Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
Cantos Tetetlan
Cantos Tetetlan
(Cantares mecicanos)
El viento me da vuelo
el agua a mí me cambia
el fuego me da impulso
la tierra sanación
y la rueda del amor nos da el poder
y la rueda del amor la paz.
El viento me da vuelo
el agua a mí me cambia
el fuego me da impulso
la tierra sanación
y la rueda del amor nos da el poder
y la rueda del amor la paz.
El viento me da vuelo
el agua a mí me cambia
el fuego me da impulso
la tierra sanación
y la rueda del amor nos da el poder
y la rueda del amor la paz.
He ne yo we He ne yo we
He ne yo we He ne yo we
Abuelito, abuelito,
yo te quiero tanto, tanto,
yo te canto, canto, canto,
en el wanka temazcal
hea heo hea heo.
He in Tloque Nahuaque
he in Tloque Nahuaque
ipalnemohuani ometeotl,
ipalnemohuani ometeotl,
hea heo hea heo.
Heya heyo
Heya heyo
Wakantanka tukanshila
Heya heyo
Heya heyo
Wakantanka tukanshila
Ajatna ajatna
Ajatna ajatni
Ajatna
Ajatna
Ajatna
Ajatna
…Tezcatlipoca nikanka…
…Huitzilopochtli nikanka…
Ashuna he hé naa he
ashuna he hé naa hó
atohini su mii yo
Cantemos al fueguito
cantemos al fueguito
yhundua
yhundua
Eaa eaa
Eaa hello he
Eaa eaa
Eaa hello he
Ya he haya
Ea ea hello he
Chanupa hua yo ha
A yoha kuntello he
Wakan tanka yo ha
A yo ha kuntello he
Chanupa hua yo ha
A yo ha kuntello he
Wello he yahio he
Ya he yo oh ha
Ya he yo oh ha
Wello he ya oh ha
Ya he yo oh ha
Wella ya io
Wella ya io
Ya he yo oh ha
Ya he yo oh ha
Wello he ya oh ha
Ya he yo oh ha
Wella yaio
Wella ya ió
Welo heeya
Welo heeya
Eiaaa eia-a-a
Eiaaa eia-a-a
Aeia-a-a-a
Hey he he hey
yahi yoo ho
yahi yoo ho o
he he yahi yo
yahi yoo ho o
he he yahi yo
Yoino heineyo- 2
Yoino heineyo- 2
Yoino heineyo- 2
Oh wakan tanka
Wa wachiyelo
We wachata
We wachata
Heine yo
Chanupa wa yuja
Huy yee
Huy ye ya
Wi ayenda
Molee
Huy ye ya
Huy ye ya
de mañana)
-Chanu oya- 2
-Chanu oya- 2
-Chanu oya- 6
Naja ejeeeea
Naja ejeeeea
Naja ejeeeea
Naja ejeeeea
Naja ejeeeea
Naja ejeeeea
Naja ejeeeea
Dupa du
Dupa du
Wana wase
Wana wase
Wana wase
Wana
Wana wase
Wana wase
Wana wase
Wana
Oh Madre Tonantzin…
Abuelita Meztli…
Madre Tlazolteotl…
Madre Chalchitlicue…
Oh Madre Mayahuel…
Oh oh
Oh oh oh oh
Oh oh eyou you
Oh oh oh oh
Oh oh eyou you
O ou
Ou ou
Ou ou
Ou ou
O yei
Yei yei
Yei yei
Yei yei
-Yana haweye
Yehowe yoyana- 4
Yana hawe
-Toda mi vida
Yo te he buscado
Y en este fuego
Al fin te he encontrado-2
En este fuego
-Yana haweye
Yehowe yoyana- 4
Yana hawe
-Toda mi vida
Yo te había buscado
Y en este fuego
Al fin te encontre- 2
En este fuego
mujer serpiente,
mujer venado,
águila mujer,
mujer jaguar,
mujer, mujer.
Corazón moreno
mujer lucero,
mujer venado,
águila mujer,
mujer jaguar,
mujer, mujer.
Mujer de tierra,
mujer de mar,
mujer montaña,
geografía de mujer.
Haaaaa,
Haaaaa,
Mujer hermosa,
Mujer fecunda,
mujer de amor.
