Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
Tema 2 C
Tema 2 C
SEXENIODEMOCRATICO(1868-1874)
.LaRevoluciónGloriosa
1
ElEjércitosealzacontraIsabelII:
•ManifiestoVivaEspañaconhonra
•LevantamientoenCádiz,extensiónatodaEspañayvictoriafinalenAlcolea(Córdoba)
•Elobjetivoeraunademocraciaconstitucional(yaseamonárquicaorepublicana)
osimpulsoreseranlospartidosProgresistayDemocrático,firmantesdelPactodeOstende(Bélgica)
L
de1866(liberalydefensordeunrégimenconstitucionalparlamentario)yAntoniodeOrleansy
Borbón-DosSicilias,duquedeMontpensier,cuñadodeIsabelII.
Lascausaseran:
•HundimientodelPartidoModerado(conservador)porlamuertesulíder,Narváez
•DescréditodelareinaIsabelII
•Beligeranciadelosextremospolíticos:carlistas(derecha)yrepublicanos(izquierda)
•Gravecrisiseconómica(desde1862):
-Textil:porlafaltadealgodónnorteamericano
-Energética:insuficienteproduccióndecarbónnacional
-Financiera:quiebrasbancariasdebidoalaconstruccióndelferrocarril
-Alimentaria:altospreciosagravadosporlasmalascosechasde1867y1868
SeformóungobiernotransitoriopresididoporelgeneralFranciscoSerrano
.ElSexenioDemocrático
2
Fueunintentodemocratizadordivididoenlassiguientesetapas:
•Primeraetapa:ungobiernoprovisionalyunaregencia.TambiénseaprobólaConstitución
de1869
•Segundaetapa:ReinadodeAmadeodeSaboya
•Terceraetapa:PrimeraRepública(ParlamentariayAutoritaria)
.1.PrimeraetapadelSexenioDemocrático:GobiernoProvisional
2
Españaseconvierteenunreinosinrey,surgeunGobiernoProvisional:gabinetetransitorioque
sustituyealasJuntasRevolucionarias
Sedivideendosfases:
1)1868-1869.PresidenciatemporaldelgeneralFranciscoSerrano(conservador):
•Eleccionesgenerales:
-MayoríaabsolutadecoaliciónmonárquicadelgeneralJuanPrim(progresista)
- Enlaoposición,republicanos(centralistasofederalistas)ycarlistas(católicos)
•RedaccióndeunanuevaCartaMagna
2)1869-1871.RegenciadeSerranoypresidenciadelgeneralPrim
•Constituciónde1869:
-Monarquíaconstitucional:soberaníapopularydivisióndepoderes
-Libertaddeenseñanza,dereunión,expresióneimprenta
-Abolicióndelaesclavitud
-Libertaddecultos,peronoseparaciónIglesia-Estado
Hayunintentoderacionalizacióneconómica:
•Atraccióndeinversionesextranjerasyemisióndedeudapúblicaenelextranjero
•Rebajadelosimpuestosalconsumo(del«comer,beberyarder»)
•Rebajadelosderechosdeaduanas(conlaoposicióndeltextilcatalán)
•Adopcióndelsistemamétricodecimal
•Nuevamonedaunificada:lapeseta,quesustituyea21monedasdiferentesdecursolegal
(reales,escudos,maravedíes…)
ayincumplimientosdelGobiernoProvisionalporquesemantienelaLeydeQuintas(servicio
H
militar)ylaredenciónenmetálico.Además,sedefiendelamonarquía(encontradelopactadoen
Ostende,queexigíaalgobiernonotomarpartido).
ldescontentopopularypolíticosedebealasexigenciasparaacabarconlaprovisionalidadyse
E
comienzaabuscarunnuevorey.
.2.1.SegundaEtapadelSexenioDemocrático:AmadeoI,reydeEspaña
2
ElGobiernoencomiendaalgeneralPrimlabúsquedadeunnuevomonarcadebíasercatólicoy
liberal.Algunodeloscandidatoseran:GeneralBaldomeroEspartero,elalemánLeopoldo
HohenzöllernoFernandodePortugaloAlfonsodeBorbónosutíoLuisFelipedeOrleans
inalmente,AmadeodeSaboya,hijodelreydeItalia,VíctorManuelII,destacasuparticipación
F
personalenlaunificaciónitaliana:heridoencombate.FueelegidoreydeEspañaporlasCortes:191
votosafavor,lasegundaopciónmásvotada,larepublicana:60votos.Lasotrasopcionesminoritarias
fueronAntoniodeOrleans,AlfonsodeBorbón…
Algunosdelosproblemasdesubrevereinadofueron:
•Magnicidiodesugranprotector,elgeneralPrim
•Entornopolíticohostil,yaqueunavezelegido,nadieloquiere:
-LaIglesialorechaza:supadre,VíctorManuelII,habíainvadidolosEstados
Pontificios
-Intentanasesinarlo:atentadoenMadridel18dejuliode1872
•Además,rupturadelacoalicióndegobiernoqueloapoyaba
•Porsifuerapoco,dosguerrasenmarcha:Cuba(1868-78)yTerceraCarlista(1872-76)
.2.2.SegundaEtapadelSexenioDemocrático:LarenunciadeAmadeoI
2
ElEjército,queestáenfrentadoalpresidentedelgobierno,RuizZorrilla,proponealreyungolpede
Estado,peroAmadeoIlorechaza.Entonces,losmilitaresamenazanalreyorenunciaaltronoo
derrocamiento
l11defebrerode1873,AmadeoIrenunciaalacoronadeEspañayenvíaunacartaalasCortescon
E
losmotivosdesuabandono.
