¡≈Óπº÷

ÙÃ∆ÓÁ© Ì◊ÚÁ© ◊∆Â≈ - Ú◊∂ ÍÓ Í«ÚºÂ, √≈«¡ª ˘ √Ú∆’≈, ¡ÒΩ«’’ ◊øÊ ¿∞µÍ Ó∂∂ Ú◊∂
√≈Ë≈‰ «Ú¡’Â∆ Á≈ ’∞ºfi ’«‘‰≈ ¡ÊÚ≈ «Ò÷‰≈-«¬º’ Úº‚∂ ‘Ω∫√Ò∂ Ú≈Ò≈ ’øÓ ‘ÀÕ «¬√ Á∂ √øÏøË «Ú⁄ ’ج∆
Ú∆ «Ú⁄≈ ’È≈ ¡√Ò «Ú⁄ ÍπÈπ’ ‘∆ ‘ØÚ∂◊≈, «’¿∞∫«’ «¬√ Ó‘≈È √Ï Ù∂ÃÙ‡ ¿∞µÂÓ ◊øÊ ¿∞µÍ ÍÂ≈
È‘∆∫ «’øÈ∂ ‡∆’∂ Ì≈ÙÔ©-Ò∂÷ ¡≈ÒØ⁄È≈Úª, Â∂ «Ú¡≈«÷¡≈Úª ‘Ø ⁄πº’∆¡ª ‘ÈÕ «¬‘ Ú∆ ÍÂ≈ È‘∆∫, «’øÈ∆¡ª
Ì≈Ù≈Úª «Ú⁄ «¬√ Á∂ ¡È∞Ú≈Á ‘Ø ⁄πµ’∂ ‘ÈÕ √øÍ»‰ «ÚÙÚ «Ú⁄ «¬√ Á∂ Óπ’≈ÏÒ∂ Á»‹≈ Á≈Ù«È’ ◊øÊ
«ÓÒ‰≈ ’«·È ‘ÀÕ ÓÀ∫ «¬‘ ◊ºÒ ÚË≈ ⁄Û∑≈ ’∂ È‘∆∫ ’ «‘≈, ÏÒ«’ ¡√Ò∆¡Â ‘ÀÕ “¬∂’ø Ù≈ÙÂÃø Á∂Ú’∆ ÍπºÂz
◊∆ÂÓ©” ¡Ê≈ «¬’ ‘∆ Ù≈√Âz ‘À, «‹√ ˘ Ú≈√πÁ∂Ú ÙÃ∆ «¥ÙÈ È∂ ◊≈«¬¡≈ ‘ÀÕ «¬’ «Ú⁄≈’ È∂ ª ¬∂ÊØ∫
º’ √Ò≈‘ «ÁºÂ∆ ‘À «’ ¿∞√ ˘ ‘Ø Ù≈√Âzª Á≈ «ÚÙÒ∂Ù‰ ¡ÊÚ≈ «⁄øÂÈ ÓÈÈ ’È Á∆ ʪ- ’∂ÚÒ ÙÃ∆
ÓÁ© Ì◊ÚÁ© ◊∆Â≈ Á≈ ‘∆ Ú≈ Ú≈ ¡«Ë¡ÀÈ Â∂ Í·È-Í≈·È ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ “◊∆Â≈ √π◊∆Â≈ ’©ÂÚ©Ô
«’ÓÈ©ÔΩ‘ Ù≈√Âz «ÚÙ©È©ÂÀ‘”Õ
ÙÃ∆ÓÁ© Ì◊ÚÁ© ◊∆Â≈ - Ì≈Â∆ √Ó≈‹ √«Ì¡Â≈ √ø√«¥Â∆ √≈«‘ºÂ Â∂ ¡«Ë¡≈ÂÓ’ Á≈ √Ï ÙÃ∂Ù‡
«¬’ ¡È»ÍÓ Ó‘≈È ◊øÊ ‘ÀÕ ¿∞√ «Ú⁄ Ì≈Â∆ ¡«Ë¡≈ÂÓ’ «Ú⁄≈-Ë≈≈ ˘ ’∞ºfi ‘∆ ÙÒØ’ª «Ú⁄ Ó‰∆¡ª
