Documentos de Académico
Documentos de Profesional
Documentos de Cultura
36
NZI RA NGEJE
Nu Asamblea General de la Organización de las Naciones Unidas (ONU), o nrréé nu kjéé 2015
k’a nu Agenda 2030 ri kjaa Desarrollo Sostenible, na ngeje naja Jmurb’épji k’ï ni jnuu yo tee, nu
xoñijómï neje nu ri nara yo jñiñi.
Nu Agenda k’ï juns’ï 17 Objetivos de Desarrollo Sostenible (ODS) ko 169 b’épji ri tsjaji textjo neje
dya sóó ri juakïji k’a yo pjeko nde ma b’épji kjaji k’a jñiñi neje k’a xoñijómï, nzi ra kjaa, nu Objetivo
4 ni mama Tjizhi na Joo nzi ra ngeje nu neeji ri xónpïji na joo textjoji neje k’a ri tsjaji na joo pama
pama ri mbara textjoji.
Nujnu b’épji ni Nara na Joo yo Jñiñi ni mama nu Ñante Alfredo Del Mazo Maza, Tarkete k’a Jñiñi
a Ts’ib’onrró nzakja k’o juns’ï k’a ni dyenje ri nuji textjoji neje ri nuji ja ri tsjaji, neje ri pjóxteji ri ñuji
ja ri nara texto yo tee k’a jñiñi a Ts’ib’onrro.
Nzi ra mama nu b’épji ni chjuu Plan de Desarrollo del Estado de México (PDEM) 2017-2023, nzi
xo ri mamabi nu Agenda 2030 neje ODS ka nda ni mama nu Pilar Social: Estado de México
Socialmente Responsable, Solidario e Incluyente, ra nuu ja ni kjaa neje ja kjaa yo tee dyapje ni
ndejme, neje dya ni chjétjoji, nzi xo ra nutp’ï na joo yo kjuanzakï yo tee, ma ngextjo yo nrrixu; nzi
ri jñus’ï k’a b’ezhe 1.3 k’a mama Ri Tsjaji: Ri unïji ni textjoj ri tsjapïji ra mbaraji na joo k’a textjo nu
zakï neje k’a mama Ja ri Tsjaji ne 1.3.8 k’a mama: “Ri nataji na punkjï k’o unïtjoji k’o kja ri unïji
xórï tr’ii k’o ri mamaji ra ndójó ri tsjaji”.
Pa sóó ri tsjaa nu b’épji yo tee k’a jñiñi a Ts’ib’onrró mama Estrategias Familias Fuertes (EFF),
k’a ri pjóxteji k’a ni maa nrreze ri nara yo tee k’a jñiñi k’a nzina nzina ri teeji, pa sóó ri tsjaji yo
pjeko nde ma b’épji ri b’ós’ï yo tee k’a jñiñi, ri tsjapïji ri mbés’iji yo kjuanzakï yo tee neje k’o ra
mbós’ïji ri ngaraji na joo nu zakï yo tee a Ts’ib’onrro, k’a nziyojo ri tsjaji nzakja ma ri ngich’iji, ri ziji
jñónï, ri xónpïji neje ri mbés’iji yo ngumï.
Nzi nu b’épji EFF ri mébi ko yo ODS ri nginsp’i yo b’épji nu Agenda 2030 k’o mama nu Programa
de Naciones Unidas para el Desarrollo (PNUD), nzi ra mama ri ngins’i nu Ley de Desarrollo
Social del Estado de México, k’a ri tsjapïji ri chjéjui yo Reglas de Operación yo b’épji tsjapï ri nara
yo tee ka jñiñi nu Secretaría de Educación, k’o nzi ra xipji nu Consejo de Investigación y
Evaluación de la Política Social (CIEPS).
