qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq

wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqw
ertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwer
tyuiopasdfghjklzxcvbnmqwerty
uiopasdfghjklzxcvbnmqwertyui
opasdfghjklzxcvbnmqwertyuiop
asdfghjklzxcvbnmqwertyuiopas
dfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdf
ghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfgh
jklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjkl
zxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzx
cvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcv
bnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbn
mqwertyuiopasdfghjklzxcvbnm
qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq
wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqw
ertyuiopasdfghjklzxcvbnmrtyui



P.T.I 4 E.S.O. LATN



25/06/2014

DEPARTAMENTO DE LATN



P.T.I 4 E.S.O. LATN


1. LIBRO ISAAC ASIMOV. 20% ponderacin del examen.
- PREGUNTAS SACADAS Y RESUELTAS DE LOS CAPTULOS 1 AL 4.
2. MORFOLOGA. 40% de la ponderacin del examen.
- DECLINACIN DE LOS SUSTANTIVOS
- DECLINACIN DE LOS ADJETIVOS EN GRADO POSITIVO, COMPARATIVO Y
SUPERLATIVO.
- PRONOMBRES (PERSONALES, REFLEXIVO, POSESIVOS, RELATIVO Y ANAFRICO)
- CONJUGACIN VERBAL (INDICATIVO, IMPERATIVO Y PRESENTE E IMPERFECTO DE
SUBJUNTIVO)
3. TRADUCCIN Y ANLISIS MORFOSINTCTICO DE LOS
EJERCICIOS Y TEXTOS DE LOS TEMAS ESTUDIADOS. 40%
de la ponderacin del examen
A. Traducir al castellano

Magnam victoriam speras.-Stellae altae longam viam monstrabant. - Filia tua amicas
superabat. - Parva puella novam victoriam nuntiat. - Parvas puellas vocabamus. -
Bonam viam monstratis. - Puellae longas vias tolerabant. - Vitam bonam filiae tuae
sperant. - Parva puella longam vitam sperat.

Agricola terras amat bonas. - Regina, agricolas amare debes. - Puellis pecuniam
dabamus. - Poeta, parvas filias habes. -Insularum regina aquam agricolis dabat. -
Reginam in magna insula videbatis. - Nautae reginam insulae non timebant. Agricola
pecunia carebat. - Magna laetitia vastam silvam videbamus. In piratarum insulis
magnam aquae copiam videbas. -Agricolae magna laetitia aquam vident.

Magnae divitiae non semper magnam laetitiam dant. -Incolae in silvis insidias parabant.
- Ad Romae portas copiae pugnabant. Magnam praedam sub terra collocatis. Romae
iam es, puella.-Regina ad aram erat et deabus multas rosas portabat -In Italia longas vias
videbamus - Filiae, magnas divitias habetis. Agricolae semper laborant, numquam sine
cura sunt. -Puellae rosas magna diligentia curabant. - Multas horas laborabatis. -
Athenis poetarum magna copia erat.

Servi dominum mane salutabant. Populus Romanus domi militiaeque magnam
patientiam habebat. Fili, multos libros legere debes. Epistolas amicorum legetis. Domi
tuae multi libri sunt. Magnum adversariorum numerus ad oppidi portas pugnabat. In
castris viri magna diligentia arma parabant. Romani, auxilio deorum victoria nostra est.
P.T.I 4 E.S.O. LATN

Incolae magna cura oppidi muros aedificabant. Dominus servum litteras dat servusque
litteras ad domini amicum portat. Puer et puella Romae habitant.

Pueri puellarum verba male audiebant. - Nostrae copiae adversariorum castra expugnant
ibique magnum thesaurum auri et argenti invenlunt. - Bellum agros, domos, vicos et
oppida vastat, odia movet, vitas supprimit, magnas miserias importat; concordiam
semper colere debemus. - Puer, litteras iam scis. - Miseri pueri longa via ad oppidum
perveniunt altosque muros vident. - Romani cum adversariis pugnabant victoriamque
sperabant.

Raras epistulas ad me mittis, amice; tardus esse non debes; amicorum epistulae magnam
laetitiam mihi important: inter nos saepe scribere debemus; ita minus molesta mihi
absentia erit, et ego tibi semper gratus ero.- Nos neque aurum neque argentum
habebimus, sed nos aurum et argentum numquam vincent. - Nostri in suis agris
adversariorum copias videbunt. - Ego laboro; tu semper otiosus es. -Multi ex agris in
oppida venient; pauci ex oppidis in vicos migrabunt. - Tua dicta mihi grata sunt, sed
facta mihi non placent. - Strenui viri pauca dicunt multaque agunt.

