Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
Desde su descripción en 1.857 por Brunton, han sido empleados en todas las
modalidades de angina pectoris, infarto de miocardio y la ICC.
MIXTOS
Nitroprusiato sódico
VASODILATACIÓN VENOSA
Calcioantagonistas
VASODILATACIÓN
Bloqueantes α adrenérgicos
ARTERIAL
Inhibidores de renina
I.ECA
ARA II
Activadores canales de K+
ARTERIOLARES
Hidralazina
Minoxidil
Los nitratos orgánicos son profármacos y deben ser biodegradados para tener
efectos terapéuticos.
1. Vasodilatación:
5-MNIS
↓ Flujo intrahepático
Nitroglicerina +++ ↑ ↓↓ ↓↓ ↑ ↓↓ ↓
Levosimendan ++++ ++ ↓↓ ↓ ↑↑ ↓
Vasopresina +++ ↑↑ ↑ ↑↑
Disminuyen el retorno venoso
Disminuyen precarga
Disminuyen Volumen telediastólico ventricular
Disminuyen PFD
Disminuyen estrés parietal y MVO2
Disminuyen PAP (↓↓), PCP (↓↓) y congestión venosa pulmonar.
Disminuyen PVC, PAD.
Disminuyen postcarga.
Disminuyen RVS(↓)
Disminuyen PAM(↓↓).
Disminuyen RVP.
Disminuyen PAP(↓↓)
Disminuyen la Presión Intraventricular.
Disminuyen estrés parietal(tensión parietal intramiocárdica)
Disminuyen MV02.
EFECTO SOBRE LOS VASOS CORONARIOS:
Al disminuir la PFDVI, incrementan la PPC.
Incrementan FSC:
Dilatación de las arterias coronarias epicárdicas e intramurales, incluyendo
vasos colaterales y segmentos estenóticos (vasodilatación postestenótica).
Mejoría del flujo subendocárdico y epicárdico.
En pacientes con angina estable crónica, los nitratos incrementan el flujo ,
preferencialmente hacia las áreas de perfusión reducida, es decir, redistribuyen
el FSC del epicardio al subendocárdico.
No afectan los vasos de resistencia coronaria, ya que su efecto vasodilatador
sobre las arterias es sobre las mayores de 100 µm de diámetro, reduciendo, de
esta manera, el riesgo de isquemia miocárdica debido a robo coronario, el cual
puede ocurrir con otros fármacos como el Nitroprusiato de sodio, DHP de acción
corta(nifedipino) o dipiridamol, al actuar sobre arteriolas menores a dicho
diámetro.
La vasodilatación provocada por los nitratos puede atenuarse por una descarga
simpática refleja, capaz de incrementar la frecuencia cardíaca y la contractilidad
miocárdica
Estudios realizados en la década de los noventa, han demostrado que el uso de
nitratos postinfarto de miocardio, pueden limitar la remodelación precoz y que el
tratamiento prolongado con vasodilatadores puede prevenir la tardía.
Jugdutt. Effect of prolonged nitrate therapy on left ventricular remodelling after canine acute
myocardial infarction. Circulation, 1994; 89:2297-307
MECANISMOS:
En este orden de ideas, los nitratos inducen disminución de sulfhidrilos, activación
neurohormonal, producción de radicales libres y disfunción endotelial, o sea, que es
de suponer, que tienen efectos nocivos a largo plazo y que no son drogas con un
margen aceptable de seguridad.
En un metaanálisis de pacientes que habían sufrido en IMA, los tratados con
nitratos a largo plazo, tuvieron mayor riesgo de muerte súbita.
Gori T, Parker JD. Nitrate tolerance. Circulation,2002 ;106 :2510
Miocardiopatía Hipertrófica.
Estenosis aórtica.
Taponamiento cardíaco.
Pericarditis constrictiva.
Elevación de la PIC.
Anemia severa
Los nitratos son comúnmente prescritos en combinación con otras drogas
antianginosas, si la angina de ejercicio es mal controlada o si ocurre durante un
intervalo libre de nitratos.
Si la terapia de combinación es necesaria, asociar un Betabloqueadores o un
Calcioantagonistas no DHP (verapamilo o diltiazem).
SUBLINGUAL:
Spray solución: 0,4 mg / dosis ( frasco x 12,2 ml. 200 dosis)
ISORDIL®
VIA ORAL:
Tabletas x 10 mg ( formulación estándar )
Tabletas x 40 mg ( liberación sostenida)
VÍA SUBLINGUAL:
Tabletas x 5 mg
VÍA ORAL:
MONIS®: Tabletas x 20 mg (formulación estándar)
CARDALOL® SR: tabletas x 50 mg ( Liberación sostenida)
Angina (estable, variante).
Síndrome Coronario Agudo:
Angina Inestable/ IMA sin elevación del segmento ST.
IMA con elevación del segmento ST.
Insuficiencia Cardíaca Crónica.
