Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
Ori
0
1er Tablero
Oshe tura: Se toca la leri del aleyo y cuando se hace el reso se da con las
manos invertidas sobre el tablero y se dice awa te te te (3 veces)
Rezo:
Awa te te te
Eshu awa te te te
Ashe koose mo lona
Adifafun iyo ko osobu
Onito were were
Adifafun awure la ti nrode
Ijebu
Ijere:
Awure la Awureleo (3 veces)
Adifafun mbo to lo si ile ijebu
Awure la awureleo
Adifafun mbo to lo si ile ijebu.
Ijere:
Bagaro temitan umbishe
Moyi widoko
Temitan umbishe. (Bis)
Iwori bofun:
Rezo:
Omo agbageyan
Adifafun taba erifa
Lampe shango lampe olorun
Orumila omo agbagiyan
Orugbo owerenifa
Lampe shango.
Ijere:
Were were ni to were (bis)
Shango tapaa ni to were
Ashe ni ifa mori yeyeo
Rezo:
Olubode olorun
Adifafun eegun
Adifafun ayarokoigbin lo rubo
Lese olodumare
Olubode olorun ke shilekun fun
Ebe ke shorun.
Ijere:
Erufin eruda o ni she ebo
Ebo ada (bis) awo.
Ebo ada baba, ebo ada yeye,
Ebo ada fe el elebo.
Oshe mi ni ohen.
Ogbe Weñe: Se mira a un lado y al otro.( porque por un lado viene malo y
Rezo: por el otro viene más malo)
Dowe dowe adafa ( por un lado viene la suerte y por
oni babalawo lodafun el otro viene la suerte)
Ora olona
Owo aya ayalorun
Ewe ebbo kara
Omi aiba.
Iwori ogbe:
Rezo:
Omo fiase
Omo lerifa agbeyabo
Afefe orun ire.
Ogbe di
Rezo:
Ogbe di kaka
Ogbe di lele
Adifayoko onibarabanireggun
Adifafun oshun
Adifafun oggun
Obini ogbe sa yeyematero
Afefe salu obolode
Awo loda inkuin.
Edigbere
Rezo:
4
Diwe, diwe aura oggun diwe
Aura loya ekutele mimo oggun
Edibe ide nifa kinere shenota
Maferefun obanla, shango, oggun
Edibe lara orisha
Adifafun orumila mashisha
Ashemu aunko al ebbo.
Ogberoso:
Rezo:
Ogberoso untele en ifa dekun
Eti, eya, moni ola ashe lebo
Orumila leripin, orumila dede,
Adede weyu, adifafun eshu, shango, eggun,
ile olokun
So ijere:
Otuo orumale enkui (bis)
Juju
Otuo orumale enkui.
Iroso umbo:
Rezo:
Moni ola lashe lebbo
Moro moro olokun tempa
Onibarabanireggun obalagde eshu untefa
Odara
Elegba balarayiki sokun LODE
Laroye lodo laye
Olokun omoyeibe
Orumila moforibale
Ire ashegun ota koleñadio
Lese elegba orumila orugbo.
So ijere:
Moni ola ashe lebo (bis)
Moro omo olokun
Tente nifa
Moni ola ashe lebbo.
So ijere:
Ojuani shogbe eshu baun (bis)
Elegba fumi lario
Ojuani shogbe eshu baun.
Ogbe bara:
Rezo:
Baba atele bi atele
Baba atele ere
O ni babalawo adifa joao fun sese
Adifafun shango
Abufun olofin.
Ijere:
Emi oba omoloju mu (Bis)
Ako ori ko oba omoloju mu
Emi oba omoloju mu.
Obara abogbe:
Rezo:
Laatoosin omo edu
Kebo ada fe elebo
Obara abogbe laatoosin omo eedu
Ishe re kun ishe re tiishomo
Elegbara kebo ada fe elebo
Kiran firun iku
Kiran firun arun
Kiran firun ofo.
Ijere:
Obara abogbe
Ifa ti mo da ishe (Bis)
Obara abogbe
Ifa ti mo da ishe
Ifa ti mo da ishe.
6
Ogbe kana:
Rezo:
Lodafun obatala ati shango
Nitosi ewefa
Omode kobori ounyen
Iyare ati babare shango
iyede airiniwa mofa
Oda elebbo.