1
Miércoles 23 de febrero de 2022 Sección Primera Tomo: CCXIII No. 36
Nzi ra ngeje nu Programa de Desarrollo Social “Becas Proyecta Estado de México”, ri mébi ko yo
ODS, Ri nee ra tsjaji 4: Ra tsjaji naja joo nu sjórï k’a ri nuji textjoji, k’a ri chjétoji neje ri tsjapïji na
joo ri pjéchiji k’a textjo nu zakï, k’a ngis’i ri tsjaji 4.3, ri tsjapïji ra textjo nrrixu neje b’ézo ri ngich’iji a
sjórï k’a ri xónpïji ja ri pépjiji na joo, k’ï xo ri ngeje sjórï k’a Universidad; 4.4, ri jñuspï yo tr’ii, yo
xutr’i neje yo tante, k’o sóó ra mbara yo sjórï, ja ri pépjiji neje ja ri sóó ri ngich’i a b’épji, me na joo
b’épji neje ri jyod’ïji k’o ra tsjaji; 4.5, ra ngïs’ïji k’o dya ri chjétjoji ri nrrixu ne ri b’ézo ri ngich’iji k’a
textjo yo sjórï neje ri xónpïji ja ri pépjiji yo tee dyapje tejme, yo tetjo ñatjo neje yo xutr’i neje yo tr’ii
k’o dyapje tejme; 4.7, ri m’arï textrjo yo xórï ri mbarïji yo pjeñe kinchi neje yo ri tsjaa k’o kjapï ri
móts’éji neje ri tsjaji ra naraji, ja ri ngaraji, yo kjuanzakï tee, ri chjétjoji nzi ri nrrixu nzo ri b’ézo, ri
tsjatjoji nu ja ni mimiji na joo neje dya ri tsjaji na s’oo, nu tee k’a xoñijómï neje ri sanpaji na joo nu
ja nde ni mimiji neje k’o ri tsjapïji ri nara nu ja ni móts’ëji. Ni ngins’i 8: Na B’épji na joo neje ri naraji
ri jnïji meryo; ni nzins’i 8.6, ri tsjapïji ra tsiké yo mat’i k’o dya pés’í yo b’épji, dya xórïji neje dya xo
jichiji, nzi na mama k’a nu Agenda 2030.
Nuk’o ri ponch’ï ri chïnïji nu ri nuji nzi ri nrrixu nzo ri b’ézo nee ri zajnaji k’a chjétjo ri ngaraji Trato
y de Oportunidades nzi ri nrrixu nzo ri b’ézo nuk’a ri mbeñe ja ri tsjaji neje ri ñuji ja ni tsjaji yo
b’épji tee k’a jñiñi, pa na joo ri unïji yo k’o meryo ri b’ós’ïji neje chjétjo textjo ri ngaraji.
Nuk’o ri ponch’ï neje ri ngetjoji ngeje k’o pjeñe k’o kjapï ri joo nzi ra ngeje yo ngunb’épji yo tee k’a
jñiñi nzi ngeje nu B’onrró, nu Ts’ib’onrró neje k’a yo Jñiñi.
Nzakja nu EFF pépji ni zis’i nu Metodología Multidimensional de Medición de Pobreza k’o tsjapï o
kjaa nu Consejo Nacional de Evaluación de la Política de Desarrollo Social (CONEVAL), neje
jmama b’ezhe, k’a ni nara yo tee k’a jñiñi, k’o tsjaa neje o pjons’ï nu Insituto Nacional de
Estadística y Geografía (INEGI), nu Consejo Nacional de Población neje nu Consejo Estatal de
Población (COESPO), nzi ri geje k’o dyaja, ngekua ri ngeje yo b’épji k’o kjapï ri nara yo tee k’a ri
matjo ri tsjapï ra kjuatiji k’a dyapje ni ndejmeji yo tee k’a jñiñi nzi ra kjaa a Ts’ib’onrró.
Nzi ra ngeje nu Sistema Interactivo de Consulta Estadística Educativa nuk’a Dirección General de
Planeación, Programación y Estadística Educativa (DGPPyEE) nuk’a kjésjórï 2020-2021 nu a
Ts’ib’onrró mi kanrï 45 751 xónpïte jizhi k’a ndasjórï nuk’o ni móji k’a ngunxórï neje 16 997 nuk’o
dya póji a sjórï k’a ngunxórï.
Nuk’ï Secretaría de Educación nee ri tsjaa ra ngins’i ri nuu yo b’épji neje ja ri tsjaji nzi ra mama ja
ni xónpïji, pa ri tjsapï ri jichi textjo yo tee, nzi ra ngeje o pjeñe yo tee, ri tsjaji na joo neje ri tsjapïji
ra b’ïb’ï na arkete k’ï unï nguénrra k’o kjaa neje kjapï ri tsjaa naja sjórï k’a kich’i textjoji, ri chjétjoji
neje na joo k’o kjapï ri joo yo sjórï textjo k’a nu zakï.
Nzi ba ngejmeji CSyAB-003-01ORD-2022, nzi ri mama k’a nu Otr’ï bi Jmurïji k’o kjaa nu jñite naja
paa nu otr’ï zana nu kjédya 2022, nu Comité de Selección y Asignación de Becas, o mamaji ma
na punkï ba mbas’ï yo dyéji mo pótr’ïji yo Reglas de Operación 2022 nuk’a Programa de
Desarrollo Social “Becas Proyecta Estado de México”.
