Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
~\ ,
UNIVERSIDAD CATOLICA DE V/l. L1' ARAI SO
..
Ef. f11L C. M!.)t .:t e. do c. u.m e Yt .:t o c. o n .t..i. en "-cm,a v e M i 6 n d e. .e. [(.-6 e 11.t IC. e. v.t oh t cW
A(M.te.n/,.c1a~ rote.f.a Com-i."jión E.6peUat clc..6'¿grr.ac1a. poli. SQ.rr.a.do ¡\ca. Q..f.
ric. (.>~ado, poJt J!.O.6 C'.h;tJc Q. vi-6 ;ÚtfÍo-ó, da.,do q 11.e. n.o .ó e AltaValLOI1 icw c.on
\
pe.Jc..6b~~l¡dadc..6 con.6u.ltada.6 .
• ' • , \'. I '\
L(t Univc/t.ó-i. d.ad Ca.tó..e-i-c.a. de. lIalpaltal.6 o a ~ltct de. c.c l a de. Óe.If.!!..rtc.i.a. de.
.tpdo.6 yc4da un. o de. lo.6 el1tl1.cv"¿.6tado6 •.
La Cor.1.{..6 . .( 6n p po/t ú..(..:titnO, de.c.laJc.a !Ju .~at."¿ .66acc.-l 6rt de. habc.Jt pa.It.,t.,¿
c..-<-YJctdo en una. m-t.ó.,¿6n .de. c.a.JC.á.C.t~JL e.6.t!(.ic.ta/11 c. t1.t ~ tlnive. It~ Lta. IÚ O Ij
qut'.
.
f!..c. . ha p(~Jtm¡J,:i..do
. I
a c.l1.da ' uno
,
de. llul.> m.i.e.mbILO.6 ' c..UJ1oc. elt de. 6uen
-te. dl!u!..cta. - d .titad m.tUlL a .to do.6 f!.o~
m-i.e.lí1 bILO.6 ' de. ta c.omul1...i.. da d u-
n.,[Vr2.I1..6.,¿.tal1."¿cr.- el pe.n.6am}c.n.to Ij ,ta opút.¿6n. de. d.(..6 ;(:,{n .to.6 d¡.JJ...{. [Je. n
, " - I
-te..6 .que. t;¿ene.n, e.n ci.¿6e.lLel1.:te..ó ,c..6 óeJta...~, '¿l':'IpO Jt;(:an :te..6 1t Q. .6poYl.6ab.¿.c¿
dade.6 que. c.u~rl"¿!t en el momen.to ac~ual.
Vt\ LP AR.¡\ISO p J(w...i..o de 1973.
',.'"
X\\RSION Dfi LAS EN TREYISTl\S ', SOS TENI DAS ,POR LA COMISION
D~ LA UNlyriitSIDAD CATOLIC.l\ DE VALP AhAI SO DE SI GNADA POR
~h SENADO J\CJ\DEMI CO (S e no'res: !,I la rd, ' 7,or n. HuI l . Vi al,
y~lla~ccn). CON DISTINTAS i\UTOR IDADES '{ DI RI GEN TES DE
PODERES DEL ESTADO, RELIGIOSOS, ADM I NI ST~ TI VOS '{ DE
PARTIDOS POLITICOS.
"
ci6n con las que hahr1a tenido con gobier n os a n ter i o r ss.
----------------- - ---
) (Informc entrevistas) - 2
damos.
Manifestó que la sensatez. ohliga a qJ !§L l 'os_ º--b ilcn os no s
.. -_ .. _... _ ... -- -, ..
~ pals
- -._. - - - ------
a un despe ft adero.
. \
(¡Informe cntrcvis tas) - 3
b) Unl\ lJnivcrD idéld Ci'\ tólica dcbe h<lcor per r. optiblo l~ ,vcrd .!l d o n
el lenguaje del hombro d0 hoy.
c) La Universidad debe ~calzar el val o r do l a l i b ortad d el ho m
bre ' y buscar el conoeimi~nto de la n a tu r ale z a a trav~s de BU
in v.e 3 t i g e ció n .
