Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
de Lomas de Zamora
r
••••
et
Nombre del alumno
VI
o
Facultad de Ciencias Económicas
11
t
Profesor Adjunto
UL 10
o_
1-
-T-
C.P. Fabiana Maceiras
Profesor Auxiliar
en
• • • • • • • • • • 11~ • • • • • • 411 • • • • • • • • • • I
I 00 _ID _el_ IP 10_ ID 40_ 10
_ el .01 ID _ 01 ID. 01 • •
_ 4040-040-=•-• II el II 40 00 10 01 0,40
E
BIBIAOG RAFIA
Libro "Administrac ión " . Autor: Stoner, James A. F. y Freeman, R. Edward. Ed itorial Prentice Hall. Sexta Edición
10••••••••••••••••••••••••••••••••••
.........••••••••••••••••00•90•40.
leuopezwelw
anb and OW03 esoio6p numen op A aweispai u9pezwe6Jo et ap einioniise aun letUOSUO3
eweii es °mon' esg saieuopezweBio seinoniisa seg ap oiwap epuamia A apena uoo uapq
anb ap mala e seuosied sei e andad and °sound iap meg as pi °unido p •Japod
Nen seuosiad sei e uainwed anb seopeci seiBaa set ap men °pudo ig •tiopezwebio et ap
seiaw sei ap zni el e ompaia annsai topezweho ap ap oyasp la anb »ami 011193 ap maese un
epiloga soiniideo Sell inual6p sol ap oun apeo suopenupoo y leuopezweho momio el
'ove UO3 'A sapuopezweeio seinionme ua seiopuepowoo isauopepi sal e num; uep sawaia6
1VNOIOVZINVONO
NOIONMONNI 3 01911'JV3 130 N9101/21.1.SINIINCIV 91 oinndvo
SONVIAlf1H sosanon aa oinndvo
avaiuoinv 30 Noionsiu±sia A 1500d :£1 oinndvo
1VN013VZINV0130 vanionana A 0193310 :Z1 oiaudvo
NODVZINVOIJO
Ill••••••••••••••••••••••••••••••••••
N
k tI4:
T U t„..0., •e2
r -90 im • • • • • • • 0 • • • • • • • • • • •
ewsnpui zoian el ved °cimba zeiionesap e madwa A sauopeolunwooaial sei ap ewsnpu! el 9zi0i0z
'019/3UO3 113 'nye s elk vol anb esazdwa el veznionnsaaz A soionpold sol venmeaz anb ved opoz anos 'epapa6maz ap od!nba un
memo° ueid zod .sozonpozd soi ap peploet ua alisa ou ewancud la anb pe suppatu A seciand ved sopesn umpazd ap sol
-onpozd e 011101 ua op!Biza ueneq ej 'esanwe ej ap sampounzoo 'romped mea A uaimaH wellim .egoiouov ele enanu ej epeti 'pep
-polen UO2 e 'dH e nonpuoo e 9zadwa 'sempuezepnua A dR ap sel6opul9z sapnw sei e opuawnow 'Held •sonanu amawezewe samp
mosto A sozonpon ap eauji eun epeqsaoau dH anb vppap nem
dR U9 gcggwgg
*sewapod sopapeiva dH Izopazza moadse sol ap ulsy, el euocle 'tp) weyectuaimeH ap inaue6 mal)
opeusmuipe ap CO9UO3 iep alueplaid ounej 'una 1 sunn
ns ap Jesed y soplo!' emewezapevan ayas odweo onenu ase ua iaded
19/
ns lego ugen esziqns eqedoi ou dH anb enes ueid 'vos eqezz
41031.19 9S dH 'zawem-autt A AUOS OW03 samba zod sepepoqe uva
1\19133(100HINI
Be••••••••••••••••• 411 • é
. —Entramos con los dos pies —recuerda—. Ese sector del negocio creció 30 por ciento el año anterior len 19921.3
Platt, que ha reinventado y rejuvenecido algo que funcionaba, ha dado pasos para garantizar el futuro de HP en la próxima revolución
- digital. Platt, que no se detuvo aunque las cosas parecían estar bien, estableció tres objetivos básicos para 1993 y después. En primer
término, Platt prometió una reestructuración profunda con el propósito de mejorar la rentabilidad de HP aún mas. En segundo, fomentó
la satisfacción de los clientes. La empresa tenía fama de ser difícil de abordar y Platt quiere cambiar esa imagen. Por último, Platt pre-
sja
tende reforzar la importancia de la administración ilustrada dentro de la cultura de la_con
—HP será una empresa del todo diferente dentro de 10 años —pronostica Joel S. Birnbaum, director de laboratorios de HP.'
Con todos los cambios que se están operando en HP, sumados a la actitud permanente de Platt de por qué-esperar-agnañana, el único
pronóstico seguro, al parecer, es que habrá más cambios. -+
••••••••••••••••flemmome****
twauniandap Galo ap soninaltu
unpas eupoa ap sol anb seannuu `oittaumpodap un ua ugelleal anb soaq
-mapa ouit» aniappuo° uapand as saluarp sol e uapuatan artb sopnaidtua sor' .
sedad net
uata; anb so' X sesan2.mquiell set unnidead anb soj anua apiaip as *gaza la .
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • tli • II II • • 41
-
opu4ins en
81.0101003 opeu!twal dianpod iap
asialafinbioua Á i9A uapand anb
ouisIpepoloadsa ns ap sesisi
ap alias eun ueyadwasap Pos
ou sawap Á soiawold tsalsppiay
'solaw!diea soreuozuy '813210
ua alaydsol3 ap ugponnsuob
el 011103 'opype un ap opaAoid
la ua uppenepadsa el ap asea la
os auno° pisa anb aideqold wad
se tugpeuleua el A owappinqe
nonpuoh apand affluesua ap
eauji ej ua !miel uppezHloadsa
ap opai6 ay un anbuny
Tann N9131/211V133dS3
esopeaidwa se(
ap uopayptras vi Á pepinganpaid in lampa azud in.goiouan ei ap entraan
uopeldepe ns I °Intima ua mis ap pepnea ei ua aideoupt ns `wistueurnq, (
EJJOSOW2A9111111S 10d1E1109131118211i OW311119011038.1 ()pulo' in oeioA •sod
-giba ap *aliad e epuannaaj uoa `salmall sem 'soAanu soaand opiniones
-ap eq Á sapuompen *lama ap seaun set opeuopueqe eq anb rapang ap onioA
sa apanasua ap eaun ei ap °buten la aod soppnpoad oniarannnqe p Á t'apea
-apea° ei seaadns aod sounrai so( ap almea.; te enuanaua as anb esaadwa eun
ofnen
¡ap onianupanbfaua pp Á ornen tap 'mandara el ap mina; sei ap 'ornen ap
0111183 p ua uopeuaNua el sendns and semana sop ap vainqeq as gi opnjdea
p Tia 9.punet uopenepadsa ei ap senira2au sepuanaasuco SInS9 UO3 opeinauin
salsa apand panel ouispuasne p anb onautnasap ueq salope2nsanal sori .rauos
-.rad oi ua santeaugea2 oaod Á sennisadaa muno; as anb sepezzrapadsa sean; set
ap ateptmaas opnpoad un aas apand apialutudnqv 0 Sepuapadxa seidont sns ap
agnd e 'nes ualq palsn otuop •pepapos ei ap santa ap emptuisa ei ua zraa ns
sala; uopeualeua ap odp asa anb neninsuop mem" inm lonuoa ap uopesuas
eun ap ex uasne ei 'aiaap sa!uopouaroua el enrasad as anb pe; se amoral 'osed
un ap aiqesuodsaa sa olas aprecien apea is Á 9013109w Á souanbad sosed ua uap
-Inip as miel sei s •seteluansap auag traiqural °faquí' lap u9pimpaaadsa tri
1 topeanpa ei Á sepuata set 'sane set anauesap
and sos.maaa soi pepraeuxnq ni e ow anb itunaunepadsa ei ap olicuassap le
aunara apand a uppentsp in ap ua2po p anb uesuaid seuosaad senanw •sas
-napa a sequeral sns e irania as anb csoitanbe e sepeu2se ras o `solsand at2ata
uapand seuosnd set 'saínen ap ataos sun ean 011I03 'sywapv 'quien ovalo U@
enadxa ua 9]105,11103 as euosnd apea sand guopezippadsa si eunuco; `aniarals
-UO3 aod •peppotan BJ1112'9.11103 lezna.' Á npunde aapand as anb SEPE3URCIUMS
miel can ornen top upispslp el `ouenuoa p asad •tnaaanti and sepeznepad -ano ap ouew
-sa sapeinpqn sei supo; aurabps exawnd euosaad eun anb opuatuodns une ej ap uo!syk!p epeweu S8U015¢00
Sefaiduma sean; set ap anedlOtaU El uahnnsuoa anb sauopendo sei sepoi 03 leuauaB tle 201E1BI ap
asnal arad eagopapd o earag peppedea et e2ual sub atronad in aaspra ou anb RON ua 'sapemApoe ap apelo!j
auas aun ap salqesuodsw ueas
sa eraandsaa eri ¿gegen ¡ap uaraptip eisa peppunnpoad el avisaras 0tu93? seuosiad se' anb afauew ¡el ap
(namtpqns uapand as luopenstuptipe el elsen imaanpoid 'Salusuodwou sns ua elaidwoo
in apsap cuopezare2ao ei ap guaral set supo; enb ap otpan p urna' as anb oit103 0919i aun latiodwbosag
<tuqo ap ouvue vi ap umialp ap ae3ni ua opequil top usnspnp ouittual la esn :orean lap uols(Alp
DEPARTAMENTALIZACIÓN
Los gerentes, con objeto de seguir la pista de esta compleja maraña de relaciones
formales de una organización, suelen preparar un organigrama que describe la
forma en que se divide el trabajo. En un organigrama, los cuadros representan
la agrupación lógica de las actividades laborales que llamamos departamentos.