2
Miércoles 23 de febrero de 2022 Sección Primera Tomo: CCXIII No. 36
Nzi ra mama k’a xiskuama 21100012000000L/RO-018/2022, nu dyote yencho paa nu otr’ï zana
nu kjédya 2022, nu Dirección General de Bienestar Social y Fortalecimiento Familiar, nzi ra
mama k’a nu Reglamento nuk’a Ley de Desarrollo Social del Estado de México, o unï sjétsi yo.
Nzi nu paa dyote nzincho nu otr’ï zana nu kjédya 2022, nu Comisión Estatal de Mejora
Regulatoria, nzi ra jñus’ï k’a Ley para la Mejora Regulatoria del Estado de México y Municipios
neje un Reglamento, o pjons’ï un jmama nzi ra ngeje yo Reglas de Operación.
3. Jmurjña
Pa sóó ri kjaa yo Reglas de Operación, ri m’arï akjaba:
a) Alumnado: Ni ngeje yo xórï k’a ngunb’épji k’a ndasjórï k’o jara a Ts’ib’onrró.
b) Alumnado regular: Ngeje nu xórï k’o kjobï trexe yo sjórï nuk’a ya jñus’ï nu trjuu ma ri matjo
k’a ngunxórï, dya truu sjórï o yo ts’ib’épji neje nza nuk’a paa a sjórï ni chétjobi o ni ngeje
ndasjórï, nzi ra ngeje yo b’ezhe ni yeje, ni jñii, ni nziyojo, ni ñ’anto zana o yo kjéé nzi ra mama
yo ngunxórï ni ngeje.
c) Autorización Electrónica de Viaje (eTA): Ngeje nu ni tr’unï Sjétsi k’a Sibi nu Nzhod’ï (eTA)
nuk’o ni tr’órï pa ri ngich’i yo tee n’año jñiñi k’o dya unï Visa k’o nzhód’ï ri zinzapjï ri móji a
Canadá, k’o pjongï o unï nu arkete a Canadá.
d) Beca: Ngeje nu b’ós’ï k’o unï nu ngunb’épji sjórï a Ts’ib’onrró k’ï ni dyenje ra ch’unï b’ós’ï, k’o
ni ngeje yo tee k’o ra nuu nu B’épji neje bi ch’unï k’o dyótïji pa na joo ri juajnïji.
e) CEIISL: Ngeje nu Centro de Enseñanza del Idioma Inglés como Segunda Lengua k’o ni unïji
sjétsi neje ri ngeje d’aja Institución de Educación Superior nuk’a n’año jñiñi.
3
Miércoles 23 de febrero de 2022 Sección Primera Tomo: CCXIII No. 36
h) Convocatoria: Ri ngeje nu xiskuama arkete k’o unï sjétsi nu Comité neje ni jñuns’ï o trjuu nu
Secretario de Educación k’ï ri ngeje Presidente nu Comité k’a juns’ï yo ni jmama neje k’o ni
tr’órï pa ra ch’unï k’o ni pjons’ï k’a s’ibi o k’a nu sibi.
o) Padrón de Personas Beneficiarias: Ngeje nu xiskuama arkete yo tee k’o nuu nu Programa
de Desarrollo Social “Becas Proyecta Estado de México”.
q) Persona solicitante: Negeje nu tee k’ï órï b’ós’ï: Ngeje nu xórï o xónpïte k’o dyïs’ï nu trjuu
ma ngeje akjanu, ma ri dyenje ra juajnïji yo ra mbós’ïji.
s) Publicar: Ra tsjapïji ri mbara yo xórï k’ï paa ndasjórï ri sjipji nu ni s’ojnï k’a nu B’épji.
v) Suspensión: Ngeje ma ri dyokuiji nu beka nu sjórï nzi ra dyórï nu tee ni dyenje ra b’ós’ï ma
dya nda ri maa ñ’anto zana.
w) Visa para Estudiante F1: Ngeje yo ni dyórïji pa sóó ri ngich’i yo xórï n’año jñiñi k’o ni maa a
Estados Unidos a América, k’o pjons’ï nu arkete a Estados Unidos.
4
Miércoles 23 de febrero de 2022 Sección Primera Tomo: CCXIII No. 36
nara, k’o xórï nrreze ma na jñii ma ñ’anto, ma ni nziyojo kjéé, o ni tsich’a na jñii kjéé k’a ndasjórï;
o yo ngeje yo xónpïte k’o to xi pépji, k’o dyïs’ï yo trjuu k’a IPES k’o jara a Ts’ib’onrró, k’a ri unïji yo
beka pa sóó ri xórïji na joo nu jñaa Inglés nzi ri yeje jñaa.
6. Ja nzii ni Jnuu
Nu B’épji ra sóó ri nuu yo 125 jñiñi a Ts’b’onrró.
