Está en la página 1de 215

OPERACIN TRAVIATA

Quin mat a Rucci?


La verdadera historia
CEFERINO REATO
EDITORIAL SUDAMERICANA
BUENOS AIRES
Reato, Ceferino
Operacin Traiata! "#$i%n &at a R$cci' La er(a(era )i*toria +
,
a
e(- . B$eno* Aire*! S$(a&ericana, /001-
2/0 p-3 /245, c&- 6Ine*ti7acin perio(8*tica9
ISBN :;1.:<0.0;./:<1.5
5- Ine*ti7acin Perio(8*tica- I- T8t$=o
CDD 0;0->2-
Pri&era e(icin! *eptie&?re (e /001
Se4ta e(icin! oct$?re (e /001
To(o* =o* (erec)o* re*era(o*- E*ta p$?=icacin no p$e(e *er repro($ci(a, ni en
to(o ni en parte, ni re7i*tra(a en, o tran*&iti(a por, $n *i*te&a (e rec$peracin (e
infor&acin, en nin7$na for&a ni por nin7@n &e(io, *ea &ecAnico, fotoB$8&ico,
e=ectrnico, &a7n%tico, e=ectroptico, por fotocopia o c$a=B$ier otro, *in per&i*o
preio por e*crito (e =a e(itoria=-
IMPRESO EN LA ARCENTINA
Queda hecho el depsito
que previene la ley 11.723.
2008, Editorial Sudaericana S.!.
"u#erto $ %31, &uenos !ires.
DDD-r)&-co&-ar
/
ISBN! :;1.:<0.0;./:<1-5
Intro($ccin
POLETICAMENTE INCORRECTO
El 'ucci que en 1(73 re)ne y ara a todos esos sectores *la
derecha peronista y la derecha no peronista, +ota del !utor,
es precursor del "erinio $-lesias de la d.cada si-uiente.
Foracio Ver?it*GH en E/ei/a, pA7ina 52-
0odo discurso pol1tico contiene, coo una de sus
diensiones 2undaentales, la recuperacin de la historia.
3ada posicin pol1tica reconstruye la historia a su anera,
con el 2in de enrai/ar el oviiento social o partido en la
l-ica de un desarrollo y ostrar su 4necesidad5. 6a
historia aparece, entonces, coo et72ora del presente.
Si=ia Si7a= H E=i*eo Vern en 8ern o uerte, pA7ina 51/-
Ia )an pa*a(o treinta H cinco aJo*, pero to(a8a no *e )a p$?=ica(o
nin7$na ine*ti7acin *o?re e= a*e*inato (e Ko*% I7nacio R$cci, a=io*o a=fi= (e K$an
Do&in7o Pern H =8(er (e =a Confe(eracin Cenera= (e= Tra?aLo 6CCT9- F$e e= /< (e
*eptie&?re (e 5:;2, $n &arte* a= &e(io(8a- Do* (8a* ante*, Pern )a?8a o?teni(o
$na rot$n(a ictoria e=ectora= B$e =o (epo*it por tercera eM en =a pre*i(encia- NMe
cortaron =a* pata*N, a(&iti e= Cenera= frente a= caLn (e R$cci, en e= e=atorio en =a
CCT- L$e7o (e $n ?ree (e*concierto inicia=, en e= B$e B$i*o aferrar*e a otra
)ipte*i*, Pern *ie&pre e*t$o conenci(o (e B$e =a NOperacin TraiataN f$e
(eci(i(a, p=anifica(a H eLec$ta(a por =o* &ontonero*, =o* &i*&o* B$e )a*ta apena*
*ei* &e*e* atrA* )a?8an *i(o *$* N&$c)ac)o*N, *$ NL$ent$( &arai==o*aN- Pronto
ere&o* *i e*ta?a o no en =o cierto-
A pe*ar (e= tie&po tran*c$rri(o, e= cri&en (e R$cci *i7$e pre*ente en =a
&e&oria (e =o* ar7entino*, a= &eno* (e =o* B$e iieron =o* *etenta- En aB$e==o*
2
aJo* corri a?$n(ante *an7re H *e io=aron =o* (erec)o* (e &$c)a* per*ona*, pero
=a &$erte (e R$cci contin@a oc$pan(o $n =$7ar @nico en e= i&a7inario co=ectio- Era
$n ro*tro &$H conoci(o, ten8a =a pa=a?ra rApi(a H fi=o*a, *e )a?8a conerti(o en $na
per*ona c=ae para e= (i*eJo po=8tico (e Pern, =a CCT 7oMa?a (e &$c)o &A* po(er
B$e a)ora H tanto =a po=ic8a co&o =a K$*ticia n$nca *e &o*traron eficace* para
e*c=arecer $n cri&en B$e aparec8a co&o $na N?o=etaN, $na Nfact$raN, $n NaprieteN
contra e= anciano Cenera=-
Ta&?i%n para =a 7$erri==a peroni*ta f$e $n )ec)o *in7$=ar- Sin a(&itir =a
a$tor8a (e Montonero*, Ro?erto Per(8a, e= n@&ero (o* (e N=a Or7aN, e= no&?re (e
entreca*a, con*i(era a)ora B$e Nf$e $no (e =o* p$nto* &A* ne7atio* para
no*otro*3 Ho creo B$e, a= (8a (e )oH, n$nca p$(i&o* =eantar e= co*to po=8tico (e
e*a &$erteN-
Son to(o* in7re(iente* B$e (e?er8an )a?er i&p$=*a(o a &A* (e $n
perio(i*ta, a &A* (e $n )i*toria(or, a &A* (e $na e(itoria=, a ine*ti7ar e= ca*o-
Inc=$*o, e= (ato (e B$e n$nca )$?iera *i(o reiin(ica(o por na(ie ten(r8a B$e )a?er
atiMa(o =a c$rio*i(a( (e B$iene*, (e $na $ otra &anera, *e (e(ican a =o* te&a* (e
n$e*tra )i*toria reciente- Fa*ta e= conte4to =e* re*$=ta?a propicio! a =o* ar7entino*
no* apa*iona &irar )acia atrA* H (e*(e )ace Ha a=7$no* aJo*, a partir (e =a cri*i*
B$e e*ta== en (icie&?re (e /005, n$e*tra (%ca(a preferi(a e* =a (e= *etenta H,
(entro (e e==a, =o* te&a* &A* atractio* *on =o* re=aciona(o* con io=acione* a =o*
(erec)o* )$&ano*, co&o e* e= ca*o, preci*a&ente, (e $n cri&en po=8tico-
La pre7$nta, entonce*, e* &$H *i&p=e! "por B$% na(ie )a (e&o*tra(o
inter%* en e= a*e*inato (e R$cci, en =a Operacin Traiata'
La re*p$e*ta po(r8a enir (e =a &ano (e T)o&a* S- O$)n, $n profe*or
nortea&ericano B$e en 5:,/ e*cri?i e= =i?ro 6a estructura de las revoluciones
cient12icas, $na o?ra c=ae porB$e ca&?i =a &anera (e enten(er c&o *e pro($ce
e= conoci&iento en =a ciencia- Lo* ori7ina=e* concepto* (e O$)n ta&?i%n *e p$e(en
ap=icar a =a ine*ti7acin (e te&a* )i*trico*- Se7@n %=, =o* cient8fico* *e a7r$pan
en Nco&$ni(a(e*N B$e co&parten e= &i*&o Npara(i7&aN, e* (ecir, $na
Ncon*te=acin (e creencia*, a=ore*, t%cnica*N, B$e ta&?i%n f$nciona co&o $n
N&o(e=o o eLe&p=oN para re*o=er Neni7&a*N, pro?=e&a* co&$ne* H corriente*- La
tarea (e to(o* =o* (8a* (e =a* co&$ni(a(e* cient8fica* e* &A* a?$rri(a (e =o B$e *e
cree! NNo a*piran a pro($cir noe(a(e* i&portante*N, *ino *=o a Na$&entar e=
a=cance H =a preci*in con =a B$e p$e(e ap=icar*e e= para(i7&aN- P*a e* =a Nciencia
nor&a=N- La* Nreo=$cione* cient8fica*N, en ca&?io, *on )ec)o* e4traor(inario*, B$e
oc$rren &$H (e tanto en tanto, c$an(o e= para(i7&a pier(e *$ capaci(a( para
re*o=er =o* pro?=e&a*, H =o* eni7&a* *e conierten en Nano&a=8a*N3 a==8 *e a?re
$na cri*i*, re=atia&ente ?ree, B$e *e cierra con =a aparicin (e $n n$eo
>
para(i7&a- E*te para(i7&a ina$7$ra otra %poca (e Nciencia nor&a=N- I a*8
*$ce*ia&ente *e a repitien(o e= &i*&o cic=o-
Lo &i*&o oc$rre con =a pro($ccin (e conoci&iento* *o?re =a (%ca(a (e=
*etenta! )aH $n para(i7&a B$e orienta a ca(a $no (e =o* &ie&?ro* (e =a
co&$ni(a( (e perio(i*ta* e )i*toria(ore* B$e *e oc$pa (e e*e 7ran te&a- Lo*
orienta en to(o e= a=cance (e e*a pa=a?ra! =e* *eJa=a c$A=e* )ec)o* &erecen *er
ine*ti7a(o* H c$A=e* no- Co&o (ice O$)n! NUn para(i7&a e* $n criterio para
*e=eccionar pro?=e&a*N-
E/ei/a, e= =i?ro (e= perio(i*ta Foracio Ver?it*GH, e* e= para(i7&a
co&parti(o por ca*i to(o* =o* )i*toria(ore* H perio(i*ta* B$e )an e*ta(o
e*cri?ien(o *o?re =a (%ca(a (e= *etenta- La pri&era e(icin e* (e L$nio (e 5:1, H
Ver?it*GH ac=ara en =a Intro($ccin B$e co&enM =a ine*ti7acin N=a &i*&a noc)e
(e= /0 (e L$nioN (e 5:;2, )ora* (e*p$%* (e =a &a*acre en =a* af$era* (e=
aerop$erto internaciona= (e EMeiMa, (on(e $na &$=tit$( e*pera?a a Pern en *$
re7re*o (efinitio (e= e4i=io- E/ei/a naci con ocacin (e para(i7&a! Ha en e=
pri&er pArrafo (e *$ Intro($ccin, Ver?it*GH *o*tiene B$e e*a &atanMa Ncierra $n
cic=o (e =a )i*toria ar7entina H prefi7$ra =o* aJo* por enir- EMeiMa contiene en
7er&en e= 7o?ierno (e I*a?e= H LpeM Re7a, =a AAA, e= 7enoci(io eLerci(o a partir
(e= n$eo 7o=pe &i=itar (e 5:;,, e= eLe &i=itar.*in(ica= en B$e e= 7ran capita= conf8a
para e= contro= (e =a Ar7entinaN- Si no )$?iera ter&ina(o e= =i?ro a &e(ia(o* (e =o*
oc)enta, )a?r8a ta= eM inc=$i(o a= &ene&i*&o, e= (e=arr$i*&o, e= ($)a=(i*&o H e=
&acri*&o en e*e eLe (e= &a= porB$e =o B$e e*tA ofrecien(o e* $na &anera
(eter&ina(a, &A* ?ien &aniB$ea, (e rec$perar =a )i*toria reciente-
E*o *ie&pre parece *er a*8 con e*te tipo (e re=ato*, co&o *eJa=an Si=ia
Si7a= H E=i*eo Vern en 8ern o uerte a= ana=iMar $na )i*torieta B$e El
9escaisado, =a rei*ta (e Montonero*, co&enM a p$?=icar e= /> (e L$=io (e 5:;2,
en =a c$a= interpreta?an B$% )a?8a *$ce(i(o en =a Ar7entina H en A&%rica Latina
(e*(e =a ==e7a(a (e =o* e*paJo=e*-
QE*ta rec$peracin (e =a )i*toria no e* otra co*a B$e =a con*tr$ccin (e $n
actor *ocia= i&a7inario B$e atraie*a e= tie&po H e= e*pacio i(%ntico a *8 &i*&o- La
)i*toria e* $na )i*toria in&i=, c$Ho* epi*o(io* *on &era* repeticione* (e $n
&i*&o aconteci&iento! =a =$c)a (e= ?=oB$e P$e?=o.Patria contra e= I&peria=i*&o,
$na *$ce*in (e 5; (e oct$?re* H (e *eptie&?re* (e 5:<<- E*ta recon*tr$ccin no*
(ice B$e *ie&pre pa* =o &i*&o, B$e =o* actore* f$eron *ie&pre =o* &i*&o*, B$e
)oH *i7$e *$ce(ien(o =o &i*&o- S=o ar8an =a* fec)a*, =o* no&?re* propio*, =o*
=$7are*-
Lo i&portante e* B$e E/ei/a t$o %4ito H *i7$e *ien(o e= para(i7&a para
ine*ti7ar H conocer =a (%ca(a (e= *etenta, $na %poca B$e e= 7o?ierno (e=
pre*i(ente N%*tor Oirc)ner e=e a $na *$erte (e &anantia= (e =o* *$eJo*,
<
o=$nta(e* H o?Letio* B$e, *$p$e*ta&ente, )an ani&a(o *$* po=8tica* H =a* (e *$
e*po*a, Cri*tina, para &o=(ear =a rea=i(a( (e= pre*ente-
Un para(i7&a p$e(e conertir*e ta&?i%n en $n in*tr$&ento (e
)e7e&on8a, $n concepto B$e, co&o *eJa=a Antonio Cra&*ci, i&p=ica e= Ncon*en*oN,
=a N(ireccin inte=ect$a= H &ora=N B$e $n 7r$po a=canMa *o?re e= re*to (e =a
*ocie(a(- E* B$e en =a =$c)a po=8tica, c$an(o *e )a?=a (e =a )i*toria, *e e*tA
)a?=an(o, en rea=i(a(, (e= pre*ente, co&o e4p=ican Si7a= H Vern-
QLa c$=t$ra ar7entina *e caracteriM, (e*(e =o* a=re(e(ore* (e 5:20 )a*ta
n$e*tro* (8a*, por =a pre*encia (e =a )i*toria co&o po=8tica H (e =a po=8tica co&o
)i*toria, 7racia* a =a f$erMa (e= Nrei*ioni*&o )i*tricoN- Facer po=8tica en =a
Ar7entina e*tA a*ocia(o f$erte&ente a =a opcin entre por =o &eno* (o* =ect$ra*! =a
(e= rei*ioni*&o naciona=i*ta H =a (e =a )i*torio7raf8a =i?era=-
En n$e*tro ca*o, $na (eter&ina(a i*in (e =o* *etenta *e )a i&p$e*to-
Ver?it*GH no e*, en e*e *enti(o, $n perio(i*ta &A*! contin$an(o con Cra&*ci,
a=canMa =a e*tat$ra (e $n Ninte=ect$a= or7AnicoN, $na fi7$ra nece*aria, e*encia=, para
B$e $n 7r$po (eter&ina(o =o7re =a )e7e&on8a B$e =e per&itirA con($cir a= re*to-
Un para(i7&a e* N$na con*te=acin (e creencia*, a=ore*, t%cnica*N, B$e
recorta cierto* te&a*, =o* co=oca ?aLo =a =$pa, =o* con*i(era (i7no* (e *er
ine*ti7a(o*, frente a otro* B$e *on (e*ec)a(o*, no *on teni(o* en c$enta, *e caen
(e =a &e*a (e tra?aLo- A*8, e* poco pro?a?=e B$e $n )i*toria(or o perio(i*ta B$e
a()iera a= para(i7&a (e E/ei/a *e *ienta *e($ci(o por e= a*e*inato (e R$cci, por =a
&$erte (e a=7$ien B$e e* (efini(o por Ver?it*GH na(a &eno* B$e co&o e=
Nprec$r*or (e Fer&inio I7=e*ia*N, $na fi7$ra o*c$ra, *in 7=a&o$r, *in &arGetin7- No
*on per*onaLe* po=8tica&ente correcto*3 a =o *$&o, )an *i(o a?or(a(o* por a$tore*
*in i*i?i=i(a( &e(iAtica-
Lo* =i?ro* B$e *e oc$pan (e =o* *etenta con*i(eran B$e to(o )a *i(o (ic)o
*o?re =a &a*acre (e EMeiMa, B$e Ver?it*GH )a rea=iMa(o $na e4p=icacin (efinitia
*o?re e*te aconteci&iento centra=- Tanto e* a*8 B$e, por eLe&p=o, repiten e=
principa= ar7$&ento B$e =i7ar8a a R$cci con e*a &atanMa! NE= Ne7ro Corea, Lefe (e
=a c$*to(ia (e Ko*% R$cci, f$e B$ien (iri7i =a* tort$ra* en e= Fote= Internaciona= (e
EMeiMaN- Sienten tanta eneracin B$e no *e =e* )a oc$rri(o pre7$ntar*e *i e= ta=
Ne7ro Corea ie H *i tiene a=7o para (ecir-
E= Ne7ro Corea ie, *e ==a&a Kor7e Sa&pe(ro, re7entea =a Uni(a( BA*ica
N#$ien B$iera o8r B$e oi7aN, en Vi==a L$7ano, H nie7a B$e e= /0 (e L$nio (e 5:;2
)aHa e*ta(o *iB$iera cerca (e EMeiMa, *e7@n (ice %= &i*&o en e= cap8t$=o 55 (e e*te
=i?ro- Ta= eM e= Ne7ro Corea )aHa &enti(o 6e*o *ie&pre e* po*i?=e con =o*
te*ti&onio* B$e *e reco7en en c$a=B$ier ine*ti7acin perio(8*tica9, pero =a
ac$*acin (e )a?er tort$ra(o a otra* per*ona* e* tan f$erte B$e &erece, por =o
,
&eno*, $n &8ni&o (erec)o a r%p=ica- O, por =o &eno*, (e?er8a proocar =a
c$rio*i(a( perio(8*tica (e ?$*car=o H )acer=e $n par (e pre7$nta*-
Le pre7$nt% a Ver?it*GH *o?re =a contra(iccin entre =o B$e afir&a %= en
E/ei/a H =o B$e (ice e= Ne7ro Corea- S$ re*p$e*ta f$e enia(a por correo
e=ectrnico e= 55 (e oct$?re (e /00;-
QIo tra?aL% *o?re te*ti&onio* (e *o?reiiente* B$e =o *eJa=an H *o?re e=
e4pe(iente L$(icia=- No ten7o copia porB$e e*e arc)io f$e *ec$e*tra(o en $n
a==ana&iento ($rante =a (icta($ra, i7$a= B$e =a* cinta* 7ra?a(a* (e =a*
co&$nicacione*- Se *a=aron =o* ?orra(ore* (e= =i?ro porB$e )a?8a *aca(o $na copia
(e= pa8*-
Por *$ =a(o, e= perio(i*ta Mi7$e= Bona**o &enciona en *$ =i?ro El
presidente que no 2ue a N=o* tort$ra(ore* B$e con($c8a per*ona=&ente e= Ne7ro
Corea, Lefe (e =a c$*to(ia (e R$cciN, a B$ien =$e7o, $na* pA7ina* &A* a(e=ante,
i(entifica co&o A=fre(o Sa&pe(ro, B$e Neinte aJo* (e*p$%* ==e7ar8a a *er conceLa=
(e= Parti(o K$*ticia=i*taN- Pero A=fre(o Sa&pe(ro e* )er&ano (e Kor7e Sa&pe(ro, e=
Ne7ro Corea (e E/ei/a. Con*$=t% a Bona**o *o?re e*ta aparente conf$*in (e
no&?re* H %= eni *$ re*p$e*ta por e.&ai= e= 50 (e oct$?re (e /00;, en &e(io (e
=a ca&paJa para *$ ree=eccin co&o (ip$ta(o por =a ci$(a( (e B$eno* Aire*-
QM$c)o* aJo* (e*p$%* (e p$?=icar El presidente que no 2ue, &e encontr%
en $n tren con A=fre(o Sa&pe(ro H &e (iLo, cor(ia=&ente pe*e a to(o, B$e %= no
)a?8a teni(o na(a B$e er con =o B$e Ho (en$ncio en e= =i?ro- La er(a( e* B$e %=
tiene $n )er&ano, B$e po(r8a *er 6no =o *% con *e7$ri(a(9 NE= Ne7ro CoreaN- Lo B$e
Ho p$?=iB$% en e= =i?ro ten8a B$e er con &i rec$er(o per*ona=! =a noc)e (e= fa&o*o
con7re*o (e= PK en e= SaoH, =a c$*to(ia (e R$cci entr a =o* tiro* H to(o e= &$n(o
*eJa= co&o Lefe (e =a patota a= NNe7ro CoreaN- De e*to *8 (oH fe, porB$e inc=$*o
Brito Li&a 6c$Ho Co&an(o (e Or7aniMacin ten(r8a tri*te act$acin en =a &a*acre
(e EMeiMa9 f$e en aB$e= &o&ento a7re(i(o por =o* N&$c)ac)o* (e R$cciN
capitanea(o* por e= cita(o NNe7ro CoreaN- Io =e ofrec8 a Sa&pe(ro B$e &e
p=anteara $na rectificacin por e*crito para inc=$ir en *$ce*ia* e(icione* (e El
presidente que no 2ue, pero &e (iLo te4t$a=&ente! NNo, Ha e= (aJo e*tA )ec)o,
(eLe&o* to(o co&o e*tA3 =o @nico B$e &e intere*a?a era (eLar c=aro ante $*te( B$e
Ho no particip% en =o* )ec)o* (e= Fote= SaoH- I &$c)o &eno* en =o (e EMeiMaN-
Ta&?i%n ne7, cate7rica&ente, B$e *$ )er&ano )$?iera con($ci(o a =o*
tort$ra(ore* en EMeiMa- "E* er(a(' No e*toH en con(icione* (e e*ta?=ecer=o con
preci*in cient8fica- Otra* f$ente* a*e7$ran B$e Sa&pe(ro f$e aLeno a e*o* )ec)o*-
La* ac$*acione* contra R$cci *o?re =a &atanMa (e EMeiMa *on re=eante*
porB$e, *e7@n ere&o* &A* a(e=ante, )an *i(o cita(a* co&o =a pri&era ca$*a B$e
)a?r8a L$*tifica(o *$ eLec$cin-
;
Sin ($(a, =o* =i?ro* *o?re =a (%ca(a (e= *etenta B$e *i7$en e= para(i7&a (e
E/ei/a )an enriB$eci(o n$e*tra percepcin *o?re aB$e==a %poca! for&an parte (e
$na e&pre*a ac$&$=atia, B$e )a e4ten(i(o e= a=cance H =a preci*in (e =o*
conoci&iento*, co&o *$ce(e con =o* per8o(o* (e Nciencia nor&a=N (e O$)n- Pero a
ece* proocan =a i&pre*in (e B$e ?a*ta =eer $no (e e==o* para a(iinar B$% (irAn
=o* otro*- S=o *e trata (e ca&?iar =a* an%c(ota* porB$e to(o *$ce(e co&o *i e=
eB$ipo (e =o* ?$eno* enfrentara eterna&ente a= (e =o* &a=o* en $na canc)a
&arca(a por $n p$Ja(o (e contrapo*icione*! =a in(epen(encia naciona= H =a
*o=i(ari(a( =atinoa&ericana er*$* e= i&peria=i*&o H =a 7=o?a=iMacin3 =o*
tra?aLa(ore*, =a* c=a*e* &e(ia* $r?ana* H =a* peB$eJa* H &e(iana* e&pre*a*
er*$* =a o=i7arB$8a =oca= H =a* &$=tinaciona=e*3 =a orientacin e*tata= (e =a
econo&8a H =o* pro7re*i*ta* er*$* e= neo=i?era=i*&o econ&ico H =o* con*era(ore*
po=8tico*3 =o* (erec)o* )$&ano* H =a L$*ticia *ocia= er*$* e= a$toritari*&o H =a
co&petencia *a=aLe- O$)n =o (ice proocatia&ente! NLa ciencia nor&a= no tien(e
)acia noe(a(e* fActica* o terica* H, c$an(o tiene %4ito, no (e*c$?re nin7$naN-
Ta= eM e*e a?$rri&iento B$e Ha prooB$e =a &aHor8a (e =o* =i?ro* *o?re =o*
*etenta e*t% in(ican(o e= a7ota&iento (e= para(i7&a (e E/ei/a. En e= ca*o (e =a
ciencia, O$)n *o*tiene B$e =a* reo=$cione* cient8fica* *e inician con $n *enti&iento
creciente (e B$e e= para(i7&a Ha no f$nciona ?ien para Ne4p=orar $n (eter&ina(o
a*pecto (e =a nat$ra=eMa, )acia e= c$a= e= &i*&o para(i7&a )a?8a &o*tra(o
preia&ente e= ca&ino- E= *enti&iento (e &a= f$nciona&iento B$e p$e(e con($cir a
=a cri*i* e* $n reB$i*ito preio para =a reo=$cinN cient8fica, B$e con*i*te, co&o Ha
i&o*, en =a a(opcin (e $n n$eo para(i7&a-
QC$ia(o* por $n n$eo para(i7&a, =o* cient8fico* a(optan n$eo*
in*tr$&ento* H ?$*can en =$7are* n$eo*- Lo B$e e* to(a8a &A* i&portante,
($rante =a* reo=$cione* =o* cient8fico* en co*a* n$ea* H (iferente* en =$7are* en
=o* B$e Ha )a?8an ?$*ca(o ante*-
La fa&i=ia (e R$cci, *$ e*po*a H *$* (o* )iLo*, f$e &$H 7enero*a a=
co&partir *$* rec$er(o*, inc=$i(o* =o* a&ar7o* H (o=oro*o* &o&ento* B$e ro(earon
a= a*e*inato- E==o* )an teni(o B$e re)acer *$* i(a* (e*(e $na *it$acin econ&ica
precaria porB$e, a$nB$e c$e*te creer=o, R$cci no )a?8a )ec)o fort$na ni &$c)o
&eno*- Un c$arto (e *i7=o (e*p$%*, en 5::1, f$eron ?eneficia(o* por $na
interpretacin &$H partic$=ar, e ine4acta (e ac$er(o con =a* pr$e?a* H =o*
te*ti&onio* perio(8*tico* B$e )e po(i(o re$nir, (e= 7o?ierno (e= pre*i(ente Car=o*
Mene& *o?re =o* a$tore* (e= atenta(o- Se7@n e= e4pe(iente n@&ero >>,-51;,
co?raron $no* (o*ciento* cinc$enta &i= pe*o* R (=are* porB$e e= a*e*inato (e= =8(er
*in(ica= f$e inc=$i(o en =a LeH />->55, pro&$=7a(a e= 2 (e enero (e 5::<, B$e
e*ta?=eci $na in(e&niMacin para =o* pariente* (e per*ona* (e*apareci(a* o
a*e*ina(a* por Ne= accionar (e =a* f$erMa* ar&a(a*, (e *e7$ri(a(, o (e c$a=B$ier
1
7r$po para&i=itar con anteriori(a( a= 50 (e (icie&?re (e 5:12N- Por a?*$r(o o
c$rio*o B$e p$e(a parecer, R$cci fi7$ra (entro (e =o* a&para(o* por =a =eH
e=a?ora(a en e= 7o?ierno &ene&i*ta para reparar a =a* 8cti&a* (e =a *a=aLe
repre*in (e =a @=ti&a (icta($ra &i=itar, L$nto a otro* (ieM &i= ar7entino* 6=a
Secretar8a (e Derec)o* F$&ano* e*B$ia *$&ini*trar $na cifra preci*a9-
Lo* f$ncionario* &ene&i*ta* *e e*&eraron para e=a?orar $n (icta&en
faora?=e a =a (e&an(a (e =o* )ere(ero* (e R$cci, H conc=$Heron B$e, (e= anA=i*i*
(e =a ine*ti7acin L$(icia= *o?re e= a*e*inato, N*$r7ir8a con &aHor f$erMa =a po*i?=e
a$tor8a (e =a (eno&ina(a Trip=e AN, e= 7r$po para&i=itar (e e4tre&a (erec)a crea(o
por e= *ecretario pria(o (e Pern H &ini*tro (e Biene*tar Socia=, Ko*% LpeM Re7a,
o, a= &eno*, (e N$na or7aniMacin (e tipo &i=itarN B$e cont con N=a *$ficiente
co?ert$ra (e= aparato e*tata=, *in e= c$a= )a?r8a *i(o i&po*i?=e perpetrar e=
atenta(oN-
Uno (e =o* a?o7a(o* B$e e=a?oraron e= (icta&en &e e4p=ic B$e =a
intencin f$e N*e&?rar =a ($(a *o?re =o* a$tore* (e= a*e*inato (e R$cciN Ha B$e e=
art8c$=o , (e =a LeH />-1/2, (e= /2 (e &aHo (e 5::;, B$e co&p=e&ent =a LeH
/>->55, e*ta?=ece B$e Nen ca*o (e ($(a *o?re e= otor7a&iento (e =a in(e&niMacin
(e?erA e*tar*e a =o B$e *ea &A* faora?=e a= ?eneficiario o a *$* ca$*a)a?iente* o
)ere(ero*, confor&e a= principio (e =a ?$ena feN- En rea=i(a(, e*ta* =eHe* )a?8an
*i(o crea(a* para co&pen*ar a =a* 8cti&a* (e =a (icta($ra, B$e co&enM e= /> (e
&arMo (e 5:;,, ca*i tre* aJo* (e*p$%* (e= a*e*inato (e R$cci, pero, *ie&pre *e7@n
e*e infor&ante, =o* f$ncionario* aproec)aron $n (icta&en (e= proc$ra(or 7enera=
(e= Te*oro (e= 5: (e L$nio (e 5::1, B$e e*tir =o* p=aMo* H a?arc ta&?i%n a =o*
cr8&ene* (e =a Trip=e A a= ?eneficiar a =o* )ere(ero* (e= (ip$ta(o peroni*ta (e
iMB$ier(a Ro(o=fo Orte7a PeJa- Orte7a PeJa )a?8a *i(o a*e*ina(o e= 25 (e L$=io (e
5:;>, $n &e* (e*p$%* (e =a &$erte (e Pern H ($rante e= 7o?ierno (e *$ e*po*a,
I*a?e=- F$e e= pri&er a*e*inato reiin(ica(o por e= 7r$po para&i=itar (e LpeM Re7a-
E= (icta&en *o?re Orte7a PeJa per&iti inc=$ir en e*a* =eHe* a R$cci, en
$na *$erte (e reconci=iacin p*t$&a entre (o* peroni*ta* B$e en i(a )a?8an
&i=ita(o en *ectore* op$e*to* (e= Moi&iento- En principio, a =o* pariente* (e
nin7$no (e =o* (o* =e* corre*pon(8a =a in(e&niMacin prei*ta para =a* 8cti&a* (e
=a (icta($ra, pero =a interpretacin (e =o* f$ncionario* (e Mene& =o )iMo po*i?=e-
La te*i* &ene&i*ta pre*enta ario* p$nto* f=oLo*- Uno (e e==o*, e= &A*
o?io, e* B$e =a Trip=e A a@n no e4i*t8a e= &e(io(8a B$e =iB$i(aron a R$cci! *$ (e?$t
*e pro($Lo reci%n (o* &e*e* (e*p$%*, e= /5 (e noie&?re (e 5:;2, con $n
atenta(o contra e= *ena(or ra(ica= Fip=ito So=ari Iri7oHen- E* (ecir, tra* e= terri?=e
enoLo (e Pern por =a &$erte (e *$ =ea= R$cci, B$e a?ri =a p$erta a $n
en($reci&iento (e *$ 7o?ierno H (e =a c@p$=a (e *$ Moi&iento contra =o*
&ontonero* H *$* a=ia(o*, B$e no f$e *=o (i*c$r*io- En to(o ca*o, =a Trip=e A
:
p$e(e )a?er *i(o $na (e =a* con*ec$encia* ta= eM no (e*ea(a* (e= cri&en, pero no
*$ ca$*a, co&o e4p=ico en =o* cap8t$=o* 5<, 5, H 5;-
E* intere*ante (e*tacar B$e e= (icta&en (e= 7o?ierno (e Mene& *e ?a* en
=a* pri&era* (ec=aracione* L$(icia=e* (e K$an Car=o* K$nco*, $n rioLano (e =a ci$(a(
(e C)epe* B$e e*ta?a pre*o en Ne$B$%n por )$rto* reitera(o*- Re*$=ta B$e e= /:
(e noie&?re (e 5:12, K$nco* e*cri?i $na =ar7a carta (iri7i(a a= L$eM fe(era= en
Ne$B$%n en =a B$e a*e7$r B$e en 5:;2 )a?8a e*ta(o tra?aLan(o en B$eno* Aire*,
co&o c$*to(ia (e LpeM Re7a, (on(e Nco&et8 ario* tra?aLo* *$cio* *ien(o aria*
ece* ?raMo eLec$tor (e =o* &i*&o*- P$e(o (ar a=7$no* no&?re*! R$cci, 6Ro7e=io9
Coria, pa(re 6Car=o*9 M$Lica, etc%teraN- I *e ofreci a (ec=arar *i =o tra*=a(a?an a=
pena= (e Vi==a Deoto, cerca (e= =$7ar (on(e i8a *$ anciana &a(re- En e*a carta,
K$nco* *e pre*enta?a co&o e4 c$*to(ia (e= N(octor Car=o* Sa@= Menen 6*ic9N
($rante *$ pri&er &an(ato co&o 7o?erna(or (e La RioLa- Inc=$*o a*e7$r B$e a
&e(ia(o* (e 5:;2 Mene& =e pi(i N)acer $n tra?aLo *$cio en =a ci$(a( (e Cr(o?a
contra $na per*ona B$e =o )a?8a e*tafa(o en $na tran*a (e oro H )a?8a B$e
eLec$tar=oN, pero cont B$e =$e7o to& (i*tancia (e Mene& porB$e no =e )a?8a
c$&p=i(o N$na *erie (e pro&e*a*N-
K$nco* =o7r *er tra*=a(a(o a B$eno* Aire* H e= 52 (e &arMo (e 5:1> f$e
o8(o por e= L$eM Ko*% Di?$r, a B$ien =e cont B$e )a?8a *i(o e= c)ofer (e $no (e =o*
e)8c$=o* B$e participaron en e= a*e*inato (e R$cci, por =o c$a= pa* a *er in(a7a(o
por )o&ici(io- C$an(o e= L$eM =e pre7$nt B$i%n *er8a *$ a?o7a(o (efen*or, K$nco*
conte*t! Car&en Ar7i?aH 6act$a= &ie&?ro (e =a Corte S$pre&a (e K$*ticia9, pero
acept contin$ar (ec=aran(o *in *$ pre*encia- K$nco* preci* B$e =a or(en (e &atar
a R$cci )a?8a *i(o (a(a por LpeM Re7a, *e7@n =e confiaron =o* a*e*ino*- La*
afir&acione* (e K$nco* f$eron rApi(a&ente (e*&enti(a* por to(a* =a* per*ona*
B$e )a?8a no&?ra(o, inc=$i(o $no (e *$* pre*$nto* c&p=ice*, $n $r$7$aHo B$e
para =a fec)a (e aB$e= cri&en e*ta?a c$&p=ien(o $na con(ena en =a pri*in (e
Mi7$e=ete*, en Montei(eo- Fa*ta B$e, a= fina=, e= 52 (e L$=io (e 5:1>, K$nco* pi(i
(ec=arar n$ea&ente para retractar*e (e N=o (ic)o en *$* (ec=aracione*
in(a7atoria*N- E4p=ic B$e )a?8a inenta(o to(o *e7@n =o B$e )a?8a =e8(o en
recorte* perio(8*tico* porB$e B$er8a e*tar cerca (e *$ &a(re, B$e *e )a?8a
fract$ra(o =a ca(era- E= L$eM Fernan(o Arc)i&?a= conc=$H e= , (e (icie&?re (e
5:1> B$e K$nco* )a?8a *i(o N&en(aMN H B$e no )a?8a teni(o nin7$na inc$=acin
con =a Trip=e A- I e= 1 (e fe?rero (e 5:11 =a L$eMa A&e=ia BerraM (e Vi(a= afir&
B$e N=a @nica intencin (e K$nco* (e inc$=ar*e a= *$&ario con*i*ti en =o7rar e=
tra*=a(o a $n in*tit$to (e (etencin con *e(e en Capita= Fe(era= a ca$*a (e =o*
pro?=e&a* per*ona=e* (e= no&?ra(o- E* a*8 B$e =a* pri&i7%nea* er*ione* (e
K$nco* carecen (e cre(i?i=i(a( para &antener=o inc$=a(o a= ca*oN, por =o c$a=
re*o=i (eLar *in efecto *$ proce*a&iento-
50
A pe*ar (e B$e K$nco* *e )a?8a pre*enta(o co&o 7$ar(ae*pa=(a* (e
Mene& ($rante *$ pri&er &an(ato co&o 7o?erna(or (e La RioLa H B$e inc=$*o =o
)a?8a ac$*a(o (e )a?er=e or(ena(o B$e NeLec$taraN a $na per*ona en Cr(o?a, e=
(icta&en (e= 7o?ierno &ene&i*ta *e ?a* en *$* pri&era* (ec=aracione* porB$e
aH$(a?an a *e&?rar =a ($(a *o?re =o* a$tore* (e= a*e*inato (e R$cci H, por =o
tanto, a L$*tificar e= pa7o (e =a in(e&niMacin a *$* )ere(ero*- Una 7enero*i(a( (e
criterio* B$e pa*a en =a po=8tica pero ta&?i%n en e= perio(i*&o H en =a ine*ti7acin
)i*trica! =o* te*ti&onio* (e K$nco*, B$e Ha )a?8an *i(o (e*acre(ita(o*
cate7rica&ente por =a K$*ticia, f$eron $ti=iMa(o* para atri?$ir a LpeM Re7a otro
cri&en, e= (e= pa(re M$7ica, por e= )i*toria(or Fe=ipe Pi7na en =a pA7ina /<: (e *$
=i?ro 6o pasado pensado, H por =o* perio(i*ta* Mart8n Caparr* H E($ar(o An7$ita
en =a pA7ina <<< (e 6a voluntad, To&o 2 R 5:;2.5:;>, (o* =i?ro* B$e, por =o
(e&A*, &e re*$=taron &$H @ti=e*- A (iferencia (e R$cci, a M$7ica *e =o $?ica?a en
e= a=a iMB$ier(a (e= Moi&iento, a$nB$e no apro?a?a e= (e*af8o ar&a(o (e
Montonero* a Pern-
Tanto )a?=ar (e =o* para(i7&a* (e =o* otro* o?=i7a a ac=arar c$A= ani&a a
e*te =i?ro- Mi prop*ito e* &A* ?ien &o(e*to! intento (e*cri?ir B$i%ne*, c&o H por
B$% prota7oniMaron $n a*e*inato po=8tico B$e, a pe*ar (e *$ i&portancia, o ta= eM
(e?i(o a e==o, )a *i(o ine*ti7a(o *in eficacia por =a K$*ticia H por =a po=ic8a, H *o?re
e= c$a= tanto =o* perio(i*ta* co&o =o* )i*toria(ore* no )an e*crito prActica&ente
na(a- I a partir (e e*e cri&en i&p$ne preten(o e4p=icar =a* re=acione* entre Pern,
=o* &ontonero* H e= po(er *in(ica=, co&o $n triAn7$=o ana=8tico para a?or(ar $n aJo
H &e(io cr$cia=, (e*(e e= 5; (e noie&?re (e 5:;/, e= (8a (e= pri&er re7re*o (e
Pern (e *$ =ar7o e4i=io 7racia* a $na )i*trica ca&paJa prota7oniMa(a por =a
K$ent$( Peroni*ta, )a*ta e= 5S (e &aHo (e 5:;>, c$an(o *e for&a=iM =a r$pt$ra
entre e= Cenera= H =o* &ontonero*- A=7$na* per*ona* &e )an *$7eri(o B$e e*e
triAn7$=o (e?er8a *er, en rea=i(a(, $n c$a(ra(o, Ha B$e ten(r8a B$e incorporar a =a
Trip=e A en $no (e =o* =a(o*- No =o )e )ec)o H creo B$e con ?$eno* &otio*, *e7@n
e4p=ico en e= cap8t$=o 1-
En c$anto a B$iene* for&aron parte (e =a Operacin Traiata, &e 7$*tar8a
ac=arar B$e en e*te =i?ro *erAn cita(o* por *$* no&?re* H ape==i(o* *=o aB$e==a*
per*ona* B$e Ha e*t%n &$erta*, H *ie&pre B$e *$ participacin )aHa *i(o ratifica(a
por a= &eno* $no (e *$* pariente*- No e* &i o?Letio contri?$ir a= e*carnio (e =a
&e&oria (e na(ie! tanto e* a*8 B$e en =o* ca*o* (e ($(a raMona?=e )e preferi(o
o&itir =o* no&?re* en c$e*tin- Oc$rri, por eLe&p=o, con $n fa&o*o inte=ect$a= H
7$erri==ero B$e &e f$e &enciona(o por $na f$ente &$H confia?=e co&o $no (e =o*
B$e co=a?oraron en =a* tarea* (e inte=i7encia, aH$(an(o a interceptar =a* Motoro=a*
(e =o* a$to* (e R$cci H (e *$* 7$ar(ae*pa=(a*- Pero co&o no encontr% otra*
55
f$ente* B$e ratificaran e*a infor&acin H *$* fa&i=iare* &e a*e7$raron B$e no
*a?8an na(a a= re*pecto, no )a *i(o inc=$i(o en e= =i?ro-
Ta&poco *erAn ree=a(o* =o* no&?re* H ape==i(o* (e =a* per*ona* B$e
participaron (e= operatio H B$e a@n e*tAn ia*! )e (etecta(o $na cierta a=e7r8a en
=o* e4 7$erri==ero* por =a (ero7acin (e =a* =eHe* (e P$nto Fina= H (e O?e(iencia
De?i(a H =a an$=acin parcia= (e= in($=to a =o* Lefe* &i=itare*, pero ta&?i%n =o* )e
nota(o preoc$pa(o* por B$e e*a* (eci*ione* p$e(an a?rir =a p$erta a =a
ine*ti7acin pena= (e =o* cr8&ene* co&eti(o* por e==o* c$an(o ca&?ie =a
orientacin po=8tica (e= 7o?ierno (e =o* Oirc)ner, a=7o perfecta&ente po*i?=e (a(o*,
por $n =a(o, =a a=ternancia B$e caracteriMa a =a* (e&ocracia*, H, por e= otro, e=
ai%n interpretatio *o?re n$e*tro pa*a(o reciente- A=7$na* (e =a* per*ona* B$e
aH$(aron a &atar a R$cci )an ?rin(a(o infor&acin i&pre*cin(i?=e para e*te =i?ro H
&e )an pe(i(o per&anecer en e= anoni&ato- A otra* B$e c$&p=ieron e= &i*&o ro=
*i&p=e&ente )e (eci(i(o re*7$ar(ar=a* porB$e &i o?Letio e* e*tricta&ente
perio(8*tico! ?$*co (e*cri?ir H e4p=icar =o B$e pa*3 no e* &i intencin B$e e*a*
per*ona* *ean c$=pa?i=iMa(a* ni, &$c)o &eno*, B$e en e= f$t$ro p$e(an ir a =a
cArce=- Si a=7@n (8a =a K$*ticia (eci(e o=er a ine*ti7ar e*te cri&en, c$enta con =o*
e=e&ento* nece*ario* para )acer=o H para ==e7ar a conc=$*ione* a$n &A* e=a?ora(a*
H preci*a*- De to(o* &o(o*, )aH no&?re* H ape==i(o* *$ficiente* co&o para
*ati*facer a&p=ia&ente =a =e78ti&a o=$nta( (e conocer c&o H por B$% oc$rri $n
a*e*inato B$e t$o $n *i7nifica(o po=8tico tan prof$n(o-
5/
Cap8t$=o 5
EL TIRO DEL FINAL O
NUNA FREA MT#UINA DE MATARN
:o s. que e la quieren dar esos hi;os de puta, pero no
e voy a achicar. 8or al-o cantan <'ucci traidor, a vos te va
a pasar lo iso que a =andor<. $-ual, teneos que
arre-lar con esos pelotudos de los ontoneros.
Estos chicos est7n con2undidos> ?querer sustituir a
8ern@, ?pelearle la conduccin al Aeneral@
R$cci, e= &arte* /< (e *eptie&?re (e 5:;2
en e= (eparta&ento (on(e i8a,
B$ince &in$to* ante* (e B$e =o &ataran-
Lino ap$nta *$ ?i7ote rene7ri(o )acia e= f$*i= FAL3 e= caJo penetra e=
a7$Lero en for&a (e *iete B$e aca?a (e )acer en =a te=a roLa B$e an$ncia =a enta
(e =a ca*a ecina a =a (e Ko*% I7nacio R$cci- NUPerfectoV De*(e aB$8 *e7$ro B$e =e
(oH en e= c$e==o a e*e ?$rcrata trai(orN, e4c=a&a *ati*fec)o con *$ tona(a
cor(o?e*a- E*tA a7ac)a(o en $na (e =a* entana* (e= pri&er pi*o H e* e= Lefe (e=
7r$po &ontonero B$e e*tA por &atar a R$cci, *ecretario 7enera= (e =a
Confe(eracin Cenera= (e= Tra?aLo H pieMa c=ae en e= pacto entre =o* e&pre*ario* H
=o* *in(ica=i*ta* a$*picia(o por K$an Pern para contener =a inf=acin, i&p$=*ar =a
in($*tria naciona= H o=er a $n reparto Nperoni*taN (e =a riB$eMa! =a &ita( para e=
capita= H =a otra &ita( para e= tra?aLo- Un e*B$e&a con $na &aHor participacin (e=
E*ta(o, con o?*tAc$=o* H tope* para e= =i?re L$e7o (e =a* f$erMa* (e= &erca(o, pero
(entro (e= capita=i*&o-
E* e= &arte* /< (e *eptie&?re (e 5:;2 H fa=tan B$ince &in$to* para e=
&e(io(8a- Do* (8a* ante* Pern f$e e=e7i(o pre*i(ente por tercera eM con $n
a=$in (e oto*, ca*i ;,> &i==one*, e= ,5,1< por ciento- Lo* peroni*ta* *i7$en
52
fe*teLan(o e= re7re*o tri$nfa= (e= Cenera= =$e7o (e ca*i (iecioc)o aJo* (e e4i=io3 =o*
B$e no =o *on conf8an en B$e e= anciano =8(er, B$e a)ora *e (efine co&o N$n =en
)er?8oroN H N$na pren(a (e paMN, ten7a =a receta para ter&inar con =a io=encia
(e*ata(a ($rante =a (icta($ra, B$e ta&?i%n f$e fo7onea(a por %=- Pero Lino Ha no
tiene &$c)a* e*peranMa* en Pern! =a* per(i (efinitia&ente con =a &atanMa (e
EMeiMa H con =a ca8(a (e= NT8oN F%ctor CA&pora- Pern *e =e* e*tA Hen(o a =a
(erec)a H e==o* )an (eci(i(o apretar=o, Ntirar=e $n fia&?reN, e= (e *$ B$eri(o R$cci,
para B$e =o* $e=a a tener en c$enta en e= reparto (e= po(er, tanto en e= 7o?ierno
co&o en e= Moi&iento Naciona= K$*ticia=i*ta-
Por e*o, Lino no e*tA para fe*teLo*- MA* ?ien =$ce 7en$ina&ente intere*a(o
por a=7$ien B$e no conoce- N"C&o e*tA =a ($eJa (e ca*a'N, pre7$nta en a=$*in a
Ma7(a=ena Vi==a, i$(a (e Co=7re, B$ien *i7$e ata(a (e pie* H &ano* en e=
(or&itorio con $n prei*or carte=ito en =a fa=(a B$e (ice! NNo tiren en e= interior-
D$eJa (e ca*aN, e*crito con $n =ApiM (e =a?io* n@&ero 2 Ric)ar( F$(n$t, co=or
ro*a(o- NBien, no te )a7a* pro?=e&a* B$e WE= F=acoW =a c$i(aN, =e conte*ta NE=
MonraN- MA* a==A (e e*o, Lino e*tA *ereno3 %= tiene nerio* (e acero H por a=7o e*,
*e7$ra&ente, e= &eLor c$a(ro &i=itar (e Montonero*- F$e a(ie*tra(o en C$?a H
)a*ta *$* ene&i7o* =o e=o7ian- Face &A* (e $n aJo, e= 50 (e a?ri= (e 5:;/, c$an(o
acri?i== a= 7enera= K$an Car=o* SAnc)eM, B$e era a&o H *eJor (e Ro*ario H
a=re(e(ore*, e= @=ti&o pre*i(ente (e =a (icta($ra, e= 7enera= A=eLan(ro Lan$**e,
opin en e= e=atorio! NDe?e )a?er *i(o $n co&an(o ar7e=ino! en n$e*tro pa8* no
)aH na(ie capaM (e tirar a*8 (e*(e $n a$to en &oi&ientoN- S=o B$e Lino e* $n
reo=$cionario a= e*ti=o (e *$ a(&ira(o C)e C$eara, capaM (e *entir $n a&or &$H
inten*o por =o* p$e?=o* H por *$* anni&o* *e&eLante* *in B$e e*o =e i&pi(a
c$&p=ir otro reB$i*ito (e= C)e! ==enar*e (e No(io intran*i7enteN por e= ene&i7o H
conertir*e en N$na efectia, io=enta, *e=ectia H fr8a &AB$ina (e &atarN- Una
co&p=ica(a (ia=%ctica (e a&or.o(io, (e tern$ra H ($reMa, e= f$n(a&ento (e =a %tica
(e= C)e B$e (i*tin7$e a= er(a(ero reo=$cionario, por =a c$a= Lino t$o B$e
a?an(onar )a*ta a *$* (o* )iLo* tan B$eri(o*- To(o por =a reo=$cin *ocia=i*ta, =a
=i?eracin naciona=, e= co&$ni*&o H e= )o&?re n$eo tan *oJa(o*-
A= acec)o, Lino H *$* )o&?re* e*peran B$e R$cci *a=7a en (ireccin a=
Torino co=ora(o (e =a CCT, c)apa proi*oria E;<11< pe7a(a en e= para?ri*a* H en e=
i(rio tra*ero, B$e aca?a (e e*tacionar frente a =a ca*a c)oriMo (e =a aeni(a
Ae==ane(a /:<2, entre NaMca H Ar7eric), en e= ?arrio (e F=ore*- Lo* R$cci ien
(e*(e )ace poco &A* (e c$atro &e*e* en e= @=ti&o (eparta&ento, a= fon(o (e $n
=ar7o pa*i==o (e &o*aico* co=or *an7re B$e e= c)ofer (e= *in(ica=i*ta, A?ra)a& NTitoN
M$JoM, recorre a)ora con pa*o =i7ero para ai*ar B$e Ha ==e7 H B$e ta&?i%n e*tAn
=i*to* =o* N&$c)ac)o*N, e= pe=otn (e 7$ar(ae*pa=(a* rec=$ta(o* entre =o*
&eta=@r7ico* B$e e*peran c)ar=an(o en =a ere(a *o?re f@t?o=, ?o4eo H &$Lere*-
5>
R$cci =o reci?e en ca&i*eta, to&an(o $no* &ate* B$e =e ce?a *$ e*po*a, Coca- Ia
or(en a= a=?aJi= B$e =e e*tA )acien(o $no* arre7=o* en e= patio B$e *e ap$re
porB$e Ne= (o&in7o c$&p=e aJo* &i pi?e H B$iero )acer=e $n a*a(itoN, H e*tA
coner*an(o con *$ Lefe (e Pren*a, O*a=(o A7o*to, repa*an(o e= &en*aLe B$e
pien*a 7ra?ar (entro (e $na )ora en e= Cana= 52 para e= pro7ra&a (e Ser7io
Vi==arroe=, $n fa&o*o perio(i*ta B$e *a=t a =a panta==a c)ica por *$ co?ert$ra (e=
Cor(o?aMo, =a re$e=ta pop$=ar (e &aHo (e 5:,: contra =a (icta($ra-
QA*8 e*tA ?ien, tiene B$e *er $n &en*aLe (e conci=iacin, co&o para iniciar
$na n$ea etapa- Tene&o* B$e aH$(ar a= Cenera=! (iecioc)o aJo* pe=ean(o para
B$e %= $e=a H a)ora e*to* pe=ot$(o* (e =o* &onto* H (e =o* N?ic)o* co=ora(o*N (e=
ERP B$ieren *e7$ir en =a Lo(a Q(ice R$cci, conoci(o co&o Ko*% o NE= Peti*oN, con *$
tono e4a=ta(o (e *ie&pre-
R$cci =$ce contento por =a ictoria (e= (o&in7o H Ha )ace cA=c$=o* *o?re
c&o *er8a e= tercer 7o?ierno (e= Cenera=-
QLa CCT ten(r8a B$e tener e= Mini*terio (e Tra?aLo Q*$*pira-
E* B$e no e*tA *ati*fec)o con Ricar(o Otero, NLa CotorraN, $n &eta=@r7ico
co&o %= pero B$e f$e p$e*to en Tra?aLo por LorenMo Mi7$e=, e= *ecretario 7enera=
(e =a Unin O?rera Meta=@r7ica H =8(er (e =a* ,/ Or7aniMacione* Peroni*ta*, con
B$ien =o $ne $na re=acin B$e *e )a $e=to co&p=eLa H ca&?iante! *on a=ia(o* en
aria* co*a* pero co&piten entre *8 por =a Lefat$ra (e= *in(ica=i*&o-
QPero no te preoc$pe* B$e to(o *e a a *o=$cionar c$an(o e= Cenera= )a7a
=o* ca&?io* B$e pien*a )acer en e= &oi&iento o?rero- Por =o pronto, te anticipo
B$e Ha arre7=% con %= B$e &aJana o pa*a(o pre*ento &i ren$ncia a =a CCT, co*a (e
o?=i7ar a to(o*, inc=$i(o a LorenMo en =a* NSei* Do*N, a B$e pre*enten *$*
ren$ncia*- S=o a*8 e= Cenera= a a tener =a* &ano* =i?re*-
A7o*to, B$ien f$e $no (e =o* Lene* B$e en 5:,2 ro?aron e= *a?=e coro
(e San Mart8n (e= M$*eo Fi*trico Naciona= co&o $n 7o=pe (e efecto para rec=a&ar
contra =a pro*cripcin (e Pern, e*c$c)a con atencin, int$He B$e e*tAn por *$ce(er
co*a* i&portante* en =a c@p$=a (e= *in(ica=i*&o peroni*ta H *aca $n te&a B$e no =o
)a?8a (eLa(o (or&ir tranB$i=o-
QAHer reci?i&o* otra a&enaMa en =a CCT- Un (i?$Lo (e $n ata@( con o*
a(entro- I anoc)e, c$an(o *a=8a&o* con Iannini 6Antonio, e= ($eJo (e=
(eparta&ento (on(e i8a =a fa&i=ia (e R$cci, N- (e= A-9, no* (i*pararon (e*(e $n
a$to Q=e cont A7o*to por =o ?aLo, aproec)an(o B$e =a e*po*a, Coca, *e )a?8a
a=eLa(o en ?$*ca (e otra paa para *e7$ir e= &ate-
QIo *% B$e &e =a B$ieren (ar e*o* )iLo* (e p$ta, pero no &e oH a
ac)icar- Por a=7o cantan NR$cci trai(or, a o* te a a pa*ar =o &i*&o B$e a Van(orN-
I7$a=, tene&o* B$e arre7=ar con e*o* pe=ot$(o* (e =o* &ontonero*- E*to* c)ico*
e*tAn conf$n(i(o*! UB$erer *$*tit$ir a PernV, Upe=ear=e =a con($ccin a= Cenera=V---
5<
So?re =a* a&enaMa*, o* *o* te*ti7o (e B$e =a* to&o en *erio H B$e &e c$i(o
&$c)o- MA* no p$e(o )acer-
Q"Por B$% no )ac%* B$e te c$*to(ie =a po=ic8a' T$* &$c)ac)o* (e =a
c$*to(ia *on ?$eno* para repartir piJa* en =o* acto*, pero no *on profe*iona=e*-
Q"Para B$%' "Para B$e &e &ate =a po=ic8a por =a e*pa=(a' Ia oH a
ca&?iar=o*, c$an(o Pern a*$&a =a pre*i(encia--- Fa?=an(o (e e*o, Tito! "por B$%
no a* a= fon(o a (ecir=e* a =o* &$c)ac)o* B$e en7an, B$e *e no* )ace tar(e'
R$cci *e refer8a a =o* tre* Nc$=ata*N B$e e*a noc)e )a?8an B$e(a(o (e
c$*to(ia en =a ca*a! Ra&n NNe7roN Roc)a, $n e4 ?o4ea(or *antafe*ino B$e )a?8a
pe=ea(o tre* ece* con e= &i*&8*i&o Car=o* MonMn3 Kor7e Sa&pe(ro, &A*
conoci(o co&o Kor7e Corea o NNe7ro CoreaN, otro e4 ?o4ea(or pero (e Vi==a
L$7ano, H Car=o* NNitoN Carrere, a B$ien )a?8a tra8(o (e San Nico=A*- Tre*
&$c)ac)o* (e confianMa, (e= 7re&io, pero B$e e*e (8a e*ta?an ?a*tante aeria(o*!
no )a?8an (or&i(o ?ien, )a?8an to&a(o ?a*tante e inc=$*o $no (e e==o* )a?8a
$e=to &$H tar(e (e= ca?aret, a =a* *iete (e =a &aJana- Coca =o )a?8a i*to c$an(o
entr ca*i a =o* t$&?o*- E==a e*ta?a por ==ear a =o* c)ico*, An8?a= H C=a$(ia, a =a
e*c$e=a c$an(o io B$e *e &o8a e= picaporte (e =a p$erta (e entra(a- Pen* B$e
en8an a &atar=o* H a?raM a *$* )iLo*, pero en*e7$i(a *e (io c$enta (e B$e era
$no (e =o* e*co=ta* (e *$ &ari(o-
Mientra* Tito M$JoM $e=e a= =iin7 a =a ca?eMa (e $na fi=a a(or&i=a(a,
A7o*to &enea =a ca?eMa H ec)a $n i*taMo a *$ re=oL! NUH, *on ca*i =a* (oce,
ten(r8a&o* B$e ir *a=ien(o---N-
E= *oni(o (e= te=%fono =o* interr$&pe- Atien(e Coca- NPara o*, Ko*%, e*
Li(ia- Dice B$e e* $r7ente, B$e LorenMo te e*tA ?$*can(o- Ia ==a& ante*, c$an(o
e*ta?a* ($r&ien(oN, =e (ice =a e*po*a- Ante* (e aten(er a Li(ia Viona, =a
*ecretaria pria(a (e LorenMo Mi7$e=, R$cci =e )ace $na pre7$nta a A7o*to-
Q"Para (n(e a&o*'
QA= Cana= 52, en Con*tit$cin-
QE*tA ?ien, o* an(A en e= a$to (e a(e=ante B$e Ho te *i7o--- Ufa, Li(ia,
"B$% pa*a B$e )aH tanto ap$ro'
QFo=a, Ko*%3 no, i*te B$e LorenMo (ice B$e, *i po(%*, nece*ita erte
$r7ente, =o &A* pronto po*i?=e3 B$e e* $n a*$nto i&portant8*i&o-
QB$eno, Li(ia, &e to&o e*te &atecito B$e &e e*tA a=canMan(o Coca H
*a=7o para a==A, pero ante* ten7o B$e pa*ar por e= Cana= 52 a 7ra?ar $n &en*aLe
por =a* e=eccione*- De*p$%* (e e*a 7ra?acin, B$e e* cortita, oH para a==A-
R$cci *e pone $na ca&i*a ?or( H $n *aco &arrn a c$a(ro*, H or(ena a
M$JoM, *$ c)ofer! NTito, ai*a=e* a =o* &$c)ac)o* B$e e*tAn en =a p$erta B$e *e
*$?an a =o* a$to*, B$e *e preparen B$e Ha *a=i&o*- Pero B$e no )a7an &$c)o =8o
con =a* ar&a*, B$e no =a* &$e*tren &$c)o- UA er *i *e c$i(an $n pocoVN-
5,
Otro ==a&a(o =o interr$&pe- E*ta eM e* E=*a, $na a&i7a (e Coca, B$e =a
enre(a en $na c)ar=a inter&ina?=e *o?re $n L$e7o (e copa*, re7a=o (e ca*a&iento,
B$e para *$ (e*7racia aca?a (e ro&p%r*e=e- CoB$eto co&o *ie&pre, R$cci *e
retoca e= Lopo H e= ?i7ote frente a $n e*peLo H =e )ace *eJa* a *$ &$Ler-
QDa=e, Coca, ap$rate B$e &e ten7o B$e ir-
QNo =e p$e(o cortar, Ko*%, =a po?re &e B$iere )a?=ar Q=e conte*ta *$
&$Ler, tapan(o e= t$?o-
QB$eno, &e oH Q=e (ice R$cci tirAn(o=e $n ?e*o-
QE=*a, e*pera&e B$e *e e*tA Hen(o Ko*%--- C)a$, Ko*%, c)a$ Q=e conte*ta,
H *i7$e =a c)ar=a con *$ a&i7a E=*a-
C$an(o a?re =a p$erta (e =a ca*a c)oriMo, *$* trece 7$ar(ae*pa=(a* Ha
e*tAn en *$* p$e*to*, *enta(o* en =o* c$atro a$to* e*taciona(o* *o?re Ae==ane(a!
tre* =o e*peran en e= Torino co=ora(o *in ?=in(ar3 c$atro en $n Torino 7ri* $?ica(o a
$no* cinc$enta &etro*, ca*i ==e7an(o a Ar7eric)3 =o* otro* *ei*, en =o* (o* coc)e*
(e= &e(io, $n Do(7e ?=anco H $n For( Fa=con 7ri*, B$e e* e= B$e *a=(rA pri&ero,
enca?eMan(o =a caraana, H a= B$e A7o*to reci%n *e e*tA *$?ien(o-
La* @=ti&a* pa=a?ra* B$e *e =e e*c$c)an a R$cci *on $n triia= NNe7ro,
pa*ate a(e=ante H (eLa&e t$ =$7ar, a*8 te oc$pA* (e =a Motoro=aN, $na or(en *$ae
(iri7i(a a Roc)a, B$e en e= ap$ro *e )a?8a $?ica(o atrA*, L$nto a Corea- Roc)a *a=e
(e= a*iento tra*ero H e*tA por a?rir =a p$erta (e=antera c$an(o =o *orpren(en e=
e*tr$en(o (e $n (i*paro (e ItaGa B$e a?re $n a7$Lero en e= para?ri*a* H $na rAfa7a
(e a&etra==a(ora-
En e= pri&er pi*o (e =a ca*a (e a= =a(o a Lino no *e =e &$ee $n pe=o3
ap$nta con c$i(a(o, e*pera e= *e7$n(o preci*o e, in&e(iata&ente (e*p$%* (e =a
rAfa7a (e a&etra==a(ora, aprieta e= 7ati==o (e= FAL- Son =a* 5/-50 H =a ?a=a penetra
=i&pita en =a cara =atera= iMB$ier(a (e= c$e==o (e R$cci, (e $n &etro *etenta (e
a=t$ra, B$e a =o* c$arenta H n$ee aJo* e*tira *$ &ano pero no ==e7a n$nca a tocar
=a &aniLa (e =a p$erta tra*era (e= Torino co=ora(o- De iMB$ier(a a (erec)a entra e=
p=o&o, B$e parte =a H$7$=ar H =eanta en e= aire =o* *e*enta H n$ee Gi=o* (e= N@nico
*in(ica=i*ta B$e &e e* =ea=, creoN, co&o (iLo Pern =a pri&era eM B$e =o io, en
Ma(ri(- Lo* pie* (i?$Lan $n e4traJo 7ara?ato en e= aire H c$an(o $e=en a tocar =a
ere(a e= *ecretario 7enera= (e =a CCT Ha e*tA &$erto- Un tiro fata=, (efinitio,
(i*i&$=a(o entre =o* einticinco a7$Lerito* B$e afean *$ c$erpo, a?ierto* por e= FAL
(e Lino pero ta&?i%n por =a ItaGa H =a pi*to=a n$ee &i=8&etro* B$e $*an NE= MonraN
H Pa?=o Cri*tiano- De na(a *ire B$e e= fie= Corea e=$(a =a* ?a=a* H =e =eante =a
ca?eMa 7i&ien(o NKo*%, Ko*%N- R$cci e*tA tira(o en e= pi*o, =a ca?eMa ca*i roMan(o
e*a p$erta tra*era B$e no a?ri, =o* Mapato* ita=iano* en (ireccin a =a pare(- Ia no
p$e(e o8r =o* (i*paro* f$rio*o* (e *$* conf$n(i(o* c$*to(ia*, B$e, =$e7o (e =a
*orpre*a, ap$ntan contra fanta*&a* $?ica(o* en =a ere(a (e enfrente, en =a*
5;
i(riera* (e= ne7ocio (e enta (e a$to* $*a(o* Te?e=e Fer&ano*, B$e *e )acen
aJico*, H en e= co=e7io Mai&ni(e*, $na e*c$e=a pri&aria H *ec$n(aria a =a B$e
a*i*ten $no* c$atrociento* c)ico* L$(8o* H en c$Ha terraMa a=7$no* (e *$* c$=ata*
)an cre8(o (ii*ar =a* *i=$eta* (e =o* atacante*- No con*i7$e er a= Loen *o?rino H
a)iLa(o (e Coca, Ricar(o Cano, B$e cr$Ma =a ca==e co&o $n =oco, (i*paran(o con $n
f$*i= contra e= co=e7io, pero B$e no =o7ra a?rir e= portn B$e e= portero )a cerra(o
para prote7er a =o* a=$&no*, ni *iB$iera con =a aH$(a (e otro* (o* (e *$*
&$c)ac)o*- Ta&poco p$e(e *ocorrer a= Ne7ro Roc)a, a B$ien $n (i*paro =e )a
a?ierto =a ca?eMa, ni a Tito M$JoM, *$ c)ofer, B$e *e arra*tra con *$ ar&a )a*ta $n
7araLe ecino H no a=canMa a ==e7ar a= =aa(ero B$e *e (e*&aHa, to(o
en*an7renta(o por =o* c$atro ?a=aMo* B$e =e )an a7$Lerea(o =a e*pa=(a, $no (e =o*
c$a=e* =e roM e= coraMn- Ia e* tar(e para Ko*% I7nacio R$cci- Tanto*
7$ar(ae*pa=(a* no =e )an *eri(o ni *iB$iera para B$e a(iinen e= =$7ar (e (on(e
partieron =o* (i*paro* a*e*ino*-
Face Ha $no* a=io*o* &in$to* B$e Lino H *$ 7r$po (eLaron (e (i*parar-
A?raMaron =a* ar&a* H e= N&icroN, e= te=%fono portAti= con e= B$e, 7racia* a =a pericia
(e =o* (o* co&paJero* (e ENTEL, =a E&pre*a Naciona= (e Te=eco&$nicacione*, B$e
=a *e&ana anterior )a?8an pinc)a(o e= t$?o (e =a ca*a (e =a 8cti&a, p$(ieron
captar =o* (iA=o7o* con =a *ecretaria (e LorenMo Mi7$e= H con E=*a, =a a&i7a (e =a
e*po*a (e R$cci, para *a?er c$An(o =a pre*a e*ta?a *a=ien(o (e *$ c$ea- Fa?8an
nece*ita(o e*o* precio*o* (ato* para conocer e= &o&ento L$*to en e= B$e (e?8an
preparar =a* ar&a* ante* (e= (ea*ta(or ataB$e por *orpre*a- Son *iete $ oc)o
*i=$eta* B$e cr$Man corrien(o e= Lar(8n H B$e *e *$?en a =a* (o* e*ca=era*, $na (e
&a(era H =a otra (e a=$&inio, co=oca(a* contra =a pare( (e= fon(o, B$e (a a =a ca*a
(e Aran7$ren /:<0- A=7$no* *e (e*c$e=7an por $na *o7a3 otro*, &A* an*io*o* o
&A* confia(o* en *$ f8*ico, *a=tan a= tec)o (e $n 7a==inero H (e a==8, a= pi*o- Pa*an
&$H cerca (e Mar8a R@a (e Ro(r87$eM, $n a&a (e ca*a e*paJo=a B$e e*ta?a
preparan(o =a co&i(a pero B$e *a=i (e =a cocina a=erta(a por =o* r$i(o*- NMetete
a(entro B$e *o&o* (e =a Po=ic8a Fe(era=N, e*c$c)a e==a- No po(rA recor(ar &$c)o!
*=o B$e eran to(o* arone*, (e entre eintic$atro H einticinco aJo*, B$e $no
==ea?a p$e*ta $na 7orra, H B$e ten8an Nca?e==o* (e r$?io a ca*taJo c=aroN-
Ia e*tAn en =a ca==e H a==8 =o* e*peran (o* a$to*! $n Fiat 5,00 ?=anco H $n
Pe$7eot <0> 7ri* o*c$ro B$e )a?8an *i(o ro?a(o* a principio (e &e*, $no en
#$i=&e* H e= otro en Be=7rano, =$e7o (e B$e *$ ($eJo =o (eLara e*taciona(o para ir
a= cine- A to(a e=oci(a( *e a=eLan H recorren $na (ecena (e c$a(ra* )a*ta E&i=io
La&arca H Venancio F=ore*, (on(e a =a* 5/-20, einte &in$to* (e*p$%* (e= (i*paro
fata=, H L$nto a= a=a&?ra(o (e= Ferrocarri= Sar&iento Ha ca&?ian (e e)8c$=o* para
a)ora *8 (iri7ir*e a= c$arte= 7enera=, $n (eparta&ento $?ica(o en e= pi*o (oce (e
K$an B- K$*to a= <;00, a oc)o c$a(ra* (e= (o&ici=io (e =a 8cti&a- De*(e a==8 po(rAn
51
er =a ca*a (e R$cci, pero e*o a Lino no =e ?a*ta- NSi7an $*te(e*, B$e Ho oH a er
B$% pa*aN, (ice %=- I $e=e ca&inan(o a= =$7ar (on(e aca?a (e &atar a= N?$rcrata
trai(orN- E* $no &A* en e= incipiente coro (e c$rio*o* H *=o ?$*ca co&pro?ar B$e
e= operatio *a=i ta= co&o %= =o )a?8a p=anea(o-
5:
Cap8t$=o /
EL MACNUM #UE CONVENCI A PERN
+o podeos ir al velatorio de 'ucci por ra/ones o#vias.
Uno (e =o* (ip$ta(o* afine* a Montonero* a= rec)aMar =a
initacin (e Pern e= &arte* /< (e *eptie&?re (e 5:;2 a
=a* 5>-20 apro4i&a(a&ente- Eran &A* (e einte
=e7i*=a(ore*, entre e==o* Car=o* O$nGe=, Ar&an(o Croatto,
An8?a= It$rrieta, Ro(o=fo Vittar, Ro?erto Vi(aJa
H Die7o M$JiM Barreto-
Ra@= La*tiri (iri78a, for&a=&ente, e= pa8* (e*(e )ac8a *etenta H c$atro (8a*
en ree&p=aMo (e= ren$ncia(o F%ctor CA&pora, pero *e *ent8a &$c)o &A* c&o(o
en *$ (e*pac)o (e pre*i(ente (e =a CA&ara (e Dip$ta(o*- Fa?8a *i(o p$e*to a==8 por
=a* pre*ione* (e *$ inf=$Hente *$e7ro, Ko*% LpeM Re7a Qpa(re (e *$ e*po*a
Nor&a, *ecretario pria(o (e K$an Pern H &ini*tro (e Biene*tar Socia=Q, a pe*ar
(e B$e )a?8a entra(o en $n a=eLa(o *e4to =$7ar por =a =i*ta (e= Frente K$*ticia=i*ta
(e Li?eracin (e =a Capita= Fe(era=-
C$an(o CA&pora t$o B$e ren$nciar para a?rir=e pa*o a Pern, e= 52 (e
L$=io (e 5:;2, La*tiri, $n fanAtico (e =a* cor?ata*, *a=t a =a pre*i(encia (e =a
Rep@?=ica con =a &i*in (e preparar =a* e=eccione* B$e coronar8an e= retorno (e=
Cenera=-
Era $n &an(ato (e tran*icin, proi*iona=- La*tiri *a?8a B$e to(o *$ po(er
era pre*ta(o e i?a *=o =o i&pre*cin(i?=e a =a Ca*a Ro*a(a, tanto B$e prefer8a
conocar a *$* &ini*tro* para =a* re$nione* (e 7a?inete (irecta&ente en e= c)a=et
(e tre* p=anta* $?ica(o en =a ca==e Ca*par Ca&po* 50,<, en Vicente LpeM, a $na
(ecena (e c$a(ra* (e =a re*i(encia pre*i(encia= (e O=io*, (on(e i8a e= Cenera=
(e*(e *$ re7re*o (efinitio a =a Ar7entina-
Pern era e= po(er rea= H La*tiri =o re*peta?a )a*ta e= e4ce*o H =a
o?*ec$encia- A?r8a =a* re$nione* (e 7a?inete con $na reerencia H $n ofreci&iento!
/0
NMi Cenera=, *i%nte*e acA, a =a ca?ecera (e =a &e*aN- I Pern, e=e7ante H for&a=,
pero )a=a7a(o, =e re*pon(8a! NNo, La*tiri, e= pre*i(ente e* $*te(N-
Do* *e&ana* atrA*, La*tiri )a?8a teni(o =a &a=a *$erte (e B$e =o* (o*
perrito* (e Pern *e =e treparan a =a fa=(a H co&enMaran a =a&?er=e =a cara-
O?ia&ente, %= no =o* ec)! eran =o* canic)e* (e= Cenera=, H a7$ant e*a*
inc&o(a* &$e*tra* (e afecto *in (ecir $na pa=a?ra &ientra* =o* &ini*tro*
e4pon8an-
QLa*tiri, (i*c$=pe3 a e*to* perro* =e* 7$*tan =o* pre*i(ente* Q?ro&e
Pern-
Lo* canic)e* *i7$ieron con *$* =a&?i(a*, H e= po?re La*tiri (e?8a
?a=ancear*e para e*B$iar=o* con e= rie*7o ei(ente (e caer*e (e =a *i==a-
QC$i(a(o, La*tiri, B$e e*to* perro* =o p$e(en (errocar Q=o &artiriM e=
Cenera=-
A La*tiri no =e &o=e*ta?an e*o* co&entario*3 a= contrario, =o* con*i(era?a
$na &$e*tra (e afecto, o a= &eno* (e con*i(eracin-
La @=ti&a eM B$e )a?8a e*ta(o con e= Cenera= en Ca*par Ca&po* )a?8a
*i(o apena* (o* (8a* atrA*, e= (o&in7o /2 (e *eptie&?re, e*peran(o =o* re*$=ta(o*
(e $na ictoria canta(a- No eran &A* (e einte per*ona*! LorenMo Mi7$e=, referente
principa= (e= proHecto (e po(er *in(ica=, po=8tico H econ&ico caricat$riMa(o con =a
i&a7en NLa patria &eta=@r7icaN3 e= *ena(or L$LeJo F$&?erto Martiarena, Lefe (e=
?=oB$e oficia=i*ta en =a CA&ara A=ta, H Ko*% L$i* Pirra7=ia, (iri7ente (e =a orto(o4a
K$ent$( Sin(ica= Peroni*ta, entre otro*- Pern co&an(a?a =a tert$=ia, in*ta=a(o en
*$ *i==n frente a= te=ei*or, (e (on(e e&er78an (ato* H reportaLe*- En $n &o&ento,
apareci $n Loen Fernan(o (e =a R@a, NC)$peteN, *ena(or por =a Capita= Fe(era= H
n@&ero (o* (e =a fr&$=a pre*i(encia= (e =o* ra(ica=e*-
QE*toH encanta(o (e )a?er tra?aLa(o a= =a(o (e $no (e =o* =8(ere* (e =a
(e&ocracia, e= (octor Ricar(o Ba=?8n-
QI a*8 =e a a ir, &W)iLo! *ie&pre *e7$n(o Q=e conte*t Pern (e*(e e=
=iin7 (e *$ ca*a-
L$e7o, f$e e= t$rno (e Ba=?8n-
QD87a&e, (octor, "B$% B$e( (e aB$e= proHecto (e $ni(a( naciona= (e=
B$e $*te( )a?=a?a con e= 7enera= Pern' Q=o a7$iLone e= perio(i*ta-
QE*o B$e( en =a i(ea Qconte*t NE= C)inoN-
QC=aro, Ho =e* cont% =a i(ea3 co&o no &e =a co&praron, no =e* cont% e=
fina= Qco&p=et e= Cenera= a=ar7an(o =a* carcaLa(a* (e =o* fie=e*-
Otra eM )a?8a *i(o =ar7a&ente p=e?i*cita(o por e= p$e?=o H =a oM (e Pern
*ona?a tri$nfa=- M$H (i*tinta (e= tono e*pectra= (e $no* &in$to* atrA*, c$an(o
==a& a La*tiri por te=%fono para )a?=ar (e= a*e*inato (e *$ B$eri(o R$cci-
/5
Fa?8an pa*a(o apena* (o* )ora* (e= atenta(o B$e Ha con&ociona?a a =o*
ar7entino* H La*tiri, e= pre*i(ente (e =a Rep@?=ica, or(en a *$ *ecretaria B$e
conocara $r7ente a *$ (e*pac)o a Ni=(a Carr%, =$e7o e&?aLa(ora en VeneM$e=a H
&ini*tra (e Defen*a con =o* Oirc)ner3 a K$=io BAr?aro, tit$=ar (e= Con*eLo Fe(era= (e
Ra(io(if$*in )a*ta *$ ren$ncia en a?ri= (e /001, H a otro* Lene* (ip$ta(o* B$e
&anten8an $n ?$en (iA=o7o con *$* co=e7a* enc$a(ra(o* en Montonero*-
QCo&paJero*, =o* ==a&% porB$e e= Cenera= e*tA &$H preoc$pa(o H no*
pi(e B$e inite&o* a =o* (ip$ta(o* &A* inc$=a(o* a Montonero* para B$e aHan a=
e=atorio (e R$cci H a*8 *e (e&$e*tre p@?=ica&ente B$e e= a*e*inato no f$e o?ra (e
e==o* Q=e* (iLo-
Q"E= Cenera= *o*pec)a (e a=7@n 7r$po en partic$=ar' QB$i*o *a?er
BAr?aro-
QP= e*pera B$e )aHa *i(o o?ra (e $n ene&i7o e4terno a= Moi&iento-
Pern B$er8a creer B$e *$ fie= R$cci )a?8a *i(o a*e*ina(o por e= EL%rcito
Reo=$cionario (e= P$e?=o 6ERP9, e= ?raMo &i=itar (e= Parti(o Reo=$cionario (e =o*
Tra?aLa(ore* 6PRT9, trot*Gi*ta, B$e contin$a?a en =a =$c)a ar&a(a a pe*ar (e B$e
e= /< (e &aHo (e aB$e= aJo *e )a?8a ter&ina(o =a (icta($ra H =a Ar7entina )a?8a
$e=to a =a (e&ocracia- E= ERP aca?a?a (e *er (ec=ara(o i=e7a=, e= (8a anterior a=
ataB$e contra R$cci-
En $na conferencia (e pren*a e= 1 (e L$nio, e= &A4i&o =8(er (e= PRT H (e=
ERP, Mario Ro?erto Sant$c)o, )a?8a &anife*ta(o *$ e*ceptici*&o *o?re =a*
po*i?i=i(a(e* reo=$cionaria* (e= peroni*&o H (e= 7o?ierno (e CA&pora-
QContin$are&o* e*ta =$c)a )a*ta e= tri$nfo fina=, )a*ta e= tri$nfo (e =a
reo=$cin *ocia=i*ta-
Sant$c)o preci* B$e *$* o?Letio* &i=itare* *er8an N=a* f$erMa* ar&a(a*
contrarreo=$cionaria* H =a* e&pre*a* e4p=ota(ora* e4tranLera* o (e capita=i*ta*
ar7entino*N, pero enfatiM B$e no atacar8an a= 7o?ierno H a =a po=ic8a, ni a
*in(ica=i*ta* H po=8tico*, *ie&pre B$e no *e &etieran con e==o*- Era, o intenta?a *er,
=a =$c)a (e $n eL%rcito contra otro-
QLa @nica *o=$cin e* (e*ar&ar a =a* f$erMa* ar&a(a*
contrarreo=$cionaria* H B$e =a* &i=icia* pop$=are* ar&a(a* a*$&an =a (efen*a (e=
7o?ierno pop$=ar-
A pe*ar (e =o* (e*eo* (e= Cenera=, era &$H poco pro?a?=e B$e )$?iera *i(o
e= ERP porB$e R$cci no fi7$ra?a entre *$* ?=anco*, a= &eno* en aB$e= &o&ento-
Por e*o no *ona?a cre8?=e e= ==a&a(o (e =a* 52-20 (e aB$e= &arte* a =a
co&i*ar8a <0, B$e reci%n co&enMa?a a ine*ti7ar e= a*e*inato oc$rri(o en *$
L$ri*(iccin- NPre*te atencin, no*otro*, e= ERP.// (e A7o*to, (i&o* &$erte a=
trai(or Ko*% R$cci por atentar contra =a PatriaN, (iLo $na oM (e &$Ler a= oficia= B$e
=eant e= t$?o (e= te=%fono- Se trata?a (e $na reciente e*ci*in (e= ERP, &A*
//
cercana a= peroni*&o- E= f=a&ante Lefe (e =a Po=ic8a Fe(era=, e= 7enera= retira(o
Mi7$e= Tn7e= IJ87$eM, *a=i a infor&ar rApi(a&ente a =o* perio(i*ta* *o?re e*te
==a&a(o, pero a= (8a *i7$iente tanto e= ERP co&o e= ERP.// (e A7o*to ne7aron
c$a=B$ier re*pon*a?i=i(a( en e= a*e*inato-
Tre* &e*e* ante*, e= 5: (e L$nio, aria* a7encia* (e noticia* )a?8an
reci?i(o =a copia (e $n co&$nica(o atri?$i(o a= ERP B$e, =$e7o (e enL$iciar
*eera&ente =a tarea (e R$cci a= frente (e =a CCT, afir&a?a B$e N$n tri?$na= (e=
p$e?=o =o )a *entencia(o a =a pena (e &$erteN- R$cci reaccion *e7@n *e e*pera?a
(e %=! NSi &e pa*a a=7o, B$e B$e(e ?ien en c=aro a= &oi&iento o?rero ar7entino
B$e *on =o* in&$n(o* ?o=c)e* H =o* trot*Gi*ta* =o* B$e in($(a?=e&ente p$e(en
atentar contra &i i(aN, a(irti- Pero e= co&$nica(o f$e (e*&enti(o rApi(a&ente
por e= ERP-
Do* *e&ana* ante* (e =a e&?o*ca(a, )a?8a circ$=a(o $n r$&or &$H f$erte
*o?re $n atenta(o contra R$cci- E*a eM, R$cci ap$nt contra *$* ene&i7o* (entro
(e= Moi&iento! NTo(o re*pon(e a $na ca&paJa in($(a?=e&ente (e*tina(a a
pert$r?ar =a tranB$i=i(a(- I (e*p$%* 7ritan Via Pern, H )acen to(o =o contrario (e
=o B$e rea=&ente e4pre*a e= 7enera= PernN, a(irti en $n co&$nica(o e= 55 (e
*eptie&?re-
Montonero* )a?8a a(opta(o $na po*t$ra (i*tinta (e =a (e= ERP- Ta&?i%n e=
1 (e L$nio, Mario Fir&enic) H Ro?erto #$ieto (ieron $na conferencia (e pren*a en
=a B$e an$nciaron B$e *e7$ir8an =$c)an(o contra e= Ni&peria=i*&o HanB$iN, pero
ta&?i%n contra $na ?ien n$tri(a =i*ta (e ene&i7o* en =a B$e inc=$Heron a N=o*
trai(ore* a= Frente 6K$*ticia=i*ta (e Li?eracin9 H a= Moi&iento, H a to(o* aB$e==o*
B$e con*piren contra e= pro7ra&a (e =i?eracin naciona=N, a B$iene* N*e =o*
co&?atirA por to(o* =o* &e(io* H en to(o* =o* terreno* nece*ario*, por =a accin (e
&a*a* H por =a accin ar&a(a, tanto (e &a*a* co&o (e co&an(oN- Lo* Lefe*
7$erri==ero* (e*tacaron B$e ten8an Nene&i7o* interno* en e= &oi&iento peroni*taN,
H p$*ieron co&o eLe&p=o* a N*ectore* co&o e= an(ori*&o, e= participacioni*&o
po=8tico H *in(ica=N- E*a* =8nea* (e accin *e tra($c8an en tre* con*i7na* B$e *e7$8an
*ien(o &$H pop$=are* en =o* acto* (e =a L$ent$( enc$a(ra(a en Montonero*!
NUR$cci trai(or, a o* te a a pa*ar =o &i*&o B$e a Van(orVN3 NUSe a a aca?ar, *e
a a aca?ar, =a ?$rocracia *in(ica=VN, H NUApoHo a =o* =ea=e*, a&a*iLo a =o*
trai(ore*VN- F$e $na conferencia (e pren*a con $n f$erte *i7nifica(o po=8tico porB$e
*e trat (e= pri&er enc$entro con perio(i*ta* (e Fir&enic) H #$ieto L$nto*- Fa*ta
e*e &o&ento, e==o* *ie&pre )a?8an )a?=a(o por *epara(o, co&o Lefe* (e
Montonero* H (e =a* F$erMa* Ar&a(a* Reo=$cionaria*, =a* FAR, B$e en8an (e=
&ar4i*&o pero *e )a?8an i(o peroniMan(o pro7re*ia&ente a= co&pren(er B$e =a
reo=$cin *ocia=i*ta en =a Ar7entina (e?8a pa*ar por e= peroni*&o H por *$* ?a*e*
pop$=are*- La re$nin in(ic B$e a&?a* or7aniMacione* po=8tico.&i=itare* )a?8an
/2
ter&ina(o =a* ne7ociacione* para f$*ionar*e en $na *o=a *i7=a, B$e con*erar8a e=
no&?re Montonero*, a *eca*, co&o *e an$nciar8a =$e7o-
Lo* )era=(o* (e La*tiri partieron en ?$*ca (e Car=o* O$nGe= 6era e= Lefe en
La P=ata (e $n Loen, i&pet$o*o H perif%rico *antacr$ceJo B$e e*t$(ia?a A?o7ac8a,
N%*tor Oirc)ner9, Ar&an(o Croatto, An8?a= It$rrieta, Ro(o=fo Vittar, Ro?erto Vi(aJa,
Die7o M$JiM Barreto H (e otro* Lene* B$e for&a?an parte (e =o* &A* (e einte
=e7i*=a(ore* B$e pertenec8an a Montonero*- E= re*$=ta(o f$e franca&ente ne7atio-
NNo po(e&o* ir a= e=atorio (e R$cci por raMone* o?ia*N, re*$&i $no (e e==o*,
&$H *$e=to (e c$erpo-
A =o* einte &in$to*, Carr%, BAr?aro H =o* otro* co&i*iona(o* e*ta?an (e
$e=ta en e= (e*pac)o (e La*tiri- NVa&o* a tener B$e ir *o=o*! f$eron e==o*N, =e
contaron- La @=ti&a e*peranMa (e Pern (e B$e no )$?ieran *i(o *$* )iLo*
(e*carria(o* )a?8a ($ra(o &eno* (e &e(ia )ora-
Apena* *e enter (e =a &a=a n$ea, Pern conoc a *$ 7a?inete, a =o*
(ieci*%i* &ie&?ro* (e= Con*eLo S$perior Peroni*ta, e= &A4i&o or7ani*&o (e=
Moi&iento, H a otro* con*pic$o* (iri7ente* peroni*ta* a $na $r7ente re$nin en =a
Ca*a Ro*a(a aB$e==a &i*&a tar(e a =a* 5,-20, ante* (e $n acto prei*to (e*(e
)ac8a Ha ario* (8a* en e= B$e LpeM Re7a p=anea?a pre*entar =a &aB$eta para
con*tr$ir e= A=tar (e =a Patria! =e )a?8a naci(o =a i(ea en =a E*paJa (e= (icta(or
Franci*co Franco, H con e==a ?$*ca?a )onrar =a &e&oria (e to(o* =o* &$erto*
i=$*tre* (e =a Ar7entina-
E= ==a&a(o (e= Cenera= encontr a= Loen Pirra7=ia en &an7a* (e ca&i*a!
t$o B$e co&prar*e $n *aco &arrn a =a* ap$ra(a* en $n ne7ocio (e =a Aeni(a (e
MaHo- Poco (e*p$%* (e =a* 5,, Ha e*ta?an to(o* =o* inita(o*, $na* cinc$enta
per*ona*, en =a Ca*a Ro*a(a, e*peran(o a Pern- Fa?8a $na &eMc=a (e ?ronca,
*orpre*a H perp=eLi(a(- To(o* interpreta?an e= a*e*inato (e R$cci co&o $n a?ierto
(e*af8o a Pern, a$nB$e no coinci(8an en =a i(enti(a( (e *$* a$tore*! a=7$no*
ap$nta?an a =o* &ontonero*3 otro*, a= ERP3 $n 7r$po (e*confia?a (e LorenMo
Mi7$e=, c$Ho* ce=o* H c)i*porroteo* con R$cci eran notorio*3 ario* e8an en to(o
e*o =a =ar7a &ano (e =a CIA, =a A7encia Centra= (e Inte=i7encia (e =o* E*ta(o*
Uni(o*, tan pre*ente en e= 7o=pe (e E*ta(o (e )ac8a apena* (o* *e&ana* contra e=
*ocia=i*ta Sa=a(or A==en(e, en C)i=e, H e= re*to *o*pec)a?a (e $no (e =o* (o*
)o&?re* f$erte* (e= 7a?inete, (e LpeM Re7a o (e= &ini*tro (e Econo&8a, Ko*% Ber
Ce=?ar(- En e*te @=ti&o ca*o, i&a7ina?an =a co&p=ici(a( (e= Mo**a(, e= *ericio
*ecreto i*rae=8, H (e Dai( Craier, $n Loen H a$(aM ?anB$ero en a*cen*o
f$=7$rante B$e )a?8a *i(o f$ncionario (e =a (icta($ra, era $n inf=$Hente a*e*or (e
Ce=?ar( H =$e7o tra?ar8a f=$i(a* re=acione* con Montonero*- La nerio*a tert$=ia
ref=eLa?a =a conf$*in B$e en e*o* &o&ento* *e )a?8a apo(era(o (e to(o e=
peroni*&o-
/>
Pern era $na per*ona &$H p$nt$a=, pero aB$e==a eM, contra *$
co*t$&?re, ==e7 $no* &in$to* tar(e- E* B$e, c$an(o e*ta?a *a=ien(o (e *$
(e*pac)o, $no (e *$* e(ecane* &i=itare* =e entre7 $n infor&e &$H re*era(o (e
=a Po=ic8a Fe(era= B$e =e confir&a?a B$e e= a*e*inato (e R$cci )a?8a *i(o rea=iMa(o
por =o* &ontonero*- Lo* a$tore* (e =o* (i*paro* )a?8an (eLa(o a?an(ona(o $n
re=er X2<; Ma7n$& S&it) Y Xe**on, nortea&ericano, con *$ car7a co&p=eta-
E= ra*treo (e =a Fe(era= (eter&in rApi(a&ente B$e e*a ar&a )a?8a *i(o ro?a(a
)ac8a $no* &e*e* a =a c$*to(ia (e= 7re&io (e =o* e&p=ea(o* (e =a e&pre*a e*tata=
O?ra* Sanitaria*, en $n operatio B$e *8 )a?8a *i(o fir&a(o por =o* &ontonero*- E=
re=er f$e encontra(o en e= pri&er pi*o (e =a ca*a ecina a =a (e R$cci, (e*(e
(on(e *e efect$aron =o* (i*paro*, co&o $na pr$e?a cifra(a para B$e a= pre*i(ente
e=ecto no =e B$e(aran ($(a* (e B$i%ne* eran =o* B$e =o )a?8an (e*afia(o a= =iB$i(ar
a *$ )o&?re (e &aHor confianMa-
Lo* (ato* (e =a Po=ic8a Fe(era= 7o=pearon a$n &A* a Pern- Uno (e *$*
&%(ico*, e= car(i=o7o Pe(ro Ra&n Co**io, =o io &$H co&p$n7i(o-
QLa &$erte (e R$cci f$e $n i&pacto e&ociona= enor&e para Pern3 %=
B$e( rea=&ente i&pre*iona(o porB$e =e ten8a $n rea= afecto- F$e, *in ($(a*, $no
(e =o* i&pacto* &A* 7ran(e* en *$ *a=$(- To(o =o B$e Pern ii (e*(e *$ pri&er
re7re*o a= pa8* precipit c=ara&ente *$ enfer&e(a( e )iMo B$e iiera &$c)o
&eno* (e =o B$e )a?r8a ii(o *i *e )$?iera B$e(a(o en E*paJa-
Pern apareci (e&acra(o, ==oro*o, *erio H &$H enoLa(o en e= Sa=n
B=anco, L$nto a *$ e*po*a I*a?e= en *$ f=a&ante ro= (e icepre*i(enta e=ecta, H a
LpeM Re7a, B$ien *e (e(ic a or(enar =a fi=a (e= ?e*a&ano*- C$an(o *e acerc e=
teniente K$=iAn Lica*tro, f$n(a(or (e =o* Co&an(o* Tecno=7ico* Peroni*ta*, $na
or7aniMacin B$e for&a?a (iri7ente* H (i$=7a?a =a (octrina L$*ticia=i*ta, I*a?e= =e
co&ent con $na ca=i(eM in$*$a=! NM$H a=iente *$ actit$(, &$H ?$eno =o B$e (iLo
frente a =a ca*a (e R$cci- E= Cenera= *e e&ocion &$c)oN- E* B$e Lica*tro,
entrei*ta(o por $n ta&?i%n Loen Santo Bia*atti, )a?8a (ec=ara(o B$e N=o*
&ontonero* no *on n$e*tro* co&paJero*- P*te e* $n atenta(o contra Pern- Fan
&ata(o a $n 7ran ar7entino, a $n )o&?re =ea=N- LpeM Re7a =$c8a rea=&ente
ap$ra(o! NTeniente, circ$=e, e*tA ata*can(o e= pa*oN- Ve8a B$e *e =e e*ta?a
atra*an(o e= acto por e= A=tar (e =a Patria-
L$e7o (e *a=$(ar a Pern, Lica*tro =e co&ent a= *ena(or Martiarena!
QE= Cenera= tiene =o* oLo* c)iB$itito*, apena* *e =e en- Se e B$e ==or
&$c)o--- No e* &$H frec$ente B$e ==ore-
QE* B$e =o B$er8a co&o $n )iLo Q=e re*pon(i e= L$LeJo-
A =a )ora (e =a* pa=a?ra*, Pern *on (e*encanta(o H ($ro-
QE*to e* co&o =a ra?ia! *ie&pre )aH B$e &atar a= perro para aca?ar con =a
ra?ia- Pero (entro (e =a =eH! no po(e&o* co&eter e= error (e ponerno* a =a a=t$ra
/<
(e e==o*- E*ta io=encia e* parte (e $na enfer&e(a( B$e ta&?i%n afecta a otro*
pa8*e* H no *=o en n$e*tro continente- Si )a*ta en Francia e Ita=ia pa*an e*ta*
co*a*-
Pern (e*tac N=a =ea=ta( (e R$cciN H a=a? a= *in(ica=i*&o, a= B$e ca=ific
co&o N=a co=$&na erte?ra= (e= Moi&ientoN- I (e(ic pa=a?ra* &$H f$erte* a =o*
a$tore* (e= a*e*inato, (an(o a enten(er B$e e*ta?a ap$ntan(o contra $na (e =a*
a=a* (e *$ propio tin7=a(o po=8tico-
QSa?e&o* B$e tene&o* ene&i7o* af$era (e= Moi&iento Naciona=
K$*ticia=i*ta, B$e re*pon(en a otro* intere*e*- Pero ta&?i%n *a?e&o* B$e e4i*ten
*ectore* B$e *e (icen L$*ticia=i*ta* pero B$e na(a tienen B$e er con e=
L$*ticia=i*&o- No*otro* *a?e&o* ?ien =o B$e *o&o*! *o&o* =o B$e (icen n$e*tra*
Veinte Ver(a(e*, ni &A* ni &eno*- Por eLe&p=o, *o&o* (eci(i(a&ente
anti&ar4i*ta* H e*ta&o* contra =o* (o* i&peria=i*&o* B$e B$ieren (ii(ir*e a=
&$n(o-
LpeM Re7a e*ta?a ca(a eM &A* preoc$pa(o por =a a7en(a (e= Cenera=,
tanto B$e =e )ac8a *eJa* (e B$e e= tie&po *e e*ta?a a7otan(o-
QPero Lopecito, "$*te( cree B$e e* e= &o&ento para )acer e*e acto *o?re
=o* &$erto* (e =a Patria' U*te( *a?e c$A= e* &i pen*a&iento- Creo B$e no )aH B$e
)acer e*e &on$&ento! ($rante e= (8a Laa==e, UrB$iMa, Ro*a*, San Mart8n *e an a
portar ?ien porB$e =o* a&o* a e*tar &iran(o, pero por =a noc)e Laa==e =e a a
pe7ar a Ro*a*, H L$nto* =a an a correr a Eita- E* n$e*tra )i*toria, *on n$e*tra*
(ii*ione*! =o* &$erto* (e =a )i*toria ar7entina por a)ora e*tAn (efinitia&ente
pe=ea(o*- La&enta?=e&ente, (e?erAn pa*ar aJo* to(a8a para B$e p$e(an coniir
to(o* L$nto* H en paM-
E*a* pa=a?ra* i&pactaron en to(o* =o* inita(o* (e Pern co&o $na
a&ar7a &etAfora (e =a* (ii*ione* entre =o* ar7entino*, por =a* c$a=e* *e7$ir8a
corrien(o tanta *an7re-
Pern ten8a $n &%to(o, B$e con*i*t8a en ana=iMar =o B$e *$ce(8a en e= pa8*
(e*(e $na per*pectia &A* 7=o?a=- En e*e &arco, o=i a= te&a B$e =o o?*e*iona?a
en =a* @=ti&a* *e&ana*! e= pape= (eci*io B$e, en *$ opinin, )a?8a teni(o =a
7$erri==a c)i=ena, con =a aH$(a (e C$?a, en =a ca8(a (e A==en(e e= 55 (e *eptie&?re
(e?i(o a $n 7o=pe (e E*ta(o B$e ter&in con =a ==a&a(a N8a pac8fica a= *ocia=i*&oN-
Lo (e*tac en for&a &$H preci*a e= e&?aLa(or e*ta(o$ni(en*e en =a
Ar7entina, Ko)n Dai* Lo(7e, en $n ca?=e confi(encia= a *$ 7o?ierno, a= infor&ar
*o?re $na entrei*ta conce(i(a por Pern a= (iario $l Aiornale dB$talia, repro($ci(a
en B$eno* Aire* por e= e*pertino 6a 'a/n aB$e= /< (e *eptie&?re (e 5:;2, en =a
B$e Na(irti a C$?a B$e en Ar7entina no tratara (e WL$7ar e= L$e7oW B$e )a?8a
)ec)o en C)i=e porB$e e*o re*$=tar8a en io=encia- Si, *in e&?ar7o, =a* 7$erri==a*
in*i*t8an, e==a* po(r8an precipitar eento* *i&i=are* a =o* (e C)i=e- Pern a7re7 B$e
/,
=o* eento* en C)i=e f$eron re*pon*a?i=i(a( (e =a* 7$erri==a* H no (e =o* &i=itare*N-
Lo(7e *o*t$o B$e Pern atri?$H =a ca8(a (e A==en(e Na *$ *ectari*&o H a *$
ten(encia a =o* e4ce*o* po=8tico*- Pern (e*tac B$e e= B$ie?re en C)i=e )a?8a
cerra(o =a @nica *e7$ra A=$=a (e e*cape (e =a* 7$erri==a* ar7entina*N- Se7@n e=
e&?aLa(or e*ta(o$ni(en*e, e*a* (ec=aracione* L$nto a otra* (eci*ione*, co&o =a
pro*cripcin (e= ERP, &o*tra?an B$e =$e7o (e =a* e=eccione* NPern e*tA
co&enMan(o a &oer*e a?ierta&ente )acia e= centro (erec)aN-
Uno* (8a* (e*p$%*, e= 2 (e oct$?re (e 5:;2, en otro ca?=e re*era(o
(iri7i(o a *$ 7o?ierno, Lo(7e, B$e no 7$ar(a?a &$c)a *i&pat8a por R$cci, afir&
B$e e= =8(er *in(ica= Nrea=iM $n (e*taca(o tra?aLo c$&p=ien(o =a* tarea* a*i7na(a*
por PernN, H ree= c$A= )a?8a *i(o =a pri&era reaccin (e= Cenera= =$e7o (e=
atenta(o contra e= Lefe (e =a CCT-
QS$ a*e*inato, por =o tanto, f$e $na afrenta (irecta a Pern, H Pern )a
reacciona(o en for&a acor(e- E= (8a (e =a &$erte (e R$cci, c$an(o *e encontr con
e= pre*i(ente La*tiri, Pern =e (iLo B$e Nn$e*tro apoHo H n$e*tra e4ce*ia
co&pren*in )acia =a* 7$erri==a* )an ter&ina(oN-
/;
Cap8t$=o 2
NME CORTARON LAS PATASN
CDe ataron un hi;o Cle di;o 8ern a la 2ailia de 'ucci.
CE8or qu., AeneralF C#al#uce la esposa, 3oca.
C8or leal Ccontest $sa#el 8ern.
