Está en la página 1de 296

Indicadores de ciencia y tecnología:


estado del ane y perspectivas

EdUllrdD Martinn
MllnIJ AibfJrnoz
(editores)

UNLSCO
Pi"" _aTEO
1 _do F....,.¡ SaciaJco do la Ci<lII:io , • T......1op _la
U U '.1 J do qu¡.-
Red ~ dr Ind;' .1..la do Cimoa yT.. t .p.RICYT
,,' . _.--.._rkl. .
_ .......--..,¡,..;-
" , .-
.
U\<."tJO) o ¡,..
~--­
~.

__'i>Ui'
1 c-.. ' . ' no- J n......a.

-
• r-.-. • r-_ , Eo-"- , w.-
.....
,..
"S"'"
, ..... "
.t'
S_ll'ltD
...

"" I'i, •,.,t T,.....- iI "To::':':~


,"~"~lCIV_._
"-

" '_1' .............

o ~...... l:IUlVA lOC'¡/lA-1)


-"""."lc-... '*A.V_
,'dfo ~"ZlI'I~S. ~l l(';\'!>l.16llU'I
I~ (''lI-'l.7Jm

c..n~ 1'JWOlP""""""'-0/¡''<
~,"p.II_.............,OfJ"

!SI<'<'_JI '" J
o.,o-~ Ulo<t'-'.IJ
India:

lndiado.... d. , ..,ikde ¡" ¡.."".tip:i6<l y el


..........U" '<al"I6Ji<o
f",br/ Lu'" "

Com<alUclU del pro¡nma de ,ecn"l"ll:laI«oaomla


pI'" el tiuo ...... U.. de indicado,,,,
OCDE "
MIIlual do Oolo. la mo<diciol.. de ba aai<idada cieaúfiao ,
lkDlc:aa. PriAdpioa lWi<oo p"'p""'.... para ¡" "'"'Pibaón •
¡~_;,¡" oIed.roo ........ io_.:wioIoa toe 1/¡Ha
OCDE 12~

Muual F-.i 1"3, A..... • Odié;


<001.'~ .,riDcipaIa
el.... • , ...... _.111
para Ia.,....¡.,.s. de la
Y
.Ya'''''' '1
OCDE ll~

EiMntI. MtmirIn _::,:,at<":.~,~':=!h~


GIoouio: ......... _ 167
Ao.~ ~~~~~ ro
Prólogo

Pana Ul hcdoa ............. ,= ...... .. po..oc con. . """ la CXIOCla


,la, ' ¡ k - t ' 'nodoo).pd.lde•••• .-o6tn ,,-..lP_.
¡f km"-Cl\lOIur-lancm.d..lc:..:iad6ca".· Vi 'ocaLaa~
y ..... r...... él*i qut_ po..oc ............... ,.....wm., "d... M de
ancl.......,•• ..d ' d
No .. r.-"' .... aoíl .. dcao<blde.u, J :L ..... ud&c»,,~
p:u ....... dncr.....ado púo de lo ~ ;Cd a \o conull>uo6n de dicIw
atrricbda al dc$lnoID ce. ' .", ...... la ....,,¡''cco601 ,Cwú.<o ddN:
, , .... C<1 acncoay' • oLor!' ",oobttrod!O. en q..e S.....,... _ poam'"
d ODran>pn'c:¡06 e-ocia"Io.,
laof.na...,,¡ ..... 1o "1'"
........,
pueden ~ pan u6<a bo • ,,,," búlcaI " prodllc:...... de lo

la mcdici6. de las ..ciYicbda ciaoúf... Y.ce.ul6p:a< en Anlé<ia. Lau....


.. un in.ctá: q"" da.. de mú de 00. d<adu, bI .. pmcncul ,r:ahzada••
• unque mil)' dUcon'in...., in.dllJ'C" • «>dos loo ¡Mi- de la reslÓn. En oJrn
¡rado. dik",n •• pora cada cuo, la mcdici6n $O ha ornlndo tn ....,vi<b<\a de
in_ipci6n , dca.nollo (16.'0), , "" o,ro... ha in •• n~o ind.." W
ocuvidada de Innu"llCi(\n y colllCtdil¡uri6o de ''''''''JuVao ""' """'O alguno•
..rvicioo ,«nÓ<QJ F.IIo'" .""dido • 8"""= un. d'COlumb d•• nfoq~ de loo
pura (y p4n,/i<>dora) de la cienc" y la tttJlolc>Jf•. yi".ot< r no te>uet...
l:u ~ de n>t<Lción (audllllCll" ¡ndiado,es) qu< uadi<:ioMl·
.....,.... hato u.a,,",,,, en Am!!nc:J La'; hato p,iVlIcFodo 1. f>"JIhaldad de
comp&11ll.o lnl'onnaci6n con la de o po..bo (da."oll-.bl. 1".0 "" ~
JnYido <0_ lRJWDO pan lo ........ de dcciJiona 1 la ....1Ón.
l:u oc....,.bda ...nll..... ' u;cnol6t;ocw ... 1oo polla en - .....no lun
III--lpdo el<: 11'" rd:oco6n orpn... n'UluoY1 Cl\lOI \000 1 " _ ceon6m "
1fIcioJa. C.a!cr'lCf aNona pan fonn.,lu " uolizar indiodo de (irncia ,
.....oolop <al_ lftoCf ... <1><Rta Eak.do: :orIICIl1aD6n, di.Mo<-..a
" ~ ..... ""l"""" a las idodcs cicndr.a.. " _16p:as. tnIK
--. d&dcs Ylnc:ub......, lo 1&:0, d -..... de cduaá6n .......... po< ....
bdo."d_ ~ ...... _ frcc:ucnumaxc. M'deo dtatOClloadc
cxc.dmcooaadémK:a; dioponibílMbd,,~Ocb ............,

= Loa ,nd"=d, wocior·kucsdodar ..... lIdounLwdutbúlc::amn.1<


pan hIc:a """'f*I'Cl'O ",,=d pmcn.erd puado.o pan COOfRlW"..,to<a
Oc "" ......... púoeo iDd.......lizodoo (Europa. &adoo Uu:Io<.J2f"'w'). P-
• mt1l d ...vd ck las OCIl...bdeo cieDúlioo y,~ _ior.ala el WI
......, 0, tulto ... UIl• ..bd """'" cncalMbd.'I""dichoo,nd;adora ..... ck
un pdnico (o dncollwan", limado. (..,. ,tMIKaOiOm que .. b.an
linoc:omen... CIII lo bf""-""'" ck .... pm.. ~,........ inducir.
CIXIÑoIón o • ...-1 política '1 pi60l DDO"3pfod..tctlla. f.IIM
dI&>In-.r purd.n.,....w f'Ú'" ~ . eWi. . . . . . . .
P L 'e:o-w..dtocoociay ..""" d.=""""Y""P"'U"KDWbd<::o
Iópca. o doña"
.....rfia> '1 r«noco. o d
Rnulo.,...., _n
.....,fiaoy*' ~ "~p'o<&O'upnKaOl.x_n06n_
impoRMlCt ...... uuwr.oenoo el< p<1'ODRllI
do ~ • Clf'O"taf.
q-.• pe<>' el. .. .p,",,"bd,d rdwn. 1M
~ ...04""., haa ......, ~'il" ..l ..... la '''IJÓ'I para uWizu o
,...urnr
la pI.u.6ag6o. d ¡¡,,·....;·"'..... IO 11a J<MIÓll de Iu KtMdadca
aetI.m. r ....' '6p <:lO&. Sin _borp, 1"""""" """Uf ..... "'Pa: • "''''¡ de
amplw n_ _ coaocim.... toIl11bft .. K1iYIdacl<sylao procaoodrc\tarro.
110 ameffa r ~
...... pdlalauao.anleric:uloo dcbca dew-.oIJM parad~'l"" ,dlqm
-Wl .. pcar~I.«Imo~ p<>OIbIc-- la nalUraJcu.1ol <k_n,... duuo-
....... la dl"''''1al r la nuc""ud de Iu aaMdadco '"'lit/ha. r teCn,IIll'"U
1oaJ... l.u ca,....,,"" de &11M.... y ma:lJci6o deben rdl<.., loo
fun.darnen.-.I<:I. las breclw ctI'lCU dd ~ ~nl¡r,CO y 'IOCno . .
c;::m.u
Indicadora de ciencia Y Icc~;a;
Mhncc y penpeeti\'lLI

.......
_
M'
_
--......-
...........
~,...-­
' _ _ 0-..
""- "U

J-·-tf--_. . . _--.
. . . .¡-_ "---
-,.,---

"..,. .... (..J'"


-

"""
...1&.~ .. _ ... ...,.,-~
...-II-rrr

_
- - " . , ¡ ...- '-.
Ilnuoad RuMlI (l)

Eoc>MiI..... por
,....10 ~ do! ~
hc_do:"'...... de
pMoe> do- A.no!nal
1.1-,._,....
LaWu aIr-
daliatoe
"b'

~ a Iopcllluayalapbnofic:aa6aamll6ca &fIoodd· 1 ,011_'.


o dcor. dUnnk'" dkocloo de loo _ _ y 0... Tam¡,;m p ~
ottnci6n.1oo pobluNII de Lo ,oaoolapo. ospccioI"""'.. dcsdt la pon,«"....
de ... ll'IlUkmoaa. T..... esfutrz.ol; obIuntc, Q'"..........
MU""""toJ a
cjo,no. _'O'D de l.1aocicdod, ,~ mllY d<'bib rolaa tn <1 """0'
p,odW:lIYO y ,,,,,,...m le<qni,.¡dacllinu\.ad. <o 101 ,il1om.. p<l1r.iCOl.
El dc:o<nQll,g q"" 50 ",odIlJO dap"6 d< la otisi, dt 1& oA". o<h.co.. hizo
m.dt. eo ti pcD'To de la poli"" ""ollbe. y ,«ncol6v<a y dt,., ..
..s la
CDfIC"""'' de." DC'V'idod U '¡as16n lWlOl6pc:a ~ro'. ClIlOIKCI como
..... ...l1KlOn doct,..... <al•• , ,...,.."..... quoo p""....eñ> "'pc1'" ....
w
"".....pola ! ""loo .. d.ondc aua¡ep. t puIIlJCU .. l. ..1.. OOA la

m-s-..
hocc
na ..... "" 1>0 "'"'
"Ioy__
r ...._ _............ _ .... ..,..... I
""1<......... ""
I
...p¡a. ...........,.,. ..........
t
H

lo ",,05 -, ,
'"

U ....
""
r-

"""....,nloo,""
'l'"

Lo..loo, 1m. 16. p.


· BmruId l'.u1od (19m. ll'I,/ •• _. On-. v .
aencao r la ~ lublon ~. Los WllmoJ aJ\ol mosmron. poi" un
lado, el 1"'''''''0 r...J'" de occiOn <k la ca,,6~. r 1"" 0"0. q... no ..lIatcpa r
pollria "'lu~lla carece de rumbo..
En la prucn.. ~. L.dinímie> ~oboliun .. do b econom".lo.<l,.. fln.
de lo. pn:x.tJO> de qion.al.....,i60 ~ ,0'"I'""i6n. Y la u<I,.csiclad <k <nfren ...
nlle"» CfI'CIlN""""'" qu< mmliu aUn ....,.,.. n<fIO qu< las del ¡wado
para.al habcf "'..... ado "" ..........ao .nUfá poi" J.. _""ep r pcII_
:ou.n<r- .-pormOO 0U0f mlOquts qllll lCpOcdm, poi" ~. a lu.
n_~qu< ....... _bpolb:aamd&a,.,,,, nelmwdo
(o oxo6ol hacia lo ~ Y 6lfao¡" "" el csdmulo • loo P"""'"'" de
'nn i6n: y, por om. parw, .waprofio:ocbdcs de loo púsa <k lo rq>6fl. En
al< "hlmo ..",..do, • l'><IM loo ""lila de Amáica Lu.na In ...1><. :wnqu< en
du''"'' mtdJda. el sayo <Id (U/i:m/"ia¡ n'., • <n n .. d< d<>:Il fUDo' ,PO' lo qIM:,
r:unbl~n con d,.. inrn p<rf,liegUn d pall. tod... <I1o.d<!><n or,on=<,,< pollticu
en lun<.i6n de: la or:caiclad de: co.....lidu lo. capacidad.. b:lo.i"",, <"ntlr..... y

~-=
-
_
....~e;:.=~~.~._; .'<el"
~ de
.
~~,....,~~;.;_~_¡,
aIpms de ....,.... IcsM'i • . . ~"'"
1;, ..... Olft<!.ala do.un&ntes """.. Joc! ad·
... '"obo<rvamoo
cuando
loo a ..' : "'""rMperot (odoo do: prvd.•uo m:ítI a>rms,
do yo .¡;•.,. _ ...dieao..,.:, ""¡ooada P'" lo hUoq....... eL. nu,....
compm.,ndad de los procn.e-. pmeaoo r>UTiona;
- xumulaa6n y ..... ncham""'lO de los 'cunpos' do '<CM>logú., coo PQfOon
"",''u..... n,vd do gupoo de: prodUClO< Y r&nIZI lDdulllUl.nl;
- aum<nro dd <on'<I"OO ocn,lfi<:o de: W IKn""'s'"', lo qu< implica b ruP'UR
del modelo linoal ontro lo in..... ,iguIDn básica y rl oonoc:imir:n,o ,...nol<Scioo,
am ac:ala.o .n'en""'... O" lo ",~ipci6n apI..,.,L"y el claal1'OUo <>:¡><rimon-
tal, pan dar tupr a una er<cornlC Yincul.<I6n dirn<u co,'" ,odoo loa pun_
do 1m ........ de la C1OD<faY do lo ,<en<>Iapa;
- P"''-'' 'cruudoo' •• r<d de ¡rupoo de J>">'Iuc-y .-. ~ :
-lI..;o. "'". "t>"" ... tnn ......1n 0t<:0<I:UJ:0 1 """,*1'11;
¡Iol.aIiza<i6n do lo _Iop.(_ 1 -.>rms\
- 1Ia.- aao:a 110...... otptWo.""" (c_I"...... po«>, rctb, lIOIemaI
de ID'c!iS"nci. l«noIc>poo, m«1DLII1II'" do macnoa y enlaco).
Eo ovid,nl< que ..les '''goa ¡"'po",," .100 pili<s de I~ r<gi6n lo n.......l.d
de rormu1:Ir po!flicu d< d~d. y ''''nolu~l. mucho m.. ,I'ltuL.<Lo quo on el
paudo con rI ,,,,,o de i., polillas públicu. on 1:1 mcdMi.1 ,n q,," ¡>r<>blonw
cotnO el ...... W<JJf'C""nd.ld do" producci6fl "uc><ndon el "mb"o do la
<aJDOmla y .. """ " ... "" ptcdn anlUla, pua el desaffollo do apaocbd<o
'1"" ponai.... - . - w ~" ....,b..!n la conlllCbYidad scw;i.aI_
El t111<'fO l1ll dobl polhoca <JI C>n!Ci.a, '"""""'P (moh..ta....Jioon" ...
rdaa6n 0Xl la ~ cM: la ~ JO<I>!n) !ID dt,p! p>6<I. ....
qu< la. iftcoopon. La poII,;a pOrn:Ic do los mn ..lo. 'UÓloQ)I do
an<:abo y lO ,..... más p,X'lICI. En r:aI con, 1m quo to...... ......'.m"'""
m I - P"""'" q- p<nnit- "*- -.1..00.. la dec:u' hd de loo
poLuaood F 1.. ~,6· ·.ftt d<o<p"mQnncIT~
~CDtI. . <DII. i. od. 'm q....,dl:rt.,*",l:lOt loo _ cioponibb. '"'-
po_ ...ooIu<ndoo y loo _,I,ad", obMmiGoo.. En.. apioo la ...--la
• 'po .......... 'eeIindom cIc cierIcia r leaIOIopa.
1.N ...... idadacxtl<ficuy..... "caAmlna u., ""n owpdD
eI< rdaaó. «PaICa con loo "' <COnISm..- Y O"ti o. ~ Iuaa
d r.., "",... de.c¡udla CICII>ÓoIl d<bt ... d obJ<U"OC'.aWr1II el< Iu
" _ polioca. UO<I do: (Uy<lt motl_ ~ ho .... ." ti de la '..........
<i6n'. Los l~"" "'~'_ pua el "'!"''''Ien~ c1cdoclw poli"",.. deben
.." capaces. por lo WlID. d< dar rom... lit .-.aJ\tt$ Y rclrocesol en ral ..... udo.
Ahon b,<tl, dz.d.o la 'mJ'C"1• ...,;. d< '1"" .... un d.60llCO no .....nfuncl&n
ckoooo y «:alida<b. cualqui<...Ñ<no p¿r. forrnular T IIUJIUf ",dieadofCl d<
dena. y .rcnoloKu ~uiCr'l.n.r m CVCMa--wmo d>.." iruc:ial_ "1' W..
dt "nioalacio.\n, 0$1 0>11\0 O'roI <I"'Of'IOII" Ylimi<acionn; m,.. 00:.... dA>iko
vllKuJoo CII ".la J• DYti .Í>LC.... <le odlloClci6n su pulo" por \1 n laOO, y el """'0'
prodU<'l,..... 1"" "no, III~kI fT«unt'.-nr. decruicn... d<n...-IMI:.. -u..
....... , _ <I..ponibJJd>d do ...1O.....a6n confiabk (2).
Ahon. .. bKa ¡anu WI ha:ho po< ......," , ••• do el",," pueckCOllw
con la ClItOCU y la ,<CDOIup. (;dnln..lno)?s d"l doov oco...s...""
y _ial. abo l'ormub< _ ropn= cl:.d2s Iu lirn,taCioOIa ""~
'f d _·conw·t......"idada.omdfic,,;y, ...v .... ADirIClU..a!
Siafibw.,!>atoq<>l_",,_CMllIÓnco<y_ • ""P'"'' p--Ilcvw • . -
la .. ,d..,.¡..•• &.. dc .... ~ ........ _ .lUInOID<ato de pollloao yó< lo
p06001,-os-. -.l.irlo conll'ibua6n do: bs arunobda ......tl6cao YuaooI6-
pcual do:annIL:> .......s.I.;a,y-.al.• lo poud~ .-e..•• cltkinve<nrX
ea C1ClOO.Iy ..... ouIupo. y. _~..,.¡", ea ~ut! Sicmpro ad 1"...... d ~
,n'.. ~ ¡mmo CObGUi lo apocid od d< .......... d< lo c.otncoo Y lo
.. n,¡"p lim... lo dor.unda. r CÓMO muar .., pooibk ..... u ibeoóio a lo
""Wf>r«J6a d< bo lW'ftid..la bútcu r prodUCliv3l de la _irdod!

loa Indfl:ado,.....prucntan UIIO nledoci6n >stop/> r <"nlpl.¡. ~U,


l"',milC dacribir" ~ ..., un !i:n6m.l>O, au n>l"<aIcu, ea,ad,o r ""'¡uci6n:
anicula. c<>~.... .,.nablca r su unKbd de oncdd> ea """'puco....... Iac......

. ,..... .. .
+-
¡¡¡Poo
_IoF'
uboul
•• .
1
...Ia*o,.....,.....
'.... • • • ,..,.

---trlbn<a. ....... ....,;.ly


~
F I ,

_ •
"""'

1 ,.'. .y-....
12 O . .._",
~_~~~_~"" _

Loo ..doaodora AIdcn ~l3l' 1» ClP(.<rlstias Sll"ltntC" r;ma>Iocbd,


CO.rdulOna....~n... ""re 'nr. . hks di..intu .. d~ d.... n."" """In'",.
......uf:. ~~lid >d. wnponIid.d, Y¡w»il>ilid.ad de CON"'"'''' .. co.. pottft''''"
WlIO>I de: ~ tc6noI&.
I..M -..w.. _ los """""""_ qor confi",,,,... CI""''''_ un ~-
..... ltOtl'<lIl1mcnK _ .......nbico y o::o.pro;L~ en ..oIcIU ai.ooIlI'"
wo..d....,. _loo ruuloadoo ,1 "'" la lU'dio6n de ......w.
(->ola. . . . . ., olo;nol,""""I"" ..,. .. uaiundl ..n ...b:unp5r>

........
pua dn.,... loo ..,.....,. rlÓnCDIJ _. " ' , • (op<QtJ.,....) de 10M

En " partPNlu. _ ,.lit. .100 I 1 nuden Iao


a;Q am,Ifocu,'... ,¡,·v·(Acn.ad<ar."l'+·_ ........
Dcu reIaoorwha ~ J eopecífiamen,~ CO. d dnanolo aen.ifo<o ,
t<CIoc.uv a., COn la ¡ua da. di........ ,..........-6n J'p1ic:aciM de
"" .00 _ cl<l\dficoo y .... oIl>proo Induym: ... _tp:06n C>CIotlfica;
..._ip;itln ,ec.... l6pa.;........ ci6=, dilíat6n ~ -;e- do LrÚonna-
ci6n: ......-;e- ., con",ltori. ~ i"flC"'<ria: rncuulosJa, _ DCión; pb..i·
fiaa6a, pIÓn deClCtlOlJ ftCftOlor;ú;, h brmaa6n dd pctlOfUI ccnrlflCO
lIlauco .....,......, pon ...... ocri,~
El In'~ra PO' tlUItllf.ar Y medi, 1... eofue:""" n""ion..... n ci<ncia ,
rrcnoJoslo. con mirst o ... p1:onific.clón. fl1l:on<imuenlo. l"OI'0mación ,
lU'ión. fu. un ",...ho.dt> m.. d.1o "p"... nclO bIliao de lo Sel".da Gu.""
de JI' producción d( rÓl:nial .uubres pon ~ m, Eno no J'gruf,oo ClU(
mfOqu.. po".""'" Ir: <k.poj:uen de un. v;,ión " il .."'''"'on;,•• de ¡.
ci<n... , do! "PO d. reloción Cl~ "'lO , ...,da .On m«l,o< , _¡<dad..
mdw."al,gdo•.
Ou",,"~ lt>a 0110• ....".... l. Fund..ción N:oaon.J d~ Ocn,,,," (NSF) de
f.....do. Uni<lc» y I.O.pni>.1<ióa rlr Coop"r><i6n p=~1 Daorrollo Econ6-
mICO (OCOE) ,nl."Won ''''''''''"Ul loo m.d,cion<:t de la ciencia, la
<rcnoIopt Y prod " al,,,... no,......... ndom.d Loo alU<noo <k la
ocot "....I.uro a 1963 en el conocido M. I F.-.K.". _ ... vcca
........do desde ....on IU .... r.....". VlCnlÓtI. hecho ptiblo IIc,o'"
_ dnpuá """ 1. pnmen. (OCDE.. 19?3) El in....J :ol:>le<:"".... m de
"'11"'''' ot>b~ d #fIIl"'1 ciend6<o fUe el rnul,.do dd "u "",...al.. de lo
N5f. '"""'l"" m:............ ,.1r: ha ..~ m..:!MI ... lo airnt <k b. OCDE
(v'I-. e1M_ U "OJo,d.\b-IJ..e-M..)(OCDE..I9%yOCDE.I9?5)
En d 1O 1 .. pramr'" le. npoo de ..... iadtlta f \00 .....,.,.Ia de b.
OCOE td:P la lloOI","'narión de ada _ do dIO<. y Ir: Ir:fubn. a..,
......... """"""P- f.Imo de ......lnaó6n.
¡.k,f . . . _ _ ""I.ACT
, --,.......... -.,.,""'" ,- 0"'

Tipo el. ¡ndiado_ r ........aliu06.: .... no...""" de la OCDE


, ....... """
- -- - ...
T~ • •
~ u
~-
11..1_
'-

_-_
1.1 <ltProct.lao·

. - '_.-
l.I.<IoI_
1........,_
•. 1. ..
....
-

,"
•• .- •

Mu..n F.-,,:i(OCDE, 1993! y .. biUaO on la rmdicidn dd P'o mi........


y d.1 pe"""'! dodicado .1.. "",i"i<bd.. do l. D ... 1.... Acr.
w... indiadofeo do:: ",vd macrn on ... dudlo rollt,... d conaptO el<
m_o d míoq... produc......... do la rd..ción ...,.'~rd 'moddo hnnl_
-..cul' ,,*,concilM,d p--'" pooduoc06a T opI......;.s.. dd , _ " ,__

cxpon""",uL F~,
'0_'"
.. .",.,. ..... oc",e de n.pu outaf"&S '1-,-,,"* la "'vP$I'pMn b6ooco
Iwa la lN_oa6a. puando por .. opl....u '1 el cIa.n>lID
tnnI............. " " n><><ItIo .-nuo"",," que
loo poi... (pnnap......" •• J ..bdcsarroI1»oI) ""OUI do adapur IUS poIhic.lo
Yqllt mm:uo;:ar:t 1.. a....,'•• b.i"" ap.crlicu do:: !t.. rnxno. de in_'ipciórl
<imdr.:.. '1 dnurollo '.....oIdsKo. El IlOl0<"' qllC d moddu ~",,>l'leCUtnci&1
......"'atn KI'WDCIlte ~ po< m.-.. de a ~ "'"
ambiom" Me'" rquc"... ~ <Üo .. _~.den_
;",¡ a, .. (_Iood<~J:

Noobanudlo,cn _<lo,P' .'M ..


pohalrsde "~""dfi.o.o
r '~"'" cn-aI.,dc 1.0 en ~ , .... ind" • fU d< """"'" OC
lu.n co".. inUdo en la infO'RUOÓn ~ia. " ... dabonn m..dlos plises pan
"blar.1O po.ici6n ,.1..(,,,,,
en mato,i. dOCloncia y lCCnologl., EJro. ,.. dicadora
(¡W'ICUIarmtn.. lot ,¿,.nclo.:al pao," .... KC\I...... hwn;on(lf) "en.,. IOn
lDI>dcoto podco- apliativu, r 1\0 darJ cuenu <k Iao dú=nc1U ,n, -b,a-
centcI, aunq... C1IIM",tuyeII un pwIta de ponid. pon ......... ioci6n las ACf
............. dado '1"" la Iooüq.... de . - - ,..t"'""oR. "'fU'1t b ~ ..
bilid.od do ~ m...dlo a parl.mCf1Ol cuma ... wplXiÓii ... ~
OCIlIlo6mlCOl,......wa y do peroorW' IasACT.

~.1~1uF·lm
- ,
.... d< .... _ ... <, « ..-..r
t.. apli~i6n de \os ind,ado,•• de IlUumo en Armrta l.~"na .nf~n.a
diflClllradel concepnuleJ y me1~ Paraabu,"'" lo>obotkuJo;,concep-
nuk>.. -¡....... dcolp..... nrudios ...."'-ycon,nci>..,.csp:cificas.debodo
a que "ACT _ "'" ~ .... ~, .... 11..".. .., _ cl.ellin....
~ " ' - ""P"aarMs CIIT" araaalDl:ioloI debe 1ft <auobada cmpIria-
..... ~,r- po< alra panc.1a_tuaun cl.el_¡okorloo ~ ¡..... -. . .
en la mayo< parI' de loo ptioade Amh"", lanna b:n. difki Lo odmnfx:a<:.6"
dn..... do: Lo. ano.... En <\l.nlO a 1.. difocultades mecodol6pcu. le bate cado
,.,."", n<cr:saIlO un ...,.......0 'OWOnal para Lo. utilización común de m.,odoloF"
que pnnucen la compaubolKbd de la ,nfomu<i6n.

Loo ,ndicadoo-u bobloonw!mooo ........ 'lUJ"'"I una de'" hernm....... llÚI


unli ...!. pan la m<dición cld prodllClO de la ¡n_.pión <imdfia. A la "'<'
loo indie-k".. de p,.. en'.. tOn utiliuOOf lendrnent. pan la me<!ici6n cld
pro<lueto de lo ;nv.. O:~n ....nol6pc:a.
En OWlt" a los ,ndiadOta b-I>liomtu.co<, d Snmu O ..... JUn. (4) r
d s.~ .sr..- e-- J..J-, prod""*'o JI'" el l.... inJ.. "" Scimn6c
1"""- OSI) ... PlúWdplua. lu b.a de daoo ole ..... """ amploo r
-......,.,. zq>OI_ oc.-...,... ¡ io hu de "........ de puNo _la.
f".Kntia'" ci. . . 1IDpK" eiendko (S). o.r. Moa bibliomftricas...........
la francaa PASCAL. míllCn un amplio no1metn de publiacion.., en .l¡w-
UOOIl <omplem.,.."" a loo 1eJ!"'r><Ias PO' ..1 ISI, 1'''''' p,,"ntan lIPIn"
d,flCUladu "pe.a".... pa" le. u,ili....fu en Lo e1abo<""ión de n>dicadora
bobloomh,icoo.
ud« aa6adc;twl.....lo-l>i~l.uadoo lt........pan
med.. 1a prodlltci6nticndfieo en .... púoc>en rauI io- bl ,
ya que la l'I'laJ-iade lu ro:nsus ap<o.lnadv ....:odao .. p',t.lian
en .... paises ,nd ..:J~) ...." ....., OOOD<:l mú: a l _• ..t-na ele
,ubojo r orcu"", .nlO<nuks de :OC:CC$O >ud.a loIf\I¡I ~n ..... a SU>
,,,....,,I-'do.... dd Su•. U. p.odU"''''n."",if"" e" Am".LC' La"".
no n«'Q,O_

(OOJ.... _ . - . I,.. _ _ b _ .........


___ _ _.¡ 'E ~ _ d _ 00_ _

_ CM.
< ' , ._01_
......._(10....-.. _100 _ _•
_ _."<>IiMiI
.........
lun .. "=.... "" .......... _1""""'
("[0,...-._ .. .-.._100_ ... _
,..w,
pooblicIC.",.,. <1 m timo l'oJod
_ d< ~ f,'C""n
100• • 1

E... ' _ ' "


(m_ porcial<.

.....-..4-..f , - ,. -
" " . ' o"." ole "" poIC
.....' • ' ..01_"
onJoao
$ ;,0,,).
1 O<ftndoo._'
000
_'"
..'l'~[I'J'"
~ rH
,Hitlt,!
. !lIH':n~' ,
"f"II'
•• ¡;r TiF '1 .1
t'
f t'
Uf!
n Il
,~, a,
t,qq t~! Hü:
~I ni~'l n[i ~liil¡H
;,! ..
~.' r~~1
~.~tll~)r·trl'~. . - ',~ ~ l~· I~l"
. ! t _.5¡,IH'1~. ~ '~ijlf~i fr¡ tfJir!!lií
!~! ~!I'~li¡J~I=rllU 1
~1 • • , . r. 1 - 1~ ¡ 'l'i 1ji • ¡
* 11 o o~ .
1:'" ,
lit'"
~
lrh I (1 d·¡;·
..
Il"
'f'fI{

-1: 1["
;1

i '!.iF'
.¡" I .11 - • (l-
"'h 'fl! ~ rllj ~hfi ~U ¡tlr;'¡¡;,!~
~fh t1fJtitt ~ ti1 ~~. 1·1 .:~[ lr ti.§.r1i"r i~- .

nIJuhHtU tIII ~!efrt"1


Hlden1 !.h .Hit ih~ ~
1" l~ ~'t"
I'O~_'-

bIOfd.: k¡.W060 .... r<boo....... .li.e<own<o.. con wapood·d..saennr.c..


, ........I.Ipeu.

E. w llJnMU dm dtadu, en .... polla ,...u.....tah p><><luct<lo


Ull do< ~.....-.chol~ 'l1lC ponen <!n&m en P'-
... M ....lwtnal -... ¡".",. do 11 ODnIpet:tmdad, el <no........,
oc Lo. poIlucao adm a lo in-.c06a ..............'P'......
p".b.._ .. el rspoao do< :Ift poli Cft CIoCftoall, 'eo "olocI" a lo
p"' qlK .... eo 1. ~ .....",pbundo I ....
enfoques baaadoo en lo ofa.. de cunoo;un _
EIo .... oblilado • rcali~. un C$!Ucrw an.al¡uco y nrw"", cmplriclN r
dosarrollo> ,.6.>000 do loo p'occw. de i"ROV2ci6n '''''r>ol6siea .n 1... pol...
,nd",cnolfUdlN, r a .lIbo.. , los conapondio...a ,ndiadura, do 10>, cwola
..,rpó el }.I. .",,/ "" 0fI. 00 1992 (y JI; ~ en 19')6). Comu e.. de
csprranor..... ~ poocI.......... Ioc:oIcoCOflCUO"dafl en muy<:sas> nwdodl
con Iao ~ tdsocuaw¡idaldoll obocrvxión de ..... p' ........ en
.... polla .......m>Jindoo Son cmlow¡o. di _ po/Ml; de ¡" lq>M .. hu
hro::Ioa ar..,_ J-" on_ 1 ad.pw- d>d.. _, ! I ,lou .... anaCOÚ<...
propoao do .... pmuooo do ..... 00 . . . .

El patod'lma del.. oco .... mw coml"''''iv;ll h,lO ""o.. 1...... ció... n 101
procooo» de mnono<lo r m d in,en,o dear..,ulUf .... d..." .. lOI modok>o d.:
"'''''JIO'"aa6n dd ca 'o. La .... lVodod prodllCllva. De raJ rrw>ef'. lo

..........
rcll,.l"l.,bd -...Ido L. e y la 'oc."*",,," co~con JI; ......~.i1idad

u ........ de ¡,.. pdla de Amlnca la,;na, ........... po< poblo......


.....la de InII U1.cnoidad 1 COlO aea.- ......... ~ • 10 cot..,..
r L.
'coooIot:lo, oond=< .... ....-w de aotnIour r;n'nm> '1.... ""'m'''''' .......,..
.... """I.odoo ... "'''''''_ do hcndicio _001,
L>o "..l;a.do,a de ,m¡n<'o ><>ciaI do ... e....o.. r lo 'ocnolos/. JOn
nOU'SOn<" p.... I. '0'11' de d<CI$K>na .....,é6icu en nue.. m JO<,~&<l .. , 1"""
.u <Olllllue<06n '"'lw<re el. un ¡n.n ..rUOl"lO de ref1aión, apoc,olmence
c:oouideeondo ... """,¡"ene.. d.: f'"UlaI i.. ,eonacicnola adorables

la 01Cdoci6o, de lMao:o,...dodeo oo:nú!iao r... nolO¡lCII en Amma Un...


.. 11..06 h:Kc mi< de dot dk:o<;las Y los up<nenCJ.U n:alrudoo, """'1"" '"'"
I~.""'J--'r<-Wo ....},...._ 017

diKontln...., .1Idu~n a as, todoolor palsa ck 1> reg;ón. En . . . gr>do,


d.f~.....,tJ:' ¡:an cad> cuo.. .a ntedi<ión Cd.!3do on >etM<bda de
"'_'p"61> 7"rollo (l.O). 7 en 01 'nc....:odoo ,1Od.... 1aI aetivid>.-
da ck ,••o;w.w:ióo. Y m .....ci>Iiuo6n <k I«noiop>o, 7 .Jgu_ ..mcioo
rJr""'" .. CW"ndn uaa rdI =p!U. d<f.nlCi6n ck '>CtI,odada aendr.c. r
Jo'
f"C"V. • r _ 'L_____ _"_,¡,
..... WJnUICR tr2SWl'" D O _ ......e&"'IO>.....
...V'
"""',... ~~ rdI<¡.a """ """ profundadooo<c"'¡"do<~CI>lK
.... ~ (y pboUñad<>ra) ck b cimcio '1 lo l<lCDnloP
ln_~do......,¡¡,j&,.(~r"",,*,-,)q""·~
....."' .. han ,.Ji
Am<'Dc:. r...n... .....
~ ¡, pooobíLd.>d do
~ ¡, 1Ú;l" con ¡, de ...... púIa t~). por<> DO .....
...-lo _ 'n no a la _ do< Lo _ 7 la ......._ ..d.o.o e- ...
uut......... 'oo ~ en d dis<f>o dd .....,.... ",.".D<IOf\OII do CIOftCfl r
~ fKron aploadol en iOrtn> 'mltXml «
Off» mMadrs nW
~ndH wL.mlUci&r> .. h:a.<:<o io rendmauvna... acru.ald......
• <1....."" . . aol.ioenrn ofunun pan <:abbku. ......... con~ '1
lII<todol6p:oo adocwdot • b repi... Loo ...fuqua cradrinnak:s han ,mJdO
mInO _ " " " " " " lUndame.caIa:
_ d prop.\1.uo ck ....:obkcn ~rn"'. u",o ..n ......... _ionaI,
oomo ,nto'.nacionoJ (r~naJ) dr ...ad.lniar o .lIdiado••• de r ci.""i.
,,,,...,1"1110:
_ d oonl""'o de ..rad.ilu""" C Lnd,C1do'" ... dlUdo ~n la m<.otiolop. , ...
un' ''''Llrl'''' ...Jnrl... ·,n dj... ,o un,form. {ac.,ro. C"n n.,.n'''' .
,n«.n&<;o... I<.),
_ l., m.. odoIOj\Í~ fu."'" d"cfi.das en funCl6.. de la probkmJII<' Cl<ntlf,C1
r ,rcnol6tl'ca d.lo, 1"00 ",dulln':i"'¡", ("".... ente comp... bic con l. de
1... ""loca b.jn""",.,;",n,,,),
_ W ".101 101 refieren ""lIC,pahmnle a; :acuyidaJa dr 1.0.
r' 'no"""" do Acr, mod,doo on •••m'..... d. =ur>ol humanoo y fi~c..,..,.
(con ..n. O'i~M:acJón cuan",..';... bWa. y poca ~ .. p..:i6n PO' b ca.lidad).
Loo ,ndiaoclore< convmcionala ti .. únda,., han.ido ..,iltudoi búa·
mm"',.... haor. comparxione<..,,~d p...... teytl pa¡ado. ti ¡:an con........
púa do lo rqi6n ron pal«:I cnduwiaJi:.adoo (E."opI, Eludot U. odas. Japón'
r~ro ti ml1UfllO di: '•.pIn' pu<d<: uh.. cq,,;yoco. ya q... ti niwl do< loa
aet..nd.d=o cicmlf.a. 7""""1ópcao ....la paú .. un """OS'!nco. '""'" CI>
anudad como ... c:abdad. 'l"" <bcbos ,ncbcadores lIOn de un lIOO pdcuco lo
tt6nc01 buuJI", lanuDdo. La bnd:.a'l"" ..~AmmaL.ac en IIICD1lJU"ID
dor "" 1"'Ú"'....Jo.or, ,"',"100 poo u<n'"".<................do ,,,",,ulud td <{U<
lnI ind.a<lora ~ rfiaci¡~
loo ....:.ado... ~ -= 1-. ... iam<n.. en lo <llpcnrn<ia de 1... paioa
,no:.... n.a.a.acb puc<I<n ........, • o:-fII:ff6n •• mod.......... de poh..", '1
paón """.""" d-...<:S. EIIoo diRci. ~ .)'Uda•• _ po;...
~. ddi." <>bjr:u>oos do' o..aon.u.s de omcia ~ "'0........
p... Jrto:nn..w y O''''''IM il<tr>'>lbdos cicn,ffic:ao Y l«~ ptlOt1Ut....,
....."".0 p_ _ d< IftftO'OX>Ó" ~, .. dof"" •• las *ao nús unpe.·
....... de a ......-.-.. d< P""'--' .....rl6co Y técnico, o el .......... de
pru(aoonaIa. C2l*'taI.
Raub,aoo , ""'"' a pcsuo. las bmu- M ~ las
.., . . ropóndI.nA.. ~,..r +

0_
!.r....... er l J
.-n -.... o uatiñc:ac la pi- ,. ., el ~o r" pl6n ... bo
~ __,.hao y ,,,,-,mI6pca&. so. -baJco. hoy CUIt.... "'P""=
_..w d< _pUar a>ooci oobn: bo~y " ' _
do • , lo -elim ,«mtM<t o ....so do" ""porunaa O<r.u:a1 .....
broo'- adq........... ..ICDDfCl<tode 1oo 1J"'UCO...-ar.... ,o............w...
U ptodueOón do ini""wci6ro • ....Lado.... do óonci:a r ~ <ll
Amboao !.MI"'" IftOmDo +,......... oapu.
/'mi ''''"'fN-J....¡e._rh " ''ceJ e

Daclt ti dka<b do loo nrioI p.úla d< .. Jqoón


pod.,... .1.._al"
arp;"icndo P''''w ,
ind"'u <><J1dfioot, ",..... IOICOC- .......... Iizados,
ndadao f"'" b UNESCO r la OEA (Ñmancn~
I....."ad»... la¡ IIl<'tOdolocWckIaOCU~ «(k..U). 1!I'63. 17--., N ......,.
"",..dio< 1"'_ afucnoo bu>doo ...."IO<¡.... 'llÚmicoo: Yo<l"'f'<"-
bon "n' "$lÓn ckrinda d. CI«lI orp",..u_"'1<» I"Í'" dew-rolbdo.,
bo,.. la fo.rm'" 'iftwllutlOf dd pe,""¡al a.ntlfico r lKnol6c"""' I'or.u
Ql"kt•• "..." ..1>1.". 1'''',"0 de loo ...'...."'....., ,.nl:on d p",pó<"o do a.imu la
di.pon,1>aid>d ~n J do .........,. PO'" o.. difw> concopoi6n ~.nera1 no
...nl"h"l•• la t'I ¡~n "" I"'lhicas nxin".k., I'r>' .11... "". m"""'..I"1w
fU""''''''un••--.-",¡¡,dad 1".. 10 fo,mul .. i6n d. OI.,.t.,;'" u¡>•.:rt'e» r 1.1
~"6h d. I'fOIf"lTW .01lC1<I0$.
VIo". ,.¡."..."...
D"<:o,,,.1. diard. do lo, ochcn ... 1.1 maro' ¡w't< ck 10>1"*' 4 ...."""",-
nca"OI dacu,d,i.n Kf1II mtdid.a la prt>duoti6n d. ,ftfolmlol;i6ft ¡ob•• <im.1a
Y '''''ftolop;l-o 1')1 ",odu.:..fndooc: " .. _lo ,,,IOm>..,,,,,, '1""" a'o" ...do PO'
al5"""" oI'.......,.. .... t.Jo.. E.w. <1<11'" 01""" d .1"'''''-'''0 _Oh tu I"'U'iu.>
o. cicn<ia y l~ ',ncu1ado. J., CJUII <Id lIlOddo dt dna-roIlo........no.
d...",,« lo Ila.n>d.o 'cUad.& p«dld>'.
o..,tn.,. t. ,.-.MnU~. tÚ . . -'r-""
t)ad" 1')?4 .. '''1'''0 ",.. .. ftO'<'ada """cWl .n d cunpo de loo

t9\U:.Joo...............D,...'_.. .¡,.
b _ , •• '
IIIUI-.b
f .. 1
,-
,_.1-_
_IIfo-"
1 _ _ ...... _

f
c
u
._'
',... .......
.. ,

.r "
b ........... _......... _ $ 1.. u..p.... n_I'tl'Ht'f1I. _
.. - . . . . _ . C.O 1 1 u .. _ ... I,'O-.lwn., ..
e 1.1-. .. _ .. ,,-, _ _ I ' _ .. I"ll ....
•...li.ado.... do ...n.".
y '''''''''*'ct> _ .. <q¡1Oft En,.. ti..... doo-" la aa-
D6Il do 11 R<d I~ do India<k«o Cirrlc-. yTcmolop ~R1CYr1o.
(10). t 1 ;&00 dt .. l"oh&< ...... I<:I .. 1o n'........ drI r.-n.¡,......, ......
unun "Jf"" 1III: o.loo.a~ti.a paua ~ ~ d o
.. R1crt N ~
.,.,..." la Woq...da do
¡>n'IX\Ip-""n 1"" la _ ..·kz"C'Ór' 'l"" x
a...-...n.:-.....,ponw... Jt,ú. n.
............
.-1 n.-a pelO q.r 01 j>O ... ~<kcluC\ltS.. do las pta>b-

I..ot .... F Q• • _ AIMnca u....

u.. pUa ~ ............ " mil .wel< l<Jo ""¡""o


~ do ~'*""- «::IIl""'"
dt ........p:ióa. ,nvaupdotts.
(....n.Cl6Io do pr.....w dfiDo l' 1écaKo. rcalltW !UluaeToo) l' pl'OdU<lD
(ankuIoo poobliaodoo. ir>4Uck.-.. tianc:iM, pa,.n,..
pbnool' ~
no. -.1., mqDraI la pmuilla 1 m<dinó.. d< ... C"pa hd a..,dlic:t ~
........a.lpa es¡wcffia- r <IIr:o. <IrI><", daanollu ~,,_ ...&,<t>. Wl
..p<dr"""""",. """" Ka po¡.ibI<.1a n""lnk<a, loo <km< du<Jn...... la
d....1mlCl y la lfU&"J,ud do w amY>dadc:s amdficu, ,,,,nol6c":uloeaks la<
",,,,,,,... ck """,... , m.dicioln <kb<n .. A.¡.. lo< pr"'ba..u l'undam.n....
W bt<dw ak,w ddd<:w,.. tlo Cl<n,lfk.. , lCtnOlótlCll.
~:., ... "'" wn. pr>drlo rondu<;' om.. d< ,nl<i,mxl6n .. knn,.. que
""n",bu)",n dt m.".r~ ««"v, oI.n.1ij d< plObkn... nKionol.. de: Oon<:.i.o
, 'tcnoIOSIo.• l. 'nml d• .1«,..,,"... y. l. "'~n",>ón d. ,.cu...... o. ca
.....nna ..rl. dOlO pon ,0<100 que la d."..ci<ln in,.. ....;iono! .. una
~oI\lccul:"c"" nO un rcquililO p'''''io .1 prn.ncia> nacionol.. ronc..ni.,,·
,... Ia modoción d< los acliv..:lA<lcs ... ",If , '<C"oI6s:0a0
Ev,d<..,.....",•. lo a>Rluu<a<S.. d< ,ndK:ado,a de a. y l<Ulolop no
a un eI< prof"uJonol« dt lo atadlsbC:I. PO' m.ú q n",bu<i6n ...
.-.. q.....tq_.. do una 1"'''1''''';'' ,,,t<rdUc:.pl,,,..... Nbrdo
........... tao mlUurl<s .1, <Id daairotlo c..ntlfico , I«r.oIóp».
U condiOón -....u. PO" dofi ,..diado 0<!'I0Cia y <lO

IooojNlxo Lau"."...,..,.......... dadJioo "'.. n w· :1< primen


priond3d ckbcria "" el :u>Jli$u el< P"l)U_ ". o.
,~
__ I' • ....,.¡w de loo proc-. ... ;"'w. ,", ,ecowol6pca Iooco&..I' loo
op""" u!cIoo¡ ¡d6ndc, cOmo. aúndo. \IcYa a obo b ,...............l.
......plo .hac.:o la li>nnllbcidol , el .- .... 1Iw:l.~ I-.doo prO:lo ""'""
l.IlW,da:i.M... ~,.,. "P'" di: cspatiaI_(y .. m .1,• •
ODnInbo.w-.J~.... form~<e6naal. '4.. ~dopraupon­
dria la - . " <domo"~ de <:ooc<¡>t<M, MCion<o"'¡"" \o '''...... op::06oI
""n,1ba r ti d:surolIo OOOlolóp;:o ... llU<WO' paises, ... qllt p""",uria
Idclll.nar L... nriablo:o .rkv>..,... <"J'l' mcdiaón .., I"'R'I""_
El """..a«•• >e.. <mb.oT" ,<11<, ".. """.... que.
_ El daarroUo y la ~"hDOÓ" de du:ado'" 'lUQOnaJ",' rd~n=,
".",rlCa';vo,. no d.bert. "".mitir <l m:>.le",,,,,, ...,,, " ju><;f.eac;ón de
....,;.,u..u.:. <..<n'iI'"", r '<enol6sicasd< baja alido,,!. JUp<..mi:¡J.. " " ••Itn/ltQ;
, _ Loo ¡WIa: ... d.....rollo ckbenu. fU'1C'f'&' ocllnmc:nr<, <:I)t1",bu¡, •
la d;.Kus06n, fo"nul.oe;ó..r a,1bkcim,u.o de indicador.. d< Clme .. r
.........
,ec""""," in••""",oo,w.. :... 4"",.). COI' _ ....... l1li"""""') " ' ~

Aa .........,. . ._ '''po<UrIfC rma- mur ,..,...... q"" 1>0 .., ttq\I1tt<'8


«>rrtpk,no 7.t.l.nndoo _ _ .", pr_ _) de ....dlu""" •• ndOcod.oo.. de
.I<...... " " ......
cornpaaD. :i&iL
"'(rloo_.'
~l< ...
'i<n,......
p,.
_buroni_l.U.--.
do aenaaluar prn6dicomel>l' ('p<OD'
•••••hmcnl< caeb lJa 01>00). U• ......,. '!"" .. >pO)'<' ................ m ,.w..,
uumUClOnCl dinimlCU. r..... udlior con La máxJ .... c6amoa r "",....."" las
e'«: '.. ly .-cnl>bb) oponlln>dadnqlKolfta.. l", .....,.ckd._ y ~<k
... fo oón <11 ">O ... 1.0 •.p6n.
No .. poco lo que le dI« (y ..."t..) ... b 101 ,IJmi,><iu p""b1hd.:l.. de:
W b.... de: dato•• I:u .od••. l. ,,,,oP'''' de i"f m.e,ón.l. ln,..,,« y 1.0 W.b.
En modio .1< ¡an,. d."' "'... l"'«:e ",n<$>blc l. &,an ,mport.nti. de w
o""n.. ndad.. alne yo ."i..... ,.. f l. """,..cia\idod de 1... m"'¡""..."
..".m.. de ,nfo.m,,:lÓn. P,k".. m<",«n ,odo< loo ,...... de lo rqoón ""jo.."
f.o..;IWdes ~u opm., dk.... teII'J...,. '","',",,<l'" t....s dc d",... l\'de> r
",emas de i"fu.ltt.JCOÓn El pmbknu. "¿oca. ""'" bo<.., lo al"'-t .... lu
............. ~ ir.fo.- 06.. ~ ... lo .nfoc...........11 La aloJ.! ele L.
...Íolllw:ióu .. las mils ~tt ..oJ cotll""-b. S,.., "'If"A basu~ 1<
obI..... basura. 1\,,,,,..
1......... . . - . - lo "I....,•• od.d dc dtod... r opa'"
_ _ , ¡ 'OJ ~ y .oreo <lo """¡iocicas < iedW-........ do Umcio 7

,......
" 1 'lA'- S,.".. 'lUII' putdrn ftu.ooAor .....a""¡' oa<>o,w. sobrqiotul

Bibl'ografí~

Blll .I~8')) Pro!.'"" «OrlÓ"'l<O ~ _i.1 en Arnt,,<> La,;,..· Inkm"e 19a~. IllD,
W"¡'¡T"rL
1....... _ , ........ _ , _ 021

Q. 5 y.....v-ilio,Ripo{I,..lSUOtt¡ia~"'di.a.p¡ ...,"".....
.. ~ d n ~"'.-I.o.OlISTOJd Fr-..
H ..... ....,¡" J. /L U')')J) Why .......c ~.so.-..JI'lJJK,." fnclaod,
"". 19. no S Oct 1')')2, PI'. l(;J.2ó6
1m.... johrJJdartin. BJIJIDi. P. (1919) ln....'llfl'n ,11< ~""'., •• 'n.. "'''i.....
<"mrwi.on of ro"'''''''''''' fi¡nd'n¡¡ of .~",;< ,nd ,d"ed _",<l>. flsar. G.."
B","n, 1m.
JoIuu""'"',J- :1911) l<ldi"",,," of .d _ _ 'J'M..... UNUCO. Fr-.. 1981
l(¡~. MJV-. /ot, (1m) La fC'UQlIcionl1licM do M>hico 1m... ~ ,od-
<"rlISl ....," CmoyK.l. Hilld-.... (.....) """" .' "" ...... lficao ... ~Lwaa.
FCE,M~ 1995
ta.,u.bctCl""lI lO f a to c "'<bKroIoQODdfimr_ 11.",'"
E. ~, M. ,...,..,.,.... )(19'7). 50 f ba _Ga>oo- rT""" ...,¡.
deI s, ""iJ'«l'- m-~QICYIEJ. E.d;;;oftail'..... <= '. e.-.
MMI Allooell"7)l.laúh"'.inthc·......... OlnrIpoat.N.. Smcc. ..,¡ ISS.
... 2.069, 1SlZlI"', [,Io"'¡
N.rioAaI 5<Ocoou Boanl (1"'; Sto....s ti ......... , - . - , I99J N.. -.l
)<>m« Boud. EEUU. 1991.
N.,ional Xkau f .............,,- NSr (1 ml H" m"" I<><IU«<> fo, O<lt..... O< ,o:hnoloKY
ti>< <'U'<>pr.n "'8""', UUU.
OboeoalDirc do Sclc...:u ...... Tedlo.iqua-OST (19%] Snso<. n ,((/,...""
,,,,,,,"-lO /996 Ú/Ofto>M;a. F""",. 1996
OCOE (:963) ñ-~IO M•• .M. Oi:CO........
0CI>f: (I"J) F,_ M.....I 1'" po" • ..-lacJ pn.. ICE "'..,...,. ....
..-..... .-I ..p.. --..I "'Id • OECD. Pv..
OCDE ,: mi M..o.ol_ ... ... JIouonan _ _ *-'d '" ~
.... _ _ W·c:...I>nnM--.OECD ....
!

OCI>f:ll"'loa:o...."....Ipddua"'
_ _.<b<.o:O=Ie Mmu/, OECO: P.-.
"IoncI~' ...·1 *' '1
0bJ,0. y"",,u f1991l ~" mdiacon .... ..uI¡o<u,,( lt>aI'<!I .,......
...<hoda and .......,&es. OErn, .......
R.....u, Bcnt-u.4 (1 921) Why 11m _ • 0""""', Un""", london 1,i'J.
lndicado,Q ciendfil:Oli' ;ospa;I05 teóricos y mClOdológkO$ e
imp:lc[os en !;r, poI¡üca científica

El pnfodo ,.: loSe", "A., GurrnMu.doaL ~k loo


_ ~
.. 0610"", "~kbo""""---' Y
loo _ _ '""""- ~ y m-a.... dMoe:adge • lo ..............
cieloúñc:>yw d", '_wnbifaporelmhsuc¡w.104>o.b ..,,,' -..
de iftѡ, .... y nndlltJt# acna de: ..... ~ Dl<he..tu..r- te
produJo lUlO • ......,¡ ..,.......... loo dirnm.... padO ~ l e en
-.¡...... "".lII6micam<Ne cIcsam>Coóoo _ ... el _ de lo. <><p>USmOf
,n=-:iool (1)
H "...¡ .le la do!c:od:o ....... "''''D Da 1KOlccci6n ,,,fOnn.cio.
,... y U.uu. C6:"T te .... ,,'III):i6. """ cod,,"'_.., _ _ (o
ur,lO"Jl ~ :l ao< aaivodada. bl:~ proW>kmu,e lit dcboó :l dc>o
e...o-. Po< WI lado. lo< cUwo disporu"b'a IObr. el r.:.......,J
cicn.iñoo y
~ -"'" """'" ..Wuyen ......,_lwnur>W. on.nc_ y RoicoO!--
COII ..,r..:.. n,CI p:ll:l,nío,rnar do: una polma. clCnlÍfia que .. buabo en la
",pan.lÓn. tal rom" .... h C:lr:l<t,..¡"iC:l d. cot< pnlodo (2)_ Ctdur, .......
•n,.. ,ICe>. '1 "".oJo n""'" 1" "blcn.. pud. l> ••" ,<sud'" con .1 m..o e<e<.i mlCnfO
de los 'NUmOI: fil12J\Cwni<n,o. ¡nva"pdo,... ¡".",ucion.., cqulp.m,cnlO.
Por Otro lodo, 1.. info,m""ion.. >abre loJ prOOllC'O» d. tao "",j.-;d>d•• de
C&:T (o '''1pwll) >p<1W comcnuhan :l SU con'pilad:li y las "'... m.... ..,
d<o'in.mn, I.lo,a,mcn'......>.iliar .10» bibliou:omom"'.' .100 U1~1OI de
lo ~l< ...,,,n ci<nllfia. Didw hr"un..n.... lue¡u rUCfOn dac"hwrtao po< lo.

·,.,....,..CO<Mlfi<oy,...-U; --1' .........


liJO. ......... oI _ _ ..

b~:~::~.~·:~:~~.:.=-....;:.= .L.._..........
.... -'"
.. ,...100",-
al O'-_"-
• _

"",",,"-""-'
....... .-..Ila_
..... ¡
" j '1 CfrT
_ _ por...--Ioo ...._ _ lr--._r- ... lo
• __
~._ ~_

u-.o._. _"loo __ ... f_, .............."c.>.


- . ...... ~ .... Ioo_..,.....dor b_ --..
b<..&o.
4 d t,_los-<loc.....
_.y __

-+ .. ____
4 • .. ....... _ .. 5,

......... 1 0 - . . - .. _ " ' - _ ...... =


. 'y."' oI CKMfa
13'-+ ;, 1 1

_..
~
.!,
' ..
f

..... _
.10 by,,,"
........._bp, 5 ,....,,=.5._.......
I<--.I r.. _ _
1'"'1
Z4 o !MI'. ...
h "'m o ~ -il\I<Icos dt la CICftOL 'l..a.n.. 'n1maban haht d.. unUJ
fonw lea pa"'.ioran comprat<b alA: "1'" d. oottmd.>dca. "n ncccsodood
de: ~rnt • la tallUOOt1 ,¡" <ntJ'C'YISlU, b oplOCllOÓll de ......"'........ ,. b
obmoción dr .-n''- l>ia6t .,. ElIDo ... tcndu.. quoo 012O r...m... dr .d'le.
po< ,.. pbaI,._w<kbcot.bona6n OddCl><U<ll'IOI\KfIIO'" ""'0<11,_
"'~ podrluo po:odll<ir ",,'k-wb d....,........oo.- Aol
at...... quoo ........ noa<l<,...- ........, •
QCÓIo ) 01 JIMu.U, lit lKOm""'"
rd.._. """'"",n ....
la ~,¡;­
do< la CJ<Kd; cid =""'10 ciMd&o do<
orrbI ><no ,.
del _ do<
',¡,.&. a puurdo<b po:od_ _ q;.n<b
,... IQl"lOioo ...... de bcia>ci>-
po<""'_
TaJa ClNdos han .... ~ , "" COftI...... - la .pn......
C"""not~' del WLuo _ ..""'" ck la ICh.."'''. 1918"') Arroéa dr
"""CID ~ no haya ,mido pr<'O<1IpI<i6n aIpna <ti poud...." ",flJfma-
........ ,,"ila Ia polfucoQtlldli.:::a, cIIa-al...",..,.. ~)'mi"""".
T umbá oJ lo.ca de duo. dt po d..<ei&n ae:lrif"", (o _,,...)
conlr.buyll pan 'l."" ~ po,oLn.......... bnr o", posibilidad.
o..~ de __ periodo'-' pu.dt dion~l""'""na """,nd. r......,;,ln"
.Id .n1I.... cw.nuu""'" de: bcicnci&, CU)'O inicio dau.d< 1?75. Ea... I"Kración
... cua<'~'1ZÓ lanlo por '" ptt'OCUpXi6n por d o .. blecUlltfnlO d~ pnotldadcs
'1"" orwntann tu ,n""ni<>.... que"".un do- ""Ii.".. ", """fi.
d. CkT
""n,,, 1"" ... "".....oón d< que tu 'nfurm>aono:> r .....11";000 001>.. <i....
•cuv,dad.. pud.... n ,nulw ""les)' con¡;.b1e> fW1' b 10m. dt <kc",onn rn
poi ¡"a cion, Iha. Un.o.mal boJ''''te ,i nI om{"." dt qu< rI an.il ""cuan' il" ;''''
do l. cione......b., on l$I <'pea., cambWldo dt d,,«ción lo eo"''''u~ <1
''l!UlCm~ .nuneio quc lO' publica... on S<rm"." ·Un. nuev> [nrm. de Muar l.
produC1ov;tL.d "",n,¡he. CO.' pró.. ma • voIvnfe •..Jidod 1'1 .n~l;'io d< 1..
e,..<lo"",- qu........ :olw>,. con>l1l"""" un' m1s'«..... ~.".mi<n.. u'ili...d.
por 10I hLl'orwlor•• r OOCOóLocOl d. la citnci>, fue.n ,0I",..¡0 r.lih;loo 'Iuo ha.
.....,». Ofroc:cl poJob,I,J.d.. cada ve> (1Ú> u".r<s.I..... 01 ad",,,,,,uadot <k la
(I<nc..- rW.do. 1\17';. p.. ~.!9),

o.. In ...,nbd ..... hubo .... 'P"'P''''ió~ <k en"'''!''''' ~ 'MUum~"O'"


<R<II<JDn..1mo"•• u.J,-Iuo pot h .;orrwn~.le: <i,ud de: la ".ne... PO'
PO""'" 1.& colnunoiod d. poli.oa a.,,,lflCl. col:c pr"l"n ~ ¡cuMa fu.",n
... r.»oeft 'l""" h.......,,, que .... U1""", ,nr<t<'U<. PO' el >\,. . CU1ll "
~ ... la oc-y '1" Ikpn. ,nd ,,,.,,¡,,... J.J", ,amo ......
hc,~ ......... potUf" ...... la 10"'" d. dcwoona ... poh..:ac","wfFia!

El ..I<1' oLiom>o.. p>'i<S J"O'COf1Ipibr ,,'-,,_k> cuanto..,.......


•cr...-& pIar>t _all'coaI_ la onn.d.oloo dtC&T _ ... <o'ft!oquc
... ......Ii:a«I. -.ó ,.,.w.¡ • ......di.. w. do lo dk:>d> de loo oner..-, puede
_ .......... , ... "J=._.. ",....~Dl$

_ibuorx • uu amo: de ruoncs. AI¡uaao do dbf OC' oop....... "" d pn:IpOO


t. "va de loo d.oc1p1i
'h..' _..1_
daarroIIo lftXi<D , 11.,
-..la do: Lo "'"""'" '1 Lo ~
COlU<ll'<I)'OfI asl'
<Id ..........
.-,t..-I akanndo por d ..oma ¡ubcnamm:al de lo poIfQC:I de C.5cT ,
do la ..alIa de.... ..- -.;un.. a ....... a<p'I<ft_ ..
, alcw>--" ..........·n lUlO CMo el CMo'one MX' a~ .DeO 'leca r I
h.........,.. ..
~ COMO coa d """IMO do La VJai6n pocdomilwlft aa:fcro ckl pard ... 1r
....... lo C&T ~ d o.-...a.. ea>n6m.... '1 -..l.
En pnma lusar. ni< ..moda q~ ti >ll..lliI.i< ClUnhl.l1"'ll do la eoenoo. '1
p"mc.. l.. m<rl,~d "'la""" nJlui........ ~~(-?""),"....,
un.a eno,"", <lc.:da ln,r:Ica 1 COfl lo oocio!osr. de la ~Wrn<ia do .Ddioón
1TIC110n....... lo. <o8ftp' d rollado< PO' Mm..n t]) y .... dudp<Jloo oob",
d i.. n"orwnicn,o del m. "",,,,1 <Ir la oicnci:l a>,,,r.itu~n. do m.""...
rcconooda, lo. fun<!amcn,o. re6,ico.l de la eu.nllficación del. <i<n<i. ala y..
que "Mn de Iwe .1. I;OnltlUCClón de 1... ,ncheadolC$ ,i.ndliCOI (4). Pero
d idlO' concepto. <610 pud ,.ron ool...,.. opo..",voe gl'Xl>lal.. con. "buOo n..
bnndlodu por loh.. Duck d. Solla Prico '1 EUF~eG.rf..ld.
Priu.,.. inicloo <10100 .I\oa......,........
un s..n dc("n_ de l. ·e..ne..
de Lo .imci." 0 d. del dc:oa"..iIo do w> ha de rnvabpeióa '1'" pud.....
dar .........1O póno:a.1o pa/llJa acntllia.. Enfwc:amr:D... tl ar¡umc.t.aba
qllC' -Ounn"' ~ 10-'" pan.. dcb~ de un ~
de ....... t6a ....n' oapo...w.. de Lo -.. de deririoon en d (M'I'" de la
anooa. emo:rpdo uu .....1lrio con........1, ... ao<tpo de . ' _ . su.
....barp. d ni de ..... coIoa'" de clo:da " do poI/uc:a ni dolo ......
n.so. de o aq..dIo de lo aoaI .. "' Lo ..-Ia oi'" u..-.al
~_ ha.. ·~·deaonoo _..on,t:imI;:¡¡".. Ic,'
UD de S. Pricc. 196$. p. 2JJ. ruh,.,ado el Dripna/l.
... parur ,¡., <>ta "",úrI. Plia (S) ro ~ la ~ de F..erat nw!todoo 1
,<!en",", quc p"""IIc:rm ""... ufiar les máo .,.nados _pea... de lo.
""'pm..hrnien< cien.:ficos. Loo lI>O<ldoo daanolbdos PO' r""" puaron uc:r
apllC:ador oI ...il del crra.......1O o.... llfic:o -aJl1<> sc:nnaI ClIma de""lUS

[3) Lo; " ......"" ... !>l.... ~ 1""""'''''''''' ... ""a"" , ...,.¡¡,." d " " _ o<i~ <k" _
d<od< "ul'ft'l'«ti•• ox~ lU<r<ft ""blboloo. 'I""~ ... I'IH, , ......." ... IoN<><
r- . ,..n"""" C,," ofocao. Lo; mll "'V.,f " r oqU<Üol.,... lo , ....,.,.. ,oI!.. ",,~
""_ odoo..,...,.. >1 OIfucflO .d 1". Sr '" ... d.loKo> .1:00'" ~ Ro

"c.........'¡f"'''
It Mot-. 1973
l"lV..... _ _ l' _ " ......... _ .. , , _
...............
.;-r...
,.." 1M).OooboaIlltou-.l'U
.·y,,__
CuIioaIlao;-.
rio, _CIWMOU<¡.., ... V".I'"'

dJo;,o;.,. rn«
.'l Uor ......... .,. del.. _ leo f'" ....
_ I l r b _ . . loo ; '1 ! . . d l.JJ,Srw-1ft
S<-,.. I~U.. _ ''''''''''''._ ........ _1o:¡ ' _ _. _
............ poot.Iir>o .. 4L ...... _ .. J D.• 5. Prcc. I * '
Flilllh~
r~¡rlwnH' ~I ~ ~!HW HI !Hil~~I~tHlt.1 r ~
~ ,ttfr·fl,~~~-·l,.1
11!Hfl ~l~¡ ''-!~,~F r. ¡ 'lr 1'1 .
f
. flt rCL~

'r,L f,.I?I¡t1 1
ti
+
[

.. · ,
rtF!!t~~11t
g~!~I.,t~¡~~rhhtrd!!~-
- ,1i,1
~;.~ ~1·1 ¡ 1
P;"fi~.,tr ;~Lr<
h,p'r f
l' ttlr' "l'l'P
. lll t'
t

Ipft,t?U' !1H~¡;l}!lthl
l!!!HI.~1 HlW~ iHiBlf
,".!' t! t., t'¡ 'l'!,! ~h!
~[Ií
§·u
i~,h!1 r. U!•• rl ~.'
rt le,l
,1 11
'H
lo'
¡ HtJ l.'l~1
~.;: ~~~~ l.t r ,
ntit!JtoS,rtt~11 1Ii~f!.
-.lirl r: ~
... ~'" i'! F~
I'~ '11
~! ,_la., , , rnll' r
<] Ir;

tHh¡i. rhq't' ih
",.<lA.
--j"
~!l! iti~ tllft~lr c, ., ¡ !
<g'

1'--1 I '. ,
lrll l-¡i tl!r,ilfi
l~Ji l[~i 1!~ i!ll
>0 1- .~
~h-<lf"
:1 lill- 112

'f.j1. n~' 1<'1'i.


~~ i'¡l ¡.f,¡ I ~ . í
9,," ~'rOj'
,!
1< ,1
el;

f B~ , .. 1
un rrr!'
.
f'!F··..,...... ... "',.a...~Dn

to de _ _.u..
A1pnot aruhlas man.naWl en kmna por dcnW expl/alJ. d AIflim~
n _ dcsu.n<b.: "L.af>ao ana.._ po< lo CIUft.-
ÓI de <!"" b wac:" , la ........ 'op podrIan Iltt ltWMlaaebo PO' loo sot>om-
a ehcco. de ooIlJaOlW. de r...m.. d..""Q, loo mú K1>WIl,a poblc.... uc»-
nsla. [. __ . D...... r....... oc posauabo. ~ lo ',.Le, .' de Is IIIYCMlp-
ei6n. [._.1 s.1J'Ó._ La ... caidod do "'torear ... o6Io 1oo-¡._oiaD
ialobim loo SSll*'" ,d1s ClICIIdo..,. al do:saoi n""""" ,nd~ ~
r.c.... (11....."" I 'JtS. p. 2),
Aloooal;b a dn d papd do: b UT para la ooardacI.
iDsrtueio>ftal del "f'UatO ~oaI""""""
h.bor

.-..-.100 ...........,.".·.
_u
a lo polilla del 0«101 Il.bér.dotc .bdo .. n ""'YO< 6 0 _ al ClKItcall>
ceo-drno<o I""tfal -que
i
d C3Iftb;o ,Iauco , _ ~ do ¡.......-
icoI·~acl.cocnue ..... ""')'OfrnF 50

bibdad oob~ loo aJPtC'0l ttbn- a lo ""'SCII Y lo .........pa, aun euudo


...... ¡Wocs,. Nbfan CIado muU"""'" apcdooll d< C&:T. Dr 'ocW
fa.-. y m!f.u. dt ~ a q"" ....Y" oidc la "¡uoón _,...da.
",vd
.........a1, .. CIIlltlUtI qu< La bwncn<::ia awaI ..,.p.....ablc PO' La polltia <k
C&T .... u1'" liDltaIeci<l> ....odo. lo. paúa. c....... mns«U<naa,l. "¡m;....
<toOÓn p<lblie- comcMÓ' tcr>c:r llD ",trtéa ....yo. tan'O PO' loa .... u1rado. do:
la< occiYidwla d< Jr1Yaupó6n y dcsurollo como PO' la d..en"nooón de loo
mllmo•. y ello dIO luV' • 1•• pmoon M ,,"""oo. ,icnlcoo y ci<nrft;co< "''''''
loo cual.. oc: .......... aqudlo. da.. nado•• L. oomptloct<ln d. e..ocIhu".. de C&T
pa.... 1o conll1uoción de indicado",. (f,,,,,,,,,,n [197411 ?tl2. p. 7) Enmn""" Lo.
bunkn,... <1.1 gt>b",rM p;>.<amn, PO' un. 1"""" • "'<lU~'" ,nf"'mono..... ""!>'"
C&:T a .fcc."" M podcr influir en l. polllic.& ocao,¡;¡J .. pedfoo. y. por otr.,'
Con.lilulloe en ac.o'" toCw<s <1=010' d. aJe"M" tUS P'oplo. In,••esa [91.
Adern:ú, loa 000'01 d.l.u Kuvidad.. M Invcs'i¡;a<Kln oien,lfoa te .. ,.ban
""hl<1ldo cad. V<2 m.yorn) mmpctlaJt con lo. dcm:ll "':10'0 <k in $ión
pIlblica. Se ..nI. enlrando, d •.....,.."".... un.1Uo: do Jf<.J, ,,~It D una
f_ rnarcod.o por el ~n del elt'Cilnic,"o aponcnoial <k la eitne", 101 como,.
habIa .. do P""'U10 PO' rritt (lO) A SU ......... coru<...a6n portio d< rd¡".",
1. n.....,.;dad dro .~m"~"'lo "";,,...1idod r\roIl""""'" .l. m.... ,k .¡,."i......... 1""'"

l"t.a, .. f "",~""""1'MJ.0lc'0I0 _
. . 100_ , _k_do,· C&:T.-,.. ....... LGa6M.~
_ _ ~ _ _ . . ár-4c_ ....
§ ' ..

_",s.:-;&;f l
............. .....- ........... 100· 5 • _ _ ....... , t , ..-

.... i ,.,. .. ,' ·6 l Jlo., • 40"'_.' , "C&:T

-*-----,
........ 4c~ ......_

----=·" '.
(10l'.O'.W."-'I'l'6.l11_D<
.. ol.. 4 • • Ir. pi ,,010 6 _.
! .", .

_lo 6 .. ' _,.. __ ,........01.100


__ _~_._4c... .."
Il Pt~llil1
l f ¡ ¡-H-r"~t~ 1iU "<'~' t't.o~rl1n~lrl ¡:t~
H~;dnhitri1jn~¡¡
t· im •
~
j~~lJ t! ·Üli¡.~!~H
lit 1 1•• '"lo,
11
1- .;.:a.",P'lf;r !!t Ir!
-.'
3 r.
t~~l .~"~¡¡'f'Hi'Ht
~:>n~~.-
~2~:~t~ ~~~
o ••
~;;~ ~.: I !~¡j.~!¡
. l~;:;~c;:> ~5t~~ ~ it=;o
~ I-¡t.~ g"
f'

o'l-lI ¡hqH 1f¡.~"!Uil'L¡


0,t1f1f .. ,
rn UHi 1;: Id '~[~htl Iflit
rr¡' ,,·t [ '!lo'
t""[lf' ~i
11 I v~ .. 1 r;~1
"'f 1-
, .• ,~-.
.l ti'· t
r
1
i¡;

IftH!t o1il i,.u ,,~m,l dthn¡PEr[! H


i~II.~ntr¡ ¡{¡n! ~::",ªls-~~ H ~~;x. ;¡CL ~1:>!: ~-"
'!l¡.~ •• ,i~"'!r 'Ih ~, i'
01f!:1¡lO.i ¿H"'
tt~:j 1¡ olji n~'!l-¡¡ ,r
r'.",r _r '. ~i '. ;~
,r.tt .,¡Ir
¡ ~ll
l¡ Hri
h.~ol
,~:¡~t¡t'1~.!t' !'
, ••• ~,' , " l"¡!!Pi'
1~~it"1i;¡~
§.i-l~§~-:
.. am~S'li
~.lIr1.
~t~"'aiiit;lIeat-
lo' ;Q
~.2
~~tlr ~lr~r ~~~'ft ¡~![¡" .¡:t•. tl~rltl! p.
- 1 I ¡ - i ,
t_~ "2111:' a¡;¡" ~!:- ~ t sr

~11'1 lfll~ ~illJl ;!-~.!"! t'~!'ilt.~1 , ••1


~a~¡;-e-r¡; .... E'"ñlt r:ot!;-! a~ ~a-
,....... ...,...,--, !!

oot- UlIftX'Ó" de _ JO: h.Jl... ..._ La .......id.d <k ,IIdicado,a ""
cod al dUV".. (MIDuJI .....r.e. 1992, p. )11).
APO"" de '" ~o.l. búoqucdo de '''(".''''''''..."". ",.n"Dt>..., oM,'<
""t1v..l.d", do C&T form'!"rto, hoy. de L. 'I""d. de lo. ¡obi.. ,,~. d.¡~. ,mio
=i~. palots. dt loo ttW =,>doJ
'qr;lmono polft,eoo y eoon<lmico.. y de 1>1
más vana<U" <ulrur::>L C_ rnuJ!3do de me procao. di"in.... polla h>n
Kaliudo, ... Jo¡ úh",- 20.-. uo af....... wn>id.:nbk ni tI. ....Ddo de
d=tronat ~ o!auas • buo::> do cbtoo ~ .. ~ de
,.,dio.L ucw.. "..u-..o'"
CAcT

La 11I;<YO' pa". dd ".b.JO p"'n qu.llrnl,j da.m.llo dt ,nJindofel


cienrrfico. '"YO ¡"Il" .n Eo".><Io. Umd de Amúi<a. Hoa: Y" mb de: 20 .
I"<ci.amu n 1972, .1 N.no.La! xioneo Bo<>rd de l. N.KlOnaI Sc, ~
FoUD<b. ""hlial L I"'in'\<n ~n dd 'f"< I""K'" lWJrio d. IDm.", '"
,nfoo<Jllol: b..nual !in.""• ... ~........, , o..lc <DCOIICU, au
P',b/iaa6n .. b1 co<u"'.... m ti. lIU7"" m:u~ cid ad!rAI cuanu.." de
la cienrio: nw d. "10. >pI mM .,.1, Dr, oapudo de ........
aon_nao·IOT.... 1916. p. »)_A~dc .. adna -~,,",-•
... ti. ....,..... do '1'" todo pa.& ..",g" laI'II .... uaid3d de pn>du<aoI......
,nd~ , .. n. publicK06..........sia. Y~ .... ""naaliad.o romo
l .... d 50- ,'"E"f'rrnnnt I "¿,,_,, h> ,Ido objetO de: critica pro",n ,."' ..
d. los m" d, ¡qm....'oo. vaL:: d"""qu. h:o. ,NIo cri,..,.~o PO' ¡=ro de lo.
',omadora' d. d"",.ión, d.l... ....J""" d. pollt"" r de lo propia almunooUd
".ntif"",,(l~),
01•• tu<S.. 'l"" •....Ja ""por"'.... P'''' <b- <u<nl1 del rol b: pionero '1""
le C"f'" • Es<acIoo U&>rb Lo """'1"1.oc.6n ... ¡J"......iotla CU1lUiaUYu
..bK b citacu orio=o. q rbdIO pob tambOtn ~ ...." ...__
,......a........ abocaIon ''9''d<~ A.d...nú rld l ' u .....lo
1.......... 1Or Somoñc: InlOrl'lW>lln. .. <:r...o" ou:u ""p_ que .s.--r..Ilo-
10. ,trnlCall r mnod... ti< ~ do 1lI cicnna (I~l .... lU.ron u<iliud..
~ o ~".",,-- _
_ ",.wm~1\lC, a ¡wur <loo COntn._ Pu< ....."llKJ<>nQ pob<tllamaOl&.a r
I"'>'ad~.<k d"'•• n.a palsa. Tal .. el caso, PO' .,.mplo. dd mnodo d.
"",,,ddol" ~Lbl;"m"'nC<l· dwrrolbJo PO' H R. c.-rd en.l C<m., ío.
Rn.,uch Pl>.nnlng d. hl.ddf.., el cual y> (Uf 'ptiad~, en ra.. d. [CS'. por el
¡obi.."" d...... ¡w",,, el Ro,no Lmdo )" },,,,,,.I... (16).
De hcchcl. av>sd<t!: paUe> /W, ,eaIaado .. fucno. ",n,flUlJ"" en lfU de
pnod.:IClr "'.....-..-ion<s autllItmv. ....'" la a<naa. Eoo d <DO dd Rt;no
U.u.;." la tbx::o 'l"" Iu "'sndo -1IIaJ'O' Im?K"' el lo <k .... "indicadora
poortiIl<o -'.,.,F'.....• dooom>lbdo puo J [m""'"J 8. M.vu.. do< lo Scioaa
PoU<y Rftooo..... I1ni•. en la Ua.ro=odac! de ~ A cwndo la .._ DO
IIrToldtbuep.onu8 ~ ...oonaldc¡,..l ,.... h.J poe wlo un
.no",...,~.oobct loo a1 .. fIO;I J'lf2o la ..""ac:i<ln do tfC\ItsOO par.i !abur ....
,.... de Ul yaug>ci6n lo:Uieo .1..."...,,,, <lepen"""lC' en tecnología." sn, po...
t. "lligSci<n•• < (17).
En IJmul.2Iloidad cOn d mOOelo do ."d,cado.... por.ial.. coo""''&'''' .....
a¡""."..nuleo de conll"'C<:'ÓO y .plico.l:i<'on <l. IndicacloRs
.,."'" II>trn ....
atndllco. wnb.... tIIn<..,,, Iupr en el Rei.... Unido baje> . . . . . . . . .Id
AdonoorY Rnonl fix R...,.d, Cow>eiI. (URq (18) S,,, cmba,lO> y ""
fu....... d< Lo,. dJ..,.,J""¡'" o ¡¡m;rw " que _ ;,¿",,,""""'"
du....... d
"l'CfOO'>. 1lUlp_ d< di. fue esu*odo DDmlI modcIo " .dopw " 0....,1
n .1 pon lo "'...." .. 1<".. IIW..... dt pollIlC.Io acntfh<:L Por lo quot
M ...

x saLt-. el unoco "',<1''''


do "fÜCu indlC&dora ...-"ou_ ....L2n,. 1In.>
<VOOI1Ia<",n <1<1 d<s<mp<'flo <1< IlRI""lSldacks. a .fcc_ do mfo"nar ..1>..
f«Onc> P'''"p<J<Su'''JI <n bu m"l1WI. fu.. ,,,,,ilud,, 1"'" el URI."";')' GI"1I\U
Commilt.. en 1985·1986. 1 .I,,,i.mo ' ....1<6 • ,>1 p.. n,o <Il..,ionodo 'l"e ..
",ah{, d<;an.lo el. lado :A. 1- rh,lhmor•• 1~8~¡_
o...puio d. la """o<X06n .k J.. tkn~ dr mnM...,. b.i.liomwoco de
c.....-ard ... A.... ~ 1'" .....0 el< ... ",It,.,. .."" dICho .,...oao ...,'.... ol
.mI:su aw>l,Q1M) do ¡, tImCU <n pul ba ""lUdo ll.D aruno llLá
uu...... o. b..:ho.;" 'r........r- "'" 1oaI<u.bo..........odo dr .....

(I,)~.............. p<>"' _ ., é «&.lof""olc.."'holl<or..dol'l..- .


ocr f •...un'lIf)'>n1, 10llL f _ d< 1", , 01>....,..¡""..
l. ~ del ..... ,.!, l' d< .. ""'1'''';0.0., d ""i"o lJ • ..., rm ,,~,~ ,." l· Ron."...
19111: Phin'f"'l'urn.,.. 198J
(171 l.» l".a d<l n/I<>la olr ¡nJ~" ¡w<uln _"''''''''' .. <1,.<,,1><. ,n J...-_ 6< M.....
...... I ' " .pon.__
U9II) r .. Muron'" I",.. jl"\! ¡.,. ........ ~"
1 " ...-...,
_ ...._ ...__..-.... ' - -.... ¡:".-t'_,.,.a""""""-...
,.... puur
olr-.üc-dr
.po<a6dn
·, •
I~Irol_

lit&.! w-.rJl.-U_, ......-'_II_' u.,.;...... _,.".,.....,'"


........._ _......... _ , _ .. 1(,.,...,.. 1.1'.--'-'•• __ ''l', a.
..... 1"'. H e-. 1'"''
IlJlF-up"" _:'-.IIiaM.. ,·,..• _ ..............Sato ,...
t.... 1<1, ... 1-•. l'lU:.......... ,..H<..'I.....JM.u lm
t 5( ~ __.,_"._.,'..""." ,,,,.,_,=,,,,,,,_,.,,,.~·.",_",~!<:.!O,,",'~'
lO 11,,111_ • pudKu me! L a para. .... _lCI apedfi-
..... I"""'W*" ob e , . . _ . . . . . . . . ' b.,aci6t, • paru: P""P"'"
111_' ! <S 11"<&0•• ~ l...oca.daIoo 1oaIa .. "'"" dr teaar<-.a
Iab.a ..1ftnaDIIIlaIa,."cwt aqudbafllOduci<W po<d ISI F...t
........ a ClIOI'donÑo pcu' el A Rac.udo Cou..od 1 el ......... fu<
d_ado • .c.e.o.dtc¡u<'" COIII<!aloCl6n .. d d,fm,n"" rupa$,WII m,,,
I q... die.. I.. p' • un "'km. """,,,n.o! d. dK:>d.olCl ... '"<1110...... No
ob,Uf'" cUo. dicho ""¡e,¡"" ,.¡" n<I ha lIl<lu aJ""WIdo (pu> un ..Ia,o de eIt1
"~'¡encoa,yd.l. fa: ":Iualen l. cu.lla mu..... oc ene...n.... Vtt 1'. M'''phy
199~)
AdcmJfdd Rc;,"" Unido. ouooOo:s palJes...,opcoa umbl6l han <kdiado
..f.xnoo ~.,_ WlICI al daam>llod. ,nodd... po.ra el:ul~ roan.,,,,·
..... dcbClCDCl> como. lo prn<!_i6nclc_ dc,,.d:crd <S ..... "'~
Fnncia THobnda. &1m <!OC...... ,",po q mcrcu ... dannón dado ..
adacf .._ .......... ..1 q<oI' Iid.n.M.ül la E..uda. Minaode Paria.
aauJlnho¡o .. ,,' b C1lOlio_. <s . . I~yGu.. B""'"
f

..... ,mdo~ l6aUaclmoono...bde·_-.r.·..........,.... la


.adop<><cl.bj........ ....ao...... a _ _
de
"'
.1n.....
............. E'JI"'P"-"

l< do
V . . -&&-:a e md....nal. cfoaoo de
PO' para <ti 11 COIIIC<I06II • fi
p,baid,,,
d _ ...... ,."
,," a la
...'_tpOoIn (191. E.. lo '1"'" _ al dcoao de un --.... nacional d<
Iftd;ad,ora ócntlf FralICII hoy ella Ir 11;1 ... condoooow:o ..........

faoorabla del.. q p',nunnlucc alp;u_ 11ft d.bid<J a b. ra'nccoona d<


o.<!e.. p..... pueoUllo q... el """,.1 so!>ico.." ,mpu..era,j >ea'" lNed.. huflnn
Run. 198~).
En Hob.. <4 amen po< lo ~ 'ra pupoo de 'nveo<lgado... quc.
ublCados.n di"....... uni"""idado. ~ ,,:abajado .iRcm1.iamcnl< 1Ob..
QlC:ftIO""' td..""" .1 .nil... auntimioodc la cocnaa(20). T odoo eUoa.. han
.-c<n,ndo. aunq... <on cnfoq.... ~ n a catuoloo y la aplO<:J6a
de ,..docaclofQ • ~, puaw C[U< lo aoc:a • r=bu ¡.. ro.mx.c-.

""c.-...... li,.g
('9\~"''''.w_.
hI_104 __
• 10' ',",""Ft-..
h
_.10
~1111W
~.....
' .w_,..._.....
UOIB_._ _ pooLu¡' , · , _ .. O¡ •
s.-o,...-.:..IoU• • 'd"'~ '_ SooF ; Io ..W..
_ 100 __ ' ...,..(.... L¡" 1[1"':1,..,.;,1 ' "'l.o,' 1 ••
•, . " 1] lo u 'Mi. Lndca .. el ..... loa +- + ...,... ..
t1 l..r
.............. (_ M ''JU:AatIKar_ lU.= ~. ¡'r
f«ilM6a1
1"" JoIuI DmI< <Ir Sollo 1'<... <1< 1m. , ....... PI"' lo 1 ~ !no
x , - " , > ond I""""",..~ "'-:lo ........ribIl<i&> ~ ",11;,;, "..,"" do lo ...""..l_ FJ
l<.ctrO el oIl"'p" ll.op'" la UlJI'tnid>d do T lt, . . lrab.¡. , pn\>J"" al "Uf'"
rr-. M.<=-, "",,"_.~ .. loo -.-. .......
p""p-..""aa (_A. a;,. I""~, 1""'_
32 D 1M 1'060

CU1lllJUll"U do 'V'" "..l;.."""¡lDCft<C: oc u.... •


abo ~n dtp<ndoonaas
I"ba_nw.. tU:! COf1IoOdGmml lltorauol"S...,octa, dGm...>I P\mn"'l
Burc&Il y .. $oci.al ...... CultunI PIann.., Offia (-. S¡>ttId. 19.,. P 91.
~~ ••Mdod<s, Hobnda .. _ a l l... Ia 1ÓII qu< ~ d
lid.. I ... 10 "'__. . . . . . Eumpo"'¡"" ,nd' J . . e úr.c. cu.>IInD-
__ (NN<rtooO R.:o.a. 1'}lI', P 1m.

1*'
Loo,.... do .................... o>doapIGI' <SU l
CUI'''ot............, lo onKu A~n c-.do
unch>l
paloeI ho). .
........do ..,. poco lo ueúo r d d..mo do '1'" tat.dtanoa
~ laucoM y """"l"'""1I3yu lur.,ado..,li:ortroaCllolodualn
...<iIaM ' de C&:T clcarrnlladao r elabonodM .. 1ot fW-0CIld-
fon><n'~ om.u->Ir:s. pucd< hxa .......- dololan...- tt:aIindot al
IOmo ..... U ..... Tol .. tlooa. pa<~,doa. n:ll:i6nq..... pum de
1')8),~. <.ompd- ~ ........,,"' oobrcaenoo Y'~
Ior;lt COII d ob,(tJ... do·."' d.. di la f«m..baon do lo pollltcl doC&:r
:21)
..........a. La w.>boá oc >1...6•• W1<jIX ti< .. ,,~ f"" .... p<><o ..... m.luc.o
r >1 """"~ <k más .... oada> YDIuo~ po/ftleü• .., la <are> do prod..ar
'nfo......nonaC\lalllll.uvaloobrc... _Md.daendf"'" T >1_ La "'oc'>lM'"
....,..r ""Iu........ pan" doo ....mbleión 1"" prud....., ..'11 bu< ......,... oobo-.
r
,oda lo ,""ón "O s610 ..b•• uo pIIs t<pedlico, oc-> lo q... a~ addlJll' d
GRADE -Grupo de AJlíli", fW" d DeAr-rollod. P.n,! (pan una <koa,pol>n
der>l~"'''' '"f... mac'''.... compiIOlbl por La ba><d< dol'" dtl GRADE.."..
A,~u'. 1988), M'''le''<r >C!,,,IJ,,.d..... h... d. ""ro•. cuya eonluucclÓn
"",,,,a! (". 1"',,1>1. $"'''''' >1 f.n.,,<i...,¡<u,o dd Ban<o ln,,,,.mcII<,.no de
D<urrollo, .. ,,,rnó ,nVlabl....... 1. d,r.eul~ pi'" ccnl<l:u.r f.n.nciam,.n'",
""''''lOrco (..... "S''', 1991, r 59.)
6 ....,1 .. mil)' p,o""bkmenl<, d por. b"no...n,mcano ~ ... h. ded,cado
m.l"l"" csfucrws - r. n.nc~,.,. y h..m - • b. comp,lxiÓII do a,:adlll>C:U
...o.. <:&1' .. bien d,doos ..h.c '" h.J1 ... d....... "'c\o, .."......,.....
m'nal....... IIn "". "'~' ........... "'n <l ,Ji,""',6n q~.I.. ""•. fl Co""¡ho
NKIOnaldo Duonvoh""<n1O CicrulFKo e J ocnolÓJ'co -CNI'q- .roobo.
dadt 1978. 'nfo,""".,.... ~ ........ las "'..,.._ .... oonJ.. en C&T.
daap:p:as por 1«'''''''' '.- de ,nlti<tK06n. "c. Al "'''''''' "empo. b
e _~ Apet~a'o do p....,.¡ .... Nivel Supe...::" -CAPES----
c:ump;L. d.o ~ fUU'_ h.....- PD" ,..-.pco6ft , ,...dlKcion e....-
tllia .... la "n,~ bnrl ... EJuo ~ """"'1""""" ~
..... CIf*IUC or;noñc:o<;..,.... <lknpok ,,-L.ieapno..... oboon<c: dio,
DI _ ..a.- ;or 1wo dd>odo cal, d.r..uIuda DI ons de
1 - . -......... _ _ -1. !) • .,... ... ,......,..,...CJJ
_ ,....... aauaodft dada la .fup. cid JI<'I'l'W. lo falo o. ~
financicrooyb Oociao.oohmtadp<>litJ<:l. F.. l9'M "~IÓ~ lo
mard.o Yl<'--'nzr' ... r;up<> c!c <nD.,o .......,.,. wyo f""P'loi'"
,.¡oca CInf ..... oon,...... do ,..l.....doKcl q puedan med,,, d ~
IIaO"d C&T. obl,onr 11""- pro.....-
P'" la ...... ~ do .........
1wo6no:» de d.&<... eo<adC..iocoI f a""""'o It. """"'''''''' "'¡',e .... q... '" "po)'t
b orgl"'UOÓ~ de e<10I cU'OI CII forma ".(I\I'U:I y rnmpal;blc cen o,....
''''''''11 d. inÍorm>cion",' (B....il. M,na'~rJO'" C~<;'e T..:nolog.. , 1994,
p.7).
Lot ejemplo<. 101 ",akI MI ,dftim..... u..qu. M le< mlJ que d. un>
r..,,,,,, bf'rl1O CY~ que 1011 ni'" 1.. "p"'IO.. es lDC:'~, loo ",odo.
<k on,CIJ""cacióll f ... baos de d;,... que fueron y 0IÚa -licndo dow-noIIadoo,
uI COIIIO Dmboálloo que r...ro.. ..<>tiIl ndo ................ a dal ilon ... loo
......"..., p"" panc ckla ""I'~nda ,. de lau:n,om<1rÚ. Ir. ...-- de cstI
~ .,....,.,•• roda esraallllCiauYaa liesw:.. uu ..... de cararu:rbt... en
de C&:T . - UM m........ nt.~ -J-I'
<o.....in: a) rod.. c:onoltno ol
y...,..... lo) todao d.c:rivan
(22i, q ,,,,,- 1< " - "
~.
la ttadlOÓn
""If de la l......... aa>df
_ de fiwKi.."m
.,.¡
del
r
_ _ aocUJ ck la <"""'ti I<-.:uzun<tt"' dnaP.,¡u al L
Vd..... 1m). d) todao ............ d ~'P" de la , linaJ de iMo ;j'b
(2,); .) roda dl.as <:IIIC" Uftl 0.. \'enM\.. ~ "" lIknu.... lirw>clm>l
f de r:aI tfiaci6n dd pcnon..ol, al iguol qu< p." la cond ucci6n de lA _upOon'"
q... ''''""....,,'',.., , "'./.".., lo. aLoJad de las ,nli",naoO/1a (24)
"" a,. fI'IOlmn,... y con.icI<nnúo", kw impo"...'" '«'IIflOI qu. han.,do
<I.. "n.úo. por loo m:lo d,v<BO' 1"''- • l. compilao:i6n d. inlta"nao:ion..
•""n,"";""" par;¡ la OOIll,rua:ión de irulicador", (ien,lficoo. col>< r'cgunl'~
onI. O b uú! n....ftto '1'" ...... infoO'llUClO..... e ""...
¡cuJI .. el papel
,i... """ .,.«>do .......
la "'" de dccu ¡ubcnaa><n~ pon d ....
... C&.T d<spuéo de nW de 20 af\oo de 'n' ~

ImEao,-_-,..",
_
_
_ _ ...
...-0 -,.o..MSl
",_"
' ........ oul>oo--
'"
_....L.
-.,...

(lJ) Ea_ _ por _ .... ,....... .. = ...... aetdiu


... 1
_ poo<dt _o,...""""..,...¡,.,.- ...'
(--,.. '9U r ni F_ ."'"
' _ _ -
loo _ _ , 1"'"
r""f'looo.!_~.~
,. II _ _ _ ,~

1'"........ lu< ...o:wpot=lo jIOf loo


..................,lfioao .......,....... ".Sb h..or.
(11) fJ Su "nl.... ,'~s \JI""".Jo: '" N ...... ~ S<KtK< f""'¡",""" por <jom"lo. cuc"" C""
u'"' ,,"u1""
«<" ... USI 300.000,(10 p.... finanaa, ,-oc-' <otIIdooo ...
.,..por <>' bosa CJDO:IP<Ol.......... ~ ~ 1'"' II tbanoIn ... tn<bc>dnm
a«oo-limo le. ",.,e.a. 1"9, r 4'0'
la fClpo_' a la pr'F'0g; ¡cdl a 1.. ..clid.od ...... ".nm loo ,..... .,l ...
CW1II'ffir,.. pala lo poIIo:lO <>< lat..... nú bbn: d< ......1'OOI'Cf$I..U Uo
....- K ,,_ la - . . - po/itJaI
. - lIll.I. aalIÓ/l do pod<f 1 do _~. dando 1 .....
,...Ia -_-..Iod>d' r _ <RnO"·..... pc.oN< dr<: _
no<ionAJ,a_..... " COAoO .. ! ¡ ""d< -,...<an...bdd<
irJo" l ... m<>''''us. Aá. ~ '1"" la . ~ prodllCllbf
po< lo ,-'fiI"<..........úflO ><:oI>oa ~ _N....." d< pndn
po.1MD: -~,., d<booID al propio poIIlJ<O rn d ca.ol ..
rkum>lbn .. _ ......... · do<Yal ·_,padooob..un'
................ ""~ u....,¡->oIap.<d<llop.-alOfnant hanlll.......
" .......... podn y. COMO col la .......... el "na nnablt aa 'IK ÚO<uIIoo
aa\1._ d< la< d< pn&r .. 'o ....". do la aol'ut'\In pol¡UQl 1
n<pn"'''''''L 1...J.ua u.. <Yalaacionu '1""" dioma•.,." ., nsmontuOll
con ti IIU)'O' do: bI OIodac1oo lUdtn lCf abo.cadu po<' rae, '1": 1""'........
dd arnh...... pol(,I<:O· (8:.......IDoaors/Gordon, 0 0 "' ', I!l93, p
~9). 1'0.01'" lado," """"",nro u,~i<ado .. ...k~'l la< •..al_lO p<.>«kn
""n,,,bu,, ~ X<IO ~ala nW .......- ~ ,_bo~n. q.... 1a -poll".a .. u'"
'LJali<\n <k <oop<, i¿". rnfOnnaci<\n y, po< lo 1:,"'0, do ....iona!¡....,06o·
ICr"Rb.ar:h, mado <o PmPl"", l j9}, p. 79).
u...."lo .... dcK\111ón gcn<:.al :al aso a¡X'Cifi", de 101 Ind~" ...
<!<,rrl~ü.. <un", ""'" ,<¡.... c.o lo 'lue n'" mOD'",n 1.. ""d'''<r''! .... <¡u(
r.amb,"n .., h•.,," p, n, .. "I',niona ba>l:lnt< conu>dl('"''''
ro, .. n lado, p.""cu..,¡6n <k «n"do mm,;n arlm,", '1"" Ir» ,od":a<i,,...
<o<"tll,,'" h;" .,do 1I",.n",,"'.. ''''1'''' "'me> p.o,a l. polll,u ",o,Jf",. S, no,
vnmol:alcurw 'Ra~,r..'aclO.... 'pC dan Cll<nl:l d. '>!I"'IO'p<i6n: .Al d<S:ll'lo·
Da, ' "u"-"I"''''''''I/u><,-" .1 Bo.rd ..d fnn"';<nr< d<l lo, y wo
'1"" d uc...........'u du<~mrn'o do rcf<....,i. 1 <k poli.n Ex•
..b,."",.J>an a".n"". las n«:<adada do: u.... :ln<pl•• aool<fl<:1a q... ,.. duv-:
a....."'R"... omcarpn <l. 'c..... d<ClllOo..... Ia.srhiu ddsobo"no' (5<--.",",
f",.......,
",ud_
/,.J, ",.", 1"13. p. XJ) D<.naD<r3 ,un,b., la mayo," do loo
..,¡,.., mdrudoraci<nu&... parkdd .ul"-ftlo d. '1'" Iaco.,,,buei6n
"....... ,<a\1üIIodo al daifmllo <k indicodora ,mpl_ ~'IC<'" o ¡"J,_
.............. _"obuooo... b poI,..ca om.i!ia 12))

H.
-'_F_ ·b
E ,...

...-._.Io __ -","'._.'1__"
_m .. "
_ , _ _

..,.¡
nI _t-. u.:. _ _
__ _ t ....-"' ,.... __ 1.0-
.... -rol-'" S
$.a ...o.rr. CJI d pbrm do lo cancmo. loo "'"""""" 'l1X .m..m a la
u"av « .nd>adaraucndflCCll tlI&nl,g_alIIIO _do la - . dt ~
, _,I..a:>..
potticuIAta'J.mo end
u=po.""ms.,.... EoudooU dtA..tn:;:a.mHol..aw 1'711.
1' .., 1o‫ס‬:ioo. la poocug doo"" aftII ..... _ ·...Iocadora aaaau..u-
boa ""1 puco 'M lieck-..-II _<k·In· la COl polllack acT
*"
.... """"'-ll' t --.::n.....Ld.o oqlll a>IDCleaa/Wcirr,alo cid ~o
pan C&:T, ~ do ~ enuc ~ " ' - 1 • I ~
.....Jua06Io cid dexmpefto do pupol ~ I.unwcionel CIl xtmdadtI de m....,·
pOcIo; ,. mon, ,ortO el. la ,ran.ÁtmlCll cid tnII<><im;"" •• pon ou". waorco-
po.'e« csur mud>o me,." donm<:ll'*
Lu lmo,'=ouc;"n.. en .... _000 __ ,nnomerabl... pero oquf he de
... n~''''c • "1""''' oJ~lIn ... p>1....van>a<!". '1 .... dodoan mú ..fu•...,. 1
'«:"'>(1' .1. cornp:1Ki6n de indiudo,o de Ct.:T. y !l.r~ alp¡nilf td".tI:OOU al
CUO elp.dfl(.() de Ammc..uuml.
I Un estud,o dea!l>d.. 1Ob•• lo. mko<loo ..,III..do, "".. evaI...., .1
d''''''I'''''''.n inVQ';5ooón por p;lrtt de lofdJ'o'ttlOScoRK)<» do ln"""ipci6n
ckllkulO Unld.. y. alO"""O"'''''''o''I<. pu:a "'lt01! 1«\1,_
01 "" ..oo. de 1
m,,,, la> do........ "'ea>
del ",",OCII1"""", ""ncloyó '1""' "tu ~ lao ~
de ~ PO' Ioopocc:$ pa-.:cn .... ~1'OVQ....riliz""al d P"'*'D~ la
marorlad., .... ~Douo 1 ><!In;",."'O-' <klaciotncio " 110 a<Ú r,.".~IaIUa­
<loo """ loo <ecim... :I"3I>OOS en el deAr...uo do< iIMIic:Idot..............- do
......p<60 aenúlKo, " ..... apcnn • "............. de la ~ r
~ qu< .... ..u- ,.--- pan &.... do poU.-" Cl.....-'MutinI
~. 1""." ll.
SI boofI .. cxnu ""'" ..ao acalW -..do dt 1m .Ian.mr.... ~ n i
1'll.la'oboáoaJOl:<D"odu Czxd.q-. por "' _ _ I.aoudñ,..ldo: Iacli<:.ia
do: locochrnta, lasanoaci6n lIO.alIa6. Ea b",o.-l"5-1 'M.d UlIlVaIII)-
e....... C.om"",_ (lJGC) <id Rnno lhudo =liJó Iln qacicio d.lt"a1lUci&r1
do: lao IlIUYC...bda ¡"'dnJgq., ~iJllaOllo '1M1~QLLDUla._ ~
.Ia lC"laón pe. JW'Cl. o. ello raul•.s."" dasil1ación d. La. c!nomao unod"¡""
"""011 r ~,... dt Iao ~n¡ ...nidodc a l c:<>n<XpIOI '1~ naNn d<
·ClOXkn,~" • "po' ddu¡o d< l. m""'," (la d<scnpcl6rl r ti í1ull d~ b
.... Iu..,;(", '1"" hicic....1U~""",l)' G.. ~ .. Comm;lt« puedo "n""n'..,.••n
ph,I),,,,o«. 198'1). A~"'l" ~ll~ ",fue,.,., do .....JlW:icln OC hall,;¡ dlspomblo ¡nlO
10ll Ruc:a,ch Ccun,,1s dol Reino Unj<!o (26), lo o;"no ca q~ ....... lo Iwl
ignorado r rrJi.... n oon""~ •• ""liwodo 1... r""""'-imi.n<OI rrad;"io.wea de

(No)" H... I"",E<"-J"ObobIt Io do............. C do ....


....-daJala 101 110 b 1OlII:a<bI""oI ucc. hon ,..1o
_ .. ,.....,.. __ he, Id
l. bn<-.a.
"""""'m po< ~a en la aupocilta de: .en...,. pm """'opjón. T:ambiórl
poo«Jo Ikp-... 10 ",iuna ccnd<lSi6n 01 0'eY0IU loo .ni<üloo """ .. """loar....
m s.-.......,. do 1988. oobre mlcodos CIWlOl... - J polltD O<Dllfic:o tT1
el Iln.... Unido un v 010 d<cu 'l.... m ...., ¡m. .... ,ndoadora CU>1I,ja,n."
dooC6cT ,."'~"', J.analU.ido .x..... io.a>cIl'~n 10 ,_ek~""
poli"".. P-R el _ Ufl-
2. U....._ ",_pei6<l ,..t.ocI· ... _ pa'-= Aa- U....
Akmaa>:a. fn.n.:.a. Canad& r fsadoo Unodoo Amboa, ooltn el cleanollo rel
........ ,tw/o.2Ioo•• <ir CkT ... f"Ohtico ~tlliocs. COI... I." """ ........... """"
púa la ...... h'"·+- .. lo <JC><I& ----y;o ICJ. q- bu .. ,nfoa<> ~ pan.. Jd
dannprio d< _ D d< lo ob<bd eS< PO!""!"'''" illwsup-
Qón.-- d . - . el< ~ por p"'. r 'lid. • ...
<..-"Utn'Of no _ 7 '1'" lo ... pu0;i6n do: 1fOJ_ m,,,, ha<,
lIKlOfU <Lft$tl.\IOOflCI lO rca.l pnncipa.mca te•• pum do 'DODCI '1'"'' 0iWS
..........., ' .. el rcl.... de las .o- poceunccbodao de loo hombreo .. bios·
(NodomoO. . Rou. 1'89, p. 203).
f.nr ","""Id en un.o .....11161> ,",......aonaI oobte "lncl>aodora
dcC6cT r'" '11 roll,iaCio.<1fICa· 'l.'" ... >vl"1"' el, Holuda en ¡988.
La ¡pmun de !!Ita ""'Dión CIfUYO a aI¡<J d.-l dJt<nOt . . "".al
pul poIltia
~lIdr"," cI<l M"'''krlO de Eduaci6n y Come... ck Holantla, '1.""'11 onrm6:
"La ,mpo.un<:i. de .... ind¡a.d",.. di: C6cT par:> el deurrolkl do: poU'lQ> ek
C&:T m Hnl.nd..lu .. do rles¡>~.hk· (F '''" Spqd, 1989. p. 12).
3. budie>s c.p<dliou ..,1... d cuo ele E....do> Unido. conr"m." ""
""Iilm('" .MellO'... J. U. harne, ~n. ek 1;tI figut.IJ mili ek"acaJ.u • ni"d
in,,,n.,ionol.n lo que .. rof,.", al.nili", <um" ...';", .1.1. <iooc,., ..""bió:
"E.¡oool Unidos d.dica mil ,.cu,sos 3 col«l" Indic>do.a drnt(hCOS '1'".
"".I'Iu"" 0<.0 por. d<J mundo. Aúo ut rI UlO d...... ,n(o,macion.. pan
pol;"c. c><n,lfi mllY '''¡uó<!o" U. D. F...,,<. 1980. p. (7).
A1JUoOl .r.os b paw!o dod" '1"""u :Jj,m,.u6n K publ,Clr.i en 19110,
"",o muy pIK<>
.... pl~
"'''= I.al>o. oambwln ~n h:'Ia<:io6n <0<1 .... c ,ión. Un.>
y ..... m.h ...........;¿n d< b> mio""""
Jo. ....:rJuc.'Ol1 .Jo 1.0. üpe'On

(I"¡V.. i..
H.-.Ion./
..+ =
_y. _ -....- _
Iao _ _
OL ,4 J---4.IMI

b _ _ e-.dI
r-
¡
........., ...
I _
..... -..a...P
I"
... ;c.b_
. . . . -

par.u $ ·,. .. 1 ., a*i<adrlo...w..l ... 1ao 1 I <i<

_L'
CkT
(:lH
_ ~
-.p<>Ilo _ _ ... '
K..p_m."
.. __,...._.....-b-...._...
_ _o
..l. l.-o . . . . . """" .. "".. oJ*, ..
1oo

'
-..~
• ,
'......
01,.-_ _ ..
1"

__ .....
I
...

_
1

• • ,.. lo __.0__
:¡l'Ilb. .....--.
:::~':;~ .... _ ....... s 1 ti " 100 1"
"1 ~ _, poo "'"""'" ¡L'
p »7
,-.......__-J- ,·¡........... .Io,.-.....,...OJl

q_aparuxn ala Id.....". IOl1IIUl ~ "'...... mm: 1"' J 1790 ouport'l"'"


~Do:odoo 19115 ha .........udo n...,.c. ~ le .I..;,....... qw ~ ...
ro. d<6no, c1...Jo, ooaal .. aallifico dt las IllVft$lOIlQ rmacW.,..
"' pci6'1.I_·_lla~~JnuI ......tadq... l... .dm.n~
dt l. O públo<>oo: o pnvodoo...." oIg1. paria de 1. u,iliuci6ft de......,. rntt<>oJo..
Loo adm... iandora de 1.0 ,eal"""". rcal'WI tv.tJuxiooa 0-,- PO'
I'UOnCJpolfticuyorpniD'l"nJ",po• .¡.rnpio,pan..... vt1laIaloofinan• ..do...
..e que .. lÚI ,,,,,,...,...jea.,, n........"dmte proo:ao> ded«¡,;.\" ~lOruleJy q\lO:
~IJoo .. w. (,n..., ... "do Inb:lJo, <l. probod. g,lodad. Sin <",mgo, .nlr~ 19115
r 1990, l. litemu", tobre tv.tJ~ión d. lo ,nve."goeión eonli."" muy pocas
dtm do: 'fU" l. mi ;&, esublna oa!qOJ<f drl'ermaa en lo que
...lIs: • la dotiIio.... ",nnm oobn: ti nin/y la U1paei6n de - . 0 . -
.....,Iñc:oo y lknicoo ...,...... (29).
ÑI _ , !al _ lo -ro' aM'.nl qo>< r:b c.ntl de lo poa
unl. . . . do ..... nd.cado<.. deC&:Tpnnla cltd.., pol,,,,,,...
, ...
la cIed.no<5a de J IloLalnd. dircn. de yl-.. en poIá>u .....dñci
&1ae-.... &Comaa.hpoaoyT........!r9-H_<>l'llq-....-dd
c...e-o ~ ~El "'..,. limitndo ..... do ~ ..............
"-"""''''J'''' """~ prom WlIOdo la poIlllCl dfia I"""'do <:o_
de lo....,.. Lo clt poIi1iar dñcar loa -.. Ir.
u.d.-iOn, ... uado"" Il<:. ded....dur ' odeadioio.... ""'atl n,
pon lo OV1Jwción do PfOi"UlW """'nos.., n. 1"". ti d=.rollo de ntaeVH
'n.".""".· (J Hnlmfdrl. 1991, p. 2'5).
~1" rr<:ient<m....e, un ."ku/o <1l ti qre 1(: hlC"'" un" ••,'rs,<\n d.los
en(oqua <uantrta""'" I"n ntalll';lI ti im¡»!CIO .1.1. ln ....'ipci<ln.n Est.d....
Un,d... <><><KI"," que: ·Ü",e poco ..,de..oa de que"'" raolt.adoa de: dlLI"",
...".1_ [a<udi... b,b/ioml/l ..'o.... m><:roaalo, que <araae"un la OCIJYOdad
<;ienlilia • nrtd /lacio""', rnl...-....:inn..> y por d....p1iJw) IUlf"" m..u..
,ni......,. ""' la poIJIlCl Oen d proas<> <k .oma de duision«" (Ro Konoff,
199-4.p.I,).
4 Ea loo,.... de ArnInt::a
mJsus """"'P"'.oo" tolw '"" pr : bit , '"" _,It_, aa"'-......
umboia ............. Al
la .nI........ do lo
bu<dcdan>adcC&T~pobrbl""tlGRAnFrwn-o.brhrert-....-
de didoa ...-ua6a ar.-l 'fU< en. clt apuan< """ .........
",cndtenn, prinapalmenl., " loo ncaslr:bdeJ <k ~ rcpsacnun·
... dd.-::flM pmducmooy.,.:cuu.... cid ........... Noobou.n~dIn _00=
que .r1t>spu6 de doo oAoo ele itu<"'........;oo del proycoo. aot pbntflCldora

Il~ll)odu ,...... Kln b,~q,jr... fu< t"fKl..l.t lo 0I\c:e lo< Tfdtnokv ........,..., •
H 1<. Avttdl {f'd"'l' U.. ol E.>h:ar Rete,"", ÜI , OTA eo."""",, Rrponl_ la
_ .. 1rotoI.. 141 ot..... p'..&..oo ""fiao 1 m <Ioc.n<no>t dsI ~
~ p", _ _ dOUlIOO. _~oI""",,-, 1!J9I, R. K,.".¡r. 19M
r .......... de dotcioOG_ no .. ~ ....... m'" qu.."a uubuft la ...10......•
06<1 qu< bttnd. p"""",,, I:ax de ....,"'. (p. Arqu~ I?'JI, P ~'71.
En d ""'" de Btull. '1""" ClWldo "" cwun ... udooo oobrt la ..n:t>:OC>ÓfI
de La......
jo _ ~.i<a,,_ pora la . - do _ _ ... C&T, mi

a~" pcofa...,,¡ "'" ........ a>ndllU ~ .. mp«o aap;to a la rtgb


,.....aIUO)
A .......... 10 a~ . . ~~....... JO ........ ",,,,,,,,,,,", r....."'""'"
1aII'"~ Illttlcmula.. ~ "" 4<T; •• pano d dcAr.uUt> de
.Ioo M =-> oobRC&::T.,P"'" I"""" oL-lu
.. puli....... pon e1_'
m lo ,...... de dc:<"
U. 1 .. w ~
pueden ~ ... nnoo.. , dt dtsnr... n>twaIcu;
fi,,,.f~ ~ '1 ~ .nllÍ'- a loo 'M ed .... '1
......... a _ . ,eórir;.oo r pn.:ba>i. ADM!u do< 1M> ..... f"'I'lw
.............. , 01 .. Mupotur... qw'" m<nCM>ncn par> «Da " ....
.......Jt... pm.ode p<oOkmu'fU<<<>nIbu Ioo,ndoaok " "r
ro """
clb ptobablmom..,..." rcopnowblad< Lo 1""'" ubllla<M>n" tu.n ca
lallro "'........-.'014. Lo ""I¡tic.. do< C&T
a.l EJ p""""':aspecto qu< ddltlct<n< m"",,"" rd'"".
~ 'l"" 100 ...... lO<lOO
... poIltoado CkT "". :uua que t>:Itlt, &c polhlal (de,./""" '1 tMl
IImpl<men•• de,.wr) El principal :ug o • tIaonoll.. "l"1 ...lta m d
bccho de q... qu",," "p<ran q...... ,tttloc:otlo reo 6mdr"'''' h"ll"" ck la polb ico
.i..."¡r",, "". ,...,. ,o,..I"",n'" imbuic!.> d. txlOlt.li,bd ,«"JO.
nw. .tiendo
muy in""IIO>. O..b Lo acci<n'. ''''por,""". que la ciencia r la ",,,...10,..
,••",....n lA lOClCdtd Ymi. cc:o .. omr:t, 1.. dcci,,,,,,n qu"" .d<>pl'" en ••1.
-'0' h.n de ...., ...n.u1.d ... cad. "'" "'." • kt. 1'''"". ,l. ,n' " .... y lu rl i,[m'u
~"" "''''""''P'' d,,«..... ><&''''''''''''
de Lo _ic<Lo<l, mndo ~II' Lu P"'P'"
dceUlon.. NI",!" de tcAcj;lt'" pe"""",," d. ttq;"""",>ón y la t.e,cmonl.:> que
.I¡;unoI r;t'IlpxlUlt...l:tIl.l'.n..'... ci'<u............... ptnlublcqllC ~,nd,odo=
ClWtlll:,)U"l» luyan de u,il2M" mis corno lu.lIf...,lI ......x·,....le ..,.....11..
dccisiona q.... d•• <>du fo.tN> hubicnn >Ido torrwl.>•. qtse '0'""
"'bud.... o
'por<> ¡>Ma Lo 'D.....
de tu m ....... (Sdt..... ~¿tJK.oa. [<;lB(;. p. 1~)
En ..."'.. es mJY poco ~ qnc Lu ,d"•.......,.r.a C1WlUl:tn"",
P""""l""" U'I <:un ,.><1... ..1 en b poIi'lCJl <l«',Itia. fA'" .on.lI'~I.. "1"'....
~ ..... de ~ r~, el pr<><aO de _a de dc.:......... y..un.
dor tc,

liOIScr-*.¡
,...CO,J'6_
poo
_, I ..!
. . . . . .~
h!
_"'~. . . . . .
....

, .k.M._.-..s,........__.
_ _ 5

......................_ _ ..

"'_.-<1..... '.,..d
...." ' _ ...,

_el""'''''
$
..... ~,
.-..'
.. "'

-..-.
"'''_

6>aj,
.10
.

,. . t pi zAt _
oubord.rud.........n<idmo<oo.... poI¡,icaI ~m."" .....• (k ""'~. 1"4.
P. 411),
b) U co..poba6ol dor ,nfi>rm-n<s c.aa,
'"""'" ,.-, '1"" lI~nc Iupr haou .1 _ _
...... -.ruyno
tob~
,... -Iov>"r
UI< I

ura ,.. ......... ccmplqL U,~""


10. .......
ot-.......

........ lo .. r..n....c. dúUCl h.a lo C1ORltnxri6ft do: IIn ond.........


¡..pi..... ~ dt lO" ~ol aooIlo ...1Om-*' P-Ia """'......
ÚI r....ti6n « ..... i-d' ..... """'"' _ . !IMwR ni
rr-1 ..o ...sna.. m-r. proldcIao COf',............ el< onh ...... 'po ...
.i:
,....... Ia....Ldadd - .
A nMI
.. J e d
q_'"..
panc!ip-_ol_.
vlndnr.. omtllioN ~~
.................._ _
<Id _ _ ra1 lo omciI. T d do lo ll'Otb lild lit lJIl'OO\'kiOloi. En ...
G11Jm01m.. oWqlUft.dr dbaáumáa_odoaproi\andaocri_1 pan
............" ..-...J do: .. <:ri...... loo cwIa .......... -""'" ..co
puad...... vnL Vlf,o.I"'O.ComI>~dtdlo.1u""""'"
dt leo ¡,wlinodo<....... bWn ..cln.....do ............., ....... "'"od-
""'. ~n l"obkmo Inum.... ...... proptOllnd.c*~ci<nrif>co. C>IOII'-
lJ_ ""JIt <k q... 010. m_ ,...nn~ 01 ..w'I"dc la (.,11<....... p'~
11m.... , ....,." l....,,,.10<1..:1. "" 1.... """ plonl~<" ., .....1.._ .1. ro.....;..
yunw '1"" 6 .. "" enu.."'",, hpdo.. <*b "" n>ob, • u!'I"'¡'OI
<"Collóm,.,,". laJ dccuoona ,n m.DCf]' de pnlhl<a ..."dr>ea _ ",<1...\0
_'.le. 1

""1",,1.. 'l'" ..r....." :al Ii,..nc:iami... <o de .. in""uJlKión Woic:a- nn p......."


1Cl"1, "".. undoso 1'0' 1m <,i,.ries dd m~,j,o dendflCo Ul). El n«..:uio
cnn", con ,Miado... ,¡. imr><'" (32),
Adcmú de dio, ,00:1..10 no .. di,!",,,,, d...n mO<k1o 'tU< di t .."".. de 1..
rdaoI:,.,1IC:I en, r. loo "'P~" .n••Jt.do..n ,n'''' p06n • ,n_IÓn y.... ""'tp''''
"" !bmin<>o de lotekc'OI rcti..ndoooobrcl.. .«momla.la _ie<lad. l. culrol1
y el .... bien'•. Lo ,Nf.. 1",...1 de i~n, """'. la t ...J ......" la
complaCIÓn de ...dodolft tictlllfltOS, ha ",ostrodolr' ,rtae\tafadommo ....
1""'"' lo. polI".. de C&T. 1 Ii> ...un mM F"'" lo. con....... oón de ,nd,....¡."..

__ .., __..-
Ul·&OO __ ........., - F .... .,.._"'_.10 '"
..- • , .Io__ <fI~_4ol ' ""_
....._,_b_F'I - - - _..
-..
_ _... ' 1
,_...

Io...f.. . . _ _ •
1

,
'.

l. ,._10_"'..
"

"'_.
_ .............. ,5 __
...
_ " ' 1 :1
.'"

-
• ,,<do,,'" v
OJ,"'"_...... . -
,....,..,~
Io.-
1"1
·.1 1._lIII ' L-;;;::: __ Ik
........ b--._d_~
,.. t .. J............""}
.. J . 's e - / .
G"" Nyan do .., ""la.><!"" 1-" cLnpr __ pol:<= Loo ekc... do ~
'IOn"cI>do el< I.D..,n imponarl<a.. co.. plaoo 1 ek l(WIlIaDU. ptro loo
nK f , I e •....Lcaik><.. 1M> ..a.¡,... ~n lt.nn. ~
Dcr........... ...,.ur b>d.~'O¡-<UJ> ...... dof.n";;O"ekwJ.o
...... d. ... ~oubpott.lDfIoo¡ad ... -OS- PorCOClIlpW.lI-I\ ¡.,J;,-.dn,
....... po F'o, mal,,' <lac:mpdlo en """'''P'0Óft' <ic<w ........f -
c1t" • 1600'1'" ... lia'..,porquo! ~ comp "lloporlOCbs
.... puta. O """ • "-""pdo ... ... 100- ¡-dc up.r.c.. r-'..o<i6n
un¡-:oo. uldad " ....L.:bd. ~ ck ..........._ del ...al......lo>r. ....
c...a.
Otro _'*'
mudoaf wca. ID CIDUlC>den """ la pe::> ifltil""I cid ~ ......
dmca .... da CIIeOIU ..... falo_ do dar..w .w co.c:rpt<>
-doptadon d .id -numcm ckon~."'P""'" do un .... <nI,nado pai~
.................... q_"Icp~.obvoomen... "'" o:lmo."... R
ódlno6 qullt>a pIdrn ~ laIl ......_ .,~- ;3J). Elb
h_ ~ M idoo <Dmt> d '1"" pubIia Un Iculo amolñ<n Ip>'
...,.."ia), d~ p-" IiIll'hD ("..... por .... u " .Iro). ow""'d ....
~ Un contalO"p<dlim (o "'". po< 1«:0') (}tI.
c,) Ambl ck .... b ClIf'K'lXIÓn lKnol6pa 1 el .lea"ollo "fU '0<tIf.b.t r
p--. ,nform.aclO!\a 1upn.><Io liBniñcatM>o. OIln f'<"Wrtn innulII<rab.cs
d,f>o,l.w. .kn lQl )' mrto<IoI<I¡;~qur V1J\ en dctnrntt1 '" dt la CO"" rucri6n
de ,ndi<ad.o>.... d. C6:T ,,"!,,n.. do dI.... in.!....... ""n"n"K06~:
1 ~",""~""'m ltJln}6rt1MD
Od>K1. al h""h" <k '1... .1,;..,....,.. ¡ni.... -c ¡rICio"" d,(..<..... '"''''lICi<>-
,,,,. d, "" "".,,'" l,;J.- -I ","." o,~.";uUon<>."'''''''U'''. "~J<" ''''' r f"",io·
nes dif"'''<d, lu Inform:l<',on.. noton rrc.b><i>. y comp;!adu d. b m..m.
fo,m•. [,'0 .ue«lc h.... con J. N..;"rul Seler>« ~om.d.o"on yoon <1 N"ian,]
In."lU'. 01 ~hahh <n 1:.>,""", Unidos. ha in'''''''IOn.. que ,.."en m.yo'
,..dic'o'In en b r..... lro-i~n .l. 'nf"orm""ionn Cl,"","WM.J oob'e l. c",ncI>-
Cwndo.I"" .¡""'I'Io,d Offi«"fM~<n><",.nd Ilud¡co <k 1:•• ..:1.... U,,,,l...
qu'lOob!<1If' onm.m..""""oob,.1o p wpuaudo par.s....n... d"o,p!Jn1fw
cono 1.> b",.cel>f>lolú, luIItI <JI>< los m .. d< d»lhaa6n u"lo.tad<>J PO' w.
dot ....... a:an incompa,,¡';.. r 0110 mlurwló .... la ,mp"',bolKbd d.
<0"'1"'" Lu '''fOfflUC''''''''' .... ~ •• N .......". 1?911
1. ~ • .,.,." ¡">IJn<"" .. rIdM......
Ucbtdo.qgcLad,,"'r.oo.dcbome n>d,fla - -apa«<m n..........~

UI Úo , - . , . . . . . ~ _ e--.. • r ' Jo .... .u... rIoo


....,<lt_r--... ...

~

0..-""_
"CArJ~~_
_.,.."
_._~

....,;a_! " ..... - ., _ .....


.l4 Dor
F;
_ '" .._ _
""' _ _ , _ - ' , ,
u,,,. p ~~ '
,._
,¡,.¡
- _....... _
~ -..l

,......_... 6J_'-.\.~.............. ~~ _ I. ., ...