7. B’ós’ï
7.1. Nuyo Meryo ri Ch’unïji
Yo meryo k’o pés’iji pa ri tsjaji nu Programa de Desarrollo Social “Becas Proyecta Estado de
México”, ri ngeje meryo nu arkete a Ts’ib’onrró neje ri tsjaji nzi ra kjaa meryo k’o unï sjétsi nu
Arkete Gobierno del Estado de México pa sóó ri s’od’ïji meryo nzi ra xipjiji angeze.
7.2. Ja ri B’ós’ï
Nu b’ós´ï k’o ra unïji ra ngeje naja beka k’a ri ch’unï meryo pa sóó ri ngóntr’ï nzi ra ngeje yo:
- Ri jñuns’ï nu trjuu neje ri ngóntr’ï yo kjónt’ï k’a sjórï;
- Nuk’o sóó ri tsjaa yo b’épji nu sjórï;
- Nuk’a ra saya neje ri zii jñónï;
- Nu Seguro Internacional de Gastos Médicos ma ra maa neje yo paa ri xórï;
- Nuk’o ri ts´óntr’ï nu Autorización Electrónica de Viaje (eTA) ma ri maa a Canadá o nu Visa ri
ngeje xórï F1 ma ri maa a Estados Unidos de América;
- Ngeje nuk’o ni dyórï yo arkete k’a jñiñi a Canadá, Estados Unidos de América neje a
Inglaterra (vakuna, ri jnuu nu dyate, yo xi dyaja);
- Ri nrrómï yo xiskuama ri zinzapjï neje ri nzhobï a Canadá, Estados Unidos de América o
Inglaterra; neje
- Nuk’o xi ri jñusïp’ïji k’a ri s’od’ïts’éjé ma ra b’ïb’ï a Canadá, Estados Unidos de América o a
Inglaterra.
5
Miércoles 23 de febrero de 2022 Sección Primera Tomo: CCXIII No. 36
ngeje nu Secretaría de Educación, ngek’o sóó ri tsóntr’ï nzi ra mama nu Ngunb’épji Kjuanzakï, nzi
ra ngeje yo meryo k’o ri mbés’i neje dya xi pjeko ri ngóntr’ï yo tee ni dyenje ra b’ósï.
Nu ja nzii ni mubi nu beka ra ngeje ta $91,000:00 (Noventa y un mil mbéxo 00/100 M.N.) k’ï na
yeje ri ts’óntr’ï nzakja:
1. B’ós’ï ri maa;
2. Nuk’o ri ts’ontr’ï ja ri nrréé nu Autorización Electrónica de Viaje (eTA) ma ri maa a Canadá o
ngeje nu Visa ma ri ngeje xórï F1 nzi ra mébi yo;
3. Nuk’o ni dyótrï nu Arkete Gobierno de Canadá, a Estados Unidos de América o nu Inglaterra
(ri nuu nu dyate, bakuna, ne k’o dyaja);
4. B’ós’ï ri ngetjo pa ri nrrómï yo xiskuama zinzapjï nzi ra maa neje ri nzhobï a Canadá, a
Estados Unidos de América o a Inglaterra; neje
5. Nuk’o xo ch’unï ri s’od’ïts’éjé ma ri b’ïb’ï a Canadá, a Estados Unidos de América o a
Inglaterra.
6
Miércoles 23 de febrero de 2022 Sección Primera Tomo: CCXIII No. 36
8.1.1.2. Yo Xiskuama
a) Tr’opjï ri dyórï k’ï ri ngich’i k’a nu B’épji nuk’a k’o ri mama ri unï nu Gobernador Constitucional
del Estado de México.
b) Xiskuama ri mama k’o ra tsjaa ri unï nu Secretario de Educación, nuk’a opjï ri mama neje ri
mama na kjuanï, nu ta ngeje nu m’ïb’ï ri b’ïb’ïtjo nuk’a Tandangunxórï neje ri ngins’i yo sjórï;
nzi xo ri tsjaa yo b’épji neje ri tsjaa k’o ra xipjiji nuk’a ri zojnï nu Gobierno del Estado, nu
Secretaría de Educación o neje Ngunxórï k’a xórï;
c) Naja xiskuama k’a ri jñuns’ï nu arkete sjórï k’ï ni ngeje Ngunb’épji Tandasjórï k’a ni dyenje ri
mama:
7
Miércoles 23 de febrero de 2022 Sección Primera Tomo: CCXIII No. 36
ngeje kja paa nakjé nrree nuk’a ngunxórï neje ri mama ra pépji neje ri mimi na joo.
