Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
344.017.286 C837c
Costa Rica. Ministerio de Trabajo y Seguridad Social Compendio de criterios jurdicos-laborales 1999-2010 / Ministerio de Trabajo y Seguridad Social; Asociacin de Investigacin y Estudios Sociales de Guatemala. San Jos, Costa Rica : MTSS, 2011. 140 p. ; 27 cm. ISBN 978-9968-40-008-4
1. DERECHO LABORAL LEGISLACION I. Asociacin de Investigacin y Estudios Sociales de Guatemala, coautor. II. Ttulo
Se autoriza la reproduccin parcial de este documento siempre y cuando se cite su fuente. Prohibida su venta.
PRESENTACIN
PRESENTACIN El Ministerio de Trabajo y Seguridad Social, Institucin rectora y ejecutora de la poltica laboral y de seguridad social de Costa Rica, defini como tarea fundamental, para el buen ejercicio de sus responsabilidades, la realizacin de un acopio ordenado y sistemtico, de los diversos criterios tcnico jurdicos -atinentes al mbito laboral- que han sido emitidos a lo interno de esta cartera ministerial. Para tal efecto, durante el ao 2009, se cre una Comisin de Unificacin de Criterios integrada por las Direcciones de Asuntos Jurdicos, Asuntos Laborales e Inspeccin Nacional de Trabajo, la cual a su vez, tom en consideracin el criterio de los coordinadores y asesores legales de todas las regiones del pas. Como punto de partida, se estudiaron los diferentes dictmenes, emitidos por la Direccin de Asuntos Jurdicos, en el periodo 1999-2010, para posteriormente, unificar su aplicacin en todas las Direcciones y Oficinas centrales y regionales del Ministerio. Asimismo, se ha previsto un programa de capacitacin y difusin de dichos criterios, a partir de la publicacin de este compendio. Mi reconocimiento a todos los funcionarios involucrados en este valioso esfuerzo. En especial a la Lic. Olga Umaa directora inicial de la Comisin, al Vice Ministro lvaro Sojo quien asumi su coordinacin a partir de mayo de este ao, a los Directores Lic. Eugenio Solano, Lic. Rodrigo Acua y Lic. Jimmy Bolaos, as como a la Lic. Ana Lucia Cordero quien fungi como enlace tcnico. Mi especial agradecimiento a la Cooperacin Canadiense y a la Red de Asesora Laboral de Centro Amrica y Repblica Dominicana (REAL CARD) por los recursos puestos a disposicin de este proyecto y a la Lic. Daniela Rojas coordinadora nacional del programa, cuyo acompaamiento y esfuerzo fueron de esencial importancia. San Jos, Costa Rica. 7 de febrero de 2011.
INTRODUCCIN
10
11
12
DAJ-AE-136-2008
DAJ-AE-595-2006
DAJ-AE-021-2004
13
DAJ-AE-020-2009
DAJ-AE-346-2008
DAJ-AE-117-2005
DAJ-AE-023-2010
14
DAJ-AE-310-2004
DAJ-AE-020-2003
