Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
POR ELLO
EL SENADO LOS DECLARA ENEMIGOS PBLICOS.
Catilina, paucis diebus apud C. Flaminium commoratus, dum communem exercitum armis exornat,
imperii insignibus contra castra Romana proficiscitur. Ubi haec Romae comperta sunt, senatus
Catilinam et Flaminium hostes iudicat.
Salustio, De coniuratione Catilina, 36, 1-2.
Apud, prep acus: junto a, en casa de, con.
Arma, orum n pl: armas.
C. Flaminius, ii m: Flaminio (nombre propio).
Castra, orum n pl: campamento.
Catilina, ae m: Catilina (nombre propio).
Commoror dep 1 int: detenerse, permanecer; tr: detener, retener.
Communis, e: comn.
Comperio, peri, pertum 4 tr: descubrir, averiguar, tener conocimiento.
Contra, adv: enfrente, al contrario; prep acus: contra, enfrente de.
Dies, diei m y f: da.
Dum, conj: mientras, en tanto que, cuando.
Exercitus, us m: ejrcito.
Exorno, 1 tr: proveer, equipar, adornar, embellecer.
Hic, haec, hoc: este, esta, esto.
Hostis, is m y f: enemigo.
Imperium, ii n: mando, orden, autoridad, poder supremo, imperio.
Insigne, is n: seal, marca, distintivo, insignia.
Iudico 1 int y tr: juzgar, sentenciar, tener por, declarar.
Paucus, a, um: poco.
Proficiscor, fectus sum dep 3 int: partir, marcharse, salir.
Roma, ae f: Roma.
Romanus, a, um: romano.
Senatus, us m: senado.
Ubi: adv: en donde, all donde; int ind: en dnde; conj: cuando.
LOS
PREPARATIVOS
PERTINENTES
PARA
Igitur postero die, priusquam ad oppugnandum egrederetur, equitatum omnem in ea parte, qua regis
adventus erat, pro castris agitare iubet, portas et proxima loca tribunis dispertit, deinde ipse pergit
ad oppidum atque uti superiore die murum aggreditur.
Salustio, Guerra de Yugurta, 59, 1.
Ad, prep acus: a, hacia.
Adventus, us m: venida, llegada, entrada.
Aggredior, agressus sum dep 3 tr: acercarse, dirigirse a, atacar.
Agito 1 tr: conducir, perseguir, empujar; int: obrar, portarse, mostrarse, permanecer.
Atque: y.
Castra, orum n pl: campamento.
Deinde: luego, en seguida, despus.
Dies, diei m y f: da.
Dispertior dep 4 tr: dividir, repartir.
Egredior, egressus sum dep 3 int: salir, alejarse de; tr: rebasar, pasar ms all de.
Equitatus, us m: caballera.
Et: y.
Igitur: as pues.
In, prep acus: a, hacia; prep abl: en.
Ipse, ipsa, ipsum: el mismo, l mismo.
Is, ea, id: este, ese, aquel, l.
Locum, i n: lugar, sitio.
Murus, i m: muralla, muro, pared.
Omnis, e: todo.
Oppidum, i n: plaza fuerte, ciudad.
Oppugno 1 tr: atacar, sitiar, asaltar.
Pars, partis f: parte, porcin.
Pergo, perrexi, perrectum 3 tr: proseguir, llevar a cabo; int: continuar, proseguir, ir a parar, tender.
Porta, ae f: puerta.
Posterus, a, um: siguiente.
Priusquam: antes que, antes de que.
Pro, prep abl: delante de, en favor de, en lugar de, por, como, segn.
Proximus, a, um: vecino, limtrofe, cercano.
Qui, quae, quod: cual, que, quien.
Rex, regis m: rey, soberano, prncipe, monarca.
Sum, fui: ser, estar, haber, existir.
Superior, ius (comparativo de superus): ms alto, anterior.
Tribunus, i m: tribuno.
Uti, conj: como, cuando, de tal manera que, aunque, para que, que.
Isdem fere temporibus in Gallia citeriore atque ulteriore, item in agro Piceno, Bruttio, Apulia motus
erat. Namque illi quos ante Catilina dimiserat inconsulte ac veluti per dementiam cuncta simul
agebant.
Salustio, Conjuracin de Catilina, 42, 2.
Ac: y.
Ager, agri m: campo.
Ago, egi, actum 3 tr: hacer, arreglar, conseguir, conducir, llevar, obrar, representar, hablar, tratar con.
Ante, adv: antes, delante.
Apulia, ae f: Apulia (regin de Italia).
Atque: y.
Bruttium, ii n: Brucio (comarca meridional de Italia, hoy Calabria).
Catilina, ae m: Catilina (nombre propio de varn).
Citerior, ius: que est ms ac, citerior.
Cunctus, a, um: todo junto, todo entero.
Dementia, ae f: demencia, locura, extravagancia.
Dimitto, dimisi, dimissum 3 tr: enviar, dispersar, disolver, despachar, despedir.
Fere, adv: casi.
Gallia, ae f: Galia.
Idem, eadem, idem: mismo, el mismo, l mismo.
Ille, a, ud: aquel, aquella, aquello.
In, prep acus: a, hacia, contra; prep abl: en.
Inconsulte, adv: sin reflexin, imprudentemente, a la ligera.
Item, adv: tambin, igualmente.
Motus, us m: movimiento, inquietud, nerviosismo.
Namque, conj: pues, porque, en efecto.
Per, prep acus: a travs de, por medio de, por.
Picenum, i n: Piceno (comarca de Italia junto al Adritico).
Qui, quae, quod: que, cual, quien, este.
Simul, adv: al mismo tiempo, simultneamente; conj: en cuanto, en seguida que; prep abl: al mismo tiempo
que.
Sum, fui: ser, estar, haber, existir.
Tempus, oris n: tiempo, poca.
Ulterior, ius: que est ms all, ulterior.
Veluti: como, por decirlo as, as, por ejemplo.
Cicern lanza su discurso contra Catilina y este reacciona con falsa humildad.
Tum M. Tullius consul orationem habuit luculentam atque utilem rei publicae, quam postea
scriptam edidit. Sed, ubi ille adsedit, Catilina, demisso voltu, voce supplici postulare a patribus
coepit ne quid de se temere crederent.
Conjuracin de Catilina, 31.