Está en la página 1de 20

monrealis 1999 wlis 28 maisis

konvencia
saerTaSoriso sahaero gadazidvis
zogierTi wesis unifikaciis Sesaxeb
(monrealis konvencia)
winamdebare konvenciis monawile saxelmwifoebi,

aRiareben ra imas, Tu ra mniSvnelovani wvlili Seaqvs saerTaSoriso sahaero


gadazidvis zogierTi wesis unifikaciis Sesaxeb varSavaSi 1929 wlis 12 oqtombers
dadebul konvencias, SemdgomSi `konvenciad~ wodebuls, da sxva masTan dakavSirebul
dokumentebs saerTaSoriso kerZo sahaero samarTlis mowesrigebis saqmeSi,

aRiareben ra varSavis konvenciisa da masTan dakavSirebuli dokumentebis


modernizaciisa da konsolidaciis aucileblobas,

aRiareben ra saerTaSoriso sahaero gadazidvisas momxmarebelTa interesebis dacvis


uzrunvelyofis did mniSvnelobas da rac SeiZleba sruli anazRaurebis principis
safuZvelze samarTliani kompensaciis aucileblobas,

kvlav adastureben ra, rom sasurvelia saerTaSoriso sahaero transportiT mgzavrobis


mowesrigebuli ganviTareba da mgzavrebis, bargisa da tvirTis Seuferxebeli
gadaadgileba saerTaSoriso samoqalaqo aviaciis Sesaxeb Cikagos 1944 wlis 7
dekembris konvenciis principebisa da miznebis Sesabamisad,

darwmunebuli arian ra imaSi, rom saxelmwifoTa koleqtiuri moqmedeba saerTaSoriso


sahaero gadazidvis maregulirebeli zogierTi wesis Semdgomi harmonizaciisa da
kodifikaciisaTvis axali konvenciis formiT yvelaze adekvaturi saSualebaa interesTa
samarTliani balansis misaRwevad,

SeTanxmdnen Semdegze:

Tavi I. zogadi debulebebi

muxli 1
gamoyenebis sfero

1. winamdebare konvencia gamoiyeneba adamianebis, bargisa da tvirTis nebismieri


saerTaSoriso gadaadgilebisas, romelic xorcieldeba sahaero xomaldis meSveobiT
anazRaurebis safasurad. igi gamoiyeneba agreTve ufaso gadazidvis mimarTac, romelic
xorcieldeba aviasatransporto sawarmos sahaero xomaldis meSveobiT.
2. saerTaSoriso gadazidva winamdebare konvenciis mniSvnelobiT ewodeba yovelgvar
gadazidvas, romlis drosac, mxareTa gadawyvetilebis Tanaxmad, sawyisi adgili da
daniSnulebis adgili, imis miuxedavad aris Tu ara wyveta gadazidvisas an gadatvirTva,
mdebareobs an ori monawile saxelmwifos teritoriaze, an erTsa da imave monawile
saxelmwifos teritoriaze, Tu SeTanxmebuli gaCereba gaTvaliswinebulia sxva
saxelmwifos teritoriaze, Tundac es saxelmwifo ar iyos monawile saxelmwifo.
amgvari gaCerebis gareSe erTi da imave monawile saxelmwifos teritoriaze mdebare or
2
punqts Soris gadazidva winamdebare konvenciis mniSvnelobiT saerTaSoriso gadazidvad
ar ganixileba.
3. gadazidva, romelic ramdenime Semdgomi gadamzidvelis meSveobiT xorcieldeba,
winamdebare konvenciis gamoyenebis TvalsazrisiT miiCneva erTian gadazidvad, Tu mas
mxareebi ganixilavdnen rogorc erT operacias, imisda miuxedavad, iyo Tu ara igi
gaformebuli erTi xelSekrulebis an ramdenime xelSekrulebis saxiT, da igi ar
kargavs Tavis saerTaSoriso xasiaTs mxolod da mxolod imis gamo, rom erTi an
ramdenime xelSekruleba mTlianad unda iqnes Sesrulebuli erTsa da imave
saxelmwifos teritoriaze.
4. winamdebare konvencia gamoiyeneba agreTve V TavSi aRwerili gadazidvis mimarT,
masSi Camoyalibebuli pirobebis gaTvaliswinebiT.

muxli 2
saxelmwifos mier ganxorcielebuli gadazidva da
safosto gzavnilebis gadazidva

1. winamdebare konvencia gamoiyeneba gadazidvis mimarT, romelsac axorcieleben


saxelmwifo an sajaro samarTlis sxva iuridiuli pirebi, romlebic Seesabamebian 1-li
muxliT gaTvaliswinebul pirobebs.
2. safosto gzavnilebis gadazidvisas gadamzidvels akisria pasuxismgebloba mxolod
Sesabamisi safosto administraciis mimarT im wesebis Sesabamisad, romlebic gamoiyeneba
gadamzidvelisa da safosto administraciebs Soris urTierTobis mimarT.
3. am muxlis me-2 punqtSi aRniSnulis gamoklebiT winamdebare konvenciis debulebebi
ar gamoiyeneba safosto gzavnilebis gadazidvis mimarT.

Tavi II. dokumentacia da mxareTa valdebulebani,


romlebic exeba mgzavrTa gadayvanas, bargisa da
tvirTis gadazidvas

muxli 3
mgzavrebi da bargi

1. mgzavrTa gadayvanisas gaicema individualuri an jgufuri samgzavro dokumenti,


romelic Seicavs:
a) sawyisi da daniSnulebis punqtebis miTiTebas;
b) Tu sawyisi da daniSnulebis punqtebi mdebareobs erTsa da imave monawile
saxelmwifoSi, erTi an ramdenime gaTvaliswinebuli gaCereba ki sxva saxelmwifos
teritoriazea, sul cota erTi aseTi gaCerebis miTiTebas.
2. 1-el punqtSi naxsenebi dokumentis nacvlad SeiZleba sxva saSualebebis gamoyenebac,
romlebzec dafiqsirebulia am punqtSi miTiTebuli informaciis Canaweri. Tu
gamoiyeneba sxva aseTi saSualebebi, gadamzidveli mgzavrs sTavazobs warmoadginos
amgvarad dafiqsirebuli informaciis werilobiTi Sinaarsi.
3. gadamzidveli mgzavrs gadascems bargis saidentifikacio saWdes daregistrirebuli
bargis yovel adgilze.
4. mgzavrs gadaecema werilobiTi uwyeba imis Taobaze, rom winamdebare konvenciis
gamoyenebis SemTxvevaSi igi areglamentebs da SeuZlia SezRudos gadamzidvelTa
pasuxismgebloba piris sikvdilis an sxeulis dazianebis SemTxvevaSi da bargis
ganadgurebisas, dakargvisas an dazianebisas da Seferxebisas.
3
5. wina punqtebis debulebaTa darRveva gavlenas ar axdens gadazidvis xelSekrulebis
arsebobaze an iuridiul Zalaze da masze mainc vrceldeba winamdebare konvenciis
wesebis moqmedeba, maT Soris pasuxismgeblobis SezRudvasTan dakavSirebuli wesebisac.

muxli 4
tvirTi

1. tvirTis gadazidvisas gaicema aviasatvirTo zednadebi.


2. aviasatvirTo zednadebis nacvlad SeiZleba gamoyenebuli iqnes nebismieri sxva
saSualebebi, romlebzec Ddafiqsirebulia Canaweri momavali gadazidvis Sesaxeb. Tu
gamoiyeneba aseTi sxva saSualebebi, gadamzidveli, gamgzavnis TxovniT, gadascems mas
tvirTis qviTars, romliTac SesaZlebelia tvirTis amocnoba da sxva aseT saSualebebze
dafiqsirebuli informaciis mopoveba.

muxli 5
aviasatvirTo zednadebis an tvirTis qviTris Sinaarsi

aviasatvirTo zednadebi an tvirTis qviTari Seicavs:


a) sawyisi da daniSnulebis punqtebis miTiTebas;
b) Tu sawyisi da daniSnulebis punqtebi mdebareobs erTsa da imave monawile
saxelmwifoSi, erTi an ramdenime gaTvaliswinebuli gaCereba ki sxva
saxelmwifos teritoriazea, sul cota erTi aseTi gaCerebis miTiTebas; an
c) tvirTis wonis miTiTebas.

muxli 6
tvirTis xasiaTTan dakavSirebuli dokumenti

saWiroebis SemTxvevaSi sabaJo, policiuri da analogiuri saxelmwifo organoebis mier


dadgenili procedurebis Sesabamisad gamgzavns SeiZleba moeTxovos im dokumentis
wardgena, romelzec miTiTebulia tvirTis xasiaTi. es debuleba gadamzidvelisaTvis ar
warmoqmnis misi movaleobebidan gamomdinare valdebulebebsa an pasuxismgeblobas.

muxli 7
aviasatvirTo zednadebis aRweriloba

1. aviasatvirTo zednadebs gamgzavni iuridiuli Zalis mqone sam egzemplarad adgens.