Insuficiencia Cardíaca Aguda.
Emergencias Hipertensivas.
Hipertensión portal.
El uso de nitratos está supeditado a la fase aguda de la angina.
Fundamentos:
Dilatan las arterias coronarias, particularmente en la región de la rotura
de la placa (vasodilatación postestenótica).
Disminuye el vasoespasmo coronario.
Aumentan la perfusión subendocárdica y vasos colaterales.
Disminuyen MV02.
Aumentan MD02.
Disminuyen el estrés de pared miocárdica durante el SCA.
Reducen el dolor isquémico.
Disminuyen nuevos episodios anginosos.
Disminuyen el tamaño del infarto.
Mejoran en la remodelación ventricular.
Disminuyen mortalidad.
Reducen riesgo de progresión a shock cardiogénico.
SCA
Mayor beneficio:
Infarto extenso de pared anterior.
Isquemia persistente o recurrente
Hipertensión arterial.
Falla cardíaca (Killip II-III).
Congestión pulmonar.
Insuficiencia Mitral.
SCA
Uso continuo (> 48 horas):
Angina recurrente.
Congestión pulmonar persistente.
SCA
Lineamientos de dosificación:
Nitroglicerina sublingual (Spray): 0,4 mg cada 5 minutos ( 2-3
veces)
DNIS sublingual: 5 mg cada 5 minutos ( 2-3 veces)
Nitroglicerina Intravenosa:
Ofrece La ventaja de un control más consistente de los episodios
isquémicos durante las primeras 24 horas de tratamiento.
SCA
Se recomienda iniciar con una infusión de 15 µg/min( 5 ml/hora) hasta una dosis
techo de 200 µg/min ( 60 ml/hora).
Considerarlo como alternativa a IECA ó ARAII (sino son tolerados); reduce riesgo de
hospitalización por falla cardíaca y riesgo de muerte prematura en pacientes con
FEVI <45% y ventrículo izquierdo dilatado.
Los pacientes deben estar recibiendo beta-bloqueador y antagonista mineralo-
corticoide.
En pacientes sintomáticos con una FEVI < 0,35, se puede usar, más tempranamente,
la combinación de hidralazina y dinitrato de isosorbide (H/DNIS) como tratamiento
alternativo cuando haya intolerancia a IECA y ARA II.
Como tratamiento adicional a los IECA, si no se tolera los ARA o los antagonistas de
la aldosterona.
CONTRAINDICACIONES:
Hipotensión sintomática
Síndrome lúdico
Insuficiencia renal grave (podría ser necesario reducir la dosis)
DOSIFICACIÓN:
INICIO DEL TRATAMIENTO:
1.970
2.012
1.980
1.986
1.991
2.004
V-HeFT I
Vasodilator Heart Failure Trial
Estudio realizado por el grupo de Estudio Coopearativo de Veteranos para determinar los
efectos de la H+DNIS vs prazosín en relajación con la mortalidad de pacientes con ICC.
Muestra:
642 pacientes con IC, CF II- III(NYHA), secundaria a cardiopatía isquémica.
Intervención:
(n = 186): H+ DNIS: 300/160 mg/ día
(n = 183): Prazosín: 30 mg/ día
(n = 273): Placebo
Terapia concomitante: Digoxina, diuréticos.
Seguimiento: 2, 3 años
Punto final primario:
Sobrevida.
Puntos finales secundarios:
Eventos cardiovasculares mayores.
Mejoría del estado funcional.
Reducción de hospitalizaciones.
Resultados:
Mortalidad / supervivencia:
Ref: Cohn JN,et al. A comparision of enalapril with hidralazine-Isosorbide dinitrate in the
treatment of chronic congestive heart failure.
N. Engl J Med;1991:325:303-10
Muestra:
804 pacientes, varones, con ICC, CF II-III, FEVI < 0,45, secundaria a cardiopatía isquémica y
no isquémica.
Intervención
(n = 405): H/DNIS: 300/160 mg/día
(n = 403): Enalapril: 20 mg /día
Ref: Taylor AL et al. Combination of isosorbide dinitrate and hydralazine in blacks with
heart failure. N. Engl J. Med;2004;351:2049-57
Muestra:
1.050 pacientes afroamericanos, varones y mujeres, con FC, CF II-IV.
Intervención:
H /DNIS
Placebo
Terapia concomitante:
Diuréticos (90%)
Digoxina (60%)
IECA (70%)
BRA (17%)
BB (74%)
Espironolactona (39%)
Reduce postcarga.
NITROPRUSIATO Reduce presión sanguínea.
Incrementa gasto cardíaco.
Nitroglicerina +++ ↑ ↓↓ ↓↓ ↑ ↓↓ ↓
Levosimendan ++++ ++ ↓↓ ↓ ↑↑ ↓
Vasopresina +++ ↑↑ ↑ ↑↑
*
Aunque no hay evidencia directa de beneficio en términos de reducción de
mortalidad, la NTG es pieza fundamental en el tratamiento de la IC crónica con
descompensación aguda.
