Pentateuco - Completo Sefer Juan APP - 5862a4d36827e

BERESHIT 1 ‫בראשית‬ Tyçarb
TORAH
INTERLINEAL
ESPAÑOL-HEBREO-FONÉTICA
Texto interlineal:
español
fonética
paleohebreo(k'tav ivri)
moderno(k'tav ashuri)
El autor de la bendita torah es YHWH ,bendito es, quien la entregó a todo Isra'el por
mano de Moshéh ravenu, y fue copiada a través de los siglos y milenios por los sofrim-copistas
hasta nuestros días.
Esta presentación de la torah en dos lineas en paleohebreo y en hebreo moderno

pretende mostrar la diferencia evolutiva que a tomado la escritura de los copistas desde el
Éxodo hasta la actualidad. La incidencia del cautiverio babilónico, marca un antes y después en
el tipo de escritura utilizada en las copias de los rollos de la torah.
Éste es un trabajo dirigido a todos aquellos investigadores de las escrituras que buscan
las raíces hebreas y que están estudiando el idioma hebreo, ya que permite por medio de sus
cuatro lineas aprender; sus letras, vocales-nekudot, pronunciación y significado a través de la
traducción.
Pocos textos hay traducidos directos del hebreo al español que en general aparecen en
dos lineas, ambas lenguas, pues aquí se le agrega la transliteración y fonética que facilita el
aprendizaje. Para extender éste trabajo a personas que apenas comienzan, es el orden dado a
las lineas que comienzan primero por el español y termina con el hebreo, de modo que la
persona no se pierda, ya que el hebreo es una lectura de derecha a izquierda siendo el español
al revés. La pronunciación de la waw en el paleohebreo es en lugar de la vav del hebreo
moderno.
Los nombres tanto del Creador del Universo como de los personajes que aparecen
mencionados se mantienen en el español de igual modo que en la transliteración, ya que los
nombres no se traducen mas allá de que posean significados son nombres propios. Respetando
esta regla general es como traemos bendición sobre nosotros por tratarse de mantener el
respeto y el temor para con el nombre sobre todo nombre; YHWH, Amen.
Traducción del texto masorético

Edición, diseño y maquetación Juan Da Rosa
Sefer Bereshit
‫ בראשית‬- Tyçarb
Capítulo 1-Perek ejad
1 ‫בראשית פרק‬
Parashah 1: Bereshit (En el Principio) 1:1- 6:8
1-En el principio creó Elohim los cielos y la tierra. Bereshit bará Elohim et hashamáyim we'et ha'arets.
xrah taw mymçh ta myhla arb tyçarb

‫בראשית ברא אלהים את השמים ואת הארץ‬
2-Y la tierra estaba vana y vacía, y (había) oscuridad sobre la faz del abismo, y el ruaj de Elohim se cernía sobre la faz
de las aguas. Weha'arets hayetah tohú wavohú wejoshej al-peney tehom weruaj Elohim merajefet al-peney
hamáyim.
Mymh ynp lu tpjrm myhla jwrw mwht ynp lu kçjw whbw wht htyh xrahw
‫ום ורוח אלהים מרחפת על־פני המים‬%‫שך על־פני תה‬%‫הו וח‬%‫הו וב‬%‫והארץ היתה ת‬
3-Y dijo Elohim: Haya luz, y hubo luz. Wayomer Elohim yehí-or wayehí-or.
rwa yhyw rwa yhy myhla rmayw

‫ור‬%‫ור ויהי־א‬%‫אמר אלהים יהי א‬%‫וי‬
4-Y vio Elohim la luz, que (era) buena; y separó Elohim la luz de la oscuridad. Wayar Elohim et-ha'or ki-tov
wayavdel Elohim beyn ha'or uveyn hajoshej.
Kçjh nybw rwah nyb myhla ldbyw bwf yk rwah ta myhla aryw
‫שך‬%‫ור ובין הח‬%‫וב ויבדל אלהים בין הא‬%‫ור כי־ט‬%‫וירא אלהים את־הא‬
5-Y llamó Elohim a la luz, día, y a la oscuridad llamó noche. Y fue tarde y fue mañana: día uno. Wayikrá Elohim la-
or yom welajoshej kará laylah wayehí-erev wayehí-voker yom ejad.
dja mwy rqb yhyw bru yhyw hlyl arq kçjlw mwy rwal myhla arqyw
‫ום אחד‬%‫קר י‬%‫שך קרא לילה ויהי־ערב ויהי־ב‬%‫ום ולח‬%‫ור י‬%‫ויקרא אלהים לא‬
6-Y dijo Elohim: Haya un firmamento en medio de las aguas y que separe las aguas de las aguas. Wayomer Elohim
yehí rakia betoj hamáyim wihi mavdil beyn máyim lamáyim.
myml mym nyb lydbm yhyw mymh kwtb uyqr yhy myhla rmayw
‫וך המים ויהי מבדיל בין מים למים‬%‫אמר אלהים יהי רקיע בת‬%‫וי‬
7-E hizo Elohim el firmamento y apartó las aguas que estaban debajo del firmamento de las aguas que estaban arriba
del firmamento; y fue así. Waya'as Elohim et-harakía wayavdel beyn hamáyim asher mitájat larakía uveyn
hamáyim asher me'al larakía wayehí-jen.
uyqrl lum rça mymh nybw uyqrl tjtm Rça mymh nyb ldbyw uyqrh ta myhla çuyw
nk yhyw
‫ שר מעל לרקיע ויהי־כן‬.‫ שר מתחת לרקיע ובין המים א‬.‫ויעש אלהים את־הרקיע ויבדל בין המים א‬
8-Y llamó Elohim al firmamento, cielos. Y fue tarde y fue mañana: día segundo. Wayikra Elohim la-rakía shamáyim
wayehí-érev wayehí-voker yom shení.
ynç mwy rqb yhyw bru yhyw mymç uyqrl myhla arqyw
‫ום שני‬%‫קר י‬%‫ויקרא אלהים לרקיע שמים ויהי־ערב ויהי־ב‬
9-Y dijo Elohim: Júntense las aguas que están debajo de los cielos en un lugar, y se vea lo seco; y fue así. Wayomer
Elohim yikawú hamáyim mitájat hashamáyim el-makom ejad wetera'eh hayabasháh wayehí jen.
Nk yhyw hçbyh hartw dja mwqm la Mymçh tjtm mymh wwqy myhla rmayw
‫ום אחד ותראה היבשה ויהי־כן‬%‫אמר אלהים יקוו המים מתחת השמים אל־מק‬%‫וי‬
10-Y llamó Elohim a lo seco, tierra, y al conjunto de las aguas llamó mares; y vio Elohim que era bueno. Wayikra
Elohim layabasháh érets ulemikvéh hamáyim kará yamím wayár Elohim ki-tov.
bwf yk myhla aryw mymy arq Mymh hwqmlw xra hçbyl myhla arqyw
‫וב‬%‫ויקרא אלהים ליבשה ארץ ולמקוה המים קרא ימים וירא אלהים כי־ט‬
11-Y dijo Elohim: Produzca la tierra hierbas, hierba que dé simiente; árbol de fruto que dé fruto de su especie, cuya
simiente esté en él, sobre la tierra; y fue así. Wayomer Elohim tadshé ha'arets deshe ésev mazría zera ets peri oseh
perí leminó asher zar'o-vó al-ha'arets wayehí-jen.
lu wb wurz rça wnyml yrp hçu Yrp xu urz uyrzm bçu açd xrah açdt myhla rmayw
nk yhyw xrah
‫ו על־הארץ‬%‫ו־ב‬%‫ שר זרע‬.‫ו א‬%‫שה פרי למינ‬%‫אמר אלהים תדשא הארץ דשא עשב מזריע זרע עץ פרי ע‬%‫וי‬
‫ויהי־כן‬
12
12-Y produjo la tierra hierbas, hierba que da simiente de su especie, y árbol que da fruto, cuya simiente esta en él,
según su especie; y vio Elohim que era bueno. Watotsé ha'arets deshe ésev mazría zera leminehu we'ets oseh pri
asher zar'o-vo leminehú wayar Elohim ki-tov.
myhla aryw whnyml wb wurz rça yrp Hçu xuw whnyml urz uyrzm bçu açd xrah axwtw
bwf yk
‫וב‬%‫ו למינהו וירא אלהים כי־ט‬%‫ו־ב‬%‫ שר זרע‬.‫שה־פרי א‬%‫וצא הארץ דשא עשב מזריע זרע למינהו ועץ ע‬%‫ות‬
13-Y fue tarde y fue mañana: día tercero. Wayehí-érev wayehí-vóker yom shlishí.
yçylç mwy rqb yhyw bru yhyw

‫ום שלישי‬%‫קר י‬%‫ויהי־ערב ויהי־ב‬
14-Y dijo Elohim: Haya luminarias en la expansión de los cielos para apartar el día de la noche y sean por señales, y
por plazos, y por días y años; Wayomer Elohim yehí meorót birekía hashamáyim lehavdil beyn hayom uveyn
halaylah wehayú le'otot ulemo'adím uleyamím weshaním.
myduwmlw ttal wyhw hlylh nybw mwyh nyb lydbhl mymçh uyqrb tram yhy myhla rmayw
mynçw mymylw
‫דים‬.‫וע‬%‫ת ולמ‬%‫את‬
% ‫ום ובין הלילה והיו ל‬%‫ת ברקיע השמים להבדיל בין הי‬%‫אר‬
% ‫אמר אלהים יהי מ‬%‫וי‬
‫ולימים ושנים‬
15-y sean por luminarias en la expansión de los cielos para alumbrar sobre la tierra; y fue así. Wehayú li-me'orot
birekía hashamáyim leha'ír al-ha'árets wayehí-jen.
Nk yhyw xrah lu ryahl mymçh uyqrb trwaml wyhw

‫ת ברקיע השמים להאיר על־הארץ ויהי־כן‬%‫ור‬%‫והיו למא‬
16-E hizo Elohim las dos luminarias grandes: la luminaria grande, para que señorease en el día y la luminaria pequeña
para que señorease en la noche; e (hizo también) las estrellas. Waya'ás Elohim et-sheney hameorót hagdolím et-
hamaór hagadol le-memshélet hayom we'et hamaór hakatón le-memshélet haláylah we'et hakojavím.
nfqh rwamh taw mwyh tlçmml Ldgh rwamh ta myldgh tramh ynç ta myhla çuyw
mybkwkh taw hlylh tlçmml
‫ן‬%‫ור הקט‬%‫ום ואת־המא‬%‫ל לממשלת הי‬%‫ור הגד‬%‫לים את־המא‬%‫ת הגד‬%‫אר‬
% ‫ויעש אלהים את־שני המ‬
‫וכבים‬%‫לממשלת הלילה ואת הכ‬
17-Y las puso Elohim en la expansión de los cielos, para alumbrar sobre la tierra, Wayitén otam Elohim birekía
hashamáyim leha'ír al-ha'árets.
xrah lu ryahl mymçh uyqrb myhla mta ntyw

‫תם אלהים ברקיע השמים להאיר על־הארץ‬%‫ויתן א‬
18-y para señorear en el día y en la noche, y para apartar la luz de la oscuridad; y vio Elohim que era bueno.
Welimshól bayóm uvalaylah ulehavdíl beyn ha'or uveyn hajóshej wayar Elohim ki-tov.
Bwf yk myhla aryw kçjh nybw rwah nyb lydbhlw hlylbw mwyb lçmlw
‫וב‬%‫שך וירא אלהים כי־ט‬%‫ור ובין הח‬%‫הבדיל בין הא‬.‫ום ובלילה ול‬%‫ל בי‬%‫ולמש‬
19-Y fue tarde y fue mañana: día cuarto. Wayehí-érev wayehí-vóker yom revi'i.
yuybr mwy rqb yhyw bru yhyw

‫ום רביעי‬%‫קר י‬%‫ויהי־ערב ויהי־ב‬
20-Y dijo Elohim: Produzcan las aguas enjambre de criaturas vivientes, y aves que vuelen sobre la tierra, sobre la faz
de la expansión de los cielos. Wayómer Elohim yishretsú hamáyim shérets néfesh jayáh we'of ye'ofef al-ha'árets
al-peney rekía hashamáyim.
mymçh uyqr ynp lu xrah lu ppwuy pwuw hyj çpn xrç mymh wxrçy myhla rmayw
‫ופף על־הארץ על־פני רקיע השמים‬%‫וף יע‬%‫אמר אלהים ישרצו המים שרץ נפש חיה וע‬%‫וי‬
21-Y creó Elohim los grandes cetáceos y todo ser viviente que anda arrastrándose, que las aguas produjeron en
abundancia, según sus especies, y toda ave alada según su especie; y vio Elohim que era bueno. Wayivrá Elohim et-
hataniním hagedolím we'et kol néfesh hajayáh haroméset asher shartsú hamáyim le-minéjem we'et kol-of kanaf
leminéhu wayár Elohim ki-tov.
taw mhnyml mymh Wxrç rça tçmrh hyjh çpn lk taw myldgh mnynth ta myhla arbyw
bwf yk myhla aryw whnyml pnk pwu lk
‫ שר שרצו המים למינהם ואת כל־‬.‫משת א‬%‫לים ואת כל־נפש החיה הר‬%‫ויברא אלהים את־התנינם הגד‬
‫וב‬%‫וף כנף למינהו וירא אלהים כי־ט‬%‫ע‬
22-Y los bendijo Elohim, diciendo: Fructificad y multiplicad llenad las aguas en los mares. Y el ave se multiplique en
la tierra. Wayevaréj otam Elohim lemor perú urevú umil'ú et-hamáyim bayamím weha'óf yirev ba'árets.
Xrab bry pwuhw mymyb mymh ta walmw wbrw wrp rmal myhla mta krbyw
‫וף ירב בארץ‬%‫ר פרו ורבו ומלאו את־המים בימים והע‬%‫תם אלהים לאמ‬%‫ויברך א‬
23-Y fue tarde y fue mañana: día quinto. Wayehí-érev wayehí-vóker yom jamishí.
Yçymj mwy rqb yhyw bru yhyw

‫ מישי‬.‫ום ח‬%‫קר י‬%‫ויהי־ערב ויהי־ב‬
24-Y dijo Elohim: Produzca la tierra ser viviente, según su especie, cuadrúpedo y reptil y animal de la tierra según su
especie; y fue así. Wayomer Elohim totsé ha'árets néfesh jayáh lemináh behemáh warémes wejayetó-érets lemináh
wayehí-jen.
nk yhyw hnyml xra wtyjw çmrw hmhb hnyml hyj çpn xrah axwt myhla rmayw
‫ו־ארץ למינה ויהי־כן‬%‫וצא הארץ נפש חיה למינה בהמה ורמש וחית‬%‫אמר אלהים ת‬%‫וי‬
25-E hizo Elohim al animal de la tierra según su especie, y al cuadrúpedo según su especie, y a todo reptil de la tierra
según su especie; y vio Elohim que era bueno. Waya'ás Elohim et jayát ha'árets lemináh we'et habehemáh
lemináh we'et kol-rémes ha'adamáh leminéhu wayár Elohim ki-tov.
aryw whnyml hmdah çmr lk taw Hnyml hmhbh taw hnyml xrah tyj ta myhla çuyw
bwf yk myhla
‫ דמה למינהו וירא אלהים‬.‫ויעש אלהים את־חית הארץ למינה ואת־הבהמה למינה ואת כל־רמש הא‬
‫וב‬%‫כי־ט‬
26-Y dijo Elohim: Hagamos un hombre a nuestra imagen, conforme a nuestra semejanza, y que señoree en los peces
del mar, y en las aves de los cielos, y en los animales, y en toda la tierra, y en todo el reptil que anda arrastrándose
sobre la tierra. Wayomer Elohim na'aséh adam betsalménu kidemuténu weyirdú bidegát hayám uve'of
hashamáyim uvabehemáh uvekol-ha'árets uvekol-harémes haromés al-ha'árets.
lkbw hmhbbw mymçh pwubw myh tgdb wdryw wntwmdk wnmlxb mda hçun myhla rmayw
xrah lu çmrh çmrh lkbw xrah
‫וף השמים ובבהמה ובכל־הארץ‬%‫שה אדם בצלמנו כדמותנו וירדו בדגת הים ובע‬.‫אמר אלהים נע‬%‫וי‬
‫מש על־הארץ‬%‫ובכל־הרמש הר‬
27-Y creó Elohim al hombre a su imagen, a imagen de Elohim lo creó, varón y hembra los creó. Wayivrá Elohim et-
ha'adam betsalmó betsélem Elohim bará otó zajar unekeváh bará otam.
Mta arb hbqnw rkz wta arb myhla mlxb wmlxb mdah ta myhla arbyw
‫תם‬%‫ו זכר ונקבה ברא א‬%‫את‬
% ‫ו בצלם אלהים ברא‬%‫ויברא אלהים את־האדם בצלמ‬
28-Y les bendijo Elohim; y les dijo Elohim: Fructificad y multiplicad y henchid la tierra, y sojuzgadla; y dominadla los
peces del mar, y a las aves de los cielos, y a todo animal que se mueva sobre la tierra. Wayevárej otam Elohim
wayómer lahém Elohim perú urevú umil'ú et-ha'árets wejivshúha uredú bidegat hayám uve'of hashamáyim
uvekol-jayáh haroméset al-ha'árets.
myh tgdb wdrw hçbkw Xrah ta walmw wbrw wrp myhla mhl rmayw myhla mta krbyw
xrah lu tçmrh hyj lkbw mymçh pwubw
‫וף‬%‫ ה ורדו בדגת הים ובע‬:‫אמר להם אלהים פרו ורבו ומלאו את־הארץ וכבש‬%‫תם אלהים וי‬%‫ויברך א‬
‫משת על־הארץ‬%‫השמים ובכל־חיה הר‬
29-Y dijo Elohim: He aquí que os dí toda hierba que da simiente, que está sobre la faz de toda la tierra; y todo árbol en
que hay fruto de árbol que da simiente, a vosotros servirá para comer. Wayomér Elohim hinéh natati lajém et-kol-
ésev zoréa zéra asher al-peney kol-ha'árets we'et-kol-ha'ets asher-bó ferí-ets zorea zará lajém yihyéh l'ojláh.
wb rça xuh lk taw xrah lk ynp lu rça urz urz bçu lk ta mkl yttn hnh myhla rmayw
hlkal hyhy mkl urz urz xu yrp
‫ו פרי־‬%‫ שר־ב‬.‫ שר על־פני כל־הארץ ואת־כל־העץ א‬.‫רע זרע א‬%‫אמר אלהים הנה נתתי לכם את־כל־עשב ז‬%‫וי‬
‫רע זרע לכם יהיה לאכלה‬%‫עץ ז‬
30-Y para todos los animales de la tierra y para todas las aves de los cielos y para todo ser que se mueva sobre la tierra en
que haya vida, toda verdura de hierba (les servirá) para comer; y fue así. Ulekol-jayát ha'árets ulekol-of hashamáyim
ulekol romés al-ha'arets asher-bó néfesh jayáh et-kol-yérek ésev le'ojláh wayehí-jen.
hlkal bçu qry lk ta hyj çpn wb rça xrah lu çmwr lklw mymçh pwu lklw xrah tyj lklw
nk yhyw
‫ו נפש חיה את־כל־ירק עשב לאכלה‬%‫ שר־ב‬.‫ומש על־הארץ א‬%‫ל ר‬%‫וף השמים ולכ‬%‫ולכל־חית הארץ ולכל־ע‬
‫ויהי־כן‬
31-Y vio Elohim todo lo que hizo, y he aquí que era bueno en gran manera; y fue tarde y fue mañana: día sexto.
Wayar Elohim et-kol-asher asáh wehinéh-tov me'od wayehí-érev wayehí-vóker yom hashishí.
yççh mwy rqb yhyw bru yhyw dam bwf hnhw hçu rça lk ta myhla aryw
‫ום הששי‬%‫קר י‬%‫ד ויהי־ערב ויהי־ב‬%‫וב מא‬%‫ שר עשה והנה־ט‬.‫וירא אלהים את־כל־א‬
Capítulo 2
1-Y terminados los cielos y la tierra, y todas sus huestes. Wayejulu hashamayim weha'arets wekol-tseva'am.
Mabx lkw xrahw mymçh wlkyw

