Está en la página 1de 57

NUEVA GUÍA TÉCNICA EN

SEGURIDAD ELÉCTRICA
Y MANTENIMIENTO PREVENTIVO

2023
Índice

Introducción

Capítulo 1: Fundamentos del Mantenimiento Preventivo

Capítulo 2: Prácticas de Mantenimiento Preventivo

Capítulo 3: Normativa Internacional en Seguridad Eléctricas

Capítulo 4: Responsabilidades del Empleador según las Normas de Seguridad Eléctrica

Capítulo 5: Evaluación de Riesgos y Planificación del Mantenimiento

Capítulo 6: Inspección, Monitoreo y Certificación de Equipos Eléctricos

Capítulo 7: Indumentaria y Equipo Adecuado para un Mantenimiento Preventivo

Capítulo 8: Registro y Seguimiento del Mantenimiento Preventivo y Correctivo


01

Introducción

Te damos la
bienvenida
A esta guía sobre seguridad eléctrica y
mantenimiento preventivo. En esta
guía, vamos a enumerar los
fundamentos esenciales y las
prácticas recomendadas para
garantizar un entorno eléctrico seguro
y confiable.

En un mundo cada vez más


dependiente de la electricidad, es
crucial comprender los riesgos
asociados con el uso de sistemas
eléctricos y cómo minimizarlos
mediante un mantenimiento
adecuado.

Por este motivo, desde Comulsa


hemos desarrollado este eBook, con el
propósito de brindar la información
más actualizada en cuanto a
protocolos y normativas que se han
incorporado recientemente.
02

Capítulo 1
Fundamentos del
Mantenimiento
Preventivo
03

Fundamentos del mantenimiento preventivo


Fundamentos del mantenimiento
preventivo
El mantenimiento preventivo es el pilar fundamental en la búsqueda de un entorno eléctrico seguro y confiable. En este
primer capítulo, abordaremos los fundamentos esenciales del mantenimiento preventivo desde la perspectiva de la
seguridad eléctrica. Profundizaremos en su definición, su importancia y su correcta implementación puede prevenir
Qué es y cómo
accidentes, seequipos
proteger concibe y garantizar
Loremlaipsum
continuidad
dolor de
sitlasamet,
operaciones
Loremeléctricas.
ipsum dolor sit amet,
desde la perspectiva de consectetuer adipiscing elit, sed consectetuer adipiscing elit,
1.1 ¿Qué es el Mantenimiento diam nonummy nibh euismod sed diam nonummy nibh euis-
seguridad eléctrica dolor tincidunt ut laoreet dolore mod tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing magna aliquam erat volutpat.
magna aliquam erat volutpat.
Preventivo?
elit, sed diam nonummy nibh eu-
ismod tincidunt ut laoreet dolore
magna aliquam erat volutpat. Ut
Ut wisi enim ad minim veniam,
quis nostrud exerci tation ullam-
Ut wisi enim ad minim veniam,
quis nostrud exerci tation ulla-
corper suscipit lobortis nisl ut mcorper suscipit lobortis nisl ut
wisi enim ad minim
El mantenimiento veniam, quis
preventivo se define como
aliquip exelea
conjunto
commodo de actividades
conse- planificadas
aliquip y sistemáticas
ex ea commodo conse-que tienen como
nostrud
objetivoexerci
evitartation
fallas,ullamcorper
reducir riesgos y garantizar el óptimo rendimiento deDuis
quat. los sistemas
autem veleléctricos.
eum iriureA diferencia del
suscipit lobortis nisl
mantenimiento ut aliquip
correctivo, que ex
se realiza después de una falla o avería, el mantenimiento
dolor in hendrerit preventivo se lleva a cabo de
in vulputate
ea commodo
manera regularconsequat.
y anticipada,Duis
basándose en cronogramas y procedimientos previamente
velit esse molestieestablecidos.
consequat,
autem vel eum iriure dolor in hen- vel illum dolore eu feugiat nulla
drerit in vulputate velit esse mo- facilisis at vero eros et ac-
lestie consequat, vel illum dolore cumsan et iusto odio dignissim
eu feugiat nulla facilisis at vero qui blandit praesent luptatum
eros et accumsan et iusto odio zzril delenit augue duis dolore
dignissim qui blandit praesent
luptatum zzril delenit augue duis
dolore te feugait nulla facilisi.
Lorem ipsum dolor sit amet, cons Lorem ipsum dolor sit amet,
ectetuer adipiscing elit, sed diam consectetuer adipiscing elit, sed
nonummy nibh euismod tincidunt diam nonummy nibh euismod
ut laoreet dolore magna aliquam tincidunt ut laoreet dolore
erat volutpat. Ut wisi enim ad magna aliquam erat volutpat.
04

Fundamentos del mantenimiento preventivo


Fundamentos del mantenimiento
preventivo
1.2. ¿Cada cuánto se recomienda hacer un
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
mantenimiento
seguridad eléctrica dolor diampreventivo?
desde la perspectiva de consectetuer adipiscing elit, sed consectetuer adipiscing elit,
nonummy nibh euismod sed diam nonummy nibh euis-

La frecuencia con la que se debe revisar una instalación eléctrica puede variar dependiendo de varios factores,
tales como el tipo de instalación, el entorno en el que se encuentra y la carga eléctrica a la que está expuesta.

En primer lugar, establecer frecuencias de mantenimiento de acuerdo a las normativas aplicables.

Durante estas revisiones, un profesional calificado en electricidad examinará los componentes clave de la
instalación, como los cables, los interruptores, los paneles de distribución y los dispositivos de protección. Se
buscarán posibles signos de desgaste, sobrecalentamiento, cables sueltos o dañados, conexiones deficientes
o cualquier otra anomalía que pueda comprometer la seguridad y el rendimiento de la instalación.

Además de las revisiones periódicas, es importante llevar a cabo un mantenimiento regular por parte del
propietario o usuario de la instalación. Esto implica acciones como la limpieza frecuente de los paneles de
distribución, la inspección visual de los cables y enchufes en busca de daños visibles, y la pronta reparación de
cualquier problema detectado.
05

Fundamentos del mantenimiento preventivo


Fundamentos del mantenimiento
preventivo
1.3 La Importancia de la Seguridad
Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum
Eléctrica
dolor sit amet,
consectetuer adipiscing elit, sed consectetuer adipiscing elit,
diam nonummy nibh euismod sed diam nonummy nibh euis-
dolor mod tincidunt ut laoreet dolore
tincidunt ut laoreet dolore
magna aliquam erat volutpat. magna aliquam erat volutpat.
- Ut wisi enim ad minim veniam,
Ut wisi enim ad minim veniam,
- quis nostrud exerci tation ulla-
mcorper suscipit lobortis nisl ut
La seguridad eléctrica es un El mantenimiento preventivoaliquip ex ea commodo conse-
desempeña un papel clave - en
aspecto crucial en cualquier quat. Duis autem vel eum iriure
entorno donde la electricidad esté la prevención de accidentesdolor in hendrerit in vulputate
presente. Los sistemas eléctricos, si eléctricos. Al identificar yvelit esse molestie consequat,
no se mantienen adecuadamente, corregir posibles problemasvel illum dolore eu feugiat nulla
pueden representar un riesgo antes de que se conviertan enfacilisis at vero eros et ac-
significativo para la vida humana, fallas, se minimiza lacumsan et iusto odio dignissim
la integridad de los equipos y la probabilidad de incidentes noqui blandit praesent luptatum
continuidad de las operaciones. Los deseados. Además, elzzril delenit augue duis dolore
accidentes eléctricos pueden tener mantenimiento adecuado
consecuencias devastadoras, desde prolonga la vida útil de los
lesiones graves hasta incendios y equipos, evitando reemplazos
pérdidas económicas. costosos y reduciendo el tiempo
de inactividad.
06

Fundamentos del mantenimiento preventivo


Fundamentos del mantenimiento
preventivo
1.4 Beneficios del Mantenimiento Preventivo
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
desde la perspectiva de consectetuer adipiscing elit, sed consectetuer adipiscing elit,
sed diam nonummy nibh euis-
seguridad eléctrica dolor diam nonummy nibh euismod
tincidunt ut laoreet dolore mod tincidunt ut laoreet dolore
El amet,
sit enfoqueconsectetuer adipiscing c) Mejor seguridad:
magna aliquam erat volutpat. magna aliquam erat volutpat.
elit, sed diam nonummy
proactivo del mantenimientonibh eu- Al minimizar los riesgos deUt wisi enim ad minim veniam,
Ut wisi enim ad minim veniam,
ismod tincidunt ut laoreet dolore accidentes eléctricos, sequis nostrud exerci tation ulla-
preventivo
magna aliquamofrece una Ut quisprotege
erat volutpat.
nostrud exerci tation ullam-
a las personas y losmcorper suscipit lobortis nisl ut
serie deadbeneficios corper suscipit lobortis nisl ut
wisi enim minim veniam, quis equipos. aliquip ex ea commodo conse-
aliquip ex ea commodo conse-
significativos:
nostrud exerci tation ullamcorper quat. Duis autem vel eum iriure
suscipit lobortis nisl ut aliquip ex d) Cumplimiento normativo: dolor in hendrerit in vulputate
ea commodo
a) Mayor consequat. Duis
confiabilidad: El mantenimiento preventivovelit esse molestie consequat,
autem vel eum iriure dolor in hen- contribuye al cumplimiento devel illum dolore eu feugiat nulla
Al detectar y abordar problemas
drerit in vulputate velit esse mo- las regulaciones y normativas facilisis at vero eros et ac-
potenciales antes de
lestie consequat, vel illum dolore que se en materia de seguridad cumsan et iusto odio dignissim
conviertan en fallas graves,
eu feugiat nulla facilisis at vero se eléctrica. qui blandit praesent luptatum
aumenta la fiabilidad
eros et accumsan et iusto odio de los
zzril delenit augue duis dolore
sistemas eléctricos.
dignissim qui blandit praesent e) Mayor eficiencia:
luptatum zzril delenit augue duis Los sistemas eléctricos bien
dolore te feugait
b) Reducción denulla facilisi.
costos: mantenidos suelen operar de
Lorem
El ipsum dolor sit amet,
mantenimiento cons
preventivo Lorem ipsum
manera más dolor sit amet,
eficiente, lo que se
ectetuer
ayuda adipiscing
a evitar elit, sed diam
reparaciones consectetuer
traduce en adipiscing
ahorro deelit, sed
energía.
nonummy
costosas ynibh euismod
pérdidas tincidunt
económicas diam nonummy nibh euismod
ut laoreet
debido dolore magna
a paradas aliquam
imprevistas. tincidunt ut laoreet dolore
erat volutpat. Ut wisi enim ad magna aliquam erat volutpat.
07

Fundamentos del mantenimiento preventivo


Fundamentos del mantenimiento
preventivo
1.5 Planificación y Ejecución del Mantenimiento
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
Preventivo
desde la perspectiva de
seguridad eléctrica dolor
consectetuer adipiscing elit, sed
diam nonummy nibh euismod
consectetuer adipiscing elit,
sed diam nonummy nibh euis-
tincidunt ut laoreet dolore mod tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing magna aliquam erat volutpat.
magna aliquam erat volutpat.
elit, sed diam nonummy nibh eu- Ut wisi enim ad minim veniam,
Ut wisi enim ad minim veniam,
El mantenimiento
ismod tincidunt ut laoreet dolore
quisc) Uso deexerci
nostrud personal capacitado:
tation ullam- anticipa
quis nostrud exercia tation
los hechos,
ulla- evitando
magna aliquam erat volutpat. Ut El personal encargado
preventivo debe ser quis corper suscipit lobortis nisl ut delmcorper fallas,
suscipitminimizando
lobortis nisl utriesgos y
wisi enim ad minim veniam, mantenimiento preventivoaliquip exmanteniendo
ea commodo conse- entornos
planificado aliquip ex ea commodo conse-
nostrud exerci tation ullamcorper debe contar con la formación yquat. Duiseléctricos
autem vel seguros y confiables.
eum iriure
cuidadosamente
suscipit para ex
lobortis nisl ut aliquip experiencia adecuadas paradolor in hendrerit in vulputate
ea commodo consequat. Duis llevar a cabo las tareas develit esse molestie consequat,
asegurar su eficacia.
autem vel eum iriure dolor in hen- manera segura y efectiva. Al implementar
vel illum dolore prácticas de
eu feugiat nulla
Estoinimplica:
drerit vulputate velit esse mo- mantenimiento
facilisis at vero eros et ac-preventivo,
lestie consequat, vel illum dolore d) Registro y seguimiento: cumsan et aseguramos una
iusto odio dignissim mayor
a) Identificación
eu feugiat nulla de equipos
facilisis at vero Es esencial mantener registrosqui blandit eficiencia y luptatum
durabilidad en los
praesent
críticos:
eros et accumsan et iusto odio detallados de las actividadeszzril delenit sistemas
augue duis dolore eléctricos,
Es importante
dignissim qui blanditidentificar los
praesent de mantenimiento realizadas y protegiendo de esta manera a
equipos más
luptatum zzril críticos
delenit yaugue
determinar
duis llevar un seguimiento para las personas y salvaguardando
la frecuencia
dolore te feugaitynulla el alcance
facilisi. del asegurar que se cumplan los la integridad de los equipos. En
mantenimiento
Lorem ipsum dolor quesitrequieren.
amet, cons Lorem ipsum dolor
cronogramas sit amet,
establecidos. los siguientes capítulos,
b)Establecimiento
ectetuer adipiscing de elit, sed diam consectetuer adipiscing elit, sed profundizaremos en las
cronogramas:
nonummy nibh euismod tincidunt diamEs nonummy
así como elnibh euismod
mantenimiento prácticas más recomendables
Selaoreet deben
ut dolore magna establecer
aliquam tincidunt ut se
preventivo laoreet dolore
convierte en la para un mantenimiento
cronogramas
erat volutpat. de Ut mantenimiento
wisi enim ad magna
basealiquam erat volutpat.
de la seguridad eléctrica. preventivo efectivo y seguro.
que indiquen cuándo y cómo se Al tener un enfoque que se
realizarán las tareas preventivas.
08

Capítulo 2
Prácticas del
Mantenimiento
Preventivo
09

Prácticas del Mantenimiento Preventivo


Fundamentos del mantenimiento
preventivo
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
desde la perspectiva de consectetuer adipiscing elit, sed consectetuer adipiscing elit,
diam nonummy nibh euismod sed diam nonummy nibh euis-
seguridad eléctrica dolor tincidunt ut ylaoreet dolore delmod tincidunt ut laoreet dolore
En el capítulo anterior exploramos
sit amet, consectetuer adipiscing los fundamentos la importancia
magna aliquam erat volutpat. magna aliquam erat volutpat.
mantenimiento preventivo
elit, sed diam nonummy nibh eu- en la seguridad eléctrica. Ahora, en este
Ut wisi enim ad minim veniam, Ut wisi enim ad minim veniam,
segundo capítulo, profundizaremos
ismod tincidunt ut laoreet dolore las prácticas más recomendables
del mantenimiento preventivo. quis nostrud
Estas exerci
estrategias tation ullam-nosquis nostrud exerci tation ulla-
sistemáticas
magna aliquam erat volutpat. Ut
permitirán asegurar el óptimo corper suscipit
rendimiento y la lobortis nislde
longevidad ut losmcorper suscipit lobortis nisl ut
wisi enim ad minim veniam, quis aliquip ex ea commodo conse-
sistemas eléctricos, evitando fallas aliquip
y ex eano
accidentes commodo
deseados. conse-
nostrud exerci tation ullamcorper quat. Duis autem vel eum iriure
suscipit lobortis nisl ut aliquip ex dolor in hendrerit in vulputate
ea commodo consequat. Duis velit esse molestie consequat,
autem vel eum iriure dolor in hen- vel illum dolore eu feugiat nulla
drerit in vulputate velit esse mo- facilisis at vero eros et ac-
lestie consequat, vel illum dolore cumsan et iusto odio dignissim
eu feugiat nulla facilisis at vero qui blandit praesent luptatum
eros et accumsan et iusto odio zzril delenit augue duis dolore
dignissim qui blandit praesent
luptatum zzril delenit augue duis
dolore te feugait nulla facilisi.
Lorem ipsum dolor sit amet, cons Lorem ipsum dolor sit amet,
ectetuer adipiscing elit, sed diam consectetuer adipiscing elit, sed
nonummy nibh euismod tincidunt diam nonummy nibh euismod
ut laoreet dolore magna aliquam tincidunt ut laoreet dolore
erat volutpat. Ut wisi enim ad magna aliquam erat volutpat.
10

Prácticas del Mantenimiento Preventivo


Fundamentos del mantenimiento
preventivo
2.1 Inspecciones Regulares
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
desde la perspectiva de consectetuer adipiscing elit, sed consectetuer adipiscing elit,
diam nonummy nibh euismod sed diam nonummy nibh euis-
seguridad eléctrica dolor tincidunt ut laoreet dolore mod tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing magna aliquam erat volutpat.
Las sed
inspecciones regulares magna aliquam erat volutpat.
elit, diam nonummy nibhson
eu-el cimiento Ut wisi enim ad minim veniam,
del mantenimiento preventivo. Ut wisi enim ad minim veniam,
Realizar
ismod tincidunt ut laoreet dolore quis nostrud exerci tation ulla-
revisiones visuales quis
de nostrud exerci tation ullam-
magna aliquam erat yvolutpat.
exhaustivas
Ut los
mcorper suscipit lobortis nisl ut
equipos corper suscipit lobortis nisl ut
wisi enim eléctricos nos permite
ad minim veniam, quis detectar aliquip ex ea commodo conse-
posiblesexerciproblemas antes de que aliquipseex ea commodo conse-
nostrud tation ullamcorper quat. Duis autem vel eum iriure
conviertan
suscipit en nisl
lobortis fallas graves.exEs crucial
ut aliquip dolor in hendrerit in vulputate
examinar
ea commodo componentes
consequat. como Duis cables,
velit esse molestie consequat,
conexiones,
autem terminales,
vel eum iriure interruptores,
dolor in hen- vel illum dolore eu feugiat nulla
fusibles
drerit y dispositivos
in vulputate velit essedemo-protección. facilisis at vero eros et ac-
Además,
lestie las inspecciones
consequat, deben llevarse a
vel illum dolore cumsan et iusto odio dignissim
cabo
eu siguiendo
feugiat nulla facilisis at procedimientos
vero qui blandit praesent luptatum
estandarizados
eros et accumsan yet iusto estableciendo
odio un
zzril delenit augue duis dolore
cronograma
dignissim quiadecuado.
blandit praesent
luptatum zzril delenit augue duis
dolore te feugait nulla facilisi.
Lorem ipsum dolor sit amet, cons Lorem ipsum dolor sit amet,
ectetuer adipiscing elit, sed diam consectetuer adipiscing elit, sed
nonummy nibh euismod tincidunt diam nonummy nibh euismod
ut laoreet dolore magna aliquam tincidunt ut laoreet dolore
erat volutpat. Ut wisi enim ad magna aliquam erat volutpat.
11

Prácticas del Mantenimiento Preventivo


Fundamentos del mantenimiento
preventivo
2.2 Lubricación y Limpieza
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
desde la perspectiva de consectetuer adipiscing elit, sed consectetuer adipiscing elit,
diam nonummy nibh euismod sed diam nonummy nibh euis-
seguridad eléctrica dolor tincidunt ut laoreet dolore mod tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing magna aliquam erat volutpat.
magna aliquam erat volutpat.
elit, sed diam nonummy nibh eu- Ut wisi enim ad minim veniam,
Ut wisi enim ad minim veniam,
ismod tincidunt ut laoreet dolore quis nostrud exerci tation ulla-
quis nostrud exerci tation ullam-
magna aliquam erat volutpat. Ut
La lubricación y limpieza periódicacorper son prácticas
suscipit clave para
lobortis nislel ut mcorper suscipit lobortis nisl ut
wisi enim ad minim
mantenimiento veniam, quis
preventivo. Mantener losex equipos eléctricos aliquip ex ea commodo conse-
aliquip ea commodo conse-
nostrud exerci tation ullamcorper
limpios y bien lubricados ayuda a evitar el desgaste prematuro y quat. Duis autem vel eum iriure
suscipit lobortis
la corrosión, nisl ut aliquip
mejorando ex
su eficiencia y prolongando su vida útil. Es dolor in hendrerit in vulputate
ea commodoutilizar
importante consequat. Duis
los lubricantes y materiales de limpieza velit esse molestie consequat,
autem vel eum para
adecuados iriure dolor
cadain hen-
tipo de equipo, siguiendo las vel illum dolore eu feugiat nulla
drerit in vulputate del
especificaciones velit esse mo-
fabricante. facilisis at vero eros et ac-
lestie consequat, vel illum dolore cumsan et iusto odio dignissim
eu feugiat nulla facilisis at vero qui blandit praesent luptatum
eros et accumsan et iusto odio zzril delenit augue duis dolore
dignissim qui blandit praesent
luptatum zzril delenit augue duis
dolore te feugait nulla facilisi.
Lorem ipsum dolor sit amet, cons Lorem ipsum dolor sit amet,
ectetuer adipiscing elit, sed diam consectetuer adipiscing elit, sed
nonummy nibh euismod tincidunt diam nonummy nibh euismod
ut laoreet dolore magna aliquam tincidunt ut laoreet dolore
erat volutpat. Ut wisi enim ad magna aliquam erat volutpat.
12

Prácticas del Mantenimiento Preventivo


Fundamentos del mantenimiento
preventivo
2.3 Pruebas y Diagnósticos
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
desde la perspectiva de consectetuer adipiscing elit, sed consectetuer adipiscing elit,
diam nonummy nibh euismod sed diam nonummy nibh euis-
seguridad eléctrica dolor tincidunt ut laoreet dolore mod tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing magna aliquam erat volutpat.
magna aliquam erat volutpat.
elit, sed diam nonummy nibh eu- Ut wisi enim ad minim veniam,
Ut wisi enim ad minim veniam,
ismod tincidunt ut laoreet dolore quis nostrud exerci tation ulla-
quis nostrud exerci tation ullam-
magna aliquam erat volutpat.
Las pruebas y diagnósticos periódicosUt mcorper suscipit lobortis nisl ut
corper son fundamentales
suscipit lobortis nisl para
ut
wisi enim ad minim veniam, quis
evaluar el estado de los equipos eléctricos. aliquip ex ea commodo conse-
aliquip exMediante técnicas
ea commodo como
conse-
nostrud exerci tation
la termografía 1 ullamcorper
, pruebas de aislamiento, mediciones de resistencia y quat. Duis autem vel eum iriure
suscipit lobortis
corriente, nisl ut aliquip
podemos ex posibles puntos débiles y tomar
identificar dolor in hendrerit in vulputate
eamedidas
commodo consequat.
preventivas antes Duis
de que ocurran problemas mayores. velit esse molestie consequat,
autem
Estasvel eum iriure
pruebas dolorser
deben in hen-
realizadas por personal capacitado y vel illum dolore eu feugiat nulla
drerit in vulputate
utilizando equipos velit esse mo-
calibrados. facilisis at vero eros et ac-
lestie consequat, vel illum dolore cumsan et iusto odio dignissim
eu feugiat nulla facilisis at vero qui blandit praesent luptatum
eros et accumsan et iusto odio zzril delenit augue duis dolore
dignissim qui blandit praesent
luptatum zzril delenit augue duis
dolore te feugait nulla facilisi.
Lorem ipsum dolor sit amet, cons Lorem ipsum dolor sit amet,
ectetuer adipiscing elit, sed diam consectetuer adipiscing elit, sed
nonummy nibh euismod tincidunt diam nonummy nibh euismod
ut laoreet dolore magna aliquam tincidunt ut laoreet dolore
erat volutpat. Ut wisi enim ad magna aliquam erat volutpat.
1 Termografía: La termografía es una técnica que permite
determinar temperaturas a distancia y sin necesidad de contacto
físico con el objeto a estudiar.
13

Prácticas del Mantenimiento Preventivo


Fundamentos del mantenimiento
preventivo
2.4 Mantenimiento Predictivo
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
desde la perspectiva de consectetuer adipiscing elit, sed consectetuer adipiscing elit,
diam nonummy nibh euismod sed diam nonummy nibh euis-
seguridad eléctrica dolor tincidunt ut laoreet dolore mod tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing magna aliquam erat volutpat.
Elelit,
mantenimiento predictivo vaeu- magna
un paso más aliquam erat volutpat.
sed diam nonummy nibh Ut wisi enim ad minim veniam,
allá,
ismod al utilizar datos
tincidunt ut ylaoreet
tecnología para Ut
dolore
wisi enim ad minim veniam,
prever
quis nostrud exerci tation ullam- quis nostrud exerci tation ulla-
posibles
magna aliquam fallos. erat
Mediante el Utmonitoreo
volutpat.
corper suscipit lobortis nisl ut mcorper suscipit lobortis nisl ut
continuo
wisi enim de ad variables
minim veniam,comoquisvibraciones,
aliquip ex ea commodo conse- aliquip ex ea commodo conse-
temperaturas,
nostrud exercicorriente y tensión, podemos
tation ullamcorper quat. Duis autem vel eum iriure
anticipar problemas
suscipit lobortis y programar
nisl ut aliquip ex el
dolor in hendrerit in vulputate
mantenimiento
ea commodo en el momento
consequat. Duisóptimo. El velit esse molestie consequat,
uso
autem de vel
sensores y sistemas
eum iriure de monitoreo
dolor in hen- vel illum dolore eu feugiat nulla
avanzados se ha velit
drerit in vulputate vuelto cada
esse mo- vez más facilisis at vero eros et ac-
común en la industria
lestie consequat, para
vel illum maximizar la
dolore cumsan et iusto odio dignissim
eficiencia
eu feugiat nulla y la confiabilidad
facilisis at vero del
qui blandit praesent luptatum
mantenimiento.
eros et accumsan et iusto odio zzril delenit augue duis dolore
dignissim qui blandit praesent
luptatum zzril delenit augue duis
dolore te feugait nulla facilisi.
Lorem ipsum dolor sit amet, cons Lorem ipsum dolor sit amet,
ectetuer adipiscing elit, sed diam consectetuer adipiscing elit, sed
nonummy nibh euismod tincidunt diam nonummy nibh euismod
ut laoreet dolore magna aliquam tincidunt ut laoreet dolore
erat volutpat. Ut wisi enim ad magna aliquam erat volutpat.
14

Prácticas del Mantenimiento Preventivo


Fundamentos del mantenimiento
preventivo
2.5 Reemplazo Preventivo de Componentes
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
desde la perspectiva de consectetuer adipiscing elit, sed consectetuer adipiscing elit,
diam nonummy nibh euismod sed diam nonummy nibh euis-
seguridad eléctrica dolor tincidunt ut laoreet dolore mod tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing magna aliquam erat volutpat.
En ciertos casos, es aconsejable magna aliquam erat volutpat.
elit, sed diam nonummy nibh eu- realizar el Ut wisi enim ad minim veniam,
reemplazo preventivo de componentes Ut wisi
queenim ad minim veniam,
ismod tincidunt ut laoreet dolore quis nostrud exerci tation ulla-
tienen aliquam
una vida quis nostrud exerci tation ullam-
magna eratútil conocida
volutpat. Ut o una
mcorper suscipit lobortis nisl ut
frecuencia deminim
falla alta. Por ejemplo, corper suscipit lobortis nisl ut
sustituir
wisi enim ad veniam, quis aliquip ex ea commodo conse-
fusibles, exercibaterías, aliquip ex ea commodo conse-
nostrud tation capacitores
ullamcorper2 o partes quat. Duis autem vel eum iriure
desgastadas
suscipit lobortis antes
nislde utque lleguen
aliquip ex al final de dolor in hendrerit in vulputate
su vida
ea útil puede
commodo evitar futuros
consequat. problemas.
Duis velit esse molestie consequat,
autem vel eum iriure dolor in hen- vel illum dolore eu feugiat nulla
Esto in
drerit sevulputate
basa en velitanálisis
esse mo- históricos y
facilisis at vero eros et ac-
recomendaciones
lestie consequat, vel delillum
fabricante.
dolore cumsan et iusto odio dignissim
eu feugiat nulla facilisis at vero qui blandit praesent luptatum
eros et accumsan et iusto odio zzril delenit augue duis dolore
dignissim qui blandit praesent
luptatum zzril delenit augue duis
dolore te feugait nulla facilisi.
Lorem ipsum dolor sit amet, cons Lorem ipsum dolor sit amet,
ectetuer adipiscing elit, sed diam consectetuer adipiscing elit, sed
nonummy nibh euismod tincidunt diam nonummy nibh euismod
ut laoreet dolore magna aliquam tincidunt ut laoreet dolore
erat volutpat.
2. Capacitores: Ut wisi enim ad
o condensadores. magna aliquam erat volutpat.
15

Prácticas del Mantenimiento Preventivo


Fundamentos del mantenimiento
preventivo
2.6 Capacitación del Personal
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
desde la perspectiva de consectetuer adipiscing elit, sed consectetuer adipiscing elit,
diam nonummy nibh euismod sed diam nonummy nibh euis-
seguridad eléctrica dolor tincidunt ut laoreet dolore mod tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing magna aliquam erat volutpat.
magna aliquam erat volutpat.
elit, sed diam nonummy nibh eu- Ut wisi enim ad minim veniam,
Ut wisi enim ad minim veniam,
ismod tincidunt ut laoreet dolore
El factor humano juega un papel quis crítico en elexerci
mantenimiento quis nostrud exerci tation ulla-
nostrud tation ullam-
magna aliquam erat volutpat. Ut
preventivo. Es esencial capacitar adecuadamente al personal mcorper suscipit lobortis nisl ut
corper suscipit lobortis nisl ut
wisi enim ad minim veniam,
encargado de realizar las tareas de quis mantenimiento para conse-
que aliquip ex ea commodo conse-
aliquip ex ea commodo
nostrud
puedanexerci tation
llevarlas ullamcorper
a cabo de manera segura y efectiva. Además, quat. Duis autem vel eum iriure
suscipit
mantener lobortis nisl utactualizado
al equipo aliquip ex sobre las últimas tecnologías y dolor in hendrerit in vulputate
ea commodo
prácticas consequat. Duis
de mantenimiento garantiza la eficiencia y efectividad velit esse molestie consequat,
autem vel eum iriure dolor in hen-
del proceso. vel illum dolore eu feugiat nulla
drerit in vulputate velit esse mo- facilisis at vero eros et ac-
lestie consequat, vel illum dolore cumsan et iusto odio dignissim
eu feugiat nulla facilisis at vero qui blandit praesent luptatum
eros et accumsan
Comulsa lleva más et de
iusto
40odio
años realizando capacitaciones y zzril delenit augue duis dolore
dignissim
diplomados qui online
blandit praesent
sobre seguridad y normatividad eléctrica,
luptatum
lideradoszzril pordelenit augue duis
especialistas de Latinoamérica, brindando así
dolore te feugait
información nulla facilisi.
relevante y actualizada de alto valor para las
Lorem ipsum dolor sit amet, cons
organizaciones. Lorem ipsum dolor sit amet,
ectetuer adipiscing elit, sed diam consectetuer adipiscing elit, sed
nonummy nibh euismod tincidunt diam nonummy nibh euismod
ut laoreet dolore magna aliquam tincidunt ut laoreet dolore
erat volutpat. Ut wisi enim ad magna aliquam erat volutpat.
16

Prácticas del Mantenimiento Preventivo


Fundamentos del mantenimiento
preventivo
2.7 Documentación y Registro
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
desde la perspectiva de consectetuer adipiscing elit, sed consectetuer adipiscing elit,
diam nonummy nibh euismod sed diam nonummy nibh euis-
seguridad eléctrica dolor tincidunt ut laoreet dolore mod tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing magna aliquam erat volutpat.
Elelit,
mantenimiento
sed diam nonummy preventivo debe irmagna
nibh eu-
aliquam de
acompañado erat
unavolutpat.
Utadecuado
wisi enimde adtodas
minim Ut wisi enim ad minim veniam,
documentación
ismod tinciduntdetallada
ut laoreety dolore
un registro lasveniam,
quis nostrud exerci tation quis nostrud exerci tation ulla-
actividades
magna aliquam realizadas. Mantener
erat volutpat. Ut registros precisos nos ullam-
corper suscipitrealizado,
lobortis nisl ut mcorper suscipit lobortis nisl ut
permite
wisi enim hacer un seguimiento
ad minim veniam, quis del mantenimiento
aliquipinformadas
ex ea commodo aliquip ex ea commodo conse-
identificar
nostrud exerci patrones
tation yullamcorper
tomar decisiones para conse-
quat. Duis autem vel eum iriure
mejorar
suscipit ellobortis
proceso enut
nisl el futuro.
aliquip ex dolor in hendrerit in vulputate
ea commodo consequat. Duis velit esse molestie consequat,
autem vel eum iriure dolor in hen- vel illum dolore eu feugiat nulla
En el próximo
drerit capítulo,
in vulputate nos adentraremos
velit esse mo- en la normativa
facilisis at vero eros et ac-
internacional,
lestie consequat, relacionada
vel illum con la seguridad eléctrica, lo que
dolore cumsan et iusto odio dignissim
nos permitirá
eu feugiat establecer
nulla facilisis atunvero
marco sólido para nuestras
qui blandit praesent luptatum
prácticas de mantenimiento
eros et accumsan et iusto preventivo.
odio zzril delenit augue duis dolore
dignissim qui blandit praesent
luptatum zzril delenit augue duis
dolore te feugait nulla facilisi.
Lorem ipsum dolor sit amet, cons Lorem ipsum dolor sit amet,
ectetuer adipiscing elit, sed diam consectetuer adipiscing elit, sed
nonummy nibh euismod tincidunt diam nonummy nibh euismod
ut laoreet dolore magna aliquam tincidunt ut laoreet dolore
erat volutpat. Ut wisi enim ad magna aliquam erat volutpat.
17

Capítulo 3
Normativa
Internacional
en Seguridad Eléctrica
18

Normativa Internacional en Seguridad Eléctrica


Fundamentos del mantenimiento
preventivo
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
La seguridad
desde eléctrica de
la perspectiva es consectetuer adipiscing elit, sed consectetuer adipiscing elit,
diam nonummy nibh euismod sed diam nonummy nibh euis-
un aspectoeléctrica
seguridad de vital dolor mod tincidunt ut laoreet dolore
tincidunt ut laoreet dolore
importancia
sit en adipiscing
amet, consectetuer
magna aliquam erat volutpat. magna aliquam erat volutpat.
elit, sed diam nonummy nibh eu-
cualquier país y para
ismod tincidunt ut laoreet dolore
Ut wisi enim ad minim veniam, Ut wisi enim ad minim veniam,
quis nostrud exerci tation ulla-
cualquier
magna industria.
aliquam erat volutpat. Ut
quis nostrud exerci tation ullam-
mcorper suscipit lobortis nisl ut
corper suscipit lobortis nisl ut
wisi enim ad minim veniam, quis aliquip ex ea commodo conse-
En este capítulo, conoceremos las aliquip ex ea commodo conse-
nostrud exerci tation ullamcorper quat. Duis autem vel eum iriure
normativas
suscipit internacionales
lobortis nisl ut aliquip más
ex dolor in hendrerit in vulputate
relevantes
ea commodo relacionadas
consequat.con la
Duis velit esse molestie consequat,
seguridad
autem eléctrica,
vel eum iriure así
dolorcomo las
in hen- vel illum dolore eu feugiat nulla
normativas
drerit específicas
in vulputate de Chile
velit esse mo-y facilisis at vero eros et ac-
algunos
lestie países devel
consequat, Latinoamérica.
illum dolore cumsan et iusto odio dignissim
eu feugiat nulla facilisis at vero qui blandit praesent luptatum
Estas et normativas
eros accumsan et establecen
iusto odio zzril delenit augue duis dolore
estándaresquiy blandit
dignissim directrices para
praesent
garantizarzzril
luptatum la delenit
protección
augue deduis
las
personas
dolore y equipos
te feugait nullaen entornos
facilisi.
eléctricos,
Lorem ipsum y su cumplimiento
dolor sit amet, cons es Lorem ipsum dolor sit amet,
fundamental
ectetuer para elit,
adipiscing asegurar
sed diam un consectetuer adipiscing elit, sed
mantenimiento
nonummy nibh euismod preventivo,
tincidunt diam nonummy nibh euismod
efectivo
ut laoreety seguro.
dolore magna aliquam tincidunt ut laoreet dolore
erat volutpat. Ut wisi enim ad magna aliquam erat volutpat.
19

Normativa Internacional en Seguridad Eléctrica


Fundamentos del mantenimiento
preventivo
Normativa internacional ISO/IEC 17025:2017
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
consectetuer adipiscing elit, sed consectetuer adipiscing elit,
En Chile, la norma nacional NCh-ISO/IEC
diam17025:2017
nonummy es nibh
un referente
euismod esencial en el ámbito
sed diam nonummyde laboratorios
nibh euis- de ensayos
y calibración. Esta norma es titulada como "Requisitos generales para la competencia de los laboratorios de ensayo y
calibración", es una norma desarrollada por la Organización Internacional de Normalización (ISO) y la Comisión
Electrotécnica Internacional (IEC). Esta norma se enfoca en establecer los requisitos generales para la competencia
técnica, la imparcialidad y la operación consistente de laboratorios de ensayo y calibración en todo el mundo.

La historia de la ISO/IEC 17025 se remonta a la década de 1970 cuando se empezaron a realizar esfuerzos para
armonizar los estándares y requisitos para la competencia de laboratorios de ensayo y calibración a nivel
internacional. En 1999, la ISO publicó la primera versión de la norma ISO/IEC 17025, con el objetivo de proporcionar un
marco global para la acreditación y reconocimiento mutuo de los resultados de pruebas y calibraciones.

A lo largo de los años, la norma ha pasado por varias revisiones y actualizaciones para mantenerse al día con los
cambios tecnológicos, las prácticas de laboratorio y las necesidades de la comunidad internacional. Las revisiones
buscan mejorar la relevancia y la aplicabilidad de la norma en un mundo en constante evolución.

La última versión de la norma ISO/IEC 17025, conocida como ISO/IEC 17025:2017, fue publicada en 2017. Esta versión
introduce cambios significativos, incluida una mayor flexibilidad en el enfoque de los riesgos, un mayor énfasis en la
mejora continua y la consideración de las tecnologías de la información y la comunicación en los procesos de ensayo
y calibración.
20

Normativa Internacional en Seguridad Eléctrica


Fundamentos del mantenimiento
preventivo
Qué es y establece
La norma cómo selos concibe
requisitos ISO 9001:
Lorem ipsum dolor sit amet,
generales ISO 4501:
desde la para la competencia
perspectiva de Sistema deadipiscing
consectetuer Gestión deelit,Calidad.
sed
de los laboratorios de calibración diamAunque no está
nonummy nibhdirectamente
euismod sed Sistema de Gestión de Riesgo. Se ha
seguridad
y ensayo. Laeléctrica dolor
certificación ISO relacionada
tincidunt con la seguridad
ut laoreet dolore mod convertido en una de las normas más
sit amet, consectetuer
17025 garantiza adipiscing
que un eléctrica, es erat
relevante para
magna aliquam volutpat. esperadas a nivel mundial y está en vías
elit, sed diam nonummy
laboratorio cumple con nibh altos
eu- cualquier empresa realiceUt
Ut wisi enim ad minim que
veniam, de mejorar drásticamente los niveles de
ismod tincidunt de
estándares ut laoreet
calidaddolore y quis seguridad en los puestos de trabajo.
quismantenimiento
nostrud exerci tationpreventivo,
ullam-
magna
competenciaaliquam erat volutpat.
técnica. En Utel porque se enfoca en nisl
la mejora
corper suscipit lobortis ut
wisi enim ad
contexto de minim
seguridad veniam, quis
eléctrica, continua
aliquip ex ea ycommodo
la satisfacción
conse- del
nostrud exerci tation
la acreditación ullamcorper
de la norma ISO cliente. quat.
suscipit lobortis nisl
17025 reconoce ut aliquip ex
las competencias Lorem
dolor ipsum
blandit dolor sit
praesent amet,
luptatum
ea commodo
técnicas del consequat.
laboratorio Duis para zzril
velit Comulsa
consectetuer
delenit auguees duis
la única
adipiscing empresa en Chile
elit,
dolore
autem vel eum
desarrollar iriure dolor
procesos in hen-a
acuerdo ISO 14001: autorizada
diam
vel illum nonummy
dolore eupara certificar
nibh
feugiat nulla equipos para la
euis-
drerit in vulputate
un estándar velit esse
normativo mo-
asociado Sistema de Gestión Ambiental.facilisis norma
tincidunt ISO
at vero 17025.
ut laoreet
eros etSu ac-
acreditación ofrece
dolore
lestie
a cada consequat,
productovel deillum dolore y
seguridad Si bien no está relacionadacumsan magna confianza
et iustoyodio
aliquam respaldo a aquellos que buscan
eratdignissim
volutpat.
eu la feugiat
fiabilidadnulla
de los facilisis at vero
resultados. directamente con la seguridadquiwisi realizar adun
enimpraesentminim mantenimiento
veniam,
luptatum preventivo
eros et accumsan et iusto odio eléctrica, puede ser relevantezzril delenit conforme
nostrud a duis
exerci
augue los dolore
más
tation ulla-altos estándares
dignissim
Además de quila blandit
ISO 17025, praesent
existen para las empresas que buscanmcorper internacionales.
suscipit lobortis nisl ut
luptatum
otras normas zzril delenit
ISO queaugue pueden duis
ser reducir su impacto ambiental alaliquip ex ea commodo conse-
dolore te feugait
relevantes para nulla lafacilisi.
seguridad realizar mantenimiento Duis autem vel eum iriure
Lorem
eléctricaipsumen dolor
Chile,sit amet, cons
aunque no se Lorem ipsum dolor sit amet,
preventivo. in hendrerit in vulputate
ectetuer
aplican adipiscing
exclusivamenteelit, sedadiam este consectetuer adipiscing elit, sed
nonummy
país. Algunas nibh euismod
de estastincidunt
normas diam nonummy nibh euismod
utincluyen:
laoreet dolore magna aliquam tincidunt ut laoreet dolore
erat volutpat. Ut wisi enim ad magna aliquam erat volutpat.

esse molestie consequat,


21

Normativa Internacional en Seguridad Eléctrica


Fundamentos del mantenimiento
preventivo
3.2 Normativa NFPA 70E
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
desde la perspectiva de consectetuer adipiscing elit, sed consectetuer adipiscing elit,
diam nonummy nibh euis-
seguridad eléctrica dolor tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing
Si sed
elit, biendiames nonummy
una normativa
nibh eu-de quealiquam
operaneratenvolutpat.
Chile, Perú,
Ut Esta norma aborda la wisi enim ad yminim veniam,
origen
ismod estadounidense,
tincidunt cobra
ut laoreet dolore Colombia Argentina estén al
identificación y control de nostrud
gran relevancia
magna aliquam erat en volutpat.
países comoUt tanto exerci
de las tationnormativas
ulla-
riesgos eléctricos, así como los suscipit lobortis nisl ut
Perú,
wisi enim Colombia
ad minimy veniam,
Argentina.
quisEs locales relevantes y las
procedimientos seguros paraaliquip ex ea commodo conse-
importante
nostrud exerci tationdestacar
ullamcorpersu apliquen en conjunto con las
trabajar con equiposquat. Duis autem vel eum iriure
obligatorio
suscipit lobortiscumplimiento
nisl ut aliquip exen normativas internacionales
energizados. dolorpara
in hendrerit in vulputate una
eaChile,
commodo alineado con Duis
consequat. los asegurar
velit esse molestie consequat,
conformidad completa y
estándares
autem vel eum internacionales.
iriure dolor in hen- Si bien las normativasvel illum dolore eu feugiat nulla
adecuada.
internacionales
Lorem ipsum dolor proporcionan
sit amet, facilisis at vero eros et ac-
La NFPA 70E, titulada "Estándar un marco
consectetuer sólido elit,
adipiscing parased lacumsan et iusto odio dignissim
para la seguridad eléctrica en los diamseguridad
nonummy eléctrica, cada paísqui blandit praesent luptatum
nibh euismod
lugares de trabajo", se centra en puede uttener
tincidunt laoreetregulaciones
dolore zzril delenit augue duis dolore
la seguridad de las personas que específicas
magna aliquam erat quevolutpat.
deben
cumplirse. Es fundamental que
uttrabajan con sistemas eléctricos.
los profesionales y empresas
22

Normativa Internacional en Seguridad Eléctrica


Fundamentos del mantenimiento
preventivo
3.3 OSHA
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
desde la perspectiva de consectetuer adipiscing elit, sed consectetuer adipiscing elit,
diam nonummy nibh euismod sed diam nonummy nibh euis-
seguridad eléctrica dolor
OSHA (Occupational En cuanto
tincidunt
a la relación
ut laoreet
con la norma
mod tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing NFPA 70E, esta norma esdolore
específica
Safety and Health
elit, sed diam nonummy nibh eu-
magna
para la aliquam
seguridad erat volutpat.
eléctrica
magna aliquam erat volutpat.
y está
Ut wisi enim ad minim veniam,
Administration),
ismod tincidunt ut laoreet dolore
Ut wisi enimpara
diseñada ad minim veniam, las
complementar
quis nostrud exerci tation ulla-
es unaaliquamagencia quis nostrud exerci
regulaciones tation
de OSHA enullam-
el contexto
magna erat federal
volutpat.del Ut mcorper suscipit lobortis nisl ut
Departamento de Trabajo dequis
los corper
de los suscipit
trabajoslobortis nisl La
eléctricos. ut NFPA
wisi enim ad minim veniam, aliquip ex ea commodo conse-
Estados exerci
Unidos.tation
OSHAullamcorper
se encarga aliquip
70E seex centra
ea commodoen laconse-
seguridad
nostrud quat. Duis autem vel eum iriure
de establecer
suscipit lobortis ynislhacer cumplir
ut aliquip ex eléctrica en el lugar de trabajo y
dolor in hendrerit in vulputate
normas
ea commodoy consequat. regulacionesDuis establece los requisitos para
velit esse molestie consequat,
relacionadas
autem vel eumcon la dolor
iriure seguridad
in hen-y proteger a los trabajadores contra
vel illum dolore eu feugiat nulla
la salud
drerit ocupacional
in vulputate veliten el lugar
esse mo- riesgos eléctricos.
facilisis at vero eros et ac-
de trabajo.
lestie consequat, vel illum dolore cumsan et iusto odio dignissim
eu feugiat nulla facilisis at vero qui blandit praesent luptatum
eros et accumsan et iusto odio zzril delenit augue duis dolore
Las normasqui
dignissim OSHA son diseñadas
blandit praesent
para proteger
luptatum zzril a los trabajadores
delenit augue duisy
promover
dolore un ambiente
te feugait de trabajo
nulla facilisi.
seguroipsum
Lorem y saludable.
dolor sitEstas
amet, normas
cons Lorem ipsum dolor sit amet,
abarcan adipiscing
ectetuer una amplia elit, gama
sed diam de consectetuer adipiscing elit, sed
temas, incluyendo
nonummy nibh euismod la protección
tincidunt diam nonummy nibh euismod
contra
ut riesgos
laoreet doloreeléctricos,
magna aliquam riesgos tincidunt ut laoreet dolore
de caídas,
erat manejo
volutpat. de sustancias
Ut wisi enim ad magna aliquam erat volutpat.
peligrosas, seguridad en
maquinaria, entre otros.
23

Normativa Internacional en Seguridad Eléctrica


Fundamentos del mantenimiento
preventivo
3.4 Instituto Nacional de Normalización
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
(INN)
consectetuer adipiscing elit,
diam nonummy nibh euis-
tincidunt ut laoreet dolore
El Instituto Nacional de Normalización (INN) de Chile es una fundación aliquam erat volutpat.
de derecho privado sin fines de lucro, creada por CORFO como un wisi enim ad minim veniam,
organismo técnico en materias de la Infraestructura de la calidad. Su nostrud exerci tation ulla-
objetivo es “Contribuir a la sociedad con el aseguramiento y mejora de la suscipit lobortis nisl ut
calidad, a través del desarrollo de normas técnicas, acreditación de ex ea commodo conse-
organismos de evaluación de la conformidad, la coordinación de la Red Duis autem vel eum iriure
Nacional de Metrología y la transferencia de conocimientos, para in hendrerit in vulputate
aumentar el valor agregado de los diversos sectores productivos y esse molestie consequat,
mejorar la calidad de vida de las personas, con énfasis en aquellos illum dolore eu feugiat nulla
sectores priorizados por las políticas públicas, con excelencia e at vero eros et ac-
independencia técnica.”. et iusto odio dignissim
blandit praesent luptatum
En el sector eléctrico debe ser tenida en cuenta porque es el encargado
de evaluar las acreditaciones de laboratorios a través de su división de
acreditación liderada por Sr. Eduardo Ceballos O, incluídos los de
dolore te feugait nulla facilisi.
ensayos de medidores de energía eléctrica, laboratorios de ensayos a
Lorem ipsum dolor sit amet, cons Lorem ipsum dolor sit amet,
productos de seguridad eléctrica y Laboratorios de Calibración de
ectetuer adipiscing elit, sed diam consectetuer adipiscing elit, sed
magnitudes eléctricas.
nonummy nibh euismod tincidunt diam nonummy nibh euismod
ut laoreet dolore magna aliquam tincidunt ut laoreet dolore
erat volutpat. Ut wisi enim ad magna aliquam erat volutpat.
24

Normativa Internacional en Seguridad Eléctrica


Fundamentos del mantenimiento
preventivo
3.5 SEC (Superintendencia de Electricidad
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
y Combustible)
desde la perspectiva de
seguridad eléctrica dolor
consectetuer adipiscing elit, sed
diam nonummy nibh euismod
consectetuer adipiscing elit,
sed diam nonummy nibh euis-
tincidunt ut laoreet dolore mod tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing magna aliquam erat volutpat.
magna aliquam erat volutpat.
elit, sed diam nonummy nibh eu- Ut wisi enim ad minim veniam,
Ut wisi enim ad minim veniam,
ismod tincidunt ut laoreet dolore quis nostrud exerci tation ulla-
quis nostrud exerci tation ullam-
magna
La aliquam erat volutpat. Ut
Superintendencia de 1 - Regulación y Fiscalización: 3 - Establecimiento
mcorper suscipit lobortisdenislNormas
ut
corper suscipit lobortis nisl ut
wisi enim ad yminim
Electricidad veniam, (SEC)
Combustibles quis La SEC tiene la responsabilidad Técnicas:
aliquip ex ea commodo conse-
aliquip ex ea commodo conse-
nostrud
es exerciinstitución
una tation ullamcorper
pública de regular y fiscalizar a las quat.LaDuis
Superintendencia
autem vel eum establece
iriure
suscipit
autónoma lobortis nisl ut
de Chile, aliquip
creada exel
con empresas y agentes del sector dolornormas técnicas
in hendrerit in yvulputate
de seguridad
ea commodo
objetivo consequat.
de supervisar Duisel
y regular eléctrico y de combustibles velitpara
esselas instalaciones
molestie eléctricas
consequat,
autem
sectorvel eum iriure
eléctrico y dedolor in hen-
combustibles para asegurar que operen de y dedolore
vel illum combustibles,
eu feugiat nullacon el
drerit
en elin vulputate
país. velit principal
Su función esse mo- es acuerdo con las normas y objetivo
facilisis at vero de eros
garantizar
et ac- la
lestie consequat,
proteger vel illum dolore
los derechos de los regulaciones establecidas, seguridad
cumsan y dignissim
et iusto odio el buen
eu feugiat nulla facilisis
consumidores, velar at porverola garantizando la seguridad, qui funcionamiento
blandit praesentde los equipos
luptatum
eros et accumsan
seguridad et iusto
y calidad deodiolos calidad y confiabilidad de los zzrilydelenit
sistemas.
augue duis dolore
dignissim
servicios quieléctricos
blandit praesenty de servicios.
luptatum zzril delenit
combustibles, augue duisel
y garantizar 4 - Autorización y Regulación
dolore te feugaitde
cumplimiento nulla facilisi.
las normativas y 2 - Protección de los de Tarifas:
Lorem ipsum dolor
regulaciones sit amet,para
establecidas consel Lorem ipsum dolor sit amet,
Consumidores: La SEC tiene la facultad de
ectetuer
sector. adipiscing elit, sed diam consectetuer
La SEC velaadipiscing elit, sedde
por los derechos autorizar y regular las tarifas
nonummy nibh euismod tincidunt diam
los nonummy
consumidoresnibhdeeuismod
servicios eléctricas y de combustibles
utAlgunas
laoreet dolore
de magna
las aliquam
principales tincidunt
eléctricosut y laoreet dolore
de combustibles, para proteger los intereses de
erat volutpat.
funciones de laUtSuperintendencia
wisi enim ad magna aliquam erat
asegurándose de quevolutpat.
reciban los consumidores y promover la
de Electricidad y Combustibles un servicio adecuado, de competencia en el mercado.
incluyen: calidad y a precios justos.
25

Normativa Internacional en Seguridad Eléctrica


Fundamentos del mantenimiento
preventivo
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
En el próximo consectetuer
capítulo, encontrarás
adipiscinglas elit,
desde la perspectiva de consectetuer adipiscing elit, sed
responsabilidades del nonummy
empleador
diam nonummy nibh euismod sed diam nibheneuis-
seguridad eléctrica dolor seguridad eléctrica,
tincidunt ut laoreet dolore modun tema que
tincidunt no debes
ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing pasar en alto para
magna obtener el éxito
aliquam eraten un
volutpat.
magna aliquam erat volutpat.
elit, sed diam nonummy nibh eu- proceso del Ut próximo
wisi enimmantenimiento
ad minim veniam,
5 - Resolución de Conflictos: Ut wisi enim ad minim veniam,
ismod tincidunt ut laoreet dolore preventivo en tu quis
organización.
nostrud exerci tation ulla-
La Superintendencia actúa como mediador
quis nostrudenexerci tation ullam-
magna aliquam erat volutpat. Ut mcorper suscipit lobortis nisl ut
conflictos y controversias entre los diferentes
corper suscipit lobortis nisl ut
wisi enim ad minim veniam, quis aliquip ex ea commodo conse-
actores del sector eléctrico y de combustibles.
aliquip ex ea commodo conse-
nostrud exerci tation ullamcorper quat. Duis autem vel eum iriure
suscipit lobortis nisl ut aliquip ex dolor in hendrerit in vulputate
La SEC también promueve la transparencia y la
ea commodo consequat. Duis velit esse molestie consequat,
participación ciudadana en el proceso de toma
autem vel eum iriure dolor in hen- vel illum dolore eu feugiat nulla
de decisiones relacionadas con el sector
drerit in vulputate velit esse mo- facilisis at vero eros et ac-
eléctrico y de combustibles, permitiendo que los
lestie consequat, vel illum dolore cumsan et iusto odio dignissim
ciudadanos y las organizaciones puedan
eu feugiat nulla facilisis at vero qui blandit praesent luptatum
presentar consultas, sugerencias y reclamos.
eros et accumsan et iusto odio zzril delenit augue duis dolore
dignissim qui blandit praesent
luptatum zzril delenit augue duis
dolore te feugait nulla facilisi.
Lorem ipsum dolor sit amet, cons Lorem ipsum dolor sit amet,
ectetuer adipiscing elit, sed diam consectetuer adipiscing elit, sed
nonummy nibh euismod tincidunt diam nonummy nibh euismod
ut laoreet dolore magna aliquam tincidunt ut laoreet dolore
erat volutpat. Ut wisi enim ad magna aliquam erat volutpat.
26

Capítulo 4
Responsabilidades del
Empleador según las
Normas de Seguridad
Eléctricas
27

Responsabilidades del Empleador


Fundamentos del mantenimiento
preventivo
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
desde la perspectiva de consectetuer adipiscing elit, sed consectetuer adipiscing elit,
diam nonummy nibh euismod sed diam nonummy nibh euis-
seguridad eléctrica dolor tincidunt ut laoreet dolore mod tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing magna aliquam erat volutpat.
Lased
elit, seguridad
diam nonummy eléctrica
nibh eu- es una preocupación
magna aliquam erat volutpat.
Ut wisi enim ad minim veniam, Ut wisi enim ad minim veniam,
crucial
ismod en elutentorno
tincidunt laboral
laoreet dolore y los empleadores
quis nostrud exerci tation ullam- quis nostrud exerci tation ulla-
desempeñan
magna aliquam erat unvolutpat.
papel fundamental
Ut
corper suscipit lobortis nisl ut mcorper suscipit lobortis nisl ut
wisi enim ad minim veniam, quis
en garantizar la protección de sus trabajadores
aliquip ex ea ycommodo
la integridad
conse- aliquip ex ea commodo conse-
nostrud exerci tation ullamcorper
de los equipos eléctricos. quat. Duis autem vel eum iriure
suscipit lobortis nisl ut aliquip ex dolor in hendrerit in vulputate
eaEn commodo
este capítulo,consequat. Duis
te revelaremos las responsabilidades que velit esse molestie consequat,
autem
asumevelun eum iriure dolor en
empleador in hen-
materia de seguridad eléctrica, vel illum dolore eu feugiat nulla
drerit in vulputate
centrándonos en velit esse mo-
los compromisos generales que aplican en facilisis at vero eros et ac-
lestie consequat,
América Latina y vel
conillum dolore énfasis en el contexto chileno.
un especial cumsan et iusto odio dignissim
eu feugiat nulla facilisis at vero qui blandit praesent luptatum
eros et accumsan et iusto odio zzril delenit augue duis dolore
dignissim qui blandit praesent
luptatum zzril delenit augue duis
dolore te feugait nulla facilisi.
Lorem ipsum dolor sit amet, cons Lorem ipsum dolor sit amet,
ectetuer adipiscing elit, sed diam consectetuer adipiscing elit, sed
nonummy nibh euismod tincidunt diam nonummy nibh euismod
ut laoreet dolore magna aliquam tincidunt ut laoreet dolore
erat volutpat. Ut wisi enim ad magna aliquam erat volutpat.
28

