Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
1
x +1
Ejemplo 1: Resolver =2
x
Solución:
x +1 x +1
=22 3
x x
x +1 x +1
−20 −3 0
x x
x +1− 2x x + 1 − 3x
0 0
x x
1− x 1− 2x
0 0
x x
Primero
(1 − x 0 x 0 ) (1 − x 0 x 0 )
( x 1 x 0) ( x 1 x 0 ) entonces
( 0 x 1) ; luego
CS1 = 0,1
Segundo
2
1− 2x
0 (1 − 2 x 0 x 0 ) (1 − 2 x 0 x 0 )
x
1 1
x x 0 x x 0
2 2
1
x x0
2
1
Luego CS2 = −, 0 , +
2
1
Finalmente C. Solución = ,1
2
Ejemplo 3: Resolver: x − 2 3
Solución:
x − 2 3 x − 2 3 x 5 −5 x 5; luego x −5,5
3
4. Resolver
a) x2 −1 2 b) x2 −1 0
NÚMEROS COMPLEJOS
No todos los polinomios p(x) , tienen solución en . Por lo que trataremos de buscar
que ampliar a un conjunto donde estos polinomios tengan solución.
Notación : (i) ( 2
, +, ) =
(ii) Los elementos de se llaman números complejos y se suelen denotar como: z, w,...., etc.
o z1 , z2 ,...., etc.
Definición (Igualdad)
Sean z, w . Diremos que z = w a = c b = d . Donde z = (a, b) w = (c, d )
4
Propiedades
1. z + w , z, w
2. z + w = w + z, z, w
3. ( z + w) + u = z + (w + u), z, w, u
4. Para todo z , !0 / z + 0 = 0 + z = z
6. z.w , z, w
7. zw = wz, z, w
. ) = ( zw).u, z, w, u
8. z.(wu
Demostración
*) 1) – 3) Ejercicio
*) 4)z , !0 / z + 0 = 0 + z = z. Como z , z = (a, b). Tomemos 0 = (x, y), entonces
a + x = a b + y = b x = 0 = y
Luego 0 = (0,0)
La unicidad resulta por ser 0 único.
*) 6, 7) y 8) Ejercicio
9) Para todo z , !u / zu = u.z = z
5
(a, b) (x, y) = (a, b) (ax – by, ay + bx) = (a, b)
a + by b − ay
ax – by = a ay + bx = b x = x=
a b
a + by b − ay
= ab + b² y = ab − a ² y ( a ² + b² ) y = 0 y = 0 x = 1
a b
Luego u = (1, 0) = 1 (complejo unitario)
ii) Si a = 0 b = 0
Si a = 0 x = 1 y = 0 u = (1, 0) = 1
Si b = 0 y =0 x = 1 luego u = (1,0) = 1
a −b −1
w= , =z
a ² + b ² a ² + b ²
Nota:
1. Los elementos 0 = (0, 0) 1 = (1, 0) se llaman neutros aditivos y neutro multiplicativo
respectivamente.
a −b
2. Los elementos − z = (−a, −b) w = , se llaman inversos aditivos y
a ² + b² a ² + b²
multiplicativos respectivamente.
6
DIFERENCIA Y COCIENTE EN
Diferencia.-
Sean z, w la diferencia de z y w es el complejo denotado y definido como:
z – w = z + (– w)
Cociente.-
z
Sean z, w el cociente de z y w se denota y define como : = z.w−1 , w 0
w
Teorema:
1. z(-w) = (-z)w = -(zw), z, w
3. Si zw = 0 z = 0 w = 0
4. z + w = z + v w = v, z, w, v
5. z .w = z . v, z 0 w = v
Demostración
1. z (-w) = (a, b) . (-m, -n), = (-am + bn, -an – bm)
= (-(am-bn), -(an + bm)) luego z(-w) = -zw
2. Ejercicio
3. Si zw = 0 z = 0 w = 0
a ² x − aby = 0
ay + bx = 0 (a ² + b²) y = 0 y = 0 , análogamente x = 0
aby + bx ² = 0
Luego w = (0, 0) = 0
4. y 5) ejercicio
7
Ejemplo:
Sea z = (a, b) w = (m , n) 0. Calcular : z / w
Solución
z m −n am + bn −an + bm
= z.w−1 = (a, b) , = ,
w m² + n² m² + n² m² + n² m² + n²
Luego:
z am + bn bm − an
= ,
w m² + n² m² + n²
EL PLANO COMPLEJO
Sabemos =( 2
, +, ) y V2 = ( 2
, +, )
Observe que C y V2 son iguales como conjuntos. Sin embargo como estructuras son
Ahora un elemento de 2
lo podemos identificar como un elemento w . Existiendo de
2
esta forma una correspondencia biunívoca entre y .