Á∂ √≈Ó≈È ÍÃØ ’∂ º÷ «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ
Ó≈ÈÚ Á∆ Í«Ú≈’ ≈‹ÈÀ«Â’ √Ó≈«‹’ ÒØ’ Â∂ ÍÃÒØ’ Á∆¡ª √Óµ«√¡≈Úª Á∂ √Ó≈Ë≈È ¡√∆∫ «¬√
◊øÊ «Ú⁄Ø∫ ÒµÌ √’Á∂ ‘ªÕ ‘∂’ Ó≈ÈÚ “¡©‹πÈ” ‘ÀÕ ‘∂’ ’≈‹-÷∂Â ’»’©Ù∂Â ‘ÀÕ «¤‰ «¤‰ «Ú⁄
¿∞‘ ¡‹È Úª◊ ’ÂºÚ Í≈Ò‰ ÂØ∫ Ò≈⁄≈ Â∂ «È≈Ù, ÓØ‘-◊Ã√ ¿∞Í≈Ó Â∂ ÌÀ¡-Ì∆ Â∂ Ï∂Ϻ√ ‘Ø ’∂ ¿∞‘
¡≈͉∆ ¡≥Â ¡≈ÂÓ≈ «Ú⁄ ÏÀ·≈, ¿∞√ √º⁄ Á≈ ÈßÁ Ì◊Ú≈È ÙÃ∆ «¥ÙÈ ˘, ‹Á «¬’ Ò≈⁄≈ Â∂ ¡ÏØË Ïµ⁄∂
Úª◊ «ÚÒ’Á∂ ‘ج∂ ÙÈ≈◊ ‘Ø ’∂ Íπ’≈Á≈ ‘À, “«ÙÙ©ÔÓÂ∂‘∫ Ù≈«Ë Óª ÂÚª ÍÃÍÈ ø Ó©”, ª ‘∆ ◊∆Â≈ Á∂ Ì◊Ú≈È
¿∞√ ˘ „≈√ «ÁøÁ∂ ‘ج∂, È≈ ’∂ÚÒ Â≈ÛÁ∂ ‘È ÏÒ«’ ¿∞√ Á≈ Ó≈◊-ÁÙÈ Ú∆ ’Á∂ ‘È ¡Â∂ ¿∞√ ˘
¡≈͉∂ ’ÂºÚ ’©Ó ÚºÒ Úˉ Ú≈√Â∂ ¿∞ÂÙ≈«‘ Ú∆ ’Á∂ ‘ÈÕ “’©ŒŒÙπÁ… «‘ÃÁÔÁΩ©ÚÒ©Ôø© ©Ԓ©ÂÚØ -
«ÂÙ©· ÍøÂÍ” - “‘∂ ¡‹È - ¡≈͉∂ «‘Á∂ Á∆ ÁπÏÒÂ≈ ˘ ¤º‚’∂ ¡≈͉∂ ’ºڪ Á∂ Íë ‹≈◊»’
ωØÕ”
«¬√ ◊øÊ «Ú⁄ «◊¡≈È, ’©Ó Â∂ Ì◊Â∆ Á∆ ÂÚÀ‰∆ ‘À, ’©ÓÙ∆Ò «Ú¡’Â∆ «¬√ ˘ ’©Ó-ÍË≈È,
Ì◊ «¬√˘ Ì◊Â∆ ÍË≈È Â∂ «◊¡≈È-Ó≈©◊∆ «¬√ ˘ «◊¡≈È ÍÃË≈È Ó≥ÈÁ∂ ‘ÈÕ Ì◊Ú≈È Á∆ Ú≈‰∆ Á∆
«¬‘Ø «ÚÙ∂ÙÂ≈ ‘À «’ «‹√ ÍÃ≈‰∆ «Ú⁄ «‹‘Ø «‹‘∆ Ì≈ÚÈ≈ ‘πøÁ∆ ‘À, ¿∞√∂ Â∑ª Á∆ ¿∞√ «Ú⁄ - ¿∞√ ºÂÚ