,. !! , • ...,..... .. 10,.- ........ 041

"tI» M: 1 obookw---. le ~ conBoao La m.......


dul6c:o<o6n (op:06n po< /uJtdnc:ool, .. poer.wctl wJJdaa6tI, 1» '1""
lO . . com_ .._ loo <Woo pu«I<n .-lar do peco ~ el
~ .k ICI"h ¡• .k lMp pbzo. Ad<ado de dIu. ,CCI.e6OI baoa el< do<oo
ak::;uu:;a ~"'P,l'oc:atino ... ltmI'no<<k .......:nftlaa>mp.nb..dad
"...a
a
,-,..~."'C ..
"'terOV 0",", (}S'
Mito ....
La dalpon bd;;bd cbtoo ID"Y ~ Iot aula aNUOltVJ'm la
,"'O'-4ooou.... t< 1oo po10r0c'F ola bacocle"'- e, 1.0. in.......a..-
........ 110 of=a el -el "" oktaIr: :ap<optaoIo pan La ..."..na do: b:r.op«1OO
q- P'''''''*'' ..,..........a- a l -=:o do ~oa o ..,,16a.. P... <>mi lodo.
ruooha au ' _.. dA>! La ~ ... el< el... muy el pcpdoo¡ 110
....... d<áu>ldllll\l". . . . fa.... poopot....,...¡a1"mtdo d " ...... a1

""mo"'""" 1aom>sr.-lIcpnalO:l' invilMiooa.a.do '.. L d,allacol.onc


do uod.,.;duo
• 1imd ·,¡, .. el .........
& ... u"" doficul~ en pro<Iuo. '0.1""""",,",- ftI el ...........,.....
<¡IX fCAllWl I d".:a... do loma' una Iloc...on Debod<> I qUot
l:<""'R1mcnt< •• 60<.. I """""" oconu,cidoo <011 doI" 1m at.ol d< atlt.rlOl.d.d.
r "",,",0 qLK lo ~ de 1.1O"...ci",.CI r el p _ _ '. de la. ..." ......
lkv>. un ''''''PO oonowl• .-.bIe.lo. ,ndiada,... 110 ... de" aur diapon,bla en d
momenlO en ql>C" p'<C1JO 1(>Ol"" d",";orl<S.
5. p,,/u M ~N " " ¡ I t tÚ "'ftrm~
¡Cómo.., ",be cWJeo deborlan SOr lol nl1m<t"'~ ,Cómo abe. q~ col0'l""
deb.. b.n $e'" Dado '1"" no ...in. unl escaI. que "",. d. rd'c..,,<;> p.>" La
Ice,,,,.. de lo. indi... dor<l, el procedim,e.. to u,i"...lo conlleva .lacom~n
.Id p,.,.nl< OCIn el puado o de un palo OCIn OU"; y ..'o ha OCIrtJlIluldo un ..no
p,obl.ma. pnn,"~m.n'. ¡wo.1os palsn <Id ,.ra, munJa, "", PO' .,.mplo,
al inlCnw nju S\ü ¡n.....,ones <ti ¡-D. lo. pal.., ".nden l kaur Unl
ccmpuxlÓn p.ul ron 'u propl& ¡n..... iOn ¡n>ld. o P"l ron la d. OU"" paú«.
Vddl& <Ompuxi6n, ... ulti~ ins<.n<i•. de"".... de j,.;Qoo ..I.,ro.... Eou
~ad mil' b.... lopwJa ... un rd>lDllD '1"" ptodllt<> .""""',.......,. d Sd<cr
o.m",in« on S6:T de" H.,.... oi lo,d, cid Jl.rino Unido "En el 0<Cl0'
f"'blico, la polI""" , ..",ni de in........_ ... 1.0. a .. h"" _..- de
com~' camparxioo ... ~.is<ólias a>fI """"'"' de .",,..,.¡,jo de loo
.r- paaoIoo '" com~ :oauaI<s c:oo n.Yda de ,......i6n de .......
paiJ. " .... de ..... <ti IlIpuw opomo...iada puedo lIcpr • ~
uSn _.In"'' ' '
e....... '..' ",:,,"toU_~LI( ......w.Cldil.nd ... adodc..Jo>d' de b,nva,ip.
"'IurOno que .... Iiuol d fluJO'¡" f<'('b''''' hUm1n(ll: ~ IU
dae:npd>o--,I.o, dcea>...... mb., po/i'iade:pcndco. en p<.....eu ,m,,,,,,,.., de
,..oc_ adIIc1 ob ClJ""" de • poIilK:.l nmdfoa .... unco,. pucdm ...
.....J-'oo en ú _:ol-k..... El indeaeh '1- :aula ... elido _,,1 de
........ ",o ca _ .tm-iiar ."pc,funo,lQ, <lO la com.pataeidrI.
.........oou¡. (Sdea eomm...cc oa S&:T, .indo .. j Holbnook. I~h. p.

"" .. Q,uencs .. haLn ..


.I-'"""'.toe , :odt><
1M o la
ri<af~
CI>nIpba6ol dc baoco de ..... r 01
""r pod.ido ....... 1"" pnwt.-
L ,.
ar.,..I ..... - , IIII:dror;radoel<...liscJaoalIa D1m_,_o en
QIfICOC;I 1M """,prl ,m. de la pal.iuca omúfic:a: ~ ",.hc:.d.>r(S , lÓlO

dapooa f*'U"'" ... el .......lo.bride dáxI..1o>c m_ De '-'-. oIf:o..-


ha udol'CCDflOaÓo .rduto PO' 'I"~ ClNYiefon d"KQflk'fI.................
...pcnmc.ou dc F""r>ci6e r opIicaci6c1 ck indiada'n cXntlfi:c>o, ..- 'P" .i!I
dc.m>Ilo ck ucb ""'" de 1SkmaI 'ÓI::IIICOO de ,ndicado... ~ clmpdo.
bútc:amcn,c, 1"" loo procIuro> C1ohao<onll-ronIcIon, 1989, p. l,n.
F . - tltotu.......,.... r "I<:uloo OC d. cuen.. de la faI.. ck .,,,,u1><:ido
quc '" en"e lo. ·,o",odMa, do: dccW6o" u polk;'" c....,lf..... , "'"
·p!COdUClO... de ",,!lcarlo,e', E. cY1dcn.. quc 100'" tr..o ckquch.Y" ·mab fe"
1"" "" de lo. productora de ,ndiadom. En S"""raI, lo q"".ll<:C<!e .. que
par , ,"..w.-co dc: dc....¡ó" J'UC""" "'pn:,.,k.1o:. pt<><Iucm ,code: ;r>diado....
•ujJ(I OOn IW n..:aid>da cn 100«';' de ",fo,mación, oquello. p''''i!>o "o"
uno vui60 aI'''é&'<".lan del f",,,,o;, eDo CO$i """<O OCUrre.
,. Debido al h",ho d. que los ;ndi<:ado~ e,utlf,OOI, 'Un de inp.1 o de
w'p.', deKl i~n' i, uacion'" ocaeeid.." en el poudo,1.,. •,nm ..In...' tic .1",,;,;.; o
taien'''' lo f.l.. deap.><:;d>d p",dic,;n d. 10$ m'.moo< r.n 'u!ld>d, ~ qu,m..
lom.n 1.. decisi"""" les resuh. de poca u,illdad d dncubm d,... o ""'0" a~oo
mJ. u"¡" " un ¡¡rup" <k el<:oti.."" que n~b.!.u on.6o,m._o'e IoB'ó
produo:i•• aul dOJ qu.c• .,J .....' dcI,ieJnpu. ,u'i<'r..." "."'"'1.... "1I"¡f.....u....
<ti La toettdad !:.tao bocn puede COfIUObtt,. ~ IIlCftm<nW ~ pr""l'o
IUlClOn>1 pe.o. ""'" c....... , no >yU<bri. aumen,.. 1oo ali"" de Lto doc,.. oo..
que deban ,onu.... Lo< m",ado.es dt dc:aJ.ón, duda, hubo..... prefcric!o
....cr ;l!lUu !""mo el< d<ocuhu, ticipoocbnM: e.1oo poablcs ¡"'FUCfO' del
u Jo, ~ ¡"'PO Jo, CCII «lO . " t u • • poyado fi"""".., fJ
problema ..... te - .... es <6mocliocsuJ mean_ cftc q pcmI'Uff
icknuf:cu 0100 p...Io>cn c,..:1! lÑ -..n) de " 10.
Un ....d.o 'I'''''' ......... t'f, ¡-d rk ....- n u di-.c 1"""" r <¡ue oc..,n.,o
Iw<...'e &.-.... ~opuo""• .&a... r.:-.Io>c p.udotcs dnpuadc"",
btoo T" lo ~"'H"" ............ la "f'"C.hd de ~, .
paaebcsen poccnciailrnnelMar.m, J n4). Ea ,.... ..... looi,..¡ es
t:xndfta. puedan,....s... "",",¡:a.. ""cola <k d « _ ... po>Ilrico
t:xndf>c:" .... ""_ _.... It<:r p<mpu:u-y pmlca_ o. -....... OC
conw "'" ondotadora po.......ai_ '1"" 1'.....nWl '1...... fOmWo...• d<
deasi6n pwdon B<O&""~, ... lUrtIl1a<I6n de loo oncI ha -,-r. CI
...f.wra;ia poI !l. 1'",..., I,Sn.
6 f~lC." raaJc.... ~ d de ""'....-.... ricndflall pan la
....... de dca_ en pclit>co ci<nd&c:a _ m"' ..in par p.ttc
dcla ~od..od ..... dFia. Tndrio-" ~dc~

. ..&Ia
{ . de
'1 '"'.,.
poc:u ,......,..Ila
:.&.. J b.a:Ia..
, 11 el _.uné
pluafinun:w; Ca moá del aMIiooo la¡ polF
'.. .·
JAOCOOdc"(:aIidad:~"'~"':':':'
de
W. • '.1 E.oc "'""'- do< ...,.... po< . . - ed CA . . ... lo

.'V i6oo'" - - pon. ¡". , . . -


La ',.... 'n de. 1.'.,..CA pro<aa-loO aooI poOriaolfeuo \DI.
tao. .......,..,... pon ... leo ' ado<u' .. drio·..... ..-....... .,¡"." le
q\li' au6c a la aapati6A" ~ .epoeat:Q. .. dcsJM doro y die""l> a
baucondaddc ............... e---........" 1'--'" cW onancn
r;-........ le '1'" conlOdctan CI lo ondod do lo I""'P'"
oc_' (pu> """ 4oc>J>o6n dc ~ W CDII>O del m.ro de lo
..",nnlodad p>l;'P<;J. & leo mdoadoocs cicIIdfKoO. _ )oh• .....rFrankLn.
1')89. p. 16~)

Eotro«pu paro to..- loo ...dieodono ci<..ú&- ......kYo Y


licilc. ~ la loma de dc<i'io...... pcllria <i ú6a
(r. .coHundo en i\n><!nco laci..)

Lo '1 ..... IC ha menclOIl.do halQ. oho... "" rebcttln ron luJaSa ,,"hución
'1"''' f.ac<, de loo .i'idiCl<lo<",ó""cificoo: 1"'''' el ",.. bkci",orn'" y 1.~ ..
d< polltlCU no .. ~n.fio..... modo oIguno.'1""aoIlndigdorcs .... dcbcrlut ....
compibdoo .. qu.... """"'" ... ~ .. de ,...... p"lib.IK!oóeo "" """'mpd....
un popelfU"""""'''' pon..,J", 6...... Por d conn.''', a cvod.n lo
n.......h.l dc ",..,~ con onfortnoaón pon potllrico de C6cT "ullQ halMo
rülllrodo_ iO.. wp<rCOlAllIo.. .t-:.. al un """"""1" al d cual, acle....
adq.."" óp<o.
.. _
Sin bat~. p poo...... CA >prOlIlUOÓtl ...... """"""'ión
_"ron leo poololc_ • .-..I.to '1 ..... ~
rpolioa.
...."" T I';•...l._ ".y _ .. c.. I.COOlII"'--. ... lo
~ pntltna. te ......xm. ............. de orOtn r;cecnI, aIo:o
_ ...... " ....aón
- La poIUiGl-cW OcT of _ .............'"Y" ............. " ... d<I:o<rú.
<OI\$ft.-ir> rJb ........ dt leo., ule> drtllAO I*-OCO ¡Iohol:o ooaonIIi.
PltlIoWKll,U """,poco prob;bIcqutKCOllIlpdcine. ¡¡aU poIiUClldtalT
alIlOi5cm... -y. c:onoecu<lIltlUICAU. .,,1......... QIX puodou WOnwb-.n
............ <mptIP'..,..... · h · ,L"cIan.ca.. dffi........
- An<co de q. la poslbIt d<unauw ...... ,ndodofa ptoduacloo -.
~oooaOl<CaUlO"""'c>dIa_""¡ .... d<bpoló..........,l/ia
oot.n. ....... JO' req~"" d ""U2l' roe..
dt atmci6ol. Y a UDPO'W'" 'fU" .....
la aJo P 'fU" snú mur .........I...w.k. pano la ~
dupon-bIa ~nar." ....Ja pu&.er... I n loo 11m" d. la poI1Ua. a JO"
quo""
"od.oc::ado«o
.....radoa. En OU:U palabRO. la odnufia.cl6n <k poli.1ClS dobo,la ""no::cdor 11
.......roIlo Yrdin:un",nlO do lo. indicadores.
ú con....m..". le"., "''''1''''0 ..."',. que b,",Io......jol•• IIId,oado'a
tI.... o Irmll:ICIOnel y qu., PO' ..1> r;uón, dios 'M ú,ila <n t.nlO $<VI
compl.mco,,,,io. d. lo. p,............L,.,;"".;., bi.o .. ¡jUlO"O pensar q...
po.Iroan Ilepc ••U,," Ulr ...m. úlntnOl. Deb 11 hccho de q... 1os ,,,,lloadOfa
no pr<c<pQn 01IlOl de ocOón r :aI .,n "lb,..." b ""• ..06" ..,¡,.,.,
tondcnciao "I"'r.:.,no••Iloo dcbrn '01 como ",,,,,,, ~" dol
:uclu.. de poliua r 00 en taJO'O ,ofor.....a60 ~ma.
1..0 ~ • "ut de ... _ _ de indiadoca q...
t<a!a><... Iupt- ...... ...n poi"oc> ~ .... pnI<c.) larr;a r
al ..

...
__ ~ ,.. ti""'''''"''''"''''''''DO.ao''''''''''''''''''''~OI!coI''''''
_ f'Olt-., Le. '..d.odooacim _ •
......aa:mea« oociaIa qou< oc ...,,<mnd>n ol>jeo,_
po~''''' r q. dtbm >bn_ 11<01 ~ de ~ifIoI """"........ r
~
Los indlado,,,. elCl"rflC<ll oóio rouhan rilido< <lWldo oc CClftOQ' •
abo1.dJ,d 1.0 ""tur.l.... ti ..","... el funcionamiento r 11 0'll.n ..ación <k lo
In...",."6n ".n,I(,,,,, que ....lllru.miflOl"du. Eo de fuod.memal impor'.n
e" Invnu)\>, l. ,-.J,d...onccp,w! d. Lu prem 0 )1< '1u. le balan lo,
,odl<ado,.. F.o'o. »pect"" d.beo. 1>«<U, .. m.n, ",Ji.,J", Y m.cjo'
......prcndr4o> .le~ ..... p"""'¡". Lo coeacKin de bao« ded.,oo r .......
d. '1'" JO' d<fi u:, con,unto de ,ndicadorn '1'" .u.. ~." eo la Pw.úogQ(oo y
~.......s. el< la cimc... AoJ.... rnd=-lo.r.. UeIlnfi<o, pe_ponen Lo ClW'... ·
ca de una t<OÑ 'l"" b de tap>Ido. nIidad rq,uru;;ion.
1..0 a.Iicbd de .as ,.I"omuaoacs prodUCOtbo ,ol!uJ" ""- el n....l ... la<
cLocuMon« 1 _Wn __ qwo: JO' 1ua ... 100 "'...... en d ....,...,.. de
b 10.... de dccnooncs poI· r.. lo ...."'• ......,¡,., debe hx.c:no: ........ de
m,r""lIaI .... 'nn...... .w.. obIu .... ..--..Io~ 'l"" , 1.0 .....,.".,•
•16. y _"",p;br.;"a de .....:li<o:ooao..,¡,.,., C&::T r pcUr lo
,...,.fOrmxión de ..... eotadu"cu en ud,t3dora.
_ Dmclubn una d.n dd'inOClÓn ......lia}un de ..., t.. .. nbucoo.......
Lu ,,,,,,u,"O"'''lu., d,,,"1 ••U'~r;~ 1.0 la," d, m;n" madl<ua:: r p,od"""
,rdlC>do,... La dtú" ,cdl.lCOÓn d~ lo:: n:'CurIOS hum.n... r ~n::nc: ..,o.IICVl1
.1. f.l .. d. eOmplO"';'" con l. p,odu""i6n de .."". h"t6,;~ d. 'nd,coool<'l,
"ti 1.... ~.J.. n\~. ven ¡ji,m,nuld..u u,ilid>d polCncial.
T o m:mdo en cuen t. 1.. 'o", iekracio.....du¡..tao. ,a"J debe !lrI" el am.no
• ,,",Ulf PO' lo. paW> d" Am,i'1CII Lati.... 1"''' ""'.tulf ind.c.do"" e><n1lf..:w
'1"" >can u:6IlaInC1ltc dlodoo, """~Ir",.f..ua y....... g'''''''''
lqítimol, al pIlIIlO de '1"'" .u.o. oc a>tlSlI.oryao m hc:,~."""uo úlÜa pan
,n/O•..,.. • Lo pol'""" d< ~
Ensrm, PO' \o _ _ do. CIttlI.... pt».t.Ia pon a ~ l¡II -=a do
,,,,! .... -a anuific.., pan. Amma laoim.. El po..-.. """"'"' CtI ,""ocular
..... atnl"lJ'lo do: 01"""'''' ti Iisa:m:o do .idoudo... ciall.lfialt rnd>tionako.
~ .. ""9O'...Ioodo Jo.pas.s~lecn •...la m:u:ood< ....
... _ paom • tndu ¡.,. apear ' 1 ' ,...,.. de Lo .......-.
... ndfiablu_'iC&AO.L.pnno~PM'''''dodod...,...a''''¡lrf'<'I
aja", ...., oEr- , ,.¡ol ME ._IS' t. .....
dd'.:u06n do -"' '1""- tc· ............"". . . . -'1('OOII4'S
"p ... bl..-w tiQOlloa:piOdo produaMcbdciallffiad< bma..........
............nci6"IM ....... ~ ..... "'_. ' abuuo.ouac
nanu. Wa _ lIIIlIfiam<:ia do l'OC1U1OO, bu=- lo ,*-t"'",*",",
""",dI>a. d,rlNltod p-o. la ro. oc. el. «¡tul"'" 1 f.i pu-.l el. &f'O:l"
e) m _ culliadoo:n la a>asUlICci6n do h 6flC;lOa p_ron'Qnta
"""" plllIII pábl.... y p'rndoo a l CkT. do qur .. patda ,..........
o.
..la ",al oo:aa. de lo•• _yl'Otl'OCOOOO ¡.,. ,,, , , _ en ti ><OO. U-
Hodua, 1913)
f.o... "'~'opa .. baoa." d "'''''''''o de '1'" lo .....,.., maa"",'¡' eK2b1.a.
un ... ,<'1tU de ,ndico.dora a • illoda ClladIJlka polibk Yd¡IpOnibk '1'"
1" haya licio C"",,,ada.., llIII '", ''''' p.evio. PO' p1alllr.car y adm,,,u'r3 lo
pol/'ia .,...,<lfia y. "",o"ca, hoc", 100 '¡lUla """""tlOI y p....Urat 1.. ,ron..
lubyxc"la· U. O. do SQlLo r.ICO. 1~78. p. 71). El p.oblema '1'" planleaatt
""foqu" e. ·d...ub", '1"" a lo que.odo "'" [1....,.dl.<tcul .. snif,,,,,(n]" 0-
O. de Soll. P,ice. 198}, p. 10). E" Ol,as ¡w.br.u, ...",kIIdo qu. las
"'fO,m:a.:io ",bU' C!ld' qu<habltual",...." .. ",,,,ha,, en va,,'" p.to.. bien
puede" ;, do b- pan. l. dol>ora<:oó" de: un "".m. d" ,,,dic&clo,a
c.."clficoJ, 1I.rnp" y elWldo oc bapn :oI¡UtlOl aJIU'" Y 11: a",buy;o algun
.ipI.f....lo.1oo numeros.
Qb"wn<nle. Lo opcncionalización dome cnfoq;K<. un ..., I;OtI<1<tO
de ...d~ '''1'"..... d. Lo ....hua6. do dr ,rudo, ..<Ud f.o....
deber....... apec"J.....,,,, d,nploJ ~~ 1oJ __ ,otlol6s.,.... de la
•...,plbaón <k1lÚOr"""'-" ~ la 1O<rnaci6n do buco de da.... p'. ...... q... loo
.ndicado... que. propo_ IOn lo. uad.cioulos. .;"•• .doo
El "'I"ndo "*"""" pan.,....¡,m. un de iod'odora eimd6coo
1""'" Anoma lao pattr del pmcipio. .nn Dbko ....:el ocbIad<o PO'
:aor.oI..... ... 1.oo mM<L oawknciao l<Ó<ia.&, u "",nbd, ....uypoco
lo q<OC oc Abe ~ .. unn>cra. d anc.... d J u - I O r lo orpiu--
cit6r\ d< Lo i"_ipc" e,a"l.,,,. COI loo P*""'" .. Lo ...p6<o.. Eonoo ...--
dcbm. ~.IC, In ~ r """'" COlllpmlCWol &rita do l{lIl: le
""""""" .Ia ló<mao<In el. baoa ......... r ..... de '1"" oc .w;... WI CAW\''''-
de: ~pm b plamñcaoDn Yla <nI:J306n de lo ama& C f I _ poua
061.
cmu~
r.... el'",,,,oln.nd.ci6n ~"" loo ....Iu,.. "" la <1<""" <k loo
lu«n •• w <O cp.> ck loo ¡Ws<s p",.r."",," "ckboenan .taIu.anc
f'>''''
"'_.poo.... oob.. b ..'ru<;tw:> «><:uI d. la otnal ni paise< ck
daarNlIo para. apco'f.gmaJI<, <:n<tmI.ur ti d , f"Jf """'''''''' de bliu-
""....'1"'- cIr aDánctl'lllpar.¡bL<:on d ck p>Iscs.~ En.-.
... '1"'" "" lo Nora. iao ,..d¡...do'ICS b,biioo~ ~ .. no _ ,......--.....
.... ~ ..... poncu"'¡nonb~<rIdTCfCIO'M...,../,o-O O Fnmt.l'1\5.
, '''''
Eo por ate q.-ó<> ~ 1""" d oJ..L - ........ de \In ......... do:
wI•• L aOftldficDoaq'Oélpordcaa. .. pc<UJidL.boptaqul NI.d<h.. t

la .. d.l ck ......... ClN . .oodioo a.D¡>an<n ck la ae- .. Amb>a.

~ par' la rqIÓ:1 '1'" bs t-:s de:.wo. '1'" habrin de


""""ni,.......
_unIIt
I..aaa pon 'l"'" • J.I'l"" de ......., puedo peoo'" d ......,....... d< ••I ....l ·o
par>.

En pam dt b prmlIA de qut' los ,~ .. CWII""'l/YOS


_" rrb,.- .llU...........oc."D I~'<m<> ck Lo a.noa. ...." ,tbr,_. L...
J..:..." ,mf*'<'O ck lo aelllCQ Ia """..ud- .oe"''' pooobolodades d< """-',
rrollanc ck ro"". "'.......&ero ni d l1lar<:o do- un P"OC"'...... de lrvanp-
a.sn ..,¡,.. l. inOOXllcU' ...:ip"",,", en'''' coer>clo '1-...dod '1'" I ..... o<ú de:
",fucnos ... lad<>t., p'''=J<nl< <><.di,ulCOl Lu. S"~Ktnu> '1'" oo,..
"d.n .l,-
d><» .nd.cadorel ~ la><f prncnt< qu< ¡W' luar UIO de lo. mllmOl de
"" ...... ,,,<tI,so,,,... ~io 'roer un. profundo comp..n.ión ."''''''' d.
pr~qu<, .,,, 'n, "''' complcjo.y "ml~""do., Y '''OI.Un es,!.. lej .. d•
••" lulie••nlel".nIC bien comprrndidM cn el cO"I(l(tO dc "uCfUOI p.flel.

l'lloll-. ... ,... .......... r-'" ........ _ ................- ....


1"" d _ "' .. _ .. - . . . 1_ t.a
....."'__
, t

'
ti - . . .

-..10"'1&-.. .. 1&
""'_l.=_~
f. F_,w.
.........1,..... 1"'" ......
~ !Ol'~.YV\I~

¡,.;t; 11 V _
~._
,. !Ir
• , _.. I.JJi-~ IJ 41

8ibliopaf'b
....... i , . . . , Olp 11. .... ,* + "U""IC..- t..doawnJSOp;(....._
.... '.j.1'htI'l~"'¡.IS''''s-&.,,~71
..........,I'atri<:Io(I'. ,Ioc! ' . a _c. ,...'• • Io ..........
-rayl !f,' ... ~ G dOr.i ••
n _ Troloojo "2. 1--. """l.-
~
rPOl'
r
: M oc
'''lf• .,.¡u...
a.,;-.¡ D.ol-a ....,¡ wr o.
_JGV'O['.~
'f r..,¡¡, M
.c:.~, ...
..

.... _ , 1- (;o,bd ( - . , (1"1) S<:iocooa: &w ~


e . . ._ u - ... rOltiTO!ol:. ~
tI,
&orIiIt, ~ 11",,", Su.",' .th< 1. . . . . . ll.6:O E....... _ . . , .
'_Orp..i'd s.-n _ _
....,.,l,;
~_. .!~_

en.-.WIi21. ..... Ilr< I pp.~l)


1Il~_ (1"'SI nw
n.RL ¡ ... '" r>..dl s.....a Nq ¡" h.".,.....
r...,......... ¡"S- 1M'............. do. a - l _ AbNo_ ""' ............. \od.>d
·M.... ....tr'l...
...., J..-for S. (1'" n.. 0>0Il<q<0 oJ~lIft"C lb< S&T E.........., ...
/d.tpIÑ o M""'¡'th, s o N~ .. al. (--....) (1991). MAS SOcna""¡
T ~ !'olO<)' Varbeolo:. MM " ' - lIM. W....."""" PI' 2~2U oc.
1l<...·Mlnlltblo ... ama... T.........• (11M) Indicado... ti< C6tT "" Il...a:
R.<U.óno P"''lal "" Gmpo dt Tr~ 1n=m,ni....¡"1 MCTIMECM,nlllb>cl do
CiM:: T~Mcr, 1l,.¡L
B" No........ s. (1991) ~....., Seim« lnd.",.on Con Tdl PoIiq.. olw-o; ...
M.'V..,h O. M•• «I¡,~. S. o N.loon" .1. (",ml".l (991) MAS Scim<:< llld
l'",hnol"l)' rohey Ycarbo<>., AAAS r ..... USA, W.th'''I,on OC. pp. 2~7·277.

, ..
/1,"" Itt>b<.. (\~8'l. '11>< ea.. of I~ Di"p!,.. "n. ea..", • c,;,;q.... (I{J,.",,,, .nd
M.."n', M.. hodo "cy S.á.1 S..." '¡&iAu. G",,, a,".. n, 001 1,. pp S<'&-S53.
CoJk>n, Mó<hdIJ, Lo...IA. Rlp (19116) Qaoo.....,... B,.Ii."""", M"m~I"". N....
o.ub... O.ryI f, (19.7) R...,..J. Fd••,......"'¡ ,h
P<>l1C)', A'o", r~ e,..'
''''n nf "'1 S<......
Doffi.-, lirJ...n.",."j, 9 2, J'p. 2S<'·!n.
C1wilUl. 0"'" I!. IS, Ro..¡ O' 3} n.. '-iJlc' ol s..-..
Sluilrs. L;x.rch
P"'ll........ ond Sucnu P<>licy; """'" Knooor·C:liN, Ml<1-l MoIbr (_po.).
'SC-O:.a-.....d s..e.IS"""oISo-.- S. t.-dta,pp,S3--

"O"'-out..USA.AIbooor.
0aI)l E.Jf.J. Hodom (I"")...... .s<-, So'l' ~<>l:-;.. y....
]j!7p
a.toO.. Doryl. EJE. tol Ilol.i '1791) o,..... he- f'-"¡ ~ S-"
dorU... oalSu.... K ' . e.-~¡,;,.. ~""U."\'", 4,.7L
~t1anY(1,,~) .he-' I l,of:io<ft<o,"'"",)onJ~ofltw-,(,_
...... "'" l~. pp '~1S8l
s. ..... o.
b._..
Col-, ........ Imi ! F 0-...,., ~ e-a.a '" ....
1" 'D<>lSco<ola'" 'pJ~""14.pp IlM-lOt
e-,..S-Il""l,.... T\raochT~"':al m
s.-..J l'W.Ior l'oJ.ty, e- an.- .--.,. 1914. pp 19-)6
o.. Hcoopuano. Y"-'). MIN-N.c (1"1' "Th< Mcuar<ftIftII uf N....r..: .\.omufi<
...., T <du ' , al l'aka<Yl '" Palq.M.kq I'wpc.a: <n Lpo ""...... , J
GoillAr.d j .... lSonoa 1. . . . . . . . Orodopo"l e-.-. E4e- d< IORSfO\t.
r... p:> 61"'6)0
"'-. J. D 0 _ Sama: lMoaton '" :laI::In Pol.n •...-...._. X -
r ~ y........... 6.pp,o.·7J
f _ l D 1~11't ti ..... u..olt..er. ...~t.o.lS&TI~.
~c. "_'mH.~I..I<DB;>Is.-""T'" 'DI. !jo •

liorLlt.!, ... ,.;'_"'-(..,.. "'. 111·112


FnI'Ild.. JdJoeyIJ(. 1Iyu. '.1" IIp< "~}-1~ ,..,.("¡"'_
,1 t 0_.. MNoI"'-._.....x.-. r..,..¡R.p..n Dq.on-... ufl......,..
T ' ' " .... e-IIXJU. ~
F&, M,QruoopIon (1'74) 1JwE.-...,¡I....."uJh••- _ . FtUl<aP,,*,
t.odn:L E.W>nd "181. ! ........
r ..u. ' t', (1'*}, lo _odod ........... .-..1 ..... 10-...
U_
...·m do"""""," dor 0IXi6I0. CII M "r,ilot. el al Iwmpo.) U
...........
punapaa611 dr la<Olllunodaol:i<ntilia fr.-. 1.. II<n1W1... dr.......-so. "-"".
\'~pp ~S-'S
C.nioW, Eoop... ""JI ~ s...-. ¡~ ;J,. TlYod W.• IJ. r.. l. c.......
e-nur.'" B.~
:'JU.pp_J59-371.
H"'. N 0"7' Sf.RC 1...,..,. "" UGC RmLn, rr,..... 1.. P ' Ed.&<:WDl1
s...p~' fn,b"'¡.•<>I 'J. pp 5-71
HüI<y. 1'... ,11· 1m..... 01. (l ~8I) ln.rod""óon, Qun,n"M Sa, _-poli<)' S, odia
la "'" L'nlt«l K,ncd0"', Strn..,.,m>a. TI>< N"h<rl.inds, ... 14. ti" j-t, S<ptcmbcr,
PI' l1?-lU
lfnol>D Jn...p. 198J) F~",,"' .... =pli<,,,,, < ''''1''1<0,•• n l. <..... ""<'0<06.. d. 1..
O<II(. . . . nAmI•..,. I...IUfta¡ "ah.", p,....... ado '" d Pm.... Stm,,,,,,,, r......,"'''''',u

oobr. M/lodos C.....l"."...... <n r.:>l ~'Cl dci..a<ncw y rrolop«l"" T"nolólJ... San
)oo<!. ee... Ria. 7-" Fd>n:••• 1'J83.
IloIb"",k, J..... (19"h) Whr Mc:o>lOr< x¡,n«'. s.,,,,,,,,.o4 ""~ l'J,ry, (;,..,
11"..," . .,,¡. 19. nO~. O<l"¡"',. pp. lU lG6
f lulbo....... J A (l'l"lll,) a.,,, l<Mliu,,,,,of5aa<ific....t T cd~ l'''I<>m......
x.-, UttI hU>< I'IHMJ. l;,u' .""•. ..,¡ I'J.... S. Oc1.o.,. pp 2~1-2~3
HolnÚ<:\d.Joluo 1) ,1 '1'111 B.....ltn"",hr lltrofQu>"" .." .. I"Fotrl....... ,,~
p,,¡<r.... 'd.p,.. ~O M•• .di,~.~ 1) Ndoo.o .. .J (<< ..... 11l"ll)AAA5500:n«
.,..¡ T <'eh"""'"
p"¡",,, ~'...hooIt. MM Pr-. W..IqtOll OC. pp U1~-J{ 1
1.-.-,""'11 1.1 (\"') ,E.,...obI< ........ b _""""" pouc .\,....
C~. I.l, 11.. ... II.FP l6l·19";
1"""'.Jol-B M rl 11"-oAq&.-R--do ,hoe-~f""l.... " l _
Td<oo.u¡.. ,f«w/ 'i. ."¡",,,¡&-.~..,.~..,¡. I,.;op ,",~b

.......
I..... Jo'-I•. M.."" (I"'l~.Snt.,-. f'ri,"fu.. .& ,~ ..... F'm<e>I'.....

l..... ~ . M _ I'~ .... ~ ; " .... u. ..... 1I . . . , " -__ ot.'


,,", ~ ... r."b ot H+-EDav ""?-> A<aI<af_ ~ ~.,
s. ~_ l\.pp. :?}.)41
l ~tl M I''"J 1tnnodI.,:"::,:_:;",........
I.c>trIcr.Sl'RL
~ SI'RL' s-. t : - . . r rJ ' O d ' " ' ' - . '40
t ....... ...",... }

jM.' ,R-.fI.J.f....,,¡.¡¡.CI'")l1>rLloofb........ P1' ",1 F col


lla<aIch "",,," _ _l1>r .-......w. üp::t ni ........, f. J. R-otA. J
~. j ,i0oi .. .01 ~I 09M) sa-r .... rod • 'C\L' 1..L.aton. n.-l.W iD
s-....r r..Ii<T .... n-....... Sórn«-S<"""'- ONU PraL I.odo:». ~
pp'_1~,..174_
~,It....wN .1tt4)........ R..-:IIlepo<t:USc......n-~
-'Q tt""'A¡;p h s..-...
1'Métl'tl-J.e;,.. ......... 11, ... 1.
.,.....,. 1"'.", I}.n.
...... JoMID r-.. (I'J1S1 Ao--p.oftr.-_ M.....'. M ' . I ¡; .....
b'o.-..&&x.e-- s...I _ _ tfSc-. c... Bao-. \lIII. lS, pp. Sl).»>,
"'bJ' :L, c.-
(I91'l".. 15 ofSaala" T I ¡; 1...--.. ..
t

tt ollYlD, .. Attdooarf J- _ L.nI'-J ...


Sa-acpo Mr,
(....p.)(11ll2)S<.-.r . .rA 1 g;h4c_n-u.. ...
Thar ~ lb xx- SttoobA. DSYO rr... .-... " ...11 t pp. 46Hn
s.:.-......,... .
u~M..... c.(.....)(lm)Qw/ll¡ • .sr-a lbtMITPraLCuttbottlF-
M_
L:;¡I 1 "',~CI9UlTk-D. d ...... of_oI~$<".
n.. N.............. " pp, 112.
L; I fF.I.-<U,rnr-w.l'h<oryole--.S...
! •... ,n..~
I-
wl. Il. P'f llJ7·191
M..... llaoIJ CI'M) ~"l_ p_ ~ ..... fu'''"'..........
I
UkN'. p",.' n World Hip>'Encrv I'tmir:o """,m.
f'W,q, G...., a",.. n•...L
l1.pp IU·l!O
M ..."", !no", (19'1) TIft>do in Gov<..II....'" ~p<M¡'" "" A<>dm>i<"'¡
a-'J
Rd.","¡ Rcacu,h- .n In..",."'..,] Compo'ilon. s.-.
o'" p"j/;, M<], C_
Ilu,..n.""¡. 19."'). 0«1lb<f, 1'1" jll·jl'
M""in. IknIJ. 1""", (I'8J) ......... nt B.... Raard, Su.... F..,iaIln<!lato<. oí
Suon"f", P,ol'_ io R>d"'''''''''''''y _.do Pot.<" C..." I\,i"io, vol. 11. pp, (;1·

'"
M ."
1
Rob<n K. (Ir.j) Tht ~ of
".,....1 n..
Uai"";'Yofa"cap P....
SiI"",_
TM"""¡ 0..J &.1",,01

Mo«!. H...wA _ Ruft (1'~~)C"r.,dl!mwboolJ,'"'''''''' M=o '.MahocIolov


fo<EnI"'''''Ik>nu.f... ~ $M.Js-iNo.¡s.-n.C_ Bn_,"'¡. IS.
pp. H9·)47
Mod, H A. _ buo (l'Ullndi<:ao...... RcatdI p.m._ Apflicao:"""
" --...... Pool"", .. ............,. f J .......... 0 ¡........ l H.·.......... 01
lb U
QiouII
In.
S"..lia tiSc.<_ ..... r...........,
a......, Th< NC'thcoIaIo<b. pp ln-
M......,., ........s.,¡mlf... B;¡l[ ria ... .......,.~1 o! .....
_ Solí . . . ModIooI ~ lA Ilooob•••. 11,=. '."1"" "'" FifIlt.
13« aJu J ... ¡..a - . . i Sttoccr '" s'""" .....
Lokt< l-....:I~b<.,! I r ol¡.;J........ ~.w.-pp.,.,.

".
~' I MI A-j.JA._R.. ,"'ln.. u...O.. 1 I .. J~-'
T.....""'c11J1Cl,c:aon b hkr ~ .. fM c.e _. ÚN:ifW ' <D
............,. """ ~A.J- S.a..w .. a..-:¡e.) llffi ~ _ l. t i "
l' • "l1t<or u.. .. 5Or<= palil:y .... n- ...... lA xx- s..hs llS'"O
r.- Ln:l.... N....rlmdI pp. IH·211
~.MR. [.(1"1: Cm-I' ,D.u_Samo:r-.d ~"'''''LS
........ .\.1...--0 .. t WS.D.¡.. "'-~ee.po.)(I"1 MASSc>ot-
.... T 1 1 W I'Ñ<J Ya<boolo. MAS Pr-. W _ PI' }<»).)O' oc.
oeo.r-Trl ! CA "17Iló)P ~ ..... I _ · t : m
W,~"'~.AT""'-:olM 'usc. r.-OTA·TM.
S[T·~
orASo'OMS (l""J 11 T'" 1.. iuoo J cid c..1b< ...
O ,"T· 1', mSMod.Ma>m,OF.• ,7Fctwao
r lnw-..-
'-..':"-'19 :llws.. ... Smoaureol ..... Tcd I ~ Il'luo
W. 0.. .... o..Not"-w.st.. i1o.NdKÑ . . . H.PI' 3~·J46.
=
r-.. 8. c.,. ¡"n. ......,. Dalp Do.do:p "Nq Ind"""..
~. Jo4: c.o...r-.o.ff-, l! f ti' 2. PI' Z?1·n6
,.

NE ¿, A. J. ll'Jlll'l) U........,. R--'o ~ ..... Ind...-. ,n "-"""" ....


U.........,C_e-·_'.E. 1 J ........ l;..-... .... I,.~.tan..do
I'r&¡, 1loo :-;nkl...... ..,¡, 1•. PI'- UH71
PWlopo.Po.... 'JI....,¡198Ij· ti w ....ndU:r:-.p.,¡,.. SO". .....
"'" I~""~. Pf ,,,,.;tQO
P.U. ...... D ... SoL {'''Sol n.. Sá<n,& r-nda.... JScwncc I'ole:y NM.....
L"SA ",,"'d 17. PI' llJ
I'TU,JoiulO • .IoIa(l96Sb)Neoworb ... Scim&P........ S<r_•. USA .... I~',
JuIr:MI, pp ,IGom
""""' ¡olo" D SolLo (1970' 5'''......., 011 " ..... ,..¡ S<.."'" 1'01"')' bcÍO«
5"""""'''','' 50<_, ll.co<>rdl. and D<vcIoJm<,. of Ihc Ca",,,,,,,.. on 5amcc
.... A......,.,.."" \15 1-lol.oo of Pcpr<I<'''''''''' A....... l' ll...... "f c:....S.........
6/,l" W''"'"lI'''''' ( ..... m.......' Prin,i,"lIOfl1«. ""'. U. PI' ~9·6IJ
p,;,;." J...... IJ, de SolLo 11978) Towvd. M<><kl fg, S<ici>a Ind"" ..., '" Y.h......
f.Ib". «.J, ¡"''''pd, Towonl • Meui<; OfS<Kn«: 11>< i\d,..", ofS",,_ Jndlal"".
Joll" '\Ji·,I.,. & S-ortt, PI' 69--96.
r_, JoIIII lJ ... 50110 II983) Rokol Saenc.: Indla"'tIi 11 So<n« PnllCt m."'b1I... ion.
,...:w.., J"CI<lIudo d F,.. P......... nan W<>tI<oI>op ,n Se....... ",d T"'¡"'olo,:r
Fom:ao,"l\o s"n ¡ e:...u Piu, F.t. .... r 7·9.
J'n<. J...... O do ~ (1')86) LJIl1< Srtntn. 1J« ~""'~"" lIr,o"J. Thc CoI~ ... boo
t:IIIW ",'" p,,,,•
....."...lpoM. !r._M II9'lJIs.....dA.-r-.. .".¡P.-.,;n f , _ Ra<..do
_P....., ..\t.b1s .l......... C....... Dtlf--.U I'.~ I,p;t' 4~
1\1'\'
Rip,Anc 1m 1~..,.¡Enlt:u-"'Sc-6tT .......,. ..._,."':
..s.-e..-...., I--Ialc) .. .: (~(199'Oln... c:IIs-,.. T.-_
Kl~_ A, ' • r-.. Dut 1)')0. pp. ~ZIO,
"''''''''J''
c,.."So-
e.-Ildl 1 ~Co-WOfdMop..1B
0-0.50.
1 1 V' ... E .......
" .... 1~ .... &.pp \~I"'"
... ArJA. J 1" , W 11919) _ o;...- 1A,ea.r-- EI<aa of
~~PaIo<r"-,,,. 1 'cr ~~~
""'J. l..,.. r......... 1~. "'" Z5)..lfilI
,_ I=Jarioolo ''''I~ r ...,¡a....,.-_"'e-r~I:!.. •.
A 1· ... 3pp)ZU
"s- • _ _ ~¡,,.,,........,...[J )1

R.iooo, ......... {I~l '"'-> '~.J_po5<r.s.--'/'MI&


,.,. GI.. &no-. ...... JI. " ..... I~.pp. 1):'-16ol)
s.p.a. 1l (19I'l)sa..-"'¡TcdUIoIocrPolic¡r~forDo 'i •
Aa u j(W _ . . . - . . . " - . l..a<on A:n<ri<:M P<npca;" . , s.-.......
Tu' 'o-'-Stt0<07 us.......... "pp.»a,
w....... J 11. L ..... 119l6l n.. ScinIafic Sar<:.. n.c.r .....
1I,padka:s
S-- T.' 'p - ' H _ VJ-, U'SA...l l' ..-.. PI' ~~1l
V_~E..I,.')AI'ulo<y ..·_ ... saa..", T I 1»' r ...
A.--'-~ J _R..;A.J.~¡ d W .. al..l U,"!Sc...u.tT I SI'
t

l. I • n..;, llot ............ hIliqr ...,¡ n.. ito s.:-.. s-¡¡",. DSWO
r-. U*oo. ~pp' 1).
V .... la II~) loA ' . _ bo..:a" _ -..1...._
V r, ..l U.") pp. 13'1-••, .,,:.._
V la <l""! 1..1 ' .. ci $ . . . . . - : - . _ , ... , 1', C; ...
r.+" M.rdIla. ~,I (1"") a..a.. .... ! ¡'o,....".., ..... , 1
l<áoaI,... ' 1'1'" tdarial N..... So . '"" ea-. pp ,W7.}4'
V~, Hdoo M, C. (I9f7a) 1lx Socio! SmoiJ ",.se-:. .. Uwo AoIxnr:o s-J
s-J.<,.,-s.- e.- an.-. ..... 17. pp SI9-S)4
V...... Hdot M C11""'" U K'o'ioo<iaxtlica penfln<a. El.,...""" ~
"......una, f - - - . ,. , -..., 'XIl. 12, ... j, pp l!ol-l)l.
W• . Ni<MI•• (197) CiuüaoAlulyAa:. /'Ino TuuI kit sa.- Adon_
s..,.,..USA. ..... IU, M., pp,4Z9-4J2)
YIOIW, lJuo (1.,,2 S&T SutisDaCollmion &nd
I'onnalo..on of 5&T rol..... in au.... S<ono«
Rok "sur li>di<:xtM.... Ihr
f'Whr hIIq. tora, lInWll. ..,¡.

Z
1' S, OcoObol.pp, 1%-.JOl.
Harri<oIM~leo, R. B. 0'80) lrr'lr>loroo(sa.....,
Stu8.._ma. U)A, vol. 1.... ).(;. pp. )47·lB.
"ot... rrdQ........
IndK:adora de gestión de la investigación y
d dt$3rrollo tecnológico

Ea la b1cnnara .. ~ _ .. lIObH: el lO ~
~ .. 'l"" el cIo:l:-< amul al"Ulalor do S ..,
- el par..lipa "" el aool .. .....-:a lo s-06n .x la I opci'n ,
03 10"(1&0),100.. '" i"¡do"_~IOldo, f _ ........

7 ..... ' .x la moclooI;


_ .._oponct IaC1llODlUU<CilSade"_"del
de I&D, 1"0,",0_"" do la <X:DE;
*
d .... de .. .:undod
_ Io~de .. _-=-.x,....· , upuo....l...... oai.odada
do 1&0 '1"" .. d<anoll- al el l'n:Jsraona MOI<O de la U'" E.",.pa. (UE);
_ n........... Jio q.... , oimmao do ¡,.li<;:odons pon ~ el daemprllo de la
oai...o..l Qcnúr.a, o .. oIl>pca.l""-""",.."do fue dionn..... OCDE
ya la U[;
_ . . - plOpua.... do ... ,e""" de indic:odottl; panlo call6n de la 1&0 en 101
1"'..... C11 dcao....J1o.
En "abaJO dac.ribu"OIO esos CInco lipOlO de .._ :a¡>01'lCf 1Obr. el
,ema, d ,onncln 1", enfnq""" ,.;',,11\:11
de ",dicado.... """puco"'.... <::oda
.,upo. par' .~,"'" f""'<f""m<:.'c JII importllncio dcodc la pcupec.iva de lo"
poI... [... n<>lme..a""""

El ......... p....dipu de la [o!c.D cl.....I'1a nece.idod de ..........


ilUtnlllW"_ de mcdiciooo del dcomtpcM'" l. F"001l de IIllD

El :abuntbn•• 1o¡"eRroR""" apuJll:1' odcnll6ar,Qeoa,btO d I.... pnucn·


... de un ........ panolopno clic la 1&:0 al el __ clcI ......... de p.bal¡¡aci6n.
" AuIOla alaco..... Mndodl (I·m).Sd>.......... Clal(I"S),Sw..nyi (1m>.
1ipponc CI :al. 11995), [k M.,.... (I993). Ouno:tio (1993), Panoli CI >1..
(1993), Bcn,., T ~ (1m>,Sd>okfIdcI (1 ~) ......... o""", DlIII....... ca
_.Ia oda fqIiIII Iaaal.mcl o:>IIlCSIDdo "P>MIiDaÓCl."f'1'CUIIII-
cdoquc de """ de 1a .......;.Iad de I&D. JIIIICO 01 aIII .. CI '1 ........
_ ;...01 p""'lIIdcsano1o.E-a t adJI,¿",·d • ..1 _
m'''' . ,1 do CftCICI){e """'l'""lMCbd 1 >,oéfioco _ el oaal las
.......- __ '" ..1-. ir. oul,... 'l"" .. apo.-Hoin ..... lo
~1ti6n de JIl(lacb 7Q)(1lprodora pob¡Ia. Ea dicho llWtO, bs_pm;:ao
... __ ~.d ,oIlarftU':l~~P"""..... Ioaadu ... "aIi<Iad,
JO nb ck disum... .....liot. au.> P'" qcmpIo .le Ja. Uamadu ·"iaIuaa
1p"'¡·t U','¡¡Po¡:u "II~'
I-o1i~i-jitmH¡!liHH!h}Uf·l~WWHlt
¡Pi.·~O!':¡:l!t~'~ ~
~.- :-~~ r~~,,:"'9 r~ 1~{t~ ~ ~~ ~~ ~1:: 't~; 1I §a 111I[t c ~¡¡ e

~·· ¡U!'
1- 1 ~O<l.ll {j ilo¡¡:" ~lI: .• III1"l tt S'!J ~ ~
~ tr
'.I . .
O 1::90 90
'¡¡lili~~;:gRi~2-~;;L"~ft-~
=.... a:l ;¡
i (1l~¡lltlr ~~~~

R- Il. r!LP'~, .. 3 "-::l;-~i3~ ~ ,g ¡- It" ~

-~_po_~~.,_.t.,,~O_!'
hll~hh¡¡tmt1i~hl
'1 -~'e';~'!".~~~¿:~¡:t1~~~3
11 !:!
l. 'r' ,,1.
~i . . g~R-
i ·1'·'
oiB [l--¡'f ;; iH ~lil '\!;
O
li_
~~ Ht~l¡HHmHmi
lt-¡r~!t~=t!:~:i"ª,,B'89Cll
lit"
!~W~,HH~
;.; 'I!~J¡
~pl
!lt-I'"~ orrg ji

'"'
~E:
I;¡- o,n,s''" ;,1-
L8!t;lilOg~
lT"oBlt- 'Ii""!LSIlI::?
OnO
li'"0I0lli"ll' r ... •
lit,
[' li""f
h
• •,4--". Ir•• O SS

pueden ....nlribWa -Jonr Iaefoaiw,dad'" IM...da ;'llnfWltionalcoo. IkD.


ye-bioo ... .l OIllp"dela.,.....x....lalkDm 1Do~ _ _ a600 tAIIalI
G<v<¡c. ¡,.,l. "," ...cA<¡an ... _ _ o. lo,,,
¡;l .... o.blkD ... la
la oopn'Df)ÓII pr.r. la f\aiblbdad 'ti J,4p:&. la
esuatep r;:orporam'I.
'" '---7 e-aI...:ioIoo .. Mpa Ia...l.+ +~ '"'...- do Iad>.
merbó6ndril<ll¡w;mdo""" .. po ,Ia, Jéniti600ld
papcI o. la "'_...... ~ ... d ' ""1P'
a._ .. r, na .. oper:a'" la fftIDi- • • la .... la ,.--.0"
" .. "
_ ~ .. idno.
qoocdnennina .........,..-f'CUl'"".- .. '
d ..,&'·imlOddÁJoO"_dr
le
dr
la I&tD CSJf" pi6rI pe¡. o. la lkD (¡:IoWl rcqw<ft" ...
_ _ pu ""mc6 ' :ti: ~ ~. - da:;ooo.
.... eoordoa6a.- .. a..a6ndt
la "''f'<:M,.1a .............. ",
I:.l ............_
h.", 1&tDaI ............_aldc
( P _ a al. 1991
dt la pi6n'" la 1&D .. d ... la p,bol.-..ln. el cu:d
-.Iololalbnoadal&.O¡laloal.'1...... ~.puu,.wRl .........IO ...
aIiaNaI.....alq;cuyKLlCfdoodecolaboraa6n... tIt"finau,~...
el únbrlO de lo 1&t0. Ddw aúnzaI oobran cm:.omu: ....pomntu. al . . . .
......... ~ (1l<Io<a en Ie><...... f ",....,.w¡..¡ y .. ri" p""""dW ..
pnn.iur lo ccmpu¡'r.lcIad dt ... crn~ 'n<cfll.l.... -en·'1tCfIOlopo ... d
COn'"'" rlt un m~ &N>baI bipcro>mpnit;>Q, Ú<I nllC"l ebM'" a>labo-

_.
...ión. '1'" no 0610 .. C'IIn. firmao""" .... ;."duyc br urnver.idadeo...mbI.-
am..n.m
Ju .mpo

+..
Ia y""" orpnjucioftCI dt in_"pUó..... plOmo.oda PO!
Bran+.. yeo...""')'" un i....rwnmlod.ft p&rI la .... mpcrJli.idad

El n~ porac!'1m. (de ... rión ... 10.1&0 ¿Iobol}.u'l' eIIlO.";.... parti.


100 camlHot '1'" .....in prod~ ... el .... nlOllO emprauial 11"" ...
rmlm'" en la ........,""'" de me=doo p.baIu Y ~iokJ ...., PO' ..... ¡wn,
y'" la nt«OIdad de conw ",n nU<'>'U esualC'pal f;Ompcrill'5U buadu en
aIicI.ad, odoxodad del combiou lCCIIOl6po:o 1 oI....w, PO' la OCn o..
"".....&>
<011 Chanal'(1"J), d nlle'5O amlaUl (de eompcuri.idad &Iobdl ha obIip;lo
• loo cm........ .Mpur "....,.. ......."CWo mrur;runo Y w_ • ¡anón.
'l"" m d ""1>;.., 1&D b.o ~ ........ bioucn Ia ....... ,,~ clr
,..1..-.+· ... ~ loeaIeI, ciando P""" • ". -
pión'" la
.-u'¡-"~..J-r-"""j
,.. -.11/-........ (p. 2»).
'V.A'" ""... ~.
E.l pandJ¿rna do 101&D s\oOoI ~ do: ...... i>'d L_d clr po6a
clr Ia ....n+ad qooc prnuean ~ .. a~",.lo 1&0 ............ al
""1-10"'" aa~"""''';''' .... .-~~•
..... ~dp""drU!'O... d d !

dad ,......... MI ('fialrloc.l"l), .-10-.1 .. apcn....-.


¡uitio 1iIiIcI pIA wpnr la ""cm -. do: 1m palI m la ee-pnaaa
n.-_'"
puamonraw:rIoWldf"'<ici.j-

...1lIlIIIiM Si a1 ... d"'CfllO . . . . . . 1"" L•..,d"'Ullb."dd<smuio


"'!'mil,.
Ia T<rCI:.elequo: ..
"",mcbd Illr.D. 'lra/sho ~ ~en e<nII . . ~ .......
<n::l'''.''-
I'ft'C*' .........." <n"'J-q.. ¡><rmJt>
"pcrv alp.... Iun·· " q-. d" I,oaI ... I/lc.D. __
la ""JUIftI1<S: d P'O en 1&0 .. 06I0 !W"' pro CIl inn<rnQ6n y. por
\o W"", debt m.a..l3Inlrom disoof>o, p<ocI.. ca6n, '''P'ieria Y =rcadeo• .1
pw n "'~n ... ~ b ...... 11I10 una ~ cld COl"" en 'm=~bla - w..
c:oma rnrmoaóa. publia<bd. dcred>o:r dt propo..ud 'n'~loauoJ y ",jir.",.., y.
PO' illl1m... d plO .n l&:O como on.lLadO' ""n</ute • eni.,i .., 01:1.> lo.
in.um... que loo prOOllt'OI, 1 mllCh.o vcca no le "onen on cuen~ ... uhado.
,mpnn.n'''' 'JI'" SI Ios•• n ..... mrno•• 'a",o•. lo que plomea la MCGida<l de
Cl>I\lar ..... irut""lIcn,CIO pan.1 n""'''ore" y lo cv:alu.w:i6a do loo ... u1~... dd

Es .a .omo n_ .;,,,,,,,, ...I/lc.D,


JlfOCl"O lJU'ODntI.....
loo rncd....sn
..r....mi••llodrdatct ...... Lo aarn:bd do
harin hillClf"'! ... d
con mino • .....1. . .1 mna60
__eco ..fucncr do I~O, d wu60 pnoboWc de .... ......JracIoo de Lo
, prod..ad.oo por púoc:r e in<l.-- &en .-.......-...
tIIlnnXionaJ<o ... bao< <lI dxoo <I<ubioo ~. in<lt1$U1U; r
.,...¡......... dittoo <Ir...-ala en J... pnumo'" ISl-D
A . -.......... .........- ...... dcJ...n..................... indoadorrs
P""'P"--- • w fi..

N lCm .. de ¡ndocado...... r;c>ÚÓn d.la ,nVtlti¡;xi6n y


.1 1010 'cuoolópco: l••0ntribuei6n d< Lo OCOE

la OCDE ha <O/1ltlbuido <n 1", oll,im"" .in(o .~.... d"",,'Olla. n~


."..""" de ,.... oa.do,.. de ompa<'" '1""" <t>RO<Cn COMO ,nd,,,",,,,,.. Jd nr
lT«h"...Jcsy-Eu>non" r.OJ'""'-....), Dicho .. fio<nrl ha "'p'....1O b """0lÓR
cld M.n.w <Ir Frucall r d dcarroIIo de llIl ....r... ntadÍ1Cxo P'" ......L.
""" __'" "itumpbi<o' u1a....... lllr.D. ..¡.-n. ""'-»a yaamdadeo do
_ •....xu T bom ha ,lICIwcIob fil"OÓ" d<nd"o,..,. p3n Lo..,¡...,.¡6o, do
""'"--:IÓn i••' J "'"'''''_.,..;&o,.,n<! "' ..<S*'''''.._ ........
_cnCrT. e-.... dcdlo le ¡.., cradoloo.....",. MSTl CM.\in
L ....

Suma: -" T <eh"""""


lndoaronl. STAl''¡ ISmimJ." Analy.r.1 '1 d ST....N
~ ...... oon·,••k"J, ",dela,,_ ~ a1....,....·qucpcnno<en·..

" .
_~".,J<JJ.,....... /iJwtr ..TtrI, " "'~'"I"'-
.... tM ,,,'mut.,,,,¡.tllt¡"Jnnt'IIU .~.J "'1'"",,,'IOCDE l"la P

.... l. 1m dt: lo. m ..h>dos .Id P'''I;nm. F.«>nomb.Trr:nol"l;la (II:.I'), la


OCDE h. P'''P'''''o un conJuo'o d. ,i",,,,•• .Ir ",diado... que .pun'OlI.
,.la.rion.. la inno"';"n <:<>n l. arml""i".i<l.J '1 ti ....."'l"'fiu «"n"mll;\!
(OEeD, 19'12.0), B.o.jo ti ..",_n.o <cgil" d (u.sllos ~b .. mo. y 1...mp'....
t<qLU"",n ... inrliado.... Y... >l,,,. que.yuden "'''10 • rOl'nul..t ""J<""""" •
................ y....l_-.....rpolúw·.. la OCDE loo derF' ¡do'\U1 pn
""""_ p.udaar"'.... Indicadora._ ylnlOlt 1oI .........h i E<-'_
d TEr. bnzaclo
,k b. •.IaciM. tre '«no.
1':/&11 por la OCDEcOII d fin die n>qOru la mmf'M'llión
r ..... omb r oo"d ..... a <clCOtccMbc¡."...
poll.i"", a¡>rup...l.. pan loo ~bkr"'" dclo. paS... <kaaorpniuctdn.• pun.ó
en.l medl""" plazo .1. rcr>o'rKión y d """,,mUo <k un am¡>!lOc<ptC.rc <k
,..,hocio",. rdaclnn;odoo O>n la t«nnlop.
ConcfCtamt1l•• <l n.bajO .aJiudo por la OCDE en la revulÓn <k ...
,,,laMIdo indIO J a cIoGmOayT<en<>lop mscm-y bcra<i6n de
.._ ~I f· a,.... la rn;,i6q.ld Man ck FnKaO.
...

el daanoIo do n marco =ndlPyn ..... lo m«ltci6n de "C tI ..


~ lai' ! "_~oobft_aal' I +'dc
'" --..re!..oc- eX Iiaam....... pandosumlar 'adindora de lIraIla
"""'-- ... CyT tUECO, 199h). o..
al< modo. _ mal. . dtl TU::
"'~'" le< ',;crdn J p"bllCX06n ele ondiadota oobrt baaMdacl eX CyT
...,'~mc"'. realIZado, .. P"'fW" dar puol' pau ~ lfld.adotel de
tfCf\O-clobaIi>.ao<ln de lo _""mio. t i decir. incl,c:.d<>,.. """.. in...,..""..
.. 'nnjc,," <1""",... aruordo. d. «K>I"",,,,,i<ln entre crnp'<Q> r "'Q~il,d"¡
¡mcrn~n.J de t1cnclflCOS e i"I""""" F.o ..1 mmo 'Ufge .I''''.ma do
sr
lnodoc:ado... AN (¡fnIn>InIJ auJpu). q"" prov« un mllj.."", plrIn do
cb<oo...o", te<nI>Iop. a>mI""'1n'I<bd UKlwuu.l T ........... a.uu< ,.l. fu,..
.-J,neJ.,_ ",... " ...." ,1fd.M dJt - _ tI,¡,., ~ .¡
~ -.:RAD/tff--• ..J
..
....... _
.!'T' ....,.... ~.J.,........,
,",MN_"'¡~--'• .uf¡ooI'¡,JfIámnM.,,¿Sol
.¡.. l '¡¡-'
_
T,.w,
_ " (OECD. l"h P 28()
El ................... STAN (Onlmlpb ~U1r ..... ""I"nda buc de .....
oob<t ir",aupo,;n acadenua, 'l"" "",ttadd .....d./nrc:u ,n'crn>Oon.l"'~n'e
rom¡anblcr"'¡':'C KI'vNbd.. de CyT en el _ . de la a.lucro06n ... pe';",
Dicho ,i1'~'n' pe'm""~ el uro de ;ndicadom ,dewn'eI ~;.,rudot COn L.
"''''''Ilpción yl~ po!C,i(:a rouanva rcon l. ~1...,fiaci6n d. m:u..... humIllO<,
...". '"'.~ ..... -.... ~ _"¡¿_"m Rd D,....• ..,¡ .lUIapt"J'i«n. blflNr
""",jitJ,.,..,,...,,...........,,,....... --...... • Ni....· (p. 2Ul (....
cwdro !l.
E.. ~ .. TEP Mlcadiocd IIn .....1""oodcun>en ... caIa ............
de poca ..ÚOa<..... o doncIc ... dlua ampIemm<e UlCmICtI.lC: ID.a. a
..1m" t..duu1:üp"_.~... u_""u1""ua +(\Iaociooo,
""_ _ K- ~ ....fn-ca... 10<- de Ilco<.monllUci6oo de b tlld>,
aaomJo.deawpc.aa6111ea1 1ji • tllmfinnao 1con d _ p1ihlim, llu,.,.
<nnIIIXIOuJa de cienrffia,o e i~ J><OPIOdad ia,deauaI, r dJUa6n
lIl\mlaooul o.l«nOIor:Q'nCO~(I]tqUlpol (OCOE·TEP.I991l. Dt
P mone<>, el TEP J'l'f"',,¡,s iMnur.c", la nKeIlidad de c<<1I' ",l<n", dr:
illd,Q<\oru <n .1 m...... cinco ~mbi,o' <11";"'01.• llber compe","'<W\ r
w.ll.rio-:_~===============
_ e-io>l.
o

_.-
:la
lndicadoftsdd r........ STAN
1.... 1

Oro " ._~ .. .....t>Io<co __"''-


e, ',,_ ' _
.....
...-,. ir.'
',_"aclo
..'._ ..-;0lo0o.----
_tl<O,_~,

........ uoF ,. .. - - - - ; ,
....... 15<0
o

.....

........... _ _ .'--'b<> ."


5TM"'''' == El, E'
......c' ._

....... _ _......... ""-


! . ; ........ _ _ 1.
\Id) , .' ' , . . . . . ... .-0><,..-•
....u f
' ......_ .. r... .. • o•
... fII-. _ i ' ,_,,.........,.. lo ........t.ooI

• ol ~ el<.-c>II • ~ 1... po . -

.. . --.,' .......
~ _ _ l""' · _.. r.~,por
I'-o"'¡;'
'
..- ...·... ¡
, ~ ,..-
~I""'~",,_dr

""I
.¡....,. esttUClUI2!. ¡n""",ón, ,.n""""ión y difw,ón d. ,«"010,1...","ologia y
re<:unOI hum.1lOJ; mi.. rc<n<>-tCOnómia:<; 1&1) 1 :unb..m. (w:r cLW!,o 21.
t. OCl)f~ en .ol.bor.ción «In ",r.....,,¡.. IFo.do Nó,d,en P'" d
De$¡.fOUO InduIl"a1, <1 CnlPO d< PoU,;a d. IM..''K.... 'dn <ic O ......, el
n.p'n~_n'ndc Econamla yGe~IlC~do: ia Un,,..,n,dld d. Kttky.1 eon"')O
N<oc>onal dt ln"CJI'p<'OI>CS de hall..). gmbwn "",,,0110 ~n CO"IUnlO de

_.....
,«OIT\Of'odacIGn.. a flR d••".blte.. un' pd<tIC> .. úncla. "•• rn:w:lOfla!l"'"
t ......,. el. ,n""",*,;,sn, q...... dlhrn.odfl Manual de o.Jo, Doth. Inicl.,,,,,
rewnocc la ........J.oJ .Jo wn<M con ...fOtraa y m.macionn _Klm,ks
coo"¡~pan~compar~'n'.,._-..l ........tO>h<tnoFncos

EJ M""taIdoo.lo .. fíIndaIDa, .. <n ka ~ m_.. ddTEr. x¡Un la


c..aI -"'" • ..,/;;tu"'.6 .¡ urlaolof".oJ , . _
Iws tlu.." du"f«l
..._ .....:.ry '.-.r.n~ -JJ.. Jsfft-6 ~" fi-. ÚJo - ' - ¡,.....,
..,,,..,eJ,. _~ ,Itt ..- - ' ..11:0(-'->-'.....,...JMlHtltrJfrm
""-' = ¡ .,ú..J)...J"P"'.. 'rn< '1' _:dJ}iMJn-f
,_ ,." "'__Ittr-nt...,.,.,...., 'p"""r.....¡
• ..•. ~ «rmnn...,J,m ......-..-¡"'- (OECD. l"le p«Ú-
~)
I'.D dKho Mar.ua1 .. o:ubIo:"" lUl ....w ~ pan b .,.&n:xoda ~
r ~t
r
If
~~. flJ
i.
t
Illf
IL •

...... ~ ..... I I II

rlmmHmm~;¡HlmU¡¡~liimH'ami f f•
~Im ¡mrm!H!UHH1Hl 'l~iHm!1 ~mm f {
J' tI 'l'! .pi'II"
-
I t
L

U H ,!~hIfI1H •• Hit t.m~¡ u JtJ. i I~


,a<ap"taci6n do: dMoo ........ ~n,,,,, el cwI ......mm oku 1Ob.. 1a
.......m. cid "nbnIerw> ,---. ... rasr;oo lill..bmcnWa '1 10 'l-
a"'¡'. _ " _ ..... 6_ el. oulilal didoo anfIioOI, [),,"""'¡" Io ..ta
op......,e1 llWIuaI .. op>y.am Iaido:add ru.n.:",.;uIo'l""pucc~<12OU.~a' ..
awnporurmealO ~ r ~ ~ICO, r colllldtn cnlOrac:a
qu< d n.... r 1.0 hhilidod do! """'W, '1,,, m,., lo ... r ~
.............. nr-..lOIId.I~ddd ,....."" I ·1p.lll.
La taz6a " a1.- IacwllUl!l" el \bnuaI ole""'" a . - bo dons
¡,..,¡,'" :...
cxINIúc de<!au>oa1Slen<a puaha<a~dcl me-d<
~ .<C8lII6pa. d n;JlM> matclllO do _ p' 1.."""" do la
~_~ala. Aol, ddoo ~ mm ato ... aJ>iWK..,\.osda-,wdaaquo"l"'f'l"-
acllUot r '1.... .,. do< U<:> Uf-. data ........ _,_ ok 1&0

t{---""_.. . .,
om,Mmenlt
(oJ.-.w ma el M_u! do FIUClIl),dau oobn: pumocs r u. bobbomo!tnci.
La pnnupol cri<ic:l 'l'"" 1< luudo ....... 'lDC·...,d,
... ~ ... R6D • ...".. '" rIw ·b,.,...uf, 111 wbri "'_ _ U
___ ., _ ,• ....p;.- b _ ¡..¡.... ~..........-. ,._......
"'JIiu- .¡_ It• ."...· (p.I61. E.. .... 1Uf"""'U-1.o.uIwbd la '1'" l....'i'ocaN
que la 1&0 mll$odtrada a>mo el pnncipal ,ndoQdoo de la aat.1dad de
,n~n mnIU"'O, La nlXl.:r.dd ............ 1,.....1......,""" lúc"ancnlC
........,n.ad> ~ d m;mu.al. pr,ncifWmcnlC l""'fII< la 'n_i<ln a d<adc: di
,-uta ... mo un' iftl< SCC\lmci.ad.> d.... ~ r no corno un plO«SG ItIICta<:ln'll
r ti. ,~""alll,,~n.~n,r ><I.ó por mloo., d~m ...,>dc Inr.." ... 1. 1,.,.0 ,J
punto d~ dejar "ril otr... M..," ''''PO'''''''' del proc:.... ",,,,,r,,,;Y().
EI.iOl''1'''' ~< ,ndicado,.. que .. dc.c"b< .n el ",."u:llapun... --roed,.nl.
la dabcrKión de un ",r..,,,,. (..","7)- • cnIu.. .J,un.....pocto. del procao
de ,nnovaclÓn. '¿""doI.lo ''lI'''m'~:
_ ho "", _ ,..nol6p<o. r =lIÓm"',," de la ,ono_1Ón en l. emp<na'
_ loo r ,a que"P"'l'""" imp«kn la ,onovación, ,du.irlCUldo 1.. ~n'"
ltlterna1 , "" ........ de Mica> in nova''''''', lot fK,o,..qur conmbloyt:n :116"", de
proyK_ II.n"""n_ r leo '1.... """aculizan '*'..... ,d.t\a; ,"""",,'ino;
_ idcn"lic::KOS. tkcmp..... inr""""¡"""j'.!cl n~m""de "'................
_ Npe<'OI c h.;,.._ de a ,n"","""ión. m lirn..nOl úl tlF'" de ...,....,dad r de
la de Lo ,n_ión;
_ d ""pKmdot \.u ,nno_a ... d d<xmpeflu Jo La ""'p...... ¡yn1Clabr-
........ mNodoc n ,bnu.- ti< loo ,....Itadoo cid afutno ''''''''"'''...., r dd
""1M'"" de Lo inno. . . . di d _ de lot f.....,..,. de pn>duccióoo;
_ d.ÑJIóQ de la 1I\_..:a6t~ 1lI<dida ... tbm,_ ti< ,nd hu t2l......-
--.. _ , ...... de .......,. ..'" ol.,¿lao ... d ~ ... _ .....

. ._a:
"'<pIl ~ . "fu - 'M a
"""'IW>hanoidopo M
..... la 1&0....... ~'f1Wama dot PW" .<LMJI6sia.

o6pKao m.-a .w me- de
dMma.aldef.-'.rd..........

Ero.-...-... ti .......aJ ~ La -J..,¡,s.., ... Ioo.",.,. nH»tt·1a ~


'n.........aIn do "'~ do loo .......... "..bc.do""
I 5 , "'''-'''10
- Ob,c:lIVOS ....lIÓmlCOO do b on-..:i6~
- fu~'" d. idal ¡""..".. ,¡....
- faetotU q... "blt,.;:ulo~'"acuvdod...nnO""''''''''
_ propo<ci6oI do """<al' <XpOttaCIOf>CO ckbOda ~ loo a...- prcdlloCllll "'110-
duadoo <SI d _1 .. ...100 IJJ........ llU . -
-.....,..,a;06u ... 1llr:D
J l "'w>6-r""'lado<'"
-_do<......, . . .
·v
- i.oormaci6n F"ft"I 1o fi..... (..,.,tu. ~ ",.pl<v)
El PfOlI'Ó$"o pñc1ico cid llUJ'''''¡ .. pta<a,u lOa mnlu do ,,,,had,,,,,, coo
los cuaIcr le pueda .b.bt>ra, "o ,olO<m. n>Oonal oobn la in..."..,.;.sa. qllC , b
vn ,¡Mi pan .....blcc.er compv.a;lOn.. i"","""ional...

daanoIIo l' 1', .


N _ aia..-u de i f oc' ..... de . . . . do .. _iPriM r d
lo '-h ¡, '< de b UUM E-opa.

la UI\JÓtI Europro ha 1oodIo "" IIU cofurn:o PO' crear ....",... de


...d...:adoroo <on propdoi.os cim"...",,,,, a L. .""h.a..60 <Id .mpaa<> do< Lo
lCIivlNd de 1&0 d"I'1tpda balo .u coooc:ido Pro~a Marco.....1, .:ale!
...«m.. de indic:ado,.. adn da'in....... .....L., po< rjetoplo, l. u.~iobd ck loo
1""""- de 1&0 ....-á de: las """.,.. (G,,,PI''' al.• 1'J91); ... Impac:tO . .
daunnllO<lrbcompcultYidod IOICh:ocnaIclcloopúlcodela U."'(G-piooJ
Mctc:alfl" 1991)'IU.mpoao... dlopecl<b h - ' , """áfia,...""loopoúa
clr b lhucIa. (H'II"'.' 1991). indio ' ra ............ b p>6oo .., b Ibmada
111"' ." 'B coIobonh.... (I!-•• 'eL~ 199:&) • ...d.....oo-.. pan
cvaI.... l .....t.dclr I&O ...... ,...cI<b Uni6ll(M 1991).
Du ,.1a d<!ada de loo ochrnn, la Unióa tu Iaru&IIIl colWXl<lo
Progt:rm. M:uoo COIl el rln do d.<Ja,,,,lla, un conjun,o do ,u!>t>"'tl"''''u
"'''''''1'''''' do: in ,'5"'ión <obbor.ui d únhiro ele l:u n........ «molo-
PU, dt:at:nadof a' Wl pan unpac:m lo compcr;,;vidad ;...w..na1 cI< loo
p:üoeo "'......... P....,..- de 1&0 u./acorao> [UREKA, ESPRIT rlllUTE
......... CO' I L. pan "'........ d dacmprtoo ~U>o do< """"'...
aaora .., la iadwma "''''1'''''- La • ' .... dc naI_ ....,. prosn.mu ...
tbwo..d< _Iopoo....~ obbpSala bobqu<dade me ..... apropi.......
• tal fin.
El anlc:ulo do e-cflioulMnalk (1991) ,.... OS' ni bue.... medid. d
rmol.:oclo de un .jercicio de a¡JIora<lÓn d.,nd,c:adorcsde comp<,i'i.id.d. En
pr'mn lupr .n ji .. dofin. d con«p.o eL. c:ompc:tenc:i. en !irm;" de ~n
I

prO<Cl<l <Ir amboo m d cual .. dclcubml n...-.mdOl ....nóm y_n


wmclo IUS mulado1lllO iatpmicabb--_ -.an_ pnm""" pan';'
....c><r.. ,.....oadoo lICpIQ'- Dadctal pCllpC>UJoa.cROI "'''o.Q.......... qac
•...._ ..~II."........ -m.¡~ _ _ ...,~
-.d ¡" _rrtMJI,'¡r"""t" (1'.16-\), r prupon<n '1"" L. partx'~lÓn
de 1" el "",roc\o _ O:l...i<krw 1. ",ed,d;¡ nW .propoada d< tal
dLrdm>CI lItl Clmbw • !-lo" ¡;r...""JJ] "" .... ~ UJ u,..t,. Ji.", ......."'/"''''''' l'u
MPUt,J,... 11 I'lPW"'ll'" ~NtJ..."n1/l1lt if ltt "",,~I,J,.,Tt is tÚrl;~,,/i'
(p.l~)_
Gtor¡luoulM.. a1f~ ~ n <o"",", .... ~""'teI ".,Ii.aoI,,_ dr
.""tMda<i:
_e.-~ ..... Go'. I S.trI>n".b.d~"'¡"*io<p", .. dt
1m ~ I <OtIOId<ru ..na.,.,..L,d .... . - fin,............"'1Od d
do< fnoon dr ...... ""cuw '1 01'.."'...."01. lo a..J dcnowta una aaltud <k
<Ico.Jlo (r .... el< 1CnO' re.......) I'ruuc.1oo ,..... q"" ~~ "'!F"
ron loo pfO)'t'C.....
- ImpocO) ~ .,¡ coml''''..... mlmm.lc lu ompn:sa1- Se .,f>en:.J ImpaclO d<
1001''''i..m .. <o L. lAmd..el> d. La. • mp...... r, nd. haur las ",;lo «>1. 1>0..,,.....
- ¡ mp.>ClO do 1111 pro¡um en d <0<1(1("',,<0'0,111 tkIlrnol y Jos ""dile·
- . Aqul .. plon'ca mdu 1'0- Y prod "I.,.¡". ;"'fIO'-
tan... de ... f""C'O'N'I pm> ad<<Ú> lo ;..,!Q'• ...a. de """!al a>n
I<
.. ~ ck ,..pooao <k loo
h_ <Id
1"0' d "'~lOdc""_
lo

lo 15<0 "" _ l a -b....w. d"


doooftop<6o> dr lIujoo
... "'.'r ,.......m~ "~dt .... ,'"
........-. '" "'EnbnM <k loo wudacl d< 1&:0 r lo d,......6n ... prodlOCl:ioOn. "
..,'" "'P" oon<>.
- H.bll>d.wl do Lu empIcAS par.l oplom los
lin de 1"11"" ""n'.¡•• <>'>"'I''''''¡.....
""..1._.. .
la J&D con d

En ,c:d¡J..J ..",. ",.a plantean en ..'rm'n<>J muy 0<"",11« un "".ma rk


<:Yaluación buo<lo <lo< ~"'pos bU"", de IMocado,...· loa q~ O< t.ñt,.." al
""""""""0 cid aMM><..n .....'o --o> .r>du .... formal '1'" 10> rfO)'tClO.
1"""1211 • ¡", qu< tm<ka los d'roo. '1'" l>rartI <ala ~ ooln ..
coaJllCQ de ............ """ lonul ~ IOdo d M_e. '''''..-.do'Uqu<
I""""Il2lI .....0.. c.mu *' 1"_ _ "" <nn>krtncu 1 auna do
,.. ... '1'" t. ",Lobo< '""""" Y riat>. ""'"''''.. n,,'•. 1os"""- Neu
do lt.Nlo1 d P'pd do .. nr.prrs;ao. d,r... ncWIdo" t:nncka do la< peq~

01.... en"••poyu .1.


y "...¡....... <n'n: .r. Su enfoque I"""n~< <"n..d<~ <'Illn~" .da<:,ón que
1&0 Y (om¡x"""u..¡ Ind",'n.!
Fn .1 m>rco <le <JgunOl d• ...,. p""r>m .. <Om"nl"'lO" ,amb,on O<
<mpr<nd,,, un conl"",od. ,,,,b.ljOl "'¡'",nd,.>dor.. P'" ..-al.... I.. p.. ml....
qros, 1Itlp¡cw y ~";n <k "" ""''''M. lo cu..al obt.¡;ó •• '" I U [ a1r;UDOI IUKIIUi
de .nd>c '.. <r ..... ~n d nn
de ade.:"""'" a la< a...- ne<n .
rd.. ;""", lIÚOm.do.-peAode ... P"'I...... 'I"" d ¡x060....
lo arun:bddc!!tl) 1J"lPW1"<IU<. L:n 1'"'....... nhoeno'" No d
........... po< Cnopp's<ho.-t,.'Kwoouoll"ll. 'f""""'nplonfondwo"""
1""""" _ I..........auode..,.¡-. del f"Ofi'U'" MONITOR. 0._
noodo.... PH""'-n o<mlÚn como mdlCador, por <j<nlplo, ddt"f «<nollipco
• .,.I~. '\ oo
...1JOc loo púoa. do" U..... rcl raao¡ 'w" ~w. a ;,i...&:ar aquoIIoo
....,kadoocldpn>&nnlolqllt.... It:lIl.....'............,.. ~OCIn.ua.
.. podrfa 0IIabI<a, d p>do do lCli.;dad el< cad.... mNCi6r\ caop<nIlO<;
lambim ..rvl""" pon dal>oral poñok< ,~, arudial .r.c- de
.p,.ndiaj< y pfOCelOl do lranIf.....,cilltoenolóp:a, di r......
iu <l11JOc I ..""""¡"..
nro <lc, P"'I<>Ofio y van poton<i:o! com.. ciaJ .. ¡d....¡f..., fu...,,,, <icn,ifoc:u y
~ poI'ep6n y ampo de loa cIcsarroIlos t<'CllOIósiall rrW 'KlnIlQ.
ÚloI a ..o... propoacn un ,..... lfI'qraM do..l«:ci6n de patmt... (po'
in_ _ Ypor "".w y d -.do en quor: ho do _1Io-b a lo pdwa
lo ......J1If8cio6D, ~ _ r<q_ el< lo ....... el COGOalIlJnUf>
~ - K . 1I '0+ ¡,.--..J.. ...."J'--. ... •
........... Itp/
_
.¡,.---"'....'"
-\p.428)
'",.<h4b_-"', •

mo.
Oc~ buci6c Iopda...,.. el th cid p........... M do la VE
.. lo <na<iOn do .... f'O'I' ..... do onofoodo pon.-lit .. 0I:Ihca6n .fu
n"OJIQ (H,ePlU, 19911. lo 'coIMsión' .. defi.1da en ..1 .rtfaIla dt H'II'''"
como un conaptCI ~ al ¿" ....b-.. '1"" ·'n,pli<a ..na arociKión de
..,,,~ dillmila pan Ior;~ """la)" mm....• (p.
In•• nt.od<l .ubr.t)'l1 la ,mpol""";" do! p1p<l '111t ¡...,.36n.
y al" iI .. ha
b cohai6n <k la
<omurutl..d o.-núf (n.."pa) .n b '"'<&""ioSn. En'", Of~ a>Al, ~
<nfIC<pt<l impLa 1 llltaambto <k .. ~ , >l, ..¡,x, ~ pbnir.a,
'/ .......oar ~ ~ '"..'vi _ y ~"""*' do loo
.. I od:.ks ...... cop hd ll'ooo~ .. I e:l0ft .. ,· .... y....&>o
_bn>c. AJI~ ofiatd l'fOCl_mnll.........
do 1&'0 ... la "h" d6ca, H idenrifica """"""'" _. ' ..
..... lialivGy~
r............... CWUl(Q:nu:
l. Traru (compaoo<i06., lidcn<t'" ,~
2. VlllCll un'veRI<iad·'nd.... na
3. I':tnlClp;w:1Ón d< Iu .. mp<OSM I""lu<rua y m<dian..
<l. Oll,"buUón d. <O""••'" (.. limero, momos, .. lac:iIln bnolfrx..
~)
~. ~a loo .....Itad-
1.... ..-....~tall"O'tlf:
1_ Comp«enaa libn: y "'"'
2. C"d i . ' , . . " "dopol;,jrM
3. ~ •• I

<l. Áa:fto. jo, J "


~_ ll.<IovaaUa do b ~
6. Im,- la mnsimIcu do lrO>DIopt
7. 1YixJtMJ r..rma<ión
Pan <Y:lIuaI la coopmci6n Illl!~ pn'>_II>(\. por lo. pros........
«Imu~":,,'ioI y IU ImpICro en loo ,....llado, ceonom;".... ¡".h",ri>l.., hlldo
ncccrano totU'nur un el.< .ed.adora .u.muo oI_mol....o«: \lAdo
pan m.,.j" d -'l'" ti< lo u..d.d de: 1&0. 'lu< dcsa.n.. pr;nc:i~,.ro
,nsuum."tOl de medición cid .... Ior agl'og><\o <kbido .1. inJlrUm~~la<:lÓn dr
..tu ;oC.ividado•• ni,~ ""rol'<'" (M"",mo, 19'\11). Cone"""''''fe. C"n rlln $e!
,qta do M..ar ti !ovo cid ob,n.",o P'lnopa! de ato. 1"""....... cwJ Q 'lue
.. emmulr. a ...V<!> dr. dJOI. lo ...laboIXIÓn en'IT It>l m"JOra grupGIl y ..
r.aplooo ~<C d poe"""""ll de "'>'a'lpCi6c> de ...... fW'r."
tJ upo de....l........... rd"mdo.,...... a COOlO<r.r " ... ~.¡
..-..... #ft . . . . .. . , , - ..
..
r lb ...a..nJ .Y'Umr.J.
........... "......." ... ~>rJ--'--- •• 4 ....., . . .. . .
* -.J .,,¿
a a ~na"'''''1IUIO~f'MIcit;Úl/>.rIC." lMas""". 1t91. P 25~).loo
,ndJado,ra •• ~,zad.oopar.a<suo~""'onr.aaooporu.... po~.lo< ;,..-loodn,..
b,blJom&nCDI b..o conocidos. y poa la otra. lo. "~"'o'n ,nJi""¡o'n cu.n,,·
utivoa: oc>n ,a'o mundi.1 yru rnpr.o de lo, program.' d.l &D (r. o>nei om ien 'o
ollma-<> de uen,frlCO/. icip.otL'....,c) •• pl":ll<;ona ,ndu,"~ y po""'''.
r;ati6a 'ntimao de 1DlOO de 1&:0, duraoónl, abnce de la coopnaclÓn
l...-puloI .--. ,oecr-omboo dc: ~ rnnp<1"~ ,DdUOtnaIeSl
o. acur.rdo COIII Ilcbr llt9lJ, la _ ..id.! ele lo U Europa el<
d.poooa el< " .. de indo. d ribcb ~ ..,.. d efeao <ecno>-
• ';", el< _ ~ el< 1&0. cond.~. <k-...au ,ndioca<Io>"" ck
...".. de >lro ''P'''- a Abnc
,nd.ado de- -,... .. pendoo. P""IJ">fIU 1:lRITE':
- ",.I....Jo de m<t>~<UCI6n (J>f05........ BEP PAr);
- ind,cadores ,,,,..m.,.j,uLOl (p'''l!= ESPRrT1'.
md.codo... de ''''p.' de,i""<loo (1"""1""" fURAM).
1'.>'011 u.dedo'" de ...,,.., ... a>r""IIJ"'",n PO" Iuao- loa ffOOlla<loo
...n,/f""" el< loo P"'C12mU, la p..,,,a de loo mllm.... r b.." a.... r~
d..-..:_ e d,~ lno .1Idnodo<.. de-.'P"'''~lUr.ro. d<urrolladoo
par.a ..'· de c-a;mn6cf>&ey .... .r....... dlopodolo. biUi'"
dd ¡>I ,.. 8RIT:E: poi" OJ<I'Iplo. poU Mur d 'opo de CD<>p<'''' r
la daoe dr. _ 'cmpreaa, un....""" J ) qwr. In."""......... r;nc- ..
P"'l' an,.. , &:,putf do R.l .",pbnt>ci6n... u..",.. bo .ip"en,..
,ndi•...., · mc,.,,,, r.n 1> ca ,dad d<J p..><I....o. ,o:du«r4n de _'00 d.
p<odu«"j" r.,k nun....,,,,i.n',,. poodue,o noev(> " m.fOndo. PIOCCO(l nuevo
o m.lora<lu. Yd..."olio ",';...00
La lI..ama.lt. m,u~u;oCI6". qun Bobe. e>tl ."",od•• Lo. ,end.",i.
obse-fv.<ble en loo CU<1f'O< e'VoI....Io.n .le ",os P"'lI"m.. a cfc<;,,,,.. una
~ua<:oOn ....... ouao ...-..1........... P"'"" ron el fi" de- -r:u,..... """ "tht
~of""XInfS~"""~~'-""'"-f"-.-J....""..
.... ¡w.,m, ,...,.:,-.-r Ilobc.. 1"1. P 27 1). Lo rIo dr. dio .. la
..,..uxaOfI cid BEr .a-..rIKula. "-"1>_'''& Pm¡ qura>rlRlU6 en
..... arudio bibl",mI-.. 1UI ¡waaammarlatnnoma<Jl><Uld.-l delooutk"""'dd
~ en companclÓn 0)11 Olflll anl<:ubo nflOJ'l"O'''' blOlrcnolopa al
• 'l
J
*-- '11·06)

opool '1.- ~ .mpaao (n6mm> do DIK) C1NIIpan<\o a>tI <>mil udcub


mba_ EDo.,....l..¡..~.-noor"odicMhuok-""',amndao
.. loaLdady .. - ,·!..l..lckb=,L~ cimd&.c- P-..q.- ......
do .... bmcfiaDs~dd1JRIIn""'n1 UIIIIIICI"'3&men1 okla ap..."bel
~rffia rIUOf"'I biotcadcsú y la ~aa6" 'n......IOnai, . -
iMliudo"", ....... ierun ' ... rLfICUJ oi .... ob"'1\'U del programa lO alanuron
(l......n¡c"tlCunllln¡Iwn,I99I).
En d <uo dd P'O!iWl" ESPRIT, <:om<> ~no d..... ob¡c"""," CI 1""""'>'«
l. aHIprnción ,ndunml "'ropo> en t<cnolorf:u d. IIlrormocicln, .. pen06 que
un coniun,o de indicWore< 'nrerme<!i... io 'rfan • ,al {,n <..>6n <k lo.
l"'''i<iP"''l'' .1~""l< la f.ue del p~n'n'o ,eluci6n ClHllu .".nlci6n de
fondo..lu C"Oluaa6fl ok Lu propues<&S Yd colICu...,do ~ b •• o06n <k
loo putlClp,ulla d~QOI," la ro.. del <0''''''0 "" rdoci6n al procao de
rqociuci6a ocumb, o>nInlOIy la 0l:LIlmCQ pan meontrlf JOOOS;
. . . . de putlC .1 r- de ~ 1oa6n • P'I'"
-."Wid.l ioIo....- ,....Joaci6nde .... "'''' d u_.nd......w
.. d ......... do partaopu.ap"" ptol'«N (llob.. 1'"1 .
En d . - ck lo ~Iu .. dd EURAM, .. --an.s _, I"¡"' ...
rdacio!ol aKI. priaclpolob;otio<>quea " " " l f O m:llJO,d ..... ,ct1 la .!1d........
"'rom. dt m....... pn..... q....1<tICft un .....-'" aitiocu o que ~ OC<
,""".ddM>n: ~ occaiblrspo' ~ a .... q;ca, poli_o ecoll6m""'"
I:,w.Mu0ci6ncon.1~ aloqlle &be 11&.. ... ~n·,ui<1O P>baInunlifi • (p
277) que a e~ ol II\.i,",o UII •"""'-J -,... ,,,,.,H p"" pe.... '" ponder
, la preguna ...,¡, ,e lo hlb, r. "".1.n<i. que m ueme .i Iol ~ultodot dd proyecto
ru.ron .p1icadw.n l. lII.1u.",. eumpel. Adem:ll .1.10. grup'" d. 'nd,codore•
•0",,,uo.1... con el fin de cnJu:u loo difc"n... P'''llra",.. "''''U"ilO'"",
oboernmoo que ha .ido necaario 1"O&..."""",n,. conur rambiln con "'11'
el"", ru:>lit:llJ.." JI"'" fundaon.nur"¡" ....J_oo-.

o.- .......... el. ind. J ... ele piOa do< 1:0 i~"'M"'" r
. . . . i . . . . . .olfF'"

Un ..,..,....... .w di ......... ~ael. ...... di lA I&:D ..oo ...... ck flleIIUl


........... do la <XDE Y .. UE n;.¡..., J1UPO ..... ~ con,n,*,,- ck
d.ftKnU:Sall'on::I d..... nodao ptiI>cifMIme_ a Iosw la ~-.i6n do< ...........
Ú'lt",Ol' r d"".caIIOOCS ele lo C""'Ó" d. lo I&:Ocorpontn., ck lo 'n ~
'<CII01óp:a. En a.e I"'po .luran.0I loo ......¡.. ""n""'P'''' de N.'D,
Albert y Snuth (1"2), qll....... propo...n d u.., ok indiadD... de t<CnolDgla
en lo p1:u,¡f'OIICi6n .""""ti,,,,; B.. b<Tg (1987), qu. pI.n... l. ,mpomnc.. d.
1.. p.«n,.. OOmO indoo.dor.. del CMIIbio I«JlOJ~CQ; y oror (1'69), qu.tn
considera opecl(>t:lmenre id lISO de ,nd,odn... el. ,n""vación ,«n..l6tlCl.
T &IR"'.... dalOCMlloo Ir.b.,.,. de Tipponl- ZefTrcn r fu.(dd (l9?j), S""nY'
lí6 o ~I~"
119'))), Sdo,. n. R.ml.,. y P,... ......,.¡ (1m), q... ~r"n...n I 1"'""""..
mod<loI dt oa6n dol dosmopdlo de la ]&.0 ... 1... ntlf"C'llo
Nonn .. 1I prt'fOO.... ~n IlISttmldo ino!.iodom pan nwdu .. ton"""'-
" w
l . " do enl~ q"" C<KUUOI: en el .- ole I*C"- Ya- de dbo
_ Ñmllr <lamo ~ pon muar ."....dad
la 1*"'. wioci-
..... r acfI....... r 0tCl ,1;1\ • eI. .. .a~

,·v._-
1""..... L.
~ do didoo oiomnI es el "P"7" 'l"" ¡-do bcindo< ,,¡ l""'eIO do
~atnIIÓpU ¡" .... <D&Ci<:<... ~bpol.lQ'n
.... __cemt...t.uCII .. ~ ....... drloo_.-paId<

_ ,
~fi-l<Sl'Idcr...
-rrIwJ.,_.....
¡.~,
'jdo"'<XII:>pmcba:"""""
.¡..
i _"' . . . . . 6 ... *-"_..,_':o
.......,-J
w"}...... _'"tord.,~'
,...,+",__
P"
L.
.,..,¡,... ·g><J~·(r-::ano.. .l 19'92 p. 3/1!)l.
pca do O........... F """ 10...... rJu.do. ...... conoiortCII d ...
ole p..moa(JMllCl •..d....loorsdd ~ RO l' pe ... 1>roo-1"""l"'M ,... "p""
do< ,.dic..!of<S' ... mad""" 'rtld<\pca; dd poemcoal dt cnclm~lO; l' d.
m-.on do poodu<'lDll' 1"_ _ Su opllClOlMl abara mu<hoo 1""flÓ'I"'"
'fU" Y&Il lo ....rn.coin
de ...-..,n~ ,«~ hIm d &n.íI".. do
al",-,nc , "'" WI}IOnI¡...... <O d ""'1M", ",.......,,,,,,
Il-&sbat; COft••d 1"" IU paRe, lo W"","ilidad del wo q... La ,.","""".so
o<>bo-< lu ....,ywUc!a JI'I.rntanolCll'O ~<XImo 1"",a<I~r teCnol6c""" Ai/,
¡q¡un el I'ropólllO del 1111". b miormación 001>", JI'I'"'''' pem'''. Q)1IOCef
rom<> (unaon' '" ..."m. de 1"'''.''', lo q"" lUt'gO p,,,m;" ' ,.1 poli,a.
o teaI,,,,, w "d",. UJI "1"".' ovo. d. ;.J "'tn.. o de p.!oes. I"ro rn .aIq.. J., ca>o
b iniot-mac:ión oob"Crupo< yd.... d. ,,",'.n'... tqi",W.. en , h..'6rlCa>,
"on"""!,,, ..n ,nJ;cad", ,mport.n".l. 1> .c.mdod d. ;".0 ;6•.
Oc,. ,"",,¡\>...."'.... den,,,, de mllmO ¡;rupo ""~.,. •• reil.>t d
" ........ de: "",,11mb d. Loac:ll.id:od "' " .... d.nlfo de I.. empt_ rCO" ~Ilo
m<tu, .. ¡., ....... f""r> ..,..¡..... ddcoeml'dl(> l«nol6¡;.::.I> .... d1u. T 'I'p.ng .. .:.
11 m:, 1"" c"""plo, f"op<><'R «>mI> ro<><leIo d.....alnoclÓfl lo p rám¡¿e cid
oalo, .."..'.... iCC>. ,,11< pem!''''''ln'''V"'''" ¡., bün con l. HI""'''&'' r.....,.Ir......
do ptlX_ '"""''311'(> El nIot- '«noI6$":"" ned.odo rtwd.an.. lo ~
ele" in<I~.Io~ ..¡.",.. I"""'" ..... I"......." ......... mlCn "el. L, ntlprt:110
r 1m .."".. ,ti....... , dd deNrTollo .mpcnari.al 1uI...... ;nd;aJc, ...
..1lilb<Un I rapoodtt ''l''Idl'''' IIltn""P""".• ~
,e..... ope"f,.1 ,¡(o pu .... l&.()'
,CJaaI .. e1 b~
,........1>
""'r-" omp!w- ID P"'C'...... o. Ill::(),
,I"locd<n loo ......- <Sf"<"" . - con_ ......."'" ~rn de:
~ .. ~ ,.. dolao """'. •
_,c...n.... loo ..ru.Utlc:stlel&rDcoa b """"" .......... - 1'""" .
en ~Det itOWIlo>pcu (en el 0>110 plu<>1 r pon _nJl' loo ~
q f.INnoro!
Enn..._""""..· nll i dI: ""","40:
loo nnptCSOIa- 40: coo:ur ~ _ di: conm>l,.
~ de lo lA'" , on 1&0 T .... di.,-' _ _ .... -J..
m". {lOA connw el nlof l~qllt... (.f'QriJ fv.noN I tra>ádr ....
1"""""",,, <ft 1&:0
Sthweueu>, 1W1.1qo r r'e..,...,..,.¡,......t.m 1II cU..eo mmde: 11 mteLa6n dd
drsempd\O<kl:ll&O, peopon.....do pandlo un mu<ocltlli .. ti... 'l""...."',..
medi, l• .;u.l.idad 'i.".1C& de: una emp'ca. Tal ~foquc a>n.odc", '1"" La 1&0
et un P'DUIO r 'llJ(, PO' co"..guICme, puede Wl' aluado en ,bm,1IO& de
d... mpc&'. ),JI, 10& dcm<n,OI dd 1""""" do 1&0 mod.doo ... Ion La
........ud, loo 1II~."" <>;"'.noo.1o> lIIuaJioo ."..,no•• 1o> raulr• . d p«<e><>
m...... r loo f<'Cu..... hu<nailOl. En dlcho modelo .. dchnrn ""'0_ < 0
~ <k nwdKi6a que IOn .... RQ¡._ h.._ _ d peoeao _ ....
,aoJuoiuo T I.~
B"'"'TO'áÚaudo ..... p.,.-.e>d 1 J

___.,..¡..---.' '
Iooop s 'o··'ndl: la I&:D" ,........10"'1""""'_
.A
..:z:.!i';%::::r.".
... ·lanul..... ..--.O'

.....-
,.r---....._"j: .....",. --. ~ , -.....
') f'
k~
4H()}.
ti -..,..
tIos._ _, . """"-'1**-'
_."'..,:n.,qfa ,.h! ?
.-fw.m-J
................
'(PI'

De ,m..... I ~umann .. 01 .• Sw.:...yi popollt un n...........eco


p.n 1Ut La .fca",odad As La [IllO, ""',...... "" ".J- lUiD ~
'"'."''''1]*_" '''JH...nl" (p.«)
SWon)" "'~ al. La< 1, ",1I.cion". '1"" ,¡<ne n1
Di< ¡nd i<'l<!orc$ d< I&:0 '1u. $<>M
p"""'fIalrnml< Ind~ru d. -''1'''' r 0....... La impo'w>ci' """ ,iene
dn;onollar un mf"'l'" ~o.n la medICIÓn de la dcai..;dad. '1"'"' •.,.¡ n'•
... ctII,tcc en d pr-obIc... de La ef.:rul'ld.d '1 no oóIo ... la d".c o
prod"""....io:i
El .......... ""IUicb irIotwf"", di.. ~ "¡...-b. CDa lo cf.octm..
dMdolol&D'IP"¡ •• _ _ 0.. J looNoMo ...... .....dacaloo
c...Ia podrian opna' ... ~ 40: IldJ Uo doa KU'<IIbda qw ..
.-d" • .-. la ckoa"';'¡ocI _ la. lo "" Oc t'UjC:<:_ 40: 1&:1), lo
pl,.,6acióe r pi6a rIc .... piO) la I ' .166ooi de: nKQI .... d
~lOok laaliobd cld.,.....,., rIc \&>0, la nooO.K>600 4o:IoookJttalo:
d ..a!JmrnienlOo.""I'"'''' <n<UÓ<J<>pUnu_la~'Id "om;acko
dt IJ I&D; la uansfttCft(U de ~ • IJ pIonlO: d r-IO do la
""""l"""XiOn efl"~ [&::0 t fllWlUS; '1 La • .......t.ci6n enue I&:D '1 pIon,1icaci6n
COfI"'I2<''''' t- n,,..let tqIIncnun un. ~~~ ~ '1'" 3bua dcMlc d
nlwl opcratil'O mcnoo dc>c.hk (donde no ... h. pod.dc iden.if"""d ",oblem.)
Na.. el ,o¡>< (donde; el ,ne¡O~n'o a ,onúnw), Iu '1'" I,,".m'" wmpuu
d dcocmpdio del dcpul3III<f\'o '" cad.a '""Ilvwbd "" I&D e t<imlificu 1..
..."v~ ~... '''''I......n ... ntcjo'oJa,.
I~ de SU". de la ~ rdcPrnUo-iós-
,.n. loo fÚIa ... dcsam>Io

EMelllcmo P"f'Ode ,.IM ..Io<eo"I""'l""'W' po< ......... ~... plantan d


r-.a de loo
en
ond,,'" &p>óoo do la 1&0 dado la pn<~ do loo palios
,‫ס‬I1o.100 ~colIO<:a.n dénfDilen lo __ ..lM do __01 __ ...._

do ..,¡ .dom ..... ",,.hn ti iDmIoti.""""lO c. .. Op''OIbd ....... e' 'lJ'CU r


rindan .... 0 .. ...o.c el. a.Dlboo .~. UD.., ......." ...."" . . , -
aati~1C(Hdi. 1956; sn--.f. 1"",, K<-..d:WolrJ, 199Ol.
l'no dc ... uc=-- .,.......... ¡yn 'l'l K ......., ... la
pc:¡ 'p<U". uribo .......I... epe puede hal>a 10,.., ..... un!yM.a
d.1ea., lMdnoc> do: loo "",d,I." apcncnau dc loo pol... o..-.rrolbcloo •
.... ptila.... o..-.reoloP""'fU"Ioo __""',,'", ... id +.do .._ú1umosoon
prafundarncl'l.d.m Ni. loo púKscn<bu<oUo.dcW.>...........-id>dn
acnnficao ,..¡ prqurlus. ttqIl...... do: ...,loadora cspedficoo que
pc:muutl :.j~lII:. Jo.lUUnO>ocnÚficocCKUO' om imf-C'O
_......1 ni el.1opu de .......' _ u:oOOmlOCll , .........
H.n 1l986l dcaaca que, en buen. m«Iid., .. t«nK. de n..d.o.s.. T
-;Uo.., roo e1L-Ioo ..1"'""" bá>I<Do aol.n: Io.a.aka .. tu.. co....,..1do lo•
......m.. dc ,~docaM"'" de'" pmesdcsarrollad<N lu.D .,,:10 mmkndoo.1oo
palla en d=r,ollu, ..,p.... KIoodc: ..l. t. cienci. pc:nRtie& ,ola que no..,.. 100
.u)<'O I""JlIOI. Es,•• u.o, R~.tlo qu.l... ¡.. d,UÓDrCl de ""pKIO, ,nuludo,.
In.·.mOl .ral." ron IOI.fcaoo de la C;"Ten 1, _idad.n b .... I.. <:In .ncbdu
y que el.l <aI<l de loo pool.., dcu.,rolladol, donde 101 'CCII'IO' d. CyT ...in
p.oÑ .. d....... t.....I>d",o.. l. ft><'i.,¡.d, •• I.. ,.. "¡,,,cio..... lu ,d,rion.. en"o
l. >Cadom .., lo ,nd .. m¡. y.l .gt.llIc",o. l• ..I,....... ió •. l.u•• itudco pUblie... el
...Imulo 01 <amb... t ... "ul~e", cte, 1" cuaJ no .. p.....amen .. el e-<> do los
po ¡OC> ." deo. ""U". • TJ, IfI. ,,,ti..,....1""""..." i. N.~¡'f" ~l "'~~,.'" .. ~" ... ""J
unfiJ¡' 1"'l"'" '" ¡"',y ......,"'" .. ''''f'II'. 7h., 11 ... . , Sd T ,"¿I<G." N",
,."",.:", "w.,..ffI~.¡., ,M,,,."""'" puI.tM.,• ..-Iv, ,. ''''t'' ~. U
H .,,..!"""'~ ....,...., ~n ...~, "ffir.,,,1'''''
..~#t.,. .,,..., ,, ,.•• ..u.1tnti _u"7 wIocn >C1tII« u
J«pI,nrrfrctidJ
¡.... '*-
(p 1~8t p..,••110. H.U p«>p<>nc abandonar \00 "'.1........... ";"I....,ruk< <Ic
''''l*'o, "'1'" • 1111"" toa d fin de "'uud...... '''''I'''''l ....u..""'.
que
ornd.un ¡" .. ",..i de Iucn ;",~•• la C"T Ináo ..... ~ .. en d
I" _de~"' "'I...u.. ilraa-p<obl...... <Ion..kLuI><cd-..... ""'l'
" y """""",,dc "' ,ope>ón ¡yn.. ooll>UCln. Dad< la 1"'.",,",<"""&
H.". el .... & .... _ como • .da do & CyT """
..........uoI_ i.a.ap~ JI"' 1c.o pWa o. J..., r" .-
debe
ifto<r,lo,........ _ .............. de ~ pan """ ~ de pi>
,.....laF*~
K<II\~ah1 (Iml >Iirrun que ... loo P"""' C1l d<wonlo .. pueden
fl"1X" de ....." I a pan ~ 1. .1.........nm. 1
• ......, tia ....
"9",",,,-.U1 "1' ~>Od PP=-"';P" DW¡>OJd .. ""bopu!j ~prpo'll<bnl
~ upg,g3 ~IW ~ un .a..."," ~ D ""b ~ tI~
J. "I¡o.un>p 10"," ~INU W ~puIlOm \IDIF 1',.....J\.~"":i
'«l't9ptm J. DJpa><> _&e"d PI' 119D
_ftll"'" "P~oouud JO""} P Ma>..... 03oo:ouopo1o:»~"'I.1UIIDIInD
_ _'" ~ POI' = do m ~'-"'l""""" J. ~I\l""i'nlmll nu",p'" '"1
1"'" "1 u<u'u>dt¡lJd ru'''J'U! mn Jnu~ uia¡ ""'9" "P 'I"'><f,.p 'JftI un >p
"",,'o >U"M"no "11""-'" p 'ow" <al ¡IV l'<P"'"<!>= "1 'P ~,u_."'.......'1'
U' """_Da:>" 'Jo!,adm u9')I!:;)n~,p J. V'fur(<r.ll> >p ""'l '1 ,0<1 "f*"'pul
u(HXInp> "p PAlo P '1"'" ci",e! 'I"I"'{~' "!'l,n<! 1"'1' '"9'_11",," ., ti' 1.
..,r!,,,,
-_..
"""1010,."
~",..,
.l~ .-.1 "~p> =n D' _,.,.."
b u~ "9O"rqud "1' .... opoptn WJOl""'l .....,nuI
y~......- pp -..,........ > """"91 .....,...- .. .,...."....,...

"P "'"1" .p'''.uq.o:a' P"' 1"" "'l'~ ~ "1' lftIO'lCU 0A0IIJd P


J. n:>IIDi1

1 "l""", ,
~ 1 . - ,..".,lftDl."., ~....IM ........ -
1ft .-......." PI' ..""",_el"...,...-.d oodowd M'O<I oop:>np<>Ml
., J. "!"""" .. >P ""1""'1"'"" .., 1UIf.l" uod <¡td un >p pepoedt:> "1 JlI""" U
""""":».1
""1\1(1:) ¡EUOlXU P'1"" I~J "'P ''9O''"!''A'''' '0Ul1I1~ "'el ..,..01:><,,0<1., "'1
'P .,dw=,p ~ t'P ""'PU) P 1. '01""",,00'" >p ,,¡.,u>:>Jod UUlo;l "f'NP"1
>p Op,,,,,,., P ·",o>OUO;) "'o"",, '1' nUIM "I·'O'~ l'P u<]Onl"rllJo.p (<MIO
p ',o,J>'dn, ~P".,. "I""''''~ ~~ onmdnl:>.ld pp >101unrod p
_m..,¡o....'lr-Ol>npOHlppOl..,.wuaop·.. ..,..,¡"'fUq~
OllOlpoJd p ''''ruq...-:- C»OOlpaod P A ......."'" "1 "P ~cwod 'raruq
-."...,'·.......,"PP"P"ID 5 ; I t '_....dtooo¡ _ _ oocIaodAJOI...
_ ..,¡, -'DI,,",,"" 1. O"JJ'IUD peu»eICI pp ''9''''",,>1 ... u>prm ..,1>
0>J0fI"0'P'" ....,o>f' '" ~"P""""""'I""'"='-1"1 "P"9II""
"I""'oc! .",<.1pOIo...... ~,,,. ~U ¡o J .>op<ir>.... u, Hld "'l"xi"""".'
"P...ld
f' ·......""J>O.ld _ P u~ "P"' ..... Qtopd,,,,,,,., >P "~u»JOd P " ...1'" "f'
'UM~r>UI 'a~l "P101ld "'l ~ =opd!lIt>.",! ~I' OJ>UI~~ P "f"'1'I'I\ lD1n"......
'" ollOJ''''P,( u9'>riIJ.... ~' 'p rmu»<>d p ~I'!w ",1> .''''I'ClIPUI JO"'[
~ n.Jnl:>nJ'''' ""1 ,oc!
"P"'UJ!1 1""' ...... '-'9t"":»1,( ""'Jl'u"", "'U>rW'''''''''' P n:>I]J• . , 1""""'"
rr-le .. .( lOP"''''''' ~pood lnD'1J mm'lOOQ >p ~"l ~'ID
......,.,....." .. JWdnI J'pod '" "'P'" ........- wIw J. ~1'1UD"""JOd
11

.. "1' O>[Q'-"P"'!/ t:lftJ!d ... """"'--'...... f f oed ..............'"


_ .............." ..... .".....,."(J '(-...,.'~I~I.~
-..-.., ... OI~I"'~ond"~_~,
.. ~ "l"nnl>ro O """ oocIatd P ID ~ ...a¡,oau, ............
J ICDlJllu~ IClIWIWI:>oU<D O><l'''''l" Á ''''1''''''' "P ""J"d """ '1' 1l"'f'O"do:I
!] u"JJlp>W tolP >P oorull u>", "n,( .(,,,,,,.,,,.,, (,.." ...uwZ¡ "'l'"P!xdo:>
At-' ,..>u,s oml ""'loJ ..,.. >p P"I"I''l"~ '1 '!~ UOIJpod ...,~, "P
<>dlUl "f"Ini:Is un 'UJfod Kll >P ""ri9foI=' ~ OJ!:jllU>O roow>Od 1>P u9O'p>W
.,. >t,.p' x ""ruS "",,,.Id un s:>l1Drllits "'l OUIO> rP'''~ .I_""''''''ID

"e '¡ .~l'l""" "! . , - . , ;;;;,;;;,;;;,


_-.al Ñi. eoncl~ ~U< o6lo olr- poaloa en dooattollo lop2n oc
babn«. un al,o /l¡m r <¡...... f*'Iocclar fI....d.lnd.. YCora dd 5•• puucn
aur en ... NX>d• .k.~ <l "",bnJ rd<:oJC'Il'O' ...... ",rcncooSnftlllY
ap-odHlnclt'flltfiao , ~ y ~".. 1.0<4 •.,. ... ...Jf~""
........ -fiw ¡;'"","JNo~......' Ip.16JI
Por .. 1*'< SIw1f 0994' . .1 crJ,"U" ... m..,. y .. <e>locl.deo ~
conf-.. paioos doanolIofi=.., po6nddomlNootuo...,•.r......
qur "" """","'" dosat do:boa ......mwx;;on maqulR30U
on,.....v _ do ob... r _ _ ...-loo. ....oplo_w l'6"l"" la
......pctc'ftOll ... d " ' " ""~ c:ai fuDobIbm oIw_~
.kll>aly ... t~ck~Iul_."* , dtlmlfO~
el QIIlII la ,RIIlirrmaa,~ o<:UIt< ... M.o cI< loo ¡>Uoeo
.nd;lllnallUdoo hacio .... JWIC" ea dePrn>Jo. Jd.. nom6oqu< ,....... te '"
........na-... do...,.. ..... ICIop..y pm:_ ... pc..cl... dc,....oonro
rda do ~ C1Ul'< COIIlpt>do Y ......Jedo,.. ....,....,kn.» '1""
por """IÓ",.""", lo ..... ~ "'f'd'O" 'Ilfmo. 1"-_ _" '"'"
,..¡.__ ''''pa.,_n[<lll~ ... el,,,",,,,,,,,,,," OP....... "¡uno ........ 100
ncOl m.. rlCOl y aloe pOO"" más pobra", Un ..""" mUo "1"" Slur.( rnn< ..
'" "1'" en .... del ...... rrollo "'''Cf'•.hl< '" JH"~ l. ;d•• de qCle Ioo~ ...
pobus IIIII""'".n r wcr1 ,«~ ..,,¡,¡cn'.... co.._ . cu.>nM'" probl<'-
mal amb,rn,al.. "",mol, doce ~h.nr. qLU:J<ln cau..oo. PO' I.~' ..m rici.>
de 1.. 01.... JO<••1", <11 A"ren'" r 1..."",rnro""P" do- pohlx i~ n.m 1"'1>, 01..
Pu, lllllmo.•" ...... nla q'" <1 .0.1", lcenoló&,<;t> no a \",,,bh: "1\ UIl. ¡"..,,¡<Jn
,,&nl~ca"v, en equ'P'" de 1.00",.""". <o"oJO' Ymi••ún. !ln un .......<>i<ln
.Id p..x<:lO de fuS' de ••Ien,,,. y un m.Y'" ~nf.." en ¡, inll"'",e,l. de ~¡",~o
en ...... eu,dod_menle ocleeóonod.. úel. Indu."''', Dodo el marco ,n,e,io•.
Sh."f ""lUde qL>C ",",.Iopar d d=rrollo lO"en.!.. en el l."" I'l>~ ." "
. .,"""" JO ,bt 'tI,.d,liry t. /!,....'" "''''' '¡'N t<~.." '''¡'''''''r'', "J" h
" ... ,he ¡'",U'~I blatú,.. ~l"r ,._...,,,,,,,' (p.11 JI AJi. ~lutLf p.n""n•
...cd" ><I«........... n'.1. ,...""Int'o • f,n de P'f""<'C' un' me",' 'ndo<<>ci6n del
est* dc:I dco.."ollo nKlOtlol "",-.10 cual .. ddecri medl, lo que n n...".'u,
...cd... lo que en d <ampo oc! I""I\I'C:IO 'C<~ ,«¡u ..,e de ,ndocador..
...ulupla q_ .ndo.." "'P"C"" " ...""'" <u.I,·.., M•••.,n, .....,....
to.e ..."'" Q"C u"'l.. 1os ",¡"' IOn nocaar;'" r .." lo que en rnJ,da<l
......pon...e par>' .... p:aixo desmallo .. la .pm;~n de "rQku. r
dcbd~. r 'ti'" ¡- ~ .. la ............n debe ,,..¡...,,.. r
CI&MIUWrn. baDaa un el",oeoumplcy f.;,.;,J que adc..... 'mp b. •• "ud de
Oil:>Cl 1. ••"""... de ~ ..."-W' lo c<>tlOnl(p dt Lo. cIcc.......
~ ....,... 1 p<O"Cft' YÚ "..., '''''- de re-· Shanf"""""" 'f"C •• n.l
de bt .....,...-.. .. dd>cria mcdlr bdo¡:.,,:4moa ............ _ _ .ce......
pcoo. ... rndo a oci oacióa ....--I6pa. 1 la _",.~iótI ck OIf"Cod.oda..
f.l plan_'-ID de Sb f c> focrnll!ado in............ CII d _ dcllbmMo
Ptc,ocao T rc-4u ATlAS que arnculó. il'Yal,p<!otto del en...o ok ka>
.,<Id Pxfico
o.a.o jHo~""
pon" Tr:uufi:mlaadt Tloo
'" propoll. ",,,,,,..
~ mlWlplort(Sh.o,'¡ 19l7l
~ 'O -;,pw. ... d
~ de pIM.fic.n6e uc.nal. I:.jo '" p...pca.n de "-"
'P' el .......... U ""'P ,re;"'T di.ai-. ...,¡ ~ .. ..roq...
do: "-.h_"'¡ "'Y_1ft' ! lJ", taCll7" _ Ia......r.a...-
cad< dr ....loooIft.......""dtlaamo1dadcimtlf.a, ..........
de- b ~ ~. El "'1""'" <Id 1'1'0)"'00 T«.. ,I6p:u ATlAS
panocuW""".~ha ....aIiudo1u1Ctro id de.....uo6nltltnOlclpal . ....-Ia
... '~.m" .......b a«ncU, no
~ ..........
<Ir m«i..... de OIF _
l<'kv1n.a <OInO ........_ ,. .,
11 "'~w>IOÓII del nivd r c.hlLld de Lo lDfnrnuOón ritndfia, rkn,eo
2} """'¡uaci6oI de La apa<i<Udcs nac:io~ <un ~ . lo 1""""" do: l.
,&o
3) ",':>!ux,6n d. 1.. Clf'xidul.. n•.,onol<l 0>" rep«lo.la comuc,a1¡za
clÓn tic Iu. ,couhadoJ d. ;nl'Cllil.ei6n
4) ",-a\....,i6n do iasapacioUda noa<>n>l.. """ feOpe<'" .1, 'nFn..".ta~,
r' la od.p_i6n r meJO" de lCCoolocw ,mp6tta<b1
)) .,.,.aluoo6n de 1» ~ocbo<Ia lUCloOIUl<s C<>fI ropcao • 101 KI"oicioo ck
'"p y. lo alodod
Gl "' o6o.Jo: b bmJ.. ...........I6pa. nM:l ck 1eC'l...... r amI"'" Clf""dficuo
71 ev2l~ d.:l Md tcoool6pco do: .. &in<nw dc p"""'''X'ÑI nacinnaJ
8l MIY<IÓG.w pdo ele iup hd.d.ly al><bd de .... ~ _Rb
" ~.....oo.. dddi".....
..,«..
F... 01,•
....,... '1"" loo pWa <lO <b.
.......
"nAS (llw T nolnsY AnAS Team. ! 'Ir) '" arp-
"'" d..pDao:r do: el< .-:l.........
"'1<0 "1'_ -¡or.. aaalcs.m.o!n:II,_dc ~
"c."lf.car r .ca ",' = rdaooud.. ...1- a>IIIl loo no d -.:.aIeo
JI"OJ""l' dt csoo p;dsa ., p&r1 mau
de COIIlparxo6n OCIa ..u.dam.
"....."........"-......" • .-./ ."",,..-n"~L"'''&
•,.J".. ~,
.,_ _....,,' tN"t"
__".,•,,,-"".......{,
"-1>"8
tu jo,. _ _ "
. ., _'" p •...Jiu....
ti. _"""'"
W'O,..
Wtr • • _ u
I

....¡.. _.",.-nrtnr" (p. 13).


bplk'Uln<'nt<: .. <SUbI«:t:,", t1matUI de AnAS. que 101 ,ndlQOOftl &:
C~nW. y '''''n~ ..¡"en,.., al igual '1"" 1m Lndio.dO'eJ _n&m",... y
.\<><.kt....emp,e exIgen un IUO CU.dl<!oto y <¡Je no ""ed.n so, .pllado.
,nedmamen le en olro. con'ex.o:a y ,al idade. po<que.. p,ecito 'ener pr... n'e
r compren<!n las complcjHi.cleo qu< 01'"", utlto :al""em. 00<:0.1 en el cual
.. opIican loo indiadora como:al plOplO cm. de: rr:nhcJÓn
El ,,,,"ndo ""udio "",pone duiftcal 10.1 1"")"""'0" de d_rrollo de caJa
p.úodl to .. úca> ' ~ q... ton pO)"CCtOll'l""pmen<an :alcampo de
~ lll\p0ruó6n ~ P"')'CCIOI qu< J'CtttPIXm ol ampo ~ las ftalOb-
P a.i"iomIa; proytt1Ul q\lC pcruncun"¡ írob.1O de lo ""portiW. ck
......"a",p. TtKUDdo .... C1I<l\. . Io..,~ ""dATlAS .. idm'rlionadnn:u
g f qmnlt1n "
f f 1f f. I
l!" n
1 ;'t'c~ > •~
¡;- ¡;,. -

r ,l :!.§
~D. ~-~- I
;b~al
Hlih!;il! (
¡ , n
, ·
• ,,,. ~:;~~~"OR-
_1: ¡;:o.<T O!
THti¡:{!i ~
,
~ 1 •
5
~-
"a'
,-01. >1
1
2'~~3íi f"
3~ ~
l'irr
t¡s tf~rI~
i
r~'
r "

1
i
H ~~~i:' i§
•~
~
i -.
¡s;:> t.."
"ir.:....
~ :>
t [1fLtH
liUtnUi[ H ~hi~H1Vl¡
,i~~~i a~
•• ., C:>-Il~~. ~t

m·tl'n-i H "'1l1:lii
~"'~la
'a=
~¡¡ ~t~.it~r!J
1o!;1 r·Ot
, I o , 11
i~ m~ r '1
M l1- n "'"[ ¡¡-s
" ::s,
g""'"

H
3~~M~
1''-1
::.BC3-
~,n1
-rr
p
~¡:¡
l.ldd,!~ ..
~-a.l~~fr~!,,-~
i1~I P!}
i rl Üh
r
"'-3 -
o:!.-C;?c
"'"" ..
§-;!°i'"
_at~i
~

"g~ar¡-11.
'i!.l
~O
g-
~
~ [r~ii;rlH
O,·n Ll'
~rir ~ii-lt
~ I .. 1"n , tDlm: codo (iI 1ámI.... ohum.....CI dctactl.lauraci6n-
daond.... ~1Ó<I y de ~ ~ del p..- duuoln ..,.;.,1,
fm6nIc:n,o p.ePClo po>t WI"apcmuwn<'" ¡ndioo¡.,.....Ju y 1"" ..... púdiola

mu..w...l,<.Ond~I<debil.i<>n>imto<klalapvid

n_..
lo "'I'Ó"
10
rmnv "" .......... cndo6t;wo. apa:r. de .. _wx.
..,la"...... 'laflO'W"C'" en lo poliOón de AInáic:l Ú1u", ~n d r;o-.oo
d c1e .... po.loo<ck

1" l~... I = imp>ranlel'" 1o .......ua6n ... lo a<tJftbd


o.UI-.p:iall,dd>rroIlo.ado"""..wp"nd' pIlf Iot onIOfaaCOl......
too.

"' ,I..ocIo>. l~).


En de"'...,.,. et.dm. d _ o. ,...1 ! da de • .' I '«-66"
jHOUlO'oda P'" loo ¡:aila de IaOCDE DO poocdc pLado <ti AmCnca la:uu
.... <¡K'" _pal'I< ala va do< ,..¿ , u ...dan la ~ q-
n""'traI pUa confmnwo par>' Jor;ns cid- ¡><Ull>'UO al loo ~
mwodiWo. dJimlndo fuM........'" asociad IN 01101 reqummi(rl"", ck
edLlCll<IÓfI Y """""muen aer-r6m , '<enoI6s:- I"'"'f"oo del moddo el.:
co...,.."Mdacl p,.baL r odcndo, .... poís<s de la .",0600 IftlUel'11Ía11 ck
,n<Ioa<lo>_ '1"" ...ocian la ,..¡.. '1'" cImv... de, la no ... p<n<>6n <k bs
d,flnlluda c:onfTtlflc.l». Wa como la I""P"'''' ....odn no 1&.0."
IUp dt ......,... la d<-nvcnlÓn en el It'CtOt de la N superio< y lo
;"vallpti6n ocad<'moca, lo pb'dida de capooadad de ,n~'1f¡Oción ~ r<c.
[............ que como b aJoba!itación implica un> iNel'06n UMOJ;I Yfr4i1
d. 018""" .mpraao (1)> mú COmpeu'Mo;) en d comercio mundiol, ntO'OOri>.
""'''lO el reve'lIO dol pr«ao'" globa!<ucióll ala .oc<ntuaci6n dol kn<lm<no
.l. cnncc..".<i<'>n o<t>nómia. m.yo' ,..equIdad _jalo m.)'O' <1clu.ión K><:I:ll
y "n' JOIICnd."cil In .. ;t«n'.... da y compl.:¡. en d lÚnbll" ec.on6mica. 00<:¡0.I,
poll,i«I y cuJnml do los p;¡ll.el,
2. Como K. Mm<>o .. ~>hdo.n el'nb>Jo .",..io,IOb... ,ndlOdo"" (Ud..,
I994l. ellUO do! conoc:imÍtnto aendficoy<co>uIó&;Q>'" luI ~r....... ifélicM
..."" ptlO.;d"¡'" Y P<"I"*'''' *><J<><'COn6micol diountQS :al de 101 paItrs
dc..rrolbd... y oc irdUibe ~ "" ~o p>UÓfI do dcaoll'OlIo q ramb.m a
dlfa....<r. lO 'ntl. de 1OCKd3da d<pc::o.dKn'''' «lo gpond y
YUlnnobleo ..... la pcn0ci6o y .poa<oón dd (0.....,.... 010. <OtI """.......
prtIbItmao _1aJ.. q... mf..o...., ~ 1- ......."" n•..Indo< o:><><al ...
ClÓn de 1M ~Y nq_yO!~ Cf<Clftl lOdot .. pobreza. El
dio<fIo y la apljgción d< ........ <Ir: moaloa6II ck "'" Clruc y ~ q...-
.... paila al daanollo tuIJZ3D "" el W1Mto de la lIClI...bd omuna y
'. 'ko
•• u.-.. , ... _ ..... <Lit,........ f.an<hnoca....... Lo Muna<
qoum: dooc.. qut .... ,nd............ do ~ Yck ..,.tCJJ$l""'" _ <luID 1""'"
••...bo'- ,_li.cxalft pr.or- ci... pKlO dc la aetm<bd YP"'"
fCCOIIdlOO' .. poI'""'dcI ..,,.......dd............
.-.LAdarW
<Ir: la ,..".....dad rk co<IW' COI! Un _ _ do mcd!C1Óa mM II""F .+..1..
~ 1.'fÚOICaI &~ pa;- a l ll!nrunoo dc _apM"d ..... dc 1&0
'1 dc "'rondOCll>f>CJ '" que um< lupJ o! ........pc60dc la aamd>d dc amaJ
y IC<"",,+ en lo, ~. ca dc::.Mn>lIo.1o:oo ..."''''''' de m<d,Cl"" ..he",.."",,,
''''..... linft dulllMOO • \00 pro~ de loo ....mw afIlOOlm., dcbomdo
con.......... '" "'.d"..... decuc... ...orce! .porte de lo CyT .10 ...... UOÓOl dt
... p....k. poulrInr- -»In. Ir> '1"'" impLa.. por ..... pone el lISO de
1M -\-6 de eñcaao r cc¡uodad. r por lo om. el "'" de ....00: ......... 'l'IC
p""" e!"""_.la..... coodlion........... Ol,odtLuu¡ 1.1"
!'"'P'" dc r .... .....-;.s. de... .. im", P-' .............rolIr>
.. _.,. nodo.
) MM.......rnomn.... <bdo..d.r.. ,...Iid.oold:.... poloal.,-..-....-..
arxunoado por .... ~o do: !al aJIld...-- -w.. de nd.a dt
"",p- oecr..... dc poblx06a, r por d ............ orp>Ú.QC..... do blmdu
c:rmdfio. 'o '1& " prodoociw.....-.: JW'<S ~r'Ol drarmllo.
IJUCIT" _ ca d IItrcvocao...... de La p.boI 6 prer:_ ..... Ul ""
o6lo cr>n cnI "lOlJOI '1"" perm.! e...-.:r «011 ~
fH"'- el 10 _.",., odcm:i< r pnn.:.pa!mc:Iott lO< .... porun",
......... con~.... ....ti _fH'm"'... ~ ....... _~
.... e! - . ,<>Io.le DI"""P'" '1"" p""""""" el ¡>&pd Nndoonrllw que lo C)'T
d<bm rump~' m lo raoI~n de loo fHoble",. mull....,'..dc lo> -'edades
b"n<>~"ca.... P.... corurg"••n••• ",ri ~ <o~Ul con un ......... de
mediCIÓn, q\>C PO' 11ft> ¡Wlr .. dice 10:00 indtadoft'l a>n,..",,,,n>1rs di: ""'fl'il
e "'p"'. ,..,. fi .... de d... gnóo,,,,, ycom¡wxlÓa mUe loo poI ""......",b.h1
con ..._ .. di: indicodatell '1"" ind..,..., ,,,,,,,,me",... P'" o1".t lo ""n" ,.
buei6" dc lo Crr .1. rq ...dad >OCIO! Yel drUlrollo .ndóg.na. '"0'>, "".nt.>l
d. Indi.... f!o... '11l' m.d.n .1 Ior,ro de o!>,,,,,,,,, d. del.rt..11o """.1 Y dt
¡;'".alcClm..nlo tlc l... ".pocid>dr> 1''''l'i.. """".... i.J.r P'" ,,,,,eH"" l. s.ne...·
.,On d.CDnoclm .. n,o y lU .pl=<lÓnen lo. di...n"" ~mb,m.dond<.. t'<q""'"
d. t!1.
~. En <.".""" .1 ..," de I""lIJCtCl <k ,ndi""oorc. eJj>tCln,.,.. p........ruar d
ImpóC'o y 1og'0I tk F"ocranus ""'''éginlo de 1&0. 001110 n d CóI<l <le los
Pros<""" d.l. Unoón Euro"",. d<>d< 1. P""J"'C"" tk 1"" ¡»l.... l."..... me-
,IQI\Q:S rnuh. ti, J• 1~I ..CSOme ton<>Uf <SOIcaMII. pues p.epon:""""n p'''W

PO'" d.orfl., ""odr~ .......,I,RO en la ~ 1'"". lo como ,.ombo<n '"


"eno " ... ...,.¡., 1""V<llIU. 1"" <UODm apun... ob,ru ) n.... npn.fI;""'" ..,¡
<1lp' IÓIO ,.... '" ~fH'> "'" WI mttnu. tlc ,nrbado "" ¡,.. ""' .. t do
................w:oo: '"oaovl'""JlÓ""'" parci<ubre.
~ "" do< "dldad pul loo pa/xI do< lo ''1_
t...:.""" doJ- ..