Por ejemplo, en un banco, si un grupo de personas trabaja tomando decisiones
para otorgar créditos monetarios a pequeñas empresas y para administrar los
préstamos a pequeñas empresas, el gerente del banco podría agruparlas en un
Departamento de Crédito para Pequeñas Empresas. De igual manera, sus profe-
sores están agrupados en departamentos de Química, Inglés y Sociología, por
departamentalización: ejemplo. Así pues, la departamentalización es resultado de las decisiones que
Agrupar en departamentos toman los gerentes en cuanto a qué actividades laborales, una vez que han sido
aquellas actividades de trabajo divididas en tareas, se pueden relacionar en grupos aparecidos". Como puede
que son similares o tienen suponer, existen Muchas variedades de trabajos y departamentos en las organi-
una relación lógica.
zaciones y los trabajos y departamentos de una organización serán diferentes
que los de otras.
JERARQUÍA
tramo de control Desde los primeros días de la industrialización, los gerentes se preocuparon por
administrativo: la cantidad de personas y departamentos que se podían manejar con eficacia.
El número de subordinados Esta interrogante pertenece al tramo de control administrativo (con fre-
que depende directamente de cuencia llamado tramo de control o tramo de administración). El tramo de con-
un gerente dado. También
llamado tramo de control o
trol administrativo significa la cantidad de personas y departamentos que depen-
tramo de administración. den, directamente, de un gerente específico. Cuando se ha dividido el trabajo,
creado departamentos y elegido el tramo de control, los gerentes pueden selec-
cionar una cadena de mando; es decir, un plan que especifica quién depende de
cadena de mando: quién. Estas líneas de dependencia Son características fundamentales de cual-
El plan que especifica quién quier organigrama.
dependa de quién en una El resultado de estas decisiones es un patrón de diversos estratos que se
organización; estas lineas de conoce como jerarquía. En la cima de la jerarquía de la organización se encuen-
dependencia son
características centrales de un .
tra el director (o directores) de mayor rango, responsable de las operaciones de
organigrama. toda la organización. Por regla general, estos directores se conocen como Director
General (DG), Presidente o Director Ejecutivo. Otros gerentes, de menor rango,
jerarquía: se ubican en los diversos niveles de la organización.
Patrón de diversos niveles de Elegir un tramo de control administrativo en la jerarquía organizacional es
la estructure de una importante por dos razones. En primer término, el tramo puede influir en lo que
organización, en la cima están ocurra con las relaciones laborales en ún departamento específico. Un tramo
el gerente o los gerentes de
mayor rango, responsables de demasiado amplio podría significar que los gerentes se extienden demasiado y
las operaciones de toda la que los empleados reciben poca dirección o control. Cuando ocurre esto, los ge-
organización; los gerentes de rentes se pueden ver presionados e ignorar o perdonar errores graves. Además,
rangos más bajos se ubican las actividades de los empleados quizá se vean afectadas también. En un depar-
en los diversos niveles tamento donde una docena de empleados o más están clamando porque sus ge-
descendentes de la
organización. rentes les proporcionen retroalimentación, existe potencial para la frustración y
los errores. Por el contrario, un tramo demasiado corto es ineficiente porque los
gerentes están subutilizados.
En segundo, el tramo puede afectar la velocidad de las decisiones que se
toman en situaciones que implican, por necesidad, diversos niveles de la jerar-
quía organizacional. Los niveles estrechos de administración producen jerar-
quías altas con muchos niveles entre los gerentes del punto más alto y el más
bajo. En estas organizaciones, una larga cadena de mando demora la toma de
decisiones, lo cual es una desventaja en un ambiente que cambia con rapidez. Por
otra parte, los tramos grandes, producen jerarquías planas, con menos niveles
administrativos entre la cima y la base. La figura 12-1 contiene organigramas de
una jerarquía alta y una jerarquía plana.
• • II • • • • • • • • • • • • • • • • II • *el IP 111 Al
camannsa q ouopueqe 2up9H 'sand jay tnuaun ualmod tap sandsep acopó-pa
as sauna u omitas `upuanatg uoo tu:sanano scutoad sns e uoludtue un
aup Á sonntuop sus sean wad scuosaad sao Á cruz u opumunuop symap
Sol uepuq anb cn opumn sopednao opeoutuap uuqmsg„ BypaH nuatuoa
`„ofuqual ns anzweaa ata sawaia2 snu ap awatu ej equdnao anb oumpyoj
!saz 'oto ap cooda ungenu ug„.apuens lep oíngje ujuodo as repugne! can;
-annsaj 'my ug -u9pezung2ao ns ap camonnse ej opueuelle csaaduta ns
ap pupwmadtuoa Á pepymanpoad el aclaran gjpod anb onuopua ciaraue2
aurpaup TupaH -pe `(!dy) •am 2aussepaad apatidsourly u seinict svur guano
-nalga aod opueuto urisa cseuenbad Á sepuel2 `9000psnu22a0 ap opas eun
uyn2as uuaa!pnd as anb sawapapa.zd satinan
upinq ou 'mann ouatuouaj un traza *maga 115t8 e sauopuzlue2ao sei opueno
0tireqe11/23qun Á treptps anb sal ua seapooN sepueounpap tul ap malato° tia
acoadialm uaqap as son2pue saamnu 8(4 wad ióniinxa runsaa sou ‘sepueouno
-ap sin ualam %pana usas gssuortad sps ows ap sapeplAnac cut aupnuop apand
aopensmnupu un anb ap Bap! ej SloH •sps cae tesaamun ouqxrcu p anb umsnp
-1103 131 e uare2au sotana' Á awaaa2 un auspuadns upad anb suuosaad ap uummu
pupgueo g1 nunuanap ap non/12n saamne sosaamp '30( oi2o ¡ap soIcboupd y
(spelfuopad
ssopepIno uppulo sun ~Guau sauoispap scun2o anbune) sauoopap set
ap epo/baux q ua Basan aupon ap opni aup uapand as ou somptup sus Á Weld
.pappept2aa usoaquaoss uoo opuumuna risa sauommuntuoaatal sci X sampsInd
-I003 set ap se.qsnpu sej ap elmroduma uppeauge .opuutu ap canal euepup
inna uop infectan ou azud sonnow auag sleid 'pampild-napstaH ap osen ug
oyvtim ap ugppnpal orno oppouoa ouazugua; un ap aliad OW03 cpuepual coa
ap yanqui{ as 'ffinudeo amaina goa u sauopezpream sui card seueid spur sumb
"mal Ispuq saunde sepolou saya supuapual su' ap cun 'sawapal solee ug
ea %%Vid V11101:11/U9r
ea vriv vmouvinr
•••••••••••••••••••••••••••••••••=ti
350 PARTE CUATRO ORGANIZACIÓN
10. 4.1 • 11 • 411 11. 11, II fl•• 11 41 41 0 11) 0 1.1 • II 41. 10.