Milites magna audacia pugnaverunt locumque defenderunt. -Pauca verba, sed grata,
mihi dixisti.-Vir bonus vera semper dicere debet.-Multa itinera in oppidum ducebant. -
Pauca habemus, sed multa speramus.-Romae fuimus ibique magna deorum templa
vidimus. -Romanorum copiae ad oppidum adversariorum appropinquaverunt. - Ruri
multas capras bovesque vidistis. - Romani milites in oppidi oppugnatione magnos
labores toleraverunt.

Hostes populi Romani acre bellum moverant. -Prima luce nostri milites cum hostibus
proelium commiserant. - Omnes iuvenes ad proelium venerant. - Legiones magna vi
pugnaverant castraque acriter defenderant. - Hostium magna pars celeriter pervenerat ac
brevi tempore proelium fortiter commiserat.

Caesar equitatum omnem in cornibus collocaverat. -Dextrum cornu proelium equestre
commisit. -Peditatus, iussu consulis, impetum in hostes fecit. -Ducis equum eques
hostium vulneraverat. -Senes prudentiores quam iuvenes sunt. - Equitatus noster cum
infirmioribus hostibus pugnavit. - Pedestris pugna acrior quam equestre proelium fuit.-
Dux equitibus ita dixit: firmiores estis quam hostes; victoria in manibus est - Pedites
tela omnis generis in hostium equitatum iaciunt. - Tua consilia luce clariora mihi sunt. -
Facilius fuit oppidum capere quam hostium fugam continere.

Timorem mittite, milites, bonamque spem habete. - Fili mi, in rebus secundis
adversisque omnia tua mihi dic. - Tibi gratias agimus, quod maximum beneficium a te
accepimus.-Rex erat haud nomine, sed re.-Maximam inopiam omnium rerum
tolerabamus. - Romani multas res utiles in Hispaniam importaverunt. - Homines
facillima semper quaerunt; difficilia autem quaerere debemus. -Multa mihi hodie
dixisti.- Hostes celerrime ad montem currebant, sed tamen nostri celerius iter fecerunt
locumque antea ceperunt. -Difficilius est labores fortiter tolerare quam vitam relinquere.

A. Si meus pater viveret, domi meae eum haberem. - Si hic mecum esses, multa tibi
dicerem.-Si pecuniam haberemus, eam vobis daremus.-Hannibal, qui suas copias in
Italiam duxerat, cum Romanis pugnavit eorumque exercitus vicit. - Ei pueri, quibus
praemia promisisti, maiore spe laborabunt. - Tibi quae habeo do. -Dic mihi quod
P.T.I 4 E.S.O. LATN

audivisti. -Omnia quae scio vobis iam dixi. -Qui talia nescit, is miserrimus hominum
esto - Litteras accepi quas ad me misisti.

Sagunti fuimus, cuius incolae atrocem oppugnationem toleraverunt.- Ouod scripsi,
scripsi. -In oppidum Galli sese receperunt, quorum agros Germani vastaverant. - Age
quod agis.- Regio est, cuius flumlna multas insulas efficiunt. -Caesar quinque cohortes
reliquit, quae castra defenderent. - Te his manibus necabo. -Illos clarissimos viros
laudemus.-Ista dicere non debuisti. -In locum Romani pervenerunt, unde hostes se
receperant / qua hostes iter fecerant / ubi hostes insidias paraverant / quo hostium copiae
convenerant.

B. LECTURAS

LAS DIOSAS ROMANAS
Romani multos deos deasque colebant. Dis deabusque magna templa aedificabant
pulchrasque statuas dicabant. Deorum dearumque aras rosis ornabant ibique columbas,
capras, aliasque victimas sacrificabant. Magnas deas noscere debemus: Iuno dearum
regina erat familiamque protegebat; Minerva sapientiae, Venus amoris dea erat. Dianam
inter deas puellae amant; clarae lunae et vastarum silvarum dea est ferasque sagittis
vulnerat.
LOS NIOS EN LA ESCUELA

Romae parvi pueri, circiter annorum septem, ad magistrum veniebant; ibi, in ludo (sic
magistri domum appellabant Romani) numeros et litteras discebant. Pueri tabellas
ceratas stilumque in ludum portabant. Tabellas sinistra, stilum dextra tenebant; stilo
litteras ac verba in tabellarum cera inscribebant. Magister discipulique numeros
cantabant: unus et unus, duo; duo et duo, quattuor; quattuor et quattuor. octo...
Postea, cum (1) numeros sciebant iamque bene legebant ac scribebant, ad grammaticum
pueri veniebant, ubi poetas Graecos et Latinos recitabant. Magister poetarum libros
commentabat: ita discipuli grammaticam, historiam, geographiam, physicam aliasque
disciplinas discebant.