2. pirvel egzemplars aqvs warwera `gadamzidvelisTvis~ da xelmowerilia gamgzavnis
mier. meore egzemplars aqvs warwera `mimRebisTvis~ da xelmowerilia gamgzavnisa da
gadamzdvelis mier. mesame egzemplari xelmowerilia gadamzidvelis mier, romelic mas
gadascems gamgzavns tvirTis miRebisas.
3. gadamzidvelsa da gamgzavnis xelmowerebi SeiZleba iyos dabeWdili an
Stempeldasmuli.
4. Tu, gamgzavnis TxovniT, aviasatvirTo zednadebs gadamzidveli adgens, gadamzidveli,
sapirispiros damtkicebamde, gamgzavnis saxeliT moqmedad miiCneva.

muxli 8
dokumentacia ramdenime adgilis gadazidvisas

Tu gadaizideba erTze meti adgili:


4
a) tvirTis gadamzidvels ufleba aqvs gamgzavns mosTxovos calke aviasatvirTo
zednadebebi;
b) gamgzavns aqvs ufleba gadamzidvels mosTxovos tvirTis calke qviTrebi, Tu
gamoiyeneba me-4 muxlis me-2 pumqtSi miTiTebuli sxva saSualebebi.

muxli 9
dokumentaciisadmi moTxovnebis Seusrelebloba

me-4 – me-8 muxlebis debulebebis Seusrulebloba ar exeba gadazidvis xelSekrulebis


arsebobas an iuridiul Zalas, da masze mainc vrceldeba winamdebare konvenciis wesebis
moqmedeba, maT Soris pasuxismgeblobis SezRudvasTan dakavSirebuli wesebisac.

muxli 10
pasuxismgebloba dokumentaciaSi cnobebis sisworisaTvis

1. gamgzavni pasuxs agebs im tvirTTan dakavSirebuli informaciisa da gancxadebebis


sisworisaTvis, romelic mis mier an misi saxeliT Setanilia aviasatvirTo zednadebSi
an mis mier an misi saxeliT wardgenil tvirTis qviTarSi anda gaTvaliswinebulia me-4
muxlis me-2 punqtSi miTiTebul sxva saSualebebSi dafiqsirebul CanawerSi
SetanisaTvis. wina debuleba gamoiyeneba agreTve im SemTxvevaSi, roca gamgzavnis
saxeliT moqmedi piri gadamzidvelis warmomadgenelicaa.
2. gamgzavnma unda aunazRauros gadamzidvels zarali, romelic mas an nebismier im sxva
pirs miadgeba, romlis winaSec pasuxismgebelia gadamzidveli, gamgzavnis mier an misi
saxeliT warmodgenili informaciis da gancxadebebis simcdaris, uzustobis an
arasruli saxis gamo.
3. am muxlis 1-li da me-2 punqtebis debulebebis gamoklebiT, gadamzidvelma unda
aunazRauros gamgzavns nebismieri zarali, romelic mas an nebismier im sxva pirs
miadgeba, romlis winaSec pasuxismgebelia gamgzavni, gadamzidvelisF mier an misi
saxeliT warmodgenil tvirTis qviTarSi an me-4 muxlis me-2 punqtSi miTiTebul sxva
saSualebebSi Semonaxul CanawerSi Setanili informaciis da gancxadebebis simcdaris,
uzustobis an arasruli saxis gamo.

muxli 11
dokumentaciis mtkicebulebiTi Zala

1. aviasatvirTo zednadebi an tvirTis qviTari, sapirispiros damtkicebamde, warmoadgens


xelSekrulebis dadebis, tvirTis miRebisa da maTSi miTiTebuli gadazidvis pirobebis
ucilobel mtkicebulebas.
2. aviasatvirTo zednadebSi an tvirTis qviTarSi nebismieri informacia tvirTis wonis,
zomisa da SefuTvis Sesaxeb, agreTve adgilebis raodenobis Sesaxeb, sapirispiros
damtkicebamde, warmoadgens moyvanili monacemebis ucilobel mtkicebulebas; tvirTis
raodenobis, moculobisa da mdgomareobis Sesaxeb monacemebi ar warmoadgens
mtkicebulebas gadamzidvelis winaaRmdeg, garda im SemTxvevebisa, roca man Semowmeba
moaxdina gamgzavnis TandaswrebiT da amis Sesaxeb miuTiTa aviasatvirTo zednadebSi an
tvirTis qviTarSi an roca isini exeba tvirTis aSkara mdgomareobas.
5
muxli 12
tvirTis gankargvis ufleba

1. gamgzavns ufleba aqvs, gadazidvis xelSekrulebidan gamomdinare yvela valdebulebis


Sesrulebis pirobiT, gankargos tvirTi, waiRos igi sawyis an daniSnulebis
aeroportSi, daakavos igi gadazidvisas daSvebis nebismier punqtSi, gasces miTiTebebi
daniSnulebis punqtSi an gadazidvisas ara Tavdapirvelad miTiTebuli mimRebisaTvis,
aramed sxva pirisaTvis misi gadacemis Sesaxeb an moiTxovos tvirTis sawyis
aeroportSi dabruneba. gamgzavnma ar unda gamoiyenos tvirTis gankargvis ufleba
gadamzidvelis an sxva gamgzavnis sazianod da valdebulia aanazRauros am uflebis
gamoyenebidan gamomdinare yvela xarji.
2. Tu gamgzavnis gankargulebis Sesruleba SeuZlebelia, gadamzidveli valdebulia amis
Sesaxeb acnobos gamgzavns.
3. Tu gadamzidveli asrulebs gamgzavnis miTiTebebs tvirTis gankargvis Taobaze,
amasTan ar moiTxovs am ukanasknelisaTvis gacemul aviasatvirTo zednadebis an tvirTis
qviTris egzemplaris wardgenas, amiT gadamzidveli sakuTar Tavze iRebs, inarCunebs ra
gamgzavnisadmi regresis uflebas, pasuxismgeblobas nebismieri zianisaTvis, romelic
amasTan dakavSirebiT SeiZleba miadges aviasatvirTo zednadebis an tvirTis qviTris am
egzemplaris kanonier mflobels.
4. gamgzavnis ufleba wydeba im momentSi, roca, me-13 muxlis Tanaxmad, warmoiqmneba
mimRebis ufleba. magram, Tu mimRebi uars ambobs tvirTis miRebaze an masTan dakavSireba
SeuZlebelia, gamgzavni kvlav iZens gankargvis uflebas.

muxli 13
tvirTis gacema

1. im SemTxvevebis gamoklebiT, roca gamgzavnma ganaxorciela Tavisi ufleba me-12


muxlis Tanaxmad, mimRebs ufleba aqvs moiTxovos gadamzidvelisgan, daniSnulebis
punqtSi tvirTis mosvlis momentidan, misTvis tvirTis gadacema dadgenili
gadasaxdelis gadaxdisa da gadazidvis pirobebis Sesrulebis Semdeg.
2. Tu sxvagvarad ar aris daTqmuli, gadamzidveli valdebulia mimRebs dauyovnebliv
acnobos tvirTis Camosvlis Sesaxeb.
3. Tu gadamzidvelma aRiara tvirTis dakargva an Tu tvirTi ar Camovida SviddRiani
vadis Semdeg im dRidan, roca igi unda Camosuliyo, mimRebs ufleba aqvs gadamzidvelis
mimarT ganaxorcielos uflebebi, romlebic gadazidvis xelSekrulebidan
gamomdinareobs.
muxli 14
gamgzavnisa da mimRebis uflebaTa ganxorcieleba

gamgzavnsa da mimRebs SeuZliaT Sesabamisad ganaxorcielon me-12 da me-13 muxlebiT


maTTvis miniWebuli yvela ufleba, TiToeuls Tavisi saxeliT, imisda miuxedavad,
moqmedebs Tu ara igi sakuTari interesebiT Tu sxvisi interesebiT, magram gadazidvis
xelSekrulebiT dakisrebuli valdebulebebis Sesrulebis pirobiT.
6
muxli 15
gamgzavnisa da mimRebis urTierToba an
mesame pirTa urTierToba

1. me-12, me-13 da me-14 muxlebi ar exeba arc gamgzavnisa da mimRebis urTierTobas, arc
mesame pirTa urTierTobas, romelTa uflebebi warmoqmnilia an gamgzavnisagan an
mimRebisagan.
2. me-12, me-13 da me-14 muxlebis debulebebis nebismieri cvlileba Setanili unda iqnes
aviasatvirTo zednadebSi an tvirTis qviTarSi

muxli 16
sabaJo, sapolicio an sxva saxelmwifo uflebamosili
organoebis formalobebi

1. gamgzavni valdebulia agreTve warmoadginos iseTi informacia da dokumentebi,


romlebic saWiroa sabaJo, sapolicio an sxva saxelmwifo uflebamosili organoebis
formalobebis Sesasruleblad, mimRebisTvis tvirTis gadacemamde. gamgzavni
gadamzidvelis winaSe pasuxs agebs nebismieri zianisaTvis, romelic gamowveulia imis
Sedegad, rom ar arsebobs, arasakmarisia an arasworia nebismieri aseTi informacia an
dokumentebi, garda im SemTxvevebisa, roca ziani miadga gadamzidvelis, misi
mosamsaxureebis an agentebis mizeziT.
2. gadamzidveli valdebuli ar aris Seamowmos aseTi informacia an dokumentebi maTi
sisworis an sakmarisobis TvalsazrisiT.

