Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
TEMA 05:
SÍLABA Y ACENTUACIÓN
SEMANA: 05
DOCENTE: ELIZABETH CABRERA VENTURA
ÁREA: A, B, C
CURSO: LENGUAJE
2. ESTRUCTURA: CIMA
✓ CIMA.- Llamado también núcleo, está formado por vocal (es). Se puede
presentar de dos maneras: CIEN - CIA
Vocal núcleo: Formada por una vocal como núcleo de las sílabas:
ca – í – da zo – o – ló – gi - co CABEZA CODA
Vocal marginal: Formada por vocales que rodean a la vocal central. Son
siempre las vocales cerradas (i, u).
can - ción
Vocal núcleo
Cima o Vocal Núcleo marginal
núcleo marginal
✓ CABEZA.- Margen prenuclear o ataque silábico, está conformado
por consonante (s) que da (n) inicio a la sílaba.
2. Dos vocales entre dos consonantes, se agrupa una para cada vocal: ab- sol- ver, ac- ce- so
3. Tres consonantes intervocálicas, dos se sitúan delante: cons- ta, pers- pi- caz
4. Cuatro consonantes entre dos vocales, se unen dos consonantes para cada vocal: ins- crip- ción
5. Los dígrafos ch, ll, rr y los grafemas complejos gue, gui, qui, no puedes separarse en sílabas distintas:
a- rre- ba- tar, gue- rri- lle- ro
6. La “h” debe considerarse inexistente para casos de silabeo: a- lha- ja, a- dhe- rir
10. Dos vocales cerradas iguales siempre forman hiato simple: O – dri- is- ta
I
VOCALES
CERRADAS
(VC)
U
ACENTUAL O TRIPTONGO
CRECIENTE DECRECIENTE HOMOGÉNEO SIMPLE
ADIPTONGO
VC + VC VA + VA
VA + VC VC+ VA+ VC
VC + VA VA + VC (diferentes) VC+ VA
▪ Ca- ma le- ón ▪ A- mor- ti- güéis
▪ Su- per- fluo ▪ Eu- ro- pa ▪ Cui- da- do ▪ Co- e- tá- ne- o ▪ Ca- í- da
▪ ▪ Lim- piáis
▪ Dia- man- te ▪ Prohi- bi- do Lin- güís- ti- ca ▪ Ca- ó- ti- co ▪ O – í- do
▪ Ciu- da- da- no ▪ Hioi- des
▪ Mio- car- dio ▪ Náu- ti- co ▪ Sen- tí- a
▪ Cuy ▪ Pa-ra- guay
▪ Huér- fa- no ▪ Zoi- la VC + VC ▪ Grú- a
▪ Diez- mo ▪ Piu- ra- no (Iguales) ▪ Buey
▪ Em- pei- ne ▪ Va- hí- do
▪ Mur- cié- la- go ▪ Hui- di- zo
▪ Zeus ▪ Ca- suís- ti- ca ▪ chi- i- ta
ATRIPTONGO:
• leías = le- í- as
▪ du-un- vi- ra- to
• bahía= ba- hí- a
➢ Entre los dígrafos (letras formadas con dos grafías: gu, qu, ll, rr, ch), la “qu” y la
“gu” no forman diptongo porque la “u” no suena.
➢ La letra “y” en posición final de la sílaba tiene un sonido vocálico [i]. En este
sentido, estaría formando también diptongos (ley, rey, convoy…) y triptongos
(buey, Paraguay…).
a) prehistoria :
b) inherente :
c) desorganizado :
d) sonreías :
e) occidente :
f) exhausto :
g) antieuropeísta :
h) sahumerio :
NORMA GENERAL
Todas las palabras polisílabas, en forma Solo un grupo de palabras lleva tilde de
general, tienen acento. acuerdo a las reglas ortográficas.
Ejemplo:
▪ balón + cesto ➔ baloncesto ▪ cortés + mente ➔ cortésmente
▪ décimo + séptimo ➔ decimoséptimo
▪ diez + seis ➔ dieciséis ▪ correcta + mente ➔ correctamente
▪ Sin + fin ➔ sinfín
▪ Teórica + mente ➔ teóricamente
2. PALABRAS FUSIONADAS POR GUION: Si dos palabras
simples están unidas por un guion, ambas conservan la tilde. ▪ sutil + mente ➔ sutilmente
Ejemplo:
▪ Teórico + práctico ➔ teórico – práctico
▪ Académico + social ➔ académico – social
▪ Lógico + matemático ➔ lógico – matemático
Se usa en la vocal cerrada tónica i – u siempre que estén acompañados de una vocal
abierta. Es la tilde de los hiatos acentuales.
Tu
ADJETIVO POSESIVO
Tú
PRONOMBRE PERSONAL
Tú vives en la ciudad de Trujillo. Tu computadora funciona perfectamente.
El
PRONOMBRE PERSONAL ARTÍCULO
Juan es buen estudiante. Él tiene Él El camino estaba despejado.
buenas calificaciones.
Té Te
SUSTANTIVO PRONOMBRE PERSONAL
El café no me gusta, prefiero el té. ¿Te gustaría salir de casa?
VERBO - “DAR”
Ojala que papá me dé mas propina. Dé De PREPOSICIÓN
Hoy almorzaré ají de gallina.
Mi
PRONOMBRE PERSONAL
Mí
Mi hermano compró un celular nuevo.
Piensa solo en mí. SUSTANTIVO
Ya aprendí a cantar en mi mayor.
VERBOS - “SABER” Y “SER”
Sé Se
PRONOMBRE PERSONAL
Sé la verdad y no te la diré. Pronto se solucionará este problema.
Sé amable con ellos. Se comió toda la torta.
Sí Si
ADVERBIO DE AFIRMACIÓN SUSTANTIVO
Sí, acepto y esta vez para siempre. Tocó la canción en si mayor.
PRONOMBRE PERSONAL
Después del vahído volvió en sí mismo.
Sí Si CONJUNCIÓN CONDICIONAL
Si me quieres, me comprenderás.
ADVERBIO DE CANTIDAD
Tengo sed, dame más agua. Más Mas CONJUNCIÓN ADVERSATIVA (pero)
Te lo dije, mas no me hiciste caso.
ADVERBIO (todavía)
Lo esperaré porque aún no ha llegado. Aún Aun PREPOSICIÓN (hasta, incluso)
Aun los mejores se equivocan.
A) PORQUÉ: Sustantivo masculino que equivale a causa, motivo, razón, y se escribe con tilde por ser palabra
aguda.
B) POR QUÉ: Se trata de la secuencia formada por la preposición por y el interrogativo o exclamativo qué.
✓ ¿Por qué no viniste ayer a la fiesta?
✓ No comprendo por qué te pones así.
D) POR QUE: Se trata de una preposición por + el pronombre relativo ”que” (el que, la que, etc.), o La
preposición por + la conjunción subordinante ”que”.
Ejemplos: