Está en la página 1de 13

w

w
g
a
s
m
m
U
<5_<<___Q
___NO
___N_O
__u_O
m
M
_u2_O
_=
U
g
m

m
m
g

v
U
w
m
m

w
m
m
g
g
u

Q
U
m
_
_

:D
5
m
M
o
Q
CAPITULO 15 1
D IAGN O STICO CO PRO PARASlTO LO GlCO
Intro du ccin
El dia g ns tico pnra s itnrio inv o lu cra , e n prinio r
tm iino , a l pro fe s io na l m dico qu e tne tlizm tc u na a de cu a da
a na m ncs is pre s u nta qu e u n pm s ito pu e de s e r la ca u s a
de ln e nfe rm e da d y s o licita e n fo rm a a pro pia da lo s
e xm e ne s re qu e rido s c intct'prcI.1 co rrco ta rncnle lo s
re s u lla tlo s , co n la tina lida tl de indica r cl tra ta m ie nto
e s pe cfico y e s ta ble ce r la s incrlida s pro llctica s ne ce s a ria s
pu nt e l pa cie nte y s u cnto m o .
El pro fe s io na l de la bo ra to rio o prira s itlo g n de be :
a . lm pa rtir no rm a s . a l pa cie nte 0 ttu xilitxr de e rlcrm cria
s o bre re co le ccin o n: m is io n dc la s dls tintns m u cs tnis a l
la bo ra to rio .
b. Exa m ina r la s m is m a s cn fo rinn idne a .
C. Re g is tra r lo s re s u lta do s inte rna m e nte y e n u n pro to co lo
de info nne s pa ra s e r co rnu nio u tlo a l m dico .
d. Pa rticipa r e n la e la lm rztcin y a plica cin dc no rm a s
de pro rla xis
e . D iv u lg a r pe ridica m e nte e n cv tznto s cie ntfico s lo s
cns o s clnico s de pa rs ito s no ha bitu a le s ( e j . Be rrie lla s pp. e tc.)
La s pa ra s ito s is no s lo o cu rre n e n re a s tro pica le s 0
zo na s e ndm ica s do nde la s co ndicio ne s clim tica s s o n
ptim a s pa m s u pre s e ncia , s ino e tt cu a lqu ie r la titu d, de bido
a la a da pta cin de lo s pa rs ito s y s u s ho s pccla do re s ri lo s
co ns ta nte s ca m bio s clim tico s qu e a fe cta n a l m u ndo .
La s m ig ra cio ne s hu m a na s y a nim a le s , inte rna s y
e xte rna s , pro picia n e l e ncu e ntro de l pa rs ito co n lo s
lio s pe dndo rcs e s pcclico s , inte rm e dia rio s , pa ra triico s y
v e cto re s , ce rra ndo e l ciclo de v ida pa m s ita ria , pu die ndo
o rig ina r fo co s a u tcto no s .
El pro fe s io na l de la s a lu d de be ria co no ce r no s lo
lo s pa rs ito s a u tcto no s , s ino lo s pe rte ne cie nte s zt o tra s
re a s g e o g rfica s , o e xtico s .
Es im po rta nte e l co no cim ie nto de div e rs o s fa cto re s
lf
Ra qu e l Fe ldm a n R2 1
M nica D e l V. Gu a rdis
N ilda E. Riidm a n
Su s a na M . Arche lli
qu e po dria n de te rm ina r la pre s e ncia de pa ra s ito s is
hu m a na s de o rig e n a nim a l o zo o ntica s
a . Ca rne s co n de ficie nte ins pe ccin frig o rfica ,
ng e ridns cru da s . cu ra du s o ins u lice nte m e nv c co cida s ,
de bo v ino ( ra nia s u g ina /a ), po rcino ( co m ple j o te nia is is
cis tice rco s is , Trio /ine llu s piru lis ), pe s ca do
( D ip/rllo ba lrizm lu tu m )
b. lng e s ta de a lim e nto s dc pre pa ra cin ins ta ntne a ,
ce re a le s . s o pa s , po s tre s , g e la tina s ( a lm a ce na do s cn
co ndicio ne s dc cie nte s qu e pu die ra n co nta m ina rs e co n
nrtrpo do s 0 de ye ccio ne s de ro e do re s ) ( Hym e no le pi na na
y dim im tlu , D ipy/idiu m cu ninu m ).
c. lng cs tn de ho rta liza s pro v e nie nte s de hu e rta s a bo na da s
co n g u a no : lc o rig e n a nim a l s in cs tcrilim r ( a lg u na s hu e rta s
o rg nica s ) ( Triu ha s tro ng ylu s SPP /ls ca ris s u u m ,
Bltm a cys lis ho m inis , Ba lu m diztm w ii, a m e ba s , Gia rda
s pp. Pa nlnlricho m o na s ' ho nrintlx' ctc.).
d. Co nta cto dire cto 0 indire cto co n m a s co ta s co n
v ttncio na lcs , pe rro , g a lo , e tc. ( Giu rdiu s pp. Pe nlu rricho m o nu s
ho ntnis , Cripto s po ridiu m , S11rm g ylo ide s s re rco ra lix) y no
co nv e ncio na le s ( m o no s Be rne lla s pp. e tc).
e . lng cs ta dc a g u a s co n de ficie nte po ta bliza cin 0
co ttta tnina dns ( a m e ba s , Criplo xpo ridiu m , Gia na s pp.
Cclo s po ra s pp. M icro s po ridio s ).
En pa ra s ito lo g ia , cs fu nda m e nta l re cu pe ra r, re co no ce r
e ide ntifica r a l pa rs ito , s u s pa rte s y/o e le m e nto s de
dis e m ina cin. pu m po de r de te rm ina r la e tio lo g a de l cu a dro
clinico o e s ta ble ce r e l dia g no s tico dife re ncia l. Pa ra e llo
e s ne ce s a rio co nta r co n u nn Se rie de co no cim ie nto s
bs ico s , a n de a de cu a r la m e to do lo g a a e m ple a r cn
ca da pa ra s ito s is : ciclo de v ida de l pa rs ito , po te ncia l
bio tico , pe rio do s pre po te nte y pa te nte , hbita t de l
ho s pe da do r de finitiv o y de l ho s pe da do r inte rm e dia rio . la
e xis te ncia de lio s pe da do ie s pa ra tnico s y/o v e cto re s , v a s
y fo rm a s dc dis e m ina cin y de infe ccin, e tcte ra .
`l
Anlis is co p ro p ra s ita rin
1. Fu nda m cntns
Lo s pa rs ito s inte s tina le s s e pro pa g a n m e dia nte dis tinto s
e le m e nto s , liu cv o s , la rv a s , tro fo zo ito s , qu is te s , o o qu is te s
0 e s po ra s , e n la s te riia s is s e e lim ina n lo s pro g llido s
g rv ido s co n la m a te ria fe ca l ( y lzxm bin a ctiv a m e nte a
tra v s de l e s linle r a na l e n Ta e nia s ng ina m ). En cie rta s
pa ra s ito s is , po r plto ra dc e j e m pla re s s u n e lim ina do s
pa rs ito s a du lto s . El lia lia zg o y re co no cim ie nto de e s to s
e le m e nto s pa ra s ita rio s e n la s he ce s no s pe rm ite n e l
dia g ns tico de pa ra s ito s is inte s tina le s y de rg a no s a ne xo s
( Fa s cio lo he ptica ).
El co no cim ie nto clcl po te ncia l birico de lo s pa rs ito s
inte s tina le s e s de g ra n im po rta ncia pa ra la e le ccin de l
m to do dc dia g ns tico ( cu a dro 15 11).
Cu a dro s r1. Ps im a a nfifr a = rm ns a a irnnrinm y
m im iW ca trim ns pa r 1 g . 3 s m g y 7 o m g de ricm
V7 M i l
v n m g Pnrs im Po s tu ra 1 g 1 a m g
dlrlritl
As rrlrrx 2 40.000 40003 5 00 |,5 02 0 2 2 0S95 l
Ir|nr)nfcu iz'/e s
/l.\'Cm 'is 43 0BllU l..li)4 ID 5 6
Ilrrrrbrico fde s
s in l'cr1|Iiza r
,~l|IyInJ'{0r|r|
du u zle rm lu
3 0.000 5 02 00 0.05 ' I 3 ,5 ll
I0.D 0( l lill( 6 D `05 0. rv fm rw 1,2 12
Anl1.'rr`L'a |u .r
Yhclxzrrrs 7 .000 3 5 5 0 0,10U,l5 2 .5 1,5
/ ichiu m
Lo s qu is te s de pro to zo o s s e e lim ina n da rirrnicm c e n
ca ntida de s m u y e le v a da s : 900.000.000 lo s de Gnrrlia
lnm bliu y 15 .000.000 lo s dc Enza rnu u ba his fa lv lica .
D c fu nda xncnta l im po rta ncia e s ta m bin e l o o no cim icnlo
de la g ra v e da d e s pe cfica de lo s hu e v o s de hclm into s
y lo s qu is te s de pro to zo o s , a lo s ne s de s u inv e s tig a cin
co n dis tinta s tcnica s ( cu a dro 15 12 ).
D e be m o s te ne r e n cu e nla la g ra v e da d e s pe cifica dc
lo s qu is te s de a lg u no s pro lo zo o s co m e ns a le s , co m o , po r
e j e m plo , Chilu m a s tix m e s nili 113 0, Enla m o e ba co li
107 0 a l07 5 y Endo lm a x na rra l065 a 107 0.
Co n rcs pccto a la ca ntida d de hu e v o s , s i s to s tie ne n
po ca fre cu e ncia de a pa ricin, de be a u m e nla rs e la
fre cu e ncia de lo s e xm e ne s , pa ra e v ita r u n dia g ns tico
fa ls o ne g a tiv o . La ta bla de pro ba bilida de s ne g a tiv a s ,
pre pa ra da 2 1pa rtir de la frm u la de dis tribu cin de
Po is s o n. no s dico qu e no de be e s pe ra rs e u n e xa m e n
pe rfe cto , la pro ba bilida d de ha lla zg o ce ro e s 2 2 ,3 %.
Cu a dra 15 12 . Gra v e da d cs pccllca de a lg u no s hu e v ns y
qrns m s
Pnrs itu Grnv m m ps clnm l
/ls u rlru lu m bricu ids s in fcrtilila t H60 a l2 5 D
1 Tn`chu rx lriu hiu ru llO : x 1100
Erlle ru v irns v e rm iczrlu rii 1100 ri N 80
Axca ris Irm rbrfcr/e s e rrilim do I090 a H7 0
u r M r~< .. lo w rr u s o
1: ..1a m v e r rrffrnryrffa m a s rr m o
` Grm rm a m a rra m e o
Cu a ndo e l pa rs ito e lim ina po co s hu e v o s , la pro ba bilida d
ce m s e ha ce m a yo r, de m o do qu e u na bs qu e da cn ca pa
na ( e xa m e n dire cto ), e s de cir, la nica o bs e rv a cin dc
u na pe qu e a po rcin de m a te ria fe ca l cnlro po rta y
cu bre o bj e to s co nllcv a ria a g ro s e ro s cno rcs .
Se ria til a u m e nta r e l nm e ro dc m u e s tra s , lo qu e
s ig nlca ra inv e rtir de m a s ia do ticznpu cn cl a a lis is r
Ento nce s s c ha ce ne ce s a rio j u zg a r s i la tcnica dire cta
cs a clccrra da o no pa m la cs pccn: de pa nis ilc e n cu e s tin.
Io nicru lu cn cu e nla la po s Lirrn dc la lnzinbm . Una s o lu cin
s e ra cl cm |l< : o de l t`ro lis g ru cs u de Km o ( pa m lle lm inlo s ),
qu e a l pcrm ilir cl cxnm cn ( lc m a yo r ca ntida d de he ce s
po r prcpa m rit clcv n la s ta s a s rlc de te ccin.
