꢀconꢀelꢀprincipio.ꢀCadaꢀdía,ꢀdaleꢀaꢀalguienꢀlaꢀoportunidadꢀde
ayudarte.ꢀPídelesꢀaꢀtusꢀhijosꢀqueꢀponganꢀlaꢀmesa.ꢀPídeleꢀaꢀtuꢀparejaꢀque
dobleꢀlaꢀropaꢀlimpia.ꢀDejaꢀqueꢀalgúnꢀcompañeroꢀoꢀcompañeraꢀdeꢀtrabajoꢀte
ayudenꢀenꢀunaꢀtarea.ꢀ¡Yꢀdisfrútalo!

7.ꢀElꢀprincipioꢀdeꢀserꢀmiꢀpropiaꢀautoridad

Tomoꢀdecisionesꢀbasándomeꢀenꢀmiꢀcuerpo,ꢀmisꢀnecesidades,ꢀmisꢀdeseosꢀyꢀmi
visiónꢀinterior.ꢀCreoꢀqueꢀmiꢀcuerpoꢀyꢀmiꢀintuiciónꢀmeꢀenseñanꢀmiꢀverdadero
propósito,ꢀmisꢀdeseosꢀmásꢀprofundosꢀyꢀmiꢀcaminoꢀhaciaꢀelꢀbienestar.ꢀValoroꢀesta
sabiduríaꢀyꢀlaꢀpongoꢀenꢀprácticaꢀaꢀdiario.

Comprométeteꢀconꢀelꢀprincipio.ꢀTómateꢀunasꢀvacacionesꢀdeꢀinformaciónꢀde
unaꢀsemana.ꢀEvitaꢀesasꢀcosasꢀqueꢀteꢀdejanꢀconꢀsentimientoꢀdeꢀserꢀ«menos
que»,ꢀcomoꢀlasꢀredesꢀsociales,ꢀlaꢀprensaꢀsensacionalistaꢀoꢀlosꢀrealities
televisivos,ꢀparaꢀqueꢀpuedasꢀoírteꢀaꢀtiꢀmismaꢀyꢀtusꢀopinionesꢀconꢀmás
claridad.ꢀCuandoꢀvuelvasꢀaꢀusarꢀesasꢀfuentesꢀalꢀcaboꢀdeꢀunaꢀsemana,
tendrásꢀunꢀpuntoꢀdeꢀvistaꢀmásꢀamplioꢀyꢀpodrásꢀevitarꢀelꢀbloqueadorꢀdel
FLOꢀdeꢀlaꢀ«hipersucción»ꢀqueꢀteꢀpuedenꢀllegarꢀaꢀcrear.ꢀPruebaꢀaꢀmeditarꢀy
escribirꢀunꢀdiarioꢀduranteꢀcincoꢀminutosꢀcadaꢀdía.
Renaceꢀcontinuamente

Aꢀmíꢀnoꢀmeꢀbastaꢀconꢀayudarteꢀaꢀqueꢀteꢀcures.ꢀCuandoꢀdejesꢀdeꢀleerꢀesteꢀlibro,
quieroꢀqueꢀsientasꢀlaꢀgrandezaꢀdeꢀtuꢀapetitoꢀporꢀlaꢀvidaꢀyꢀqueꢀempiecesꢀa
participarꢀdeꢀtuꢀmundo,ꢀcomoꢀnuncaꢀloꢀhabíasꢀhechoꢀantes.ꢀEstoꢀimplicaꢀqueꢀhas
deꢀconectarꢀconꢀtuꢀincreíblementeꢀpoderosaꢀfuenteꢀdeꢀenergíaꢀfemeninaꢀinterior.
Cuandoꢀempecéꢀaꢀusarꢀverdaderaꢀyꢀconscientementeꢀmiꢀenergíaꢀfemenina,ꢀno
dejabaꢀdeꢀalucinarꢀconꢀlaꢀcantidadꢀdeꢀcambiosꢀqueꢀexperimentabaꢀenꢀmiꢀcuerpo,
enꢀmiꢀtrabajo,ꢀenꢀmisꢀrelacionesꢀyꢀenꢀtodosꢀlosꢀdemásꢀaspectosꢀdeꢀmiꢀvida.
Observoꢀloꢀmismoꢀenꢀmisꢀclientas,ꢀcuandoꢀempiezanꢀaꢀaceptarꢀsuꢀenergía
femenina.ꢀParaꢀmí,ꢀesꢀevidenteꢀqueꢀlasꢀmujeresꢀporꢀnaturalezaꢀcreamos
constantemente.
TuꢀCódigoMujerꢀesꢀelꢀmecanismoꢀdeꢀtransformaciónꢀdeꢀtuꢀvida.ꢀTuꢀcapacidad
paraꢀcrecer,ꢀevolucionarꢀyꢀavanzarꢀseꢀdebeꢀaꢀqueꢀesaꢀesꢀlaꢀformaꢀenꢀqueꢀfunciona
tuꢀsistemaꢀendocrinoꢀcuandoꢀloꢀtratasꢀcomoꢀcorresponde.ꢀSiꢀhasꢀpadecidoꢀun
estadoꢀdeꢀdesequilibrioꢀhormonalꢀgrave,ꢀtambiénꢀhabrásꢀexperimentado
sensaciónꢀdeꢀestancamientoꢀoꢀfaltaꢀdeꢀímpetu.ꢀSinꢀembargo,ꢀsiꢀelꢀsistema
endocrinoꢀestáꢀsano,ꢀdesdeꢀlaꢀcabezaꢀhastaꢀlosꢀovarios,ꢀteꢀpredisponeꢀparaꢀel
patrónꢀhormonalꢀdinámicoꢀyꢀsiempreꢀcambianteꢀqueꢀdenominamosꢀciclo
menstrual.ꢀEsaꢀquímicaꢀcíclicaꢀcerebro-corporalꢀteꢀinfundeꢀunaꢀenergíaꢀyꢀuna
formaꢀdiferenteꢀdeꢀestarꢀenꢀelꢀmundoꢀdeꢀsemanaꢀenꢀsemana.ꢀAunqueꢀnoꢀquieras
pensarꢀqueꢀtuꢀperiodoꢀinfluyeꢀenꢀtuꢀvida,ꢀloꢀhace,ꢀyꢀloꢀhaceꢀdeꢀlaꢀmejorꢀmanera
posible.ꢀTusꢀhormonasꢀyꢀtuꢀcicloꢀmenstrualꢀhacenꢀqueꢀsiempreꢀtengasꢀuna
conductaꢀdinámica.ꢀCuandoꢀteꢀcomprometesꢀconꢀCódigoMujerꢀyꢀvivesꢀenꢀel
FLO,ꢀaprendesꢀaꢀaprovecharꢀesaꢀenergíaꢀparaꢀtransformarꢀtuꢀvidaꢀdeꢀlaꢀmanera
queꢀelijas.
Nacisteꢀconꢀunꢀrecipienteꢀfísicoꢀdentroꢀdeꢀtuꢀcuerpoꢀ–tuꢀútero–ꢀqueꢀdaꢀaꢀluzꢀaꢀla
vidaꢀnueva.ꢀTusꢀhormonasꢀseꢀmuevenꢀenꢀunꢀhermosoꢀyꢀdinámicoꢀcicloꢀcadaꢀmes.
Todoꢀtuꢀserꢀ–tuꢀcuerpoꢀfísico,ꢀtuꢀsistemaꢀendocrinoꢀyꢀtuꢀestadoꢀenergético–ꢀteꢀha
programadoꢀparaꢀqueꢀteꢀinvolucresꢀenꢀelꢀprocesoꢀdeꢀlaꢀcreaciónꢀunaꢀyꢀotraꢀvezꢀa
loꢀlargoꢀdeꢀtuꢀvida.ꢀDeꢀmodoꢀqueꢀtantoꢀsiꢀtuꢀsaludꢀfuncionaꢀcomoꢀteꢀgustaría
comoꢀsiꢀno,ꢀtantoꢀsiꢀtienesꢀproblemasꢀmenstruales,ꢀdeꢀfertilidadꢀoꢀdeꢀlibidoꢀcomo
siꢀno,ꢀtantoꢀsiꢀtienesꢀúteroꢀcomoꢀsiꢀno,ꢀoꢀsiꢀhasꢀtenidoꢀhijosꢀcomoꢀsiꢀnoꢀlosꢀhas

tenido,ꢀnadaꢀdeꢀesoꢀtieneꢀlaꢀmenorꢀimportancia.ꢀHasꢀnacidoꢀconꢀesteꢀhermoso
potencialꢀparaꢀlaꢀcreaciónꢀyꢀelꢀcambio.
¿Cómoꢀesꢀesteꢀestadoꢀdeꢀcreaciónꢀconstante?ꢀConꢀfrecuencia,ꢀempiezaꢀconꢀun
sentimiento:ꢀconꢀelꢀdeꢀqueꢀhayꢀalgoꢀqueꢀnoꢀfunciona,ꢀoꢀconꢀunꢀsentimientoꢀde
deseo.ꢀAꢀveces,ꢀpuedeꢀqueꢀsientasꢀlaꢀnecesidadꢀdeꢀotraꢀcosa,ꢀdeꢀalgoꢀnuevo,ꢀmás
grande,ꢀdiferente.ꢀTantoꢀsiꢀeresꢀconscienteꢀdeꢀelloꢀcomoꢀsiꢀno,ꢀempiezasꢀa
preguntarte:ꢀ«¿Quéꢀesꢀloꢀqueꢀdeseo?ꢀ¿Quéꢀhaꢀdeꢀsucederꢀparaꢀsatisfacerꢀeste
anhelo?».ꢀTalꢀvezꢀseꢀtrateꢀdelꢀinicioꢀdeꢀunaꢀnuevaꢀrelación,ꢀdeꢀirteꢀaꢀvivirꢀaꢀotra
ciudad,ꢀdeꢀvolverꢀaꢀestudiar,ꢀdeꢀcambiarꢀdeꢀprofesiónꢀoꢀempezarꢀunꢀnuevo
negocio.ꢀEstosꢀsonꢀalgunosꢀdeꢀlosꢀcambiosꢀmásꢀnotablesꢀqueꢀpuedesꢀhacer,ꢀpero
tuꢀtrabajoꢀdeꢀtransformaciónꢀnoꢀtieneꢀporꢀquéꢀserꢀalgoꢀtanꢀradical.ꢀPuedeꢀserꢀtan
simpleꢀcomoꢀunꢀnuevoꢀcorteꢀdeꢀpelo,ꢀbuscarꢀunꢀascenso,ꢀactualizarꢀtu
guardarropa,ꢀredecorarꢀtuꢀsalaꢀdeꢀestar,ꢀcrearꢀunꢀclubꢀfantásticoꢀconꢀtusꢀamigasꢀo
adoptarꢀunaꢀmascota.ꢀCuandoꢀtengasꢀclaraꢀtuꢀvisiónꢀdelꢀcambioꢀqueꢀdeseasꢀenꢀtu
vida,ꢀmárcateꢀunꢀrumbo,ꢀconcéntrateꢀyꢀutilizaꢀtuꢀpoderꢀparaꢀqueꢀeseꢀdeseoꢀse
hagaꢀrealidad.ꢀNormalmente,ꢀseꢀempiezaꢀporꢀalgoꢀpequeñoꢀyꢀseꢀvaꢀhaciendo
grandeꢀconꢀelꢀtiempo.ꢀEsteꢀesꢀunꢀprocesoꢀqueꢀnoꢀentrañaꢀesfuerzo.ꢀEsꢀalgoꢀqueꢀte
sientesꢀimpulsadaꢀaꢀhacer.
Todavíaꢀrecuerdoꢀlaꢀprimeraꢀvezꢀqueꢀfuiꢀcapazꢀdeꢀidentificarꢀmiꢀnecesidadꢀinnata
deꢀcrearꢀcambio.ꢀHabíaꢀexperimentadoꢀeseꢀsentimientoꢀinfinidadꢀdeꢀveces
anteriormente,ꢀperoꢀhastaꢀentoncesꢀnoꢀhabíaꢀtenidoꢀunꢀcontextoꢀqueꢀme
permitieraꢀentenderlo.ꢀLeꢀdijeꢀaꢀunaꢀamigaꢀqueꢀmeꢀsentíaꢀcomoꢀsiꢀllevaraꢀun
suéterꢀdemasiadoꢀapretado.ꢀLoꢀqueꢀestabaꢀhaciendoꢀprofesionalmenteꢀenꢀaquel
entoncesꢀyaꢀnoꢀmeꢀsatisfacía.ꢀEstaꢀconversaciónꢀsupusoꢀelꢀinicioꢀdeꢀunꢀviajeꢀde
cuatroꢀañosꢀenꢀelꢀqueꢀtransforméꢀmiꢀprácticaꢀholísticaꢀdeꢀcoachꢀenꢀsaludꢀenꢀuna
empresaꢀmuchoꢀmásꢀgrande,ꢀqueꢀalꢀfinalꢀseꢀconvirtióꢀenꢀfloliving.com.ꢀTeníaꢀla
necesidadꢀpersonalꢀdeꢀexpandirme,ꢀnoꢀsoloꢀporqueꢀestabaꢀenꢀsintoníaꢀconꢀmi
misiónꢀdeꢀservirꢀalꢀmayorꢀnúmeroꢀposibleꢀdeꢀmujeres,ꢀsinoꢀporqueꢀcomoꢀmujer
miꢀnaturalezaꢀesꢀcrearꢀyꢀexpandirme.ꢀNoꢀpodíaꢀhacerꢀotraꢀcosaꢀqueꢀanticiparmeꢀa
loꢀqueꢀqueríaꢀhacerꢀaꢀcontinuación.ꢀNoꢀteníaꢀideaꢀdeꢀsiꢀpodríaꢀhacerlo,ꢀpero
queríaꢀintentarloꢀdeꢀtodosꢀmodos.ꢀCuandoꢀusasꢀlaꢀenergíaꢀfemeninaꢀparaꢀcrearꢀno
teꢀfijasꢀenꢀlaꢀmetaꢀfinal.ꢀCuandoꢀteꢀcomprometesꢀaꢀvivirꢀdedicandoꢀgranꢀparteꢀde
tuꢀtiempoꢀalꢀpapelꢀdeꢀcreadora,ꢀestásꢀsiendoꢀimpulsadaꢀporꢀtusꢀpasionesꢀyꢀdeseos.
Pruebasꢀcosasꢀnuevas,ꢀteꢀadentrasꢀenꢀotrasꢀdimensionesꢀyꢀnoꢀteꢀpreocupasꢀporꢀel
resultado.ꢀEstoꢀseꢀdebeꢀaꢀqueꢀelꢀprocesoꢀdeꢀcreaciónꢀsirveꢀaꢀunaꢀnecesidadꢀinnata
yꢀtodoꢀelꢀmundoꢀseꢀbeneficiaꢀdeꢀesteꢀproceso,ꢀincluidaꢀtú.

Laꢀrazónꢀporꢀlaꢀqueꢀconectarꢀconꢀnuestraꢀenergíaꢀfemeninaꢀseꢀconvirtióꢀenꢀel
quintoꢀpasoꢀdeꢀmiꢀprotocoloꢀyꢀnoꢀenꢀelꢀprimeroꢀesꢀporqueꢀcuandoꢀempiezasꢀa
practicarꢀlosꢀcuatroꢀprimerosꢀpasos,ꢀteꢀvasꢀdandoꢀcuentaꢀdelꢀpoderꢀqueꢀtieneꢀtu
cuerpoꢀparaꢀcambiarꢀfísicamente,ꢀyꢀestoꢀteꢀayudaꢀaꢀtenerꢀconfianza.ꢀConꢀesaꢀbase
yaꢀestásꢀpreparadaꢀparaꢀentenderꢀestaꢀúltimaꢀpieza.ꢀCuandoꢀsintonizasꢀlaꢀenergía
femenina,ꢀtienesꢀelꢀplacerꢀyꢀlaꢀdichaꢀdeꢀcrearꢀunosꢀpilaresꢀhormonalesꢀsaludables
cadaꢀdía.ꢀHacesꢀsinꢀproblemasꢀloꢀqueꢀesꢀnecesarioꢀparaꢀestabilizarꢀtusꢀnivelesꢀde
azúcarꢀenꢀsangre,ꢀcuidasꢀtusꢀsuprarrenales,ꢀmantienesꢀlimpiasꢀlasꢀvíasꢀde
eliminaciónꢀyꢀsintonizasꢀtuꢀvidaꢀconꢀtuꢀcicloꢀmedianteꢀdiversasꢀdisciplinas,
porqueꢀtodasꢀesasꢀcosasꢀteꢀpermitenꢀaccederꢀdeꢀformaꢀclaraꢀeꢀininterrumpidaꢀaꢀtu
poderꢀfemenino.ꢀEsteꢀesꢀelꢀcambioꢀmásꢀprofundoꢀqueꢀpuedesꢀhacerꢀconꢀtodoꢀel
trabajoꢀqueꢀhasꢀllevadoꢀaꢀcaboꢀhastaꢀahora.ꢀTeꢀvasꢀaꢀcurar,ꢀsí,ꢀperoꢀtambiénꢀvasꢀa
pasarꢀaꢀunaꢀnuevaꢀdimensiónꢀdeꢀvivirꢀdeꢀunaꢀmaneraꢀextraordinaria,ꢀmásꢀalláꢀde
lograrꢀtusꢀmetasꢀdeꢀsalud.ꢀCuandoꢀtrabajasꢀenꢀasociaciónꢀconꢀtuꢀcuerpoꢀ–cuando
eresꢀconscienteꢀdeꢀél,ꢀloꢀcuidasꢀyꢀloꢀamas–,ꢀtodosꢀyꢀcadaꢀunoꢀdeꢀlosꢀaspectosꢀde
tuꢀvidaꢀseꢀimpregnanꢀdeꢀestaꢀdinámicaꢀintrínsecaꢀdeꢀtransformación.

Brillaꢀcomoꢀlaꢀestrellaꢀqueꢀeres

Séꢀqueꢀtúꢀtodavíaꢀquieresꢀmás,ꢀporqueꢀconectarꢀconꢀtuꢀenergíaꢀcreativaꢀsiempre
fomentaꢀmásꢀdeseoꢀyꢀcreatividad.ꢀAhoraꢀqueꢀyaꢀhasꢀdominadoꢀlaꢀhabilidadꢀde
mejorarꢀtuꢀsaludꢀaprendiendoꢀelꢀlenguajeꢀdeꢀtusꢀhormonas,ꢀteꢀsientesꢀinspiradaꢀa
llevarꢀtuꢀcreatividadꢀaúnꢀmásꢀlejos,ꢀserꢀunꢀagenteꢀdeꢀcambioꢀformaꢀparteꢀdeꢀtu
biología.ꢀSéꢀqueꢀteꢀsientesꢀdeꢀesteꢀmodo,ꢀporqueꢀyoꢀtambiénꢀtuveꢀesta
experienciaꢀyꢀveoꢀlaꢀchispaꢀdeꢀcreatividadꢀenꢀmisꢀpacientesꢀtodosꢀlosꢀdías.ꢀSiꢀa
misꢀdieciochoꢀañosꢀalguienꢀmeꢀhubieraꢀdichoꢀqueꢀmeꢀconvertiríaꢀenꢀunaꢀexperta
enꢀsaludꢀhormonalꢀfemenina,ꢀqueꢀabriríaꢀunꢀcentroꢀdeꢀserviciosꢀparaꢀmujeresꢀde
todoꢀelꢀmundoꢀyꢀqueꢀseríaꢀlaꢀpresidentaꢀejecutivaꢀdeꢀunaꢀempresaꢀdeꢀsaludꢀque
operaꢀconꢀunaꢀaplicaciónꢀparaꢀelꢀmóvil,ꢀnoꢀmeꢀloꢀhubieraꢀpodidoꢀcreerꢀde
ningunaꢀdeꢀlasꢀmaneras.ꢀSinꢀembargo,ꢀhanꢀsidoꢀmiꢀcuerpoꢀyꢀmisꢀhormonasꢀlos
queꢀmeꢀhanꢀconducidoꢀprecisamenteꢀhastaꢀesteꢀmomentoꢀyꢀséꢀqueꢀtuꢀcuerpoꢀestá
aꢀpuntoꢀdeꢀembarcarteꢀenꢀunꢀespectacularꢀviajeꢀqueꢀtanꢀsoloꢀpuedesꢀempezarꢀa
vislumbrar.ꢀRecuerdoꢀclaramenteꢀesteꢀsentimientoꢀenꢀmiꢀcuerpoꢀyꢀenꢀmiꢀmente,
especialmenteꢀcuandoꢀaprendíꢀaꢀconectarꢀconꢀmiꢀenergíaꢀfemenina.ꢀEsꢀla
vibraciónꢀdeꢀtuꢀpropiaꢀenergíaꢀpotencial.ꢀQuerrásꢀcanalizarꢀtuꢀnecesidadꢀdeꢀcrear
enꢀalgoꢀqueꢀtengaꢀunꢀpropósitoꢀyꢀqueꢀpuedaꢀtransformarꢀtuꢀvida,ꢀperoꢀpuedeꢀque
noꢀtengasꢀclaroꢀporꢀdóndeꢀempezar.ꢀAquíꢀtienesꢀlaꢀrespuesta:ꢀempiezaꢀporꢀla
estrella.
Cadaꢀunaꢀdeꢀlasꢀcincoꢀpuntasꢀdeꢀlaꢀestrellaꢀrepresentaꢀunaꢀdimensiónꢀdeꢀtuꢀvida
queꢀteꢀdaꢀalegría,ꢀplacerꢀyꢀteꢀllena.ꢀAunqueꢀelꢀformatoꢀdeꢀtodasꢀlasꢀestrellasꢀsea
idénticoꢀ(másꢀsobreꢀestoꢀaꢀcontinuación),ꢀcadaꢀmujerꢀtieneꢀsuꢀpropiaꢀestrella,
porqueꢀtodasꢀnosꢀsentimosꢀrealizadasꢀdeꢀformasꢀdistintas.
Laꢀestrellaꢀesꢀcomoꢀtuꢀsistemaꢀendocrino:ꢀcuandoꢀatiendesꢀcadaꢀunaꢀdeꢀlasꢀpartes
subyacentesꢀyꢀlasꢀrefuerzasꢀconꢀloꢀqueꢀnecesitanꢀparaꢀprosperar,ꢀteꢀestás
preparandoꢀparaꢀvivirꢀfelizꢀyꢀsana.ꢀNoꢀsoloꢀpuedesꢀcanalizarꢀtuꢀdeseoꢀinherente
deꢀcrearꢀatendiendoꢀcadaꢀunaꢀdeꢀestasꢀcincoꢀáreasꢀdeꢀtuꢀvida,ꢀsinoꢀqueꢀcuando
sientesꢀqueꢀestasꢀcincoꢀáreasꢀfuncionanꢀdeꢀmaneraꢀóptima,ꢀtambiénꢀestásꢀenꢀla
mejorꢀcondiciónꢀparaꢀgenerarꢀcambiosꢀfueraꢀdeꢀti.ꢀEnꢀtodoꢀesteꢀlibroꢀhasꢀestado
trabajándoteꢀlaꢀconfianzaꢀenꢀrecobrarꢀlaꢀconexiónꢀconꢀtuꢀcuerpo.ꢀUnaꢀvezꢀqueꢀte
desꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀpuedesꢀcrearꢀestaꢀtransformaciónꢀenꢀtuꢀcuerpo,ꢀconfiarásꢀen
queꢀpuedesꢀtransformarꢀcualquierꢀaspectoꢀdeꢀtuꢀvidaꢀconꢀlaꢀmismaꢀenergía
metódicaꢀyꢀdedicaciónꢀqueꢀhasꢀaplicadoꢀenꢀelꢀprotocoloꢀCódigoMujer.