QIÁn-trL-i..1l. C.OVe .6 U t,~-ZI1 ./,(, ,(<:>,!L .Cc. r ~JrJec!'¿men.to.ó o d-<~ l'¿c. u.e.-ta.de..6 •
---~----------------r--------_~- ___________ ~_u ________ -
Inr:1ic6 qua TlO pod5 ,1 '1(lí:!Lnn1.: ;Jr opin i onos hncia el futu ro.
No sabe si en el futuro este Gobierno o cualquier otro pudie
ra ~nfrGntarse on contrq do nIguna confesion , reliEio s a. Le
p n r o e (] q u te UGo oS l) r L:t el i f í c i 1 J .'1(1 n 1 n prO f uIl el n re 1 i p; i o s i d 1'\ d
que! existo en el nueblo.
2. Con..6 utta.aC,2.J¡.c.a de. )., O¡"JÚ~l(Ín. ~ obtte. La .6"Ctuac.,¿ól1 n a.c.,¿o lta -c'.
f(
1
-------------------------------------------------- - ---- - --
~~~~~~~_~_~~5~i~~
Como IJ11c~ii1 y desde su concepci ó n d(~l Inundo Dosti ono qU8 Dios
o8 e 1 ~I e f'i o r del a Hi s t o r i él. ~¡ r: l t ion o e n s u G ma n o s e 1 fu t u r o JI)
la humanidad. El rnom¿ntodif~cil que s e vivo Sa hn p ro sent ndo
por causa de los propio3 hombros. Ha y q u.} . b u s e I'l r por t o d o s los
mudios no s,implumento la pél7. !~ocial, s i no qua u1 pod o!' d o Día s
pueda manifestnrsc en Chila. Ninguna c onciontización VIL..a.. c a m
\ \. bi ar 1.J. s:i. t u a c i. Ó P c D.i 1.8 n él •
L09 CaminQE del cristiQno sur3en a trav~s. del amor, del s ufri
mie nto, de la humillaci6n a v eces 7 del servicio.
,
Reitera que e l evangelio tiene un poder tra n sf o r mador que aú n
no ha sido usado co n plenitud por las Iglesias. No se ha daclo
el necesario ~nfa 3 is a laproclamaci6n / del mensaje evang~llc o .
n~ 8n la polfticél.
fo #.-
rma en s fl-_propia __ª _u- t" -_.-
or ida d.
- - ----
. -," -" - ' --' .
como os ,';1 con 108 cambios ' ó.o oo'Ll'llctura q u ('l 60 r e q u i oran. E xpr~
(Informe entr evis tas) - 7
Expresó que esperaba que la Universid a d ten di era Su~ bra zo s '
al pueblo y llegara a todos los ambientes.
- - - - - - -- - - - -- - -- - - - - - - - - -- -
, 2. Con.6u.Lta ac.e.Ile.a. de .óu 'vJ...ói6n fa .óLtuau6n nac.-tona.e.
- - - - -- - - - - - - -- -- - - -- ,- ---- - - - - - .6- oblte
El senor Obispo comenz6 resenando el enfoque c ri stiano, a par-
I "
t i r de la fe, aceraa de). hombro y la Sociedad.'
(Informe entrevistas) .- 8
'--
- ~,
hombres. '
~'/
algunos
c) Estamos viviendo un cl~~ da.
radiquG en lo qua conduzca o n~ a l u re vo l u ci6n.
- E sta es
una realidad dolorosísima. Esta eS una c onsecu encia de
las formas que est5 tomando la lucha de 'cla Se s. Un a fo r
ma distint;l a cOlno Ge ha convivído siempre en Ch il e. Hay
tantos valores pr op ios de la chil e n idad que son pos it i v os
y nuestros que siempre nos han hecho ente nd~rn os y que
nos deben unir.
-<> / h (l mb r Q s•
---------
(Informe entrevistas) - 10
(
- 11
..