orsgeal ap sapspyfflos uppeoue6Jo ej ap SapeplApoe
set Ispeaue uoa :reurpioop ap sean lealidusaa uapand —uslioupuannp Se' ep 1.19321.111003 el JeOndU.103
usureTT gasiori Á aova/meg anb— sepuaaagp sepa •snuap sol UO3 ueuopuTai upan(' sub A soivaweliedap
seluatapp ap sonwaln
as ssuoszed sej anb ua suun ej °tuca !se 'emula 8j ap olluop Taded.ns Á uopez sol anua lienueu ewm1 ua
-palo sj 8 uagpied sopealdtua soT anb man ej ua a/inun 'ssuppy ig‘opunue anb mimen eied sojusa
un ap opcn p impaga o uaaetne un nrisumuips ojduiafa aod 'snenplimpuT orsq sapnioze ap sepuemno
ap sauope2Tiqo set anb synu o2ie eaTjeluu afecten ap uaTsTimp el anb °peinaos :u9pepuaianp
usg !man ar Á aaualitun s piad •sepezuspadsa Ánut uos seaan se[ op
-trena apana° nene nss '131.un8aguoa ennsaaOj Hamp gnu °aun 'alumna uopeu
sun sp!xa anb uopezTus2ao sun azamboa seua overo 'nueurearuoii
. •9818u0138zTu8210 motu sei
ingwpaoa uspand 'sepsuopepa atad 'snualapp gongsj usuadwasap anb senos
-ied anua afecten ap SeU013111aa Sin anb asan2ase ap nTsadoid p upa nua2 si e
aluna! 8 Jaman nye:4u° usgenp.moo 8ssoneaupuap a seannanied sapepymps
ap odna2 un 'uopTugap aod 'uos &alegan sol animad `seuopenue2ao set ua suizos
-aad set e miedos apios uopezuspadsa eq Isiogst umaszgepadsa ei Á opugna;
Top uoppmp el and 'osadenuoa un osnian inuatuaidtuaz un sa uopenpiooa erj
N9131/41931N1 3 N9131113N3113310
9•11•••••••••••••••••••••••••••••••V
352 PARTE CUATRO ORGANIZACIÓN
COORDINACIÓN DEL TRABAJO. En un vuelo importante, el piloto y el copiloto tienen responsabilidades claramente definidas, pero coordinan sus
actividades, entre otras la revisión de puntos de seguridad antes del vuelo, para garantizar el debido funcionamiento del avión.
11. •••••••••••••••••••••••••••1100,41
-esaaatdja A uatspusuer; el guoyalsmbpe ej ap caluautepaalp `apuadap uopeu
-llanca el .ennoaja uopetnpaooa aun atad nnuatutpurti se uopeanintuoa
sawelpuedepu!
sepepiun .6
SOSBOSO
SOSJI131319 '1
tIVNICIN000 aelaw
30 0V0I3333N 'seueid
V1 E1130038 'E
solueRuppeowd
A sei6ed
leputie6
ejnbanap
seuopephi .a N9I3VELLSINIINOV V1
30 svoisve
uppetwolui SV3IN331
øp SOle311.10/1
SeWelSIS 'P
NOIOVNI08000 V1
30 1VION3.1.0d
13 EIVIN31131:13NI'Z
SOW0196 so and
empaja 119'38w/1003 ap sopogitu 501 and sanbolua soij flL vanDie
•••••••••••••••••••••••••••••••••••1
354 PARTE CUATRO ORGANIZACIÓN
miento de información. Cuanto mayor sea la incertidumbre sobre las tareas que
se coordinen, tanto mayor será la necesidad de información. Por tanto, es conve-
niente pensar que la coordinación es cuestión de procesamiento de informacidn.23
En esta sección se analizarán tres enfoques para lograr una coordinación efecti-
va (véase la figura 12-2).
Ho•••••••••••••••••••••••••••••••••11
aod negarla/peana as casuaunmaid opeuonesap uauteg as sauopezwelw salsa
opusno 'agua& un2as •saieuopea sonzatuegaa Á sagaz ap apas sun lod uppez
-pre210 sj UO3 u9ps2ucio ap awaitunuas un .zod sopent2 uv.ta €sauoiaas sns 119
guypentreaw sj ap soaquzaiut sol Lena ei tia rainbaszapeanonnsa sun aguan sao
-1331;9 Lsawapga setu saufflaezwulzo set anb ueqesuad sous •sauopezure2ao san
-as!p arad oazywa anbopa opstueu i saluagnqinuoa satedpuiad sol uoaanj paLe,4 RE o ele0
!luan Á sopfej, Yinpapazd 6tUaqam rew •sauolatmlis sei repol tia uaig enuoia
-un; anb isu0penue2a0 eamortnsa sun Jean alud soidpupd ap opas sun `„ouruz
-so aoraux ia„ ueqsasnciluoioupsiupupe anos sawins Á sanzaza2 sonwpd soi
o3isy13 3111303N3
¿lona Á
sqatud ap osaao.zd ja asaudun unans arponnsa ap sumisa soi `opun2as ug .nuau
-atuaad !asomad un so sauoioszwe2ao gni ap nagua lodwap uoa umureo sea
-aosua soilÁ sei20wnsa sal anb e °metí couitulai aatupd ua •resoa sop alumna
isuopezius2ao mjasip lap oaiawsw olloaassap Top opploaaa anaaq un sowareq
U99009 13150 ua .savnig2 soi ap uptauale spur Á stnu opusldso op! rnj isuopez
itzu2so ouesip Top uolosnaa sj ap „loi.taixa opunta„ ¡ap airad si '030d e onod
mun2la 0-n'apanad ws 'sisase 110[2 s 99110131;ZW13210 asi2ana pa; sanra esa ou
leinsnpui unpnionall ap a.zquiou uoa SOILISDOUO3 anb roodo 1 ug •oasa sa oN
uppenspnwpe ap opinara ¡ap apolsiti s ua tomaspen sizei sun sapo; uauap
—uopeurp.woo si Á einbaelaf i `uopeziiennutenedap s `ofecisai lop uoisimp
uopszunazo vj ap otjasip ja and saarOuv seapaid apena sal wapsziu
-s2ao sun ap oulanzi oluapreuopunj 011.101 ua usqual2 ieuopezurearo nesga
¡ap sosaaoad sOl'oidiautad nr .01218 ¡ap olzei 01 a opeuoioniona oin um4 lauopeziu
-sato ogasip ¡ap sowanupouoo sog •uopezwelw ns ap aopavca upes uopez
ns ap »pay!ia speq :adulan musito te (soppues sop no elsytnj ueriaip
8011[0.132 sol anb meg ieuopezureaw 051,81p `021.1C1.1m .3312awnsa cuan) cap
-ay.zd iza uauod u9iaeziue2ao ap soaquianu sol lana ua ouiolua la Á uoiasziu
ap %galena° 9 a.red epenaape ieuopeztusazo annannsa sj n.gaia eaed
sauoispap uetuoi snuaza2 soi tena ua osaaoad un se pivo!dozpiv2.4o oyasip
11/N013YZINV9110 0111,3Sla
I • • • • II • • • • • • • • • III • • • • • • •••••••••
CASO DE ESTUDIO ILUSTRATIVO
CONTINUACIÓN
trabajo. Cada división tendría su propio cuerpo de ventas y comercialización. Además Young
eliminó el sistema de comités e introdujo un programa de jubilación anticipada para recodar el personal, con lo que creó una organización
más delgada y plana. Young acudió a Richard A. Hackbom, director del próspero negocio de las impresoras láser de la empresa, para que
dirigiera la división de productos de cómputo y Platt fue nombrado «¡rector de la división de las estaciones de trabajo.
La unidad de Hackborn, con sede en Idaho, no tenía los comités característicos de la oficina central de California. Esto permitió que
Hackborn y sus gerentes tomaran una serie de decisiones Vitales, sin demora alguna. En primer término, decidieron comprar una "máquina"
existente de Canon Inc., de Japón, en lugar de desarrollar una máquina de HP. En segundo, decidieron comercializar su impresora láser
en todo el mercado de las PC, en lugar
de diseñada sólo para equipo de HP. En
tercero, formaron una amplia red de
detallistas. Por último, establecieron
controles estrictos sobre las operacio-
nes, permitiendo la introducción cons-
tante de impresoras nuevas, que ofre-
cían más características, a precios cada
vez más bajos. Las ventas se dispa-
raron de inmediato y tuvieron un impul-
so adicional cuando Apple Computer
Inc. empezó a promover la edición de
escritorio en 1984. Hoy, HP ofrece do-
cenas de impresoras de inyección de
tinta y láser, de bajo costo.