Mujer venado,
águila mujer,
mujer jaguar,
mujer, mujer.
Mujer venado,
águila mujer,
mujer jaguar,
mujer, mujer.
Guyanjey aejo
Guyanjey aejo
Yo he dicho hey
Hueya he haya
Hueya he haya
Hueya he haya
Hueya he haya
Hueya he haya
Hueya he haya
Hueya he haya
Hueya he haya
Oh heyeyei
Heyeyei
Heyeyei
Heyeyei
Heyeyei
Heya meo
Oh heyeyei
Heyeyei
Heyeyei
Heyeyei
Heyeyei
Heya meo
Heyai ha
Heyai ho
Heyai ha
Heyai ho
Heyai ha meo
He he yo we
He he yo we
Yolotl
Yolotl
Papalotl
Nahuaque
Nahuaque
Yolotl
Yolotl
Papalotl
Papalotl
huey Tonantzin.
tlazocamati tonantzin.
Ilhuicamina
Ipalnemoani
Noyolo cuica
Ometeotl
Ilhuicamina
Ipalnemoani
Noyolo cuica
Ometeotl
Noyolo cuica
Noyolo cuica
Noyolo cuica
Ometeotl
Noyolo cuica
Noyolo cuica
Noyolo cuica
Ometeotl
jumnao jumnao he yo
jumnao he yo we e eya.
We e he e he i yo
he i yo we
he eyaaa aaa
jumnao he yo we ella.
un águila me llevó
a la tierra mazateca
Mexicayotl universal
la cabaña abandonada
María Sabina
Nitunkashila
Nitunkashila
Nitunkashila
Nitunkashila
Wakatanka
Nikunsi kun
-Machi machi- 3
Pacha mama
Machi cura
Machi sana
Machi cántame
Una nana
Con agüita
De tus manos
Ya no lloro
Sólo canto
Con tu canto
Pacha mama
Lucerito
Con tu luz
Sólo canto
Con tu canto
Pacha mama
-Machi machi- 3
Pacha mama
Machi cura
Machi sana
Machi cántame
Una nana
Machi cura
Machi sana
Machi canta
Machi canta
Machi canta
Machi canta
in Tlaltipac in Tamuanchan
in Tlaltipac in Tamuanchan
Mi amada Tonantzin
te amo de veras
Mi amada Tonantzin
te amo de veras
soy parte de ti
-Totlazotlanantzin Coyolxauhqui- 2
He neya he he
he neya he
He neya he he
he neya he
Disen soneji
nylon sonjo do
motlecuilpan xinechtoca
y si alguien te preguntara
Nezahualcoyotl
Oh gran espíritu
Oh gran espíritu
Danos tu fuerza
Danos tu calor
Aheya ehayoo
Home ahayoo
Oh Ipalnemohuani
Oh Tloque Nahuaque
Oh Ometeotl
Oh Wakatanka
Oh Padre Sol
Oh Madre Tierra
Oh Padre viento
Oh Abuelo fuego
Oh abuela luna
Oh Nahui Ollin
le chanupa kilee
le chanupa kilee
Hueya he hayo
hueya he hayo
hueya he hayo
Guajente guoji
guajente guojiii
guajente guoji
guajente guoji
güeday gueday
tsadi ayu
tsetsequia tetsequia
güeday gueday
tsati ayuuu.
Danzando en el universo
Mi alegría es medicina
Eh!
Taso nameo
Taso pita
Taso nameo
Taso pita
Tata Tonatiuh
Tata Tonatiuh
Zonzon in ayacaxtle
Zonzon in ayacaxtle
…zonzon in huehuetl
…zonzon in atecocolli
…zonzon in teponachtli
…zonzon in koyoltin
Tata Tonatiuh
Tata Tonatiuh
Tocar la sonaja
…tocar el tambor
…tocar el caracol
…tocar el teponachtli
Axcan temazcal
Axcan temazcalli
Temazcaltozin
Temazcaltozin
In inhueyi temazcalli
xiuhpiltontinkuikatl
¡¡canten!!