Responsabilidades del Empleador


Fundamentos del mantenimiento
preventivo
4.1 Compromisos Generales en América
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
Latina
desde la perspectiva de consectetuer adipiscing elit, sed consectetuer adipiscing elit,
seguridad eléctrica dolor diam nonummy nibh euismod sed diam nonummy nibh euis-
mod tincidunt ut laoreet dolore
tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing magna aliquam erat volutpat.
magna aliquam erat volutpat.
elit, sed diam nonummy nibh eu- Ut wisi enim ad minim veniam,
Ut wisi enim ad minim veniam,
ismod tincidunt ut laoreet dolore quis nostrud exerci tation ulla-
quis nostrud exerci tation ullam-
magna aliquam
En América erat la
Latina, volutpat. Ut
seguridad b) Cumplir con las normativas: d) Capacitación
mcorper y formación:
suscipit lobortis nisl ut
corper suscipit lobortis nisl ut
wisi enim ad
eléctrica esminim
un tema veniam, de quis
alta Los empleadores deben cumplir Los ex ea
aliquip empleadores
commodo conse- deben
aliquip ex ea commodo conse-
nostrud
prioridadexerci
paratation ullamcorper y
los empleadores, con las regulaciones y quat.proporcionar
Duis autem vel capacitación
eum iriure y
suscipit lobortis nisl ut aliquip
las responsabilidades asumidasex normativas locales dolorformación adecuadas
in hendrerit in vulputate a sus
ease commodo
alinean conconsequat.
los principios Duis y relacionadas con la seguridad velittrabajadores
esse molestiepara que estén
consequat,
autem
normas vel eum iriure dolor in hen-
internacionales en eléctrica, asegurándose de que conscientes
vel illum dolore eude los nulla
feugiat riesgos
drerit in vulputate
seguridad velit esse
eléctrica. mo-
Algunos se implementen y sigan las eléctricos
facilisis at veroy eros sepan
et ac- cómo
lestie consequat,
compromisos vel illum que
generales dolorelos mejores prácticas en el manejo trabajar
cumsan de manera
et iusto segura con
odio dignissim
eu feugiat nulla asumen
empleadores facilisis aten verola de equipos eléctricos. qui equipos eléctricos.luptatum
blandit praesent
eros et son:
región accumsan et iusto odio zzril delenit augue duis dolore
dignissim qui blandit praesent c) Identificar y controlar e) Mantenimiento preventivo:
luptatum zzril delenit
a) Proporcionar augue duis
un ambiente riesgos: Los empleadores son
dolore
seguro:te feugait nulla facilisi. Los empleadores deben responsables de establecer un
Lorem
Los ipsum dolor sit amet, deben
empleadores cons Lorem ipsumy evaluar
identificar dolor sitlosamet,
riesgos programa de mantenimiento
ectetuer
asegurarseadipiscing
de que elit,elsed diam
lugar de consectetuer adipiscingen
eléctricos presentes elit,
elsed
lugar preventivo para garantizar que
nonummy
trabajo nibh euismodcon
cumpla tinciduntlos diam
de nonummy
trabajo y nibh
tomareuismod
medidas los equipos eléctricos estén en
utestándares
laoreet dolore de magna seguridad
aliquam tincidunt
para ut laoreet dolore
controlarlos hasta condiciones óptimas y seguras
erat volutpat.
eléctrica y Ut wisi enim ad
proporcionar un magna aliquam
reducirlos erataceptables.
a niveles volutpat. de operación.
ambiente seguro para sus
trabajadores.
29

Responsabilidades del Empleador


Fundamentos del mantenimiento
preventivo
4.2 Responsabilidades del Empleador en
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
Chile
desde la perspectiva de consectetuer adipiscing elit, sed consectetuer adipiscing elit,
seguridad eléctrica dolor diam nonummy nibh euismod sed diam nonummy nibh euis-
mod tincidunt ut laoreet dolore
tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing magna aliquam erat volutpat.
magna aliquam erat volutpat.
elit, sed diam nonummy nibh eu- Ut wisi enim ad minim veniam,
En el contexto específico de Chile, Ut wisilaenim ad minim veniam,
para
ismod tincidunt ut laoreet dolore quis nostrud exerci tation ulla-
normatividad sobre la seguridad quis nostrud
eléctrica se exerci tation ullam-
magna aliquam erat volutpat. Ut mcorper suscipit lobortis nisl ut
correlacionan directrices de distintos corper
entes ysuscipit lobortis nisl ut d) Protección personal:
wisi enim ad minim veniam, quis b) Designación de aliquip personalex ea commodo conse-
normativas. Los temas más aliquip
específicos en ex ea commodo conse- Los empleadores deben
nostrud exerci tation ullamcorper calificado: quat. Duis autem vel eum iriure
seguridad eléctrica se derivan
suscipit lobortis nisl ut aliquip ex desde la Los empleadores dolordeben proporcionar el equipo de
reglamentación eléctrica chilena, en el in hendrerit in vulputate
ea commodo consequat. Duis designar personal calificado y protección personal necesario
Decreto 8 y Decreto 109 y sus respectivos velit esse molestie consequat,
autem vel eum iriure dolor in hen- capacitado para trabajar con para los trabajadores que
pliegos técnicos). Algunas responsabilidades vel illum dolore eu feugiat nulla
drerit in vulputate velit esse mo- equipos eléctricos facilisis
y realizar trabajan con equipos eléctricos
específicas que los empleadores asumen en at vero eros et ac-
lestie consequat, vel illum dolore tareas relacionadascumsan con et la iusto energizados.
odio dignissim
Chile son:
eu feugiat nulla facilisis at vero seguridad eléctrica. qui blandit praesent luptatum
eros et accumsan et iusto odio
a) Elaboración de un Plan de zzril delenit augue duis dolore
dignissim quiSeguridad
blandit praesent c) Inspecciones regulares: e) Comunicación y
Eléctrica: capacitación:
luptatum zzril Losdelenit empleadores
augue duis deben Los empleadores deben realizar
dolore te feugait nulla facilisi. inspecciones periódicas de los Los empleadores deben
desarrollar un Plan de comunicar a sus trabajadores
Lorem ipsum dolor sit amet, cons Lorem
Seguridad Eléctrica que incluya ipsum dolor
equipos sit amet,
eléctricos y las
ectetuer adipiscing elit, sed diam consectetuer adipiscing
instalacioneselit, sed
para asegurarse los riesgos eléctricos asociados
medidas de prevención, con su trabajo y proporcionar
nonummy nibh euismod tincidunt
protección y procedimientos dediam nonummy de nibh
que euismod
estén en buen estado de
ut laoreet dolore magna aliquam tincidunt ut laoreet
funcionamientodolore y cumplan con capacitación adecuada en
emergencia en caso de
erat volutpat.accidentes
Ut wisi enim ad magna aliquam
los erat volutpat.
estándares de seguridad. seguridad eléctrica.
eléctricos.
30

Responsabilidades del Empleador


Fundamentos del mantenimiento
preventivo
Fomento de la Cultura de Seguridad
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
desde la perspectiva de consectetuer adipiscing elit, sed consectetuer adipiscing elit,
diam nonummy nibh euismod sed diam nonummy nibh euis-
seguridad eléctrica dolor tincidunt ut laoreet dolore mod tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing magna aliquam erat volutpat.
magna aliquam erat volutpat.
elit, sed diam nonummy nibh eu- Ut wisi enim ad minim veniam,
Ut wisi enim ad minim veniam,
ismod tincidunt ut laoreet dolore quis nostrud exerci tation ulla-
Un aspecto fundamental en las responsabilidades
quis nostrud exerci del
tation ullam-
magna aliquam erat volutpat. Ut mcorper suscipit lobortis nisl ut
empleador es fomentar una cultura de seguridad
corper en el
suscipit lobortis nisl ut
wisi enim ad minim veniam, quis aliquip ex ea commodo conse-
lugar de trabajo. Esto implica crear conciencia
aliquip ex ea entre los conse-
commodo
nostrud exerci tation ullamcorper quat. Duis autem vel eum iriure
trabajadores sobre la importancia de la seguridad
suscipit lobortis nisl ut aliquip ex dolor in hendrerit in vulputate
eléctrica, promover la participación activa en la
ea commodo consequat. Duis velit esse molestie consequat,
prevención de accidentes y establecer una política de
autem vel eum iriure dolor in hen- vel illum dolore eu feugiat nulla
tolerancia cero hacia comportamientos inseguros.
drerit in vulputate velit esse mo- facilisis at vero eros et ac-
lestie consequat, vel illum dolore cumsan et iusto odio dignissim
eu feugiat nulla facilisis at vero qui blandit praesent luptatum
Los empleadores tienen un papel protagónico en
eros et accumsan et iusto odio zzril delenit augue duis dolore
garantizar la seguridad eléctrica en el lugar de trabajo.
dignissim qui blandit praesent
Sus responsabilidades abarcan desde el cumplimiento
luptatum zzril delenit augue duis
de normativas hasta la capacitación de personal y el
dolore te feugait nulla facilisi.
mantenimiento preventivo de equipos eléctricos. Al
Lorem ipsum dolor sit amet, cons Lorem ipsum dolor sit amet,
asumir estas responsabilidades de manera efectiva y
ectetuer adipiscing elit, sed diam consectetuer adipiscing elit, sed
continua, los empleadores pueden asegurar un entorno
nonummy nibh euismod tincidunt diam nonummy nibh euismod
laboral seguro y confiable para sus trabajadores y
ut laoreet dolore magna aliquam tincidunt ut laoreet dolore
proteger sus inversiones en equipos eléctricos.
erat volutpat. Ut wisi enim ad magna aliquam erat volutpat.
31

Capítulo 5
Evaluación de Riesgos
y Planificación de
Mantenimiento
32

Evaluación de Riesgos y Planificación de


Fundamentos
Mantenimiento
del mantenimiento
preventivo
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
desde consectetuer adipiscing elit,
En estelacapítulo,
perspectiva de consectetuer adipiscing elit, sed
sed diam nonummy nibh euis-
diam nonummy nibh euismod
seguridad eléctrica
abordaremos la importancia dolor
tincidunt ut laoreet dolore mod tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing
de la evaluación de riesgosmagna aliquam erat volutpat.
elit, sed diam nonummy nibh eu-
magna aliquam erat volutpat.
Ut wisi enim ad minim veniam,
eléctricos
ismod tinciduntyut
cómo sedolore
laoreet relaciona
Ut wisi enim ad minim veniam,
quis nostrud exerci tation ulla-
quis nostrud exerci tation ullam-
con la planificación del
magna aliquam erat volutpat. Ut
corper suscipit lobortis nisl ut mcorper suscipit lobortis nisl ut
wisi enim ad minim veniam, quis
mantenimiento preventivo.
nostrud exerci tation ullamcorper
aliquip ex ea commodo conse- aliquip ex ea commodo conse-
La identificación y comprensión de los quat. Duis autem vel eum iriure
suscipit lobortis nisl ut aliquip ex dolor in hendrerit in vulputate
riesgos eléctricos son de utilidad para
ea commodo consequat. Duis velit esse molestie consequat,
garantizar un mantenimiento seguro y
autem vel eum iriure dolor in hen- vel illum dolore eu feugiat nulla
efectivo.
drerit in vulputate velit esse mo- facilisis at vero eros et ac-
lestie consequat, vel illum dolore cumsan et iusto odio dignissim
Adicionalmente, te presentamos los
eu feugiat nulla facilisis at vero qui blandit praesent luptatum
pasos para llevar a cabo una evaluación
eros et accumsan et iusto odio zzril delenit augue duis dolore
de riesgos adecuada y cómo utilizar esta
dignissim qui blandit praesent
información para planificar el
luptatum zzril delenit augue duis
mantenimiento preventivo de tu
dolore te feugait nulla facilisi.
empresa.
Lorem ipsum dolor sit amet, cons Lorem ipsum dolor sit amet,
ectetuer adipiscing elit, sed diam consectetuer adipiscing elit, sed
nonummy nibh euismod tincidunt diam nonummy nibh euismod
ut laoreet dolore magna aliquam tincidunt ut laoreet dolore
erat volutpat. Ut wisi enim ad magna aliquam erat volutpat.
33

Evaluación de Riesgos y Planificación de


Fundamentos
Mantenimiento
del mantenimiento
preventivo
5.1 Importancia de la Evaluación de Riesgos
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
Eléctricos
desde la perspectiva de consectetuer adipiscing elit, sed consectetuer adipiscing elit,
seguridad eléctrica dolor diam nonummy nibh euismod sed diam nonummy nibh euis-
mod tincidunt ut laoreet dolore
tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing
La sed
elit, electricidad es una fuente
diam nonummy poderosa y potencialmente peligrosa de energía. Los riesgos eléctricos pueden incluir
nibh eu-
descargas eléctricas, arcos eléctricos, sobrecargas, cortocircuitos y otros peligros que pueden ocasionar lesiones
graves, daños a los equipos e incluso incendios. La evaluación de riesgos eléctricos es un proceso clave para identificar
y analizar los posibles peligros presentes en los sistemas eléctricos y en el entorno laboral.

Al realizar una evaluación de riesgos, los empleadores y los técnicos encargados del mantenimiento preventivo pueden:

Identificar puntos débiles y vulnerabilidades en los sistemas eléctricos.

Priorizar áreas críticas que requieren una atención especial en el mantenimiento preventivo.

Establecer medidas preventivas y de control para mitigar los riesgos eléctricos.

Garantizar la seguridad de los trabajadores y la protección de los equipos.

Cumplir con las regulaciones y normativas en materia de seguridad eléctrica.


34

Evaluación de Riesgos y Planificación de


Fundamentos
Mantenimiento
del mantenimiento
preventivo
5.2 Pasos para la Evaluación de Riesgos
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
Eléctricos
desde la perspectiva de
seguridad eléctrica dolor
consectetuer adipiscing elit, sed
diam nonummy nibh euismod
consectetuer adipiscing elit,
sed diam nonummy nibh euis-
tincidunt ut laoreet dolore mod tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing magna aliquam erat volutpat.
magna aliquam erat volutpat.
elit, sed diam nonummy
La evaluación de riesgos nibh eu-
eléctricos debe
Ut wisi llevarse
enim adaminimcabo veniam,
de maneraUtsistemática
wisi enim ady minim
completa. A
veniam,
ismod tincidunt
continuación, se ut laoreet dolore
presentan los pasosquis
clave para realizar una evaluación efectiva:
quis nostrud exerci tation ulla-
nostrud exerci tation ullam-
magna aliquam erat volutpat. Ut mcorper suscipit lobortis nisl ut
corper suscipit lobortis nisl ut
wisi enim ad minim veniam, quis aliquip ex ea commodo conse-
aliquip ex ea commodo conse-
nostrud exerci tation ullamcorper quat. Duis autem vel eum iriure
suscipit lobortis nisl ut aliquip ex dolor in hendrerit in vulputate
Identificación
ea commodo consequat. Duis de
peligros: Valoración del riesgo: velit esse molestie consequat,
autem vel eum iriure dolor in hen- Se determina el nivel de riesgovel illum dolore eu feugiat nulla
1 Se debe identificar todos los
drerit in vulputate velit esse mo-
peligros eléctricos presentes
lestie consequat, velequipos
illum ydolore
3 para cada peligro identificado,facilisis at vero eros et ac-
combinando la probabilidad y
en el sistema, lugar
las consecuencias. cumsan et iustoDocumentación:
odio dignissim
eu feugiat nulla facilisis at vero
de trabajo. qui blandit praesent luptatum
Se registra y documenta toda
eros et accumsan et iusto odio zzril delenit augue duis dolore
dignissim qui blandit praesent 5 la información relacionada
con la evaluación de riesgos y
luptatum zzril delenit augue duis las medidas de control
Análisis de riesgos: Medidas de control: propuestas.
dolore teSe feugait nulla facilisi.
evalúa la probabilidad de Se definen y aplican medidas
2
Lorem ipsum
ectetuer posibles
dolorunsit
que ocurra
adipiscing
amet, ycons
accidente
elit, sed en
consecuencias
las
diam
Lorem
4 ipsum
consectetuer
dolor y sit
preventivas
adipiscing
reducir
amet,
de control
elit,
los riesgos
para
sed a
eléctricos
nonummy caso de que
nibh ocurra. tincidunt
euismod diam nonummy niveles aceptables.
nibh euismod
ut laoreet dolore magna aliquam tincidunt ut laoreet dolore
erat volutpat. Ut wisi enim ad magna aliquam erat volutpat.
35