ORIGEN HUMILDE. Dave Packard (izquierda) y Eldl Hewlett (derecha) desarrollaron un innovador oscilador
de audio en una cochera de Palo Alto, Calif m'a, en 1939.
~010411~~010~0.100110(0910041100).4
wipsalau sappaa2 soy anbaod 'ongeasmuluzpe Á oagruaosnq inuosaad ns quema
cesaadwa ej ap 1331221oupa; peplaidiuo° ej eplaume 981191103 'enana ua
nuaaa2 ojos un aod spesplaadns aas apand salenuzys SWO1
treppaaa anb apiuresua ap agua' ej ap soaaaqo ap pspgue° tnia2 uy 'granizo°
ja aod •aungpsauy 899 ottaansa muera anb opumang `sopanbad oferten ap sod
-na2 19111.101 e uapuag 'opezinapadsa Á= ornan un amagar umans 'sosaaoad ap
011103 eyellun unpanpoad uoa susaadtua ua nuca 'soles salaplu sol ap sopan:Tura
sol anb e opigaa .sosaaoad ap et e ven ua urnanpold ej ap es-ed as opugna aÁnu
-liump osad caseta ap ej e eyzwapm ugoonpoad ej ap usad as atiuoauoa uniatune
lamia sainad ¡ap sawan2 sol 'oled ugatinspnwpe ap °unan 'oputi2as ua
*(E-gI e.m2ijgl
asilan) usneurpaoop Á waysynaadns salir uaaaptbaa Á saugauzyue2ao gay and selle
sesnannsa e uaanpuoa safaidtuoa seabioupai set 'seagenzd seno ua •sonnan
-sputtrye salamu ap Á 931119.14 ap pepyprea nata ovan 6—osapold ap ej easeq
epellun ugnonpcud ej apsap— agoiouan ej afaiduwa spur iguana 'otrytuael aaw
-gd ua •sap3iatia2 sauoysnpuoa san e uwarnpuoa paumpoom ap sownsa soq
tituywoo aun; ua afecten anb ofaidwoa nuauteums odgiba upa sopyanp
-oad las ualans sanagarew sosa •sa2oap set o gealuaynb sepueons sal outo° guau
-mon o osad zod uapuen as anb smegnew ap wmpanpoad si e azoga' as sosaaard
Ud uvpanpo.td el (seaoyeandwo° ap scipla sol 'oidtuara aod) amaestra ap gnusj
ua sauoyseao ua 'pampina uga2 ue sopemagea solanpcud e anual as vsmu ua
sapund svpy.md ap uwanpoid eq uvagiqwesua as annllape satu anb sawnbaux
ap saped sei mima 'sawaypuadapuy sedal° ua smaanbad sapepguea ua
sogoaq swanpoad e azotan as svyanbad svpy.nad ap uopanpoad eq saiunpympuy
souusave aod cupypatu uea2 ua csopyonpoul uos soinawe sol anbaod elanituop
apuna ej so grallun uopanpoid ej oled apesn es2olouaal ul romea' ei e ajan
adoa ej 'oldwara aod !nuag -Lep sauopeappadsa sal tioa aplanar ap soplanpoad awalapp anbapia un Jewewol
`saienpykypuy soinagae ap usnaanpold el e aaagaa as vi.nnpen uvpanpo.ed Erl Led opue oi e sep!pueixa saw
g098304 tia usnanp seuopeleisu!opua!be usa
-cid (2) Á asear ua Á sepuea2 gepgaed ap ugoonpoid (g) 'repanbad supgaed ap seseadwa seudie 'pepaenpe el
eyellun un-lampead (-0 :swing sei ciad sey2gou3n mainaedsaa sus uoa opianag u3 j5E eas) elpeizoinq erl
ap `sodna2 san ua weappgyag saunas sesa.zdute 001 ap lopapaqe ollnipp path& up!saalaa e! Jep uapend rJaluag
0311113 OW03 isaieuosladw!
-poom ap odynba ia T iuuxu ns ouwa ennanalsa ns opte; egroase innazyuglio O saunoua suplo
uun ap suena sin ap eyBoyouan ej anb uoreraue sa2app sus Á paempoom weop ap sopypa scri Timamos
aod ay:tasas sope sol ap sopmpatu e sopingtaa soaysigo soypnasa soq •swanpoad
ap sodg 80411011w ap umaanpoad ej eanduty anb usnanpold ap es2oyouan ap sudn
saluaaapp sol e aaapaa as „mine; sej ap ai2oloupai,„ •sawepoduzy uos anb
uppezyuulto ej ap saulapp sanamien ap alias uun atzaptanuy gewasas sopa soj 119
ayains anb 'yeuopezpudio onasw la and snadvi s ap opOolouaai anbojua ia ua
SY3IIY1 SY1 30 0319910N33.1. 31100JN3
peppnae ig wad 03
odsauopezwelw sei ap ugyaem2euti tus caplappam
-real un! itpap so tuuaapotu e(vga2au ugamouuo° ej opyun aq auhums ou t1317.130.1
-nq mutan; •ounwo2 op sama sopyzaas sol ap awapaorad ja ua agoluatuepima
as sauganzwo2ao /cuasi') wad anboaue alga anb ua moda atm ua uwayny. 'Innen
-spuutpe ej ua soatupodwaluoa sus 01.1103 113 'sonysap saawne 60.11 011103 1 out
usuadumaaz ns sopellnsaa sol ap uopentena j agellipes `trawydo ns ua 'jefa
oj pepingesuodsaa el Á peppopte m teppeia upa 'egentapadsa epenoing ej anb
annympe colussuusy •otmadea la o otusgposes Top ae2ny ua 'inuagadxa ej Á pep
-pude° ej ua areg upa seuosaad sal ap uopouload uy Á eatip opuew ap guapea eun
‘sawnspap reuma and segaa esameasa anbaod elatwomq ej egegme aagam
viavnatnq vinvll oj taqam•usnaszyreaw 81 119 11101131 leuosaadim guilla un Á
'sapapyinae ap usnoznagna ei 'nango uelayaw soaqtualtu sus anb wad sapmpu
-Rimado ap ignaro ea sellaatu aod solumweagwou sot 'guatea ap usgezllepadsa ej 09 a003
NÚMERO DE NIVELES
3 4 5
Producción
unitaria y de
16 r:-
partidas pequeñas
10
NÚMERO
Y TIPOS
DE
EMPRESAS
Producción 15
en masa y de
partidas grandes
10
SL
10
Producción
en procesos
o
S media S.
Fuente: Joan Woodward, Industrial Orgunization. Derechos 1965. Con atdordación de Oxford UnWersity Press.
