Está en la página 1de 47

GUIA PRÁCTICA PARA

PROFESIONALES DE IFÁ

Chief FAMA (Àìná Adéwálé-Somadhi)


GUÍA PRÁCTICA PARA PROFESIONALES DE IFA
Chief FAMA (Áiná Adéwálé-Somadhi)

Ilé Òrúnmìlá Communic!ion"


P.O.Box
P.O.Box 22!
San Be"na"dino# CA. $2%&'# .S.A.
*+. , ($&$) %'-'',/ Fax , ($&$) %'-''&

 # $%%& '"cri!o (or C)i'* FA


FA+A ,FA+A
,FA+A -ìná A.é/élé0Som.)i1
A.é/élé0Som.)i1

2
 # $%%& '"cri!o (or C)i'* FA
FA+A
,FA+A
,FA+A -ìná A.é/álé0Som.)i1

odo0 lo0 de"e1ho0 "e0e"ado0


"e 0e"ado0

3o e04á
e04á 5e"mi
5e"mi4i4ida
da la "e5"o
"e5"od61
d611i
1i7n
7n man6
man6al
al o ele1
ele14"
4"7ni
7ni1a
1a## 4o4a
4o4all o 5a"1i
5a"1ial
al de e04a
e04a o8"a#
o8"a#
in1l
in1l69
69end
endoo el fo4o
fo4o1o5
1o5ia
iado
do## :"a8a
:"a8ado
do o 5o"
5o" 16al;
16al;6i
6ie"
e" o4"o
o4"o me1a
me1ani ni0m
0moo de alma
alma1e1ena
na<e
<e 9
"e065
"e065e"
e"a1i
a1i7n
7n de 4ex4
4ex4o0
o0 0in
0in 5e"m
5e"mi0
i0o
o e01"i
e01"i4o
4o de la edi4
edi4o"
o"ia
ial.l. Pa"a
Pa"a ma9o"
ma9o" info
info"m
"ma1
a1i7
i7n#
n#
1om6n=;6e0e 1on >lé ?"@nmìl Comm6ni1a4ion0# P.O. Box 22# San Be"na"dino# CA. $2%&'#
.S.A. lf. , ($&$) %'-'-',/ Fax , ($&$) %'-''&

*di4o"ial illa M1C>ain

3@me"o de Con4"ol de la Bi8lio4e1a del Con:"e0o 2&&%,,%%

FAMA Àìná Adéwálé-Somadhi


D6=a P"á14i1a Pa"a P"ofe0ionale0 de >fá
Ei86<o0 5o" A98ámi
A98ámi A8á9m=
Fo4o:"af=a0 de Chief FAMA
FAMA

O1468"e de 2&&%. 2% 5á:.


>SB3 &-$,%$%$--2

>m5"e0o en *04ado0 nido0 de 3o"4eamé"i1a


Ac'rc .' '"!' li2ro3 Guía Práctica Para Profesionales del Ifá.

al 9 1omo lo 06:ie"e 06 4=46lo# e04e li8"o f6e e01"i4o 1on lo0 B8áláwo0 5"a14i1an4e0 en
men4e# 9 m61ho de 06 1on4enido e0 ex1l60io 5a"a 60o 5"ofe0ional. Po" e04a "aG7n 07lo lo0
B8áláwo0 5"a14i1an4e0 9a ini1iado0 de8e"án 64iliGa" la info"ma1i7n ;6e e0 "e04"in:ida.

Ee8ido a ;6e el >fá e0 m6l4ifa1é4i1o 9 4iene m@l4i5le0 f6n1ione0# 1ie"4o0 a05e14o0 de la


info
info"m
"ma1
a1i7
i7n
n de e04e
e04e li8"
li8"o
o 4iene
4ienen
n 6n 60o
60o 6ni
6nie"0
e"0al
al## e04o
e04o ;6ie
;6ie"e
"e de1i"
de1i" ;6e
;6e 5od"=
5od"=a
a 0e" 
0e" 
H1on06l4adoH 5o" Ol7"iI0 (Sa1e"do4e0 o 0a1e"do4i0a0 O"iI).

C6al;6ie" 5e"0ona no ini1iada 5od"=a lee" e04e li8"o#  pero no sería lo más prudente, 56e0
1ono1iendo
1ono1iendo 0olamen4e la info"ma1i7n 1on4enida
1on4enida a;6= 0e"=a 6n 4o4al ne7fi4o
ne7fi4o en la 5"á14i1a
5"á14i1a de
la0 f6n1ione0 0ana4o"ia0 ex5li1ada0 en el li8"o. *0 5o" ello ;6e lo má0 indi1ado 0e"=a ;6e 0i
e04a 5e"0ona 0e en1on4"a"a en 6na 0i46a1i7n ;6e "e;6i"ie"a a4en1i7n e05i"i46al# 1on06l4a"a
1on 6n B8áláwo ex5e"4o. A 4"aé0 del >fá# ?"@nmìlá 1ond61i"á 06 aJá5 indi1ándole lo ;6e
de8e
de8e ha1e
ha1e"" 9 17mo
17mo ha1e"
ha1e"lo
lo a4en
a4endi
dien
endo
do de manemane"a
"a m69
m69 5a"4
5a"4i1
i16l
6la"
a" 060
060 ne1e
ne1e0i
0ida
dade0
de0
e05i"i46ale0.

Pe"mi4amo0 ;6e el >fá 9 lo0 O"iI0 4"a8a<en 1on no0o4"o0# 16"en n6e04"o0 dolo"e0 9 5ena0#
06ai1en n6e04"o0 e05="i460 9 no0 8endi:an 1on a86ndan1ia# Ie.

 À8o"@ 8o9K.

Chief FAMA

%
D'.ic!ori

*04e li8"o e04á dedi1ado a lo0 e:@n:@n0 de L<o ?"@nmìlá A4# 5a"4i16la"men4e a 06 f6ndado"#
Ba8a Adé9emi AdéIìl@. 3o 46e la o5o"46nidad de 1ono1e"lo 5e"0onalmen4e# 5e"o no
o804an4e# 06 o8"a 1on4in@a 0iendo 6na in05i"a1i7n 5a"a lo0 miem8"o0 del 4em5lo# in1l60o 5a"a
m=.

 A al:6no0 de lo0 e:@n:@n0 ;6e 46e la 06e"4e de 1ono1e"# le0 de1=a ?"6n "e"e  ;6e la 5aG
e04é 1on4i:o 9 en 460 0em5i4e"no0 dominio0N. *n4"e e04o0 e:@n:@n0 0e en1on4"a8an B8á
L8=<olá# 169a memo"ia 1on4in6a"é a4e0o"ando a 4"aé0 de 6n an4i:6o li8"o ;6e 6na eG me
en4"e:7 0o8"e de L<o ll@5é0in. Mama Bámidélé Od6nfa-one0# 5o" el amo"# la0 0on"i0a0 9 la
inal6a8le :6=a ;6e me 8"ind7. Mama AJ=n0olá (alia0 Mama *lé<a) 5o" la o5o"46nidad ;6e me
dio de e04a" <6n4o a ella 9 alimen4a"me de 06 ex4en0a ex5e"ien1ia 6na eG ;6e 9a no e04a8an
a mi lado mi a86elo 5a4e"no 9 la he"mana de mi 8i0a86ela ma4e"na/ 1on ella# di0f"64é
e0161ha" Hla0 5ala8"a0 de 0a8id6"=aH de0de 6na 5e"05e14ia dife"en4e. Ba8a A<9= 5o" el
hila"an4e 86en h6mo"# 8"oma0 9 1hi04e0 ;6e 606almen4e mo04"a8a <6n4o a 06 0a8id6"=a en el
>fá. Ba8a OJém@9ì=wá AJin97milo# 6n mae04"o# 6n men4o" 9 6n 5"o4e14o". Má0 allá de la0
en0eanGa0 del >fá# 5a"a lo ;6e Ba8a OJém@9ì=wá e"a 6n ex5e"4o# me en0e7 a 1imen4a" en
m= la <oen 0a8id6"=a 0alado"a de ?"@nmìlá.

Po" en1ima de 4odo# e04a dedi1a4o"ia e04á di"i:ida a mi 4=a ma4e"na# Mamá O87n4@n9Kn# 9 a
mi a86elo 5a4e"no# Ol79K AJén97nw Aláman. PaG 5a"a 4odo0Q

 Adi1ionalmen4e me :604a"=a a:"ade1e" a mi infa4i:a8le edi4o"a# L9án=fá RFádnmádé illa


M1C>ain 5o" 060 indi05en0a8le0 1on0e<o0# 4am8ién de0eo ha1e" 6n "e1ono1imien4o a Ba8a
C"i0 Al1amo 5o" 1om5a"4i" 1onmi:o 060 1ono1imien4o0 9 0a8id6"=a en el ám8i4o le:al en el
4"an016"0o de la e01"i46"a de e04a o8"a.

'
AGRADECI+IENTOS
I4A

(1)
Ç má mà’ pé mo pë o
Pa"e1ie"a 1omo 0i me h68ie0e 4omado m61ho 4iem5o Tha1e" 6n n6eo li8"oU
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
*04a8a o":aniGando# e04a8a o":aniGando# e04a8a o":aniGando T*04a8a o":aniGando mi
4"a8a<oU
Ç má mà’ pé mo pë o
Pa"e1ie"a 1omo 0i me h68ie0e 4omado m61ho 4iem5o
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
*04a8a o":aniGando# e04a8a o":aniGando# e04a8a o":aniGando
Ki ntó júbà Orí 
O"= de8e 0e" "ee"en1iado
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
*0a f6e la "aG7n de mi 4a"danGa
Ki ntó júbà Bàbá
Ba8a, de8e 0e" "ee"en1iado
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
*0a f6e la "aG7n de mi 4a"danGa
Ki ntó júbà Ìyá
L9á2 de8e 0e" "ee"en1iado
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
*0a f6e la "aG7n de mi 4a"danGa
Ki ntó júbà A!"á
Ee0de ;6e de8o <@8 AJ7dá
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
*0a f6e la "aG7n de mi 4a"danGa
Ki ntó júbà Aÿ#"á
V de8o <68a A0eda
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
*0a f6e la "aG7n de mi 4a"danGa
Ki ntó júbà Oj$%b&nà
V de8o <@8 O<:8n
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
*0a f6e la "aG7n de mi 4a"danGa
A%bàà%bà, mo ÿ#’bà
+o0 an1iano0 de8en 0e" ene"ado0
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
*0a f6e la "aG7n de mi 4a"danGa
'o júbà (m("é
+o0 1on4em5o"áneo0 de8en 0e" a5la1ado0
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
*0a f6e la "aG7n de mi 4a"danGa
)*!nrin +’o%b#, ìb
1
 El propio padre
2
 La propia madre

!
V Owon"in SWo:8K de8e 0e" ene"ado
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
*0a f6e la "aG7n de mi 4a"danGa
-%ún%ún, mo ÿ#’bà o
am8ién de8en 0e" ene"ado0 lo0 e:@n:@n0
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
*0a f6e la "aG7n de mi 4a"danGa
Àràbà, bàbá -ri*o
Ee8o da"le ì8a a À"8# el 5"ime" l=de" del >fá
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
*0a f6e la "aG7n de mi 4a"danGa
Ìbà .’ót/ 012
V la0 ene":=a0 5o0i4ia0 del >fá de8en 0e" ene"ada0
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
*0a f6e la "aG7n de mi 4a"danGa
)rúnmì.à, Br Ç.2ÿin 3yán
?"@nmìlá# el S65"emo de8e 0e" ene"ado
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
*0a f6e la "aG7n de mi 4a"danGa
Bàbá,  tó ìb j’yé
*l Bá8á 1on ;6ien ale la 5ena 5a0a" la ida en4e"a
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
*0a f6e la "aG7n de mi 4a"danGa
)rúnmì.à, mo yìnb(’ rú
?"@nmìl# me in1lino en a14i46d de "ee"en1ia
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
Se me hiGo 4a"de 5o";6e e04a8a o165ada 5laneando 9 o":aniGando mi 4"a8a<oQ

 Yorùbá
Ç má mà’ pé mo pë o
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
Ç má mà’ pé mo pë o
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
Ki ntó júbà Orí 
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
Ki ntó júbà Bàbá
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
Ki ntó júbà Ìyá
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
Ki ntó júbà A!"á
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
Ki ntó júbà Aÿ#"á
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
Ki ntó júbà Oj$%b&nà
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
A%bàà%bà, mo ÿ#’bà
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
'o júbà (m("é


Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
)*!nrin +’o%b#, ìb
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
-%ún%ún, mo ÿ#’bà o
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
Àràbà, bàbá -ri*o
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
Ìbà .’ót/ 012
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
)rúnmì.à, Br Ç.2ÿin 3yán
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
Bàbá,  tó ìb j’yé
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
)rúnmì.à, mo yìnb(’ rú
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
)rúnmì.à, mo yìnb(’ rú
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò
Àtò, àtò mo mì ÿe ò, àtò

(2)
Ìbà: De Ôyêkú – Ogbè (Ôyêkú - Logbè)

0ÿë t’óri rán mi ni mò njé


*04o9 ha1iendo lo ;6e f6i eniada a ha1e" 
3nà ti 2"á mi .à 4i.2 ni mò nt&
*04o9 0i:6iendo el 1amino ;6e f6e la8"ado 5a"a m=
'o t’&nà titi, mo t&! "é’.$ú oooroo5jáo
Si:o el 1amino "e14o ;6e 1ond61e al 56e8lo del éxi4o
'o bá r( .’&nà
*n el 1amino 1ono1= a 6n 1o<o
Ar( ò ÿeé %bá .’ójú
*l 1o<o no 56ede 0e" a8ofe4eado (a860ado)
Aràrá ò ÿeé àn n’í$ .’áy
*l <o"o8ado no 56ede 0e" 5almeado en el 5e1ho
Orìÿá56.á 3ÿ222r2mà%bò .ó 7 (*! 81/n t8 à1ín .’ori
*l Al8ino e0 6na 1"ea1i7n e05e1ial de O84álá
9’í1á 1/n :ò*ò53p2
+a adiinado a Sw-O5K T6na 5e"0ona dedi1ada al 0e"i1io de ?"@nmìlU
 ;í nÿe (m( bibi inú A%b(nnìr#%ún
X6ien f6e el hi<o de ?"@nmìl
3*& óó ni *!n 7 n*( i%i
*l 4"on1o del á"8ol 0iem5"e e0 "e05e4ado T*l 4"on1o del á"8ol e0 la 5a"4e má0 dif=1il de
1o"4a" 1on 6n ma1he4eU
3*& Orìÿà ni *!n 7 n*( à1ín
*l Al8inoYa e0 "e05e4adoYa 5o";6e 4iene la ma"1a de O84álá en 06 16e"5o
Ç *o &*& &p2 .’rá mi


Ze05é4enme 5o";6e 9o 4en:o la ma"1a de ?"@nmìlá T3o 5eleen 1onmi:o# o e04a"án
ini4ando la i"a de ?"@nmìláU

Çni bá n 3y2ú,  r’ijà O%b#


X6ien;6ie"a ;6e 5elee 1on O9KJ@ 4end"á 5"o8lema0 1on O:8K TX6ien;6ie"a ;6e
5elee O9KJ@ 4end"á ;6e en4ende"0e 1on [<i O:8KU
Ç *o &*& &p2 .’rá mi

Canc!n (orn)
Ç *o &*& &p2 .’rá mi <Bi4=
Çni bá n 3y2ú,  r’ijà O%b#
Ç *o &*& &p2 .’rá mi

 Yorùbá
Ôyêkú - Logbè

0ÿë t’óri rán mi ni mò njé


3nà ti 2"á mi .à 4i.2 ni mò nt&
'o t’&nà titi, mo t&! "é’.$ú oooroo5jáo
'o bá r( .’&nà
Ar( ò ÿeé %bá .’ójú
Aràrá ò ÿeé àn n’í$ .’áy
Orìÿá56.á 3ÿ222r2mà%bò .ó 7 (*! 81/n t8 à1ín .’ori
9’í1á 1/n :ò*ò53p2
 ;í nÿe (m( bibi inú A%b(nnìr#%ún
3*& óó ni *!n 7 n*( i%i
3*& Orìÿà ni *!n 7 n*( à1ín
Ç *o &*& &p2 .’rá mi
Çni bá n 3y2ú,  r’ijà O%b#
Ç *o &*& &p2 .’rá mi

Orn
Ç *o &*& &p2 .’rá mi <Bi4=
Çni bá n 3y2ú,  r’ijà O%b#
Ç *o &*& &p2 .’rá mi

(")
Ìbà: De Ogbè-Ìro#ùn (Ogbè-D$#ùn%ú)

A%bà"o %’ori eb#, ó *á ririnrirí 


+a "ama del ma=G en el 4o5e del 06"1o in1lina 060 ho<a0
9>í1á 1ún )rúnmì.à
+a adiina1i7n de ?"@nmìl
Bb n.( 4’áyé ?%bàmi5%bàmi
Ba8a e04a8a en 6na mi0i7n en lo0 dominio0 de Sálame-5"o4é:emeN
T?"@nmìl e04a8a en 6na mi0i7n 5eli:"o0aU
01á, %bàmi o, mo é mà %bà
>fá T?"@nmìlU 5"o4é:eme# im5lo"o 46 5"o4e11i7n

$
T?"@mìl# 8601o 46 5"o4e11i7nU
Çni bá *ipé á %b ni, ni à n%bà
odo el ;6e 1lame 5"o4e11i7n# 0e"á 5"o4e:ido
T?"@nmìl# 4e im5lo"o/ de8e0 5"o4e:e"meU.