./
--------
-, 12 -
En UEltu P01:3 siumprc 8L1 110 n l l ~l]rr:1du hncur loo tron::J flJrmociu
noo por lo vb lo raol. El Giotomo jur1dlcLJ nu ho o 1dlJ r1g hJu.
e
l'
Durontu LlstL! Gobiornu se hon oprubcco 18yGS y rtJfurmC13 c, ;nsti
tUcilJnollJS impc;r'ton tus.
zonas do intGr~rQtQciCn.
Mencionó tombiGn Cl-;ml_' huchu nugotivu [21 usu del opnrotLJ uol Est:::::
do poro fl~osiunor1
./
_ 13 ..,..
!
RuitcrL: quu el cLJnflictu jurhlicu orQ muy slJriu. El ha s i r r ¡
'p8rtir21ariu c!u nu extrumClr · L.;sl CL..stJs. Soñf.ü6"pL i r ujumplu,
quo n :J hCl ::JiclrJ p:Jrtü!i~riL: LI\:C uno ocusociún cunstituciu no l
01 Pr8sir ' unto c!c lo Rup(¡blíco ni -r\:; unci cl uclo r nc i 6n r.~o il G~
¡ liL:CL ' •
/ \ \ cuor:\u qUl! gcnuro turlo 121 cot6trufo m.:rol, ucun l',mlca \¡ [Ju l { t i
co.
./
'14
Esto golpeo rJlJr igual :"1 tljGL3 lus p01800. En t:.. do el mundlJ
lo C1IJnt.u bucen c¡:r;¡,cllniunt:;o. PUDU, CUTT1U ujumplu o lo Uni~n
5uv ilJ t lco qu u Uu a cu rcn o 1 LJ o [s tOCJ80 Un i ¡Ju u Ilo NI~ rtuomúr leo
poro IJstDbll.::cur cl1nvcnhJ3 oubro ou t r.ffiDc l(¡ n, clJm\JutmJlJrU8 di
gi tole8 y Si3tcffiOG c'u lnf',:rrnnoj.CJn. S¡jlll lo UniVCl':3ic.\m: i1ULJ
./
--15i -
EstDm~ , 8 viviLm c' [J unLl si tu~ci :'m oni!rmol, purl: en t:H\U cosu
(Job G hob ur nlgu iDn qu~ ¡,IU'U' ~~ 1:1J5~rrl Jl lnr l~G uigu iE!n tl38
' funcinnos vitLl188 :
Lo Ct,;misi(jn CCJnsul tú ,ocurco eJel rol (18 lU8 Portic~L8 Pl;1 1ti
CljS 2n 81 ¡Jit11u.9..~:.I!1L2P_~~_ yo gUG_ l!Gtu m; p,jlJ10 'rustrinqirse
sólu::J 1Q Univursic'i.lc\.
./
- '1 6
º _ \
1 . ' ~~ ~ ~{~~ ~~~~S-~ _q~ _.f~ _15 '2~f!.1 ~ _ S-~ '!1~ _f ~~ _E~ ~ ~-~~~ _~~,!!~g~ :.. S:~,!T:
r.f ~ ~ _?~ _~~ f _~F~-~ _S: ~~~ -f~-f~s-~~t.! ~~ _!L tZ ~Q 6~~~~~~.fI~I~~~~ _{~~ _S- Q ~
2 ~~~ _'i _~ :f~~~ s-:f~t.! _~~-f: _ e<3-{~ _~~~ ~s. _~~ _e ~~~ _g~ _~~~ ~q. _ ~'l _~~
~ ~q u~ ¡da d na~¡onaL.
- - . _- --- ----------- ,
El Senar Ministro comenz5 expresando q ue enten d !a nu e stra
preocupación c o mo una inq~i <:..! ud univers it ar i a por evita'!' un
,
anfrentamiento entre chilenos. Eso lo comp rendG y l o v al o r a.