E= &i%rco=e* /, (e *eptie&?re (e 5:;2 a =a* (ieM,
en e= e=atorio en =a CCT-
Parec8a $n (8a c$a=B$iera para C=a$(ia, (e n$ee aJo*, $na carita conoci(a
B$e to(a* =a* noc)e* *e &o*tra?a en =a panta==a (e= Cana= : en =a noe=a NMe
==a&an CorrinN, H para *$ )er&ano An8?a=, (e catorce, =o* (o* )iLo* (e R$cci, B$e
*e entreten8an c)i&entan(o co*a* (e =a e*c$e=a en e= a*iento tra*ero (e= Torino (e
=a CCT B$e =o* ==ea?a (e re7re*o a ca*a, =$e7o (e otra &aJana en e= co=e7io
A=&irante BroDn, (e Fae(o-
Cerca (e a==8, en Ra&o* MeL8a, en $na ca*a (e c=a*e &e(ia ?aLa B$e to(a8a
e*ta?a )ipoteca(a, )a?8an ii(o =o* R$cci )a*ta e= 5< (e &aHo (e 5:;2, c$an(o
(eci(ieron &$(ar*e a =a Capita=, a $n (eparta&ento en F=ore* pre*ta(o por Antonio
Iannini, $n e&pre*ario 7rAfico (e confianMa (e ario* *in(ica=i*ta*-
F$e por $na c$e*tin (e *e7$ri(a(- Re*$=ta B$e $n (o&in7o a principio* (e
&aHo =o* R$cci initaron a a=&orMar a Iannini H a *$ e*po*a- R$cci e*ta?a to&an(o
$n aperitio en =a cocina con *$ e*po*a, Coca, H tre* c$*to(ia* c$an(o =o* inita(o*
aparecieron por *orpre*a-
QU#$% ?ienV Miren *i %ra&o* (e= ene&i7o QironiM Iannini ap$ntan(o con
e= 8n(ice (e *$ &ano (erec)a-
QPero Uotra eM (eLaron =a p$erta (e a(e=ante a?iertaV Q=e* reproc) R$cci
a *$* 7$ar(ae*pa=(a*-
L$e7o (e =o* *a=$(o*, Iannini reiter $na oferta anterior-
QCoca, Ko*%, "por B$% no *e an a iir a e*e (eparta&ento B$e tene&o*
en =a aeni(a Ae==ane(a' E* &$c)o &A* *e7$ro B$e aB$8, H e*tA co&p=eta&ente
a&$e?=a(o- E*tAn e= tie&po B$e B$ieran H, *i =e* 7$*ta, &e =o co&pran-
/1
E= Torino B$e con($c8a Tito Cane(a Ha e*ta?a ==e7an(o a NaMca H
Ae==ane(a c$an(o io $n t$&$=to (e 7ente H a ario* po=ic8a* B$e )a?8an cerra(o e=
trAn*ito por Ae==ane(a, a &e(ia c$a(ra (e= (eparta&ento (e R$cci-
NSon =o* )iLo* (e R$cci, *on =o* )iLo* (e R$cciN, 7rit E=*a, =a a&i7a con =a
B$e Coca )a?=a?a por te=%fono c$an(o *e pro($Lo e= atenta(o, apena* (ii* e=
Torino- Lo7r B$e $n po=ic8a (et$iera e= a$to H B$e otro contro=ara B$e =a 7ente no
*e acercara (e&a*ia(o-
E=*a ten8a p$e*to to(a8a *$ (e=anta= (e a&a (e ca*a! i8a cerca H, apena*
*$po (e =a (e*7racia, *e ino a =a* ap$ra(a* para e*perar a =o* c)ico* (e *$ a&i7a-
Se )a?8a entera(o por K$an Car=o* Va7=io, e= )er&ano (e Coca, B$e era e=
encar7a(o (e ==ear to(o* =o* (8a* a =a peB$eJa C=a$(ia a 7ra?ar a= Cana= :, =$e7o
(e= a=&$erMo- P= a7arr e= t$?o (e= te=%fono H =e (io =a &a=a noticia =$e7o (e B$e
Coca caHera (e*&aHa(a apena* $no (e =o* c$*to(io* entr 7ritan(o, (e*e*pera(o!
NULo &ataron a Ko*%, =o &ataron a Ko*%VN-
NVa&o* a ca*a3 )$?o $n atenta(o, pero e*tA to(o ?ien- Ko*% e*tA ?ienN, =e*
&inti E=*a a C=a$(ia H a An8?a=-
Tito Cane(a =o* car7 a to(o* en e= Torino H =o* ==e a= (eparta&ento (e
E=*a, (on(e Ha )a?8an prepara(o =a &e*a para e= a=&$erMo- F$e $na co&i(a tri*te,
*i=encio*a, con E=*a H *$ &ari(o, Ra@=, B$e *e =eanta?an ca(a cinco &in$to* para
ec)ar $n i*taMo a =a TV (e= =iin7- En $n (e*c$i(o, C=a$(ia *e =e* e*ca?$== H
a=canM a =eer en =a panta==a! NA*e*inaron a R$cciN-
En e= (eparta&ento (on(e i8an =o* R$cci, =o pri&ero B$e Coca recor( a=
(e*pertar*e (e= (e*&aHo f$e e= *$eJo B$e )a?8a teni(o )ac8a B$ince (8a*! )a?8an
(i*para(o contra *$ &ari(o H *e =o tra8an en ?raMo*, pero *=o e*ta?a )eri(o3 no
co&o a)ora B$e to(o* intenta?an con*o=ar=a con pa=a?ra* B$e =e *ona?an ana*
porB$e %= e*ta?a irre&e(ia?=e&ente &$erto- Una &$=tit$( *e a&ontona?a
a=re(e(or (e =a ca&a B$e aB$e==a @=ti&a noc)e )a?8a co&parti(o con Ko*% I7nacio
R$cci! )a?8a a&i7o*, pariente*, *in(ica=i*ta*, c$*to(ia*3 e*ta?a =a fa&o*a actriM
BeatriM Tai?o, e*tre==a (e =a noe=a (on(e act$a?a C=a$(ia3 H $n c$ra Loencito a=
B$e La&A* )a?8a i*to =e to&a?a =a &ano H reMa?a en oM ?aLa- NSie&pre )aH $n
c$ra c$an(o &$ere a=7$ienN, pen* e==a ante* (e B$e apareciera *$ a&i7a E=*a con
*$* (o* )iLito*, B$e no para?an (e ==orar- F$e =o @=ti&o B$e io ante* (e o=er a
(e*&aHar*e-
En rea=i(a(, R$cci i?a poco a e*e (eparta&ento, *=o =o* *A?a(o* por =a
noc)e3 *e B$e(a?a e= (o&in7o en fa&i=ia H e= =$ne* por =a &aJana o=8a a =a CCT,
en AMopar(o 10/, &$H cerca (e= ieLo P$erto Ma(ero, B$e en e*a %poca e*ta?a
*epara(o (e =a ci$(a( por $n cerco c$?ierto (e &a=eMa- P= i8a a==8 ($rante =a
*e&ana, en $n (eparta&ento c)iB$ito, (e (o* a&?iente*, B$e *e )a?8a )ec)o
con*tr$ir en =a terraMa, L$*to arri?a (e *$ (e*pac)o, $?ica(o en e= B$into pi*o- Se
/:
*ent8a &A* *e7$ro en =a CCT, a =a B$e )a?8a conerti(o en $na forta=eMa, con
p$erta* con reLa* (e acero, (ep*ito* (e ar&a* corta* H =ar7a*, H patr$==a* (e
7$ar(ia* rec=$ta(o* en =a Unin O?rera Meta=@r7ica H en a=7$na* a7r$pacione* (e
$=tra(erec)a- Eran tie&po* io=ento* H %= reci?8a &$c)a* a&enaMa*- Pero &A* a==A
(e e*o* *in*a?ore*, B$e no =o afecta?an *=o a %=, R$cci e*ta?a &$H fe=iM con *$
car7o (e *ecretario 7enera=! =e per&it8a &aneLar $na c$ota i&portante (e po(er
a)ora B$e e= eLe (e= 7o?ierno peroni*ta pa*a?a por e= Pacto Socia= B$e )a?8a
fir&a(o con =o* e&pre*ario* (e =a Confe(eracin Cenera= Econ&ica 6CCE9- P=
repre*enta?a a= Tra?aLo en =a a=ianMa con e= Capita=- Le 7$*ta?a &$c)o e*o- Por
eLe&p=o, B$e to(o* =o* no&?ra&iento* en =o* p$e*to* i&portante* en e= E*ta(o
t$ieran B$e ==ear *$ aa=- Era e= po(er B$e o=8a a pa*ar por e= e(ificio ?=anco (e
=a ca==e AMopar(o-
E*e e(ificio B$e aB$e= &arte* /< (e *eptie&?re (e 5:;2 *e e*ta?a ==enan(o
(e *in(ica=i*ta*, f$ncionario* H =e7i*=a(ore* B$e ?aLa?an (e *$* a$to* con =o*
ro*tro* ten*o* H con poca* 7ana* (e aten(er a =a tropa (e perio(i*ta* B$e *e
(e*p=aMa?a (e $n =$7ar a otro para =o7rar (ec=aracione*- Uno (e =o* poco* B$e
(iLeron a=7o f$e E$*taB$io To=o*a, (e= 7re&io (e =o* port$ario*-
QE*to e* $n (e*af8o a Pern H a= 7o?ierno pop$=ar- No po(r8a preci*ar
B$i%ne* *on =o* a$tore*, pero e*toH *e7$ro (e B$e, en (efinitia, e= p$e?=o =o*
encontrarA H no o=erAn a repetir*e e*ta* co*a*-
Otro B$e )a?= f$e Ro(o=fo Ponce, (e =o* reci?i(ore* (e 7rano*-
QE*to )aH B$e atri?$ir=o a B$iene* no B$ieren =a reo=$cin en paM--- Son
7r$po* (e $=traiMB$ier(a a= *ericio (e intere*e* e*p$rio*-
A =a* 5< Ha *e )a?8a re$ni(o &$c)a 7ente frente a =a CCT &ientra* a(entro
co&enMa?a $na re$nin e4traor(inaria (e= Co&it% Centra= Confe(era=, e= or7ani*&o
&A4i&o- L$e7o (e= &in$to (e *i=encio, to& =a pa=a?ra $no (e =o* principa=e*
a=ia(o* (e R$cci, e= *ecretario a(L$nto, A(e=ino Ro&ero, (e =o* te4ti=e*-
QE= a*e*inato (e= co&paJero R$cci e* $n n$eo )ec)o B$e *e )a *$&a(o a
=a =i*ta (e )o&?re* (e= &oi&iento o?rero B$e por e= *o=o )ec)o (e (efen(er a =o*
tra?aLa(ore* *on a?ati(o* por 7r$po* B$e re*pon(en a intere*e* e*p$rio*-
Un coro (e ap=a$*o* r$?ric =a* pa=a?ra* (e= n@&ero (o* (e =a CCT- Se =e
B$e?r =a oM a Ro&ero c$an(o prop$*o $n paro (e treinta H *ei* )ora*, (e*(e =a*
51 (e aB$e= &arte* )a*ta =a* /> (e= &i%rco=e*, Nco&o e4pre*in (e ($e=o H (e
rep$(io a= a*e*inato (e= B$eri(o co&paJero R$cciN- La apro?acin f$e $nAni&e H
=o* Lefe* *in(ica=e* *e (e*car7aron con $n e*tri?i==o!
QNi HanB$i* ni &ar4i*ta*, Upe.ro.ni*ta*V
Pronto, *$r7i otro cantito!
QUPern, Eita, =a patria peroni*taV
20
E*te @=ti&o era &$c)o &A* e*pec8fico en c$anto a *$* (e*tinatario*! =o*
&ontonero* H *$* 7r$po* afine* (e Lene* n$c=ea(o* en =a Ten(encia
Reo=$cionaria, B$e en =a* &anife*tacione* prefer8an otro e*tri?i==o!
QUPern, Eita, =a patria *ocia=i*taV
L$e7o (e =o* canto*, ario* 7re&ia=i*ta* *e (e(icaron a preparar e= *a=n
principa= (e =a CCT para e=ar a= (if$nto, &ientra* otro* *e encar7a?an (e re(actar
$n co&$nica(o con =a* ,/ Or7aniMacione*, e= ?raMo po=8tico (e= *in(ica=i*&o
peroni*ta-
E= te4to *a=i a =a* (o* )ora*, con $n t8t$=o a =a a=t$ra (e= aconteci&iento!
NR$cci in&o=a(o- E= cri&en no frenarA =a =i?eracin naciona= ni e= acce*o a= po(er (e=
7o?ierno pop$=arN- S$* p$nto* principa=e* f$eron =o* *i7$iente*!
Z Ca=ific a= a*e*inato (e Ncri&en incre8?=e B$e *ie7a $na n$ea i(a a=
*ericio (e =a c=a*e tra?aLa(ora H (e =a Patria H a7re7a otro &Artir a =a Ha
=ar7a =i*ta B$e o*tenta e= &oi&iento o?rero ar7entinoN, (e Natenta(o
inca=ifica?=eN, H (e NinL$*ta &$erteN-
So?re =o* a$tore* (e= ataB$e, =o* i(entific con Ne= antip$e?=oN, N=a
?ar?arie antinaciona=N H N=a* &inor8a* apAtri(a*N, pero eit &aHore*
preci*ione*-
E= atenta(o f$e interpreta(o co&o N$na *inie*tra a7re*in contra e=
p$e?=o ar7entino B$e e= /2 (e *eptie&?re e4pre* *$ ocacin (e paM H (e
L$*ticia *ocia=, otan(o =i?re H (e&ocrAtica&ente por e= reenc$entro H =a
$ni(a( naciona=N, H co&o N=a re*$=tante (e $na (efinicin i(eo=7ica Ha B$e
Ko*% R$cci *i&?o=iMa?a =a f$erMa actia H naciona= (e= &oi&iento o?rero
ar7entino, =a fe en Pern H en =a ca$*a (e= p$e?=o (e =a B$e %= )iMo &8*tica
(eocin en *$ con(icin (e *o=(a(o (e Pern, (eo=ien(o a =a CCT *$
a$t%ntica e4pre*in pop$=ar, *ien(o factor (eci*io (e =a 7ran &oi=iMacin
(e= p$e?=o tra?aLa(or (etrA* (e *$ =8(erN-
Rec=a& B$e *o?re =o* eLec$tore* e in*ti7a(ore* (e= cri&en Ncai7a
i&p=aca?=e&ente e= pe*o (e =a =eHN- I en $n p=ano &A* 7enera= e4i7i B$e
N=a* a$tori(a(e* a(opten to(a* =a* &e(i(a* enca&ina(a* a poner fin a =a
io=encia H a= cri&en, aL$*tAn(o*e para e==o a =a* =eHe* i7ente* o
pro&oien(o =a *ancin (e aB$e==a* B$e f$eran nece*aria* para ta= finN-
A =a* 51-20, =a* *irena* (e $na (ocena (e coc)e* (e =a po=ic8a in(icaron =a
==e7a(a (e $n f$r7n con R$cci en *$ ata@(- Vario* ciento* (e corona* c$?r8an Ha
=a* (o* ere(a* (e =a ca==e AMopar(o, H $na &$=tit$( ap=a$(i con re*peto c$an(o
$n 7r$po (e =a K$ent$( Sin(ica= Peroni*ta entr a p$=*o e= caLn (e &a(era-
25
K$an Pern ==e7 con I*a?e= a =a* :-20 (e= &i%rco=e* /,- L$c8a a?ati(o H
tropeM $n par (e ece* ante* (e ==e7ar a= ata@(- R$cci e*ta?a ent$?a(o en $na
?an(era ar7entina H $na en*eJa (e= 7re&io &eta=@r7ico =e c$?r8a =o* pie*- E=
Cenera= &o8a =o* =a?io* H parec8a B$e c$c)ic)ea?a con *$ fie= e*c$(ero 7re&ia=-
L$e7o, *e o=i )acia =a fa&i=ia (e R$cci-
QMe &ataron $n )iLo Q=e* (iLo-
Q"Por B$%, Cenera=' Q?a=?$ce =a e*po*a, Coca-
QPor =ea= Qconte*t, *eca, I*a?e=-
La* &ano* (e Pern acariciaron =a* ca?eMa* (e C=a$(ia H (e An8?a=, =o*
)iLo* (e R$cci, a B$iene* Ha conoc8a porB$e e= pa(re *e =o* )a?8a ==ea(o $n par (e
ece* a= c)a=et (e =a ca==e Ca*par Ca&po*-
Un 7r$po (e perio(i*ta* =e )iMo *eJa*3 Pern *e =e* acerc H =e* re7a= $na
fra*e para =o* (iario* (e= (8a *i7$iente!
QE*o* ?a=aMo* f$eron para &83 &e cortaron =a* pata*-
A =a* 5< (e= &i%rco=e* to(o* =o* referente* (e= po(er po=8tico, econ&ico,
*in(ica= H &i=itar (e= pa8* Ha )a?8an pa*a(o frente a= c$erpo (e R$cci! Pern y *$
e*po*a3 e= pre*i(ente Ra@= La*tiri3 =o* &ini*tro*3 =a &aHor8a (e =o* =e7i*=a(ore*
oficia=i*ta*3 ario* po=8tico* (e =a opo*icin3 =o* e&pre*ario* &A* po(ero*o* 6K$=io
Broner, e= tit$=ar (e =a CCE, e*ta?a preoc$pa(o por =a er*in (e B$e R$cci *e i?a a
tirar contra e= Pacto Socia= en e= &en*aLe por Cana= 5293 =o* Lefe* (e =a* f$erMa*
ar&a(a*3 e= arMo?i*po (e B$eno* Aire*, K$an Car=o* Ara&?$r$, H e= o?i*po (e
Ae==ane(a, Antonio #$arracino, entre otro*- Ta&?i%n &$c)o* N=a?$rante*N *e
)a?8an acerca(o )a*ta =a CCT- A e*a )ora, $n 7r$po ?$==icio*o (e =a K$ent$(
Sin(ica= Peroni*ta car7 e= ata@(, B$e )a?8a *i(o en$e=to en $na ?an(era ar7entina
con e= e*c$(o peroni*ta, H a =o* 7rito* (e NNi HanB$i* ni &ar4i*ta*, Upe.ro.ni*ta*VN H
NUPern, Eita, =a patria peroni*taNV enca?eM $na =enta proce*in a pie )acia =a
Cate(ra=- Fa?8a (e to(o en e= corteLo, ta&?i%n ario* fa*ci*ta* e*ti(o* (e ne7ro
B$e (e*fi=a?an con =a &ano (erec)a =eanta(a H eran =o* &A* enar(eci(o* a =a )ora
(e cantar otro (e =o* e*tri?i==o* entona(o*! NUR$cci =ea=, te a&o* a en7arVN-
En =a* e*ca=inata* (e =a Cate(ra=, e= rector Danie= Oee7an H e= o?i*po (e
San Mart8n, Man$e= Men%n(eM, a*i*ti(o* por (o* *acer(ote*, ?en(iLeron e= c$erpo
(e R$cci, H =a proce*in *e tran*for& en $na =ar7a caraana (e a$to* B$e contin$
por =a Aeni(a (e MaHo en (ireccin a= Con7re*o, enca?eMa(a por treinta H (o*
coc)e* ne7ro* B$e car7a?an =a* noecienta* corona* (e f=ore* enia(a* a =a CCT-
En =a ca==e Ur$7$aH, =a fi=a *e (e*i para pa*ar &$H =enta&ente por =a *e(e (e =a
Unin O?rera Meta=@r7ica 6UOM9, en Can7a==o3 =$e7o, *i7$i )a*ta Ca==ao H a==8
o=i a (o?=ar a =a iMB$ier(a, )acia e= Con7re*o, (on(e Ha *e )a?8a L$nta(o &$c)o
p@?=ico- Sa=ieron ca*i to(o* =o* Le7i*=a(ore* H =e rin(ieron $n )o&enaLe-
2/
C$&p=i(a =a e*ca=a (e= Con7re*o, =a caraana ap$r *$ &arc)a Ha B$e ten8a
B$e arri?ar a= ce&enterio (e =a C)acarita a =a* 5;- No =o con*i7$i! reci%n a =a*
5;->0 p$(o a?rir*e pa*o entre =a &$c)e($&?re con7re7a(a en e= portn con
carte=e* H ?an(era* ar7entina*- Fac8a einticinco &in$to* B$e K$an Pern e*pera?a
L$nto a *$ e*po*a H a La*tiri- Era $na pre*encia tota=&ente i&prei*ta Ha B$e e=
Cenera= no i?a n$nca a $n ce&enterio- Fac8a fr8o, o*c$rec8a H Pern e*ta?a &$H
tri*te-
A =a )ora (e =a* pa=a?ra*, F$7o Barrion$eo, (e= 7re&io (e fi(eero* H
*ecretario (e Pren*a (e =a CCT, B$e ario* aJo* (e*p$%* *er8a &ini*tro (e Tra?aLo
(e= ra(ica= Ra@= A=fon*8n, pro&eti B$e N=a *an7re (erra&a(a por R$cci no *erA
o=i(a(aN- LorenMo Mi7$e= )a?= =$e7o en no&?re (e =a UOM-
QE*ta&o* (an(o e= @=ti&o a(i* a B$ien no tit$?e La&A*, ni &i(i =o B$e
=e po(8a pa*ar, H B$e (io to(o por e= &oi&iento o?rero, *in e4i7ir na(a &A* B$e $n
=$7ar en =a trinc)era (e =$c)a- Una peB$eJa &inor8a reaccionaria H antipatria
preten(i aca==ar =a oM (e Ko*% R$cci, pero no =o =o7raron porB$e por ca(a R$cci
B$e cai7a, *a=(rAn cinco B$e (efen(erAn *$* i(ea=e*-
E= @=ti&o ora(or f$e e= &ini*tro (e Tra?aLo, Ricar(o Otero, )o&?re (e =a
UOM co&o R$cci H co&o LorenMo Mi7$e=-
QAnte =o* re*to* (e= co&paJero Ko*% R$cci for&$=are&o* e= L$ra&ento (e
no arriar La&A* =a ?an(era ar7entina por nin7@n trapo co=ora(o- E*te a*e*inato e*
atri?$i?=e a =a* potencia* e4tranLera* B$e no creen B$e e= p$e?=o ar7entino e*t% en
e= po(er- No )e&o* eni(o aB$8 a ==orar=o *ino a L$rar B$e )are&o* =a patria
peroni*ta H B$e e=i&inare&o* a =o* trai(ore* (e (erec)a e iMB$ier(a-
Era $na %poca &$H &oi(a en =a po=8tica ar7entina H e*o a7$(iMa?a =a
*ie&pre =i*ta iron8a porteJa- En aB$e= &o&ento, c$an(o e= ata@( (e R$cci era
(eLa(o en $na ?e(a pre*ta(a )a*ta B$e =e encontraran $n =$7ar (efinitio, en
&e(io (e $n coro (e ap=a$*o* H =$e7o (e= Fi&no Naciona= H =a Marc)a Peroni*ta, Ha
circ$=a?an en B$eno* Aire* (o* c)i*te* &aca?ro* *o?re e= a*e*inato-
E= pri&ero car7a?a =a* tinta* en Pern!
QE= Cenera= e*tA en *$ ca*a (e Ca*par Ca&po* c$an(o $no (e *$*
co=a?ora(ore* ==e7a La(ean(o para contar=e =a noe(a(! NCenera=, U&ataron a
R$cciVN- Pern, *orpren(i(o, a=Ma =a &ano iMB$ier(a, ec)a $n i*taMo a *$ re=oL H =e
re*pon(e! N"C&o' "Ia *on =a* (oce'N-
E= *e7$n(o era c$c)ic)ea(o con (e=eite en a=7$no* A&?ito* &ontonero*!
Q"Sa?%* c&o =e (icen a R$cci' Qpre7$nta $no-
QNo Qre*pon(e otro-
I =a re*p$e*ta, *o?ra(ora!
QTraiata, por =o* eintitr%* a7$Lerito*-
22
A=$(8a a $na &$H pop$=ar p$?=ici(a( (e =a* 7a==etita* Traiata, (e Ba7=eH,
c$Ho =e&a era! NLa (e =o* eintitr%* a7$Lerito*N- Para =o* &ontonero*, e= operatio
contra R$cci )a?8a pa*a(o a tener $n no&?re propio, *in7$=ar, i(entificatorio!
Operacin Traiata-
2>
Cap8t$=o >
EL [LTIMO TANCO
Espero que todos los inte-rantes del conse;o directivo de la
3A0 y de las G2 Hr-ani/aciones den un paso al costado. :o
ya cono/co a todos esos sindicalistas, y ahora e -ustar1a
-o#ernar con -ente leal, con2ia#le.
Pern a R$cci en Ca*par Ca&po* e= =$ne* /> (e
*eptie&?re (e 5:;2 a =a* 5>-
QLo oH a ==a&ar a= Cenera= a er B$% c$enta-
R$cci e*ta?a e$frico aB$e= =$ne* /> (e *eptie&?re (e 5:;2 a =a* once (e
=a &aJana- Apena* $na* )ora* atrA*, Pern )a?8a *i(o con*a7ra(o en =a* $rna* por
;-2;5-/>: oto*, ca*i $n &i==n H &e(io &A* B$e F%ctor CA&pora *ei* &e*e*
ante*3 era e= ,5,1< por ciento, e= &aHor porcentaLe (e =a )i*toria ar7entina3 e=
ra(ica=i*&o )a?8a *a=i(o *e7$n(o, con e= />,2> por ciento- I por *i e*o f$era poco,
NE= Ca==e7oN K$=iAn =e aca?a?a (e confir&ar B$e a= &e(io(8a co&er8an $n =ec)n,
a*a(o en e*a parri==a (e (i&en*ione* continenta=e* B$e e= cocinero (e =a CCT
co&enMa?a Ha a =i&piar- R$cci e8a a= Ca==e7o en *$* afane* por =a entana (e=
(eparta&ento B$e *e )a?8a )ec)o con*tr$ir en =a terraMa (e =a CCT &ientra*
&arca?a e= n@&ero (e te=%fono (e =a ca*a (e Pern- Una recepcioni*ta =e pa* con
LpeM Re7a, e= o&nipre*ente *ecretario pria(o-
QE= Cenera= e*tA &$H oc$pa(o- Po(e* (ecir&e a &8 =o B$e ten%* para %= Q
=o ataL LpeM Re7a-
E= &%(ico Ricar(o PoMo, $no (e =o* principa=e* a*e*ore* (e R$cci, io c&o
E= Peti*o =eanta?a pre*in-
QNo, co&o *ie&pre o* no enten(%*, pe=ot$(o, B$e Ho )a?=o *=o con e=
Cenera=- A*8 B$e no &e )a7a* enoLar H pA*a&e con %=-
LpeM Re7a o?e(eci, contraria(o, H en $no* &in$to* apareci =a oM
tri$nfa= (e Pern-
QFo=a, R$cci, "c&o =e a' Me 7$*tar8a er=o c$anto ante*- "Por B$% no *e
iene por acA =$e7o (e= &e(io(8a'
2<
E= *ecretario 7enera= (e =a CCT (io $na o?ia re*p$e*ta afir&atia, co=7 e=
t$?o H =e (iLo a PoMo B$e ai*ara a N=o* &$c)ac)o*N, a *$* c$*to(ia*, B$e a =a* 52
partir8an a Vicente LpeM-
QE= Cenera= &e B$iere er $r7ente--- UCa==e7oV UDeLA e= =ec)n para =a
noc)e B$e &e ten7o B$e ir a Ca*par Ca&po*V
A =a* 5>, R$cci e*ta?a *enta(o frente a Pern en =a *a=a (e tra?aLo B$e e=
Cenera= )a?8a &onta(o en *$ c)a=et-
QE*pero B$e to(o* =o* inte7rante* (e= con*eLo (irectio (e =a CCT H (e =a*
,/ Or7aniMacione* (en $n pa*o a= co*ta(o- Io Ha conoMco a to(o* e*o* *in(ica=i*ta*,
H a)ora &e 7$*tar8a 7o?ernar con 7ente =ea=, confia?=e- Pero $*te( B$%(e*e
tranB$i=o, R$cci, B$e Ho =o oH a reiin(icar! no =e oH a aceptar =a ren$ncia-
QM$c)a* 7racia*, Cenera=- A)ora &i*&o oH a =a CCT H conoco a= con*eLo
(irectio-
QMe parece &$H ?ien- Ta&?i%n =e* oH a pe(ir =a ren$ncia a =o* (e =a* ,/
Or7aniMacione*- Pero (e*p$%* (e =a re$nin (e $*te(e*-
R$cci *a=i (e =a re$nin conenci(o (e B$e *e trata?a (e $na L$7a(a
7enia=- NCon e= Cenera= (e re7re*o H en =a pre*i(encia, H con =a CCT en &ano* (e
=o* tra?aLa(ore*, no tiene *enti(o B$e e4i*tan =a* ,/N, =e co&ent a *$ a*e*or PoMo
Ha en e= Torino co=ora(o B$e con($c8a *$ c)ofer, Tito M$JoM-
Era, (e to(o* &o(o*, $na L$7a(a atrei(a a$n para Pern- La* ,/
Or7aniMacione* Peroni*ta* e*ta?an (iri7i(a* por LorenMo Mi7$e=, e= )ere(ero (e=
Nan(ori*&oN, $na corriente crea(a por e= ta&?i%n &eta=@r7ico A$7$*to Van(or B$e
(efen(8a =a a$tono&8a (e= *in(ica=i*&o peroni*ta con re=acin a= Cenera=- E= po(er
(e =o* *in(icato*, en e*pecia= (e =o* &eta=@r7ico* H (e otro* 7re&io* $?ica(o* en
=o* *ectore* &A* (inA&ico* (e =a econo&8a, )a?8a creci(o &$c)o (e*(e e= fina= (e
=a (%ca(a (e= cinc$enta, H e*a eo=$cin =o* )a?8a ==ea(o a (e*arro==ar po*t$ra*
B$e no *ie&pre coinci(8an con =a* (e Pern- Por eLe&p=o, en 5:,, Van(or *e )a?8a
p$e*to *aco H cor?ata para a*i*tir a =a L$ra co&o pre*i(ente (e K$an Car=o*
On7an8a, e= 7enera= B$e aca?a?a (e (errocar a= ra(ica= Art$ro I==ia, &ientra* Pern
acon*eLa?a (e*(e Ma(ri( $na actit$( ca$ta H (e*pe7a(a! NDe*en*i==ar )a*ta B$e
ac=areN- Pern (e*confia?a (e LorenMo Mi7$e=, (e =o* &eta=@r7ico*, (e =o*
n$&ero*o* *in(ica=i*ta* B$e or?ita?an a=re(e(or (e =a UOM, H (e =a* ,/
Or7aniMacione*- I R$cci =o re*pa=(a?a porB$e (e*(e e= pri&er (8a en =a centra=
o?rera )a?8a ata(o *$ (e*tino a= (e Pern, H a*pira?a a concentrar en =a CCT, en
N*$N CCT, =a repre*entacin no *=o 7re&ia= *ino ta&?i%n po=8tica (e =o*
tra?aLa(ore*-
Fa*ta =a ==e7a(a (e R$cci a =a CCT, e= , (e L$=io (e 5:;0, =a e*trate7ia (e
Pern re*era?a a =a centra= o?rera =a* reiin(icacione* 7re&ia=e*, H a =a* ,/
Or7aniMacione* =a =$c)a po=8tica (e =o* tra?aLa(ore* peroni*ta*- R$cci =e ino co&o
2,
ani==o a= (e(o H p$(o pen*ar en otro e*B$e&a, &A* faora?=e para %=! =a CCT pa* a
e4i7ir e= retorno (e= Cenera= H =a rea=iMacin (e e=eccione* =i?re*, *in pro*cripcione*,
H *e o=i &A* co&?atia contra =a (icta($ra- La centra= 7re&ia= *$& a*8 a =a*
(e&an(a* profe*iona=e*, *in(ica=e*, $n pape= po=8tico a tono con =a* nece*i(a(e* (e=
=8(er e4i=ia(o- La* ,/ per(ieron pe*o H e*o f$e =i?eran(o a Pern (e =a inf=$encia
an(ori*ta-
A)ora, =$e7o (e *$ tercer tri$nfo en =a* $rna*, e= Cenera= B$er8a (e*p=aMar
a =a c@p$=a (e =a* ,/ Or7aniMacione* H ta= eM concretar *$ ieLo an)e=o (e ?orrar=a*
(e= &apa, conenci(o co&o e*ta?a (e B$e Ha no eran nece*aria*! )a?8an *i(o
f$n(a(a* en 5:<, para rea7r$par a =o* 7re&io* peroni*ta* ($rante =a Reo=$cin
Li?erta(ora, B$e )a?8a (erroca(o a Pern H )a?8a ter&ina(o por interenir =a CCT-
Pero =o* aJo* )a?8an pa*a(o, =a CCT f$nciona?a )ac8a rato H =a* ,/ =e )a?8an
prooca(o ario* (o=ore* (e ca?eMa, co&o (eL entreer con ($reMa e= , (e a?ri= (e
5:;2 a= (iario ita=iano 6a +a/ione, (e F=orencia-
QLa* ,/ Or7aniMacione* *on $na e*pecie (e e4crecencia po=8tica, $na
co*tra (e= Moi&iento K$*ticia=i*ta, $n for@nc$=o po(ri(o-
Do* &e*e* (e*p$%*, e= / (e L$nio (e 5:;2, LorenMo Mi7$e= H &e(ia (ocena
(e Lefe* (e =a* ,/ iaLaron a Ma(ri( para pe(ir=e a= Cenera= B$e =e* =eantara e=
certifica(o (e (ef$ncin- Vo=ieron a =a *e&ana *i7$iente H a= ?aLar*e (e= ain
LorenMo Mi7$e= *e &o*tr opti&i*ta-
QCa(a $no, =a* ,/ Or7aniMacione* H =a CCT, ten(rA *$ re*pon*a?i=i(a(- La*
,/ an a contin$ar H (epen(erAn (e= co&an(o e*trat%7ico 6Pern, N- (e= A-9-
Pero Pern *i7$i teni%n(o=o* entre ceLa H ceLa- Uno* (8a* ante* (e =a*
e=eccione* (e= /2 (e *eptie&?re (e 5:;2, en $na (e *$* Nc)ar=a* &a7i*tra=e*N en e=
*a=n Fe=ipe Va=ie*e (e =a CCT, )a?8a anticipa(o *$ n$ea L$7a(a-
QA &8 &e (icen B$e =o* (iri7ente* *in(ica=e* *on e*to, =$e7o &e c$entan
B$e *on aB$e==o- Pero a =o* (iri7ente* *in(ica=e* Ho =o* conoMco--- USi =o* conocer%V
Q*o=t e= Cenera= con $na inf=e4in (e =a oM H $na *onri*a p8cara-
R$cci re*pira?a a=iia(o &ientra* o=8a (e Ca*par Ca&po*! e= Cenera= no
=e )a?8a &enciona(o e= proHecto (e eniar=o por $n tie&po a M%4ico, a or7aniMar
$na centra= *in(ica= a nie= =atinoa&ericano- Do* *e&ana* ante*, Pern =e )a?8a
(ic)o! NR$cci, e*tA corrien(o pe=i7ro *$ i(a- E* &eLor B$e *a=7a (e= pa8* por $n
tie&poN, H =e co&ent e*a prop$e*ta, B$e )a?8a Ha acor(a(o con otro* =8(ere* (e =a
re7in- Pero R$cci no *e B$er8a ir L$*to en aB$e= &o&ento en B$e to(o parec8a
)a?er*e encarri=a(o =$e7o (e =a ap=a*tante ictoria e=ectora=, c$an(o a %= parec8a
a?r8r*e=e $n f$t$ro &$H pro&i*orio- NOLa=A B$e e= Cenera= *e )aHa o=i(a(o (e e*oN,
pen*-
E*ta?a contento, pero *a?8a B$e *$ n$ea &i*in, =oca=, concreta, ten8a *$*
co&p=icacione*- En aB$e= &o&ento, =a CCT era $no (e =o* centro* por =o* B$e f=$8a
2;
e= po(er3 ca(a $no (e =o* einti@n &ie&?ro* (e= con*eLo (irectio ten8a a==8 =a ==ae
para oc$par car7o* &$H apeteci?=e* en e= e4ten(i(o aparato e*tata=, B$e inc=$8a $n
entra&a(o (e ?anco*, caLa*, L$nta*, e&pre*a* H or7ani*&o* re7$=atorio*- Eran
(e*pac)o* B$e a*e7$ra?an tropa, re=acione*, (inero H ne7ocio*- Na(ie i?a a B$erer
=ar7ar $n )$e*o tan *a?ro*o-
QP*to* no an a B$erer ren$nciar $n caraLo, pero an a tener B$e )acer=o
Q=e (iLo a PoMo- I =e or(en B$e citara a to(o* =o* &ie&?ro* (e= con*eLo (irectio
(e =a CCT a =a* 5,-20 en e= *a=n (e= B$into pi*o, e= B$e a)ora ==ea *$ no&?re-
La cita *orpre*ia (e*pert =a c$rio*i(a( (e ario* perio(i*ta*, B$e ==e7aron
en trope= a =a CCT a=erta(o* por *$* f$ente* 7re&ia=e*- F$e $na =ar7a re$nin! =o*
Lefe* *in(ica=e* e*t$ieron encerra(o* ca*i *ei* )ora* (i*p$tan(o $n torneo (e
a*t$cia *o?re B$i%n en)e?ra?a e= &eLor ar7$&ento para no ren$nciar- Pero R$cci
no ce(8a-
QE= Cenera= B$iere reor7aniMar e= &oi&iento o?rero H &e parece B$e, *i
%= =o pi(e, tene&o* B$e (ar $n pa*o a= co*ta(o Q(iLo R$cci c$an(o *$ re=oL
&arca?a =a* // (e aB$e= =$ne* a7ita(o-
QPero no*otro* f$i&o* =o* B$e 7arantiMa&o* e= retorno (e= Cenera= (e=
e4i=io3 =e (i&o* &$e*tra* (e &$c)a =ea=ta( QreMon7 $no-
QCo&paJero, e= Cenera= B$iere tener =a* &ano* =i?re* para rea=iMar to(o =o
B$e e= p$e?=o ot aHer Q=o cr$M R$cci-
QEntonce*, B$e *ea e= Cenera= e= B$e no* pi(a =a ren$ncia Qrep=ic e=
7re&ia=i*ta-
QS8, c=aro, B$e *ea e= Cenera= Qapro?aron ario*-
QCo&paJero*, e*o e* a?*$r(o- U*te(e* *a?en B$e Pern e* &$H =e7a=i*ta
H no a a )acer e*o- No a a &eter*e a*8 en =o* a*$nto* (e =a CCT- P= e*pera (e
no*otro* $n 7e*to Qafir& R$cci, conerti(o (e*(e e= a&o* en e= @nico (efen*or a
tie&po co&p=eto (e =a L$7a(a (e= Cenera=-
Q"Por B$% &eLor no e*pera&o* $n poco H =o con*$=ta&o* con LorenMo' A
er B$% pien*an =a* ,/- Po(e&o* co&?inar con e==o* H pre*entar n$e*tra* ren$ncia*
en for&a conL$nta con =a* ,/ Qprop$*o otro (e =o* Lefe* 7re&ia=e*-
Can*a(o*, to(o* (iLeron B$e *8- Era $na *a=i(a a*t$ta! =e* *er8a para 7anar
tie&po ante =a arre&eti(a (e= tAn(e& Pern.R$cci, H =e* per&it8a artic$=ar $na
(efen*a co&@n con LorenMo Mi7$e=, B$ien aparec8a co&o e= principa= per(e(or (e =a
L$7a(a (e= Cenera=-
La re$nin ter&in a =a* //-5< H, c$an(o (e*pe(8a a =o* caciB$e* 7re&ia=e*
ca&ino a *$ (eparta&ento, R$cci *$po B$e i?a a tener B$e ape=ar a $no (e *$*
7e*to* o*a(o* para a?=an(ar=o*- Ta= eM, $n an$ncio por ra(io H TV! po(8a (ecir B$e
)a?8a (eci(i(o ren$nciar a *$ car7o (e *ecretario 7enera= (e =a CCT para faci=itar e=
21
n$eo 7o?ierno (e Pern- A*8 forMar8a a *$* ren$ente* co&paJero* a i&itar=o3 H
to(o e*o o?=i7ar8a a LorenMo a (eLar =a* ,/-
Pero Ha ten(r8a tie&po para &e(itar=o &eLor- A)ora (e?8a preparar con
PoMo =a* pa=a?ra* B$e (ir8a a= (8a *i7$iente, e= &arte* /<, en e= Cana= 52, con
&otio (e= )i*trico tri$nfo (e= Cenera=- R$cci Ha e*ta?a canc)ero en e*a* co*a*!
7ra?a?a en e= Cr$n(i7 a cinta (e PoMo =o B$e B$er8a tran*&itir H =$e7o *$ a*e*or
(e*7ra?a?a e= &en*aLe, =o &eLora?a H *e =o entre7a?a por e*crito para B$e %= =e
(iera =a p$nta(a fina= con O*a=(o A7o*to, *$ Lefe (e Pren*a-
QMete=e, Ricar(o, B$e *e &e )ace tar(e Q=e pi(i R$cci ante* (e *o=tar =a
er?a-
Era $n &en*aLe conci=iatorio, a tono con Ne*ta n$ea etapa )i*trica en =a
B$e =a Patria no* conoca a to(o* =o* ar7entino*N, H =e *a=i re(on(o- Pero )$?o $n
pro?=e&a! PoMo no )a?8a apreta(o =a tec=a L$*ta-
QUU), B$% ca7a(aV B$eno, a&o* otra eM-
De n$eo a 7ra?ar H otro pro?=e&a! e= Cr$n(i7 no e*ta?a ?ien conecta(o a=
enc)$fe-
E= tercer intento f$ncion-
QSa=i &$H ?ien, Ko*%- DeLa&e pa*ar=o e*ta noc)e en &i pro7ra&a Q=e
pi(i PoMo-
QPero a a *a=ir pri&ero en t$ pro7ra&a H reci%n (e*p$%* en Cana= 52-
QNo *e an a enterar3 tota=, no &e e*c$c)a na(ie-
PoMo con($c8a en Ra(io Ar7entina, (e /> a 5, NLa noc)e (e =o*
co&paJero*N- E*a noc)e t$o $na pri&icia! =a oM (e R$cci e4pre*an(o Ne=
pen*a&iento (e =a c=a*e tra?aLa(ora or7aniMa(aN =$e7o (e =a ictoria e=ectora=- No
)a?8a nin7$na referencia a= Pacto Socia= fir&a(o con =o* e&pre*ario* ni &$c)o
&eno* a $na eent$a= r$pt$ra (e e*e ac$er(o en prote*ta por =o* a$&ento* (e
precio* en a=7$no* *ectore* c=ae, co&o te&8an a=7$no*- Co&enMa?a con e= c=A*ico
NCo&paJero*N H ten8a aria* per=ita* B$e con(en*a?an *$ i(eo=o78a H *$ e*ti=o
7re&ia= H po=8tico!
Recor(a?a B$e =$e7o (e= (erroca&iento (e Pern, en 5:<<, *o?re
=o* tra?aLa(ore* NrecaH e= &aHor pe*o (e =a cr$M i&p$e*ta por e=
=i?era=i*&o 7ori=a H ta&?i%n =a &aHor c$ota (e *acrificio en =a )eroica re*i*.
tencia por =a rec$peracin (e =a *o?eran8a, =a =i?erta( H =a L$*ticiaN, pero
enfatiMa?a B$e Na)ora e= fra7or (e =a* =$c)a* )a pa*a(o a conertir*e en
)i*toria3 =a rea=i(a( (e n$e*tro* (8a* e* =a rea=i(a( (e= tra?aLo H (e =a paMN-
De*taca?a =a nece*i(a( (e Npacificar =o* e*p8rit$*, reB$i*ito
in(i*pen*a?=e para encarar $n proce*o (e recon*tr$ccin B$e ap$nta a =a
=i?eracin (e =a Patria H a =a rea=iMacin inte7ra= (e= p$e?=oN-
2:
Reafir&a?a e= apoHo (e =a CCT a Pern para Nreiniciar =a reo=$cin
L$*ticia=i*ta interr$&pi(a en 5-:<<, B$e *i7nifica =a rec$peracin p=ena (e=
po(er a(B$i*itio (e =o* *a=ario*, =a a=oriMacin (e= tra?aLa, =a creacin (e
n$ea* riB$eMa*N, H e= co&pro&i*o (e =a centra= o?rera con =a N(octrina
L$*ticia=i*taN, B$e inc=$8a, *e7@n re*a=ta?a, N=a $ni(a( =atinoa&ericana H (e=
Tercer M$n(o contra to(a* =a* for&a* (e i&peria=i*&o, *ean =o* E*ta(o*
Uni(o* o =a Unin Soi%tica- E= (e?er a)ora e* reencontrar*e con =a* &a*a*
=a?orio*a* (e= Tercer M$n(o B$e =$c)an por *$ =i?eracin (efinitiaN-
E= R$cci pe=ea(or *e nota?a en e= pArrafo B$e =e* (e(ica?a a *$*
ria=e* $?ica(o* a (erec)a e iMB$ier(a! NDe*p$%* (e ape=ar a =a io=encia, a
ece* raHana en =o cri&ina=, en $n c=i&a (e a&p=ia* =i?erta(e* e i7$a=(a(
(e po*i?i=i(a(e* no *e p$e(e *e7$ir re*7$ar(an(o a&?icione* H prii=e7io*
ni i&pe(ir o *a?otear =a con*o=i(acin (e $n 7o?ierno pop$=ar- Re*$=ta tan
pernicio*o =a *$?*i*tencia (e preten*ione* =itera=e* inL$*ta* co&o =a accin
(e 7r$po* iMB$ier(i*ta* *i&i=are* a =o* B$e en pa8*e* )er&ano*
contri?$Heron a a?ortar =a* po*i?i=i(a(e* (e $na po=8tica pop$=arN, en
a=$*in a =a ca8(a (e Sa=a(or A==en(e en C)i=e-
I fina=iMa?a (icien(o B$e N=a recon*tr$ccin (e =a Patria e* $na tarea
co&@n para to(o* =o* ar7entino*, *in *ectari*&o* ni e4c=$*ione*- La
=i?eracin *erA e= (e*tino B$e *a?re&o* conB$i*tar- Co&paJero*, =a Patria
reB$iere (e to(o*3 to(o* con =a Patria en =a )ora *$pre&a (e =a er(a(, con
prof$n(o *enti&iento (e naciona=i(a(, con prof$n(o *enti&iento (e
cri*tian(a(N-
A =a* /2-5<, R$cci *a=i H =e ai* a *$ c)ofer, M$JoM, B$e *e prepararan
para ==ear=o a *$ (eparta&ento, en =a aeni(a Ae==ane(a-
QLo *iento, &$c)ac)o*, pero &e ==eo e= =ec)n Q=e* (iLo-
E* B$e a =a* /0 =o )a?8a ==a&a(o *$ )iLo, An8?a=- F$e tanta =a in*i*tencia (e
An8?a= por )a?=ar con *$ pa(re B$e R$cci t$o B$e interr$&pir =a aca=ora(a re$nin
con *$* reticente* co&paJero* (e= con*eLo (irectio (e =a CCT para aten(er=o-
QFo=a, )iLo, "c&o e*tA*', "pa*a a=7o'
QNo, e*ta&o* ?ien- PapA, no ini*te e*te fin (e *e&ana por =a* e=eccione*
H )ace &$c)o B$e no te eo- Venite a)ora, a*8 prepara&o* &i c$&p=eaJo*-
An8?a=, *$ @nico )iLo arn, e= &aHor, *$ )ere(ero, c$&p=8a B$ince aJo* e=
(o&in7o *i7$iente, H R$cci *e *inti en fa=ta-
QB$eno, a)ora ten7o $na re$nin &$H i&portante B$e no p$e(o (eLar,
pero apena* ter&ine oH para a==A- I ==eo $n =ec)n B$e e*tAn )acien(o acA, a =a
parri==a- Ai*a=e a &a&i B$e no prepare na(a para co&er, B$e Ho ==eo e= =ec)n-
>0
A)8 f$e c$an(o R$cci to& =a (eci*in (e pa*ar e*a noc)e con *$ fa&i=ia-
Re*$=t a=7o in$*$a=, i&prei*to, porB$e =o* (8a* (e *e&ana %= aco*t$&?ra?a a
B$e(ar*e en *$ forta=eMa (e =a CCT, e= @nico =$7ar (on(e *e *ent8a rea=&ente
*e7$ro- A ece* iaLa?a a San Nico=A*, (on(e *e7$8a *ien(o e= *ecretario 7enera= (e
=a *ecciona= (e =a UOM, H ten8a a=7$no* a*$nto* B$e aten(er- Pero aB$e= fin (e
*e&ana no )a?8a po(i(o e*tar con =o* *$Ho*! *e )a?8a B$e(a(o en =a CCT
contro=an(o e= (i*po*itio e=ectora=-
Con e= =ec)n en e= ?a@=, parti e= Torino co=ora(o en $na caraana ar&a(a
B$e inte7ra?an otro* tre* e)8c$=o*- En =a &ita( (e= traHecto A=fre(o Antn, B$e i?a
en e= Torino 7ri* B$e cerra?a =a co&itia, not B$e $n Pe$7eot <0> aM$=, con tre*
Lene*, (o* )o&?re* H $na &$Ler, parec8a *e7$ir=o*-
QNo* *i7$e $n Pe$7eot, "=o* apreta&o*' Qcon*$=t con e= Torino (e R$cci
por =a Motoro=a-
QD%Len*e (e Lo(er B$e &aJana =o* (iario* an a tit$=ar! NR$cci &an( a
apretar a $no* pac8fico* ci$(a(ano*N Qf$e =a re*p$e*ta-
E= Pe$7eot *i7$i (etrA* (e =a caraana H *$* oc$pante* no *e in&$taron
c$an(o Antn H tre* 7$ar(ae*pa=(a* B$e i?an en e= Torino 7ri* =e* &o*traron *$*
ar&a*- S=o =o* a?an(on en Ae==ane(a H NaMca, a &e(ia c$a(ra (e= (o&ici=io
(on(e e*pera?an =a e*po*a H =o* )iLo* (e R$cci-
A =a* /2-<0, R$cci entr a= (eparta&ento L$nto con e= =ec)n H =o* tre*
c$*to(io* B$e pa*ar8an =a noc)e en e= B$inc)o (e= fon(o! E= Ne7ro Corea, e= Ne7ro
Roc)a H Nito Carrere- A= re*to =o* )a?8a (e*pe(i(o con =a or(en (e B$e e*t$ieran a=
(8a *i7$iente a =a* (oce-
QFo=a, Ko*%, )o=a, &$c)ac)o*, UB$% tar(e B$e ==e7aronV Q=o* *a=$( Coca-
QI e*ta* co*a* *on a*8! *e *a?e c$An(o e&pieMan pero no c$An(o
ter&inan- "I =o* c)ico*', "Ha e*tAn ($r&ien(o' Qpre7$nt R$cci &ientra* apoHa?a
=a ?an(eLa con e= =ec)n en =a &e*a (e= =iin7-
QS8, =e* )ice $no* fi(eo* H *e f$eron a (or&ir a n$e*tro c$arto-
QM$c)ac)o*, preparen to(o para $na pica(a acA en e= =iin7 B$e Ho oH a=
(or&itorio a er a =o* c)ico*-
E= *$eJo tranB$i=o (e *$* )iLo* )iMo B$e R$cci *e *intiera en paM =$e7o (e
otra Lorna(a a7ita(a- Le 7$*ta?a =o B$e )ac8a, =o ena&ora?a e= po(er *in(ica=, *e
*ent8a fa*cina(o por Pern, pero na(a =e (a?a &A* p=acer B$e o?*erar a *$* )iLo*
c$an(o (or&8an- E= pri&ero B$e *e (e*pert f$e An8?a=, B$e aproec) $n (e*c$i(o
(e *$ &a(re para &o*trar=e a=7$na* pr$e?a* (e= co=e7io en =a* B$e no =e )a?8a i(o
na(a ?ien-
QNo i&porta, An8?a=- Se7$ro B$e en =a pr4i&a a* a &eLorar Q=o con*o=
en oM ?aLa-
Q"De B$% e*tAn )a?=an(o $*te(e*' QB$i*o *a?er =a &a(re-
>5
QNo, na(a, co*a* (e )o&?re* no&A* Qre*pon(i R$cci-
C=a$(ia =e cont a=7o (e *$ 7ra?acin (e aB$e= (8a en e= pro7ra&a NMe
==a&an CorrinN, H =e pre7$nt c&o e*ta?a Pern =$e7o (e =a ictoria (e= (o&in7o-
En*e7$i(a, *e ($r&ieron! no e*ta?an aco*t$&?ra(o* a aco*tar*e tan tar(e- To(o*
=o* (8a* ten8an B$e =eantar*e a =a* *ei* H &e(ia para ir a =a e*c$e=a- R$cci o=i a
(e*pertar a =o* c)ico* H =o* ==e a= (or&itorio (e e==o*, $na con*tr$ccin reciente en
e= pi*o (e arri?a a= B$e *e acce(8a por $na e*ca=era interna- E*e c$arto, B$e
co&part8an con =a a?$e=a, =a &a(re (e Coca, (a?a a $na peB$eJa aMotea-
C$an(o R$cci ?aL, to(o* =o e*pera?an en e= =iin7- E= =ec)n )a?8a *i(o
corta(o en troMo* H e= ino tinto e*ta?a *eri(o- Fa?8a c=i&a (e fie*ta por =a ictoria
(e= (o&in7o- R$cci =e* cont *o?re *$ @=ti&a i*ita a= Cenera= H to(o* ?rin(aron por
e= f$t$ro (e Ko*% o E= Peti*o, co&o =e (ec8an *$* c$*to(ia* c$an(o e*ta?an *o=o*-
QPero B$% &@*ica f$=era B$e pa*an en =a ra(io- VoH a poner $no* ?$eno*
tan7o* Q(iLo R$cci-
I p$*o $n (i*co (e Troi=o, *$ preferi(o- Ta&?i%n traLo $na ?ote==a (e
D)i*GH, cinco a*o* H *iri $na ron(a-
QVa&o* a ?rin(ar por e= 7o?ierno (e= Cenera= Qprop$*o-
To(o* a=Maron =o* a*o*- R$cci e*ta?a fe=iM-
QCoca, "por B$% no ?ai=A* $n poco con Kor7e' Vo* *8 B$e *a?e* ?ai=ar e*to-
Coca H e= Ne7ro Corea *a=ieron a =a pi*ta- R$cci ?ai=a?a ?a*tante ?ien, pero
(i*fr$ta?a &$c)o ien(o c&o (anMa?a *$ e*po*a-
L$e7o (e =o* tan7o*, =o* tre* c$*to(ia* *e f$eron a= B$inc)o B$e =e* *er8a
(e (or&itorio- E*ta?a en e= fon(o H ten8an B$e atrae*ar $n Lar(8n-
QTen7an c$i(a(o B$e e*tAn arre7=an(o =o* &acetero*, no *e aHan a caer
Q=o* a=ert R$cci, B$e *e7$8a =a peB$eJa o?ra por te=%fono-
QS8, Ko*%, no te preoc$pe* Q=e conte*t $no (e =o* N&$c)ac)o*N-
QCoca, &aJana, c$an(o en7a e= a=?aJi=, tene&o* B$e (ecir=e B$e
ter&inen =o* arre7=o* ante* (e= (o&in7o, B$e B$iero )acer=e $n a*a(ito a An8?a= por
e= c$&p=eaJo*-
>/
Cap8t$=o <
UN SOLDADO DEL CENERAL
+osotros, aunque el candidato a vicepresidente
sea una esco#a, i-ual vaos a votar por el -eneral
Iuan 9oin-o 8ern.
R$cci, e= < (e a7o*to (e 5:;2 en =a re*i(encia (e =a ca==e
Ca*par Ca&po* ($rante $na c)ar=a (e Pern con (iri7ente*
parti(ario* *o?re e= ro= (e I*a?e=ita en =a ca&paJa-
Fa=ta?an poca* )ora* para B$e e= ain NCi$*eppe Ver(iN (e A=ita=ia f=eta(o
por Ciancar=o E=ia Va=ori, $n e&pre*ario ita=iano con aceita(o* 8nc$=o* con e=
Vaticano H =a =o7ia Propa7an(a D$e, aterriMara en EMeiMa- E= c)Arter tra8a (e re7re*o
a K$an Pern =$e7o (e &A* (e (ieci*iete aJo* (e e4i=io H *e )a?8a conerti(o en $na
*$erte (e Arca (e No% (e= peroni*&o, en e= B$e e*ta?an repre*enta(o* to(o* =o*
7aLo* (e= Moi&iento! =a po=8tica, e= *in(ica=i*&o, =a ciencia, e= (eporte, =a c$=t$ra H
e= e*pectAc$=o, entre otro*- MeMc=a?a, por eLe&p=o, a F%ctor CA&pora, I*a?e=
Pern, Car=o* Mene& H Antonio Cafiero con e= (irector (e cine H canta$tor Leonar(o
Faio, =a &o(e=o C)$nc)$na Vi==afaJe, =a Loen e*tre==a Mari=ina Ro** H NE= NeneN
Ko*% Sanfi=ippo, $n eficaM centro(e=antero3 a *acer(ote* co&o Car=o* M$7ica3 a
&i=itare* retira(o* co&o e= 7enera= Erne*to Fati7atti3 a fi7$ra* (e =a (erec)a
peroni*ta co&o LorenMo Mi7$e= con per*onaLe* (e =a iMB$ier(a peroni*ta co&o
E($ar(o L$i* D$)a=(e, B$ien =$e7o *er8a *ecretario (e Derec)o* F$&ano* con
N%*tor H Cri*tina Oirc)ner- A=7$no* )a?8an i(o a ?$*car a= Cenera= a Ma(ri(, (on(e
re*i(8a (e*(e )ac8a (oce aJo*, H otro* *e )a?8an a7re7a(o en =a e*ca=a en Ro&a-
Ca(a a*iento (e= c)Arter )a?8a *i(o (i*p$ta(o con =a pa*in B$e ponen =o*
peroni*ta* c$an(o *$* *en*i?=e* o=fato* =e* in(ican B$e e= po(er e*tA a= a=cance (e
=a &ano- Eran ciento cinc$enta H tre* =a* per*ona* B$e *e t$rna?an para *acar*e
foto7raf8a* H c)ar=ar $n rato con Pern, B$e a =o* *etenta H *iete aJo* aparenta?a
$na *a=$( (e )ierro-
>2
Pero a &i=e* (e Gi=&etro* (e (i*tancia, en B$eno* Aire*, ario* (iri7ente*
peroni*ta* ten8an otra percepcin H *e7$8an ($(an(o *i e= c)Arter aterriMar8a
efectia&ente en EMeiMa- Por $n =a(o, recor(a?an e= intento fr$*tra(o (e 5:,>,
c$an(o Pern *=o p$(o ==e7ar )a*ta R8o (e Kaneiro- Por e= otro, =a (icta($ra (e=
7enera= A=eLan(ro Lan$**e &ac)aca?a B$e a Pern Nno =e (a e= c$eroN para o=er H
B$e, a @=ti&o &o&ento, optar8a por ?aLar en A*$ncin, Carra*co o Montei(eo- No
eran apena* pa=a?ra*! e= 7o?ierno )a?8a (e*p=e7a(o einticinco &i= *o=(a(o* *=o
para ai*=ar e= aerop$erto (e EMeiMa H )a?8a (i*p$e*to B$e aB$e= ierne* 5; (e
noie&?re (e 5:;/ f$era feria(o para B$e =a 7ente aproec)ara e= fin (e *e&ana
=ar7o H *e f$era (e acacione*, ?ien =eLo* (e EMeiMa- I7$a=, (ecena* (e &i=e* (e
per*ona* &arc)aron e&pecina(a* a= aerop$erto aB$e= (8a 7ri*, fr8o H ==$io*o, en $n
a?ierto (e*af8o a= cerco &i=itar-
La CCT, en tanto, )a?8a (i*p$e*to $n paro 7enera= para reci?ir a Pern, H
*$ e(ificio (e =a ca==e AMopar(o *e )a?8a conerti(o en e= c$arte= 7enera= (e=
Operatio Re7re*o =$e7o (e B$e co=ap*ara e= con&$ta(or @=ti&o &o(e=o in*ta=a(o
en =a *e(e oficia= (e= peroni*&o, en =a aeni(a La P=ata- Ko*% R$cci era $no (e =o*
Lefe* (e e*e operatio, L$nto con e= f=a&ante *ecretario 7enera= (e= Moi&iento
Naciona= K$*ticia=i*ta, K$an Man$e= A?a= Me(ina, $n naciona=i*ta cat=ico (e (erec)a
(e apena* einti*iete aJo* H )er&ano Q(o* aJo* &aHorQ (e Fernan(o, otro
naciona=i*ta cat=ico pero B$e )a?8a 7ira(o a =a iMB$ier(a H )a?8a *i(o e= pri&er Lefe
(e Montonero* H e= encar7a(o (e 7ati==ar $na pi*to=a n$ee &i=8&etro* contra e=
pec)o (e= 7enera= Pe(ro Ara&?$r$, e= 5S (e L$nio (e 5:;0-
La @=ti&a (i*c$*in en =a CCT *o?re *i Pern re7re*ar8a a =a Ar7entina o
?aLar8a en Para7$aH o en Ur$7$aH oc$rri en =a =ar7a noc)e (e= L$ee* 5, a= ierne*
5;- En $n &o&ento, c$an(o Ha eran =a* (o* (e =a &a(r$7a(a, apareci R$cci en
ca=Monci==o*, ca&i*eta H pant$f=a*, ca&ino a *$ (eparta&entito-
QM$c)ac)o*, &e an a per(onar pero fa=ta poco para B$e ==e7$e e=
Cenera= a EMeiMa, H Ho &e oH a (or&ir porB$e a a *er $n (8a =ar7o- No )aH
nin7$na po*i?i=i(a( (e B$e e*ta eM no trai7a&o* (e re7re*o a= Cenera=- UE*ta eM,
e= Cenera= re7re*a *8 o *8V A*8 B$e =o* B$e B$ieran B$e(ar*e a (or&ir en =a CCT *on
&$H ?ieneni(o*! a7arren =o* pri&ero* *i==one* B$e enc$entren H aco&(en*e-
B$ena* noc)e*-
Lo* i*itante* tar(aron $n poco en reaccionar- E= teniente K$=iAn Lica*tro =o
co(e a Car=o* Cro**o, =$e7o inten(ente (e B$eno* Aire*, H =e (iLo! NUP*te *8 B$e e*
$n con($ctorVN- A =o* B$ince &in$to* no B$e(a?a na(ie en =a CCT! to(o* *e f$eron
a *$* ca*a* conenci(o* (e B$e aB$e==a eM =a co*a i?a en *erio-
A= fina=, e= c)Arter aterriM en EMeiMa H R$cci pa* a =a )i*toria co&o =a
per*ona B$e c$?ri a= Cenera= en =a pi*ta con $n para7$a* oport$no- A *$ =a(o, en
=a foto fa&o*a, aparece $n ref=e4io A?a= Me(ina, e= pe=o en7o&ina(o H =o* ?raMo*
>>
cr$Ma(o*! *e7@n confe*ar8a =$e7o, e*ta?a recor(an(o a *$ )er&ano Fernan(o,
B$ien Ha )a?8a &$erto en $n tiroteo con =a po=ic8a, e= ; (e *eptie&?re (e 5:;0, en
$na confiter8a (e Xi==ia& Morri*, en =a proincia (e B$eno* Aire*-
QE*ta?a pen*an(o en &i )er&ano Fernan(o, por *$p$e*to- Lo ten7o co&o
*i f$era )oH- Era para =o B$e Ho &e )a?8a &eti(o en e*ta )i*toria, B$e e*t$iera a==8
e= Cenera=, H ?$eno, era NPern o &$erteN, %*e era e= =e&a- A= (8a *i7$iente, Nor&a
Arro*tito 6e4 pareLa (e *$ )er&ano, N- (e= A-9 &e &an(a con $na* co&paJera*
$na* =8nea* (on(e (ec8a! NSe7$ra&ente Ho *o=a *% B$% e*ta?a* pen*an(oN-
Con*ero e*a* =8nea*-
L$e7o, R$cci H A?a= Me(ina *$?ieron a Pern a $n a$to para ==ear=o a=
Fote= Internaciona= (e EMeiMa- E= aire *e corta?a con $n c$c)i==o aB$e= (8a )i*trico-
NTranB$i=o*, *eJore*, B$e en7o ar&a(oN, (iLo e= Cenera= para af=oLar tanta ten*in-
R$cci *onri H pen* en =o rApi(o B$e oc$rr8a to(o en aB$e==a Ar7entina erti7ino*a-
R$cci era (e= interior (e= pa8*! )a?8a naci(o e= 5< (e &aHo (e 5:/> en $n
p$e*to (e =a e*tancia NLa E*peranMaN, en A=corta, en e= *$r (e =a Ninenci?=eN
proincia (e Santa Fe- E* =a ci$(a( B$e aparece en =o* &an$a=e* (e )i*toria co&o
e= centro ne$rA=7ico (e= NCrito (e A=cortaN, $na )$e=7a (e peB$eJo* H &e(iano*
a7ric$=tore* (e*ata(a e= /< (e L$nio (e 5:5/ contra =o* a=to* precio* (e arrien(o
B$e =e* co?ra?an =o* terrateniente*, H B$e (eri en =a creacin (e =a Fe(eracin
A7raria Ar7entina H (io $n f$erte i&p$=*o a= cooperatii*&o a7r8co=a- R$cci *ie&pre
f$e inB$ieto, fronta=, aa*a==a(or, a7$erri(o, e4p=o*io- A =a e*c$e=a p$(o ir *=o
)a*ta e= *e4to 7ra(o Ha B$e t$o B$e *a=ir a tra?aLar te&prano! e&peM en e=
ca&po, co&o (o&a(or (e ca?a==o*, H =$e7o *$ fa&i=ia *e tra*=a( a Ro*ario, (on(e
(e*e&peJ tarea* (ier*a*, (e*(e =i&piar tripa* en $n fri7or8fico )a*ta en(er
c)oco=ate* en $n cine- Si7$i iaLe )a*ta B$eno* Aire*, co=a(o en $n ca&in B$e
(i*tri?$8a (iario*- A==8, tra* pro?ar *$erte en ario* oficio* (e= r$?ro 7a*tron&ico,
entr a =a fA?rica (e cocina* Catita, $na &arca &$H pop$=ar en aB$e==o* tie&po*,
(on(e co&enM ?arrien(o =o* pi*o* H f$e e*ca=an(o po*icione* )a*ta conertir*e en
o?rero &eta=@r7ico- En 5:>> *e afi=i a =a f=a&ante Unin O?rera Meta=@r7ica H tre*
aJo* (e*p$%* inici *$ actii(a( 7re&ia= a= *er e=e7i(o (e=e7a(o (e e*a fA?rica- E=
7o=pe (e E*ta(o (e 5:<<, =a Reo=$cin Li?erta(ora, =o eni a =a cArce=3 a= *a=ir,
contin$ rea=iMan(o tarea* 7re&ia=e* H t$o $na actia participacin en =a
Re*i*tencia Peroni*ta, a =a* r(ene* (e A$7$*to Ti&oteo Van(or, e= n$eo =8(er (e
=o* &eta=@r7ico* H $na (e =a* fi7$ra* top (e= 7re&ia=i*&o ar7entino (e to(o* =o*
tie&po*- En 5:<; *e ca* con N%=i(a B=anca Va7=io, NCocaN- E==a era &eta=@r7ica
co&o %=! tra?aLa?a en Ra(io Serra, $na fA?rica (e te=ei*ore*, H *e conocieron
c$an(o Coca f$e a =a Unin O?rera Meta=@r7ica L$nto con *$* co&paJero* a
B$eLar*e porB$e a@n no ten8an (e=e7a(o- La e=i7ieron a e==a, =o c$a= a?ri =a*
p$erta* para e= ro&ance con Ko*% o E= Peti*o, co&o Ha =o ==a&a?an-
><
Por e*e entonce*, R$cci Ha era $n Ai(o =ector (e )i*toria ar7entina, B$e
*ie&pre re*$=ta $n ?$en &o(o (e apren(er *o?re c&o *e 7ana H c&o *e pier(e e=
po(er en n$e*tro pa8*- Le 7$*ta?an =o* rei*ioni*ta*, Ko*% Mar8a Ro*a en pri&er
=$7ar- Ta&?i%n =e8a a K$an Pern, a B$ien NB$er8a &A* B$e a= pa(reN, co&o =e (ec8a
*$ e*po*a- A(e&A*, frec$enta?a =o* e*crito* (e naciona=i*ta* cat=ico*, co&o e=
franc%* C)ar=e* Ma$rra*- To(o e*o f$e afianMan(o *$ peroni*&o H, (entro (e=
a&p=io a?anico (e= Moi&iento, *$ naciona=i*&o (e (erec)a- F$&a?a &$c)o!
ci7arri==o* =ar7o* Ben*on Y Fe(7e*3 era fanAtico (e= tan7o, Troi=o H Car(e= en
pri&er =$7ar, H ca(a eM B$e po(8a a*i*t8a a =o* parti(o* (e San LorenMo H a =a*
e=a(a* (e= L$na ParG, (o* Nicio*N B$e co&part8a con otro (iri7ente &eta=@r7ico en
a*cen*o, LorenMo Mi7$e=-
A principio* (e =o* *e*enta, =a carrera *in(ica= (e R$cci (io $n *a=to c$an(o
Van(or =o p$*o co&o encar7a(o (e Pren*a (e =a UOM, c$Ho *ecretaria(o ta&?i%n
inte7ra?a LorenMo Mi7$e= co&o te*orero- Pero Van(or H *$ p$pi=o R$cci ten8an
(iferencia* *o?re $n p$nto centra=! B$% )acer con Pern- E= Cenera= *e7$8a anc=a(o
en *$ e4i=io3 en 5:,> fraca*, por ca$*a* B$e n$nca B$e(aron c=ara*, *$ intento (e
re7re*ar a =a Ar7entina, H Van(or *o*ten8a B$e e= *in(ica=i*&o, conerti(o Ha en =a
co=$&na econ&ica H po=8tica (e= L$*ticia=i*&o, (e?8a o=i(ar*e (e Pern H
(e*arro==ar $n proHecto a$tno&o para, entre otro* a*$nto*, ne7ociar con =o*
factore* (e po(er (e*(e *$* propio* intere*e*- Era e= Nperoni*&o *in PernN, $n
intento (e for&ar $n parti(o =a?ori*ta, e= &A* *erio B$e )$?o en =a Ar7entina- R$cci
no po(8a e*tar &A* en (e*ac$er(o! para %= *=o po(8a )a?er peroni*&o con Pern,
H e= *in(ica=i*&o (e?8a conertir*e en =a p$nta (e =anMa (e= Moi&iento Naciona=
K$*ticia=i*ta para arrancar=e a= 7o?ierno (e t$rno e= re7re*o (e= Cenera=, e= @nico
capaM (e contin$ar con =a reo=$cin peroni*ta B$e e= 7o=pe (e 5:<< )a?8a (eLa(o
inconc=$*a- E= aJo 5:,, f$e cr$cia= para e*a (i*p$ta, B$e ref=eLa?a ta&?i%n $na
(ii*in B$e *e (a?a en to(o e= L$*ticia=i*&o! ")a?8a B$e *e7$ir *$?or(ina(o* a =a
e*trate7ia (e $n =8(er B$e *e con*$&8a en $n e4i=io B$e parec8a eterno, o (e?8an
(e*eno=er*e *e7@n *$* propio* &e(io* e intere*e*, con e= *in(ica=i*&o co&o
co=$&na erte?ra= H ta&?i%n co&o cere?ro (e e*a n$ea f$erMa' F$e entonce*
c$an(o Van(or )iMo *entir e= pe*o (e *$ =i(eraM7o H =$e7o (e $na A*pera (i*c$*in
por e= te&a (e *ie&pre R$cci per(i *$ car7o en =a UOM-
EnoLa(o con Van(or, R$cci t$o B$e repen*ar to(a *$ i(a- Por =o pronto,
(e?8a encontrar $n tra?aLo, a*8 B$e conenci a *$ e*po*a (e en(er =a ca*a B$e
ten8an en Vi==a Marte==i H co&pr $n ta4i- Lo* R$cci *e f$eron a iir a =o (e $na t8a
(e Coca, (oJa Concepcin, en ParB$e Patricio*- Pero no ==e7 a ca&?iar (e oficio
porB$e a =o* tre* &e*e* Van(or (io &arc)a atrA* H =o &an( ==a&ar a =a UOM,
(on(e =e confi =a interencin a =a *ecciona= (e San Nico=A*- No era $n (i*trito
c=ae para =a UOM 6a==8 *on tre* =a* *ecciona=e* B$e cortan e= ?aca=ao! Capita=,
>,
Ae==ane(a H Vicente LpeM9, pero era $n =$7ar i&portante porB$e ten8a L$ri*(iccin
*o?re =a &e7ae&pre*a So&i*a H porB$e e*ta?a &$H cerca (e Vi==a Con*tit$cin,
(on(e =a orto(o4ia an(ori*ta era (e*?or(a(a por =a iMB$ier(a- R$cci &anio?r
coneniente&ente H ter&in *ien(o e=e7i(o *ecretario 7enera= (e =a *ecciona= San
Nico=A*, $n car7o B$e &anten(r8a )a*ta *$ &$erte- Pero pri&ero caH Van(or,
B$ien f$e a*e*ina(o e= 20 (e L$nio (e 5:,: en *$ ?$nGer (e =a ca==e La RioLa a=
5:00, &in$to* ante* (e B$e R$cci ==e7ara en *$ ca&ionetita a ?$*car $no* carte=e*
B$e (e?8a ==ear a San Nico=A*- A$nB$e no era e= can(i(ato (e Pern, LorenMo
Mi7$e= (eL =a te*orer8a (e =a UOM H *e conirti en e= )ere(ero (e= Lo?o, tanto en
e= 7re&io co&o en =a* ,/ Or7aniMacione*-
R$cci *i7$i $n tie&po en San Nico=A* )a*ta B$e a principio* (e L$=io (e
5:;0 LorenMo =o ==a& por te=%fono-
QVenite $r7ente, B$e a* a *er e= n$eo *ecretario 7enera= (e =a CCT-
QNo *ea* ?o=$(o, no &e car7$e*-
QNo, enite B$e e* en *erio-
Oc$rr8a B$e =a (icta($ra )a?8a (eci(i(o nor&a=iMar =a CCT ponien(o fin a =a
interencin (i*p$e*ta =$e7o (e= Cor(o?aMo, e= aJo anterior- La UOM era e= 7re&io
=8(er H no B$er8a per(er =a oport$ni(a( (e B$e $n &eta=@r7ico f$era e= n$eo
*ecretario 7enera=, pero ten8a B$e encontrar a= (iri7ente a(ec$a(o! a=7$ien (e *$*
fi=a* con e= te&p=e nece*ario para con($cir a= re*to (e =o* 7re&io*- LorenMo no
B$er8a L$7ar e*e pape=- Era $n fie= (i*c8p$=o (e Van(or H con*i(era?a B$e no )a?8a
na(a co&para?=e a con($cir =a UOM porB$e a==8 e*ta?a e= er(a(ero centro (e=
po(er *in(ica=3 c$&p=8a e= ro= (e 7ran titiritero H prefer8a per&anecer en =a*
?a&?a=ina* repartien(o =o* car7o* H acrecentan(o =a inf=$encia (e= 7re&io (e to(a*
=a* &anera* po*i?=e* (entro (e $n proHecto B$e *$* a(er*ario* *o=8an (eno&inar
N=a patria &eta=@r7icaN- A(e&A*, e= (iri7ente e=e7i(o (e?8a tener $n cierto pe*o
propio para *er acepta(o por e= re*to (e =o* 7re&io*, pero no tanto co&o para
ec=ip*ar a LorenMo o (e*arro==ar $e=o propio, por f$era (e =o* Nc$erpo* or7Anico*N
(e =a UOM- LorenMo pen* B$e e*e )o&?re era R$cci, con B$ien )a?8a co&parti(o
no *=o e= *ecretaria(o an(ori*ta *ino ta&?i%n =a cArce= por =a* prote*ta* H =a*
to&a* ($rante e= 7o?ierno (e Art$ro Fron(iMi- A =o* poco* &e*e*, *e (ar8a c$enta
(e B$e *e )a?8a eB$ioca(o feo-
Coca *e *orpren(i &$c)o c$an(o o=i (e= a=&ac%n H *e encontr con =a
ca&ionetita B$e $*a?a *$ &ari(o-
QFo=a, Ko*%, "B$% pa*a B$e no e*tA* en San Nico=A*'
QNo, "*a?%* B$e LorenMo &e &an( ==a&ar porB$e B$iere poner&e co&o
*ecretario 7enera= (e =a CCT'
A*8 *e )iMo! e= , (e L$=io (e 5:;0 R$cci a*$&i e= car7o B$e =o conertir8a
rApi(a&ente en $no (e =o* )o&?re* &A* po(ero*o* (e= pa8*- Fac8a eintioc)o (8a*
>;
B$e e= 7enera= K$an Car=o* On7an8a, aB$e= B$e no ten8a p=aMo* *ino o?Letio* H B$e
*e e8a a *8 &i*&o co&o $na encarnacin =oca= (e= e*paJo= Franci*co Franco, )a?8a
*i(o (e*tit$i(o, (e?i=ita(o por e= Cor(o?aMo, $na prote*ta B$e $ni a tra?aLa(ore* H
e*t$(iante*, H por e= *ec$e*tro H a*e*inato (e Ara&?$r$, B$e )a?8a &arca(o e=
(e?$t (e otro 7r$po 7$erri==ero peroni*ta, Montonero*- E= n$eo )o&?re f$erte (e=
EL%rcito, e= 7enera= A=eLan(ro A7$*t8n Lan$**e, prefiri pre*erar*e H co=ocar en =a
pre*i(encia a= 7enera= Ro?erto Marce=o Lein7*ton, $n a7re7a(o &i=itar en
Xa*)in7ton B$e era tan poco conoci(o B$e, c$an(o *$ no&?re f$e an$ncia(o por
=a* f$erMa* ar&a(a*, =o* (iario* p$(ieron i=$*trar =a noticia *=o con =a foto (e *$
(oc$&ento-
R$cci *e (io c$enta rApi(a&ente (e B$e =a (icta($ra pre*enta?a 7r$e*a*
7rieta* H (e*(e e= co&ienMo &o*tr *$* 7arra*! pi(i a$&ento* *a=aria=e* H &eLora*
en =a* con(icione* (e tra?aLo, pero f$e &A* a==A a= rec=a&ar N=a participacin (e =o*
tra?aLa(ore* en =a* 7ran(e* *o=$cione* para e= pa8*N H e4i7ir e= retorno (e Pern-
E*o *orpren(i no *=o a =o* &i=itare* *ino ta&?i%n a LorenMo Mi7$e=, Ha B$e R$cci
ina(8a c=ara&ente *$ territorio an$=an(o =a (ii*in (e tarea* entre =a CCT H =a* ,/
Or7aniMacione*- R$cci =o e4p=icar8a =$e7o con *$ e=oc$encia )a?it$a=-
QC$an(o a*$&8 en =a CCT Ho no era $n (iri7ente naciona=- Era $n (iri7ente
(e B$inta cate7or8a en &i 7re&io, $n ?o=$(o (e proincia, e= ?o=$(o (e San Nico=A*,
a= B$e co=ocaron en =a CCT para ==enar $n ac8o- No *e pon8an (e ac$er(o en e=
no&?re (e= *ecretario 7enera= H &e p$*ieron a &8- Pero *e (ieron c$enta (e B$e =a
aca =e* re*$=t toro- Io no en8a a ==enar $n ac8o- Io en8a a )acer co*a*3
f$n(a&enta=&ente, a poner&e a= *ericio (e= 7enera= Pern-
Para Pern, =a ==e7a(a (e R$cci a =a CCT f$e $na ?en(icin! )a?8a per(i(o
*$ can(i(ato para =a *$ce*in (e Van(or en =a UOM, pero e= n$eo *ecretario
7enera= (e =a centra= 7re&ia= parec8a *er=e =ea=- I B$i*o conocer=o- La pri&era eM
B$e R$cci entr a= (e*poLa(o c)a=et N5; (e Oct$?reN, en e= ?arrio P$erta (e Fierro,
en =a* af$era* (e Ma(ri(, f$e e= 5, (e a?ri= (e 5:;5- Lein7*ton Ha for&a?a parte
(e =a )i*toria! R$cci =o )a?8a LaB$ea(o rApi(a&ente con $na *erie (e paro* B$e
c$=&inaron con $na )$e=7a 7enera= en noie&?re (e 5:;0- Lein7*ton no ($r
&$c)o &A*, apena* )a*ta e= /2 (e &arMo (e 5:;5, H f$e ree&p=aMa(o por e= propio
Lan$**e, B$e era e= po(er (etrA* (e= trono-
Pern H R$cci *e caHeron &$H ?ien apena* *e ieron- E= Cenera= c$&p=i
con e= rit$a= B$e re*era?a a =o* i*itante* pri&eriMo* H =o con($Lo rApi(a&ente
)a*ta e= fon(o (e= c)a=et, (on(e &$H 7rae =e (iLo! NR$cci, aB$8 e*tA enterra(o &i
&eLor a&i7o, e= &A* =ea= B$e t$eN, H =$e7o =e ac=ar B$e era $n perrito a= B$e
)a?8a B$eri(o &$c)o- Era $na iron8a *o?re =a nat$ra=eMa )$&ana, $na for&a (e
e4pre*ar *$ (e*confianMa nat$ra= )acia =a* per*ona*, en e*pecia= )acia =o*
>1
(iri7ente* (e *$ Moi&iento- R$cci *a=i (e e*e enc$entro &A* peroni*ta B$e
n$nca-
QE= pro?=e&a ar7entino *e *o=$cionarA *=o c$an(o e= p$e?=o p$e(a e=e7ir
a *$ 7o?ierno, H =a &aHor8a (e= p$e?=o e* peroni*ta Q(ec=ar en Ma(ri(-
Pern B$e( &$H *ati*fec)o! NE* e= pri&er (iri7ente 7re&ia= B$e &e e*
=ea=, creoN, co&ent =$e7o (e (e*pe(ir=o-
A partir (e entonce*, =a re=acin *e afianM a tra%* (e= t%=e4- Pern ten8a
$n eB$ipo en *$ B$inta, H R$cci o *$* co=a?ora(ore* ac$(8an $na eM a =a *e&ana a
=a centra= (e ENTEL, =a e&pre*a e*tata= (e te=eco&$nicacione*, en Corriente* H
Maip@, para eniar=e *$* infor&e* (e *it$acin o pe(ir=e B$e =e* ?aLara =8nea- Una
eM, ante $n iaLe a Ma(ri( (e $no (e *$* a(er*ario* interno*, e= 7rAfico H &8*tico
Rai&$n(o On7aro, referente (e =a iMB$ier(a cri*tiana (e= Moi&iento, R$cci or(en
a *$ Lefe (e Pren*a, O*a=(o A7o*to, B$e eniara a= Cenera= $n infor&e *$ti=&ente
(e*faora?=e a On7aro para in($cir=o a B$e no =o reci?iera-
QSi $*te(, eent$a=&ente, (eci(e reci?ir=o, e*o po(r8a *er interpreta(o en
=a Ar7entina co&o $n aa= para =a reita=iMacin (e =a CCT (e =o* Ar7entino* con =a*
=7ica* con*ec$encia* ne7atia* para =a CCT B$e repre*ento Q(ec8a e= t%=e4 B$e
A7o*to fir& co&o *i f$era Ko*% R$cci-
Q"E*tA e= *$*cripto pre*ente' Qpre7$nt Pern in&e(iata&ente-
A7o*to *e to& $n rato para conte*tar, e= *$ficiente co&o para ==a&ar a
R$cci por te=%fono-
QKo*%, e= Cenera= pre7$nta *i o* e*tA* aB$8, "B$% )a7o'
QDeci=e B$e *8-
QS8, &i Cenera= Qconte*t A7o*to-
QMe (icen B$e On7aro e*tA &a= con =o* &i=itare* H e*o no* iene ?ien a
no*otro* Qco&enM Pern-
NSona&o*, *e7$ro B$e =o reci?eN, pen* A7o*to-
QPero ta&?i%n &e (icen B$e On7aro )a?=a con Dio*- Si )a?=a con Dio*,
"para B$% B$iere )a?=ar con&i7o' Qco&p=et Pern-
A7o*to *e p$*o contento H o=i a te=efonear a R$cci-
QKo*%, preparA e= a*a(ito, B$e *e7$ro B$e no =o reci?e-
R$cci iaL tre* ece* &A* a Ma(ri(, a er a= Cenera=- Se 7an =a confianMa
(e Pern con *$ e*ti=o (irecto, fronta=, co&?atio contra =a (icta($ra! R$cci f$e *$
ariete principa= contra =o* intento* (e Lan$**e (e en)e?rar $na *a=i(a e=ectora= B$e
ap$nta?a a acor(ar con =o* *in(ica=i*ta*, =o* po=8tico* peroni*ta* H =o* e&pre*ario*
(e =a Confe(eracin Cenera= Econ&ica, =i(era(o* por Ko*% Ber Ce=?ar(, pero
eta?a e= retorno (e Pern- Lan$**e era $n antiperoni*ta (e p$ra cepa, $n N7ori=aN
B$e Ha *e )a?8a *$?=ea(o contra Pern en 5:<5, pero era &A* inte=i7ente, rea=i*ta
H (@cti= B$e &$c)o* (e *$* pare*! *e (a?a c$enta (e B$e =a Reo=$cin Ar7entina
>:
inicia(a con On7an8a e*ta?a a7ota(a, H p=anea?a $na *a=i(a e=ectora= con e=
peroni*&o pero *in Pern- Lo* rie*7o* =e parec8an ei(ente*! e= tri$nfo e=ectora= (e=
*ocia=i*ta Sa=a(or A==en(e en C)i=e in(ica?a e= ca&ino )acia e= c$a= po(8a (iri7ir*e
=a Ar7entina *i =o* 7r$po* L$eni=e* B$e )a?8an opta(o por =a =$c)a ar&a(a *e7$8an
*ien(o =e7iti&a(o* por $na (icta($ra B$e Ha )a?8a per(i(o e= r$&?o H B$e *=o
*er8a para atiMar e= (e*contento pop$=ar- En rea=i(a(, Lan$**e &anio?ra?a por
conertir*e en =a opcin e=ectora= 7ana(ora3 *e e8a co&o e= *$ce*or (e *8 &i*&o,
c=aro B$e con e= i*to ?$eno (e =a* $rna*- S$ L$7a(a principa= f$e =a prop$e*ta (e
$n Cran Ac$er(o Naciona= entre to(o* =o* parti(o* po=8tico* para (e*e&?ocar en
$na *a=i(a (e&ocrAtica contro=a(a, H en e*e &arco no&?r a $n e4peri&enta(o
po=8tico ra(ica= co&o &ini*tro (e= Interior, Art$ro Mor Roi73 pro&eti $n pronto
==a&a(o a e=eccione*, H e&pren(i $na *erie (e arrie*7a(a* ne7ociacione* B$e
a?arcaron a =a* principa=e* fi7$ra* (e= peroni*&o, inc=$i(o e= propio Pern, H (e=
*in(ica=i*&o- Pern f$e i*ita(o en *ecreto por e= enia(o (e Lan$**e, e= corone=
Franci*co Cornice==i, a B$ien e= =8(er e4i=ia(o ==a&a?a en pria(o Ne= corone=
Ver&ice==iN co&o $na &anera (e re?aLar *$ i&portancia, H f$e ==ean(o
paciente&ente e*a re=acin )a*ta B$e =o* aconteci&iento* B$e *e i?an
(e*arro==an(o en =a Ar7entina =e per&itieron ro&per c$a=B$ier p$ente con =a
(icta($ra-
Con re=acin a R$cci, Lan$**e o=i a conocar co&o &ini*tro (e Tra?aLo a
R$?en* San Se?a*tiAn, $n e*trec)o a=ia(o (e =o* *in(icato*! )a?8a *i(o con %= con
B$ien )a?8an ne7ocia(o =a ce*in (e =a* o?ra* *ocia=e* ($rante =a (icta($ra (e
On7an8a, e= 7ran =o7ro (e Van(or, H ta&?i%n =e eni *$* prop$e*ta* po=8tica* a
tra%* (e= corone= Cornice==i- En e= p=ano e*tricta&ente 7re&ia=, R$cci aproec)
coneniente&ente =a pre*encia (e San Se?a*tiAn en Tra?aLo para i&pe(ir B$e *e
e4ten(iera =a inf=$encia (e =o* *in(ica=i*ta* (e iMB$ier(a, =o* N?ic)o* co=ora(o*N, =o*
N*$cio* H a*B$ero*o* ?o=c)e*N, =o* Nin&$n(o* trot*Gi*ta*N o =o* Ninfi=tra(o*N, co&o
=o* ==a&a?a (e*pectia&ente-
S$* principa=e* ria=e* e*ta?an en Cr(o?a, (e =a &ano (e A7$*t8n To*co,
*ecretario 7enera= (e =a *ecciona= (e L$M H F$erMa H n@&ero (o* (e =a CCT en e*a
proincia, pero ta&?i%n en e= Cran B$eno* Aire*, en Ro*ario H en otra* ci$(a(e*
i&portante*- Lo* co&?ati con =a* ieLa* &aJa* (e= 7re&ia=i*&o peroni*ta,
a&para(o por =a* =eHe* B$e faorec8an e= &onopo=io (e =a repre*entacin *in(ica= H
por =o* f$ncionario* (e Tra?aLo B$e =e eran afine* en =a ap=icacin e interpretacin
(e e*a* nor&a*- F$eron &e&ora?=e* *$* cr$ce* &e(iAtico* con To*co, por eLe&p=o
a principio* (e fe?rero (e 5:;2, ($rante (o* )ora* en Cana= 55, en e= pro7ra&a
NLa* (o* ca&pana*N, B$e con($c8a Cerar(o Sofoic) con $n pane= inte7ra(o por =o*
perio(i*ta* Ro(o=fo Pan(o=fi, Si=ia O(oriM, Foracio Sa=a*, Pa?=o Ci$**ani H Kor7e
Conti- En e*e (e?ate, R$cci H To*co e4p$*ieron *$* p$nto* (e i*ta- R$cci era $n
<0
peroni*ta orto(o4o, pero no $n fa*ci*ta ni $na fi7$ra (e $=tra(erec)a! *e (ec=ara?a
parti(ario (e =a reo=$cin H (e =a =i?eracin naciona= 6NUA =a reo=$cin Qnaciona=,
pop$=ar H cri*tiana, peroni*taQ no =a para na(ieV La reo=$cin e* proocar e= 7ran
ca&?io B$e entierre e*ta e*tr$ct$ra B$e *o&ete a =o* p$e?=o*3 e*tr$ct$ra* B$e
*o&eten a =o* tra?aLa(ore* H B$e co=ocan a= pa8* en e= terreno (e =a (epen(encia-
Reo=$cin e* =i?eracin- AcA =a reo=$cin tiene B$e tener co&o o?Letio
f$n(a&enta= e= re*peto a =a (i7ni(a( )$&ana- P$nto *e7$n(o! B$e e= capita=
c$&p=a $na f$ncin *ocia=N9, H Na(&ira(or (e =a reo=$cin c$?anaN, a$nB$e
ta&?i%n $n *eero cr8tico (e R$*ia 6NE* $no (e =o* poco* pa8*e*, B$iMA* e= @nico, en
e= &$n(o (on(e e= *in(ica=i*&o no e4i*teN9, (e= &ar4i*&o H (e =a *ocia=iMacin (e
=o* &e(io* (e pro($ccin, e* (ecir, (e N=a reo=$cin (e (ecir aB$e==o B$e ten%* o*
e* &8o H o* a)ora pa*A* a no tener na(aN- To*co, por *$ =a(o, era $n &ar4i*ta
=@ci(o, =e7iti&a(o por *$ prActica *in(ica=-
R$cci ac=ara?a B$e *$ pro?=e&a con To*co Nno e* per*ona=- Se trata (e $n
a*$nto c=ara&ente i(eo=7ico- UI %= no tiene =a a=ent8a (e (ecir! WS8, Ho e*toH en
(e*ac$er(o con R$cci porB$e R$cci e* peroni*ta, porB$e R$cci *e (e?e a $na
(octrina, porB$e e*tA en $n p=anteo reo=$cionario B$e Ho no co&parto porB$e *oH
co&$ni*taW- Co&o (ice e= Cenera=! WUOLo, no )aH B$e (eLar*e pi*ar e= pa=ito por =o*
?o=c)e*V P*to* B$ieren B$e no*otro* pon7a&o* =a cara H =a 7ente- I e==o*, =o*
(iri7ente*- USon $no* pipio=o* *i pien*an B$e =o* a&o* a (eLarVWN-
Pero en e= p=ano po=8tico, a$nB$e &ant$o aria* re$nione* con Cornice==i
6=o* *in(ica=i*ta* peroni*ta* no =e nie7an $na )ora (e *$ tie&po a na(ie B$e ten7a
a=7@n po(er9, n$nca ce(i a =a* tentacione*- NR$cci f$e $no (e =o* (iri7ente* &A*
)onra(o* en =a )i*toria (e= peroni*&oN, =e confi e= propio Cornice==i a Ro(o=fo
Pan(o=fi, perio(i*ta e*tre==a (e= (iario 6a Hpinin, con $na a&p=ia traHectoria B$e
inc=$8a otra* creacione* (e Kaco?o Ti&er&an! =a* rei*ta* 3on2irado y 8riera
8lana. R$cci e*ta?a conenci(o (e B$e *$ (e*tino po=8tico e*ta?a ata(o a= re7re*o
ictorio*o (e Pern-
A(e&A*, a Pern =e (iert8a e= (e*parpaLo (e R$cci, B$ien era $no (e =o*
poco* B$e (e*afia?an e= te&or reerencia= B$e prooca?a *$ fi7$ra, H *e atre8a a
)acer=e ?ro&a*- Por eLe&p=o, *o?re =a e*ca*a pre(i*po*icin (e Pern a pa7ar =a*
c$enta* en )ote=e*, re*ta$rante* H caf%*-
QVeo, Cenera=, B$e *i7$e tenien(o *$* pro?=e&a* (e re$&a en *$ &ano
iMB$ier(a Q=e (iLo $na eM a= =eantar*e (e= ?ar (e $n )ote= &a(ri=eJo-
Q"Por B$% (ice e*o, R$cci' Q=e pre7$nt Pern con c$rio*i(a(-
QPorB$e ca(a eM B$e *$ &ano iMB$ier(a, Cenera=, a )acia e= ?o=*i==o, *e
frena H no entra-
QPero R$cci, U*i to(o* $*te(e* ien (e &8V
<5
Otro B$e *e atre8a a ?ro&ear *o?re e= Cenera= en *$ pre*encia era Ro(o=fo
Ca=i&?erti, *$ (e=e7a(o ante =a K$ent$( Peroni*ta, pero *=o )a*ta B$e caH en
(e*7racia por *$ i&pr$(encia ora= H per(i *$ car7o, e= /: (e a?ri= (e 5:;2-
Para aB$e= &o&ento, R$cci Ha e*ta?a )a?it$a(o a =o* orope=e* (e= po(er!
nota* H foto* en (iario* H rei*ta*, a ece* aco&paJa(o por &$Lere* &$H ?onita*3
?iene* B$e no e*ta?an a= a=cance (e c$a=B$ier tra?aLa(or, co&o *aco* H ca&pera*
(e &o(a H $n Torino, e= *8&?o=o (e e*tat$* (e =o* *in(ica=i*ta*, H a&i*ta(e* (e otra
e4traccin *ocia=, co&o e= )acen(a(o Man$e= (e Anc)orena, $n naciona=i*ta (e
(erec)a B$e =o inita?a a ca?a=7ar H a caMar Morro* a *$ ca&po- Fa?8a conoci(o
ta&?i%n a=7$no* *in*a?ore*, co&o =a &$erte e= 5> (e fe?rero (e 5:;2 (e O*a=(o
Bianc$==i, (e eintin$ee aJo*, *$ *ecretario pria(o H &ano (erec)a, a= B$e B$er8a
co&o a $n )iLo, en $n conf$*o tiroteo ($rante $n acto en C)ii=coH en apoHo a=
&eta=@r7ico Victorio Ca=a?r, can(i(ato a ice7o?erna(or (e B$eno* Aire* por e=
peroni*&o H *$* a=ia(o*-
E= ra*7o B$e i(entific a R$cci en *$ re=acin con Pern f$e *$ =ea=ta(, $na
pa=a?ra &A7ica para e= peroni*&o-
QIo *ie&pre )e *e7$i(o $na e*trate7ia &arca(a por e= Moi&iento
Peroni*ta, B$e *e *$pone tiene $n )o&?re B$e =a or(ena, B$e =a &arca, B$e e* e=
7enera= Pern- Por e*o Ho $na eM (iLe B$e =a =ea=ta( a= Cenera= *e (e&$e*tra
)acien(o, pero B$e ta&?i%n )aH B$e tener coraLe para no )acer *i e= Cenera= (ice
B$e no, a$nB$e o* oi7a* =a cr8tica (e a?aLo--- PorB$e *i *o&o* peroni*ta* con
Pern, no )aH $e=ta (e )oLa! *o&o* peroni*ta* con Pern para to(o- "O aca*o Ho,
e= pri&er (8a B$e f$i a =a CCT, no (eL% ?ien c=aro B$e *oH peroni*ta.con.Pern'
R$cci pen*a?a B$e =a CCT (e?8a conertir*e en =a principa= r$e(a (e a$4i=io
(e Pern con $n o?Letio! =a to&a (e= po(er a tra%* (e =a* e=eccione*-
QLa CCT no p$e(e e*tar a= &ar7en (e =o* 7ran(e* pro?=e&a* e4i*tente*
en =a Rep@?=ica- De =o contrario, ten(r8a&o* B$e cerrar =a CCT H (e(icarno* a
rec=a&ar a$&ento* (e *a=ario*- E= &oi&iento o?rero (e?e *a?er B$e *o=a&ente
a=canMarA =a p=enit$( (e *$* (erec)o* con =a *$&a (e= po(er- Derrote&o* a=
*i*te&a, to&e&o* e= po(er H pro($Mca&o* e= 7ran ca&?io con &enta=i(a(
reo=$cionaria-
Una &$e*tra (e e*a =ea=ta( a Pern! &$c)o* (iri7ente* peroni*ta* no
)a?8an B$e(a(o *ati*fec)o* c$an(o Pern )iMo (e*i7nar co&o n@&ero (o* en =a
fr&$=a e=ectora= a *$ tercera e*po*a, I*a?e= Mart8neM, e= > (e a7o*to (e 5:;2- Era
$na opcin apoHa(a con feror *=o por LpeM Re7a, B$ien Ha *a?8a B$e a= Cenera=
=e B$e(a?an poco* &e*e* (e i(a H pree8a B$e e= *e7$ro a*cen*o (e I*a?e=ita =o
conertir8a en e= pre*i(ente en =a* *o&?ra*- A= otro (8a, $n (o&in7o, )$?o $na
re$nin con Pern en *$ ca*a (e Ca*par Ca&po* en =a B$e participaron ario*
(iri7ente*, entre e==o* I*a?e=ita, R$cci, LpeM Re7a H e= pre*i(ente La*tiri- To(o* *e
</
afana?an por oc$=tar *$* preencione* *o?re =a po*t$=acin (e I*a?e=ita H, co&o
*o=8a oc$rrir en pre*encia (e= anciano =8(er, (i*p$ta?an $n i&a7inario torneo a er
B$i%n =o a7ra(a?a &A*, e*ta eM con *$7erencia* *o?re c&o (e?8a co&portar*e =a
can(i(ata a ice ($rante =a incipiente ca&paJa e=ectora=- Pern no =e* (a?a &$c)a
i&portancia H, &ientra* e==o* *e t$rna?an para (ecir *$* incon*i*tencia*, *e
entreten8a c)ar=an(o ani&a(a&ente con $na co&paJera (e =a K$ent$( Peroni*ta
B$e ten8a e= ?raMo enHe*a(o pero e*o no =o7ra?a opacar *$* ei(ente* atractio*-
La *it$acin parec8a *aca(a (e $na pe=8c$=a ita=iana- Fa*ta B$e R$cci *e )art, *e
=eant (e *$ *i==a H (iLo!
QMiren, no*otro* a&o* a otar por e= 7enera= K$an Do&in7o Pern H por
c$a=B$ier can(i(ato B$e ==ee e= 7enera= K$an Do&in7o Pern- No*otro*, a$nB$e e=
can(i(ato a icepre*i(ente *ea $na e*co?a, i7$a= a&o* a otar por e= 7enera= K$an
Do&in7o Pern-
Co&o no )$?o na(a B$e a7re7ar, =a re$nin ter&in H to(o* =o* i*itante*
*e f$eron retiran(o (i*cip=ina(a&ente (e Ca*par Ca&po*-
Deci(i(a&ente, R$cci no =e* ca8a ?ien a =o* nortea&ericano*- Un ca?=e
confi(encia= (e= e&?aLa(or Ko)n Lo(7e a *$ 7o?ierno (e= 2 (e oct$?re (e 5:;2,
poco &A* (e $na *e&ana (e*p$%* (e= a*e*inato, =o (e*cri?e co&o $n NportaoM H
t8tere (e Pern- P= no t$o nin7@n apoHo (irecto en e= &oi&iento o?rero ni na(ie
B$e =o *i7$iera por %= &i*&oN- Lo(7e prefer8a a= Na=a &o(era(a (e= &oi&iento
*in(ica= peroni*taN, en =a B$e inc=$8a a LorenMo Mi7$e= H a= *$ce*or (e R$cci en =a
CCT, e= te4ti= A(e=ino Ro&ero-
QRo&ero e*tA e*trec)a&ente a=inea(o con e= =8(er (e =o* &eta=@r7ico* H (e
=a* ,/ Or7aniMacione*, LorenMo Mi7$e=, en e= a=a &o(era(a (e= &oi&iento *in(ica=
peroni*ta- A=ta&ente capaM, con &enta=i(a( internaciona=, Ro&ero )a tra?aLa(o
cerca (e =o* E*ta(o* Uni(o* H (e =a* or7aniMacione* *in(ica=e* internaciona=e*
orienta(a* (e&ocrAtica&ente- Por =o tanto, =a* (ec=aracione* con tinte*
antinortea&ericano* (e =a CCT B$e )$?o con R$cci ca&?iarAn pro?a?=e&ente con
Ro&ero- Sin e&?ar7o, Pern =e (a e= tono a= &oi&iento o?rero ar7entino, H
Ro&ero H =o* otro* =8(ere* *in(ica=e* contin$arAn (anMan(o con *$ &@*ica-
Co&o Pern e* i&pre(eci?=e, a*8 *erA =a po=8tica =a?ora= en e= corto p=aMo-
Para Lo(7e, =a 7e*tin (e Ro&ero en =a CCT ta&?i%n (e?er8a *er Na=7o &A*
(e&ocrAticaN B$e =a (e R$cci, e* (ecir, &A* a?ierta a =o* (iri7ente* *in(ica=e*
(i*i(ente* H no peroni*ta*-
Uno* &e*e* ante*, e= 51 (e &aHo (e 5:;2, en p=ena pe=ea interna entre
R$cci H LorenMo Mi7$e=, Lo(7e (e*tac en otro ca?=e re*era(o enia(o a *$
7o?ierno B$e N=o* =8(ere* *in(ica=e* &o(era(o* e*tAn preoc$pa(o* por =a po*i?=e
concentracin (e $n e4ce*io po(er en =a* &ano* (e R$cci co&o *ecretario 7enera=
(e =a CCT en $n 7o?ierno peroni*taN, H enfatiMa?a B$e e*o po(8a *$ce(er *i Ne=
<2
reciente intento (e R$cci para (i*o=er =a* ,/ Or7aniMacione* Peroni*ta*, B$e
*ie&pre )an *eri(o para contra?a=ancear a =a CCT, tiene %4itoN, H *i e= &ini*tro (e
Tra?aLo (e= pre*i(ente e=ecto, F%ctor CA&pora, re*$=ta?a *er $n N*in(ica=i*ta no
&o(era(oN- Do* L$7a(a* B$e, para a=e7r8a (e =a e&?aLa(a H (e =o* N&o(era(o*N,
no =e *a=ieron ?ien a R$cci-
<>
Cap8t$=o ,
LA TREN\A DE VANDOR
El enei-o principal es =andor y su tren/a. "ay que darles
con todo y a la ca#e/a, sin tre-uas ni cuartel. En pol1tica no
se puede herir, hay que atar, porque un tipo con una pata
rota hay que ver el daJo que puede hacer.