Pa ra a lg u na s pa ra s ito s is inte s tina le s , g i.ndio s is .
u m cbio s is , cripto s po 1'idio s i: s , e s lro ng ilo ido s is , s e ha n
de s a rro lla do tcnica s lnm u no dia g ns lica s s e ns ible s co m o ,
ELISA c ll`l pa ra de te cta r co pro a ntig cno s Es ta s s o n
e s pe cia lm e nte tile s cn pa ra s ito s is co n ba j a e lim ina cin
y/o co n e lim ina cin inte rm ite nte de fo rm a s de dis e
m ina cin, co m o o cnrrc fre cu e nte m e nte e n g ia rdio s is ,
o co m o nlte m a tiv a dia g ns tica cu a ndo no e xis te e n e l
e qu ipo de s a lu d pro fe s io na le s co n la s u lcicm c e x
pe rie ncia e n dia g ns tico pa rns ita ru .
2 . D ia g ns tico de pro to zo o s is inte s tina le s
O fre ce m a yo re s dificu lta de s qu e e l de la s he lm inlio s is .
Lo s tro fo zo to s s o n s u m a m e nte frg ile s , s a le n a l
e xte rio r co n la s he ce s dia rre ica s y s o n a lte ra do s y
de s tru ido s co n g ra n m pdw . ie ra de l ho s pe da do r, po r
lo qu e e l e xa m e n no pu e de po s le rg a rs e . Q u e da e l re cu rs o
de fij a r e l m a te ria l y cnldre a rlu .
En inv e s tig a cin e s til co no m e r qu e a lg u no s pm tczo o s
pu e de n cu lliv a rs e e n m e dio s de cu ltiv o xniccs o a x
nico s , o cu ltiv o s ce lu la re s . Po r e j e m plo , Gia rdia s ,
Tricho m o na s , a m cba s . Ba la rrtidiu m , e tcte ra . Co n e l
a g re g a do dc s u s ta ncia s pro te cto ra s , pu e de n fre e za rs e ,
D m o u o s rico co m o r>AR.As |'ro Lo o ico 13 3 5
Lo s qu is te s s o n fo rm a s de re s is te ncia y pro pa g a cin.
Su a pa ricin e n la s he ce s , e n e l ca s o de a m e ba s y
a g e la do s , no de pe nde dc u n pro ce s o bio lg ico co n u n
ritm o te m po ra l o blig a to rio e n la v ida de l pa rs ito , co m o
o cu rre co n lo s lie lm into s , co n la s e cu e ncia ; m a du ra cin
s e xu a l, fe cu nda cin y o v ipo s icin. La s a m e ba s y
a g e la do s s e re pro du ce n a s e xu a lm e nte po r div is in
bina ria , y e l e nqu is ta m ie nto s e pro du ce co m o de fe ns a
a nte la s co ndicio ne s a dv e rs a s pro du cida s e n s u s itio de
lo ca liza cin,
Gia rda lu m blia ing re s a e n cl o rg a nis m o co m o qu is te ,
po r ing e s tin. La a ccin de l j u g o g s trico de s e nca de na
e l dcs cnqu is tnm icntn y lo s lro fo zo to s co m ie nza n a ctiv a m e nte
a div idirs e e n e l du o de no , re v e s tido s y pro te g ido s po r e l
rnncns _ El du u dcno e s e l s itio principa l de Iiplis is . Lo s
cido s g ra s o s no s a tu ra do s y lo s m o no g licrido s s o n lo s
principa le s pro du cto s txico s pa m Gm rdiu Za m blla . qu e
pu e de n pe ne tra r la m e m bra na pa ia s itu ria . Exis te n m u cha s
e nzim a s lipo ltica s qu e a u m e nta n la co nce ntra cin de
pro du cto s txico s e n e l du o de u n. Lo s dig lcrido s y tri
g licrido s no s o n txico s pa ra Gia rdin Ia m blia . Si la
pro te ccin brinda da po r e l m u cu s e s s u pe ra da po r la co n_
ccntm cin de lpido s txico s . co m ie nza e l e nqu is ta m ie nto
ya e n e l du o dcno y s o bre to do e n e l ye )/u no , y a m e dida
qu e pro g re s a la infe ccin. Se e ncu e ntm n ca ntida de s cre ~
cie nte s de qu is te s e n e l inte s tino g ru e s o . Lo s qu is te s no
s o n m v ile s , s o n de s pla za do s po r la co rrie nte de l
co nte nido inte s tina l. El pa cie nte co n dis e nte rla a m e bia na
e lim ina s lo tro fo zo to s , qu e po r s u fra g ilida d ca re ce n
dc im po rta ncia e pide m io lg ico s , s a lv o ca s o s e s pe cia le s :
ho m o s e xu a le s , s o nda s de irrig a cin inte s tina l e tcte ra .
En e l ca s o de lo s co ccidio s inte s tina le s ( Is ns po m
he lii, C1;pla rpo ridzzni s pp.), e xis te n s u ce s iv o s pe rio do s
a ltcrna do s dc re pro du ccin a s e xu a l y s e xu a l. co n fo r
m a cin de g a m e ta s y o o qu is te s , cu ya a pa ricin e n la s
he ce s e s dis co ntinu n y m u y v a ria ble s lo s pe rio do s pre
pa te nte s . Es e v ide nte , cnto nccs , qu e pa ra dia g no s tica r
u na pro to zo o s is inte s tina l no ba s ta e l e xa m e n de u na
s o la m u e s tra fe ca l ni de u na s o la pa rtcu la de dicha
m u e s tra . Lo s qu is te s no e s tn dis tribu ido s ho m o g ne
a rncnte e n la s hcccs , y e n cu a nto zi lo s u o fo zo ito s , m u chu
v e ce s ha y qu e bu s ca rlo s e n lo s e le m e nto s pa to lg ico s
no fe ca le s dc la m u e s tra : m o co , pu s , te j ido e s fa ce la do . e tc.
3 . D ia g ns tico de he lm intiu s is inte s tina le s
La inv e s tig a cin de he lm into s e n la s he ce s s e ba s a
e n la pre s u ncin de qu e lo s hu e v o s e lim ina do s po r lo s
pa rs ito s e s tn dis tribu ido s u nifo rm e m e nte e n la m a te ria
fe ca l. Es ta pre s u ncin e s t co nirm a da po r lo s s ig u ie nte s
he cho s :
A. D e a cu e rdo co n e l ritm o de co ntra ccin u te rina , ia
he m bra po nc hu e v o s qu e e m e rg e n e n fo rm a inte rm ite nte
de la v u lv a . no che y dia , pe ro o o n u n inte rv a lo s u m a m e nte
co rto , lo qu e pe nnite co ns ide ra r qu e e l pro ce s o e s co n
tinu o . Po r ta l m o tiv o u na ca ntida d fij a de hu e v o s e s t
m e zcla da co n e l re s idu o de l a lim e nto . Es ta ca ntida d no
flu cta o s ta cio na lm e nte y no v a ria co n lo s m o m e nto s
de l da .
B. Cu a ndo la de fe ca cin s e re a liza e n fo rm a dia ria ,
la m a s a fe ca l y lo s e le m e nto s pa ra s ita ria s qu e co nte ng a
e s tn m e zcla do s s a tis fa cto ria m e nte po r s e g m e nto s de
fra g m e nta cin inte s tina l y m o v im ie nto pe ndu la r, y
ta m bin po r la a ccin m e zcla rlo ra e n e l m e s o co lo n
a s ce nde nte y e l tra ns v e rs o . La pa rte inicia l de la s he ce s
no rm a le s e s m s du ra qu e la po rcin tcrrnina l, y a u nqu e
e s ta u ltim a co ntie ne m e no s hu e v o s ya qu e s ta m s
dilu ida la dife re ncia no e s s ig nifica tiv a . La dis tri~
bncin u nil`o im e s e cu m ple ta m bin pa ra pa rs ito s de
lo ca liza cin ce ca l, co m o Trichu rs Irichu ra , cu yo s hu e v o s
e s tn re pa rtido s ho m o g ne a m e nte e n la m a s a fe ca l.
Co m o e xce pcio ne s pu e de m e ncio na rs e e l s itio
e xtniinte s tina l de l pa ra s itis m o : e n e l ca s o de Schixlo s o m a
m a niu ni y Schxtu s o m u j u po nicu m , lo s g u s a no s a du lto s
e n cpu la ( m a rita ) pa ra s ita n la s v e na s m a s pe qu e a s de
la pa re d inte s tina l. La s he m bra s e xtie nde n m s s u
cu e rpo y po ne n lo s hu e v o s e n lo s ca pila re s . re tirndo s e
pa u la tina m e nte , de m o do qu e lo s hu e v o s o bs ttu ye li lo s
ca pila re s y e ntra n e n e l inte s tino , a pa re cie ndo a s e n
lns he ce s . En e s te ca s o , lo s hu e v o s no ne ce s a ria m e nte
s c dis e m ina n e n lo rm zr ho m o g ne a e n la s m a te ria s fo ca le s .
O cu rre lo m is m o e n Fa s cio la he ptica , a ca u s a de la
de s ca rg a intcnnite nte de la bilis qu e tra ns po rta lo s hu e v o s ,
co n u n ritm o inde pe ndie nte de l ritm o de po s tu r'1,
Co n e s ta s e s ca s a s e xce pcio ne s , s e a dm ite qu e lo s
hu e v o s e s tn ho m o g ne a m e nte dis tribu ido s e n la s he ce s
y. po r co ns ig u ie nte , pu e de n fo rm u la rs e lo s s ig u ie nte s
principio s im po rta nte s :
a ) La m u e s tra pu e de to m a rs e de cu a lqu ie r pa rte de
la s he ce s .
b) El e xa m e n de u na m u e s tra pe rm ite e s tim a r la
de s ca rg a de hu e v o s .
Es fu nda m e nta l te ne r pre s e nte qu e e xis te n ca s o s
de im po s ibilida d de de te ccin de hu e v o s y la rv a s de
he lm into s e n la s he ce s :
a ) Pa ra s itis m o s lo po r g u s a no s m a cho s ,
b) Inm a du re z de lo s pa rs ito s he m bra s o hcrm a ~
fro dita s ( pe rio do s pre pa te nte s ) La de te ccin s e po s ibilita
de s pu s de tra ns cu rrido e l la ps o indica do e n e l cu a dro
i5 13 .
Grim m is la . re fina r pre pm niu
Plr s lo D ia s '
Sno ng ylo ide s i/e rm ru lu 7
tzv m m lfpff m m la a is
D iplryllo bo u nm m Im nm 14 a l
Ta nia m g innm 5 0
Jxcnrtlf lx/m brica ide s
l itzrbtu s v e rm im lu rir
N e ca m r nm e ricu nlu
Tne niu .m liu m
Fm .s in ta pa /ca
THE/'|tlrl'.\' Irthltr
/lfv cv lo ilo rna dim de na lz
5 5
5 5 a 7 2
5 6 n 96 ( W HO 1 49)
7 5
90 a l2 0
92 A l]7
IO 9 a l7 l
( W HO = 3 5 lx 17 0)
' D e s de inte ncin a o bs e rv a : in de hu e v o s o la rv a s .
13 3 6 SECCIO N 6! D : D l/\GN O ST|( O CO |RO PAR.~\SlTO LO GlCO
C) lnte m ipcin de la o v po s icin o ce s a cin de la
m is m a lu e g o de l tm ta m icnto co n a ntihe lm m ico s qu e no
de s tru ye n to do s lo s pa rs ito s . En e s te ca s u , de be re pe tirs e
e l e xa m e n tre s m e s e s de s pu s .