Canc!n (or&n):
)rúnmì.à, %bàmi o, mo é mà %bà
01á, %bàmi o, mo é mà %bà
Çni bá *ipé á %b ni, ni à n%bà o@

 Yorùbá
A%bà"o %’ori eb#, ó *á ririnrirí 
9>í1á 1ún )rúnmì.à
Bb n.( 4’áyé ?%bàmi5%bàmi
01á, %bàmi o, mo é mà %bà
Çni bá *ipé á %b ni, ni à n%bà

Or&n:
)rúnmì.à, %bàmi o, mo é mà %bà
01á, %bàmi o, mo é mà %bà
Çni bá *ipé á %b ni, ni à n%bà o@

 # :"a1ia0 ;6e"ido0 ami:o0# <efe O<7 \lá:@n<@ 9 <efe ]F@n^_ \láwa9K. >fá a
:8K wá o (X6e el >fá 1on4in@e 8endi1iéndono0)# ^`.

,&
1 – ' Ì*+,Ì
,Cn!o .'l I*á n!'" .' rom('r 'l o2ì 2! (r l li2ci5n1
R'6u'rimi'n!o"3
Obì àbàtà de 16a4"o l786lo0. am8ién 5od"=an 0e" do0 (2) Obì àbàtà de 16a4"o l786lo0 1ada
6no.
0%bá (1ala8aGa) o 6n 5la4o.
Omi ;út$.

Proc'.imi'n!o3
Se5a"e el o8ì 84.
Zem6ea lo0 Ho<o0H# o 5e;6eo0 8"o4e0 ;6e 4iene. Colo;6e lo0 l786lo0 del obì àbàtà en el
i%bá 1on lo0 8o"de0 ha1ia a""i8a# 4am8ién 56ede 1olo1a" lo0 l786lo0 del obì àbàtà en 6n
5la4o 8lan1o.
 A""od=lle0e f"en4e al i%bá (o f"en4e al 5la4o) ;6e 1on4iene el obì àbàtà. am8ién 5od"=a
in1lina"0e 0i e0a 5o0i1i7n le "e06l4a má0 1onfo"4a8le.
Zo1=e omi tút$ 0o8"e el obì àbàtà.
Of"eG1a lo0 Ìbà ne1e0a"io0# 9 di:a má0 o"a1ione0.
 Al finaliGa" 1an4e el 0i:6ien4e e"0o de Otúrá O1ún

Oúrá O.ún
Ì.íí .’*o ì.ii
LliJ= e0 el awo 5a"a LliJ= (6na 1om6nidad)
Ì.íí .’*o ì.ii
LliJ= e0 el awo 5a"a LliJ= (6na 1om6nidad)
Ì.íí .’*o àjà"ó %b/r/5%b/r/
LliJ= e0 el awo (B8áláwo) 5a"a el <d7 :o"do 9 :"ande
Kí o/n má ÿe ìtá bí ìtá
X6e nada malo le o16""a al o"7 llamado ì4á
TX6e +a PaG Sea 1on ì4áU
Kí o/n m ÿe ìr2.2 bi ìr2.2
X6e nada malo le o16""a al o" llamado ì"KlK
TX6e la 5aG 0ea 1on ì"KlKU
rin më4ë5më4ë ni ti opó
Eé8il# fa01inan4e e0 la 0on"i0a de 6na i6da
rin 4#*2.2 4#*2.2 ni ti &"!(
F6e"4e e i""a1ionalmen4e 86lli1io0a e0 la "i0a de 6na m6<e" ol6n4a"io0a
9’!(5"’!( obìnrin,  b’8rín ÿ#*2.2 ÿ#*2.2
+a "i0a de 6na m6<e" ol6n4a"io0a :ene"almen4e e0 f6e"4e# i""a1ional 9 86lli1io0a
A "’i1á 1ún 8"/n
,,
+a adiina1i7n 5a"a ed6n (mono)
Ç"/n n.( b( ori O.ú
*d6n 0e di05on=a a 5"o5i1ia" el o"= de Ol@ (06 de04ino)

Ç"/n n.( b( (r/n 1ún Àj$à.e4ìn


*d6n 0e di05on=a a 5"o5i1ia" el o"6n de À<le0ìn
T*d6n 0e di05on=a a a5a1i:6a" a lo0 O"i0á0 5o" Ol@U
Ç"/n b( ori O.ú
*d6n a5a1i:67 el o"i de Ol@
Orí O.ú ò 1ín
*l o"= de Ol@ 5e"mane1i7 061io
O b’&r/n 1ún Àj$à.e4ìn
[l a5a1i:67 a lo0 O"i0á0 5o" À<le0ìn
3r/n Àj$à.e4ìn ò %bà
+o0 O"i0á0 "e1haGa"on la0 of"enda0 de À<le0ìn.

Ì.íí .’*o ì.ii


LliJ= e0 el awo 5a"a LliJ= (6na 1om6nidad)
Ì.íí .’*o ì.ii
LliJ= e0 el awo 5a"a LliJ= (6na 1om6nidad)
Ì.íí .’*o àjà"ó %b/r/5%b/r/
LliJ= e0 el awo (B8áláwo) 5a"a el <d7 :o"do 9 :"ande
Kí o/n má ÿe ìtá bí ìtá
X6e nada malo le o16""a al o"7 llamado ì4á
TX6e +a PaG Sea 1on ì4áU
Kí o/n m ÿe ìr2.2 bi ìr2.2
X6e nada malo le o16""a al o" llamado ì"KlK
TX6e la 5aG 0ea 1on ì"KlKU
rin më4ë5më4ë ni ti opó
Eé8il# fa01inan4e e0 la 0on"i0a de 6na i6da
rin 4#*2.2 4#*2.2 ni ti &"!(
F6e"4e e i""a1ionalmen4e 86lli1io0a e0 la "i0a de 6na m6<e" ol6n4a"io0a
9’!(5"’!( obìnrin,  b’8rín ÿ#*2.2 ÿ#*2.2
+a "i0a de 6na m6<e" ol6n4a"io0a :ene"almen4e e0 f6e"4e# i""a1ional 9 86lli1io0a
A "’i1á 1ún orò
+a adiina1i7n 5a"a o"
Orò n.( b( ori O.ú
O" 0e di05on=a a 5"o5i1ia" el o"= de Ol@ (06 de04ino)
Orò n.( b( (r/n 1ún Àj$à.e4ìn
O" 0e di05on=a a 5"o5i1ia" el o"6n de À<le0ìn
TO" 0e di05on=a a a5a1i:6a" a lo0 O"i0á0 5o" Ol@U
Orò b( ori O.ú
O" a5a1i:67 el o"i de Ol@
Orí O.ú ò 1ín
*l o"= de Ol@ 5e"mane1i7 061io
O b’&r/n 1ún Àj$à.e4ìn
[l a5a1i:67 a lo0 O"i0á0 5o" À<le0ìn
3r/n Àj$à.e4ìn ò %bà

,2
+o0 O"i0á0 "e1haGa"on la0 of"enda0 de À<le0ìn.
Ì.íí .’*o ì.ii
LliJ= e0 el awo 5a"a LliJ= (6na 1om6nidad)
Ì.íí .’*o ì.ii
LliJ= e0 el awo 5a"a LliJ= (6na 1om6nidad)
Ì.íí .’*o àjà"ó %b/r/5%b/r/
LliJ= e0 el awo (B8áláwo) 5a"a el <d7 :o"do 9 :"ande
Kí o/n má ÿe ìtá bí ìtá
X6e nada malo le o16""a al o"7 llamado ì4á
TX6e la 5aG 0ea 1on ì4áU
Kí o/n m ÿe ìr2.2 bi ìr2.2
X6e nada malo le o16""a al o" llamado ì"KlK
TX6e la 5aG 0ea 1on ì"KlKU
rin më4ë5më4ë ni ti opó
Eé8il# fa01inan4e e0 la 0on"i0a de 6na i6da
rin 4#*2.2 4#*2.2 ni ti &"!(
F6e"4e e i""a1ionalmen4e 86lli1io0a e0 la "i0a de 6na m6<e" ol6n4a"io0a
9’!(5"’!( obìnrin,  b’8rín ÿ#*2.2 ÿ#*2.2
+a "i0a de 6na m6<e" ol6n4a"io0a :ene"almen4e e0 f6e"4e# i""a1ional 9 86lli1io0a
A "’i1á 1ún 0ì
+a adiina1i7n 5a"a >Jì
0ì n.( b( ori O.ú
>Jì 0e di05on=a a 5"o5i1ia" el o"= de Ol@ (06 de04ino)
0ì n.( b( (r/n 1ún Àj$à.e4ìn
>Jì 0e di05on=a a 5"o5i1ia" el o"6n de À<le0ìn
T>Jì 0e di05on=a a a5a1i:6a" a lo0 O"i0á0 5o" À<le0ìnU
0ì jí, ó *8 (*! iténi5iténi
>Jì 0e de05e"47# la7 m69 8ien 060 mano0
T>Jì 0e a0e7 1om5le4amen4eU
O *8 842 itòni5itòni
[l lim5i7 m69 8ien 060 5ie0
T>Jì 0e a0e7 1om5le4amen4eU
Ob( ori O.ú
[l a5a1i:67 al o"i de Ol@ (el de04ino de Ol@)
Ori O.ú 7n
*l o"i de Ol@ e04a8a 1om5le4amen4e lim5io
O b( &r/n 1/n Aj$à.84ìn
*l 5"o5i1i7 a lo0 ?"ì00 5a"a À<le0ìn
3r/n Àj$à.84ìn %bà
+o0 ?"ì00 a1e54a"on la of"enda de À<le0ìn
 ;i  bá ri *o
C6ando emo0 6n awo
T+a 5"e0en1ia de 6n B8áláwo ex5e"4oU
À á ri iì
emo0 a >Jì
T*0 de1i"# 6n mane<o ex5e"4o del 5"o1e0o de of"enda de e04e o8ìU
:’!*! %b2"2r2, i o %b obì p
Po" fao"# a8"e 460 5alma0 9 lanGa el o8i 5a"a ha1e" la 0@5li1a

,
A ri *o ni òni o,  ri iì
3o0 8endi1e la 5"e0en1ia del B8áláwo ex5e"imen4ado# 0e:6"amen4e la 065li1a1i7n
del o8ì 0e"á mane<ada 1on 1ono1imien4o.

Cnci5n3
:’!*! %b2"2r2 %b’obì p o
 A8"e 460 5alma0 9 lanGa el o8ì 5a"a ha1e" la 0@5li1a
:’!*! %b2"2r2 %b’obì p o
 A8"e 460 5alma0 9 lanGa el o8ì 5a"a ha1e" la 0@5li1a
A r’*o .’ónìi, r’iì
3o0 8endi1e la 5"e0en1ia del B8áláwo ex5e"imen4ado# 0e:6"amen4e la 065li1a1i7n
del o8ì 0e"á mane<ada 1on 1ono1imien4o.
:’!*! %b2"2r2 %b’obì p o
 A8"e 460 5alma0 9 lanGa el o8ì 5a"a ha1e" la 0@5li1a

3OA Lanza el obì àbàtà. Seguramente la respuesta será positiva

 Yorùbá
Oúrà /.ún

Ì.íí .’*o ì.ii


Ì.íí .’*o ì.ii
Ì.íí .’*o àjà"ó %b/r/5%b/r/
Kí o/n má ÿe ìtá bí ìtá
Kí o/n m ÿe ìr2.2 bi ìr2.2
rin më4ë5më4ë ni ti opó
rin 4#*2.2 4#*2.2 ni ti &"!(
9’!(5"’!( obìnrin,  b’8rín ÿ#*2.2 ÿ#*2.2
A "’i1á 1ún 8"/n
Ç"/n n.( b( ori O.ú
Ç"/n n.( b( (r/n 1ún Àj$à.e4ìn
Ç"/n b( ori O.ú
Orí O.ú ò 1ín
O b’&r/n 1ún Àj$à.e4ìn
3r/n Àj$à.e4ìn ò %bà

Ì.íí .’*o ì.ii


Ì.íí .’*o ì.ii
Ì.íí .’*o àjà"ó %b/r/5%b/r/
Kí o/n má ÿe ìtá bí ìtá
Kí o/n m ÿe ìr2.2 bi ìr2.2
rin më4ë5më4ë ni ti opó
rin 4#*2.2 4#*2.2 ni ti &"!(
9’!(5"’!( obìnrin,  b’8rín ÿ#*2.2 ÿ#*2.2

,%
A "’i1á 1ún Orò
Orò n.( b( ori O.ú
Orò n.( b( (r/n 1ún Àj$à.e4ìn
Orò b( ori O.ú
Orí O.ú ò 1ín
O b’&r/n 1ún Àj$à.e4ìn
3r/n Àj$à.e4ìn ò %bà

Ì.íí .’*o ì.ii


Ì.íí .’*o ì.ii
Ì.íí .’*o àjà"ó %b/r/5%b/r/
Kí o/n má ÿe ìtá bí ìtá
Kí o/n m ÿe ìr2.2 bi ìr2.2
rin më4ë5më4ë ni ti opó
rin 4#*2.2 4#*2.2 ni ti &"!(
9’!(5"’!( obìnrin,  b’8rín ÿ#*2.2 ÿ#*2.2
A "’i1á 1ún 0ì
0ì n.( b( ori O.ú
0ì n.( b( (r/n 1ún Àj$à.e4ìn
0ì jí, ó *8 (*! iténi5iténi
O *8 842 itòni5itòni
Ob( ori O.ú
Ori O.ú 7n
O b( &r/n 1/n Aj$à.84ìn
3r/n Àj$à.84ìn %bà
 ;i  bá ri *o ni òni
À á ri iì
:’!*! %b2"2r2, i o %b obì p
A ri *o ni òni o,  ri iì@

Orn:
:’!*! %b2"2r2, %b’obì p o
:’!*! %b2"2r2, %b’obì p o
A r’*o .’ónìi, r’iì
:’!*! %b2"2r2, %b’obì p o

2 – O0' 3
,Cn!o .'l I*á l u!ili7r omi !ú!8 (r l li2ci5n1
Como e0 1o046m8"e en la 4"adi1i7n Vo"8á# el o% úù   (a:6a f"=a 5o4a8le) 0e
en16en4"a en4"e la0 5"ime"a0 1o0a0 ;6e 6n anfi4"i7n le 8"inda a 06 ini4ado 16ando é04e i0i4a
06 1a0a. *n el a05e14o "eli:io0o de e04a mi0ma 4"adi1i7n# o 0ea# en la 5"á14i1a de >fá 9 del
?"ì0# el ;6e 6n 0a1e"do4e o 0a1e"do4i0a of"eG1a omi tút$ a o4"o 0a1e"do4e ;6e lo i0i4a e0
0=m8olo de 5aG 9 amo". Pa"a ha1e" "e1=5"o1o el :e04o de 86ena ol6n4ad# el ini4ado 4oma el
omi tút$ de 06 anfi4"i7n# of"e1e la li8a1i7n 9 "eGa 5o" el 8iene04a" de 4odo0. Dene"almen4e
el omi tút$ 0e of"e1e en 6na i%b ìm/m/ lim5ia (4aGa he1ha de 1ala8aGa).

,'
Proc'.imi'n!o3
*l omi tút$  (a:6a 5o4a8le) 0e"á of"e1ida 1on m61ho "e05e4o al 0a1e"do4e o 0a1e"do4i0a
;6e ha9a in:"e0ado a la 1a0a o al al4a". *l i0i4an4e 4oma"á el a:6a# in1lina"á la 4aGa 9 de<a"á
1ae" li8"emen4e al:6na0 :o4a0 0o8"e el 5i0o. +6e:o ha"á el 1an4o del >fá# meno" o ma9o"# 9
5o04e"io"men4e 5od"=a 1an4a" el e"0o ;6e 0e 5"e0en4a má0 adelan4e de [<i O:8é. *04e e"0o
en 5a"4i16la" e0 6no de lo0 m61ho0 del >fá 5a"a la li8a1i7n e05e1=fi1a del omi tút$. Al final
del 1an4o# de8e"á ha1e" al:6na0 o"a1ione0 "efe"en4e0 a la 5aG# al amo" 9 de8e"á da" 
8endi1ione0 en :ene"al. n e<em5lo de e04a o"a1i7n 0e en16en4"a 0e:6ida del 1an4o.

9:i O;2é

3%&r& nÿ(.2, *o omi


X6e 1ai:a 6na ll6ia f6e"4e# la adiina1i7n 5a"a omi
9’i1á 1ún omi
+a adiina1i7n 5a"a omi (a:6a)
Omi nt&r/n b& *’áyé
C6ando omi en=a del m6ndo e05i"i46al ha1ia la 4ie""a
C!n ni ó ár ni.2 8b( ni ÿiÿe
+e f6e di1ho ;6e hi1ie"a el e8o
O %b’8b(, ó rú’b(
*lla lo 16m5li7 1onde01endien4emen4e# hiGo el e8o
B’ómi bá b.2, omi  nip
C6ando omi :o4ea 9 0al5i1a# 0e m6l4i5li1a
B’ómi bá b.2, omi  .à’.ú
C6ando omi 1ae# omi fl69e 5o" el 56e8lo
TC6ando ll6ee# el 4o""en4e fl69e 5o" el 56e8loU
B’ómi bá b.2, omi  nip
C6ando omi :o4ea 9 0al5i1a# 0e m6l4i5li1a.