Pern en $na carta enia(a (e*(e Ma(ri( a= *in(ica=i*ta
N=ea=N Ko*% A=on*o, en enero (e 5:,,-
K$an Pern *ie&pre con*i(er a= *in(ica=i*&o =a co=$&na erte?ra= (e=
Moi&iento Naciona= K$*ticia=i*ta H, co&o ta=, =e re*er $n ro= c=ae a$nB$e
*$?or(ina(o a *$ =i(eraM7o- P= con($c8a en *o=e(a( $na a=ianMa )etero7%nea,
po=ic=a*i*ta, H n$nca acept B$e =o* 7re&io*, o c$a=B$ier otro co&ponente (e *$
coa=icin, 7oMaran (e a$tono&8a po=8tica, B$e *acaran =o* pie* (e= 7enero*o p=ato
peroni*ta-
E*o e4p=ica e= rece=o (e Pern )acia =a Unin O?rera Meta=@r7ica H )acia e=
&A* fa&o*o (e *$* *ecretario* 7enera=e*, A$7$*to Ti&oteo Van(or, $n entrerriano
(e Bori=, $na peB$eJa ci$(a( cerca (e ParanA, B$e con($Lo e*e 7re&io (e*(e
(icie&?re (e 5:<1 )a*ta e= 20 (e L$nio (e 5:,:, c$an(o a =o* c$arenta H *ei* aJo*
f$e a*e*ina(o en =a *e(e (e =a UOM, en =a ci$(a( (e B$eno* Aire*, por cinco
a$(ace* en e= NOperatio K$(a*N-
NE= Lo?oN Van(or e* $no (e =o* per*onaLe* &A* intere*ante* (e =a fa$na
aria(a B$e )a ori7ina(o e= peroni*&o, pero *$ fi7$ra contin@a en pen$&?ra*, ta=
eM porB$e f$e e= @nico B$e o* enfrentar*e a?ierta&ente con Pern a= propiciar
$na *$erte (e =a?ori*&o ernAc$=o, $n parti(o centra(o en =o* *in(icato*,
pra7&Atico e in(epen(iente (e= =8(er e4i=ia(o-
Pern ta&poco (erroc)a?a *i&pat8a por e= )ere(ero (e= Lo?o H (e=
Nan(ori*&oN, LorenMo Mi7$e=, H propicia?a =a (i*o=$cin (e =a* ,/ Or7aniMacione*
Peroni*ta*-
<<
E* B$e =a UOM no era *=o =a UOM! con e= (e*arro==o in($*tria=, *e )a?8a
conerti(o en e= 7re&io &A* &o(erno H po(ero*o, H con ca*i &e(io &i==n (e
afi=ia(o*, &arca?a e= r$&?o (e= *in(ica=i*&o- A *$ a=re(e(or or?ita?a $na &araJa
(e *in(icato*, co&o =o* pape=ero*, &o=inero*, *o(ero*, &$nicipa=e*, p=A*tico* H
7a*tron&ico*, H $n 7r$po (e econo&i*ta*, a?o7a(o* H po=8tico*, co&o Antonio
Cafiero, F$7o AnMorre7$i H Car=o* R$cGa$f-
D$rante e= =ar7o e4i=io (e Pern, =o* &eta=@r7ico* =i(eraron =a* ,/
Or7aniMacione* Peroni*ta*3 &ant$ieron $na f$erte inf=$encia en =a CCT, H f$eron =a
caLa B$e financi ?$ena parte (e =a* actii(a(e* (e= peroni*&o H (e ca*i to(o* *$*
(iri7ente* po=8tico*, (e*(e =o* *a?otaLe* H =a* )$e=7a* (e =a Re*i*tencia a =a
Reo=$cin Li?erta(ora H e= pa7o (e ca&paJa* po=8tica* )a*ta =a ?ree inc$r*in en
5:,, en =a* i*=a* Ma=ina* (e $n 7r$po (e Lene* naciona=i*ta* H =a co&pra (e =a
ca*a (e= Cenera= en Vicente LpeM-
En e*o* (iecioc)o aJo* *in e= =8(er, e= *in(ica=i*&o car7 con e= co*to (e
&antener io a= peroni*&o en =a Ar7entina H, en con*ec$encia, pa* a (o&inar=o-
E* cierto B$e =o* 7re&io* )a?8an *i(o conce?i(o* co&o =a co=$&na erte?ra= (e=
Moi&iento, $na criat$ra (e Pern (on(e e= parti(o con*tit$8a apena* $na
)erra&ienta e=ectora=- S=o B$e, (e*a=oLa(o (e= 7o?ierno H con e= Cenera= f$era (e=
pa8*, =o* *in(icato* a$&entaron (rA*tica&ente *$ pe*o re=atio Ha B$e *e
conirtieron en =a @nica f$ente (e (on(e e= peroni*&o po(8a e4traer rec$r*o*- NE=
&oi&iento o?rero no era *o=a&ente e= B$e pon8a =o* )o&?re*3 pon8a e= (inero,
pon8a to(a* =a* e*tr$ct$ra*- E= parti(o *e =i&ita?a a a?rir a=7$na* $ni(a(e* ?A*ica*
en =a %poca e=ectora=, na(a &A*N, c$enta Fernan(o Donaire*, (iri7ente )i*trico (e
=o* pape=ero* H $n an(ori*ta pa=a(ar ne7ro-
Lo* 7re&io* *e contaron entre =o* ?eneficiario* principa=e* (e= pacto (e
Pern con Art$ro Fron(iMi por e= c$a= e= po=8tico (e*arro==i*ta ==e7 a= 7o?ierno en
5:<1- Pern =e (io parte (e *$* oto* H, en retri?$cin, Fron(iMi *ancion en a7o*to
(e aB$e= aJo =a LeH (e A*ociacione* Profe*iona=e*, B$e &ant$o e= &onopo=io (e =a
repre*entatii(a( 7re&ia=, e* (ecir, e= *in(icato naciona= @nico por ra&a (e
actii(a(, H e= (erec)o a a7r$par*e en $na @nica centra= o?rera- E*o* (o* principio*
for&an =a i7a &ae*tra (e= *in(ica=i*&o peroni*ta-
F$eron (iecioc)o aJo* en =o* B$e, a(e&A*, =o* *in(icato* t$ieron B$e
tratar coti(iana&ente con =o* *$ce*io* 7o?ierno* &i=itare* H cii=e* B$e &anten8an
pro*cripto a Pern pero B$e 7$ar(a?an =a ==ae para *o=$cionar =a* (e&an(a*
concreta* B$e intere*a?an a =o* *ectore* tra?aLa(ore*, e* (ecir, a *$* ?a*e*- E*a
interaccin con =o* oc$pante* (e =o* ro=e* (e po(er incenti e= nat$ra=
pra7&ati*&o (e &$c)o* *in(ica=i*ta* H =o* ==e a propiciar $n parti(o con to(a* =a*
?an(era* L$*ticia=i*ta* pero *in =a inf=$encia (eci*ia (e= =8(er f$n(a(or-
<,
La i(ea (e $n Nperoni*&o *in PernN *e($Lo ta&?i%n a =o* 7enera=e* (e =a
==a&a(a Reo=$cin Ar7entina, ina$7$ra(a e= /1 (e L$nio (e 5:,, con e= 7o=pe (e
K$an Car=o* On7an8a contra e= ra(ica= Art$ro I==ia-
Van(or no era )o&?re (e &$c)a* pa=a?ra*, a= &eno* en p@?=ico- Pero )aH
(o* fra*e* B$e Ha for&an parte (e =a &ito=o78a peroni*ta- Una (e e==a* re*$&e *$
i(ea (e= parti(o =a?ori*ta B$e %= enca?eMar8a! NE* nece*ario enfrentar a Pern para
*a=ar a PernN, (iLo en oct$?re (e 5:,< en Ae==ane(a ($rante $n con7re*o
parti(ario, *e7@n tra*cen(i entonce* en =a pren*a-
Por aB$e==o* aJo*, O*a=(o Papa=eo era $n conoci(o perio(i*ta (e TV H
ten8a $na e*trec)a re=acin con e= Lo?o-
QVan(or *e enfrenta con Pern- MA* B$e po*t$=ar $n peroni*&o *in Pern,
Van(or e*ta?a conenci(o (e B$e e= peroni*&o (e?8a *er &aneLa(o (e*(e acA,
(e*(e =a Ar7entina- Van(or ten8a conciencia (e *$ po(er- Lo* *in(icato* )a?8an *i(o
=o* (epo*itario* (e =a Re*i*tencia Peroni*ta H Ha )ac8an &$c)a* co*a* *in con*$=tar
a Pern-
La otra fra*e B$e *e =e atri?$He a Van(or *intetiMa *$ e*ti=o! NCo=pear para
ne7ociarN, $n pra7&ati*&o fr8o, raciona= e i&p=aca?=e, orienta(o por e= principio
rector (e conertir a= *in(ica=i*&o en $na pieMa ine=$(i?=e en =a con*te=acin (e=
po(er- Papa=eo =o e4p=ica en (eta==e!
QLa UOM )ac8a )incapi% en =a accin (irecta3 =$e7o ne7ocia?an, pero *i
ten8an B$e parar e= pa8* =o )ac8an *in pro?=e&a*- Por eLe&p=o, =e (ieron $e=ta e=
pa8* a= pre*i(ente Fron(iMi- Eran ($ro*- I a On7an8a =e *acaron =a* o?ra* *ocia=e* a
ca&?io (e $na pro&e*a (e paM *ocia=-
La c$e*tin (e =a* o?ra* *ocia=e* e* c=ae para enten(er e= po(er act$a= (e
=o* *in(icato*- La* o?ra* *ocia=e* Ha e4i*t8an, pero for&a?an $n con7=o&era(o &$H
)etero7%neo- E= (ecreto =eH 51-,50 f$e fir&a(o por On7an8a en fe?rero (e 5:;0
para reor7aniMar e= *i*te&a H e*ta?=eci B$e =o* aporte* (e tra?aLa(ore* H
e&p=ea(ore* financiar8an =a* o?ra* *ocia=e*, B$e *er8an a(&ini*tra(a* por =o*
*in(icato*- P*a )a?8a *i(o *ie&pre $na *enti(a a&?icin (e =o* 7re&ia=i*ta*, a =a
B$e Pern *e )a?8a ne7a(o *i*te&Atica&ente ($rante *$* (o* pri&ero* 7o?ierno*,
preci*a&ente para i&pe(ir B$e =a Nco=$&na erte?ra=N acce(iera a $na &ontaJa (e
(inero B$e incentiara *$* (e*eo* H *$* po*i?i=i(a(e* (e a$tono&8a po=8tica-
Un )a=o (e &i*terio ro(ea?a a Van(or- Se *a?8a B$e )a?8a e*ta(o en =a
Marina H B$e )a?8a pe(i(o =a ?aLa co&o ca?o pri&ero &aB$ini*ta en 5:>;- Do*
aJo* (e*p$%* entr en =a fA?rica P)i=ip*, en Saae(ra, (e*(e (on(e co&enM *$
e4ito*a carrera 7re&ia=- NVan(or n$nca )a?=a?a, *e e4pre*a?a por *o=icita(a*, H
==e7ar a %= era $n &i*terio- Era (e= *$r, (e Vi==a L$7ano co&o LorenMo Mi7$e=, H no
=e 7$*ta?a cr$Mar =a aeni(a Ria(aiaN, rec$er(a Papa=eo-
<;
Se7@n e= perio(i*ta Santia7o Sen%n ConMA=eM, Erne*to NC)eN C$eara, B$e
e*ta?a en =a* ant8po(a* i(eo=7ica* (e Van(or, =o )a?8a e=o7ia(o inten*a&ente!
NTiene pa*ta, e* e= @nico (iri7ente *in(ica= (e Ar7entina B$e p$e(e arra*trar a =a*
&a*a*N-
Ro(o=fo Pan(o=fi f$e $n te*ti7o prii=e7ia(o (e e*a %poca, co&o perio(i*ta
e*tre==a (e =a* rei*ta* 8riera 8lana y 3on2irado y (e= (iario 6a Hpinin, tre*
creacione* (e= perio(i*ta H e(itor Kaco?o Ti&er&an- Se7@n Pan(o=fi, e= Lo?o )a?8a
*i(o &ar4i*ta en *$ L$ent$(-
QVan(or *e proHecta co&o $n =8(er naciona= H ==e7a a= peroni*&o (e*(e e=
&ar4i*&o, co&o $na opcin tActica- P= ten8a $n proHecto enfrenta(o a= (e Pern,
$na *$erte (e =a?ori*&o- No *e enoLa?a n$nca, )a?=a?a *ie&pre en oM ?aLa- P= &e
cita?a a *$ (e*pac)o H co=oca?a (o* *i==a* en e= &e(io (e =a *a=a para B$e no*
p$*i%ra&o* a )a?=ar- P= f$e 7o=pi*ta en e= ,,, co&o otro* *in(ica=i*ta* H co&o otra*
tanta* per*ona*, por eLe&p=o co&o Ti&er&an- En rea=i(a(, Ti&er&an *ie&pre f$e
7o=pi*ta, ta&?i%n en 5:;,-
Pan(o=fi rec$er(a B$e Van(or Nten8a $n e*ti=o (e i(a r$&?o*o- Le
7$*ta?an &$c)o =a* carrera* (e ca?a==o*- Io =e pre7$nt% $na eM! W"Va to(o* =o*
(8a* a= )ip(ro&o'W- WNo, to(o* =o* (8a* no3 *=o c$an(o )aH carrera* (e ca?a==o*W,
&e conte*tN-
F$?o (o* )ec)o* p$nt$a=e* B$e &arcaron e= tenor (e= enfrenta&iento
entre Pern H Van(or!
A principio* (e (icie&?re (e 5:,> fraca* e= Operatio Retorno (e
Pern por ca$*a* )a*ta a)ora no preci*a(a* pero B$e *$* a(er*ario*
*o=8an atri?$ir a Van(or, B$e f$e $no (e =o* or7aniMa(ore* (e= iaLe- Pern
)a?8a e&?arca(o en $n $e=o (e =8nea (e*(e Ma(ri(, pero no p$(o ==e7ar a
B$eno* Aire* H *e t$o B$e o=er (e*(e =a e*ca=a en R8o (e Kaneiro porB$e
=a (icta($ra ?ra*i=eJa no =o (eL *e7$ir a pe(i(o (e= 7o?ierno (e I==ia-
E= 5: (e a?ri= (e 5:,, *e rea=iMaron =a* e=eccione* a 7o?erna(or (e
Men(oMa, B$e f$eron con*i(era(a* $n te*t naciona= *o?re =a ia?i=i(a( (e
$n parti(o peroni*ta *in Pern- Van(or apoHa?a a A=?erto Ser@ Carc8a, $n
Nneoperoni*taN- A @=ti&o &o&ento, Pern (eci(i re*pa=(ar a Erne*to
Cora=An Nanc=are*, a B$ien na(ie =e otor7a?a nin7$na po*i?i=i(a(, H eni
a *$ propia e*po*a, I*a?e=, para in(icar c=ara&ente c$A= era *$ preferencia-
E= Lo?o )a?8a apareci(o en =a tapa (e 8riera 8lana con e= *i7$iente tit$=ar!
N"Van(or o Pern'N- Dii(i(o, e= peroni*&o per(i =a proincia, pero
Cora=An Nanc=are* *ac ca*i e= (o?=e (e oto* B$e Ser@ Carc8a- NDe*p$%*
(e Men(oMa, =a capita= (e= peroni*&o e*tA otra eM en Ma(ri(N, interpret
Mariano Cron(ona-
<1
Para contener a Van(or, Pern ap$nta=a?a a Ko*% A=on*o, $n *a*tre B$e
=i(era?a e= *in(icato (e= e*ti(o H B$e (e*(e e= 5S (e fe?rero (e 5:,2 era e=
*ecretario 7enera= (e =a CCT- En 5:,<, A=on*o f$e ree=ecto en =a CCT H *e =e p=ant
a= Lo?o a= crear =a* N,/ Or7aniMacione* (e Pie K$nto a PernN- Pero =$e7o, en
fe?rero (e 5:,,, Van(or =anM $n contraataB$e &ort8fero, H A=on*o f$e
ree&p=aMa(o a= frente (e =a CCT por Donaire*- En aB$e= &o&ento circ$=a?a en
B$eno* Aire* $na carta enia(a por Pern a A=on*o en =a B$e, $ti=iMan(o $n
=en7$aLe to&a(o (e Nico=A* MaB$iae=o, e4pre*a?a c&o e8a a= Lefe &eta=@r7ico-
QE= ene&i7o principa= e* Van(or H *$ trenMa- FaH B$e (ar=e* con to(o H a
=a ca?eMa, *in tre7$a* ni c$arte=- En po=8tica no *e p$e(e )erir, )aH B$e &atar,
porB$e $n tipo con $na pata rota )aH B$e er e= (aJo B$e p$e(e )acer-
Se7@n Pan(o=fi, NPern ap$e*ta a =o* te4ti=e* para frenar a Van(or, pri&ero
a An(r%* Fra&ini H =$e7o a A=on*o, (e= e*ti(o, pero e= pro?=e&a para Pern, H e*o
e4p=ica en parte *$ enor&e cariJo po*terior por R$cci, era B$e =o* te4ti=e* Ha no
ten8an =a f$erMa (e ante*3 eran &A* *$&i*o*, pero =o &o(erno pa*a?a por =o*
&eta=@r7ico*, B$e, a(e&A*, re$n8an a *$ a=re(e(or $n &eLor conteni(o inte=ect$a=N-
A= fina=, =a pe=ea *e (iri&i a faor (e Pern- Van(or no a=canM a
(e*pe7ar*e a tie&po (e On7an8a H e= (e*contento *ocia= *e =o ==e ta&?i%n a %=- E=
Cor(o?aMo, =a re$e=ta o?rera H e*t$(ianti= (e= /: (e &aHo (e 5:,:, *orpren(i no
*=o a =a (icta($ra *ino ta&?i%n a =a CCT H a= Lo?o- Van(or *e B$e( *in aire H
(eci(i *o&eter*e a =a con($ccin (e Pern, a$nB$e no t$o tie&po Ha B$e f$e
a*e*ina(o e= 20 (e L$nio (e aB$e= aJo-
Pern B$i*o *acar proec)o (e =a &$erte (e= Lo?o H ?$*c inf=$ir en e=
no&?ra&iento (e= *$ce*or- Pero pronto *e (io c$enta (e B$e *$ pro?=e&a no era Ha
Van(or *ino e= an(ori*&o, e* (ecir, $n &o(o (e conce?ir =a po=8tica a partir (e =o*
*in(icato* B$e )a?8a )ec)o carne no *=o en =a UOM *ino en =o* 7re&io* *at%=ite* (e
=o* &eta=@r7ico* H en a=7$no* *ectore* po=8tico* (e= Moi&iento-
E= 5S (e oct$?re (e 5:,:, *iete (8a* ante* (e c$&p=ir *etenta H c$atro
aJo*, Pern eni $na carta a B$ien aparec8a co&o e= faorito para *$ce(er a
Van(or, Ae=ino NE= Ca==e7oN FernAn(eM, e4 n@&ero (o* (e =a UOM H en aB$e=
&o&ento *ecretario 7enera= (e =a *ecciona= Capita=, =a &A* po(ero*a (e= 7re&io
&eta=@r7ico- FernAn(eM )a?8a *i(o fie= a Van(or H =ea= a Pern, B$ien en =a carta =e
confi *$* te&ore*-
QM$c)o )e pen*a(o *o?re =a Unin O?rera Meta=@r7ica (e*(e e= a*e*inato
(e Van(or porB$e no i7noro e= a=or B$e e*ta or7aniMacin tiene (entro (e =a
e&pre*a en B$e no*otro* e*ta&o* e&peJa(o* H no ten7o &$c)a confianMa en =a
for&a en B$e Van(or *erA ree&p=aMa(o- E4i*ten (e&a*ia(o* interro7ante* e
inf=$encia* co&o para (or&ir tranB$i=o* frente a= f$t$ro (e =a UOM H *$ inf=$encia
<:
en e= Moi&iento Sin(ica= Ar7entino- Lo* intere*e* B$e *e &oerAn a=re(e(or (e
e*e ree&p=aMo po(rAn *er &$H 7ran(e*, entre e==o* e= (e =a (icta($ra, B$e no
(eLarA (e )acer to(o =o po*i?=e por poner &ano en %=, para a*e7$rar a==8 $na
o?e(iencia &$H pe=i7ro*a para e= &oi&iento *in(ica=-
I =o $n7i co&o *$ can(i(ato en =a interna &eta=@r7ica-
QIo creo B$e, *i e* preci*o, $*te( (e?e Nto&ar =a &aniLaN, co&o @nica
7arant8a *e7$ra para e= Moi&iento, B$e tiene p$e*ta* )oH *$* preoc$pacione* en
=a UOM-
LorenMo Mi7$e=, NE= LoroN, no fi7$ra?a en =o* p=ane* (e Pern- Fa?8a
==e7a(o a =a con($ccin naciona= en 5:,/, c$an(o Van(or =o p$*o co&o te*orero-
NLorencitoN, co&o =o ==a&a?a Van(or, *ie&pre *e )a?8a &oi(o con ca$te=a H
(i*crecin-
Se7@n c$entan =o* perio(i*ta* Ricar(o Carpena H C=a$(io A- KacB$e=in, =o*
?i7rafo* no a$toriMa(o* (e LorenMo Mi7$e=, *$ can(i(at$ra f$e =eanta(a por e=
Cr$po (e =o* Oc)o, =o* 7re&io* an(ori*ta*, con e= *i7$iente ar7$&ento! NNo*
(i&o* c$enta (e B$e Mi7$e= era $n can(i(ato i(ea= Ha B$e no ten8a nin7@n contacto
po=8tico ni 7re&ia= a= &ar7en (e =a UOM, =o B$e no* a?r8a =a* p$erta* para B$e
f$%ra&o* e= po(er (etrA* (e= tronoN- En e= intento f$eron a$4i=ia(o* (i=i7ente&ente
por =a (icta($ra, a tra%* (e= &ini*tro San Se?a*tiAn, B$ien ta&?i%n e*pec$=a?a
con B$e e= Loro *er8a &A* inf=$encia?=e B$e FernAn(eM- Con *e&eLante re*pa=(o, =o*
pro&otore* (e LorenMo teLieron $na *erie (e &anio?ra* B$e ter&in con =a
i&p$7nacin (e =a can(i(at$ra (e FernAn(eM, e= )o&?re (e Pern, H con *$
e4p$=*in (e= 7re&io- I e= /0 (e &arMo (e 5:;0, *iete (8a* ante* (e c$&p=ir
c$arenta H tre* aJo*, Mi7$e= f$e (e*i7na(o for&a=&ente co&o e= n$eo *ecretario
7enera= (e =a UOM, con L$i* C$errero, (e =a *ecciona= Ae==ane(a, co&o copi=oto-
LorenMo *e afir& rApi(a&ente co&o e= )ere(ero (e Van(or H (e&o*tr a propio* H
e4traJo* B$e )a?8a ==e7a(o a =a ci&a (e= 7re&io &A* po(ero*o para (eLar *$ propia
)$e==a ($rante &$c)o* aJo*-
,0
Cap8t$=o ;
LOREN\O I MONTONEROS,
RELACIONES PELICROSAS
6e o2receos *a la <#urocracia sindical<, +. del !., un
aristicio, en donde le respetaos su poder. Eso despu.s
se puede eKpresar en que nosotros no puteaos todos los
d1as a 6oren/o Di-uel, en que no lo ataos, en una serie
de cosas. !hora, ellos no est7n uy interesados en la
ne-ociacinL hasta hace poco tiepo parec1a que esta#an.
Mario Fir&enic), NE= PepeN, a fin (e *eptie&?re o
principio* (e oct$?re (e 5:;2, =$e7o (e= a*e*inato
(e R$cci, ($rante $na c)ar=a (e =a Con($ccin Naciona=
(e Montonero* con *$* c$a(ro*-
Montonero* con*i(era?a a =a N?$rocracia *in(ica=N *$ principa= ene&i7o
(entro (e= peroni*&o- Eran (o* pa=a?ra* B$e =e *er8an para i(entificar a =o*
(iri7ente* B$e (o&ina?an =o* 7re&io*, a =o* B$e ac$*a?a (e NtraicionarN =o*
intere*e* (e =a c=a*e o?rera- NB$rcrataN era *inni&o (e Ntrai(orN en e= =en7$aLe
L$eni= (e =a %poca- LorenMo Mi7$e= H Ko*% R$cci con*tit$8an =a cara &A* i*i?=e (e=
&on*tr$o, pero ario* Lefe* &ontonero*, no to(o*, (i*tin7$8an c=ara&ente a= $no
(e= otro! con*i(era?an B$e LorenMo ten8a $n po(er propio, ?a*a(o en =a UOM H en
=a* ,/ Or7aniMacione*, con e= c$a=, en (eter&ina(a* oca*ione*, po(8an ne7ociar
ac$er(o* H tre7$a*, *ie&pre pa*aLero*- Aprecia?an *$ e*ti=o co&pone(or, *$
(i*po*icin ca*i nat$ra= a =o* arre7=o* H a= reparto (e =$7are* H ro=e* (e po(er, *$
7$*to por =a NtrenMaN- En ca&?io, e8an a R$cci co&o $n &ero a=fi= (e Pern, *in
po(er propio, &$H (epen(iente (e =a* r(ene* B$e reci?8a (e= Cenera=, H B$e, para
co=&o, *e co&porta?a co&o $n 7a==ito (e riJa, a7re*io, (i*p$e*to a ten*ar =a*
,5
re=acione* a= &A4i&o con *$ te&pera&ento fo7o*o H *$* pa=a?ra* rot$n(a* H
&or(ace*-
E&i=iano Co*ta, perio(i*ta (e= (iario El 3ronista 3oercial H (iri7ente (e=
7re&io (e pren*a, proen8a (e =a* F$erMa* Ar&a(a* Reo=$cionaria* 6FAR9, $n
7r$po 7$erri==ero (e ori7en &ar4i*ta, H f$e $no (e =o* =8(ere* (e =a K$ent$(
Tra?aLa(ora Peroni*ta 6KTP9, $na a7r$pacin =anMa(a por Montonero* para (i*p$tar
a =a N?$rocracia *in(ica=N =a con($ccin (e =o* 7re&io* H (e =a CCT-
QLorenMo Mi7$e= era e= *in(ica=i*ta &A* f$erte, era =a UOM3 era ta&?i%n e=
&A* io- P= era &A* a&?ia=ente H ten8a L$e7o propio, no a*8 R$cci- No era B$e
no* ==eAra&o* &eLor con %= B$e con R$cci, pero LorenMo Mi7$e= act$a?a &A* (e
atrA*, (e =o* co*ta(o*, co&o $n pa(rino, or(enan(o =o* tanto*- R$cci e*ta?a en =a
=8nea (e f$e7o co&o *ecretario 7enera= (e =a CCT-
Otro (e =o* Lefe* (e =a KTP era An(r%* Ca*ti==o, $n (e=e7a(o (e =a CaLa
Naciona= (e A)orro H Se7$ro B$e en8a (e= naciona=i*&o (e (erec)a 6)a?8a
inte7ra(o, por eLe&p=o, e= 7r$po =i(era(o por Dar(o Ca?o B$e en 5:,, (e*i $n
ain a =a* Ma=ina* H p=ant a==8 $na ?an(era ar7entina9 H B$e =$e7o, en =a
(icta($ra, *o?reii a =a E*c$e=a (e MecAnica (e =a Ar&a(a 6ESMA9 H e*t$o
e4i=ia(o- A= o=er a= pa8*, rec$per *$ 7re&io H a)ora e* *ecretario 7enera= a(L$nto
(e =a A*ociacin Bancaria-
QCon LorenMo *ie&pre )a?=a&o*, ante* H (e*p$%* (e =a KTP- A %= =a KTP no
=e 7$*t H por e*o cre =a K$ent$( Sin(ica= Peroni*ta- Io =o re*peta?a &$c)o
porB$e =o conoc8a (e ante* H porB$e *ie&pre )a?8a e*ta(o cerca (e =a UOM-
No*otro* no *$pi&o* acor(ar con LorenMo, B$e *e pre*ta?a a e*o- K$an Man$e= A?a=
Me(ina *ie&pre no* (ec8a! NFa?=en con LorenMoN, pero =a con($ccin &ontonera
e*ta?a &$H (ii(i(a *o?re e*e te&a- Rec$er(o $na eM B$e A?a= Me(ina =e (iLo a
Ro(o=fo Ca=i&?erti en $na conferencia (e pren*a! NSentate a= =a(o (e LorenMoN-
NE*tA* =oco, "B$er%* B$e B$e(e e*crac)a(o'N, f$e =a re*p$e*ta- P*a era =a *en*acin
&A* 7enera=- Fa?8a a=7$no* Lefe* &ontonero* proc=ie*, co&o Car=o* Fo?ert, B$e
era &$H po=8tico- En 7enera=, =a &i=itancia no B$er8a acor(ar con %=- A Pern =e
conen8a R$cci porB$e a*8 ten8a contro=a(a a =a UOM3 =e ten8a (e*confianMa a
LorenMo H a= an(ori*&o- Io creo B$e R$cci *8 ten8a po(er propio! contro=a?a
a=7$na* *ecciona=e* (e =a UOM, inf=$8a en ario* 7re&io*- Io =o conoc8a (e c$an(o
no *e co&8a =a* N*N, era &$H io- Era $n naciona=i*ta (e (erec)a, $n peroni*ta
&$H =ea= a Pern- Pern =o B$er8a &$c)o, to(o* *a?8a&o* e*o-
K$an Car=o* Dante C$==o, NE= CancaN, $no (e =o* ro*tro* &A* conoci(o* (e
=a K$ent$( Peroni*ta, act$a= (ip$ta(o Girc)neri*ta, *ie&pre t$o $na &$H ?$ena
re=acin con LorenMo Mi7$e=-
QA)ora *e )a?=a (e R$cci co&o $na fi7$ra &$H i&portante, co&o =a ?a*e
(e *$*tentacin (e= p=an econ&ico (e Pern, pero =a er(a(era ?a*e eran =a
,/
Confe(eracin Cenera= Econ&ica H e= &ini*tro (e Econo&8a, Ko*% Ber Ce=?ar(, por
$n =a(o, H e= &oi&iento o?rero, por e= otro, H e= B$e &eLor e4pre*a?a a=
&oi&iento o?rero no era R$cci *ino LorenMo Mi7$e=-
LorenMo Mi7$e=, NE= LoroN, &$ri e= /: (e (icie&?re (e /00/, a =o* *etenta
H cinco aJo*, H ten8a $n e*ti=o po=8tico &$H (i*tinto (e= (e R$cci- P= *e &aneLa?a con
(o* fra*e*- Una (e e==a* e* e4p=ica(a por Li(ia Viona, *$ *ecretaria (e ca*i to(a =a
i(a!
QLorenMo era e= po(er, $n 7ran(e, $n a$t%ntico pa(rino B$e e=a?a por
to(o*- Ten8a $na fra*e t8pica! NA= ene&i7o )aH B$e tener=o a= =a(o- I a= a&i7o,
*a?e&o* B$e e* a&i7o H B$e no* p$e(e e*perar- Pero a= ene&i7o )aH B$e tener=o
=o &A* cerca po*i?=eN- Era $n ne7ocia(or nato-
La otra fra*e (e LorenMo =a c$enta Ro?erto Di7n, (iri7ente peroni*ta, e4
(ip$ta(o, e4 *ecretario 7enera= (e =o* e&p=ea(o* (e= ta?aco H e4 can(i(ato a
pre*i(ente (e Boca K$nior*-
QLorenMo Mi7$e= ne7ocia?a con =o* &ontonero*- NSe ne7ocia to(o H con
to(o*3 to(o )aH B$e ne7ociarN, era *$ =e&a- P= ne7ocia?a a tra%* (e K$an Man$e=
A?a= Me(ina H (e otro*- R$cci 7$ar(a?a &A* (i*tancia (e e==o*- I7$a=, LorenMo
Mi7$e= ten8a $na 7$ar(ia i&peria= para prote7er*e3 )a*ta ==e7 a $*ar $na tanB$eta
en 5:;<-
R$cci H LorenMo oc$pa?an =$7are* (iferente* en e= *in(ica=i*&o H en =a
re=acin con Pern- Ten8an *$* Ncontra(iccione*N, co&o *eJa=a?a Mario Fir&enic),
e= &A4i&o Lefe (e Montonero*, H *e pe=ea?an ?a*tante, co&o con*i7nan =o*
perio(i*ta* Ricar(o Carpena H C=a$(io KacB$e=in en *$ ?io7raf8a no a$toriMa(a (e
LorenMo Mi7$e=-
QE= $e=o propio H a$(aM e&pren(i(o por e= *ecretario (e =a CCT f$e
c$e*tiona(o reitera(a&ente por e= ita=icio ca$(i==o &eta=@r7ico, a=7o aa=a(o por
a*i($o* conc$rrente* a =a UOM B$e *o=8an e*c$c)ar 7rito* (e*te&p=a(o* c$an(o *e
re$n8an Mi7$e= H R$cci- #$iene* conocieron (e cerca e*a re=acin a*e7$ran B$e &A*
(e $n pro?=e&a *e pro($c8a porB$e e= =8(er (e =a CCT era Ne= &A* peroni*ta (e
to(o* =o* (iri7ente*N- Uno (e =o* poco*, *i no e= @nico, para B$ien to(o =o B$e
iniera (e Pern era (o7&a (e fe H, por =o tanto, no =e preoc$pa?an =o*
inconeniente* B$e a *$ or7aniMacin p$(iera ca$*ar=e-
A(e&A*, ten8an caracter8*tica* per*ona=e* (iferente*- R$cci era cari*&Atico,
pa*iona=, fronta=, creatio H )a?=a?a ?ien en p@?=ico- Mi7$e= no ten8a cari*&a, era
fr8o, ca$te=o*o, e*tr$ct$ra(o H =e inco&o(a?an =o* (i*c$r*o* ante a$(itorio*
car7a(o*3 prefer8a =a* re$nione* peB$eJa*, cerra(a*, en =a* B$e po(8a )acer pe*ar
*$ &$Jeca po=8tica-
Carpena H KacB$e=in tran*cri?en $n ($ro interca&?io er?a= entre a&?o*!
,2
QNSi no te 7$*ta =o B$e )a7o, ren$ncio H &e $e=o a San Nico=A*N, *e
ena=enton R$cci en $na oport$ni(a(, (i*p$e*to a no (eLar*e ap$=ear- NSi
ren$nciA*, te a* a t$ ca*a porB$e Ho te interen7o =a *ecciona=N, =e e*pet Mi7$e=,
co&o para no (eLar ($(a* (e B$e en *$* (o&inio* no )a?8a =$7ar para =o* (8*co=o*-
Pe=ea* frec$ente* B$e ta&?i%n rec$er(a An8?a= R$cci, e= )iLo (e= =8(er (e =a
CCT-
QTo(o* =o* erano* Ho i?a a pa*ar =a* acacione* a =a CCT- F$?o
(i*c$*ione* &$H ($ra* con LorenMo- Io pre*enci% $na por te=%fono! NVoH para a==A H
te ca7o a tro&pa(a*N, =e (iLo &i papA- R$cci era $n peroni*ta (e Pern H para
Pern-
De to(o* &o(o*, )a?8a co*a* B$e =o* $n8an, co&o =a preencin frente a =a
criat$ra *in(ica= (e Montonero*, =a KTP, con =a c$a= B$er8an correr=o* (e =o* 7re&io*
H (e =a CCT, o e= intento (e eto a =a reincorporacin en =a* fA?rica* (e =o*
*in(ica=i*ta* (e iMB$ier(a B$e )a?8an *i(o (eLa(o* ce*ante* por raMone* po=8tica*
($rante =a (icta($ra &i=itar- O, $no* &e*e* ante*, en (icie&?re (e 5:;/, e= intento
co&@n (e co=ocar a Antonio Cafiero co&o can(i(ato a pre*i(ente en =$7ar (e F%ctor
CA&pora para =o* co&icio* (e= 55 (e &arMo (e 5:;2- Pero NCafieritoN, co&o =o
==a&a?a Pern, )a?8a co&eti(o e= error (e re$nir*e con e= @=ti&o pre*i(ente (e =a
(icta($ra, A=eLan(ro Lan$**e, (e*afian(o $na pro)i?icin e4pre*a (e= Cenera=- NCon
=o* &i=itare* no )a?=e- Con e==o*, e= @nico B$e (e?e tratar *oH HoN, =e )a?8a
or(ena(o en Ma(ri(-
Ta&?i%n en aB$e==a oport$ni(a( e= Loro *e a(apt &A* rApi(o a =a n$ea
*it$acin H fren =o* intento* r$pt$ri*ta* (e R$cci- Ne7oci con CA&pora, con
Montonero* H con e= aparato parti(ario encarna(o en e= *ecretario 7enera= (e=
Moi&iento, A?a= Me(ina, =a* fr&$=a* e=ectora=e* en aria* proincia*! Montonero*
p$(o co=ocar fi7$ra* afine* co&o can(i(ato* a 7o?erna(or en B$eno* Aire*,
Cr(o?a, Men(oMa, Sa=ta, San L$i* H Santa Cr$M, H =a* ,/ Or7aniMacione* *e
B$e(aron con to(o* =o* po*t$=ante* a ice en e*o* (i*trito* &eno* en Cr(o?a,
(on(e f$e (e*i7na(o $n *in(ica=i*ta co&?atio, Ati=io LpeM- E= ca*o &A* notorio f$e
e= ?onaeren*e! Victorio Ca=a?r, e= Lefe (e =a UOM en Vicente LpeM, aco&paJ a
O*car Bi(e7ain-
L$e7o, poco ante* (e a*$&ir, CA&pora ne7oci con LorenMo e= no&?re (e=
&ini*tro (e Tra?aLo! f$e e=e7i(o Ricar(o Otero, NLa CotorraN, *$ a(L$nto en =a
*ecretar8a 7enera= (e =a UOM Capita=, para enoLo (e R$cci, B$e f$e e4c=$i(o (e=
arre7=o- R$cci e*t$o a p$nto (e ren$nciar a =a CCT por e= (e*aire, (e= c$a= no *e
o=i(ar8a La&A*! inc=$*o en =a &aJana (e *$ &$erte, e4pre* *$ o=$nta( (e
arre7=ar e*a c$enta pen(iente-
Pero e= te&a B$e &A* ent$r?i =a* re=acione* entre LorenMo H R$cci f$e e=
intento (e e=i&inar =a* ,/ Or7aniMacione* Peroni*ta* para concentrar =a
,>
repre*entatii(a( 7re&ia= H po=8tica (e =o* tra?aLa(ore* en =a CCT H en %= &i*&o,
B$e, co&o )e&o* i*to, f$e $na or(en (e= propio Pern- P*e p$(o )a?er *i(o e=
te&a (e= &$H $r7ente ==a&a(o te=efnico (e LorenMo a R$cci poco ante* (e =a
e&?o*ca(a fata=-
En tanto, =a* re=acione* entre Montonero* H R$cci ==e7aron a *$ peor nie=
e= /0 (e L$nio (e 5:;2, c$an(o =o B$e i?a a *er $na fie*ta pop$=ar H =a &A* &a*ia
&oi=iMacin po=8tica en =a )i*toria ar7entina por e= re7re*o (efinitio (e Pern *e
tran*for& en $na &atanMa, con trece &$erto* H &A* (e tre*ciento* cinc$enta
)eri(o*- F$eron peroni*ta* =o* &$erto* H peroni*ta* ta&?i%n =o* a*e*ino*, en $na
Lorna(a B$e ref=eL =a =oc$ra io=enta (e =o* e4tre&o* B$e co&enMa?an a ten*ar
(ra&Atica&ente a= oficia=i*&o- RApi(a&ente, =o* &ontonero* ac$*aron (e =a
&atanMa a =a (erec)a (e= peroni*&o, B$e )a?8a copa(o e= pa=co, en e*pecia= a =o*
(iri7ente* B$e )a?8an inte7ra(o =a Co&i*in Or7aniMa(ora para e= Re7re*o
Definitio (e= Cenera= Pern a =a patria! *$ tit$=ar, e= teniente corone= retira(o Kor7e
O*in(e, *ecretario (e Deporte* H T$ri*&o H )o&?re (e LpeM Re7a3 R$cci3 Mi7$e=,
H Nor&a Oenne(H- Otra eM LorenMo (e&o*tr &A* pra7&ati*&o B$e R$cci! en =a
tar(e (e= (8a *i7$iente, LorenMo Ha e*ta?a re$ni(o con Ro?erto Per(8a, e= n@&ero
(o* (e Montonero*, en e= (eparta&ento (e A?a= Me(ina, $na p=anta ?aLa (e Ca==ao
a= 5;00- Lo c$enta Per(8a, NE= Pe=a(o Car=o*N era *$ no&?re (e 7$erra, en *$ =i?ro
6a otra historia.
QIntenta&o* $n (iA=o7o con LorenMo Mi7$e=, Lefe (e =a UOM H (e =a* ,/
Or7aniMacione*, e4pre*in po=8tica (e= *in(ica=i*&o peroni*ta, con e= B$e en8a&o*
confrontan(o- Fa?8a )ere(a(o e= po(er H =a* po=8tica* (e= NLo?oN A$7$*to Ti&oteo
Van(or, c$Ha ita=i(a( (io *$ no&?re QNan(ori*&oNQ a e*e e*ti=o *in(ica=, B$e i?a
(e =a Npre*inN a =a Nne7ociacinN- S$ po(er rea= era (i*tinto H or7Anica&ente &A*
po(ero*o B$e e= (e= propio Ko*% I7nacio R$cci, *ecretario 7enera= (e =a CCT-
F$e $n Nenc$entro nerio*oN, rec$er(a Per(8a, pa$ta(o por Ne= &etA=ico
*oni(o (e =a corre(era (e $na pi*to=a, (e a=7@n c$*to(io (e LorenMo Mi7$e=, (e*(e
$n pa*i==o ecino- La W&e*a (e ne7ociacinW era e= rincn (e $na *a=ita- Senta(o* en
(o* peB$eJa* ?anB$eta*, $no frente a= otro, cara a cara, *in for&a=i*&o*, ($rante
$n par (e )ora* trata&o* (e encontrar =a Wp$nta (e= oi==oW (e aB$e==a &a(eLa B$e
*e )a?8a ar&a(o- E= Lefe *in(ica= (e*=in( re*pon*a?i=i(a(e*- A(irti B$e (entro (e
=a* co=$&na* *in(ica=e* )a?8a Qa= i7$a= B$e en =a* n$e*tra*Q co&paJero* con
pa=o*, ca(ena*, a=7$na ar&a corta, prepara(o* para =o B$e era Qen e*e &o&ento
Q parte (e= Wfo=G=oreW en =a* &oi=iMacione* &a*ia*- Pero a*e7$r B$e =o B$e a==8
)a?8a pa*a(o e*ta?a f$era (e =o* p=ane* acor(a(o* por e= *in(ica=i*&o H a$n (e *$*
propia* re7=a* (e L$e7o- #$e era co&o *i Wa=7$ienW *e )$?iera $e=to W=ocoWN-
D$rante $na entrei*ta con e= a$tor, Per(8a f$e a$n &A* preci*o en =o*
rec$er(o*-
,<
QIa %ra&o* con*ciente* (e= enfrenta&iento B$e *e en8a- E*tA?a&o*
preoc$pa(o*, )a?8a (e*p$%* (e EMeiMa $n con*en*o (e B$e, *i e*o *e7$8a a*8, i?a a
ter&inar &a=- LorenMo &e co&ent B$e )a?8a *i(o $na ?ar?ari(a(, B$e en8a&o*
(e $na ca&paJa e=ectora= *in $n *o=o &$erto, con a=7$no* enfrenta&iento* pero *in
$n *o=o &$erto, NH e*o B$e CA&pora no era n$e*tro can(i(atoN- I a7re7!
NNo*otro* )a?8a&o* coner*a(o *o?re EMeiMa en =a* ,/3 =o (i*c$ti&o* H acor(a&o*
ir con =a* 6ar&a*9 corta*, co&o para $na re$nin entre co&paJero*N-
Se7@n Per(8a, %= =e pre7$nt B$% )a?8a pa*a(o en EMeiMa- NLorenMo &e
(iLo! WA=7$ien *e o=i =oco acA- E*te peti*o *e cree Napo=en3 Ho creo B$e e*tA
=ocoW- E*o =o (iLo te4t$a=, pero Ho no =o B$i*e poner en &i =i?ro para B$e no *e
int$Hera B$e LorenMo t$o a=7o B$e er con =a &$erte (e R$cci-N
EMeiMa f$e $n &aMaMo para Montonero*, co&o e= 7o=pe pa=acie7o B$e e= 52
(e L$=io (e 5:;2 forM =a ren$ncia (e= pre*i(ente CA&pora H prooc $n n$eo
==a&a(o a e=eccione*- La fr&$=a L$*ticia=i*ta f$e an$ncia(a e= > (e a7o*to! Pern,
*ec$n(a(o por *$ tercera e*po*a, I*a?e=- To(o B$e(a?a en ca*a, H R$cci era $no (e
=o* (iri7ente* &A* ent$*ia*&a(o* por e= *e7$ro tri$nfo (e= Cenera=- A &e(ia(o* (e
a7o*to f$e a i*itar=o a *$ re*i(encia (e =a ca==e Ca*par Ca&po*- N"#$% )ac%*,
Ca==e7o'N, =e (iLo a LpeM Re7a, &ientra* =e roMa?a =a &eLi==a con $n ;a# (e (erec)a
H =o *ortea?a rApi(a&ente en ?$*ca (e= can(i(ato- Era *$ &%to(o para e*B$iar a=
ce=o*o *ecretario pria(o (e Pern, ca(a eM &A* &o=e*to en *$ ro= (e fi=tro H con
B$ien n$nca *i&patiM- Pern =o e*pera?a en *$ e*critorio-
Q"#$% )ace&o*, Cenera=, para cerrar =a ca&paJa' "Un 7ran acto en =a
P=aMa (e MaHo'
QNo, R$cci, a&o* a )acer B$e to(o* =o* tra?aLa(ore* (e*fi=en frente a =a
CCT- I Ho oH a *a=$(ar (e*(e e= ?a=cn-
QU#$% ?ien, Cenera=V Va a tener B$e e*tar aria* )ora*---
QI B$e ca(a *ecretario 7enera= (e ca(a 7re&io aHa a= frente (e *$
co=$&na- Creo B$e e* )ora (e B$e ca(a $no rea=i(e t8t$=o*-
E= (e*fi=e f$e e= ierne* 25 (e a7o*to (e 5:;2, co&enM te&prano H ($r
)a*ta =a* 5:- Pern i*ti $n traLe Pr8ncipe (e Ca=e* H no *e per(i (eta==e (e= acto3
to&a?a a7$a &inera= H a ece* *e *enta?a en $n ?anB$ito B$e ten8a a *$ =a(o- Ri
H *a=$( a to(o*3 =$c8a &$H fe=iM! f$e e= reenc$entro con *$ p$e?=o =$e7o (e tanto*
aJo* (e e4i=io-
R$cci e*ta?a an*io*o H no para?a (e encen(er *$* Ben*on Y Fe(7e*- En $n
&o&ento, Pern &ir =o* ci7arri==o* con 7ana*-
Q"#$iere $no, Cenera='
QB$eno, (%&e $no-
Pern to& e= ci7arri==o encen(i(o, =e (io $na pita(a H =o apa7- Fa?8a
(eLa(o (e f$&ar por pre*cripcin &%(ica, pero ca(a tanto reinci(8a $n poB$ito-
,,
L$e7o (e =o* 7re&io*, pa*aron =a* co=$&na* (e =a K$ent$( Peroni*ta,
=ar7$8*i&a* H co&pacta*, )e7e&oniMa(a* por =o* &ontonero*- To(o* *$* ene&i7o*
(ec=ara(o* e*ta?an en e= ?a=cn, aco&paJan(o a Pern! LpeM Re7a, O*in(e,
I*a?e=ita, R$cci H Mi7$e=, pero *=o *i=?aron H a?$c)earon a= *ecretario 7enera= (e =a
CCT-
QUR$cci trai(or, a o* te a a pa*ar =o B$e =e pa* a Van(orV
La Unin (e E*t$(iante* Sec$n(ario*, =a UES, $na (e =a* a7r$pacione* (e
*$perficie inc$=a(a* a Montonero*, corea?a otra con*i7na con =a pe7a(iMa &@*ica
(e =a p$?=ici(a( (e =a pa*ta (enta= O(o=-
QU#$% =in(o* B$e *on t$* (iente*V, =e (iLo R$cci a Pern3 Pern conte*t
*onriente! UKaLAV UMorirA* co&o Van(orV
C$an(o =o* 7rito* *e o=ieron en*or(ece(ore*, R$cci *e &eti (entro (e =a
CCT H e=e e= *oni(o (e =a Marc)a Peroni*ta-
R$cci to& nota H (o* *e&ana* (e*p$%* =e* pi(i a *$* a*e*ore* B$e
conocaran a $n 7r$po (e (iri7ente* (e =a K$ent$( Peroni*ta- N#$iero re$nir&e
acA con e*o* B$e cantan en &i contra H &e co&paran con Van(or- UNa(a &eno*VN,
=e* or(en- Con &$c)o tra?aLo, O*a=(o A7o*to H Ricar(o PoMo =o7raron B$e =o*
=8(ere* L$eni=e* &A* conoci(o*, entre e==o* C$==o, Ricar(o Sa=a&e, K$an Car=o*
AJn H Kor7e O?ei(, =$e7o (o* ece* 7o?erna(or (e Santa Fe, f$eran a= (e*pac)o
(e= B$into pi*o (e =a CCT-
R$cci entr H *a=$( a to(o*, $no por $no-
QMiren, &$c)ac)o*, no =o* ==a&% para (i*c$tir con $*te(e* porB$e Ho *oH
$n *i&p=e o?rero B$e no p$e(e poner*e a= nie= (e $*te(e*, B$e e*t$(ian en =a
$nier*i(a(- Io *=o B$er8a (ecir=e* =o *i7$iente! *i Pern &e (ice B$e )aH B$e ir
)acia a(e=ante, Ho oH )acia a(e=ante3 *i &e (ice B$e )aH B$e ir )acia atrA*, oH
)acia atrA*3 *i &e (ice B$e &e corra a =a iMB$ier(a, oH a =a iMB$ier(a, H *i &e (ice
B$e aHa a =a (erec)a, oH a =a (erec)a- A*8 B$e no *e eB$ioB$en con&i7o!
c$an(o ten7an $na cr8tica )acia &8, Ha *a?en a B$i%n tienen B$e (iri7ir*e-
La po=8tica ar7entina *ie&pre )a *i(o $n terreno &$H propicio para =o*
r$&ore* H para =a* teor8a* con*piratia*- Ta&?i%n LorenMo conoc8a =a*
e*pec$=acione* *o?re *$ pre*$nta co=a?oracin en e= a*e*inato (e R$cci, *e7@n =a*
c$a=e* %= o a=7$ien (e *$ entorno )a?r8an fi=tra(o infor&acin c=ae *o?re e= =$7ar
e4acto a= B$e )a?8a i(o a (or&ir aB$e==a noc)e tan in$*$a= e= Lefe (e =a CCT- Lo
a(&ite Li(ia Viona, *$ *ecretaria eterna!
QLorenMo *$fri &$c)o c$an(o *e enter (e= a*e*inato- Ko*% era co&o $n
)iLo para %=3 =e )a?=a?a &$c)o, =e (ec8a! NTranB$i=o, Ko*%, no te ca=ent%*, ten%
pacienciaN- Pero R$cci *e ==ea?a e= &$n(o por (e=ante, era po=orita- LorenMo *e
re$ni con =o* &onto* ante* H (e*p$%* (e= a*e*inato (e R$cci porB$e *ent8a B$e
,;
(e?8a )acer=o- P= *e re$n8a con to(o*- LorenMo *a?8a B$e (ec8an B$e )a?8a aH$(a(o
a *$ &$erte, pero e*o no era er(a(-
Ta&poco =a fa&i=ia (e =a 8cti&a cree en e*a* e*pec$=acione*- Por e=
contrario, =a i$(a (e R$cci, Coca, rec$er(a a Mi7$e= co&o N$n a&i7o- Fa*ta *e
oc$p (e pa7ar =a )ipoteca (e =a ca*aN B$e *$ &ari(o )a?8a co&pra(o en Fae(o-
QA=7$no* )a?rAn pen*a(o *e7$ra&ente B$e Ko*% ten8a $na fort$na- Pero
no era a*8- P= no* (eL =a ca*ita en Fae(o, )ipoteca(a, H $n a$to, $n Torino- E=
(eparta&ento (e Ae==ane(a, (on(e e*tA?a&o* iien(o, era pre*ta(o- A= &e* (e
*$ &$erte, &e ==a& Li(ia Viona H &e (iLo! NCoca, LorenMo Mi7$e= B$iere )a?=ar
con $*te(N- Io f$i a er=o H ==or% ($rante to(o e= iaLe- Pen*a?a! NKo*% &$ri H
c&o p$e(e *er B$e en =a ca==e to(o *i7a i7$a=N- C$an(o ==e7$% a =a *e(e (e =a UOM,
&e reci?i LorenMo, H en*e7$i(a f$eron aparecien(o &$c)o* (iri7ente*- LorenMo &e
(iLo! NB$eno, B$%(e*e tranB$i=a B$e e= 7re&io =e a a pa*ar $na pen*in &en*$a= H
*e a a )acer car7o (e =o* 7a*to* (e =o* e*t$(io* (e =o* c)ico*- Le a&o* a poner
$n a$to para B$e no ten7a B$e iaLar en co=ectio o to&ar ta4i*, B$e e*tA &$H
pe=i7ro*o- "E*tA c&o(a en e*e (eparta&ento'N- NNo, =a er(a( B$e no, &e
7$*tar8a &$(ar&eN, =e conte*t%- N"A *$ ca*a'N, &e pre7$nt- NNo, a $n
(eparta&ento! ten7o &ie(o-N NVa&o* a er *i co&pra&o* $n (eparta&entito para
$*te( H *$* )iLo*, H =$e7o =o arre7=a&o* c$an(o $*te( en(a *$ ca*aN, f$e *$
re*p$e*ta- A*8 B$e, 7racia* a =a UOM, no* f$i&o* a iir a Pri&era K$nta- L$e7o
entr% a tra?aLar en =a UOM, en e= *anatorio- Me L$?i=% en /00<- Con e= Torino, $n
(8a f$i H =e (iLe a LorenMo! NLorenMo, te (eLo e= a$to porB$e Ho no =o $*oN- NB$eno e=
7re&io te co&pra $n a$tito-N NNo, para B$% *i Ho no &aneLo-N NE= 7re&io te =o
co&pra i7$a=, H apren(% a &aneLar-N Me co&praron $n Fiat 5/<, pero n$nca
apren(8-
Un e4 oficia= &ontonero, B$e, co&o *e erA =$e7o, particip en tarea*
=o78*tica* (e =a Operacin Traiata H c$Ho no&?re *e &anten(rA en re*era,
con*i(era B$e e* pro?a?=e B$e =a e&?o*ca(a )aHa *i(o prepara(a con, Na= &eno*,
$n enten(i&iento, $na e*pec$=acin, (e B$e =e caer8a ?ien a LorenMo Mi7$e=- La*
operacione* *ie&pre *e )ac8an a*8! *i a&a*iLA?a&o* a $n 7erente (e =a P)i=ip*, por
eLe&p=o, era porB$e ten8a&o* arre7=a(o B$i%n *er8a pro&oi(o a *$ =$7ar- E*o no
)a?=a ?ien (e =a &ora=i(a( (e =a 7$erri==a, pero era a*8N-
E*a opinin f$e corro?ora(a na(a &eno* B$e por e= propio Fir&enic),
*e7@n Mi7$e= Bona**o, perio(i*ta, e*critor, e4 a*e*or (e pren*a (e CA&pora, e4
(iri7ente (e Montonero* H act$a= (ip$ta(o, B$ien en $no (e *$* =i?ro*, 9iario de un
clandestino, re=ata $na re$nin B$e t$o con NE= PepeN =$e7o (e= a*e*inato (e R$cci
H &ientra* prepara?a =a *a=i(a (e= (iario parti(ario +oticias, en c$Ho *taff fi7$rar8a
co&o (irector- A==8, Fir&enic) =e confir& Noficia=&ente B$e R$cci f$e eLec$ta(o por
=a Or7aniMacinN- Sie&pre *e7@n Bona**o, Fir&enic) Ninc=$*o *$7iere B$e e= capo
,1
(e =a UOM, LorenMo Mi7$e=, =e (io =$M er(e a= atenta(o, a= *$7erir B$e *$
co&paJero H ria= en &eta=@r7ico* era e= o?*tAc$=o centra= para $n eent$a=
ac$er(o con =a Or7aN-
La* re$nione* entre e= Loro H =o* &ontonero* *i7$ieron ca*i
in&e(iata&ente (e*p$%* (e= a*e*inato (e R$cci- A principio* (e oct$?re (e 5:;2
Cafiero, B$e era e= tit$=ar (e =a CaLa Naciona= (e A)orro H Se7$ro, ==a& a *$
(e*pac)o a Ca*ti==o- NLorenMo B$iere )a?=ar con $*te(e* para B$e no )aHa
(e*pe=ote* en =a P=aMa (e MaHoN, =e (iLo, en a=$*in a= acto (e= 5/ (e oct$?re por =a
tercera a*$ncin pre*i(encia= (e K$an Pern-
Ca*ti==o infor& a =a Con($ccin Naciona= (e Montonero*, B$e =o a$toriM a
conc$rrir a =a cita L$nto con otro* Lefe* (e =a KTP! E&i=iano Co*ta, C$i==er&o Creco H
EnriB$e K$AreM- C$an(o ==e7aron a= ?$nGer (e =a UOM, en =a ca==e Can7a==o, ieron
B$e en =a p=anta ?aLa =o* e*pera?a $n c=i&a e*pe*o! )a?8a &$c)o* 7$ar(ae*pa=(a*
(e LorenMo H Npe*a(o*N (e =a Concentracin Naciona= Unier*itaria, $n 7r$po (e
c)oB$e (e =a $=tra(erec)a, B$e =e* &o*tra?an =a* ar&a* &ientra* a=7$no* *e
acerca?an a pa=par=o* con pinta (e poco* a&i7o*- E==o* ta&?i%n e*ta?an Nca=Ma(o*N-
En =a p$erta (ii*aron a NLa&paritaN, $n inconf$n(i?=e co=a?ora(or (e LorenMo-
QE*ta&o* ca=Ma(o*- No B$ere&o* (eLar =a* ar&a* acA, pero =a* a&o* a
(eLar arri?a, ante* (e entrar a= (e*pac)o (e LorenMo Mi7$e= Q=e e4p=icaron-
QPor or(en (e LorenMo, =o* co&paJero* no an a *er pa=pa(o* (e ar&a* Q
(iLo La&parita a =o* c$*to(io* en oM &$H a=ta, ca*i 7ritan(o-
La&parita =o* con($Lo a= B$into pi*o, (on(e no *e =o* rei*, en =o B$e f$e
interpreta(o por =o* i*itante* co&o $na inconf$n(i?=e e ine*pera(a &$e*tra (e
confianMa H ?$ena o=$nta(- Lo* )icieron e*perar $no* &in$to* en =a *a=a (e
re$nione* (e= *ecretaria(o 7enera= (e =a UOM )a*ta B$e entr LorenMo, *o=o H en
&an7a* (e ca&i*a-
QCo&paJero*, "B$i%n &at a R$cci' Qpre7$nt LorenMo a ?oca (e Larro,
=$e7o (e =o* *a=$(o* (e ri7or H ante* (e B$e *$* i*itante* a=canMaran a *entar*e en
=o* *i==one* (e c$ero ne7ro- Lo* *in(ica=i*ta* &ontonero* *e B$e(aron )e=a(o*- Uno
(e e==o* pen* B$e *e en8a =a ?a=acera H ?$*c in*tintia&ente *$ ar&a, pero
LorenMo, =$e7o (e $na pa$*a teatra=, L$nt =a* &ano* H *i7$i )a?=an(o-
QLa UOM =o )a?8a p$e*to a Ko*% en =a CCT, pero =$e7o Ha no p$(o
contro=ar=o- Ten8a $n carActer &$H (if8ci=- Era incontro=a?=e- A$nB$e )aH B$e
reconocer B$e *ie&pre f$e &$H =ea= a= Cenera= H a= Moi&iento--- Co&paJero*,
B$iero a7ra(ecer=e* B$e )aHan eni(o )a*ta %*ta, n$e*tra ca*a, para re$nir*e
con&i7o-
QPor faor, LorenMo, =o* a7ra(eci(o* *o&o* no*otro* H e*ta&o* &$H
contento* (e B$e no* )aHa* inita(o Q*a=t $no (e =o* inita(o*, e4pre*an(o con e=
tono (e *$ oM e= a=iio 7enera=iMa(o (e =o* i*itante*-
,:
QMiren, co&paJero*, *i a&o* a =a P=aMa ta= co&o e*ta&o* )oH, no*
a&o* a &atar entre no*otro*, =o* 7re&io* H =a L$ent$(, &ientra* e= )iLo (e p$ta
(e LpeM Re7a *e a a e*tar ca7an(o (e ri*a- MeLor, pon7A&ono* (e ac$er(o entre
no*otro*, (ii(a&o* =o* =$7are* B$e a&o* a oc$par en =a P=aMa, B$e na(ie *e )a7a
e= io, H &eta&o* en e= &e(io a =o* (e C$ar(ia (e Fierro H a =o* (e otra*
a7r$pacione*, B$e *e7$ro B$e no an a ir ar&a(o*- A*8, e==o* )acen (e co=c)n-
A=7$na piJa *ie&pre a a )a?er, *o&o* to(o* peroni*ta*, pero no tiene B$e pa*ar a
&aHore*-
A= fina=, ca(a $no oc$p *$ =$7ar en =a P=aMa H no )$?o io=encia a$nB$e
Pern t$o B$e )a?=ar a *$ p$e?=o (etrA* (e i(rio* ?=in(a(o*- F$e =a pri&era eM
B$e =o )iMo a*8, tan prote7i(o- Un *i7no (e =o* n$eo* tie&po*-
C$==o c$enta B$e Nten8a&o* $na ?$ena re=acin con LorenMo H con =a* ,/, H
e= 5> o e= 5< (e oct$?re (e 5:;2 LorenMo no* ofrece $na for&a (e re=acin po=8tica
B$e inc=$8a $n =$7ar para =a KTP en =o* 7re&io*, en e= &oi&iento o?rero- E*o *e
cort =$e7o (e= 5; (e oct$?re por e= acto B$e *e )iMo en Cr(o?a para pre*entar
p@?=ica&ente =a f$*in entre Montonero* H FAR, B$e =a UOM interpreta co&o $na
&$e*tra (e B$e B$er8a&o* copar =a* co&i*ione* interna* (e =a* fA?rica*, por =o B$e
*acan $na *o=icita(a en contraN-
LorenMo *ie&pre con*er a=7$no* p$ente* con =o* &ontonero* H ta= eM
por e*o n$nca *$fri $n atenta(o, ni *iB$iera $na a&enaMa concreta, (e*(e e*e
co*ta(o (e= arco po=8tico- Con =o* aJo*, *$ principa= a?o7a(o, Fernan(o Torre*, f$e
e= (efen*or (e Fir&enic) en =o* L$icio* ($rante e= retorno a =a (e&ocracia, =$e7o (e
=a *an7rienta (icta($ra entre 5:;, H 5:123 LorenMo reci?i en *$ ca*a (e Vi==a
L$7ano a Mar8a E=pi(ia Mart8neM A7]ero, =a e*po*a (e Fir&enic), H )a*ta ofreci
a*i*tencia econ&ica a =a fa&i=ia (e C$==o c$an(o %*te e*t$o (eteni(o en Vi==a
Deoto- Cran(e f$e =a *orpre*a (e An8?a= R$cci, e= )iLo (e= e4 *ecretario 7enera= (e
=a CCT, en 5:1/, c$an(o f$e a *a=$(ar=o a *$ ca*a H *e top en =a p$erta (e
entra(a con C$==o, B$e ta&?i%n e*ta?a (e i*ita- #$iMA co&o te*ti&onio (e to(o
e*to, H (e a=7$no* enc$entro* &A* B$e no *e conoMcan, e= /; (e &arMo (e 5::0,
&ientra* fe*teLa?a *$ c$&p=eaJo* n@&ero *e*enta H tre* en e= carrito (e =a
co*tanera A =o* A&i7o*, LorenMo reci?i =a i*ita ine*pera(a (e Per(8a H Fernan(o
Vaca NaraLa, B$iene* aca?a?an (e *er in($=ta(o* por e= pre*i(ente Car=o* Mene&-
E==o*, *o=e&ne*, cr$Maron e= *a=n H =e entre7aron co&o re7a=o $na p=aB$eta! NA=
co&paJero LorenMo Mi7$e= en *$ c$&p=eaJo*- Con $ni(a(, *o=i(ari(a( H
or7aniMacin con*tr$ire&o* =a Ar7entina L$*ta, =i?re H *o?erana- Montonero*N- I *e
*acaron foto* con e= c$&p=eaJero- #$iene* e*t$ieron a==8 a*e7$ran B$e e= 7e*to
*orpren(i a to(o* =o* inita(o* &eno* a LorenMo, a B$ien, co&o (e co*t$&?re, no
*e =e &oi $n pe=o-
;0
Cap8t$=o 1
LA VANCUARDIA DE LA CLASE
6a ideolo-1a de 8ern es contradictoria con nuestra
ideolo-1a porque nosotros soos socialistas. +uestra
ideolo-1a es el socialiso porque el socialiso es el estado
que e;or representa los intereses de la clase o#rera. : un
proyecto de van-uardia es el proyecto de una or-ani/acin
pol1tica que eKpresa los intereses de la clase o#rera.
Fir&enic) a fin (e *eptie&?re o principio* (e oct$?re
(e 5:;2, en =a c)ar=a con =o* Nc$a(ro*N
B$e re*pon(8an a Montonero*-
Lo* &ontonero*, por $n =a(o, H =o* (iri7ente* *in(ica=e*, por e= otro, f$eron
=o* (o* po=o* principa=e* (e= conf=icto (e*ata(o (entro (e= peroni*&o a partir (e= 5;
(e noie&?re (e 5:;/, c$an(o *e pro($Lo e= pri&er retorno (e Pern a =a Ar7entina
H B$e( c=aro B$e e= peroni*&o e*ta?a por o=er a= 7o?ierno- Pern co&p=et e*e
triAn7$=o en e= %rtice *$perior H trat (e a(&ini*trar en *$ ?eneficio, (e con($cir,
e*a* po(ero*a* f$erMa* enfrenta(a* (entro (e *$ Moi&iento- Intent co=ocar*e por
enci&a (e =a* parte*, en *$ po*t$ra tra(iciona= (e S$&o Pont8fice B$e, infa=i?=e,
?en(ice a to(o* *$* fie=e*, e*t%n a *$ (erec)a, en e= centro o a *$ iMB$ier(a-
QCa(a $no (entro (e= Moi&iento tiene $na &i*in- La &8a e* =a &A*
in7rata (e to(a*! &e ten7o B$e tra7ar e= *apo to(o* =o* (8a*- Otro* *e =o tra7an (e
c$an(o en c$an(o- En po=8tica, to(o* tienen B$e tra7ar $n poco e= *apo- Pero Ho
)a7o aB$8 (e Pa(re Eterno, ?en(i7o N$r?i et or?iN- "Por B$%' PorB$e &i &i*in e*
%*a- La &i*in &8a e* =a (e a7=$tinar e= &aHor n@&ero po*i?=e- A)ora, (entro (e
e*o )aH (i*tinta* po*icione*- A &8 *e &e pre*entan to(o* =o* (8a* H &e (icen!
NP*to* *on trai(ore*N, H ienen otro* H (icen! NLo* trai(ore* *on =o* otro*N- I Ho
*ie&pre =e* (i7o =o &i*&o, porB$e to(o* =o* B$e ienen &e (icen! NUPero no*otro*
tene&o* raMnVN, H Ho =e* (i7o! NTa= eM *8, pero Ho no *oH L$eM, no e*toH para
(ar=e* =a raMn- Io e*toH para ==ear=o* a to(o*, ?$eno* H &a=o*N- PorB$e *i B$iero
==ear *=o =o* ?$eno* &e oH a B$e(ar con &$H poB$ito*- I en po=8tica con &$H
;5
poB$ito* no *e p$e(e )acer &$c)o- P*ta e* &i &i*in, B$e, co&o (i7o, e* =a &A*
in7rata (e to(a*- M$c)a* ece* iene $n tipo a= B$e Ho =e (ar8a $na pata(a H =e
ten7o B$e (ar $n a?raMo-
Para Pern, *$ Moi&iento (e?8a tener a=a* $?ica(a* a (erec)a e iMB$ier(a
*ie&pre B$e co&partieran *$* i(ea* ?A*ica*-
QTene&o*, *8, $na i(eo=o78a H $na (octrina, (entro (e =a c$a= no* a&o*
(e*arro==an(o- A=7$no* e*tAn a =a (erec)a (e e*a i(eo=o78a H otro* e*tAn a =a
iMB$ier(a, pero e*tAn en =a i(eo=o78a- Lo* (e =a (erec)a prote*tan porB$e e*tAn =o*
(e =a iMB$ier(a, H =o* (e =a iMB$ier(a prote*tan porB$e e*tAn =o* (e =a (erec)a- Io
no *% c$A= (e =o* (o* tiene raMn- Pero e*o e* $na co*a B$e no &e intere*a- Me
intere*a B$e e4i*ta $n Moi&iento B$e *ea, (ire&o*, &$=tifac%tico, B$e ten7a to(a*
=a* faceta* B$e $n Moi&iento (e?e tener- E*to no e* $n parti(o po=8tico- En
con*ec$encia, no p$e(e *er ni *ectario, ni e4c=$Hente- Ca(a $no p$e(e tener *$
i(ea, pero tenien(o $n o?Letio co&@n-
E= triAn7$=o for&a(o por Pern, e= *in(ica=i*&o H Montonero* conten8a a
to(a* =a* f$erMa* B$e con($Leron a= peroni*&o por tercera eM a= 7o?ierno 7racia*
a= tri$nfo e=ectora= (e= 55 (e &arMo (e 5:;2- To(a* =a* fraccione* B$e co&pon8an a=
peroni*&o ce=e?raron =a (errota (e =o* &i=itare*, pero pronto tanto e= a=a iMB$ier(a
6Montonero*9 co&o e= a=a (erec)a 6=o* *in(ica=i*ta*9 o=ieron a *$ =$c)a interna
para (efinir =a orientacin (e= n$eo 7o?ierno, (e= pre*i(ente F%ctor K- CA&pora,
co&o e4p=ican Si=ia Si7a= H E=i*eo Vern en e= =i?ro 8ern o uerte.
QE= peroni*&o B$e ==e7a a= po(er en 5:;2 e* $n co&pro&i*o entre
fraccione* B$e tienen (e )ec)o proHecto* po=8tico* &$H (iferente* H c$Ho @nico
t%r&ino (e $ni(a( e* =a per*ona (e Pern- La 7$erra (entro (e= peroni*&o, B$e Ha
e4i*t8a pero B$e *e &anife*t a?ierta&ente en e= &o&ento (e= tri$nfo e=ectora=, f$e
*in ($(a $na =$c)a *in c$arte= por e= contro= (e= parti(o H (e= 7o?ierno, pero f$e
*o?re to(o $n co&?ate en e= B$e ca(a fraccin trat (e arra*trar a= =8(er )acia *$
propia po*icin-
E= 7o?ierno (e CA&pora *e reco*t *o?re Montonero* H *$* a7r$pacione*
L$eni=e* afine*, (e *$perficie, $na *it$acin B$e f$e corre7i(a &A* ?ien
(rA*tica&ente por Pern, pri&ero con *$ retorno (efinitio a =a Ar7entina H =$e7o
con =a ren$ncia (e CA&pora e= 52 (e L$=io (e 5:;2, B$e f$e ii(a por =a K$ent$(
Peroni*ta co&o $n 7o=pe (e E*ta(o contra e==o*- F$?o $na n$ea e=eccin, e= /2 (e
*eptie&?re (e 5:;2, en =a B$e Pern re*$=t prActica&ente p=e?i*cita(o- Do* (8a*
(e*p$%*, R$cci f$e acri?i==a(o a ?a=aMo*! =a &$erte, $na re*p$e*ta &i=itar,
ree&p=aMa?a a =a pa=a?ra, a =a accin po=8tica- E= a*e*inato o=8a a conertir*e en
$na )erra&ienta po=8tica, co&o )a?8a oc$rri(o con e= 7enera= Pe(ro Ara&?$r$ en
5:;0, a$nB$e e4i*t8an aria* (iferencia*! e= pa8* )a?8a retorna(o a =a (e&ocracia,
;/
e= peroni*&o contro=a?a e= 7o?ierno, Pern Ha no e*ta?a en e= e4i=io, H R$cci no
ten8a &$c)o B$e er con Ara&?$r$-
Para aB$e==a %poca Ha )a?8a )ec)o *$ aparicin $n c$arto factor! =a
(erec)a peroni*ta ar&a(a, inc$=a(a a= *ecretario pria(o (e Pern H &ini*tro (e
Biene*tar Socia=, Ko*% LpeM Re7a- F$e e= /0 (e L$nio (e 5:;2 en =a &atanMa (e
EMeiMa- Si ?ien =o* &ontonero* intentaron inc$=ar a e*a (erec)a ar&a(a con =a
N?$rocracia *in(ica=N H %*e f$e $no (e =o* ar7$&ento* $ti=iMa(o* para L$*tificar =a
e=i&inacin (e R$cci, *e trat (e $n actor (iferente, B$e reci%n a partir (e fine* (e
noie&?re (e 5:;2 to&ar8a c$erpo en =a Trip=e A, =a A=ianMa Antico&$ni*ta
Ar7entina- A(e&A*, e= a$7e (e =a Trip=e A oc$rri (e*p$%* (e= fa==eci&iento (e
Pern, e= 5S (e L$=io (e 5:;>, H LpeM Re7a, conerti(o en e= pre*i(ente en =a*
*o&?ra*, ter&in enfrenta(o con =a N?$rocracia *in(ica=N, encarna(a en LorenMo
Mi7$e=, B$e =o eHect (e= 7o?ierno, (e= po(er H (e= pa8* a= aJo *i7$iente, =$e7o (e
$na &a*ia prote*ta en =a P=aMa (e MaHo-
Vo=ien(o a= triAn7$=o ori7ina=, B$e no* aH$(a a enten(er =a (inA&ica (e=
peroni*&o )a*ta =a r$pt$ra entre Pern H Montonero* en e= acto (e= 5S (e &aHo (e
5:;>, e= Cenera= a?an(on *$ po*icin (e Pa(re Eterno &$c)o ante* (e *$ tri$nfo
(e= /2 (e *eptie&?re (e 5:;2- Co&enM a correr*e )acia e= a=a *in(ica= con =a
&atanMa (e EMeiMa, c$an(o ac$* (e =a tra7e(ia a =o* Ninfi=tra(o*N, a N=o* B$e
in7en$a&ente pien*an B$e p$e(en copar n$e*tro Moi&iento o to&ar e= po(er B$e
e= p$e?=o )a reconB$i*ta(oN, H *e (efini con c=ari(a( ($rante =a n$ea ca&paJa
e=ectora=, B$e, a (iferencia (e =a B$e *e )a?8a rea=iMa(o apena* *ei* &e*e* ante*,
f$e prota7oniMa(a por =o* *in(icato*, con R$cci co&o 7ran ?a*tonero- La
e*ceno7raf8a =o (e&$e*tra! Pern pa* a (iri7ir *$* (ar(o* contra =o* &ontonero*
(e*(e =a CCT con *$* Nc)ar=a* &a7i*tra=e*N (e =o* &arte*, H e= @nico acto &a*io (e
=a ca&paJa f$e $n (e*fi=e frente a =a centra= o?rera! Montonero* H *$* a7r$pacione*
L$eni=e* ==earon &$c)a 7ente, pero Pern =o* &ira?a (e*(e e= ?a=cn ce7eti*ta
ro(ea(o por =a p=ana &aHor (e =a o(ia(a N?$rocracia *in(ica=N- Ta&?i%n e*t$ieron
con %= *$ &$Ler, I*a?e=ita, can(i(ata a ice, H LpeM Re7a, B$e intent co&p=acer=o
con $na interpretacin re?$*ca(a-
QCenera=, no *on tanto*! (an $e=ta =a e*B$ina H $e=en a pa*ar frente a
no*otro*-
QNo, Lopecito, no pa*an (o* ece*- Pero %*to* no *on n$e*tro*-
Pern *e )a?8a (eci(i(o por e= *in(ica=i*&o, B$e, con R$cci en =a CCT, =e
7arantiMa?a $na e*tr$ct$ra (e po(er H (e =ea=ta( (entro (e *$ Moi&iento-
A e*a a=t$ra, Pern Ha *e )a?8a conenci(o (e B$e por =o &eno* =o*
principa=e* Lefe* &ontonero* no e*ta?an Nen =a i(eo=o78aN, en =a (octrina (e *$
Moi&iento, no ten8an N$n o?Letio co&@nN a= *$Ho-
;2
Entre =a* con*i7na* NUPern, Eita, =a patria peroni*taVN (e =o* *in(icato*, H
NUPern, Eita, =a patria *ocia=i*taVN (e =o* &$c)ac)o* B$e )a*ta )ac8a re=atia&ente
poco tie&po for&a?an parte (e *$ NL$ent$( &arai==o*aN, e= Cenera= )a?8a opta(o
por =a pri&era-
Lo* &ontonero* ta&?i%n )a?8an ca&?ia(o o, a= &eno*, )a?8an e4p=icita(o
*$* (iferencia* con e= Cenera=- E= conf=icto apareci con niti(eM c$an(o *e
a*$&ieron co&o =a Nan7$ar(iaN (e =a c=a*e o?rera, $n concepto to&a(o (e=
&ar4i*&o =enini*ta B$e =o* ==ear8a, en poco tie&po, a $na po*icin in*o*teni?=e! e=
peroni*&o *in Pern- Para(Lica&ente, e*o Ha )a?8a *i(o intenta(o en =a (%ca(a
anterior por A$7$*to Van(or, e= &A* ?ri==ante (e =o* N?$rcrata* *in(ica=e*N-
E*te 7iro f$e e4p=ica(o por Mario Fir&enic) en =a c)ar=a con =o* principa=e*
(iri7ente*, =o* Nc$a(ro*N, (e =a* a7r$pacione* L$eni=e* B$e re*pon(8an a
Montonero*, B$e t$o =$7ar en =a Ci$(a( Unier*itaria (e =a Unier*i(a( (e B$eno*
Aire* 6UBA9 en =o* @=ti&o* (8a* (e *eptie&?re o en =a pri&era B$incena (e oct$?re
(e 5:;2-
QLa i(eo=o78a (e Pern e* contra(ictoria con n$e*tra i(eo=o78a porB$e
no*otro* *o&o* *ocia=i*ta*, e* (ecir, para no*otro* =a Co&$ni(a( Or7aniMa(a, =a
a=ianMa (e c=a*e*, e* $n proce*o (e tran*icin a= *ocia=i*&o, e= c$a=, a(e&A*,
enten(e&o*, por e= anA=i*i* (e =a rea=i(a(, B$e e* o?=i7a(o3 e* (ecir, no )aH for&a*
(e frenar=o! (e*arro==a(a* =a* tarea* (e =i?eracin naciona=, apoHa(o en =o*
tra?aLa(ore* nece*aria&ente *e conc=$irA en =a con*tr$ccin (e =a patria *ocia=i*ta
6?an(era B$e tanto )e&o* 7rita(o9-
E==o* ?$*ca?an e= *ocia=i*&o, a (iferencia (e Pern, B$ien Nno e* parti(ario
(e $na reo=$cin io=enta ni (e $n ca&?io (e *i*te&a, *ino B$e e* parti(ario (e $n
ca&?io pro7re*io (e =a* e*tr$ct$ra* (entro (e= *i*te&a, H, a(e&A*, entre e=
tie&po H =a *an7re e=i7e e= tie&poN-
A partir (e e*a (efinicin i(eo=7ica, Fir&enic) e*c=areci c$A= era e= ro= B$e
=o* &ontonero* *e atri?$8an! e= (e an7$ar(ia (e= pro=etaria(o-
QN$e*tra i(eo=o78a e* e= *ocia=i*&o porB$e e= *ocia=i*&o e* e= e*ta(o B$e
&eLor repre*enta =o* intere*e* (e =a c=a*e o?rera- I $n proHecto (e an7$ar(ia e*
e= proHecto (e $na or7aniMacin po=8tica B$e e4pre*a =o* intere*e* (e =a c=a*e
o?rera-
Por =o tanto, =o* &ontonero* no eran $na* *i&p=e* Nfor&acione* e*pecia=e*N
(e= peroni*&o, B$e, co&o *o*ten8a Pern, )a?8an *eri(o para =$c)ar contra =a
(icta($ra, pero B$e, $na eM rec$pera(a =a (e&ocracia, ten8an B$e (eLar =a* ar&a*
H (e(icar*e a =a po=8tica-
QNo*otro* pen*a&o* )oH B$e Pern no* (eno&in (e entra(a
Nfor&acione* e*pecia=e*N porB$e (entro (e *$ proHecto i(eo=7ico H (e *$ proHecto
po=8tico no ca?e =a nocin (e an7$ar(ia, o *ea, =a an7$ar(ia or7aniMa(a-
;>
Entonce*, %ra&o* $na e*pecie (e ?raMo ar&a(o (e= peroni*&o- Una Nfor&acin
e*pecia=N e* a=7o B$e e4i*te para $n &o&ento e*pecia=3 =a (icta($ra era $n
&o&ento e*pecia=- Para co&?atir=a por to(o* =o* &e(io*, reB$er8a $na e*tr$ct$ra
or7aniMatia ta&?i%n e*pecia=- Si *o&o* Nfor&acione* e*pecia=e*N H no )aH proHecto
(e an7$ar(ia, =a co*a e* &$H c=ara! ten8a&o* prActica&ente B$e (i*o=erno*- Si
no *o&o* Nfor&acione* e*pecia=e*N H =o B$e )aH e* $n proHecto po=8tico.i(eo=7ico,
B$e tiene *$ i&p=e&entacin e*trat%7ica, entonce* no *=o no )aH B$e (i*o=er*e,
*ino B$e )aH B$e =o7rar =a con($ccin (e= Moi&iento Peroni*ta para tran*for&ar=o
en Moi&iento (e Li?eracin Naciona= tota=, e* (ecir B$e e*o *e con*tit$Ha en $na
)erra&ienta po=8tico.&i=itar B$e (e*a=oLe a =o* e=e&ento* B$e (i*tor*ionan =a
e*encia (e= Moi&iento (e Li?eracin Naciona= en e= peroni*&o-
Fir&enic) a(&iti B$e a*$&ir*e co&o =a an7$ar(ia (e =a c=a*e o?rera =o*
==ea?a a $n enfrenta&iento (eci*io, &orta=, con Pern por =a con($ccin (e=
Moi&iento-
QLa con($ccin e*trat%7ica para Pern e* $niper*ona=3 e* e= con($ctor H
*$* c$a(ro* a$4i=iare*- E*o e* contra(ictorio con $n proHecto (e an7$ar(ia, en
(on(e =a con($ccin e*trat%7ica =a eLerce $na or7aniMacin, e* (ecir, e*
p=$riper*ona=3 no e* $n )o&?re3 no )aH $n con($ctor- I a(e&A* a partir (e a==8, (e=
)ec)o (e= (e*arro==o (e n$e*tro proHecto H (e n$e*tra preten*in, ta= eM
N(e*&e(i(aN, (e *er con($ccin e*trat%7ica, *$r7en confrontacione* o
co&petencia* (e con($ccin-
E*a* (efinicione* i(eo=7ica* H or7aniMatia* no *i7nifica?an B$e e*t$ieran
(i*p$e*to* a (eLar e= peroni*&o H a ?$*car otra trinc)era (e =$c)a- M$H por e=
contrario, =a intencin era per&anecer a==8 H ree&p=aMar a Pern para con($cir a=
Moi&iento )acia e= *$eJo *ocia=i*ta-
QE= peroni*&o e* o?=i7a(a&ente e= &oi&iento (e &a*a* naciona=i*ta H
reo=$cionario por e= c$a= pa*a ine4ora?=e&ente =a reo=$cin- E* (ecir, preten(er
(e*arro==ar $na reo=$cin f$era (e= peroni*&o, por contra(iccione* i(eo=7ica* con
Pern, e* a?*$r(o3 ter&inar8a&o*, a)8 *8, en e= PCR 6Parti(o Co&$ni*ta
Reo=$cionario, N- (e= A-9- Lo B$e rea=&ente no* intere*a e* pro($cir =a
tran*for&acin interna (e= Moi&iento K$*ticia=i*ta a tra%* (e= (e*p=aMa&iento (e
=a ?$rocracia-
En e*e &arco, Fir&enic) i(entific a =a N?$rocracia *in(ica=N co&o e= 7ran
ene&i7o interno (e Montonero* Ha B$e era e= piot *o?re e= B$e *e e*ta?a
apoHan(o Pern para enfrentar=o*, para NaniB$i=arno*N, para (i*o=er=o* co&o 7r$po
ar&a(o-
QEn e= Moi&iento Peroni*ta )aH, *a=an(o a Pern, (o* f$erMa* or7Anica*
B$e *on =a ?$rocracia H no*otro*, B$e *on (o* proHecto*- Si Pern preten(e
co&?atir a =o* (o* i&peria=i*&o* 6e= nortea&ericano H e= r$*o, N- (e= A-9 H opta por
;<
*$ proHecto i(eo=7ico 6Co&$ni(a( Or7aniMa(a, a=ianMa (e c=a*e*, N- (e= A-9 para
co&?atirno* a no*otro* no =e B$e(a &A* re&e(io, a$nB$e no =e 7$*te, B$e
apoHar*e en =a ?$rocracia-
La N?$rocracia *in(ica=N f$e (efini(a co&o N$n e*ta&ento, $na capa *ocia=,
con caracter8*tica* propia* H (iferencia(a* (e= re*to (e =o* *ectore* *ocia=e* (e=
Moi&iento- E*te *ector, B$e e* (e e4traccin o?rera, e4pre*a $na i(eo=o78a B$e no
e* =a (e =a c=a*e o?rera- Inc=$*o, no e* )o&o7%neo entre *8- Tiene $n c@&$=o (e
contra(iccione* interna*3 e*a* contra(iccione* (erian (e B$e a =o =ar7o (e =a
e4i*tencia (e= Moi&iento Peroni*ta, en partic$=ar (e*(e e= << en a(e=ante, *e )a
i(o ?$rocratiMan(o e= nie= (e con($ccin H *e )a i(o en(ien(o H corro&pien(o,
pero no to(o* por i7$a= porB$e no )an teni(o to(o* =a* &i*&a* po*i?i=i(a(e*! =o*
(iri7ente* (e =o* *in(icato* B$e (epen(8an (irecta&ente (e =a* e&pre*a*
i&peria=i*ta* t$ieron &eLore* po*i?i=i(a(e* B$e e= *in(icato (e fi(eero*N-
Fir&enic) =e ne7a?a a =a N?$rocracia *in(ica=N =a repre*entacin (e =o*
intere*e* (e =a c=a*e tra?aLa(ora! e*e t8t$=o =e pertenec8a a Montonero* H =o
=e7iti&a?a para $na =$c)a *in c$arte= contra =o* i&po*tore*, pri&ero por =a
con($ccin (e= Moi&iento H =$e7o por =a reo=$cin *ocia=i*ta-
QLo @nico B$e ?$*ca e* pre*erar =a e*tr$ct$ra (e po(er H pre*erar *$
po(er- La ?$rocracia e*, por (efinicin, participacioni*ta- P$e(e *er participacioni*ta
con e= i&peria=i*&o H p$e(e *er participacioni*ta con e= L$*ticia=i*&o-
Fa?8a en aB$e= Fir&enic) $na c=ara inf=$encia (e= &ar4i*&o =enini*&o, B$e
a?arca?a ta&?i%n a *$* co&paJero* (e =a Con($ccin Naciona=, ta= co&o B$e(
ref=eLa(o en $n (oc$&ento oficia= (e Montonero* (e aB$e==a %poca, B$e apareci
ca*i en *i&$=tAneo con e= a*e*inato (e R$cci ?aLo $n no&?re po&po*o! NLa Bi?=iaN-
Era $n =en7$aLe H $n &%to(o (e anA=i*i* to&a(o (e= N*ocia=i*&o cient8ficoN H ?a*a(o
en =a =$c)a (e c=a*e* co&o &otor (e =a )i*toria, B$e =e per&it8an enten(er no *=o
=a rea=i(a( act$a= *ino ta&?i%n aiMorar e= f$t$ro a tra%* (e =a co&pren*in (e =a*
=eHe* No?Letia*N (e= (e*arro==o *ocia=-
F$e V=a(i&ir Lenin B$ien *o*t$o B$e Ne= parti(o e* e= *ector po=8tica&ente
con*ciente H aanMa(o (e =a c=a*e o?rera, (e =a c=a*e reo=$cionaria3 e* *$
an7$ar(iaN- I e*o era a*8 porB$e e*ta?a (iri7i(o por N$na teor8a (e an7$ar(iaN H
porta?a =a Ni(eo=o78a correctaN, e= &ar4i*&o, B$e era Npro=etariaN por (efinicin H
f$nciona?a co&o N$na 7$8a para =a accinN- No i&porta?a B$e =a &aHor8a (e =o*
c$a(ro* (e Montonero* no proiniera (e =a c=a*e a =a B$e a*pira?a a ?eneficiar- Para
Lenin, =a an7$ar(ia era in(i*pen*a?=e para (e*pertar =a conciencia reo=$cionaria
(e =a c=a*e tra?aLa(ora porB$e, (e =o contrario, por *$* propio* &e(io*, e==a *=o
po(r8a (e*arro==ar, con *$erte, $na conciencia *in(ica=-
;,
QLa conciencia po=8tica (e c=a*e no *e =e p$e(e aportar a= o?rero &A* B$e
(e*(e e= e4terior, e*to e*, (e*(e f$era (e =a =$c)a econ&ica, (e*(e f$era (e =a
e*fera (e =a* re=acione* entre o?rero* H patrone*-
En otra* pa=a?ra*, =a co&po*icin (e c=a*e (e $n parti(o reo=$cionario no
*i7nifica na(a en =a (eter&inacin (e *$ carActer (e c=a*e- Lenin (efen(i
con*tante&ente e*ta i(ea, afir&an(o, por eLe&p=o, B$e e= Parti(o La?ori*ta in7=%*
era $n parti(o ?$r7$%* a$nB$e *$* &ie&?ro* f$eran tra?aLa(ore*, &ientra* B$e $n
peB$eJo 7r$po *in ra8ce* en =a c=a*e tra?aLa(ora ten8a (erec)o, por e= *o=o )ec)o
(e profe*ar =a (octrina &ar4i*ta, (e proc=a&ar*e co&o @nico repre*entante (e=
pro=etaria(o H e4c=$*ia encarnacin (e =a conciencia pro=etaria- P*e e* $n atri?$to
B$e reiin(icaron to(o* =o* parti(o* o for&acione* =enini*ta* (e= &$n(o, &A* a==A
(e *$ ta&aJo H (e *$ inc$=acin rea= con =a c=a*e o?rera-
Fir&enic) )a?8a *i(o &A* c=aro a@n en *$ (i*c$r*o (e= // (e a7o*to (e
5:;2, en $n acto en =a canc)a (e At=anta, (on(e =a&ent B$e en e= Pacto Socia=
fir&a(o con =o* e&pre*ario* (e =a Confe(eracin Cenera= Econ&ica N=o* tra.
?aLa(ore* no tienen repre*entante*--- PorB$e tienen a==8, en =a CCT, $na ?$rocracia
con c$atro ?$rcrata* B$e no repre*entan ni a *$ a?$e=aN, &ientra* =a &$=tit$(,
&A* (e c$arenta &i= per*ona*, *e ent$*ia*&a?a H corea?a (o* con*i7na*
conoci(a*!
QUSe a a aca?ar, *e a a aca?ar, =a ?$rocracia *in(ica=V
QUR$cci trai(or, a o* te a a pa*ar =o B$e =e pa* a Van(orV
NCo&paJero*! e*a con*i7na ref=eLa er(a(era&ente =o B$e e*ta&o*
(icien(o--- No e4i*te =a &A* &8ni&a po*i?i=i(a(- E= tie&po---N, contin$ Fir&enic),
pero *$ fra*e *e per(i en e= 7riter8o (e =a 7ente-
QE* (ecir, no e* B$e no*otro* e*te&o* en contra (e =a e4i*tencia (e $n
pacto *ocia= *ino B$e cree&o* B$e %*te 6e= fir&a(o en L$nio, N- (e= A-9 no ref=eLa =o*
intere*e* (e =o* tra?aLa(ore* H por =o tanto (e?erA *er &o(ifica(o porB$e *i no, no
)aH nin7@n proce*o (e =i?eracin po*i?=e-
La &$=tit$( aco&paJ con otra con*i7na!
QULa c=a*e o?rera (iri7e =a ?at$ta para B$e ?ai=en =o* )iLo* (e p$taV
QCo&paJero*! e= p$nto en c$e*tin--- E= p$nto en c$e*tin e* B$e to(a8a
=a c=a*e tra?aLa(ora no e*tA (e?i(a&ente or7aniMa(a H repre*enta(a, H por =o tanto
no tiene =a ?at$ta--- No no* en7aJe&o* porB$e, *i no, a&o* a encarar &a= e=
accionar3 B$e ten7a =a ?at$ta e* n$e*tro o?Letio- Fa?re&o* (e er, en
con*ec$encia, c&o =a tene&o* B$e to&ar-
Una (e =a* for&a* B$e encontraron, =a &A* po=8tica, para B$e =a c=a*e
o?rera to&ara =a ?at$ta f$e e= =anMa&iento (e =a KTP, B$e ap$nta?a a (e*a=oLar a
=o* caciB$e* *in(ica=e* pri&ero (e =o* 7re&io* H =$e7o (e =a CCT- Era $n o?Letio
a&?icio*o, B$e ap$nta?a a= centro (e= po(er 7re&ia=, co&o e4p=ica E&i=iano Co*ta-
;;
QVe8a&o* B$e )a?8a $na contin$i(a( en =a* =$c)a* 7re&ia=e*, a=7o B$e Ha
en8a (e*arro==An(o*e, H B$i*i&o* con*tit$ir e= referente &A* e*tr$ct$ra= B$e
nece*ita?an =a* (i*tinta* a=ternatia* H a7r$pacione* *in(ica=e* op$e*ta* a =a
?$rocracia *in(ica=- Ante*, e*ta* =$c)a* *e )a?8an enc$a(ra(o en =o* Cre&io*
Co&?atio*, en =a CCT (e =o* Ar7entino*- E*a* a7r$pacione* =o7ra?an
repre*entacin fa?ri= en =o* 7re&io*, en e*pecia= (e *ericio*, pero no po(8an
(e*arro==ar $na prop$e*ta &A* 7=o?a= porB$e =a ?$rocracia *in(ica= *e =o* i&pe(8a-
Sa=o a=7$no* ca*o* en =o* B$e po(8an 7anar =a con($ccin (e $n 7re&io, co&o f$e
e= ca*o (e Ca* (e= E*ta(o-
Se7@n An(r%* Ca*ti==o, NHa ten8a&o* a7r$pacione* en (i*tinto* 7re&io* H
no* L$nta&o*- F$e $na (eci*in po=8tica (e Montonero* para (i*p$tar e= po(er (e =a
?$rocracia *in(ica= Ha B$e ap$ntA?a&o* a ir ree&p=aMAn(o=a )a*ta ==e7ar a
B$e(arno* con =a CCTN-
La KTP ten8a $na or7aniMacin pira&i(a=, (ii(i(a por re7ione* 7eo7rAfica*
co&o =o e*ta?a =a K$ent$( Peroni*ta- En =a Capita= Fe(era=, =a con($ccin e*ta?a
en &ano* (e Co*ta, EnriB$e K$AreM Q(e L$M H F$erMaQ, Ca*ti==o, H C$i==er&o
Creco, (e Ca* (e= E*ta(o- Co&o en to(a* *$* a7r$pacione* (e *$perficie,
Montonero*, B$e ($rante e= retorno a =a (e&ocracia n$nca *e (e*ar& H *ie&pre
t$o $n pie en =a c=an(e*tini(a(, (e*i7na?a $n re*pon*a?=e, $n Nco&i*ario po=8ticoN,
B$e f$nciona?a co&o e= Lefe en =a* *o&?ra*- F$?o ario* en =a KTP, entre e==o*
Foracio Men(iMA?a=, $n e*t$(iante (e A?o7ac8a B$e proen8a (e= 7r$po
De*ca&i*a(o* H B$e =$e7o *e conertir8a en e= Lefe (e= eL%rcito &ontonero, H Car=o*
Fo?ert, con*i(era(o por &$c)o* e= c$a(ro po=8tico &A* =@ci(o (e =a Or7a-
Lo* &ie&?ro* (e =a KTP, co&o =o* inte7rante* (e =a* otra* a7r$pacione* (e
*$perficie, =a K$ent$( Unier*itaria Peroni*ta 6KUP9, por eLe&p=o, for&a?an parte
ta&?i%n (e= aparato ar&a(o (e Montonero*- Era $na (o?=e pirA&i(e, (on(e
&$c)a* ece* e= ro= p@?=ico no coinci(8a con e= raio= a*i7na(o en =a e*tr$ct$ra
c=an(e*tina- Un (iri7ente (e =a K$ent$( Peroni*ta con &$c)a e4po*icin ante =o*
&icrfono*, $n NLetnN, co&o *e (ec8a ?a*tante (e*pectia&ente, po(8a tener $n
ran7o &enor en =a Or7a3 e= B$e era Lefe en =a *$perficie po(8a *er *$?or(ina(o en =a
c=an(e*tini(a(- Era $n e*B$e&a co&p=ica(o, a&?i7$o, B$e tra8a contratie&po* pero
7arantiMa?a e= contro= H =a )e7e&on8a interno* por parte (e =a Con($ccin Naciona=,
NCaro=ina Nata=iaN o CN para =o* 8nti&o*-
La KTP f$e f$n(a(a a fine* (e 5:;/ en e= *in(icato (e Ca* (e= E*ta(o, pero
*$ (e?$t p@?=ico f$e e= /1 (e a?ri= (e 5:;2 en =a Fe(eracin (e Bo4, (on(e )$?o
ario* &i=e* H &$c)o feror! =a reo=$cin e*ta?a a =a $e=ta (e =a e*B$ina H =a
(eci*in (e enfrentar a =a o(ia(a N?$rocracia *in(ica=N en *$ propio terreno *e =e*
pre*enta?a co&o $n LaB$e &ate *e7$ro- Una con*i7na &onopo=iMa?a =o* canto*!
QUKTP, =a n$ea CCTV, UKTP, =a n$ea CCTV
;1
Pronto, =a Con($ccin Naciona= (e Montonero* caracteriM a= cantito co&o
$na N(e*iacinN, Ha B$e e= o?Letio no era ree&p=aMar a =a CCT con otra e*tr$ct$ra
*in(ica= *ino oc$par e= =$7ar (e =o* N?$rcrata*N (e =a centra= o?rera- NUna co*a e*
=a CCT, B$e eB$ia=e a= *in(icato, H otra co*a e* =a KTP, B$e eB$ia=e a =a
a7r$pacin- Tene&o* B$e forta=ecer =a KTP para 7anar =a con($ccin (e to(a =a
CCTN, or(en Fir&enic) en e= acto (e= // (e a7o*to-
La criat$ra &o*tr *$* $Ja* (e*(e e= principio H *e )iMo f$erte en =o*
7re&io* (e *ericio*! Ca* (e= E*ta(o, te=efnico*, O?ra* Sanitaria* (e =a Nacin,
?ancario* H pren*a, H (e= tran*porte! ferroiario* H co=ectiero*- NTen8a&o* po(er H
%ra&o* $na a&enaMa para =a ?$rocracia *in(ica= *in B$e e*to *$ene co&o B$e =e
e*tA?a&o* 7anan(o, B$e po(8a&o* encer $n confe(era= (e =a CCTN, c$enta Co*ta-
Ten8an =8&ite* preci*o*- No &aneLa?an e= Mini*terio (e Tra?aLo, H =a LeH (e
A*ociacione* Profe*iona=e* faorec8a =a repro($ccin 7re&ia= (e= oficia=i*&o- Ca*ti==o
rec$er(a =o B$e pa* en *$ 7re&io-
QEn =a A*ociacin Bancaria ten8a&o* &$c)a f$erMa en =a Capita= H en =a*
7ran(e* ci$(a(e*, pero na(a en e= re*to (e= pa8*- No po(8a&o* 7anar n$nca en e=
nie= naciona=, pero pre*enta&o* $na =i*ta f$erte3 e* (ecir, ==e7a&o* para
pre*entar=a a =a *e(e (e= 7re&io, B$e e*ta?a en =a ca==e ReconB$i*ta, a =a* /5-><,
pero no no* (eLaron pa*ar- E*ta?a to(o cerra(o H a==a(o3 a(entro e*ta?a e=
&ini*tro (e Tra?aLo, Ricar(o Otero, Ucertifican(o B$e )a*ta =a* /> (e e*e (8a (e
cierre no *e )a?8a pre*enta(o nin7$na =i*ta (e opo*icin a= oficia=i*&oV
De to(o* &o(o*, =a KTP preoc$p &$c)o a LorenMo Mi7$e= H a R$cci- L$e7o
(e= acto en =a Fe(eracin (e Bo4, LorenMo ?$*c re$nir*e con =o* N&$c)ac)o*N-
Co*ta e*per af$era3 entraron K$AreM, por =a KTP3 C$==o, por =a KP, H Men(iMA?a=, e=
Nre*pon*a?=eN (e*i7na(o por Montonero*- To(o* o=ieron (e &a= )$&or- LorenMo
=e* )a?8a prop$e*to (ii(ir*e =a* tarea*! B$e or7aniMaran a =o* e*t$(iante* e
)icieran tra?aLo* ?arria=e*, pero B$e =e* (eLaran =o* *in(icato* a e==o*- NFaH B$e
repartir*e ?ien =o* =$7are*! $*te(e*, =a L$ent$(3 no*otro*, =o* 7re&io*- E* =a &eLor
&anera (e B$e =o* peroni*ta* no no* pi*e&o* =a &an7$era entre no*otro*N, =e* (iLo,
ante* (e (e*pe(ir=o*, H =e (io $na pa=&a(a en e= )o&?ro a Men(iMA?a=- Lo*
&ontonero* no aceptaron =a a&a?=e prop$e*ta! no B$i*ieron re*i7nar $n proHecto
e*trat%7ico contra *$* ene&i7o* (e =a N?$rocracia *in(ica=N-
La reaccin (e LorenMo H (e R$cci f$e =anMar =a K$ent$( Sin(ica= Peroni*ta
6KSP9, B$e e*t$o for&a(a por =o* 7re&ia=i*ta* &enore* (e c$arenta aJo*- N$nca
=o7rar8a opacar e= po(er (e conocatoria H (e &oi=iMacin (e Montonero*, pero
ter&inar8a (e= =a(o (e =o* ence(ore* en =a *an7rienta (i*p$ta (entro (e=
Moi&iento-
;:
Cap8t$=o :
LOS AUTORES O LINO
NO CANTA LA MARCFITA
:o 2ui y los acopaJ. a llevar las 7quinas de te;er
MnittaKL es decir, estuches de esas 7quinas de te;er llenos
de aras de todos los colores. En realidad, a las etras y a
los 2usiles los lla7#aos MnittaK por la 2ora. N...O =i a los
ocupantes del departaento, nunca eran enos de seis
personas. N...O Esta#an vi-ilando y arando el operativo.