Tavi III. gadamzidvelis pasuxismgebloba da zianisaTvis


zianisaTvis
kompensaciis xarisxi

muxli 17.
mgzavris sikvdili da sxeulis dazianeba.
bargis dazianeba

1. gadamzidveli pasuxs agebs zianisaTvis, romelic warmoiqmneba mgzavris sikvdilis an


sxeulis dazianebis SemTxvevaSi, mxolod im pirobiT, rom SemTxveva, romelic
sikvdilis an dazianebis mizezi gaxda, moxda sahaero xomaldis bortze an Casxdomis an
gadmosxdomis nebismieri operaciis dros.
2. gadamzidveli pasuxs agebs zianisaTvis, romelic warmoiqmneba registrirebuli
bargis ganadgurebis, dakargvis an dazianebis SemTxvevaSi, mxolod im pirobiT, rom
ganadgurebis, dakargvis an dazianebis mizezad qceuli SemTxveva moxda sahaero
xomaldis bortze an nebismier im periodSi, romlis ganmavlobaSic registrirebuli
bargi gadamzidvelis dacvis qveS imyofeboda. magram gadamzidveli pasuxs ar agebs, Tu
da imdenad, ramdenadac ziani gamoiwvia bargisaTvis damaxasiaTebelma defeqtma, xarisxma
an naklma. araregistrirebuli bargis, maT Soris piradi nivTebis mimarT gadamzidveli
pasuxismgebelia, Tu ziani miadga misi mizeziT an misi mosamsaxureebis an agentebis
mizeziT.
3. Tu gadamzidveli aRiarebs registrirebuli bargis dakargvas an Tu registrirebuli
bargi daniSnulebisamebr ar mivida im TariRidan oci dRis Semdeg, roca unda
misuliyo, mgzavrs neba eZleva gadamzidvelis mimarT ganaxorcielos gadazidvis
xelSekrulebidan gamomdinare uflebebi.
7
4. winamdebare konvenciaSi termini `bargi~, ramdenadac sxva ram ar aris
gaTvaliswinebuli, niSnavs rogorc registrirebul bargs, ise araregistrirebul bargs.

muxli 18
tvirTis dazianeba

1. gadamzidveli pasuxs agebs zianisaTvis, romelic warmoqmnilia tvirTis ganadgurebis,


dakargvis an dazianebis SemTxvevaSi, oRond im pirobiT, rom am zianis gamomwvevi
movlena sahaero gadazidvisas moxda.
2. magram gadamzidveli ar aris pasuxismgebeli, Tu da imdenad, ramdenadac is
daamtkicebs, rom tvirTis ganadgureba, dakargva an dazianeba moxda erTi an ramdenime
qvemoT CamoTvlili garemoebebis Sedegad:
a) tvirTisaTvis damaxasiaTebeli defeqti, xarisxi an nakli;
b) tvirTis araswori SefuTva im piris mier, romelic ar aris gadamzidveli, misi
mosamsaxure an agenti;
c) omis an SeiaraRebuli konfliqtis aqti;
d) saxelmwifo xelisuflebis organos aqti, dakavSirebuli tvirTis SetanasTan,
gamotanasTan an tranzitTan.
3. sahaero gadazidva am muxlis 1-li punqtis SinaarsiT moicavs drois periods,
romlis ganmavlobaSic tvirTi ggadamzidvelis dacvis qveS imyofeba.
4. sahaero gadazidvis drois periodi ar Seicavs aranair saxmeleTo gadazidvas,
sazRvao gadazidvas an Sida sawylosno gzebiT gadazidvas, ganxorcielebuls
aeroportis farglebs gareT. magram Tu amgvari gadazidva xorcieldeba sahaero
gadazidvis xelSekrulebis Sesasruleblad datvirTvis, gacemis an gadatvirTvis
miznebiT, nebismieri ziani, sapirispiros damtkicebamde, miiCneva sahaero gadazidvis
dros momxdari movlenis Sedegad. Tu gadamzidveli gamgzavnis Tanxmobis gareSe cvlis
gadazidvas, romelic mxareTa SeTanxmebiT haeriT unda ganxorcielebuliyo, mTlianad an
nawilobriv raime sxva saxis transportiT gadazidviT, sxva saxis transportiT aseTi
gadazidva miiCneva gadazidvad, romelic sahaero gadazidvis drois periodSi
ganxorcielda.

muxli 19
Seferxeba

gadamzidveli pasuxismgebelia zianisaTvis, romelic mgzavrebis sahaero gadayvanis,


bargisa da tvirTis sahaero gadazidvis dros Seferxebis Sedegad warmoiqmneba. magram
gadamzidveli pasuxs ar agebs Seferxebis Sedegad miyenebuli zianisaTvis, Tu
daamtkicebs, rom man da misma mosamsaxureebma da agentebma miiRes yvela SesaZlo,
gonivrulad aucilebeli zomebi, raTa Tavidan aecilebinaT ziani, an misTvis an maTTvis
SeuZlebeli iyo aseTi zomebis miReba.

muxli 20
pasuxismgeblobisagan gaTavisufleba

Tu gadamzidveli daamtkicebs, rom ziani miyenebuli iqna an mis miyenebas xeli Seuwyo
anazRaurebis momTxovni piris an misTvis uflebebis gadamcemi piris daudevrobam,
arasworma moqmedebam an umoqmedobam, gadamzidveli mTlianad an nawilobriv
8
Tavisufldeba pasuxismgeblobisagan anazRaurebis momTxovni piris mimarT imdenad,
ramdenadac aseTma daudevrobam, arasworma moqmedebam an umoqmedobam miayenes ziani an
xeli Seuwyves mis miyenebas. roca anazRaurebis Sesaxeb moTxovnas ayenebs sxva piri da
ara mgzavri, gadamzidveli aseve mTlianad an nawilobriv Tavisufldeba
pasuxismgeblobisagan imdenad, ramdenadac SeZlebs daamtkicos, rom am mgzavris
daudevrobam, arasworma moqmedebam an umoqmedobam ziani miayena an xeli Seuwyo mis
miyenebas. es muxli gamoiyeneba winamdebare konvenciaSi pasuxismgeblobis Sesaxeb yvela
debulebisadmi, 21-e muxlis 1-li punqtis CaTvliT.

muxli 21
kompensacia mgzavris sikvdilis an
sxeulis dazianebis SemTxvevaSi

1. im zianis mimarT, romelic miyenebulia me-17 muxlis 1-li punqtis Tanaxmad da ar


aRemateba yovel mgzavrze 100 000 sesxebis specialur uflebas, gadamzidvels ar
SeuZlia gamoricxos an SezRudos Tavisi pasuxismgebloba.
2. gadamzidvels ar ekisreba pasuxismgebloba me-17 muxlis 1-li punqtis Tanaxmad
miyenebuli zianisaTvis imdenad, ramdenadac ziani yovel mgzavrze aRemateba 100 000
sesxebis specialur uflebas, Tu gadamzidveli daamtkicebs, rom:
a) aseTi ziani ar iqna miyenebuli gadamzidvelis, an misi mosamsaxureebis, an
agentebis daudevrobis, an sxva araswori moqmedebis, an umoqmedobis gamo; anda
b) aseTi ziani miyenebuli iqna mesame mxaris daudevrobis, an sxva araswori
moqmedebis, an umoqmedobis gamo.