Orci5n
Ki  nip o*ó, (m(, o%bó t!, ire %bo%bo àÿ8@
X6e la 8endi1i7n 0ea 1on ow7 ("i;6eGa0)# omo (hi<o0)# o:87 (la":a ida)#
a47 (86ena 0al6d) e i"é :8o:8o (4oda0 la0 1o0a0 86ena0 de la ida)# a0e.
X6e la 5aG 9 el amo" "einen 065"emamen4e en e04a 1a0a 9 en n6e04"a 1om6nidad# a0e.
X6e el >fá 9 el ?"ì0 4"ai:a ale:"=a a e04a 1a0a# a0e.
X6e el Awo anfi4"i7n 5"o05e"e# a0e.
X6e el 4"a8a<o e05i"i46al del Awo 0iem5"e 0e manifie04e# a0e# e41.

" – C+4O D5L '+ *+6+ 789

De ;< /úrá

' '
= =
' '

,!
' =
*l 0i:6ien4e e"0o de )ÿë Dtúrá e0 6n 86en 1an4o 5a"a finaliGa" la0 o"a1ione0. *04o e0# al
final de 6na o"a1i7n "e:6la"# e04e 1an4o 56ede 0e" 64iliGado 5a"a sellar 4oda0 la0 5e4i1ione0#
0@5li1a0# de0eo0 9 16al;6ie" o4"a 1o0a ;6e ;6ien "ealiGa la0 5e4i1ione0 de0ee de ?l7dma"é.
*n el >fá # )ÿë Dtúrá e0 i04o 1omo 6n O"$ de àÿ8# 5o" lo 4an4o# 060 0e"i1io0 0on
em5leado0 4odo0 lo0 d=a0 5o" el B8áláwo. Ee he1ho exi04e 6n 5"oe"8io en el >fá ;6e di1e
Ojúm! ìí m! í Bàbá.á*o má pe )ÿë DtúráE lo ;6e 0i:nifi1a ;6e Hn d=a dif=1ilmen4e
5a0a 0in ;6e )ÿë Dtúrá 0ea ino1ado 5o" el B8áláwoH. +a e"dad de e04e 5"oe"8io e0 ;6e
el B8áláwo 5"a14i1an4e ;6e ha1e 8b( 4odo0 lo0 d=a0# en 1ie"4o 56n4o# de8e"=a ino1a" a )ÿë
Dtúrá d6"an4e el "b(.
;< /úrá
Fán4á ojú iná,  br "ú"ú p8t8p8t8
*nne:"e1ido# el 5"e0e"a4io de la 1a"ne de la 1ala8aGa 16el:a 0o8"e la 1himenea
3b$n .ó t’oo b&, .ó ri ÿìÿiá
+a inm6ndi1ia del hom8"e m6:"ien4o 0e de8e a la la8"anGa
9’i1á 1ún O.úÿ!.2
+a adiina1i7n 5a"a O.úÿ!.2
6i’j! tí ó nmú omi ojú 4$nrá$n (m(
C6ando llo"a8a 5o" 6n hi<o
TC6ando 0e en1on4"a8a de0e05e"ado 5o" 6n hi<oU
Ì%bàti yó ò bi, ó bi (á
C6ando i8a a 4ene" hi<o0# 4en=a oJá (oJá e0 6na 0e"5ien4e ;6e 0e en"olla 0o8"e 06 1ola
5a"a 5"o4e:e"0e)
G bí er#
Eio a l6G a e"K T4en=a a la 8oa 1on04"i14o"a 5o" familiaU
G bí &p&.!
Eio a l6G a 5l7 T46o 6n 0a5oU
G bí òjì.á
6o a <lá T6o a <lá - 6n miem8"o de la familia de la 8oa 1on04"i14o"aU
G bí %$ntéré
T6o a :n4é"éU
-ò ni nÿe (m( ìëìn *(n .énje5.énje
*J f6e el @l4imo de 060 hi<o0
TCen4i5ede f6e el má0 <oen de lo0 hi<o0U.
-ò *á ÿ’*o re àpá ò/n, ì.ámejí &4á
*J ia<7 a ha1e" 6n "e4i"o e05i"i46al en o4"o 5a=0
Ì%bàtí yó ò "é, ó bá bb m!
C6ando "e:"e07# no 0e en1on4"7 1on 06 5ad"e
TS6 5ad"e ha8=a m6e"4o an4e0 de ;6e "e:"e0a"a de 06 ia<eU
G ni, H6ibo ni bb .(EI
[l 5"e:6n47# bE7nde e04á 5a5ác
C!n ni bb ti ÿó4$n
+e info"ma"on ;6e 8a8a ha8=a m6e"4o
G *á t( à*(n Bàbá.á*o .(
F6e a 1a0a de 06 B8áláwo

,
TF6e a e" a 06 B8áláwo 5a"a ;6e lo 1on06l4a"aU
C!n ni 8b( ni ó ÿe, pé yó ò rí bàbá  r2
+e di<e"on ;6e hi1ie"a e8o# ;6e a0= e"=a a 06 5ad"e
T+e f6e di1ho ;6e 1alma"a a 06 5ad"e 9 ;6e l6e:o 5od"=a e"loU
-ò rú’b(
*J hiGo el e8o
À*(n Bàbá.á*o r2 1/n ni 8y( &&n ninú o/n 8b( í ó .( 7 b( bàbá r2
Ee056é0 de he1ho el e8o , el Ba8alawo le en4"e:7 al:6na0 de la0 1o0a0 64iliGada0 en
e04e e8o 5a"a ;6e 0e hi1ie"a el 069o
-ò b$rìn %à", ó pà"é i.á p2í .’&nà
Pa0ado 6n 4iem5o de ha8e" 1omenGado 06 8@0;6eda# eJ 0e en1on4"7 1on ilá

0.á ni (m( o.óore ò/n, H6ibo ni ò n.(IE


>lá 5"e:6n47# bi<o de mi 8enefa14o"# a d7nde 4e di"i:e0cN
-ò ni ò/n n*á bb .(
*J "e05ondi7 ;6e e04a8a 8601ando a 06 5ad"e
0.á 1/n ni o%ún &ë o*ó
>lá le en4"e:7 ein4e 8ol0a0 de dine"o 
-ò b$rìn %à"á, ó pà"é iàn .’&nà
Pa0ado o4"o 4iem5o# eJ 0e en1on4"7 1on iJn
0àn ni (m( o.óore ò/n, H6ibo ni ò n.(IE
>Jn 5"e:6n47# bi<o de mi 8enefa14o"# a d7nde 4e di"i:e0cN
-ò ni ò/n n*á bb .(
*J "e05ondi7 ;6e e04a8a 8601ando a 06 5ad"e
0àn 1/n ni (%b&n &ë o*ó
>Ján le en4"e:7 4"ein4a 8ol0a0 de dine"o %.
-ò b$rìn %à"á, ó pà"é o.óben%án .’&nà@
Pa0ado 6n 4iem5o# eJ 0e en1on4"7 1on ol7n8en:án
O.óben%án ni (m( o.óore ò/n, H6ibo ni ò n.(IE
Ol78en:án 5"e:6n47# Hbi<o de mi 8enefa14o"# a d7nde 4e di"i:e0cH
-ò ni ò/n n*á bb .(
*J le "e05ondi7 ;6e e04a8a 8601ando a 06 5ad"e
O.óben%án 1/n ni (%b&n &ë o*ó
Ol78en:án le en4"e:7 mil 16a4"o1ien4a0 4"e0 8ol0a0 de dine"o '
-ò tún b$rìn %à"á, i.2 pin ní*ájú, ó pin .’ëìn
C6ando eJ ha1=a 06 "e1o""ido# de 5"on4o el 1amino de0a5a"e1i7
Ì%btí yó ò %bé 848’íní, %bé 848 ìejì, ti yó ò %bé ìët, ó jin 4i %be"e )r/n
Eio 6n 5a0o# l6e:o o4"o# el 4e"1e" 5a0o lo 1ond6<o ha04a el m6ndo de lo0 e05="i460
C!n ni, H3%b& nr$nE
*llo0 Tlo0 "e0iden4e0 del m6ndo e05i"i46alU di<e"on ;6e 5e"1i8=an 6n olo" de0a:"ada8le
T0e ;6e<a"on del olo" de lo0 0e"e0 io0 - de 6n in4"60oU
Bàbá  r2 ni, H3%b& ò r$n@ O ni, (m( ò/n ni
S6 5ad"e Tel 5a5á de eJoU di<o ;6e no ha8=a nin:@n olo" de0a:"ada8le# ;6e e0e e"a el
olo" de 06 hi<o T;6e 06 hi<o de8=a ;6eda" exen4o de "e5"e0alia0 5o" 06 in4"omi0i7nU
G ni, HKi.ó "é ti ó 1í n*á ò/n b&*áIE
3
 Una suma de dinero importante
4
 Una pequeña fortuna
5
 Una ganancia inesperada

,
+e 5"e:6n47 a 06 hi<o# HbPo" ;6é ini04e ha04a el m6ndo de lo0 e05="i460 a 8601a"mecH
-ò ni nì%báti ò/n "é’.é, ni *!n ni ó ti *á 4íìín
*J "e05ondi7 ;6e al lle:a" a 1a0a# le info"ma"on ;6e él (06 5ad"e) ha8=a 4"a01endido
G ni, H3á ti j’o%ún oróE
[l le di<o OJá ha he"edado enenoN TOJá 0e ha 6el4o 5onGoo0oU
O ni, HDjò.á ti j’o%ún &%únE
T?<lá 0e ha 1one"4ido en al:6ien ho04il 9 5o1o ami04o0oU
G ni, H3p&.! j’o%ún 2*$ i1ànE
[l di<o# Hel 0a5o ha he"edado 6na 5iel á05e"aH
TEi<o ;6e el 0a5o 0e hiGo de0a:"ada8leU
G ni, HA%$nÿóóró j’o%ún ÿiÿánE
[l di<o# Hla mo"dida de A:n077"7 0e ha he1ho mo"4alH
TX6e A:n077"7 0e ha 1one"4ido en 6na 0e"5ien4e mo"4alU
G ni *!n ni ti ò/n bá 4únm( *(n, à*(n yó %bé ò/n mì
*J di<o ;6e lo amenaGa"on 1on 4"a:á"0elo# 0i 0e le0 a1e"1a8a.
Bàbá  r2 ni ó y’n/
S6 5ad"e le di<o ;6e a8"ie"a 06 8o1a/ a0= lo hiGo
Bàbá  r2 bá 4( àÿ8 n ÿoÿo ti ó ni $, 4i eò ni 8n/
S6 5ad"e 1olo17 06 @l4imo a0e en la 8o1a de eJ
G ni ó á.(
[l 5ad"e le 5idi7 a eJ ;6e f6e"a 1on él (;6e lo 0i:6ie"a)
G bá b2r2 4i 7 %bo%bo à*(n nn ti eò 7 rú’b( 0’ó"e yé á án
*l 5ad"e le mo04"7 a eJ 4oda0 la0 1o0a0 ;6e ha8=a 0a1"ifi1ado en la 4ie""a
G ni ti eò bá "é’.é yé
*l 5ad"e le di<o a eJ 16ando lle:a"a a la 4ie""a
Ki eò *i 1ún *(n pé
Ee8e"=a de1i"le a la :en4e
Ki *!n p (á ni àp "àrí 
X6e ma4a"a a o8a 1o"4ándole la 1a8eGa
Kí *!n p er# ni àp .á"&
X6e ma4a"a a e"K "e8anándolo
Kí *!n m 7 &pá tëërë já ìr$ %$ntéré
X6e ma4a"a a :n4é"é 1on 6n 5alo la":o
Kí *!n p &p&.&, í *!n m t’ojú r2 b( er#
X6e ma4a"a al 0a5o "e04"e:ando 06 1a"a 1on 8a""o
G ni ti ó bá "é’.é yé
*l 5ad"e le di<o ;6e 16ando lle:a"a a la 4ie""a
 ;i ó bá n o"ò n.á ti ò bá .# 0(
Si lle:a8a a en1on4"a"0e 1on 6n "=o :"ande ;6e no 56die"a 1"6Ga" 
G ni tí ó bá ti 7 8n/ 4( b#b# ìín, yó m bá r r2 ni b#b# &ún
[l# eJ# de8=a 1olo1a" 06 8o1a 0o8"e la o"illa# 6na eG he1ho e04o# 0e en1on4"a"=a a 0=
mi0mo en la o4"a "ie"a del "=o
 ;i ó bá n i%i n.á
X6e 0i 6n á"8ol :"ande im5ed=a 060 moimien4o0
G ni tí ó bá ti 7 8n/ 4( b#b# ìin, yó m bá r r2 ni b#b# ò%ún
Ee8=a 5one" 06 8o1a en el á"8ol# 6na eG he1ho e04o# 0e en1on4"a"=a a 0= mi0mo del
o4"o lado del á"8ol
G ni tí ó bá n ò# ti ò .e %$n5ún

,$
X6e 0i 0e enf"en4a8a a 6na mon4aa ;6e no 56die"a e01ala" 
G ni ti ó bá ti 7 8n/ 4( b#b# ìín, yó m bá r r2 ni b#b# &ún
Ee8=a 1olo1a" 06 8o1a en la 8a0e de la mon4aa# 6na eG he1ho e04o# 0e en1on4"a"=a
a 0= mi0mo al o4"o lado de la mon4aa.
G ni ó "i’jú
[l (06 5ad"e) le 5idi7 a eJ7 ;6e 1e""a"a lo0 o<o0
-ò "i’jú
*J 1e""7 lo0 o<o0
Bàbá r2 bá %b ní ì"í 
*l 5ad"e le dio 6na nal:ada a eJ
-ò bá tún bá r r2 .’órí iy(rìn ni ibi ti ó ti já 4’ó"e &r/n ni à!!
*J 0e en1on4"7 en el mi0mo 0i4io en el ;6e el 1amino ha8=a de0a5a"e1ido
an4e"io"men4e
Ì%bàtí yó rìn %à"à, i.á .ó tún ! pà"é
Mien4"a0 8601a8a el 1amino de "e:"e0o# la 5"ime"a 5e"0ona 1on ;6ien 0e en1on4"7 f6e
>lá
0.á ni (m( o.óore ò/n nìyí .áti oÿ$ ët, ó ni, HO rí bb àbí o ò riIE
>lá di<o# a;6= iene el hi<o de mi 8enefa14o"# han 4"an016""ido 9a 4"e0 me0e0. bi04e a
46 5ad"ecH
-ò ni ò/n rí bb
*J le 1on4e047 ;6e 1ie"4amen4e lo io
0.á ni ínní bb 1/n
>lá le 5"e:6n47# bX6é 4e dio 46 5ad"ecN
-ò ni ó 1ún ó/n ni àÿ8
*J le "e05ondi7 ;6e 06 5ad"e le dio 6n 0e .
-ò ni ò/n ó ti.2 "án àÿ8 bàbá ò/n *(
*J de1idi7 5"o8a" 06 "e1ién ad;6i"ido a0e
G ni, H0.á, #*o .ó n"$n ëIE
+e 5"e:6n47 a >lá# bC6ále0 0on 460 5"o8lema0cN
0.á ni (m( ni ò/n ò rí bi
>lá le "e05ondi7 ;6e e"a el no 4ene" hi<o0
-ò ni i i.á ó bí o%ún (m(
*J o"den7 ;6e ilá 46ie"a ein4e hi<o0 Tm@l4i5le0 0emilla0U
0.á bi o%ún (m(
>lá 46o ein4e hi<o0 Tm@l4i5le0 0emilla0U
G ní í (m( H&&n m ni (%b((%b&n (m( o%oo%ún (m(
*J o"den7 ;6e 1ada hi<o T0emillaU 46ie"a T1a":a"aU má0 de 4"ein4a hi<o0 T0emilla0U#
ein4e hi<o0 Tm@l4i5le0 0emilla0U
>lá 46o hi<o0 Tm@l4i5le0 0emilla0U 4al 9 1omo f6e o"denado.
G tún pà"é iàn p2í
+6e:o 0e en1on4"7 1on iJán
G ní, H0àn, #*o .ó n"$n 2IE
V le 5"e:6n47# b>Ján 16ál e0 46 5"in1i5al 5"o8lemacN
0àn ni (m( ni ò/n ò rí bí 
>Jn le "e05ondi7 ;6e no 5od=a 4ene" hi<o0
-ò ní í iàn ó bí (%b((%b&n (m(, í *!n m ni àá"!t, o%oo%ún (m( nínú
*J o"den7 ;6e iJn 46ie"a 4"ein4a hi<o0 T0emilla0U/ ;6e 1ada hi<o T0emillaU de8=a 4ene" 
T1a":a"U má0 de 1in16en4a hi<o0 T0emilla0U# ein4e hi<o0 Tm@l4i5le0 0emilla0U

2&
B2ëni iàn ÿe bím(
>Jn 46o hi<o0 Tm@l4i5le0 0emilla0U 1omo f6e o"denado.
G tún pà"é o.óben%án
+6e:o 0e en1on4"7 1on ol78en:án
G ní, HO.óben%án, #*o .ó n"$n ëIE
V le 5"e:6n47# HbX6é e0 lo ;6e má0 4e mole04acH
O.óben%án ní (m( ni ò/n ó rí bí 
Ol78en:án le 1on4e047 ;6e e"a 06 in1a5a1idad 5a"a 4ene" hi<o0
-ò ní í o.óben%án bi 2tà.é%b#je (m(, í *ón m ní (%b((%b!n, o%oo%óji (m(
*J o"den7 ;6e ol78en:án 46ie"a mil 16a4"o1ien4o0 4"e0 hi<o0 T0emilla0U m6l4i5li1ado0
5o" 4"ein4a# 5o" ein4e hi<o0 T0emilla0U
B2ëní o.óben%án ÿe bím(
Ol78en:án 46o 060 hi<o0 Tm@l4i5le0 0emilla0U 1omo f6e o"denado.
-ò *á njó, ó ny&, ó n(rin
*J e04a8a 4an feliG 5o" la0 manife04a1ione0 de 060 o"a1ione0# 9 5o" la 5o4en1ia de 06
"e1ién ad;6i"ido 0e# ;6e 1omenG7 a 1an4a"# a 8aila" 9 a ala8a" al >fá TOdm"KU
G ní
Ei1iendo

Bí mo "úró
Bí mo *úre
0re # mi àÿàì %b
Bí mo b2r2, bí mo *úre
0re # mi àÿàì %b
Bb (á ú, (á jo%ún oró
Bí mo "úró
Bí mo *úre
0re # mi àÿàì %b
Bí mo b2r2, bí mo *úre
0re # mi àÿàì %b@@@

Si e04o9 de 5ie# 9 "eGo


X6e mi0 o"a1ione0 0e manifie04en
>fá e04o9 a""odillado# 9 "eGo
X6e mi0 o"a1ione0 0e manifie04en.