N o rm a s pa ra la rcco lcccin de m u e s tra s fcca lcs
La s indica cio ne s a l pa cie nte de be n da rs e e n e l
la bo ra to rio , u na v e z qu e s e te ng a cl pe dido de l m dico
co n e l dia g ns tico prcs u ntiv o 0 ln s o s pe cha clnica ,
a co m pa a do po r lo s da to s qu e o rie nte n la pe s qu is a ; s ig no s
y s into m a s , lu g a r de re s ide ncia , v ia j e s , hbito s . a g u a y
clo a ca s , e tcte ra .
El pa cie nte dcbc re cibir la s ins tru ccio ne s po r e s crito ,
do nde s e cs pe cifqu cn la s no rm a s s o bre ln to m a y
co ns e rv a cin dc la s m u e s na s : de l`c< : u r e n u na ba cinilla
0 s o bre ho j a de pls tico s in co iitninilia cin dc a g u a ,
o rina , tie rra u o tro s e le m e nto s , pzu a e llo no de be n s e r
re co le cta da s de re tre tcs o iu m lo ro s . Trns v ns nr u na
pe qu e a ca ntida d, co n ig u a le s pre ca u cio ne s , a u n
re cipie nte .
El la bo ra to rio pro v e e r lo s re cipie nte s ne ce s a rio s ,
s e g n lo s a na lis is s o licita do s . Po r cj cm plo fra s co s de
bo ca : m e na de v idrio o pls tico , ro u tla do s co n e tiqu e ta s
do nde co ns te la ide ntifica cin zlcl pa cie nte , e da d. s e xo ,
do m icilio , lo ca lida d, fe clni y lim a de re co le ccin, a g u a de
co ns u m o , hbito s a lim e nticio s , v ia j o s , m e dica m e nto s y
o tro s da to s dc v a lo r qu e a yu de n a l dia g ns tico .
Re co le ccin de m a te ria fccnl pnrn a nlis is co prn
pa ra s itnro de nm u s tru s cria tla
El pu cicnte co lo cnrzi e n [o rina inm e dia ta zi la dcpo ~
s icin, u na po rcin de m a te ria lrczil e qu iv a le nte a l
ta m a o de u na a v e llnnu . e n u n re cipie nte co n s o lu cin
co rrs cn/a do ra : l`nn'no l a l 5 %, fo nno l a l 10%, PAP ( fe no l
a lco ho lfo nno l), SAF ( s o lu cin nctio a o nno lzida ) o PVA
( a lco ho l po lv nlico ) e n u na re la cin de 3 pa rte s de
s o lu cin po r ca da pa rte dc m u e s tra . En e l ca s o de
dia rre a s , re co le cta r dia ria m e nte u na m u e s tra du ra nte u n
pe rio do m inim o de tre s da s co ns e cu tiv o s y, s i la s he ce s
s o n s lida s 0 ha y e s tre im ie nto re co le cta r la s 3 m u e s tra s
e n dins a lte rno s e n u n la ps o m nim o de 14 da s .
Re co le ccin de m a te ria fe ca l e m itida pa ra a nlis is
co pro pnm s ira rio cn fre s co
La m o v ilida d de lo s tro fo zo to s e s til pa ra e l
dia g ns tico pre co z de a lg u na s pro to zo o s is . El pa cie nte
de be co lo ca r e n u n re cipie nte u na po rcin a bu nda nte de
m a te ria fe ca l pro v e nie nte de u na s o la de po s icin, la
m u e s tra de be s e r re m itida inm e dia lnnie nle a l la bo ra to rio
o e n u n la ps o no m a yo r de 3 0 m inu to s pa ra e v ita r la lis is
de tro fo zcito s m u y lb le s . po r e j e m plo , D ie nza m a e ba
fcg i/Lt.
O tro s pro to zo o s s e de s tniycn e n u n la ps o m s pro
lo ng a do , co m o Ga rdn Ia m blia , Enra m o e lm hirlo lv lca ,
Pe nm rricho m o rm ho m inis , D e no cu m plirs e lo s tie m po s
ptim o s de pro ce s a m ie nto de la s m u e s tra s , de be n u tiliza rs e
co ns e rv a nte s e s pe cilco s pa ra tro fo zo ito s y cn ning n
ca s o la s he ce s de be n co ng e la rs e , frce za rs c ni incu ba rs e ,
Lo s hu e v o s y la s la rv a s de hclm into s co ntina n
s u e v o lu cin a te m pe ra tu ra de la bo ra to rio y e n pe rio do s
m a yo re s de 2 4 ho ra s , pu dicnclo ha lla rs e e s ta dio s
qu e co m plica n e l dia g ns tico s i la m u e s tra s e inte rpre ta
co m o re cie nte m e nte e m itida Po r e j e m plo , la s la rv a s
ra bdito idcs de Slw ng v lio de r s te rco m lix s c cnco ntra ria n
tila rifo rm e s .
So lu cio ne s co ns e rv a do ra s
Tu rdj cv ( e s pe cia l pa ra a m e ba s )
N itrito de s o dio a l 0,2 %
( s o lu cin a cu o s a )
So lu cio n de Lu g o l
Fo rm o l a l 40% ( s in dilu ir)
Glice ro l
Acido a ctico fu e rte
3 5 pa rte s
3 pa rte s
lO pa rte s
2 pa rlts
5 g o ta s
po r l00 m l
I. Ra lle te ile nry ( e s pe cia l pa ra a m e ba s )
Acido a ctico g la cia l 3 ) m l
Fo nno l a l 40% 5 0 m i
So lu < : r'n de g lu co s a a l 47 % e s p IO O O m l
2 . SAF ( s o lu cin a ctico fo nno la da )
Ace ta to dc s o dio 18 g
Acido a ctico 2 0 m l
Ag u a de s tila da 940 m l
Fo rm cl a l 40% 40 m l
Gliccrina 2 0 m l
3 .PAF ( fe no la lco ho |~f0rm o l)
So lu cin ts io lg ica 815 m l
Fe no l liqu ido 2 0 m l
Alco ho l 95 12 5 m l
Fo rm o l a l 40% 40 m l
El fe no l lqu ido s e o btie ne ca le nta ndo lo s cris ta le s a
ba o M a ria y a g re g a ndo u n 5 % de a g u a de s tila da ; cu a ndo
s e e nfra no s e s o lid cn. La v e nta j a de no pe s a r e l fe no l
e s po r s e r hig ro s cpico c irrita nte . Ag re g a r e l a lco ho l, e l
fo rm o ! y la s o lu cin fis io lg ica m e zcla r bie n y g u a rda r
e n lu g a r fre s co .
4. Fij a do r de Scha u dinn a ctico
So lu cin a cu o s a s a tu ra da dc
clo ru ro de m e rcu rio 2 v o lm e ne s
Alco ho l 95 1 v o lu m e n
Se dis u e lv e 1,2 g de s a l m crcrica e n l00 m l de
a g u a de s tila da _ ca le nta r co n cu ida do y de j a r e nfria r a
te m pe ra tu ra a m bie nte . itra r la s o lu cin y de s e cha r lo s
cris ta le s qu e prccipita n.
Pre pa ra r la s o lu cin Scha u dnn a g re g a ndo s u ce
s iv a m cnte :
So lu cio n a cu o s a s a tu ra da de
D m a no s rlco co >Ro P/\R/\s 1T0Lo Gxco 1,3 7
clnm rn de m e rcu rio 62 ,5 m l
Alco ho l a ctico 95 3 1 m l
Y a l m o rncnto de u s a r:
Cilice rina 1,5 m l
Acido a ctico cris la liza ble 5 m l
lo du ru dc pu ta s io l g
Yo do m e tlico 0,5 g
Ag u a de s tila da lO m l
Y a l m o m e nto de u s a r, m e zcla r:
So lu cin M F ( A) 2 ,3 5 m l
5 . PVA ( a lco ho l po liv inlico ) Lu g o l a l 5 % ( B) 0,15 nil
Fij ndo r dc Scha u dinn 93 5 m l
Acido a ctico g la cia l 5 0 m l
Glice rina IS m l
Alco hnl po liv inlico ( PVA) 5 0 g r
Pro ce s a m ie nto de la m u e s tra
Exa m e n m a cro s cpico
Se m e zcla n lo s co rripo tle nlcs lqu ido s y s e ca lie nta la
s o lu cin zi 65 C. Po s te rio m icntc s c a g re g a le nta m e nte la
re s ina ( PV/\) y s e a g ita co n v a rilla lm s ln la dis o lu cin
co m ple ta . Cu zlnrlo s e cnfrft. de be pre s e nta r u n a s pe cto
o pnle s ccntc qu e de pe nde de la pa rtida y de l pu s o m o le
cu la r ( lo l PVA y qu e no inte rfie re e n cl pro ce s o dc
tincin.
El o xa nicii de la s he ce s n s im ple v is ta ya pro po rcio na
cie rta o rie nta cin ( lg . l5 1~l), Se de be pre s ta r a te ncin a
la cnns is tcncia . co lo r. o lo r, a s pe cto , e tcte ra . Una co ns iS
tcncia m is flu ida , s u e lta y pa s io s n de lo no rm a l, lo
m is m o qm ; cl txu nbio de co lo ra cin. tie ne v a lo r diz|g ns ~
tico . El ca m bio dc co lo r pu e de de be rs e zx la pre s e ncia de
s : m g r: _ Si la licm o rnig ia s e pro du ce cn cl ltim o tra m o
de l ca na l dig e s tiv o , lo s cxcrcnie xito s s o n de co lo r ro j o
So lu cin M F ( A): brilla nte . S, e n ca m bio . o cu rre e n lo s prirncro s s e g m e nto s
Tintu rn dc m e rtliio lnte l/1000 Lilly frm u la N 99 de l tu bo inte s tina l, la s licccs s o n o s cu ra s y de o lo r
2 00 m l ftido , ca ra cte rs tica s de a lg u na s e nfe nne da dcs pnra s ilm
ria s co m o u ncinnrio s is . Ta nibiu s e de be pre s ta r a te ncin
n pre s e ncia de nm co , s a ng re y pu s m e zcla do s co n la s
Ag u a de s tila da 2 5 0 rnl clcpo s icio ne s 0 cnhrindo la s . A v e ce s , a s im ple v is ta ,
Co ns e rv a r la s o lu cin e n fra s co rna rv n.
HECES FRESCAS l
i
EXAM EN M ACRO SCO CO
` ,
6. M IF ( m nirlhio la lcltlg o lltu m o l)
Fo rm o l a l 40% 2 5 m l
Gliccrina 5 m l
Cu m u le rim u a s u rg a nu lpicrts z
m ris is tcncin, co lo r, o lu r, s a ng rc.
m o co , pu s , re s w s a lim e nticio s , e tc.
Pru g ltidu s da ce s w do s
N cm a to do s a du lto s
EXAM EN M ICRO SCO PICO
RECUPER/\c1Q N E
ID EN TIFICACIO N D E
LARVAS
CO LO RACIO N ES
PERM AN EN TES
o < q..m ; de w ca iu m s
Trnfzltns y qnis re s dz
pm w zo o s
ftrw ytfirra /,u dm m nu zrf
N v m m r a m e ria rzzu s
s rm ng y/ rm ,rm v m m
D IRECTO
Trnfo m tns y qu is te s de ;
pro m zo o s
O o qu is ics de co ccidio s
Hu e v ns de = s m drs
Hu e v o s y la rv a s de i
ne m a to do s
He m a tle s . I= : u ;o cins Rnu npm u in = v = m u = |
Ftg . ISIt. Alg u rinm pa ra cl diu g ns nw o pa nts ilo lg icn ch; u na m rm s tra de m a te ria fe ca l e n fre s co .

t
13 88 SECCO N 6' D : D XAO N O STCO CO PRO P/\RASlTO LO GlCO
pu e de n a dv e rtirs e pa rs ito s o re s to s de e llo s : As ca ris
Iu m v rco lde s , Entcro biu s v e rm cu la ris , Se g m e nto s de
te nia s , e tcte ra . Ev ita r la co nfu s in co n a rte fa cto s ha lla do s
cn la s he ce s qu e co rre s po nde n a re s idu o s de la dig e s tin,
ta le s co m o re s to s v e g e ta le s , tro zo s de fibra s m u s cu la re s
ing crida s , tro zo s de te j ido co nj u ntiv o , libra s e ls tica s ,
ba nda s dc m u cu s .