Á∆ ÍÃË≈ÈÂ≈ «Á÷≈¬∆ «ÁøÁ∆ ‘ÀÕ Ú≈√ÂÚ «Ú⁄ ◊∆Â≈ Óπ’Â∆ ÍÃ≈Í ’È Ú≈«Ò¡ª Ò¬∆ Óπ’Â∆ Á≈ √≈ËÈ
‘À, √ø√≈’ ÍÃ≈‰∆¡ª Ò¬∆ ’ºÚ- ’Ó Á∆ ÍÃ∂È≈ Á≈ √Ø ‘ÀÕ «¬√ Á∆ ÙÈ «Ú⁄ ¡≈ ’∂, √≈˘ Ó≈È«√’
√øÂÙ∞ ‡∆, ÌΩ«Â’ ÙªÂ∆ Â∂ ¡√≈‚∆ ¡«Ë¡≈ÂÓ’-‹«◊¡≈√≈Úª Á∆ «ÂzÍÂ∆ Â∂ Í»Â∆ ‘πÁ ø ∆ ‘ÀÕ Ï≈‘∆ Â∂ ¡ªÂ«’
Í√µ«ÊÂ∆¡ª «Ú⁄ ‹’Û∂ «Ú¡’Â∆ Ò¬∆ ◊∆Â≈ ÍÓ-ÙªÂ∆ ¡ÊÚ≈ Óπ’Â∆ Á≈ Ó≈◊ Á√≈¿∞∫Á∆ ‘ÀÕ ÎÒ
Á∆ ¡≈Ù≈ ’∆Â∂ «ÏȪ ’ÂºÚ ’Á∂ ‹≈‰≈ ‘∆ ◊∆Â≈ Á≈ Óπº÷-¿∞Á∂Ù ‘ÀÕ ¡√Ò «Ú⁄ «◊¡≈È ’©Ó Ì◊Â∆,
¿∞Í≈√È≈ ˘ Úº÷-Úº÷ ’’∂ È‘∆∫ Á∂«÷¡≈ ‹≈ √’Á≈Õ √≈Ë’ «Ú⁄ «¬È∑ª «ÂøȪ Á≈ √πÓ∂Ò ¡≈͉∂ ¡≈Í ‘∆
‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ
◊∆Â≈ Á≈ √ø÷-È≈Á «¬√ ◊ºÒ ˘ Í»∆ Â∑ª √ͺه ’Á≈ ‘À «’ √≈∂ ÍÃ≈‰∆¡ª «Ú⁄ «¬’ √ºÂ≈ √Ó≈¬∆
‘ج∆ ‘ÀÕ «¬√ Ò¬∆ ◊∆Â≈, ‹≈Â∆, ËÓ, Ú‰, √ÓπÁ≈«¬ Á≈ Ì∂Á È‘∆∫ Ó≥ÈÁ∆Õ ’ج∆ Ú∆ ÍÃ≈‰∆ ◊∆Â≈ Á∂ ¡È∞√≈,
¡≈⁄‰ ’’∂ ÏÃ‘Ó ¡Úº√Ê≈ ˘ Í≈ √’Á≈ ‘À «¬√ ÂØ∫ «ÏȪ ◊∆Â≈ Á≈ ‘ ¡«Ë¡≈«¬ «’√∂ È≈ «’√∂ «ÚÙ∂Ù
Ó≈◊ Â∂ ÔØ◊ Á∂ ÚºÒ √ø’∂ ’Á≈ ‘ÀÕ ¤Ø‡∆ ÂØ∫ ¤Ø‡∆ Â∂ Úº‚∆ ÂØ∫ Úº‚∆ ◊ºÒª ÚºÒ √ø÷∂Í ÂΩ ”Â∂ «ÈÁ∂Ù
«ÁºÂ∂ ◊¬∂ ‘ÈÕ ’≈Ó Â∂ ‘ø’≈ ˘ ◊∆Â≈ «Ú⁄ ÍÂÈ Á≈ ’≈È Áµ«√¡≈ «◊¡≈ ‘ÀÕ ¬∂Ê∂ ¡«Ì¡≈√ Â∂ ÚÀ≈◊
