Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
“…………………………………………………………..”
YACHAY KAMU/GUÍA DE INTERAPRENDIZAJE
PROCESO: PAI
O.LL.2.2
b.
b. YACHAYMAN YAYKUY (Problematización)
Kay tapuykunata kutichini:
Imachik imakaymanta yachanichu:
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Imachik samikunata killkanichu:
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Kimsa pachakunapi huninata yachanichu:
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
c. AMAWTA YACHAY (Contenido científico)
IMACHIK IMAKAY:
Imachikkunaka pi rurak, tiyak, munak, kakta rikuchikkunami kan.
Chay imatukushkaka pachapi, runapi rurashkatami rikuchin.
Imachikkunata riksinkapakka -na shimikuwan riksinchik.
Shina:
RURAY KANA MUNAK SHINAKANAYACHIK
kallpana puñuna kuyana kana
purina puskuna Munana
runa samana Rikuna
pawana wakana Piñana
llamkana rikuna Kawsana
wampuna asina wakana
IMACHIKKUNA SAMIKUNA:
1.- Rurayallichik
Imachikkuna samikuna 2.- Ruraymanayallichik
3.- Shinakanayachik
RURAYALLICHIK IMACHIKKUNA:
Kay rurayallichik imachikka, ima rurayta shuktak runaman imamanpash yallichikmi kan:
Shina:
Francisco mashika shuk kamutami killkashka.
Carlos yayami killkay yupaymanta pakishka.
Luz kuytsaka antawatami apak kachan.
RURAYMANA YALLICHIK IMACHIK:
Ima rurayta mana shuktak runaman imamanpash yallichinchu, rurak runallapitakmi sakirin.
Shina:
Ñukanchikmi pachanta kuyanakunchik.
Ñukami mushuk kawitupi puñuni.
Wawakunami kushilla asikunkuna.
SHINAKANAYACHIK IMACHIK:
Shina kanayachik imachikka, runata, imatapash imashina kakta rikuchikmi kan, kichwa shimipika
“kana” shimillami tiyan.
Shina:
Ñukaka allí yuyayuk yachachikmi kani.
Armando mashika ayllullaktapa pushakmi kan.
Chay karuyariyka mushukmi karka
IMACHIKTA HUNINAMANTA:
Runa shutirantikunaka suktami kan, kimsa sapalla,kimsa tawkayachik
Shina:
SAPALLA TAWKAYACHIK
Ñuka Ñukanchik
Kan/Kikin Kankuna/Kikinkuna
Pay Paykuna
IMACHIKMANTA
Imakay:
………………………………………………
………………………………………………
……
Samikuna:
Shimikuna:
………………………………
……………………………… …………………………
……………………... …………………………
…………………………
…………………………
…………………………
.
II. YACHAYWAN RURAY (Aplicación del conocimiento)
Kay imachik (takina, tushuna, mikuna, kuyana, kallpana, llakina, makana, llankana, pakina
mañanapash) shimikunawan chunka yuyaykunata killkani,
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………….
SHIMIKUNA:
Imachik…………………………………………………………………Verbo
Imachikkuna……………………………………………………….. Verbos
Samikuna………………………………………………………………Clases
Shimuku………………………………………………………………..Morfema
Pacha……………………………………………………………………Tiempo
Kunan pacha…………………………………………………………Tiempo Presente
Yallishka pacha…………………………………………………….Tiempo Pasado
Shamuk pacha………………………………………………………Tiempo Futuro
Shutiparanti………………………………………………………….Pronombre
Runapa Shutiranti…………………………………………………Pronombres Personales
Compañeros que asistimos a la elaboración de la guía Nro. 4 de la unidad 67.
YACHAYÑANTA LLAMKAK MASHIKUNA:
CEPEDA FRANCISCO,
YAUTIBUG CARLOS
QUISHPI LUZ
CEPEDA ARMANDO
NAULA JOSÉ
SHAGÑAY JORGE
CHANGO JOSÉ