Pa m re co g e r lo s pa rs ito s ha lla do s rna cm s cpica m cntc,
s c dcs lie n la s m a te ria s fcca lcs co n s o lu cin fis io lg ica
de ntro de u n re cipie nte de ta m a o a de cu a do , s e de j a n
s e dim e nta r du ra nte u n m to y s e v u e lca e l s o bre na da nte ,
qu e tie ne e n s u s pe ns in lo s e le m e nto s m s lig e ro s . Es ta
o pe ra cin s e re pite v a ria s v e ce s , de j a ndo s e dim e nta r 5
m inu to s ca da v e z, ha s ta qu e e l a g u a de l la v a do ya no
s a lg a tu rbia . En u no s 2 0 m inu to s s e po drn rcu nir to do s
lo s Ente ru biu s v e rm icu la ris u o tro s v e rm e s e lim ina do s .
Co m o a m e nu do a pa re ce n s u cio s po r la s he ce s , s c lo s
lim pia co lo cndo lo s e n pe qu e o s tu bo s lle no s ha s ta la
te rce ra pa rte co n s o lu cin fis io lg ica , qu e s e ta pa n y s c
a g ita n v ig o ro s a rne nte ,
El m e j o r pro ce dim ie nto pa m m a ta r y lij a r lo s v crm cs
e n e xte ns in e s co lo ca rlo s v iv o s e n a lco ho l 7 0 qu e s c
ca lie nta ha s ta e l de s pre ndim ie nto de bu rbu j a s . Lu e g o s u
co ns e rv a n e n a lco ho l 90".
Lo s dc g ra n ta m a o co m o lo s s ca ris pu cclcn o bs e rv a rs e
a s im ple v is m o co n lu pa , pe ro la m a yo ria s o n pe qu e o s
y re qu ie re n o bs e rv a cin m icro s cpica , pa ra lo cu a l de be n
m o nta rs e . Se pa s a n e nto nce s de l a lco ho l 7 0 a u na m czcln
e n pa ne s ig u a le s de a lco ho l, g liccn`u : t y a g u a , y s c de j a n
e n e s tu fa ha s ta qu e e n e l fo ndo de l tu bo s lo qu e da
g lice rina pu ra . Ento nce s s e m o nta n lo s e j e m pla re s e ntre
po rta y cu bre o bj e to s , e n g lice rina , pro te g ie ndo lo s bo rde s
pa ra qu e no difu nda , m e dia nte bo rdca do . Es m u y prctica
y cm o da la u tiliza cio n de l u s m a lte dc u a s pa ra e s te
n. Exis te n lqu ido s de m o nta j e cu ya s fnnttla s da rno s
a co ntinu a cin:
Be rle s e
Hidra to de e lo ra l
Go m a a rbig a e n po lv o
Ag u a de s tila da
Gliccrina
2 00 g
3 0 g
5 0 m l
2 0 m l
Fa u rc
Iltdra to de clo ra l
Gliccrina
Go m a a rbig a
Ag u a de s tila da
5 0 g
2 0 m l
3 0 m l
SO m l
Glice rina g e la tina da
Co m pu e s ta de l pa rte de g e la tina , 2 de a g u a y 4
de g lice rina , e n pe s o .
El m o nta j e ta m bin pu e de e fe ctu a rs e e n bls a m o .
Pa ra de s cu brir lo s g u s a no s cha to s ( ce s to do s ) e n la s
he ce s , e s de cir, lo s a nillo s y e s cliccs , s e dilu ye n la s
he ce s e n fo rm o ! y s e ta m iza n a tra v s de m a lla fina , de
a be rtu ra no s u pe rio r a l m m . Lo s dis tinto s e le m e nto s qu e
s e v a n a cu m u la ndo s e de po s ita n, co n a yu da de pinza s
c a g u j a s , e n u na ca j a de Pe tri o cn s o lu cin fis io lg ica ,
Se la v a n bie n y s e e xa m ina n co n pe qu e o a u m e nto de l
m icro s co pio . Pa ra o bs e rv a r m e j o r la e s tru ctu ra inte rna ,
lo s a nillo s s e co lo ca n e ntre do s po rta o bj e to s , qu e s e
e o m prim cn s u a v e m e nte . Si e l tcg u m cnto no pe nnite la
o bs e rv a cin ha y qu e a cla ra rlu , lo qu e s e co ns ig u e co n
e l u s o dc la cto fe no l dc Am a nn, cu ya co m po s icin e s la
s ig u ie nte :
La cto fe no l de Am a nn
Acido fnico 2 0 g
Acido lctico 2 0 g ( indice de re fra ccin 1,44)
Glice ro l 2 0 m l
Ag u a de s tila da 40 m l
El tie m po de a cla ra m ie nto de pe nde de l e s pe s o r de l
pa rs ito , o s cila ndo e ntre 2 0 m inu to s y v a ria s ho ra s .
Exa rne rt m icro s cpico ( g . l5 lZ)
A. M to do s cu a lita tiv o s
l. M to do s dire cto s
a . Entre pa rta y cu bre o bj cto s : Es la tcnica m s
s im ple y a ntig u a , im po rta nte pa ra cl e s tu dio de m u e s tra s
fre s ca s . Pcrm itc la de te ccin de tro fo zo ito s y la rv a s
m v ile s y la a pre cia cin de lo ca rg a pa ra s ita ria . Cu a ndo
la s ntu cs tra s lle g a n fo rm u la da s a l la bo ra to rio , a lg u no s
a u to re s no rccm nicnda n re a liza r e l e xa tncn dire cto , s ino
cxcltls iv u m e ntc cnriqltccim ie ntn y co lo ra cin pa ra a ho rra r
co s to s y tie m po , s in dis m inu ir la s e ns ibilida d de l e xa m e n.
Pro ce dim ie nto : Co lo ca r u na g o ta de s o lu cin fis io
lg ica cn e l po rla o bj cto s y to m a r u na po rcin dc m a te ria
fo ca l de ta tna o e qu iv a le nte a u na ca be za de fs fo ro . M rm cla r
cttitla dcs a ine ttlt: a nte s de co lo ca r u n cu bre o bj e to s de
18 x l8 m m . La ca ntida d fe ca l to m a da e qu iv a le a prn
xim a da m cnte dc 3 a 5 m g e n pe s o ( cu a dro l5 lll. El
e xa m e n dire cto de m a te ria l fre s co no de be po s te rg a ts c.
HECES FUAD AS
.
EXAM EN M lCRO SCO PICO
M P1'O D O S D E
CO N CEN TRAClO N
Q u is te : de pro m ze cs
o qa is te s de w e e tdine
Hu e v o s de ccs to do s
Hu e v o s de ne m a tcde s
Re cu pe ra cin e v e ntu a l;
tru le zo to s de pru to zco s
Fig . 15 12 . Alg o ritm o pa ra e l dia g ns tico pa m s ito lo g ico de u na m u e s tra
s e ria drt de m a te ria fe ca l.
r CO LO RACIO N ES I
PERM AN EN TES
o o qitiu e s nte w ce ia ics
Tro rnzo tns y qu is te s de
pm w zno s
nnto no s rrco co rno ra a a s rro to o ico 3 3 9
La s he ce s dia rre ica s de be n e xa m ina rs e de ntro de lo s 3 0
m inu to s de s u e m is in. La s pa s to s a s , de ntro de u na ho ra .
La s infe ccio ne s co n he lm into s qu e po ne n po co s hu e v o s
no s e de te cta n co n e s ta tcnica ( e s e l ca s o de la s
u ncina ria s y de Trchu rs lrichiu ra ).
La s o lu cin fis io lg ica pu e de re e m plza rs e co n
s o lu cin l: l dc g lice rina e n a g u a , qu e e v ita la de s e ca cin
de l pre pa m do , Co nv ie ne re a liza r o tro s e xm e ne s dire cto s
co n lu g o l y co n co lo ra nte de Ba ling cr.
b. Fro tis g ru e s o de Ka to : Ina de cu a do pa ra he ce s
co n m u cha s fibra s y bu rbu j a s . Es a de cu a do pa ra e xa m e ne s
fo ca le s e n g ra n e s ca la pa ra to do s lo s tipo s co m u ne s de
hu e v o s de he lm into s , pe ro no pa ra la rv a s ni pro to zo o s .
Lo s hu e v o s de As ca rs Iu m brco ide s y Triclru ris Irichiu ra
no s e de fo rrna n, po r lo qu e e s te m to do e s de e le ccin
pa ra dia g no s tica rlo s .
Pro ce dim ie nto : Se co lo ca n 607 0 m g ( 0,4 m l) de
he ce s e n u n po rta lim pio , s e ta pa co n u n cu bre o bj e to s
dc v idrio de 2 2 x 3 0 m m , s e inv ie rte s o bre u n pa pe l
a bs o rbe nte y s e pre s io na pa ra dis e m ina r re g u la rm e nte
la s he ce s y e lim ina r e l e xce s o . N o s e de be pre s io na r e l
cu bre o bj e to s co n m u cha fu e rza pa ra e v ita r e l e s ta llido
de lo s hu e v o s . La pre s in pu e de e j e rce rs e co n u n s e llo
de g o m a lim pio . El po rta s e e nde re za y s e de j a s e ca r a
te m pe ra tu ra a m bie nte u na ho ra 0 e n e s tu fa 3 040 m inu to s .
Cu a ndo la m u e s tra e s m u y s e ca y la te m pe ra tu ra
a m bie nte e le v a da , co nv ie ne de j a r ln po rcin fe ca l a
e xa m ina r a 2 5 "C co n 7 5 % de hu m e da d, du ra nte 3 0 a
60 m inu to s , pa ra e v ita r la de fo rm a cin de lo s hu e v o s
de cs ca ra na . Al s e ca rs e la pe licu la , e l co nte nido s e
a cla ra y s e e xa m ina co n po co a u m e nto .
2 . M to do s indire cto s ( de co nce ntra cin u e nriqu e
cim ie nto ): Exis te n tre s tipo s principa le s : a ) flo ta cin, b)
s e dim e nta cin, y c) ilo ta cin ce ntrfu g a
a . M to do s de flo ta cin: Se ha n ide a do e n ba s e a
la s dife re ncia s de g ra v e da d e s pe cifica e ntre hu e v o s de
he lm into s y/o qu is te s de pro to zo o s y lo s re s to s fe ca le s ,
a n de qu e o te n e n la s u pe rficie de u n m e dio de
de ns ida d m s e le v a da . Exis te n nu m e ro s a s s o lu cio ne s pa ra
re a liza r co nce ntra cin po r flo ta cin, pe ro te nie ndo e n
cu e nta la pra e ticida d y a plica bilida d a lo s dife re nte s
pa rs ito s qu e s e inv e s tig a n, s e pre co nim e l e m ple o de
la s o lu cin de clo ru ro de s o dio .
Flo ta cin e n s o lu cin s a tu ra da de clo ru ro de
s o dio ( m to do de Fllle hnrn) Es u na tcnica s im ple ,
lim pia , e co nm ica , indis pe ns a ble pa ra la de te ccin de
hu e v o s liv ia no s co m o lo s de u ncina ra s ( g . l5 l3 ).
Pre pa ra cin: Ag re g a r a lg o m s de 400 g de N a Cl a
l litro de a g u a , dis o lv e r po r ca le nta m ie nto s u a v e y
a g ita cin. En la prctica , e l s o bre na da nte de la s o lu cin
s a tu ra da , co n N a Cl s in dis o lv e r e n e l fo ndo lu e g o de l
e nfria m ie nto , e s u s a do pre fe rible m e nte pa ra la flo ta cin.
Gra v e da d e s pe ci ca : 12 00.