Cómoꢀutilizarꢀlaꢀestrella

Lasꢀmujeresꢀsiempreꢀestamosꢀbuscandoꢀformasꢀdeꢀredefinirꢀnuestraꢀexistenciaꢀy
deꢀexpandirꢀenꢀnuestroꢀinteriorꢀelꢀmundoꢀqueꢀnosꢀrodea.ꢀLaꢀestrellaꢀesꢀtuꢀnuevo
contexto.ꢀContieneꢀlosꢀingredientesꢀmásꢀesencialesꢀparaꢀunꢀplanꢀdeꢀvida
saludable,ꢀqueꢀpodrásꢀutilizarꢀparaꢀevaluarꢀtuꢀprogresoꢀyꢀalꢀqueꢀpodrásꢀrecurrirꢀ-
cíclicamente.ꢀCuandoꢀteꢀparezcaꢀqueꢀunoꢀdeꢀlosꢀpuntosꢀseꢀhaꢀdesincronizado,
dedicaꢀalgoꢀmásꢀdeꢀtiempoꢀaꢀesaꢀárea,ꢀhastaꢀqueꢀconsigasꢀvolverꢀaꢀcentrarte.
Recuerdaꢀqueꢀesteꢀejercicioꢀdeꢀrevisarꢀtuꢀprogresoꢀnuncaꢀdebeꢀsuponerꢀunaꢀcarga,
sinoꢀqueꢀhaꢀdeꢀserꢀcomoꢀunꢀjuego.ꢀDelꢀmismoꢀmodoꢀqueꢀconfíasꢀenꢀqueꢀcuandoꢀa
tuꢀcuerpoꢀleꢀdasꢀlosꢀingredientesꢀcorrectos,ꢀélꢀseꢀencargaꢀdelꢀrestoꢀdeꢀlaꢀcuración,
cuandoꢀviertesꢀenergíaꢀpositivaꢀyꢀconstructivaꢀenꢀatenderꢀdiferentesꢀaspectosꢀde
tuꢀvida,ꢀpuedesꢀconfiarꢀenꢀqueꢀseꢀteꢀabriránꢀtodasꢀlasꢀpuertasꢀcorrectas.
Aquíꢀtienesꢀunaꢀexplicaciónꢀdeꢀcadaꢀunaꢀdeꢀlasꢀcincoꢀpuntas:

Cuidadosꢀpersonales,ꢀsalud,
estiloꢀdeꢀvidaꢀyꢀalimentación.ꢀSiꢀempezasteꢀaꢀleerꢀesteꢀlibroꢀconꢀdesequilibrios
hormonales,ꢀyaꢀteꢀhasꢀestadoꢀdedicandoꢀaꢀestaꢀáreaꢀaꢀtravésꢀdelꢀprotocolo
CódigoMujer.ꢀCuandoꢀhayꢀequilibrioꢀenꢀestaꢀárea,ꢀvivesꢀdeꢀacuerdoꢀconꢀel
protocoloꢀyꢀhacesꢀtodoꢀloꢀqueꢀhasꢀdeꢀhacerꢀcadaꢀdía,ꢀcomoꢀirꢀaꢀcomprarꢀbuenos
alimentos,ꢀcocinarꢀpensandoꢀenꢀlaꢀsaludꢀyꢀenꢀelꢀpaladar,ꢀbuscarꢀtiempoꢀpara
hacerꢀejercicio,ꢀplanificarꢀyꢀvivirꢀcadaꢀmesꢀenꢀsincroníaꢀconꢀtuꢀciclo,ꢀatenderꢀtus
cuidadosꢀpersonalesꢀyꢀtomarꢀdecisionesꢀproactivasꢀqueꢀsalvaguardenꢀtu
equilibrioꢀhormonal.
Soporte,ꢀrecursosꢀyꢀabundancia.ꢀEstaꢀpuntaꢀdeꢀlaꢀestrellaꢀnosꢀindica
poderosamenteꢀcómoꢀestásꢀconectandoꢀconꢀtuꢀenergíaꢀfemenina,ꢀcómoꢀlaꢀusas
paraꢀrecibirꢀayuda,ꢀgestionarꢀrecursosꢀyꢀatraerꢀriqueza.ꢀNoꢀseꢀtrataꢀdeꢀqueꢀseas
responsableꢀyꢀconscienteꢀadministrandoꢀtuꢀdinero,ꢀaunqueꢀseaꢀunaꢀparte
esencialꢀdeꢀsentirꢀqueꢀestásꢀenꢀunꢀpuntoꢀenꢀelꢀqueꢀpuedesꢀcrearꢀsinꢀesfuerzo.

Aquíꢀesꢀdondeꢀtienesꢀlaꢀvisiónꢀglobalꢀrespectoꢀaꢀlaꢀabundanciaꢀyꢀlaꢀgenteꢀenꢀla
queꢀconfíasꢀparaꢀqueꢀteꢀapoye.ꢀTodosꢀestosꢀaspectosꢀdiferentesꢀteꢀhacenꢀsentir
queꢀloꢀqueꢀquieraꢀqueꢀdeseesꢀcrearꢀenꢀtuꢀvidaꢀesꢀesencialmenteꢀfactible.
Creatividadꢀyꢀprofesión.ꢀ¿Quéꢀesꢀloꢀqueꢀteꢀimporta?ꢀSabrásꢀqueꢀestás
activamenteꢀcomprometidaꢀconꢀestaꢀparteꢀdeꢀtuꢀvidaꢀsiꢀactualmenteꢀteꢀestás
dedicandoꢀaꢀloꢀqueꢀfueꢀtuꢀrespuestaꢀaꢀestaꢀpregunta.ꢀYꢀcuandoꢀestásꢀenꢀesteꢀnivel
deꢀcompromiso,ꢀsientesꢀqueꢀtuꢀvidaꢀtieneꢀunꢀpropósito.ꢀSiꢀtodavíaꢀnoꢀsabesꢀcuál
esꢀ(oꢀdeberíaꢀser)ꢀtuꢀvocación,ꢀpersigueꢀtuꢀcreatividadꢀyꢀtusꢀpasionesꢀcada
semanaꢀconcentrándoteꢀenꢀellasꢀdeꢀalgunaꢀmanera,ꢀyꢀeseꢀprocesoꢀteꢀllevaráꢀa
unaꢀprofesiónꢀqueꢀteꢀpermitiráꢀhacerꢀloꢀqueꢀteꢀapasionaꢀtodosꢀlosꢀdías.ꢀAunque
noꢀsiempreꢀseaꢀposibleꢀdedicarteꢀaꢀalgoꢀqueꢀestéꢀrelacionadoꢀconꢀloꢀqueꢀte
apasiona,ꢀsigueꢀsiendoꢀimportanteꢀqueꢀbusquesꢀactividadesꢀqueꢀteꢀpermitan
practicarloꢀindividualmenteꢀoꢀenꢀgrupo,ꢀcomoꢀirꢀaꢀconferencias,ꢀclasesꢀu
organizacionesꢀqueꢀseꢀdediquenꢀaꢀalgoꢀqueꢀteꢀgusta.ꢀEstoꢀdaráꢀvalorꢀyꢀun
propósitoꢀaꢀtuꢀvida,ꢀseaꢀcualꢀseaꢀtuꢀvocación.
Socializarꢀyꢀcomunidad.ꢀEnꢀsuꢀnivelꢀmásꢀalto,ꢀestaꢀpuntaꢀdeꢀlaꢀestrellaꢀtrataꢀde
lasꢀpersonasꢀqueꢀteꢀrodean,ꢀdeꢀqueꢀteꢀrodeesꢀdeꢀaquellasꢀqueꢀteꢀhacenꢀsentirteꢀde
maravilla.ꢀPeroꢀtambiénꢀesꢀalgoꢀmásꢀprofundo.ꢀCuandoꢀhabitasꢀenꢀtodasꢀlas
puntasꢀdeꢀlaꢀestrellaꢀ–cuandoꢀvivesꢀconꢀcreatividadꢀyꢀdiseñasꢀtuꢀcarreraꢀoꢀtuꢀvida
deꢀacuerdoꢀconꢀloꢀqueꢀteꢀapasiona–,ꢀcreasꢀhermosasꢀinteraccionesꢀconꢀgente
afín,ꢀqueꢀteꢀayudanꢀaꢀelevarteꢀdeꢀtodasꢀlasꢀmanerasꢀposiblesꢀyꢀqueꢀvaloranꢀtus
donesꢀúnicos.

Placerꢀy
diversión.ꢀDejarꢀespacioꢀparaꢀlaꢀespontaneidad,ꢀexplorarꢀnuevasꢀformasꢀdeꢀplacer
yꢀasumirꢀriesgosꢀsonꢀcualidadesꢀesencialesꢀparaꢀunaꢀvidaꢀsana.ꢀElꢀplacerꢀsiempre
conllevaꢀunꢀriesgo,ꢀperoꢀlasꢀrecompensasꢀsonꢀloꢀqueꢀteꢀaportaꢀmásꢀalegrías.ꢀEsta
áreaꢀesꢀcomoꢀlaꢀfuenteꢀdeꢀlaꢀjuventudꢀdeꢀmuchasꢀmaneras:ꢀcuantoꢀmásꢀbuscas
estasꢀnuevasꢀexperiencias,ꢀmásꢀsenderosꢀneuronalesꢀconstruyesꢀenꢀtuꢀcerebro
(porqueꢀsiempreꢀestásꢀaprendiendoꢀnuevasꢀhabilidades).ꢀCuandoꢀteꢀadentrasꢀen
estaꢀáreaꢀdeꢀtuꢀvida,ꢀsuelesꢀpreguntarte:ꢀ«¿Meꢀgusta...?»ꢀoꢀ«¿Meꢀgustaría...?».ꢀEl
restoꢀseꢀloꢀdejoꢀaꢀtuꢀimaginación:ꢀ¿teꢀgustaꢀprepararꢀsushiꢀenꢀcasa?ꢀ¿Disfrutas
conꢀlaꢀalfarería?ꢀ¿Viajar?ꢀ¿Correr?ꢀ¿Esquiar?ꢀ¿Aprenderꢀfrancés?ꢀ¿Laꢀjardinería?
Elꢀafánꢀporꢀdescubrirꢀlasꢀrespuestasꢀaꢀtusꢀpreguntasꢀharáꢀrenacerꢀcontinuamente
elꢀplacerꢀenꢀtuꢀvidaꢀyꢀqueꢀteꢀdiviertasꢀenꢀelꢀcamino.
Séꢀlaꢀestrellaꢀdeꢀtuꢀvida:ꢀliberaꢀtuꢀpoderꢀfemeninoꢀnatural

Laꢀfinalidadꢀdeꢀlaꢀestrellaꢀnoꢀesꢀincitarteꢀaꢀvivirꢀenꢀperfectaꢀarmoníaꢀenꢀlasꢀcinco
áreasꢀyꢀaꢀhacerꢀtodoꢀloꢀposibleꢀporꢀpermanecerꢀenꢀellas.ꢀTuꢀvidaꢀcambia
constantemente,ꢀyꢀasíꢀhaꢀdeꢀser.ꢀPorꢀende,ꢀlaꢀestrellaꢀesꢀparaꢀqueꢀteꢀmuevas
siempreꢀporꢀtodasꢀsusꢀpuntasꢀyꢀqueꢀsigasꢀrenaciendo,ꢀporqueꢀesaꢀesꢀtuꢀnaturaleza
divina.ꢀEsꢀunaꢀprogresiónꢀhermosa:ꢀenꢀelꢀmomentoꢀenꢀqueꢀdirigesꢀtuꢀenergía
haciaꢀunꢀáreaꢀdeꢀlaꢀestrella,ꢀestaꢀinfundeꢀnuevaꢀvidaꢀaꢀtodasꢀlasꢀdemás,ꢀasíꢀque
siempreꢀteꢀmuevesꢀhaciaꢀarribaꢀyꢀfueraꢀdeꢀtuꢀpuntoꢀdeꢀpartidaꢀdentroꢀdeꢀla
estrella.ꢀLaꢀfinalidadꢀesꢀqueꢀentreguesꢀtuꢀamorꢀyꢀtuꢀatenciónꢀaꢀcadaꢀunaꢀdeꢀestas
distintasꢀpartesꢀdeꢀtuꢀvidaꢀparaꢀqueꢀpuedasꢀcrecerꢀyꢀexpandirteꢀdeꢀmaneras
nuevasꢀyꢀgratificantes.

Historiaꢀdeꢀéxito:

DaphneꢀBlake,ꢀ44ꢀaños

Afección:ꢀfaltaꢀdeꢀlibido

EmpecéꢀaꢀseguirꢀFLOꢀLivingꢀenꢀ2005.ꢀEnꢀaquellosꢀtiemposꢀpesabaꢀunosꢀdiez
kilosꢀdeꢀmás,ꢀmeꢀestabaꢀdivorciandoꢀyꢀtodoꢀmiꢀmundoꢀseꢀhabíaꢀvueltoꢀdelꢀrevés.
Enꢀelꢀúltimoꢀañoꢀyꢀmedioꢀdeꢀmiꢀmatrimonio,ꢀapenasꢀtuveꢀrelacionesꢀsexualesꢀcon
miꢀesposo.ꢀAlꢀfinal,ꢀcuandoꢀyaꢀmeꢀacercabaꢀaꢀlosꢀcuarenta,ꢀtuveꢀelꢀvalor
suficienteꢀparaꢀcortarꢀconꢀnuestraꢀrelación.ꢀParteꢀdeꢀmiꢀviajeꢀenꢀCódigoMujerꢀha
sidoꢀreconectarꢀconꢀmiꢀenergíaꢀfemeninaꢀparaꢀqueꢀmeꢀayudaraꢀaꢀatraerꢀmás
diversión,ꢀplacerꢀyꢀexcitaciónꢀaꢀmiꢀvida,ꢀasíꢀcomoꢀrelacionesꢀdeꢀcalidad.
Practiquéꢀelꢀarteꢀdeꢀponerꢀlímitesꢀaꢀlosꢀhombresꢀconꢀlosꢀqueꢀsalía,ꢀaꢀmis

compañerosꢀdeꢀtrabajoꢀyꢀaꢀmiꢀfamilia.ꢀVolvíꢀaꢀestudiarꢀparaꢀsacarmeꢀmiꢀMáster
enꢀBellasꢀArtes.
GraciasꢀaꢀmiꢀtrabajoꢀconꢀCódigoMujer,ꢀmeꢀdiꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀmiꢀfaltaꢀdeꢀlibido
conꢀmiꢀexmaridoꢀseꢀdebíaꢀaꢀotrosꢀproblemasꢀsubyacentesꢀmásꢀimportantes.ꢀTenía
algoꢀdeꢀestrésꢀyꢀproblemasꢀdeꢀsalud,ꢀelꢀvirusꢀdelꢀpapilomaꢀhumanoꢀ(VPH);ꢀesto
loꢀsolventéꢀconꢀbastanteꢀfacilidadꢀconꢀlaꢀalimentaciónꢀyꢀlosꢀsuplementos.ꢀPeroꢀel
problemaꢀmásꢀprofundoꢀeraꢀqueꢀestabaꢀdivorciadaꢀdeꢀmiꢀenergíaꢀfemenina.ꢀNo
teníaꢀniꢀideaꢀdeꢀcómoꢀequilibrarꢀmisꢀenergíasꢀfemeninaꢀyꢀmasculina,ꢀdeꢀmodo
queꢀnoꢀsoloꢀnoꢀleꢀdabaꢀaꢀmiꢀparejaꢀloꢀqueꢀnecesitaba,ꢀsinoꢀqueꢀtampocoꢀeraꢀcapaz
deꢀrecibirꢀloꢀqueꢀyoꢀnecesitaba.ꢀConꢀlosꢀprincipiosꢀdeꢀlaꢀenergíaꢀfemenina
conseguíꢀreequilibrarꢀvariosꢀaspectosꢀdeꢀmiꢀvida,ꢀsobreꢀtodoꢀelꢀprofesionalꢀyꢀel
deꢀmisꢀrelacionesꢀconꢀmiꢀfamiliaꢀyꢀamigos.
Cuandoꢀporꢀfinꢀconocíꢀalꢀhombreꢀdeꢀmisꢀsueños,ꢀalgunosꢀañosꢀdespués,
conectamosꢀespontáneamente,ꢀyꢀnuestraꢀrelaciónꢀenseguidaꢀfueꢀenriquecedoraꢀy
cargadaꢀdeꢀquímica.ꢀEnꢀunꢀtallerꢀdeꢀFLOꢀLivingꢀqueꢀhiceꢀenꢀelꢀañoꢀ2005,ꢀunaꢀde
lasꢀtareasꢀfueꢀescribirꢀlasꢀcualidadesꢀdeꢀnuestroꢀhombreꢀideal.ꢀIntentéꢀserꢀloꢀmás
sinceraꢀyꢀespecíficaꢀposible,ꢀeꢀincluíꢀcosasꢀcomo:ꢀ«Hablaꢀconꢀintegridad»,ꢀ«Tiene
unaꢀvozꢀbonita»ꢀyꢀ«Leꢀgustaꢀcocinar».ꢀMeꢀhabíaꢀolvidadoꢀporꢀcompletoꢀdeꢀesta
lista,ꢀperoꢀhaceꢀpoco,ꢀlaꢀencontréꢀenꢀunꢀcajón.ꢀAlꢀleerlaꢀdespuésꢀdeꢀtantoꢀtiempo,
sieteꢀañosꢀdesdeꢀelꢀdíaꢀenꢀqueꢀlaꢀescribí,ꢀmeꢀdiꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀmeꢀhabíaꢀcasado
conꢀelꢀhombreꢀqueꢀhabíaꢀdescrito.ꢀTodavíaꢀseꢀmeꢀponeꢀlaꢀpielꢀdeꢀgallinaꢀcuando
loꢀpienso.ꢀPeroꢀséꢀqueꢀhaꢀsidoꢀgraciasꢀaꢀhaberꢀseguidoꢀelꢀprotocoloꢀCódigoMujer
porꢀloꢀqueꢀheꢀpodidoꢀatraerꢀaꢀesteꢀmaravillosoꢀhombreꢀaꢀmiꢀvida,ꢀporqueꢀantesꢀyo
yaꢀhabíaꢀhechoꢀelꢀtrabajo.

Siꢀhasꢀcreadoꢀunꢀentornoꢀfísicoꢀyꢀemocionalꢀqueꢀtieneꢀenꢀcuentaꢀlosꢀcinco
elementosꢀdeꢀlaꢀestrella,ꢀestarásꢀactuandoꢀdeꢀlaꢀmaneraꢀmásꢀpotenteꢀposible.ꢀEn
loꢀqueꢀrespectaꢀaꢀrealizarꢀestosꢀcambiosꢀmayoresꢀenꢀtuꢀvidaꢀyꢀenꢀtuꢀmundo,ꢀnunca
antesꢀhasꢀestadoꢀenꢀmejorꢀposiciónꢀparaꢀconectarꢀconꢀtuꢀsabiduríaꢀinteriorꢀqueꢀen
esteꢀmomento.ꢀAhoraꢀqueꢀyaꢀhasꢀeliminadoꢀtodosꢀlosꢀbloqueadoresꢀdelꢀFLOꢀde
tuꢀvidaꢀyꢀqueꢀhasꢀencontradoꢀelꢀequilibrioꢀhormonal,ꢀtienesꢀvíaꢀlibreꢀpara
conectarꢀconꢀtusꢀdeseosꢀmásꢀprofundosꢀyꢀelꢀpoderꢀparaꢀmaterializarlos.ꢀSabes
interpretarꢀconꢀclaridadꢀlasꢀseñalesꢀqueꢀteꢀenvíaꢀtuꢀcuerpoꢀrespectoꢀaꢀdóndeꢀte
gustaríaꢀirꢀaꢀcontinuación.ꢀTodoꢀseꢀreduceꢀaꢀalgoꢀmuyꢀsimple:ꢀaꢀescucharꢀtu

apetitoꢀyꢀaꢀvivirꢀcomoꢀunꢀagenteꢀdelꢀcambio.ꢀPregúntate:ꢀ«¿Quéꢀesꢀloꢀqueꢀme
aportaꢀmásꢀplacerꢀyꢀsentido?».ꢀEsperoꢀsinceramenteꢀqueꢀusesꢀestaꢀpreguntaꢀpara
construirteꢀunaꢀvidaꢀqueꢀseaꢀtanꢀmaravillosaꢀcomoꢀhasꢀsoñado.

CaraꢀaꢀcaraꢀconꢀAlisa

Elꢀequilibrioꢀentreꢀtusꢀenergíasꢀfemeninaꢀyꢀmasculina,ꢀlosꢀprincipiosꢀdeꢀla
energíaꢀfemeninaꢀenꢀacciónꢀyꢀconvertirteꢀenꢀunaꢀbuenaꢀcreadoraꢀdelꢀcambio:ꢀ¿por
dóndeꢀempezar?ꢀParaꢀqueꢀpuedasꢀdigerirꢀmejorꢀtodoꢀestoꢀeꢀincorporar
exactamenteꢀloꢀqueꢀnecesitasꢀenꢀesteꢀmomentoꢀparaꢀlograrꢀtusꢀgrandesꢀmetasꢀde
salud,ꢀcomoꢀcorregirꢀtuꢀperiodo,ꢀmejorarꢀtuꢀfertilidadꢀoꢀreactivarꢀtuꢀlibido,ꢀhaz
unaꢀbreveꢀlistaꢀdeꢀloꢀqueꢀmásꢀteꢀhaꢀllamadoꢀlaꢀatenciónꢀenꢀestaꢀsección.ꢀSeguirꢀlo
queꢀteꢀinteresaꢀespontáneamenteꢀteꢀdaráꢀmuchaꢀinformaciónꢀsobreꢀporꢀdónde
deberíasꢀoꢀpuedesꢀempezarꢀaꢀhacerꢀcambiosꢀinmediatamente.ꢀTalꢀvezꢀteꢀintrigue
saberꢀporꢀquéꢀenergíaꢀteꢀdecantasꢀenꢀlasꢀsituacionesꢀcotidianas,ꢀlaꢀmasculinaꢀoꢀla
femenina,ꢀoꢀsiꢀestánꢀcompensadas.ꢀ¿Estásꢀsatisfechaꢀconꢀlaꢀproporciónꢀactual?
Pruebaꢀotroꢀenfoqueꢀdiferenteꢀ(masculinoꢀoꢀfemenino)ꢀparaꢀverꢀsiꢀobtienes
mejoresꢀresultados.ꢀSiꢀunoꢀdeꢀlosꢀprincipiosꢀteꢀhaꢀllamadoꢀespecialmenteꢀla
atención,ꢀnoꢀdudesꢀenꢀponerloꢀenꢀpráctica.ꢀSiꢀestásꢀentusiasmadaꢀyꢀdispuestaꢀa
hacerꢀalgunosꢀcambios,ꢀademásꢀdeꢀlosꢀrelacionadosꢀconꢀtuꢀsaludꢀfísica,ꢀtrabaja
conꢀlaꢀestrellaꢀyꢀcitaꢀunꢀresultadoꢀclaroꢀyꢀespecíficoꢀqueꢀteꢀgustaríaꢀobtenerꢀen
esaꢀárea.ꢀPuedesꢀvolverꢀaꢀesteꢀcapítuloꢀtodasꢀlasꢀvecesꢀqueꢀquieras,ꢀparaꢀseguir
trabajandoꢀelꢀpasoꢀ5ꢀdelꢀprotocoloꢀCódigoMujer,ꢀ¡yoꢀloꢀhago!

Historiaꢀdeꢀéxito:

K.C.ꢀBaker,ꢀ28ꢀaños

Afecciones:ꢀperiodosꢀdolorosos,ꢀSPMꢀyꢀacné

Cuandoꢀcumplíꢀlosꢀveinticinco,ꢀmiꢀsaludꢀempezóꢀaꢀdeteriorarseꢀdeꢀpronto.
Siempreꢀestabaꢀestresada.ꢀVivíaꢀconstantementeꢀenꢀunꢀfluctuanteꢀmundoꢀde
turbulenciasꢀemocionales.ꢀTeníaꢀlaꢀpielꢀhechaꢀpolvoꢀporꢀelꢀacnéꢀyꢀmisꢀperiodos
eranꢀhorrorosos.
Alꢀfinal,ꢀunaꢀbuenaꢀamigaꢀmeꢀaconsejóꢀqueꢀmeꢀpusieraꢀenꢀcontactoꢀconꢀAlisa
paraꢀverꢀsiꢀpodíaꢀayudarme.ꢀMeꢀdiꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀelꢀéxitoꢀenꢀlaꢀvidaꢀdependíaꢀde
laꢀbuenaꢀsalud,ꢀasíꢀqueꢀhiceꢀlaꢀinversiónꢀdeꢀseguirꢀelꢀprograma.
Duranteꢀeseꢀtiempoꢀsucedióꢀalgoꢀincreíble.ꢀAlisaꢀmeꢀayudóꢀaꢀtransformarꢀmi
relaciónꢀconꢀmiꢀcuerpo.ꢀEmpecéꢀaꢀconversarꢀconꢀél.ꢀLaꢀcomidaꢀseꢀconvirtióꢀen
unaꢀfuenteꢀdeꢀnutriciónꢀyꢀenꢀunaꢀbendición,ꢀenꢀlugarꢀdeꢀocasionarmeꢀangustia.
Mejoróꢀlaꢀsaludꢀdeꢀmiꢀpiel.ꢀYꢀcomencéꢀaꢀdarmeꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀsiempreꢀdejaba
queꢀmisꢀrelacionesꢀseꢀpasaranꢀdeꢀlaꢀrayaꢀconmigo.ꢀAlisaꢀmeꢀguioꢀparaꢀdesarrollar
unaꢀrelaciónꢀsanaꢀyꢀhermosaꢀconꢀmisꢀemociones,ꢀyꢀahoraꢀsoyꢀmuyꢀbuena
diciendoꢀloꢀqueꢀpiensoꢀenꢀelꢀmomentoꢀenꢀqueꢀalguienꢀseꢀextralimita.