ENFOQUE AMBIENTAL
•• • • • 0 41 • • • • 41 • 11 • • el • • • • • • 11 • I
-oanq Árim ssineduioa ap 901110182 sol e uoaa2qqo aausap o2liq ap so3t29jou3a2 :Saimpunw
SO3UBAB SO1 'syrurapy 19 Á 9 'e 'I sompdaa) paimmuz npunadmon ej uolumpsuai sopeolaW So' ap solqweo
ap oup e pepm5e sgw uoo
`sinopapuaadtua `sananu sesaadwe ap peptivaa amapan aun Á :sapisnput iapuodsai ueoand enb 'seicpap
saunap ap u9aup2aisap ej sauoppinbpa Á sorodsap `saumsni ap sapsalo sepePiep sgw seamanusa tia
spappaps apoie ueqmputta anb soduzan ua `sap¡dyi seisandsaa uoasi uaue!Auoo as sauopezute5lo
-isaaau OS °pupilo .SUSO.latIO etWOUIBAISO3X0 UGIBIFIS91 'oduami ja UOD 'anb anemia ser anb ua elauew
sotionui ap sapenoanq uo.regoaavsap rArD Á NE 'ama imaax orno° sssaadtua eun :eueld semi uessemueúlo
ap affilOnnsa eun asumid
'ame; aod laspizain2aa uoamojama optualsos 03UU9U039 cemattupan p aaqos 'mouensan uoo 'A uppemuedio
sopandns sol opugna Á sama.!guau sonnaadsal sus ueqatinuop saseadtua sal op ej ap oyewel iap uppnulusgs ej
-ueno 'amelga sytu U13,19 sodtuan so¡ opugna sabotasztua8ao sus card ssanynaz ua eApap anb uppelue6Jo ej ap
-nq sannanapa uonndope sasuarqunomnsa sasaadula satiantu ap santan2 seta uppenmoouseal Sj ap usaslaA
-,E•ospntin ap uppanpaa aun `sonsidpasáp sytu aas ciad o 'uopez :oyewei po spinosa
-pacata ej ap v9pniquani atm .11311313119 Nana uopeamanzisaaa 33¡ 'pampinas el
ua *utgamiatuisaaa ap aaqmou p uoa ua 'eaouoa as saticuspap ap atum
ap asa sauopezpetio sus ap otuonia pp sauompuoa sal mauapoduu
atuaoua apeauoo anb puopsztudio ouastp ap osaaoad ap odn un opaatioaad
uuq sastiappnopaisa sauopartuaBao sationua ap saman8 Boj ‘Baluataaa soya u3
01,1191Y1 30 N013311a3H
uaollais Á suang
ap oppotu pp empana) ua gutnamona ua ontuy2ao smaists un se ',mazad
pa 'ama; •ananti UTSJOA BISO ap aulapotu sytu umsaan aun witsaaau LS JCZTI
OS
-BUB SO neld ap mai ¡o taaotp, '0661 UO spsuastp csatiopptip sop ap Isuopszni
412.10 13.21113TLTISO ej 13.19d 0A1313 un B.10 dH ap samepodun sopeasam gol ap
amputa ap papqRsion. n .u9 p.zen a.zio e 'oatuy2ao etuaisp ap utpsaan etm 91) dH
a yAag anb sauoispap ap auto; al and osnoad un ugpip 2uno4x miar ua
n iapeidope uozani
smouaia2ns set ap opima aod gy X scaoraw usad sapusia2ns 00C1 ornpold
atrapo at ap samotr soj ap aun 'oaod aaag •eisandold timamos ej ap Tipo
-gda -sí wasaq saam ap mAng ej apsap 'samapoad aamosaa and segad coup ,
ap °sonad un maaidtua Á reuuq; eaauaux ap uauttaa as sodinba srj sop
-undula sol sopoi undianaed pena ja ua ‘ssarq and odinbaun auen opiemaindap
apeo apuop 'tunpao-nia sapioq ap guapea in e epgauaq oatuy2.to atuaisis un
soopygao atuaists un apiapanuoa se ‘soitiapqmi sou
-aaiva sol ua aod •wmaureilania SIIDUMIXIO3 uapand as sasituattu sol apuop
sodral ua aofatu uattiaap as sopapqnn saiumcitua sol ua uaaapbaa as anb san
-Raen sauotspap ap ewo al Á saiiapoad ap umanps ej 'syutapy •sapesgapadsa
sapaptAnas ap ayas sun 'entinada' BIOUBUI ap 'Juzgue.' and ou A csatuapold
sosaamp 19A1058.1 11.1Bd paptuqsq .zauai uaqap uopeztudao ej ap sozqiumui sol
come; aod •aiumqurea uf-huata apunta le asnitiagua and apaciguo sienta ,ap
atugapaa uaqap as soreqsai sol 'oanoquia uTs tnuarrtqain °inmute un ua 'aman'
-9AUOD se sapampqati ua uopazipapadsa ej <oyes aod •aami etapa si opuszireaa
uypeztus2ao ej ap oaquamtu apea anb amagad se 'alquisa amanuns un ua
sstuaists sop sol ap uypattiqutoo sun2ps
UBST1 'papipqaqoad apoi uoa 'saiummuca saiumquas ua sauopezps2ao sin •olual
-agrio oun and aluatuatmoa sytu eia oatuy2ao stuaists anb sanuattu 'mapa
aluaiqtue un ciad amatuanuoa stnu tia aistopmaaw amista p anb ap umsnpuoa
si e uose2all aao¡reis su.mg ‘surusduma ap atlas BUTL aapitisa ap sandsan
uposass umaacupaim nuncio and uopazpaato ej ap saprqu sol sopo uoa ueo 'cuelga
uopeopnwoo A sodru6
-runuroa as soaquiatiu sol 'mutua ua sopeapitua sol and sanaran acit2 ap o amai ua ofeqem spepnewmuul
-02 un ap sauapay saldan ap otpaq re aptraliodtm souatu apazuoa as •ssios anb ns iod e2p9132)E3 as anb
odna2 ap sumo.; ua uarecter; sauosaad sal anb apaqoad sym se goapryllto tnualsp janbe siameis A swng up6as
un ua •sopyp canyaaoanq opusw ap suapso ej opumn2is A soma sytu salanp ap :63011,2610 ewaisis
011•••••••••••••••4911111•11••••••••••
360 PARTE CUATRO ORGANIZACIÓN
LOS EFECTOS DE LA REDUCCIÓN DE TAMAÑO. Cada vez son más las empresas que buscan seguir siendo competitivas recortando costos y reduciendo su
cantidad de trabajadores, y cada vez son más las personas que se encuentran sin su antiguo emplo y formando colas para consegu r otros.
N013YZINV900
'nneux
ap etung ua o opewatwolonpaid iod 'unyouni zod :sisotspq acuno; san ya 'aluatu
-Immo; 1.1a.mpansa uapand as uopezwe2ao aun ap sowatueliadap 509 •sop
seaputa A sopeapwa anua Á sawara2 Á sawa1a2 anua lsopeepwa sol Á sawan2
so( anua seuopeps sin E 041113111 09 UegeZW92.10 131 ap sapewmpe SEL unwpwoo
Á wzdaz2e ‘uaputp as anb ua etnia; ei e anal as 1011omn2i08d0 vinplulsa
• • • • • • • • II • • • • • II • • • • • • • • • • • • • • • •
362 PARTE CUATRO ORGANIZACIÓN
PRESIDENTE
••••••••••••••••••••••••••••••••••1
.s8r812q3 sauop
-eagmuroann sal ap sopeanut sol iza °inri iap opealaux/ovnpoad Lep anbojua
ja las ejapod alup anb uauodoad amagan J1 2181d ‘P2931913d1191419H 9P "33 le
.(L.n Bank; la asean) scganposd sol uep snuaaa sol anbsosn samatapp sol
uaa oplanae ap appgp as urgazgre2ao el 'sama Jod upymp ni ap 13$333 taa
opazgepadsa reuosaad o sa13dpupd sayona'
'sumad galanura ap snuanj sal ap alcusod unan gata ol nalin aqap as sound el
°palma 8491 amusga eagyaoall usaaszmetto eq '(9-ti ein2g 13I asean) ononad
ap seaganpoad Enlomar stquedtuoa aod ouma 558 `sagiquj ou seno Á sulagueug
'so zas ap svsaidtua aod apean so voypiffoa2 tiosylyp ej ileaaua2 n2aa aod
.odto alga ap anj 'ematkou sol ap soyipugd
amaino stop sol ap °arel al e 'paintand-valmaH ap pguopezareito armonio
-se erj s-gT ent2g et ua mande anb tolonpoad Jod uppiny e se snuapyka saca
sauoaled san ap otm am2as apand opealatainanpord aod u9p82 um210
lenuaa amago ej ap apuadap ugaspap ej ap aovan)
la :mann opguas un ua nuarpuadapm opo8au un ap avara» so usagpsyp utm .coppadsa opeoiaw
go2auqura ms •esaadwa etusgu ej ap sapumun sego 003 agadtuaa e .re2ali apand un ya sooppedse soppvas
o soionpoJd »pulen A
°supla a sapeplign $ta o suprpaad sal ap anesuodsaa so itmspap ns ap sauop onpoid e Jezipep epand es
-azada set ua nuattanpaourpd enuaauoa as usaskap ej ap anamp i •nunpuad :atunuadepui opobau un
-apta 0130290 un aaand uragyup ej leuommj equatunndap un ap egualamp y e apand as anb uppeluelo
scuanpoid stadoad sus utallapaatuoa Á aaanpold lamas eun ap apuel5 owaweuedaa
sopendtua sol Á snuaaall sol 'ususpap apea tta SI3DIOU9itlemas sonorsplip al9ESIA19
unan giaaaua2 el2aa aod 'aplanan) une n tguoptmj ampulosa el .retapaciaa and
ulaiduloa operseurap atan as usaidura aun ap uopezanuatutgradap Ej opmm3
sagpan unas ou sauopunj atad somaunnatidap sol anb uaauq snanpoad ap pelas
-aamp el Á captan alud la a9P8210:1a1O eun ap egunstxa ej ap nund up2pg tia
opealatu o ovnpoad aod uogazmnazo ap eatgaruosa aun uauag 'sant:« magua°
otuoa isaidnanu snanpoad tron 1sapuea2 susaadtaa gel ap aved 10X13111 arj
nanpold lod tropez -opeoiew ap opep odp
-meato ap odg ago 003 ovnpoad aod uppeomaato ap odg un 929p:haat 2unall un UO3 sepennlonui seuosped
unor '0661 ap paanaed-vaimaN ap uppaztuutroaa ej ua •awago ap odio ovap sei e ueupsu anb saucpsyqp