Pro ce dim ie nto : Tritu ra r e n u n m o rte ro 5 10 g de la
m u e s tra co n u no s 5 0 m l de s o lu cin s nllns . Filtra r po r
co la do r m e tlico de m a lla na ( 2 0 hilo s po r cm ) o g a s a
do ble , n u n tu bo de Bo rre l, do nde s e de j a re po s a r u no s
3 0 m inu to s . Co n e l a ns a to m a r de la pe licu la s u pe rficia l
u na g o ta y o bs e rv a rla e ntre po na y cu bre m bj ctns , u n
frcs co 0 co n a lg u na de la s co lo ra cio ne s e s tu dia do s .
Pa ra ha ce r m s e xha u s tiv o y s e g u ro e l a nlis is , s e
a co ns e j a re co g e r co n pipe ta Pa s te u r m a te ria l de l fo ndo
de l tu bo de Bo rre l, de s pu s de 46 ho ra s , pa ra inv e s tig a r
e le m e nto s pa ra s ita ria s qu e no ha ya n o ta do .
Re co m e nda cio ne s . Si no s e dis po ne de m o rne ro , pu e de
co lo ca rs e la m a te ria fe ca l ( 0,2 5 0,5 g ) e n u n tu bo
pe qu e o ( 15 x 80 m m ), co n u na pe qu e a ca ntida d de la
s o lu cin s a tu ra da de N a Cl. Un tu bo m e no r no e s e ca z
pa ra la o ta ci n, u n tu bo m a yo r no ca m bia e l re s u lta do .
Se a g ita v ig o ro s a m e nte co n u na v a rillita fina , s e co lo ca e n
po s icin v e rtica l y s e lle na co n m a s s o lu cin s a tu ra da
ha s ta la bo ca de l tu bo , s e lo de j a a s 3 0 m inu to s . La
m u e s tra s e to m a a do s a ndo u n cu bre o bj e to s a l m e nis co
fo rm a do , o bie n co n a ns a , y s e o bs e rv a a l m icro s co pio .
Lo s hu e v o s de tre m a to do s , ce s to do s , Tricliu ris
Irichiu m , As m ris lu m brico de s ( s in fe rtiliza r) y la s la rv a s
s o n dificile s de s e pa ra r de s o lu cio ne s fe ca le s de a lta
g ra v e da d e s pe cifica , po r e s o e s te m e to do e s de e le ccin
s lo pa ra de te cta r hu e v o s de u ncina ria s y qu is te s de
pro to zo o s ,
Lo s cu bre o bj e to s de be n e s ta r pe rfe cta m e nte de s e n
g la s a do s pa ra qu e pu e da n a dhe rirs e lo s hu e v o s qu e ha n
o ta do . Es im po rta nte la a g ita cin o trltu m cin de la s
hce e s pa ra s e pa ra r a l m a xim o lo s e le m e nto s pa ra s ita rio s
de lo s re s to s fe ca le s . N o u s a r he ce s cle s e ca da s po r la
dificu lta d de s e pa ra r hu e v o s y qu is te s , ni u na ca ntida d
m a yo r de 0,5 g , po rqu e co ntra ria m e nte a lo qu e po dra
s u po u e rs e , dis m inu ye la ca ntida d de hu e v o s qu e o ta n,
ca lcu la da e ntre e l 5 0% de l to ta l ( m xim o ) y e l 2 5 %
( m inim o ). Si e l pe rio do de flo ta cin e s m u y co rto ( m e no s
de 3 0 m inu to s ), la flo ta cin e s inco m ple ta . Si e xce de
lo s 60 m inu to s , lo s e le m e nto s qu e ha n flo ta do v u e lv e n
a de s ce nde r a l fo ndo . La s o lu cin s a tu ra da de N a Cl
tie ne u na pre s in o s m tica m u y e le v a da qu e dis to rs io na
lo s hu e v o s de cs ca ra tina y la s la rv a s , y de s tru ye lo s
m a g m a ,,,,,, n Es qu e m a s u e s e dim e nta cin
M a l. fe ca l + s a l a ll! de ns ida d M IL fe ca l + s a l ba j a de ns ida d
\m s
e i 0 m in ( 2 2 2

,_ ~_ ._ .. Gra s a s
ce ne i rg m n Se dim nl
V Ele m e nto s
Su s pe ns in v w s ifriv s
Ele m e nto s
pa ra s ita ria s
rig . is t3 . Es qu s m . s e la s m a m a r de w ne e ntm is n.
13 90 SECCIO N 6' D : D IAGN O STICO CO PRO FARASITO LO CICO
qu is te s de pro to zo o s . N o de be n e xce de rs c lo s tie m po s
de le ctu ra . Es de s u m a im po rta ncia de s ta ca r qu e la
u u cna rio s is , e ndm ica e n zo na s de la Arg e ntina .
e nfe rm e da d g ra v e e inca pa cta nte ca u s a da po r N e ca m r
a m e rica no s y Ancylo xlo m u him /e na le , s e s u bdia g no s tics
o no s e dia g no s tica po r o m itir la m e to do lo g a ne ce s a ria
pa ra ha ce rlo : la flo ta cin. Co nv ie ne pre s ta r m u cha
a te ncin a lo s da to s dcl cu a dro l5 l4 pa ra s a ca r la s
co nclu s io ne s o bv ia s Y o bra r e n co ns e cu e ncia .
b. lv lto do s de s e dim e nta cin: So n lo s m s difu ndido s
( tig . l5 l3 ). En e llo s s c m e zcla u n m e dio de s e dim e n
ta cin de ba j a g ra v e da d e s pe cifica co n te r o a ce nto de
cu lo y s c ce ntrfu g a rpida m e nte co n la s he ce s , te nie ndo
u n do ble o bj e tiv o :
Elim ina r lo s re s to s fo ca le s .
Re nnir lo s hu e v o s y/o qu is te s e n u n s e dim e nto
re du cido .
Exis te u na v a rie da d g ra nde de e s ta s tcnica s qu e
e m ple a n s o lu cio ne s co n dife re nte s de ns ida de s :
( a rls Ba rthclo m y [047 a I05 0
Te le m a nn 1010
Riclttie 1010
La s ta s a s de re cu pe ra cin de hu e v o s lo g ra da s co n
e s to s m to do s dilicro n g ra nde m e nte , de m o do qu e no
s o n cm npa ra ble s cn s e ns ibilida d y cs pcciticidttd. N ing u no
a ba rca to do cl e s pe ctro pnru s ita ro po s ible y, e n g e ne ra l,
s o n m s a de cu a do s pa ra de te cta r hu e v o s pe s a do s . Lo s
de u ncina ria s s e dim e nm n m u y po co .
M to do de Te le m nnn rno dilcu du : Utiliza s o lu cin
de fo rm o ls a l.
' I
cu a nta s i4. ca m pa na s a po rce nta j e s tu m u pe m is n
de nu e v a ; y/n u rm i tu xte tm nnm w n ttra m ite s m e ta n s e
m m m
M to do s
Pa rs ito s n_
_ | 2 1 4 5 6
Ultciiia ria s lS,3 5 2 ,6 63 ,5 40 RD O 7 9X6
Afm rix
lu m bricu rdzs 9| ,6 9] 40' 90 ID O 0
62
c
T/'ic/|u r|`s
. lriclxu rrr 5 4,3 7 0 3 5 S0 97
Slra ng v lnide r
.rze rw m /ts 6.8 zu 7 _ 7 99 _
D ire cto e ntre pnrta y cu brco bj tlo s . i
Fra ns g ru cs o da Ka ta .
Flo ta cin e n s o lu cin s a tu ra da de l\'a Cl.
Tcle m a nn.
ra m i a c>a s u m a bly a f.
H~ = = 1= M m ( cu ltiv a ).
Sin tbcu nda r.
" Fe cu m la do .
a g ttfo rs t.s _
Pre pa ra cin: Fo rm a l a l 40%, 5 0 m l; N a Cl 5 g ; a g u a
de s tila da 95 0 m l.
Pro ce dim ie nto ; La s he ce s s e re co g e n e n s o lu cin de
fo nno ls a l, e n la pro po rcin de u na pa rt: de m u e s tra e n
do s de fij a do r. La s he ce s dilu irlu s e n fo rm o ]s a l s c
m e zcla n ho m o g ne a m e nte y s e ta rniza n po r m a lla
m e tlica . Ve rte r la dilu cin ha s ta la s BI4 pa rte s dt: u n tu bo
de ce ntrfu g a , a g re g a r Z m l de te r, ta pa r e l tu bo , a g ita r
co n e ne rg ia y de s ta ptlriu lu e g o le nta m e nte . Ce ntrilig a r
a l5 00 rpm du ra nte 3 m inu to s y co n po s te rio rida d
e lim ina r e l s o bre na da ntc co n g o lpe s e co . Re co g e r g o ta s
de l s e dim e nto co n pipe ta Pa s te u r, o bs e rv a rla s e ntre po rta
y cu bre o bj e to s , e n fre s co 0 co n a lg u na co lo ra cin, 0
g u a rda r cn cm a ra hm e da pa ra e s tu dio po s tcrio r.
Ro l de l te r y de l a ce ta to dt: ctilo : El s o lv e nte the
intro du cido co n la na lirla tl de lo g ra r la dis o lu cin de
la s g rzis a s fo ca le s , pe ro s e v io qu e s u e lim ina cin nu
rcdu ce la ca ntida d re a l dc he ce s ni lo g ra dis m inu ir e l
v o lu m cn dc s e dim e nto . En la m u e s tra pro ce s a da s c
fo nna n tre s ca pa s ( lig . l5 l4), qu e n pa rtir de l fo ndo
de l tu bo s o n: s e dim e nto , s o lu cin de co nce ntra cin
( fo im o ls a l) y te r. D c a cu e rdo co n la tcnica . cu a ndo
la m u e s tra e s m e zcla da , a g ita da v ig o ro s a m e nte y
ce ntrifng a da ., In ca pa dc te r co ntie ne g ra n ca ntida d de
he ce s flo ta nte s ( e s pu m a ) y cn e l fo ndo qu e da u n pe qu e o
s e dim e nto . Es a e s pu m a fe ca l no ha tlo ta do po r s e r m s
liv ia na qu e la s o lu cin de flo ta cin, s ino po r e fe cto de l
te r, lo qu e s e e xplica dc la s ig u ie nte m a ne ra : la a g ita cin
v ig o ro s a pro v o ca la dis pe rs itm de l te r e n pa rticu la s
tina s e xtre m a da m e nte ine s ta ble s , qu e po r a ccin de la
Fu e rza ce ntrfu g a s u be n y e m e rg e n e n la s ttpe rticie
a rra s tra ndo pa liiu u lm Fe ca le s a dhe rida s po r dicha fu e rza .
La s pa rticu la s fe ca le s re la tiv a m e nte g ra ndts y lo s hu e v o s
no s o n a ds o rbido s a la s pa rticu la s de te r y qu e da n e n
e l s e dim e nto ; e ntre a m ba s ca pa s , la s u pe rio r ( te r) y la
s o lu cin de co nce ntra cin, s c fo rm a la e s pu m a qu e s e
de s e cha .
Exis te n a ctu a irne nte m to do s de s e dim e nta cin qu e
e m ple a n s u s ta ncia s te ns ica ctiv a s , e m u ls iftca do rcs no
inico s co m o e l Tw e e n 80, Tritn X100, Trito n N E
y Em a s o l. Si s e s u s pe nde n la s he ce s e n e s te tipo do
s o lu cio ne s , co n a g re g a do dc tcr y a g ita cin. e l te r e s
rpida m e nte dis pe rs a do y o m u ls i ca do y la s o lu cin
fe ca l s e g e lifica , Su ce ntritiig a cin indu ce u n fe nm e no
de e lim ina cin dc liqu ido y la ca pa te rg e l s e s e pa ro
e n la s u pcrtcic. En la ba s e s e fo rm a u na ca pa fe ca l
o ta nte . La a ccin de la s u s ta ncia te ns io a ctiv a ha ce qu e
lo s hu e v o s s e s e pa re n fcilm e nte de la s pa rticu la s e ca le s .