Alisaꢀmeꢀenseñóꢀaꢀcuidarꢀmejorꢀdeꢀmíꢀmisma,ꢀyꢀesoꢀafectaꢀaꢀtodasꢀlasꢀáreasꢀdeꢀmi
vida.ꢀTengoꢀunaꢀvidaꢀmásꢀvariada,ꢀsaludableꢀyꢀhermosaꢀgraciasꢀaꢀelloꢀyꢀestoy
profundamenteꢀagradecida.ꢀAhoraꢀdirijoꢀmiꢀpropiaꢀempresaꢀenꢀlaꢀqueꢀenseñoꢀa
lasꢀmujeresꢀaꢀusarꢀsuꢀpoderꢀdeꢀlaꢀpalabraꢀyꢀaꢀhablarꢀenꢀpúblico.ꢀHeꢀencontradoꢀal
amorꢀdeꢀmiꢀvidaꢀyꢀséꢀqueꢀconꢀelꢀprotocoloꢀCódigoMujerꢀestaréꢀpreparadaꢀparaꢀun
buenꢀembarazo,ꢀcuandoꢀllegueꢀelꢀmomento.ꢀEsperoꢀqueꢀtodasꢀlasꢀmujeresꢀpuedan
accederꢀaꢀestosꢀconocimientosꢀyꢀorientaciónꢀtanꢀvaliososꢀqueꢀofreceꢀFLOꢀLiving.

CAPÍTULOꢀ10

PermaneceꢀenꢀelꢀFLO

Cadaꢀvezꢀqueꢀdoyꢀunaꢀcharla,ꢀimpartoꢀunꢀtallerꢀoꢀtengoꢀunaꢀconsultaꢀprivada,ꢀlas
clientasꢀsiempreꢀmeꢀpreguntanꢀloꢀmismo:ꢀ«¿Hayꢀalgoꢀmás?».ꢀ¡Porꢀsupuesto!
Estoꢀesꢀloꢀqueꢀmeꢀencantaꢀdeꢀlasꢀmujeresꢀyꢀdeꢀserꢀmujer,ꢀsomosꢀinvestigadoras
natas.ꢀComoꢀlasꢀrecolectorasꢀdeꢀlaꢀprimitivaꢀestructuraꢀdeꢀlosꢀcazadores-
recolectores,ꢀnuestroꢀcerebroꢀestáꢀdiseñadoꢀparaꢀrecopilarꢀrecursos.ꢀEnꢀlaꢀera
digital,ꢀestoꢀequivaleꢀaꢀinformación.ꢀCuandoꢀtienesꢀdudasꢀsobreꢀtuꢀcuerpoꢀy
quieresꢀtenerꢀlaꢀinformaciónꢀcorrectaꢀahora,ꢀteꢀsientasꢀdelanteꢀdelꢀordenadorꢀyꢀte
ponesꢀaꢀbuscar.ꢀPorꢀdesgracia,ꢀcuandoꢀseꢀtrataꢀdeꢀproblemasꢀdeꢀsaludꢀhayꢀmucha
informaciónꢀqueꢀrevisar;ꢀunasꢀveces,ꢀpuedeꢀqueꢀteꢀdesanimes;ꢀotras,ꢀquizásꢀsea
demasiadoꢀtécnicaꢀy,ꢀotrasꢀveces,ꢀvesꢀqueꢀnoꢀpuedesꢀconfiarꢀenꢀella.ꢀJamás
olvidaréꢀlaꢀprimeraꢀvezꢀqueꢀpuseꢀelꢀnombreꢀdeꢀmiꢀenfermedadꢀenꢀunꢀbuscador,
fueꢀdevastador:ꢀelꢀpronósticoꢀeraꢀdemoledorꢀyꢀparecíaꢀcomoꢀsiꢀfueraꢀlaꢀúnica
mujerꢀenꢀelꢀmundoꢀqueꢀlaꢀpadecía.ꢀEnꢀaquelꢀtiempo,ꢀcomoꢀosꢀhaꢀpasadoꢀa
muchas,ꢀnoꢀmeꢀdiꢀcuentaꢀdeꢀqueꢀnoꢀestabaꢀsola.ꢀMeꢀprometíꢀaꢀmíꢀmismaꢀqueꢀsi
mejorabaꢀcrearíaꢀunꢀsitioꢀwebꢀcomoꢀelꢀqueꢀhubieraꢀdeseadoꢀqueꢀexistieraꢀcuando
meꢀdieronꢀmiꢀdiagnóstico:ꢀunꢀlugarꢀdondeꢀpudieraꢀaprenderꢀsobreꢀmiꢀcuerpo,
dondeꢀmeꢀenseñaranꢀunꢀmétodoꢀnaturalꢀqueꢀrestauraraꢀmiꢀsalud,ꢀdondeꢀpudiera
recibirꢀlaꢀayudaꢀpersonalꢀdeꢀunaꢀexperta,ꢀdondeꢀtuvieraꢀlaꢀoportunidadꢀdeꢀestarꢀen
contactoꢀconꢀotrasꢀmujeresꢀaꢀlasꢀqueꢀlesꢀsucedieraꢀloꢀmismoꢀyꢀsaberꢀqueꢀno
estabaꢀsola.ꢀMiꢀsitioꢀfloliving.comꢀesꢀelꢀfrutoꢀdeꢀesaꢀpromesaꢀyꢀdeꢀmiꢀvisiónꢀpara
elꢀtipoꢀdeꢀasistenciaꢀsanitariaꢀqueꢀlasꢀmujeresꢀnosꢀmerecemos:ꢀunꢀsitioꢀwebꢀyꢀuna
experienciaꢀdiseñadosꢀparaꢀlasꢀcaracterísticasꢀpropiasꢀdeꢀnuestroꢀcuerpo,ꢀdonde
puedesꢀencontrarꢀtodaꢀlaꢀinformaciónꢀqueꢀnecesitasꢀsobreꢀtusꢀhormonas.
CuandoꢀempiezasꢀaꢀseguirꢀelꢀprotocoloꢀCódigoMujer,ꢀesꢀnormalꢀqueꢀtengas
preguntasꢀconcretasꢀrespectoꢀaꢀtuꢀcuerpo.ꢀSupongoꢀqueꢀtambiénꢀteꢀgustaráꢀtener
unaꢀcoachꢀqueꢀteꢀorienteꢀsobreꢀlosꢀcambiosꢀdeꢀalimentaciónꢀparaꢀqueꢀpuedas
crearꢀhábitosꢀduraderosꢀqueꢀteꢀgaranticenꢀelꢀéxito.ꢀTeꢀagradaráꢀtenerꢀunꢀforo

dondeꢀpuedasꢀcompartirꢀtusꢀexperiencias,ꢀrecetasꢀafinesꢀaꢀCódigoMujerꢀyꢀtu
nuevoꢀcompromisoꢀconꢀtuꢀsaludꢀhormonal.ꢀDesearásꢀpertenecerꢀaꢀunaꢀcomunidad
queꢀteꢀanimaꢀaꢀseguirꢀcreciendoꢀdesdeꢀtuꢀnuevoꢀestadoꢀdeꢀbienestar.ꢀEsteꢀlibroꢀte
aportaꢀjustamenteꢀloꢀqueꢀnecesitasꢀparaꢀsolucionarꢀtusꢀproblemasꢀhormonalesꢀy
paraꢀqueꢀdesempeñesꢀunꢀpapelꢀdeꢀmayorꢀprotagonismoꢀenꢀtuꢀhistoriaꢀpersonal,
peroꢀestoꢀesꢀsoloꢀelꢀcomienzoꢀdeꢀunaꢀaventuraꢀparaꢀtodaꢀlaꢀvida.ꢀEstaꢀesꢀlaꢀrazón
porꢀlaꢀqueꢀcreéꢀfloliving.comꢀcomoꢀcomplementoꢀdeꢀesteꢀlibro;ꢀdeꢀesteꢀmodo,
siempreꢀpodrásꢀobtenerꢀmásꢀinformaciónꢀyꢀsoporteꢀpersonal.ꢀEnꢀfloliving.com
recibirásꢀsoporteꢀdeꢀmí,ꢀdeꢀmisꢀcoachesꢀasesorasꢀenꢀFLOꢀyꢀdeꢀmujeresꢀdeꢀtodoꢀel
planetaꢀqueꢀestánꢀsiguiendoꢀelꢀprotocoloꢀCódigoMujerꢀenꢀtodasꢀsusꢀcomidas,
todosꢀlosꢀdías,ꢀyꢀqueꢀestánꢀobteniendoꢀdesdeꢀhaceꢀañosꢀlosꢀresultadosꢀque
buscaban.ꢀNoꢀquieroꢀverꢀniꢀaꢀunaꢀsolaꢀmujerꢀmásꢀqueꢀestéꢀsoportandoꢀsus
síntomasꢀpensandoꢀqueꢀesoꢀvaꢀincluidoꢀenꢀelꢀloteꢀdeꢀserꢀmujerꢀyꢀqueꢀno
encontrarseꢀdeꢀmaravillaꢀesꢀlaꢀnorma.ꢀParaꢀmíꢀesꢀinaceptableꢀqueꢀtoleremosꢀtanto
malestarꢀenꢀnuestroꢀcuerpoꢀyꢀqueꢀnoꢀexistaꢀunaꢀbuenaꢀsoluciónꢀparaꢀnosotras
fueraꢀdeꢀesteꢀámbito.
ÚneteꢀaꢀlaꢀcomunidadꢀCódigoMujer

Escribíꢀelꢀlibroꢀyꢀcreéꢀlaꢀcomunidadꢀonlineꢀcomoꢀparteꢀdeꢀunꢀconjuntoꢀdeꢀpiezas
acumulativasꢀparaꢀforjarꢀelꢀéxito.ꢀCuandoꢀvivesꢀsegúnꢀesteꢀestiloꢀdeꢀvida,ꢀestás
expuestaꢀaꢀqueꢀsurjanꢀmaticesꢀinesperadosꢀenꢀtuꢀvidaꢀdiaria.ꢀPuedesꢀcontactar
conꢀlasꢀcoachesꢀenꢀFLO,ꢀaꢀtravésꢀdelꢀsitioꢀweb,ꢀparaꢀqueꢀteꢀayudenꢀaꢀresolver
esasꢀsituacionesꢀpersonales.ꢀElꢀlibroꢀyꢀfloliving.comꢀ(enꢀinglés)ꢀteꢀgarantizanꢀque
podrásꢀponerꢀenꢀprácticaꢀtodosꢀlosꢀaspectosꢀdelꢀprotocolo,ꢀtodosꢀlosꢀdías,
independientementeꢀdeꢀlasꢀsituacionesꢀqueꢀteꢀplanteeꢀlaꢀvida.ꢀMientrasꢀqueꢀel
libroꢀteꢀproporcionaꢀelꢀmétodo,ꢀelꢀprogramaꢀonlineꢀyꢀelꢀcoachingꢀteꢀgarantizan
queꢀpodrásꢀprogresarꢀconꢀrapidezꢀyꢀalcanzarꢀsemejanteꢀdominioꢀque
CódigoMujerꢀseꢀconvertiráꢀenꢀunꢀaspectoꢀmásꢀdeꢀtuꢀvidaꢀcotidiana.
Talꢀvezꢀrecuerdesꢀqueꢀunoꢀdeꢀlosꢀprincipiosꢀdeꢀlaꢀenergíaꢀfemeninaꢀesꢀqueꢀlas
mujeresꢀaprendemosꢀmejorꢀcolaborando:ꢀprincipioꢀqueꢀconsideroꢀprobadoꢀtodos
losꢀdías.ꢀHeꢀobservadoꢀqueꢀaꢀmisꢀclientasꢀlesꢀvaꢀmuchoꢀmejorꢀenꢀlaꢀadopciónꢀde
suꢀnuevoꢀestiloꢀdeꢀvida,ꢀconectarꢀconꢀotrasꢀpersonasꢀafines.ꢀEsꢀmásꢀqueꢀun
intercambioꢀdeꢀinformación,ꢀesꢀcompartirꢀunꢀestiloꢀdeꢀvida.ꢀFloliving.comꢀesꢀun
centroꢀdeꢀsaludꢀvirtualꢀfemenina,ꢀyꢀseꢀdedicaꢀaꢀayudarꢀaꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀtienen
problemasꢀhormonalesꢀyꢀreproductores.ꢀEstamosꢀaquí,ꢀseaꢀcualꢀseaꢀelꢀproblema
deꢀsaludꢀoꢀdeꢀestiloꢀdeꢀvidaꢀqueꢀteꢀhayaꢀconducidoꢀaꢀbuscarꢀayuda.ꢀAdemás,
comoꢀcadaꢀmujerꢀqueꢀrecurreꢀaꢀCódigoMujerꢀloꢀhaceꢀconꢀdistintasꢀnecesidades,
deseosꢀyꢀmetas,ꢀpodemosꢀpersonalizarꢀnuestraꢀayudaꢀparaꢀtiꢀespecialmente:
tienesꢀlaꢀoportunidadꢀdeꢀindividualizarꢀelꢀgradoꢀdeꢀayudaꢀqueꢀquieresꢀrecibir
onlineꢀyꢀelꢀfuncionamientoꢀdelꢀsitioꢀweb.ꢀEstoꢀesꢀunꢀresumenꢀdeꢀalgunosꢀdeꢀlos
temasꢀqueꢀencontrarásꢀenꢀél:

Sistemaꢀdeꢀsincronizaciónꢀhormonal,ꢀnuestroꢀprogramaꢀoꢀplataforma
premieronlineꢀparaꢀlaꢀmejoraꢀhormonal.

Sesiónꢀdeꢀvídeoꢀonlineꢀqueꢀteꢀayudaꢀaꢀprofundizarꢀenꢀlosꢀcincoꢀpasosꢀdel
protocoloꢀCódigoMujerꢀenꢀelꢀtranscursoꢀdeꢀtresꢀmeses.
PodrásꢀaccederꢀaꢀlaꢀcomunidadꢀFLOꢀLiving,ꢀincluidoꢀunꢀforoꢀdeꢀpreguntasꢀy

respuestasꢀdondeꢀpuedesꢀrecibirꢀasesoramientoꢀdeꢀnuestroꢀequipoꢀdeꢀexpertasꢀo
deꢀotrasꢀmujeresꢀdeꢀlaꢀcomunidadꢀFLOꢀLiving.
Unaꢀextensaꢀbibliotecaꢀdeꢀsugerenciasꢀdeꢀcomidasꢀbuenasꢀparaꢀlasꢀhormonas,
recetasꢀyꢀlistasꢀdeꢀlaꢀcompra,ꢀqueꢀteꢀayudaránꢀparaꢀcadaꢀunaꢀdeꢀtusꢀcuatroꢀfases
deꢀtuꢀcicloꢀmenstrual.
Blogsꢀregularesꢀconꢀmásꢀrecursosꢀimportantesꢀparaꢀtuꢀvida,ꢀcomoꢀevaluaciones
deꢀproductos,ꢀestudiosꢀdestacados,ꢀcolaboradorasꢀinvitadasꢀyꢀmuchoꢀmás.

ConviérteteꢀenꢀunaꢀembajadoraꢀdeꢀCódigoMujer

Tengoꢀlaꢀesperanzaꢀdeꢀque,ꢀenꢀalgunaꢀparteꢀdeꢀtuꢀviaje,ꢀdeseesꢀcompartirꢀtu
experiencia,ꢀenꢀelꢀsitioꢀwebꢀyꢀenꢀpersona,ꢀconꢀlasꢀmujeresꢀconꢀlasꢀqueꢀcompartes
tuꢀvida.ꢀNoꢀpuedoꢀrecordarꢀcuántasꢀmujeresꢀmeꢀhanꢀdicho:ꢀ«Siꢀhubieraꢀconocido
antesꢀCódigoMujer,ꢀnoꢀhabríaꢀpasadoꢀtantosꢀañosꢀsufriendoꢀinnecesariamente».
Siempreꢀlesꢀpidoꢀqueꢀcompartanꢀestosꢀconocimientosꢀconꢀsusꢀamigasꢀo
familiares,ꢀparaꢀqueꢀestasꢀnoꢀtenganꢀqueꢀvenirꢀunꢀdíaꢀaꢀvermeꢀconꢀesaꢀangustia.
Todasꢀlasꢀmujeresꢀnosꢀmerecemosꢀtenerꢀinformaciónꢀyꢀherramientasꢀaꢀnuestro
alcanceꢀparaꢀhacerꢀusoꢀdeꢀnuestroꢀderecho,ꢀenꢀelꢀmomentoꢀyꢀenꢀelꢀlugarꢀqueꢀlas
necesitemos.ꢀValoroꢀesaꢀfrustraciónꢀporqueꢀyoꢀtambiénꢀheꢀpasadoꢀporꢀello.
Tiempoꢀatrásꢀfuiꢀunaꢀmujerꢀenꢀbuscaꢀdeꢀrespuestasꢀqueꢀseꢀencontróꢀenꢀunꢀcallejón
sinꢀsalidaꢀenꢀcadaꢀesquina.ꢀPeroꢀcuandoꢀrecuperéꢀmiꢀsaludꢀyꢀcreéꢀesteꢀprotocolo
tuveꢀelꢀprivilegioꢀdeꢀcompartirꢀloꢀqueꢀhabíaꢀaprendido,ꢀporꢀesoꢀesperoꢀque
vosotrasꢀhagáisꢀloꢀmismoꢀconꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀtenéisꢀmásꢀcerca.ꢀHayꢀmásꢀde
veinteꢀmillonesꢀdeꢀmujeresꢀenꢀEstadosꢀUnidosꢀqueꢀpadecenꢀalgúnꢀtipoꢀde
trastornoꢀhormonal.ꢀPuedoꢀempezarꢀaꢀimaginarꢀlaꢀclaseꢀdeꢀtransformaciónꢀque
podemosꢀcrearꢀenꢀlaꢀsaludꢀfemeninaꢀsiꢀcadaꢀlectoraꢀcomoꢀtúꢀempiezaꢀaꢀcompartir
suꢀexperienciaꢀdeꢀvivirꢀsegúnꢀCódigoMujer.
Sientoꢀunaꢀgranꢀhumildad,ꢀinspiraciónꢀyꢀmotivaciónꢀcadaꢀvezꢀqueꢀsoyꢀtestigoꢀde
unaꢀtransformación.ꢀCuandoꢀreciboꢀunꢀcorreoꢀelectrónicoꢀdeꢀunaꢀmujerꢀqueꢀme
dice,ꢀporꢀejemplo,ꢀqueꢀhaꢀtenidoꢀsuꢀprimerꢀcicloꢀmenstrualꢀregularꢀenꢀtresꢀañosꢀo
que,ꢀporꢀfin,ꢀseꢀhaꢀquedadoꢀembarazadaꢀdesdeꢀqueꢀempezóꢀaꢀseguirꢀelꢀprotocolo,
meꢀsientoꢀmuyꢀorgullosa.ꢀEnseguidaꢀmeꢀpongoꢀaꢀpensarꢀenꢀtodasꢀlasꢀcosas
increíblesꢀqueꢀvaꢀaꢀhacerꢀestaꢀmujerꢀenꢀsuꢀvida,ꢀahoraꢀqueꢀhaꢀconectadoꢀconꢀsu
saludꢀhormonalꢀyꢀconꢀsuꢀpotencialꢀenergético.ꢀEsperoꢀqueꢀamesꢀaꢀlasꢀmujeresꢀde
tuꢀentornoꢀloꢀsuficienteꢀcomoꢀparaꢀcompartirꢀFLOꢀLivingꢀyꢀCódigoMujerꢀcon
ellas,ꢀporqueꢀesꢀaꢀtravésꢀdeꢀlaꢀalimentaciónꢀyꢀdeꢀasociarteꢀconꢀtuꢀcuerpoꢀcomo
podrásꢀsanarꢀesosꢀtrastornosꢀqueꢀafectanꢀaꢀtodosꢀlosꢀaspectosꢀdeꢀtuꢀvida.ꢀEstoy
sumamenteꢀorgullosaꢀdeꢀhaberꢀcreadoꢀestaꢀplataformaꢀparaꢀasegurarmeꢀdeꢀque
todasꢀlasꢀmujeresꢀdelꢀmundoꢀpuedanꢀaccederꢀaꢀsuꢀderechoꢀaꢀtenerꢀunꢀcuerpo
sano,ꢀunaꢀmenteꢀclaraꢀyꢀpoderꢀcreativo.ꢀTodasꢀjuntasꢀpodemosꢀempezarꢀaꢀtenerꢀla
conversaciónꢀcorrectaꢀsobreꢀcómoꢀpodemosꢀserꢀmujeresꢀhormonalmenteꢀsanas.

