Está en la página 1de 8

UNIDAD DIDÁCTICA 7: LAS PERSONAS Y LA SALUD.

1.- EL CUERPO HUMANO COMO UN TODO: FUNCIONES VITALES


Todas las partes del cuerpo funcionan como una unidad, de forma armoniosa y sincronizada, es decir, "en su
conjunto".
Hay funciones vitales:
Función de nutrición: a través de esta función, el organismo obtiene y aprovecha los alimentos para recuperar la
materia y la energía perdidas. En la función de nutrición participan el tracto digestivo, el sistema respiratorio, el
sistema circulatorio y el aparato excretor.
Función de relación: a través de esta función, el cuerpo hace contacto con sus medios, tanto externos como internos,
y desarrolla las respuestas apropiadas (coordinación). El locomotor, el sistema nervioso y el conjunto de glándulas
endocrinas en el cuerpo humano participan activamente en la función de la relación.
Función de reproducción: esta función, que nos permite asegurar nuestra supervivencia como especie cuando se
logra la procreación, se realiza mediante el dispositivo reproductor.

2.-LA FUNCION DE NUTRICIÓN.


Los alimentos están formados por uno o varios tipos de nutrientes.

En el proceso de nutrición humana están involucrados cuatro aparatos: tracto digestivo, sistema respiratorio, sistema
circulatorio y aparato de excreción.

2.1. APARATO DIGESTIVO

FUNCIÓN: Obtener los nutrientes de los alimentos, pasarlos a la sangre y expulsar, durante todo el año, los restos de
alimentos que no pasaron a la sangre.
CONSTITUCIÓN: Está formado por el tubo digestivo y las glándulas digestivas (glándulas salivales, hígado y páncreas).

Tubo digestivo: está formado por la boca, la faringe, el esófago, el estómago, el intestino delgado (duodeno, yeyuno e
íleon), el intestino grueso (ciego, colon y recto) y el ano.
Glándulas digestivas: son un conjunto de glándulas responsables de producir los jugos digestivos necesarios para la
digestión química de los alimentos dentro del tracto digestivo. Estos son:
- Glándulas salivales: producen saliva, que actúa sobre los alimentos. Se ubican en la boca.
- Glándulas gástricas: producen ácido clorhídrico y jugo gástrico que descompone las proteínas.
--- Hígado: tiene varias funciones, entre ellas, eliminar toxinas y formar la bilis, que se almacena en la vesícula biliar.
La bilis se cuida de disolver las grasas.
--- Páncreas: segrega jugo pancreático, que es responsable de descomponer varios nutrientes, e insulina, una hormona
responsable del metabolismo del azúcar.
--- Glándulas intestinales: producen jugo intestinal que contiene varias enzimas que completan la digestión del
almidón y las proteínas.
Además, hay bacterias beneficiosas en el intestino (especialmente en el grueso), es la llamada "flora bacteriana" que
ayuda al correcto funcionamiento del tracto digestivo en los siguientes procesos: colaboran en la digestión,
fermentando materiales no absorbidos (en este proceso, características de las heces digestivas), producen vitaminas y
previenen la colonización del tracto digestivo por microorganismos patógenos.

1
2.2.- APARATO RESPIRATORIO

FUNCIÓN: Capturar el oxígeno (O2) que nuestro cuerpo necesita para oxidar los alimentos y liberar el dióxido de
carbono (CO2) que se forma en las células y regresa a los pulmones a través de la sangre.

CONSTITUCIÓN: Está formado por las vías respiratorias y los pulmones.

- Las vías respiratorias: está formado por una serie de órganos cuya función es conducir el aire a los pulmones: fosas
nasales, faringe, laringe, tráquea, bronquiolos y bronquios.

- Pulmones: están constituidos por el conjunto de bronquios, alvéolos y vasos sanguíneos que los rodean. Los
pulmones son órganos muy delicados que están protegidos por la pleura y la cavidad torácica. El diafragma es un
músculo plano que cierra la región torácica donde se encuentran los pulmones para facilitar la respiración.

2
2.3.-APARATO CIRCULATORIO

FUNCIÓN: Participa en la función de nutrición (distribuye a todas las células las sustancias alimenticias que resultan
de la digestión de los alimentos y el O2 capturado por el sistema respiratorio, además, recoge el CO2 y las sustancias
residuales que se generan en las células). También está relacionado con la defensa del organismo, transporta hormonas
y regula la temperatura corporal.

CONSTITUCIÓN: Consta de dos componentes: el sistema sanguíneo (formado por el corazón y los vasos
sanguíneos) y el sistema linfático (formado por los ganglios linfáticos y los vasos linfáticos).

SISTEMA SANGUÍNEO
Se compone de sangre, vasos sanguíneos y el corazón:
Sangre: formada por una parte líquida, llamada plasma, en la cual hay células sanguíneas (glóbulos rojos, glóbulos
blancos y plaquetas).
- Los glóbulos rojos son responsables del transporte de gases (O2 y CO2); lleve el O2 de los pulmones a todos los
órganos y tejidos del cuerpo y devuelva el CO2 a los pulmones.
- Los glóbulos blancos son responsables de la defensa del organismo contra las infecciones.
- Las plaquetas tienen una misión de coagulación de la sangre cuando se rompe el vaso sanguíneo.

Los vasos sanguíneos pueden ser de tres tipos: arterias, venas y capilares.
- Las arterias son los vasos que conducen la sangre desde el corazón a los órganos.-
- Las venas son los vasos sanguíneos que transportan la sangre desde los órganos hasta el corazón.
- Los capilares son los vasos que conectan las arterias con las venas.

3
El corazón: está formado por el tejido muscular cardiaco, o miocardio, que se contrae y relaja ritmicamente de forma
continua. Tiene cuatro compartimentos: dos superiores, llamados aurículas, y dos inferiores, o ventrículos. La
contracción del corazón se llama sístole y su relajación diastólica.

Circulación: la sangre pasa dos veces por el corazón para completar una ruta completa, por lo que se dice que "la
circulación es doble y completa":

Circulación mayor o general: es responsable de llevar la sangre rica en O2 del corazón a todos los tejidos del cuerpo y
recoger el CO2 de ellos.
La circulación menor o pulmonar: se encarga de llevar la sangre del corazón a los pulmones para capturar O2 y
eliminar el CO2.

SISTEMA LINFATICO
Está formado por los ganglios linfáticos, los vasos linfáticos y un líquido que circula a través de los vasos: la linfa.
Linfa: es un líquido aspirado que contiene plasma y glóbulos blancos. Atraviesa el cuerpo a través de los vasos
linfáticos.
4
Ganglios linfáticos: son cuerpos similares a los de un guisante, que contienen una gran cantidad de glóbulos blancos.
Se distribuyen a lo largo de los vasos linfáticos, pero son más abundantes en ciertas áreas del cuerpo, como la ingle,
las axilas y el cuello.

2.4.-APARATO EXCRETOR

FUNCIÓN: Eliminar de la sangre las sustancias de los desechos del metabolismo celular (micción y sudoración).

CONSTITUCIÓN: Está formado por el tracto urinario que expulsa la orina. También tienen la función excretora de
las glándulas sudoríparas que eliminan el sudor, el hígado que elimina las sustancias tóxicas de los alimentos y el
sistema respiratorio expulsa a través de la expiración del CO2.

Los órganos del tracto urinario son:

Riñones: actúan como filtros. Son responsables de limpiar la sangre de sustancias tóxicas, como la urea, que se
expulsan a través de la orina.
Uréteres: son los conductos que conectan los riñones con la vejiga.
Vejiga: es un órgano hueco que sirve para acumular orina.
Uretra: es un tubo que lleva la orina desde la vejiga hacia el exterior durante la micción.

5
4.- A FUNCIÓN DE RELACIÓN
A función de relación compóñena todas as accións que realizamos para poñernos en contacto co exterior e para
coordinar o funcionamento das partes do corpo, actuando todas elas como unha unidade.
Os responsables da coordinación son o sistema nervioso e o sistema endócrino, que poden actuar de forma conxunta
ou separada.
O sistema endócrino está formado por glándulas que segregan hormonas, as respostas que produce son lentas
e duradeiras (minutos, semanas ou incluso meses).
O sistema nervioso, formado por células moi especializadas chamadas neuronas, produce respostas rápidas e
inmediatas (desde milésimas de segundos a minutos).

4.1.- O SISTEMA NERVIOSO


As células máis características do sistema nervioso son as neuronas, especializadas en xerar e propagar os impulsos
nerviosos, que son pequenas correntes eléctricas que poden alcanzar velocidades de ata 100 m/s.
Como é unha neurona?
As neuronas son as células máis especializadas que existen. A neurona ten unha parte similar a calquera outra célula, o
corpo celular, onde se acha o núcleo e o resto dos orgánulos celulares. Deste corpo celular parten dous tipos de
prolongacións moi especializadas: as dendritas e o axón.

Como se comunican as neuronas?

A sinapse
As neuronas non están unidas (non se tocan). Ao chegar ao extremo do
axón da neurona, o sinal eléctrico (impulso nervioso) provoca a liberación
dos neurotransmisores, que saen ao espazo que queda entre as neuronas
(espazo sináptico). Unha vez que os neurotransmisores chegan á
membrana da seguinte neurona, desencadean nela un novo impulso
nervioso que continúa por toda a neurona cara ao extremo do axón, e así
sucesivamente.

Organización do sistema nervioso


Segundo a súa anatomía, o sistema nervioso divídese en dous
subsistemas:
Sistema nervioso central (SNC): É o encargado de recibir a
información sensitiva dos receptores e procesala. Ademais,
encárgase de enviar a información de resposta aos efectores. Está
formado polo encéfalo e a medula espiñal.

6
 Encéfalo: divídese á súa vez en cerebro, cerebelo e bulbo raquídeo.
Cerebro: as súas funcións son variadas: recibe información dos receptores sensoriais, procesa
a información e elabora as respostas que se van transmitir aos órganos efectores; controla a
contracción muscular voluntaria e controla as funcións da intelixencia, como a linguaxe, a
aprendizaxe, a memoria, etc.
Cerebelo: recibe información relativa ao equilibrio e é o responsable da coordinación dos
movementos voluntarios.
Bulbo raquídeo: enlaza o encéfalo coa medula espiñal. Controla de xeito automático funcións
como o latexo cardíaco ou o ritmo respiratorio.

 A medula espiñal: vía nerviosa a través da que ascende información ao encéfalo e descenden as
ordes ao resto dos órganos. Encárgase de gobernar os actos reflexos. Estes actos consisten nunha
resposta rápida que se coordina na medula espiñal, sen a intervención do cerebro, por exemplo retirar
a man cando nos queimamos.

Sistema nervioso periférico (SNP): está formado polos nervios (que son os axóns das neuronas). A súa
función é comunicar o SNC co resto do corpo, traendo e levando a información a través dos nervios. Os
nervios sensitivos levan os sinais desde os receptores ao sistema nervioso central e os nervios motores levan
a resposta desde o SNC aos órganos efectores (músculos ou glándulas). Este sistema divídese á súa vez en:
 Sistema nervioso somático: formado polos nervios que se ocupan de levar a cabo as accións
conscientes procesadas polo cerebro. Por exemplo: os movementos do corpo, andar, comer etc.
 Sistema nervioso autónomo: formado polos nervios encargados de manter o noso medio interno
relativamente constante e que funciona sen control consciente. Por exemplo: respirar, producir saliva,
latexos do corazón…

5.- A FUNCIÓN DE REPRODUCIÓN


A especie humana reprodúcese sexualmente, polo tanto, para que se leve a cabo o proceso é necesario:
Que dous individuos de diferente sexo elaboren as súas células sexuais ou gametos, formadas nas gónadas
(ovarios e testículos) do aparello reprodutor correspondente.
Que os gametos se unan mediante a fecundación dentro do aparello reprodutor feminino. Como resultado da
fusión dos núcleos destas células (onde está a información xenética de cada individuo) formarase unha célula
ovo ou cigoto.
Que o novo ser leve a cabo o seu desenvolvemento no seo materno (embarazo) ata o momento do parto.