‫לו השמים והארץ וכל־צבאם‬:‫ויכ‬
2-Y terminó Elohim, en el día séptimo, la obra que había hecho, y descansó en el día séptimo de toda la obra que hizo.
Wayejal Elohim bayom hashvi'i melajtó asher asah wayishbot bayom hashvi'i mikol-melajto asher asah.
hçu rça wtkalm lkm yuybçh mwyb tbçyw hçu rça wtkalm yuybçh mwyb myhla lkyw
‫ שר עשה‬.‫ו א‬%‫ום השביעי מכל־מלאכת‬%‫ת בי‬%‫ שר עשה וישב‬.‫ו א‬%‫ום השביעי מלאכת‬%‫ויכל אלהים בי‬
3-Y bendijo Elohim al día séptimo, y le apartó, porque en él holgó de toda su obra, que creó Elohim para hacer.
Wayevarej Elohim et-yom hashvi'i wayekadesh oto ki vo shavat mikol-melajto asher-bara Elohim la'asot.
twçul myhla arb rça wtkalm lkm tbç wb Yk wta çdqyw yuybçh mwy ta myhla krbyw
‫ות‬%‫עש‬. ‫ שר־ברא אלהים ל‬.‫ו א‬%‫ו שבת מכל־מלאכת‬%‫ו כי ב‬%‫את‬
% ‫ום השביעי ויקדש‬%‫ויברך אלהים את־י‬
4-Esta es la generación de los cielos y de la tierra al ser creados, en el día en que hizo YHWH Elohim tierra y cielos.
Eleh toledot hashamayim weha'arets behibare'am beyom asot YHWH Elohim erets weshamayim.
mymçw xra myhla hwhy twçu mwyb marbhb xrahw mymçh twdlwt hla
‫ות יהוה אלהים ארץ ושמים‬%‫עש‬. ‫ום‬%‫ות השמים והארץ בהבראם בי‬%‫ולד‬%‫אלה ת‬
5-Y toda planta del campo antes de que fuese en la tierra, y toda hierba del campo antes de que creciese, porque aún no
había hecho llover YHWH Elohim sobre la tierra, y no había hombre para labrar la tierra.Wekol siaj hasadeh terem
yihyeh wa'arets wekol-esev hasadeh terem yitsmaj ki lo himetir YHWH Elohim al-ha'arets we'adam ayin
la'avod et-ha'adamah.
lu myhla hwhy ryfmh al Yk jmxy mrf hdçh bçu lkw xrab hyhy mrf hdçh jyç lkw
hmdah ta dbul nya mdaw xrah
‫ל שיח השדה טרם יהיה בארץ וכל־עשב השדה טרם יצמח כי לא המטיר יהוה אלהים על־הארץ‬%‫וכ‬
‫ דמה‬.‫ד את־הא‬%‫עב‬. ‫ואדם אין ל‬
6-Sin embargo subía vapor de la tierra, y regaba toda la faz de la tierra. We'ed ya'aleh min-ha'arets wehishkah et-
kol-peney ha'adamah.
hmdah ynp lk ta hqçhw xrah nm hluy daw

‫ דמה‬.‫לה מן־הארץ והשקה את־כל־פני־הא‬.‫ואד יע‬
7-Y formó pues YHWH Elohim al hombre del polvo de la tierra y sopló en las ventanas de su nariz aliento de vida; y
fue el hombre ser viviente. Wayitser YHWH Elohim et-ha'adam afar min-ha'adamah wayipaj be'apay'o nishmat
jayim wayehi ha'adam lenefesh jayah.
hyj çpnl mdah yhyw myyj tmçn wypab jpyw hmdah nm rpu mdah ta myhla hwhy rxyyw
‫ דמה ויפח באפיו נשמת חיים ויהי האדם לנפש חיה‬.‫וייצר יהוה אלהים את־האדם עפר מן־הא‬
8-Y plantó YHWH Elohim jardín en Eden, al oriente, y puso allí al hombre que formó. Wayita YHWH Elohim gan-
be'Eden mikedem Wayasem sham et-ha'adam asher yatsar.
rxy rça mdah ta mç mçyw mdqm ndub ng myhla hwhy ufyw

‫ שר יצר‬.‫ויטע יהוה אלהים גן־בעדן מקדם וישם שם את־האדם א‬
9-E hizo brotar YHWH Elohim, de la tierra, todo árbol agradable a la vista, y bueno para comer, y el árbol de vida
(estaba) dentro del jardín, y el árbol del conocimiento del bien y del mal. Wayatsmaj YHWH Elohim min-
ha'adamah kol-ets nejmad lemar'eh wetov lema'ajal we'ets haJayim betoj hagan we'ets hada'at tov wara.
xuw ngh kwtb myyjh xuw lkaml Bwfw harml dmjn xu lk hmdah nm myhla hwhy jmxyw
urw bwf tudh
‫וך הגן ועץ הדעת‬%‫ כל ועץ החיים בת‬.‫וב למא‬%‫ דמה כל־עץ נחמד למראה וט‬.‫ויצמח יהוה אלהים מן־הא‬
‫וב ורע‬%‫ט‬
10-Y un río salía de Eden para regar el jardín, y de allí se dividía y formaba cuatro brazos. Wenahar yotse me'Eden
lehashkot et-hagan umisham yipared wehayah le-arba'ah rashim.
myçar hubral hyhw drpymçmw ngh ta twqçhl ndum axy rhnw

‫ות את־הגן ומשם יפרד והיה לארבעה ראשים‬%‫צא מעדן להשק‬%‫ונהר י‬
11-El nombre del uno (es) Pishon, el que rodea toda la tierra de Javilah, que allí se encuentra el oro, Shem ha'ejad
Pishon hu hasovev et kol-erets haJavilah asher-sham hazahav.
bhzh mç rça hlywjh xra lk ta bbsh awh nwçyp djah mç

‫ שר־שם הזהב‬.‫ וילה א‬.‫בב את כל־ארץ הח‬%‫ון הוא הס‬%‫שם האחד פיש‬
12-y el oro de aquella tierra es bueno; allí hay el cristal y la piedra de ónix. Uzahav ha'arets hahi tov sham habedolaj
we'even hashoham.
mhçh nbaw jldbh mç bwf awhh xrah bhzw

‫הם‬%‫לח ואבן הש‬%‫וב שם הבד‬%‫הב הארץ ההוא ט‬.‫וז‬
13-Y el nombre del río segundo Gijón, el que rodea a toda la tierra de Kush (Etiopía). Weshem hanahar hasheni
Gijon hu hasovev et kol-erets Kush.
çwk xra lk ta bbwsh awh nwjyg ynçh rhnh mçw

‫ובב את כל־ארץ כוש‬%‫ון הוא הס‬%‫ושם־הנהר השני גיח‬
14-Y el nombre del río tercero (es) Jidékel (Tigris), el que corre al oriente de Ashur (Asiria). Y el río cuarto es Ferat
(Eúfrates). Weshem hanahar hashlishi Jidekel hu haholej kidemat Ashur wehanahar ha revi'i hu Ferat.
trp awh yuybrh rhnhw rwça tmdq klhh awh lqdj yçylçh rhnh mçw
‫לך קדמת אשור והנהר הרביעי הוא פרת‬%‫ושם הנהר השלישי חדקל הוא הה‬
15-Y tomó YHWH Elohim al hombre, y lo puso en el jardín de Eden para cultivarlo y guardarlo. Wayikaj YHWH
Elohim et-ha'adam wayanijehu began-Eden le'ovdah uleshomrah.
Hrmçlw hdbul ndu ngb whjnyw mdah ta myhla hwhy jqyw

‫ויקח יהוה אלהים את־האדם וינחהו בגן־עדן לעבדה ולשמרה‬
16-Y ordenó YHWH Elohim al hombre, diciendo: De todo árbol del jardín podrás comer; Wayetsaw YHWH Elohim
al-ha'adam lemor mikol ets-hagan ajol tojel.
lkat lka ngh xu lkm rmal mdah lu myhla hwhy wxyw

‫אכל‬%‫ל ת‬%‫ל עץ־הגן אכ‬%‫ר מכ‬%‫ויצו יהוה אלהים על־האדם לאמ‬

17-mas del árbol del conocimiento del bien y del mal, no comerás; porque en el día que comas de él, morirás. Ume'ets
hada'at tov wara lo tojal mimenu ki beyom ajoleja mimenu mot tamut.
twmt twm wnmm klka mwyb yk wnmm lkat al urw bwf tudh xumw
‫ות תמות‬%‫ כלך ממנו מ‬.‫ום א‬%‫אכל ממנו כי בי‬%‫וב ורע לא ת‬%‫ומעץ הדעת ט‬
18-Y dijo YHWH Elohim: No es bueno que esté el hombre solo; haré una ayuda idónea para él. Wayomer YHWH
Elohim lo-tov heyot ha'adam levado e'eseh-lo ezer kenegdo.
wdgnk rzu wl hçua wdbl mdah twyh bwf al myhla hwhy rmayw
‫ו‬%‫ו אעשה־לו עזר כנגד‬%‫ות האדם לבד‬%‫וב הי‬%‫אמר יהוה אלהים לא־ט‬%‫וי‬
19-Y formó YHWH Elohim, de la tierra, todo animal del campo y toda ave de los cielos, y trajo al hombre para ver
cómo los llamaría; y todo lo que el hombre fue llamando a cada criatura viviente, tal fue su nombre. Wayitser YHWH
Elohim min-ha'adamah kol-jayat hasadeh we'et kol-of hashamayim wayave el-ha'adam lir'ot mah-yikra-lo
wejol asher yikra-lo ha'adam nefesh jayah hu shemo.
hm twarl mdah la abyw mymçh pwu lk taw hdçh tyj lk hmdah nm myhla hwhy rxyw
wmç awh hyj çpn mdah wl arqy rça lkw wl arqy
‫ות מה־יקרא־‬%‫וף השמים ויבא אל־האדם לרא‬%‫ דמה כל־חית השדה ואת כל־ע‬.‫ויצר יהוה אלהים מן־הא‬
‫ו‬%‫ שר יקרא־לו האדם נפש חיה הוא שמ‬.‫ל א‬%‫לו וכ‬
20-Y dio el hombre nombres a todo cuadrúpedo y ave de los cielos, y a todo animal del campo, mas para Adam no (se)
encontraba ayuda que le fuera idónea. Wayikra ha'adam shemot lekol-habehemah ule'of hashamayim ulekol jayat
hasadeh ule-Adam lo-matsa ezer kenegdo.
wdgnk rzu axm al mdalw hdçh tyj lklw mymçh pwulw hmhbh lkl twmç mdah arqyw
‫ו‬%‫ל חית השדה ולאדם לא־מצא עזר כנגד‬%‫וף השמים ולכ‬%‫ות לכל־הבהמה ולע‬%‫ויקרא האדם שמ‬
21-E hizo YHWH Elohim caer un sueño profundo sobre el hombre y se durmió; y tomó una de sus costillas y cerró
(con) carne el lugar de ella. Wayapel YHWH Elohim tardemah al-ha'adam wayishan wayikaj ajat mitsalotay'o
wayisgor basar tajtenah.
hntjt rçb rgsyw wytulxm tja jqyw nçyyw mdah lu hmdrt myhla hwhy lpyw
‫ר בשר תחתנה‬%‫תיו ויסג‬%‫ויפל יהוה אלהים תרדמה על־האדם ויישן ויקח אחת מצלע‬
22-E hizo YHWH Elohim de la costilla que había tomado del hombre, una mujer, y la dio al hombre. Wayiven YHWH
Elohim et-hatsela asher-lakaj min-ha'adam le'ishah wayevi'eha el-ha'adam.
mdah la habyw hçal mdah nm jql rça ulxh ta myhla hwhy nbyw
‫ שר־לקח מן־האדם לאשה ויבאה אל־האדם‬.‫ויבן יהוה אלהים את־הצלע א‬
23-Y dijo el hombre: Esta vez es hueso de mis huesos y carne de mi carne; a ésta se llamará mujer, porque de hombre
fue tomada ésta. Wayomer ha'adam zot hapa'am etsem me'atsamay uvasar mibesari lezot yikare ishah ki me'ish
lukaja-zot.
taz hjql çyam yk hça arqy tazl yrçbm rçbw ymxum mxu muph taz mdah rmayw
‫את‬%‫ חה־ז‬E‫ק‬:‫את יקרא אשה כי מאיש ל‬%‫צמי ובשר מבשרי לז‬.‫את הפעם עצם מע‬%‫אמר האדם ז‬%‫וי‬
24-Por tanto, dejará el hombre a su padre y a su madre, y se unirá a su mujer, y serán una sola carne. Al-ken ya'azov-
ish et-aviv we'et imo wedavak be'ishto wehayu levasar ejad.
dja rçbl wyhw wtçab qbdw wma taw wyba ta çya bzuy nk lu
‫ו והיו לבשר אחד‬%‫ו ודבק באשת‬%‫זב־איש את־אביו ואת־אמ‬.‫על־כן יע‬
25-Y estaban ambos desnudos, el hombre y su mujer, y no se avergonzaban. Wayihyu shneyhem arumim ha'adam
we'ishto welo yitboshashu.
Wççbty alw wtçaw mdah mymwru mhynç wyhyw

‫ששו‬%‫ו ולא יתב‬%‫רומים האדם ואשת‬.‫ויהיו שניהם ע‬
Capítulo 3
1-Y la serpiente era astuta, más que cualquier animal del campo que hizo YHWH Elohim. Y dijo a la mujer: Conque
¡ha dicho Elohim así: no comáis de todo árbol del jardín?. Wehanajash hayah arum mikol jayat hasadeh asher
asah YHWH Elohim wayomer elha'ishah af kiamar Elohim lo tojelu mikol ets hagan.
myhla rma yk pa hçah la Rmayw myhla hwhy hçu rça hdçh tyj lkm mwru hyh çjnhw
ngh xu lkm wlkat al
‫אמר אל־האשה אף כי־אמר אלהים‬%‫ שר עשה יהוה אלהים וי‬.‫ל חית השדה א‬%‫והנחש היה ערום מכ‬
‫ל עץ הגן‬%‫אכלו מכ‬%‫לא ת‬
2-Y dijo la mujer a la serpiente: Del fruto de los árboles del jardín podemos comer; Watomer ha'ishah el-hanajash
mipri ets-hagan nojel
lkan ngh xu yrpm çjnh la hçah rmatw

‫אכל‬%‫אמר האשה אל־הנחש מפרי עץ־הגן נ‬%‫ות‬
3-mas del fruto del árbol que está en medio del jardín, dijo Elohim, no comeréis de él, ni tocaréis en él, no sea que
muráis. Umiperi ha'ets asher betoj-hagan amar Elohim lo tojelu mimenu welo tige'u bo pen temutun.
nwtmt np wb wugt alw wnmm wlkat al myhla rma ngh kwtb rça xuh yrpmw
‫ תון‬:‫ו פן־תמ‬%‫אכלו ממנו ולא תגעו ב‬%‫וך־הגן אמר אלהים לא ת‬%‫ שר בת‬.‫ומפרי העץ א‬
4-Y dijo la serpiente a la mujer: Morir no moriréis; Wayomer hanajash el-ha'ishah lo mot temutun.
nwtmt twm al hçah la çjnh rmayw

‫ תון‬:‫ות תמ‬%‫אמר הנחש אל־האשה לא־מ‬%‫וי‬
5-antes bien, Elohim sabe que en el día que comáis de él, se os abrirán los ojos y seréis como Elohim, conocedores del
bien y del mal. Ki yodea Elohim ki beyom ajoljem mimenu wenifkeju eyneyjem wiheyitem ke'Elohim yod'ey tov
wara.
Urw bwf yudy myhlak mtyyhw mkynyu wjqpnw wnmm mklka mwyb yk myhla udy yk
‫וב ורע‬%‫דעי ט‬%‫ כלכם ממנו ונפקחו עיניכם והייתם כאלהים י‬.‫ום א‬%‫דע אלהים כי בי‬%‫כי י‬
6-Y vio la mujer que el árbol era bueno para comer, y que era deseable a los ojos, y codiciable el árbol para hacerse
sabio, y tomó de su fruto y comió; y dio también a su marido, (que estaba) con ella, y él comió. Watere ha'ishah ki tov
ha'ets lema'ajal weji ta'awah-hu la'eynayim wenejmad ha'ets lehaskil watikaj mipiryo watojal watiten gam-
le'ishah imah wayojal.
wyrpm jqtw lykçhl xuh dmjnw mynyul awh hwat ykw lkaml xuh bwf yk hçah artw
Lkayw hmu hçyal mg nttw lkatw
‫אכל‬%‫ו ות‬%‫ וה־הוא לעינים ונחמד העץ להשכיל ותקח מפרי‬.‫ כל וכי תא‬.‫וב העץ למא‬%‫ותרא האשה כי ט‬
‫אכל‬%‫ותתן גם־לאישה עמה וי‬
7-Y se abrieron los ojos de ambos y supieron que estaban desnudos, y cosieron hojas de higuera e hicieron para ellos
cintos. Watipakajnah eyney shneyhem wayede'u ki eyrumim hem wayitperu aleh te'enah waya'asu lahem
jagorot.
trgj mhl wçuyw hnat hlu wrptyw mh mmryu yk wudyw mhynç ynyu hnjqptw
‫ת‬%‫גר‬% .‫שו להם ח‬.‫לה תאנה ויע‬.‫ מם הם ויתפרו ע‬:‫ותפקחנה עיני שניהם וידעו כי עיר‬
8-Y oyeron la voz de YHWH Elohim que paseaba en el jardín, en la dirección del día (puesta del sol), y se escondieron
el hombre y su mujer de la presencia de YHWH Elohim, entre los árboles del jardín. Wayishme'u et-kol YHWH
Elohim mithalej bagan le-ruaj hayom wayitjabe ha'adam we'ishto mipeney YHWH Elohim betoj ets hagan.
hwhy ynpm wtçaw mdah abjtyw mwyh jwrl ngb klhtm myhla hwhy lwq ta wumçyw
ngh xu kwtb myhla
‫ו מפני יהוה אלהים‬%‫ום ויתחבא האדם ואשת‬%‫ול יהוה אלהים מתהלך בגן לרוח הי‬%‫וישמעו את־ק‬
‫וך עץ הגן‬%‫בת‬
9-Y llamó YHWH Elohim al hombre y le dijo: ¿Dónde estás? Wayikra YHWH Elohim el-ha'adam wayomer lo
ayekah.
hkya wl rmayw mdah la myhla hwhy arqyw

‫אמר לו איכה‬%‫ויקרא יהוה אלהים אל־האדם וי‬
10-Y él dijo: Tu voz oí en el jardín, y temí porque estoy desnudo; y me escondí. Wayomer et-koleja shamati bagan
wa'ira ki-eyrom anoji wa'ejave.
abjaw ykna mryu yk aryaw ngb ytumç klq ta rmayw