ÂØ∫ ÍÃ≈‰∆ Á≈ ¿πÊ≈È Ú∆ ‘Ø √’Á≈ ‘ÀÕ ‹∂ Áπ≈⁄≈∆ Ì∆ Í≈Í ’Ó ¤º‚ ’∂ ÙπºÌ ’Ó ’È Òº◊Á≈ ‘À ª ¿∞√
˘ √≈Ë» ‘∆ Ó≥ȉ≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ ÓÈ √Ó∂∫ ÍÃÌ» ˘ ⁄∂Â∂ ’È Ú≈Ò≈, ÍÃÌ» ˘ ‘∆ ÍÃ≈Í ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ √‘∆ ¡≈‘≈-
«Ú‘≈, √‘∆ √ÚÀ«⁄øÂÈ ’È Ú≈Ò≈ Áπµ÷ª ÂØ∫ Á» «‘øÁ≈ ‘ÀÕ ¡≈ÂÓ «⁄øÂÈ «Ú⁄ Ò∆È ‘Ø ’∂ «È-«Ú⁄≈
√«ÊÂ∆ «Ú⁄ «Ë¡≈È Ò≈¿∞‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ‘ÀÕ Ù∂ÃÙ‡-ÍπÙ Á≈ ¡≈⁄‰ Á»«‹¡ª ˘ Ù∂ÃÙ‡ Ï‰È Ò¬∆ ÍÃ∂Á≈ ‘ÀÕ
«¬√ Â∑ª Á∂ ¡È∂’ª √ø’∂ √≈˘ ◊∆Â≈ «Ú⁄ «ÓÒÁ∂ ‘È «‹‘Û∂ √≈‚∂ ÁÀ«È’ ‹∆ÚÈ «Ú⁄ ÿ‡È Ú≈Ò∆¡ª
ÿ‡È≈Úª Á∂ ÚºÒ √≈˘ √π⁄∂ ’Á∂ ‘ÈÕ
◊∆Â≈ «¬’ ¡«‹‘∂ Ó≈ÈÚ∆-ËÓ Á∂ ÚºÒ √ø’∂ ’Á∆ ‘À «‹‘Û≈ Á∂Ù-’≈Ò ËÓ √Ó≈‹ √ø√«¥Â∆
Á∆¡ª √∆Ó≈Úª ÂØ∫ Í∂ ‘ÀÕ ÓÈ∞º÷ Á∂ Ï≈‘Ò∂ ’øÓª ’≈‹ª ÂØ∫ ÒÀ ’∂ ¿∞√ Á∆ ¡ªÂ’ ¡Úº√Ê≈ Á∆ ÂÏÁ∆Ò∆
Á∆ «ÁÙ≈ «Á÷≈¿∞∫Á∂ ‘ج∂ ¿∞√ ˘ «¬’ √«ÊÂ∆ º’ Í‘πø⁄≈¿∞‰ «Ú⁄ ◊∆Â≈ ¿∞√ Á≈ Ó≈◊ ÁÙÈ ’Á∆ ‘À,
¬∂Ê∂ ¡≈ ’∂ ¿∞√ Á∂ √≈∂ Ùº’ Á» ‘Ø ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ ÌÓ «Ó‡ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ ÓØ‘ ÈÙ‡ ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ‘ØÙ ¡≈ ‹ªÁ≈