DAJ-AE-131-2003
15
DAJ-AE-818-2006
DAJ-AE-063-2008
DAJ-AE-078-2002
DAJ-AE-239-2008
16
DAJ-AE-139-2009
DAJ-AE-180-2008
DAJ-AE-084-2010
17
DAJ-AE-103-2008
DAJ-AE-123-2008
DAJ-AE-160-2003
18
DAJ-AE-627-2006
DAJ-AE-080-2010
DAJ-AE-073-2010
19
DAJ-AE-027-2009
DAJ-AE-507-2006
DAJ-AE-176-2008
DAJ-AE-149-2008
20
DAJ-AE-115-2008 BIS
DAJ-AE-145-2008
DAJ-AE-191-2009
21
DAJ-AE-008-2010
DAJ-AE-031-2004
22
DAJ-AE-112-2009
DAJ-AE-479-2005
DAJ-AE-034-2004
23
DAJ-AE-275-2008
DAJ-AE-328-2006
DAJ-AE-031-2006
24
DAJ-AE-343-2008
DAJ-AE-297-2008
DAJ-AE-344-2008
25
DAJ-AE-776-2006
DAJ-AE-816-2006
DAJ-AE-083-2009
26
DAJ-AE-525-2006
DAJ-AE-610-2006
DAJ-AE-765-2006
27
DAJ-AE-491-2006
DAJ-AE-006-2006
DAJ-AE-341-2006
DAJ-AE-108-2008
28
DAJ-AE-198-2006
DAJ-AE-271-2003
DAJ-AE-353-2008
29
DAJ-AE-028-2006
DAJ-AE-004-2009
DAJ-AE-556-2006
30
DAJ-AE-233-2008
DAJ-AE-157-2003
DAJ-AE-214-2006
31
DAJ-AE-097-2002
DAJ-AE-102-2008
DAJ-AE-180-2009
32
DAJ-AE-025-2003
DAJ-AE-150-2007
DAJ-AE-064-2008
33
DAJ-AE-349-2008
DAJ-AE-192-2008
DAJ-AE-206-2001
34
DAJ-AE-108-2009
DAJ-AE-321-2006
DAJ-AE-090-2009
35
DAJ-AE-215-2008
DAJ-AE-251-2008
DAJ-AE-186-2008
DAJ-AE-128-2010
DAJ-AE-066-2008
DAJ-AE-075-2010
DAJ-AE-277-2008
37
DAJ-AE-032-2008
DAJ-AE-271-2006
DAJ-AE-187-2008
DAJ-AE-263-2008
38
DAJ-AE-391-2002
DAJ-AE-308-2008
DAJ-AE-308-2008
39
DAJ-AE-021-2009
DAJ-AE-278-2008
40
DAJ-AE-123-2009
DAJ-AE-200-2005
DAJ-AE-430-2006
DAJ-AE-045-2010
41
DAJ-AE-258-2006
DAJ-AE-257-2006
DAJ-AE-227-2006
42
DAJ-AE-273-2008
DAJ-AE-456-2006
DAJ-AE-516-2005
DAJ-AE-256-2008
43
DAJ-AE-299-2008
DAJ-AE-777-2006
DAJ-AE-473-2005
44
DAJ-AE-112-2003
DAJ-AE-836-2006
DAJ-AE-021-2008
45
DAJ-AE-021-2010
DAJ-AE-191-2008
DAJ-AE-752-2006
DAJ-AE-174-2008
46
DAJ-AE-015-2006
DAJ-AE-318-2008
DAJ-AE-598-2006
47
DAJ-AE-230-2008
DAJ-AE-230-2008
DAJ-AE-033-2008
DAJ-AE-223-2003
DAJ-AE-324-2008
DAJ-AE-188-2009
DAJ-AE-112-2002
49
DAJ-AE-407-2002
DAJ-AE-178-2006
DAJ-AE-006-2005
DAJ-AE-271-2001
50
DAJ-AE-450-2005
DAJ-AE-852-2006
DAJ-AE-547-2006
DAJ-AE-204-2005
51
DAJ-AE-502-2006
DAJ-AE-017-2008
DAJ-AE-829-2006
DAJ-AE-630-06
52
DAJ-AE-112-2008
DAJ-AE-185-2001
DAJ-AE-114-06
53
DAJ-AE-201-2008
DAJ-AE-225-2005
DAJ-441-2006
DAJ-AE-078-2009
DAJ-AE-757-2006
54
DAJ-AE-017-2010
DAJ-AE-093-2010
DAJ-AE-082-2007
55
DAJ-AE-059-2008
DAJ-AE-349-2006
DAJ-AE-081-2010
56
DAJ-AE-240-2008
DAJ-AE-264-2005
DAJ-AE-204-2008
57
DAJ-AE-068-2006
DAJ-AE-808-2006
DAJ-AE-172-2008
58
DAJ-AE-503-2006
DAJ-AE-437-2005
59
DAJ-AE-150-2010
DAJ-AE-032-2010
DAJ-AE-622-2006
60
DAJ-AE-049-2006
DAJ-AE-092-2008
61
DAJ-AE-270-2005
DAJ-AE-479-2006
DAJ-AE-272-2008
62
DAJ-AE-220-2006
DAJ-AE-544-06
DAJ-AE-322-2005