~ El """",n
<ir aJmo .ndx..... del amt.o _ld&oo:u ..,¡ ...-
loo .-el.. d -, do .:u~ ouno&6pa _ .... ""f"""""'<'~ ,-,,-.dt.
,.... loo palsa eX lo Kp6n "",:><10 .. Ir> .,...".ru m tl "",.n,o .le 10
cIobal.. x""'.... ...~ drsck.... pu'P""... ....-..b_wJ-.... p>io<r
__tdbdos. Con 10 ¡IobaI~i6n ... '" KCtI,...oo d '"""proWar",Jd rb&.iI
"""""" a la • ..... cuyo " ...udo CItÍ d<nunacIo poi' ." ............ td.sin-
-..'" "''1*'\0 dr ¡ruad.. ""'p<ftU r..r....... cuaIoo loo pa;- .. cksanollo
........ u.... oons>d<:nWodawn.... de: ...S' tXI6n....... r ;LI IIUI de: ,nmfe..
moa>. lCCnolóp:o ...u.... hoy al esc:eruno r La . _ fatmll de: obonb:_ a
• tnVá do lo dioctJsi6n ....... d '4'...... do ~:wl .~.... cuyo

_
","",,101 poWa daarrulbob ~ pot........ l"otalcua d.d.o riplnCft
~K""" do apauo6ll. dd merado, •• rmwldo La .... paooó6a el< UD
n_ Kpncn ¡lDloooId<,..-.... 'ln'o'á de 1o:0<a600 del CAlT. /ul """", ...
La rOJlÓfl 101 'M 1 pwmus podriu .rnr .... _ _ .....,.....
_.,d•• '" lo .........." d~ do ~ocbd do: IU xtrn<bd
....-....... o. nol.aIlo Yi""-bd de lo ..,.;, 'w! .......-.. p.o.I"""""'¡ D
de: "" _ mcI...rul p<tO' la __ otndrlo 'I"'l' rerw ~0llIb0ar la rolirioo
... 1*""'00 r ~ _ ..........l.-"... Io...-pa cerpon""' D M lo
mcI ....,...¡ ..... el ru.c.oum.c.'Dd< d!cho.-cm&- Adanu., ...
pone ..,,¡,.., 100 .....1ad<roo olP 'tU< 101 ,..,. ..... frun <lO d

....1>. <k lo .nnJ"c....... ~ , ooloo po< La _ . J"........


~lt tld " cado _...,u,; .. ",,,rtdW..
(, tu .-d 1IIIpunul'. bo ..... m:udo 1Il"'¡.ci6n dd dntmpdi<> ...
La onMtbd ... CyT po< alK"""" outOt'a, • r... do """ .... contrpn>al •
;....'''''''....:m••I.I. """,,,.oo.. La r...hd.-l tlf>"dlia d<: Iol; FW"" pmftn<:oo,
_ •.ieo,ad..... lo med....... '1"" di:ttly&mtll""""",nhuyon. cnI.... d Iopo
dt mctiU <Ir: tflCitncio f~wdad, ... dt-tvllodc:apoocl ..... do ~ d<:
COf\oOCIm .... ro f dt ." apIica<i6n en 'nno"""'.... dt ariae, e«>n6moco f
_,.] s'n embur. no!Lo.,do con,,,,,,pIodo PO' ,.J.<. MI,ora r .13bajoo. lo
nl:Cdidad d< con.., oon ,nd,ado'" '1"" pormll>ll ...al".. el ."",,,nlO d< lo
brKlu <contlm"~ cien,lf,,,,.•.."IÓ1lia. _,ti f .... 1,,,...1. f La e<Kito"
v"lne..b,l,dad y dc:p<nkncio d. lo. paJsco ",rifó"",••n el """'>l0 de lo
globoJiuci6o El io",," de 10' p.loeo Latioo.me,in.nOlen CIte imb,1O esr:::lff•
•'''"...... tr' l• .,..,,¡6n <k "n .i",cm. de indigdo,.. '1"e odernl.l d• .....Ju:>r d
cumpi,mito,o d< 1l\C'' . en ltm"llO' d< .flOtnoa, efiao. Y"lu,dad. ",.m,ra
~ ...... I pt-.o r raubo>Jn< dt la .........dad do. mlUulKltión yd...rrollo ti<
~,.bdts po.. ,.nem f .pliar cnnu<.in,Om'D r....ltw lo t.........dtptnda'l-
... ~ pa" d ,nevitable pero "",nen..blt (.. rtpCII.....:' pmeno dt
Vi"I,' K·ÓII en "'..,,"" de: cd...,..,;,s"y a>noamotnlO, "'Wa ~
do lID dts&r101lo ~...... y C<¡WUIM>.
...,.
R60M
. . . Ll"I
_.N<.,
J,jJ)_HT..... I9M·~Mt
}41·'H
dIt_olJ.&O .....F'" '"
',-ti

... E(.~
. - ..........

~~·,s.x' 21UJ2U-2A2.
• U, T.JJH e ... ; " . -"h.., ...... ol CoIt.bota,.. Rcoc~
Ü>IJ _ ..,..,..., _ ....... u..1OC.lnl<xnw_ ~ _.., Ad....ud
T """''''''CI'p"'l!1 ", T.. ~ 'oiIot7A..u,..v,Su"Ip"M. 6:1: 21'·230
a...nnj, N 199' -Em<.p,. dWI"'W' ro. IlkD CU'CU,ivae .n Am...w-.n
P"''f'«'' .... RJ,D ...,•...,......, ll(l.', 2]9·2.7.
Cowti.ol, J.P.lCalIon, M. 1" 1 'lndia,,,,," fo, ,b< ido."fio'io. of....,<gic ,h<m<>
w>,hm • ,aarm P"'11ilt1\fI'M·. So",," ,,,,, 21131- 4.7.• )8_
o.. Mey«. A. 1'J'H ·M.........' nf 'nI<m"lOnOl .......,,¡. oi i".¡....,.¡ RkD
. . . . . .r>fMO. RtH}1iú""t'-'UUl, 10')--120

~. 1...... 1~" 'Tcdu>oloo' 1 _ I..d.ca"..". !UD M .. ...... 19 01


2U.249

,..
Fu ! +.. MT .. al 1992 "Ceopcno- _oh r-:- ~ .... SpWoh
....... I'CO<OfdIo-il .... L.oin-_.. _ _•. s.-

<doiil
........... l '
LCI)..5.I.l--": IMl·&oIuo<_....... _
".., 23'1 Il~·
..... 1 >XJ'
.......' ,oaI - , . . . . . . - ' , UD M l' ... 2l ¡;n,
161·1&9.
Cooodl... Illua>. P 1"2 "< om=-u<...toca-. "" 1'I:IaJd:I .... de, ..........,
,n Span'. Snt.--.... 2.Ul- 79-91
Cnapp .. 01, Iml '1'.,....... l""_oaI •...La<.... ol <he ",,~'J ol EC teO<U<h
fX'Il'.... mco·. s.-........-.'"
11 (J), .17-1-4l
IllllP.', T. 19'11 ·ln<licuo.. DiEu",....... Sacn"foc ~"" -.5<,"',......."
21(3)
l67-111t.
IIJl SuplIco 1916 'Frilm cWIc .0 LV" .... n¡¡ '¡...Iopmcn, 'U>'~ ,h,....g. ....,
.".. orS&:T .. .l.u<ut>-. _<;.,_••nJ ,.""" ~ 1J r'l; Z7)-lM.
H ........ ' .....O_ 1'j'~U "Whe ........ "'~·.iinc........ l'I.Mi<,..,
191~}: 162·

'"
Hol~ LJ.A.D_I"2 ..................
5c........ 1'J& lWry 1"'C'1 :!67·Z71.
..r""_.r"....,.....~~·,
........ ~.... O 1'l"9O"$<>ma:.Tah 1 11' .... 0.,' 1 "",1~"
n...ITodcIe....u_ P J z""",l'or"""-"""Gn=,ore.s<" =.,1"(.!-
4 24~2'?'l'
........,
'I"""
1"" ..........
.-..r.h ....-.-l,;~ po
~•. ~ ... ,.......,....,21·1',
e
I.!-ZL
• .......,...,~ .....

r.--, GJC.wn.......... p. : 9'JI ·BiW.......o< ........ '" .... cnhw_ "'.......


....-... ~ .. s.-u-- 2112}. 2.lJ..24el
t..Jo.o, 1>Abd 1m ·1,.,J...... en E.wl6p:,_.le Dcoartullo CImtI1iccI f T ""noIolc- f
de 0 .."ón de lo 1"""'''RKlÓn en I:du.wdo M."I (edi,,,,,) Ci<...... '''''nolocI' f
ckoa.",lIo, ,n'<fTclaooneo ,«\Ire.. yn'Iotod>lÓfl"'" e Nu..-. Soc..<UclIUNU.
UNf.liCO. CEPAL lLOES. CYTED: WHU.
Lkh., l..beIl?9l lo "''''''p<i<ln Y 1.. u"i.""I<!od.. lIl'fI<WI\<'lQ"" e. d umb"J
~ """"XXI, loo desofioo ckl.¡IobaIiu::ión. W..lnnl:".n. o;no (GWU).UNf)F_~
LJrre> ~h"'¡""". R.E .. 01 1994·.1.t<>o,...,1OlU ...,.¡ olroucld '" u"'~" ""¡""'f
1........., - . " ' _ ..... ,tI....... !f,.on
- , . . . _ lUtO: ~ M<UCM COK·. RI.DM_ 1 • • 2<l (1) 17-)1
'MIIb' . - T..... 1"" "q...lior""'¡_ _ ;" d........._ ... O(.....,..,.¡
oppl><d..--lo-. - . , . , . " I~ )j7·~
, " Tuno 1m "TIw ........ .,( KXaIdI idd ••• _ ... ~
pnao«·......... ...,Z4 )4,-]6j.
M _ L 1"1 .",. _ o/m",""", ID"" l\etD . . . . . . . oaiotoJ "' ....
E.iIopaa e-. v' $1_ h . ZIOI,lU-26l.
...,.. ..... ¡"'l.·ka<Dio............. Z •.......... T.. • fU"'. . . . . . .
t'-. 0..:.. )4.)(;
M-w.~I"L-n................... r. ......... ·=s ,.',"""
ro 'D Jh ¡: • s.,.-o....U-lI.
f

S_Fr-.-.. .. ~¡"l-r' , =id................. ,hn'·.·.S<---....


""'*J ''':6. 3'6'-'loI1.
N~'" . .. ~ l,n. ''''.......... -...fi<.... _. ID Lan"
"-na' Sw .... 140) 37B92.
O[Q)l"lTD'_n..T~'''''' _ ' - -....... ~
Cydot. O[C[). P......
OECD '"la"Qunt.r,... ocd. " , d.a...-= S6:T .odoalon JI d•• OECo..
d.>lII.np.lOo ,"" 1990',·. ~..tI 1'IIIác Pol.ty 19(~) 1I1-m
OEro '99211. TU n..T~,Prop..,.",. T~""¡n..
Ea>nom1 n.. kqo I'dJu,oooh,po. OECD. P......
QECD l"le: OSLO M.....L OECD p,opoted l"'d<:!,.... ro, oolko>ng ond
",...,...'''t ,,..¡,~ .""""",.... d.... OF.etl. Pari.
r..._. ALu. ..... 1",. 'D<ciw<>n,..-...... ;" ~I R&:O "'''''''mel'.,•. ~I.D
M.""l'-'" ll{.)): lO· 262.
Robm>. Eo:I....... 1995 'llcnd""orlatlS ,he SU",&,. M......",.", ofT..... noIoc-.[••
lIiJ..,.¡, TH¡'~ M....""..,..,. J.nu>t¡'-fd>ruvy, H· 56.
R..tba-u. Edw..-.l1"5 ·!lc:ndun.tlcin&thcS,..."sl' M........... "'oITccl.noIosY 11·.
_,.¡, 1't<h-»g M• ...,.,..',.,. Mmh'''p,i1: 1&-26
Sch..¡... RoluwI 1991 1ñ.< ."'<Pe ... caout'O of R&O·. Ratar<h TochnoIt>p'
........"mcn•. S ...... 00<., 1·'6.
k" I fidd J.H 1994 "Th< ~ofR5<D,_ ...•• RdDM• ....-..' 24(1),
'l· ,;.
Schumodoo. ~ .. al. ,m 'Maowing R6:0 Puform."a'. ~ T«Jr.wJ.o
JI.........., Mar J..-: 45S4.
sa...iI. S...". 1"" .",,_ onI....ioD rn.n.-t. r... , ,.¡ 'odonokvapocily
.,,¡, 0'-"· Tril 'D....."..,6'Stnr"P"M•• V «..
53·I05.
SMnf. Na-. 1"" "T I 'It c!u"ll' .............,. H~, '"1
_NJ·. T.. l l¡aJr _s.a.1c:a...o-47.IOJ-I14
s-d. H 1"l"Co6ea_ ..S&TSQ:·o·• .sn-.-atlJWoIo<"""":Jo 19(5), l~
,mI
So ,~ ,,,.. . ~ l\etD 8Ja:uo,,_'-. ~ r;,' 'lO
M. Moodo-Af-il. V-}l
Sulooory\. ''7'4 ·M....... R&D Eil"u:b. 11", "'-"' Tril 'D
u...,.,.,.l>bf.J-,44-55
TKT' 'gA1lASTa.I"-¡·A' kÍOl"+ , ; .... - - -
pl........ T'" ' " ............ ..tIs.nJa...'Z(I~.S-I...
7.a_~
Coos«uenei.u dd Progrnn.:I. de TecnologíalEc.onomi:l.
p:u:ll d dcs;¡rrollo de indladoreli (.)

El ..b,nmo del f'lopa_ el< T ,¡, ¡f.il:c , .. rtJ'J ............


~ el< la citt pool. . . del _ _ :ICnlOI dr
........ IIJ Cll~ CIall'II r' ' "'" d uea_ a
.....faanor pW:orciddoxa:pdiocl<lan .latn- • <:scuanlD
.01.. o<..e-... o-kd ...._ .. _.,.. "'dato
'1"" Ia d .p"",bllodod do: und.....,. ~ mio ! Q okcarb I a ~ ..
ao< ~r"""...a-no ttWIf Mmaro<napl'c-O "e. ........
del TE/' pon 1M polU'" _.,¡¡..y". Po< ..... , _lO, d ~
...ptUMl06 ...... qu< cuIminamm ... UAa c:...n&:tencu d" , al ,....
dr 1!I'l'O ni b OCDE • li.... unmar ...... quI f"INO loo ; ....
diopoaibla D P'*"'iolmc>tt diJponibIcI mpondi.on a 1M .........icl q<IC
otnS mn~ el"MbOl, ele. del lV babún pucslO do ~ r do
raci>... 1ao opciones r pnondodn para la< "'''JODO o .t-noJlo. 'nI".do ni
CU<fllalos.«unol qu< lO lICtaiarlon al b OCDE r b ctI",ak> ......."..Iu.
Eae apmdoa p«:l<..... la< """""" ne<aidadc:s r opcio..... SI btao d<dic:o
.I,u... alCl>Coón • Lo. «<uroo. neCaa".,., pon< ti aecn,o ..,¡,,~ Ia~... dr
..l:ldloticas. indk:od",.. nuevos y m':j<"~
FJ '''' ba", com.cnn (On aplicaciones ~n • .,J.. oob.. d ..abalo ... >dlsu""
r analiu la n«..dad de nuevo< in<!ica<Iora hl<t"r-dOS, • J. lu< el. cieno
nu""",, de l...... lIodiado,.. del TEr que ... lI<1I mM«~W pan IIIU.
.",pI" pm. de ,,,,..!lodo< "'..dIme.... Al final .. p,cocnu un conjunto de
fodw <kouip<,.... de duoo pttt ilustrva "" Ice",,,," qu< no ..d. fami:"',,,,
doo 000 pnllCll""l<s UI"'" de d>"", en diacuso6n (aw pipn an Il!lo
la p'.napoa.,. P-k halla,... ulU. ""'C,i(ri6n """'~ ...
OCDE,lm¡

~:f:_~_ ..meo die ciaooo di.........I· pan


rodrioJo ddi...... loo ....
,,,,Il4'lr:.pcqun""'¡""un~· o......... dodo.La .. _enh"'-
;•. r....... IIo_• • rlíra:á..._ .._ . . . . ., t •••

~ 0CDt. r....
r-¡0l0YTl'p(1'Y"1J_ T
1;_;;;...
+ '¡ "'¡doc_lOfQYIU, P-w DBlll
10 O OCDEO•

...., ....:>do .l .......... lb _ ) ~ ¡wu< do cuIo:I .. li:Jnrun ....


~lmoI&ubol. '( .ua.....-.. dobotu t-:mb in~
onpnal.L.porUw. .......... r-s....- ........... ~. Loo,nd dora
dcbm l'af'O"'Ie< f'"tUnw rtb<n~~ U::''UO rrús_pl-q... pwdm ana/IUIX
mcdian~ tkniat CUUUUllin&.
T .adicionilmcn,~ .. dcl'>ncn .... ind>uo<lo<n <k e",na.>. r,ceno..... <."n"
5Cflade cUl,," d,.. n~ ¡w> "'l"'~ P"Ium.. oob•• .l ~'"~''''' de (,;1Cf1'"
YT..."nlngú (SI,), .... C$I"""W' in«r"a, fU ,<loc,o" <on la «<>nornl., d
",«Lo .",bien'< y lo ""icd.,l Ylo m...Jid. <11 'l"< ..mf.cc lo> "'Na> dt ,<lIi,nu
lo .cm'''.....n, 1r'¡"lan en o!I o .... tn :>kcndoo do ¡JIU"", 01.. nune" PO' fUi
dCc..,." (l).
No ot.w,,<. "",'eI''''"''l",,wdadTEr U<Nm d .......... doe..",.. y
-losfo y poruc;pu por p do afn.. ,.-.d.<.,rulmen.. ~1'"Dd... d<I
......11.. do DUIls,oas, ,nJiadc.a. '*"
mInO Iu audiot'ao ccolO6...ica
,bo cumuo IOXionaIcs.loo duo. "'-'_"""" \00 cbmo do lo .d.l.SlllO. y
d~, neJ; la .-.Il...o ......... conoaa y IOCnoIos:& (1"., "..... Y
Dao.noIo, ~ _ .1 1" ba1.oa.u Jo< .....' 1>.bOOo... ob., <fC..1: ..
_"'¡'-' ...,¡"" ~ MunatIOIl Icduc:a:06n. apaaUCOÓll. ni. • , loo
wl.. aAn."" .",,-,~ FI <k.dio co mqOr2l r ~ l&Ia
aad/ooiao .,adlcionol<o I lio ... ddL~ir ......Joc<s "i"" perm'Wl ""'PO~
nlOC'YU prqu..... r dca,roIbr {¡¡Cubiln 0lCF'laJ do.ndiadcKa y'" el...
IOlalmt1l .. "U<YU, .... dlldo "" plOOOlO do W¡o al .....o (d". cuadro 56)
Bue". f>UIC de lo. da",. ,...duo en "',. ,nl"orm<: <le r.f....,nd. dd TEr
prov,,,,,' d••:nlld,!>S dceOfoOll pncu,,,,. Si b,<n 1'.1.. "'ludios puo:<le" co"sli,u",
U"' fue"« de ,nfo,...... i<\" d< g= ,.,]"" .."""al",."«.o 1.. '''p&l,",,,al...
de compren""", de 110 fenómeno o l"'" d....mioad.. indUlltw o ,.. nologla<.
.... >plMO« .. d«loca I i"diado"" prOO"micr,.. d< ""..-11."0" ..,:lndu,
.. d«", ~ <bo". b-otk> <o...:q><OI p"".nleo _"p.1odo. r publadoo de:
.......... peliód'Q.

A.p<c ........-. <lel ~ ""..cado....

t _ _ ~ prodoo<lO isI.... ÍO<n:aIl ..... fed...-plcp qu< ..


.t..pc;o con .ob:"" """" •...1 ~ loo ambooo pro"'''''oo <D d _ ..... <O>1>Ó:noCO

Il¡ ~ .......,..,dt1 ""_Iic 1'I6ll .. _ " " " d"""'"P'O* .... ~ ..... dc
<."".. rl~'," <>uI ... l\ool. "e-.,. :--1
.11"_'" "" •• _,J,c
«
.lo (;;.
t~lk
ole F
I.r"'*'''..M. 197J
U""¡",, .. f<fldo •
I.d.<..l""• • C "" (,"" ,.,d<
I.d~'" CK",,,, 1"1'''''''')' t. "'f.,,~Ió" d. b
()Ull ""..l.. , "l..J" ,..... "'5'" '" oJo.. " ....." ..... __ .,r"'.... y""...........
pr", ·ce "" ..l;~1o "'1"""" <-.pco.aI r"l'"' ~ 1"" ,1 ~,"'" r"" b ~..""
c.o.r.. "'I~. c:o-u r T.....,¡"p. ... b OCDE. .... _ . . . 19tCI
mm mr! tHUUi ti fH ~f '~H'~
~~~!..~
¡~~~-'!~
'{t'll
... ~ f-(
! r"'"e . . . ¡;'i
l·.. r
!Hrtl Hf~l H!1W !tl¡ tí
l; t~ l,tt 1'11-1 t u 1t r~
"1 al[·~t!
il t!'HJ~lrirI f•
t

rt
.lUu !i F ,:,.h ¡tU 1 a
lHi nHr
11 '"' !I.... ..
~! ; d . ~ ,
~.... "I~ ,~!~!h1H
~~ d h-¡..i .
l' L' ,1 lr~fl -
i.H~ :¡r~ l r .
&''3~1¡~1t"1
'~ld_ 'I'! I l. l: lh~
l!!

:"~.'

..~HtiIWI ¡- ~
Hit !'i'
~t ~l~f¡~
- ,!"'
Hnf t!l' !.! - ~:
¡f-'
~a ·i.·,
i~~~];;n'-¡'~~
~

'ji'
I..t tt
.'1r t"I"
-,1
,'-.i _111 ti
11 toa , •I ",'.li
" 'l'!
E.9aR-~g-
.""
i~ t
l ._
e
o. ~ i-<IP'" ¡ m1HHnf¡tiflP¡!~HHfirf i ~ ~
r"
It!~tl·q. H~" <

• l , •
L • T' tQ~
11~' ~ ~:!'r~~ E

r"¡m ~ ;~.nlltl·'m '~il·ll1tl·1 ~


n' . ".I i '· ,
t !'t' •r pi;ii
-~ll
Po{' ~d
!ir
1t Jo...
r 1i ~~
1¡J t i h!ltrnfll r~uh}
S r-i
r
r

~l
~t
hn
>1
p. ¡n r lo ·t H. ~1t
tUl ¡ul L ,L.h i
1[ f
¡

11 .~~ t~';
d ~¡ !ll'W!rH'¡i,lti~ .1 H r ~
>l
r511
r
Rt1
g!!i~~
rt- ~;;~
i2 1Htí!
'i! <0_'" 1- nI''''' 1 In il
il HHil ¡' flítW¡ qi JI' l' t
'
t. 11 fi .... Itt .t.1 it I.r t • f1
--)
_ quo! aú ~ coa _ prop;r. -...-, ~ (ind>C:lilk>rcs
_ ......qow!f"""<'- ...... d.! ..o.f-oo .... ..a.,--&¡.odoollftd><.odo<..
<Ic .qn¡ )
- qut suacLc.dD ca ,cbci6n a>fI . . . oan~ ... lo ...r.:n ... lo
.....roomWl> _icdacl.... ,~ (~
qut puede """"" prot:.ahkrncnu en CIU ..ren en el furo", llnd~
p'~lCIi .....l.
Lo. p<'IOn.o> '1~' tom.n Iudcc"lOnaclIin 'nt<~ fun<LuncnmnIC""
en .1 prex",. y clh.ltUlO inn,cdiuo. Nccct'Wlla ,nformación m:ls """ .. >.Jiuda
cllJp"nibir 1 .......... w;lo ....... d,'fUnh>O • ¡apr un P'<CIO por .lla, _ en
.hm;'.... <k dO _'0 O, • oe<a, ..., '011",;..... <Ic la ""'od>d do loo datoo, 0II0l el
fin <koi><ma la1nbmaaóft. timlpo. En lblll..... F ~ rnha,.n 'n doo
n..dos.E.tK'I_ _ do ·a<iI... lNquepua!o:n"""' &
.... 1""1- ... 0 ~laadd ........ .--.I~:oq ~o6Io
~ aauar eW_<:!DA.
EA "'aí<n.~¡"'qu< _ ! _100 _ _ ....
tI< oC>....lnpa. "'¡'ocwioln empIco......doo uaboe:l~ CIC. Su -a
...,.. (es dcm, d prm'p Mlo iIÚi>rma06a rdoDanada
., 11, - . ...
- - . tal <fI'< -dWl oopilntr- J'U" _ 1 ... cnh· , ""'*-
.... ~ < D el ....,.1 ~ •• Iftduoo ,n~
S... duda. loo .. 1tI11tm1 Yal plarud inmdiuo ..." ...,. to1I _OCIO.U
"'''''''''' <Ir tndiado..,. P""'I"" .... deculOfla .. b-n ... C<IO",dem:iuncs
poU'1aI cu.alitariYU. u mayor parte de Iu .. tadlJllaoc ,ndicadora r<eoptl>_
do. y I"'bliado, 1"" 1.. "rlCin .. naci<>naln dt ....,ll..ica Ypor la OCOE ..I<I
d".r."¡' r••!ld.,J. 1"'. el ¡><too,..,) 'lue P"par_ 1.. d.a,ioncs de lo.
m,nu, y moru,ora 101 raul<adoo. Po< lo ......nJ, 101 m¡nisUOl y el po.->.I
'lIfIC"lO' tal '1ft 0610 trWItt"" media doana do <i¡¡'.. c\av" "".... pondicn.a ~
... akn. d< i"1""'web"l.ddn ...... dloo d Gooro 8nl<o ¡nfn1lOal 'n_..•
'1On y D<-n>IIo (GEROl . - I"'n:oo~ dd Goou> Bnom l.............
U oIoloo ,w , J ... el_ddP,,'I' = T '¡ME """
r.. cilnodcbaaonoiA.. <II ck,,.,t k_a
'cstn, .1'_' "Coa' 0_ d-drnnodd s..,.".. co.-" T«........
'1.it La u.d
10-* n
po< el CI>tOlDrio. dd>la.o .... i......
"pod< promedio ¡:ou¡X,adoo. otrbO , ~
.-c> CDmp' <11.

FJ P~ Iu .. 1>0.,* d b«Iood. q...la lfU)'OI' po.ne .... la.... _


'mponan... de poli_ lb<rrRKional .. .Joptu. el I«U>' f""'l'do. POI
""mplo. la Gao<nI \1000" dcd.o::a untO d....,o I In "pci"" '1 Oall'l"lIo
00Ii'i0 d sobicmo iWIInO (Q(DE, I'~, ul:la ¡l. Qu.."", toman de<_ _
.n d tmbilO p,,,<.do prob>blem""", m pn indicadotes ¡oto....... pr<lfl1Ol
..lali..ou lo> "SI'llUIconooLo. "" lump pero wnbitn "d.n intcrcudw
." .....J"""l\lnQ. máo "".raIa p.~. interprttadal por 5U pcnon.¡J de
_poyo. El r",gnnu de TtcIKllogiafEco""",la brindó amo op,muood:od
...>pabbk pII~ d<xubru c¡uo! npo di< '~rn sobu e."aaa, T<'<""*'P
~ ,,*'
lnd...",~ ('iT1l .....l.. till. di< inrun "",,,loI ,,,.{.... Yhu.n. 1"_ cid
~ .x >poyo "" la, <Dl¡>KY> pn-w aslMIÓ • \.o Gonfc....... ...b",
Indl<3dom del 1"-1'
Loo'l""-..-doc...... da.lrodd _per........ q........ ~,
acúl daatrolbndo ~ dt "' up<i61I Y d=rrolIo. lO' l'>pao Y
". H ..... ~ C1NII:lI3S al d ...u..to poibWo y pnndo Qlun..,
M' L el 'l"'" puo>:iaa "'"t""- ... ~ut! .........o. d _ de ~ Y
... ürMp _1Ifau ... ~xb a¡xdf.... ~ boooca "'~
...o... .. panx>aIu akn de ....,....d.d., a ¡;. de iod...dahur .......ltnti.H
f1<CI<SIlU ü "'" .... ~ 1""'7'<"- den<ro ... \In ...-ca pIIo.
Tala KCaIWI p"'1o ....."J.u....aNodf' + ~....,lUa~
CUIf"'I de la 0dCI&, lo ~ Yla ond.................. dtuIl< ....,.,. qur d
'1'" bnn<b d.........,. do b ()(DE. ÚU'O:I ~ (:Onw Qln ,ad....m..,.
pe'" iu.. tfi<a al, P".,....... Yla --wlad eI. ........... m:u..--

Lo< ,nvaltp<l<>m l><'CUiran ,...Lado<a 1"''' comp't1b...... .....dolo. y


"CnfKu d funoonamom", rcaI dd .m..... el. cim<:i.> y iKtlologb ,k.uro <Id
m" amplIO "R'ven<> p;ut;c"w d.< 00 jn.. r<!<. En cuon'O 01 P"'l;r,,,,,~ de
T<CfIolop"alEconom!.a. ,niClalm.n•• lO p....ó mueN atenc,ón • la II<C(SKiad
""" ..nl.n "'" «<>no"".... de ,..,.ificu d"'.lIaIlI,pó••", el..... No oh....."'. ~l
«:on6<n;a, no <l, el u",eo marco de n:fcr... <ia Loo <¡cn,lfico. que defin<..
poIl"CiU uuhun 10$ ,nd,cado,.. pua ....h,:" CÓmO 1< CITa un. polhia d.
<i.n,ia y ,«nol"lla y dOKub<ir "'" bM'<r:ll <o<i<JI6I''''' qu••• opon.n a '"
"'".... ¡""",",<n,... ión l'>mbl<!n lo•• plican 1o.e>ptCl.¡" n "<i."".. d< b
(I.n(i. -. qu,."" """.. n lo ..... ri<illn y dif.... ón .x nu «nol",,!.. <n un
n,..l núo "",",""'1<1. FJ nureo an-aJilf""dc 1"" "od..,..lo<8 .mboon'~ko ",mbi<n
a diC<f.a'<.
Un> vn. prob.>d.u Qh.uunum<"oe y ~. loo 1"f'Ó<cou de lo•
......,tp!qn:s p&Il'n • intr¡rae d m:o«o <oncq>owoJ npl",uo r ""plicuo pan
d '"bolO ..... ,ad:ado<u atintbr: impllo"'. po< ....... plo ....... ......".
<Sl3dúr las -...a1 J IDo i.,dodo.<s d. p,«Lccaón
Lo< ",_~n:s hobir ~ Jlo broM rk IDo
<qt&,;>os de polnocu ,..bftnam<n Po< lo almu pr'ff' ". dauooLt sus
propooo ond~. pan" dt WI «>:> 0 el. tbto.nudi" ..... 1 .....,......

llCnI<l p"' 1arpa 1'"'" ~ 11.....10:..... L... i*""'"" ~


"
"'''"OU _.d......-
d Iilodel d<suroIo dcondoado<ad<CyT.,

"1"'" <1< ""¡btO(a' ñn ó<


J ..diuc de ... nen """"''''VI n
"''HU'1.,...00.0 ....h·odo - bo auba·~ No
lIdodcbm
f.JnOi15 y

.,,"'. la ....,.... pan' *l ~ ....... ''''''''''' .n.lI< <ti b ...


p'~!h' .. o co lo OCDL 0>_ _ ....al.>.nl-wr ..... fM ...,.¡¡.,...,. lU o
nmp~ ¡ ·UJ·ll §[~' f.....
i-l~lilfq~!,~.-
.[. '.~.I r ·hl1hil
~F'r,ip,~ -.
!"'"

tl JIt ¡-i!•••f¡n m!
lO" 1 ¡:,.'.
R
~.
t 10,"

r
~'tmttf'·
::g a"·~,,
I
, ....
~~a
[
!.~O.".. ·~h.
a V
~ H'~,·
~'1t!~,,¡
~Pil!m
-~.
"~I
:
ti" ""=l:!l8: lh ,
·!f f
f.ltr!- t
,qJ tft'~ ~ ~.t- ti'JIrri! rh.¡ aH[
•• ~" .. "
r Hf~tlfH l!·l!t,,-,~q
!.Ih~ i! ti -

fHWii ~~l!¡{[" 'qJ.,,-,


.-.t"r !i-"5~r - JI;'~~;~It-~~
t.l
Wjt
~l,~II!.í'l~¡ ~iH t
¡¡-PI-

>U¡~~r iii·I~·lf;¡¡ -!" 1


J
miHf
rt~" .. z
l
I ,~dp
t~-,~rn':~ §
rt¡.··V'~
i

,
t i. H ".. •
Jt!~R-rltl~j ~ t.
¡'h l.
~}l
~.r·r'lJ
lf~hf'lr [ rII;H~ ¡ 'l¡¡ •• ,'W"¡
°'1 ti."'" t
1
I!:!'" t
hl,~iHí t
-e.=t-;
¡.[¡Ir )¡¡n~ 1
"'11tll..!L li
. i'" iI~1
~ ~ 1I"c.. l/- a It-J... !l1I'"~ lrE;"] Uf ~
16 e QCDl.C>p.-_.e ¡ "1~~'"

IE.,Of<;Ool o la UNESCO ~ ....... prooa>..nta d< .... _ _ de


audlR"" ¡ulx:rrwnnuIon el< atYd IIOOIIIUI f.o, lo OCDE.. el< ,rW¡o
de ...dicn<:o. como el Grupo de bpcn... I'h<_·... ......, Ind L 3 d.
""po<
Cir:nria YTcc....... 'NESTT). d G"'P" de Trob.¡u
1....\IIfTU .... Grupo do &pa- NacioBala
Jd e-.,,¿ de
"'*'n:
EIIM",,,,.... c"pan""
10-'
060. CIOftSU..."a d UIIao< ~ d Divd....".,...,. r d ....~ p." lo
smaaI_'"'UloflUOko,..,... .........• in~aun_1Kodos
" ..... caauclad ... Iat, .... q- d1Kul - .'e ropo<b. n""'"
__id J • No pw:d<n po< .,.mpb. iIl"odUOl . _ ~ ..
apot>aI ... blnd_ .. prob.pbo...... Jn·~7t!K1putdmp>bO<al
<i.- p;ua l'itm.N ,nclrnd-.aleo '1'" .... bar- p-» P'" .... "lurom ...,¡ de
caIi<bG. roroaa parR." uabo,oa:oa:m.wu.v: .... amboooca Pllcma<
__ r ! 1COO'.............<~ r._.......,.. Qr1..,._
tan ¡:nndco _ paa '1'" <:aI<f¡OlÚS <lit< DO ....,.¡,., ...-J",.
~ Ot: abf lo ........¡d <DIU<'I"'3I" 7 mqonr Iaa o.-unl<:$
:odcmM o. 0.-101u oc..... talm n.....-a< (»
EnRC1I 00 """',.. polblócoo """ reú""" 7publlCMl doooo deulnOdos • Mm<
l'f"l'ÓI'lOO pem 'tU' .....¡,.... oc.-;Iiun 1"" COn""'" ltIdocodora • ciom<:i.o
7'a:nalopL c,c...pIoo noubIea de cipo de "'P""""" ..... I.u oGana> de
ra'"""YIoo bancof;crn,roks{pan lb de la Bol"""" de r.,...de T ~
JlaJ En 01 aoo ...... l""n'<I, """",.. po< lo me_ do. 0'....""'0. '.. re'...·
<ion.I... lo Ofljantt.aciOn Mundo.! de J. PropictbJ Inl<l«,u.J [OMM). ...,,,
..... ~ G,ncb... r bOrri .. a Europcl de Poten'... COn """ en Mu ..¡,h.
Lo. p,,,,e,pa.l<s fue..,.. pci.....w", tb'O'l(In <"'1"''''' o COIUUItOrao 'lu<
reUnen r pIl bllCl.n ....dr.I'Q> O prod lICCII indicado rel como l( ",¡eio <om... ci:ol.
En e..."o. cuo< IftOP'!.." ro' .r m',m .. ln.. d>lM d. h ... Y en n""" ,..,un..·
""~" l~. d..... ~ro<¡.J,.de un. m.nc,. mio ,,"a,bk 1'", lo ",n.,.;. lo. pl._
IOn", pttnc,¡>:oI P''''''up>cocSo. Son m:b fl...,bl.. q lo, O'~Oj<mo' ofIC'....
porq~< nO ..,:In I(Im... odoo.l.. ",,,mIS KOlricoon p<ro .." W'1'VI<"" ,..,'¡""
• menudo mU aros. Reo"h"" parUeu1armcnl< I:'''~ <l"~"'''' "'-"J'U'>"
...... q....... orpn........ ohciala do: ..'MÍSI DO p...... o tmprrnda

...,....,m.n'<-
E.<oo p..........loca <Oa>cI"ci.oIc< do........, el ...",codo ok adIo,... dcuJb.
.las y .......J¡udas JDbn, ,~ele la .nforrnao4l'l yde CO... Wloca:>D .
üÍ<O<l>Od ...... pode 100<1._ bobliomitri<Do. dcual .. haborual P"P' ' '0
po' d _ do! la bu< de: duO! onpul o como por la <r<aoOn de
~ po< parte del S"'P" ho.
C.....m""l" ;.,j .w.. apuia.· p"' ......

~ ,.... <1_--..1,
r ,b ... .....
~........... '-7--'",~-i:'::~:·:·~-:::.~-=;
.. ' .......... , [--.1:-.,
.. _""
1
.• _
• t •• '
....
_
iAdwma. las ~ indwuiaIcI p...om ckKlIl~ un papo:! lit
'lIlpontllC'6o Tal ~d aoo "" 1..0 dar. n:::IaIJ_.
toWUca yal_ lit lo
"' ¡ , ....
l ftI "" ' _ aU' i....."...do ad.a """ d mnodo .li.n
<le c¡ bo dcr....d. <le "" uadoo pan ....
IHOfIOC. . O' ..>óf'U PO' ~ plo a:KIdadyapDO''''_
na""'¡' d. b _ .... putoapoo adadac:oaacoli.n
i'<'f""Aa r".... .-...1-

1 D.fi..... ~-J-- ..._ , t •


Un --.o 0<"';,,;"' .. "" c.qua... o:.obnnnc o.~ ydoJor;;acio.
.... qw .. op&ia :al fCWll' Y anahat Ull tIpO da............ &:: cb-.
b_""_.....laimd<bttiofiondo-n_8U'tt' nte . . ""
........ muddo <on..cp".a1 <:Ipliti... dd ........ "" QtudlO. f.lI la prbn,
dron.a.-..avnpodeaqllC~OWlR.LoJC3Waciolndcun..-~fO
...... c:a<o y o6lo .. ,...ir_ si .... """')radoo <q>OncIen ........,.!.da de
d._lOO "PO' o. ,ioo. Si a l " _ IOn re<-ln.. COn capa<:itbd dr
~o. la ,... de""", que loo con.ccp<" qw don ....'n'o • 1.. prrcun'"
no ......n ""plk,,~ .,no unplle".... Si cl-..que Iwa de "eopib"e mediante
un rde>.. mICn.o dclCmunado dobcn wmp..obIa COn a .... lsu<:.. ya ~
W ... multa ~"I odop'v d..¡f"",óonco o arcgcrb. uniforma .,. ""I~n'...
1'" Io JI,,,,,,,,1".. pueJen un 1"'''''' ronccp "lO 1m 1'1/(;'0' dd marco de rcf~,cncia
~n eU'l"6n. Aun cu.ndo un r.b..m;"n.o .... diJeft>do Ol1I1,",I",.nrc psr. un
rlnico ''1'" U. ", ío r.. bu< en un modfto ronap'uu ",ep'>.do, 1.. 1CO.1..
r Jol; In',rutJ de _Mio< CltI1 bian enn d ,..mpo. PO' coru ig,,].n le." ¡>IlCIk
.",pi;", r 'j",nH] ""1<0 o.isinal 1"" ad:.pta.lo.1u n.onu !tf"Cdid"¡"'- ....
afucnoa "",uaI.. po< "''''''1'0'''' "m» .... bicnw.. co ona .... plU '""'" de
.......... audlalCOl mn.. iN)'Cfl UD qcmplo de QtC f"cnómeno. 1'0.- rl!.imo,
"" no PO' dio ........... porunte d mureo caadissico cIcbc aul>lcur WI
<AH0 , " loo aIJ<"Oud. dí....' moddo(J) cooap"..laqtIC Ieda(.)
fun.cWnca1O Y la poabWcbd ¡ri:tica de ob<c"" rn la rcalitbd loo clo....
_ 0 0 0 de Iao """'*' rdcv.adu.
fJ onaraa de csud..aa. ca.óm1aJ y -wa 001""". Y apIM .....
ds.-ade,......... N..-:aISCN) ....... N l' ..od.ot(ONll.l!l68)
y"'r-lu.dedooJ""'M ,gxrpodcloONU (Cuadro Sil LoCoao...u.b:l.
E.OOI' .... E.uopn ...... mCGa ... aan.....1O ......... d c ~ t(l
uo OCDEO¡ •

'"""'" " ele e-.._


EJ",... NocioIl.aIa y dalifieac"'aa uudúuaa ele las
N.......... UObo
1'l_.e-..N ,M.LIIl,...<i_
:=::'::.
(SQI)brioo<b . . _ .....
=p , oIt lo b pon _ . 1M
.....
•• t ,.b --. ..........-.w.._.bla.El
_.-..,' Iotr-_Ioo's "e ,,... ..
_e-.,,¡,,... ,,.¡
_ ....... .......,.. $.M IpdoooI _ _ f ,... . . _
..... _ _ . _ . I lA'-, ,,,.,

o s .... , ' ... ". .II"'.'.·.__•__ Aai. ...· .'. . .


' ._ _ .<OM
lO!'oV.'_
la _ _ ........... ,.. .. 'C........'.......... ,<' .. 1'"
o .... e-... '_' ',,"' t ... (Ci'O(O:-IUI"1I

a..'-lI"-,...oIC ... 1..--' IICl}(;')(ONU,19I6lIl


la..."... _ _ fu< "".ho:lt "'" b Corni>i<Io:k Eo<odU<;e., ,_ I9IS. ,...... _ b ..........
de ~ ... ~"oo ""',_d,....., , 1," It bo>lnn m .... cl~
5<0..... ",_ de !)<. . . . . ;,s" rC<:cLf_ó<Io de 1.. M....... rIu [IlS) IC.......;. de
c..,..:o::611 A.d~",< 1!I86)
So ~"'" ... ~ ....., , 01< .. b N........d.."'. "'1 e..-¡o .. e-,...- M ......,. ~U<
m"o) m ....,-:" <JI I~U CoM'I'''I''' lo bu< d<I ,..., «10<...... bl<...., d< ,odto lA
,u"f;a,c_ ""tioO .." ..........".

0.' ... 1....-.-1 1I. . . . . . . O<wpo<_ (ISCOl (1' O. 1".) • _ _....


.... _ . ,,.. "" . . - . , . . __ .......... b e '<l,"''' 1",.. .. <lo
f ..... hd<lT,....." ........... :k 1,..,

0.,,-+1_ ec_'lI.......... f (1SCED){t,"NDCO IJlQ


J.-.-" "1"""'" <lo loo " ' _ U_r lo C _ f
ti ' : ' ,.. - . ... ,
~
l'
f

, f
1 , "",.

.,.ISC1D."'-",_
.....

.......................d f Eat _~". __


bl$ClD........ _ . " ""1"1\.

o f ... ,_,
r..b =.w.... a ú _
, ... EnpIoot (ICSF)
_...- ...~.';¡·_ ..
C Ir f f .. e 1 _1COfOC !O!'o't'. ,,..
la_ "" . . . . . . "'¡_
El S.mm. de CuellW N:oDOIIac. (SeN) JC b>JU» tUnd.untnWmtn.e en
su ....,... no Cl>DC<pIOI KcfT I • I lUe I"""'.........u .....,I..do ~
......

.nd.... ",ud»/; ouao preocup>óo.... di: Indolc: uon6m""'- TalO d ouwn>


como Iao da.fiacione, .oJ.u...... .,mcuentDncn ~.Cwndo.. decide
ócftnu _ nw!Wjco p>n. .... n..........;.... 0 di: <loo. eco'"6 m

dol._
"-"

_ ..leo, de Iao pnm«al cuauona que deDet:I ........a .. l'I el K;r..... de


~ nwa .... el ......... SCN Ea poooblr clefio:rlo ,,,,;al.
........ «-110 cid cid so-I. _ _ .,....... ' ..
UIIlUjXW T <baÑa· oIe:I SCN cuu4o ......._ lIala t 11 .....
__ en C&II> DIIrI. . . . 1 oau......... ""'l"" fWU' de t. a. f· de
0-:..., T~,'waboaIQposibItdmlUJel _ ( 0 1 1 _ . ' .....
....., del so.-. de 0 _ " Narionako..
uOCOEIUeIa ............ IIduf'M"dO"'roIo ... _II"..-
rub ......rudoI. blHdicioóo de ><tmcli>de:s cientIña.,I<CIl r'lper ~
q... puWiCIl b pnmen ..Lci6n de s-JmJ PT.mt. ¡... s-.,. .¡ lIAD
Cf'rocrd............ U",fClf1D<1 p>n Rdcv>mien1Ol de ¡"""'V.6n r Deo.ollo)
rM... ua1 flUl'*"·. OCDE, 1981 b r 19891)'" el de<:e<:lOde 1960 OJ. ~ hMI
clautolIado lItU<OI .....U.iocoo ,.. 1.0 Balan.. de p..... de T = ' po
(OCDE, 19")Ol¡J. pon mev.ml<olOO de '0............
0.. (OCDEo. de pr<Ixana
1"'b1ia<:i60) r u moo pmg=n>noo "'.... (.n.o el C..wo W). A1l"""" ton
rnncoo .....s"'"."FU"" mi........ que woo f.... n ....... 10. p,obknuo de
UiO. \n ..rpr.....,so de (:;I.I'S'''('' de lb,,,, ,.. un""""" Se al;! ,o;aJIUndo en
.... m"""''''.. ~ '''''LlIÓO ...1 Manu.! F, " q"" .<ndli eO 0•• lo.
'<luh.d04 <1<11''''' d. T ecnologi:alúonom f. y 1"....'" b"".n 1 ;... " lJ>
Ycl..¡fia<:'OM. ;"..,n..,oo.l...
Eo '000«11<0"', <n loo p,,,.;m.... ñ".bo ofiCIO" ",,;0".1.. d< u,>dlo,,·
",deb<,,," ,r.ob>j>r Ios.i...m .. d< r.."m.. r <I."r,......"'".. ~U • • m.. »..
de lo. dem,l'I de rn redondo do.ar,ollad", <" bo N><IO"l'I Unidos. lo Co·
municlod Eeon6rniao Europa y l. OCOE. Eo.. =iolÓO IEnetal de In. "'.<"-
ma. ..adu'lCN bnllda La opomlnubd de: In....""'" (:;I.lqOIlos y con.....oo
q~ Uoc:hJ""""~ Io~. Noobaan..,:wn .....i_muo de .w,fj.
c:aOón InKmKlO.w1'n'isadoo pueden ... uu;o,;ofa.'OfIOO po<q""'
LM c....liaa..Il"" 1 otroS .ioum•• >do¡:r.do/; por ,,,.,,,,,",,,,,,,,, ¡lobales
0>..... W Nao<ionco Unida oc It...a en d ....-- de ~n ..... pI............
palla, """" Iftulado .... """ ... rauI.. ad«uado ~ .. poloa :onnDdoo de
La QCOE.. Si.. <~ lo OCOE p<>drh d.o...o¡od\a' el ......... "" ~

1oo'¡:ÜU ond..ri"" 1 .._,


b<oo "'Ia OCOE.
pupo"
.... unpcaun..... 1a ddin06n de _ ..... r d.,i
ado >mpio
nnd¡IIKao 1'"'"
Ioo:omWu_

(SI u llNISCO ..... ~ ... ".'_ _ 10Io0<>o,.. _ ......... O< ""'-"


- " " V.... lJ'Il6C011
~,.
·,~I.
-
"
...., ,... ' ,..,.. -*" "-- ¡......,..¡ _ . . J
&, _0.', .. 1"f<_M..•••rllOECD.

a..-... ,....... __''0"


1"1~,1"""
'116_ ¡..
T"'"""'
_ _ .. .¡
.¡"_O"·COUD_ liI9Ill()
f.o,..
_W "OEeO "-<1 C..* , _ r", C-<ll.<t-s .....
1_"'11 • O"'·(<WoM..-./1IO[Ol..
• , . .. . p +1 ''1m)
E."_"oobo.,~ '1....... M"""'¡ "" .... s..- 104_ _ J
do .... ~ 1"""",,_ Compu,,, ond<..omrn IOI...... P,odum

_.
..... $«<..,' d
r..,n,.. (4) 1<) 'P,xonl Cwddi rOl <h< U....... 1.,,'1''''''''' of
P...., O.... S<;o d T""""""'v IfIC!a,...•
.r.t_
"' r;iH;p..M.Ji.m."'¡ w..-
T"'-*v

'M~'_ .... (1)l (d '. , -. re. dio u.. 01 -"an Uo,.-l


_ s..."""", Socodoa J ~"" ud TecMouI
lMJ • en, 5 . .1

-_._.',
•, •~
_ _ ... V"CW __ ~.If_.""u..ot..oo I ¡ .,"..l._._

C •• "' ;-~~~oo......: lo• . . /:l J


'-".G.c. •••_
[el o , """.-l~s.-. .. tM .~.
.-
I I ' ..... h- , 1.. ,,"bl ~¡:. ,O. . . . .

~
~~oocno.._'"
.
bl..t-.,_, _ _ llol ... _ .. s.-,.JT_· ·~

_.
"tino, ...
.....
~....... .,.-.' . . ·...·-F· f _

"' " t _ , . . . .. " " " ' - _ . _ " ••

, _ ..... _.,...... ' d ' D-"-~<lol

_ ... _ _" .. , t, . . . . _ _ .......... ""'*!


........ _ .... " " " - •. - .. --..1 __

Loo camb,o> ttcni«.. O< p,adu""n "'" "I'i<k" "nm',., 'l"~ lo. ~ ...10l
0<>1>.. un nu<V() mwna do: d;u,flClClÓtI r~u,crcn un p'OUiO 1."10 y lr.b:o¡o·
... F",,<_ por lo tanto. d peI'lI'od< <¡~cn <J n>om<nlO de 'u adopcl<5n un.
J..,r.'-"<.lón d",cm,nad;,)"Oo< .n<~n'" obook....
U ..... y<>. JW"~de w.. tadi..IQl ....hud.. ti! d.,¡ncicM> del r"'&t> d<
Tlt'Cno&osiJEc<>no...i. "".,¡"..... roed...,,. d de <uat c""'" 1..
un.bda .n......1ICt3lb. ti! bs ¡W;;u...J.odcf ..... "" nknban, U.- pocoo ...
(po< .,.,..,ploo. ~ I"'.~ntn y B.bnn de P>r" de T oc:rooIopo) _ "'"
e •• _¡'¡~J.T~,-.I J."'_ , O 91

""""od"",,,, <k "'''''' '*~ <k ruopibci6n de ...fo<maci6<> pdomI.....,.,.


'" f.¡ de ....... lIIoOW q...... nuyut p""" el< ... ftUd...;ao nU<bo ... - .
....mx ad ...-a ni _ _ 0I'loo. En d e-. Jo ,dro-_........
o&..Ia. ..
...hnnma d ~ r d ucmpo ~ pan u.-Ioo a gDo. ca el IIJW!.
.oc................. r dap... en el "'... .-iIlo..l. r'" ~ lO< ...bco,lfU la
__c"clac! del UMlno! dr abdad.. EII d aadnI 60 le ....aa.. ... 1 - <fK
_~ d f"O'C""- ÚID aplico po< <p.' d . . . - el< cIcAnullo el<
......................... D<n. <anto _ ..... pa< ..... P.... ... el
"" - ....lOeI<dM apcaoIwa.dIlallUOOfU IlICIlaIpIlibilodad mon
"'..-aI _ - l a ~ =aa.:ionoies.

~eI<
Tal ~

d.oeL d<uDc r po
an.o_.-:l'lC.... "'
1/It
_rp«>d-.....nrlon en _
1' do IN .wa-
fl=bdo:l.od
" .. n:6e~ El d.surollc> Jicu el< n_""' . .
nun;..

,mploca d ~I.." .. dr _ vllOC1lloo do la rtd. 6n el< ok:uuarel a>nI<IUO


u........',-'-
U... rda<.o6n ..",echo erI<n: Ioo ........ioo r lAs ,,"..oh...ora pucd< ,....1....
m ~ y fn,lCtlft",_ El c..;", 1'" el< E.xpcrtnf N ,"""",.I~uob .. Ind,ado ra dc CimciJ
y TecII01o&" (N ES11) d. b OCDE, P'" "I""'"In. ",duye UU"'f1O< (p<.... na1
dc "'@"".mo.l"'illi"... y.....,ltmicos)Yp'o<I ...,,,,...
p", ",ra p:.o"~. un •• "1'«""
"""",,:oción '" "«....,,.. PO" .bo,do, los
probl<ITW ok ''''<rp''tt:oclón dc lo, <1.0<0<_ El ""'8""" tlo T""nolngr. I
EwIlOntf. h.l ,ub,.yado lo ne«>Kbd d. 0"1...,,," 1", mom>. e<>n""I"...!"
implJe"'" y hacorlOl r""'P<endcr rab2Im~n'.
1M I'"m.",., ""•.,ono:< <Ic m.nU2lcr de n«mOl ....dlmOl ,n""no6on:al...
•n.al1Ull • m<IluOo la fi...Jid<od dc lo, in<!.ia<!",,:. ,..ul ..m.. y loo l"in"paIa
poltJlOO q.... ~ 'u in,..prcraci<ln Aun on el C»oO de ,ndicadora ek {,;yl
bo<n conoudoo, wmu lo IOn Lu p;w:n,a y loo da,... ¡';"""rn~1COI, .. l-ro
...cuan. 101 mili","," ,n.cr-..ler ...... :oyudu • 101 URWIOf on lo
tXlrnp«'...6n de .... pun Nene> r .... cWb;k. de .... <li....__ ';1"'" <k ........
d"f'Ol'lbla pan c!n upoo dr ~ . 'IUClpo< na_
sa.. lo ..1 pdoico. do .... lRdOcwl.uo.. r "'" aad..._ ""ploc:"",,
....... ,.....La< .. _,..6cxa......... "'~rdcalbdoopon.. _ n d
de c¡wna
_ d·
ap
!I..
el< '" - -. r.-.... ",t;"... Son - .......
po< lo emenIl.R:IA ......doao; 1/It bmo"", •
_

ual<Omo>drrla ob Ig.0._.r... lIif4 .~


~ dU "p" de ...,.-ion pcnrIIOt __ probar lo ...... 01< ...,.y........
.w.:w-. O poco pkwH ... ......roa. .... ¡-te 01< la _ de Ouoo ....
Vol< la pcN Idiw' QI!I
c.eo<lÓll. ~ ..........,;,a. que .oiOa::oo
~ drr la tod> la Mor do a ......... pcrl6diocos. 5, ...... Q&c:s
1 r í rl 1 I ¡ \i l t 1"
~ i 1: ~~ila.~~t[]

" , ,r'l !WII.


1•
ir~ t<~" <. .! t'r%
ri..~·¡hi·jH~t ¡jP' ..

····1 i' t, ti t··; l' r


Hn iI ti In l lid!;,, lid •
.

'.H
.. I¡I I [. r
]l !
I! ~i l
ti·'
1 -l ~
¡ ~t~l

~E..l
e _.~r...-.T~_"¡""""". D 93

c.~ ,........J ¡"Jw-I~t'1Mi.tJ


El produ<to. q lcIcsom>lhndo n.-o ~'" dorbrrquililonr
1.. ......."' y....,.. yoolor..........""n...or.naIo..
pon P""f'O' 1a Illloonl106rr lDsoc:a. Un 'IICOl'ftIIrm'~ pon Josnr.....,
.... -*<11 q... lo -.yorio ....... pn><I.aora l"o.u:",..1 - - fNb'co,
_ r u .... mua- el: Ir. n _ ,ndoadora ... a1wua del P'"'Cf'IJIU el:
T~ • ""..p.!Icrlun/o ""'I"'"fUI la obttnci6a el: rúo ""'"". . . . el: la
indt.u<no y -... el: dio (~ 56). u """l'd .... utn! loo _ y ..
ÑalIe1 onp.... ambom ..... ta ~"..t...... a1 ... el CUlO ck ~ el:
anmdada del _ pUblico.
Ea: up<l ck ~ o.",biée ~ ~ -...atOo pon abordar ....
problanoo ............. rapiW'D" - So .... lo....,... I'U'"' el: las
~ MIln ,.Ie _ t o "" ~ccn lar li ¡-uno..
fao. ......o:bd ~ ~ -.d:r IoccnmnD_ Por lj(i1lplo lftq...
..ohocaro_"......butanoop¡nl......opei6nyDaam>llo. _· •
el: la olld .....,den ,llCG........ dcdanr mú aetrV><bd 'l"" ""~'_i1_".
ANIopmm m el __ pIIbha•• loo :<>< uadoc pvd:n .... ICIltados de:
du teOf"'"I'. 'poII'4QmrCI'.....~""' "" hag:o. de lar .~ •
....ndoo "'l"TII'" .,..~ oll~n JWCio auli ¡""o, 0..0.-....b,.u.o. Tal
orria el CIlIO, por ~plo. de taptlaw ...Ir.. el desde- onU: .o_..pelÓn
w.... y a¡>Iaada.

Unil\cación d~ lo< 0=. del Prognm. d: T~olot\:IalE:o.. omr.

Cienn, "m.' .n.U,icoa de loa inform.. cid P'OI,am. de T.cnoIOllI.t


Eco"omú .fea.n "fU .mpl.. pma de .. tadla,i:u. k .... P''''''''' con....,"'I'"
)'lI eO tem... lMlooológlroa. Implican I~ ;1Jl1pl~i6n Yd p",f«cion;1Jl1''''''o de

.-
los, ipoa d: .."'¡In ""'"...." ... '''. asi como lo CTeOCi6n d. m'<COI y ,M.....m;"" ''''

I-,-».*L. ..._,L.~
U.... o. 1.. p" 1:a:>on<o: q... n&ctt el P"'S""'"' otodiea q
lo cimci>
1 la l<I:IlOlo$f.o _ dcm:n_ aalF'" ~ "..lcpcntbm.Q, q ..
daurolIan.la po< e1: ... ud>or íaaora:con6nUa>a. niara 1 uboorioam ....
A<I:.úa••I<ftn"'-- r.-w...-noalmcn.-. ~_ Torio _".....,
~ wóricaay pneue:. p""'' toba,.. ..00(,",",.
Onok el 1'<"'''' d: ",tl ...:\rico es DCC::AIio cn"'M"':Il ... modelo qooc
pcrmo"' ........,......O: ........ ~ ... 'I... lacialciayla_ 1 p,~bl*"d:
loo dacol co;:I;II>OmKOII r -mes ~a. EIIm Indoa: b mo!lodoI
.nalR ......... _ .... IOtmc,dd:·...... t ,~....pWc.{.....Lo(;Il,ds.uiIo
... d capIftIo" ~cspcaal __ tt prom:Ialor dad< el ......... .x~ &-
... .... ',.
-'-"t'¡' t
"HtWF~11'lttftll'-ftl' l~F
"~ ~

!i¡::J;a ~t"ii
l!-li~'~~~I~ ~ 1,'s1-:n!! ~lHulr 1 'LHf!l.' ~ o
~S"8;1i~n
s z" .__ . i5-l!?;3l:
oil
e-
'1. tH ,1~rtl~IFi'I!!f¡:¡ ti!
r""f'r ~r' li! .• ,'1,¡,t .1
n~Hfn,¡ !"lilt"I~H¡~~Hr~H
a~M

""ii-I,"OM
... g-;¡ ~c.~§ i;- I
'G ";< - ~ ="
~ 3 '~''Il- ,I
:~lIWtrl 't l ¡. ~ih~tf¡l '~ • •
1
r!'8¡¡~i:I"ll-
¡;";¡
=~15~¡:-

§~·~l,!.r
••
.. -~ l:"-~ ~
~
.'¡"'t'IH
p.q-~!. tl¡i··¡-.l.H."
I It~ ~~ 1- ~ r
"- f1'1 f
l•

~~~~i~¡~ t
~e~~¡. t
~a;;c.."':.R:~
~
~
r
..ir
~E':-e¡jl"",a
~:-1ª-~g~t ~
3~iPi"o=~1i'
~.,-
o

,~i
tt;jM l~ J ~ 'i~!!lm t. J
!f3 ~~a i
lt-(!..~~"c&.1i- I
-eC;,,~o:~""I
~ tl~ O-t: ~.g ~ ~
"""'-.
tt~~¡¡lt-~i
ll·¡,t i
ti 'fH!,
¡ fH~¡ 1, h'.
1. h,¡ I't'!'
i ¡.
H
.jl
e __ .JiJ,,-¿, r~_'¡¡""'¡¡'J, f '. o ~

En,.. '''''10. 1O
la OCDE ,-,> .. .l.urrnlbr al prop"' .... anod"nm 1'"'"
la montl6n .nanpw. ., Inl>. do: oIrnw a loo d...., pWa r-> ..... rt1l.....
daooo JlIbn, ........ ClImp lI"'..... 1oo ~, """,mm DO t;ubrn..

=:::r:;.
El

,
o.-a.. priMipoI ~ aaondo mtm'acicMaI
en cocuoam.bdcs dl:"W¡o pbzo•• do: modo
ce_ ."............ "" loo. J L. < •
el <no-
le> poubIc
•.. U.... coa a
................_ .. ,... .. 111. & ... .,dDeoo.r.ooOo. .... ....-.aa600.
o;oua......... "'dIl611. o.n. ""1 d&wm.. a dofi""'- oxpbco '" .,
-..purftlota.1oo acon-_..............-. al ,....¡., ... q-IC loo k ' ..
loo iDI:orpon. "" el ... ., k ook!>Ia Al -...:i6n. nc..
sm n<aQf1O l1mbim mqonr al el fu""" 1. ~ • fin do:
UIU>fPO''' d .......& ck lo ~uIaci6oo., -"pk-.."""¡""¡' M¡..
lo ro..... ~ lima6nckb~do:produailln~ ..... 1oo
n '1 ...
En prjniao. la in<qn06a do: b.s .-.Ih,iw 1,IaI,lf'..:a>. «<........
¡;as ....loa , -w.. oipiña -rnt <¡OI< c:Il21npo do: opI..;:aa6n.., la
doo.ha.ao", 1<2/0 cemparabla. No OC1UTÚ. .. f ... d ~. Por q. plo. la
madlwlQSlCIb.. ln~paón.,o.-mIo.1as ,ndusuiaIa.,l. ....oon
~1.n de d...,nlOl rdtvuni<n= Como Pf"1""I' COfllnbuci6n al an.liI.i.sis
<Id ""'1'"...... do: Tecnolo¡WEm""... l&. en la OCOE ....lit> .. n afi>=t:, 1""
""",b,nar las m:wl.¡",,,., JOb.. C,T con w ,ndllRNlcJ ~n ..... ~nOCll bar: de
da.... ''''trnkional (l. bwc <le d...,.'" AnJ)i". EomlClunl o STAN) (cw<lm
62).
fodri. 'lnl'I< una b.... de du.,. .imila, (STAN aaMnllal ""n el $<'C'O'
de eduCKión .upe'''''. ""n ..n' cLao,liación U,,¡roll... PO' campo q... ,ndu,,1a
..ud¡'Iku IObIO' g~' (Inve.ip:i6n y D...rrnllo. ,nl'roaiénl. pe'lOrW
(l n....' .,loC'IÓn y n.sa""¡1n ~ i".,n¡cri<I,,). a" ,>dad <l. <lII.d,...,,,, Ygraduadot
.n u.."n'l>I ni>d.. .,. po.. blom....,•• indicadora l>;bl"'Mft,lCOf, m:. (....-In>
631. "hla aadú,lCU podrfan unl<=1< pan ""....ro" ,..d,ado.... de lnval;"
"",i6n ., Daurolo>. edlOClCi6n. e y T., pononal d. in_ipción

lJru¡ """J• . . -JIM .. y u<_"sw


o..mllt lIl...n. ÚIOIoólo.. <no m a;nO la lnoalopaón ., ri Da:am>-
"'almo o1noc:o :onr..;dad .;¡...r.cu.:. 1""" ri daamoIIo "",.... .p... f ..b.ur.u.
......... h_ cuo o..... de: lo brubo " , 1 m U n ri Ii....l ...... f""'C"'I'"
"'1.. " p.to ..... ., Dro:sanoI&o., la aplir:w-i6a <ClDIo6n"a'" la n _ ' ! opa
ra.bn~ p",~ Iooebmo do: 1......,...-., O ,0lio _ _
den<oa ... _ _ 10 d Mol tto.oMpao¡lol.l de ..... lIldwma
0& .... ,...., .. -........ ,I . lL$~m' .. <-.darot'lb....d.obo
.r.on'.pcuomdadrgecUum Sia ~""'"'-nnra
..... ..In...ali.s o6loo "",b "ulut 1 ,_
U.p<imal"ubluUl CD ..... l.dum I yo.-...io
--
.......'7 .~~& '

.... loax ... 0""", ... ....aJ.u,>, ..crucnanl (STAN "" lo OCUI:.

[001"'100..- .. , ' pC;¡ $ ... T« ", " """""' .. 0CDt. .....


r
"I""'i'-"'~
_ ..... '¿
10 i
f, _
'"11><0 I
doooo
_
(5T,u.') SOdoj<t
_oüoo -...._'
, .. ~_ _
UM qut...-.
_ _ ... ,¡.,.,.~
loo ...
...,¡,
.......... fA_ ,'i ... N.··' =p Ioo .......... 1IIII&o .."""' "'b ~
..... OCDEl""'1oo ~ J I _
,.. _ ... do<oo >!wa ............. 46...-"'lo ,.<1,,,,,,, .....,f.<>u,," Y 11 , _ <lo
....."""'<!<.d< 1'1&7 h.•• I~., l. ci.. ,f",oNn ~.ir>e><l <1.100 d".. .lm lobü<
HAN .. llIe, ~_l. lolo _ oocI.,.,d"", , _ , y ''''oooIolt;-do ,....L,
p¡ocipoIn _ lo ..-1_';'" ....... "l'<pIo. l. 1""..-
poIooo <1.10 OCDE. Lao
(........no be do ~ Ii;o
....- , , T lo<
_ • .....",.,-¡. ""flooo (ü "
, . . . _do ¡'
i.,"""'.......),
' ..
la ,V ,....
So _ .. lI'Ibo,o"' _"_srA. ~Ioo"""'_"'-'"
, ..... . . . - p " ,,- ,. "" _ _ .,mlo-.
.w eIeo:-._
I.a....
• t

' __. f e _ l a ; --.. _


s,
..... _
1" ' ... _ _ ._. '"r~~ 1o " .. lo

061.. mld.... I.., .<Cu...., dedie>d",. deumllh. ,..nologI.. n~~ r,n.~m...·).


r ....1O 'lLlC L. Inn"'lI"'oú" • Oes>..rollo es un¡ oaivi<bd dt '.. ul,1dns
InC><IlOf, .. ~;., deu,rollu rnc-didas do .~ ·p'...lu.cioón" An'.. del
p,"tI..".. do T «:""¡\lSWEconomio... ole.r,oIb,..,.. ciar", ind;u.do,n .le:
I"w"'-coón Wn <oJllO I*CJIU fFoch> dacnp"n 2), 80luw I'aso- de
r~ (Rdu dcocnpn.... 3) , brbloo""".1.o (fo<hs drov.,-ip " M..d-
......... ,,·dK d .. _ ..Iapu<...... "'" ......."'" dt
OImpkn lo. funoOn
l'
~'1UOr' T sólo piopoi • • 3Il ......Iodoo pan:........ lo
n<o<t_
prodllCClOn .. ln aon rfh-. n'" (FtI'C'tftU 19i~4
Poo """ pu:e.1oo ....,t;"l(:lI'""""" ln..... """SO' 1 0.....-""" .............
m (\I(1IU los >a>nobda Otfil"u.odoo .... prn.l..t.. Cl>n <:atX,cr pamancrl1~
por Iabc uuuIadoo, ....... <rasCf"'" lo nl>C"&'''nolop. pucrk P'-'-" dt
"' ("".'e:> qcmplo. dt lo "L"IfF"oní.... ullr:," en lo IndulUla dt
m.l<¡ ruo-hernm",r.UII. Dado el popd d..... qLlC '¡""''''I'''fi.~ C'l ..¡ r_" Y d
d... ño, ....1P,"f;t>"'....T..nok>r;WF..wn.,.,,(...........lI"rido ... ;ndu.oú" e"
lo g'egorfa <k In'''"g.><i6n y !kwrollo, Se plan,«j cr"on<ello dud. JOb,. "
'''''Clf'''rull. ."'pl.. , '" ...,nc~pl" dclnv''''g.>ci6n y 0=",,11.. PO'" ,n<l"i'Io•.
Obion ~tcO. n~ ....., <.1,"... '1"', Loo <><per'o> '1"" ,,,NI,mn.., !:;o revisi6n del
M.~ ..I F"'I<,u. dcc>dl",.." que 10 In....l!JKi6n y el Desarrollo <nn';n~.n
-~
U b.... ... datoo oc:oodhDia>o CWDbirudoo (STAN ~

El l."-STAN. I _ .. aao _ . . . . . . . . . . H-

_
';' E .......,, __ ' "" .-_.La<-iol~
............. _ I c • 10 ... ' , ............

_ _" . ., ' r 5; ._,......,. *".


&.... .. .......looloo '::"~'~':_~
. . _ . ..........
..,....
...
t...-w..l "-._
r
_.
..S
--._.~
S ...... . - -. . ,
I

...
T 'ti'! k _ .. _ . _ ; « _ ...
_lo' 1& e f,O • 'Fdoo l ...
- Ir ....
. Jls-I
! (f;doo'" r."' ....
,
,......._..
.....
Ia(Jidoo

S -.:ISCW. ..
f • _ _

¡''ji I""1o=-_Io.L-
tl _ _ ' , --,,,_" 11_."-.-.
d.... ~ t. _IN ' , 1 ' . . . . . . . . ._

.os a' .lor,o cu-. .. .ol..I".


1.0_" "¡ _d< _,.,...,,...~.Io.....,,.r C
,,..~(I ,0... _ .' ..,.¡.t.oo _
........,-........,.......,,..."""l._r.
F·...' ...... ~,.. t--. ~· Ioo-.
"1 :Q"Io~ _'
,...
..._ , . . . ..,.¡ .. ~ r.... • ,.,.tolo . . . . . - - . .. ..-...,
aIodoiI.w.... : ' " '........ ¡w , ·',.. b ,.,...,..•....w........ t·, 4"",_
(fl<N~.I,
l.J OCDI! .." .....1 ,~ f.............. cv.II.. _loo 1"'-'1'" n.""m
bua" d>!oId< ''''fIO'''lll<io p -.. ~_ ",' ....<1.. ya _ ,~
......... "'l""' ............<1.... '''''''1''''''' <1<".:.....,,,...... lo lo- nAN a<o:II<oI... T " - '

.....Jo .no OClwodod coherente r Jip'ir,.,.,¡ .. '1'" m.r"". una OLIpe",jo.ón


p'''lTW'W'nl< r que IW dc6nicioc>nCllWic:u no dcbiarl mod¡liOlf,..
Una .iJM:In muampli. <k l. ,,,,nolocla loma'" mn,o<kr>cilm 1"" tnl"<nlO-
.....n.... 5,bl.. y, mio~lC,<1 m con"p'u.al d< laa onnovacion..
anoJ....do en el Cap.ulo l. IX aM el .ms ... loo m..amoellll)l ..b~
'n_oo........p'endidoo ......""" paloco ck IaOCDE (..n..el Caplrulo 5),
pon loo aooIa .. <ldn obbonodu 1"'''- di......iu:o (..t_ Lo F"..... da..li,.....
6J
E1.~racooOdP~d<T~...br2róap<""'Imn. ..
la c1Ú\11idn ck La l I : ( = '1 la .pI...... <k ..... lllIlO'n(>C\a doopuá do IU
cIaurUlo ~.. oci>l Úlo.. cId........ & .. ~ Ioobcndicicoc« l : mioM
«laa """"""... ! pucuando.. l" 1 ampLa ,: l .eIe.... .......-
... 1& CCl*II11b. '1 no cuu:dc> bs r L' , preIC'I .... po< pi-.a
.... (Cap..,Jo 7). Po'~"" .,.i"'f'O'U""-'w con .... .....uet.
dd9u", ~ mm: ind....n-,:máut 1ut ..'M .... ~
.... lup elel"..... a'"
.~ draala <&IIdJ '1~ '" r;raJo
ele .. tiIouci6c« Ja. 'h" +.p- cb..c" &lraoá ele. por jo pIo,. • no de
'lII o oc:>E-n.,._,_J.c........ ,v...-lI.E..-.

«'<""los'> on=~r¡¡a .. ~"" (..... en cx:DE STI ho._~n numero d«ÜadD ~


f"""aeb ,Jo, b ..... rrad:as <ncu<sW ....... ,nnonooonn ,
I"l$<l:IW ....
_!op:r 1I'UfI~1Xru (F.m. <b::npnn 1)
Un mñodo ah ,o,oc:o..io&rt.o. .... n>1lCM" lo u-me••",.d< .~I.a
lDalflJOf3lb<llllUll""'"dt bomcs .. wlh...... yd< ""omo6n, ~·.m .t,..w.

_ion"
de: ~proc:Iu<too ~ ~ la " - do di.. el< bo Nc:f\. .
[¡a _ • •" ' . perno"""
- lo «NUtnoC:06n dt "-.i<Q .... 1Iu;a .., "Msic:o" 'I1f< ruuan loo lIu¡ao dt
ID_pil>nyOc:Ann&L'" e d dt ... .-de ......................
~ el ~ ele: ,nd""'c:s dt lo "¡.,c:nJidaII -1IOIorIa oocaI" y "d """",,,
•.e.............. rl nMol ~ .. n 1 quo- c:omlM.... looo dt
In_"., Do:w ind """ b po«» ele: In pO<Itt r
0nam>II0 ,Jo, "ldwtnl> d tndoO I ,.lo nle cid A..", lIaaa lo
,..dwtnlo ......,... ~dr looo ioo'''-~,
_ lo c:mma<>On dd vob el< lo < .. "'OP lnCOfJIO""'b c:n loo aponxinna ,
....... compoocntc:s de: la do=mtb lln.I_ El ... de: II\OtnQll de 'n...........
p«>d1OCtOO f'Atllu " ..p<><Ucionc:>ds l>i<nc:s Lfl~"""'_ r ck 'nwno6a pum'~
anaIwu lo n'J'J.n:DCio de '<'<1Io<IoIoplo n"'" na<1Onc:s r <n" ...... Ota ......... de
lo In'",",'pci6n r Oeanollo incnrpo...d.... k. pt'I'>d.,,,,,.

Mucl>ot """!TU.I <".lÍ>bco.l "".tula fu,.o" J,>dl• .kt. fU'" vbtc"n


.".olc:s d.. la nx;ón·F..tado d.. ~nJlIo ...n ,bmin", ck las x".idad... '" d
",<li.o<1O rucinnal (I',nd...." 8ru." In,.."". G~.." 8ru'" In•• ,no en lnva.i-
pción r Des:u,ollo}, " en ,b""",,. de: 1.. >CIIY'dxl ... mund",1eJ 1 '<'<uNo' d<
1"" eiud:wh I"'...dc:n.c:s d.l ¡w. (1"001.1<'0 N",,"'nalllru.o. G:u1O N.lcional
Btu.n ... ln "Sx06n y 0-.10110).
E..<.. <Ir ""","" >F >p/1GlR fimd~ms•. r:oimen« .... ¡j" '11lUlO:R>c:("DÓmKG
de: "'' 'l1<lipatim'<lDO t</alt'o'Ul.. n.. c:Ka>OS. P", e",mplo. l.a t<ilIn n'is,na!
del SCN ,... r. sólo ...... blas """""'. l.... in<liado... < c:orw><odtt. 1""
'1'.;.......(lrt"I:lba8 las d<c;Won... ""I;ricas...." de: n,..1nooonal (erc:c<m..n,o <Id
P81. GERD <""'" 1"'."",..,. del PBI). T ~Ic:s I""..... hon <1m.. p= ,,{
.....a:... de loo .."V1d.\da r~1 R~", de rcnJoo entn: pcqll<f><> ="""0 pa.....
tpor """,pIc.la ItIdllS[N. d pl:.... II"'. d >c:ctDf pn..Jo llll Jina de: lunol FJ
1'........... de T~"'/a "" coM.....o.. """ <ro< ro t-.I<>bs
u..ictl .. oI ,,{ <J<I............l<nOI de: ~ .... tu<f1JnI (<>CDE. Inn:
c:sl< mauot:UWiOIillCO _ ri<Dc: ",licic:<:.. ..lor ..pIlQ c:sp<ri>l.
.....« 10 ..... ~ al ......,;.,.,.... _ .I~o r t........ d
c.p.do"
F.. Ml:nanO .......en <Uc:nU la c::lUUCI.n induMn>l de: aoda pUt.. """
ol>t«i- peló.._ drl , •. --.o y 10 CIOnI<tI&n de: bl ~ de: CyT
drsanoIoda ... a 10.1 • ""'R1pn»fyd_ pm'adD ... liIlIeldtluao
e _... . , ' - M T ~ _ A............ t, o."

~n '" cu.,/iacio""" T pr<><l'dll" ostadÚlic'" '1"" pttlll".... obten...


.laloooolx<:'" 0 _ ' anod>oo.. Po pattt."" d tnAJaI... cId~
del TEP. '" tuIiuron afi...- '1 'In pu:a mqorar ba basa dt <broo
tapeaivN .Ia OCDE, "" ptticuIa- ... 1o '1"" • tdiac a11"""'f'!C'O STAN

~:'~.7=::a~~~':i=r:'C::'::jH~~
on......"'..
Lo pobaIWIQIÑl ...... ~u pwna. ado:<ds. .... claa8o.--. ~
'f"" loo lIW'tlIN r loo ~_ audi" m...-... no """"'" dmdao
~ dtlaD.... .-.na a:on6t:uaI tompwco por mla dt aaopbtud
.....nd. B-lono ... .,/ de ...a6ft.[aado primeo .., ... UCOlaI
al ........ lo .a.-....-. __ 1 cid 0n::>UI del llIl CDIlIO lo
duuobc:dSCN Po<e,tmplo.loorditnnuom_d< In_ T~
que "'1""" al Aú."¡ " - "J"'¡aft ... lo amWidad rodDo .... Bu;'" de
fondo!; "'umxionaI......... oi.oia. Dtc¡orfo: "dod u.tnnpo•. E- aq........
1kctobQl~.CII>fUttUt06n.in~dtloon_''''¡~
.,.-hodoo. H 1loo ..". ptoblcmu pt~
_ oomo med.. d Tlo amplitud de lo. clobal:uci6a ., .... COtIJOCllOllCW;
_ CÓII'IOdJin"T med,rlo• ..n..n... ·nacio......• en "n ....ndo p,baliudo en
,o!tmJntIO "lO( ,.ngan 'II,,;fi<:><lo 1""" qWena decide" 1.. polJto.; Y
_ oomo hOOt. "n ..."'m.... 'o de: la. acrividod.. d.l...mprau multmocion.t·
"'- Lo mtd",ón dtl pfOCdO <k polW,ue:ión ¡mplu el "'....JO de "na sr""
am"l..l de ,"ro'rna<lÓn oob... m..... micnlOl ",...m"lOnalei de ,«"ol"lla.
""....lÓn .....",.... hum.nOl. bi.n.. y.. JVici<). r "JI a.rac,..II,icu.
En al",nOl aJOO . . pos,bl. <OIlltrun nuc><)J indi<ado... I p,ni. d<
...,.¡¡"i;aj "".... n'.. (po' .}<mplo. l>. a,bita do Pop dc: TecnoloBb n 1..
"", ). o bien .. posible agr:go.r prqun'" lluo '....... n'icn'.,.<Xl"""'"
o
a o, nun'O' 'lue deorrolladoo Cl>l\ o,,", finalidad (rdevaml<n"", JOb..
iru><WIoClO..... d.>l... JObn: ci<nú6<-, "'F";aoo, cte.).
E. OUOI QlOf, tal .......... tICCCIaf100 rd<nrn>mlDl toWmm•• n........
(aW'" 64).
~ ti p<'OCeII> dep,o.lizaci<In adxo",poWdo po< "na
p/nlida ~ de alp.... de Iao ru...,..
~rWn de da. 101ft llujo
....aoo<ion.al '-loo y """_ h _ pá<Wa .w.ida • \o
chm las ~, adrnIlUOUatJ"" pcrtia<n1U. Po. "'''pM>,
.... u-orobft _cir> ... pn>d W'CO'poo.u.n ,'..1 ....
oonuela duneroo T ~ ... E.uopo. 1""'" dt 1"2., _
1<IIpm.....biln • .....I.d:o<¡"".. ~ ... aclaM.Dce<:rioI~.....,
.............. 1'"'" ,ccoprl. ..- cba>oo.
Raaloa "*,,u que d """""P'" tic 0pou<l_ lIItcmO° ,.,lntdo .......
ahora..... OCDE ....,.... P-trde lar rleCI ,Iocio
pno .. ( bu d J dtqyoena .... L'fmJJWl pollnc::ol.S<1I<CCIOtIII
l!_l.E!. r~~::.=:.:.:.:.=,==:_=,:O=:.=.==:'::=======:
.....M
itfto,"",'''__" Y lUldi.......... iadwuW "" d ......,¡ tIolW

.._ .....ti.:&o 1cnp> ni cum.. d hcdood< que lo ..-.d<~


1.0< ~ ck 11I 'f¡'dOny Daauoloylo '''.0. tea. ypn>duco6n 110
...- ........ ~ ......, ......._ C....Icoquoen _ 1. dd\n>a<>ecl odcpoa-
. . -<jI>< ,roL bL on<nK dcbc.tn IU .1..",,<» oq~" b eren poIkoa ,..n.
fundamental COIllólf COn hu,.... otIlC» '1'" pamn.n tlll"nc~" las ",blodj1fUl
df' rmpro:sa.c ",..lnlU<ion.b > ,n.~" <k los .dovun><nlOl ",..dahe<>s ..drw!u
(v'u<. pe' <)<mplo, l. ~Id>. dCK"P""" l.). h la OCDE OC a"n ,<.>lIU"d"
oc'''oI men lo 11111>.> IOI.\IJbrc ddi ni, Iones Im.mocíon:&l.. un ir", "'el r.bl''''' .1•
....."'¡ón ¿d seN y.J mom..l tI.I Fo"';o Moneu.", InwlU<io....J
I....umpr..... m"hllu<:ioon.JulOn >cwrnd. al Imp''''... cun la «ono-
..1. cfob;d qu< loo ,Mo.:Aio... dd...oo "".fr."....
a<'I;~~ todod ..... ndo.
f.u .. ROIOÓ<I pI-.u """,J' ... a¡xu;ol pan bln''''olKialad<~
' ' ' ' p.cua ...... _ _ d< QtIlfidctK¡.INhd qut 'OC<" IU an......l.oda lo.
... ~ t.cil ••· ,1._""".-..bnt de ..... f'"DL ... ruDa eI.,_
podMn uf
......n. ..lixmoOóoo...oiI>I<: .100 ""f'<'odora. N.. obounlt. la. ;o;:.rncbd<I do:
"u...Mo nwh,~ son ... campk¡.u r la> """no< pon.a., .pl....x..•
..tlu.kal magn"ucIq_d.berU oer r-il>kdismar ""<OIlJumod< lad~
¡».l • ....:.. <m..-ca '1'" muh.liul p= d anil.... =nómico IIn 1"" dio ~'tlar
in!o,m:IClÓn do r.oIo' p¡r.lmoom¡><1"¡n,... Lu publ,ac",,,.,. "",mn,.. {,al..
como informa anlUla de Ias .....prau. fCYK&S do comemo. m.l podtfan
:opnn_ b-u ~ de la ¡nl"nrla3<i6n r 1M ~r"''' m......aw. r ......
~n" ...""'_ pod./an ~~b.j. lo ~U. fah., d...J... 1......'''.....0'''"' .x
COfIftdrncjold..l .mpucmsl lDoorpmunolohciaksdoaadisllall (-.áK. po<
.,...,plo.... <lo.... MERJT C1tadoon el Capiwlo 101.
T ilIIIbono 1 1 _ ¡rvI;.,dora r I:IQII/Kat ...... pm.Ill:I."
..,.¡¡, d C1lCWl........ deL. Gkip<':OUÓW", ,n...,. aNI ~ ..
Me ....... r'" J*- ~ 10. e-u.bo:l r.c....¡..... Eouopa
pan -.. pM u·_", "'" qa',,*-" icaldr 1..-1flOok' r I)narro.
".aulaadu~'G"'u,..loda! ¡ ' 1 """-.o·;"....-.-.l·,1""
..,...,plo COl .. CERl" Ola Afencio EVK..l ~
t:J I U' wnboo!n puoI>'" .. _.w.. la ........ dod dt ....KMora de n...a
~ 7 loc:oI loo paúft '1"" ....,_. ron un ........ f.dornl clr P-t-
rri.... J onoll1all daI...... u~ ~.....w1 10 CoRUllÓOl ELon6mia.
pan lO.....,.. ha • .,."...,;10 ~,. <ti .. dean"'lo de lIIdocodcm
ruao.wa de <odo "po. En el m.d 1oaJ., .... _ ...."'. hoy ..Id>o _
mbojo realiPOo {61.

EI,.,.I MI tH-

F.J "msnnu<k T «=noIo.pJúo""",Jo "" mn¡;"n~lnl. nI"""'" .... '1'''' 01


f>&IKl <kl Fbiomo COlUlH< en <rear un ..... b.. o od<cuodo puo d dcatrollo
t<:cnol6,;im por pan. de las'nI P'tPlI, N <> obslOn.<, <n .... momen lo lO 'lIb 111)"1
mil l. <Onl''''';ooo> <1....""1.0<.1'" ""'Bias d. j"q¡o· paro l. OJ"'lfun"W r.1
",<>do do ,n ••rvcnción d< 1"" ~obi'rno" E. nCCUl'io, por lo """0, """"'JlUf
r ""pi "'" ,nd,C3dora "'''W>'.. ..,1,,,, lo. f,n.n<l;>eOÓn d. 1.. aa,v"I..!..
<i<ndr. ,c<noló¡laa < ind i>.!es por FW'e d< le" sob.. rno,
En .azón de la ;mporwx; del ~ KUbanamn"alrn el al"'J'" '1"" le
bnnda a la 'n'tillpcicln a iaI¡o pino 1 en la <nn.ftrmell de ..... ,eoulWou
la ,,,.l...,,.... a necaa.... ...".Iinr nl>n'allle1l.'< Iao <c>nap'''' atadlOlICOl ex....
'enl<S (in_,pclÓn bU:ca. ,n""'ip;i6n apb"""'" r o.w.ollo expnunenoa/)
•ind.". "' ámb,tI)l, en'" lo. <uaIr:o d "'" coupoc...... d de •eielKnl de
lT....fnencia· pro ea el úplndo I (811Ul1<, 1990)_ rara ...... "'"..-.
oeria _ d.:IuroIIar U"" d " " ' n detallad.a -,cada m..........al
...,.It•• por COIfIpo de It. <iet>cia ,,~.!in de uut.... ~.....,po<>

(Qr.. ..
..._ _.wr..y-.T
..u;a.v...,..!' ,O ';'1
1 1 _..
[ K_'''''''·' •
l' _ • • la • -,
,o.. _ ' ,...,.., _ _ , '
............. T e' ~_ _Ua _"
, _100...-"""""..__
__ ......_ '5 ¡" !
,•• ,'1' .....
l.¡'~"'''''''.
-_
lOl CI ~.c

...... ~.p.¡..Ick'Nf
... ~
J~f '

,udosol_ckcd»COCiónoupc-

"""'" , .......
,_o que urobCo &bn1o,..J,u, formxl6n fOb<~d ~ ~ta1

P... 1a -l.,;"¡,, .1.10. .." V'" .Iarropbm """looma _ _


con,...,to <k .......... r ambn Le. dacot d .....tia ca la x:tuaIMbd pan
",,,,,- p.iat.< ck la OCOE _ 1"'....". a<i_ ti la cuudad ....J ck _ _
,.,¡ .........ando "douccialdo y. m........ aKnQII.. d.:o<nmn&l .. a aufiam,..
E,..., lituacioln lO debe a la d.ficuItao:l para disnncuu Il1o «rU,- firw>ciaos r
~ <lcdoadoo.1a 1a_up:i6n ya o....m:.u.. en"...:to. d< cdllC»06n
""l'"''''' ok "'l..dlco .l<dJc.loo .Ia .rLldanza. la adm""$fnocln, nc., ...,..:>al-
mml. en d aJO <k rubso<lJos en bIoqll< p..,.",n .... '.. ,¡,. ha M,ni........ d<
EdllaoCi6n, Se "" ,<a!iudo ... oon.. <l<..... l. uabajo mcto<lol6pco '1' ale
~nllClo y lo< publ,có Ull ... plrnnmo ..pocu.! dd M~~....I F.",¡;"" ,..,f."do a ....
,"m. (OCDE. 1989y), S, bi.n alg.." .. p.I.....u"." ,lu... oob,.1 "..... 'i~K'6n
r nu.u"U" ~"'''''I'(mdJ.ntaal """'0' de «l..CKi6" ."poriOf PO' m<dio de
re b\unocn'w ..peci.ala. la 1T'.•yorlo el t""" I:u .ifr:u """.. pond ..",...plican-
do .... 00"1""'0 ck .po«<",,;.o d.ln....upi6n y 0.....10110· (mcf.. i.ma)
mllY ;ubllnri<l .. d<$>o:n.uIiudoo a bJ nfr:all - - . de pi'''' Y p<fJOfIal
mam...""" po.lor 11\,1''''''_ ck Ed.,...;,s,.. En d mqo. de 1IIo~ ..._
aumaciona .. naI..... '1' .. 1',,,,,1 de loo ptln<ip.dco Glr.lpua el< la .""",ia ~ lo
m:1>Olopa r a Iné<odo de dkuIo ad danJn",u. apl .......... En 100.-..
,......,.. .. rnbu llIU , ' pobal"• .". de b-a...b.n," f.,,""¡'lor
~ .... dauo...bK 1 Y~ ............ au--....d<
"'1"""" '1"". P'""'"" dIoo debulou ~, AIc'~- ...fOftt '1'" /00
JI'<'UNO"'.IaOCDE 1 "'.• I"lO) ..... ~ ~ _ ' "
lo~dditxoI"rlo~c l t ~1II'<mK" h .. d
aoodecbroodc.,,_~nr"- pand_ 5<1."(1<'-.
la -,.caa6n <k da. oh' I p c.uqoria "'ir'"inYell;'
p<mn balta o a<ncias el< .,.,..ltm>aa. aIfl".uul
umdo"......... deJ<o 1T'.""', lor ~ .... <l<odaa Ioa<er ~ ......... o:w:
~.

A /in de: conuarr<lQl d ",mor ele '1'" d "f'»O ",t...nam<nw ..


«<nol",ia p....k br.nda. v<nula> ""ml"'''',....
"'jUl''','' ".....'....,.v y
(Omp<lnl poliucu .n :l.mOllOII.los eotnll 1.,nnovaclÓn.l", oo",p'" publiaJ.
b prop,<d.d públiea <k .mp'......1 "".m. ",bu,a.io. la """1""'1'<1" la
i"'o"i6" fin....ci.'" y... 'r:on~.lodo e11n (on <1 propóSl'O d. r«luc,. el 10"'1'''
d. p<»ibb I.. ccion.. "" .. na(....".le EII. "1'" de ''''''lIÓn
debo: fundam.n -
se. al m...... n fW"'" .., .ndtcaelo",. eomp.",bl...n el n....1 'n'•• n .1
C.W. b !'icha d<sc"p"'" 1II
la maro' pa... .:. ....:&I poIillcu 'mpl ~!tun nI'" de U<IJI,r..ftI"'. de
fonJoo. <l,,<Cf~ o .nd.rccto.• n" ¡<>bo< ~ la ,00.....'"-
la .....toa6n de <SlOO fIu -.. par> 11l.'mlip<lÓn r Daatrollo o pan
¡orwncJO.... O cq"'P'" - - . .. ...,;o..,f<M<l'ItI: di&:i1 F.o ~ ..-n-
tnllln nwco l:l-pd/<nm 'lile pmniao torapuM:
_ 1M catcpoiaf pruupooeouri:u .. nljzyb. en diounUll poúeI:
_ 1M c;ooq¡orlaa ...... ~ c:mplcoo<lM por sol-- 1 1M ......."'"
~ lIAdu por .. aup ",... 6; ....
R-..J................tr diflciI coonp''':U '" pap 1 lo ... '" m:~ en
el c-. do .,.".. ind.t=o, por jo pie, na do f.ol¡d..l.. ~ o..
codoo - - . .. .........., rallDl' af__ 1&StCIDÚIQIf pu:a .....tI( d ......,¡ 1
lo .......-<W"P"'l'" ~ ~ ....- P""';"""'"
dlnpdoot... .,.¡.............. doloaarloo oob<.rad.oelepoll-.
Eaá. "",,,bAndo el papd que IDI ~ e.-o poOl J Ha ele
~ Se ncaoi<a. iud_ ~ P""""- ..... ""f"'" de"
dIopooubdMladde_aue'OU.~~de.a..-"n ..
(OCDE. 19'90 D, .."" palllitUl ...w.. el n""" 1"
uúIuen<:io de - - -
pIoemammtob en maakn. uf ""'_"" _(OCOL 1m ...l. Tornbiéa
raularlon ..._ oIpw .....-..-.. cid impKlO que: lwo lC&IlIo .. o....-u
re¡IomenuelOneo ooh<e ~ in,.lrenaI ....... el comporeun.o<mo .. no-
....do< dot .. ompra;u (m.. leY... c< a1~ 1987l.
c...,..,., ~.J.J]_~
~1"11 1Lhor., buelU ¡wtr .k "uan.. apoSICIÓn .. ha r<fn;do I do...
5<1...;""",<",. e\l1IIti ..'i...... El P"'tl12Jnl do. T<enolosWF.mft<>mlo fu rfla·
lodo lo nllCQ;dad de: inJi....Jord d.~ mú c"..Ji,-.,ivo ol.ubnof-.r d papel
dac:mp<ftado por o.cr ..,dada do ¡odok. mis "10(;0.1", como l. I"'ión y J.
comucioli_idn ("'.""S'''S .NI -"'-""1). ....r mllmO, fu fanal..i"" l.
impKS,ón dr '1"" d In;iJisil del .i..o"" dc e y T, on particula' dd soe,o,
público, ,.....bi<'n 5ic< i~fi>tm>ción ....... tu ..llUC'u,;U y p.ocodJmJrnlol
i<Ul",.c;OruJa COfIOOI, • fin de: ,....., C1\ .""",...... ada paú m.embro dr la
(X;lJt. ¡!CM.\I hlllO.I1YaJ ,mI,OO" proP'"'.
No 010..." .., el p........... de Tccn%po!Econom¡' ...... fu lim,todo.
raalw la "cca.dad de ,..formaaón oobrc b "'plI<u<.o1l, " '1"" ""
"",""¡KIo d lfti/.... 0.1 soelO' ,"dwtnal. ÚlItC. por OOIlJop"omc. u 1IC«Q<Úd
de _ ,.... _ _ de •• <II..,..¡...l..... 1 aur oncliado......... d-::nb&n b
culrun de bs ~ faa .. llU ele las WlQI <slcns docKk el. TEP
a<bIa b _aocl.l de ... lfti/isa Y Wla wmpuxi60 _<tUUClfO
de b
""'= 'le ....... ,-........EJP~tuaI>on... ouIon)_b~
,.bddem.m.~............ "'.......,bb.,_Idarnmaucump6a
1 .. " , b a1r- ka6ooiUlOO ...,... .....LcicIn ocrb 00-..........""- El
~ ... JlOf'IC I pnlCba bnpaodaddo lDI ipWa raI ........ d ~ • m •
., . . mb.Ú1I.... dpoocnma~atr ptOhabd~<kaar
.... \¡a .uba- al . . - apen-nQ1 (cudro 56). 1'"'" oc _ _... ! 1IDI
~ ontllbd de csnICboo <k caIOl' ¡c..u- 1m) _la <k ~ ...
~ ........... n~esuocIIsnto~
..... c.¡_.. , ~ .

Loo r=u-. " - - -'''1'"'' d..t.<.lo auc:Ul P'" .....1"...... d


~ .....ooLpco al CttCU:UtOIO ccon6rr.aco, Iaamosut -=:al. PQf -...
lP'.... ~,.w.... ~"".-....w._"¡pe....,...1 un... .l ""'JO<V ....
r
~ _ ha.::. dc.u-lI::DJOnl~ (I"YatipOOn, Da.arnlllo, eoIJUUU-
tu ,nduuaala, indicadores incl.-..lco dccono Pazo. =.1. <OmO"¡ <1-<.....
Jb, o,.... n......... (infKW>Cl6o. ,n_ _ '''u""bIes. ,<COolopao nunub<tu--
f(m .. E.sro >Iwc:a dams C'IlaIlUWR'llf fiioo [caDDd.>d de ,n__ <p;loru, pltQl.
ddmoplco<lo.r ... coJ>30lXNln ...... ), ... como mfor.n.c.sn "".al....".. sobre la
d..pon.biJ.dAd de pc""""¡ ca¡uaudo Yal ",0""...... oob... lo "",¡.>dad que ..
OlWWl (mn<>Y">06n, m"OOUOCIÓR dt 'IXnoloc!a m""uF..:IU ....., CId. El
,",,,,Os .n e'" aso ..d eniocado.n lo" c~ntffi<O:l e ingt"""o, Y'" 10$ niv<!..
e>peciahudOJ dt rccutSO$ hum'MI (7).
1.... aendf",.... ingC1UC'OllOn d .I."",nrn v¡,,1 del .¡".m. de CyT.
C.ranlJ.... l. produocción de cono<im;en..,., J='i.:;pan en'" 'r~".fc,cnmI
W ,ruli,utioneo. lC<1o,eo y palJa. uf <0"'" en al desarrollo "kClIO' bajo lo
formo tlt """''''' prOOunoo, procnor yen.u d,fu>i6n <11 La ,.d..." ... P'"l'""'"
• la fI"'"O"ó6D pro.um.. co"", n.-,,,,,, r ..... d JT... ,erial <1>oJlllot;..., de W
n:dca. ancn dim""odelaJr.VCSl'pam y Dco=IlIlo.dela pn><!uccióno......
.,u de la ~ •. ~ La adm..innlcó6D
c,',......... di.cóan>n loo l"'m<:nI csarIúOas...lltt CyT tri d dtalllO de
1%0 (Fr-...'Yo"'"!:. 1'165)... COllllderó q LaanMad,1o OO·.ob.:>Dro
......."'oori:"__ e""ll""""""""""ir.uw. ec! impo=un<el ddp<>WKial
de CrT de u•.a naOóaI. No ot.an .wo Eaadoo U.. doo !la ........,....... ""
lliAcsucohn..,,,, """" i<ll:>l<2r ...-..cia ycll1ujodc.-.. poJcs.....aJ.s.
O palocs >610 ~ Lo ~ de do.... """opoloblco C1I d ..IV'<I
m _ionIlcn d ..,olatO do< ,..... pol1ucoo de cono pbro <1>r:ao" .Iup dt
cenh....• .... ~ ...;".,,'" t.ol""O· De "'lul que d CapI..lo' .. 1.....
r~.ulmcoIrcndmudc"" c........ U.ud..yaccooc:cn,re muo u......
lema; lo posrblc d~<.. C::UIl: o~fU y dcrr.... d. dd>id~ I fxtOnl cicmtI-
8"/Icor
l..o .... lCnc'~ de buco de dOlO$ complcl2> sobre cic~,riico. e 'ng.,,,elO' a
un. em¡m.. """'O> que en E.t.du. Un,do•. PO' ejemplo. ,cqu,e,el. mllm'
Cln"d.d de ,<Cu<l", ~u< 1,. ...odr"iceo "'".. Inveo';goci6n r 0.:.."",110. u.
.,.,.....,. do .... loo do•• KM! .....paraWa ... el .....a ..1CfUciI>nII pGnfCI
poobI<n- dil'icilo.. pm> ... h.N:Eao """ tal ..run... p-Ic dopuu. untO ...
el ""''''.. ruoaoa.ol mmo ~ p<Edt la ....diauvo, ~ Ii
dack el pnrK>1*' el dJX:60 do ......... a a>mplnblc con do ......
..,rwc:tunk.
6).
a>mo" "-STAN (~'" 62)7 lo STAN ~ (.....Lv

Un oponcconv"'ucn"''¡'' IKUltCI' hllnuM.a>n fftmuci6n T"'"f'K'<ación


~ coo,"'uy< un f.c<or crCtioo 1"'''' d bl,c> de" Jnr>aV>(ióll m<!",ui.d.
Como conuibución a 1.. polkó""" d. cdllCXlÓn 1 CI~j'ac,6n .. R«eI'"
,n!ó:>,moó6n"'¡'.. l...Iidod <le loo rocw.... hu ....."... aiot....... y ...bn: tu
,.. va...,,,,,,
m¡.... ..Ja. PO" rnrjonrloo, La in"rrn<'6ó<I oolm: la cdltCaCi6n
*
báoeo p<>o<I< ~
f.a..do.omptJ"391 Punto~".....,..........n... dc""_""__
1M ...adhtO' adndu oolm: ..!lIQCi6n ("'- lo.

...... 1"onn.:i6. 1 capooclQ(J6n ~"', 11( p"bbcó bajó el IINJo JM'


CIUfó<"

E....,4¡='" UodooH (OCDE, 1989i) ,nfOrmaadol...lOK d N ...


•1ct..'ado.• 1üo dud.pu....... t "1 .. ypod"..p dwiot.
-..

,.\nuImtare, .. <XDE esd do:atroLado rnc!'."""


el< .........dtl (Fd>o
.w.:.,~ ¡O! que WIIboh. <mn1rihu.rÚ1 .100 tnl.,oo ~ ,...", __

,n.-nphks (........ 'l).

Sen doo loo 1mbltOf .naliudos <'1 d I'roCrama dt Tccnolo&lafEcfl""rn(;¡


q..."'g<" en la r..Jidado .... p<>IcnciaconJun'<:>t<!$pOOiaI.. d. indlClodoru. N...
..k,;m", .1. le<.nulugla y d medio "",bien •• r .1. tKoolo¡l. y lo. pab ....
• tu de desarrollo. Son ca'c¡orlu tl'>llSl'<',saIa, PO' >sI decirlo. con 1npOC1O'
lu o<no el.'''' pri...,paJa do ..<xl....... de CyT e IlldWltrioks.
La OCDE wcn .. ,.. con un prusnm> el< impomnaa pon dcsarrdbr Y
miNI caMÚlicof.JDb.. d mod >mb.m.. (FICha ckocnpr"", 15) El ~
lfobopr oobtc "..l. ... ca para i "PV loo «:flUd .... bienralea .... b conabW-
dad • ".0 Y pon modu tfraor; _b.... raIea ... ~ i-u.
.... R..uIn u.... _.ow:lib6r-1-" r 'f - -...................
idnoomO<tllQf "",",,"-,... Por ,,"""", ... .......ca ... a<t - . o C.. _ _
MllrfnN .... aud'LIUi... pon b rr.tebD6fI do b IIIW'W,,""", yd o..m.-
"'OUobrcd-dm bienteAnl1, ..... thnlCad • Dad· ..........
~ocn o¡b lfWlufacnaraa poocdm Dunda.. a k. f H -
mduunaks rdaciorudcN aln b conlaItllna06fl
EJ P~ de T~a1Economr. 1>0 ptr>pO<ci0n6 oporlU"¡d.! JI;u-
U pon ana\iur Iu.mo qU( punm \or; con¡un,o¡ el< ,ndicadores 'I(n,/fi(ll)l•
•<!cnlC'>' ~ industri.J.. dudad.,. p.... k.. p.l..,. ck b OCOE podCan ¡aultar
.plicabk l;U"bi61 pau pÚICI ¿~ mudlo /1I~nor nivel d~ dewrolJo. las
Nodon.. Unl<W (MloOiruf. 1991 UNESCO, 1978) Iu.. ,taIindo un ,tal>.ojo
"p'ifiaeivo en al( tt~
$1~-

la 6cl'w &smp<lYal qve .. P""'<"WI • co.mnllaC06n f'CSI,IfUfI q~


imbo,... do <nboo;o .....tos.............. br. po-<u.-...... <Id p......... de

.......
T~ (OCDE. 1990;), La .,{'eun>o>& amo ~ ,

FIdu .-.,pun I
r.g1jouc.. >oboe id.......... ' ...........

.,.",..
\w" br. ,roI,.x1.. p>n b """",*, dt n_ --.m.........
ltlYa-.n

acnufocos r .«HWIpcoo ............'" "'''''''P''''''' r deAnoIo ~w.


E"""" lo ~ ...lUCNn 7 <lr=>6n de ..... oaMdada de 1.. _1p"i6e 7
0nan0I0 .... .u-- paI..., l«Iora do 1> ....,...,mIa. nm>I do Lo ,............
~ cIc b ~_, de b.<en<>Iopa. tlC.. nudomdo 10< tuUfIOOlinaorn:»
,hu""'..... (.........-) compmmrodo&.
M~,,,, ..,.,* .,lu:lNJJn
El m""uol rnul.Jo I"'~ SunJ.J "'.Ir"
¡.. 5,,""7' .¡ /1num, .nJ
&pn-,mm:.1 Dn",~,mn" (Pmpu.m P'''' un.> práctica unifo'me: opl'<:able.
101 ..,1..... m1.n'o. d. inVfitLg.ción 1 <lc>a",,1I0 .. pc:"mnllall, CGIlocido wn·
bitn como M.mulli F"","", fu. el P"'''''u d. "n. KilI' do n'>I'u.!" <le l.
OCDE ...b,. "1.> mui.ción d. xti'-id>-d•• cicntifocu y ,«nia." ({)(DE.
l~lllb, 19119y). Publ,cado PO' p,imet>- ""'" en 1%), ca .... i'uye 1. "0'=
il<lop,.<l. ,n •.,,,...,,,... Ime:n« p=o ""C"P<> de ",kv.m.. n",., El bo~, <k
lo quin!> ed"'ón fu•• n.ht'ldo .... un. conk.."". ,.a1,ud,\ en Rnm. en el
0'~1\o "" 1991 ,cn";u.l en VIgo, en 1992
la op,.. i6n In>'C>"pción , Dc=-mllo E>.pn"".... w .l>:;un tOdo ,rabajo
<""" ...ocmp....d,dodt m>ncD ..........uCl OOn el fin dt 'IImm'" e1:o«n'O dt
<onoClm;rnlOO, md.. ..loo bo ~micn,Of"¡''' d ""~.la""'""" la
1OCOrd.>d. l' bUCIÓn cIc .1ia COnoC",..elll" par. ·dtat nuntU .pllClCor>IlCS.
e...- .01 "" , "".,v,.¡",¡"., b ........ipci6n N>.oca. la ",,,,,,,Lipciób
.pl....b .. el <kw aperur.... uL
,.Ift.:>.,....
lo .. IucsudUlJC;lll trobr< .""""paOn 7 0-...... "........., do loo
<"""1- q"" u...-.... abn .... 1"""...... n\Úq"" do loo n'" q"" .... Ii........un
Icsccpoo m d COlO de"'ld ~ - . d ,.....,........ La .......
~~ .... porotord_ _ ,decapul,'ndW<bb ,
......... Lado_..o... _ _ ........... K .. praaa ......... _de-oqn¡.,~

..................
ftcn de llaIlpll ..... pano" IfTt) r pu<'deoo dr'fJ u'SC JIO' oo:upooó. ,. JIO'

1.> In_p..... ,. d Daal-roi\o _ aai.-io<bla de or.--'*' (Fod.a'-';p.-


e .... tIti"'"r-,¡,r......._ _ .-.... ' ( D 101

lJq l6) , colUtll\l)'l'll. ~, .... rnrr.ponen" ""PO".llltle do- .... " ' _
i.unpbln (cu..uo 61).
Im,-.MMw
La OCDE 1IWl'.......... ru..damc:ntal bu< ele dwIo'" .....,¡ In...,..
IIpQ6rl , ~ ...,. ....... ll::mporala oc _UIl a fi.- clcI ..
do I~ (OCDE. 199Ik). So lo xuam. ... d<t>Ik _ rek. ...
ttfu...... ~ -oLe. dooopioo • le. l'Jbou obooo 1.. _
..........., ISYl , "lB"""
-.:I.iaAtt odcnmOm nIa .......
prwo¡-l<s la pnlJKxMn s.........J T..l '17 1-6_"
(Indo "'-d &e-aa,T~."""ocomcmWIlbft m~. La
p,lJ..",.¡o & . ~ ... ro.' ,'" e.- (F..oodJonc do,
Oonna r T = I , ~ '1- oambio&>. '" _ en ".u r ~
ptCM:IlD .wo. lIIÚ don'.,w

Ftch.a dQcnpuva 2
Eou.d/a.icu ................

mp...
U.JlUl loa d.a_ """'Paadc>s PO' lu oflcim.. de: I"l<n,.. n>ClOfWc:¡ e in'«...•
~ioRak:s pan eonarui, ,n<!ia.dn,.. dd RJvt:I,l. ellructUro r cvoIo>ción clc Lu
:o<uvo.dadcs d. ,nvt:nción en di.un,,,,, palia, ......... d. b ,.. <1""". Ytc<nt>IOflla,
"....",J'" '"'1''''' &l. dCI'Cfulcnci.,1, '¡¡fwió" 11, 1'Cf'<'~ón ,.. nol6gi"'"

M."""""rW, "Im,- .k ip!i<MU1~


~ "" mif, la funci<ln do- w orpni.1ac:iond in,em:o<ionalcs ... bu p1,tn,,,
cnn....ccn (x,lil'" la campar.>ción .l. los <!atoo de parenld d'lponibl<Scn <:Id:.
~ aIlnque ..,... '" -.. ..ka...... ,<>doY/a P<>' Lu co<>c'CfÚ<icaacoP""w.. de
W p"muos. No out en la actuahdacl pallla ""cmaaonaIcs rdao:,,,,,
al .....
clc ¡.., _,.,jI....,. J"",ntel a>m<> indKJwk¡"o ele ...... ia r ,ocn<>Ic¡fa. La
OCDE '" P"'P""" cdil.1l" u... publJcxi6n a1 ...pcao (pueden halla... ramas
de la bina""" <lup9tliblc en ~ 1987 r ca G"toc:hct. 1990) E.d ...
~ .. una _ .... do orietltaci6tl pan d ...... ' ' CfJ'' CU'ci6n de cIaaot
anbn: paI"'lCI COfllO .nd~ <k c.cna. r T ccnoIocla-
Una ~,. es deud PO' _ ...
fClllbooo6n """ la p"" ....., 0CD<>Il0n. A a1 "' mpedir

.....................
d ..... de aWq"OCf Intlok de la blOO "1 ..... pan< de lCftCf1lfl dunn"' ....

Loo da_ ltIIn J"l<1Ita abarc:oa ba anücinodcI r ... paIa:<a -.!a<ba.


cbd>adaiporc:ampode la , m .L p u. ......
oot.R~ ..tI!I1U(JO-
naladuu........ CU&ln)labalo¡ori:ot;: í) paomtaobtcndalpor rao&. .. de ...
plS!no _púI: io) patUltaoh...oho... "'" patI por _....dmta;; ui)potftlta
Hit a or.Dl o¡ .... c ¡ • • IDao...a.~

mw.. rqulracbo ~ d paú o q lo "'t:\CJOIU/l, ..1 p>lcntn obI'IlIcW futt>


paú por Ioo"",..kn,a de
"" wo 1*<- t...u- ........ "'_'00 _oplu.slo
oqaotntI la <bunti6n .,.tI'< p.muos od¡"dicxbo a ns,dc:"ay_f\'SIdmo:a
U. deompcoo:>M" de w p:u-.. .............. um m...rna "",,nD306n
.. ''pa ..... IIO . . p<JLbio:~enou.r J_,.,.....l'''' ..
gnm, . . ~plom.. owo~panla~rndocionalado:~
.",.. uul"" P-"' ........ Ia diñt.so6. "" \o....ro..-:... 'OCIIOI6slCO-cittlúl>co
(.--Ia Fdu. cick:nP""'"' " ......., ¡,¡,-w-.b;

-""-
L. ofQUI dot P"'tntCI ~ t
.......- . La OCDE I'<'.iftt. al
IR,.,.........•
(I~J YI"'W
es .. 01... __...... 100 .......
loo .w... ...w.....""
..a.c.rudts ,....,......t IW mJtlllIno <Wt1O a1qan>J
>lita o.-:n cn lai P"IJICXIO N.,. s........ T,,~ J~ .. y
S- s...• ..,¿ T"NwJ.o .s....u- J loo J on!» ptn'nrmes_
M......... wnblén ut.l _ do: duoo oobR "'iotudn do:- l*tft'es l'f"S'1'udu
"" loo Eaadoo UIlIÓG<, """" '. PO' pdsa de raodr..... <Ir loo ... L.cil..._ y
PO' ,amo de la ,/'IdUoSlfU.

Fidu drscupl,n)
La 8aJ&IU.II de P",o, d. TecllOJopo.

Oh¡rtlrtt
M<d" l. d,ru'lÓn ,nlem"";",,,,) ¿" '<CIlOIo~f, no lII~orpo'"". ",<di,nle un
Jq!""o <lt ,od.. W U .. ruocciOIlOS illlalll'b/es lCl:lClOnod..rd (On.1 mm•••;" de
<,,',.
con_;m ..,,'''' .«n.""" y 1"" .. me;.,. '-"n N>nr.nidn ,...."n1tlt;..." p"'"
perlen«;"n... , d,.,",... ~
M'~"J ""'f'
M",fu«_
P...,-J .'t......rtI Mnl1oJ'¡
ÜI 1m lo OCOE publlCJÓ ti ",,"d ural_
r-t.iJ.,.M"""'1m,"Z TK"-'-rJ &Jau ./p.,_nlf 0.",. TBP /I.!",,-J
(Mbodo un'io,"", propues«> pon b ~o<i6 • • "'l<.~i6n de d.aorOl de
b ~u de- JI..... <Ir T.uologb) {OCDE. 1990k,
Esd"""ndo nnJodr blft1Cdc """'~ de;' OCOF ........ Indoadorn de
Cimci> r T ecn<>lop.
I'kbca tndu. . en la B.4nud<1'3p¡ de- T.. , .L cU bs"JUf"laopc:nci<>-
....., 1*"" (.I<¡""" ""'<al; Iiuncioo cIr polen''''' _ ............ pri<:
_,. I IOIl <IWIdos;mo' 1 yo-,maraI~ .....
~ (...doaidoa..-pnuocn" ,..-......"" o ~ Ifi'-""'nf,' "... i<:....
oh.na.uo. r-n.:............... iQ-V;';" J dco.noIo ~ r....n do:I
..." ....... ..........1..
o..bao ~ 1....,-",.. <>p«:o<X>","", _ _....... ...-oaI.linaaur--
..........1IIIOODOa , . .; pohroci<bd- orcu-: ~ film.n......;..-..
a..- .........ac. ......epo. por d.....dooo ......o¡:. j .."dcauol I.p lo
,*,,'"
!

ron... dlldlo<-f:-
la ~ companr ¡................ nacionala .... &abau.
....
T c:cnoIoJIa coú ......... WKIo pauW>IWI><tlr•• meditb.q Lu priaIas
nIOl>'W n>odJ"ocan paraltltruuit .lunorm...... o<;.,,~cid M1tUU..l.

R/('pJ«l6n"" Útil
1..,. d.,... od.m"" .1. Ihl.n....... P'S'" d.. T..nologb pueden rrcop,l"... pot
moJio de rcl........... nlOO al"""ob, 1""0 a'''.. rt=l..",. ob"... rlol d. 1""
Iqu q 1<Wl"'''.''
loo &neos Ú"lnJ.., los ...'oricbd<o do conuul ....
,n :."'b .
Lo OCDE ~,.,................ bu<: .... - .wo.' Id.o..-. lo &WI......
r........ T<CD<JoIo&b comspOllOi.." •• lo lN)'OÑ .... SllJ paba mocrnbtoo. lo
-.l:ol-a. loo lIV' _ _ . . . . - . (rccíboo, ~ por púo I""'''''p'''« , ..
t.....", ... hma 1'J70{OCOE. I~_ Loo'WO' .... Ioo..- ........... Ñ<ron
poblicHloo <:Il M... s.....w •.,¡ Tri' '17 /..J"._ 1 <:Il &wSt_ • .J
Tri' 'lD~'Ioo~,....... OOf~""'Ua:..-ho1o
<XDE Yr<IIi "Iitn bu<: de dwoo "'!<m. . . .1patll<l'1eO d<a1hda .... 10.
B1bMldt
o.....,.sn, ~)
T."" •• r.!d "."¡u"'"nmo.. .b¡IItI_... "pode
q....... ,nicM\con ¡opOn. "lema".. ltol.. 1S""""-
I:.n el Y<ntMl de l"l .. ionoó ..n """""ionfO ,nr..uooru! a¡>tIci.l ........ nO<
,onu. PuaIdomc",.. .. mlnio.on yan...Jiu",n do.... con'apo",l.o<nra • di<>.
poWa m" " ",.n..., la11dos en Iu pcln;Q1 1 d2!:irlCa<io,,<s MCion:aln.

Ficha da<:r<plln 4
BibGom<<fÚ

"""'"
U.J<ut ........... ool>nla ....udod
out- MtbIoo 1 <:as ...... <DCba m
lo ".,...dam"... dt loo tqulpm
P' H ............. , ... - - .
m..,......................
(ulcomo ... 1as patmlCl) pan -.lit
tt , 100
r _ 'la ,.~ UD ~ del
po&a. &n do Iocalpar"'...da n>Ilo
.... ....- ampm (m~pl,_: do lo amc:u y la ~

M~~,.""M"'''''
Loo ~ btllliolMen<XII deben 111 da1ttollo Ñ....wnmt1lm..... "S",pm
..",....,., ..,;0.)' firma. con ...bo .... P"....a.. No ....'....ún nonn.. 'n•.:rN<:....
ruJ.. ofidal.. pan l. r«oribclón de ..... llpo d. d..". ni PO"" ... apL<K>6n
romo indiadorel d. ClCnCla y ttc""logIa. O" .. n«.1 ""'0 .Id I'roy.tma d.
T«nologWEconoml., la OCDE rnatg6 ~n info'm< JOb« loo 'úllimoo
adda",,,,' ro bibllomnN (.." Raanrfi¡urn, 19'10) '1'" ron.. i.")" la Iwr <le
110 O tXT>t (JIroo-• • r.,.....,o........ ~

.... "'........J de 1.0 OCDE oobn: d ...., J '" .n...p......i6n de 'nd~


b!bloon>ftll,osT.oI vnsel rnosodoy publocodo,n~ncon I.oCoonlltÓfl
Ecot>6onoca ...... E........ (IW ELUOJ'<'l dt Indiadnm"""" CoeoK.. , T teno-
Iosb <Id P"'l"l"'"' MOSITOR·SPE....R),
fl n!muno Wliomcm. '" ... ooabIo pna. ....... ~"'" a .....
l"'lJ ... E. su ClnF'. d ~ .. limiuba I oobn: 10.
<1IllJ<bd de ",,,,,,,,," r po l.i .. ticatllio::., <;Wifoadool por JI. por
......",,-..-..-.poo cIt I.o~ púJ...., .• fin d. alN:nw ,.,.lic L u
sampla'" 10. .procIll<"...-.r" b,........ w>cIn oadaoo"",- Con ,..,-":iad
K dt:w,ulbroo.licnIaI ClIft;pkpI Y "'... ~ QlI" .............
......'" IM..- ,..,J 1eo uriaoIooI (y """ --............., tamb;,!" en bs
po_Id) Iao lndacn'" awy'" disU ~_us .. u"''''''' pwoohom<:r
.....,;l..i.. ............ Y.. "' ... cslidad dr 10. ,.,......0600 , •• m1Ioltl pa..... haur "'"
..........00 del du."..u., '" """'PO> di:: 1.0 ""_ r d< 1.00 ~

Rn.,..... *""_
La IN"" palf( '" los da"", biblinlnÓlJ'lUlO ~ dt mlfI'a:II comnQ»O
.. uociaao.... ....,.¡r..:><u1u. t... ru.n.. pnacipol c1tdat... oon bs b-. de da,...
del lndKt' d< ella Cicnur"", (SCI1 creado 1"" d llUn"... lO< Sc"MJ"",
Info,,,,...,,,,,,, Chut""",, I"rl b. Inforn..ci6n C.,m¡fia,) '" E..ol&do::. Un,d.... las
.u.... IWfC1IUD ..... w <k bs J""'lKlpola ~ d< ,ndicaclo.... eoen.fh<o•
...."oll.od.u PO' Compu... Ho"..,,,,.
11lC. PO'" la N ..1OnI! So<na FOIIndou.,n
(F"ndxi6n NacK>nll <k las C"nci:ul. Entle O".. bala "'ptcJ.llud.. pode-
mO. c"•• la bu< M<:JI"" (Eo<ado. Umdos) y E:.«.p ... M«l,eo (I'.l"" 8.0)0»)
¡>l•• dllOI b,bllUn,r'tnCOI m~"o' ylo. Oemtal Abmam (E..o••do. Unido.).
En l.oclu.hdad "' ...... d..."olbndo ..... ,:u ¡,...,. <kd"o. d. n, ••1;n,«n •.
eion,] y/o naciono!,. menudo ,nfUco<><erad;u. S, l".. " l. OCDIl ",,~.. d.ro.
bibliom.!..."". de INnen pemunen« <n '" ,"Io,m.. , no tiue en ..,.
momento pb...... n, r<CIJ ..... n,<ompctencia por.<mprend•• Lo te<opt!ociolnck
doto. b.l.olCOO de CSI( lIpo.

_..
l'KI" <k><:,,1" 'u ..
P....luc... de .1,. ~. iaduJni,o
c...........- ~ '1" pe:rau"'" .....b. d ......,....odo ,«~
"""'" pn>duaJ.:., n.porucb; por un>. , o ~n púo ""'n (;00
do loo

d f'f"f'Ó""'''
apIoc:u IUd.:xnopdo
de'''¡u lo I po- T»O - .
potJIr"Oy...
~ l"'" ~n rjpodoo cncimonolO
_e""'en
_rc:ooloo
drlad<ou:o<bm....i.aly ~ •...-- d.reto<nn .....
all»quot' ......... n::Wes poo...dio ,!,Wnn 10. ...uIUI:lÓ. '" Lo _ .."'", .
f ,,,",
! _J-.-J. r 0111

M,' J rlJi¡J~*'" ....


En .. o"p. lo< ;M,CIdoru cid """"'l'Coo de prod«-'II.duJlnU do.Ju
"':l'olocfa fu...... i<k>doo como l.." .. ""e.~,... pan m<di. l. ·produccI6n· o d
";n1¡w:t<l" d.la InvauS"ión y d O=nollo. Hoy $< tnl'tnel. q~ litnm una
3jlha.i6n nW amplL:o C1I.1 an.üilis lit la compttiti~idad)' lo p,baIiu<i6n.
Nocn..m adn lI<W'11OaI,o.u_ionaleo ~ oIXiaI.....o.. pan inoIi,odu>._
lizar ind........ Y produa... do aIu tul. . . . . . .'it !>;In utlllado Iwcr. la liecN
dos cnfuc¡wo: po< md>m_ pan d cu:oI d
....... _ _ "'" 0.,..-..'" e
1.-,.. d. la OCDE (oh
,cio<kEa<.loa U
....
¡ oim6
de t.<. la....,.... pan. IX .... qa ~ al acb polo; y por
prod....... E.prop6sIa>d.laOCOEp,w , .... ...,¡........... ,c<: ... n~ . ,

qu< <r>mpraoolo .....1.00 cnli>q-.