‘ÀÕ ““ÈÙ©‡Ø© ÓØ‘‘ √©«ÓëÂ©ÒÏ©Ë≈”” ÍÃ≈‰∆ ÂÁ Íπ’≈ ¿∞µ·Á≈ ‘À «’ ¿∞√ Á∆¡ª Ùø’≈Úª Á≈ √Ó≈Ë≈È ‘Ø «◊¡≈
‘À Â∂ ¿∞‘ ¿∞‘∆ ’∂◊≈, «‹‘Û≈ ¿∞√ Á≈ ’È ÔØ◊ ’ÂºÚ ‘ØÚ∂◊≈Õ Ú≈√ÂÚ «Ú⁄ «¬‘Ø ‘∆ ÏÑÓÓ¬∆ √«ÊÂ∆
‘À «‹‘Û∆ ÙÃ∆ ÓÁ©Ì◊©ÚÁ© ◊∆Â≈ Á≈ Ó»Ò Ó≥ÂÚ ‘ÀÕ
«¬‘ ÍÃ√©Âπ ◊øÃÊ ÙÃ∆ÓÁ© Ì◊ÚÁ© ◊∆Â≈ Á≈ È≈ ’∂ÚÒ Í≥‹≈Ï∆ ¡È∞Ú≈Á ‘À ÏÒ«’ ◊∆Â≈ ¿∞µÍ «Ò÷∂
◊¬∂ ¡È∂’ª Ì≈Ù≈Úª ‡∆’≈Úª Á∂ √≈ ˘ Ì∆ Í≥‹≈Ï∆ Ì≈Ù≈ «Ú⁄ ¡«Â¡≥ √Ω÷∂ √Ò »Í «Ú⁄ ¡È∞Ú≈Á ’∆Â≈
«◊¡≈ ‘ÀÕ √ø√«¥Â Á∆ ÍÁ-¤∂Á ÍÉ≈Ò∆ Á≈ ¡È∞Ú≈Á ’È≈ Ï‘π ‘∆ ’«·È ’øÓ ‘À, «’¿∞∫«’ ◊πÓπ÷∆ «ÒÍ∆
Á∆¡ª ¡≈͉∆¡ª √∆Ó≈Úª ‘È, Íø± ‚≈. ¡Ó ’ØÓÒ È∂ ’∞ºfi ÈÚ∂∫ √ø’∂ª ˘ ¡Í‰≈’∂ «¬√ ¡Ω÷∂ ’øÓ ˘
¡≈√≈È ’ «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ √ø√«¥Â √πÏø ÍÃÂÔÔ ˘ √ø√«¥Â Á∂ ¡È∞»Í ‘∆ Úº÷-Úº÷ ’’∂ «Á÷≈«¬¡≈ «◊¡≈
‘À ª «’ Í≈·’ª ˘ ÙÏÁ Á∂ Ó»Ò »Í Â∂ ͤ∂Â Ò≈¿∞‰ È≈Ò ¿∞√ Á∂ ÏÁÒ∂ »Í Á∆ √«ÊÂ∆ Á≈ «Ú¡≈«÷¡≈
√«‘ «◊¡≈È ÍÃ≈Í ‘Ø √’∂Õ «¬√ Â∑ª «ÂøŸÂ »Íª ˘ «ÌøÈ-Œ«ÌøÈ √«ÊÂ∆ «Ú⁄ ¡È∞Ú≈Á ’∆Â≈ «◊¡≈ ‘ÀÕ
ª «’ Ë≈± Á≈ Ó»Ò »Í ÍÃÂ©Ô Òº◊‰ «Íµ¤Ø∫ ¿∞√Á≈ Í«ÚÂÈ √»Í Ì∆ Í≈·’ª ˘ Í≥‹≈Ï∆ Ì≈Ù≈ Á∂ Ó≈«Ë¡Ó