-
De sarral15 luego las siguientes ida a s :
Para garantizar la mantenci5n del re gi me n ' instituci on al uno
de l o s supuest o s básic o s es que cada i nstit u e i5n se a j uste al
campo de a tribuci o nes que le asigna la Co nstituci6n P ol! tic a
d el Estado.
c o y profesion al .
Dificultades en l a e xportaci6n de Co br e.
- Bloque o crediticio ..
dct:lajustcs
ü xncerbaci~n dol ~
l\~r o , ¿q 'lú p;:¡f.., no (:)2t.'1 (!nfrentado Clc t u éllmento El situ nci o nes 81
milare s ?
Hél die pll e dE: 0:H2r interesado en , el or den quo el pr o pio Gob ie r
no. Pero no hay duda de que es dif ic i l e n f r ent a r una pr o bl e m&ti
ca soc i al n gud a.
.'
El Mi n istro expreSó que como no 8S ~l quien plantoa l a guerra
c i v i l, no 9"be los supuesto de quienes la plan tean.
\
,
1. Q2~~~{!~_~~~~~~_~~~~~_~~~~{ª~_~~~~~_~~_~{~~~~{1~_~g~_C ~{~
1~~~~_~~_C~~1º_~~_~;~~~_~~_f~~i~~{ ~~~~~~~_y_~~~_~ ~ {~1º -~~
d"..ILe.c.h o. ~e..-tac.io.'1 e.'~ c{(!,l Go b,¿ vr.no ea n r.l P arle../t ]ud'¿ c.'¿at.
--------------------------------- --- ---- - ------ --- - - ----
c,:1, Iv. fuc:r:r,n p(¡Dlicél, sin consiclcrnrBG los ofoc to!l qua ruo(la
tener en el orden pGblica.
"
, (1 nf orme en trcvi~ tus) - 23
I
Señaló también,
, , como eiemplo, la situación de las radio
difusoras. El Gobierno clausur0 un'a radio, c:J.plicnndo el Re
~lamento de Radiodifusión. Los Tribunales han declarado que
el Reglamento estaría derOGado por la reforma consti t ucional
de las garantías constitucionales, dejando al. Estado en la in
defensi5n. ante situaciones ~raves. Aun\que una r ad io est~ lla
mando claramente a la subversión, el Gobierno no va el. poder to
milr medidas.
Citü tc1mbi(n ,)1 Scf'\or ti,iniatro J.,) que ,e.stimi:1 como ;lctituci
nogativQ dGl Colegio de Abo~ados. El Colegio ob ligó a los a-
Es dudoso que pudiera
hacer eso. eit6 el caso de los <1Dor,ac1os d!31 Bnnco Ccntr:al q110
en los procesos,
-_
serenidad que ella debe tener al no participar dir e c tamente
..-.- - .- .
po~ria R trav6s del estudio, emitir su pare-
cero En problem~s jur~dicos esto es especialmente aplicable.
k
30
VIII. Reunión con el Contralor General ele l a Repu l, .
Señor JI6ctor Humores ~'1. (La reWlÍón tuv o lugar
dfa 11 de Junio . en la Oficina ~el Con tr a lo r) .
2. CO I1.óu1. :ta ac..e.JLc.a de. .6 u.. vi.6iÓI1. de.. .ea .t:. i t lLa..u611 Je t p lÚ.6 de. .óde.
-- - -------------------------------- - -- - - ---- - - - -- - -- --- -- -
~{_12 ~~ ~~ _~?: _ ~{~ ~~ _~<:: _~~ _i ~~~_f~f~~~ _'1_ ~{ _ ~~ ,t ~gQ _~~ _g~~~~~Q!..
,- ~ -- _ ._ . ----- - ~- ..
¡
bra d a ". i
- -_ /
',.
'práctica se allirgan indefinidamente' e incluso se anunci an en la
prensa "los aniversarios!l de las empresas inte rv enida s o r e qu i
sadas . .
I
para l~s empresas intervenidas es una ley que sanee su sit u a
ción. ' El mismo como Ccntralor no tiene atribuciones respe ct o
de esas ~mprosas. por cuanto casi todas son y siguen si endo,
juridicamente, sociedades an6nimas.