Gu<3 C6ando el 5ad"e de (à m6"i7# (à he"ed7 el eneno.

Coro3
Si e04o9 de 5ie# 9 "eGo
X6e mi0 o"a1ione0 0e manifie04en.
>fá e04o9 a""odillado# 9 "eGo
X6e mi0 o"a1ione0 0e manifie04en
C6ando el 5ad"e de er# m6"i7# er# 0e oli7 ho04il
Si e04o9 de 5ie# 9 "eGo
X6e mi0 o"a1ione0 0e manifie04en
>fá e04o9 a""odillado# 9 "eGo
X6e mi0 o"a1ione0 0e manifie04en

2,
C6ando el 5ad"e de &p&.! m6"i7# &p&.! 0e hiGo de0a:"ada8le
Si e04o9 de 5ie# 9 "eGo
X6e mi0 o"a1ione0 0e manifie04en
>fa e04o9 a""odillado# 9 "eGo
X6e mi0 o"a1ione0 0e manifie04en.

 Yorùbá

;< /úrá
Fán4á ojú iná,  br "ú"ú p8t8p8t8
3b$n .ó t’oo b&, .ó ri ÿìÿiá
9’i1á 1ún O.úÿ!.2
6i’j! tí ó nmú omi ojú 4$nrá$n (m(
Ì%bàti yó ò bi, ó bi (á
G bí er#
G bí &p&.!
G bí òjò.á
G bí %$ntéré
-ò ni nÿe (m( ìëìn *(n .énje5.énje
-ò *á ÿ’*o re àpá ò/n, ì.ámejí &4á
Ì%bàtí yó ò "é, ó bá bb m!
G ni, H6ibo ni bb .(EI
C!n ni bb ti ÿó4$n
G *á t( à*(n Bàbá.á*o .(
C!n ni 8b( ni ó ÿe, pé yó ò rí bàbá  r2
-ò rú’b(
À*(n Bàbá.á*o r2 1/n ni 8y( &&n ninú o/n 8b( í ó .( 7 b( bàbá r2
-ò b$rìn %à", ó pà"é i.á p2í .’&nà
0.á ni (m( o.óore ò/n, H6ibo ni ò n.(IE
-ò ni ò/n n*á bb .(
0.á 1/n ni o%ún &ë o*ó
-ò b$rìn %à"á, ó pà"é iàn .’&nà
0àn ni (m( o.óore ò/n, H6ibo ni ò n.(IE
-ò ni ò/n n*á bb .(
0àn 1/n ni (%b&n &ë o*ó
-ò b$rìn %à"á, ó pà"é o.óben%án .’&nà@
O.óben%án ni (m( o.óore ò/n, H6ibo ni ò n.(IE
-ò ni ò/n n*á bb .(
O.óben%án 1/n ni (%b&n &ë o*ó
-ò tún b$rìn %à"á, i.2 pin ní*ájú, ó pin .’ëìn
22
Ì%btí yó ò %bé 848’íní, %bé 848 ìejì, ti yó ò %bé ìët, ó jin 4i %be"e )r/n
C!n ni, H3%b& nr$nE
Bàbá  r2 ni, H3%b& ò r$n@ O ni, (m( ò/n ni
G ni, HKi.ó "é ti ó 1í n*á ò/n b&*áIE
-ò ni nì%báti ò/n "é’.é, ni *!n ni ó ti *á 4íìín
G ni, H3á ti j’o%ún oróE
O ni, HDjò.á ti j’o%ún &%únE
G ni, H3p&.! j’o%ún 2*$ i1ànE
G ni, HA%$nÿóóró j’o%ún ÿiÿánE
G ni *!n ni ti ò/n bá 4únm( *(n, à*(n yó %bé ò/n mì
Bàbá  r2 ni ó y’n/
Bàbá  r2 bá 4( àÿ8 n ÿoÿo ti ó ni $, 4i eò ni 8n/
G ni ó á.(
G bá b2r2 4i 7 %bo%bo à*(n nn ti eò 7 rú’b( 0’ó"e yé á án
G ni ti eò bá "é’.é yé
Ki eò *i 1ún *(n pé
Ki *!n p (á ni àp "àrí 
Kí *!n p er# ni àp .á"&
Kí *!n m 7 &pá tëërë já ìr$ %$ntéré
Kí *!n p &p&.&, í *!n m t’ojú r2 b( er#
G ni ti ó bá "é’.é yé
 ;i ó bá n o"ò n.á ti ò bá .# 0(
G ni tí ó bá ti 7 8n/ 4( b#b# ìín, yó m bá r r2 ni b#b# &ún
 ;i ó bá n i%i n.á
G ni tí ó bá ti 7 8n/ 4( b#b# ìin, yó m bá r r2 ni b#b# ò%ún
G ni tí ó bá n ò# ti ò .e %$n5ún
G ni ti ó bá ti 7 8n/ 4( b#b# ìín, yó m bá r r2 ni b#b# &ún
G ni ó "i’jú
-ò "i’jú
Bàbá r2 bá %b ní ì"í 
-ò bá tún bá r r2 .’órí iy(rìn ni ibi ti ó ti já 4’ó"e &r/n ni à!!
Ì%bàtí yó rìn %à"à, i.á .ó tún ! pà"é
0.á ni (m( o.óore ò/n nìyí .áti oÿ$ ët, ó ni, HO rí bb àbí o ò riIE
-ò ni ò/n rí bb
0.á ni ínní bb 1/n
-ò ni ó 1ún ó/n ni àÿ8
-ò ni ò/n ó ti.2 "án àÿ8 bàbá ò/n *(
G ni, H0.á, #*o .ó n"$n ëIE
0.á ni (m( ni ò/n ò rí bi
-ò ni i i.á ó bí o%ún (m(
0.á bi o%ún (m(
G ní í (m( H&&n m ni (%b((%b&n (m( o%oo%ún (m(
G tún pà"é iàn p2í
G ní, H0àn, #*o .ó n"$n 2IE
0àn ni (m( ni ò/n ò rí bí 
-ò ní í iàn ó bí (%b((%b&n (m(, í *!n m ni àá"!t, o%oo%ún (m( nínú
B2ëni iàn ÿe bím(
G tún pà"é o.óben%án
2
G ní, HO.óben%án, #*o .ó n"$n ëIE
O.óben%án ní (m( ni ò/n ó rí bí 
-ò ní í o.óben%án bi 2tà.é%b#je (m(, í *ón m ní (%b((%b!n, o%oo%óji (m(
B2ëní o.óben%án ÿe bím(
-ò *á njó, ó ny&, ó n(rin, ó níJ

Bí mo "úró
Bí mo *úre
0re # mi àÿàì %b
Bí mo b2r2, bí mo *úre
0re # mi àÿàì %b
O$nJ Bb (á ú, (á jo%ún oró

Bí mo "úró
Bí mo *úre
0re # mi àÿàì %b
Bí mo b2r2, bí mo *úre
0re # mi àÿàì %b
O$nJ Bb òjò.á ú, òjò.á jo%ún o$n

Bí mo "úró
Bí mo *úre
0re # mi àÿàì %b
Bí mo b2r2, bí mo *úre
0re # mi àÿàì %b
O$nJ Bb &p&.! ú, &p&.! j’o%ún 2*/ i1án

Bí mo "úró
Bí mo *úre
0re # mi àÿàì %b
Bí mo b2r2, bí mo *úre
0re # mi àÿàì %b

> – +D+,Ô
,L A=u. .'l 9b? (r l mni*'"!ci5n1
*l 5"o1e0o del "b( 1omienGa 1on el en0am8la<e de lo0 elemen4o0 "e1omendado0 5o" el
8b( en el >fá. *04o0 elemen4o0 56eden 0e" de 4i5o animal o no. Con el am8ien4e
de8idamen4e in04alado 9 4eniendo 9a el 3pón 01á 1om5le4amen4e 5"e5a"ado# 1omienGa la
im5"e0i7n de lo0 O"$ 01á ;6e 0on e05e1=fi1o0 5a"a el "b(. *04a im5"e0i7n :ene"almen4e
e0 de de"e1ha a iG;6ie"da en o"den ho"iGon4al. *l O"$ 01á e05e1=fi1o 5a"a el "b( in1l69e
Ôwönrín ß’ogbè, Ògúndá Bèdé, Õÿë Òtúrá, Ôkànràn Ôyèkú, Òtúrá Ôsá,
Òtúrá Ìká, Ogbè Ògúndá, Òtúrúpn !é"#, Ìká !é"#, Ìr$t% !é"#, Ôÿë Ìr$t%,
&"# Ogbè y Ôkànràn 'd#sá. *l A"b( del O"$ 56ede 0e" 0ele11ionado al aGa"# 5e"o
Ôÿë Òtúrá, Ôwönrín ß’ogbè y Ôkànràn 'd#sá (Ôkànràn Ôsá) de8en 0e" 
"e4enido0 4odo el 4iem5o# 0iendo 3ànràn A"ì4á el @l4imo O"$ 01á ;6e 1ie""a el 5"o1e0o del
"b(.
2%
 Al 1omienGo del 5"o1e0o# de8en mo04"a"0e 6no0 0ei0 (!) o dieG (,&) O"$ 01á  ;6e 0on
"elean4e0 5a"a el "b(.  A e1e0# la0 5"ime"a0 im5"e0ione0 56eden 0e" 6n 5o1o má0 de
dieG O"$ 01á. *n "ealidad 9 0in im5o"4a" 16án4o0 O"$ 01á 0e m6e04"en d6"an4e la 1on06l4a#
6no de ello0 de8e 0e" el ;6e "eele al 0oli1i4an4e 9 06 "ee"0o. Pa"a demo04"a" e04e 5"o1e0o#
5e"m=4ame 64iliGa" lo0 16a4"o 5"ime"o0 O"$ 01á ;6e 0e m6e04"an a 1on4in6a1i7n 9 o4"o0 do0
de lo0 do01ien4o0 1in16en4a 9 0ei0 1a5=46lo0 del >fá. 4iliGa"emo0 el )y2ú ’o%b# 1omo el
O"$ 01á ;6e f6e "eelado# 9 el O%b# )y2ú 1omo el "ee"0o de di1ho O"$ 01á.

*n un Ôpön 01á 1i"16la"# el á"ea de 4"a8a<o la i06aliGa"emo0 diidiéndola en 4"e0


1ol6mna0 e"4i1ale0. *l O"$ 01á "eelado d6"an4e la 1on06l4a 9 el "ee"0o del mi0mo de8en
0e" mo04"ado0 5"ime"o# 4am8ién e0 ne1e0a"io ;6e 0e m6e04"en en la 1ol6mna del medio (de
a""i8a ha1ia a8a<o). *n4on1e0# 1omien1e 5o" mo04"a" )y2ú ’o%b# 0e:6ido 5o" O%b#
)y2ú en la 1ol6mna del medio. A la de"e1ha# e0 de1i" en la 5"ime"a 1ol6mna ma";6e
3*!nrín :’o%b#. +6e:o# m6éa0e ha1ia el lado iG;6ie"do# en la @l4ima 1ol6mna 9 ma";6e
D%ún"á B#"é <D%ún"á O%b#=@ Como el O"$ 01á  "ee"0o ;6e f6e "eelado d6"an4e la
1on06l4a - O%b# )y2ú - f6e mo04"ado al final de la fila del medio# 1omien1e la 0i:6ien4e
im5"e0i7n a la de"e1ha (la 5"ime"a 1ol6mna)# e im5"ima 3ànràn 3y#ú. M6éa0e a la
iG;6ie"da (5"ime"a fila) 9 m6e04"e 3ÿë Dtúrá. *04o 1om5le4a el 5"ime" <6e:o de im5"e0ione0
del O"$ 01á 5a"a el "b(.
I II
I II
I I I II I II
I I I II I II
I I I I
I II I I

I I II II
II II II II
I I II I II II
I II II I II I
II I
II I

Si el Ba8aláwo de0ea ha1e" el e8o 0o8"e 06 &p2.2, de8e"á a8"i" el O"$ 01á  ;6e f6e
"eelado 5a"a el 0oli1i4an4e d6"an4e la 1on06l4a del >fá 9 l6e:o 5"o1ede" 1on lo0 1an4o0 del
"b(.

 A 1on4in6a1i7n# el Ba8aláwo de8e 16ida" 06 5"o5io 8iene04a" e05i"i46al# 5"ime"o a 4"aé0 del
1an4o a5"o5iado del >fá 5a"a "ee"4i" o ei4a" 5o0i8le0 a4a;6e0 a 06 e05="i46. n 86en e<em5lo
de e04e 1an4o e0 el ;6e 0e m6e04"a en el e"0o de Dtúrúp&n O"í  ;6e 0e m6e04"a a;6=

Dtúrúp&n ?9í, 8y8 ÿí


?4@"@5n ]E=# 6n ae 0ale olando
Dtúrúp&n ?9í, 8y8 bà
?4@"@5n ]E=# 6n ae 0e 5o0a
Dtúrúp&n ?9í, 8y8 ÿí, 8y8 ò ÿí 
?4@"@5n ]E=# 0i el ae 6ela o no
Dtúrúp&n ?9í, 8y8 bà, 8y8 ò bà
2'
?4@"@5n ]E=# 0i el ae 0e 5o0a o no
Dtúrúp&n ?9í, 8y8 ni ò t ánán, ó %/n’%i
?4@"@5n ]E=# el ae ;6e e0 len4a 5a"a 4"e5a" el á"8ol
T?4@"@5n ]E=# e0 el ae ;6e no 6ela lo 06fi1ien4emen4e de 5"i0aU
9’i1á 1/n )rúnmì.à
+a adiina1i7n he1ha a ?"@nmìl
6í’j! à*(n 8y8.é i.é ìyá r2 rán’ni *á p#é
C6ando 060 5a"ien4e0 ma4e"no0 enia"on 5o" él
Àjë i.é, oÿó i.é, 8 m’o*$n mi
B"6<a0# he1hi1e"o0# 4odo0 604ede0 1ono1en mi oG
TB"6<a0# he1hi1e"o0 4odo0 604ede0 "e1ono1en mi oGU
Çy8.é ìí bá 8y8.é *íj!
+a0 ae0 m=04i1a0 no 5elean en4"e 0=
T*l "e05e4o en4"e en4idade0 5ode"o0a0 e0 m646oU.

*n 1ie"4a fo"ma# la @l4ima l=nea del e"0o an4e"io" indi1a ;6e el B8áláwo de0ea e04a" en
a"mon=a 1on la0 f6e"Ga0 elemen4ale0 ;6e lo "odean# 9 ;6e e04a0 f6e"Ga0# de8e"án 1omo
"e056e04a# 1oo5e"a" 1on él. Pa"a finaliGa" el 1an4o# de8en de1i"0e al:6na0 o"a1ione0
adi1ionale0.

*l "i46al 1on4in@a 1on H1"édi4o0 9 a:"ade1imien4o0H 5o" lo0 in04"6men4o0 64iliGado0 5o" el
0"á1á. Ee8e 5"e:6n4a"0e 0i el >fá f6e 1on06l4ado 1on el >Jin del >fá o 1on el &p2.2# 56e0 é04o0
0on lo0 do0 @ni1o0 in04"6men4o0 64iliGado0 en la adiina1i7n del >fá# nin:@n o4"o in04"6men4o
1alifi1a 5a"a 0e" 1on0ide"ado en e04e 5"o1e0o. +a "e056e04a a e04a 5"e:6n4a de4e"mina"á
16ál 0e"á la ex5li1a1i7n ;6e 0e le da"á a ?"@nmìl en nom8"e de la 5e"0ona 5o" ;6ien 0e
ha1e el 8b(# a0= 1omo de4e"mina"á 4am8ién 16ál 0e"á el O"$ 01á ha 0e" 1an4ado.