croa usw.g anb sol sopoo o eagya2oa2 euoz nana ua unsa anb sol sopeo e 'snanp ua esaldwe eun Jezpielo
-oad ap opauopuial ochu2 un o ovnpoad un ap uogazgepaatuoa Á uopanpoad ej :opeamw iod egarquefho
eltia5 samil scht e okde scoySIS oip selezpon, sem Bel ep swmp.saidre soi A sorpord ap ppant eplaitn eun ap o5pn e osa m'ad inumeEÇ3 mcw
alionesep
Ennuvuu usitoonpold oluomopellow A uppo6llsenui
3.1.N3C1IS3Hd331A 31N3Ó1S3Sc1331A liN301831:ld331/1 RIN3C11931:1d331A
31.N30IS3Bd
••••••••••••••••••••••••••••••••••iibi
C9 E 9 3 O O oinijdvi 1VN013vZINVDHO venaanelsg A 0193SI0
334 PARTE CUATRO ORGANIZACIÓN
lamr
r PRESIDENTE
•
VICEPRESIDENTE VICEPRESIDENTE VICEPRESIDENTE
América del Norte Latinoamérica y Europa, Africa y
Lejano Oriente Medio Oriente
Nair Czla VktpesIdenle de ama está a careo de las alidada de la ennesa en ma trina geogralta las ansiaren Itaimeles Meten aPola y ado<dkarjeln Paza alta
seas de lesPonSabdidad•
La organización por divisiones ofrece varias ventajas. Dado que todas las
actividades, habilidades y experiencia requeridas para producir y comercializar
productos específicos se agrupan en un lugar, bajo un solo mando, la tarea entera
se puede coordinar con mayor facilidad, así como mantener un elevado desem-
peño en el trabajo. Además, tanto la calidad corno la velocidad de la torna de deci-
siones se ven reforzadas, porque las decisiones tomadas a nivel de división están
más cerca del campo de acción. Al mismo tiempo, el peso que cargaría la admi-
nistración central es menor, porque los gerentes de las divisiones tienen mayor
oportunidad para actuar. Sin embargo, lo más importante es que la responsabi-
lidad está clara. El desempeño de la administración divisional se puede medir en
términos de sus pérdidas o utilidades.
No obstante, la estructura de las divisiones también tiene ciertas desventajas.
Los intereses de la división quizá se coloquen por encima de las metas de la orga-
nización entera, Por ejemplo, los directores de la división, como son vulnerables
a las revisiones del desempeño en términos de pérdidas y utilidades, podrían
PRESIDENTE
»la Cita %in! esteritt está e cayo u sem de aguados de sardo con Sto de Mame e quien se emitir,
0 • • • • II • e 41 0 • •• 0 • • • • 41 • • • • •
sa2uate2 uoo uawana unnh •sapuommann sauopendo sus and nnetu ap odp
un tresn sexo= `sainpunta opunaug oto! t'uy as sauomsztuetio sin aman-non
lewalas sous sol ua 2nuno-mon ap letoustittpiand
lemnecu eartwrinsa n acansap anb g-gT elnktt asea29-odinba ju opau2tse
uppenwpadsa ap odurea ja ua ovadxa sa anb 'odna2 o oveÁtud ap awan2 un
aod opezaqema `opo2au o apatoad ap °timba tm anulan end sneuotauni sowatu
.evedap o saunsmp sesiamp ap wuosaad iu encinto anb wwozpott usunsodstp
etm so opun2as •uapannue anb se3un2 set ua wonaan eauoi ua mallen) as
anb odp ja 'saunsmp o sanopunj ap ej so apuno] ap anemia sun •opueut ap seu -odruG o opeÁoid ap 021113.186 un
-apea sop UO3 unegen Upap se !snelsop 'manta ap tueuen sopendwa sol •ocituan ap 01.1/03 e ulsvip o seuopuni
num je eanlannsa ap sodn sop uoa quena lemneux ennannsa sun UO3 uopez ap aweJa6 un ap °niel
eun it inualuenuoan sus .rewka apunald enb °dung <menta i 'ouestp epuadep opealdwe apeo anb ei
ua uopez!ue6lo ej ap einionos3
ap sodn sop sol ap sotagauaq soi nutquwa ap nen anb oppcs nonpoad un se
eidgintu apunta ap munsis„ apenan saumseao ua Inainew tunannee :majoma morosa
1V13111.1.1iNI N91311ZINVOII0
sapepwq
-eq ap usgentidnp US01503 eun e aonpuoa pana 01 `sinsuepadsa Á Rale ouload ns
UO3 emana unstnyp apeo anbaod uewatune sonnennupupe snse2 sol 'sinuapsy
ozeld o2an e pepwcwauet ej ap sesuadxa e 'ozeld tuna e sepueue2 set aod auldo
ieuotatru
pwriivotodnookt
to %JON '66IN
-1 rWIN19N I
0 OfnUn
1 0
-
- - ILION '69N
o
99991111191 99 904993
5311 0 A SI 001:18
1001003 3.1.01010 3.041030 3.LN31:190
9u013un4
—179-
to$ol cop amor)
90191Aus 91»10
31N301631:1d
1 ,
:40 10 10 41 40 ID 11 40 01 41 11 41 10 41 01 41 10 41 ID 41 10 1, 40 41 41 10 10 41 41 41 41 11 41 I
as sawaila ia ved wawa opaAwd ja iespuadns ap sgwape 'poni eilpeiwoa un ostidwaía Jod 'enanu e$03 eun ap uppaniisuoa ej ue
asuvd *ananwoJd A aqpasap valed anb sauopenelio se) ved saiendwai SO169119 ap odp asa ap soplwal9.1211003U9 apand eÁ oun
savaga sns e 169 oppvas un mamo ved nieva sow otpnw emew
ap Jefenen uapand S9W9J96 co SO1 A sawan5 sol 'volad ap uvwdo ua 'auans jei an .801B1 esa ua afeo/8 ved Isauopenuedio sajuaj
-app ap 'va/kW uapand osnpw anb A 09.101 esa wzgew ved sownisawangp sns ueuode anb seuovad sei uoa eitinfuoa ami ua setu
-agpid sol Janda' e sgw etionw A uppezvefin ej ap seinpruisa se' e ugpun souaw eganw ualsaid anb sawaw6 sol e 14 sivad
61•„elp svj ep 'onanu ap epeingo vas euepew iap wage (opsgdwd e epapituoaaiwal ,uapenebio, ei„ anb ensouoid
ap sapewpae sei ved ew 21103 ap Á saggag soifiaue ueaznpoid anb souopenuefin legan ved sosaawd ap opepwed sa volad
elo opand as col 'sa sewned sem) ua lewandsai
pry ¿sonnywqo molo anb seuovad ap souap dsialunq uoa o sauopequek UO3 sa ou s 'sopo/sao ap ouag opunw un e .19211909
con apand as 0w93?„ 'kg ap sauopeleaw se) tio aluno ¡ap ffsopagisqo, sol ewep anb or Jamás ved epeseoau so momo&
-Josep ej anb auge 'mg owpw ns ua Go .sauopenelo salga sateuompen seinianiwa set A sopan sol enuoa sanbew sol ua
Japg sa 'sope a ap die) oi e sopo6au so¡ U9 inwea ¡a owowwd eq anb 20A valed eun 'valed woi sepesaaau ugpevue6Josea
..epeEidesap„ uopenao ewep uumn anb el o A ienpyl ugpendioa epewep ej O imepesaaau ugpezwelosap. ei ewep
velad anb :R6awiwa anbowe onanu awa apJAnd e opatiopniona uey sewpenouw snuopezwelo seinwnsa ap sodp saij
*on ej S9WB
OW03 vezvelio ej sota! oun 1„soppues sol ap oww„ja ua çisa uopenelo ns anb eninsuoa oun opugna 'anb uewige amad woi
Á uno toosoyen soppues ap ewmi ua sopendwa Isoweppouoa sol uos aluepodtw solo ownpod ns animad isewelajui seseidwe
S9/ sauopezvefin salsa e ewep upo uepg sawep •agivapp atualuippel ieuopeziudio v6a1eAsa ap odp un UO3 —opuelunw Á—
opuetuawpadxa upa aducid 'atuampp Anw opadse ap sveuopezvelo svnionnsa 003 optimad upsa sawanB soyanw tito)4 •sop
-motu soi ua saveupop A sapuwe sow uva; snedwoa se) anb Jaaep ved sepeyan selansa ap opetinsw uva seaiegi lod 'semi
-aruwa svsg •sauopene6Jo sns ved „sawaueunadmas, A sapud sew zon apea seirponnsa ueAnnsuoa MUGA sol anb 0113911 eq
anbowe awa `v6vensa ei e anona as momia° ej anb op 3311dS30 A
-nom uey sawaw5 sol awmuoa 'sope sol ap osad p uop 000Z out 13 N3 NQ13VNISINIINOV 1/1
.eppae; el A euopezwelo elialmsa ej ap oa)691 opeApap
un so ieuopeodio mann% eun :(opewasaJd eq mai
awa anb Á) sol() sopeisg ap sesoldwa sei Jod epeldeae
uaiq opw ay anb asad ap °mg eun osndwd 'sopo6au
sol ap lopepolvti ja sinue43 ny 'sope ge soun aoe
NQI3YZINV9HOS303 A
R1013VZINV98 O
D••••••••••••••••••••••••••••••• 4
11;1
3' 6 8 PARTE CUATRO ORGANIZACIÓN
La corporación virtual
Los riesgos compartidos y las alianzas est(stégicas del presente pueden ser una primera
idea de la organización de negocios del futuro: La corporación virtual. Se trata de una
red temporal de empresas que se reúnen con rapidez para explotar las oportunidades
que cambian a gran velocidad. En una corporación virtual, las empresas pueden com-
partir costos, habilidades y acceso á los mercados mundiales, y cada uno de los socios
contribuye con lo que hace mejor. A continuación se presentan los atributos funda-
mentales de una organización así
Fuente: Reproducido con autorización de The lineal Carporata 1, Business Week 8 de ¡abeto de 1993, pp. 89-99.
