Está en la página 1de 9

Fuentes y ediciones de monodia litúrgica

I. Fuentes
a. Primeros manuscritos del canto litúrgico sin música. Son reseñados por Dom René-
Jean Hesbert en el Antiphonale Missarum Sextuplex (1935):

M I-MZ 88, Gradual de Monza (ca. 790-830)


R CH-Z Reinhau 30, Gradual de Reinau (c. 800)
B B-Br lat. 10127-10144, Gradual de Mont Blandin (ca. 790)
Acceso on-line: http://www.wikiwand.com/fr/Antiphonaire_du_Mont-Blandin
C F-Pn lat. 17436, Gradual de Compiègne (ca. 850)
Acceso on-line: http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b8426787t/f2.image
K F-Pn lat. 12050 Tonario de Corbie (después del 853)
Acceso on-line: http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b8426782r
S F-Psg 111, Gradual de Senlis (877-822)
Acceso on-line: https://archive.org/details/MS111

b. Manuscritos con música

NOTACIÓN DE SAN GALO


CH-SG 339 Sainkt Gallen, Stiftsbibliothek, ms. 339
Gradual de San Galo, primera mitad del s. XI
▪ Acceso on-line: http://www.e-codices.unifr.ch/en/csg/0339

Paléographie Musicale, vol. I: Le Codex 339 de la Bibliothèque de Saint-Gall (Xe siècle): Antiphonale
missarum sancti Gregorii, Solesmes: Abbaye Saint-Pierre de Solesmes, 1889 [facsímil].
Disponible en: https://archive.org/details/palographiemusic01macq/page/n6

CH-SG 359 Sainkt Gallen, Stiftsbibliothek, ms. 359


Cantatorium de San Galo, antes del 920
▪ Acceso on-line: http://www.e-codices.unifr.ch/en/csg/0359

Paléographie Musicale, 2ª serie, vol. II: Cantatorium, IXe siècle: Nº 359 de la Bibliothèque de Saint-
Gall, Solesmes: Abbaye Saint-Pierre de Solesmes, 1924 [facsímil].

CH-SG 390-391 Sainkt-Gallen, Stiftsbibliothek, mss. 390-391


Antifonario de San Galo, copiado por el monje Hartker, 980-1011
▪ Acceso on-line: http://www.e-codices.unifr.ch/en/csg/0390 (ms. 390)
http://www.e-codices.unifr.ch/en/csg/0391 (ms. 391)

Paléographie Musicale, 2ª serie, vol. I: Antiphonaire de l’office monastique transcrite par Hartker:
Mss. Saint Gall 390-391 (980-1011), Solesmes: Abbaye Saint-Pierre de Solesmes, 1900
[facsímil]. Disponible: https://archive.org/details/antiphonaleoffic00cath/page/n8

CH-E 121 Einsiedeln, Stiftsbibliothek, ms. 121


Gradual, antifonario y prosario de San Galo o Einsiedeln, ss. X-XI
▪ Acceso on-line: http://www.e-codices.unifr.ch/en/sbe/0121

Codex 121 Einsiedeln, Graduale und Sequenzen Notkers von St. Gallen, Weinheim: VCH Acta
Humaniora, 1991 [facsímil].
Paléographie Musicale, vol. IV: Le Codex 121 de la Bibliothèque d’Einsiedeln (IXe-XIe siècle):
Antiphonale missarum sancti Gregorii, Solesmes: Abbaye Saint-Pierre de Solesmes, 1894.
[facsímil]. Disponible en: https://archive.org/details/palographiemus1894gaja

D-BAa Lit. 6 Bamberg, Staatsbibliothek, Lit. 6


Gradual de San Emerano de Ratisbona, ca. 1000
▪ Acceso on-line: https://bit.ly/2YqKRL5

Monumenta Paleographica Gregoriana, Band 2: Die Handschrift Bamberg, Münsterschwarzag:


Internationale Gesellschaft für Studien des Gregorianischen Chorals, s.f. [facsímil].