Po" e<em5lo# 0i el >fá f6e 1on06l4ado 1on 0in 01á# el Ajere 01á (el ena0e del >fá) ;6e
1on4iene el 0in 01á 0e"á 68i1ado en el medio de lo0 0=m8olo0 de O"$ 01á 0o8"e el 3p!n del
>fá. *l B8áláwo 0olemnemen4e 0oli1i4a"á la 5"e0en1ia 9 a4en1i7n de ?"@nmìl# 9 "eGa"á 5o" 
el éxi4o 9 la manife04a1i7n del e8o. P6ede 4am8ién "e1i4a" el 0i:6ien4e e"0o de  Ìr8t2 Ì*òrì

At2p Ì*òrì
 A5la04ado ha04a mo"i" Lw"ì
Bàbà.á*o erin .ó "’i1á 1ún erin
*l B8láwo del elefan4e "ealiG7 la 1on06l4a
-rin m( "ì2 .é’rí 
*l elefan4e llea 6na mini mon4aa en 06 1a8eGa
-rin nrò"e A.(
*l elefan4e 0e di"i:=a al 56e8lo A.(
Ìtà$n tó bá ní í erin má "#é A.(, t’ò/n t’erin ní n.(
na 5lan4a moediGa ;6e 5lanea im5edi" ;6e el elefan4e a9a a A.( 5od"=a i" <6n4o a él
-rin, H6í ì%bà*o .o "í ò#IE
*lefan4e# HbC6ándo 4e 1one"4i04e en 6na mon4aacH
Ì4ín4ínyí ni  rí erin
a1e 9a 4iem5o ;6e imo0 al elefan4e
-rin, H6í ì%bà*o .o "i ò#IE

2!
*lefan4e# HbC6ándo 4e 1one"4i04e en 6na mon4aacH
-rin %’ò# A.(
*l elefan4e e04á en el 4o5e de la mon4aa Alo
A%$n1(n, erin mà ti %’ò# A.(
 Ah# :i"afaQ *l elefan4e ha 4"e5ado ha04a la mon4aa Alo (Mon4aa de éxi4o0 o de
o8<e4io0 lo:"ado0).

 Al final del 1an4o# el B8láwo de8e"á ex5li1a" a )rúnmì.à ;6e no e0 06 in4en1i7n 1olo1a" 6n
:"an 5e0o 0o8"e [l# 5e"o ;6e lo "ealiGado ha 0ido 5a"a e04ima"lo en nom8"e de la 0i46a1i7n
;6e a4"aie0a el 0oli1i4an4e. na eG he1ha e04a ex5li1a1i7n# de8e"á moe" el "e1i5ien4e del
>fá al"ededo" del 3p!n 01á 1on moimien4o0 1i"16la"e0. ZeGa"á 5a"a ;6e la 5e"0ona ;6e 0e
hiGo la 1on06l4a 0e 0o8"e5on:a a 060 5"o8lema0 9 5a"a ;6e má0 n6n1a 0ea mole04ado 5o" 
nadie. *l B8láwo de8e"á l6e:o "emoe" el 4aG7n del >fá m69 "e05e46o0amen4e 1on 06
mano iG;6ie"da di1iendo# D4ì ni biym( n" (m( r2 4í  (la mad"e ama""a 9 de0ama""a a
06 8e8é de 06 e05alda 0iem5"e 5o" el lado iG;6ie"do). e"minado e04o# el B8láwo de8e"á
of"e1e" o4"a0 o"a1ione0.

Si 5o" o4"a 5a"4e# el >fá f6e 1on06l4ado 1on el &p2.2# el 5"o1edimien4o ;6e 0e de01"i8e a
1on4in6a1i7n de8e"á 0604i46i" al an4e"io"men4e ex5li1ado. *l B8láwo le ex5li1a"á al >fá lo
;6e e04á 5o" ha1e". Ee8e"á ex5li1a" ;6e el 0oli1i4an4e ha 4"a=do lo0 ma4e"iale0 5a"a el e8o 9 le
5"e:6n4a"á a )rúnmì.à 0i a1e54a la0 of"enda0 9 ;6e 8endi:a a la 5e"0ona ;6e 0e 1on06l4a.
na eG dado0 lo0 1o""e05ondien4e0 a:"ade1imien4o0# el B8láwo de8e"á 1on1en4"a"0e en
06 5"o5io 8iene04a" e05i"i46al. ComenGa"á 1on 6n 1an4o a )rúnmì.à  5a"a ;6e de0=e o
"eie"4a 16al;6ie" 5o0i8le a4a;6e e05i"i46al inhe"en4e al 5"o8lema ;6e a4"aie0a la 5e"0ona
;6e 0e 1on06l4a. Pa"a é04o el B8láwo a:"e:a"á dieG 1on1ha0 de 1o6"ie0 al dine"o ;6e
5"e0en4e el 0oli1i4an4e an4e el >fá# e0 de1i" el dine"o "e;6e"ido 5a"a ha1e" e04e 4"a8a<o.
Ee8e"á 1olo1a" el dine"o 9 la0 1on1ha0 de 1o6"ie0 0o8"e el 3p!n del 01á# l6e:o la0 168"i"á#
5"ime"o 1on 06 mano de"e1ha mien4"a0 "e1i4a el 0i:6ien4e e"0o del >fá

)tún p2.ë
+a 5alma de"e1ha# p2.ë
TMano de"e1ha a1e54a mi0 0al6do0U
A*o *(n .’ó"e Àbá
S6 B8láwo en el 56e8lo de À8á (á8á 0i:nifi1a 5"o5o0i1i7nN)
9’í1á 1/n *(n .’ó"e Àbá
+a adiina1i7n he1ha a ello0 en el 56e8lo de À8á
C!n jí, 8ún jé ni *!n n4/n
+lo"a8an 5o" fal4a de "i;6eGa0
C!n ní í *!n rúb( .’ó"e Àbá
+e0 f6e a1on0e<ado ha1e" el e8o en el 56e8lo de À8á
C!n ní í *!n rúb( .’ó"e Àbá
i1ie"on el e8o en el 56e8lo de À8á
C!n ní jé .’!*!
odo0 o846ie"on "i;6eGa0# 4odo0 46ie"on i"é.

*l B8láwo "e4i"a"á 06 mano de"e1ha 9 l6e:o 168"i"á el ow7 9 lo0 1o6"ie0 1on 06 mano
iG;6ie"da 1on4in6ando 1on el 1an4o

2
D4ì p2.ë,
+a 5alma iG;6ie"da# p2.ë
TMano iG;6ie"da a1e54a mi0 0al6do0U
A*o *(n .’ó"e Àb(ÿ8
S6 B8láwo en el 56e8lo de A8o0e ( àb(ÿ8 0i:nifi1a la manife04a1i7n del 8b()
C!n jí, 8ún (m( ni *!n n4/,
+lo"a8an 5o" la fal4a de hi<o0
C!n ni í *!n rúb( .’ó"e Àb(ÿ8
+e0 f6e a1on0e<ado ha1e" el 8b( en el 56e8lo de Àb(ÿ8
C!n rú’b( .’ó"e Àb(ÿ8
i1ie"on el 8b( en el 56e8lo de Àb(ÿ8
C!n bi’m( púp& .’ó"e Àb(ÿ8
odo0 46ie"on m61ho0 hi<o0 en el 56e8lo de Àb(ÿ8.

*n e04e 56n4o# la mano iG;6ie"da de8e"á 0e" "emoida# 9 l6e:o am8a0 mano0. +6e:o 0e"án
1olo1ado0 lo0 in04"6men4o0 del e8o (el ow7 9 la0 1on1ha0 de 1o6"ie0) 0o8"e el 3p&n del >fá
1on la mano de"e1ha 9 0e 1on4in6a"á 1on el 1an4o

Àtí &tún àtí ò4ì, í í rú 8b( à ì m "à


 Am8a0 mano0 <amá0 56eden ha1e" el 8b( 0in ;6e é04e la0 a1e54e

 A 1on4in6a1i7n# el B8láwo de8e ;6i4a" 06 mano iG;6ie"da 9 1olo1a" lo0 in04"6men4o0 del
8b( lo má0 <6n4o 5o0i8le !# l6e:o de8e"á 1on4in6a" el 5"o1e0o 1on la mano de"e1ha

9’í1á 1/n àÿë*é.é


+a adiina1i7n he1ha a àÿë*é.é
 ;i í ÿe (m($nrin "’#p# n$@
*l hi<o del "e5elen4e de he1hiGo0
6í’j! ti *!n nre i%bó à"é*úre
C6ando 0e di"i:=an al 8o0;6e de 4e mo04"a"é mi :"a4i46d 16ando "e:"e0eN
9#p#n$, "#p#n#, à bá " #%ún, " #p# .é *o 0’órí, ó .# jà
Ze5elen4e de he1hiGo0# "e5ele maldi1ione0# he1hiGo0 9 o4"o0 5"on6n1iamien4o0
maléfi1o0 ;6e 56edan e04a" ino1ado0 en el Awo
Àÿë*é.é mà "é ò, (m("é ?$nrin "#p#n$
OhQ A;6= iene Àÿë*é.é # el "e5elen4e de he1hiGo0.

*l Ba8aláwo de8e"á "eGa" 5a"a ;6e 16al;6ie" ino1a1i7n de he1hiGo0 o maldi1ione0 no lo


afe14en a él o a 06 familia. *l 1an4o de8e ha1e"0e 5a"a la 5"o4e11i7n del Ba8aláwo# a0= ;6e
de8e"á a5"oe1ha" la o5o"46nidad ;6e le da e04e 1an4o 5a"a ha1e" 6na 5"of6nda o"a1i7n 5a"a
0= mi0mo. +6e:o# "e1o:e"á lo0 in04"6men4o0 del 8b( (el dine"o 9 la0 1on1ha0 de 1o6"ie0)#
4o1a"á la 1a8eGa de ;6ien 0e 1on06l4a 1on ella0 9 4am8ién elea"á 5le:a"ia0 5o" e04a
5e"0ona.

>>>>

6
 Para que queden muy juntos lo recomendale es que en!uel!a las conc"as de cauries con el dinero#

2
+o 0i:6ien4e e0 la ino1a1i7n 5a"a ;6e# "@nmìl de01ienda 9 manifie04e el 8b(. E6"an4e
e04e 5"o1e0o# la mano de"e1ha del Ba8aláwo de8e"á moe" 064ilmen4e lo0 in04"6men4o0 del
8b( 0o8"e el 3p!n del >fá. A;6= le 5"e0en4o 4"e0 e<em5lo0 de e04a ino1a1i7n

(,)
01á o jë ’ëb( náà ó 1ín
>fá# 5o" fao"# 5e"mi4e ;6e el 8b( 0e manifie04e
)rúnmì.à, oo jë ’ér$ ó "à
)rúnmì.à# a1e54a e04a0 0@5li1a0
Ko o jë ó "’.2"e &r/n "n "n "n
Pe"mi4e ;6e el 8b( 0ea "e1i8ido en el m6ndo e05i"i46al.

(2)
)rúnmì.à, r& *á Br Ç.ë4in 3yán
)rúnmì.à# 5o" fao" de01iende# d6eo del 1a8allo en el 56e8lo de
3yán
)rúnmì.à, r& *á Br À"à%bà Oj$mú
)rúnmì.à# 5o" fao" de01iende# an1iano ene"ado de L<m
Kí o * .’àÿ8 4i 8b( yìí "n "n
Sella e04e 8b( 1on 46 àÿ8Q

()
01á, %b’#r$ ’8b( 1ín
)rúnmì.à, %b’#r$ ’8b( "à
Ko jë ó "á’.2"e &r/n "n "n "n
>fá# a1e54a e04a0 0@5li1a0 9 ha0 ;6e el 8b( 0e manifie04e
)rúnmì.à# a1e54a e04e 8b( 5a"a ;6e la0 o"a1ione0 0e manifie04en
V a0e:6"a ;6e e04a 5e4i1i7n a9a di"e14o al >"nmolK 9 ?dm"K.

>nmedia4amen4e de056é0 de ;6e )rúnmì.à ha9a 0ido h6mildemen4e 1ono1ado# la mano


de"e1ha 1on4in@a moiéndo0e mien4"a0 ;6e el 0i:6ien4e e"0o de D%ún"á 3*!nrín e0
"e1i4ado. +a o"a1i7n en e04e 1a0o e04á di"i:ida a  ìÿ2ÿ8 (la0 f6e"Ga0 5"imo"diale0)# o"= (el dio0
de 1ada ;6ien) 9 a lo0 e:@n:@n (lo0 an1e04"o0). +a 5"e0en1ia de e04a0 ene":=a0 e0 1"61ial
5a"a el a5o9o 9 la a"mon=a e05i"i46al - a"mon=a en4"e el Ba8aláwo# la 5e"0ona ;6e 0e
1on06l4a 9 la0 f6e"Ga0 o16l4a0.

/gún@á ÔABnr&n

O/n ún n(re n(re


*l ma" e04á lleno
34à ún .2%b85.2%b8
*l o1éano e04á lleno
3.’)*á nr’3*á (3*á e0 6n 56e8lo)
+o0 ia<an4e0 1on4in@an ha1ia 060 dife"en4e0 de04ino0
A.á4àn nr’A4àn (A4àn e0 6n 56e8lo)
+o0 ia<an4e0 1on4in@an 060 dife"en4e0 <o"nada0
A%bà ìm&.e *o 2yìn &r&, o ri pe o 4/n*&n

2$
n ie<o M60lim 1on0ide"a el efe14o 5e"d6"a8le de 6na afi"ma1i7n 9 0e da 16en4a de
;6e e04o e0 malo
G 7 ir/nmú "’ímú yyy
C68"e 06 na"iG 1on 060 8i:o4e0
G 7 ir/n%b&n "i àyà p8n5p2n5p8n
[l 168"e 06 5e1ho 1on 06 8a"8a.
9’í1á 1/n ì42ÿ8e mërin
+a adiina1i7n 5a"a la0 16a4"o ene":=a0 5"imo"diale0
 ;í *(n nÿe o.órí orò n’012
+=de"e0 del 0a:"ado 16l4o en 0.é 012
TA64o"idade0 en 4"adi1ione0 an1e04"ale0U
H6jë, ínni à bá b( ní 012IE
OhQ bA ;6ién de8e"=amo0 ado"a"cN
Ìÿ2ÿ8 ni à bá b(, ií  tó b( Drìÿà
+a0 f6e"Ga0 5"imo"diale0 de8e"=an 0e" a5la1ada0 an4e0 de a5la1a" a lo0 Drìÿà
Bàbá 8ni ní ìÿ2ÿ8 8ni
36e04"o 5"o5io 5ad"e e0 la f6e"Ga 5"imo"dial de 6no
Ìyá 8ni ní ìÿ2ÿ8 8ni
36e04"a 5"o5ia mad"e e0 la f6e"Ga 5"imo"dial de 6no
Orí 8ni ní ìÿ2ÿ8 8ni
36e04"o 5"o5io o"= e0 la f6e"Ga 5"imo"dial de 6no
0in 8ni ní ìÿ2ÿ8 8ni
*l 5"o5io >Jin >fá e0 la f6e"Ga 5"imo"dial de 6no
O"$màr# ní ìÿ2ÿ8
Eio0 e0 la f6e"Ga 5"imo"dial
Ìÿ2ÿ8, mo júbà í ntó 4’8b(
F6e"Ga0 P"imo"diale0# la0 "ee"en1io an4e0 de 1omenGa" e04e 8b(
TÌÿ2ÿ8# 8601o 46 a5"o8a1i7n 9 8endi1i7n 5a"a e04e 8b( ;6e e04o9 "ealiGandoU
na o"a1i7n 0in1e"a de8e 0e" di1ha 5a"a "e1i8i" la0 8endi1ione0 de la0 f6e"Ga0.

 A 5a"4i" de a;6= 0e "e1i4an o"a1ione0 0i46a1ionale0. Ee8e 1analiGa"0e "á5idamen4e 6na


5e4i1i7n al 0rúnm(.é ;6e domin7 la adiina1i7n del 0oli1i4an4e 1on "ela1i7n a 060 5"o8lema0#
o de8e"án ha1e"0e la0 1o""e05ondien4e0 8endi1ione0# 4al 9 1omo ha9a 0ido "eelado 5o" el
>fá d6"an4e la 1on06l4a.

>>>>

+lama a )rúnmì.à  5a"a ;6e a1e54e la0 0@5li1a0 1an4ando 16al;6ie"a de la0 0i:6ien4e0
ino1a1ione0 ex1lama4ia0

(,)
01á o jë ’ëb( náà ó 1ín
>fá# 5o" fao"# 5e"mi4e ;6e el 8b( 0e manifie04e
)rúnmì.à, oo jë ’ér$ ó "à
)rúnmì.à# a1e54a e04a0 0@5li1a0
Ko o jë ó "’.2"e &r/n "n "n "n
Pe"mi4e ;6e el 8b( 0ea "e1i8ido en el m6ndo e05i"i46al.

&
(2)
)rúnmì.à, r& *á Br Ç.ë4in 3yán
)rúnmì.à# 5o" fao" de01iende# d6eo del 1a8allo en el 56e8lo de
3yán
)rúnmì.à, r& *á Br À"à%bà Oj$mú
)rúnmì.à# 5o" fao" de01iende# an1iano ene"ado de L<m
Kí o * .’àÿ8 4i 8b( yìí "n "n
Sella e04e 8b( 1on 46 àÿ8Q

()
01á, %b’#r$ ’8b( 1ín
)rúnmì.à, %b’#r$ ’8b( "à
Ko jë ó "á’.2"e &r/n "n "n "n
>fá# a1e54a e04a0 0@5li1a0 9 ha0 ;6e el 8b( 0e manifie04e
)rúnmì.à# a1e54a e04e 8b( 5a"a ;6e la0 o"a1ione0 0e manifie04en
V a0e:6"a ;6e e04a 5e4i1i7n a9a di"e14o al >"nmolK 9 ?dm"K.