podría encargar de los marcos, los recubrimientos y el trabajo de ventanería. El contratista, a continuación, podría encargarse de que los
plomeros, electricistas y pintores cumplieran con sus partes especializadas del trabajo. Todas estas personas, juntas, forman una especie
de organización temporal ad hoc, Cuando la casa queda construida, la organización temporal se desbanda —salvo que surjan fallas en la
construcción— y estas personas siguen caminos separados, probablemente para formar parte de otras organizaciones ad hm, de este
tipo. Lo novedoso y potencialmente revolucionario de lo que d4cribe y promueve Peters es su aplicación al flujo principal del mundo de
las empresas, en Estados Unidos y fuera de él.
Corporaciones virtuales. Según una encuesta realizada en fecha reciente por Business Week del enfoque de la
corporación virtual,
la corporación virtual es una red temporal de compañías independientes —proveedores, clientes, incluso
rivales en otras ocasiones— vinculadas por la tecnología de la información, con objeto de compartir
habilidades, costos y acceso a los mercados de unos y otros. No cuenta con oficina central ni organigrama.
No cuenta con jerarquía ni con integración vertical.51
11•01/110••••••••••••••••••••••••••01
• •ueid aun eopoeid ua auod 9S leo e ua awowa top seto
-unsunolo sej ap owoo ise guatoezwelo ej ap ont6aTema ueid la A selaw sei ap zni el e lepe!
.weilto el ap sapempe set Jeutpi000 ap A atptAtp ap epenoape.euuojej a ieno uptaap eied0S99
-Old ja se teuopeztudio °oso n•saieuopezliedio setaw set lezueo¡e and sown! Jeleqe.4 uepand
len wwap aRsualdwoo A mem 0119W un ueaseoau w9peztue6Jo eun ap sonwalw sol
leuopezween oyen) j seweielei seuomsep sei øp omspdaid jo enbudx3
N301119311
Immo el A Áanq ja 193911 uapand anb op opuawyepai upa! ',u sawaie6S0939W 0u03 jse 'uy° A smad
witanq ja S9.4 ejem ej so 19.1alue699 et ap sjmue rep 031691 °papal ja se uypequelo el ap oyasjp 13 .910113 sol e soppues ueu
-opodwd ej as se¡en3 soi awejpaw sosaawd sol ua 'epeu anb sawe Á5ni laulud ua Jesuad eoudwjegajudwaJ e s opuide3 ¡a ue
-arad as 911b °peludo] ei ap nyydse a sem uapedwoo awlyawl uojaddesep eiA jeao uopendJoo Ej tuyjoequeensap rj
119391}0 apandenb (epudyawq so1UaR30uo3 soi
uoo aluiquwoo aÁrupSUOD as anb psi ei ap saued se' ap eun apeo anbod JawaBlialuj opeusjultupe e¡ epaS eisa tan up6as
-sjs ns wad opeolOW top asepaity a umnpaid ap J0peupoo3 twasjp ap Gimo owoo :soppues ap i0.1 un ap wwap awawiejplowyd epa
INK atujno aojp iwauew eisa ap asJefiafiesep iy sopas sosa wad S9fEpttla ueqnsai ap leuosied ¡ap %pampa se' owo3 ¡se Jam
wad sajequeo uos sapepjApoe sns ( wedwg •sowsja js Jod eljN ap effiequeBio einpnosa el ap eued aula sopas salsa ap °unen
PaIN ap letqu ueJ6 ap selopeatoid sol ua sowuan
-don wad „lejano ap .euidaid opyos un uno Butano anb 'aljN wad 9W8WEAISIVX9 umpold ...guaso ap seps ua sawary sei
Jjsopellonesep sapos sol ap sopapo.' 000'91-0000Z sel UOC
uopeJedwoo ua Jejp ¡e sapepjun 0001gg A my« anua ueouqg ejpaw eje Joyedns oyewei un uatiasuawnjon ap saJoionpoid scri
'soya SÇUJ upponp
-ad ap soisooJaysqe uapand galeno so' teljN ap901E9A sowapow qui aepow ap sopnpold„ so' uaanpold sopellonesap sapos sol
gs:„uojoanpoid el wad sopos„ ap sodq sao u03 eunbewop 6019111100 ueunq Á ue3
-snq ap 9911/J96E0j anb emesqo ..awageauu asad" eun ap uopwisjusupe ei ap iewawepury aued JOS epand ennbew 9 luujno
aojp '810qy twei ej ap mole el e eqeisa ou anb °pandeo° eqnse uypezwelo eun ap aun° ej1pepyjqap yuwpe OW09919 „Jeljnbew„
iseoods sello ug •sauopezweibo seno e uyponpold ap S89161 se' Jep ap taieljnbewn ap anwrnso3 ej se uypefidesep ap oiclwa[a un
2P86
-aJfiesap sew apnw eueuew ap opalaw laie[auew ap uy e iseuopequelo se' wed senanu sauopdo ap pepapen II916 eun mime ueq
sopitas sol ap sej6olowei se' A soples sol, J„sommas ap A saienpajam, sejbense emald ua Jauod eied ssaienel Jeoaled
Seuopequebo ap seinwmise opueqoid upse anb sawaJa6 saw Áeq Z9A apeo anb eAJasqo uujno •sepeetifiesari seuopequegio
solse5 ap oidaouoo Jod 'oye le sam¡op ap sauelliw 009 A 00€ 9.1169 souaw opuen3 eyeisoa sou 'solos °panal anb soweJajmn js--
Togd° eiqg ap saneo SOI OW03 iswopaaAwd solio ap ocynba Jod sewandwoo sopad anos sojovues 180940 opjs eq
¡DIN ap sopeeidwa so' ap auars ownd ig todinba ap aweapqej opjs ay senil ijoj .sapueJ6 seseldwa e uppeownwooalei ap soppues
(iaanwd sendsep A) momo wed salmo° ap seuopezjwa uewasald opuen3 jenpjÁ uojowodioo ap odn eiseuesn DIN ap sawale6 sol
Exponga la evolución del pensamiento en cuanto e los factores que deben incluir en
sus decisiones las personas que diseñan las organizaciones.