D-BAa Lit. 8 Bamberg, Staatsbibliothek, Lit. 8


Cantatorium de ¿San Emerano de Ratisbona?, antes de 1024
▪ Acceso on-line: https://bit.ly/2XFc3Zv

NOTACIONES DEL NORTE DE FRANCIA


F-LA 239 Laon, Bibliothèque municipale, ms. 239
Gradual de Laon, ca. 930
▪ Acceso on-line: http://manuscrit.ville-laon.fr/oeb/Ms239/

Paléographie Musicale, vol. 10: Antiphonale missarum sancti Gregorii, IXe-Xe siècle: Codex 239 de
la Bibliothèque de Laon, Solesmes: Abbaye Saint-Pierre de Solesmes, 1909-12 [facsímil].
Disponible en: https://archive.org/details/palographiemusic10macq/page/n10

F-CH 47 Chartres, Bibliothèque municipale, ms. 47


Gradual de Bretaña, fines s. X, destruido en 1944
Paléographie Musicale, vol. 11: Antiphonale misssarum sancti Gregorii, Xe siècle: Codex 47 de la
Bibliothèque de Chartres, Solesmes: Abbaye Saint-Pierre de Solesmes, 1912-21 [facsímil].
Disponible en: https://archive.org/details/palographiemus1011gaja

MR Mont-Renaud, colección privada, s.s.


Gradual y antifonario del norte de Francia, fines del s. X
Paléographie Musicale, vol. 16: Le Manuscrit du Mont-Renoud, Xe siècle: Graduel et antiphonaire de
Noyon, Solesmes: Abbaye Saint-Pierre de Solesmes, 1955 [facsímil]. Disponible en:
https://archive.org/details/palographiemusic16macq

NOTACIÓN AQUITANA
F-Pn lat. 776 Paris, Bibliothèque Nationale, lat. 776
Gradual con prósulas y tonario ¿de Saint-Michel de Gaillac, Albi? ca. 1079
▪ Acceso on-line: http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b84546727

COLETTE, M.N.-FISCHER, R., Il cod. Bibliothèque Nationale de France lat. 776, sec. XI Graduale
di Gaillac, Padova: La Linea Editrice, 2001 [facsímil].
F-Pn lat. 903 Paris, Bibliothèque Nationale, lat. 903
Gradual con antífonas procesionales, tropario, kyriale y prosario de Saint-Yrieix, 2ª
mitad del s. XI
▪ Acceso on-line: https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b10506538t

Paléographie Musicale, vol. 13: Le Codex 903 de la Bibliothèque Nationale de Paris (Xie siécle):
Graduel de Saint-Yrieix, Solesmes: Abbaye Saint-Pierre de Solesmes, 1925-30 [facsímil].
Disponible en: https://archive.org/details/paleographiemusi13macq

E-Bbc M. 1147 Barcelona, Biblioteca de Catalunya, M. 1147


Gradual del monasterio de Sant Pere d’Àger, s. XI ex.-XII in.
▪ Acceso on-line: https://bit.ly/2LxVto3

E-Mh ms. 51 Madrid, Biblioteca de la Real Academia de la Historia, ms. 51


Gradual y tropario de San Millán de la Cogolla, s. XII in.
▪ Acceso on-line: https://bit.ly/2FMggQZ

E-Mh ms. 45 Madrid, Biblioteca de la Real Academia de la Historia, ms. 45


Gradual de San Millán de la Cogolla, s. XII ex.
▪ Acceso on-line: https://bit.ly/2Ly1pgw

E-Bbc 619 Barcelona, Biblioteca de Catalunya, ms. 619


Antifonario de la catedral de Vic, entre 1175-1250
▪ Acceso on-line: https://bit.ly/2RNb589

NOTACIÓN BENEVENTANA
I-BV 34 Benevento, Biblioteca Capitolare, ms. VI-34
Gradual, prosario y tropario de Santa Sofía, Benevento, s. XI-XII
Benevento, Biblioteca Capitolare ms. VI-34, Berna: Lang, 1992 [facsímil].
Paléographie Musicale, vol. 15: Codex de la Bibliothèque Capitulaire de Benevent. Graduel avec Prosaire
et Tropaire (ss. XI-XII), Solesmes: Abbaye Saint-Pierre de Solesmes, 1937 [facsímil].
Disponible en: https://archive.org/details/palographiemusic15macq

NOTACIÓN BOLOÑESA
I-Ra 123 Roma, Biblioteca Angelica, ms. 123
Gradual, antífonas y tropario-prosario de Bolonia, 1ª mitad del s. XI
Paléographie Musicale, vol. 18: Le Codex 123 de la Bibliothèque Angelica de Rome (XIe siècle):
Graduel et tropaire de Bologne, Berna: Lang, 1969 [facsímil]. Disponible en:
https://archive.org/details/palographiemusic18macq