Se 56eden a:"e:a" o4"a0 o"a1ione0 a e04e 1an4o.

Si el B8láwo de0ea 0e" 1on0i04en4e# de8e"=a ado54a" 07lo 6na de e04a0 ino1a1ione0.
Ee8e"=a 64iliGa" la ;6e e01o<a a 4"aé0 de 4odo el 5"o1e0o de 06 "b(. Si:6iendo e04e
mi0mo 5"in1i5io# 9 07lo 1omo e<em5lo# o9 a 64iliGa" la 4e"1e"a ino1a1i7n 5a"a el "e04o del
5"o1e0o del "b( en e04e li8"o.

 A6n;6e 6n 5"in1i5ian4e 56eda infe"i" ;6e lo0 elemen4o0 5"e0en4ado0 5a"a el 8b( 0on 5a"a el
B8láwo# e04o no e0 del 4odo 1ie"4o. +a e"dad# e0 ;6e e0 )rúnmì.à ;6ien 4iene el 1on4"ol
0o8"e el 5"o1e0o. +o0 elemen4o0 en0am8lado0 5a"a 8b(# in1l69endo e0en1ialmen4e el ow7#
0on 5"e0en4ado0 a )rúnmì.à en 6n e"0o de Dtúrá Ìá <Dtúrá Lìná=@ A0= 56e0 1on la
mano de"e1ha a@n moiendo lo0 in04"6men4o0 del "b(  0o8"e el 3p!n >fá# el B8láwo
de8e"=a 1on4in6a" 06 5"o1e0o "e1i4ando lo 0i:6ien4e

/úrá Ìká (/úrá nká)

Mín ni%ín5ni%í 
 Ae de 8lan1o 5l6ma<eQ
A*o O.ó/n
 Adiino de Ol7J6n (o1éano)
9’í1á 1/n O.ó/n
+a adiina1i7n 5a"a Ol7J6n
6í’j( omi ò/n ò tóó b$ b’!jú
C6ando el o1éano e"a "ealmen4e 5e;6eo
A.$ò "ò"ò"ò
 Ae de "o<o 5l6ma<eQ
A*o (.!4à
 Adiino del ma" 
9’ì1á 1/n (.!4à
+a adiina1i7n del ma" 
6í’j! omi &4à ò tóó b$ ÿn ?48

,
C6ando el ma" e"a "ealmen4e 5e;6eo
O"í"8rë  bìrìn 842 ere*é5#r#*é
+o"o 1on 5i0ada0 ele:an4e0
9’ì1á 1/n O.ú5Ì*ó 'o"$(bà
+a adiina1i7n 5a"a el Ze9 de Lw7
3m(  t’(r/n .à %bé’%bá jé ’rí *’áyé
C69o éxi4o f6e de04inado
O túá, o "àá
*04a a5la04ado/ e04á de0men6Gado
Nrì%ì .’*o À%b4à
Nrì%ì e0 el Ba8aláwo de À%b4à
9’ì1á 1ún *(n ní ìÿ2ÿ8 á%béré
Se le0 5"a14i17 la adiina1i7n en el an1e04"al 56e8lo de A:é"é
TSe le0 5"a14i17 la adiina1i7n en la e"a 5"imo"dialU
6i (j! tí *(n ó o/n 8b( 4’í.#
*l d=a ;6e "e6nie"on 4odo0 lo0 elemen4o0 5a"a el "i46al
 ;í *!n n*á Bàbà.á*o iri
V 8601a8an 6n Ba8aláwo
A rí o/n 8b( ni òní,  rí o/n 8b(
enemo0 lo0 elemen4o0 5a"a el "i46al/ >fá# lo0 4enemo0
Nrì%ì .’*o À%b4à
Nrì%ì e0 el Ba8aláwo de À%b4à
01á,  rí’/n 8b(
>fá# 4enemo0 lo0 elemen4o0 5a"a el "i46al
(Repasar la lista de las cosas necesarias para el çbô )
-po p/p tí mb8 ní i.2 yí n!, ti 8b( ní í ÿe
+a 8o4ella# la <a""a de e5o 565a (a1ei4e de 5alma) e04án li04o0 5a"a el 8b(
Nrì%ì .’*o À%b4à
Nrì%ì e0 el Ba8aláwo de À%b4à
01á,  rí’/n 8b(
>fá# 4enemo0 lo0 elemen4o0 5a"a el "i46al
3tí tí mb8 ní i.2 yí n!, ti 8b( ní í ÿe
*l li1o" ;6e 4enemo0 e0 5a"a el 8b(
Nrì%ì .’*o À%b4à
Nrì%ì e0 el Ba8aláwo de À%b4à
01á,  rí’/n 8b(
>fá# 4enemo0 lo0 elemen4o0 5a"a el "i46al
Obì àbàtà tí mb8 ní i.2 yí n!, ti 8b( ní í ÿe
+o0 Obì àbàtà ;6e 4enemo0 0on 5a"a el 8b(
Nrì%ì .’*o À%b4à
Nrì%ì e0 el Ba8aláwo de À%b4à
01á,  rí’/n 8b(
>fá# 4enemo0 lo0 elemen4o0 5a"a el "i46al
Oró%bó tí mb8 ní i.2 yí n!, ti 8b( ní í ÿe
+o0 Oró%bó4 5"o5o"1ionado0 0on 5a"a el 8b(
Nrì%ì .’*o À%b4à
Nrì%ì e0 el Ba8aláwo de À%b4à
01á,  rí’/n 8b(

2
>fá# 4enemo0 lo0 elemen4o0 5a"a el "i46al
Atre tí mb8 ní i.2 yí n!, ti 8b( ní í ÿe
+o0 Atre4 5"o5o"1ionado0 0on 5a"a el 8b(
Nrì%ì .’*o À%b4à
Nrì%ì e0 el Ba8aláwo de À%b4à
01á,  rí’/n 8b(
>fá# 4enemo0 lo0 elemen4o0 5a"a el "i46al
A"ìy8 tí mb8 ní i.2 yí n!, ti 8b( ní í ÿe
+a0 A"ìy84 (:allina0) e04án li04a0 5a"a el 8b(
Nrì%ì .’*o À%b4à
Nrì%ì e0 el Ba8aláwo de À%b4à
01á,  rí’/n 8b(
>fá# 4enemo0 lo0 elemen4o0 5a"a el "i46al
A$( <o ( "ìy8= tí mb8 ní i.2 yí n!, ti 8b( ní í ÿe
+o0 :allo0 e04án li04o0 5a"a el 8b(
Nrì%ì .’*o À%b4à
Nrì%ì e0 el Ba8aláwo de À%b4à
01á,  rí’/n 8b(
>fá# 4enemo0 lo0 elemen4o0 5a"a el "i46al
-*úrë tí mb8 ní i.2 yí n!, ti 8b( ní í ÿe
+a 1a8"a e04á li04a 5a"a el 8b(
Nrì%ì .’*o À%b4à
Nrì%ì e0 el Ba8aláwo de À%b4à
01á,  rí’/n 8b(
>fá# 4enemo0 lo0 elemen4o0 5a"a el "i46al
-/ tí mb8 ní i.2 yí n!, ti 8b( ní í ÿe
+a0 -/4 e04án li04a0 5a"a el 8b(
Nrì%ì .’*o À%b4à
Nrì%ì e0 el Ba8aláwo de À%b4à
01á,  rí’/n 8b(
>fá# 4enemo0 lo0 elemen4o0 5a"a el "i46al
Çj tí mb8 ní i.2 yí n!, ti 8b( ní í ÿe
+o0 5e1e0 e04án li04o0 5a"a el 8b(
Nrì%ì .’*o À%b4à
Nrì%ì e0 el Ba8aláwo de À%b4à
01á,  rí’/n 8b(
>fá# 4enemo0 lo0 elemen4o0 5a"a el "i46al
Contine con la lista !asta "ue todos los elementos sean presentados ante el #$á.
O*ó tí mb8 ní i.2 yí n!, ti 8b( ní í ÿe
*l dine"o 5"o5o"1ionado e0 5a"a el 8b(
Nrì%ì .’*o À%b4à
Nrì%ì e0 el Ba8aláwo de À%b4à
01á,  rí’/n 8b(
>fá# 4enemo0 lo0 elemen4o0 5a"a el "i46al
Omi tí mb8 ní i.2 yí n!, ti 8b( ní í ÿe
*l a:6a 5"o5o"1ionada e0 5a"a el 8b(
Nrì%ì .’*o À%b4à
Nrì%ì e0 el Ba8aláwo de À%b4à

01á,  rí’/n 8b(
>fá# 4enemo0 lo0 elemen4o0 5a"a el "i46al
-e%/n A!"á
*l h6e0o de A!"á
-e%/n #"ì"àré
*l h6e0o de 6na 5e"0ona enfe"ma
Nrì%ì .’*o À%b4à
Nrì%ì e0 el Ba8aláwo de À%b4à
01á,  rí’/n 8b(
>fá# 4enemo0 lo0 elemen4o0 5a"a el "i46al
Bí (.(tí bá p(n (tí tán
C6ando la 1e"eGa 4e"mine de ha1e"0e
D"ì"à á "à á
*l em86do la ie"4e
Nrì%ì .’*o À%b4à
Nrì%ì e0 el Ba8aláwo de À%b4à
01á,  rí’/n 8b(
>fá# 4enemo0 lo0 elemen4o0 5a"a el "i46al
9àá "àá ni ÿe "ìy8 àb
+a :allina ;6e en168a Gi:Ga:ea 0o8"e 060 h6eo0
Nrì%ì .’*o À%b4à
Nrì%ì e0 el Ba8aláwo de À%b4à
01á,  rí’/n 8b(
>fá# 4enemo0 lo0 elemen4o0 5a"a el "i46al
9àní5"àní ní ÿi*#r# nrìn
*l lo1o 0e m6ee in1on0i04en4emen4e
Nrì%ì .’*o À%b4à
Nrì%ì e0 el Ba8aláwo de À%b4à
01á,  rí’/n 8b(
>fá# 4enemo0 lo0 elemen4o0 5a"a el "i46al
Çni tó bá ní í 8b( yìí má "á, á m bá 8b( .(
X6ien de0ee ;6e e04e 8b( no 0e manifie04e/ o ;6ien ;6ie"a o804"6i" 06 manife04a1i7n#
0e i"á 1on e04e 8b(
01á,  rí’/n 8b(
>fá# 4enemo0 lo0 elemen4o0 5a"a el "i46al

o;6e la f"en4e de la 5e"0ona ;6e 0e 1on06l4a 1on lo0 in04"6men4o0 del "b( 9 o"e 5a"a
;6e 060 5le:a"ia0 0ean a1e54ada0 9 el 8b( 0e manifie04e.

>>>>

P=dale a )rúnmì.à ;6e a1e54e 060 0@5li1a0 1an4ando la 0i:6ien4e ino1a1i7n

01á, %b’#r$ ’8b( 1ín


)rúnmì.à, %b’#r$ ’8b( "à
Ko jë ó "á’.2"e &r/n "n "n "n

>fá# a1e54a e04a0 0@5li1a0 9 ha0 ;6e el 8b( 0e manifie04e

%
)rúnmì.à# a1e54a e04e 8b( 5a"a ;6e la0 o"a1ione0 0e manifie04en
V a0e:6"a ;6e e04a 5e4i1i7n a9a di"e14o al >"nmolK 9 ?dm"K.

+6e:o# de8e "e1i4a" el e"0o de Dtúrá 34á <Dtúrá à4á= ;6e 0e en16en4"a a 1on4in6a1i7n.
[04a e0 6na o"a1i7n 5a"a el 5a:o mone4a"io de lo0 ma4e"iale0 5a"a el 8b(. E6"an4e e04e
"eGo# lo0 in04"6men4o0 del "b( de8en 1on4in6a" moiéndo0e 0o8"e el 3p!n del >fá.

/úrá Ô#á (/úrá Eà#á)

3.!7n !’.é tán


3.!7n 1on04"697 06 1a0a
G ( ojú r2 4’ët$
V la 1olo1a de f"en4e al h6mo de la e01o5e4a
9’í1á 1/n Dmìnì.ò%bà
+a adiina1i7n 5"a14i1ada a Dmìnì.ò%bà
 ;i iú àti àr$n n*á iri
X6ien e04a8a 0iendo 8601ado 5o" la m6e"4e 9 la enfe"medad
3j! tí iú y( 4í Dmìnì.ò%bà, o*ó .ó 7 y2ë
C6ando la m6e"4e a8o"d7 a Dmìnì.ò%bà# Dmìnì.ò%bà f6e 1a5aG de eadi" a >J@#
:"a1ia0 a 06 0a1"ifi1io mone4a"io
Dmìnì.ò%bà, o*ó . 7 ny8 ìpín ní &r/n
Dmìnì.ò%bà# la m6e"4e 56ede 0e" de0iada 1on 6n 0a1"ifi1io mone4a"io
3j! tí àr$n o Dmìnì.ò%bà, o*ó .ó 7 y2ë
C6ando la enfe"medad en1on4"7 a Dmìnì.ò%bà# Dmìnì.ò%bà f6e 1a5aG de eadi" a
"n# en i"46d de 06 0a1"ifi1io mone4a"io
Dmìnì.ò%bà, o*ó . 7 ny8 ìpín ní &r/n
Dmìnì.ò%bà# la enfe"medad 56ede 0e" de0iada 1on 0a1"ifi1io mone4a"io Dmìnì.ò%bà

ZeGe 5a"a ;6e el 0a1"ifi1io mone4a"io 56eda de0ia" a la m6e"4e# a la enfe"medad 9 a la0
f6e"Ga0 ne:a4ia0.

Cu'n!o Cor!o3 +a m6e"4e 8601a8a a Dmìnì.ò%bà 5o" lo ;6e f6e a 1on06l4a"0e. Dmìnì.ò%bà


ne1e0i4a8a má0 4iem5o 5a"a 1om5"a" 4odo0 lo0 ma4e"iale0 "e;6e"ido0 5a"a el 8b(.
Com5"endiendo el >fá e04a 0i46a1i7n# le f6e 1o8"ado la 1an4idad de dine"o ne1e0a"ia 5a"a
ad;6i"i" lo0 ma4e"iale0# ademá0 del dine"o 1o""e05ondien4e al 4"a8a<o. A0= el 8b( f6e
"ealiGado "á5idamen4e 9 Dmìnì.ò%bà f6e 0alado de >J@.

>>>>

P=dale a )rúnmì.à ;6e a1e54e la0 0@5li1a0 5o" medio de la 0i:6ien4e ino1a1i7n

01á, %b’#r$ ’8b( 1ín


)rúnmì.à, %b’#r$ ’8b( "à
Ko jë ó "á’.2"e &r/n "n "n "n

>fá# a1e54a e04a0 0@5li1a0 9 ha0 ;6e el 8b( 0e manifie04e


)rúnmì.à# a1e54a e04e 8b( 5a"a ;6e la0 o"a1ione0 0e manifie04en
V a0e:6"a ;6e e04a 5e4i1i7n a9a di"e14o al >"nmolK 9 ?dm"K.

'
*l B8láwo de8e 1on4in6a" moiendo lo0 in04"6men4o0 del "b( 1on 06 mano de"e1ha
0o8"e el 3p!n >fá 9 "e1i4a" lo0 0i:6ien4e0 e"0o0 de Ì"in O%b# <Ì"in’b#=J

Bí b2mbë bá ( %ú"$
 Al 0onido de lo0 4am8o"e0 b2mbë
bo%bo y (b .ó njó
+a0 "eina0 de8e"án 0ali" a la 5i04a a 8aila" ale:"emen4e
A "’í1á 1ún "b(
+a adiina1i7n "ealiGada a "b( (la a96da 5a"a la manife04a1i7n del 8b()
A"b( nti &r/n b& *á yé
C6ando el "b( en=a a la 4ie""a de0de el m6ndo e05i"i46al
A rú 8b( náà ni o*ó
*04amo0 ha1iendo e04e 8b( 1on dine"o
TCon lo0 ma4e"iale0 "e;6e"ido0 5"e0en4ado0 5a"a el 8b(# in1l69endo el ow7U
01á, í o jë ó 1ìn
>fá# 5o" fao" haG ;6e el 8b( 0e manifie04e
 ;í ó bá tó 8b(, i 8 jë ó 1ìn
Si lo0 ma4e"iale0 5a"a el 8b( e04án 1om5le4o0# 5o" fao" 5e"mi4e ;6e 0e manifie04e

A"b(, j& ! jë í 8b( ó "à 1ún 8.ëb( ò "b(


A"b(# 5o" fao" 5e"mi4e ;6e el 8b( 0e manifie04e 5a"a ;6ien ha1e e04a 1on06l4a
 ;í ó bá tó 8b(, í 8 jë ó 1ín
V 0i inade"4idamen4e# al:o 0e e01a5a de lo0 ma4e"iale0 5a"a el 8b(# 5e"mi4e ;6e é04e
0e manifie04e
A"b(, j& ! jë í 8b( ó "à 1ún 8.ëb( ò "b(
A"b(# 5o" fao" 5e"mi4e ;6e el 8b( 0e manifie04e 5a"a ;6ien ha1e e04a 1on06l4a
6i Ì( À*ú4í ni i.é 01á
*l 56e8lo de À*ú4í  e0 el ho:a" del >fá
A"b(, j& ! jë í 8b( ó "à 1ún 8.ëb( ò "b(
A"b(# 5o" fao" 5e"mi4e ;6e el 8b( 0e manifie04e 5a"a ;6ien ha1e e04a 1on06l4a
6i Ì"òròmà*ú42 ni i.é 01á
Ì"òròmà*ú42 e0 el ho:a" del >fá
A"b(, j& ! jë í 8b( ó "à 1ún 8.ëb( ò "b(
A"b(# 5o" fao" 5e"mi4e ;6e el 8b( 0e manifie04e 5a"a ;6ien ha1e e04a 1on06l4a
Kí .’8b( ó ÿe m "à 1ún 8.ëb(
bC7mo 5od"=a manife04a"0e el 8b( 5a"a ;6ien 0e 1on06l4ac
À"à n, à"à n ni 8b( ó m "à 1ún 8.ëb(
Con inmedia4eGQ *l 8b( de8e manife04a"0e 5a"a ;6ien ha1e e04a 1on06l4a
À"à n, à"à n ni 8b( pápàá "à
Si# el 8b( de8e manife04a"0e de inmedia4o.