Ijere:(REVISAR)
Afushe najera kun shegbe re kun
Abo ikun bokomo najera kun
Abo ikun shegbe re iku
Fatonu sukomito ni toshe.
Ogunda Biode:
Rezo:
Igara ni igara opo ropo
Amona nisho o maa awo olofin
Adifafun Ogun
O rubo akuko, eiyele ati akofa.
Ijere:
Baba je eni wa we o… (Bis)
Oodua aremo wa we o
Baba je eni wa we o.
7
Ogbe sa:
Rezo:
Afefe sa lu aye, afefe salu olorun
Afefe awo aye efuufuu awo orun
Kukute kuku awo ebana
Adifafun igi tinshore agbo.
Ijere:
Agbo nsa agbo ni ja
Agbo lo de iqui… (Bis).
Ijere:
Pin ori ti-pin ori ti omode alara
Pin ori ti-pin ori ti lamina gagda… (Bis).
Ogbe ka :
Rezo :
Ogbe ka okala, okoe, okonuro
Awo okamba omo olofin
Onibarabanireggun agrikua lonugbo
Adifafun iya oyokuan addie.
So ijere:
Kini wanile mileke awo
Kini wanile awo……….(bis)
Ika ogbemi:
Rezo:
Baba alade baba fowo
Emitete nadine
Baba adele baba fallan
Emitete mabinu
Baba adele baba fowo
Ni emitete mabinu.
So ijere:
Baba adele baba fowo
8
Ika ogbemi eniten masebin. (bis)
Ogbe Tumako:
Rezo:
kulle kulle nishe obini
Amu atamu obini nishe
Maferefun orumila
Maferefun olofin.
Otrupon bekonwao:
Rezo:
Apupa apala
Adifafun shango kukute kuku
Adifafun alu loloye
Tinshe omo olofin
Eiyele al ebo.
Ogbe tua: Se presenta el ebo a los 4 vientos y se pasa por debajo de las
Axilas.
Rezo:
Baba mo fo wu sesin
adifafun aluwo aladi mo fo wu sesin
Adifafun ajapa ti roko lo leni ifa.
Ijere:
Orumila awo yo nile o (4 veces)
Oba awo yo nile o
Orumila awo yo nile o
Ashe bo, ashe to
Ashe ariku baba iwa.
So ijere:
Orishaoko dide (bis)
Baba ero lawao
Orishaoko dide.
9
Ogbe ate:
Rezo:
Ogbe ate, Ogbe dande, ogberekuntele,
Ifa kaferefun oggun ade ifa
Onibarabanireggun orisha wayani ife
Orumila kualosiña ife omeri yayao
Apetevi wada igboru
Apetevi wada igboya
Apetevi wada ibosheshe
So ijere:
Eju niko e nanko esofa (bis)
miko omanko
Ifa yobie
miko omanko
Ifa medilete.
Irete entelu:
Rezo:
Bole abiri kolo omolubo
Abata ati kotopo omolubo
Awara yenife omolubo
Meta laba para ati
Meta laba merin
Lodafun igbani, lodafun laniye.
So ijere:
Omodede wan sodide (bis)
Orumila ashebo asheto
Omodede wan sodide.
So ijere:
Baba awa ashe oshe
Mowa awa ashe oshe.
So ijere:
Iba irawo ariku mambaya
Yinyin weriki iku mambaya (limpiando)
Eyo mambaya, ofo mambaya.
Oyekun tekunda:
Rezo:
Adifafun bogbo sheperize
Bogbo kaña unkuemi
Adifafun orumila maferefun yalode.
So ijere:
Shoro kaña, mama keñe
Shoro kaña unpemi……..(bis)
Odi ka:
Rezo:
Okoloyu okua adifafun orisaye
Tinshomo yalorun
Obanita tinshomo yalorun
Obanita tinshomo olofin
Adifafun eggun eshu aboni
Adifafun odduduwa.
So ijere:
Baba karele obba karele
Ara karele oyu karele
Eggun karele odduduwa karele
Baba karele obba karele.
Ika di:
Rezo:
Oshe olorun morani iku
11
Shewereye tokun yere kuere iku
Oye nifa mofeta orumila orugbo.