DAJ-AE-667-2006
DAJ-AE-775-2006
DAJ-AE-081-2003
DAJ-AE-781-2006
64
DAJ-AE-484-2006
DAJ-AE-072-2002
DAJ-AE-117-2004
DAJ-AE-537-2006
65
DAJ-AE-227-2008
DAJ-AE-838-2006
DAJ-AE-144-2009
DAJ-AE-822-2006
DAJ-AE-002-2010
66
DAJ-AE-721-2006
DAJ-AE--050-2005
DAJ-AE-750-2006
67
DAJ-AE-086-2009
DAJ-AE-196-2003
DAJ-AE-082-2001
68
DAJ-AE-006-2008
DAJ-AE-106-2008
DAJ-AE-285-2008
69
DAJ-AE-442-2006
DAJ-AE-629-2006
DAJ-AE-125-2009
DAJ-AE-411-2006
70
DAJ-AE-070-2010
DAJ-AE-628-2006
DAJ-AE-104-2009
71
DAJ-AE-041-2008
DAJ-AE-133-2008
DAJ-AE-634-2006
DAJ-AE-294-2008
72
DAJ-AE-007-2009
DAJ-AE-231-2008
DAJ-AE-009-2010
73
DAJ-AE-177-2001
DAJ-AE-089-2009
DAJ-AE-166-2008
DAJ-AE-264-2008
DAJ-AE-234-2008
74
DAJ-AE-361-2008
DAJ-AE-062-2010
DAJ-AE-478-2005
DAJ-AE-677-2006
DAJ-AE-335-2006
75
DAJ-AE-010-2008
DAJ-AE-102-2002
DAJ-AE-161-2006
76
DAJ-AE-218-2008
DAJ-AE-029-2005
DAJ-AE-486-2006
DAJ-AE-279-2006
DAJ-AE-185-2008
77
DAJ-AE-017-2009
DAJ-AE-106-2009
DAJ-AE-011-2009
78
DAJ-AE-012-2009
DAJ-AE-082-2009
DAJ-AE-011-2008
DAJ-AE-040-2003
79
DAJ-AE-082-2006
DAJ-AE-461-2005
DAJ-AE-004-2008
DAJ-AE-045-2009
DAJ-AE-851-2006
80
DAJ-AE-101-2007
DAJ-AE-189-2008
DAJ-AE-105-2009
Salario. Das feriados. Pago mensual. En el pago mensual o quincenal, se estara en presencia de una modalidad de pago peridica, en el tanto abarca un perodo determinado de treinta das, aunque se trate de meses de veintiocho o treinta y un das. Las empresas comerciales o las que hayan asumido voluntariamente el pago mensual o quincenal, ya han incluido en los salarios el reconocimiento de todos los das feriados, sean o no de pago obligatorio, as como los das de descanso semanal. Salario. Embargo de salario. En el caso de que un trabajador haya solicitado el rebajo mediante planilla de cuotas no obligatorias y posteriormente es objeto de un embargo, es deber del patrono comunicar al trabajador sobre tal situacin, indicndole que su salario no es suficiente para el pago de las cuotas no obligatorias, pues se le ha dado prioridad al embargo, lo anterior para que el trabajador proceda por otro medio a realizar los pagos respectivos.
DAJ-AE-018-2008
81
DAJ-AE-352-2008
DAJ-AE-484-2005
DAJ-AE-130-2008
82
DAJ-AE-254-2008
DAJ-AE-536-2006
DAJ-AE-726-2006
83
DAJ-AE-224-2008
DAJ-AE-022-2010
DAJ-AE-141-2008
DAJ-AE-254-2008
84
DAJ-AE-396-2006
DAJ-AE-020-2008
DAJ-AE-036-2005
85
DAJ-AE-644-2006
DAJ-AE-645-2006
DAJ-AE-089-2008
86
DAJ-AE-203-2008
DAJ-AE-031-2005
DAJ-AE-669-2006
DAJ-AE-575-2006
DAJ-AE-074-2008
DAJ-AE-646-2006
DAJ-AE-220-2008 BIS
88
DAJ-AE-235-2008
DAJ-AE-077-2010
DAJ-AE-115-2008
DAJ-AE-320-2006
89
DAJ-AE-033-2010