Eran todos tipos se-uros, que no i#an a 2allar. N...O
Eran todos ;e2es, de alto nivel.
Un oficia= &ontonero B$e (e*e&peJa?a $n car7o
i&portante en e= 7o?ierno (e B$eno* Aire* H c$Ho
(eparta&ento f$e $*a(o co&o c$arte= 7enera=
(e =a Operacin Traiata-
QDeci&e, Ro?erto, *i *e &$ere R$cci, "=o afecta a Pern'
Ro?erto Di7n *o=t =a* carpeta* a&ari==a* B$e e*ta?a or(enan(o en e=
fic)ero &etA=ico (e *$ (e*pac)o H *e (io $e=ta *orpren(i(o- Encontr =a &ira(a
an*io*a (e Pa?=o Cri*tiano, oficia= &aHor (e Montonero* H Lefe (e =a ra&a *in(ica=
(e =a Or7a en =a Capita=-
QPa?=o, "=o an a &atar' E* $na ?ar?ari(a(-
QNo, no, por a)ora no- Era *=o $na pre7$nta-
Eran =o* pri&ero* (8a* (e a7o*to (e 5:;2- Pern aca?a?a (e an$nciar a *$
e*po*a, I*a?e=, co&o co&paJera (e fr&$=a para =a* e=eccione* (e= /2 (e
*eptie&?re- Montonero* B$er8a a CA&pora, pero era $na i(ea inia?=e! Pern )a?8a
B$e(a(o &$H enoLa(o con e= 7o?ierno (e *$ e4 (e=e7a(o H pronto =o *acar8a (e
e*cena eniAn(o=o =eLo*, co&o e&?aLa(or a M%4ico- Montonero* Ha )a?8a a?*or?i(o
a =a* F$erMa* Ar&a(a* Reo=$cionaria* 6FAR9 para for&ar =a &aHor 7$erri==a (e=
continente H (e =a )i*toria ar7entina, pero =a f$*in reci%n *er8a an$ncia(a
p@?=ica&ente e= 5/ (e oct$?re, en e*t$(ia(a coinci(encia con e= retorno (e Pern a
10
=a Ca*a Ro*a(a- En rea=i(a(, e= (e?$t f$e (ieci*iete (8a* ante* (e *$ pre*entacin
en *ocie(a(, con e= a*e*inato (e R$cci-
Pero to(a8a fa=ta?a ?a*tante para B$e R$cci caHera acri?i==a(o en =a
ere(a (e= (eparta&ento en e= B$e i8a *$ fa&i=ia- AB$e==a noc)e fr8a (e a7o*to
Pa?=o Cri*tiano )a?8a i(o a i*itar a *$ a&i7o Di7n a= *in(icato (e =o* e&p=ea(o*
(e= ta?aco, en Bo=iia a= 200, ?arrio (e F=ore*- Di7n era e= *ecretario 7enera= (e=
7re&io, H ca(a tanto *e re$n8an a cenar para c)ar=ar e interca&?iar fi7$rita* *o?re
po=8tica H *in(ica=i*&o- Para Pa?=o, e*a* *a=i(a* eran $n e*cape porB$e Ha i8a en
=a c=an(e*tini(a(, e*ta?a Nco&parti&enta(oN, co&o *e (ec8a- Se conoc8an (e*(e
)ac8a tie&po- E= *in(ica=i*ta )a?8a *i&patiMa(o con =a* FAR, pero en aB$e= &o&ento
7$ar(a?a $na pr$(ente (i*tancia (e =a Nopcin e*trat%7icaN B$e )a?8an rea=iMa(o a=
f$*ionar*e con Montonero*- Lo *epara?an (o* &otio*! para Di7n, Pern *e7$8a
*ien(o e= =8(er in(i*c$ti(o (e= Moi&iento &ientra* B$e =a 7$erri==a c$e*tiona?a *$
=i(eraM7o H *e ne7a?a a (e*ar&ar*e, H, en *e7$n(o =$7ar, (e*confia?a (e =o*
&ontonero*- NPen*a?a B$e, con =a f$*in, =a* FAR, B$e eran $n n@c=eo &A*
peB$eJo H ?ien e*tr$ct$ra(o, corr8an e= rie*7o (e *er infi=tra(a* por =o* *ericio*,
co&o creo B$e *$ce(iN, rec$er(a a)ora Di7n-
Pa?=o Cri*tiano en8a (e =a* FAR H %*e era *$ no&?re (e 7$erra- Se
==a&a?a Foracio Antonio Arr$% H era )iLo (e $n (ip$ta(o peroni*ta por =a proincia
(e Corriente*- Fa?8a e*t$(ia(o en =a Unier*i(a( Cat=ica Ar7entina, (on(e *e
reci?i (e =icencia(o en Econo&8a con &e(a==a (e p=ata- Co&?ina?a *$ inten*o
cato=ici*&o tercer&$n(i*ta 6(e a==8 e= *o?reno&?re NCri*tianoN9 con $na *=i(a
for&acin &ar4i*ta, H e*a &eMc=a *e ref=eLa?a en *$ a(&iracin por =a Reo=$cin
C$?ana- Era r87i(o en =o* p=anteo* H 7enero*o en =a entre7a! NL$c)o por $na
*ocie(a( &A* L$*ta3 &i* )iLo* p$e(en B$e(ar*e *in pa(re, pero ta&?i%n =o* )iLo* (e
&$c)o* otro* co&paJero*N, conte*ta?a c$an(o a=7@n fa&i=iar =e c$e*tiona?a =o*
rie*7o* (e *$ &i=itancia ar&a(a- En aB$e= &o&ento, )a?8a $na f$erte ten*in en
Montonero* entre =o* B$e ten8an $na i*in &A* po=8tica, pra7&Atica H ne7ocia(ora,
H aB$e==o* &A* &i=itari*ta*, (octrinario* H principi*ta*- Pa?=o pertenec8a, en c$erpo
H a=&a, a= *e7$n(o 7r$po-
Ca$te=o*o, Pa?=o Cri*tiano )a?8a ==a&a(o (o* )ora* ante* an$ncian(o *$
i*ita- L=e7 a =a* /5 en *$ Citroen / CV, c$an(o Ha no B$e(a?a na(ie en e=
*in(icato- La pre7$nta *o?re *i =a &$erte (e R$cci afectar8a a Pern *e7$8a
repiB$etean(o en =a ca?eMa (e Di7n c$an(o cerraron e= *in(icato H f$eron a cenar
a= =$7ar (e *ie&pre! e= re*ta$rante La Sa?ro*a Ac)$ra, $no (e =o* tre*
(e*pren(i&iento* (e= a=a?a(o La RaHa- To&aron ino Bianc)i, tinto, H (eoraron
$na parri==a(a- Di7n =e *aca?a e= te&a (e R$cci H Pa?=o Cri*tiano =o 7a&?etea?a
con )a?i=i(a(! *e )a?8a (a(o c$enta (e B$e )a?8a )a?=a(o (e &A*, $n error
i&per(ona?=e para $n c$a(ro (e *$ e4periencia H (e *$ nie=- A Di7n =e B$e(
15
c=aro B$e =o e*ta?an *i7$ien(o a R$cci3 B$e, ta= eM, to(a8a no )a?8an to&a(o =a
(eci*in (e N)acer=oN pero B$e, *in =$7ar a ($(a*, e*ta?an (etrA* (e %=- A= fina=,
ter&inaron )a?=an(o (e otra* co*a* &A* ==ea(era*! (e =a fa&i=ia, (e =o* a&i7o* H
(e f@t?o=-
L$e7o (e =a cena, Ha en *$ ca*a, Di7n *i7$i atan(o ca?o* H ==e7 a =a
conc=$*in (e B$e Pa?=o Cri*tiano )a?8a ==e7a(o a= *in(icato (e*(e e= (eparta&ento
(e R$cci, B$e B$e(a?a a apena* c$atro c$a(ra*- No ($r&i ?ien aB$e==a noc)e, H a
=a* *iete &eno* c$arto (e =a &aJana Ha e*ta?a ==a&an(o por te=%fono a= teniente
K$=iAn Lica*tro, B$ien *e )a?8a teni(o B$e &$(ar por $n tie&po a F=ore* por raMone*
(e *e7$ri(a(- A&?o* *e conoc8an ?ien porB$e =o* c$r*o* (e Lica*tro *o?re =a
(octrina peroni*ta H e= &%to(o (e con($ccin (e= Cenera= )a?8an f$nciona(o en e=
*in(icato (e= ta?aco3 =$e7o, *e &$(aron a =a *e(e (e= Parti(o K$*ticia=i*ta, en =a
aeni(a La P=ata, )a*ta reca=ar en =a CCT, a pe(i(o (e R$cci H (e= propio Pern para
for&ar a =o* f$t$ro* Nc$a(ro*N (e= 7re&ia=i*&o-
QK$=iAn, ten7o a=7o &$H $r7ente B$e (ecirte-
QE* B$e )oH ten7o B$e ir to(o e= (8a a =a CCT-
QE* por e*o3 enite Ha a= *in(icato B$e Ho e*toH *a=ien(o para a==A-
QB$eno, &e i*to, (e*aH$no H en $na )ora H &e(ia e*toH en e= 7re&io-
E= enc$entro f$e a =a* 1-20- Di7n =e cont =a an%c(ota con =$Lo (e (eta==e*-
QE*tAn c)eB$eAn(o=o, "por B$% no =e ai*A* a R$cci'
QU#$% ?ar?ari(a(V Se =o (i7o )oH &i*&o, apena* =o ea-
QCreo B$e =o B$ieren Lo(er a Pern-
Por =a tar(e, Lica*tro ==a& por te=%fono a Di7n, =e cont B$e Ha )a?8a
)a?=a(o con R$cci H B$e a =a noc)e pa*ar8a por e= *in(icato- Di7n =o e*per con
$na pica(a con *a=a&e*, B$e*o* H aceit$na*, co&o =e 7$*ta?a a= teniente-
Q"Le conta*te a R$cci'
QS8, c=aro, H &e (iLo, te4t$a=! NPero "B$% B$er%* B$e )a7a' Ca&?io
*e7$i(o (e (o&ici=io3 =a &aHor8a (e =a* ece* &e B$e(o a (or&ir acA, en =a CCT3
no &e a*o&o a =a p$erta *in c$*to(ia--- UMA* no p$e(o )acerVN-
QNo (io &$c)a ?o=i==a-
QNo- I ta&?i%n &e (iLo =o *i7$iente! NCa*i to(o* =o* (8a* reci?o a=7$na
a&enaMa, pero no &e p$e(o parar por e*o--- K$=iAn, Ho Ha e*toH L$7a(oN-
Q"Por B$% no )ace $n c)eB$eo (e *$ c$*to(ia' Ta= eM, a=7$ien =o e*t%
entre7an(o-
QLe* tiene &$c)a confianMa-
En aB$e= &o&ento Ha )a?8an conf=$i(o en Montonero* to(o* =o* 7r$po*
ar&a(o* B$e, con inten*i(a( aria?=e, a(&it8an B$e en =a Ar7entina e= ca&ino a =a
reo=$cin *ocia=i*ta *=o po(8a pa*ar por e= peroni*&o! =o* (e*ca&i*a(o*, B$e
proen8an, en 7enera=, (e =o* *ectore* pro7re*i*ta* (e =a De&ocracia Cri*tiana, =o*
1/
Ncri*tian$c)i*N, co&o *e =o* i(entifica?a3 $na parte (e =a* F$erMa* Ar&a(a*
Peroni*ta* 6FAP9, e= *ector No*c$roN o &oi&ienti*ta, H =a* FAR, B$e *e )a?8an
for&a(o en e= Parti(o Co&$ni*ta o en e= &ar4i*&o en *$ er*in C)e C$eara, H
eran, en *$ &aHor8a, $nier*itario* (e c=a*e &e(ia para arri?a-
A e*a a=t$ra, )ac8a tie&po B$e R$cci e*ta?a *ien(o *e7$i(o- NCa(a $na (e
=a* or7aniMacione* po=8tico.&i=itare* B$e conf=$Heron en Montonero* ten8a,
(i7A&o*=o a*8, *$ propio *ericio (e inte=i7encia H, en con*ec$encia, $n =i*ta(o (e
tipo* a W)acerW3 (e o?Letio* para &atar o WaL$*ticiarW- K$an Ko*% Taccone, (e L$M H
F$erMa, por eLe&p=o, e*ta?a en =a =i*ta (e Montonero*- R$cci fi7$ra?a en e= =i*ta(o
(e =a* FARN, c$enta $n e4 oficia= &ontonero-
E= (ato e* confir&a(o por $n e4 inte7rante (e =a* FAR, B$e particip en =a*
tarea* (e inte=i7encia para (etectar to(o* =o* &oi&iento* (e R$cci!
QIa *e =o en8a *i7$ien(o a R$cci (e*(e )ac8a $n aJo H &e(io- Ten8a&o*
&$c)a infor&acin *o?re %=3 a=7$no* (ato* proen8an (e n$e*tro* co&paJero* en
=o* *in(icato*, B$e inte7ra?an =a K$ent$( Tra?aLa(ora Peroni*ta H B$e no*
)a?=a?an (e to(o* =o* (e=e7a(o* B$e R$cci )a?8a entre7a(o por e= *o=o )ec)o (e
)a?er )a?=a(o en =a* a*a&?=ea* en contra (e =a ?$rocracia *in(ica=- Ten8a&o*
ta&?i%n 7ente en =a Unin O?rera Meta=@r7ica- F$?o &$c)o* *e7$i&iento* porB$e
e= f$=ano 6R$cci, N- (e= A-9 era &$H ca&?iante! no repet8a =o* =$7are* pero ta&poco
=a* r$tina*- Pien*o B$e %= Ha *e o=fatea?a a=7o, *a?8a B$e a=7o *e e*ta?a p$(rien(o-
Lo *e7$i&o* por to(o* =a(o* a R$cci, ($rante &$c)o tie&po- F$e $n operatio &$H
?ien prepara(o- F$?o &ontone* (e re=ea&iento* (e (ato*, &ontone* (e
re$nione*- F$e a=7o tan 7ran(e B$e en =o* re=ea&iento* participaron inc=$*o
co&paJero* B$e en8an (e= interior, )ac8an *$ tra?aLo H o=8an rApi(a&ente a *$*
proincia* *in *a?er para B$% operatio )a?8an tra?aLa(o- Ca*i to(o* e*ta?an
Nco&parti&enta(o*N! no *a?8an c$A= era e= o?Letio, e= ?=anco- Fa?8a B$e pre*erar
e= *ecreto para a*e7$rar e= %4ito-
"C&o o?t$ieron e= (ato (e= n$eo (o&ici=io (e R$cci, a= B$e *e )a?8a
&$(a(o L$nto con *$ fa&i=ia )ac8a poco tie&po, e= 5< (e &aHo (e 5:;2' Otro e4
7$erri==ero e4p=ica B$e N=o* )iLo* (e R$cci i?an a =a e*c$e=a A=&irante BroDn, en
Fae(o- Una &ae*tra B$e &i=ita?a con no*otro* encontr *$* ape==i(o* en $na
p=ani==a H *e =o* entre7 a *$ re*pon*a?=e, B$e, a *$ eM, =o* pa* a n$e*tro *ericio
(e infor&acione*, e= (e Montonero*, B$e era &eLor B$e e= (e =a* FAR- La or(en B$e
o=i f$e! WVi7i=en a e*o* c)ico*W- A)8 *e (e*c$?ri B$e =o* en8an a ?$*car en $n
Torino- L$e7o *e c)eB$e =a patente (e= Torino con =a* patente* (e =o* a$to* B$e
tra?aLa?an para R$cci, H *e (e*c$?ri B$e e= n@&ero coinci(8a con e= (e $no (e
e*o* a$to*- Era e= &i*&o Torino- S=o f$e c$e*tin (e *e7$ir=o para (e*c$?rir (n(e
i8a =a fa&i=ia (e R$cciN-
12
E= c$arte= 7enera= (e =a Operacin Traiata f$e e= (eparta&ento C (e= pi*o
n@&ero 5/ (e= e(ificio $?ica(o en =a aeni(a K$an B- K$*to <;15, a *=o oc)o
c$a(ra* (e= n$eo (o&ici=io (e R$cci- Era $n =$7ar in*$pera?=e! (e*(e a==8 *e
(ii*a?a perfecta&ente =a iien(a (e= Lefe (e =a CCT-
E= (eparta&ento (e K$an B- K$*to era conoci(o por a=7$no* Lefe*
7$erri==ero* porB$e a==8 i8a $na pareLa (e co&paJero* B$e aca?a?a (e &$(ar*e a
La P=ata, (on(e %=, $n oficia= &ontonero, )a?8a *i(o (e*i7na(o en $n car7o
i&portante por e= 7o?erna(or O*car Bi(e7ain, $n e4peri&enta(o po=8tico (e AM$=
a=ia(o a =o* &ontonero*-
E= principa= co=a?ora(or (e Bi(e7ain era $no (e =o* Lefe* &A* =@ci(o* (e
Montonero*, e= perio(i*ta Nor?erto Fa?e77er, NE= Ca?eMnN, *=o B$e *in $n car7o
for&a= H con e= p*e$(ni&o (e Erne*to C&eM- Bi(e7ain con*$=ta?a con %= to(o*
*$* pa*o*- Le ten8a $na confianMa cie7a (e*(e B$e Fa?e77er )a?8a *i(o enia(o a
AM$= por =a c@p$=a &ontonera para conencer=o (e B$e aceptara =a can(i(at$ra a
7o?erna(or-
La a=ianMa (e Bi(e7ain con =o* &ontonero* *e forta=eci c$an(o $na (e *$*
)iLa*, C=oria, act$a= (ip$ta(a Girc)neri*ta, conoci H *e ca* con Danie= Vaca
NaraLa- Ta&?i%n e= ($ro enfrenta&iento B$e caracteriM (e*(e e= principio *$
re=acin con *$ ice7o?erna(or, Victorio Ca=a?r, (e =a UOM, aH$( a &antener=o
a=inea(o con =o* Lene* reo=$cionario*-
Fa?e77er era $n cat=ico pro7re*i*ta B$e en 5:,,, a =o* einticinco aJo*,
)a?8a e*crito e= =i?ro 3ailo 0orres, el cura -uerrillero, *o?re e= *acer(ote
co=o&?iano B$e era $no (e =o* icono* (e =o* Lene* =atinoa&ericano* B$e *e
in*pira?an en $na er*in reo=$cionaria H &$n(ana (e Cri*to- NNo )aH &aHor a&or
B$e (ar =a i(a por *$* a&i7o*N, eran =a* pa=a?ra* B$e a?r8an e= =i?ro, to&a(a* (e=
Ean7e=io *e7@n San K$an- Fa?8a *i(o e= n@&ero (o* (e =o* Lene* (e =a
De&ocracia Cri*tiana ante* (e f$n(ar e= 7r$po De*ca&i*a(o* con otro*
Ncri*tian$c)i*N co&o %= H con a=7$no* peroni*ta* (e =a Mona norte (e =a proincia (e
B$eno* Aire*- De *$ infancia H a(o=e*cencia en Arrecife* con*era?a e= carActer
afa?=e, ca&pec)ano, B$e =e (a?a $na nota?=e (e*treMa po=8tica, a$nB$e B$iene* =o
conocieron ?ien afir&an B$e, a(e&A*, era $n aeMa(o c$a(ro &i=itar-
Lo* &ontonero* coparon ario* p$e*to* c=ae en e= 7o?ierno (e Bi(e7ain,
pero *e7@n $na f$ente B$e e*t$o en e*a* =i(e*, e*a participacin in*tit$ciona= Nf$e
*=o para contar con rec$r*o* 6*a=ario*, contrato*, infor&acin, re=acione*,
=o78*tica9 B$e no* per&itieran ac$&$=ar f$erMa* para =a ?ata==a fina= B$e en(r8a
(e*p$%* (e =a &$erte (e Pern- To(o* =o* 7r$po* interno* (e= peroni*&o *a?8a&o*
B$e Pern *e i?a a &orir &A* te&prano B$e tar(e, H to(o* no* e*tA?a&o*
preparan(o para (i*p$tar *$ )erencia, para e= (8a (e*p$%*N- E*o e4p=ica B$e =a
1>
c@p$=a (e =a Or7a =e )aHa or(ena(o a Fa?e77er B$e f$era e= a*e*or n@&ero $no (e=
7o?erna(or, pero $ti=iMan(o $n no&?re fa=*o-
Una &aJana, a principio* (e L$nio, Fa?e77er ==a& a *$ (e*pac)o a= oficia=
&ontonero B$e aca?a?a (e &$(ar*e a La P=ata-
Q"En B$% *it$acin e*tA t$ (eparta&ento en B$eno* Aire*'
QLo *e7$i&o* a=B$i=an(o, pero a)ora e*ta&o* pen*an(o en entre7ar=o
porB$e no =o $*a&o*- Tene&o* B$e *acar =o* &$e?=e*---
QNo =o )a7a*, ten7o B$e pe(8rte=o pre*ta(o por $n tie&po-
Q"Para B$%'
QMe (iLeron B$e e* para preparar a=7o &$H 7ran(e-
N$e*tro )o&?re no pre7$nt &A*! NEn aB$e==a %poca, )a?8a pre7$nta* B$e
no *e )ac8an H pen*a&iento* B$e no *e ten8an- Era $na or7aniMacin
*e&ic=an(e*tina H re*$=ta?a &eLor no *a?er &$c)o- B$*B$% =a* ==ae*3 anot% en $n
pape=ito e= no&?re (e= portero, $n $r$7$aHo B$e, *e7@n (ec8a, )a?8a e*ta(o con =o*
t$pa&aro*, H =e (eL% to(o a= Ca?eMnN-
Pro?a?=e&ente, Fa?e77er no conoc8a para B$% *er8a $*a(o e=
(eparta&ento- P= era $n cat=ico ?ien for&a(o H e= 7iro (e Montonero* )acia e=
concepto &ar4i*ta =enini*ta (e Nan7$ar(ia ar&a(a (e= pro=etaria(oN no =o
conenc8a para na(a, co&o a@n rec$er(an a=7$no* (e *$* *$?or(ina(o* en La
P=ata- Ta&poco =e conen8a en e= nie= per*ona=! a pe*ar (e *$ traHectoria H (e *$*
re*pon*a?i=i(a(e*, era c$e*tiona(o en =a Con($ccin Naciona= por *$ fa=ta (e
for&acin &ar4i*ta, a= p$nto B$e =e co*ta?a &$c)o a*cen(er en e= e*ca=afn
interno- Pero inte7ra?a $na Or7a H (e?8a c$&p=ir =a* r(ene* *in c)i*tar H *in
pre7$ntar-
A =o* (o* &e*e*, Fa?e77er ai* a= oficia= &ontonero B$e nece*ita?a B$e
f$era a= (eparta&ento porB$e N=o* &$c)ac)o* (icen B$e tienen B$e entrar a=7$na*
co*a* H B$e no B$ieren (e*pertar *o*pec)a* en =o* ecino* ni en e= porteroN-
QIo f$i H =o* aco&paJ% a ==ear =a* &AB$ina* (e teLer Onitta43 e* (ecir,
e*t$c)e* (e e*a* &AB$ina* (e teLer ==eno* (e ar&a* (e to(o* =o* co=ore*- En
rea=i(a(, a =a* &etra* H a =o* f$*i=e* =o* ==a&A?a&o* Onitta4 por =a for&a- A =o*
ecino* H a= portero $r$7$aHo =e* (iLi&o* B$e e*tA?a&o* &ontan(o $n ta==er (e
teLi(o- T$e B$e ir c$atro o cinco ece*, =a* ar&a* ==e7a?an en (iferente* a$to* H
f$r7one*- Vi a =o* oc$pante* (e= (eparta&ento, n$nca eran &eno* (e *ei*
per*ona*3 )a?8an ar&a(o $n re(on(e= con $na =ona en e= =iin7 H aca&pa?an en e=
*$e=o- A==8 co&8an, coner*a?an H )a*ta (or&8an- No toca?an =a* ca&a* ni =a*
cocina* ni e= ?aJo para no (eLar nin7$na )$e==a- E*ta?an i7i=an(o H ar&an(o e=
operatio- Eran to(o* tipo* *e7$ro*, B$e no i?an a fa==ar3 )a?8a 7ente (e (iferente*
A&?ito* H )a*ta (e (iferente* proincia*- Eran to(o* Lefe*, (e a=to nie=-
1<
N$e*tro )o&?re *=o *e (io c$enta (e B$e e= ?=anco era R$cci c$an(o N&e
enter% (e B$e =o )a?8a&o* a&a*iLa(o- UEra &$H cerB$ita (e= (eparta&entoV
E*tA?a&o* con Bi(e7ain en =a UOM (e Ca&pana3 eran $no* tipo* &$H fac)o*, (e
LpeM Re7a- C$an(o e= c)ofer &e cont =o B$e )a?8a e*c$c)a(o por =a ra(io, &e
acerB$% a= 7o?erna(or B$e e*ta?a *enta(o e*c$c)an(o $n (i*c$r*o H =e co&ent%
?ien ?aLito =a noe(a(- Bi(e7ain *e (io $e=ta H &e (iLo! WUSa=7a&o* corrien(o ante*
(e B$e %*to* *e enterenVW- I no* f$i&o* raLan(oN-
E= tercer ==a&a(o (e Fa?e77er f$e a =a *e&ana (e =a Operacin Traiata-
QTen%* B$e ir a= (eparta&ento a *acar to(o =o B$e (eLaron =o* &$c)ac)o*-
A==A f$e e= oficia= &ontonero, a c$&p=ir con *$ (e?er! )iMo, en tota=, cinco
iaLe*, a ece* en Torino H otra* ece* en For( Fa=con, to(o* a$to* oficia=e* (e =a
7o?ernacin ?onaeren*e, con =o* c$a=e* era (if8ci= B$e =o parara =a po=ic8a-
QLo* &$c)ac)o* ar&aron e= operatio (e*(e e= (eparta&ento H, =$e7o,
)icieron =a retira(a con ?a*e a= (eparta&ento, (on(e (eLaron =a* ar&a* H =o*
$nifor&e* (e pintore* B$e )a?8an $ti=iMa(o- Io f$i en (i*tinto* a$to* oficia=e* (e =a
7o?ernacin H *aB$% to(o! ar&a*, ropa*, a=i&ento*, ?o=*a* (e (or&ir3 )a?8a
pi*to=a*, f$*i=e*, a&etra==a(ora*, 7rana(a*- Con $n 7ran ca7aMo a B$e i7$a= &e
parara =a po=ic8a, ==e% to(o a= Cran B$eno* Aire*, a =a a=t$ra (e San K$*to, (on(e
)$?o tran*?or(o* *ie&pre a otro a$to-
F$e $n operatio co&p=eLo, B$e (e&an( $no* c$atro &e*e* (e
preparacin- F$?o a=7$no* contratie&po*- Por eLe&p=o, *o?re =a &arc)a )$?o B$e
ca&?iar na(a &eno* B$e a= Lefe (e =a operacin, Fernan(o Saae(ra, NE= Cor(o
Da&iAnN o NC$=ipanMaN, e= *o?reno&?re B$e arra*tra?a (e*(e e= *ec$n(ario por *$
f8*ico H por =o* anteoLo* (e i(rio* 7r$e*o* B$e =e (a?an $n a*pecto inte=ect$a=- E=
Cor(o Da&iAn =o era! )a?8a e*t$(ia(o Socio=o78a H A(&ini*tracin (e E&pre*a* en
=a Unier*i(a( Cat=ica Ar7entina, pero ta&?i%n ten8a *$* atri?$to* &i=itare*3 por
a=7o era e= Lefe (e =a Co=$&na Oe*te, $na (e =a* B$e ten8a &aHor po(er (e f$e7o H
&oi=iMacin en =a Re7iona= B$eno* Aire*- Vario* (e =o* *o?reiiente* (e
Montonero* *i7$en con*i(erAn(o=o, H a*8 =o e*cri?en, nieto (e n$e*tro pri&er
Pre&io No?e= (e =a PaM, e= e4 canci==er Car=o* Saae(ra La&a*, pero *$ e4 e*po*a,
A=?ertina PaM, L$ra B$e no e* a*8-
QNa(a B$e er con Saae(ra La&a*, e* $na conf$*in- P= *8 (e*cen(8a (e
Corne=io Saae(ra- Io =o conoc8 a fine* (e 5:,1 en $na fie*ta- E*e aJo Ho )a?8a
e*ta(o en E$ropa, H a= tie&po (e conocerno* %= &e cont B$e )a?8a e*ta(o en &i
fie*ta (e B$ince- Io no =o recor(a?a- Era &$H =@ci(o, &$H a=iente H &$H (ierti(o-
A=?ertina PaM e* $n ?$en eLe&p=o (e =a peroniMacin (e =o* )iLo* (e
n$&ero*a* fa&i=ia* (e =a c=a*e a=ta, B$e *e7$8an *ien(o prof$n(a&ente
antiperoni*ta*, N7ori=a*N, &ientra* *$* retoJo* *e conert8an a =a (octrina tan
o(ia(a H, ca*i *i&$=tAnea&ente, *e o=ca?an a =a =$c)a ar&a(a-
1,
QIo *oH (e =o* PaM (e Cr(o?a, (e*cien(o (e K$=iAn PaM, B$e era e=
)er&ano (e= NMancoN PaM H ta&?i%n $n 7ran e*trate7a &i=itar- Era $na fa&i=ia
7ori=a, =i?era=3 %ra&o* once )er&ano*, ten7o $na )er&ana (e*apareci(a- Mi fa&i=ia
era =a ($eJa (e= in7enio Concepcin, e= &A* i&portante (e T$c$&An- Mi &a&A ie
to(a8a H por *$erte )e po(i(o arre7=ar to(a* =a* c$enta* B$e ten8a pen(iente* con
e==a- E* &$H =@ci(a- Una eM no* ino a i*itar a= (eparta&ento en e= B$e i8a&o*
en B$eno* Aire* H =e (iLo a Fernan(o! NNo B$iero B$e aHa* a &i ca*a porB$e po(%*
conencer a= re*to (e &i* )iLo*- I no B$iero B$e $*te(e* 7anen porB$e *i $*te(e*
7anan *% B$e Ho oH a per(erN-
Otro eLe&p=o (e e*e fen&eno f$e K$an Car=o* A=*o7araH, NE= FippieN, )iLo
(e= 7enera= K$=io A=*o7araH, e4 co&an(ante en Lefe (e= EL%rcito, H *o?rino (e T=aro,
e4 &ini*tro (e Econo&8a H patriarca (e= =i?era=i*&o natio- E= 7enera= A=*o7araH f$e
B$ien enca?eM e= pe=otn B$e a =a* cinco (e =a &aJana (e= /1 (e L$nio (e 5:,,
(ep$*o a= pre*i(ente Art$ro I==ia- NE= FippieN e*t$(i Socio=o78a en =a UCA H en La
Sor?ona, en Par8*3 *e f$e a iir en pareLa con Ceci=ia Taiana, )iLa (e= &%(ico H
(iri7ente peroni*ta Kor7e Taiana, H *e conirti en 7$erri==ero &ontonero para
)orror (e to(a *$ fa&i=ia- De to(o* &o(o*, pa(re e )iLo *e B$er8an &$c)o H *e
==ea?an &$H ?ien- Una eM, e= 7enera= *e *a= (e $na e&?o*ca(a H )ora* &A*
tar(e, a= entrar e= )iLo &ontonero a= (eparta&ento fa&i=iar, =e pre7$nt con *orna!
N"F$i*te o*'N-
La peroniMacin (e =o* Lene* (e =a* c=a*e* &e(ia H a=ta t$o $n f$erte
i&p$=*o =$e7o (e= 7o=pe (e E*ta(o (e= 7enera= K$an Car=o* On7an8a, en 5:,,, B$e
c=a$*$r =a po=8tica, aci =a Unier*i(a( H a=i&ent a =a* Or7aniMacione* Po=8tico.
Mi=itare* 6OPM9 &A* ($ra(era*- E==o* ten8an =a o=$nta( ro&Antica (e ca&?iar a =a
Ar7entina H a= &$n(o inc=$*o a tra%* (e =a =$c)a ar&a(a, $na &i*in ca*i *a7ra(a
B$e =e* e4i78a $na entre7a tota=- Eran =o* tie&po* (e =a Nco&p=e&entacin
econ&icaN, B$e con*i*t8a en (onar to(o* *$* ?iene* H *$* *$e=(o* a =a
Or7aniMacin, B$e =e* (eo=8a e= eB$ia=ente a $n *$e=(o &8ni&o con e= c$a= (e?8an
encarar $na i(a a$*tera, co&o =a B$e i8an =o* po?re* a =o* B$e confia?an
re(i&ir- A=?ertina PaM, co&o tanto* otro*, )iMo *$ parte!
QTen8a&o* $na nocin (e entre7a a to(o nie=! (e tie&po, (e tra?aLo H
ta&?i%n (e ?iene*- A*8 B$e $n (8a Ho (eci(8 en(er =a* accione* B$e ten8a en e=
in7enio, =a* B$e &e corre*pon(8an por )erencia3 =e (i =a p=ata a =a Or7aniMacin, H =a
Or7aniMacin (eci(i =a co&pra (e $na i&prenta, (on(e =$e7o i&pri&8a&o* e= (iario
B$e repart8a&o* en =o* ?arrio* H en =a* i==a*- Vino 7ente (e Rai&$n(o On7aro, (e
=o* 7rAfico*, a aH$(arno* a $*ar=a- E*o f$e en 5:;0, no* ==a&A?a&o* Accin
Peroni*ta- Ta&?i%n ==eA?a&o* =a* cinta* (e Pern a =a* i==a*, a =o* ?arrio*, en =a
Mona norte (e =a proincia (e B$eno* Aire*-
1;
Accin Peroni*ta (e*e&?oc en De*ca&i*a(o*, e= 7r$po B$e ta&?i%n
inte7ra?an Fa?e77er3 NE= Sor(oN O*car De Cre7orio3 Foracio Men(iMA?a=, NFernAnN3
Kor7e Taiana )iLo, B$ien *er8a e&?aLa(or con Car=o* Mene& H canci==er con N%*tor H
Cri*tina Oirc)ner, H Fernan(o Ca=&arini, e4 *ecretario (e Deporte* (e Car=o*
Mene& H &ini*tro (e Co?ierno (e B$eno* Aire* H (ip$ta(o naciona= con E($ar(o
D$)a=(e, entre otro*-
Para =a fec)a (e= operatio para NaL$*ticiarN a R$cci, =o* NDe*caN o =a NDN,
co&o *e =a ==a&a?a, Ha *e )a?8an inte7ra(o a Montonero*- Fernan(o Saae(ra, B$e
era oficia= &aHor, f$e (e*i7na(o Lefe (e =a operacin H e*e no&?ra&iento =e
prooc $na *en*acin a&?ia=ente- Por $n =a(o, e*ta?a or7$==o*o! era $n
reconoci&iento a *$ capaci(a( &i=itar H *$pon8a $n pe=(aJo *=i(o para *e7$ir
aanMan(o en $na Or7aniMacin B$e ca(a eM &A* pre&ia?a e*e tipo (e &%rito*-
NUNo *a?%*V, R$cci tiene co&o einte &ono* B$e =o *i7$en a to(a* parte*, pero e*
$na operacin &$H fAci=! tiene a7$Lero* &$H 7ran(e* en =a *e7$ri(a( H *e =e p$e(e
==e7ar &$H ?ienN, cont $na eM- Pero a= &i*&o tie&po an(a?a &$H enoLa(o H *e
ne7a?a a rea=iMar e= operatio, no porB$e =e t$iera $na e*pecia= *i&pat8a a R$cci
*ino porB$e pen*a?a B$e era infanti= (e*afiar (e e*a &anera a= Cenera=- NNo B$iero
)acer=o, pero e==o* in*i*tenN, co&enta?a, en a=$*in a =a Con($ccin Naciona= (e
Montonero*- E= (i=e&a era co&p=ica(o! e*ta?a en contra (e= operatio pero *a?8a
B$e no po(8a (e*o?e(ecer $na or(en (e %*a* *in pa7ar $n a=to co*to, B$e en aB$e=
&o&ento no po(8a preci*ar- Ma= (or&i(o H at$r(i(o por =a* ($(a*, caH feo (e $na
pare( H *e (o?= $n to?i==o en $na (e =a* *e*ione* &atina=e* (e eLercicio* f8*ico*
B$e e= 7r$po e*ta?a rea=iMan(o para poner*e a p$nto- Con e= to?i==o a =a &i*eria H
$n pron*tico (e repo*o por ario* (8a*, Fernan(o Saae(ra t$o B$e *er
ree&p=aMa(o-
S$ =$7ar f$e oc$pa(o por e= &eLor c$a(ro &i=itar (e Montonero*, K$=io IAn
RoB$e, &A* conoci(o co&o NLinoN, NMart8nN o NMateoN, $n oficia= *$perior B$e era e=
n@&ero *ei* (e =a Con($ccin Naciona= (e =a Or7a H B$e o=i a p=anificar (e*(e
cero to(o e= operatio- E* a %= a B$ien io n$e*tro )o&?re, e= oficia= &ontonero B$e
tra?aLa?a en =a 7o?ernacin (e B$eno* Aire*, en $na (e =a* i*ita* B$e rea=iM a *$
(eparta&ento (e =a aeni(a K$an B- K$*to- Lo io L$nto a otro* co&paJero*3 (o* (e
e==o* e*tAn io*-
Lino era $n cor(o?%* 7ran(ote H a&a?=e, con cara (e t$rco- Mae*tro H
=icencia(o en Ciencia* (e =a E($cacin, )a?8a p$?=ica(o n$&ero*o* art8c$=o*, inc=$*o
en =a rei*ta 8asado y 8resente, B$e era ani&a(a por inte=ect$a=e* B$e, co&o *e
erA &A* a(e=ante, ter&inaron tenien(o &$c)a inf=$encia en e= 7iro &ar4i*ta (e
Fir&enic) H (e otro* &ie&?ro* (e Montonero*- En e*e 7r$po (e pen*a(ore*
e*ta?an K$an Car=o* Portantiero H ario* cor(o?e*e*, co&o Ko*% Aric- Lino )a?8a
*i(o ta&?i%n profe*or $nier*itario H rector (e $n in*tit$to *ec$n(ario en Cr(o?a-
11
Ta&?i%n %= *e o=c a =a =$c)a ar&a(a ($rante =a (icta($ra (e On7an8a, en
Cr(o?a- Pri&ero, inte7r e= co&an(o Santia7o Pa&pi==n, H =$e7o f$e $no (e =o*
f$n(a(ore* (e =a* FAR, B$e (e?$t a &e(ia(o* (e 5:;0, L$nto con *$ 7ran a&i7o
Car=o* O=&e(o, NKo*%N, $n ?ri==ante fi=*ofo H epi*te&=o7o B$e re*$=tar8a
pre&at$ra&ente &$erto en 5:;5, en Cr(o?a, a =o* eintioc)o aJo*- E= pre*ti7io
interno (e Lino co&enM e= 50 (e a?ri= (e 5:;/, c$an(o &at a= 7enera= K$an
Car=o* SAnc)eM en p=eno centro (e Ro*ario (e*(e $n Pe$7eot <0> en &oi&iento,
en =a pri&era H @nica operacin conL$nta entre =a* FAR H e= EL%rcito Reo=$cionario
(e= P$e?=o 6ERP9, e= ?raMo ar&a(o (e= trot*Gi*ta Parti(o Reo=$cionario (e =o*
Tra?aLa(ore* 6PRT9- AB$e= (8a, en otra operacin, &$ri e= n@&ero $no (e =a Fiat
en =a Ar7entina, O?er(an Sa==$*tro, a*e*ina(o por e= ERP &ientra* e*ta?a
*ec$e*tra(o- Ve*ti(a (e co=e7ia=a, =a co&paJera (e Lino, Ca?rie=a Iofre, =e ai*
con $na *eJa= c$an(o e= a$to (e= 7enera= e*ta?a ==e7an(o a= =$7ar (e =a e&?o*ca(a-
SAnc)eM era $n er(a(ero pe*a(o (e =a (icta($ra! era e= Lefe (e= Se7$n(o C$erpo
(e= EL%rcito H =o* 7$erri==ero* L$*tificaron *$ a*e*inato ar7$&entan(o B$e era $n
tort$ra(or- Uno* &e*e* ante* (e *$ &$erte, SAnc)eM a=ar(e B$e en *$* (o&inio*
)a?8a e=i&ina(o a= 1< por ciento (e =a 7$erri==a3 =a* FAR =e conte*taron con $n
co&$nica(o irnico! NE= 5< por ciento re*tante no *e rin(eN- Mi7$e= Bona**o =o
(e*cri?e ?ien a Lino o por =o &eno* a =a i&a7en B$e (e %= *e ten8a en =a Or7a! NSe
co&enta B$e tiene $n par (e )$eo* B$e no pa*an por =a p$ertaN- A= &o&ento (e
=a Operacin Traiata, Lino era $no (e =o* 7$erri==ero* ar7entino* B$e )a?8an reci.
?i(o in*tr$ccin en C$?a3 =$e7o (e= atenta(o, )ar8a c$r*o* en Ar7e=ia, e= L8?ano H
E$ropa (e= E*te-
I(eo=7ica&ente, Lino era $n &ar4i*ta =enini*ta B$e a(&ira?a a= C)e
C$eara, a B$ien con*i(era?a e= &o(e=o (e to(o reo=$cionario- No =e ten8a nin7$na
confianMa ni *i&pat8a a Pern H $na an%c(ota *ire para i=$*trar e*e (ato c=ae- E=
/< (e &aHo (e 5:;2, %= f$e $no (e =o* pre*o* =i?era(o* (e =a cArce= (e Vi==a Deoto
por =a pre*in pop$=ar *o?re e= f=a&ante 7o?ierno (e= pre*i(ente F%ctor CA&pora-
Fa?8a ca8(o tre* &e*e* atrA*, L$nto con *$ a&i7o H co&paJero (e &i=itancia, e=
e*critor Franci*co Uron(o, NPacoN, en $na B$inta (e= Cran B$eno* Aire*, pero =o*
&i=itare* n$nca *e (ieron c$enta (e B$e *e trata?a na(a &eno* B$e (e= eLec$tor (e=
7enera= SAnc)eM- A*8, p$(o pa*ar ina(erti(o en Deoto- La noc)e anterior a =a
a*$ncin (e CA&pora, to(o* =o* 7$erri==ero* pre*o* entonaron aria* ece* =a Mar.
c)a Peroni*ta, =a fa&o*a &arc)ita B$e en e*e e*cenario *ona?a co&o $n )i&no (e
7$erra- To(o*, &eno* Lino- NP= *a?8a B$e =$e7o (e =o (e R$cci Ha no )a?r8a retorno
con Pern, pero no =e i&porta?a &$c)oN, c$enta $n fa&i=iar-
De Deoto, Lino *a=t prActica&ente a =a Con($ccin Naciona= crea(a por
Montonero* =$e7o (e =a f$*in con =a* FAR, B$e e*ta?a for&a(a por oc)o
&ie&?ro*! cinco proen8an (e Montonero* H tre* (e =a* FAR- E= or(en f$e e= *i.
1:
7$iente! 59 Mario E($ar(o Fir&enic), (e Montonero*, =a NMN, en =a Ler7a3 /9
Ro?erto Ciri=o Per(8a, ta&?i%n (e =a NMN3 29 Ro?erto #$ieto, (e =a* FAR, =a NRN3 >9
Car=o* A=?erto Fo?ert, (e =a NMN3 <9 Ra@= C=e&ente I^7er, (e =a NMN3 ,9 Lino, (e =a
NRN3 ;9 Foracio Men(iMA?a=, (e =a NMN, B$ien *e )a?8a incorpora(o con =o*
(e*ca&i*a(o*, =a NDN, H 19 Marco* O*atin*GH, (e =a NRN- To(o* e==o* eran oficia=e*
*$periore*, B$e era en aB$e= &o&ento e= &A* a=to ran7o (e= aparato &i=itar H
c=an(e*tino (e Montonero*- En tota=, )a?8a (ieci*%i* oficia=e* *$periore*! =o* oc)o
&ie&?ro* (e =a Con($ccin Naciona= &A* =o* Lefe* (e =a* oc)o Re7iona=e*, B$e
a?arca?an to(o e= pa8*! B$eno* Aire*3 Ro*ario, Santa Fe H ParanA3 Nore*te3
Noroe*te3 C$Ho3 Cr(o?a3 Pata7onia, H La P=ata H Mar (e= P=ata- E*to* (ieci*%i*
Lefe* for&a?an e= Con*eLo Naciona=-
Ca(a Re7iona= e*ta?a con*tit$i(a por Co=$&na*, B$e (epen(8an (e $n
oficia= &aHor, e= *e7$n(o ran7o en e= e*ca=afn- Facia a?aLo, e= n@c=eo centra= (e =a
Or7a eran =a* Uni(a(e* BA*ica* (e Co&?ate 6UBC9, (i*tri?$i(a* por Mona*
7eo7rAfica* H a car7o (e $n oficia= pri&ero, B$e e*ta?an inte7ra(a* por $n raci&o
aria?=e (e oficia=e* *e7$n(o* H oficia=e*- De e==a* (epen(8an =a* Uni(a(e* BA*ica*
Reo=$cionaria* 6UBR9, B$e (e*e&peJa?an tarea* e*pec8fica* 6*in(ica=e*,
e*t$(ianti=e*, pren*a o =o78*tica, por eLe&p=o9 H e*ta?an for&a(a* por =o*
a*pirante*- Fa*ta a)8 ==e7a?a =a e*tr$ct$ra c=an(e*tina- Lo* a*pirante* eran, en
7enera=, &i=itante* =e7a=e* (e =a* a7r$pacione* (e *$perficie H (e =o* frente* (e
&a*a*, co&o =a K$ent$( Peroni*ta, =a K$ent$( Unier*itaria Peroni*ta H =a
K$ent$( Tra?aLa(ora Peroni*ta-
Lo* (o* =$7arteniente* (e Lino en =a Operacin Traiata f$eron Marce=o
O$r=at, NE= MonraN o NE= MonoN, e= Lefe (e =a Co=$&na Capita= (e =a Re7iona= B$eno*
Aire*, H Pa?=o Cri*tiano, B$ien ta&?i%n )a?8a reci?i(o in*tr$ccin &i=itar en C$?a-
A&?o* eran oficia=e* &aHore*, a$nB$e e= Monra e*ta?a $n e*ca=n por enci&a en =a
pirA&i(e &ontonera- Era $n e*t$(iante (e In7enier8a B$e *e )a?8a en($reci(o con
e= pa*o (e= tie&po, H B$e e*ta?a ca*a(o con Merce(e* CaraMo, NL$cHN, NIn%*N o
NAnaN, ?onita, a7$(a H r87i(a, con*eLera *$perior (e =a Unier*i(a( (e B$eno* Aire*
H =a &$Ler (e &A* a=to ran7o en =a Or7a Ha B$e ta&?i%n era oficia= &aHor-
Fir&enic), Per(8a H #$ieto for&a?an e= triAn7$=o *$perior (e =a Con($ccin
Naciona=- Una f$ente &$H ca=ifica(a =o $?ic a Per(8a, NE= Pe=a(o Car=o*N, co&o e=
re*pon*a?=e po=8tico (e =a Operacin Traiata, e* (ecir, co&o e= ne4o entre e= 7r$po
operatio (iri7i(o por Lino H =a c@p$=a (e Montonero*-
QPer(8a no particip (e =a operacin en *8, pero era e= ne4o (e= 7r$po
operatio con Fir&enic) H con #$ieto- Io =o i aria* ece* porB$e a=7$na* (e =a*
re$nione* (e= 7r$po operatio *e )icieron en =a ca*a (on(e Ho i8a-
:0
La f$ente, B$e no e* e= oficia= &ontonero B$e pre*t e= (eparta&ento (e =a
aeni(a K$an B- K$*to, ratific e*a infor&acin en $na *e7$n(a entrei*ta con e=
a$tor (e e*te =i?ro-
Per(8a e* $n ?onaeren*e )iLo (e c)acarero* B$e *e reci?i (e a?o7a(o en
=a Unier*i(a( Cat=ica Ar7entina H B$e ta&?i%n proen8a (e =a L$ent$( (e =a
De&ocracia Cri*tiana, con =a B$e ro&pi en 5:,,- E* $no (e =o* tre* &ontonero*
B$e ==e7aron a co&an(ante* H B$e =o7raron *o?reiir a to(o* e*to* aJo* io=ento*,
L$nto con Fir&enic) H con Fernan(o Vaca NaraLa- La er*in (e B$e )a?r8a
participa(o, (e a=7$na &anera, en =a Operacin Traiata e* ?a*tante e4ten(i(a!
otra* tre* f$ente* ta&?i%n =o $?icaron a==8, a$nB$e *in tanta preci*in- Otro
infor&ante L$r B$e *e =o encontr $n &e* (e*p$%* (e =a &$erte (e R$cci, en N$n
entrena&iento &i=itar en $na ca*a (e= Cran B$eno* Aire*, B$e f$e (iri7i(o por %=-
Fa?8a (o* co&paJero* B$e en8an (e =a* FAR, B$e, *e7@n contaron, eran =o* B$e
)a?8an teni(o e= (ato (e =a ca*a (e R$cci, B$e era &$H poco conoci(o- Lo en8an
*i7$ien(o (e*(e ante* (e =a $nin con Montonero*- E*o e* =o B$e &e (iLeron ante*
(e= recreo, ante* (e L$7ar a= f@t?o=- Me (i c$enta (e aria* &anera* (e B$e e=
Pe=a(o ta&?i%n *a?8a (e e*oN-
Sin e&?ar7o, en *$ &o(e*ta oficina en e= Fote= Ba$en, en Ca==ao H
Corriente*, B$e )a *i(o rec$pera(o por *$* e&p=ea(o* o Ne4propia(oN *e7@n *$*
anti7$o* ($eJo*, Per(8a ne7 e*a* er*ione* (e &anera &$H enfAtica-
QE*o no e* er(a(- Ta&poco e* er(a( B$e =a Con($ccin Naciona= to&
=a (eci*in en e= ca*o R$cci ni B$e conoc8a e*a operacin- Pero e*a operacin no
e*ta?a f$era (e conte4to3 no e*ta?a f$era (e n$e*tra* =8nea* (e accin, B$e
inc=$8an =a =$c)a contra =a ?$rocracia *in(ica=-
Per(8a, B$e a)ora e* &ie&?ro (e= con*eLo (e re(accin (e =a rei*ta
Question 6atinoa.rica, af8n a= pre*i(ente eneMo=ano F$7o C)AeM, H co=a?ora con
&oi&iento* *ocia=e*, a7re7!
QIo no (e*carto B$e )aHa participa(o 7ente (e =a e*tr$ct$ra (e n$e*tra
or7aniMacin &i=itar- Ta&poco =o afir&o- Lo B$e *8 (i7o B$e f$e $no (e =o* (o*
)ec)o* B$e no* perL$(icaron 7rae&ente- Lo (e R$cci )aH B$e to&ar=o L$nto con =a
confrontacin con Pern, B$e no *$pi&o* eitar- E* parte (e =o &i*&o- Fe&o* *i(o
=o* principa=e* perL$(ica(o*- FaH B$e tener en c$enta B$% *e e*ta?a pe=ean(o H =o*
&otio*- Por $n =a(o, e*ta?an =o* &ontonero* H =a iMB$ier(a peroni*ta3 por e= otro,
R$cci H =o* *in(icato*, ta&?i%n LorenMo Mi7$e=- E= )ec)o R$cci corre =a =8nea, a=tera
e*a ?a=anMa, (efine =a p$=*ea(a-
:5
Cap8t$=o 50
CMO FUE EL OPERATIVO
O PINTORES AL ATA#UE
: perdone, seJora, la olestia que le heos ocasionado.
NE= F=acoN a =a ($eJa (e ca*a (e*(e =a B$e =e (i*pararon a
R$cci, B$e e*ta?a ata(a (e pie* H &ano* en *$ (or&itorio,
ante* (e co&enMar e= ataB$e, en e= &e(io(8a
(e= &arte* /< (e *eptie&?re (e 5:;2-
A =a* n$ee &eno* c$arto (e =a &aJana (e aB$e= &arte* /< (e *eptie&?re
(e 5:;2 en e= B$e &atar8an a *$ &ari(o, Coca (e R$cci e*ta?a por a?rir =a p$erta
(e =a ca*a c)oriMo en =a B$e i8a c$an(o io B$e a= =a(o e*pera?an (o* Lene*
a=to* H ?ien e*ti(o*3 ten8an =o* ro*tro* =i&pio*, *in ?ar?a ni ?i7ote*, H =o* ca?e==o*
pro=iLa&ente peina(o*- Uno (e e==o* ==ea?a $n &a=et8n- NDe?en e*tar intere*a(o*
en =a ca*a (e =a ecinaN, pen* Coca- Apena* =e* (e(ic $n i*taMo a =o*
(e*conoci(o*! e*ta?a &A* preoc$pa(a en ==ear=e =o* (iario* 3rnica, 3lar1n, 6a
+acin H 6a 8rensa a Ko*%, B$e a e*a )ora a@n (or&8a- NSi =a co&pran, e*pero B$e
no *ean &$H r$i(o*o*N, a7re7, H entr- A)ora preparar8a e= &ate para Ko*% H
?$*car8a e= &o&ento para pre7$ntar=e c$An(o c$&p=ir8a *$ pro&e*a (e )acer e*e
iaLecito =o* (o* *o=o*, ta= eM a a=7@n =$7ar con p=aHa, para (e*can*ar (e tanta
po=8tica H (e tanto *in(ica=i*&o- Ven8a fir&e en e*a ofen*ia (o&%*tica (e*(e )ac8a
ario* fine* (e *e&ana, B$e era c$an(o R$cci i*ita?a a *$ fa&i=ia- AB$e= &arte*
era (i*tinto porB$e e= (o&in7o )a?8an *i(o =a* e=eccione*, $n 7ran tri$nfo (e=
Cenera=, H Ko*% )a?8a teni(o B$e B$e(ar*e en =a CCT *$peri*an(o to(o-
Ta&?i%n =o* Lene* B$e i?an a &atar=o, &$c)ac)o* peroni*ta* co&o %=, *e
)a?8an i*to o?=i7a(o* a a=terar *$* p=ane*- E==o* ten8an prei*to =iB$i(ar=o e= (8a
anterior, e= =$ne* a= &e(io(8a, c$an(o *a=iera (e *$ ca*a- No )a?8a *i(o =a @nica eM
B$e )a?8an (e?i(o po*ter7ar e= ataB$e contra e= =8(er *in(ica=- Pero a==8 e*ta?an =o*
(o* &ie&?ro* (e= co&an(o &ontonero, e*peran(o B$e =a ecina (e R$cci,
Ma7(a=ena Ciri=a Mar8a Vi==a, i$(a (e Co=7re, =e* a?riera =a p$erta (e *$ ca*a (e =a
aeni(a Ae==ane(a /:<5- La *eJora (e Co=7re ten8a *e*enta H tre* aJo*, )a?8a
:/
B$e(a(o *o=a H B$er8a ac)icar*e =$e7o (e c$arenta H $n aJo* en e*e =$7ar- Ta&?i%n
era ($eJa (e =a ca*a conti7$a, con entra(a por e= n@&ero /:>; (e Ae==ane(a- La*
(o* Nre7ia* ca*a*N )a?8an *i(o p$e*ta* en enta e= 5> (e a?ri= (e aB$e= aJo con $n
carte= B$e inita?a a =o* intere*a(o* a ==a&ar a= &arti==ero Pe(ro O*%*, c$Ha
in&o?i=iaria B$e(a?a en NaMca <;>, L$*to a =a $e=ta- E==a e*ta?a )acien(o =a*
tarea* (e= )o7ar H e*t8a $na Npo==era 7ri* H $na ?=$*a f=orea(a con fon(o aM$=
tiran(o a io=etaN, *e7@n =a (e*cripcin B$e )ar8a =a po=ic8a, c$an(o e*c$c) e=
ti&?re-
QA), e* $*te(, "c&o =e a' Q(iLo a= reconocer a $no (e =o* Lene*, e=
B$e $*a?a traLe aM$=, con c)a=eco, H aparenta?a $no* eintitr%* aJo*- Fa?8a e*ta(o
a==8 e= &arte* anterior L$nto con otro &$c)ac)o, e= (e= a&?o c=aro, e= &A* a=to H
?$en &oMo-
QB$en (8a, *eJora- Vine con e= profe*or, con e= ($eJo (e =a e*c$e=a (e
te=ei*in-
QB$en (8a, *eJora, $n p=acer Q*a=$( e= otro Loen- Ve*t8a $n *aco *port
&arrn, &$H e=e7ante, H $*a?a anteoLo* o*c$ro* ==a&atia&ente 7ran(e*- Era $n
poB$ito &A* &oroc)ito! ten8a ca?e==o* ne7ro* H e= c$ti* tri7$eJo-
QSeJora, eni&o* a (eo=er=e e= p=ano B$e &e pre*t =a *e&ana pa*a(a H
a co&enMar a concretar =a operacin (e co&pra (e *$ ca*a Q(iLo e= otro, *o=e&ne-
QUC&o noV Pa*en, pa*en---
Era =a tercera i*ita B$e =a *eJora (e Co=7re reci?8a (e e*to* Lene*
intere*a(o* en &ontar $na aca(e&ia (e te=ei*in- La *e&ana anterior )a*ta =e
)a?8an (a(o $na tarLeta! NAca(e&ia ORSN, con $na (ireccin! IataH >5:, H =e
)a?8an pe(i(o e= p=ano pre*ta(o para N&o*trAr*e=o a= profe*or, a= (irector (e =a
aca(e&ia, B$e e* $na per*ona &$H oc$pa(a H no )a po(i(o enir- P= e* e= B$e, en
(efinitia, to&arA $na (eci*in *o?re e*te te&aN- UFa?=a?an ?ien e*to* &$c)ac)o*V
Se e8a B$e e*ta?an *eria&ente intere*a(o* en =a ca*a- La en(e(ora *e a=e7r (e
)a?er=e* a?ierto =a p$erta =a pri&era eM, e= =$ne* 50 (e *eptie&?re, )ac8a poco
&A* (e (o* *e&ana*- En aB$e==a oport$ni(a(, ino $no *o=o, $n Loen &$H
entra(or, (e pe=o ca*taJo c=aro H corto- La *eJora (e Co=7re era &$H *e=ectia H *e
ne7a?a a a?rir=e* =a p$erta a =o* B$e toca?an e= ti&?re para er =a ca*a pero B$e,
por (i*tinto* H raMona?=e* &otio*, no =e in*pira?an confianMa- En ca&?io, aB$e==o*
Lene* eran otra co*a- USe e8a B$e era 7ente (e ?$ena fa&i=iaV
QVen7an, =e* $e=o a &o*trar =a ca*a- A= fina=, $*te(, profe*or, to(a8a no
=a io-
QNo crea, *eJora, Ha e*t$e e*t$(ian(o ?ien e= p=ano-
QPero no e* =o &i*&o, profe*or- Vea, %*ta e* =a cocina (e e*ta ca*a3 =$e7o,
pa*a&o* a =a otra ca*a- E*tAn $ni(a* por $na p$erta interior H no tene&o* B$e *a=ir
a =a ca==e, co&o )a?rA i*to en e= p=ano-
:2
QM$H =in(a cocina, *eJora-
QI %*te e* e= patio-
QM$H =in(o, &$H 7ran(e-
QI %*te e* e= (or&itorio principa=- Vea B$e (a a= patio, tiene &$c)a =$M H
e* &$H airea(o-
En e*o, =a *eJora (e Co=7re not B$e e= profe*or =a to&a?a (e $n ?raMo-
QNo *e &$ea, *eJora- No *e a*$*te! *i $*te( *e porta ?ien no =e a a
pa*ar na(a- Pero tiene B$e portar*e ?ien-
QPero Ho no ten7o (inero-
QTene&o* B$e B$e(arno* aB$8 $n rato- Una per*ona a a enir a traerno*
(ro7a3 =a reci?i&o* H =$e7o no* a&o*- #$%(e*e tranB$i=a-
La *eJora B$i*o reaccionar pero Ha e*ta?a *enta(a en *$ (or&itorio, en *$
*i==n (e &i&?re, H e= profe*or =e ter&ina?a (e atar =a* &ano* con $n cor(n
?=anco- L$e7o, =e a&arr =o* pie*-
QNo tan f$erte, profe*or, por faor, B$e ten7o pro?=e&a* (e circ$=acin (e
=a *an7re-
QE*tA ?ien, *eJora, no *e preoc$pe-
A= fina=, ?$*c $n =ApiM =a?ia= (e =a *eJora, (e co=or ro*a(o, H en $na )oLa
(e pape= e*cri?i con =etra* (e i&prenta! NNo tiren en e= interior- D$eJa (e ca*aN, H
*e =o co=oc en =a fa=(a- L$e7o *e retir H entr a= c$arto otro Loen- Ten8a e= ro*tro
c$?ierto con $n paJ$e=o H ==ea?a 7$ante* (e 7o&a co=or a&ari==o- La propietaria
ca=c$= B$e &e(8a $n &etro *etenta H rApi(a&ente perci?i B$e era &A* ?r$*co
B$e =o* otro*-
Q"VoH a e*tar &$c)o tie&po a*8'
QFa*ta =a* once, =a* (oce, =a $na (e =a tar(e, =a* (o*, =a* tre*---
Depen(e--- No* an a traer =a (ro7a H =$e7o no* a&o*- Fa*ta a)8, tiene B$e
portar*e ?ien H no =e pa*arA na(a &a=o- I no )a?=e-
S$* co&paJero* =o ==a&a?an NE= F=acoN- TraLo $na *i==a (e= co&e(or H *e
*ent cerca (e =a p$erta (e= (or&itorio, (e= =a(o (e af$era, (e*(e (on(e i7i=a?a a
=a en(e(ora pero ta&?i%n po(8a *e7$ir =o B$e *$ce(8a en e= re*to (e =a ca*a-
La *eJora (e Co=7re no p$(o er=o* pero Ha )a?8an entra(o Lino, e= Monra
H Pa?=o Cri*tiano (i*fraMa(o* (e pintore*- Fa*ta ten8an 7orrito*- TraLeron (o* ?o=*a*
(e 7%nero ?=anco (e $n &etro (e =ar7o por 0,,0 (e anc)o H (o* =ata* (e pint$ra
Pince=$4 D$peria= (e c$atro =itro*, $na 7ri* per=a H =a otra ?=anca, ==ena* (e ar&a*,
&$nicione* H 7rana(a*- Era $n (i*fraM &$H a(ec$a(o para in7re*ar to(o e*o *in
=eantar *o*pec)a*- Ta&?i%n entraron $na ?an(eLa (e &eta= para ro(i==o, *o7a* H
$na ?roc)a &arca Pin7]ino- Uno (e e==o* a7re7 $n paB$ete (e 7a==etita* Traiata,
$n B$e*o H *ei* *a=a&ine* por *i =a e*pera *e )ac8a =ar7a-
:>
Mientra* e= F=aco i7i=a?a a =a propietaria, e= re*to (e= 7r$po *e $?ic en =a
ca*a (e a= =a(o, B$e e*ta?a tota=&ente (e*oc$pa(a- En =a p=anta ?aLa, *acaron =o*
i(rio* (e =a* entana* (e= =iin7 H (eLaron en e= *$e=o (o* 7rana(a* (e
Fa?ricacione* Mi=itare*, =i*ta* para *er $ti=iMa(a* *i e= operatio *e co&p=ica?a- E=
ataB$e *er8a rea=iMa(o (e*(e =o* (o* c$arto* (e= pri&er pi*o- Ca(a $no (e e==o*
ten8a $na entana (e /,< &etro* por 5,/0- Lo pri&ero B$e )icieron f$e *$?ir $n
poco =a* cortina* (e &a(era- Lino *e $?ic en e= *e7$n(o c$arto, c$Ha entana
e*ta?a ca*i to(a c$?ierta por =a te=a roLa (e= carte= (e enta, en c$Ha parte inferior
)iMo $n a7$Lero en for&a (e *iete (e*(e e= B$e (i*parar8a e= tiro fata= contra R$cci-
A)ora (e?8an tener paciencia H e*perar a B$e =a 8cti&a *a=iera (e *$ 7$ari(a-
En =a operacin )a?8a intereni(o &$c)a 7ente, =a &aHor8a *in *a?er para
B$%- Era $na nor&a (e *e7$ri(a( e=e&enta=, *e trata?a (e Nco&parti&entarN to(o H
a to(o*- NNo c$ente ni per&ita B$e =e c$ente, no pre7$nte ni per&ita B$e =e
pre7$nteN, (iLo Mario Fir&enic), NE= PepeN, e= /> (e enero (e 5:1>, e4p=ican(o $no
(e =o* principio* (e *e7$ri(a( (e Montonero*, a= (ec=arar ante e= L$eM B$e
ine*ti7a?a e= *ec$e*tro (e =o* )er&ano* Kor7e H K$an Born, oc$rri(o e= 5: (e
*eptie&?re (e 5:;>- E*a nor&a, B$e inc=$8a a =a* pareLa*, por =o c$a= e= &ari(o ca*i
n$nca *a?8a en B$% an(a?a =a e*po*a H iceer*a, ta&?i%n faci=ita?a e= contro= (e =a
or7aniMacin por parte (e =a c@p$=a &ontonera, B$e concentra?a to(a =a
infor&acin o a= &eno* 7ran parte (e e==a-
Ia (iLi&o* en e= cap8t$=o anterior B$e a=7$no* &i=itante* *e encar7aron (e
=a* tarea* (e inte=i7encia- Una f$ente ree= B$e f$eron $ti=iMa(o* f$r7one*
ca&$f=a(o* co&o *i f$eran e)8c$=o* (e reparto (e pro($cto* a=i&enticio*, B$e *e
t$rna?an para i7i=ar e= (eparta&ento (e =o* R$cci-
QEran co&o ca*ita* ro(ante*, $n co&paJero i?a atrA* )acien(o =a
i7i=ancia H anota?a to(o* =o* (ato* (e =o* &oi&iento* (e R$cci )a*ta B$e *e =e
encontr $na r$tina- E*a parte *a?8a&o* )acer=a &$H ?ien- Por =a noc)e, =o*
f$r7one* eran 7$ar(a(o* en 7araLe* H en $ni(a(e* ?A*ica* a&i7a*-
Co&o era co&@n en e*te tipo (e Nopereta*N, otro* &ontonero* t$ieron =a
tarea (e ro?ar =o* a$to* B$e *er8an $ti=iMa(o* H con*e7$ir=e* n$eo* pape=e*-
Ta&?i%n ar&aron $n 7r$po (e contencin, por *i en =a f$7a aparec8a =a po=ic8a H
)a?8a B$e entretener=a para faci=itar =a )$i(a (e= 7r$po operatio- I $na po*ta
*anitaria, e* (ecir, $n 7r$po (e &%(ico* H enfer&ero* con $n B$irfano
i&proi*a(o en a=7$na ca*a por *i )a?8a a=7@n )eri(o- Lo e4p=ica $na e4 inte7rante
(e Montonero*!
QIo era (e Sani(a( H )ac8a =a* po*ta* *anitaria* con otro* co&paJero*!
a=7@n cir$Lano, a=7@n &%(ico, enfer&ero*- Io )a?8a )ec)o $n c$r*o (e enfer&er8a-
Interen8a&o* en tarea* (e re*cate ($rante o =$e7o (e $n operatio, pero =a er(a(
e* B$e =o B$e &A* no* toca?an eran )eri(o* en =a* prActica* (e tiro (e =a
:<
Or7aniMacin- E*o era =o &A* co&@n porB$e =o* operatio* *e )ac8an con &$c)a
p=anificacin, tratan(o *ie&pre B$e f$eran *orpre*io* H B$e no*otro* e*t$i%ra&o*
con $n n@&ero *$perior (e co&?atiente*- E*o 7arantiMa?a, en teor8a, B$e no
)$?iera tiroteo* ni )eri(o* ni &$erto*- C$an(o no re*$=ta?a a*8, era porB$e no
)a?8a&o* p=anifica(o ?ien =a* co*a*- No* contactA?a&o* a tra%* (e *ecretaria*
te=efnica*, $n *ericio B$e era &$H co&@n en aB$e==a %poca- Por eLe&p=o, $na
per*ona ten8a $n Gio*co H ta&?i%n *e oc$pa?a (e anotar &en*aLe* te=efnico* para
otra* per*ona*- Uti=iMA?a&o* c(i7o*- L=a&A?a&o* a $na (e e*ta* *ecretaria*, B$e
encontrA?a&o* en =a 7$8a (e te=%fono*, H =e (ec8a&o*! NSi ==a&a f$=ano, (87a=e
e*toN- Ca(a Co=$&na ten8a *$ re*pon*a?=e (e Sani(a(-
Se7@n =a f$ente, ante* (e =a &$erte (e R$cci Ne4i*t8a e= co&entario entre
no*otro* (e B$e )a?8a )a?i(o ario* a=erta* para ar&ar $na po*ta *anitaria para $n
operatio &$H 7ran(e, pero =$e7o *e =eanta?an porB$e =a operacin no *e
rea=iMa?aN-
De*(e e= p$nto (e i*ta &i=itar, =a Operacin Traiata *a=i perfecta, por =o
c$a= ni Sani(a( ni e= 7r$po (e contencin f$eron $ti=iMa(o*-
Otro infor&ante coinci(i en B$e e= operatio f$e po*ter7a(o a=7$na*
ece*-
QLo* co&paJero* B$e )ac8an =a* tarea* (e i7i=ancia (e= (o&ici=io (e R$cci
*e co&$nica?an con Da=Gie.ta=Gie con e= (eparta&ento B$e )ac8a (e c$arte=
7enera=- Lo* Npintore*N e*ta?an =i*to* para *a=ir c$an(o =e* ai*aran B$e e*ta?a
to(o ?ien- F$?o (o* o tre* intento* ante* (e =a* e=eccione* (e= /2 (e *eptie&?re-
Creo B$e =a fec)a (e= atenta(o f$e &$H i&portante- Si *e )$?iera rea=iMa(o ante*
(e =a* e=eccione*, )a?r8a *i(o $n c=aro &en*aLe contra Pern3 =$e7o, f$e
interpreta(o co&o $n atenta(o contra =a &aHor8a (e= p$e?=o B$e =o aca?a?a (e
e=e7ir con &A* (e= ,0 por ciento (e =o* oto*-
So?re =a fec)a e=e7i(a, e*ta f$ente a7re7! NLo )icieron c$an(o ieron B$e
po(8an entrar a =a ca*a (i*fraMa(o* (e pintore* *in nin7@n pro?=e&a- E= 7r$po
operatio ten8a a$tono&8a tActica H (eci(i )acer=o c$an(o t$o to(a* =a*
con(icione*- La Con($ccin Naciona= (e Montonero* Ha =o )a?8a a$toriMa(o o a=
&eno* ten8a conoci&iento (e =a operacin, pero confia?a, *e7@n creo Ho, en B$e =o
)icieran ante* (e =a* e=eccione*N-
F$eron c=ae* en e= operatio =a* i*ita* preia* a= (eparta&ento (e =o*
R$cci rea=iMa(a* por (o* co&paJero* (e= 7re&io (e =o* te=efnico*, (on(e
Montonero* ten8a &$c)o* *i&patiMante*- E= 2 (e *eptie&?re (e 5:;2, con =a e4c$*a
(e B$e (e?8an rei*ar =a caLa (e (i*tri?$cin (e =a* =8nea* (e =a c$a(ra, B$e e*ta?a
in*ta=a(a en =a aMotea (e= pri&er pi*o, a= =a(o (e= c$arto (on(e (or&8an =o* )iLo*
con =a a?$e=a, =o* e*p8a* p$(ieron )acer $n p$ente para Npinc)arN =a =8nea (e
te=%fono (e R$cci (e*(e =a ca*a (e Ae==ane(a /:>;, =a B$e e*ta?a (e*oc$pa(a-
:,
L$e7o e*t$ieron otra* (o* ece* para &e&oriMar c$Anto* &etro* &e(8a e= pa*i==o
(e entra(a a= (eparta&ento H ca=c$=ar c$Anto* &in$to* (e&ora?a R$cci para
recorrer=o, a*8 co&o para )acer*e $na i(ea (e =a* (i&en*ione* (e =a iien(a- Coca
(e R$cci =o* )a?8a aten(i(o con 7enti=eMa H =a @=ti&a eM )a*ta =e* )a?8a ofreci(o
$no* &ate*- De*p$%* f$e c$e*tin (e ==ear $n N&icroN, $n te=%fono portAti= con
for&a (e t$?o i7$a= a= B$e $*a?an =o* te=efnico* en *$* i*ita* (o&ici=iaria*, para
po(er e*c$c)ar tranB$i=a&ente to(a* =a* coner*acione* (e =o* R$cci, por eLe&p=o
e= ==a&a(o (e =a *ecretaria (e LorenMo Mi7$e= ai*An(o=e B$e e= Lefe (e =o*
&eta=@r7ico* B$er8a B$e f$era o=an(o a er=o- Ter&in *ien(o =a @=ti&a ==a&a(a
B$e reci?i- A= ratito, *on (e n$eo e= te=%fono H =a *eJora (e R$cci aten(i a *$
a&i7a E=*a-
QE=*a, e*pera&e B$e *e e*tA Hen(o Ko*%--- C)a$, Ko*%, c)a$-
De in&e(iato, e= co&paJero (e= 7r$po operatio (e Montonero* B$e e*ta?a
e*c$c)an(o con =a oreLa pe7a(a a= N&icroN ai* a =o* tira(ore* B$e e= ?=anco Ha
e*ta?a *a=ien(o (e= (eparta&ento, $n (ato c=ae para B$e Lino H e= re*to *e
prepararan para e= ataB$e-
A $no* &etro* (e (i*tancia, en e= (or&itorio (e =a otra ca*a, =a *eJora (e
Co=7re *e *ent8a &$H inc&o(a, ata(a (e pie* H &ano*, H i7i=a(a por e= F=aco-
Q"#$% ten7o B$e )acer c$an(o *e aHan'
QIa =e a&o* a ai*ar Q(iLo e= F=aco &ientra* e8a B$e $no (e *$*
co&paJero* =e )ac8a =a *eJa= B$e in(ica?a B$e e= ataB$e e*ta?a por co&enMar-
QI per(one, *eJora, =a &o=e*tia B$e =e )e&o* oca*iona(o Qa7re7 ante*
(e (e*aparecer (e =a i*ta (e =a ($eJa (e ca*a-
La *eJora (e Co=7re *e a*$*t &$c)o c$an(o e*c$c) e= pri&er (i*paro,
B$e =e pareci $na 7ran e4p=o*in- En =a otra ca*a, )a?8an inicia(o e= f$e7o-
D$rante =a p=anificacin (e= atenta(o, )a?8an (i*c$ti(o &$c)o *o?re =a
&anera &A* a(ec$a(a (e a*e7$rar =a e=i&inacin (e= ?=anco, $na tarea B$e
recaer8a en Lino, e= &eLor tira(or (e Montonero*, B$e e*tar8a $?ica(o en =a entana
&A* a=eLa(a (e= pri&er pi*o (e =a ca*a (e Ae==ane(a /:>;, arri?a, atrA* H a =a
iMB$ier(a (e R$cci- La )$i(a (e= 7r$po *er8a por =o* fon(o* (e e*a ca*a, (e (on(e
*a=tar8an e= &$ro $*an(o (o* e*ca=era* (e =a *eJora (e Co=7re, $na (e &a(era H =a
otra (e a=$&inio, B$e )a?8an (e*c$?ierto en =a pri&era i*ita, en (ireccin a =a ca==e
Aran7$ren, (on(e e*tar8an e*peran(o (o* a$to&i=e*- Una (e =a* po*i?i=i(a(e* era
apo*tar $n par (e tira(ore* en =a aMotea (e= co=e7io Mai&ni(e*, $?ica(o en
Ae==ane(a /:;0, en (ia7ona= a =a ca*a (e R$cci, para B$e a?rieran f$e7o H
(i*traLeran a =o* 7$ar(ae*pa=(a*, &ientra* Lino (i*para?a con *$ FAL- Pero e*a
opcin pre*enta?a (o* pro?=e&a*! c&o acce(er a $n =$7ar (on(e to(o* =o* (8a*
)a?8a ciento* (e a=$&no* H c&o a*e7$rar =a )$i(a (e e*o* co&paJero*- A= fina=,
Lino H *$* co&paJero* *e (eci(ieron por $ti=iMar $n *o=o 7r$po H $na *o=a ?oca (e
:;
f$e7o! =a c=ae no era (i*traer a= ene&i7o *ino aproec)ar =a *orpre*a para B$e
ario* tira(ore* (i*pararan a =a eM contra e= Torino *in ?=in(ar H =o* aco&paJante*
(e= *in(ica=i*ta, &ientra* Lino *e (e(ica?a a acertar rApi(a&ente e= (i*paro fata=3 e=
ataB$e (e?8a *er corto H f$=&inante para &a4i&iMar =a* po*i?i=i(a(e* (e $na )$i(a
*in ?aLa*-
E*te (e*en=ace e* confir&a(o por Kor7e Sa&pe(ro, &A* conoci(o co&o
Kor7e Corea o e= Ne7ro Corea, $no (e =o* c$*to(io* B$e aco&paJa?a a R$cci-
QIo Ha e*ta?a *enta(o en e= a*iento (e atrA*, (e= =a(o (e =a ca==e, (e=
Torino roLo- C$an(o R$cci toca =a &aniLa (e =a otra p$erta, (e= =a(o (e =a ere(a, =e
tiran con to(o (e*(e atrA* H (e*(e arri?a, (e*(e $no* cinco o *ei* &etro*, ca=c$=o-
En (o* o tre* &in$to* =e tiraron con FAL, con ItaGa, con a&etra==a(ora- Io *a=7o H
c$an(o =o a7arro Ha e*ta?a &$erto3 e= pri&er tiro B$e =e acert, =o &at- E*ta?a
con =o* oLo* a?ierto*, no a=canM a (ecir na(a- A M$JoM, e= c)ofer, =e &etieron
ario* tiro*, e*t$o &$H Lo(i(o, H a Roc)a, otro c$*to(io, =e (ieron (o* tiro*, $no en
e= )o&?ro H otro en =a ca?eMa- Io ten8a $n &ontn (e i(rio* en e= c$erpo pero no
reci?8 nin7@n (i*paro porB$e e*ta?a f$era (e =a =8nea (e tiro- Fa?8a $na 7ran
conf$*in3 Ho tir% con =a c$arenta H cinco )acia enfrente, a= tec)o (e= co=e7io
Mai&ni(e*, porB$e a=7$no* N&$c)ac)o*N 7rita?an B$e =o* atacante* e*ta?an a)8,
pero a)8 no )a?8a na(ie- La po=ic8a ino en*e7$i(a3 no *a?8an (e (n(e )a?8an
eni(o =o* tiro* )a*ta B$e =e* co&ent% B$e, por =a traHectoria, &e parec8a B$e
)a?8an eni(o (e arri?a- C$an(o =a po=ic8a f$e a er, encontr 7rana(a* H &$c)a*
ar&a*, pero =o* atacante* Ha *e )a?8an f$7a(o- No*otro* no tira&o* ni $n tiro )acia
e= =$7ar (e =o* (i*paro*3 &a=a *$erte porB$e, *i =o )$?i%ra&o* )ec)o, ta= eM =e*
)a?r8a&o* acerta(o a=7@n tiro-
E= oficia= &ontonero B$e pre*t *$ (eparta&ento para B$e &ontaran e=
c$arte= 7enera= confir&a B$e )$?o $n *o=o =$7ar (e*(e e= B$e partieron =o*
(i*paro*! NPareci B$e )a?8a )a?i(o aria* ?oca* (e f$e7o, pero )$?o *=o $naN-
A=7$no* c$*to(io* L$raron =$e7o B$e )a?8an *i(o (i*tra8(o* por $n Leep
C=a(ia(or aM$= B$e ten8a =a caLa tapa(a por $na =ona er(e, B$e pa* a to(a
e=oci(a( por Ae==ane(a- I B$e (e*(e e= interior (e e*e e)8c$=o =e* =anMaron
a=7$na* 7rana(a* H =e* (i*pararon con a&etra==a(ora*- Pero otro* 7$ar(ae*pa=(a*
no recor(aron e*e (ato en *$* (ec=aracione* ante e= L$eM-
Lino H *$* &$c)ac)o* )$Heron rApi(a&ente H (eLaron a=7$no* re7a=ito*
B$e ==a&aron =a atencin- Un re=er e&paona(o ne7ro, con cac)a* (e &a(era,
X2<; Ma7n$& S&it) Y Xe**on, nortea&ericano, con *$ car7a co&p=eta H *in
ra*tro* (e )$e==a* (i7ita=e*, f$e encontra(o en e= pi*o, cerca (e =a entana (e*(e =a
B$e Lino )a?8a (i*para(o- S$* (ato*! NS /G 2;<1/, &o(e=o 5:.2./22/0.,;D- La
Po=ic8a Fe(era=, a tra%* (e $na nota fir&a(a por e= co&i*ario F%=i4 Co7orno, e= Lefe
(e= (eparta&ento De=ito* Fe(era=e*, infor& (o* (8a* (e*p$%* B$e e= ar&a Nno *e
:1
encontra?a re7i*tra(aN- E= perio(i*ta nortea&ericano Martin An(er*en *o*t$o en
*$ =i?ro 9ossier secreto, el ito de la -uerra sucia B$e Ne= FBI ra*tre e= ar&a
(e*(e =a fA?rica S&it) Y Xe**on )a*ta e= en(e(or en N$ea IorG, B$e *e =a )a?8a
en(i(o a $na aMafata (e Aero=8nea* Ar7entina*, B$e =a )a?8a co&pra(o para $n
a&i7o &i=itar- La Po=ic8a Fe(era= *e top con $na &$ra==a (e 7ranito en *$
ine*ti7acin, H *e (i*c$=p por no re*o=er e= a*e*inatoN- E*te (ato =e *iri a
An(er*en para a*e7$rar B$e a R$cci no =o )a?8a &ata(o Montonero* *ino N$n 7r$po
B$e opera?a (e*(e e= Mini*terio (e Biene*tar Socia=, (e LpeM Re7aN, co&o =e )a?8a
confia(o *$ infor&ante pre(i=ecto, NSa&N, B$ien, *e7@n *e *$po =$e7o, era Ro?ert
Sc)errer, $n a7ente (e= FBI B$e opera?a (e*(e =a e&?aLa(a (e =o* E*ta(o* Uni(o*
en =a Ar7entina- E*a f$ente =e (iLo B$e ta&?i%n otro* ataB$e* (e Montonero*, co&o
e= a*e*inato (e= ra(ica= Art$ro Mor Roi7, e4 &ini*tro (e= Interior (e A=eLan(ro
Lan$**e, a= aJo *i7$iente, )a?8an *i(o o?ra (e =a ?an(a (e LpeM Re7a-
En rea=i(a(, e= Ma7n$& f$e (eLa(o a prop*ito por =o* atacante*, co&o $na
pr$e?a cifra(a para B$e e= pre*i(ente e=ecto, e= 7enera= K$an Do&in7o Pern, *=o
%=, *e enterara (e B$e e= operatio )a?8a *i(o rea=iMa(o efectia&ente por
Montonero*- E* B$e, co&o Ha i&o*, e*a ar&a )a?8a *i(o ro?a(a a =a c$*to(ia (e=
7re&io (e =o* e&p=ea(o* (e =a e&pre*a e*tata= O?ra* Sanitaria*, en $na NoperetaN
B$e *8 )a?8a *i(o fir&a(a por =a Or7a-
E= otro re7a=ito (e= 7r$po operatio f$e $n panta=n ?=anco &$H 7a*ta(o,
B$e re*$=t pertenecer a= $nifor&e (e erano (e a=7$ien B$e )a?8a c$&p=i(o e=
*ericio &i=itar co&o &arinero ante* (e 5:;0- La Ar&a(a no p$(o infor&ar =a
i(enti(a( (e= &arinero porB$e e= n@&ero (e *erie (e =a pren(a e*ta?a i=e7i?=e- E=
panta=n f$e encontra(o L$nto a $na ca&i*a a&ari==a B$e ten8a &anc)a* (e pint$ra
roLa H aM$=, (e?aLo (e $na pi=eta en e= patio (e =a ca*a (e =a *eJora (e Co=7re, &$H
cerca (e =o* tac)o* (e pint$ra, =a ?an(eLa (e &eta= para ro(i==o H =a ?roc)a &arca
Pin7]ino-
E= a*e*inato (e R$cci ina$7$r $na %poca n$ea en =a io=encia po=8tica (e
=a Ar7entina- Pern, co&o ere&o* &A* a(e=ante, *e (io c$enta (e B$e e= conf=icto
con =a B$e )a?8a *i(o *$ NL$ent$( &arai==o*aN )a?8a a=canMa(o $n nie= (e= B$e
*er8a (if8ci= retornar inc=$*o para %=, $n po=8tico &$H aeMa(o pero B$e e*ta?a ieLo
H enfer&o- La (erec)a peroni*ta t$o &A* o487eno para *$ =7ica ($ra, i&p=aca?=e
H arcaica- Lo* &ontonero* *e f$eron )$n(ien(o en $n &i=itari*&o B$e Ha =o* )a?8a
7ana(o H B$e a= aJo *i7$iente, en $n 7o?ierno )o*ti= a$nB$e peroni*ta H
(e&ocrAtico, =o* ==ear8a a =a c=an(e*tini(a(, e= ca&ino B$e =e en8an in(ican(o =o*
ene&i7o* B$e )a?8an *a?i(o con*e7$ir*e, (entro H f$era (e= Moi&iento-
E= &$n(o *i7$i an(an(o H =o* ar7entino* contin$aron &atAn(o*e, con
(ra&Atica (e(icacin-
::
Lino particip en aria* Nopereta*N c=ae (e Montonero*! f$e e= pri&er
re*pon*a?=e po=8tico (e= (iario +oticias, $n %4ito perio(8*tico H en enta*, H
prota7oniM e= @=ti&o tra&o (e =a Operacin Me==iMa*, e= *ec$e*tro (e =o* )er&ano*
Born, B$e 7arantiM a =a Or7a na(a &eno* B$e ,> &i==one* (e (=are*, $n r%cor( a
nie= &$n(ia=- M$ri e= /: (e &aHo (e 5:;; a =o* treinta H *ei* aJo*, en $na ca*a
$?ica(a en =a ca==e E= Cei?o 50/5, en Fae(o, proincia (e B$eno* Aire*- En aB$e=
&o&ento, era e= n@&ero $no (e Montonero* en e= pa8*- Ta&?i%n %= *e )a?8a i(o a=
e4terior por preca$cin L$nto a= re*to (e =a Con($ccin Naciona=, pero en Ro&a
pi(i o=er- Un N7r$po (e tarea*N (e =a Marina capt$r a= ($eJo (e =a iien(a,
B$ien, a= parecer, NcantN a Lino, B$e e*ta?a e*con(i(o en *$ ca*a, a ca&?io (e =a
i(a (e *$ e*po*a H *$* (o* )iLo*- C$an(o ==e7aron a ?$*car=o, Lino co&?ati %= *o=o
($rante aria* )ora* contra =o* &arino*, B$e )a*ta eran a$4i=ia(o* por )e=icptero*,
&ienta* B$e&a?a (oc$&ento* (e =a Or7a- A= fina=, Ha *in &$nicione*, *e to& *$
pa*ti==a (e cian$ro H, por =a* ($(a*, *e o= L$nto a =a ca*a- S$ ca(Aer )a?r8a *i(o
cre&a(o en =a ca=(era (e =a ESMA- La a=ent8a (e Lino (eL perp=eLo* a =o* &arino*-
NCon cien co&o %*to*, per(e&o*N, (iLo e= teniente (e Fra7ata A=fre(o A*tiM, NR$?ioN,
NTn7e=N o NC$*tao NiJoN, entre otro* a=ia*- Mi7$e= Bona**o c$enta B$e $no (e =o*
&ontonero* ca$tio* en e= ca&po (e concentracin &onta(o en =a ESMA, B$e *e
)a?8a pa*a(o (e ?an(o con 7ran ent$*ia*&o, *e acerc a= capitAn (e Cor?eta Kor7e
Perr%n, NE= P$&aN, para fe=icitar=o por =a capt$ra- NIo no fe*teLo =a &$erte (e $n
ene&i7o B$e *$po (e&o*trar tanto coraLeN, f$e =a re*p$e*ta- Lino (eL tre* )iLo*-
E= Monra prota7oniM aria* operacione* &i=itare* (e Montonero*, a=7$na*
&$H re*onante*, para &orir e= : (e (icie&?re (e 5:;,, a =o* treinta H cinco aJo*,
c$an(o f$e *orpren(i(o en $na ca*a en San I*i(ro por $n 7r$po (e tarea* (e =a
Marina enca?eMa(o por e= teniente (e Na8o Antonio Pern8a, NE= RataN o NTr$enoN- E=
Lefe 7$erri==ero (eL *a=ir a *$ )iLita, =a @nica B$e ten8a, H *e *i7$i tirotean(o )a*ta
B$e caH 7rae&ente )eri(o- M$ri e*a &i*&a noc)e, =$e7o (e $n corto (iA=o7o en
=a ESMA con *$ &$Ler, L$cH, B$e e*ta?a *ec$e*tra(a H B$e (e in&e(iato for&ar8a
pareLa con e= teniente Pern8a, e= &i*&o B$e )a?8a apre*a(o a *$ &ari(o pero B$e
ta&?i%n )a?8a *a=a(o a =a )iLa (e a&?o*- L$cH H Pern8a iaLar8an inc=$*o a Par8*
para tra?aLar en e= Centro Pi=oto &onta(o a==8 por =a (icta($ra para &eLorar *$
i&a7en e4terna H e*piar a =o* e4i=ia(o*-
Pa?=o Cri*tiano caH en a?ri= (e 5:;; a =o* treinta H $n aJo*, c$an(o era e=
*ecretario po=8tico (e Montonero* H e*ta?a a car7o (e =a Or7a en to(o e= pa8*- I?a a
*er ree&p=aMa(o por Lino, pero no ==e7aron a er*e Ha B$e f$e (e=ata(o por $n
*$?or(ina(o H =o apre*aron en Ca?a==ito, ($rante $n operatio B$e pareci *a=i(o
(e= cine, en e= B$e )$?o )a*ta $n &i=itar (i*fraMa(o (e c$ra H otro, (e carnicero-
Sa=8a (e $na pana(er8a co&ien(o $na &e(ia=$na c$an(o *o*pec) a=7o raro H B$i*o
)$ir en *$ a$to&i=- Fa?r8a *i(o ==ea(o a =a 7$arnicin &i=itar (e Ca&po (e MaHo,
500
(on(e )a?r8a &$erto a ca$*a (e =a* tort$ra* reci?i(a* ($rante tre* (8a* *e7$i(o*- E=
perio(i*ta K$an Ca*parini afir&a B$e e= &aHor K$an Car=o* NMacoN Corone= =e cont
B$e n$nca en *$ i(a )a?8a i*to (ar tanta picana a $na per*ona-
QLa *an7re *e =e e*pe*a?a por =a ac$&$=acin (e e=ectrici(a( en e= c$erpo-
D$rante $n intera=o en e= B$e =e per&itieron to&ar a7$a, =a cani==a 7o=pea?a H
re?ota?a contra *$* (iente*-
Pa?=o Cri*tiano (eL tre* )iLo* c)iB$ito*-
Nor?erto Fa?e77er, B$ien pro?a?=e&ente no *a?8a B$e e*ta?an p=anean(o
e= a*e*inato (e R$cci, f$e *ec$e*tra(o en R8o (e Kaneiro e= 5S (e a7o*to (e 5:;1
por =o* &i=itare* ?ra*i=eJo* en e= &arco (e =a Operacin Cn(or, B$e inc=$8a e=
interca&?io (e infor&acin H =a co=a?oracin entre =a* (icta($ra* (e =o* pa8*e* (e=
Cono S$r- P= e*ta?a a car7o (e Montonero* en =a Ar7entina H )a?8a iaLa(o a R8o
para tra*pa*ar e= &an(o a *$* tre* ree&p=aMante*- F$e $na tra&pa! *$*
co&paJero* )a?8an *i(o capt$ra(o* por =o* &i=itare*, con =o* B$e e*ta?an
co=a?oran(o- Entre7a(o por =o* &i=itare* ?ra*i=eJo* a *$* co=e7a* ar7entino*, a=
EL%rcito, per&anece (e*apareci(o- Ten8a treinta H *iete aJo* H (eL $n )iLo-
Fa?e77er )a?8a (e*e&peJa(o tarea* &$H i&portante*- Por eLe&p=o,
ta&?i%n %= f$e Nre*pon*a?=eN (e= (iario +oticias, (on(e tra?aLa?an nota?=e* p=$&a*
&ontonera* co&o Ro(o=fo Xa=*), Paco Uron(o, K$an Ce=&an, Foracio Ver?it*GH H
Mi7$e= Bona**o- Era cort%* H a=iente! *e c$enta B$e e= /1 (e a7o*to (e 5:;>,
c$an(o e= (iario f$e c=a$*$ra(o por or(en (e I*a?e= Pern, e= Lefe (e =a Po=ic8a
Fe(era=, e= co&i*ario A=?erto Vi==ar, =e c=a $n (e(o en e= pec)o-
QIo ten7o $n ata@( para ca(a (e $no (e $*te(e*-
QNo*otro* ta&?i%n tene&o* $no para $*te( Qconte*t, &$H tranB$i=o-
6Vi==ar f$e &$erto L$nto a *$ e*po*a e= 5S (e noie&?re (e 5:;>, c$an(o
$n co&an(o &ontonero o= e= ?arco en e= B$e nae7a?an por e= De=ta-9
En 5:;<, ($rante =a* e=eccione* proincia=e* en Mi*ione*, Fa?e77er f$e e=
Lefe (e ca&paJa (e= Parti(o A$t%ntico, =a @=ti&a iniciatia po=8tica (e Montonero*
ante* (e= 7o=pe &i=itar- NFoH conoc8 a $n Loen (e= ra(ica=i*&o B$e &e caH &$H
?ien- Se ==a&a Ra@= A=fon*8nN, co&ent por aB$e==o* (8a*-
NSi e*t$iera io, )oH *er8a $n (iri7ente po=8tico (e pri&era =8neaN, =a&ent
$na f$ente B$e =o conoc8a &$H ?ien-
L$e7o (e *$ rot$ra (e to?i==o, Fernan(o Saae(ra, NDa&iAnN, *i7$i a=
frente (e =a Co=$&na Oe*te, a$nB$e no &$H confor&e con =a coner*in (e =a
Con($ccin Naciona= a= &ar4i*&o, tanto B$e, *e7@n *e c$enta, or7aniM $na eM
$na fo7ata enor&e con =o* (oc$&ento* B$e e4p=ica?an e*e 7iro- Per(i *$ car7o H
f$e (e7ra(a(o a oficia= pri&ero a co&ienMo* (e= aJo *i7$iente, c$an(o =a &ita( (e
*$ Co=$&na *e pa* a =a KP Lea=ta(, =a e*ci*in &A* re=eante (e =a Or7a-
Pro?a?=e&ente, Ha e*t$iera en =a &ira por *$* cr8tica*- L$e7o f$e tra*=a(a(o a=
505
interior, pri&ero a K$L$H, =$e7o a OrAn, H por @=ti&o a T$c$&An- E*o* tra*=a(o*
or(ena(o* por =a c@p$=a &ontonera eran c$e*tiona(o* por ario* (e =o* &ie&?ro*
(e =a Or7a, B$e =o* e8an co&o $na irt$a= con(ena a &$erte Ha B$e i&p=ica?an
eniar a =o* &i=itante* a =$7are* B$e no conoc8an, en =o* B$e *e conert8an en
fAci=e* ?=anco* (e =a repre*in- Da&iAn f$e &$erto e= /0 (e &aHo (e 5:;, en $n
tiroteo- DeL (o* )iLo*-
50/
Cap8t$=o 55
LAS CAUSAS, SEC[N EL PEPE
:o no ten-o nin-)n odio personal con 'ucci. +i siquiera lo
conoc1. 0en-o un ;uicio pol1tico so#re su conducta y que
plasaos en esa .poca. Iu- un rol #ueno y 2avora#le
para el retorno de 8ern y despu.s ;u- un rol reaccionario
en la asacre de E/ei/a.
Mario Fir&enic) en $na entrei*ta con e= )i*toria(or Fe=ipe Pi7na-
Fa*ta a)ora, Montonero* n$nca a(&iti en for&a p@?=ica H oficia= B$e
)$?iera teni(o a=7$na participacin en =a &$erte (e Ko*% R$cci- Lo* Lefe* (e aB$e==a
%poca B$e =o7raron *o?reiir, Mario Fir&enic) H Ro?erto Per(8a, contin@an
ne7An(o=o, a$nB$e *$* @=ti&a* re*p$e*ta* contienen ren(iLa* por =a* c$a=e* p$e(e
co=ar*e a=7$na =$M para i=$&inar =a* ca$*a* H &otiacione* (e= atenta(o-
Lo &A* cerca B$e e*t$o Montonero* (e )acer*e car7o (e e*ta eLec$cin
f$e $n rec$a(ro tit$=a(o NK$*ticia pop$=arN H p$?=ica(o en =a pA7ina 51 (e= n@&ero <
(e Evita Dontonera P 'evista H2icial de Dontoneros, (e L$nio H L$=io (e 5:;<- La
nota inc=$H $na =i*ta (e Ntrai(ore*N B$e )a?8an *i(o &$erto* por =a Or7a3 Ko*%
I7nacio R$cci aparece a==8, co&o NaL$*ticia(o por Montonero* por )a?er *i(o
c$=pa?=e (e =a Ma*acre (e EMeiMaN-
A= e*cri?ir e*te =i?ro, Fir&enic) i8a en Barce=ona H Per(8a, en B$eno*
Aire*- No for&a?an parte, c=ara&ente, (e =a reiin(icacin (e =a 7eneracin (e=
*etenta inicia(a por e= 7o?ierno (e N%*tor Oirc)ner-
Se7@n Per(8a, Nen 5:12 era $n B$e&o *er &ontonero, pa*aron =o* aJo* H
e*o pa* a *er i&pre*cin(i?=e- A)ora, *i ten%* cinc$enta aJo* H no f$i*te &ontonero
*o* $n ?o=$(o- E* co&o $na &area B$e )a i(o c$?rien(o (e 7=oria a to(a $na
7eneracin- S=o B$e(a&o* f$era (e e*ta &area =o* tre* Lefe* &ontonero* io*
6inc=$He a Fernan(o Vaca NaraLa, N- (e= A-9, para e= e*carnio, pa7an(o =a c$=pa (e
=a (errota- Pero pa* Ha con =o* ca$(i==o* fe(era=e*! )$?o B$e e*perar *etenta aJo*
para B$e =o* reiin(icaran3 pri&ero, =o* reiin(ic =a (erec)a naciona=i*ta )a*ta B$e
f$eron a*$&i(o* por e= peroni*&o- Pa*arA =o &i*&o con no*otro*N-
502
En $na entrei*ta con Fir&enic), e= )i*toria(or Fe=ipe Pi7na =e pre7$nt!
N"Por B$% &ataron a R$cci'N- Fir&enic) no a*$&i ni ne7 e= a*e*inato3 en
rea=i(a(, no *e refiri a =a a$tor8a (e= operatio, *ino B$e prefiri en$&erar =a* tre*
ca$*a* por =a* B$e, en *$ opinin, )a?8a &$erto R$cci-
QR$cci f$e $no (e =o* re*pon*a?=e* (e =a &a*acre (e EMeiMa- P*te e* e=
*entir pop$=ar, e= *entir (e =a &i=itancia (e =a ten(encia reo=$cionaria- N$e*tra
7ente corea?a a=e7re&ente *$ f$t$ro in&inente- N$e*tra con*i7na era! NR$cci
trai(or, te a a pa*ar =o B$e =e pa* a Van(orN- De*p$%* (e *$ &$erte, en acto*
&a*io* *e corea?a! NR$cci trai(or, *a=$(o* a Van(orN- R$cci *e )a?8a conerti(o en
$n a?an(era(o (e (ecir N)aH B$e &atar a =o* M$r(o*N- R$cci era $na aanMa(i==a (e=
terrori*&o (e E*ta(o- E= (i*c$r*o (e =a (erec)a peroni*ta era N)aH B$e &atar a =o*
M$r(o* infi=tra(o*N- No*otro* no %ra&o* nin7$no* M$r(o* infi=tra(o* H a$nB$e =o
f$%ra&o*, na(ie ten8a (erec)o a &a*acrarno*- Inc=$*ie R$cci no e*ta?a )acien(o
=o B$e Pern B$er8a-
Ta&?i%n e*ta?a &oi%n(o=e $n poco e= pi*o a= Pacto Socia= (e Ce=?ar(-
Tre* ca$*a* para NaL$*ticiarN a R$cci, *e7@n Fir&enic)! NF$e $no (e =o*
re*pon*a?=e*N (e EMeiMa, era e= Na?an(era(oN (e =o* ataB$e* io=ento* (e =a (erec)a
peroni*ta contra Montonero* H ?oicotea?a e= Pacto Socia=, =a &%($=a (e= p=an (e
7o?ierno (e Pern- EMeiMa parece tener &A* pe*o B$e =a* otra* (o*! f$e
&enciona(a en e= pri&er =$7ar, H en*e7$i(a Fir&enic) o=i *o?re e==a a=
co&p=etar *$ re*p$e*ta!