‫כי ואחבא‬%‫ם אנ‬%‫לך שמעתי בגן ואירא כי־עיר‬%‫אמר את־ק‬%‫וי‬
11-Y dijo El: ¿Quién te dijo que estas desnudo? ¿Acaso del árbol que te ordené no comer, comiste?. Wayomer mi
higid leja ki eyrom atah hamin-ha'ets asher tsiwitija levilti ajol-mimenu ajalta.
tlka wnmm lka ytlbl kytywx rça xuh nmh hta mryu yk kl dygh ym rmayw
‫ כל־ממנו אכלת‬.‫ שר צויתיך לבלתי א‬.‫ מן־העץ א‬.‫ם אתה ה‬%‫אמר מי הגיד לך כי עיר‬%‫וי‬
12-Y dijo el hombre: La mujer que pusiste conmigo, ella me dio del árbol y comí. Wayomer ha'adam ha'ishah asher
natatah imadi hi natnah-li min-ha'ets wa'ojel.
Lkaw xuh nm yl hntn awh ydmu httn rça hçah mdah rmayw
‫כל‬%‫ שר נתתה עמדי הוא נתנה־לי מן־העץ וא‬.‫אמר האדם האשה א‬%‫וי‬
13-Y dijo YHWH Elohim a la mujer: ¿Qué es lo que hiciste? Y dijo la mujer: La serpiente me engañó, y comí.
Wayomer YHWH Elohim la'ishah mah-zot asit watomer ha'ishah hanajash hishi'ani wa'ojel.
lkaw ynayçh çjnh hçah rmatw tyçu taz hm hçal myhla hwhy rmayw
‫כל‬%‫אמר האשה הנחש השיאני וא‬%‫את עשית ות‬%‫אמר יהוה אלהים לאשה מה־ז‬%‫וי‬
14-Y dijo YHWH Elohim a la serpiente: Porque hiciste esto, maldita serás tú, más que todo cuadrúpedo y más que
todo animal del campo; sobre tu vientre andarás, y polvo comerás todos los días de tu vida. Wayomer YHWH
Elohim el-hanajash ki asita zot arur atah mikol-habehemah umikol jayat hasadeh al-gejoneja telej we'afar tojal
kol-yemey jayeja.
knjg lu hdçh tyj lkmw hmhbh lkm hta rwra taz tyçu yk çjnh la myhla hwhy rmayw
kyyj ymy lk lkat rpuw klt
‫נך‬%‫ל חית השדה על־גח‬%‫את ארור אתה מכל־הבהמה ומכ‬%‫אמר יהוה אלהים אל־הנחש כי עשית ז‬%‫וי‬
‫אכל כל־ימי חייך‬%‫תלך ועפר ת‬
15-Y enemistad pondré entre ti y la mujer, y entre tu descendencia y su descendencia; ella te herirá la cabeza y tú le
herirás el talón. We'eyvah asit beyneja uveyn ha'ishah uveyn zar'ajah uveyn zar'ah hu yeshufejah rosh we'atah
teshufenu akev.
bqu wnpwçt htaw çar kpwçy awh hurz nybw kurz nybw hçah nybw knyb tyça hbyaw
‫אש ואתה תשופנו עקב‬%‫ך ובין זרעה הוא ישופך ר‬.‫ואיבה אשית בינך ובין האשה ובין זרע‬
16-A la mujer dijo: Multiplicaré en gran manera tu dolor y tu preñez; con dolor parirás hijos y a tu marido estará sujeto
tu deseo, y él dominará en ti. El-ha'ishah amar harbah arbeh yitsbonej weheronej be'etsev teldi vanim we'el ishej
teshukatej wehu yimshol-baj.
kb lçmy awhw ktqwçt kçya law mynb ydlt bxub knrhw knwbxu hbra hbrhrma hçah la
‫נך בעצב תלדי בנים ואל־אישך תשוקתך והוא ימשל־בך‬%‫ונך והר‬%‫אל־האשה אמר הרבה ארבה עצב‬
17-Y al hombre dijo: Porque escuchaste la voz de tu mujer y comiste del árbol sobre el que te ordené, diciendo: "no
comerás de él", maldita será la tierra por tu causa; con aflicción comerás de ella todos los días de tu vida. Ule-Adam
amar ki shamata lekol ishteja watojal min-ha'ets asher tsivitija lemor lo tojal mimenu arurah ha'adamah
ba'avureja be'itsavon tojelenah kol yemey jayeja.
hrwra wnmm lkat al rmal kytywx rça xuh nm lkatw ktça lwql tumç yk rma mdalw
kyyj ymy lk hnlkat nwbxub krwbub hmdah
‫ רורה‬.‫אכל ממנו א‬%‫ר לא ת‬%‫ שר צויתיך לאמ‬.‫אכל מן־העץ א‬%‫ול אשתך ות‬%‫ולאדם אמר כי־שמעת לק‬
‫ל ימי חייך‬%‫לנה כ‬.‫אכ‬%‫ון ת‬%‫בורך בעצב‬.‫ דמה בע‬.‫הא‬
18-Y espino y cardo producirá para ti, y comerás la hierba del campo. Wekots wedardar tatsmiaj laj we'ajalta et-
esev hasadeh.
Hdçh bçu ta tlkaw kl jymxt rdrdw xwqw

‫וץ ודרדר תצמיח לך ואכלת את־עשב השדה‬%‫וק‬
19-Con el sudor de tu rostro comerás pan; hasta que vuelvas a la tierra, pues de ella fuiste tomado (formado): porque
polvo eres y al polvo tornarás. Beze'at apeja tojal lejem ad shuveja el-ha'adamah ki mimenah lukajta ki-afar
atah ve'el-afar tashuv.
bwçt rpu law hta rpu yk tjql hnmm yk hmdah la kbwç du mjl lkat kypa tuzb
‫קחת כי־עפר אתה ואל־עפר תשוב‬:‫ דמה כי ממנה ל‬.‫אכל לחם עד שובך אל־הא‬%‫בזעת אפיך ת‬
20-Y el hombre llamó a su mujer con el nombre de Jawah , porque ella sería la madre de todo ser viviente (género
humano). Wayikra ha'adam shem ishto Jawah ki hi hayetah em kol-jay.
yj lk ma htyh awh yk hwj wtça mç mdah arqyw

‫ו חוה כי הוא היתה אם כל־חי‬%‫ויקרא האדם שם אשת‬
21-E hizo YHWH Elohim para el hombre y para su mujer túnicas de piel, y los hizo vestirse. Waya'as YHWH
Elohim le-Adam ule-ishto kotnot or wayalbishem.
mçblyw rwu twntk wtçalw mdal myhla hwhy çuyw

‫ור וילבשם‬%‫ות ע‬%‫ו כתנ‬%‫ויעש יהוה אלהים לאדם ולאשת‬
22-Y dijo YHWH Elohim: He aquí que el hombre se ha tornado como uno de nosotros, para conocer el bien y el mal.
Y ahora él quizá extienda su mano y tome también del árbol de la vida y coma, y viva para siempre. Wayomer
YHWH Elohim hen ha'adam hayah ke'ajad mimenu lada'at tov wara ve'ata pen-yishlaj yado velakaj gam
me'Ets haJayim we'ajal wajay le'olam.
mg jqlw wdy jlçy np htuw urw bwf tudlv wnmm djak hyh mdah nh myhla hwhy rmayw
mlul yjw lkaw myyjh xum
‫ו ולקח גם מעץ‬%‫וב ורע ועתה פן־ישלח יד‬%‫אמר יהוה אלהים הן האדם היה כאחד ממנו לדעת ט‬%‫וי‬
‫לם‬%‫החיים ואכל וחי לע‬
23-Y lo echó YHWH Elohim del jardín de Edén para que cultivase la tierra de donde había sido sacado.
Wayeshaljehu YHWH Elohim miGan-Eden la'avod et-ha'adamah asher lukaj misham.
Mçm jql rça hmdah ta dbul ndu ngm myhla hwhy whjlçyw
‫קח משם‬:‫ שר ל‬.‫ דמה א‬.‫ד את־הא‬%‫עב‬. ‫וישלחהו יהוה אלהים מגן־עדן ל‬
24-Y expulso al hombre y colocó al oriente del jardín de Edén a los querubines, y la hoja (llameante) de la espada que
se revolvía, para guardar el camino del árbol de la vida. Wayegaresh et-ha'Adam vayashken mikedem legan-Eden
et-hakruvim ve'et lahat hajerev hamithapejet lishmor et-derej ets hajayim.
xu krd ta rmçl tkphtmh brjh fhl taw mybrkh ta ndu ngl mdqm nkçyw mdah ta çrgyw
myyjh
‫ר את־דרך עץ‬%‫ בים ואת להט החרב המתהפכת לשמ‬:‫ויגרש את־האדם וישכן מקדם לגן־עדן את־הכר‬
‫החיים‬
Capítulo 4
1-Y el hombre conoció a Jawah, su mujer, y concibió y engendró a Kayín, y dijo: He adquirido un varón de YHWH.
Weha'Adam yada et-Jawah ishto watahar wateled et-Kayin watomer kaniti ish et-YHWH.
hwhy ta çya ytynq rmatw nyq ta dltw rhtw wtça hwj ta udy mdahw
‫אמר קניתי איש את־יהוה‬%‫ו ותהר ותלד את־קין ות‬%‫והאדם ידע את־חוה אשת‬
2-Y volvió a dar a luz a su hermano, Havel, y fue Havel pastor de ovejas y Kayín fue labrador de la tierra. Watosef
laledet et-aji'o et-Havel wayehi-Hevel ro'eh tson weKayin hayah oved adamah.
Hmda dbu hyh nyqw nax hur lbh yhyw lbh ta wyja ta tdll pstw
‫ דמה‬.‫בד א‬%‫אן וקין היה ע‬%‫עה צ‬%‫סף ללדת את־אחיו את־הבל ויהי־הבל ר‬%‫ות‬
3-Y aconteció que al cabo de algunos días trajo Kayín, del fruto de la tierra, una ofrenda a YHWH. Wayehi mikets
yamim vayave Kayin miperi ha'adamah minjah l'YHWH.
hwhyl hjnm hmdah yrpm nyq abyw mymy xqm yhyw

‫ דמה מנחה ליהוה‬.‫ויהי מקץ ימים ויבא קין מפרי הא‬
4-Y Hevel trajo también, él, de los primogénitos de sus ovejas, y de las grosuras de ellos. Y se volvió YHWH hacia
Hével y hacia su ofrenda, -WeHevel jevi gam-hu mibejorot tsono umejelvejen wayisha YHWH el-Hevel ve'el-
minjato.
wtjnm law lbh la hwhy uçyw nhbljmw wnax twrkbm awh mg aybh lbhw
‫ו‬%‫ו ומחלבהן וישע יהוה אל־הבל ואל־מנחת‬%‫אנ‬%‫ות צ‬%‫כר‬% ‫והבל הביא גם־הוא מב‬
5-mas hacia Kayín y hacia su ofrenda no se volvió. Y se irritó Kayín mucho, y decayó su semblante. We'el-Kayin
we'el-minjato lo sha'ah wayijar le-Kayin me'od wayiplu panay'o.
wynp wlpyw dam nyql rjyw huç al wtjnm law nyq law
‫ד ויפלו פניו‬%‫ו לא שעה ויחר לקין מא‬%‫ואל־קין ואל־מנחת‬
6-Y dijo YHWH a Kayín: ¿Por qué te irritaste y decayó tu semblante? -Wayomer YHWH el-Kayin lamah jarah laj
welamah nafelu faneja.
Hkynp wlpn hmlw kl hrj hml nyq la hwhy rmayw

‫אמר יהוה אל־קין למה חרה לך ולמה נפלו פניך‬%‫וי‬
7-Ciertamente, si sabes soportarlo, (mejorando tus obras, serás perdonado); y si no, el pecado yacerá (contigo hasta la
puerta de tu tumba). Y (hacerte pecar) es el deseo (de tu mal impulso), pero tú puedes dominarlo. Halo im-teytiv se'et
we'im lo teytiv lapetaj jatat rovets we'eleja teshukato we'atah timshol-bo.
wb lçmt htaw wtqwçt hkylaw xbr tafj jtpl byfyt al maw taç byfyt ma awlh
‫ו‬%‫ו ואתה תמשל־ב‬%‫בץ ואליך תשוקת‬%‫ לוא אם־תיטיב שאת ואם לא תיטיב לפתח חטאת ר‬.‫ה‬
8-Y habló Kayín a Hével su hermano. Y sucedió que estando ellos en el campo se levantó Kayín contra Hével, su
hermano, y lo mató. Wayomer Kayin el-Hevel aji'o wayehi biheyotam basadeh wayakom Kayin el-Hevel aji'o
wayajargehu.
whgrhyw wyja lbh la nyq mqyw hdçb mtwyhb yhyw wyja lbh la nyq rmayw
‫ותם בשדה ויקם קין אל־הבל אחיו ויהרגהו‬%‫אמר קין אל־הבל אחיו ויהי בהי‬%‫וי‬
9-Y dijo YHWH a Kayín: ¿Dónde está Hével, tu hermano? Y él dijo: No sé; ¿acaso soy yo el guardián de mi hermano?
Wayomer YHWH el-Kayin ey Hevel ajija wayomer lo yadati hashomer aji anoji.
Ykna yja rmçh ytudy al rmayw kyja lbh ya nyq la hwhy rmayw
‫כי‬%‫מר אחי אנ‬%‫ ש‬.‫אמר לא ידעתי ה‬%‫אמר יהוה אל־קין אי הבל אחיך וי‬%‫וי‬
10-Y dijo El: ¿Qué has hecho? La voz de la sangre de tu hermano está clamándome desde la tierra. Wayomer me
asita kol demey ajija tsoakim elay min-ha'adamah.
hmdah nm yla myqux kyja ymd lwq tyçu hm rmayw

‫ דמה‬.‫קים אלי מן־הא‬.‫צע‬% ‫ול דמי אחיך‬%‫אמר מה עשית ק‬%‫וי‬
11-Y ahora maldito serás tú, más que la tierra que abrió su boca para recibir de tu mano la sangre de tu hermano.
We'atah arur atah min-ha'adamah asher patsetah et-piha lakajat et-demey ajijah miyadeja.
kdym kyja ymd ta tjql hyp ta htxp rça hmdah nm hta rwra htuw
‫ שר פצתה את־פיה לקחת את־דמי אחיך מידך‬.‫ דמה א‬.‫ועתה ארור אתה מן־הא‬
12-Cuando labres el suelo, no volverá más a darte su fuerza; y vagabundo y errante serás en la tierra. Ki ta'avod et-
ha'adamah lo-tosef tet-kojah laj na wanad tihyeh va'arets.
xrab hyht dnw un kl hjk tt pst al hmdah ta dbut yk

‫חה לך נע ונד תהיה בארץ‬%‫סף תת־כ‬%‫ דמה לא־ת‬.‫ד את־הא‬%‫עב‬. ‫כי ת‬
13-Y dijo Kayín a YHWH: ¿Tan grande es mi delito que no se puede soportar? Wayomer Kayin el-YHWH gadol
awoni mineso.
awçnm ynwu lwdg hwhy la nyq rmayw

‫א‬%‫ני מנש‬%‫עו‬. ‫ול‬%‫אמר קין אל־יהוה גד‬%‫וי‬
14-He aquí que me expulsas hoy de sobre la faz de la tierra, y de tu presencia no me podré ocultar, y seré vagabundo y
errante en la tierra, y acontecerá que todo el que me encuentre me matará. Hen gerashta oti hayom me'al peney
ha'adamah umipaneja esater wejayiti na wanad ba'arets wejayah kol- motse'i yahar'geni.
yaxm lk hyhw xrab dnw un ytyyhw rtsa kynpmw hmdah ynp lum mwyh yta tçrg nhy
ngrhy
‫צאי יהרגני‬%‫ דמה ומפניך אסתר והייתי נע ונד בארץ והיה כל־מ‬.‫ום מעל פני הא‬%‫תי הי‬%‫הן גרשת א‬
15-Y dijo YHWH: Por esto mismo, quien mate a Kayín siete veces será vengado. Y puso YHWH una señal en Kayín,
para que no lo hiriese quienquiera que lo encontrara. Wayomer lo YHWH lajen kol-horeg Kayin shiv'atayim
yukam wayasem YHWH le-Kayin ot levilti hakot-oto kol-motse'o.
waxm lk wta twkh ytlbl twa nyql hwhy mçyw mqy mytubç nyq grh lk nkl hwhy wl rmayw
‫ו‬%‫צא‬%‫ו כל־מ‬%‫את‬
% ‫ות־‬%‫ות לבלתי הכ‬%‫קם וישם יהוה לקין א‬:‫רג קין שבעתים י‬%‫אמר לו יהוה לכן כל־ה‬%‫וי‬
16-Y salió Kayín de la presencia de YHWH y habitó en la tierra de Nod, al oriente de Edén. Wayetse Kayin milifney
YHWH wayeshev be'erets-Nod kid'mat-Eden.
Ndu tmdq dwn xrab bçyw hwhy ynplm nyq axyw

‫וד קדמת־עדן‬%‫ויצא קין מלפני יהוה וישב בארץ־נ‬
17-Y conoció Kayín a su mujer, y concibió, y dio a luz a Janoj, y edificó una ciudad, y llamó a la ciudad con el nombre
de su hijo Janoj. Wayeda Kayin et-ishto watajar wateled et-Janoj wayeji boneh ir wayikra shem ha'ir keshem
beno Janoj.
kwnj wnb mçk ryuh mç arqyw ryu hnb yhyw kwnj ta dltw rhtw wtça ta nyq udyw
‫וך‬%‫ נ‬.‫ו ח‬%‫נה עיר ויקרא שם העיר כשם בנ‬%‫וך ויהי ב‬%‫ נ‬.‫ו ותהר ותלד את־ח‬%‫וידע קין את־אשת‬
18-Y de Janoj nació Yirad, e Yirad engendró a Mejuya'el, y Mejiya'el (Mejuyael), engendró a Metusha'el, y Metushael
engendró a Lémej. Wayiwaled la-Janoj et-Yirad weYirad yalad et-Mejuya'el uMejiya'el yalad et-Metusha'el
uMetusha'el yalad et-Lamej.
ta dly laçwtmw laçwtm ta dly layyjmw laywjm ta dly dryuw dryu ta kwnjl dlwyw
kml
‫וך את־עירד ועירד ילד את־מחויאל ומחייאל ילד את־מתושאל ומתושאל ילד את־למך‬%‫ נ‬.‫ויולד לח‬
19-Y tomó para el Lémej dos mujeres: el nombre de una (era) Adáh, y el nombre de la segunda, Tzil-láh. Wayikaj-lo
Lemej shtey nashim shem ha'ajat Adah veshem hashenit Tsilah.
hlx tynçh mçw hdu tjah mç myçn ytç kml wl jqyw

‫ויקח־לו למך שתי נשים שם האחת עדה ושם השנית צלה‬
20-Y dio a luz Adáh a Yaval, el cual fue padre (maestro) de los que habitan en tiendas y (poseen) ganado. Wateled
Adah et-Yaval hu hayah avi yoshev ohel umikneh.
Hnqmw lha bçy yba hyh awh lby ta hdu dltw

‫הל ומקנה‬%‫שב א‬%‫ בי י‬.‫ותלד עדה את־יבל הוא היה א‬
21-Y el nombre de su hermano era Yuval, el cual fue padre de todos los que tocan lira y flauta. Weshem ajiv Yuval hu
hayah avi kol-tofes kinor we'ugav.
bgwuw rwnk çpt lk yba hyh awh lbwy wyja mçw

‫ור ועוגב‬%‫פש כנ‬%‫ בי כל־ת‬.‫ושם אחיו יובל הוא היה א‬
22-Y Tziláh, ella también, dio a luz a Tuval-Kayín, forjador de todo instrumento cortante de cobre y hierro; y la
hermana de Tuval-Kayín (fue) Na'amáh. WeTsilah gam-hi yaldah et-Tuval Kayin lotesh kol-joresh nejoshet
uvarzel wa'ajot Tuval-Kayin Na'amah.
hmun nyq lbwt twjaw lzrbw tçjn çrj lk çfl nyq lbwt ta hdly awh mg hlxw
‫מה‬.‫ות תובל־קין נע‬%‫ ח‬.‫שת וברזל וא‬%‫רש נח‬%‫וצלה גם־הוא ילדה את־תובל קין לטש כל־ח‬
23-Y dijo Lémej a sus mujeres: Adáh y Tzil-lá, oíd mi voz; mujeres de Lémej, escuchad mi dicho: ¿Acaso maté a un
hombre (Kayín) por herirlo (intencionalmente) y a un muchacho (Tuval-Kayín) por golpearlo?. Wayomer Lemej
lenashay'o Adah weTsilah shma'an koli neshey Lemej ha'azenah imrati ki ish haragti lefits'i weyeled lejaburati.
dlyw yuxpl ytgrh çya yk ytrma hnzah kml yçn ylwq numç hlxw hdu wyçnl kml rmayw
ytrbjl
‫ולי נשי למך האזנה אמרתי כי איש הרגתי לפצעי וילד‬%‫אמר למך לנשיו עדה וצלה שמען ק‬%‫וי‬
‫רתי‬:‫לחב‬
24-Pues si a las siete veces (generaciones) había de ser vengado Kayín, Lémej lo será a las setenta y siete veces. Ki
shiv'atayim yukam-Kayin weLemej shiv'im veshiv'ah.
Hubçw myubç kmlw nyq mqy mytubç yk