ÂØ∫ √ø√«¥Â ÙÏÁ≈ÚÒ∆ Â∂ √ø√«¥Â Á∆ ÙÏÁ «ÈÓ≈‰ Ù’Â∆ Á≈ «◊¡≈È ‘Ø √’∂Õ √ø√«¥Â «Ú⁄ Á√ Ò’≈
(Tense) ‘ÈÕ «’‘Û∂ ¡Ê «Ú⁄ «’‘Û≈ Ò’≈ „π’Á≈ ‘À, «¬√ ◊ºÒ Á≈ ÏØË «ÂŸ≥ ÍÁª Á∂ ¡È∂’-ÍÔØ◊ª
È≈Ò ⁄ÒÁ≈ ‘ÀÕ «¬√ ÍÃ’≈ ¡◊∂Âª (¿∞Í√◊ª) ˘ Ú∆ Úº÷-B ’∆Â≈ «◊¡≈ ‘ÀÕ «¬√ È≈Ò √ͺه ‘Ø ‹ªÁ≈
‘À «’ «¬µ’Ø ÙÏÁ Á∂ ¡µ◊∂ ¡◊∂Â (¿∞Í√◊) Ò≈¿∞‰ È≈Ò ¿∞√ Á≈ ¡Ê Í«Ú ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ «¬√∂ Â∑ª
«¬’ Ó»Ò ÙÏÁ Á∂ ¡È∂’ ¡Ê ‘Ø ‹ªÁ∂ ‘È, «‹Ú∂∫ ‘≈ Á∂ ¡º◊∂ ¿∞Í√◊ (¡◊∂Â) Ò≈¿∞‰ È≈Ò ÍÑ≈,
Í≈‘≈, ¡Í‘≈, √ø‘≈, «È≈‘≈, «È‘≈, «Ú‘≈, ¡≈‘≈, ¡Ë©Ô≈‘≈ ¡≈«Á ¡È∂’ª «ÌøÈ-«ÌøÈ ¡ʪ
Ú≈Ò∂, ÙÏÁª Á≈ «ÈÓ≈‰ ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ «¬√ ÍÃ’≈ Á≈ «Ú√Ê≈ Í»Ú’ «◊¡≈È ’È≈ Í≥‹≈Ï∆ ‹◊ Á∂
Ò¬∆ ‚≈. ’ØÓÒ Á∆ «¬’ Ó‘≈ÈÁ∂‰ ‘ÀÕ ◊∆Â≈ Á∂ Ï‘π √≈∂ ¡È∞Ú≈Á (Í≥‹≈Ï∆ Â∂ ‘Ø Ì≈Ù≈Úª «Ú⁄) «¬√
ÂØ∫ Í«‘Òª Ú∆ ‘Ø ⁄πµ’∂ ‘È Íø± ÍÃ√©Â∞ ◊øÃÊ Á∆ «¬‘ Ó‘≈È «ÚÙ∂ÙÂ≈ ‘À «’ «¬√ «Ú⁄ √»ıÓ ÂØ∫ √»ıÓ ¡Ê
˘ ‹≈‰È Ò¬∆ «ÁµÂ∂ ◊¬∂ ÍÁª ÙÏÁª ¡◊∂Âª «Í¤∂Âª Á≈ √ø√«¥Â Á∂ ¡È∞»Í ‘∆ ¡È∞Ú≈Á ’∆Â≈ «◊¡≈