QIo no ten7o nin7@n o(io per*ona= con R$cci- Ni *iB$iera =o conoc8- Ten7o
$n L$icio po=8tico *o?re *$ con($cta H B$e p=a*&a&o* en e*a %poca 6a=$(e a=
e(itoria= (e =a rei*ta El 9escaisado, a= B$e no* referire&o* (entro (e poco, N- (e=
A-9- K$7 $n ro= ?$eno H faora?=e para e= retorno (e Pern H (e*p$%* L$7 $n ro=
reaccionario en =a &a*acre (e EMeiMa-
La &atanMa (e EMeiMa e* =a pri&era ca$*a B$e, en 7enera=, =o* &ontonero*
&encionan c$an(o *e =e* pre7$nta en pria(o *o?re =a* raMone* (e =a &$erte (e
R$cci- EMeiMa t$o &$c)o *i7nifica(o )i*trico e i&pact f$erte&ente en =a &ora= (e
=o* Lefe* H (e =a tropa (e =a Or7a- No *=o por =o* tiro* con =o* B$e f$eron corri(o*
por =a (erec)a peroni*ta *ino ta&?i%n porB$e a==8 f$e =a pri&era eM B$e Pern
(ii(i =a* a7$a* en *$ Moi&iento, to& parti(o por =o* ene&i7o* (e =o B$e )a?8a
*i(o *$ NL$ent$( &arai==o*aN H (efini c=ara&ente B$e *$ (octrina *e7$8a *ien(o
Nperoni*taN! no ten8a na(a B$e er con =a Npatria *ocia=i*taN B$e ia?an =o*
&ontonero*-
A$nB$e n$nca *e e=a?or $n =i*ta(o oficia= *o?re =o* &$erto* en EMeiMa, =o*
(ato* &A* confia?=e* in(ican B$e )$?o trece 8cti&a* fata=e* H tre*ciento* *e*enta H
cinco )eri(o* aB$e= /0 (e L$nio (e 5:;2, en =o* a=re(e(ore* (e= pa=co &onta(o en e=
p$ente E= Tr%?o=, *o?re =a a$topi*ta Ricc)ieri, a tre* Gi=&etro* (e= aerop$erto
50>
internaciona= (e EMeiMa- En e*e pa=co (e?i )a?er )a?=a(o Pern para *a=$(ar a =a
&$=tit$( B$e *e )a?8a re$ni(o para (ar=e =a ?ieneni(a (efinitia a= pa8*, =$e7o (e
ca*i (iecioc)o aJo* (e e4i=io- No =o )iMo porB$e =o* tiro* =o o?=i7aron a ?aLar a $no*
c$anto* Gi=&etro*, en =a ?a*e &i=itar (e Morn- F$e $na er(a(era =oc$ra- E=
=oc$tor oficia= f$e e= cinea*ta H canta$tor Leonar(o Faio! NSe r$e7a a =o* peroni*ta*
no )acer $*o (e *$* ar&a*N, *e =e e*c$c) en $n &o&ento- En =a conf$*in,
ta&poco )$?o cifra* oficia=e* *o?re c$Anta 7ente *e )a?8a &oi=iMa(o en ?$*ca (e=
reenc$entro con e= =8(er, fata=&ente fr$*tra(o- E= perio(i*ta Kor7e LeDin7er, B$e era
e= Nre*pon*a?=eN (e Montonero* en El 9escaisado, rec$er(a B$e Nen =a rei*ta
e4a7era&o* H p$*i&o* B$e )$?o c$atro &i==one* (e per*ona*, pero =a Po=ic8a
Fe(era=, en ?a*e a =a* foto7raf8a* to&a(a* (e*(e e= aire, afir& B$e f$eron $n
&i==n oc)ociento*- I7$a=, f$e =a &oi=iMacin &A* 7ran(e (e =a )i*toria ar7entinaN-
E= perio(i*ta Foracio Ver?it*GH )iMo $na ine*ti7acin B$e *e )a conerti(o
en =a )i*toria oficia= (e =a &atanMa partien(o (e (ato* reco7i(o* por e= e*critor H
perio(i*ta Ro(o=fo Xa=*) H *$* co=a?ora(ore* (e= Area (e inte=i7encia (e
Montonero*- Xa=*), $n e4perto en tarea* (e e*pionaLe, )a?8a =o7ra(o enterar*e e=
(8a anterior (e =o* p=ane* (e =a (erec)a a= interceptar =a* ra(io* (e =o* &i=e* (e=
A$to&i= C=$? Ar7entino 6ACA9, pero *$ ai*o ==e7 tar(e- Se7@n Ver?it*GH, =o*
&ontonero* f$eron a EMeiMa prActica&ente (e*ar&a(o*, *=o Ncon =o* pa=o* (e *$*
carte=e*, a=7$na* ca(ena*, $no* poco* re=ere* H $na *o=a a&etra==a(ora B$e no
$*aronN, &ientra* B$e *$* ene&i7o* (e =a (erec)a N&ontaron $n operatio (e
7$erra con &i=e* (e ar&a* =ar7a* H a$to&Atica*N- I, (e ac$er(o con *$
interpretacin, re*$=taron *orpren(i(o* en *$ &oi=iMacin, B$e copia?a e= e*B$e&a
$ti=iMa(o e= /< (e &aHo, c$an(o )a?8an copa(o, ta&?i%n pac8fica&ente, e= acto por
=a a*$ncin (e= pre*i(ente CA&pora-
QCre8an B$e =a concentracin (e EMeiMa (e*eB$i=i?rar8a ante =o* oLo* (e
Pern =a p$7na B$e =o* enfrenta?a con =a ra&a po=8tica tra(iciona= H =o* *in(icato*-
C$an(o e= e4 pre*i(ente o?*erara =a capaci(a( (e &oi=iMacin (e =a K$ent$(
Peroni*ta H =a* for&acione* e*pecia=e*, B$e )a?8an forMa(o a= r%7i&en ca*tren*e a
conce(er e=eccione*, *e pron$nciar8a en *$ faor H =e* )ar8a $n =$7ar a *$ =a(o en =a
con($ccin-
En 7enera=, to(o* =o* &ontonero* con*$=ta(o* a*e7$raron B$e =a or(en B$e
parti (e*(e =a Con($ccin Naciona= f$e ir (e*ar&a(o* a EMeiMa, prote7i(o* por =o*
)a?it$a=e* cor(one* (e *e7$ri(a( (on(e, co&o (e co*t$&?re, )a?r8a a=7$no*
&i=itante* con ar&a* corta*, (e (efen*a, Ha B$e e= o?Letio era (e&o*trar a Pern
B$e eran e==o* =o* B$e &oi=iMa?an a =a* &aHor8a* pop$=are*-
Sin e&?ar7o, $n oficia= (e Montonero*, B$e pi(i B$e *$ no&?re f$era
&anteni(o en re*era, cont otra er*in!
50<
QFaH B$e *er *incero*! Ho f$i $no (e =o* cien tipo* B$e f$i&o* a EMeiMa
con $n e*c$(o H $n ?raMa=ete a*8 (e 7ran(e H con $na pi*to=a n$ee &i=8&etro*
co&o c$*to(ia* (e =a* co=$&na*- Pero a(entro (e =a* ca&ioneta* ten8a&o* ar&a*
(e to(o* =o* co=ore*- La* ca&ioneta* e*ta?an $?ica(a* en (ier*o* =$7are*- F$e $n
7ran error po=8tico H ten8a B$e ter&inar a =o* tiro*! na(ie po(8a contro=ar na(a
porB$e )a?8a &A* (e $n &i==n H &e(io (e per*ona*- A)ora na(ie B$iere (ecir B$e
f$i&o* ar&a(o* para B$e no B$e(e (e&o*tra(o e= 7r$e*o error po=8tico-
Ver?it*GH =o7r i(entificar a =o* trece &$erto* (e EMeiMa, (e =o* c$a=e* tre*
pertenec8an a Montonero* H $no a =a (erec)a- De =o* otro* n$ee, =a 7ran &aHor8a,
no p$(o e*ta?=ecer =a pertenencia po=8tica-
Lo* &ontonero* per(ieron =a p$=*ea(a en EMeiMa (e*(e e= a&o*- La
or7aniMacin (e= acto H (e =a &oi=iMacin pop$=ar B$e( en &ano* (e $na co&i*in
for&a(a por cinco per*ona*3 nin7$na era (e Montonero*- Ten8an apena* $na ?$ena
re=acin con $na (e e==a*, K$an Man$e= A?a= Me(ina, pero =a e*tre==a (e= Loen
*ecretario 7enera= (e= Moi&iento Ha e*ta?a en ?aLa- R$cci ta&?i%n for&a?a parte
(e e*a co&i*in, L$nto con LorenMo Mi7$e= H Nor&a Oenne(H, pero $na =ect$ra &A*
o &eno* atenta (e= =i?ro E/ei/a in(ica B$e e= )o&?re f$erte a==8 f$e e= teniente
corone= retira(o Kor7e Man$e= O*in(e, *ecretario (e Deporte* H T$ri*&o (e =a
Nacin H prote7i(o (e= &ini*tro (e Biene*tar Socia=, Ko*% LpeM Re7a- Ver?it*GH =o
afir&a *in (eLar =$7ar a ($(a* en =a pA7ina ><! NDe*(e e= pri&er &o&ento, O*in(e
(e*peL =a* ($(a* acerca (e B$i%n &an(a?aN- A*8, O*in(e (eter&in e= =$7ar (e=
acto, f$era (e =a Capita= Fe(era=, H rec=$t a =o* &i= cii=e* f$erte&ente ar&a(o*
B$e e= (8a anterior, e= 5: (e L$nio, oc$paron po*icione* cerca (e= pa=co para i&pe(ir
B$e *e acercaran =o* &ontonero* H *$* a7r$pacione* (e *$perficie, =a K$ent$(
Peroni*ta 6KP9, =a K$ent$( Unier*itaria Peroni*ta 6KUP9 H =a K$ent$( Tra?aLa(ora
Peroni*ta 6KTP9, entre otro* 7r$po* (e= a=a iMB$ier(a (e= Moi&iento- S$* )o&?re*
ta&?i%n coparon e= pa=co, (e*(e e= c$a= e= /0 (e L$nio a =a* 5>-20 )ora* a?rieron
f$e7o con ar&a* =ar7a* H a$to&Atica* contra =a n$&ero*a Co=$&na S$r (e =a
K$ent$( Peroni*ta 6a7r$pa?a a =o* &i=itante* (e= *$r (e= Cran B$eno* Aire*, La
P=ata H e= *$r (e =a proincia9, B$e e*ta?a pa*an(o por (etrA* en ?$*ca (e $na
po*icin &A* cercana a= =$7ar (e*(e (on(e )a?=ar8a e= Cenera=, a=teran(o e=
ri7$ro*o e*B$e&a oficia= (e= acto, B$e pree8a e= =$7ar (e ca(a *ector- P*e f$e e=
pri&er tiroteo, e= B$e (e*enca(en =a tra7e(ia- To(o e= aparato (e *e7$ri(a(,
inc=$i(o* =o* &i=e* (e= ACA B$e *e encar7a?an (e *$ re( (e co&$nicacione*,
re*pon(8a a O*in(e, B$e ten8a $na =ar7a traHectoria en =a (erec)a peroni*ta H
?$eno* contacto* en =a* f$erMa* ar&a(a* Ha B$e )a?8a *i(o (e=e7a(o &i=itar (e
Pern-
En to(o ca*o, R$cci no p$(o )a?er )ec)o &$c)o aB$e= (8a porB$e en8a en
e= ain L$nto a Pern- La pr$e?a &A* concreta (e Ver?it*GH *o?re =a participacin
50,
(e= *ecretario 7enera= (e =a CCT e* B$e e= NNe7ro Corea, Lefe (e =a c$*to(ia (e Ko*%
R$cci, f$e B$ien (iri7i =a* tort$ra* en e= Fote= Internaciona= (e EMeiMaN contra
&i=itante* L$eni=e* apre*a(o* por =a* )$e*te* (erec)i*ta*- E*te )ec)o e* cita(o
ta&?i%n por otro* a$tore* c$an(o *e refieren a EMeiMa, *=o B$e Corea =o nie7a
ter&inante&ente- Se ==a&a, en rea=i(a(, Kor7e Sa&pe(ro, H tanto a %= co&o a *$*
)er&ano* =e* p$*ieron NCoreaN porB$e en =o* parti(o* (e f@t?o= en Vi==a L$7ano no
(eLa?an pierna *ana- NSon co&o =o* tanB$e* (e =a 7$erra (e CoreaN, (ec8an (e
e==o*- Kor7e Corea f$e ?o4ea(or, &eta=@r7ico H c$*to(ia (e LorenMo Mi7$e= )a*ta
B$e R$cci =o (e*c$?ri en $na trif$=ca contra =o* 7rAfico* (e Rai&$n(o On7aro-
NLorenMo, o* ten%* $n pe=a(ito B$e pe7a ?$ena* piJa*, "por B$% no &e =o pre*tA*
para &i c$*to(ia'N, =e pi(i- E= )o&?re *i7$e iien(o en L$7ano, (on(e re7entea =a
Uni(a( BA*ica N#$ien B$iera o8r B$e oi7aN- K$ra B$e e* =a &A* anti7$a (e =a
Ar7entina H B$e en EMeiMa no t$o nin7$na participacin-
QIo no t$e na(a B$e er, ni *iB$iera ==e7$% a EMeiMa- R$cci ino en e=
ain con e= 7enera= Pern H Ho ten8a B$e aco&paJar=o (e*(e e= aerop$erto )a*ta e=
pa=co- Io e*ta?a en E*paJa, )a?8a iaLa(o con R$cci, a*8 B$e &e to&% $n ain H
==e7$% $na* )ora* ante*- E= ain &e (eL en Morn, &e to&% $n co=ectio )a*ta
A=e& H Cr(o?a H =$e7o $n ta4i )a*ta aB$8, )a*ta &i ca*a, porB$e *e &e )ac8a
tar(e- En ca*a, &e p$*e Mapati==a* H *a=8 a ca&inar r$&?o a= aerop$erto- No ==e7$%
ni cerca porB$e &e t$e B$e o=er c$an(o co&enM e= B$i=o&?o- Io no e*t$e en
e*e )ote=-
Corea no era e= Lefe (e =a c$*to(ia (e R$cci, B$e, co&o Ha i&o*, no
e*ta?a (ota(a (e $n 7ran profe*iona=i*&o- De ac$er(o con =a* (ec=aracione* (e =o*
7$ar(ae*pa=(a* ante =a K$*ticia =$e7o (e= a*e*inato, B$ien &A* o &eno* or7aniMa?a
=a* co*a* entre e==o* era e= c)ofer, Tito M$JoM, B$e =e* tran*&it8a =a* r(ene* B$e
reci?8a (e= Lefe (e =a CCT-
Ta&poco An(r%* Ca*ti==o, $no (e =o* =8(ere* (e =a KTP en Capita=, cree en =a
c$=pa?i=i(a( (e R$cci en EMeiMa-
QNo p$(o )a?er *i(o %= porB$e no particip- Era 7ente (e LpeM Re7a, era
O*in(e, B$e )a?8a copa(o e= pa=co- Lo* inci(ente* *e pro($cen c$an(o n$e*tra
Co=$&na S$r B$iere &eter*e por $n =$7ar no prei*to- No*otro* no ==eA?a&o*
ar&a* =ar7a*, *8 ar&a* corta*, H )a?8a &e(i(a* (e proteccin- To(a =a con($ccin
i?a en $n &ni?$* 6(e =a Fac$=ta( (e Derec)o (e =a Unier*i(a( (e B$eno* Aire*, N-
(e= A-9, co*a B$e f$e $n 7ran error porB$e, *i *e )$?ieran entera(o H )$?ieran
B$eri(o, =o* )a?r8an &ata(o- Io creo B$e to(o f$e $na co*a &A* fort$ita B$e
or7aniMa(a-
A?a= Me(ina tiene $na opinin pareci(a!
QEn EMeiMa *e pro($ce $n enfrenta&iento entre $n *ector, B$e en e*e
&o&ento to&a po*icione* (entro (e= Moi&iento Q%*te e* e= *ector =i(era(o por
50;
O*in(e, con =a co=a?oracin (e 7ente (e =o* *ericio* (e inte=i7enciaQ, H =o* 7r$po*
inc$=a(o* a =a Ten(encia- E*to e* re*pon*a?i=i(a( (irecta (e aB$e==o* *ectore*,
inc$=a(o* a =o* *ericio* (e inte=i7encia, a LpeM Re7a H O*in(e- AB$8 no )$?o
enfrenta&iento* entre *in(ica=i*&o H L$ent$(- F$?o epi*o(io* &enore*, *in ar&a*
(e f$e7o H no en e= *ector (e= pa=co-
K$=io BAr?aro, B$e era (ip$ta(o H con*era?a $na ?$ena re=acin con ario*
Lefe* &ontonero*, en e*pecia= =o* B$e en8an (e De*ca&i*a(o*, con =o* B$e )a?8a
co&parti(o =a &i=itancia en =a De&ocracia Cri*tiana, e* cont$n(ente en *$
interpretacin *o?re EMeiMa!
QEMeiMa e* $n inento B$e )acen =o* &onto*, $na )i*torio7raf8a B$e crean
para no *$ici(ar*e- E= 51 (e L$nio por =a noc)e no* encontra&o* con Paco Uron(o H
*$ &$Ler- Io era (e C$ar(ia (e Fierro 6$na a7r$pacin B$e for&a?a Nc$a(ro*N, N-
(e= A-9 H =e (iLi&o*! NO to&a&o* e= pa=co entre to(o* o a&o* *in nin7$na ?an(era
reo=$cionaria para no e&paJar e= reenc$entro entre Pern H *$ p$e?=oN- No*
p$*i&o* (e ac$er(o en B$e nin7@n 7r$po i?a a ==ear ?an(era*- Pero e= /0 (e L$nio
por =a &aJana e*ta?a Ho con $n &$H (e*taca(o f$ncionario (e= 7o?ierno (e
CA&pora H no* encontra&o* con Ro(o=fo Ca=i&?erti con($cien(o $na co=$&na con
carte=e*- Sin ($(a*, e*o L$7a?a a= enfrenta&iento- NVa&o* a to&ar e= pa=coN, &e
(iLo- N"Tienen ar&a*'N, =e pre7$nt%- NNo, no trae&o*N, &e re*pon(i- F$e $na
actit$( infanti=, $na a$t%ntica &ontonera- I e*o B$e ten8an a CA&pora, a otro*
f$ncionario* &$H i&portante*---
E*te?an NBe?eN Ri7)i, e= act$a= proc$ra(or 7enera= (e =a Nacin, e= Lefe (e
to(o* =o* fi*ca=e*, era e= Loen &ini*tro (e= Interior (e CA&pora- Fa?8a *i(o
no&?ra(o a =o* treinta H c$atro aJo*3 ta&?i%n %= pien*a B$e =a re*pon*a?i=i(a(
principa= (e EMeiMa f$e (e= eLe LpeM Re7a.O*in(e!
QLo acerta(o )$?iera *i(o B$e =a *e7$ri(a( (e= acto e*t$iera en &ano* (e
=a* f$erMa* (e *e7$ri(a(, B$e f$e =o B$e *e prop$*o (e*(e e= Mini*terio (e= Interior,
pero prea=eci =a te*i* (e LpeM Re7a H O*in(e, porB$e a*8 =o (eci(i Pern- En =a
NCo&i*inN B$e *e )iMo car7o (e= acto )a?8a f$ncionario* 6eL- O*in(e9- #$ien
or7aniM e= acto H a*$&i =a re*pon*a?i=i(a( e* re*pon*a?=e (e =o B$e *$ce(i-
La *e7$n(a ca$*a e*?oMa(a por Fir&enic) *o?re e= NaL$*ticia&ientoN (e
R$cci e* B$e *e )a?8a conerti(o en e= Na?an(era(oN (e =o* ataB$e* io=ento* (e =a
(erec)a peroni*ta contra =o* &ontonero*- E* $n ar7$&ento (e &aHor a?*traccin
terica H, co&o no (io eLe&p=o* concreto* ni )a B$eri(o acce(er a $na n$ea
entrei*ta para B$e *e =e p$(iera repre7$ntar *o?re e*o, *e )ace i&po*i?=e
contra*tar=o con =a rea=i(a(- E* cierto B$e R$cci ten8a &$H ?$ena* re=acione* con
7r$po* (e (erec)a H (e $=tra(erec)a, co&o =a Concentracin Naciona= Unier*itaria
6CNU9, pero e*o ta&?i%n *$ce(8a con otro* (iri7ente* *in(ica=e*, co&o LorenMo
Mi7$e=, por eLe&p=o-
501
La tercera ca$*a e* &$c)o &A* concreta! R$cci e*ta?a ?oicotean(o e=
Pacto Socia=, Nno e*ta?a )acien(o =o B$e Pern B$er8aN, *e )a?8a conerti(o o
e&peMa?a a tran*for&ar*e en $n trai(or a Pern- E= Pacto Socia= )a?8a *i(o fir&a(o
e= 1 (e L$nio (e 5:;2, ($rante e= 7o?ierno (e CA&pora, por R$cci, en
repre*entacin (e =a CCT, H por K$=io Broner, e= n$eo tit$=ar (e =a Confe(eracin
Cenera= Econ&ica 6CCE9, B$e n$c=ea?a a =a* peB$eJa* H &e(iana* e&pre*a*, (e
capita= naciona=- Uno (e =o* 7e*tore* (e= ac$er(o f$e e= &ini*tro (e Econo&8a, Ko*%
Ber Ce=?ar(, e4 pre*i(ente (e =a CCE )a*ta *$ no&?ra&iento en e= 7o?ierno- E=
Pacto i&p=ica?a $na $e=ta a= peroni*&o, a $na e*trate7ia ?a*a(a en $na a=ianMa (e
c=a*e* para per&itir e= (e*arro==o (e =a in($*tria a e4pen*a* (e =a renta
a7ropec$aria e i&p$=*ar $n reparto eB$itatio (e =a riB$eMa- En concreto, e= Pacto
e*ta?=ec8a a$&ento* en *a=ario*, en =o* precio* (e =a cana*ta fa&i=iar H en =a*
tarifa* (e =o* *ericio* p@?=ico* a partir (e =o* c$a=e* *e acor(a?an $n
con7e=a&iento (e to(o* e*o* a=ore* H =a *$*pen*in (e =a* ne7ociacione*
co=ectia* ($rante tre* aJo*- C$*tao Cara?a==o )a?8a *i(o a*e*or (e =a CCE, (e*(e
(on(e f$e ==ea(o por Ce=?ar( co&o *$ Lefe (e a*e*ore*- A==8 t$o B$e *$peri*ar =a
preparacin (e =a* =eHe* nece*aria* para i&p=e&entar e= Pacto Socia=-
QUno (e =o* o?Letio* (e= Pacto Socia= f$e a$&entar =a participacin (e=
Tra?aLo en e= in7re*o, B$er8a&o* ==ear=o a= cinc$enta por ciento, =a &eta )i*trica
(e= peroni*&o, en $n eB$i=i?rio raciona= con e= Capita=- E*a &aHor participacin (e=
Tra?aLo po(8a proocar inf=acin, H por e*o prop$*i&o* a$&entar e= a)orro a tra%*
(e $na po=8tica (e iien(a*! B$iniento* &i= para =a CCT H B$iniento* &i= para =a
Secretar8a (e Viien(a- Otro o?Letio f$e (etener =a inf=acin H por e*o B$e(aron
*$*pen(i(o* =o* conenio* co=ectio* ($rante tre* aJo* H *e con7e=aron to(o* =o*
precio*-
E= Pacto Socia= era =a pie(ra an7$=ar (e= p=an (e Pern H por e*o R$cci H
Ce=?ar( *e )a?8an conerti(o en =o* (o* a=fi=e* (e= Cenera=- De e==o* (epen(8a para
(e&o*trar B$e e= peroni*&o, *$ (octrina, *e7$8a tenien(o i7encia co&o $na
)erra&ienta i(nea para 7o?ernar e= pa8*- Ce=?ar( =e contro=a?a e= frente
e&pre*aria= H R$cci, e= 7re&ia=- De =a e*trec)a re=acin entre Pern H Ce=?ar( e*
te*ti7o Cara?a==o-
QPern =e ten8a $na confianMa cie7a, tanta B$e per&it8a B$e Ce=?ar( =o
criticara en ?ro&a- NCenera=, UB$% ne7ocio B$e )iMo $*te( con =a e4propiacin (e
=o* ferrocarri=e*V Si =o* in7=e*e* no* =o* i?an a (ar 7rati*N, =e (ec8a- Pern =o conoc8a
(e =a pri&era pre*i(encia3 en 5:<2 Ce=?ar( for& parte (e= Con*eLo Econ&ico H
Socia=- Pern ten8a e= concepto (e B$e =o* econo&i*ta* (e piMarrn no eran =a*
per*ona* &A* apta* para (iri7ir =a econo&8a- C$ar(a?a $na i&a7en ?ri==ante (e
Mi7$e= Miran(a, *$ &ini*tro )i*trico, H a(&ira?a =a capaci(a( (e Ce=?ar( para
n$c=ear en =a CCE a =a* e&pre*a* naciona=e*- Ce=?ar( era $n 7ran po=8tico, H $n
50:
?$r7$%*, a$nB$e *o*pec)a(o por *$* pare*3 era $n ?$r7$%* &a=(ito- I f$e &$H =ea=
a Pern! rec$er(o B$e $na eM, ($rante =a pre*i(encia (e La*tiri, =o ret en $na
re$nin (e 7o?erna(ore* a Kor7e Cepernic, e= 7o?erna(or (e Santa Cr$M, B$e )a?8a
an$ncia(o =a e4propiacin (e $n ca&po in7=%*- NEn e*te 7o?ierno, no *e )arA
nin7$na e4propiacinN, =e (iLo-
Ia *e )a i*to =a e*trec)a re=acin entre Pern H R$cci- E= perio(i*ta
O*a=(o Papa=eo, B$e f$e *ecretario (e Pren*a en e= 7o?ierno (e I*a?e= Pern,
conoci (e cerca a =a p=ana &aHor (e =o* &eta=@r7ico*-
QR$cci ten8a &eno* po(er rea= B$e LorenMo- R$cci n$nca c$e*tion =a
con($ccin (e Pern- Por eLe&p=o, fir& e= Pacto Socia=, B$e i&p=ica?a $n peB$eJo
a$&ento *a=aria= H $n con7e=a&iento (e precio*- UFa?8a B$e fir&ar e*oV M$c)o*
pen*a?an B$e )a?8a ==e7a(o e= &o&ento en B$e =o* tra?aLa(ore* po(8an tener =a
*art%n por e= &an7o H e= &an7o ta&?i%n, H %= t$o re*pon*a?i=i(a(- Era $n
&o&ento )i*trico &$H e*pecia=, &$H faora?=e a =o* tra?aLa(ore*, pero %= *e
content con =o B$e (ec8a e= Pacto Socia=- I fir& e*o *in nin7@n (eterioro (e *$
i&a7en (e =$c)a(or *ocia=-
Por otro =a(o, e= Pacto Socia= (io a R$cci &$c)o po(er porB$e to(o* =o*
no&?ra&iento* en =o* p$e*to* c=ae (e= E*ta(o, inc=$i(a* =a* n$&ero*a* e&pre*a*
p@?=ica*, pa*aron a nece*itar *$ fir&a H =a (e Ce=?ar(-
Sin e&?ar7o, =$e7o (e =a &$erte (e R$cci circ$=aron r$&ore* *o?re *$
pre*$nto enoLo con =a fa=ta (e c$&p=i&iento (e= Pacto por parte (e =o* e&pre*ario*
H *$ &o=e*tia con =a a$*encia (e contro= por parte (e Ce=?ar( H (e= 7o?ierno-
Inc=$*o *e )a?= (e B$e en *$ &en*aLe por TV ten8a prei*to ro&per e= Pacto Socia=-
Ia i&o* B$e e*e &en*aLe ten8a otro conteni(o, conci=iatorio H referi(o *=o a=
tri$nfo e=ectora= (e= (o&in7o anterior- Por *$ =a(o, Cara?a==o a*e7$ra B$e aB$e==a*
er*ione* no eran cierta*-
QE* $na 7ran &entira B$e R$cci B$i*iera torpe(ear e= Pacto Socia=- Ce=?ar(
H R$cci *e e8an ca*i to(o* =o* (8a*- Una eM, Ce=?ar( *e =e B$eL (e B$e a=7$no*
*in(icato* e*ta?an (e*irt$an(o e= Pacto, con a$&ento* *a=aria=e* enc$?ierto* ?aLo
=a for&a (e ?onificacione*, en e*pecia= en e= interior- R$cci en*e7$i(a acor( con %=
H =o ==a&aron L$nto* a= &ini*tro (e Tra?aLo, Ricar(o Otero- R$cci =e (iLo a Otero! NSi
e* nece*ario, interen7o a=7@n *in(icatoN- Ce=?ar( ten8a $n (iA=o7o &$H franco con
%= H ta&?i%n con LorenMo H con A(e=ino Ro&ero, B$e era e= n@&ero (o* (e =a CCT-
La a=$*in (e Fir&enic) a= Pacto Socia= co&o ca$*a (e =a &$erte (e R$cci
e* $na para(oLa! e= &e* anterior, e= // (e a7o*to (e 5:;2, en $n acto en =a canc)a
(e At=anta, Fir&enic) *e )a?8a tira(o contra e= ac$er(o fir&a(o por R$cci H Broner!
QNo e* B$e no*otro* e*te&o* en contra (e =a e4i*tencia (e $n Pacto Socia=
*ino B$e cree&o* B$e %*te no ref=eLa =o* intere*e* (e =o* tra?aLa(ore*, H por =o
tanto (e?erA *er &o(ifica(o porB$e *i no, no )aH proce*o (e =i?eracin po*i?=e-
550
I $no* &e*e* (e*p$%*, e= 55 (e &arMo (e 5:;>, ta&?i%n en At=anta,
Fir&enic) f$e a$n &A* e=oc$ente *o?re e= pacto Socia=! NFaH B$e ro&per=o H )acer
otroN Ha B$e, para a*e7$rar =a )e7e&on8a (e =a c=a*e o?rera, (e?8a (Ar*e=e no *=o
=a &ita( *ino Npor =o &eno* e= <5 por cientoN (e =a riB$eMa-
Para =o* &ontonero*, EMeiMa no f$eron *=o =o* tiro* H =o* &$erto* H =o*
)eri(o* *ino ta&?i%n e= &en*aLe (e Pern a =a noc)e (e= (8a *i7$iente- E= Cenera=
)a?= (e*(e *$ ca*a (e Ca*par Ca&po* por ra(io H TV H *e &o*tr &$H conci=ia(or
con to(o* =o* ar7entino* 6NL=e7o ca*i (e*encarna(o- Na(a p$e(e pert$r?ar &i
e*p8rit$ porB$e retorno *in rencore* ni pa*ione* co&o no *ea =a B$e ani& to(a &i
i(a! *erir =ea=&ente a =a PatriaN9, pero &$H ($ro con N=o* B$e in7en$a&ente
pien*an B$e p$e(en copar n$e*tro Moi&iento o to&ar e= po(er B$e e= p$e?=o )a
reconB$i*ta(o- Nin7$na *i&$=acin o enc$?ri&iento por in7enio*o* B$e *ean po(rA
en7aJar a $n p$e?=o B$e )a *$fri(o =o B$e e= n$e*tro H B$e e*tA ani&a(o por $na
fir&e o=$nta( (e encer- Por e*o (e*eo a(ertir a =o* B$e tratan (e infi=trar*e en
=o* e*ta&ento* pop$=are* o e*tata=e* B$e por e*e ca&ino an &a=- A =o* ene&i7o*
e&?oMa(o* H enc$?ierto* o (i*i&$=a(o* =e* acon*eLo B$e ce*en en *$* intento*
porB$e c$an(o =o* p$e?=o* a7otan *$ paciencia *$e=en )acer tronar e= e*car&ientoN-
Pern ta&?i%n creH nece*ario recor(ar B$% era *$ (octrina, e= peroni*&o!
QNo*otro* *o&o* L$*ticia=i*ta*, =eanta&o* $na ?an(era tan (i*tante (e
$no co&o (e otro (e =o* i&peria=i*&o* (o&inante*- No creo B$e )aHa $n ar7entino
B$e no *epa =o B$e e==o *i7nifica- No )aH n$eo* rt$=o* B$e ca=ifiB$en a n$e*tra
(octrina H a n$e*tra i(eo=o78a- So&o* =o B$e =a* Veinte Ver(a(e* peroni*ta* (icen-
No e* 7ritan(o N=a i(a por PernN B$e *e )ace patria, *ino &antenien(o e= cre(o
por e= c$a= =$c)a&o*- Lo* ieLo* peroni*ta* =o *a?e&o*- Ta&poco =o i7noran
n$e*tro* &$c)ac)o* B$e =eantan ?an(era* reo=$cionaria*-
Pern )a?8a to&a(o parti(o contra Montonero*, contra =o* Ninfi=tra(o*N-
EMeiMa co&enM con =a &oi=iMacin pop$=ar a= aerop$erto H ter&in con e*te
(i*c$r*o (e Pern-
Ko*% A&or8n, en *$ =i?ro Dontoneros> la #uena historia, afir&a B$e Car=o*
Fo?ert, &A* conoci(o co&o NDie7o Pin7$=i*N, *e &anife*t en contra (e =a (eci*in
(e =iB$i(ar a R$cci- Fo?ert era e= n@&ero c$atro (e =a Con($ccin Naciona= H
&$c)o* &ontonero* =o con*i(era?an co&o e= er(a(ero Lefe (e =a Or7a, por enci&a
inc=$*o (e Fir&enic), Per(8a H #$ieto, tanta era =a =e7iti&i(a( B$e =e atri?$8an-
Co&o Ha i&o* en e= cap8t$=o 1, Per(8a nie7a B$e =a Con($ccin Naciona=
)aHa to&a(o =a (eci*in (e atentar contra R$cci o B$e inc=$*o *e )aHa entera(o o
(e?ati(o *o?re e*a e&?o*ca(a, a$nB$e ac=ara B$e Nno e*ta?a f$era (e n$e*tra*
=8nea* (e accin po=8tico.&i=itare*, B$e inc=$8an =a =$c)a contra =a ?$rocracia
*in(ica=N- Per(8a enfatiMa =a a$tono&8a B$e ten8an =o* (iferente* 7r$po* interno* (e
Montonero* para ==ear a(e=ante e*a* N=8nea* (e accin po=8tico.&i=itare*N-
555
QLe oH a contar $na an%c(ota- Un (8a, e*tA?a&o* re$ni(o* en =a
Con($ccin Naciona= Mario Fir&enic), Ro?erto #$ieto H Ho, H iene Car=o* Fo?ert,
e= re*pon*a?=e (e Capita=, H no* c$enta! NMe e*tAn (icien(o B$e $na $ni(a( e*tA
p=antean(o ==ear*e e= ca(Aer (e Ara&?$r$ para e4i7ir =a (eo=$cin (e= ca(Aer
(e Eita, "B$% )ace&o*'N- Era $n 7r$po n$e*tro, (e?ati&o* H ==e7a&o* a =a
conc=$*in (e B$e ten8a&o* B$e parar e*o, c$an(o a=7$ien entra H (ice! NMiren, *e
e*tA re$nien(o $n 7r$po a =a* 51 por e*e te&aN- Entonce* &e (e*i7nan a &8 para
B$e aHa a conencer=o* (e B$e no *e =a to&en con e= ca(Aer (e Ara&?$r$- Sa=7o,
oH a =a e*tacin (e= tren H en e= Gio*co eo $n tit$=ar a*8 (e 7ran(e (e =a B$inta
e(icin (e 6a 'a/n> NSe ==earon e= caLn (e Ara&?$r$N- Ia era tar(e- "#$%
)ici&o* no*otro*' Lo a*$&i&o* tAcita&ente porB$e $na (e n$e*tra* =8nea* (e
accin era rec$perar e= ca(Aer (e Eita-
Per(8a co&para e= a*e*inato (e R$cci con =o* (e A$7$*to Van(or H Ko*%
A=on*o!
QUna actit$( B$e &e i&pre*ion f$e =a reperc$*in pop$=ar! no )$?o $na
con(ena ni &$c)o &eno*- A=7o pareci(o con =o B$e pa* con Van(or o A=on*o-
Ta&poco Montonero* =a* )iMo pero no =a* (e*&enti&o*- A e*o* (o* )ec)o* =o*
)a?8a&o* con*$=ta(o con Pern- Le &an(a&o* $na carta a Pern, en =a B$e =e
(iLi&o*! No*otro* no =o )ici&o* pero no =o (e*&enti&o* para no contrariar a =a
&a*a pop$=ar- A=7o pareci(o oc$rri con R$cci-
55/
Cap8t$=o 5/
SEPTIEMBRE NECRO O
NFUIMOS NOSOTROSN
"a#1a que apretarlo a 8ern.
Foracio Men(iMA?a=, NFernAnN, &ie&?ro (e =a Con($ccin
Naciona= (e Montonero*, $n &e* (e*p$%* (e= atenta(o,
($rante $na re$nin e4p=icatia (e =a* raMone* (e =a
e&?o*ca(a contra R$cci-
L$e7o (e EMeiMa, (e =a* &$erte* H (e =o* )eri(o* pero ta&?i%n (e= (i*c$r*o
(on(e K$an Pern atac a N=o* B$e tratan (e infi=trar*eN, Montonero* *ac carte=e*
*in fir&a con =a* cara* (e Kor7e O*in(e, Ko*% R$cci H Nor&a Oenne(H, entre otro*,
con =a =eHen(a NLo* a*e*ino* (e EMeiMaN, co&o $na re*p$e*ta a= enoLo (e =a
&i=itancia por e= tra*pi% ine*pera(o- R$cci f$e concentran(o to(a e*a ?ronca a
&e(i(a B$e a$&enta?a *$ prota7oni*&o en aria* L$7a(a* po=8tica* (e Pern
contra =o* &ontonero* H *$* a=ia(o*- La &A* o*a(a f$e =a e*ca=a(a B$e ter&in con
=a ren$ncia (e= pre*i(ente F%ctor CA&pora H (e =o* &ini*tro* con*i(era(o* &A*
afine* a =a Or7a-
Tra* =a ca8(a (e CA&pora, Montonero* (eci(i pa*ar a= ataB$e, en ?$*ca
(e= terreno per(i(o, con $na a*ta operacin! NSeptie&?re Ne7roN- E= no&?re era
e= &i*&o (e= co&an(o pa=e*tino B$e e= aJo anterior )a?8a *ec$e*tra(o H &ata(o a
once at=eta* (e I*rae= en =o* K$e7o* O=8&pico* (e M$nic)- En e= =i?ro 6a voluntad,
=o* perio(i*ta* E($ar(o An7$ita H Mart8n Caparr* c$entan B$e NE= Ca==e7o Xi==HN
6Ke*@* Mar8a L$LAn9 =e (iLo a E&i=iano Co*ta, perio(i*ta H $no (e =o* Lefe* en =a
Capita= (e =a KTP!
QLa Or7a a a (ar $na re*p$e*ta ofen*ia! *e )a )ec)o =a =i*ta (e to(o*
=o* re*pon*a?=e* (e EMeiMa H *e a a operar contra e==o*- "#$% te parece'
QB$eno, $na co*a a*8 no *e p$e(e (eLar *in re*p$e*ta- E*tA &$H ?ien-
QPor a)ora a&o* a c)eB$ear =o* ?=anco*, a er *i e= &e* B$e iene
e&peMa&o* a )acer=o*- Vo* a* a inte7rarte a $no (e =o* 7r$po* operatio* H *e =e*
an a a*i7nar (o* po*i?=e* o?Letio*-
552
QB$eno-
QPero e*o *8, =a Con($ccin *=o a a )acer participar a =o* c$a(ro* (e &A*
nie=- E*to e* tota=&ente *ecreto, no *e no* tiene B$e e*capar na(a, porB$e
pro?a?=e&ente =a Or7a no =o* fir&e-
Q"Por B$%'
QI porB$e =a Con($ccin ea=@a B$e no e* &o&ento para entrar (e ==eno
en =a =$c)a &i=itar- E*to *er8a $na a(ertencia a= an(ori*&o H a= =opeMre7$i*&o! *i
B$ieren 7$erra, an a tener 7$erra3 *i paran =a &ano H no no* atacan, no*otro*
ta&poco- Si =o* fir&a&o* *e a a ar&ar &$c)o B$i=o&?o con e= VieLo-
A =o* poco* (8a*, e= Ca==e7o Xi==H =e confir& a Co*ta B$e *$ 7r$po *e Na a
oc$parN (e Mi7$e= Tn7e= IJ87$eM, $n 7enera= naciona=i*ta, (e (erec)a, B$e )a?8a
participa(o en =a Re*i*tencia H B$e e= /0 (e L$nio )a?8a coor(ina(o =a*
co&$nicacione* (e= aparato (e *e7$ri(a( (e= teniente corone= Kor7e O*in(e- Co*ta
rec$er(a ?ien aB$e==o* &o&ento* co&p=ica(o*-
QFa?8a $na =i*ta (e per*ona* a )acer- Fa?r8a &$c)o* atenta(o* en
*eptie&?re co&o e= (e R$cci- L$e7o, =o (e IJ87$eM *e ?aL, no *% por B$%- Ta&poco
f$eron ?o=etea(o* =o* otro* B$e )a?8an e*ta(o en =a &a*acre H B$e )a?8an *i(o
a*i7na(o* co&o o?Letio* a (i*tinto* 7r$po*- Ta= eM, *e ea=$ B$e e= nie= (e
con&ocin B$e pro($Lo =o (e R$cci Ha era *$ficiente- La cercan8a (e R$cci con
Pern era ei(ente, Pern =o )a?8a (ic)o en p@?=ico H ta&?i%n en =a* re$nione* B$e
=o* (e =a K$ent$( t$i&o* con %=! NOLo con R$cci B$e e* e= @nico )o&?re =ea= B$e
ten7o en e= *in(ica=i*&oN, no* (ec8a-
So?re =a* raMone* (e= atenta(o contra R$cci, Co*ta *o*tiene B$e N=o &A*
i&portante f$e EMeiMa H =a reaccin (e Pern =$e7o (e EMeiMa, (on(e no* c$=pa a
no*otro*- Era *$ i*in, =a i*in (e $n )o&?re (e or(en- La 7ente pe(8a
re*p$e*ta*- I, en parte, f$e ta&?i%n $n &en*aLe a Pern! WSin no*otro*, no po(%*
7o?ernarW- Era $na (i*p$ta e*B$iMofr%nica con Pern! no* e8a&o* co&o $n
proHecto reo=$cionario, $n parti(o B$e i?a a con($cir a =a* &a*a* pero
co&partien(o =a con($ccin con Pern- En rea=i(a(, no*otro* no* e8a&o*
con($cien(o H re=e7an(o a Pern a $n pape= (ecoratioN-
Car=o* F=a*Ga&p proen8a (e =a* FAR H &i=ita?a en La P=ata-
QLa* ?a*e* e*ta?an &$H ca=iente* por EMeiMa, )a?8a $na pre*in para
re*pon(er a =a (erec)a- No*otro* *a?8a&o* B$e *e prepara?an operacione*
i&portante* H B$e no *e i?an a fir&ar- Lo* Nre*pon*a?=e*N (e La P=ata i?an a
B$eno* Aire* H =$e7o no* tra8an =a infor&acin (e =o B$e *e e*ta?a (i*c$tien(o- Le*
pre7$nta&o* por B$% no *e i?an a fir&ar H =a re*p$e*ta f$e! NPara B$e =a
contra(iccin con Pern no *ea irreer*i?=eN3 *e pen*a?a B$e, *i *e *a?8a B$e
)a?8a&o* *i(o no*otro* pero na(ie =o (ec8a, Pern i?a a tener e*pacio para ne7ociar
55>
con no*otro*- Se cre8a B$e Pern era &$H &aB$ia%=ico, H B$e era capaM (e tratar
con e= (ia?=o-
Para Kor7e LeDin7er, perio(i*ta H e4 &i=itante (e =a* FAR, N(e*p$%* (e
EMeiMa H (e= 7o=pe contra CA&pora =a re*p$e*ta a Pern f$e &i=itar! a&a*iLar=o a
R$cci- FoH (i7o B$e f$e $n infanti=i*&o, B$e e*t$o en =a ra8M (e n$e*tra* 7ran(e*
eB$iocacione* )i*trica*3 en aB$e= &o&ento, &e p$*e contento co&o &$c)o*
otro*- A$nB$e a=7$no* no e*ta?an a faor, pen*a?an B$e )a?8a *i(o $n error- F$e
$na eB$iocacin, co&o c$an(o a= aJo *i7$iente pa*a&o* a =a c=an(e*tini(a( en
=$7ar (e pa*ar a =a opo*icin- E* =a i&pronta (e Mario Fir&enic), B$e ter&in
co&?inan(o $na i*in &oi&ienti*ta 6$n peroni*&o acr8tico9 con otra &i=itari*taN-
Q"Por B$% no =o fir&aron'
QNo =o fir&a&o* porB$e no %ra&o* ?o=$(o*- Era $n &en*aLe a Pern, pero
no =o po(8a&o* fir&ar para no (ar=e =a e4c$*a (e ?orrarno* (e= &apa- La intencin
f$e B$e %= *$piera B$e f$i&o* no*otro*, pero no )acer=o p@?=ico-
En aB$e= &o&ento, e= principa= r7ano (e e4pre*in, a$nB$e oficio*o, (e
Montonero* era El 9escaisado, $na rei*ta con (e*taca(o* perio(i*ta* co&o
Ricar(o Cra**i, EnriB$e NKaritoN Xa=Ger, K$an Ko*% NIaHaN AMcone, Pepe E=ia*c)e H
Ricar(o Roa 6act$a= n@&ero (o* (e 3lar1n,, B$e co*ta?a (o* pe*o* H tira?a $no*
*e*enta.*etenta &i= eLe&p=are* *e&ana=e*, a$nB$e con =a* tapa* &A* i&pactante*
*o?repa*a?a =ar7a&ente =o* cien &i=, co&o =a (e= retorno (efinitio (e Pern, B$e
en(i ciento c$arenta &i=-
De*(e Ita=ia, (on(e ie a)ora, Cra**i rec$er(a B$e a= atar(ecer (e aB$e=
&arte* /< (e *eptie&?re *e =e* apareci en =a re(accin (e =a ca==e K$L$H, en e=
?arrio (e Once, e= propio Fir&enic), *e7$i(o (e cerca por $n 7$ar(ae*pa=(a*, B$e,
*e7@n otra* f$ente*, ==ea?a $na i*to*a a&etra==a(ora-
QLo (e R$cci era $na co*a &$H 7or(a, B$e )a?8a ca$*a(o $na 7ran
con&ocin en to(o e= pa8*- La rei*ta era $n a&?iente &$H po=8tico, (on(e to(o =o
(i*c$t8a&o* H con &$c)a pa*in- UDi*c$t8a&o* )a*ta =o* ep87rafe*, a*8 B$e
i&a7inate c&o (i*c$ti&o* e*oV To(o* e*tA?a&o* conenci(o* (e B$e no po(8a *er
*ino $na proocacin (e= ERP- Sa?8a&o* B$e R$cci era e= )o&?re (e Pern en =o*
*in(icato*, B$e era $na pieMa c=ae (e Pern, B$e Pern po(8a contar con R$cci para
to(o- Por =o tanto, para no*otro* era $na proocacin a Pern H corre*pon(8a B$e =o
)$?ie*e )ec)o e= ERP- Pero ==e7 Fir&enic) H no* (iLo! NF$i&o* no*otro*N- Vino a
e4p=icarno* por B$% )a?8an to&a(o e*a (eci*in en =a Con($ccin Naciona=, para
B$e no* B$e(ara c=aro c$A= (e?8a *er =a =8nea (e =a rei*ta- No era =a pri&era eM
B$e en8a! (e*p$%* (e EMeiMa, to(a* =a* *e&ana* en8an %= o a=7@n &ie&?ro (e =a
Con($ccin- No*otro* =e )ici&o* pre7$nta* H )$?o $na (i*c$*in con %=-
C=aro B$e en aB$e==a %poca pre(o&ina?a e= principio (e= Ncentra=i*&o
(e&ocrAticoN! to(o *e (e?at8a, pero $na eM a(opta(a =a (eci*in, *e =a c$&p=8a
55<
(i*cip=ina(a&ente- I e*a (eci*in Ha )a?8a *i(o to&a(a en =a c@p$=a (e
Montonero*- De to(o* &o(o*, e= a*e*inato (e R$cci conenci a ario* &ie&?ro*
(e =a re(accin (e B$e e= proHecto &ontonero e*ta?a a7ota(o H era )ora (e
a?an(onar=o- La Or7a fiL *$ po*icin p@?=ica en e= e(itoria= (e= n@&ero /0 (e =a
rei*ta, e= / (e oct$?re, c$Ha tapa (ec8a en =etra* ne7ra* *o?re fon(o a&ari==o! NLa
&$erte (e R$cci, encr$ciLa(a peroni*taN- Dar(o Ca?o fi7$ra?a co&o e= (irector,
pero e= Nre*pon*a?=eN era LeDin7er, B$ien reci?8a =a* r(ene* (irecta&ente (e =a
Con($ccin Naciona=-
QIo e*cri?8a =o* e(itoria=e* *e7@n =a =8nea B$e ?aLa?a =a Con($ccin
Naciona=- A= e(itoria= (e aB$e= n@&ero ta&?i%n =o e*cri?8 Ho H =o fir& Dar(o Ca?o-
La Con($ccin &e (iLo B$e e=o7iAra&o* e= )ec)o, pero no tanto-
E= e(itoria= f$e tit$=a(o NAnte =a &$erte (e Ko*% R$cciN H e*tA &$H ?ien
e*crito!
NLa co*a, a)ora, e* c&o parar =a &ano- Pero ?$*car =a* ca$*a*
prof$n(a* (e e*ta io=encia e* =a con(icin- Ca&ino* fa=*o* no* ==earAn a
*o=$cione* fa=*a*- A=on*o, Van(or, a)ora R$cci- Coria con(ena(o L$nto con
otra =i*ta =ar7a (e *in(ica=i*ta* H po=8tico*- Con*i7na* B$e a*e7$ran =a
&$erte para ta= o c$a= (iri7ente- La pa=a?ra e* WtraicinW-N
NUn 7ran *ector (e= Moi&iento Peroni*ta con(ena a $n conL$nto (e
(iri7ente* co&o trai(ore* H =e* canta =a &$erte en ca(a acto- E*to*
(iri7ente* a *$ eM =eantan =a ca&paJa contra =o* infi=tra(o*, proponen =a
p$r7a interna- Ar&an 7ente, *e ro(ean (e po(ero*a* c$*to(ia* per*ona=e*
H practican e= &atonaLe co&o a=7o coti(iano-N
NC&o e* to(a e*a )i*toria, c$An(o co&enM =a traicin H c$An(o
co&enM =a &$erte- Lo* ieLo* peroni*ta* recor(a&o* a e*to* ?$rcrata*
)oH eLec$ta(o* H con(ena(o* a &$erte- Lo* conoci&o* =$e7o (e 5:<<,
c$an(o pon8an ?o&?a* con no*otro*- C$an(o =o* *in(icato* =o7ra(o* a
*an7re H =ea=ta(, rec$pera(o* para Pern H e= Moi&iento, eran ca*a*
peroni*ta* (on(e *e repart8an fierro* H caJo* para =a Re*i*tencia H (e
(on(e *a=8a =a *o=i(ari(a( para =a &i=itancia en co&?ate o pre*a-N
NPero (e pronto =a* p$erta* 6(e =o* *in(icato*, N- (e= A-9 *e
cerraron, o f$eron ree&p=aMa(a* por *=i(o* portone* con *i*te&a*
e=ectrnico*- Ia no an(a?an con a&i7o* *ino con =a Wpe*a(aW- S$ i(a
ro(ea(a (e= *ecreto i&penetra?=e- Una )i*toria (e traicione*, (e ne7ocio*
con e= ene&i7o, =eanta&iento (e paro*, e=eccione* fra$($=enta*,
apreta(a* a Pern-N
NR$cci era $n ?$en &$c)ac)o- Lo car7a?an en =a UOM c$an(o
an(a?a 6&$c)o ante* (e *er *iB$iera interentor en San Nico=A*9 con *aco
55,
H cor?ata- Fa*ta tra?ita $*a?a, H e= Lo?o 6Van(or9 =o car7a?a- Pero no era
&a= tipo- Ten8a *$ )i*toria (e re*i*tencia, (e cArce=- La* )a?8a pa*a(o
($ra*, co&o c$a=B$iera (e no*otro*- De pronto aparece en e= ca&po (e
Anc)orena pren(i(o en $na cacer8a (e= Morro- ApoHan(o a Anc)orena para
7o?erna(or (e =a proincia (e B$eno* Aire*- "#$i%n entien(e e*to'N
A=7o (e?e tener (e tran*for&a(or e*o (e *er *ecretario 7enera=-
A=7o &$H 7ran(e para ca&?iar a*8 a =a 7ente- Para B$e *$rLan co&o =ea=e*
H =o* &aten por trai(ore*-N
NPor e*o no )aH B$e (i*fraMar =a rea=i(a(- E= a*$nto e*tA a(entro (e=
Moi&iento- La $ni(a( *8, pero con ?a*e* er(a(era*, no rec$rrien(o a=
*$?terf$7io (e =a* p$r7a* o a =a* cr$Ma(a* contra =o* trot*Go*- No )aH
for&a (e infi=trar*e en e= Moi&iento- En e= Peroni*&o *e ie co&o
peroni*ta o *e e* rec)aMa(o-N
NAcA *o&o* to(o* c$=pa?=e*, =o* B$e e*ta?an con R$cci H =o* B$e
e*tA?a&o* contra %=3 no ?$*B$e&o* fanta*&a* a= &ar7en (e B$iene* *e
L$ntaron para tirar =o* tiro* en =a aeni(a Ae==ane(a, pero oLo, acA =a*
ca$*a* *on =o B$e i&porta- Rei*ar B$% prooc =a io=encia H B$% e* =o B$e
)aH B$e ca&?iar para B$e *e ?orre entre no*otro*-N
NSi =a co*a e* parar =a &ano para con*e7$ir =a $ni(a(, )a?rA B$e
7arantiMar =o* &%to(o* B$e po*i?i=iten B$e =o* (iri7ente* *ean
repre*entatio*- Fa?rA B$e (e*ar&ar a =o* caMatrot*Go* H forta=ecer
(octrinaria&ente a= peroni*&o co&o =a &eLor for&a (e eitar =a*
infi=tracione*-N
El 9escaisado inc=$H $na nota *o?re NLa i(a H =a &$erte (e R$cciN, B$e
(e*tac N=o* enfrenta&iento*N entre R$cci H LorenMo Mi7$e=, =a pre*$nta opo*icin
(e= *ecretario 7enera= (e =a CCT a= Pacto Socia= H =a* ac$*acione* Ncontra *$ patotaN
por =a &atanMa (e EMeiMa- I ter&in con $na fra*e cont$n(ente H prooca(ora! NE=
p$e?=o e*t$o a$*ente en e= *epe=ioN-
La rei*ta =e (io ta&?i%n (e*p=ie7$e a otro a*e*inato, e= (e EnriB$e
Crin?er7, B$ien f$e &$erto eintic$atro )ora* (e*p$%* B$e R$cci por tre* Lene*
en =a p$erta (e= e(ificio (on(e i8a, en e= ?arrio (e Be=7rano- Crin?er7 tra?aLa?a
en =a UBA H &i=ita?a en =a K$ent$( Peroni*ta-
K$=io BAr?aro no tiene ($(a* *o?re =o* a$tore* (e= cri&en (e R$cci!
QF$eron =o* &ontonero*- A =o* tre* (8a* &e =o enc$entro a Foracio
Men(iMA?a=, B$e &e (ice! NVa a apren(er e= Cenera= B$e n$e*tra* po*icione* tienen
B$e *er re*peta(a*N- Io =o conoc8a ?ien a Men(iMA?a= (e =a %poca en B$e to(o*
&i=itA?a&o* L$nto*, en =a L$ent$( (e =a De&ocracia Cri*tiana- Inc=$*o, %= )a?8a
*i(o $no (e =o* &ona7$i==o* en &i ca*a&iento- L$e7o, %= f$e $no (e =o* f$n(a(ore*
55;
(e =o* (e*ca&i*a(o*, B$e =$e7o *e incorporaron a Montonero*, H =o* N(e*caN ten8an
e*o (e= &artirio, (e (ar =a *an7re por t$* )er&ano*3 a=7o ?ien cat=ico B$e p$e(e
(eriar en a=7o &$H &e*iAnico, p$e(e faci=itar $na coner*in (rA*tica a =a
io=encia-
En aB$e= &o&ento, Men(iMA?a= era e= n@&ero *iete en =a c@p$=a (e
Montonero*- #$iene* =o conocieron =o rec$er(an co&o $n *e($ctor, $na per*ona
&$H *i&pAtica H opti&i*ta, pero &$H e*B$e&Atica en *$* p=anteo* po=8tico*- Ia era
$n c$a(ro &i=itar &$H co&p=eto H con e= tie&po *e perfeccionar8a a$n &A*, a=
p$nto (e entrenar con =o* pa=e*tino* (e A=.Fata) en Oriente Me(io H conertir*e en
e= Lefe (e= EL%rcito Montonero- F$?o $na tapa ?a*tante conoci(a (e =a rei*ta Evita
Dontonera, =a (e= n@&ero /2, B$e =o &$e*tra con Mario Fir&enic) H Fernan(o Vaca
NaraLa, to(o* &$H contento* ?aLo e= t8t$=o NE*ta&o* 7anan(oN, en a=$*in a =a
=$c)a contra =a (icta($ra- Con e*a rei*ta ?aLo e= ?raMo, Men(iMA?a= en7anc) a
&$c)o* e4i=ia(o* para retornar a= pa8* en 5:;: con =a Contraofen*ia, &ientra* e=
7o?ierno c$?ano faci=ita?a 7$ar(er8a* H e*c$e=a* para =o* )iLo* (e =o* o=$ntario*-
M$rieron ca*i to(o*, inc=$i(o* %= H *$ e*po*a-
E= a*e*inato (e R$cci f$e $n tre&en(o *ac$(n H prooc $n (e*concierto
inicia= (entro (e =a Or7a! &$c)o* pen*aron B$e )a?8a *i(o o?ra (e= EL%rcito
Reo=$cionario (e= P$e?=o 6ERP9, trot*Gi*ta, B$e no )a?8a ren$ncia(o a =a =$c)a
ar&a(a3 $na porcin *i&i=ar ap$nt contra =a CIA, =a a7encia centra= (e inte=i7encia
(e =o* E*ta(o* Uni(o*, H )$?o B$iene* *e acor(aron (e= &ini*tro (e Biene*tar
Socia=, Ko*% LpeM Re7a, ca(a eM &A* inf=$Hente en e= entorno (e= Cenera= H a
B$ien ario* Ha inc$=a?an con =a CIA- Pero rApi(a&ente e= ?oca a ?oca *e encar7
(e infor&ar a to(o* =o* intere*a(o* B$e )a?8an *i(o e==o* &i*&o*- A=7$no* *e
p$*ieron contento* con e= ar7$&ento (e B$e a=7o )a?8a B$e )acer para frenar =a
ofen*ia (e =a (erec)a3 otro*, en 7enera= =o* B$e proen8an (e= peroni*&o p$ro H
($ro, *e &o=e*taron- A nin7$no =e pa* (e*aperci?i(o B$e )a?8a *i(o $na L$7a(a
&$H a$(aM-
A K$an Car=o* Dante C$==o, $no (e =o* ro*tro* &A* i*i?=e* (e =a K$ent$(
Peroni*ta, e= a*e*inato =o *orpren(i )acien(o ante*a=a en e= c)a=et (e Ca*par
Ca&po* para B$e =o reci?iera e= Cenera=-
QIo e*ta?a e*peran(o en $n Lar(incito (e inierno L$nto con I*a?e=- Era $n
(iA=o7o &$H for&a= H &e )a?8an (a(o $n t% c$an(o entra K$an E*B$er, B$e era e=
Lefe (e =a c$*to(ia (e Pern, H (ice! NUPa* a=7o &$H 7raeVN- I*a?e= H Ho *a=ta&o*
(e n$e*tra* *i==a*- Io pen*%! NUMier(a, =e pa* a=7o a PernVN- NAtentaron contra
R$cciN, *i7$i E*B$er- F$e $na con&ocin- A =a *a=i(a e*ta?an =o* perio(i*ta*, H
(ec=ar% =o B$e pen*a?a en e*e &o&ento! NF$e =a CIAN- Pero no =o )ice (e
(e*co=7a(o3 =a CIA ten8a $na pre*encia &$H f$erte en =a re7in, aca?a?an (e (ar e=
7o=pe (e E*ta(o contra Sa=a(or A==en(e en C)i=e-
551
F$e %*e e= pri&er c$=pa?=e B$e ta&?i%n encontraron en =a K$ent$(
Unier*itaria Peroni*ta, B$e era (iri7i(a por K$an Pa?=o Vent$ra H Mi7$e= Ta=ento-
NA= principio, pen*a&o* B$e )a?8a *i(o $na proocacin (e =a CIA- La KUP inc=$*o
)ace rApi(a&ente $n (oc$&ento en e= B$e (eci&o* B$e We* $na proocacin a =a
o=$nta( e4pre*a(a en =a* $rna*W- Va&o* con e= Peti*o Vent$ra a =a *e(e (e =a ca==e
C)i=e a coor(inar con =a* otra* ra&a* (e =a K$ent$( Peroni*ta, H a)8 no* (icen B$e
e*pere&o* $n poco para =ar7ar e= co&$nica(o- Ei(ente&ente, ten8an otra
infor&acin- Por =a noc)e, no* infor&an B$e )a?8a&o* *i(o no*otro*N, c$enta
Ta=ento, a?o7a(o, profe*or $nier*itario, e4 =e7i*=a(or L$*ticia=i*ta (e =a ci$(a( (e
B$eno* Aire* H act$a= cn*$= en Mia&i-
Mi7$e= Bona**o, en *$ =i?ro 9iario de un clandestino, a*e7$ra B$e f$e e=
propio Fir&enic) B$ien =e confir& Noficia=&ente B$e R$cci f$e eLec$ta(o por =a
Or7aniMacin- Lo e4p=ica en t%r&ino* e*trat%7ico*! =a =$c)a contra e= an(ori*&o
co&o a=ia(o (e= i&peria=i*&o en e= &oi&iento o?rero H *$ re*pon*a?i=i(a(
per*ona= en =a &a*acre (e EMeiMaN- E= enc$entro oc$rri a =o* poco* (8a* (e=
a*e*inato- Bona**o a*e7$ra B$e %= p$*o o?Lecione*, H B$e Fir&enic) =e conte*t
Ncon cierta con(e*cen(encia, *in &o=e*tar*eN, H =e *$7iri B$e LorenMo Mi7$e= )a?8a
(a(o =$M er(e a= operatio-
QE= Pepe reci%n *e i&pacienta c$an(o ar7$&ento B$e $na or7aniMacin
reo=$cionaria no p$e(e pro($cir $n aL$*ticia&iento *in a*$&ir=o p@?=ica&ente,
porB$e *i no, eB$ipara *$* accione* a =a* (e $n *ericio (e inte=i7encia- La fra*e,
&e parece, con*pira contra &i* po*i?i=i(a(e* (e a*cen*o-
A=7$no* e4 Lefe* &ontonero* rec$er(an B$e =o* c$e*tiona&iento* interno*
o?=i7aron a =a Con($ccin Naciona= a ?aLar a e4p=icar=e* por B$% )a?8an atenta(o
contra R$cci- Lo c$enta $n oficia= &ontonero!
QC$an(o no* entera&o* (e B$e )a?8a&o* *i(o no*otro* *e pro($Lo $n
cracG- Un &e* (e*p$%* )$?o $na re$nin a&p=ia(a (e =o* oficia=e* &aHore* (e
Capita= Fe(era= H e= Cran B$eno* Aire* con &ie&?ro* (e =a Con($ccin Naciona= en
$na ca*a- No *% (n(e porB$e f$i Nta?ica(oN 6con =o* oLo* c$?ierto* o a7ac)a(o, N-
(e= A-9, co&o era )a?it$a= por *e7$ri(a(- En tota=, %ra&o* entre einte H einticinco
co&paJero*- Men(iMA?a= f$e e= ocero principa= (e =a Con($ccin Naciona=, e= B$e
&A* )a?=- La (eci*in, *e7@n e4p=ic, ten8a $n f$n(a&ento po=8tico &$H
con*o=i(a(o! NFa?8a B$e apretar=o a PernN, rec$er(o B$e (iLo3 )a?8a B$e tirar=e $n
ca(Aer *o?re =a &e*a (e ne7ociacione* para B$e no* o=iera a (ar ?o=i==a- La
Con($ccin e8a B$e Pern no* e*ta?a (eLan(o af$era (e to(a* =a* (eci*ione*- La
e4p=icacin (e Men(iMA?a= H (e otro* &ie&?ro* (e =a Con($ccin Naciona= po(r8a
re*$&ir*e a*8! N"C&o *e (iri&e =a pe=ea (entro (e= peroni*&o' La (erec)a =o
aprieta a Pern en EMeiMa3 no*otro* =o apreta&o* con =a &$erte (e R$cciN-
55:
De ac$er(o con e*ta f$ente, =a* e4p=icacione* proocaron $n aca=ora(o
(e?ate-
QIo no e*ta?a (e ac$er(o H pen*a?a B$e )a?8a *i(o $na =oc$ra po=8tica- En
ca&?io, &i 7ran a&i7o Dar(o Ca?o apoHa?a =a* e4p=icacione*, pero Ho no =o e8a
&$H conenci(o- En $n &o&ento, =o ==e% aparte H =e (iLe! NDar(o, (eLate (e Lo(er-
F$e $na &acanaN- Vario* pen*A?a&o* e*o H =o (iLi&o*! NE*to ter&ina &a=, =a*
?a*e* no entien(en e*te )ec)oN- E*t$i&o* $n (8a entero en =a re$nin- Fa?8a $na
&enta=i(a( &i=itari*ta en a*cen*o! a7$(iMar =a* contra(iccione* con Pern-
Dar(o Ca?o, )iLo (e Ar&an(o Ca?o, connota(o (iri7ente (e =a UOM H
=a(ero H a&i7o (e A$7$*to Van(or, )a?8a *i(o e= Lefe (e= 7r$po (e Lene*
naciona=i*ta* B$e e= /1 (e *eptie&?re (e 5:,, *ec$e*tr $n ain (e Aero=8nea*
Ar7entina* H =o o?=i7 a aterriMar en =a* i*=a* Ma=ina*, (on(e p=ant $na ?an(era
ar7entina- Lo &etieron en =a cArce=, H a =a *a=i(a *e incorpor a= 7r$po
De*ca&i*a(o* H =$e7o a Montonero*- En 5:;< f$e apre*a(o L$nto a otro*
co&paJero* c$an(o *e (i*pon8an a co?rar $na parte (e= re*cate por e= *ec$e*tro (e
=o* )er&ano* Born- E*t$o en aria* cArce=e*3 =a @=ti&a f$e =a Uni(a( :, en La
P=ata, (on(e f$e a*e*ina(o en enero (e 5:;; ($rante $n intento (e f$7a B$e =$e7o
*e co&pro? fa=*o-
A Ca?o =e toc apaci7$ar a =o* &ie&?ro* (e =a Uni(a( BA*ica 6UB9 Cap$ano
Mart8neM, en PAeM H Ar7eric), B$e )a?8a *i(o $no (e =o* =$7are* $ti=iMa(o* por $no
(e =o* 7r$po* encar7a(o* (e i7i=ar e= (o&ici=io (e R$cci, $?ica(o a *=o c$atro
c$a(ra* H &e(ia- A==8 &i=ita?a Foracio ConMA=eM, B$e a)ora e* *oci=o7o, en*aHi*ta H
(irector (e =a Bi?=ioteca Naciona=- Dar(o Ca?o (iri78a El 9escaisado H era ta&?i%n
$no (e =o* Lefe* (e =a Or7a en =a Capita=-
QNo* re$ni&o* con Dar(o Ca?o, B$e &e ca8a &eLor- Pri&ero =e pe(i&o*
$na re$nin a A(riana Le*7art, B$e era =a re*pon*a?=e in&e(iata n$e*tra, H e==a no*
==e a Dar(o Ca?o- F$eron (o* enc$entro* &$H =ar7o*- No *e )icieron en =a UB *ino
en otro =a(o- Dar(o Ca?o &e pareci $n tipo fino- NA*$&i&o* =o (e R$cciN, (iLo, H
*e aca?aron to(a* =a* *$*picacia*- P= (iLo B$e e*ta?a ?ien3 B$e era $na for&a (e
interenir en =a* (eci*ione* (e Pern3 B$e Pern, co&o con($ctor, ten8a B$e
*intetiMar to(a* =a* contra(iccione* B$e *e (a?an en e= Moi&iento, B$e %*e era *$
fa&o*o L$e7o pen($=ar3 B$e =o (e R$cci =e i?a a co*tar &A* B$e otra* co*a*, pero
B$e i?a a ter&inar por aceptar=o- No*otro* no e*tA?a&o* (e ac$er(o3 %ra&o*
$nier*itario*, ten8a&o* otra co&pren*in (e =a* co*a*- Pen*A?a&o*! NPern no e*
$n fra*co ac8o a= B$e *e =e p$e(e &eter c$a=B$ier co*a, con*i(erar=o a*8 era
con*i(erar=o co&o &e(io pe=ot$(oN-
En *8nte*i*, =a &$erte (e R$cci f$e =a &anera B$e encontr Montonero*
para per*$a(ir a Pern (e B$e =e conen8a o=er a tener=o* en c$enta en =a
con($ccin (e= 7o?ierno H (e= Moi&iento- E==o* e8an, correcta&ente, B$e e=
5/0
Cenera= =o* e*ta?a (e*a=oLan(o (e to(o* =o* p$e*to* (e po(er, B$e )a?8a
e&pren(i(o $na cr$Ma(a contra e==o*, H B$e para ==ear a ca?o e*a tarea *e e*ta?a
apoHan(o en =o* *in(icato*- La Operacin Traiata f$e $na re*p$e*ta &i=itar a e*a
n$ea *it$acin, copia(a (e =a interpretacin B$e )ac8an (e =a &a*acre (e EMeiMa!
NSi =a (erec)a =o apret en EMeiMa H ce(i, a)ora =o apreta&o* no*otro* H ten(rA
B$e ce(erN- E==o* con*i(era?an a Pern $n pra7&Atico *in principio*, B$e *e i?a
a(aptan(o a =a* re=acione* (e f$erMa* *ie&pre ca&?iante*, (inA&ica*, (entro (e *$
Moi&iento- Montonero* Ha *e )a?8a =anMa(o (e ca?eMa a $na (i*p$ta con Pern
por =a con($ccin (e= peroni*&o H (e= 7o?ierno3 *e trata?a (e co&er=e $na pieMa, e=
a=fi= R$cci, para forMar=o a reto&ar e*a =7ica pen($=ar, e*ta eM en ?eneficio (e =o*
Lene* reo=$cionario*- Era parte (e $na =$c)a por e= po(er porB$e Montonero* era
$na or7aniMacin B$e ap$nta?a a e*o, a= po(er- C=aro B$e, co&o ere&o* =$e7o,
Pern no =eH e*a L$7a(a co&o e= apriete (e $n 7r$po interno B$e B$er8a participar
(e= ?ot8n, *ino co&o $na (ec=aracin (e 7$erra (e per*ona* B$e po(8an, inc=$*o,
==e7ar a &atar=o a %=-
E* intere*ante =a c)ar=a (a(a por =a Con($ccin Naciona= (e Montonero* a
*$* c$a(ro* a fine* (e *eptie&?re o en oct$?re (e 5:;2, =$e7o (e= a*e*inato (e
R$cci H c$an(o Ha *e e8a B$e =a =7ica (e= apriete ren(8a re*$=ta(o* ne7atio*-
So?re e= fina=, $no (e =o* participante* =e recor( a Fir&enic) B$e N)ace
apro4i&a(a&ente $n &e*, $n &e* H &e(io, *e )a?8a (efini(o B$e $na for&a eficaM
(e *e7$ir (e*arro==an(o n$e*tra po=8tica era (i*crepar en cierto* &o&ento* con
Pern- P*a era =a for&a en B$e =a ?$rocracia 6*in(ica=9 *e &o8a, o?tenien(o
*ie&pre pre?en(a*--- E= re*$=ta(o (e e*to* (o* &e*e* (e ofen*ia *e i*$a=iM B$e
f$e contrapro($cente con e*a caracteriMacin preia, e* (ecir, no *o=a&ente no
o?t$i&o* pre?en(a* *ino B$e *e fortific e= ca&po ene&i7o, B$e )oH c$enta con
$n aa= &$c)o &A* e4p=8cito (e Pern B$e )ace (o* &e*e*N- La re*p$e*ta (e
Fir&enic) f$e &$H i=$*tratia!
QC=aro, e= pro?=e&a e* e= *i7$iente! en aB$e= &o&ento )$?o $n error (e
caracteriMacin (e =a *it$acin, no*otro* pen*A?a&o* B$e Pern *e i?a a &oer en
e= &e(io (e e*to* (o* factore* (e po(er B$e co&pet8an entre *8 6Montonero* H =a
?$rocracia *in(ica=, N- (e= A-9, H B$e i?a a proc$rar $na *o=$cin (e e*ta?i=i(a( en
$na ne7ociacin entre a&?o* con7e=an(o =a *it$acin- Pero =o B$e oc$rre e* B$e
*e7$ra&ente Pern *e (io c$enta ante* B$e no*otro* (e =a* (iferencia* i(eo=7ica*,
entonce* Pern no opt por e*o- Io no creo B$e )aHa *i(o por n$e*tra ofen*ia B$e
Pern no opt por e*o, *ino porB$e en ri7or opt por (efen(er, a= &eno* por a)ora,
*$ proHecto i(eo=7ico- E4i*ten ario* e=e&ento* en e*to, (e*(e =a contra(iccin (e
co&petencia (e con($ccin (e =a B$e )a?=A?a&o* )oH )a*ta e= e=e&ento (e B$e
Pern *a?e B$e a =a ?$rocracia =a &aneLa (e $na for&a en B$e no no* &aneLa a
no*otro*- I Pern )a opta(o por apoHar*e, por a)ora, en =a ?$rocracia-
5/5
Q"E= (e*enca(ena&iento (e e*to no f$e =a &$erte (e R$cci' Qpre7$nt
entonce* $no (e =o* inita(o*- To(o* parec8an *a?er &$H ?ien (e to(o =o B$e
e*ta?an )a?=an(o- I =a re*p$e*ta f$e e=$*ia-
QLo B$e oc$rre e* B$e pa*a *ie&pre =o &i*&o! to(a eM B$e $no ataca a
$n ene&i7o, e*e ene&i7o =o ataca &A* io=enta&ente a $no- E*to e* co&o e=
ar7$&ento B$e )a teni(o *ie&pre e= PC 6Parti(o Co&$ni*ta, N- (e= A-9, (e B$e no
)a?8a B$e proocar a =a repre*in3 c=aro, *i o* no proocA* a =a repre*in te
B$e(a* repri&i(o- P*te e* e= pro?=e&a- Si no*otro* no aanMa&o* *o?re =a
?$rocracia rene7a&o* a pro($cir e*e (e*p=aMa&iento (e *ectore* B$e (i*tor*ionan
a= Moi&iento (e Li?eracin Naciona=- Lo B$e pa*a e* B$e e*e aance tiene =8&ite*
B$e e*tAn (eter&ina(o* por e= po(er o?Letio B$e tienen e==o* H e= B$e tene&o*
no*otro*, H por =a (eci*in (e Pern- Entonce*, no*otro* po(e&o* aanMar )a*ta
B$e no* ponen e= tope-
5//
Cap8t$=o 52
LENIN, FACUNDO, KES[S I EL CFE
6a Hr-ani/acin se de2ine etodol-icaente
arKistaPleninista.
En NLa Bi?=iaN, e= (oc$&ento B$e e4p=ic e= ca&?io
i(eo=7ico (e Montonero* =$e7o (e *$ f$*in con =a* FAR H
B$e apareci ca*i en *i&$=tAneo con e= a*e*inato (e R$cci-
Ra&n Cana=i* era peroni*ta (e*(e B$e *$ pa(re =o )ac8a (or&ir en =a c$na
e*c$c)an(o =a &arc)ita, a==A en $n ?arrio po?re (e Ti7re- Ta= eM por e*o e=
a*e*inato (e Ko*% R$cci =e caH &$H &a= H pen* B$e e==o*, B$e =o* &ontonero*, no
po(8an )a?er *i(o-
QSe7$ro B$e f$e =a CIA Q=e* co&ent por =a tar(e a *$* co&paJero* (e =a
i==a &i*eria en San Franci*co So=ano (on(e era e= Lefe (e $n pe=otn (e &e(ia
(ocena (e co&paJero*-
Q"No )a?re&o* *i(o no*otro*' Qpre7$nt NE= RoncoN, B$e aca?a?a (e
==e7ar-
QNo, Ronco, (eLate (e Lo(er-
QPero Ho &e ?aL% en =a e*tacin (e C=eD H i en $n ?ar a =o* r$?io* (e =a*
FAR ?rin(an(o con cereMa, &$H contento*-
QNo, i&po*i?=e- Ser8a co&o tocar=e e= c$=o a Pern-
Una *e&ana (e*p$%*, =a Nre*pon*a?=eN (e Cana=i*, Nor&a Arro*tito,
NCa?HN, $no (e =o* N?ronce*N (e =a Or7a H =a @nica &$Ler B$e particip (e=
*ec$e*tro H NaL$*ticia&ientoN (e= 7enera= Pe(ro E$7enio Ara&?$r$, =e traLo $na
&a=a noticia ($rante $na re$nin con otro* oficia=e* (e =a Mona *$r (e= Cran B$eno*
Aire*-
QF$i&o* no*otro*-
Cana=i* rec$er(a a)ora, en $n ?ar (e =a Aeni(a (e MaHo, B$e NCa?H ten8a
$na *en*i?i=i(a( pop$=ar, $na ?$ena *inton8a con e= peroni*&o B$e =e en8a, creo,
(e *$ fa&i=ia, H *e =e e8a B$e no =e 7$*ta?a =a (eci*in, pero e*ta?a L$7a(a- Io a)8
pen*%! WCa7a&o*WN-
5/2
Ca?H )a?8a ==e7a(o con $no* =i?raco* &i&eo7rafia(o* (e $na* cien
pA7ina*-
QP*te e* e= @=ti&o (oc$&ento (e =a Con($ccin Naciona=- La i(ea e* B$e
circ$=e *=o entre =o* oficia=e* H B$e *ira para e= (e?ate H =a (i*c$*in- Cree&o*
B$e e4p=ica &$H ?ien to(a =a *it$acin B$e e*ta&o* atrae*an(o-
E= no&?re oficia= (e e*e (oc$&ento era po&po*o! NLa Bi?=iaN, pero =o*
&$c)ac)o* =o ?a$tiMaron rApi(a&ente con e= &A* profano NE= Ma&otretoN- NEra
7r$e*o a*8, &$H (if8ci= (e a?roc)ar, *e *a=8an =a* )oLa*- I era ta&?i%n &$H pe*a(o H
&$H (if8ci= (e tra7arN, c$enta Cana=i*-
F$e $n (oc$&ento c=ae porB$e e4p=ic =a f$*in entre Montonero* H =a*
FAR H e= 7iro i(eo=7ico (e =a n$ea or7aniMacin- NDec8a, por eLe&p=o! WLa
Or7aniMacin *e (efine &eto(o=7ica&ente &ar4i*ta.=enini*taWN, a7re7a-
Cana=i* o=i a =a i==a H =e* pa* e= parte a *$* co&paJero*!
QM$c)ac)o*, *o?re =o (e R$cci, f$i&o* no*otro*- Me (icen B$e era $n )iLo
(e p$ta, B$e f$e e= c$=pa?=e (e EMeiMa H (e =a ca8(a (e CA&pora, B$e i?a a ter&inar
ca7An(o=o a= VieLo, B$e f$e $na (eci*in po=8tica- I &e (ieron e*te (oc$&ento, B$e
e==o* ==a&an NLa Bi?=iaN- Me (iLeron B$e e* *=o para =o* Lefe*, B$e no e* para
(i*c$tir=o con $*te(e*, pero to(o &e parece $na ca7a(a H e= B$e B$iera =eer=o, B$e
=o =ea- Io *e =o* (eLo acA-
Q"Vi*te B$e te (iLe B$e )a?8a&o* *i(o no*otro*' Q=o 7oM e= Ronco-
QS8, Ronco, pero Ho &e oH a =a &ier(a- Io &e oH (e =a Or7a-
Cana=i* *e =eant (e =a *i==a, a?raM a ca(a $no (e *$* co&paJero* (e=
pe=otn, =e* (e*e &$c)a *$erte, *e *$?i a= Citroen H no o=i n$nca &A* a San
Franci*co So=ano-
NLa Bi?=iaN o NE= Ma&otretoN e* &$H (if8ci= (e encontrar, tanto B$e e=
principa= recopi=a(or (e =o* (oc$&ento* (e =a 7$erri==a peroni*ta, Ro?erto Ba*c)etti,
no =o p$(o inc=$ir en *$ =i?ro-
QEra $n (oc$&ento oficia= B$e *% repro($c8a por e4ten*i=- Io =o =e8 en *$
&o&ento, )a?=a?a (e =a nece*i(a( (e crear $n parti(o ar&a(o3 eran =o* concepto*
(e= Lenin (e EQu. hacerF> $na an7$ar(ia ar&a(a (e =o* tra?aLa(ore*, $n parti(o
(e =a reo=$cin, =a nocin (e= parti(o ?o=c)eiB$e- Ten8a $n =en7$aLe &A* c=a*i*ta
para concept$a=iMar $n &o&ento (e r$pt$ra con Pern- Se nota?a =a inf=$encia (e
=a* FAR, B$e en8an (e= &ar4i*&o- Creo B$e e*o contri?$H a= (iorcio con e= *entir
(e= p$e?=o peroni*ta H a =a &i=itariMacin (e Montonero*- L$e7o, e*te concepto *e
ree= in*$ficiente H en Ro&a en 5:;;, ($rante =a (icta($ra, a= crear $na n$ea
or7aniMacin, Ha )a?=an (e Moi&iento Peroni*ta Reo=$cionario3 $e=en a =a
pa=a?ra &oi&iento, B$e e* &A* peroni*ta3 $n concepto &A* a&p=io B$e inc=$He
&A* )etero7enei(a(, &A* (ier*i(a(-
Ro?erto Per(8a e4p=ica c&o *$r7i NLa Bi?=iaN!
5/>
QIa $ti=iMA?a&o* e= &ar4i*&o co&o in*tr$&ento (e anA=i*i*, pero (e $na
&anera &eno* preci*a- F$e $n (oc$&ento e*crito ?A*ica&ente por $n co&paJero
n$e*tro, (e Santa Fe, para $n con7re*o B$e a= fina= no *e rea=iM- Se ?$*c a&o=(ar
n$e*tro =en7$aLe &A* crio==o, &A* &ontonero, a $n =en7$aLe &A* preci*o, con
cate7or8a* &A* aca(%&ica*-
Lenin e*cri?i EQu. hacerF entre fine* (e 5:05 H principio* (e 5:0/,
($rante Ne= H$7o (e =a a$tocraciaN (e =o* Mare*- E*e conte4to (eter&in aria*
caracter8*tica* (e= parti(o c$Ha &i*in )i*trica era Npreparar, fiLar H ==ear a =a
prActica =a in*$rreccin ar&a(a (e to(o e= p$e?=oN!
De?8a *er $na or7aniMacin e*ta?=e for&a(a por reo=$cionario*
profe*iona=e*, B$e (e(icaran to(o *$ tie&po a =a ca$*a- NUDenno* $na
or7aniMacin (e reo=$cionario* H re&oere&o* a R$*ia en *$* ci&iento*VN
Ten8a B$e operar en =a c=an(e*tini(a( H en e= *ecreto-
E*ta?a con*tit$i(o por N$n peB$eJo n@c=eo e*trec)a&ente $ni(oN,
B$e to&a?a (eci*ione* *e7@n $n &%to(o! e= Ncentra=i*&o (e&ocrAticoN, por
e= c$a= =o* te&a* *e (i*c$t8an pero =a o=$nta( (e =a &aHor8a (e?8a *er
acepta(a H c$&p=i(a por to(o* *in c)i*tar- NLa &inor8a (e?e *o&eter*e a =a
&aHor8a-N
S$ &i*in era con($cir a= pro=etaria(o a =a conB$i*ta (e= 7o?ierno,
(e*(e (on(e =a c=a*e o?rera eLercer8a $na (icta($ra para enca?eMar =a
ree*tr$ct$racin &A* prof$n(a (e =a *ocie(a(, B$e (e*e&?ocar8a en =a
a?o=icin (e =a propie(a( pria(a, =a (e*aparicin (e =a* c=a*e* H =a
in*ta=acin (e= co&$ni*&o-
A= *oci=o7o Foracio ConMA=eM NLa Bi?=iaN =e pareci N$na *anata, B$e e*
$na pa=a?ra &$H (e aB$e==a %poca! $n c$ento, $na &acana (ic)a en for&a a=e7re-
Rec$er(o ta&?i%n e= pre(o&inio (e $n =en7$aLe &ao8*ta no porB$e f$eran &ao8*ta*
*ino porB$e era $n =en7$aLe pe(a77ico H acce*i?=e, fAci= (e enten(er!
contra(iccin principa=, contra(iccione* *ec$n(aria*, etc%teraN-
Para Mao T*e.T$n7, e= NCran Ti&one=N (e =a Reo=$cin C)ina, N=a =eH (e =a
contra(iccin en =a* co*a*, e*to e*, =a =eH (e =a $ni(a( (e =o* op$e*to*, e* =a =eH
?A*ica (e =a nat$ra=eMa H (e =a *ocie(a(, H por con*i7$iente e* ta&?i%n =a =eH ?A*ica
(e= pen*a&ientoN- E* $n principio $nier*a=, B$e en =a* ciencia* *ocia=e* *e (a en =a
=$c)a (e c=a*e*- I en =a 7$erra, N=a ofen*ia H =a (efen*ia, e= aance H =a retira(a,
=a ictoria H =a (errota, *on to(o* fen&eno* contra(ictorio*N-
QE4i*ten &$c)a* contra(iccione* en e= proce*o (e (e*arro==o (e $na co*a
co&p=eLa3 entre %*ta*, $na e* nece*aria&ente =a contra(iccin principa=3 *$
e4i*tencia H *$ (e*arro==o (eter&inan o inf=$encian =a e4i*tencia H e= (e*arro==o (e
5/<
=a* (e&A*- Por eLe&p=o, en =a *ocie(a( capita=i*ta =a* (o* f$erMa* op$e*ta*, e=
pro=etaria(o H =a ?$r7$e*8a, con*tit$Hen =a contra(iccin principa=- La* otra*
contra(iccione*, co&o =a* B$e e4i*ten entre =a c=a*e fe$(a= re&anente H =a
?$r7$e*8a, =a (e&ocracia ?$r7$e*a H e= fa*ci*&o ?$r7$%*, H e= i&peria=i*&o H =a*
co=onia*, e*tAn (eter&ina(a* e inf=$i(a* por e*ta contra(iccin principa=-
To(o e*te (i*c$r*o ten8a &$H poco B$e er con e= =en7$aLe ori7ina= (e
Montonero*- S$* &ie&?ro* proen8an, en 7enera=, (e= naciona=i*&o cat=ico H *e
i(entifica?an =i*a H ==ana&ente con e= peroni*&o! por eLe&p=o, e= co&$nica(o
n@&ero >, (e= 5S (e L$nio (e 5:;0, e*t$o (iri7i(o no a =a c=a*e o?rera H a *$*
a=ia(o* No?Letio*N *ino Na= p$e?=o (e =a NacinN para infor&ar B$e N)oH a =a* ;-00
)ora* f$e eLec$ta(o Pe(ro E$7enio Ara&?$r$N, H a7re7! N#$e Dio* N$e*tro SeJor
*e apia(e (e *$ a=&a- UPern o &$erteV UVia =a PatriaVN- O e= co&$nica(o anterior,
e= n@&ero 2, (e= 25 (e &aHo (e 5:;0, B$e *eJa= B$e e= tri?$na= reo=$cionario
)a?8a (eci(i(o &atar a Ara&?$r$, ter&in infor&an(o B$e (ar8an Ncri*tiana
*ep$=t$ra a =o* re*to* (e= ac$*a(oN- O e= po*terior, e= n@&ero <, (e= 5< (e L$nio (e
5:;0, en e= B$e *e (efinieron co&o N$na $nin (e )o&?re* H &$Lere*
prof$n(a&ente ar7entino* H peroni*ta*, (i*p$e*to* a pe=ear con =a* ar&a* en =a
&ano por =a to&a (e= Po(er para Pern H para *$ P$e?=o H =a con*tr$ccin (e $na
Ar7entina Li?re, K$*ta H So?eranaN, H afir&aron B$e Nn$e*tra Doctrina e* =a
(octrina K$*ticia=i*ta, (e in*piracin cri*tiana H naciona=N-
Lo c$rio*o e* B$e aB$e==o* concepto* (e Lenin, B$e ap$nta?an a =a creacin
(e $na or7aniMacin capaM (e e=$(ir e= aparato repre*io (e =o* Mare* r$*o* para
pro&oer =a reo=$cin (e= pro=etaria(o en a=ianMa con e= ca&pe*ina(o, f$eron
incorpora(o* por Montonero* en e= *e7$n(o *e&e*tre (e 5:;2, c$an(o =a (icta($ra
&i=itar Ha )a?8a ter&ina(o- Fa?8a $e=to =a (e&ocracia a =a Ar7entina H no era
re*trin7i(a o e=iti*ta! a (iferencia (e 5:<1 H (e 5:,2, e= peroni*&o )a?8a po(i(o
participar (e =a* e=eccione* e inc=$*o =a* )a?8a 7ana(o, tanto B$e 7o?erna?a e= pa8*
H =a &aHor8a (e =a* proincia*, H contro=a?a e= Con7re*o-
Lo* &ontonero* inte7ra?an por &%rito* propio* =a p=ana &aHor (e =a
(e&ocracia rec$pera(a! pertenec8an a= oficia=i*&o, (on(e eran e= *ector &A*
(inA&ico H &oi=iMa(or, H a pe*ar (e =a ren$ncia (e= pre*i(ente F%ctor CA&pora,
contin$a?an *ien(o $n re*peta?=e factor (e po(er! ten8an a=ia(o* en e= 7o?ierno
naciona= H en e= EL%rcito, contro=a?an $na treintena (e (ip$ta(o*, (o&ina?an =a*
$nier*i(a(e*, H *e ==ea?an &$H ?ien con a= &eno* *ei* 7o?erna(ore*, =o* (e
B$eno* Aire*, Cr(o?a, Men(oMa, Sa=ta, San L$i* H Santa Cr$M, en c$Ha* 7e*tione*
oc$pa?an car7o* i&portante*-
Pero =o* &ontonero* no ten8an $n 7ran ape7o por e= r%7i&en (e&ocrAtico,
a= B$e ca=ifica?an, (e*pectia&ente, (e N*i*te&a (e&o=i?era=N- Para e==o*, no era $n
fin en *8 &i*&o *ino apena* $n &e(io para aanMar (e $na &anera ineita?=e&ente
5/,
cr$enta )acia e= *ocia=i*&o H =a =i?eracin naciona=- E*to f$e ?ien e4p=ica(o por
Fir&enic) en =a NC)ar=a (e =a Con($ccin Naciona= ante =a* a7r$pacione* (e =o*
frente*N, poco (e*p$%* (e =a eLec$cin (e R$cci- La (e&ocracia, =a Con*tit$cin, e=
e*ta(o (e (erec)o, =a (ii*in (e po(ere*, =a a=ternancia en e= po(er, =o* (erec)o*
)$&ano* H =o* parti(o* po=8tico* aparecen co&o e=e&ento* &enore* H arcaico*
frente a =a tarea B$e *e )a?8an i&p$e*to! 7$iar a =a c=a*e o?rera H a *$* a=ia(o* a
$na etapa *$perior-
Q Para con($cir $n proce*o reo=$cionario, e* (ecir, para a*$&ir =a
ofen*ia e*trat%7ica en $n proce*o reo=$cionario, *e )ace nece*ario $na 7ran
ac$&$=acin (e po(er H =a centra=iMacin (e= &i*&o a =o* efecto* (e con($cir=o en
$na ofen*ia e*trat%7ica H (errotar a =a* f$erMa* ene&i7a*- En e= *i*te&a
(e&o=i?era= e*a ac$&$=acin H centra=iMacin (e= po(er e* $na contra(iccin!
preten(er ac$&$=ar H centra=iMar e= po(er e* contra(ictorio con =a Con*tit$cin
Naciona=, B$e e*ta?=ece entre otra* co*a* =a (ii*in for&a= (e= po(er! Po(er
Le7i*=atio, ELec$tio H K$(icia=, H e= po(er (e =a* ar&a* por otro =a(o- Lo*
e=e&ento* o =a* f$erMa* po=8tica* Q=a* *$pere*tr$ct$ra* po=8tica* H econ&ica* B$e
tienen B$e con*tit$ir =a a=ianMa para recorrer e= proce*oQ ta&poco *on =a*
a(ec$a(a*- Por eLe&p=o, =o* parti(o* po=8tico* *on $n e=e&ento (e= *i*te&a
(e&o=i?era=- Si )aH B$e ac$&$=ar H centra=iMar po(er para con($cir e= proce*o
reo=$cionario, (e*aparecen =o* parti(o* po=8tico*, por =o &eno* (e*aparecen en *$
e4pre*in (e&o=i?era=-
P*ta era $na (e =a* raMone* por =a* B$e e*ta?an (e p$nta con Pern!
QPern tien(e a pro($cir $na ac$&$=acin (e po(er (entro (e= r%7i&en
con*tit$ciona=, co*a B$e e* i&po*i?=e, H ?$*ca =a ne7ociacin con =o* pa8*e* (e=
cerco para ro&per e= cerco 6*e refiere a B$e, =$e7o (e= 7o=pe contra A==en(e, en
C)i=e, =a Ar7entina B$e( ro(ea(a por pa8*e* afine* a =o* E*ta(o* Uni(o*, *a=o
Per@, N- (e= A-9, H =a ne7ociacin con e= i&peria=i*&o HanB$i-
Na(a (e pen*ar en (e*ar&ar e= aparato &i=itar (e*arro==a(o ($rante =a
re*i*tencia a =a (icta($ra e inte7rar*e a= r%7i&en (e&ocrAtico co&o e= a=a
iMB$ier(a, pro7re*i*ta, (e= Moi&iento- Por e= contrario, e= o?Letio era aanMar en
=a creacin (e &i=icia* ar&a(a* Ha B$e N=a @nica ac$&$=acin (e po(er A=i(a e* =a
(e= po(er &i=itar, en @=ti&a in*tancia3 e* (ecir, e* e= po(er (eci*io para conB$i*tar
=o* po(ere* po=8tico H econ&ico- I =a ac$&$=acin (e po(er &i=itar e* e= po(er
&i=itar (e= p$e?=o, e= EL%rcito (e= P$e?=oN- Otra co*a B$e =o* enfrenta?a con e=
Cenera=! NNo*otro* *o&o* parti(ario* (e con*tr$ir =a* &i=icia*, Pern noN-
K$=io BAr?aro c$enta B$e e*e (e*inter%* por =a (e&ocracia Ha e*ta?a
pre*ente en N=o* =8(ere* pre*o* B$e e*ta?an confina(o* en Tre=eD H B$e e*pera?an
*er =i?era(o* con =a a*$ncin (e= 7o?ierno peroni*ta, e= /< (e &aHo (e 5:;2- Io era
(ip$ta(o e=ecto H e*t$e &A* (e einte (8a* en Tre=eD3 f$i $no (e =o* enia(o* por
5/;
e= ?=oB$e peroni*ta para aco&paJar=o* )a*ta *$ =i?eracin- E==o* *o*ten8an B$e =a
(e&ocracia no era e= ca&ino a =a reo=$cin, H te (ec8an B$e, *i cre8a* en =a
(e&ocracia, era* $n refor&i*ta, $n ?o=$(o- Lo* pre*o* no* con*i(era?an co&o PapA
Noe= porB$e po(8a&o* entrar a =a cArce= *in *er rei*a(o*- Rec$er(o B$e =o*
peroni*ta* no* pe(8an &aMo* (e naipe*, pero =o* (e= ERP, B$e eran trot*Gi*ta*, no*
B$er8an *ancionar por corr$pcin, porB$e (ec8an B$e a= ==ear=e* =o* naipe* =e
B$itA?a&o* tie&po a= (e?ate reo=$cionarioN-
Lo* &ontonero* co=ocaron e= pro?=e&a (e =a (i*p$ta con Pern en e=
anciano Cenera=! (iLeron B$e )ac8a &$H poco tie&po B$e )a?8an (e*c$?ierto a=
Ner(a(eroN Pern H B$e =o B$e e*ta?an ien(o no =e* 7$*ta?a na(a! ni =a Tercera
Po*icin entre =o* (o* i&peria=i*&o* (e =a %poca, =o* E*ta(o* Uni(o* H =a Unin
Soi%tica, o entre e= capita=i*&o H e= *ocia=i*&o3 ni =a Co&$ni(a( Or7aniMa(a H *$
a=ianMa (e c=a*e*3 ni e= L$*ticia=i*&o co&o (octrina econ&ica H *ocia= ?a*a(a en $n
E*ta(o f$erte H en e= pacto entre e= capita= H e= tra?aLo3 ni e= *in(ica=i*&o co&o
co=$&na erte?ra= (e= Moi&iento- E*o )a?8a *i(o *ie&pre e= peroni*&o (e Pern,
pero =o* &ontonero* re*cata?an *=o a=7$no* (e e*o* e=e&ento*, a$nB$e apena*
co&o etapa* (e tran*icin a= *ocia=i*&o- Otro* eran (e*carta?=e* (e*(e e= a&o*-
F$e c$rio*o B$e Fir&enic) citara a= perio(i*ta e inte=ect$a= =i?era= Mariano Cron(ona
para e4p=icar e*te ca&?io!