NOTACIÓN FRANCESA Y ALFABÉTICA

F-MOf H 159 Montpellier, Faculté de médecine, H 159


Tonario de la misa de San Benigno de Dijon, s. XI
▪ Acceso on-line: http://bit.do/eRgpi
Paléographie Musicale, vols. 7-8, Antiphonarium tonale missarum, XIe siècle: Codex H.159 de la
Bibliothèque de l’École de Médecine de Montpellier, Solesmes: Abbaye Saint-Pierre de Solesmes,
1901-5 [facsímil]. Disponible en:
https://archive.org/details/palographiemus1901gaja (vol. 7)
https://archive.org/details/palographiemus0105gaja (vol. 8)

II. Ediciones litúrgicas


Antiphonale monasticum pro diurnis Horis, Paris: Desclée et Socii, 1939.
Antiphonale romanum… II. Ad Vesperas in Dominicis et Festis, Solesmes: Abbaye Saint-Pierre de
Solesmes, 2009.
Liber antiphonarius pro diurnis Horis, 3 vol., Solesmes: Abbaye Saint-Pierre de Solesmes, 2005-
07.
Graduale novum. Editio magis critica iuxta SC 117, t. 1: De Dominicis et Festis, Regensburg:
ConBrio, 2011; t. 2: De Feriis et Sanctis, Regensburg: ConBrio, 2018.
Graduale romanum, Solesmes: Abbaye Saint-Pierre de Solesmes, 1974.
Graduale simplex, ed. typica altera, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana, 1975.
Graduale triplex, Solesmes: Abbaye Saint-Pierre de Solesmes, 1979.
Liber gradualis iuxta ordinem Cantus Missae ad usum privatum, ex codicibus antiquioribus ac probatis
restauratus, ed. A. Turco, 6 vol., Verona: Melosantiqua, 2009-16.
Liber hymnarius cum invitatoriis & aliquibus responsoriis, Solesmes: Abbaye Saint-Pierre de
Solesmes, 1983.
Liber responsorialis pro Festis I. Classis et Communi Sanctorum juxta ritum monasticum, Solesmes:
Abbaye Saint-Pierre de Solesmes, 1895.
Nocturnale romanum. Antiphonale sacrosanctæ romanæ Ecclesiæ pro nocturnis Horis, ed. princeps,
Roma: Hartker, 2002.
Offertoriale triplex cum versiculis, Solesmes: Abbaye Saint-Pierre de Solesmes, 1985.
Ordo cantus Missæ, editio typica altera, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana, 1988.
Ordo cantus Officii, editio typica altera, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana, 2015.
Processionale monasticum ad usum Congregationis Gallicæ Ordinis Sancti Benedicti, Solesmes: Abbaye
Saint-Pierre de Solesmes, 1893.
Psalterium monasticum, Solesmes: Abbaye Saint-Pierre de Solesmes, 1981.
Supplementum ad Kyriale ex codicibus hispanicis excerptum, ed. G. Prado, Paris: Typis societatis S.
Joannis Evangelistae, 1934.
Versus psalmorum et canticorum ad usum cantorum pro antiphonis ad introitum et ad communionem
repetendis iuxta codices antiquos, Paris: Desclée,1962.
III. Repertorios y ediciones científicas de monodia litúrgica medieval

a. General

Cantus Index: Online catalogue for Mass and Office Chants: http://cantusindex.org/
Musica Hispanica. Spanish Early Music Manuscripts (SEMM): http://musicahispanica.eu/
Portuguese Early Music Database (PEM): http://pemdatabase.eu/
BRYDEN, J.R.-HUGHES, D.G., An Index of Gregorian Chant, 2 vol., Cambridge (Mass.): Harvard
University Press, 1969.

b. Para la Misa
1. Textos y melodías del Propio con sus tropos
Analecta Hymnica Medii Aevi, ed. G.M. Dreves et al., 55 vol., Leipzig: Fues’s Verlag-O.R.
Reisland, 1886-1922. Los vol. 47 y 49 son ediciones de tropos de la misa.
Antiphonale Missarum Sextuplex, ed. R.-J. Hesbert, Bruxelles: Vromant, 1935 (reed.: Roma:
Herder, 1985).
Corpus Troporum I = Tropes du Propre de la Messe. 1. Cycle de Noël (Studia Latina Stockholmiensia
21), ed. R.M. Jacobsson, Stockholm: [University of Stockholm], 1975.
Corpus Troporum II = Prosules de la Messe. 1. Tropes de l’Alleluia (Studia Latina Stockholmiensia
22), ed. O. Marcusson, Stockholm: [University of Stockholm], 1976.
Corpus Troporum III = Tropes du Propre de la Messe. 2. Cycle de Pâques (Studia Latina
Stockholmiensia 25), ed. G. Björkvall, G. Iversen y R.M. Jacobsson, Stockholm:
[University of Stockholm], 1982.
Corpus Troporum V = Les deux tropaires d’Apt mss. 17 y 18 (Studia Latina Stockholmiensia 32),
ed. G. Björkvall, Stockholm: [University of Stockholm], 1986.

Corpus Troporum VI = Prosules de la Messe. 2. Les prosules limosines de Wolfenbüttel: Édition critique
des prosules de l’alleluia du manuscrit Wolfenbüttel, Herzog August Bibliothek Cod. Guelf. 79 gud.
lat. (Studia Latina Stockholmiensia 31), ed. E. Odelman, Stockholm: [University of
Stockholm], 1986.

Corpus Troporum VIII = Tropes for the Proper of the Mass. 3. The Tropes for the Dedication of a Church,
ed. B. Asketorp, Stockholm: [University of Stockholm], en curso.

Corpus Troporum IX = Tropes for the Proper of the Mass. 4. The Feasts of the Blessed Virgin Mary, ed.
A.-K. Andrews Johansson, Stockholm: [University of Stockholm], 1998.

Corpus Troporum X = Tropes du Propre de la Messe. 5. Fêtes des saints et de la croix et de la


transfiguration, ed. R. Jacobsson, Stockholm: [University of Stockholm], 2011.

Corpus Troporum XI = Prosules de la Messe. 3. Prosules de l’offertoire, ed. G. Björkvall, Stockholm:


[University of Stockholm], 2009.

Monumenta Monodica Medii Aevi: Bd. 3. Introitus-Tropen 1. Das Repertoire der südfranzösischen Tropare
des 10. und 11. Jahrhunderts, ed. G. Weiß, Kassel: Bärenreiter, 1970.
Monumenta Monodica Medii Aevi: Bd. 7. Alleluia Melodien I, ed. K. Schlager, Kassel: Bärenreiter,
1968.
Monumenta Monodica Medii Aevi: Bd. 8. Alleluia Melodien II, ed. K. Schlager, Kassel: Bärenreiter,
1987.
Monumenta Monodica Medii Aevi: Bd. 19. Melodien zum Ite missa est und ihre Tropen, ed. W.F. Eifrig
y A. Pfisterer, Kassel: Bärenreiter, 2006.
Monumenta Monodica Medii Aevi: Bd. Subsidia 1. Troparia tardiva, ed. A. Haug, Kassel:
Bärenreiter, 1995.

2. Secuencias
Analecta Hymnica Medii Aevi, ed. G.M. Dreves et al., 55 vol., Leipzig, Fues’s Verlag-O.R.
Reisland, 1886-1922. Se editan textos de secuencias en los vol. 7, 8, 9, 10, 34, 37, 39,
40, 42, 44, 53, 54 y 55.
PELÁEZ BILBAO, P., Las secuencias del manuscrito de Tortosa, Biblioteca Capitular, cod. 135. Edición
y estudio crítico, PhD. diss., Universidad Complutense de Madrid, en curso.

3. Melodías del Ordinario con sus tropos


Corpus Troporum IV = Tropes de l’Agnus dei (Studia Latina Stockholmiensia 26), ed. G. Iversen,
Stockholm: [University of Stockholm], 1980.
Corpus Troporum VII = Tropes du Sanctus (Studia Latina Stockholmiensia 34), ed. G. Iversen,
Stockholm: [University of Stockholm], 1990.
Corpus Troporum XII = Les Tropes du Gloria in excelsis (Studia Latina Stockholmiensia 61), ed.
G. Iversen, Stockholm: [University of Stockholm], 2014.
Monumenta Monodica Medii Aevi: Bd. Subsidia 6. Ordinariums-Gesänge in Mitteleuropa, ed. K. Gabor,
Z. Czagány y R. Klugseder, Kassel: Bärenreiter, 2009.
BOSSE, D., Untersuchung einstimmiger mittelaltlicher Melodien zum ‘Gloria in excelsis deo’, Regensburg:
Graphische Kunstsanstalt Heinrich Schiele, 1955.
MELNICKI, M., Das einstimmige Kyrie des lateinischen Mittelalters, PhD. diss., Erlangen Universität,
1968.
MIAZGA, T., Die Melodien des einstimmigen Credo der romish-katholischen lateinischen Kirche, Graz:
Akademische Druck u. Verlagsanstalt, 1976.
SCHILDBACH, M., Das einstimmige Agnus Dei und seine handschriftliche Überlieferung vom 10. bis zum
16. Jahrhundert, Erlangen: J. Hogel, 1967.
TELLO RUIZ-PÉREZ, A. Transferencias del canto medieval: los tropos del ‘Ordinarium Missae’ en los
manuscritos españoles, 2 vol., PhD. diss., Universidad Complutense de Madrid, 2006.
Disponible en: http://eprints.ucm.es/7758/1/T29576.pdf.
THANNABAUR, P.J., Das einstimmige Sanctus der römischen Messe in der hanschriftlichen Uberlieferung
des 11.-16. Jahrhunderts, München: Walter Ricke, 1962.