En d mfoqu< por indw",a u"ILudo PO' la OCDE SI< >¡>Id C1I d puaocIo d
m,...., d. Iors ps'05 .n lnwsripción )' OaalTOllo COmo poro:n,"1'" de la
producciiln. el voIurrn:n d< ""!,,,iu "d valor ~o dc la in<l..." .. en
......ión. Se dJvu:\l;o ..... ",el ..." ... en .,.. a..,.,.us, 'n<l........ <Dn ",In'
,nmuodaod d.l_pi6oI)' D-rrolIo, o>d...... <o. "'.....ocIad 'media' e

pnaind dmdi. '- i<wIImnu"'CÚ' ...


....., . . . .la"'--.
.....-.do....
............. .-.,.,." IIIrmsodad ~CXDE. 1,56c). L;n"'- No profuAdo

nln"......... )'O""
Jo",."....iaIdo..
_ _ boao
La.dqo,;';'i6n ...J;<eoaod< _poooduom: ,) , ,.,..- - - .
..¡ boma d< c:opotaJ)' "j) ,..,Ir_d. Inwsr>p<i6n)' rleanoIo ~
'n<IOfJ"" .a". ... 1oOmeo ,mpcwudoo. E. _ _ loO .... i...., ,cwJoo ....,. '.' '110OI
'«""l6s1aK dcod< d punto d< ..na <COllolll<!lnw uul.undo m"ti... do
U'fU """, prod uero•.
Elcnfoc¡... PO' produc:w perm'l< ¿mji.... c ind,voduahut con mayo. prKislCln
d con'mido l~ lit los produaoo )'dillll"". por \o Wlm, 'l'" ha.
~ &. prod............nd....... en ouuxntido "'~ 0laa1O
• la l I 1.. )' 01 o....roIa Eooc mo!fodo ""P' b ullllZXlOn de claro<

-!Un,...........
dmtbdoolllbfc lII'''''I...ióR)' D<sanoIodc'¡1 ...... p,,,....l""'dc prodlO<.

Hastala fecha la OCDE .. ,od.<i6. &..."dd <nfoq... por ,n<l....,... utiLnndo


la N>e de dalM de cn<nen:io de: la OCDE d ... fiada oql1n l. a:uificac:i6tl
IoollSlCwl n '~.nxional UnilOt"", <le .MU 1.. ""'vidoda Econ6 ",las (Cl/ U).
oc ha ~ 11.III ...... <le CO<ica'o illlpoJUciOnlapolUCi6.. pan w
pnncipalo:a ............. di< allC<<IÚUCII ~ "" ln iptión y o...u-
1Io Ewoo_f -"p',l" n _al M s....- ....
T..~/" ')'.. cl!ldmt poM 'lC.UO Uh"'l... "*..
le a\........ac.. .........." por , di< ...fra. r ""P' ",'mMded
CM ln""""P'K.n)' 0.-...II0. .. ..w-.. nJo p ..... N -s. ...... Rmnv-f
I~ PfÚ? ,. OECD e-ur..r
fR.ewfta .... la p>Ii...,. ,ndwtn:ol .... loo
~ de: la QCDE y .. IUU'D<I' CII DECD F,p (Gira> (k b CX':m:).
~ do: lo mmooll3do ....ttionn<n"'. CII 1992 _.1 ..... 1.- do: d.....
.... CtNoonao PO' prodUCIO qu< omari lI>3J<'''''' P"f'Ib~ ana/Iflcu.

Fo:loo "-"'1"1n 6
Eo' bu......... · r

"'>-
Mco!u ue.-...-- do:I f""CD" de ............... CllIa""¡-... J .... .....-
do:doc:ocb a .. aa.. ' .¡,. do: .......",.,,6n.. P.opwciooclar !ÑoI'".... oaa1na-
.... Jawl'l.................. f:om>n:s ..... fnu",-"Mp an .l1Pll1as1fUloO"XJfl-
nn. ......., d ""1*'" de . . ~.... en d ,....dic...e...o de /o cmpn:a '1
"""'" /o diwiDa do: las ...... ''XIOfIa-

AA f' ,(111"'"
ti. tJt 1Ifhc....
Se hAlla ... "'napa do: rntisi6nCII al< ........ .",.0 lo publ>ación 01:.a> /'N,-J
GNuInJ_¡., c.llt<""'l ",.,¡ lNtnpn>"ZIN_N O'...OJ" M_-J(No•.
mas ..",nudonor P"'~ pan la '<a>ptlaci6n e "'tcrpmJCIÓ~ do: d.....
>Obre onnovao:;l(l.....·\1.nual de 0sI0). p~rad.> en forma ron),,"!> PO' la
CX:::OI: r d rooclo N6..d0<0 para el Daan-oII.t I",¡""nal {No..dul< lnd.... ,ifund.
Oolo} cn I m. u OCDE >dopuri cm tnln.jo orlC;.lmentc ComO ,crec,
miembro dc la f.nul .. <le m.nu>Jc. ·F~,". Sil publICaCIÓn c:1li P'"'Sf' P''''
ron.., Jc 1991 o p'inc'p'o. de: 1992.
El conaplo de ,nllOvaco<\n ,cenolóJ!ica. .b"", lo. nu<Y01 producfO.l y p'oxa<>l
y =nb,o" loo au"oio. "~n,6ra,i_ en l"oduc'M y l"DedO" Se dice q... IIn.
u"... ~... IÓ" (ti< "jmplcmcn•..t." ..... ndn .. la h. incnr¡>n<a<lo al mc,ca.cln
(,nnov;oclÓn de prod...,n},
El con«plo d. ,.__ih ,"",,,,,1,¡, .. ,,.,J,u.. dcx"bt un plOduao royo
JH<Il"6'il(> de: liJO, ano:«rlma. de ,cnol,mornto, .II¡bu,..... propocdl.dn de
diodio O .plpi6n de m>'cri.llcs O cum PO"""'" dL r...." "V'ofoat,II;llnCn.c de
I.. co, ......... docn,... p,"""".....briado. """ .ntenO';d.d T.1n ,nn.........,.
.... 'mphcan. -... '<cnoIop>o ~i~nlC ~ Upueden ba>ar.. eo

El .....-uf"'o de ._HOi. ~-' •••,.........


la .... mbonacoc>n de 'ccnoIosúo ...¡,,""<cs DlIfl u.... nueva >plocaco6n.
,cflC'~ • UO pmd-
CWt.... '.UiyoRf'd,....ocmO.. ha lfI<jondoo .:npbdodc ...-n"J".ñeau.....
1'", >ft IIW. CSlc lIpD de ...........un puodc adope 000 ""IOW ¿",'o.... Se
¡-ele _ _ "" proeIuao .... pIe {... cnm,..- de m>,...' .. nd...-oto o
de _nom «IMOO.I ""¡lUC< d ... do: onmponttla. _ ..... de !UJ .1110
n:nd... _to o ... ,....... -;en. ur po•.I...o co.. pk,o onmpooaoo por .......
n""","" do: rub>uoc- ,n'",,~ . _ n o c ....,¿IMI.. ami>- ~
....."" CJI ........ de loo-=-.
El f ... de •_ _. . J. •• ; - - oc od'oo:to. la adopco6n de nOCOU
mltocb de prodllCCJ6n 1WYfia"n....,,~ nxjDra. Tala mñodof pwd<:n
ladu.. mod.n..iofta Ioo .....I""'" ... la OfP"....n'oa de la prod..:g6n. o
amboo e:amba • lo __ r,...J;dad de loo mbodo< _,...looo
~ _lo
obIaM:i6n de plOdllCt1lN . - - o mqondoo. lIB~b;a de prodoxir Cal
plaI1uo ............ COII = .la • el --...o dt Io.r.c..na. producrrn dt
pcoduaoo ,""*",,.cs.
~ohJ,, __
.... duoo .......... ~""".odadcsde...-ad6a.. m1nmpo<lo~
........ do. .. __ donpI-. I.Iitmas ..,d-....lcs. MJa dt lo .....-.d .......
pW<I de lo <X::Of ha Ik- gbo <MI: tIfO ~to ,
. . . . . . "",," I'lciI .. baa.d Man"'¡ 1"07" fe \OCOt:. l~'.
T.,.¡",m a poUbLt rft&O oobre la .,."..dad , la .............. do. loo
m.OO'1OODIS CIllnCftUS 1...". So pueok <Jb<met eou ~ po<
medio do ~1tOIOO """;00" mIJIitla • po.rtu dt ..... ru...oa..<XI"'" lo
f"'<'U" .6auce.
H..u d """'''''0. \os .wea. ....... de ""''''' comparabla ... el nivel ialerna-
cio<IaI_1oo 1eU.. "¡'" C<ln d IUOf"'ciodd "" r.;6fd1C1D pan lo lndlllml.....
OCDE "1""1"""" ....- "" .<banucnon i rnaciDn.aI.bte ......d.d<:s ck
,t.l\OVIOÓn", mo«ha colaborxoón con el Fondo N6r<1Ko r el Eoiroll2l.

f.cM okac"P"VI 7
Med""ón del...., de "In..ol+ mo.ouf""...«ra ...... ..,¡"

O;yli'"
Medir .1 ~IO de du.i .....ipoo de irCowlo¡;la manuf.lturcra. muurdo< lo.
¡><rllk< de d,fuII6n r loo .ftc<Oldd ull> (d"""""I'" d,fICultades. ,,,'tlCcion<$
r lw,.... im.,....,.,. """ utiliuci6n m»:ompl..l. .., come> Icnw .dati,"Of a
!al aprirurks. apacilXlÓn r empico,

M~}U""'MI1~
So public;ó ..... lixa de ·Pr""",'" da~ pan rd<nmocn, c;......._ .....
/WKwo ""¿ Jw n.(jW_ '¡Mf<N .L......... (Lu pdhiCll CUba 7
b<Lfui600olr:bllll<~ (OCDE.I~n.), buF"'I"" ......
dlIll ...pl, de la ~ m pwa:JOI rbndr: .. 1a 'mi ....
pan _ _ , ~ do: ora leo procIut:too u QCOF ....
........pdIado el papd de ..... UOM onma. de ~ on _ _ •
l.~"""""" pmu:cn'" ~ ~ rtko:o.. .....
""" o ....do ~ do. loo .a...--
IOI,. .
"._'1.. '!"t fagla com.paraD6na oiod lfIl.....oona. f.o b pubbc:K:i6a
MMMf''' Ma, .. " ¡".u...-JM....f«t-t
.... _ ..,....... pon la wa~ _ur:.au..n ~ 'OCDE.
To.. '
D (U.~1ZXi6on do
14n~.c¡ • Jn.-.II. r '

991<1..
~.w
-""""P"'"
......., .... ,.,.,.. dt la dif •..1- J'" "'" la
lo = ..0101" "" f3bt1CaUÓR ~ como aqodJa ... lo a.aI ..
úbo..-...s-..

...1.._ "'I.'p"" ~ .. n"olado< por "''''p''udo.a O <0/1 "''''po n....


~ para d d.Jod,." fahoc:ac..o6oo., nwnqu do: >lO prnd"", Entre
loo apI.eooo.... atxtt1ÚIoas po J _aw loo JipJCIIIa: cbmo .. ,,,ociopor
a"np"~ra (CAD', ,~,..n" aaisti<b. por computadora (CAE). ""n.roo
lIn.blcadr rn'q"11UJ hcmmil:ncas. robou, ... ~kulos 1"'.00. .,,(omitoamen-
.. J ¡~'.m ..d• .Jmac..... ml<n.oy."""p<r:II<icln ..,.oml.icOl, T.In ,n"",m<n_
'oo pu«kn ...., . ¡U 'a .inc"lodo. ",eJi '!>lOm J< comuniacoo"<I
(,eda .1< :h•• lo<:al .... 1.. f:lb.icu) ¡W' fo , m.. ,n"I':odoo do
r.b<il:a<w\n Ik:..bl.. (FMSI J.... ,¡lri.... i....an 11 do r.b ..... i6n
''''<Jf'''luo 1>'>' ...,"'IN'.....". ¡CIM
It-JJ.«.h .. Ji..
~ han muIido< do """ aaoon:d. =-""1 dr~."...... .w.eIe
loo fu- ......,&m. e-::. do la ......:1 « ....
pom raormbroo dr lo
<>COI: l..o lb.Ioa'- ,de............ CIlJOI,a.loadoo n:MIItu mud>o mú
~ por d .... eIe ~ comu.... mlu ..
H. . .1-:0 .. han <nIrude comí"".:iot.. d<uIbda. del ele -.. tipo &
'~en FnlIUa,..u.-1I J Reino U• • ypooto:, " ..,,'" en eanadi
,. Uadoo Ur.tdoo. 01/01 pWcs rcaiaamn com¡waaon<:s lIIl.Ú ~""rad» ...
OCOE ... olm<><lo ........... 1"0<10.... J .. "ropo", ¡>r<>f>..d.... d u JO
IObt< <nmpalociona J rccoptb<i6n de da.... ni 1792.

he'" <les<.np,i •• 8
P.....naJ ck<lic.odo. lo <l...... r lo ,n¡.ni"io
0;,.,,,.
CIn' t-...<Dha , .. rn.u-.. Lo cktu..:tu.d r fU<ur:a J'
Lo .......... 1.... d poóI r en d ""'nnrc'0l dr p<• .......J <>p<cioI.a_ ..
~, • ouerú <na eYOhaat las _ _ p>1a la iaW<:lltpOl\n r"¡
,.."J_ n..I fu",_ r lo plaodi...... & lo od-.cao6a r" apa.:."-
cOÓ-. r J-" ooal" bIIO..... la d.fIm6n do \00 <lI~""""'" "'IOl'poclllllf;,. ...
.............. hllfUDOOyau_dpopddolasmlllCl... (ydobo ... ,....n..) ...
~ cicf"Ifia> J t«noIópou.

M~.,c."'fM ,¡, _Ffu.t_


1\0 n,........" ¡>J'ro".. ,..,.. nociona\a u,,,f..,," •• I,"ra """'ti
1.. a,U".. C...
J AUIOI do pcrson.J ..poc,.Jll''''' .., <"n,i.. O'''ce";'''' U p"nc,p.I'""i'u_
ción que •."Ii., ...,< "po d. ",b.>.jn .. l. f'und.<ión N.<ional del.. C,,"c...
d••" Elladlll Unldo._ An«" de r'Op"l>r . . .11.. no.mu do o,.. n,,<lÓn
,.id_
'011<.>"", Lo OCO ¡:: ha <rn p...,,,;lido u"'l<'lUMln iltI t<.>rl<> ..:tu;¡) d< lo...
y .... .u.... .. eacb..- d< .... . . - ....."n. ú f"*Wr dditu ..........
..prao!rnio ~ amaao< iapicrfam m-m..... d!: .... .."..,,,,,,," Y <oadcn'
... ., d.- <U ..... ploo octual. En ti 1"...... cao. la d .. &xo6n apllablc ala
a...r..::..:i6n I~t«na<ional Unif'"m. do Educación (ISCID). En ti qu~do.
CO"'SpondCfla ~"JJ= la a;ulf:a.ció~ ln""JUCio~:tI Unlform. d< O<;u~
n.. oseo). Scl'od'i,n ind"i, <.d...¡"""","« pe,,,,n,,,, cen ,irulo ..nIVftIll.-
°
""/<><"1-';"".' ptofa",nala od",i,u ,...,bi<!n • "'I""I/os 'lue '¡~<n formo-
.i6n ,crciuu y trabal"" t«:nK:OJ. Se n«ai ... "na romb,naci6n de 0/111.00
.ri«rioo Y niveks " • p"""",," que" Ir., ..".,:JI do ofnu 1 dmsanw. COIto
....h·.dM ro,fKtOIr.cllll"- 0., ""'" lÍpO<:o deberla u...e.r lo ,_I"'od de
_ 1:".... _ de ,....,...m. ~ en "" poü m lU\
_ dolio. d; f ..-. de .... rIco. 1""" ~ y ..... 'ipa dt
crapko ndo ... aoma apuno "'ud.......... (f.,pd'_."-""'u:.
ptodumo de lo edoM"XióG Y de.b uotnlpcion) • ti blHIo SIÚ:..... (cIcbido.
rn....,..Llmca... al fftI...... 1a ...~). TalMo .... ~ ma......
.,...,...... como 101 fIu,... debro-lan d..p-n. 1"" "''''I'''.te b. nri> Tia
l«noIocJa. 1"" edad. ..,.0 y 'l ..,d amblén 1"'< o"Fn nacIOnal ., <!m.....
Htr.pJ.zr,~n tÚ ""Iill
Si bien IIn pcqll<flo S,,,PO d. 1"'''''' dr la OCOE cId en condo<:i.,..... dc
""'m 'q;""'" no""nako """,plc,,,.. de ,00100 loo pod....d.oo en Q01IO.O •
InC rú y <Id lup< dend< .. <ncU<ntnn. W bosco do dal... oobl< J!<1S<'1U1
d<oo ~.cl.!>en Ia ....yorú.dcloopUsa.p"--u.-dc_
fum<es: eduao6ll ( ,odad d< - - 1 ' " tpd-'ool."
nndisono d<<mplcoylooanooa dcpoblonón pke... • .1""'"""' .....
csp< .a.. laUNISCOrÑ.... yp<Jol dL Ioo ....... __ .-
h".....- "nlculc(K:ndlia.. i ClNESCO. 1990). La OCDE .....
Iac:opennz.adoQlIISII\II'''OCOl'Jllmodc,..d~múcernplqt>_ la.rcao6n
do uno. _ de dalOl cOIlSOI..hd:. PO'" d...,.." de cd ..aciMl ....p" ..... :whso<
srAN >udfmico) pod,ú. con",b~" • 1""1"'1<;"".. atOO .uro..

hehad....,"P\I... 9
&u.dísticu ~ indico......,. de ~ .......ión

"""""
Pt...... ........,ftUdIsolOlOt,~derd
....;ü>o ~conlWblt. que _ o Q
dcariaer ..... uaomI
¡., .-ple......eo de .mponu
cduaci6.... boooatebdcs 1I>Odcmaa. O::n d fio ':"eonlri!luu. la fix-n,..ta.c-
y d dcbat<: de 1.. poljlJQO pm....o...
oo<ltln'" • ....do L,. que ~ d.scrib.. rn M<t¡"¿' ",." Su/o""J N..,/s ftr
EtIw.".ou! PiR"""'llNecelidadCl melodol~ y Cludru¡<up... b p¡'n,·
flClción de IJ t<l.ucaciónl (OCD~~ I %7). si bit" la C,,"'<fU.... odUCltiYaS r.1
.;"...... d. <;l...fI<a<Oón Intt• ....:ioruol h.. ~ .... "'.~o alouldn.blem.nl'
dado ",,'onca. La a....6aoa6n lnlcmacicln>l Uni"'""" oobK Educo<ió<> ""
la lr'.'F.sc:o (~ESCO. 1976)!tna<b .....->00.................. Iuoc.ompoo
r .... 1li...b .,f""",,_ "l""" OCDE It. opado.
..... ~ "" •o;dllt;llOÓll.- <SQlRYmcional ¡p....Dd:a wn nW pooWua..iI.""
C1l ruon de .. d ~ "" b ofuu). puco«> '1"'" oól<> .. '¿ot~. la cdllClO6n
que ,,~ ... W <SNt~ • .. o,"'rso:l..... r 0""" Q\2bI"",mocn'OI mn'..¡".".......
como pln .. dd .¡"tm. «!UClOVQ Ilob.oI. En ""ndlOlo~ normoJ<.I. el occeKI
• cod. ";,,,Ioó!.... l'O,il>k d<;~u" ti< h.bc, compl<...do el ni,~I'n'<lJor_ ¡'o,
COIWI",.nl<. q<.ed>.~ cxludas oodas bo a",;vN!adcs d. capoci'><Oón pon

l..aOl.1.lI:. ... d &.lK::ada ... ...., _la...,. . . . . . . . . .


odulroo .. lo< S'''POO ap""¡~ <o..... loo ...... oc '"u..... con &m'" JUVC1I '1'"
b..eo.lJ.bojo. dao.;"f*X>o. ClC.
~""'I>.par.o
COftj...... "" ......""""... de odl>C:Oci6. .... cIepo.ndooo. <OtIll'"'abl.. al d nlYd
"'1Cr~ '1'" <efII&".-,or .... hilad ""UJ>fCW'''''- I..M lilao .. cncum-
,......un rn la .... po de """rroIlo. pero quedarin ".corporo.d.u ... d <nb.oio
IOb.. uudlJtiGudc cduacién. ¡wur ti< 1~2, ba,o L.. fo,m¡ d. un m.nual
'1'" ","o en cuenl. ,em.. d. metooologío, definiciones y mtdid",

JUu.,...... "".....
En lo lICQaI,,!.M bOCOE mi"" dMu .-dJ."-0JI ~tdllQCo6ft~ ,tnÚdc
UD con,..... el< ~ co.-w>a • la OCOE, la USESCO ., f.uosat.
r...... ........,__ abunn al pnmcr lugu <bOl ..,¡".. II1lICflpo;o6n. "!".roder;
~ "",It:oota .., los novd<J: 1""-(1<' ttU..... pt,...., ., ...,....d..... Ea -&"ndo
l"@?'.rcon un tk.¡;lo....... ,1..•. co"'p"'nd~ b cd ,(,,, ;«<:.. n. r Cfl " ..,'"
lugu. d plO Yfinane, .mi. n'~ d. ,. td ",",,"6 n. !:.s'o. ,u1O...,Jn .Im...".d",
m un. ¡,...., de d>los y fu.mn I'"W,<.o"'.n U~r41~~ i. OECIJ r:D"~~J: A
r......,.. cfS..''''''',.¡ lnfw-I.... 1L..,J......ttón en"" ¡níJo<s de J..Ü(.OE
llD compo;nd <k .nformao6n ...-2dl,.l<.:11 IOCD!:.. 19~'Im Y 1990..).
~ "" u. ejaex... el< "'on>U<>O. cnn"Jid" 06n.,~... ...:<~uan..
los ~ .... ., J.. t>-- de da", ~ ... cucnD. bs ~1ICnS """.... I..¡,.,
dtuaada.l......,'" lnéfndoo moder.-'" tmI,,,,,..,e., ~ >«al> .Iosd.a....

Fich.<k""I",,-.IO
Eot><!j"iuo ... b.. ""p.d.. <;6n

",,"w
RotuudMu oob,cd ..., ti....... Ios_ y . "......fi<Wioo ... b~l"''''''
• <StnICt\I~. <;u<po:por.-..u<ly.u.spici>n Im....pbdoo.s. Po ,'a ,........
e ... MI""r-"'T~_ _ ""-""""-+ ' 0117

dotcmo,,,.. cuálalO" lol "'b""~LlIIpIian l1lllyo<....... pmdtmplodo,.


q"" lIm<f...... o~ .lnoem. o"" 1""pkadoo 1cWl .. d "'..... MWID
delood",n_ upoodo:o,w.0n4... t.u """,...-., """,rib.o,,j.J duriodo:
poIloa1 pm lCIlIl- 11 pmloda do: COlllpm0"ldxl1 b olNocoanaa ck lol
"""'I'lOO M_, osi 00_ p-u U1/"'a.... loodaJlos..... pbc_ 1M n...-
... ~p- Loo .... oubr< P""" do: apa<i..... il)"'duin wnboec a.....Ji,
... "lN.aOlO." .. unpbIa"

,"f, d'¡V'ay ..... s ...


'lO<DSlC'ar.kII ... lIWCIOl"'Qd;pim para la", F·' " 1 - -
do: da.oo.brc""fI"""U'C'" -.:. L n ._ P"f'Oo.~o.bOCDE
ha ~ '" ,r,Jo..-:o6ll <$bdfvia <:1ia<::o... do: ........ nao:ic>oaaI ...u.- •
..,........... do: co.-.la<i6rI para IIU """"'" do paila ........ broo coa d
ptop6oJlD do P'opoll<l' ddiniOon<:s r ..... ,d "'.pe lialeo 1 adt< I..lU pu>
"".,¡¡, la opIO~ • fin <k ddilli.r polIu.:.1 penn'll' OOlll¡wacio.... con
_lMiO ...... 100 dtr........ ,.....
loo P'''''''''' ,..."l. . lil"... <ti " " inlOnn< do aradaci6n r<nn"l.... '!-
<lÚr colUldnando ahora el Como'" do: EdIlClCJÓn do: la OCOE 1 el Conuu! di:
Empko, M..... do: Obra y AsanIo< So<raIts. El infDm'I< .....1W:r.: o \o
CIpIO<lta<.MSn con "''1'''' <n 1.. <tnp"","" .. d«:i" ¡acrl'o'ld.ad<a ck a1a<:0<>60. r
a¡>a<nac06n o<pniudu o. alIJp'03d..aa PO' w <tnpresu.Iq\lJl lO ba dcacnbe
." 101 ,el ,<".... do ",,¡>b<In... r <lIIp1ddoa. la próoi"'" ,..... """... tir:i
en dr:usfOl1 un conlunl<' dt definidon.. para loJ ,,'rn.,1IOI uAdoi WII m.r<"
frecu<"ClI.n el 'mbllo do la apa<iloct6n y ell Ira... de obo....., 'cl....mt<nIOS
<ompuabt.. do .'''ptoad". Y <mpleado,.., "',¡, Ir'"'I"''''''. con '''p«ro .la
dcfin OCióll de.lol co "'po""n le. de la capacj,,,,,ió". AlI "'"mo. «nd<ri. =olv<r
1... duifi<acJ<ln<l rd><ÍDrwW, loo pnlodo.. de rmn:nelll y to. mllodoa
pd<rioc>t de n:kvanuenlo,

R-,J.~. tU u..
Si b... 1o hICIeron con d........, padod< <kt.Ik. todoo loo pa*' powapan'"
llrnron a ubo ~ .. nIOl do: uwImdIaoo pan d.ncetar a loa qu< oetibtan.
apw:oaU6n.la mayo< pan< do: _ por... ........ tIIIlbibo :dn~i<n .... do: ....
mlplado........ boind...." ~n., p<ru lICllo ...- poma u...CaI1>II ""
1. _ loo . - rorrapo.di<n= S6Io UIIO O doo paIsa tmbn ....."
.empoalos Loo ................ aaOo.w.. ~ no<
r1.....,... rlcfilliaGll<l Y pcokicb do: nr:fr:rmaa Y lO baAIoll
""''IÚ''
d-IIUII.
Pfl:IWIao
u..,hJn dofnm:a.. AJcu- cofoqua: rauluroa "..¡o.... qo "'.....
liad """-.... J .L!p"ouda..UO"""..II.... r..u.- biou,
.... p<I'O.IIII<J<'OCIO~~
.. ,! .... d ..-..... el
alOII. ~ lo ~yd pcrfI rIe bar- •• """ -praano. .¡,. po.'"
(11 lo crIoo6n de 1991 cid ......uaI OECD E::yb¡•• (OCDI- o..w
P.....rama del EmPeoI li991j)_
Focha ck.:npolV> 11
E.udoo...... e jnclQc\cKn ..... _ . 'n

I'onn a d ..._ I{oo do: ~ 1M _ .. bs orain ."",poom. un Wll'


periodo ~l<S a 1. E-Of"'k< vomNn md.smM.s (.ea.. ....
a .... I"nammoecoo anc! ·_a. _le
......). LqJ Jupoo ........... L.euaksJ-ir.... "r.J.ur"'enr....... aiIbcb
orncla y ,<al<llopa ,. comelQO, (ti. el
fin k conllnlll j .... oodo<el~~petm,.... ....,.¡" dc:omboo _Nc:IU
,.1 yenl ..., w pullu..a.do: iljUl'" de lor plnnoL

M,~ , .....,. '" ."IxM"~


LaI ..,>db,icu"'lUClurue.Jecuen,an en"el ,i.. m.ú .n"'.... 'e<"lld:ubs
poi" los pd... de la OCOF~ ,i2b1cs .a1jud.;" ",n 1.. "gu'em",'
p.ooIuu:!Ón. ,...j", >grq;ado. cmpl nvcnt6n ,o"'¡ () de é>(~, 1, ,,¡ve.,ión en
m"'lum:u Y equiposl. cann<bd de cmp.csaa o .... hlcc(m~n'o•. <on.... dd
,.......ro y ha ,raha¡..u.
b .. u do. n""" prin<~ de d,¡lOC .l cf>C1J<>l2i de flllft3f
1Ildwuuics; lo., OCna dem~ • 1M úaen Nacionales l.af P"1TIeQO x
lU..damcnran ... mro><lo<+ droa.. '.....Iao po< 1.. ~ Unt<bo (O¡.,;U,
l'>l6cl. """ po.o«ko <!ir.." ..........'vaonen'< debo .<iliJadaa... d seN f.JuI
llIunu1. por poo. lKIuym """ ampUa ponado: oc•• oc:iot. moau", '1._ bo
,. .....ao p f . . . . - ' - k _..hccurz, .. bom ~ ....

<ln.IIa la iadu..nu que bodcl. seN l'o4~ ISIC),

ob_ar "'P"-'"
....a
_._.,c_
U lX.Vt:.

ba.. d liNIo ,
fdc<aIn...,1O ...1 de anc!i

'"""'s.-..... Ñ
...-=ral C"!"'"
Iu~.D ..;I..l" Scp"b/aaa

((Mno<nI""....tu.ml.
t i.ffgu¡ Un!'x-oa un ., Fu ............ erado ot"*' Iwa de da1<M
do: no ... odo....ubr 1000000na E.udúuca de bo Noci<tll<> U.tdao en Nueva
Y,,,l, OrpnJU<ión «tu 0.; .......... Un..w pan el Desarrollo Ind ...,,~ .....
otdt V..n.al. La Iwc de d..w de ...,¡.... """"11,,1 (STA"'-l roL:. 'l.""
a1" n y d,¡ co~, ... Q I • ,odu ""... I>uc. (Yá>< el .........., 6ll

Foch. de"",,I''''' 12
Indocad",.. ,nd",'n.l.. de ",no pl"",

~"'" onformación !Obre ,endenciao en d yolu.... n de :aa ,....,¡"¡,,, ,¡,.


"",pomonar w
loo p"n~'f"'Iu - . . Ond......w.. (con un. pcnodocidad de P''' lo .."""" un
,,,..-.tl.fift decY.ai....,dcllft...,.......riaI poatn"'y .... u.aIi.., .....nd rs
buodoo en anc!iwcao e>fnIIaunicI <Fodu '¡""""I"'''' 11) """ el propki do:
lo...... apoyo ~ • lao poI.ocao y d ~ de lo. 0nJ.......
e ..... IIl.....-. T.....--_J .",~·""~a'-".'!"

M,· f~
A aapci6n .100 ~co .diocioudoo con .. ~,n'" ui""""'¡ •
IoOCOf.(Yl!lkrúo aba,ol no....- normaoonml3<kno<kakat>ct ..lID<baI
.... '" t«OfMla<ioIIn'l~.... ;...1_ • -co ,nd..r plom.
lao ...-"'""domnop!->xl.u->'1p'.....WIlm · rm.ro I m_

OL Se <llpRWI por lo ...,...:aJ trop la " ' - do mdoca ... X -'«W


.....ana-"'~ "' ... _ ... ~ _ ar.._''''
UM' ! ... la ,.,lrraeb....,,.. !o \ ... ~......- do: pood",,-
ci6a, po«bdroo •...- '1 p.dodno '1 calp6eo de ~ Se
, 1'
~ wnbota ....... ,.Ji • 0' _o ,'Ínc.- """'" ...........
cabe: Io-zr
noar: ..... aaóa "" ni........• admao 1Mrl!l-w. ~lIaci6oI <le
~ evaI.-ióa Oo. ,.' _ "" _ .......... "" loo "" ¡ lO'" 00:
prod........ Muaci6n <k" l 00: .. ...,......ad
'lOo: "'.... p<'"D'IWU <le
__ <k obn. Lo .....fiaci<ko x Ioacr por indouma. dofi.udo al fétm"'" lk
IaOIU. E.o .. OCOEa!OICa.b,.........uurn-d''f'''ní\' ~ de
25 pWQ (llI.ac. 2. l)' 4 de la Q'UI. 1IllCOi""
qu< ha,. OfaoaUlI•. - ....
f'U" el "...a 1 <k lo a.u.
R«.,IÚM. Ji ""_
Loo do.... _ ......... ~...., ~"'C rekvarnocn............-la ,/.nmco<n.-
la. Dad< .975 la OCDE .caIiu un rdcnmlC1l10 lTlll'l<Slral inlm\O('.lOllal q:>c
oMn:a JCtltt ....".u.L.. :'JWw" PO' ......i<Snl. mm......... ~ """,leo..... Iwt
de <la,O' mUh"l/llt co"..ilu>", lo .mQ ("""Ie Intcln>o<>n.J de ,,"dr.úcu
aau:oI!1~'w p<J< ind<tr,,¡... &in< d prol'Ó'UO de Implw.n d (UlUro lo b...., <k
da.... P"" ind"" d,,«ml"..u. ,,,du."'.. de 01.. '''''''''Iocr.. r ..... ,¡.bicl
adocionaltl. en tlp«,>l con ,apee'" .. l. 1"...... 06" '/ (ltl"IW ;"diad."",
r..........toI, lo. d....... 1"'b1i<... ron ~i. '''lI'I<SIroJ "" I"'''~''''''''¡
1""",,m.J Arrl"" (Indicado"" do: lo o<uvKbJ ,..,.¡.....i.lJ) '1" .. uli..... p.... lo
,n lOrmxi6n d.l A,.,....,l R...- o{1"''''trulll'-''9 '" 01:.CfJ c...,","", (1tcseIU
...,.;¡J do: la poli"... IndlU""¡ el< loo polJeo de lo OCDE)

FIdu. a..:np" U
El 1""'1"" .¡wu auua...... '1- ...boJdM. • lo OCDE
l. O DaIIE.()•

....'*"'-. b Iaecapo. ........ d IJw:l.,odtGooro N........ dGoblCfno (NCTG,


$O "" ~ <11 dt Gaslo &"1<0 PresuPUCOW" Gubernamc::oul ,GGBF:
pw>tO '1'" b".. cIa ~na apna._iolll 1I"I<jo. dd "'l... valellt< <JI ... bs,.¡.... cid
ap<»"> ¡ubt'IUI,,,,nt<IIa la ind\IRn.. St duu"&,,,," dos CUC¡OfÚI de apoyo'
III$lrumen.". fin.ncie..... y .yuda ro...l
los p"n<ipal., InUrumen'", finiUlcit,oa u,c.Iuid", fQII loa a,&u,cII'el: lublKlio.
dll<aOl (.ub~cs. addaluOI no m:uptrab.... adt:1an"" rttUpt,.f>I.., Y
......idio. "" ¡,., ..-. do ,ntcTá). ptis ¡illdudof <n el ptcs"pua,... U
aoordados pot tn.ctrntdl:lriol finasKx ). pran.... de práwnoa e ,n,tV".
<>6n cid <:aptw _ ......_
la ayuda fid ...duro la ...csxi<ln dt .............. _óes&ra ttibuunu.
bsdcd.x.ncs
. . Cf6:l¡..,. .... post..- "1'"'"'"''''' r.. tnOtUOt1:lS
,..poaoti>'as r la _rnuo6o> dca....lI"'- la odqu,.... cmla r..i1iWG
w:>::botn I t "aXll "" CUtfttl.
Los d "OI "1"'" ... rst"" prnupuaunoo I t ,,+-11 "" ocho 41'ftO::
mtd "".......... cml""""" COI'I dúocu/,:odt:l, tn"",up::06n '1 desarrollo,
I""I..lCII ft¡lOnalto. ayuda I la ,nvtnión. PyME, cmp",", , capaoi'... 06n y
..po"""iones como ayud.. ,docionao:la con el comc",,'o
En la ,1:01'" ILBui.ntl... clasifica,"" loa p'ogramas d••poyo >egún a.t¡O'
.las IÚI hom~n.... a fj .. do P""it' I'<COnoct, , .. ,mpaao lOCOIIómico d'r«

1OO,.w..**-
P.... <l q=oao I t b.a.. tmpI..d>elo . . ldt-..........~ ElIIa t - de cbl... dt
lo OCI)[ 1IC . . . . . . ' ... los taallaCloo dd qundo, qut ab:ua d p.. 1odo
-..pnndicIa aI"C 1986 '1 1'll9 E..... n'"k..... no >011 _ _

~ittlata, .. no...,obro::D ..... dclIcnpOóft <UaDt;."""'yeua1,minde .....


8000 f"OB"""'''' do '1"'l"'.1a ,nd""ru., daa'p<t6n '{Uf' ~ u'ilturK,...
Cln,bl<O<f n...- cw,fiaaona y ",edI, ti ,mpaao de lo. P""V""as ~ la
comp<(¡u.,d.d. Dad. la Indole de la 'nfi","~o6n y cie" pmblc",.. de
eonli¿<ncialid.¿, 1... ¿>!o> ...Imacenan y $O _n.li .. n ktal nt<

F",ha dac,'P"....j
111"""'...... 0"""1""" d!ncw

""-
Dn",,, cid tcW'CfI de .........in06.. de Las _mdaOJ,C, ...,¡u...... ",••".. duoo
..,
por
~
sma,
nau'1s..,.,.de",..............uanpasdl:tCUi.~
oan companbl:s .". otnlI ~ht,cu ,nd 1ca y
'«nol6t..:u. fin de CtWI"f"..:u <1 ,mpo<tO del JI"", de ..Jea 'nvcnio oob<t
ti ..... 11'<:l~"', la "an.rc<mcia de lCCllOiopa, la esuuclul:>. ;nd~."iaJ y !a oompe-
""",dad del 'nVlno' y de~. p.l<ft h,~
M~}..-.,." ~.nh
..... .kIin>cioona lWiao d< llin::!lDUIJ<Ü;o[ _ b. daanol1albo PO' d Fondo
M.....uno In~. La OCDE at:l p~.....oo ~ DdlnlCo6n D=lI.o- ....
el> do Re&t..."ja <k la l.....,..;e." E..nnjerr, OlfCca. comp-...... con Iu
pnb..nw ""_Ia rrnudaodd ·M.... ua1 do Ibbnu dt, lid FMI- (CUT'-
qw..... rdicioIn ooIdD ........ 1992 e - oilt-... r.du), dSCN
Un ......- ClQ• ...,..., duecm el ..... ....,.... ,...L...,J rK'"d..!
>n6nuaa que ~ap ......hPd"na. lUUl ""'ptaa afil WIlI ..........
... P"" Od pW .. po"'" dt ... ! ,.;", dd _ _ E- IlIOpbao la
~.xl día: por 0<r'1>:l por lo __ .x la • I _coa d.. cebodo .....
... 1.""'f"'"SI d<>ndoe '" rr11D lo u"u5l6oo s.pn d a:ndo de conuol, la
'aDf""- d< ...-oi6oo o:nI""'~ ~ dasot'.ata ...
- Suboodiana: la rrnpt<::O& madK .. du.d:l o. del :lO poi' cien.. de ..
_ doe:da<o do. _. d< ...... oa<xdod an6mal.o. jo ....,. d duod. de
~ pracindir ck la mIJOÑ de b dll'lCll>~l.
- Enlpraal aIihacW: '" cmp<aa-.dlcadud>.dt u... C&II,odacI prond....
so
....... el 10 Te porcicnlOdelulOOClOl>eSCOtI deto:d>o._ de -...dad
onoIruma, .,tuaa6n '1'" otOlp ,,,lIl1Cn01l1Obn: la aaoón de la lIlu......
_ SIK'IIfAI.., .mp~ que no .... oociedodco :I.I'IÓ""""
(reciben ... el SCN d
lJ1<Un.. ntO de q...... ·lDCiodada lRÓninw) ..... b1<a.u. PO' 1.0 ""'J'ftP ....tn:
en con¡u nlo 0>" wo:m. y q"'" Impl C1n l. """1"" n .lqu oler dt liorn "..Lñc_
Y lo odqu,..e,ón de .,."'. acri_ 6;0. '1"" "'tÚ> yt~;zadoo en IIn nim
IlgniAa.llvo de l',odu0c6n.

R'<tIp'Ú('¡" JI J,u",
Lo. M ... m"ioo de Fin""..... , lo. B.nco:s G:nu:alc. yloo M'nlll.""'d.lnd...., ..
yComcr<io mi"e.. .Ja,O< oob~w in".....,...... ,,,,,,,,rudo.",.. enlanu.yoria
<le "" palfft dt la OCDE. Us a,o:gorI:u pnncipalc de daloalOn " ..,
_ .....n,,,,1It loa Au.... ck in..... & in"'m<>o y"''''"..... ck oda palo da<nmuu_
doo PO' _ r,ndu>ma y ~) y po< ""'" J'C"l,1l',a,
- ,-alot ck kM dlnloo lit rn'~ (o ...... ddttUl. w (If~ KUDlub.".....
COntipond.n.... un pmodo ptoIopdol. ckalto yliKn del pt'Ú. d_,mina-
doo poi ~ de Lo ind.... rio Ypor wna;
- onaen.oeu do l.lir...... cup api<oI ft,...p dad de un SO .....
anota dt l"'"""aI no residen ea el paIs. di.:riminadao f2mO de lo
lftdwtr-. Los vuuIlks drl_ _ lo. canlld>d de , La canudad. do:

,,,M.
..... ' +" lo pooci""","", btu.... d n&o. .. ,f la '"
00_
'o bruta de

. -........
apr.... d aadmtc!>tu", <le. j( d copouI-w b.uto,....
... ln_-.pci6ayDea ......,.... npo< _......--y~'i_

U OCDE h. tnIiDdo un m.n","", dt La mun CO'T"Ú de da_y


axnQ,alCI ..'-tu 12 f"Iba J ...... ¡J..,.dd paiodocoml"....tido
m= 1m y191J7 La ,n""""" rDOTn;p»dirn.. a.w... o. la pn-.:oJ
w f\,(n... nlOOllw do< udo
....
qunda alqoriu & pu«k otKcaerx ...

Focha ckocnpt,,,, 15
1M. d O........... tala

-,.......
l JaartcI"r ,M.....wa """ .. .p.M:atÚ
Lo O'......,j.... 1..."'"y·-1 al,
lo OnttpKJ6¡o do< la ..... ~
:imbotooutioNJi..............J

anndar mlvtOIW:lÓfl oubK 1o ........:i6a. dtl dúJoso ...,,,, .. cioonntoo paa<s


""""'"0.1oo..... jOJal.adol"*"y_lub-apua.. """P"oacióltyd~
... d r....... ,nwrna60rW. Rapondcr al' dctftho do< "tfonttdn' do! poibIico
oobtr ,-... háom< rrb........ calidad .&.I ..... y dd y"',.. ........... do!
...bom.. .........di.ofo q"" puoalan Jccu¡ ... ..Nd y _

M~,t""'''.~
No"",,'" uo conJunoo u... ~ "" ...l~ro MIObtmw.. JIftO, m:b...le,
d , _ COO'.....'OI de in.diadooa que oapood<on • dCICfm,...doo rnucoo
contep.uala y fio.Lidad.. poU'¡eOJ-
In,,,,,,,,,,, ... loa f""'Jliu ampliu de ...docado,..,
al lnd.ado... d.."rudo•• "'plClaf condN:ion.. ...,boet1'ol.. y ,..wi<nc,..
y q"" m,den en ocnudo .mpIJo el daompc~o ....bi,n...J en lo. a.so< cn que el
marco "'~JI"CO de 1>. ceDE l:1pcrirncnl.O un procela dc mcjo,a y arnplia-
,;os"
b) Indiado'.. d.."n><!oo 1 '""5'" L.. prcocupo.<",n mblCm..b <ti
poU, ..... _,0... 1 decir. en d dcsanollo de In.dlodo _'0'..... que:
m"""K" la .roc",no m ,.) y lo. vlnculo< DlSfen, nrr" Iu polltT<:n
......."'''"..... Y Lo. "'.. do" "n _lOfeI <Uve ..... "n lodo {por.;en,""'. "P'.
odt1l.a. encl'p.. rr•...,....'c} yd amble,,,,, PO' d ouo.
el ¡,..lfC'do.... deairudoo .. ''''''1'"' w prcocupac_ ""'....n'*' en
pollllQ1 econ6tlliQ>. """" l ..........n'" .. ,n>ia do o:on.......dJd ""bie""'¡.
ni .. p<aal ... el n,"'¡ ~fllio>. En lo tI.ll..a.l .. ocorp p üd ..
d<>o ""p""- lo ~ el< ~ tAIa ... el .......... 0. ....
n........... yol tnba,o (001 rq;uuos do< los -..fJflf naclltala (p'" """"pIo.
"'1'"_ pdooo ele feC1¡.- fOM' ·leol
Tod.. .... ".b&,o mc>oJoIópw .. kn. .. abo lo coope.... i6to de _ ..
Ole ...--.o ....,....--... en apcaaI el b ..o _

~.,,........ u_
.... OCDE. _ el JllDICl ....... dt .w0l esud...... ...brc 01 DAdo
.... t o. o.
paIocs ...-b<o: <SI la Moc da- 5iREN, l..M
.w.. "" publ>CI~~'" m los Cf, ,e... #f e-.--.-J O-
(Compm<looo <k 0.,... Aml>oc.<:aIn) (OCDE. 1991,.). El mul0ad0 <k..-
tt""",""como"'OlWIkaI~dm:u>d¡'lo ...... be< '''''''''p'-''b.
al la....... ,..... ooobo<:d dcI ........ UIIbocnb: prql&ACIa adacinc:o
_ pan Iao ~ do "' "'bOCDE. Pul ""'ck
f""l*Ó ..... p'HiaciolooapcaalDtubcbE =__ 1_ 'LAhri.=..,
1991 ""
Sd tl"""'*""- ..........uIa: ... a>Gj..... pn:li.....) (OCOL I"I~)
M;mual de Qs¡g
PrinCIpIOS bi\ioos propuatos ¡nn I;¡ m:opibci6n de <utOS
sobre inlKlYXÍ6n I~

OCDE
CE·EIU'WUl

El d.....rollo .«nol6gIco 1 Lo innovación oon de .iral unPOfWI~" par~d


~...omic:nlO de lo p,o.IlIC06~. lo prod"".ividod lt1 ompko. 0..=.. lo cUcda
.... loo oIi... oo:I.a. ... • ~ de coml'"~"¡'" _ J- ......an_ qlK
!'<""'......,. 1> pon<n lraboo al procaD de >n-.ción Ikoó • IInpo<tanla
PfOll1U"" ""ro.,. ti plano orOnco como ... lo labor crnplrica loo c...Ja
'" han ......... m ,á •. . - ~ bol polioal <k ",no<><i6n lo lIlIl)'Orla
<k .... """"" dt la OCOE Son <m.bqo.1oo.t- " , '_
-'-1-'1"0) ··,cn1.....
~ ... 1'..........-. 1> m tI....;or dt
pohclQl, OOIIl 1 od· &caoen-
CIOIII mlO'b dtbodo ... fala ""
.....odolorJu JlIl.idu. ......,...¡...,.¡., jlUmoacional-..... q<>< pennItMnn __
dtt loo KIli id f el< mlOOYlOció<l el< L.. ........,...
la pnm<n >aso6n del M""", tic Odo ocspond>6 a b o..-radad el<
to<><duuci6n ""pr..-I. po< o"""".....'n""" ...ao.w.........1\Id1Ol oob<e
ItInovación. El pr<ICntO rmnu..t.d""inado , d< pi>. pon el m.v.mi<n'.,
d.do,o. ,<bu"'" I la ItInoYaClÓn .CItIIOl6(ia.lCcon!Ucior>6. p"n~jrino do l.
dr!ado de 1... MJV<n,. on <ol.I:>o=06n <on ti Fondo Indun';ll Nórdico.
,c>f"JnJicndo • ¡., ~""'n<bo:ion.. del G'lIpo ck ~ .... Noocnol.....
Indicadcr<s <k Ciena., T""""""," NF-Sn¡ del. OCDE. Muy pron'o la
peUTlftll edición ...",e01&. u,jl iutx coatO 'efe.. 11<.. puo ,.....t" .... 1CtIYldad..
de: "'....-- .n la rnd"""" .,. lo 1m)""" d< loo paIsa lrUCD\bfoI. <:do<
e&o.aa. <m!bioM ....... PO' pon..... la Ene a de l.no-m de la
eo-.•;.hd f.IIn>pco. 'l"" dad< on,,,,",,," lo "" IIDpIan........ oun",,_
.........1UfIbtw d< .. VE. El hecho de Ioobmrt" .L•. L d _u:ol • _
ide"- :.... ) f . . . - . - ti ......u-. y d hW.pn» por.......... '"
...,.l_.. n aootidad de Jnnllciont> buoobo ca 00I0~ ~ (...
pano<ubr en a.a.. 0..... H....,+o lla Hdc...... R-.l_
Dadc 1992• • en 'f"C -= publiooólaprimcn<d;,;,i6n (lXDEJG~'Z)Z6) •
.. 1wI h<chc cnod<s .......... m C1AfItO • Iocnt WLI ~. O>mp~ del
pe<><:ao de Innon<JÓfl ÜI•• vaAC< en ! = 1I...:!ida lúe ~ voeW 01 u>o
d< lo< halWgo.s d.1o< csluilio¡ In>Ci>ks. baPdc» ... lu ~w coII,<tI1du en la
p"m .... ..licil>n dd m.n ...I. r ~n ol .i...",. d. lIo.m....tad¡nOuJ """,taIc.
i",•• ~io.mc.. lu que hiK< •• re.meia d ...a..u.1. Nu ui»t:.U"c, d USIJ d< w..
balWcot, romo:ul ,ambiblla rruro' concitncio sob... d papd qu< ju<gan ....
pic:.noo <ti 1."'0"'00611 de la inll<mlCi6n a ,,,véI <Id «¡ido «01>60"""",.
~ 1 deliaocnc.. del M",,""¡ J; OJ". , dc_"..oa b
ncccs>d>d que hlblo de Arloy ""''''..,'''_
El ,,,boj<> dt<:,u:wl~ en lo nuev>. ntÓn 'u... tomO fin ..,,,fa«. ule
ne=¡daJo,. e.t.o >egu"'" <dici6~ 01 d<¡Uonu oo"uul do con<:<p'o'.
deftn.cio ne y odokJsla, <¡lO< ..,!Ual,u bnn.w.do ckli r.icione m:M p,«:a..
•1UtrUCcion<o do """ omplw. y un I"no........... loo >naoo. dc n.......
......oda< 'J ~ apuunmw.. ...... plr:m<n""~ ........ ...n.:.do. de
.. F hri6-ded.roo.d.o<dc In~ no '00.'1', a\. Tamb cupa
de La nocdl<OÓll de .Ü.·! d • de ;_,,0&00 <ti amplia dc
.............. Ioeu;d hito _ . . 00 ad.tpar ood.. Lasdcf.JllCJOfla'J~lUa Las
................ de Las ,nd........ dc .. _ Po< olio "'" 1OliI<oom.., l>ua <lO
Las .....,.,.. mis rKltfKCI dc Las cbooflC>Coon.rs adlJe penoncn ...
po.noculat Las ¡oublK:.d:u PO' l:os N"""'t\ft Un..u., y <oml cuenta b "jón
........dI del Si".ma d. C....".... N."j.,n.l.. (publicado PO' e111anco MDnd,al
.. :01 1994)
Conͫ(.ionado ba,o d _ptcia conJ"n'o dc la OCOE y la Comon.ud

""'" 'C<X>f"
........ habo q...- "'""'".....-...,
Q:II_.
ElIrIIpCI ~ lI'.uoal fuo, <lC<1to pua,poo- """'" "'" d< :oImI<doo- dc JO paú<>
r....liun.ta- oob«- ~ •• ao6&. P_lqu.
wnoc....... Su.embor¡o.
d "",,,,,,,1 ............. a .."IIO'o J6iodo dc pnnapooo <ec1ora q... pooo:dno
uilaux pua CIar"m.iWa .nd.ca.Io... dc .,,_"*,i6n <lO loo poisa dc La
OCDE, y:ol '''''''PO 1JlIl.ur .... p,ob"'n"" dc 'odolozia o,n...p","
....;611 q~' pued «>n,,,,,.. :oJ"1ar n •.,. ",.lIad , El IfWlwJ .. propon.
d", objeti s; p<>r Dn lotlu, b,indl, Dn .....ten donuo del c...J 1... ae.uaIa
,d"",,,,;.n, pueden ovoIU'lOtw hacio unl mayo' CIIml"'..btlLdad y. PO' el
01'0. :OS. . " "q"I<na ''''''.....n." po< p.............. <It ..,. "'PO""''' Otml'"
Eh ""'"....... ‫ן<ס‬0o, d '¡""""ool!odceou noeo~ .. hall•• ~"." un. <Uf'"
ap=mmul En ~ a.-..... q-. ..... -n q..... ~-"J'II"""'~ I
pnod>a C1I """" .....Lo dc ........... ooOre \o "_lÓn_ el ".."...,¡ deba ...
•< ........,dm·oodcai¡uDmalloL
El ,11_1 .. o.lo .. ~ .... de no-_ .....uaIts _oodco«'.¡;liCIIII dc la
OCUE conocldoo como la fam F.v;a,· de rrnn...k>, ..... dc bo ....
ño.n." ,nlxtador ypubl.a<loo mbbn<aco6n con bCEIDG Xli 'J tu, ).
F.iu flIl"I .. min. '1Ul,~;tl.. oobr. 1... "1";""'" "",.., 1.0 (MI"""I'¡"
FNl<'stl). bo>h OC< de palO' l<cnolóKic<H, a .. dl",auob,. ,n n"""ción (M.~ ",,1
lb (),J., OCDFJCE(Eu'OIt.. )~, UIO de .....l/"i,.' ...h.. p..... teS corno
1
,nd,cado...... ci<oci.a '«:1ICIlosú W".""''' ~l y """.- 1"''''''''0'
d..ll<allott • lo Cl<ltria r Lo 'eaoolop lMuuJ" Gu....". OCDE..'CE .. rx::i
XII y L.u......,--}. [J ""' rn.do por _ .,¡,.... puoede u,¡buin< en ¡nn
tn<dwl.a al hedoo de """ bono .... di,. Y moddo>s ~ que .....,oencn
P"'""" cKruo Iomr, < L""pcrf= no ob<nn,. ..... d<_rado ...
IlIItWD<n. . oaI..... pau:oo ....._ y rapo.....bla de.Juy<.oo <l«:.........
Sm a"", """,o:ol<s ... b lInf'O"ible obr... n di.... ~lJctlf '1"" putdln
N....,.c. o 121

<OInp&f&lOC ... un plano in<crnaoou!. Tala dan>. ......... ill.,.erl Uml aIn<Üc>6n
"'..... pan la unción, d conln>l y lo MIluaaoSn lit po/ll>ao o..... adu I
1"""""'" lo ""10.,.",6" ~ _ fM"iculu <n d plano lit E.m>pa.
dooodod J"'KCIO do. lo. .....p o:o.ropca ha po,............ fttI:CIOCbd cada_
"'"J'Of do. _ COlI daaoo panbIco ;,,~nalMm~
V............... do.Uf ' pupoNI:STlayuclMoa ....~aa.
~<doci6ndclM~.CWa.V:o:y.a . ........., J m_..apociaIakla
~ "" AwuaI.. únadi. F..bncl.. .u-._ h.... y N...... Uhnd;,
1"" .. apont a lo ptqar.::i6a do< lo - . . final "'" .. ruiacI6 con la
pama~ _ do< E.un.ar Yd ~ do< la OCOE. w""'" oc
puWia "'1o.1COpO" L'dd dd kU"''' ¡aonI do< la OCDL

0-'"
Oirrctor
M.h,,. 0.. ._
1m de lo U,lldad
O....ión "" Ani",. y do Mokodoo dt 1.0 r
.Eocad.....,.. EconÓfnla.l An.II.." de D.__ EllfWU<
¡ndice

'0',- '~ ....... _~_ ••• ~--,


1 1& t F

::- F..-. ","...-...- ..... ""'- *1--.1


.U e , ' ,, _ _ .. ..~ ...
_ .~_ .. lo,........ __ ~.

H~."-""
(S
I I f;

,
II
J.)
---
~"" . . . . .
~

~_.....
. . . . _CIItIOIIa
w.o ... -..

......... ~
'; .F~"'~-'_

4.' F _ ~""""." F' ,rae-


~llu»' '._ ·.F'·-r....-
S
4)

--
~ _ _ ...

Alr;o.-.....,....ue-" , - ' "


en..tIo pu. lo .... ~ ds ,¡.,.,
~ 1
• .,.... ,_,,,~.,,,

1.1. M,...."ds,oIn-'.
6. Rd>o:>6n .. L" ti M.~_· {}O" """" .. al""'" ,.,,,,,,,*,,,,&1<0 ,
c""'-'FC'" >li....
6.' An Ud.. , .... ,(:k.o. 1 ,«n<>I.Ipc.. l. ¡... ;I",,¡,, "'."".... F,uacl
,.~. 0. "'.. , d... fIa<lon<o e«><><\moao
6,}. OUUO<OnCcf"OO,rn<d........ .r.....
,. e-....... ""..

""'~,
tt ........;,-... <

, l ••,,'
L~ 1 i=.b_
l '1ocN .. _ _ ¡

Ji . '
11 _.-..0,.__
...............

U ;~¡,;.;;
f _ ...
J4 Lo_."_"
4 o..c.6o"l"o.......
ti __ •• ,_

tll 1.-_--"'"
.I.J O .............
(1.) _010 f • m-.... _ . .,......... •
"'14 ~_.
_ , . . .......
"'11
4U
lJ,......lopdl<a,...,.........
, .. ' 1 .. 10- -,
_ .........noI
U e-.-"',~--..Io_
<1.11 '.0-_ .......-u.~_~.... '....; J_
"-U
"-U
"'"
't=-
••DolN<
~ ~.w_._

...-.....r AIc-< ___

lB .....
1 H o.-¡wor= ,.... .. F
$ , . _. . . ;~.:~~~~......-_
1 :
...... _

'U e . . . . F· _ . _.....
'1 e-h _
H' D-Ao
,n_ "._
IlJ ('~_
q4 ~

7T_,,..................'••,"_~_,_
"l>r-
........
no;':::"...
~
,
.~~
, e$
• O'
-- 'I_._~.'"

,...-.w __~ ........


' .... _
, On<+='
'1 T. . .
,¡o-~

....... ' _ dd _ _
a-"'_
1
.1. f_.. .,. . .
el.

.1.1
¡1,
_
.. .. lo ...

F....... _··.. .-,4,._


..
'1 1_"",10'

_ ..
'

' ...

4. u-o.....
I

4I """""'*', , , ,
10101-. _ _"""

ele l.w
-.01. '
'id' .....
= .. lo _ _
dobodoo. ptoeIoaoo _ y_..
I .... _ _

;J
. ,.--.
4.1. P..'k

4 1•
....,~

~ m
<l<¡h_
1'"1""""4< lo ;"_006<1,. ,~ ..,."""'-, ~., .. ..., ..... ra<t""'

loo __ prom«!io &l....... ¡..... o<.,..., .h 1.. r -

~ n;f"uI6n
ji $0<
.1. ,"_>ri<lo ....
'J 11.<1<>_ <Id _ .. ""..,¡"p. .......,¡",¡ . . loo J'I"<"'O' ........ r""urrn»
Ji. e.-"""" pomcwl.a
'-1 c..
...1. <.-_"¡,, ~,
,.......1-. Si ' ,d= .A
~ .. _-=->
,~ C_ _ ....._ ~.U;,..O.,* ....""'-

........
111 ..-.... ..
1 _ ,....10 ..
lD; ......
..1DottI-
22
~ t '0'''_",_
_
III _::::.::::.:'~'.,. . . _
2-1 ~,._ ................
G.o<a _ la ._ Ó * 1 0.......
'-',
~ ' ~~'~.~'~~~~;;';'~
!... ,..
• _ _.......- ........ _
m
'-', e -.'
e-... •
'-', . . . . . . .'

........... ,...
! ...

Ior-. !«
......

........-,p
t , _ _ ...

¡ ,. .... - ._-
loo • "10 aIoI
e-.. ;
.p' ,,..,,....{ll'
( ..... , Pl ...'_._._.-_......... ,............
1« _ _o ,,,,,,, _ _••• _ . " ' ,••
'

....
.. ::¡
1.4 r •• ..._10-"-
U I ,;:•.:::~:"
lA ..... Ioo _ .. la •

:'U. Oaoou ¡ •
U Uootl-,.~ .100_

""""
1
, ..
~P,.:::.:'=~
...
,...Ioo "lo __

:. Mil r~'.
2.• ,C._ ••_ .. ,... ....
2.2, Iltknm"",oo obl"'"'''' , t>tIoo
2.,1. 1.0 ~ ... teO
2.4. MIt...loo ... ,.~. r """"",,,' ~ .. di,,;.. 1o _ •
.l-',I'J"""-
:1.6. 1loI<nBI oobn ~, oobn l.....up;óo , Daorrollo
,. ~ loo_,..._
4.••,· Ioo_r.-................. Io ........ ....-.
, _ _ , 1 f

6. r, '''Iof"l.p!'-;¡''.~
Capón"'o I
ObjnMM y aIanct dd lIlMIuaI

I Hoy... dia... acq>Uqut d d=noIIoyla d fwo6n de n........ '~


.... ",w.. pon el cr"","'oenlO clr U .........<06. r la P'~ S..
(fn/:wl'" nutStn DIImp.....ión del Jlf""C"" de mM_ión,,,,, '1I"lCodcnoa
cenn6mlQl.un.,. ddic:>tn,,,-
P",q.mpl".....100. p<l' pl<xnciar un> V'" ,n"lucHln ,<'<noIógJa. pll"
lu l<cDOI"Kf2il <le la ,nro,m>elÓn y Io.a.mbfos fllnd.mcnu1<> q~ ""pet.n en
c1ampo d. Ub,,,,ecnologl.yu ciDI,,;"d.IOI m.... ioIa ..,:In dando u'" n.......
fo, La cenDOlilla IIlllndi>J
S m.bxpo. CSlOl rIOublr:o <:>tnbooo ."""""",icm no O< ,roduottn en llna
.........
moyo. ptoduamdMI 10<>1 de {......,.. n, en wa> ... U<'<im.nllO de b

J E. Iao rJu_ - . Iao ID''''''' po< .-..... al<lO 1I:DfP""' .......


aI'1 • ..a.. en la 'm"""""",, iurod.o.><ntal .x oen. pana. do! .".occtO de
" e ila..pano <k lo 1.0. ea parnaoIu at WlIO moclra W- ... . - de
,¡,n.-. S.........¡o........ deúao ... IaoCUAio _<nÍI=WJIOO<aoI " .....
darlCUladco. dclN&> oobre Ioda. b f.h" doe d>tOfl-.lUblr:o , _.....,0(:00. D
hilo .... b labor de mm., el ...n..,. tk la - = 6 8 . Y en .....Ive. loo
r«>bk- tk polito<> '1~ elo pbata, tIep<..deri en p>= tk lo Nf",....Iad <k
lIICJO"l" La mlO"""odo coo '1"" O< ~ml ...
3. z... prim,... ver'lÓn dd .'.1"","1 tIt 0.1.. publ,e>d••n 1?92. como
t.>mbo~n lo, ..'udio. emprend,do. IItl]¡1.ándol" _pn"C1p.hnen'e la i::ncu..",
('..,muni.,,;. sob.. Innn...Ó6n d. U C"miu'¡n de bu Comunidad.,. Euro
pe»- demo..,..",n que .. po»ibk '.'m;' 1 elabo~r da.oo sobre el ... ml~eto y
d,"'•• nnod.o proceoo tk '"n<>VKJ6n.
~ 1.. p'<'<rD.r "'l"nd> edición IODU d eotlllCnu ""G"ul <k e<>n<"P'oo.
de("lci<>na y "",oodolor;lo ~ ........ ...ti.<>....", d ~o de '''''''"porar bctpencn-
aa del ~'" y .... "'»'01" comprcns06n del fKOO':lO de .. ~xi<'~,.
~_ ",ntlMén de 'oo." \ID "'pcaro ........ pbo de tDd.... nu- s..,..¡.
p>ome..... qa.c loo p>ís<l; de b OCDE pu<Oen .. ullnl" p"" a= lnd~
companble:s de WMI •• <i6n. ,~ l... rro:>blnn. .,w 1dr poI/<iouo.
qut l a rdicrao Ioo"d f ca. fJ --.1 .. p.-~ Ub,fU_' poI Wl
lado. nncca un nwco dmI...de ""'" Ioo".~n'..ea ~ """"""-
fI.>t "",.. lo co'"'fU'abdiGaJ. YP'" d '" "'........, de.,...u. '1LUma ...""",...<lO
po< 1"'........ ""'" en ....., campo.
~ El ubjell"" de. p,uo:m. c>pi'u'" .. !."oda, wt. reodU ","eral <Id
con,onitl<> del ""'"lUl ("ÚKc....d... II.de "LUd,,'" .yuda.a lo. <CClh UeS''''''
10110$ no Cll-"'''O$' ...., el ~u"po dd ... to. como tambim 'ndic~, 1"" '111/
r
... 1,,~ ..unido. " nO. '·'0«0' ,ipo. de d.. o•. ~ b veo. h"e<r • ....ru. 1...
.........
l" i t1<.,p¡Ia problemas que' ,oc.f'"l<i>do d .... ,'-' nOn".. p>'" ofrecer ,nd I<.a<lo,.,.
~
fK""ft que iafIu}"........ el okaDoo cid m.u..w

li. ,Cóoao puoc&:deaoir uno et ""'n'.*"""",


-.,.,.1. 1« p'><>6....... -..... do ~ La --.:bol do...- <po<
atN<nIIlI, ~

Ind..,.... .... anoc!ic& inoJa r .... lftÚ recomla..tn i-..ci6ot .. 1ndia ele
IUI ~ ~ .urDO f""""'<'aI--'" ......,,¡d>Iu ele _ .......
OImaon<n"" CSlud" c¡ue.obaran oooIod ma.rn..ldo.,.. ...-al'" - '"
j>I...... J<rir, CftCOttOOO q.oo lO ....Mrú Impnaocablc. Ea<> ""plICa Idcn,,·
ficu pno'~ <:om<> .-.lHin .J.si.1oo: 'oIpicoo. La. indwtriao , loo método.
ele Whw ........... ......Ja (lInl:r.l<J(. Tamb.m a pm:O$O el"..ncu" .... tk <la,,,,
'f"" .. prMibk ..un" .., {o,m. rqubr. , ,....... 'lar <tln~ <1IOIlU " " _
P''')'<C"OI apedficoo.

0,""'"""""'__'"
.. poll"c. J.: '~.l1w,áJ.
"M,",,,d. 1'" ,?,"""idlr 1Hr<

" 1M o."",,,d.de. ti< loo....eorpdoo do Íom:.uu poll'ial ,el, loo "w


..o d. VIW 'MpolUll<U llr:pclo d <n(IMUtO dt: erar ,t1drodotes ........
..,........,06"
FI c.pIndo 2 pos> ..... su. c!>dw ~ ..... td ...... lue-leo fi>nn=
fU'" Ud ......... ~ cIc .. /0,.......;06. 'fU< """""'. mhoct.l> Inmtoclltmbn:

- ...... , - - - - - - - - - - - - - - -
._.......
",,"lC,:!ZJ

·100,.-.-._
_ , ..
"
!I....... - - - ~ _.... -


,...
'" lo " " " _
'.It_ .,.. ....
..,..-..
.... ' "

...-...,
, . . . . ._

•_ ,... .. 01<-. -..1.


e- _ loo d<f <riI"'" , d $ .... _ _ • loo _ ... lo
_1<IIlOO lotIo.aonoI:
• dd' """"_ooodo.<IIt< .,' aI'.~'pmaootrn'P1,_
dn I_(C" lol).
,~, (~l).
r.......,."""", .. ;1ICh.,.... , ,,,,,,,,,,,,<Io<in... 1"" h ..01..- .Ir •...-..
.-...., u."'....."...., ~ 1l'F
, .,..¡" _ , _ do l............ 1l'P (Co¡>I<uIo~)
• - . . el p" _ T1'I' (Co¡lINo6l-.
• poooodi_..... I""''¡'''''¡;''
Al '-01 .... -..1 .. - , . .
.....--_Jt
l. _
""',¡, _
_......J..
.... ("~ 7)
~ ._,.....r.-
,...._ , _ _
F= 1 ;",_
......
..... ..' n _,... """" .. __
.10 .... _ _ ,...· • ... 1 ; J ;A-..H.
• 10 1 '............. • '. V--J)
... la ~n do. poIlo0a0 y 'lile <bl<~... ~06 la p"'............ i6n <k
.... rmmoal, Iu.n 5UI\;do la ,nfIuaK.. de, Iuo ._..... bob""" Ul loo »peaoo
...,...,6m ..... <k Ia,~
.. Lo poIiuc:a ..... I'ta. uu>o. ',. por tarllO. ho -plo haa murpoa>
ucmpo r;:omo ..... amolpm..a n1trt la pohoc:a doCyT y'" polltia ,ndumuL s..
oponci6o .. ln.:l.cc do 'l\IC """ .. I 're Ido ,... d _imim",. etl
1OOb< .... rc.m-. juep papo:! Yial ni el 1""1'_ GaMlÓmlto, ~ ... d
C<>I'IJ:Ón ,¡" "feO."".. b b-l.. ... el CII"..Cl • 1uIb b ...........00...
1'1"" la CONCi~ "" 1; ....doo _p..-.oy _ _
* lo> 'l""
amDun
Ulla It raba 1.» ~
! -..

icII a la ........ ~
e&< la poLuca """"" .... ~ etl la ,e.""'" .. ~ ba
vuu,.go , l<IDpl-1... pouu::oc:. "'~,,_ WI Ia ..._ _ del
,.." ..cirnlelIlO corDQ en .. d0N.i6n '1 .p1iarj6oo,. ~ ocuM. <ll'orns, ..
apn::tlÓ."Smet:uo N..:ionoI de In • pan ddi.... a cwo ..... )U,," dr
lIUtl!1>OOlIa r 8ajol del QlnOO 'o
,. Cond r.. <kobt<ft<f .. u ..Na\ln pan d pKM:n'" ", .1, d C>plrulo
1 .. ""'....... lo 'I'K .. daonhc ca..... "b din....... do l. '''' oó,,· éc ....
raacra dUl1mouoaq\ICoonfigu.... Lo innova<lÓn C1I.m~ q ..,n ,nfl.od..
po< f.o...... d.r " • ...hun.oo, por la Ioaoc C>etl.1fica r <k inS oerla r P'"
condtoonet nús amplw del ",""""".
lO FJ C.pl..,,,, 2 ...... » .ún m.. >01>", .. """"'1"" <k dlu",n <k b
m_ac:t6n, r" OOJp.od, L. "!D,ficac,6n <a>nó"'"", d<l ~mbio 'ecno16~o
'1 ,... rl:u afines. A1,&"a1 '1'" en t. po''''C" ''''''lÓn del ",ano.W... con.", en Lo
¡"""""",dn 1M .1 pI."" d.l. ~pr= y mi> p"'icul..",..... In" cnl'o<¡'l< neo
KhUnll"',(n.lno MI moddo <Jo, in non< "in en cadena qLIC"" ud•• l. ,n noneión
<k.M oll'"n,,, d. vut.l de 1.>. in'e",,06n ."".1.. opottUnld.od<J dd mo.adn
rJ.I:-c d. <0,,0<'"'',''''' Y cop..i~ d. lo ''''pres.. ),'" embatgo. d 00;<10
de la ru.\<w,oi" no <S .odh.e,u.o moddo algu"".k m"ovacioin lLno "dl bten
dw...l' G.... 1a ,,,_oS,, enn"",,)'" ""'" X'tvi<Ud '0"''''''" y tl;_.,r~.,
Joo><k inlO'''''';''' m... hao <Oatpon<"'''' y '1"" tao lúe..'.. de ,010.",.0&1
dobnt ...tIo, "'_
11 c.. al.............,. d. las .. oc.. ,tLd .ll"oc.u y d< poi..""" )"'-
""praadal. 01 cottciw. el C.pI.olo 2 .. o<kn"F.an ,.. pot,:anla C.lfOpoul<
anodio 1.00 ...... "C""" do la .....p"'""- d ~ do b d.iIooooin. Lu fumca do
...........;00 rupcao do la ,.""'';';.. r.... ot..d.culoo. loo _ _ pan la
",_obn. el p>pd do la poliua pUbLa en la "'............. 1I.du... nal r la
pr +IC<.... do b ",-..=06..

:l. u ptuntn odoo6o dd mano.al ~ 1""'""1. • pncbo pbo


""P""'....... l'Ú""'drIaOCDf Fl , , - .......ImI_ ,.." Ia F.........
e-.~.. """'I_JoOtl<,.,lI:ILioorb<OOJWLlWOdlIO por Eu.-...)- DGXlU
(PropamaSPRlNT.SIU(fm Easmpoode Monl<Omlde lo InDCMD6a(ElMS}.
Sr cmpleS U-II nI'$IlQOW1ll com6.n erado. parur de ..... qut iba ~.Io
"'....... ouoolon del ptanlb: ........L T IUCp.t.<o •• p.eIOn....... pcw "",,,,,,,,de
tnI.¡o _iOnOIa (BéIpa, DUwrwa. mnu.. AJcnwua. G.-.. ltbewb.
1..1.. ~ PaJonllojoo.N......... PoctupI.úpaiordR.cuooU....loJ
~ d .,....... qut ~ lo -.oa6o• ...., "1$"'" lo
,......... _.r.m.1O'n. Ene el"'UUG bnOld6 ... ....,u. e:>:pt....... ro- .....
w orpao.. jo 1""'"'........... de lo E....-. ele 1 _tohuo .....
iioi;JÓ;o
d.un_ .,..... d.ecompeto:Bcior. ID ..........po oabd de Náodoo r

f.
cr&~.,.(oáIch'+ • • t.~c
c... M ¡., ú _...... &>., ..
Fe. J, p,,¡,¡
alwh . . . . . . t.
E\MS .. [1). Ea el
..-..en.. doc .. ""'''''''''''' .. 1Ienbul • c:obo .....,¡_ píkMo pan. naIuu- lo
.........,;,6..... ,. r. .... el nobn> ... 1ciaL
13.1.0 PWjoo/. ele loo póOH <1.10 OCDE ....biin .......
concq>UIO r dulfica:Wwoa de lo primen <dIci6a del /wt.""¡ JI .,. en
,.......1oo
CDC1CSUI tocala o pucWc:o r con pdoo dioomoo de m.o pan. loo dof=n"",
"1"'" ele I"CS"" P........... CIta qundo .......sn oc lwa ...........pl..
~ pric:I ""P"C'0 doc ha,.. dónde w vnptf:lOC ..n "'f*'C" de
comp<ende. r aplica< .... contqK<II'" ...-olon, rl.1o qu< el lo primc:a de lo
~ .. r de loo p«>1.lema. que:oaJTa lo fCWpoLo.;o6<J • in""p'niICi6n dc loo
do'C11 :ul ""',nodol.

i\Ican.< del manual

I~. rOl,",on.. '11« K 1Cal,,,.n al finali.., el úphul.. 2... te " .."u.o1;


• cub oólo l. ,,,nov0ci6n cn d 1<CtO. <k lo emp""," comercial:
• le p" de lo .noovoci6n • nivel de la e",pra:r.:
• le cen en lo inllQYXi6n en .",noloc:b- doc prodltCfO. r procaol. r bnn¡j;,
fl8uw 0POII"OI par.¡ 0''''' bllTlU de ambio i1u';llICIQII;lI:
• el plano de Iad.fu.o.M" el a>ncq>C0 de· RUC"O• oc '0..... n...u de "e",fH'C""

Alr -..J

1S. 1.0 ,nn0vxi06•• dadc Iucr;o. puede pnxIua_ aPlquon _ . de lo


_ l a . ind.- ... Ioo a ........ publlc 1o raI...... lo ........
La """lOO"'" """,,Ir _al .. ocupan ÑI>cIaIDcnalmenlC de wLlIt.... ...
na d_doeb poaocnmcoriol .... put><UIumm"' 'lllCum... quor
_ la , faIoeil doc lo ClIOIYUUC'Ci6a, loo , peiW>coo r ....
........ ~Sebo_iidIOc.t ,•..-.. pnoebacndcampo
&c lo runtlÍlcnl.ro pCIIr pa:u de la F- .. e-..¡ oabrc hlJlO'o:aci6rl T
wnlbra c:M'IIda .... , L. ClI OUOI poJ:Ja """ubcOl de la OCOF.
16. La LlIt......a6a .......... ÜOi, , ..... qat' no .. ,ndayoS ... la pi.....
nm6.. do: ate nutlu.l. a "".. pk,.. y IX"" <anc,m".. ao ..po<oaI.. <f"< ""
dcKnbc.. (:Il d Capitulo l. Hasa :ahora ha halHdo o6lo .... ud.oo u.ollVlolU3lel,
plWQpaI ".. poJo-. ool- 1>. """,.acióo, nlloo ......,<_
y -..........b.-
00... ele man"'¡ ... -...oWl .... "" ........ _ fir.... q d dd ......0
.....uf....T~1UO

Ú ..- . J... ...J JI '" nIJ""tM


17. El prex-u_a1 ...... ool- am' c¡u< ... prod"""" .... d ....del..
la anpna ondr.-iduaI No eubrt oIpau> el..1ao lKnf au¡oriao do: ", <'X060
"oalindv pornro'JpIn. P'" .'ldmm ola........ bM>f'C""Rde .......
-.'-.10 -.q....... do: Nao", do: _ ' de -.u pro......
.. pood_ stnUfaauradoo .. b _'I?"aao6n de , na.
1 • A loo lincs do 100 poi_ _ <reo ~ do .........1 .. anpI..a d
Iho\lno ...,.mm "tonp<aa". S. lo . . 11<11 dc611166n ~Uuca apodñn
CII dCapilulo~q"'''· ..aoobrdasdaoif" *. • Endc.odclao ..",ltJba<¡""
nak.., .... rd.alospooookn .-..........ta.""d.{"IUI e Dr-m.....da
,._IÓn pue<k ..... ntmdu<::.:b pa/:l por pallO r<:ado PO' ado. O bren
pu«k puat. e.. pr"ua simlllláncament rodo el Jl'UPO. CU...do las
fdialc. rcalidad SO" ~CCfOC"Uf'"¡¡;,.~~).y por.nol••mp_-"'l'"nod..
a los fines del fOndeo (COf>. muy habotual en d rubro ""'''lOS) cll!unto .. 1U.~
mis <XImpli~o

19. L. <11'1".'" ¡tuetle luce< mocho. "poI de umb,o en .u. mÓ.<>do. do:
".ba,.,.... el 1110 q". hac. de 1.... f...o,.. de ptOOLlCCl<ln y .11. "1""" de
producción que ...."'.....u produc'i"i<bd y/u ... d.... mpefto «"n6m":0. Un
.",Id,o u ..."",.,.,, do: <ako camb"" "",(. """,""'"" dcade el pu... o d. ~ .... de
l. m:olc«fÓn de da, omo wnb.6l <Id lubs'RU,.n•• a.. lJlIl'
20. p,...¡... ",,1 d....... OI ent•...,. pan dcp, ~n bpupo ol. tal..
......boos pua KI,"","Ioo~ IIn ..I..:n.., •• GI"o>; 1"" <J"' '¡1lclIlao:ku. "'"
b ol,t de Los .ceno"""," de b ",brmKi6n (11) .. Iot q.... Ulyolacran
,.""''' II\UI'1Ww.. (1 ID... ~. ClpS<.uco6n, """"••..l._,on ne..
ob>c ~pa"ado 6) El ~t • .....,,..¡ "" owpo ck 101 Clf1Obooo '1'" Implica un
lJf<O'\f> 1................ de ...-.bd. pan. la cmptDA- ExJu)~ 10> wnhof; '1'" ....
-...... Oc lo " ' _ . I""".""",*"" la alqwooción de " ' _ .nidocIa de
eq"'f'W de TI do ." .-delo JJ ;_1 f Iup de 1I...,praa-
11 fl ....... J'" del r pn><! 1boe1oef ~ ,.. ,i(Kw1 Y

y ~ ,,..juunc n ""P"fU"<C' _<»


~Scl""" __ '1 lI;.. ...,..~punmen .. orpn ............. <W'u,..;,da
en d .......... ~ de la cmp=a : I l.
Son~. 1'-'''' .......... poa Uf""'''''''C1 """""'" en ..... ~ .... In
......... un.....,.., (Anno 1).
12. El 10..0 prInCipal .. """PO <k ~ prod'KI(" r procaco 1tCIIOI6c1Cl.-
_e" ftl>e"OOO -;ondos. Qu.ido pu«I.. nw drl....locluo.. "'I"~
cid 1Ól.... de '~'. qúa K lo po_,'"
"'<><1...... ,
""'bolO pt'fOlOm~1 """ es Eaoxoboor>o:a p..aalNl"""''''md
....._ 0 "',........-aL No """"1'"'''' 8ciI .Y<rnoau ti .....fiado ~
'1~" Ir:.......,..
aquI de loo ddi:l............... ti doc:c-... ~ la pabbn
o ... ~ nWatalIOm a.cw- id
..............UC . . . - 1 .... _ .... _ .. pWbn~...
"M M-..'..,...... Pot.,...ploo.K fCU' que ro 1» ~ do ... iQoo;,
·-1"
l. ""'" """"""' _.u..m.
'=
por ','"
= ........
1:,_" podio Ollteadcrx 'q-..e --. plaaw '1 ~poo .w
.ka
U Eh,.pftuiD'poop, .. dcfí.-.... mp.Lcl "pOr<p; I A .... fincs
del-.ól.... I.""'¡un_ <Ir .... C.plnolao 1 r 2. b rt ..... o... do:oo>pcioio>
de la '• .....-.ción TPr
!4 la l ~ ~ de pR>duo:to a la .mpbn.aaon'comeraI-
llUC>6,. de u.. prod....o ..... anam....u....,.,....u. dcd-mpd\<> a>n d 6n
de bnndar obl""YVI'L111< ..rnriaI nucYUI 11 mc:,.,rados al c:oruumodol. la
,,,,,,,,...,.o6to ft'CftOi6c1a do pnxeoo el la irIIpl""uocI.'od<>pclÓn do ~odoo do
pme!u<oó. o ck nun,n"..... n~...,. o ~ I"uedot~ cambio< ...
cqu'poo. e.. «<\1.- hwrwlOil, cn ~odoI de lnba;o o un. comb,,~ lit
lsfO'.
1~. La d• .,n.l<!n .n.... no"""¡ad "«<:nol6t;ica· r o.ru mf)O" .. _poy.o ...
van ~I<b <.. lo•• "aracrc'¡..,e:u de dcstmpe1lo" de lof prodllCt"S r "mamo
rn <litiO ión. r..."l'hob,1id:ul en u pria ica d<p<ndrnd.... qu~ m«!id. di~
anl<:1.,l>,,,,,,, y l. no...,JaJ con><i.uyan unr.""" ¡"'I'O"""" ... 1.. vrn..... o..
l•• mpr~o ¡ndwtri••""di.>.d:o, Potcj<:mplo... m.:lIlXil dccomp",nd.. ydo
.pI""•• !»ono< y ......,,'''' que .. com.",ion onu•• mp'o.<ao. 1"",."L."""n,,,
"" .....nur... ur.conaJ~lcenolopa. m.ú q..... 1", b"""r.....;cica di"pdoo
• con.umldo... final... El f.Iol iDUguw "" conlunIO de ClItXI.rlsl.loll <k
desempeño P"'" rlt,!, d< com"",0ci6.., compuudo<:u. bbrias ele papel.
pinulol plIJtlCOl c indwD 5CfYicioI d< wmpul>ci6n O""1"'01 corncraab, r
al 111<IlOl <ictw conYmCO rclp<'C<O d< lo q... COfUI1lIlÚn cuoanW:Ol
.......... o ..qon<J.. que comp<UWbIes _'o ~ d compadnr ca.....
pan" wmckdor r ,cdks las ·aratt«Út-e. ob,n..... dcdcampol'lo·
dc """oda,a1 (od1l..il.<UU.~loCDlclo:~u ... ...m...
dc ¡"., (d< dL>Cbloo. f.l ,........,de ~.<kpon ..... «e.), ... 1'"'
de . - n . un fnow de (ft:II>O. pan d cuoo o un '""'1"""'" ck polvo de bnr>
.H__ <pJi ""..................."""'" .... co-.pnn fiPndo- ...... "COfX>CI'ls-
_ <k daompefio'> ,En '1.... .-.Iicb.1o. pnoduaOl'U .x..uf""", loo nu.-
prod............p;eI.IWio ...... tbm,... ·,ecncal6pcos·'
26 Dd>Jo • la &ID de ""....,. ....... 'aponck, alot ,nttfropnla. la
..- - . . '<c""'*lf;iao de pto<i_ al _1o.c1cfi ....... manuol <lId.ro \00
(;lmbi<w ... poodllClOSqllC:bn..n<bn" dim<CII""""f.lco6tI ~"n d p:o
,..,-...lr.."n........-bIU>."""poo....,dd h«t.oclt '"P" 1l1Oa ................
'fU"" ptoducc_-.,,,,, • okl.ooomna.l......... Sinc.. t.up. puesto
.. ~ ....... C U I _ .... _ porunto COl QCfQI ,ndurnao .,
"""1""""' ~ opaIa la acioIft Tl'I' Id" _-
........
<_"Mm. ",,-l. '" loo puoo>~. bojo" .i de '"". __ ~ do:

27 u d.fl.aón <O d .....do <D '1"" '" apondm ... ,n~na l1'P.
...........do _ _ anaIc:o dd merado, dadr ni prunr:no .mpbntoD6n en
d",""" .. paua r......,..,.. """'" t:lmbo<n ... dil;,......... ,adu• .u.J.....ndM
., crnp'oo> s.n dJ......sn, ...... ~n 11'f' no .. ndt~ rqocrau06o ccon6-
mla. Con el '*fCt0 d. ,ndu ,en :.tgllo l-rxlD" d,fu..ón COIllO .. rmom ..nda
en ..1....1'1,..1,., l. lo <n'~ mlnim." "m. dco<np'" en ..". m>n1Ul fw:
pue>ta • ""d do: ·"...nI..I f"'<' l.. ",,,~ _[.,... Ja.,wón ..op\iu. q.... t.
.ilful1Ón oompku de un. <=lolo«la • través de 11 ,mpr... d..puh d. w
P"'''''''' ..l01"'06" .. ",m<"w,oli=i6n no =:l,ndu,d...
,.,1>-
28. ~i" <",I....¡;II.• 1,"b,;, ,....J", lo. ¡>tuJ<K''''' Yp' ......... '""" "",...
lias do d... ml"'ftu q... "''' nuO\'» P'" l. emp'os", d tj<fC",'O ,u¡>aO
=,,1.=<.." alguno••"ud ''''' ...teno.es q_ .. cen, b." en '«nok>t!l.. clave
T'" ,",tod~c~ió" ¡n,ü'¡ <Il d p4..., mund,.!., <" el "l."" ".... ,~".!
29 t ,.,.,b,'" .., propone ""ul (Capitulo ~l ~pJl.. ",fornw:>ón pro",,·
n'''''e do crnp'~ ;nnov><lo... rob•• b probobk ~t1Iota<i6n en b ,ud........ de
fU< prud...,w I«n~n'e n........ o rncjo,oOOJ. E" t'I c..pI.olo 2 oc mm·
clOrQ/l rottodw .1'.....11''''. de obtener do"... ..,¡"" La d¡f",IlI" de lC'CMO.,

30. En d <:.ptndo 2 oc . . .ur.c.... __ te.... """". . do c>tudoo los


<SlntCJW .k La elIlplCSl. filo.... de ,nfw.....:>O-. FW" La ..-x>Oa .. le.
oboucwloo. La ..........00 b<1np<<Sa. End C>pl<'" S bntwh"COfIl.." ....
do 1'"1""''''1''' "I"'r
.no" oI'rcu lnu.
lo en:prao
""""*..-... ..1On..nI• ...." raGI"",,"
do mCIICS. Se fUOIIl.icnlb que W op<....... dc
tftI ......... ¡,,¡,..,.;. (.... portu...........porant.¡ o bien <pr
,-.,.¡.r;w. o 139

hoya un.,.....,..... bfC"C'" mpw:o"'" pooibla ( muy ,mpona"'" Iwu


.nd..nllld. Scd.p6"'" crdOq... lmUClWIlI pon¡uc mulu nW &al ~
p . . . loorcwlodos-.dilJciln ... ..w.-. lAoluruq...
.......ln'nI....... ,
•n,cen" cad.l1Óf"<" futron .......,.¡", ~ la 1... do loo rmJudOf« la &.cKSta
e-.-tIWU ......., l.nowx>6rL

JI. Lo. tai"l<bda« =_a;ióo, TPI' _ lOdoo loo ..... aallt!Oa...


ro
cnan
11."J ...
"
nocionaIco..
'
fi:»ncimlo • Y _'km'"
__ . - " , '
............ "...-,exp'. ''00''_
«:;';&;¡'..•
_¡;';.;.;"";"
,e ' 10<
o _ O ~ AIcw- pucdca oer .DiIO':oduou poi' Á no
_ .._ peto _ ~ ¡-:a la 'nlpbnua6n.

d ~ .0...
J2. 0-._ ~ ....Ibcoo 1 do ".¡uca codoI (:Il el CapltIIIo 2

ÑI., ...... pmbIano


oa......todeo Iuarado <DlnC>lL. loo pun'OI do 'tLlUl fWUC'Ilucs.
""<nI . . . lima. &.... pu> llIIO -.da..... ooh", ,odo
I"'rq'" wnbim "'y '1'" tcnn- m <Val'" la
pen'" y bnnda. do.... m ..... ,,,",,i_,
<""...... acl do loa mlJIInaI Pu>

H, Mú 0Il0, Lo. ,~ no a nD proc:uo ~....." y """"" h.bcr


lmPOfWItd 1.0.lOI m el ...cmo. (obo< ú¡lltulo 2). W PUllClpUa X1l~odada:
,......l..e...w 00" 1.0. 011. >dquuici6<l dcoonoamomlO ¡..... n' llU"Cio<.
"'!VIo_ lO!"n,,,,,., .. c.), odq""'ci6n dee,!Ul!"", 1 """lu,narw (" '"'''!PO'''''
nuevo '<eno!oa1o. como wnbitn pan .. oo ..t<lndo. C\Iondo .. pro.lo.ce un
n...,,;o pmdU<lo), d,v,,,,, "'<~on"di.. in 1'.... 10 p.od...:ci6nldi.tt'bu-
ció n, inclulO l. i n... I:oció nd. m"" u, n." as n" lo C:l poe"al'i6n d.l ~flO nol,
roe . y 1"'" último _unq... no 1"" .Uo merlO. ""po".n,..- Lo. come«i,.]¡..._
eión (vú« Capl,uIo J). De .... oo. oólo 1> 1.0, b odqu..ici6n de "''''lu¡".•• ia
que .ncorpo" n_.. '<eIlO!ogIa JOn ,ull••mlic:ttncnl' ICtlvod>dn de 101lOv,¡-
ción Tl'p, AIood.mú...,l.. incluy.:o6lo., .. Ia......,.,.. ponb 'mpl..... n.ación
de in_iona TIP, 110 . . . Ia:s cmptendi: tn m..:ión con l. inDOo:oción
'.....,UCIO....I, COn ...... me;on. e"""'...... o dilftOf,"""'.., mn b omplooridD de
C2ptw" pnodllCti6n.
34. Ounnu periodo d>óo. "" .......dadco de in"""""ión do una
......... p.dcn de ,... "1"'"
• bJ_ (:Il ('IWIlO kvon a lo implant:oci6n de ptodUClOl O .._ .~
o ....~.. me..........
• Abonadu ...,.. de b ""J-Üo~ de un I"w..ew " . . . - ..... ~
n><tK< me.... ac!o. porque dl"OjUlO" topo ..... 01.&;.1..... P""t,x la ,
d ...... I .. -.de "OC lo ....-.cia de """"" - . . - . oc.. _ o
porque d _, "o ambo6.
• Eflauso.ddrrir ~"...o<..w....,¡..-oInptMnolunlq;odtl ..n
... r- ......pIcmm,....
35 loI.- den rorrunda .....l!I1doGlOl tra ..poodooetmdoda
140'} O (lfDI¡U_

<n el e...... do .. n deIru.do po<íocIo (vnw Copl,..1o 6), lo. .h................


~ lllfotnuo/ln plOI ,ouIr> .iCI..-Nlad.. q... 1k-2Il' 111...,...
00..... irdJ...,¡...... .mf""SU .: pom: ,.. ~ .........1\:1 p.n tI,r 1o><i P"'"
.nlVnau""IOO'..... pk"•• ClI<I~ddono!todo pbn..sm
moblr¡n "m do "",..... do damo fiuodamnnlcs 1 fJl(:S <Id anáIdis
can dm , ~ _ ........ pon idm•.liat b f"UU' ck 1""""'" l. O etI d
alIaI ck ..... _procIuaoo"!~..... d<bo<<Hl'"hl" 'Wcopna
.._ <60 - .. W an~ _ ••a 1eo .-1..
bcnen--aIc&.lI<d Jc: ......... ' L Oc .....

t..-r-"'--.,......•
¡" ,............ tÚ
'",","""-71' 1 .... 7

}6. Al ptaa'UI Iuo .... ,kItL».k .... rde>",'"",'o><>bt.,~.....,


do loo pn_ ra- c:NIOIll.... ~ la pmpora6n de ...prau ..... mh
.,..-...00" en Ct>nIropotiaón ClI<IW qU< ..... In_·
Ea. I"..,..OÓII
........... conCtlnY<rt1IK.""ft . " 1<0. mlnpanbkeun'" poIcenUj<
del PBl d"s,,,,ado.l.O Se ,..... do cif"'T"" n-q.......... omocuobdopan
... ptQCI1tación • ,n,apraaci61l- En pnmt7 I"P" lo m."" .. c:alculula
",,,,,ndo m C\I(1IfO la mru.:tu.. ,nd""nial <mUtU lo f'O',blc, ClI<I u.~
dcosI- PO' , foo d.......1',. .; ...... <if.. t;loIW puctk muy """,_1'"
... upftulo ~ 'OCORUcn<I.n dcs¡:!o<er adcctudcsl. Mil ••" ... imponalltc
!>tall"'" 'lu~..:I1o 1< h..." ,n<luldo 1.. 'nnovx;nn~' TT'I'. "" la. Ln"Uu• ..,.
..al... y n, "qu,." o"'" nle¡V ... ur.uiva>. T.... b,~" ",,<d•• ,,'., ,,,<,,k,,ó. b
defi"ICión de .mp'.... El ca>o d.I., que 01"'''''' Con he.nc, .. ~Ir"n,hi'..l.n'..
m.ncion.Jo •• un .,cmplo./Los pualoo d. "..,-d.do .",ldo de rOlo. do u....
caden. debe" ~ eM.. d...d". com<> .mp""'"' 'nnond......i • ""Ioo .. lct
"""'"'''''' la "''''''' "",jo.. ¡>an .... «¡uip",·
Ji lo u"PrQ,a <nr.u",Ju•• TPp :como .. l. d.f,,,••n • Copl, ..lo .ll ....
q_1u ,n,plcm... w:io ptod..., proo:..... " comb.""'" de ....1oN. '..no-
ldc""""'"'' "",-" 'If:".foco" mc..,. mqot.>doo. dur 1pn/odo-..
d..do F.. ul\:l cmp=- ..-im= aomd.dcs de 'n ">C'<In du...., 1
pcrlo<lo n.·•••"<It rT'r&.~ 'n "' "'p<_ ...
........ oolo ..... """",ación TPr .1'"' el de" "" '''...- adusi·
v......n'" ,mpomndo ~ , ""'.>do den de ..UCQI lNqumas y
.......... \1... aU" ... ...-......:Ia .._ Lo. 'mpc_ <100 <La."",. el
pcnodoanalindo lCafI c-.d>li<bodemll> de lo 1> 'nno~ lIilo Ji al
_ lUada:1Ó<I ", .....,., , ·iO<IÓII.TPP""" ", pn>d
.... ~ •., pkmc. ~ "'-"" , ...,

.......
opc
ID 1""""_ do .loche> perio>doo 1... el c.p,.... l> .. d.oII .w I.n.cnunwoo

n lo ,ncdcoc....... iltIooo.-OC1Ótl TPrf"'"dc......wnc- po< el ~..,.de


....._ ............ do peod...- .....- ° ....,..,...¡". ( . - ... ck.;"be etI el
N.wI.f» 0141

CaclIl,..;,,61· T ¡w MWlI" :t' .-. murpmartl....l"a-


... 1CIUIa.,te- Pan lu 'l"'" W<iaroa acu.odadu IIilltlllK ti
pniudu 0<......... (k aIIof), oodoo Io.t procl~ ea pnnopo .... a - .
r ti 1'0'0:''-1.';' <k __ dtn.....la <k prodlOCtOl • ...-- .. -;ondoo a, "'"
ddi.. tci60, 100 En ti Cop•.l.o 3, ooca6n 6, .. 1''''1''''''' .............,oci6n " ....
pntnI.o ...,.., es.a dllf"m6n.
39. Sot... ti ,ndoea:b 'am~"" in!lu~ d Iv"" d<l odo de .-..la dd
F'oduao. Dcn.rod."'. Sl'Uf'O'dc Fru<!UCl'" <uo cicl""k...;da mú CO"OI, h;oy
una n«csidad do inno_,6n rnú fr«u.nl.lI.... 1.. de "trO, produ"<», (;On
cidot de ..da nW 1.'8"'"
'O. T "",ti"" '" ,"Su". en el Capl... lo ~ qu< dcbc:!Ú ,=r¡nIanc ,.. ro ·
c..... ,riauY:I • la '''''......... d< 1» "'_lOna rpp >Obro: los facto do
prnduecii>1L

41 Hay ... "I""-'-'-"':IIQO"CIl'f'--'IOpMQ I'G'" 10 I"COpiIan6n de ,.ro....•


c6n tdaU\'11 .lUIOYaCtDtlCS TPP do w ¡><cSU: la '''I''''nDU<>lN1 "'" Al"'"
q"" '0""0= dcsd< la cood""", r lao ivtdod.. "'nov><lo de Lo .mP''''
corno un lodo, r la 'aprolOmación PO' objno"lIll<" cm en ti nUmero r
Ctraclcrl,UC:U de Lu ,onOVXlOn.. ¡"",..dual...
41, Al poep..... l. p.. me'. ",,,ióo del manual, te decidió quol. '1''''''''''''
cidn por .u¡c.o se """F"ba mú a l. ul"flCllCl6n ,nlc.aaclO"aI, r oc la ""
<omobate r-n 1.. ",ut,.. o";B"'aJca. Sio ....lw¡o, conociendo "" '.. d.
la 'l'toJllmaci6n 1"" "",",u r-n CimOl lipoo d< mcuo'!I'>$ lo rde> imlOl) . en
ti pm<lIK ..:aI .. (Onltcciomrn.. w ddllllCioDCI búicas del C.api...lo I r
I.ao ....,r.c- ,... 1..d.lCa¡>ítulo4 "" ..... IIUD<n.'T"0F ..l. JIU"
.......... Ihfto<b, r" nanaoc::spooal.lnIa..,..,.._a06a por ~
lAnoo 1). Lao e>p<ar.c.u.-. ele loo üpirub S al 7 ...... '¡""'I.U<bo
fto........... ul-u.1oo ~ _ .ln''''''''''''''.l>.aoada en la ..."'.....
IGIlqIlC ra,Db. pu<dcn ... ele in.m!< pan. DUOI Ilpoos.

43 ".... 'luecsrOl"'udioo ~ mlacnlp,-m. oIanccn coml"'nb~w.d


,n",nacional .. P""""-' ~Il""ni ..' .... Lo R,cdda de lu 1"""b1c o... etrloCtorllt"""
p"nClpal.., En el C.pJlulo 1 .. ofr=n plUlal geoe...I...
44. La pobJ.. t6nobjolodc Io.s ",.,.ji(lJ wbrc ¡m\(lv.oón ddxrla ~llo m.ú
un.forme posi!>k.1:n el caso de Lo cncucm PO' mll<llrro,I.tI mu..,11Q debcrllll
... lo """ 1ÑI<>pt- I""'rhlc • la poblac:06a obJeto En J. cncu...... debe"
keb<:iÓJI a"n d M_tul ¿, OJ.)' o...,. <:titen... ,.. ter....oona\a. )'
eoo><q>t....f;neo

47. Lo ,nno....:oó" rrod"", ....00. la cconamla......" ".....i<ru>


>ti
do bo ....,>1dada ci<1'.<fliao y
...",<t<fi" ....... po,..,l.. 'lu. la '¡;"¡"IIuen
'c... 'u~ m.b <>p«lfieu'l"",~d< ,ndu,'. yd.Iu"""'d,d.. «<ln(,"'.....
d.l.. que fOlm. p.\<le.

48. Hoy d-n I'a...,il .... twias do indiculo,.. d•• ~n(i. y '.. n"lo~¡' (CyT)
q"" ,.. nOn ~R> rd"lÓn di, ..", con b. ",eJid"'n do la innovao:ión .n ,«;no).,lr.
do pn'><lucr..... y prn«so<o k>s m;~r..,. dcst.,oaJos • r. O y la> a<.Jr,,,,,,,, .. b,.
p.o<.n....
4') lo> tb,OI sobre I.D OC =0",1... ""'¡w"...... (I>CI.:u nK>Orula
."wmdo 1aI1"'0'" >tInDdu en n M_1al ., F..--." (OCOE. I?'.l3l. [0'0.
<U<OI han dcmo>,•.u.. >Cf • ..1....... <ti D~"..,............di"" PO' .,...,pIo... N..
m<dido loo meIGO dr la I·U oob.. L. JI'O.hKl"odad .rnpbnclo licnia>
.....omi'<,...... ~ n,""¡ do p>&. JtICIDf ). ''''P"'"''' O;m... d.1,... 'ocnrn dos
.mpol":iL" .. IunI""""'...... En ?"""" 1""". lo l· D ti UD ,..... mo, y .. b"", ..u.
olwnr><-n~ r<bao<uo:b con d ombio~, Ioa"..o ti Cl"'" "" lo ",..s.,.
I:.a oepn<lo hop< lo I.D ..n..m..
p,t.. 1r>cIoo .... ,alud. por
""'¡nua) ~ .... "" "" 1"""'"' <fU< CDIIlUlocnJ Ñm"" el.: aml..u
......""""'"" --«'ff"" 1"" .,...,p.., d~ hanawIo- q.... aapon d< ....
l::iU...h.o d<r"'......
54. u p<n:t< ....... d<"d", do: 1" f" he!. ¡,.p 0I>l>n: "" ",_'o <;U<
"""'P~'" Oh.:;U ....,.",.. c.. r-""lrJ La PO""'''' ,,,,,,,,,,,,,,, "...10....
_ rol", (d< du..o6n lunltallal pon o:zpIou. d in_ <OfIfnpu-
codo •• q<I<'""", lo dtn". lo. :q"" pnm.orf& Wl . . . 1DcilII .... ompliodcl
dcoaIb<unicnlo), t.e. csndwo... do,,, ... p. lIfiIian aeb _ Iu
....." n.""'-,....... _ ; d" '.e..Ic .. .....,.t_""' ...
o<uyi<bdo:> de: lo ...-r ilooL Lo c:anndad d< parm... .......Nidu a ckrft"""""'"
. . . . . , . . . 1) país puedt rd1<pr ... di..a/lllno _ ..............Iiando ....

~w pu.enuoUo oc '''-'' •...liooo ........ la clu=::.6n qllC """'s>u d


""ah", '<aIOl6pw. loI inoo""""ICrnCl do Lu p.llenca como ,ndlCOdora 1011
hin> conocido<.
MI>dw Ln""""",ion.. no corresponde". un ¡"""",o p.ttcnta.do. "'ud,..
pUentes (QrKSporwkn "un invento COn Un valor «OlIóm,w y fCCnol6aOCO
"""",no" CttO, !TUC""" qu< 11110'1"""'" ,ionen un n1o. muy .lto. Mudoao
P"'...... Iln= " Lo. 'n~n ( _ OCDE. 19941' "La mcdoción de
~ oontlfic:q y ItOIOOk\ci<::4: el ... <Ir <b.... .t. pounl" como
,..l......... ~ y _ "'p M3r1....Jdorp""...""'·I<XDEIG(9411141.
~I Eoaodoo{.... oLablooc:oo<kepad...... · _ ~ ,..... po,_
.... Induoaad-.aooolrftpubl· ftCIacnlfb(~. ......,.,.
""b! J ... . -. . ._ '-rtftmc.!.......... ·L.BIO·,I'" .... <k
'r" ~ .d< ... _ow;ióoI ......... bll:DQUJ.),labolam:..& p.,a kCld6-
pcooy_ ~en ~ok"" <tU I gil :w..,.......... pko. "" ,.cio
""..rio.). Mil WII. oI... aa ,-....ao.. .......
IN'" • Y iICtJ'O'io<bda ...__
~ puc:dt: t:ll...... m.d'~le de 01. . 1Uen..... tala tamo loo
rd.evarrucn'DI com=aala " !al: .....dlnDo oob.. cclllaDÓtl.
52. En la m«hd. ... \o posible:, cHe .~....J ,«wn: " (onaptOl ,.
¿"",focac:lOno1 eltwleodGle.. O"DI Y()1~mcnco dd ampo d< manwJ.. de lo
OCDEp.r>.I. med,ciÓl\ dcac,i.i<bda coc,,,IlI yucnol6paa (waocCu.dro
2)••n ...,....-;-.1 c.J M" ....IJt Fr.u." IOb,. t«U d.:llin.oo.. ~ [.0 (OCDE,
I~J).
fu......plia. .n p'tlteub.•• ~ .... ClII.xlad d. euat>oo<s adiooorula ,.,¡"..
1·0 r<><n>:octiYid.da de CyT rccol<loCtl<bdD po...... ,ndwión Iofanld...
oobre ,,,non<io6n '" 'eCnOIaP de pmd...- r I""'U- leo CapInr
IeoSr'·

SJ. 0d>id0.1a _"¡M doeuboar la , dcntnl d•• n con."llto


.... _pi..., ""'lOco"«l'n.~ ........ co_ fUoaci6tl de bs to.... de do-. ..
...... en la mcdi<b de \o poIibIc la" _ _ r daufi"""-' de'" NloC>OfOft
Un..w. ... particular. d Sil!...... de Cuenw Naanrula: (SCN) (CEC .. al~
1994) r \o. a-r""",i6n Ind... tnaI [ntem.oe",na/ Un .formc-OIU (i..,..... uon.al
S,....cb.d lndw"W a ..
,¡(.:uion-IS1C) Rc-. J (ONU, 1990). rcomo o!:. .. n
U" "","".1 prOOucKlo.onjun'.....m. PO' l. OCOE rI~CE.J;uconapond¡.n
'o ,,,,n,,.. CIl''''fX'U; PO' .¡'mplo. la Scumial dauiClcuíon of econOr.llC
:oc,ínUC:I m che Europeon Community-"<ACE ReY l-Seria 2E.
1+1 O ()CDl,U",~.".,.,. _
Utr., (:0""1" J ~1In .ji-

'j.4 Cemo,.. "" tu. di<.ho, ~n -... mo4oI de, .,.a;aar loo amD;.,..
ptoeb:_ en nn~ f"Oduoru..d..l y d<KtIlp.....
I.ab<._
ck_""'" 0610
....., ..... o.,~
""'fOn" ...
do ....., la ",wmo6ol
do onfonnaci6n ,11).
",,..sr r la ~
AquI

~~ La'n~onWlC'bI<Olbr-oIooPMOIO_n""a~dda;w""'ck
la _poua. que • ""f'OM P""""..;w, ~_ .......,....... ponodo
m1sWpdd;&flocnquc.. b realIZa. No<nOlcuud<ful'" "1'" ptto .. ~
..:.q:ar 'I""....a-Iot s--ra _.,•..., .........-.... apaauoón. Jrwan:
.01101 _ _ .....iarn. ~.Ioo 5""'''' ,em.." .. "" 1.0. Cubro: loo
pmoo 01'<1....- cItd>adoo a ...-aooa .. otO ' . . . ck pn>d...:tllll r 1"""'"-
_""",...,¡,;m ........dnDcn_ q_ DO Eo.- parte.w
............. T1'I' (por q:m~ md"l'" IOdod
coti6n r~ ",,~......¡"'f''''.....".Uj*,lao6a e<On""OlI'
"'0 potoonLlUrio ""
ck bnnpraa .. ca.->-

iauuón ... ,dOaOn a>n lo ""oocIl>ODÓn do prod....... J f>IO<C""" ,ecao:6&_


""""c n _ f No cub", Ia,noasaóa WlIf;Ibl., oomo po< <JmIplo> b ""'''<IÓn
"" l. D. la adq,,,"oán de n~ """IuonulaS r "'lu'l"'" ."",ubdn< aon ....
,nlKl'o'aCio_ Tl'P
S6. Lo 1<Cl>OIoKI> d. l. onbmuoán cubre f:'/I'" el
..¡ ;-". Se e_ que 'u <leunoUo y d,fUti6n h. "",do una Itnpo.u~te
IM"'_ aomG el

,nco""nmo en .1pollÓn dc prodUCCIÓn y .m~ en un ",,,pi,,, <>.,..""


de
Indm''' .. Fn.1 ca... dtl J,.,,,J,,,,,". pue<k >e. in'e·...n'... be, no 1610 cuóndo
Un' cmp'''' m".,.,... ,n"oduci,ndo p",ncr" U"" picu d. ~U'l'" de TI

C....d" l_

.,__ h+,..,-,... .... ,ol •• _,_.... "' . . .-...¡",¡...,¡,


,..,.. .. ~ IoU--rot 10'lI;l

'0 _
""""'" -
... (V~,¡,r-.
; ¡ _,.... -" ....,.:.- • -
'oc:DrI:IJt_ ,""1
,..__ ,¡, "'- .....

u 1 1 ."~Jo f f • _ _ .... ... FtUwJ'¡'I'_


cornt ':rl('>< 11
u ..........._ _..... 4...-,............_.~ 0Cl)IE'
O J ~ OCDlI(;[)In "7'
t ...., 0 ....,... ..... llllO -.béll lo popctlOiÓnde TI eX ..
",",," ........

.-llOlll eX cqwpDI mdoz¡: ~ 100 CUbf'"_.L ""'Uf


eX .... ....,....
. " - eX """"'_ cid ....., Un 1.1 iJonaaci6n de au flldolo J"""'lo
olIcmcrw:: a mm de "'P"Ooln "" TI. Cl'lC"" ......10.....- <k
an~ =ud.... ..o.. oolucf,I <k mu..r..a"",· (US a........ el "'"
C<m.... 1'88,1"2; Sl:IWlJQ Grud.o 1'88,1"2. Aumab:m 8~ruu el
~lallm(.l. 1"3).
57. GnFw:..r <1 ~ ..... 'ollo.l. produaKln.l. d~n ., d u>o..Ic: "'Ji""'''
.. un ..un,,, m1o""lI\p"';o P""'" qu~ ,.ks il<:1""dodu J< llevan. abo en ,od.1
Lo "'''''''Olla. Sr~. rldinido un> """IO,Io .. pecial en d S;'l<ml do e""",..
NKIO....Ia (ct: el 01., I??Jj, conloO ,.'" bit" "" hin csub!ccid" paUlal vn.cnJcs
¡-;a lo ind....... de lo. _ _ d~ compu<ao6n (ONU .• "21. 1K'0 b.
ruopola<KI. de da.... Ji.... IIÓO "" I...Jlo rl' ..._ <Ir clo=nt>llo

)8. r- -"""'UaI .. '*"......


,....;,...¿.""" d.r ........ 1,loo wbj
de "P"....... ..,¡"". b .w...an.da de
DXIICOIIO
........-d. de puI'lico., IOXIo
.....116...... rdac:ionacWOINI bodcfini¡ , alc:Inq: de lo,IlrOOQOÓJI" JCJlm
Iorlca>oncs que J< ~ ~ de "'.................. Dof1$ido 00 ro.....
COO) ...... 1"" lo OCDE , Lo c.m"o.l" Euoopn. ~ ,cdao..... pan , por
"P""OI de unOl,re,n', pa/IcI '111C rccopobn , ....hun da,.... P.,.. llepr. un.o
opO "..sn co"""Nod•• V«ft f..c: pree.... Il.c.. 0:0".,.. .0"'" , poc.... con.encio-
"CO. Mlo 06n, 1.0 toml''''l,d..J .Id 1'''>CaO d••nno...dón miomo Il.c_ diflc,l
Cl'ClblCCC'f l,nanuoo'", 1'.......... No 01»""1<... le m.nu.l p.... ntl Un 06litlo
M")""'" de I-'tu 'l"" pucdcn >pi","," """ d fi" <le producir lI.....,..¡"'Cl'
~ ...In lo ,n........uón ~n ,,,,,...,¡,,po d~ pIOd""."" YP""""""'"-

Capl.ulo 2-
N.....,;.l.,l <k..,cdit la lCU>OnOón

59.... cc"""""," ba5ada ... d ... lOOm....ro· .. una ~ acuAad.t


1'"'" daaibU la u:ndmciu '1'" oc ob.",,,,,.. en ... ............:. ..... -....ruad.»
h:ocU ..... flUJ'O' «1'0,,0._ ""n '<$p«'0 >l (IOl'OOCl"uentO. lo onloOllUa6ft .,
.... ak"" o¡....Ia dr:capaa<a<i6n. y UIII nooeoid.ad coda .... "",.... de ,...... ua
l.brc laDO • ,odo< dIM. Ua d.,ew;¡do Cl'IUdio de lo. OCOE (OCOE (19%),
Tht OECD JH> Slw'U"Ttrb...uo. 17....m.'1].,,¿ J"" e.......... Val l.
r .. l.o) hIC< mucho hincapié on lo impo,.. nd, Ce did... ..""'onei.. 1"" lo.
polltiel; "Hoy." dl¡. ti conOClm..nlO.n lodu IUJ rormu juc¡:¡ un papel v,ta1
en loo prna<o' «OIIÓmlCOl. Los palscs """ erun r _"'pitan clicaz.mm'e SU
copswdc CUDO<I",,,,UO .. damzp<:fizn mqo. Las .... I"cm con m:lol col\OCi·
ml<fl"" ......mt'lOJ1I<:n .. l1Ipcnncn un<hm.m.oawq... C'Jmran con "'.n....
.... ,Dd,YI<!_ <otI ",ás <ooo<:,,,,ienlO con, 'SU'" e",pl_ ",.jo, rt'ffiU ........1"'..
Enc papcI <l1r.t!t¡Jco dd ronocimion... n I~ b.se ",b.. la que OC ..ion,." j.,
O'«i.n ... 'M....;"n...n in....'irción y ddaIroUo.•n eduación y <;>paa ..•
ci6n. "''''0 WTlbi'" "'ralO u"e..io ,nunS,bies, que h... cr«ido con m.......
"".)'''' ra;>odcr. <¡u. bn ión f:" ia ... la mayor1a. ck los paises r du la
....,..,.. ~ <k la Iil ~ ÁJI..,{ ....... par> U"" ¡w>l·tica dcbct.:a
P"""f d 1aIIIO'" la ap"';,bd __....... Ydi la t.apKidod de aar r .-
_ h'"
...., .. .,... tx'KtI. 101 a ' . ¡., OO>E 1:.. QIIOt-.... ')pro
cIcm:> do: loo ...... idodes .....:::d <», lDd u)"l"io la. W'"uO." "'atII'b!a
<ala como la l.lI. yaaoponunidaOes par.I idlCJio<a i~~m apoci"
oiad produo:'i.-a.. Pot ....... '1"" en '" laop> pWo. C'C:I .mpitoI r ",is ;""CIOII.
Una =n p""",rdi.l Je 100 piaD"" ....... I.. condlOon.. '1'" ...dulCOn a
las C1lIp'..... t opta, PO' la .........'ó. }' 1.. tcu,odad.. de 'nllO..-x'ón nceesa,i..
pa'" 'U1•• n.a, d .,,,,bio ,cenol6g;co •
60. Den,ro dc la =nontu b.....J.. <1, d "'''''''micn<o... comidct. '1"" lo.
... _ión 1""1" "n I"'PC/ waL I'C'O hat. hxc 1DtI}' poco no .. comprcndlul
wáe:xa,~ .. loo complc,ao po c:lc lA • ..-nco6a. ~ ... cmbHp .. ¡,.
1opD:o .... ~UlI.'P'"' ·4.lpam.dc ,.... contd-,.,I, ' ....
100 .... - - """" ~21. F..a d ma<l'Oll;.d, cbtas iad>Clcionca c:lc 'l"C la
........ ......i6n es tul"...,,,, ;:l facto. dom'lWI'" en el cnIl:.mlClllO ceo<>6<>Ioco
aciano! r lit cstntatI'lI Ilt~ del com<roo. 1:11 ¿ miaon...,l
----dcn,,,,, de las <1I1p ...._ connde.. '1"" la l. [) ""'cn,.la CI¡>tCidad de la
.mp"'''' d. absorbe, r utlli ... , .u"ocimlCn,o ,le ,<><lo tipo. no aólo ,ce",,16Sioc>.
G1 T am~'"'' oon de fundamcm>l ''''llO'UIICI1 ",r... f...o,,, quc influyen
JOb,. lo "1''''...1 de las .... r...... I'"n"p«n:lc" lo f",,'¡ocl>d.k «Jmllnincio\n.
loo caruJco ""«<[n- d~ ",ro""..,.,,,. L. " .........ión do. d...feu> r lo acumula.
CIKIOC'' ' ' ' ' '
ción de n l a dcnuude 1.11 0<pC1D<iona co cn .....1bt.. l-.n
porncul.. la pión ~"I'I'''''' Y ..... odtcooada I.d:::d ..rutp:a
-"'m foaot-.. """,,,nlw... Eh dcocnnu- p'~ ptl .. dd :alc..oo>ec de
In. ,,¡......... ca..... y las aa"...... poli".... dcn<.ro de 101 ...._ . '1'"
fI"O""""'U u.. ~ hUP<Úv oapeao do. La .dvpcOón de pdct.02I r de
"",,,,,!opas Mc-:".adn, s.¡u.. u.. rccicr.'. inf"'.... d~ lo Com..ióv [u'''I''''' tC':
E (19%) c,•..,n 1'''1'''' on I",,"'....on. B~fjmlt .¡ thc h"'fNlt UIt,.It,
SUl'l'lc",.m 5/95. luacmbou.&J. "La .mr'''' ,nr.o...,]".. [i.n...r IIn'

ll"' .........._ _ ..... ..w-_...- .. _._..- ..


.
.-.
w'W','I_"";;:":<f.-"-ot..._
l:.:.ipoa N. ,
- , . [.000I0w0rr
¡"III~ n.-~'¡'-!
~ ,...F"""''''.[' AU... _ , ,1 ..
" ' .no .. "" -us 1C""-<... f (:..UY'M.
'-¡"'F u..lT..a-.Iu-p· c. ¡-..¡,¡_. 1"~'.pIp..j(,J-w
<;aIIodad do ...... an=rISI........ ptdr:oo ~ ... duo colCJOn.
p""",pa\or. d. dac=u:
- datR:uoatr• .q¡.:a. vW6<I do Iarp pbr<>.e:apaadod do ...... "fl<2l' ylw..
do prrva "" ,mdmcw <Id m«e:ado. b!J<,nl dapollooón y cpx.,l.d PO"
r«ol'iw,. pr<><ou' y OS""LUt ,nf",moción 'ocnol6f;ia y ccon6mlCI.

.><Sn in,ema en di "'lSOiI ckpacun>en 'os "P"'" ¡_.


- d."'..... ir"",.... ion>! .., gu"o 1"" 01 ';''SO y bu<n m....IO do ti. cO<:>pO""
,,,loo Y """PO racIÓn a.et...
con la in_upaón pIlblim, <Dn coruul,............ 01Oen,.. '1 ~a:
panicipoci6n do la .... prea miera ... d procao de amboo, e in",nil\n n
tuUlSOiI )",m'_
t.l El J.don de CDm~ _ b ""P""........ de: b ,~ Iolu.
........,tidu ... "l""'roÑndamctl~do" "fPI'bdo 1'011......... la ...., Ia ele
.... paúa daorroIIadno.- u pol,..... do. la .......- - . -J>4 pnl • ' .
"...,ir de ia poli.... cIeu=_ T '<c: '''''' pom""-bill wrd>o& iJnporunca
lSp«tOI do la palma ,nc!aKnal. " rnaiId> que .. iba colafI~ lo
'n .......".,n. lO p""'ujelO. am"- ~ on lo ~ ele pol" ......
~ """ t. ,nnovaci6<l. En un pnmo' momcnlo. le JIlponlJ qu< el
amb,o lCCnol6f;ICo .. 1"llt.iN I ,,"vh de un ""c,11o prOC<>o IIn..1 que
comcruob. ron l. '"_"pión .. o",lr,,,, bú... y ...... wb.o on (U"". rc<:..
""Uoo:ultlo ",otltt
d. in_npCI6n m.u .pI",""". que en;ot>aban .la ci<nc"
s..
en ..- ,ecaoI6pcoo. T• b com.,.ciallucJOln. vril b ti i. como el mOlOr
.mpul-, y In .... 1<0 ..... """,,¡<.b.o d pl<rtIO ......... poli <.o<IlOO
U1,cnon:._udioolObrr La ~ I-1I.:d.>.-Jw la ""porunc.. de ....
'M ... y \lIII .....:;,q....... m:c¡ndo1Obrr b.....mn c1ero'_iao
oñ... .loinoo ......

63 En el 00''''0 del ",-.,,1.'0 _nómlto .. hallo lo 'nnoYKión U nclo la.


po"braI de SdIUII'f"".r.l.. innovocKln.. "ndicaJel" produ«n g da Qm-
htOl on d mundo. m..n'.... qu< "" inno~ion.. ·ine' " • .. lIon>ll
e<>nuno=non.. 01 procno cIe ambto. SQ,.."'pe... 1''''1' """ ;¡.'" de U.VetIlOO
.. ~ de ,nnovac_ (SQ,umptl.... J :19}4). n..
tIwry.¡ ú ...",~
DwNF_. H:arvvd Un........or Preso. ("~ M.-h.....u)
..tn>d1O<Dlia de \lIII pn>duao ........ o de "" umboo ClW1."",_ ... un
prodllCal aJOt<SIle;
_ ",....:KiolMl n Uft ........... _ , . . . .... ia<hoo......
do. .." .....- o>eoaJo.
. . . . . .til
_ toaacln de n......... 1Uem:.. de ... mi!linm ele ....1. . . . mm.. u 00....
InMIlDOS;
a.ml.icn en La o'P"'aaóR ,ndUSllW.
64. E, Fu"d,mm"J ",bu f'O' qué .. produc< ~I"'rnbio ,<cnol6~!co. PO'
148 e tXDfJCr-f>_

~"" lIlI'oClnII las ....p La ruó" que K al""". IOnundc como ~ b Ilbnr
do $dI"",I""'''' .. ~ Ias ""'p....... w.an :>WII«~Ul .... '''l''''''" tln n~~
~ ... ~1tO br "'tt..p> :rlln~. Ca d QOO de t.. "'.........a.ln
dr f"0<I<Ai qu<" 'm produaividad. t..cmpraa obuc"" U .... wcn<>p'"
......... 1Ob« .... _pn.do<a. la ..... Ic: I"'.....u _"ft ..... .11'0 tnUfI'" dr
..,.lwladts en d pr«J<l do mcrt.>do ... ...,... o. J<IIln 1.> ebmr;i<bd dio b
~ "lOa ~ dr nW bajo 1*'0" r ro "'"'1"'" dr
...iloobdo:> 'l"" p«>do<a ~. -..p1....... patticpooOóro el ..... J r
ob<...... 01,,,,..,... "'JtaIIL En el C2SO do b ... IO • ..,1/MI poodllC<OO" 1.>
..... ~~ .... ~n''''' '. iadd>odo ..... pamu{-.oopo>lOB
61

1cpI1." ¡,;.,., dobodo .Ia dJJ.cóo ~"" K ¡wvcluad lnla Jo '1"" .... ~-peu-
dorn """"'" .."owla- r..... po<io6n mo"""P'!'ia I""JI'Utt. Ia pm.>. 6pr ""
1"'''''''' ",..11'0 de lo 'l"" pooirio ..-. ....." me, MI. ...... 1""' r por~•
.....a« fUI bcncf"'lO CIOOO:Ó........
'5 Duo.,..Jy¡o puto d ~o <:li lo ,ml"""_ <Id 1""-=101UIOJ""O
<ompeu"vo_ w fi in, ddmdc.- ." po6Ici6n "''''1''''''''''' almo
wnbioin bIaotudo .. na "'''UJ' cump"'JUn Un> <nIp"'" ~ O"... po< U"
... foq~ 1'UCf,.... e inO<WZ" pan '1"" ... p.nlC.~n <" <1 mnado llO p"" •
IfUl\OJ de u.. ooml"'udo. onro<JY>do•• o bien pu<dc: <lc¡i. el ."["'1'" ~,-,¡"'"
PO'" &on.. uo. I'O'lCión .....,ógIa en d morado ,oIa:i"" ..... "''''p''',d.....,
por .,.mpla. unndo y luCJ!" .....ndo de p<ln«.n pró.,,,,, 1lO'nt.U ,kili"",,
,ul""',o ... ~ 10;1 pmclu«os que produce.
66. El amb,o ,..,nol6l'<O no .. ro .bsulu,n "nim,,.,.,. Nu.vaJ ,,,,,oologW
comp".n ron 1.. .,.. ..,r.'~""', y m mucho........ l•• ,ec"'r1.... n. Eoo.
P'occoo' de ditUllón tecoológ.co .uelen ",. 1',.. IOllpdol. Y PO' lo Keoer.'¡
,m"liun ,.. hu, mojo"" inc.. meo.:oI.. tl"'o ... 1.. ,,,,,ooloSI.. oue'''' mm"
' 0 Lu .. n'8..Lu. En l•• urbul,nd... mham<. O'K>:'> ."'1" " .. «<u.pk..n a
1., ",""""1ft. ql>C mon<>.l ~ .. de ..,¡'pla,.s<. l:.I <:un~'o .ce,,,,l~<o
I"MMI un. 1'U.liS" óo de ,ceu...,., ind..... de man" de obr>, entre """"..... r
en'to m:presu. rol como Kf.oI6 Schumpeu•. ¿ ""mb,,, lC,.."ulúg,,-U vual.
" ..., oponjoJ.l. d...",.....¡¡,o <r"', T:unbom pu«k ... tt.~.. UO m~"'O
i>eno:l1..." .' :IP")'O u"e comp<.de o entn: pm-..!o'''. prodlK rnln y
coruumidora.
" G.." 1""'< dd aonocimoento "",r..""'oro 1"<0<.... las """..,,,,,ocasdo
un bim ""b.oco. f"'<"'u ~ ... d <00<0 de brind>rlo • "''''''..... ...-..,. ......jo
~ .....d cootod< l. desorallo, r ....,d.(u.... do. noK l"lOt'k ~
..................paot<nO._• .n E.u"" ieti.K."'VfUdoo....,M-~
pnnt:.polcs • loo 1ft............. pnnduo. Lo 1""""" '" e dr"..... de ....
bendi.:lOfd< la ,.1IO"XOÓft leuem.bdada ~QOI. d '-!todo que d lid....
-:o.J de la "'_oóa..ec "'1"'""'" r6L<0.....-&o (~r
_,lp(oo* K ~ bo ................. deu••• lftposJ. E1><pnOo
r l' _ "'f'«'" del primero- .. ~ ~ddoono<ÍJa>m-
lo En uI 0010. la ....¡xClil MI f"I'<'k ,....d. P'" .' .".w .... ho-.dioeoo
~ por _ ·,,_Ofi60.....
oamdades ~ Nl, awwIod U>nOCInIOCnlD
(...1""""""" d - - - . . ..."fttU'
~ do
...