‫קם־קין ולמך שבעים ושבעה‬:‫כי שבעתים י‬
25-Y tornó Adam a conocer a su mujer, y (ella) engendró un hijo y le llamó de nombre Shet(poner) : “ porque me puso
Elohim otra simiente en lugar de la de Hevel, porque lo mató Kayín”. Wayeda Adam od et-ishto wateled ben watikra
et-shemo Shet ki shat-li Elohim zera ajer tajat Hevel ki harago Kayin.
yk lbh tjt rja urz myhla yl tç yk tç Wmç ta arqtw nb dltw wtça ta dwu mda udyw
nyq wgrh
‫ו‬%‫ רג‬.‫ו שת כי שת־לי אלהים זרע אחר תחת הבל כי ה‬%‫ו ותלד בן ותקרא את־שמ‬%‫וד את־אשת‬%‫וידע אדם ע‬
‫קין‬
26-Y a Shet también le nació un hijo, y le llamó de nombre Enosh. Fue entonces cuando se comenzó a invocar el
nombre de YHWH. Ule-Shet gam-hu yulad-ben wayikra et-shemo Enosh az hujal likro beshem YHWH.
hwhy mçb arql ljwh za çwna wmç ta arqyw nb dly awh mg tçlw
‫א בשם יהוה‬%‫וש אז הוחל לקר‬%‫ו אנ‬%‫לד־בן ויקרא את־שמ‬:‫ולשת גם־הוא י‬
Capítulo 5
1-Este es el libro de las generaciones del hombre, en el día en que creó Elohim a Adam; a semejanza de Elohim lo hizo.
Zeh sefer toledot Adam beyom bero Elohim Adam bidemut Elohim asah oto.
wta hçu myhla twmdb mda myhla arb mwyb mda tdlwt rps hz
‫ו‬%‫את‬
% ‫א אלהים אדם בדמות אלהים עשה‬%‫ום בר‬%‫ת אדם בי‬%‫ולד‬%‫זה ספר ת‬
2-Varón y hembra los creó, y los bendijo, y llamó su nombre Adam, en el día en que (ambos) fueron creados. Zajar
unekevah bera'am vayevarej otam vayikra et-shemam Adam beyom hibare'am.
marbh mwyb mda mmç ta arqyw mta krbyw marb hbqnw rkz
‫ום הבראם‬%‫תם ויקרא את־שמם אדם בי‬%‫זכר ונקבה בראם ויברך א‬
3-Y vivió Adam ciento treinta años, y engendró a su semejanza, conforme a su imagen (un hijo), y le puso por
nombre Shet. Wayeji Adam shloshim ume'at shanah wayoled bidemuto ketsalmo wayikra et-shemo Shet.
tç wmç ta arqyw wmlxk wtwmdb dlwyw hnç tamw myçlç mda yjyw
‫ו שת‬%‫ו ויקרא את־שמ‬%‫ו כצלמ‬%‫ולד בדמות‬%‫ויחי אדם שלשים ומאת שנה וי‬
4-Y fueron todos los días de Adam, después de que engendró a Shet, ochocientos años, y engendró hijos e hijas.
Wayihyu yemey-Adam ajarey holido et-Shet shmoneh me'ot shanah wayoled banim uvanot.
twnbw mynb dlwyw hnç tam hnmç tç ta wdylwh yrja mda ymy wyhyw
‫ות‬%‫ולד בנים ובנ‬%‫ת שנה וי‬%‫נה מא‬%‫ו את־שת שמ‬%‫וליד‬%‫ רי ה‬.‫ויהיו ימי־אדם אח‬
5-Y fueron todos los días que Adam vivió, novecientos treinta años; y murió. Wayihyu kol-yemey Adam asher-jay
tsha me'ot shanah ushloshim shanah wayamot.
tmyw hnç myçlçw hnç twam uçt yj rça mda ymy lk wyhyw
‫ת‬%‫ות שנה ושלשים שנה וימ‬%‫ שר־חי תשע מא‬.‫ויהיו כל־ימי אדם א‬
6-Y vivió Shet ciento cinco años, y engendró a Enosh. Wayeji-Shet jamesh shanim ume'at shanah wayoled et-
Enosh.
çwna ta dlwyw hnç tamw mynç çmj tç yjyw

‫וש‬%‫ולד את־אנ‬%‫ויחי־שת חמש שנים ומאת שנה וי‬
7-Y vivió Shet, después de que engendró a Enosh, ochocientos siete años, y engendró hijos e hijas. Wayeji-Shet
ajarey holido et-Enosh sheva shanim ushmoneh me'ot shanah wayoled banim uvanot.
twnbw mynb dlwyw hnç twam hnmçw mynç ubç çwna ta wdylwh yrja tç yjyw
‫ות‬%‫ולד בנים ובנ‬%‫ות שנה וי‬%‫נה מא‬%‫וש שבע שנים ושמ‬%‫ו את־אנ‬%‫וליד‬%‫ רי ה‬.‫ויחי־שת אח‬
8-Y fueron todos los días de Shet novecientos doce años; y murió. Wayihyu kol-yemey-Shet shtem esreh shanah
utsha me'ot shanah wayamot.
tmyw hnç twam uçtw hnç hrçu mytç tç ymy lk wyhyw

‫ת‬%‫ות שנה וימ‬%‫ויהיו כל־ימי־שת שתים עשרה שנה ותשע מא‬
9-Y Enosh vivió noventa años, y engendró a Keynan. Wayeji Enosh tish'im shanah wayoled et-Keynan.
nnyq ta dlwyw hnç myuçt çwna yjyw

‫ולד את־קינן‬%‫וש תשעים שנה וי‬%‫ויחי אנ‬
10-Y vivió Enosh, después de que engendró a Keynan, ochocientos quince años; y engendró hijos e hijas. Wayeji
Enosh ajarey holido et-Keynan jamesh esreh shanah ushmoneh me'ot shanah wayoled banim uvanot.
twnbw mynb dlwyw hnç twam hnmçw hnç hrçu çmj nnyq ta wdylwh yrja çwna yjyw
‫ות‬%‫ולד בנים ובנ‬%‫ות שנה וי‬%‫נה מא‬%‫ מש עשרה שנה ושמ‬.‫ו את־קינן ח‬%‫וליד‬%‫ רי ה‬.‫וש אח‬%‫ויחי אנ‬
11-Y fueron todos los días de Enosh, novecientos cinco años; y murió. Wayihyu kol-yemey Enosh jamesh shanim
utesha me'ot shanah wayamot.
tmyw hnç twam uçtw mynç çmj çwna ymy lk wyhyw

‫ת‬%‫ות שנה וימ‬%‫וש חמש שנים ותשע מא‬%‫ויהיו כל־ימי אנ‬
12-Y vivió Keynan setenta años, y engendró a Mahalalel. Wayeji Keynan shiv'im shanah wayoled et-Mahalal'el.
lallhm ta dlwyw hnç myubç nnyq yjyw

‫ ללאל‬.‫ולד את־מה‬%‫ויחי קינן שבעים שנה וי‬
13-Y vivió Keynan, después de que engendró a Mahalalel, ochocientos cuarenta años, y engendró hijos e hijas. Wayeji
Keynan ajarey holido et-Mahalal'el arba'im shanah ushmoneh me'ot shanah wayoled banim uvanot.
twnbw mynb dlwyw hnç twam hnmçw hnç myubra lallhm ta wdylwh yrja nnyq yjyw
‫ות‬%‫ולד בנים ובנ‬%‫ות שנה וי‬%‫נה מא‬%‫ ללאל ארבעים שנה ושמ‬.‫ו את־מה‬%‫וליד‬%‫ רי ה‬.‫ויחי קינן אח‬
14-Y fueron todos los días de Keynan novecientos diez años; y murió. Wayihyu kol-yemey Keynan eser shanim
utesha me'ot shanah wayamot.
tmyw hnç twam uçtw mynç rçu nnyq ymy lk wyhyw

‫ת‬%‫ות שנה וימ‬%‫ויהיו כל־ימי קינן עשר שנים ותשע מא‬
15-Y vivió Mahalalel sesenta y cinco años, y engendró a Yared. Wayeji Mahalal'el jamesh shanim weshishim
shanah wayoled et-Yared.
dry ta dlwyw hnç myççw mynç çmj lallhm yjyw

‫ולד את־ירד‬%‫ ללאל חמש שנים וששים שנה וי‬.‫ויחי מה‬
16-Y vivió Mahalalel, después de que engendró a Yéred, ochocientos treinta años; y engendró hijos e hijas. Wayeji
Mahalal'el ajarey holido et-Yered shloshim shanah ushmoneh me'ot shanah wayoled banim uvanot.
twnbw mynb dlwyw hnç twam hnmçw hnç myçlç dry ta wdylwh yrja lallhm yjyw
‫ות‬%‫ולד בנים ובנ‬%‫ות שנה וי‬%‫נה מא‬%‫ו את־ירד שלשים שנה ושמ‬%‫וליד‬%‫ רי ה‬.‫ ללאל אח‬.‫ויחי מה‬
17-Y fueron todos los días de Mahalalel, ochocientos noventa y cinco años; y murió. Wayihyu kol-yemey Mahalal'el
jamesh wetish'im shanah ushmoneh me'ot shanah wayamot.
tmyw hnç twam hnmçw hnç myuçtw çmj lallhm ymy lk wyhyw
‫ת‬%‫ות שנה וימ‬%‫נה מא‬%‫ ללאל חמש ותשעים שנה ושמ‬.‫ויהיו כל־ימי מה‬
18-Y vivió Yéred ciento sesenta y dos años; y engendró a Janoj. Wayeji-Yered shtayim weshishim shanah ume'at
shanah wayoled et-Janoj.
kwnj ta dlwyw hnç tamw hnç myççwvmytç dry yjyw

‫וך‬%‫ נ‬.‫ולד את־ח‬%‫ויחי־ירד שתים וששים שנה ומאת שנה וי‬
19-Y vivió Yéred, después de que engendro a Janoj, ochocientos años, y engendró hijos e hijas. Wayeji Yered ajarey
holido et-Janoj shmoneh me'ot shanah wayoled banim uvanot.
twnbw mynb dlwyw hnç twam hnmç kwnj ta wdylwh yrja dry yjyw
‫ות‬%‫ולד בנים ובנ‬%‫ות שנה וי‬%‫נה מא‬%‫וך שמ‬%‫ נ‬.‫ו את־ח‬%‫וליד‬%‫ רי ה‬.‫ויחי־ירד אח‬
20-Y fueron todos los días de Yéred novecientos sesenta y dos años; y murió. Wayihyu kol-yemey Yered shtayim
weshishim shanah utesha me'ot shanah wayamot.
tmyw hnç twam uçtw hnç myççw mytç dry ymy lk wyhyw
‫ת‬%‫ות שנה וימ‬%‫ויהיו כל־ימי־ירד שתים וששים שנה ותשע מא‬
21-Y vivió Janoj sesenta y cinco años, y engendró a Metushélaj. Wayeji Janoj jamesh weshishim shanah wayoled
et-Metushalaj.
jlçwtm ta dlwyw hnç myççw çmj kwnj yjyw

‫ולד את־מתושלח‬%‫וך חמש וששים שנה וי‬%‫ נ‬.‫ויחי ח‬
22-Y anduvo Janoj con Elohim, después de que engendró a Metushelaj, trescientos años; y engendró hijos e hijas.
Wayithalej Janoj et-ha'Elohim ajarey holido et-Metushelaj shlosh me'ot shanah wayoled banim uvanot.
twnbw mynb dlwyw hnç twam çlç jlçwtm ta wdylwh yrja myhlah ta kwnj klhtyw
‫ות‬%‫ולד בנים ובנ‬%‫ות שנה וי‬%‫ו את־מתושלח שלש מא‬%‫וליד‬%‫ רי ה‬.‫וך את־האלהים אח‬%‫ נ‬.‫ויתהלך ח‬
23-Y fueron todos los días de Janoj trescientos sesenta y cinco años. Wayeji kol-yemey Janoch jamesh weshishim
shanah ushlosh me'ot shanah.
hnç twam çlçw hnç myççw çmj kwnj ymy lk yhyw

‫ות שנה‬%‫וך חמש וששים שנה ושלש מא‬%‫ נ‬.‫ויהי כל־ימי ח‬
24-Y anduvo Janoj con Elohim; y desapareció porque Elohim lo llamó. Wayithalej Janoj et-ha'Elohim we'eynenu
ki-lakaj oto Elohim.
myhla wta jql yk wnnyaw myhlah ta kwnj klhtyw

‫ו אלהים‬%‫את‬
% ‫וך את־האלהים ואיננו כי־לקח‬%‫ נ‬.‫ויתהלך ח‬
25-Y vivió Metushelaj ciento ochenta y siete años, y engendro a Lémej. Wayeji Metushelaj sheva ushmonim shanah
ume'at shanah wayoled et-Lamej.
kml ta dlwyw hnç tamw hnç mynmçw ubç jlçwtm yjyw

‫ולד את־למך‬%‫נים שנה ומאת שנה וי‬%‫ויחי מתושלח שבע ושמ‬
26-Y vivió Metushelaj, después de que engendró a Lémej, setecientos ochenta y dos años; y engendró hijos e hijas.
Wayeji Metushelaj ajarey holido et-Lemej shtayim ushmonim shanah ushva me'ot shanah wayoled banim uvanot.
twnbw mynb dlwyw hnç twam ubçw hnç mynwmçw mytç kml ta wdylwh yrja jlçwtm yjyw
‫ות‬%‫ולד בנים ובנ‬%‫ות שנה וי‬%‫ונים שנה ושבע מא‬%‫ו את־למך שתים ושמ‬%‫וליד‬%‫ רי ה‬.‫ויחי מתושלח אח‬
27-Y fueron todos los días de Metushelaj novecientos sesenta y nueve años; y murió. Wayihyu kol-yemey Metushelaj
tesha weshishim shanah utsha me'ot shanah wayamot.
tmyw hnç twam uçtw hnç myççw uçt jlçwtm ymy lk wyhyw
‫ת‬%‫ות שנה וימ‬%‫ויהיו כל־ימי מתושלח תשע וששים שנה ותשע מא‬
28-Y vivió Lémej ciento ochenta y dos años, y engendró un hijo. Wayeji-Lemej shtayim ushmonim shanah ume'at
shanah wayoled ben.
nb dlwyw hnç tamw hnç mynmçw mytç kml yjyw

‫ולד בן‬%‫נים שנה ומאת שנה וי‬%‫ויחי־למך שתים ושמ‬
29-Y le llamó de nombre Nóaj, diciendo: Este nos dará descanso de nuestras obras y del dolor de nuestras manos, a
causa de la tierra que maldijo el YHWH. Wayikra et-shemo Noaj lemor zeh yenajamenu mima'asenu ume'itsvon
yadeynu min-ha'adamah asher erarah YHWH.
hwhy hrra rça hmdah nm wnydy nwbxumw wnçumm wnmjny hz rmal jn wmç ta arqyw
‫ שר אררה יהוה‬.‫ דמה א‬.‫ון ידינו מן־הא‬%‫שנו ומעצב‬.‫ מנו ממע‬.‫ר זה ינח‬%‫ח לאמ‬%‫ו נ‬%‫ויקרא את־שמ‬
30-Y vivió Lémej, después de que engendro a Noaj, quinientos noventa y cinco años; y engendró hijos e hijas.
Wayeji-Lemej ajarey holido et-Noaj jamesh wetish'im shanah wajamesh me'ot shanah wayoled banim uvanot.
twnbw mynb dlwyw hnç tam çmjw hnç myuçtw çmj jn ta wdylwh yrja kml yjyw
‫ות‬%‫ולד בנים ובנ‬%‫ת שנה וי‬%‫ מש מא‬.‫ח חמש ותשעים שנה וח‬%‫ו את־נ‬%‫וליד‬%‫ רי ה‬.‫ויחי־למך אח‬
31-Y fueron todos los días de Lémej setecientos setenta y siete años; y murió. Wayeji kol-yemey-Lemej sheva
weshiv'im shanah ushva me'ot shanah wayamot.
tmyw hnç twam ubçw hnç myubçw ubç kml ymy lk yhyw
‫ת‬%‫ות שנה וימ‬%‫ויהי כל־ימי־למך שבע ושבעים שנה ושבע מא‬
32-Y tenía Noaj la edad de quinientos años cuando engendró Noaj a Shem, a Jam y a Yafet. Wayeji Noaj ben-jamesh
me'ot shanah wayoled Noaj et-Shem et-Jam we'et Yafet.
tpy taw mj ta mç ta jn dlwyw hnç twam çmj nb jn yhyw

‫ח את־שם את־חם ואת־יפת‬%‫ולד נ‬%‫ות שנה וי‬%‫ מש מא‬.‫ח בן־ח‬%‫ויהי־נ‬
Capítulo 6
1-Y fue cuando comenzaron los hombres a multiplicarse sobre la faz de la tierra, y les nacieron hijos; - Wayehi ki-
hejel ha'adam larov al-peney ha'adamah uvanot yuledu lajem.
mhl wdly twnbw hmdah ynp lu brl mdah ljh yk yhyw

‫לדו להם‬:‫ות י‬%‫ דמה ובנ‬.‫ב על־פני הא‬%‫ויהי כי־החל האדם לר‬
2-y vieron los hijos de El Elohim que las hijas del hombre eran hermosas y tomaron para sí mujeres entre todas las que
habían escogido. Wayir'u beney ha'Elohim et-benot ha'adam ki tovot henah wayikju lajem nashim mikol asher
bajaru.
wrjb rça lkm myçn mhl wjqyw hnh tbf yk mdah twnb ta myhlah ynb waryw
‫ שר בחרו‬.‫ל א‬%‫ת הנה ויקחו להם נשים מכ‬%‫טב‬
% ‫ות האדם כי‬%‫ויראו בני־האלהים את־בנ‬
3-Y dijo el YHWH: no luchará para siempre conmigo mi ruaj por causa del hombre, porque el es también carne; y
serán sus días (de vida) ciento veinte años. Wayomer YHWH lo-yadon ruji va'adam le'olam beshagam hu vasar
wejayu yamav me'ah we'esrim shanah.
hnç myrçuw ham wymy wyhw rçb awh mgçb mlul mdab yjwr nwdy al hwhy rmayw
‫לם בשגם הוא בשר והיו ימיו מאה ועשרים שנה‬%‫ון רוחי באדם לע‬%‫אמר יהוה לא־יד‬%‫וי‬
4-Los gigantes estaban en la tierra en aquellos días, y también después, cuando conocieron los hijos de El Elohim a las
hijas del hombre y les parieron hijos; éstos fueron los valientes que siempre hubo, varones de fama. Hanefilim hayu
wa'arets bayamim hajem wegam ajarey-jen asher yavo'u beney ha'Elohim el-benot ha'adam weyaledu lajem
hemah hagiborim asher me'olam anshey hashem.
wdlyw mdah twnb la myhlah ynb waby rça nk yrja mgw mhh mymyb xrab wyh mylpnh
mçh yçna mlwum rça myrbgh hmh mhl
‫ות האדם וילדו להם‬%‫או בני האלהים אל־בנ‬%‫ שר יב‬.‫ רי־כן א‬.‫הנפלים היו בארץ בימים ההם וגם אח‬
‫ולם אנשי השם‬%‫ שר מע‬.‫רים א‬%‫המה הגב‬
5-Y vio YHWH que era grande la maldad del hombre en la tierra, y que todo el impulso de los pensamientos de su
corazón era exclusivamente malo todos los días. Wayar YHWH ki rabah ra'at ha'adam ba'arets wekol-yetser
majshevot libo rak ra kol-hayom.
mwyh lk ur qr wbl tbçjm rxy lkw xrab mdah tur hbr yk hwhy aryw
‫ום‬%‫ו רק רע כל־הי‬%‫ת לב‬%‫וירא יהוה כי רבה רעת האדם בארץ וכל־יצר מחשב‬
6-Y se arrepintió YHWH de haber hecho al hombre en la tierra, y se afligió en su corazón. Wayinajem YHWH ki
asah et-ha'adam ba'arets wayit'atsev el-libo.
wbl la bxutyw xrab mdah ta hçu yk hwhy mjnyw

‫ו‬%‫וינחם יהוה כי־עשה את־האדם בארץ ויתעצב אל־לב‬
7-Y dijo YHWH: borraré al hombre que cree, de sobre la faz de la tierra, desde el hombre hasta el cuadrúpedo, hasta el
reptil y hasta el ave de los cielos; porque estoy arrepentido de haberlos hecho. Wayomer YHWH emejeh et ha'adam
asher-barati me'al peney ha'adamah me'adam ad-behemah ad-remes we'ad-of hashamayim ki nijamti ki
asitim.
pwu duw çmr du hmhb du mdam hmdah ynp lum ytarb rça mdah ta hjma hwhy rmayw
mtyçu yk ytmjn yk mymçh
‫וף‬%‫ דמה מאדם עד־בהמה עד־רמש ועד־ע‬.‫ שר־בראתי מעל פני הא‬.‫אמר יהוה אמחה את־האדם א‬%‫וי‬
‫שיתם‬.‫השמים כי נחמתי כי ע‬
8-Y Noaj halló gracia ante los ojos del YHWH. WeNoaj matsa jen be'eyney YHWH.
hwhy ynyub nj axm jnw