Hoy sabemos que el diseño de las organizaciones es un proceso constante que entraña la prueba
y el error, así como consideraciones de orden político. El diseño organizacional ha evolucionado de
preocuparse primordialmente por los factores internos de una organización —como la división del
trabajo y la departamentalización— a ser una preocupación doble, por los factores internos y las
circunstancias del entorno de la organización.
e • • • • • 10 • 41 • • • II • II • 411 • • • • • 9 • • • • • • • • • • 0.1
empaja uppeulloncra aun ze1201 arad soaispq ~blue sud sol eqp.osaa '9
¿upgaullonwo t nuiDuip aun asad Á uopepuadapp ea pub?
¿u9PulluluPe
ap ounial la agota and sapepiaumpuni s9u03np9UO3 sal uos sawno?
outeztualw un allsanw t
ourawansap sus Á safequan sus uos sainno? ¿orecrell Top uoTsImp ujsa pub? -p
mruopenusOno eunpniisa aluedioduu 9a pub sod?
OSYd311 30 SI/D1003Hd
eupp aun 1403 ewano sopewaw sompadse4 sne e osaooe A solsoh Sapephipti apedwoo ap
°optime' la UO3 uppetwolw ei op ej6opuow aliad sepeinowAsawapuadarow seigedW03 ap jeiod
pw elat $3 •ilepesaoau uppezweelosaps ei opeweli ay siapd woi anb oj ap upwoo anbowe
un sa lamo uppwoloo epewen tj uppeinp apeo ap '304 pe Seyanbad spw lemua6 091Jod
Sauopezwelo ap setwol anos sowawpadxa ap pewuwa e uo6po opep ay owowe ja seisandsw
sal A semiewo sauopoe Bel Jemwaowsap uepand sauopenue6w se' ap saleuopwen seinwnnsa
sewelinsw se A Ruopezwelo opasp a and saleuoppen sosaowd so' anb ap peprood
seieuoinipon mimase
epjVflJA ozonad= ei e uen6uRsip anb sennuewepun; sonandns sol enbuiluepi 'L
ewi•••••••••••••••••••••••••••••••
ORGANIZACIÓN
372' PARTE CUATRO
TÉRMINOS CLAVE
Diseño organizacional Papel para ampliar las fronteras
Estructura organizacional Sistema mecanicista
División del trabajo Sistema orgánico
Departamentalización Reducción de tamaño
Tramo de control administrativo Organización funcional
Cadena de mando Organización por producto
Jerarquía Organización por mercado
Coordinación División
Diferenciación Estructura matricial
Integración Estructura informal de la organización
CASO DE ESTUDIO
EL DISEÑO DE DISNEY"
Walt Disney Company es presentada como la la empresa, no es una garra que apriete demasiado.
empresa del campo del entretenimiento más grande Los empleados de cada departamento están cons-
del mundo. Ha logrado esta asombrosa fama por cientes de sus objetivos y de los parámetros estableci-
medio de un control estricto de todas sus operacio- dos para alcanzar dichos objetivos. Empero, además
nes: control de la lluvia de ideas, abierta, que tiene de las responsabilidades determinadas con anterio-
lugar las 24 horas del día; control de los ingenieros ridad, los administradores de Disney fomentan las
que construyen los fabulosos paseos de sus parques; ideas independientes e innovadoras.
control de los animadores que crean y diseñan los El personal de la empresa ha adoptado la frase
queridos personajes y aventurosos escenarios, y con- "Soñar en equipo" para que les recuerde que las
trol de los talentos que dan vida a muchos de los con- ideas fantasiosas, las ideas aventuradas y los
ceptos y los personajes. Aunque el control permea a sueños desbocados son la médula de la filosofia de la
11••••••••••••••••••••••••••••••••••
preparar 32,000 comidas diarias cuando la organi- entendería por qué cambié entonces la política y
zación esté marchando del todo. Un sistema com- pedí a todo el mundo que usara sus listas
putarizado de almacenamiento recurre a una reser- telefónicas, en lugar de hacer que las operadoras
va de 60,000 prendas para uniformar a más de marcaran.°
6,000 empleados.
En el Grand, el tamaño no se ha dado a expensas La eficiencia del conmutador de la empresa
de la calidad. Woolf se ha propuesto tener un servi- mejoró como resultado de la intercapacitación de
cio de gran calidad desde el principio. Al seleccionar Woolf.
a sus 8,000 empleados, el Grand seleccionó cuida- —Mediante un memorándum, nadie podrá con-
dosamente 100,000 solicitudes de empleo y requirió vencerlo de la importancia que tiene que usted mar-
que cada empleado pasara por una prueba de que no que su propio número —comenta Woolf—, pero si
consumía drogas, antes de su contratación. Además, usted tiene que experimentar el problema en carne
Woolf estableció la remuneración en un porcentaje propia, se formará otra idea al respecto."
elevado, con el objeto de fomentar el buen desem- Otro aspecto importante de la estructura organi-
peño y evitar el ingreso del sindicato. zacional del Grand es el programa de Asegura-
La estructura que armó Woolf distingue al Grand miento de la Calidad (AC). Desarrollado bajo los
de otras organizaciones de Las Vegas. La teoría X auspicios de la American Hotel and Motel Mana-
del estilo administrativo autocrático está profunda- gement Association, el programa AC se centra en la
mente arraigada en la industria del juego en Las administración participativa "al estilo japonés". En
Vegas. Las estructuras de muchos de los vecinos del el Grand, la administración está en la base de la
Grand se han eregido sobre un sentimiento profun- estructura que sostiene a los trabajadores de la lí-
do de desconfianza. Las actividades del personal nea del frente, que interactúan con los clientes. El
están sujetas a una vigilancia casi permanente y los programa de AC se basa en cuatro supuestos funda-
casinos tienen cámaras de video por todas partes. mentales: la persona que realiza el trabajo está en
Woolf tomó medidas para evitar las tensiones en la mejor posición para saber cómo hacerlo; las per-
el Grand, introduciendo prácticas que reforzaran sonas en los niveles más bajos deben ser las respon-
las relaciones entre los gerentes y sus empleados. sables de resolver los problemas y tomar las deci-
Para empezar, instituyó la gintercapacitación", la siones; las personas son el recurso más importante
cual requiere que los gerentes realicen el trabajo de la organización; los empleados que tienen facul-
de sus empleados periódicamente, con el propósito de tades siempre producen muy buenos resultados.
que conozcan lo que se requiere para hacerlo. Además, el Grand está agilizando su burocracia
—He tenido tantos empleos en el negocio de los por medio de un sistema 'integrado, llamado Mul-
casinos —explica Woolf— que cuando llegué a ge- tiplan, que seguirá la pista de los planes de jubila-
rente, conocía la mayor parte de los departamentos. ción, ayuda dental y servicios médicos para emplea-
Si había un problema en la lotería de cartones, dos. El nuevo sistema permitirá a los empleados
sabía algo al respecto. Si había un problema de res- hacer cálculos sobre préstamos, retiros y transfe-
taurante, sabía algo al respecto.' rencias de cuentas de todos sus paquetes de presta-
La intercapacitación permite que los gerentes ciones, por medio de quioscos centrales en el hotel.
que no cuentan con esta experiencia la adquieran Por medio de una serie de innovadoras técnicas
sobre la marcha. administrativas, Woolf ha proporcionado al Grand
Como evidencia del valor de la intercapacitación, todo aquello que necesitará para disfrutar el éxito.
Woolf cuenta una experiencia que tuvo cuando era
presidente de Caesars en el lago Tahoe:
PREGUNTAS DEL CASO
Un día estaba trabajando en teléfonos y uno de ¿Cómo describiría usted la estructura organiza-
nuestros agentes de adquisiciones llamó cional del Grand?
solicitando que le conectara con otro número
interno. «Por qué no marcas director, le pregunte. ¿Cuáles son los factores que condujeron al éxito
Le proporcioné el número, pero el hombre insistía del Grand como organización?
en que lo conectara directamente. No sabía que ¿De qué manera se adapta o no el Grand a su
estaba hablando con el presidente y yo sabía que si entorno?
alguna vez él tenía que trabajar en teléfonos
¿Qué cosas habría hecho usted de otra manera?
••••• • 41 • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • ID 411