QFace poco, Mariano Cron(ona fir& $n art8c$=o en 6a Hpinin (on(e (ice
B$e =o* Lene* peroni*ta* reci%n *e e*ta?an )acien(o peroni*ta* a)ora porB$e
reci%n a)ora e*ta?an conocien(o a Pern, co*a B$e e* o?Letia&ente cierta-
No*otro* en 7enera= no conoci&o* e= 7o?ierno (e Pern, *a=o por *$ e*t$(io
)i*trico, H no conoci&o* en =o* (iecioc)o aJo* 6(e e4i=io, N- (e= A-9 a Pern porB$e
no =o e8a&o*- Ten8a&o* $na *erie (e coinci(encia*, $na coinci(encia prActica&ente
tota= con Pern en =a re*i*tencia 6a =a (icta($ra, N- (e= A-9- En e*e =ap*o )e&o*
)ec)o n$e*tro propio Pern, &A* a==A (e =o B$e e* rea=&ente- FoH B$e e*tA Pern
aB$8, Pern e* Pern H no =o B$e no*otro* B$ere&o*-
A)8 f$e c$an(o, co&o Ha )e&o* i*to, Fir&enic) (efini =a contra(iccin
principa= con Pern! NNo*otro* *o&o* *ocia=i*ta*N, B$e era =a &a(re (e to(o* =o*
conf=icto* con e= Cenera=-
Se7$8an tenien(o coinci(encia* con Pern, pero Ha eran po=8tica*, tActica*,
(e corto p=aMo, co&o =a for&acin (e= Frente (e Li?eracin Naciona=, =a a=ianMa con
otro* pa8*e* (e A&%rica Latina H (e= Tercer M$n(o, =a &eLora en =a (i*tri?$cin (e=
in7re*o, =a p=anificacin (e =a econo&8a H =a naciona=iMacin (e a=7$no* *ectore*,
co&o =o* ?anco* H e= co&ercio e4terior- NS=o B$e no co&parti&o* e*o co&o &eta
fina=, *ino co&o tran*icin a= E*ta(o *ocia=i*ta-N
En e*e &arco, e= &ar4i*&o.=enini*&o f$nciona?a co&o $na )erra&ienta (e
anA=i*i*-
5/1
QMao, c$an(o (efine B$% pien*a %= (e= &ar4i*&o.=enini*&o, (ice! NPara
no*otro*, e* $na 7$8a para =a accinN, H p$nto3 e*o e* to(o =o B$e %= (ice- A=
&ar4i*&o *e =o p$e(e ana=iMar en (ier*o* a*pecto*! co&o teor8a reo=$cionaria,
co&o i(eo=o78a, co&o po=8tica en e*te pa8* H co&o &eto(o=o78a (e anA=i*i*-
No*otro*, (e to(o e*o, =o @nico B$e to&a&o* *on *$* )erra&ienta*, cierto* (e *$*
*$p$e*to* co&o &eto(o=o78a (e anA=i*i*- E* (ecir, cree&o* B$e e4i*te =a =$c)a (e
c=a*e*, cree&o* B$e e4i*ten =a* c=a*e* *ocia=e*, B$e =a =$c)a (e c=a*e* pre*enta
contra(iccione*, B$e )aH contra(iccione* B$e *e re*$e=en (e $na for&a H otra*
B$e *e re*$e=en (e otra-
Lo* )iLo* *e )a?8an re?e=a(o H Ha =e (i*p$ta?an a= pa(re =a con($ccin (e
=a* &a*a* peroni*ta*, a=7o B$e (e?i )a?er enoLa(o &$c)o a= Cenera=! ario* aJo*
ante* )a?8a e*crito *$ fa&o*o =i?ro Danual de conduccin pol1tica, $na intro($ccin
H (ieM cap8t$=o* *o?re $n NarteN (e= B$e *e con*i(era?a $n profe*iona= e4perto-
E*te n$eo (i*c$r*o a=eLa?a ca(a eM &A* a =o* &ontonero* (e Pern pero
=o* co=oca?a en *inton8a con $n c=i&a (e %poca en faor (e =a reo=$cin, =a
=i?eracin naciona= H e= *ocia=i*&o, $na i&a7en (if$*a pero potente B$e encan(i=a?a
a a*to* *ectore* L$eni=e*- NNo*otro* *ent8a&o* B$e =a reo=$cin e*ta?a &$H
cerca H re&A?a&o* f$erte para B$e *e acercara a$n &A*N, c$enta e= *oci=o7o
Erne*to Vi==an$ea, B$e a =o* eintioc)o aJo* era *ecretario 7enera= a car7o (e=
rectora(o (e =a Unier*i(a( (e B$eno* Aire*-
QLa (e&ocracia no po(8a tener para no*otro* $n a=or &$H po*itio por e=
co&porta&iento &i*&o (e =o* parti(o* N(e&ocrAtico*N =$e7o (e 5:<<3 era $na
pa=a?ra B$e refer8a a Ara&?$r$, a =a Reo=$cin Li?erta(ora, a= Parti(o Socia=i*ta
De&ocrAtico- Fernan(o Vaca NaraLa =o (iLo H Ho =o *$*cri?o! NPra&o* pen(eLo*, no
ten8a&o* na(a arri?aN, nin7$na referencia parti(aria o (iri7encia=- A(e&A*, (e*(e
B$e naci, =o (e Montonero* f$e e4traor(inario, no )a?8a e4periencia* (e (errota-
Ten8a&o* e= cariJo (e to(o e= &$n(o H (e*preciA?a&o* =a* e*tr$ct$ra*
par=a&entaria* H (e repre*entacin- Io to(a8a rec$er(o B$e pen*a?a &a= (e &i
co=e7a A=cira Ar7$&e(o porB$e e==a B$er8a *er can(i(ata a (ip$ta(a- E*o no era
i&portante para no*otro*- Fa?8a $na incapaci(a( para act$ar (entro (e e*a*
in*tit$cione*- La L$ent$(, en 7enera=, e*ta?a i&pre7na(a (e $na teor8a
reo=$cionaria B$e enfatiMa?a =o* )ec)o* po=8tico* H con*i(era?a co&o &$H poco
i&portante a= tra*fon(o c$=t$ra=3 a=7o &$H =enini*ta H &$H poco 7ra&*ciano-
Ta&poco )$?o $na (i*c$*in &$H f$erte porB$e to(o era co&o $n a=$in, H =a
con($ccin (e Montonero* f$e &$c)a* ece* *o?repa*a(a por =o* Lene*- Lo*
&i=itante* e*ta?an 7enera=&ente &A* a =a iMB$ier(a B$e =a Con($ccin Naciona=-
So?re NLa Bi?=iaN, Vi==an$ea rec$er(a B$e Nref=eLa?a e= 7iro (e =a
Con($ccin Naciona= (e Montonero* a= &ar4i*&o- E= 7r$po Pa*a(o H Pre*ente
eLerc8a &$c)a inf=$encia *o?re =a Con($ccin Naciona= (e*(e fe?rero (e 5:;23 eran
5/:
to(o* cor(o?e*e*! Ko*% Aric, F%ctor Sc)&$c=er, O*car De= Barco, &eno* WE= Ne7roW
K$an Car=o* Portantiero- No &e 7$*t e*e (oc$&ento c$an(o =o =e8N-
E* B$e Vi==an$ea L$nto con Foracio ConMA=eM, A=cira Ar7$&e(o, K$*tino
OWFarre== H A=eLan(ro PeHro$, entre otro*, ani&a?an =a* ==a&a(a* CAte(ra*
Naciona=e*, B$e proc$ra?an (e*&itificar H c$e*tionar a= &ar4i*&o H a =a iMB$ier(a
c=A*ica en ?eneficio (e $n naciona=i*&o reo=$cionario H pop$=ar B$e inc$=a?a a
Pern con otro* =8(ere* ar7entino* co&o San Mart8n, Ro*a*, =o* ca$(i==o* fe(era=e* e
Fip=ito Iri7oHen- En ca&?io Pa*a(o H Pre*ente, B$e to&a?a e= no&?re (e =a
rei*ta B$e e(ita?a, era $n 7r$po B$e proen8a (e= &ar4i*&o H B$e a@n no )a?8a
prof$n(iMa(o *$* e*t$(io* *o?re =o* aporte* innoa(ore* (e= ita=iano Antonio
Cra&*ci- En e*e *enti(o, Portantiero Ha era $n inte=ect$a= pre*ti7io*o e inf=$Hente,
pero reci%n e*cri?ir8a *$ =i?ro 6os usos de Arasci en 5:15- Pa*a(o H Pre*ente *e
a(apt &eLor a =a f$*in entre Montonero* H =a* FAR, a =a B$e (efini co&o Ne=
aconteci&iento &A* i&portante (e e*ta %pocaN, H *e conirti en =a referencia
terica (e Montonero*, co&o e4p=ica Vi==an$ea-
QCreo B$e =o &A* i&portante B$e )ice en &i i(a f$eron =a* CAte(ra*
Naciona=e*, en contra (e Portantiero H (e otro* &$c)ac)o*, pero e==o* f$eron =o*
B$e ter&inaron co&o Na*e*ore*N (e =a Con($ccin Naciona=- La i*in i(eo=7ica (e=
&ar4i*&o, *$ concepto (e conciencia (e c=a*e, e= concepto (e an7$ar(ia ar&a(a,
*on co*a* B$e no*otro* )a?8a&o* (e*&itifica(o H co&?ati(o- Io &e (a?a c$enta (e
B$e era inf=$Hente en =a Unier*i(a( pero B$e (entro (e Montonero* na(ie cre8a
&$c)o en &8-
Para Vi==an$ea =a* FAR, B$e eran $n 7r$po &A* peB$eJo pero &A*
co&pacto H con &eLor for&acin terica, Ni&ponen *$ (i*c$r*o en =a Con($ccin
Naciona=, =a $e=can )acia $na po*t$ra &A* &i=itari*ta, B$e =$e7o *e e4pre*a en e=
pa*e a =a c=an(e*tini(a( H a =a =$c)a ar&a(a- Se pa*a (e $na i*in &oi&ienti*ta a
$na i*in &A* c=a*i*ta, &A* &ar4i*ta- Creo B$e e*a inf=$encia iene por K$=io
RoB$e 6NLinoN, N- (e= A-9, B$e inte7ra?a e= 7r$po Pa*a(o H Pre*ente H B$e inc=$*o
e*cri?i en e*a rei*ta- A(e&A*, )aH B$e tener en c$enta =a fi7$ra (e= f$n(a(or (e
=a* FAR, Car=o* O=&e(o, =a per*ona &A* inte=i7ente (e e*a %poca, con po*7ra(o en
Fi=o*of8a en La Sor?ona, aH$(ante (e cAte(ra (e A(o=fo Prieto- Prieto ten8a =a
cAte(ra (e Lin7]8*tica (e Fer(inan( (e Sa$**$re H (iLo co*a* &arai==o*a* (e
O=&e(o- Era rea=&ente $n tipo ?ri==ante, B$e *e )a?8a for&a(o acA H B$e en8a (e
$na )$&i=(e fa&i=ia para7$aHaN-
Un c)i*te (e =a %poca ref=eLa?a c&o *e e8a a =a Con($ccin Naciona= B$e
re*$=t (e =a $nin (e Montonero* con =a* FAR, H B$e Ha )a?8a proce*a(o =a
inte7racin (e De*ca&i*a(o*!
520
QEn $na co&?inacin (e =a?oratorio &eMc=a&o* $n poco (e cato=ici*&o
6por =o* (e*ca&i*a(o*9, Gi=o* (e &ontonero* H $na 7otita (e =a* FAR, H "B$% *a=e'
Sa=e $n 7a$c)o B$e 7rita! NVian =a* FARN-
La ?ro&a &o*tra?a e= pre(o&inio (i*c$r*io e i(eo=7ico (e =a* FAR, B$e
pon8an =a ca=i(a(, e= pen*a&iento H e= (i*c$r*o, &ientra* Montonero* contri?$8a con
=a canti(a(, =a *en*i?i=i(a( pop$=ar H =o* &@*c$=o*-
Tanto Fir&enic) co&o otro* Lefe* (e Montonero* H (e De*ca&i*a(o*
proen8an, co&o Ha (iLi&o*, (e= naciona=i*&o cat=ico H carec8an (e =ect$ra*
prof$n(a* *o?re Mar4 H *$* *e7$i(ore*- E* pro?a?=e B$e )aHan *i(o (e*=$&?ra(o*
por =a =7ica i&peca?=e H $nier*a= (e= &ar4i*&o- F$e (e aB$e==a %poca e= r$&or
B$e a*e7$ra?a B$e Fir&enic) to&a?a c=a*e* partic$=are* (e &ar4i*&o con
Portantiero-
Sin e&?ar7o, a=7$no* pien*an B$e no f$eron preci*a&ente =a* FAR =a* B$e
inf=$Heron en e*te 7iro (e Montonero*, en e*pecia= en =a a(opcin (e= concepto
=enini*ta (e= parti(o co&o an7$ar(ia ar&a(a (e= pro=etaria(o- E* e= ca*o (e Car=o*
F=a*Ga&p, B$ien por aB$e==o* tie&po* &i=ita?a en La P=ata H proen8a (e =a* FAR, o
(e =a NRN, co&o *e (ec8a-
QUno* cinco &e*e* ante* (e B$e *e concretara =a $nificacin (efinitia,
)icieron tra*cen(er a =a &i=itancia B$e, para =a Or7aniMacin f$t$ra, propon8an
a(optar =a for&a (e parti(o, (eLan(o atrA* e= concepto (e Or7aniMacin Po=8tico.
Mi=itar 6OPM9- La* OPM eran $n concepto foB$i*ta! no era nece*ario e*perar a B$e
&a($raran to(a* =a* con(icione* econ&ica* para i&p$=*ar =a reo=$cin *ocia=i*ta,
co&o en*eJa?a Mar4, *ino B$e *e po(8a crear $n foco 7$erri==ero en e= =$7ar &A*
apropia(o, co*a (e encen(er =a c)i*pa B$e ter&inar8a por incen(iar to(a =a pra(era,
por irra(iar =a conciencia reo=$cionaria B$e ter&inar8a arra*an(o con to(o e=
*i*te&a- I =a* OPM eran =o* in*tr$&ento* para e*e foco- Eran concepto* to&a(o*
(e= C)e C$eara, B$e ?$*ca?a $nificar e= &an(o po=8tico H &i=itar (e= 7r$po con $n
pre(o&inio (e =o po=8tico- Co&o no ten8a &$c)a tra(icin ni forta=eMa terica *ino
B$e )a?8a *$r7i(o a= ca=or (e =a =$c)a, era $n concepto a?ierto a (iferente* c$r*o*
f$t$ro* (e (e*arro==o- E= pa*aLe a= parti(o (e an7$ar(ia, en ca&?io, no* encerra?a
en =a ri7i(eM (e =o* e*B$e&a* =enini*ta*- Para =o* B$e en8a&o* (e =a* FAR, e*o f$e
$na *orpre*a porB$e Ha no* )a?8a&o* =i?era(o (e e*e (o7&a- Io creo B$e e*e 7iro
*e (e?i a =a fa*cinacin con e= &ar4i*&o (e 7r$po* B$e proen8an (e= cato=ici*&o-
E= concepto (e parti(o *e7@n e= =enini*&o era a=7o B$e no* a$toriMa?a a )acer
&$c)a* co*a* en no&?re (e =a c=a*e o?rera, co*a B$e no %ra&o*, c=ara&ente-
Pero e= 7iro )acia e= &ar4i*&o.=enini*&o H e= $*o (e cate7or8a* &ao8*ta*
no a=canMan para e4p=icar e= a*e*inato (e R$cci, $n )ec)o cr$cia= porB$e ina$7$ra
$na *erie (e atenta(o* in(ii($a=e* en (e&ocracia por parte (e Montonero* contra
ene&i7o* $?ica(o* (entro (e= peroni*&o, a= B$e *e7$8an pertenecien(o, o f$era (e
525
%=, co&o e= ra(ica= Art$ro Mor Roi7, e4 conceLa=, e4 tit$=ar (e =a CA&ara (e
Dip$ta(o* H e4 &ini*tro (e Interior (e= 7enera= A=eLan(ro Lan$**e, eLec$ta(o con
$na e*copeta ItaGa e= 5< (e L$=io (e 5:;> &ientra* a=&orMa?a en $n re*ta$rante en
San K$*to, cerca (e =a fA?rica &eta=@r7ica en =a B$e tra?aLa?a co&o a*e*or =e7a=-
A(e&A*, Vi==an$ea rec$er(a B$e e= =enini*&o ap$nta?a a =a in*$rreccin
pop$=ar H no *e ==ea?a ?ien con =a i(ea (e= atenta(o in(ii($a=!
QE= parti(o ?o=c)eiB$e ==e7a a= po(er por *$ tra?aLo con =a* &a*a*- Ten8an
7r$po* (e a$to(efen*a, pero reci%n (e*p$%* ar&an e= EL%rcito-
ConMA=eM coinci(e con e*o!
QEn e= parti(o ?o=c)eiB$e e*tA c=aro B$e e= &o&ento &i=itar (e?e
*$?or(inar*e a= &o&ento po=8tico- Lenin era $n )o&?re (e parti(o H $n po=8tico
rea=i*ta B$e n$nca )a?r8a *i(o &ontonero- No ten8a e*a i(ea (e= atenta(o
in(ii($a=-
E= a*e*inato po=8tico, e= atenta(o in(ii($a= o *e=ectio, =a e&?o*ca(a, =a
eLec$cin, e= aL$*ticia&iento3 *on to(a* ariante* (e $n concepto @nico B$e re&ite
&A* ?ien a a=7o propio H =oca=, a =a )i*toria ar7entina, B$e )a e*ta(o e*crita con
*an7re, con &$c)a *an7re, )a*ta )ace &$H poco, )a*ta 5:12- A, por eLe&p=o, =a
io=encia po=8tica (e n$e*tra* 7$erra* cii=e* (e= *i7=o _I_, (e =o* $nitario* pero
ta&?i%n (e =o* fe(era=e*-
Preci*a&ente, =a 7$erri==a peroni*ta to& *$ no&?re (e =a* N&ontonera*N,
(e =o* 7r$po* (e 7a$c)o* H (e proinciano* B$e *e a=Maron (e $na &anera &A* o
&eno* e*pontAnea para re*i*tir e= proHecto =i?era= H porteJo (e or7aniMacin (e=
pa8*, encarna(o por Barto=o&% Mitre H Do&in7o Sar&iento- Una (e *$* ar&a*
caracter8*tica*, =a =anMa tac$ara, inte7r e= e*c$(o (e Montonero*, L$nto con e= f$*i=
para ref=eLar =a contin$i(a( entre e*a* =$c)a*- Con =a nota?=e *a=e(a( (e= rioLano
Tn7e= Vicente PeJa=oMa, NE= C)ac)oN, $n ca?a==ero B$e *e (e*tac por re*petar =a
i(a (e *$* pri*ionero*, ta&?i%n =o* ca$(i==o* fe(era=e* *e apa*ionaron en (erra&ar
*an7re (e )er&ano*- Lo* )i*toria(ore* Nrei*ioni*ta*N H Npro7re*i*ta*N *$e=en
o=i(ar e*o! recortan a= peor Sar&iento, e= B$e e= /0 (e *eptie&?re (e 51,5
acon*eL a Mitre por carta B$e Nno trate (e econo&iMar *an7re (e 7a$c)o*N, pero
oc$=tan a= peor K$an Man$e= (e Ro*a*, e= B$e pro&eti en7ar e= a*e*inato (e *$
a=ia(o K$an Fac$n(o #$iro7a a*e7$ran(o B$e N=a *an7re ar7entina correrA en
porcione*N- 6A(e&A*, )aH B$e tener en c$enta B$e, poco tie&po (e*p$%* (e e*a*
pa=a?ra* *eera*, e= /, (e oct$?re (e 512;, Santo* P%reM, e= eLec$tor (e e*e
cri&en, 7rit! NURo*a* e* e= a*e*ino (e #$iro7aVN, ante* (e B$e =o f$*i=aran en =a
P=aMa (e =a Victoria por or(en, preci*a&ente, (e= Re*ta$ra(or (e =a* LeHe*-9 Lo
&i*&o *$ce(e con e= C)ac)o PeJa=oMa! =o* Nrei*ioni*ta*N H Npro7re*i*ta*N c$entan
en (eta==e *$* =$c)a* contra e= Ncentra=i*&o porteJoN (e Mitre H Sar&iento, pero
o=i(an B$e ta&?i%n *e )a?8a =eanta(o contra otro Ncentra=i*&o porteJoN, e= (e
52/
Ro*a*- En n$e*tra* feroce* 7$erra* cii=e* =o* pri*ionero* B$e(a?an a &erce( (e=
ence(or, B$e 7enera=&ente =o* pa*a?a a (e7]e==o porB$e era e= &%to(o &A*
econ&ico H pop$=ar (e *e==ar =a ictoria, a$nB$e a=7$no* a$tore* (i*tin7$en B$e
=o* $nitario* prefer8an ca*trar a *$* ria=e*, &ientra* B$e =o* fe(era=e* *e inc=ina?an
por cortar =a* ca?eMa* (e *$* a(er*ario*- Te*t8c$=o* er*$* ca?eMa*, $na &$e*tra
(e *a=aLi*&o naciona= &$H e4ten(i(o-
NLa co*a fierrera, &i=itari*ta, no* a7arr a to(o*- Tiene B$e er con $na
i*in (e n$e*tra )i*toria! Fac$n(o #$iro7a era $n 8(o=o para no*otro*, pero a)ora
e*toH =eHen(o $na ?io7raf8a (on(e B$e(a c=aro B$e %= ta&?i%n &at a $n &ontn
(e 7enteN, a(&ite a)ora $n e4 oficia= &ontonero, &$H actio en aB$e==o* tie&po*-
Lo* anarB$i*ta* ta&?i%n aportaron =o *$Ho en e*ta &eMc=a e4p=o*ia (e
Montonero*, con *$ 7$*to por e= atenta(o in(ii($a= H =a ==a&a(a NPropa7an(a por
e= )ec)oN, B$e pro&o8a =a rea=iMacin (e acto* nota?=e* H (ra&Atico*, co&o e=
=anMa&iento (e $na ?o&?a contra $n *8&?o=o (e =a opre*in e*tata= o e=
NaL$*ticia&ientoN (e $n po=ic8a c$e*tiona(o, con e= prop*ito (ec=ara(o (e encen(er
e= feror reo=$cionario (e =o* e4p=ota(o*- E= anarB$i*&o *e opon8a a= E*ta(o H, en
7enera=, a to(o *i*te&a LerArB$ico (e or7aniMacin *ocia=, tanto a= capita=i*&o co&o
a= co&$ni*&o, H en =a Ar7entina t$o f$erMa en =a* pri&era* tre* (%ca(a* (e= *i7=o
pa*a(o por =a inf=$encia (e in&i7rante* ita=iano* H e*paJo=e*- A=7$no* anarB$i*ta*,
co&o Seerino Di Cioanni, *e conirtieron en fi7$ra* &$H pop$=are* H eran i*to*
co&o $na *$erte (e Ro?in Foo( con *$ NanarB$i*&o e4propia(orN- Lo* &ontonero*,
co&o otro* &oi&iento* (e =i?eracin (e= continente Qpor eLe&p=o, e= *an(ini*&o
nicara7]en*eQ, to&aron (e =a ?an(era anarB$i*ta =o* co=ore* roLo H ne7ro, B$e
*i&?o=iMan =a *an7re H =a tierra-
Fa?8a en to(o e*o $n (e*precio por =a i(a, no *=o (e =a aLena *ino
ta&?i%n (e =a propia, o, por =o &eno*, $na re=atiiMacin (e *$ a=or frente a fine*
con*i(era(o* &A* tra*cen(ente*, co&o =a reo=$cin, e= *ocia=i*&o, =a =i?eracin
naciona= H (e =o* opri&i(o* H e4p=ota(o*, =a re(encin (e =o* po?re* o =a *a=acin
(e =o* *$friente*- Inf=$encia, por $n =a(o, (e= cato=ici*&o en *$ er*in pro7re*i*ta
(e =a Teo=o78a (e =a Li?eracin, B$e inita?a a =o* ?$eno* cri*tiano* a $n
co&pro&i*o inte7ra= con =o* opri&i(o*, con =o* ca$tio* (e $n r%7i&en (e opre*in
H (e (epen(encia- Una =$c)a (if8ci=, (o=oro*a, re7a(a (e *an7re H (e &$erte, co&o
e4p=ica?a e= te=o7o ?ra*i=eJo Leonar(o Boff-
QLa =i?eracin no *e rea=iMa *in $na r$pt$ra B$e en7en(ra cri*i* H
conf=icto*- E*to no *e pre*enta *in *$fri&iento, *in (o=or, *in &$erte* H *in
(err$&?a&iento (e $n &$n(o opre*or para (eLar B$e naMca otro &A* =i?re- La
=i?eracin, co&o *e co&pr$e?a )i*trica&ente, nace (e =a *an7re- To(a re(encin,
co&o =a (e Cri*to, *e a*ienta en $na a=ianMa (e *an7re H (e &$erte-
Boff propon8a co&o &o(e=o a *e7$ir a= propio Ke*@*-
522
QE= FiLo (e Dio* *e aci a *8 &i*&o to&an(o =a con(icin (e *i&p=e
&orta=- Se co&pro&eti con =o* po?re* (e *$ tie&po3 to& *ie&pre *$ (efen*a H
no rec)aM por ca$*a (e e==o* =a* (i*p$ta* H =o* conf=icto*- M$c)o (e= conf=icto B$e
=o ==e a *$ &$erte fata= *e (e?e a =a =i?erta( B$e *e to& en f$ncin (e =o*
&ar7ina(o*- S$ &$erte f$e (i7na porB$e &$ri por &$c)o* por =o* B$e na(ie
&$ere-
Era $na tarea B$e (e*e&?ocar8a ineita?=e&ente en $n N)o&?re n$eoN,
co&o i=$&ina?a (e*(e otro An7$=o i(eo=7ico e= C)e C$eara, B$e a e*a a=t$ra,
=$e7o (e *$ &$erte en Bo=iia en 5:,;, Ha )a?8a *i(o e=ea(o a $na *$erte (e
Cri*to =aico- En *$ @=ti&o te4to ante* (e caer f$*i=a(o, e= NMen*aLe a =o* p$e?=o* (e=
&$n(o a tra%* (e =a Tricontinenta=N, (e= 5, (e a?ri= (e 5:,;, con*i(era(o *$
te*ta&ento po=8tico, ta&?i%n e= C)e *o*t$o B$e e= co&pro&i*o (e= ?$en
reo=$cionario era inte7ra=! NNo *e trata (e (e*ear %4ito* a= a7re(i(o, *ino (e correr
*$ &i*&a *$erte3 aco&paJar=o a =a &$erte o a =a ictoriaN- Era $n C)e f$erte,
c=aro, ce=e*tia=-
QTo(a n$e*tra accin e* $n 7rito (e 7$erra contra e= i&peria=i*&o H $n
c=a&or por =a $ni(a( (e =o* p$e?=o* contra e= 7ran ene&i7o (e= 7%nero )$&ano! =o*
E*ta(o* Uni(o* (e Nortea&%rica- En c$a=B$ier =$7ar B$e no* *orpren(a =a &$erte,
?ieneni(a *ea, *ie&pre B$e %*e, n$e*tro 7rito (e 7$erra, )aHa ==e7a(o )a*ta $n
o8(o receptio, H otra &ano *e tien(a para e&p$Jar n$e*tra* ar&a*, H otro*
)o&?re* *e apre*ten a entonar =o* canto* =$ct$o*o* con ta?=eteo* (e
a&etra==a(ora* H n$eo* 7rito* (e 7$erra H (e ictoria-
E= &e*iani*&o cat=ico, por $n =a(o, H =a $top8a 7$eari*ta, por e= otro,
conert8an a =a i(a (e= ?$en cri*tiano o (e= ?$en reo=$cionario en a=7o re=atio,
B$e pa*a?a a (epen(er (e =a reo=$cin H (e= *ector *ocia= a= B$e )a?8a B$e re(i&ir
o =i?erar- La i(a (e =o* otro* ta&?i%n (eLa?a (e tener $n a=or a?*o=$to H pa*a?a a
for&ar parte (e= cA=c$=o po=8tico3 =o* a(er*ario* a=8an tanto co&o =a* pieMa* (e $n
aLe(reM H po(8an *er &anip$=a(o* H *acrifica(o*-
Se7@n Foracio ConMA=eM, N$na caracter8*tica (e Montonero* B$e no &e
7$*ta?a, H B$e e4p=ica por B$% &e f$i =$e7o, e* B$e e==o* to&a?an co&o a=7o &$H
fAci= =a &$erte (e $n a(er*ario po=8tico, co&o e= ca*o R$cci o e= ca*o Mor Roi7, (e
B$ien *e enteran por ca*$a=i(a( B$e i?a a co&er a e*e re*ta$rante H =o &atan- E*o
no &erec8a $na ref=e4in &aHor *o?re %tica po=8tica- Se (ec8a! WEra a=7o B$e =a
Or7aniMacin e*ta?a preci*an(oW, co&o *i f$era parte (e $na 7ra&Atica B$e )a?8a
a(B$iri(o =a po=8tica, H en =$7ar (e $n acto o (e $na *o=icita(a *e arroLa?a $n
ca(Aer, co&o *i f$era e= p$nto (e $na WiW o e= acento (e $na pa=a?raN-
E*a pre(i*po*icin a &atar H a &orir por raMone* po=8tica*, tan pre*ente en
=a )i*toria ar7entina, parece )a?er*e corta(o a partir (e 5:12, con e= @=ti&o retorno
a =a (e&ocracia, B$e iene inc=$Hen(o $na *a=$(a?=e a=ternancia en e= po(er-
52>
Erne*to Vi==an$ea, B$e pa* ario* aJo* en =a cArce= ($rante =a (icta($ra, e* &$H
opti&i*ta!
QLo* ar7entino* tene&o* $na coniencia po=8tica B$e poco* p$e?=o*
tienen H to(o*, )a*ta $n =inHera, pien*an B$e tienen (erec)o*- E* e= *a=(o po*itio
(e to(a e*a &atanMa, &$c)a* ece* (entro (e= propio peroni*&o- A)ora, e=
peroni*&o eo=$cion )acia $na coniencia per&anente, B$e f$e tran*&iti(a a =a
*ocie(a(- En e*o, e*ta&o* &eLor B$e &$c)o* otro* pa8*e*-
52<
Cap8t$=o 5>
CUANDO LA KUVENTUD
ERA MARAVILLOSA
H la ;uventud toa esto en sus anos y lo arre-la, aunque
sea a patadas pero lo arre-la, o no lo va a arre-lar nadie.
K$an Pern a= (iario Dayor1a e= 55 (e enero (e 5:;2-
Lo* &ontonero* f$eron =o* principa=e* prota7oni*ta* (e =a ca&paJa NL$c)e
H $e=eN, B$e per&iti e= re7re*o (e K$an Pern a =a Ar7entina e= ==$io*o 5; (e
noie&?re (e 5:;/, =$e7o (e &A* (e (ieci*iete aJo* (e e4i=io- Lo* *ei* &e*e*
*i7$iente* &arcaron e= apo7eo (e =a NL$ent$( &arai==o*aN, B$e e= /< (e &aHo (e
5:;2 to& e= cie=o por a*a=to H (epo*it en =a Ca*a Ro*a(a a F%ctor K- CA&pora, $n
o(ont=o7o (e San An(r%* (e Ci=e* B$e )a?8a *i(o &$H =ea= a Eita co&o pre*i(ente
(e =a CA&ara (e Dip$ta(o*- P*e re*$=t e= p$nto &A* a=to (e= erti7ino*o H
?ar$==ento a*cen*o a= po(er (e =a Ten(encia Reo=$cionaria, e= con7=o&era(o (e
iMB$ier(a )e7e&oniMa(o por =a Or7a- A partir (e a)8, co&enM =a ca8(a, B$e f$e ca*i
tan rApi(a H ter&in *ien(o a$n &A* r$i(o*a-
Pero aB$e= /< (e &aHo (e 5:;2 =a )i*toria to(a8a era otra- Lo* enor&e*
carte=e* (e Montonero*, =a* FAR H =a K$ent$( Peroni*ta copa?an =a P=aMa (e MaHo
(eLan(o a =a* pancarta* (e =o* *in(icato* en $n (e*=$ci(o *e7$n(o p=ano- La P=aMa
era (e =o* Lene*! )a*ta *e )a?8an teni(o B$e )acer car7o (e =a *e7$ri(a( en
ree&p=aMo (e =a po=ic8a, B$e por =a &aJana )a?8a prooca(o $na treintena (e
)eri(o* a= repri&ir con ?a=a* H 7a*e* =o* canto* )o*ti=e* contra =a ?an(a (e &@*ica
(e =a E*c$e=a (e MecAnica (e =a Ar&a(a- No era $n ?$en (8a para an(ar (e
$nifor&e H e= (e*fi=e &i=itar f$e *$*pen(i(o para a=e7r8a (e =a &$=tit$(-
QUSe an, *e an, H n$nca o=erAnV
AB$e==a &aJana, en *$ pri&er (i*c$r*o co&o pre*i(ente, en e= Con7re*o H
frente a to(o* =o* *ena(ore* H (ip$ta(o*, CA&pora reiin(ic e= pape= (e =a
K$ent$( Peroni*ta ($rante =a (icta($ra B$e Ha era pa*a(o-
52,
QI en =o* &o&ento* (eci*io*, $na L$ent$( &arai==o*a *$po re*pon(er a
=a io=encia con =a io=encia H oponer*e, con =a (eci*in H e= coraLe (e =a* &A*
i?rante* epopeHa* naciona=e*, a =a pa*in cie7a H enfer&iMa (e $na o=i7arB$8a
(e=irante- UC&o no )a (e pertenecer ta&?i%n a e*a L$ent$( e*te tri$nfo *i =o (io
to(o Qfa&i=ia, a&i7o*, )acien(a, )a*ta =a i(aQ por e= i(ea= (e $na Patria
K$*ticia=i*taV Si no )$?iera *i(o por e==a, ta= eM =a a7on8a (e= r%7i&en *e )a?r8a
pro=on7a(o, H con %=, =a (e*inte7racin (e n$e*tro acero H e= infort$nio (e =o*
)$&i=(e*- Por e*o, =a *an7re B$e f$e (erra&a(a, =o* a7raio* B$e *e )icieron a =a
carne H a= e*p8rit$, e= e*carnio (e= B$e f$eron o?Leto =o* L$*to* no *erAn ne7ocia(o*-
La P=aMa reenta?a (e 7ente a &e(ia tar(e, c$an(o en e= Sa=n B=anco (e
=a Ca*a Ro*a(a e= f=a&ante pre*i(ente CA&pora ter&ina?a (e to&ar e= L$ra&ento
(e ri7or a =o* &ie&?ro* (e *$ 7a?inete H *e apre*ta?a a *a=ir a= ?a=cn (e Pern-
QU#$% =in(o, B$% =in(o B$e a a *er, e= T8o en e= 7o?ierno, Pern en e=
po(erV
I NE= T8oN CA&pora co&enM a )a?=ar-
QCo&paJero* H co&paJera*! (e?o (ecir=e* B$e )oH, /< (e &aHo, e= pa8*
inicia $na n$ea era, B$e ten(rA =a caracter8*tica (e B$e e= p$e?=o *erA B$ien a a
7o?ernar- E= p$e?=o ar7entino, in*pirAn(o*e en e= =8(er (e =a naciona=i(a(, e= 7enera=
K$an Pern, &e (io e*te &an(ato- E*te &an(ato Ho *e =o tran*fiero a= p$e?=o, ta=
c$a= =o )$?iera )ec)o e= 7enera= Pern- Ta= c$a= =o )a B$eri(o e= =8(er in(i*c$ti?=e (e
=a in&en*a &aHor8a (e =o* ar7entino*, e= 7enera= K$an Pern, inicia&o* )oH e=
reenc$entro (e to(o*- Fare&o* =a $ni(a( naciona=, con*e7$ire&o* =a recon*tr$ccin
(e= pa8* H ten(re&o* en poco* aJo* =a Ar7entina =i?era(a B$e to(o* B$ere&o*-
La con*i7na preferi(a (e =o* Lene* *e )iMo en*or(ece(ora-
QUPern, Eita, =a patria *ocia=i*taV
De in&e(iato, =o* *in(icato* rep=icaron-
QUPern, Eita, =a patria peroni*taV
Pero e= pri&er 7rito ret$&? &A* f$erte, &A* a$t%ntico, &A* a tono con e=
c=i&a (e =a %poca- E* B$e =a* co=$&na* (e =o* 7r$po* L$eni=e* eran &$c)o &A*
n$&ero*a* H a=e7re* B$e =a* (e *$* ria=e* interno*, =a o*c$ra N?$rocracia *in(ica=N-
Do* (e =o* inita(o* e*pecia=e*, =o* &A* B$eri(o* por =a &$=tit$(, =o* pre*i(ente* (e
C)i=e H (e C$?a, Sa=a(or A==en(e H O*a=(o Dortic*, *onre8an fe=ice* a= =a(o (e
CA&pora, B$ien o=i a eocar a= =8(er a$*ente-
QCo&paJero*! Ho *%, H por B$% no =o )e (e (ecir (e*(e e*te =$7ar
)i*trico, B$e $*te(e* )$?ieran preferi(o er )oH, en e*te ?a=cn H con e*ta ?an(a
pre*i(encia=, a= 7enera= Pern-
I cerr *$ (i*c$r*o con =a ape=acin tra(iciona= (e Pern-
QVaHa&o* a)ora (e ca*a a= tra?aLo H (e= tra?aLo a ca*a-
52;
Pern e*ta?a a ario* &i=e* (e Gi=&etro* (e (i*tancia, en *$ ca*a (e =a
ca==e Naa=&anMano (e= ?arrio P$erta (e Fierro, en =a* af$era* (e Ma(ri(- No )a?8a
=o7ra(o participar (e =a* e=eccione* por $na c=A$*$=a (e =a (icta($ra (e A=eLan(ro
Lan$**e, B$e e= ; (e L$=io (e 5:;/ )a?8a (i*p$e*to B$e no po(r8an *er can(i(ato*
=o* ci$(a(ano* B$e no iieran en =a Ar7entina ante* (e= /< (e a7o*to (e aB$e=
aJo- F$e $na L$7a(a para (eLar a Pern f$era (e carrera, co&o fina=&ente *$ce(i-
E= ieLo =8(er t$o B$e (e*i7nar a $n icario-
C$an(o e= (e(o (e Pern =o a=$&?r a &e(ia(o* (e (icie&?re (e 5:;/,
CA&pora no era a@n e= T8o, pero =e fa=ta?a poco- F$e %*e e= *o?reno&?re B$e =e
(ar8a =a K$ent$(, B$e a= principio =o )a?8a &ira(o con rece=o, co&o a otro po=8tico
antic$a(o H 7ri* (e= (e*pre*ti7ia(o aparato parti(ario (e= peroni*&o- NCA&pora e*
e= T8o porB$e e* e= )er&ano (e= VieLoN, e4p=icar8an =$e7o, *ati*fec)o*- A e*a a=t$ra,
=o* &ontonero* eran &arai==o*o* H )a?8an teni(o $na *$ce*in (e acierto* po=8tico*
=$e7o (e *$ io=enta irr$pcin en e= e*cenario po=8tico, e= /: (e &aHo (e 5:;0,
c$an(o ca&$f=a(o* (e &i=itare*, po=ic8a* H c$ra* *ec$e*traron H a*e*inaron a=
7enera= Pe(ro E$7enio Ara&?$r$, $no (e =o* *8&?o=o* (e= EL%rcito, B$e fe*teLa?a *$
(8a- Ara&?$r$ era $na (e =a* per*ona* &A* o(ia(a* por =o* peroni*ta*! )a?8a
ter&ina(o *ien(o e= pre*i(ente (e= 7o?ierno (e =a Reo=$cin Li?erta(ora B$e
(erroc a Pern, H )a?8a or(ena(o e= f$*i=a&iento (e= 7enera= K$an Ko*% Va==e H (e
otro* &i=itare* peroni*ta* B$e *e =e *$?=earon- Pern =o* reci?i con =o* ?raMo*
a?ierto*-
QLa 8a (e =a =$c)a ar&a(a e* i&pre*cin(i?=e- Ca(a eM B$e =o* &$c)ac)o*
(an $n 7o=pe, patean para n$e*tro =a(o =a &e*a (e ne7ociacione* H forta=ecen =a
po*icin (e =o* B$e ?$*can $na *a=i(a e=ectora= =i&pia H c=ara- Sin =o* 7$erri==ero*
(e= Vietcon7, atacan(o *in (e*can*o en =a *e=a, =a (e=e7acin ietna&ita en Par8*
ten(r8a B$e )acer =a* a=iLa* H o=er*e a *$ ca*a-
RApi(a&ente, Pern incorpor a =a n$ea 7$erri==a peroni*ta a *$ e*B$e&a
(e N=$c)a inte7ra=N contra =a (icta($ra, L$nto a *$* Nor7aniMacione* (e *$perficieN!
e= parti(o peroni*ta, =a ra&a fe&enina H =o* *in(icato*- Para Pern, ca(a $no (e
e*o* 7r$po* ten8a $na &i*in H opera?a *e7@n *$* caracter8*tica*, en =8nea con =a
Ncon($ccin e*trat%7icaN (e= Moi&iento, e* (ecir, con %= &i*&o, B$e per*i*t8a en
*$ o?Letio (e o=er a =a Ar7entina H rec$perar e= po(er- Montonero* *$r78a para
)acer=e ario* faore*- Por $n =a(o, =e *er8a para poner en caLa a =o* *in(ica=i*ta*,
a =o* Nco=a?oracioni*ta*N, *ie&pre (i*p$e*to* a *$?or(inar*e a =o* &i=itare*, pero
ta&?i%n a =o* Nan(ori*ta*N, &$c)o &A* pe=i7ro*o* porB$e )a?8an to&a(o $e=o
propio, ten8an &$c)o* rec$r*o* H a*pira?an a B$e(ar*e con e= peroni*&o
tran*for&An(o=o en $n parti(o =a?ori*ta, B$e Ha no preci*ar8a (e %= ni (e *$*
(irectia*3 con *$erte, =e (eLar8an =i(erar e= panten (e =a* ieLa* 7=oria* naciona=e*
H pop$=are*- Por otro =a(o, =e era @ti= para B$e =o* &i=itare* ter&inaran
521
co&pren(ien(o B$e %=, $n )o&?re (e or(en co&o e==o*, era e= @nico B$e po(8a
(i*cip=inar a e*o* Lene* B$e *e )a?8an a=Ma(o en ar&a* en *$ no&?re H eran &$H
pe=i7ro*o* porB$e )a?=a?an (e N*ocia=i*&o naciona=N H (e Nto&ar e= po(er a tra%*
(e $na 7$erra reo=$cionaria tota=, naciona= H pro=on7a(aN- A==8 e*ta?an =o* eLe&p=o*
(e =a Reo=$cin C$?ana H (e =a* e4ito*a* =$c)a* (e =i?eracin en Ar7e=ia H en otro*
pa8*e* (e= Tercer M$n(o-
E= : (e fe?rero (e 5:;5, =o* &ontonero* =e e*cri?ieron a Pern $na e4ten*a
carta, B$e f$e ==ea(a a Ma(ri( por Rai&$n(o On7aro, e= =8(er (e =o* 7rAfico* H (e
=a CCT (e =o* Ar7entino*, B$e a7r$pa?a a =o* a(er*ario* (e =a N?$rocracia
*in(ica=N- A==8, =o* &ontonero* *e reiin(icaron co&o N*$* &$c)ac)o* peroni*ta*N H
=e e4p=icaron B$e )a?8an *ec$e*tra(o H eLec$ta(o a Ara&?$r$ no tanto por =o*
Ncar7o* )i*trico* B$e pe*a?an *o?re %=! traicin a =a Patria H a *$ P$e?=oN, *ino por
Ne= ro= (e A=$=a (e e*cape B$e e*te *eJor preten(8a L$7ar co&o carta (e reca&?io
(e= *i*te&aN- Se7@n =o* &ontonero*, Ara&?$r$ e*ta?a (e*tina(o a *er e= n$eo
pre*i(ente (e= 7o?ierno (e =a Reo=$cin Ar7entina, en ree&p=aMo (e= 7enera=
On7an8a, o ?ien e= can(i(ato (e =a (icta($ra en $na eent$a= *a=i(a e=ectora=- I
e==o* *e )a?8an &oi(o co&o en $n aLe(reM &orta=-
QPor e*o e* B$e c$an(o e==o* *e preparan a fin7ir $n ca&?io en e= *i*te&a
porB$e a =a (icta($ra torpe H (e*cara(a Ha no =a a7$anta na(ie, no*otro*, co&o en
e= aLe(reM, =e* co&e&o* =a pieMa c=ae para arr$inar=e* =a &anio?ra H o?=i7ar=o* a
L$7ar i&proi*a(a&ente-
L$e7o, =e pi(ieron a Pern B$e =e* contara *i era cierto, co&o a*e7$ra?an
Na=7$na* er*ione* *e7@n =a* c$a=e* no*otro* con e*te )ec)o e*tropea&o* *$*
p=ane* po=8tico* in&e(iato*- De &A* e*tA (ecir B$e no e*tA en n$e*tro* prop*ito*
entorpecer =a con($ccin (e conL$nto B$e $*te( rea=iMa para =a &eLor &arc)a (e=
Moi&iento en *$ tota=i(a(- De*7racia(a&ente, a(e&A*, no*otro* i7nora&o* *$*
p=ane* tActico* in&e(iato*N-
En =a carta, =o* &ontonero* aanMaron ?a*tante *o?re =o* concepto* B$e
=o* ani&a?an a= enfatiMar B$% pen*a?an (e= *in(ica=i*&o, e= EL%rcito H =a*
e=eccione*!
So?re =o* N?$rcrata* trai(ore*N, =e contaron B$e NfA?rica a =a B$e
==e7a&o* para to&ar contacto con =o* co&paJero*, fA?rica en =a B$e *e no*
pi(en &A* ca?eMa* (e trai(ore*- No pen*a&o* cortar ca?eMa* porB$e *8
pero )oH e= B$e pien*a tran*f$7$ear =o pien*a (o* ece*, H e= p$e?=o conf8a
&A* en no*otro* B$e en e==o*N-
En c$anto a= EL%rcito, =o* N&$c)ac)o*N =e a*e7$raron B$e era
i&po*i?=e B$e =o* &i=itare* ar7entino* p$(ieran N7enerar $n proce*o (e
=i?eracin naciona=N, co&o e*ta?a *$ce(ien(o en otro* pa8*e*, por eLe&p=o
52:
en Per@, H co&o confia?an Na=7$no* co&paJero* (e= Moi&iento- FoH e=
EL%rcito ar7entino, *$* oficia=e*, e*tA en(i(o H *$?or(ina(o a =o* (=are*
HanB$i*, H no e* &A* B$e e= *o*t%n ar&a(o (e =a o=i7arB$8a a=ia(a a=
i&peria=i*&oN-
Ta&poco ten8an confianMa en $na *a=i(a e=ectora= Npara to&ar e=
po(erN, $na po*i?i=i(a( B$e e*ta?a *ien(o a=i&enta(a por e= tri$nfo (e
A==en(e en C)i=e- NIa *a?e&o* por =a c$antio*a e4periencia ac$&$=a(a B$e
no no* ofrece na(a! e* (ecir, &ientra* e= ene&i7o *i7a &antenien(o en *$*
&ano* =o* re*orte* f$n(a&enta=e* (e =a econo&8a H e= po(er (e =a* ar&a*,
a no*otro* no no* *i7nificarA nin7$na 7arant8a 7anar $na e=eccin3 porB$e
no )aH ($(a (e B$e =a 7ana&o*, pero ta&poco )aH ($(a (e B$e no an a
to=erar $n 7o?ierno L$*ticia=i*ta, porB$e L$*ticia=i*&o e* Socia=i*&o
Naciona=, H %*te a= capita= no =e a7ra(a p$e* a en contra (e *$* intere*e*N-
De*carta(o* e= *in(ica=i*&o, e= EL%rcito H =a* e=eccione*, Montonero*
conc=$8a B$e Ne= @nico ca&ino po*i?=e para B$e e= p$e?=o to&e e= po(er e in*ta$re e=
*ocia=i*&o naciona= e* =a 7$erra reo=$cionaria tota=, naciona= H pro=on7a(a, B$e
tiene co&o eLe f$n(a&enta= H &otor a= peroni*&o- E= &%to(o a *e7$ir e* =a 7$erra
(e 7$erri==a* $r?ana H r$ra=N-
Pern =e* conte*t e= /0 (e fe?rero (e 5:;5, con otra carta B$e ta&?i%n
f$e tra8(a por On7aro H en =a B$e ?en(iLo =a eLec$cin (e Ara&?$r$-
QE*toH co&p=eta&ente (e ac$er(o H enco&io to(o =o act$a(o- Na(a p$e(e
*er &A* fa=*o B$e =a afir&acin (e B$e con e==o $*te(e* e*tropearon &i* p=ane*
tActico* porB$e na(a p$e(e )a?er en =a con($ccin peroni*ta B$e p$(iera *er
interferi(o por $na accin (e*ea(a por to(o* =o* peroni*ta*-
Pero con $n =en7$aLe a&eno H *e($ctor &arc a e*o* Lene*, B$e en
7enera= proen8an (e fa&i=ia* antiperoni*ta* (e =a* c=a*e* &e(ia H a=ta, a=7$na*
(iferencia* cr$cia=e* en c$anto a= *in(ica=i*&o, e= EL%rcito H =a 8a e=ectora=!
No )iMo nin7@n co&entario a =a* fi=o*a* cr8tica* contra =o*
N?$rcrata*N-
Co&parti =o* pa=o* a =o* Lefe* H oficia=e* (e= EL%rcito porB$e NHo
ta&poco creo B$e =a in*tit$cin p$e(a )acer na(a en n$e*tro proec)o,
(e*(e B$e e*tA en &ano* (e $na ca&ari==a B$e =a (o&inaN- Pero &atiM =a*
cortante* afir&acione* (e *$* N&$c)ac)o*N ofreci%n(o=e* $n panora&a
?a*tante &A* co&p=eLo! NSin e&?ar7o, no por e*o (e?e&o* (e*cartar en
for&a a?*o=$ta $na interencin (e *ectore* B$e p$e(an *erno* afecto*
B$e, inte=i7ente&ente $ti=iMa(o*, p$e(an ==e7ar a *er (eci*io*- A$n en e=
ca*o (e B$e (e*carte&o* e*to, B$e(ar8a =a po*i?i=i(a( H e= intento (e
5>0
(e*co&poner *$ co)e*in contan(o con a=7$no* 7r$po* (e oficia=e* o Lefe*
proc=ie* a act$ar en e*te *enti(oN- I a7re7 B$e N&i e4periencia (e ieLo
&i=itar &e per&ite (ecir=e* a $*te(e* *in te&or a eB$iocar&e B$e en e=
EL%rcito act$a= =a &aHor8a (e =o* *$?oficia=e* *on n$e*tro*- En =a oficia=i(a(,
)aH $n /0 por ciento faora?=e H $n /0 por ciento (e*faora?=e3 e= re*to e*
in(iferente 6,0 por ciento9 H *e e*c$(a co&o =e7a=i*ta pero *$ =e7a=i(a(
con*i*te en *erir a= B$e 7ana- Si no*otro* no e*ta&o* en =a* (e 7anar, =o*
ten(re&o* en contra, pero tan pronto ten7a&o* $na po*i?i=i(a( po(re&o*
contar con e==o* B$e, a$nB$e *on co&o =a ?o*ta (e pa=o&a, *iren (e
re==eno H )a*ta a ece* p$e(en *erir para &A*- E* (entro (e e*te
panora&a B$e no*otro* (e?e&o* con*i(erar =a* po*i?i=i(a(e*- Por otra
parte, "B$% po(e&o* per(er por &antener e= e&peJo'N-
Con re=acin a =a* e=eccione*, pri&ero =e* (iLo B$e N*o?re =a opcin
e=ectora=, Ho ta&poco creo- Fe&o* i*to Ha (e&a*ia(o para creer en
*e&eLante patraJaN- Pero =$e7o =e* recor( B$e for&a?an parte (e $n
conL$nto (e &e(io* B$e e*ta?an a *$ (i*po*icin para co&?atir contra =a
(icta($ra! NSin e&?ar7o, no *e p$e(e (e*preciar =a oport$ni(a( (e forMar
ta&?i%n e*te factor a fin (e )o*ti7ar per&anente&ente (e*(e =a*
or7aniMacione* (e *$perficie B$e, frente a =a opinin p@?=ica, tienen
ta&?i%n *$ i&portancia H conc$rren ta&?i%n a =a =$c)a en actii(a(e* na(a
(e*precia?=e*N-
En e*e &arco, Pern aa= =a po*t$ra (e Montonero* *o?re =a N7$erra
reo=$cionariaN H =a tActica (e =a N7$erra (e 7$erri==a*N-
QPe7ar H (e*aparecer e* =a re7=a porB$e =o B$e *e ?$*ca no e* $na
(eci*in *ino $n (e*7a*te pro7re*io (e =a f$erMa ene&i7a-
A$nB$e =e* a(irti, *$ti=&ente, tre* a*pecto* i&portante*!
NLa C$erra (e C$erri==a* no e* $n fin en *8 &i*&o *ino *o=a&ente $n
&e(io, H )aH B$e pen*ar ta&?i%n en preparar e= (i*po*itio 7enera= B$e,
a$n no interinien(o en =a =$c)a (e 7$erri==a*, (e?e *er factor (e (eci*in
en e= &o&ento H en e= =$7ar B$e ta= (eci*in (e?a pro($cir*eN-
E= o?Letio (e =a NC$erra (e C$erri==a*N *e =i&ita?a a contri?$ir a =a
(errota (e =a (icta($ra-
NLo* Montonero*, en *$ i&portant8*i&a f$ncin 7$errera, )an (e
tener co&an(o* &$H re*pon*a?=e*, H, en =o po*i?=e, operar =o &A*
coor(ina(a&ente po*i?=e con =a* fina=i(a(e* (e conL$nto H con =a* otra*
f$erMa* B$e en e= &i*&o o en (i*tinto ca&po rea=iMan otra for&a (e accin,
ta&?i%n reo=$cionaria-N
5>5
Aparec8an en e*a* carta* a= &eno* (o* (iferencia* *$*tantia* entre Pern
H *$* N&$c)ac)o*N-
En pri&er =$7ar, Pern =e* a*i7na?a $n ro= i&portante pero parcia= H
*$?or(ina(o a *$ =i(eraM7o, i(entifican(o a =o* &ontonero* co&o Nfor&acione*
e*pecia=e*N en =a =$c)a inte7ra=, por to(o* =o* &e(io*, contra =o* &i=itare* B$e
oc$pa?an e= 7o?ierno- Era $n concepto to&a(o (e Oar= on C=a$*eDitM! e= terico
a=e&An (e =a 7$erra (e*i7na?a a*8 a =o* 7r$po* (e co&?ate crea(o* paira c$&p=ir
$na &i*in e*pec8fica, en $n =$7ar H $n tie&po (eter&ina(o*- Por =o tanto, ten8an
(o* caracter8*tica* principa=e*! e*ta?an *$?or(ina(a* a $na con($ccin *$perior, e*
(ecir carec8an (e a$tono&8a e*trat%7ica, H (e?8an *er (i*$e=ta*, (e*ar&a(a*, $na
eM a=canMa(o e= o?Letio para e= c$a= )a?8an *i(o or7aniMa(a*-
Co&o =o e4p=ica e= teniente K$=iAn Lica*tro, $n e4perto en e*trate7ia &i=itar
B$e frec$ent &$c)o a Pern!
QLa* for&acione* e*pecia=e* *on $ni(a(e* a (i*po*icin (e= a=to co&an(o
e*trat%7ico, por eLe&p=o =a 7$erri==a- Pern, co&o Lenin, co&o =o* 7ran(e*
con($ctore*, *e orienta?a a prote7er e= centro, e= 7r$e*o (e *$ Moi&iento, H para
e*o $*a?a =o* f=anco* a (erec)a e iMB$ier(a co&o a=a*, H ta&?i%n =a an7$ar(ia H =a
reta7$ar(ia- L=e7a(o e= &o&ento, )a?8a B$e *acrificar =a* a=a*, o =a reta7$ar(ia o =a
an7$ar(ia para prote7er a= centro- E= centro era =a *a=i(a e=ectora=, e= acto en e=
B$e e= 7r$e*o (e =a 7ente &eLor po(8a e4pre*ar*e- La (erec)a era =a a&enaMa (e
7o=pe (e E*ta(o (e =o* oficia=e* =ea=e*3 =a iMB$ier(a, =a L$ent$(, =o* &ontonero*-
Eran (i*tinta* 8a* (e acce*o a= po(er, (i*tinto* e=e&ento* para =$c)ar contra =a
(icta($ra- Pern con($c8a co&o $n &i=itar con (o* a=a*, =a iMB$ier(a para ir
aanMan(o, H =a (erec)a para con*o=i(ar =o* aance*- Co&o e= =oro, B$e para *$?ir
pri&ero co=oca $na patita H =$e7o =a otra-
En *e7$n(o =$7ar, Pern no (ec8a en B$% con*i*t8a e= N(i*po*itio 7enera=N
B$e i?a a (efinir e= enfrenta&iento 7=o?a= con =a (icta($ra- Po(8a *er, por eLe&p=o,
$na *a=i(a e=ectora=, re=atiiMa(a por Montonero* L$nto con =a (e&ocracia N=i?era=N, a
=a B$e ca=ifica?a (e Nfor&a=N, a tono con =a* cr8tica* (e =a iMB$ier(a-
De ac$er(o con Ro?erto Per(8a, $no (e =o* tre* co&an(ante* &ontonero*
B$e =o7raron *o?reiir, *on (o* N(iferencia* *$*tancia=e* entre =o B$e pen*A?a&o*
no*otro* H =o B$e p=antea?a PernN- So?re =a *e7$n(a controer*ia, Nno *e p=ante
nin7$na contra(iccin *eria porB$e no*otro* ter&ina&o* a(optan(o =a e*trate7ia
e=ectora= para =a re*o=$cin (e e*a coH$nt$ra- No oc$rri =o &i*&o con e= otro te&a
contra(ictorio- Pern reiin(ica?a a =a 7$erri==a co&o in*tr$&ento, &ientra* B$e
no*otro* Qen e*a cartaQ =a co=ocA?a&o* co&o $na ?a*e para =a con*tr$ccin (e=
po(er pop$=ar- E*ta (iferencia no e* anec(tica H tiene &$c)o B$e er con =o*
enfrenta&iento* B$e *e (e*atar8an a=7$no* aJo* &A* tar(e- De )ec)o, Pern no*
5>/
a*i7na?a e= ro= (e Wfor&acione* e*pecia=e*W, $na parte (e *$ f$erMa 7enera= B$e
(e*e&peJa?a $n ro= e*pec8fico en *$ e*trate7ia (e conL$nto- No*otro* aceptA?a&o*
e*a *it$acin proi*oria&ente, pero Qei(ente&enteQ no* i&a7inA?a&o* en $n
=$7ar (i*tinto- Sent8a&o* B$e, pro7re*ia&ente, po(r8a&o* a*$&ir &aHore*
re*pon*a?i=i(a(e*N-
En aB$e= &o&ento, tanto Pern co&o =o* &ontonero* (eLaron e*a*
(iferencia* (e =a(o- Reaparecer8an =$e7o, (e $na &anera (ra&Atica, pero en aB$e=
&o&ento B$e(aron (i*i&$=a(a* por =a $r7encia co&@n (e ter&inar con =a (icta($ra
&i=itar- La re=acin, B$e conen8a a a&?a* parte*, *i7$i pro*peran(o H a= aJo
*i7$iente =a Or7a eni a Ma(ri( a (o* (e *$* Noficia=e*N para entrei*tar*e con e=
VieLo! Car=o* Fo?ert H A=?erto Mo=ina*, =o* Lefe* (e =a* Re7iona=e* B$eno* Aire* H
C$Ho- De =o* (o*, e= &A* re=eante era Fo?ert, conoci(o por *$* no&?re* (e 7$erra
NLean(roN H NE= Die7o Pin7$=i*N- Apena* *e ieron, *e caHeron &$H ?ien con Pern,
*e7@n te*ti&onia $na an%c(ota B$e to(a8a circ$=a!
QIo *oH E= Die7o Pin7$=i* Q*e pre*ent Fo?ert-
QI Ho *oH E= Poc)o Qretr$c e= Cenera=, con )$&or-
M$c)o* c$a(ro* &ontonero* e8an a Fo?ert co&o *$ er(a(ero Lefe, ta=
co&o rec$er(a Erne*to Vi==an$ea!
QFo?ert f$e $na fi7$ra &$H i&portante, a$nB$e to(a8a *i7$e *ien(o poco
conoci(o para e= 7ran p@?=ico- Era (e &i ?arrio, (e Per@ H VeneM$e=a, $n e*t$(iante
(e Socio=o78a (o* aJo* &aHor B$e Ho- Ven8a (e =a K$ent$( (e E*t$(iante*
Cat=ico*- Fir&enic) *$?i rApi(o, pero Fo?ert era con*i(era(o e= er(a(ero =8(er
por &$c)o* porB$e %= e*ta?a en =a Capita= en =a %poca )eroica &ientra* =a
Con($ccin Naciona= *e )a?8a &$(a(o a Cr(o?a por raMone* e*trat%7ica*- Fo?ert
era $n ?$en po=8tico, ten8a $na 7ran per*pectia *o?re =a accin (e &a*a* H *o?re e=
ro= (e= accionar ar&a(o- Era $n porteJo t8pico, con e*e )$&or ($ro, irnico,
p$nMante- No )a?=a?a &$c)o ni era &$H *i&pAtico, pero a *$ &anera era
cari*&Atico-
De ac$er(o con Ko*% A&or8n, Fo?ert f$e e= @nico &ie&?ro (e =a
Con($ccin Naciona= B$e *e op$*o a?ierta&ente a =a eLec$cin (e R$cci, tanto B$e
($rante $n tie&po =o7r retra*ar =a Operacin Traiata-
QS% B$e Fo?ert, e= &ie&?ro &A* re=eante (e =a Con($ccin para =o*
c$a(ro* (e =a Or7a, *e enter (e =a &$erte (e R$cci por =o* &e(io* (e (if$*in-
Fo?ert f$e $no (e =o* poco* Lefe* (e Montonero*, *i no e= @nico, B$e n$nca
t$o B$e pa*ar a =a c=an(e*tini(a( *ino B$e &ant$o *$ tra?aLo en ?=anco, co&o
re(actor p$?=icitario, )a*ta B$e caH, e= // (e (icie&?re (e 5:;,, en $na ca*ita (e=
Cran B$eno* Aire*, L$nto a *$ e*po*a, NLa Ren7aN o NR$t)N, ($rante $n tiroteo con
$na patr$==a &i=itar- F$e ($rante =a cena c$an(o e*c$c)aron B$e por $n &e7Afono
=e* acon*eLa?an ren(ir*e porB$e Ha e*ta?an ro(ea(o*- Fo?ert H *$ e*po*a
5>2
c$?rieron a *$ peB$eJa )iLa con co=c)one* H *e apo*taron en =a entana (e= @nico
c$arto- NMeno* &a= B$e =a ca*a no tiene ni entra(a tra*eraN, (iLo %=, con *$ iron8a
)a?it$a=- No p$(ieron re*i*tir &$c)o! Fo?ert caH (e e*pa=(a*, atrae*a(o por
ario* ?a=aMo*, to(a8a io-
Mir a R$t) H e==a co&pren(i! *e arra*tr )a*ta (on(e %= )a?8a ca8(o, =e
*$*$rr a=7o a= o8(o H =e pe7 $n tiro en =a ca?eMa Ha B$e no e*ta?an (i*p$e*to* a
entre7ar*e io*- L$e7o, e==a tir ca*i to(a* =a* ar&a* por =a entana H (iLo B$e *e
ren(8a pero pi(i 7arant8a* para =a ?e?a- E= corone= B$e co&an(a?a =a patr$==a =e
or(en B$e *a=iera H e==a =o )iMo, arropan(o a =a nena en $n toa==n ?=anco B$e
e*ta?a &anc)a(o por =a *an7re (e *$ e*po*o- E= corone= *e =e f$e acercan(o con
&$c)o c$i(a(o, pero c$an(o e*c$c) e= ==anto (e =a peB$eJa, apart e= &e7Afono,
7$ar( e= ar&a, e4traLo a =a ?e?a (e= toa==n en*an7renta(o H *e =a entre7 a $n
enfer&ero- C$an(o R$t) io B$e *$ )iLa e*ta?a *e7$ra, (eL caer e= toa==n H aci
=a car7a (e $na pi*to=a c$arenta H cinco B$e *e )a?8a 7$ar(a(o, &atan(o a=
(e*preeni(o &i=itar- La patr$==a =a =iB$i( (e in&e(iato- Fo?ert era tan poco
conoci(o B$e =a (icta($ra tar( en (ar*e c$enta (e B$e )a?8a ter&ina(o con $no
(e =o* Lefe* &A* re=eante* (e =a e*tr$ct$ra (e Montonero*-
Vo=a&o* a= enc$entro con Pern en fe?rero (e 5:;/- Fo?ert B$e( &$H
i&pre*iona(o porB$e e= VieLo e*ta?a conenci(o (e B$e =a (icta($ra (e Lan$**e
ten8a =o* (8a* conta(o*- Se7@n Per(8a, Pern e=o7i =a =$c)a (e =o* &ontonero*,
pero Ntrat (e per*$a(ir a =o* co&paJero* (e B$e =a *a=i(a e=ectora= era ine4ora?=e-
#$e )a?r8a e=eccione* H B$e e= peroni*&o i?a a 7anar- No (e*cart B$e ($rante e*e
aJo, 5:;/, *e pro($Lera *$ retorno H *e rea=iMaran =a* e=eccione*N- Inc=$*o, en =a
(e*pe(i(a, I*a?e= =e* ratific B$e *$ e*po*o retornar8a pronto a =a Ar7entina H B$e
e==a *e =o* )ar8a *a?er (e $na &anera partic$=ar! c$an(o t$ieran $na fec)a
(efinitia, *a=(r8a en =a tapa (e =a rei*ta parti(aria 6as &ases =$cien(o e= paJ$e=o
B$e Fo?ert H Mo=ina* =e )a?8an ==ea(o (e re7a=o- A*8 oc$rri en e= n@&ero /2 (e=
5: (e oct$?re (e 5:;/, $n &e* ante* (e= re7re*o-
A e*a a=t$ra, =o* &ontonero* *e7$8an pen*an(o B$e =a *a=i(a e=ectora=
pro&eti(a por Lan$**e era $n en7aJo H B$e =a (icta($ra no i?a a per&itir e=
re7re*o (e Pern- Fo?ert inc=in =a ?a=anMa )acia e= otro =a(o con $na L$7a(a &$H
a$(aM! a= frente (e $n pe=otn, to& $n p$e?=o en =a proincia (e Santa Fe, con =o
c$a= =o7r i*i?i=i(a( naciona= para (if$n(ir $n co&$nica(o (e cinco p$nto* en e=
B$e re*pa=(a?a e= proce*o e=ectora= *in pro*cripcione* H =eanta?a =a can(i(at$ra
pre*i(encia= (e Pern- E*te p=anteo c)oca?a con =a con*i7na B$e pre(o&ina?a en e=
a=a iMB$ier(a (e= peroni*&o! NUNi oto*, ni ?ota*3 f$*i=e* H pe=ota*VN- Pero con e=
atractio irre*i*ti?=e (e =a* e=a?oracione* po=8tica* noe(o*a* B$e =o7ran captar H
re*$&ir a=7o B$e Ha e*tA en e= aire, =a opcin e=ectora= f$e =o7ran(o e= con*en*o (e
=o* *ectore* &aHoritario* (e Montonero*, a$nB$e no p$(o i&pe(ir a=7$na*
5>>
r$pt$ra*, co&o =a ==a&a(a NCo=$&na Sa?ino NaarroN, con ?a*e en Cr(o?a- F$era
(e =a Or7a, f$e ($ra&ente critica(a por =a* F$erMa* Ar&a(a* Peroni*ta*, =a* FAP o
=a NPN, B$e ten8an &A* pe*o &i=itar B$e Montonero* pero B$e carec8an (e =$ci(eM
po=8tica-
Con =a L$7a(a (e Fo?ert, Montonero* *e conirti en =a pri&era 7$erri==a
(e= continente en inte7rar*e a $na *a=i(a e=ectora= para )a?i=itar e= re7re*o (e *$
=8(er H ter&inar con =a (icta($ra- F$e $n 7ran acierto po=8tico, ta= eM e= principa= (e
=a )i*toria (e =a Or7a- A partir (e a==8, e= NPern o &$erteN, B$e )a?8a *i(o e= 7rito (e
=o* aJo* (e =a re*i*tencia, (eL pa*o a= NL$c)e H $e=eN, B$e interpreta?a con 7arra
H fre*c$ra e= )i*trico NPern $e=eN, B$e *e7$8a *ien(o e= &A4i&o *$eJo (e =o*
*ectore* pop$=are*- E*e ca&?io =e per&iti a Montonero* $n creci&iento
e*pectac$=ar, a=7o B$e nece*ita?a Ha B$e, co&o aparato &i=itar, )a?8a *$fri(o ($ro*
7o=pe* H re(on(ea?a apena* $no* einte c$a(ro* en =i?erta(3 =o* otro* e*ta?an en
=a cArce= o )a?8an *i(o &$erto*-
En poco* &e*e*, =a (eci*in (e participar (e =a* e=eccione* e4i7ien(o e=
retorno (e Pern conirti a Montonero* en $n i&An irre*i*ti?=e para =a L$ent$( (e
=o* *ectore* &e(io* H a=to*, B$e *e )a?8an ra(ica=iMa(o confor&e a= c=i&a (e =a
%poca, a= tie&po B$e =e (a?a $na f$erte in*ercin en =a &a*a peroni*ta- La* otra*
or7aniMacione* ar&a(a* B$e *e i(entifica?an con e= peroni*&o (eLaron (e =a(o =a*
peB$eJa* ria=i(a(e* H f$eron inte7rAn(o*e a= tor?e==ino &ontonero- Pri&ero f$eron
=o* (e*ca&i*a(o*, en *$ &aHor8a (e ori7en (e&ocri*tiano, =i(era(o* por Nor?erto
Fa?e77er, Foracio Men(iMA?a= H O*car De Cre7orio3 ca*i en *i&$=tAneo *e a7re7
$n *ector (e =a* FAP, =o* &A* Nperoni*ta*N o N&oi&ienti*ta*N, =o* No*c$ro*N, con
Car=o* Cari(e H Ko*% L$i* Ne==, H =$e7o en(r8an =a* FAR, $n 7r$po ?ien
e*tr$ct$ra(o, (e ori7en &ar4i*ta, &$H inf=$encia(o en *$* co&ienMo* por e= C)e
C$eara, B$e, a partir (e $n c$e*tionario for&$=a(o por e*crito por e= poeta H
perio(i*ta Franci*co NPacoN Uron(o a *$ =8(er, Car=o* O=&e(o, f$e rea=iMan(o $n 7iro
pro7re*io )acia e= peroni*&o- To(a* e*ta* Nor7a*N *e )a?8an for&a(o entre 5:,; H
5:;0, apro4i&a(a&ente- A=7$no* c$a(ro* *e inte7raron a Montonero* por
coniccin H otro* por oport$ni*&o! enten(8an B$e =o* &onto* =e* 7arantiMa?an
*$*tento pop$=ar para =a reo=$cin B$e an)e=a?an, B$e *er8a *ocia=i*ta-
En e*a e*ca=a(a, Montonero* f$e =e7iti&a(o por frec$ente* &en*aLe* (e
Pern- Por eLe&p=o, en $na carta (e= /2 (e fe?rero (e 5:;/ (iri7i(a NA =o*
Co&paJero* (e =a K$ent$(N, e= 7enera= =e* (e(ic $n ca=ificatio B$e B$e(ar8a en =a
)i*toria! NK$ent$( &arai==o*aN-
QTene&o* $na L$ent$( &arai==o*a- Io ten7o $na fe a?*o=$ta en n$e*tro*
&$c)ac)o*, B$e )an apren(i(o a &orir por *$* i(ea=e*, H, c$an(o $na L$ent$( )a
apren(i(o H )a a=canMa(o e*to, Ha *a?e to(o =o B$e $na L$ent$( e*c=areci(a (e?e
*a?er-
5><
De to(o* &o(o*, =$e7o =e* recor( B$e con*tit$8an =a* Nfor&acione*
e*pecia=e*N (e= Moi&iento, B$e eran *=o $na parte (e $na =$c)a B$e %= e*ta?a
con($cien(o con (ier*o* e=e&ento* H por (i*tinta* 8a*-
Eran =o* tie&po* en B$e Pern aproec)a?a c$a=B$ier oca*in para )a?=ar
(e N*ocia=i*&o naciona=N, =a N7$erra inte7ra=N H e= Ntra*a*a&iento 7eneraciona=N, $n
concepto B$e ent$*ia*&a?a a =a c@p$=a &ontonera, B$e =o interpreta?a co&o =a
enia (e= VieLo a *$ o=$nta( (e )ere(ar=o en =a con($ccin (e= Moi&iento-
To(a =a fren%tica e4pan*in (e Montonero* oc$rri en poco &A* (e $n aJo,
entre &e(ia(o* (e 5:;/ H fine* (e 5:;2- La &aHor8a (e =o* c$a(ro* (e =a*
(iferente* Nor7a*N no *e conoc8an, por =o c$a= para =a* cita* en =o* =$7are* p@?=ico*
=o* (e =a* FAR, =a NFN, ==ea?an $na rei*ta Qantas1aL =o* (e De*ca&i*a(o*, =a NDN,
$na 9R!rta-nan, H =o* (e Montonero*, =a NMN, $na DisteriK. P*a* eran =a*
cre(encia=e* (e ca(a 7r$po- Per(8a ca=c$=a B$e, )acia noie&?reR(icie&?re (e
5:;2, ten8an N$no* (o* &i= tre*ciento* oficia=e*3 $no* (oce &i= &ie&?ro* *$&a(o*
=o* a*pirante*, H $na* ciento einte &i= per*ona* a7re7an(o a =a 7ente &A* o
&eno* or7aniMa(a B$e a()er8a a n$e*tra prop$e*taN-
Pero no re*$=taron fAci=e* e*a* f$*ione*! &$c)o* c$a(ro* (e De*ca&i*a(o*
H (e =a* FAR &anten8an *$ (e*confianMa por e= carActer a=$iona=, t$&$=t$o*o,
inor7Anico, (e =o* &ontonero*, B$e, *e7@n e==o*, faci=ita?a =a infi=tracin por parte
(e =o* *ericio* (e *e7$ri(a(- Lo* N&onto*N H =o* N(e*ca*N, por *$ =a(o, rece=a?an
(e =a arro7ancia B$e atri?$8an a N=o* r$?io* (e =a* FARN H =e* &o=e*ta?a e= =en7$aLe
&ar4i*ta (e =o* Nfaro=e*N- Lo* ac$er(o* en =a* c@p$=a* no i&pe(8an B$e =a*
(iferencia* *e &ant$ieran en =a* ?a*e*- Co&o rec$er(a $n Noficia=N (e aB$e==a
%poca!
QFa?8a $na interna &$H ($ra entre =o* (e =a* FAR, =o* Nfaro=e*N, B$e eran
$nier*itario*, inte=ect$a=e*, &ar4i*ta*, &$H for&a(o* pero ?a*tante r87i(o*3 =o*
N&onto*N, B$e ten8an poco nie= terico H eran &A* e*pontAneo* H *en*i?=e* a=
)$&or pop$=ar, a$nB$e ario* (e *$* Lefe* ter&inaron *ien(o =o* &A* r87i(o* H
&i=itari*ta* porB$e B$e(aron (e*=$&?ra(o* por e= &ar4i*&o.=enini*&o3 =o*
N(e*ca*N, cri*tiano*, &$H peroniMa(o* por *$ tra?aLo en =o* ?arrio* a$nB$e con
a=7$no* =i(eraM7o* &$H i&pre7na(o* (e= &e*iani*&o cat=ico3 H =o* No*c$ro*N (e
=a* FAP, =o* &A* peroni*ta* (e =o* NfApico*N- Era $na &eMc=a e4p=o*ia-
MA* a==A (e e*a* pe=ea*, =o* &ontonero* pa*aron a *er =o* Lene* B$e
traLeron a Pern, B$e re7re* e= 5; (e noie&?re (e 5:;/- E= Cenera= *e in*ta= en
e= c)a=et (e tre* p=anta* B$e =e )a?8an co&pra(o en Ca*par Ca&po* 50,<- E*t$o
ca*i $n &e* a==8 ante* (e re7re*ar a Ma(ri(, preio pa*o por A*$ncin H por Li&a-
En e*e =ap*o, *i7$i (An(o=e* aire a =o* Lene* reo=$cionario* (e *$ Moi&iento-
A=7$no* &ontonero* f$eron inc=$*o incorpora(o* a =a c$*to(ia (e Pern, B$ien $n
(8a init a= c)a=et a Fo?ert H a otro* (o* Noficia=e* *$periore*N-
5>,
QB$eno, a)ora )a?rA B$e (eLar =o* fierro* Q=e co&ent $no (e *$*
inita(o*-
QNo, a= re%*! a)ora e* c$an(o &A* =o* nece*ita&o*- C$an(o en $na
?ata==a e= ene&i7o e*tA en retroce*o )aH B$e a$&entar =a capaci(a( (e f$e7o-
E*o f$e ante* (e B$e apareciera Ko*% LpeM Re7a-
QE*tA refre*can(o, Cenera= Q=e (iLo *$ *ecretario pria(o, B$e no B$er8a
per(er*e nin7@n (eta==e (e =a c)ar=a-
QE*tA ?ien, Lopecito- TrAi7a&e $n car(i7an Q=e conte*t ca*i con
(e*precio-
Lo* &ontonero* *i7$ieron aanMan(o H *e conirtieron en =o* prota7oni*ta*
e*te=are* (e =a ca&paJa pre*i(encia= (e =a fr&$=a F%ctor CA&pora.Vicente So=ano
Li&a para =a* e=eccione* (e= 55 (e &arMo (e 5:;2, re=e7an(o a= aparato *in(ica= H a
=o* frA7i=e* po=8tico* peroni*ta*- E*to *e (e?i a otro acierto po=8tico (e =a Or7a! con
*$* *ec$e*tro* H a*a=to* a ?anco* H e&pre*a*, Montonero* conta?a con *$* propio*
rec$r*o* econ&ico*3 ten8a (inero *$ficiente co&o para ?ancar tanto a *$*
&i=itante* co&o a N?$ena parte (e =a ca&paJaN (e CA&pora, *e7@n c$enta Per(8a
en =a pA7ina 5/: (e *$ =i?ro-
En aB$e==a %poca, Pern B$er8a =ic$ar e= po(er (e= *in(ica=i*&o- S$
can(i(ato pre*i(encia=, CA&pora, no era (e= a7ra(o (e R$cci ni (e LorenMo Mi7$e=,
B$e propon8an a Antonio Cafiero3 tanto f$e a*8 B$e e= =8(er (e =a CCT e*t$o a p$nto
(e ro&per a =o* tiro* e= con7re*o (e= Parti(o K$*ticia=i*ta en e= B$e e= no&?re (e=
o(ont=o7o (e Ci=e* f$e ratifica(o, B$e *e ce=e?r en e= Fote= Cri==n, cerca (e =a
P=aMa San Mart8n- Otro ($ro 7o=pe para =o* *in(ica=i*ta* f$e =a (e*i7nacin (e O*car
Bi(e7ain para =a 7o?ernacin (e B$eno* Aire*- R$cci *e )a?8a L$7a(o a *$ a&i7o
Man$e= (e Anc)orena, $n naciona=i*ta c$Ha e*tancia frec$enta?a- E= tercer 7o=pe
con*ec$tio f$e e= no&?ra&iento (e Ko*% Ber Ce=?ar( co&o f$t$ro &ini*tro (e
Econo&8a, otro e4traJo a= ni(o *in(ica=, B$e po*t$=a?a a Cafiero o a A=fre(o C&eM
Mora=e*- En re*$&en, =o* *in(ica=i*ta* no )a?8an po(i(o picotear na(a en =o* tre*
=$7are* principa=e* (e= aparato e*tata=! =a pre*i(encia (e =a Rep@?=ica, e= Mini*terio
(e Econo&8a H =a 7o?ernacin (e B$eno* Aire*-
E* B$e Pern )a?8a (eci(i(o encarar =a ca&paJa apoHa(o en e= a=a
iMB$ier(a (e *$ Moi&iento, H a*8 =o (eL en c=aro en $n reportaLe con e= (iario
peroni*ta Dayor1a e= 55 (e enero (e 5:;2!
QO =a L$ent$( to&a e*to en *$* &ano* H =o arre7=a, a$nB$e *ea a
pata(a* pero =o arre7=a, o no =o a a arre7=ar na(ie- Lo* ieLo* no an a arre7=ar
e*to3 =o* ieLo* no e*tAn en =a eo=$cin- E* $n &$n(o B$e ca&?ia H =o* &$c)ac)o*
tienen raMn- I *i tienen raMn )aH B$e (Ar*e=a H )aH B$e (ar=e* e= 7o?ierno- La
pr$e?a e*tA en B$e e= *ecretario 7enera= (e= parti(o po=8tico e* A?a= 6Me(ina,
5>;
einti*iete aJo*93 e= Con*eLo S$perior e*tA inte7ra(o ta&?i%n con e==o* H a==8 =o* B$e
ta==an *on =o* Lene*-
Pern f$e i&p=aca?=e con =o* (iri7ente* *in(ica=e*, &eno* con R$cci, *$ a=fi=
en =a CCT- L$e7o (e *eJa=ar B$e =o* )a?8a i*to N(efeccionar &$c)a* ece* a =o
=ar7o (e e*to* aJo*N, afir&! NE= 7o?ierno *e eB$ioca (An(o=e* p=ata a =o*
(iri7ente* (e =a* ,/ Or7aniMacione*- To(o e= 7o?ierno e*tA en7o=o*ina(o con Coria
6Ro7e=io, Lefe (e =o* a=?aJi=e* H *8&?o=o (e =o* 7re&ia=i*ta* Nco=a?oracioni*ta*N, N-
(e= A-9, pero UB$% =e* a a (ar Coria a e==o*V USi &A* aceite (a $n =a(ri==o B$e CoriaV
Lo rea=&ente i&portante (e= &oi&iento *in(ica= =o &aneLa&o* por =a CCTN-
Pern ta&?i%n critic con ($reMa a Lan$**e H a =o* &i=itare*! NMe ac$er(o
c$an(o Lan$**e (iLo B$e e==o* no ten8an =a* ar&a* (e a(orno- Io (iLe! =a* ar&a* no,
=o B$e tienen (e a(orno e* =a ca?eMaN3 H =$e7o =o* ==a&, *$ce*ia&ente, Nf=a7e=oN,
N?an(a (e 7An7*ter*N H NeL%rcito (e oc$pacin a= *ericio (e= i&peria=i*&oN- Pero
enfatiM B$e eran =a* e=eccione* =a @nica *a=i(a *e7$ra para e= peroni*&o-
QNo*otro* no po(e&o* (e*ear otra co*a B$e e=eccione* porB$e a)8
7ana&o* no*otro*- Se =o )e (ic)o a =o* &$c)ac)o* H =o* &$c)ac)o* *e )an para(o
porB$e e*ta?an para &A*- Io =e* (iLe! &$c)ac)o*, no3 e*pere&o*- Cane&o* =a*
e=eccione* porB$e a)8 *o&o* f$erte* no*otro*- No ==ee&o* e*to a $na co*a io=enta
porB$e a)8 e*ta&o* ($(o*o*-
I =eant =a con*i7na (e =a K$ent$( Peroni*ta B$e ani& to(a aB$e==a
ca&paJa ictorio*a!
QSi CA&pora a a= 7o?ierno Pern a a= po(er, co&o (icen =o* &$c)ac)o*-
E* =7ico, *i =o )e p$e*to a CA&pora e* porB$e *% B$e e* $n )o&?re (e $na =ea=ta(
in*o?orna?=e- "CA&pora e*tA en e= 7o?ierno' I ?$eno, Ho e*toH en e= po(er-
Pero Qco&o *e er8a a= poco tie&poQ e= *enti(o B$e Pern H *$*
&$c)ac)o* =e* (a?an a e*a* pa=a?ra* era &$H (iferente, tanto B$e pronto ir8an a
$na 7$erra para (iri&ir B$i%n ten8a e= po(er, B$e e* *ie&pre =a raMn (e *er (e =o*
po=8tico*-
5>1
5>:
5<0
5<5
5</
5<2
5<>
5<<
5<,
Cap8t$=o 5<
ENTRE LA SANCRE I EL TIEMPO
El poder pol1tico #rota de la #oca de un 2usil. Si heos
lle-ado hasta aqu1 ha sido en -ran edida porque tuvios
2usiles y los usaosL si a#andon7raos las aras
retroceder1aos en las posiciones pol1ticas.
Mario Fir&enic), =$e7o (e $na c)ar=a con Pern
en Ca*par Ca&po* e= 1 (e *eptie&?re (e 5:;2,
en (e&ocracia H ?aLo $n 7o?ierno peroni*ta,
a B$ince (8a* (e= tercer tri$nfo e=ectora= (e Pern H
a (ieci*iete (8a* (e= a*e*inato (e R$cci-
K$an Pern H =a c@p$=a &ontonera *e ==earon &$H ?ien )a*ta B$e *e ieron
=a* cara*- F$e en =a pri&era *e&ana (e a?ri= (e 5:;2, =$e7o (e= tri$nfo e=ectora= H
ante* (e =a a*$ncin (e F%ctor CA&pora- To(a8a eran *$* N&$c)ac)o*N c$an(o =e
pi(ieron =a re$nin para Np=antear=e n$e*tra* opinione* acerca (e =a* po=8tica* (e*(e
=a* c$a=e* a?or(ar =a* re*pon*a?i=i(a(e* (e= pr4i&o 7o?iernoN- Co&enMaron a
(eLar (e *er=o =$e7o (e =o* cinco enc$entro* B$e &ant$o con e==o*, (o* en Ro&a H
tre* en Ma(ri(! f$e a==8 c$an(o e= Cenera= *e (io c$enta (e B$e =a 7$erri==a B$e %=
)a?8a aH$(a(o a crear con *$* &en*aLe* inf=a&a(o* no e*ta?a (i*p$e*ta a
(e*ar&ar*e en =a (e&ocracia rec$pera(a ni a o?e(ecer &an*a&ente *$ Lefat$ra-
A partir (e e*o* enc$entro*, =o* &ontonero* no (eLaron errore* *in
co&eter, *e i&pre7naron (e $na i(eo=o78a B$e =o* f$e a=eLan(o (e =o* *ectore*
pop$=are*, &ataron a Ko*% I7nacio R$cci, H e= 5S (e &aHo (e 5:;> *e pe=earon en
p@?=ico con Pern, a B$ien )a?8an e=e7i(o (i*p$tar=e en i(a =a con($ccin (e =a
&a*a peroni*ta- Ia no )$?o tie&po para e= reenc$entro! Pern &$ri (o* &e*e*
(e*p$%* no&?ran(o co&o *$ @nico )ere(ero a= p$e?=o 6NDic)o (e otro &o(o!
WNa(ie p$e(e oc$par &i =$7arWN, interpretan Si=ia Si7a= H E=i*eo Vern en 8ern o
uerte, pA7ina />>9, H Montonero* *e *$ici( e= , (e *eptie&?re (e aB$e= aJo,
c$an(o ren$nci a =a po=8tica H pa* a =a c=an(e*tini(a(, (e =a c$a= Ha no po(r8a
5<;
o=er *ino co&o $na paro(ia cr$e= (e =o B$e )a?8a *i(o =a 7$erri==a &A* po(ero*a
(e= continente-
Son an%c(ota* B$e to(a8a circ$=an entre =o* *o?reiiente* (e aB$e==o*
aJo* (e tanta* pa*ione* &a= enca&ina(a* H B$e ref=eLan B$e no )$?o ?$ena
B$8&ica en Ro&a, en e= Fote= E4ce=*ior, (on(e =a Via Veneto (e =a Do=ce Vita )ace
$na c$ra, ca==e (e por &e(io con =a e&?aLa(a (e =o* E*ta(o* Uni(o*-
QCenera=, Ho *oH Mario Fir&enic), oficia= *$perior (e Montonero*-
QIo *oH Ro?erto Per(8a, oficia= *$perior (e Montonero*-
QI Ho, Ro?erto #$ieto, ta&?i%n oficia= *$perior (e Montonero*-
QB$eno, encanta(o, Ho *oH K$an Do&in7o Pern, 7enera= (e= EL%rcito
ar7entino-
Co&o Pern Ha *e )a?8a encontra(o con =o* e&pre*ario* H po=8tico*
ita=iano* H =o* f$ncionario* (e= Vaticano B$e =o )a?8an ==ea(o a Ro&a 6=a @nica pero
*i7nificatia (ecepcin f$e B$e Pa$=o VI *e ne7 a reci?ir=o porB$e a@n ten8a
c$enta* pen(iente* con =a I7=e*ia9, =$e7o (e =a *e7$n(a re$nin =o* init a
contin$ar =a c)ar=a en P$erta (e Fierro, en =a* af$era* (e Ma(ri(- Pern ta&poco *e
*inti c&o(o c$an(o, en e= @=ti&o enc$entro en E*paJa, Fir&enic) *e =eant para
entre7ar=e $n pre*ente-
QCenera=, aB$8 tiene, %*ta e* =a pi*to=a con =a B$e &ata&o* a Ara&?$r$-
QNo, no, 7$Ar(en=a $*te(e*, B$e e*tA en ?$ena* &ano* Q*e ataL Pern-
Una tercera an%c(ota =o $?ica a Fir&enic) a*e7$rAn(o=e a Pern B$e Ncon
*iete &i= f$*i=e* )ace&o* =a Reo=$cin en Ar7entinaN- NNo *e preoc$pen B$e Ho =e*
con*i7o B$ince &i=N, f$e =a irnica re*p$e*ta (e= VieLo, B$e *e7$8a apo*tan(o a =a
po=8tica-
La @=ti&a an%c(ota &$e*tra a =o* Lefe* &ontonero* preoc$pa(o* porB$e,
*e7@n e==o*, e= EL%rcito i?a a entre7ar e= po(er pero *=o para preparar $n n$eo
7o=pe (e E*ta(o Ha B$e *e7$8a intacta *$ Nconcepcin 7ori=aN-
QCenera=, tene&o* B$e i&pe(ir B$e *e repita =o (e= << H, en n$e*tra
opinin, =a for&a (e i&pe(ir e*to e* or7aniMar =a* &i=icia* pop$=are* Q(iLo $no (e
e==o*-
QPor *$p$e*to, por *$p$e*to- VoH a )acer $na =eH para B$e ca(a o?rero
ten7a $n f$*i= en *$ ca*a H $*te(e*, B$e *on =o* B$e Ha tienen e4periencia en e*to,
*erAn =o* encar7a(o* (e or7aniMar=a-
Otra iron8a (e Pern )acia *$* &$c)ac)o*-
Fir&enic), Per(8a H #$ieto a@n no *e )a?8an aco&o(a(o en *$* a*iento* en
=a pri&era re$nin en e= Fote= E4ce=*ior, c$an(o Pern (io $na or(en a *$ *ecretario
pria(o, Ko*% LpeM Re7a!
5<1
QLopecito, ea *i ==e7aron =o* otro* inita(o*--- E* B$e )oH tene&o* 7ente
&$H i&portante por acA Qa7re7 &iran(o a =o* Lene* B$e aca?a?an (e *entar*e,
H =e* 7$iJ $n oLo-
Per(8a io B$e e*ta?an en $na )a?itacin acon(iciona(a para reci?ir i*ita*,
con $n re7io e*critorio, aria* *i==a* *eJoria=e* H $n par (e *i==one* B$e =$c8an &$H
conforta?=e*- Fa?8a (o* p$erta*, $na a ca(a =a(o- Una (e e==a* co&$nica?a con =a
*$ite (e= Cenera= H (e *$ e*po*a, I*a?e=, H =a otra, con =a *$ite (e LpeM Re7a-
A =o* poco* &in$to* o=i LpeM Re7a con e= pre*i(ente e=ecto, CA&pora,
*$ e*po*a, Mar8a Ceor7ina Acee(o, NNeneN, H $no (e *$* )iLo*, F%ctor Pe(ro-
QCenera=, =e en7o a ofrecer =a ictoria Q=e (iLo CA&pora, *o=e&ne co&o
*ie&pre-
A CA&pora *e =o e8a &$H contento- No era para &eno*! en =o* co&icio*
(e= 55 (e &arMo *$ fr&$=a con Vicente So=ano Li&a, $n con*era(or pop$=ar,
)a?8a =o7ra(o <-:01->5> oto*, e= >:,<, por ciento, re=e7an(o a $n =eLano *e7$n(o
p$e*to a =a Unin C8ica Ra(ica=, B$e o?t$o /-<2;-,0< oto*, e= /5,/: por ciento-
Por &$H poco no )a?8a ==e7a(o a= <0 por ciento &A* $no nece*ario para e=$(ir =a
*e7$n(a $e=ta, pero e= ra(ica=i*&o Ha *e )a?8a ?aLa(o (e= ?a=otaLe H =a (icta($ra
)a?8a reconoci(o =a (errota-
L$e7o (e =o* *a=$(o* H (e =a* pre*entacione*, I*a?e= *e retir con =a e*po*a
H e= )iLo (e CA&pora, H =o* B$e *e B$e(aron *e p$*ieron a coner*ar- CA&pora
parec8a *orpren(i(o por =a pre*encia (e =o* tre* Lefe* &ontonero* H con*i(er
coneniente )acer=e* a=7$no* co&entario* *o?re *$* pri&ero* pa*o* en e= 7o?ierno-
NM$c)ac)o*, a&o* a ir aanMan(o (e a poco, en a=ianMa con =o* otro* *ectore* B$e
pertenecen a= Frente K$*ticia=i*ta (e Li?eracin Naciona=N, =e* (iLo-
CA&pora no e*t$o en =o* otro* enc$entro* entre Pern H =o* tre* Lefe*
&ontonero*- En =a pri&era re$nin en Ma(ri(, =o* Lene* =e entre7aron a= VieLo
$na carpeta B$e )a?8an ?a$tiMa(o NE= Or7ani7ra&aN, B$e conten8a aria* )oLa*
==ena* (e terna* (e can(i(ato* para oc$par =o* cien principa=e* p$e*to* (e= aparato
e*tata= a nie= naciona=- Eran tre*ciento* no&?re* entre =o* B$e *e *$pon8a B$e
Pern (e?8a e=e7ir para c$?rir =o* &ini*terio*, =a* *ecretar8a*, =a* *$?*ecretar8a*, =a*
(ireccione* naciona=e*, =a Corte S$pre&a (e K$*ticia, =a M$nicipa=i(a( (e B$eno*
Aire* 6B$e no era a$tno&a9, =a* e&pre*a* e*tata=e* H otra* (epen(encia*-
Ta&?i%n =e (ieron $na =i*ta (e per*ona* B$e Nno po(8an *er parte (e= 7o?ierno
pop$=arN- Entre =o* eta(o* fi7$ra?an e= *in(ica=i*ta K$an Ko*% Taccone, =o* t%cnico*
(e*arro==i*ta* (e= e4 pre*i(ente Art$ro Fron(iMi H =o* econo&i*ta* Antonio Cafiero H
A=fre(o C&eM Mora=e*, B$e e*ta?an inc$=a(o* a= *in(ica=i*&o peroni*ta
tra(iciona=, a R$cci H LorenMo Mi7$e=, (o* N?$rcrata*N o(ia(o* por Montonero*
a$nB$e con (i*tinta inten*i(a(-
5<:
NE= Or7ani7ra&aN &ontonero )a?8a *i(o e=a?ora(o por A=eLan(ro PeHro$,
B$e coor(ina?a e= 7r$po (e t%cnico* o profe*iona=e* (e =a Or7a- Cont con e= aporte
(e otro* (o* Ncentro*N con =o* B$e =o* &ontonero* ten8an inc$=acione*, e= (e= e4
(ecano (e =a Fac$=ta( (e Ciencia* E4acta* (e =a UBA, Ro=an(o Carc8a, =i7a(o a =a*
FAR, H =o* Co&an(o* Tecno=7ico*, (e K$=iAn Lica*tro- PeHro$, act$a= a$(itor (e =a
Canci==er8a, c$enta B$e n$nca *$po B$e =a Con($ccin Naciona= (e Montonero* =e
)a?8a p$e*to e*e no&?re po&po*o-
QMe or(enaron a tra%* (e &i re*pon*a?=e, A(riana Le*7art, B$e e=a?orara
$na =i*ta (e can(i(ato*- Vario* no&?re* &e ==e7aron (irecta&ente (e =a Con($ccin
Naciona=- Me (iLeron ta&?i%n B$e NcontactaraN a =o* econo&i*ta* (e= ra(ica=i*&o-
Con to(o* =o* aporte*, )ice $n =i*ta(o (e no&?re* po*i?=e* H =o e=e%- L$e7o, e=
=i*ta(o &e f$e (e$e=to con a=7$na* correccione* a &ano, rea=iMa(a*, *e pre*$&e,
por Mario Fir&enic), B$e et a=7$no* no&?re*- Rec$er(o B$e $na (e e*a*
correccione* (ec8a! NNo pro&oer=o* &A*N, en a=$*in a Lica*tro H a Car=o* Cro**o,
B$e ta&?i%n for&a?a parte (e =o* Co&an(o* Tecno=7ico*- Ten7o &$H pre*ente*
a=7$no* no&?re* (e =o* can(i(ato*- A= Be?e Ri7)i, por eLe&p=o, =o acercaron =o*
CA&pora- Ta&?i%n e*ta?a F$7o AnMorre7$i 6e4 tit$=ar (e =a SIDE con Car=o*
Mene&9, =i7a(o a =o* &onto* pero no *% c&o- Sie&pre &e intri7 =a pre*encia (e
Franci*co De=ic) 6e4 rector (e =a UBA con Ra@= A=fon*8n H act$a= (ip$ta(o9 co&o
can(i(ato a &ini*tro (e E($cacin- E*e no&?re ino (e Cr(o?a-
Pern p$*o cara (e pie(ra c$an(o reci?i NE= Or7ani7ra&aN &ontonero,
pero no (e?i )a?er*e *enti(o &$H contento con e*o* Lene* a$(ace* B$e o*a?an
atar=e =a* &ano* a $n con($ctor co&o %=- NCreo B$e =a fa==a e*t$o en B$e =o*
no&?re* f$eron prop$e*to* co&o terna* cerra(a* para B$e Pern optara-
L7ica&ente, Pern interpret e*o co&o $na i&po*icin- Le8 =$e7o en $na rei*ta
B$% pen* (e e*o! W#$e e*to* &$c)ac)o* *e aHan a p=antar Mana)oria*W, (iLoN,
re=ata PeHro$-
PeHro$ a7re7a $n (eta==e inB$ietante-
QCon e= tie&po, &e enter% (e B$e =a Con($ccin Naciona= =e )a?8a (a(o
ta&?i%n e*a =i*ta a CA&pora, B$e CA&pora incorpor a ario* (e e*o* no&?re*, H
B$e =$e7o, por *$ =a(o, =e pre*ent a= VieLo *$ =i*ta (e per*ona* a (e*i7nar, con =o
c$a= B$e( &a=, co&o *i f$era Np$ntoN (e =o* &ontonero*-
Per(8a, por *$ =a(o, rec$er(a c&o eran =a* terna* (e can(i(ato*-
QE= pri&er no&?re era e= can(i(ato propio, e= &A* i&portante para
no*otro*3 =$e7o en8a e= a=ia(o, H e= tercer no&?re era e= can(i(ato &A* =eLano, $n
a=ia(o pero Ha no tanto- No =e p=antea&o* a Pern B$e to&ara nin7@n co&pro&i*o
con no*otro*3 *=o era $na =i*ta (e no&?re* *$7eri(o*- Pra&o* ?a*tante a?ierto*!
*$7er8a&o* a =o* ra(ica=e* para Econo&8a, concreta&ente a RoB$e CarranMa, a
pe*ar (e =a* (en$ncia* (e B$e )a?r8a participa(o co&o co&an(o cii= en atenta(o*
5,0
contra e= 7o?ierno peroni*ta en =a (%ca(a (e= cinc$enta- F$e $na actit$( (iferente
(e =a B$e =$e7o ten(r8a e= pre*i(ente A=fon*8n con no*otro*- No no* ani&a&o* a
proponer a Ko*% Ce=?ar(, B$e era, reconoMco a)ora, $na &eLor opcin-
Per*e7$8a&o* $n o?Letio! e*ta?=ecer $na a=ianMa con =o* ra(ica=e* para eitar $n
7o=pe &i=itar- Ta&?i%n propon8a&o* (e*ca?eMar a =a c@p$=a &i=itar H (e*i7nar co&o
co&an(ante (e= EL%rcito a $n corone=, Car=o* Da==a Tea o K$an Kai&e Ce*io- Era $n
e*B$e&a refor&i*ta, ap$ntA?a&o* a &o(ificar e= E*ta(o- No era =a patria *ocia=i*ta
ni na(a por e= e*ti=o-
Otro* can(i(ato* (e= or7ani7ra&a &ontonero eran K$an Man$e= A?a=
Me(ina para e= Area po=8tica, Mi7$e= Bona**o para =a Secretar8a (e Pren*a H
Dif$*in, e= ra(ica= Conra(o Storani para e= Area ener7%tica, Ro(o=fo Orte7a PeJa
para e= Mini*terio (e Tra?aLo, Ro=an(o Carc8a para e= Mini*terio (e O?ra* P@?=ica*,
e= pa(re Car=o* M$7ica para =a S$?*ecretar8a (e Pro&ocin H A*i*tencia a =a
Co&$ni(a(, H =o* )i*toria(ore* Ro(o=fo P$i77r* H K$an Ko*% FernAn(eM Arre7$i
para e= Area e($catia-
Por *i f$era poco, =o* Lefe* &ontonero* ta&?i%n =e (iLeron a Pern B$e
conta?an co&o f$erMa propia a =o* 7o?erna(ore* e=ecto* (e =a* (o* proincia* &A*
po(ero*a*, B$eno* Aire* H Cr(o?a, en a=$*in a O*car Bi(e7ain H Ricar(o O?re7n
Cano, (o* peroni*ta* )i*trico*-
E= &a= )$&or (e= Cenera= por e= or7ani7ra&a tra*cen(i rApi(a&ente en
B$eno* Aire*- NMaHo (e 5:;2- Un iento ne7ro ==e7a (e Ma(ri(- Dicen a)ora B$e =e
entre7a&o* a Pern $na prop$e*ta (e 7a?inete H $na =i*ta con tre*ciento* no&?re*
para c$?rir car7o* c=ae en to(o e= pa8*- I B$e e= VieLo =o to& &$H &a=- #$iene* =o
conocen a fon(o *o*tienen B$e p$(o reci?ir e*a prop$e*ta co&o $n in*o=ente pa*e
(e fact$ra (e =a K$ent$( Marai==o*aN, c$enta Bona**o en =a pA7ina 55, (e *$
9iario de un clandestino.
Para =o* tre* Lefe* &ontonero* e= iaLe a Ro&a H a Ma(ri( f$e ta&?i%n =a
oport$ni(a( (e conocer a $n per*onaLe aparente&ente 7ri* pero B$e *e )ar8a ca(a
eM &A* inf=$Hente en e= entorno (e= =8(er, en *i&$=tAneo con e= (eterioro (e =a
*a=$( (e= anciano Cenera=! *$ *ecretario pria(o LpeM Re7a-
Per(8a *o*tiene B$e LpeM Re7a =e* pareci $n ?$fn (e= Cenera=, Npero
co&o no* (ir8a Kor7e Taiana, e= e4 &ini*tro (e E($cacin (e CA&pora, pa(re (e=
canci==er (e N%*tor H Cri*tina Oirc)ner! $na co*a era LpeM Re7a con Pern
contro=an(o =a *it$acin H otra &$H (i*tinta con Pern (epen(ien(o (e %=N-
QRec$er(o B$e en =a @=ti&a re$nin Pern e*ta?a *enta(o en *$ e*critorio,
B$e e*ta?a =eanta(o, apoHa(o en $na p=atafor&a (e &a(era, H B$e no*otro*
e*tA?a&o* *enta(o* enfrente for&an(o $n arco! #$ieto, Fir&enic) H Ho-
Coner*A?a&o* H en $n &o&ento aparece LpeM Re7a- I e= Cenera= =e (ice!