""'" pUbllCO_ ""runa &lb ca Iao Ño:rDs cid _, ...... ¡ do ...rado'· qu< dt
otro .... .,do dd:>erú.~ rnoUnt • ¡.,. ....p...... on_
6&. Dcsdt CIU ~ ,<iliria. mudooo <JlIIIiu:>o /un obcnwdo lbtOl e
"lod~ .. l.Iod!SCoo:Nq ...... rdi<nn pn""'polmen.~a1a>o1lO<k1a ,n.--.6"
T' lo ,....ubo.lid.d p""""¡" y -w de Lu x".id.wJa de in..""""'OO. En e..
..ahaJo, b. "'" lob,licl>d <le tu ¡e, ,vidada ftalológoas ... !la d<dl>Codo ~ 1~ luondo
mbOO"'~M""""CO' qlU .... '.,u\.. on ~lu lallUn~ion .. d~ prod.. ~n
w
'1'" ~Uaon<U> lo< j¡u~m,," y pruduetm do: ;>«i.od;ada d<: ,nnovación a n~J
debnopruao. ",vd >erqado. DJOo "...01 conocunlento =nnlolt:irn nhibe
a •.o<.nú,1CD do. bom polbl..... los polluau do cocnc.. y <ecnolop ... Iun
conuLido ""me> .apuao» fm ••• inctt""", ~ r 0'130 f..ILu <le
-.neMe.. W:s como loo COSlOI do y <Ir mnOKci6L las pn.........
............._ Iun Jiclo d finanaanu..n Lo in....ipX>to PO' pene del
cubc,_cacsprciolb"'CKopcioIabMoco{d,· '-"""""1"0. Ja .......
...... p6IlIim'. y" ~ (du.d_ -...100 \M-a-
69 Cada """>< ....1"............... el ambo<> .... ~ alWor .....
_"""' w.. camD.Io:ocunlubci6n (..... 1nIi1OCt .....,.......,~
1 d """"" de"... ,n/I"yo ~ .. dinbnocadt loo """ <1< modo"... o!orao
pet~ Iqoodd ",!ud,b... (y dcmucH.u '"'' .. ncknc:u ..... ak¡adof <Id
"'Iu,l,broo. no cmpu¡adoo h.ac.a á). Ea" ha dW cnmn ......llMo ti n!OftI ••
...'!"",....," de b "Tcorlo E""h"cion....• (>ÚlC N,bon. R./S. Wintc. 1')82A.
EIIIl/.,,,,,,,,'J 'l1vrJry./er._1r CNnl', 1X1lkn.p Pr"" orH.rvanI Umw""y
I'.eso. Cambri<lg~ M~'Q(hu~"). y b. -N u.... Teor/><l.l Credminuo- (vl!u<
~ •• l' 19'% "1ncn:..,nJ Re!u"" .".1 Lu"J-Run G""",h". J~.""",l'¡
hlsrnf Em""'Y94 (5:. l'P 1.002·1 037).
70 U calOqtw ""'¡uciDnim. ... bnp .. ,mpo.....,,,. de la _.edad y
el..... ..l..l ~ Y .... lIlO<Ioo m ..... lo _..dad .. ,WIJio........
opcmun>clados Yrmd....... ~ T odn toIo.nftvy.-..,¡,..., lo nF""· ~ J
demo>mudd....D.". l' loo "0.","00 iat o rucnboo Ia>...P"A'
para _ . Un conlbno el ~ .... duoI ClQl!átlCOl ta. >el JIuma,••
claap~booaclooono......,........... ydeoc. • • ..;..d deb.......- m"
........... ybobq....o. Jo.....,.,lnp- T...w. el p'..->quoo la ",fonnaci6o¡
p:Jliquc las ~ ..........<nna<CI> _ _ .,,-d<s,"""'" wr.1Wft '1'''
,n.d.q....... li.-. n"- y r;radoo de .......... de las ,n.aao:cia_ <ntIC
""'f"aaI en eopcaaI. tn'<á de lo Xopa6n tK ,........-...." Yla ,nma<c>6n
0;>11 o"",, ,n.rlruaon... en el pUno .. nm...nonal tomO in,e<nICIOroal.
71. FJ <nlt>quc mlÚ complejo o mu!lIuco de la ,,,.IU_ido ""'n,~.l.
impo"anci. de la tran.fe.. ncll y d,fwlÓn de ,<1<00•• pllluelo.....noc:im,onto.
llIfo,m¡Oón pd\:Lk$ dt m\lchos tiP'J"Lo. ~a1el y red... a ,,~vá de 101 cu1.Ia
ti'(\II. OL:I info"Tl.ae.tón elUn '~ROJ demro de IIn <SC<n:Ino _al, polltim
1all 'u raI. po' lo CIIa1 .. bJbn fUo....."".e ",oacloo y t"....,eñ ido. PO' el miUCO
l~ n ()i DWf7~é~~~-"- _
,nst'tu<oon.oI_ El 0'''''''' del·su....... Nocio...l<k lnnoYKión - IS!'< 1I utud..
... ¡¡"na> ,nllO"ado... en el O>Ilt=ü <k las ,"s"IOClOPa ""lO'Oa>, bs pol,,1Qr
ele ponllO.loo_peo>dora.loo,.o ,..<k 1oo <oa..... ".loom ,,,,•..,.
• .....,., ..........."""'......w.:s r UlIov.uks'l. okcun MI 01' 6<0 l.e-
1..wodv.Jl 8A ,cd 119'J2,.....s.n f/._"'. r T-.ry<f
1..-_ ."I.ln«t1w t-N,"t. P P.......... lo..&en, f',;d>ooo.1l
1'1'13 .\_tUll._ _ s,w-.OriDrd UP. 0d0td.. , F_ _ .C. 1995

"&.•
"llx :----..\ Sr<- of 1__• ,; n " , Hioton<aI , ... pea_" c......
j...-' -'1. 19. PI'- 5--2.011.
• 2. 1~ ~--.: ................,.1 lo "",-.ón ~ .. roa. de la
puüt>c;o y" "'GIlU'" Ia~. ~ ""In: ....." . . . - ......... ado leo
p l _ Imcrxtn'GO al la craa6n del ~"'. coma e-botn ... la
dw... r oplicoc>ó<o .k uI ........,...,.n.... f.- ... nc-Ic ...... mqor
'4"a:ooa6n • la Imf'O"1"O" ck L-. m<>doaona.. ~'XeC'O" r pcll,a.
n,tO de .. cusl<o<lf"""1 m«cdco. r PO' ende. del papd ...el..dibIc ~...
'UIF" Ioop>boa-....... lo d< ... pet.... 1 ali ,.... c<ncr.l. So:
...""""'_ PO' tlt"'pIc. q 1oo 'emal ele falbs s óm..:u dt-bcn Q)ftSodcoarse
,......",,, leo t."''' d.fslI..ao d.mcrado. Un ,mportnJ'. "ludio poxuudc P'"
b OCOl::: I~ s La sil".... le condumn (oct>E 1m. Tb< OECD]H
Stntkt,'r T ~. 1'n>J"""",?tuI]Jt ÜN,,.......I 2. 1'.,..), "LM n .. m.,.
....... r '1"" ",f1.. y= ..,l,,. La ..... ,0<1...... ",J",J....I <k Los .mpocss>
,nd"l""" La V1".Wd d. las políticos ti< robicrno '1'"
S< hs<. _,i. .fect.". ud> .."" <k ellas.
u~••pmxtmoc....n si.u'm,... La d.,r,n,<ién do ubj."w. d.
pol("us. d<bido. '1"'"
no """,. "". '"1''''''' ",ncilla d'l"'iftic.:o f,mte. p,nbltm.. la" mmplqo<
<emo 1m 4"" t>U"'"''
1... ,d..;"",. . .,'u. ,,,,-, ...Iuti' y ottlpko ." u"o
<cen~n'¡. b.olOd. O" 01 ,onocumon,o,
_ una.f1u>. o"m<&<> d. poli,,,," d<be: <o",hi".. un•••n....l.d .le m<d"hs d,
po n,<:1 ",ac"",c"clGl'<;al r ..,,,,,,,,,,,>1<,,
_ 1. ,.,¡,......, JI IItI p>q""" de po~lJc,," <c"d,,;on para el bino y dtpcll<k
olo:la ~.I,J .. 401 .....'IO.le poli".... IOGlO umbotn de: la <i&iMbd del p<t><QO d.
f"nnul.(Io)n d< p>1 """

., I U1 ~ ch'" ......,.• <a<:~"" hxt fllla unaCSl"""u'l<. ..plw:'11 o


_ P"'j" ,,. "'P"to&# , ~Dd.r al "'ro......_ Ea« .......
,. 1"'''"' ..x-
acbK b lI:lII1nIc:u <Ir! ,...... ... la'C"" ac come
11mb.... ...... la•. . - ""porun:<' , <WM. no.
-~ 1/., un ..,.¡"", ....~4c r..:..-.,..l.. _ íu.adur><nulmao--
lO con b ...ncn.aalill. úma ,1rIIC'tS q... on o:r-w p<eiS& 0Ji..... 111b (o
6rmM tw ......'....... de <:XII<lfI r I«JlOIo&" r 100 ~_ .,¡".. la
tramf.rmo.y_rci6"m _loe"'. CODOCi...."1O yda•.aa AoI"'wno.
d ap«UOdo opon"n..! pano 1& iN... 'OCÍÓii .. influido PO<'" <uAnO iu<tu
mr.."Q<U:" _w.... q
Y lit
rnda • !al """N OH =.
d..pnolClO"C> 1rpIe>. bu<>
nvwlici<-. <[1'< .,.,....,., con ,...kpetodc""", do<
_.a;>Óii.
......_ t ..,.

aa.Iq.... ~ onlJ« lo
n t- _ pudcs =qorias o . . . . do fxto afi..... 1&
."-.po 'l""
...... ' ........ ocr po MM.!" _
podrla..,a;a...inlI.....,..delopnlfua..b ...
ftHTM. . . . . 1Oi
.-aa6n-......... __
' .. "" ................... atM~lu... ociu.....
" - "'-<k
~
do
poiluc. t.. ...... -..r.I do 1"""'- d do< lo poliDCal pan lIIl
lCttfOO
~ ...... _au...ao...lm ............ 5i boen wpubl-"' irl .,onbrtd
lftNI 1""'-'; -..", r<l ¡"" - - . . . . .h .,-,¡." <SÚ d.rn 'J'O<'"
"'....eh. ..... w. m_.-._..... .....d Ioaol T -, -.l.
76. El piñco n ~OJ de lo Ftcun I de>lpado 1& "I"'C"1e lfIUWU_
........ can>pno ~ del .."".,., do< lo poI/t>a de inlOO'Olci6"
_ w. ......ue..._ QlfU<NlIla nW ....pl... do, loo fao:totu NoCioula '....."'-
CIOuIo1.llfunu (poIf .,.."pla.«on6mOCOl.lilWlCitros1ed~)
que ......... w. 1 d ""P""''' de "f'O"unidooloo pon lo. In.-.ad.n,
- 1. buoacndfoa1dc 'ncenocrlo: dconoamlCfMo Kumuladoylu "".Ltuci(,.
lICS de c'ene" 1 ''''''''''''eb '1'" <uItttlWl lo ¡n.. nvaci6n
"",mplo. <:If'''''i...ot\o '''''''''Jósic-
rCOll<'<,micn.o "..ntffoco,
1m"""""".
PO'

- IN factOr<::! tic ......ft:n:nc..... tlccr, kJl; que ",ftuym maratbmc:n,e onbrc


1.. er.a.1OCia d.lo, v1nalloo, Au",," de ",forma<i6n 1 d.." ...... 1 al>oorci6n cid
'''',""lrn ,,"'o, q""... " rund..",.".,.J.. pu;. La ¡n"'" ",id" <'' ' 0:
".<aL S. •r... de
han... o .,.,n••, nunu..... al}" ",.ural......~ drl••mlnad>. en mrlbd. 1""
por 1.. CIlac.nlu;e;u lOCiala 1 ,uhutal.. <k lo pobl~n; 1
_ l. dInamo de lo inllovaclÓn: c!lIca mll vit:ll p:;on la ,"roOYaÓÓn COIl1Ctcial.
~Q fac.o"",,d,n;in\O,OI de"¡"II'1Odebcmpr...o "'mcdi....... ClI•• u ...n...
• dlo, que 'nciden muy .1"..........." ool....u <OII<!..itl.. ¡.. ........d.....

n, El CUlIpo CII.""...........10 del cu:ol w. ....p,a:LI pueden mtIhnc 1


<:a.rnbw-, T que roda w. aaiv>tbda de inl\OVlCl6n _ lliwI do< ,..... (\a
do...... do la ,........aaó.l abara loo L..." ......... T condocic que .. Al
nuyor pano: oc (n dcarrollamn) I-".-....,. Ia ,m , "'L
f.- r..:- loe parameu.. F""'aIa. de loe w.

U1_~ ..... _ " " " - ,....--,,, -- --


............... 0, e-.-;,rT....... l1tMl.}-=1
...... 1 .Srno<p::AaoI, ., ftlSaaocc . . l S.~ l.
ec , l' Is-n.c' ...
El ..... po cicla p.Uuca ~ ;........0600. Ma... d<
'-'
....... _.....0.-."-'" , ,
le....

, •
'
• 1 d

_.,e
e
,
~.

'"-' . ..... , ....... ...-..--


, ...

,O
L ... _ ' _ _ . . . .

~-, "_O.'
................... _ " ~
..100..-

a- ...,.... J ..........
' ... ~ _.. 1. .. _"1o .._
1_ _ . '......... -
I

cmp'...... pueden """" ,llevar .dociam.... nq¡<><io. Po, lo ....,.., ptoducon


.fC'C11» Impo".nl" """te b ,nnovxión comc""aJ. El•• en.O,n., ¡.n~
LII""iOCIOnal b"nda 1oI.""di<;inneo; ,,'ruCtll,.b den.... de La:i ¡uat", puede
",uJ...." .. 1.. ¡n_06n
78.~ componu,,, IOn;
d ....., ..l...acion.llWi.a> J>2"'' pobbc06n~. q... cletetllllll> l:u
1"''''''' cd......c1OlWa .. lnlnw d<: lo 1Uc:.... bbur.l, d -.0<00<10 ... ",noumo
'0,""0.
_ .. ,nfncs<"""o:n ele comuniaoci<>n... ,nd.Y"""" Qm.rw<. odif....... 1
mmwllcxo6ll a..afÓAa;
_ la .... ' ~ ¡;nuo<rU '1"" daum....... por .,.mpIo. lo f.olidad de
;ou.COO '" apocal do: n<Of¡O;
~ ... aolOf..... ~.... , 1IUItl, " .. 06"1<0 talro como b Iq'" p•.,........ el
.......- &oaI,a. ~~.-. ........ WlIboho las poI.i:ias
,.be" "jM Q:lft . . _ _ do: ¡,..rrá , poil¡.go amboanoo, 100 de.....
..1..-..00 1 10 coepct_
_ lo _1nl..L.d al men::ado. ond~" p"',b.loOoda pan crcar'l'lnO'\o,
au«bot con .... comuntidora. co..o wnbJi:o «nW laltt como ti wolum...
, lo f.cilodad ckl _
_ lo att\.lClU.. ck la .....ustri.o r d enllOl.... <;omp<u......, il>duyaMlo lo

.
. . .tmaa de empmal ~ . . en t«JDftI conoplcmcnW>Ol de lo. uod....
~

7<) El ,,"oc '"""'10 aacfim , de .......... -....,.. .... JWlCjlIl;l


fimdamcnw pua lo ••"",...a6a ... bc::llpraL Ea lo ~ ck "'" púoa.-
raodc, r ... ~mda"'" mú.,CI1 ... lUU......... de","""", "'''''
d.l_público.la~.......wIde .m...... ' ........... ....--
n_cküla ................,.bm>da ........ ....Io1ayckeonop ! ~
pila la ,""",x>óa-
10. ú p<tclOO aMllpo..,d.r'" c1if¿,.......... lo. lWW'aIcu do: btorunclad..
'1"" IC daarrolbn <Un"" *' lu .-JNCiona de a:_ y '''' I po r ...
mlpreAS Illnovac1«a. Erntcn noubI<s daftlmCW tn ColUIIO al1lOQ'llOÓll
'M'" ... com""icIodco d• ..,. cIoo ......;e,...... L>o Iosroo oc _oc:m
dL'"crCl'" ......... y ......ruau... de '''''''0''_ lambitft IOn da,,;...... E.m lo
de

<ienci.. loo .nd,.;d_ ouden jUV' UII popd """ prcpondulllll: qll< bt
,OUt""";""" ~"" la dan .mplco. ro, <1 <OIItI'&I"KI, "\" emprao" y por ende: loo
lem.. ,n,,",,",o.w.s (.al.. como d uabot<' ... oqn,poy la .....I<gll.) ....1m lCt
m" ,mpo"""""'" el ,ndivKl....... lo. ,n........06n comctcial y 1. '""001<>$1&.
Sin <",bol!", tu ,<de< de ,ndi",du<><--r PO' oon"~,, ..n.. mu,hII, Up«:<o' do
1.1 <ondUCtolOClal-lIln de """ilal impon en t. ,..... sfe,.ncl. d. ,nmrm.·
clón nn'O "nlre in'·...ip<iorel como <ntr "' """,d""n .n l. ,nnovación
comcn:W. Lu itu.i",,;;KlOCI ,~iorI>I .. de ","nci. r .ctn"Io~" pucO<n .,;tu.,
tomo diOC<l condUCIO> Ioak:s hacia au ba.sc, y bnndat d peno,,>! idóneo
pan 0CIl¡Ml ""l'" eh".. rdacionadOJ "'" l. inn oó•. P.... I""n "",fe de la
,n....-1Ón comctri.alclb wnbiht ......tilUyal fucn d.cor.suJrom...pcci>-
luada. &urnl'n>. ••",>«;6" Yo::nbhon06n. como tomb.m de tmpol12ll'"
~.ccnol6pr;oo, ..,.n ...... udoti<ncn ... o<'C". <11 .... P"''''''' .......id.,k<
eo<ntIfiao de una rum<ntaa6n -...tllod.o.
81. l.oo clom _ de la U cicntffia y de 'IIP"''' na<lOnal_Iul""'"
El 0IIteIU de: apaouo&n <ten"", <>p<ciaJ~
E1 ...coa ....1YCl'NQt1O.
El _ _ cI<.' P40 "" b u..utiopDoln. búoo (dcpndo <k lodo loo
dacuitnmom.... ndK::o\c:I, ... buoJi<:i,aoa lar¡o pUao,a 'C<lCJM: ...............
...... lo IR~ acoul&<:a bosoa JmJ. ...,.. bcM:fio::>oo ~ I lo
ill.l_OOÓOI COmacioL Sia "",bu-r;o. .... l ti •• :><lir<cwo pwdcn lIcpr a
10 QWIl1OlOJ lo Ir"""P""l cicnália I lICDudo ....._ lo aa660t de
cqIlIpOI de \lOla po ...... pk¡oo:bd , td"" ...,.;w... Iul .. oocJ.u iuu de lo
_po6n lWoa hnn.b.or. 1JIl<mftO fmJI p"" .. apao::naco6oI ""acntl6cos
I~D~_

doror_l3ci6n tKi .11" • cuyaapaimc" """"". """""".aplour.....uf...·


lOhllDl'f't< . . . . p<obl< M ~).
Au,.'d d<1.fld<- ....... púlolico ""'lUOOOOCIJP'''V"'''""d<G-..•

,........
J
.......lCIpo+lot<""'"'.........dooh.::i..._ ... ........,bYlud..d~

Aa,..w:bd.. dr I.n..onrq¡,,,,,, i....,..octOnft y ptop."... clc fin..n<iviflCn·


10 Ol..,nrado> Nwo l. -l. D plTWftlpeUuvo" o te<nokTa> r;o:nh+caI.
Apoyo o lo ,nMIYaCi6~ no apKlpi,bk, in'!llilcionco y 1''''1 ".. de
f,JiOJlcoamicn,o ori<ntodol h><:.. I~ ,nvcJt'8""i<\n en 1<....." L.:. ,w.!c le h....
diflc.l • cado .mprtu rn po.rueula, ap'op,,,st dr wficicnte> I><:ndi<ios do 'u
propo ,,,v..
'ip<JÓn

8! .... .,tudioo """_ _ ilObrt b~.malan ClJIndad de Ianorts


Iol.wooo. ooaaIa r cuIo"- ..... _ d< ...... unp<><UD<I> pan d cfic.u;
" -... "" b _.0000 en d pW+o do .. ""'P'..... O...... ~
pnnÑncbmeoluln ' dcla... . . co n ,"" 1.......
" .... _ ..... lo Go:;\odad de -,,~n _ ... de la "'P'OIOC _ la
..1tt1oIXiona ~. lo coopo:ta<.iól. r .... <.anaIr:> pan la ..... ~ ""
1IÚOnnaa60 v ..... t<:UO mU' "'l"""""""'"
y dcft'lO de dIao. como lUIIbom
fad:~ ooc;.¡.,. y cuI.uralco '1"" inflll)"f:n <li_n,. oob...1 pado do
d"1<1t"''' "'n que pu<d... op<nr <>"" ..."voda"'" r anab. Un ,mpor,an,.
fottor ob...""" J. lo••"udrOl ",b•• innovaci<\n .. '1"' gran PO'" del
(onOC,m",n.o ...nci.ol. parlic...l>rmcnl< c-l conoc,mic",o .tcnolóSico. "" ... ,;1
de,;'o, A,í. cieno. "poI <k ,nfe",nOlión J610 pu~n "otUm",,'M: aci«u.do.
men" ..,,,.. d<» ",d"",,,,. ""I"""mr,,'>dt>o. m<o:lun,~ b ".m.. oó" • U"
,no:!i... duo rcapu_ '1'" e " •• """ ouficic",,," <o""".m .... ' ,Ó<.ni..........""
PO" comprcnda\a loul.ol.d. " medlUle lo ......me"'.. fl..ca de
prtllOIU< porudoa. M .nn«i........" fJ r.c- d< ",u1.mpor<an<.. pan la
capv,J J , ...... Lw .. deLoa1>pn:aa .. La..&qu~d.:..-......_ ...
....-n.... .. dcm. b dú.,..¡" drde ellac...."o.."'mlO a un amplio aprcn-o de
.nd+-I_ IITpo<U Je.uo lil
83. En ...." ~ ...... fa.:tom d< l.....Iumci. __ ......"...
loo,,..,....... f
....Jo ••nfonnala..................,. ndwo.-..:kJde f""l<'<f>u
....ptn:U la rdaoo..... n".. ~' .. y 1"'.V<>«lo.... t.. rdan"".....""
....p<c>U. nrpn"""'" f","""udo... ~ ,"" ''''...." .. <k "'...... poón. y loo
.."m"""dc-,,,m <Ir •• nngl~"",.adoo• .1< CD"'pet..lu... ~ prod"", Au ....

rol'''''' "'' l' ' ' '


(4) l.>. ''''I''''u""" ,... L11 d< ... 0.0 ,.-w pI. "" '"'r10u00a<> par' t.,
....... ~mmm"",Oo>dpon. MJJ, !l<wv :IN) f/ft<,.... I..._ .... Nt., A .~',.,
le

~ I.,"""....,¡ ' " " - 3uo.u><oo p"", l.-l",


....nfatm.a<M>a 'l""conduuan .1. cmprcsu.la ,..-.ció", o la. hoopa mM
~Mila.
la.. <>a<k,. . p _o·l""'~ •.,. ,",= ''v'''~F''''''''-.doo''
,ndJ"'¡llIOI '1"'" di~..... ~ ~ .. ""''''''ti: ele .... ....-.~
l.ndu)ottwlo IK I prCU_b>c:odJiado$pumla.laprmsa
G

a.' ..In r 1M p"...... na cimdfic:ao). r _ ..o.. ¡><> .... ..-


~blluJWdt"""".· pual<1Icpr .,¡ Ia......-
d<n "'p""""
_ .-fnc,.lao"'......... hoo.. ua ........... ~Nede ul ... bo .......

Im'b ele bo aAks .. uAlU la lllfonnoar6oL UlII'GrsO ",'
e&jIti_ ~ CUClD'lUyn> ...
___,...., ... UG>tIf....,.~rloalDÚ.
-.:1.. ..., .n......,..
'._..klon_-. "'11
ioMIIblQ ele
eIe..--utu

_ d pado dt lMYI100bd de ClI""'- '*'ro O tioallficoo ,ncook oobn: la


~ • la tu"
purdn! dofund r bo ad<W:I....
_ la f",,~..bd duanodr la 'M 1oa"'1" d.de'" 1.0.
la ~ dt ."'prau.........ww
~ (fO' 10 F"'I'll "....l¡.n... la
transfumc:.. de ~rudoo .".j¡vjduoo MI6..-) ....w COfISlIlUU un nIóooo
medio dt -....tiaInaOón ..... 100 ""U<n ... >p<b do 11 lD. . . .po;ln <Id
I«\'n. fMibhoo:
_ 1.0 ......., loo ..tenWI ck ~ ti< lo «>m~mdad, lo --/;..... , la f..........,.,.
'1"" ,nAuyen .00.. d ~d< cflCl<nc.. 'l""paod... odqu,nr los r<tks, vincula.
y o."", .. n.l........ ""muoica<!Ón.l"""'" que:ftctan 1.. tr."lIOC:lC"'" ,,,m,ma·
la <.",r ¡"diVo!""" que .....en<al> n~mctOOOS .,,<~ com<rc,,].. y filan Jo¡
p.rhn...... Y ""rnllS d. cond"",. d<"tro dr 1.. cu;tl.. '" p,oduce 1. <.cmuaj·
caa<ln y lo, ,nlCfOmb,<>, .1< ,nfu<m>oón: y
_ el (unQ<'rll,<mo <:<>d¡flCado en f>",n,... l. p,en.. <ap«:raJ¡...J. y IN pub!!
r:aocio........ n'lIi....

84 El compl<1" .... <m.... facn>us que __ ro....... la innovación. nivel


dt laempraa .. JU<kd<notll1lW la "dinamo dr la i"........adft· Uboando cm.
dln...... do la .n_!Ón rn d «atrO dd tupa .. r<Q)ROQ( la ,.. poruoc:i> dt
...mpru;afW.'l......... «OOO<nla po>«I.aoo:..........do... 1'",10 .... fO . . pncoo
OIlmpmodct...ala anucriIt>as ou:/Tn. bt mtprau mM O _ ¡".......
dono. 'domo .. ,....... la ...-no&n dentro do <rl'rf'IaU. La ~
Or:..... r......a....~dc¡><>odt,dcod<Iu<p,Or: opo-n!."f J Alp .,
'l""m<II!!ll~ Así..-. Wrtrlpr<AJd.d'><n:a ap....bddc, • WH :.,
T apIour ~ __ "g- • A 6 in:lowu.1a ......_ dcbt
clekubn...... ~creula fOU'l""u1"""'" br:opoo:,d"f
de tralllfOmq, rIOS 'PP'",," w:rrbdcn 1111'10'. . . . '1 ~ tdr
np.bmaItrquc_ COCDf"'Iidorco. Pcm...1o <Il!""- tkuno:... .DL M.......
oportllnodo<lt.,.,....J¡\p"*< no"''P por Ji. . . . . no 't"" _ rtlea<bs por las
U6 o 0ClJEJU·_

C11lf"G&' f"u cumpl.. dnc<......... r... a ..~tl'pCO lpo.- qocmplo. ",Jau,


cxru ..........".. """'RU- dd rnaadol. U. opxicb«l ......_'"""" ","'01'"
...... _ .. .lo r..c...-
quor Iocmporeoo ...... " no, J .....00. ~ «",",",,",1M

f.
. . &<tora .lo auaaa dica.
n. U """"-..1 ,~.lo ""'prrarl> pan.< r-.k ........
... obta. Con"", <DO ""'f' 01 "", a de.nomlU vnoI pul lo p"""
,nno.ada... Sm a.r , J es ocI6ntoo b prra ""......,.k doa.. ,.M mICYII
..."....aup.. J .....no _ "'........ ~ ... i" ....tipdora, noeca;,..
,....fI>CI'OIIapo<adod¡"lu 1u<>pna<i<>1ICI ind.....wa. •• nd<do'''c:aplICC' de
... tnIdn la «enologlaqu< ond<rI (""opon ~a>"'''1'"" ~ ...... l.....
l., ....'m.... d.to. co.....modo«o'J,. sa<"l::' p'"",.1<o CO.....,..¡", .. de: "'"
..mos ucnclógltOl.
86. U ap..i<Ud ..mbu!" d.pomd~ d< 1...>.-urmulal' d.l•• mp'''''. d<
l..."u.,,,,, d< .u fu<= I.bcr<ll r ,ccu 'su. (.leo"'''''' <1cp>-rt.m'II'OI), ,1< IU
.",uerUr. fi..... ,,«•. 1" .. tt>!<gl' ,.1." ... m.",,,.do•. Olml'wdc,... oJionlls
<011 CO'.. ¡;,nus o <011 un,,,,,,,<b.cI.., r fUnd.:.m<n,.Jmrn'•. de 'u c'P",l2<;iólI
'11'" 11... M...hor d< ...os:asp<aOl"".., ml'l<"",,,," un/)S ";1( 'os. 0.,.
rmlll>d.t
......'"".. de desunos .. do l. /tUllO de dot<rsn....... npo do ",,,,.p..
...."."".. f.nanc><n. J _ "'""",."""...
81. las opcion.. do "'" dUf"I"M lIIU "...,. . _== d.u~. ,.novo, __
d<cu.• camNir al <:>pul ~. "'" cpid.,d"" ,...noIo5pos r tu
_ _p<60"" ....... prod-"n . _do "Ooposc drope .... aq.,u......
1.0,. dol.0
• F ,....pn.·C ld6oodc~.Io........l.d..._ _....

...."'f'RN" ........ 'I""-·Ioo" .. ~ .. o_..,¡".


.. "pe dr -.adD .¡ ,,_ ....... " "'" proann <.... r loo "fIC'I do
,- d , tJorVo ""pIe_ _.

• l. O. A1p d< '''*''.....


.." oa <DO lo 1_0 <.., 01 "'"
c:b ti M ,..¡ lit Fwun, "'" """al'< ti ~o opnomm "...
":uc......do la '''_'pe'''n bo.,.. yapl""",,",,
_ .....pen.> pu<rk ...:1 .... "'...."poón bJs>at por' ~Iur..,n ..' 1" <oDo-
'Iml<tlto .00", los procaotl fun<bmmfoo rd.ouvos. '" ",,,,jI. pro-
duu;
= ¡.....Jo ",¡ji..., in...stigo,1Ó<l <l'"''~''' (<JI d Kfllldo d. In ...tlc",lÓn
con pm,n."Cl' ",dum;.J Il<ro un 'r""""OoIlC... p.dh",,,.) r'l> ...... pliar
.1 espoatC d. p,O)'",Q••ph""dos ~u< podrl= LI..'¡.,. ''',<,,'g''lÓn

.-.,.,..." ..
.pliad. po". p'cd~<.i, InllCn,",n mcdtrlCOClO""'wncrn.u..
,
,k"""" y•

_ .....de Crul'a>II<ep<oo J.r ",...J....,... 1"'" ,uzgor Al >cn f..."bln r'..blrs.,


. , . . """ <ntra/i.s: a) ":>dio <1< """'otipe. bl d<s>rroIJo r p.......
rrurbo, y cl ulr.."" 'n.....'pció. pon modd1c.r el....... fuocioK>
lboai<.a.
• ,,"0<1< I.O.l> .... ;>r<a ruod< oalaar mucbuOUlll >mvJ<t.rI,., '1.... 110
_.ew.o 1~7

~ una relK06" <Iu=" a>n La 1.0, x,,~ ~ W '1~ "" Il<


&firKCOfl\Od< 1.0, y'l........... bu¡oiuepn un papel muyunpunan'"
.... La "'~ rol do-prño de cmpraa:
~~ idcnli!iar kL d< ¡mod- y ,,,,,,..,¡.,p... d<
prodllCOÓ<l: a). tn>UcIt aspcaod< ~ y.... rdoOoo...
concoa ' . f a;".~bs~d<~.rn","""
.... .....aun de ... P""f"a"" '5 • 10M... " auuEp::a. D de ..
.-hud> poi' otro¡¡; el ~ tn'oá de apacidoda d< oáKloD~ ~
c1).......,Jo La -do:l de .,...odooa. y.¡ -ahaaodro-a-
",~ gar pbn,. pilMD 1 h.c¡o.....i;oo de ptodllCOÓ<l en p - aab;
",¡..dc .......,.. inbrmaDdon ll/uroca .t-wodo ......... D rcpIbs poi'
......... flMC"udoo ('1- por 1<> ~~ .. ,nlo.,o do lo ........
•iOoo. "'1"...."" 1'"'" achpc:orb D ..-Ilfiarlt.l. D bom COfIIpn< I l -
_yDllClOC1W......... ~....Lam.-wdo"'l"".m.~dirio
do upor dJwnoc
",!aap<Il..o..h..- "U>ClIbducon lo prod,,"1Ón putdo.. daanoIa:.
.. ....l....... 0f"K'1XOÓn ''''..... D horn odq........, ~ putd<
produc".. "l'....diUjC ....0. infonnol, ti ·op.. ndt. hacie.. d<>",
"'pueck '''~Cflu ... ~"'f'D' do pr...u- .. ,..... mor ...""m<dio< '1'"
,neo,f'D'1" tl ,rabajo,.... onda. d. 01....-.
a'O pou<k abarcar com pr>n<'"
ta, rtW¡..:nu o una plan :
",pued< '<t>'p"".lI los .",.m G<r.nciala y el lII"Ma ~.ra1 do
producción Y..., merod"" ¡"dwo ..... - ,ipor do !","ió" do ro.....·
e......... nol do calidad y m<¡OraDlior"'o <onlmuO do l. calidad.
8S. ';', N" h..ho m.. eh", ¡..« .."'. de filbriar modol", '1'" arTO)'" lu.
oobr." forma e.. '1 SC"'" La ¡.... ovació .. do.., de l•• mp_, y c:6mo
,rte:,d..obr••Ib lo '1 I,,""def.....<I.lump U foqu.'¡'¡I ...1,...,.¡do
d. ¡....ovxió.. ".n n.·. de: KI:ndRo bc'll (1986. pp. 289·191) (ver
liS"" 2).
8'. lJ moddo <n cad.... cone<pluiliu" 'DIIOYXi6n dtsd. ti ..... do "'0
....g de lo. occ06" '..¡proa cn..., b. oporn.....bó.. do cado Ylalwc do
conoam'<nlOyc:apac:idadel de b praa. Cado función ¡Iobo... naan,dad
do ... bproa«>o.. y.... ceouludos """""",,l< Incicnoo. rorcoru.... ~~ no
a>Ate ..... ~ .mplc: a "",.. ,.do a -no _ ...... W>f't2lI capu
Iuo>. .ttál ¡w:a ........<>1" .... cLficuIudca lid d=rtolIo \)).

C'llE.,--.l _ • .-" .. ti 01_


.. _ _ 0I ....w.:. -... 1r ! . , . . .. .. , . ....

oaol"""'lo-..lo>..-""' - .. _ _ - . . ,..._do .
Si .. , ~C'I_n.s
f - - '. . . _ _ t{1.....
I b~_.t.Moo.~~"s-- ' t ,

le • H_ tLlIIfl _ . . - .. ..Io<>IoI • ;' ...


y .... _ _ <dc.
,

~. 0-' '.
1"' I~'
! I

~ KIOo., S J ,N. lIoodok'lll"'l ..... 0... ......1'1••_ _., .. K.IMoiIoI,N '1


:"I,n._~ _ _ T"""".{,.&-_N-..r ...- . _ ..........
_DC.., . .

E-. ""f'lKa """ n:tn.;aIl...... oao6n <11,,", ...a.. bspat1U <Id pmuoo Un
cIeJncnro fur.du-D.... pan dorcidir d ""'lO "fnaoo; ..... ~o de
...",,_06.... ... ~ ,,~,Ja la. <mI""'"' ItJsran m.u>tcMr >'fnculos ¿«u_
..,,'" foses cid p<occoo do IOn.,....;;';", 01 modd" subnya. PO' .. ~m¡>lo. l.
ImponoIlC" "'1'".1 del., r, C1'XCIórl con 11 nua ... ".la ""1" <le comerci.l ¡Uóó"
y Lo de: lI"a.<OÓnidudlo
90. ,Q.I papci Ja<p La ,n........o6ft "'Y"'"'pci<\n' En el ",nckl" en
cadt<i..o. ,,, la "'_"1 ., ""como r..c..",
ck iduo ...-.do, .....
......., , dolaOhn ,"....l.le.... lo ~ puodr IUUlnlW ... ao>Iqu...
.-.a¡,".CUft<ID-"'P' t I .0»<2101 -, ---.:orM
.. 16p:o """ <><Uf""" • lo "'J""'8 uaut<: " - do e_. ,ro ........ do I!K
r<>nn>d:a pe.- ...'
...........10 paria.lar. <¡u<eoI:I ora"'D ..... "" "'veoI,couon
yupni<rJcia ""'.,,',. f"Ó"" C1 El........,.. ,J.,''''-'Pci6n _rm!aJdir.eultadeo
q.><: pueden OOlllClOtlarX COIl <l """""""""10 ="'''''', y d< ti'" .....,.... 10
amplia (.. Ucne t",,,)
91 Ea,.
e"rOllu" ;"cid. ",b" lo que ",'cndem", por "''''''''',",,161\"
Dado que lo '''''''ligación pu<d< td"".on.o, .. CDn eualqu,.. eupa d. la
,,,-.In. ( . m : _ 'l"" COrllutU}T " ...,1..1 compki•• '"'<m2m'''''
i<dod de
c1.kr"""...... 'P" <U<'n<a C<ln ..... amp fU."""""
1""<n<>i4 ti
....... ~ -.:u.~ b ,roo_. no ulIa ~ de d.la. lÑ ~ho.
lnUChaI~de....->p<>ón _ _ .w.Io .. p_de .........K>ÓOI.
r m~ de . . po ••10..... ~"""¡""x I"U'Cft<1I dc I.u ..... m-:.dono qut
K~~""'~P""~I·OI'~lt.pu.dmJOq~· .............- no
""p<><'<k_alaln~.S1m~ .. <OtnOlafon,u,dodacubnm¡"'-
m ..... ~ a'" ... D<WKI6n.
92. Roth ....al_oc.-...toq.-1'CIf'""'" dolo eonSln0ca6. do ..........
..... ind\lOO moc!do& panIcb 'fU" cotnlian .... alm rUwd ... in",,,º,,,,
~ 1_ RtM"-II. R- (1'9'U)s.aa.tid ladlUtfU1 1...-._, s.aa..
Se'-&,". T, Dodporo.. MJR. Ro<hwdl op. ). s..p..' ...... l!rtOII
., .... a.¡>br boon • aaón· ° I SIN :.s;,w.luX -
..JNo ,."" -' '.-dl C' ' bo.u_..otl· ....... do
.... .::.ala '"' mD$IIlitt el ~ 'b kv" _ .
9J. No .. jH,! ...... uáLoio ptnmW"_ le ·'0" modelo
puuuaIar <1< _ f""MO """ a rorb : .. 1 ciuprw..w..1a cM-
.ap- vo- ...- m .... 'opao\oI. lo ~ cabe. M """ la
"'-0''''' """"""Y" nn. ~ .....p.,. 'f <l......fi<ad&. «>. rrnd>no
«>Il\pr>nmleSquor KtI1an .tdprocammoe.alA q;or:d<trm .dIc¡.. ¡." r~... dc

"'~
Decirlir '"" pñoriobdol
')04 1... JOb....... <Id mundo cn!Cl'O n\Írml3n ahora n~mt ..... probk-
..... ,cIx",rudoo",n la cKXi6rl d< indiedora ptn'MDI" • la <'COnomb
basadlo en ell'Onoa,."... 'o. lo< m,n",.". d< <xna;r Y ,«nolof¡la el< la OCDE
lun "... ocln.q..... creen m..¡ort~ india<ln= .....,.ampo(ó. \4in ...... dc
Cienci. ) T«nolo~1a el< l. QCDE. 1995. Fin.1 Commun'qu<! of ,he M""'ing
e..,
of,h< mm,"'" fu. Seieoce and Tcchn"I"l!Y ~ollC)' a. M, n"le.OiI Level. 26-
27 Sepccmbr:, 1995. OECD. Parl.), ." .1 lumen d. on ••:"pión en "'pido
...m(tl'o. ,ndUlO eIlUrg,m,en,o di: b oo. corl. del creeim..:n,o. produ<e
""po....n'.. <J>noccuenciar en el dc.Mrnllo d. polllo<1Jdt cienoa y to:eno\ogla.
como wnb..... el<OU:r.l poU,o:ao que i...,den ..,¡",:e1 !'C>ulo..Jodc b innoJ'lCioóo
....io...1 1.<>0 moniu.... CODVln....... en la necaoJad d< q... los pWe>
n".mbrooo ooLobor... ¡»n crur una.1IC"I ~iooIn do ....LuoloOft apnea
el< malll ..... csult.>doo de b inl>O'QCJÓn 'f 0lM prod""oo afine> de .....
..-m" t.ua<b .. d a>nOOm""'...•
'5 T... botn .. o:b.n ~cn¿G, P.opa de lo e.._

paiód...... _re
Europn 'dehen ~ ....... audoo "' broI eIOlId- mx!'........
lo "'O",.ooci6rL E...... <:>tndiot"""'" ........." .-cli.. _bWnO
10<_ r....r.:- jHoudr-.... dela. .rncbodr:r ..aondono.r lcwv~l1AI.
....,.... _jH '.le r:.a-s qu<' rlaermo lo ...-io6n'
96- El fu que en d dcbootr: oolft poLUca '"' iDdupo
ut:iomxi6A y...iLao tobre .~'"'I""_.leb U. odeaI ocn.
~ .n liR>;Iu _ _ de ""'"'-io6n que iOb-an Ion ''l'"'' de
r - q- incidco .,;¡".. lo polmr:. de lo ...........oóno l'.aG ponr:Irla • Ion
BJboc.- ero ... ~ de fue.... pan Ou dora............ """' J •
llí111 o 0CD#Ja-..,
....Jc¡uoeo' o.poIiDCI.... pudoonpnxnw><-En .. pda>a.... 'nd.........
,.....t.:n cui> JJeuna panCS ua Wmna « « ....
¡ndole. mnnru qa.t
..._ pan"" req~"""" do, ~1006a euJJj"'tr... M» >o1n. como ...... oabcn
loo atWiJu> de poll,,<:» t .ndiDoko<... mllY« ..,. ero C\l;lfIdo lo. ,ndoo:i¡"cs
""ntn rdacs6n d.. tca. a>n ~n dnlCO 000' ¡, tema; J¡, más hab'lUaI .. q.... 1t
~,,"'ul"" CO" ~" ""ptc,ro d.: tn>'~n .., y <610 p'.«olmtMt <O" codl u"".
C~Uta .Ulema senn;¡¡ de '''{ll,mación debed ~ complemenudo <CIl
""Nd_ de<Uot q.... ~""'fCIl análilis minucioooo csptcl{lCDI. En lo rntdi<b
de lo poslbw. ~n"""¡' ''''f''''''U''''' .......
idclU un ap«lro ¡ndlCldoru o.
1 dc:mJo • • ..,.¡o" """""""'" qu< <t:IltJ.,. la ..croci6n en \1" lJI:fIla
••numtfI'e tspedficon .... \1.. "",""uo ~",_,.dood..<m>a.

.sr.._.,......,....
1 F.... _l"'" ~
'11, Ko el acil ..a..;{tar La ......cpu ....pn:w.... tntduntt ua> t~
lI. S... an"",co. '" puak 1""1"""" I La ","P'a3I cómD ~""" <lb. d
da:arro~1o "" .... me y 1.0 ,mpo....nc:iade d."'....
llpdO.... Clt.... ~m
",bc,ón con el d "'llo de producto. y m..",du.. La m=la de opc;tona
cs.... t~ 5qUt'3mcnle "".wi d.. un. ;n<l"....i>. 0''''
D><lo que el p'trón
1"''''''~Ja, t.."" ,,!"J'o<a<;';" pulla polltiu. debe f'O"C'" ,] ..w,m¡, empdl(O
en obttne. <blOf cb,,/lad(tI por upo do ""mtepL
2- EI,.,t #1 t. ¿¡¡;.._
9!1. "'o
d<AnoIoo
""1una pu>< po< aIoo la Imp"'........... la difia1.i611
, Una •• nooxi6I. puod< 1Irpt .. pmeIun, "'ur
o. nUCVQI
...........we.o. lo apa;q... en pn medida """ di de ... loop< de
onp:. (d pru-.. no d 1: <ft _ póa, •..lustnU cllKNooanpraa¡
dc • =- uodwtr...
99 Unaddiocultadq..... prnm'" <11 G"'" p.."edcl ünu oobrcd ...... boo
.ccnolÓli<O ,1. l"'ooUCl'tvldad., lo dtflcil que •.,ultl rcar 1... A~lo< de
,nn(Ovación 101 amblO ,n::nolócim .1< " .. indu ..m • (O )' porcndr, "",....
el de,...m. de -.otivldada'luc .umc~'an l. pro<!ue<i •• J.J 161. ,Cómo ¡n«(O,po-
= 1.. ~mpr<Sallas 1""O"~:OOna I\Cnc"<hs tn DUO. I.d",' MI mi",lO. ,'1m'
pe><> ""ne la d1f\l..6n "" ..u<Wln n la innovación'
100 Uno d.l o..,rn.... « lt.."" rd<nn ¡em", dmcri. In ""Loca<
al"" ftmOl ,nunnd " ... C<nt~"'¡""'"",ero... ,naonciona produ·
_tltOlo e 161

cioW in<emamcnl~ en las ompma> K obomc .. n p.monnu ~ <Ir \¡


~ O'<On6onia do, b i~n"'¡"" d nmlMo =nol6pco. E< ~
............... d_i6n nI'" fu~n":. in.O<tYl Tat< por un lado. T por 01
01",,01 dau-o dt" n:suJtadoo <Ir la oarndacIo:s , "'....10<...
101. Un tea> .p"u P'"".a.. .. d do. \¡.., F' ", ,ntauní""""
mcd...."' .... oaMcbd ca:npornd:o dt l. D.IOccncia, ~ """1_ nc.
En muchal ,~ .., h:an difundido dt coopcncióo..
,.... .. dJlc;I d.ourt¡wr .. r i...fi, *,_
do ,"'. ..." ,. -=c:s '-n
cucsa .... ~ ... ...,....,""" ... frno.tn>I dt loo l:lIO~
102. Toda anI <aadt olmamca", :sobft lo poIluca. p3IO pone "" lo <:WEI
.,....... -c.rIla.. " in'lpJot..o:c:ato-. P'_u lo 1.0. r ....... m......
_ _ ......IÓn. Ioo ..... pmadd poocaa i... lO'ado< qconplo. "' .......
.... ~.bo,......:oddt'n--.' ..... b r-"d-I,¡,.:odop<ilo.
dt oo:noIaop>. r'" ~mbot¡<>...., ..lomo comp<"'~""'''''''. p'u d •....:udo
de ul1ll f/llIpt<A.
3. ,:.",.",,¡,,oJ-r-tnh """'-.1. ,_ _ J''7MuJntI..1. ,n-w.
10l El 01.,.. , '" ....""",<kbo<rto ... ,olo..iuo... d """"-Iár'>
r'" <SIn'~sw d< ~mp<'" con 01 <sp<an> d< ... Nr"US d< infOnnxióo.
okni<o rCCft 1o, XuLx qu~", percb:n La mayom,uloo OmpEell;U CIK'OIl>
<O" U" .mplio "'1""'"0 de potenciales fuen.es dt ,nfo.m..06" ,o'cnio.. Su
unporunc.. nrla Ie¡Un la> ap:ocidad.. Iccnol6clCU r l. ~"rJl"l> d~ 1.0
.mp'_.
104, E:i ,m po'u,,,~ di... nguir enu-"l'uon'Q 'nl<m.... y u"rn... (" ~nd6f;~n:l.l
y u~n ..) d~ cambIO. Im~'n.m~n .., .. probobl. qu~ d inw'á lO ""n'", en d
po¡>cl o p.pel.. del d~po".m.n'o de l. O, r la p.... icipui6n d~ ,0<1... lo,
""''''es d~ I.~mp'~", ~"icuI:um~m.d de con.. ,~iaIiuc:lÓn,~n l. dea.06n
.l. inM"" r ~n 1.. oc,ividotl.. In .......,¡o••' I'.>..,n.",,,,,,.., el cen,,,, de
",~nci6n oon 1.. ¡"""ucion,,, do ¡.. y~"jp:i6n J'Úblic>ll .n un,o fu~n'.. dc
,nli>fTTIXIÓn tá:nlc>" loo flujos do '''''..... \"'I<f~"'prua O ,n..,ondum,..
Por l6sta, d .dlia.. '" 1.. fu...,.. a_ou do mnovacióo o cambio ,ecnoIó-
po:. debe.l.o DKnde.... tu fueo<a 'm..""OOo:al.. .le ,...,..,¡",p., r .....
...ruauD<!o d. man<n W de :uro,.. Ion 1Ob•• a11P""'" de loo probkmu no
~ ..., •.wiww a l. ¡w.,... dt pap ,"",,16p:o>.
105. Un .. ""km;;, '1'" .. p:m.o ,....J..n a<¡w .. 1.0 cboülaOórt do
cmprau • ind.,.,... qw: lO .... pan :uuliur los Alljol de ~. ",,~tI
lt.i>Ia do< "O",!", ' domiAada por d poo. J _". "cmprca> do poo<Iucci6ro
inllOflSml', "cmp"" de'-acnt:1la'" uuJaa b bu< de doulo do SPR.U
p>n -..d... bI ........ioft<S ........ dl.. Ardu1Mlp ... :01. rrnpIalt uu".fia-
ci6n iUfÜ.>tcn ou:odlioa del. cbw. iuIu.- (1'•• "" K. (I'3-4I.op. ci.. pp.
35J-}bt Ardlh¡. .. oL. (I!1l1').op. C1 S<m<ln 51.
106. fJ IC=~" ftI .... ~ --<{le ...... _ pm gp.fia-
aón I*l' b poIi.0:3-.. '1"" OC a>lIDfZ .c:bunlll...t~ poco ooM< qut baorco
dde:tl-' lo opon",,""" o 1.0 ~ derennman raImen.. cl hapr-do
16l o 0CJ)fJf7._""- _
11 ,nnono6n en complt,.. ud.. dc<ftlpmasawodo la ,nnon.;i6n """tafO""-
'" "".... pnxl""' en ....... oK<b::l <1< r",<eI (H,ppd. E.. ... n (lq88) Tht
Suurc.. al r" ,JOCl, Qd,..l UnlVttl;oy I'K., N.... Yorl< oaci Odi",l
c.pímoo )·S. EII.I,broOll....""" ..... de las apcKl(1611 más . .....wic:al de
:3te ....,w.....
107 l.of o/lodcu.... a la """,OXi6OL JOn ""po........ u.noboó" pan. ..
poi""", p<-.o que pa anocbcl ele las ...di<bI <kp¡blCftlO apIU'''''.
de ....
nunc... ~M .... wpcnr""'-M..m. ............. <:al'CtlCIaele_ __
pria>Olll, prnNo de OII<IIpcttno.o, fj."..-. apnlpAQÓft- le pueden
.,.¡....... ro.-
4. ,_ _ ,. 1.,_ _
'" dilUU ...... u..tr "..todo< do. no;; "
108 U11 pur.m do: .,..w pan. d anáJ,..,. do: la .u. odaoIl:UlO>'adon pooiria
... lo l. O, q"" """ ampIio.......bl ... .-.,...... ~ rd..- xl..
.... la p<t>blcmas. Por CJCfllpIo.• 1Ilm..do le _ ,..... """ las
....p _ , " n .... Ii... 1.0 011I:I d r.. ... l'CCIIflOCa 1 USU -y PO' ~
aduptoo-_ .~ q"'lwl tido dcsart-olladas Cll ...... panes (Lo,. ,mj>la-
CIO..... de 1:1'" mm en la polibcl...,ua:.un pan. d a;NIl"'ro del RciIlO Unido
en S..",h. K (1989) Publ", S.. ppo.. '" o.,.r Raf.0 ,n me UK u",...,iM... f
R=m Pollq Deba.., fla<".J, 1'PIsq, ... l. lB, ,,' 2, pp. 99-110).
109 Si bien" dQnl~lt incluir uouncdicla de: l.t l. U den'''' de la COC\ICl-
". l.t .._ ""nlral .. '''ttgar, PO' un lado, d ... naciro'etllO cid 'pone d.l.t
1.0, 1 por d O/ro, un in!"on"."'¡''''' roo ¡'uumos nO d. r.o '1u. o>n"ibu~
:al 1'''''''''' dt ,nnnvaclÓ". Djcho. ir.•amo. fu..on dcs<"I'U)f o>n Ime';Oll·
d.d, en <JI. ",,,11'10 ""1',,,llO. Serl. mur ut~ .on1'1' con u" 1-'0"'''' ce"e..r
d<l ~:lIIC< '1\M' .fcelÚ." tu .mprcu:le"ue r.. ocliv,d.d•• d.l. O YW que no
"'" de l. O, Y100 I'"'lOn,. & ,.~ h,l.n"", .n in""mi.. "" pallt<.,].. Y• lo
l.,~ d. ,ud, r.. ".d...",... f.o ob--i.un'''l< ok 5"" ,mpo'..".;'",," r.. poll,;...
.u ,nnovaclÓn (o",ar con una moyo' comrn:J"i6fl rc'pcclo de .".. cfu",bu_
c........ y.... var,....o~"'.1o lar¡ode: 1. ,...:I""n. (V...... T~,lrrky;, N F. (19~0).
01" al. PI" ~~·61, .....,.J. ~>u<d ••"""'"..... una .. pooiclÓn do: a15U..... " .....
lO,,",,,,, .quO. blO wn!MbI 1'...... .,....ur COI el m""","lO.u 1"",ar las Ó<CI-
......... IUpect" del equdib,... '1'" oetI. ~ <ti ... b. m..:hdao el< p<>11l><:>
del aob"''''' .. bc:",nad-aa <Da Lo l. O y .... alpeaoo dt Lo,nllOY2C1ÓO\ "" v,ncu-
Iado>s con la 1.0 La rccopibc";n de la ,..JO,maci6a puede p1 u:ao l"".....
el&uillda do: onk. pricti<o eap«:..J ........... Iao ....p_ .....
.......... el pc!O bo pooibt.icladto lOW ''''''' de ....
"f'" dt ic.IIO (-.bno<1oo y r""COI.... <k H......... J (1916~. "f' <j•. ,
f

P 81.
5.EJ~:MI.,.u=-~."'I..---.,~
110 r-que Lo 1.0 'ir ....... Ii.ncloo ¡MbI', ,.".k rq><G<"tv
...... ~ alu do: Lo 1.0.-1.., Loa tt.-.mW"'Lo OCDE. ~ una
.-k<o................. <ir ......p<n><l<:r 011I:I....,... danda.: .... &aoo..,.luotnol"".
~lHH{illti'
t 1 tl~ ~ tr f
,
·r·~"i " " 1
!'·,·,-·H -<- I=ir.
rr!~~f~¡i;t-!¡=t '"~'
<rg.;,~~~ ~'!~!i ~ rt--9.
'll:r.Il1li1
~ rt-i: 8
Ilr=!~
P r"
1---

fJ
,,9i.ó

l~~t~ll
l.t '1'HI'[,r
S'f' t'
~""
.'Irt
riiíh~nW;ff
.lla;';! -~ .

!~¡'IJ.t".'¡
~~fH r¡H! t iHIUlunfhlHt HJ r~tHHf
I[

lhnHl~lit. !'t~¡ H~~H~H~i ih h~'lt~1 tl


~~ .i! :<',....~ 1 It-E. ~
t
iR-
lWflt •.
H n",'"'o,.'I ;

i-¡a¡'l¡" ~
Z'15't;

f{ r ....
-~
rr
n .¡
'Z
••
~l.II·1
1 Lo. 1-

'''fI
llr~ 1}.ft· h
.t
"'~g-~i!alt-- , i
-ll.
'!i! SI: ="'1.' ~ ~ ~l5"" -" 1
t ~¡:I!
l~
It-It'i,
r 1-- ""
.1 H~lh· ti ~ ¡l¡-'.I j' . t, "1 ... " i
1n ri'ni ~¡ H1J!t~1~rt
1rl m."I.H .'" ~ ~¡¡-" irrg'.
¡¡ l.
tri
t- ti!t: ltR-.....~ i~ .~.
h!,'ltiH
164 a OCDCICE-E_

...dUJO Lo • .,\If;l.n;l de .... tcn'Icios que prau. Los cambioo de ... bPMana de
.... onJok pllCCkn ... rnllYpoqlldlooon ~ pno IU inó;lmaa KUmwn
puodr lL.pt >.... <O~ > penpoct... anaIt.."a.
114. En dCapl,.Io'"lnW'ia '" aoes_.t"""''ft cIdi~
..... ,nd_ lo ......, ... > cIififtnciat ua produno a de """"......
Ir< ..... • n« mqondo (bo ......,.. p«¡"'-' n.c... <1 o k _ ..
conadmn WXr.1'OQIICIIÓII. <k ¡>fIM!uao , DO ~.I; > cómo definir
.......... r~ > . . <>IlfHU"" qur ...... de:fi.nic "" del tlpo de ~
pan mpoe<b p:qun1Zl..a.. I""f'<CUÓIi <k-.al ~"¡"'e
las "'" uoacIm _ pral..... ....- D aqwodot.

e-"'r,~u;_e*Y"""'"

]1), u pan nnxi60 '1'" ho,.- .... ~ ",...,..-.. clr:odt d


punlO ob~orpnirxi6n.<lDAD <kLoI.~.<'I'..
.....l>tm 'mpl v:>nAOCI.. <l\awolO ... P'oWe_ r Lmluoona q"'dcbao
"'p"'.. 1u eml"c:lO»' 6.. de cmp=odn eDn billl d amblO ~ . Ea.
,mplica dllCn"'''.... m'''' "'l1ldlcM aspoa" del l"oaoD de inann06n '1....
puodcll." 110, rneduo<. ,adara< oúla lO..... .-ln<:u\ao m'''' d mhoclo do
tntdlClÓa 1 d procao .tl~te.
116 t... ""'uco'''' ",Ii.e '.~II do:-I "PO do las p......,adaI en a,e
man...J bundan ,..knmacién pnnci¡>almenl< IObe< l. dinamo de Lo LMono.06n
,lo. fa<torade ,,,,,,,ierena> eit<un<W!,a ' ' ase
Iilun ] ).1", <"11,, acen'úan
l>. Lmpo't:onci. do lo emp'co. PM" Lo mnovac06. El ~h. de .. nt"'... ell 1.
<mp'C" .fccr.r.l <l1I""n<e de lo medición dc v..... manUal. que .. ",,,..in
b,evemen,C' ,Qu~que ..m'" mcdjr~ ,C6moque..mo. mfflLtlo? ,Or\ndeq'Jtte_
mo. meeI,rlo'
1 ',Q~' 'T"'""'''' "'ti"''"
LA '~"""""'1Ul /71 It""'Óifftt Je ,~)'_
I P. FJ r martuo! oc ocupo de la 'nn..... "',¿1I •• ,..1de la e"'prcoa.
Cuando las ,,"1',
<Ir. <"11 "",1..",,", _k
le""""""•
una "".. pie). c.ntldad de x
.Ir de las <u>Io> -M'"
.6_ pueden d..
kb--

....... ro....... tu foon«ru r ..NnI .le Lo /in.... m ••",... tll""blnoa rDKle


en d«.d.. ,uiIn lit el"" a<trncbdes 1 ~ ddlcn ., potden rnccL ....
••• EJ p--.... _ .... I r e~"" do. .... La. ............... SchUIIII'"'"
t. ... ptod""lOI r p«<CSOI IIlIrYW r JOI:OoOO' r da tf~UI"Iicno" ",111'Il1O .10
'1'" es "....-..:o """" la_1ft""· .-.d '" ele:odopc:ar Ias,~ ......
dJ..-. S............... lo uper priaoa. dern "'" 110 ....
.............. looprvd..-( ..-lu mcdoda ... loopo l
'fU" ......... ro--' "'nlOdcnn n o " .."...... _ coa d
~ 0. .......... <rg ! 'f;XD oq,.( a..:npo No es Al.... , ...
MUJ2IIlooa",. "", ..... ~ID" _es. 0'1'" lW> ,.,¡>Ion ....
sndo ....ponan..... =,
'.,l, ..... "'" OC , _ de ckad" ~ , ..
cam"- CIIb..... ""P""'" do procIlJCIf .... cfra....npolUIIl' ........ I& ..noccio6n
qUC' CJC1WI1ooI plOdUCIos ni d ca mldo<. T pe. ende ni d rmdlmlC1lfO Ik
la <mpn:a ni CUCII'~'" EIl' mu x o<UJl" 06&0 do la ,n._ión ',.cnoI6-
pea', ..... fC<l.-rt' .... ....,...~ ~ al d dannpdlo de ..a p«><Iuao.
11'. AlIItnr odcbn~ lilA ....-..06., b/; onlpIUIf dt 01"""" nw><n
dcDar. amlMu" . d de...- 'M'lIb! • _ ......... '1- ........... JI \00
aro- ~~unp.Ia lO puede: ~ como parte do 1u eopwM-dn r
......~. q""''' ca.... W1 ~ jA ole n..&o
q... la ..--.:>60> euom.. aon ",úlhpla Iaceut. WIIO de ,......apala
dcmnr. el lo 0Ip' ......., y ....... "" uaq loa fIItilIOoIo pu MCtIci6Il ...
loo.a..- ........ La O<p'tn-oÁD" ~Ind."-" poocaoC~"':.;,~b;
~ . _ 1 " " . k '''~ 1 p"'a Io::ole, 9' .... deci-
ta-bJ fonnoa6a. T..... "' _ _ ... dun !l~
'n b~ <Dmadoo "'<OR. ,..,'o"""';tuyao la apandocl dcopter..em.,..
de la CA.r - ...... w
awúOrm;u, lI.ll d=cnm ... ck lo apandad.k
",........,.;m, ~.ot1O mn ',...la< de ioq;o' ¡".,.UCIOfl.aIes """",,,r..:... quo< ~
loo
~
"""l onodoI ck o.pnIUción ... un n..d ampLo, ptro den.... ck
la cmpr=l pueden ahIb.., r do h.d.o dh,h."•• una en/!
w..
d,-.ocbd. s, eotudwno< t.. .. 'If" deo<k U 61'''0. de la .....10 do la
mro",.... 06" r <1 "f"O""'''''''' F''''-'' <hr '1"" d mil"''''' .....s....-..6Io• pued<
'Ontf mlly""""qUC' .... con ..uue.ll f<"mab
120. Dad....,. 1"'"'" de,.;,.... borg>nl~ CO"''''II)'' 11..... dim<nu6n
vital de l. Inncv¡¡dón, l"'fO b poSlbdjdad d. mroi,b K pratnu como muy
diflcil ""1" cancqmu.lm<n•• como en b prXIia. M:ú .tln, 01 eamb", ... 1.
'''5"'' i "~OC i6 n el .1,.. nc'" e.. pooe rfi"" del. fi rm•. lo ,~ lo vuel•••ú" ",;lo dilk i I
d. r..umll en ",twlbu= ;agropdos. poor 5<'<to. O d. ,oda l. c..,noml.. 1:n
CO<IK'alon<i•• no .. ha in.luido en la medid.. rceomondaoho on 01 cuerpo d"
est" nunuall:l ¡n........cidn rd.ti...... lo organlUoCi6n.
121. Snla p",...,;haoo ,nduiraqul un ""foqu tadfmco. IlCro .... mumo.
"''',Klo....... eI ....,d'" ele:...- puede am>'" lu b", impon...,aanck<tJ..
ti"'" del ambo<> IlUulUOOrul. S, .. <ksc:I. ,.n.. rrW ,k..11a ..b<t lo '<'<Ol'rb-
ooin el. Ib.... .,¡,~ ,n~ IM>'~ ~ el ........ 0 2.
2.·oCl_~~·
EItmIt< .", MIM tIt .......
122. ú doo '''¡'''l'1<1 o ~en ......... In recolección el.
dac.. oobn: nooaó6G-
_ L. o. 10 "'" ':opoo.uftUci6n P""...,.....
a.m_.. dadc lo ......
ino-.bo. r Iao .. tiV>lbd:ode lo _pe e - . .... 1I><Io U odca .. ....I.uo ....
bcoon:tq... lOIlI..,.... oabn< bCODlhaaa o. 1: ade Iaanpeaa (auacpao.
'n<2n..- '1 bu..,.,.. a la ¡nno. ',,). .-.. tamboin el akance de do_
aamdado: llUlO'O. . . . r ru...wnmw_". oba"". el ~ el. ....
.-.-IgeJ,. '1 .&oc- de lo ..........>&n.
La ,........ '" .... esas Oncuc:ctal ..... ICjHQ(llllltrn$ de cada iDcIlIIUia
al ... moI.o:I..d ck r-don ........ loo ,..,1...1.... r ..ullccm~
oo-I!WKiona oncIuM....
~ fl dt m.n- ,..pi"", la ~ ck ............
",......_ apedfica> (po< lo CCAeW. "PO ck "i~ ~, .
..' o la lIlftl>""<>Ón p<U'l('ipal ck ..... <mp ). dmormnado la ""PfOI.mac06n
por objefo' Se ClI""~" .o..,,,ñaaodo una Ii•• de on--.ciona "'''0-' •
m... udo baWldooo ~n ""¡uaao<ICS hcchu por aporto> ° al'nul'ClOI tol>rc
ROln'OO produn.... publiodol.n re\'i",.. ClIm'f<Wa. fJ o",..jo que ~ .,,~ ...
'" '"."" .111"11(>' J..", Jn<..,i¡",m., cuan"""W)< y ct..Ji..""",. 1Ob~ l.
¡nn"".nón ~n panooul... .1 m"mo tlCmpo '1U. ~ bullO. ,nfo.rmoci<\n «>b.. la
_plCU.
lU Ihk d pun,,, ck rol>. del dcs>JfOJo oconlomKO "",.oW. lo ......
~, ...e1 roouIl>do«OfMSnucort><nl:"P.. fic>cidn pan lapoli'la" el kI,o
dJcnnc:iJ <le Luemp","",.l<.o .. w~::acsd"'tC'O--<:idoar, w.mp_
, , P"" lo ....", or "" oXpIo el pmn cok.quc ClI..... l..or 1"'" Ift!au, .,.....
I-..n:_ !i"'"'" '
114- La ...xook> po<.."n> wnbom penn," "" ~ -.lt<b la
~ PGrCOft"'l" ~· ~rdM,foc_
na prof" aún ....,..w ~ ........ Ia .al f"O>'<I<Uf cncuatu oobrc
"'...a<i6tI
...... o.IOI,~ckm..- to_..
Io poosa. pero la onm>o:ióft "",;,dnqoor "1YUl oamboén
inn.... ci60, EndAna<> I .. br,ndam"
,nfo""""ióll ... b", el ~nlOq po< objno (iOld_ tt>aIc:Il2S .oo~ "'_"'"
bNo<W ... dOCU!T1rnr>ción)
3 ',DJ"k ~r.. ",nll~!~'
AIr."", "".",,1
125. La 'nnoV>alon, dad. 1""", p....d. produCl.... n C\I.IqUI<' """,or de
lo o<ono",ú., 'nd......n loo ocrv',d.... pibli"", ,oJcs como el de l. yJ~d O b
Nucxi6,,- D>do que 1<' PO"" el ar:cnm .... la ''''1''=, ..... con...,...... y
dd'in..",."", '111C" "",",,,un ca l3to F.\M1oW fUtfU" pc.....loo par' dnc" b., bI
,n"",X1OftCS del ora« ck la ~mp<a> m cu.
126.1.> .....,..... """"'" <Ir ""~ _IIua1 oa-poba & dt la ............"'''
podc.c:da ... b ,nd " .. .......r.,...,~A 1*''' dt ""'<m<....... _oodod
dt .. """'" 1....r&m r la p«><l__ oc ... ~ loaua _
_ _;..,aN .. ~v!de_fma. <_""'...idaola~. Y.

nú da.o Ioo .aoo -.100 pnna~ de b "''''''''''''I6rII''''''''-


el. ~n'" ¡nd ur""",.,"'" iOCDE. Iml R<acn... rdcvam",,,ot
<.Ir: l. D u..Lcu. csdn ¡"Canda un popd propondmn!O "" b r;r:rl<1aO(\n de:
~ono<'m ..... 'o (OCDE. 199/i') Fn mueho. CIItII""_ OCl3t:i dcsd,bUJ.Mo d
lim"< """0 indUSfnu y oc"""_ <n "n'o _'om ,,,,,,,...dom (1"" <J<mplo,
el ... f",..,. ~ 11... un. 1"'''IC,pación aoJa , m.yor .... la m1yt>da <l. 1..
",nOV.ClOno< ql1C" ,nfor",an romo pro, ,,,., do l. ,nd ..." ..). D-< .hr l.
n«:CJodad rlc amplia, 101 llIlnJtOllObrc 'nno "in ~ ind"",, lo...""eiOJ,
127 EllO 110 O< fJc¡I. por """'.., .....nC>:
_ Lao Cl.Xt<rlno<:as do: la 'n~ en 1M ¡lid........ do ..mcioo .w:icrm
do: Iq Ilabn...Ju tft bro ,nduArW &bnlo:s.la iruIonc;6n (1I..moos a"...:ruMla
os de ... ,ura\eu ¡nrn~ y por lo anta, cLBcil do: PfOleF ..... ..m.-
eocán o ~ CSUl' en .......... ..ho pado WdIoo I diGo Hay .....
_nrd.:o6n Ids .-..ruha enm: la a...oo do: 11_ Y101 p~
..-li>n..... o..Ics .. loo ~
_ Haydol'a_ <lO d<OOl'"".,rsnd Ea-.. f""'PaI"'U....t .......
1'""10 1".' « , ' "'O"'e/-,:: mayoma
r !\na '1 <nnsp<><tc. Ea<>....,r..:... a-.. ... abO """""-
o6bcbo -.w.s do: pn-lo........ wni6D, r.;.ci6a do: ptecioo r 0<tJ'nIi.d
fiaanciaa cpt hacm ... fK:iI.", "'''' I difaaoal (fI1n l/tAO'J'IÓoIa Y ID
""10 ......... r -.........:1_ _ ~ con poolI....... En'" ,....t...a..
qw no .. «-.... dir<ca<n<DW do: ""'!pWu NO ! ,Il.d ~ao:odl>.
.- .0 me <cI6- do: ro..do pon mcd" lo '"' ' ' '..,1611'' ' es _ duo;
~ do a<aI md_nu de .... ";00 __ <COft6m .......""•• unpor-
__ r tamboécl.uttummtoO do amb>o l~ ylllCiaL En.... ellas
I r _",nn w do< ... ruhtoo do comYn~" 1iunzu.1lOpUO&. t.iena
r»ca.ln_un"",_ r <Dm<KiaIa.
_u. .... p.-. ... Ia ond 'ria<!ca.................... m:iI ptqudas'llKbo
rn1J1UMIlffl'U. r _ "" mda. Ea. IlOJ\l' dtctoo ~ para
le:. "'...."«>0 Y álcloloo por indwtn..
_ No looW 1... ,ndu",¡.. <k ",mcios IOn ....In. p....,x d«ol'Sl' '1'"
""'lIl'<I'cn dn"tu.l "'''in'... q""""&"'''-''' '"produeri6n ya>m.'''ali:w:ión
de dif....,,,. "'.."••~. q"o ulihun n;vd", d;li:"nl~ de '«nol.,I. y ,,,,,"<1<.. I
m.rc:odo. dl~r.m" ,ambitn. I'ueden tener un. d,"'"t> pro¡l<'lIlión .cmbar-
ean< en el comerao i ""'11 o<iolUl y• in"""",. y•...:.io n... de d,f•••n.. nlOM'"
ola> amdlciona =nóm~
128 SIn em!wr;o. 1Gb.. La bao< de 4 ""p"nencia oblen.m huta el presen ..,
.. Iwl odaprado ¡.., ddlnlCiona y",n""l"<'"del p,_n,. nund de modo q...
' ......n pon la< Lnnovoeio"'" en recnolopa de prod"""" Yprocao' ca el ",m""
de la nunu&aun. lo cormN<rión. loo .......:ioI pliblicol J loo ~
comcrcia/....o....
l""'bk. p ~ .,¡".. 10.0 .I....nll)l ''P'" <Ir lnJK>Y:K06n. <Ir ia. aotm.bela
te " ... rpo.<OfINpIOI:.u,deWc:lOlf"__ , .......s..n..L.~da
.... ddP<OO""'_.~,r....... H . . COft bu. .. pmnllm.l.--
Uf*' o. ""'f"""I" ~ h.o.z q- p'" _ DIfun
~

~ precias.. r .... ncaunoadopw CDIl~ bla mcdod:o do '"


¡>OOIibk .. bfut,d.,.a q...pIClo pota . . . . las e:attp>ri;as 1 .. .I.......a.-.
"'''''De1 tocl" q... Ias~.

.... .......-.d60 ~n '<CIIOaop. de p.od....... y pl'O<eW>

lJO. Lu ,nn<lY>oCK)n......emoIosJ. do pro<l"",.,. r pl'C>CUl» (ll'1')


co"'l"""den los p,ooua<>J y pl'OttJC>l im¡>km.nudo> '''''n<llógica'''''R.e nu<-
VOl. como ,ambim hu me¡or:a ,,,,,nolótica> d. ,mfK""n'i. p,oo"c,d.. en
produe,,,, y procc>o>.
Se conloid.r>. '1'" una 'nno....06n TPP ~ ••.do 'lIIplcmC",.da $' " l.
'"UoclUIO on 01 ",.,e><\o (in ...._iÓf' do p,oclllC'o) o ,i " kl usó d.n"o do un
I"""-".kI"w.... u60-, \; ","""""60 "" ~). U. inJ>oonoo: TPP ontnJ\.;lD
..113 an"docI eL< >Ct,...fadcs OC1I,lftal, ~ lIUUI oo...ks.lin:anc....
tu r"' cWa. Lo p , on TPP .. lo '1 .1.....'" '" p<t/<Ido
.....Jiu.lo pk, ,,; ...-ud , " tcaloldsiam<nlC nlOCY<ll o coo
01001. . p>do.x _ "" "'"c""

n_ 131. Como IIUrUmD. '" ~u<tD o f'"""<"<! cId>e n _ pon Lo anpra>


(o ..... ~ ~... )... d<cil,..-
pUl
131. Se
d ...lIr.do.
-'0Il')UI .. , TPP.....
quo_

"..1.. "'" KIn'"


.,........., .....ad.nA.a>mo .w..Ias~doprtl(ftO_~-
oLtn,... xtMdaob afin<s

1.13 Lu "'noVa<,.,.... TI'I' pu<dtn dngloAnc.n produc'o y ~


cn'M "mh'~n I"""'¡ !,..do do no""¡d <Id camb,o ,n,todu"do ~n ..da .,..,

134. El ,trmll\o ·prod...,o· wra un,o a 1 bienc. corno • los "!VI<"".


Ea,O" ad<ab. al SU",,,...
de C... n,.. Nonnn.l (CE .. >l.. 1993)
US .....n""""".,n m ,,,,,nolosí' de prod"""" puo.k oc, tic dou. p .....
form.., p,od...,... ,~,. n (dmomir~ .. 'nno_io de
prnd MaIin.. a<nciaI (...,...."..;..n _~ m Lo om06n """-
de ,../},"1 pooob.........noIópam<n...... jondoo (Dmonu.aa-
w. .n_oo... do prcwl""<o d~ onc= lnaemenw (""...... ..I,'*'-"
_ _..) en Lo ~n ....fnlOr <Ir: .... ,....."" _u..lI).
136.Un~1«J>Mi1l
lÚuc&l ~ O _ _ prt._ m nr~n.-""un~""Y""""nn<­
dkrm .. p.fica,...........'" do loo UXU:."
pond>rnl"".prodIlCUlOU'''''IO'''' TMVI~poom...""'",.~
P t3dol....,u~ " _ pu<rlm t..... en ooa:buur '"' : I 1M """ ...
cUndolco o ....npüNmrlai dd_..... . - . .......
IP.L.",._ tnIUVjI< , ,,>b.dota dovd<or....- 0)I!Ib--
pInodoprod..-." '. s " ""'.. n . p ...t.mo.. .IpnmnY-'f'O.
'fU<" ....... l«....lopu ~ ............. El pnmcr p.o..b- f'O'l*.1 a

pn><l_'..--Mp. "~n_dcI""S"
*
_~. q<ICwmbonabaUcnoo:ao n<llllll<il'.. cill... , ........ nadua., ""'_
¡npo.a__ .q......"'. --i...
~cr.i>un .................... n En ......... ca.o.d prodllCOO en
>U """""' 00 no <:UOt-ia
1J.S, Un
:tnl<ll.
pro.;!-~.. ....,...-.do prod....o.,...,.."..
coryo daompd'.. ha 0Id0 ...¡o.adoo .. p«i:caonaóo.n p onodorb. S. poa<dc
m<jon iml'l< (.. d<cir. Jovu un fMIOf dnompdoo o ..n coao
mono,) n>«L..uor< d lI><I d<ooml"""" oma........ J.....,.,. ,...dimomlO.
A un prodaao C<l"'p~. q... wruu <ir: can,od<Id do subo..,...... 'm......
''''"l,ado< In 1"'..... "'.,.,.", medWl'~ amb.ot- !,"",IM~" u,", rk loo
.,.¡,.,...",...
139, p""¡"",.,. ,,,,,noló¡¡lOlIl.n,, mOJOOd.,. pu«\<rl p,odllC1' dtttol
''''1'''''''''''' o ..ono..,~" b ~"pr=- El =",rln<> de lo. m~ul.. P'" p1isuoo
en lo. d..."",,,. O mu<bl .. rk <.<>U". C"""""Y' U" ci<mvlo dol uso d.
coml"''''''''' do m,yo, ,.nd,m,.nlO. La i.."odueelón de los f,.<>os ABS" olras
m~lor>l do ."bsi"o..,,,,, on 1.,. .u,oIOO"H.. oonu"uyc u.. 'J.mplo d. ",mbi""
porciolcl rca~udOlllen UnQ do e..". mUchOI <iro",... ,knlCf),llnr<¡rado•.
140. La dif..."",ación prod""", "",nol6siamcn.. n~..... y '00""16.-
,ialm.n,. ""'IO,ado pu«lc p' mar ';"f",u1...da en .1,,,.... ,r.d"",..., PO"'-
tuWIMfllO <" Lo de ..rvw:ios.

141 50 ........0.1"'................. ~ <k~b odopci6n de


..ot,....... de: prod'",. '6n n.....,. o m<jo<...l.oocn paIll"'"l-l.s, i...Jwo rné<o<Ioo
de ClItrq¡1 de "'ed....... ÚlOI mttodoo pu«kn pl .,..,.¡".. ClI tqUlfICM.
.. "'P.. ¡....;M b psodolaión... u<Ia .-.Ioia&.o bKa
pIV"ftIlt dd do <ll"O""''"'''''' n...-. El do \no iiil r-dc
... producu-o<mrq;U p<oducsoo:' • ~.:uN'tll< <pe o """
no~psod........" ..."'"PIJ< ..........loüot
doprodllCCi6ncoo__ f

......sa. ObICI _ _ fuw""7ualmmIC Lo <flo<acsa'" psodatDia o


....t<p do prnd _ ,....
141. Úl ~ :odw;1nII do, ..... """'" prord< no <SU< IR'" cb<a b
C!ifaUlCJ:Ktdn .n,.. pn>d ", r pnocao. Por .¡.mplo,.o d ... bn> .d<colllun;'
~ un ca...."O iDdura en un procao ..... d fin e!< ,nuodUOl """
1ft! ,.,d.... ,.,....w
""""01 _ci.aliat ... ""nJun'oe!<,....w..... • ....--
ala OlIl1OO la Iamarb .., <IpeA. En <i cuUo 1 • bnnd&n ...... pIoo do
...-..................n. .......icioo

o;r.;.o".laoi;••_ _',••••• ]l>P:_•• diAAi, ,.u!


143, s..,..,.....
........... ""....,
....,....x., La i1i~
pmduauu
pnmc::n _
xa\a TPPdo~.. undial
pro<lll<IO • f"O"'<"" n_.
TPP ..lam...", pon lo ............ da .... ndo una
.... ~ ,... pltm<n.. Un prnd..... o ~ n _ o "",padoq"""'~
1óp.aIK:,,,,.........- 1""'1 la <IIIJ"<:A'" cllo<ión. pero ..... ya habóa ,do
,rnpl<nw:ntado ............rr<AI • industn».
144 Ea.", ~ ai><m C><n<lO ~ do dlfuoo6n el< prod..._ r
procaoao ""'IIO~" ......... 0 m<jondoo. A ,,",ooR los poo<d< daF.....
el< t1WIUU d,ocn:u. por ~pIo. por .-.ado op.u"... (n....... 1*" d
m«ea<Io opon""', flol <k """,,...nckt ¡ura lo•• nCl><:l<.d,..¡ o po' UlfU

pc",f>a (nu....... n dr.-..""n><!o pau O 'qlÓn, el< ,n'.rb pan la peli"a)

145, El r....".. m.nu.1 >h>fCI'odo.....os """,1.., pU'ilO qu••l ",vol


",r"imu do ."".<4 •• d J. ·nu.... p=1••mpro;¡".
146, La ..Ix ión ."".10.<100 een)um... d.a.l<lI"rlas dorf,,,,du nas,. >he ..
.. ,Iu"",.n l. ro,un 3
141, 0...."...1p<<><aod< din..sión, d producte nu""e c m./O..dc do un.
rmpreso pu<d< con"",,,,..., ... d proc.... nuevo o .....)nr>dr> rk 011•. I'nr
.,..,.,plo. 1'0 modelo m"" p"'<nrc d. """,,,,,ud,, el un pn>du•• o '<Cn<>lósi.
amcI'l'" ",.",ooc par:> la ,ndul1J'" d< U. ....iqu, do ofICIna. ¡><rO podrl.
"" ,n.II Un pIO«OO IOC....I6pr:......."'._ ¡ura un. 6rmad< <OI\udora.
M lin. d ",¡;...." de <onw,ilioLd uudo podrl.l ... ,,,. p<...lIlUU d<;u<1lJO
,n''',,_
... la Ind.....,. el< rIt""mpuQOÓn. porro uO!"'XftO IOlalrn<..", n......
f'>'" lo firma rk udnlft.
14', El CIOIIlpIia al. r:do.i~dClD""'OO(O".... ioooo
rd><mlI .1 X1mID de ~ r dinribulrnl fduuiboocOn ~ '!
-_~r"" _·_fO),"l""' ..... Io""""... "~pnxl ...·
lDI'~'" nunu °... ~ q.-, Iwll>l!ocradoo. JIfOduados.
lJIIpimo I"""",&..a J:" 'P"" "' _ 1 ' .... nlo.-
~ fJ <.o<n«cio do: ..... p<ud _ 0 _ o _ _ ....
ddo<rá I + wx ..... tft....,xión TPP paJa d fI'I-"IIlO« ......u IRaJ"OlUo
""'-'ou._.....p""" ..."la"",l"""''''' ......1... r......-.............S,n
, ji t'l_IMlfl-~!!-¡_!- f 1!'i':_ll~~ll'
H~' Fe, H ~l eh ,Hl~. >.i 'lh~
it~ f! t.
{l .'}
!tW!
"q¡;,!!~'
1
i
thrP¡ ~ ~llfoihni8'"i
~nhi '¡.In
!·Hi'~t;: H'

s~ ~ HIIl
Sef; ~~¡¡l"
r ·t·· ,c" ;.' , " , 1 h'1" .1-.'¡Jipi
v ¡, ¡
..
~, ¡ ] H'!l~!;¡~l
~ - t
:¡:i]¡a
11t~'l~t,1ílll
~~ ~~
o, ' t W'¡~HI~' ~i ~~lvli
p:i i r! l ,~ t',~H ¡h Ji! .l{.jl-t~~·l!!·!
. i~ ~ "..~. i ;~.g ¡Z.
a ~ g~
~l;l
1¡l

j ! l ¡ ~ '''1 ,_l HtI'·


o ! -
l,!"
_.b

i -;-, , •.- _~_


l.l-!_ - • .1
• ¡,!,!~
ji

-• ¡ H~ ;!
tri ~I
• ~! !
! t í• l~• l. :l=. r.;- H¡ ¡lBlt;
;1 L
"1 ,-., lA! '.¡~I!" 111'l~- [
~
.,
1;
jJl
. ¡,,~
~Et ~~.I
a i"ª &. e
r n • • ¡l
t"t ir d
~t¡l:
'1~ 1~...
1".
,~~~
t t
t!~h 1 ~h¡ ~
ti t
;p .!f
~
~ e~
~

1[! ifi(lhH r tU! fi~mf! i}lit[ í i f i


r
H u! Wi !H! [1t I rh<d ti1

rl t~ nl!ir W
i h 1 'Ji
I : iUl
l."
o t f¡ j ~~
t 'rr <¡
1

~ t t fo~l H f 1'1 t II1 l


t< .~I<flrl ,1
f'
orto. 14
!flrf 0',1 . !
t lª·i,i
!~
r f H ~~ ~ nH t r 'f.¡h j1rr I
9 6 g'!i"t ...
-h¡.f-", ,- rip:l iü f, Ü'f'!i1,f F,'
~ l'afll' f,
1"

lt-§ a fi ~'3 :::~;:


irC"il' i !:'tl!!!! rl'
'rg~P' l~¡ l'¡
...1<1:..
§p~re-~f 1
,'t
1~!. l I ! ••
ll¡l~i'R~~¡
~1!e-e- ~

Ir1 1" t . . t
E
,.
..
¡ [ 1"

.!~ 1I '1'1
¡¡Ir!!
,"¡-'H !' ¡
l
¡'t~ji~ r
ftl~~'¡
lh
Hh 1 rH lt
¡I

11ft'} 1'1 l
'¡h¡!t
lil f ¡',
tP
L~l
¡
~
H 't'
t'
1
[•
li
¡ ~I·~ h
r !~! 1r 1lJ;"!'
'¡¡!llf t l'
'1'1
f
n.
¡ t'1
".il ~ f' [
~ f 1 a[ t!m~i irl. . Irt 'g In~I I - .
ntnl
$
f~hJ.
i l~ ,
I
_.1' ¡:
1
,n
l'r
HilH ~ ! i¡~tl"
• • • I 1 I •~
,
1
z
,l i.
Z ,
z

11
, 11"
, t

zl ~"
•'! ,,
,
:¡•
,
, IH
¡ z

1•
t•
•"
,
I •
1 ,,
I ••
-l z ;
,"
¡~ j 1,
I U ¿ i
...-.Ici6n orpn,...onal <no:on~ "Ilol dcocllpción mJo <Oalpku en d
,,=.
- 2.e-¡ .I~~~"'J-<-*-¡;.n-~*

1)3. Si bien la fCIIIrp.~uació<I RaI de Wla (IIIptQI os "maonDó..


..., -_oooal".1o -.pe""""" de _ m<dioo .w ptooI....... p<...lr ......-
dcaIx_ NTPP.P .,....pIo. .. iIIuodllOCti6ol.Ioo.._
~ '" ,,_ dcH L W1IC """ ,. . . . . . . . . ,....- ,....... q.c
oferta en r..._ di.-Ia pooeIolC'ICj6a de ptoN:- ~ d ".. !
15'.ElI ... ind_ ............. b ~ ... • cwJ.opa.jN_
....turra, ..
6.... _"._~m~.,n:Il_m
ncd.do "-"hoy.uoo' + eambooe- L, 11 enla""",,....a.In.J'.<
.,.mPD, lo plcmcnuo6n dc cabdad lo bO 9000 no
coooUt\I}'"' uAI ••nonción 11'P '1'" .. , """ ....;oro.
....."".,,"1 en lo pn><lU«icln .. annp do:: bo.:Da" ............

O'- .......... ,..J-, , -

160. Se '<ara de C>nIbiDo:


• que ..... ¡""",,,Seu".., n "" ...,raIwo UD p.. IU/icim .. dc 1..... ;
• que haom "01"" mcjom crea,;""" cu.ndo la J>OY<'<!ad no , qo< "'"
ron d \LIl> o aroammcu oh,",,,", dc dexmpdlo de 1 prodUCIm. o en d
....,.¡., .n '1"" .., loo ptod 1><" o .n,"'S". ¡;"" oon .... tu,].ud ,kIcu o d. o,ro
"p<).
161. So prOOucir1n m..a.os ca.IO< fr"n«,izoo.n ambu pan... y d .m..",
r.na1 '"pe.:''' de la n"u~ del cambio d<p<ndcd <k 1 "cua,ad... ylo
pc....,nu que .ltlillllu 'nnonao.... 11'P pan ,Mb"' 1wn dc <laIDO.
En"'.... <."'~I#t ''''""tft<ntn _.. ..-J-
e- *_, *
l.
11) <f...m:itdiulr .", ....u
UIt , _ _ •

16L ~ de hx<f aleo q... K auba "-:i<ndo "" 001U1lluy< una


..._ i 6.. 1l'P, 'WU¡'" p...de ... '1'" _ _",", la poocluotió. <le u....
<mpra>. Po plo prooluallllO"'n0nci6n TrI' CWlDdo UD ñ.bncan•
.. d. ,devuo de.. de poodumy omdor un >¡)&n'" combutado dc ,<kYw6n
Y YMlro. &i cuando .. na ~ " .. ''f''_.......noaon dcp de ......uuor
bvr_1'-'" ",bdadoo.
i) Rn.,w._.--I. ~MI<.,IU!
"'''',in- de ... onodcIo,..nnaI.dn, ...-que_
16J.lo _pro dc .....
..,"'·IIVft pItpo, .. ...m~UfUlMIIO'Ia<i6II ' onIusfadc.r:::--
s...... """""~
L
<ndcnlal'l<n:t" _,....w. . .
......s.lo.-..o es el
Iim........,
'"
.1 'l*' • dmlillcl COD ....
........ nWr.aoodntln d "'tiIordd fabnca:ltt. Pe. ir ," .... d.-.Ik
.¡;.-w compn dc .-i6a ....,. do 11ft .....¡.m.o dc ~ ,....
Wi pto<d<.....dcrxx ..... ~ ... ....--iopdcpr-.pcronolo
.. la ~wOl>n <k xtu>I,aoonco ,nr..mcdw qut llO hx.tfl ~.
impomor... al dn.rmpdlo de lo. p"'p......
l~ Un> '""- de po""¡" a pn><bo .. _ • ti penonal ncca.Ita
apoo:lCIÓÓOl pan la -... m:lqIB.... o ,.¡.-n. Sift ""'bateo. COlO ....
lDCIurr la d.r...o..
do copao ..- . . . • ,13>"- dc .. no _ .......
,IC f = ~ ~ , . tI"....¡""r--
165 La ... ~ TPP ~ 1111 amboo <ti la...,omJru. (o ...) cid
...
~o ~ No.......,.",.. in_........ eamboo ... tI p=>o dc
.... pcodl"QOO. la prociuctMdad "" procnoC"'nodo nc!uuwa",,"( por
Qm' precoo<kloo~d<~
qonoplo. "" hor u-«i6a _.-do ti _ _ modelo do Pe lO
1(,6,
bbncay......k • ..w.... f"tO"teneil1anK'll'< potqK" rulupd pltOOdd
u..,dooco..p" .......
i)l'fMwnh,.._pP
16'l' lM ~pr.sas dcdorad ... lo produo;icln pol~, qu< &bnan
.nc.Joo lil>i<oo, I _nuda co..plc;oo, • pedido de IIn d.en"" ."""'" '1'"
-Wltil c:oorh prodlKlO pul compmlw .. lO odtau I lu dtfinlClO.... de
mm.nc06n TrP "".., .... bl<ci<W. No .. COfUi<Imori M ankulo .. poc¡f1CO
COMO " .... "...ovau6n Tl'r • rDCD<IO 'lUC a1ubo. .'ul>uloo nolO"Om.n'"
dif...",",.los de produCl<>< >n'<I.o",..,nlC rab.ado, por l. firma.
16a En cuoo m.o.a"'". W1 ""'"NO p'r> cncu>draror d••",o d. 1..
m_ionea11'P pod,r.... que loo f...., de J*,.nc;uolClllu ll.uu)'t'n la f.b<ia.-
CJÓ<I Yp....... pNm. de un prOlot'po. \1 oU"lICIiv,dad•• dc ,ovrs'ipción y
dnam>llo. con el fin de amb,a, unO .. nI;lo otribu.", del producto.
•) ~m~"1 N"""'''''¡'')'_ ,.",NI rkl"",
169. En ".'nI ,"dumw, ,....como b d.I_"OO7ol caludo... prnduao.n
amb_ ",:0<:"",.1.. en el "PO de b'.ne. " ..<Vie"'" '1u< pueden oc, .'''"'p'-
liad.,. PO' <;;IlT1biol.n "" prodUCl<>s d.b..d<> .1. ",<Xl. (W:»t .pmado 4.2-l\.
1.0 lub"uaJ .. '1.1< d..-.rm'....Io "PO d. produe." rt:lp.1.na .l ...bn"¡" " ••,,,
I.apoo'" na... tolO no debe romodc-..... ""'... ",-.I6<" ..1vo '1u< d
prodooo q ''f;''''
lo Jup. «In mqox;u t«nol6pc:as. ro<
qrmplo. b
1""~,..... 6n ....-tup un I2bnoont<:'" rop> <Ir ~<Ir l ,:o<:ocI.
no COfUI" .......... JlIDC>V><ló. Tl'P .uI ' 1"'" .,., 0-1 ¡O".. rrOlp
araanlst>cu mqor;oo:W;; UIn¡xK<> CI UIJ""ao6n lo pc!"u... .......1 del
d.p!DnW'<'k> <Ir ""lul .....na to<n<la.
f
I~O
Drfrrr~..s.
S. =.....k
'*,........
po< ~""'o6n
d= prodU.lO b rod""aln do
~ .... c«"""'" :0....."""'.) _""" d 6" c1c1kp occ-:''''
......., .w ~,QoIo, .., --..w d .....,..u.. opvtnl. del prvd O do
"1 '>eH al produno m rdaci6cI OIKI oao de b C1lftIIpn....¡, b putd<
c ••• :lc<.,. ,-.0600 ..... '/'op _¡or>d. cIc ".....o....... oOlo ......
I

"""t.N ,"'*"
-mI<mcn d deocn:pcfio O C1I la p"'p'·.bda del
am.uJoC1l~. o d ..... ele cnaIa o COl,,,,., ""....
_.00100 In

171 Po< .,...,pIo, .... .ro.IrdlOYaO<ln TPP drp. un n _ .... mb... o


nflno ( f t . - • UIIla PJI'OII aurm... pt<:fmda por lo cmft
ma,.., ~
~un..t"""¡"""'''''«JWpoel<rurhalr .. f •• <Vf'''''''
L ¡ l
112. lAo n....- • k'oo el< pmdo _.",,",. -.la . . - _ o
..".,.....ra_ .. CXlrWlIon.o dJ.:n.rv; el< procI loo caubotc _
_ 'IIOl..... awnpotlC"ÓOl DDft loo r-.Jdoo_1aOO/CII ( qanplo. ofrua ......
..d>O .. un .Il101.
s•• 0IIlbu¡0... Iooa...' .... ~fa,bo..ioIUln...-oiII<6ooo
~ r«a.a. ~''''''''''<ftRIO, 1""_,.,100 procI.....
_,...I<loo pocltún """idcn:or i:wo.......... PO<'" ,Lp de pRJdu::oo:.
. . ..00..
1.1.... ,..,'_• ...".-:ruI_.~ .
17). Lo ...-aci6<I"" ";". fCIIU""" ..... mqonobja....... ddcoeln·
pd">o de "" pn:>duaoo en d ....do ~ ..... Io a1mp. ÜI d CIIO <k ",,,¿..
boona r"" IO,C Gdoo d. -mll: .. ~ . 1a ....1'"'"" ~
.norodlOci...... prod1l<lOl 0>c¡0fIII quo: .... """"'"" ... "l'IClJ'I'OJ paro d
""ljHodor, sin arnl>UrI< .... ~ "~" e.- "",,,,,..
pueden cidi. noubl<a><nl<' tobte los ""ntu de Lo cml'JU"o r boao .....,Jc aa
~ coJlJldm: "'......'lIcio TIP. Sin crnbup..... lo .
174 1'or.¡m.pIn, k.,ambi lll"roducci6n de """o dcbn., ...
SBn medtda, • lo me><Lo. r cmpraü, lo oip..l.a I<,.. od <i<\" de ....
úl'imOl colo,.. r co.... CO"'"fU)'< un ekm.n,o cia•• paro. la comp<1Jooo:oti.
r.", d rnIr>, r ti con. "" amblan los CllIacrU"':U rundant.,n.aln nI .1
tkKmpcllo de 1.. p... n<iu; .. d.c<;iJ, ql>C deben "';&[l'«'" el <tJ<Jf"' • un.
'.mpo....''' .... Id«u.ada, f(:f cóm<><hs d. w.oJ y r:lolef d. mlnlene/, ",,,ulioJ
pr<:>rl"ClOI ,C'CnoI6¡p('>m<n,. ",.¡O..d"'cu; .i<mprc en'l'lhn .1...., de ntJ<VO.
"'....;.te. difun,J, do> PO' b ¡oo "mil,... ~,y """ ""e, ¡." ¡dad, PO' 11 ;nd"nril
",,(mIel.
Por .jcmplo, l. in ,r<>d"""ió lo de CIm .... q"" no algen pL.ndudo, o l.o topa
de "'''OI>Al"". po'nU" "ra¡>ll3f", consu."Y"" innclVXlO....... Ilfalolopa de
"""'~~
175 En ¡" ..d" io lUNna.. 11"""'" de paa.,..)' 100 ..,...;0". de
,,,!o,~ ... Ln<:o lfttIOnÓ<>n.. •......,l6prv. ofrtoet """""" paqUC1<S
de P'" .... lo lIOn. Bn<ocbr .... lII:n"I<io •.lcfóIl"", dcod. \no , """
",_i6a -&6soa- eamboar d color del ..... onaI .....a.- 1.0 ...
176. fIl :aJsufUI ¡fld.......... omportIRf' el en.oma dmu" del .....t ..
offcuel .........
El_""_omqoradedidoo ..._ _ a -....Tl'P.
"_ll"",,1o UOOC<lOll tm¡awo«amboo ca d o ...
el ......so. ... <;lO< .. lo prod o .... rcp. Po< cjaooplo, a puo<ar, ......
Otlr:cow un fClUUQdlIl: fIO CDfQti~ ..... in-m6lI TPr. Silo .. inrmducu
"" _ de pcdodo)' ~ por aomp".......... o in.....fuor ' - - de
m.oaoofld.aa.
'l"t-t'"~¡-
r~ t~rª!
"!.'- ',o
1{ ' · ' · P ; a If ti'"'
1;h·¡·t·t·~-·
~o! li~2f~ h ª-~~~WLa> ·G"~"1 '1'-"
l'~
l"~
/ri¡r¡ 'HP¡ { mml!lf "~Fdh
-

·h{!lp"l.',~¡ 'tC¡r·¡'·".1 Il~"t> 1F r


l
IH ~ ~
~ l.¡"h!'·l"t • ni"¡. ','1'-"1.
'h¡'lr¡,f,t
h~PI!!fh ti r' jpdíJ~t'!
"tt.t~. r·
f • n~~~
..
;Jl:~r~tr~iM l tt~1~~·1 1· -;.s
§ I

.~,~¡.~>'r 1 h'o . • 0L i
1 R 5~ ~ . ~
~~R~ tJg 1 í
~ 1 '
5 ~. i

h~ ~ iH. ~i t t l I 1 t.l 1
~ 1': ~~ ~k"".,.....
~CI 6."

¡! hrHF
Il. I 2 "C

t
r~~ lit ¡'~,.~, ~ .f~~; H· . ~ I.'j'·
lII~t , ,,' llof'l
a~~ ~~e-li-~~
l.
;
~;f" Hl l 1
¡¡r~; ~f~ B t
'Ift!
lo~g~
•.-.......n-.. ......... oqoopt"""'-o..Lu:o<u.' f qurlln2Jla ......
•..-aCi/iOI pwu>m~ ,RIlJllIDllGaI .. UKaD en d Axm 2.
'.ur. • ,,. , _,.--._,..-1..-,.-
.)/-=t.-.J ".,.,,--'
182. La ur.aup;ión rddtsatrollo a¡>nlf'I<'Iw (I.D) aIwa 01 ~
aa'......... pre....Iido oob<. ~... _ .........1<lII """ d na de: .......... w e1.lOCk
de: conoc;m'ftuo. ,ncluao d conocimlC1l<o del hombre, La albura r La _ocdad.
r el _ de: dicho .. od <Ir "",,06nu.,,'o 1",.111..., n"""", .pliacio.... <...Iln
¡", M.n. el U."...I .. F,......,,).
I&J. " mc:nudo, la fa¡( m:l$ ,mpl)JlaM. de un desafloUo Olp<nm.nal a

...,.....J (o
dcumpdioocld n
..,..r..::.,qur r.r b fw dcl ~ apaunont:d r _1._
La f:ahriacioón r puau. pn..bo do un prol"Ollpo. Un prolOlipo a un laOddo
'_ión do< ~l q... indu)'" rodo> ""' .........en...icu r
ptodlOClOOplOCdO. Laoapu<ión de .. n promupo lU<l.r

fuad<l ¡o<t><DO lIlIOOft<l,or t->bo< aor lI:JJUI" haIIori .... ....,.., _ _ ro


m" NuultIt h_J-
1114.l..o a->oIn do< ooIiwan: .. doo.Eio::a """"" 1.0"" . - r "" ..........
""f'Iiquo ""'=
.owancet~tlIlc:m o ~ ylo •.....,..dodu too:fldfoao-
.0 l:¡ ..... ~
.)~ M.,.,...¡"p. ,b.-..... ""'."r' h
1115. Adq....1ción do ,ocronIopa a,moa <ti Ii>r.... dt pa<tn'" 'nYtnCOl no
I""""adoo, i>ctncial, dmlIpc;ona dt "".oo. M.; dl.m.... ...."'" dt flbnca.
l"'mncI, 0>11>(1 l»bo oerw...... d< «>rn¡NlICión r """'" ocrvicioJ e..ndfieoo
r ,,!enm ,daaon COn la ,mplemmrac:i6n de innovacIOnes TPP. adtm:l$
de la adq.. isición d. paq dclOhwu. nn d .. ¡foe;ul", on ",.. P"'"
,) AJqvm.ul. J. ", J.:i. i"""FrM.
1114. Adq.. _oón d. IlUqIlf/larU r <q"'JlOf COn daonpcAo tceno!6pn
mojo""¡" (indUJO .¡;-" ,nq""¡") oincubdoo con las inl>CPYlcioAa m
~l.o de: ptod"'lOI Oprucaw impknlcaudao PO' La tMpt<A.
2. cm. r""",_""Io"..·
.)1_" .J. _ _ ,~~
..
'117. Gm.... m ptoad¡",;",.... dt ptodlOCci6ft r C1lftmII dt c:06obd.
lfIélodoo r .....- Iad...... el ,,¡-.. -n.o 1'"'" pmol.... el
1" m .. , oMp •..-.. n_o_,..... o,.... ...... dprocaorcaooloi--
p::omalll< nOlC>'O O ....,... .
•) Dru-. ,Wsm.1 J-f-J. ....... ,.,.,
IlllI. Plano. r ~ """"ndoo •
d.F;rUr proad""""""" "'f"'Cir.c.co-
.... licnlClJ r arxttNl1C1S "per:rttval ~ ,..... l. ptodllCción de
1"""!u.n0l ttenol6s""'......,.. n\ltYOO r lo ,mpk",onroci<\1l de n _ p•.......-.
r) 114.m<""~"."" "",,,,1
r
189. "dq.... I<;Óll dt ed¡liciOl, Odt m;¡quinarl.., hor...",itn,.. '"'1"'1""
_,n un mqolWlucn'o del dacmpe"" tecnol6sico- n«aarioa f'UI lo
IffIl>km<nDCIÓn dc Ioi prooUCIOl O procaos .ocnoI6giam<nl( n........ o
m~ PO' tl<mplo. IIn moklc adioonal o 11... tdqll'na <k C1Ivuado par.>
prodllO' r .nr."P" Irrto. ck CD-ROM t<C,....&.Ipcam.n~ .....,oueb.
iJ PwJ:6 nt _ '" r." J oi6>o
190. foro pu<dr ind.... morfi~ • ""lOS'" d prod",.o Od prllCrSOl. LUl.:l
ouap..".aaóa cid 1"" ....1<:11 OIOC'U tá:nia>"md .... tIr nláq"'lWI n~
1 tocio pttMIlICCIOol ckpn.orba .... ,nd~..b 1'''' la 1.0.
J r~J;,. , "" __ ..,.. ..
l' l. Aa............. ..1M a. d L.n...nin1O ck fI""hoc-lCO 'l¡í-
QnIoOfI. . . _ o _ odol.E.n~eIlas.. ~Ia"''i'O$l"",prd,,,,n ••
ck - ~, 1l"'hlocid.,j de banno_... peto .. etdooyr la <.--.600 tIr rftl",¡
tIr tbstnbuaón pan _""'~ 1.. UlJ><JO<iDno

¡'lo Do toclo.loo"p"" tIr ,m..,.. ~.&Io la I'()r '" adqu,•


. . tIr maqu''''''' q... '''''''''f'Ooa n _ , ~ oon. PO' .k6nra6oi.
lICUYIlbdeo do ,nnQn(JÓfl TIP lo. d<mh purdm ....-la " no, Jq\In los
"""...... 1""" .........In .. !too 1""'" • ah.>
1. D"".
¡'J, I:J d..mo ,n<lwrnal COflllllUyO 1llU. ¡wtc fu~w del p<(I(a/> do
'n~n, Si b.... le lo menciona en d mumo .patudo q~.I. ,,,,,,lación dr
'n"'lll"'...... n"CY", la "'¡r;erucrl. imlw",,] 1 lo 1"'....... m.ucho d. lo.
prod.. «i6n, .amblén pued< (o",.., par'" de la CQnC<Jl(,<\n ,niÓ.] dd productO
o procao: a d",,;r. "lO' I.. c1uido cn [, inv.. ugx;<\n 1 .leanollo "p<rim<MaI,
o bren "",,,,,...no par> r;omcrcial¡~. p.cxIuClo. r.cnol<\s,amcnl< nu""". o
mC!o,.d<».
1')~ L.rs acti...d.dco d. d ...1l0 utÍ&<OC<I . . " ".... <1< .... ,nno-=i6n TPP ,i ..
11e••" .....1>0 ,.,L,e U" I'r",l,ulIlIl'lO<:CJ<> 'CCloIÓl.a"...n•• n~" m.jorado.

._.....
1"'''' no JI le las tc>1r~ pa"loc..r otras mCJOras cr.aliv;u d~J produclo: PO'
""mplo, ynic>mul< P"''' mejo•..-d "'f'«lOdd prodll<f" Oln que hoya nin!un
amboo ob¡"fYO en ,.. dos<nlpcfao.

195. La <apK, ... i6n -""7'" uro....,.,,¡.,¡ ,n........don aw>do ..


_ n a pat. la ,mplcmcnl3ti6n d< un prodllltlO O rroaoo 1CCfIOl6t:........n'.
n.OCYr> ro .....,..<3do. pn< OJ"'"plo. pan ..... loo ob..- doJ __ produrci6n
I""'dan i<kn"foar ¡, ""....l<nc.. I ..¡. en um nuevo "p.> d< MU. CO, UF'"
fabo-.a .-.-.,-".... pan que d r;tte>ir d< ~ a>mprrnda las
""",'r",n... do "" ......... ....;..ndo do Iin.o d< .... n _ n-Jdo d< o
quo: oc bsuoar-J M """urdo o por:a quo: d pcs>UIUI pueda m.¡]U d "'....
~ \lo IIIdowsClWdo b ompr= inuod........... red PC o. ...
d ... _ W...........
1" Lo apIC'l.I06o """ J<: n:aIiu .,. un¡ ""f'l'""" no cooo..... ~ ....,.
.lItIO.ao6n TPP ........... b rabo IlIIoCOIDO "itu""xi6.....no.........,· ..
·ocn~ ............... ptacl......· , _ · , .....,.¡., .... Konm.........
. . . . . . . ; - aJD<KU tri la pcoduaMdad a n..a IX la firma. Por .,..apio. no
COIUU~ IO~ dt ~ TPP las ......_ al'K'uo&n ....
........... aiAon....... ptoduca.s. fW" ........... cmphdoo, mojonm 1O
pe:"'¡ d< la c:o¡a(llaOÓn JW'l p<nOlUl< (lUptl
"'¡,..,'" ... mm",.. o
~ eb... el< L<!io......
._0<,
ee=>.... mol..... tfftI,I-
3. c.JW",i,J.-ul,.
197, u com.tc,t\,PC"Ó/l con'UIllYC lIlla KI'vi<Ud do ,nn0VKl6n trI'
<uando K J. req"i... P'"'' J. ,ml'l....." ...06n d. un I'rOO"'"'(o, m."'o,
fm:...nKmm ... un I"OC....) 'O'OIOlósia.m<nte n~ o m.¡orado. No .. U!lll
..."ovaOón TrI' (Ull'ldo .. l. "",,1<00,
pUl"...." .. rnmo inn.......06n ,no,;,u_
<....."'" po< <J" plo. uno <amf'*'\o "".. plOonociollM la M''''''' ao.-.avn e
~ c!e UAa ~ o co..... pan.... otn me,..... crealn':I'"ptOd...."tO•
........ podña .mo la publir:irbd P"'" loo •.....,.. ~ el. ............... o ¡"..,
PU'1os- 'pe ;;.,-.... pcoduaao uJ-n<. 00 ......Llic::odo po<
.,............ pi>cIa al pohoo, '" pomaP"""Ó" m d _, J
...191. u uua6<>,
~.
~ adapuado¡ 1 _ do ...~_¡, ...........
mdao :. a.:m-.cbd.. ... u.-iOn TPP. Po• .,.. pan.. pon <k<uoollu
.¡;-,. nuoYO o ...........aJm..nK ....,...Mo. )'loca"""'" poodoao c:omeoaal
o pon ... IJIO wmo plOCa<> .....,"" do: la ....1" (~n '1'1'1' por poopoo
dncdtol h.w: falu in''alJp:ioln y d....,roIlo men,ol, <:<>_...-nbJn ""
..f"'C'.... de..,,1t'Jd.da ...
,nno_ión PO" 1.0. P0' l. u<n, m..dw de loo
"'ti_""'d.. de: ,nnonc06n pon. 0". ,nnOnclO!l('$ TI'I' .upon.n d USO de
JOf'I"~" como un p,ocatl. y d, ....r,. ><!quil;,;i<\n r "dol"xión.

La fi...... ¡......:oo:to- m oir>pa do pn><l....... Yp _

i." Parde Jinno que la Iinn.. ,."",-.don .. 1a " ... tu ...........


pood_ o t" __ ....... he. ... pood _ 11"'·' • ••
po:a....nt< ......... Olln:jOl_ dlUUlli: dnum pnIodo. So- tna do_

"""" ....... !u .ndudo aquf .Ia


m.,..o.con~~"". "'TPP 'w-Soouo!oo ~ld-..
200. No '" nnptt:ta qur ha aIoon>do ..........bdn
de .n-..ció. TPI', cum<> nmpoo:>'"'llJO!lla 'l"',:d .-d"" d pulodo en
.....wl., 11m. trab.,ol <k m-.ci6n T1'I' U CUIIll, "'" a~n 00 '" h1n
,tod,oritln '" lmplom...,xióft.
201 En .curla. toda> W ,ft,prou q'" ,u'li.ron d~oan,. d periodo
<lt~d,ado hon lmpl.monf1do nuevo. p,OOu"OI" procelt». En lo pdwc:&' ..
IfC(Im"nda lo "¡u¡om.:
So <onvi'M '1~C 101 .rn~ (o... 'nn.......wln TPP ",,:luyan a:
·100 .... 1"..... que ya (WtWo al C","U01UD dd I"',lodo , ...... ud,o r "uc
dwanoc d po"......... mpIcmcPun>n prnod...,...... pro<..... m:nololcicun"'"''
... ...-- (o 1nC'JO!3dos.,..... ddIa Iirrm;
• !Al ""'V<- surperon d......... d pmo.Io :aN!iuc!o, Y qu<'
10 m ... lí, im.plormnIraron plodoouo O p<otaao .......&6pa-
.-oc .._ : ,... J lpu:o.d_.... opuxI"Odrla't1II.l;
-4 porur¡,g,__... a ... ¡;·..,lw>óD""f'*::mo= pood_.. P"._~~
". ": "'tll1..._ I• ..,...:odwl dd- praa.
Se '=0'''' '1""'" ¡-dcll<p ~ dródkd2pl"""..... la pñ<ria.
Si ... .s.-......,...,... d=iay,_ 1....--.Illbn: .... pmodoi"P"'F.f.
~ ti ~ S,.s.cn.s.)

202- l.adtñn........... ...., .1.. d..:.d...n DI d<W1r: loo "PO' el< chtor.
..... dcb:r ... '.... nu .. o WOllpoW... ,..... pnn, lCan pru....., Ym b
......Lela 1.. 10 ¡>OIlltl<.I<I¡>am<fl'" , , Loo matplos el< orIo:v ....
IOtm..w_.Io ............ <kOen aplica <kfiO><J<ln'" pan 'foK Uf ....
o>noepr.. do- manrnJ J<knu,du y oipifoa.ivu pon loa ..1ICU<tt..x. do- 1..
....1",..... a".~.wJ; 1"'" .¡empln. al ",pi"", ti ron"'!"n d.. d peI'.o ""
1'''' "",,1.<1. ,nq.....J,; <lo: prooJ"",... Iuo;erlo J.. modo "" a Lo.,
..mp"'... el< al!""" ..rvici los ".... "" ..... 1. pola\>n ·'<'Cnol6&ia>• pu.-d.1
,.....ka< co"fusa aI.nlrmstad...

Cap/HIlo .(
CI... ifiacon... I n,"i,,,cio.. al...

11')) F' .,h¡... ,~",nlci<>n.1 ';" ""nn.,..1ao rnll'"edad.. .-._..."'......


J<b/i,""'m..... .Ju'.. TooLu.La= I<Il>u....J<I.as ..... ,~~.
IW "'""""'" ., prod aso"",.. a UnlI doocc O ",l>cbo.- .......... ,n:oda oo:¡Un
cWl .... la """...;.a.,¡ ,. p>I do l> "n>d.ad.

204.F......pranndobk.... IJc"".,,,,,..<fuo....... du....IlI...... ".i 1 do


...... do Lo Wur"aaór•., loo u--..:bdo:o .... arIknaq. u..nabda do 0I'fPI d<
la ..u......- _ La cn<idado:s donde .. ......,..1." loo <b.. ., ,....o... ........
de: ... _ ....... ., do- ... polo a <><ro• .Ir: aa><rdo con .. alno:tur:ll
'f\OtJ~. d ....... jUñdia> q...... ha~ adJ.......... a la opcna6n de
.....,.1......... 10 ,radl<i6a. w pril>ndadoadecadapalo,1oo _ n:Ic. ' ..
PO''''''''I'''''''t.acui illlposiblehac:u ,........ , d_deakanotlft_
rioul tobot .. ¡".¡",¡. de a<U unid + de ""'c<" de la inr......aa6n n d c:uo
dc rck-......_ L~noooación. No -P'"" q"" .... ~
aporten audllll(llf ''' ..... acompanaaonca dcbtrifI "'l* ,_..Ja.
cilial w....ocldoo gil. f

20). La .."icbrI toAdbtica .. la pano lo cual .. ruoptlan ...........


Pucdm "'" do: ohoo:r .--. waoaIa .. recix .. info<¡¡..,.;,&o , ..
CIofOIplan .....dIMi<oo.o lUlidadeo ""'¡¡_cradaopor .. ~.I...
aoca ac.llMo ""tdnnttla llIbdms06n o~ do: ....acadtobKrva·
a k ... Ia:o:yuclack . _.fia_~óo_""-
'""'" dnaWot po
2ll6. o-ro
qKoorlo
impo,
'11 otn.....ht, otnI 0'UMfL
dc'" prl8ilk. lo wudad ~1soCI dobafl¡ "'" la ......... pon
todc>o loo poi-. En lo ~ ..... _hoorp.... ,~, llOO .. .onu .. cwnpk ....
mantra 0'...... P"""" • P""I"" bo auuo:na « ......." polJot
d,IYm\ , Ú. yn ........... . , . por la in,owxó6e ,t..... la od..I
do: "'fIO' <k" ,nf... noaci6n,.i la .. nidad dcOl'l"n U panJo:q"", la Ubidad
aadJAlCI., la dlStnbua6n <k JOoII duOoll U Jos WlIdada <k dUlfiaci6n q\ll: ...
CO'rtipond<n P-X ofr=r probkmu.
2()7. T... ",ndo .... "",nra la o'P"'....ión h.bml:Ol d. oa.... Klada dc w
,n_;.\.., l. unidad ·';po.mp'''' • colUl.i'''Y''..... m\ICho. CUClI, Jo opción
",udr.llC¡ ltÚJ ca" ,';.",. ~n loo ,el....,.."i.",'"
..,¡"•• in"ovlOÓn, la
ttnpmo (8) O J ,idod ltpJ delinida tn 1... porá¡nfnl 78 y 79 de la
CL:.rif""C16n E,..indar ln,.,nocio"oI dc Toda¡ 1.. Activ,d.d.. E<:<>n6..ucu
(In'.'n noJ S,andard Classiliauon ofAlI úo.. omi<: Aa,,'i,i.. ·ISIC RCI',})
.. la ,.ud .p,op."'¡a. S,n embarso, <uando .. dc.mp' <l'" ,,>l. .bar=
'''dllK'.... di ...,..... pued. ""ul= m.b con-mit"'. UJU un.u.d _.comO
la "nl<bd do tipo dc oa...dad (....... ISIC Rc<. l. p1tnfOl!' 1.?ll) ¡UUI ('l.

_........_.....
(JI

, b_......- ....---.
Pan loo Lool>o _
, ''''-'''I<poa-'''--'''
....... b...,
.. _4 ........., +- ....._l''l
l' --
, ... 1oo_
o!, ...... 1> E.u., .......... l.

U . . . - ..... .,..",_....-._
(e-,¡ ' . '
,. ""',.......

aE.O H:o """".

-(1_". ,
_ f .. l~._ t ._1> t , __

, ............ _ .... 1 • _loe ·dO/,No..L-:'6,.....,s....,IWAJId

( 'lIl1.o-.. ~ bo . . . . . . . . . . . . _ '
_,e.b _...,..;,bol _.bdo.b.-~ Io
I

',= •.._..
d
Io_d
f I'.AO. ...
..

,..
1 1o...-
. r
! _.10
,.._KAl!.. .
_ . _ ..........
......

• , ! , - " . .
labl.I
o.u~.Ielas .... W ..... ' ......... a pan loo rdrn.. onI....
do ,""""""'_ ca d lICClOt do '1IIf"'UU .,....,aako,
lItO<'do: «la las d ..i6orio... LSIC~. } r NACE R.... I

- ISlC'" l

., '.....-
1........ L •• 150 17 ISo 17

"."
ybdloM

"."
A'

T_
'

.........
<- .....

.............. , ........
•..-.10 • •
"" M
""
Ptt"""" 4
,+' ,
"
,.-
" "
c..,.. m-. I'ft_l " "
_.__
...,..""_.,l"~~~- __
_ilII<O oudam
"" ""
.........
..'_.n......
PIOduct.. far""''''n...
G<-. r..,,"'.... f'Üo'-
24_2Ul

""
I'_ZUJ

""
r,,,,,...,,,, lO''''''''''' ....ól..... "". ""
M",j"
/>troJ.¡ ""_1m-
......
tio_
...r-
~_
171.17JI
VZ.17Jl
171.171·17S1IS1
17 •• 17 HI$(
"
r _.... """""" I:obo......"
¡.. duod.u ............ 1 100.....,..1
," •

--......-............. .
.. d<oofiaol.oo no __ ,.....
"
~

",,-*,,'"
"'.. ",
"".---
", , , w ...
•. •"
,""'lVy
( ,
........ _"
" "
' .,,; ", "-,

.. --,-
..,...,...--'"""'1
..,1.. ._ U_UI '2_UI
laou .........

......... .
" ""
U1N .....
"" "

T..... I ( - . )

CLuili<:KMa ... bo iI>d ..w PI'Of"'C'U p.... 1ot rdna.minl....


ele iluooncio d ..n u"f" ,"""'M....
-.10 ..... 1.. cWiIiacio ISIC Lv. J J NACE ReY. I

- ---
¡ lo,
T_ _ '
, ....
I !
'"
'"
.'"•,
JH.J~.}B
lH

'"
....
lSJ • J'H'
......... ,-- ' o.

·
" :f ......... ,....

•....
::;:.;;...f.._.. f .... -,...

...." ,
!

' ,
"_ _.'. .......rl.d IP" "P' •. t'

s.,..;.- ce....wl........
"
)0.74 ~.7'
"
v... ,~ _udoo, ,
..,..,1<010 <lo ...._ r lO L UI
• •
0.••
..... ... " poi
....H..,dt., '_..,..,..""' ........
""l""
"" ""
T........... f"" ""'" d....... "~ ~"
T,_",.,.. ....
"" ""
......
T.OIUpO'O' ....
........dodn ..Ji4»a '"

eon-, .. ~
e-
~
,
.......,..c. ~
~
~

"
"' "'
--,",_.'.-
,--
,.....
·"--J. .,¡,,-J-- t
'S"'o'7
?'ll.71

~
n
,~
111 •
"'
• fi1

~
~I

"
·"""'-*
" f · ... -,...
, " .
Ono_!' '
.....
¡ .-
"'2_'U

"
0J_"1..l

"
...,;,'.-
d · ' ..... ,.....
Jo. ¡ , .. , t.,.... "
186 O QCNICE-_

~ como praa ...,.. patudo ..... anptCA,!",,_ dodOaa .... tIfO


.x.......nado d< ....lad .......snoia., .. ~ _:nrIIt ramnpcb a b _
~ <i:I .lo. cuI .. 1Irn.1 abo cic::bll<J.ondad",
201 lo "niebd loc:oI (10) <> ......lacIa ......'n puaI<n ~lut rn..b
<XICl_U:S e. d QOO do: m:óIJw rcponoks lit}. Dft>c f<!C'Ol'lbtIr q.... b
'nfonnoaó~ ",bu"" I om. n,u¡,¡". n.. debe~.un.. en d .,,'el ele lo
unidad lcal (o on'l"",). Pila," que Wes ..."abla .., '¿IClen d"c<;Wtlen,. I
l..... p'e1a. lo» 01>,•• ,,'01 de W ,"""Y'IC>OOlQ con,.",,)"'" un "''''1'10 de cs"
"1'" d••::u¡.h!e>: lO ..forren. d""i.lOo" .." .. ~,... oorr«pond,.n'o .1 n,,,1
de l. empra. y no 'lCDen ,.lación con 1.. UI,;d.de. J<><a1a.
'1fJ9, En Jos ",In""'Im'" oobo-e ,nr>oYaCioncs. W cmpccs;u m.. l"n...,ona-
la ..... ,...... d..'nbuid.of diotin ... pana do! pt<><a<l de ,ono_"'" en
du,in.oo ~ f"IIC'Ion u'po.. un 'r:o<amltn'o~ C"""do... t~iurt la.
......lacIa lIaciouIcs mmo .....lacIa c:st:ad¡..",.., no .., U>ftUtI ni <ucnn los
....... ~..,. ""'U ......Iad.:a dt cmpraoao ...... ~ .. ....da m
dimn paúcs. Po. 0II0WJU"'f"~ ta<dcadoJ de ar...t n .,....x.. lCf
cnp Do:f,." ~ d f...,.,., ool.......... J 'd pan""
po '1 _dcn<... d d _..P-' dmúnoco>1~~~1C
a .lo. ¡Iolulinci6n

210. L"., umd.d"" <1<••11.""" ¡w-a 'c!<Y.l",¡.n,o d. inno.acioncs pueden


d..,do$OJ1t ¡egún ".".bla m"ydU'lD'''', T:al \'CJ.1.o m:lo ,mpo'ta"" de ,11......
1> .."....ud =6""", pnncip.>J de 1.0 unidad uoodr"ic. (·ind....... j. lo
CW,r. ,Ó.. F....... ,<b, In'.mxio.w de Todoo t. A",¡",<bdc. F.<>:>nóm....
(ln ..""" .;>! S..ndud u.....f......... no(.11 Eco....m... Aa, ....... -ISIC Rr,o, 3)
1 1.0 cbUl>cac>6<t n",.wua de ...,;.;ebdn ceon6miao dc lo Ccm ..Iad
E..1OpCa (~i\el: Ikw. 1) ... de. d.>oiI'iacioacs in.. nt3cion:alctmn'"Ctl -.
III El en...... de ~ por ...u........ pnnapal de . - .. "odao:k:o
.....dia:",,", dd>c auI ~lr.ado p"" b·dMt ISIC" NACE ... oc l...w

(tfh LJ •_ "' ....""' .............., .... ~ ..