Evaluación de Riesgos y Planificación de


Fundamentos
Mantenimiento
del mantenimiento
preventivo
5.3 Integración de la Evaluación de
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
Riesgos
en
desde lala Planificación
perspectiva de del Mantenimiento
consectetuer adipiscing elit, sed
diam nonummy nibh euismod
consectetuer adipiscing elit,
sed diam nonummy nibh euis-
seguridad eléctrica dolor tincidunt ut laoreet dolore mod tincidunt ut laoreet dolore
Preventivo
sit amet, consectetuer adipiscing
elit, sed diam nonummy nibh eu-
magna aliquam erat volutpat.
Ut wisi enim ad minim veniam,
magna aliquam erat volutpat.
Ut wisi enim ad minim veniam,
ismod tincidunt ut laoreet dolore quis nostrud exerci tation ulla-
quis nostrud exerci tation ullam-
magna
Al teneraliquam erat volutpat.
un conocimiento Ut de
claro acuerdo con los resultados de mcorper La suscipit
evaluación denisl
lobortis losut riesgos
corper suscipit lobortis nisl ut
wisilos
enim ad minim
riesgos veniam,con
asociados quis los la evaluación de riesgos, aliquipeléctricos se convierte
ex ea commodo conse- en un
aliquip ex ea commodo conse-
nostrud
equipos exerci tation ullamcorper
y sistemas eléctricos, es enfocándose en abordar los pilarautem
quat. Duis fundamental para la
vel eum iriure
suscipit
posible lobortis nisl utuna
desarrollar aliquip ex
estrategia peligros identificados. dolor inplanificación
hendrerit inde una estrategia
vulputate
ea de commodo consequat.
mantenimiento Duis
adecuada. Uso de equipos y técnicas de molestie
velit esse mantenimiento preventivo,
consequat,
autem vel eum
Algunas iriure dolor in hen-
consideraciones clave seguras: La evaluación de pues
vel illum al identificar
dolore eu feugiatlos peligros y
nulla
drerit
parain vulputate velit esse mo-
la integración de la riesgos puede llevar a facilisis la riesgos
at veroasociados
eros et ac-de cada
lestie consequat,devel riesgos
evaluación illum dolore
en la identificación de equipos cumsan y sistema
et iusto eléctrico se pueden
odio dignissim
eu planificación
feugiat nulla del facilisis at vero
mantenimiento técnicas más seguras para qui tomarpraesent
el blandit las medidas preventivas.
luptatum
eros et accumsan
preventivo et iusto odio
incluyen: mantenimiento preventivo,
zzril delenit augue duis dolore
dignissim qui blandit praesent reduciendo la exposición a
Establecimiento
luptatum zzril delenitde prioridades:
augue duis peligros eléctricos. En el siguiente capítulo,
dolore te feugait nulla
Los resultados de lafacilisi.
evaluación de Capacitación del personal: La conocerás sobre la inspección,
Lorem ipsum
riesgos dolor a
ayudan amet, consquéLoremevaluación
sitdeterminar ipsum dolor sit amet,
de riesgos destaca monitoreo y certificación de
ectetuer
equipos adipiscing
o áreas elit, mayorconsectetuer
sed diam
requieren las áreasadipiscing elit, sed
de capacitación y equipos eléctricos. Aspectos
nonummy
atención nibh yeuismod tincidunt dediamformación
frecuencia nonummy necesarias
nibh euismod para el cruciales para la creación de un
ut laoreet dolore magna aliquam
mantenimiento. tincidunt ut laoreet
personal involucradodolore en el ambiente eléctrico seguro y
eratProgramación
volutpat. Ut wisi de actividades:
enim ad magna aliquam eratpreventivo.
mantenimiento volutpat. confiable.
Los trabajos de mantenimiento
preventivo se programan de
36

Capítulo 6
Inspección, Monitoreo
y Certificación de
Equipos Eléctricos
37

Inspección, Monitoreo y Certificación de Equipos


Fundamentos
Eléctricos
del mantenimiento
preventivo
Abordemos la importancia de la inspección y certificación de
Lorem ipsum dolor sit amet,
equipos eléctricos, pues esto garantiza un correcto
consectetuer adipiscing elit,
funcionamiento, sino también la seguridad en diferentes
sed diam nonummy nibh euis-
entornos de trabajo.
mod tincidunt ut laoreet dolore
magna aliquam erat volutpat.
Los equipos eléctricos son parte esencial de cualquier sistema
Ut wisi enim ad minim veniam,
eléctrico, y su uso adecuado previene accidentes, mientras
quis nostrud exerci tation ulla-
asegura la confiabilidad de las operaciones. Además,
mcorper suscipit lobortis nisl ut
destacaremos el papel fundamental de los laboratorios de
commodo aliquip ex ea commodo conse-
ensayos y calibración.
quat. Duis autem vel eum iriure
dolor in hendrerit in vulputate
ea commododeconsequat.
Importancia la Inspección Duis
y Monitoreo de Equipos Eléctricos velit esse molestie consequat,
autem vel eum iriure dolor in hen- vel illum dolore eu feugiat nulla
drerit in vulputate
La inspección velit esseperiódico
y monitoreo mo- de los equipos eléctricos son facilisis at vero eros et ac-
lestie consequat,
actividades vel illum
cruciales paradolore
detectar posibles fallas, desgastes o cumsan et iusto odio dignissim
eu feugiat nulla
deterioros que facilisis
puedan atafectar
vero su funcionamiento seguro y qui blandit praesent luptatum
eros et accumsan
eficiente. et iusto odiopermiten identificar problemas
Estas actividades zzril delenit augue duis dolore
dignissim
potenciales quiantes
blandit
de quepraesent
se conviertan en situaciones de alto
luptatum zzril delenit
riesgo y facilitan augue
la toma duis
de acciones preventivas y correctivas.
dolore te feugait nulla facilisi.
Lorem
Además,ipsum el dolor sit amet,continuo
monitoreo cons Lorem
de los ipsum doloreléctricos
equipos sit amet,
ectetuer adipiscing
proporciona datoselit, sed diam
valiosos sobre consectetuer adipiscing
su rendimiento, ayudandoelit, sed
a
nonummy
optimizar nibh
su usoeuismod tincidunt
y a planificar diam nonummy
el mantenimiento nibh euismod
de manera más
utefectiva,
laoreet lo
dolore magnaresultar
que puede aliquam tincidunt
en ahorros ut laoreet
significativos dolore
de tiempo
erat volutpat. Ut wisi enim ad
y recursos. magna aliquam erat volutpat.
38

Inspección, Monitoreo y Certificación de Equipos


Fundamentos
Eléctricos
del mantenimiento
preventivo
Rol de
Qué eslos
yLaboratorios de Evaluación, Calibración y Certificación
cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet,
Lorem ipsum dolor sit amet,
desde la perspectiva de consectetuer adipiscing elit, sed consectetuer adipiscing elit,
Los laboratorios de evaluación, calibración y certificación desempeñan sed un
diampapel fundamental
nonummy en el proceso de
nibh euis-
diam nonummy nibh euismod
seguridad eléctricade dolor
inspección y monitoreo equipos eléctricos. Estos laboratorios están
tincidunt ut laoreet dolore
equipados
mod tinciduntcon tecnología
ut laoreet doloreespecializada y
sit amet, consectetuer
personal adipiscingpara realizar pruebas y mediciones precisas
altamente capacitado magna enaliquam
los equiposerateléctricos.
volutpat.
magna aliquam erat volutpat.
elit, sed diam nonummy nibh eu- Ut wisi enim ad minim veniam,
Ut wisi enim ad minim veniam,
ismod tincidunt ut laoreet dolore quis nostrud exerci tation ulla-
quis nostrud exerci tation ullam-
magna aliquam
Su función erates
principal volutpat.
evaluar Ut
el rendimiento y la conformidad de los equipos
mcorper eléctricos
suscipit con las normas
lobortis nisl ut y estándares
corper suscipit lobortis nisl ut
wisi enim adTambién
aplicables. minim veniam,
llevan quis
a cabo la calibración de instrumentos de medición
aliquip utilizados conse-
ex ea commodo en el mantenimiento
aliquip ex ea commodo conse-
nostrud exerci
eléctrico, tation
lo que ullamcorper
garantiza la precisión y confiabilidad de los resultados de lasDuis
quat. pruebas.
autem vel eum iriure
suscipit lobortis nisl ut aliquip ex dolor in hendrerit in vulputate
ea commodo consequat. Duis velit esse molestie consequat,
autem vel eum iriure dolor in hen- vel illum dolore eu feugiat nulla
drerit
Estasincertificaciones
vulputate velitson esse mo-
importantes para garantizar la calidad, seguridad y elatcumplimiento
facilisis vero eros et de ac-
las normas de los
lestie consequat,
equipos utilizadosvel
enillum dolore eléctricas. UnderFire, que es parte del
instalaciones área deetlaboratorios
cumsan de Comulsa, es el único
iusto odio dignissim
eu feugiat nulla
laboratorio facilisis
en Chile at veropara certificar equipos bajo la norma ISO
autorizado qui 17025.
blanditEsto asegura
praesent que nuestros servicios
luptatum
eros et accumsan
cumplen con los máset altos
iusto estándares
odio de calidad y precisión. zzril delenit augue duis dolore
dignissim qui blandit praesent
luptatum zzril delenit augue duis
dolore te feugait nulla
A continuación facilisi.
te presentamos las certificaciones más comunes que puedes encontrar, su grado de relevancia y
Lorem
algunosipsum dolor aplicados
ejemplos sit amet, cons Lorem
en la vida ipsum
diaria, dolor sit amet,
para entenderlos mejor.
ectetuer adipiscing elit, sed diam consectetuer adipiscing elit, sed
nonummy nibh euismod tincidunt diam nonummy nibh euismod
ut laoreet dolore magna aliquam tincidunt ut laoreet dolore
erat volutpat. Ut wisi enim ad magna aliquam erat volutpat.
39

Inspección, Monitoreo y Certificación de Equipos


Fundamentos
Eléctricos
del mantenimiento
preventivo
6.1 Certificación UL (Underwriters
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
Laboratories)
desde la perspectiva de
seguridad eléctrica dolor
consectetuer adipiscing elit, sed
diam nonummy nibh euismod
consectetuer adipiscing elit,
sed diam nonummy nibh euis-
tincidunt ut laoreet dolore mod tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing magna aliquam erat volutpat.
magna aliquam erat volutpat.
elit, sed diam nonummy nibh eu- Ut wisi enim ad minim veniam,
Ut wisi enim ad minim veniam,
ismod tincidunt ut laoreet dolore quis nostrud exerci tation ulla-
quis nostrud exerci tation ullam-
UL
magna
es unaaliquam erat volutpat.
organización Ut
de certificación mcorper suscipit lobortis nisl ut
corper suscipit lobortis nisl ut
wisi
y enim adglobal
seguridad minimcon veniam,
sede en quis
Estados aliquip ex ea commodo conse-
aliquip ex ea commodo conse-
nostrud exerci
Unidos. Sus tation ullamcorper son
certificaciones quat. Duis autem vel eum iriure
suscipit lobortis
ampliamente nisl ut aliquip
reconocidas ex
en América dolor in hendrerit in vulputate
ea Norte
del commodo consequat.
y en muchos Duis
otros países. UL velit esse molestie consequat,
autem vel
evalúa eum iriure
diversos dolor in y
productos hen-
equipos vel illum dolore eu feugiat nulla
drerit in vulputate
eléctricos velit esse
para garantizar mo-
su seguridad facilisis at vero eros et ac-
lestie
y consequat,
cumplimiento devel
lasillum
normas.dolore cumsan et iusto odio dignissim
eu feugiat nulla facilisis at vero qui blandit praesent luptatum
Ejemplo:
eros et accumsan et iusto odio zzril delenit augue duis dolore
dignissim que
Imagina qui estás
blanditcomprando
praesent un
luptatum zzril
ventilador delenit
de techo paraaugue duis Si el
tu oficina.
dolore te feugait
ventilador nulla
tiene la facilisi. UL, esto
certificación
Lorem ipsum
significa quedolor
ha sit amet,
sido cons
sometido Lorem
a ipsum dolor sit amet,
ectetuer rigurosas
pruebas adipiscingparaelit, sed diam de
asegurarse consectetuer adipiscing elit, sed
nonummy
que cumplanibhcon
euismod tincidunt de
los estándares diam nonummy nibh euismod
ut laoreet dolore
seguridad magnareduciendo
y calidad, aliquam tincidunt
el ut laoreet dolore
erat volutpat.
riesgo Ut wisi enim
de incendios ad
o descargas magna aliquam erat volutpat.
eléctricas.
40

Inspección, Monitoreo y Certificación de Equipos


Fundamentos
Eléctricos
del mantenimiento
preventivo
6.2 Certificación CE
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,

(Conformidad
desde la perspectiva de
seguridad eléctrica dolor
Europea)
consectetuer adipiscing elit, sed
diam nonummy nibh euismod
consectetuer adipiscing elit,
sed diam nonummy nibh euis-
tincidunt ut laoreet dolore mod tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing magna aliquam erat volutpat.
magna aliquam erat volutpat.
elit, sed diam nonummy nibh eu- Ut wisi enim ad minim veniam,
Ut wisi enim ad minim veniam,
ismod tincidunt ut laoreet dolore quis nostrud exerci tation ulla-
quis nostrud exerci tation ullam-
La marca
magna CE es una
aliquam erat certificación
volutpat. Ut requerida para muchos productos mcorper suscipit lobortis nisl ut
corper suscipit lobortis nisl ut
wisi enim
que ad minim
se venden en veniam,
el Espacio quisEconómico Europeo. Indica que el aliquip ex ea commodo conse-
aliquip ex ea commodo conse-
nostrud exerci
fabricante tation ullamcorper
ha evaluado el producto y asegura que cumple con las quat. Duis autem vel eum iriure
suscipit lobortis
directivas nisl ut aliquip
de seguridad y salud exaplicables en la Unión Europea. dolor in hendrerit in vulputate
ea commodo consequat. Duis velit esse molestie consequat,
autem vel eum iriure dolor in hen- vel illum dolore eu feugiat nulla
drerit
Si bieninesvulputate
una norma velitqueessenomo-aplica en Latinoamérica, consideramos facilisis at vero eros et ac-
lestie consequat,
importante que lavel illum dolore
conozcas, sobre todo si al importar un equipo viene cumsan et iusto odio dignissim
eu feugiat
con nullapara
el sello (CE) facilisis at vero de qué se trata.
que conozcas qui blandit praesent luptatum
eros et accumsan et iusto odio zzril delenit augue duis dolore
dignissim qui blandit praesent
Ejemplo:
luptatum Supongamos
zzril delenit augue
que estásduis comprando un cargador de teléfono
doloreSi
móvil. teelfeugait nulla
cargador facilisi.
lleva la marca CE, puedes estar seguro de que ha
Lorem
sido ipsum dolor
evaluado parasit amet, con
cumplir Lorem ipsum
conslas normas dolor eléctrica
de seguridad sit amet,en
ectetuery adipiscing
Europa que es seguro elit, de
sed diam
usar. consectetuer adipiscing elit, sed
nonummy nibh euismod tincidunt diam nonummy nibh euismod
ut laoreet dolore magna aliquam tincidunt ut laoreet dolore
erat volutpat. Ut wisi enim ad magna aliquam erat volutpat.
41