Debe utilizarse con precaución, asegurándose de que el paciente tenga una PAS >
110 Hg y que exista clara sobrecarga de volumen.
OXÍGENO
I APOYO MECÁNICO
N
BAJO FLUJO SaO2 < 90
VENTILATORIO
ALTO FLUJO
S
U
F
I CONGESTIÓN VENOSA CONTINÚA CONGESTIÓN
C DIURESIS Diurético de ASA
Diurético de ASA
I < 0,5 – 1 ml /Kg /hora Infusión IV continua
(Dosis bolo IV)
E
N
C
I HIPOTENSIÓN
A ARTERIAL PAS < 85 Carga de líquidos
SISTÉMICA
Dopamina
C Norepinfefrina
A INOTRÓPICO
R PRESIÓN ARTERIAL PAS 85 - 110
Dobutamina
D Milrinona
SISTÉMICA Levosimendán
I
A
C NTG
A Vasodilatadores Nitroprusiato
PAS > 110
Neseritide
A
G
U ANGIOGRAFÍA
D SHOCK BALÓN DE
Angioplastia
A CARDIOGÉNICO CONTRAPULSACIÓN
CRVM
Analgesia - Sedación ANGUSTIA - DOLOR
Marcapasos – Antiarrítmicos -
FC y ritmo anormal
Cardioversión
CONGESTIÓN PULMONAR
PAS > 110 mmHg
Diurético - Vasodilatador
Adicionalmente, cerca del 20% de los pacientes con ICA son resistentes a
cualquier dosis de NTG.
Elevación rápida y severa de la presión arterial.
Se asocia con PAD > 120 mmHg.
¿Daño en órgano blanco?
SI NO
EMERGENCIA URGENCIA
HIPERTENSIVA HIPERTENSIVA
CARDÍACAS CEREBROVASCULARES
EMERGENCIAS
HIPERTENSIVAS
Edema
Pulmonar
PCPW
Dosificación:
MIXTOS
Nitroprusiato sódico
VASODILATACIÓN VENOSA
Calcioantagonistas
VASODILATACIÓN
Bloqueantes α adrenérgicos
ARTERIAL
Inhibidores de renina
I.ECA
ARA II
Activadores canales de K+
ARTERIOLARES
Hidralazina
Minoxidil
El NTP es un donante directo de óxido nítrico.
Nitroglicerina +++ ↑ ↓↓ ↓↓ ↑ ↓↓ ↓
Levosimendan ++++ ++ ↓↓ ↓ ↑↑ ↓
Vasopresina +++ ↑↑ ↑ ↑↑
Disminuye postcarga
Disminuye RVS (↓↓↓↓)
Disminuye PAM (↓↓)
Disminuye PAP (↓↓↓)
Disminuye la RVP: Es un vasodilatador de las arteriolas pulmonares
Desigualdad V/Q (mezclado venoso).
Disminuye la Presión Intraventricular.
Disminuye estrés parietal tensión parietal intramiocárdica.
Disminuye MV02-
Reduce postcarga.
NITROPRUSIATO Reduce presión sanguínea.
Incrementa gasto cardíaco.
Debe usarse con precaución en pacientes con la PAS entre 90 y 110 mmHg.
OXÍGENO
I APOYO MECÁNICO
N
BAJO FLUJO SaO2 < 90
VENTILATORIO
ALTO FLUJO
S
U
F
I CONGESTIÓN VENOSA CONTINÚA CONGESTIÓN
C DIURESIS Diurético de ASA
Diurético de ASA
I < 0,5 – 1 ml /Kg /hora Infusión IV continua
(Dosis bolo IV)
E
N
C
I HIPOTENSIÓN
A ARTERIAL PAS < 85 Carga de líquidos
SISTÉMICA
Dopamina
C Norepinfefrina
A INOTRÓPICO
R PRESIÓN ARTERIAL PAS 85 - 110
Dobutamina
D Milrinona
SISTÉMICA Levosimendán
I
A
C NTG
A Vasodilatadores Nitroprusiato
PAS > 110
Neseritide
A
G
U ANGIOGRAFÍA
D SHOCK BALÓN DE
Angioplastia
A CARDIOGÉNICO CONTRAPULSACIÓN
CRVM
Una infusión de un nitrato debe ser considerada in pacientes con congestión
pulmonar/Edema pulmonar con PAS > 110 mmHg, que no tengan estenosis aórtica o
estenosis mitral severa, con el objetivo de reducir la PPCW y la resistencia vascular
sistémica.
Grado de recomendación IIa, nivel de evidencia B
Analgesia - Sedación ANGUSTIA - DOLOR
Marcapasos – Antiarrítmicos -
FC y ritmo anormal
Cardioversión
CONGESTIÓN PULMONAR
PAS > 110 mmHg
Diurético - Vasodilatador