d) Naja Xiskuama k’a ch’unï k’a ni mama ñaa tsiké nu jñaa inglés B1, o nu ni chjétjobi;
e) Ma ri geje xórï, nu ja ni ngeje sjórï k’a kjïkï 8.5 (jñincho neje tsich’a), k’a ni maa nrreze 0 ta nu
10 o k’o ni chjétjobi.
f) Naja ri xaka nu pasaporte k’ï kja paa ñ’anto zana mo ya ba ngins’i sóó ri dyïnï;
g) Curriculum vitae, k’a juns’ï ja me ga kjaa nu b’épji sjórï, nuk’a mimi, k’o pébi código postal, kjo
ya chjïntï o dyab’e chjïntï, nu jñajesibits’é, o nu correo;
h) Ra unï nu xaka kjo je ngeje ni m’arï k’ï kja ni ngeje k’a kuatr’ï nu ñinte, nu CURP neje ja ni
mimi a Ts’ib’onrró neje yo ja ni b’ïbï pa ri chjétjoji. Ma dya trjéé nu CURP neje nuk’a ni mimi
nu tee k’ï órï ra unï nu xiskuama k’a mama k’a ni mimi (xiskuama, sibi, jñajesibi, nrreje,
predial, cable, neje yo xi ri dyaja) k’o dya nda ri maa nakjë, neje nu xiskuama k’a juns’ï ja je ni
mimi k’o xos’ï naja arkete, ma ri ngeje ri yejetjo ma dya ri nrréé k’o dyaja;
i) Xiskuama ri pjons’ï nu dyate k’a naja Ngunzakï, nuk’a ri mama ja me ga kjaa nu zakï yo tee
k’ï mi órï, nzakja ri zóó neje xajma, ni nrraa, ja nzii ni s’ïtï, o ngeje, ndórk’ijeme k’ï na jee ni
zóbi o k’a pjeñe, Ma xo ni chjétjoji, ma ngeje zóó k’o, ri unï nu xiskuama k’o unï nu dyate k’a
juns’ï yo dyenchje k’o unïji ri zii;
j) Xiskuama k’o mama ya juib’iji nu bakuna nu COVID-19 k’o pjons’ï nu Secretaría de Salud nu
Arkete a B’onrró, nuk’a ri jñus’ï ja nzii bi juib’iji, pje ni chjuu nu bakuna, nu lote, código QR
neje ni s’ib’i sibi (sello digital); neje
k) Xiskuama nu tee ni b’ós’ï ri mama ra tsjaa pjóxte k’a jñiñi, nzi ra mama nu Ngunb’épji Arkete.
Ma ri unï trexe yo xiskuama k’o ni dyótïji dya pje ni mama ra juajnïji nzi kjaa ri dyenje ra b’ós’ïji.
8.1.2.1. Yo xórï
a) Ri ñaji na joo nu jñaa inglés, nzi ra mama nu Marco Común Europeo de Referencia para las
Lenguas;
b) Ri mbés’iji nu b’ezhe na punkjï k’o ngïkïji, nrreze mo mbïrï o zis’i nu ndasjórï; neje
c) Ma ri chjétjoji ri nuji yo otr’ï ba dyórïji mo ch’unï trexe yo xiskuama k’o dyórïji, nzi ra ngeje
mama k’a yo Reglas de Operación neje nzi ni kjaa nu meryo k’o ri dyenje ra s’od’ïji.
8.1.2.2. Yo Xónpïte
a) Nujyo xónpïte k’o ri ngeje ya Xónpïte pés’i na punkjï nu b’épji;
b) Ri ñaji na joo nu jñaa Inglés, nzi ra mama nu Marco Común Europeo de Referencia para las
Lenguas;
c) Ri mbés’i nu tandasjórï;
d) Ya ri mama ya bi pépji na punkjï kjéé k’a Ngunxórï; neje
e) Ma ri chjétjoji ri nuji yo otr’ï ba dyórïji k’o ch’unï trexe yo xiskuama k’o dyórïji, nzi ra ngeje
mama k’a yo Reglas de Operación neje ri kjaa yo meryo ri dyenje ra s’od’ïji.
Yo tee k’o órï ra bós’ï ri maa ch’unï yo xiskuama nuk’a ngunb’épji k’a ni dyenje ko nu tee k’ï ni
dyenje ra nuu k’a nu B’épji. Yo xiskuama ri ch’unï nzi ra ngeje yo paa k’o ni mama k’a nu S’ojnï.
8
Miércoles 23 de febrero de 2022 Sección Primera Tomo: CCXIII No. 36
8.1.4. Yo Xiskuama
a) Xiskuama k’a ri dyïs’ïji yo trjuu; neje
b) Yo dyaja jñaa k’o ri mama nu Ngunb’épji Arkete.
9
Miércoles 23 de febrero de 2022 Sección Primera Tomo: CCXIII No. 36
j) Ri s’od’ï yo meryo k’o ch’unï sóó ri s’od’ï nzi ra mama k’a S’ojnï;
k) Yo tee ni b’ós’ï ri tsjaa trexe k’o mama nu B’épji, ma ri ngeje nu xórï o yo xónpïte dya ri tsjaji
k’o ni dyenje ra tsjaji o dya ri kjuatï nu sjórï, ri nzhokïji trexe k’o unïji ko nu beka. Xo ngeje
akjanu, yo tee b’ós’ï ri tsjaa k’o kjuanzakï nuyo CEIISL, neje yo jñiñi k’a xórïji, xo ri mimi na
joo. Ma dya ri tsjaa k’o ri nzhokïtjo trexe k’o unïji ko nu beka;
l) Ma ri nganbaji nu Autorización Electrónica de Viaje (eTA) o nu Visa ri ngeje xórï F1), ri nzhokï
k’o ni mubi nu beka k’a ri d’akuïji k’o s’od’ï;
m) Ri unï nu tee k’ï ni dyenje ri tsjaa k’a nu Ngunxórï, d’aja jmama k’o b’épji k’o tsjaa ma mo
b’ïb’ï k’a n’año jñiñi;
n) Ri unï nu tee k’o ni dyenje ra tsjaa k’a nu B’épji k’o dyeme nu ngunxórï yo xaka nu xiskuama
k’o ch’unï mo maa kjobï k’a sjórï k’o tsjaa mo unïji nu beka. Ma dya ri tsjaa k’o ni dyenje ri
nzhokï k’o ni mubi nu beka;
o) Ri mama kjo ngeje tee ni dyenje ri b’ób’ï k’a dyaja b’epji Federal, Estatal o Municipal k’o ni
chjétjoji;
p) Nu tee k’ï b’ós’ï xo ri tsjaa ri unï k’o ótrïji ba unïji nu b’ós’ï, ni ngeje nu Embajada nu Canadá
nu a B’onrró pa sóó ri maatjo (dya ri jnee) pa ri nzich’i k’a nu jñiñi; neje
q) Yo dyaja k’o ni mama nu Ngunb’épji Arkete.
a) Ri mama k’o dya kjuanï o ri pïnï yo xiskuama k’o unï ma ri unïji nu b’ós’ï;
b) Ri yab’ï neje ri zad’ï yo dyojui, yo xónpiïte o yo arkete k’a ngunxórï;
c) Ri tsjaa na s’oo k’a sóó ri zïrïji ngeje ra ts’otr’ï a pjórï o ma ngeje ni jyod’ïji k’a nee ri ngotr’ïji;
d) Ri tsjaa ma dya pjeko ri tsjaa nzi ra jñus’ï k’a b’ezhe 8.1.8 k’a yo Reglas de Operación; neje
e) Nzi nrrexe ri mamïtjoji ma dya ri tsjaji k’o mama k’a yo Reglas de Operación.
Ma ri ngotr’ïji nu beka nzi ri jñus’ï k’a mama yo Reglas de Operación ri kjaa, ma o ch’unïji nu
b’ós’ï, ma textrjo ri nzhokïtjoji nzi ra mama nu Ngunb’épji ni Tsjaa nu B’épji, ma otr’ï ri tr’opjï ri
xipjiji yo xórï nuk’a juns’ï k’o ra tsjaa neje nuk’o ja nzii ri nzhokï, ra b’ézhi nu kjuanzakï k’a xi yepe
ri chónjó ri ndónjo xi naja beka k’o unï nu naja kjéé nu Arkete a Ts’ib’onrró, ta ngeje ma ri nzhokï
trexe yo meryo k’o ch’unï.
10
Miércoles 23 de febrero de 2022 Sección Primera Tomo: CCXIII No. 36
9. Yo Ngunb’épji ni Pjóxteji
9.1. Ngunb’épji Kjuanzakï
Nu Comité ngeje ni dyenje ra tsjaa na joo nu B’épji neje ri mbarï yo Reglas de Operación.
11
Miércoles 23 de febrero de 2022 Sección Primera Tomo: CCXIII No. 36
11. Naja tee k’ï parpa nu Universidad Autónoma del Estado de México; neje
12. Naja tee k’ï parpa naja Ndangunxörï yo Ndaxórï.
Nzina nzina tee ni ngaa k’a Comité ra sóó ri jñuns’ï naja tee k’ï ri mbarpa, nu b’épji k’ï dya pje ri
ts’óntr’ï.