5.1.- APARELLO REPRODUTOR FEMININO


Está formado por unha parte externa e visible (vulva) e por unha serie de órganos aloxados no interior do abdome
(vaxina, útero, trompas de Falopio e ovarios).
Vulva: está formada por dous pares de repregamentos, chamados labios maiores e menores. Na unión destes
últimos encóntrase un órgano eréctil, o clítoris.
Vaxina: é o conduto musculoso que comunica o exterior co útero.
Útero ou matriz: é unha cavidade recuberta por unha capa chamada endometrio. No útero aloxarase o feto
durante o embarazo.
Trompas de Falopio: son dous condutos que comunican os ovarios co útero. É o lugar no que se produce a
fecundación. O ovulo, ao desprenderse do ovario, condúcese pola trompa e, se hai presenza de
espermatozoides, producirase a fecundación.
Ovarios: fabrican os óvulos e elaboran as hormonas sexuais femininas (estróxenos e proxesterona).

7
Como actúan as hormonas sexuais femininas?
Durante a vida fértil da muller (que comeza na adolescencia) comeza a función dos ovarios. Cada mes madura un
óvulo por influxo das hormonas sexuais, configurando o coñecido como ciclo menstrual, cunha duración aproximada
de 28 días. Este ciclo ten varias fases, xa que ao longo del non só madura un óvulo, senón que ademais as paredes do
útero aumentan de tamaño preparándose para aloxar un posible embarazo. Pola contra, se non houbo fecundación, non
haberá embarazo, entón a capa interna do útero despréndese e prodúcese a menstruación e de novo comeza outro
ciclo.

5.2.- APARELLO REPRODUTOR MASCULINO


Está formado tamén por órganos externos (o pene, o escroto e os testículos) e internos (a próstata, as vesículas
seminais, os condutos espermáticos e a uretra).
Pene: é o órgano eréctil que deposita os espermatozoides no interior do aparello feminino.
Escroto: é unha bolsa de pel rugosa na que se aloxan os testículos.
Testículos: fabrican espermatozoides (gametos masculinos provistos dun flaxelo que lles dá mobilidade) e
hormonas sexuais masculinas (testosterona).

Epidídimo: é un tubo longo moi pregado, situado na


parte superior de cada testículo, onde se almacenan os
espermatozoides.
Condutos deferentes: son dous condutos que
transportan os espermatozoides desde o testículo ata a
uretra.
Vesículas seminais: son dúas glándulas que
producen un líquido (líquido seminal) para nutrir os
espermatozoides.
Próstata: é unha glándula que produce un líquido
(líquido prostático) para a supervivencia dos
espermatozoides.
Uretra: é o conduto que percorre o pene e leva os
espermatozoides ao exterior. Forma parte tamén do
aparello excretor.

Como actúan as hormonas sexuais masculinas?


Os testículos comezan a funcionar na adolescencia, ao seren estimulados polas hormonas da hipófise e, producen
hormonas e espermatozoides durante toda a vida do home, se ben a actividade e o número vai decrecendo coa idade.
Durante a exaculación os espermatozoides saen dos testículos a través das vías espermáticas que os levan á uretra e de
aí ao exterior. Neste percorrido polas vías espermáticas mestúranse cos líquidos que produce a próstata e as vesículas
seminais. Este líquido resultante é o seme ou esperma, que contén, ademais dos espermatozoides, o líquido seminal e
o prostático. Ambos os líquidos lles permiten aos espermatozoides seguir vivindo ata cinco días no aparello xenital
feminino despois de seren depositados no seu interior durante o coito.

También podría gustarte