DAJ-AE-137-2005
DAJ-AE-294-2006
DAJ-AE-320-2008
90
DAJ-AE-099-2008
91
DAJ-AE-287-2008
DAJ-AE-446-2005
DAJ-AE-289-2008
DAJ-AE-076-2002
92
DAJ-AE-286-2008
DAJ-AE-522-2006
93
DAJ-AE-138-2008
DAJ-AE-100-2008
DAJ-AE-276-2008
DAJ-AE-068-2004
94
DAJ-AE-160-2008
DAJ-AE-549-2006
DAJ-AE-059-2004
95
DAJ-AE-029-2008
DAJ-AE-063-2010
96
DAJ-AE-010-2009
DAJ-AE-046-2002
DAJ-AE-087-2007
97
DAJ-AE-137-2008
DAJ-AE-014-2010
DAJ-AE-004-2004
98
DAJ-AE-001-2004
DAJ-AE-286-2001
DAJ-AE-003-2008
DAJ-AE-036-2008
99
DAJ-AE-605-2006
DAJ-AE-256-2003
DAJ-AE-848-2006
DAJ-AE-012-2010
100
DAJ-AE-040-1999
DAJ-AE-003-2008
DAJ-AE-250-2006
DAJ-AE-049-2010
DAJ-AE-027-2008
101
DAJ-AE-171-2008
DAJ-AE-199-2005
DAJ-AE-532-2006
DAJ-AE-216-2008
102
DAJ-AE-131-2008
DAJ-AE-149-2009
103
DAJ-AE-266-2005
DAJ-AE-018-2001
DAJ-AE-545-2006
DAJ-AE-601-2006
104
DAJ-AE-315-2008
DAJ-AE-109-2004
DAJ-AE-070-2007
105
DAJ-AE-281-2008
DAJ-AE-090-2008
DAJ-AE-532-2006
106
DAJ-AE-183-2006
107
ANEXOS
108
ANEXO 1 LISTA DE PARTICIPANTES AL TALLER DE UNIFICACIN DE CRITERIOS MINISTERIO DE TRABAJO Y SEGURIDAD SOCIAL DE COSTA RICA 9 y 10 DE NOVIEMBRE DEL 2009
1. Adriana Benavides 2. lvaro Coto 3. Ana Luca Cordero 4. Andrea Salmon 5. Armando Alfaro 6. Betsy Garca 7. Brenda Calvo 8. Carlos Snchez 9. Cecilia Hudson 10. Clarence Sparks 11. Emel Gutirrez 12. Erick Briones 13. Francisca Alvarado 14. Florinia Ramrez 15. Gerardo Reyes 16. Guillermo Lpez 17. Ivania Barrantes
18. Jess Ramrez 19. Kenneth Cascante 20. Leda Villalobos 21. Lorena Alfaro 22. Marielos Chinchilla 23. Mario Lpez 24. Marlene Hernndez 25. Milagro Calvo 26. Nancy Muoz 27. Olga Umaa 28. Rodrigo Acua 29. Ronald Salazar 30. Sonia Vquez 31. Teresita Alfaro 32. Vctor Aguilar 33. Walter Villalobos 34. Daniela Rojas, REAL CARD
109
ANEXO 2 LISTA DE PARTICIPANTES AL TALLER DE ESTUDIO DEL COMPENDIO DE CRITERIOS JURDICO LABORALES DEL MINISTERIO DE TRABAJO Y SEGURIDAD SOCIAL DE COSTA RICA 17 DE NOVIEMBRE DE 2010 1. Allan Palavicini 2. lvaro Ruiz 3. Ana Luca Cordero 4. Andrea Salmon 5. Betsy Aiza 6. Betsy Garca 7. Brenda Calvo 8. Carlos Snchez 9. Clarence Sparks 10. Elizabeth Rojas 11. Erick Briones 12. Eugenio Solano 13. Florinia Ramrez 14. Francisca Alvarado 15. Hirlander Rojas 16. Iris Garita 17. Ivania Barrantes 18. Jess Ramrez 19. Jimmy Bolaos 20. Jimmy Rojas 21. Jos Joaqun Orozco 22. Leda Villalobos 23. Lorena Alfaro 24. Mara Antonieta Borbn 25. Mariana Ramrez 26. Mario Lpez 27. Marlene Hernndez 28. Nancy Muoz 29. Rodrigo Acua 30. Rolando Araya 31. Ronald Salazar 32. Sonia Artavia 33. Teresita Alfaro 34. Vctor Aguilar 35. Hannia Hernndez 36. Daniela Rojas, REAL CARD
110