República.
- - - - -"- - - - - _. - - - - - - --
33 "
. 1. ~.~~~ ~~~~ _ ~S-~~S-~ _~~ _~~ _ D~~~~ _S-~'!l~ _~q~ _~~~~~ ~ _e~ g~~~~~ _~~ _
'~e ~~ ~~-fQ'~ _!l_ ~i e~~.{ 6-{S:~12J~~'~~ _~~ _p:, r:. n
f:. _r? ~ ~ 1~p.! _ ~ ~{-f~ _~ ~ _ ~t! :
~~ §~.:.e<3:'.!:~rj~~~l!::. __ !?~D~~~~-!~~~~ ~ ~ _~1!lC~~~t?! ~ ~~q~ •
--------------
te nuevo, propio do la dial~oticn marxist a- lenin ista : In nc~di~~-
ci6n de lasconstradicciones pnrabusoar I n total id ad dol p od o r .
-._ ;----
La rovoluci6n socialista pasa por la d i o t adur a dal'p rQlatnr i ado.
del 'modelo.
et ~ .
Pero~ · existen dos tipos de trabas para l a ao ci ó n ¡xil íti c a:
,:
Una Xraba de tipo psico16gico: .se usa n procedim ie ntos de
psicologia de masaS para desprest ig iar al adver sar io"p ar ~
,
' como el suspender una caravana de cnm ioDaS se f~voroco n l as po s i
cionosextremas, da los que qui 0rcn el enfrentamien t o.
. . . ' . ,
En resumen, como c o lectivid él d de oposici6n, noestam6s pri v a
dos do d~rechos, pc~o hay restriccionos él su ejercicio.
A) Vis ión ~
de US$ 500.000.000.-)
B) Cuadro en lo social.
Ha pasado la etapa del jolgorio, de una importante redis
tribuci6n de in~re80s en favor de los sectores m&s modos
1,
3 \}
e) Pro b 1 e mU. do 1 a p él. r't i e i p él ció n . ._'
El Gobierno la ha susado como bandera. Pero ha o fr ü
cido solo un remedo de participación. La administrn
ción del 5rca social se está haciondo con un criterio
burocr§tico y centralista. Este eS el mayor os callo
parn un cambio do estructuras. Est~moa on un cnpitn
lismo do ~stado, con todas inefici~ncia6 del' sistema
y sin ningunv. de las ventajas.'
D) Cuadro político.
Hay conflictos localizados. Pareciera que Se tendiera
a globalizar los conflictos. El Gobierno llama al di6
logo, poro en ' base a que la oposición acepte su progr~
--.
.
ria dificil abrir posibilidades de acuordo .
El P.D.C.no
.;--..... .
está por la crisis presidencial.
I
I Ello sería un error en Chile.
'
,1
Nos conduciri~ a una matanza o a una dictadura militar sin
destino.
Las propias Fuerzas Armadas no estdn por una actitud dee80
tipo. "
Nuestra misi6n es buscar salidas democr5ticas.
Acusaciones Constitucionales.
---~---------------
Estima el señor Gumucio que la a~
. _---_._--_.- .
~ual mayoría parlaillentaria ha de~
naturalizado las acusaciones constitucion~les: Las acusaciones
deben recaer en verdaderos delitos políticosn Una vez que la C§.
mara acusa, los Senadores deben transformars e en juec'es que vo
tan en conciencia. Sin embargo, todas las acusaciones se votan
(Informe entrovistas) - 40
f
'dominan~e ~andaba en ,Chile 1 " era. presidencialista.
Puso com"o ej e~l'
~r~~~f2E~~~~~~_ª~_~~~j~!~~~~Q~~_~~B~~~~_~~_~~~~Q!~~!§. Es PQ
'sible la transforuíación de la juridicidad. .El asnn
to es que eXlsta la comprensión necesaria para que se hagan las
modificaciones que se requieran. De 10 contrario se corre el
rieego ele que en vez del diálogo se 'imponga la violencia.