‫ח מצא חן בעיני יהוה‬%‫ונ‬
Parashah 2: Noaj - Bereshit 6:9 – 11:32
9-Estas son las generaciones de Noaj, Noaj un hombre justo, perfecto fue entre sus generaciones; con HaElohim anduvo
Noaj. Eleh toldot Noaj Noaj ish tsadik tamim hayah bedorotay'o et-ha'Elohim hithalej Noaj.
jn klhth myhlah ta wytrdb hyh mymt qydx çya jn jn tdlwt hla

‫ח‬%‫תיו את־האלהים התהלך־נ‬%‫דר‬% ‫ח איש צדיק תמים היה ב‬%‫ח נ‬%‫ת נ‬%‫ולד‬%‫אלה ת‬
10-Y engendró Noaj tres hijos: a Shem, a Jam y a Yafet. Wayoled Noaj shloshah benim et-Shem et-Jam we'et-Yafet.
tpy taw mj ta mç ta mynb hçlç jn dlwyw

‫ח שלשה בנים את־שם את־חם ואת־יפת‬%‫ולד נ‬%‫וי‬
11-Y se corrompió la tierra ante El Elohim, y se llenó la tierra de violencia. Watishajet ha'arets lifney ha'Elohim
watimale ha'arets jamas.
smj xrah almtw myhlah ynpl xrah tjçtw

‫ותשחת הארץ לפני האלהים ותמלא הארץ חמס‬
12-Y vio Elohim a la tierra, y he aquí que estaba corrompida; porque toda carne había corrompido su camino sobre la
tierra. Wayar Elohim et-ha'arets wehineh nishjatah ki-hishjit kol-basar et-darko al-ha'arets.
xrah lu wkrd ta rçb lk tyjçh yk htjçn hnhw xrah ta myhla aryw

‫ו על־הארץ‬%‫וירא אלהים את־הארץ והנה נשחתה כי־השחית כל־בשר את־דרכ‬
13-Y dijo Elohim a Noaj: El fin de toda criatura ha llegado ante Mí, porque se llenó toda la tierra de violencia a causa de
ellos, y he aquí que los haré sucumbir con la tierra. Wayomer Elohim le-Noaj kets kol-basar ba lefanay ki-male'ah
ha'arets jamas mipeneyhem wehineni mashjitam et-ha'arets.
xrah ta mtyjçm ynnhw mhynpm smj xrah halm yk ynpl ab rçb lk xq jnl myhla rmayw
‫ח קץ כל־בשר בא לפני כי־מלאה הארץ חמס מפניהם והנני משחיתם את־הארץ‬%‫אמר אלהים לנ‬%‫וי‬
14-Haz para ti un arca de madera de ciprés (gófer); compartimentos harás en el arca, y la untarás por dentro y por fuera
con pez (brea). Aseh leja tevat atsey-gofer kinim ta'aseh et-hatevah wejafarta otah mibayit umijuts bakofer.
Rp kb xwjmw tybm hta trpkw hbth ta hçut mynq rpg yxu tbt kl hçu
‫פר‬%‫תה מבית ומחוץ בכ‬%‫שה את־התבה וכפרת א‬.‫פר קנים תע‬%‫צי־ג‬.‫שה לך תבת ע‬.‫ע‬
15-Y así la harás: de trescientos codos de largo del arca, cincuenta codos su ancho y treinta codos su altura. Wezeh
asher ta'aseh otah shelosh me'ot amah orej hatevah jamishim amah rojbah ushloshim amah komatah.
htmwq hma myçlçw hbjr hma myçmj hbth kra hma twam çlç hta hçut rça hzw
‫ומתה‬%‫ משים אמה רחבה ושלשים אמה ק‬.‫רך התבה ח‬%‫ות אמה א‬%‫תה שלש מא‬%‫שה א‬.‫ שר תע‬.‫וזה א‬
16-Una claraboya harás para el arca, y la terminarás a un codo de la parte alta, y la puerta del arca la colocarás a su lado;
le harás compartimentos bajos, segundos y terceros. Tsohar ta'aseh latevah we'el amah tejalenah milmalah ufetaj
hatevah betsidah tasim tajtim shni'im ushlishim ta'aseha.
hçut myçlçw mynç mytjt myçt hdxb hbth jtpw hlumlm hnlkt hma law hbtl hçut rhx
‫שה‬.‫שה לתבה ואל־אמה תכלנה מלמעלה ופתח התבה בצדה תשים תחתים שנים ושלשים תע‬.‫הר תע‬%‫צ‬
17-Y Yo he aqui traeré inundación de aguas sobre la tierra, para destruir de debajo del cielo toda cosa viviente que
respira; todo en la tierra será destruido. Wa'ani hineni mevi et-hamabul mayim al-ha'arets leshajet kol-basar asher-
bo ru'aj jayim mitajat hashamayim kol-asher ba'arets yigua.
rça lk mymçh tjtm myyj jwr wb rça rçb lk tjçl xrah lu mym lwbmh ta aybm ynnh ynaw
uwgy xrab
‫ל‬%‫ו רוח חיים מתחת השמים כ‬%‫ שר־ב‬.‫ ני הנני מביא את־המבול מים על־הארץ לשחת כל־בשר א‬.‫וא‬
‫ שר־בארץ יגוע‬.‫א‬
18-Y afirmaré mi pacto contigo y vendrás al arca tú, y tus hijos, y tu mujer, y las mujeres de tus hijos contigo.
Wahakimoti et-briti itaj uvata el-hatevah atah ubeneyjah we'ishtejah uneshey-beneyjah itaj.
kta kynb yçnw ktçaw kynbw hta hbth la tabw kta ytyrb ta ytmqhw
‫תי את־בריתי אתך ובאת אל־התבה אתה ובניך ואשתך ונשי־בניך אתך‬%‫ קמ‬.‫וה‬
19-Y de todo lo vivo, de toda criatura, dos de todos, traerás al arca, para que tengan vida contigo; macho y hembra
serán. Umikol-hajay mikol-basar shenayim mi-kol tavi el-hatevah lehajayot itaj zajar unekevah yihyu.
wyhy hbqnw rkz kta tyjhl hbth la aybt lkm mynç rçb lkm yjh lkmw
‫ת אתך זכר ונקבה יהיו‬%‫ י‬.‫ל תביא אל־התבה להח‬%‫ומכל־החי מכל־בשר שנים מכ‬
20-Del ave, según su especie; de todo reptil de la tierra, según su especie; dos de todo vendrán a ti, para que haya vida.
Meha'of leminehu umin-habehemah leminah mikol remes ha'adamah leminehu shenayim mikol yavo'u eleyja
lejajayot.
twyjhl kyla waby lkm mynç whnyml hmdah çmr lkm hnyml hmhbh nmw whnyml pwuhm
‫ות‬%‫ י‬.‫או אליך להח‬%‫ל יב‬%‫ דמה למינהו שנים מכ‬.‫ל רמש הא‬%‫וף למינהו ומן־הבהמה למינה מכ‬%‫מהע‬
21-Y tú toma contigo de toda vianda que es de comer, y allegarás para ti; y servirá de alimento para ti y para ellos.
We'atah kaj-leja mikol-ma'ajal asher ye'ajel we'asafta eleyja wehayah leja welajem le'ojlah.
hlkal mhlw kl hyhw kyla tpsaw lkay rça lkam lkm kl jq htaw
‫ שר יאכל ואספת אליך והיה לך ולהם לאכלה‬.‫ כל א‬.‫ואתה קח־לך מכל־מא‬
22-E hizo así Noaj; conforme a todo lo que Elohim le ordenó, así lo hizo. Waya'as Noaj kekol asher tsivah oto
Elohim ken asah.
hçu nk myhla wta hwx rça lkk jn çuyw

‫ו אלהים כן עשה‬%‫את‬
% ‫ שר צוה‬.‫ל א‬%‫ח ככ‬%‫ויעש נ‬
Capítulo 7
1-Y dijo YHWH a Noaj: Entra tú y toda tu familia al arca; pues he visto (que eres) justo ante Mí en esta generación.
Wayomer YHWH le-Noaj bo-atah wejol-beyteja el-hatevah ki-otja ra'iti tsadik lefanay bador hazeh.
hzh rwdb ynpl qydx ytyar kta yk hbth la ktyb lkw hta ab jnl hwhy rmayw
‫ור הזה‬%‫תך ראיתי צדיק לפני בד‬%‫א־אתה וכל־ביתך אל־התבה כי־א‬%‫ח ב‬%‫אמר יהוה לנ‬%‫וי‬
2-De todo cuadrúpedo puro tomarás para ti siete y siete de cada uno, macho y hembra; y de todo cuadrúpedo que no es
puro, dos de cada uno, macho y hembra. Mikol habehemah hatehorah tikaj-leja shiv'ah shiv'ah ish we'ishto umin-
habehemah asher lo tehorah hi shnayim ish we'ishto.
mynç awh hrhf al rça hmhbh nmw wtçaw çya hubç hubç kl jqt hrwhfh hmhbh lkm
wtçaw çya
‫רה הוא שנים‬%‫ שר לא טה‬.‫ו ומן־הבהמה א‬%‫ורה תקח־לך שבעה שבעה איש ואשת‬%‫ל הבהמה הטה‬%‫מכ‬
‫ו‬%‫איש ואשת‬
3-También del ave de los cielos, siete de cada uno, macho y hembra, para conservar en vida (su) descendencia sobre la
faz de la tierra. Gam me'of hashamayim shiv'ah shiv'ah zajar unekevah lejayot zera al-peney jol-ha'arets.
xrah lk ynp lu urz twyjl hbqnw rkz hubç hubç mymçh pwum mg
‫ות זרע על־פני כל־הארץ‬%‫וף השמים שבעה שבעה זכר ונקבה לחי‬%‫גם מע‬
4-Porque después de siete días, haré llover sobre la tierra cuarenta días y cuarenta noches. Y raeré toda la existencia
que hice de sobre la faz de la tierra. Ki le-yamim od shive'ah anoji mametir al-ha'arets arba'im yom we'arba'im
laylah umajiti et-kol-hayekum asher asiti me'al peney ha'adamah.
lk ta ytyjmw hlyl myubraw mwy myubra xrah lu ryfmm ykna hubç dwu mymyl yk
hmdah ynp lum ytyçu rça mwqyh
‫ום וארבעים לילה ומחיתי את־כל־היקום‬%‫כי ממטיר על־הארץ ארבעים י‬%‫וד שבעה אנ‬%‫כי לימים ע‬
‫ דמה‬.‫ שר עשיתי מעל פני הא‬.‫א‬
5-E hizo Noaj según todo lo que le ordenó YHWH. Waya'as Noaj kejol asher-tsiwahu YHWH.
hwhy whwx rça lkk jn çuyw

‫ שר־צוהו יהוה‬.‫ל א‬%‫ח ככ‬%‫ויעש נ‬
6-Y Noé tenía seiscientos años de edad cuando fue el diluvio de las aguas sobre la tierra. WeNoaj ben-shesh me'ot
shanah wehamabul hayah mayim al-ha'arets.
xrah lu mym hyh lwbmhw hnç twam çç nb jnw

‫ות שנה והמבול היה מים על־הארץ‬%‫ח בן־שש מא‬%‫ונ‬
7-Y vino Noaj, y sus hijos, y su mujer, y las mujeres de sus hijos, con él al arca, por causa de las aguas del Diluvio.
Weyavo Noaj ubeneyu we'ishto uneshey-beneiu ito el-hatevah mipeney mey hamabul.
lwbmh ym ynpm hbth la wta wynb yçnw wtçaw wynbw jn abyw

‫ו אל־התבה מפני מי המבול‬%‫ו ונשי־בניו את‬%‫ח ובניו ואשת‬%‫א נ‬%‫ויב‬
8-Del animal puro y del animal que no es puro, y del ave, y de todo lo que se arrastra sobre la tierra, Min-habehemah
hatehorah umin-habehemah asher eynenah tehorah umin-ha'of wejol asher-romes al-ha'adamah.
hmdah lu çmr rça lkw pwuh nmw hrhf hnnya rça hmhbh nmw hrwhfh hmhbh nm
‫ דמה‬.‫מש על־הא‬%‫ שר־ר‬.‫ל א‬%‫וף וכ‬%‫רה ומן־הע‬%‫ שר איננה טה‬.‫ורה ומן־הבהמה א‬%‫מן־הבהמה הטה‬
9-dos en dos vinieron a Noaj al arca, macho y hembra, según ordeno Elohim a Noaj. Shenayim shenayim ba'u el-Noaj
el-hatevah zajar unekevah ka'asher tsiwah Elohim et-Noaj.
jn ta myhla hwx rçak hbqnw rkz hbth la jn la wab mynç mynç

‫ח‬%‫ שר צוה אלהים את־נ‬.‫ח אל־התבה זכר ונקבה כא‬%‫שנים שנים באו אל־נ‬
10-Y aconteció que a los siete días las aguas del Diluvio fueron sobre la tierra. Wayehi leshiv'at hayamim umey
hamabul hayu al-ha'arets.
xrah lu wyh lwbmh ymw mymyh tubçl yhyw

‫ויהי לשבעת הימים ומי המבול היו על־הארץ‬
11-En los años seiscientos, año de la vida de Noaj, en el segundo mes, a los diecisiete días del mes, en este día se
rompieron todas las fuentes del abismo grande, y las ventanas de los cielos se abrieron. Beshanot shesh-me'ot shanah
lejayey-Noaj bajodesh hasheni beshiv'ah-asar yom lajodesh bayom hazeh niveke'u kol-mayenot tehom rabah
we'arubot hashamayim niftaju.
twnyum lk wuqbn hzh mwyb çdjl mwy rçu hubçb ynçh çdjb jn yyjl hnç twam çç tnçb
wjtpn mymçh tbraw hbr mwht
‫ת‬%‫ום הזה נבקעו כל־מעינ‬%‫דש בי‬%‫ום לח‬%‫דש השני בשבעה־עשר י‬%‫ח בח‬%‫ות שנה לחיי־נ‬%‫בשנת שש־מא‬
‫ת השמים נפתחו‬%‫ ב‬:‫ ר‬.‫ום רבה וא‬%‫תה‬
12-Y fue la lluvia sobre la tierra cuarenta días y cuarenta noches. Wayehi hageshem al-ha'arets arba'im yom
we'arba'im laylah.
hlyl myubraw mwy myubra xrah lu mçgh yhyw

‫ום וארבעים לילה‬%‫ויהי הגשם על־הארץ ארבעים י‬
13-En este mismo día vinieron Noaj y Shem y Jam y Yafet, hijos de Noaj, y la mujer de Noaj, y las tres mujeres de sus
hijos, con ellos al arca; Be'etsem hayom hazeh ba Noaj weShem-weJam waYefet beney-Noaj we'eshet Noaj
usheloshet neshey-beneiu itam el-hatevah.
hbth la mta wynb yçn tçlçw jn tçaw jn ynb tpyw mjw mçw jn ab hzh mwyh mxub
‫ח ושלשת נשי־בניו אתם אל־התבה‬%‫ח ואשת נ‬%‫ח ושם־וחם ויפת בני־נ‬%‫ום הזה בא נ‬%‫בעצם הי‬
14-ellos y todo animal según su especie, y todo cuadrúpedo según su especie, y todo reptil que anda arrastrándose
sobre la tierra, según su especie, y toda ave sean su especie, y todo pájaro y todo lo que vuela. Hemah wejol-hajayah
leminah wejol-habehemah leminah wejol haremes haromes al-ha'arets leminehu wejol-ha'of leminehu kol
tsipor kol-kanaf.
whnyml pwuh lkw whnyml xrah lu çmrh çmrh lkw hnyml hmhbh lkw hnyml hyjh lkw hmh
pnk lk rwpx lk
‫ל‬%‫וף למינהו כ‬%‫מש על־הארץ למינהו וכל־הע‬%‫המה וכל־החיה למינה וכל־הבהמה למינה וכל־הרמש הר‬
‫ור כל־כנף‬%‫צפ‬
15-Y vinieron a Noaj al arca, de dos en dos de toda criatura que tiene en sí soplo de vida. Wayavo'u el-Noaj el-hatevah
shenayim shnayim mikol-habasar asher-bo ruaj jayim.
myyj jwr wb rça rçbh lkm mynç mynç hbth la jn la wabyw

‫ו רוח חיים‬%‫ שר־ב‬.‫ח אל־התבה שנים שנים מכל־הבשר א‬%‫או אל־נ‬%‫ויב‬
16-Y los que vinieron, macho y hembra de toda criatura, vinieron como Elohim le había ordenado; y YHWH le encerró
para protegerlo Wehaba'im zajar unekevah mikol-basar ba'u ka'asher tsiwah oto Elohim wayisgor YHWH ba'ado.
wdub hwhy rgsyw myhla wta hwx rçak wab rçb lkm hbqnw rkz myabhw
‫ו‬%‫עד‬. ‫ר יהוה ב‬%‫ו אלהים ויסג‬%‫את‬
% ‫ שר צוה‬.‫והבאים זכר ונקבה מכל־בשר באו כא‬
17-Y fue el diluvio cuarenta días sobre la tierra, y se multiplicaron las aguas y alzaron el arca, y se levantó de sobre la
tierra. Wayehi hamabul arba'im yom al-ha'arets wayirbu hamayim wayis'u et-hatevah wataram me'al ha'arets.
xrah lum mrtw hbth ta waçyw mymh wbryw xrah lu mwy myubra lwbmh yhyw
‫ום על־הארץ וירבו המים וישאו את־התבה ותרם מעל הארץ‬%‫ויהי המבול ארבעים י‬
18-Y se aumentaron las aguas, y se multiplicaron mucho sobre la tierra, y anduvo el arca sobre la faz de las aguas.
Wayigberu hamayim wayirbu me'od al-ha'arets watelej hatevah al-peney hamayim.
mymh ynp lu hbth kltw xrah lu dam wbryw mymh wrbgyw

‫ד על־הארץ ותלך התבה על־פני המים‬%‫ויגברו המים וירבו מא‬
19-Y las aguas aumentaron mucho sobre la tierra y fueron cubiertos todos los montes altos que estaban debajo de
todos los cielos. Wehamayim gaveru me'od me'od al-ha'arets wayijusu kol-heharim hagevohim asher-tajat kol-
hashamayim.
mymçh lk tjt rça myhbgh myrhh lk wskyw xrah lu dam dam wrbg mymhw
‫ שר־תחת כל־השמים‬.‫הים א‬%‫סו כל־ההרים הגב‬:‫ד על־הארץ ויכ‬%‫ד מא‬%‫והמים גברו מא‬
20-Quince codos para arriba aumentaron las aguas; y fueron cubiertos los montes. Jamesh esreh amah milmalah
gavru hamayim wayejusu heharim.
myrhh wskyw mymh wrbg hlumlm hma hrçu çmj

‫סו ההרים‬:‫ מש עשרה אמה מלמעלה גברו המים ויכ‬.‫ח‬
21-Y murió toda criatura que se mueve sobre la tierra, así de ave como de cuadrúpedo y de animal, y de todo reptil que
se arrastra sobre la tierra, y todo hombre. Wayigva kol-basar haromes al-ha'arets ba'of uvabehemah uvajayah
uvejol-hasherets hashorets al-ha'arets wejol ha'adam.
mdah lkw xrah lu xrçh xrçh lkbw hyjbw hmhbbw pwub xrah lu çmrh rçb lk uwgyw
‫ל האדם‬%‫רץ על־הארץ וכ‬%‫וף ובבהמה ובחיה ובכל־השרץ הש‬%‫מש על־הארץ בע‬%‫ויגוע כל־בשר הר‬
22-Todo lo que tenía soplo de vida en sus narices, todo lo que había en la tierra seca, murió. Kol asher nishmat-ruaj
jayim be'apay'o mikol asher bejaravah metu.
wtm hbrjb rça lkm wypab myyj jwr tmçn rça lk

‫ שר בחרבה מתו‬.‫ל א‬%‫ שר נשמת־רוח חיים באפיו מכ‬.‫ל א‬%‫כ‬
23-Y destruyó toda la existencia que había sobre la faz de la tierra, del hombre hasta el cuadrúpedo, hasta el reptil y
hasta el ave de los cielos; y fueron destruidos de la tierra. Y quedó solamente Noaj y lo que había con él en el arca.
Wayimaj et-kol-hayekum asher al-peney ha'adamah me'adam ad behemah ad-remes we'ad-of hashamayim
wayimaju min-ha'arets wayisha'er aj-Noaj wa'asher ito batevah.
nm wjmyw mymçh pwu duw çmr du hmhb du mdam hmdah ynp lu rça mwqyh lk ta jmyw
hbtb wta rçaw jn ka raçyw xrah
‫וף השמים וימחו מן־הארץ‬%‫ דמה מאדם עד־בהמה עד־רמש ועד־ע‬.‫ שר על־פני הא‬.‫וימח את־כל־היקום א‬
‫ו בתבה‬%‫ שר את‬.‫ח וא‬%‫וישאר אך־נ‬
24-Y prevalecieron las aguas sobre la tierra ciento cincuenta días. Wayigberu hamayim al-ha'arets jamishim ume'at
yom.
mwy tamw myçmj xrah lu mymh wrbgyw

‫ום‬%‫ משים ומאת י‬.‫ויגברו המים על־הארץ ח‬
Capítulo 8
1-Y se acordó Elohim de Noaj y de todo animal y de todo cuadrúpedo que estaban con él en el arca; e hizo Elohim
pasar soplo (de consuelo) sobre la tierra, y se aquietaron las aguas. Wayizkor Elohim et-Noaj we'et kol-hajayah
we'et-kol-habehemah asher ito batevah waya'aver Elohim ruaj al ha'arets wayashoju hamayim.
xrah lu jwr myhla rbuyw hbtb wta rça hmhbh lk taw hyjh lk taw jn ta myhla rkzyw
mymh wkçyw
‫בר אלהים רוח על־הארץ‬.‫ו בתבה ויע‬%‫ שר את‬.‫ח ואת כל־החיה ואת־כל־הבהמה א‬%‫ר אלהים את־נ‬%‫ויזכ‬
‫כו המים‬%‫ויש‬
2-Y se cerraron las fuentes del abismo y las ventanas de los cielos, y cesó la lluvia de los cielos. Wayisajru mayenot
tehom wa'arubot hashamayim wayikale hageshem min-hashamayim.
mymçh nm mçgh alkyw mymçh tbraw mwht tnyum wrksyw

‫ת השמים ויכלא הגשם מן־השמים‬%‫ ב‬:‫ ר‬.‫ום וא‬%‫ת תה‬%‫ויסכרו מעינ‬
3-Y volvieron las aguas de sobre la tierra, retirándose continuamente, y menguaron las aguas al fin de ciento cincuenta
días. Wayashuvu hamayim me'al ha'arets haloj washov wayajseru hamayim miktseh jamishim ume'at yom.
mwy tamw myçmj hxqm mymh wrsjyw bwçw kwlh xrah lum mymh wbçyw
‫ום‬%‫ משים ומאת י‬.‫וב ויחסרו המים מקצה ח‬%‫ בו המים מעל הארץ הלוך וש‬:‫ויש‬
4-Y se posó el arca en el séptimo mes, a los diecisiete días del mes, sobre los Montes Ararat. Watanaj hatevah
bajodesh hashvi'i beshiv'ah-asar yom lajodesh al harey Ararat.
frra yrh lu çdjl mwy rçu hubçb yuybçh çdjb hbth jntw
‫ ררט‬.‫דש על הרי א‬%‫ום לח‬%‫דש השביעי בשבעה־עשר י‬%‫ותנח התבה בח‬
5-Y las aguas fueron menguando continuamente hasta el décimo mes; en el décimo, el día primero del mes,
aparecieron las cumbres de los montes. Wehamayim hayu haloj wejasor ad hajodesh ha'asiri ba'asiri be'ejad
lajodesh nir'u rashey heharim.
myrhh yçar warn çdjl djab yryçub yryçuh çdjh du rwsjw kwlh wyh mymhw
‫דש נראו ראשי ההרים‬%‫שירי באחד לח‬.‫שירי בע‬.‫דש הע‬%‫ור עד הח‬%‫והמים היו הלוך וחס‬
6-Y sucedió que al cabo de cuarenta días, abrió Noaj la ventana del arca que hizo. Weyehi mikets arba'im yom
wayiftaj Noaj et-jalon hatevah asher asah.
hçu rça hbth nwlj ta jn jtpyw mwy myubra xqm yhyw

‫ שר עשה‬.‫ח את־חלון התבה א‬%‫ום ויפתח נ‬%‫ויהי מקץ ארבעים י‬
7-Y envió al cuervo, que salió, yendo y volviendo, hasta que se secaron las aguas de sobre la tierra. Wayeshalaj et-
ha'orev wayetse yatso washov ad-yevoshet hamayim me'al ha'arets.
xrah lum mymh tçby du bwçw awxy axyw bruh ta jlçyw

‫שת המים מעל הארץ‬%‫וב עד־יב‬%‫וא וש‬%‫רב ויצא יצ‬%‫וישלח את־הע‬
8-Y envió a la paloma que estaba con él, para ver si las aguas se calmaron de sobre la faz de la tierra. Wayeshalaj et-
hayonah me'ito lir'ot hakalu hamayim me'al peney ha'adamah.
hmdah ynp lum mymh wlqh twarl wtam hnwyh ta jlçyw

‫ דמה‬.‫ קלו המים מעל פני הא‬.‫ות ה‬%‫ו לרא‬%‫ונה מאת‬%‫וישלח את־הי‬
9-Y no encontró la paloma descanso para la planta de su pie, y volvió a él al arca, porque había agua sobre la faz de la
tierra, y (Noaj) extendió su mano, y la tomó y la trajo hacia él al arca. Welo-mats'ah hayonah manoaj lejaf-raglah
watashov elav el-hatevah ki mayim al-peney jol-ha'arets wayishlaj yado wayikajeha wayave otah elav el-
hatevah.
wdy jlçyw xrah lk ynp lumym yk hbth la wyla bçtw hlgr pkl jwnm hnwyh haxm alw
hbth la wyla hta abyw hjqyw
‫ו ויקחה‬%‫וח לכף־רגלה ותשב אליו אל־התבה כי־מים על־פני כל־הארץ וישלח יד‬%‫ונה מנ‬%‫ולא־מצאה הי‬
‫תה אליו אל־התבה‬%‫ויבא א‬
10-Y esperó otros siete días más, y volvió a enviar la paloma desde el arca. Wayajel od shiv'at yamim ajerim
wayosef shalaj et-hayonah min-hatevah.
hbth nm hnwyh ta jlç psyw myrja mymy tubç dwu ljyw

‫ונה מן־התבה‬%‫סף שלח את־הי‬%‫ חרים וי‬.‫וד שבעת ימים א‬%‫ויחל ע‬
11-Y llegó a él la paloma al atardecer, y he aquí que había arrancado con su pico una hoja de olivo; y supo Noaj que
disminuyeron las aguas sobre la tierra. Watavo elav hayonah le'et erev wehineh aleh-zayit taraf befiha wayeda
Noaj ki-kalu hamayim me'al ha'arets.
xrah lum mymh wlq yk jn udyw hypb prf tyz hlu hnhw bru tul hnwyh wyla abtw
‫ח כי־קלו המים מעל הארץ‬%‫לה־זית טרף בפיה וידע נ‬.‫ונה לעת ערב והנה ע‬%‫א אליו הי‬%‫ותב‬
12-Y espero otros siete días más, y envió a la paloma, que ya no regresó más a él. Wayiyajel od shiv'at yamim
ajerim wayeshalaj et-hayonah welo-yasfah shuv-elav od.
dwu wyla bwç hpsy alw hnwyh ta jlçyw myrja mymy tubç dwu ljyyw
‫וד‬%‫ונה ולא־יספה שוב־אליו ע‬%‫ חרים וישלח את־הי‬.‫וד שבעת ימים א‬%‫וייחל ע‬
13-Y fue en el año seiscientos uno, en el mes primero, al primer día del mes, cuando se secaron las aguas de sobre la
tierra; y quitó Noaj la cubierta del arca, y miró, y he aquí que se había secado la faz de la tierra.Wayehi be'ajat
weshesh-me'ot shanah barishon be'ejad lajodesh jarevu hamayim me'al ha'arets wayasar Noaj et-mijseh
hatevah wayar wehineh jarevu peney ha'adamah.
hskm ta jn rsyw xrah lum mymh wbrj çdjl djab nwçarb hnç twam ççw tjab yhyw
hmdah ynp wbrj hnhw aryw hbth
‫ח את־מכסה‬%‫דש חרבו המים מעל הארץ ויסר נ‬%‫ון באחד לח‬%‫ות שנה בראש‬%‫ויהי באחת ושש־מא‬
‫ דמה‬.‫התבה וירא והנה חרבו פני הא‬
14-Y en el mes segundo, a los veintisiete días del mes, se secó la tierra. Uvajodesh hasheni beshive'ah we'esrim yom
lajodesh yaveshah ha'arets.
xrah hçby çdjl mwy myrçuw hubçb ynçh çdjbw

‫דש יבשה הארץ‬%‫ום לח‬%‫דש השני בשבעה ועשרים י‬%‫ובח‬
15-Y habló Elohim a Noaj, diciendo: Wayedaber Elohim el-Noaj lemor.
rmal jn la myhla rbdyw

‫ר‬%‫ח לאמ‬%‫וידבר אלהים אל־נ‬
16-Sal del arca, tú y tu mujer, y tus hijos y las mujeres de tus hijos contigo; Tse min-hatevah atah ve'ishteja ubaneyja
uneshey-baneyja itaj.
kta kynb yçnw kynbw ktçaw hta hbth nm ax

‫צא מן־התבה אתה ואשתך ובניך ונשי־בניך אתך‬
17-todo animal que está contigo, toda criatura, ave, cuadrúpedo, y todo reptil que se arrastra sobre la tierra, hazlo
salir contigo; y que se reproduzcan en la tierra, fructifiquen y multipliquen sobre la tierra. Kol-hajayah asher itja
mikol-basar ba'of uvabehemah uvejol-haremes haromes al-ha'arets hayetse itaj wesharetsu ba'arets ufaru
weravu al-ha'arets.
xrab wxrçw kta axwh xrah lu çmrh çmrh lkbw hmhbbw pwub rçb lkm kta rça hyjh lk
xrah lu wbrw wrpw
‫וצא כ[ )היצא ק( אתך‬%‫מש על־הארץ ]ה‬%‫וף ובבהמה ובכל־הרמש הר‬%‫ שר־אתך מכל־בשר בע‬.‫כל־החיה א‬
‫ושרצו בארץ ופרו ורבו על־הארץ‬
18-Y salieron Noaj, y sus hijos, y su mujer, y las mujeres de sus hijos, con él. Wayetse-Noaj uvanay'o we'ishto
uneshey-banay'o ito.
wta wynb yçnw wtçaw wynbw jn axyw

‫ו‬%‫ו ונשי־בניו את‬%‫ח ובניו ואשת‬%‫ויצא־נ‬
19-Todo animal, todo reptil y toda ave, todo lo que se mueve sobre la tierra, según sus familias, salieron del arca. Kol-
hajayah kol-haremes wejol-ha'of kol-romes al-ha'arets lemishpejoteyhem yatse'u min-hatevah.
hbth nm waxy mhytjpçml xrah lu çmwr lk pwuh lkw çmrh lk hyjh lk

‫תיהם יצאו מן־התבה‬%‫ומש על־הארץ למשפח‬%‫ל ר‬%‫וף כ‬%‫כל־החיה כל־הרמש וכל־הע‬
20-Y construyó Noaj un altar a YHWH, y tomó de todo cuadrúpedo puro y de toda ave pura y ofreció holocaustos en
el altar. Wayiven Noaj mizbe'aj l'YHWH vayikaj mikol habehemah hatehorah umikol ha'of hatahor vaya'al olot
bamizbe'aj.
jbzmb tlu luyw rwhfh pwuh lkmw hrhfh hmhbh lkm jqyw hwhyl jbzm jn nbyw
‫לת במזבח‬%‫ר ויעל ע‬%‫וף הטה‬%‫ל הע‬%‫ורה ומכ‬%‫ל הבהמה הטה‬%‫ח מזבח ליהוה ויקח מכ‬%‫ויבן נ‬
21-Y sintió el YHWH el olor de suavidad. Y dijo el YHWH para sí: No volveré más a maldecir la tierra por causa del
hombre; pues el impulso del corazón del hombre es malo desde su mocedad; y no tornaré más a herir a todo ser vivo,
como hice. Wayaraj YHWH et-re'aj hanijoaj wayomer YHWH el-libo lo osif lekalel od et-ha'adamah ba'avur
ha'adam ki yetser lev ha'adam ra mine'urav velo osif od lehakot et-kol-jay ka'asher asiti.
yk mdahrwbub hmdah ta dwu llql psa al wbl la hwhy rmayw jjynh jyr ta hwhy jryw
ytyçu rçak yj lk ta twkhl dwu psa alw wyrunm ur mdah bl rxy
‫בור האדם כי יצר‬.‫ דמה בע‬.‫וד את־הא‬%‫סף לקלל ע‬%‫ו לא־א‬%‫אמר יהוה אל־לב‬%‫ח וי‬%‫וירח יהוה את־ריח הניח‬
‫ שר עשיתי‬.‫ות את־כל־חי כא‬%‫וד להכ‬%‫סף ע‬%‫ריו ולא־א‬:‫לב האדם רע מנע‬
22-Mientras duren los días de la tierra, siembra y siega, frío y calor, verano e invierno, día y noche, no cesarán. Od
kol-yemey ha'arets zera wekatsir wekor wajom wekayits wajoref weyom walaylah lo yishbotu.
wtbçy al hlylw mwyw prjw xyqw mjw rqw ryxqw urz xrah ymy lk du
‫תו‬%‫ום ולילה לא ישב‬%‫רף וי‬%‫ם וקיץ וח‬%‫ר וח‬%‫ד כל־ימי הארץ זרע וקציר וק‬%‫ע‬
Capítulo 9
1-Y bendijo Elohim a Noaj y a sus hijos, y les dijo: Fructificad y multiplicaos y henchid la tierra. Wayevarej Elohim
et-Noaj we'et-banay'o wayomer lahem peru urevu umil'u et-ha'arets.
xrah ta walmw wbrw wrp mhl rmayw wynb taw jn ta myhla krbyw
‫אמר להם פרו ורבו ומלאו את־הארץ‬%‫ח ואת־בניו וי‬%‫ויברך אלהים את־נ‬
2-Y sea el temor y el pavor hacia vosotros en todo animal de la tierra, y en toda ave de los cielos, y en todo lo que se
arrastra sobre la tierra, y en todos los peces del mar; en vuestras manos fueron entregados. Umora'ajem wejitjem
yihyeh al kol-jayat ha'arets we'al kol-of hashamayim bejol asher tirmos ha'adamah uvejol-degey hayam
beyedjem nitanu.
ygd lkbw hmdah çmrt rça lkb mymçh pwu lk luw xrah tyj lk lu hyhy mktjwv mkarwmw
wntn mkdyb myh
‫ דמה ובכל־דגי‬.‫ש הא‬%‫ שר תרמ‬.‫ל א‬%‫וף השמים בכ‬%‫ כם וחתכם יהיה על כל־חית הארץ ועל כל־ע‬.‫ורא‬%‫ומ‬
‫הים בידכם נתנו‬
3-Todo reptil que vive, a vosotros servirá para comer, como la verdura de hierba, os di todo a vosotros. Kol-remes
asher hu-jay lajem yihyeh le-ojlah keyerek esev natati lajem et-kol.
lk ta mkl yttn bçu qryk hlkal hyhy mkl yj awh rçavçmr lk

‫ל‬%‫ שר הוא־חי לכם יהיה לאכלה כירק עשב נתתי לכם את־כ‬.‫כל־רמש א‬
4-Sin embargo, la carne con su alma y su sangre, no comeréis. Aj-basar benafsho damo lo tojelu.
wlkat al wmd wçpnb rçb ka

‫אכלו‬%‫ו לא ת‬%‫ו דמ‬%‫אך־בשר בנפש‬
5-Y cierto es que pediré cuenta de vuestra sangre como de vuestra vida. Por parte de todo animal, le pediré cuenta, y
por parte del hombre. Por parte de cada hombre (que mata) a su hermano, (compañero) pediré cuenta de la vida del
hombre. We'aj et-dimjem lenafshoteyjem edrosh miyad kol-jayah edreshenu umiyad ha'adam miyad ish aji'o
edrosh et-nefesh ha'adam.
çpn ta çrda wyja çya dym mdah dymw wnçrda hyj lk dym çrda mkytçpnl mkmd ta kaw
mdah
‫ש את־נפש‬%‫ש מיד כל־חיה אדרשנו ומיד האדם מיד איש אחיו אדר‬%‫תיכם אדר‬%‫ואך את־דמכם לנפש‬
‫האדם‬
6-Aquél que derrama la sangre del hombre, por el hombre su sangre será derramada, pues a imagen de Elohim hizo El
al hombre. Shofej dam ha'adam ba'adam damo yishafej ki betselem Elohim asah et-ha'adam.
mdah ta hçu myhla mlxb yk kpçy wmd mdab mdah md kpç

‫ו ישפך כי בצלם אלהים עשה את־האדם‬%‫פך דם האדם באדם דמ‬%‫ש‬
7-Y vosotros fructificad y multiplicaos, aumentad en la tierra y multiplicaos en ella. We'atem peru urevu shirtsu
va'arets urevu-vah.
hb wbrw xrab wxrç wbrw wrp mtaw

‫ואתם פרו ורבו שרצו בארץ ורבו־בה‬
8-Y habló Elohim a Noaj y a sus hijos con él, diciendo: Wayomer Elohim el-Noaj we'el banay'o ito lemor.
rmal wta wynb law jn la myhla rmayw

‫ר‬%‫ו לאמ‬%‫ח ואל־בניו את‬%‫אמר אלהים אל־נ‬%‫וי‬
9-Y Yo, he aquí que establezco mi alianza con vosotros y con vuestra descendencia después de vosotros. Wa'ani
hineni mekim et-beriti itejem we'et-zar'ajem ajareyjem.
mkyrja mkurz taw mkta ytyrb ta myqm ynnh ynaw

‫ ריכם‬.‫כם אח‬.‫ ני הנני מקים את־בריתי אתכם ואת־זרע‬.‫וא‬
10-Y con todo ser viviente que está con vosotros, con el aves con el cuadrúpedo y con todo animal de la tierra. We'et
kol-nefesh hajayah asher itjem ba'of babehemah uvejol-jayat ha'arets itejem mikol yot'sey hatevah lejol jayat
ha'arets.
xrah tyj lkl hbth yaxy lkm mkta xrah tyj lkbw hmhbb pwub mkta rça hyjh çpn lk taw
‫ל חית‬%‫צאי התבה לכ‬%‫ל י‬%‫וף בבהמה ובכל־חית הארץ אתכם מכ‬%‫ שר אתכם בע‬.‫ואת כל־נפש החיה א‬
‫הארץ‬
11-Y estableceré mi alianza con vosotros, y no será exterminada más ninguna criatura con aguas del diluvio; y no
habrá más diluvio para destruir la tierra. Wahakimoti et-beriti itjem welo-yikaret kol-basar od mimey hamabul
welo-yihyeh od mabul leshajet ha'arets.
xrah tjçl lwbm dwu hyhy alw lwbmh ymm dwu rçb lk trky alw mkta ytyrb ta ytmqhw
‫וד מבול לשחת הארץ‬%‫וד ממי המבול ולא־יהיה ע‬%‫תי את־בריתי אתכם ולא־יכרת כל־בשר ע‬%‫ קמ‬.‫וה‬
12-Y dijo Elohim: Esta es la señal de alianza que Yo doy entre Mí y vosotros y todo ser viviente que entre vosotros
esté, para generaciones perpetuas. Wayomer Elohim zot ot-habrit asher-ani noten beyni uveyneyjem uveyn kol-
nefesh jayah asher itjem ledorot olam.
trdl mkta rça hyj çpn lk nybw mkynybw ynyb ntn yna rça tyrbh twa taz myhla rmayw
mlwu
‫ולם‬%‫ת ע‬%‫דר‬% ‫ שר אתכם ל‬.‫תן ביני וביניכם ובין כל־נפש חיה א‬%‫ ני נ‬.‫ שר־א‬.‫ות־הברית א‬%‫את א‬%‫אמר אלהים ז‬%‫וי‬
13-Mi Arco puse en la nube y será señal de "alianza entre Mí y la tierra. Et-kashti natati be'anan wehayetah le'ot
berit beyni uveyn ha'arets.
xrah nybw ynyb tyrb twal htyhw nnub yttn ytçq ta