So ijere:
Aremu odduwa
Awo ma arere
Ago olona
Aremu odduwa
Awo ma arere.
So ijere:
Moyun ewe mosarao (bis)
Ewe lo yami ewe lo obini
Moyun ewe mosarao.
Ogunda tetura:
Rezo:
Awo maodi, awo Nareko, awo mamarosode
Obara yanfia nomini yekun
Adifafun obba deyokun
Onibarabanireggun
Modupue obba leri
adifafun oggun.
So ijere:
Baba yewe yewe leri
yenileo kayaba yewe leri
Yewe yewe yewe leri
Baba olofin yewe yewe leri.
Otura aira:
Rezo:
Nire aye timbelaye ara inle
Ozain otura aira
Ire ogunda
Ire eggun alaguede o inle mokun
Ogunye mowa iye oggun
Ire ashegun otá lese eggun.
12
So ijere:
Oggun aleguede o inle mokun
Babarere alaguede arere mokun.
Ogunda fun:
Rezo:
Ifa kaferefun olokun
Omo wewewe, omi lowewewe
Omo Ayakua ojuani bofa
Olofin kashebo,kashebo,
Osheminiee.
So ijere:
Baba erunrun, erunrun layeo. (3 veces)
Osa Aure:
Rezo:
Koyo aure awo obba
Awo ara aremu
Adifafun orumila
Otura sa :
Rezo :
Impoyanpo werenifa
Impoyanpo oguede
Okoyoni olorun
Mafeowani ikua
Lampe shango, lampe olorun.
So ijere:
Oro mayoko oku awo eh
Iyawo oku awo……………….(bis)
Otura tiyu:
Rezo:
Baba je olofin ashe
Ashe lori, ashe lenu
Ashe bo, ashe to,
Ashe ariku baba iwa.
Ijere:
La nwa jere (bis)
Ashebo, asheto, ifa aruda
La nwa jere.
Irete Sukankola:
13
Rezo:
Arikankola adifafun akopera
Oguere ode ode
Obini kuaye, obini awerenifa,
Onibarabaniregun
Orumila orugbo.
So ijere:
Elegba elegueyo ……….(bis)
Eyureo elegba
Elegba elegueyo.
Otura Aldakoy:
Rezo:
Agada akete opolopo
Epo, eku, eya, awado
Oshaolorun
Ayaguna obataisa
Obalaniye kofi adenu.
So ijere:
Baba yewe
Yewe oggun kuele
Kuele yewe kuele.
Ofun Tempola:
Rezo:
Boyu ogbe ponibio
Oku kiro hibide
Adifafun alapani.
Irete Ntendi:
Rezo:
Aunde awo aunde awo
Elenu dake kouyo oni babalawo
Lodafun sori ori koru ebbo
Oggun lokusi.
Oshe Bile:
Rezo:
Boro boro mofiaerete mokoaerete yama yamansa
Araun royo bemu tinshomo okuni
Oshebile adawe biawe araun adiatoto
Oni babalawo lodafun alakenta
Oshebile odowe biawe araun adiatoto
Oni babalawo lodafun alakentu
Oshebile adawe biawe araun adiatoto
14
Oni babalawo laodafun alakensisi
Ifa siru kemanshe alakenta
Ifa siru kemanshe alakentu
Ifa siru kemanshe alakensisi
Baba adawe obi fawo
Atabe a el ebbo.
So ijere:
Sotuto tarawe yeye (bis)
Baba dogun baba dona
Sotuto tarawe yeye.
Okana Sa:
Rezo:
Odidi orodi
Adifafun firibedo
Niepo bunishayi
Addie funfun lono lobando
Metan ashe funfun owo meyi
Maye moro eyele, eku, eye, epo,
Al ebbo.
So ijere:
Okana Sa Bilari
Mokusi bilari
Eshu awa ate, ate
Iku bilari.
Otura She :
Rezo :
Baba je we ida ku da
Isekute aberekita
Oni babalawo adifafun orunmila
O jere nifa to aban eshu
So ijere:
Ashebo asheto …..(bis)
Ashe lowo ashe
Lowo Ariku Baba awa.
Ijere:
Eeshi iri maa (4)
Iku fori bu jenia
Eeshi iri maa
Arun fori bu jenia
Eeshi iri maa (2).