ZeGe 5a"a ;6e el 0a1"ifi1io 0ea a1e54ado 0in l6:a" a d6da0 9 0in demo"a.

>>>>

P=dale a )rúnmì.à ;6e a1e54e la0 0@5li1a0 5o" medio de la 0i:6ien4e ino1a1i7n

!
01á, %b’#r$ ’8b( 1ín
)rúnmì.à, %b’#r$ ’8b( "à
Ko jë ó "á’.2"e &r/n "n "n "n

>fá# a1e54a e04a0 0@5li1a0 9 ha0 ;6e el 8b( 0e manifie04e


)rúnmì.à# a1e54a e04e 8b( 5a"a ;6e la0 o"a1ione0 0e manifie04en
V a0e:6"a ;6e e04a 5e4i1i7n a9a di"e14o al >"nmolK 9 ?dm"K.

*l Ba8aláwo de8e"á 1on4in6a" moiendo lo0 in04"6men4o0 del "b( 1on 06 mano de"e1ha
0o8"e el 3p!n del >fá mien4"a0 "e1i4a lo0 0i:6ien4e0 e"0o0 de Njì O%b#

5F OgbG

C!n ní í 8b( ó 1ín, Àÿàní Àjá


*llo0 di1en# H*l 8b( de8e 0e" a1e54adoH Àÿàní Àjá
Kó 1ín, ó 1ín .’e/ n1ín
HX6e 0ea a1e54adoH# a0= 06ena la "a4a
Kó 1ín, ó 1ín .’8j n"ún
HX6e 0ea a1e54adoH# a0= 06ena el 5eG

3r& à ì 1ín ò 4/n*&n


3o e0 86eno ;6e el 8b( no 0ea a1e54ado
9’í1á 1ún Onítoò 3bà.$1&n
+a adiina1i7n 5"a14i1ada a Onítoò 3bà.$1&n
3m(  t’2pá oÿooro5jáo
 A;6él# el ;6e 1amina 1on la a"a ma<e046o0a
O%ún &ë .ó 1í rú’b(
Pa:7 ein4e (2&) 8ol0a0 de dine"o  5o" 06 8b(
G ní ò/n ò m( ibi tí ó %b’órí já
*l di<o ;6e no e=a dife"en1ia0
C!n ní, H:é o 7 n oríIE
+e 5"e:6n4a"on# H*l 8b( 4o17 46 1a8eGac
G ní ò/n ò 7 n orí 
[l "e05ondi7 ;6e el 8b( no 4o17 06 1a8eGa
C!n ní tí  bá 7 n orí 
*llo0 le di<e"on ;6e 4o1a" 6n 8b( 1on la 1a8eGa de 6no
Orí 8ni  %b 8b( rú
Fa1ili4a 9 a:iliGa la manife04a1i7n del 5"o5io 8b(

*l B8láwo de8e 0o04ene" el 8b( ha1ia el o"= (1a8eGa) de ;6ien 0e 1on06l4a 9 "eGa" 5a"a
;6e e04e o"= (de élYella) a96de a fa1ili4a" la manife04a1i7n del 8b(. +6e:o de8e 1on4in6a" 1on
el 0i:6ien4e 1an4o

Kó 1ín, ó 1ín .’e/ n1ín


HX6e 0ea a1e54adoH# a0= 06ena la "a4a
Kó 1ín, ó 1ín .’8j n"ún
HX6e 0ea a1e54adoH# a0= 06ena el 5eG
$
 %igamos que es el equi!alente a doscientos d&lares '(2))#))*


3r& à ì 1ín ò 4/n*&n
3o e0 86eno ;6e el 8b( no 0ea a1e54ado
9’í1á 1ún Onítoò 3bà.$1&n
+a adiina1i7n 5"a14i1ada a Onítoò 3bà.$1&n
3m(  t’2pá oÿooro5jáo
 A;6él# el ;6e 1amina 1on la a"a ma<e046o0a
3%b&n &ë .ó 1í rú’b(
Pa:7 1on 4"ein4a (&) 8ol0a0 de dine"o  5o" 06 8b(
G ní ò/n o r’áyìíp"à n n
[l di<o ;6e no e=a "e06l4ado0 de 06 8b(
C!n ní, H:é o 7 n àyàIE
+e 5"e:6n4a"on 0i el 8b( 4o17 06 5e1ho
G ní ò/n ò 7 n àyà
[l di<o ;6e el 8b( no 4o17 06 5e1ho
C!n ní ÿe ní à n7 8b( n àyà
+e di<e"on ;6e 4o1a" el 5e1ho 1on el 8b(
6i ày 8ni 7 n%b #r$ t$
Fa1ili4a 9 a:iliGa la manife04a1i7n de n6e04"o 8b( 5a"a Nÿ$

*l Ba8alawo de8e 4o1a" el 8b( 1on el 5e1ho de la 5e"0ona ;6e 0e "ealiGa la 1on06l4a 9 "eGa" 
5a"a ;6e 06 àyà a96de a a:iliGa" la manife04a1i7n del 8b(# l6e:o de8e 1on4in6a" 1on el
1an4o

Kó 1ín, ó 1ín .’e/ n1ín


HX6e 0ea a1e54adoH# a0= 06ena la "a4a
Kó 1ín, ó 1ín .’8j n"ún
HX6e 0ea a1e54adoH# a0= 06ena el 5eG
3r& à ì 1ín ò 4/n*&n
3o e0 86eno ;6e el 8b( no 0ea a1e54ado
9’í1á 1ún Onítoò 3bà.$1&n
+a adiina1i7n 5"a14i1ada a Onítoò 3bà.$1&n
3m(  t’2pá oÿooro5jáo
 A;6él# el ;6e 1amina 1on la a"a ma<e046o0a
Aá"!t &ë .ó 1í rú’b(
Pa:7 1on 1in16en4a ('&) 8ol0a0 de dine"o $ 5o" 06 8b(
G ní ò/n o r’áyìíp"à n n
[l di<o ;6e no e=a "e06l4ado0 de 06 8b(
C!n ní ó j( bí *ípé ibi ni ò "’2yìn .’2yìn r2
+e 1on4e04a"on# Pa"e1e ;6e la ne:a4iidad a@n lo a1e1haN

*l B8láwo de8e "eGa" 5a"a ;6e lo0 5en0amien4o0 ne:a4io0# lo0 malo0 de0eo0# la mala
06e"4e# lo0 he1hiGo0 o 5o0i8le0 maldi1ione0# e41. 0e ale<en de la 5e"0ona ;6e 0e 1on06l4a.

Con lo0 in04"6men4o0 del "b( en la 5alma de 060 mano0# 9 man4eniéndolo0 1e"1a de la
1a8eGa de ;6ien 0e 1on06l4a# el B8láwo de8e 0o5la" la0 ene":=a0 ne:a4ia0 ;6e 56die"an
e04a" al"ededo" del 0oli1i4an4e.
+
 %igamos que es el equi!alente a trescientos d&lares '(3))#))*
,
 %igamos que esto es el equi!alente a quinientos d&lares '(5))#))*


gggg

+o ;6e 0i:6e a 1on4in6a1i7n e0 el O"$ 01á "efe"en4e al 5o" ;6é 0e e04á ha1iendo el "b(/
e0 de1i"# el O"$ 01á ;6e e0 "eelado al 0oli1i4an4e en el momen4o de la 1on06l4a. *l B8láwo
56ede "e1i4a" 4an4o0 e"0o0 1omo le 0ea 5o0i8le de e0e O"$ 01á. *04o0 e"0o0 de8en in1l6i" 
a;6ello0 1on1e"nien4e0 a la0 5"eo165a1ione0 de ;6ien 0e 1on06l4a en el momen4o del >fá.
Po" e<em5lo# 0i 3*!nrín O%b# 0e "eel7 al 0oli1i4an4e d6"an4e la 1on06l4a# 9 men0a<e0 de
e04e O"$ 01á le adie"4en al 0oli1i4an4e ;6e 0e a804en:a de "endi" fao"e0 5o" 6n 5a" de
me0e0# 9 0i e04a 5e"0ona 0e 1on06l4a 8601ando 1on0e<o0 e05i"i46ale0/ a0= 1omo 0i de0ea
0a8e" 0i de8e 5"e04a"le dine"o a al:6ien# 7 0i de8e 5one" en "ie0:o 06 0e:6"idad e1on7mi1a
0iendo el fiado" de 6n 4e"1e"o ;6e 0e en16en4"a en 6n a56"o/ en4on1e0# lo0 e"0o0 de
3*!nrín O%b#  ;6e dan e04a a64o"idad de8en e04a" in1l6ido0 en lo0 1an4o0 d6"an4e el
"b(. am8ién de8en de1i"0e la0 o"a1ione0 a5"o5iada0 5a"a 5"o4e:e" al 0oli1i4an4e 1on4"a
5é"dida0 (5é"dida0 ma4e"iale0 9Yo la 5é"dida de 06 ida). *04e e"0o en 5a"4i16la" de
3*!nrín O%b# ;6e ha8la de 6n fao" ;6e 0e oli7 a:"io 56ede 0e" 64iliGado

Oore ni i%ún ÿe
+a 8eneolen1ia del 86i4"e
6i i%ún 7 pá .’orí 
Ze06l4a en 06 1a8eGa 1ala
Oore ni àà.à ÿe
+a 8eneolen1ia de Àà.à
6i àà.à 7 y( %2%2 .’&r$n
+e 4"a<o la 5"o468e"an1ia en 06 16ello
0j! míí, Ìjò mìì
 Al:@n o4"o d=a# o4"o d=a
Kí 8ni má ÿe oore m!
no no de8e"=a 0e" dema0iado ama8le
9’í1á 1ún Ìjím#r#
+a adiina1i7n "ealiGada a Ìjím#r# (Mono)
 ;i n.( b O.ó/n p24án ("ún
C6ando 0e di"i:=a al anie"0a"io de Ol7J6n
C!n ní ó rú’b(
+e f6e di1ho ;6e 0e hi1ie"a el 8b(
O %b’ëb(, o rú
[l e046o de a16e"do...
Ç %bé mi o
+léame
F88r85p2ún5p8
F88r85p2ún5p8
C6idado0a 9 :en4ilmen4e.

R'"um'n
*04a i4an (hi04o"ia) na""a la ex5e"ien1ia ;6e 46o Ìjím#r# (el mono) 16ando "e:"e0a8a de 06
ia<e de0de la 1a0a de O.ó/n/ 16ando lo ;6e en 6n 5"in1i5io ha8=a he1ho 1omo 6n fao"#
4e"min7 0iendo 6n 061e0o ama":o 5a"a él. *n e04a hi04o"ia Ìjím#r# ha8=a ido a feli1i4a" a

$
O.ó/n 5o" 06 anie"0a"io# lo ;6e 1a0i le 16e04a la ida. Pe"o :"a1ia0 al 8b( ;6e le ha8=a
"ealiGado a Nÿ$# Ìjím#r#  ii7 5a"a "ela4a" e04a hi04o"ia.

Ee i:6al mane"a de8e 0e" "e1i4ado el O%b# 3*!nrín# ;6e e0 el 0i:no "ee"0o del O"$ 01á
3*!nrín O%b#. A0= 56e0 6n n@me"o i:6al de e"0o0 del O"$ 01á 3*!nrín O%b# de8e 0e" 
1an4ado. *l manda4o e05i"i46al e0 ;6e e04e O"$ 01á ;6e 0e "eela a la 5e"0ona ;6e 0e
1on06l4a d6"an4e la adiina1i7n# 9 5o" el 16al 0e "ealiGa e04e "b(# de8e 1om5lemen4a"0e
1on 06 O"$ 01á "ee"0o# o lo ;6e 0e 1ono1e 1omo H(m( ìyá r2E# (06 má0 1e"1ana
he"mana). An4e0 de ha1e" el llamado H O"$ 01á "ee"0oH el O"$ 01á 1o""e05ondien4e de8e 0e" 
1ono1ado 0iem5"e de fo"ma m69 "e05e46o0a. A 1on4in6a1i7n 0e 5"e0en4an e<em5lo0 de
o"a1ione0 1o"4a0 ;6e 56eden 64iliGa"0e en e04o0 1a0o0
a* Bí 842 n bá *’(.é,ìejì á t2.e (na eG ;6e 6n 5ie en4"a# el o4"o de8e 0e:6i"lo)
 * O%b# 3*!nrín, *á 4i (m( ìyá ré .( ( O%b# 3*!nrín# a0i04e a 46 he"mana 5a"a la
inmedia4a manife04a1i7n de e04e 8b().

+6e:o# 6n e"0o o e"0o0 del O"$ 01á "ee"0oN de8e"=an 0e" "e1i4ado0# 1omo e<em5lo# el ;6e
0e lee a 1on4in6a1i7n

Ogbè ÔABnr&n

 ;2t2r2%ún A*o O.óm$


 ;2t2r2%ún# Awo 5a"a el Ze9 de ?m
9’í1á 1ún O.óm$ Ap2rán
+a adiina1i7n 5"a14i1ada a O.óm$ Ap2rán (6n Ze9)
3m( 3.!r! i
S6 hi<o f6e"4e 9 "e1io
Ç %ún ?yn ("ún .’Dm$
P"e5a"a04e i9án en ?m
T04ede0 56e8loN 46ie"on 6n :"an fe04=n de i9án en ?mU
Ç ò 1ún 8.ërú j8
3o le die"on al e01lao
T3o alimen4a"on al e01laoU
Ç ro’à ("ún .’Dm$
P"e5a"a"on ám. en ?m
T04ede0 56e8loN 46ie"on 6n :"an fe04=n de ám. en ?mU
Ç ò 1ún 8.ërú j8
3o le die"on al e01lao
T3o alimen4a"on al e01laoU
Ç.ërú .ó 1’i"í b’.2
*0 el e01lao
TEe01ono1ido 5a"a 604ede0# 56e8lo# e0 el e01laoU
6i np yín .’!m( j8
X6ien ha e04ado ma4ando a 060 hi<o0
T+a en4a "emo4amen4e e0 "e05on0a8le 5o" la0 m6e"4e0 en 46 familia 5o";6e él e04á
f6"io0o 5o" ha8e" 0ido meno05"e1iadoU
0bi tí mb8 n’í.é
+a0 1o0a0 mala0 en la 1a0a
T+a0 f6e"Ga0 ne:a4ia0 den4"o de la 1a0aU

%&
Fòpò, p 1/n mi, pòpò
Fòpò (ie"8a de >fá)# má4alo 5o" mi# má4alo
0bi tí mb8 .’!&"2
+a0 1o0a0 mala0 f6e"a de la 1a0a
T+a0 f6e"Ga0 ne:a4ia0 f6e"a de la 1a0aU
Fòpò, p 1/n mi, pòpò
Fòpò# má4alo 5o" mi# má4alo

gggg

*l B8láwo de8e"á 1on4in6a" moiendo lo0 in04"6men4o0 del "b( 1on 06 mano de"e1ha
0o8"e el 3p!n del >fá# 9 1omo e0 606al# llama"á a )rúnmì.à 5a"a ;6e a1e54e la0 0@5li1a0
1on la 0i:6ien4e ino1a1i7n 5a"a 06 in4e"en1i7n

01á, %b’#r$ ’8b( 1ín


)rúnmì.à, %b’#r$ ’8b( "à
Ko jë ó "á’.2"e &r/n "n "n "n

>fá# a1e54a e04a0 0@5li1a0 9 ha0 ;6e el 8b( (*BO)# 0e manifie04e


)rúnmì.à# a1e54a e04e 8b( 5a"a ;6e la0 o"a1ione0 0e manifie04en
V a0e:6"a ;6e e04a 5e4i1i7n a9a di"e14o al >"nmolK 9 ?dm"K.

