0 calificaciones0% encontró este documento útil (0 votos)
8 vistas13 páginas
Este documento analiza las perspectivas sociológicas y antropológicas de los habitantes de las islas del Caribe Neerlandés en relación con su estatus político dentro del Reino de los Países Bajos. El autor concluye que aunque la mayoría no apoya plenamente la independencia, los sentimientos de neocolonialismo están aumentando debido a la creciente intervención de Países Bajos. Recomienda crear más conciencia sobre los derechos de autodeterminación de acuerdo con el artículo 73 de las Naciones Unidas
Este documento analiza las perspectivas sociológicas y antropológicas de los habitantes de las islas del Caribe Neerlandés en relación con su estatus político dentro del Reino de los Países Bajos. El autor concluye que aunque la mayoría no apoya plenamente la independencia, los sentimientos de neocolonialismo están aumentando debido a la creciente intervención de Países Bajos. Recomienda crear más conciencia sobre los derechos de autodeterminación de acuerdo con el artículo 73 de las Naciones Unidas
Este documento analiza las perspectivas sociológicas y antropológicas de los habitantes de las islas del Caribe Neerlandés en relación con su estatus político dentro del Reino de los Países Bajos. El autor concluye que aunque la mayoría no apoya plenamente la independencia, los sentimientos de neocolonialismo están aumentando debido a la creciente intervención de Países Bajos. Recomienda crear más conciencia sobre los derechos de autodeterminación de acuerdo con el artículo 73 de las Naciones Unidas
Análisis di e aspektonan sosiológiko – antropológiko di
e artíkulo “de factsheet van art. 73 VN –handvast (niet- zelfbestuurde gebieden) voor de commissie voor koninkrijksrelaties van de Tweede Kamer” Commisie a hasi dos pregunta:
A. Kiko por bisa tokante e eksperensia di e habitantenan?
B. Kon e pasado a influensiá e presente den kuadro di
sosial i ekonomia? E artikulo (dr. Wouter Veenendaal –Universiteit Leiden) basá riba e enkuestanan e investigashonnan di e lastu dies añanan ku a wòrdu tumá riba e islanan ta kontestá e preguntanan di e siguiente forma: 1. E 6 islanan ku tin nan opinion bon kla kiko ta e pro i kontra di ta miembro di Reino Hulandes. (pero esei no a bin dor di e konekshon ku art. 73). Komentario: E hendenan no ta konsiente di nan derechinan di out- determinashon dor di art. 73 di Nashonnan Uni.
2. E habitantenan no ta tene nan mes muchu okupá ku
kuestionan òf temanan polítiko di e embergadura aki. Mas bien e habitantenan ta okupá ku, kon drecha nan kondishon di bida ku ta laga di deseá. Komentario: E por bira un bon strategia di Hulanda pa tene nos pais pober pa nos ta bezig ku kon nos ta pone e pan di kada dia riba mesa, I no wòru ku nos outonomia. Nos konosé e famoso palabranan: “nos no por kome outonomia”. no kier mèn ku e islanan ta kontentu ku e status ku nan tin aworaki den Reino. For di e investigashon ku tabata tin na 2015, ta Aruba so a mustra ku mayoria hende ta kontentu ku nan status di outonomia. Pa e otro islanan ta un minoria ta kontentu ku nan status polítiko den Reino. E mayoria no tin un posishon fiho. Komentario: Dùs mayoria ta indesiso ahinda. I por wòrdu influensia pa un òf otro direkshon.
4. E habitantenan ta basta kontentu ku e benefisionan material
ku Reino ta proveé manera: yudansa ekonómiko i finansiero, Defensa militar, Pasport Hulandes (mobilidat mundial). Komentario: E famoso saku di sèn ku tur gobièrnu na turno ta ranka kibra bai Hulanda bai tuma. I e Hulandesnan sa esei. Ta pesei e saku di sèn ta subi mesa tur bia ku tin negosashonan. Ta nan strategia esei. Tambe e konosido pasport Hulandes ku nos tin miedu di pèrdè 5. E habitantenan no ta kontentu kon Hulanda ta tratanan. Di 1998 pa 2015, opinion públiko a bira mas negativo tokante Hulanda su trato pa ku nos. E oumentu di Hulanda su inbolbimentu riba e islanan ta tresiendo mas resistensia.