muxli 22
Seferxebis, bargisa da tvirTis mimarT
pasuxismgeblobis farglebi

1. pirTa gadayvanisas Seferxebis Sedegad miyenebuli zianis SemTxvevaSi, ris Sesaxebac


naTqvamia me-19 muxlSi, gadamzidvelis pasuxismgebloba yoveli mgzavris mimarT
ifargleba 4 150 sesxebis specialuri uflebis odenobiT.
2. bargis gadazidvisas gadamzidvelis pasuxismgebloba ganadgurebis, dakargvis,
dazianebis an Seferxebis SemTxvevaSi ifargleba 1000 sesxebis specialuri uflebis
odenobiT yoveli mgzavris mimarT, garda im SemTxvevebisa, roca mgzavrma
registrirebuli bargis gadacemis momentSi gadamzidvels xazgasmiT ganucxada, rom
dainteresebulia adgilze mitaniT, da damatebiT gadaixada mosakrebeli, Tu es
aucilebeli iyo. am SemTxvevaSi gadamzidveli valdebulia gadaixados Tanxa, romelic
ar aRemateba gadaxdil Tanxas, Tu is ar daamtkicebs, rom es Tanxa aRemateba adgilze
mitaniT mgzavris namdvil dainteresebas.
3. tvirTis gadazidvisas gadamzidvelis pasuxismgebloba ganadgurebis, dakargvis,
dazianebis an Seferxebis SemTxvevaSi ifargleba 17 sesxebis specialuri uflebis
odenobiT yovel kilogramze, garda im SemTxvevebisa, roca mgzavrma registrirebuli
bargis gadacemis momentSi gadamzidvels xazgasmiT ganucxada, rom dainteresebulia
adgilze mitaniT, da damatebiT gadaixada mosakrebeli, Tu es aucilebeli iyo. am
SemTxvevaSi gadamzidveli valdebulia gadaixados Tanxa, romelic ar aRemateba
gadaxdil Tanxas, Tu is ar daamtkicebs, rom es Tanxa aRemateba adgilze mitaniT
mgzavris namdvil dainteresebas.
9
4. tvirTis nawilis an mis SemcvelobaSi arsebuli nebismieri sagnis ganadgurebis,
dakargvis, dazianebis an Seferxebis SemTxvevaSi, gadamzidvelis pasuxismgeblobis
zRvaris gansazRvrisas mxedvelobaSi miiReba mxolod Sesabamisi adgilis an adgilebis
saerTo wona. magram roca tvirTis nawilis an mis SemcvelobaSi arsebuli nebismieri
sagnis ganadgureba, dakargva, dazianeba an Seferxeba gavlenas axdens erTsa da imave
aviasatvirTo zednadebSi an imave qviTarSi, anda Tu isini saerTod ar aris gacemuli,
me-4 muxlis me-2 punqtSi miTiTebul sxva saSualebebSi dafiqsirebul CanawerSi
aRniSnuli sxva adgilebis Rirebulebaze, pasuxismgeblobis zRvaris gansazRvrisas
mxedvelobaSi miiReba agreTve aseTi adgilis an adgilebis saerTo wona.
5. am muxlis 1-li da me-2 punqtebis zemoxsenebuli debulebebi ar gamoiyeneba, Tu
damtkicda, rom ziani miyenebulia gadamzidvelis, misi mosamsaxureebis an agentebis
moqmedebis an umoqmedobis Sedegad, rac Cadenilia zianis miyenebis ganzraxviT an
daudevrobiT da imis SegnebiT, rom amis Sedegad, SesaZloa ziani miadges, im pirobiT,
rom mosamsaxuris an agentis aseTi moqmedebis an umoqmedobis SemTxvevaSi agreTve
damtkicdeba, rom es mosamsaxure an agenti Tavisi movaleobis farglebSi moqmedebda.
6. 21-e muxliT da am muxliT dadgenili zRvari sasamarTlos xels ar uSlis Tavisi
kanonis Sesabamisad miusajos damatebiT mTeli an nawili sasamarTlo xarjebis da
sasamarTlo garCevis sxva xarjebis gadaxda, romlebic mosarCelem gaiRo, maT Soris
procentebi. zemoxsenebuli debuleba ar gamoiyeneba, Tu zianis anazRaurebis wesiT
misjili Tanxa, sasamarTlo xarjebis da sasamarTlo garCevasTan dakavSirebuli sxva
xarjebis gamoklebiT, ar aRemateba Tanxas, romelic gadamzidvelma werilobiTi saxiT
SesTavaza mosarCeles zianis miyenebis dRidan eqvsi Tvis ganmavlobaSi an sasamarTlo
saqmis dawyebamde, Tu es TariRi ufro gvian dadga.

muxli 23
savaluto erTeulebis gadayvana

1. winamdebare konvenciis sesxebis specialur uflebebSi miTiTebuli Tanxebi miiCneva


sesxebis specialur uflebebTan dakavSirebulad, rogorc isini gansazRvrulia
saerTaSoriso savaluto fondis mier. am Tanxebis erovnul valutaSi gadayvana
sasamarTlo garCevis SemTxvevaSi warmoebs sasamarTlo gadawyvetilebis TariRisaTvis
sesxebis specialur uflebebSi aseTi valutis Rirebulebis Sesabamisad. sesxebis
specialur uflebebSi im monawile saxelmwifos erovnuli valutis Rirebuleba,
romelic saerTaSoriso savaluto fondis wevria, aRiricxeba Rirebulebis gansazRvris
im meTodis Sesabamisad, romelsac saerTaSoriso savaluto fondi iyenebs Tavisi
sakuTari operaciebisaTvis da daangariSebisaTvis sasamarTlo gadawyvetilebis
TariRisaTvis. sesxebis specialur uflebebSi im monawile saxelmwifos erovnuli
valutis Rirebuleba, romelic saerTaSoriso savaluto fondis wevri ar aris,
aRiricxeba am monawile saxelmwifos mier dadgenili meTodiT.
2. amis miuxedavad saxelmwifoebs, romlebic ar arian saerTaSoriso savaluto fondis
wevrebi da romelTa kanonmdeblobac ar iZleva am muxlis 1-li punqtis debulebaTa
gamoyenebis saSualebas, SeuZliaT ratifikaciisas an SeerTebisas an amis Semdgom
nebismier dros ganacxadon, rom 21-e muxliT gansazRvruli gadamzidvelis
pasuxismgeblobis zRvari dgindeba mgzavrze 1500000 savaluto erTeulis TanxiT maT
teritoriaze sasamarTlo garCevisas; mgzavrze 62500 savaluto erTeuliT 22-e
muxlis 1-li punqtis mimarT; mgzavrze 15000 savaluto erTeuliT 22-e muxlis me-2
punqtis mimarT; da kilogramze 250 savaluto erTeuliT 22-e muxlis me-3 punqtis
mimarT. aseTi savaluto erTeuli Sedgeba cxraasiani sinjis samocdaxuTnaxevari
miligrami oqrosagan. aRniSnuli Tanxebi SeiZleba gadayvanili iqnes Sesabamis erovnul
10
valutaSi damrgvalebuli cifrebiT. erovnul valutaSi aseTi Tanxebis gadayvana
xorcieldeba Sesabamisi saxelmwifos kanonmdeblobis Tanaxmad.
3. am muxlis 1-li punqtis bolo winadadebaSi naxsenebi gaangariSeba da am muxlis me-2
punqtSi naxsenebi gadayvana sruldeba imgvarad, rom monawile saxelmwifos erovnul
valutaSi gamoixatos, ramdenadac es SesaZlebelia, 21-e da 22-e muxlebSi miTiTebuli
raodenobrivi maCveneblebis iseTive realuri Rirebuleba, rogoric miRebuli iqneba am
muxlis 1-li punqtis pirveli sami winadadebis gamoyenebis Sedegad. monawile
saxelmwifoebi depozitars acnobeben am muxlis 1-li punqtis Tanaxmad aRricxvis
meTodis Sesaxeb an am muxlis me-2 punqtis Tanaxmad gadayvanis Sedegebis Sesaxeb
winamdebare konvenciis ratifikaciis, miRebis, damtkicebis an masTan SeerTebis Sesaxeb
dokumentis Sesanaxad Cabarebisas, agreTve maTi yoveli Secvlis Semdeg.