Teoka, teoka
Titla wi ka
He ya na he ne
Teoka, teoka
Titla wi ka
He ya na he ne
Teoka, teoka
Titla wi ka
He ya na he ne yo we
Teoka, teoka
Titla wi ka In nahuatiloka
No te wika
Teshka tlaneshtia
Matlakuani
Shuiti, shuiti
Ometeotl in teyokoyani
Teshka tlanestia
Ha he ya na
He ne yowe
Teo Tonantzin
Teo Tonantzin
tlazocamati Tonantzin
tlazocamati Tonantzin
Teo Tonantzin
Teo Tonantzin
tlazocamati Tonantzin
tlazocamati Tonantzin
la medicina en el temazcal
la medicina en el tabaco
y en el copal
Teoinan Nana
Chalchihuatl Nana
Coatlicue Nana
Mayahuel Nana
Tlazolteotl Nana
Tonacacihual
Tonancin Nana
Tierra es mi cuerpo,
Agua mi sangre,
Viento mi aliento,
Fuego mi espíritu.
*Tlazocama Huehueteotl
in kanka mo weliti
Tlazocama Huehueteotl
in kanka mo weliti
Quetzalcoatl ni kanka
Quetzalcoatl ni kanka
Xipetotec ni kanka
Xipetotec ni kanka
Tezcatlipoca ni kanka
Tezcatlipoca ni kanka
Tlazocamati Ometeotl
Omecihual Ometecuhtli
Tlazocamati oh Meztlitzin
Tlazocamati Chalchitlicue
Tlazocamati Mayahuel
Tlazocamati Xochiquetzal
Tloke nawake
Tazokamati
Tloke nawake
Tazokamati
Tloke nawake
Tazokamati
Tloke nawake
Tazokamati
In ehecatl
Tonantzin
Tonatiuh
Totatzin
y a ella volvemos
totlazotlanantzin in tepeyakatl
chalchihuitlicue in teokalli
Totlazotlalmeztli in teokalli
en la casa espiritual
-Estamos unidos
Por plumas
Nuestras alas- 2
-Volando alto
Volando alto
Circulos en el universo
circulos en el universo
de pura luuuuuz
owe ha yo owe ha yo
owe ha yo
owe ha yo
Machincuepa…
Mi señor Cuauhtemoc
me dejó un mandato,
en mi corazón.
la sangre mezclada
cambiaron la coa…
macuil y chimal.
la niebla se extiende
el sol no salió
la escuela no existe,
esconden mi penar.
mi señor Cuauhtemoc,
ya se entregó.
Cenyaotl
Xiquiyehuatl in xochitl
guardala en tu corazón
porque te amo
porque te amo
Wiohiana, Wiohiana
Wiohiana, Wiohiana
Wiohiana, Wiohiana
Wiohiana, Wiohiana
Wiohiana, Wiohiana
Wiohiana, Wiohiana
Wiohiana, Wiohiana
Wiohiana, Wiohiana
Yo ha yo ha
Wiohiana
Yo ha yo ha
Wiohiana
Heyo heyo he
Weya o hee
Weya o hee
Weya o hee
Weya o hee
-Wei ya yo
Wei ya yo
Wei ya yo
Wei yo he- 4
Wi sha sana wa
Tewap ki lap ku
Wei ya yo
Wei ya yo
Wei yo he
Wampoera
Wampoera
Wampoera
Wampoera
Wampoera
Wampoera
Wampoera
Y TAMBIEN LA CHIRIMIA
Y TAMBIEN LA CHIRIMIA
Dirin din dirin din dirin din dirin din dirin din dan
y si te toca te toca...
Gran Espíritu, Gran Abuelo, Gran Abuela, como soy me presento ante tí...
como soy pido tus bendiciones, y agradezco el Corazón que has puesto en mí...
Uri curi aia, uri curi aia, uri curi aia, uri curi aia
Uri curi aia, uri curi aia, uri curi aia, uri curi aia
Uri curi aia, uri curi aia, uri curi aia, uri curi aia
Uri curi aia, uri curi aia, uri curi aia, uri curi aia
Uri curi aia, uri curi aia, uri curi aia, uri curi aia
que fecundas los mares, que fecundas los rios, y a la Madre Tierra...