‫ות ברית ביני ובין הארץ‬%‫את־קשתי נתתי בענן והיתה לא‬
14-Y será que cuando yo cause nube sobre la tierra, aparecerá el Arco en la nube. Wehayah be'aneni anan al-
ha'arets wenir'atah hakeshet be'anan.
nnub tçqh htarnw xrah lu nnu ynnub hyhw

‫ תה הקשת בענן‬.‫והיה בענני ענן על־הארץ ונרא‬
15-Y recordaré mi alianza que hay entre Mí y vosotros y entre todo ser vivo, en toda criatura; y no se convertirán más
las aguas en diluvio para destruir toda criatura. Wezajarti et-briti asher beyni uveyneyjem uveyn kol-nefesh jayah
bejol-basar welo-yihyeh od hamayim lemabul leshajet kol-basar.
lwbml mymh dwu hyhy alw rçb lkb hyj çpn lk nybw mkynybw ynyb rça ytyrb ta ytrkzw
rçb lk tjçl
‫וד המים למבול לשחת‬%‫ שר ביני וביניכם ובין כל־נפש חיה בכל־בשר ולא־יהיה ע‬.‫וזכרתי את־בריתי א‬
‫כל־בשר‬
16-Y estará el Arco en la nube y lo he de ver para recordar la alianza eterna entre Elohim y todo ser vivo y toda
criatura que sobre la tierra esté. Wehayetah hakeshet be'anan ure'itiha lizkor berit olam beyn Elohim uveyn kol-
nefesh jayah bejol-basar asher al-ha'arets.
lu rça rçb lkb hyj çpn lk nybw myhla nyb mlwu tyrb rkzl hytyarw nnub tçqh htyhw
xrah
‫ שר על־הארץ‬.‫ולם בין אלהים ובין כל־נפש חיה בכל־בשר א‬%‫ר ברית ע‬%‫והיתה הקשת בענן וראיתיה לזכ‬
17-Y dijo Elohim a Noaj: Esta es la señal de la alianza que tengo establecida entre Mí y toda criatura que sobre la
tierra esté. Wayomer Elohim el-Noaj zot ot-habrit asher hakimoti beyni uveyn kol-basar asher al-ha'arets.
xrah lu rça rçb lk nybw ynyb ytmqh rça tyrbh twa taz jn la myhla rmayw
‫ שר על־הארץ‬.‫תי ביני ובין כל־בשר א‬%‫ קמ‬.‫ שר ה‬.‫ות־הברית א‬%‫את א‬%‫ח ז‬%‫אמר אלהים אל־נ‬%‫וי‬
18-Y fueron los hijos de Noaj los que salieron del arca: Shem, y Jam y Yafet; y Jam es el padre de Kena'an. Wayihyu
veney-Noaj hayotse'im min-hatevah Shem weJam waYafet weJam hu avi Kena'an.
nunk yba awh mjw tpyw mjw mç hbth nm myaxyh jn ynb wyhyw
‫ בי כנען‬.‫צאים מן־התבה שם וחם ויפת וחם הוא א‬%‫ח הי‬%‫ויהיו בני־נ‬
19-Estos son los tres hijos de Noaj; y de éstos se pobló toda la tierra. Shloshah eleh beney-Noaj ume'eleh naftsah
jol-ha'arets.
xrah lk hxpn hlamw jn ynb hla hçlç

‫ח ומאלה נפצה כל־הארץ‬%‫שלשה אלה בני־נ‬
20-Y comenzó Noaj, hombre de la tierra, y plantó viña; Wayajel Noaj ish ha'adamah wayita karem.
mrk ufyw hmdah çya jn ljyw

‫ דמה ויטע כרם‬.‫ח איש הא‬%‫ויחל נ‬
21-y bebió del vino, y se embriagó, y quedó descubierto en el interior de su tienda. Wayesht min-hayayin wayishkar
wayitgal betoj aholoh.
hlha kwtb lgtyw rkçyw nyyh nm tçyw

‫ לה‬E‫וך אה‬%‫וישת מן־היין וישכר ויתגל בת‬
22-Y vio Jam, padre de Kena'an, la desnudez de su padre, y lo contó a sus dos hermanos, que estaban fuera. Wayare
Jam avi Kena'an et ervat avi'o wayaged lishney-ejay'o bajuts.
xwjb wyja ynçl dgyw wyba twru ta nunk yba mj aryw

‫ בי כנען את ערות אביו ויגד לשני־אחיו בחוץ‬.‫וירא חם א‬
23-Y tomaron Sem y Jafet el manto y lo pusieron sobre los hombros de ambos; y caminaron hacia atrás y cubrieron la
desnudez de su padre, y vueltos los rostros no vieron la desnudez de su padre. Wayikaj Shem waYefet et-hasimlah
wayasimu al-shejem shneyhem wayelju ajoranit wayejasu et ervat avihem ufneyhem ajoranit we'erwat avihem
lo ra'u.
mhyba twru ta wskyw tynrja wklyw mhynç mkç lu wmyçyw hlmçh ta tpyw mç jqyw
war al mhyba twruw tynrja mhynpw
‫ ביהם ופניהם‬.‫רנית ויכסו את ערות א‬%‫ ח‬.‫ויקח שם ויפת את־השמלה וישימו על־שכם שניהם וילכו א‬
‫ ביהם לא ראו‬.‫רנית וערות א‬%‫ ח‬.‫א‬
24-Y despertó Noaj de su vino, y supo lo que le hizo su hijo más joven. Wayikets Noaj miyeno wayeda et asher-
asah lo beno hakatan.
nfqh wnb wl hçu rça ta udyw wnyym jn xqyyw

‫ו הקטן‬%‫ שר־עשה־לו בנ‬.‫ו וידע את א‬%‫ח מיינ‬%‫וייקץ נ‬
25-Y dijo: Maldito sea Kena'an; siervo de siervos será para sus hermanos. Wayomer arur Kena'an eved avadim
yihyeh le'ejay'o.
wyjal hyhy mydbu dbu nunk rwra rmayw

‫בדים יהיה לאחיו‬.‫אמר ארור כנען עבד ע‬%‫וי‬
26-Y dijo: Bendito YHWH, Elohim de Shem, y sea Kena'an siervo de ellos. Wayomer baruj YHWH Elohey Shem
wiyihi Kena'an eved lamo.
wml dbu nunk yhyw mç yhla hwhy kwrb rmayw

‫ו‬%‫אמר ברוך יהוה אלהי שם ויהי כנען עבד למ‬%‫וי‬
27-Engrandezca Elohim a Yefet, y habite en las tiendas de Shem, y séale Kena'an siervo. Yaft Elohim leYefet
weyishkon be'aholey-Shem wiyihi Kena'an eved lamo.
wml dbu nunk yhyw mç ylhab nkçyw tpyl myhla tpy

‫ו‬%‫ לי־שם ויהי כנען עבד למ‬E‫ן באה‬%‫יפת אלהים ליפת וישכ‬
28-Y vivió Noaj, después del Diluvio, trescientos cincuenta años. Wayeji Noaj ajar hamabul shlosh me'ot shanah
wajamishim shanah.
hnç myçmjw hnç twam çlç lwbmh rja jn yjyw

‫ משים שנה‬.‫ות שנה וח‬%‫ח אחר המבול שלש מא‬%‫ויחי־נ‬
29-Y fueron todos los días de Noaj novecientos cincuenta años, y murió. Wayehi kol-yemey-Noaj tsha me'ot shanah
wajamishim shanah wayamot.
tmyw hnç myçmjw hnç twam uçt jn ymy lk yhyw

‫ת‬%‫ משים שנה וימ‬.‫ות שנה וח‬%‫ח תשע מא‬%‫ויהיו כל־ימי־נ‬
Capítulo 10
1-Y éstas son las generaciones de los hijos de Noé: Shem, Jam y Yafet. Y a éstos les nacieron hijos después del
Diluvio. We'eleh toldot beney Noaj Shem Jam waYafet wayiwaledu lahem banim ajar hamabul.
lwbmh rja mynb mhl wdlwyw tpyw mj mç jn ynb tdlwt hlaw

‫ח שם חם ויפת ויולדו להם בנים אחר המבול‬%‫ת בני־נ‬%‫ולד‬%‫ואלה ת‬
2-Los hijos de Yafet: Gomer, y Magog, y Maday, y Yawan, y Tuval, y Meshej, y Tiras. Beney Yefet Gomer uMagog
uMaday weYawan weTuval uMeshej weTiras.
srytw kçmw lbtw nwyw ydmw gwgmw rmg tpy ynb

‫ בל ומשך ותירס‬:‫וג ומדי ויון ות‬%‫מר ומג‬%‫בני יפת ג‬
3-Y los hijos de Gómer: Ashkenaz, y Rifat, y Togarmah. Uveney Gomer Ashkenaz weRifat weTogarmah.
hmrgtw tpyrw znkça rmg ynbw

‫גרמה‬%‫נז וריפת ות‬.‫מר אשכ‬%‫ובני ג‬
4-Y los hijos de Yawan: Elisha, y Tarshish, Kitim, y Dodanim. Uveney Yavan Elisha weTarshish Kitim weDodanim.
mynddw mytk çyçrtw hçyla nwy ynbw

‫דנים‬%‫ובני יון אלישה ותרשיש כתים וד‬
5-De éstos, se dispersaron por las islas de las naciones, en sus tierras, cada cual según su lengua, según sus familias,
entre sus naciones. Me'eleh niferedu iyey hagoyim be'artsotam ish lileshono lemishpejotam begoyehem.
mhywgb mtjpçml wnçll çya mtxrab mywgh yya wdrpn hlam

‫ויהם‬%‫תם בג‬%‫ו למשפח‬%‫שנ‬
% ‫תם איש לל‬%‫וים בארצ‬%‫מאלה נפרדו איי הג‬
6-Y los hijos de Jam: kush, y Mitzrayim, y Put, y Kena'an. Uveney Jam Kush uMitsrayim uFut uJena'an.
nunkw fwpw myrxmw çwk mj ynbw

‫ובני חם כוש ומצרים ופוט וכנען‬
7-Y los hijos de Kush: Seba, y Jawilah, y Sabtah, y Ramah, y Savteja; y los hijos de Ramah: Sheva y Dedan. Uveney
Jush Seva waJawilah weSavta weRamah weSavteja uvney Ramah Sheva uDedan.
nddw abç hmur ynbw aktbsw hmurw htbsw hlywjw abs çwk ynbw
‫ וילה וסבתה ורעמה וסבתכא ובני רעמה שבא ודדן‬.‫ובני כוש סבא וח‬
8-Y Kush engendró a Nimrod: él comenzó a ser valiente en la tierra. WeJush yalad et-Nimrod hu hejel lihyot gibor
ba'arets.
xrab rbg twyhl ljh awh drmn ta dly çwkw

‫ר בארץ‬%‫ות גב‬%‫ד הוא החל להי‬%‫וכוש ילד את־נמר‬
9-El era valiente cazador ante YHWH; por eso se dice: Como Nimrod, valiente cazador ante YHWH; Hu-hayah
gibor-tsa'id lifney YHWH al-ken ye'amar keNimrod gibor tsa'id lifney YHWH.
hwhy ynpl dyx rwbg drmnk rmay nk lu hwhy ynpl dyx rbg hyh awh
‫ור ציד לפני יהוה‬%‫ד גב‬%‫ר־ציד לפני יהוה על־כן יאמר כנמר‬%‫הוא־היה גב‬
10-y el principio de su reino fue en Bavel; y Erej, y Akad, y Kalneh, en la tierra de Shinar. Watehi reshit mamlajto
Bavel we'Erej we'Akad weJalneh be'erets Shin'ar.
runç xrab hnlkw dkaw kraw lbb wtklmm tyçar yhtw

‫ו בבל וארך ואכד וכלנה בארץ שנער‬%‫ותהי ראשית ממלכת‬
11-De aquella tierra salió Ashur y edificó a Nineweh y Ciudad Rejovot, y Kalaj, Min-ha'arets hahi yatsa Ashur
wayiven et-Nineweh we'et-Rejovot ir we'et-Kalaj.
jlk taw ryu tbjr taw hwnyn ta nbyw rwça axy awhh xrah nm
‫ת עיר ואת־כלח‬%‫חב‬% ‫מן־הארץ ההוא יצא אשור ויבן את־נינוה ואת־ר‬
12-y a Resen, entre Nineweh y Kalaj, que es la ciudad grande. We'et-Resen beyn Nineweh uveyn Kalaj hi ha'ir
hagedolah.
hldgh ryuh awh jlk nybw hwnyn nyb nsr taw

‫לה‬%‫ואת־רסן בין נינוה ובין כלח הוא העיר הגד‬
13-Y Mitzrayim engendró a Ludim, y a Anamim, y a Lehavim, y a Naftujim; UMitsrayim yalad et-Ludim we'et-
Anamim we'et-Lehavim we'et-Naftujim.
myjtpn taw mybhl taw mymnu taw mydwl ta dly myrxmw

‫ חים‬:‫נמים ואת־להבים ואת־נפת‬.‫ומצרים ילד את־לודים ואת־ע‬
14-y a Patrusim y a Kaslujim, de los cuales salieron los Plishtim; y a Kaftorim. We'et-Patrusim we'et-Kaslujim
asher yatse'u misham Plishtim we'et Kaftorim.
myrtpk taw mytçlp mçm waxy rça myjlsk taw mysrtp taw
‫רים‬%‫ שר יצאו משם פלשתים ואת־כפת‬.‫חים א‬:‫ סים ואת־כסל‬:‫ואת־פתר‬
15-Y Kena'an engendró a Tzidón, su primogénito, y a Jet, UJena'an yalad et-Tsidon bejoro we'et-Jet.
tj taw wrkb ndyx ta dly nunkw

‫ו ואת־חת‬%‫כר‬% ‫ן ב‬%‫וכנען ילד את־ציד‬
16-Y al Yevusi, y al Emori, y al Girgashi, We'et-haYevusi we'et-ha'Emori we'et-haGirgashi.
yçgrgh taw yrmah taw yswbyh taw

‫רי ואת הגרגשי‬%‫ואת־היבוסי ואת־האמ‬
17-y al Jiwi, y al Arki, y al Sini. We'et-haJiwi we'et-ha'Arki we'et-haSini.
ynysh taw yqruh taw ywjh taw

‫ואת־החוי ואת־הערקי ואת־הסיני‬
18-Y al Arwadi, y al Tzemari, y al Jamati; después se extendieron las familias del Kena'ani. We'et-ha'Arwadi we'et-
haTsmari we'et-haJamati we'ajar nafotsu mishpejot haKna'ani.
ynunkh twjpçm wxpn rjaw ytmjh taw yrmxh taw ydwrah taw
‫ני‬.‫ות הכנע‬%‫צו משפח‬%‫ מתי ואחר נפ‬.‫ואת־הארודי ואת־הצמרי ואת־הח‬
19-Y era el límite del Kena'ani desde Tzidón hasta la entrada de Gerarah y hasta Azah(Gaza), yendo hacia
Sedom(Sodoma) y Amora(Gomorra) y Adma, y Tzevo'im, hasta Lasha. Wayehi gevul haKna'ani miTsidon bo'ajah
Gerarah ad-Azah bo'ajah Sedomah wa'Amorah we'Admah uTsvo'im ad-Lasha.
uçl du mybxw hmdaw hrmuw hmds hkab hzu du hrrg hkab ndyxm ynunkh lwbg yhyw
‫ים עד־לשע‬%‫רה ואדמה וצב‬%‫עמ‬. ‫מה ו‬%‫ כה סד‬.‫א‬%‫ כה גררה עד־עזה ב‬.‫א‬%‫ן ב‬%‫ני מציד‬.‫ויהי גבול הכנע‬
20-Estos son los hijos de Jam según sus familias, sus lenguas, en sus tierras, en sus pueblos. Eleh veney-Jam
lemishpejotam lileshonotam be'artsotam begoyehem.
mhywgb mtxrab mtnçll mtjpçml mj ynb hla

‫ויהם‬%‫תם בג‬%‫תם בארצ‬%‫שנ‬
% ‫תם לל‬%‫אלה בני־חם למשפח‬
21-Y a Shem le nacieron (hijos) también a él, (que era) padre de todos los hijos de Ever, y hermano de Yafet, el mayor.
UleShem yulad gam-hu avi kol-beney-Ever aji Yefet hagadol.
lwdgh tpy yja rbu ynb lk yba awh mg dly mçlw

‫ול‬%‫ חי יפת הגד‬.‫ בי כל־בני־עבר א‬.‫לד גם־הוא א‬:‫ולשם י‬
22-Hijos de Shem: Eylam, y Ashur, y Arpajshad, y Lud, y Aram. Beney Shem Eylam we'Ashur we'Arpajshad
weLud wa'Aram.
mraw dwlw dçkpraw rwçaw mlyu mç ynb

‫ רם‬.‫בני שם עילם ואשור וארפכשד ולוד וא‬
23-E hijos de Aram: Utz, y Jul, y Geter y Mash. Uveney Aram Uts weJul weGeter waMash.
çmw rtgw lwjw xwu mra ynbw

‫ רם עוץ וחול וגתר ומש‬.‫ובני א‬
24-Y Arpajshad engendró a Shalaj, y Shelaj engendró a Ever. We'Arpajshad yalad et-Shalaj weShelaj yalad et-Ever.
rbu ta dly jlçw jlç ta dly dçkpraw

‫וארפכשד ילד את־שלח ושלח ילד את־עבר‬
25-Y a Ever le nacieron dos hijos: el nombre del uno fue Peleg, porque en sus días fue repartida la tierra; y el nombre de
su hermano era Yoktan. Ule-Ever yulad sheney vanim shem ha'ejad Peleg ki veyamay'o niflegah ha'arets weshem
aji'o Yoktan.
nfqy wyja mçw xrah hglpn wymyb yk glp djah mç mynb ynç dly rbulw
‫לד שני בנים שם האחד פלג כי בימיו נפלגה הארץ ושם אחיו יקטן‬:‫ולעבר י‬
26-Y Yoktan engendró a Almodad, y a Shalef, y a Jatzarmawet, y a Yaraj, WeYoktan yalad et-Almodad we'et-Shalef
we'et-Jatsarmawet we'et-Yaraj.
jry taw twmrxj taw plç taw ddwmla ta dly nfqyw

‫ צרמות ואת־ירח‬.‫ודד ואת־שלף ואת־ח‬%‫ויקטן ילד את־אלמ‬
27-y a Adoram, y a Uzal, y a Diklah, We'et-HaDoram we'et-Uzal we'et-Diklah.
hlqd taw lzwa taw mrwdh taw

‫ורם ואת־אוזל ואת־דקלה‬%‫ ד‬.‫ואת־ה‬
28-y a Oval, y a Avima'el, y a Sheva. We'et-Oval we'et-Avima'el we'et-Sheva.
abç taw lamyba taw lbwu taw

‫ בימאל ואת־שבא‬.‫ובל ואת־א‬%‫ואת־ע‬
29-Y a Ofir, y a Jawilah, y a Yovav; todos éstos (eran) hijos de Yoktan. We'et Ofir we'et-Jawilah we'et-Yovav kol-
eleh beney Yoktan.
nfqy ynb hla lk bbwy taw hlywj taw rpwa taw

‫ובב כל־אלה בני יקטן‬%‫ וילה ואת־י‬.‫ופר ואת־ח‬%‫ואת־א‬
30-Y estaban sus moradas desde Mesha, a la entrada del Sefar (término) del Monte de Oriente. Wayehi moshavam
miMesha bo'ajah Sfarah har hakedem.
mdqh rh hrps hkab açmm mbçwm yhyw

‫ כה ספרה הר הקדם‬.‫א‬%‫ושבם ממשא ב‬%‫ויהי מ‬
31-Estos son los hijos de Shem, según sus familias, sus lenguas; en sus tierras, en sus naciones. Eleh veney-Shem
lemishpejotam lileshonotam be'artsotam legoyehem.
mhywgl mtxrab mtnçll mtjpçml mç ynb hla