Ade m s , o cu rre n fe nm e no s dc rcpu ls in e ntre la s
pa rticu la s dc ttcr icrte m e ntc ca rg a da s co n e le ctricida d
po r cl a g e nte te ns io a ctiv o y lo s hu e v o s , co n ca rg a
o pu e s ta . Es to s s e hu nde n y ct s e dim e nto de re s to s
indig e rido s e s a ds o rbido a la s pa rticu la s de te r y s u be
a la s u pe rficie . El a g e nte te ns io a ctiv o re qu ie re u n pll
ptim o pa ra s u dis o lu cin e n e l m e dio . Es te pH e s 4,0
pa ra Tw e e n 80 y po r de ba j o de 4,0 pa ra Trito n X100.
La ca ntida d de s e dim e nto e s m u y g ra nde de l la do a lca lino
y prxim o a la ne u tra lida d, y dis m inu ye ne ta m e nte po r
de ba j o de l pH 4,0. Po r e s ta ra zn, u n de te rg e nte ne u tro
o u to u o s trco ro rko m tm s rro u o o rco | 3 9
t
_ _ _ _ Ete r
'_ _ f'irr',;; .`, _ _ , Es pu m a
._ ' ,_ _ Fu m a rs a t
' _ _ _ Scdirne nto
~ s
iis ,
m g . is ta . tu e w rt tu rnnrrnm nru u a ncru n.
qu e da g ra n re cu pe ra cin de hu e v o s zi pll 7 ,0 e s ina
de cu a do po r la pre s e ncia dr: u n s cdim e nto m u y v o lu
m irio s o . El de te rg e nte de bo u s a rs e e n la co nce ntra cin de
0,10,5 %; s i la ca ntida d e s m a yo r, a u m e nta e l s e dim e nto .
M to do de Tw e e n 80citra to bu ffe r: D e s a rro lla do
po r O s hinra y co ls . ( 1965 ) y pre ccniza do po r Ka g e i y
co ls . de s de l9( 7 , e s ztplicttblr: n la de te ccin de hu e v o s
de ce s to rlo s , nu nnrlu do s y tre m u to rlo s de pe qu e o y g ra n
ta m a o ( no prim pro m /.no s ). Se ca ra cte riza po r m a yo r
re cu pe ra cin de lru e v ns y m e no r ca ntida d na l de
s e dim e nto rr e xztm innr.
Pre pa ra cin: Ag re g a r l2 .*l g de cido cnico y 2 '/'.6lg
de N : t2 HPO _ ,, l2 llzO rr 2 003 00 m l de a g u a de s tila da ,
ca le nta r s tra v cm cntc y co m ple ta r e l v o lu m e n a 1 litro
co n a g u a dlrs tilndu . Ag ru g nr 5 m l de 'Tw e e n 80 a 5 00
m l de la s o lu cin ba y zr y v o lv e r a co lo ca rlo co n e l
re s to de l bu ffe t. Ag re g a r 0.1 g dc m crtlrio la te y g u a rda r
ha s ta s u u s o .
Pro ce dim ie nto : Su s pe nde r 0_ 5 g de he ce s e n 2 3 m i
de s o lu cin tis io lg io zr Filtrnr po r g a s a do ble a u n tu bo
de ce ntrfu g a , co m ple ta r cl v o lu m e n a l5 m l co n s o lu cin
fis io lg ica . Ce nlri tg rtr la s tts pe ns in fe ca l a 2 000 rpm
du ra nte l m inu to . D cs cu rtu r e l s o lrre nrrda nte , a g re g a r a l
s e dim e nto li) m l de l Tw ccn 80 pre pa ra do y 3 5 m l de
te r. Ta pzrr e l tu bo co n ta pn a j u s ta do y s ncu dir v ig o ro
Sa m e nte a m o no du ra nte 2 0 zx 3 0 Scg u ndo s . Ce ntrifrrg a r
a 2 000 rpm du ra nte l~2 m inu to s . Scptrrnr la ca pa flo ta nte
de e s pu m a de la pa re d de l tu bo co n u na v nrillito nu .
D e e crnta r e l s o brcna da nte co n la ca pa de e s pu m a y s e ca r
lu s u pe rticic inte nta de l tu bo . Co lo ca r e l s e dim e nto e n
u n po rta o bj e tu s lim pio , ya s e a inclina ndo cl tu bo o co n
u na plpe tn ca pila r la rg a .
c. M to do s dc flo ta cin ce ntrfu g a : So n s im ila re s
a lo s de flo ta cin ya m e ncio na do s y tie ne n e l m rito de
a tbre v iztr cl tie m po de flo ta cin co n la ce ntri lg a cin.
M to do de Fa u s t: La s o lu cin de flo ta cin ( s u lfa to
de cinc a l 3 3 %) tie ne u na g ra v e da d e s pe citca de ll3 0
y po s e e ba j o pre s in o s rnticfr. Lo s qu is te s de pro to zo o s
pa rs ito s y la s la rv a s de Srro ng ylnide s .rle rco ra lis s e
de te cta n s in a lte ra cio ne s , Lo s nro tbzo ito s de lo s pro to zo o s
s o n de s tru ido s . Lo s hu e v o s de he lntinto s no s o n da a do s ,
pe ro lo s hu e v o s pe s a do s de tre m a to do s y e e s to do s no
s e re cu pe ra n; s u de te ccin s lo e s po s ible cu a ndo e s tn
e n g ra nde s ca ntida de s .
Pro ce dim ie nto : Se s u s pe nde l g de he ce s e n a g u a
tibia . Sc filtra po r g a s a , re co g ie ndo e n u n tu bo de
ce ntrfu g a u no s 10 m l. Se ce ntri rg n du ra nte 1 m inu to
: t ISO O rpm . D e ca nta r, a g re g a r a l cu lo t 2 3 m l de a g u a ,
ce ntrifu g o r y rcpe tir v a ria s v e ce s e l pro ce s o ha s ta qu e
e l liqu ido s a lg a cla ro . Ag re g a r a l cu lo t 3 4 m l de s u lfa to
de cinc a l 3 3 %. M e zcla r bie n y co ntinu a r a g re g a ndo la
s o lu cin 's a tu rzttlzr ha s ta l cm de l bo rde de l tu bo .
Ce ntrifu g nr l m inu to n 2 5 00 rpm . To m a r co n : m s n v a ria s
m u cs tm s de l liqu ido s o brcna da nte y o bs e rv a r e ntre po rta
y cu bre o bj e to s co n o s in lu g o ] u o tro a g re g a do . La s
m u e s tra s fe ca le s re co g ida s e n fo rm o ] re qu ie re n pa ra
flo ta cin g ra v e da de s e s pe cifica s s u pe rio re s n 12 00.
Em plo a r She a the r o bie n re co g e r la m u e s tra e n fo rm o ls a l.
M to do de She a lhcr: Em ple o s o lu cin s a tu ra da de
a zca r. Tie ne e le v a da g ra v e da d cs pe ci ca ( 13 00), lo
qu e pe rm ite la flo ta cin de e le m e nto s pe qu e o s co m o
o o qu is te s de co ccidio s , pe ro s u e le v a da pre s in o s m tica
ha ce po co rcco rne nda ble s u u s o po r la rpida de fo nna ci n
y de s tntccin de lo s e le m e nto s .
So lu cin s a tu ra da dc clo ru ro de s o dio : Al a bre v ia rs e
e l tie m po de co nta cto de la s o lu cin s a tu ra da de o lo nrro
de s o dio co n lo s e le m e nto s pa ra s itzrio s r s c e v ita ria n lo s
e fe cto s inde s e a ble s pro du cido s po r la e le v a da pre s in
o s m ticn de la m is m a .
B. M to do s cu a ntita tiv o s : N o ha re m o s hinca pi e n e s to s
m to do s , po rqu e e n g e ne ra l no s e a plica n a l dia g
no s tico de pa ra s ito s inte s tina le s e n m e dicina .
C. M to do s e s pe cia le s
M to do de Gra ha m 0 his o pa du a na l: La s tcnica s
co pro pu rns ito lg ica s e s tu dia da s no pe rm ite n de s cu brir
lo s hu e v o s de Enre ro biu s v e rm icu [a rs qu e s o n pu e s to s
fu e ra de l tu bo dig e s tiv o de l ho s pe da do r y de po s ita do s
e n lo s plie g u e s ra dia do s de l a no . Lo s hu e v o s de la s
te nia s s o lita ria s ( Ta e na rng im zla y Tu e rria s o tiu m ) no
s e libe ra n e n la s he ce s , s e e v nca n nl e xte rio r cu a ndo
lo s pro g ltido s e nte ro s de l pa rs ito s e ro m pe n a l ( o m a r
a ctiv a m e nte e l cs nte r a na l.
Pro ce dim ie nto : Se de be indica r a l pa cie nte la fo rm a
y m o m e nto de re co le ccin de la m u e s tra , qu e de be ha
ce rs e s in hig ie ne a na l pre v ia ( s u prim ir e l ba o de la no che
a nte rio r) y ztntcs de a ba ndo na r la ca m a a l de s pe rta rs e .
La a plica cin de ce lo fn a dhe s iv o e n e l a no co n u n
de do e ng u a ntu do 0 m e dia nte u n tu bo de v idrio pe rm ite
re co g e r lo s cita do s hu e v o s . Lu e g o s e pe g a e l ce lo fn
s o bre o l po rta o bj cto s y s e pra ctica e l e xa m e n m icro s
cpico dire cta m e nte po r tra ns pa re ncia . Si hu bie s e n
qu e da do m u cho s bu rbu j a s de a ire y plie g u e s , po r
a dhe re ncia de fe ctu o s a de la cinta s o bre e l v idrio , s e
a co ns e j a intro du cir cntrc a m bo s u na g o ta de xilo l. La o tra
a lte m a tv a , pre fe rida po r a lg u no s lztbo ra to ris tzrs , e s e l
e m ple o de u n his o po de g a s a qu e s e Bo ta a lre de do r de l
a no , s e s u m e rg e e n u n tu bo co n s o lu cin fis io lg ica y
13 92 s e ccio n s = D ; o m cu o s rico co rizo rniu s tro to o tco
s e re m ite a l la bo ra to rio . El m to do de Gra ha m , e n
cu a lqu ie ra de s u s pro ce dim ie nto s , de be hnu e rs e e n fo rm a
s e ria da : cinco m u e s tra s e n dia s a lte rna do s .
Re cu pe ra cin de la rv a s ( m to do de Ha ra da
M o r): Aplica ble a u n nm e ro lim ita do de ne m a to do s
de g ra n im po rta ncia clnica ( g . ISI5 ). Pe rm ite dile
re ncia r la s e s pe cie s de u ncina ra s ( N e ca zo r nm e rica nzo y
Arzpylo s ro m a du o de nnle ), cu yo s hu e v o s s o n idntico s : e l
dia g ns tico de be ha ce rs e e n ba s e a la s ca ra cte ris tica s de
la s L3 infe cta nte s de s a rro lla da s in v irm .
En e l m o m e nto a ctu a l s e ha v u e lto de e j e cu cin
indis pe ns a ble pa ra dia g ns tico de e s tro ng ilo idio .: is y
s e g u im ie nto de l tra ta m ie nto qu im io le rzipico dc Sim u
g ylra de x s te rco ra lis . Sc re qu ie re e l cu ltiv o < lc Sictc
m u e s tra s fo ca le s e s e a s co ns e cu tiv a s a pa rtir de l s plirno
dia po s tra ta m ie nto co n a lbe nda zo le co m o crite rio de
cu ra cin. Tie ne la v e nta j a de re a liza rs e de ntro de tu bo s de
e ns a yo , dc fcil m a nipu la cio n, lim pie za y iibicnciiii cs
a de cu a do pa ra tra ba j o s de ca m po y e xa m e n de g m nilcs
po bla cio ne s , po r s u s im plicida d y bu e na rccu pcm cin do
la rv a s .