El duende del Agua( Aire, Tierra, Fuego) me vino a decir que si no fluia, me iba a
morir...fluir(reir, sembrar, rezar) fluir para vivir, fluir, fluir para vivir, fluir fluir para vivir,
fluir fluir para fluir....
Amada Madre Tierra te vengo a decir, te quiero de verás soy parte de tí...(bis)
Amada Madre Tierra te vengo a decir, te quiero de verás soy parte de tí...(bis)
Mujer venado, águila mujer, mujer jaguar, mujer lucero, mujer mujer
Mujer montaña, mujer del Mar, mujer de la arena, mujer te doy gracias, mujer mujer...
Mujer venado, águila mujer, mujer jaguar, mujer lucero, mujer mujer...
Iniwanawaniyelow
Wakantanka Tunkanshila
Ce ky ayo
Ilamayayelo....
Aquí en la Tierra veo tanta belleza que mi madre a puesto para mí(bis)
Para siempre yo quiero para siempre estar con mi madre juntito a mí(bis)
Para siempre yo quiero para siempre estar con mi madre juntito a mí(bis)
Ella.... hubo uno Reina mi madre de la Selva al otro lado del Mar...
Para siempre yo quiero para siempre estar con mi madre juntito a mí(bis)
heya, heya, heya, heya, heya, ho, heya, heya, heya, heya, heya, ho...
heya, heya, heya, heya, heya, ho, heya, heya, heya, heya, heya, ho
Que buen lugar para sudar, que buen lugar para limpiar,
Que buen lugar para soltar, que buen lugar para aflojar,
que buen lugar para fluir, que buen lugar para sentir...
que buen lugar para cantar, que buen lugar para rezar...
que buen lugar para morir, que buen lugar para nacer..
Chanupa kyle
ce la wanka ca
yuha ce ki ya yo he
hay hayo
NItunkasila Wakantanka
(estribilllo) Makatakilla
ahitunwan heciya he
yankelo yunkelo
Waziyatakiya cekiya yo
Etunwan yo cekiya yo
Nitunkansila anagoptan he
Ahitunwan yunkelo
Yankelo (estribillo)
Wiohiyanpatakiya
Etun wan yo
NItunkasila
Ahitunwankelo(estribillo)
Itokagatakiya
Etun wan yo
NItunkasila
Ahitunwankelo(estribillo)
Tunkansila
tokaheya
cewakiyelo
Mitakuye ob
wanitita ca
hoyewayello
Wakantanka tunkashila
pila mayayelo yo he
pilaakuelo yo he
pilamayaye pilamayakuelo yo he
y es aqui donde quiero estar junto a ti, junto a ti, junto a tí, junto a tí, junto a tí...
alli da, alli da alli da da, alli allli da, alli da allia da da, alli alli da , alli da alli dada...
Aqui en la Tierra veo tanta belleza que mi madre a puesto para mí(bis)
Para siempre yo quiero para siempre estar con mi madre juntito a mí(bis)
Para siempre yo quiero para siempre estar con mi madre juntito a mí(bis)
Ella.... hubo uno Reina mi madre de la Selva al otro lado del Mar...
Para siempre yo quiero para siempre estar con mi madre juntito a mí(bis)
Hubo un tiempo que está para volver, que está para volver, que está para volver(bis)
y a mi alrededor...
Por qué, porque muy alegres, por qué, por qué no muy tristes,
cantaremos, bailaremos en honor a nuestros abuelitos.
por qué, porque muy alegres, por qué, por qué no muy tristes,
cantaremos, danzaremos en honor a nuestros abuelitos.
Por qué, por qué muy alegres, por qué, por qué no muy tristes
Bailaremos, cantaremos en honor a nuestras abuelitas
Por qué, por qué muy alegres, por qué, por qué no muy tristes,
cantaremos, danzaremos, en honor a nuestras abuelitas
Por qué, porque muy alegres, por qué, por qué no muy tristes,
cantaremos, bailaremos en honor a nuestros abuelitos.
por qué, porque muy alegres, por qué, por qué no muy tristes,
cantaremos, danzaremos en honor a nuestros abuelitos.