6. E resistensia aki den e habitantenan di e 6 islanan ta bini
dor di ekspreshon di polítikonan i aktivístanan ora nan ta referí na kolonialismo i sklabitut. Terminologia manera “neokolonialismo” i “rekolonisashon” ta wordu hopi uzá. 7. E habitantenan ta sintinan manera “tweederangburgers”, dor ku nan ta sinti ku mas i mas nan ta wòrdu goberná dor i for di Den Haag. I habitantenan no tin nada di bisa.
8. E islanan ta haña ku Hulanda no tin interes ni rèspèt pa nan.
E sintimentu aki a bira mas tantu. E autor ta haña ku e sintimentunan aki ta komprendibel ya ku politikonan di Hulanda na varios okashon a purba di empedí e antiyanon di drenta pais Hulanda. I hasta nan a purba na algun okashon sugerí pa Antias sali for di Reino. Aunke e deseonan aki nunka no a konkretisa pero e la zòrg pa trese serka e islanan un sentimentu di deskonfiansa pa ku Hulanda i si Hulanda ta tuma e islanan aki komo igual den reino. I e ta referí tambe na deskushonan rondo di e defisiensia demokrátiko i “geschillenregeling” komo motibu di e deskonfiansa. 9. Na un otro banda di e problema aki (resistensia), ta komo polítika oportunista e ta wordu huzá pa pone preshon polítiko riba Hulanda. Komentario: Pero ne otro un banda politikonan di e islanan ta huzé komo un oportunidat pa preshoná hulanda
10. Bo ta tende hopi reklamo tokante neokolonialismo i
rekolonisashon pero nan no ta mar’e na art. 73 di NU. Ta un grupitu di pilítiko/akadémiko so ta papia di e kiebro di art. 73 di NU. Komentario: E ta pone bon kla ku tin reklamo pero no tin un konekshon entre e reklamonan i e art. 73 di NU. Dùs e no ta tin bin dor di esei. Obviamente ta art. 73 di NU ta preokupa nan i no nos reklamunan. Kaminda nan pone enfasis òf preokupashon esei ta mustrabu kiko ta importante pa Hulanda. Wak kon nan a pone un investigashon tokante art. 73 di NU i no nos kehonan. 11. Ta un grupo masha chikí ta tene su mes okupá ku art. 73 di NU. Mayoria habitante no ta preokupá ku e tipo di diskushonan aki i tambe no ta duna nan apoyo pa un independensia polítiko total. Pero por kambia, si sintimentunan di rekolonisashon bira mas fuerte dor ku polítikonan ta kuminsá uz’é mas tantu. Komentario: En konklushon e outor ta remarká ku Hulanda aworaki no tin ku wòri ku art. 73 di NU pasobra kos ta basta rústig aki bou. Pero mester keda kouteloso pa e gritunan aki aya pa kosnan no sali for di man. Mi Rekomendashonan:
1. Nos tin ku konsientisá e masa (6 islanan) di nan derechinan
ankrá den leinan internashonal (Nashonan Uní, Europese Unie, World bank, etc..).
2. Mester mustra kon e derechinan aki ta benefisiá nan den
nan finansa, ekonomia, edukashon etc. Si e hende no mira e benefisionan p’é, su famia i su pais e no ta balor’é. Por ehèmpel: Si nos ta tin outonomia, nos lo a disidí di keda ku refineria Isla habrí p’abo por ta tin trabou awe. 3. Nos tin ku mara nos kehonan na akuerdonan òf areglonan di Pais i Reino. Pues kada keho mester tin un artíkulo mará na dje. Pasobra ta einan e sapatu ta primi Hulanda. Por ehempel nos no tin outonomia kompletu pasobra bo ta kibra art. 73 di NU. Dùs si bo no mara esklabitud, repartishon, pidi despensa na un art. E ta bisabu ke no tin tempu pabo aworaki e ta wak si e tine otro aña. 4. Pone nos Paisnan bèk riba lista di Nashonan Uni ku no tin un outonomia kompletu. Islanan (Gobièrnu, Parlamentu) mester aktua huntu riba e temanan aki en bez di kada unu riba su mes ta hasi su keho na Hulanda. Kompletu: Nos no tin outonomia kompletu pasobra nos mes no a kis e Gobernador, Procureur General, CFT. Nos ta limita den desishonan na nivel di Koninkrijk Minister Raad (KMR), Statüt, Consessie Wetten. No tin Buitenlandse Minister, Militair. 5. Drai bèk resolushon 945(X). Pa Hulanda bolbe raportá na NU tokante art. 73.
6. Meskos ku Hulanda ta usa su strategia di saku di sèn,
pasport Hulandes na mesa di negosashon, nos tambe tin ku usa artíkulonan i leinan manera art. 73 i otronan na mesa di negosashon.