Pro ce dim ie nto y re co m e nda cio ne s : Pre pa ra r u na tira
de pa pe l de filtro de 15 x 2 cm , co n u n plie g u c v e rtica l
cn la line a m e dia y dis e m ina r 0,5 g dc licco s e u u na
ca pa m u y fina , s o bre lo s do s te rcio s s u pct'io |'cs : lc la
m is m a . Intro du cir la tira e n tu bo de e ns a yo de 180 x
IS m m s u m e rg ie ndo e l e xtre m o lim pio e n tt5 m l dc
a g u a ( g . l5 l5 ). La s he ce s no de be n to ca r e l a g u a pa ra
e v ita r la pro life ra cin de ho ng o s y ba cte ria s pcrj u clicitilcs
pa ra cl de s a ru o llo y de te ccin ( lc la s lzu v tis . n criu s ti de l
co ns u m o de o xig e no . Si la cnpti fe ca l e s g ru e s a , e l llnj n
de la s he ce s lle g a a co nta niim ir e l a g u a . D u bc ils irs e
a g u a de s tila da pa ra e v ita r la a ccin clclctc'rca de l clo ro .
Ha y qu e u tiliza r he ce s Fre s ca s , s in cliu s e rv zu lo r ni lj nrlnr,
m a nte nida s a l a brig o dc In de s e ca cin, n u na tcm pcrm iira
de 102 5 C y pro ce s a rs e lo a nte s po s ible . Lo s hu e v o s de
N e ca to r a m e rica nu s no s o n v ia ble s liie g o de 2 4 ho ra s
de a lm a ce na m ie nto a 0C. La re cu pe ra cin de lzin/a s cs
m e no r cn inv ie m o .
Se de be ta pa r bie n e l tu bo co n u na lm ina de
po lie tile no s u j e ta co n u n a nillo ( lc g ru na pa ra e v ita r ln
ra m ita .ic p< 1m .1 m _
M a lin de g s m
i
fit
~.
s i M im
( w n
.' Pa pe r rn
fa r
fi
filrm _ j
Ag u a de s tila da
Fig . 15 15 . M to do de Hnru dnM o ri.
de s e ca cin e ricu ba rlo a 2 5 3 0C du ra nte 10 n IS dia s .
D u ra nte e s te la ps o la s la rv a s de Strrm g ylo ide s
s le rca m /Lv s e a na s tra rn fu e ni de la s he ce s lle g a ndo a l
a g u a de l fo ndo . Lo s hu e v o s de u ncina ria s e v o lu cio na rn
s o bre cl pa pe l de ltro , libe ra ndo a l te rce r dia la rv a s
rlia bdito idcs ( L.l), qu e m u da rn ha cia e l s e xto dia a la rv a s
llu ifo rm e s infe cta ntm ( L3 ).
Ha y qu e o bs e rv a r e l niv e l de l a g u a de l tu bo a pa rtir
de l te rce r da y, s i ha ba j a do , re tira r la tira y a g re g a r e l
a g u a fre s ca ne ce s a ria pu m qu e to qu e e l pa pe l. La a pe rtu ra
y cie rre de l tu bo a fe cta e l m o v im ie nto la rv a l. Si qu e da
do s tnpzidn, la s la rv a s pe rm a ne ce n s o bre e l pa pe l y s u
m o v im ie nto ha cia cl a g u a e s a fe cta do de s fa v ra blo m e nte
En e s pe cia l, la s la rv a s de N e ca lo r a m e rica nu s ticncn
te nde ncia zi s u bir po r e l pa pe l y a g lo rne ra rs c e n e l
cxtre iu o s u pe rio r. Si e l tu bo s e ta pa e n la fo rm a indica da ,
cxts i ln to ta lida d de la s la n/a s de u ncina ria s v a n a l a g u a .
Si s c o btu ra e l tu bo co n ta pn de g o m a , la fa lta to ta l
dc a ire im pide e l tle s a rm llo la rv a l.
Exzu ncn de la s la rv a s : Al fina l de l pe ro do de
incu ba cin, e xa m ina r lo s tu bo s co n lu pa o m icro s co pio
inv e nirln, pu ra de te cta r pre s e ncia o a u s e ncia de la rv a s .
En e l prim e r ca s o , s e v e rn na da ndo a ctiv a m e nte . Se
to m a r e nto nce s u na g o ta co n pipe ta y s e o bs e rv a r
e n e l m icro s co pio , e ntre po rta y cu bre o bj e to s , pre v io
ca le nta m ie nto co n u na lla m a de bil ( e nce nde do r dc
cig a rrillo s ) ha s ta qu e la s la rv a s m u e ra n e n e xte ns in.
N o llu g a r a l pu nto de e bu llicin de l a g u a . Cu a ndo ha y
po ca s la rv a s y, s o bre to do e n inv ie rno cu a ndo e s tn
inzrcriv u s , e s de s e a ble v o lv e r a e xa m ina r lo s tu bo s
: iprtrciilcm u nli: ne g a tiv o s , v o lcttnclo e l co nte nido e n u n
v idrio dc re lo j g ra nde y o bs e rv a ndo co n m icro s co pio
binccu lu r.
Re cu rrir zi la s ta bla s , cu a dro s y e s qu e m a s pa ra la
trixo riliriiiu cn cru da ca s o . Si bie n a pa rtir de l te rce r dia
pu crlu n ha lla rs e la rv a s , pa ra u na dife re ncia cin s e g u ra y
pre cis a cs co nv e nie nte pro lo ng a r e l cu itiv c de 10 a l5
dia s . lle rv ir to do e l m a te ria l u s a do lu e g o de l e xa m e n y
e v ita r iiife cciu ne s pro pia s y a j e na s .
Co lo ra cio ne s tile s e n co pro pa ra s ito lo g a
A Lu g o !
Pre pa ra cin. So lu cin de re s e rv a :
lo do m e ta lico ( cris ta le s e n po lv o ) 5 g
~ Iu du ro de po ta s io lO g
~ Ag u a de s tila da cs p 100 m l
Se re co m ie nda u s a rlo dilu ido 1: 5 ( s o lu cin de tra ba j o
t de D 'Anlo ni). El lu g o l de be g u a rda rs e cn fra s co s co lo r
ca ra m e lo , e n la o s cu rida d y e n la he la de ra . La s s o lu cio ne s
de o do pie rde n pro g re s iv a m e nte e l co lo r y s u s pro
pe da de s tinto ria lcs , po r e s o de be n pre pa ra rs e s o lu cio ne s
fre s ca s ca da do s 0 tre s s e m a na s .
Pro ce dim ie nto : Co lo ca r s o bre u n po rta tbj e to s u na
g o ta de m a te ria fe ca l, a g re g a rle u na g o ta chica de lu g o l,
m e zcla r, cu brir y o bs e rv a r e n e l m icro s co pio . El cito pla s m a
s e ti e de a m a rillo , la cro m a tina de pa rdo ne g ru zco y
e l g lu co g cno , pa rdo ca o ba . El a lm idn y s u s pro du cto s
de de g ra da cin m u e s tra n lo s co lo re s ca ra cte rls tico s .
B. Bnilo ng e r
Pre pa ra cin. Co lo ra nte :
Cris ta l v io le ta 2
~ Fu cs io a bs ica 0,05
Alco ho l 95 " 2 0
Fe no l cris la liza rio fu ndido 10 w e m
D e j a r cn co nta cto u na no che . Ag re g a r a g u a de s tila da
e s p 100 m l. Co ns crv a r e n fra s co ca s ta o o s cu ro ,
he rm tica m e ntc ta pa do , a l a brig o de la lu z. Es dc
co ns e rv a cio n ilim ita da , Pa ra e l u s o , to m a r e l cu lo m nle
de la s u pe rrcic, pu e s pu e dcn fo rm a rs e de ps ito s e n e l
fo ndo .
Pro ce dim ie nto : Co lo ca r u na g o ta pe qu e a de
s u s pe ns in de he ce s s o bre u n po rtu o bj e to s . Ag re g a r
po qu s im o co lo ra nte co n pipe ta ca pila r bie n a na da ,
Ce rra do y w cu rrida . M e zcla r co n la pu nta . de l cu bre o bj e to s .
Cu brir. Se lla r e l pre pa ra do co n e s m a lte pa ra u a s inco lo rn
y o bs e rv a r co n inm e rs in. La co lo ra cin e s inm e dia ta ,
pro g re s iv a y e l pre pa ra do s e lla do s c co ns e rv a du ra nte
v a rio s dia s . Se Li e n qu is te s y [o nna s v e g e tntiv a s , a s
co m o lo s de m s e le m e nto s de l pre pa ra do pe nniticntlo
s u to ta l ide nti ca cin. Lo s cito pla s rnns v iv o s y lo s
cris ta lo ide s s e co lo re a n e n ro j o . La s e s tru ctu ra s nu cle a re s
e n ne g ro , lo g t ndo s c de ta lle s de g ra n nu ra , co m pa ra ble s
a lo s o bte nido s co n tcnica s m s co m plica da s . Sc
v is u a liza co n to do de ta lie e l ncle o de En/a m o u bn
his lo lytlm , o pre cindo s e la dis tribu cin dc la cro m a tinn
nu cle a r y co n to da nitide z e l ce ntro s o m a ; e s to s e le m e nto s
pe rm ite n la ide ntirca cn de l cita do pro to '/.o o . Co m o s t:
v e . Ba ile ng e r co lo re a in v iv o , pe ro pre s e nta In v e nta j a
a dicio na l de co lo re a r ta m bin lo s pro ro zo o s j a do s e n
Tu rdj cv . D e e s ta m a ne ra , s e ha n po dido e s tu dia r
m a te ria le s j a do s m u cho tie m po a trs , ha s ta de u n a o
( Gia rdia lo m o /ia e n bilis , e pim a s tig o to s de cu ltiv o de
Trypa no s o m u cru zi, Enm m o e ba his to lytca de he ce s
ds e nt ca s hu m a na s , Tnqra no s o m u cru zi y Trypa lw s w na
e qu nu m de a nim a le s inccu la do s , Trclro m o na s v a g na lir
de flu j o ), o bte nie ndo e xce le nte s re s u lta do s , po r lo qu e
s e pre s e nta e s ta inl`o rm 1cin co n la s e g u rida d de qu e
s e r til, ta nto e n m a te ria le s bio lg ico s re cin o bte nido s
co m o e n m u e s tra s pa ra e s tu dio s ' po s te rg a do s o e s po
cim e ne s de co le ccin.
C. Azu l de m e tile no re g u la do de N a ir: Es ta
co lo ra cin e s e fe ctiv a pa ra v is u a liza r de ta lle s nu cle a re s
cu a ndo s c e m ple a a pH ba j o ; e ntre 3 ,6 y 4,8 e l co lo ra nte
pe ne tra m s a ctiv a m e nte e n lo s tro fo zo to s a m e biu no s .
Lu e g o de 5 a 10 m inu to s , e l a zu l de m e tile no de N a r
ti e e l cito pla s m a de a zu l cla ro y e l ncle o de a zu l m s
o s cu ro . El pre pa ra do co lo re a do de be o bs e rv a rs e a nte s
de lo s 3 0 m inu to s .
Pre pa ra cin: Co lo ra nte s i pH 3 ,8:
So lu cin 0,2 M cido a ctico ( ll.5 5 m l de
cido a ctico g la cia l/l000m l de a g u a de s tila da ) 44 m l
So lu cin 0,2 M a ce ta to de s o dio ( l6,4 g de
a ce ta to de s o dio / 1000 m l de ng u n de s tila da ) 6 m l
Ag u a de s tila da 5 0 nil
Azu l de m e tile no ( ce rtifica do pa ra u s o
e n his to lo g ia ) 0,06 g
M e zcla r ia s s o lu cio ne s de cido a ctico y a ce ta to dc
s o dio y a g u a de s tila da . A a dir e l a zu l de m e tilcno y
dis o lv e rlo . El co lo ra nte e s e s ta ble a te m pe m tu ra a m bie nte
du ra nte la rg o tie m po .