Yo tee k’o kaa k’a Comité k’o sóó ri ñaa neje ri mbas’ï yo dyéji, ngextrjo k’ï dya ri tsjaa akjanu nu
tee k’ï sis’i nu Órgano Interno de Control de la Secretaría de Educación neje nu Secretario,
ngextrjo sóó ri ñaa.
Nuk’o ri ngejmeji k’a Comité ri sóó ma ngeje ri kjaa na punkjï ni mbas’ï o dyéji, ma ri chjétrjoji, nu
Presidente ra ngeje ri mama kjo je nrrónjó.
Nu Secretario ra sojnï ri jmurï nu Comité, ni otr’ï jñii paa ma ngeje ri jmurtrjoji, ma nee ndame ri
neji, ko napatrjo.
Yo S’ojnï ri jmurï ri pépjiji¨nu Comité ra ngeje ri tr’opjï o ngeje k’a nu correo sibi ri maa nzina nzina
yo tee k’o kaa, ri jmama ja ra tsjaji, nu paa neje nu nrrame, k’o ri mébi nu S’ojnï nu Jmama nuk’o
ra Tsjaji.
Pa sóó ri jmurïtrjoji na joo nu Comité, ngeje ri ngaraji nrree neje naja tee, ma ri b’ïb’ï nu
Presidente, nu Secretario neje ni mbarpa neje nu tee k’ï sis’i nu Órgano de Control Interno de la
Secretaría de Educación o yo tee k’o parpa k’o ri m’arïji na joo.
Nu Secretario k’a Comité ri xos’ï naja xiskuama nzina nzina ni jmurïji, ra dyïs’ï k’o ni ngejmeji k’a ri
nguexeji yo tee k’o ngara k’a jmurï nu Comité, k’o ri nrrés’i ma ra yepe ri jmurïji.
a) Ri mama ja nzii neje ja nzii ri ngóntr’ïji yo beka, ja ga kjaa, sjórï ni zis’i, nzi ra kjaa meryo;
b) Ri mama neje ri nuu ma ri pjons’ïji nu s’ojnï ri unïji nu beka;
c) Ra mamaji kjo je ri unïji yo beka, ma otr’ï ri xórïji yo tr’orï k’o ch’unï yo tee k’o orï, nzi ra kjaa
yepe ri unïji nu beka;
d) Ra mama ja ri tsjaji ma ri unïji yo beka nzi ja ri nuji nzi ra mama yo Reglas de Operación;
e) Ri jyokïji ma kjok’o dya ni ngejme ni jñïï o mïb’ï k’o ni tsjaji yo tee k’o dya nutp’ïji na joo yo
kjuanzakï;
f) Ra mamaji k’o pórïji k’a yo Reglas de Operación neje yo Lineamientos Generales del Comité
de Selección y Asignación de Becas, pa ri jyokïji na joo nuk’o ri tsjaji, neje ri ñuji nu B’épji;
g) Ri jyokïji k’o dya juns’ï k’a yo Reglas de Operación;
12
Miércoles 23 de febrero de 2022 Sección Primera Tomo: CCXIII No. 36
h) Ri mama yo dyaja jñaa k’o ngeje sóó ri mbarï neje ri pjons’ï nu Comité, ngekua ri tsjaji na joo
yo Reglas de Operación; neje
i) Yo dyaja k’o ni mama ri tsjaji.
Sóó ri tsjaji yo b’épji ri mbós’ï ri tsjaji, ko yo dyaja ngunb’épji neje ngunb’épji arkete a B’onrró, a
Ts’ib’onrró neje nu Jñiñi, o ngunb’épji k’a n’año jñiñi k’a xoñijómï; pa ri mbós’ïji ri tsjaji nu B’épji.
Nu Secretaría de Educación ra sóó ri jtsjaji zónï neje ri ngejmeji ko yo dyaja Arkete neje yo arkete
k’a jñiñi a Ts’ib’onrró, yo ngunb’épji neje yo ngunb’épjitjo; neje textrjo ko yo tee neje yo jmurï
ngunb’épji kjuanzakï, nzi ra tsjapï ra zézhi k’o ri tsjaji neje ri ngins’iji k’o ni neeji k’a nu B’épji na.
13
Miércoles 23 de febrero de 2022 Sección Primera Tomo: CCXIII No. 36
Nzi ngeje yo Reglas de Operación ri pjons’ïji k’a nu Periódico Oficial “Gaceta del Gobierno” neje
k’a nu web nu Secretaría de Educación http://seduc.edomex.gob.mx/becas.