Hazteꢀconꢀtuꢀpoder

Elꢀpoder,ꢀdesdeꢀelꢀpuntoꢀdeꢀvistaꢀdeꢀlaꢀenergíaꢀfemenina,ꢀesꢀlaꢀcapacidadꢀde
colaborarꢀparaꢀcrearꢀelꢀcambio.ꢀHasꢀconectadoꢀconꢀeseꢀpoderꢀdeꢀcrearꢀelꢀcambio
enꢀtuꢀsalud.ꢀHeꢀpodidoꢀobservarꢀqueꢀloꢀqueꢀayudaꢀaꢀqueꢀunꢀcambioꢀseaꢀduradero
esꢀimplicarteꢀenꢀcausasꢀaltruistas.ꢀEstoꢀmantieneꢀnuestraꢀmotivaciónꢀparaꢀser
nuestraꢀmejorꢀversión;ꢀdeꢀestaꢀmaneraꢀtenemosꢀlaꢀenergíaꢀparaꢀestarꢀalꢀservicio
deꢀalgoꢀqueꢀnosꢀapasiona.ꢀPuedesꢀtomarloꢀcomoꢀunaꢀnuevaꢀformaꢀdeꢀseguroꢀde
saludꢀparaꢀnoꢀdesviarteꢀdelꢀprotocoloꢀCódigoMujer.ꢀAhoraꢀyaꢀsabesꢀqueꢀdeseo
queꢀvivasꢀtuꢀpropósitoꢀutilizandoꢀtuꢀcuerpoꢀcomoꢀpilarꢀdeꢀtuꢀéxito.ꢀSigueꢀeste
programaꢀparaꢀestarꢀsanaꢀyꢀvivirꢀtuꢀvidaꢀextraordinaria,ꢀmontaꢀunꢀnegocio,ꢀforma

unaꢀfamilia,ꢀveꢀaꢀrecorrerꢀmundoꢀyꢀhazꢀalgoꢀporꢀtuꢀcomunidad.ꢀMeꢀgustaríaꢀque
pensarasꢀaꢀloꢀgrande,ꢀqueꢀtuvierasꢀunaꢀvisiónꢀglobal.ꢀMientrasꢀsiguesꢀviviendoꢀen
elꢀFLOꢀyꢀcreandoꢀelꢀtipoꢀdeꢀvidaꢀqueꢀdeseas,ꢀpiensaꢀenꢀcómoꢀpodríasꢀayudarꢀa
mujeresꢀqueꢀnoꢀtienenꢀaccesoꢀaꢀlaꢀeducación,ꢀniꢀaꢀlaꢀsanidad,ꢀniꢀpotestadꢀsobreꢀsu
propioꢀcuerpoꢀoꢀparaꢀganarꢀunꢀsueldo.ꢀEsteꢀesꢀunꢀtemaꢀqueꢀmeꢀapasiona:ꢀ¿te
imaginasꢀunꢀmundoꢀdondeꢀtodasꢀlasꢀmujeresꢀpudiéramosꢀtenerꢀestasꢀlibertades
básicas?ꢀAhoraꢀsoyꢀconscienteꢀdeꢀlaꢀimportanciaꢀdeꢀhaberꢀpodidoꢀaccederꢀaꢀtoda
laꢀinformaciónꢀqueꢀheꢀreveladoꢀenꢀestasꢀpáginasꢀparaꢀpoderꢀmanifestarꢀlaꢀvidaꢀde
misꢀsueños,ꢀyꢀtambiénꢀsueñoꢀconꢀunꢀmundoꢀdondeꢀtodasꢀlasꢀmujeresꢀtengan
poderꢀparaꢀconducirnosꢀaꢀunꢀfuturoꢀglobalꢀmásꢀsano.ꢀAlꢀactivarꢀtuꢀpropiaꢀsalud,
puedesꢀactivarꢀlasꢀvidasꢀdeꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀteꢀrodean,ꢀayudándolasꢀaꢀrecibirꢀuna
educación,ꢀaꢀcrearꢀoportunidadesꢀlaboralesꢀyꢀaꢀponerꢀfinꢀalꢀabusoꢀsexualꢀyꢀaꢀlos
malosꢀtratos.ꢀParaꢀconocerꢀmásꢀsobreꢀestosꢀtemasꢀyꢀcómoꢀpuedesꢀayudar,ꢀponte
enꢀcontactoꢀconꢀelꢀmovimientoꢀHalfꢀtheꢀSky*ꢀ(‘laꢀmitadꢀdelꢀcielo’)ꢀaꢀtravésꢀdeꢀsu
sitioꢀweb.
Juntasꢀpodemosꢀmarcarꢀelꢀinicioꢀdeꢀunꢀnuevoꢀparadigmaꢀfemeninoꢀglobalꢀcon
saludꢀyꢀoportunidadesꢀparaꢀtodasꢀlasꢀmujeres.ꢀTodasꢀestamosꢀconectadasꢀpor
nuestraꢀdinámicaꢀyꢀexclusivaꢀbioquímica.ꢀCuidaꢀdeꢀtuꢀcuerpoꢀyꢀayudaꢀaꢀotras
mujeresꢀdeꢀtodoꢀelꢀmundoꢀaꢀcuidarꢀmejorꢀdeꢀsíꢀmismas.
*ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀT.:ꢀMovimientoꢀsurgidoꢀaꢀraízꢀdeꢀunꢀlibroꢀtituladoꢀLaꢀmitadꢀdelꢀcielo:
elꢀmovimientoꢀdeꢀliberaciónꢀdeꢀlasꢀmujeresꢀenꢀChina,ꢀdeꢀClaudieꢀBroyelle.

ELꢀBOTIQUÍNꢀDEꢀALISA

Miꢀbotiquínꢀpersonalꢀ–yꢀqueꢀrecomiendoꢀaꢀtodasꢀlasꢀmujeresꢀqueꢀseꢀestán
creandoꢀunꢀfuturoꢀsinꢀsíntomas–ꢀestáꢀrepletoꢀdeꢀsuplementos,ꢀespecias,ꢀhierbasꢀe
infusiones.ꢀLoꢀmásꢀimportanteꢀqueꢀseꢀdebeꢀtenerꢀenꢀcuentaꢀrespectoꢀaꢀlos
suplementosꢀesꢀqueꢀsonꢀjustamenteꢀeso:ꢀsuplementos,ꢀnoꢀsustitutosꢀdeꢀunaꢀdieta
sana.ꢀCuandoꢀseꢀutilizanꢀcorrectamente,ꢀpuedenꢀserꢀdeꢀtremendaꢀayudaꢀparaꢀuna
curaciónꢀaꢀcortoꢀplazo.ꢀSiꢀenꢀestosꢀmomentosꢀestásꢀsiguiendoꢀelꢀprotocolo
CódigoMujerꢀyꢀestásꢀcambiandoꢀtuꢀalimentación,ꢀesꢀlaꢀocasiónꢀidealꢀparaꢀtomar
suplementosꢀqueꢀteꢀayudenꢀaꢀacelerarꢀelꢀprocesoꢀdeꢀmejorarꢀtuꢀfunción
endocrina.
Ahoraꢀteꢀexplicaréꢀcómoꢀutilizarꢀlaꢀlistaꢀqueꢀtienesꢀaꢀcontinuación.ꢀObservarás
queꢀlosꢀsuplementos,ꢀmuchosꢀdeꢀlosꢀcualesꢀyaꢀheꢀmencionadoꢀaꢀloꢀlargoꢀdelꢀlibro,
estánꢀagrupadosꢀenꢀcategorías.ꢀCadaꢀvezꢀqueꢀteꢀenfoquesꢀenꢀunaꢀparteꢀdel
protocolo,ꢀconcéntrateꢀenꢀlosꢀsuplementosꢀparaꢀeseꢀgrupo.ꢀCuandoꢀvayasꢀalꢀpaso
siguiente,ꢀcambiaꢀalꢀsiguienteꢀgrupoꢀdeꢀsuplementosꢀqueꢀseꢀcorrespondaꢀconꢀla
faseꢀdelꢀprotocolo.
Esꢀimportanteꢀqueꢀdescansesꢀdeꢀlosꢀsuplementosꢀdeꢀvezꢀenꢀcuando.ꢀCadaꢀtresꢀo
cuatroꢀmesesꢀdejaꢀdeꢀtomarlos.ꢀEstaꢀpausaꢀpuedeꢀserꢀunaꢀocasiónꢀexcelenteꢀpara
evaluarꢀcómoꢀleꢀvaꢀaꢀtuꢀcuerpoꢀporꢀsíꢀsoloꢀyꢀpuedeꢀayudarteꢀaꢀrecopilar
informaciónꢀrespectoꢀaꢀcómoꢀteꢀestánꢀayudandoꢀdichosꢀsuplementos.ꢀSiꢀno
observasꢀningunaꢀdiferenciaꢀcuandoꢀdejasꢀdeꢀtomarlos,ꢀseguramenteꢀesꢀqueꢀtu
cuerpoꢀloꢀestáꢀhaciendoꢀmuyꢀbienꢀporꢀsuꢀcuenta;ꢀenꢀtalꢀcaso,ꢀyaꢀnoꢀnecesitasꢀlos
suplementos.

Porꢀúltimo,ꢀunaꢀparteꢀcrucialꢀparaꢀlaꢀconservaciónꢀdeꢀunꢀbotiquínꢀenꢀbuenꢀestado
esꢀelꢀcorrectoꢀalmacenamiento.ꢀAsegúrateꢀdeꢀqueꢀguardasꢀtusꢀsuplementos,
hierbas,ꢀespeciasꢀeꢀinfusionesꢀlejosꢀdeꢀunaꢀfuenteꢀdeꢀcalor,ꢀdeꢀhumedadꢀyꢀdeꢀluz,
todosꢀellosꢀelementosꢀqueꢀdescomponenꢀlosꢀcomponentesꢀdeꢀlosꢀsuplementosꢀy
reducenꢀsuꢀeficaciaꢀ(oꢀalteranꢀporꢀcompletoꢀsusꢀefectos).ꢀAsíꢀqueꢀsácalosꢀdel
cuartoꢀdeꢀbañoꢀyꢀaléjalosꢀdelꢀfregaderoꢀyꢀdeꢀlaꢀplacaꢀdeꢀcocina.ꢀParaꢀmás
informaciónꢀsobreꢀsuꢀusoꢀoꢀdosificación,ꢀoꢀsiꢀtienesꢀpreguntasꢀespecíficasꢀsobre
quéꢀsuplementosꢀteꢀconvienenꢀmás,ꢀentraꢀenꢀfloliving.comꢀparaꢀhablarꢀconꢀuna

coach*ꢀenꢀFLO.

Paraꢀestabilizarꢀelꢀazúcar

Canela.

Picolinatoꢀdeꢀcromo.
Infusiónꢀdeꢀrooibos,ꢀcanela,ꢀanísꢀyꢀmentaꢀpiperitaꢀ(tómalaꢀdespuésꢀdeꢀcomer).

Paraꢀlaꢀsaludꢀdeꢀtusꢀsuprarrenales

Paraꢀlaꢀconcentraciónꢀmental:ꢀginkgoꢀbilobaꢀyꢀrhodiola.
Paraꢀaumentarꢀlaꢀenergía:ꢀashwagandha,ꢀvitaminaꢀB12,ꢀvitaminaꢀB5.
Paraꢀreducirꢀelꢀestrés:ꢀalbahacaꢀsagradaꢀ(tulsiꢀenꢀhindi)ꢀenꢀinfusión.

Evitaꢀlaꢀcafeína,ꢀperoꢀsiꢀteꢀapeteceꢀbebeꢀtéꢀnegro,ꢀcaféꢀoꢀtéꢀkuchika,ꢀtambién
conocidoꢀcomoꢀelꢀtéꢀdeꢀramitasꢀ(hechoꢀdeꢀlosꢀtallosꢀdeꢀlosꢀqueꢀseꢀhanꢀrecolectado
lasꢀhojasꢀdeꢀtéꢀverde;ꢀestosꢀtallosꢀseꢀtuestan).

Paraꢀmejorarꢀlaꢀeliminación

Intestinoꢀgrueso:ꢀsemillasꢀdeꢀlinoꢀmolidas,ꢀsalvadoꢀdeꢀavena,ꢀacaciaꢀ(fibra);
SaccharomycesꢀboulardiiꢀyꢀLactobacillusꢀrhamnosusꢀ(probióticos).ꢀGuardaꢀlas
semillasꢀdeꢀlinoꢀenꢀlaꢀneveraꢀoꢀenꢀelꢀcongeladorꢀenꢀunaꢀbolsaꢀconꢀcierre,ꢀsacaꢀel
aireꢀdeꢀlaꢀbolsaꢀcadaꢀvezꢀqueꢀlasꢀusesꢀparaꢀevitarꢀqueꢀseꢀoxiden,ꢀloꢀcualꢀpodría
reducirꢀsuꢀcontenidoꢀenꢀfibraꢀyꢀenꢀomega-3.ꢀVeꢀrotandoꢀyꢀtomaꢀunaꢀfuenteꢀde
fibraꢀalꢀdíaꢀduranteꢀdosꢀsemanas.
ElꢀcomplejoꢀvitamínicoꢀLiverꢀB-100ꢀ(contieneꢀtodasꢀlasꢀvitaminasꢀBꢀalꢀcienꢀpor
cienꢀdeꢀlaꢀdosisꢀdiariaꢀrecomendadaꢀoꢀmás),ꢀinositol,ꢀhojaꢀdeꢀalcachofera
(tambiénꢀrefuerzaꢀlaꢀtiroides),ꢀinfusiónꢀdeꢀbardanaꢀeꢀinfusiónꢀGetꢀCleanꢀdeꢀla
marcaꢀRepublicꢀofꢀTeaꢀ(entreꢀotrasꢀcosasꢀcontieneꢀcardoꢀmariano,ꢀbardanaꢀy
dienteꢀdeꢀleón).

Paraꢀelꢀcicloꢀmenstrual

Vitexꢀenꢀcápsulas.
Calcioꢀconꢀmagnesioꢀenꢀpolvoꢀiónico.
Infusiónꢀdeꢀdongꢀquaiꢀ(Angelicaꢀsinensis)ꢀduranteꢀlaꢀprimeraꢀmitadꢀdelꢀciclo
(Women’sꢀEnergyꢀdeꢀlaꢀmarcaꢀYogiꢀTea).

Infusiónꢀdeꢀhojasꢀdeꢀframbueso,ꢀortigaꢀyꢀperejilꢀ(paraꢀbajarꢀlaꢀhinchazónꢀy
eliminarꢀlíquidos)ꢀduranteꢀlaꢀsegundaꢀmitadꢀdelꢀciclo.

Paraꢀreforzarꢀelꢀsistemaꢀinmunitarioꢀyꢀporꢀsusꢀefectosꢀantiinflamatorios

L-glutamina,ꢀN-acetilglucosamina,ꢀquercetina.
Superalimentosꢀverdesꢀenꢀpolvo,ꢀcualquierꢀtipoꢀdeꢀmezclaꢀorgánicaꢀdeꢀverduras,
bayas,ꢀhierbaꢀdeꢀtrigoꢀyꢀespirulina.
Comprimidosꢀdeꢀalgaꢀchlorella:ꢀcaptaꢀlosꢀmetalesꢀpesadosꢀdeꢀnuestroꢀorganismo
yꢀfavoreceꢀsuꢀeliminaciónꢀaꢀtravésꢀdelꢀintestino.

Suplementoꢀdeꢀcúrcumaꢀconꢀcurcuminaꢀactiva.
Cápsulasꢀdeꢀaceiteꢀdeꢀpescadoꢀpurificadoꢀomega-3.
VitaminaꢀCꢀesterꢀconꢀbioflavonoidesꢀcítricos.
Tabletasꢀdeꢀzinc.
Extractoꢀdeꢀbayaꢀdeꢀsaúco,ꢀidealꢀparaꢀcuandoꢀestásꢀresfriadaꢀoꢀconꢀgripe.
Vinagreꢀdeꢀsidraꢀdeꢀmanzana.

*ꢀN.ꢀdeꢀlaꢀA.:ꢀLasꢀdosisꢀvaríanꢀsegúnꢀelꢀproducto.ꢀSigueꢀlasꢀinstrucciones
generalesꢀdelꢀenvaseꢀoꢀenvoltorioꢀoꢀcontactaꢀconꢀnosotras.

PRODUCTOSꢀRECOMENDADOSꢀPORꢀCÓDIGOMUJER

Afecciónꢀfísica Productos
Erupcionesꢀcutáneas. SérumꢀparaꢀpielꢀgrasaꢀdeꢀJohnꢀMaster.

A/BꢀhidróxidoꢀrejuvenecedorꢀdeꢀEarth
Hinchazón. EnzimasꢀdigestivasꢀdeꢀRainbowꢀLight

TinturaꢀdeꢀhinojoꢀdeꢀHerbꢀPharm.
Infeccionesꢀdeꢀlasꢀvíasꢀurinarias. D-ManosaꢀdeꢀSourceꢀNaturals.

Infeccionesꢀporꢀlevadurasꢀ(candidiasis). ÓvulosꢀvaginalesꢀYeastꢀArrestꢀdeꢀVitá
Fatiga/nieblaꢀmental. AdrenalꢀOptimizerꢀdeꢀJarrowꢀFormula

Téꢀdeꢀramitasꢀdeꢀkuchikaꢀorgánicoꢀdeꢀ
Estreñimiento. FiberSmartꢀdeꢀRenewLife.

Hipoglucemia. PureꢀBarꢀOrganic.

ALIMENTOSꢀMEDICINALESꢀPARAꢀLOS
SÍNTOMASꢀHORMONALES

Aunqueꢀcomasꢀalimentosꢀnaturalesꢀqueꢀmejorenꢀtuꢀequilibrioꢀhormonalꢀy
aprendasꢀaꢀhonrarꢀyꢀrespetarꢀlasꢀnecesidadesꢀdeꢀtuꢀciclo,ꢀpuedeꢀqueꢀtodavíaꢀsigas
teniendoꢀalgunosꢀsíntomas.ꢀEstosꢀsíntomasꢀsonꢀmensajesꢀqueꢀteꢀenvíaꢀtuꢀcuerpo
paraꢀindicarteꢀqueꢀtusꢀórganosꢀnecesitanꢀunꢀajuste.ꢀSiꢀteꢀsucedeꢀestoꢀpuedes
recurrirꢀaꢀlosꢀajustesꢀdietéticosꢀqueꢀverásꢀaꢀcontinuación;ꢀsonꢀespecialmente
útilesꢀyꢀterapéuticosꢀparaꢀcadaꢀunoꢀdeꢀlosꢀsiguientesꢀsíntomas:
Acné,ꢀgranosꢀyꢀcomedones

Bebeꢀmásꢀagua.

Tomaꢀmásꢀverdurasꢀdeꢀhojaꢀverde.
Comeꢀmenosꢀprocesados.
Tomaꢀmenosꢀazúcar.
Comeꢀmenosꢀproteínaꢀanimal.

Anovulación

Bebeꢀmásꢀaguaꢀtemplada.

Comeꢀmásꢀhortalizasꢀdeꢀraíz.
Comeꢀmásꢀlegumbres/tofu.
Comeꢀmásꢀalgas.
Comeꢀmenosꢀazúcar.
Comeꢀmenosꢀlácteos.

Sangrado:ꢀabundante

Bebeꢀmásꢀaguaꢀconꢀlimón.

Comeꢀmásꢀverduraꢀdeꢀhojaꢀverde.
Comeꢀmenosꢀproteínaꢀanimal.
Comeꢀmenosꢀpicante.

Sangrado:ꢀligero/estancamiento

Bebeꢀmásꢀaguaꢀtemplada.

Comeꢀmásꢀhortalizasꢀdeꢀraíz.
Comeꢀmásꢀlegumbres.
Comeꢀmásꢀalgas.
Consumeꢀmásꢀaceitesꢀsaludables.
Comeꢀmenosꢀproteínaꢀanimal.
Hinchazón

Bebeꢀmásꢀagua.

Tomaꢀmásꢀhinojo.
Comeꢀmásꢀverduraꢀdeꢀhojaꢀverde.
Tomaꢀmenosꢀsal.
Consumeꢀmenosꢀprocesados.

Sensibilidadꢀmamaria

Tomaꢀmásꢀhinojo.

Comeꢀmásꢀverdurasꢀdeꢀhojaꢀverde.
Bebeꢀmásꢀagua.
Tomaꢀmenosꢀlácteos.
Tomaꢀmenosꢀcafeína.

Estreñimiento

Bebeꢀmásꢀagua.

Comeꢀmásꢀfruta.
Comeꢀmásꢀboniatos.
Comeꢀmásꢀverduraꢀdeꢀhojaꢀverde.
Comeꢀmenosꢀalimentosꢀprocesados.
Fatiga

Bebeꢀmásꢀagua.

Comeꢀmásꢀalgas.
Comeꢀmásꢀproteínaꢀsaludable.
Consumeꢀmenosꢀazúcar.
Consumeꢀmenosꢀcafeína.

Irritabilidad

Comeꢀmásꢀverduraꢀdeꢀhojaꢀverde.

Comeꢀmásꢀcerealesꢀintegrales.
Comeꢀmásꢀchocolate.
Comeꢀmenosꢀproteínaꢀanimal.
Consumeꢀmenosꢀlácteos.
Consumeꢀmenosꢀcafeína.

Libidoꢀbaja

Comeꢀmásꢀalgas.

Comeꢀmásꢀlegumbres.
Comeꢀmásꢀhortalizasꢀdeꢀraíz.
Bebeꢀmásꢀagua.
Comeꢀmásꢀalimentosꢀpicantes.
Comeꢀmásꢀchocolate.
Bebeꢀmenosꢀalcohol.

Cambiosꢀdeꢀhumorꢀyꢀbajonesꢀdeꢀglucosa

Comeꢀmásꢀhortalizasꢀdulces.

Comeꢀmásꢀcerealesꢀintegrales.
Bebeꢀmásꢀbatidosꢀverdes.

Bebeꢀmásꢀagua.
Comeꢀmásꢀproteínaꢀsaludable.
Tomaꢀmenosꢀazúcar.
Tomaꢀmenosꢀcafeína.
Dolorꢀpélvico/contracciones

Bebeꢀmásꢀagua.

Comeꢀmenosꢀproteína.
Tomaꢀmenosꢀcafeína.
Tomaꢀmenosꢀalcohol.

Infeccionesꢀdeꢀlasꢀvíasꢀurinarias

Bebeꢀmásꢀagua.

Tomaꢀmásꢀinfusionesꢀdeꢀarándanoꢀrojo.
Comeꢀmásꢀverdura.
Comeꢀmásꢀlegumbres/tofu.
Comeꢀmásꢀalgas.
Comeꢀmenosꢀproteínaꢀanimal.

Infeccionesꢀporꢀlevaduras

Comeꢀmásꢀajoꢀyꢀcebolla.

Comeꢀmásꢀmijo.
Comeꢀmásꢀpicante.
Comeꢀmenosꢀalimentosꢀfríosꢀyꢀcrudos.
Comeꢀmenosꢀproductosꢀdeꢀsoja.
Comeꢀmenosꢀalimentosꢀqueꢀtenganꢀlevadura.

BIBLIOGRAFÍA

TypeꢀDietꢀandꢀLifetimeꢀNutritionꢀPlanꢀ[Dietaꢀdelꢀtipoꢀcorporalꢀyꢀplanꢀnutricional
Abravanel,ꢀEliotꢀD.,ꢀElizabethꢀA.ꢀKingꢀyꢀAlanꢀSandborne.ꢀDr.ꢀAbravanel’sꢀBody
paraꢀtodaꢀlaꢀvidaꢀdelꢀdoctorꢀAbravanel]ꢀ(NuevaꢀYork,ꢀBantam,ꢀ1999).
Agus,ꢀDavidꢀB.,ꢀElꢀfinꢀdeꢀlaꢀenfermedadꢀ(Barcelona,ꢀAriel,ꢀ2012).
Aihara,ꢀHerman,ꢀAcidꢀandꢀAlkalineꢀ[Ácidoꢀyꢀalcalino]ꢀ(California,ꢀGeorge
OhsawaꢀMacrobiotic,ꢀ1986).

Angier,ꢀNatalie,ꢀMujer:ꢀUnaꢀgeografíaꢀíntimaꢀ(Barcelona,ꢀPaidósꢀIbérica,ꢀ2011).
Balch,ꢀPhyllisꢀA.ꢀyꢀJamesꢀF.,ꢀRecetasꢀnutritivasꢀqueꢀcuranꢀ(NuevaꢀYork,ꢀAvery
Publishing,ꢀ2009).
Behan,ꢀEileen,ꢀTherapeuticꢀNutrition:ꢀAꢀGuideꢀtoꢀPatientꢀEducation,ꢀ[Nutrición
terapéutica:ꢀunaꢀguíaꢀparaꢀeducarꢀalꢀpaciente]ꢀ(Pensilvania,ꢀLippincottꢀWilliams
&ꢀWilkins,ꢀ2005).
Beinfield,ꢀHarrietꢀyꢀEframꢀKorngold,ꢀEntreꢀelꢀcieloꢀyꢀlaꢀtierra:ꢀlosꢀcinco
elementosꢀenꢀlaꢀmedicinaꢀchinaꢀ(Barcelona,ꢀLaꢀLiebreꢀdeꢀMarzo,ꢀ2015).