Por qué, por qué muy alegres, por qué, por qué no muy tristes
Bailaremos, cantaremos en honor a nuestras abuelitas
Por qué, por qué muy alegres, por qué, por qué no muy tristes,
cantaremos, danzaremos, en honor a nuestras abuelitas
Por qué, porque muy alegres, por qué, por qué no muy tristes,
Por qué, por qué muy alegres, por qué, por qué no muy tristes
Bailaremos, cantaremos en honor a nuestras abuelitas
Por qué, por qué muy alegres, por qué, por qué no muy tristes,
cantaremos, danzaremos, en honor a nuestras abuelitas
Por qué, porque muy alegres, por qué, por qué no muy tristes,
cantaremos, bailaremos en honor a nuestros abuelitos.
por qué, porque muy alegres, por qué, por qué no muy tristes,
cantaremos, danzaremos en honor a nuestros abuelitos.
Por qué, por qué muy alegres, por qué, por qué no muy tristes
Bailaremos, cantaremos en honor a nuestras abuelitas
Por qué, por qué muy alegres, por qué, por qué no muy tristes,
cantaremos, danzaremos, en honor a nuestras abuelitas
Xikiyehua in xochitl
xikiyehua in noyollo
pampa nimitz tlazohtla
pampa nimitz tlazohtla
ika nochi noyollo
Ipalnemohuani Ipalnemohuani
noyolo catzin noyolo catzin
Tlazocamati tonantzin. Tlazocamati tonantzin.
Huey Tonantzin…
Huey Tonantzin… Ipalnemohuani
Ipalnemohuani Tonantzin huey…
Tonantzin huey… noyolo catzin
noyolo catzin Tonantzin…
Tonantzin… Tlazocamati tonantzin.
Tlazocamati tonantzin.
Huey Tonantzin…
Huey Tonantzin…
Tonantzin huey…
Tonantzin huey…
Tonantzin…
Tonantzin…
Ipalnemohuani
Ipalnemohuani
noyolo catzin
noyolo catzin
Tlazocamati tonantzin.
Tlazocamati tonantzin.
Ipalnemohuani
Ipalnemohuani
noyolo catzin
noyolo catzin
Tlazocamati tonantzin.
Tlazocamati tonantzin.
Ti miztlazokama chilia
Aquí no no
Eshto tic yolma
(el dueño de lo que está cerca y lejos) (el dueño de lo que está cerca y lejos)
¡Ipalnemohuani! (Danos la vida) ¡Ipalnemohuani! (Danos la vida)
Y mira...
cómo el espíritu cura,
como el amor sana
como la Tierra florece
y la vida perdura.
¡Escucha!
hombre, mujer
El camino de la luz
Kualli ohtzintli tlalli kuey
Montaña de Koakalko
Koatepetl in koakalko No te podré olvidar
Aik nimitz in ilkahuaz
Mayiz Zemanawak
Xopan kala itek
Xopan kala itek
In Tonti Yawitl
Xopan kala itek
Xopan kala itek
Mayiz Zemanawak
Xopan kala itek
Xopan kala itek
Tu eres el cantor
Y en el interior
De la casa de la
Primavera alegras
A la gente.
(Letra: Nezahualcoyotl
Música: Tezcaxochitl del grupo Nahui Ollinka)
Temazcalito, temazcalito,
Temazcalito del curación
Yao ya ayeo
Alegría
Aye aye
Alegría
Yao yaa yeo
Yao ya ayeo
Aye aye
Yao yaa yeo
TU SUEÑO
Vuela tu sueño
Sueña tu vuelo
Para que tu sueño
Alcance tu vuelo
Vuela alto.
Y como
Y como no voy a cantar
Si tengo todo para ser feliz
Tengo la luna y el sol,
Tengo energía y tengo calor,
Tengo medicina para curar
Tengo medicina para sanar.
Y como no voy a danzar
Si tengo todo para ser feliz
Tengo la luna y el sol,
Tengo energía y tengo calor
Tengo medicina para curar
Tengo medicina para sanar.
Y como no voy a amar
Si tengo todo para ser feliz
Tengo la luna y el sol,
Tengo energía y tengo calor
Tengo medicina para sanar
Volando alto
Volando alto
Circundando el universo
Circundando el universo
ho ue o mexixayotl, ho ue ia io
ho ue o mexixayotl, ho ue ia io