Biunívoca entre los números reales y los números complejos de la forma (x, 0) ,
: ⎯⎯
→ 0 tal que (t ) = (t,0)
En efecto:
i) Sean t, r / (t ) = (r ) (t,0) = (r,0) t = r − inyectiva
8
( t ) = (t ,0) = ( x,0) = z
Definición.-
El complejo (0, 1) se llama unidad imaginaria y se denota por i esto es i = (0, 1).
Teorema:
1) i² = -1 2) z = a + bi , z = (a,b)
En efecto:
1) i² = (i) (i) = (0, 1) . (0, 1) = ( -1, 0 + 0) = (-1, 0)= -1
2) z = (a, b) = (a, 0) + (0, b) = a+ (b,0) (0, 1) = a + bi
Observación:
1. z = (a, b) forma cartesiana de z
2. z = a + bi forma binomial de z.
3. si z = (a, b) = a + bi, entonces se llama:
a parte real de z = re (z) y b parte imaginaria de z = im (z)
z = re(z) + im(z) i
4. Todo número complejo de la forma (0, b) = (b,0).(0.1) = bi se llama imaginario puro.
5. Un complejo z es real Img (z) = 0
9
Multiplicación: z . w = (a + bi) (m + ni) = am + an i + bm i + bn i²
= (am – bn) + (an + bm) i
Cociente:
z m n
= zw−1 = (a + bi ). − i
w m² + n² m² + n²
am an bm bn
= − i+ i+
m² + n² m² + n² m² + n² m² + n²
am + bn − an + bm
= + i
m² + n² m² + n²
Ejemplo:
Expresar en su forma binomial el complejo
z = (1 – i)13 + (1 + i)13
Solución :
Observe : (1 – i)² = -2i y (1 + i)² = 2i. Entonces
z = ((1 – i)²)6 (1 – i) + ((1 +i)²)6 (1 + i)
z = (-2i)6 (1 – i) + (2i)6 (1 + i)
z = (2i)6 (1 – i + 1 + i) = 26 (i²)3 (2) = -27 + 0i
1. z = z, z
2. z = z, z complejo real
3. z + w = z + w, z , w
5. z −1 = ( z ) , z 0, z
−1
10
z z
7. = , w 0
w w
8. z.z = a² + b², z = a + bi
Demostración
1) ,2) y 3) Ejercicio
( ) ( ) ( )
5) z −1 = z −1 .1 = z −1 ( z .( z ) −1 ) = z −1.z .( z ) −1 = z −1.z .( z ) −1 = 1.( z ) −1 = ( z ) −1
6) z + z = a + bi + a − bi = 2a = 2re( z)
z z
7) = z.w−1 = z .w−1 = z .w−1 =
w w
Teorema:
z
1) z −1 = ,z *
z.z
2) z 0 z 0
3) z −1 = z zz = 1
z u zv + uw
4) + = ,w v
w v wv
zw z w
5) = , z , w, u , v , u 0 v
uv u v
−1
z w
6) = , w 0 z
w z
( zw )
−1
7) = z −1.w−1 , z 0 w
Demostración (ejercicio)
11
Ejemplo 1
En efecto:
1. Si n = 2k (par)
z = ( (1 + i ) ² ) + ( (1 − i ) ² ) = (2i) k + (−2i) k
k k
el resultado
2. Si n = 2k + 1 (impar)
(−1) p 2k (1 + i + 1 − i) , k = par = 2 p
= i 2 (1 + i ) + (−2) (1 − i) =
k k k
(−1) ( i ) 2 (1 + i) − 2 (1 − i) , k = impar
p
k k
p k +1
(−1) .2 , k = par p k +1
(−1) .2 (−1) p .2k +1 , k = par
= = =
k
(−1) i 2 (1 + i − 1 + i) , k = impar
p +1 k +1
(−1) (2i ²)2 (−1) 2 , k = impar
p
p k
Ejemplo 2
Halle todos los números complejos z tales que z 2 = z
Solución
Para z = 0 y z = 1 , se cumple.