Bodansky,ꢀSteveꢀyꢀVeraꢀBodansky,ꢀTheꢀIllustratedꢀGuideꢀtoꢀExtendedꢀMassive
Orgasmꢀ(California,ꢀHunterꢀHouse,ꢀ2002).
Brizendine,ꢀLouann,ꢀElꢀcerebroꢀfemenino:ꢀcomprenderꢀlaꢀmenteꢀdeꢀlaꢀmujerꢀa
travésꢀdeꢀlaꢀcienciaꢀ(Barcelona,ꢀRBAꢀLibros,ꢀ2007).
Colbin,ꢀAnnemarie,ꢀElꢀpoderꢀcurativoꢀdeꢀlosꢀalimentosꢀ(Barcelona,ꢀRobinꢀBook,
1993).
David,ꢀMarc,ꢀNourishingꢀWisdom:ꢀAꢀMind-BodyꢀApproachꢀtoꢀNutritionꢀand
Well-Beingꢀ[Sabiduríaꢀnutricional:ꢀunꢀenfoqueꢀcuerpo-menteꢀdeꢀlaꢀnutriciónꢀyꢀel
bienestar]ꢀ(NuevaꢀYork,ꢀThreeꢀRiversꢀPress,ꢀ1994).
Dean,ꢀCarolyn,ꢀHormoneꢀBalance:ꢀAꢀWoman’sꢀGuideꢀToꢀRestoringꢀHealthꢀAnd
Vitalityꢀ[Equilibrioꢀhormonal:ꢀunaꢀguíaꢀparaꢀrestaurarꢀlaꢀsaludꢀyꢀlaꢀvitalidad
femenina]ꢀ(NuevaꢀYork,ꢀAdamsꢀMedia,ꢀ2005).
Domar,ꢀAliceꢀyꢀHenryꢀDreher,ꢀHealingꢀMind,ꢀHealthyꢀWoman:ꢀUsingꢀtheꢀMind-
BodyꢀConnectionꢀtoꢀManageꢀStressꢀandꢀTakeꢀControlꢀofꢀYourꢀLife,ꢀ[Sanarꢀla
mente,ꢀmujerꢀsana:ꢀutilizarꢀlaꢀconexiónꢀcuerpo-menteꢀparaꢀgestionarꢀelꢀestrésꢀy
tomarꢀlasꢀriendasꢀdeꢀtuꢀvida]ꢀ(NuevaꢀYork,ꢀDelta,ꢀ1997).
Erasmus,ꢀUdo,ꢀFatsꢀThatꢀHeal,ꢀFatsꢀThatꢀKill:ꢀTheꢀCompleteꢀGuideꢀtoꢀFats,ꢀOils,
CholesterolꢀandꢀHumanꢀHealthꢀ[Grasaꢀqueꢀcura,ꢀgrasaꢀqueꢀmata:ꢀlaꢀguía
completaꢀdeꢀgrasa,ꢀaceites,ꢀcolesterolꢀyꢀsaludꢀhumana]ꢀ(Canadá,ꢀAliveꢀBooks,
1993).
Fallon,ꢀSallyꢀyꢀMaryꢀEnig,ꢀTradicionesꢀculinarias:ꢀlibérateꢀdeꢀlaꢀnutrición
políticamenteꢀcorrectaꢀyꢀdeꢀsusꢀdietasꢀ(Madrid,ꢀEditorialꢀDienteꢀdeꢀLeón,ꢀ2022).
Gates,ꢀDonnaꢀyꢀLindaꢀSchatz,ꢀTheꢀBodyꢀEcologyꢀDiet:ꢀRecoveringꢀYourꢀHealth
andꢀRebuildingꢀYourꢀImmunityꢀ[Laꢀdietaꢀdeꢀlaꢀecologíaꢀdelꢀcuerpo:ꢀrecuperarꢀla
saludꢀyꢀreconstruirꢀtuꢀinmunidad]ꢀ(California,ꢀBodyꢀEcology,ꢀ1996).
Groll,ꢀJeremy,ꢀFertilityꢀFoods:ꢀOptimizeꢀOvulationꢀandꢀConceptionꢀThrough
FoodꢀChoices,ꢀ[Alimentosꢀparaꢀlaꢀfertilidad:ꢀoptimizaꢀlaꢀovulaciónꢀyꢀla
concepciónꢀaꢀtravésꢀdeꢀlaꢀalimentación]ꢀ(Canadá,ꢀFireside,ꢀ2006).
Hadady,ꢀLetha,ꢀAsianꢀHealthꢀSecrets:ꢀTheꢀCompleteꢀGuideꢀtoꢀAsianꢀHerbal
Medicineꢀ[Secretosꢀdeꢀsaludꢀasiáticos:ꢀlaꢀguíaꢀcompletaꢀdeꢀlaꢀmedicina
herbolariaꢀchina]ꢀ(NuevaꢀYork,ꢀThreeꢀRiversꢀPress,ꢀ1998),ꢀ1.ªꢀedición.
Harris,ꢀColetteꢀyꢀTheresaꢀCheung,ꢀPCOSꢀDietꢀBook:ꢀHowꢀYouꢀCanꢀUseꢀthe
NutritionalꢀApproachꢀtoꢀDealꢀwithꢀPolycysticꢀOvaryꢀSyndromeꢀ[Dietaꢀparaꢀel
SOP:ꢀcómoꢀpuedesꢀutilizarꢀlaꢀnutriciónꢀparaꢀcurarꢀelꢀsíndromeꢀdeꢀovario
poliquístico]ꢀ(NuevaꢀYork:ꢀThorsons,ꢀ2002).
Hay,ꢀLouise,ꢀSanaꢀtuꢀcuerpoꢀ(Barcelona,ꢀUrano,ꢀ2016).
Lu,ꢀHenryꢀC,ꢀChineseꢀNaturalꢀCuresꢀ[Curasꢀnaturalesꢀchinas]ꢀ(NuevaꢀYork,
BlackꢀDogꢀ&ꢀLeventhal,ꢀ1994),ꢀ1.ªꢀedición.
Hudson,ꢀTori,ꢀWomen’sꢀEncyclopediaꢀofꢀNaturalꢀMedicine:ꢀAlternative

TherapiesꢀandꢀIntegrativeꢀMedicineꢀforꢀTotalꢀHealthꢀandꢀWellnessꢀ[Enciclopedia
femeninaꢀdeꢀmedicinaꢀnatural:ꢀterapiasꢀalternativasꢀyꢀmedicinaꢀintegrativaꢀparaꢀla
saludꢀyꢀelꢀbienestarꢀtotal]ꢀ(NuevaꢀYork,ꢀMcGraw-Hill,ꢀ2007),ꢀ2.ªꢀedición.
Kapit,ꢀWynn,ꢀAnatomíaꢀcromodinámica.ꢀAtlasꢀanatómicoꢀparaꢀcolorearꢀ(Ciudad
deꢀMéxico,ꢀFernándezꢀEditoers,ꢀ2013).
Kapit,ꢀWynn,ꢀRobertꢀI.ꢀMaceyꢀyꢀEsmailꢀMeisami.ꢀKapitꢀTheꢀPhysiology
ColoringꢀBookꢀ[Elꢀlibroꢀdeꢀfisiologíaꢀparaꢀcolorear]ꢀ(California,ꢀBenjamin
Cummings,ꢀ1999),ꢀ2.ªꢀedición.
Kaptchuk,ꢀTed,ꢀMedicinaꢀchina:ꢀunaꢀtramaꢀsinꢀtejedorꢀ(Barcelona,ꢀLaꢀliebreꢀde
Marzo,ꢀ1995).
Katz,ꢀDavidꢀL.,ꢀNutriciónꢀmédicaꢀ(Pensilvania,ꢀLippincottꢀWilliamsꢀ&ꢀWilkins,
2008).

Kloss,ꢀJethro,ꢀRegresoꢀalꢀEdénꢀ(Wisconsin,ꢀLotusꢀPress,ꢀ2005).
Lee,ꢀJohnꢀR.ꢀyꢀVirginiaꢀHopkins,ꢀDr.ꢀJohnꢀLee’sꢀHormoneꢀBalanceꢀMade
Simple:ꢀTheꢀEssentialꢀHow-toꢀGuideꢀtoꢀSymptoms,ꢀDosage,ꢀTiming,ꢀandꢀMore
[ElꢀequilibrioꢀhormonalꢀdelꢀdoctorꢀJohnꢀLeeꢀsimplificado:ꢀguíaꢀesencialꢀdeꢀlos
síntomas,ꢀdosificaciónꢀcronologíaꢀyꢀmuchoꢀmás]ꢀ(NuevaꢀYork,ꢀGrandꢀCentral
Lifeꢀ&ꢀStyle,ꢀ2006).
Lipski,ꢀElizabeth,ꢀDigestiveꢀWellness:ꢀStrengthenꢀtheꢀImmuneꢀSystemꢀand
PreventꢀDiseaseꢀThroughꢀHealthyꢀDigestionꢀ[Bienestarꢀdigestivo:ꢀRefuerzaꢀel
sistemaꢀinmunitarioꢀyꢀevitaꢀlasꢀenfermedadesꢀaꢀtravésꢀdeꢀlaꢀdigestión]ꢀ(Nueva
York,ꢀMcGraw-Hill,ꢀ2005),ꢀ3.ªꢀedición.
Martin,ꢀRaquel,ꢀJudiꢀGerstungꢀyꢀJohnꢀHart,ꢀTheꢀEstrogenꢀAlternative:ꢀAꢀGuide
toꢀNaturalꢀHormonalꢀBalanceꢀ[Laꢀalternativaꢀdelꢀestrógeno:ꢀunaꢀguíaꢀparaꢀel
equilibrioꢀhormonalꢀnatural]ꢀ(Vermont,ꢀHealingꢀArtsꢀPress,ꢀ2004),ꢀ4.ªꢀedición.
Muir,ꢀCharlesꢀyꢀCarolineꢀMuir,ꢀTantra:ꢀelꢀarteꢀorientalꢀdelꢀamorꢀconsciente
(Barcelona,ꢀRBAꢀLibros,ꢀ2006).
Murray,ꢀMichaelꢀT.,ꢀJosephꢀPizzornoꢀyꢀLaraꢀPizzorno,ꢀTheꢀEncyclopediaꢀof
HealingꢀFoodsꢀ[Enciclopediaꢀdeꢀalimentosꢀcurativos]ꢀ(NuevaꢀYork,ꢀAtriaꢀBooks,
2005),ꢀ1.ªꢀedición.

Northrup,ꢀChristiane,ꢀCuerpoꢀdeꢀmujer,ꢀsabiduríaꢀdeꢀmujer.ꢀUnaꢀguíaꢀparaꢀla
saludꢀfísicaꢀyꢀemocionalꢀ(Barcelona,ꢀUrano,ꢀ2010).
Pitchford,ꢀPaul,ꢀSanandoꢀconꢀalimentosꢀintegrales:ꢀtradicionesꢀasiáticasꢀy
nutriciónꢀmodernaꢀ(Madrid,ꢀGaia,ꢀ2009).
Murray,ꢀMichaelꢀT.ꢀyꢀJosephꢀPizzorno,ꢀTheꢀEncyclopediaꢀofꢀNaturalꢀMedicine
ThirdꢀEditionꢀ[Enciclopediaꢀdeꢀmedicinaꢀnaturalꢀterceraꢀedición]ꢀ(NuevaꢀYork,
AtriaꢀBooks,ꢀ2012).
Schulz,ꢀMonaꢀLisa,ꢀTheꢀNewꢀFeminineꢀBrain:ꢀDevelopingꢀYourꢀIntuitiveꢀGenius
[Elꢀnuevoꢀcerebroꢀfemenino:ꢀdesarrollaꢀtuꢀgenialidadꢀintuitiva]ꢀ(NuevaꢀYork,
FreeꢀPress,ꢀ2006).
Sher,ꢀGeoffrey,ꢀVirginiaꢀMarriageꢀDavisꢀyꢀJeanꢀStoess,ꢀInꢀVitroꢀFertilization:ꢀThe
A.R.TꢀofꢀMakingꢀBabies[Fecundaciónꢀinꢀvitro:ꢀelꢀarteꢀdeꢀhacerꢀbebés]ꢀ(Nueva
York,ꢀFactsꢀonꢀFile,ꢀ2005).ꢀ3.ªꢀedición.
Steelsmith,ꢀLaurieꢀyꢀAlexꢀSteelsmith,ꢀNaturalꢀChoicesꢀforꢀWomen’sꢀHealth:
HowꢀtheꢀSecretsꢀofꢀNaturalꢀandꢀChineseꢀMedicineꢀCanꢀCreateꢀaꢀLifetimeꢀof
Wellnessꢀ[Opcionesꢀnaturalesꢀparaꢀlaꢀsaludꢀfemenina:ꢀcómoꢀlosꢀsecretosꢀdeꢀlas
medicinasꢀnaturalꢀyꢀchinaꢀpuedenꢀcrearꢀtodaꢀunaꢀvidaꢀdeꢀbienestar]ꢀ(NuevaꢀYork,
ThreeꢀRiversꢀPress,ꢀ2005).
Tiwari,ꢀMaya.ꢀAyurveda:ꢀAꢀLifeꢀofꢀBalance:ꢀTheꢀCompleteꢀGuideꢀtoꢀAyurvedic
Nutritionꢀ&ꢀBodyꢀTypesꢀwithꢀRecipesꢀ[Ayurveda.ꢀUnaꢀvidaꢀdeꢀequilibrio.ꢀLa
guíaꢀcompletaꢀdeꢀlaꢀnutriciónꢀayurvédicaꢀyꢀlosꢀtiposꢀcorporalesꢀconꢀrecetas]
(Vermont:ꢀHealingꢀArtsꢀPress,ꢀ1994),ꢀ1.ªꢀedición.
Tiwari,ꢀMaya,ꢀAyurveda:ꢀelꢀpoderꢀsanadorꢀdeꢀlaꢀmujerꢀ(Bogotá,ꢀLibros
Ayurveda).

Thomashauer,ꢀRegena,ꢀMamaꢀGena’sꢀSchoolꢀofꢀWomanlyꢀArts:ꢀUsingꢀtheꢀPower
ofꢀPleasureꢀtoꢀHaveꢀYourꢀWayꢀwithꢀtheꢀWorldꢀ[Escuelaꢀdeꢀartesꢀfemeninasꢀde
MamaꢀGena.ꢀUtilizaꢀelꢀpoderꢀdelꢀplacerꢀparaꢀsalirteꢀconꢀlaꢀtuyaꢀenꢀelꢀmundo]
(NuevaꢀYork,ꢀSimonꢀ&ꢀSchuster,ꢀ2003).

Turner,ꢀNatasha,ꢀTheꢀHormoneꢀDiet:ꢀAꢀ3-StepꢀProgramꢀtoꢀHelpꢀYouꢀLose
Weight,ꢀGainꢀStrength,ꢀandꢀLiveꢀYoungerꢀLongerꢀ[Laꢀdietaꢀhormonal.ꢀUn
programaꢀdeꢀ3ꢀpasosꢀparaꢀperderꢀpeso,ꢀcobrarꢀfuerzaꢀyꢀvivirꢀmásꢀtiempoꢀsiendo

másꢀjoven]ꢀ(Pensilvania,ꢀRodaleꢀBooks,ꢀ2011),ꢀ1.ªꢀedición.
Reiss,ꢀUzziꢀyꢀMartinꢀZucker,ꢀNaturalꢀHormoneꢀBalanceꢀforꢀWomen:ꢀLook
Younger,ꢀFeelꢀStronger,ꢀandꢀLiveꢀLifeꢀwithꢀExuberanceꢀ[Equilibrioꢀhormonal
naturalꢀparaꢀmujeres.ꢀPareceꢀmásꢀjoven,ꢀsiénteteꢀmásꢀfuerteꢀyꢀviveꢀlaꢀvidaꢀcon
exhuberancia]ꢀ(NuevaꢀYork,ꢀAtriaꢀBooks,ꢀ2002).
Vliet,ꢀElizabethꢀLee,ꢀIt’sꢀMyꢀOvariesꢀStupid!ꢀ[¡Sonꢀmisꢀovariosꢀestúpido!]
(NuevaꢀYork,ꢀScribner,ꢀ2003).
Weed,ꢀSusunꢀS,ꢀNewꢀMenopausalꢀYears:ꢀTheꢀWiseꢀWomanꢀWay,ꢀAlternative
ApproachesꢀforꢀWomenꢀ30-90ꢀ[Losꢀnuevosꢀañosꢀdeꢀlaꢀmenopausia.ꢀElꢀcaminoꢀde
laꢀmujerꢀsabia,ꢀotrosꢀenfoquesꢀparaꢀmujeresꢀdeꢀ30ꢀaꢀ90ꢀaños]ꢀ(NuevaꢀYork,ꢀAsh
TreeꢀPublishing,ꢀ2002),ꢀediciónꢀrevisada.
Weschler,ꢀToni,ꢀTuꢀfertilidad.ꢀElꢀmanualꢀdefinitivoꢀdelꢀcontrolꢀdeꢀnatalidad.ꢀEl
éxitoꢀenꢀelꢀembarazoꢀyꢀlaꢀsaludꢀreproductivaꢀnaturalꢀ(Barcelona,ꢀObelisco,ꢀ2020).
AGRADECIMIENTOS

Miꢀfamilia:ꢀaꢀmiꢀmadreꢀporꢀapoyarꢀincondicionalmenteꢀtodosꢀmisꢀdeseosꢀde
curarmeꢀmedianteꢀmétodosꢀnaturalesꢀyꢀmiꢀatípicaꢀcarreraꢀdespuésꢀdeꢀhaber
estudiadoꢀenꢀlaꢀUniversidadꢀHopkins,ꢀyꢀporꢀcrearꢀamorosaꢀyꢀdesinteresadamente
elꢀhogarꢀdesdeꢀelꢀcualꢀmiꢀcuerpo,ꢀmiꢀcorazónꢀyꢀmiꢀespírituꢀpudieronꢀdespegar.ꢀA
miꢀpadre,ꢀquienꢀmeꢀeducóꢀparaꢀserꢀlaꢀmujerꢀatrevida,ꢀindependienteꢀyꢀcuriosa
queꢀsoyꢀhoyꢀenꢀdía.

Aꢀmisꢀdosꢀabuelas,ꢀcuyosꢀpoderososꢀhombrosꢀsonꢀmisꢀpilares.
Aꢀmisꢀhermanosꢀyꢀmisꢀcuñadas,ꢀasíꢀcomoꢀaꢀlosꢀpreciososꢀhijosꢀqueꢀhanꢀaportado
aꢀmiꢀvida;ꢀmiꢀfamiliaꢀesꢀunaꢀbendición.
AꢀJelenaꢀPetrovic,ꢀmiꢀhermanaꢀdelꢀalma,ꢀseparadasꢀalꢀnacer,ꢀreunidasꢀenꢀla
Hopkins,ꢀteꢀamoꢀdesmedidamenteꢀyꢀteꢀestoyꢀmuyꢀagradecidaꢀporꢀtodasꢀnuestras
cenasꢀdeꢀsushiꢀbrindandoꢀporꢀnuestrosꢀsueños.
AꢀmiꢀprimaꢀLoriꢀFeeneyꢀporꢀlasꢀconversacionesꢀtelefónicasꢀmásꢀdivertidasꢀque
meꢀayudaronꢀaꢀcentrarme.

Miꢀempresa:ꢀaꢀmiꢀincreíbleꢀequipoꢀdeꢀFLOliving.com.;ꢀaꢀBrandiꢀHandꢀpor
escribirꢀesaꢀcartaꢀqueꢀfueꢀelꢀcomienzoꢀdeꢀnuestraꢀrelaciónꢀlaboral,ꢀporꢀtodaꢀtu
genialidadꢀenꢀlaꢀgestiónꢀdeꢀlasꢀredesꢀsocialesꢀyꢀporꢀtuꢀamistad;ꢀaꢀStefanie
TorrieriꢀporꢀcuidarꢀconꢀtantoꢀesmeroꢀdeꢀnuestraꢀcomunidadꢀyꢀporꢀvolverꢀaꢀFLO
despuésꢀdeꢀterminarꢀtuꢀMBAꢀ(MásterꢀenꢀDirecciónꢀyꢀAdministraciónꢀde
Empresas);ꢀaꢀJessicaꢀGrippo,ꢀmiꢀhermanaꢀporꢀestarꢀpresenteꢀenꢀtodasꢀlasꢀetapas
deꢀmiꢀcrecimientoꢀinternoꢀyꢀexterno;ꢀaꢀJen,ꢀCarol,ꢀShannon,ꢀChristina,ꢀJennie,
Teriꢀ–todasꢀlasꢀasesoras–,ꢀsoisꢀmiꢀfamilia.ꢀMiꢀenormeꢀgratitudꢀaꢀnuestros
«ángeles»ꢀqueꢀrespaldanꢀlaꢀvisiónꢀyꢀlaꢀmisiónꢀdeꢀFLOliving.com.ꢀMi
agradecimientoꢀespecialꢀaꢀShaziꢀVisramꢀporꢀanimarmeꢀaꢀpensarꢀaꢀloꢀgrande.
Todasꢀmisꢀclientas:ꢀvuestroꢀdeseoꢀdeꢀencontrarꢀvuestraꢀsaludꢀyꢀdescubrirꢀvuestra
pasiónꢀenꢀlaꢀvidaꢀmeꢀincentivaꢀaꢀservirꢀaꢀlosꢀdemás.ꢀTengoꢀmuchaꢀsuerteꢀde
trabajarꢀconꢀtodasꢀvosotras.ꢀYꢀaꢀtodosꢀlosꢀmédicosꢀqueꢀosꢀhanꢀremitidoꢀaꢀmíꢀy
queꢀsiguenꢀhaciéndolo,ꢀvaisꢀporꢀdelanteꢀdeꢀvuestroꢀtiempo.

Miꢀcomunidad:ꢀaꢀmiꢀvecinaꢀdeꢀmiꢀinfanciaꢀJanice,ꢀcuyosꢀdosꢀhijosꢀcuidé
regularmenteꢀyꢀqueꢀteníaꢀtresꢀlibrosꢀenꢀsuꢀcasa,ꢀqueꢀleíꢀaꢀlaꢀedadꢀdeꢀdoceꢀañosꢀy
queꢀfueronꢀelꢀcomienzoꢀdeꢀtodo:

Elꢀplacerꢀdelꢀsexo,ꢀQuéꢀseꢀpuedeꢀesperarꢀcuandoꢀseꢀestá
esperandoꢀyꢀDietꢀforꢀaꢀSmallꢀPlanetꢀ[Dietaꢀparaꢀun
planetaꢀpequeño].
AꢀBrittꢀBursellꢀyꢀaꢀLaurenꢀSudeall,ꢀmisꢀmejoresꢀyꢀmásꢀantiguasꢀamigasꢀe
incansablesꢀcheerleaders.ꢀAꢀMegganꢀWatterson,ꢀLiYanaꢀSilverꢀyꢀK.C.ꢀBakerꢀpor
suꢀcompromisoꢀconꢀlaꢀferozꢀfuerzaꢀdeꢀloꢀfemeninoꢀinteriorꢀyꢀporꢀrecordármela
siempreꢀconꢀamor.
Aꢀmisꢀincreíblesꢀcolegasꢀyꢀamigosꢀqueꢀsiguenꢀsiendoꢀmiꢀfuenteꢀdeꢀinspiración:
KrisꢀCarr,ꢀMastinꢀKipp,ꢀGabbyꢀBernstein,ꢀOphiraꢀEdut,ꢀMelanieꢀNotkin,ꢀKate
Northrup,ꢀSabinaꢀPtacin,ꢀsoisꢀgeniales.

Miꢀlibro:ꢀalꢀmaravillosoꢀyꢀmusicalꢀNedꢀLeavitt,ꢀelꢀmejorꢀagenteꢀliterarioꢀcon
diferencia,ꢀparaꢀtemasꢀdedicadosꢀaꢀlaꢀmujerꢀyꢀporꢀsuꢀextraordinariaꢀcapacidad
deꢀnegociarꢀdesdeꢀelꢀcorazón,ꢀqueꢀloꢀconsigueꢀconꢀcreces.ꢀMeꢀsientoꢀhonrada
porꢀserꢀunaꢀdeꢀtusꢀclientas.