estacalaconsternaciónenlacasadeSaboya,quenocomprendeladecisión
D
PasóelrestodesuvidaentreTurínyRomacomoconsejeroydiplomáticodesuhermano,HumbertoI
deItalia.Secasóconsusobrina,MaríaLeticiaBonaparte.Muriócon44añosen1890.
.3.1.TerceraetapadelSexenioDemocrático:PrimeraRepública
2
Elmismodíadelaabdicación,elCongresoyelSenadovotanporlarepública,con258votosafavor
y32encontra,nacelaPrimeraRepública.
Proyectodeunanuevaconstituciónfederal:
•InfluidaporladeEstadosUnidos
•Ordenyprogreso
•Contenerla«demagogiaroja»socialista
•Lasregionesseconviertenenestados
LosrepublicanosintransigentesnoesperanaqueseapruebelaConstitución:
•CreanJuntasRevolucionariasqueproclamanlaabolicióndeimpuestosylascárceles,la
nacionalizacióndelosbieneseclesiásticosylaexpropiaciónalosgrandesterratenientes.
•EstallalaGuerradelosCantones:lasciudadesquierensersoberanas:
-Federalistascontraunitarios(ocentralistas)
-SevillayMálagasedeclaran«repúblicassociales»,Alcoy«repúblicalibre
asociada»…
-SeproclamalarepúblicacatalanaenBarcelona
-CartagenaseautoproclamacapitaldeEspañayesduramentebombardeadaporel
ejércitorepublicano
Lainestabilidadeslanotadominanteentodo1873:
•Gravecrisiseconómicayhuelgasobreras(Cataluña)
•Déficitpresupuestario:sindineroparapagaralEjército
•Tresguerrasenmarcha:Cuba,TerceraCarlistayRevoluciónCantonal
•Exigenciasnocumplidas:reformaagrariayamnistíaalospresospolíticos
•Ambientepolíticomuyenconadode«todoscontratodos»
GolpedeEstadodelgeneralManuelPavía,capitángeneraldeMadrid:
•TomaelCongreso(3.I.1874)conelrespaldodeunapartedelaclasepolítica
•Larepúblicaparlamentariasetransformaenunarepúblicaautoritaria
ElgeneralFranciscoSerranovuelvedelexiliofrancéspara:
•Instaurar«unarepúblicaunitaria,deordenypaz»
•AcabardefinitivamenteconelcantonalismoylasguerrasdeCubayCarlista
anuevaetaparepublicanaserámásconservadoraysinactividadenelParlamento
L
Ellíderprogresista,PráxedesMateoSagasta,comienzaaapostarporlarestauracióndeladinastía
Borbón
2.3.2.TerceraetapadelSexenioDemocrático:ElManifiestodeSandhurst
ProclamapolíticadelpretendientealtronoAlfonsodeBorbón:
•Unamonarquíaconstitucional:liberalismo,orden,cosoberaníaRey-Cortes
•RedactadoporAntonioCánovasdelCastilloyproclamadoenlaEscuelaMilitarde
Sandhurst(Inglaterra),dondeseformabaAlfonsodeBorbón
Dosdíasmástarde,alzamientomonárquicodelgeneralArsenioMartínezCampos:
•¿Dónde?EnSagunto(Valencia),29dediciembrede1874
•ElEjército,quecombatíaenBilbaocontraloscarlistas,apenasresponde
•MartínezCamposproclamaelretornodelamonarquíaaEspaña
•Creacióndeunbreveministerio-regenciapresididoporAntonioCánovasdelCastillo,el
líderconservador
ComienzadelaRestauraciónmonárquicaconAlfonsoXIIcomonuevorey:
•Largaetapadeestabilidad:de1874a1931
•Unanuevaconstitución,lade1876,lamáslongevahastahoy
•Elturnismocomosistemaelectoral:alternanciapactadaentreliberalesyconservadores