‘ÀÕ ‚≈. √≈«‘Ï ˘ «¬√ ’«·È ’øÓ ˘ ’È Ò¬∆ Á∂ÚÈ≈◊∆ «ÒµÍ∆ Á∂ ¡≈Ë≈ ¿∞µÍ ‘¶Â ÁπºÂ ¡È∞√©Ú≈Â
ÍÁª Ò¬∆ ’∞ºfi ÈÚ∂∫ «⁄øÈ ¡ÊÚ≈ √ø’∂ª Á≈ √‘≈≈ ÒÀ‰≈ «Í¡≈ ‘ÀÕ «¬√ ÍÃ’≈ ◊πÓπ÷∆ Â∂ Á∂ÚÈ≈◊∆ Á≈
√πÓ∂Ò ’’∂ Í≈·’ª Ò¬∆ ÙÏÁ ˘ ÈÚª Â∂ ¿∞√ Á∂ Ó»Ò ˘ ‹≈‰È «Ú⁄ √Ò∆’‰ «ÚË∆ Á≈ ¿∞ÍÔØ◊ ’∆Â≈
‘ÀÕ
ÓÀ˘ «¬‘ Áµ√«Á¡ª ÷πÙ∆ ‘Ø ‘∆ ‘À «’ ‚≈. ’ØÓÒ È∂ ◊∆Â≈ Ú◊∂ Ó‘≈È ◊øÊ Á≈ ¡È∞Ú≈Á ’’∂,
◊∆Â≈ Á∂ Á≈Ù«È’ «Ú«Ù¡ª ˘ √Ò Ì≈Ù≈ «Ú⁄ ¡È∞Ú≈«Á ’’∂, Á≈Ù«È’ ’«·È º©ڪ ˘ √ͺه
’’∂ √»÷Ó ÏΩ«Ë’ ’∞ÙÒÂ≈ Á≈ Í«⁄À «ÁºÂ≈ ‘ÀÕ √≈∂ ‹≈‰Á∂ ‘È «’ √ø√«¥Â «¬’ ’«·È Â∂ ◊πøfiÒÁ≈ Ì≈Ù≈
‘ÀÕ «‹√ Á∆¡ª Ï‘π √≈∆¡ª ËπÈ∆¡ª ˘ ¡«Ì«Ú¡’ ’È «Ú⁄ Á∂ÚÈ≈◊∆ «ÒÍ∆ Ú∆ ¡√ÓºÊ ‘ÀÕ «¬√
Á∆¡ª √øÍ»‰ ËπÈ∆¡ª Á≈ ¿∞µ⁄≈‰ ’È Ú≈√Â∂ ØÓÈ «ÒÍ∆ «Ú⁄ √πË≈ ’’∂ «¬’ «ÚÙÚ-Ì≈Ù≈ ω≈¬∆
◊¬∆ ‘ÀÕ ¬∂√∂ Â∑ª Í≥‹≈Ï∆ «ÒÍ∆ «Ú⁄ √ø√«¥Â ËπÈ∆¡ª ˘ ÍÃ◊‡ ’È≈ Â∂ ◊πÓπ÷∆ «ÒÍ∆ «Ú⁄ ¡È∞Ú≈Á ’È≈
‚≈. ’ØÓÒ Á∆ ¿∞µ⁄ ’؇∆ Á∆ ’∞ÙÒÂ≈ Á≈ Ò÷≈«¬’ ‘ÀÕ ¿∞È∑ª È∂ Ì≈Ù≈ √øÏøË∆ ◊πøfiÒª Á≈ √Ó≈Ë≈È Ì∆ Ï‘πÂ
Óπ‘≈ È≈Ò ’∆Â≈ ‘ÀÕ
«¬√ Ó‘≈È ’≈‹ Ò¬∆ È≈ ’∂ÚÒ Í≥‹≈Ï Â∂ Í≥‹≈Ï∆ √≈«‘ ¿∞Ȫ∑ Á≈ «‰∆ ‘∂◊≈, ÏÒ«’ ‘Ø Íπ≈ÂÈ
Íê’ Ì≈Ù≈Úª «Ú⁄ Ú∆ ¬∂√∂ Â∑ª Á≈ ’øÓ ’È Á∆ ÍÃ∂È≈ Ó‘≈È Ò∂÷’ª Â∂ ’Ú∆¡ª ˘ ˜» «ÓÒ∂◊∆Õ ‚≈.
