Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
TEMA 10
TERCERA DECLINACIÓN
Nom -s / ¯ -es
Voc -s / ¯ -es
Ac -em -es
Dat -i -ibus
Ab -e -ibus
Las desinencias de los neutros son distintas solo en los tres primeros casos:
Nom - -a
Voc - -a
Ac - -a
Dat -i -ibus
Ab -e -ibus
37
LATÍN TEMA 10 3ª DECLINACIÓN
TEMAS EN OCLUSIVA
Las consonantes oclusivas se dividen en labiales (p, b), dentales (t, d) y velares (c, g).
LABIAL
princeps, -ipis (m): el primero, jefe, príncipe
Nom
princeps principes
el príncipe los príncipes
Voc
princeps principes
¡príncipe! ¡príncipes!
Ac
principem principes
al príncipe a los príncipes
Gen
principis principum
del príncipe de los príncipes
Dat
principi principibus
a / para el príncipe a / para los príncipes
Ab principe principibus
con / en / por el príncipe con / en / por los príncipes
VOCABULARIO
(en cursiva entre paréntesis los cultismos procedentes de la palabra en cuestión)
38
LATÍN TEMA 10 3ª DECLINACIÓN
DENTAL
miles, -itis (m): soldado
(→ milit-ar)
Nom
miles milites
el soldado los soldados
Voc
miles milites
¡soldado! ¡soldados!
Ac
militem milites
el soldado los soldados
Gen
militis militum
del soldado de los soldados
Dat
militi militibus
a / para el soldado a / para los soldados
Ab
milite militibus
con / en / por el soldado con / en / por los soldados
VOCABULARIO
39
LATÍN TEMA 10 3ª DECLINACIÓN
VELAR
rex, regis (m): rey
Ac regem reges
Ab rege regibus
VOCABULARIO
TEMAS EN NASAL
homo, -inis (m): hombre
Ac hominem homines
Ab homine hominibus
40
LATÍN TEMA 10 3ª DECLINACIÓN
VOCABULARIO
Nom
nomen nomina
el nombre los nombres
Voc
nomen nomina
¡nombre! ¡nombres!
Ac
nomen nomina
el nombre los nombres
Gen
nominis nominum
del nombre de los nombres
Dat
nomini nominibus
a / para el nombre a / para los nombres
Ab
nomine nominibus
con / en / por el nombre con / en / por los nombres
VOCABULARIO
41
LATÍN TEMA 10 3ª DECLINACIÓN
TEMAS EN LÍQUIDA
consul, -ulis (m): cónsul
Ac consulem consules
Ab consule consulibus
VOCABULARIO
Ac amorem amores
Ab amore amoribus
42
LATÍN TEMA 10 3ª DECLINACIÓN
VOCABULARIO
TEMAS EN SILBANTE
tempus, -oris (n): tiempo
Ac tempus tempora
Ab tempore temporibus
VOCABULARIO
43
LATÍN TEMA 10 3ª DECLINACIÓN
TEMAS EN SEMIVOCAL i
hostis, -is (m): enemigo
(→ hostil)
Ac hostem hostes
Ab hoste hostibus
VOCABULARIO
civis, -is (m): ciudadano (→ civil)
navis, -is (f): nave, barco
classis, -is (f): flota, escuadra
canis, -is (m): perro (→ canino -a)
avis, -is (f): ave
ovis, -is (f): oveja (→ ovino -a)
apis, -is (f): abeja (→ api-cultura)
Ac mare maria
Ab marī maribus
44
LATÍN TEMA 10 3ª DECLINACIÓN
VOCABULARIO
Ac montem montes
Ab monte montibus
VOCABULARIO
pons, pontis (m): puente
fons, fontis (m): fuente
Mars, Martis (m): Marte
gens, gentis (f): clan, gran familia, linaje; nación, pueblo
merx, mercis (f): mercancía
calx, calcis (f): talón
arx, arcis (f): ciudadela, fortaleza, alcázar
falx, falcis (f): hoz
stirps, stirpis (f): tronco, raíz; estirpe
urbs, urbis (f): urbe, (gran) ciudad
45
LATÍN TEMA 10 3ª DECLINACIÓN
CLASIFICA LOS SIGUIENTES SUSTANTIVOS SEGÚN EL TEMA AL QUE PERTENECEN, CITANDO EL MODELO QUE
SIGUEN. ESCRÍBELOS EN NOMINATIVO PLURAL. POR ÚLTIMO, DI QUÉ PALABRA CASTELLANA DAN.
EJEMPLO:
eques, -itis “jinete”, “caballero” es un tema en dental y sigue el modelo miles, -itis.
Nominativo plural: equites.
Da en castellano el derivado equitación.
46
LATÍN TEMA 10 3ª DECLINACIÓN
caput draconis
Opus Dei
magnum opus
Ars Diaboli
47
LATÍN TEMA 10 3ª DECLINACIÓN
rigor mortis
mater mortis
diagramma veritatis
heroidis celeritas
herois celeritas
flumen et silva
rara avis
48
LATÍN TEMA 10 3ª DECLINACIÓN
1. furem
2. Neroni
3. pariete
4. ratione
5. gladiatoris
6. ore
7. corpora
8. Caesaris
9. Caesarem
10. dente
11. fontis
12. pontem
13. Veneris
14. Marti
15. Iunonem
49
LATÍN TEMA 10 3ª DECLINACIÓN
16. lapides
17. legionibus
18. aestate
19. civitatem
20. lumina
21. sidera
22. sorori
23. fratri
24. canes
25. litorum
26. avium
27. urbis
28. potestas
29. aetatis
30. veste
31. victores
32. senes
50
LATÍN TEMA 10 3ª DECLINACIÓN
33. furorem
51
LATÍN TEMA 10 3ª DECLINACIÓN
52
LATÍN TEMA 10 3ª DECLINACIÓN
1. Nomen omen.
2. Amor caecus.
53
LATÍN TEMA 10 3ª DECLINACIÓN
5. In vino veritas.
54
LATÍN TEMA 10 3ª DECLINACIÓN
55
LATÍN TEMA 10 3ª DECLINACIÓN
56
LATÍN TEMA 10 3ª DECLINACIÓN
57