D . Tinta china : Es ta co lo ra cin re s u lta til pa ra
inv e s tig a r Bla s io qv s zils ho m inis e n he ce s fre s ca s y/o
prcs e rv a da s . Em ple a tinta china co n e l a g re g a do de
fo rm o l s in dilu ir ( a l 40%) cn co nce ntra cin na l de l
lO %_ D e po s ita r u na g o ta dc m a te ria fe ca l s o bre u n
po rta o bj e to s , m e zcla r co n u na g o ta dc tinta china ,
Co lo ca r u n cu bre o bj e to s y e xa m ina r. Pe rm ite v is u a liza :
ln g ru e s a cps u la m u co s a qu e ro de a a l pa rs ito .
E. Trcrm icu ( m u dilcnrla ): La co lo ra cin tricrrnica
e s u n pro ce dim ie nto de l qu e pu e de n o bte ne rs e re s u lta do s
u nifo rm e m e nte s a tis kcto rio s co n m a te ria l fre s co y pre s e rv a do
e n a lco ho l po liv inilico ( PVA).
Pre pa ra cin, Co lo ra nte :
ZR cro m o tro po 0,6 g
Sl` v e rde cla ro 0,3 g
_ Acido fo s fo tng s tico 0,7 g
Acido a ctico g lztciitl l m l
e Ag u a de s tila da 100 m l
Sc a g re g a l m l de cido a ctico g la cia l a lo s
co m po ne nte s s e co s . D e j a r la m e zcla e n re po s o dc li a
3 0 m inu to s pa ra s u m a du ra cin y lu e g o inco rpo ra r 100 m l
dc a g u a de s tila da . Un bu e n co lo ra nte e s de co lo r prpu ra .
Pro ce dim ie nto : Pre pa ra cin dc la m u e s tra a co lo re a r:
M a te ria l fre s co : El fro tis fe ca l s e co lo ca inm e
dintnnictttc ( s in s e ca r) e n j ndo r de Scha u diu n, po r lo
m e no s du ra nte 3 0 m inu to s .
Si ln m u u s tra de licce s e s liqu ida , co lo ca r de 3 a 4
g o ta s de PVA e n cl po rla o bj e to s , m e zcla r co n u na g o ta
de m a te ria fccnl, e fe ctu a r e l fru ts y de j a r s e ca r du ra nte
v a ria s ho ra s e n e s tu fa a 3 7 "C o du ra nte to da la no che
a te m pe ra tu ra a m bie nte .
M u te rinl pre s e n/a do e n PVA:
Sc m e zcla to ta lm e nte la de po s icin co n la s o lu cin
de a lco ho l po liv inlicn y s e tiltra a tra v s de g a s a hm e da
e n tu bo s de ccnlrifttg a dc li m l de ca pa cida d. Ccntrifu g a r
a l5 00 rpm du ra nte 2 m inu to s . D e s ca a r cl s o bre na da nte
y u tiliza r e l s e dim e nto pa ra re a liza r e l fro tis . Pro ce dcr a
co lo re a r cl e xte ndido inm e dia ta m e nte , s in s e ca r, o s e ca rlo
du ra nte v a ria s ho ra s a te m pe ra tu ra a m bie nte o e n e s tu fa
a 3 7 "C.
Tcnica de la co lo ra cin tricrm ica :
Co lo ca r lo s pre pa ra do s e n a lco ho l e tlico a l 7 0%,
qu e co nte ng a io do dc D `Anto ni du ra nte 2 a 5 m inu to s .
Co lo ca r e n a lco ho l e tlico a l 7 0% du ra nte 5 m inu to s ,
e s cu rrir y re pe tir la o pe ra cin, de j a ndo e l a lco ho l de 2
xt S m inu to s .
Co lo ca r cn la s o lu cin de co lo ra nte Lricrdrnico
du ra nte lO m inu to s .
U94 SECCIO N 6* D : D IAGN O STICO CO PRO PARASITO LO GICO
'Co lo ca r e n a lco ho l e tlico a l 90%, zicidi ca do
( cido a ctico a l 1%). du ra nte 3 s e g u ndo s .
Hu m cde ce r u na v e z e n a lco ho l e tlico a l l00%.
~ Efe ctu a r do s nu e v o s ca m bio s dc a llrnho l e tlico nl
100% y de j a r de 2 n 5 m inu to s e n ca da u na .
Co lo ca r xile no o to lu e no du ra nte 2 u 5 m inu to s y
re pe tir u na v e z m s ln o pe ra cin po r e l m is m o tie m po .
lv lpiitiir e n m e dio de m o nta j e y o bs e rv a r co n inm e rs in.
El cito pla s m a de lo s tro fo zo to s de Em a /na e brz
liis ro lv lca y s u s qu is te s s e no lo rca n de u n v e rde a zu la do
co n to no s de prpu ra . En e l qu is te de Enlnm o e ba
co li e l cito pla s m a e s n m e nu do m s prpu ra . Cu e rpo s
cru m nto ide s , e ritro cito s y ba cte ria s s e li e n de ro j o . La s
le v a du ra s , co m o o tro s pa rticu la s ing e rida s . to m a n u n
co lo r v e rde . Lo s hu e v o s y la s la rv a s de lie lm inio s s u e le n
ce lu re u rs r; de ro j o . La s clu la s inu m a lcriu s y lis u lu re s
s e ti e n e n fo m ra s im ilnr a lo s pro lo zo o s .
F. Kinyo u n ( m 0di c: d ): La Lincin ne ido rre s is
Le nte re s u lta s a tis fa cto ria pa ra ding no s ticm o o qu is te s de
Cryplo s po rldiu m s pp. St: re co m ie nda tra ba j a r co n he ce s
fo rm o lu da s a l ID "/0, Ca lcntm o s zi 7 0C du ra nte li)
m inu to s pa ra de s ca rta r rie s g o s de co nta ininncin. Pa ra
la co nce ntra cin de lo s o o qu is re s , s e pre fie re ln flo ta cin
co n s o lu cin s a tu ra da de clo nrro de s o dio ( F lle bo m ) y
la s e dim e m ncin co n s o lu cin dc fo rm o ]s a l ( Te le m nnn),
ya qu e no diticu lm n la co lo m cio n po s te rio r, Es pre fe rible ,
a nte s de re a liza r e l fro tis fe ca l, tra ta r e l m a te ria l
co nce ntra do co n KO H a l i0% pa ra lis a r e l m u cu s ,
Pre pa ra cin. Co lo m nte : So lu cin de ca rbo lfu cs iiia z
Fu cs inn bs ica 4 g
Eta no l 95 % 2 0 m l
D is o lv e r e l e o lo m m e e n a lco ho l co n a g ita cin frccircnte
y de j a r 2 4 ho ra s e n re po s o . Ag re g a r fe no l co nce ntra do
S m l y a g u a de s tila da 100 m l.
D e co lo rnnte r Acido s u lfrico a cu o s o a l 0.5 %:
~ Acido s u l irico co nce iitra do 0,5 m l
Ag u a de s tila da 99,5 m i
Ve rte r e l cido s o bre e l a g u a .
Co ntra cnlo ra nle i So lu cin de a zu l dc m ctilcno :
Azu l de m e tile no 0.3 g
Eta no l 95 % 3 0 m l
D ilu ir o l0O m l co n a g u a de s tila da .
Pro ce dim ie nto : Fij a r e l fro tis co n a lco ho l m e lilicu
du m m e 3 0 s e g u ndo s . Cu brir e l po rru o bj e to s co n cnrbo l
fu m na du ra nte 5 m inu to s zi le m pe ra ru rn a m bie nte . N o
ca le nta r. La v a r co n a g u a de ca nilla , Enj u ng nr co n a lco ho l
e tlico a l 5 0% ha s ta re m o v e r e l e xce s o de tintu ra ro j a _
Inm e dia ta m e nte la v a r co n a g u a de ca m illa . D e cu lo rnr
co n cido s u lfrm a cu o s a a l 0.5 % du ra nte 1 m inu to s
0 lm s zx qu e no s a lg a m s co lo ra nte . La v a r co n a g u a de
e a niila . Co ntra te ir co n a zu l de m e tile no du ra nte l
m inu to . Enj u u g a r co n a g u a de ca nillzl, s e ca r nl a ire y
o bs e n/a r co n inm e rs in. Lo s o o qu is te s s e li e n de co lo r
ro s a do brilla nte n fu cs ia , s o bre u n fo ndo a zu l plido .
La s le v a du ra s y le ilco cito s s e de co lo ra n y to m a n e l
co lo r.a nte de o ntm s te .
So licitu d, re g is tro inte rno e info rm e de a nlis is
co pro pe ira s ila rio .
zi) So licitu d m dica
b) Re g is tro inte rno
cl lnI`o rn\e de la bo ra to rio
11) Anzls is co pru pnrns ita rio e n fre s co .
Inv e s tig a cin de pa rs ito s de l tra cto dig e s tiv o s u pe rio r
( re cu pe ra cin de la rv a s ).
Anlis is co pro pa ra s ta rio s e rindo t M to do s de
co nce ntra cin.
Inv e s tig a cin de r'icido ;ilco Iiu l re s is te nte s ( o o qu is m s de
Crj u p1o .v pw 'idim n s pp. Cclo s po m s ppi )
~Te s l de Gra ha m o e s co billndo a na l ( zte /^o bu .v
v e r/ncu lm 'i.r).
bl Ante ce de nte s clinico s .
D ia rre a /du ra cin
Vm ito s
Prdida de npe lito
Pru ritu a na l
Afe ccin re s pira to ria
Su e o a lte ra do
D e e a m ie nto
Enu re s is
Elim ina cin de pa rs ito s
Pu ru s ito s is a nte rio re s
D u lo s cnm ple nie nta rio s .
Re cu e nlo y fnnu la lcu co cilnria
Pro te ino g m nia
% de Iie nio g lo bina
D ia g ns tico po r iim ig e ne s
c) s co nv e nie nte i|1l`o r|nu r e n m o do nrie nlntiv o pa ra e l
dia g ns tico to do s lo s e le m e nto s re co no cido s po r e l
o bs crv ndnn nu n lo s no pa ra s itnrio s .
N o nibrc de l pro fe s io na l m dico s o licilzrnte
N o m hm y a pe llido co m ple to de l pa cie nte
Tipo de m u e s tra re cibida
Ca ra cte rs tica s o rg a no lpie a s ( m u e s tra fre s ca )
O bs e rv a cin inncru s cpiczi
~ Tcnica s de co iiccntru cin u tiliza da s
'Tcnica de e s co billu do : m a l
Tcnica de _ re cnpe r: ie in de la rv a s
Cnlo rzicio ne s
Ele m e nlo s ha lla do s , g ne ro y e s pe cie
BIBLIO GRAFIA
M nde z O C. Ltctrio ru ie s prctica s s o bre Ente m pu m iu s is Hu m ilnis s . Am a
u iu qrrfrnfiq Cm ncri L rn< ,w 1rw m m s ( s rrp|.n.
W o rld Hdllll O lg u nilzlllu n. Es p= l'lC0|1\\TI!e . Pu bliche a lrh s ig ixillcnncc
o f irrtcs liim i pilins ilii: infu clm ns t m e m ds u f a s s e s s m e nt. W HO ,
Ge ne v a , 1997 .
W o rld He a lth O rg a nizu u o n. M ru do s bs ico s de la bo ra to rio e n
pm s irniu g ir rne rinrr. w zio . o ire nfe N 92 .

También podría gustarte