(1) Conj. Temp. = cuando.

EL REGRESO DE LOS SOLDADOS

Romanorum copiae ad oppidum appropinquant. Viri fessi longo bello longisque viis
sunt. Altos patriae muros iam vident, mox vias, aedificia, deorum templa ac forum
videbunt, amigos salutabunt laetique apud suos erunt, longe a castris atque a belli
periculis. .
Ad oppidi portas imperator (1) copias dimittet, quia copiae in oppidum intrare non
debent. Quisque (= cada uno) domum suam migrabit, ubi, laetus, suos inveniet. Post
prima oscula, gratias dis agent. Deinde cenam copiosam parabunt. Post cenam tota
familia iuncta erit; multa memorabunt; multa facta longas horas inter sese narrabunt.
Cras vir diu quiescet etiamque multa dicet atque audiet. Postridie in agris iterum
laborabit magnaque laetitia tranquillam vtam renovabit.

(1) El general (3 declinacin).

P.T.I 4 E.S.O. LATN

EL ARMAMENTO DEL SOLDADO

Romanus miles caput galea tegebat, pectus lorica, crura ocreis. Sinistro brachio scutum
tenebat dextraque pugnabat. Ideo dexterum latus apertum appellabant. quia scuti
praesidio carebat. Hasta, pilum gladiusque militum tela erant.
Cum (1) non longe ab adversariorum ordinibus adveniebant, primo in adversarios pila
hastasque mittebant; deinde magis magisque appropinquabant; postremo gladiis
proelium committebant.

(1) Conj. temp. = cuando.

HISTORIAS Y LEYENDAS DE ROMA

Romulus et Remus, Martis filii, urbem Romam (1) condiderunt; sed Romulus fratrem
necavit quod muros novae urbis violaverat. Ita Romulus primus Romae rex fuit.
Pastores et aagricolae regionis primi urbis incolae fuerunt. Romulus autem reliquique
Romae incolae mulieribus carebant. Itaque (2) legatos in finitimas civitates miserunt et
viros feminasque vocaverunt ad magnum ludorum spectaculum. Sabini cum liberis ac
coniugibus convenerunt. Ubi omnes ad ludos attenti erant, iuvenes Romani virgines
Sabinas captaverunt et secum duxerunt.
(1) Notad la aposicin. En castellano, genitivo.
(2) Conj. ilativa = as pues, por consiguiente. Lase taque.


EL CAMPAMENTO ROMANO

Nocte legiones Romanae idoneum locum deligebant ibique castra ponebant. Milites
fossa valloque castra muniebant. Castra quattuor latera et quattuor angulos rectos
habebant. Portae quattuor in castris erant: porta praetoria, porta decumana, porta
principalis dextra et porta principalis sinistra. In castrorum foro praetorium imperatori
collocabant atque ad praetorium aram sacrificiis statuebant. Via principalis duas
principales portas coniungebat; praetoriana via ex foro ad praetoriam portam ducebat.
Reliquae castrorum viae, inter militum tentoria. minus latae erant.

HISTORIAS Y LEYENDAS DE ROMA

Titus Tatius (1), Sabinorum rex, virginum raptu iratus, bellum adversus Romanos
magna cura parabat. At ceterae finitimae civitates sese ad bellum imprudenter
praecipitaverunt. Itaque Romani celeriter omnes vicerunt. Ita Romanorum vires et
potentia magis magisque crescebant.
Sabini autem, ut (2) antea diximus, bellum haud temere (3) gesserunt: magnum
exercitum praeparaverunt omniaque bene providerunt. In urbem Romam pervenerunt et
Capitolium dolo ceperunt. Inter Capitolium Palatiumque atrox proelium erat. Tum
Sabinae mulieres se inter tela miserunt et patrum coniugumque pugnam diremerunt.