b. Para el Oficio divino


Corpus Antiphonalium Officii (Rerum ecclesiasticarum documenta, Series Maior: Fontes VII-
XII), ed. R.-J. Hesbert, 6 vol., Roma: Herder, 1963-1979. En los vol. 3 y 4 se editan los
textos de antífonas y responsorios.
Monumenta Monodica Medii Aevi: Bd. 1. Hymnen: die mittelalterlichen Hymnenmelodien des
Abendlandes, ed. B. Stäblein, Kassel: Bärenreiter, 1956.
Monumenta Monodica Medii Aevi: Bd. 5. Antiphonen Melodien, ed. L. Dobszay y J. Szendrei, 1998.
Monumenta Monodica Medii Aevi: Bd. 10. Hymnen II: Spanien, ed. C.J. Gutiérrez, Kassel:
Bärenreiter, en prensa.
Monumenta Monodica Medii Aevi: Bd. Subsidia 4. Der lateinische Hymnus im Mittelalter, ed. A. Haug,
C. März y L. Welker, Kassel: Bärenreiter, 2004.

IV. Estudios

AGUSTONI, L., Le Chant Grégorien. Mot et Neume, Rome: Herder, 1969.


_______, «Notazione e interpretazione del valore sillabico differenziato delle note
gregoriane», Rivista Internazionale di Musica Sacra 1/2 (1980): 129-70.
_______, «Parola e neuma: dati fondamentali per l’interpretazione gregoriana», en
L’interpretazione del Canto Gregoriano, ed. D. Cieri, Roma: Pro Musica Studium, 1984, 21-
44.
AGUSTONI, L.-GÖSCHL, J.B., Introduzione all’interpretazione del canto gregoriano. 1. Principi
fondamentali (Istituto di Paleografia Musicale, Serie I, Studi e Testi 10), Roma: Torre
d’Orfeo, 1998.
APEL, W., Gregorian Chant, Bloomington: Indiana University Press, 1958 (reed. 1990).
ASENSIO, J.C., El canto gregoriano: historia, liturgia, formas… Madrid: Alianza Editorial, 2003,
353-435.
BEGUERMONT, H., La première écriture musicale du monde occidental, Bourg-la-Reine: ZurfluH,
2003.
CARDINE, E., Première année de chant grégorien, Rome: Institut Pontifical de Musique Sacrée,
1975.
_______, «Vue d’ensemble sur le chant grégorien», Études Grégoriennes 16 (1977): 173-92.
_______, Semiología gregoriana, Silos: Monasterio, 1982.
CLAIRE, J., «L’évolution modale dans les répertoires liturgiques occidentaux», Revue
Grégorienne 40 (1962): 196-211 y 229-45.
CROCKER, R.L., An Introduction to Gregorian Chant, New Haven: Yale University Press, 2000.
DUPONT, PH., «La tradition des études grégoriennes et paléographiques à l’abbaye de
Solesmes», en Atti del Congresso Internazionale di Musica Sacra in occasione del centenario di
fondazione del PIMS (Roma, 26 maggio - 1 giugno 2011), ed. A. Addamiano y F. Luisi, vol.
I, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana, 2013, 45-55.
FERRETTI, P., Esthétique grégorienne, vol. I, Paris-Tournai-Rome: Desclée, 1938.
GAJARD, J., Canto gregoriano: nociones sobre el ritmo y el método de Solesmes, Silos: Ediciones de la
Revista “Liturgia”, 1963.
_______, Les plus belles mélodies grégoriennes commentées par Dom Gajard, Solesmes: Abbaye Saint-
Pierre de Solesmes, 1985.
GUILMARD, J.M., Guide pratique de chant grégorien: les récitatifs, la prononciation, la psalmodie, les chants
du prêtre à la messe, Paris: Téqui, 2007.
GUTIÉRREZ, C.J., «Del oído a la vista: el origen de la escritura musical como proceso
sinestésico», en Lectura i aprenentatge en l’època medieval, ed. E. Varela y G. Boto, Girona:
Universitat de Girona, 2006, material no publicado.
HAUG, A., «Zur Interpretation der Liqueszenzneumen», Archiv für Musikwissenschaft 50 (1993):
85-100.
HILEY, D., Western Plainchant. A Handbook, Oxford: Clarendon Press, 1993.
HILEY, D.-PAYNE, T.S., «Notation III.1: History of Western Notation: Plainchant». The New
Grove Dictionary, ed. S. Sadie, London: MacMillan, 2001.
HOURLIER, J., «L’origine des neumes», en Ut mens concordet voci: Fetschrift Eugène Cardine zum 75
Geburstag, St. Ottilien: EOS Verlag, 1980, 354-61.
HUGLO, M., «Les noms des neumes et son origine», Etudes Grégoriennes 1 (1954): 53-67.
_______, «La chironomie médiévale», Revue de Musicologie 49 (1963): 155-71.
_______, Les livres de chant liturgique (Typologie des sources du Moyen Âge occidental 52),
Turnhout: Brepols, 1988.
JEANNETEAU, J., Los modos gregorianos. Historia, análisis, estética (Studia silensia 11), Silos:
Abadia, 1985.
JEFFERY, P., Re-envisioning Past Musical Cultures. Ethnomusicology in the Study of Gregorian Chant,
Chicago: University of Chicago Press, 1992.
LEVY K.J., Gregorian Chant and the Carolingians, Princeton (New Jersey): Princeton University
Press, 1998.
_______, «Sobre la arqueología de los neumas latinos», Estudios Gregorianos 1 (2004): 95-104.
L’interpretazione del Canto Gregoriano. Atti del Convegno Internazionale di Canto Gregoriano (Arezzo,
26-27 agosto 1983), ed. D. Cieri, Roma: Pro Musica Studium, 1984.
MEDINA, A., Láminas de paleografía musical (siglos IX-XIII), Oviedo: Universidad de Oviedo,
1991.
MOCQUEREAU, A., Le nombre musical grégorien ou rythmique grégorienne, 2 vol., Rome-Tournai:
Desclée, 1908.
POTHIER, J., Les mélodies grégoriennes d’après la tradition, Tournai: Imprimerie liturgique de Saint
Jean l’Evangéliste, 1881.
PRADO, G., El Canto Gregoriano, Barcelona: Labor, 1945.
SAULNIER, D., Los modos gregorianos, Solesmes: Abbaye Saint-Pierre de Solesmes, 2001.
SUÑOL, G.M., Introduction à la paléographie musicale grégorienne, Tournai: Desclée, 1935.
TREITLER, L. «Homer and Gregory: the Transmission of Epic Poetry and Plainchant», The
Musical Quarterly 60 (1974): 333-72.
_______, «Centonate Chants», Journal of the American Musicological Society 28 (1975): 1-23.
_______, «The Early History of Music Writing in the West», Journal of the American
Musicological Society 35 (1982): 237-79.
_______, «Reading and Singing: On the Genesis of Occidental Music-Writing», Early Music
Theory 4 (1984): 135-208.
_______, «The ‘Unwritten’ and ‘Written Transmission’ of Medieval Chant and the Start-up
of Musical Notation», The Journal of Musicology 10 (1992): 178-82.
TURCO, A., Il Canto Gregoriano: Corso Fondamentale (Istituto di Paleografía Musicale, Serie I:
Studi e Testi 4). Roma: Torre d’Orfeo, 1991 (2ª ed.).
_______, Il canto gregoriano. Toni e modi, Roma: Torre d’Orfeo, 1991.
_______, Iniziazione al canto gregoriano, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana, 2016.
VIRET, J., Le chant grégorien et la tradition grégorienne, Laussane: L’Âge d’homme, 2001.
WAGNER, P., Einführung in die gregorianischen Melodien, 3 vol., Leipzig: Breitkopf & Härtel, 1895-
1921.

También podría gustarte