Ijere:
Iku jemilo…(bis)
O jere iku jemilo
Arun jemilo..(bis)
O jere arun jemilo
Ofo jemilo..(bis)
O jere ofo jemilo.
Baba iwori Meyi: Se señala con los dedos indice y el del medio las cien.
Rezo:
Jigigi mojumoju
Adifafun kooko lo oye igbe
Ifa tiro wuye.
Adifafun babalawo,
Adifafun arere.
Ijere:
Boro titi kooko lo ode..(bis)
Nbo to lo si ile Orúnmila
Boro titi kooko lo ode.
Ijere:
O dimo dimo direo
O dimo dimo dire.(bis)
Maa maa jeki,maa maa jeki
O dimo dimo dire.
Iroso Meji: Con los dedos indices se abren los ojos se hecha agua en el
suelo y en el ebo con el irofa y se canta (INA TUTU,TUTU FON).
Rezo:
O joro osun opa tiri ita
Bebe o joro osun to bebe
O joro osun,adifafun osun.
Ijere:
Osun duro, ma dubule
Duro gangan la wo sin..(bis)
Osun duro, ma dubule
Duro gangan la wo sin awo.
Ijere:
Agangara omo olodumare …..(bis)
Ariku lo wa o
Omo olodumare.
Ijere:
Ofo lo bode ki kati,
A fe ju eje ki kati
Ofo lo bode ki kati,
A fe ju eje ki kati Awo.
Ijere:FALTA EL IJERE.
Ijere:
Ero sin baba karele
Baba karele
Baba karele
Erosi baba karele.
Osa Meji: Se tocan los hombros con ambas manos y se estienden hacia
Arriba maviendose saludando y simbolizando el viento.
Rezo:
Baba buruku baba fosho fosho
Adifafun ewa
Baba buruku baba fosho fosho
Adifafun orumila agbonniregun.
Ijere:
Ohun so orun la
Lakalaka la awo sin
18
Ifa ohun so orunla
Lakalaka la awo sin awo.
Ika Meji: Se hace la mueca tanto con las manos como en el tablero.
Rezo:
Ni kanri ebo
Ni kanri o ni babalawo
Adifafun oluwo gunbe
Iwaju owo adifafun ere bute.
Ijere:
Oromi maa maa yo oko da
Maa maa yo oko da….(bis)
Bebe otun, bebe osi.
Ijere:
Eñeri la shooro oyin o….(bis)
Eni fe kun la shooro kun
Oyinyin la shooro oyin.
Ijere:
Aala nde ifa wa
Ifa tiwa imole ……(bis)
Ijere:
19
Ariku maa ni wa …..(bis)
O ni ki ba ku ba odideo
Ariku maa ni wa.
Oshe Meji: Se pasan las manos por la cabeza de alante hacia atras.
Rezo:
Orunkun aro o she munukun
Adifafun oshun
Oshe alade aje
Oni agboniregun.
.
Ijere:
O shenshe olowo …..(bis)
O shenshe orunmila
Ijalode maa ya o.
O shenshe olowo
Ijere:
Baba fo oru ru elere o
Okajenjen eleeri bo
Eleeri fa o gba singba lawo
Eleeri bo rere oba singba o
Elu aaye awa lo run
Awa lo run elese kan.
Iroso mbo:
Rezo:
Mo ni ola ashe elebo
Moro moro awo lo kun te te nifa
Oni agbonniregun ko ba alade nifa
Eshu ntefa Orúnmila o da
Elegbara bara alaajeki sokun lade ni jare.
Ijere:
Mo ni ola ashe elebo…..(bis)
Moro moro awo lo kunTete nifa
20
Mo ni ola ashe elebo.
Ijere:
A wara wara eni moro ….(bis)
Kashe itan kashe emini
A wara wara eni moro.
Nota: En el centro del tablero se escribe el odu por el cual se hace el ebo
A la derecha del mismo se escribe Ogbe iroso y la izquierda Ika Meyi,
Acontinuación se procede a arrancar las plumas del ave de la cabeza y
del Lomo, se hechan sobre el odu Ogberoso, y el awo con ambas manos
restriega las plumas sobre el odu resandolo, hecha las plumas en las
manos del alejo y coje iyefa de alrededor del tablero y se le hecha en las
manos diciendo, ashe baba, ashe yeye, ashe to aban eshu y se frota las
manos con las plumas y el iyefa dejandolos caer dentro del ebo pidiendo
que se aparten las cosas malas. una vez terminado el awo toma el ebo
y rompiendo los signos con el irofa reza el odu por el cual se hizo el ebo
y elodu ika meyi, y termina este tablero.