Supongamos que z 0 y z 1
Sea z = a + bi z 2 = z ( a + bi ) = a − bi ( a 2 − b 2 ) + 2abi = a − bi
2
−1 3
a 2 − b2 = a y 2abi = −bi a = y b=
2 2
−1 3 −1 3
z = 0, z = 1, z = + y z= −
2 2 2 2
12
MODULO DE UN NÚMERO COMPLEJO
Propiedades:
1. z 0, z , z =0z =0
2. z = z = −z
3. z.z = z
2
4. zw = z w
5. Re ( z ) z , Im ( z ) z
6. z + w z + w , z, w
7. z − w z − w , z, w
z z
8. = , w0
w w
Demostración
1) – 3) Ejercicio
( )
4) zw = ( zw ) zw = ( zw )( z w ) = ( z z )( w w )
2
2
= z w = z w zw = z w
2 2
13
5) z = a + bi
*) a a = a 2 a ² + b² = z
*) b b = b 2 a ² + b² = z
6) z + w ² = ( z + w)( z + w) = zz + ( zw + zw) + ww
= z ² + 2rea ( zw ) + w z ² + 2 zw + w = z ² + 2 z w + w
2 2 2
2
= z ² + 2 z w + w = z + w
2
z+w z + w
z z
8) = ,w 0
w w
Veamos:
z z z z
Sea u = z = uw z = u w = u = =
w w w w
Observación.
z + w = z + w + 2re( zw)
2 2 2
1.
z − w = z + w − 2re( zw)
2 2 2
2.
Ejemplo1
z−w
Si z 1 y w 1, z, w . Probar que >1
1 − zw
En efecto:
Como : z 1 z ² −1 0 y w 1 w ² − 1 0 ( z ² − 1)( w ² − 1) 0
z w − z − w +1 0 z w +1 z + w
2 2 2 2 2 2 2 2
z−w
Luego 1 − zw z − w y por lo tanto 1
1 − zw
14
Ejemplo 2
3b − 2ai
Halle los valores de a y b para que z = y z =1
4 − 3i
Solución
z=
( 3b − 2ai )( 4 + 3i ) = 12b − 8ai + 9bi + 6a = 12b + 6a + i 9b − 8a
( 4 − 3i )( 4 + 3i ) 16 + 9 25 25
9b − 8a 8a
= 0 9b − 8a = 0 b =
25 9
De otro lado si el módulo de z es uno, entonces
12b + 6a 8a 3 4
= 1 12b + 6a = 12 + 6a = 1 a = y b=
25 9 2 3
Ejemplo 3
Ahora:
a 2 + b 2 a 2 + b 2 + 2 a b 2 ( a ² + b ² ) z a + b 2 z z a + b 2 z
2 2 2
Ejemplo 4
Determinar analíticamente y gráficamente el complejo z tal que:
i) z 1 ii) z + 1 z −1
Solución: Sea z = x + iy
i) z 1 ( x² + y ² ) 1 x² + y ² 1
1/2
ii) z + 1 z − 1
Así: z + 1 = ( x + 1, y ) = ( x + 1) + y , z − 1 ² = ( x − 1, y ) = ( x − 1)² + y ²
2 2 2 2 2
z + 1 z −1 ( x + 1)2 + y² ( x −1)² + y² 4 x 0 x 0
15