muxli 24
farglebis gadaxedva

1. winamdebare konvenciis 25-e muxlis debulebebisaTvis zianis miuyeneblad da qvemoT


moyvanili me-2 punqtis debulebebis gaTvaliswinebiT 21-e, 22-e da 23-e muxlebiT
dadgenil pasuxismgeblobis farglebs depozitari yovel xuT weliwadSi gadasinjavs,
amasTan pirveli aseTi gadaxedva xdeba winamdebare konvenciis ZalaSi Sesvlis
TariRidan mexuTe wlis bolos an, Tu konvencia ZalaSi Sedis xuTi wlis ganmavlobaSi
im TariRidan, roca igi pirvelad gaixsna xelmosawerad, misi ZalaSi Sesvlidan
pirveli wlis ganmavlobaSi inflaciis im koeficientis gaTvaliswinebiT, romelic
Seesabameba inflaciis mTlian temps wina gadaxedvidan ganvlili periodis ganmavlobaSi
an pirveli gadaxedvisas – konvenciis ZalaSi Sesvlis TariRidan. inflaciis
koeficientis gansazRvrisas inflaciis tempis odenoba aRiricxeba im saxelmwifoebSi
samomxmareblo fasebis indeqsebis gazrdis an Semcirebis saSualoSewonili wliuri
ganakveTebis safuZvelze, romelTa valutac warmoqmnis 23-e muxlis 1-el punqtSi
naxseneb sesxebis specialur uflebebs.
2. Tu wina punqtSi naxsenebi gadasinjvis Sedegad keTdeba daskvna imis Sesaxeb, rom
inflaciis koeficientma gadaaWarba 10 procents, depozitari monawile saxelmwifoebs
atyobinebs pasuxismgeblobis farglebis Secvlis Taobaze. nebismieri aseTi cvlileba
ZalaSi Sedis mis Sesaxeb monawile saxelmwifoebisaTvis Setyobinebidan eqvsi Tvis
Semdeg. Tu mis Sesaxeb monawile saxelmwifoebisaTvis Setyobinebidan sami Tvis
ganmavlobaSi monawile saxelmwifoebis umravlesoba ganacxadebs, rom ar eTanxmeba mas,
cvlileba ZalaSi ar Sedis da depozitari am sakiTxs monawile saxelmwifoTa TaTbirze
gansaxilvelad gadascems. depozitari dauyovnebliv atyobinebs yvela monawile
saxelmwifos nebismieri cvlilebis ZalaSi Sesvlis Taobaze.
3. am muxlis 1-li punqtis debulebebis miuxedavad, am muxlis me-2 punqtSi naxsenebi
procedura nebismier dros gamoiyeneba im pirobiT, rom amis Sesaxeb Txovna gamoTqva
monawile saxelmwifoTa erTma mesamedma da rom 1-el punqtSi naxsenebma inflaciis
koeficientma 30 procents gadaaWarba wina gadasinjvis TariRidan ganvlili periodis
ganmavlobaSi an winamdebare konvenciis ZalaSi Sesvlis TariRidan, Tu gadasinjva jer
ar momxdara. am muxlis 1-el punqtSi aRwerili proceduris gamoyenebiT Semdgomi
gadasinjvebi moxdeba yovel xuT weliwadSi, am punqtis Sesabamisad gadasinjvis
TariRidan mexuTe wlis damlevidan moyolebuli.
11
muxli 25
daTqma farglebis mimarT

gadamzidvels SeuZlia gaakeTos daTqma, rom gadazidvis xelSekrulebis mimarT


gamoiyeneba pasuxismgeblobis ufro maRali zRvari, vidre es gaTvaliswinebulia
winamdebare konvenciiT, anda pasuxismgeblobis aranairi farglebi ar gamoiyeneba.

muxli 26
saxelSekrulebo debulebebis baTiloba

yoveli daTqma, romelic ixreba gadamzidvelis pasuxismgeblobisgan gaTavisuflebisken


an pasuxismgeblobis imaze naklebi zRvaris dadgenisken, romelic winamdebare
konvenciiT aris gansazRvruli, baTilia da aranair Sedegebs ar warmoSobs, Tumca am
daTqmis baTiloba ar iwvevs xelSekrulebis baTilobas, romelzec kvlav vrceldeba
winamdebare konvenciis debulebaTa moqmedeba.

muxli 27
xelSekrulebis dadebis Tavisufleba

winamdebare konvenciaSi araferi ar uSlis xels gadamzidvels, rom uari Tqvas


gadazidvis xelSekrulebis dadebaze, konvenciiT gaTvaliswinebuli dacvis raime
saSualebebze an daadginos pirobebi, romlebic ar ewinaaRmdegeba winamdebare konvenciis
debulebebs.

muxli 28
winaswari gadaxda

Tu moxda saaviacio SemTxveva, romelmac mgzavrebis sikvdili an daSaveba gamoiwvia,


gadamzidveli, Tu es gaTvaliswinebulia misi erovnuli kanonmdeblobiT, dauyovnebliv
axorcielebs winaswar gadaxdas fizikuri pirisaTvis an pirebisaTvis, romlebsac
ufleba aqvT moiTxovon kompensacia aseT pirTa dauyovneblivi ekonomikuri
moTxovnilebebis dakmayofilebisTvis. aseTi winaswari gadaxda ar niSnavs aRiarebas da
SeiZleba zaralis anazRaurebis TvalsazrisiT gadamzidvelis Semdgom gadaxdaSi
CaiTvalos.

muxli 29
sarCelis safuZveli

mgzavrebis gadayvanisas, bargisa da tvirTis gadazidvisas pasuxismgeblobis Sesaxeb


nebismieri sarჩeli, misi safuZvelis miuxedavad, iqneba es winamdebare konvenciis,
xelSekrulebis, samarTaldarRvevis safuZvelze Tu nebismier sxva safuZvelze, SeiZleba
wardgenili iqnes mxolod pasuxismgeblobis pirobebis da iseTi zRvaris Sesabamisad,
romlebic gaTvaliswinebulia winamdebare konvenciiT, sarCelis uflebis mqone pirebis
da maTi Sesabamisi uflebebis gansazRvrisaTvis. nebismieri aseTi sarCelisas jarimebi,
sajarimo sanqciebi an nebismieri sxva gadasaxdelebi, romlebic ar exeba faqtobrivi
zianis kompensacias, dakisrebas ar eqvemdebareba.
12
muxli 30
mosamsaxureebi, agentebi. sarCelebis saerTo Tanxa

1. Tu sarCeli gadamzidvelis mosamsaxures an agents waredgina winamdebare konvenciaSi


naxseneb zianTan dakavSirebiT, aseT mosamsaxures an agents, Tu igi daamtkicebs, rom
Tavisi samsaxurebrivi movaleobis farglebSi moqmedebda, ufleba aqvs daimowmos
pirobebi da pasuxismgeblobis farglebi, romelTa damowmebis ufleba aqvs Tavad
gadamzidvels winamdebare konvenciis safuZvelze.
2. saerTo Tanxa, romlis gadaxdac SeiZleba daekisros gadamzidvels, mis
mosamsaxureebs da agentebs, am SemTxvevaSi aRniSnul zRvars ar unda scildebodes.
3. tvirTis gadazidvis SemTxvevebis gamoklebiT, am muxlis 1-li da me-2 punqtebis
debulebebi ar gamoiyeneba, Tu damtkicdeba, rom ziani gamoiwvia mosamsaxuris an
agentis moqmedebam an umoqmedobam, romelic Cadenilia zianis miyenebis ganzraxviT an
daudevrobiT da imis SegnebiT, rom amas Sedegad SeiZleboda ziani mohyoloda.

muxli 31
saCivrebis drouli Setana

1. mimRebis mier registrirebuli bargis an tvirTis miReba saCivris gareSe warmoSobs


varauds, sapirispiros damtkicebamde, rom bargi an tvirTi saTanado mdgomareobaSi iyo
Catanili da Seesabameboda gadazidvis dokuments an im sxva saSualebebSi dafiqsirebul
Canawers, romlebic naxsenebia me-3 muxlis me-2 punqtSi da me-4 muxlis me-2 punqtSi.
2. zianis miyenebis SemTxvevaSi tvirTis miRebis uflebis mqone pirma gadamzidvels unda
mimarTos saCivriT zianis aRmoCenisTanave da registrirebuli bargis miRebidan ara
ugvianes Svidi dRisa da bargis miRebidan ara ugvianes ToTxmeti dRisa. Seferxebis
SemTxvevaSi protesti unda gamoixatos ara ugvianes ocdaerTi dRisa, im dRidan
moyolebuli, roca bargi an tvirTi mis gankargulebaSi gadaica.
3. yovelgvari saCivari wardgenili unda iqnes werilobiT da gadaices an gaigzavnos
zemoxsenebul vadebSi.
4. zemoxsenebul vadebSi saCivris ararsebobis SemTxvevaSi gadamzidvelis winaaRmdeg
aranairi sarCeli ar miiReba, am ukanasknelis mxridan motyuebis SemTxvevis garda.

muxli 32
pasuxismgebeli piris sikvdili

pasuxismgebeli piris sikvdilis SemTxvevaSi, zianis anazRaurebis Sesaxeb sarCeli


winamdebare konvenciis pirobebis Sesabamisad aRiZreba im pirebis mimarT, romlebic
kanonier safuZvelze warmoadgenen mis qonebas.