~,- -.,¡",.-"...-~~.~••'.,~~~
r..
lo
__
_ ...,..- J _,....1."'*'...........""-..0....,...
_,..... {...J.-,.... oInlo..u.:..,-..Il - (e.--.J llLtoI-
(UO 'lo, _,J,
..... ,.~ .. 11 """'" do ,,,,.......... tu _ _ ... _ocao
p«.I. _ ...160
1 01 ..,L~~ <1<1 .kr-l_. '" Io~,...... O) Neo. ll6,P'&- l. _ III/f id
A.....'
(111 S. daca c:<>nIUI,,, ,n... pooi<i6n .kulI.dt. <!I"ob!<m. pI.. ...do P'" l. ~.H!aJl<al ",....
....w ""'¡i"ica." loo ,o..-,.,,,,,,'¡' ¡............... ~ ... ~ . (1~1, H. /1.,-..1
"'_<ftiD .... I._s....-. ¡ "1--·.I.P""'a.
Cl>C9<fIln.1llCIuld> lo aeti'O'lObd ¡WÍJIci¡.J o el ..... ck1lW.od:.odrs ""rapon-
dion.., a lo .... dad" (~ONU. 1990.ISlC ~. " phfafo 11~l Sqúa la
duJ'gci6n ISIC, la ~.;d.od princif>aI "" ~ .... en fun<.6n do! valor
..,c¡;ado abi bornea ~o a loo .... otioo pttoUduoftl cbdoa lOClmoCbd. DI:
ID <:cMOUV"IO," puocd<.I=<""""" la arnvocb:Il"'ncipaI ....... ndo_ Daoo la
procI..,;ci6n bnlla ckloo lMa>co ~ o loo .......... po 'ado· ca ...,.¡" """"
dtlar~o"..nMo _ _ IaCOlladaddtpa-...~par:a
... qcaaocHo (..&oc ONU. 1990 lSlC itEo'.), pir'" liS).
212. La ¡...,.dtd.Sari6n po ¡ _ pmnu ... 1a Tabla l.,.. la 0»1
lao .... ..., ~ '/ cI-o ..dn <lO on ck aaomIo ... 10 <Iaoiiia<i6rI
151C itEo'. l I NACE Rn I pato ......lWic- dt ,,,,... KJ6A. Eou aobb d<Dc
~ lo d..6nción búKa, ...-pciblc dt ouDdMaona o
~ ...- cIeoo .. .f • lineo .....'5

21). E11~ 0>1'......1)'" ~I "'''' <:1",,«10 do da,"li<:at:.i6n do undadeJ


......lilucao pu' .d<v>mJWtoo ..,¡,'" inlW)'(K><\n. S, born pueekn ",iliufw
.flitlnlal vanableo par:adrIin,. el taJrI&/\O do una unub.! tIlad,OI_ NO:oconsqa
JMGiI d lanuflo ca función d< lo =,idad .fe .... p1.a.foo ..,gnodor;. E...
I'KOmcndaddn NO .,io.... P"'PO"'D11 "mil..... CBuná.J.. en ",roo manuola
de lo Íllmd.. FnJCrti. En ru<\n &.1... mzUII'lOS aloblecodo. p.ua loo <maloS
en 1...«1<,,"'" por m..attCO (.Uoc: el c..prtulo n y .n ru6n de que 1..
'K1l',l!adC$<!ClnnOVOOÓll ocllevan a(2bo~n un,dldad. todo lamafto, .u"'!ue
prNom,nan (. Jif........ dclo que ocu"e en l. ln..."'pción y l:karmllo) 1..
unidada p<q""'" y roed,..,... oc a<vll..j. Jcfinir 1...;",ion... doxo:
Cbt'~aoón de 1.. unidada por tonW\oIConlodad.fe cmplca<l..,

· ,...,
d'
· ,.."
• IOO-2~9

· ,...",
• 2SG-499

• 1.000 - ~.",
• SOllO, ...

Quud...;f .. · ..

214. El! ¡ ... por opo d< .....lIuo6n pucdt ClNUl'lIIlr OUO alieno dt:
la o OCDEICF_

auof.e>cio:>r, ...1pon b.." I b -..dilt~ ¡-tocul.n.n..e "".-.....e <''1


...... Jo .. ~JttlCnl< '''e~ <k Iu ICtI. .J.Jd", ,• ...,.~.
wando b utuda d eaa:lI..ia el un> emr""'· T.n.. ndo en aocn ......'"
""""L<kn.clOn.. y un. propua" "m,..., ctIun<i>d. y~ ¡>M~ el UJ<> de ",.adí¡·
.""'" de In.""~1<<6n ~ D=,rollo en el Manual de 1~" . .., 't<om.. nrl.l.
''Iu'",,'" d ... r,,,,,,,oo cuand" U. un¡da<kt ....dl.s,;<:&>..,,, emp'aao:
a~"fiQ<ioón dc unida<\a e>ladUlicu por "PO de ,""ilUCión
- bnpn:u priva<b
_ Naó>t>&I
:o> In",.naao<W
• F...,...,.. pUDIoa (11 ledaco."""""'- IodmDlC>6fl ~l<, ...
Oca>. 1"'. póI"'¡' 1"7).
- Ouu lInodarko
Par.t ddir". b. morro:- pn-w ",u1uft n.l.... pu<dc: uullUf>< el
""foqxdd ManlUl de F~;,Jqtln elocal bsanpresu "",lnnaatlrWa.. n
aqudh. cuyo ·"'"..1...""......,-. en llW de: UD 50'li0 - (OECD.I99~ Pr.f-'
.<;s.,..-ú,.J "-'ue ¡... S"""'J" ..¡ R....nh ",,¿ &p,"_~~f lkwlo,......"
/."",,,,, />!,,~_Il!J!J,J, I'ni>, 1"",/'0 164)

115. s. ...... P"'f"""1O ..dIao ...... ....,.b:apou rc.¿' Iood y¡' ·_de
1M ",,1Cb<b coudiolowo el.- de ..xnm."..,ood>... ~. en'"
t:t.1ao oicw-""'
• JW- '* Mil' ( J, _ iDd.............,,'" ~
:O>pmI 1fW>.,(.octur»: ptt>dua:t6n 1fI3U"-' poodlKUÓn pamn.J1UI'lo
"od...ttio. <k proct>II>C
:O>PO'-' ............. 111Ien.._. "" ClaMO'" • "'1',,11 (mmn el "'.:u.... ne ltleo
y ... ontuno) .. ,,,,.,,,._ en 0·-.,10' """,putaciOn (como loue"""'" fin.nae-
ror" ele diodoo}lptOf..ioonlla (CO"'O lo. """<;0, <k co".uh",¡. " jurldico,ll
in,en""", en <u>nIU • b.. h.b,lid.Lb '<qu<lldao (eom.. k" "',>1,,'" de
'ella....n... p<!uq"<ri•. <l<:. y, en gtll.f:ol.1o.c rfVic;c. p".......ld)lint<n.;_
en '1laO«>' lo m.ne> do< 0\>''''
·(Ti,."" """.. PW!"'''''
·o·.. ~de
q... If>duyo w stg"........ c...Cf:I>OÚ>' b;cna. d.
.n..,..."'"
· f.~ _ .. ,-'1"'.... ) ",-...u.. ~... apres;a lo rdanon
<llllttfll< en'~ parc>I dcdic:odos ~ 1.. 'tDtopon<" r 0...=-0lio , _ _
,- .10,1....... f'U'u do lo núD.-.... to<nptbcl.o .... d .<lt-.-........"')
• l,,~ '" , _ " ""_ ..... ~ w ll:lporuotlnel el< lo
""¡wru ,-..mIl ,,,. t ... """ 1..' .... lo _ ... (,.....b.n. ulcuI.Jdu. PO""
d.. ~ ,nIV,,,,,,,,"'" '«.opw" en d ,denmien,o),,, hle"
- Pen.ne,., "n I"'po.
216. 1.00 d ,mm ducllp101 pL><:<kn ,.. "It.,
,,"b P'" ..It,e""".
N.vJJ. GWo o 189

eopcdficoo. pm> ...... ,oeomm<!adoo <ft ~ f'O"I'" .. rü...... Iubonu1-


mm" I ~ Adut...... esto ,JimuQ6n a>n un fJtll'pIo. la
~ por ..... nM<bd <ft 1._.pci6n , Daanolo .. recom""'¡' o6ID
cuaadD.. anaJaan ........adoran ....<;3fllpo;:bounod.dado:Qtf.... i8du>u-.
_ _ .......o:b:le< ptqlKfd¡,....ma-.Jon ~ ,.. no ~~"<ti.
pero 11m.. a abfIl ...... ,pei<In, 0aut0lJ0. SO .. doQ6e..an ...... Loo
..."' ~ do: Jo. ~ por ..........hd <IIl CUlIllO a
In".. ~~ ., DIrramJlIo. .. abo +..
1m --1"'1'0 c&o '1-"'","" c&o
¡........ "s cm> , """..dada do: lIl:IO">ci6oI . . . - - " , ...U" ....

Capftulo S
Cómo ...INIit dmin_ upe<:tDI del P " - d. ;ftftOY&CiÓn

ll1 En ... 00 ap;....... an.Lz.n duun_ orpcaoo <kl ~ de """""'.


a6n. la cs.p<,,,,,,,,,,, ado:¡<lrn.:b <D lo. rc:kowntcntw ""pbu ~ CU>lC.. hur
prqu.~'U C\IJ'O..u... pan el on.íIu" yo. htUdo probado, 1'<>< .. punr... a
<K'CCKnO ,mponer Oc:trOllrm a la J;n. de l""I"~n... '1""'_ de ""ro modo•
•.,..)wiI do:mUllldo r.n,;o. las empr.... Al ptOfI'" po..... ~
otra> I'"5"n... opwi...... qu. pt><d<n "'<O)'U'C' 00.. 100 rflCY2nl 1OI _ .......
lo.
218 El pun.o lIuoaI d<l procuo de: ,nnonaó" .. ,ncumtro m lo.
obj..i_ d. la ,mp''''''' que una ".",¡dad d. f.c.o ... pu...K p.om",,"," O
dif""Ir"., ~... po,,,bk deK"b" de d""n,... ",,,,,.ral lo. 111"'" <.le: Innovaadn
.m'r¡<n... d.l p""..... Tal ve>. lo. ,nri,c>do,,,, mir Importan'.. ('l."" "'"
,ambién 1", ",ir d;fkiler d. olx.nn , k.. ~"" ...... ,,>J, "';¡\¡ \"""0"''''''')
dcoc.íl»n lo InALtm.ia <.le: l> ,nno... ci6n ooI>re el rend,m ... nlO do. b .mp.....
0.",. ind,Q<!o... dactiben lo difu.idn d.la Inn"".....sn y ",m• .f'fld como
la Invuupc:>6n , el Dew,olIo. el p,n."ta"".",o r 1:. adq~,lici6nldifiui6n do.
l«nolo&la.
l J,. 1oI1l1diocadora pueden ... bmuio>: tc¡>UOl.. .I<1 "PO ".u...," o d
f:ocro.".. "npom",':no" iml''''w",~ T"",bi(n pueden c:stlbletn UIl>I
....."luIo de f...1IOIO onl.:.w.doIoo oqUn aca1a; pn......... ....lica .. un
r:..,." .. p<,uncnl< .. no {O " no es pc-n l<:. Iu<p .. ncablt« ""'" escala
cIond< e1"'¡'" 1 .ndia""".I n.:.or lIOuimporum...
por.,...,pIo. ind>eo rped faao-r u "'''1 ,m.t::l<.
,el.......
S 0.1 ni... 3.

210, A ......... .-;.6n ......... ~ la _ i ó " ele C1Gud.od ele


<n<Ii<:odo.... T..J ótt ......... paoobk .. pnaic+I• ...tu.rb 1m no......
............1.. porquoe la pm ... noo'" ele po-<pow ~ oaloobo. la. F~
., aumen.... cIer, •• 100.-<>0. Po< cooooir...."'."""""' ...... .Ie ..iIiPr
rrmUlb & rdcnm fOI llKioruIes pan mrapaur:illlra l~
debe drp.. el .....;.,n <Ir: I"'t""w más 1.aI.i¡uJ.o. lúnd>menacbo ...
deMiOr>.................
190 O ()CfJSq_r-

221. Se jo , ....... - ..... 'f"< ......, ..... ctIl...-


pan ~ ~
oamdada ,...-.lono """" ,ad....t,..ITt...... ~ ..-doob,:t.-l'<: 6-.....
..,".-.... ,ftro ...... doprodllClOl~do_,udos.~.. reaMlloenda.. '! ..
bo _ _ , al ¡>«><DO do ~ putdt aprtliJDW Lo. P"'C""Q ddoc:
abarca.r oaocbs la ......idadu ~ ..... 10 c:arnolA. "" ..iu. un ........
oto, ".o peruncn"
o.;m ¡" , , , - . . , ,
• R.cmopbua- prodl>crOi ~ dn """,.sando roclo"..t.men",
• Ampl.... la pn.> de l"uJ ......
,..<!muo del cam"" p"napaJ de prodllClO>
del rampo p""e'~ do pr<>duc<DO
:c> 1íJ...
• IXsarmUu prod"",... r"""rabl...
1med,a .."bier"o
, Mamonor U p'-rficipK'én on d me/cado
• Allmen l. ponicip.><ión on el .... ,codo
• AOOr radM nu<VOl'
...fue.. dd pW
c>pan nlKY'" K"'I"'" n.oOoIIala drpdoo wmo objetivo
• Al/menar'" lIaibili<hd de lo prvducci6n
· o-un..;, ............ ole prod..ca6ol.
... ml....cndo . . _ d e maDCI de obn do Ia......hd
,..m!........x. d WfISI.¡ono do ,........
...d .........&c.d....-.....do p.
~mluoendolo UA do rcdwoo
...,~ do d.odio "" prNlKIOS
".mluaendo ~de pucoa al man:ha de" prod-.oa6fl
• M<'IOQ: lo eá<bd dd """"=O
• Mqo<V t.o oondiaoncs d< .......
• o..m.""" d cbl\o ...,b;mal

222. En lo que liS"" .. I.ndrin V> euc:nl.l do. grupoo do fac,...." enn
,,,fI...,........b.e 01 proeeoo de ,nnO';I(;ón
• Hay una d, ....,dad d. fu.n,.. d. ,nfMnneión, fuen'es ",'.,nll (dentro de
l• ....,pr=o¡ y fucn,a ex,e.nao p"""'"otn,co del not'ClO.i.., tic i""ilLlCÍOnn
e,h..:aur,u y do 'n 'ipc:i6n, o ,nfOrmaclÓn di.ponibl••n formo p... bLu.
• Loo táno... quc ol» l""n l. inn<>VOCfÓ" ",,«Ien ..r ...:.. nóm'..... aJs""",
'c~"'rwo!.,. '\lO
la P'''P''' cmf"C'l. Y "',oo de eL""... """tak:.o.
.x rtalm....... ftO>E<" ,"/ormxi6n aobre:unho. bpo.'" fac,,,,"
2B H'"Y.oat:l"'pn~nde.... doaCOflllU:f<IS,de.....do '1....... r..cu,.
puedo rau!_ Inorabie en un C&IlI y'" Kf~"" lo ll>.....xoón m OIro. Lo.
prqoanu d.bt ,m,l1X a la lOcalidad dt L. ""~ llInondolal de una
~"....

FwrIt.to ,¡, ........... f 'lIl

2l~. uboo'f.'C "aDDllon:Aciola poa<OIgr.-... ~ . k.....


ponana.o~""""poIoos-l'ucdomod.6a ... ""'las~""''''''g,d"p;úL
F _ " """- ..__d°"",<
• ,,-",la ¡....,... pe' jo '<CI a la P"'P'"'''''''- .. F"P" .......,w,I:

.................
..._ ..po''''"J o.-mIo ".,.¡...... ~ la cmpma

prnd, ...."

-.........
oo_r.- .
funl 01 c:u>1aI'" en d ..... <akt .. come.........

~ <Ir <e<noIosia ,....... poo:ada ..... ""pouJ


adq-.ición <Ir ~ DO ixurpor3do
d_
Ii ........u-
po dof« dt equ,P""o ..:w:rula. """'p<>nmlCl "J ...lfwve,
1 ,""io<IcJ tdua.1Y2< .. <Ir "'''''''ip<i.6n:
¡ ,""""',.. <le """"""i6n oupeno.
, ""leN gubn... mmu.les de '","""UKaCIÓO
' 1"'... p.in<ioo dt .n......pci6n
["r",,,,;o,:;ó,, al al",,,,", del pUb~"" en S<Mr.1;
pale".a
<o,,¡;'..n<IAO, rtun...""y ,.._ p",feoio",1a
"nas y elIúb.don..
225. F de _ ntUSUlO. . . pooiblt dtscloa: allunoo de ......
d.",.",,," .., r \oal.<. yClltr.u>;'IaI,

126. u 1.... q"" JI"X'IU- I """tiolYci6<l ,.el..,.. b $o.n ..


bAr...... q:>o< I t OJ-NB • la u..-Q6oa, . . . . \o ,e, ' Jo d-.-
~ .... l'\ItIIlcQ .. tmdllCll'St ",,,,,,$f- * pon'"t! ' .......
oodada .;.. coda ro&..
F _ fW.J.'
r.aoc.. 1 ......
1.._.. . . '......__.. . . .
+..
_dui
1

f" 1'. ..

W=o do fI-la do Wnciaa60I ~


~ do lKUpelaaOa cld ap.... lUoaodo dcsuotatJa Iv..,
19lD~_

. na- de la m>prcsa:
,.....r>cioll.. ~ do. ..........o6n (ln>anp::..... y 0..-0110. d.........
~I
IWade~~
fa... de,~..bre... "'Fa
IWde~..m ... ......rMoo
a .... de: ..-..ci611 di&ila de _m>iM
raaacncia a loo camt.o al la ....1'"'"
<khc......w.. ... b dilf'O'l,bdod.d de ......._ .,.,«'.....
!"al... de oporturucla<b de COC>f"IXión
• Otra> lUOnel:
falu de 0p"'n"n,<b<b 'ocnoló¡l<N
falu de ,nm..uuClun
no hy noc...dad d.: ,nnovar en 'aJÓn de mnov:mon...nle"o'..
1... do,echo. do plOpiodacl JOfl dtbile.
lesillociltn. no"".., <q;L..nlen,,,,,,,,nn, no,m ,lndar, ,mp_'o.
faIu do lap".... en el dion .. hac.. nuevo> 1""00 "... ,1"""""•.

Local~ ,Je Lu _"""'" ¡Ilno..".lon, en --JosIa de


ptod....... YprocaoI fTPPI

227. Tal """ loo ....J.... "'*'


''''pocu.~tt:I <k loo JdennI.._ ..o..,
"""»::JÓII ~ el P"''''' dt ...." <k loo p<>l,•..", """'" loo ind............... bo

-
~ del pcou>oCc ... ........aI.. re... anIbia .... bmJo pcobk~

U8 fJ ..d.c:a.br ... >1m"'" lO rdiao:, a la ¡ 1 1 de !JIftN'


...-.dos... ,al """'" lO la define ... el Capi"wIo 1, Su:aoln 6 Ü<c md.........
.. oOclale baocndo un 'e<1Im'O de lar. e...,...,... que "'crod.jrn>n , " _
.... ni UCIJOIos:ia de plUduaoo, "" po o "" ambo. UJlO" (¡"..........."...
TII'I dutan'" 1m "-.:1 ummo••ft Ion ata CI"'p"Ú .. mdu~n aqudas
...,1'..... que ya <URÍan al "'m' d. didw:> periodo Yque han in.rodllOdo
""el, DlI>W " " del perlo<Io ,nno"acionn en «enologl. de prod ""'O! Yp<O«IOI
que ,mpl,con novd.d.. lo mcj<'r.uJ pon dich cmpltD: I.. emp"'... «cad..
duranl' el pellodo en c ....",Sn 1'1"" ,.,J'u,nnen el n'u,,,e,,,,, duu fundación
in nOVX;"n.. on IccnolOjt"' do plUdUClO' y p......." quo e<>1IS" luyen n"'~.dc:s
(n mejo"') ¡un d m'J"ClI<1o "pe.."vo de h .mpo.... " 1.. e",p'-. que
,mpl.mcnuron d..pub Je." run<bció" inno......LOn.. on ,ocn"""lo do pi'<>-
.lUCIOS yproceMlO que ,mpllan novedades (o "'<jo"",) ¡un d.ch ""'1"'"
229. No .. ,ncIu)"" J.. omp.... que kan 'n'a-.umpido .... ",,,VJ<lodad<:
ln_ioIn en recnologl. de produaot r p<ocaoo, n, ¡q..aw que al ,nm'llaI
d ............nnlftli6n nún <caI1UIlodo ,raba:... de ..lKIlf3ciltn ... l ....olosiade
prvduaoo r r<iClWOque ,odnfa no but licio imp/m>nlf:llllM.
230. Al prDJl'O 1I."'po. '1 a litI <lo pmon'U d vInallo con el pfO lD<lI ...
.........a.¡." de ...........a.6rl '1 p<><:Iot obc...... d ...... ..o", ....... ->ks. ..
...:om.....b cona: pe.- oopat3do Iu ."'~ """1'"""""1Obs d'lfa",....
pt<~" aClnod>dt. ,nnondo~ '1-""han I.pdo. 1ft" w.¡ple.wn..bs,
oca pe.-io WI""""'f'C'Ó" del PO"'!""''' pe.- d -P"'I'" requ-.. ... dcAnolo
L.ao ~ do eut P"P' puedcft dd"rr.. mi M ~ del 'l"'t w
ro-nWl .. ' ~ ... ~de....., .....
:JI. Se pooede: pnrna ·CJ....• oobre Ioo <adoo de las
.amolada de "'iO.JIIOllG¡ que pcrmia cbsa......., mtK 'fUIO",do... '1 ...
'IWO' f . . . Tambobo .. - n o ...-.. ~ ooOre loo a m i

eotNCtIInIeo~... bcmpr=durmll'dpmodococ"""'apocuI.
mea•• ¡" l'edu de oaJ..amboao).

2J1. P..eden ..,,1,..... dlVaW> uodo<:ado.." para ",.e1.. d ,mpaClo do W


,n.-ario""" oot>r. el ~«> de Ia ..... prna. Ent•• <Iloo. Jo¡ ............,
°
• proporci6a de ... ven,.. debida a prodlOCt... n...- m.....odoo
• rcouladt>1 dd ..fue.... de ,nnovocoón
• ''''pKio de la ,nno0Ki6n ooIn. el _ <k f>eto,.. de lo 1'",c!u«:i06n

Pro,.m4n tk t.s wnl<ll ¿n,sJ. , ..""'un ,,_,. '"'JOr.uIM

2D. En l. ",,,}"',I. d. "'1 rd."'aIT"''''OI sob.. ;n .. "">ció.. lI~odo. " ...00


Iwu. l. foclt.a OC incluyó Ull:I prqunl" oobre l. I"0pordón dt .... nw y
opo""io d<W•• p",due.... d. inno"oción <e<.. ológ.... L......d... ol
.....1CiOdo Iotul"",o,'", a/ioo.
La .. pe"....ia .0......
,ndH:ado, PNI' .. alcn,:odo... ,u"'1_ oc han
~ alguna> dif.. ulcrodc. pora'l> "''''rprcuc:ió'''
~. P.,." ",n.. na"... ,ndIcador a........no ..du" ol"'w PO' ~
" la _~ '1"" iniciaron ... opux><>oa du...... d pct~ .....,¡",.Io.
""""O 'fU" aún ;.. ~ m IU loubdad por p""'IOCtOl ........,...
En d QlIOde esu.' 1'........ oc inclU)'m oolam l. pnld_ nun'OI pora IU
.......... openo''''' (váoc tnú adcIanocl. L.ao ,..... nryo ""; 0
..... k ~ '1 "po'" recrpniDao dcbr::n
mt'ID.. el m 'nunw<l1O 1as f'R""' lCOIe ....¡,¡,.cicIoo u dcAnnL-
bon ......-.dadeo Ml1IiW.. am a:riondad .10 raxp'poci6a
23S, Se: r=m>e..b bmu10r QU pttCUfI'" ... 1o .... _1l' lOrma:
Porcn''I'' de Iao _ cld.ido a:
,,_.x.x
...
• producroo d punto do _ 'o V'fIMo (MJI"I"'o.r- .....
a>norp<O en el Caf>indo 3. Stcción 2) ""-mol",,,," dllntl'" lo< ..:1_
.~
• 1"00""'''' m."""¡"'d-Iod punIOM"''' toenololc>co (qún la ckfinirJin
cid úpiNlo l, .s.cc>cin 2.1) comm:i.al....oo. du,,",,'.1oo úh m'" 'm ú>os
• prodllCl1ll qw ... atI'......... d=<r \00 tLllI1KM ua .Aoo q sollo °
DJIf'"_WOOIao _pemdo~1" '''';'¡0po<atnbM>o 1oo
........ do: "''''' i6n (~d eap¡ndu ,}, So.u6to ll)
• prodlla1lll e-bou- dJaull: loo liJna>oo ua aAoo .sIo° ...
Df!C"'_ao_p<riDcIocldu ~_~_.dt~cn
\00 ,o/: .lo produttión.
2)ó.1..u dtbodu. pmdo °_ _
de>dt d """.. do
_lOCf~~ f ¡ .. .w dolo"l', ,.~
• >al prodLClOO ........... o .. *..... adoocoa 'up«l• .l ll... CliiCIo .........
... Io praa
• om do: prodlOCfOl 0...- ° ....¡o.- adw................... rnpeao.1o
= ....
23"' Loomcu... adoc~ pek>•••<mrtI", "'lIIfJOf_.....
cióD da pom:o. . f'f:l1. Cuudo \00 , ptCOC1l.... qIoadoo po<
rlnfa do< lo .nrI QIItU/\o do< lo CR:Ipr<a. de-... \ld>(n pondo<nr ....
I",,"n~ .a.. anclo .."._ 0>'- ,<1".............
U4. llllonl"lMI dd ocIodo< YIda del prodllCfO ;nI1u~ d"«Qm,••,,. oobre
CIt... ,ndoado E. probablt ..... ..,... m.ú ah.. en loo IfUpo< cIt: ptodllCfOS
fU)'O cid<> cIt: da... ",,,a. "".- dand.abeapcta. un. m.,..,. ~ciI d.
i......lCión. r",. la¡ inn(WlODDCS d< .<t. t,po !lO ""n n«<:UfWTot:nlt: b•• mil
ll¡n,CoeU"'u n, 10$ m~.vanudaJ dcod. d pun,adc V¡,ta lccaológl<a. Una ¡nn
p"'p"t<ióa d. ven 'u de1',0.1""'01 n ucvt>.J o "¡O inca" v.",cn•• ",od, Cocadal< o
cuanto ••u ltalologí. no ,ndi nCC<$l,i"",.n,. un. llU d. IDlIOvaclÓn .It..
2)~. ~ Con~. ron'" rO c" d MfOdd cidodt vida <Id prodLlCto sobr•
..'. lnd<a<lo" x 'up<n: que l•• "'p,e>;> p...po«oon. un> .." ....... i<\ol ,1<1 ,;.j"
promt<lfO de .,.1. d. cad. "no de ..... ptod",,,,,, 1'.5" .nfo.nuo6n pued.
""I,,~,.. ¡u'V' [".. l"'0~r "" l""".nr>it1 m<n,ino>do....,.,iarm.n,.
O... ""'~t:r. de fo.mul.. la P"'¡""" ca "'q'''''' <an qu<! fi<'<uc",,,
lo fi.m.> ... "0><1",,. h.>b"u>l m. in on...
2411 .;.. r.iN< ..,bifo n' ia<roln<.... ndo .. ",'e'P",un 1""
do oln<n..loo <on "" ,nd~
• a audolos pr cIcd lprod.... >on~'Jadapo... nWl ..1U
p«>p<><aoin 01.. d. prod _ O "S",íio<",..-n.< mr;o.adoo
dadccll"'n,a ce v ~qu< los """"" clcdtuod..o> I prod""...,n
ma"'1 a "':cva la iad p ..........
• la napoa;o> tn4 , 6 - po_ ...,.... ptOpOI'Ci6n do pood...-
a ..... dadccl p-.ullodo n. I:w<» que tu nnprl'W llWMtlp1S:
• la mo¡:>tUU QI)'Ool.jmvo pÜzM prod..._ q. . . . .in cIua,unoIo
................. (....... la S«D6a I cid peamtt Cop,.Io) po.. • .....
pupoiOOOR _"do< pn>d d<:lliccl pun'odo ,,"c""Va
q:x .......presa; ouro..o;..-", pI su f3"S" do pood""'....
__ ~o 19S

141 A li.. de .."'" don ,~ el< cómo akoa l. .. ..........s"


.J
rend""1efI10 r-aJ ~ ruopiIu -CW"" <br.. p:.bala dwt b.
rm~ ~ :al ......irtrm dd pm.cIo de ,... .lb.
• V __ ,,,,,..,.,,,,,",,,,, al'" .yal aAo. - 2;
• E..lponal:oofla wllftllC""licn<a .J aAo. , al olio I 2:
• Con•..bddo_,' +<0011 f oüo:c.JaIIo'yalallo.2;
• MaIJ"" Ojl<f3'iYO_' 't nd.....,,.;:oI\o ,ya! aAo. 2;
241. F.-do ~ ilM2i __ dd poo¡- '0"""" .._
a6Godo<>aJlqu Otnr... ~Lo~d< 'Mic.........
nllR la ¡: .oa- •• do""", ...-.' . , no ~ opoour
da ...;,¡" do ~1iIOdrnI>Ie ...<n<!L
20 C.yndolr:opIicaboKnlCldem.."U1ItIlIOpaofMl1<bo"'lIC>Ua>de
W.UnleN anhkc¡ __ puodoa ~ ftliJl>b d< ..........as......
__ .....ui.b 01< lo pona ~ Ita ... oaaIizar ... ruuludoo de: 10 in~

J..,.-"'¡""__""'~"'~;'-_(TI'P)
rron_JtjN..... "'¡." ,/, ,.
244. 1'0' lo sen<<al. "",",o <=Iwlo'" lo. .n....-;.s",.n "",,,,,,lo.< do \o
;nnovxlÓn ok p'O«>OS, '" prod"", un comb,o ... la función ok prodl&<ri6n, ..
da:u. e...1UJO de la. f..<,.,.. de l. producción.
145. Se 'UV"'" inclUir uru prq¡unt. IlCCl'CId.l. ¡nA.....e" do 1 -
,,,,....... ,....010,:(, do produ<:t<>1 y P'«<SOS JOb,e 01 UIO do r ,.. d. lo
prodllCCi6n. PO' q.m¡>l., UIO do 1. nuno do obra, tonrumo do m'<e,i:ol...
co...umO de e""&I' y UlllilXión del co?'ta1 fijo_
246 F nm'mx,6n puedo 00"'''''''' con m~' ",ncill"l"<,&un.. ndo
• la< omp' 1u. p,odu.<ido a1~n cambio, ... do 'mpor..." ..... no. <R d
WO ok loa roa ok producción ro"", OOl\$OC\O<noa do 1. 'Rno""lÓn ...
,ecno"'P... procluc... yl'f'X"l""o 0.", pooibd.dada~uflCllloocornb_
al ....... oplO1UlUdamm'e..
241_ U...... mM, a", rndiodo.- ptood< rdennc I lo. in ...
«enolopa'" p<'I<l Y""-- ¡-,o ni loo "'u,....
.aIIoo. .. ~
"u ......1l:ICIÓOI ""pUa de 10 mft de la ~ ..,¡.,., ....
,...Lado

...
l. .11
lrp.
_,..-J.
do .....Ln-a....
_ "''-
248. Se oupcr< ~au 1'"5""" ¡nquon<ndopn-..ooi ...........-
QooIa ni Iow P""""_ ""'' ",,-
cnc<daon .... ,..llloCal\n dd
¡,moduodao ea loo "C.- tmI ÚOI
p,_d.. do: Iow pood",... """,na.. al
'*'
,...:e-. En ClIII de obttnef u.."" f'O:II'U"'U alirllYlM, ., drbe IOIiow
« _ ..........~ d< 10 ral.ua:i6a do oooa>
1\l60~_

24'. Ea d úpó...... 1dofi.._ lér,.,,1IO d,r..- como d modoetl '11"'-


.. ~ i.:a JI._OOlla. $<:O" mn..kkll
d
Qtl'"
del -"""QOO .. d~_
can>ks, desdo su prtrno<R ,mplcmcntxo6n ... cuaIt¡u 1npr dd "",ndo Iu.u
....... palsa .. "'P"'- dIIunroo '''''- de: la ,n<!u", ros """ados y O"""
(mptUU. A 6n de booqutJar un mapa d< b o"':t"dacks d< ,.. nov>oCl6n Yobm...
una 'nacen de los ,;ncul.., ,nvol"",~ en dl .. _o.r romo dd nlvd de d,fu..ón
d."
leo «Oda. "" p"",bk d.,,,flCU las in~ .... m<dimt< r......... _.
•d_ o ~ <Q:InÓm"" pnno,* dd procI......."
• d PUPO'" oMs."
(pupo d< prod~l CD"ftJIO.dic:ot<. b lIlnq<><oó<>:
• d_ci< ..f1I po:1 'Jo
251. Aa.al_ ~ UIKI_ ... deuIlc." d CopIe..... " .
........... ' tI '" dJ ..
2~2 Se ..-Jr ..a.c". _loa "",,",..w '1- uwI.~ d lV"f"O
~., vupo ci< pnod_ cor'~l"_b ~ do ruyo<
""f'Ortuc:I (vtaoc d Anao 11·
!B. Se pndtla sbo.cb< d '.«:e' pu..,o ..."..undo _ bs ompr.... '1"'"
,nd''1...-n 1.0 frxcKm de 1.. oc,,,''' JcL.id. • prodl>ClOl ..1'...... 0 m.'<JI-adol. PO'
IOCIQ' dcac,ivid..ul n:onómla pri .. cipal dd .. d< lo, dt<n'.Ü) m:h ,ml"""n,..
• n Cuan'o ..... Ln ...._Kln.. 'ocnoI6~c.u d. p.odu<\o .... ficte. Lo "'"''''
I"q;unu puede formubrse p.>" b{.) innOV1ClOn(..) máo ""p<>".nl«') de b
.mpresa (v6uc el An<xo 1).
Js-4 En d <>JO d. 01",,,.. emp'cas o , _ d.1o ,nd.....-ia, bs K>p"""'"
..,odriÓB puu> vol,. tn ro,mau YO con rc>poao 01 fK'f.1 d< dIfusiOn <kbodo. lo 01..
proporo6ft dt _w ..,.l....n... """" de "'.n.m_

!S~....... _Ioa f">'>C> 1..0:. ...... abrr ................"'oobrcd UIO


dt ......1IllUlbo tcCfIOIot:ju en PO"""'" de _lIfactu.. y.... u.. a.>
............ ..,."., d - . de InY>Cr.>o. T ala ~ .. oharcan u.. upc«o
'm~.nl< de: la ¿,f ,. a ... b<r. "-r_ '1.... pu..'o'" '..""'·...10.... que
""'<'1"-"" b Ior.... dcnU(Vll ""tKJIocí'lO<o,porada .. u"I,.... .., l. p,odUCOM
M~d.oo p>lscs m,~btOO d.l. <X:DE ks.. r<a!iudo t.mbi<'n ,d...",..",.,.
""."",..,udos oobr. d leC'o' m.nufac", ..ro. cem ..l,w,<!o l. ,nv", ..pc,ón
...00, .pliacion.. de mt<,odocrrónlCl.
2~.
Loo "~"'''IOO IOb•• <ccrfologi. de m.nuf;o<,ura ",li('I.b.n ,nro.·
mKl6n .00... el "'" ,ni, el fuluro uro p1.",ñc-ado o 1> 'we.. w de "'" de
......1IIUIalbo lO" oIo'CÚ' La opa .." .... de_oS quo CUOI m..n.........
~el_de .. ,....dup._ Hcilad. ~ . f.i.<iado~yocprutm
~ 6 .. ~ ~ ~ _oo.w... Tamboo!e. .. pooot.k didu
010< , ..... pano dn.<rno ~dr b ...........
l5~ Ell"oobIa.acmau<cUl P"'tf&t lisa.do IU I-"'pdc~
........,;"w a I _ caks por el . _ do. la nwu>Ón. JI<'"' flO <Xl
_ ...... si.....bu¡o......... pua oauI n.opIiaWa. Se dcb<.a lftI<:f ca
......tI 1a:"""'Pa>QI)'O ",*"",="do ..... ~oaudlsti.o:u..,¡, ....... mi.,.....
futuro pl....1iado don.m do.B ~ do l. u.dwtri.> '111<:opon'" In'O........
~1I1 P"'" Jo. '1_0 dabo..... Lu pol¡,~ La Ji.... d<b< foaIjUlOC on t1<1'U1
r«noIot:lu apod6cas bic. ddinldu 1.. ¡:'''~ mil)' g<n<nks como, PO'
.,.m¡>lo. l>JO.ecnol<>«lo ...a:noloslo dc t. Info..n.>c~n, pmbobkm.".. ""
.nuhon cl<m ........ dLiIa
258. [..... nq¡:ocix;'",.. ..,h....il't1'IUS IDt<rn.cio",J.. cl< <omp.,xión
a1nllltu)"'1\ orr. ruo" .. ole I'tt>bl..nat. Ex."en aqu! Ira a1mponentes: l.l~....
de: t«nolor;r.., llna «>ncordor!cl'l acq>l"lb .... m. las cb.i Iiocio....... i ndull rUI..
ul IJ,,:.du .. d ..... de: ."'" d ... ficoción .ndwuiol in.. m.ocion.al t<COtIOCid. y. pot
fin b;>pliolX1Ó<l do. CJiI<r>Of do: albmllta.
259 El ..... 3rtII2I Yd ..... fu"'f<> pla_16 J de 1.0 ta:no. puood<
......ll1a<oc alO O<lOO ronat r<UUYOI" la in............sn. 1.» I'''P'''''' o"ml3lb>
• ducnnu..... JI la ....I·ñcanón la:rool6I"'" lO' u.dRó pan ........."" lo
p«><!uc'l dud .. pan fa.:di.......... "f'O'U" dand>d oobn: lo ,od""""i6n"
"' .la pWIu fab..L
260. Lo ,......a0:i60 I"k'oaode <SÚ~ <ao el_de
,= . 'SÍ' UAannp< ..Eocnu<n'l"'"a: domOl:rtlo:rocaolí'<cn
..... onmp)_" D<tIlpO :·,..••• n_· o JI 1). tal W2. <['L><t:I ..,..... ...
.........de....,uoJ.decaliobdodcc:ali<bd..,...linek...tueit ..... c1c, I •

de 1M pol'U$ 'l"'" pmcIua.. Como pom cid CIÑcml pan:lllrn<flW lo c:alodod la


anprao '1uiú.droprr cl ......... do cocu.... eoOOíui<o do po (SPC, ....
,..pt.) y utda, en ~ ....-es ~ "" el procao de
procI............ La empres¡ dom« ~, • al W2.. .flllUl un ...1.........""'-'Il·
udo do conuol y odq..... ici6n do 6,01 (SCAOA·Su~lYIlOf)'Conuol A..d
o .... Ac:quislllon). y :amba pu<dcn CJI.r comuniüldas I InvO de u.... red <k
mml'utatlnr;u.
261. T • .mb¡~D c> po.ible Indagar en lo. ,dovamicnro. q.u! baltt'arlO
oponen a b ,unovación, puUIO qUl: te pucd<n rormubr prqumar ",h.. lo
di.ponibili<l>d <lo 1"'....noJ olto"",,« e>!lfo..do o ~iudo y ><>b" lo eh..-
n.bolKbd de fundo> pan :MI'I"'''' l<ClIOIoc1a .. apacll" pcnonal
261. Se conaidcn 'lucio. .<lcnnucn.... aoh~ \100 <k cecnolo&fa ...........-
)'ni unrntcodo rdninn>cnlc d~1O dcobc<ncc mfocm.oción robre lo difuaón
de mncrvaó:lna pcmllCtil<S pon d ............ de poll_ SI btcn c::I pooobk
locg'P"'ar/oo; Q 101 ~.icn ... lÚJ amplim aoIn-e ...-On, <c::IUkan
....bobo .ua.. <rHDD fua,,,, ,ad<pcncb<a« de ¡",¡,...,.;.sn oobo. lo rndw.... 1
¡., pol...:a. comeraala, ¡;"""r rqmxIUClbJo, y coml''''bic: rn d =\"'0
'''''''~,
26l Se ddx >knur b fealruo6n <k ~ .. n... tob<. d wo do
,:e y. cuando o>"uf' i, ","'U"1oo .ndO>D''':Uo ..... >tnpI... & \00
ttionm oobn: U'.JlO'I'ao6a.

:I:6ot. ",~"" ..i6n. f __ >lru_ot_mnupanIlCotUPU'


d ~ dio .........oaln- me de 1".... '1. oSa r Cksam>I.. que no
>patCtdIdI ... M....J. Fr.u:; (y por COUlI"""',r....... ..d"l"'" po<
lo ~ al loo n:Ionmiea... oob~ 1",...¡p::i6e.y [)aom;,llo) YNCIÓGi ...
...."'. . . pllCr.tOS' la adqudici6nfdifUi611 do,~

c_ .., ,.111n1!1t... rriII,,,.... fN''UI~'' 1 ~


26S, T odoo loo ",kv>na.. nlO'lIOb<o ,nnov><>6.IU!,-» lo fcch> '"
"'pnponm m O(IU 1Kdad..t OIIn los .d......... n,OI oobl. 10 lll¡¡>06n Y
Dos.arrollo :.-n... d C>pIlUIo 7. So<ci6o 2) loa 1"10;1 d..LcodM. [0""'''&''
ci6n r On,."ol:O, peu cjomplo, uw. ¡o<luido> eo 1<.. Jo. ';pu, <ir '''C~''''''
Y"" Otrol <:UOI aII,m mis ,mw.n o>mUn la! ....... ,mpo:n¡bl. "",ur la
.... p"'I"""CIÓO. h.boda curota dc 'lue l., ,n""",;o"•• ",.pon..ble. del
"1..."",,, wlt'c lln~i6o "" ueoen por lo comina ....."'" .1... d.",. de
Oi ""l. mr' ''o
"1'1' radw en 101 ",mm, en 'OJ de 1nVe<' 'S>c.IÓ" y Dela'''' 110.
PelO UI' .i'\lKió" pe''''''' -Jarco:' a/Il" mis d urna de lo ln...... ¡¡;><i<!n y
De.;,¡'ollu: CIIi ,odo.1oo ",IC'o'UJIi<mOl ...ble onno_lÓ" h"" 'q''''~o na..
<rnP""" <¡"e llevan • cal>o Jnvari¡;aoón y L}a;om:".Io <¡uc loo 1"01"'"
fClcvarn~'OI sobee OSI' úJ"m .... ividad. E.u .i."•
.:i<!n ~ ..... d.doa • <¡\le
1... ,clc..... ~n.CII sobro l. D roo itIdurcn de ln"""pción y Daar.ol1o
,"fC>I
_lOnaloso muolio Tamb.m puocd< .Lad., quc la compl.¡ldad de los
............. _ ~ 1 0pci6. Y0 . .,,,,110 ,L.o;oJ,rn'e > l.. rmp....... .m.
peq... rw.qut 'r<m'tI2fl por no«"'~. Por IIlulTo'l''lCdcoc,,''',quelos<io,
...............,.. aobno ~bcion... . """¡iotco d " POI lo ....... :01, ....
reb-........ _1Obrc _a06OI ....... "'" en anp.- m.cdun..s ° pcqueflao,
""....,.mabIco • la mc\dCaI oobK ltn'dnp>'ko • u.-roIIo,
Z6lo P "'...... <kl "'r_ID <Ir q_ .. la "'"7'" pan< <Ir .... ,.....,. 1"'" lo
__ ~am><_ oobK iDao>-..::ioln oc rc:oilülin fOI ..pondo <Ir b
m...- ,'" oobrelo~ Uaac..... , .. p.-n<"Wl .COIl'm
l' ....
al,.... p.-<r"''' ~ ....... l. o que pooeGcn .nc!u ....
0: ".ID•.-.
26- x><O-..¡a..oow~"""'e-m~dcdocado.
In.....'filI'"6n , 0..-. N . . . . . . . . . 'l"" didY ,~ ya ñl""" a l 01....
N..-J. Cloit o 1"
rc:Icnm.... lOIllOb~ 1.0 .. (lU2J furn..... l'utdI: aarpr mn ploblau a r:a.II. el< b
..p"II"""'i6n .... ~ P""" ,"1"- en 1."",npi6n 1 o-m.u.. y pIOlen
••.-.ilIn.
Po. otra parw... ....."..,C¡"" b prqullra tn<iot"" odomtili b aamdad d<
I.~ Y DaanolIo.lle.... a cabo o. _ a panu.n<"U: .. ocoa>otW.
T..... bom .. puedo ...oo..... ~ lObn!: la dolmbun6a o. plOII_

"""....
tadao o "",""",lOO y pe"'" _<>000 o po • ckoo.... ck ... In_'ipri4a 7
261.. U ~~ .. ono¡><><UIItr ",..n.... o b I:O<idon ni _ de
I.wv y ~.- ~_ y ...........d.Ia,
dmrrooid pUr1Ñ<nock<l :....Clp.. a:i6n~_
269. x--,. I""oar ...... P'............... "'1 ·'enl.-,..
a6a 1 o........a... ,"'V 1"" """ __ ..lar pe' pvpoo. pal....

c_...w.- .~J" "'..".,-- "' ............-


210. loo <bU)< P"""""'....,... debo .,.-..., ..... mar.....
o _ •.....ka o a
p"en... ).. K:Ordadu. no ron irIdiadoo.. do, in.......:i6.: ron IndocadolU ck
.n~ q no lM'n'SaI'WIICIll< ,mplican un.o inn0vaa6n poru~. Pero
.... P"'P' " ..... o I"'en"" IOn ~ poso ...... conlp'cn0i6n m:b
proñuwla del p _ de Innovao6n.lao ...... W,1CIll crn."m, por rupuatn•
..,n 1 if..... '01". I",cn,.....liciudu y .,ergo4:u d''I'''n,bln en di.........
lu, lk da,.... lUl1ena/a O inl<.na<icn.J.., En 101 ...lcnm.... 'Of IObrO
Inne....aón e IOblol n....npción yD...,ro!lodc mueh"", po¡,q '" han Incluido
..
p"'~ nlU ¡ob", p".n,."
271. Se acon..¡a IOlicita. 01.. ompra;u mnl .,.,aJ.. ac,Ón do l. <fi...ia do
di"","" ITI<!rcdoo de"inodor a m.n""., r o.."",n,v 1.& <oml""itl....d..d do l2s
inn...."OU" .. imrOOucidal dunJTto lo. na l1ium"", anO&. Tales mncdDl
ped.l.n oc. lo. apion,.. :
·• 1"''''''''
reparo de lo. ddtflo1
·OOC.....
• eumplq.d.od dd dtodIo de loo pradlKUll
• omClp JOb", 101 compctidorn en el rimopo ck r!XMl.rl y ........... 11I2rdl:.

212. En 101 ............... mbtt "lIO\'KIÓrIocuoclroftlC>f\ prqunlal aDbn:


d 1Joalaroa0........ I'V'. :T'BPJ. <Da doo ............ rIcuIk
2""l. El ~ """ _... camprerdc P'crnlal d>r>t .. p&UI e
'r.¡mao ckr.-..lo. de parttt<a, liccvua kM--how.......... rialoa r 01"'"
upao de .........Inp adrt....da o vmdida.
T.'4 El enfoque _ _ 0".bU.> no ~ darao de h..lcIc.........una.
~ D ~~."'_"'_"- _

""" ndllS,v.."..n•• ilÚormatii6n JObr. b adq....OCIÓfl ... IKnoloslo loaJ e


...uan,.... o \.o ....... de •..:noIopo en ti lnCTado loaJ o .. ,no/<I'O.
r~ u ~ "" d<scnbe CJI ti TBP Manual (ManwJ ..,¡"" d
bWncr "" fNI'Ol' l~) de la OCDE. relO DISl.InUrt>d~m"", .",¡,..
L. E.c:ul:n:1Cbd de ~~ ... drt.1I<: La i.lOnnooaón po........., I .U de
Idrnno tof .,¡,'" L~-.ookI: taI_ Ja nW CO...m.n.1C «p. e>U ......
pua ~ _ PO' orpoado. S. ~ . po< consop..... lC... cnfoq""
_u:l~panlao~ .... sob",.~
276 Ji lia do -..... .... impoo:>o&o do lo rdaaM nute1I eooue b
'1 i.Io"do"'! ¡da 1........ =rbnnuokuaooiop.
prqunw eo Ioo~ .. dIn: i...-x:06a .. 1o preu ha adqwndo
"
"""""""slo'" d ...., • Ioal .... d ct_,....
Ú' ele pooi>I<. ~ lo
mfomL>aón d ,. . h por "'PÓ") o ha .......bdo ,...."*'t:fa rn el lneI'Cado
local o ni ti ..."""""" (.... ~ ... q¡' b taml>o!n de ~
uúIop). sm. coowmo<n•• qllC lo urmxi6n.• SCT polIb" <lllmaI<
",bcLvocI.d.a adcrn.- po< "1'" dt 'nnutti6n (po _ ,,,.......00""" ...
palCn~, I,;ene.... ~'" rnarao comc:ra.Je. rncioo con rnnlCnido
'ocn<ll6p:o. utWta<lOn de _ de con.uhoria. adqu ..lCl<ln'dofiulÓn dc
.<'CftO!ogU •• rnbck la .dqnuOCIÓn Jwn",d. """_1''- OM lo odq.,,¡ci6n/
Vnlla de ..... opos.",.,...,1J<lad .Id pcr-...J <:oo¡>a<,tado, ne.).

Ú1phuJo 6
M.dición d. lo. ga...,. d. innovac'<in

277. Uno de lo, 01>,."...... pn,nordi>.l.. de loo ,devam,enm'lObr. ,nnova


oón con,,,,. en med".1 coom .o<:al de 1.. acu,,¡dodc. de innov.lCidn en las
cmp.n,ot r d"u",o, nrn()ll de la 111.1..."",- Como bien lo ,nwa.1 M~~IUI .,
F."".". la Invnl,pci6n y Da.tt.e>llo oólo cor.. "'~ye ~n puo del p<occso de
,n""'"3<lÓn Asl. d ~'o'" I"""~n 1 Da.ttrollo .. ltIloun. f'I"cdc los
,n.wm... f.ru""c,... l1" ,,,11;,,, dt lo< pstoo '1"" ""plian ,odns lo. "pea""
do l. ",_.... iór en .""nolopa de prodllClOI y plOCaos (1l'Pl fx¡h.. un dl""'"
mM "P'tIionvo dd r61Jmobt...ido por bI 'nvnllO.... ni .n_ión.
271. l.... P"'" de '''~n en =nolo¡lo de prodllCtOO r proa»>
,ndu...... lodos. p"tIl td>oo...... con "'lud1ool pqot ""ndf..,.,., lJ:Cn<>Ió.
pcot. _rrioIa. lüww:icroo u "'P"ir>nvoo "'10 ftruJod>w;I .-.o".. <ti
'lOpInnnu. prochK... Y1""""""" n.-o ............. <bckd 1""- de.uu
'OC·.....,
Mftod. •• iLudo p1'" la _ liñO.
~p"""'mKJd,n P« "'''IO,n loo ~ .... Iaspn:¡unlMrdat...... 1oo psi'"
d< ml>OOKtÓn .. puede> bmw... d< .... mannu d"unw:
....c..... <ool ..._ ..ocloda *'111.... '", pon lO<!> benop«a> curm
de ... u.odn.. m.....lo(.:opma A, por oujauomfoq""de I"' pumu
de m........a6n1
.e-o<ool_. I d;..,'ra ....... ' ... In.o.zadoo ... d ....... d<un
aloa deu" pcriodo~~•..."orn-"'" dalora. qur.. ptoducn a<lO
paoo (.IfI""" ...... Pcw ...,1.
Z80 Eaoow _ ~ <:>rIIociaI CIItn: loo .... """"",,"",., _ _ ,b J
olo:trUdood<ada no _ ~ ...'" si Dadaq.or Ir hn
..nlmadoloo .... ~ _~_.....,......., . . ...arb
"""" dal..udu adl .. b rrla06a ""-"'""' r 11-.
211 La.pro..m...... """...,nncd>n: ¡DI ..,.¡, m ...mcbdrI
de lll...-x:06n ... .....,....lop de prod"", '1 P"""- .,. ~oadas.
pol...oalef yabcradu, moo"", .. la ckfinr dCapfwlo 3. Ea <'SI..... lJdo.
Ir"''' de una a ••nlO6n din:aa d< la "'cdJciD mdN:1Ona1a oobn: lnvell'
puSn '1 0_"..110. 1.. pan. qu< O>hupot.dc: raI"",n... Lo lnwa"pci6n '1
o..u:ullo. lO" oq""'.... pI'l'" que abom:an loo m..."1IO"""Of ool>rr InYC:llop--
coSn '1 n.s.m.llo damptol CII rI M.... ual d< F,ucu, ......I"'eftd< tu"'" ti.
In_upa6n ., OrarrnUo '1U<" no codn d"....amen.. ~,nculadoo «1ft un
[If'O)'CClOesprdriOO d< ",.ovación. No IOn muchul..cmpfClal '1"" manllrn<n
rqll'...... po,""". pon ,,'m. tu'''' ti. ¡nnovoci6ll m ,,,,,no!ogI. de prodw:rm
r pr<>croo., f'C'" Lo ca pe< Kne" dan Udtn '1"" no 1",es ckmu•• do <LReil aumu
de "'.....,. xrp.. blc l. CUo'. '1u. corrapondc.1o '1"" no alnv<lupClÓn y
Oeu,rollo.
I",.,,,.
282, lA .,,'1',..... i.. 'lO.....w..... h;d,¡".. Il"'JII • ...bu "'.. d. un
PfOY""'O de InnoVOC1Ó1I ,J mllmo 'i<mpo y "'0. proy<clOlJud." compmm.·
,e, recuroo. difrrcn'.. y J"""Í<n *fUI momen,... lamb,ln dlr...""",,- Po, lo
o;ornún w .mp<eoaJ , ..... d.. lic n ncil P'OYU'OJ d. inl>OYK>Ó" '1'" tao
pcqllrllao. G ..ndo .. ~;b.n &, rrbr..... -.lUJ,..."",n" • 1M I'fOY"'C'''''
pnnc,poIc.o, ......... po" m.. lIIf0nnaci6a JOb", 5"100 ,ow.. • n INlOYao6n <Oft
ftap<CCO. W <mfI"'I'" ¡.....da. bo wn!>o!n f1Cft. cfca.. lOb", loo JiU'OI <k
.nft<WKt6n en..l n....l ,nduun"'. "'IÚ" lo COl"'nl,,...¡{w, <Ir <:..la _ Lo
'Proa,....... p." HIjdO PO' ~"', bcili.. lo oompane.. Ocbd In"'mo-
COOf'OO1 r b companm-.dacl cntK d$m.... '"""'" de lo 1tM!ust... ., dislIl'I'''''
wruAoo dr .......- .
213 Lo ~ por "'i= b....... OU-"'""ufo> ..... mal"""
compar.......bd <11m loo oobKpocoo en lllllO':w;i6c, r loo domo ~
n....... de W CUC1I<U " . , . . . ., lo ..... l..jIidod de _,..... 100'-- <k
.... p~ ....-.... ., _aclcwa. Acla.IU. UIIU ..... re' ..... duo
........ la uaOcbd de .-u. ., lo pobb:i6n aNlSCflub por tocW .. -,...-.
ob,erl'fO del adJW ~ ralw oobK loo domo '..mp".....
2&4 1... ckiMnUf".-.in ,.;.....I.......... 1a folad. COITeSpOlIdcaoom.."
d afu<r'110 de ,o"O"Xi6n , d co,.... pondl'<lltc: ""I'a«" la .~_ , ...o..
wnbtbl con la d,ñcul:m'" .....bI<a, una rdaaón .nu. leN ,..diado. y w
ancleriM_d.Iu'~a>mI>Labnl-u:ddcl<Ido"'..da.d,imlpo
.-.no 1""" 1oB.... tDoo ... UD closanaIlo. Ioocond..-de OP 'f ah. <"'-
Al P""P'" 'imlpo. no .,.,...,JlmIl"" una rdx>6oo ..,rechJ...,•• url 1'<0)_ de
o~ r la 1ftMOO . . i60 '1'" lit lIcYa al ,ado. U..a de<cm,....ia
...-...
l1llCIIU» que
p...Ir: d ........to _"'''!_''*'n.....
1"0)«'" de "'--"O'J0Ci60. p;o<dr: ""IJ"M' ...w:t.ao ........
.... ' .L~. blOU!O ~ 1"'.... lrooWo" r-t"""'- qtk
,rnpoir:......,.lo, ......... ~ r...::.... do: &tw>c " pou loo potoo
.....1UdoJ al ""~~ en Kc:nolopa de pnro:I..clOl , plooaoo.
2115 Ero.t ctÚooQ"'" po< ' La que ............. al d oro""",,
..-.po.......... pa<~' ,uoaIa , , <lO ' " ' 'Ii" de produa:... "

procaoo. " m .. pnroapala o~ T1'P. ""plcmmtad.o duruoI< un


periodo don_o....... Etd")~... CU:lbM> "..do. en proyeclO>'"
~ m ~ M pnro:IlII:l<lO r p '1'" .. han on"""""pdo "
q~ aun aún.n ""na. ylor. ......",.¡iDdoo ln-.,poII. yOnuoollo,_
"" ....... lipJoo o u... 'r:oaoci6ro apcdi>a. °
pooduao un pro<ClO. Eau:
cnfoqllC po'«C e<pcculm...,. Úld en .t <:aJO de rdcvanu lOt ...ore 'ru><>YaClÓn
'l""com,m.an 1"'" un cnnl"nrndc in""............. "" de pn><luc'OI
rp.......... q.... 1Ofj..ron h"o." PO' ~'" <O'"I","'od. in oci<> TrI' qtk 1"",
o.ido ,mpl."",,,,ad r«o 'amb....... lo po<bl.& "ni'u, en ,rkvvn",,,.o. de
..,.,,·,<lad.,. b 'nnn ><ln ....cenologr. d. p,od""t<>. Yproceoo, en .mp'....
• n !I"... n1.
286. I..;l ''t'n'~J~ P" ne, p.J d. ~\••nfoq... con. in. en '1 .... ~'m' le .. ubIca,
v(... "I".m~.cspcdf.. o' ron 1.. r:a!id. (el prod"".ol d.1 pro<elO 'Mov>d"•. Si
d ,.lc>""".n.o .. 11e........bu en el "i..,I.J. "n" i"".......... ión ... ,cenolo¡¡(. dc
°
p.<>du"oo I'rocnol OmJ.s. es rn:;b f.lr:d ...mcul.. 1ol pstOOl co~ Qroo•• i,,1UJ
dd>l ,nIlO\"XM>rcs ..l...omo.l '''mpo ncaurio PO" un dcs..ro lodcál.o•
... contl"....... <1< .~IO""'.H>n. La lonpnod dd cido d~ .... dI. del p.oduCto. el
papd de loo rroyn:lOiI ~ub<"um"" ul..de [""",,,po IÓn Y Daa<rol 0...1como
e....'" alpeaoo <1<1" d,fwi<\n de '"'>ologla. M•• un ..... "timo en""_
........, ""'.- la n a«t<n" .,,'re aet"'ld>dos de ,nno""'''6n '"
1<'< "" pt'Oliuc '1 .......... ,"" n"n" ... ,ml""'fO tobr< el
~.du:. oo6m,co Sin <ODb.r¡o. ootlili"_l,m'~ puaooo '1'"
.... lftIIoO\"aC>Ó<I m¡Mnn<nto<la ~ "" d .... ,Ir de dlVUmO l'fOYK'O'".
.......,ras q....... \Jlicln p"'JUtD ¡"oondor r-d. el ....... "" 1It.a-
....... - El ""foque P'" .........rvia amboh leo "'...... " "" ~
~ • ua de ... ....oIbdo po< Ñ<:Dle ... 6.. ........""'.. "" d QII!I de
"'''1''''''''' .... ,....,.:o<oón~ ~dc pood_" pe' ""O
!Ki U ~ P'" ob¡cto obIip .... =1""&"" ,......., IW rcpml"
1i.....1nOI. fi.. dcCll""f'W"nlr.s pc=s:u para 101 oiioIUlcriora. 0fkh0Il0r
.,... pooak """¡W d.f.AJ-. Ptco..¡: = ~ qu< tu .... pra.u l.!<.....
,..fomuoóR...b«: ....... en i"..o"~ ~ .. el n.>-d ele 1"0)'''- lo <¡U< a
hl<fld 110 es timo, Duo probkm:o teS.x en la dcfinKIÓII en~
apl>adOfa .... P"'J"""'" pnncipala' .'1.... oca ftIÚft "" ~ m......
<Il>I""'" 1'""" wnbitn puedo.. vanaI de""," cm.....,.. ra, ramo'" la
,nduso:,... _ "...... palo. Olm_ Eau. d'60"nla COlllp>nlinlb:l ,.. tcma-
.......a _ .. com~ ... ob.... ~,.. eledu"..... anpoax
r l2IDIIO la , IIL
2M.. c..m. ,... del mfoquc PO' ob,ow puocdI!ft ...................
.............._ oo6tt ~ ..ñl..·,do 1.. ...-......,;" po<..,..., Jl'U"
~ _ dmll<S ""'" d pRlCCII'' '
'r "Ki6u Ea ~ ........... a
...-DI ddiNr CI)B darxbd la l<bcio\.n el <nIre Ioodrmco>_ dd""lC'"
,. Iao,*,-,_ del ob,onoclcMJOdd ~
1lI,...... ~'".oott....-.oolO<l "............... la aptOlCUIIa-
a6A 1"'" R1,_ puakn ......... inh->60, ... d .......l dtla(,j """",,,,,-(..)
pou.apa/'..) cn .Aodncrrnu...Jo. t.>o p.t""a1 , n - * ' ~
UD rlncIIIa la ~ por ..,....,. PO' ob,cu> ......... """ na>plbn
.....al de ~ ...."" ... on"""""'" pan .... P""<'lpIJe< pm!"'O"" de
mn<m006n ck awcrdu <..00 d núu<¡... por .,bJC'0' r tamb"'n ~
dolOl aobre el ",...." ......,. de in.........a6n ....... aIIo dn....... ,nacio, ... acuenlo
con h .p"... m..:iótl po< ....¡no, De cOte .....do. p<><lcmo:l nI:ablccc, la rda<i6n
'1110 liS" da,.,. '<COpilado. en d n,..d de: ..na ,n,,,,vau<So °de .... in"""ocion..
principal.. (po, t¡emplo. tiempo IralUCllft><lo Iwtl la com"OII,rxión, perio-
do d. 'KIlpe,..i.6n p........oi con 1.. """,vi<bd.. de inn.......i6n ¡k>b.lco de un.
nnpraa. Un¡ vt1 0011, ti problema <bve paree, oc' 1> definición d, W.c'ircrio,
..... dcfinIJ '10' pmyccro. princip.la". En d Anexo 1 'lluLod.. "U.o<> la
"I',o.,n,,,LÓn PO' objc'o pon reeopJ., <!a,... >obre 'nnovacidn·... p",po,eio-
nan d«alt.. odK~ oobrc <1'" '<nI>'
290 Al. 1", d, 1......... j.. y rIm'<n"',.. teSp..:"..... de Io;t <!no rnfu<¡.....
1< .......... Ia ""I,ución de la ""","...,.;ió.. po' '''}<lo Jl'U" <rI""S"*' ""_
1Gb.. KU'OS r.:o!,:r;>Ó.no cn ,,,,,,,,,,,,,,¡pnc:s de t«nobpa de produc.... rp...........
!'.de apJrulo ~IÍ dcJoca<lo pnmood..Jmcru. lo .,..,.,rruoóA po< ,ero,
"'aqu< I.l 11\1)'0' paru de La. dcfi.icinna r de loo ..¡cm"" a wnbobl
apllOble en 11..... "ncn\a, al ~ po< oO,cto

~1. L.c:- oa:a m ~ de ..-lICI6o, cn ,......,,¡.,p de


~1J"_ <'·"I·end.............ordin:ancNe ...~deapa.
_w,oJo.l*'~'" duon_lipoIdc ..o.wbeIa de Ja'IO' "', dcfwudao m el
üpKuIo ,
2?1. Se ~ 1CCI>piIa.-'" ....... <rI~,...... J'C""" dn.¡Io.oc
de ..... pll'''' loaOo ... ~ m ,cmoIopI ck pmdUCUl$ r procc>ot
PO' Uf'<' de .."rvxIoclde ".-..:ióft. ..1a>mo .;u.1Ioo <OI'"1"'..d_,... a un
~..do do "p_ PO' "PO do PO'" p... ortUnar C1l ",..........,o/Hl CD~<ra
p.-m .._ _.. rdafj".,.abimosdoClI"a1) T blál ~con........·
lO bruocIar Illfr:rmuciOn...t.n. p_... ,nr00vaa6n Tl'P f , . _ .. le. por rlle-~f<

de lira...,.;.;... dada La "'porutlo<ia 'l.u< .. ,.;,udoca a bI ''''''M""-"" de


"""'""'" m

MiM ........ ' .....'"""'_

~) b 1"".0".... 0>lIOII .... rnkoGo. pan """f"lar<br... oobK ...


~ r dnpanrIoo Iuqo por Xl.-,VXb,d ~R r... el «10
......,¿.nlr. "'«'9 .lu Ioodarco _"'"P'-'KIllaapoooo al .n~:>n pan
cada opo II.drndual do ~ "'''''''~ , .. ale,," IQtlO lo .~"'"' 'IIJC
....,..;",y. .. P'"" .ul ... "'' ' ' X>Ór\ mal.......... _pota. F ... d
l~ dn:.cndn,•. por d QJD,QIlO ""l""'" 1""- La ........ ....,,¡
corrapond",...., a pi'" <ti i.. J>O"'ació, yl-eo .. Itmn.. b una fIr"plnra ...1m
d ' V" do "" -.1 pe" "PO <Ir ..... ..-.d..L Sr rcu", ....d••! ,ocIo
aaotndrn.., p<><qu< l""P"r<'iono rauJ~ mis a.nrUbks. No , ""
lodos lo••Irn>m",. de u. d....p.w po< "po de: "",,,odad IOn fJ<:~""'n ..
*'"'!.Ulblro on ~"" .... 1',... (al",,,,,, clr ello< 00.. ,mpotiblco de c<>rurgu" en
CfCfUl tmp,oul, lit modo 'l.'" d mnodo do... Rdm" IIU<dc hab,J"... 1..
'<Of>U<"l2.< ck .Iguna< ,.,.,1'....," y podrlln u»r1<! ran "lima, Joo 11'''<0'
",a1judo. en ,n ..ov..,i6n <lasl<»Odo. 1"" "1'" de S'"'' (1 Uf"' J<: """.i<!ad
'Movado...
294 0. .., p<>,ibl •. la< ""pu.." "'respond,.,,a•• <le't\I".., .Id ~""(I en
lB "".4<.lU"..." ,...""I<>¡¡I f <le p,odu r p.uc<so' (11'r') d.b/:,I:on ex p'eur..
• " ,frm'nQl "lO".,a"",. Sin .",barro, Ii '''0 .""afIa ulta , d,r.."h>d.
n'''' pos' bL!..bd enn, "lO ....V<,~u., el lO r.oI J" n,,, ron 1(Ifdcsglo p<>rc.n ,....-
ln"IJ~OI para "" rompo !..> Opt<.."Cl' mar OC",( ..,dK~"U< l.
~ prq;""
fal.. do relPJ"'" puod< ,..1"",..... IJ ... ~f ~. loo (mF'''''''
la opci6n Jo responJ.<con e,1Tar mo........... OpolO,n'Yfln

f)"t'-,.. "fe'¡' p'.


~~ 0.. .... po<obLr. "'P"O'no ><UvI<bdcsde , _ en 'cuoIocí>
de p""her", r po"".... mI' ~ d ,1 .._ ...- ordi_ ~
!un'"
urvtt>.o_ de ....po:..l. [,.., ,....V ....""............ ,..p<>r.DCl> P ... dao...
componne COIII d.au-. oonnponc!omoa a 1ft........,,", "'~ qut •
-... .......IW.óm 1oo pscoo .... ¡,,~ (..ca.cla S«<1Ón 2.1 1 .....
. . ._1
l% u,,&&-....t na........ i~""'-"nt".......""'" .... loo_el.
la ...-o .... obr. Y ...- .....,. onL.unos:
• Loo alIIAM de ........ de obra rompn:ndtt I...,.¡.x., ,Al""",, ~ ttl
d """ ... """" bo _ " ' ' ' . Iio "a a bmt:f~ ~ o;gr..,
boom& .. ~ "f"'"l" • fondot dt pea.... ~ o ck
qu".!'" -.w, ...,....-."""" pbailo ... ....ldoo. ..m.n. _ ck
_ dt ohn a>t~ a pnlIIfI» '1"" no atán el r«Wlleft~
~. ~ck .-.:ioin en lC'<no&opad.: l"odlOCtOO Y f"ocaoI
{corno d pcnonaI de ~odad" do m...lt.llmoenlo, poi' .... m~ol dd>m
...el.."" b "'''' rubro. ,ncb,.... en OUOl _'""",,din:mo•.
• B.o/u d rub,o o'''''' COSl... ,,"¡inarioo Agu .. n IJ od<tu"lCión ck b....... '1'" no
IOn dt ClpJtaJ, lo•• um," ..,ros, 1CfVi<i9> y "l"''''''
<¡ue la cmp'e<l ",¡Ii>~
cerno apoyo pa.. 1w oo,iVid.d.. de Innon<"~n en tcCRolo¡l;o d< proJu<''''
y l'f'DCCSO' dunn•• un .xmminado >fI.o.
297 FJ rubro in",.. OoneI de e>p'W pa" ,nno_ión ...."'pn:... loo ....""
b<\&_ ....wa "" ~ o de oaiYo> r.¡.... .. ~;...Jo. f'L'" la. """....J.adeo de
<n.-x>6n m t«nolocA dt prodllo<tW Y pRXoMllo do: lo =~ Eo ntCeQnD
DDN~"" u .....lHIa<I el p<n<>dc>... '1'" r.....- ....1 T no dehen
Iiprx.- _a:oó:w El nboo'" in""fi"'do por la ...
tim'as r edilIcX.. "" ,.... ~ y <qU'P"" y. • .,...,..¡" a>ft la ~
...........ddSútanadte.-.... N.. - 'h (SNA: n_ ...r.-..
dt computoOÓft. mm.-r'" d< .... w.o rllbln "0"'; j •
"""....do ... la lOrn-_ de apila!.
• E1 .. bro T nrmoo r <dIficioo comprmck la adqu..icio!n de Dn1'I Yrd,fiaaI
dcM",.d",. ocrn'od..dt1 .... 'nn"""OOn ... lKn<>Iosf.dc: prodllCtOlyproccsor
• ,nclUf" W ""'JO''''
m<><Lf><::oUol>ei y 'op;..... wne>.
• 1:,1 rubro Inluum<n'();I y l:<l'UPOS compttnd< 1<1. p.;nClp>la n"U'Um<",,,,, y
«JU1i"'" .d'l"JlI<lo. r-r••u ,,"1i%aci6n en 1.. "",ivIJ.de> de u" ........ i611 en
Iccnolor;í. de pro<!Y<'l>' r P'''''''''' de lo cmprm
· o. ~rdo ron.1 ~,,~ ,...ioado.•1rubro s.¡;....... de «>mp" ....ión ~
p«nd<d,¡-,,.d<.I~.comp" .......,...,l.. tk>uI¡xiooade~
r lIWeIuI ok JOPOl'lC conaponcbmtes ""'10 a1'¡"-' "" '<>na! _ ,,¡
de>plo:acion........ _".~..................I.lcIdel"'w , ... _ Ir
de ¡wodUClUOrpoocaoo di: l:o .Npn::a.. S<1ftdtrro C2ttfj0riacl"¡;".
lI<IqUrwb r d'¡;-" ! ,n,;., 1"'" I""P'" (11 el ........ r-kl
JI'""I o=>
.+ J'
".W' , ! ca ...-
, ...
--'._
l"'~- , JH"U'"'W-
1~ r Ifldurca <ti <SIC rubro . . ptoo cr>nda lnt1l la
odq~, cko.rollo O . . . pl..oó. dI: ...... di: do,.. "''''1''''.,..,.. """
IIn UIIO p<n'Uto de: IRU & llJI aDo. 112I estaS ...... el< daroo ........tri.oItDd»
.00
2%. Toda. la, ....""" I't:lbudas para dcp'ccial:icln , amo."uaoncs de
ed,fici.... pUnw °«¡"'po<.• <al.. o Imp",>d... <Itbtn "'d",.... de l....... i.clÓn
Je P'''' ¡n,e,n.,..
ZW. U ,nno"":lÓn en 'ccnologla d. producto' y P'Q<QQ$ (TPP), en
1"'"""lu l. ,nno.-,otiÓn de 1""0<<101 ,<cnol6¡icoo, implic.. • tn<n,,<!o b
tt\JIabc:lÓn de tnaq",nmu y "1"'1""" St p...dcn oblCMI" tr., ....... dlJl,n.o.
• U ,...........ion do maqu, w r equ'J'O" CM UJI '00"""'10 ,",no~"'"
....,.,..do (.. d«v, m ''' r equ,l"'" '1"" fIU'lO.:an 101 ft>tIodor do
prvoJ....<oI>nd< be"~ "" ,wyc ...... ¡n....-ion depto<OO ....noIop-o
C>áK el YpI""" J. Scao6n 5.2.2 .1. El cosro del equ'po debe ficun' C1l el
"¡"'de ;n--.....d< capc:rl pu:o ¡,,~ ........ t«aOIop do,...........
r procaoo.. l:lslc 0<10 pU"" de ~ OC l1UJ de lO. toIIIponaI'" d< la
¡."....¡,¡" Mora ... apul6jo. pero lo d ..,lioo6. WopcM' aqu¡ a¡JUIl ... .¡"
cmIoor.... • ~ ..... toaOI"....... abd de ... . . - ,,,,,,,,mdoo COl la
cIaflIlO6lI do ''''lO'*'''-''
• U .....1....... do tNq........ ~ eq.upoo '!"" .......p.e.. ...... -,en ero el
n:n<l"••"",to'" "cia> Codear, ........ '*l"'M ... " ' " . do ptoduc-
oo!onl ........ _ "..""'.- b pmdo.....s.. de .n ¡wocIuao .._ " "
.. I"""ID do: ..... ! t u Cp<>r """"pIo...... ""'l"'''' rnocld.Oo....
cm~'"adoao.ulJ, no <r>DSUl"Y" 11m ~ do procao tcaIO"
Iopco El_do .... <q""pooJD~.... <IIObup. f,pnrnel rubro
de ,n..........." ele ""pnl pu:o i~ en .cenolot;la do p...duaoa y
.--
• T uduu"" "PO'" .dq.o"oa6<o dc ~llIAati.u y<qwl"" n.. aú co.....kr..bs
corno ..nJ ,n_IOn del ~ lfiJI~IC&Y na doM on .ncluid> o.. lo.
PO'''' ruI~ e .. i"lI<WaCton<o m ,""",,:OSI¡ de p....duo,... r proc ro.
C1Cmplo, la .... pl,.cilln do la capo<id.od de I"oduu.eón 1"" "' ¡"""I"'r "'''
de fÑq..,n.. ad",¡oruI.. do un modelo que)" .. ti O" ulO. o ,"dulO el
_mpl.... de m,qu, .... "''''0''''''
PO' 01 ........_".. mio ,node"'.. d.1
m..mo moddo, no (""l"''')'' un' Ul"o... ciÓ" en ,,,,,,,ologl. do p,OO"<:'Io. y
P""""" (TI'P)
JOQ. Con f,ee..o",.. I mpr.... t e"en S'Uld.. probl.n p.n .pon"
..,,,nac,,,",.. ronf",bl.. d.l on nmna d•• """,¡J rcaI,ud " .. dad."I.
""to.""";" en ,.. ,,<>lOS" <l. 1'.<><1 .,.. proen<><. A f,1 de f..,;i)n l.. l. t.... ,
.. '"S''''' ,«0".1.. ,:unb¡o!n 10l d.no. con""",nd,en'" al "".1 d. ,nvenion..
<lo- c~",,~1 (,ndu..u. loo '"'~...,,,.. de ",p,,,l no .. I:.<:io~ con :K'f,~dod ..
de ,n_",ultlcn O<."~ de prod....... yl"_d, 0. modo.,," má>
fáol..,"'I""........ la conÑbdwbd do: 101 el..", ,dau ~.<)I l/lnonrio"""
Tl'P. booq_ un.,"' de br rrL<:io.... a;r.. cn' ' .. ~ "' ........ "1'"
de In_"'''' e en " "'~
1 hW,.... , .... ,--,~~J,....,"' ...-
JO) Elcanccp<ode """"",n lca!>araoorloo .... sao-...J..--
,ncurndoo pan el dePnolla de lo 1" ...,.. ttd_ .. "'pone habn de
~cn .... periodo núol..¡o"""el _ k. P""" t ......."'" h>pt
....,"un" UN <Ieñnoo<Ia....ro.... do...., , pero po< 10,.-...1...
adm.. ~ 'f" 1000 p - no "._ _ de _w:,•• bxior...... P"'''' <Ir
~".CoOn ~CD.ft-,.~"' .................. .danü.......
potCII ...d ),,'dUpo6oI r o....oBo
'02- L- poto<.....t.- el>...-..ci6n fonn... pone.... d...... <k w
.n-..oon in~ 5''':aI""", d~.Ir•• nor.o<ión ".Ir ..._
odon' '~a ... a>mo .... 'F'",.d" 1 de •• >'ttti6n ••un¡;w. ...
_ nW ....plio. Po< q=~ t6Ia .. dulfica corrlO pslo.lr .......oóa lo.
~ ,.bo:.ioo...l..a __ loo .0• ...duco6n de 11'""""'" pn><Iuctao., P"""'"""&.
......... ""'10.;,. lIbata pDd<~d<
lIIlll _"'..... La -=al" t<baonada lo. inU'OdIXciokl'" n _
poodua.., 1""""'*-" d-6ca _ po. de ' . P..... 'n......
LlI....pb1<.1"" al pane. ilKluyetodooloo pnudcOOlflCl'Ciolirac>6a en emenI
(plIf ~"""Ioo dcdlC3doo .....;en. la '"''C''' <It b .... ptna.
..,e....do. n
o. o"'....
8n rdaci6n cli.rtt\I OOn product<>s o pn>a:>OI nuero.),
}O}. AJl umo.loa .IS'O' de ,nno.aClón <ompr<:fI<ka 1II"Cf1IO"'" •• 1>,..
,;blCl ,alct: en "'" 1", P-"" <k capi..], n..,nido< e. "",¡"idad.. <k In>'a' ,pción
r IXourollo O en l. od<¡~"iciÓn de n,,,,!,,,n.,,. Ycq~'l''''' !l .. e"", ,c1acionodOl
COn la. 'nnO""C'(>IIO$,

}1)04. La d"",op<;ÓfI ele ¡,,, ",10,01 de P""" qw: dck. "'d......, ... ~
d,..... Catopias de:loCllvd.dcs de IJ>no"XlOn e. <ea>olopo de prodJCf,," Y
.. _ oc bw.n "" ¡,.. d<iinociat'lft ............"".....,... ~ ""'..;dada ........
0(,......... el CapI,1tIo 3. s.c....... S.
JO) El • op que p<acn'ItMO. conl1Jll.>lci6n, t!ebe '......,m:an<-
.... pwr:a ..-... pan muwfoctuno ., .... cm E.a el .w _ ck
..,...;u,. .... ..,dm .... noIor<:- _ ......tan<. . y ole- 100. om.:uoe. Por
.",upIo.loeo~""""'OlIdfCIquc""dee-.coeno"""'"
"'I""tcriI """,".. u.! 1 falotococ"¡'. pIam 1>0 _ pnttaen"'" pu_ el _ e&e
..,...;o". La ........,. mablá .. ocna: una ..... ><bd _ c11O~, ",_lite
ck ...,...., oifira. en , . I ...... VlCbdco e&e ,,,,.,..oón ... ~ e&e
pooOuct...1 1"'U<Za», col _ _ """ Ucolck .......t .. 'T q...d " ... .-1Mb.
....,...••ntm!l ... el .... de loo ~
306 A fin dr facil,tar b """~ .... loa 1""01 ,..... ,.odeoo ...
Inoatipci6n T Desarrollo, ... .w....¡.. ,<OlpII.. b. ,nforma<.i6n desposando lo
"""VKbcl <k ,nnol'Xión en «.."""'&10 <k produoO< T J'f"U'IOI n1'PI dm"o
de Lo. pi'''' to"l.. ,"CUff;<ioI ." 'n"o_io.... TPP (...,"" ord,n."", e
,n~nion .. de cap,t.:dl. S< ,«omknd1l'"'" .110 c1'!guicnlC d.. gloIc:
• G."....n ln tig~n j' o..arrollo
• G",o< d. odq" i6~ d. ,«noloe!. no ,ncorpooad. T ~ ..
• GUIOl d. ~q"'''''ión d.,,,,.olocl:.l .nco'po~
• G:utoo de ,....:dao6n de "'"'I..;nlli.. ~ , "'ll"n.. ri~ indu."ial y p ..
en ......-doa de lo fab,ic:;J,Uón. indwduo ut p"'" pan pbaJ» 1" 0 1
PI'OIOUPOO qoc no fip..... p m Iot PO'" m ID~ T Dt:sarroIJo
• Gu.<oa de: ap..ci..acln .u.euIac!oo • ~ ...m..t.&. de
Io&f:a.lr ~ ....... T ptV(t34 ITPPI
,n_"...........
• G»,.,. de """<I'<.I.I._i6nd< prodo.ctDl n""""" mqo........ dadt el punto
do _ runcM6p::o.
1 e.-",/~7o. .. ,o&
}O., ~ .... bro ~ el lUtIl do: iP""" ¡",,","'" ... l ......"poón T
n-rtoJo OCIÚ" ¡., drfiruc:ioncs del,.,."'¡" Fraun (Capltulo J. Stcci6n
5.l.I_~I. So 100 p - "'~"!'""...-o en In........... ., ~ cldoa:.
n'OI..... por ~ el ~ .10 ""'. puodo COIlmb.m a q~ .. cbIOI
_ ...... p'nl.la _~ 100 ~_ ... dc ~_ oobKla_>p<io!n.,
".""....
}(18 G do In_opa.¡.. ., DaaneIIo ... canac.. ,.~ ..., rubro
.aI-a el __ inwftoo ... I......op:>olol r ocw ocr.n
las
ckfuuoonrs del M_-' .. Fn1UtI ., los ~lOl' el mna. e.. lo
....,...n..
dc loo . - <o<b ~ ... ie..... 'P't6n r o.....noIIo acl
......nada a hoc:ilior b In" d. n:lC"<lO poud....... '1 pua><» CII 1:0
rmP""'"n cuem6n. SIJI""'bup. cwndo un.~"""'aaboaetmd..ada
do In_op:i6n., Daasml\o coa el c.kI",dc oemcio pua ...... ''''1''''''' (u
O'F"1UCi&a IUlxrrwn<nW) lD<I el fin'" n::ah.... UD opon. aduI.V1MCt\t.
daulllO<lo • bo .nnG'V>ClOn<> ........ úluma, <> """"'''0 <kt•• m,n.r al \o
po<ibk loo rondoo ul comprolllCridol, <k modo dt aet.""" ., ~IUf un
'~lO 1"" <iupl ie:lda <U>lIdo .. """tri 1.>. &>,<0, ,ot.JO$ (i 0,<11\0< Y..,rrllOll
cn ,odo< ¡", ,...,... de la ,ndunna. Se ,nduy< en al. rubro la In.... "pci<Sn r
0eu,1'OIlo <¡II< no <nI ,,"en ud>. h>ci.o. a....... prod ""too Y proca<K ClpodfiCOil.
,;no. cn OJ1,b.o 1 attlpll", lo ba>< d< ronO<'Dlicn.." <k un' cmp,""
)09 G.. IO' d. h'eo"goción r nc....roIlo Jc """.km <"crno. «>mprende
l••dqUI>..:i6n d...""ciD' dcln'·"'ig;o<:i6n y D<:.. "olln.
2. r;."", J, .""","ma lb ~ .... m",'P"..u ) kno_how
JI O. Eol~ rubro.lw.,a 101 ''''01 incurrido. ~o la adqu,,",óóo d, '<CI1ulosJ.
00 iOCMl""... b (('...pl",lo •. Sra,6n ~,2, 1 b), Dd>rn .. c1u",~d~C$t,rubro 1M
""01 ,nu"Kloa.o conapw ck ocrvi.ciot ck In>Ulip,óo y 0""",011"
j, Ci;t¡Ift M ''''~''1n6~ M ~ m~,.tIUÚ
3' 1 lo•• tul>m comp".,.k 1", p i.... do< ><!qu, ón d< ....qu,n.".. y
<qu'pot<tln "",d'm'~no .=0I<lp<0 ~ So , 1..,.. ... <!l. ~honw. ... do<
''''1'''''''''''''
d~ •• ",:xion* con pmccoo. nu"""" ....JIlf'dos dcsck
d l"""odc ...... ,«....Iópco taI .......... losclefu,OCJ6n ....1("~pttuln3. ~n
'2 I c'
4 e-. M ,..-I.nlro'".....,.,_""'"""" "'t"''''''''~. '¡,;ria
r-s,...J*_
,~',..-"._h1MIa~..'..._ _
"w., ,-,,,.. ... -
00-,,_1
fip,..,.. JIf" 1«,..,.....,.. l.-m~,.,

j.2. Loo noIlro. ptlwjpoln .." ... Jlp><N"


• c......ek,~M ••,.,..,.._." ,l ·, i, "'&"""
Iooddi.... dCaplr.....3.Se<:oóoo 5.2.2... ,nduodod .laonoIoOlp-~ ...n ..
.--..1*.- lo pu<sU ... ...N de la prodllOO6n
• Guw& ..J..unJ&prodUC_"P' n......... oo.p J ,detdt
d poIl'tO ó< • ""v" qWI lO loo «fine en d úpftuIo l. Sto;i6n
S.2.2.Io. nucn d.d-.....,. .... '-ru _ t.dt.¿,. al . . . . . . . . . d<
¡"nA' '~n,DeArroJ:Io;
• Gasu>f <lI)rfQflOnd.<n.... tao pnulws para pmd......... __"'....._ ti

"'""'~ (a... prud>u d< lo. poot""P'" "nnan pane & lo InVCI'pión 7
DaartolIo y ... deben ¡",Iu'1K en ... e ",bro!:
..
• Gaao. PO' lo odqu..ici.6n eL. ...... hmu.. <.p".~ 1 mm<> '" 101 de/ine en
d Cap!rul.. l. 5oc<ión S:Z.2.•• n=u,..,. F"r~ I~ ,mpl.men"ci""e~d. t..
;nnov-Kl(lfICI en '''''M~1a de proc!uc.... y ptoCCfOI fIl'l'):
• r.."",.<!eriv>doo & l.!""", '" _,,1M'"
litproJ.¡m¡". tal comole Iadcli....
•" d Cop4,uIo l, Scaión S.2.l.d, ~ o."'.,uú" .... loo P"" mcumd... pan
~aOón dc:I pcoolUl, que lUmwo p.n. Jo """'- et..e por oq>ando,
· e- ..... f _Ia" ( 'iÁpJ-Jjí.MW _t_"'~"""""
n»mu» DO lO .... ...,.. toKi..... <:Il d nabn lo.....ipci6n Y OaurolD lb
p<OdlOCOÓn ,..., le: toKi~ den"" de la lo"". ióa , o.-...n.. ..
...pl... prtwb>o m~ ...1,1. __ .......1DI03& dioc6oe ............
Lo. pbnao poIou>ada oodudadmtnldcla lo. P¡pi6Io,~'"
la mcdwb <¡IIC . . . . . . . . prtmM10 oca. pm',pmmlC,lo In_........ ,
"""..u.
• 00....
pstoo rcUcionadoo con .... , . . - , . en b .. cdoda que lID eootn
danmcrlte induMloo en d ",loro lnvutlpc:ió.. r n.-m.llo;
• C..'os 'lKUlT.do< pan M,i.racc.- ........., "1J6_"""",..a; pueden ,"d~i, el
,<¡.. ,ro olici.l de dros",el cumplim'ento de norro., ton ""'¡>eC'o oJ rocdoo
~mbicn'. r uno an"d.d de nm ....... r~n<l.. y rcqu;'".. ~ (por. pro.occión
ilmbM:ntal, por c¡Croplo).
S. G...... ni ,.,.rtut"" M~ " " a,"..""in ti. rn"...."''' ni
.., '!gla"'~,,-_(TPP)
liJo En .... r..bto le: ,00""" .... pstoo , n.dos en ......Cf"o de
C1poK'ta06n aucana pan ,..pIcmrnw prod"" o ... ~ .....- ti
-,.ndoo (debo acNI.... de ...., nobov lo a¡oeciooci<\<l b ,....... ~ ......
w;u.icWa, _ d c.pInl&o l. Sccci6Io D.n
.... ~ uuc:aI fi>moa portt. por'" em=I ...
"'"..,.....;,¡-. Po< """"'1""'"0<, .... pRQI ,...ln _ 1l1'
.batc:an b apaolaC6n poun1OI'. qK aobn: do "1"" de ,...rw;n6oI
Y\..... ,J .... a... "'''''.w::ioooc:s,-pp .... m..dición .... loapw::i<w::06... .....Lu.__
múdcullccn boCarl',...... 11 y JII do: b publ.ocw::>clon OE<DT~.n¡Sa';"ia
\1amul (ManU1l ...bn:ar.Umc:IIIl dcapJoCtlKlÓn de lo OCDE). de p<61iItl.
~panci6n
6. ú"""wlUNld" ,¡, ,~ "1UW1 , IIIr¡t!rUos JnrU ,/ ,."ra Jt .lSIa
Irr~
lJ4. E... rub,o CDmp'~nd~ 1.. pu.. o''1,nildol poI d la~umitnto d~ un
produno nunoo o mqorado. ""lÚ0 .. lo ddi"" en d eapirulo l. Sección 52.3.
~f"t _ . , . fA -JuJ.

'l~. En _ ~ 1CIIlft ;n......oo.. lo( han -..pot.dodu...


"""" lo ,..,. u"'''f' "" 1n_,P"" r o-toIio .Ir Jo..
ptos II\~ , b parte qut .... CDftUJIOI'lk •• In 'pcidn r
O , cU-_úl.-"'""II':~obrm<r_ .... nna.LJCttJ,.~
<k loo ~ .... ~ El p'üN...... ~ . po< co-s-n"", ....
coauw" aba -.pi da.. hay quo: n:copobr-, .... COl·~ dar...
.1_
--
<:o&fiaWa" ..... Ioo.- al ....... _"" no .. nbuiWa

310S El do...f,o, ok iN....--._.ka.a do: mano:n dccu<v. la aIidad dt


.......... oobIc ........ u.-.aci<\Q, l'a...... P"'fodü...,.¡,r..,.-
1udc:ñn..-onploanolV$:If""U'bs drnuu do:l c..ar'OUrio, < ondl:JO'"
r

ea-' -" .... 1dt>ftIo ¡pila " a l ,,¡ om>m el.< W ............ " ",boo& r-d'n
CII

JCCQI lo ,,.¡¡,nnaci6tI,d,,,,d...
JI1 A fin dt.....,.)LW la c:onfiabiIMbd de las '.." ..en.... COIWI('" llIliclIM
.lucmpr.- oI¡una •.,t1DciiMl del pado de urnd.mb.. ,..plk .,.,.¡.
lespuato .... lo cual K UV........ 1as afm pn:mrotn d< cumlal de..I' , ..
lnU d< .. rr.. .... lu..........,'c pu<iou." ""_¡....non... >pK"'mad.u. So ...
..ti iUl",ulouón <1<1. P'<K"'''''' puede >"ment... 4 prepon:il>n el< pu.lcipu·
laqlK o6Jc lJ,.nd! ,nio.maclÓn 'p<o:<im.>da. """!>té,,p<mk«urn. q"" la w>
Je rc<p"OI'" on ",. a1~
fto"'"'u ".., ~ IM.,.-, 'o J,,,,,,"t,l"'dto ) Ix..rrulk '" .j~
1, ¿" li.'"
Ea>tmj ita8. ""'''''''''''111
En uguno. ",lcvarnl.n,,,, '<cen,.. ",b,. ,nno"ll<:ión, algun...mp"
la, 1..,'1CIO" probkm;u P'''' d'<C1Lrr.in.r onu. gula. 'o.. J.. en Lnnonción y
&1"1>1 quc 'mpl.... , In_,VC'<ln y n."",,,nllo. ~,.Im.n'~ ." b IDn.
(lOme,;.. q.... "'F'''' lo '1"" debe ."«nde,,,, 1"" Jnvcs"p<ión y Ono.,.,Uo y
lo '1"" nO lo I!' pefleno.. do, 1.,. r.ilumoo ,,,,mpw Ind,a '1"" no hay
e",,,,,,den....n,,,, d••OOJOb.. pI,oo.n Inn.up:l6n yo-.rollo ..«1......
romo propo«:o6<l dd ,<><al de pm>I ea innon<l6n y loo da",,"'¡" en
ln>o"p"iOn y lRPnDllo oboC1tldos. p>n" de ...... I"CJI'n.o Opo'K ( ...
""""n.. dd ..po .... V'odo en el .'-f~,,_J Ji F.-Mil.:aun <u.ondo "l m..",o
<ucaI ,n(Joy> ambolupol de: l""5"""- Esu ..,lIOción ~ lo~-
el> dr d, n<Ol n.t~ oontabiliur b In 'c>o'lÓl! r Daaorol.o ea l..
.... ~ .1 '-.ceo Ie.,- cabol...en Lo ddilllCl6n de F,iIICI'; ~
...dU)'C'l aamob<leoquc "'" .almm.. t ~ f Dcatrollo.
El dioJ>o sri&o dd ,.---~"'P- h la 0.. a ..
.- tUlo ... W <ni"""" .. , . londe """".. .......".....0',...., .......
f11 .w.... raulu ~<C ea el ~ de .nd....... donde Lo
_aooóft COf*IU. en &"'"' .-Jid. en -f 1 ck d~ lpor cico'1'I. _Lo
...ch..,_n.. u _ m
J 19 ~ •."....... """"".......... ¡t>n adu.. >q<>dlu """ d.l<s '1""
""¡'~D 211

10._ <Id l'fOC'""'> de ,nn0nci6n prro no ... pIian In....upci6n y


p>tU'
D-rrollo (po• .,..,.plu, d ,rñ¡o rdo<K-cIu CDfl paoctI,a y lÍ<mciu, Iao
"'_.h h.... de maudo... poaa ... ....d.ado.. f>boi<:0<i60•. lo m~
ck P' lo ..."' H'n de maq.. mnao n :. Al P""P'" 1Jftnf'O.---
d ' d ' lO cumun. ca p;m<. dcnno do: 11 l a . . . . r D-rrollo .por
~_lupbnarpdoo. .... plllO(J..... ddodo....t..analrd ...........
1,
po
J20. 11 uor_ fi....h ..... al pan <!isri..,... .. ~ ck
ci6G '10aam1110 o. "~o. il'-".......... flO omploaro I
1.-.-
v
.... 7 Duo:, I1 , ",..¡..~ .. ~.,. . . pn-n. 0. ... den ...
apnaabk o. flflftlbd 7 dt lo ................ dt """ ..caudwrIbn ac..dfn ro
".,dSp;a. 1 _ d ,"I.....J tk F-r-. pWnfo '"91 E.u critttio impla
·'f"'"" ..........•...... POf'OC'Opuctk ......" ..• ............doddtln -' . .
'1l>osanolo condo .. lo .... portfIdt por WI aa10 _ . pero debo ....
__ 1 adc ...... I._opci6o 7 OeanolIo..........lo ..... q,.,.. a aIoo 1""
_ d.fcn,t,..,·1,M411..J M Fracu.. JIdrnfo 10·.
m, El ,\fu..,.} MF....- (ptit2fO 112) "C'"f lo apbcaci6n dt lo •
e_
...ablee... • ...... nalmefl .. 1"" la F.. ~n NaaonaIdc 1aoC......... 0. EEUU
paLllllJmonI pan duaim,1W mlKaetwHlada """ U2I\an ln...,...._
06070aanoloy aquoU.. q,," no loimpllC1ll: ·Si d obocu plmariocolUiI~
.....i.... _,..... do>icu 001>1< un ptod_ .. p<><eoo, <,uoo_ la rana
tOrre$pOlldc ala lkfi"o<ión d< In' p'l6n 7 [)aatt.. llo. s,. po' el con,ra,"".
d prodllClo, pocao ..... fOq ,~ ddin,do 1l;.ncialR\(nle '1 d objrr,vo
pnmano CON"" ... d<oarrol m.. <a<l"" U 11 cabo l. plan;r,~06n p","';a
• la prod=lón O <on><JIU;' qut un '¡¡'.mo d. producci6n O de conltol
runclOrl en ¡, n al, Lba¡Ol. J., m<:l. 00 co.""pond< • la der, nlCió n rk 1n'-=;1"",60
y [)aa.rollo·
}ll. Se r«om,,,,,<b q.. e tu PO"'" IU~"du en el M4n...J tit ~_.'"
par-JtltÚol lll_lJ2....pliq... n • 101 .. kvoml<nlO ...o.., 'nno.....ióo. En
"'...:hoo ......, Y en uen,," ro""", de la ,n"""''' ni p"uiculat, W cmp......
ClIfTIO eol.. in..!iriduoln conrinllm teniend.. poblcm.. en l. d¡¡,lio::06n de:
.Jr;un.. de:IUIIC'lMdo.deode '"....->60....... 0 10....upci6n r D-rrollo .. no.
La..._
Ut. Uo dnck-d. ..... """de bI.,.,..,....de upodeau;n.:lad P"""
.0....-'...........
no_pna
poclria "panul. ..,{"rtBIClIeq- .. prna><k
poubk,calu.uCl'lC~ 9- .. b ""')"Oriaclcbla,+
p"""
71""
<a2~. M lo ,...... d, .........t
J24. Ea _ _ .. _ l U l < f .......d.odo "" aoaado"
. - bsc:lln.. Ikmpraa 1IfI<irnd..... bsam. _ &1 m...
O ..... afno·· na'" ...........
,-5<- __ ..o.l ebt.a por
d~p;ndo " fin akuJ.u ~~I< 11 anudad 6< duplrarb,
parca ... i1 .... si ~ 0 ... 100 pa""poI ... icioo r::Llt<.-.
J2~, L. po.-~ .n.-aci6nm lt''' -.pdt ~ r proo;:tAd (TPP')
,nwrndos en un afio dcI<:mlludo pucd... ..,. <opflooo! En ,...,ic1Ib,. !al
....1"..... P""'l~~ ua5un oaivi<bdcsde In~6n ,..do el ... m L..
~ de da oobr< P""" ... ¡...........i6n TPr _rcspoadicnta ....
I"'f'odo de ....lO" . . proporaona Inforn0aci6n :lCb;oaa! olll dM. las
~<n< ..... 06n.
S... <ffIbarp!, el bcd:o de qu< los da, """fi>l>ko no dispcn.bies ""
anDdad """"""''' <fI lo .... f!""""l. ,tu)'< U~ _10 ¡n'" 1""'" la
.pKM..... de .M¡.:
}l6 U 1a de JUPCfU cll"obleh. lC1Ú p-quntu. oclctsá. 10 ....
.... ... ' de loo . - u ~ <nn re _Me "'rn-a "
_te lar..-n..... alr. _ v-dr para el ah> .. .........sn. Adad.,
pa;o bolJw la maci6a de .... ttnelo-o. "'" lUX1Ira en loo poi'" de
.....-.ci6n la pena P"'SU"tu Ji oc p<'O"I'l d ,""""",.. la ........... "el
...........tmIC'lIfO cid .,....¡ KrWIi de . . . PJI'DI-
F~o puca: """"""'"'m..... monnucn'. cuando ['3'" .. ducl>n el< poli.."..
de ID""""""",,

}27 b ''''FQIUI\''
conour el Drlf;C1l de l. finlttCI.a6n de lo$ p .... de
¡nft<WKlÓn • fin d< ~uu ...... <l.",pIo.• I!"f'cl q... dcocmpcll....... poli,1Cai
pliblical Y lo i",..."""..
,..,oliz-.lÓn <11 el P'<><;CM> el< ,n_IÓn Se "'K'rt< la
.igu,.ntc clasificación 1"" "ng<n de ~ ton<!M
Lis.. d. fuen,.. d< f,n....iuni.nro:
fOndo. p,opio.
fondo¡ P'OVeO",n[" de proas afin., (lUbl,d..,... " uociod.ul
fond", d. o'rao .mpr com<r<i.l""
fOndo>< r",ven",.'" del cobicmo (p,tll=<>J.•"bo,d, etc.) rondo> P''''''''
oicolo dc orpn;>aci"""" lUpl':'fIacionak:t O ,ol.,o ionll.. (Com" • ..t.d
Euro......... )
. o""" lOndoo.
328 r.", "Da anlldad de eu<:moo.. ,da<...rudas a>n las ",,!:tlCO! r lo
'n_j~ •• es .. r.c rccopla.- rnfurmación >Obt-< el ... (" ....) <k .....u.
fucnI. te rllWlOlfl\J<fllO l~ dc 1,,10<111< una .."mxión. <00 ,ocb
probol>oIrd.od. ''''P''''''- w.di.m.. rW:I.l:o caop 11II1'-'" po< el ..... ~
.........1'[ Y "D><fIUl:l PO' a>n>Ifiuicm....... 1""".1 de .~
ad<nU< de la .......... de ...p ..... P"",u,d ton mp«fO ...... P'CJU"tl
M .....
32'1. P oIlü1 el papel ..... dczmp<Úlll.u<ompno ....ules .....,......
'" ca ee-nI. r<$UItI. Iicl Ji "na ftlII'."", ¡wuopo. mmo
po ..do.dd (.n..... t<pflftOl o.r.,......... nal enrdao&nc.-
prod..., .. y ptOC<:>lM qw L"'pl>qtotto ,~. Em duo pIlt'ck ...,..,..it ...
maD<Q .r.:. .... dctcloo< ckuIbcio por ....n de loo fondeo.
Cap/rulo 7
Procalim".UOl p...... le. ~iml'"

)30 La.p·· ... mITUU clo la ...• ...."". ~IQ mulo. cn:caI
pan la ruopobció. r ....a..uo.lotd.otoa...l-"".......aóJI T_·-.Io ........
...... a;p<. no ...... _ ..... la~.., d .....-d - . . l e "'.........
JUl• .-eaplnaloofmx ,.............. la d.:mn.... w... que hu ""
pan la .......,..loQAn Y&MI de Iooclaa....b~ ....... .-..6J.
.............. CII01lI>
)JI S, ..... '''''''.......J.cio..... OC fUl"'U"." obttneW., raultadooocompo-
rabia. lo wp del llftI'Ipo. o.uIquicn .... d p.rJr; ,do:...lo, F.n CUOI po...... _
Ia_ r<-k .uccd.r '1"" un po" ck......unodo occcsi .. "nlius 01•• Jn<todol<>-
.... Míen",...... ,es,,"*" ""*" com¡>aBblts, ..... ';lUKiOn no J<1'CfUl
p,obitmas.

Poblad"",,

l12. H"" ~ de '._ión .... IOdo< .... :únbi.... el. la 10.;


en la ".el...."" .-..ufa<nuen. la prauo<ióJI de "",-Kioo, b ;w;l "illlao:ión
p>lb/¡a, d O<a o.
la alud e .nd.... mlaakn.ptinda. T uno:bdoo
de lo ""O • lhq _..&cen.
o p»e<lcn .... r..ca, ...
oond.icionts , npi.a
de: aIan<c esp<u:iacbr m d CapfrWo 2 liftnl:mdgrcs r .... ............,.)
_'IUfCB.....dada pootnIciaIrs pon IN ~ - . . - . - .
HJ b.-bdad. r'" rqóa de . . - . - - . ~ r pn un
........KD!I> .... aab<.- .",.. pWNcs El ............ clo 111..... '"
... adaAnd-.""¿".....,,¡"'O".......aO'b<al ! al a' ••.., ...
d_... ~aq aún_tad.uh.:Md_•.-,Sl:rccomocnda.
..... a>MJP'C"", '1"" "*"-tm.OlI .. Rfiam. aa;.-Kbda de la. ........
....... ...-.adualm f , aoako inclwu _
...muywnl»ln...""'prau<k DlIIor .....-c:odo En la medida
... '1... 100 conoci.u.OfOl ........ Ias Mtbder do inn0vxi6n,w" ... ddcampo
de loo Kme.o. con,;n,""" un limitados como hai.. """.., es prcfmblc
concen, .., los esfutnor 1Ob~ las .mp...... d. """icios on,en,¡_ cIndo .1
p" n 'o do .¡... «en<>l6s;co en es,. ,empnn. <tapa dd daar rolJc, m<tudulGso«>.
)J~, HaY""Vldada de 'nno_lÓn en las "n •.ud.. poq"dI.. r modian..,
.JI romo." 1.. ¡tand.... Por "'rui.u~n", lo. ...lovamicn,OI d<b<n indu"
""M.I:.oJo:o do todo. 1", ~OI. Po, IUOn.. p.-ktk:u, .. n ombarJo. 0610 ..
conoiderarln on .... roI~'''''OIIao unicbda que =gan PO' In ",.n... 10
....pllllOdoo, p>t" que lo....alud COf'npa",bI... PuaIc <>Ubl<ttr.. UB
umbral """ :alm pan dn.."'¡ lfIdllllrias. r m1s ba,o P"'* 0tr.Il.
33~ la poblacIÓn obJCIlYO de loo ~..,. oobn inlO<Mlci6n .. d
CXlIlJflnU<b por todas b> ouudadc:r; 'f'C oc.... por lo 10 cmplca<b,
.....
pm""""""'.~ do ... iIId....... .- odu ...............,.. lapoMao6a.
llhH1ltUh ! f p' ¡tan lf' Uli
.¡'
~ IV ~~~~;'Pr . i ~~ t fU1'i
tH u~·
q
· "
ll1>..
11 i•
n!¡>i' '
Ii "t't ~s~H ¡
,- ¡,Fol·· , ~ l't~'~
,~, ••
.•• ",rr,ri
~"~.i.r
e"'-
,,-1 . •
t·t,
l-l'l'-lls .i!" ~ ~ ~~ lfge-",,~~:L 1- i1ia ih ... ,;.,

".1 pll·~H ¡ r
ih~ fl t~i!~! ¡
~ ~§~-""~Il~'i'-a=01 ~ i ..
~i~¡¡!1 f~f' ,Hn·~.
~~""~~E Pi !J~i

n~~
.~r~
lP~¡d
g~~ltl~.~
Q.

t!'
lFti..r, ] I t "tlhtt ii
!¡t,!~ t~,H! r·~i·il 11
~lh t¡lmB. ~,"iHIPH'
~.,,~ir . . ;¡
P !V~ t r~,..,I~
td1 .,¡~.",
Hi~ l'~ii:n
'.t¡¡fOO~~¡'-"
·~_~d~~~~~~. t'~'1¡1
.....

!~ ~.- ~ 3'
~

rl~ I~ dlLm.
• t ;H~i'!l
'-~, tihr q :
"..···'·rr..-
¡HpH~ lit ·fi
ail_S~-
¡
"j- l l'l !, Ir ll.lir ...

H'1"!!¡~P.! ~,il ,i
ains ..'~I'
1';' t ~ i.,
J:t.S a.~$-g~íI"~ª"'0I11i" I o'lL.rg R-~
"'" ""..plr,.. como Iaf d< ~n, d wna60 ad~ de la m_tn
p<ocd< IaUIw buon~ pnWm.a.1a p""'ri6ft lIWO;l. Ea uIa _.,.... ..
pma cuouadnar la F-bolodad d< In C<'nO'>

340. Loa ~""'~p.w:Oon ... nbi'Pl"rioal""""


.... Ea d "'"- .. ~ _ """"'........ abr ..,...ar ..... l2A do:
'. ....Ju..G J . . . . . . de,.. ao. ...adobAp."_
o'" 1 • • , . . . . paak~::arllU1li1,.,.alllliliaa.b.d«nopodria
e-........... no ama mrdida al. d """" d< ,..... 'n....... "_""
..w-ndo IT. • , ele iJODCiCJa>_",- P_dlllmcnooele'" (;accoona
do .......mol 110 ~d ............. búIaocld . . . ~ .... Iao t.po
_ .... ,=t I
}41. t.a. ma...... P'" mursrm> bnftobl opoot1I....bdn 'nmorj<JRbla p>n
""I",.el draanollod.lMpmcnod< innoncilln.1o w,.dd 'inllf'D- P.mu....

tomIpo, ,.
tnu........o de llfIMIadoo n_..
q... ".....Jiow oborrvm lea oíKuJo. e"ua diuin... nn.bIa .10 ...... dd
1"" .... C1f..bdo.spri:al ... la oel«o6n <k w....odado:s 1 en d
'1"" .... 1lAn <orI""1l O ~ ....

342. Una cond,ción nc«AtIO 1'"'" ClliLl<¡ n'o 001>.. ;nnovo·


ció.. "" l.....'.neia .k Iln llW'CO co" información b:llicl ~ ,odas 1..
..nidad.. de l. pobl.. ión mllro. enm.. mlnimo, del:.. """.."•• 100 nomb... r
Los dir«cion .. d. ,odas ba .. "j~.. 1" d. dcso.... qllC ..mbit" ,,,d"ra lo.
n~m ..oo de ,.. ~fe"O 1 d. fu. AdcmÓl. d mo..o debe al,,""'" i,,~,~i6n
.00", ...".bl.. da,,, ,.... OOmo d t=>O de la "'ol..... ia, d ,,,,u.oo del
..lablccinumlO y la "'lIÓ" donde ati ,,,,wdo.
3U Un re¡"'/tI oficial de ncsoc-"""'¡""¡" "-'/tillado «In fi_
(:lOO"' COfUU<uyo: un nun:t:I odoaI. t.a. "¡\cltl~ naoollCS de Qladi......
sudea <¡JI rq;..n>dc .... llpo. peto "p"cden .. ,~izasO<fOl"""1""

'l1lC l<'opt Ia....w.d Jocionl<:. Si Ic.s ...p..uo. _ la b.c pul lo- • abo
~'OIdo d.....II::O lndalc. al..........dn<amM:n1Ol ~ InYQ(lp<>6n
1 0-"'0110. Y loo m.-....."" M..ic_ . . - . ,.,¡".. lo aamclocl
_ _ aal, la ,:úO.....o6I!i '""I~ ... d liDln,""".::oUóI,
..." .. puede
............. adUlvamcn... dams c:spcdhcao lÜl.L faDL El n:sa>
de la 1IÚc>tmaci6Il. por qanpIn la ...hrin.llc~ 1 O ,0lio0 lo q-=
lO ldim: • wanabla l"f'OnI "" de lo .. la _ _ de >al.....
ea""''"t'' .... tal'"" pu<dc uc d"... do loo ros
rcIc-'JmIClItoIba::odoou ............. ,cpu r.. CDUlpICDlC,.. CDflOmX>I-
lO ........... ~ .. .wco ~ do .rn...dada 16mias d..tinado" oIM.......
.....u.ue:.s. Por d CIlHltratlO. Ii !lO "" poailIc hkrr...- oí ..
216 n ()WIJ(~ ' -

daoun,... me.a.n.. n....... ocasuio n:cnp.lu wnbo... en loo ~...,ros


...toro ,"_06n .nfo.mxi6n cwnámOCl de adn.. ¡cncr.aI • in~
oobte lllvcsup::oón r o.sur.....

~. Pon ~ Iamfuo,....:i6n J><fU"'C"lO... ~ ...u..- clM.....

,d<. m_
fMoIodot r ~ a ..." loo cuaIa '" c.aun bo _
~ l . J>-dc-

urudodcs 011( s ...·,. la ~


por DCIf.... ,.Iar
....... _ pe' .l.r U... '''' aubIccido ~,. " "-",,,_ el<
.,; d mtaanbioel<duoo ...
"lD~
,,,,b,
J4~. c.d:o..lrodo ...... """..po J clcOlIidodts ..... lt .... ~
uomaoaulI""DCIfftO..-.D"'J"D ... .........,"'ncoadoJCDOfIporolinmm..
omn6""<JD, pm.1lcl>oin ofrccca prob..c.... Lo apcncoaadcm............ loo
m.""",,,,,,, da..n~ • <n<U<>U.I po< COIKO dobc....... doocÑdoo co"
... t~ babolodad poro oboo........ ckrap.... towIK..II'1tI l _ ID.ckulIts
má addoltU'l J '1 lo muitoCl6n orpniudon debe ...... bo 00 ...
••10:«,,,..... "" Ioocn< <:>doo 1'""'1'" btoo ",,1"'«II.d..oIOO"""'~ r....
o'" pon.. a n"" _<he """.. ...,...100.,..................
dobcll ..
La. fe~" oc dacon ""..............tp<>hla ck ,nf"H'"" El hecho doq"",
loo difer.n,.. con,...,... ,coI0.z.0d<>0 con el .... ".ti"
Jo .a...,.1., I....s..' S ,~
..." ....... d,x.o",.. pe' p.me de pcrlOllOl ¿.fe.. nl.. d.n"o <It l. cmp ..
"'''''''Ul'''' un> d,f....l.,.¡ .diciorW. Se "u.den 10m...Isun.. medida. ""..
i''',." 'o ",., l. .... Jo '<:>1.......:el.. ,.10.0 do U" " . 11 tI,.,.J "",,,, ,. 1""'"' "en-
,. dd mllllS(fO; d ."010 do lo. r<:IUhd fund:llllo"lol.. oblcnidOl '"
,d... m,cn,o. '"""0'" (" .. '1'" 1... hubo) 11 la p,oma:! d•• noi.. > k>o
........ad... 1w ,.. "h...... l"illopa\n dd 'cl....m'.II.II.n 'U'IO.
346. La rna)"l' pono dc lo< problom.. quo .. pl'nlc.lll rn el CIIO de los
rcltv""" ..."" pe'co, , ...limi...ncu...dol< ,..Ji.." .n ,..... pn«>ruJ..
P'" recopilu 100l d m"'odo '1"" dckrí. apII,.... da <Ir """T'" atidad.
Lro ..... de rapu<>U ckbnún 1<' """ .lUl. de modo qu~ 1< ftrc:t<lwian
.... od.deo "* f'KI""lUI pon >k:&nut ~ft mismo ft•....l ck <aI,eb.d P..... [.In
......u ......... SO rccomocnd:t ... fI<IIC""I mérodo POoq~'-" .Od>VU ..uy
. . .c> r.•n la m.,....to <k ¡.,. OSO<. """"'i 0,(1
l'í~ l~ me,.,. 001......,.. podtú. 0<1" .n c:oml,,, loo ..ft'''Jo'" del
...............10 PO' DCIf1ro,. La 1CYlIU prttO<Ull ..........do _ .........,...
U. I.'"CIUCM CAn """res- a........ >11 loo a.....licn_ '1 ....
......."" <........... _...t.nd...la po.-. ....t.. ..l.d ~ CODO ..
de porod& la ..fi>o-Maoó. obrauda • u...e. de <O<I...:tOi prnorWa (po<
.". . . . . . . P<.cr__ . .
.......pIo•• ~ ) COI' lo pcnoou. mio .",.¡"",.¡" don.... "'" lo _..bd

.....ua 1"" tofnO-


~ a¡><dl'ocoI do cado lUli<bc! lO

348, .... .Mui6n .............. ""'adoo•...I· .... , 4 ...... okn............


~.~0217

nnpma a un l~ do CSflCO"I impcrwo::i.1 pr¡n. loo ~'OI 1Db..


..-oo6n. ~fO 'l"" lu pRlUOa.i _ mUfap<cialoudas y J6Io \IfW poca>
pe'OUUl .,....Ja...-, a.., porloa>lllUn nobo ....-que """,pleun-
CUoaIIOfWIO' dot ¡.. ica E.n la tnxl.!n prqudW loo diK(lOla ¡encnia
~ """Pi .-.. Ea Iupn id -da .... p-...da ~ ~ """
d.er:tOIal"'lf""Arh'=do p= Ammaodo _ _ Iup""""""'l""
cloften "f'O'D' danoo. p<ftl 0610 dobc: _ La ... p' t+ do ooordmf bo
'..... Se KOtU<f&
lW1O,dodiadol~cmb
w-.. ape<iaI F'"""'' ..... .w.--
.. nlaspmona'adcn,".pan" ~.
dlu.....,- R-oIuñdotrn:oruda ..... .lbin>........k. - pm>
~ _dJIcilJoIknr. abo. Ea ~tt 'l"" Lo pe-.. 'l"'" "'"
la ...lIbd ... cuau6tI ca>p d pocIcr ........ oolw la pan¡opoci6n d
~"'I..,elcuodequ<<-< ... ..,¡._l1"'.. ~...,..... npocidad
do lUOl"W b daooo ""'-1CI.kaUO de lo wu<bd

J.'9 Toduluik1lieuder=>pilaci6ndc:.wo... boua.. t1 mctKII ... ;dcuna


,~ .... U un nICI''''_ ... cuyo di.cIIo .. -.-.o rapcur .J!"_ •
búoc.&I. Ln pmocuhr cuidado ~ dcdlClnC" QJO do< cuaUolmio. q"""
.....w. por <.o...... Adtmú."".la ",,",,"'nanodtbo I"Ma'''' en d o ..po ....01
de: ,n",.. ,.'II
avÜQ<lÓo (I"ucb.o P'~'
350. El cu..110n;n;0 debe: .... tan cono y .. mpie como..,. pos,ble. S..
a'''''' ..... debe "" 161'0 r 1.. def;nicionc.e in..."eri"".. d"¡"" ..,d.taO, Pn,
lo ....c,;aJ, ocurre que b.. ,-..;u
dc: ,<>p"...... PO' umdad r PO' ",bro IOn ••n,o
rrd.s baJ" 'lW\'0 mú b'l"adeu'!lion:lllO. ü\.O",,,,,,l4n pu..:k m'n'm.u....
d<:<llGlndo I"".. ",ulu ......;';n .. d".. ~o lÓBic:n r grif,<o y ,,&,rpndo not..
aplica,,"'" r e~mp~' en <3It,1dad ... f"'¡..,.... El di... fto del <u.....u=oo debe
Uf t>I q~ (I>.......n 'ncW lu unidades. aun aquclwque no lCnpn accivt<Uda
formol.. delll_ión.
351. lacomprcna6n del euatioru<io por pane" Iosmcl...' ....... puM<
"en *lmmoo a medid> que IVUCUII de u,," JlU&U'l1a' OCla. EP0Ill"M que
11 alod>dde ¡" rap.....a ... ondepcnd..Id ,....... al d awllipua la pr<¡Ilnll.
Po. ~~."C"P' odun.....- .... o...,..,b. no" mdofcr-=.e pan Las
'<>1' ,,1.
""'*"Ea
--no "Cf"P'"
pua .r.cu.t..
""""'" ..,.....
n«ctario to<bs Las
.....,pb. o!d tipo
1-1"-- a r.. Jo ....rI'>ar JO no ca
:rplia. pan ~ ..... tipo
de rapo_' dot -..a. de rapo.....
JU la opcncao.a ht don_ado 11 boau ......""ud para plct:u
l.o " _....no. ......;- • _xi6ol nrb . . loo "poi do
\lRAoda- C",rdo ....- coo:poO<DClld. ................. " el ...... do
¡" 1Il.-.ci6n (como ....kocwnr a>lI mlrlau UlIlClacb ptqKÑII r~!tS...
b ...wa
d ............., do ir,'A>' '\o, ... ~lC .....1. W'l!O .....-
!1~ el 0CDEJa_ _

cI..pomo ad. d pn:sonal pon ~.Ioo Mov-"""_ soln w ......o.looo.-


U.. ~u1...,,_ dc.-¡ul:..cua<_ _ af .. f'UlatOI
I"'pot.,... comprmclan ~'" oor..al p~ "",*-" y ....b mú.
j~ En"¡ CUD do. ~ ....... "'''''''''''''1laAoob<t in..o..ci6n...
""""""1"'-' r-n..;ubr IlmOcln. La md\lWÓll,.al dirliodd o.oa<IOf\II1O,
Jndwo .wermciu menora cnfra .... CllaflO ......... u,J,.......... cI,•• n",..
~ puedm af«"" ... i...... n¡~ Ja"''''I'"'OIi»cbdd<10. 'CRl~oaob<~"idvo.
Tal.. dlfe,enti.. pu"!.n p,o""",,. PO' e;'mplo, del. ,n.duo:;lÓn. Un. na<!lIC-
c;6 n m ml"',en ,e que ..nI" en euon",1.. <i reu ,u':>J'ei.. loc>l.. de ad. P'" (po'
ej<mplo. el.,,"m. kpI) h.. ~ n,,,,,J,,, por cvlt.. un. comprcn.ión e,rón~. de
... cooecpooo , def,n,,,,,,, 1'0< om ""rte. ll(Ioc deben ....maK:lra' lo.
probI ccnup<u..... coa <r.>d_~n _10,5""-

IMntnro JJw,., ... ih) / ~.. 7n.-..iJa

}~~. p...,g ..... La ln 'P""" YDaourolo'fb tldIO...o6ll_lmó.....


_ .r-.... poo;ltk als- pWa ... _ ......IoJlw ...
od<-o-'''---'~''_(_d~). Sca>606.11. H~ .." ' "
"""m.."....
fa.... 'f ""
• .... pnoncr ."P'."
". d< ..... poIiua:
icn'o~-luce la ""'P r;lobal~... x
.mpo'" • ~ ",,>dada ' P"'" rapo Lu P'W".... (x tn'" d<
cua<"'...
un tln .... no I"P'd<doo ,d.-nm.. n PO' oqoandoq... 'OPO''''
parci.l",e",e Lu m"m.. p«fjumul. Pe.o ... el __ de d", ro",""",,,,,,,,",
La
w
"'<P 'mpu,,"', ,OJ _el; a.': mejor "p"."d. en'" d.."ma> unldadc:•. Po,
otr. parre. La mmhhac,6n ~n un único euenian.rio pu«lelCdudr l. ,... de:
,..1'...... porque d <U,,";lU""'" radun.. "<:1 Iwnnt< m:lo l."" q...
cuolqu..:r d. lo. Jo, C\>eftLOO...... oepo.-.doo.
• Squado. un ......... m;...,rocombi....lo perm, .. anal..... Lurebc..........."'n·
'a en"elo~up;>ri<>y Oa.nolloyacri..daclcs di< ,nflO'QCión m el n,.-d de
la Lntllad. Ooa rdonm"""OI ocparados olr«n ...... oportunodo.dco pan
..........."",,,"'"cspcaal_"'aoaado P''''l<MDde:Jlu."n''xa...Ltnm¡n.
• T•..,..." 100 ".....w.. Í>Iltol .o.l (I)q loo aIOlUpl. . d<

--.......
la_opoón 1 n...:.r e "'~
rd<>-amocn... eamh.u.doo f.o ....... ~ 'l""

• Ctuno. "" la "nKbdcs "''''' g......x. al ......-. la


<Dnf.ndorloo .......
ow<n en d aoo d<

=
de raponok t..
f""l"n ... oobo-elow""p'.d.. y DD.anulIo pMo:!....... ~ . pe'lO'"
dllltnuo que la u ... de ...pondCf solNe ,nnn"""nn Fn.al cuo. un
..lcvam'<nro eumbmodo no .;tni~arl. ven"J' .11;".....
• Po, diurno. los m"<OI al"C1pondJ.m ... 1oo dol ,e1CVml,rntol 00.. d,,,,n
'01. El hecho de combinar In. tIrn ,d""mi.",,,, implica<l'~n"iareu... inn;>.
.io. >obre InvaliJ>l"Óll y Onao-rnHo • un> ",""dad m.Y'" de: enll,bd.. no
tnvolueradal m ... "",,,Kbd (2).
• ''''''I~ ,nduocbf. $in clllbarp, m la pobIH"ÑI1IW'CO corraponclom•• ol
...1cY>nuen... ..b.. ,nJ>O\':1<i6n. úuCl......lllUno>....::>r= loo rrkv..mimroo
conJunlos.
356. En .r"l.......¡".n ",sume",,,. a favol dclQl "'IcVlnll."'O.tonJumOl
r r
>JKU"'""lUl "" <011'" d. dIoc, no .. p"',blc cL., ..". """,_ndaci<ln
aucófia- pWrsq rra!nacI amboo bf'Oldt rrkvamIrn."dciJcdndood...
PO' 01 lo que QM.",=. _otndo .., ","",u lu ~
putorUlun de .... P'~ ';"== ...;0.....