O"a1ione0 1on 1an4o0 e05e1iale0 de Ojú O"$ 'ërìn"ín.ó%ún (+o0 Eie1i0éi0 O"$ 01á
P"in1i5ale0) de8en 0e" "e1i4ado0. Ee5endiendo de lo0 1ono1imien4o0 del B8láwo# 6no o
m@l4i5le0 e"0o0 56eden 0e" 1an4ado0 1on 1ada 1a5=46lo del Ojú O"$ 01á. *04o0 e"0o0
e0en1ialmen4e de8en 1on4ene" 8endi1ione0# 4am8ién 56eden 0e" 0ele11ionado0 5a"a la
0i46a1i7n e05e1=fi1a en la ;6e 0e en16en4"e ;6ien 0e 1on06l4a. +o0 0i:6ien4e0 e"0o0 de Ojú
O"$# a""e:lado0 0e16en1ialmen4e# 0on 86eno0 e<em5lo0 9 8ien 5od"=an 0e" 64iliGado0.

I I
I I
I I
I I
HF
Ogbè

,?1
3"á o*ó, *o ’!r!
*01a0eG de dine"o# e"a 6n Awo en el 56e8lo de JW7"o
Ààbò, *o òe Ìjerò
Salado" de 0i46a1ione0# e"a 6n Awo en el 1en4"o de L<e"
Bi 3"á o*ó bá n"á Bàbà.á*o
Si el dine"o e0 e01a0o 5a"a el Ba8aláwo
TSi el B8láwo e04á en ;6ie8"aU

%,
Ààbò níí m nbòó
*l 0alado" de la 0i46a1i7n lo 0a1a"á de e0a 1alamidad
T*l 0alado" de la 0i46a1i7n end"á en 06 a96daU
9’í1á 1ún )rúnmì.à
+a adiina1i7n he1ha a )rúnmì.à
C(n yó 7 à.ejó ìtìjú mët *& 4’ìnú i.é r2
"e0 5e"0ona0 "e56:nan4e0 0e"án 060 ini4ado0
C!n ní í o rú’b(
Se le "e1omend7 ;6e hi1ie"a 8b(
Aún*árápá, *o orí 8ní 
n e5ilé54i1o# el Awo 0o8"e la e04e"illa
Oníjàb$t2, *o .ë (jà
no ;6e 06f"e de elefan4ia0i0# awo en el me"1ado
Oní%bò"ò%í, bimú "ìnrìninin
no ;6e 06f"e 5o" 4ene" la mand=86la 9 na"iG eno"me...

Sino("i"
)rúnmì.à e04a8a e1on7mi1amen4e ;6e8"ado 16ando lo0 4"e0 0e"e0 1ele04iale0 men1ionado0
an4e"io"men4e lo i0i4a"on. Pa"a ha1e"0e 1a":o de e04o0 4"e0 i0i4an4e0 ine05e"ado0 9
0i:6iendo la0 1o046m8"e0 de la 4"adi1i7n Vo"8á ;6e exi:e ;6e 16al;6ie" i0i4an4e 0e 0ien4a
1omo en 06 5"o5ia 1a0a# )rúnmì.à 4en=a ;6e "ealiGa" 6n 0a1"ifi1io 5a"a el 1onfo"4 de 060
h6é05ede0. *1on7mi1amen4e le "e06l4a8a m69 dif=1il llea" a 1a8o el 0a1"ifi1io# a0= ;6e
"e16""i7 a al:o ;6e le "e06l4a8a m69 in606al endi7 06 0r!ë 01á 9 o4"a0 alio0a0
he""amien4a0 de la adiina1i7n. Finalmen4e la a4en1i7n 5"e04ada a lo0 4"e0 0e"e0 1ele04iale0
f6e inme<o"a8le. A0= ;6e ha8iendo 5a0ado la 5"6e8a exi4o0amen4e# lo0 i0i4an4e0 de<a"on
al:6na0 8ol0a0 1on 4e0o"o0 en lo0 16a"4o0 donde 5e"no14a"on. Al e" ;6e ha8=an de<ado 4al
4e0o"o# )rúnmì.à le0 eni7 men0a<e0 4ele5á4i1o0 info"mándole0 0o8"e el 1a0o/ en "e056e04a#
lo0 0e"e0 1ele04iale0 le info"ma"on ;6e el 4e0o"o e"a la mane"a de a:"ade1e"le 5o" 6n 4"a8a<o
8ien he1ho.

Pa"a 1on1l6i" el 1an4o an4e"io"# de8en de1i"0e o"a1ione0 5o" la "i;6eGa de la 5e"0ona ;6e 0e
1on06l4a.

HF-Ogbè
,$1
Nj##jì ni mo %b#, mi ò %be 8nìn
 A5o9o a m61ho0# no a 6no 0olo
TMi amo" e0 5a"a m61ho0 8e8é0 (mo"o1ho0) no 5a"a 6no 0oloU
9’í1á 1ún ojúoró to n.( 4i ì4à.2 àbàtà
+a adiina1i7n 5"a14i1ada a ojúoró  (6na hie"8a) 16ando 0e di"i:=a al fondo del
5an4ano
 ;’o n.( r#é nrì.2 (m( ni bíbí 
Pa"a 1omenGa" 6na familia
3( n%be .’!*!, y np&n .’ëìn

%2
Mien4"a0 ;6e el e05o0o 0o04iene a 6no de lo0 nio0# la e05o0a 06<e4a al o4"o 0o8"e 06
e05alda (lo 1a":a 0o8"e 06 e05alda)
 Pin"inyin"in ni t’ì"in
*l :60ano 0iem5"e e04á 5leno
 ;á .o 4’ojúoró "’(.!m(I
bX6ién hiGo 5o0i8le ;6e ojúoró 46ie"a hi<o0c
Ì4à.2 àbàtà
*l 5an4ano
01á .ó 4>ojúoró "’(.!m(
*l >fá hiGo 5o0i8le ;6e o<@o"7 46ie"a hi<o0.

+a en0eanGa e0en1ial de e04e e"0o e0 la familia. Po" lo 4an4o# en e04e 56n4o# de8en
in1o"5o"a"0e o"a1ione0 a0o1iada0 a a06n4o0 familia"e0. +a0 1o0a0 a men1iona" de8e"=an 0e" 
el amo"# la feli1idad del ho:a"# (m( (lo0 hi<o0)# la 1om5"en0i7n# la0 8endi1ione0 finan1ie"a0#
la 86ena 0al6d# la la":a ida# la 5"o05e"idad 9 la 5"o4e11i7n.
gggg

*l B8láwo de8e"=a 1on4in6a" moiendo lo0 in04"6men4o0 del "b( 0o8"e el 3p!n del >fá
1on 06 mano de"e1ha# 9 1omo de 1o046m8"e# ino1a" a )rúnmì.à  5a"a ;6e a1e54e la0
0@5li1a0 5o" medio de lo0 e"0o0 9a 1ono1ido0

01á, %b’#r$ ’8b( 1ín


)rúnmì.à, %b’#r$ ’8b( "à
Ko jë ó "á’.2"e &r/n "n "n "n

>fá# a1e54a e04a0 0@5li1a0 9 ha0 ;6e el 8b( 0e manifie04e


)rúnmì.à# a1e54a e04e 8b( 5a"a ;6e la0 o"a1ione0 0e manifie04en
V a0e:6"a ;6e e04a 5e4i1i7n a9a di"e14o al >"nmolK 9 ?dm"K.

Mien4"a0 a@n m6ee lo0 in04"6men4o0 del "b( 0o8"e el 3p!n del >fá# el Ba8alawo de8e"á
1an4a" do0 e"0o0 de )y2ú 'éjì. +o0 0i:6ien4e0 56eden 4oma"0e 1omo 86eno0 e<em5lo0

II II
II II
II II
II II
yêkú
0GF

,?1
)p2.2 .ó yó tán, .ó "$n "é.2
na eG ;6e )p2.2 e04á lleno# 0e a16e04a 0o8"e 06 e047ma:o
Tn )p2.2 8ien 1on0a:"ado 0e e<e164a ex4"ao"dina"iamen4e 8ienU
9’í1á 1ún pere%e"e, tíí ÿe y#yé ojúm! m!
+a adiina1i7n he1ha a 5e"e:ede (la 1la"idad)# mamá del al8a
Ojúm! ire m! mi .’ónìí o
o9 e0 6n d=a de >"e 5a"a m=

%
TX6e 0ea 8ende1ido 1on a86ndan4e i"e en el d=a de ho9U
Fere%e"e, ì*( ni y#yé ojúm! m!
Cla"idad# e"e0 la mad"e del amane1e" 
TCla"idad# e04á0 a 1a":o de la0 a14iidade0 de ho9U
Ojúm! jé m! mi .’ónìí o
o9 e0 el d=a del éxi4o finan1ie"o 5a"a m=
To9# 9 0iem5"eN# 8end=1eme 1on a86ndan4e0 "i;6eGa0U
Fere%e"e, ì*( ni y#yé ojúm! m!
Cla"idad# e"e0 la mad"e del amane1e" 
TCla"idad# e"e0 el al8a# e04á0 a 1a":o de la0 a14iidade0 de ho9U
Ojúm! yQ(( m! mi .’ónìí o
o9 e0 el d=a 5a"a la e05o0a# el e05o0o 9 5a"a m=
To9# 9 0iem5"e# 8endi1e mi "ela1i7n 1on mi 17n96:e# o 1on mi noio(a)U
Fere%e"e, ì*( ni y#yé ojúm! m!
Cla"idad# e"e0 la mad"e del amane1e" 
TCla"idad# e04á0 a 1a":o de la0 a14iidade0 de ho9U
Ojúm! (m( m! mi .’ónìí o
o9 e0 el d=a de lo0 hi<o0 5a"a m=
To9# 9 0iem5""e# haGme 6n 5ad"e o":6llo0o de 060 hi<o0U
Fere%e"e, ì*( ni y#yé ojúm! m!
Cla"idad# e"e0 la mad"e del amane1e" 
TCla"idad# e04á0 a 1a":o de la0 a14iidade0 de ho9U
Ojúm! o%b!, t! m! mi .’ónìí o
o9 e0 6n d=a de 86ena 0al6d 9 lon:eidad 5a"a m=
To9# 9 0iem5"e# 8end=1eme 1on 86ena 0al6d 9 6na la":a idaU
Fere%e"e, ì*( ni y#yé ojúm! m!
Cla"idad# e"e0 la mad"e del amane1e" 
TCla"idad# e04á0 a 1a":o de la0 a14iidade0 de ho9U

*04e e"0o an4e"io" 1ono1ido 1omo H8y( 01áE e0 6no de lo0 4an4o0 e"0o0 del >fá ;6e 0e
ex5li1an a 0= mi0mo0/ 5o" lo 4an4o ha9 5o1o ;6e de01if"a" en 06 men0a<e. A0= ;6e#  ì*úre 5o" 
4oda0 la0 1o0a0 86ena0 men1ionada0 en e04e e"0o ;6e de8en de1i"0e a la 5e"0ona ;6e 0e
1on06l4a. am8ién 5od"=an in1l6i"0e en la0 o"a1ione0 o4"a0 ne1e0idade0 ;6e 0ean a5"o5iada0
0e:@n el 1a0o.

No!3
IyB '.á *0 6n e"0o 1o"4o 9 di"e14o del >fá. y! 01á  mane<a 6no o do0 men0a<e0. S6
o56e04o e0 H2*! 01áE.
IAB '.á3 *0 6n e"0o de >fá la":o 9 m6l4ifa1é4i1o 169o0 men0a<e0 :ene"almen4e e04án
1odifi1ado0. *! 01á 56ede 0e" 4an la":o ;6e o165e de do0 a 1in1o 5á:ina0 o ;6iGá0 má0. *l
2*! 01á# de 6n B8láwo ex5e"imen4ado 56ede "eela" el 5lan de4allado de la ida e05i"i46al
de al:6ien -el 0ende"o de la ida de 6na 5e"0ona de0de el d=a de 06 1on1e51i7n ha04a el d=a
de 06 @l4imo alien4o.

yêkú 0GF
,$1
Mpá %bón%bó níí ÿj/ %b!nnini
n :"an 8a047n 5"e1ede al ;6e a1hi1a el "o1=o Ta:6aU

%%
Nÿ8 méj##jì níí &nà %boroàn5%boroàn
Eo0 5ie"na0 4"an0i4an el 1amino 1on 4e""o" 
9’í1á 1ún A.ápà, niyyi
+a adiina1i7n a Alá5# "e9 de l9a9i
3m( o*ó p!n.é, o*ó y 4’óo
*l nio del dine"o me ha1e 8ien# el dine"o 0e ex4iende ha1ia la :"an<a
T*l dine"o 4"ae hono" 9 "e05e4o# 5a"4i16la"men4e 16ando 0e 4iene en a86ndan1iaU
0*ájú A.ápà, jé, 2yìn A.ápà, (m(
F"en4e al Ze9 Alá5# dine"o/ de4"á0 del Ze9 Alá5# 060 hi<o0
T*l Ze9 Alá5 4en=a "i;6eGa0 9 f6e 8ende1ido 1on hi<o0U.

Lw@"e 5a"a 6na 86ena familia# 8endi1ione0 9 éxi4o en lo ;6e 0e 5"o5on:a 0on lo0 de0eo0 a
0oli1i4a" en nom8"e de la 5e"0ona ;6e 0e 1on06l4a.

>>>>
*l B8láwo de8e 1on4in6a" moiendo lo0 in04"6men4o0 del "b( 0o8"e el 3p!n del >fá 1on
06 mano de"e1ha# 1omo e0 606al# de8e"á ino1a" a )rúnmì.à 5a"a ;6e a1e54e la0 0@5li1a0
1an4ando lo 0i:6ien4e

01á, %b’#r$ ’8b( 1ín


)rúnmì.à, %b’#r$ ’8b( "à
Ko jë ó "á’.2"e &r/n "n "n "n

>fá# a1e54a e04a0 0@5li1a0 9 ha0 ;6e el 8b( 0e manifie04e


)rúnmì.à# a1e54a e04e 8b( 5a"a ;6e la0 o"a1ione0 0e manifie04en
V a0e:6"a ;6e e04a 5e4i1i7n a9a di"e14o al >"nmolK 9 ?dm"K.

+6e:o# de8e"á "e1i4a" do0 e"0o0 de Ì*òrì 'éjì. *l 0i:6ien4e 56ede 0e" 6no de e04o0 do0
e"0o0

II II
I I
I I
II II
ÌA$r
0GF

)%án níí m’órí "i ÿíí 


*l :"an molde# 1on 06 8o"de
O m’ë42 méj##jì "i y#y#, "i y#y#
Se an1la 07lidamen4e en la 4ie""a
Dr/b/ 81/n b.2, o ró $r$b/t/ $r$b/t/
C6ando ef6n e0 a5la04ado# de05ide 6n 5olo 8lan;6e1ino
Àtàb.2 1! p2 ë
C6ando 6n h6eo 0e 1ae# 0e "om5e 1on el im5a14o
9’í1á 1/n àÿ2, tíí ÿe (m(bìnrin &r/n
+a adiina1i7n 5a"a el 1i1lo men04"6al de la dama en el m6ndo e05i"i46al

%'
A b/ 1ún àt&, tíí ÿe (m(/nrin ì4á.ú yé
+a mi0ma adiina1i7n 5a"a la e05e"ma# el hom8"e en la 4ie""a
Àtàÿ2, àt’àt& ti 8 ti 1ë’r $
 Am8o0# el 1i1lo men04"6al 9 la e05e"ma (0emen) ;6e no lo:"an 6ni"0e
Ç .’*!, .’42, 8 "’(m(
Po" fao"# á8"e4e 9 1onié"4e4e en 6n 8e8é
TPo" fao" f@nde4e fo"mando 6n 8e8éU.

na o"a1i7n 1on4"a la infe"4ilidad de8e 0e" di1ha al >fá en nom8"e de la 5e"0ona ;6e 0e
1on06l4a# 4am8ién de8e"án in1l6i"0e o"a1ione0 5idiendo 5o" 06 0al6d# 9 5a"a ;6e 4en:a hi<o0
feli1e0.

>>>>

*l Ba8aláwo de8e 1on4in6a" moiendo lo0 in04"6men4o0 del A"b(  0o8"e el )p!n 1on 06
mano de"e1ha de"e1ha# 9 1omo e0 606al# llama"á a )rúnmì.à 5a"a ;6e a1e54e la0 0@5li1a0
"e1i4ando la0 0i:6ien4e0 ino1a1ione0

01á, %b’#r$ ’8b( 1ín


)rúnmì.à, %b’#r$ ’8b( "à
Ko jë ó "á’.2"e &r/n "n "n "n

>fá# a1e54a e04a0 0@5li1a0 9 ha0 ;6e el 8b( 0e manifie04e


)rúnmì.à# a1e54a e04e 8b( 5a"a ;6e la0 o"a1ione0 0e manifie04en
V a0e:6"a ;6e e04a 5e4i1i7n a9a di"e14o al >"nmolK 9 ?dm"K.

+6e:o# de8e"á 1an4a" do0 e"0o0 de D"í 'éjì. +o0 0i:6ien4e0 e"0o0 56eden 0e" 64iliGado0

I I
II II
II II
I I
/@& 
0GF

,?1
O"in"i D"í 
Sal6da8le ?d=
D"ìn"ì D"í 
*l "o8604o Od4
Njì D"í 'éjì,  "i òtìt!
+a0 do0 5ie"na0 de Od= 0e f60iona"on 9 0e 1oni"4ie"on en e"dad
T+a0 do0 5ie"na0 de Od= 0e f60iona"on en 6na 0olaU
9’í1á 1ún A24án, tí ó n.( r#é j8 Bá.2 (jà

%!

También podría gustarte