muxli 33
iurisdiqcia

1. pasuxismgeblobis Sesaxeb sarCeli unda aRiZras mosarCeles Sexedulebisamebr erT-


erTi monawile saxelmwifos teritoriis farglebSi an sasamarTloSi gadamzidvelis
sacxovrebeli adgilis mixedviT, misi ZiriTadi komerciuli sawarmos adgilis mixedviT
an im adgilis mixedviT, sadac misi komerciuli sawarmo mdebareobs, romlis
meSveobiTac daido xelSekruleba, anda gadazidvis daniSnulebis adgilze mdebare
sasamarTloSi.
13
2. mgzavris sikvdilis an sxeulis dazianebis Sedegad miyenebuli zianis gamo
pasuxismgeblobis Sesaxeb sarCeli SeiZleba aRiZras am muxlis 1-el punqtSi naxseneb
erT-erT sasamarTloSi an monawile saxelmwifos teritoriaze, romelSic SemTxvevis
momentSi mgzavrs aqvs ZiriTadi da mudmivi sacxovrebeli adgili da romelSic da
romlidanac gadamzidveli axorcielebs momsaxurebas, dakavSirebuls mgzavrebis sahaero
gadayvanasTan an sakuTari sahaero xomaldebiT, an sxva gadamzidveli sahaero
xomaldebiT komerciuli SeTanxmebis safuZvelze, da romelSic es gadamzidveli
axorcielebs mgzavrebis sahaero gadayvanasTan dakavSirebul saqmianobas, nagebobebis
gamoyenebiT, romlebic Tavad gadamzidvels an im sxva gadamzidvels aqvT ijariT
aRebuli, romelTanac mas komerciuli SeTanxmeba aqvs dadebuli, an misi an sxva
aseTigadamzidvelis sakuTrebaa.
3. me-2 punqtis miznebisaTvis:
a) `komerciuli SeTanxmeba~ niSnavs gadamzidvelebs Soris dadebul SeTanxmebas,
garda saagento SeTanxmebisa, romelic exeba mgzavrebis sahaero gadayvanasTan
dakavSirebul maT erTobliv momsaxurebas;
b) `ZiriTadi da mudmivi sacxovrebeli adgili~ niSnavs SemTxvevis momentisaTvis
mgzavris sacxovrebel erT dafiqsirebul da mudmiv adgils. mgzavris
moqalaqeoba am TvalsazrisiT ganmsazRvrel faqtors ar warmoadgens.
4. proceduras Tavad im sasamarTlos kanono gansazRvravs, romelSic Setanilia
sarCeli.

muxli 34
arbitraJi

1. am muxlis debulebebis gaTvaliswinebiT mxareebs SeuZlia tvirTis gadazidvis


xelSekrulebaSi daadginon, rom winamdebare konvenciis Tanaxmad gadamzidvelis
pasuxismgeblobasTan dakavSirebuli nebismieri dava arbitraJSi unda gadawydes. aseTi
SeTanxmeba werilobiTi saxiT formdeba.
2. saarbitraJo garCeva mosarCeles Sexedulebisamebr imarTeba 33-e muxliT
gaTvaliswinebuli erT-erT sasamarTloSi.
3. arbitri an saarbitraJo tribunali winamdebare konvenciis debulebebs iyeneben.
4. am muxlis me-2 da me-3 punqtebis debulebebi miiCneva nebismieri saarbitraJo daTqmis
an morigebis Semadgenel nawilad, aseTi daTqmis an morigebis nebismieri maTTan
SeuTavsebeli piroba nulovania da aris baTili.

muxli 35
sasarCelo sarCelis xandazmulobais vada

1. pasuxismgeblobis Sesaxeb sarCeli unda aRiZras, sarCelis uflebis dakargvis


saSiSroebis gamo, daniSnulebis adgilamde miRwevis momentidan an im dRidan, roca
sahaero xomaldi unda misuliyo, an gadazidvis SeCerebis momentidan ori wlis
ganmavlobaSi.
2. am vadis aTvlis wesi ganisazRvreba im sasamarTlos kanoniT, romelSic Setanilia
sarCeli.
14
muxli 36
Semdgomi gadamzidvelebi

1. 1-li muxlis me-3 punqtis gansazRvrebiT regulirebadi gadazidvis SemTxvevaSi,


romelsac ramdenime Semdgomi gadamzidveli axdens, yovel gadamzidvelze, romelic
iRebs mgzavrebs, bargs an tvirTs, vrceldeba winamdebare konvenciiT dadgenili wesebi
da igi ganixileba rogorc gadazidvis xelSekrulebis erT-erTi mxare, vinaidan es
xelSekruleba exeba misi kontroliT ganxorcielebul gadazidvis nawils.
2. aseTi gadazidvis SemTxvevaSi mgzavrs an nebismier pirs, romelsac ufleba aqvs
moiTxovos kompensacia misi saxeliT, SeuZlia saqme aRZras mxolod im gadazidvis
ganmaxorcielebeli gadamzidvelis winaaRmdeg, romlis drosac moxda SemTxveva an
Seferxeba, im SemTxvevis garda, roca specialuri pirobiT pirvelma gadamzidvelma aiRo
pasuxismgebloba mTeli gzisaTvis.
3. bargTan an tvirTTan dakavSirebiT mgzavrs an gamgzavns SeuZlia saqme aRZras pirveli
gadamzidvelis winaaRmdeg, da mgzavrs an mimRebs, romelsac aqvs miRebis ufleba, -
bolo gadamzidvelis winaaRmdeg; erTsac da meoresac SeuZliaT mosTxovon pasuxi im
gadazidvis ganmaxorcielebel gadamzidvels, romlis drosac moxda ganadgureba,
dakargva, dazianeba an Seferxeba. am gadamzidvelebs solidaruli pasuxismgebloba
daekisrebaT gamgzavnisa da mimRebis winaSe.

muxli 37
regresis ufleba mesame pirTa winaaRmdeg

winamdebare konvenciaSi aranairad ar aris winaswar gadawyvetili sakiTxi imis Sesaxeb,


aqvs Tu ara misi debulebebis Sesabamisad zianisaTvis pasuxismgebel pirs nebismieri
sxva piris winaaRmdeg regresis ufleba.

Tavi IV. Sereuli gadazidva

muxli 38
Sereuli gadazidva

1. Sereuli gadazidvis SemTxvevaSi, romelic xorcieldeba nawilobriv sahaero da


nawilobriv gadazidvis sxva saSualebiT, winamdebare konvenciis debulebebi gamoiyeneba
me-18 muxlis me-4 punqtis gaTvaliswinebiT sahaero gadazidvis mimarT, Tu es gadazidva
1-li muxlis pirobebs Seesabameba.
2. winamdebare konvenciaSi araferi ar uSlis xels mxareebs Sereuli gadazidvis
SemTxvevaSi sahaero gadazidvis dokumentSi Seitanon pirobebi, romlebic ganekuTvneba
gadazidvas sxva saSualebebiT, im pirobiT, rom winamdebare konvenciis debulebebi
daculi iqneba sahaero gadazidvis mimarTebaSi.

Tavi V. sahaero gadazidva, ganxorcielebuli


ganxorcielebuli pirTa mier, romlebic
ar arian gadamzidvelebi xelSekrulebiT

muxli 39
xelSekrulebiT gadamzidveli - faqtobrivi gadamzidveli
15
winamdebare Tavis debulebebi gamoiyeneba im SemTxvevaSi, roca piri (SemdgomSi
wodebuli `xelSekrulebiT gadamzidvelad~), rogorc ZiriTadi mxare debs gadazidvis
xelSekrulebas, winamdebare konvenciiT regulirebuls, mgzavrTan an gamgzavnTan, an
mgzavris an gamgzavnis saxeliT moqmed pirTan, xolo meore piri (SemdgomSi wodebuli
`faqtobriv gadamzidvelad~), rogorc xelSekrulebiT uflebamosili gadamzidveli,
axorcielebs mTel gadazidvas an mis nawils, magram am nawilis mimarT ar warmoadgens
Semdgom gadamzidvels winamdebare konvenciis mixedviT. aRniSnuli uflebamosilebis
arseboba navaraudevia sapirispiros damtkicebamde.

muxli 40
xelSekrulebiT gadamzidvelisa da faqtobrivi gadamzidvelis
pasuxismgebloba

Tu am TavSi sxvagvarad ar aris daTqmuli, im SemTxvevaSi, roca faqtobrivi


gadamzidveli mTlianad an nawilobriv axorcielebs gadazidvas, romelic 39-e muxliT
gaTvaliswinebuli xelSekrulebis Sesabamisad regulirdeba winamdebare konvenciiT,
rogorc xelSekrulebiT gadamzidvelze, ise faqtobriv gadamzidvelze vrceldeba
winamdebare konvenciis wesebis moqmedeba, amasTan pirvelze – xelSekrulebiT
gaTvaliswinebuli mTeli gadazidvis mimarT, xolo meoreze _ mxolod im gadazidvis
mimarT, romelsac igi axorcielebs.