Derech~. ' .
------- ' La Derecha no sólo ha atacado a este Gobierno. Tambi~n
~tac6 con ' violencia al Go~ierno Dem6cratacristiano. ruso como
ejemplo los ataques de la derecha a la reforma agraria del Pre
I
sidente Frei.
Derecho de reunión. - ,
---------~-------. La libertad que hay en este aspecto es ampl!
sima. La Con~titución politica dico que el ajerci~io de esta li
I i,
------
(Informe entrevistas) - 42
\ .. ;
(In~orme entrGvistos) - Lj·3
-Consenso mínimo.
.... --- .... -------_. Est& muy pesimista, de que se pueda llegar a
un conoenso mínimo'entre sectores políticos.
Se, muestra también desalentado por los Colegios Profesionales
que se han lanzado en una cruzada pOlítica,suspendiendo títu
los de abogados, etc. Encuentra también que conspira contr8
ese corscnso mínimo el hecho de qu'e· el Poder Judicial, sisternQ.
ticamente no acoja las acciones del Go b ierno y ampare a los pro
.
cesados que son de oposici6n. Crce que también conspira contra
el corsenso mínimo, el hecho de que el Congreso act~e ~n una for
ma tal, que le permita a ese propio Congreso enrostrar 01 FEesi
dente de la Repúblicn su ilegitimidad. Tieno que haber algo coQ.
certado en todas estas manifestaciones. Sectores dentro de 18
izquierda, lo enrostran nI Gobierno debilidad para enfrentar es
tos situaciones y le exigen actua~ con mayor dureza.
, J
(InfOrJllc cntrcvis tas) - 44
,
quo en el fondo todo fue hecho para re a firmar algo que estaba
'decidido de antemano.
.
Siempre es maS fácil pensar con la cabeza·
de otro.
, ...
Agrego que el Propio Partida Nacional estaba tratando de
(IJlfOtlllO en-trovist:ls) - 46
~\
[1 'Sofior J::lrl'i'\ oxprolJó q1l0 lo.h lJn:tvorAidndu~ podlon podir I
2. ºQ~~~~~~_0~~~~~_d~_~~_6Q~~~_~~~~~~~_~~~~~~~_~~~~Q~~~_~i~~~~
~~~_6~~~~Q~~~_~~_~~~~~d~_Qe2~~~Q~~_~~6{~~~~~~~~L~~C~~~~~~~Q~!
Expres6 qu e el Partido Nacional y sus dirigentes asumian su
respon~abilidad p~11tica en tres planos:
estudian tilo
(Informo entrevistas) 4B
. -
(Inforlne cntrcvistGs) - 49
Expresó que " en' 'el CtlS0 de lcts · requisiciones ,se usa una '
instituci5n jur!dica destinada n resolver ciertos p~oblema9
de abastecimientos, para ~statizar las empresas requi~adas.
(Informo cntrcvista.s)· - SO
-~
"La Comisi6n insisti6 el! que alguien . debía dar el rrlmer poso
para un consenso.
" - _._ - ¡
y formalista.
1 ¿¡ s est l' U c t u r a s . :.
(InforIllo entrevistas) - 56
El señ o r J\lm~ydé\ 'ó!;q: y,CSÓ que el país está en un p~rfoc1o en,' que
todavia el problema está centrado Gnla lucha por el poder~ Con
.- ·--------
excepción de al~unos GrupoS ext~omos se ha intentado por lado y
lado encuu~ar las cosas ro~ las vías instituciona18s. Esta 'v1a
se está poniendo muy cerrarla; por l~ inflexible del sistema ju~
rídico.
Respocto del problema con los Estados Unidos, hay una r elativa
buena voluntad de ambas partes p~ra -alcanzar unasoluci6n. Des
tacó que Se lleg6 a un arreglo muy p o sitivo para Chile con el
Banco Mundial.
I
En g~neral, en lo internacional estamos cerca de lo 6ptimo.