357. En ...¡ ,<:>duo 1"" aso<, loe rrlrnmi••"." 001>.. ,,,,.ov><:i6f, .....
..1..... m'... I"" de mucoUas altalOlias. La h~,..u'a porlu"",. "fu",,: d,,"n,..
lIeI''''''....
•ien i<:a< de: m mo b SI In 1""' ,"'r" ia ele: m UClU~ a1..,o"o.l.. tWllCaJ
dc .....lllic:aUó" u'" ,6;,"CII dc: ... Ud'..... pota>np.,mond..oo ..... _Loo
~1OI quo: .. ulouban m.-.. rM,"IIfi<:adas apol'UIOII .-.ludoo
confiahIt< ... el paado.
J5l. S, lO ",JiIa¡, rtuaa do ....oufic:oc>6o>. d<:OcoI ........- . . . .
..... F""ftIcoma ra¡xao.la' • , dt blvuubIco do......wiaá6n. En
p<"""poo.lo a".e ~do: la F 'b';6".w.. prod..... <IlntoI .... " " " -
po. co_ po.siblt u f6ttu1,.... tIrl fmó_ en <uaCJ6n. en _
pabbr.oo. loo u .... de .. ",tUda rormpond, ~""'... 001>..
¡n,,~i6n det",n aur oompu<o'''"PO' unubd ho~... «Imo ...
I"'"bl••n cu."1o • 1.. ""vidod« d. ¡n"","""mn u d. 110 innovación.
Aa.,.] .... n,. lO nlw: qut las :oai'itUdco de Lnn.,....,.¡o" deAm>lbdu.n unm-
da de indUW18 difc.m... y... cIuto de wnafjo dioun.o d.fieren PO' .....,al
de: ......... sip>J1cam1l. !lo: ~........s... por lo tanto, ql>t la atflIti6c:ociOn de
............... oleM_ ..... CIIOd< """"-,,,,,_...hre....1lMOlirSo, ~dd
. - - r do: la aamdad prico<ip;d dr: .......w....
35' El camo6odt ... unllbda dctIe l'llOWx en ttrm_ debcantidod O<-
....pbdoo. ‫ס‬.‫ן‬0o rloo upoo do: ebda oWmnta (...... c.plnolo 4) r
convrnaon<> nacion.... d.¡¡'••nca di!kd foc.. ubr r«ornendooo...........
..J.. sob.... rarnoIi.o eo""on><:nlo .1.1•• d ..... A eon"•. u:oa6n .nulK':unoo
&lgun.. recom.nd.d".... '1"" ~umpl ... un prop<»"" .".lll¡eo r qU.l"urd.n
'p~ ... nb"'". Lo c",.uflCKlÓn.
}60. Lo _ra,fiac;6n'" bI UAi<bda .:'IÚn .... K"~ododa p.illQpaItJ
,¡¿",~ ........ bdas0f.c:aci6n ISICIkv..3 :ONL:.I990Cluiña.ri<!n

IlDbc..u.
... 014,._
.,...,..oI4t'll........... ' u._ ......_
, ·.. y ~ _... IuIiaIoo,... .........
__h' / ....... lrO_; I .. ,.............. -~" ...........__
[",;...1" In'''IlaClI>f",aJ Ce lodu Iao A,':f1....iada F......onu..... (In'.....',.,....
5l2D<b.d Clz,¡SlCIlKIn orAlI F.............¡., M""''''). S,,,, "'~ r •.-. Se.,.. M,
No. 4, An. J, Ncw York)1 NACE Rno. (Eul"Of"""l' Cnrnrnlf"JOn, Cocnc;,1
Rq;u/;Illon (EEC). No. 3037190, or 1 Cembo, I'J?O. on ,he S..",,,c>J
CL....ific..ion or Econom;c A.." .. ,ic> ,n ch. Eutopc'oUI Co",mcll"~. Offi"'ú
/ftorul .(Iht F~,./1U1I e-............ No L 193, u.u...bo..'E 1m...
.•mc",¡",U"c"'mmi....... ~,l,,_ (EEC) No 7'1193 Offi",J¡_....i'¡1Ñ
e.-,-. e--.ul>CI, "lo. L !J, ~ 1'),HI L' .... _ ...
putdn> .......,. , ncbtoo....... CU'K"t' ...,...al ...-.a <Id niYd ...
chnSaoón 0010o-. d dobc ~ .. aa~"f Lo dcci:8drl *P<nd<
.., puo-"'td>d.ad< bs<JlUJUUtloQ,Olti<c.b,.. r (Oftl(>q<mpln u","
......"'mú donde" prod"""oón do..-l.<n""" r,cdonu...."e (Drvi&ión lOdo
Iad..,fiaoón [SIC R.<>. J I NACE R.:o. 1j. En.....,..., ul_ co"vmd,l. u","
¡ub<!jvi$,ón :¡¡jli,;"naIl"" n,vd tk grul'" o '11<1'''0 ck cluc. y no """"iri.. lo
mi""o on d (OJO de un.>. ce""oml. donJo l'I',ooucción ck nudc,.. carnea dc
'mporunc.... S,n cmMp. la ",,<pelÓn de ""d.ad<> <Id>c ,<:iliunc 1""
.,.,.;"..dd ",vcldcdmri6n In,wl o:Ld~d;"",."Ludu.fouuu.... ISIC
Il.c-<' 3/NACE Rn" I t
36[. S,lao3llpcaosit" u"rorunc::U._<><_'" d caoo
• loo ,.....,. '1- .n•."... la U Euo....... lo auaufaao6n dcb< ecl...,
umboo!a .... <Lmmsoon ,qooul Dcbcri.a ..uI.-se .... c ~ ~
...wu...I><c\a"f>c.aci6o, NUT'S pan la LnOÓfl Europea} IE.cto..., " , - ...J.n.n
<(r......,-, U.,.. ¡" 5<.ot......., Lilxcmboulg. uJ",n. cdO:',"f1) L& ""~Ufaa·
clÓn IW" los p.ai... mICmb,o de la Uru6n FUlnp... <kb<ri..... po. lo mcnOl.
el Ni.el 1 de t. d .. ¡fie~ion Nl!TS.
361. A fin de p",,,,,t>, un 011(1 roo,« de pm:uión. 1.. f""""'"n .le
m........... "" drbcrildl ... 1.. m"..... PO'" ...doo loo ......"" ;~d,.,.juoko do:
"'.........,..s. """'....""'dn q.......... ....l.o "''''''. b fn«1Óa dc .......""" .. un,o
....as noaRlO mn:or .... b nouobd dl-1lIl~ 1a pnW.coón -.....tada
7....- ~ ~ _ _ la _~;o" dt ¡d>loc.iófI dmuo"'...,
_n Los fnco-no. .- " .abmaf d lllO'...... .,....pIo>.c.
d aoo <k .......... e unidado. """"'" _do nt.ondo ....
_a.. co"'p<><O<DO 1"" " ..oJo u....ladn dt' = ,no:!u.,,,•• 1.. de < ,...
1<1\"'''''')' U"o 1;JCtDJ 'fU< debe lC""">eln .""nl> c... n<ln .. ""1>kan Lu
fr>ce;".,.. ,n4,,,,d"0I,,, de mue..'oo .. Lo lCnokll"~" ,op"nde, rltn"" dd
est,.., co,,,,,,,,,
l<>. com¡>u",,,, 1'0' un"l.,adt$ mú pct¡u<~"" pueden <:onlUlu",
tl'mpl rIt """ rklbil n ...1 <k ""'I""'JO.>, porq uc el ro" (...,... <k i """"... IÓn
,..¡ .... DO..,...JI< fA"..l r.... p<"WIIU 'f1lnmpebo..
~3 Loo muludos dt tnWtlW 1"" "' "'" oI.Wa ""'pi"""'. hn ti<
........... ~aobf.tt.pobl"';...,."c ,..1' EA.ottfld_ _ oan.
pan. ....pw rcmItMloo ..-....s.... EllRio ~o. tIIno .. Lo oemoa <Ir
caponoitrn auI .. .dI...d;aunpan.lao~I~......
CI ln~nlt p'~0I .. lu fua_ dt mllCOl..... de bo ... Ilbda
~*cw. D 2ll

co.raponJ""ta 11;'<.",,,,, d< pocd<ncióa}. S, ....nI"......... lk"lQ do.


............. <W3lOliodo. ddl< aplialx la récnlQ tkn¡wuioln hbK ,...¡¡."1dm!.
"""'''' alOdoo loa ""nh>&, ~""""< aundo '"' fra<,:-... do mllalRO
dIliomJ, 01"" loo diJu c:ouu-. Loa faaoreo do ponckra:06n pocdm
mochfian< <:n el ca. do q no J'I ""''''...... PO' ftlcilm d< amo umbnI.
360* Orbm >pIOnr ,1<: d< ~. "" -..hOn , -.., ....
~ lT». .......... do< ~ .......,.. Ea el cu> O<: nnahk tnlI'O'"f
loo l· . - - .. puada ~,<; m el CU) O<: ~
""""_ .. _ .. poadc r .......

E "" ................. _ ...... d....


Iaw... -.-...
"5 Ea lo pna;a. ... ,. eN' loa ................. """" m,,,..&iOa
""""f""'IOt'I,ft«,mpl<uo. ".do:~'''''''l< cid noñodo ",lb""". Ea,.,....
bI< d.., .. C"" doo tipo< do nIor.. f:abnl<l: &liad< ,cspuaa COIIlC:lpeaoa ..n
<lou-ft... T""" t<OfI<"'o wucI.od. La falla d< ""'I"'""la«>n lap«tO ......
....ociad wl\Jl¡fi", q "Idad qu< d<bnl> dtva. ,nfot""" no r<fpo<>d< m
obool..", PU«!< lo nn" rn<lncs 1"01' <SU '''U>OÓ/'I- tal W'I ti ,n..¡""oqt><
"'""" • ....00 Li en<uc>'" .... pU«!< PO"""" en conU<lO ..... 1o UD,<bd... ,.1 """
b un ,dad .. n '<1' .....ponde•. l'o, d c.ontnno, Lo r...... d. r<:op con ,..peoo
... n dementO .. pr<l<n,. < do l. un,d...d =pond. 01 CUftflon p«<>dej.
un p'qlUIU' en bblK". 1 1 Iu. """', """'''>01""
qU( ,oda/. W '''pucow
men n' ~ .., q.. td<ld.. en b!1ft<D. deb<n "" <Dn.lderodo, ComO f.,¡", d<
...pu n .l<mcnro
)66. El pmblc:m.dc la f:d.. de r<>pua<> ocrl. mio ..,,,,,D ,I.,J,,nibuci4n
d• ..lo..,. &.I ..n'.. oob,e 1.. unldada do m...." ... T b , h<1od dr W
prq:un ... lüeor .J.. ro">. Ea la p.ia., oin cmbo.rJo. loo <Iof .ipo< de .»o....
&.IwllCl 'lCllcn un l<SflO con ,.. poao' o<lGSalXl..lsne» d< lo poblxJ6n T
el """"",""10. l.. Cllpe<omcia odquirida CD la Encua.. COmu.." oob",
Innovao6n dan...." .. quc ta. fil... d< '''''1' .... ton .-..p<ao. , Ia .."ociad
JCconanlfm..po'<J<"'pIo.• nd<o...........w .. _IO (-_vivimdo
un ca.p:o tk 1fT"" probbua 0<GnÓID>caI T 1\0 po 1""" mpon-
tkt- d <ucMronano1 " bo<n. <D ~ ......... "le la •...l ("la .. _.a:io&r.
.. un con<cprodrxoo............. mx>aonmo1. u f.Iu el< rapu<st> puntual
.,-u........oo lo prtIUnu .. (o puecr ....) m" di8cil Un.,...,pla dcsneMIo
& iW ... mp__ p'JI''''''¡ ....."" de b En<uc:lU e-........... ..-
liNiO' ' • fu. lo P"'P"" oobr< e- ~'>O.Urwb .....-.6n.
J61 1.0 r.... de , '\ N" 1"'"''''''' o torl raprao • la lIIIi<looI ""'-ua
o:w><!m,mom.. Iacomplf'lDndad do ......,...¡tadoade rcIcnmoen~ftIcioula
c ..'efftac:;",.La !'..... ...,..... ..... ~a -*iaioda:utolW...m.dos
aroot' 'b " - que lofdosua'OI ,,~. pu<d<lI co-ducir .......DdoI
_bota doR:n....... lIlCaUlO HcnerK a affta' 'CON........la:_oa d. afie...
,.-..l ~ ID canmno........ ~ ~..... en="" ....J.odcw.d.
la ",--.16a a \o 1uJIO di:! ll(ftlpo r ;0 a cm't$ drloo dll<Ifl.... paooa oId>od..-
• la u .. lilación dt ~ di'=nra pon ....dooar '" ~ dt lo fal... d.
'4 ''"po< demeru orpo,unidad.
' Por I2UIn<I pdctoas r ambihl «ÓnaI... xor...,a unLur un UUl'"
368,
do: m~oodoo <k,.om,""¡" -mhodw do: ,mpulX>Ótl-, En CIC1Iaa.1oo rn<!todot
ck ""plllación 'nlnlWl .....na, lo. valorcs fa!Wllcsl'"rtIC"do ok ,nro,mICIÓ"
.d>eio"al q... puede p,oveni. <Id mi"nn ,dt'VImi<",o. d" .dt'VIm,.",n•
°
•n,."o.a d. O".' fu...'a. Un VIl!'" <.Ip«i.1 d. '6<"i.... d< impu14IÓ".I....
rnt<odOil de Ioo~"'l' .. aplle...on pan <kpur.lf loo rcsultodOil ",<","alcs
,0"... pn..d"=n,... 1a E""""".. Comu",..,... 001><. l"nDVXi6n. la od...n al'
UIO"""""" I<D eatll'nM loo .alo,a falllrlta • fII""
do la ,n""",ación p'CSCl'"
m d m""", n:knInlC1llO. bo< , I<ldo;w; rompomd<n .,.. ""'una d,'l'toidad
do'*nicu ClMIKI .. r<cmplDodo: /lI....,.. a > ~ ada
.~..we po< b dd _ O lo .p1nci6ft'" l&ltial do ,,,, ,, cid

......l.od_..-,aa.....
...«iII<I nW

... qur
pon ....,"'"
i =
W_UI po< loo
AI......w..CfICfU""'.Cll. t.....d.<_
cm .copcm al rXoodo --httt lIIJa apIIIpOIda
la

doop':l.d tlft'Ibom cid npo dt nJb!< lcun in o ~ .


)69, El ... vddcfaJ...... F dacrm,nadquofruftoduludoOll!uano:
pon.....,..,...d problcm..tclt falwdc I<>jlllCO,. cm ~.o. La.oulid4ldd< una
un,dad (lll. ~i .1 '"<1 d. f.ol .. d. ....1""""... ,d...ivlmen,. baJO, ..r.l.
"<t<lafio "1"'''' ,J''', '''''''' loa f..:to~ el. pon<k,oción. En. d c..o rk
"'1'"".,6" I,bre. no .. dc~n o:akul., 1<.. f.JClo'd de I"'.. de..ció" ." b.... l••
u,,!<L.rks .dO:<lonarl.. P'" el ,devami,,,,o.•iroo U ba>c I 1.. w"dadc$ qu<
""p""J.. ron al """"onlno. Ea ,. p.oud, m"",o" fu lId"",e"" <1'1 <1 '::¡;:CJIO
el< '1'" d com!",... m~1O «ln 'np«'O O la 'nn ...., d< La......,d .....
....f"""'ll<lOn r La. '1"" no lo Iuc..on CJ d Eo•• supuc:110 elebc-t..
... ,fi...... ba..i<ndo un .,w.... clt '" faltad< tupU<:ltI. Aun......do <1 ...........,
tea.-nÓlX<> .. pucdcdc.una.d.... "',toducodo.n la .....hda<J-<laffacaon
dcwudoda ..... _ .... f. d... oal'<'lud.&.
)10 Po< el coa''''''. ti d lnd.oc.. ~nldadco'l ... no
no..." toáodo j'It>CIi< ~ .1 l.'
rapo"'" '" ......
Lo ~ <200 loo n:so./odoo dcl
<>Ito

~to"",- i....... ' 0610 pueden ulJliLu.. LO"' ..... finabdacl .....
"''''..... Sc:rú un 'na cond ..J ,nd"'" coa ra.pcao
• la pohb<ión ob,nJ <>1. J'O"l d da, ....... alto,
)71 E.n <odoo 100 01'011 cuo$,.ubcr <:>oando el ¡,,,IIU'" fa1u de rapucm

llJl Eo dJIo:,l. u no '",¡>O'"hI<. ,1.. ~Ii, ",IMo"AI ,... do r do ,••, " d.o. _u...,....
..... lt&j~s;..<fab.rp.porlop.... ~ ,,""'.~"' ,.,. .. l., f......., _••
...... _ _,.,...l&tl
.. l. tic loo ,...... .J< "" (d, ion """",,.
"'~ftl "3 .. "1""""
lA ~lmU;D ~1lI "l' rt!f"~
"~'1"l'~~¡xn1O
t"P .....>K¡o pf OUU_ P IOd -tL(
'P'P"'u r¡ , o~
.., . . h""l'~"l'''''l'''''P~--... ,,41>op"""
:lGD-" 'apoáoou-d U""I-"'P"f'!U" 1q ......'ry.. <OCll"'" ~1qO-elJ"
.. onbJod ... n.!~.; i~' l"l"l'0-lUb>f>' ppporu pu-P"'r-' ....
"l'''9"'''"'~"nI''.~~D''N "'''f ''P'" "f'CI""""'I""'"
.....102I<f' ~ ¡aDra ~x ~'~:lfOU oopo:llftDJ ... -n-
"l'
odo:> .... "l·l.......... "l' _ i l ..... ~' ; ir
-uq.. 01_""""13' .. 01-"" IHO "'" "9"""P""" ....""" ... -¡oouuu'"
i"'...
...calO

ou "1' 1> ~, "l' ~""" "l' _'UIJ~ lA n:lO"'~'" ",""un


"9 "'1'"'''''' ... '~-.moo>d ._.~ ....<>duxop ..." ... PI' ""~ 13
~U1Jm(Ul ..... u¡oqo, .cp><ldo....... WPP·~prprM
rMI~.~ "9"""'04.' >1'1"" "',-.up'..., "1' '''P'''i"DIIIlT'J "{lí
JOPf11nDJ •.., "l' ~·""'d

"¡lJnc>qw.sn, 't '9 md.'O', ~rrw - (SO) Úi'J~S


''''''_kl """~"""":J Hf' JI "''"''{1M3 '~661 !'''ll'''PS ·V~lu...m·"'o
Vf'>PU"~O::> <11'0 "''''I''P'V ... ""!"P'l ~l9topo"w "u"P"''I''''''''
"""rt/~}_9Ix.IQU"! Un'r"":>!lb <>pq>lun"l' _1"""odOJd '1 ow<OlDf!'
~UUI "l' "'''P"'''f''I''''' "l' go~ J~'O»...d :>JU:lO.lIn»I!P ........'1""
~ 11M""" m>ndDJ "l' "'I"J 'P .... ~ pp ""P"'("Ql ""l U(
~ptDd...
""'" .....' "l' ~.,. >:>If'I'J P "f"""'> """"l!'n -.... "19' ~ "l' nl'!l "l'
<r$ItJUI PP~f""U'" '(Cltumlla Árpuqll ~I"H "n=rY uOCP:>'
""f'LUR mwn:u """"'1lItA>pl u>O'a;> am9'Jldr ..... boJ _) • ...-lD
"l' _1Xj .... msnlI tnd ~ ~ ~"J'" -:J f '
"""" ""'J-'~ lO! " .......... "P.. uwod ""b frUduo Dltlllltn.t.>pJ pp
"""l" _ad""lD!''' • , "" 'D<lIf" ....,..,,'1 >nb/.. -............. oa""'''''¡
U>CWIlJ"'l'nb~..,""'9"l\lm,,-~->p ......l • ..,.,~..,..,. ...
lIDf' _ ""b., """ P "" ...... P o DVNJ:lISl aiI<p¡o P -,..,..,.s
~. ~.....-p ""'!P .., "" F P ""1iUIif' e-.t,ol ..... U><IM
0lI >ni> ~ '"'" t:l!f.I. ""l UjH'r"" ""'f"P .-» _ _ ..,.¡ o
_ JJl , 0>XI.cD va.",... .......,. t:> ~ ... *"'P'P"'" "'l

.,orr---"l--......""".. . ¡ , .• ..,,¡onb ..... """~


o.i.oo3 i & ... ' . , ~ .. ~ ~ un >p 1IJl'D¡auI "" lInOl· "'P''V'u
n"'"
oano "!'Pi' ""'PU' o _ top ""f'"UO"O'P' gpq>iIi1I "1 ., tüpa!"D'
""1 '-P" O'f'w......) O¡"'" ..... 00\ P >O<n:>f" . - ciA ..... ""'1"'1 P
>nb '""'"'l ~1ilD" ""b "'P'r"" _1".0 : Y,-IJ-"I'O"IO" iUn
.>tnd "" oco "'" "to'f-"'plu/<n "'" <Di"'i' mi",," ~ ""f>"'d
.,<JU>d.. 1""1 gn ~ .. ou 0 ...<1 JllU>Ju, ~'l""''''' "l'''''OU> Jod po>

rn 01'O~"'_

~
...,... .. "'!fOrop"!""_""!"" U"'l>P ll¡>l"'''''''U' "'l"" .."U"''''~, SONlnn.
,nb >P OPrJ..,. l' 11' iWOQaJJ;lIUI !M'li ~ ro.",,,,, 00..,.,\10> MH "IIL'
~~

.., topo. "9''''"''"'''' >P"'f"U"> DIfOt Jl""II "P 0/"1 P ...,• ......, ll:>p><Id ~b
Olml "" ooJOd ""'00:>,1 ... n, ID' '" >nb "" DIII" PP 0'..-0lIl'" ud<>l_~
tA"""" """>p...bpn.. 00'" '''>J'''' -.xl....
'" .. ~.'C...... u, "P ""I""f'W"" .... ",,1> l/C<p'" ,.,¡, ~"I""
..b...,.""""""OJ"""-
un..-...!

JOd 0f"'D"P' bclJl<> ''s::I ~II OO~J ............. ""t><pp '"9"


-<'.-.'" ""l"" ~1'Pt .., ~ ....... "" "9'-"'.:op ~.....,,..
""'f" uo;>onW~O' "l"U,",-""U::>1lruu>d "'rldo».l "'''"1'''1'' ll<}Oalll' "l"n"A
"p ... un<! :»U "'f'S>(J ........ "um ~ .:>lII,n""J 'JIU 'O>o¡> ... ,,"1>.. (lIJI10'l.wn,'1
'!ó6,~ IU'W'¡ddns '~-n ~~"'~,,:¡ Mi' ¡~ ""'11"8 'UO''''''OIlIlJ uD .><1.<.1
II;»'~) '%61'UO)'''WW<Y) u<>dOJn;¡ 'ordw.b mil .~) ",IIIOUro:> "['1' 01
_11'"'''''''' p""'¡ "",VA"""! '1 >P ..,,",.. odw. >'">1::0"" 'u~'O\lU"J<!<'"
""u"~"P'"" "P """"'''''j '1 "<UnIl'mop >ni> 1""001>. ~ ~ p..''''
oumm PI' ~ ~ ~WFd ~..,...,. .... O',..,>pInM» ~.:..L{

0Gl'f'''P ~ "l"P"CU.:»'j

rrP"ll""'P <fI'l "'P"... "'" ""J"""I ...1>


~ ~ .... "Pmml.~ ~>qqn ~J. "I""""""nI'"
r""'" • "9'-....11' "'loc ""¡>al""'" "'l "P u9'~~"'o:> "P P9"1''''ood '1
,,,,oI>w .. .,,¡ ..["u......pU"} ~<¡n 'ponJnILMO un JIII!pp.lxIlO""~~L'
""1',-., "" <'>IOpn'P'"
.01 >p (opuau""",,p) 1"'0' 'o,,~ l' .,.cl JO'''Ju, <.Jo:> .u~ 'l<¡tlO..... «1
ni ..,.¡ '''puf'''' "9''''~P r'Jo.n41" oJg¡ .,uodo. u1I 'uj)""lqod "1"1' l(W

~mllO(.P"'F'><l\Ioog¡>X1bun. """1"*1' «»<>fU lO( uúnpu' ~'"


- . ...D .,. I'"P!I'~ "1 "'1" ÑI... '3 ""!I'.....J.:w0:> nIJt9l"D .,.
~ ........ o~'"P"P""~.. ~u.'•..,.......Ul.od~
U> "'l""'1<Ud ond P • w.!"" v., ..,.., .~, "1 _ .......... ,,.t
n ¡ I"" ............ po.! "..>«.., uOod).. KI(U .........,...OII"*f'Ol*"
eb.IGCJlII .. 'DJO.Iu>pp.uupp~ n _ ",....,utd
(..a-.l.......".
u...-"" ...'" O»<>.u> ........... ".,...-1_ _ b """"pau>nlP""" J 'np<pIuo
"'1 Jtu",~ uaf OJ'"'r'o ouO>~ 0P:lW<I PI' ..,U>I.....o>d OOU01E>f"
o::u<w> " ••u, >p ""''''111' ond" 101' >101'''' """:WlU''''''I~ ,,,.., >p 0l'""¡r-:>I
r;¡ "'!'OJ""'I" ....'.. n... '1' IO'O:W~' OUJ<>'> "'l"" ......... U.. UI'!:Jt.WIIIJl
"q<>l""" ""urtA>I'" "'l '1' .",d J<Mew "1 '", "'WJO"""" oh? ..ow OJ .'l f
'Of"''''' >p »>.rr.> ""IJ""' P opoJ ''''''1Uln O".. >
tullo." ,"""",>oc!""..,....j "p" ptp'''" "1" ",;»<!P, II(J) elPlldo::u >P"'l":l
>p ;Dpll¡ P ·....:rft od" ,IS, UJ ""I'"""I"'od ~l"'" .:lID ~U,
.,. ""P.""13 'o, ""1 U>"l"" u..,., ou ~ ""f"" ''*r ""'.'P"'''' S>f'"1"un te¡
~..,.,...,..., "'1> ,""'.J ,.. '<1,,> V9O<'1-..... tVn npvtlq u:>q>p ......¡ngr
-;-Zl/M:lO O Ion

~
r ... d cuo de :a!rrw -..hIu, con _ ~ .un. En a<c aso.
wabotn ~ ~bIr =Iiur an&.io de lima """ponies. al .....- • br¡o
pbIo. El h<doo de que lo fn:cuenci:o. tcI de dilo .... o .... depende de ...
CMDdacI de " " _ ea"" ¡.,. ,;-J<s po><kD- CIta: lo ponodoa<bd de ...
0S'l'IIdi00 di.., In"",'ti '1 1 Dc::wnllIo 1 ... polIbla 1«1...." .. Iepla
IIK"" .... 1 N~
J~,Adttn.;.,.deloo~'<>I¡moenIa""""".-.ci6n, .. _ ......
da" ~ de a<a<!.ICIO ..... detdbdoo .,¡".. Qma ~ o
,.... oope</ficoo.
Mmu:J Fmafi (I993)
~umcn
Ddiniciones y mm'cnciones prinep;¡!es p;¡ra );¡ mcrllción
de I;¡ ln'+'eslig;¡<ión y d dew'rollo experimcntal ( .)
OC"VE- Orp.,Uf]JII. C.~IIJ~".u. En",n"uw

El .............. lo cx:DE pon lo ~ de '<aI'- .L.d..-.h ...


",.." 'C" v.. r el dcAnolID o::rpmaomaJ. M..-Jr...c.. ... wdc>C*:nltI po<
1 pu' ...,..- -ri,-.40 de loo pa- """ 11ItqnJ' la OCOE r" """fU <k
......" , , ..b1o' datuo de ;"....'P""" , de d••"oIo , clu """P'....... las
.-ncuaaJ OCDE "',,..- h ...bre ifI"""'pXm r dcA.trolo. """ lo
coIaboc~ del p<.....t <k Iacli. .·ft <kMAIW ~ y ....... jonc;u <k
IoOCOE.laa m a'ad'''''''· DO_<k.nun!l Ioo~1
..w.... poIblOOll mblO ..... """""WI UJNuIur dJin........ "f'"'P'a-
d.u dunn.. loo pt"rpual'- p-"'" ....' :;M""'_ o aa <k inl'otll\llci6ft.
En .... doeumet"" M" ............ 41 d<f;nK><l_' con 1ICIO<ICI <Ofl .... dao ""
la qu,"" «1.0::...... cid M.~..J n-..... 1.... no""' 'l"" opue«n ..."'•
.........a .. al COfI\l<mo de:.:..d. p;l.lRfo Na.. nf...""", 01
d....'" del M.,,~ F__." de I~J. A1~noo pálnfos M" Iw> modáiado O
""...ro ",""",pon_

,run.,..lo , el 10'" ~ l.f'2k"" .." b.....dil. l.aa mM imp",."",a


dui(Ia<;".. a u,¡lj~ M" .eproduce...n.l :ul<:m,
El tc:l'O completo d..... qu'"t> ed,061l fue publlOdo ron oI,l,ulo n"
p.,.,,.....Su"u,d"'"muP's,,-,. nfRn....J. "".161"''''''" '''/ /JnJÑ¡p......,.
FrtIJC.ti M.,,"'" InJ (1'"fII!untll tU ¡rl<t;,. "l4I"u, !",• ..kva""inllfll tU
'"""/lrn~.] wm>JJ¡" Mo"'" ~61' J993) r'" nKIlen". c!ispo..;¡'¡" e"
la> p,;nc:,,..Ia ....,." ..... de v..". de: la OCOE.
El M ..J FnmNl .. uno dt I0Il ",,11inIena de lo .."" OCDE. "1ñe
_ ' '""'...."li<: and , ~ xt"'OlICl' (M«IIOIHIOS de acriyj·
dada aendfK;... y..........l6pa.). V. '" Iw> dodo ........... loo no""",, peraka
.oboe Ibhnz:o de """'" ..moIóp::a r rewpila<ión. """PrcUD6n <k da <k
....-.a6n _loIsino (Ma.....1 <le CWnI M., 1""....... ".¡;..dn .....
p"bbeocior.a ndo de no, .... ~ """ el IIOO« daot <k paten...
a>trIO 'M- -100.. de cicnoa Y 'rrnolocb r om ~ ... . - pan
c..- r oec"""'P-
DSeatunoF""f"l de .. OCOE""_'........... 1.l.'aIc-.......
el - .__ cid .\bJaoIJ n-.....

rIT....-..»........... '"f18."-oéo... - ..
Co¡¡ ; OCDE.'_ 1"'-
_-.,¡"*-,,,·'·'_·
(J) bt maro"". .dit.dn 1'0' pnm<n "'" .""~,. "",".!dI, tJ'1U . . d........"..n
le 001>•• la medición do lo< fC<W_ I,~,,,,- T filW>C'uOII dtdM;:ado¡ • lo
'''''fJup<o<In y..J lkurrollo e>pcnmc:>w.• los que oc SUo:K denom,,,... ""'M
búcoo ck ·.nll·~.· P'" b inva'iG'-ci6n y.l d.,...ollo.
(~J 0,,, d 1r.uuru'Ji<J d.IOI.lIo. 1....udh.iu1 sobre La. m,miudcmollr.ron
lO' mdio.d<>,.. ",,1;ollO" tal COmo Jo <on6 ...» .. "'''J<ll mf""ru', nacion>l.. e
'n••rn""'o.... lec Los I.. formes de l. OCOE tobn: indic.odo= d. ';e",I' ~
'«"oloFa propotciolWl ....die"'".. ck l. CJC:IIb Yla ltn<lc:.. o.d.lo ,n.<>lOp-
ClÓn 1 d dc.atrollo en w.slln'''" I"'Ú"'- ...."'..... ,"",,,,,,,... imb""" ......1f1CO<
r ...... ca•. , '.. de cW~ U. .dn.."..u..-.c:> 'l""" ocupaa <Id
~I"""""O =nQm>O:l r la pod.ctrw;iad lOmUlloo ~ oob.. '''_
, ' ' ' ' ' t cIesunIlIo ........... "1'" ,~do c:amb.M Ice.......·
..... '- _c., '1"" odmw do palllJC& CJttIllfia .. <><UF"'" dt b pooItt>a
, .al cu••:h_dc"""""", ma.l r - -....... p:n<nI. a ...............
cLmf ...dn..bd. U. -..lloI... dr "-'P"Ó" T clautoAD CDOOOU.a)'CII
COI lo u2Ldad mi an.««knu <XaCt:oI m m;d>os f'IOVom» ¡;ubcn\ulm-
ulc::I y p«>pOfOOfWIlllIa " " ' _ ~rnrtIICI1111 pan...,.lLUriooL
(~l S.......bHgo. lueo<a<!J....,.. ck ......."""0600 1 daurollo no IOn ...(.....mco.
Cada VC1 oc luce mJs C"lden•• '1" es r.<USa"" .aml....' tales dar,," dentro d.
un ""'CAl conceptual '1"" los ",lacio... 1:""0 con ''''BO "1"'" d. ,«:.. ,,,,, como
con 1". r.. ~Jtado, '1~e" ~p<ra ob«nc:r de la> ""vL.ada do rnvO'U8''',.j" r
d..."ollc de que le lIm. fna r<lacón .. pu.o. ..,.bl=r por <¡emplo,
me.IL,nr• .,) proe:..... J. Inn"....,ión (vhs< mis .dcbn.el o dentro do un m.«:o
"'~ .mpl... de "rn",..ión .or.npbk" que od<m" d< ....... ".rd.oJu do
rn_up:ión y doMr..llo y do 1.. KUVlcbd.. ~'<nd6cu V '''''''olóc''"''
;tIi...,.
,...."'''' "" P'"'" ,n",,""'" "" concq><o dc .. lrw:I~. c.o:-:",""",n. "'pnru
<,.;•. «<..... _ ............. que: bo d ""b" pct"".,.) do: ....... plÓfl
Y d<s>rollo '" <UIIOId<rtft Cbr:M> p3<k de ~ de ''P'''c,,_ J
.r--Jum "itl pl rlc.....nhcuytk AJ..na..,.1o ...............
loo J.". dc """t¡o< Y dcunoI&o 1 0 ,. . . . ~ ~
_ por qcmpk>.lot 6olO$.,brrnloc "I"Pdo <,.""",,,,,,,, fJ lNllUOl ""
'" bog un moddo ....1<0 dol ...,..... ci<""Mu .. 1«11><0 •• d< Lo 10,.... <ti
'1"" d 'm u••.,. "''' la <a>rIOmJl r '0fI1> ,...""I><I. .. no '1'" """<1""
/i1U1.:bd prod"'lI ~i,'o..z qu: "1Vlll ~,. ukuJ.r ,ndOc.d",,·. '1". le
pucdon ur~;ur <n v.o"o< modd<»
tnnJormaci6n ele ...... wb <IL " " pn><!_ nuno o ....,...0<10 putJOO en d
.....rada, C1I ~n plOCCOO ......... o m:tIO'>do ...Iiudo en lo mdlLSllU <1 ... d
COI1lOOf<1O, o m un .""""'"""'ro< d.I. ..me,., -.al El "S",1ioa.do ck la palal>n
'",__..:~' pu<d<- ....... """"' d"".<o...,d """.roadodepdu~
... 1oo0bj0« ~d<bmoalici6<lod~ Hua lao .........
"'tan- ""'" ¡ =p"h• .bu. p"op ... 01 Man deO'&' ....
daIwnoIo1lnlCL_ pua b .....,.....cilIo. ,,, ¡Id, ¡*
l..- ................... Jlv'" ~ •...- prvd_ r po 7
caraI>ooo..,..r.cao- ....... d """OC> de , ". " ea pmd•..,... T
"'-.... ScmelllOldo qut.ha.....,....,. &>6.1 la ha 1*""'"
.. d _,ado (inno de pmd'""",) O la ba llliliado pooc-
do: p<O<I.~ r de po ,). 1M , po< lo .... " ••
,..du,om"I\1"""'clcxtmdacicoacndlical, 'o 11; ~fin:u,.
_r..........aúa.
U in_.pg6n rol dcsarro&>a .... do .... oaiYidadcl. Scll p...,x nüw
1M! d"''''<U~lpI$dd
procao do ...--.6n. r no s6Io de ¡;""'~"''I'ru1
el<- odcao iono."¡""" "no tamb;á, <DIDll llILI. mma' de: wo po<Jblcrrw a
Lo q"" .. pucdt ...,..'n.... cu:alq.."" rtIOllVftlD dcI ..OJ ... wlus 1II•• rum...·
,""no
(211 .... ~ ele la a<.i.Odod de ,nva.op=i6n r "a....ollo oc putd<n o..."or;wr
.... alnpoo <k iOCu",d.da ,nnovodoras ... <1 pA>alO de InnoV1ClÓn'
_ !n"al>ci<ln cIc la m"'l""'w aproptada < '"POluta ind .."n.L ob.>ra
la .dqullIdón r lo. cambio< de m"'luin"w Ynnramiftl,r" d. producción, <k
pr<Xtd,mLenlo,. m~odQI y normas d. <onlrol d....¡¡dad r d. producc,ón
o«:<><lnOl pa" <1.1>0..., el nuevo ptod",,'" O par. u~ el nll...... ptoeelO.
-l"ualJ en marcha dt l. ¡;'bricación ydcN.rrollo pltVlO a la pmducaón:

_tal.
puNo i""luIr modifieacionn <k pmdu""" " pm<eool, >adaptación dd pn-
nue'\" lá:ni<:u a 01 ..... <k la nu..... """l.uin;u,. y p,odu<ción de ptu..
b;¡ JI fuera ~. IImlpre que dio ,mphque ahModar m Ir» iUpeaOl <k
diKt\o , "'CU'.or/a.
_ CO......:ialiuOó.. do:"l>C"OI prodllClOl:.."mdada vina:l>du c<)a d
Ianuonic:n'o de un n _ produc:lo. i"uak indw. ptwb.u de noctado, acbp-
ucl6. cid prodlOCtCl ~ dio,;n_ ~ , p<>bIiadad de Ianunl.i<n<o pero,
e:u:luJ" b ocaa6a dc .mn dc dootribuo:ln pan "'_in....
de merado.
_ Adquuo<odn de...." IV no inaltpo<_ ... el ""po.oI- • ......,..Ia
~u~ de ""''''''''P <Un....... la ¡;".... de pat'"'''' .._""'"" o:.n
~tmUr, d...,. . . . de aMlOa. . leftIOI pri<no>t. MafQI """".uaa. du..-
••
.... ,.. , w:_""''''''''....lo = ¡:t
_ Ad.qu de ca:..,,'op uw::o:pcw:a<b al aptUl: ~ la aCqwsi-
co6n .. maq , """.... coa coa........ ICCIlOI6p:o rdaao-'o .... bs
,......-xiona do< puduncol YP'GCUlli ptam"" P'" la ..... f
_ 0!JdM: <Sil'" pa= CIIl1OO3I cid procao de .nfXMlCi6n l~ d.bu-
,oo,d.udoo que u.-n por linoIodad ddini. proccia....,..... apeofi~
'«n><al y ano<,.,OÚlICU ~ ~ paro 1. "'n<0pci6~. d..a...o'"
cbbc>naoón r aI<\'Ot1CwnaciOn d< o....... pt<>duan. r procaoo. f'IIcd< funnar
puw'" la aM..........o ... i<:t>l dd pmduoc1o" P""'"'""." deo. d< la ,...,..' .
aófI J el ~ apen.-.w. pon> "",.h!n puco. ...... rd..:"'.....,Jo b
j_laciMcltLoobcfnauep"'~"'~""""nal.b""""'ft1
.....d.a ...... ~ rla In. . . . cIt n _ pt<>d.......

\') La OCOE oc "" pI'. n fttIbieo-.r _ _ IIIft',.",..._"," oobn:


1M>
<>n>a& r -...a 100 ;.,.l>oooo doncIt J'& nuo.... o. <Me modo. el M.......
~ a bJ _ _ cIt b UNESCO rtSf""Cl" cIt lOCIu bJ """nd.o<Ieo
ttutJt.as. JOC'O oc """'PO ... part>aÚ2f ..... ~ _ y
dcaanolo r d< La. ... "'" 'de do loo poioc> ..,ic:mbooo la OCD[ ,....
ltSImW cconó""c,", y acndr.c.. loo dlcmoaaa do loo paIoeI qllC 1>0 lOfl
m~"'laOfP'aación,
(10: Dd>IÓo a la ........ ..1..1 ... ~ la KCinobd ""nn$lIp:>6~"daam>Ilo
u un DOn",Uo _ ampl.o. laJIrn '" el :lmb.. "a>IMXf"ual """" en.: <Ir N ....~
de do..... oc .. ,J......., en Ir. r<d.,cl.o de lo po>ibk. ta:. ddln.coona do tao N~
Unodao. Sin cmbu&o.• ><'CeS ha .. do ....,..,..'" dcs>o do: ,ala "",mas
'u.... na<...... leo • fi" d. "Mene<' ..,adl."caI de 'u ,pción " dcoanollo
c.ompu.blc> '"l<.nxionalmcn'e. A<km!>.•lCffip" ~I.IC'" p<»'L.k. el M.m..l
OC ...k de la Cllp<'"'''''' de 1.. 0'l....'. .oon.. lq'onal(. denuo <Id alcance: de
la OCDE. en pV'licul. . do la NORDFORSK (q ... nW ...de ""cou>j,,¡óen
No,dic Indumi>! Fund)" la Comunidad Económica l!uJOpe. (CEE).
".1
(25) FJ M,uoal n<>o6lo..ncup> de la 'n'..,..i¡p<....n ,1.a,,,,IIo.u I"ClCnci..
u"unk. " en la ,useni<fl•• el euoJ 'N<a ta:. cien...... n.icooo y l»ol&si~,
",du,Jao Iao (IC~'W médica>. la atriculnu.yl. ,nscl'U<'L.t. "nO ..mbltn 1..
e.,,"'," _oaJ.. " 1.. hu....,...Lda.
(lll) A Iu. r,na .,,-1..,"-'" '"
m..len .loo m,rada, P'o, en ,,.....,;pcióo 1
dcsarru!:o y f('oonaI de Ln-.i¡¡a<:ión "dcs.>..oIIo, AmbM """-1( miden
III'wJ_n'C' .. .,...ó ....... d~ .....~ el .fIo....... pIcarou ...... peno....
da ...". un .fIo_ ...... bot< ••" .. """" .... upe<'''' MP'''''lf'' ,..,."'_". p<n
"'Im'o.•",Iw IOn nccear_ pon pra~":u.a", rcpre><n·... iM..icnud. ~
aIUc dcdK.do a t. lft"COl'pcioón " '" dco>nollo_
(29) d.olOll ~ 1o.. ,dlnCioón d< ~cicft"f"""''''n''''' propor.1OR1D
" ¡" , l a _ p><>-'" <D"'~ ...................a.. de *-..-
"al..,dgo. lo '''''-''P"6<' y el da>noDo. Ea U-D h«ho ,<(1)0 do q"" Loo
mu.w de I.>acop<OÓft " dtsuroID .... >6lo IIIU po.... de .... """''-
hnma:>oo q............. 'f-'JI '" Mc.au.r poiDl-. 1 ... el p...D ....
....lIlff>n>., <I!m.co <D!T~ mucho IDÚ '" 1""1' du.w. apkoIa f
máIoco • .....a de N .....~ i¡: ..ióoo en'" ptoelucooho Dp.. x:ioI>a, d ..... <rol
cIt aIidMlla p>ón.1a fonnoo&, 1 OU» aamd>dca. ..... ""¡ocoón de'"
"""mi de rnar.o de obn cil:núlia r tknica a <ema .&o: 0lJQ """,....J <k ..
OCDE. d ~ pnnapal de .... .lA........ la 1l'I<Idia6n r dao,liaaón de
~ ck ,fIWOIV"¡. r doanoDo.
03) Lo lIICdoob bbia _loo -PJl'" IR........·, . . doecu, IOlIo.Ioo s-oo al
"'_ip<>ú, r d ,UIID lioMos ... IIN ~rudad f/H:lIdllucl" _ de la
Ia.Aloofi_·Io. ip"i'nr d ,,, ...-
comm,a _Ioode apal. Ea .,1.,.. <Id __ de piloaoo ..
Idirrm. ~ r..a... d.......... l.... ck ...di_.
O~ lo p",nci¡>oI e&<-nu¡.. laooncdcUuMap-" ,.......pri6Ii rdaanalo
~ ... ~ _ .. la...a~.,. tobn-da "",,,cn'"
............. dt~ lfCpWad...,,, o __ s,.~
.......... 'fW .&0: aonb;o d1qan. _, d~
de IooJll«lO'dr ~r t , " " .... pAioar ipoasdrp""
IRA.ci6aIoo .. """"dtp«><iuo~DD~conaxnNolIu.....x..cw
dr loo COItW _ b in ..""'P'"'Ó" yd<-rnUo. El Manual ~ aprcar
...... da,,,, en pariobdrs de pode< adqulOicn'O (l'Pp) r ""~'" d lb<kc de
~ P81 .mpllci......... _adima' dr iII.."..,pei6n r daatn>IIo, oi ...... ""
.m.noor qllC rd\opn d COJIO de oponunMbd de loo ,ecunoo drdia.clo. • la
in...... 'pridn r dcoo,mlln r nn in<mo.'DII'raIcs- tI,i1. . . . l.o< mnodno pon
da.am>llu nodl<....,.. de ddl0a6n J UN> de amb;o eopecial<o p.n in......i
pelÓn r ",-,,,,110 le .n.... en d .phriitt M '" lIrItil~ r....¡lru MI M.,....¡.
(l71 S, h...... l.. llCI'i"d>d<sd. ,n..-ipci6n y dcoa.",l1.. udn d...minada. PO'
,odo. lo. tmbi,o. de la «:onamú.. oc: .....dc tomo tln ,,,,>1
en .. bn!>i,a
nll(K1nal • lo. fin.. de 1.. poli,;"" clentl&cas <!«i" .. Loo COnciM coma el
·""f,.....
.n """"n.1 d. in ....,ipcián y dcs;"",IIo-. Uno d. 1", objCli"". del
Mm LUl .., po< lo lan 'o. defin i. espnci f,c;oc;"".. ltlpccto de lo. do,,," d..... ,.-.dI
"".. la ,nVfttlpCIÓn y d d=llo qtle .. pueden tewp.I:1t de tina .mpli:a
.......bd de n"idada ~lO"" y aum..loo p.an obte-.... _aJ.. tlaClOnoo
. .",fo"....... El P'o pobal nW Un!",,,,,n'e tI"liud.> en ....."par...:;",...
in... <>XIOnalco.. el PO'o nacinnal bruwal m_ip:i6n rdGurolJo IGERO)
"IX .buco ,.......... ...- raLi-loo ... IR, ti..."", Y daanolIo ..... n
,emU...O '*"'lfta1 demmlNdo ... el tnIUClilIO dr .... :&lIt>. (Incluye la
,n_.....,.6n '1.1 .......... con filUnaaD.In a' pero no t ..... en .....,'"
.... fondoo que PO' t>I cona!"" oc p"p"" es d , ... panieuW, ...
•u·p.._ tnl~). lo maIoc:'" de pn-.I ~ ' e ....
.....be .... no..,," ~_ Abua .. 1"" ,1 que ......... "' "1""00 r
~(en~ .... deUcmpoa>mplea>-fTE)~d"'".- ....--.
do".,..... un ÚlO ~ En aIpnc>I
......... _
"*'..~ ",mnar;iI>--
n <U<fIQ . . . . . i.. '1 J . . . (o ¡w f ..Iu .... .m.lo:>

,........
~WJC\J pwsbI que .. IosQ>ROiclml d nileb cId ... ema. _ ... _opi6n

(44) Lo dilunoón n"" la in_tp:i6n '1 d damollo tiól '1 miliw ...
..,...den_dr .... " '" (*"fu""'-o.wlftlpotUlllClde .... ..ru.n...
II3UIlJWa m 1I\'l:$'~ r daarroJlo. En lo. nuyotl:l d< lo. palsa d. 1>
OCOF.• la 'a...."pe:""" '1"¡ '¡"",mlln .., ~ k """'pnt un ~
rd:.l,,-..,. m..-. Sin cml-¡a. C1 WKlI poe:us pá>co '1"" pos<m 1lJI. .....
p;odo ok ...venap<iOn '1 dcmroIIo. ... p i " do eRe n1bro <a ddma te
ap<OWlWlO "'pcn<lIo.",.....l d.l porod.lE..lo... ydaumllo_ "'-vn
POI ~lt. loo p>UODCI do compuacióa "'(ffn~oId:ficrm ""IU" lO
.K1"Y3"0"" ......... do l.D_"'1~'" dtfr l~~
po·,· OO!"rclaa<...llo ~ll<><n1o bo.u ,I,..........
po& y. P"" ... WI.... lo dob ,cndcnaa.1arp pbzo .. d nu qu<
bd."' ......,...,.dea.r cMl.Ldccir'l... _i""" .. ""'Irib~
.... looJoo~ do"'.... vx.1dea.r,oJo:,dmuocld ...............
pcnI ddafumo ......,.1 .... _ ","",po.
(4n Lo ''''_'pción o6pcI ...... imbno lO! '1""" ha p-audo """"'"
ucnci6n. EIl.,mml ........do ""'lO
mu de la '''Ymopo6n. b que la
naa6n 11"'" tirru.1'f*'idad pu> d dt:u.t1'OlIo ..,<1Mpm dt ... t... do
¡1I"";pcioIa y. en clcfir,i,;n, de cconomla. No .. debe a>nfund.. b
'n_upaón atu'lpa COn ... 00 _ at.. ttpo:>s cid 1«t0l ck arp:1<lL
T r-o .. lo dd>c confundir con ~ .ocnolozloo nu.tIp:aa rapccto debo
" ,:(n ,,,,,,,,,..Jo <l.: dd'... ir loo "1CJl1", cid j..... '1.... "1i,,m ... ,~ loo
¡>abes que SU bvonc:IGn>" 1.. d<nom ,n.OdaJ ,ndunrias Olccnoloaí.. "'''''''CIC&I.
T.ko ,"d~"rlaO r 'ocr><>!o&bo .. car•• ,,= PO' U~ &"'0 d~ndenci. dt un.
tn..: LC"''''IóJiu' .ólod. y '<>&p= ..fuCIUI' d, 'n .....ipción; con,id b1c
,mporunci. "'''''4'''''pan 1...
gob~,"o, y largo. p<rlod". '''U'
1, ¡", ,,!o.
ció.. búi.ao r lo. aplicación ,ndulfria!, presi6n comp"""Y¡ p<>' l. prucn''''ión
d. n~CVOI producto¡ y p'O(~" ¡¡'o riesgo y gran 'nverSlón d. op.ul.:aJro
, ..do de coope,ación y o<VTlp<f.nci, in.... nocion.l ~n lh"",,,.aci6n y d....ro-
110, prod1l«i<!n y comereioli.<xi<!n nmndi'¡, Lo di'''I\Ci6~ .n<r. W .,,¡,;.J..la
'1~. JOn e"IM¡~ y ''1udw que no lo 0011 d.fiOl~ oep;ün los ¡»I....

•:,,,-.'1...... ,tÜuI".u.t1tf"'.....uJ(/tdD)
(~-l In"CR'pcló. r "-nullc> npo ....u1 (R.6:DI _p«nck d uaMjo
".,""'" otnpC'Ondodo siolcmbOllleftU ¡w:a incmnmw ti ace..... de 01IlOO'
m _ ....1....... d ........u........ dr1 ~. b ",b""',lo...nco..!. 'Id sao
ele..., _"'.""IO!W"."..,.eb;< 1I.e>... Ipl¡,. ~

1~8 Lo f<lpk>IO<I ,....... ,~ , d<smoIlo ohua .m a<llVICIa.;IQ "''''''"V


. . Idoou. I ......opnó pliad. r dranulIo a~uL
(1l4)1.._"K;<,,, u.bo¡o rc6t <:>:f"",_nul''''f"eoodido pan
-..lqu..., .....-tonOUmlCDUll dwe ~'Ofdo:fe~ r I>rc:bc.
~ IUI ...... po< lU::oIitbd ""'" .piaciOn ... pamctd&r
_____________ ~.=='-.(I",~- o D'
(12~) Lo in_'peio\" bálCl aaaIi:u. pro~.CSIR1CrUn1 y rdacionncon
d fin <k farm.,).. r (D... pminr hopo;.esB, -na. o Icya.. Si b.c. loo raul..o...
dt la ,n_opción w...:. .... ......", _",i>Ju......... puM......... ~
amriliwo.. clmaIc>n""'.,.,Ioo....""........ EJI:a.Ip_~
.. ,,,...üpnos.. Woia.,du<ñcaClO_ . ~ . POO""'" do """r>-
""
(mI ¡,,... up::06P
po docl, puoodq ..- e
m:r:o. wabota de d ' • a, onpnoI .....
mirn. S.. -"arp>. _ _ """"ala
...._·K.... de: &.owo .. ab;«m> ¡d -.........00.
(231) to. ruaJ~ de la ¡"..... ipri6n .p1iod· ........ por ¡;"aI"'ad fI'U'C'PAI
...<lhdoos pon poo;>du<:l<>, opo__•oútodoo w - o pon ...... canudod
],..,..¡·ckeUoo. opr»n ""'¡,..da doDnolk Ideu ~ """""<>¡>el."..
E l - .......,'" <> la ""-:i611 abe....... dt lo ,.......¡pci600 arIiado ..
...de: ,....nw. """",IX tatnb;á, .. pooiltlt c¡u< lO ltWIIc:IfI en iCCl'CU>.
(lB) Oesanollo apmmcn"" el el tnbop .... tfÚnaI '1'" ....... <Id
a:>n<>(ImorntO mImO.. ohmo..... d< lo. "'~II , la ~ l"Motia
con d poop6o"o de poodllO' n...,..,. .... 'OfWa, p<Od <> d"'f'O"uYOO;
'nouW """""" po<a-. 11I1mW" 0CIVICIIIiI, 11 dt....,., de ro,..... omuaaI
"'l...&. ,.. in.:W.doo 11 producido&.
(ZJ6) t....tanf>Ios'icuien<a ¡J..."."" lai dl.....a.IC""m..'llK..iA...... n"
la InvuupclÓn bil.ial y la .plicada Yel dcsarrollo Oll'ft,mental en las .",lIcias
n..uralcl:, l. ;"'"I<'flo Y 1.. ~ oocóal.. y h........ ,dacl.
(237.) El ..,,,diu do uno d..., dncrmlllod.1 de ruccion.. dt pohm.riz.0.06n O"
condiciones d,vcnas, <Id ....d,m;...,o d.l.. pr<>duc«>. y de .... propi<d.des
q"fmica. y flojea> 00" <;'mploo d. invaulPción ""ieL El i" •• n.o <UOI"'''''''''
<1,1> de ..... ,ou:do~co rco""",o d. b. prod<lcció~ d. ¡>olrm..o. con ,~rw
plOp,t<bd", fuical o m<CÍoicu (que leo dan un. uuli<!.d dc1"I'I,nW) '" un
OJ<mplo 01< ,n....'ipci6n apliad1 El daarn>UD apnim<lIw oo... ill< ••nton·
ca, on "Iknr • csaJ. ck pn>duocIISn' el prOC<lO opnmll:¡do." el b.bo"lOno
y m ,ovescipr y ~uu m~ po¡.ncialoo do pn>ducei6n de:! polI........ Y
~\i.ld, de utlo:;..1o. d.b:>rado> a puÚI de <!l.
(23&a) Lo lIIvaupci6n ,ed,... de f.ao<a que dclmnlnatl varucio.. ea tqIf>.
,..¡.,..w crea......"o OCOIIÓ1nico a ... <janplo el< ,_¡p:06to w..e.. Sin
...bu¡o. Ji alI invescopo6n OC hJo=.oon el prop6IilOdc <bbonr po/Jloasd<
&d>oc"", ..na ~ apIic:od.>. I'J dramllIo de modcloo opc...u--.
b..Io .. loya............. comooauk.do..... 'n_opc>6n. __ dl"
dc.....tifio::al ~ "'P"'.ks ad<slnalo ~ u L
,!
{lJ'IEn..p-". La",.. « (,¡,básoapun,ndlycd....... ".lIade._.
f*" 0'... 00.... ~ r ..,¡Jioa lWIDátco. La 'M , 'V ...... llooiIii<:a
onmDda mvyl'''......opooio dcbfoc-.lrraaIMI cld _ _ Mamuoydc
wm ckr....,ad.a lcomo ¡- cjo:mplo, ..-;... al el ".'"po do la COCIIIUlIQ-
0611 hombrJNl¡.io.¡ modi>n.. mmd. 1 a11lb en! dJ~ la 1pCión
d< :Lp• ..-l:táI.ico< pan po<ibla: >plicK>oooa d< P-"W" de .."'.....
l}4 a QCDE.o,o •• c ¡ ,-.,~-",

olla , b 'o.... ,~1Ón <k b pooibil..ud <k ro..""'¡,ur pr-o«dim....... do


~n). La ,n_p<ioln .plica::l> ,...,¡~ 1.0 ,n ipaoIn de .. .pic._
ci6c dd I".....-.~IO<k .. ;.,/o,,-.i6n en n ampoo T ........... (po<
CJC",pio. el' .ollode"...-Imcu>fo:sck~, a...-1UIefrW
.".,.....- ¡cnocndo... ck ~ rte.) y la >plicaa6n del 1" ...........
ck 1.0 """..-- pan.~~Wa~""'"informa·
""""'lio"_ El ............ 0.1'...,...1>1 .. d <ks:o..oDo
CI6<>
de -Jr-rt ck "f" a_. ""
<tp<no..- y ~ do -.pi.......... No
mqono -.cWa ck *_

1": AIoon.-do IooftlC\MSDO,.. dd..d..,inp'" 1a,M'U'fopci6ol ydci.armllo


do unll _pi.. pm' do: """'..d>d<s con baO< oor.dr..,. r ~ Si
lo;..., P"" do am~ .. ~ .dwncnrc tclaao...... a>n lo
m 'fi ~ Yd .bumIlo 1"" 11 "" iAfonn.aaón y PO' el bpo do:
Op<raOO lfUIilucionoo Y peno qtlr....plo:a. .. lo ~ adwr. en ..
mod>da do: \o poo;bIt.:>I""'¡" lo Jn'~'p:06n y el <ka.... U..
17') El (II,eno bu." ,...,. d"unp'" lo 1Il....'ipOÓn y.1 d......,ulJu de la>
ac.¡.,odada .C",", .. q... l. inV<K>pció<l y d do:arrollo con ... nen un ekmcn."
de novcda<l'l"oc..hl. y ...ud...... "na inunod"mbrc ci<:n,lf'oc:. ylo ,«:nolóB'·
ca, e. de"., qll/I perm ••• 1COO1vo. "n problema cuando" ool i(m no .. ovidon l<
",d""" p.... alg""n t2Jml~i2.a<Io con 1", conoc;ml.ntOI y 1 ""'ial b:úi""
d. u'" 'om~n <ti el 'n,bilo de '1"<" ,.....
(80) Un "p<elo de <:n. <tilerio .. q"e "n detetmin.do proyttto $e p,,<de
<o".id.... ""nlO "''''''''I><i<\n yd<-oo..rnlln ,i .. c"'pt<nrl'rn' "n, ,»6n, 1""0
.. K lb •• "'00 l~" ..111"" "''''' """"'O, Y' no K lo <on• .de,••.1 ,n'·"'''I.a<:i6"
,ducutollo. A .0nl1n"..06n, .. p=un alp;u ,....,plo"
_ En el ampo de lo .....,.lici"•• l.. 'lf'Opt do. tu"na,...,. ._il""' h
ca.... de "'...". nu ...... nw 'fU< "tU I"'¡""'" do: 1. .,"''','''' ",Id"", y. poI lo
Wl'O. no .. la. Olruadcn 'I'JY<SI1POÓII Ydaarrollo. La ,..",,,p06" do: una
<:1....o. mo,lalodad <ti P'"'"""br a fin de "". a, loa tf..,,..
",Ia,..a1a do
cien", ....am '", del dncn OOMI'lUl~ .n upo:>óG y rollo. AJ.I .......
mo, ¡.,. ..,ud de "",..... CDfIIO rn'efC"pio aJdWu ~ y b.ac..,no-
Ióp:.. '1'" <ni ¡.,. ".¡,j ..... "" - . ~ de "'''''''POÓO Y<kano-
110; <ti ambto 1""'If':>'RI..,......I do: ........ ck _~ <dac..... "'" ..
inuod"",coón do dtop '" ~cb..foar a>mCI ,n ,...,. rd..umlo
__ E1 ,""",lU Jo, "'P"''' d"'_.k octnp<.ac °pta:Ón .._ _
Una. "" coao: ~ xtMIbd do .....s"pe""" J'tMsartoDo. """ ~
P""P'" ....- poooo6o",o .kI .....,... ck .
p:nmI el< da La ,._ipci6n el< "......". IX pan rotdJ. b Iftllpu:I-
tu... -''''l'' *,,-,...bd de imn<p;6e "do::o.lOIIo. _ lo d
....dio y el e&au de "OX'"OO .¡ " r o«n.cu pua ;,,~ ....
......_/lm¡. _ o 235
_ Lu ""...ocIada <k lnva"pcióD Y........tIo en la ,ndUSlN« la ¡ngt-
n modn"" bmrn I ,..¡" U" ""r«:ha ..,n<1.Ilano5n con ti P""U'" J
ti EA fPl<tol, bo p...... peqw/W, ,...,.I"n l l <k __ ........ ....-..
do~ I1 •.&nÚbI' f; ·.... ,dcum>Iloybpmhlmwdt
.n_bf:K"Iot y .f tolo .. 'ruaa ~ by> el ......bnanuen.......
""""' ... °"""",,,10 , diadJcl". Si loo cik 4...... pbr-dt c:onw\llW6n c
~ Dpml.... le tt:al:ua pan poner ni -m. r opcnt pWao
...;....... L_
LL~.f . ., , ola.
1'""'"'" , f"Ol"I.poa. oc _ """""" , - a>mD " . - . . . r -
En ca.._, oi. oc loo 11m I cabo pan la ~. ~, ..
__... de fIOfmIS .... 4..4.. de la pe t ,-,-. (pot qaa.pIo.loc 'w do
.on'., ....... """"'--0'1) D pan p<W" .e: la ........ de ...-{po<
.,....pIo, ~ rn.ue._ adloocoo d< K"" ..) OC loa <l<bcd cadu" d< lo
....-:op:06a , el f rolo..
- En el ........ 4d ..¡.- de w.em.. a potoibIc 'f'>" loo I""l'bClG
....bnd....... no oc ~ ....... in-npn6n J daamIIIo. Sin etnl>up.
.... lo. ,nm'J'O"l'" nn pmpertn dt ....,....en-Pduna f"""":>k q"" mI..-
La. condiciona; J'U' que'" loo inclu).. en eau eo'OSOÓ'L 1'0. ej<mplo, loo com·
booacn la .... tuau~ de ard'l.-, ... lar 'Dttr6asdt lISlWlOd< un .............
de \enp.;. de (U1rU """nción f"I"drn .... ne<:<:al1O pan lo rn"od<lCCión <k
'eCnOlOP de l6p.a rebeional. El pooiblr: que: lo. c:ambiu in<!ind...ue. ""' ..
conJKlaal .">'Uupci6n y doarrollo por'¡ miln\Oll, ""... el ,...lrado dobaI
del proyecto el• ....,.L1i"",ión puedo ... la n:aoluci6n de unl ,nani<!umlore
cirn,(/ia ylo ,iallea y. PO' lo tan'O, COf"'ponder~ q"" .. 1o d~,f"lu< romo
,""",.lgación y cleArrollo

r) ('"""'f"'U~J rItuIrnlU. pmu«i6n J "'¡MiuroJn

(62) S<- debe <xclui. ,oda fn.mocio\n y apacit""i6n m:ib"¡~ PO' el ""noral 'l u<
.. daemp<fi. tn d :lmb"o Ú lar CICIICW n¡¡unla, La ¡nl"n,,,,I., La medoc:il1O,
la "S'rcuI ra. l:u cier><Uo.nale. Y 1.. hUlnln~ en 1.. DM:e"itbdeo"
,rnti1"'io ~ dt rdoación .... p<fioc o ,ero:uo... Sin embu"" ocddx
conaoderu 0 partl' de la ,n...mpción , el okwroIIo I la ,n\lUl:pc6n
reali un~ ...... """'¡ion"" de 1"'1""""'
(al) En \u .llIti<ucioDa donde oc ¡"'pan. edt>a06n "'poto>•• ......, ""
ri-.culo <:mecho ~ la ........ipióll r la ~ ddM40 a q_ la IIUJOI
pone oId ""'1'0 xaNnoiro .. <koanpa\a 1‫ס‬0o ....... r """D ....
,....-.:- """'" "'" a¡uipoo ..... .....,.,rl&. _boa ptop6s<toI.
·:11) Dcbodo. '1'" Ioo.-.Iud<>o deb._;pci6111< ._¡IOta"
bmadww.
Y • 't'" loo ,-'>•....a6a , lo ~ ad<¡wndao ... 10 ..................
mnllillui.a la irl''''ipci6n, mllhadiBcil dcfuw el u.m.er.rn: boaamcbda
del per-u doan:c de.nd lGpCOOf J de AA al........ J 100 .. uoodada; de
'flYaIIip;>6a , daarraIIo. u 1fI""'"V'Ñ' , d dc..noIIo _nrrm l;(l.f.
...ci.idacI cuyoo de-::ft,oo de ....-I-l lo .w..~ de la eruc6anI:a de .,.tm>.
B6 o OCDl.Qor No. e ) _ ... , ~ _

y dtOll.ol W~ afinn. Sin ..,,~, ~,1Ut '" _ XlivicbJcs clCIldlias


dmndal de Iao >CtI....L.dcs ...u.c.i"" "
dt aopa<.......,., .. ..,nudonn " ....
'n-...~ yda:ollolo p'......"' .... po.~..L
8~) El! loo paisa clnlldo los qu< ba obInI...... u.... ú, ..... de P"'IOOo foll'T.D
.... P"f'O ~ . cs panicuIu-..", clA;d "out .. h.... d,.--a <ntn:
la lIl lpCoÓCl rel deAnolIo q""' Ikn.a • cabo Yla ......1RX>lIoI ) apoa'1OÓa
q "-. Se ddlc:rI oom.u'" CU<nubs ~ do ........ pupoo' loo
.......Iwuadop ¿.doy... '....
¿7) e-rtq<Wlll' pon~\lr.1~fi.w ... d n..d do< """,,,:ocio
ISCW 7l loo "'~lCI ddotn dcnwm~.. ¡ dad. oto. dd>aI r>n
~.abo .n an><L<>o ",,,,..wrcbunma>~~"'yJl"SCl'ut....
~ e- ......
¡m.onI....... an>cl" poocetI ......... dna=.... do
-.bd. aaacn..oa propia de loo p'''' dt ,n_po6n y dosam>IIo.
T&In OC'l.....l.detdn1>n' ' .. por dw"cs .. dcbm COIUo«nr. 1"" In
tullO, ,n.oupcion ydeo&m.l'.o Ni m , -Ul\lperoUión ....1" wI. I"'r loo
........... utnl>hI .. ddx o;:alificu mroo u1,AdmIás dt la IIl"Clf!pClÓft r el
et-......Io raloucluo ... ..l:imbo'" do loo C1Or><H do oduacicIn o. pnosudo ...
poaobk '1'" UI\IO .,.,lIoI:b.nrcs almo m....ros puuapcn do< oc.... l"""l"<CI'" de
,n_'pci6n r dea,roln
':90) Otro poobl<nU.nn 01 de b odcnufocao:J6n dd ,k_n'o de 'n..... 'p:i6tI
r desarrollo en el n'N'" d. lo. eKudi1n,n de poJlrodo .,. If\d,y,du.o.l..... C$<
m'uno .km.n,o el ..empo dtdiado por los .upe"'''''''' ..,.d~mj<o< 01
<o"nol de .1..1", ,.. di'nles y m. prny<c'", de ""''''''Jxión.
1'J 1) T .1.. >cu'i<bdcs d•• u..."",,6n .. d<b<r~n ,nelulr .n l. ,"_elligoción y..l
clc»."ollo ""lo .. IOn C<juiVJk",,,,. b dir",,,,ón r a l. F"i6n de un PfO:'C"'o
de ,nvn..¡:ación y d<ulfollodrt,rm,n..lo. <on un ¡:rad"d. ""vd.d ¡uf>t,en,.
r q'" "'''P rn' nl>",o p..ooUÓf n"....,. <Orl<Kunien,'" l' n """ ""'''. f•• ,..
1. .u!"'.......i6n PO' ...... .1.10. m..",b,,,. del cuerpo ¡adómlto col1lOtl,.-.b.o)U
.Id n".do:""e lO Jcbtrjn <on..denr "",n.,daJa d. ,n.e,opó(\n y d<s1ffoDo
Si ..l.ul'"""'oo,,, I..... i"'. <tu<:f>>r ",~od"" de .n.... 'pcJ6n o. b !cauro '!
cot.u<Mln d. d..."xoona O .Id rntbo¡oo dt al\lod...,.., nO ,r.ld....u... ...
x~ lO ""ber:l es<l.." de la ,n-.stop:io\n 1 Usanollo
1?~')61 La ............100 I"""'''''¡ .Id cuorp<> ...d<m ,"" <1 'icmpo dcd~
do. aamdodcs el< """lllt<lmitnm prote...o.w (Ita" In"''''''''
rrop..l.
P""""l"""lÓn en """f•.-: r " " - _ <K. Sólo .. dth co'l>id.ur al"""
pancdc: 101 Xlrndad "" <pcion yda1nollo la fomlK1ÓQ p..... n:oIll<v:>d>
o abo "p«lf~",p"'" praJ'tt't>5 de im'Ds,pnlln

¿¡ J-.p.r.' J"_ ,y/j¡¡ , ...... _ ~ <WIfriw , ~• .¡;.,.


1'J7) Lu._.b . . . . . . ",.. rd
.....nopal .. '~W'S'ip06-
"I.h de "... , ...."'.........:f'I ..... ,~
oc:oli<* x." d>dtsJlrUOlb-
.... "l"" _..un vin<uloda. con lo pc;osr. r d ......rolIo '..... <jc:...pIo.
. . . .'-O"J.._CD7

~ a.nr/fia 1 oImoc:a,
.......d.cnq..c .. OCl.....o.d~
,..... -....,¡*' a1iobd, ..A.j. Ea la
~ ... bu.&::io.xlai......''P""'"
r d dc-n:>IIo..... dobtn -.1..., a"'~ ....-.:lada do "'_~ 1
dnam>Ba; .i b. llClMdad ..........daN '" "" ......",¡.w, puro _UI"aCCt ouu
MCDododa, .. ladcbm ttckur dt W 0Cl,,-.dad<:s dt"'_'pión rdaurollr>
u. ....muci,'"<:s CUY" ob,c<i... ¡n1Klpll <:s lo rnlruodn "" ..,.. ocu....!ad
cialdfia oIln o .. 'n....,..ipci6n r al d<:sall"lIo ><Kltn emptnKlct tarao ...
invaupción ~D ",!ación con dodu oo,YId..i Se d<b< idcnulicor ... lu... de
'nvesu~ .. ión y coD.id~ .. rb. ~ 1.. mt<lioon<o de in"''''vei6n r ckaanollo.
(9B) U. ,.....¡d.de> de .. rvicios de informaci6u ekmlfia r .«nla O de
b, blool<CU de laboDlolioJ de ,nvu"petO....que '" m2fui.nen pnncopal......".
1"'''' dt "1" ,,,,b.¡1fI <n iOVUlipci6n "" .k-ben ....... de.... como
¡" ipri"n " 10110. Lao Yi<bda.ld , ,...... cIocum<n_I/In "" "Da
....p acaoibl< • ,oda d pa .aL ndu.. dt la ",......,.ocsn "d
"-nolIo ..... cuando comparun J.. m
"",,'pcioo. T2fllpoco ..
",y.l."""
dtbn:bI........x,._,....
c¡uc" unid>d de
de lo in",",. lo.
r d ~ ...... m.boIndelao.··'iM=ocmuM:ode ........ oc,.l el
w
a- ""P.;-.. polbl r "'1"";,...... de ~ aKIm openr
bbor:o,onoc <U)'iI ob¡n pnaapaI 0lli>II0tt al d'unoar ~ r ....bkcn
IlOnmo- Es poÜ>I< <¡'" d pmenal * $ 0 0 Iobot._ dedtqu< ciI=tto_""
.",..ecill' n~ nu!<....... dl:eaA)'U<I bom a ..,ra:!.....J.s mqGf'Oll",nade-
robles. Toko om»do<lt::J .. """"" ,nclwr C1lm<I pone de b ........pelÓn" d

"'"""'"
(100] Lo d,fiClllrod q.. e praer... b apIGroción ciel ctpaeio en :algunos "'1""""
ti qu•• en l. oc<u.l,d.d, 5"'n p.me de l. o"i"idad "1"'001 .. puede eonude..,
de ru,in.. p", ci<,,~, el sr....... de lo, co..... de ae ....biO cor... ponde. la
comp'" de b;mcs" .......... ioo que no pcn<nccm 01 'mbi.a "" l. ""'nupei6n
r el dcanolIo. S,n embarJo. pucot<I que: d <ltJ;eu"O de" ClIpIorocio6n dd <>p><io
en MI tGt>lilbd $OS"" """'" .umcnw d conoc.nuclMo. oc lo debe dootlicar
CDm<I a<:riYidod "" irwatop:.sB , ~ QuW. ..,. ~ oopmnt
oq.d.u ..:tiYidodco ,d.......
deanulIo dc~ equlp<l" dm.....
*'. Ci>tl lt. aploroci6a apoaoI. ,nduodo d
o.: oqtodW ~ de .
_ po< .. qMo, lt.. 'de...g,."" .. ,¡n",. B d ... I! '"
COI y ..... de I'UU'CCI rdt cotrIB'-
(IOI,IOlf Lom nnfo.,lo ....pIor:oc».. ~ pbrt cIcDodo ......
-.fusi6~ lin¡u.iJbco ""~ b ioo>atip<.i6n '" .ccuo>oo n <1 con """JOrO'
."Ra_1n (01",,<,"0&, cncrpo.. «r:.) r lo boloq...... de <110""'''' de
r«U"- na,uroia.aI..fuNlla qucdcocl,bu .1o¿,,,UKi6n ea", lo "'..... 'prión
"d dcsoIrollo y cl ......ho l~r~fic<I r la aplo..,"'n. Loo ... ~dlOO mpogrl.·
f..",,, l. pro.p«ri6n dr en'r''"'" romere'.I.... cncu<n.r.tn ClIclUld.. <U' C1l
'u wtal"J.,d do l. "''''''Iip..ión r el desarrollo rOl e¡emplo. 1>. perforac,ón de
pnw' d... plo roción 1" ro tv>1 ".. lo. TCOI..... de un dopó"'" oc debe (oruidc""
alma UD "me;" ,i<ntlf""" r "'"....... iw.
B8 o 0CDl o.,._"'C ¡ .... Jo-. . . - . .

~) Cnot.... J - - . -"*'
OU'O ampo.:U aea<:t>I ~ '1 t. h
(80) Má '1'" IlillpUI i<!adn ..
oakfIokdioaplllw '1'knic»*",," 1 su:Unb........... ""'.ItUI ¡yidada
ck "'...,........ f.n apoci:d. "" casi....w la ,""""opcion<o ~ '1 ~
o..opl"•• - .
............................,. lo ",,' '..... '1,l> ,...d'M"" po<
qcmplo. lo I .a.,p. la ~ T lo :m,ft, J.'CÚ wal>obo dtp ckn de
,knoca> ............ .n.....a>n'OI!Ibpa. I ¿ din"",bC 'prl ...-a..
Lo .._..,. . al Iao ,.... '1 -...1<::0 .. I""" a:
".d W>plIlWA 'l. ... aIp¡_ loo llr:u"" mue las d4a~ ....
''''P' Otbodo.l.cI.tm"'".....,.,.w.,p..
IlQ ddi1tic. . qwcon:pmo<b d '¡""""",o "" .._
~ ....
'1 J
,!
J .. ,
.OÜD <k Iao
cimcau ot>CUko: .,1. h""""",i<bdt:s liom< '1'" .,.. mudw> mú amplia '1'" .....
MUlOaon dd n,...,,,, .............. 1. ci<ncW ",,"rala • ,nlclOa;..
El Minual.mp/oQ .... ........., ""P'.ñoot...., l:fI d can"""do: hdar LIftl! lOIuo6f1.
, .... ~ A tal .f.ao ho iftdui<lo m la ddinoa6ll .....-.pci6n '1
daarJOllo -d collOCim.....o cid homlm:-. lo ~"l,u .... '1 la aocicdad" {poW,afo Sr.
El co pon d......."e<bd debe ""Pi•• omdc> d ""lO"'" subyxm.. para dtf!JIJ'
loo I'm,' ",.. 1. ,"-,p<i6n yd<ko:>m>llo'l .... aet,vd.da Ot:ft,IñcuÜwJ..
(de rulOna). E.Jw xlivid>o:ko aftna 1610 .. podrIn indwr.n lo inYUli¡;xioón '1
d davrnllo li '" Iu .mp<cnd< oomo ¡wt. do: un "JOyfC'o d. ,nvaupciÓII o
"'Il'1O opo".' un "''')'«'0 dt ¡1I"aligación dc.nnunado. ro. lo ""'to, ..os..
un. c.",,<b.d dt 'mb,to> .n 1... '1"" p~an loo m"od... y dtlCUboimlCn,,, de
1.. e",ne,.. "",i.l••• un I',"¡'l~ m. d rm, n.do qu. no " r" Mir d •• i ft..., onm n
,nva'¡go~ión,
Lo. "gu.. nra IOn Ol.m 1'1<>< de , ... b.>¡o. q u. ¡>od,I. n d..,r........n...."'t<J:O' i:>
1""0 qu~ no.e oon.iJ...." ><:,iv..:Lul.. J. invnupc;lw, y d",."nlh e<>mu, __
" ... '1"" ,nt......«." lu. 1"'"1>1,,, """IN ... _nl""" tlc un .ambio ~n '"
a<rueNta ",bula", utihundo da,as ccollÓm.: " ..nr..; <Il'ronós,>co do
camb_ futu qu. sur¡;m dt u.....,,"""' d.m"l'if h.nd••n 10<
PO'JO""I clo d nd. d............. ~ <l<nll" dt u~ lI o:lo:t....." d lo
,......,~. ope ,.... como u'" coauibucMln a lo lum. d( dt<ia>o PO'
.¡... pIo... la pIut,~c:a06n del lis,,,,,," 6p:imo d. d... nb....'¡n para f.lh"""
d lIJO <1< t«nrao cründ.o. tJ! psacoIop> apIia<h pa.... ~ '1 cbalflCU
pononaJ "..b .. noI y " ... .....,.¡;"n'... tU:- '1........ ,"". n' e<md,f.rul ......
pan Ialtcu... u c1nnpKdxlo.
(701 En em<t>I d<b<a ad..... IDa odxoonacb con lo. poOOa. bI
crkCOft''''''o, ti lám,no -polloao- aó:o m.....l> poli""" ... d....d
nxo::>aal .no ~ "" IDa r<¡iouI r locoI r • la poli""" do IDa
~""''''' de
_0<1_ .. 1 J ca.
, akmar ... aamdarI ,.... IÓ<n""'" Loa
poli""" ....... un> ..... do ~ uL.s
.- d ...w.. 'f la <nIacién de ~ poI,'ias '1 .................. do
..........-.... do ...... _ '1'" __ ,................. iaurI..,.- d onlao;n de
~ CI"" ., 001p>ll <Id oo:tilisis r el ....... 'OleO CDIInntlO de: I'mcl.........
..._ (po< .,....... .>&iloo. dc: lo. .w...... r lo. or¡urwl.d) r el ' dc:
. . . . . - ' , ' i....... - a.....
.,oo.¡..oo.bopolklOl .........
pnaIn~o~
4104) Ea tbmuIoo ~ pelO.....,
ca d ampo ....... cicnaao
oocuIn odio< PO' fimlo:bd ""c a lo forma en CI"" la ....cm·
Mdoo ..w.. _ .w-.... COl el anod pberurnenul (oa c.caonl
.... loaI) o <11 la <:mp<'" ¡od....,iAlDulllDCl!Oula. Por lo ¡mcnI.en
.1 0
<alto tINdIoo ‫ס‬0lio OC emplean mcIO<Wociu toDblecid" pero ~ dat>oa<
.....xloo opcnriYr>o: es"""""'" mod,flCal" lo .....odoIopo ........... dcoono- °
llar n - . t&fftI 'l.'" ~ "P"<tiobIc pmporci6r1 ,¡" ,"...,..~n. En
°
teolÚ.. ..... ""'¡iñacionco des olio... ~ ","-,iod.. .,.n l. ""'/ici6ol
de la on_"¡¡oclÓft r el d......"'lo, pon> oc cld>enl te..... en <:ucnl& l. d,flClll~
'l.'" irnpllc:o l. Mu>ción dclos ¡wtes ap"'piados (" 1.. hubrcR') dt ,n• ..,..,p.
ci6n y donrrollo en un .....,1.. Mt<r"',nod" E. la 1'""..;.., 'I"""r d. lo.
p~.m .. ,r!cmcot y <ODCrptuola, .. po..b1.q..... "'!VKn .Ia "'_'''''''''6n
y al tlcarrollo In,og<ammtcloo cstudtoo que Incluyan 110 dcmcn,o oprcaablc
ck ¡nom"pri<órI O b.cn 'l. 0 .....""ula proporaó« ck i_upci6. y
ck dcoam>IIo 'l._ I" wo tala _...L.uo 1 ...¡bwr ... proporcIÓn • lo
tn...... opcoón yel dcArn>llo. Pon dctcrnmw ,¡ acru aet:mcbd It puedo:
.....·dcrar_ "'_ipU6n y.......rolIoo ... f"""'It....¡,.b ,n_opción
1a1 daanoIo,.. lIIlpCfUfItl'""".Io......-il:bd .. b&r-iaa ... CSt..... o bom
..... _ln .. lc: 01 ",,-,,...,. -.J "dela.rnndad ~ S, .....
.,n' d b~el<u i60nyclautolo. .." ou ..
podri ........don< CIOmo ... o otnlNlIb in..... e 'n r daanoIo. el< lo
.......ano. 11: la cu::I"1"-

pJ."""'''''J ( ,...J..... tlt .........


(IOS.l 06)11 rUl do qu< un I'n'7"'""odcclcanolloo. .ft-It pueda c1uJl1a,
<»<no ,nwo"p<i6n 1 d.osutolJo. '" ...... ~ dcbm ~ <Id <banoIo
de un ..........oo ciend&:o ro m:noI6¡Ito 1 el 1''''1'6,,,0 dr ... ~ <kbcri
... lo raolllCÍÓll el< 11... i"ccf1ldllmb.. dcotlf"" ylo l«nolclcoc:o dt manen
IUlCnWia. Adomú dd .ft-...'l"" ¡¡'rma I"I'Tt de lo ."..lodul'¡"'l p<oyecro
<le ,n.....pci6n y daar<ollo, oc <lebc eta.i fi.., Olmo ,no<:,1iga:i6n y dc.anollo,
la ,,,vatr¡oc16" y el d=llo uoc"'¡os.J software Olmo producro lin:al.
(107) El daarrollo ck'¡"-.. po< 'u es diflcd de idcn"flCal. Form.
JI'I".,Je nfKd pro¡otUuo que "'" si m OI no ~ n'n~n ekmen'O de
,n',,'sllpción y desarrollo. No obstante. el compolltOtt de dcsa,,.,llo de
.¡;-.. de Wcs raJ ...... ., p<>drio duil>cao CIOmo in......ipci6n y duurol<>
liJe prodllj<nun IY:n«cnd fmboo;>ddsafnwuedrmmpu•.a6n. Lu.~
en el .¡.-............. ¡nduolft en Iu¡ar dr ~ciona.-. Por lo ........ 1.
,"ll'OClw;D6n de 11I1I. mqotI. lIIl 41c¿A> O un amboo en tul MUn1I O
·ta'¡i-'Pl¡P~'= ,"- .. " lil'ltpi!~l ¡¡
-l'''''l';·
t;L !!H!m1!H i~ !!htt~ii¡ft'l ~1m'I',
"·'t'E·' ,1 .h·,~ iI¡~} l't'tl'~ !
~~
~Ui~IFHHr~m 11 ¡ tfH~ hj ~;. HlhJ a! 1

,:¡ •f •!i~-' lt.l~!.".


Q.;~ ~> 111~
! .•
J;:;;"2"
r.e gil
• r i·8 Rl.
OI~

i1~.1
"1 •
~ • , " " . , ••,
!'>!l"ak-~~ll!l.~
" f . !.'-~¡<H'i5;
.. c ":>~ [lr
.... ill
• t
"," f .
1 ~

!L !rhL§t,.m
¡¡- iL If[... ·ai<. >,
e-g
¡, ,1 ih~r ¡'o
:
'll. ~. ¡¡- g
-.J_(Im) _o 2~1

ci6n. Rnuh d,flcil ddi,,,,


con I""O"Ó" d 11m,,. m"~ d dePllollo Cllpc1>-
menal y d dtf;orml'" dt producciIIn. como po< '1""'1010 lo ....botaci6n dt
p....buy- , ..... dc..-r.a6npon-no..yup, ',_;,x,'P'=L1 a
....... bo .. m-.n,~Ú no«;nanO ~ dc COil_
<iornos • ..-.-~ p<>< opodt...iu.u'" U Waia ........
na! aabltada po< lo NSf (US f'bDDnaI Sacau Founda_) IN"P"":"''''
.......... poiaoa pan ¡RIDanciar ... I"i<io ... ".,. d,lloIct.. U ...
• ',..l. ~Ie ......... -sldob;cu."punanc>D ...'
jIIor» u!caoc:ot ca d pooduao " poocao. en . . . - d
ddinoci6tl .... i". '......
"*'".,
a lo
ydc.un>lo..l'brorn patU. ti a p,! =" f'">CZ'O"
tdo .....

" en• ., ma>c,un ddirudo aoo por ~plao y d obtcu"o prillcipoI


_ daoIm:>Ibr -.cadcs, pbdica¡ lo IN'prodU<0600., Iopu q.., .....
..-:made uol.,cle P' f . 'n fi,e ..... COAInUCDIf".eI! . . ca.d
na,oya rapoodc a ladc!inoOón de -'P"Ó'" ydcsatrollo-.
(II~) A con,.neiOn ... dcoctiben ...... ~*dt P .,._ l!n<S-
(115.116) Se dcnooruaa JI"O""'ipo WI moddo ..."'....J CONtrutdo dt dt
,lid..." todat las anc<cfÚ.... u!calal Y funuon.lcr del llUt'OO pfClduao. Por
qem~. "* a"'" dtq\ICac dc.am>Ilc ulta bombo poan ISqwdos...........
.m II«CArio ... nwu.. >'O<ioI prolCltipos pon. tWlW' pn¡cbu acckn<W de
d,":.ci6n ..... d ¡\fin"" prod!K"lOl qclrnicoo EDI", un orc:uitodt rnIi...... !a06rl
que perm". "'UhUi loo l'<llIl...d... J'M"o coo,"' ..... <Or! d dt.. uollo de lo bomba
~ calO dt q ... lar p, cl>.u de protoul'O" no ""'" "UlfaaOl~. l:l d...,.." la
cora'n""i6n r 1&1 p, cl>.u de p""o,;po>'" melad "'o, PO' lo ¡m.r.d. m d
;lmbilO de lo ,o-aligacióo r el desarrollo. la cclnmucción de ;&/ oopi:u de
un pm,,,,¡po """,,,,,¡,foca nroooidad<.. ,,,,",¡,ori... <0"""".. 1 mili",,,,,, ° de
b medic;no, ... oa VC1qucd O"&in'" h.o p...oo oon 61"" 1., p,udw pe,.. neo,..,
no le ooo .. de.. ln".,IlJpcióo r desa.rmllo. ....n cua"do eo dla hub,cra pan,,;"
p:telo d POIlOn..J dt ¡...... uloción Y<l=rroIlo.
(1 In La oo...uueci6n r opcnci6n de planw I"kllo fe" ..... o I"""e de la
r r
;pV$ipcil!n d dcA,roIlo 00 ,ao,,, en cuanlod oojo"vo p<lftcipal,.., p!W
..pen...a.. y , ... ni, da,... dc in¡cnicrla y dt "'''' Indole.
(lll) Peco••, ulIa vn firn.ltzada la ......pc,mmw. ana plln... ",loco
comioawll fun.<................. uatclad el. producción ........., la ...11.....:bd l'" no
... p:>dri oonJldcnr ,n_'f"Ción rdcanulu amn cuandoac" <:tlJ'oaadu a
lo plan... caM .pi.....,.
(119) PcOJe cle 1""aab.<IIJ<"'apetKfl"" ~ ..... 1Dadt
dd'cna r acmnpao.Its, abaran. 1"" 1m r;aoonI. palll dt aa.....udts
que .... cIcod<" claam& ~_taI"'dca:anoIo a la prodlla:i6n.
E.!I Wa rilCUm"noiu.'-¡"" diibI f*3 lo orpnrzaci6ft quc apona ....
lOndno po rnlQ:atl jHOjKOO ...... r.r', .. i lfIICi6n yol cIcr:umIla ......
pat<'"- E-daotaw;i6n "~P"""de , y.la.m& 1.... qoc no lo
.-. .. dt 1"'0 ,.,pnrunria doa.dc """ pcoporc.OI! ~ .. do
loa plOldc llYafoprioSa yda>nolodd atado_'............. lb dcknaa.
lU o OCDE. o.. ...,,"C ¡ ..... ,P--_ _

(1201 11;"",,1.. <k 111.... impornnoa ualiut b n"lInJa,¡ de \al planw plIoio
y pr<KO"f'OI 11>111 'NO com<I PO' q...plo. la pnm.... d< 11... -.. cl~
aaoo.... de ~ nlOClcu o <lo: IOmprhidoL El probal>lr que pan. IU
.......ru<o6<l .. IUWT:I • --w.. r lrtJ • ¡la 0SII0m'" , .........
m.......
......po 1oo 1Aliu ... ",,-,'V'...... , ....... ,olb '1 F-' f"C"U' e1..rno..
pnauno qut lO lnII~ (¡u... a:J>n do: cnap. " tolW" ... ludo). la
~ .. talaplu_op.' ...... delooo~~..
ab ID" .. " '1 al cIaanolIa.
{llllO ; '<Io:loaI-f""loldo.-biloll ,poCOOlIao~
.-.ia,......,..;..,u ck puesta ... ......m. ta r..¡"icaaOoI, Se ..........
lIIl P"""*' rd· CDllbproclucci6n... punab.. el que.. po$Ihk'l""
....uod__ ...i<ñc:.cionn ~oprocL.o«uo... bapoota:i6n
do pcrooniJ para ad_ n...-a1l!ou<2o o ... el UJO <k nKft "-"'lUdIa-
n&. A .................. lo ""PI dr en .....do> <Ir" ftI>ncxión .. conn~
~ ..u• .Lo.!a de diodlo ~ ""!;<"i<ria. ...... la do:b< ~ _
puto' cll: lo .nOClTop<i6rI , el d=mIIIo. "",,",o qut SIl ........ pnnapal no es
....." 'l><O'P"nndo ~ ...... pn>dlKt.....n<> m.o.. la el r - ck
pro.h.a pn ........ unK!ades do: 11 proelu<u6tl ele pnld.. wreapo'"
.1 uRa do produccicI 110 . . ddlcn coDlickru f"ORl"P'"
do: ,"oar,~n , dcoanollo oun euanclo a oeo:o. por láJ.. d.. p.",,;,;';n... lu
d<sc.¡¡", como 'M.
(123) E."..i ~<)CI.J <tu. como =>JItado cIt Ial«llliución ele ..-ro......
debo.. ,tal,..., >CI;. iebcl", ele ;n,oti f>"'-ión y cl""" ,olio ocIi<io.. ob. rn urnl>io,
'" m"Y f''':u""t qu<l .. "",,,,d.des ~ul.an.'" con.ina" en mol.." m~d;."lC
moc!ifi <;l. ion.. meno... rrro ,<1 c1t,,,,,,ad... ~,, ~I 1'.<><..... Ytqll ¡po< <oovc-n< '0-
ruI... 1'0' lo u".o, l.loc.lr>3/:i6o de '''0'''' no .. dtbe irl(luIf almo """t rk
la ;"oeI"p"iÓf! r ~I dft.,rollo
(l2~) U". ' i n '1"" un ,,,,,'00 produc.o" 1"0<<>0 ho,..,...du.1oo un,Jacl.. do:
I"oc!ucc:ión. ,od.I.¡¡ h.l>ri prol>km» PO' lnOl"", y .. pollblc q aJ,;u.... <k
~ .... ""'Ja qu~" rnllCcn ..,,"" <1< .noeo<'P";';n y dcu.rolln f~,,,, ;...u.k<
do: ,noa'p<>6n r ri<Iar..,lk> dr: ",c-aIim<:.,o<.ióo" .. Jdxn "'.1 en .....
m~.<>onos
(12SI fJ 1 _.Id ,..J,o¡o de d""'" .... ~ wh.. o .1Idwlft:al..u ..... nraJo a
.... P ' - cIt procluai60 y. po< lo tu"O. no .. lo puede cbsofia. corno
lRftiO'po6n rbu•..,(Io s;~ tmboT" C'lUt~n .11"""" titmcn,OI dd =hafo
de ciiot6o q...- .. ddlcn ....oclcnt ""',,., ,t.oc>upu<>o , dts.c<roIIo T.....
........100 a.duyrn p¡.- , ~ rcaInacIoo con d 11101'. ...0 cIt dcfinu
~ .......,... npoofi' " .......;.-.Y ...."'.....lUIde"""=_ _ O
"""""00 pan b.......opoéft.e1do:a.l'Ollo,b f:oi>nc:oa6ado: • ...-pn:><i.......
'''''ú...
(127.1:'), [nb....,...lIde¡"'ao<>oboCbf'Ddo: ;RI'" " do: .................
r de .-.pottU. ....w.u..I de cw.aiqa
tal . . . . . . pn>Iu", .. -.cknn
parK cid ~ ok pn:><iuc.<o6n. 5o.n embarp. lO fCAL'- d<l pnxct'>
do ......a.cióndo Ioo:fRlD""'.. adeo ..... M.. real..... acn...d..o<bcl< ""OSUP-
n6tI r cInuroIJo. como por .,empIo.<kPnolIoI OlW ~.II~y """lW.
n&naO cI< f""'ducción................ P ';__.."'" do -....l dcalMlacl r
« ' !'K<i6tl... -.roUa«~olllwdoo, ....... ...u.awanmda-
d<t drbm claslliar_ ~ ,daanolIo.

('31 LM J +• 00 . . d<fx:III! .......xnr como ,..- ,


dc.noIo a """ el Wld" priJlapal . . . . dt $11 ua
p,",W" d< ",.~--......
{MISa. . . de 1ftOII""",e><adli<a. .......... J +
ap"","lindv
de rrcopdan6n. rod,ficonc\e d •• f".ex.6<J.. <!Jfua>6n. ualoot><lft. anáIow r
......Juaci600 • corJO dr pr.-uI !KDoco rC'ltlldfim. bo~
do po<Olla, do _ _ 10 r d< c::ncnoi6n de ..-..In 06tn.a r
omllfn, , ... OIInRrnaz acnd/iao., a ~ """ SU _ .. pn....pal
ob;mvo oca ~ la "'~ r d dosatlOllo (por .,....plo.
la pltJW".
00" do: ~n "'fot.... oril"'a1de loo hallupck in>aeopci6rl rdtarrollo.. dtbt
OIII11..kro.t co"'o wu aetiYi<bd d< lII....up<:i6n r d<Arrollol.
(6S) ..... tcOf'o.Iaci6n dr do.oo do ...., ~ tnIf'... ndldo ~10 1""
neid" ",bt:.namonula puo '''CUU'U 6.n6menoo 1Ocill.. y biolóIi<.JII
n.IU"1es que leln d. ,n.<n!:s pliblial o bitn. oqudlo. q... 0610 d '"", <f!\(l ~
","ti". PO' lo. rtCu."" 'lllC ClUsrn. A moclo ck ",.mple .. ~n ei.". 01
lru;¡cjg do m.p.u 101"'Ilrifkoo d. rutina: a.udlO< BtOl6t:ICOO. h,d.oJ~'col.
Ott'noc,ffo",. r m..,..,rol<l¡¡;ic", do ru.in., oborrncinn... "mn~mial. L.
rtC<Ip,I.oción de d..o, rnliud... adWLV>. .11 p.mc!~mcnl' COmO puto del
p<occoo d< ,n>'elugooón r desarrollo lOrtn. ~ •• do la ,nvaupcoón r del
d.......1Io (po' .,....plo.loo do,,,, ... b,. bo ln,..eu>..... r (llnC1"¡"ica< ck bo
1""1aÜ.oJ en un tn<to, nll<b.). EJ nU>mu tu<rtwn ..........p1ÓQ pan. el
p.ocaamit,"o , la Ineerpo<Ución do .... da..... L.:u coencw onci..... on
pon....lu. elepetodtol m eran mcd;.d. del «¡OSI'O ~IOO do Iwcl>o< ...Iacio....·
~ con la MICiot<bd. como 1"" qemplo. CC1UOI, . -....... [ud.. aob",
m",,""'~ E. am ckqllCCII.. dauooxcom.,;ko.ll poocnm ..1""""1........
.... ..... .._opeió.. OCIl.fhao. el 00010 .. clebe lrw•• lo. ,1OWJ<;pei600 r
ddoe ClJlwJ'. "n.", 01... nabroo,la pIanüor::.oco6n r La rn"Ci600 ele loo cblOL
!'no lo c:ornpilaciolt. & ebI ele ..... ,.....,.. O dan a_ "'-s. .....
por.,..,.pIo d BüCOUOO ui ,.¡ & okaaop6aa, debe....,.../,cq.- ....
~ ... dmto 11<' 11llbca. pan .. ,no Me »
Tampr>cD 11<' drb::e
• ' al'" "'"" "". _ de üU L.
(66"1 ÚfIO:J'OI' ok/inoci6e'" _ _ So rdinnl al .....-... & - -

..-
~ la oIibr;l(l'\l, dr ........ .....,...! atdIiAo r molI)'OO de
~~_ prorlucto&...dot...-r.n~ ...xpnaicanele
24-1 [] OCDI:_eor-,¡,c ¡ .. ,¡.}~r.-

(67) ú"od_& r.."btIiJailln"Clupci6a de ¡>Nl""""'& '''IC''..


,á, ~
losnwe.an", cknoas cmunlCl con d propolo;to <k wminilonr infonu.iOn
odiclOfU1 ... 1a de .e decui6• ..o.., la ........-..'oco6&. En 1.0 ClUDpo
de la> acnclal _ialct, lot
on<tt'<&'o<aI '1 a>~_ ..' ,.. _ "¿,,.,""'" el<._a< _
itIo do: f:oaibobdad CCNJOmt en in<bpI la>

qc"'f'lo. WI on..Lodo: YI.b¡IId'" do: COftIpIqo p..",oc¡\ll:noco "" Wl.II. ~


.por

dcttmIutada) Son Ia.o a<udooo do: &ai,¡b.bd oobrc 1'f'I7CC''' ....


. ._ . . . Á, ..,tWd.nrcaa:<>¡-t.&b LD~'1e1d<sat...a...
(68\ ~ ..tdia "'P""""ñtod. Se: n:f..... a ............. do: ......... 1 a
........ ' ......wO<~"' midicocspte"llltado úpooiblcqacb
•......... lMdia do: an.-o.- ., a c:aOo. po< qcrnp60. "" '-¡onU:s
............wooo. _ '.... 1UI dcmc:n dt m p.»n 1 dcDnolIo.
(93) POO' ... ,.....".la'n..... ~.lMdicl a'~ ........... • ,a po,.. ....
la .noat0pci6n '1 el daartoIIn. Pcr le tanoo. aodo .,<:nción médic.o '1'" ..
dlJ'CCtUWnl......aaLad.o con UIlI"Ofrtto do: upa6n Ydaatrollodcunn..
nado .. d<bcn ...dtw el< r'J• .lIu..... do< 'n y daattoIIo.
(69) T ,.. do: pacm '1 loc<ncial. Todo "abap ildmi... n ..'" yl<p!
rdao:;o con ~'m' .. '1 Ii=>tial. No obot.ilDl<. d ,raIo.>¡c de ...........
d,,«wnm,...... cuIacl.. con In< f"'Ol"CC'OO ele ,.......,pci6. Y daatroUn ..
a>lUd.... ,nwsupcwSn y daam>llc.

,) ~","'''~ ,¡, Ú """I<KM'i4' , rI wrte& J


"j~tMtin """,k.r,,,,,,,,,,,
(l~) 11 fin J. 11"",,, • ",,\.oc ,.. lo""",,, lo> ... u.¡d.de> d. ,nve>liloció.. y
...."'0110. d~n (xIIU"""'"'' de fondo<)" -It: debe" odm,,,¡,,,",.l proyectO
Y'11I 6..,nu•. u. «uv,d.da ",J>o<>n,..l " u fln.n,,""";" .1.1. ,n...."p·

0<_
ClÓn r dc>.o""lIn d.l... "",d.de. pnICuu nm<> po< ,,,",pI<>..."nu..,i". J.
Y l«nolo,¡l. olk los..,....,... de ,,, u~.... ó.. > fl(l co"""uym por.1
"',........"v....da de .n "gaci6nydft1rrollc Ea" DIO d. L.¡o,MSa '~'C'fn,
do: 1.,.1"fO)'U'" d. in Lip:ióa y d<>anollc> Y 'u f1nano:OOCOÓo. $OC debe
<hRutJui, el nl:IpIIdo dlnC<Q • b inonctpci6n '1" desarrollo pot pan. ele
r ....... d~ ln...."paón yd..ar...n., ..UKkamcn«y,nculodoo ... n pn>yUo",
iodmdulQ.• c¡u...... -It: 100 indul"'" latllo ... el pmooal ""ttO <ti bs l<n<S <k
pomo.y'" pa_ "'Y" >p>n." tndllft:fO .. -.nd>r.... 'I_"",,,a ....uodao
c:l u ...... do: pM* t6lo ....... ua dcm<tt... OcIP"'''' r"".lta.
(781 L>.s a::.. vw;Udn de rapaldodi'CCIl>Drca<l ..... c.umd... tk ureas que por
1"""_
JI ............. :dim_de ,..-l>pCicIo' ya dcsanollo ,.....c¡... 1c
bn.cbn ~_ Por........ MI- ........... ...t.n:e1 pmouldc ........ ,paoln
ytk:wtollocoa.pc.......... ""',S1ipción Y d d.r:oatrollc ptnpWn<Sl.. dd>no '1
cWu","" .. ..... ' I ~ <k, , Idn.. ... WMO ............ poroo <k
¡uvalopa6n .. uodu~ "fU .....1Xi6I. f'>"'''' en cúcI.od« q«ut...... m el
l1IbIo di: e-- em=Ja-. Un """,pi.. e.uxt<JÚC1Q) _ Iu anroiobdco ....
.................
'1HSf""U. oImaatw......... limpina. '<1*"'

(1l4) AJcuaas aamdatb.


• - - , "","-

po< CJ(fflplo. lo ptuaci6n & oa.ocioo dc


__<>600 de bóbliottal o loo ic:ioo de c:omputx»n ..... ~ dc
,,,.....,,p:;M , tkg",ollo Ii ... olDXo oh,n;", el lo "'...... pa6n , &"1'1..110.
p<rO to. aai.....u.¡". de r<spaIdo ,ndj«ao .. ola oai.;,bdco arin. CUCO dc
ck¡wumcn.... oo""a1a y adn dat,1>ad.to Cln,a ~ la inws'Ilpoón , d<.......1Jo
como s ouss aoM<bclu.1:l mismo u¡umen la ti: .plica en d CüO el. IlC:t¡ "idada
d••""'icln, odmin;."....Ón y do nl1cinL Si a'" ...ividad.. con."buyon
dim:umon loo proyra~ do in=ltpctÓn , ~rollo y ...mJlUndon
o:dwi ,. po... la ¡nv.."pcicln , <1 CIC CüO . . lat cona.......
como ¡nvatipciótl , «-fOlio 1" induy< el rubn> & pmoruJ dc
in"'lIpcicln ,dcamoJlo. El 11="" do ' opoón yd<o:urolloqKpbnl6a.
y......,u.,1oo aopcc_ cim.fi.coo T téaUa>o dc ... PI'O)""C'OT el po ........ &
pabbno que ptod_lao "J..d... prtI"iD'ioo , dcfi.,......
del Jlt0t"''''' -.
.,...,pInoaa<UrlA oioDda --.:H.,.¡la_.y..l
Id ..l·con .... p'b) tIc.a., dc tpti60ytlaanolo .....
aetJVJd:.od ditKa. (¡_pión, brtoIlo prlF • """" cIi<N) o ,nd .
(...nI,...). Por ....v<nacln ~ .. -...dcn do ......... p""" T
daormIlo pr<>piotnnI .. dodo:o Iuprdo:oc:tmd..od.& ~ ..dttcao.. w
~ rda::it.nada""" lo ~ T d ..............

JI [·Secto,.. do ccona",¡'

(14~J El _lar de .mp=d,mICnIOl de ne¡DCios induyo .... JHc:<2*. orpnin•


•"n.. < ¡...,i............ Cllya oe,ivoiad p"f'lCip.>l .. lo p""¡lICci6n de bi..... o
J<lVlCiolI (dUtinlllO de la (duacicln ...1'<'" ) tkoullMb 01 mtft'Ido
....... :al polbIxo "" ,......,.J .... p«cio r.c:.....
dadc d !",nla de .....
la '*'"
____..... T ...... t>tbda ~ aa fi.a de lilao quc ....p <>den ~ loo
_dadn de aqud.aa.
(146-141) El noklco del _ ad f"'C"COpoc~pn (loe...!"
.... ocuaso-"'" I al." *'l q........nbu,u ..nbel d o bU<
dios p...dr ¡",¡"". _1"-" ...,... -md..d prmaf'l"l .,. .. m_'pricln y d
............ (..bo......<tOt • iJut,....... OJi, ci:da dc~ 1 dcartoIIo).
tu tr!lpta:u pnvoclu q... pratcn ...- & cd~ ....,...- ... d.bm
lndUJl'" d_de<duca<ión wpcrio<. Esto _ it>duy<. "'¡"",ú,e"'p'etD
d...maco púbboo. (toe>tdod'1 t (UaI' _oNad", ptlbJiaI que dcpondcn d.
unid.dot gtlbernam.nlola) dc<Iiadao pn... ,p.>Imml' • Lo prodtKcicln d.
morcado)·. l. wn," d<l l'pa do: bien'" , ..rvlcioo que ....clen proouci¡ !al
<mpr<w pri~. s \In p,eciG fljtdo. por UlI.1 <;lKlti6n de poIlric•• <lije p....l<
.... IttfttOr q\l. el C0510 <0101 do: prad.. cciclrt. fl« 1CCt0l ,nduyc, adcm:la,
,lit",...;.,.... ,;n fi.... de lucrn (NPI) '1'" prodlK<n ......... y ....'1Cio< de
l4(l o 0C1JT. o"~_.~.",,,,, ,__• ,.',',._"'_'!";,,"'.,.'-- _
" cJ..jiu'oin ._m.1
m<radoddunlOldtbcducao6llatpcnor &" T.M. I tl.tl.~t ~ ...wur..
lItI!-.M !*"".u_.
U6ll1 El _ _ do- pbictno <id compuom PO' <odos 101 dcp&rtamm":Dl.
af.o:iaas , o..... orp~..... P"'porDorun P''''' no ... ndcn por lo vna:aI
~ .. , -... .dad~"'O<>W"""1In<>....,...... c1c .. ocl~...,.......,'l""
óromliomu.noKpodrfan_.... nrcktlWlCn.convmxn~y_ I =
la .....dado. c1c ... _ coda ""'" lr..Im n"'A<J6.. <Id ..udo yb palIlICI
..... Y ",..o ck lo n.cbd. La. ''''t''- p<ibl1CIfI
..,... dt ~ <le ....,-. Las iau... · ... Aa fina ck ItlCICl acán
OC""".,... ... d
............. , r-..o..J» prinripJ= ntt por d E..udo.
1171,1"9) U _ pnYado.... liradc hKro ..... pr-c<>dc la "UUfl..1OfICI pn-
...da. no<rlM<lO&lct liaoo'¡" Iw:n. '1'" """"...len._.. t l d.c.maua.a
ladear. <Id puWKo lftlCI'aI) a>mo potqanplo._icd dtpn>Ec.;otula
0.,.,1""...... cn,odcoiro d. <atJdad. >WtttlC'f. , boncf.cltIc fIdoa<.... :uoci>--
u.-. dt co"""",;dom. l I ( .
nll.1121 POf 00ll~" .... JCCtD'<XlfnP"'ock ock..w w aamrbda faI-
ducIa de ,nvatopcwlo.. , daou..1o dd plibloco <ti ~ (donohci. .l. r..
deci., la ¡"''Qt'ptOÓfI yd daonoUo ..,.¡iudo. ctdw,..."....,el"" 'ndi........
... ... tlCm"" ~brt....... losubcioncs y con recurJOl pmproot .. boe.... CCIIl d
opoyo do: u... ... ~n<06.. poco rrn ..ble.
(183) Lt::>s 'l~u ..n'Cf "poi d. 0'KUlJDOt>.... pnva:W >In f,na d. JUClO K d<bc·
nln ..dutr de .... cea",",
• aqutll;q quo p..... n Ktv><ios o cmp,....
• aqulll .. que CU)" ~,.i<l.d p.in<Ípa! '"" r..ponde, o!.t, n««,d.d« dd
....do
• aqutllu finonci<ld.. y con'rolad.. 1<>lal" 1"«,>1100"" PO' el E.s,ado
• oquél'.. q~ ..rlKln O<n'icio.! de ""'_iOn '"1'''';''''' qu. oc ."n'.... '.."
~'iu d ...."",,1 J. i ..""", ... de ed"""",6n "'P'"''''
(190·' U lC('!o, d.ocluca<i6n ."pmo' atlmmpucs:.. po••oda. w un,vcn"b-
<1... in."u.... '~iocoo T"ltu in."""'....... de cd..nc06n '_iota, ... cu.oJ
fum: lo fuen.. de fi"'!IotD<i6n " ... condlción l<pL lnd~ . .&:m!s, loo
.""'N.... do ",,,,,,.p:i6n... ~ .. perimmuln y CJinlClll '1'" fUnciorun
ba,od mnu'" d,,<CIO.I.o~tni~,,<I1...... icdo<l ....." ~m"'''' ... de:
cd~ ... pn_
(192' lo clcfi"oc06n ...... _ckKn~c1ak..nccS"oocnIcld_lO.Sin crnl:-so.
..,..J". doRe,1 aublcar 1""""lBl 'OI cb<.. <r"" aoqu'''' • P'"*"'uaM. eX
,~" ....... con ,u,,,, camp>nblc. d m.-d ............01 dcloodo a q d.c:lsc
cXlinoQÓ.........." ..... ""'C"" • de rapoIdo po< ,.... elel sa, de
c:.:....... ~lo'l...). Oebtdo a '1""" bata ni ........ bYcnot. ..
poooblc '1"" .. 1.0 "I«p<d<" de ••uuao fomuc""l'"" .. ~ dt Ir.
.....t.a nxoorul r ludefituc 'scld Itttbl. iJln..I¡'K'" J,nsro«_,,/t/
~_ji_"~ " .."""'J.-' ...~J," Td/6 J Jcl
_ _ 1I,.,¡_0147

c:xuanj<n> E..r 1<dlI' ,011"" a oodao 1II,..... ,...oonco ~


(21 S)
.~ que ""'*el"'
Ao:¡",..iad en
fWn do loo 11 poIill<Ol d< un ~. <:=pci6rI do
loo wdoIaaIoo. ~ ...., _ r ...a'_"1 ala opc....... por
~ loc:aIos r loo ampM .. ~taIaI adql&lnrb por tala orp-
r
UlIbo .. "'P' IU jn.~ la t:rapci6a do, . .
.w:-:-IU
a.... do I>CI"'Ó"'"I. ¡
clalUo <k loe 1Im_ ele
id
palL
j • •y .. r'"
¡;'ncio<IU ....1.. *.

(US: La ~ do pe......J =pbclo Ulla invarip>6n r el clesanoIo


¡nd..,.., na c¡c.acww:
• ,nd,vo;I...r..1"'ÓrI dd "po ele ~ q_ .. clcbctí .. duo. LNaa1rnrn<c
• """¡"'oón do, b aruod.-l
• mcclición eleb:onindod de ,nvcsripci6n y ....... ollodo.ada uno clr:dkol
............Jcn.... de o-po <;lIHD.pkro (pc..-...• Ao).
(17'. l8O) Se dobcn conta' ....w las pnson crr.plcadoa ducctlmcn.e en
in""upcwln y da:;¡nollo .11 como aquóllas q b"ndm ..me.... .1''"'0'.
como PO' c~plo.l'''cn, .. de Illvaoipcwln r .1 '0110. od.m,n .." ..d<nCl r
pt'fIOIlaJ dr 1)/;,,,13. laJ pt'flon... que P'''~ Jervieioo inditu:toS, COmo PO'
tjcmplo••lpe'lI>o.J de """';eio <k oomc<Io, r <k ..... ,idod.. '"' dcb.n o:rcl.....
aun cuando ..... l"dd... r.,.¡...,"'.. inel",..., eo",o ""10 8",.....1." l. ",cdi<ión
de 1"'101,
i) RIC'f""'" ,/,/"..."1
(289J~) Loo d"OI tobte La Cltll>dad um) de p,..onas (mpladao con
dftilQCiIIn ,....1o pa.rciol. l. 'n ..... 'p:i6n r ti drp,roUo p<1m"cn .,.,obka:r
""......... con "'rao 0C1'IU de d..too. como po< <jcmplo, do_ 001><. empleo o
cduaa6lo. O loo raultodoo do .... ~ do< pobloaón. ERo lItA< a¡>«:W
,mpocunc.. ,; .. ..w.u. el pa.pd q_ dc.cmpe61 el empleo en "'_pi6n T
daor..,/lo en el p1m,d tDUl r en d /lujo de f'<I1"'MI acncllico r <cn~.
Loo daloo del rml<ll1O COfUUlUy<II ocIcNIla nocdida ~
~. da... odicionaIeo ...... pc.....J do. ¡".csup<.... r tolIo. como por
ejem..... edad• .-::r.o. ~
n)~Jt~ ....,J-
{29IJ')5.29GI M... u....... Las 0C1'IU de dx. '1"" ........ la a·'id'" d<
pcmxW COill" fiUl",. _poS- r da:.roIIco. r al puUaoW, loo
.....,..opIooa. .. pucdeoIdauAor. _ _ d e ~... .-plaun
de ll1.~. -.ocio IW. kflt ~t:rpn:sl b. aaudad de pc1IllIW m tqWale:nR$
de ,....1"" ..... ~"I'O. Eo poubk que b .. _ ~ r el J ='100 _ lo
fwxo6. pnnc:1JlII de "'cu:a- pcnonos (por q<I'lplo. loo lI'.b.,......... do. ...
H o 0C1Jl O.. ... ... r j ... ,~~,,"

lIbot-"'OJio de 'n....pión y d<am>Iol o .. li....,i6n O«IIndu.. de olnlll (po.


qmplo. m..mlY.ol& un blenmienlDdcdiado,.. wdcdosoftoy~f'lOJ
Puordo: ..... -..w uou lMiad mnsi<ltnM< de ....,VI<bd de u.mpo porr:>&I
(por r pie. probu"'" "";~ o aruo!;"'la de ~). S. 0610 >r
.....wu L1f f""W""" _pIoad:ao por aubl<a.......,.. dc on...."pciÓll r
daanoUo obrnodrit ..... """''''';';'' _ _ 'l"" 01 ~ mi dedICado ~
la 7 01 daatrolIo. En .,.,.,., ,ed,.. "" """,""ro ... lDdoo
M! dcdX3Jl)Wtt ..... " po~ " . . 701 doAnaIo, ..
obrrndrfa ...".,.,..,.. • • rOJ lo ""'0, lo OfIIlicbd de pmolW
dMad 11 ,....... pión r 01 dcsu1oIo lit debr apm.u ~ cqo.:i"'¡"',.. de
tamlpo ,om¡>io o.. (FTl'). Un FTE..,.......,wfo uM ~I!;".

• Je:-,m.M"..uJMurunllpnh,4 ".,

(}(In 1.M¡WJa m..... hroo de 11 OCDEoc:nIm. dedoo c:nf"'l""" 1"" ....irlUl


el peno"" de "'_'fIC'Ó'Irdaanollo; uno por <>CUpKi6n 7""0 por el nrvoI
dc ahf1acióol r......J
un) smo ""'..... I<fll<: wu. ..... fOrma d< ....d.. d pr:f><>oul "" abo mm
dodia<lo ,lo lI'lvaupción y d dcarmllo pero ..lo no .. poaibJc deb,do. q...
pon....... las daoor"'""lO.... "".....,...... PO' ocupKi6n YPO' a/,rocacióo.
,) Ont¡tMJ~
(J I 1) le» i O1'<'<' ic><lO'''100 pm!tsjonab dalocados .l. <;(I"""pc;6n O,rn(;ón
d< nuOO'OS conocimien,o., pooduetDO, p~ ml!todof yfi".mas y ol mln.jo
de 101 p"'rec,ol p...un.n,...
(JI)) Se "'doy.n lo< V''''''' y "¡mLoi..=Ior.. que .. <>C\Il"n de l. pLon,fi.
uUóo y l. ~:"jó" Jc loo aspecto. ci.nllli.... y 'km de Lo dd
invallg><lo, I=.n JI.n,nI, ... d,o .., .n"l"""ov,,'¡gado Oin~'¡pdo de
u,ml'" 1'".;.1 y 'o I"''''1''lo co"al"'nd<. uo n;vd iJll,1 O "'"")'O' que el d.
"'l",IIu. "'l\Ita,.oo. d"K,asncn'e ......0 ,nva.¡pdo,u.
Ul51 L... a,ud"Ma d. ",,",-nodo '1'" rnJ'WllCflYHl:.lda d. ,no... 'pclón y
deunollo .. ddocoo .0MId,,..., en"",, ,n"",•.pdom y ... dche 'o"""', ~
..... por KI"':ado C",,~olo "" >c 1... cl»J' n ~". CI"fOolo :opone y x ....
'n" comD cmplndoo "" el num>o .o,..¡ , "pdo,.. y ,«n OS
pooob:c '1-" prod rn<oBP""""",.n b de .n_opdorct.
l.'l61 ~ ~odetu 'écn>O:lI O pmonal de l2<lCtetUtoal equ&nknoa •
~...Ilao aat~ <Iml pnoepal ""'Vo>nocionl<fl'" r .. "'.....a.
O nnoo UJOpoo ok b '"~ ti< loo ama.. l1Pcoo r lMolopcar. dc ...
.kn>c:l en ......

Cl<OOII-.ccaIcs 7 !al humamdada.. Su puti<lpoo6n ... lo rn...-.pción 7 d


deu<...... <01' ~ ~ ei<Dó6as r ,(aw;:u" ... qut opIian
W<l<.<J*'O r ,,~oo ope....;¿". en ¡cr....I, ~ ...."''' i6n ti< ;tI......
pdorts. En el :lmbo,o de !al acr.aoI fIOO:lI<:s r w "lIn~.da&s. ~ Ik
c:anacrisncu eqooinltnla lIc.-. • abo'" UIQ< ti< '", y J -nIo
CDI'I'Uf'O"CIltftfa bar<> 11 _pc::t 'Wdlllk ;......op!.oo....
(318) A con,,"u.oaón .lO dtalbn W w-eu c¡uc rallAll:
• .._op:i6n ... ~ y od",~ <k .........1d prmnen'e m uchivoo
y btbllCJolCal
• pteponoe>6B de pto5ntIWI de .-.pu,aci6n
• n::d1lAci6n do apaim<n-. emayoo y ........
• pnpana60lck mWesy«I'''P''" pu:1apcnll'1a1lO1.mgyooyuJt....
• -'...-ciórodo andl.iaMy"".-.-.
(3 I ') EIl...~d ¡xnocW r;Dmplelnen:ano nmboft,.., poocdm IDo ' " " -
~ y ... "'l ,J 4es:uis&cala y pertONIl 1Wl1atn'O que
pullC>p&n "" loo pooru- ele .....-.ptiM y.laomlUo • ..w. do..---",
•• '..... coa~
(21) E.u ........ ...duyt-WmiI: rob l... PO'" y ......... ~.,e.,
......- pnnapal-II"d.: .......... ñnancXr<>o,dd pnoo...lylo .4"'111'. . . . .
ccn<nI. "" '" f • CIWI'. SUS acnndada; CllIUtIl\I)'M IIn Iemoo dincm
pon \o m 0pci6.. 7 el deanoIo.
u) N"'¿ .nft/iuril.¡.-¡
(322) l.a eWtfiaci6. ISCED (InlmU'ional SuncWd Quufiauon .f
U ........... . VNESCO 1'761 pfOP"orio.... Iu basa pua e....fiur rl penonal
de 1."~,,pti6n y~roIla sqtin $U a1.r.c.o.sn fo<nul.
(32J) P~ra de do<rando< ele n,vd IIn'",,"'11I111 a •.,...val...«.n...oo.
"'" .....,,1"'.de '" r.~nja ""peno' del n,,,,,1 7 de ISCEO. Elu "'1cp1Ía ,nciuy.:
Jos ,/rulo'llIOlpdo,s PO' UnNCI"l'ebd<s a ,...mu,os "p<c,"lludo. OOn niod
u"'_'"allO.
(24) I'oll<t'dnca <l. ,r",l<>. ,m:;alKn de menO< "i",,1 '1"" u.. l'hD en ,odo.lo.
cunpos<k 1. c1:uir.aci6.. ISCED d.la fnnJo ,,,mio. del n.",,17 rel n,vd 6.
¡;,.. ""esorlo ",d,,)"< 1". d...Joo OlOrgad", PO' u..i""uid>el.. ° in"i,,,,oo
Up«W,..oo1 con n,veI um""lllt1llO.
()2S) POOH<!Ofude drulM ,""¡a,<oo l1li <qu,nkn"" o d'ul", ulli.'e..i...,iOlm
,od<>s \00 amPM (1I'1'e1 ~ de ISCEOl. Se ,...... de ..nod.... ¡cn<n1m.n",
..peoaHncboen un •• m> pan cuyooomlll.o U lI<Ca:UlIIlWxrcompi<udo la
.,¡~ IOCUneUri:t-
Blinda. lI/l1 <duaciófl d< """",..l>li<» núo prÓCIicu '1"" l.& '1"" ofra:o:: lo.
... ; ~ E.!t ... 1U)'OrIa. UlOI <1lnOIO l1li ..... de '''mpocompkto. te dxwl
fiocndol honnock.nbo,o Y<Drnspondm o ~d< ~

'"ISCED),
U261 Pi "ud< ,ltuloocknmd.aocundano.
d

wew. iIIdur<- odaús....odooloodiplottwc:lel


I...w:IJ ...
J<k lSCED
Of<>tptb poi d su,...... do:
lftSt,~ ~ I0Il di........
• _ ,ln_"J. potOf.... bpOIdt: ... 11 ''''....- t to' n ' n
om IlId..,.. a rodao I0Il Fe ~ .... do: únllo...::.ndano'" - - pw¡ub-
j do ISCED o a aqts&I que no •
que el nio'd CDlIIpmdo d oda
I«8tItWtD" oc.... "po'" ~ '1"" .... pcn....u:o. ",npaa do: loo (1tOtIO
.... M~
<JUI) .Se recom.... da utLI...1./ el rouI do. peB:>:>a o ddlCldo ~ ~ reallD<i6f,
'" .........dadn ck ,.~ " dcsarn>l1D .., ol _10 lIXionaJ 1"" un
pttfo:>do> d.Jo "" 12 ....... E.u: tD<lll x d<W p-' P"" - L,~
""'pw>6ol yIo por c:aI&:a:ióo Ji:.-. Ea .... nwm .. oploan ..
~"""~:'3wao"'d--",_"",N-:'.

V-M'" _do.-_w II '5 " ..... " •

. )I-.,..,.,~--,-

(JM) l.oI p>U)I.n ,'Jl"<IÓ'I "dcAttdIo .. pwdet¡ realnat do. b"""10


.nw:bd coudlJtla ('n .-" ° Ner~ de db (ar.o'.-l. Loo do,.
oobr. polo>
... 'nwalpiÓ.,ÓCWrolo.. dtbrn .... oi, aKI bao ... kM info-rma do. plOl
i.....-- d.Ibonodao PO' ........ .,....<311
b ioW>topaórl. Son ..... bow... b
compd>co6rt de""'" 001>.. ,.....,..,.....,... L1./Ilboitt ...w,.
mnYOtltClll<"'mD
UJt3 ÍU<rueILpltntm"N.

13J5JJ61 ~COnl,<lc"'n imemOl ,odOlIoo &'-"'" en inv""g>(>ón " ........ rollo


ill<u",Joo en una unid.! <J. . dh,¡"" o ICCro, del. e«Inomr., ... <u.1 fu.,••1
o"gen dc:ln. fOndol S. ,ncluytn "GudlOl K""'olq ... " bltn .. '(ah...n f""", dd
.,,,'"'' Orlt l. unidad ..OOI.. ic. t;'ncn 1"" f'n:tJid>d ,.. p>k/>., ~ .n_'pi4n
y d daarnollo, COmo PO' e¡empln.l. comp" de '."''''''''''' 1-"'" l. in~'''¡¡a'
<ión r el <kA"oUo, ~ (o",,,d.,,,n Wlto Jo. ptoIOI o,d,nl./.Ol COmo loo d.
ClJ'",J
(J38.J.42} Con" de ....no de ""' .... l"duyt •...t.lo. r l'Ilat_ anual"".odoI
loo col!<" .fin"" p":$~on" ,uplm>towIu, COIltO por tjftttplo. pa¡o de
bon,f........_. """""_ apono p"""""'Nko. .,.de oc"''''''' oocial<s, de
''''1'''''''01 >ub,...6.."..-. cte. Se debe adulf cid cono de mano de ob",
:lq....... q""r"OUIt md.......... q....... <anoannlooda.... d.pnmul
1"""" pol .,.."plo. p on,J de oc¡unJ.ad " .....""......... to. 1"'..-.1 de
¡,.d:>I~< ........... dedeparw1oo:o.... dc~odctodQUl'tnlcs}" ......
debe ,mpu'.. a OIfCl1 onlinanm. ~ .. drlonI .....~ loo'...ndao"'
attpcn<loao "
e J'lJ: Or.ao
~ ......... _ooda.w>«adc
orrt... eo..jIimdotn Iu CO<tIpr1< de ~ .......
1"'"1-''
"........ " poo 'l"" no d. cpQl ,..¡"" • b "'_opcio6n" 01
daanolIo,nJ¡p ..... p"" .. ......bda..,1hu cn lUlallo ............. _po<
~'*'. "I\U. "0011111..111' fmdwdos p,,~. Iibn.. ........
...........,¡ do pcioft<S3 bibliotte2o, .;"toda ..... tIfo<., cte.; d
COItO plauJllO" rol dr: ~ pto<oopoo" moddoo: raliudoo futta dr: la
orpniuoaó. de .n_'pn6'>; .... ~ pMO. W>on_ (p....we.110 quImi,
QII., ... omaJu. ac.l. 5( dd>m incluir loo __ ~ 1 ..Ln...... ,.".¡..,.
( _ 1ft........... pullO de 0&"11, dr: 1 tdea>nlllnlClOOflQ. y de
llDfI'tO
o<p1UO'. Todoo loo S - i.cumdoo <o poo ck..,...;o..,...l1N'CtOf oc
clcbon ia.;l............ nd>to.laq...1ot prtsl< 10 "'...... ~" «rcauo..
EfaApa..ck tala oo••. M .... : ~ oIm .- ~r
_' lallO do cql<ipot" iftV>l..... O; . . ,1ICiOO do: puu<>6n" inlp<'"
... el. " el. ~ 1 cl.DncIIo..
O)lllol d&too oabn: ............. i......'V'.Mr deoarnllIo•.,. .... o< t-e.
<11 la .... odad qIIIl' loo SIImUlAUi "al la qa< pcopon:_ loo foodot, dcb<II
.... ,apol....., al ...-<1<100 f.nons. úd<ci" o< doO<n od,o,," .,.., ..10 01
......... r _ inI.,....... loo ""'... IIIJIibn:>, del .-.. do: .....,.....