muxli 41
urTierTpasuxismgebloba

1. TavianTi movaleobis farglebSi moqmedi faqtobrivi gadamzidvelis da misi


mosamsaxureebis da agentebis moqmedeba an umoqmedoba faqtobrivi gadamzidvelis mier
ganxorcielebuli gadazidvis mimarT miiCneva agreTve xelSekrulebiT gadamzidvelis
moqmedebad an umoqmedobad.
2. TavianTi movaleobis farglebSi moqmedi xelSekrulebiT gadamzidvelis da misi
mosamsaxureebis da agentebis moqmedeba an umoqmedoba faqtobrivi gadamzidvelis mier
ganxorcielebuli gadazidvis mimarT miiCneva agreTve faqtobrivi gadamzidvelis
moqmedebad an umoqmedobad. magram es moqmedeba an umoqmedoba araviTar SemTxvevaSi ar
akisrebs faqtobriv gadamzidvels pasuxismgeblobas, romelic scdeba 21-e, 22-e, 23-e da
24-e muxlebiT gaTvaliswinebul zRvars. aranairi gansakuTrebuli SeTanxmeba, romlis
Tanaxmadac xelSekrulebiT gadamzidveli kisrulobs valdebulebas, romelsac
winamdebare konvencia ar akisrebs, aranairi uari winamdebare konvenciiT daTqmul
dacvis uflebebze an argumentebze anda 22-e muxliT gaTvaliswinebuli raime
specialuri gancxadebebi miwodebiT dainteresebis Sesaxeb ar vrceldeba faqtobriv
gadamzidvelze misi Tanxmobis gareSe.

muxli 42
saCivrebis da instruqciebis adresati

nebismier saCivars, romelic waredgineba, da nebismier instruqcias, romelic eZleva


gadamzidvels winamdebare konvenciis safuZvelze, Tanabari Zala aqvs imisda mixedviT,
xelSekrulebiT gadamzidvels exeba isini Tu faqtobriv gadamzidvels. magram me-12
muxliT gaTvaliswinebuli instruqciebi ZalaSia, mxolod Tu xelSekrulebiT
gadamzidvels exeba.
16
muxli 43
mosamsaxureebi da agentebi

faqtobrivi gadamzidvelis mier ganxorcielebuli gadazidvis mimarT am gadamzidvelis


an xelSekrulebiT gadamzidvelis nebismier mosamsaxures an agents, Tu daamtkicebs,
rom Tavisi movaleobebis farglebSi moqmedebda, ufleba aqvs daeyrdnos
pasuxismgeblobis im pirobebsa da farglebs, romlebic winamdebare konvenciiT exeba
gadamzidvels, romlis mosamsaxures an agents is warmoadgens, Tu ar damtkicda, rom
amgvarad imitom moqmedebda, rom Tavidan aecilebina winamdebare konvenciiT
gansazRvruli pasuxismgebloba.

muxli 44
anazRaurebis saerTo Tanxa

faqtobrivi gadamzidvelis mier ganxorcielebuli gadazidvis mimarT anazRaurebis


saerTo Tanxa, romelic TavianTi movaleobis farglebSi moqmed am gadamzidvels,
xelSekrulebiT gadamzidvels da mis mosamsaxureebs da agentebs SeiZleba daekisroT,
ar unda aRematebodes maqsimalur anazRaurebas, romelic, winamdebare konvenciis
safuZvelze, SeiZleba gadaaxdevinon an xelSekrulebiT gadamzidvels, an faqtobriv
gadamzidvels, amasTan arc erTi naxsenebi piri ar agebs pasuxs im farglebis zemoT,
romelic gamoiyeneba am piris mimarT.

muxli 45
sarCelis adresati

faqtobrivi gadamzidvelis mier ganxorcielebuli gadazidvisaTvis pasuxismgeblobis


Sesaxeb yoveli sarCeli, mosarCeles Sexedulebisamebr, SeiZleba aRiZras an am
gadamzidvelis, an xelSekrulebiT gadamzidvelis, an orives mimarT, erTad an cal-
calke. Tu sarCeli aRZrulia mxolod erT-erTi gadamzidvelis mimarT, mas ufleba aqvs
meore gadamzidvelic CarTos im sasamarTlos procesSi, romelSic Setanilia sarCeli,
amasTan aseTi CarTvis procedura da misi Sedegebi am sasamarTlos kanoniT
ganisazRvreba.

muxli 46
damatebiTi iurisdiqcia

45-e muxliT gaTvaliswinebuli yoveli sarCeli unda aRiZras mosarCeles


Sexedulebisamebr erT-erTi monawile saxelmwifos teritoriis farglebSi an erT-erT
im sasamarTloSi, romelSic sarCeli SeiZleba aRiZras xelSekrulebiT gadamzidvelis
winaaRmdeg 33-e muxlis safuZvelze, anda sasamarTloSi faqtobrivi gadamzidvelis
sacxovrebeli adgilis mixedviT an misi ZiriTadi komerciuli sawarmos mdebareobis
adgilis mixedviT.

muxli 47saxelSekrulebo debulebebis baTiloba

nebismieri daTqma, romelic ixreba xelSekrulebiT gadamzidvelis an faqtobrivi


gadamzidvelis pasuxismgeblobisagan gaTavisuflebisaken am Tavis safuZvelze an ufro
naklebi pasuxismgeblobis farglebis dadgenisaken, vidre am TaviT aris dadgenili,
17
baTilia da aranair Sedegebs ar iwvevs, magram am daTqmis baTiloba ar iwvevs mTeli
xelSekrulebis baTilobas, romelzec kvlav vrceldeba am Tavis debulebebis moqmedeba.

muxli 48
xelSekrulebiT gadamzidvelis da faqtobrivi gadamzidvelis
urTierToba

45-e muxlis debulebebis garda, am TavSi araferi ar exeba gadamzidvelebs Soris


warmoqmnil uflebebsa da valdebulebebs, maT Soris regresis an pasuxismgeblobis
acilebis uflebas.

Tavi VI. sxva debulebebi

muxli 49
savaldebulo gamoyeneba

baTilad CaiTvleba gadazidvis xelSekrulebis yvela debuleba da yvela sagangebo


SeTanxmeba, romlebic win uZRoda miyenebul zians da romlebiTac mxareebs
SesaZlebloba eqnebodaT daerRviaT winamdebare konvenciis wesebi an gamosayenebeli
kanonis gansazRvris gziT anda iurisdiqciis Sesaxeb wesebis SecvliT.

muxli 50
dazRveva

monawile saxelmwifoebi moiTxoven, rom winamdebare konvenciis Sesabamisad saTanadod


iyos dazRveuli maTi gadamzidvelebis pasuxismgebloba. monawile saxelmwifos,
romelSic gadamzidveli frenas asrulebs, SeuZlia mas mosTxovos winamdebare
konvenciis Tanaxmad Tavisi pasuxismgeblobis saTanado dazRvevis uzrunvelyofis
mtkicebuleba.

muxli 51
gansakuTrebuli garemoebisas ganxorcielebuli gadazidva

me-3 muxlidan me-5, me-7 da me-8 muxlebamde debulebebi, romlebic gadazidvis


dokumentebs exeba, ar gamoiyeneba gadazidvis mimarT, romelic xorcieldeba sagangebo
viTarebaSi da scildeba sahaero transportis eqspluataciis Cveulebrivi operaciebis
farglebs.

muxli 52
dReebis gansazRvra

roca winamdebare konvenciaSi naxsenebia dReebi, igulisxmeba kalendaruli dReebi da


ara samuSao dReebi.