Nzi ra mama k’a nu ni Jmama 18 k’a nu Ley de Desarrollo Social del Estado de México, trexe yo
xiskuama k’o ri tsjapïji ra chïnï neje ra pjons’ïji k’a nu B’épji na, ri mébi ri jñuns’ï nu jñaa:
“NU B’ÉPJI NA NGEJE M’ARÏ K’A JÑIÑI, DYAPJE RI MÉBI NZINA PARTIDO POLITICO, DYA
SÓÓ PJEKO RI TSJAJI K’A N’AÑO RI NATA YO TEE K’A JÑIÑI, MA KJOK’O N’AÑO RI TSJAPÏ
YO MERYO NU B’ÉPJI NA, RI KÓXTEJI NEJE RI ZÏB’ÏJI K’A YO ARKETE NZI RA MAMA NU
KJUANZAKÏ NA”.
13.2. Nu S’ojnï
Nu s’ojnï ra ngeje ri pjons’ï nu Arkete a Ts’ib’onrró nzi ra ngeje nu Secretaría de Educación, nuk’a
ri mama nu Ngunb’épji Kjuanzakï.
Nu Secretaría de Educación ri mbés’i yo jmama nu B’épji na, nzi ra jñus’ï k’a nu Ley de
Transparencia y Acceso a la Información Pública del Estado de México y Municipios, ri tsjaa ri
nuu k’o ni jmama k’a ri b’órpï yo ni mbés’itjo yo tee.
14
Miércoles 23 de febrero de 2022 Sección Primera Tomo: CCXIII No. 36
a) Nuk’a jñajesibi:
Sistema de Atención Mexiquense SAMTEL: 800 720 02 02 ó 800 711 58 78. Nrreze ma ra lonexi
ta ngeje nu mbernexi nrreze ma ra zïnï 9 ta ri negeje ma ra zïnï ma 6 ndame nzhaa. 070 k’a nu
Valle de Toluca 800 696 96 96 yo textrjo nu paa, ni xinch’i nakjé 365 paa. O k’a ngextrjo: 722 2
75 76 90, 722 2 75 67 96 neje 722 2 75 76 00 k’a ni makï 6581 neje 6616.
Nuk’a Dirección General de Educación Superior k’a 722 213 6993. Nrrame: nrreze ma nonixi ta
nu mbenexi ma ra zïnï 9 ta ngeje ma ra zïnï 6 ndame nu nzhaa.
b) Ma ri Matjots’éjé:
Nuk’a Órgano Interno de Control de la Secretaría de Educación, k’ï jara a Av. Hidalgo b’ezhe 104,
ni jómï k’a jyaskumï, Col. Centro, Código Postal 50000. A Jñiñi a Zumi, Ts’ib’onrró, ni tsich’i k’a
ñ’iji Aldama b’ezhe 100, yo jñajesibi 722 2133117 neje 722 21 48041. Nrreze ma ra lonexi ta
ngeje ma ra mbenexi, ndeze nu ndame 9 ma ra xónrï ta ngeje ma ra zïnï 6 ndame ma ra nzhaa; o
ka nu Secretaría de la Contraloría del Gobierno del Estado de México.
c) Nuk’a internet:
Nuk’a correo sibi: becasproyectaedomex@edugem.gob.mx
NUK’O NI KJOBÏTRJO
NU NI OTR’Ï. Pjons’ïji nu xiskuama nzi ra mama nu ni Ngejmeji nuk’a Periódico Oficial “Gaceta
del Gobierno”.
NU NI JÑII. Numa ra mbes’e k’o dya ni m’arï nzi ra tsjaji nu ni Ts’ejmeji, ri jyokï nu Ngunb’épji
Arkete nu B’épji na, nzi xo ri ngeje k’o dya ni jñus’ï nu.
Ni pjons’ïji k’a nu Jñiñi a Zumi nu Lerdo, Jñiñi a Ts’ib’onrró, nu jñite naja paa nu otr’ï zana nu
kjédya 2022. E GERARDO MONROY SERRANO.- SECRETARIO DE EDUCACIÓN DEL
GOBIERNO DEL ESTADO DE MÉXICO.- XAXÏ.
15
Miércoles 23 de febrero de 2022 Sección Primera Tomo: CCXIII No. 36
“Nu B’épji na neje ri m’arï tee k’a jñiñi, dya ni mébi ko naja partido político. Dya sóó n’año
pjek’o ri tsjapïji ma dya ngeje nu ni nata yo tee k’a jñiñi. Ma kjok’o n’año ri tsjapï yo meryo
k’a nu B’épji nara ngeje ri nzhóji neje ri s’ïb’ïji nzi ra jñus’ï ka nu Kjuanzakï nu B’épji na”.
16