(1) Tito Tacio.
(2) Ut = como, segn.
P.T.I 4 E.S.O. LATN

(3) El adverbio de negacin haud suele utilizarse para negar adverbios o adjetivos: haud
temere (no irreflexivamente) = con prudencia.

EL CAMPO DE MARTE

Campus Martius (1) aequus locus erat apud Tiberim, extra Romana moenia. Ibi iuvenes
exercitationibus omnium generum corpora firmabant, ibique Romani cives comitia
centuriata habebant, quia centuriae ordines militares erant ideoque extra urbem esse
debebant. Quotannis in campo Martio comitia centuriata consules creabant.

HISTORIAS Y LEYENDAS DE ROMA
Sabinae, novae Romanorum coniuges, ita dixerunt: Patres virique nosti estis. Arma
ponite vel in nos vertite, quod viduae aut orbae vivere non cupimus . Talia verba
multitudinem et duces moverunt. Duces pacem fecerunt et civitates iunxerunt sub
Romanorum imperio. Post bellum tam triste, laeta pax cariores Sabinas viris ac
parentibus fecit. Romulus et Titus Tatius simul feliciter regnaverunt usque ad Tatii
mortem. Postea Fidenates et Veientes bellum adversus Romanos gesserunt, quia novae
urbis vires nimis crescebant. Romulus semper victor fuit.


VIDA DE ANBAL

Hannibal, Hamilcaris filius, omnium Carthaginiensium ducum longe maximus fuit.
Clarae sunt Hannibalis victoriae in Italia. Populum Romanum paene devicit; sed Poeni,
multorum invidia, auxilia in Italia m Hannibali non miserunt. Itaque magni ducis
virtutem inutilem reddiderunt.

HISTORIAS Y LEYENDAS DE ROMA
Quondam Romulus, qui exercitum recensere cupiebat, contionem in Campo Martio
habebat. Subito nigerrima nubes supra capita omnium apparuit, quae atrocem
tempestatem cum magnis tonitribus fulguribusque adduxit. Densissimus nimbus regem
operuit, quem deinde Romani numquam in terris viderunt. Populus Romanus in numero
deorum eum habuit et Quirinum nominavit.

VIDA DE ANBAL
Hannibal, annorum novem puer, odium perpetuum in Romanos iuravit. In Hispaniam
venit cum patre Hamilcare, qui bellum adversus Hispanos gerebat. Cupiebat enim
Carthaginiensium imperium ac vires quam maxime (1) augere. Post Hamilcaris mortem
Carthaginienses Hasdrubalem imperatorem creaverunt, qui Hannibalem equitatui omni
praefecit. Hispani autem Hasdrubalem necaverunt, tum exercitus summam imperii
Hannibali tradidit.

Quam maxime = cuanto ms, lo ms posible. Aqu Quam no es relativo; es un adverbio
de cantidad que sirve de refuerzo al superlativo
HISTORIAS Y LEYENDAS DE ROMA
Post Romulum Numa Pompilius Romae regnavit, qui Sabinus erat et insignis iustitia;
pietate ac sapientia. Bellum nullum omni tempore gessit, sed omnem curam in legibus
P.T.I 4 E.S.O. LATN

et rebus divinis posuit. Annum divisit in decem menses et multa templa Romae
aedificavit.
Huic Tullus Hostilius successit, qui Albanos, Veientes et Fidenates vicit. Urbem auxit et
curiam senatui fecit, quam a nomine eius Curiam Hostiliam appellaverunt.

VIDA DE ANBAL

Hannibal omnes gentes Hispaniae bello subegit. Saguntum, foederatam civitatem (1),
quae longam atrocemque oppugnationem fortiter toleravit, tandem vi expugnavit.
Hasdrubalem fratrem cum magnis copiis in Hispania reliquit. Ingentem exercitum
paravit, quem per Pyrenaeos montes in Galliam atque inde in Italiam secum duceret.
Quacumque iter fecit, cum omnibus incolis pugnavit omnesque vicit.

(1) Poblacin aliada de Roma.

LOS ALUMNOS CALIFICADOS CON ABANDONO DEBEN ENTREGAR AL PROFESOR LOS
CUATRO LTIMOS TEXTOS ANALIZADOS MORFOSINTCTICAMENTE PARA PODER SER
CALIFICADOS SIN ABANDONO.