Está en la página 1de 8

Tatayki tiyapusunkichu allin mana allinchu

¿Tienes tu papá?

Ari tiyapuwan mana tiyapuwanchu


Sí, tengo

tiyapuy = tener kapuy = tener Yuq + kay


tiyapuwan tengo kapuwan tengo …..yuqkani tengo
tiyapusunki tienes kapusunki tienes ….yuqkanki tienes
tiyapun tiene kapun tiene ….yuq tiene

Mamayuq kani mamayki kanchu(tienes)


Ñañayuq kani
Tatayuq kanki
wawayuq

Imataq sutin
Qué es su nombre

Sutinqa Ediberto
Su nombre es Ediberto

Tatayki maymantataq
De dónde es tu padre

Tatayqa Santa Cruzmanta


Mi papá es de Santa Cruz

mamaykichu

wawayki tiyapusunkichu
ari tiyupawan

qharichu
varón?

Ari qhari mana qharichu, warmi


Sí, varón no es varón , es mujer

Qusayki tiyapusunkichu
Mana tiyapuwanchu

Munasqaykiri
Y tu cortejo

Llulla = mentirosa

Sufijos
taq = es (solo en pron interrogativos)
lla = nomás
ri = y?
pis = también
manta = de (procedencia)
chu = ¿?
Yupaykuna
(contar) números
1. Juk uj 6. Suqta sojta
2. Iskay iscai 7. Qanchis canchis
3. Kimsa quinsa 8. Pusaq pusaj
4. Tawa taua 9. Jisq’un jescon
5. Phichqa pjisca 10. Chunka chunca
Yuq = cuando el N° termina en vocal
Niyuq = cuando el N° termina consonante
Poseedor de/el que tiene

11=10+1
Chunca jukniyuq

12=10+2
Chunca iskayniyuq

13=10+3
Chunka kimsayuq
Chunka tawayuq
Chunka phichqayuq
Chunka suqtayuq
Chunka qanchisniyuq
Chunka pusaqniyuq
Chunka jisq’unniyuq

20 = 10+10
Iskay Chunka

30
kimsa Chunka

40
tawa Chunka

58=50 +8
phichqa Chunka pusaqniyuq

90
Jisq’un Chunka
120=100+20
Pachak iskay Chunkayuq

200
Iskay Pachak

300
kimsa Pachak

900
Jisq’un Pachak

1.000
Waranqa

2.000
Iskay Waranqa
2.023
Iskay Waranqa iskay chunka kimsayuq

Yuq- Yuq-
Pachak Chunka Waranqa Pachak Chunka
niyuq niyuq
5
2 8
5 3 4
8 0 7
2 . 0 4 1
6 4 . 4 0 0
3 2 1 . 9 9 7
4 7 2 . 0 0 0
Tawa pachak qanchis chunka iskayniyuq waranqa

Cero =0= ch’usaq= vacío


Machkha watayuq kanki
Cuántos años tienes
Kimsa chunka suqtayuq watayuq kani

Machkha wata tiyapusunki


Cuántos años tienes

Kimsa chunka suqtayuq wata tiyapuwan

Machkha wata kapusunki


Cuántos años tienes

Kimsa chunka suqtayuq wata kapuwan

Panayki tiyapusunkichu
Tienes tu hermana

Ari tiyapuwan
Sí, tengo

Machkha
Cuántas
Kimsa
tres

También podría gustarte