.......
o6n r """'.......'" "...liM, ... apa::ial cuuoOo .. d
0)04) T...w loa fo"",," d< "",ormaa6n de ..dhtoo. pluUol r
l:.mOo d qu< apon.o loo
ipoa. .....
«aJa; o praunroo. o< d<lwn edil" el. la ....,¡icio..... d< P"'" ,"'........
O,'l Loo p""" d< capoul ..... 1oo P"'" """"" anuok> .a< 11.' idoo c<>n<q>tO
d< a<1,"'" fijo< u,dlUdot <ti l'"'I'iUIW d< inYei'¡pa6n r daacrollo dc
1I".w.. .:scadh.io:u. 5( d<bo:. induir PO' C(HIl~o <ti d ¡wrlodo <ti qu<'"
produJ"ron y 110 .10. d<lx 'ep",~mmo IIn d.""",,,..x .monlPt:ión. f:¡,:úl
comp""1OI P'''S'''''' <ti:
(j)6) Tonm<M y..I.ficio•. Abamo "" '<'1'."'" .dqu"ido. fW" IOVUllpci6n y
,,<...,.,110 ("", .j<:mplo. ' .... nOl d. ",$;1)"0, JII~ lIbonuo"'" y pbn,"" pikxol
r «!,f,ClOol adqui,ido." con"",ido., ,ncluLd.. la. 0..1'. ...' mo,¡'f,<=io".. y
,.po.......".. 'IU' ;lile,;»...
(360) 1"O! ,um.n ,,,,, r equil""'. Com prrode in..n, m<" ,n. yeq u, poo p" n"palcs
:adqul.idoo par' lIuLurloo m la ''''''lUCión
de ""i.i.bd.. de iovu"Soción 1
docI:orn>l¡",
el G_....-J ~." , flt*"6'r:J~

(JIl)) ú d pilu louJ lfI in..otip<icln 1 deoun>lo _GucM «1 d


.........no ruaonalcl\lWlolC pc:riodo> .krmnmado
0M1 'El pno ........... , <D ....... op:MIn rdcanoloinoduyo< Loo aaM<:b-
del de 1(106tI ydaa , rcalluirbo m poIocoa fMdoo pruom.......
cld .,., fC'O r cod~ loo P"r' ,..J, ti .......Ift" COI ..-.:¡xo de
",_opa6n r dcArfolIa. 'El psoon&Utal bruto.. "'-'I r dcArTolM
o< . . . . . . ...-ndo loo,....... ; n _ aH, 0F w"'...., euat:'" auoru
de qcaoa6a. 5( Io...dcp........ ...- ...... moml ckloo _ .... .,.....¡n&o¡
r de fi........... fl psoo nxior~ bnao "" "MIUP:. r cI_"oIIo r la
IN'ru pmmrnu: >001 d.:mcn_ fi,,,du,,..,,.... pao la _ponode ín...--
cioftaI el. pIIOICOI ......up:iOn r d ,olla. Pt-aporac_ ~ d liRcma
lU o OCDoE_Q¡
de _..J,;l yI . . el ....... ,........ opIoat Ia ..... fiaoc>o>n por lIUl>' ... r
10 <bJcnbucilÓ por funao-.

VI·0ric<n d< .... fondot

(*6) 1.. ,nvanp:04n r.1 cIeca,,,,Uo ""n .c,,~.dade> do"d... prudu~ una
nan.f...o"" .igndi"" m. dc r<cu.><» .nt•• un .dad.., o'gan.-in n.. r iCCtO"••
Todo ..fu...... ~uc ~ .. oIi~ para ",n"a, d OUJO d.l... fo"d". de in..."."",ón
rd.... rollo 'csuh. val,,, ,Eo .... lnrum"'O;l.l .. putden med" d. dOI formu:
• !>tc'ln 10 "'C1du1 q jo:cula ta ,"""'''~n: .. infon... lGb .. l...."mao
~ ... cada uaidad, orpnizaOón O .....,. "" ...,bido de or", un,dod. orpo,....·
QÓn O l<aOf pan lo rulozaa6t1 de xri>1dades de 'n-.allpCi6D. r dt>atroIIo.
• 5q<\n do""",: 11I: lD.fonna ...brr P'"'" ...- ""'GJ-..Lrn... a loo:
............ uaa .........., orpnW<.i6ro
O " " ' " - lub.. ~ a Oln
UArdad. otpD.onn6a o _ a l CODaJ"" de , ip06D. r~.
U(m Se ......... ..l. apIiard pnm<n> de Jr.o ............
(61) A !in de idaoullur ""'<aanlCfO'. d -.......'0 ele 101 ........ ~drbm
CI;l.Itlflltt 101 doo cntn"lOf q.oc .. odian • QNKI&UOQ6n:
• dehe l.2ber una ,.-f..cnc:u dncna d.e """".-
• au .wuf.. cn<i.o &c lUUIIOlI dtb< au.r deollnoda a ta ......."p'i6n 1 d
dcPm>1Jo 1 ~ ta &cbe: u"JiJ:u pota ,ola fines.
(l69) En.... nnú....... '''n oc po.=len rQ!tue """,,,",,conll'<O" ... b....nciono
o do....ion.. 1 pueden .onl"'¡' en dlneto u O"", recurso. (<:amo por eJ(mplo.
pcflonol o <qu'p'» dado. cn p,E.urno .1••nrol.d. <>'1" d.l. 'I«utión) En
"""" d. '1'"' ta .ran.f..ene.. oc eomP"n n IU .... )'>11.0 ~ • •kmen.". ""
mo rIC'C:uio.l... dcber:i .... mo. «1 valo. ""."a1 0 ..ue .00.. 1.......110...",...
se drbm "'P''''' en """".-linaAaC.....
(}71 ) Loo con....... O... b....ncioncs pop;Ioo pe' la lUlia.o<i<5n ele "",•• idado d•
•n p06n 1 dcsanollo a<an "",uaIes O fu se pto<den aMica .
du4as_ .......cnci.old< r-da.s. u,. nJi •• nclas &c Ii>ndao ~
....... fU«H'CS'1Om eapecuJ ~ ¡NI' Jr.o .........;.. de: ~
.n-.c....¡, r desan'OlIo
{}72l ~ pu<den idm"tlar cIoc <=prlao &c Wa Ii>ndao del Eaado:
• .......... <!aunada. ~ •• a 10 adqul&io<i6n do: io"".up:iOn 1
d<Al1'OIIo, .. dec:... 1oo 'C$uhadoode la ;~ ....opo6n yd dc.artollo pct....""""
a'1'''''' ruibe b pn:><h""o4n o prnduao de 10 '~>'eS"pci6n 1«1 d.... toIlo. '1_
'''' """1'''' a 'I~'''' 'pon, los fo",,", pan la <eaJJ1KlÓn de 1.. oa,.,<bd.. de
,nvaugaoón y dcwrollo.
• "'ludio< ~"" .. P'0p"";"".n med.. nt ••ulwC1fcio .... O .uboid"" •
~uicnC$ ejecutan l. ac".,d,d de rnv<$''l!ac,ón y ,0110. on <u)tl e;l>O lo.
l'C'$uh.dMd.lu """,idad.. <Ir inv<1,¡ ...i.ón r d ""lIo quedan en p.op,«bd
de q"'..... n:aJjzatl lo "",,~,dod
M-.J_r/~_O 15l

(J74) EA ceooi•• C\IOOldo d pi<mo pO""UOqOlrU.' ..... 1'.... ouna uo.....


dod u"lla. de nwoen I"'IU..... lttW>C>O uIa CGflIO t6nda .ro<LWn......
obocnuo.- .. '"P"........... de b"ro", Im lima • <3bo ocuYt-
dada de ,.-.pa6n '! cIaam:&, d nlcM CW ( ol<¡uoln pr-ntol
.. d<be -.lenufiar _ IJIU, ~ En lo ~ '" el beMficiario ni
<tU- ..... loo ,,,,", ... .-.do ... ..,nd........... de ........... d nIDr de w..
pttM"
075)boJr-_.. ~""""".....,..aodo....... lpQdllrd.samlllo>
....... omproa .. s....... -.hoauprém""" .... pdoopo< .........
fiaanaaa., ..... CII'lIlpalb ..,,;w O 1"'" d Eoado>. No tnNk-
rmau .... ~""" .. debm ...... b • 'ro"'"" I ,.,~por
coa. " .... pot.. curo pap> ca p-bIe c:ondoMt
U76) Eu-uu.....a.ldo .......tMlop..nwn.............. ~ r
daar....... ""IOl_ldo .... ~irn... do • MM Se pueden OI2r .........
qcmploo. lo CI>I~ ele ¡mpllQlOt a loo ~ on loo ""~ ele
........>pO&. rdautollo ,lid........... el pap> po< P"""cW osudo. pedodo
<> ........ a WUI .ud,UIlÚ, de lo< psms'" ........petOn r deou ..,..¡", <>
¡wcioIa, .llOl"..... po, empr..-; benef.a..cuou"", odiciuooia ......
i'ome"... b IC'lv.d..od de ,paO" r <koonoUo de empouo; c:oncIona-
ció" de ¡"'pu"'_ r arollOtko ....... eqUIpo< de , upci6o r dcoarrollo; r
reembolso porcill <k loo """',oo de llna empm:o m,""" de qLIC co"lnlo "'*
1"''''''"01 1'"'" i"""lLg>ci6o '! ~mllo_ En lo .aualldad, .un c..... do ..
puO'diln .dcnufic:u ..... , ......fcrrncw PO' ocpuod... no .. lu debo: «>0".1",",
«lInO U" 'PO)'O d"OCIO o la Inve.ugxuln r d deArroUo_ Po' lo 'amo, 1..
u,,¡@d......dr.llc:ud<brn¡"fo,m ... ""'... Io.pu.. b,u..... mO'djd. que ..
p,oducen, .un cuando ti roJIo ral .. podd.. ,rouo. como ~,ulud .. .101..
condn".onna. dcKu.....".y .utm,l>Cion.. quo .. COneme" COn PM,o"o"dad
• la ...a1.......6" del prnyecrn.
()!lO) Cuando ti d.1 "em pasa poI ....iu OlpnlDC"''''' '"1~00 "'oo. probL.m.u.
En. ,~,""o6n fe 1"_"'" cu-do oc bconl...... I.....Mdad <k inVtlupo6n
y dcYtrollo, co,,,,,.ucIe (Ku"i, ... el deo",p'""",,,,..,,..,. de ncsoc--
U ",,,,dad que .,.ao11 lo xriYocbd de '''''''''P'OÓIIY deoonvlJo debe Ind.cu.
dft,.... de lo ~hlc. el onvn pnmioYo de loo l'ondao En air.- paUa.
o"tiIbdo:f !fIlC~ que "" panicipan de lo <J"Uci6n de loo """..lada de
¡..-upm. y dePrroIo de.mpriun un popd prcpondn;onoc en ... financoa-
cióoI. diou¡.... )'C"do Lu 00 ....... qecu_ ...t.,u la I 1 .In de
diRln fooenlCS pn que tu <$lObeado fWIJ\bI dauno <ti pa:ti<ular.
EA"" q:mpIoo mM cu.-idoo oc pooeóon ciIM S..n~ Rir da:
OnolJClM,W'_ octpfi:rDnwd>e~ Alemmla.En
...... - . eaboc eomidoc<>....... orpltiaOor de ... i>ndoI. O
posar deq\l< '" p«kn!* lnIClW.-ott:U b l"ondoI¡wa odrntof'o.- d ........
(Jll) Foacb p4Woo f'U2 bo ~ Ea.. qIllÚ la. b...,.ew cskn de
dr::... JomQlUlOaI.-p do loo !On.doo. Por ¡"voocnL bluoU'" ¡.j ......
154 O CJCJJE O, • -h" c j •• ,~1. f •

obticn<.. Ira ''l'"'' de fondo. ....... fimanciallu .,,,,vwbda'" ,nva..p:ió. r


daalroUo:
_ Con'DIOO de...-upci6n r dcs:ormll.. r .. ........,iona ....,,..b, a
&oc. ""'..""•..,.La I'"'l"""'iooud..u 1- d Eoudo \1 o.... fu<.. oa ""lCtnU
Esroo for.doo X do::bm ..mli<v a lo Ncn<t: onp.nal_
l~ pno"'ftOomoa ... doRKioona. tu"" ep de ~
4co. ..._ acIoci<w *' ....hod.· H .•

por la ..... g . . . . . ,,,,,,," lO rda.; .-


lo "'_. . r .. doar...lIo. . - por
.... ..ocn~ • ¡-bl..
.""",*," amoa&.s *' awdwI-
• ck d....Ipa6n r ........ do ....., o prod.c
_.-k: 1'· E.ao _ .......... 11Ip' • duda, ,~ I'"'l*- ck ... """-

..........
SU ·..ocIa Ea"cuock"'~p"-w."",,,,,,,,,,,,pnDCl""

_ ~ ...lrvmt>6o r;mnaI '1~ n:cibca cid M'AIOfCt'» de l:duc:ao6fL. ck bo


... ~ 1"""""'..Ja o loaIcs com:spondoc.usl*"'_o _ .........-
.... di: m...,.opoOn!rnxtlallU ... r;mtnl.. Eaa ,1\lWI(I1 plan,.,. alnlliuo
m,.. el pnnriftoo <Ir ,1<,,_ .. orivn dr 1M foncIoo r el 110O dd (0..... dt
'1...ao q.c.u lo 1Ct,,>d.d di: ... ~p;><loa r dc.artollo. r do Ioapl • Clcrto
..........00 ~ aI_ apio<:&: d cn,c:no ck !al ,nlCnClÓn ... qulnl .....,g Ir.
fo.. dos. En el 1'<"''''' .... foq~_ .. "T"'"""'''' qut. 1""""'0 '1"" d r~,..Io.,. b
fun", ,,,¡,,na! de loo fUndo. r pr......k '1"'" "".10 m....... I'"n. do< \0.0 fondo.
lO dodoq .... l.o 'n~'<p:i6n r ti do.sarroHo. el compoMrlll' ... 'n~lIpcón J
.._""no .le ..'o, (o.. <loor públICO< ""'" la uni....",dad .. dob< acmli,ar:>l
&,ado almO 0"V" Si ti probl..., anali"" do ..u.,do con <! l.<gUndo
...Inq,ll', .. pu«lc .rgurn.nlar <¡u I"'......d d. 1.. un".'lidad.. d<e¡di,
cu.lnlO <lIlI.n:>.., ulgn•• 1. inve,"gación y ti d<:.ur<>llo de: ID, fondo. cornu-
n.. mmp"<lrOl por lo. ffCUIlOS prop'Ol. d.r.",do•• n b, r Jos fondo. ptlbhcm
1""" las un,,,,,,,idad.., por lo I>n'o. Ja< .~"".. ,¡"",.. ad.. a ,>.Im,o .. <kk-
,r." ""N".,. J. N~,.uÓfl.u¡><,Oor <011'10 o.~.n d. loo (....doo. r ....... '1""
no .. pu«I< 'ug'''' n,ngun pnnc'P'" P'" aplrarlo.n <I.lmb"o ru<'",ru:.,.
"" F_na d.... com"",.;,oo.... ,n'ct....;"naJa. ID, fondo< públocOl ""'" las
um~.. Mbdco .. .1....., ..,N"". -.1 >fC'O< pú"l.... como o.., .. d. Ir. "ndo..
/7.... ..,u. conru..o..::s. d pilo """"""'" bnuo.n 'n <ipa6u J dr:uoroUo
.. ha d,.od;do doo ""'<sOn..: fi>~doo di...- po< el Eoudo. J
foadot ""bI ¡wa \luj~
, J.S2) Se: d<bm :odopw 1000 Jocuoenr.. poor:r:d :
• Lo. fonOoo poJ,Jicoo "",. 1. ..... M_ocIa """'..... 1-
sqano.Io , o"!qo'", ",tu'" 'l."" .. ralla" ... 1M _ rk ,........ . . - r
daam:>II<> J.l>< "'...' la. ~ .........'" .. ,.....'n'
p>'.
qutidad r........- ial<o, .....- .. dd>a.la """r:<i"".1oo k-Ioa poi ....
par.I t. ............cIod __ ....... dt \00 fondoI
• El ebr:ro J"O"'f"'""'"' do la •...b." if , <ti la
"&K*_ """<&fU .. dr:br ....6c.. mmo fondot ~ ¡wa lo .rv<nicbd
y 1000 ~ ~ po< d .......... .w.... CI>ftJOrln p"'p"'.
• Loo Oj...... a "cM_ .....ao ...mmtn" .....""'...... d.. n... a P'I"" rcalao
p<aUnlOlM olquJl=s. ftC.. . . deben dd>im aloa foadoa dj,<CI(N dd Esc:.h

,........
VU-Aiptci .00 ~cld ,....¡"DO¡>Ha inoa<ipcioN

(412) Ü'"- doo 100..... de ...w.. """,u <linao"'-. ... a


r¡oboa..... la
on_........ '/ d llaaflO:1o. La pttma'2, '/ .... pr=a. _ C1l me- bo
""""'-"ola 'f"< ' __ rca&un xci. d.d.. de NO • k '/ ..........
(anpo.-.. O ""_...bdc., cte.) P-" odcootoficar d ......... real dali-
. . . I la ..-..paón '/ d dcumJlIo 0..1Ill" loa aIíoI acurnora '/ la
1" 1 _"l'o .. pot d Eaado. La """" de loo pscao COI .... • lo '/
cIcanolleo C1l lUll«<n->o U<:ionaIlCCibt d nombre de ·"'0 1>0.10 IIXOOnaI
C1l ¡..-..."ocIo '/ dcsam.lIo linanoado por d Emdo"
(42<1) Orn m.anen d. rntd.. d opone del E-.Io a lo o"'""""paM '/ d
cIcanolleo '" _ .... Ioad.c... «>mpiIacIoo m loa pruup<ltll«>l En.-.cia.....
rnftodo CcMUIn. m idcnoficar codal'" par1..w del prau~1O .itInadu
tOn la ,n_"pcOdn '/ d ,¡"..,....U.. '/ ""'¡it .....,,,,.. d <OfJlp,,,,,,n'. de
in~'pciOn ,/d<oarrollo en ,irm'MII de rondoa "",nadoo. E/.t:" aumlciones
ron mcrlOl pt«iw que w wnw cn cl ~raf...n"'1OO P"f'l. dd",in a '1""
'" o., .....n de 1... p<$1I''''''.o., .. puodcn aubl«c, ..d ..,..".. con lemal d<
poIltiC1l, cWifldndolos PO' "00;'1<.0»" o "ItICUl" En <st< .. pflulo le dcoc,,·
I:..n 1..... I"""if....noo.. d. .."", da,... bu.<io. cn lo. pm..p""'o,
(423) Loo da,... l>.uIdoo en el p,aupua'o" denom,nan .. r.';alr,,<n,< ....;,,,."
<itIl1<1l"eoupUfllUl'" cuha,wn<IIl.J.. o dcscmboolJGo pan la ,nvelup.:i6n '/
el d<ülrollo (GBAORD)", En .... M:anual el ,bltllno •...ClIKIOnn prau"
pu<JAl" P"o" "'.... up:i6o yd<s=ollo" le u,~i.. paradocrobu en ztotral w
...naclO.... del Estado desriU<bl. Lo. ,nycsupci6n y d d.u"ollo '/ "O oc lo
eWw 1_""'
p..rno nacional oIp_
u... <efcrcnao di....... la pnaiao I"C""~. ele

14171 No .. 00""1.. '1'" loa <b1Ol toln Jo. ob;rri- >Otilocario6mQII de w


....,..ao.... prau,.........
~ Por leo lI"""".l.
~~
rxn de 4d p
ele ~--
_'" tul

por .-....-,.coú........"""".
cIacibo. de r:an
. _.'/"0........... '..
'l"" pao« metodolot'a , rrmoi""""cú pmpeas. Lo p••p•.:'Xión de CllOI,w...

~ COIIIO ...:.d< 'IltI ocre> 0110 de


'f"< ..... pooibk
da- d.c
id • ......... y .............
104) Los dama tolnt aIipIaOOncs pmu~ ~ pano
m_-.ri6a ydcaonolo ocdcbco> baw ... iJar..n....ebborxlo. ...........:bd
'l"" lill>llCU d ~ , DO pot Lo. ~ leo .;=aca.
(05. La. 01'5"><::00" p'a"P"<SWW r1>enum.nuI.. .., ..'" campo ¡..du-

--
JftI co6os k>I dc:xnobolKll qut.l<' dd>m =laar pan ...,shccr "" m¡.. OlItol

(011 ... loo fi.... do lu


_imda:
'.p'"'Íona I"""'puaun.u

· "'p~ lO dcOc iAdui. lo odm:n-"n anu:ol D ...oon..I


·w ~aadulcso ~ .. debes MW'1l5lo SI el
sulx uIa. x

oporu .......~
..... liondoo de ........ ioak.(a d<cu. ~""" ..",incn
ck npueMOf 1oo;:aXo) .. dobm adult.
(",~.09ILN~,.....~~
..... ~
odmrú de lo "'Yalipc:i6a 1 el <kAnoIo fin....... por d Eaudo qw .. 1kv:o
• caboao • ..blt<> _dd -..lo, la ~ yd dta.nol\ofin.noad•
..... el . . . . o¡ ,Qiwcn 100",_ <fU1CO.lOfa .... _ .... (na~1OI
do: MI • aa...dad pnO':ll<b .... fin.. de, IlICfO."'¡uaci6n ... ~J y en d
.,,,,....po \induodoo le» oopnismos im<rIUOO. . . .). lN .... ~ p.......
PUCSW" eubmummala pon '"",,",>pci6<Iyd<sonolo,nduym loo fondoo
púbIxoo pan Lu "mwn>dad<oo.
¡«<H ..... "'lN"'ona pusllpuaUllaS <Id so\>•• no deben Lncluir 100 p<áD.-
11>0. Qr)'I condolUaÓn l a fac:t1bk, pero no "'luo:l1oo qu... dd>e......mbolw
En ""DoplO•• ampoco" dd>e ,ncluir d "P"l'" '0.1""'0' Lo IlWftuloción r d
<lnarrollo ,ndul"¡ol.. mediante rebaja! 'mpooiu...., etc. No obnool<, =do
loo programas d. lrud> indirKIo x cmpn:nd.n <"mI' p>". d. un' I"'llrta
infelt~. de ;nv<:"ipci6n y dew-rollo (po' .Jemplo. tu.ndo .. documcnu d
ongen d. Jo. fondol r queda ,n<luido ro 1.. n<¡¡ocw:;olla ,nl"m,n;".,;.I..
"".... un P'''"I''''''o CI.ndfic:o) .. puod.n ,nei"Ir rn "'" ...gnxiones Sin
''''''''10_ l. fin.nci,clÓn ,.. dllO<t:! .i=Jp« M ckbc: dKl.o,,,, 'l"lfC, dc ",ode
4~C .. 1a pucd.""d~~" fue,. ~io pan ••a1.UJ <OII11""""'.. n<llnl< ....·
cicrW<I.
(441) U. .."tlXICncJ pr..... pueo"'.... Iubc<"....... 'al... lI.du,.,n ,an." los
p""" ordilUt1Of, como Jo, <Ir ~
(+44. 445) E11"'~'" <ti el '''''''1''''''''' b .....JK.iú" de OlA ""5'''''-''''''' d•
........... pnc".. y ."."",,,... ,,,,,la squn d palL N.. ..o.W>IC ....... ,,<r.
....-,
• 1..01 du.. _""""ftdJ<n,... al ........ CII/1ID y al "1"""1< ... ¿<bt:llm:u
la

... "" '~ft'IIC""""" '" d.cit '1"" Ino ....,.. deben tdk,u ti """'''' '1""
ti ~"'tlO •• '.n"'d<d Lo Lll p ión ydd<wf.oIo.
• Loo ~ conaponcllCR.a :If:ll.._ ..... cItbtn lwat ... ""
.............. fi.....,.<Ir_~'I"" I"<lIdt.Oe* ... Lllmoanaa

,....
licWa ...pn .. <dqa CIt d p<DUpuCI'o ddi """ ...... 101 dclenlbol_
1.)0.-.. . ." , . " . . ... _. I •

(<<6) la du'''buci<ln .. puede: mfoar ele doo IIW><I"lI:


a) d• ..:u.rdo <on la r.n.li.ad <lrl 1""05",ma D pr~.o <k mVd"l¡;a.ci<\n r
donrmllo
b) do >o:uado con ti c.onr~n.doF"",.J dcll""Vama Opmyo<:'O d< ,nYal'
up;:;6n y d=rrolI.,
(<<8) la finabdad es el e n . de ....yo, r.ndamm", dotcIc el pun'" cIc 'I'Ut:I
cIc la pol/"a ~ .... r a d ~ 'lile en
O><I>pdu" ~ ~ ~ 1"" ............
"""'P'" ..
u"I.u roan
• , 06-_
(<<') Si I>im ......- do upaón r oicutroIlo c.o.. apoyo
I"bnNm.tllt.al 0610 ' un ob"" , "'''''' <:UenDll con rcspddo cIcl
p,an<) PO' un ..""limem d< 0>0• ....". JeClJn<la.io<, Po. ~",mplo, .. pot,blo
'1uol.. au.o<ldad.. d~ lobiomo ..i¡... n di...",. un proy«,o ~ Lo. oo.....lIt-
ción de u" oYi<ln••n I"i.. ",pio con rn(llm» do ordm rn~,w. poro COn la
in.meiOn cIc prom............ úa, Lo. l'lportdn en lo ind...............".;.1.,
,Del..... pua obtm<r rmd<acloo....Lnooo ... laaVU<i6.. tiviI. 5,,, ~,1oI
,.10.-. 'loe: .. p......<m _'" lo <Xn.la ~ r el d.artoIIo ..
dcbed.a d>od'tat tqI1.a el eb¡ 0>0 ptUl(Jpl1.
(450) E.. .-. do qutno...n p"J.L • pan . .,...... linalo,bd pnnapal
do'l..... ...,. ape><Udc> la. l'ondao poral.o.i~ rd ckaonoIo.o'" '!""
apm:nlftt'l(fl,~1.0. · '....I.d..• r el ·<Dntentdo· del procram> 110 coin<:l<bn. 11:
pndrin .,,1W;ar doo P""ClPio< origlrulmcntc dcsa<mIIado. por 1.0. NARS
• do"vación direc.a: .. con.ide", '1"" un P"'yel:'o conab.do nd""Ya-
rn... <e pua lO' ¡sfac..r 1.. norasidadcs .ten i<;:aJ d< OlfO P'.... ram.o le dtbt ¿ ..,f1Cl1
con és.o. pua.o '111< de" ... de ~I de:".....,. dilecta.
• rmdudoo ,Ddi,<ClOI: aw>do 101 rauladw de una oa"i<bd de ,nYato-
pci6n r oicutroIlo ....p<a>d... ..,.. ..... forulMbd .. ad:apun pon ~ .. na
..... o<- '!"" n:spoodo o DUo abjeuY'O... m<a de na aao do ,...,kad...
LII<li.ttaoo 'll"" .. dtbcn ......doa< .. ....,......, al qw lo ......,. 1", el.
dcDm>llo po _ cliripdao.
(5c5) ladasifac:aci6nde: '-~ P'''' ; "rut~taIa para
Lnl~n , .......... IIo..pn el nll,ct,........ ~m_ •..". 1"" fin.l..t..d
u
flClh'a< lO.mulaá6n do b pollueo <otIl,Ifoco y .""""~ de un sob..,no.
1'0. <onIl8"l<n«.I.. 01''1",1.. rlob<n .... mpl;.. , 1"lCl'ics dcbm ,.no,.. la
cantidad de "<unO' d.." n;adoo oc&<b uno de loa cbj<1i..... pOI ncipal.. (d.tfe:n...
dna.mllo indllJuiaI. cte.). La. ac,cod.adt:ode: Lo- paú<SqlO<,n,CV"" la 0CDf.
en F""ral a.pu;oa • esuI>I<u. poli"" CM!fItilic. y. por lo un",. d:otribuym
loIinoodcack ,.............,.,-dcsumllodo IIlOdoq... CCIoIaIL1rb. enb...Lod.o
de lo ........ Q>n Iaa 11 ~...u.u.lu .... la "'P"aa<ióD. No oIlaunR,
.una «"naden .".,.:I::I.........~ rsaar.ptt rc5q:¡¡o Iaa imenaon<s politial de: Wl
povpamadaol.o.... lup cIcl CDn=rdo <nCIO_ CO.... cofUl'Olet'lcia....... ,cIc
Iulom'~ .....' d~ f">C"W oobrc la ",""", enqw:: ",a:ompo..l-Iol
dalOl, d ....d «aom¡waoOlll w' • .1 CI ""d.....,.. pan lo. da.... do<
lu ~ ~ pbnaa.-nnalo.I que pu;o Ia....,...no «1..
...... qu< cnelU M.....,.al.
(271: Se 10 ..1'......., d.:nbuoón:
10 110 de la op;NNla, la fotuUCión y Lo pcoa.
2. P",moción <Id desarrollo ,ncl... tnal
J. Gtn<hci6~ r , rxionol dt lo .... rg!.a
~ 0.:",,0110 do: inr """'"...
4. L T r.IIUp<l". y .<i«omunicacion..
•. 2. PIan,flCaCiOn urbana y ru..J
,. Mo",u"«l)' p!Olt«iOn dd "",b...,lC
~.1. P~nci6n "" la cnnwnin:o<i6n
'.2. Idm..r..... , ""~inl,o"'1o ""'l:U:\inxi6n
6. SWd (acIuiCb la ~
7. o.-r..IlD r..... i-M oociaIa
• ~~"'deIaT""'Ylaa.....w;"a
') ~1OO" del .............
9.1 . .McIo_ ~ el.:]" ,n_opc.o6a
9L Foodoo publ_ ~ bo .n.....m.bdcl
\0 Eapociocm!

" """'"
Y111-Ceodwioncs

(56) Po. uln...o. >< tr",odn <lULo<> pum"" ,cn...m IlObrc..J wo dc loo <1>.0•
..ud"'im.ll' d. I'in ...:i6n de lo. 'R"elllp::i6n )' d daa.roIIoc
a) Tah Kna 1610 U" ",a." cuan",,",..., .a"mido de P"'ro_ t'"''
compkjoo de ,¡.;.bda • ,...,,.. • Por podrla ..., ''"'f:OOO
,1tl11ZMb al m ptU<nWl. Sc las ~ :I.IUI <irnln>"'1o ¡-t*. a la
lIIiI,,"~""',,' -lecu.!l..m.pcrunuIK. En pan~.""dQM'"
la eotnparxioo.... on:ern...... ·¡,., .. clobn .....n .. cwnlala cnwrpdun. ....
~_b~«o""'ic>rloo~I"""''''''''''''d.t.... pM>a
,...... ~.
bl En ~. bI - . . . . cumulan .. do.... ..,¡,'" ,n-.pa6n r
~1Io <;<>n ....., prer;............. <',"'" •,En ....... ro p.ü.. csú d..... ,n.. ~oJu
la 'nYUupoó<l .mp.....did.a por la un.~'· ",1\ ....... ~mpr"'" deg:.f\.O.
la,nvt:SupcióD bha un'l""l"'rrión nuyo.queel prom«i1O cl.1.,nciul<ru1",
ece. P.r. clu una =P...,.... cs,.. prq;un,.... 'l«aüiu ide:o,ifiar 101 d"ol
!>A5icos pr:njn~n'CJ y ut,l'UlIoI paro daoor.1f un ,"dIOdo' d. in ....:IlI¡;ac:idn y
dnurnllo 'Iu. li d...lpU..... En a1gunol CUO$ la p,cri'i<Sn de: 101 daloo
bUKoo ..r.l. ... f"'i COmo "'"1'ueJta. 1'0, ~,.m¡>lo, loo dar... tk W ""IIXIO-
_ p<eAlputsWUI l'Ibem~ ....J.t,. dar rapuaUl prKSIU loo *
...,...... oeo..,¡,~....domciasen obp:b .... fkiko'¡'" d<ñn'~ "¡EUm!: ~
$Ipb '1'" ,...,L<¡ '1'" lo ,~ Yel daonollo ... ckkna ad •.....,,-
"'...lo ~:Im ..... de: JaOCDE?·, poro 110 11M plflI prqwlW..w
~oobto""'_lÚOdiRcila'¡"'dcMir'_""I""'.,..,.pio:·¡Ia
l b _ ab.:llU-' IIUCSIIO paú LT<icnc .... o _ di..... ,.. in... opci6n
Y~ ..... p'MEUió.' :unbicnt:alqu< el palo X?
el u.... «
-.en cl.bonr """ ;...l;.,,&r..a 'l"" -.1.. ,¡ri1 ¡-n rcaIizu
~UllCf~"""'\KC ... compuv ..... tndude:,•• tsap-
<:io6G Y oIaartorIo COII Iao __ o<a>o6mica -'" fe "'"_ p"" .,."......
DDrlJOCl.onrdp.-U<:iDnaIbru:o .. "'" " r",y ¡GEJU)l_
U. p61Uft<&,. dc/1'B1. boo ...I~amplioo Itu<an.., p' pm> so:
loo pueck ...... ,¡ ........ dif..., .....polUn<ci . . Ia<SinlCtlln '-lO!
.¡",1otpa...qur~Oo-IaDllGl~u.~,,,, -.....
".;1¡-.... pon ~. do......ad do ""hl. '.e" 4eattolIo _,
.....\lo.¡", ... pooiblt. """'f""'iWao COII In"""'" la ...-!"'... ...--
y,. peA< "<¡""el mld>o .... c:h6:il realiurcompu _'MI 00-' 'Iad.. mm:
... _el< ",.,••copcioln y<ksannIloy "'ltodlu "IX .-o lo la d<ñlloci6n'¡'"
.... liIdic:ado... do in"C'<tpci611 , daanoIla ...""" puede &f"O'U'
chlOi ltYtbdora.
Loo problna.. ,da"""•• lo. ~ .¡", .... ,b,,,, , • lo pooib~i<I:od d<
comlnmk>o. IIKIIciotudoo en loe ptrnfoo p,o:udcnoa "'" calac,C'¡">cO< el<
,<>do d "'¡><aro dc: da"" de Iu .ICIi.i<bdco di lIim""" dd ímbIlO IOCIDCCIORÓnuco.
como PO' ejemplo, el .mpl<o o el com<reío in... nacional, y ,klle" 8=
,ml"'"anc,a pa.. 1u aUtoridad.. raponoabla de lo polllia, SC,en..., anali.w
y b ...... la f;1_fl. ,mrUel" <ti el daa.rrollo de ' ' '!TW JOb.e ..tadllli.c:ao de
'"_"pelÓn y doa.roUo .le CIIe Manual ......i.. e <n ¡¿'n,i¡;........, probl.
m.lI Y raoI ...",," paul.ounom..... median" cl onilisil <lr: dlOCinlOf ""roques,
a¡>rcttd,cndo de l. ap<IictK:;. """,,,,,ido por loo po""
mitm""""
Apéndice
Clasificaciones seleccionadas
:s;!:t;¡':!!~':!!~!::~~~R;;¡
.:.<loJ..h ,;. ...
lli

~
_
_
_

-
~
I
M-J_fmw.._ o 163
1•
,

".
H

~
I
.,
H
~ ~
"~ §
""
".
M-oJFW_flmJ _ o 26)

~-J
~- .............
;s;s! ...... ::!
.. "•• .-
;~

• 1
N"

z~ • " ••
•• ! "

t~
,.
l~~ N
• J

.<
'0

·2 ~
J • 1
~H I
l'
I ,,•
I

i,. •" ~s2 5 1• .-


•• 1
l,~
U •
• 1 ¡
• •
.. -
!t~
¡• •~
~I!
J

I
1
11 ~~ ~
..••
j!i ~;!: ¡:q~ o" "• ."••
•• •
,Ii ~f
~
-#
,I • l
;1

11.7
.:1
•I
h~ l~
. 1~. j L j
1
•1

,.
!5..!~
H
~
<1]; i!~ I
F~' ti ~ ~'¡
.
,0
j! H
lw d' l lp f,
i.
'1
i-
~ .,,'
.~~
IllHjhP' J
1-_"" ll' ~tlg 11
uH.!!
~ '_6 E ¡..
I ~ -
.;,p",'oÓ"'_"'! -N • • :.
-, ~~;="=:_==:.:'='=:.="~===.=:'
'" e'... , :-::=======:
l. a-;.N.......

11 ~.
.........
'"'
t ••• _ .!~§~i.:'~~:'~~:
k . , ............ _ _

')
.lb
: ', _
. . . - ..... " - ' - .... bo

I~ e-o. .....
lA=< $ '_~_..", ..... _"'-I

" ~ -
(~1---"
4 ....
le T....
'lb' _ .......
- _ __ oI_ , - :J:::::::;;~::;:::':;::
L::':"1,~
__ ' 10 __ L.. ", AL_ .. ~ ;
.. 1""'..... '.,. , -~
_~ a.-.' ",
I~"""""'bo<"""""'"
t l ,__ bool'loo<:< ...,.. _ _"¡k~-
.............. _<»-..._.. . .
'¡1'pIo_
l

1. :-.'<riorT-..Iocfo
2.1 (......-..,;1
(1.,."",," """"'..,,,,, ~ r u.nu.... l........,. . . . . . ."'~,... ci>~.
_ • ...tI _.",pll, nocrunO.y".", .....,ri.. JIMs)
1.l ¡1IIl<.,"""tlklr... , ~
(lnron.. ,L ..... ,60".... dt<u<\nia. ....<m... ¡....,; <ti. "" L"'". ""_o ,"&<.. <rl. '"
~" (061<> ~~,) y""" ",,,tri.. .r... ~
1.J 0., "'" lo inpMrio
(e-..- """,..." lo '''V''..'''.....,..a. ..........- r ''1*;01. -","..p<.
r "" moot"...... i&l ...t>.II_ ~;¿.,¡", ro"'""",
fom<...... <no....
'I' .. od .. _ por ~ L 'f'-...-,..¡, .... L..-..., l•
.......... <1010'" 1 iolood<*,--" 'p.....' "j;,,,j."'.......- ....,.¡;,g.

J.
---
p¡.-. po:< ojormpk Wl....... ""....... _-..pa. _

l.oco<... ~. . . .
,~ _,1, "'...
N....l ' - - (JJJjJ. _ D U.7

.0..... ......
H ~ ' .. r
v., I
1

¡.;;=.¡'••~__._., _ _ ~
..... , _ ......

"""_ - . ......

i.J " • •' _

u, • t •

6. H.muidodoo

6.1 H""",.
(Hi........ ¡wdIlot.,;•• ""'
.¡..pIo, Le ~ Le
junto _
_
1.. 11
.lia;;,..... ....ol_ '" """0<;., _
l. pokapolla. l.....alop. ..,.)
1""

6../. l.<epo, ~, .... w.


(Ltap> 1 b _ . - . . r ""'1""1
6.J 0Ir. to..-.......
(FiIuooI4I-efo¡,dollloooo"",'¡"Ia_,lo_ ! I',)."" ~ <ribc:o
"'...................-.-_ " _"'-......-.11,-
.............,..................__,.........' """""'.100·= - ,...
-"--..-l
_~ _ 1 '1; .lo.óooao,..... """""'"'" '" _ , _ loo
Glosario
CiC'ncia, TC'Cllologi3 y OewroUo

i\ao,., .... Cica..:&:. r Te< " .......... aUw><Jj sUUlUtIQI rdacjocpd"


dJl'CU 1 tsp<dfiammllO con d deAsrollo C1C11l16co r ,,,,,noldp:... "'" lo
S.""- I n. cLfu.i6", ttaIUttl...on1 oplocaa6ft de 00.....,¡"""..' ... 1XrI dli<no
1lCClKMóp;ioos. lnclu)'(n: ,nvaup;iÓ.. C!CIllÍfia; iaYaupaó.. 'ecnoI6s'"
a; ,,,,,,,V>ci6n r dif....¿n ,k....... ..<Vic.... de ,n/'o,m..aón, ....... ic;oo,¡"
r
colUUl.orÍII e ,nr;cnICn.., met"'lcrJo nomu.liució..; pl.",flQl.ió.. p r
liÓ.. dt ~itn<:i'1'et:llologla¡1l.:i ("rrnaclÓn tkl 1'.".... :01 citntlfico ¡«niro
"««>,,.. p.n eltu a<".Mlada.
A.,,~J¡.i. ("", 1) de Cn.",·&_fodo: ""...""idn rnoo.l"oclÓ" de ~. bneftc:_
net w.
...d... oon :oIl1mIall""" delll .. l.&anur U.. objcllvn (pllblitoJ.
puuculMmrn.. rl ooMI .... ~ lo oo,,~ictlcil cconó"uCi de emp..nJcr
\1.. ~ D de in0wH6•• El incn:tnenlO del ,n¡t'CSO IUl<lOnaI 00""")"" d
nlltetMll1nooo tu. el uw .. mi<lc lo ./iroi,.¡,¡",¡ de Iao diwmoar :01.......,;......
lo .... frcaciOn dd "CB, .......... .olumati...... ="¡'iá<bd cotnerrial
(aIiluu financien> pnndo), _""de la -"ti'" de .conqit. di.-oo:_
ni "'" ..... tatb de productoo 1 ex-.. o f po> diot.._ . . . de
""t""~ ..... de ....cdo, pu/.fU:M l'ooaI...:; dACll ........ 100_,
~de"" P'otcaucon buem' procioo-..bn.. o' procioodtCl>ttlta'.
. ."-c::oa IUpenr loo Ji.¡. el 1M en•.., loo pruioo do: ",oad<. 1100 nlnn::.
_ ..... El ACIl ~ ..... la CU&fl.ll'icatién .........ria de loo a .....
bendXico por medIO de una mtntI. unJlbd t1tCDcnta(n )•..-,...
freooao '" DO a p<kticto ni ......blc ~ aher <OIl wibuDlll
at:lw. 1e en .u.reo .-.em,,,,, Lu ....<>tIc>IosW pnno.¡Wcs mo
l..Mrr.QC[)EJB>.r>alMund,.¡.q........... mon..... uuiocl~p .........o
del .."' I"berr...."'" no oompromelldo mNido en d....... , ONUDI.
q ........ d nlWTlO. El AeS ha ,itIo objocfo de sen.. aj,iaJ (en ftInirul:or
.... <UP"""'" baoi"'.) r f,""... n,omonte .u .plicación ... J¡fkd, <omple,. •
'''IeJUr;L El ACB ha.1do u,d,.."" en el jmhno de lu,nndCf invc<$ion..
r r" p,.r.,id..
<kci.i..n.. <leI tt'<lOr I'~blico PO' 1... 0'll."um... in""naclO--
n,jQ de foll"""n"c"tD. pero no Q opllQ.bIc ".propw\" J»!l peq~.... r
mtt!w"" PID)'C'O.... Acn..l.... n"'.1oo mftodno IIIUJoa,,,,no tIt oI""..06nl
cv.o!_i6n ('l'.')" u,ibun cm:im,elll.n",en ptoblcrnj..... mU1n1.odu.
.......n.. La """¡uaci6n do: proroc-
Ap..,.diu¡.. pro<ao en d '1"'" e'P"........ na. un¡oreou o ,nd,ndllDl adqwe-
reO connci............ y Iubdi<bdc:ll6:lUaI. La'rruN" q~.(~
_)&scrilotd ....;o_ictuo de lo ptoo<!uaMdad. do: un .... "". ;m.-
270 O ~ /a..l_

<O (."'pruo). Al~ modaIida<lro do op~..d=,. OOft; (i) '-Vn...Ju


........... .(w..'''t ., -UIfl: aprmd po< la apa>encia. PO' d ha<n; lo
q«IICo6a ck u.- producnv:u vnen u _ ..ulación do: (llll(lClm,......
r hab~ida<kI que por..n" d ¡_mICnlO. dodw wao CII u" fulUlO
,nmrd>aro. (u) .A"...Mr '{/m'''~''.rJ: aprmdlu¡c por d .....;
.......yo< dm..6n r odop<i6;o'" uaa'" '+ impbc:r. "" mayo< ",,"-

....
ti,.. r lUla mqon. do la murna. rliol·JtpntJn,.,-""'
.....I"'V ap'. •... por la ,rumdu<0600 <Ir 0"'
....
' (w...~
ra.._ .......In ..

8i1J;omaria: ..."j....... la produca6n ,"""d6a a pa1U1 do - . . do:.wo.


--..1__ do: PO'I.!
ODNlnIftft ond..,..lora ck
''''
'f -01 ' M .,..,¡"., ""Y"""o¡wmo '"
,,11m<fo. po t·;H -.,,~ cIr
~ El ~ Cn.non I"'¿".,'" Social Sar:ao- Ciation
a_.
Inda. prod 1"" d l,.;ml<: ¡;" sa.n"fi<- I.fonna.- (151) ...
Iao hasos do: dat.. ""'" uhluodu ~ o:bbonc:i6rl do
Ph.belrlpboa.
,,.,.Lado..,. ~mbri<c>o booadoo ... '*' r-n.a pon med.. la prod...-
r;i6n cxndfia ... loo paiJa n cksartoIIo reouIa ~. ya que la
_ _ ma)'OI'f. ck Iao ,.,................ Ii....l· ~>d.aoal: publian 1..
paúa 'ft<!tmnalw.do&., .... u,irni'lU<lna .cnú., "'"u....... id de
...bajo '1 'nao"" ,nfonno!<s de ICCCOO -te "ar on d<n<:nufa a loo
in"'CIllpdoru del S" •. No o"""".., Iao :Ir <o"...lido<l.. o
-'''l<r1UI""""f!UJW de" ,n~""IKión cicntlf'lClO.n d Su. "'"1""" ClcOcn-
'<men.o" ""l.lKión'" In¿.a.do"" bibhomn,u;o•.
Cunbio Ti... ;<u, e" "" ... "cid<> amp~o, IIn .....nc<, IIn .. mb,o on l••Kllia..
T ambil!n es IIn Il!,m",o 11111.000 pnnClpalm<nlC en rcon<>mr~ ""O.disic.a
",.. den<>w un .. mbio en" ,&"ic>- lI,iliud. (ml!<odo de ptodlOCCiÓnJ ..
l. adopción d. IIna ,,,,,"¡el d,rereme. El amb... <.1<.11I"" OC ,d,cr•• l.
p""!uccioln d< un dtrcnnLn.a<!o prod"",o con "n. (:lI111d>d <> propor<ión
d..""u de """fnO;S (uab>jo '1 elpual) ... Ka 1111 dapl......,...nto de o a lo
latJo de la función de pmdlKClÓn; el rnqorunlCnll:l (,wl ........ <k proa:oo'
o p..... ~aoo "';"«n,a; o lo inuod"",,;6n do _...- procnoo o prodUC7,,"-
El cambIO .tenia> 0(Uftt por ....w:. de ,ft",,_ión 'l. en ci«r~ oncdod.o. de
d,fu.o6Io •"" caonI>ooo en lo t6cnoc:a 1M> ""ploan II<'Q!:$Uwncn.. O\lCY>
«e""""'JU. I"'C<icn a>1W&lll" simplcnocnte de rmotaCión y difuiós de
t«.ocucw<cnlaode ...m...uaó. doer:.c..,.<s. Dombo<> .arco JUCP tiA
popd''''~''Ollm ~ 1 de""""""",,,,<COfIÓIoIoce:;DI"".""ombao-
lO. ocr:aalnnownra ........... b medida C1f '1"" <S .... faa... <ÚF""'"
el Cf<'\"l",itol.... w0i6Clico. AJcun» ~ OC lo am."lI'.de WO loo rbnut><Io
.....t.o_ IV.. 'IP'op. . oknia>('l ....).
CMbo T.. l/pon· "" 3Y>rI« la <ecD<Iloapa. un ~ ni d
coooc:i.._ dalia> _ .. el jua .r ¡,¡,. ok<Iocaa: ... ~
m la '11> _ _ la IJlaIItpcoc ck """ ''"'''''''''''' a la
elf'K d dde~ fJan'.bio~a\lOcaffl¡"'dmuode'"
•' lOO <eaolQO do 1'.0.1< , ... procao CIlI'<Chomnw: ~ .....
con 11...,. 'POSn Ita .IoIpt:a, omaón, lIIDIlow:06u yilifua6a ('l.")' El
cam..... 'ecn<>I6Jia:' pued til IOHW-"'~ (.. ~., """""OIG,
ocwnalt.nool, '1". <QUita en d ,."..."...10 do b vmedad d"poniblc: dr
pn><Iuaoo, f"OUJOIy ......."'0; hi) M6JOT(~)' '1"" , ha rn n.-a.¡
.""no"'ll:u '1"" dan o"sr" • n........ l'<O<Iue<o<, 1'.0<..... " i<...., " (¡ii)
RtwIWóJN In~N, 'l"" <aulla <ti Ulta dinimia IlORJ'o.nuod,,", dr lo
pn><Iuca6n Y disUlbuci6" dr biena y ......iooe dr b =aonú. "" ou
ron,............. n....... ~ .. do proeI...too, p<CI'CG>t y ....icioo. El
ca...boo l<CfIOIclsico conslI~ WI l7rn&nmo ..... pl«o y Kkcu'o;>, qur
po-*- P"f rn,.......us itlttfmI>pdu por imporan " " -.....'d d
J._.l~lOdr _ _ ,...adip-.. '"' V .. ""-'IK.
........m.m...,.. aruaalu ... ..-mal • dc m-ooc:i6rl (q.•.l.
• ....
Cap 'J d , ·",'.r hahlid a, orpo;..ir.u y dc pi6n
- - . . . . . " UIU""'p<UllpNa lIUPbr pbliQ,u.. l.....ta rficicn ..,
-,.,rm. , .... ri..n. COn d " ...npo, y dcanollar " _ prod y
p<o><nt>O. FJ <kam>llod< b .«:nolo¡lo. .ndUltnol """mfCrn d aocim,.,,,,,
de Iao capao:idadco .~
C.piu1 valo, <k c»mhlO '1"< ¡,.".,. un ul.m. <K<,m'."'o:>d. valo, El cap",]
"" .. un 01.1""0, .i"" un> ~Jaci6n ""'u¡ ck produo:i6n. c.,U1t1
"''''Un"
ro oqudL. F-l. del ....a1 ,¡aado poncnmprv in_· be ;""",. ma<¡lIÍllaIta
yrq"'f'O pnmao rp,. ygryonlol p<'llUIIo«l'rn"'lUI"',.,.q~
ro ~ d ....... <Id prod...... Mal y""........do P"f Ia._...dad
do 11. '"-na .. <nbo¡ct; el c:opallijo .. aqtrdb puv lid capaI _ _
-Q1nx!'pNaCllmpnrn .. y ,cqo.ipn.e.,-J_.M4
.. aqurL J*U" .... copo"'¡ .. ji;. 1'""""'" la ru.n. do tnbo,o Ir-:-
_rraw ........Hkc..)yruro conl.opl....,.¡¡"omúobd<...
futtt:a do •.-.;o P"f'" P' 'p .wioo dd aprtal En la «Di.....lo. ..,000""
el ap <.oI .. ..r.."'... dot.;,6n do: biDoQ (p. producidos) '1""""U "budot
m La I'ro,h'a::Ión IrnaqlUnart.I, ,!UUI.c.,na. lIUI(nO pnmo).
Cr...,¡. (.Id ..1",,",,0:>, .",¡"¿,,,.{. "¡wr.I: y do IU ckn...ción bono. •.._i·
...it~1t> l: .i...1N o'gonitadu lk conoc;mic:n.OI ..,r."idw ~ l:r IUIUro.u., b
lOCJ<dod y d prnwnimlO. La eir...,. .. ¡rnpulpd> por d "''-'rn.....'"
r.... ,1+""-". Au:w¡ur..lla emotU "" .... pbo (lib",) _ al
a>nocimI<Io'" ..... tIfic;g, aaualmclil<' Ir obInvl una rtrldrnoo ~
E.........Jmm~ lo cicKiI procdr .pio<:>do a loo poodu<cirIor o ..... nbuaó..
Oc 10m- y.... "" pero fot... iohIiI<a:a Y,......._ La
á<:h::ia. ca, Iuoa amo p.n¡o. ~l. rilid.l. Sin. ...barro .
...,.;do .... Uflfllio. lo amao (y.. • I ¡i,a) no .. 1IeIO=' :,.... ..
...... ·ono_....... '~ ...... ~..,.OI............. dcordrtw la
reali<bd 7 ~. inlVrnuo:i6n, b cimcia .. ~ "" ron:a.OI
)",.6ri<:of y oocioJ.. 'ItI< ,mpLvtDn .... ,·oInrrt. 'o.a.... KJciaIc< al l:r
anU,l\Iro ck oqudLa. La ."'' ' 1.1
,dlcJl Lu ..I.ociona s00lla.n W !O,mos
mo~_

0'F"......... de O" eriRmcia. ...., cnn""..do. en cXltI. modicb. r '" bi


follllaf wSrl(:q y <I>l"'>'C.m. de >U ""',,0110.
Ci.ncio y te.nolop.: h",óncam.ntc Lo 'J(f1(lO (q.y.) Yb. 'ecnoloSla ('l' y.) hIn
c>todo ""parad",. El hecho dd creeien« ''''p><:rn d. l. ciencio ",b.., la
~la b. COfIducldo • la idea "'!U¡voc.d... de '1"" La '0<001"$10 c>
",lamcto,. omcia apllGOda. Lo 0CflCQ llCl'1' SIl d",imlU ln=; en fo.mo
Andar... """", ,oeaolop lieaJ...,.mcnl<: ........ de ttc"""",," "'"
anor;u. MI de .lo 0<nc0&. La t~ anr=d.ió 0.10 cic1>ci.. d t-:.br.
pn-.i<_estaI. r....t.anudo con dM:nas t«mcas Lo ooc"""'cá o ·
do lO .... --=..~.lori<nDa, can f--.cia.!. . . . _l-a. uo
conocunomlO ~de cómo o po.qué"'n heclw. Lo lcaoolopa ""'1""
(pn"'..""'. ano:unall .. casi nd... ft';lfIWf\'C de CIO upo. Lo Oenc:ia r la
lceno&osla cnUomn o" un. an-oa.... 1/\'0",,<060 du... ".o 01 .. do XIX.
"'n,orlOrm.nto. poou 'n~Clona c,.n Iwad.. on ta ClcneJO: oU .. ""
opoy>h.ul oui complotam<n,. co el coo"",m""'o empl'icoy la r.picac..
de an........ sin componen,.. cicn,ffico. ~J.la. IIK:.Ia la >cs"nda
""..... del .,po XIX la <XnCU eocimaló mudw in-.moona condUlCl<ndo
01 accam.o<.OO de leen.' ~_ o iDdw<..... buaoha en La arnci&, como en el
aK> de la .kaolcidad Ylo qoúmicL En la q.oca de lo Rrooluc:ióo IndUlt,'"
(.""" XVlIt r XIX) <1 d<sanoIo> de ~ .. nana, que """¡uaoaó Lo
prud..a.i6fl. fue pnru:,..........,..,d raooJarlode pooquO- ....pn.- ÚI <1
..p.XXd ~de fN<IU",",,", p r - . p<tKluaoo yacrvicioo Ot:rYOl
ha .ido p"....palm<o'" <1 ..,..,judo (indlt<ClO) de I"Ya''lixióo ci<ndfoca;
el dern.",,, ",;tialcoo inBuo..... revol"cion .... en lo p,oduoción ooh...do
la moquloor;. 0J00 lo Cl.ncu.. ["lonuo. h'lfó,;cameol<,.l rol que l. ci<nei.
na jupdo en el d.u,,,,11o de 1.. fucnu p""¡',... ,VlI.
compr<nd< n ..
puIodoo: (,) la >pIiaci6n l"ON.Ó<n,Ifo.. de ~ Icya de lo "",,,roku. 1.
~ r ~ lU<nu p<Oduaono, (u) lo pnlllCn r...
de la aploaaó.
couc:i<YIlt.... ~ couladr lo cimcio. _ o:al.. bolUtnoo pmdoocr.....
(upo XlX 1 priAcop no del "Po XX', ¡"') lo ,.l.ci6a dOl'C< o
'.-.,,,,. ,{nd··...~b......a..yb.p<oducoóo(b>............, ..U :
..p.XX:
........Im<ll lo C"o<" y l. ''''001",1. o.o.úo <x... "n1'n.".me~re
in,~,,~ixio cho. Por un lodo. <lWl< U"" =<>en.., "tnr'rfia<o6tr M lo
,roá",",,'¡~ '. p", ",ro. l. <ico<la ","m, (,,,ne, .. o".. rol...) en "'''0 mod"
.... d<v,~ ..nd" ·lt'ffIolJ:...o: o >cs, .,ecic~,C1IlC'''' d."",,,•• ",b,e Jo t>-
técnico de la aprtimer.rxióo. b """"«~'·"","IfWf¡.J Mllo"',o"'",,'.
lo 0'P",....;,¡" r.h,.l. f:......,......n'•. clcoooci""...,,, científ.... req..",1'<
ooIuciorws rt'cniw. IUJ pnoblcaw yla --fit;'''''''~'lo mao -
....... do .... daaoI.n........... Su. <n'Ilw¡o. dio no """ID lo .
.......... de lo """"" "" una D.mad, -¡w..,. 6 lO_ " " - ' Lo peMln-
ciOn "'Uf do:: lo gmaa Y .lo .«no!op:o ... d,... no las dut.........
.......lam.o CIIItt<: d nabo", oenrlfico r el ,m..,.. prod........ d"eroo. "
..d..,........ ..a.Jcntn: .......... NopenapooiWt.,.pIalas.rbcioo...
fttl<'1o<inM::io. ylo ,_ ' ,Io...,¡"" .......... a..w""'f'lt.....a ...... ftIRC
lilA n:bci6n dAl6no .... tn: do:>..
C1J.....ta. .... ¡<I¡• ..-di,f - ¡, nloocont...... <kliancU<k .......pl gla
'1"" J"<'",;om .. I~,. <J<I""'" ronuol oob.. las ...,iw>dada cid
llCmClaWlO.
Cornpcrit;';<!M: apocid.od de una <n<praa pan _",,,.,, r OlP""du ...
pamep0a6o .0 d merado. Lo que es impon « para la compcfiuvidad
(y ¡, prod<lCl",id.d) 00 .. 1:0 <>uI,i<!.d rlc in ipción tto::no168l<:O .ioo la
eapecidad rlc '01ll<l1C:;U loo <kw.olloo tc<1>016~0' (inno....:"""a. P'''I,nu
,&niaI) den de \lila . . tr;¡,<gia de lo <l'llpo-esa.
CO.....,;.,.¡....,,: ,....hm•••"" 'M'Ko " prXuco :adquirido .....-oco do ....
r-ol_ un! .. _i.oI ... rckrid.. .J ~<O. con I-c a ¡.f... ma·
a6n ... lUt dom n.>O ap<ó.~-,
Coaouluwú. 1"1"'';'''''' Y AMo..,.,.,." Tiaoir:o (Seo". de): '1-
adJl _Adoo a tol...-. pn>bI<_ <>pedfoc:oo de corIUO:UIII
poodllClOn:S de bl<ooa ~ uI'I"'Nk para cIIo ca cu ..
•...,dlicooy ", po -.
e-""todc Licn<,· c&r:T... I.pa; do ....... wu./in"" ~ •• dt

,...diocld~, *
~ Y d ............. p........aal (co",,",oonano. lic:cnciauroo), por
'l<YUJco.,,{iciona, d 1>ccftCian1<,.....w .d"p""Kión
dd CO.....IOII..... cien,," d~t.,.t ~ ..." ......, tcenolocú de
orpn~n, p<MII<ción r di.. ribw:lÓn.
Corpor&ci6<> T .-atUn.ocioll:tl (CTN); "h'""Iul. f,nanClml m l. f.ta: del
cap,wumo rnonopol",.. Gcn•...tm.ntc .. t"'" de una 8"" un..ud
"",nómica, COn "';"d.d.n en LlIIO o n i.... _.o.co .... r>6micoa (l.l>o.n.ca
.. fusiona c<ri<n"'''''' cen d a¡tn:tllndum..l .<SuIundo ... apn:tl
firwooao< con loo unt de ro.... d.:docioiona"" 1111 país dnaorntado
y.,...id,............ 1OO p&loa.l.aCTN ",,",",CO rna'.. ~ con
d objcu.v p.to.oI de lDUiII1l2al" las pnanaao. dapIla bbrecompnn>-
u.,:al<:anurp"..oq,_ )f <l- .. y..l:&l ...... dcm:cimicnto,. ,D'!'6d<
_ ........p. __ .... ca."...I, p"A leo Y a::i:Jiza:i6ot..
D<riti6or (T_ de); PO"'""" "" COlO"'"" iÚoKmaa6II en KCi&a. Ea ...,
I""""""dtidt:nufic.*'y ............. de "'¡.-.fartil>&.o." l. '"
de las oolucion<Iy ~ de b IDCJ'" ..,¡...........dccioiconeIpooeden Jer.
~ . admi.............. Y operan-. Loo m.!toeb de opoyo a la loma
ele ~ f'C"'CII<'I eliminar tu atn,....._ ;tnpr-Uadu. .112UIIN
"'....," "" ..pI>ado. ,nJIlSI'ñ<Zo. 'IINt"'" que IUbyxc en van ¡W<C de
Lu dcci,iolles '1"'" ,,,,,,.n mpecro .l'fObt<m.. coml'lqM.
Deo.o~.. goci<\1I T••nolóPa dc:osJooc.le:...w ~!l" d. ¡.,. """1""""''' d. un
p¡¡q~"e tccNll6S'co :q.v.) p:an 1. prod~cc.6n r dütribuci6n do: un bien Q
"",icia. Se bwa d....im'lIu l. ,.. nolat:la rn..luLar y la pcfir~" .. can d r...
de tIlCJOl:I' la poo"ión d. ~i6n del adqu",,"fO', mi...." d costo y
i' ~ ¡; r r "
IliHnlffm!mml!mHi~1Ii~JHtn~H
00

.~~ ~ •. h!H! -: n l ¡ I.U id l.iH1H"~~W g ¡;


[J
¡ _{¡.! ~H~! a~~ pl1fl-lllhn
l!l~¡
'r!
ní~l¡l lHWiiü Hlhih¡lIHW--
,¡r .. !]
... r1l'
f- ~ii• P,.,I.;¡¡H
~~"'5."it
WH It!~H¡. Htm~~H r¡!B~Hmmn .
li/-"3:T ¡ll -

... ~¡¡ ~r
~..
, ~ ¡¡"'Si,
~
~~"
. ~ "B-c
?'!1 ll- .... ¡i'~~.ª-§~ i ~~!!;:l,,"¡~;;las'~;:·-
;¡ ••..;; 11'" tlil- r r:: 3 l'; ~ o:i íI" ",-;¡ ~ ~ ~ ~i"~ fl S e lI-iit ~
plotW*:. 1 el< lo ~ q"" po>dr~ condl>Clf •• u raliaaaóa. Le.
acaw_COCIOli,.ym _do la. tim .., plOif><'W<a.1 ....
plta m:!ri. WUI pocoI aIottrtau_ lo ji m ,....;",dad d< IU.......
f "'1 acIan:at 1 coplici<&< 1. pd'V"" 1 opo<TWlod.la q_ ..
pcmw. el> d Iur> P- Le. _ _ .. CJ:JU;rJl'(ll' mva de: (ij
ddirn,-.6oI da .......... ~ fU d ú..6."",1O .. po •• • •
....udou 1"" <Da""'"'" d hon_ """pon! del ca...... r la 'Ona1l1aci6.
el< Ola......_ ... iaaIoo ..,¡"., la ~ ~ _ 1
...- (Ul...alioio nuoop<ct._dc:I '=...lrna>o, 'M"", 4 m<c:anll-
..-cYOIu,iY<K, ¡".,.. WI<eo (ÍlCIO'" q... pueda. a>JI'lÓonnI: ronlW1 ,.. el>
d horin>n·c ,e"'p"'n1 cl.=rm,nado). r .. ndena.. profunduel< luJo pluo;
(i~) c:umal do la. Cllflltl... el< ¡.,. -.a"'CI. am.. dcnndo WI'O loo
el '0' ",,:almo COmO 101 IndlC'''' de c:omblD' (iv) ""plo ''''',6n de ,nd'a<>I
q .....dcn un hed.o ,,,,n.formado. (I«men de cambin); y (y) c1.b.,,,,,,ión
de ,..,,'" .hc",.. i_ (propia",en",), a PO"" de: lu C\"ludon.. m:ir
¡mobobl.. de Iu..mbleo aen.iol... L.. .n,<racci6n r "<J"" NSn d. loo
OClora, y Iu ,ranofo"""""'.... q... ",,<den cmc¡t•. l.-¡o <le n...-uid'"
1OI~'0I putd< conol<kl'llJtIU ro.rnllbci6a cuan" ...... yrlc,cnn¡naf-
...... ~dadt...,¡."....
Ea""., moJuck odoo:i<>urM: lXIII el en,omo; lVrma (n.... rDOd.lIidada) <k
........... los objmvao l""'f'UCS'O": uoloD<ión ÓfI<I"'" de loo ,eru_ .-ro
m _ _ .1os imJ-t""' ,
E~f"OCDO .......... Io_dedtc_ _ 1,"aca6nypio\n.
qur "'"""" dnmn<nar .. fl'""""""CiI. d".ciu...... ehw.odad,. inlpaao r
_ 10" cid de lUUfIa aamdarIcs 1 mukadno en 1'uxi611 de
ob¡m pro ... crilmoo deIWdos. Enhw...,..r.a. _ _ lo
........-l .. lo a10d0d de ... hdoo. de "" p " " - .. pooduao. En
~b.....luó6cl.mpl",,"e1"""""'dcCOlllCnO.bdn~
de c n _ paá,""" .. de rdi:renciL ~ . .....liriD.- e "..1 .L t.
Yla >dcoa6. del ....."" evak.adoo, la <ni""', que f""'C'lc ..
_,." C<WUO'''Y"' un proceso d..wn..... u!alia>.~. "1''' .
'ratUf""nlt<:, :o.botno y por1lCipo'¡y." ~ m da"". ,"",mociona.
fu,cn,.. y >gnI'Cl' di""..... r <:lpUol.meo.e h.wrporado tn ti p _ de
,oma de<kcu,ollCl y<k gelu6n. La unuiad dc a:d1UCión (..,.I,,"¡",) dcbt
oc, ,n<lepen<! ien lo de lu ;OUtulc,", poli, ical Yde los eje.:u""..ein .... Iuualw
y .. ne. a<dob,hdod r ¡utonomla. La <:'I:l!uación es feLlliy~. a<~ :uociod.>. •
un m><"" a>n«p<wJ/l<lgoco de ..re'ene", no .. pO.llble r1on'euL.. on
ttun,n(ll :ab,olUlO<, Actual.... n........ mtrodoa muJóc.;tc,io rIc ...Iuxión
('1 y.) .. u"llUn UKimkn>rD'.en pn>l>knúno:u muynnad<>l. obviamen.
",ncluyendo la~i6. de plo, .....
E..Iaauón T~{Tri) J.r¡ -): procaode.,.¡(uIlNM.......
co (""mlllCiplmario), pmLccioln 1..,.1.....sa do .... "",pi.. pna de
,mpactof l'rl lo ••• 4 .... el medro_bocn:..ylo «OllOlnlll I'd.woollOdoomll
:76 :J _N_"' _
la tdcuMIn yd o;>mboo 'ecnoIcIvn. aln ti fin <It .xnnñar opciona r
pnonoiMIn dt po~""" púbLa. III-m-M6n r p<Od"""oón fnluci6n d.1o<
.,.,.". _;a,., .... bomula r ccon6mi<oo de,ccno;opu ..-n'a (cmia
r mwUfU,. ni la lUrm.a de eunf:lmilU06n amb"",g¡, pcrnubaooots
xc h _de~o«".:uI."'pac:i6ndtcNaooP"'l' ... K' •

probobIet Ot .......... ""'""""'Po dicfto ... f"It....loo pan mlaimlUf cADo


.-00: r cwW.o6n b... ti ' .. pool'" <It la ...rOÓ' ...... Ot
..., . &f'"_ ~c:a ......... .-.:iem<.,., J J .-»h
.,iMe .. 'tQl4"m l:I~wa6n.. lloh.&.....udoamducme

................ :ooúl.... depntu>cfOCU......... rQk.'·O'<It-.o-be•..&cio
(ok aricm ,",lOC>",,", r .........micisa).
fxabiliobd 1 Pteof.¿LiI;dM b:ad.,. o.:
e-Ji. 4, Prr-F. -, -, .l'+~ p«I........ '" un P'ore<", 'l"" a.a..
wa la det ftM3Ón do rcqucrinuenlOO lCU: llC )' r la d do<
101,.. "",1"10 , , M En 0SfJ ...,... ' " la pRf" '" nq ......
•nlUrmaaOrt >Obte o;:aa<;lI:IÚliaI. ~m'_ <k goptcd 1
"""r.lcióo. y la ~uaa6n (a.,..,l<') ck las W'. . ICC.ool6pas ck
"""",on><a<\n r Of"'1xi6n. (.<'aUo::as ......... ''': 1co .., Iao ......icoc>-
neo .conómlW. _iak$. pol/das, cuJ,nnk:r b uJa r Itpk$.
bnJu. 4, FMtiJ,ibJ.ul' an.ili.o.. a1m P'"'U'"" dolo< 10..10< ~ n.ncietm.
""""6',,,«>1 r ""..Jo de un. ¡n.....;(," ld..J¡, un. <Jpt.ió.I. , l6gia.
..,..d,,, dt p..,.fa¡;uba><bdj En la fase de prelllvem6n lqv) la elltu>!
."1'"
'ub"", .... re '" el d, "''''' fi.. >! dd proyea" (p'........":lÓn del ¿"""me...
'o del""'}'«'o),
F..,o,"" ¿. P,odu.d6n: {en ecoMmi. ""odo..) in,umos d. un procao
p'oduo:<;vt) T,odi'lOnalmen,. >on: ,i."•.
",baJO y ...p".ol (qu. generan
'n~ -..,,,......l.",,, Y ",,,"IICII-).
G...ión T olópa: .pliaciÓII d.l.. ,écnoal ¿'lu'lÓn .n.poyo • procao,
de 'n »n ,ccnol6v:a- 1"!Clra prinCl""'" r mt:odo. d. , ••flón (admi.
nll"x06n). evalulClón, economía, "'~" ..ri:a, ,,,form~"a. y .... remJuClS
apI,,,,,,,... En la ca".!n ,ceno\6r;'co '" tde.. "liOlll _ ....ladeo 1 oporrun,-
dada 'ecnoCdsOl. r '" pWUfian. ditcltaa. c1..,..."llan t ,mp4n lOlu-
CIOntS ,ce~. Conslil1f)'e WI P"""" do adnunlSlraci6t'J do a<tivi-
dada de ......."pOSn ~ r de la lf"'ofcrcnc.. de .... tnnl ,
Iu IInJCladcs prodJ.:t'"". l.n 'l"'" el ,:npon pan'" conIpctlffYldod (y'"
p<Od_rndaol) el ... c:apaeJ<bd de cntnMal dcw-rdloo ~
(..._ _•prosrao ,écaK:o: cIcrl.." de lII\lIcornupa de .......praa.. En
.......1Ón<k "'cal.J.adelposblcrfiwncu:r .nlI<' lo) 'tIiJJM,_', ann'd
"" loo " ' _ lm,o.m,,"r 'l"'" _ . . . . ...Jo,., ..._ ......
,.....poo Cri' dapc,r... ~ cuba, do:spcocl~ COlO.........
ci6a, c<c-l. r ,ti) UIJd - . - : ~ """" eIe ... ......-.- C.-...b a....
apec:úic::ocion .w clisa\o. ~. oqnnclad. medio ambocnc.. r
....Ja<D6n cId~'
Globo'¡uoón: cpuw6n mund..J con''''''"' cld apul. a,YdeI nW proNn-
doo '1 f t . - qo¡e en auIqui.. p<rlodo ¡""cale." c:ondicion> loo
1'...0 . . . . do pnQ"" T dio<ribucióa do< boma T fllljoo
'nltt1lWM 'Ia el< apila!, " ....... bmU"" la naunlaa. dinUnia '1
up..
orim
ao: 04
f"'lic>cas
loo
amb;o
~
. . - .....,lrado ... ...
«~ do la ..
La~""'"

5 '1 .. ..,¡ do Iu ,
t._ cruaoIa:
_la _""" ..
1.
l 'JÍ*' do la

............,.'I..... ! "~ocao Lap' '¡..aca6e.-pl.a ..... 16pa


do hoo :lfi .1Ua6a r ~ ele la <COi-.&. la po"'Q..... d
_ .. .......,¡.....,. bcd.....a6n r"~ T lOo<- pon.< o. UD
........!"'cu:::"'nZ
P' L! ..a.
m...... la lIalURIrza '1ap""'6odod de ...
• ll....t Io<;:al. ...-L n:porW r la
pow......s.. ..........._ ..... "'_Ia..."""'-!""f'< OOJo.-.
do llIIf, """,,,dMSi6n i.l~ dd 1nNjo, ...... _la U:lcndaoó,.
de tujooaok__ ~ principalm..... ~,funciona_
..... IVU "". .. , ele ~. oq;-..taci6a '1 ......"naaón
oooal. poIluc:a '1cu1runln.Lo pcnfma (IIIc!U,mdo,knWl'elm. la pmfma
ftl los palJa d roLdo.). EJ ....,• ..Id b _ ' ~raetl... lo. ... pueoa
¡lobal;U(ión'" aaiYidada de: ¡"v<>npci6n a.n,ffica r de ,nnowx>ón
l«1MII6pca. frente a lo ~ <$pKi.ol do los "'",nw \ocaks'l naCIOnalcs.
HodIo. I....,.ndo. o l..adc:ntalCl:
lÑrrII_ (Sp,IJ_): (tcOlIOmla) <haos CC01Mlmi<:oo m'fn...
DnptWUli",,,.'. (S,.,...,¡¡¡: ( ",,10&1') <f.,c"" ''''nnl<lcicN ""'N"O' (q ...
.. ""It...lm) ",,,.. .ao. de in ien ,nnovxion.. rknicu.
EftrlfH c-"" (F.lltJul t/ftrlS): ( nololla) .ff...,o. de 'cono<:,m,.n'D
.o!cnico' cx..,no. q... o,,<¡cn de la invntip<i6n ,ccnol6JiCl '1 las Innov.do-
na (m~'<><lu. ""'~ .nJiur u.... invatipclfl~. h.bol,dada, .. ~ric:nci~,.WI
,..uhadOl ·u.,.¿rnn,es' qw: le lihnn a1amb..me cil'alftdln"l.
SnnuIi,j", Ic..,,=) ddcubrimi""." i"esp"rado hecho PO' ~, •.
1"c1K:ado<- mNoción '"Irqad.o r comploja .,... 1"""'''' tkJa.bo. " ....Juu WI
/"onl>men<>, ,,, ~'fU,.In.., dn<Io r """lució<>. "",culo "co........ ion.> nn..·
bIa r'" .......... de: modid.o es <lXDpDCSu O ,<bU.... Loo ,.,dic,do... ....kn
p<aeflW 1.1 C1I'>CU:l'Únc.. "'&"'""'CE l"~odId. ~1O
""'re.....Pbla .r..,....... " de duri_ con...'......... m...¡,~iOad. _po>-
nI.;bd, r posNi<bd de~ ... compoecncaw..ee.. dedcsar...oo.
h:6na..lM .............. lMdmoentooqutconf1cunnoca..u'tzaII WI
lialo6ma.., r ..........L.cnu .." -nbla. r-rn .... u"odAd do .....lid>
r .. "'f"CIUI ... ~ :Woln..... Us audmJcu l'OlI _ romkadoo
M'l.... do lo ""'¡1Cióo ele""" nn>bIo {a<a6ct..IKfibuu>. oa.,-l. --roo
.. oc:a-... .. utiIiun "" lfJII ""'. . . . -.pilo ,1 loo...-too
,rórialI r _ el JI"", •• (opa _1 do ...
b.d............... pooeao 'N"l,...."u .. .-lo do pooduccioln aplulim.
pmIornmaoIu . . . d Il:lybl"-'• .......x. 0lI lo fito.iMo r apecn!incv'm
del .raba",. dc:sa"ollo de Lo. /\onu> pruoi""rnI, r ~ ..nca m la ,ct....,¡"p.,
Iublllflada r p~, emonhm"", .... pcundo m Lo. """""" <Ir La
,nO.u,noll'"f:l. r ""beonadocon WUI apansi<5n <lrl maado r d o:NIIo<I'<io.
~u UD camboa NndamenuI ... La I!:ll11lCfUI1 el< la «o""""'"
1m.......... de _ _ desde la .,.-.culNI1)
h"b le co"'...... do: ............. do:COMCUII.... fOOel<QlOO~
e ~ rftmdo ••" feu6<:",,,o ~ r ,WUIIUliCIO en "S
I""""... do:~...ua.e.s.,.U.ufOa"NCIf" I olft..urnboa (climc....
.-.alI. nb ~ hcdwo • !¡
la- '! ,,'~.
... • de ..... oiaua, IN ! ..... o~do: po'O<IfOCcióa,
o ocn'IaO s _ a s" procaoque aI<l ;,tI m <I~dc,,~ procao
do: cl.liuión 'q ... .1. Enam tftlI (jpo<:: ..._Killa el< I'f"'duao. ''''' Killa
ele procao (mnodock ¡woc:!~),c=-oci6oc .......-._ Con ...
fm:...maa ,,,,,pl..,. dapbnftC el< WUI 1IIwm06" Iq.~ • lu ,M,I, .
pcicucII ~, ~ ",oaociona que _ ,,,,rocIlIC'du cIm'ro "'"
$d1tf1l,l rqubt el< produo::iclll" diolribuoón d< bo<.... r lCfVI<iol C1lftK,,,,,
)'ni ·'If tÑ1fr.'- Us .. novacio.... pu<dcn lCf' h) 1_.-.uk.
(m<not'<O. ""'..u &Wmullun>¡. '1'" ~I"", ." d ""J".......,,'o ele La
O2I,tdad d"f"'"obk de procluro» r~ o(a) M...,.,m(ndJaIa). '1'"
-..1.." ... nu..... ,ct~.. '1u,&" oripn. n,,_ ptodllCf.... ptO<CSOO
" "",,,>0' Confutm•• los moc!clos lin.....JCCOIUKi. . (.,.,;,.,.11) La
,n llO\'Kión pue<k ocurri, por 'rmp.~MI JnnJm..u,,'" '(dcoco,l,nm",n""
I',evio••n ..""",a O 'ct:"olo~¡.) o ..me'...... tk '" Mm...... . ¡de ""'raldo•
.....¡lUClÓ" l"O'pe<li-n)
In.'¡",don.liud6n d.l. Cicnci. y l. T.. ""Io~I,· 1"00"0"" ..,.blctim.. n'o
y rll.J",,,,i6n d. """'""'0"''' "..........111"., ",,,,,,,,,,,,,,,,>,11,,),,. d...mr·
..,. y """',dadc> cic",ffi"", j' , . . nol<lc"::u ." I~ ooc...Jad. lo. cu>lc>
..l'l".... n fu,,,,.. o'pn'u'...... y pIJeu"", ,cconocid",. ,,,,,o.~. b
Cl.Ihur:r. de la _icdad.
In i6" 1l.c¡Jon.ol. coop«.><i6" ceon6moa y .........16n polh"""ad ,.,<-
u '1"" ~ comp.m<kt d...k la li..,a&. lib",,¡, ¡,¡n b.
rebelO,," co .aia ... u. 10.0 ""ada< mlCtnb.OI ..ucuLoc:i6n
pol;'ica." ""przslnlenml ¡uridKo-itu....... on.. ·,1 Ji 0 _ _
1'J.j.',,,,wJ: ~ da -..otei pon d ... mcroo .".n-'''I'''...J do btcna 1
~ ..,...d Dbdos mic:n""" "be I"n el ............ <UD-
~ . I~I A " . Lt*... C._•••. Ii:"': _."", .",n, repo...J de bocaa
,rcn-":_P"' * en .... audoo "'orm (.......ploaa o.rmuIal.....
c.....In a.r...." l'fOPO'" 'CJI"""""' ~ pua .1 con... c>o ..,..".
~. ''u Uoool.. Nluu-.r ~brc CIlIfDCl'tia '1Un. ....,on.>l d< '-"'" 1
......._ pmd...uloo ...... ....dm. ......... OI'! ."~"""""",,,,,cn<nÚ.
¡MI" d _roo cuu·<q;iooo¡d. r...k CltIOI" '..11.............
a6<: lId-..",pn·"""""¡ CcaoOn Iunudod<: "'); ¡..1M=-
e-.u.-lobt.clco,1 m ....... d<"""'" Iwfaaotnd< po ióA(h......"
1CI""icM>I, mano de obu '1 c:.opitdosl. E.Wte ... poocao de ......n.uci6n
~ de loo Bu,oI dea>mc:fCO, polJuw fiocaIcI1 monCtMW.1u wu
dc....,¡",.t-cna;t __ I,;l¡d..l1...~I·+ J) '1t.u-mao_.......-briar:
(~) O.... En"~ libre dapbumo<nlO.x loo ÍK.Ofa do prt><lu<ci6A.
poIjua .-ano ..... r.a.b 1 """'" malltn. 6¡:aa6n lAICOll ~
(..."",mOlI pon las pol .les. rcpb<i6n óoI_ L
>fria"'"
H

Iabor.tl; (ri,) u..h/JIbac. pollttal ~


,.rid.........ruci<><ul...., ..... l.supn-1tICioftJl. en loo 1"'•
....d _1,..IIO.deloo.-dao",'"&' . . . . ....r.c.&ooo'd !

Rtam..-... Iu. ido .....,¡¡¡uJ<!o NIIln aItan.atNa: .. - - nz--


"-
.r _
100 _
"'-010 el
dt ;" *'*.....,.w -.k>d....-
adipoode __ • ¡". abO<ttM.,~prouvas.1
.... 1

..... ,....se
"'...1
¡,.". u
El n_ ~im'o>mhn... ""'"'_._>6n.. . .
,..,. h """ ~ y dIotoI.., ""'P""'"

Lo wmxi6n de .do:nlidad oerriwn.l. Lo a>h<kftCi> ~. Ia_.,ap-


cc.o

ca poIiua. Lo qundod coIoctin. 1 lo ~ (apcrtu.. a lo


illClOrpo....06n de 0'_ audw), q_ .... rnú d' d< U. nociones de 2fDS
dc [¡bu COftI<f(l(l t io'ceracioln de .. ~
lnc... on.. mCqilaUM_ deObn: proctIOde pn>du.I;ri6n (o producto) q""
tI,¡lioa proporcional",en.. nW <31>ilallnw>o <k cb..... rdocwln • Lo.
concdada de o..... ¡..... lIlOII.
Invención. dacub"'lumco o diKfto de"n prodtll:co, r - o .m.ma ntl"""_
1.It 'nven.ión .. "no c:on,ribuci6n di""en..ble1 ""n'u..l al """,>Ximien,o
,«nico, al ~bio 't<:nolósico, aUnli"""" os la dnia flm"••n l. aW la
,.......lt>sl...mI>... (v'B' "'.jo y..upc:Kion.. m•...,'..). Lo .n""nclÓ!> os
",wJ_n'. uno '''p. del d "'llo '<CnolÓBi~o .... la ... ..1 U"" ,Oto ha
.....nudo ."fio '.m••c. pan dibuja! plan..., ronJlru;, un modelo d.
=b.¡o. " .... al /'o'mo dctenn,,,,,,la faa,bilidad ,«ltIQ; ..... ala ""PO
en la ,0dI1..o" 'n ncion.. ..,n J>OfJIta1mcn,. pa.. ntahka. La ,nv""p<lén
,......16p:a (q_v.) .. la fuau. m:lo IIIlp"'W'" ele 'nvcn<.........
l..-';pri&o CMaúfi<>o: (!lomada mdiaonal .., -,.,.w.. U,"'" "
fia<bmcnlal) octIwbdoriom:><b. F""nr 'tI ...." " " " , ,,, ..., .........
ro Ccitnáficl:l). innovxooltC$ ... d CUIlpo dt lo ci<_ r .p.e.e1Ófl
pdo:t><a i la poodl!ClCión o diotnbuci6n do "-'-1 ......-; no
...... una pctUpCibio par.o <á:njQJ (q_wl Sin ."'bateo.
la
................dft<:o ...,.oc ,..-r ("na6n ""pIlutll "" Lo • •,KiOtD
. . . . . .,_. L.I"p... de'f"i'''-¡ """ '1 . . b.n•..almuou.puo«k
reaaIw.nun ~anItf{a~
l. "".......T_ "a: •. (I.-w!.lrw!OciaW...............ptM J
*-,." ..,....-.... -...;dwl ",......da • la ""•• Cl6a ck .......
....«.tW:o.to lra.col qu< pw;la lI<f 1p1ndo d<r«umcn'" • la pmduc·
ci6n 1 clAu_ _ de boo:.... r ..... iciao, putO.:-.dllCk' t;n1 iD, ... ' •
.... iDolG'''o6oI o ..... ..,.... (1IlU apIlCX>6ot _ l . Lo ,.. _opoon
'«noI6f"'" no .. la ""lOa fum~ de ca.mbioo m .. 'C'OIOIo.>p.. I o piole
cxo<l6c:a y ,ccno!6pra pu«m 1<:1".....0- ..wad«wdoo. >1 . - m 01
aoode loo .................. ~ .. ~d tno:Laarul, ~n
dc_,.-.,--..u. -/<iD: "'1"'"
K--H_ oooooci " lioU<D .... di.uIpi<>. CI>ftI'idencia¡. priaio<n y ""
pootencado. oopet pm~. , dc.u<Z>ol , ~",,"I¡,""'" ~
pon la prod-..;nOn '1 ~ do bomcs Y .......e-.
M.u. ...............I.c&c ....... '1'.1< ..... _p<Ba. ,.... .n deoedM> •
~·"""'Tlopa""""",,,,,,,,,,oemac.._dfitla.~

"'-
McdicodcP, <ióLr.-...-.... Ó<prod........ 'l"".....~ ....
mrdooo ,.>ha,<> r....ruuenus·, ...,..... IN'cnaIos wadoo poi 01 moI>a¡a.
""' ... el P""<'""" de ~, ...... ';"~' ...In ....... T obto- ....
rnbo¡o; ind;qom <>tnf, O>ndicio trul<s) ,loo olI;< de, rnba¡o
lma' P"''''') F~ un 'm.u vnenl nd..,.. boo do "'P'coI
(hcrram nuoqwnAria,cqwpol· ..teo pr y ,ia,a, pero
<:lfI::luyo b muo de, <>bn.
M"..."..lio· ptOd_ió<> r -.'" cid _Iumcn tocol de~ meoancl>" 0C1Yici0
PO' un nMi.d económica. ..... puo:Ie 'nA cw el P'.oo de l.
m<fQ1Ida PO' UciD"..... b produa::icln. En el op".I,...... ~i".
-láx el dcPr""~e dd modo de p,od.o<i6n ..",,,Ji,,. to 1. eu.oI ~n
,n<7 n,,, ....hmovo.n 1.""""",,'rac:i6n yc:enm.huo:o6n dd ap,uJ Ikv.o
• l. d,m'''Kión <l. la <0,,'1"""''''''" d< procio< .n un. K'" dc ram.:u
Htd~"".J<> d •• e - lo< 'U""¡'Ul""" ,,1,,, mu'",pól,<.... un.. poa.I
.mproal oomin:lJ1 compb.m.,,,. m dol .u<..ivo., d op".1 b.na,io
K r.",on•• ,.,"<ol<moo'< COn d api,aJ ,,,d"<ttial <kv1"i.ndo "'I'ital
¡¡"""e,•..,. u~... pn<:ns l"n6<:o V"I"" fi",ncio .... <..... CTN) d"minan w
ceo....mw n.""n.le< e 'n'e" ;"".!. r iC d,viden on". di.,. \o;s m.........
mund..lcs d. m"Clndas d Luq¡o prcv&l..... un..."denc;. a '"",1>.'
\ll,,,,ar) b ,nYCl'uóo y la p,ooucoón m loo sec,o'''' monopolt%ad.... p<K
td '''''.n'o de plU•.guuncUl """"'I'Ó11OI. asI la oobre-Kwn...br:i6n
rond ~ a una ,no..... bdoqucd..l de "....... ~rcas ... 'n...."i6n d... p,aJ. Y
td c.ce,",,,,,,,,, de la nponxicln de ~(..b.
Multicn,.mo, Mirodoo de ~E.,,)~ odc«toIn en"" ,""'"
de ........." fx.obIa. """"'l>XIÓfI con _ I'uncsoaaobtcu ,.¡.
~....". r .. n .\n ......--. yl""".-d, _*' I...., nr:1OII.2lc.
• ' ' ' ' _ ' ' ' ' Loo n.aoJ,;,o do: o...-. \'1 "' D :DM) iC
~lJu:an pan ,..mur u.... ~ y d::autSn rap«'" • probla"as q .
,... .........&aa .. clacfoo• ..¡..,,,................. firmo de ~ ....
ooiIKió<> .• 113oá de (,) ... ~.. .., .J:nuJ_aabIc. ~ l C
ñnuo ulOl..cio....... famblco ---<1"" cumpk:o ..... W INnttiOila . Pw,hIc.
o ptt'O"IibIal. lO _ _ quc....u ..... do.u.ad 1""""-_ iJn,,¡f....-
da, ............ _ ~ aww:.... ni ....... cana TCOIIIpitu
con~ CWJI
,oda. .... (ii) r c..t>I.,."w¡o; .na
ft,..¡.. M
~1Ú"""'~(.. nbu ~l'l'""pcm'lI~rnhwc:adauna<k
bo 01_... (.wiur _ a>tu«umciul......ro..... a loo paco (.
pond<nciGnc» .....-wp""'d..n~dcci-T~ rdIq.ulL.l~
(p.r..._l ld.u"" do: c:ada CflIftJO; las ~ ... uu¡"'¡;' •
. . . - _ r o " , .,.J,a....,...;dM. col... a.a.. __ n:d.....bacio. (indr-
paodalc>a), 09"' Edad, ~ T e<onOmICiIbd; (iü) ....
_ ¡ .. " " " . - - ................... """""01.............
....ro.......-'o cna(n&o. 1 Ipeaao..b;<un.loka.b cIo: ...
..... - la I "IR do <3da ...... « loo cn:crioI); la """'" dorllllldoda" ...
...aI".&r.... pueóe .... a>:UlIouun o ....., _ , loo med.dao p<-Iao
""f"CAI'1C en cocobo canliaaJ I~ e inlnYllo). "'di............... r
proOetnlbta; (...) uu.. " tú. -*" .. "l' 'tw''' ti; F¡ft., WUSal
u.... án_ cIobaI (ad.. . d.ifoaa6n, puOOóa. O ~roi>I06Dd<
d~,.._lW"-dn Ia..luot\lIqvth',/=Mll'fUilwlu-,....,.
MlUIÓ<lOlO); r ;.J .,n,--*_ M ~(<<WI""'o do ~l ...
d aoaI .. ,...... I ............. nqpeia<i6n COIUl:.......J o"u," bo >aUI<:I o
,n,... dOl (anal."" -·el~a··, dcwo< T UIUUlOI Lu l'l'Ib<>dot DM
Introduce........ 16r:- <k onil... 0)0 el ~. <k .,..dw:ndor. d COftJun<D dr
ooora ,"-.clucrados... la cons<cuciónd.: nb,..,_. yoÑtar .. no CIlIhn'm,
tia I lu .precL>l;"n.. ,Dd,vidU2le. o P"I"'''''' pon nht"""" rnnd...¡""",
válida.. DidIa IÓlli<:a. 'l<>c dcl>c ICI' .. mpl< r xttJ.Il,k, oc: """''''pon. ol
pnuamlOnlo T prcfe,enc... no apiooladOI, na jWur.cadOJ. ,",..,.iom '1""
'..b) n t" 8"'" p=c d. h. evaI'?:w:ion.. y <J<,;:" ..." .. ~lKioruda<..,..
1"01' '.... p.uyect"" y ¡ai.li.dos com¡Hej... Lot mttooo. d. ~iii6n
Mul,jobjctivo ... u,iliun pan =litar una <Y>Juacién y do;ilién ... ~'o ..
pmblun.. '1u. put:<len p.... n'ar un ..,njun,o infini,o ele .1t"M..ivu ele
wluci.m: las futKionco ob;.u... (crifmo.) pueden ..!opt•• un número
,nñnllo d• ...Io<... (un Mn'inuo). Lx mhodot dt tval_ión Y <ltci.ícln
hluhoe.;~'io .., co<>oidoton lo. p"',b,lid:td do .""'"..... un. tolw:ícln
6ft""" En fiol106o de las pr.Ú:O.o.cw cId.,n,. tl«iso< '1de ob;w- ~
defintÓol (......,[........ <D<I1Iioti-),.1 problctna .....ual de lo. ..modo.
m~tlmterio l;INU'" m, (i) Idoa:iorw lo 'mqor. a!rUl\¡\lM(l) (problema
tipo O); (ii) ""JIU' a11ttfWl_ que 1'"'=" 'buouo' '1 ~ oqudbo
'1"" !M'<un '..w..' (problm.. "po pI. C.. i) IFIICRU un. '~n
(nnlund de" a1........- CDClS>dendas (de la '","",r' .10 'peor') lproblo-
.... tipo y)_Lotmbodoo~i ¡ ndm.....w...Ia---'od
de ...puar loa adIisoa o ~a<ionco de npo ..... o<rilcrio ( _ d luUhoit
(SooalJ de e-.e....f",.. -<¡ Y). Loa ~ hllll'1Otio>o ....... oe'n.'1O
_. po<>d<.-.aol.I Lnal loconnc>. unlKl.od nouItian...... <NIiNaJCf'lrquico
(AHp.~ HICI2Idly Pfo<>:a-proczao de Jaat<rda AftújIQ). '1 rcb-
cioncode"l'"'lIIci6nr... ! .n'·.oobt_do....sn.~.
_~ t1LCnu:.·Um>inaoon E.t Oloa Too..... la ~
PRQM[TH[E p,.fn.nc. IUnlr.in¡ O,¡;u".."on M[THod fo,
Enrichmrn. EnIwtiocu).
Oli¡opolio' aUU"t1,In el< mncodo con U" cndo de mnun.n06.. m,,,va-
........, .1<0 ~n P"'f úm<... de c::mp<uu ........... ¡r<Al> proporo.ln
... la ptOCIua:i6n pleo, <le., ~""b.ododr:o )'polillQllOn dmnno -
cIu por loo ..,....... , . " "'....... Eo .......... rcodoo ...
lftIdtncia. 'l"" la compn..a..... ·~ I ba de pmjoIl r.c- _ I loo
p«OOII (a..- Oto ........ pn><luct-. <::alid:od............ p'.bl....·bd)
01. f
pe, do
pu""......-... dUIIII .... -..lMIdo.,. __ pr.b .........
_'~Oc.y:a:a<tm<lad<s _ tIcKnounadu por
1M • I '10... .... ..."'-.
PItfI'ft" Tu- 16~ """ltHlf<l . . tqrado <Ir a>IlOOmI<fIlOJ ~ d
....... )' ,...... ~ para lo ",odl>O<i6n .......... )' lftVOODO
t....... ~ de "'0.1......... "'1.'1"'- p<ocaD. ~ )'~l.
Pum••' . . . '"pi 1Uh<r.......... '1'" 0t<Irp. P'" un ptrIodo upedf!CO.
detcdoooo. propotdacl monop6litoo ("""'''''_) P"" Ioupl. oaItn <k.....
",WDCi6n 1'1 y.) Lupum ... r............"'.. n"'_.,..-opudao ,apln..,.b.,;
'n.........,oa'm......... r "'''p'''>OOtI<O ".n..........w.. 1'1 y l,
I'!..uo'liacitln de Cit<>cio Y T <cnn~ p<0C&:>0 de "'I"Kióa <k r<eUl..,.
tICUOl. ddinlQÓfl d< Cltruq\Z)' allmos ¡wa la OJlQKOÓn do aro'o'Idodr:s
<itflriflCU)' '«""I6cia&. formuJ..ád.. y .. l«<IÓn d. proy«:rn•• y oogul'
m"n.o )'cnIu""oón de uu< ""iona. COn d fin dtalean..., un ""'Junto de
m..... <JlIt ..pr...n..n un , ... n<:.< Iuci..l 1"&'0 do "¡'I"fivn< ti. lo,!" pi....
d. daarmlJ<>."ndlico y ,«n0l61;<o,.n un p",lodo ck ".mpo ck"',mnu'
do (no.malm,n .. don[f<) dd <on[Cll.O dt UbfCUVO-l nmunal"l de daarmllo
=n&m'<:<I _i.l).
pl"njfiacl6n E<... ,~,i<. procuo do pb.niflC>ci6n 1 ni"'¡ d. "",o'rniución,
'1'" comp,.nd.: d.bo...ci6n de .. n d¡""óllja) in ... no y <Id amb"n••
"","mu, fo.m "la< ión dr un. mUl& n, y dr ..b in;""" (1)'10 Ymt<li""" pi.....)
y meta> (,orto pLrzo l, ~ ;.u<.nn) ele oponu nidada y '1CSf:'>' (J><"icir>-
n:un... ~[u .n d mr<!JO), 18&i. iinf<lflOf do "lftalcuo )' drbJidadn;
f"n"u1&Wt, ~ odru.lÚn de la ... r..<Po (J,.."",,, ,~url....l. """'.""...-
'Ion <Ir .«.. UeU. ani.iebda. co..o •. en pon.abln )' pl.to.

......
(.mplcmcnr~""J.ycvaluxió.. [nd~ pi a~. tJ<:Uo> y "1"

P",h.;.. de C"_i. 1 T ~ <oR¡"oro <Ir .....'"Wn<"Il.,.. )' m<an•....-. y


_ _ h_ _ J' ............. plibl--. '1"'" l"'"'S""" d rlo=oIr>
......dfico)' " on d """'""... )' brp pWoo (oorTIOaInoca.. clenuo
rkI _ ".hla de ",-...a.. ."'d....... -al\. ~
UUll""",,,,"" )' ~ pueden oer. ........~ lopIrs. & -
................ ro-P'_.deponel......-.bcl.~¡r¡po i1o.
"''''1'
. . . .n
U.J_ _ .,. ..... oxdidalun...Lol ..f"'<IlKa) ~
bno....."" to .f"
dcIuruado. U. U~._ . .....
conJ""fO
;nmrdao:~do HuuUmcs,-. pro<e<L"'imlOl, ,ce....-. iftaj,uciooct..
Ellbm.... fMitu'flM t. nnte>JI'n oIp1Ul' "<''In... 1<111111... COmo una
.be•• " <kpoliu.:.d<cieI>ci>.y«CI 1 ¡L .....,-.en_,.. t.a....
como ... wnkn~ el< )JiDal/Ú , _ " " . . . nnrtfit. J ltI r,¡Ii(.II' (pro-
.....o6ft. lil'·.......irrm r CICIOIÚinaa6Il) POI' om palIt. la npn:si6.
iJi-.t... !Ir.· .. cmpb ero d ....!>do ión r cIa:am>IIo
'" '1I:i<o. opcioo... """'"oloIv'" pan la lftChumo (q nd ....,......ncua.
do • 1. poiIna ¡...-......JI Il«>en...-............ do ~' .* ,..... J.
. . . . ~'P'~&b<cho.d,......do"""'~
(r..6a)_", bpolllx3aoadiK:a rita 'Isrr la poIlua. """-naI. b
"'spt,...".. d<aomooJ'Ú"""~" t ¡ • •¡,rnmlOq_
.. ~d< _ _ Tpol .-.....) ...... 'v ro?, ....
J."¡- ~ (buoda <:lI ! :U:.i~ de ........,..
ci6n);(u) V~J"'" ·vincuIacioIndcla,n_'P'ioIncond_
pn>dUClJ"O, y pi6olleCl..M¡¡¡;u -yd< la ¡••aup:i6n·); y (i,i) ,.. w""'"
'* t. .....--.. r........ nacional de in~' .q....}.
Po~ de l. Coc..aa T lo T ~ ~ do: """uniac:i6n r
"t""f"aaoIn del Wn<I<lf1llal'O <XD"'' ' ' y 'a:.nOI6PW d"."¡" • ompLo.
KCtOta dt la pobh.c.m. U. Xl,,'idada de popuWlU<i6n ck'" cienaa T la
"•• ~la peto'JI'C" que be< 00"";"')'1" una compono"" co.." ... d. b
cultura, I.COllQmcu lOciaI y la in ..bgmciacolt'Cti.... y.:oJ1lP'Cndm: (i) ....
....,roo (r ahibicocmcol mlcrKli_ <k cicnci> T <=101",10. (ü) loo "OVO'
mu mul"m~ia d. popularUoc>6n <le la <i.n.i. T Lo «<""'''IÍa, lijó) 10<
m«!lold.comunkación m»' .... (,d....i'idn, nd<o, p,muuc.h,<ln••,nrl.
(iv) lA cdllCació" fn.m.1 d 'I',"nd"..¡r .Ir 1.. <,.... cia.
Precio en'n: T.rco,... (A".,,, kn!Jh ,,1«), precio do m('r<:.ldo abi.no d. un>
lr>nJlCo6n; p'«io d<: una uaJUaC<i6n rnt", pana roo-tdXIOnada!,
Pn:douie T",nofr..,ncia (TN101frr,,;nair n¡oo6n ><I""n,,, ...."" d. "'' ' ion.<:
P«<_ ."",ubI.. (no do mercado) ,.T.,...¡".. tr'.,,.•..,IO"'" 01 ,n•• tlO' d.
una <11I1'''''' (CTNl, 1 ñ¡odoo arbttDrWn<n«.
Pm........· b fut ck pl'<UlvnDón de un pto)'tC'" rncluyr ti ostUdio de"..,.
rXllWod..d,d""udiodef.ouibiJidad(q.y,j rd dio<llo hrul (p«JMf->On <Id
docwn<nlOde ~)_l:tás<de UlY<nt6. compmod< 1a.,.eua60 r b
.,..J.-.6n ..,., <Id 1""').......
Procao'" P.............., ~d< um.,o(q.y.) 'l""ocu''''~''''''mLDad.ao
............. ptod...a6a.
P . - ... T........... proeaod<~ ...
prod_dcurnuoado; .... mnsfOnnxi6o btdt.> a mYá de :oa..-.dod
honwu .......... nada r utiI=ndo M<diao'"
1...0.;0 d<una,-w. l<>o
cle-rt1llO dd pro<.<>O de uabojo _ .... ..,..00 de ....,., .....dóoo de
uabalo TlUma de mbo,o.
~.-Mo de la 1"0fI0'ci&n en .. .,...¡ K paa prod"""' ..
'~J la \In1llJD6n d<Wlfldaebdrl<rr.ntlahldc ir\$wDo&. lhv.abr><rt.
la.lC _ _

01:. ,.,.b.l .. rruo:k apres...do d ...""......, en r-..6~ • un i..... ,1M>


la ...""
or\w;>o (product.....w <k la...."., ckabn. cid t2Jl'IIalJ.
P - t - ......J d ~ fuul erodo d.ualllC ol po....... ck ,~ ..
lIl1 onlor do no IUcIoIIot n!ora do 11*0 _ producto&.
PI. - K",. ckfi.JCJ6ndo"'CfOtlOtfO"'O<k~do re<J.&. . . para.la
.;ca..:- do ~ Y 1""''''- en d cono pluo (1·1 mooJ, "",n
~'modadaraponsabla, y......le:acb apttodoo.
Prov- T...... l..... lbnuno "wiudo pnnapol.-.... on h"''''-
~I loo mao.
<k Q"'bio< (n la l.....".¡"p l~ F'na'DJmoo de la
fulOO6oo .... prod~." .nW~d roldcl a>nboio ~
p:o(q.. )ond procaock<ftOlll....
... CllClllclrnclo ~ <01:>0
IO""'"r.ao.. ..
OPas-
moclu.al·, apcpdo <:1_
tú.nio::o'"
<Omp<Uldt lOcio oqudIo d ptodl>aO po< .....dod ck
_ ..... ck bao..., ..... ""'uibur< :ol aa:.......... do la ptoeIucuvdod
- J FJ ohm"", p",&","" rkIioim ... ..-lo ram"lbI ........ Jin6f\,.... ck
umblO _16p<o (..... ).AIp.o.. """'" es u.~iudo.....bitn panda<Jih"
ti ,mpacoocl< loo fac<..,,,,,, d cori<t<rclc """1".... ,<c (procreoo ,6coII'0
-.J.>.-ú•• _ .. __ '. '0'6 ,..,.~..r" Otbm_ ,
1""1""" .colleo fOl:<ll<n«:1nCtW: '" ...nfundodo COn ti cambia licnico.
Propuo T..llOI6gico: proccoa de dcsarl'Gllo Y perfeccionamien.o dt la '''''.....
10&1. (....) cknu.. d. tdocion... d. pcodU«lÓn d.mmtnodu. M.... ocIDa y
prooed,mknrlH .vantadoo: IOn ,ntroducido< yd,fundld... en un pmcao d.
prociu«ión o d",,,l,uci6n dado (r:"ru d. la producción), qu. inc...... n..n
1. I".,.j...".idad "",iol de 1> ...,,"" ok oLr.., '''<JU'.'' 1.. ,,¡J,<L...l .le 1"" Licne.
y ",,,,i60s " C'Un n".....,'. 1'.1 F"'VCIO ,«nolÓlico ..d .,,,,,,,h.m.nle
'n"'lCloc.on.do y '" d.. «minado 1"" el eo...ea,o ~i"ó"eo, <ulmnl,
poll"'o. .w>ci.oJ y ..onómico.
Pltl.pcc<i.... r:sl>o.o y .n;l1Ws de un C"'rt" num"" d. ful"'OI "",ibb
Cfu."..bkol An;ll"" .10 k¡o. (1.. ~ pW.>\. Ycksd. kJOf. do la ......tuci<in
po.!,blc do.. na ,,,,,xlÓn, fmóm.mo" p<ob~a dtte"" kIUdo.u pn:lIIpccuva
I r "hoa d,n,... de .0 pmoetn h..ro,im y, ~~. "" .0 u.o ...........f'<'<.

ti ............. d (", '" ~ """'" <IcvcoiJ. Lo pruol'<'""" "" p,<>ducc p,odia:ioncs


(p,o"''''''"' .. no e"nJCr~ ... (Pm'lOIOnes! que 'prl1"'. '0""'.
b docisic>-
..... Lap."'","''''''no poa..:><k~ucit ...... poc:ao.J.«..... - la "''''.~
,~ de r......... f'"Ibla, .. no eJdam:es r nploaut loo pclogos Y
oponundoda qu< ... pcrfiba DI d brp> p<aoo La pn-¡>ca'.... "'"
...bcipKion. ¡"..." posibiliar """ ......Jada" ~bea"'" dcda...o.s. t .:UOO.
Loa lh:n.... po.....paIa mn: aunmos C!Jbola<k ..w.-:osl, ~ .
_. _(DeIph,. poanclcs<!ctxp<,..... '..........,,0$ ... " ' - '•. - . - ........
tu"'¡ y ..... ~ 1/; ,adisu di: ""i*"" cr~"""'. IIUUIIIOI
produac.lII!al.ic:oI; ...""",',..><o......1I1acik m&pCOOOfI.......... ,:úbaI<.dr
d«iJión. <IC-
I'IOSfI«U"O l· 1 "'.· ......... ·an6ndelopooablc...,¡IICIIloa~. .....
dimml_ _ ~ de un dcm.....-lo .... m.a1, procl.-. procao.
~"'po" Kn1oo.
p...,..,.,... mtqpdo ... ilCI'.....I.odao..... udas .. obruar ~ r
COOIjIUI'"
__ ap<dliao. con "" fK<S"pua<O cIdim<Io, -...- ...... J pon<>-
IIaIICtlbCbda raporoabIts. , ... "" pbro ~
• ..,."•• f"'IC' loorcho '" ~dr... ¡ 01 "dar do, <1001 1""'"""'" pm'
ti ... "".. , • ('1.~.l. pa<cn<a.. mara> _ deo. ' ,
RnaT.:r !f; •. pl.....n.pO> ....... p~o """""""1tUioOI6-
"""'" pn>'epIoo po< pri-= p ~. •
Sin daKn_(."J,;rt-...<a.pa....I. lallm'<io""', rdauo-
. . ~ '"' loo m"PNM r<lOn ti .. _ o medio <r, ....
o.p-'":":i:¡X
"1UClIII<
_ooolo-"--'l""P"'"P"'P f J
lO de ""'cll. . . . . . ~ .... ......,~ 1-
...

Bu,... dt 1IW1On&, .....po " lftfOrmaci6n enut ti ARmI.ll r ti ...10 E


d<............. '...,ndu' r '..w..' r"'p""-P-'t1- , - ~ ....
obtenoo rccrndoo (pot .. rdaci<ln con d m<dlo b;cn,.): o ~
.o.crxrno r cenemos (por su rdaOOn O)ft la rnbdad lúa. tspa<io-
temporal). la .oci6n de"'lema ~lUl'" ..... apnlumacioln • .......d.to
op..n...... IaolhlO(:;l. 1 rdaaoa>I. ~ a>mpkjo< de la realidad. r de ...
1CF'_".oci6n r obetr..cci6n
Si...",. Ccnt/f"", r T«.DO~<O: ... ~ (.....) n_ool de ,ntu... ciona,
""CUtml. '010..->0 na r rdOClon.., nlC<;SlllImos < In>! ru",.n,o. de polítICa,
r ,",,,viciada cien '¡(ICU y ucnológia> ('1' v,) 'ItI< en 011110"'" 1""10.,. (dec>,....
U"'¡oo) ..n.ja y >< a¡nuo;'o.... U". ,cali.hd compleJO. y en o"'" (...bdaa-
nolb<l",), an'es bien. ren.ja y oc .pro,"n•• unl .bn<a<Xlón "",lhia
(.....JJd>d cmb,;"nari:o).
Sin..,.. NlKion&1 de ..."",-ación: red d. ,.."it\lODO". n:cwoo., ,n«OUKHlC>
y mKioa(:l, mtcan,SIR« < JlI5lrum<nIOJ do pol/,ica, Yx'¡v,<bdn """tlfi-
eu y JCCnolÓ&'eu (q.v.). q~ pr<>mueo.'<", anoeu.... y m.......loun loo
proc<IOI do ,n...,....,ao" y dlfi"J6" tl'Cllol6cia m la -.bd lF"cnciÓG,
""l"'tUci6n, ad..paci6a ydifusi6" do ~1.loI ..., """',,&Ia
do ,."""""i6n l'""""taII ;~..,. V&nIClOfIo<l laJIfO m dim<tUión
tomO <ti mod.),.;""'" el< opctaci6n; 100 .........101 dlnimicDo f'unob-
......wn (í) '-P<'"'iYa ...,......."'" Y pbnifiaci6n ....... q;c. lit
rnnli.- y LuSO pb- • ,...d eo'-- (ii) M.,..io..a6n do ........
fi~ y_' Me _ (¡clbo<rno y ...,..,..); (..., Pbn.r..::.oon .
ofPca de mrtt..... y...... pbmo. ftMI ""'1'""" l"'l úo.-p el< 1&0 dt
...... ,..,..ia~a1d..mo'1d<oon<J1ude ......... pro.wJooo:,,_ (o) Rol
'1 dJ_ _" do 10."'""- <dDCaU'ltll '1 do opon,.·, , ':wü Rol do'"
"'~ -..la en b _->6rr.. ol'"''''oc:06- '1 ~ de lo.
funu d< cnb&p; (ni) EaNatua iIldcaKnaI &-mI<.1a iIlvmo6ll auut-
pe> de .... pIuo ... cpaata:i60............ """"~ J me J - :h4;
,VOU) ~ '1 p>6a aud6p>o « b <"'PUl {lf'C'<NIizoaI< •
'OIlO'"K1Ón mnn" ..... npK_K06n mm,n"", 8~.... de ,n(nnnoción 1 redes
do: c.omun'-"nl, (ÍIll Itftl.. de mM >ci6n ( ",Ioc06oo) .... prua
"".-..dad; 1 (.11 ...,.....,. procIuaor-í pd<H
SUccmu do \taaUÚCt\ln. 1"'-- dir ia>L ,n~ (¡/ohmles. do: P-
duoticI. onftIudoo.J lepo de .. c:úidad 1 bNodoo e.1o 0fICirna'0ci6. <Id
. . . . . fUUfJM- eomp.e"'¡'" ..... ....., ~ ... "",m.bdcs 1
opcrxtona que olwem el diodo. ...... ifOOoIn. ~ de mncnolr..
pn>d_,..,..,.lal~",)"'Ia...w.Lad pi6n1~de
......anclas Ea- tumnaI con."n.:rm ..... rupr~n ........ pttIKIpKlII
.., ......... 1 lMli- de ..tpaiz>ción di,{ p"""""" de ttabo;a (.....
lbibdidod C'If""Ó":;.....). lo- 1"''''''..... de _.....",..._;
~ (Cemp<llttl'·A>drd DcsIpICcmI"'....·AIdtd Man.fam1"","
O<oc/IaAsamcloporC"..ompuaadon!~lanafa<uuaA-ucb
..... Cemputa<h
ni,el CAD 1 el CA.Y (el .-mi n ~ ....n -.bco..,.......) codn
buadooo COl .. IImpi,ficxióa 1 ncDO' tlKi6n de'" poxaM <lt ,...N", 1
ceRItllV)'ftl r- ptC'W al ClM.
FMSJCIM (FkllJble M.... ufKnmn~ S1"e......Cempu"' ln'''1:nued
Man..(..,run.c. S""' Flaibla de ManufaaurafMUlUM"'. Inl<l""
do pon. Co... puod~, diún"CIl' 1 ... rúulu ele IfUR.m.c.U'"
(mJqui .... ""rnmlm'as pl'I:lfP"'abl.., manqodc ",..erw..1 .......... de
..,,,,mI Mmpuunudos 1 j<nrqurudo.:· ...... cloo en el .. te> ,n''1'"'''' de
comp.nado.... ("'~<' red",) "" <od..o los f>JO 1(un("''''' de: f.bricación
¡IT (Ju" ,,,,·1 'me, JuU<' ·"empol: ..,n,q¡, que p.wiICC" ...lImenl< l••
octi.idad.. '1'" 'S''1,n Ie, al p,o<I""'no ",,,,icio lel ,"'o '" (on•.de", un
dc'J'<,di(LO). Si.. e",. <le "'''t>,,,,,,,,,,i6. e "'''''.''''0 .lela p,oducci6n que
m'"'m,,...l ",baJo u proc<:$O' ".vé> .Id conllol de m~len~b (¡lUID y
volu",.n).•",p.ndo l• .-qu'n."" yop..""...n.. en dlula. do .. oI..jo 1''''
produe,o (r nO en lV"P<»Je mJq..,,,... >1",,1,,0:.
TQOTQ.'>t (T... >I QuaLry Con,,,,VT.tal Qualll)' M""~&t""'on',Con«,,1
T "ul de la c.1idadlG..,ión T.tal p<>1" la c.Ji<bd), 0:>",,011 """o,=icn,,,
de colmd en """'"" .... Ol.opo>dcl ",uo.au.le pl...Juu.oén 1 pu6n de.odos
loo p~ dc .IliriO. pl3fuflOcil'ln prodo«i6n 1 Q)PIC1Ci;t\,x;oción de- la
....pna en runoi6n dc" ealidod.
GT(G.oup T cchnolncr. Tcmolopade G'upo): "''''''ec''« ...... ufaaura
COl que Loa potII<I. ¡>n><l móqa....... "C"'I""" 1°'1""''''''''' h.nción
de .....".1" pooW< ,. lMa> (""",,!opa) ...... i1u.. (adcaoado po--~
I""l..m. boo .... >ka YUicC>d).
s..~ pnn<'P'" de '''"1 °
*!id>d "",,0600 poII......"'..i"..ionaJ
que _pie ° ......
··a:e. ",... en que el n;..d -J'<'- (¡olsin- <:e...nI,
o mdll~ complcmcou. d..n..n.o 1oaI. .... ~
..... el r... (p..eod) o <i<n.os fi.. ~ : la .o-..r.e.-
ci6n. io""uU.cion 1';"'-- de P"')'<UD' 1 p~ Ie'ealiu. r.iod
Ioat (y AI .. 1 ,.s., ~..., n..... m'............)
Sutti..a.loa o.. fat."..."(<Cnnm<> .....Jo en """"".,," Ael.d"i<:ol Wl amb...
"'"""" do IIft;I.ckI••m",ac!:I filnci6a de p<OdllW6n (.... d<spbumocnlO,,1o
Wp de ..... -q.... u). __ ..t....aón de "" ÍK»< de IN ! ........ po><
..... luaaalmcn~ I;apiCIII 1upr de mm,.,). pnllaf'l'l-nlt cId>tdo" WI
~ al loo pruioo do f:onmn T no impl>nndo IlIla """" tka>ca-
T licaD (del pqu -....r; al"'. clesuaa, Iubilio!od. MIDiUlb., la npriolad "
podn. d Jubiroo pmDL 11a mnd ...dtm..r do pon Ioaa:r
""~Oondaao):~ao!l f li _halIiIi
cbcloo pan mlaar .... optia::i6a apcdfia do ","<tIiOClOilkl" d.ri'-*'.
,,~...,...oh;<ti,_~do:N-f U ...oca .. . . -_ _...
qu<' QMocx:r... a ,"roa iI>4md...Ja de la 1 ... ",. ( _ ...
_do ¡ IO).... lnCdOoock.á1IDC>6aO'b," ·'sf.(q ):
=......... _pooaclocn......t-.dcttaNjoyL ..... r.-:..
do"""
a ....
1
IIU$III.lG"Pmvwl.OCII opa .. dcproclua:i6ll ydiood.ua6A.
len.... etl'1"' .... __ ha!,d"",," r an-nw ,....w;"".ln ........o.
ID 'OI yap<,¡.,.a., pi ........ no booo4oo CII 1acia>ci.L
Tecaocril>CO: lOrJN dc (OtWIClII1leIIlO a!cn1tO oubo"hn_ , Qlr\I(tUR¡ dc

T~
'"'" con Iiuuenci.a <nllOtim...,,,, cimdflCO, peto wnboh conoci·
ml<:llfo " .....1Udc> ... o,ro forma. :aplicado unc.mncamt"ll' .1> prodIK-
06" '1 dll.rihlOO'ln de boen.eo r IIC:rv>cioo.lo .cenolo¡io el d c:onjunlO de
conocim y mttodoo FU" d dixtio. ptoduea6n y di""bw:i<ln d.
l,io,na y icios, Jncl.. ido.""l~ll"" iftCOrJ"'ndoot.. lo• .....dio. dc ,nbojo.
lo ' ' ' '<1 J. uL.., lo. 1'f""CKl>. J... p,.,.J"",,," '1 l. ".¡am •• ci6n (ftCnoIogf.
,ncorporadl _",,¡"¿~tJ- '1 ¿aincc,porad.a -J_""tttl-. La lceno-
loar... impuI.a<!. 1"'" la nceaid.d ('''-'4""...,.). p<>r I...,;,f'.o<ión de
_ ..4hd... d.l. _jaUdo la <CO/l<>mla y 1<>0 ft<lOCicll. bUI< 11M P'KDa
"" pri"""uci/in , ~ _rin¡ido al conocim.<nl<> I«nolÓo!'cD, 1.>
..........a.,p. .. ~......, IDO Jc eunoci",~"".,«ni<:<». conoo:; ",ion,,, "'1<"".
,,'" ck las mes prKlao <> ,ndUlUl3la; CONIS'" de \ll\l . . . . ck D!al1COI
,n"'"
(q .... ) (... tul ..... dulas). u _Iop ¡nclll)"t ,kni<lu empina..
COI\OCJ"'.... ,lI.l3dicillna,ute:=lb, habiLdados. do::H..... pn:oced>m........
, .. perl<ftC1alqu<" M t<dn b>...Ino.., t. <>-:>a ~q .. l l. '«"""'P rdI<,.o
, .. dnam• ....u tan'" pII' L.s rd.cioncs l6<nao'" prod.....:>6n como por
... rdxM>,,", -..1<> ck prodllCDÓll (M .. I\nIlf;I), dm,ro ck ,,"" fona:a.
.... oociAl da........ .-..;..,... o'" mpoau _ _ .... -d'C"' ....
«Onokaico lflOlIts tsptd6ns
En .... . - _ .......... dio<ubdo ........ ,...,""""'"' ~ r
modn_. ~,c::<dF'"
Mua r t;:lIl"....
bland.rd.uu.
l: abocolrus r ck pwlQ; ,ftClI,poradu ,
(KCfC....
¡"'ora r.,..um.-
&.1IlIlIfplI...w~'-I; lMJo1_. ( _ &.cooj,"¡;_. ( ..
I6p::ooI r __ (aRmuI orpmzanow~ de ba,:o ~...ra-dias.
.h~ o~ ,-....... (.. ~M)'"" api<alllcro_
1118 O ~M,o_

d<obn.o .a'M"''''M collOCim'••ua; aho....... na ....a.rpa....,¡,¡.n'>Ies,


1"".,-. a <ecnoIopu; =.
T ~ Ap lCCDOIogia. "' ptod....... , ........... cuy.o

T~
_-le.
........&<:uo _. p" odc" m«Iio - . .. en_no _-.d"".aI, ~ ....
do .....pl.. O<OtIrad< la poN..........
de Tu 1P pto<I'OO de taAS...-.onde ........... ( - > .
_.......Ib,",l,... I ci6n..hpaci6a.~,<q><WllUIdnpor ....
apan<O ptodllCU'" duo....... qlK la ", acIo. U ,n- f ,",oca de
... ! p 1" LI na madl.o _ ¡>loo lo """l* dol\ui6a de
ia ~ ('l;. y.). lO hica "" dIfu.i6. .. an ~ imponu,e
«u_amo.de"", ..."" urna" enaado< ,¡"p...... acnlttmuy
,.,"e en paÚ<> ..hdaor ~ 03fl d
(id'

coon"" fI'OFD" d<


da. ~ .,
'Dci6n a ""'laJÓII d<
nci6tI de COI'IOOml<ft_ ticn
"*""" bUoq....-
, .... u11D<16o:>
r...... en lo ptod..a:ioln .,diotribuaón de "" b...o o "'" ,Jcu" .... nado.
den"u dela ,r2JUOCQ6n .. dn;phnd< la Yanabl<"'-. la nnabk
-..-.ú). La ,nrukrcna..d< __ ,'op.. ,i<n< 1..... , de: ocuctelo:.
"" l~..... de I~. ""F"'LO<i6a de bo<na de capItal <'1 platIl2IlLn.:
.... mano), ,n~!1lÓa (ll,....jsn. di,<eta, 'a1a"",oo de allWlCia "lena y
.......- do< coruu!'a.....
V........d<!n Un,.....I<W!·Empraa: ton)"n.o de ,n'moccioncs '1 rdosionco,
re<Il'lOl, ~ de roLaboroción '1 acrivi<bdcoacnrifiac, ,ce,..,J~ rn".
1.. u"¡dod.. """""m un;VC1'J"..I.. r Iaa emp...... con el ron 01< prom.,.
"l;r.• nleul.. '1 mo, ,a1,,,", P'OC<$Oi de mno_lISn. l..a d,n;{mica de l.
in'en«i<!n foníl)<m n (n........) modelo de innovoci<!n. Gene l"",n ..
<om pICnd< n Kl'VK;K>. de inv""'s-.ocillll <xII' fr.",... rvielo. de in tip::i6n
,tcllol6g,ca...rv.._ ....n:ih,i. de m.",,,.Jeo, pN.ln. '1 .a1,b""'¡<'in d•
.....,po. e ,,,.U.. m<...oo, servICio. ole ,,"...,,1'0.10 Y ."".n.c:;" ,0<:";<0, )'
""pat:J'oc06n d. pe'I<>"a.I omdr""., ,I/cnico, p'inClpal.... n'. ~ 'r.... Je l.
cd......,06n <oft"n~a.
AlltOrd

Mario Albo,,,,,,, Di,C'Clo" I"""u.o de E<.ud,oo soc .. ~ de la Ciene... r la


1'<'OIol",ú. Un,vtr1idad de Quilma (RJvad",ia 23'8, 60 pilO, IO}4 Iluen",
A"a, Argenlln~: oc:l r fu (~4.1) 9S 124~ 1: e-m.¡k m.. ¡""',"'Yf ..du ..)

I.. bd l..Icha. l:apec,.hn., INDF..5·lnSllMo 1nle,.m."anO ~r:I el Dcarrollo.


BID.lbnco 1"........."0,.., d. [)a..,ollo (1300 N.w yo,k Av<",,", N.W.,
WWllllC'on OC. EEUU, fax (1·202) 6233682: rol. 62J}437: e-m:l.ll:
...bello@o.wborcl

Eduanlo M:anlM¡: E<pn:.u.... RegIOnal ... PIuIofJCa<;lÓo r <,;..,,60 de Cim-


cia,. Tocnolopa. UNESCO(Av.ll<>Pl 269? 11)00 Mon............ Ururar;
fu 1"&-2) 7OnI4O;.d. 7012023, c--m>.I1: nIWt~neEO.Ofl.uyl

Paal 7,n,
OCDE. OrlP"aación de ~ 1 O.....ulIu Eurnólnico (2. NO Andrt
1'.... U<lr:s 16, FraDa: fu (J}-I 1 4~24IS48, Id. 4524':1388)

Uav ~ .... Oo:part;lm<n... de'oIibae-ffia.T.. oMpra.


1 " de Geoa..,ela<. UNICAMP·U,_ou ..._ E,,,"'..I o. CAno""....
,Cida:IO: U,.......w ... Zda.... V_, Diwio<> de Il.l... C.... ·uo. ú.Lu~'
615Z, U081·970 Campius. SP. Brasil; fu (55·1921 »4717, rol 39109
e-¡,w/. ~'l'"-ungmp.b.-l
r.1&
--
Ioo..:l«ol.u;- •
" " ' _ T. .,",
/lU' :!J9."l<. llll ],
r.. (<1:)2»<1"
c.................'.
,

También podría gustarte