NSi%nte*e, Lopecito, en7a H c$%nte=e* a =o* &$c)ac)o* =o B$e coner*A?a&o*
5,5
anoc)eN- LpeM *e *ienta (etrA* n$e*tro en $n ta?$rete (e p=A*tico a*8 B$e no*
(i&o* $e=ta para &irar=o &ientra* co&enMa?a a )a?=ar! NB$eno, to(o* =o* (8a* =o*
(iario* 6a +acin H 6a 8rensa p$?=ican =o* no&?re* (e =o* &ie&?ro* (e =a o=i7arB$8a
B$e *e an &$rien(o3 =a *an7re (e e*to* o=i7arca* in$n(a =a* c=oaca* (e B$eno*
Aire* H e*o* r8o* (e *an7re B$e circ$=an por =o* inte*tino* (e =a ci$(a( *e an
conirtien(o en e= @=ti&o e*ti7io (e =a o=i7arB$8a crio==a, B$e tanto )a )$&i==a(o a
n$e*tro p$e?=o H a= L$*ticia=i*&o- Pero e*a *an7re B$e corre por =a* c=oaca* (e
B$eno* Aire* e* ta&?i%n $n e=e&ento B$e a =i&pian(o a =a PatriaN- En $n
&o&ento, &e (oH $e=ta para er B$% )ac8a Pern H =o eo (e*co*ti==An(o*e (e =a
ri*a- P= e*ta?a inc=ina(o para atrA* H *e a7arra?a =a ?arri7a-
LpeM Re7a era $n e4 ca?o (e =a Po=ic8a Fe(era= B$e *e re=acion no *e *a?e
?ien c&o con I*a?e= c$an(o e==a iaL a B$eno* Aire* en 5:,< para apoHar a=
can(i(ato (e Pern en =a* e=eccione* (e 7o?erna(or (e Men(oMa, Erne*to Cora=An
Nanc=are*- I*a?e=ita caH en =a* re(e* (e= a*tr=o7o, *e =o ==e a Ma(ri( H
prActica&ente *e =o i&p$*o a Pern co&o *ecretario pria(o-
A e*a a=t$ra, NLopecitoN Ha ten8a *$* p=ane* po=8tico* H *e =o* confi a =o*
tre* Lefe* &ontonero*- L$e7o (e =a @=ti&a re$nin en Ma(ri(, e= *ecretario pria(o
(e= Cenera= =o* init a to&ar $na* copa* en e= ?ar (e= Fote= Monte Rea=, a tre*
c$a(ra* (e =a re*i(encia N5; (e Oct$?reN- A==8 =e* cont =a an%c(ota (e= 7$itarri*ta
&a=o (e Car(e=-
QCar=o* Car(e= ten8a (o* 7$itarri*ta*, $no ?$eno H otro &a=o- E= &A*
)a?i=i(o*o &$ri ta&?i%n en e= acci(ente (e Me(e==8n- E= otro *e *a= porB$e *e
)a?8a B$e(a(o en B$eno* Aire* para re($cir =o* co*to* (e =a 7ira- A partir (e =a
&$erte (e Car(e=, e= 7$itarri*ta &a=o *e 7an =a i(a con e= t8t$=o (e NE= 7$itarri*ta
(e Car(e=N! ree&p=aM *$ poca )a?i=i(a( con =a f$erMa (e e*e t8t$=o- A*8 a a
*$ce(er ta&?i%n con&i7o! Pern a a retornar a =a Ar7entina H a a o=er a=
7o?ierno, con I*a?e= co&o icepre*i(enta3 Pern *e a a &orir e I*a?e= =o a a
*$ce(er, pero e==a no entien(e &$c)o (e e*to- Io, en ca&?io, oH a *er co&o e=
7$itarri*ta &a=o (e Car(e=! con =a f$erMa (e= t8t$=o (e N*ecretario pria(o (e PernN,
oH a eLercer e= po(er a tra%* (e I*a?e=-
Per(8a confie*a B$e en aB$e= &o&ento no =e (ieron nin7$na i&portancia a=
re=ato-
QPen*a&o* B$e eran =o* *$eJo* (e $n (e=irante- Con e= tie&po,
co&pren(i&o* c&o no* )a?8a&o* eB$ioca(o-
I*a?e= ta&poco =e* pareci 7ran co*a, en *$ ro= (e *o=8cita e*po*a 6(e Nca?a
enfer&eraN, (ec8a9 B$e *=o o*a?a interr$&pir a= Cenera= para recor(ar=e c&o
*e7$8a *$ a7en(a o a B$% )ora ten8a B$e to&ar *$* re&e(io*-
Pern ten8a $n &o(o (e )a?=ar &$H e=8ptico3 no (ec8a =a* co*a*
(irecta&ente ni, &$c)o &eno*, (a?a r(ene*- Prefer8a re=atar c$ento* H an%c(ota*
5,/
para B$e *$* inter=oc$tore* *acaran conc=$*ione*, B$e eran ratifica(a* o corre7i(a*
por %= con $na fra*e in7enio*a o $na *entencia p8cara, H $na a&p=ia *onri*a o $no
(e *$* 7$iJo*-
En =a @=ti&a entrei*ta con Pern, e= VieLo =e* (iLo B$e B$er8a contar=e* $n
c)i*te ante* (e B$e *e o=ieran a B$eno* Aire*- I =e* re=at e= c$ento (e= pa(re
L$(8o B$e, c$an(o *$ )iLo c$&p=e =o* (oce aJo*, B$iere )acer=e $n re7a=o &$H
e*pecia= co&o &arca =a tra(icin (e e*a re=i7in, B$e in(ica B$e e* a==8 c$an(o *e
entra a =a &aHor8a (e e(a(-
QE= pa(re =o ==a&a! NKaco?o, Kaco?o- T$ re7a=o e*tA arri?a (e= ropero- An(a
a ?$*car =a e*ca=era H a7Arra=oN- E= c)ico, con to(a =a i=$*in, ?$*ca =a e*ca=era H *e
trepa a =a carrera, pero c$an(o ==e7a arri?a no e na(a- NPapA, aB$8 no )aH na(aN,
*e B$eLa, *orpren(i(o- Entonce* e= pa(re =o &ira, to&a =a e*ca=era H *e =a B$ita (e
$n tirn3 e= c)ico *e (a $n 7o=paMo H, c$an(o e*tA en e= pi*o, (o=ori(o, e= pa(re =e
(ice! NFiLo &8o, &i re7a=o e* B$e apren(a* a no confiar ni en t$ pa(reN-
Era $n a=erta (e= tipo! NMiren B$e e= *oporte (e $*te(e* *oH Ho3 *i )acen
a=7o B$e no &e 7$*ta, p$e(o *acar=e* =a e*ca=era H *e an a ro&per =a ca?eMaN-
En e*o* enc$entro*, e= te&a B$e &A* preoc$p a Pern f$e e= pape= B$e
c$&p=ir8a =a 7$erri==a peroni*ta en =a naciente (e&ocracia- En *$ opinin, =a
io=encia (e a?aLo )a?8a *i(o =e7iti&a(a por =a io=encia (e arri?a H, por =o tanto,
(e?8a ce*ar $na eM ter&ina(a =a (icta($ra-
QE= pro?=e&a (e =a 7$erri==a no e*capa a =a =eH nat$ra= B$e e*ta?=ece B$e,
(e*apareci(a* =a* ca$*a*, (e?en (e*aparecer ta&?i%n *$* efecto*- Io )e *o*teni(o
*ie&pre B$e =a io=encia en7en(ra =a io=encia H B$e =a io=encia (e a?aLo en =a
Ar7entina, =a io=encia pop$=ar, )a *i(o con*ec$encia (e =a io=encia (e arri?a, (e =a
io=encia (e =a (icta($ra &i=itar- Por e*o creo B$e *i e= Frente K$*ticia=i*ta *e )ace
car7o (e= 7o?ierno *e *$pri&irA =a io=encia &i=itar, con =o c$a= no po(e&o* ($(ar
(e B$e (e*aparecerA ta&?i%n =a io=encia (e =a 7$erri==a-
Se7@n Pern, =o* &ontonero* (e?8an (e*ar&ar*e H conertir*e en $na
f$erMa po=8tica B$e f$era oc$pan(o e*pacio* ca(a eM &A* i&portante* en e=
aparato e*tata= para apren(er a 7o?ernar con e= o?Letio (e ree&p=aMar, en e=
f$t$ro, a =o* (iri7ente* &A* eterano*, concretan(o e= concepto B$e )a?8a
inenta(o $no* aJo* atrA*! e= tra*a*a&iento 7eneraciona=-
Per(8a rec$er(a B$e NPern no oc$=ta?a *$ preoc$pacin acerca (e =a
nece*aria reconer*in (e n$e*tra f$erMa- P= B$er8a B$e $ti=iMAra&o* =o* pr4i&o*
c$atro aJo* para apren(er a 7o?ernar, para a*e7$rar $n eficaM tra*pa*o a n$e*tra
7eneracin (e =a con($ccin (e= pa8* H (e= Moi&iento- No* (iLo en Ma(ri(! WC$an(o
Ho $e=a a= pa8* reor7aniMa&o* =a F$n(acin (e AH$(a Socia= Ea Pern, =e
tra*pa*a&o* fon(o* H a*8 $*te(e* e*ta?=ecen $n *i*te&a (e re=acione* =e7a=e* para
5,2
reconertir*e co&o or7aniMacin &i=itarW- No e* er(a( B$e no*otro* no B$i*i%ra&o*
e*o3 pa* B$e c$an(o Pern o=i, no )iMo na(a (e e*oN-
Pern i=$*tr to(o e*o con otro rec$r*o frec$ente en %=! =o* re=ato*
)i*trico*- A*8 =e* )a?= (e= e&pera(or (e Pr$*ia, Fe(erico II, e= Cran(e, B$ien, $na
eM B$e *e afianM en e= trono H conB$i*t =o* territorio* B$e nece*ita?a para
7o?ernar, en 5;,2, (e*ar& a ?$ena parte (e *$ EL%rcito porB$e *$* o?Letio*
po=8tico* )a?8an ca&?ia(o- P*a e*, =e* e4p=ic, $na c$e*tin centra= porB$e N=a*
ar&a* *iren para pe=ear pero no *e p$e(e 7o?ernar *enta(o en =a* ?aHoneta*N-
No *iri (e &$c)o! =o* &ontonero* no *e (e*ar&aron H, por e= contrario,
?$*caron a$&entar *$* ar*ena=e* H &eLorar e= a(ie*tra&iento &i=itar (e *$*
c$a(ro*- MA* i&portante a@n! ace=eraron *$ f$*in con =a* FAR para incre&entar
(rA*tica&ente *$ po(er (e f$e7o- E*ta?an conenci(o* (e B$e =a reo=$cin e*ta?a
&$H cerca H (e B$e e= pa*aLe a= *ocia=i*&o nece*itar8a (e $n ineita?=e N&o&ento
&i=itarN, (e $n c)oB$e ar&a(o (efinitio con =a* f$erMa* ar&a(a*, B$e, *e7@n e==o*,
*e7$8an (efen(ien(o a= i&peria=i*&o HanB$i H a *$ a=ia(o =oca=, =a o=i7arB$8a-
Fir&enic) =o e4pre* con c=ari(a( e= *A?a(o 1 (e *eptie&?re (e 5:;2,
B$ince (8a* ante* (e =a* e=eccione* B$e con*a7rar8an por tercera eM a Pern H
(ieci*iete (8a* ante* (e= a*e*inato (e R$cci- F$e a =a *a=i(a (e =a re*i(encia (e
Ca*par Ca&po*, =$e7o (e $n enc$entro (e= Cenera= con (ier*o* 7r$po* L$eni=e*
(e= Moi&iento, c$an(o $n perio(i*ta (e =a rei*ta &ontonera El 9escaisado =e
pre7$nt *i a?an(onar8an =a* ar&a* a)ora B$e Pern e*ta?a a p$nto (e o=er a=
7o?ierno-
QDe nin7$na &anera! e= po(er po=8tico ?rota (e =a ?oca (e $n f$*i=- Si
)e&o* ==e7a(o )a*ta aB$8 )a *i(o en 7ran &e(i(a porB$e t$i&o* f$*i=e* H =o*
$*a&o*3 *i a?an(onAra&o* =a* ar&a* retroce(er8a&o* en =a* po*icione* po=8tica*-
En =a 7$erra, )aH &o&ento* (e enfrenta&iento, co&o =o* B$e )e&o* pa*a(o, H
&o&ento* (e tre7$a, en =o* B$e ca(a f$erMa *e prepara para e= pr4i&o
enfrenta&iento- En tanto no )aHa *i(o (e*tr$i(o e= po(er (e= i&peria=i*&o H =a
o=i7arB$8a (e?e&o* prepararno* para *oportar o afrontar e= pr4i&o
enfrenta&iento- Un e=e&ento f$n(a&enta= para 7arantiMar e*te tri$nfo e* =a
or7aniMacin pop$=ar &a*ia a fin (e c$&p=ir e= concepto (e= 7enera= Pern (e
NNacin en ar&a*N, (i*p$e*ta para c$a=B$ier re*p$e*ta ante c$a=B$ier a7re*in
i&peria=i*ta-
Se7@n Per(8a, =o* &ontonero* no *e (e*ar&aron por Nc$=pa (e EitaN-
QCon e= tri$nfo (e= 55 (e &arMo (e 5:;2, =a Ar7entina era $n E*ta(o en
(i*p$ta- FaH tre* co&ponente* ?A*ico* (e $n E*ta(o! e= po(er &i=itar, e= po(er (e
&a*a* H e= po(er econ&ico- No*otro* en8a&o* (e =a =$c)a 7$erri==era, )a?8a&o*
naci(o con $na i(ea (e 7$erra pop$=ar H pro=on7a(a- Eita en 5:<5 )a?=a (e ar&ar
5,>
a =o* tra?aLa(ore*, (e =a* &i=icia* o?rera*, en oca*in (e $n intento (e 7o=pe (e
E*ta(o-
Pern *i7$i (o* ca&ino* para &eter en caLa a *$* &$c)ac)o* (8*co=o*-
Por $n =a(o, (eton =a &aHor8a (e =a* po*icione* (e po(er B$e )a?8an a(B$iri(o- Por
e= otro, intent conencer=o* (e B$e (e?8an (e*ar&ar*e H a(optar $na =it$r7ia
a(ec$a(a a =a (e&ocracia H a =a =$c)a po=8tica- Le* eni e&i*ario*, =e* (e(ic
(i*c$r*o* H conferencia*, reci?i en pria(o a a=7$no* (e *$* Lefe* H NLetone*N, H
)a*ta ani& a=7$na* re$nione* en =a* B$e e==o* f$eron *$* inita(o* e*pecia=e*,
co&o aB$e= enc$entro en Ca*par Ca&po*- No e*t$ieron *o=o* en e*a* c)ar=a*, *ino
B$e f$eron ro(ea(o* por Pern (e &$c)o* otro* (iri7ente* L$eni=e*, ario* (e =o*
c$a=e* =i(era?an a$t%ntico* N*e==o* (e 7o&aN, e*tr$ct$ra* ac8a*- Fa?8a $no*
cinc$enta Lene* aB$e= *A?a(o 1 (e *eptie&?re en =a ca*a (e= Cenera=, B$ien =o*
init a pre*entar*e $no por $no H a rea=iMar $na corta e4po*icin- Fir&enic) f$e
$no (e =o* B$e &A* )a?=aron, *o?re =a *it$acin po=8tica (e= pa8* H (e =a re7in, =a*
a=ianMa*, =a con($ccin (e= Moi&iento H =a =i?eracin naciona=-
Q"De B$% =i?eracin no* e*tA )a?=an(o' E= pa8* e*tA tan (e*tr$i(o B$e
pri&ero (e?e&o* recon*tr$ir=o- A =a 7eneracin (e $*te(e* =e* a a tocar =i?erar=o,
pero no *e p$e(e =i?erar $n conL$nto (e r$ina* Q=o interr$&pi Pern, a&a?=e pero
cortante-
Era ei(ente B$e a Pern e*e Loen no =e (e*perta?a &$c)a *i&pat8a3
tanto era a*8 B$e trata?a (e (ar=e* aire a otro* (iri7ente* L$eni=e*, por eLe&p=o a
$no (e =o* N)i*trico*N, Enar E= Oa(ri, NCac)oN, B$e )a?8a pa*a(o &$c)o* aJo* en
pri*in ($rante =a (icta($ra-
Q"C&o =e a' A $*te( *8 B$e =o trataron &a=-
QCo&o a to(o*, Cenera=- F$e $na e*pecie (e ?eca B$e no* (ieron para
B$e co&p=etAra&o* n$e*tra for&acin (e peroni*ta*--- Io repre*ento a =a* F$erMa*
Ar&a(a* Peroni*ta*, pero B$iero ac=arar B$e =a* FAP *e )an (ii(i(o H B$e Ho e*toH
acA por =a* FAP.5; (e Oct$?re---
QA), *8, *on c$e*tione* (e no&?re*, (e *e==o*, (e 7r$po*- E*o e* p$ro
7r$po- FaH aB$8 &$c)o* 7r$po*, "e* to(o 7r$po' Qconte*t Pern, 7$iJAn(o=e $n
oLo-
L$e7o, Pern reiter B$e =a K$ent$( Peroni*ta (e?8a or7aniMar*e H e=e7ir
*$* a$tori(a(e* (e*(e =a* ?a*e*- Lo cierto e* B$e, (e*contento con e= 7r$po
=ar7a&ente &aHoritario, e= B$e re*pon(8a a Montonero*, Ha no i&p$=*a?a =a
creacin (e =a K$ent$( co&o c$arta ra&a (e= Moi&iento-
E= enc$entro ter&in con $na ec=%ctica c)ar=a (e Pern (e $no* einte
&in$to*-
QLo* otro* (8a* &e encontr% con $no* &$c)ac)o* B$e &e (iLeron! NFaH
B$e )acer e*to, )aH B$e )acer =o otroN- I entonce* Ho =e* (iLe! NSi $*te(e* B$ieren
5,<
)acer i7$a= B$e =o B$e )ace Sa=a(or A==en(e en C)i=e, &iren c&o =e a a A==en(e
en C)i=eN- FaH B$e an(ar con ca=&a- No *e p$e(e L$7ar con e*o porB$e =a reaccin
interna, H apoHa(a (e*(e af$era, e* *$&a&ente po(ero*a- Lo* in7re(iente* (e =a
reo=$cin *on *ie&pre (o*! *an7re H tie&po- Si *e e&p=ea &$c)a *an7re, *e
a)orra tie&po3 *i *e e&p=ea &$c)o tie&po, *e a)orra *an7re- No*otro* preferi&o*
$*ar e= tie&po, no 7a*tar *an7re in@ti=&ente- PorB$e, "B$% )$?i%ra&o* o?teni(o
con $na 7$erra cii=' "A=7o &A* (e =o B$e )e&o* o?teni(o' F$?i%ra&o* (e*tr$i(o
a= pa8*-
En *$ opinin, e= error N&$H 7ran(e (e &$c)a 7ente, entre e==o* (e &i
a&i7o Sa=a(or A==en(e, e* preten(er ca&?iar =o* *i*te&a*- E= *i*te&a e* $n
conL$nto (e ar?itrio* B$e for&an $n c$erpo! e*o e* e= *i*te&a, H a na(ie *e =e
oc$rra ca&?iar=o- Lo B$e )aH B$e ca&?iar, pa$=atina&ente, *on =a* e*tr$ct$ra* B$e
confor&an e= *i*te&a- E= *i*te&a a a re*$=tar ca&?ia(o c$an(o =a* e*tr$ct$ra* B$e
=o confor&an H (e*en$e=en =o )aHan &o(ifica(o- "C&o *e &o(ifica e*to' Dentro
(e e*ta actit$( n$e*tra )aH $n *o=o ca&ino, B$e e* =a =e7i*=acinN-
Ta&?i%n =e* (iLo B$e re*peta?a =a o=$nta( (e ca&?io, =a* intencione* H =o*
a=ore* (e =o* Lene*, pero =e* recor( B$e a@n =e* fa=ta?a e4periencia en =a
po=8tica H en e= 7o?ierno, H B$e e*e *a?er *e =o ten8an B$e tran*&itir =o* &A* ieLo*,
con %= a =a ca?eMa-
QUDio* &e =i?re *i a no*otro* *e no* oc$rre )acer=o* act$ar a $*te(e*
arrancAn(o=o* er(e*V UDio* &e =i?reV E* poner=o* en e= fraca*o a to(o*- Io &$c)a*
ece* reci?o a=7$na* co*a* B$e &e &an(an, e*crito* H cr8tica*, *o?re $na co*a H
otra, (e =o* &$c)ac)o*, con =a &A* ?$ena intencin (e= &$n(o, Upero (icen B$e e=
ca&ino B$e con($ce a= infierno e*tA e&pe(ra(o (e ?$ena* intencione*V
Pern e*t$o *$ti= a= a=ertar a =o* &ontonero* B$e *$ Moi&iento *=o
a(&it8a N$na $ni(a( a?*o=$ta (e prop*ito*- Ca(a $no p$e(e tener *$ i(ea, pero
tenien(o $n o?Letio co&@n3 *e p$e(e ca&inar por $n ca&ino o por otro, pero
*ie&pre tra* e= &i*&o o?LetioN-
E=o7i e= pape= (e =a* Nfor&acione* e*pecia=e*N, (e =a 7$erri==a parti(aria,
($rante =a (icta($ra &i=itar, pero ta&?i%n a=a? a =a L$ent$( (e =o* *in(icato*,
NB$e )iMo e= 5; (e Oct$?re 6(e 5:><, N- (e= A-9 porB$e =a otra L$ent$( e*ta?a
contra no*otro*! *a=8a to(o* =o* (8a* a tirar pie(ra* contra no*otro*- Io )e
c$erpea(o &A* pie(ra* a)8 B$e en to(a &i i(a- S8, era W=a L$ent$(W, =a L$ent$( (e
=a c=a*e &e(ia H $nier*itaria, B$e en e= principio no e*t$o con no*otro*N-
Pern *e7$8a *ien(o $n cr8tico a7$(o (e= *ocia=i*&o rea=, B$e %=
paran7ona?a a= capita=i*&o =i?era=, e= *oporte (e= otro i&peria=i*&o (o&inante, =o*
E*ta(o* Uni(o*, H no pen*a?a para na(a en enca?eMar $na reo=$cin- En (icie&?re
(e 5:;2, c$an(o Ha )a?8a $e=to a =a Ca*a Ro*a(a, C$*tao Cara?a==o, B$e era e=
*ecretario t%cnico (e =a Pre*i(encia, =o encontr =eHen(o $n e4ten*o art8c$=o (e 6a
5,,
Hpinin con e= t8t$=o NSe eB$iocan =o* W&$c)ac)o*W! Pern no e* *ocia=i*ta *ino
L$*ticia=i*taN-
QDoctor Cara?a==o, "=eH e*te art8c$=o'
QS8, pre*i(ente-
Q"I B$% =e parece'
QB$eno, &e parece intere*ante-
QE*tA &$H ?ien, (i*tri?@Han=o en to(a* =a* $ni(a(e* ?A*ica*- Io Ha )ice =a
reo=$cin! f$e en e= c$arenta H cinco, con =o* *in(icato*, =o* conenio* co=ectio*,
e= *a=ario &8ni&o, =a L$*ticia =a?ora=--- UNo *e p$e(e )acer $na reo=$cin to(o* =o*
(8a*V La reo=$cin B$e )ice ni =a (icta($ra =a p$(o ?orrar- A)ora, )aH B$e
&antener e= *i*te&a e ir &eLorAn(o=o pa$=atina&ente-
L$e7o (e =a re$nin con Pern, Fir&enic) f$e a =a *e(e (e =a K$ent$(
Peroni*ta, en =a ca==e C)i=e a= 5>00, (on(e )a?8a ario* co&paJero* (e 7$ar(ia
porB$e e= =oca= Ha )a?8a *i(o a&etra==a(o (o* ece*- Foracio ConMA=eM era $no (e
=o* B$e e*ta?an a==8 a =a* (o* (e =a &a(r$7a(a (e= (o&in7o : (e *eptie&?re (e
5:;2, c$an(o ==e7 NE= PepeN-
QDe*p$%* &e toc )a?=ar a &8 H =e cont% $na ?$ena *anata a Pern-
ConMA=eM rec$er(a B$e e*a fra*e no =e caH ?ien-
QPra&o* co&o einte per*ona* H Fir&enic) e*ta?a contento, e4cita(o,
=$e7o (e =a re$nin con Pern- La fra*e &e *orpren(i no &$H a7ra(a?=e&ente,
co&o $na fa=ta (e re*peto por Pern- Io &e *ent8a en7=o?a(o por Pern, ten8a $n
co&pro&i*o con Montonero* pero para &8 =a po=8tica *e )ac8a con &oi=iMacione*
&a*ia*, con (e?ate*, con tra?aLo *ocia=- Ten8a einti*iete aJo* H con*i(era?a a
Pern $n 7ran po=8tico3 Ho era &A* peroni*ta B$e e= pro&e(io (e =o* &$c)ac)o*
a$nB$e no )iciera (e e*o $na o?*erancia ec=e*iA*tica- Pen*a?a B$e en $n pa8*
co&p=eLo co&o =a Ar7entina no *e po(8a ap=icar e= cateci*&o (e =a* or7aniMacione*
ar&a(a* B$e to&an e= po(er H =$e7o e*ta?=ecen tri?$na=e* (e L$*ticia
reo=$cionaria- Me parec8a ?ien =a pr%(ica (e Pern (e a&p=io* ac$er(o*-
Fir&enic) nece*ita?a (e*a)o7ar*e H =e* recit =a* te*i* (e= (oc$&ento B$e
e*ta?an e=a?oran(o en =a Con($ccin Naciona= para e4p=icar =a f$*in con =a* FAR,
NLa Bi?=iaN-
QC=aro, no*otro* tene&o* B$e a$tocriticarno* porB$e )e&o* )ec)o
n$e*tro propio Pern, &A* a==A (e =o B$e e* rea=&ente- FoH B$e Pern e*tA acA no*
(a&o* c$enta (e B$e Pern e* Pern, H no =o B$e no*otro* B$ere&o*- Por eLe&p=o,
=o B$e Pern (efine co&o *ocia=i*&o naciona= no e* e= *ocia=i*&o *ino e=
L$*ticia=i*&o-
Para ConMA=eM, %*a* eran ree=acione* ine*pera(a*! )a*ta aB$e= &o&ento,
nin7@n Lefe &ontonero )a?8a e4pre*a(o tan c=ara&ente B$e =a Or7a ten8a
(iferencia* tan centra=e* H (ra&Atica* con Pern-
5,;
QPor to(o e*to, po*i?=e&ente Pern no* e a no*otro* co&o infi=tra(o*
i(eo=7ico*, pero no =o *o&o*- So&o* e= )iLo =e78ti&o (e= Moi&iento, *o&o* =a
con*ec$encia (e =a po=8tica (e Pern- En to(o ca*o, po(r8a&o* *er e= )iLo i=e78ti&o
(e Pern, e= )iLo B$e no B$i*o, pero e= )iLo a= fin-
5,1
Cap8t$=o 5,
CTMPORA, LA OPORTUNIDAD PERDIDA
Se aca# la ;oda.
Ko*% R$cci e= &arte* 50 (e L$=io (e 5:;2 en =a Sa=a (e
Perio(i*ta* (e =a Ca*a Ro*a(a a= anticipar en tre* (8a*
=a ren$ncia (e= pre*i(ente F%ctor K- CA&pora-
La* (iferencia* entre K$an Pern H =o* &ontonero* co&enMaron a
concretar*e apena* (8a* (e*p$%* (e =a* entrei*ta* en Ro&a H Ma(ri( con Mario
Fir&enic), Ro?erto Per(8a H Ro?erto #$ieto- I *e f$eron a&p=ian(o ($rante =o*
c$arenta H n$ee (8a* B$e ($r =a pre*i(encia (e F%ctor K- CA&pora, c$Ha ca8(a f$e
=e8(a por =o* Lene* reo=$cionario* co&o $n 7o=pe (e E*ta(o contra e==o*- La
ren$ncia (e CA&pora per&iti e= tercer tri$nfo e=ectora= (e Pern, B$e ==e7 con
$na noe(a( i&portante! e*ta eM =o* *in(icato*, con Ko*% R$cci a =a ca?eMa, f$eron
=o* prota7oni*ta* (e =a ca&paJa, to&an(o e= =$7ar B$e )a?8a oc$pa(o =a K$ent$(
Peroni*ta en =o* co&icio* (e )ac8a apena* *ei* &e*e*-
E= pri&er cortocirc$ito *e pro($Lo e= /2 (e a?ri= (e 5:;2, c$an(o tra*cen(i
B$e, en $n (i*c$r*o en e= *in(icato (e= ca=Ma(o, Ro(o=fo Ca=i&?erti *e )a?8a
&anife*ta(o en faor (e =a creacin (e N=a* &i=icia* (e =a K$ent$( Peroni*ta para =a
=i?eracin naciona=N-
Ca=i&?erti, NE= LocoN, era $no (e =o* ro*tro* &A* conoci(o*, $no (e =o*
NLetone*N, (e =a K$ent$( Peroni*ta, =a principa= a7r$pacin (e *$perficie (e
Montonero*- Fa*ta )ac8a $no* &e*e*, )a?8a *i(o $no (e =o* (iri7ente* preferi(o* (e
Pern 7racia* a $na c$i(a(a &eMc=a (e inte=i7encia, (e*parpaLo H cini*&o B$e
(iert8a a= anciano Cenera=- K$nto con R$cci, era $no (e =o* @nico* B$e *e ani&a?an
a car7ar=o- Po(8a (ecir=e, con $na &$eca (e fin7i(o (e*a7ra(o! NCenera=, UB$%
anti7$o B$e e* $*te(VN, c$an(o =o e8a con Mapato* ?ico=ore*- Pern ==e7 a
no&?rar=o *$ (e=e7a(o ante =a K$ent$(3 por e*o *e &o=e*t &$c)o c$an(o =$e7o
Ne= LocoN f$e a er=o a Ma(ri( para contar=e B$e *e )a?8a )ec)o &ontonero- NIo =o
en8o co&o &i (e=e7a(o ante e==o* H %= $e=e co&o e= (e=e7a(o (e e==o* ante &8N,
=e co&ent a otro (e *$* a*i($o* i*itante*-
5,:
La* (ec=aracione* (e Ca=i&?erti a faor (e =a* &i=icia* L$eni=e* ar&aron $n
re$e=o en e= frente &i=itar, (on(e )a?8a ario* Lefe* B$e *e re*i*t8an a tra*pa*ar e=
7o?ierno a CA&pora H a= peroni*&o- Uno (e =o* B$e =e *a=ieron a= cr$ce f$e e=
(irector (e= Co=e7io Mi=itar, e= 7enera= (e ?ri7a(a Kor7e Rafae= Vi(e=a- E= /, (e a?ri=
a =a noc)e, CA&pora iaL a Ma(ri( L$nto a= *ecretario 7enera= (e= Moi&iento, K$an
Man$e= A?a= Me(ina, para repa*ar =o* no&?ra&iento* &A* i&portante* H re*o=er =a
cri*i* con =o* &i=itare*- Ca=i&?erti )a?8a o=a(o $na* )ora* ante*, con otro (iri7ente
L$eni=, Kor7e O?ei(, (i*p$e*to a (efen(er *$ ca?eMa- A=7$no* con*pic$o* (iri7ente*
(e =a (erec)a peroni*ta, co&o e= teniente corone= retira(o Kor7e O*in(e, Nor&a
Oenne(H H A=?erto Ca&po*, o=fatearon *an7re ene&i7a H f$eron a pre*ionar a=
Cenera=- Era e= Moi&iento en accin- E= /; (e a?ri=, =$e7o (e *$ pri&era re$nin
con Pern, CA&pora *a=i a (e*&entir =a creacin (e &i=icia* pop$=are*- A= (8a
*i7$iente )$?o $na c$&?re con to(a* =a* parte* intere*a(a*, (on(e, con =a enia (e
Pern, O*in(e, Oenne(H H Ca&po* *e (e(icaron a ap$=ear a Ca=i&?erti por *$*
(ec=aracione* H, (e pa*o, a c$e*tionar a A?a= Me(ina por =a (errota en =a *e7$n(a
$e=ta (e= 5< (e a?ri= (e *$ can(i(ato a *ena(or por =a Capita=, e= naciona=i*ta
Marce=o SAnc)eM Soron(o, B$ien )a?8a *i(o enci(o por e= ra(ica= Fernan(o (e =a
R@a- E*a ictoria &arc e= inicio (e =a e4ten*a carrera po=8tica (e De =a R@a, a B$ien
(e tan Loen B$e era =e (ec8an NC)$peteN- Por =a tar(e, *a=i LpeM Re7a a an$nciar
a =o* perio(i*ta* e= re*$=ta(o (e =a (i*p$ta!
QE= Cenera= pi(i H )a acepta(o =a ren$ncia (e Ro(o=fo Ca=i&?erti co&o
(e=e7a(o naciona= (e =a K$ent$( Peroni*ta-
A?a= Me(ina *e *a=, pero *$ inf=$encia B$e( &$H re($ci(a-
La ca8(a (e Ca=i&?erti enoL a =o* &ontonero*- A@n )oH Fir&enic) *i7$e
)a?=an(o (e =a Nt8pica encerronaN B$e =e )icieron en Ma(ri(-
CA&pora &ant$o otro* enc$entro* con Pern H retorn e= 20 (e a?ri= a
B$eno* Aire*- La re=acin entre e= VieLo H e= T8o *e7$8a a =a* &i= &arai==a*- NCon e=
(octor CA&pora no* enten(e&o* con *=o &irarno*N, =o e=o7i Pern c$an(o =o
(e*pi(i en P$erta (e Fierro, frente a =o* perio(i*ta*- Eran =o* tie&po* en B$e
Pern (ec8a B$e Na)ora e= B$e corta e= *a=a&e e* e= (octor CA&poraN-
Por *$ =a(o, e= pre*i(ente e=ecto =o ==a&a?a N&i Lefe H a&i7o, e= 7enera=
PernN- La =ea=ta( era e= atri?$to B$e =o )a?8a (i*tin7$i(o *ie&pre, pri&ero con
Eita H a)ora con Pern, H por e*o )a?8a *i(o (e*i7na(o a= frente (e =a fr&$=a
L$*ticia=i*ta, en ree&p=aMo (e= Cenera= pro*cripto- Un c)i*te cr$e= (e*cri?8a e*a
*it$acin!
QPern *e e*tA afeitan(o H (e*(e e= ?aJo =e pre7$nta a CA&pora, B$e =o
e*pera?a af$era con $na toa==a! N"#$% )ora e*, (octor CA&pora'N- NLa B$e $*te(
B$iera, Cenera=N, e* =a re*p$e*ta-
5;0
CA&pora ==e7 a B$eno* Aire* e= 5S (e &aHo (e 5:;2 con $na *a?ro*a
noe(a(!
QPern re7re*arA pronto a= pa8*-
To(a8a Pern =$c8a &$H c&o(o en e= traLe B$e *e )a?8a (i*eJa(o!
re7re*ar8a a =a Ar7entina para rec$perar e= cariJo pop$=ar H *$ 7ra(o &i=itar, pero
(eLar8a B$e CA&pora oc$para =a pre*i(encia &ientra* %= *e conert8a en e=
er(a(ero po(er (etrA* (e= trono-
QIo &e con*i(ero $n ar7entino &A* B$e $n L$*ticia=i*ta- Me re*ero $na
tarea (e coor(ina(or, (e &ana7er, co&o (icen a)ora, para )acer $n ?=oB$e (e
f$erMa* e i(ea* a= *ericio (e= pa8*-
CA&pora a*$&i e= /< (e &aHo (e 5:;2 H =o* &ontonero* re*$=taron &$H
?eneficia(o* en e= n$eo e*B$e&a (e= po(er po=8tico!
CoMa?an (e $na ?$ena ==e7a(a a= f=a&ante pre*i(ente, a tra%* (e
*$ )iLo H *ecretario pria(o, F%ctor Pe(ro, NFiLit$*N para a&i7o* H
ene&i7o*3 e= &ini*tro (e= Interior, E*te?an NBe?eN Ri7)i, co&paJero (e
F%ctor Pe(ro en e= Liceo Mi=itar H en =a Fac$=ta( (e Derec)o (e =a UBA H *$
*ocio en $n e*t$(io L$r8(ico, H e= *ecretario 7enera= (e =a Pre*i(encia, Mario
CA&pora, e= inf=$Hente *o?rino pre*i(encia=- Lo* tre* for&a?an e= c8rc$=o (e
)ierro (e= n$eo &an(atario-
Po(8an contar con e= canci==er, K$an Car=o* P$i7, H con *$ eB$ipo-
Ten8an $na e4ce=ente re=acin con e= tit$=ar (e E($cacin, e= &%(ico
Kor7e Taiana! *$ )iLo, Kor7e, pertenec8a a =a Or7a, H ario* &i=itante*
oc$pa?an p$e*to* i&portante* en e= &ini*terio-
Eran a=ia(o* (e a= &eno* *ei* 7o?erna(ore*, entre e==o* =o* (e
B$eno* Aire*, Cr(o?a, Men(oMa H Santa Cr$M-
Z Le* re*pon(8an entre einte H treinta (ip$ta(o*-
E= icepre*i(ente pri&ero (e= Sena(o H *e7$n(o )o&?re en =a
*$ce*in pre*i(encia= era A=eLan(ra D8aM Bia=et, t8o (e Ma7(a=ena D8aM
Bia=et, B$e era =a e*po*a (e Mario CA&pora- S$ )er&ano, A7$*t8n D8aM
Bia=et, inte7rar8a =a Corte S$pre&a (e K$*ticia-
Pa*aron a contro=ar =a* principa=e* $nier*i(a(e* (e= pa8*, inc=$i(a =a
UBA-
Se ==ea?an &$H ?ien con e= n$eo Lefe (e= EL%rcito, e= 7enera= Kor7e
Carca7no, H con a=7$no* &ie&?ro* (e *$ E*ta(o MaHor, en e*pecia= con =o*
corone=e* Ce*io H Da==a Tea-
Manten8an $na ?$ena re=acin con e= *ecretario 7enera= (e=
Moi&iento, K$an Man$e= A?a= Me(ina, e= )er&ano (e Fernan(o, e= pri&er
5;5
Lefe (e Montonero*- K$an Man$e= *e7$8a *ien(o $n naciona=i*ta (e (erec)a,
pero 7$ar(a?a $n 8nc$=o (e re*peto H confianMa con =a Or7a-
Ten8an $n ene&i7o potencia=&ente &$H pe=i7ro*o en e= 7a?inete! LpeM
Re7a, a= frente (e Biene*tar Socia=, e= &A* peroni*ta (e =o* &ini*terio*, pero po(8an
co&pen*ar con e= otro )o&?re f$erte (e= e=enco, e= tit$=ar (e Econo&8a, Ko*% Ber
Ce=?ar(, B$ien por *$ for&acin (e iMB$ier(a H por *$* contacto* internaciona=e*,
en e*pecia= con =a Unin Soi%tica, =o* &ira?a con ?$eno* oLo*- A(e&A*, Ce=?ar(
conta?a con $n par (e re=acione* co&$ne* con =o* &onto*, co&o e= a*cen(ente
?anB$ero Dai( Craier, $n &i*terio*o per*onaLe B$e era $no (e *$* a*e*ore* H
B$e ta&?i%n )a?8a *i(o f$ncionario (e =a (icta($ra en Biene*tar Socia=- E= Mini*terio
(e Tra?aLo )a?8a B$e(a(o para Ricar(o Otero, $n )o&?re (e LorenMo Mi7$e=, para
7ran (i*7$*to (e R$cci, H e*a (ii*in en =a N?$rocracia *in(ica=N ta&?i%n po(8a *er
aproec)a(a por =o* &ontonero* con $n poco (e a*t$cia-
Pero =o* &ontonero* *e *ent8an $r7i(o* por =a reo=$cin *ocia=i*ta H no
a=oraron (e&a*ia(o e*o* e*pacio* po=8tico*, *e7@n ea=@a Santia7o D8aM OrtiM,
B$ien )a?8a enca?eMa(o =a =i*ta (e (ip$ta(o* en =a Capita= H B$e, a$nB$e no
pertenec8a a =a Or7a, ten8a &$H ?$ena* re=acione* con e==o*-
QPern =e (io &$c)o aire a =a K$ent$( (e*(e Ma(ri( H, co&o era =a ra&a
&A* (inA&ica (e= Moi&iento, t$o $n 7ran prota7oni*&o ($rante =a ca&paJa (e
CA&pora- Pero por $na &a=a a(&ini*tracin (e *$* f$erMa* =a K$ent$( per(i
rApi(a&ente *$ oport$ni(a(- Co&eti errore* po=8tico* co&o no (e*ar&ar*e a=
pa*ar e= pa8* a =a (e&ocracia o *e7$ir con $n (i*c$r*o ra(ica=iMa(o- Creo B$e =a
K$ent$( no apreci ?ien =a* re=acione* (e f$erMa* (entro (e= Moi&iento! creH
B$e ten8a &A* f$erMa B$e =a B$e rea=&ente ten8a- I e*o B$e Pern =e* )a?8a (ic)o
en Ma(ri( B$e e= tra*a*a&iento 7eneraciona= (e= B$e %= )a?=a?a no *i7nifica?a B$e
po(8an tirar $n ieLo por =a entana to(o* =o* (8a*-
En e*e &arco, no aproec)aron =a po*i?i=i(a( (e en)e?rar ac$er(o*
po=8tico* con CA&pora H *$ c8rc$=o A$=ico, a =o* B$e con*i(era?an, peHoratia&ente,
$no* Nrefor&i*ta*N-
De ac$er(o con Ro?erto Per(8a, NE= Pe=a(o Car=o*N, =o* er(a(ero*
pro?=e&a* con Pern co&enMaron aB$e= /< (e &aHo por =a noc)e c$an(o, =$e7o (e=
(i*c$r*o (e CA&pora a =a P=aMa (e MaHo co=&a(a, =a K$ent$( Peroni*ta conoc
(e*(e e= ?a=cn (e =a Ca*a Ro*a(a a &arc)ar )acia =a cArce= (e Vi==a Deoto para
e4i7ir =a =i?erta( (e =o* 7$erri==ero* pre*o*- A*8 =o )icieron &$c)o* con (o*
con*i7na* e4c=$Hente*!
QUE= T8o pre*i(ente, =i?erta( a =o* co&?atiente*V
QUPri&era =eH i7ente, =i?erta( a =o* co&?atiente*V
5;/
A =a* /0 Ha )a?8a &A* (e treinta &i= per*ona* ro(ean(o =o* &$ro* (e =a
cArce=, B$e a=oLa?a a $no* ciento oc)enta pre*o* (e Montonero*, =a* FAR, =a* FAP H
e= ERP- Ca*i to(o* Ha )a?8an *i(o L$M7a(o* H con(ena(o* por =o* tri?$na=e*
e*pecia=e* or7aniMa(o* ($rante =a (icta($ra, por (e=ito* enc$a(ra(o* en =a* =eHe*
B$e repri&8an a =a 7$erri==a, a =a N*$?er*inN- La &anife*tacin *orpren(i a
CA&pora reci?ien(o a =a* (e=e7acione* e4tranLera* para $na cena (e 7a=a- S$*
co=a?ora(ore* Ha )a?8an acor(a(o con to(o* =o* ?=oB$e* =e7i*=atio*, inc=$i(o* =o*
&A* (erec)i*ta*, $n paB$ete (e tre* =eHe* B$e inc=$8a $na a&ni*t8a a&p=ia H
7enero*a para to(o* aB$e==o* B$e po(8an *er con*i(era(o* pre*o* po=8tico*, =a
(ero7acin (e =a* =eHe* B$e repri&8an a =a 7$erri==a H =a e=i&inacin (e =o*
tri?$na=e* e*pecia=e*- Fa?8an =o7ra(o ta&?i%n $n con*en*o *o?re =o* tie&po*! =a
apro?acin (e e*a* =eHe* *er8a &$H rApi(a para B$e e= n$eo 7o?ierno no
co&enMara con *e&eLante o==a a pre*in- Se nece*ita?a a= &eno* $n (8a, pero =a*
enferoriMa(a* co=$&na* L$eni=e* B$e a&enaMa?an con to&ar =a cArce= (e Deoto
no e*ta?an (i*p$e*ta* a e*perar &A*, co&o e*ta?a co&pro?an(o in situ A?a=
Me(ina, to(a8a *ecretario 7enera= (e= Moi&iento, B$e ==a&a?a por te=%fono a=
f=a&ante &ini*tro (e= Interior, Ri7)i-
QBe?e, e*to e* incontro=a?=e- FaH B$e =ar7ar a =a 7ente Ha-
QPero K$an, &aJana *a=e =a =eH en e= Con7re*o-
QNo )a?rA &aJana *i no *a=en )oH- A(e&A*, e* =o B$e pro&eti&o* en =a
ca&paJa-
A =a* // Ha eran cinc$enta &i= =o* B$e 7o=pea?an =a* p$erta* (e= pena=-
CA&pora B$er8a B$e =a =i?eracin f$era por $na =eH (e a&ni*t8a B$e e4pre*ara e=
for&i(a?=e con*en*o po=8tico a=canMa(o, pero ante e= apriete (e =o* &ontonero* H (e
=a* otra* or7aniMacione* 7$erri==era* t$o B$e or(enar B$e =e prepararan a to(a
e=oci(a( $n (ecreto (e in($=to- P$(o fir&ar=o a =a* /2, H &in$to* (e*p$%*
co&enMaron a *a=ir =o* pri&ero* einte pre*o*- A =a &a(r$7a(a, c$an(o =a &aHor8a
(e =o* &anife*tante* Ha *e )a?8a retira(o, =a po=ic8a c)oc io=enta&ente con
7r$po* B$e B$er8an to&ar =a cArce=- E= *A?a(o /, (e &aHo e= Con7re*o, ro(ea(o
por otra feroro*a &oi=iMacin, *ancion por $nani&i(a( =a LeH (e A&ni*t8a-
M$c)o* perio(i*ta* &ontaron 7$ar(ia en P$erta (e Fierro porB$e B$er8an
*a?er B$% pen*a?a Pern (e to(o e*to, pero e= Cenera= no *e (eL er- NA Pern no
=e 7$*t =o (e Deoto, pero no*otro* no po(8a&o* e*perar porB$e ten8a&o* $n
co&pro&i*o! ni $n (8a (e 7o?ierno pop$=ar con pre*o* po=8tico*N, c$enta Per(8a-
NLa* po*i?i=i(a(e* eran in($=tar o repri&ir, =o B$e no* (eL *in a=ternatia-
E* ei(ente B$e =o B$e oc$rri e*a noc)e perL$(ic a= 7o?ierno, H (e?e *er car7a(o
en =a c$enta (e B$iene* forMaron =a *it$acinN, co&enta Ri7)i-
La =i?eracin (e =o* 7$erri==ero* pre*o* *e )a?8a )ec)o (e $na &anera B$e
no po(8a *ino enoLar a Pern Ha B$e contra(ec8a p$nt$a=&ente =a* (irectia*
5;2
e4pre*a(a* a CA&pora en $na carta enia(a e= // (e &aHo, tre* (8a* ante* (e =a
a*$ncin!
QCreo B$e, )a*ta to&ar rea=&ente e= po(er, (e?e&o* tratar por to(o* =o*
&e(io* (e act$ar con $na pr$(encia, *i *e p$e(e, e4a7era(a, para (ar =a *en*acin
(e $na rea= con*i(eracin (e =a* in*tit$cione*, a$nB$e =o* )o&?re* (e =a* &i*&a*
no* &ereMcan por e= &o&ento =a &aHor (e*confianMa H e= &aHor rec)aMo- FaH B$e
(e*p=$&ar a =a 7a==ina *in B$e 7rite-
Pern *e7$8a &o*trAn(o*e &e(i(o en *$* a&?icione* H con Ani&o (e
aH$(ar a =a con*o=i(acin (e= 7o?ierno (e CA&pora!
QSo?re &i iaLe a =a Ar7entina, en =a pri&era B$incena (e L$nio, =o (eLo a
*$ re*o=$cin- U*te( &e (irA c&o H c$An(o =o (e?o )acer- Io *oH parti(ario (e no
)acer &$c)o e*co&?ro H (e tratar (e )acer=o *in pert$r?acione* in@ti=e* B$e, para
$n 7o?ierno B$e *e inicia, p$e(an *er perL$(icia=e*- De*p$%*, $*te(e* a==8 &e to&an
por *$ c$enta H )acen =o B$e B$ieren-
La Npri&aera ca&pori*taN n$nca p$(o *acar*e (e enci&a =a i&a7en
catica (e aB$e==a noc)e (e= /< (e &aHo, c$an(o =a* &oi=iMacione* L$eni=e*
apretaron a= f=a&ante 7o?ierno H (eci(ieron =a for&a en B$e *er8an =i?era(o* =o*
pre*o* po=8tico*, no *=o en Vi==a Deoto *ino ta&?i%n en otro* pena=e* (e= pa8*-
E*a* &$c)e($&?re* f$eron i*ta* co&o a$t%ntica* N&ontonera*N! &a*a*
?ar$==enta*, t$&$=t$o*a*, pe=i7ro*a* H io=enta*, por ?$ena parte (e =o* &e(io* (e
co&$nicacin H (e =a opinin p@?=ica- Lo cierto e* B$e, *i ?ien caH e= n@&ero (e
a*e*inato*, to(o* =o* 7r$po* 7$erri==ero* a$&entaron =o* *ec$e*tro* (e e&pre*ario*
H otra* for&a* (e=ictia* para reca$(ar fon(o*3 =o* &ontonero* otor7aron $na
tre7$a a$nB$e a(irtieron B$e *e7$ir8an ar&a(o*, i7i=an(o =a &arc)a (e= 7o?ierno
pop$=ar, H e= ERP rec)aM e= pe(i(o (e ce*e (e= f$e7o for&$=a(o por e= n$eo
pre*i(ente (e?i(o a B$e N*$* &e(i(a* no an contra e= *i*te&aN- Por *i f$era poco,
apareci $na n$ea for&a (e apriete! =a* oc$pacione*- PrActica&ente, to(o* =o*
*ectore* (e= Moi&iento *e (e(icaron a to&ar )o*pita=e*, e*c$e=a*, &ini*terio*,
ce&enterio*, e&i*ora* (e ra(io H (e&A* or7ani*&o* e*tata=e*- La* oc$pacione*
ta&?i%n inc=$Heron e&pre*a* pria(a*, (e*(e e= A=ear Pa=ace Fote= )a*ta =a fA?rica
(e pint$ra* A=?a- Lo* o?Letio* eran aria(o*! i?an (e*(e a$&ento* *a=aria=e* H =a
a(opcin (e n$eo* rit&o* (e pro($ccin )a*ta e= ca&?io (e a$tori(a(e* o =a
*ancin (e $n Lefe ne7rero- To(o e*o contri?$H a $na *en*acin 7enera=iMa(a (e
$n ac8o (e po(er-
NLa* pri&era* *e&ana* (e CA&pora f$eron )orri?=e*, con oc$pacione*,
*ec$e*tro*, a*e*inato*- E= ?=oB$e (e (ip$ta(o* (e= peroni*&o era $n 7ran conf=icto
per&anenteN, rec$er(a D8aM OrtiM-
En aB$e= &o&ento, C$*tao Cara?a==o era e= Lefe (e a*e*ore* (e Ce=?ar(,
en Econo&8a-
5;>
QA Ce=?ar( no =e 7$*ta?a e= (e*or(en (e= 7o?ierno (e CA&pora- Le )a?8an
oc$pa(o e= In(ec H e= Mini*terio (e O?ra* H Sericio* P@?=ico*, (on(e ca*i tiraron
por =a entana a= &ini*tro Foracio \$?iri, H =e enia?a ca?=e* to(o* =o* (8a* a Pern
B$eLAn(o*e! NA*8 no *e p$e(e 7o?ernarN, (ec8a- I Pern, B$e =e ten8a $na confianMa
cie7a, coinci(8a- Por to(o e*e (e*pe=ote, Pern (eci(e o=er a= pa8*-
E= 5> (e L$nio )a?8a ciento oc)enta oc$pacione*, treinta H *ei* en =a Capita=
Fe(era= H ciento c$arenta H c$atro en e= interior, *e7@n =a* cifra* oficia=e*- AB$e=
(8a, CA&pora e&?arc r$&?o a Ma(ri( (e i*ita oficia= a E*paJa H para traer a=
Cenera= a *$ Nre7re*o (efinitio a =a PatriaN- A==8 p$(o co&pro?ar B$e =a re=acin
entre a&?o* *e )a?8a re*B$e?raLa(o nota?=e&ente H (e?i a*i*tir a ($ra*
repri&en(a* por *$ (e?i=i(a( en e= 7o?ierno, B$e inc=$Heron (e*aire* protoco=are*
co&o =a notoria a$*encia (e Pern a =o* acto* oficia=e* en )onor (e= pre*i(ente, B$e
f$eron enca?eMa(o* por e= 7enera=8*i&o Franci*co Franco- Pern o=8a a =a
Ar7entina con renoa(o* o?Letio*- NIo oH a to&ar e= po(erN, (iLo e= Cenera= ante*
(e *$?ir*e a= ain, *e7@n infor& e= /0 (e L$nio (e 5:;2 e= enia(o e*pecia= (e
3lar1n, K$=io A=7aJaraM-
Por aB$e==o* (8a*, Ro(o=fo Pan(o=fi tra?aLa?a en 6a Hpinin. Ante* (e= iaLe,
L$*to c$an(o e*ta?a preparan(o $na *e*$(a nota en =a B$e preten(8a anticipar con
c$A= &en*aLe ==e7ar8a e= =8(er, $no (e =o* co=a?ora(ore* &A* e*trec)o* (e Pern =o
==a& por te=%fono (e*(e Ma(ri(-
Q"#$% (ice e= perio(i*ta e*tre==a' "A B$e no a(iina c&o *erA e= (i*c$r*o
(e= Cenera= en EMeiMa'
QA&?i7$o, para contentar a to(o*-
QCero- Pern a a to&ar e= po(er, to(o e= po(er-
Q"C&o e* e*o'
QIa no a a a(&itir a =o* B$e %= con*i(era infi=tra(o*- Le oH a (ecir $na
fra*e c=ae (e *$ (i*c$r*o! NC$an(o =o* p$e?=o* a7otan *$ paciencia *$e=en )acer
tronar e= e*car&ientoN-
Pan(o=fi to(a8a =$ce *orpren(i(o por =a preci*in (e *$ f$ente-
QA partir (e EMeiMa, Pern co&ienMa a )a?=ar (e infi=tra(o*- DirA, por
eLe&p=o! NE*o* B$e cantan WPern, Eita, =a patria *ocia=i*taW, *i B$ieren e=
*ocia=i*&o )aH *ei* parti(o* *ocia=i*ta*, "por B$% no an a e*o* parti(o*' Son
infi=tra(o*N-
Apena* re7re* a= pa8*, Pern *e &o*tr &$H (ecepciona(o con CA&pora,
B$ien, en *$ opinin, Ha no =e a*e7$ra?a ni *iB$iera =a 7o?erna?i=i(a( (e= pa8*- E*
ca*i *e7$ro B$e Ha )a?8a (eci(i(o (e*p=aMar=o (e =a pre*i(encia aB$e= /< (e L$nio,
c$an(o Cara?a==o =o io por pri&era eM en =a ca*a (e Ca*par Ca&po*-
QMe =o pre*ent Ce=?ar(- Pern &e pi(i B$e =e ?rin(ara $n a*e*ora&iento
per*ona= en =o* principa=e* te&a* (e= 7o?ierno (e CA&pora, *o?re =o* B$e %= B$er8a
5;<
opinar- A &8 e*o no &e 7$*t &$c)o porB$e (e?8a *er $na tarea *ecreta, CA&pora
no ten8a B$e enterar*e3 era co&o a$(itar a= 7o?ierno, a*8 B$e intent% (ec=inar =a
re*pon*a?i=i(a(- NPero &i Cenera=, Ho *oH &A* $n t%cnico B$e $n po=8tico-N NMeLor,
porB$e B$iero opinione* o?Letia* H a(e&A* Ce=?ar( =o aa=aN, &e interr$&pi-
En $n &o&ento (e =a c)ar=a, Pern *e o=i )acia Ce=?ar( con fa*ti(io-
QCe=?ar(, "B$% pa*a B$e &i &$ca&a f$e a= a=&ac%n a co&prar po==o H no
)a?8a'
QCenera=, )aH paro (e ca&ione*, B$e cortan =a r$ta por =a B$e ienen =o*
po==o* (e*(e Entre R8o*-
Q"C&o p$e(e *er' Si B$ieren prote*tar, B$e aHan a =a CCT, pero no *e
p$e(e cortar $na r$ta- Pon7a $n *o=(a(o por ca&in H e*o *e re*$e=e en*e7$i(a-
La 7ente no (e?e carecer (e proi*ione*-
QNo *e preoc$pe, Cenera=, B$e &aJana a a e*tar to(o re*$e=to-
QUE*te CA&poraV "C&o p$e(e *er' No contro=a =a *it$acin-
A CA&pora =e B$e(a?a poco )i=o en e= carrete= H en poco* (8a* *e (e*arro==
$na inten*a pre*in (e*(e (i*tinto* *ectore* para B$e e= Npo(er rea=N, encarna(o en
e= Pern B$e Ha )a?8a $e=to (e= e4i=io H (e*pac)a?a en Ca*par Ca&po*, *e
acop=ara con e= Npo(er for&a=N, (e*e&peJa(o por $n CA&pora ca(a eM &A* (%?i=,
a= B$e *=o parec8an B$e(ar=e =o* *8&?o=o* (e =a pre*i(encia-
Se7@n *$ ?i7rafo Mi7$e= Bona**o, CA&pora H *$ ice, So=ano Li&a,
(eci(ieron ren$nciar e= > (e L$=io ($rante $na ten*a re$nin (e 7a?inete en Ca*par
Ca&po*, pre*iona(o* por LpeM Re7a- Bona**o (e*cri?e a CA&pora co&o $n
)o&?re (e principio*, &$H =ea=, B$e t$o =a 7ran(eMa (e a=eLar*e en for&a
Nin&e(iata e irreoca?=eN (e= car7o B$e )a?8a 7ana(o =e78ti&a&ente en =a*
e=eccione* (e= 55 (e &arMo, con e= @nico o?Letio (e )a?i=itar e= retorno a =a
pre*i(encia (e Pern porB$e *a?8a B$e %*e era e= (e*eo (e to(o* =o* B$e =o )a?8an
ota(o- E* $n p$nto (e i*ta co&parti(o por Ri7)i-
Pero K$=iAn Lica*tro tiene $na opinin (i*tinta!
QE* ei(ente B$e CA&pora *e aferr a= 7o?ierno! %= en8a a&a7an(o con
ren$nciar (e*(e ante* (e to&ar e= 7o?ierno, pero Uno ren$ncia?a n$ncaV Creo B$e
e= per*onaLe c=aro H c=ae (e =a ren$ncia (e CA&pora e* So=ano Li&a, B$e e* e= B$e
(efine =a *it$acin a= an$nciar p@?=ica&ente B$e tanto CA&pora co&o %= )a?8an
(eci(i(o (ar $n pa*o a= co*ta(o-
La fec)a (e =a ren$ncia (e= pre*i(ente H e= ice e*ta?a prei*ta para e=
*A?a(o 5> (e L$=io, pero t$o B$e *er anticipa(a $n (8a, para e= ierne* 52, porB$e
tanto Pern co&o R$cci H Victorio Ca=a?r, e= ice7o?erna(or (e B$eno* Aire* H
te*orero (e =a UOM, anticiparon e= crono7ra&a, ta= eM porB$e no e*ta?an *e7$ro*
(e B$e CA&pora c$&p=ir8a *$ pa=a?ra o ?ien porB$e, co&o a*e7$ra Bona**o,
?$*ca?an )$&i==ar=o H *acar=o (e =a Ca*a Ro*a(a =o &A* &a7$==a(o po*i?=e-
5;,
Pri&ero f$e Pern, B$ien e= &arte* 50 (e L$=io cit a= 7enera= Carca7no H =e
anticip! NVoH a )acer&e car7o (e= 7o?ierno H B$iero B$e e= EL%rcito =o *epa ante*
B$e na(ieN- A= (e*pe(ir a Carca7no, Pern (e*=iM ante =o* perio(i*ta* $na fra*e B$e
an$ncia?a e= (e*en=ace!
QPara =o7rar B$e capita=e* e4tranLero* *e ra(iB$en en e= pa8* )aH B$e
in*pirar confianMa-
AB$e= (8a, R$cci i*it a CA&pora en =a Ca*a Ro*a(a H =$e7o *e corri a =a
Sa=a (e Perio(i*ta*, (on(e (iLo B$e =a CCT ten8a N$na =8nea naciona=, pop$=ar H
cri*tianaN H act$a?a en f$ncin (e Na=7o B$e confor&a a to(o* =o* ar7entino*, a=
&ar7en (e c$a=B$ier actit$( *ectoria= H c=a*i*taN- Ratific N=a &A* a?*o=$ta H
(eci(i(a =ea=ta( )acia e= 7enera= PernN H re&at con $na (e *$* fra*e* t8pica*,
rot$n(a*!
QSe aca? =a Lo(a-
E= &i%rco=e* 55 (e L$=io, Ca=a?r =anM $na* (ec=aracione* &ort8fera*!
QE*tan(o e= 7enera= Pern en e= pa8* na(ie p$e(e *er pre*i(ente (e =o*
ar7entino* &A* B$e %=- Creo B$e tanto CA&pora co&o c$a=B$ier otro ar7entino
p$e(e a7ra(ecer =a *$erte (e )a?er ==e7a(o a oc$par e= =$7ar B$e &ereci(a&ente
(e?e oc$par Pern H (e?e e*tar &$H *ati*fec)o con )a?er e*ta(o (e*(e e= /< (e
&aHo )a*ta a)ora H ?rin(ar=e a= 7enera= Pern =o B$e =e corre*pon(e-
E= L$ee* 5/ (e L$=io f$e $n (8a erti7ino*o, po?=a(o (e re$nione* H
tra*cen(i(o*- E= enc$entro &A* i&portante oc$rri a= &e(io(8a en =a CCT, ($rante
$n a=&$erMo ofreci(o por R$cci a =o* =e7i*=a(ore* (e e4traccin *in(ica=, en e= B$e
ta&?i%n participaron =o* tit$=are* (e= Sena(o, A=eLan(ro D8aM Bia=et, H (e Dip$ta(o*,
Ra@= La*tiri- S$ (i*c$r*o p$*o a CA&pora contra =a pare(-
QLa centra= o?rera =$c) ($rante (iecioc)o aJo* por $n o?Letio B$e,
in($(a?=e&ente, tiene e= no&?re (e K$an Pern- C$an(o p=antea&o* o c$an(o
*eJa=a&o* e= e*=o7an NPern a= po(erN nat$ra=&ente e==o encierra $n conteni(o B$e
(e?e conertir*e en rea=i(a(, a= B$e no*otro*, (e*(e =a CCT, a&o* a aportar to(o*
=o* e*f$erMo*, to(o e= pe*o (e *$ or7aniMacin para B$e e*to *e conierta en
rea=i(a(-
L$e7o (e= a=&$erMo, R$cci re$ni a= con*eLo (irectio (e =a CCT, B$e *e
(ec=ar en *e*in per&anente- Lo* r$&ore* in(ica?an B$e =o* *in(ica=i*ta* )a?8an
(a(o =a or(en (e &oi=iMar a =o* tra?aLa(ore* )acia =a re*i(encia (e Ca*par Ca&po*
para N==ear a Pern a= 7o?iernoN, en $na r%p=ica (e= 5; (e oct$?re (e 5:><- La*
$*ina* ta&?i%n a*e7$raron B$e *e en8a $n paro para forMar =a ren$ncia (e
CA&pora, B$e, por *$ =a(o, era e= eLe (e &@=tip=e* re$nione* con *$* co=a?ora(ore*
en =a Ca*a Ro*a(a- A =a* 5;, CA&pora *e tra*=a( a Ca*par Ca&po*, )acia (on(e
ta&?i%n coner7ieron R$cci, Ce=?ar(, Ri7)i, Taiana H La*tiri, entre otro*- Una
&(ica canti(a( (e &ni?$* con &anife*tante* (e =a UOM co&enM a (ar $e=ta*
5;;
por =a re*i(encia (e Pern cantan(o! NUPern, Eita, =a patria peroni*taVN- Pern *e
*inti o?=i7a(o a *a=ir a $na peB$eJa terraMa (e*(e (on(e =o* *a=$( con =o* ?raMo*
a?ierto*! NUCracia*, &$c)ac)o*VN- A =a* 5:-5<, R$cci eni a =o* perio(i*ta* $n
pape=ito con *=o tre* pa=a?ra*! NNo )aH paroN- Una )ora H &e(ia (e*p$%*,
CA&pora a?an(on =a ca*a con e4pre*in a?ati(a H *in )acer (ec=aracione*- Na(ie
)a?= )a*ta B$e a =a* //-20 So=ano Li&a (eL *$ (e*pac)o en e= Sena(o H enfrent,
(e ?$en )$&or, =a* pre7$nta* (e =o* perio(i*ta* acre(ita(o* en e= Con7re*o-
Q"Vienen a pre7$ntar&e =o B$e Ha *a?e to(o e= &$n(o' MaJana a =a*
oc)o en =a Ca*a Ro*a(a e= (octor CA&pora H Ho fir&are&o* L$nto* n$e*tra*
ren$ncia*, B$e *on in(ec=ina?=e*- E= 7enera= Pern *erA can(i(ato a pre*i(ente- E=
(ip$ta(o La*tiri *erA e= pre*i(ente interino- E= o?Letio e* per&itir B$e e= p$e?=o
ar7entino ote a *$* can(i(ato*- E= 7enera= Pern era $na fi7$ra eta(a3 a)ora =o
po(rAn otar =i?re&ente-
Reci%n en =a &a(r$7a(a (e= ierne* 52 (e oct$?re, a =a 5-20, CA&pora
confir& =a pri&icia (e So=ano Li&a, a= *a=ir (e =a Ca*a Ro*a(a-
QFoH pre*entar% &i ren$ncia a =a pre*i(encia (e =a Nacin-
R$cci e*c$c) e= (i*c$r*o (e (e*pe(i(a (e CA&pora *enta(o en =a pri&era
fi=a (e= Sa=n B=anco, cr$Ma(o (e ?raMo* H pierna*- E*ta?a contento c$an(o *e
encontr con a=7$no* perio(i*ta*-
QCA&pora e*t$o &$H ?ien! interpret e= (e*eo (e= p$e?=o- To(o f$e &$H
e*pontAneo, *in pre*ione* (e nin7@n tipo-
De in&e(iato, en e= Con7re*o, Ra@= La*tiri, cinc$enta H *iete aJo*, Herno
(e LpeM Re7a, *e conirti en e= n$eo pre*i(ente- F$e e= t$rno (e =a* ?arra*
*in(ica=e*, B$e (e*(e =a* 7ra(a* at$r(ieron a to(o* =o* =e7i*=a(ore* con e= 7rito
preferi(o! NUPern, Eita, =a patria peroni*taVN- La*tiri, B$e enfatiM B$e *$ @nico
o?Letio era con($cir e= proce*o e=ectora=, ratific a to(o* =o* &ini*tro* (e CA&pora
&eno* a Ri7)i H a P$i7, B$e f$eron ree&p=aMa(o* por (o* peroni*ta* (e (erec)a,
Benito L=a&?8, en Interior, H A=?erto Vi7ne*, en =a Canci==er8a-
En rea=i(a(, =a LeH (e Acefa=8a in(ica?a B$e CA&pora (e?8a *er
ree&p=aMa(o por e= pre*i(ente proi*iona= (e= Sena(o, D8aM Bia=et, pero co&o era
otro )o&?re (e= riJn (e= ren$nciante, e= L$ee* 5/ por =a noc)e f$e enia(o (e
iaLe a Ma(ri( con =a &i*in (e preparar =a po*icin B$e ==ear8a =a Ar7entina a =a IV
Conferencia (e =o* Pa8*e* No A=inea(o*, B$e co&enMar8a en Ar7e= reci%n $n &e* H
&e(io (e*p$%*, e= /: (e a7o*to-
La re=acin entre Pern H CA&pora ter&in &a=, tanto B$e e= e4 pre*i(ente
ni *iB$iera f$e inita(o a =a a*$ncin (e= Cenera=, B$ien =$e7o =o *ac (e e*cena con
$na L$7a(a t8pica! =o eni =eLo*, a M%4ico, co&o e&?aLa(or-
Se7@n e= (octor Pe(ro Ra&n Co**io, car(i=o7o (e Pern, en L$nio (e
5:;2 e= Cenera= =e (iLo B$e Nno e*ta?a *ati*fec)o con e= pre*i(ente CA&pora por
5;1
)a?er*e ro(ea(o (e 7ente B$e no era (e *$ a7ra(o, H &encion concreta&ente a=
&ini*tro (e= Interior, e= (octor E*te?an Ri7)iN-
QUna tar(e i L$nto con e= 7enera= Pern e= noticiero B$e an$ncia?a =a
i*ita (e= pre*i(ente CA&pora a Ca*par Ca&po*, H *$ po*terior ==e7a(a H entra(a-
A= rato *a=i H an$nci a =o* &e(io* B$e )a?8a e*ta(o con e= Cenera=--- UPero a=
c$arto (e= pri&er pi*o (on(e e*tA?a&o* no )a?8a entra(o n$ncaV
Coinci(e con %= otro (e =o* &%(ico* (e Pern, e= (octor Car=o* Seara, B$ien
ree=a $n co&entario B$e *$ paciente =e )iMo a &e(ia(o* (e enero (e 5:;>!
QMire, (octor, Ho =a er(a( e* B$e no ine a =a Ar7entina para *er
pre*i(ente3 Ho B$er8a enir a iir tranB$i=o, *er $na fi7$ra (e con*$=ta para
c$e*tione* &acropo=8tica*- Pero Ha e, Ho *ie&pre =e )ice &$c)o ca*o a =o B$e (ec8a
Eita H, c$an(o *e (ieron to(a* =a* circ$n*tancia* po=8tica* B$e $*te( conoce, =e
o=8 a )acer ca*o $na eM &A*, porB$e *ie&pre Eita &e (ec8a B$e &i &A* =ea=
co=a?ora(or, *i Ho ten8a B$e confiar a=7$na eM en a=7$ien, era e= (octor CA&pora-
Pero oc$rri =o i&pen*a(o! CA&pora *e (eL copar por =a iMB$ier(a-
5;:
Cap8t$=o 5;
LA COTA #UE DERRAM EL VASO
El asesinato de 'ucci 2ue la -ota que derra el vaso.
Pern a (iri7ente* po=8tico* H *in(ica=e* (e= L$*ticia=i*&o e=
/: (e *eptie&?re (e 5:;2, *e7@n $n ca?=e confi(encia=
enia(o tre* (8a* (e*p$%* por =a e&?aLa(a (e
=o* E*ta(o* Uni(o* a Xa*)in7ton-
E= a*e*inato (e Ko*% I7nacio R$cci f$e $n p$nto cr$cia=, (eter&inante, en e=
peroni*&o H en =a Ar7entina (e =o* *etenta- Si =a &atanMa (e EMeiMa conenci a
&$c)o* Lene* (e B$e *$* *$eJo* (e $na reo=$cin *ocia=i*ta no pa*a?an Ha por
e= =i(eraM7o (e K$an Pern H &arc e= ref=$Lo (e =a (erec)a peroni*ta, parte (e =a
c$a= coner7ir8a =$e7o en =a Trip=e A, =a &$erte (e R$cci t$o $n efecto &A* a*to a=
i&pactar en to(o e= arco po=8tico! en Pern, e= 7o?ierno, =o* &ontonero*, e=
*in(ica=i*&o, =a (erec)a parti(aria, =a opo*icin ra(ica= H =o* &i=itare*-
A e*ta a=t$ra, B$e(a c=aro B$e =a e&?o*ca(a contra R$cci f$e $n 7o=pe (e
Montonero* contra =a con($ccin B$e Pern eLerc8a nat$ra=&ente *o?re =a &a*a
L$*ticia=i*ta, $n intento (e *$* N&$c)ac)o*N para forMar=o a B$e co&partiera con
e==o* e= reparto (e= po(er, tanto en e= 7o?ierno co&o en e= Moi&iento- Con*i*ti en
Ntirar=e $n fia&?re a =a &e*a (e ne7ociacione*N3 f$e $n NaprieteN para B$e e=
Cenera= reto&ara *$ Npo=8tica pen($=arN H (eLara (e apoHar*e @nica&ente en =a
N?$rocracia *in(ica=N-
F$e $n )ec)o po=8tico tra*cen(ente3 )$?o $n ante* H $n (e*p$%* (e =a
N?o=etaN (e R$cci en ario* (e =o* f=$Lo* po=8tico* &A* i&portante* (e aB$e==a %poca,
en e*pecia= en e= (inA&ico triAn7$=o (e re=acione* entre Pern, =o* &ontonero* H =a
(iri7encia *in(ica=- Se trat (e $n a*e*inato &otia(o por raMone* po=8tica* B$e t$o
aria* con*ec$encia*!
Marc e= tri$nfo (e =o* *ectore* B$e, (entro (e Montonero*,
ten*iona?an )acia =a &i=itariMacin- Co&o p$nto c$=&inante, e= , (e
*eptie&?re (e 5:;> =o* &ontonero* o=ieron a =a c=an(e*tini(a(, reto&a.
510
ron =a =$c)a ar&a(a H ren$nciaron a =a po=8tica (e &a*a*! por eLe&p=o, no
t$ieron nin7$na participacin en =a cr$cia= &oi=iMacin (e= /; (e L$nio (e
5:;<, c$an(o =o* *in(icato* coparon =a P=aMa (e MaHo H =e arrancaron a
I*a?e=ita =a ren$ncia (e= )o&?re f$erte (e *$ 7o?ierno, Ko*% LpeM Re7a-
F$e $n error, Ha B$e =a c=an(e*tini(a( era e= terreno B$e &eno* =e*
conen8a H (on(e =$e7o (e= 7o=pe (e E*ta(o (e= /> (e &arMo (e 5:;,
*er8an (e7=$ti(o* con re=atia faci=i(a(-
Deci(i =a (ii*in (e Montonero* H e= *$r7i&iento (e =a K$ent$(
Peroni*ta NLea=ta(N, c$Ho no&?re in(ica *$ raMn (e *er! a (iferencia (e =a
ca*a &atriM, acata?an =a con($ccin (e Pern-
I=$*tr (e $n &o(o (ra&Atico =a fa=ta (e eficacia (e =a re=acin
encara(a por Pern con =a &aHor8a (e *$* Lene* reo=$cionario*- La
?on(a( (e $na con($ccin no (epen(e (e =a* intencione* ni (e =a ?e==eMa
(e =o* (i*c$r*o*3 *e &i(e e&p8rica&ente, por *$* re*$=ta(o*, co&o ?ien
e4p=ica?a e= propio Pern! NLa con($ccin e* $n arte (e eLec$cin *i&p=e!
acierta e= B$e 7ana H (e*acierta e= B$e pier(eN-
En($reci e= (i*c$r*o H =a prActica (e Pern contra =o* Ninfi=tra(o*N,
=o* &ontonero*- Para K$an Man$e= A?a= Me(ina, *ecretario 7enera= (e=
Moi&iento, Nf$e =a proocacin &A* 7ran(e contra e= Cenera=- P= n$nca
($( (e B$e )a?8an *i(o =o* &ontonero* H =o ii a*8- F$e $na etapa
(on(e (ec8a co*a* &$H f$erte* contra Montonero*- M$c)o* intenta&o*
reco&poner- Io ten8a (iA=o7o per&anente con e= Cenera= H &e re$n8a con
7ente (e =a Or7aniMacin- Fa?8a 7ente *en*ata, pero e= =i(eraM7o (e =a Or7a
e*ta?a en &ano* (e $n 7r$po B$e pen*a?a B$e en =a Ar7entina e*tA?a&o*
cerca (e =a reo=$cinN-
En e= (e=ica(o eB$i=i?rio (entro (e= Moi&iento, inc=in =a ?a=anMa (e
Pern )acia e= *in(ica=i*&o H =a (erec)a, contra e= a=a iMB$ier(a
)e7e&oniMa(a por Montonero*- NPern a==8 (eci(e B$e a a ter&inar con
e*te *ectorN, c$enta A?a= Me(ina-
Pri a Pern (e $no (e *$* a=fi=e* en e= aLe(reM po=8tico (e =a %poca3
(e *$ (e=e7a(o en =a CCT, H (e *$ )o&?re (e confianMa (entro (e=
*in(ica=i*&o, B$e era $no (e =o* factore* (e po(er- NN$nca t$e ?$ena
re=acin con R$cci, pero &e con*ta B$e f$e $n )o&?re =ea= a Pern-
A(e&A* (e $n cri&en e*panto*o, f$e $n (e*af8o ina(&i*i?=e a= po(er (e
PernN, ea=@a E*te?an Ri7)i-
I&pi(i =a renoacin (e =a (iri7encia *in(ica= H =a pri (e $n =8(er
a$(aM, cari*&Atico H con $na in&eLora?=e ==e7a(a a Pern- L$e7o (e R$cci
=a *ecretar8a 7enera= (e =a CCT f$e oc$pa(a por *in(ica=i*ta* (e &$c)o
&eno* ?ri==o H pe*o po=8tico, co&o e= te4ti= A(e=ino Ro&ero, B$e a= aJo
515
*i7$iente &$ri *o*pec)o*a&ente, c$an(o *e rec$pera?a (e $na
enfer&e(a( en $n )o*pita=3 Se7$n(o Bieneni(o Pa=&a, (e =a con*tr$ccin,
H e= te4ti= Ca*i=(o Ferrera*- Sin R$cci, =o* )i=o* (e= po(er 7re&ia= o=ieron
a =a* ,/ Or7aniMacione* H a LorenMo Mi7$e=, B$e Ha no p$(o *er re&oi(o
(e a==8, co&o preten(8a Pern, B$e (e*confia?a (e =a a$tono&8a (e=
an(ori*&o-
Contri?$H a a7otar =a re*ta$racin (e= &o(e=o L$*ticia=i*ta, ?a*a(o
en =a Tercera Po*icin en e= p=ano internaciona=, $n capita=i*&o orienta(o
por e= E*ta(o, e= (e*arro==o (e =a in($*tria naciona=, =a a=ianMa (e c=a*e* H e=
reparto eB$itatio (e =a riB$eMa 6<0 por ciento para e= capita= H <0 por
ciento para e= tra?aLo9-
Faoreci =a aparicin (e =o* 7r$po* (e e4ter&inio (e =a Trip=e A,
orienta(o* por LpeM Re7a, H e= *$r7i&iento (e $na e*pira= (e io=encia
inconteni?=e, B$e, a =o* oLo* (e &$c)o* ar7entino*, =e7iti& e= 7o=pe &i=itar
(e 5:;,- Co&o e4p=ica?a Antonio Cra&*ci, to(o* =o* E*ta(o* nece*itan (e
$na co&?inacin aria?=e (e coercin H con*en*o, N(icta($ra &A*
)e7e&on8aN-
La opo*icin =eH e= a*e*inato co&o $na &$e*tra &A* (e B$e e=
peroni*&o no po(8a proce*ar *$* (iferencia* en paM, *in =o* apriete*
io=ento* H *e7@n =a* re7=a* (e =a (e&ocracia- E*o (e?i=it c$a=B$ier
po*i?i=i(a( (e a=ianMa (e= oficia=i*&o con =a principa= f$erMa opo*itora, e=
ra(ica=i*&o, o a= &eno* con e= *ector &A* proc=ie, e= (e Ricar(o Ba=?8n-
F$e $n (%ficit &$H 7ran(e en =a a7on8a (e= 7o?ierno (e I*a?e= Pern,
c$an(o ta= eM $na a=ianMa in*tit$ciona= entre e= peroni*&o H e= ra(ica=i*&o
)a?r8a per&iti(o ==e7ar a =a* e=eccione*, B$e )a?8an *i(o a(e=anta(a* a
noie&?re (e 5:;, para i&pe(ir e= 7o=pe &i=itar-
F$e Ba=?8n, $n po=8tico e4peri&enta(o, B$ien &eLor caracteriM =a ?rec)a
B$e *epara?a a Pern (e =o* &ontonero* en e= erano (e 5:;>, c$an(o Car=o*
Ca&po=on7o, en aB$e= &o&ento $n (inA&ico croni*ta (e= Cana= :, =e )iMo $na
entrei*ta-
Q"C&o e =a re=acin entre Pern H =o* Lene* (e =a Ten(encia
Reo=$cionaria'
QLo &i*&o &e pre7$nt )ace poco $n Loen peroni*ta B$e f$e a er&e a
&i ca*a en La P=ata- Toc e= ti&?re H *e *orpren(i porB$e =o aten(8 Ho- Io =e
conte*t%! NLa pre7$nta B$e (e?er8an )acer*e =o* &$c)ac)o* e* *i e==o* =$c)aron
para B$e Pern o=iera a= pa8* H to&ara e= po(er, o *i =$c)aron para B$e Pern
o=iera a= pa8* H f$eran e==o* =o* B$e to&aran e= po(erN-
51/
P*e era e= te&a principa= (e= conf=icto! e= po(er, =a con($ccin, =a N&aniLaN,
o, co&o (ec8a Pern, NB$i%n corta e= *a=a&eN-
Ro?erto Per(8a rec$er(a B$e Nn$e*tra con*i7na f$e! WCon($ccin,
con($ccin3 Montonero* H PernW- E*o a Pern no =e 7$*ta?a na(a- P= *ie&pre )a?8a
)ec)o )incapi% en *$ ro= (e con($ctor- A=7$na eM, )a?8a (ic)o! WIo no *% (e
po=8tica, Ho *% (e con($ccinWN-
No eran *=o =o* &ontonero* =o* B$e (entro (e= Moi&iento *e pro?a?an e=
traLe (e Pern! to(o* *a?8an B$e, a =o* *etenta H oc)o aJo*, ten8a pro?=e&a* (e
*a=$( B$e *e e*ta?an a7raan(o-
E= pro?=e&a con =o* &ontonero* f$e B$e B$er8an )ere(ar=o para i&p$=*ar
$n proHecto po=8tico 6=a reo=$cin *ocia=i*ta, =a a?o=icin (e =a (e&ocracia =i?era=, =a
e4propiacin o e*tatiMacin (e =a* principa=e* e&pre*a*, e= ree&p=aMo (e =a*
F$erMa* Ar&a(a* por =a* &i=icia* pop$=are*9 a= B$e Pern *e opon8a f$erte&ente-
A(e&A*, e*a o=$nta( *e o=i tan o*ten*i?=e B$e (eri en $n enc$entro
re*era(o H a$(aM con =a c@p$=a (e= EL%rcito B$e rApi(a&ente ==e7 a =o* o8(o* (e
Pern-
Oc$rri B$e e= /5 (e noie&?re (e 5:;2 por =a noc)e Pern, B$e )a?8a
a*$&i(o =a pre*i(encia )ac8a c$arenta (8a*, *$fri $na io=enta taB$icar(ia, B$e
ter&in in(ican(o $n (aJo *eero (e =a f$ncin &ecAnica (e= coraMn co&o
con*ec$encia (e =o* infarto* B$e Ha )a?8a pa(eci(o- NE*ta eM no e*ta?a =i*ta =a
7$a(aJa, a$nB$e =a i cercaN, =e co&ent Pern a $no (e *$* &%(ico* (e ca?ecera,
Pe(ro Co**io, apena* *e rec$per-
A =o* poco* (8a*, Kor7e Taiana, e= otro &%(ico (e ca?ecera (e Pern H
&ini*tro (e E($cacin, *e re$ni con Per(8a f$era (e *$ &ini*terio-
QIo era e= encar7a(o (e =a re=acin con Taiana- No* ==eA?a&o* ?ien con
%=3 era (i*tinto a =o* otro* po=8tico* peroni*ta*3 era $n cient8fico, $n inte=ect$a=, H,
a(e&A*, *$ )iLo &i=ita?a con no*otro*- Taiana pa(re &e (iLo! NLe* B$iero ai*ar
B$e e= Cenera= *e &$ere en *ei* &e*e*3 con e*ta *it$acin po=8tica, con e= (e*7a*te
B$e i&p=ica e= 7o?ierno, *e no* a en &$H poco tie&po- En Ma(ri( )a?r8a ii(o
&A*, pero acA noN-
Per(8a ai* a *$* co&paJero* (e =a Con($ccin Naciona= (e Montonero*,
B$iene* (e=i?eraron H to&aron $na *erie (e &e(i(a*, entre e==a* 7e*tionar $na
re$nin con e= Lefe (e= EL%rcito, e= 7enera= Kor7e Carca7no, H con *$ E*ta(o MaHor
para Ner B$% pa*a en e= po*t Pern, er con B$i%n an a L$7ar e==o*N-
Carca7no co&an(a?a =a Bri7a(a (e Infanter8a Aerotran*porta(a IV con
a*iento en Cr(o?a c$an(o e= /: (e &aHo (e 5:,: *e pro($Lo e= NCor(o?aMoN, =a
in*$rreccin (e o?rero* H e*t$(iante* B$e f$e ($ra&ente repri&i(a por =o* &i=itare*
a *$ car7o- Pero en 5:;2 era otra per*ona! )a?8a ==e7a(o a =a c@*pi(e (e *$ f$erMa
porB$e e= /< (e &aHo (e aB$e= aJo Pern H CA&pora (eci(ieron pa*ar a retiro a=
512
re*to (e =o* 7enera=e*, B$e eran &A* anti7$o* B$e %=, H *$* i(ea* )a?8an ca&?ia(o
tanto B$e en *eptie&?re, en Caraca*, ($rante =a _ Conferencia (e Kefe* (e EL%rcito*
A&ericano*, (en$nci B$e =o* &i=itare* (e =a re7in act$a?an co&o N7$ar(ia*
pretoriana* (e $n or(en inL$*toN, afir& B$e N=a *$?er*in (e*aparecerA c$an(o *e
act@e (eci(i(a&ente *o?re =a* ca$*a* B$e =a 7eneran, tanto po=8tica* co&o
econ&ica* H *ocia=e*N, H prop$*o (eLar (e =a(o =a Doctrina (e =a Se7$ri(a(
Naciona= H refor&ar e= Trata(o Intera&ericano (e Defen*a Rec8proca- #$er8a
e*ta?=ecer $na a=ianMa con Montonero* porB$e ta&?i%n %= pree8a B$e Pern &orir8a
ante* (e ter&inar *$ &an(ato H pen*a?a B$e e*e ac$er(o era =a @nica for&a (e
eitar B$e e= pa8* *e precipitara en $n cao*- Por e*o f$e $no (e =o* i&p$=*ore* (e=
Operatio Dorre7o, $n tra?aLo conL$nto entre *o=(a(o* H &ie&?ro* (e =a K$ent$(
Peroni*ta B$e ($rante ca*i to(o e= &e* (e oct$?re repararon (e*a7]e*, ca&ino*,
cana=e*, e*c$e=a* H )o*pita=e* B$e )a?8an *i(o aeria(o* por =a* in$n(acione* en
aria* =oca=i(a(e* (e =a proincia (e B$eno* Aire*- Carca7no H =a Con($ccin
Naciona= (e Montonero* ten8an en carpeta otro* proHecto* en co&@n, co&o =a
participacin (e 7$erri==ero* en =a* &anio?ra* an$a=e* (e= EL%rcito, B$e *e
rea=iMar8an en Entre R8o*-
La c$&?re *o?re =a *a=$( (e Pern *e rea=iM en =a pri&era *e&ana (e
(icie&?re, en e= (eparta&ento (e $n e&pre*ario B$e (e*perta?a =a confianMa (e
a&?a* parte*, en =a aeni(a Santa Fe, cerca (e =a P=aMa San Mart8n- Carca7no f$e
con *$ Lefe (e E*ta(o MaHor, e= 7enera= L$i* Betti3 e= Lefe (e Inte=i7encia, corone=
Car=o* Da==a Tea, H e= Lefe (e Po=8tica, corone= K$an Kai&e Ce*io- No e*t$o e= Lefe
(e Co&$nicacione*, 7enera= Leopo=(o Fort$nato Ca=tieri, H =o* &ontonero* n$nca
*$pieron =a* raMone* (e e*a a$*encia- Por =a Or7a conc$rrieron Fir&enic) H Per(8a-
Ca(a $no (e =o* inita(o* f$e (eLan(o *$ ar&a a =a entra(a, ?aLo =a c$*to(ia (e=
($eJo (e ca*a-
QE= EL%rcito Ha enten(i B$e n$nca &A* repetirA e= ro= B$e t$o en e=
NCor(o?aMoN, (e repri&ir a =o* *ectore* pop$=are* Q(iLo Carca7no co&o para
irra(iar confianMa-
QNo*otro* ta&?i%n enten(i&o* B$e c$an(o e= p$e?=o *e $ne no )aH po(er
&i=itar B$e a=7a Qrep=ic Fir&enic)-
QA)ora, no* intere*a *a?er c$A= e* =a i(ea en e= EL%rcito para e= po*t
Pern- "#$% pa*ar8a con e= EL%rcito en e*a circ$n*tancia' C=aro B$e B$ere&o*
ac=arar B$e, *i )aH $n 7o=pe (e E*ta(o, a&o* a (efen(er a =a* in*tit$cione* H a
Pern Qinterino Per(8a-
QFe&o* (i*c$ti(o e*e te&a con e= E*ta(o MaHor! no*otro* a&o* a e*tar
con $*te(e*, con =a Ten(encia, H no con e= aparato *in(ica=- Pero =e* B$iero ac=arar
$na co*a, &$c)ac)o*! Ho no &aneLo e= EL%rcito, &aneLo =o* ?otone* (e= EL%rcito3 a
ece*, aprieto $n ?otn H e*tA e= ca?=e corta(o3 &i or(en no ==e7a a (e*tino- FaH
51>
a=7$no* &an(o* B$e to(a8a nece*itan tie&po para a*$&ir =a* n$ea*
orientacione*-
Pern *e enter rApi(a&ente (e =a re$nin H (eci(i forMar e= retiro (e
Carca7no, a B$ien ten8a en =a &ira por e= Operatio Dorre7o H por *$* (ec=aracione*
H (i*c$r*o*- Para e*o, )iMo B$e =a Co&i*in (e Ac$er(o* (e= Sena(o rec)aMara e= 51
(e (icie&?re (e 5:;2 e= a*cen*o a 7enera= (e= corone= Ce*io, =a &ano (e (erec)a
(e Carca7no- F$e $na for&a (e (e?i=itar a= Lefe (e= EL%rcito, B$e co&pren(i e=
&en*aLe H pre*ent *$ ren$ncia- E= opera(or (e e*a &anio?ra f$e C$*tao
Cara?a==o, *ecretario t%cnico (e =a Pre*i(encia-
QMA* B$e =a re$nin con Montonero* =o B$e =e &o=e*t a Pern era B$e *e
)iciera &ientra* e*ta?a re*ta?=eci%n(o*e H B$e t$iera e= o?Letio (e conte&p=ar =a
ia?i=i(a( (e $na etapa c8ico.&i=itar en ca*o (e *$ &$erte- A B$ien e*tA a@n io
no =e 7$*ta B$e ne7ocien *$ ca(Aer-
Se7@n Per(8a, NHa no )a?8a confianMa con Pern, por e*o no f$i&o* a
ai*ar=e a %=- F$e $n c$e*tiona&iento a *$ a$tori(a(, a *$ con($ccin- E= 8nc$=o
con Pern Ha e*ta?a rotoN-
E= Cenera= e*ta?a &$H enfer&o H =o* &ontonero* *a?8an B$e &orir8a
pronto! "por B$% ace=eraron e= c)oB$e con %=' Per(8a =a&enta B$e no )aHan po(i(o
Neitar o *a=ir (e =a confrontacin con Pern, o ?aLar =o* (eci?e=e*- E* B$e %ra&o*
&$H i&?er?e*, co&o %= no* (iLo e= 5S (e &aHo (e 5:;> en =a P=aMa- E= pro&e(io (e
e(a( (e =a con($ccin era (e einticinco aJo*3 e= (e oficia= para arri?a, einti@n
aJo*, H e= (e =a* a7r$pacione*, (iecin$ee aJo*- Pra&o* &$H Lene* H )a?8a $n
co&ponente (e aa*a==a&iento contra =a* otra* 7eneracione* B$e (e*(e =a
Con($ccin no =o7ra&o* eitarN-
La re=acin con Pern )a?8a co=ap*a(o $no* &e*e* ante*, c$an(o e=
Cenera= t$o =a certeMa (e B$e )a?8an *i(o =o* &ontonero* =o* a$tore* (e= a*e*inato
(e R$cci- E*ta e&?o*ca(a &arc e= tri$nfo (e =o* *ectore* (e =a c@p$=a (e =a
7$erri==a peroni*ta B$e apo*ta?an a $na re*p$e*ta &i=itar contra =a (eci*in po=8tica
(e Pern (e ?orrar=o* (e =a* po*icione* (e po(er B$e )a?8an con*e7$i(o en =a*
e=eccione* (e= 55 (e &arMo H en e= 7o?ierno (e CA&pora- F$eron =o* Nfierrero*N =o*
B$e encieron a =o* Npo=8tico*N o =o* N&oi&ienti*ta*N, co&o e4p=ica Ko*% A&or8n,
f$n(a(or (e $no (e =o* 7r$po* B$e (e*e&?ocaron en Montonero*!
QLa &$erte (e R$cci f$e $n error po=8tico f$n(a&enta=- A==8 *e (iri&e (e
$na eM por to(a* =a interna en Montonero* entre =o* &i=itari*ta* H =o*
&oi&ienti*ta*, a faor (e =o* pri&ero*- Tiene $n *enti(o e4acta&ente iner*o a =a
&$erte (e Ara&?$r$, B$e )a?8a &arca(o e= (e?$t (e =o* &ontonero* H =e* (io $na
f$erte pop$=ari(a( H aceptacin entre =o* *ectore* pop$=are*, entre =o* peroni*ta*-
Coinci(e en e*a ea=$acin K$=io BAr?aro!
51<
QLo* &ontonero* entran a =a po=8tica con =a &$erte (e Ara&?$r$ H *a=en
(e =a po=8tica con =a &$erte (e R$cci- E*te @=ti&o )ec)o in(ica e= tri$nfo (e *$ a=a
&i=itar- E= pra7&ati*&o (e =o* &i=itari*ta* f$e re($cien(o e= =$7ar (e =a po=8tica H
==ean(o =a* co*a* )acia $na prei*i?=e tra7e(ia-
En aB$e==a %poca, Fir&enic) *e &o*tra?a conenci(o (e B$e e= 7o=pe
&i=itar, a= B$e (e*cri?8a co&o e= contraataB$e (e= ?raMo ar&a(o (e= i&peria=i*&o,
era ineita?=e- Por e*o (efen(8a =a creacin (e =a* N&i=icia* pop$=are*N, a$nB$e
a(&it8a B$e no e*ta?an en con(icione* (e i&pe(ir e= N7o=pe i&peria=i*taN!
QFaH B$e )acer $n cA=c$=o e*trat%7ico! $n irre7$=ar, $n 7$erri==ero,
eB$ia=e, cA=c$=o &8ni&o, a (ieM *o=(a(o* re7$=are*3 e= pa8* tiene a=re(e(or (e
(o*ciento* &i= *o=(a(o* re7$=are*, entre pito* H f=a$ta*, en =a* (i*tinta* f$erMa*-
No*otro* para eB$i=i?rar e*o preci*a&o* $n &8ni&o (e einte &i= )o&?re*
ar&a(o*- E*ta&o* =eLo*- Con &eno* H $na parte (e =a* F$erMa* Ar&a(a* o=ca(a* a
n$e*tro faor a =o &eLor *e =o7rar8a- Pero preci*a&o* *e7$ro $n &8ni&o (e (ieM &i=
H (e a)8 para arri?a- Lo &A* pro?a?=e e* B$e, ==e7a(o e= &o&ento (e fract$ra,
(e?a&o* otra eM rep=e7arno* a =a (efen*ia e*trat%7ica-
Lo &A* intere*ante e* B$e Ha en *eptie&?re $ oct$?re (e 5:;2, c$an(o (io
*$ c)ar=a a =o* Nc$a(ro*N (e =a Or7a en =a Ci$(a( Unier*itaria (e =a UBA, Fir&enic)
pree8a e4ce=ente* po*i?i=i(a(e* para e*a etapa (e re*i*tencia a =a (icta($ra
ineita?=e! NTene&o* $na ?$ena f$erMa (efen*ia co&o para acorra=ar a corto p=aMo
a= ene&i7oN-
P*a f$e =a i*in B$e en 5:;: aco&paJ e= =anMa&iento (e =a
NContraofen*ia E*trat%7icaN, B$e ter&in en $n er(a(ero (e*a*tre, con =a &$erte
(e =o* centenare* (e 7$erri==ero* enia(o* a= pa8*- NLa e*trate7ia n$e*tra no era
*a=ar 7ente- Si )$?i%*e&o* teni(o e*a e*trate7ia, (irecta&ente no e&peMA?a&o*-
La e*trate7ia era tran*for&ar =a e*tr$ct$ra (e po(er en =a Ar7entina, no *a=ar
7enteN, *e ataLa a)ora Fir&enic)-
La re*p$e*ta (e Pern a =a &$erte (e R$cci f$e cont$n(ente- NF$e =a 7ota
B$e (erra& e= a*oN, (iLo e= Cenera= &$H enoLa(o c$atro (8a* (e*p$%* (e =a
e&?o*ca(a, e= /: (e *eptie&?re (e 5:;2, ($rante $n enc$entro con (iri7ente*
po=8tico* H *in(ica=e*- I =o* conoc a N$na =$c)a contra =o* terrori*ta* H a e4p$=*ar
a to(o* =o* e=e&ento* &ar4i*ta* (e= Moi&iento peroni*ta H (e= 7o?iernoN, *e7@n
$n ca?=e confi(encia= enia(o e= / (e oct$?re (e 5:;2 por e= e&?aLa(or
e*ta(o$ni(en*e, Ko)n Lo(7e, a *$ 7o?ierno, citan(o Nf$ente* peroni*ta*N- NUno (e
=o* re*$=ta(o* (e e*ta or(en (e Pern f$e e= pe(i(o (e ren$ncia a= interentor (e =a
UBA, Ro(o=fo P$i77r*N, co&ent Lo(7e, B$ien ta&?i%n infor& *o?re =a c$&?re
(e= (8a anterior, e= 5S (e oct$?re, en =a B$e participaron Pern3 e= pre*i(ente
proi*iona=, La*tiri3 e= 7a?inete3 =o* =8(ere* (e= Moi&iento, H =o* 7o?erna(ore*
oficia=i*ta*-
51,
QA =o* 7o?erna(ore* *e =e* or(en B$e p$r7$en *$* 7a?inete* (e to(o* =o*
e=e&ento* &ar4i*ta*- Se7@n 6a Hpinin (e e*ta &aJana, =o* 7o?erna(ore* f$eron
ta&?i%n infor&a(o* (e =a* e*tricta* r(ene* re&iti(a* a to(o* =o* (e=e7a(o*
proincia=e* (e= Moi&iento peroni*ta, in*tr$H%n(o=o* a B$e co&iencen $na
ca&paJa concerta(a contra =o* e=e&ento* *$?er*io*- AB$e==o* B$e no cooperen
en =a =$c)a o B$e en c$a=B$ier &o(o to=eren acto* *$?er*io* *erAn
in&e(iata&ente e4p$=*a(o* (e= Moi&iento- Lo* e=e&ento* &ar4i*ta* *erAn
e4c=$i(o* (e a)ora en (e=ante (e to(o* =o* eento* parti(ario* H *e =e* ne7arA
acce*o a to(o* =o* cana=e* parti(ario* para =a (i*e&inacin (e infor&acin-
Lo(7e ea=$ B$e Ne*ta @=ti&a cac)eta(a a =a iMB$ier(aN (e *$ Moi&iento
in(ica?a B$e Pern ten8a *=i(o* in(icio* (e B$e =a 7$erri==a peroni*ta )a?8a
a*e*ina(o a R$cci! NUno (e?er8a a*$&ir B$e, *i %= e*t$iera conenci(o (e =a
re*pon*a?i=i(a( (e= EL%rcito Reo=$cionario (e= P$e?=o, *$ reaccin )a?r8a *i(o
re*trin7ir e= ==a&a(o a =a e4ter&inacin (e= ERPN-
E*a* in*tr$ccione* a =o* (e=e7a(o* parti(ario* en =a* proincia* )a?8an *i(o
e=a?ora(a* por e= Con*eLo S$perior Peroni*ta, (e (ieci*%i* &ie&?ro*, e= &A4i&o
or7ani*&o (e= Moi&iento, B$e e*ta?a enca?eMa(o por Pern H por *$ e*po*a,
I*a?e=- Ten8a e= rt$=o (e NDoc$&ento Re*era(oN H ?$*ca?a enfrentar (e $na
&anera coor(ina(a =a N7$erra (e*enca(ena(a contra n$e*tra or7aniMacin H contra
n$e*tro* (iri7ente*N por parte (e N=o* 7r$po* &ar4i*ta* terrori*ta* H *$?er*io*N,
B$e *e &anife*ta?a en ca&paJa* (e (e*pre*ti7io contra *$* (iri7ente*, =a
Ninfi=tracinN, =a* a&enaMa*, =a* a7re*ione* H =o* a*e*inato*- E*a N7$erraN (e?8a
tener co&o re*p$e*ta no *=o =a (efen*a *ino ta&?i%n e= ataB$e Na= ene&i7o en
to(o* =o* frente* H con =a &aHor (eci*inN- Para e*o (a?a $na *erie (e (irectia* e
in(ica?a B$e N*e $ti=iMarAn to(o* =o* &e(io* (e =$c)a B$e *e con*i(eren eficiente*,
en ca(a =$7ar H oport$ni(a(- La nece*i(a( (e =o* &e(io* B$e *e propon7an *erA
aprecia(a por =o* (iri7ente* (e ca(a (i*tritoN-
Otro ca?=e confi(encia= (e Lo(7e re=at a *$ 7o?ierno e= 55 (e oct$?re (e
5:;2 c&o an(a?a =a p$r7a (e= Cenera=!
QLo* re*$=ta(o* (e =a or(en (e Pern e*tAn *ien(o i*to* ta&?i%n en =a
reor7aniMacin (e =o* 7a?inete* (e aria* proincia*- E= 7o?erna(or Bi(e7ain, (e
B$eno* Aire*, enfrenta f$erte* (en$ncia* *o?re e=e&ento* N&ar4i*ta*N H rec=a&o*
para B$e *ean (e*pe(i(o*- Ca&?io* (e 7a?inete* )an *i(o infor&a(o* en Men(oMa,
San L$i*, La RioLa H Sa=ta- Ta&?i%n )$?o pre*ione* contra =a iMB$ier(a en Cr(o?a
H T$c$&An-
Lo(7e ea=$ B$e Pern no preten(8a (e*tr$ir to(a e= a=a iMB$ier(a (e *$
Moi&iento!