Tavi VII. daskvniTi debulebebi

muxli 53
xelmowera, ratifikacia da ZalaSi Sesvla
18
1. winamdebare konvencia xelmosawerad gaxsnilia monrealSi 1999 wlis 28 maiss
saxelmwifoebisaTvis, romlebic monawileobdnen sahaero samarTlis Sesaxeb
saerTaSoriso konferenciaSi, romelic monrealSi gaimarTa 1999 wlis 10-dan 28
maisamde. 1999 wlis 28 maisis Semdeg konvencia gaxsnilia yvela saxelmwifos
xelmosawerad monrealSi samoqalaqo aviaciis saerTaSoriso organizaciis Stab-binaSi
mis ZalaSi Sesvlamde am muxlis me-6 punqtis Sesabamisad.
2. winamdebare konvencia gaxsnilia agreTve xelmosawerad ekonomikuri integraciis
regionaluri organizaciebisaTvis. winamdebare konvenciis miznebisaTvis `ekonomikuri
integraciis regionaluri organizacia~ niSnavs garkveuli regionis suverenuli
saxelmwifoebis mier daarsebul nebismier organizacias, romelsac aqvs kompetencia
winamdebare konvenciiT regulirebuli zogierTi sakiTxis mimarT, da saTanadod
uflebamosilia xeli moaweros winamdebare konvencias da moaxdinos misi ratifikacia,
miReba, damtkiceba an masTan SeerTeba. winamdebare konvenciaSi `monawile saxelmwifos~
an `monawile saxelmwifoebis~ moxsenieba sxvagvarad vidre es aris mocemuli 1-li
muxlis me-2 punqtSi, me-3 muxlis 1 `b~ punqtSi, me-5 muxlis `b~ punqtSi, 23-e, 33-e,
46-e muxlebSi da 57 muxlis `b~ punqtSi, Tanabrad vrceldeba ekonomikuri
integraciis regionalur organizaciaze. 24-e muxlis miznebisaTvis `monawile
saxelmwifoebis umravlesobis~ da `monawile saxelmwifoebis erTi mesamedis~ moxsenieba
ar vrceldeba ekonomikuri integraciis regionaluri organizaciaze.
3. winamdebare konvencia eqvemdebareba misi xelmomweri saxelmwifoebisa da ekonomikuri
integraciis regionaluri organizaciebis mier ratifikacias.
4. nebismier saxelmwifos da ekonomikuri integraciis regionalur organizacias,
romlebsac ar mouweriaT xeli winamdebare konvenciisaTvis, SeuZliaT miiRon igi,
daamtkicon an SeuerTdnen mas nebismier dros.
5. saratifikacio sigelebi da miRebis, damtkicebis an SeerTebis Sesaxeb dokumentebi
Sesanaxad bardeba samoqalaqo aviaciis saerTaSoriso organizacias, romelic
winamdebareTi depozitarad iniSneba.
6. winamdebare konvencia ZalaSi Sedis depozitarisaTvis ocdameaTe saratifikacio
sigelis, miRebis, damtkicebis an SeerTebis Sesaxeb dokumentis Sesanaxad gadacemis
TariRidan mesamoce dRes im saxelmwifoebisaTvis, romlebmac Sesanaxad gadasces es
dokumentebi. ekonomikuri integraciis regionaluri organizaciis mier Sesanaxad
gadacemuli dokumenti mxedvelobaSi ar miiReba am punqtis miznebisaTvis.
7. sxva saxelmwifoebisaTvis da sxva ekonomikuri integraciis regionaluri
organizaciebisaTvis winamdebare konvencia ZalaSi Sedis saratifikacio sigelis,
miRebis, damtkicebis an SeerTebis Sesaxeb dokumentis Sesanaxad gadacemis TariRidan
mesamoce dRes.
8. depozitari dauyovnebliv atyobinebs konvenciis xelmomwer yvla saxelmwifos da
yvela monawile saxelmwifos:
a) winamdebare konvenciis yoveli xelmoweris Sesaxeb da aseTi xelmoweris
TariRs;
b) yoveli saratifikacio sigelis, miRebis, damtkicebis an SeerTebis Sesaxeb
dokumentis Sesanaxad gadacemis Sesaxeb;
c) winamdebare konvenciis ZalaSi Sesvlis TariRs;
d) winamdebare konvenciis Sesabamisad dadgenili pasuxismgeblobis farglebis
nebismieri Secvlis ZalaSi Sesvlis TariRs;
e) 54-e muxlis Sesabamisad nebismieri denonsaciis Sesaxeb.
19
muxli 54
denonsacia

1. nebismier monawile saxelmwifos SeuZlia winamdebare konvenciis denonsacia


depozitarisaTvis werilobiTi Setyobinebis gagzavnis gziT.
2. denonsacia ZalaSi Sedis depozitaris mier aseTi Setyobinebis miRebis TariRidan as
oTxmoci dRis Semdeg.

muxli 55
kavSiri varSavis konvenciis sxva dokumentebTan

winamdebare konvencias upiratesi Zala aqvs saerTaSoriso sahaero gadazidvasTan


dakavSirebul nebismier wesebTan SedarebiT, romlebic gamoiyeneba:
1. winamdebare konvenciis monawile saxelmwifoebs Soris imis safuZvelze, rom es
saxelmwifoebi arian monawileni:
a) saerTaSoriso sahaero gadazidvasTan dakavSirebuli zogierTi wesis
unifikaciis Sesaxeb konvenciisa, romelsac 1929 wlis 12 oqtombers moaweres
xeli varSavaSi (SemdgomSi wodebuli varSavis konvenciad);
b) saerTaSoriso sahaero gadazidvasTan dakavSirebuli zogierTi wesis
unifikaciis Sesaxeb varSavis 1929 wlis 12 oqtombris konvenciaSi
cvlilebebis Sesaxeb oqmisa, romelic Sesrulebulia haagaSi 1955 wlis 28
seqtembers (SemdgomSi wodebuli haagis oqmad);
c) konvenciisa, romelic daemata im saerTaSoriso sahaero gadazidvasTan
dakavSirebuli zogierTi wesis unifikaciis Sesaxeb varSavis konvencias,
romelsac axorcielebs piri, ara xelSekrulebiT gadamzidveli, romelsac
xeli moaweres gvadalaxaraSi 1961 wlis 18 seqtembers (SemdgomSi wodebuli
gvadalaxaris konvenciad);
d) 1955 wlis 28 seqtembers haagaSi Sesrulebuli oqmiT Secvlil saerTaSoriso
sahaero gadazidvasTan dakavSirebuli zogierTi wesis unifikaciis Sesaxeb
varSavis 1929 wlis 12 oqtombris konvenciaSi cvlilebebis Sesaxeb oqmisa,
romelsac xeli moaweres gvatemalaSi 1971 wlis 8 marts (SemdgomSi
wodebuli gvatemalis oqmad);
e) haagis oqmiT Secvlil varSavis konvenciaSi an haagisa da gvatemalis oqmebiT
Secvlil varSavis konvenciaSi cvlilebebis Sesaxeb #1-3 damatebiTi oqmebisa
da monrealis #4 oqmisa, romlebsac xeli moaweres monrealSi 1975 wlis 25
seqtembers (SemdgomSi wodebuli monrealis oqmebad); an
2. winamdebare konvenciis nebismieri calkeuli monawile saxelmwifos teritoriis
farglebSi imis safuZvelze, rom es saxelmwifo monawileobs zemoT `a~ - `e~
qvepunqtebSi naxseneb erT an ramdenime dokumentSi.

muxli 56
saxelmwifoebi, romlebsac erTze meti
samarTlebrivi sistema aqvT

1. Tu saxelmwifos ori an meti teritoriuli erTeuli aqvs, sadac winamdebare


konvenciiT regulirebuli sakiTxebis mimarT sxvadasxva samarTlebrivi sistema
gamoiyeneba, mas SeuZlia xelmoweris, ratifikaciis, miRebis, damtkicebis an SeerTebis
momentSi ganacxados, rom winamdebare konvencia vrceldeba mis yvela teritoriul
20
erTeulze an mxolod erT an umetes maTganze da SeuZlia es gancxadeba Secvalos da
nebismier dros warmoadginos sxva gancxadeba.
2. nebismieri aseTi gancxadeba unda ecnobos depozitars da masSi cxadad unda iyos
miTiTebuli teritoriuli erTeulebi, romlebis mimarTac gamoiyeneba konvencia.
3. aseTi gancxadebis warmomdgeni monawile saxelmwifos mimarT:
a) 23-e muxlSi moxseniebuli `erovnuli valuta~ gulisxmobs am saxelmwifos
Sesabamisi teritoriuli erTeulis valutas; da
b) 28-e muxlSi moxseniebuli `erovnuli kanonmdebloba~ gulisxmobs am
saxelmwifos Sesabamisi teritoriuli erTeulis kanonmdeblobas.

muxli 57
daTqmebi

winamdebare konvenciis mimarT aranairi daTqmebi ar daiSveba, garda imisa, rom monawile
saxelmwifos SeuZlia nebismier dros ganacxados depozitarisaTvis Setyobinebis gziT,
rom winamdebare konvencia ar vrceldeba:
a) saerTaSoriso sahaero gadazidvaze, romelsac uSualod es monawile
saxelmwifo asrulebs arakomerciuli miznebiT Tavisi, rogorc suverenuli
saxelmwifos funqciebisa da movaleobebis ganxorcielebasTan dakavSirebiT;
da/an
b) pirTa gadayvanaze, tvirTisa da bargis gadazidvaze, romelic xorcieldeba
samxedro xelisuflebisaTvis am monawile saxelmwifoSi registrirebuli an
mis mier ijariT aRebuli sahaero xomaldebiT, romlebic rezervirebulia am
xelisuflebis mier an maTi saxeliT.
ris dasturadac qvemorexelmomweri sruluflebiani warmomadgenlebi, saamisod
saTanadod uflebamosilni, xels aweren winamdebare konvencias.

Sesrulebulia monrealSi aTas cxraas oTxmocdacxrameti wlis maisis Tvis 28-e dRes
rusul, inglisur, arabul, espanur, Cinur da frangul enebze, amasTan yvela teqsti
Tanabrad auTenturia. winamdebare konvencia Sesanaxad rCeba samoqalaqo aviaciis
saerTaSoriso organizaciis arqivebSi, xolo mis damowmebul aslebs depozitari
ugzavnis winamdebare konvenciis yvela monawile saxelmwifos, agreTve varSavis
konvenciis, haagis oqmis, gvadalaxaris konvenciis, gvatemalis oqmis da monrealis
oqmebis yvela monawile saxelmwifos.

También podría gustarte