AꢀNancyꢀHancock,ꢀdeꢀHarper,ꢀteꢀestaréꢀeternamenteꢀagradecidaꢀporꢀtuꢀentrega
apasionadaꢀparaꢀqueꢀelꢀmundoꢀmeꢀconocieraꢀyꢀconocieraꢀmiꢀlibro.ꢀEresꢀuna
editoraꢀmásꢀqueꢀbrillante.
AꢀPaigeꢀGreenfield,ꢀmiꢀextraordinariaꢀcompañeraꢀescritoraꢀyꢀcorrectora,ꢀquien
graciasꢀaꢀlasꢀmásꢀentrañablesꢀconversacionesꢀtelefónicas,ꢀmeꢀhaꢀayudadoꢀaꢀdarꢀa
luzꢀesteꢀlibro.
AꢀPattyꢀGift,ꢀdeꢀHayꢀHouse,ꢀporꢀserꢀmiꢀamigaꢀyꢀmiꢀaliada.
AꢀCherylꢀRichardsonꢀyꢀReidꢀTracyꢀporꢀseleccionarꢀmiꢀvideoꢀdeꢀentreꢀlosꢀmiles
queꢀosꢀhabíanꢀenviadoꢀyꢀconvertirmeꢀenꢀlaꢀprimeraꢀinfluencerꢀdeꢀHayꢀHouseꢀy
porꢀdarmeꢀlaꢀoportunidadꢀdeꢀhablarꢀenꢀlosꢀcongresosꢀqueꢀorganizaꢀlaꢀeditorial.
AꢀlaꢀdoctoraꢀNorthrupꢀporꢀtusꢀenormesꢀovariosꢀyꢀporꢀtenerꢀlaꢀvalentíaꢀde
convertirteꢀenꢀunaꢀpioneraꢀconꢀtuꢀlibroꢀCuerpoꢀdeꢀmujer,ꢀsabiduríaꢀdeꢀmujer;ꢀpor

incluirmeꢀenꢀél,ꢀporꢀlaꢀlecturaꢀdelꢀtarotꢀqueꢀmeꢀhicisteꢀenꢀlaꢀmesaꢀdeꢀtuꢀcocina,ꢀen
laꢀqueꢀmeꢀdijisteꢀqueꢀeraꢀmiꢀmomentoꢀparaꢀescribirꢀesteꢀlibro;ꢀporꢀtus
innumerablesꢀcorreosꢀelectrónicosꢀyꢀporꢀpasarmeꢀelꢀtestigo.
Miꢀamor:ꢀaꢀmiꢀesposo,ꢀVictorꢀRusso,ꢀporꢀcreerꢀenꢀesteꢀlibroꢀyꢀenꢀmiꢀvisiónꢀen
nuestraꢀprimeraꢀcita,ꢀmuchoꢀantesꢀdeꢀqueꢀseꢀmeꢀpasaraꢀporꢀlaꢀcabezaꢀescribirꢀun
libro,ꢀyꢀporꢀserꢀlaꢀpersonaꢀmásꢀextraordinariaꢀconꢀlaꢀqueꢀcompartoꢀmiꢀvida.
SOBREꢀLAꢀAUTORA

AlisaꢀVitti,ꢀasesoraꢀdeꢀsaludꢀholística,ꢀmiembroꢀdeꢀlaꢀAmericanꢀAssociationꢀof
DruglessꢀPractitioners,ꢀfundóꢀsuꢀFLOꢀLivingꢀCenterꢀdeꢀManhattan,ꢀdespuésꢀde
sufrirꢀmuchosꢀproblemasꢀdeꢀsaludꢀfrustrantesꢀ—derivadosꢀdelꢀsíndromeꢀde
ovarioꢀpoliquísticoꢀqueꢀpadecía—ꢀyꢀdeꢀconseguirꢀcurarseꢀaꢀtravésꢀdeꢀla
alimentaciónꢀyꢀdeꢀhacerꢀcambiosꢀenꢀsuꢀestiloꢀdeꢀvida.ꢀVittiꢀobtuvoꢀsuꢀlicenciatura
enꢀlaꢀUniversidadꢀJohnꢀHopkinsꢀyꢀenꢀelꢀInstitutoꢀdeꢀNutriciónꢀIntegrativa.
Puedesꢀvisitarꢀaꢀlaꢀautoraꢀenꢀfloliving.com

ÍNDICEꢀTEMÁTICO

Abortosꢀ47,ꢀ113,ꢀ248
Accutaneꢀ35

Aceiteꢀomega-3ꢀ190
Ácidosꢀgrasosꢀomega-3ꢀ249,ꢀ254,ꢀ258,ꢀ259
Acnéꢀ18,ꢀ20,ꢀ32,ꢀ33,ꢀ37,ꢀ38,ꢀ65,ꢀ67,ꢀ76,ꢀ79,ꢀ97,ꢀ111,ꢀ113,ꢀ130,ꢀ139,ꢀ144,ꢀ183,ꢀ248,
249,ꢀ329
ACTHꢀ(hormonaꢀadrenocorticotropina)ꢀ90,ꢀ93,ꢀ131
Actitudꢀmentalꢀ176,ꢀ177,ꢀ203,ꢀ224,ꢀ227,ꢀ262,ꢀ264,ꢀ266,ꢀ277
Acupunturaꢀ50,ꢀ164,ꢀ189,ꢀ264
Adrenalinaꢀ93,ꢀ110,ꢀ119,ꢀ132
Adrenocorticotropina,ꢀhormonaꢀ90,ꢀ131
AgenciaꢀdeꢀProtecciónꢀAmbientalꢀ74

Aguacatesꢀ181,ꢀ251,ꢀ255,ꢀ295
Alcoholꢀ58,ꢀ140,ꢀ211,ꢀ213,ꢀ223,ꢀ229,ꢀ230,ꢀ232,ꢀ256,ꢀ347
Aldactoneꢀ35
Aldosteronaꢀ131
Alergiasꢀ51,ꢀ146,ꢀ213
Alimentaciónꢀbiológicaꢀ59
Alimentos
azulesꢀoꢀnegrosꢀ296
biológicosꢀ59,ꢀ60
biológicosꢀesencialesꢀparaꢀCódigoMujerꢀ60
medicinalesꢀ19,ꢀ20,ꢀ29,ꢀ197
Alubiasꢀ127,ꢀ143,ꢀ149,ꢀ151,ꢀ152,ꢀ156,ꢀ157,ꢀ160,ꢀ163,ꢀ166

fácilesꢀ157
Amenorreaꢀ20
AmericanꢀAssociationꢀofꢀDruglessꢀPractitionersꢀ42
Ansiedadꢀ18,ꢀ48,ꢀ51,ꢀ58,ꢀ67,ꢀ76,ꢀ122,ꢀ125,ꢀ130,ꢀ212,ꢀ213,ꢀ249,ꢀ251
crónicaꢀdeꢀgradoꢀbajoꢀ58
Anticonceptivosꢀoralesꢀ111,ꢀ314
Antiinflamatorioꢀ221,ꢀ254
Antojosꢀ18,ꢀ121,ꢀ122,ꢀ127,ꢀ128,ꢀ130,ꢀ166,ꢀ182,ꢀ184,ꢀ185,ꢀ187,ꢀ215,ꢀ219

Arrozꢀpilafꢀprimaveraꢀ156
Artritisꢀreumatoideꢀ146
Azúcarꢀenꢀsangreꢀ13,ꢀ44,ꢀ45,ꢀ85,ꢀ91,ꢀ92,ꢀ106,ꢀ108,ꢀ109,ꢀ110,ꢀ111,ꢀ115,ꢀ118,ꢀ119,
120,ꢀ121,ꢀ123,ꢀ124,ꢀ126,ꢀ128,ꢀ129,ꢀ132,ꢀ135,ꢀ139,ꢀ146,ꢀ162,ꢀ212,ꢀ213,ꢀ220,ꢀ221,
222,ꢀ240,ꢀ255,ꢀ311,ꢀ321,ꢀ343

Berzaꢀ149,ꢀ171,ꢀ259
Bifenilosꢀpolicloradosꢀ58
Biofeedbackꢀ89

BisfenolꢀAꢀ(BPA)ꢀ58
BloqueadoresꢀdelꢀFLOꢀ55,ꢀ56,ꢀ58,ꢀ59,ꢀ61,ꢀ63,ꢀ68,ꢀ69,ꢀ75,ꢀ79,ꢀ81,ꢀ139,ꢀ165,ꢀ175,
211,ꢀ214,ꢀ215,ꢀ318,ꢀ326
Borrónꢀyꢀcuentaꢀnuevaꢀ161,ꢀ164,ꢀ168,ꢀ173

BPAꢀ(bisfenolꢀA)ꢀ58

Cadaꢀcomida,ꢀcadaꢀdíaꢀ29,ꢀ118,ꢀ121,ꢀ128
Caféꢀ67,ꢀ120,ꢀ130,ꢀ142,ꢀ148,ꢀ173,ꢀ224,ꢀ226,ꢀ255,ꢀ295,ꢀ341,ꢀ344
Cafeínaꢀ33,ꢀ58,ꢀ69,ꢀ126,ꢀ216,ꢀ255,ꢀ256,ꢀ341,ꢀ344,ꢀ346,ꢀ347
Cáncerꢀ35,ꢀ36,ꢀ74,ꢀ76,ꢀ101,ꢀ114,ꢀ123,ꢀ168,ꢀ291
Candidiasisꢀ250,ꢀ344
Canelaꢀ197,ꢀ340

Cansancioꢀ125,ꢀ130,ꢀ187,ꢀ213
Carnesꢀ148,ꢀ254

Célulasꢀadiposasꢀ106,ꢀ107,ꢀ147,ꢀ260
Cerealesꢀ125,ꢀ127,ꢀ128,ꢀ148,ꢀ158,ꢀ181,ꢀ183,ꢀ195,ꢀ198,ꢀ217,ꢀ221,ꢀ233,ꢀ238,ꢀ239,
271,ꢀ346,ꢀ347
Cerebroꢀ52,ꢀ83,ꢀ86,ꢀ89,ꢀ91,ꢀ92,ꢀ94,ꢀ110,ꢀ115,ꢀ118,ꢀ121,ꢀ137,ꢀ147,ꢀ173,ꢀ182,ꢀ185,
186,ꢀ187,ꢀ206,ꢀ216,ꢀ225,ꢀ226,ꢀ227,ꢀ230,ꢀ246,ꢀ257,ꢀ259,ꢀ270,ꢀ278,ꢀ282,ꢀ283,ꢀ284,
295,ꢀ301,ꢀ319,ꢀ325,ꢀ331,ꢀ349,ꢀ351
Cicloꢀmenstrualꢀ12,ꢀ13,ꢀ19,ꢀ31,ꢀ39,ꢀ44,ꢀ77,ꢀ85,ꢀ96,ꢀ175,ꢀ177,ꢀ178,ꢀ179,ꢀ192,ꢀ204,
205,ꢀ206,ꢀ207,ꢀ214,ꢀ259,ꢀ261,ꢀ282,ꢀ284,ꢀ285,ꢀ286,ꢀ287,ꢀ291,ꢀ292,ꢀ300,ꢀ314,ꢀ319,
334,ꢀ335,ꢀ341
Clítorisꢀ137,ꢀ280,ꢀ301,ꢀ302
Clomifenoꢀ35,ꢀ265
Coachingꢀ41,ꢀ42,ꢀ45,ꢀ333

CódigoMujerꢀZonaꢀ1ꢀ91
Colaꢀlightꢀ130
ColegioꢀdeꢀProfesoresꢀdeꢀlaꢀUniversidadꢀdeꢀColumbiaꢀ40
Colesterolꢀ124,ꢀ350
Cominoꢀ148,ꢀ164,ꢀ260
Concepciónꢀ50,ꢀ52,ꢀ116,ꢀ248,ꢀ249,ꢀ255,ꢀ256,ꢀ257,ꢀ260,ꢀ261,ꢀ264,ꢀ267,ꢀ269,ꢀ273,
275,ꢀ350
Condicionamientosꢀculturalesꢀ56,ꢀ57,ꢀ215
Conexiónꢀcuerpo-menteꢀ89,ꢀ96,ꢀ349
Congestiónꢀ146,ꢀ189,ꢀ213,ꢀ238,ꢀ239,ꢀ249
linfáticaꢀ146
Controlꢀdeꢀlaꢀnatalidadꢀ111,ꢀ116

Corteza
prefrontalꢀ121,ꢀ216
suprarrenalꢀ131
Cortisolꢀ50,ꢀ93,ꢀ106,ꢀ110,ꢀ119,ꢀ130,ꢀ131,ꢀ132,ꢀ134,ꢀ135,ꢀ137,ꢀ253,ꢀ257,ꢀ283,ꢀ284,
285,ꢀ290,ꢀ291,ꢀ294,ꢀ301

Cronobiologíaꢀ38,ꢀ39,ꢀ40,ꢀ135,ꢀ142
CuatroꢀdíasꢀparaꢀrestaurarꢀtuꢀCódigoMujerꢀ146
Cuatroꢀfasesꢀdelꢀcicloꢀmenstrualꢀ179,ꢀ214
Cuerpoꢀdeꢀmujer,ꢀsabiduríaꢀdeꢀmujerꢀ11,ꢀ12,ꢀ303,ꢀ351,ꢀ355
Cuerpoꢀlúteoꢀ184,ꢀ185,ꢀ187
Cúrcumaꢀ164,ꢀ199,ꢀ254,ꢀ342
Curcuminaꢀ254,ꢀ258,ꢀ342

Dehidroepiandrosteronaꢀ(DHEA)ꢀ132
Depresiónꢀpospartoꢀ47,ꢀ270,ꢀ271,ꢀ272
Descifraꢀtusꢀpistasꢀhormonalesꢀ67
Desechosꢀhidrosolublesꢀ140
Deseoꢀsexualꢀ12,ꢀ13,ꢀ19,ꢀ28,ꢀ55,ꢀ94,ꢀ97,ꢀ110,ꢀ111,ꢀ275,ꢀ277,ꢀ279,ꢀ283,ꢀ284,ꢀ285,
287,ꢀ292,ꢀ294
Desequilibrioꢀhormonalꢀ12,ꢀ39,ꢀ43,ꢀ44,ꢀ56,ꢀ61,ꢀ66,ꢀ79,ꢀ139,ꢀ235,ꢀ304,ꢀ313,ꢀ314,
319
DHEAꢀ(dehidroepiandrosterona)ꢀ110,ꢀ132,ꢀ257,ꢀ291
Diabetesꢀ35,ꢀ42,ꢀ53,ꢀ70,ꢀ92,ꢀ101,ꢀ119,ꢀ124
Diafragmaꢀ116,ꢀ117
Diarreaꢀ139,ꢀ213,ꢀ249
Dietaꢀmodernaꢀ58,ꢀ69
Diezꢀbeneficiosꢀprincipalesꢀdelꢀsexoꢀ290
Digestiónꢀ58,ꢀ70,ꢀ146,ꢀ160,ꢀ161,ꢀ284,ꢀ291,ꢀ296,ꢀ350

Dismenorreaꢀ20
Disruptoresꢀendocrinosꢀ55,ꢀ57,ꢀ62,ꢀ63,ꢀ65,ꢀ70,ꢀ139,ꢀ211,ꢀ214,ꢀ219,ꢀ268
DIUꢀ117
Diversiónꢀ29,ꢀ316,ꢀ325,ꢀ327
Dolorꢀdeꢀcabezaꢀ66,ꢀ80,ꢀ122,ꢀ126,ꢀ162,ꢀ182,ꢀ184,ꢀ212,ꢀ234,ꢀ238,ꢀ239
Dolorꢀpélvicoꢀ182,ꢀ187
Dongꢀquaiꢀ189,ꢀ261,ꢀ341
Dopaminaꢀ137,ꢀ186,ꢀ270,ꢀ282,ꢀ283,ꢀ285,ꢀ294

Eccemaꢀ20,ꢀ139,ꢀ144,ꢀ213
Ecografíaꢀtransvaginalꢀ34

Ecuaciónꢀdinámicaꢀ210,ꢀ212,ꢀ217,ꢀ233
EIPꢀ(enfermedadꢀinflamatoriaꢀpélvica)ꢀ267
Ejeꢀhipotalámico-hipofisiario-adrenalꢀ91,ꢀ131
Ejeꢀhipotalámico-hipofisiario-gonadalꢀ91
ElꢀClubꢀdelꢀCicloꢀ31
Elꢀplacerꢀdelꢀsexoꢀ(Comfort)ꢀ31,ꢀ354
Endometriosisꢀ17,ꢀ23,ꢀ53,ꢀ54,ꢀ58,ꢀ69,ꢀ107,ꢀ109,ꢀ111,ꢀ113,ꢀ214,ꢀ236
Energíaꢀfemeninaꢀ31,ꢀ44,ꢀ73,ꢀ85,ꢀ86,ꢀ87,ꢀ194,ꢀ306,ꢀ307,ꢀ308,ꢀ309,ꢀ312,ꢀ313,ꢀ314,
315,ꢀ318,ꢀ320,ꢀ321,ꢀ322,ꢀ324,ꢀ327,ꢀ328,ꢀ333,ꢀ336
Energíaꢀmasculinaꢀ300,ꢀ305,ꢀ306,ꢀ307,ꢀ308,ꢀ312,ꢀ313,ꢀ314
Enfermedades
alzhéimerꢀ101

cardíacasꢀ53,ꢀ123,ꢀ124
cardiovascularesꢀ35,ꢀ69,ꢀ93,ꢀ101,ꢀ123,ꢀ291
deꢀStein-Leventhalꢀ34
deꢀtransmisiónꢀsexualꢀ(ETS)ꢀ114
inflamatoriaꢀpélvicaꢀ267
Ensalada
deꢀbokꢀchoyꢀ153
deꢀfrutasꢀ159,ꢀ162,ꢀ165,ꢀ171

deꢀkaleꢀcrudaꢀ153

deꢀmezclaꢀdeꢀprimaveraꢀ153
Entrenamientoꢀdeꢀfuerzaꢀ133,ꢀ134,ꢀ201
Enzimasꢀdigestivasꢀ91,ꢀ127,ꢀ343
Epidemiaꢀsilenciosaꢀ17,ꢀ23
Epigenéticaꢀ64,ꢀ65,ꢀ107,ꢀ119
Epinefrinaꢀ(adrenalina)ꢀ132
Equilibrioꢀhormonalꢀ11,ꢀ15,ꢀ17,ꢀ19,ꢀ28,ꢀ29,ꢀ45,ꢀ57,ꢀ59,ꢀ68,ꢀ75,ꢀ107,ꢀ109,ꢀ123,
189,ꢀ210,ꢀ217,ꢀ235,ꢀ248,ꢀ249,ꢀ255,ꢀ260,ꢀ281,ꢀ324,ꢀ326,ꢀ344,ꢀ345,ꢀ350,ꢀ351
Escarolaꢀsalteadaꢀ154
EsponjaꢀanticonceptivaꢀTodayꢀ116
Estiloꢀdeꢀvidaꢀ19,ꢀ20,ꢀ21,ꢀ29,ꢀ39,ꢀ41,ꢀ57,ꢀ63,ꢀ64,ꢀ66,ꢀ69,ꢀ70,ꢀ72,ꢀ75,ꢀ81,ꢀ85,ꢀ89,ꢀ94,
99,ꢀ100,ꢀ105,ꢀ151,ꢀ165,ꢀ177,ꢀ179,ꢀ202,ꢀ203,ꢀ204,ꢀ207,ꢀ208,ꢀ209,ꢀ210,ꢀ218,ꢀ226,
231,ꢀ232,ꢀ233,ꢀ241,ꢀ246,ꢀ252,ꢀ258,ꢀ264,ꢀ266,ꢀ286,ꢀ314,ꢀ324,ꢀ333
Estreñimientoꢀ18,ꢀ66,ꢀ79,ꢀ139,ꢀ142,ꢀ173,ꢀ234,ꢀ249
Estrésꢀ50,ꢀ52,ꢀ58,ꢀ64,ꢀ67,ꢀ69,ꢀ70,ꢀ73,ꢀ74,ꢀ91,ꢀ93,ꢀ96,ꢀ98,ꢀ106,ꢀ108,ꢀ109,ꢀ110,ꢀ119,
129,ꢀ130,ꢀ131,ꢀ132,ꢀ133,ꢀ135,ꢀ136,ꢀ137,ꢀ138,ꢀ146,ꢀ165,ꢀ168,ꢀ177,ꢀ194,ꢀ201,ꢀ202,
212,ꢀ221,ꢀ222,ꢀ223,ꢀ227,ꢀ247,ꢀ251,ꢀ257,ꢀ258,ꢀ261,ꢀ263,ꢀ269,ꢀ273,ꢀ275,ꢀ284,ꢀ290,
291,ꢀ295,ꢀ300,ꢀ327,ꢀ340,ꢀ344,ꢀ349

Estrógenoꢀ58,ꢀ60,ꢀ70,ꢀ92,ꢀ95,ꢀ96,ꢀ106,ꢀ107,ꢀ108,ꢀ109,ꢀ132,ꢀ142,ꢀ162,ꢀ178,ꢀ180,
181,ꢀ182,ꢀ183,ꢀ184,ꢀ185,ꢀ186,ꢀ187,ꢀ189,ꢀ190,ꢀ191,ꢀ198,ꢀ203,ꢀ214,ꢀ221,ꢀ223,ꢀ236,
237,ꢀ246,ꢀ248,ꢀ249,ꢀ250,ꢀ258,ꢀ259,ꢀ260,ꢀ261,ꢀ263,ꢀ271,ꢀ281,ꢀ282,ꢀ285,ꢀ287,ꢀ288,
289,ꢀ291,ꢀ292,ꢀ351
altoꢀ189
metabolismoꢀdelꢀ189,ꢀ190,ꢀ191
ETSꢀ(enfermedadesꢀdeꢀtransmisiónꢀsexual)ꢀ114,ꢀ116,ꢀ117,ꢀ250,ꢀ267

Excesoꢀdeꢀtrabajoꢀ226

Excitaciónꢀ278,ꢀ279,ꢀ280,ꢀ281,ꢀ283,ꢀ284,ꢀ285,ꢀ286,ꢀ287,ꢀ288,ꢀ289,ꢀ290,ꢀ292,ꢀ293,
294,ꢀ295,ꢀ296,ꢀ297,ꢀ299,ꢀ302,ꢀ316,ꢀ327

Factoresꢀgenéticosꢀ70
Fase
folicularꢀ178,ꢀ180,ꢀ181,ꢀ189,ꢀ195,ꢀ197,ꢀ200,ꢀ206,ꢀ207,ꢀ250,ꢀ287,ꢀ288,ꢀ292,ꢀ307
lúteaꢀ178,ꢀ184,ꢀ185,ꢀ186,ꢀ189,ꢀ191,ꢀ195,ꢀ199,ꢀ201,ꢀ207,ꢀ248,ꢀ250,ꢀ288,ꢀ301,ꢀ307
menstrualꢀ12,ꢀ13,ꢀ19,ꢀ31,ꢀ39,ꢀ44,ꢀ52,ꢀ66,ꢀ68,ꢀ69,ꢀ77,ꢀ85,ꢀ96,ꢀ109,ꢀ111,ꢀ139,ꢀ175,
177,ꢀ178,ꢀ179,ꢀ187,ꢀ188,ꢀ189,ꢀ192,ꢀ195,ꢀ200,ꢀ201,ꢀ204,ꢀ205,ꢀ206,ꢀ207,ꢀ214,ꢀ236,
249,ꢀ251,ꢀ259,ꢀ261,ꢀ275,ꢀ282,ꢀ284,ꢀ285,ꢀ286,ꢀ287,ꢀ289,ꢀ290,ꢀ291,ꢀ292,ꢀ300,ꢀ308,
314,ꢀ319,ꢀ334,ꢀ335,ꢀ341
ovulatoriaꢀ178,ꢀ181,ꢀ182,ꢀ183,ꢀ195,ꢀ199,ꢀ200,ꢀ207,ꢀ261,ꢀ288,ꢀ290,ꢀ307
Fatigaꢀsuprarrenalꢀ20,ꢀ100,ꢀ108,ꢀ125,ꢀ130,ꢀ132,ꢀ133,ꢀ134,ꢀ135,ꢀ139
Fecundaciónꢀinꢀvitroꢀ23,ꢀ35,ꢀ47,ꢀ100,ꢀ247,ꢀ254,ꢀ255,ꢀ256
Fertilidadꢀ12,ꢀ14,ꢀ17,ꢀ22,ꢀ27,ꢀ43,ꢀ44,ꢀ45,ꢀ46,ꢀ47,ꢀ49,ꢀ50,ꢀ54,ꢀ55,ꢀ66,ꢀ67,ꢀ72,ꢀ80,ꢀ88,
89,ꢀ94,ꢀ97,ꢀ99,ꢀ100,ꢀ105,ꢀ107,ꢀ108,ꢀ109,ꢀ110,ꢀ112,ꢀ113,ꢀ114,ꢀ139,ꢀ142,ꢀ182,ꢀ198,
203,ꢀ208,ꢀ236,ꢀ245,ꢀ246,ꢀ247,ꢀ248,ꢀ249,ꢀ250,ꢀ251,ꢀ252,ꢀ253,ꢀ254,ꢀ256,ꢀ257,ꢀ258,
259,ꢀ261,ꢀ262,ꢀ263,ꢀ265,ꢀ266,ꢀ267,ꢀ268,ꢀ269,ꢀ273,ꢀ275,ꢀ288,ꢀ290,ꢀ291,ꢀ319,ꢀ328,
350,ꢀ352
FiberꢀSmartꢀ149,ꢀ174
Fibraꢀ95,ꢀ141,ꢀ143,ꢀ149,ꢀ159,ꢀ162,ꢀ165,ꢀ170,ꢀ174,ꢀ183,ꢀ185,ꢀ189,ꢀ233,ꢀ271,ꢀ341
Fitoterapiaꢀ52
FIVꢀ(fecundaciónꢀinꢀvitro)ꢀ35,ꢀ47,ꢀ255,ꢀ256,ꢀ257,ꢀ260,ꢀ269,ꢀ270,ꢀ272,ꢀ273
FLOꢀLivingꢀ15,ꢀ19,ꢀ21,ꢀ22,ꢀ23,ꢀ45,ꢀ106,ꢀ125,ꢀ139,ꢀ193,ꢀ265,ꢀ271,ꢀ272,ꢀ298,ꢀ308,
309,ꢀ315,ꢀ327,ꢀ328,ꢀ329,ꢀ334,ꢀ335
FLOꢀLivingꢀCenterꢀ15,ꢀ19,ꢀ23,ꢀ45,ꢀ265