’ØÓÒ ≈‘∆∫ ¡È∞Ú≈«Á ◊∆Â≈ Á≈ Ó‘ºÂÚ «¬√ Ò¬∆ Ú∆ ÚË∂∂ ‘À «’ ¡º‹ ‹È-√≈Ë≈‰ Á∆ ¡≈Ó ÁÙ≈ ¡‹È
Á∆ ̪ ‘∆ ‘ÀÕ «¬’ ’ÂºÚ ÂØ∫ ‘∆‰∂ ¡≈Ó ¡≈ÁÓ∆ Ò¬∆ ◊∆Â≈-¿∞ÍÁ∂Ù ¡«Â ˜»∆ ‘ÀÕ ¡º‹ Á≈ ÈΩ‹Ú≈È
«‹‘Û≈ Ï∂π˜◊≈∆ ’≈È Íº¤Ó∆ √«Ì¡Â≈ Á∂ ÍÃÌ≈Ú ¡Ë∆È ¿πµÁÓ «‘ ‘À, «È≈Ù ‘À, ¿∞Í≈Ó ‘À È≈√«Â’
«È¿∞ÂÙ≈«‘ ‘À - ¿∞√ Ò¬∆ Í≥‹≈Ï∆ «Ú⁄ ÍÃ≈Í ◊∆Â≈ ¿∞ÍÁ∂Ù - ¡≈Ù≈ Â∂ ÈÚ-⁄∂ÂÈ≈ Á≈ √ø⁄≈ ’
√’Á≈ ‘ÀÕ ‹∆ÚÈ «Ú⁄ ¡≈¿∞‰ Ú≈Ò∆¡ª ’«·È≈¬∆¡ª Á≈ ¿∞‘ ¡≈√≈È∆ È≈Ò ‡≈’≈ ’ √’Á≈ ‘ÀÕ ’ºÚ
Ó≈◊ ¿∞µÍ ⁄ºÒ‰ Ò¬∆ ◊∆Â≈ ¿∞ÍÁ∂Ù ÈÚ∆∫ ÎπÂ∆ Â∂ Ù’Â∆ Á∆ ÍÃ∂ È≈ «ÁøÁ≈ ‘ÀÕ √ø√≈ «Ú⁄ ¡≈¿∞‰ Ú≈Ò∆¡ª
π’≈Ú‡ª Á∆ ÍÚ≈‘ È≈ ’Á∂ ‘ج∂ ¿∞‘ ÍÓ≈Ê ÚºÒ ¡µ◊∂ ÚËÁ≈ ‘ÀÕ ‚≈. ’ØÓÒ Á∂ «¬√ ¡«Â¡≥ √≈‘π‰-
ÔØ◊ ÍÃÔ≈√ ≈‘∆∫ ‹∂ ÊØÛ∂ «‹‘∂ ÒØ’ª Á∆ Ú∆ ◊∆Â≈ Á∂ ÍÛ∑È Ò¬∆ π⁄∆ ÍÀÁ≈ ‘Ø ‹ªÁ∆ ‘ÀÕ Âª ¡µ◊∂ ‹≈ ’∂
¿∞√ ◊øÊ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’È Ú≈«Ò¡ª Á∆ «◊‰Â∆ ‘˜≈ª «Ú⁄ ‘Ø √’Á∆ ‘ÀÕ ◊∆Â≈ Á≈ «ÚÙ≈ Â∂ «¬√ Á≈
«◊¡≈È Í≥‹≈Ï∆ Ì≈Ù≈ ≈‘∆∫ ‹È √≈Ë≈‰ º’ Íπº‹ √’Á≈ ‘ÀÕ «¬‘Ø «¬√ Ó‘≈È ◊øÊ ˘ Í≥‹≈Ï∆ «Ú⁄ Í∂Ù
’È Á≈ Ó≥ÂÚ ‘ÀÕ
¡È∞Ú≈Á’ √øÍ≈Á’ Á≈ «¬‘ ’≈‹ ÍÙø√≈ ‹È’ ‘ÀÕ ÙπºÌ «¬º¤≈Úª È≈Ò ¿∞√ Á∆ ¶Ó∆ ¿∞Ó Ò¬∆
Áπ¡≈ ’Á≈ ‘ª Â≈ «’ ¿∞√ Á∆ ’ÒÓ «Ò÷‰ Á∂ √«Â Ó≈◊ ¿∞µÍ ⁄ºÒÁ∆ ‘ج∆ «ÚÙ∂Ù ÍÃ≈ÍÂ∆¡ª ’ √’∂Õ
¡≈Ì≈∆
(ÍÃØ.) «Èø‹È Á∂Ú ‹È∆È
«Ú√≈÷∆ «ÁÚ√ B@@A (∆‡≈«¬‚ Í∆.¬∆.¡Àµ√)
Óπ÷∆ √ø√«¥Â «ÚÌ≈◊
√’≈∆ ‰Ï∆ ’≈Ò‹, √ø◊»
(‘π‰) ‚∆-GHD √√ÚÂ∆ «Ú‘≈, Í∆ÂÓ Íπ≈ - ÈÚ∆∫ «ÁºÒ∆