QE==o* *on $n 7ran co&ponente (e= Moi&iento H, &A* i&portante a@n, %=
=o* nece*ita para ?a=ancear a= a=a (erec)a- MA* ?ien, %= parece ap$ntar a
51;
(e*)acer*e (e $n n@&ero =i&ita(o (e =o* iMB$ier(i*ta* &A* e4tre&o* H correr =a
iMB$ier(a &A* )acia e= centro, $?icAn(o=a (entro (e =a e*tr$ct$ra NL$*ticia=i*taN- Por
=o tanto, =a i(eo=o78a &ar4i*ta, co&o ta=, *erA rec)aMa(a- Co&o e*cri?i $n
e(itoria=i*ta =oca= =a *e&ana pa*a(a! NDe= otro =a(o (e =a cor(i==era (e =o* An(e* 6en
e= C)i=e (e Pinoc)et, N- (e= A-9 e==o* e*tAn tratan(o (e =iB$i(ar a =a iMB$ier(a3 (e
e*te =a(o, *e trata *i&p=e&ente (e co=ocar=a en *$ =$7ar a(ec$a(oN-
A e*ta a=t$ra, Montonero* H FAR Ha )a?8an ter&ina(o *$ tra?aLo*o proce*o
(e f$*in, c$Ho ?a$ti*&o (e f$e7o )a?8a *i(o e= atenta(o contra R$cci- Pero e=
(e?$t p@?=ico, en *ocie(a(, f$e po*ter7a(o para e= 5/ (e oct$?re (e 5:;2, en
e*t$(ia(a coinci(encia con =a a*$ncin por parte (e Pern (e *$ tercera
pre*i(encia- AB$e= (8a, to(o e*t$o &$H tranB$i=o en =a P=aMa (e MaHo, a$nB$e
Pern t$o B$e )a?=ar (etrA* (e $n i(rio ?=in(a(o por te&or a $n eent$a=
atenta(o- Lo* &ontonero* repartieron &i=e* (e o=ante* con e= NActa (e $ni(a( (e
FAR H Montonero*N, en =a B$e (en$ncia?an =a Ncreciente ofen*ia (e= i&peria=i*&o
HanB$i ten(iente a *ofocar n$e*tro proce*o (e =i?eracinN, a=ia(o con Nf$erMa*
econ&ica*, po=8tica* H &i=itare* (e n$e*tro pa8*N, =a o=i7arB$8a, B$e &anten8an $na
Ne*trec)a a=ianMa con cierto* *ectore* (iri7ente* (e n$e*tro Moi&ientoN- I
e4p=ica?an B$e =a f$*in *e orienta?a a Ncontri?$ir a= proce*o (e reor7aniMacin H
(e&ocratiMacin (e= Moi&iento a= B$e no* )a conoca(o e= 7enera= Pern para
=o7rar =a participacin or7Anica (e =a c=a*e tra?aLa(ora en *$ con($ccinN, B$e era
=a @nica 7arant8a para concretar =a =i?eracin naciona= H =a L$*ticia *ocia=, (o* etapa*
B$e (e?8an con($cir a= *ocia=i*&o H a =a $ni(a( =atinoa&ericana-
Cinco (8a* (e*p$%*, e= 5; (e oct$?re, =o* n$eo* &ontonero* )icieron $n
acto en Cr(o?a, (on(e L$ntaron &A* (e (ieM &i= per*ona* B$e e*c$c)aron a
Fir&enic) H a #$ieto- Acor(e con =a fec)a, E= Pepe )a?= &$c)o (e =a =ea=ta(, pero
=a (efini no Ha co&o $na =ea=ta( a Pern *ino a N=o* intere*e* po=8tico*, *ocia=e* H
econ&ico* (e =a c=a*e tra?aLa(oraN, (e =a c$a=, co&o )e&o* i*to, =a Or7a )a?8a
pa*a(o a con*i(erar*e *$ an7$ar(ia ar&a(a- Ta&?i%n critic e= Doc$&ento
Re*era(o (e= Con*eLo S$perior Peroni*ta, B$e Np=antea $n fanta*&a B$e a7re(e a=
peroni*&oN, H B$e Npreten(e e=i&inar e= (e*arro==o (e= Moi&ientoN, H a(irti B$e
Nen =a &e(i(a en B$e =a a7re*in contin@e, (e?ere&o* ec)ar &ano a= (erec)o (e
(efen*a propia- E==o* 7o=pean en c$a=B$ier =$7ar, pero no*otro* a&o* a 7o=pear
(on(e &eno* =o e*peren H (on(e &A* =e* ($e=aN-
La io=encia po=8tica, B$e no era poca, creci =$e7o (e= a*e*inato (e R$cci,
a= rit&o (e =a cri*pacin (e =o* (i*c$r*o* H (e =a* actit$(e* po=8tica*- Ia e= < (e
oct$?re (e 5:;2, e= e&?aLa(or Lo(7e infor&a?a a *$ 7o?ierno B$e Ne= nie= (e =a
io=encia a$&enta percepti?=e&enteN, H c=a*ifica?a e*o* )ec)o* en tre*! Natenta(o*
contra =a po=ic8aN3 NataB$e* a =oca=e* (e *ectore* L$eni=e* H *in(ica=e* (e=
peroni*&oN, B$e eran atri?$i(o* a =a* Nfaccione* 7$errera* (e= peroni*&o, con =a*
511
FAP, =a* FAR H Montonero* (e $n =a(o, H =o* *in(icato* (e= otroN, H Ntiroteo* (e =a
po=ic8a con *$p$e*to* cri&ina=e*, e*pecia=&ente *ec$e*tra(ore*- Fa )a?i(o $n
in$*$a= n@&ero (e (eteni(o* &$erto* W&ientra* re*i*ten arre*to*W- Se r$&orea B$e,
(e n$eo, e*tA *ien(o ap=ica(a =a =eH (e f$7aN- I e= /> (e oct$?re (e 5:;2 Lo(7e
?rin(a?a &A* eLe&p=o* (e ataB$e* B$e ref=eLa?an =a* Nprof$n(a* (ii*ione* en e=
Moi&iento peroni*ta, entre =a (erec)a H =a iMB$ier(aN-
A fina=e* (e= &e* *i7$iente, e= /5 (e noie&?re (e 5:;2, )iMo *$ (e?$t =a
Trip=e A, =a A=ianMa Antico&$ni*ta Ar7entina, con $na ?o&?a co=oca(a en e= a$to (e=
*ena(or ra(ica= Fip=ito So=ari Iri7oHen, B$e =e (e*troM =a* pierna* H no =o &at (e
&i=a7ro- Con e= tie&po, *e *a?r8a B$e e*ta or7aniMacin re*pon(8a a Ko*% LpeM
Re7a, B$ien n$c=ea?a a (ier*o* e4ponente* (e =a (erec)a peroni*ta- Fir&enic) no
cree B$e Pern )aHa crea(o =a Trip=e A, pero con*i(era B$e (eL B$e NLpeM Re7a
)iciera =a* Tre* AN- De to(o* &o(o*, e*te 7r$po (e e4ter&inio *e conertir8a en $n
actor re=eante *=o (e*p$%* (e =a &$erte (e Pern, e= 5S (e L$=io (e 5:;>, ($rante
e= 7o?ierno (e *$ e*po*a I*a?e=, H )a*ta B$e LpeM Re7a per(i *$ car7o-
Con =a &$erte (e R$cci, Montonero* prii=e7i e= f$*i= a =a po=8tica- A partir
(e entonce* inici $n proce*o (e &i=itariMacin B$e =o f$e re($cien(o a $n aparato
ca(a eM &A* cerra(o, c=an(e*tino, LerarB$iMa(o e in&$ne a= (i*en*o H a= (e?ate
interno- L=ea(a a $n e4tre&o, e*a ten(encia (eriar8a con e= tie&po en =a
(i*tri?$cin (e 7ra(o* *i&i=are* a =o* (e= EL%rcito3 e= f$*i=a&iento (e =o* &ontonero*
Ntrai(ore*N, rea=e* o potencia=e*3 e= trata&iento (e NU*te(N a =o* *$periore*3 =a
creacin (e $n $nifor&e B$e, *e7@n Ro(o=fo Ca=i&?erti, *e parec8a a= (e =o*
Bo&?ero* Vo=$ntario* (e La Boca, H =a e=a?oracin (e $n C(i7o B$e pena?a )a*ta
=a* infi(e=i(a(e* (e pareLa 6con (e7ra(acin H arre*to9- To(o e*o ten8a *$ =7ica por
=o B$e e4p=ica?a Fir&enic)! )a?8a B$e preparar*e para e= 7o=pe &i=itar ineita?=e, =a
re*i*tencia 7=orio*a H =a contraofen*ia ictorio*a-
Un e4 oficia= (e Montonero* c$enta B$e N&e ==e aJo* (e terapia e=
a?an(ono (e =a Or7a- Era $na pertenencia &$H 7ran(e! no po(8a&o* $*ar n$e*tro
no&?re H ape==i(o, i8a&o* en =a c=an(e*tini(a(, ce(8a&o* =o* *a=ario* H =o*
?iene*3 era peor B$e $na *ecta re=i7io*a- Vo* reci?8a* $na &en*$a=i(a( H $n
no&?re, coni8a* con otro* &i=itante*, no po(8a* er a t$ fa&i=ia ni a =o* ieLo*
a&i7o* *a=o B$e =o* ==eara* en(a(o* a =o* =$7are* (e enc$entro, e*ta?a
pro)i?i(o )acer n$ea* a&i*ta(e*- E*o faorec8a =a (i*cip=ina, =a a$tori(a(, e=
contro= interno, =a eficacia &i=itar, e= &i=itari*&oN-
E*te oficia= =$e7o for& parte (e =a KP Lea=ta(, =a &aHor e*ci*in (e
Montonero*, B$e *e precipit con e= a*e*inato (e R$cci H *e concret en &arMo (e
5:;>! =o* N=ea=e*N reerencia?an =a con($ccin (e Pern, reiin(ica?an =a
pertenencia a= Moi&iento H *e ne7a?an a re7a=ar=e a =a (erec)a e= e*pacio interno
B$e )a?8an con*e7$i(o-
51:
Ta&?i%n inte7r =a KP Lea=ta( Fernan(o Ca=&arini!
QLa &$erte (e R$cci 7ener &$c)o B$i=o&?o (entro (e =a Or7a- Io,
inc=$*o, t$e $na a7arra(a con Foracio Men(iMA?a=, B$e )a?8a *i(o $no (e &i* Lefe*
en De*ca&i*a(o*- Foracio era $n tipo ?Ar?aro, &$H *i&pAtico, pero era &$H r87i(o!
en8a (e= cato=ici*&o H tra8a e*a* i(ea* (e &orir por =o* (e&A*, (ar =a *an7re por
=o* )er&ano*- P= &e (iLo B$e ten8a B$e e=e7ir entre =a =$c)a pop$=ar H pro=on7a(a o
=a traicin- Ia en8a&o* &a= H =o &an(% a =a p$ta &a(re-
A=eLan(ro PeHro$, B$ien )a?8a prepara(o NE= Or7ani7ra&aN B$e =o* Lefe*
&ontonero* =e ==earon a Pern en a?ri= (e 5:;2, ta&?i%n *e f$e con =a KP Lea=ta(!
QFa?8a en Montonero* $n 7en &i=itari*ta &$H pe=i7ro*o! *e prii=e7ia?a a
=o* Lene* B$e o?e(ec8an H &an(a?an *in ref=e4ionar &$c)o, *in )acer*e
(e&a*ia(a* pre7$nta*- No ten8an e*a* ($(a* o cr8tica* B$e eran trata(a* co&o
N(e?i=i(a(e* i(eo=7ica*N por =a Con($ccin (e =a Or7a- Por eLe&p=o, Ro(o=fo Xa=*)
era ?a*tante &aHor B$e ca*i to(o* no*otro* H Ha era $n e*critor, $n inte=ect$a= &$H
conoci(o H pre*ti7io*o, pero n$nca pa* (e oficia= *e7$n(o, B$e f$e e= 7ra(o con e=
B$e &$ri, en 5:;;- En $n &o&ento, *$ Nre*pon*a?=eN, *$ Lefe, era $na c)ica
$nier*itaria (e einti*%i* aJo*- Io &i=ita?a en La P=ata H, a(e&A*, era e=
*$?*ecretario (e A*$nto* A7rario* (e =a proincia (e B$eno* Aire*- La infor&acin
po=8tica no circ$=a?a &$c)o, pero Ho iaLa?a *e7$i(o a =a Capita=, (on(e ten8a
&$c)o* a&i7o*- Mi *it$acin en =a Or7a *e f$e (eterioran(o H a principio* (e enero
(e 5:;>, (o* *e&ana* ante* (e= ataB$e (e= ERP a= c$arte= (e AM$=, ren$nci% a &i
car7o en B$eno* Aire*-
PeHro$ (iLo B$e, a= &e* *i7$iente, en fe?rero (e 5:;>, e= Nre*pon*a?=eN (e
=a Or7a en La P=ata H otra per*ona, c$Ho* no&?re* prefiere no recor(ar, =o
conocaron a $na cita-
QTen%* (iferencia* po=8tica* e i(eo=7ica* con =a Or7aniMacin Q=e reproc)
*$ Nre*pon*a?=eN-
QS8, (i*c$tA&o*=a*-
QNo, =a Or7aniMacin (eci(i *epararte- Pero, por *$p$e*to, po(%* ape=ar-
QI ?$eno, ape=o-
QDene7a(a =a ape=acin-
NFace poco, e= otro co&paJero B$e particip (e =a re$nin &e (iLo B$e =e
(e?8a =a i(a porB$e, a(e&A*, B$er8an f$*i=ar&e H %= *e op$*o- No *% *i *erA
er(a(- Io (oH 7racia* a Dio* por =a ren$ncia a= car7o H por e*a (eci*in (e
*eparar&e (e =a Or7a porB$e =$e7o, en =a (icta($ra, )$?o $na &a*acre en La P=ata
H ca*i a nin7$no (e =o* B$e no* )a?8a&o* *epara(o o no* )a?8an *epara(o no*
tocaronN, a7re7 PeHro$-
K$nto con =a KP Lea=ta( ta&?i%n *e f$eron otro* 7r$po* (e Montonero*,
co&o e= (e Ko*% A&or8n- Se7@n PeHro$, =o* (i*i(ente* eB$ia=8an a, por =o &eno*, e=
5:0
20 por ciento (e =o* c$a(ro* (e =a Or7a- Por eLe&p=o, *e f$e =a &aHor8a (e =a
Co=$&na Oe*te (e =a Re7iona= B$eno* Aire*, B$e era =a &A* n$&ero*a3 =a &ita( (e
=a Co=$&na Capita=3 $n porcentaLe i&portante (e =a Co=$&na S$r3 ca*i to(o e=
Moi&iento Vi==ero, H =a &ita( (e =a &i=itancia en =a UBA-
Entre =o* no&?re* &A* conoci(o* (e =o* (i*i(ente* fi7$ran ta&?i%n Foracio
ConMA=eM3 A=?erto Iri?arne, =$e7o ice&ini*tro (e= Interior con Mene& H &ini*tro (e
K$*ticia con N%*tor Oirc)ner3 Kor7e O?ei(3 Nor?erto Iancic), NCroB$etaN, *oci=o7o,
?ri==ante po=e&i*ta H (e*taca(o inte=ect$a= peroni*ta B$e, c$an(o &$ri, (iri78a e=
In*tit$to Naciona= (e =a F$ncin P@?=ica en e= 7o?ierno Girc)neri*ta, H (o*
*acer(ote*! Car=o* M$7ica H Kor7e Ca==i, B$e en8an (e (iferente* *ectore* *ocia=e*,
$no (e =a ari*tocracia H e= otro (e =a c=a*e o?rera, pero ten8an e= &i*&o co&pro&i*o
para &eLorar =a i(a (e =o* &A* po?re*- M$c)o* (e =o* *o?reiiente* rec$er(an
a@n =a* cr8tica* (e= c$ra Ca==i ante* (e (ar e= *a=to-
QM$c)ac)o*, *e e*tAn o=i(an(o (e B$e acA e= @nico B$e con($ce e*
Pern- Le e*tAn B$erien(o pe=ear =a )e7e&on8a (e= Moi&iento, e*tAn tratan(o (e
i&poner=e con(icione*- A Pern, &$c)ac)o*, a Pern- No* e*ta&o* apartan(o ca(a
eM &A* (e= p$e?=o- No *e p$e(e creer B$e porB$e ten7a&o* $n aparato &i=itar
&A* o &eno* i&portante po(e&o* i&poner=e con(icione* a= p$e?=o- Co&paJero*!
e*ta&o* caHen(o en =a *o?er?ia ar&a(a-
C$an(o e= c$ra Ca==i =e pi(i $na cita, Pern =o reci?i en =a re*i(encia (e
O=io* con to(a =a po&pa, aco&paJa(o por I*a?e= H $n e(ecAn &i=itar- Pern =e
&o*tr $n eLe&p=ar (e NLa Bi?=iaN, e= (oc$&ento &ontonero B$e ar7$&enta?a =a
r$pt$ra con *$ =i(eraM7o-
QLo B$e pa*a e* B$e e*to* &$c)ac)o* *on &ar4i*ta*, e*o e* =o B$e =e*
pa*- Pero Ho =o* conoMco ?ien, Ho *% B$e *e re$n8an en Par8*, en =a R$e (e =a
Po$p%e---
E= otro c$ra &$H conoci(o era Car=o* M$7ica, )iLo (e $na fa&i=ia no?=e, con
pinta (e 7a=An H $n inten*o tra?aLo en =a i==a &i*eria (e Retiro- Fa?8a *i(o a*e*or
e*pirit$a= (e= Co=e7io Naciona= (e B$eno* Aire*, (on(e ($rante ario* aJo* t$o
co&o (i*c8p$=o* a =o* f$t$ro* f$n(a(ore* (e Montonero*! Fernan(o A?a= Me(ina,
Nor&a Arro*tito, Car=o* C$*tao Ra&$* H Mario Fir&enic)- No e*t$o (e ac$er(o
c$an(o e==o* to&aron e= ca&ino (e =a* ar&a* porB$e, (ec8a, NHo e*toH (i*p$e*to a
B$e &e &aten, pero no e*toH (i*p$e*to a &atarN- Pero con*er $na ?$ena
re=acin con *$* e4 (i*c8p$=o* )a*ta B$e en &aHo (e 5:;2 acept $n p$e*to (e
a*e*or (e= Mini*terio (e Biene*tar Socia= B$e (iri78a LpeM Re7a- Lo* Lefe*
&ontonero* no =e per(onaron e*a (eci*in H co&enM a reci?ir a&enaMa* (e
&$erte- En (icie&?re (e aB$e= aJo, M$7ica ren$nci a *$ car7o con $n portaMo B$e
=o ene&i*t ta&?i%n con LpeM Re7a H con *$* e*c$a(rone* (e =a Trip=e A- E*o no
5:5
reaco&o( *$* 8nc$=o* con =o* &ontonero*, *e7@n *$ a&i7o H co=a?ora(or Ricar(o
Cape==i-
QCar=o* *e *$& a =a KP Lea=ta( H =e* (iLo a =o* &ontonero* B$e *e (eLaran
(e e&?ro&ar- La )iMo &$H corta- Le* (iLo! NTer&8nen=a- Si a =a =$c)a ar&a(a en
a=7@n &o&ento Ho =a re*pet% o pen*% B$e ten8a a=7@n *enti(o porB$e )a?8a $na
(icta($ra &i=itar H e= p$e?=o e*ta?a *$frien(o, en e*te &o&ento, con $n 7o?ierno
e=e7i(o por e= p$e?=o, no tiene &A* *enti(o- Entierren =o* fierro* H *e ter&inN-
M$7ica f$e a*e*ina(o e= 55 (e &aHo (e 5:;>, a =o* c$arenta H tre* aJo*, a
=a *a=i(a (e $na i7=e*ia (e Vi==a L$ro, pre*$nta&ente por $n e*c$a(rn (e =a Trip=e
A, a$nB$e e*a )ipte*i* no *ati*face a to(o* *$* pariente* H conoci(o*- Se7@n =e
)a?8a conta(o =a *e&ana anterior a= (irector (e 6a Hpinin, Kaco?o Ti&er&an, %=
e*ta?a &$H preoc$pa(o por *$ enfrenta&iento con Fir&enic), =a* con*tante*
a&enaMa* (e &$erte B$e, en *$ opinin, proen8an (e Montonero*, H =a (i*p$ta (e
Fir&enic) H Ro?erto #$ieto con Pern-
La (ii*in (e Montonero* f$e reci?i(a con ent$*ia*&o por Pern, B$e
e*ta?a conenci(o (e B$e con paciencia H retrica po(8a rec$perar a to(a =a
K$ent$( con e4cepcin (e a=7$no* (e *$* (iri7ente*, co&o Fir&enic) H #$ieto, a
=o* B$e con*i(era?a (efinitia&ente per(i(o*- Lo* co=oca?a en $n nie= pareci(o a=
(e =a 7$erri==a trot*Gi*ta (e= ERP, B$e e*ta?a pro*cripta (e*(e e= /> (e *eptie&?re
(e 5:;2- Pen*a?a B$e po(8an ter&inar (err$&?an(o a= 7o?ierno H a?rien(o =a
p$erta a $n 7o=pe &i=itar, co&o en *$ opinin )a?8a *$ce(i(o con =o* *ectore* (e
$=traiMB$ier(a (e= 7o?ierno (e= *ocia=i*ta Sa=a(or A==en(e, (erri?a(o e= 55 (e
*eptie&?re (e 5:;2 en C)i=e- Lo* i(entifica?a con $na ter&ina= en Par8*, *e(e (e =a
C$arta Internaciona=, H for&an(o parte (e $na re( (e*p=e7a(a ta&?i%n en otro*
pa8*e*, B$e ten8a e= apoHo (e C$?a-
Pern no per(8a oport$ni(a( para criticar a =o* Lene* B$e a=enta?an N$na
infi=tracin en e= Moi&ientoN, co&o )iMo e= ; (e fe?rero (e 5:;>, en =a re*i(encia
(e O=io*, ($rante $na re$nin con (ier*o* 7r$po* L$eni=e* (e= peroni*&o a =a
B$e Fir&enic) H #$ieto (eci(ieron no ir porB$e *e ne7aron a co&partir =a p=atea
con N(iri7ente* B$e no repre*entan a na(ieN-
QFaH &$c)a 7ente B$e )a to&a(o =a ca&i*eta peroni*ta para )acer
(e*=iMa&iento*, a$n &a= (i*i&$=a(o*, )acia Mona* en =a* c$a=e* no*otro* no
e*ta&o* (e ac$er(o- E= pro?=e&a a re*o=er en e*te &o&ento e* er B$i%n e*
B$i%n, B$i%ne* con*tit$Hen e= L$*ticia=i*&o (entro (e =a L$ent$( H B$i%ne* no-
"#$% a&o* a )acer' No =o* a&o* a L$ntar a to(o* &e(iante artificio* B$e no an
a *er rea=e*, porB$e a a )a?er &$c)o* B$e *e &eten (icien(o Via Pern H e*tAn
pen*an(o en B$e *e &$era Pern- Por e==o e* nece*aria e*a p$rificacin-
E= ataB$e era (irecto H fronta=-
5:/
QTo(o* e*o* B$e )a?=an (e =a Ten(encia Reo=$cionaria, "B$% e* =o B$e
B$ieren )acer con =a Ten(encia Reo=$cionaria'
Se7@n Pern, =a L$ent$( (e?8a a(aptar*e a $na n$ea etapa, B$e era =a
pacificacin naciona=, para encarar pri&ero =a recon*tr$ccin (e= pa8* H =$e7o *$
=i?eracin!
QA =a L$ent$(, en fin, =a B$ere&o* to(a H a to(o*- Sa?e&o* e= &%rito B$e
tienen en e= tra?aLo H en =a =$c)a B$e )an rea=iMa(o- No, e*o no =o nie7a na(ie ni =o
p$e(e ne7ar- E*o Ha e*tA en =a )i*toria- FaH )%roe* H )aH &Artire*, B$e e* =o B$e
*e *$e=e nece*itar en e*ta c=a*e (e =$c)a- Pero e*o )a *i(o en =a =$c)a cr$enta B$e
Ha )a pa*a(o- "Por B$% no* a&o* a e*tar &atan(o entre no*otro*' No po(e&o*
*e7$ir pen*an(o B$e =o a&o* a arre7=ar to(o =$c)an(o, pe=eAn(ono* H
&atAn(ono*- Ia pa* e*a %poca, a)ora iene otra- Lo* B$e B$ieren *e7$ir
pe=ean(o, ?$eno, an a e*tar $n poB$ito f$era (e =a =eH porB$e Ha no )aH pe=ea en
e*te pa8*-
No f$eron *=o pa=a?ra*- En *i&$=tAneo, Pern f$e (e*a=oLan(o a =o*
&ontonero* (e *$* po*icione* en e= aparato e*tata=- La ren$ncia (e Carca7no =o*
(eL *in *$ principa= a=ia(o entre =o* &i=itare*3 a= &e* *i7$iente, e= 5: (e enero (e
5:;>, e= ataB$e (e= ERP a= Re7i&iento (e Ca?a==er8a B=in(a(a (e AM$= =e entre7 en
?an(eLa =a ca?eMa (e= 7o?erna(or (e B$eno* Aire*, O*car Bi(e7ain, $n a=ia(o (e =a
Or7a- Participaron *etenta 7$erri==ero* H f$e =a pri&era eM B$e =a 7$erri==a $r?ana
ar7entina oper con tanta 7ente H a tanta (i*tancia (e $na 7ran ci$(a(- E= o?Letio
(e= ERP era to&ar $no* B$iniento* f$*i=e* para a?a*tecer *$ frente en T$c$&An,
pero no p$(ieron )acer=o a$nB$e &ataron a= Lefe (e= c$arte=, e= corone= Ca&i=o CaH,
a *$ e*po*a, H a $n *o=(a(o- Se retiraron ==ean(o (e re)%n a= *$?Lefe, e= teniente
corone= Kor7e I?arMA?a=, B$ien apareci &$erto (ieM &e*e* &A* tar(e- E= pre*i(ente
Pern *e ca=M *$ traLe (e teniente 7enera= H *e pre*ent por te=ei*in a =a* /5-01
(e= (o&in7o /0 (e enero para pron$nciar *$* pa=a?ra* &A* ($ra* (e*(e e= retorno
a =a Ar7entina!
QFec)o* (e e*ta nat$ra=eMa ei(encian e=oc$ente&ente e= 7ra(o (e
pe=i7ro*i(a( H a$(acia (e =o* 7r$po* terrori*ta* B$e ienen operan(o en =a proincia
(e B$eno* Aire* ante =a ei(ente (e*apren*in (e *$* a$tori(a(e*- E*ta&o* en
pre*encia (e er(a(ero* ene&i7o* (e =a Patria, or7aniMa(o* para =$c)ar en f$erMa
contra e= E*ta(o, a= B$e a =a eM infi=tran con aie*o* fine* in*$rrecciona=e*- No e*
por ca*$a=i(a( B$e e*ta* accione* *e pro($Mcan en (eter&ina(a* L$ri*(iccione*- E*
in($(a?=e B$e e==o o?e(ece a $na i&p$ni(a( en =a B$e =a (e*apren*in e
incapaci(a( =o )acen po*i?=e, o =o B$e *er8a peor, *i &e(iara, co&o *e *o*pec)a,
$na to=erancia c$=po*a-
Pern *e co&pro&eti a to&ar =a* N&e(i(a* pertinente* para atacar e= &a=
en *$* ra8ce*, ec)an(o &ano a to(o e= po(er (e *$ a$tori(a( H &oi=iMan(o to(o*
5:2
=o* &e(io* nece*ario*- E= aniB$i=ar c$anto ante* e*te terrori*&o cri&ina= e* $na
tarea B$e co&pete a to(o* =o* B$e an)e=a&o* $na Patria L$*ta, =i?re H *o?erana-
Sin e==o, ni =a recon*tr$ccin naciona= ni =a =i?eracin *erAn po*i?=e*N-
Bi(e7ain no re*i*ti =a e&?e*ti(a H (o* (8a* (e*p$%* pre*ent *$ ren$ncia-
F$e ree&p=aMa(o por e= ice, Victorio Ca=a?r, (e =a UOM, ina$7$ran(o $n &o(e=o
(e N=i&pieMaN (e =o* 7o?erna(ore* afine* a =o* &ontonero* B$e *i7$i rApi(a&ente,
a$nB$e con a=7$no* &atice*, en Cr(o?a H en Men(oMa-
En oct$?re (e 5:;2, e= 7o?ierno )a?8a enia(o a= Con7re*o $n proHecto (e
=eH para refor&ar e= C(i7o Pena= H en($recer =a repre*in a =a 7$erri==a, B$e inc=$8a
ca&?io* en =a fi7$ra (e =a a*ociacin i=8cita H &aHore* pena* contra =a tenencia (e
ar&a* (e 7$erra, H Pern aproec) e= ataB$e a= c$arte= para ap$rar =o* trA&ite*-
Montonero* H *$* (ip$ta(o* afine* pata=earon H e= &arte* // (e enero (e
5:;> Pern conce(i $na a$(iencia a e*o* =e7i*=a(ore* en =a re*i(encia (e O=io*
para B$e =e e4p=icaran *$* o?Lecione*- E= Cenera= =e* ten(i $na tra&pita! or(en
B$e prepararan $na e*ceno7raf8a a(ec$a(a H B$e e= enc$entro f$era tran*&iti(o en
(irecto por TV- En e= fon(o (e =a re*i(encia *e =eant $na tari&a *o?re =a c$a= f$e
co=oca(o e= i&ponente e*critorio (e= Cenera=- Enfrente, a= nie= (e= pi*o, f$eron
$?ica(a* =a* *i==a* (e =o* (ip$ta(o* for&an(o $na (i*&in$i(a p=atea- Uno (e =o*
=e7i*=a(ore* B$e e*t$ieron a==8 f$e Santia7o D8aM OrtiM, B$e no era &ontonero pero
ten8a $na ?$ena re=acin con e==o* por *$* 8nc$=o* con CA&pora H A?a= Me(ina-
QF$i&o* co&o treinta (ip$ta(o* B$e e*tA?a&o* en contra (e a=7$no*
art8c$=o* (e =a refor&a (e= C(i7o Pena=, B$e crea?an aria* fi7$ra* en ?=anco para
B$e =o* L$ece* p$(ieran fa==ar *o?re acto* (e 7$erri==a- No )a?8a $na tipificacin (e
=a in*$r7encia H e*o =e* (a?a a =o* L$ece* &A* a$tono&8a- No*otro* (ec8a&o* B$e
e*o era $n pe=i7ro para e= f$nciona&iento (e =a* or7aniMacione* po=8tica* H *ocia=e*,
H B$e cercena?a =a* =i?erta(e* po=8tica* H cii=e*- Va&o* a O=io* H =o pri&ero B$e
eo e* =a paraferna=ia (e =o* eB$ipo* (e =a te=ei*in (e aB$e==a %poca- Apena* no*
*enta&o* en =a p=atea B$e no* )a?8an prepara(o, )acen *$ aparicin Pern con
I*a?e=ita, LpeM Re7a, to(o e= 7a?inete, =o* pre*i(ente* (e= Sena(o H (e Dip$ta(o*,
)a*ta =o* Lefe* (e =o* ?=oB$e* (e= oficia=i*&o- Pern (iLo! NM$H ?ien, *eJore*,
$*te(e* pi(ieron )a?=ar con&i7o- Lo* e*c$c)o- "De B$% *e trata'N-
Frente a =a* o?Lecione* (e =o* (ip$ta(o*, Pern ar7$&ent B$e e= eent$a=
(e=ito (e a*ociacin i=8cita (e?8a *er confi7$ra(o por e= L$eM en ca(a *it$acin
e*pec8fica, H *o*t$o B$e to(a* e*a* cr8tica* (e?8an *er p=antea(a* en e= ?=oB$e
oficia=i*ta, (on(e =o* re?e=(e* e*ta?an en &inor8a-
QTo(a e*ta (i*c$*in (e?e )acer*e en e= ?=oB$e- I c$an(o e= &i*&o (eci(a
por otacin =o B$e f$ere, %*ta (e?e *er pa=a?ra *anta para to(o* =o* B$e for&an
parte (e %=3 (e =o contrario, *e an (e= ?=oB$e- Para e*o *e )acen =o* ?=oB$e*! para
5:>
B$e *ea =a &aHor8a =a B$e (eci(a- I *i =a &aHor8a (i*pone, )aH B$e aceptar o ir*e-
E= B$e no e*tA (e ac$er(o *e a- Por per(er $n oto no no* a&o* a poner tri*te*-
Pern aproec) para *a=tar a $n p=ano &A* 7enera= H ca*ti7ar a =o* B$e
N(efien(en otra* ca$*a* H $*an =a ca&i*eta peroni*taN-
QNa(ie e*tA o?=i7a(o a per&anecer en $na fraccin po=8tica- E= B$e no e*tA
contento *e a- En e*te *enti(o, no*otro* no a&o* a poner e= &enor
inconeniente- #$ien e*t% en otra ten(encia (iferente (e =a peroni*ta =o B$e (e?e
)acer e* ir*e-
Pern e*ta?a o?*e*iona(o por frenar =a io=encia po=8tica H *ac a re=$cir e=
a*e*inato (e R$cci, B$e =o *e7$8a i&pre*ionan(o co&o e= &eLor eLe&p=o (e= nie= a=
B$e )a?8a ==e7a(o =a 7$erri==a en =a i&p$7nacin (e *$ 7o?ierno H (e =a (e&ocracia-
Q"I no* a&o* a (eLar &atar' Lo &ataron a= *ecretario 7enera= (e =a
Confe(eracin Cenera= (e= Tra?aLo, e*tAn a*e*inan(o a=eo*a&ente H no*otro* con
=o* ?raMo* cr$Ma(o* porB$e no tene&o* =eH para repri&ir=o*-
Para Pern, $n 7o?ierno (e&ocrAtico ten8a B$e Ncontar con $na =e7i*=acin
f$erte para parar =o B$e *e e*tA pro($cien(o, B$e e* ta&?i%n f$erte3 H a 7ran(e*
&a=e* no )aH *ino 7ran(e* re&e(io*N-
QEn e*te &o&ento, con =o B$e aca?a&o* (e er, en B$e $na ?an(a (e
a*a=tante* inoca c$e*tione* i(eo=7ica* o po=8tica* para co&eter $n cri&en, "a)8
no*otro* a&o* a pen*ar B$e e*o =o L$*tifica' UNoV Un cri&en e* $n cri&en
c$a=B$iera *ea e= pen*a&iento o e= *enti&iento o =a pa*in B$e i&p$=*e a= cri&ina=-
Pern *eJa= B$e )a?8a otro &o(o (e enfrentar e*a io=encia, B$e era B$e
e= 7o?ierno *e p$*iera en e= &i*&o nie= (e =a 7$erri==a H *e *a=iera (e =a =eH, pero
afir& B$e e*o ==ear8a a= pa8* a N=a =eH (e =a *e=aN-
Q#$ere&o* *e7$ir act$an(o (entro (e =a =eH H para no *a=ir (e e==a
nece*ita&o* B$e =a =eH *ea tan f$erte co&o para i&pe(ir e*o* &a=e*- A)ora ?ien! *i
no*otro* no tene&o* en c$enta a =a =eH, en $na *e&ana *e ter&ina to(o e*to,
porB$e for&o $na f$erMa *$ficiente, =o oH a ?$*car a $*te( H =o &ato, B$e e* =o
B$e )acen e==o*- No act@an (entro (e =a =eH- De e*a &anera, a&o* a =a =eH (e =a
*e=a H (entro (e =a =eH (e =a *e=a, ten(r8a B$e per&itir B$e to(o* =o* ar7entino*
portaran ar&a* a =a i*ta- Nece*ita&o* e*a =eH porB$e =a Rep@?=ica e*tA in(efen*a
frente a e==o*-
S$ po*t$ra ten8a $na a&p=ia &aHor8a en e= ?=oB$e oficia=i*ta (e =a CA&ara
(e Dip$ta(o*, =o c$a= =e 7arantiMa?a =a *ancin (e =a* refor&a* a= C(i7o Pena= B$e
e*ta?a *o=icitan(o, pero Pern a(irti a =o* (i*i(ente* B$e no i?a a a)orrar nin7@n
&e(io para poner en caLa a =a 7$erri==a-
QSi no tene&o* =a =eH, e= ca&ino *erA otro, H =e* a*e7$ro B$e, p$e*to* a
enfrentar =a io=encia con =a io=encia, no*otro* tene&o* &A* &e(io* po*i?=e* para
ap=a*tar=a, H =o )are&o* a c$a=B$ier precio porB$e no e*ta&o* aB$8 (e &oni7ote*-
5:<
E*ta&o* afrontan(o $na re*pon*a?i=i(a( B$e no* )a (a(o p=e?i*citaria&ente e=
p$e?=o ar7entino- No*otro* no *o&o* (icta(ore* (e 7o=pe* (e E*ta(o- No no* )an
pe7a(o con *a=ia- No*otro* a&o* a proce(er (e ac$er(o con =a nece*i(a(,
c$a=B$iera *ean =o* &e(io*- Si no )aH =eH, f$era (e =a =eH ta&?i%n =o a&o* a )acer,
H =o a&o* a )acer io=enta&ente- PorB$e a =a io=encia no *e =e p$e(e oponer otra
co*a B$e =a propia io=encia-
Do* (8a* (e*p$%*, e= L$ee* /> (e enero (e 5:;>, ren$nciaron oc)o (e =a
treintena (e (ip$ta(o* B$e )a?8an i(o a O=io*, D8aM OrtiM H *iete &ontonero*, entre
e==o* Car=o* O$nGe=, act$a= (ip$ta(o H opera(or (e &A4i&a confianMa (e =o*
Oirc)ner- D8aM OrtiM rec$er(a B$e N&e f$i porB$e &e *ent8 &a=trata(o- Io )a?8a
*i(o (e=e7a(o (e Pern en =a Ar7entina para *o=$cionar *$* pro?=e&a* e=ectora=e*3
=o )a?8a conoci(o en 5:;5 en Ma(ri(, (on(e &i pa(re, B$e )a?8a *i(o f$ncionario
(e %=, ta&?i%n e*ta?a e4i=ia(o- Me (o=ieron &$c)o *$* pa=a?ra*, a*8 B$e a =a *a=i(a
(e O=io* ai*% B$e &e i?a a re(actar =a ren$nciaN-
A= (8a *i7$iente, e= Con7re*o *ancion =a refor&a a= C(i7o Pena= B$e e4i78a
Pern, H =$e7o e= Con*eLo S$perior Peroni*ta e4p$=* a =o* oc)o (ip$ta(o* B$e
)a?8an ren$ncia(o-
La @=ti&a etapa (e =a (i*p$ta entre Pern H Montonero* *e (e*arro== e= 5S
(e &aHo (e 5:;>, ($rante e= acto por e= D8a (e= Tra?aLo, $n c=A*ico (e= peroni*&o-
Re*$=t e= certifica(o fina= (e $na r$pt$ra B$e Ha *e )a?8a con*$&a(o- F$e e= (8a en
B$e Pern =o* ec) (e =a P=aMa (e MaHo H (e= Moi&iento o, co&o *i7$en
*o*tenien(o =o* Lefe* &ontonero*, c$an(o e==o* (eci(ieron ir*e e&p$La(o* por =a
pre*in (e *$* ?a*e*- Lo cierto e* B$e Ha no )$?o retorno porB$e Pern *e &$ri
tre* &e*e* (e*p$%*, =$e7o (e )a?er con*a7ra(o a= p$e?=o co&o *$ @nico )ere(ero
en e= )i*trico (i*c$r*o (e= 5/ (e L$nio (e 5:;>, aB$e= en e= B$e *e (e*pi(i con
e*a* pa=a?ra* tan e=oc$ente*! NIo ==eo en &i* o8(o* =a &A* &arai==o*a &@*ica B$e
para &8 e* =a pa=a?ra (e= P$e?=o Ar7entinoN-
Montonero* p=ane e= acto (e= 5S (e &aHo co&o $na a*a&?=ea pop$=ar
ante =a c$a= Pern (e?8a ren(ir c$enta* (e *$ 7o?ierno, H =a con*i7na B$e ==e a =a
P=aMa f$e p$nMante! N"#$% pa*a, B$% pa*a, B$% pa*a, Cenera=, B$e e*tA ==eno (e
7ori=a* e= 7o?ierno pop$=ar'N- E==o* =a 7ritaron con f$erMa c$an(o Pern *a=i a=
?a=cn, a =a* cinco (e =a tar(e- Con fa*ti(io, Pern e*per B$e *e ca==aran, =$e7o =e*
)iMo 7e*to* con =a* &ano* pi(ien(o *i=encio H, co&o no =o con*i7$i, *e =ar7 a
)a?=ar-
QCo&paJero*! )ace )oH einte aJo* B$e en e*te &i*&o ?a=cn H con $n
(8a =$&ino*o co&o %*te, )a?=% por @=ti&a eM a =o* tra?aLa(ore* ar7entino*- F$e
entonce* c$an(o =e* reco&en(% B$e aL$*ta*en *$* or7aniMacione*, porB$e en8an
(8a* (if8ci=e*- No &e eB$ioB$% ni en =a apreciacin (e =o* (8a* B$e en8an ni en =a
5:,
ca=i(a( (e =a or7aniMacin *in(ica=, B$e *e &ant$o a tra%* (e einte aJo*, pe*e a
e*to* e*t@pi(o* B$e 7ritan-
Lo* &ontonero* reaccionaron con canto* Ha c=A*ico*! NUSe a a aca?ar, *e
a a aca?ar, =a ?$rocracia *in(ica=VN H NUMontonero*, caraLoV UMontonero*, caraLoVN-
QDec8a B$e, a tra%* (e e*to* einte aJo*, =a* or7aniMacione* *in(ica=e* *e
)an &anteni(o incon&oi?=e*, H )oH re*$=ta B$e a=7$no* i&?er?e* preten(en tener
&A* &%rito* B$e =o* B$e =$c)aron ($rante einte aJo*-
Mientra* =o* &ontonero* o=8an a =a con*i7na centra=, Pern to& aire H
a*e*t otra p$Ja=a(a, e*ta eM recor(an(o a R$cci, a$nB$e *in no&?rar=o!
QPor e*o, co&paJero*, B$iero B$e e*ta pri&era re$nin (e= D8a (e=
Tra?aLa(or *ea para ren(ir )o&enaLe a e*a* or7aniMacione* H a e*o* (iri7ente*
*a?io* H pr$(ente* B$e )an &anteni(o *$ f$erMa or7Anica H )an i*to caer a *$*
(iri7ente* a*e*ina(o*, *in B$e to(a8a )aHa trona(o e= e*car&iento-
Lo* &ontonero* conte*taron a *$ &o(o! NUR$cci, trai(or, *a=$(o* a Van(orV
UR$cci, trai(or, *a=$(o* a Van(orVN-
Pern *i7$i e=o7ian(o a =o* 7re&io* H a =a c=a*e tra?aLa(ora, N=a co=$&na
erte?ra= (e n$e*tro Moi&ientoN, H =e* a7ra(eci Npor )a?er *o*teni(o $n Pacto
Socia= B$e *erA *a=a(or para =a Rep@?=icaN- I fina=iM pro&etien(o B$e concretar8a
=a recon*tr$ccin H =a =i?eracin (e= pa8*, Nno *o=a&ente (e= co=onia=i*&o B$e iene
aMotan(o a =a Rep@?=ica a tra%* (e tanto* aJo*, *ino ta&?i%n (e e*to* infi=tra(o*
B$e tra?aLan a(entro, H B$e trai(ora&ente *on &A* pe=i7ro*o* B$e =o* B$e tra?aLan
(e*(e af$era, *in contar B$e =a &aHor8a (e e==o* *on &ercenario* a= *ericio (e=
(inero e4tranLeroN-
M$c)o* &ontonero* no =o e*c$c)a?an porB$e Ha =e )a?8an (a(o =a e*pa=(a
H *e e*ta?an Hen(o- E= acto ter&in con =a &ita( (e =a P=aMa ac8a H con =a otra
&ita(, =a B$e )a?8a *i(o &oi=iMa(a por =o* *in(icato*, 7ritan(o ictorio*a! NUNi
HanB$i* ni &ar4i*ta*, peroni*ta*VN, NNo *o&o* HanB$i*, no *o&o* *ocia=i*ta*, *o&o*
o?rero*, o?rero* peroni*ta*N, NVea, ea, ea, B$e co*a &A* ?onita, R$cci (io =a i(a
por =a patria peroni*taN, H NUPern, Eita, =a patria peroni*taVN- E= Cenera= =o* )a?8a
?en(eci(o en =a (i*p$ta B$e ta&?i%n e==o* &anten8an con =o* &ontonero*-
5:;
Ep8=o7o
SUPERIORIDAD MORAL
"ay que lipiar el pasado para que entre en su pasado.
K$an Ce=&an e= /2 (e a?ri= (e /001 en E*paJa a=
reci?ir e= Pre&io Cerante*-
+o eKiste nin-)n <ideal< que ;usti2ique la uerte de
un ho#re, ya sea del -eneral !ra#uru, de un ilitante
o de un polic1a. El principio que 2unda toda counidad es
el No &atarA*- +o atar7s al ho#re porque todo ho#re
es sa-rado y cada ho#re es todos los ho#res.
6a aldad, coo dice 6evinas, consiste en eKcluirse de las
consecuencias de los ra/onaientos, el decir una cosa
y hacer otra, el apoyar la uerte de los hi;os de los otros
y levantar el No &atarA* cuando se trata de nuestros
propios hi;os.
O*car (e= Barco en $na carta a =a rei*ta cor(o?e*a
6a $nteperie (e (icie&?re (e /00>-
M$c)o* (e B$iene* *e reiin(ican a)ora co&o =o* )ere(ero* (e =o*
&ontonero* H (e =a (%ca(a (e= *etenta a(optan $n e*tat$* (e *$periori(a( &ora=
con re=acin a= re*to (e =a *ocie(a(- Fan con*tr$i(o $n re=ato )i*trico B$e =o*
=i?era (e =o* peca(o* co&eti(o* 7racia* a $na &e&oria *e=ectia, B$e aco&o(a =o*
)ec)o* H =e* proporciona $n a$tocon*$e=o H $na a$toa?*o=$cin- C$an(o *on
confronta(o* con *$* errore* H con *$* cr8&ene*, ec)an &ano a =o* *$eJo* H a =o*
i(ea=e* B$e =o* ani&a?an en aB$e==o* aJo* (ora(o*, B$e eran tan 7ran(io*o* co&o
cr$ento*! *e p$e(en re*$&ir en =a con*tr$ccin (e $na *ocie(a( (e )o&?re*
n$eo*, i7$a=e* H =i?re*, pero B$e (e?8a *$r7ir *o?re e= a?ono (e &$c)a *an7re,
5:1
propia H aLena- Si e*o no ?a*ta, conocan a =o* &$erto*, a =o* (e*apareci(o* H a =o*
tort$ra(o* (e =a (icta($ra, co&o *i =a *a=aLe repre*in (e =o* &i=itare* a=canMara
para re(i&ir=o* inte7ra=&ente- Una eM B$e =o* ar7$&ento* *e aca?an, optan por
pa*ar a= ataB$e e intentan (e*ca=ificar a *$* inter=oc$tore*, ac$*An(o=o*, por
eLe&p=o, (e re*pa=(ar =a teor8a (e =o* (o* (e&onio*- 6Ac=aro, por =a* ($(a*, B$e
e*toH en contra (e e*a teor8a porB$e =a ?ar?arie (e= Terrori*&o (e E*ta(o, (e =a
(icta($ra, no p$e(e *er eB$ipara(a con na(a-9
Conf8o en B$e =a recon*tr$ccin (e= a*e*inato (e R$cci H =a (e*cripcin (e
*$* terri?=e* con*ec$encia* *iran para poner en ($(a e*a i(ea (e $n 7r$po
partic$=ar B$e concentra e= &onopo=io (e =a &ora= H (e =a %tica, B$e e* capaM (e
(eter&inar con infa=i?i=i(a( papa= *o?re =o ?$eno H =o &a=o- Un *ector B$e, por
eLe&p=o, *e7re7a e*o* *$&o* *acer(ote*, H *acer(oti*a*, B$e *e oc$pan (e
p$rificar a $no* H (e (e&oniMar a otro*, (i*tri?$Hen(o a$reo=a* H c$ernito*-
E*te =i?ro no )a?r8a *i(o po*i?=e *in =o* aporte* (e Pa$=a Via=e, Danie=
C$e?e= H Foracio Carc8a- Mi* co=e7a* (e= (iario 8er2il ta&?i%n &e )an aH$(a(o H =e*
a7ra(eMco en =a* per*ona* (e C=a$(io C$r&in(o, Car=o* L$n7)i, Ro(ri7o L=oret H
Mat8a* Marini-
Me 7$*tar8a a7ra(ecer a to(o* =o* B$e )an co=a?ora(o con e*te =i?ro, en
e*pecia= a =o* e4 &ontonero* B$e )an a(&iti(o e= error co&eti(o por =a
Or7aniMacin a =a B$e pertenec8an- E==o* Ha *e )an recic=a(o, ==ean $na i(a nor&a=
H no e*tAn confor&e* con e*a i*in pa*te$riMa(a (e =o* 7r$po* 7$erri==ero* B$e
pre(o&ina a)ora, B$e =o* &$e*tra ca*i co&o or7aniMacione* no 7$?erna&enta=e*
B$e *e (e(ica?an a =a pro&ocin (e =o* (erec)o* )$&ano*, =a* =i?erta(e* cii=e*, =a
i7$a=(a( (e 7%nero H =a (e&ocracia- S$ a=ent8a contra*ta con =a actit$( (e otro*,
B$e inc=$*o e*ta?an co=oca(o* por enci&a (e e==o* en =a LerarB$8a (e =a Or7a-
Ta&?i%n a7ra(eMco a =o* pariente* (e =o* 7$erri==ero* B$e participaron en =a
Operacin Traiata! a@n rec$er(o con e&ocin =a c)ar=a con e= )iLo (e $no e==o*- Se
=e nota?a $n 7ran a&or por *$ pa(re H $n prof$n(o re*peto a *$* i(ea=e*, L$nto con
$na *en*ata repro?acin (e= cri&en (e R$cci H (e otro* *ere* )$&ano*- I, por
@=ti&o, a7ra(eMco a =o* fa&i=iare* (e R$cci, B$e )an *i(o =a* principa=e* 8cti&a* (e
e*ta tra7e(ia H B$e no parecen a?ri7ar nin7@n rencor ni o=$nta( (e en7anMa-
Creo B$e con to(o* e*to* *enti&iento* H actit$(e* 6a=ent8a, er(a(, a&or, re*peto,
*en*ateM, =$ci(eM, per(n H pie(a(9 e* po*i?=e co=ocar a =a )i*toria en *$ L$*to =$7ar
H o=er a enriB$ecer=a con &atice* B$e, por *er er(a(ero*, no* per&iten (e*ec)ar
=a* antino&ia* H e=$(ir =a tentacin (e= pen*a&iento @nico H (e= &on=o7o po=8tico,
(o* ertiente* B$e *$e=en con($cir a= a$toritari*&o H a =a io=encia-
5::
FUENTES
Introduccin
Ro?erto Per(8a en 3lar1n (e= 50 (e &arMo (e 5::, H entrei*ta* con e= a$tor- La*
reo=$cione* cient8fica* H =a ciencia nor&a= en O$)n, T)o&a* S-! 6a estructura de
las revoluciones cient12icas, pA7ina* /;, ,1, ,:, ;5, :/, 5>:, 5;, H /,:- Foracio
Ver?it*GH en E/ei/a, pA7ina* : H 5>- Si=ia Si7a= H E=i*eo Vern en 8ern o uerte,
pA7ina* 515 a 512- E= Ne7ro Corea en Ver?it*GH, Foracio! E/ei/a, pA7ina ,0, H Bo.
na**o, Mi7$e=! El presidente que no 2ue, pA7ina* <>0 H <<>, H en *en(o* correo*
e=ectrnico* enia(o* a= a$tor por Ver?it*GH H Bona**o- La )e7e&on8a H e=
inte=ect$a= or7Anico en Cra&*ci, Antonio! 6a 2oracin de los intelectuales, pA7ina*
/5, // H 20, H Ro(r87$eM A7$i=era (e Prat, Ce*Areo! Arasci y la v1a nacional al
socialiso, pA7ina* <0, ,,, 1>, 1<, 1, H 525- La* i(a* H $e=ta* (e K$an Car=o*
K$nco* a*8 co&o =a* re*o=$cione* L$(icia=e* *o?re *$* (ic)o*, en e= e4pe(iente
n@&ero >;//R1< carat$=a(o NR$cci, Ko*% I7nacio H otro* *RDa&nifica(o* (e
A*ociacin I=8cita H otro* (e=ito*N, (e= K$M7a(o Fe(era= n@&ero >, Secretar8a n@&ero
1-
Captulo 1
Lo* @=ti&o* &in$to* (e R$cci H *$ a*e*inato, en =a ca$*a L$(icia= n@&ero >;//R1<,
H entrei*ta* con N%=i(a NCocaN (e R$cci, C=a$(ia R$cci, An8?a= R$cci, O*a=(o
A7o*to, Ricar(o PoMo H Kor7e Corea- NLinoN H *$ 7r$po operatio en entrei*ta* con
*ei* f$ente* B$e pi(ieron e*tricta re*era (e *$* no&?re*3 en e= (oc$&enta= 8ap7
$v7n, (e Mar8a In%* RoB$e, H en =a ca$*a L$(icia= n@&ero >;//- La (ia=%ctica a&or.
o(io (e= C)e C$eara en NE= )o&?re n$eoN, te4to (iri7i(o a Car=o* #$iLano, (e=
*e&anario Darcha, (e Montei(eo, &arMo (e 5:,<3 NMen*aLe a =o* p$e?=o* (e=
&$n(o a tra%* (e =a Tricontinenta=N, La Fa?ana, 5, (e a?ri= (e 5:,;, H
co&entario* e*crito* (e N%*tor Oo)an, profe*or (e =a cAte(ra =i?re Erne*to C)e
C$eara (e =a Unier*i(a( Pop$=ar Ma(re* (e P=aMa (e MaHo-
Captulo 2
La &i*in enco&en(a(a por Ra@= La*tiri en entrei*ta* a K$=io BAr?aro H a $na
f$ente B$e pi(i re*era (e *$ no&?re- La a*e*or8a (e pren*a (e Ni=(a Carr% f$e
contacta(a por e= a$tor (e e*te =i?ro, pero no conte*t =o* pe(i(o* (e entrei*ta- Lo
&i*&o oc$rri con =a a*e*or8a (e pren*a (e Car=o* O$nGe=- La* (ec=aracione* (e=
/00
ERP H (e Montonero* en 6a +acin, 3lar1n H 6a 8rensa (e= : (e L$nio (e 5:;2- La
==a&a(a (e =a* 52-20 *o?re =o* a$tore* (e =a &$erte (e R$cci en 6a +acin (e= /;
(e *eptie&?re (e 5:;2- E= co&$nica(o atri?$i(o a= ERP en 6a +acin (e= /; (e
*eptie&?re (e 5:;2- E= co&$nica(o (e R$cci en 3lar1n, 6a +acin H 6a 8rensa (e=
5/ (e *eptie&?re (e 5:;2- E= enc$entro en =a Ca*a Ro*a(a en entrei*ta* con
K$=iAn Lica*tro, Ko*% L$i* Pirra7=ia H (o* (iri7ente* peroni*ta* B$e *o=icitaron per&a.
necer en e= anoni&ato, H en Lica*tro, K$=iAn! Di encuentro con 8ern, eorias e
ideales, pA7ina* 5>;, 5<0 H //1- E= infor&e (e =a Po=ic8a Fe(era= *o?re e= re=er
Ma7n$& en entrei*ta* con tre* f$ente* B$e pi(ieron per&anecer en e= anoni&ato,
H en An7$ita, E($ar(o, H Caparr*, Mart8n! 6a voluntad, To&o 2 R 5:;2.5:;>,
pA7ina* 2/0 H 2/5- Lo* ca?=e* (e= e&?aLa(or Ko)n Lo(7e *on =o* n@&ero* ;551 (e=
/; (e *eptie&?re (e 5:;2 H ;/21 (e= 2 (e oct$?re (e 5:;2, copia* en po(er (e=
a$tor-
Captulo 3
Lo* &o&ento* po*teriore* a= a*e*inato (e R$cci H e= e=atorio en =a CCT en
entrei*ta* (e= a$tor con Coca (e R$cci, C=a$(ia R$cci, An8?a= R$cci, e= perio(i*ta
Car=o* Ca&po=on7o, O*a=(o A7o*to H Ricar(o PoMo- E= co&$nica(o (e =a* CCT.,/
Or7aniMacione*, e= e=atorio en =a CCT H =o* (i*c$r*o* en =a C)acarita en 6a +acin,
3lar1n, 3rnica H 6a 8rensa (e= /; (e *eptie&?re (e 5:;2-
Captulo 4
La fra*e (e Pern H =a re$nin con R$cci en entrei*ta (e Ricar(o PoMo con e= a$tor-
La* (ec=aracione* (e Pern a 6a +a/ione en 6a +acin, 6a 8rensa H 3lar1n (e= ; (e
a?ri= (e 5:;2- E= iaLe (e LorenMo Mi7$e= en 6a +acin H 3lar1n (e= 2 H ; (e L$nio (e
5:;2- La re$nin en =a CCT en entrei*ta* con PoMo, O*a=(o A7o*to, Kor7e Corea H
(o* 7re&ia=i*ta* B$e *o=icitaron per&anecer en e= anoni&ato- La @=ti&a noc)e (e
R$cci en *$ ca*a en entrei*ta* con N%=i(a (e R$cci, C=a$(ia R$cci, An8?a= R$cci H
Kor7e Corea-
Captulo 5
E= pri&er re7re*o (e Pern en entrei*ta (e= a$tor con K$=iAn Lica*tro H Car=o*
Cro**o, H K$an Man$e= A?a= Me(ina en 3lar1n (e= ; (e a?ri= (e 5::, H 52 (e oct$?re
(e 5::;, H 87-inaS12 (e= 51 (e enero (e 5:::, H en 3lar1n H 6a +acin (e= 5; H 51
(e noie&?re (e 5:;2- La i(a (e R$cci, en entrei*ta* con Coca (e R$cci, C=a$(ia
R$cci H An8?a= R$cci- La* pre*i(encia* (e On7an8a, Lein7*ton H Lan$**e, en Pi7na,
Fe=ipe! 6o pasado pensado, pA7ina* 50< a 55: H 51/ a 5:,3 Bona**o, Mi7$e=! El
/05
presidente que no 2ue, pA7ina* 5/; a 52/ H />> a /<>, H Fra7a, Ro*en(o! El
E;.rcito, del escarnio al poder, pA7ina* 5< a >0, H en entrei*ta (e Fra7a con e=
a$tor- La re=acin con Pern en entrei*ta* con Lica*tro H O*a=(o A7o*to- E= (e?ate
con To*co en rei*ta !s1 (e= 5, (e fe?rero (e 5:;2- R$cci *e7@n Cornice==i en entre.
i*ta a Ro(o=fo Pan(o=fi- La &$erte (e Bianc$==i en entrei*ta con An8?a= R$cci- La*
(efinicione* (e R$cci *o?re *$ =ea=ta( a Pern, A7$*t8n To*co H e= pape= (e =a CCT
en entrei*ta con =a rei*ta +ueva 8lana e= 20 (e enero (e 5:;2- E= e&?aLa(or
Lo(7e en =o* ca?=e* confi(encia=e* n@&ero* ;/21 (e= 2 (e oct$?re (e 5:;2, ;>,:
(e= 50 (e oct$?re (e 5:;2, H 2<>/ (e= 51 (e &aHo (e 5:;2-
Captulo 6
La carta (e Pern a A=on*o en DDD-e=)i*toria(or-co&-ar- Fernan(o Donaire* en *$*
Deorias, pA7ina >5- Van(or *o?re Pern en S&$=oitM, Cata=ina, pA7ina 5,-
O*a=(o Papa=eo H Ro(o=fo Pan(o=fi en entrei*ta* con e= a$tor- La interpretacin (e
Mariano Cron(ona en S&$=oitM, Cata=ina, pA7ina /0- E= e=o7io (e= C)e C$eara a
Van(or en Carpena, Ricar(o H KacB$e=in, C=a$(io A-, pA7ina ;;- La carta (e Pern a
Ae=ino FernAn(eM H e= re*pa=(o (e= Cr$po (e =o* Oc)o a =a can(i(at$ra (e LorenMo
en Carpena H KacB$e=in, pA7ina* :; H 50/-
Captulo 7
Mario Fir&enic) en Ba*c)etti, Ro?erto! 9ocuentos 1(73P1(7G, =oluen $ ,
pA7ina* /:5 H /:/- E= (oc$&ento *e tit$=a NC)ar=a (e =a Con($ccin Naciona= ante
=a* a7r$pacione* (e =o* frente*N H no *e &enciona e= a$tor ni =a fec)a (e =a c)ar=a,
pero por aria* raMone* B$e(a c=aro B$e f$e Fir&enic) H B$e oc$rri a fin (e
*eptie&?re o principio* (e oct$?re- En pri&er =$7ar, en $na entrei*ta con e= a$tor,
Ba*c)etti (iLo B$e %= enten(8a B$e =a c)ar=a )a?8a *i(o (a(a por Fir&enic)- En
*e7$n(o =$7ar, e= propio Fir&enic) cita N=a* c)ar=a* a =o* frente* B$e (oH Ho en e=
;2, en e= &e* (e *eptie&?re, $na (e =a* c$a=e* *e (e*7ra? H *e (i*tri?$H co&o
?o=et8n interno &$H prof$*a&enteN, en Pi7na, Fe=ipe! 6o pasado pensado, pA7ina
/55- A$nB$e =a fec)a ta&?i%n po(r8a *er principio* (e oct$?re (e 5:;2 (e?i(o a
a=7$no* )ec)o* B$e a==8 *e &encionan, co&o e= ac$er(o con LorenMo Mi7$e= para
(i*tri?$ir*e =o* =$7are* en =a P=aMa (e MaHo en e= acto (e a*$ncin (e Pern, e= 5/
(e oct$?re- Por @=ti&o, E($ar(o An7$ita H Mart8n Caparr* citan a Fir&enic) en $na
c)ar=a (a(a en aB$e==a %poca ($rante $na 7ira por to(o e= pa8* B$e tiene $n
conteni(o i(%ntico a= (oc$&ento repro($ci(o por Ba*c)etti, en 6a voluntad, To&o
2R 5:;2.5:;>, pA7ina 212- Fir&enic) ie en Barce=ona H no acce(i a $na
entrei*ta con e= a$tor- E&i=iano Co*ta, An(r%* Ca*ti==o H K$an Car=o* Dante C$==o
en entrei*ta* con e= a$tor- Li(ia Viona H Ro?erto Di7n en entrei*ta* con e=
/0/
a$tor- Lo* roce* entre Mi7$e= H R$cci en Carpena, Ricar(o H KacB$e=in, C=a$(io A-,
pA7ina* 55< H 55,- An8?a= R$cci en entrei*ta con e= a$tor- E= intento (e eto (e
R$cci H Mi7$e= a =a reincorporacin (e *in(ica=i*ta* (e iMB$ier(a en entrei*ta (e=
a$tor con C$*tao Cara?a==o, e4 *ecretario 7enera= (e =a Pre*i(encia, encar7a(o (e
i&p=e&entar =a =eH apro?a(a por e= Con7re*o- La or(en (e Pern a Antonio Cafiero
en Bona**o, Mi7$e=! El presidente que no 2ue, pA7ina /11- C&o *e enteraron R$cci
H Mi7$e= (e =a (e*i7nacin (e CA&pora en Carpena, Ricar(o H KacB$e=in, C=a$(io A-,
pA7ina 551- La re$nin entre Mi7$e= H Per(8a en Per(8a, Ro?erto Ciri=o! 6a otra
historia, pA7ina* 5;5 H 5;/, H en entrei*ta* con e= a$tor- E= epi*o(io ta&?i%n e*
re=ata(o en Carpena, Ricar(o H KacB$e=in, C=a$(io A-! El intoca#le, pA7ina* 55>,
55<, 5/: H 520- E= acto (e= 25 (e a7o*to (e 5:;2 H =a re$nin con =o* (iri7ente*
L$eni=e* en entrei*ta* con O*a=(o A7o*to H Ricar(o PoMo- Coca (e R$cci en
entrei*ta con e= a$tor- Fir&enic) en Bona**o, Mi7$e=! 9iario de un clandestino,
pA7ina* 5>5 H 5>/3 Fir&enic) no B$i*o *er entrei*ta(o para corro?orar o no e*ta
er*in- Lo* 7e*to* (e LorenMo Mi7$e= )acia Montonero* H =a p=aB$eta B$e =e
re7a=aron Vaca NaraLa H Per(8a en Carpena, Ricar(o H KacB$e=in, C=a$(io A-,
pA7ina* 522 a 52<-
Captulo 8
K$an Pern *o?re *$ f$ncin en NConer*acin (e= 7enera= Pern con =a K$ent$(N e=
1 (e *eptie&?re (e 5:;2 *e7@n e= ane4o (e *$ =i?ro Danual de conduccin pol1tica,
pA7ina* 2;: a 21/- Si=ia Si7a= H E=i*eo Vern en 8ern o uerte, pA7ina 52>- E=
(i*c$r*o (e Pern *o?re EMeiMa en 3lar1n H 6a +acin (e= /5 H // (e L$nio (e 5:;2-
La an%c(ota (e Pern H LpeM Re7a en e= ?a=cn (e =a CCT en entrei*ta* con K$=iAn
Lica*tro H O*a=(o A7o*to- Fir&enic) *o?re =a* (iferencia* i(eo=7ica* con Pern, e=
pape= (e =a an7$ar(ia H =a =$c)a contra =a N?$rocracia *in(ica=N en Ba*c)etti,
Ro?erto, pA7ina* /;0, /;5, /;>, /;;, /1/, /12, /:/, /:2 H 20<- E= concepto (e
parti(o (e Lenin en Mar4.En7e=*.Lenin! !cerca del partido, pA7ina /< H ;2, H Lenin!
EQu. hacerF, pA7ina* ,5 H 52,- La re=acin entre e= parti(o H =a c=a*e o?rera en
Oo=aGoD*Gi, Le*MeG, To&o II, NLa e(a( (e oroN, pA7ina* 212 H 21>- Fir&enic) en
At=anta en Ba*c)etti, Ro?erto, pA7ina* 5,<, 5,, H 5,:- La re$nin entre LorenMo
Mi7$e= H =a KTP en An7$ita, E($ar(o H Caparr*, Mart8n, To&o 2 R 5:;2.5:;>,
pA7ina* /52 H /5>, H en entrei*ta con Co*ta-
Captulo 9
E= enc$entro con Pa?=o Cri*tiano en entrei*ta (e= a$tor con Ro?erto Di7n- La fra*e
(e Pa?=o Cri*tiano *o?re *$ &i=itancia en entrei*ta con $no (e *$* fa&i=iare*- La
re$nin entre Di7n H K$=iAn Lica*tro en entrei*ta* con Di7n H Lica*tro- E= pri&ero
/02
en ree=ar =a participacin (e Pa?=o Cri*tiano en e= atenta(o contra R$cci f$e e=
perio(i*ta K$an Ca*parini en *$ =i?ro Dontoneros, 2inal de cuentas, pA7ina ;5, pero
%= =o $?ica co&o e= Lefe (e= 7r$po operatio- La participacin (e Pa?=o Cri*tiano f$e
confir&a(a por (ier*a* f$ente* e infor&a(a por e= a$tor a $no (e *$* fa&i=iare*,
B$ien Ha conoc8a =a er*in H no p$*o reparo* en B$e *$ no&?re f$era inc=$i(o en
e*te =i?ro- A=?ertina PaM en entrei*ta con e= a$tor- La an%c(ota *o?re =o* A=*o7araH
en entrei*ta con e= perio(i*ta Kor7e LeDin7er- Ta&?i%n Ko*% A&or8n c$enta e=
epi*o(io (e =a rot$ra (e to?i==o (e Fernan(o Saae(ra, B$e, *e7@n %=, f$e Na(re(eN,
en Dontoneros> la #uena historia, pA7ina /<0- La traHectoria H =a per*ona=i(a( (e
NLinoN en C)ae*, ConMa=o H LeDin7er, Kor7e! 6os del 73, Deoria ontonera,
pA7ina 55:, H Bona**o, Mi7$e=! 9iario de un clandestino, pA7ina 52<- La
participacin (e NLinoN f$e ree=a(a por Ko*% A&or8n en *$ =i?ro Dontoneros, la otra
historia, pA7ina* /</ H /<>, H confir&a(a por (i*tinta* f$ente* a= a$tor, inc=$*o por
$no (e *$* fa&i=iare*- Bona**o, en 9iario de un clandestino, pA7ina* 5>/ H 5>2,
c$enta B$e NLinoN =e re=at Ncon pe=o* H *eJa=e* e= atenta(o contra R$cciN- La
e*tr$ct$ra (e Montonero* en Per(8a, Ro?erto! 6a otra historia, pA7ina* 55;, 551 H
510- La participacin (e NE= MonraN f$e ree=a(a a= a$tor por (i*tinta* f$ente* H
confir&a(a por $no (e *$* fa&i=iare*-
Captulo 10
Lo* (eta==e* (e= (8a (e= a*e*inato en entrei*ta con Coca (e R$cci H en
(ec=aracione* (e Ma7(a=ena (e Co=7re en =a ca$*a L$(icia= n@&ero >;//R1<, H a =o*
(iario* 6a 8rensa, 3lar1n H 6a +acin (e= /; a= 20 (e *eptie&?re (e 5:;2- La
(ec=aracin L$(icia= (e Mario Fir&enic) f$e ane4a(a a =a ca$*a NR$cci, Ko*% I7nacio
H otro* Da&nifica(o* (e A*ociacin I=8cita---N- Kor7e Corea en entrei*ta con e=
a$tor- La i(enti(a( (e NSa&N en Ca*parini, K$an! Dontoneros, 2inal de cuentas,
pA7ina /;,- La participacin (e NLinoN co&o re*pon*a?=e (e= (iario +oticias en
Bona**o, Mi7$e=! 9iario de un clandestino, pA7ina* 52< a 5>2, H en e= *ec$e*tro (e
=o* Born en Ca*parini, K$an! Araiver, el #anquero de los ontoneros, pA7ina* 550 H
55;- A=fre(o A*tiM *e7@n $na f$ente c$Ho no&?re *e re*era- Kor7e Perr%n en
Bona**o, Mi7$e=! 'ecuerdos de la uerte, pA7ina >5,- La )i*toria (e L$cH en
Bona**o, Mi7$e=! 'ecuerdos de la uerte, pA7ina* 2/2 H 2/>- La &$erte (e Pa?=o
Cri*tiano en Ca*parini, K$an! Dontoneros, 2inal de cuentas, pA7ina ;5- Nor?erto
Fa?e77er H Fernan(o Saae(ra en entrei*ta* con pariente* H a&i7o*-
Captulo 11
Mario Fir&enic) en Pi7na, Fe=ipe! 6o pasado pensado, pA7ina* /2, H /2;- Ro?erto
Per(8a en entrei*ta con e= a$tor- La fra*e (e Leonar(o Faio H =o* enfrenta&iento*,
/0>
en 6a +acin, 3lar1n H 6a 8rensa (e= /5 (e L$nio (e 5:;2- Kor7e LeDin7er en
entrei*ta con e= a$tor- Foracio Ver?it*GH en E/ei/a, pA7ina* 52, 5>, ,0, 55; H /52-
Kor7e Corea en entrei*ta con e= a$tor- An(r%* Ca*ti==o, K$=io BAr?aro, C$*tao
Cara?a==o H O*a=(o Papa=eo en entrei*ta* con e= a$tor- K$an Man$e= A?a= Me(ina
en entrei*ta con Siete 91as e= 1 (e &arMo (e 5:12- E*te?an Ri7)i en correo
e=ectrnico a= a$tor- Fir&enic) en =o* acto* en At=anta en Ba*c)etti, Ro?erto!
9ocuentos 1(73P1(7G, =oluen $ , pA7ina* 5,, H <,/- E= (i*c$r*o (e Pern en
6a +acin y 3lar1n (e= // (e L$nio (e 5:;2- La po*t$ra (e Car=o* Fo?ert en A&or8n,
Ko*%! Dontoneros> la #uena historia, pA7ina /<<-
Captulo 12
E&i=iano Co*ta en An7$ita, E($ar(o H Caparr*, Mart8n! 6a voluntad, To&o 2 R
5:;2.5:;>, pA7ina* /0< a /0:, H en entrei*ta con e= a$tor- Kor7e LeDin7er,
Ricar(o Cra**i, K$an Car=o* Dante C$==o H Mi7$e= Ta=ento en entrei*ta* con e=
a$tor- Car=o* F=a*Ga&p en entrei*ta con e= a$tor, H en *$ =i?ro Hr-ani/aciones
pol1ticoPilitares, pA7ina* 55; a 55:- E= pape= (e C$?a en =a Contraofen*ia
&ontonera en entrei*ta* con tre* f$ente*- La ca8(a (e Foracio Men(iMA?a= en
Larra7$H, Marce=o! Quios soldados, pA7ina* 550 a 55/- La confir&acin (e
Fir&enic) en Bona**o, Mi7$e=! 9iario de un clandestino, pA7ina* 5>5 H 5>/- Foracio
ConMA=eM en entrei*ta con e= a$tor H en An7$ita, E($ar(o H Caparr*, Mart8n! 6a
voluntad, To&o 2 R 5:;2.5:;>, pA7ina* 22/ H 222- La c)ar=a (e Fir&enic) en
Ba*c)etti, Ro?erto! 9ocuentos 1(73P1(7G, =oluen $ , pA7ina* /:2 H /:>-
Captulo 13
Ra&n Cana=i*, Ro?erto Ba*c)etti, Ro?erto Per(8a, Erne*to Vi==an$ea H Foracio
ConMA=eM en entrei*ta* con e= a$tor- E= parti(o en Lenin, V=a(i&ir! EQu. hacerF,
pA7ina* ,5, ,:, 51/, 5:0, 5:;, 5:1, /05, //5 H /;5, H Mar4.En7e=*.Lenin! !cerca
del partido, pA7ina* /<, <0, 1: H :5- La* contra(iccione* en Mao T*e.T$n7! 3inco
tesis 2ilos2icas, pA7ina* >5, >/, ,,, ,:, :5 H :/- Lo* pri&ero* co&$nica(o* (e
Montonero* en Ba*c)etti, Ro?erto! 9ocuentos 1(70P1(73, =oluen $ , pA7ina*
>: a </- La c)ar=a (e Fir&enic) en Ba*c)etti Ro?erto! 9ocuentos 1(73P1(7G,
=oluen $ , pA7ina* /,2, /,>, /,;, /;5, /;<, /;;, /;:, /12 H 20<- Car=o*
F=a*Ga&p en entrei*ta con e= a$tor H en F=a*Ga&p, Car=o*! Hr-ani/aciones pol1ticoP
ilitares, pA7ina* :> a :1- La io=encia po=8tica en =a )i*toria ar7entina en Ma**ot,
Vicente! Datar y orir, pA7ina* 501, 50:, 5/< H 5/:, L$na, F%=i4! 6os caudillos,
pA7ina* 5:2 a 5:<, H CA=eM, Man$e=! =ida de Iuan Danuel de 'osas, pA7ina* /<> H
/<<- La Teo=o78a (e =a Li?eracin en Boff, Leonar(o! 0eolo-1a del cautiverio y de la
li#eracin, pA7ina* 52:, 25> H 25<-
/0<
Captulo 14
La a*$ncin (e F%ctor CA&pora en Bona**o, Mi7$e=! El presidente que no 2ue,
pA7ina* >,0 a >;,3 An7$ita, E($ar(o H Caparr*, Mart8n! 6a voluntad, To&o 2 R
5:;2.5:;>, pA7ina* 55 H 5/3 Per(8a, Ro?erto! 6a otra historia, pA7ina* 5>: H 5<0,
H (iario* 3lar1n y 6a +acin (e= /, (e &aHo (e 5:;2- Pern *o?re e= *ec$e*tro H =a
eLec$cin (e Ara&?$r$ en Pi7na, Fe=ipe! 6o pasado pensado, pA7ina 515- La*
carta* entre Pern H Montonero* en DDD-e=)i*toria(or-co&-ar H en Ba*c)etti,
Ro?erto! 9ocuentos 1(70P1(73, =oluen $ , pA7ina* 5/2 a 52/- K$=iAn Lica*tro
en entrei*ta con e= a$tor- Per(8a H =a* (iferencia* con Pern en Per(8a, Ro?erto! 6a
otra historia, pA7ina 52<, H en entrei*ta con e= a$tor- Erne*to Vi==an$ea en
entrei*ta con e= a$tor- Ko*% A&or8n, en Dontoneros> la #uena historia, pA7ina /</,
H en entrei*ta con e= a$tor- La &$erte (e Car=o* Fo?ert H (e *$ &$Ler en A&or8n,
Ko*%! Dontoneros> la #uena historia, pA7ina* 250 a 25/- E= iaLe (e Fo?ert a Ma(ri(
en Per(8a, Ro?erto! 6a otra historia, pA7ina* 52, H 52;, H en A&or8n, Ko*%!
Dontoneros> la #uena historia, pA7ina 5<>- La c)ar=a (e Pern con Fo?ert en
Ca*par Ca&po* f$e re=ata(a por $n c$*to(ia (e Pern- Pern H =a NL$ent$(
&arai==o*aN en Ba*c)etti, Ro?erto! 9ocuentos 1(70P1(73, =oluen $ , pA7ina
52:- La* (ec=aracione* (e Pern a Dayor1a en Bona**o, Mi7$e=! El presidente que
no 2ue, pA7ina* 2</ H 2<2-
Captulo 15
E= &otio (e =a re$nin con K$an Pern en Per(8a, Ro?erto! 6a otra historia, pA7ina
52:- La* an%c(ota* (e Pern H =o* Lefe* &ontonero* B$e f$eron a i*itar=o en
entrei*ta* con c$atro f$ente* B$e *o=icitaron e= anoni&ato3 en Bona**o, Mi7$e=!
9iario de un clandestino, pA7ina 55:, H en $na entrei*ta (e Mario Fir&enic) con
Fe=ipe Pi7na en 6o pasado pensado, pA7ina /01- NE= Or7ani7ra&aN &ontonero H =a*
c)ar=a* con Pern en entrei*ta* con Per(8a H A=eLan(ro PeHro$3 en Bona**o,
Mi7$e=! 9iario de un clandestino, pA7ina* 55, a 55:3 en Pi7na, Fe=ipe! 6o pasado
pensado, pA7ina* /02, /0> H /0:, H en Per(8a, Ro?erto! 6a otra historia, pA7ina*
5>2 H 5>>- Pern *o?re =a io=encia (e =a 7$erri==a en (ec=aracione* a 3lar1n e= 50 (e
&arMo (e 5:;2 H a =a a7encia e*paJo=a (e noticia* EFE e= 5> (e &arMo (e 5:;2-
Fir&enic) a El 9escaisado en Ba*c)etti, Ro?erto! 9ocuentos 1(73P1(7G,
=oluen $ , pA7ina 5:>- Pern en e= enc$entro con =o* Lene* en e= ane4o (e =a
e(icin (e *$ =i?ro Danual de conduccin pol1tica, pA7ina* 2;: a 21/ H 21< a 211, H
en An7$ita, E($ar(o H Caparr*, Mart8n! 6a voluntad, To&o 2 R 5:;2.5:;>, pA7ina*
/1, a /11- C$*tao Cara?a==o en entrei*ta con e= a$tor- E= (e*a)o7o (e Fir&enic)
/0,
en An7$ita, E($ar(o H Caparr*, Mart8n! 6a voluntad, To&o 2 R 5:;2.5:;>, pA7ina*
/:5 a /:>, H entrei*ta (e Foracio ConMA=eM con e= a$tor-
Captulo 16
La* (ec=aracione* (e Ro(o=fo Ca=i&?erti en 3lar1n H 6a +acin (e= /2 H /> (e a?ri=
(e 5:;2- La ca8(a (e Ca=i&?erti en 3lar1n y 6a +acin (e= /1 a= 20 (e a?ri= (e 5:;2-
Fir&enic) *o?re Ca=i&?erti en Pi7na, Fe=ipe! 6o pasado pensado, pA7ina* /0> H
/0<- Pern *o?re CA&pora en 3lar1n H 6a +acin (e= / (e &aHo (e 5:;2, e $l
Aiornale dR$talia (e= 5< (e &arMo (e 5:;2- Santia7o D8aM OrtiM en entrei*ta con e=
a$tor- Ro?erto Per(8a en entrei*ta con e= a$tor- E= /< (e &aHo (e 5:;2 en Deoto
en Bona**o, Mi7$e=! El presidente que no 2ue, pA7ina* ><; H >;, a >1<, H An7$ita,
E($ar(o H Caparr*, Mart8n! 6a voluntad, To&o 2 R 5:;2.5:;>, pA7ina* 5/ a 5,-
Per(8a *o?re c$An(o co&enMaron =o* pro?=e&a* con Pern en entrei*ta con e=
a$tor- E*te?an Ri7)i en e.&ai= a= a$tor- La carta (e Pern a CA&pora en Bona**o,
Mi7$e=! El presidente que no 2ue, pA7ina* ><0 H ><5- La* cifra* (e oc$pacione* en
6a +acin (e= 5< (e L$nio H 2 (e L$=io (e 5:;2- C$*tao Cara?a==o H Ro(o=fo Pan(o=fi
en entrei*ta* con e= a$tor- E= co&$nica(o (e =a* FAP en Ba*c)etti, Ro?erto!
9ocuentos 1(73P1(7G, =oluen $ , pA7ina 552- La a$tocr8tica *o?re =a teor8a (e=
cerco en Ba*c)etti, Ro?erto! 9ocuentos 1(73P1(7G, Vo=$&en I, pA7ina* /<1 H
/<:- Bona**o *o?re =a ren$ncia (e CA&pora en *$ =i?ro El presidente que no 2ue,
pA7ina* <,<, <,, H <;:- K$=iAn Lica*tro *o?re =a ren$ncia (e CA&pora en *$ =i?ro Di
encuentro con 8ern, pA7ina* /50, /5/ H /5,, H en entrei*ta con e= a$tor- La
ren$ncia (e CA&pora en 6a +acin, 3lar1n H 6a 8rensa (e= < a= 5> (e L$=io (e 5:;2-
Pern en =a CCT en 3lar1n, 6a 8rensa H 6a +acin (e= 20 (e L$=io (e 5:;2- Pe(ro
Ra&n Co**io en *$ =i?ro, e*crito L$nto a Car=o* A- Seara! 8ern, testionios
.dicos y vivencias *1(73P1(7T,, pA7ina* /5, // H 2;, H en entrei*ta con e=
a$tor- Car=o* A- Seara en Co**io, Pe(ro Ra&n H Seara, Car=o* A-! 8ern,
testionios .dicos y vivencias *1(73P1(7T,, pA7ina ,;- So?re e*to* co&entario*,
Ri7)i (iLo en $n e.&ai= a= a$tor! NPern La&A* &e (iLo na(a pareci(o, pero no eo
raMone* para o?Letar B$e e*a* opinione* =e* f$eran tran*&iti(a* a =o* &%(ico*- Mi
a()e*in a= proHecto (e Pern ten8a co&o f$n(a&ento B$e t$e &A*
i(entificacione* B$e (iferencia* 6EL-! e= peroni*&o f$e ini7$a=a?=e en t%r&ino* (e
inc=$*in *ocia=, pero t$o $na po=8tica e($catia B$e no co&parto, a= p$nto B$e
B$e( en &ano* (e fa*ci*ta*9- No ten7o nin7$na ($(a (e B$e Pern f$e e= po=8tico
&A* i&portante (e= *i7=o __- Sin e&?ar7o, contraria&ente a =o B$e &$c)o*
creHeron en =o* *etenta, n$nca &e pareci ni infa=i?=e ni in&orta=N-
Captulo 17
/0;
K$an Pern H =a con($ccin en *$ =i?ro Danual de conduccin pol1tica, pA7ina 2,-
K$an Man$e= A?a= Me(ina en 87-inaS12 (e= 51 (e enero (e 5::: H Siete 91as (e= 1
(e &arMo (e 5:12- Pe(ro Ra&n Co**io en entrei*ta con e= a$tor- E*te?an Ri7)i
en e.&ai= a= a$tor- Antonio Cra&*ci en Portantiero, K$an Car=o*! 6os usos de
Arasci, pA7ina 502, H en Ro(r87$eM A7$i=era (e Prat, Ce*Areo! Arasci y la v1a
nacional al socialiso, pA7ina <0- Ricar(o Ba=?8n en entrei*ta con Car=o*
Ca&po=on7o- Ro?erto Per(8a en entrei*ta con e= a$tor H en *$ =i?ro 6a otra
historia, pA7ina* 5<; H /50- La taB$icar(ia (e Pern en Co**io, Pe(ro Ra&n H
Seara, Car=o* A-! 8ern, testionios .dicos y vivencias *1(73P1(7T,, pA7ina* /,
H /;- La* i(ea* (e= 7enera= Kor7e Carca7no en Fra7a, Ro*en(o! E;.rcito> del
escarnio al poder *1(73P1(7G,, pA7ina* ,0 H ;,- E= enc$entro con e= 7enera= Kor7e
Carca7no en entrei*ta con Ro?erto Per(8a H en Per(8a, Ro?erto! 6a otra historia,
pA7ina* /0, a /0:- La ren$ncia (e Carca7no en entrei*ta con C$*tao Cara?a==o H
en Cara?a==o, C$*tao! 0ras las #a#alinas del poder, pA7ina 55:- Ko*% A&or8n H
K$=io BAr?aro en entrei*ta* con e= a$tor- Per(8a *o?re e= &i=itari*&o en entrei*ta
con e= a$tor- La* c)ar=a* (e Fir&enic) en Ba*c)etti, Ro?erto! 9ocuentos 1(73P
1(7G, =oluen $ , pA7ina* /,1, /,:, /;:, /1>, /:;, /:: H 255- La ea=$acin (e
Fir&enic) *o?re =a Contraofen*ia en Pi7na, Fe=ipe! 6o pasado pensado, pA7ina
>50- Cra&*ci H =a pri&ac8a (e =o po=8tico en Portantiero, K$an Car=o*! 6os usos de
Arasci, pA7ina* ;/, ;, H ;;, H en Ro(r87$eM A7$i=era (e Prat, Ce*Areo! Arasci y
la v1a nacional al socialiso, pA7ina* >, a <>- Lo* (o* ca?=e* confi(encia=e* (e=
e&?aLa(or Ko)n Lo(7e *on =o* n@&ero* ;/52 (e= / (e oct$?re (e 5:;2 H ;<5/ (e=
55 (e oct$?re (e 5:;2, copia* en po(er (e= a$tor- E= NDoc$&ento Re*era(oN (e=
Con*eLo S$perior Peroni*ta en 6a Hpinin (e= / H 2 (e oct$?re (e 5:;2- Per(8a H =a
&$erte (e R$cci en *$ =i?ro 6a otra historia, pA7ina /00, H en entrei*ta con e=
a$tor- E= a$&ento (e =a io=encia en =o* ca?=e* confi(encia=e* (e Lo(7e n@&ero*
;21< (e= < (e oct$?re (e 5:;2 H ;;,, (e= /> (e oct$?re (e 5:;2- Fir&enic) H =a
Trip=e A en Pi7na, Fe=ipe! 6o pasado pensado, pA7ina* /;> H /;,- La io=encia =$e7o
(e= ataB$e a= c$arte= (e AM$= en e= ca?=e confi(encia= n@&ero ,5< (e= /> (e enero
(e 5:;> (e =a e&?aLa(a (e =o* E*ta(o* Uni(o* en =a Ar7entina- E= $nifor&e H e=
c(i7o &ontonero* en Bona**o, Mi7$e=! 9iario de un clandestino, pA7ina* />/ H
/:1- Fernan(o Ca=&arini H A=eLan(ro PeHro$ en entrei*ta* con e= a$tor- E= c$ra
Ca==i H e= enc$entro con Pern en An7$ita, E($ar(o H Caparr*, Mart8n! 6a volunP
tad, To&o 2 R 5:;2.5:;>, pA7ina* 211 a 2:0- Ricar(o Cape==i *o?re Car=o* M$7ica
en Pi7na, Fe=ipe! 6o pasado pensado, pA7ina /,2- Kaco?o Ti&er&an *o?re M$7ica
en An7$ita, E($ar(o H Caparr*, Mart8n! 6a voluntad, To&o 2 R 5:;2.5:;>, pA7ina
<<<- Pern *o?re =a infi=tracin en Ba*c)etti, Ro?erto! 9ocuentos 1(73P1(7G,
=oluen $ , pA7ina* >2; a >>5- Pern *o?re e= ataB$e a= c$arte= (e AM$= en 3lar1n H
6a +acin (e= /5 (e enero (e 5:;>- Santia7o D8aM OrtiM en entrei*ta con e= a$tor-
/01
Pern H =o* (ip$ta(o* re?e=(e* en 6a +acin y 3lar1n (e= /2 (e enero (e 5:;>, H
Ba*c)etti, Ro?erto! 9ocuentos 1(73P1(7G, =oluen $ , pA7ina* 2:: a >0<- E=
acta (e $nin entre Montonero* H FAR en Ba*c)etti, Ro?erto! 9ocuentos 1(73P
1(7G, =oluen $ , pA7ina* /21 H />0- E= (i*c$r*o (e Fir&enic) en Ba*c)etti,
Ro?erto! 9ocuentos 1(73P1(7G, =oluen $, pA7ina* />;, />: H /<5- Fir&enic)
en At=anta en Ba*c)etti, Ro?erto! 9ocuentos 1(73P1(7G, =oluen $ , pA7ina*
<,0, <,/ H <,<, H en An7$ita, E($ar(o H Caparr*, Mart8n! 6a voluntad, To&o 2 R
5:;2.5:;>, pA7ina >:<- E= (i*c$r*o (e Pern H e= acto (e= 5S (e &aHo (e 5:;> en
Ba*c)etti, Ro?erto! 9ocuentos 1(73P1(7G, =oluen $ , pA7ina ,>,3 en An7$ita,
E($ar(o H Caparr*, Mart8n! 6a voluntad, To&o 2 R 5:;2.5:;>, pA7ina* <>5 H <>/,
H 3lar1n, 6a +acin H 6a 8rensa (e= / (e &aHo (e 5:;>-
/0:
BIBLIOCRAFEA
A?*, T=aro! 3inco #alas para !u-usto =andor, S$(a&ericana, /00<, B$eno*
Aire*-
A?*, T=aro! 6a coluna verte#ral, Le7a*a, 5:12, B$eno* Aire*-
Ai*c$rri, Mario! ?Que vivan los pere;iles@, CatA=o7o*, /002, B$eno* Aire*-
A&or8n, Ko*%! Dontoneros> la #uena historia, CatA=o7o*, /00<, B$eno* Aire*-
An(er*en, Martin! 9ossier secreto. El ito de la -uerra sucia, P=aneta, 5::2,
B$eno* Aire*-
An7$ita, E($ar(o H Caparr*, Mart8n! 6a voluntad. Una historia de la ilitancia
revolucionaria en la !r-entina, P=aneta, /00,, B$eno* Aire*-
BAr?aro, K$=io! 8asiones ra/onadas, Bi?=o*, /002, B$eno* Aire*-
Ba*c)etti, Ro?erto! 9ocuentos 1(70P1(73. 9e la -uerrilla peronista al -o#ierno
popular, E(icione* (e =a Ca&pana, 5::<, La P=ata-
Ba*c)etti, Ro?erto! 9ocuentos 1(73P1(7G, =oluen $. 9e 37pora a la ruptura,
E(icione* (e =a Ca&pana, 5::,, La P=ata-
BeraMa, L$i* Fernan(o! 'ucci, Ver7ara, /00;, B$eno* Aire*-
Boff, Leonar(o! 0eolo-1a del cautiverio y de la li#eracin, E(icione* Pa$=ina*, 5:;1,
B$eno* Aire*-
Bona**o, Mi7$e=! 9iario de un clandestino, Cr$po E(itoria= P=aneta S-A-I-C- R
BooGet, /00,, B$eno* Aire*-
Bona**o, Mi7$e=! El presidente que no 2ue. 6os archivos ocultos del peroniso,
P=aneta, 5::;, B$eno* Aire*-
Bona**o, Mi7$e=! 'ecuerdos de la uerte, Cr$po E(itoria= P=aneta S-A-I-C- R BooGet,
/00,, B$eno* Aire*-
B$c)r$cGer, Cri*tian! +acionaliso y peroniso. 6a !r-entina en la crisis ideol-ica
undial *1(27P1(%%,, S$(a&ericana, 5:1;, B$eno* Aire*-
Ca=e==o, O*a=(o H Parcero, Danie=! 9e =andor a U#aldini, Centro E(itor (e A&%rica
Latina, 5:1>, B$eno* Aire*-
Cara?a==o, C$*tao! 0ras las #a#alinas del poder, Corre7i(or, /00;, B$eno* Aire*-
Carpena, Ricar(o H KacB$e=in, C=a$(io A-! El intoca#le. 6a historia secreta de
6oren/o Di-uel, el )ltio anda7s de la !r-entina, S$(a&ericana, 5::>, B$eno*
Aire*-
Ca*taJe(a, Kor7e! 6a utop1a desarada, Arie=, 5::2, B$eno* Aire*-
Co**io, Pe(ro Ra&n H Seara, Car=o* A-! 8ern, testionios .dicos y vivencias
*1(73P1(7T,, L$&en, /00,, B$eno* Aire*-
/50
C)ae*, ConMa=o Leni(a* H LeDin7er, Kor7e Ornar! 6os del 73. Deoria
ontonera, E(itoria= (e =a Ca&pana, 5::1, La P=ata-
De= Ca&po, F$7o! Sindicaliso y peroniso. 6os coien/os de un v1nculo
perdura#le, C=ac*o, 5:12, B$eno* Aire*-
Donaire*, Fernan(o! Deorias. 1(T%P1(8%, el sindicaliso y los -o#iernos,
Corre7i(or, /00;, B$eno* Aire*-
DoHon, Lo$i*e M-! 8ern y los tra#a;adores. 6os or1-enes del sindicaliso
peronista, 1(T3P1(%%, Si7=o Veinti$no E(itora I?eroa&ericana, /00,, B$eno* Aire*-
Fann, FranM! 6os condenados de la tierra, Fon(o (e C$=t$ra Econ&ica, 5:;>,
B$eno* Aire*-
Fein&ann, Ko*% Pa?=o! 6pe/ 'e-a, la cara oculta de 8ern, Le7a*a, 5:1;, B$eno*
Aire*-
FernAn(eM, Art$ro! $deolo-1as de los -rupos diri-entes sindicales S 1 *1(GGP1(73,,
Centro E(itor (e A&%rica Latina, 5:1,, B$eno* Aire*-
F=a*Ga&p, Car=o*! Hr-ani/aciones pol1ticoPilitares. 0estionios de la lucha
arada en la !r-entina *1(G8P1(7G,, E(icione* N$eo* Tie&po*, /00;, B$eno*
Aire*-
Fra7a, Ro*en(o! E;.rcito> del escarnio al poder *1(73P1(7G,, S$(a&ericana.
P=aneta, 5:11, B$eno* Aire*-
CA=eM, Man$e=! =ida de Iuan Danuel de 'osas, C=ari(a(, 5::,- B$eno* Aire*-
Ca*parini, K$an! 9avid Araiver, el #anquero de Dontoneros, Nor&a, /00;, B$eno*
Aire*-
Ca*parini, K$an! Dontoneros, 2inal de cuentas, E(itoria= (e =a Ca&pana, /00<, La
P=ata-
Ci==e*pie, Ric)ar(! Soldados de 8ern, CriLa=?o, 5:1;, B$eno* Aire*-
Ci$**ani, Pa?=o! Dontoneros, la so#er#ia arada, S$(a&ericana, 5:1>, B$eno*
Aire*-
Cra&*ci, Antonio! 6a 2oracin de los intelectuales, CriLa=?o, 5:,;, M%4ico-
O)$n, T)o&a* S-! 6a estructura de las revoluciones cient12icas, Fon(o (e C$=t$ra
Econ&ica, 5::/, B$eno* Aire*-
O)$n, T)o&a* S-! Se-undos pensaientos so#re paradi-as, Tecno*, 5:;1,
Ma(ri(-
Oo=aGoD*Gi, Le*MeG! 6as principales corrientes del arKiso, A=ianMa E(itoria=,
5:1/, Ma(ri(-
OaterniG, E$7enio! 3risis sin salvata;e. 6a crisis pol1ticoPilitar de 1(G2PG3,
E(icione* (e= I(e*, 5:1;, B$eno* Aire*-
Larra7$H, Marce=o! Quios soldados, A7$i=ar, /00,, B$eno* Aire*-
Lenin, V=a(i&ir! El Estado y la 'evolucin, E(icione* en =en7$a* e4tranLera*, 5:;<,
PeG8n-
/55
Lenin, V=a(i&ir! EQu. hacerF, Anteo, 5:;>, B$eno* Aire*-
Lica*tro, K$=iAn! Di encuentro con 8ern. Deorias e ideales, L$&i%re, /00>,
B$eno* Aire*-
Lin(ner, Franco! 3ooVe. El heredero aldito de 8ern, S$(a&ericana, /00,,
B$eno* Aire*-
L$na, F%=i4! 6os caudillos, PeJa Li==o E(itor, 5:15, B$eno* Aire*-
Mao T*e.T$n7! 3inco tesis 2ilos2icas, La Ro*a B=in(a(a, 5:;>, B$eno* Aire*-
Mar4.En7e=*.Lenin! !cerca del partido, Anteo, 5:;>, B$eno* Aire*-
Ma**ot, Vicente! Datar y orir. 6a violencia pol1tica en la !r-entina *180GP1(80,,
E&ec% E(itore*, /002, B$eno* Aire*-
M%n(eM, E$7enio! 3on2esiones de un ontonero, S$(a&ericana.P=aneta, 5:1<,
B$eno* Aire*-
Mi7$en*, Ko*% EnriB$e H T$rner, Fre(ericG C! 'acionalidad del peroniso, P=aneta,
5:11, B$eno* Aire*-
M$r&i*, Mi7$e= H Portantiero, K$an Car=o*! Estudios so#re los or1-enes del
peroniso S 1, Si7=o Veinti$no E(itore*, 5:;>, B$eno* Aire*-
OWDonne==, Pac)o! "istorias ar-entinas. 9e la 3onquista al 8roceso, S$(a&ericana,
/00,, B$eno* Aire*-
O==ier, Mar8a Mati=(e! 6a creencia y la pasin. 8rivado, p)#lico y pol1tico en la
i/quierda revolucionaria, Co&paJ8a E(itora E*pa*a Ca=pe Ar7entina R Arie=, 5::1,
B$eno* Aire*-
Pa=acio, Erne*to! "istoria ar-entina, Fac)ette, 5:<5, B$eno* Aire*-
Pa*B$a=i, Patricia! Iuan 6avalle, un -uerrero en tiepos de revolucin y dictadura,
P=aneta, 5::,, B$eno* Aire*-
Per(8a, Ro?erto Ciri=o! 6a otra historia. 0estionios de un ;e2e ontonero, Cr$po
A7ora, Doc$&ento (e =a Ar7entina, 5::;, B$eno* Aire*-
Pern, K$an Do&in7o! 6a counidad or-ani/ada, Secretar8a Po=8tica (e =a
Pre*i(encia (e =a Nacin, 5:;>, B$eno* Aire*-
Pern, K$an Do&in7o! Danual de conduccin pol1tica, CS E(icione*, /00<, B$eno*
Aire*-
Pi7na, Fe=ipe! Lo pasado pensado. Entrevistas con la historia ar-entina *1(%%P
1(83,, P=aneta, /00<, B$eno* Aire*-
Portantiero, K$an Car=o*! 6os usos de Arasci, Fo=io* E(icione*, 5:12, B$eno*
Aire*-
Ro(r87$eM A7$i=era (e Prat, Ce*Areo! Arasci y la v1a nacional al socialiso,
E(icione* AGa=, 5:1>, Ma(ri(-
Ro$B$i%, A=ain! 8oder ilitar y sociedad pol1tica en la !r-entina, 0oo $$, 1(T3P
1(73, E&ec% E(itore*, 5:1/, B$eno* Aire*-
/5/
Se?re=i, K$an Ko*%! 3r1tica de las ideas pol1ticas ar-entinas, S$(a&ericana, /002,
B$eno* Aire*-
Si7a=, Si=ia H Vern, E=i*eo! 8ern o uerte, Le7a*a, 5:1,, B$eno* Aire*-
S&$=oitM, Cata=ina! NLa eficacia co&o cr8tica H $top8a- Nota* *o?re =a ca8(a (e
I==iaN, en 9esarrollo Econico, o=$&en 22, n@&ero 525, 5::2, B$eno* Aire*-
Ver?it*GH, Foracio! E/ei/a, Contrap$nto, 5:1,, B$eno* Aire*-
Xa=(&ann, Peter! El peroniso 1(T3P1(%%, S$(a&ericana, 5:15, B$eno* Aire*-
Xa=*), Ro(o=fo! Hperacin Dasacre, P=aneta, 5::>, B$eno* Aire*-
Xri7)t Mi==*, C)ar=e*! 6os arKistas, E(icione* ERA, 5:;,, M%4ico-
/52
ENDICE
Intro($ccin! Po=8tica&ente incorrecto----------------------------------------------->
5- E= tiro (e= fina= o NUna fr8a &AB$ina (e &atarN-------------------------------5>
/- E= Ma7n$& B$e conenci a Pern-----------------------------------------------/5
2- NMe cortaron =a* pata*N--------------------------------------------------------------/:
>- E= @=ti&o tan7o-------------------------------------------------------------------------2,
<- Un *o=(a(o (e= Cenera=-------------------------------------------------------------->>
,- La trenMa (e Van(or------------------------------------------------------------------<,
;- LorenMo H Montonero*, re=acione* pe=i7ro*a*---------------------------------,/
1- La an7$ar(ia (e =a c=a*e---------------------------------------------------------- ;/
:- Lo* a$tore* o Lino no canta =a &arc)ita-------------------------------------- 15
50- C&o f$e e= operatio o Pintore* a= ataB$e-------------------------------- :2
55- La* ca$*a*, *e7@n E= Pepe----------------------------------------------------- 50>
5/- Septie&?re Ne7ro o NF$i&o* no*otro*N------------------------------------ 55>
52- Lenin, Fac$n(o, Ke*@* H e= C)e----------------------------------------------- 5/>
5>- C$an(o =a L$ent$( era &arai==o*a-----------------------------------------52;
5<- Entre =a *an7re H e= tie&po-----------------------------------------------------5<1
5,- CA&pora, =a oport$ni(a( per(i(a---------------------------------------------5;0
5;- La 7ota B$e (erra& e= a*o---------------------------------------------------515
Ep8=o7o! S$periori(a( &ora=----------------------------------------------------------5::
F$ente*--------------------------------------------------------------------------------------/05
Bi?=io7raf8a---------------------------------------------------------------------------------/55
/5>
E*ta e(icin (e 50-000 eLe&p=are*
*e ter&in (e i&pri&ir en Printin7 BooG* S-A-,
Mario Brao 12<, Ae==ane(a, B*- A*-,
en e= &e* (e oct$?re (e /001-
/5<

También podría gustarte