Inspección, Monitoreo y Certificación de Equipos


Fundamentos
Eléctricos
del mantenimiento
preventivo
6.3 Certificación ISO (International Organi-
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
zation
desde la for Standardization)
perspectiva de
seguridad eléctrica dolor
consectetuer adipiscing elit, sed
diam nonummy nibh euismod
consectetuer adipiscing elit,
sed diam nonummy nibh euis-
tincidunt ut laoreet dolore mod tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing magna aliquam erat volutpat.
magna aliquam erat volutpat.
elit, sed diam nonummy nibh eu- Ut wisi enim ad minim veniam,
Ut wisi enim ad minim veniam,
ismod tincidunt ut laoreet dolore quis nostrud exerci tation ulla-
quis nostrud exerci tation ullam-
La
magnaISO emite
aliquam erat volutpat.
normas Ut
internacionales mcorper suscipit lobortis nisl ut
corper suscipit lobortis nisl ut
wisi enim
que cubren ad diversos
minim veniam, aspectos quisde la aliquip ex ea commodo conse-
aliquip ex ea commodo conse-
nostrud exerci
seguridad, tation ullamcorper
la calidad y la eficiencia de quat. Duis autem vel eum iriure
suscipit
los lobortis
productos nisl ut aliquip
y servicios. Aunque exno es dolor in hendrerit in vulputate
ea commodo
específica para consequat. Duis
equipos eléctricos, la velit esse molestie consequat,
autem vel eum
certificación ISOiriure dolor in hen-
garantiza que una vel illum dolore eu feugiat nulla
drerit in vulputate
empresa o proveedor velit
sigaesse mo- de
prácticas facilisis at vero eros et ac-
lestie consequat,
gestión de calidad vel illumy doloreprocesos cumsan et iusto odio dignissim
eu feugiat nulla facilisis at vero
estandarizados. qui blandit praesent luptatum
eros et accumsan et iusto odio zzril delenit augue duis dolore
dignissim qui blandit praesent
Ejemplo:
luptatum Si zzril delenit
estás augue duis
contratando a una
dolore te feugait
empresa para nulla facilisi.
realizar trabajos de
Lorem ipsum dolor
mantenimiento sit amet,
eléctrico en tu cons Lorem ipsum dolor sit amet,
negocio
ectetuer
y descubres adipiscing
que tienen elit, sed diam consectetuer adipiscing elit, sed
la certificación
nonummy
ISO nibh euismod
9001, significa diam nonummy nibh euismod
tincidunt tiene
que la empresa
ut laoreet
un sistema dolore
de magna
gestiónaliquam
de calidad tincidunt ut laoreet dolore
erat volutpat.lo Utque
establecido, wisiindica
enim que ad susmagna aliquam erat volutpat.
servicios tienen altos estándares de
calidad y eficiencia.
42

Inspección, Monitoreo y Certificación de Equipos


Fundamentos
Eléctricos
del mantenimiento
preventivo
6.4 Certificación IEC (International
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
Electrotechnical
desde la perspectiva de
seguridad eléctrica dolor
Commission)
consectetuer adipiscing elit, sed
diam nonummy nibh euismod
consectetuer adipiscing elit,
sed diam nonummy nibh euis-
tincidunt ut laoreet dolore mod tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing magna aliquam erat volutpat.
magna aliquam erat volutpat.
elit, sed diam nonummy nibh eu- Ut wisi enim ad minim veniam,
Ut wisi enim ad minim veniam,
ismod tincidunt ut laoreet dolore quis nostrud exerci tation ulla-
quis nostrud exerci tation ullam-
La
magnaIEC es
aliquam erat volutpat.internacional
una organización Ut que emite normas para mcorper suscipit lobortis nisl ut
corper suscipit lobortis nisl ut
wisi enimeléctricos
equipos ad minim veniam, quis Sus certificaciones se enfocan en la
y electrónicos. aliquip ex ea commodo conse-
aliquip ex ea commodo conse-
nostrud exerci
seguridad tation ullamcorper
y el rendimiento de estos equipos. quat. Duis autem vel eum iriure
suscipit lobortis nisl ut aliquip ex dolor in hendrerit in vulputate
ea commodo consequat. Duis velit esse molestie consequat,
Ejemplo:
autem velConsidera
eum iriurequedolor in hen- comprar un disyuntor para proteger
necesitas vel illum dolore eu feugiat nulla
drerit
tu in vulputate
instalación velit Si
eléctrica. esse mo-
el disyuntor tiene la certificación IEC 60947-2, facilisis at vero eros et ac-
lestieindica
esto consequat,
que ha velsido
illumevaluado
dolore para cumplir con los estándares cumsan et iusto odio dignissim
eu feugiat nullade
internacionales facilisis at vero
seguridad eléctrica y que es adecuado para su qui blandit praesent luptatum
eros et accumsan et iusto odio
propósito. zzril delenit augue duis dolore
dignissim qui blandit praesent
luptatum zzril delenit augue duis
dolore te feugait nulla facilisi.
Lorem ipsum dolor sit amet, cons Lorem ipsum dolor sit amet,
ectetuer adipiscing elit, sed diam consectetuer adipiscing elit, sed
nonummy nibh euismod tincidunt diam nonummy nibh euismod
ut laoreet dolore magna aliquam tincidunt ut laoreet dolore
erat volutpat. Ut wisi enim ad magna aliquam erat volutpat.
43

Inspección, Monitoreo y Certificación de Equipos


Fundamentos
Eléctricos
del mantenimiento
preventivo
6.5 Certificación ILAC (International
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
Laboratory
desde la perspectiva Accreditation
de
seguridad eléctrica dolor
Cooperation)
consectetuer adipiscing elit, sed
diam nonummy nibh euismod
consectetuer adipiscing elit,
sed diam nonummy nibh euis-
tincidunt ut laoreet dolore mod tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing magna aliquam erat volutpat.
magna aliquam erat volutpat.
elit, sed diam nonummy nibh eu- Ut wisi enim ad minim veniam,
Ut wisi enim ad minim veniam,
ismod tincidunt ut laoreet dolore quis nostrud exerci tation ulla-
quis nostrud exerci tation ullam-
magna
Es aliquam eratinternacional
una organización volutpat. Ut promueve y facilita la acreditación mcorper suscipit lobortis nisl ut
corper suscipit lobortis nisl ut
wisilaboratorios
de enim ad minim veniam,
de ensayo, quis
calibración y muestreo en todo el mundo. La aliquip ex ea commodo conse-
aliquip ex ea commodo conse-
nostrud exerci
acreditación tation ullamcorper
garantiza que los laboratorios cumplan con los requisitos quat. Duis autem vel eum iriure
suscipit lobortis
técnicos y de nisl ut aliquip
calidad ex
establecidos en normas internacionales, dolor in hendrerit in vulputate
ea commodola consequat.
asegurando competencia Duistécnica y la confiabilidad de los velit esse molestie consequat,
autem vel eum iriure dolor in hen-
resultados. vel illum dolore eu feugiat nulla
drerit in vulputate velit esse mo- facilisis at vero eros et ac-
lestie consequat, vel illum dolore cumsan et iusto odio dignissim
Ejemplo:
eu feugiat nulla compras
Cuando facilisis atunvero
termómetro médico para medir en casa qui blandit praesent luptatum
eros
la et accumsan
temperatura et iusto
corporal odio de tu familia, al tener certificación
de alguien zzril delenit augue duis dolore
dignissim
ILAC, qui que
significa blandit praesent
los laboratorios donde fue fabricado superó las
luptatumexigidas
pruebas zzril delenit
por augue
la ILACduis
para realizar calibración y ensayos de
dolore te feugait nulla facilisi.
termómetros.
Lorem ipsum dolor sit amet, cons Lorem ipsum dolor sit amet,
ectetuer adipiscing elit, sed diam consectetuer adipiscing elit, sed
nonummy nibh euismod tincidunt diam nonummy nibh euismod
ut laoreet dolore magna aliquam tincidunt ut laoreet dolore
erat volutpat. Ut wisi enim ad magna aliquam erat volutpat.
44

Capítulo 7
Indumentaria y Equipo
Adecuado para un
Mantenimiento
Preventivo
45

Indumentaria y Equipo Adecuado para un


Fundamentos del mantenimiento
Mantenimiento Preventivo
preventivo
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
desde la perspectiva de consectetuer adipiscing elit, sed consectetuer adipiscing elit,
diam nonummy nibh euismod sed diam nonummy nibh euis-
seguridad eléctrica dolor tincidunt ut laoreet dolore mod tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing magna aliquam erat volutpat.
magna aliquam erat volutpat.
elit, sed diam nonummy nibh eu- Utindumentaria
wisi enim ad minim veniam,
Ut de
En este capítulo, explicaremos el nivel wisi enim ad minim
importancia veniam,
de contar con una y equipo adecuado para
ismod tincidunt ut laoreet dolore quis nostrud eléctricas.
exerci tation
el personal encargado de realizar quis nostrud exerci tation
el mantenimiento ullam-
preventivo en instalaciones La ulla-
seguridad del
magna aliquam erat volutpat. Ut
personal es primordial en cualquier corpertrabajo
suscipitrelacionado ut lamcorper
lobortis nislcon suscipit
electricidad, y lobortis
seguir nisl
las utnormas y
wisi enim ad minim veniam, quis aliquip exuneaambiente
commodode conse-
aliquippara
recomendaciones específicas es esencial ex eaminimizar
commodo losconse-
riesgos y asegurar trabajo seguro.
nostrud exerci tation ullamcorper quat. Duis autem vel eum iriure
suscipit lobortis nisl ut aliquip ex dolor in hendrerit in vulputate
ea commodo consequat. Duis velit esseusar
molestie consequat,
A continuación, presentaremos la principal indumentaria y equipo que debe una persona al realizar un
autem vel eum iriure dolor in hen- vel illum dolore eu feugiat nulla
mantenimiento preventivo, de acuerdo con las normas aplicables.
drerit in vulputate velit esse mo- facilisis at vero eros et ac-
lestie consequat, vel illum dolore cumsan et iusto odio dignissim
eu feugiat nulla facilisis at vero qui blandit praesent luptatum
eros et accumsan et iusto odio zzril delenit augue duis dolore
dignissim qui blandit praesent
luptatum zzril delenit augue duis
dolore te feugait nulla facilisi.
Lorem ipsum dolor sit amet, cons Lorem ipsum dolor sit amet,
ectetuer adipiscing elit, sed diam consectetuer adipiscing elit, sed
nonummy nibh euismod tincidunt diam nonummy nibh euismod
ut laoreet dolore magna aliquam tincidunt ut laoreet dolore
erat volutpat. Ut wisi enim ad magna aliquam erat volutpat.
46

Indumentaria y Equipo Adecuado para un


Fundamentos del mantenimiento
Mantenimiento Preventivo
preventivo
7.1 Normas de Seguridad en Indumentaria
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
y
Equipo
desde
seguridad
elit,
la perspectiva
eléctrica
sed diam nonummy
de
nibhdolor
eu-
consectetuer adipiscing elit, sed
diam nonummy nibh euismod
consectetuer adipiscing elit,
sed diam nonummy nibh euis-
tincidunt
Ut wisi enim utadlaoreet dolore
minim veniam, mod tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing
ismod tincidunt ut laoreet dolore magna aliquam erat volutpat.
magna
quis aliquam
nostrud
tincidunt exercierat volutpat.
tation ullam-
magna
Las aliquam
normas erat volutpat.
de seguridad en Ut
la indumentaria y el equipo se han Ut wisi enim ad minim veniam,
corper suscipit lobortis nisl ut
wisi enim ad para
desarrollado minim veniam,
proteger quis
a los trabajadores contra riesgos eléctricos quis nostrud exerci tation ulla-
aliquip ex ea commodo conse-
nostrud
y otros exerci
peligros tation ullamcorper
asociados con el mantenimiento de instalaciones mcorper suscipit lobortis nisl ut
suscipit lobortis
eléctricas. Estas nisl ut aliquip
normas ex
establecen los requisitos específicos que aliquip ex ea commodo conse-
ea commodo
deben cumplirseconsequat.
para garantizarDuisla protección adecuada del personal. quat. Duis autem vel eum iriure
autem vel
Algunas deeum iriure dolor
las normas másincomunes
hen- son: dolor in hendrerit in vulputate
drerit in vulputate velit esse mo- velit esse molestie consequat,
lestie consequat, vel illum dolore vel illum dolore eu feugiat nulla
Norma
eu feugiat NFPA 70E:
nulla Estándar
facilisis para la seguridad en trabajos con
at vero
instalaciones eléctricas. facilisis at vero eros et ac-
eros et accumsan et iusto odio cumsan et iusto odio dignissim
dignissim qui blandit praesent qui blandit praesent luptatum
Norma
luptatum IECzzril
61482-2:
delenitRopa
auguede protección
duis contra los riesgos térmicos de
un arcoteeléctrico. zzril delenit augue duis dolore
dolore feugait nulla facilisi.
Lorem ipsum dolor sit amet, cons Lorem ipsum dolor sit amet,
Norma
ectetuerIEC 60903: Guantes
adipiscing elit, sedaislantes
diam de goma.
consectetuer adipiscing elit, sed
nonummy nibh euismod tincidunt diam nonummy nibh euismod
Norma
ut laoreetSTM D120: magna
dolore Estándar para la resistencia
aliquam tincidunt deutmateriales
laoreet endolore
los
guantes aislantes
erat volutpat. Ut eléctricos.
wisi enim ad magna aliquam erat volutpat.
Norma ASTM F-1507: Estándar para la selección, cuidado y uso de
prendas térmicas de protección contra arcos eléctricos.
47

Indumentaria y Equipo Adecuado para un


Fundamentos del mantenimiento
Mantenimiento Preventivo
preventivo
7.2 Indumentaria Recomendada para
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
Mantenimiento
desde la perspectiva de
seguridad eléctrica dolor diamPreventivo
consectetuer adipiscing elit, sed
nonummy nibh euismod
consectetuer adipiscing elit,
sed diam nonummy nibh euis-
tincidunt ut laoreet dolore mod tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing magna aliquam erat volutpat.
magna aliquam erat volutpat.
elit, sed diam nonummy nibh eu-
La indumentaria adecuada debe Ut c) Guantes
wisi enim veniam, LosUt wisi enim ad minim veniam,
aislantes:
ad minim
ismod tincidunt ut laoreet dolore
proporcionar protección contra quis nostrudaislantes
guantes exerci tation goma sonquis nostrud exerci tation ulla-
de ullam-
magna aliquam erat volutpat. Ut
los riesgos eléctricos, térmicos y corper suscipitpara
esenciales lobortis nisl ut lasmcorper suscipit lobortis nisl ut
proteger
wisi enim ad minim veniam, quis
mecánicos. Algunos elementos aliquip
manos ex contra
ea commodo
choques eléctricosaliquip ex ea commodo conse-
conse-
nostrud exerci tation ullamcorper
clave de la indumentaria y contactos accidentales conquat. Duis autem vel eum iriure
suscipit lobortis nisl ut aliquip ex dolor in hendrerit in vulputate
recomendada incluyen: conductores energizados.
ea commodo consequat. Duis velit esse molestie consequat,
autem vel eum iriure dolor in hen- vel illum dolore eu feugiat nulla
a) Ropa resistente a las llamas:
drerit in vulputate velit esse mo-
Los trabajadores deben utilizar d) Cascos de seguridad: Losfacilisis at vero eros et ac-
lestie consequat, vel illum dolore
ropa que sea resistente a las cascos con protección dieléctricacumsan et iusto odio dignissim
eu feugiat nulla facilisis at vero
llamas y proteja contra el riesgo protegen la cabeza contraqui blandit praesent luptatum
eros et accumsan et iusto odio zzril delenit augue duis dolore
de quemaduras en caso de un impactos y riesgos eléctricos.
dignissim qui blandit praesent
arco eléctrico.
luptatum zzril delenit augue duis
dolore te feugait nulla facilisi.
e) Gafas
Lorem de seguridad:
ipsum Las gafas
dolor sit amet,
Lorem ipsum dolor sit amet, cons
b) Ropa de alta visibilidad: Para de seguridad
consectetuer protegenelit,
adipiscing lossed
ojos de
ectetuer adipiscing elit, sed diam
mejorar la visibilidad en áreas de partículas,
diam nonummy nibh chispas
euismod y
nonummy nibh euismod tincidunt
trabajo con poca luz, se salpicaduras.
tincidunt ut laoreet dolore
ut laoreet dolore magna aliquam
recomienda el uso de ropa de magna aliquam erat volutpat.
erat volutpat. Ut wisi enim ad
alta visibilidad.
48