Flujoꢀmenstrualꢀ189
FoodꢀEnergeticsꢀ190
Frutosꢀsecosꢀ127,ꢀ136,ꢀ143,ꢀ149,ꢀ171,ꢀ196,ꢀ221,ꢀ230,ꢀ255,ꢀ295
FSHꢀ(hormonaꢀfoliculoestimulante)ꢀ90,ꢀ178,ꢀ260,ꢀ261
Ftalatosꢀ58,ꢀ62
Fuerzaꢀdeꢀvoluntadꢀ120

Gagné,ꢀSteveꢀ190

Garbanzosꢀ149
Glándulas
suprarrenalesꢀ17,ꢀ44,ꢀ50,ꢀ52,ꢀ53,ꢀ58,ꢀ80,ꢀ85,ꢀ90,ꢀ93,ꢀ105,ꢀ106,ꢀ111,ꢀ119,ꢀ129,ꢀ130,
131,ꢀ132,ꢀ134,ꢀ135,ꢀ136,ꢀ137,ꢀ190,ꢀ212,ꢀ221,ꢀ222,ꢀ223,ꢀ251,ꢀ253,ꢀ255,ꢀ257,ꢀ263,
271,ꢀ290,ꢀ295,ꢀ300,ꢀ312,ꢀ314,ꢀ321,ꢀ340,ꢀ344
Glucógenoꢀ92
Glucophageꢀ35
Glucosaꢀ64,ꢀ91,ꢀ92,ꢀ93,ꢀ106,ꢀ107,ꢀ110,ꢀ115,ꢀ117,ꢀ118,ꢀ119,ꢀ120,ꢀ121,ꢀ122,ꢀ123,
126,ꢀ128,ꢀ129,ꢀ134,ꢀ139,ꢀ220,ꢀ223,ꢀ224,ꢀ230,ꢀ233,ꢀ314,ꢀ347

Grasaꢀmonoinsaturadaꢀ260

HarvardꢀBusinessꢀReviewꢀ262,ꢀ360
Hauschka,ꢀdoctorꢀ37
HHAꢀ(ejeꢀhipotalámico-hipofisiario-adrenal)ꢀ58,ꢀ91,ꢀ93,ꢀ131,ꢀ136,ꢀ252,ꢀ261
HHGꢀ(hipotalámico-hipofisiario-gonadal)ꢀ91,ꢀ96
Hidratosꢀdeꢀcarbonoꢀ58,ꢀ67,ꢀ91,ꢀ108,ꢀ110,ꢀ117,ꢀ118,ꢀ120,ꢀ121,ꢀ123,ꢀ126,ꢀ127,ꢀ132,
183,ꢀ186,ꢀ220,ꢀ223,ꢀ224,ꢀ233,ꢀ258
Hígadoꢀ60,ꢀ70,ꢀ80,ꢀ91,ꢀ92,ꢀ95,ꢀ106,ꢀ107,ꢀ113,ꢀ118,ꢀ140,ꢀ141,ꢀ142,ꢀ143,ꢀ144,ꢀ145,
147,ꢀ150,ꢀ159,ꢀ162,ꢀ165,ꢀ169,ꢀ171,ꢀ173,ꢀ183,ꢀ186,ꢀ191,ꢀ213,ꢀ222,ꢀ230,ꢀ249,ꢀ250
Hinchazónꢀ69,ꢀ183,ꢀ184,ꢀ213,ꢀ215,ꢀ234,ꢀ238,ꢀ239,ꢀ248,ꢀ341,ꢀ343
Hiperglucemiaꢀ119,ꢀ126
Hipertensiónꢀ53,ꢀ124,ꢀ146
Hipertiroidismoꢀ48
Hipoglucemiaꢀ110,ꢀ118,ꢀ119,ꢀ122,ꢀ123,ꢀ126,ꢀ136,ꢀ253,ꢀ344
Hipotálamoꢀ58,ꢀ87,ꢀ89,ꢀ90,ꢀ93,ꢀ96,ꢀ131,ꢀ180,ꢀ187,ꢀ206,ꢀ257,ꢀ291,ꢀ337

Hipotiroidismoꢀ48,ꢀ54
Histerectomíasꢀ17,ꢀ54
Historiaꢀdeꢀéxito
DaphneꢀBlakeꢀ327

EmilyꢀBohannonꢀ193
EmilyꢀWhyteꢀ76
FranꢀMooneyꢀ286
HeidiꢀBraunꢀ241
KathrynꢀHillerꢀ100
KatieꢀReimerꢀ265
K.C.ꢀBakerꢀ329
LisaꢀMarieꢀRiceꢀ271

NaomiꢀKentꢀ125
Hormonasꢀ13,ꢀ18,ꢀ19,ꢀ20,ꢀ21,ꢀ22,ꢀ28,ꢀ30,ꢀ38,ꢀ39,ꢀ40,ꢀ43,ꢀ45,ꢀ51,ꢀ53,ꢀ55,ꢀ56,ꢀ57,
59,ꢀ61,ꢀ62,ꢀ65,ꢀ66,ꢀ68,ꢀ69,ꢀ70,ꢀ73,ꢀ74,ꢀ75,ꢀ79,ꢀ82,ꢀ83,ꢀ84,ꢀ85,ꢀ86,ꢀ89,ꢀ90,ꢀ91,ꢀ93,
95,ꢀ96,ꢀ97,ꢀ99,ꢀ109,ꢀ113,ꢀ114,ꢀ119,ꢀ120,ꢀ121,ꢀ131,ꢀ132,ꢀ139,ꢀ140,ꢀ142,ꢀ175,ꢀ178,
179,ꢀ190,ꢀ198,ꢀ204,ꢀ205,ꢀ206,ꢀ208,ꢀ209,ꢀ210,ꢀ215,ꢀ218,ꢀ232,ꢀ233,ꢀ234,ꢀ241,ꢀ246,
251,ꢀ257,ꢀ259,ꢀ260,ꢀ263,ꢀ266,ꢀ275,ꢀ281,ꢀ282,ꢀ285,ꢀ286,ꢀ287,ꢀ289,ꢀ290,ꢀ291,ꢀ292,
300,ꢀ303,ꢀ304,ꢀ313,ꢀ319,ꢀ322,ꢀ332,ꢀ334
adrenocorticotropinaꢀ90
delꢀcrecimientoꢀ61,ꢀ70
delꢀhambreꢀ121
estimulanteꢀdeꢀlaꢀtiroidesꢀ90
folículoestimulanteꢀ(FSH)ꢀ178,ꢀ180,ꢀ182,ꢀ260,ꢀ288

luteinizanteꢀ(LH)ꢀ178,ꢀ182,ꢀ260,ꢀ288
paratiroidesꢀ90,ꢀ94
Huevosꢀ60,ꢀ126,ꢀ143,ꢀ199,ꢀ220,ꢀ259

I
Idiopática,ꢀinfertilidadꢀ20,ꢀ68
Inactividadꢀfísicaꢀ136
Infecciones
deꢀlasꢀvíasꢀurinariasꢀ125,ꢀ250,ꢀ267
porꢀlevadurasꢀ71,ꢀ250,ꢀ289
respiratoriasꢀcrónicasꢀ79
Infertilidadꢀ13,ꢀ14,ꢀ18,ꢀ20,ꢀ35,ꢀ36,ꢀ53,ꢀ65,ꢀ70,ꢀ71,ꢀ74,ꢀ109,ꢀ179,ꢀ198,ꢀ254,ꢀ255,
267,ꢀ271
Inhibidoresꢀselectivosꢀdeꢀlaꢀrecaptaciónꢀdeꢀserotoninaꢀ283
Insomnioꢀ18,ꢀ47,ꢀ66,ꢀ67,ꢀ71,ꢀ79,ꢀ94,ꢀ99,ꢀ130,ꢀ213,ꢀ248,ꢀ249
InstitutoꢀdeꢀNutriciónꢀIntegrativaꢀ40,ꢀ41

InstitutosꢀNacionalesꢀdeꢀSaludꢀ53
Intestinoꢀdelgadoꢀ236,ꢀ249,ꢀ270
Intestinoꢀgruesoꢀ87,ꢀ91,ꢀ95,ꢀ139,ꢀ140,ꢀ141,ꢀ142,ꢀ143,ꢀ144,ꢀ145,ꢀ147,ꢀ186,ꢀ213,
236,ꢀ237,ꢀ337,ꢀ341

Intoleranciaꢀaꢀlaꢀglucosaꢀ64
Irritabilidadꢀ18,ꢀ126,ꢀ184,ꢀ213,ꢀ249
ISRSꢀ(inhibidoresꢀselectivosꢀdeꢀlaꢀrecaptaciónꢀdeꢀserotonina)ꢀ283

JournalꢀofꢀClinicalꢀInvestigationꢀ121,ꢀ358
JournalꢀofꢀSexualꢀMedicineꢀ300,ꢀ360
JournalꢀofꢀtheꢀAmericanꢀCollegeꢀofꢀCardiologyꢀ124,ꢀ359

Juramentoꢀováricoꢀ73,ꢀ74

Kinesiologíaꢀaplicadaꢀ51
KitꢀdeꢀsupervivenciaꢀanualꢀCódigoMujerꢀ224
KitꢀdeꢀsupervivenciaꢀdiarioꢀCódigoMujerꢀ219

Lácteosꢀ60,ꢀ80,ꢀ236,ꢀ237,ꢀ238,ꢀ345,ꢀ346,ꢀ347
Laurilꢀéterꢀsulfatoꢀdeꢀsodioꢀ62

Laurilꢀsulfatoꢀdeꢀsodioꢀ62
Legumbresꢀ151,ꢀ152,ꢀ157,ꢀ159,ꢀ162,ꢀ171,ꢀ181,ꢀ198,ꢀ345,ꢀ346,ꢀ347
Lenguajeꢀquímicoꢀ70
Lentejasꢀalegresꢀ156

LeyꢀfederalꢀdeꢀControlꢀdeꢀSustanciasꢀTóxicasꢀ74
LHꢀ(hormonaꢀluteinizante)ꢀ90,ꢀ178,ꢀ260
Libidoꢀ12,ꢀ14,ꢀ18,ꢀ20,ꢀ22,ꢀ27,ꢀ43,ꢀ44,ꢀ45,ꢀ46,ꢀ47,ꢀ49,ꢀ50,ꢀ51,ꢀ52,ꢀ55,ꢀ58,ꢀ66,ꢀ69,
70,ꢀ72,ꢀ80,ꢀ88,ꢀ97,ꢀ98,ꢀ105,ꢀ107,ꢀ110,ꢀ111,ꢀ113,ꢀ130,ꢀ132,ꢀ137,ꢀ139,ꢀ142,ꢀ198,
203,ꢀ208,ꢀ213,ꢀ219,ꢀ236,ꢀ246,ꢀ270,ꢀ275,ꢀ276,ꢀ277,ꢀ278,ꢀ279,ꢀ282,ꢀ283,ꢀ285,ꢀ286,
292,ꢀ293,ꢀ294,ꢀ296,ꢀ297,ꢀ300,ꢀ301,ꢀ319,ꢀ327,ꢀ328
bajaꢀ67,ꢀ347
faltaꢀdeꢀ14,ꢀ18,ꢀ20,ꢀ97,ꢀ110,ꢀ137,ꢀ270,ꢀ276,ꢀ286,ꢀ327
Liderazgoꢀ316
Lupusꢀ146

Magnesioꢀ185,ꢀ259,ꢀ271,ꢀ341

Magníficasꢀalubiasꢀmungoꢀ156
Mamasꢀfibroquísticasꢀ54
Manosꢀfríasꢀ79
MCAꢀ(medicinaꢀcomplementariaꢀyꢀalternativa)ꢀ49,ꢀ50
McKinseyꢀ&ꢀCompanyꢀ360
Medicinaꢀfuncionalꢀ36,ꢀ54
Medicinaꢀtradicionalꢀchinaꢀ(MTC)ꢀ38,ꢀ139,ꢀ260
Médicoꢀrealꢀ138

Meditaciónꢀ89,ꢀ137,ꢀ170,ꢀ310
Médulaꢀsuprarrenalꢀ131,ꢀ132
Menopausiaꢀ11,ꢀ18,ꢀ48,ꢀ192,ꢀ292,ꢀ352
Mezclaꢀparaꢀdepurarꢀelꢀhígado,ꢀrecetaꢀ150
Micronutrientesꢀ40,ꢀ58,ꢀ95,ꢀ141,ꢀ190,ꢀ191,ꢀ270
Mielꢀ127,ꢀ149,ꢀ259
Migrañasꢀ68,ꢀ79,ꢀ111,ꢀ113,ꢀ290,ꢀ292
Minestroneꢀdeꢀalubiasꢀmungoꢀ152

Miomasꢀ17,ꢀ20,ꢀ23,ꢀ42,ꢀ53,ꢀ54,ꢀ66,ꢀ69,ꢀ70,ꢀ107,ꢀ109,ꢀ113,ꢀ189,ꢀ198,ꢀ214,ꢀ236,ꢀ246

Motilidadꢀintestinalꢀ11,ꢀ95,ꢀ138,ꢀ140,ꢀ344
MTCꢀ(medicinaꢀtradicionaꢀchina)ꢀ38,ꢀ39

NationalꢀAcademyꢀofꢀSciencesꢀ215,ꢀ357,ꢀ359
Naturopatíaꢀ38,ꢀ51
Neurotransmisoresꢀ282
Nieblaꢀmentalꢀ47,ꢀ88,ꢀ344

Northrup,ꢀChristianeꢀ11,ꢀ303,ꢀ304,ꢀ351,ꢀ354,ꢀ355
Nutriciónꢀ29,ꢀ38,ꢀ39,ꢀ40,ꢀ64,ꢀ74,ꢀ125,ꢀ256,ꢀ329,ꢀ349,ꢀ350,ꢀ351
funcionalꢀ29,ꢀ38,ꢀ39,ꢀ40,ꢀ256
O

Obesidadꢀ35,ꢀ64
Órganosꢀreproductoresꢀ34,ꢀ50,ꢀ52,ꢀ70,ꢀ214,ꢀ247,ꢀ259,ꢀ260,ꢀ263,ꢀ264,ꢀ266,ꢀ268,
273,ꢀ300

Orgasmosꢀ136,ꢀ137,ꢀ217,ꢀ281
Ortorexiaꢀ60
Ovulaciónꢀ13,ꢀ52,ꢀ109,ꢀ181,ꢀ182,ꢀ183,ꢀ186,ꢀ187,ꢀ250,ꢀ259,ꢀ260,ꢀ261,ꢀ287,ꢀ291,
300,ꢀ350

Óxidoꢀdeꢀnitrógenoꢀ261,ꢀ282,ꢀ283,ꢀ285,ꢀ291,ꢀ294,ꢀ295,ꢀ301
Oxitocinaꢀ261,ꢀ283,ꢀ284,ꢀ285,ꢀ292,ꢀ294,ꢀ301
Oz,ꢀMehmetꢀ41

Páncreasꢀ87,ꢀ90,ꢀ91,ꢀ92,ꢀ120,ꢀ121,ꢀ337
Parábolaꢀdelꢀgrilloꢀsaltarínꢀ172
Paratiroidesꢀ90,ꢀ91,ꢀ94,ꢀ95,ꢀ337
Partesꢀfemeninasꢀ53,ꢀ87

PCBꢀ(bifenilosꢀpoliclorados)ꢀ58
Películaꢀanticonceptivaꢀvaginalꢀ116

Perimenopausiaꢀ108,ꢀ192,ꢀ247,ꢀ263,ꢀ286
Pielꢀ11,ꢀ18,ꢀ32,ꢀ35,ꢀ37,ꢀ38,ꢀ40,ꢀ57,ꢀ63,ꢀ69,ꢀ71,ꢀ91,ꢀ95,ꢀ96,ꢀ98,ꢀ99,ꢀ108,ꢀ139,ꢀ143,
144,ꢀ145,ꢀ147,ꢀ158,ꢀ161,ꢀ174,ꢀ194,ꢀ195,ꢀ213,ꢀ217,ꢀ223,ꢀ225,ꢀ240,ꢀ249,ꢀ261,ꢀ272,
291,ꢀ295,ꢀ328,ꢀ329,ꢀ343
Pilatesꢀ100,ꢀ186,ꢀ201,ꢀ228
Píldoraꢀanticonceptivaꢀ11,ꢀ12,ꢀ35,ꢀ76
Planꢀdeꢀcomidas
Díaꢀ1ꢀ159

Díaꢀ2ꢀ162
Díaꢀ3ꢀ165
Díaꢀ4ꢀ170
Ponteꢀalꢀcorriente:ꢀ¿quéꢀesꢀelꢀCódigoMujerꢀyꢀelꢀFLO?ꢀ66
Potenciadorꢀdelꢀsistemaꢀinmunitarioꢀ158
Potenciadoresꢀdeꢀlaꢀdepuraciónꢀ158
Preservativoꢀ114,ꢀ116,ꢀ117,ꢀ266,ꢀ267
femeninoꢀ116

masculinoꢀ116
Principioꢀdeꢀliderazgoꢀ316
Principiosꢀdeꢀlaꢀenergíaꢀfemeninaꢀ314,ꢀ315,ꢀ328,ꢀ333
Problemas
hormonalesꢀ13,ꢀ29,ꢀ42,ꢀ43,ꢀ44,ꢀ82,ꢀ84,ꢀ85,ꢀ91,ꢀ111,ꢀ115,ꢀ211,ꢀ267,ꢀ299,ꢀ332,ꢀ333
menstrualesꢀ14,ꢀ80,ꢀ105,ꢀ107,ꢀ109,ꢀ142,ꢀ319

ProductosꢀaprobadosꢀporꢀCódigoMujerꢀ62
Productosꢀdeꢀsojaꢀ198,ꢀ347
Progesteronaꢀ96,ꢀ108,ꢀ109,ꢀ178,ꢀ184,ꢀ185,ꢀ187,ꢀ189,ꢀ190,ꢀ214,ꢀ248,ꢀ249,ꢀ250,
258,ꢀ259,ꢀ260,ꢀ261,ꢀ263,ꢀ271,ꢀ281,ꢀ282,ꢀ285,ꢀ287,ꢀ288,ꢀ289,ꢀ292

Proteínasꢀ91,ꢀ126,ꢀ132,ꢀ143,ꢀ151,ꢀ197,ꢀ198,ꢀ199,ꢀ200,ꢀ219,ꢀ224,ꢀ233
PTHꢀ(hormonaꢀparatiroides)ꢀ90

Quemadoras
lentasꢀ122
rápidasꢀ122
Quéꢀseꢀpuedeꢀesperarꢀcuandoꢀseꢀestáꢀesperandoꢀ31,ꢀ354
Quiropraxiaꢀ52

Quistesꢀováricosꢀ20,ꢀ198,ꢀ241,ꢀ272

Receta
arrozꢀintegralꢀbásicaꢀ155

deꢀquinoaꢀ155

Relacionesꢀconscientesꢀyꢀcolaborativasꢀ317
Resistenciaꢀaꢀlaꢀinsulinaꢀ64,ꢀ119
Respuestaꢀdeꢀlucharꢀoꢀhuirꢀ132
RestauraciónꢀdeꢀtuꢀCódigoMujerꢀ151
Riñonesꢀ113,ꢀ147,ꢀ188
Ritmoꢀcircadianoꢀ131,ꢀ135
Rosáceaꢀ20,ꢀ139,ꢀ144,ꢀ213,ꢀ249

Saltarteꢀcomidasꢀ66
Salud
hormonalꢀ19,ꢀ29,ꢀ39,ꢀ44,ꢀ49,ꢀ55,ꢀ56,ꢀ66,ꢀ97,ꢀ114,ꢀ177,ꢀ202,ꢀ210,ꢀ218,ꢀ240,ꢀ251,
270,ꢀ322,ꢀ332,ꢀ335

sexualꢀ250
Sedaꢀdentalꢀ268,ꢀ273
Semillas
deꢀeneldoꢀ148
deꢀgirasolꢀ127,ꢀ199,ꢀ200
Sensibilidad
alꢀglutenꢀ221,ꢀ237,ꢀ239
hormonalꢀ61,ꢀ114,ꢀ257
mamariaꢀ68,ꢀ71,ꢀ248,ꢀ346
Serotoninaꢀ186,ꢀ270,ꢀ271,ꢀ282,ꢀ283,ꢀ285,ꢀ294
Sexoꢀ31,ꢀ48,ꢀ114,ꢀ216,ꢀ217,ꢀ228,ꢀ262,ꢀ267,ꢀ275,ꢀ278,ꢀ279,ꢀ281,ꢀ282,ꢀ283,ꢀ284,
286,ꢀ287,ꢀ288,ꢀ289,ꢀ290,ꢀ291,ꢀ292,ꢀ293,ꢀ294,ꢀ295,ꢀ299,ꢀ300,ꢀ301,ꢀ306,ꢀ354
Sincronizarꢀtuꢀcicloꢀ178,ꢀ201,ꢀ202,ꢀ203,ꢀ206,ꢀ207,ꢀ208,ꢀ209,ꢀ290
Síndrome
deꢀcolonꢀirritableꢀ20,ꢀ71,ꢀ139,ꢀ213,ꢀ249
premenstrualꢀ20,ꢀ42,ꢀ46,ꢀ68
Sinusitisꢀcrónicaꢀ146
Sistema
deꢀcincoꢀpasosꢀ19

deꢀsincronizaciónꢀhormonalꢀ334
endocrinoꢀ14,ꢀ19,ꢀ20,ꢀ21,ꢀ22,ꢀ28,ꢀ30,ꢀ38,ꢀ39,ꢀ43,ꢀ44,ꢀ45,ꢀ58,ꢀ59,ꢀ60,ꢀ62,ꢀ63,ꢀ66,ꢀ68,
69,ꢀ70,ꢀ73,ꢀ79,ꢀ80,ꢀ81,ꢀ82,ꢀ83,ꢀ84,ꢀ85,ꢀ86,ꢀ88,ꢀ89,ꢀ90,ꢀ92,ꢀ93,ꢀ97,ꢀ98,ꢀ99,ꢀ101,ꢀ102,
105,ꢀ106,ꢀ107,ꢀ108,ꢀ115,ꢀ119,ꢀ126,ꢀ133,ꢀ138,ꢀ146,ꢀ175,ꢀ176,ꢀ179,ꢀ191,ꢀ209,ꢀ210,
211,ꢀ212,ꢀ218,ꢀ232,ꢀ233,ꢀ234,ꢀ235,ꢀ247,ꢀ251,ꢀ252,ꢀ262,ꢀ268,ꢀ269,ꢀ270,ꢀ290,ꢀ299,
314,ꢀ319,ꢀ322
inmunitarioꢀ145,ꢀ158,ꢀ284,ꢀ291,ꢀ342,ꢀ344,ꢀ350
linfáticoꢀ87,ꢀ91,ꢀ95,ꢀ96,ꢀ145

SLESꢀ(laurilꢀéterꢀsulfatoꢀdeꢀsodio)ꢀ62
SLSꢀ(laurilꢀsulfatoꢀdeꢀsodio)ꢀ62
Socializarꢀyꢀcomunidadꢀ325

Sojaꢀ74,ꢀ151,ꢀ198,ꢀ347
Sopaꢀdeꢀverdurasꢀrápidaꢀ152
SPMꢀ(síndromeꢀpremenstrual)ꢀ42,ꢀ51,ꢀ68,ꢀ304,ꢀ329
Suplementosꢀ22,ꢀ37,ꢀ38,ꢀ51,ꢀ81,ꢀ141,ꢀ147,ꢀ193,ꢀ241,ꢀ249,ꢀ260,ꢀ270,ꢀ277,ꢀ295,
327,ꢀ339,ꢀ340