Nota: Algunos babalawos rompen los odu de este tablero con el irofa.
Ogberoso:
Reso:
ntele ati iye de kun
ati iye de eja
orunmila ihuuhuu
ihuuhuu mole ipin
So ijere:
ihuuhuu
Oto orumale ipin
Ika meji:
Ni kanri ebo
Ni kanri o ni babalawo
Adifafun oluwo gunbe
Iwaju owo
Adifafun ere ebute.
So ijere:
Walami maa maa yo oko da
Maa maa yo oko da…...(bis)
3er Tablero
Nota: cuando se llega al odu Ika meji, se para y se sacrifican los animales con
los cuales se está haciendo el ebo y se le da eyebale al ebo y a la divinidad
que lo pida.
22
Una vez terminado este paso se pregunta si Eboada de ser negativa la
respuesta se pregunta si Bekonsi y se cumple, acontinuación se pregunta el
destino del ebo, el de los animales y demas objetos utilizados.
Cuando se termina este paso se reza ika meyi y se limpia el borde del
tablero con el ebbo y se pone en la parte superior y se dice (ERI ATE), acto
seguido se pone enla parte inferior y se dice (ODA KUAÑA) y al ponerlo en el
lateral derecho (ODA REÑO) y se invierte el ebbo para limpiar la parte de abajo
con los osobos diciendo (iku nlo, arun nlo, etc. Y sodide Ire ariku, ire ibujooko, etc.
Se saca el ebo por debajo hacia delante se habre y se recoje iyefa en forma de
cruz y se presenta con los dedos del medio y el gordo a los presentes levantando
las manos y hechando ashe al ebo diciendo ashe baba, ashe yeye, to aban eshu.
4 to Tablero
Nota: Antes de escribir los signos en este tablero No. 4 se procede a cerrar el ebo
se pone sobre el tablero y se empieza a cerrar en forma cilindrica de manera que
quede muy bien enrrollado y se va diciendo Apa pada iku, apa pada arun, etc…
y asi sucesivamente hasta Terminar, para cerrar la primera cabeza se hecha
omi y un trozo de Papel y con la ayuda del irota se cierra poco a poco y se dice
iku Fotuu dede dede naf, arun fotuu dede dede naf, etc.para cerrar la segunda
cabeza no es necesario la ayuda del irofa, se le hecha omi, Ashe, y un trozo de
papel, se saca fuera del tablero y se procede a Escribir los signos:
Odi fumbo
Odu por el cual se hace ebo
Ika meji
Okana sa
Después de escritos los signos en el tablero se coge el ebo con el irofa
Y la brocha y se le va dando vueltas en el tablero mientras se reza y se
Hace el so ijere.
Nota: EN ESTE TABLERO SE ESCRIBEN CUATRO SIGNOS PERO SOLO SE REZA ODI
FUMBO.
Odi Funbo:
Reso:
Okonikoro ire lashureju
Oni babalawo lordafun elenini
Baba tio sogun oba ati oba
Moyin nigurin erin.
23
So ijere:
Idi omo lo were were (bis)
Ara de ko maa taaba o
Idi omo lo were were.
Acto seguido se le dice al aleyo ya parado que coja el ebo con los dedos del
medio y se lo presente en la frente, ombligo, los hombros, ambas rodillas y que lo
suelte al suelo y el awo dira Iku nlo, el alejo volvera a recoger el ebo pero esta vez
solo se lo presentara en las dos rodillas y al dejarlo caer en el suelo el awo dira
arun nlo y repite la operación y el awo dira ojuani eshu bao, okana sa bilari eshu
awa te te te…….. y mientras el alejo lleva el ebo para ponerlo delante de elegba el
awo canta:
So ijere:
Ese eshu wajoo maamaa keyan
Eshu odara kikeya.....(bis)
Oshemini ohen.
Reso:
Osa juani, osa alo ni, osa ami itan, osa ejo