Indumentaria y Equipo Adecuado para un


Fundamentos del mantenimiento
Mantenimiento Preventivo
preventivo
7.3 Equipo Recomendado para
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
Mantenimiento
desde la perspectiva de
seguridad eléctrica dolor diamPreventivo
consectetuer adipiscing elit, sed
nonummy nibh euismod
consectetuer adipiscing elit,
sed diam nonummy nibh euis-
tincidunt ut laoreet dolore mod tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer adipiscing magna aliquam erat volutpat.
magna aliquam erat volutpat.
elit, sed diam nonummy nibh eu- Ut wisi enim ad minim veniam,
El equipo adecuado debe ser seguro, Utconfiable
wisi enim y ad minim para
específico veniam,
el tipo
ismod tincidunt ut laoreet dolore quis nostrud exerci tation ulla-
de trabajo que se va a realizar. quis
Algunos nostrudrecomendados
equipos exerci tation ullam-
incluyen:
magna aliquam erat volutpat. Ut mcorper suscipit lobortis nisl ut
corper suscipit lobortis nisl ut
wisi enim ad minim veniam, quis aliquip ex ea commodo conse-
a) Herramientas aisladas: Las aliquip ex ea commodo
herramientas aisladas, conse-
como
nostrud exerci tation ullamcorper quat. Duis autem vel eum iriure
destornilladores, alicates y
suscipit lobortis nisl ut aliquip ex llaves, están diseñadas para evitar la
conducción de corriente eléctrica y reducir el riesgo de sufrir descargas. dolor in hendrerit in vulputate
ea commodo consequat. Duis velit esse molestie consequat,
autem vel eum iriure dolor in hen- vel illum dolore eu feugiat nulla
drerit in vulputate velit esse mo- facilisis at vero eros et ac-
b) Medidores de voltaje
lestie consequat, vel illum dolore sin contacto: Estos dispositivos permiten
verificar la presencia de voltaje en un circuito sin tener contacto directo cumsan et iusto odio dignissim
eu feugiat nulla facilisis at vero qui blandit praesent luptatum
con los conductores.
eros et accumsan et iusto odio zzril delenit augue duis dolore
dignissim qui blandit praesent
luptatum zzril delenit augue duis
c) Equipos
dolore de bloqueo
te feugait y etiquetado: El uso de dispositivos de bloqueo y
nulla facilisi.
etiquetado
Lorem ipsum esdolor
esencial paracons
sit amet, garantizar
Lorem la ipsum
seguridad
dolordelsit
personal
amet, al
trabajar
ectetuer en equipos eléctricos
adipiscing elit, sed diamenergizados.
consectetuer adipiscing elit, sed
nonummy nibh euismod tincidunt diam nonummy nibh euismod
ut laoreet dolore magna aliquam tincidunt ut laoreet dolore
d)
eratEquipos de protección
volutpat. Ut wisi enim paraad trabajos
magnaen altura:
aliquamSi el mantenimiento
erat volutpat.
implica trabajar en altura, es necesario utilizar equipos de protección
personal, como arneses y líneas de vida.
Adicionalmente, se sugiere implementar los sistemas de puesta a tierra temporal.
49

Indumentaria y Equipo Adecuado para un


Fundamentos del mantenimiento
Mantenimiento Preventivo
preventivo
Importancia
Qué es y cómo del Entrenamiento
se concibe y Concientización Lorem ipsum dolor sit amet,
Lorem ipsum dolor sit amet,
desde la perspectiva deusoconsectetuer adipiscing elit, sed consectetuer adipiscing elit,
Es importante resaltar que el adecuado de la sed diam nonummy nibh euis-
diam nonummy nibh euismod
seguridad yeléctrica
indumentaria el equipo nodolor es suficiente por sí solo. El
tincidunt ut laoreet dolore mod tincidunt ut laoreet dolore
sit amet, consectetuer
personal técnico debe adipiscing
recibir un entrenamiento magna aliquam erat volutpat.
magna aliquam erat volutpat.
elit, sed diam
adecuado en nonummy
el uso correctonibh eu-de la indumentaria y el Ut wisi enim ad minim veniam,
Ut wisi enim ad minim veniam,
ismod tincidunt
equipo, así como utenlaoreet dolore de trabajo seguras.
las prácticas quis nostrud exerci tation ulla-
quis nostrud exerci tation ullam-
magna aliquam
Además, eratfomentar
es esencial volutpat.una Ut cultura de seguridad mcorper suscipit lobortis nisl ut
corper suscipit lobortis nisl ut
wisielenim
en lugarad deminim
trabajo,veniam,
dondequis se expliquen los riesgos aliquip ex ea commodo conse-
aliquip ex ea commodo conse-
nostrud exerci
eléctricos y la tation ullamcorper
importancia de seguir las normas de quat. Duis autem vel eum iriure
suscipit lobortis
seguridad como nisl ut aliquip
aspectos claveex en la rutina laboral. dolor in hendrerit in vulputate
ea commodo consequat. Duis velit esse molestie consequat,
autem vel eum iriure dolor in hen- vel illum dolore eu feugiat nulla
drerit
La in vulputate
selección adecuadavelit esse
de lamo-indumentaria y el equipo facilisis at vero eros et ac-
lestie realizar
para consequat, vel illum dolore
el mantenimiento preventivo, después de cumsan et iusto odio dignissim
eu feugiat
haber nullalos
revisado facilisis
riesgos at eléctricos,
vero y elaborado un qui blandit praesent luptatum
eros et accumsan
protocolo estratégico,et iusto
podrásodioproteger al personal zzril delenit augue duis dolore
dignissim
técnico quialblandit
frente praesent que van a realizar
trabajo específico
luptatum zzril delenit augue duis
dolore te feugait nulla facilisi.
Lorem
En ipsum dolor
el siguiente sit amet,
capítulo, cons
hablaremos Lorem ipsum dolor sit amet,
del mantenimiento
ectetuer
de sistemasadipiscing elit, sed y
de protección diam consectetuer
su relevancia adipiscing elit, sed
en reforzar
nonummy
más nibh euismod
seguridad tincidunt dediam
y confiabilidad nonummy nibh euismod
las instalaciones
ut laoreet dolore
eléctricas, magna
de las que se ha aliquam tincidunt
dado un auge en losut laoreet dolore
últimos
erat volutpat. Ut wisi enim ad
años. magna aliquam erat volutpat.
50

Capítulo 8
Registro y Seguimiento
del Mantenimiento
Preventivo y Correctivo
51

Registro y Seguimiento del Mantenimiento


Fundamentos del
Preventivo y Correctivo
mantenimiento
En este capítulo, analizaremos la importancia del registro y seguimiento del mantenimiento preventivo y correctivo
en instalaciones eléctricas. Llevar un registro detallado de las actividades de mantenimiento es esencial para
garantizar la eficiencia y la confiabilidad del sistema eléctrico. Además, veremos los pasos posteriores a la
realización del mantenimiento preventivo y cómo se establece un plan correctivo en caso de presentarse
inconvenientes.
52

Registro y Seguimiento del Mantenimiento


Fundamentos del
Preventivo y Correctivo
mantenimiento
preventivo
8.1 Registro del Mantenimiento Preventivo
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,

El registro del mantenimiento preventivo implica


documentar todas las acciones y actividades realizadas
durante la inspección y mantenimiento programado. Es
importante mantener un registro organizado y detallado
para facilitar el seguimiento que permita la toma de
decisiones futuras. Algunos elementos clave que deben
registrarse incluyen:

Fecha y hora de la inspección/mantenimiento.

Descripción de las actividades realizadas.

Resultados de las pruebas y mediciones realizadas.

Estado y condiciones de los equipos y componentes


eléctricos.

Acciones correctivas tomadas, si es necesario.

Observaciones y recomendaciones para futuras


inspecciones.
53

Registro y Seguimiento del Mantenimiento


Fundamentos del
Preventivo y Correctivo
mantenimiento
preventivo
8.2 Seguimiento del Mantenimiento
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
Preventivo
Evaluación de tendencias: Identificar cualquier patrón o
tendencia en los resultados de las inspecciones y
El seguimiento del mantenimiento preventivo consiste pruebas para detectar problemas potenciales antes de
en programar y realizar inspecciones periódicas para convertirse en situaciones críticas.
asegurarse de que tanto el equipo como las
instalaciones eléctricas sigan operando de manera
segura y eficiente. Algunos aspectos importantes del Actualización de procedimientos: Revisar y actualizar
seguimiento incluyen: los procedimientos de mantenimiento preventivo según
sea necesario para mejorar la eficiencia y la efectividad
de las inspecciones.
Programación: Establecer un calendario para las
próximas inspecciones y mantenimientos preventivos,
basado en las recomendaciones del fabricante y las
normas aplicables.

Registro histórico: Utilizar los registros anteriores como


referencia para evaluar el desempeño a lo largo del
tiempo y tomar decisiones informadas sobre el
mantenimiento futuro.
54

Registro y Seguimiento del Mantenimiento


Fundamentos del
Preventivo y Correctivo
mantenimiento
preventivo
8.3 Plan Correctivo
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
desde la perspectiva de consectetuer adipiscing elit, sed consectetuer adipiscing elit,
diam nonummy nibh euismod sed diam nonummy nibh euis-
seguridad eléctricaundolor
A pesar de implementar mantenimiento
tinciduntpreventivo
ut laoreet riguroso, pueden
dolore mod surgir problemas
tincidunt imprevistos
ut laoreet dolore en los
sit amet, consectetuer
equipos eléctricos. Cuando adipiscing
se detectan
magnafallas
aliquamo inconvenientes
erat volutpat. durante magnalas inspecciones,
aliquam es necesario
erat volutpat.
elit, sed diam
establecer unnonummy nibh eu-
plan correctivo. Algunos
Ut pasos paraad
wisi enim desarrollar
minim veniam,un plan correctivo son:ad minim veniam,
Ut wisi enim
ismod tincidunt ut laoreet dolore quis nostrud exerci tation ulla-
quis nostrud exerci tation ullam-
magna aliquam erat volutpat. Ut mcorper suscipit lobortis nisl ut
corper suscipit lobortis nisl ut
wisi enim ad minim veniam, quis aliquip ex ea commodo conse-
aliquip ex ea commodo conse-
nostrud exerci tation ullamcorper quat. Duis autem vel eum iriure
suscipit lobortis nisl ut aliquip ex dolor in hendrerit in vulputate
Identificación
ea commodo consequat. Duis de Planificación y programación:
problemas: Elaborar un cronograma para llevar a velit esse molestie consequat,
autem vel eum iriure dolor in hen- cabo las reparaciones y correcciones vel illum dolore eu feugiat nulla
1 Determinar las causas, raíz de
drerit in vulputate velit esse mo-
las fallas o problemas
lestie consequat,
3 necesarias, asegurándose de facilisis at vero eros - et ac
detectadosvel illum
durante el dolore minimizar las interrupciones en el
cumsan et iusto odio dignissim
funcionamiento. Verificación:
eu feugiat nulla facilisis at vero
mantenimiento preventivo.
qui blandit
Después praesent luptatum
de realizar las
eros et accumsan et iusto odio correcciones,
zzril delenit augue es importante
duis dolore
dignissim qui blandit praesent 5 verificar que el problema se
luptatumPriorización:
zzril delenit augue duis haya resuelto y que el equipo
Establecer la prioridad de las Implementación: funcione correctamente.
dolore te acciones
feugait correctivas
nulla facilisi.
según la Ejecutar el plan correctivo de acuerdo
2
Lorem ipsum dolor
gravedad
ectetuer problemas
adipiscing
y elsit
en elit,
amet,decons
impacto los
sed diam
la seguridad y la
4
Lorem ipsum
consectetuer
dolor sit amet,
con las mejores prácticas y las normas
adipiscing elit, sed
de seguridad.
nonummy operatividad
nibh euismod del sistema
tincidunt diam nonummy nibh euismod
eléctrico.
ut laoreet dolore magna aliquam tincidunt ut laoreet dolore
erat volutpat. Ut wisi enim ad magna aliquam erat volutpat.
55

Registro y Seguimiento del Mantenimiento


Fundamentos del
Preventivo y Correctivo
mantenimiento
preventivo
Qué es y cómo se concibe Lorem ipsum dolor sit amet, Lorem ipsum dolor sit amet,
Importancia del Registro y Seguimiento Con esto, finaliza nuestro eBook "Nueva Guía Técnica en
El registro y seguimiento del mantenimiento preventivo y Seguridad Eléctrica y Mantenimiento Preventivo 2023". Si
correctivo son fundamentales para garantizar la deseas revisar cómo está tu empresa en materia de
seguridad, la eficiencia y la confiabilidad de las seguridad eléctrica, te recomendamos agendar un
instalaciones eléctricas. Estos procesos permiten tomar hservicio
htt tppss:/:/wwww.w.ccoommuullssaa.c.coomm//sseervrvicicoio-t-%t%CC33%%AA99ccnnicicoo con Comulsa.
decisiones informadas sobre el mantenimiento futuro,
identificar, resolver problemas a tiempo y asegurar la
conformidad con las normas y regulaciones aplicables. Esperamos que este contenido haya sido de utilidad y
contribuya a mejorar la seguridad y eficiencia en el
ámbito de la electricidad. ¡Gracias por leer!
El registro y seguimiento adecuado del mantenimiento
preventivo y correctivo son prácticas esenciales para
mantener un sistema eléctrico seguro que brinde
confiabilidad. Estos procesos permiten detectar
problemas potenciales para tomar acciones correctivas
oportunas, asegurando la continuidad del suministro
eléctrico y protegiendo a las personas y los equipos Lissete Concha
involucrados.
lconcha@comulsa.com
+56 22495 4086 (Chile)

También podría gustarte