TerapiasꢀMCAꢀ49
Testosteronaꢀ70,ꢀ110,ꢀ132,ꢀ178,ꢀ182,ꢀ184,ꢀ259,ꢀ281,ꢀ282,ꢀ285,ꢀ287,ꢀ288,ꢀ292,ꢀ300
Tiroidesꢀ17,ꢀ20,ꢀ33,ꢀ48,ꢀ53,ꢀ79,ꢀ90,ꢀ91,ꢀ94,ꢀ95,ꢀ190,ꢀ198,ꢀ269,ꢀ341
Toxinasꢀliposolublesꢀ140,ꢀ141,ꢀ147
Trampolínꢀ(camaꢀelástica)ꢀ145
Trastornos

deꢀlaꢀtiroidesꢀ48
hormonalesꢀ19,ꢀ30,ꢀ49,ꢀ57,ꢀ112,ꢀ191,ꢀ211,ꢀ236,ꢀ258,ꢀ276
Trigoꢀ127,ꢀ149,ꢀ159,ꢀ162,ꢀ171,ꢀ216,ꢀ221,ꢀ233,ꢀ236,ꢀ239,ꢀ342
sarracenoꢀ149,ꢀ159,ꢀ162,ꢀ171
TrompasꢀdeꢀFalopioꢀ182,ꢀ267
TSHꢀ(hormonaꢀestimulanteꢀdeꢀlaꢀtiroides)ꢀ90

UniversidadꢀDukeꢀ41
Úteroꢀ18,ꢀ50,ꢀ52,ꢀ109,ꢀ113,ꢀ116,ꢀ117,ꢀ180,ꢀ182,ꢀ184,ꢀ187,ꢀ188,ꢀ189,ꢀ251,ꢀ254,
261,ꢀ262,ꢀ264,ꢀ266,ꢀ267,ꢀ268,ꢀ273,ꢀ319

Vacacionesꢀ211,ꢀ218,ꢀ224,ꢀ225,ꢀ226,ꢀ232,ꢀ240,ꢀ318
Vaginosisꢀbacterianaꢀcrónicaꢀ250
Verduras

alꢀvaporꢀsalteadasꢀ154
deꢀhojaꢀverdeꢀ185,ꢀ250,ꢀ345,ꢀ346
Verꢀenꢀrojoꢀ189
Virusꢀdelꢀpapilomaꢀhumanoꢀ20,ꢀ250,ꢀ327
Vitamina
Aꢀ147

Bꢀ141,ꢀ147,ꢀ221
Cꢀ147,ꢀ222,ꢀ295

D3ꢀ249,ꢀ271
Vivirꢀenꢀarmoníaꢀconꢀtuꢀbioquímicaꢀ315

VPHꢀ(virusꢀdelꢀpapilomaꢀhumano)ꢀ20,ꢀ250,ꢀ327
Vulvaꢀ87

Weil,ꢀAndrewꢀ41

Xenoestrógenosꢀ58,ꢀ60

Yogaꢀ89,ꢀ133,ꢀ134,ꢀ136,ꢀ181,ꢀ186,ꢀ188,ꢀ200,ꢀ201,ꢀ223,ꢀ228,ꢀ302

ZonasꢀCódigoMujerꢀ90,ꢀ101
Zumoꢀverdeꢀ134
Notas

Capítuloꢀ2

1ꢀVaishaliꢀB.ꢀPopat,ꢀTamaraꢀProdanov,ꢀKarimꢀA.ꢀCalisꢀyꢀLawrenceꢀM.ꢀNelson,
«TheꢀMenstrualꢀCycle:ꢀAꢀBiologicalꢀMarkerꢀofꢀGeneralꢀHealthꢀinꢀAdolescents»,
AnnalsꢀofꢀTheꢀNewꢀYorkꢀAcademyꢀofꢀSciencesꢀ1135,ꢀ2008,ꢀ43-51.
doi:10.1196/annals.1429.040.
2ꢀKarenꢀA.ꢀKidd,ꢀPaulꢀJ.ꢀBlanchfield,ꢀKennethꢀH.ꢀMills,ꢀVinceꢀP.ꢀPalace,ꢀRobert
E.ꢀEvans,ꢀJamesꢀM.ꢀLazorchakeꢀyꢀRobertꢀW.ꢀFlick,ꢀ«CollapseꢀofꢀaꢀFish
PopulationꢀAfterꢀExposureꢀtoꢀaꢀSyntheticꢀEstrogen»,ꢀProceedingsꢀofꢀthe

NationalꢀAcademyꢀofꢀSciencesꢀofꢀtheꢀUnitedꢀStatesꢀof
Americaꢀ104,ꢀ2007,ꢀ8897-8901.
doi:10.1073/pnas.0609568104.
3ꢀCrystalꢀSmith-Spangler,ꢀMargaretꢀL.ꢀBrandeau,ꢀGraceꢀE.ꢀHunter,ꢀJ.ꢀClay
Bavinger,ꢀMarenꢀPearson,ꢀPaulꢀJ.ꢀEschbach,ꢀVandanaꢀSundaram,ꢀHauꢀLiu,
PatriciaꢀSchirmer,ꢀChristopherꢀStave,ꢀInramꢀOlkinꢀyꢀDenaꢀM.ꢀBravata,ꢀ«Are
OrganicꢀFoodsꢀSaferꢀorꢀHealthierꢀThanꢀConventionalꢀAlternatives?»,ꢀAnnalsꢀof
InternalꢀMedicineꢀ157,ꢀ2012,ꢀ348-366.
4ꢀPaulꢀStokes,ꢀ«BodyꢀAbsorbsꢀ5ꢀlb.ꢀofꢀMake-upꢀChemicalsꢀaꢀYear»,ꢀThe
Telegraph,ꢀ21ꢀdeꢀjunioꢀdeꢀ2007.
http://www.telegraph.co.uk/news/uknews/1555173/Bodyabsorbs-5lb-of-make-
up-chemicals-a-year.html.
5ꢀJiménezꢀChillarón,ꢀJosepꢀC.,ꢀRubénꢀDíaz,ꢀDéboraꢀMartínez,ꢀThaisꢀPentinat,
MartaꢀRamónꢀKrauel,ꢀSilviaꢀRibóꢀyꢀTorstenꢀPlosch,ꢀ«TheꢀRoleꢀofꢀNutritionꢀon
EpigeneticꢀModificationsꢀandꢀTheirꢀImplicationsꢀonꢀHealth»,ꢀBiochimieꢀ94,
2012,ꢀ2242-2263.ꢀdoi.org/10.1016/j.biochi.2012.06.012.
6ꢀMihaiꢀD.ꢀNiculescu,ꢀDanielꢀS.ꢀLupuꢀyꢀCorneliuꢀN.ꢀCraciunescu,ꢀ«Perinatal
Manipulationꢀofꢀa-LinolenicꢀAcidꢀIntakeꢀInducesꢀEpigeneticꢀChangesꢀin

MaternalꢀandꢀOffspringꢀLivers»,ꢀFASEBꢀJournalꢀ26,ꢀ2012,ꢀdoi:10.1096/fj.12–
210724.
7ꢀThaisꢀPentinat,ꢀMartaꢀRamónꢀKrauel,ꢀJudithꢀCebria,ꢀRubenꢀDiazꢀyꢀJosepꢀC.
JiménezꢀChillarón,ꢀ«TransgenerationalꢀInheritanceꢀofꢀGlucoseꢀIntoleranceꢀinꢀa
MouseꢀModelꢀofꢀNeonatalꢀOvernutrition»,ꢀEndocrinologyꢀ151,ꢀ2010,ꢀ5617-5623.
doi:10.1210/en.2010–0684.
8ꢀArletꢀV.ꢀNedeltcheva,ꢀJenniferꢀM.ꢀKikus,ꢀJacquelineꢀImperial,ꢀDaleꢀA.
SchoellerꢀyꢀPlamenꢀD.ꢀPenev,ꢀ«InsufficientꢀSleepꢀUnderminesꢀDietaryꢀEffortsꢀto
ReduceꢀAdiposity»,ꢀAnnalsꢀofꢀInternalꢀMedicineꢀ153,ꢀ2010,ꢀ435-441.
doi:10.1059/0003-4819-153-7-201010050-00006.
9ꢀKirstyꢀL.ꢀSpalding,ꢀRatanꢀD.ꢀBhardwaj,ꢀBruceꢀA.ꢀBuchholz,ꢀHenrikꢀDruidꢀy
JonasꢀFrisen,ꢀ«RetrospectiveꢀBirthꢀDatingꢀofꢀCellsꢀinꢀHumans»,ꢀCellꢀ122,ꢀ2005,
133-143.ꢀdoi:10.1016/j.cell.2005.04.028.
10ꢀCarloꢀBalbi,ꢀRosaliaꢀMusone,ꢀAgostinoꢀMenditto,ꢀLuigiꢀDiꢀPrisco,ꢀEufemia
Cassese,ꢀMaurizioꢀD’Ajello,ꢀDomenicoꢀAmbrosioꢀyꢀAntonioꢀCardone,
«InfluenceꢀofꢀMenstrualꢀFactorsꢀandꢀDietaryꢀHabitsꢀonꢀMenstrualꢀPainꢀin
AdolescenceꢀAge»,ꢀGynecologyꢀandꢀReproductiveꢀBiologyꢀ91,ꢀ2000,ꢀ143-148.
doi:10.1016/S0301-2115(99)00277-8.
11ꢀAlexanderꢀQuaasꢀyꢀAnujaꢀDokras,ꢀ«DiagnosisꢀandꢀTreatmentꢀofꢀUnexplained
Infertility»,ꢀReviewsꢀinꢀObstetricsꢀ&ꢀGynecologyꢀ2,ꢀ2008,ꢀ69-76.

12ꢀEleniꢀLinos,ꢀWalterꢀC.ꢀWillett,ꢀEunyoungꢀCho,ꢀGrahamꢀColditzꢀyꢀLindsayꢀA.
Frazier,ꢀ«RedꢀMeatꢀConsumptionꢀduringꢀAdolescenceꢀamongꢀPremenopausal
WomenꢀandꢀRiskꢀofꢀBreastꢀCancer»,ꢀCancerꢀEpidemiology,ꢀBiomarkersꢀ&
Preventionꢀ17,ꢀ2008,ꢀ2146-2151.
13ꢀFrederickꢀS.ꢀVomꢀSaal,ꢀ«CouldꢀHormoneꢀResiduesꢀBeꢀInvolved?»,ꢀHuman
Reproductionꢀ22,ꢀ2007,ꢀ150-1505.ꢀdoi:10.1093/humrep/dem092.
14ꢀShiraꢀOfferꢀyꢀBarbaraꢀSchneider,ꢀ«RevisitingꢀtheꢀGenderꢀGapꢀinꢀTime-Use
Patterns:ꢀMultitaskingꢀandꢀWell-BeingꢀamongꢀMothersꢀandꢀFathersꢀinꢀDual-
EarnerꢀFamilies»,ꢀAmericanꢀSociologicalꢀReviewꢀ76,ꢀ2011,ꢀ809-899.
doi:10.1177/0003122411425170.

Capítuloꢀ4

1ꢀRachelꢀK.ꢀJones,ꢀ«BeyondꢀBirthꢀControl:ꢀTheꢀOverlookedꢀBenefitsꢀofꢀOral
ContraceptiveꢀPills»,ꢀGuttmacherꢀInstitute,ꢀ2011.
http://www.guttmacher.org/pubs/Beyond-Birth-Control.pdf.
2ꢀS.ꢀCraigꢀRoberts,ꢀL.ꢀMorrisꢀGosling,ꢀVaughanꢀCarterꢀyꢀMarionꢀPetrie,ꢀ«MHC-
correlatedꢀOdourꢀPreferencesꢀinꢀHumansꢀandꢀtheꢀUseꢀofꢀOralꢀContraceptives»,
ProceedingsꢀofꢀtheꢀRoyalꢀSocietyꢀBꢀ275,ꢀ2008,ꢀ2715-2722.
doi:10.1098/rspb.2008.0825ꢀ1471-2954.
3ꢀKathleenꢀA.ꢀPage,ꢀDongjuꢀSeo,ꢀRenataꢀBelfort-DeAguiar,ꢀCherylꢀLacadie,
JamesꢀDzuira,ꢀSaritaꢀNaik,ꢀSumaꢀAmarnath,ꢀR.ꢀToddꢀConstable,ꢀRobertꢀS.
SherwinꢀyꢀRajitaꢀSinha,ꢀ«CirculatingꢀGlucoseꢀLevelsꢀModulateꢀNeuralꢀControl
ofꢀDesireꢀforꢀHigh-CalorieꢀFoodsꢀinꢀHumans»,

JournalꢀofꢀClinicalꢀInvestigationꢀ121,ꢀ2011,ꢀ4161-4169.
doi:10.1172/JCI57873.
4ꢀYaminiꢀS.ꢀLevitzky,ꢀMichaelꢀJ.ꢀPencina,ꢀRalphꢀB.ꢀD’Agostino,ꢀJamesꢀB.
Meigs,ꢀJoanneꢀMurabito,ꢀRamachandranꢀS.ꢀVasanꢀyꢀCarolineꢀS.ꢀFox,ꢀ«Impactꢀof
ImpairedꢀFastingꢀGlucoseꢀonꢀCardiovascularꢀDisease:ꢀTheꢀFraminghamꢀHeart
Study»,
Study ,

JournalꢀofꢀtheꢀAmericanꢀCollegeꢀofꢀCardiologyꢀ51,
2008,ꢀ264-270.

Capítuloꢀ5

1ꢀKristinaꢀM.ꢀDurante,ꢀVladasꢀGriskevicius,ꢀSarahꢀE.ꢀHill,ꢀCarinꢀPerillouxꢀy
NormanꢀP.ꢀLi,ꢀ«Ovulation,ꢀFemaleꢀCompetition,ꢀandꢀProductꢀChoice:ꢀHormonal
InfluencesꢀonꢀConsumerꢀBehavior»,ꢀJournalꢀofꢀConsumerꢀResearchꢀ37,ꢀ2011,
921-934.
2ꢀF.ꢀB.ꢀBrasil,ꢀL.ꢀL.ꢀSoares,ꢀT.ꢀS.ꢀFaria,ꢀG.ꢀT.ꢀNoaventuraꢀyꢀF.ꢀJ.ꢀSampaio,ꢀ«The
ImpactꢀofꢀDietaryꢀOrganicꢀandꢀTransgenicꢀSoyꢀonꢀtheꢀReproductiveꢀSystemꢀof
FemaleꢀAdultꢀRat»,ꢀUnidadꢀdeꢀInvestigaciónꢀUrogenital,ꢀUniversidadꢀEstatalꢀde
RíoꢀdeꢀJaneiro,ꢀRíoꢀdeꢀJaneiro,ꢀBrasil,ꢀAnatꢀRecꢀ(Hoboken),ꢀabrilꢀdeꢀ2009,ꢀ292
(4),ꢀ587-594.ꢀdoi:ꢀ10.1002/ar.20878.
3ꢀD.ꢀRꢀDoergeꢀyꢀD.ꢀM.ꢀSheehan,ꢀ«GoitrogenicꢀandꢀAstrogenicꢀActivityꢀofꢀSoy
Isoflavones»,ꢀDivisiónꢀdeꢀToxicologíaꢀBioquímica,ꢀCentroꢀNacionalꢀde
InvestigaciónꢀToxicológica,ꢀJefferson,ꢀArkansas,ꢀEstadosꢀUnidos,ꢀEnviron
HealthꢀPerspect.,ꢀjunioꢀdeꢀ2002,ꢀ110,ꢀsupl.ꢀ3,ꢀ349-353.
4ꢀZeenatꢀF.ꢀZaidi,ꢀ«GenderꢀDifferencesꢀinꢀHumanꢀBrain:ꢀAꢀReview»,ꢀOpen
AnatomyꢀJournalꢀ2,ꢀ2010,ꢀ37-55.

Capítuloꢀ6

1ꢀHedyꢀKober,ꢀPeterꢀMende-Siedlecki,ꢀEthanꢀF.ꢀKross,ꢀJochenꢀWeber,ꢀWalter
Mischel,ꢀCarlꢀL.ꢀHartꢀyꢀKevinꢀN.ꢀOchsner,ꢀ«Prefrontal-striatalꢀPathway
UnderliesꢀCognitiveꢀRegulationꢀofꢀCraving»,ꢀProceedingsꢀofꢀtheꢀNational
AcademyꢀofꢀSciencesꢀofꢀtheꢀUnitedꢀStatesꢀofꢀAmericaꢀ107,ꢀ2010,ꢀ14811-14816.
doi:10.1073/pnas.1007779107.
2ꢀStanꢀB.ꢀFloresco,ꢀ«NeuralꢀCircuitsꢀUnderlyingꢀBehavioralꢀFlexibility»,
AmericanꢀPsychologicalꢀAssociation,ꢀ2011.
http://www.apa.org/science/about/psa/2011/04/neural-circuits.aspx.

Capítuloꢀ7

1ꢀ«Fertility,ꢀFamilyꢀPlanning,ꢀandꢀReproductiveꢀHealthꢀofꢀU.S.ꢀWomen:ꢀData
fromꢀtheꢀ2002ꢀNationalꢀSurveyꢀofꢀFamilyꢀGrowth»,ꢀU.S.ꢀDepartmentoꢀdeꢀSalud
yꢀdeꢀServiciosꢀHumanosꢀdeꢀEstadosꢀUnidos,ꢀ2005.
http://www.cdc.gov/nchs/data/series/sr_23/sr23_025.pdf.
2ꢀ«WhatꢀIsꢀAssistedꢀReproductiveꢀTechnology?»,ꢀCentrosꢀparaꢀelꢀControlꢀy
PrevenciónꢀdeꢀEnfermedades.ꢀhttp://www.cdc.gov/art/.
3ꢀD.ꢀS.ꢀColaci,ꢀM.ꢀAfeiche,ꢀA.ꢀJ.ꢀGaskins,ꢀD.ꢀR.ꢀWright,ꢀT.ꢀL.ꢀToth,ꢀR.ꢀHauserꢀy
J.ꢀE.ꢀChavarro,ꢀ«DietaryꢀFatꢀIntakeꢀandꢀIn-VitroꢀFertilizationꢀOutcomes:
SaturatedꢀFatꢀIntakeꢀIsꢀAssociatedꢀwithꢀFewerꢀMetaphaseꢀ2ꢀOocytes»,ꢀHuman
Reproductionꢀ27,ꢀ2012,ꢀii78-ii79.ꢀdoi:10.1093/humrep/27.s2.52.
4ꢀSomlakꢀCheungsamarn,ꢀSutheeꢀRattanamongkolgul,ꢀRatayaꢀLuechapudiporn,
ChadaꢀPhisalaphongꢀyꢀSiwanonꢀJirawatnotai,ꢀ«CurcuminꢀExtractꢀforꢀPrevention
ofꢀTypeꢀ2ꢀDiabetes»,ꢀDiabetesꢀCare,ꢀ2012.ꢀdoi:10.2337/dc12-0116.

5ꢀD.ꢀS.ꢀColaci,ꢀM.ꢀAfeiche,ꢀA.ꢀJ.ꢀGaskins,ꢀD.ꢀR.ꢀWright,ꢀT.ꢀL.ꢀToth,ꢀR.ꢀHauserꢀy
J.ꢀE.ꢀChavarro,ꢀ«DietaryꢀFatꢀIntakeꢀandꢀIn-VitroꢀFertilizationꢀOutcomes:
SaturatedꢀFatꢀIntakeꢀIsꢀAssociatedꢀwithꢀFewerꢀMetaphaseꢀ2ꢀOocytes»,ꢀHuman
Reproductionꢀ27,ꢀ2012,ꢀii78-ii79.ꢀdoi:10.1093/humrep/27.s2.52.

6ꢀU.ꢀS.ꢀKesmodel,ꢀM.ꢀW.ꢀCristensen,ꢀB.ꢀDegnꢀyꢀH.ꢀJ.ꢀIngerslev,ꢀ«DoesꢀCoffee
ConsumptionꢀReduceꢀtheꢀChanceꢀofꢀPregnancyꢀandꢀLiveꢀBirthꢀinꢀIVF»,ꢀHuman
Reproductionꢀ27,ꢀ2012,ꢀii78-ii79.ꢀdoi:10.1093/humrep/27.s2.52.
7ꢀVictoriaꢀClay,ꢀWright,ꢀLauraꢀA.ꢀSchieve,ꢀMeredithꢀA.ꢀReynoldsꢀyꢀGaryꢀJeng,
«AssistedꢀReproductiveꢀTechnologyꢀSurveillanceꢀ–UnitedꢀStates,ꢀ2002»,ꢀCentro
NacionalꢀparaꢀlaꢀPrevenciónꢀdeꢀlaꢀEnferemedadꢀCrónicaꢀyꢀlaꢀPromociónꢀdeꢀla
Salud,ꢀDivisiónꢀdeꢀSaludꢀdelꢀReproductiva,ꢀ2005.
http://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/ss5402a1.htm.

8ꢀ«WomenꢀMatter»,ꢀMcKinseyꢀ&ꢀCompanyꢀ(2007).
http://www.mckinsey.com/locations/paris/home/womenmatter/pdfs/Women_matte
9ꢀAnitaꢀWooleyꢀyꢀThomasꢀMalone,ꢀ«DefendꢀYourꢀResearch:ꢀWhatꢀMakesꢀa
TeamꢀSmarter?ꢀMoreꢀWomen»,

HarvardꢀBusinessꢀReviewꢀ(2011).
http://hbr.org/2011/06/defend-your-research-what-
makes-a-team-smarter-more-women/ar/1.
10ꢀ«PelvicꢀInflammatoryꢀDisease»,ꢀCentrosꢀparaꢀelꢀControlꢀyꢀPrevenciónꢀde
Enfermedades.ꢀhttp://www.cdc.gov/std/pid/stdfact-pid.htm
11ꢀRogerꢀHart,ꢀDorotaꢀA.ꢀDoherty,ꢀIanꢀA.ꢀNewman,ꢀCraigꢀE.ꢀPennellꢀyꢀJohnꢀP.
Newham,ꢀ«PeriodontalꢀDiseaseꢀ–AꢀFurtherꢀPotentiallyꢀModifiableꢀRiskꢀFactor
LimitingꢀConceptionꢀ–AꢀCaseꢀforꢀaꢀPre-pregnancyꢀDentalꢀCheck-up?»,ꢀHuman
Reproductionꢀ26,ꢀ2011,ꢀi70.

Capítuloꢀ8

1ꢀMeredithꢀL.ꢀChiversꢀyꢀJ.ꢀMichaelꢀBailey,ꢀ«AꢀSexꢀDifferenceꢀinꢀFeaturesꢀThat
ElicitꢀGenitalꢀResponse»,ꢀBiologicalꢀPsychologyꢀ70,ꢀ2005,ꢀ115-120.
2ꢀWilliamꢀH.ꢀMastersꢀyꢀVirginiaꢀE.ꢀJohnson,ꢀHumanꢀSexualꢀResponse,
[Respuestaꢀsexualꢀhumana]ꢀ(NuevaꢀYork,ꢀIsihiꢀPressꢀInternational,ꢀ1966).
3ꢀDavidꢀWeeksꢀyꢀJamieꢀJames,ꢀSecretsꢀofꢀtheꢀSuperyoung:ꢀTheꢀScientific
ReasonsꢀSomeꢀPeopleꢀLookꢀTenꢀYearsꢀYoungerꢀThanꢀTheyꢀReallyꢀAreꢀ–and
HowꢀYouꢀCan,ꢀToo,ꢀ[Secretosꢀdeꢀlosꢀsuperjóvenes.ꢀLasꢀrazonesꢀcientíficasꢀpor
lasꢀqueꢀalgunasꢀpersonasꢀaparentanꢀdiezꢀañosꢀmenosꢀyꢀcómoꢀtúꢀtambiénꢀpuedes
hacerlo]ꢀ(NuevaꢀYork,ꢀBerkley,ꢀ1999).

4ꢀC.ꢀPanzer,ꢀS.ꢀWise,ꢀG.ꢀFantini,ꢀD.ꢀKang,ꢀR.ꢀMunarriz,ꢀA.ꢀGuayꢀeꢀI.ꢀGoldstein,
«ImpactꢀofꢀOralꢀContraceptivesꢀonꢀSexꢀHormone-bindingꢀGlobulinꢀand
AndrogenꢀLevels:ꢀAꢀRetrospectiveꢀStudyꢀinꢀWomenꢀwithꢀSexualꢀDysfunction»,

JournalꢀofꢀSexualꢀMedicineꢀ3,ꢀ2006,ꢀ104-113.

También podría gustarte