‫ויהם‬%‫תם לג‬%‫תם בארצ‬%‫שנ‬
% ‫תם לל‬%‫אלה בני־שם למשפח‬
32-Estas son las familias de los hijos de Noaj según sus generaciones, en sus naciones, y de aquéllos se diseminaron
las naciones en la tierra después del Diluvio. Eleh mishpejot beney-Noaj letoldotam begoyehem ume'eleh nifredu
hagoyim ba'arets ajar hamabul.
lwbmh rja xrab mywgh wdrpn hlamw mhywgb mtdlwtl jn ynb tjpçm hla
‫וים בארץ אחר המבול‬%‫ויהם ומאלה נפרדו הג‬%‫תם בג‬%‫ולד‬%‫ח לת‬%‫ת בני־נ‬%‫אלה משפח‬
Capítulo 11
1-Y era toda la tierra de una misma lengua y de unas mismas palabras. Wayehi jol-ha'arets safah ejat udevarim
ajadim.
mydja myrbdw tja hpç xrah lk yhyw

‫ חדים‬.‫ויהי כל־הארץ שפה אחת ודברים א‬
2-Y sucedió que, viajando desde oriente, y encontraron un valle en la tierra de Shinar, y allí se establecieron. Wayehi
benosam mikedem wayimtse'u vik'ah be'erets Shin'ar wayeshvu sham.
mç wbçyw runç xrab huqb waxmyw mdqm musnb yhyw

‫ויהי בנסעם מקדם וימצאו בקעה בארץ שנער וישבו שם‬
3-Y dijo cada varón a su compañero: Vamos, hagamos ladrillos y cozámoslos en el fuego. Y sirvió para ellos el ladrillo
como piedra, y el barro fue para ellos como argamasa. Wayomeru ish el-re'ehu havah nilbenah levenim wenisrefah
lisrefah watehi lahem halvenah le'aven wehajemar hayah lahem lajomer.
mhl hyh rmjhw nbal hnblh mhl yhtw hprçl hprçnw mynbl hnbln hbh whur la çya wrmayw
Rmjl
‫אמרו איש אל־רעהו הבה נלבנה לבנים ונשרפה לשרפה ותהי להם הלבנה לאבן והחמר היה להם‬%‫וי‬
‫מר‬%‫לח‬
4-Y dijeron: Vamos, edifiquemos para nosotros ciudad y torre, y que su cúspide llegue a los cielos; y hagámonos de un
nombre, para que no nos dispersemos sobre la faz de toda la tierra. Wayomeru havah nivneh-lanu ir umigdal
werosho bashamayim wena'aseh-lanu shem pen-nafuts al-peney kol-ha'arets.
xrah lk ynp lu xwpn np mç wnlvhçunw mymçb wçarw ldgmw ryu wnl hnbn hbh wrmayw
‫שה־לנו שם פן־נפוץ על־פני כל־הארץ‬.‫ו בשמים ונע‬%‫אש‬%‫אמרו הבה ׀ נבנה־לנו עיר ומגדל ור‬%‫וי‬
5-Y descendió YHWH para ver la ciudad y la torre que edificaron los hijos del hombre. Wayered YHWH lir'ot et-
ha'ir we'et-hamigdal asher banu beney ha'adam.
mdah ynb wnb rça ldgmh taw ryuh ta tarl hwhy dryw
‫ שר בנו בני האדם‬.‫ת את־העיר ואת־המגדל א‬%‫וירד יהוה לרא‬
6-Y dijo YHWH: He aquí un pueblo y una misma lengua para todos ellos; y esto es lo que les hizo comenzar a hacer
(su obra); y ahora nada se les imposibilitará de todo cuanto intenten hacer. Wayomer YHWH hen am ejad wesafah
ajat lejulam wezeh hajilam la'asot we'atah lo-yibatser mehem kol asher yazmu la'asot.
wmzy rça lk mhm rxby al htuw twçul mljh hzw mlkl tja hpçw dja mu nh hwhy rmayw
twçul
‫ שר יזמו‬.‫ל א‬%‫ות ועתה לא־יבצר מהם כ‬%‫עש‬. ‫לם וזה החלם ל‬:‫אמר יהוה הן עם אחד ושפה אחת לכ‬%‫וי‬
‫ות‬%‫עש‬. ‫ל‬
7-Ahora pues, descendamos y confundamos allí su lengua, para que no entienda cada uno el lenguaje de su compañero.
Havah nerdah wenavlah sham sefatam asher lo yishme'u ish sfat re'ehu.
whur tpç çya wumçy al rça mtpç mç hlbnw hdrn hbh

‫ שר לא ישמעו איש שפת רעהו‬.‫הבה נרדה ונבלה שם שפתם א‬
8-Y los dispersó YHWH de allí sobre la faz de toda la tierra, y pararon de edificar la ciudad. Wayafets YHWH otam
misham al-peney jol-ha'arets wayajdelu livnot ha'ir.
ryuh tnbl wldjyw xrah lk ynp lu mçm mta hwhy xpyw

‫ת העיר‬%‫תם משם על־פני כל־הארץ ויחדלו לבנ‬%‫ויפץ יהוה א‬
9-Por eso llamó su nombre Babel, pues allí confundió YHWH el lenguaje de toda la tierra; y de allí los dispersó
YHWH sobre la faz de toda la tierra. Al-ken kara shemah Bavel ki-sham balal YHWH sfat kol-ha'arets umisham
hefitsam YHWH al-peney kol-ha'arets.
xrah lk ynp lu hwhy mxyph mçmw xrah lk tpç hwhy llb mç yk lbb hmç arq nk lu
‫על־כן קרא שמה בבל כי־שם בלל יהוה שפת כל־הארץ ומשם הפיצם יהוה על־פני כל־הארץ‬
10-Estas son las generaciones de Shem: Shem tenía cien años cuando engendró a Arpajshad, dos años después del
Diluvio. Eleh toldot Shem Shem ben-me'at shanah wayoled et-Arpajshad shnatayim ajar hamabul.
lwbmh rja mytnç dçkpra ta dlwyw hnç tam nb mç mç tdlwt hla

‫ולד את־ארפכשד שנתים אחר המבול‬%‫ת שם ם בן־מאת שנה וי‬%‫ולד‬%‫אלה ת‬
11-Y vivió Shem, después de engendrar a Arpajshad, quinientos años, y engendró hijos e hijas. Weyeji-Shem ajarey
holido et-Arpajshad jamesh me'ot shanah wayoled banim uvanot.
twnbw mynb dlwyw hnç twam çmj dçkpra ta wdylwh yrja mç yjyw
‫ות‬%‫ולד בנים ובנ‬%‫ות שנה וי‬%‫ מש מא‬.‫ו את־ארפכשד ח‬%‫וליד‬%‫ רי ה‬.‫ויחי־שם אח‬
12-Y Arpajshad vivió treinta y cinco años, y engendró a Shalaj. We'Arpajshad jay jamesh ushloshim shanah
wayoled et-Shalaj.
jlç ta dlwyw hnç myçlçw çmj yj dçkpraw

‫ולד את־שלח‬%‫וארפכשד חי חמש ושלשים שנה וי‬
13-Y vivió Arpajshad, después de enjendrar a Shelaj, cuatrocientos tres años, y engendró hijos e hijas. Wayeji
Arpajshad ajarey holido et-Shelaj shalosh shanim we'arba me'ot shanah wayoled banim uvanot.
twnbw mynb dlwyw hnç twam ubraw mynç çlç jlç ta wdylwh yrja dçkpra yjyw
‫ות‬%‫ולד בנים ובנ‬%‫ות שנה וי‬%‫ו את־שלח שלש שנים וארבע מא‬%‫וליד‬%‫ רי ה‬.‫ויחי ארפכשד אח‬
14-Shelaj vivió treinta años, y engendró a Ever. WeShelaj jay shloshim shanah wayoled et-Ever.
rbu ta dlwyw hnç myçlç yj jlçw

‫ולד את־עבר‬%‫ושלח חי שלשים שנה וי‬
15-Y Shelaj vivió, después de engendrar a Ever, cuatrocientos tres años, y engendró hijos e hijas. Wayeji-Shelaj
ajarey holido et-Ever shalosh shanim we'arba me'ot shanah wayoled banim uvanot.
twnbw mynb dlwyw hnç twam ubraw mynç çlç rbu ta wdylwh yrja jlç yjyw
‫ות‬%‫ולד בנים ובנ‬%‫ות שנה וי‬%‫ו את־עבר שלש שנים וארבע מא‬%‫וליד‬%‫ רי ה‬.‫ויחי־שלח אח‬
16-Y vivió Ever treinta y cuatro años, y engendró a Paleg. Wayeji Ever arba ushloshim shanah wayoled et-Paleg.
glp ta dlwyw hnç myçlçw ubra rbu yjyw

‫ולד את־פלג‬%‫ויחי־עבר ארבע ושלשים שנה וי‬
17-Y vivió Ever, después de engendrar a Peleg, cuatrocientos treinta años, y engendró hijos e hijas. Wayeji-Ever
ajarey holido et-Peleg shloshim shanah we'arba me'ot shanah wayoled banim uvanot.
twnbw mynb dlwyw hnç twam ubraw hnç myçlç glp ta wdylwh yrja rbu yjyw
‫ות‬%‫ולד בנים ובנ‬%‫ות שנה וי‬%‫ו את־פלג שלשים שנה וארבע מא‬%‫וליד‬%‫ רי ה‬.‫ויחי־עבר אח‬
18-Y vivió Peleg treinta años, y engendró a Re'u. Wayeji-Feleg shloshim shanah wayoled et-Re'u.
wur ta dlwyw hnç myçlç glp yjyw

‫ולד את־רעו‬%‫ויחי־פלג שלשים שנה וי‬
19-Y vivió Peleg, después de engendrar a Re'u, doscientos nueve años, y engendró hijos e hijas. Wayeji-Feleg ajarey
holido et-Re'u tesha shanim umatayim shanah wayoled banim uvanot.
twnbw mynb dlwyw hnç mytamw mynç uçt wur ta wdylwh yrja glp yjyw
‫ות‬%‫ולד בנים ובנ‬%‫ו את־רעו תשע שנים ומאתים שנה וי‬%‫וליד‬%‫ רי ה‬.‫ויחי־פלג אח‬
20-Y vivió Re'u treinta y dos años, y engendró a Serug. Wayeji Re'u shtayim ushloshim shanah wayoled et-Srug.
gwrç ta dlwyw hnç myçlçw mytç wur yjyw

‫ולד את־שרוג‬%‫ויחי רעו שתים ושלשים שנה וי‬
21-Y vivió Re'u, después de engendrar a Serug, doscientos siete años, y engendró hijos e hijas. Wayeji Re'u ajarey
holido et-Srug sheva shanim umatayim shanah wayoled banim uvanot.
twnbw mynb dlwyw hnç mytamw mynç ubç gwrç ta wdylwh yrja wur yjyw
‫ות‬%‫ולד בנים ובנ‬%‫ו את־שרוג שבע שנים ומאתים שנה וי‬%‫וליד‬%‫ רי ה‬.‫ויחי רעו אח‬
22-Y vivió Serug treinta años, y engendró a Najor. Wayeji Srug shloshim shanah wayoled et-Najor.
rwjn ta dlwyw hnç myçlç gwrç yjyw

‫ור‬%‫ולד את־נח‬%‫ויחי שרוג שלשים שנה וי‬
23-Y vivió Serug, después de engendrar a Najor, doscientos años, y engendró hijos e hijas. Wayeji Srug ajarey holido
et-Najor matayim shanah wayoled banim uvanot.
twnbw mynb dlwyw hnç mytam rwjn ta wdylwh yrja gwrç yjyw
‫ות‬%‫ולד בנים ובנ‬%‫ור מאתים שנה וי‬%‫ו את־נח‬%‫וליד‬%‫ רי ה‬.‫ויחי שרוג אח‬
24-Y vivió Najor veintinueve años, y engendró a Taraj. Wayeji Najor tesha we'esrim shanah wayoled et-Taraj.
jrt ta dlwyw hnç myrçuw uçt rwjn yjyw

‫ולד את־תרח‬%‫ור תשע ועשרים שנה וי‬%‫ויחי נח‬
25-Y vivió Najor, después de engendrar a Teraj, ciento diecinueve años. Y engendró hijos e hijas. Wayeji Najor ajarey
holido et-Teraj tesha-esreh shanah ume'at shanah wayoled banim uvanot.
twnbw mynb dlwyw hnç tamw hnç hrçu uçt jrt ta wdylwh yrja rwjn yjyw
‫ות‬%‫ולד בנים ובנ‬%‫ו את־תרח תשע־עשרה שנה ומאת שנה וי‬%‫וליד‬%‫ רי ה‬.‫ור אח‬%‫ויחי נח‬
26-Y vivió Teraj setenta años y engendró a Avram, a Najor y a Harán. Wayeji Teraj shive'im shanah wayoled et-
Avram et-Najor we'et-Haran.
nrh taw rwjn ta mrba ta dlwyw hnç myubç jrt yjyw

‫ור ואת־הרן‬%‫ולד את־אברם את־נח‬%‫ויחי־תרח שבעים שנה וי‬
27-Y éstas son las generaciones de Teraj : Teraj engendró a Avram, a Najor y a Harán, y Harán engendró a Lot.
We'eleh toldot Teraj Teraj holid et-Avram et-Najor we'et Haran weHaran holid et-Lot.
fwl ta dylwh nrhw nrh taw rwjn ta mrba ta dylwh jrt jrt tdlwt hlaw
‫וליד את־לוט‬%‫ור ואת־הרן והרן ה‬%‫וליד את־אברם את־נח‬%‫ת תרח תרח ה‬%‫ולד‬%‫ואלה ת‬
28-Y murió Harán en vida de Teraj, su padre, en la tierra de su nacimiento, en Ur de los Kasdim. Wayamot Haran al-
peney Teraj avi'o be'erets moladeto beUr Kasdim.
mydçk rwab wtdlwm xrab wyba jrt ynp lu nrh tmyw

‫ו באור כשדים‬%‫ולדת‬%‫וימת הרן על־פני תרח אביו בארץ מ‬
29-Y tomaron Avram y Najor para ellos, mujeres; el nombre de la mujer de Avram: Saray, y el nombre de la mujer de
Najor: Milkah, hija de Harán, padre de Milkah y padre de Yiskah. Wayikaj Avram weNajor lahem nashim shem
eshet-Avram Saray weshem eshet-Najor Milkah bat-Haran avi-Milkah wa'avi Yiskah.
ybaw hklm yba nrh tb hklm rwjn tça mçw yrç mrba tça mç myçn mhl rwjnw mrba jqyw
hksy
‫ בי‬.‫ בי־מלכה וא‬.‫ור מלכה בת־הרן א‬%‫ור להם נשים שם אשת־אברם שרי ושם אשת־נח‬%‫ויקח אברם ונח‬
‫יסכה‬
30-Y era Saray estéril, no tenía ella descendencia. Watehi Saray akarah eyn lah walad.
dlw hl nya hrqu yrç yhtw

‫קרה אין לה ולד‬.‫ותהי שרי ע‬
31-Y tomó Teraj a Avram, su hijo, y a Lot, hijo de Harán, hijo de su hijo, y a Saray, su nuera, mujer de Avram, su hijo;
y salió con ellos de Ur de los Kasdim, para ir a la tierra de Kena'an; y llegaron hasta Jaran, y allí se establecieron.
Wayikaj Teraj et-Avram beno we'et Lot ben-Haran ben-beno we'et Saray kalato eshet Avram beno wayetse'u
itam meUr Kasdim lalejet artsah Kena'an wayavo'u ad-Jaran wayeshvu sham.
rwam mta waxyw wnb mrba tça wtlk yrç taw wnb nb nrh nb fwl taw wnb mrba ta jrt jqyw
mç wbçyw nrj du wabyw nunk hxra tkll mydçk
‫ו ויצאו אתם מאור‬%‫ו אשת אברם בנ‬%‫ו ואת שרי כלת‬%‫ו ואת־לוט בן־הרן בן־בנ‬%‫ויקח תרח את־אברם בנ‬
‫או עד־חרן וישבו שם‬%‫כשדים ללכת ארצה כנען ויב‬
32-Y fueron los días de Teraj doscientos cinco años; y murió Teraj en Jarán. Wayihi'u yemey-Teraj jamesh shanim
umatayim shanah wayamot Teraj beJaran.
nrjb jrt tmyw hnç mytamw mynç çmj jrt ymy wyhyw
‫ויהיו ימי־תרח חמש שנים ומאתים שנה וימת תרח בחרן‬
Capítulo 12
Parashah 3: Lej Leja 12:1-17:27

1-Y dijo YHWH a Avram: Vete de tu tierra y de tu parentela y de la casa de tu padre, hacia la tierra que te mostraré.
Wayomer YHWH el-Avram lej leja me'artseja umimoladeteja umibeyt avija el-ha'arets asher ar'eka.
kara rça xrah la kyba tybmw ktdlwmmw kxram kl kl mrba la hwhy rmayw
‫ שר אראך‬.‫ולדתך ומבית אביך אל־הארץ א‬%‫אמר יהוה אל־אברם לך־לך מארצך וממ‬%‫וי‬
2-Y haré de ti una gran nación, y te bendeciré, y engrandeceré tu nombre, y serás una bendición. We'e'esja legoy-gadol
wa'avarejeja wa'agadelah shemeja weheyeh berajah.
hkrb hyhw kmç hldgaw kkrbaw lwdg ywgl kçuaw

‫ גדלה שמך והיה ברכה‬.‫ ברכך וא‬.‫ול וא‬%‫וי גד‬%‫ואעשך לג‬
3-Y bendeciré a los que te bendijeren, y a los que te maldijeren, maldeciré; y serán benditas en ti todas las familias de
la tierra. Wa'avarejah mevarajeja umekaleleja a'or wenivreju veja kol mishpejot ha'adamah.
Hmdah tjpçm lk kb wkrbnw raa kllqmw kykrbm hkrbaw

‫ דמה‬.‫ת הא‬%‫ל משפח‬%‫ר ונברכו בך כ‬%‫ כה מברכיך ומקללך אא‬.‫ בר‬.‫וא‬
4-Y se fue Avram, como le habló YHWH, y fue con él Lot; y Avram tenía la edad de setenta y cinco años cuando salió
de Jaran. Wayelej Avram ka'asher diber elay'o YHWH wayelej ito Lot we'Avram ben jamesh shanim weshiv'im
shanah betseto meJaran.
nrjm wtaxb hnç myubçw mynç çmj nb mrbaw fwl wta klyw hwhy wyla rbd rçak mrba klyw
‫ו מחרן‬%‫ו לוט ואברם בן־חמש שנים ושבעים שנה בצאת‬%‫ שר דבר אליו יהוה וילך את‬.‫וילך אברם כא‬
5-Y tomó Avram a Saray, su mujer, y a Lot, hijo de su hermano, y todos sus bienes que habían juntado, y las almas que
habían adquirido en Jarán, y salieron para ir a la tierra de Kena'an; y llegaron a la tierra de Kena'an. Wayikaj Avram
et-Saray ishto we'et-Lot ben-aji'o we'et-kol-rejusham asher rajashu we'et-hanefesh asher-asu weJaran
wayetse'u lalejet artsah Kena'an wayavo'u artsah Kena'an.
wçu rça çpnh taw wçkr rça mçwkr lk taw wyja nb fwl taw wtça yrç ta mrba jqyw
nunk hxra wabyw nunk hxra tkll waxyw nrjb
‫ שר־עשו בחרן‬.‫ שר רכשו ואת־הנפש א‬.‫ו ואת־לוט בן־אחיו ואת־כל־רכושם א‬%‫ויקח אברם את־שרי אשת‬
‫או ארצה כנען‬%‫ויצאו ללכת ארצה כנען ויב‬
6-Y paso Avram por la tierra hasta el lugar de Shejem, hasta Elón (encinas de) Moreh; y el Kena'ani estaba entonces en
la tierra. Waya'avor Avram ba'arets ad mekom Shejem ad elon Moreh wehaKna'ani az ba'arets.
xrab za ynunkhw hrwm nwla du mkç mwqm du xrab mrba rbuyw

‫ני אז בארץ‬.‫ורה והכנע‬%‫ום שכם עד אלון מ‬%‫ר אברם בארץ עד מק‬%‫עב‬. ‫וי‬
7-Y apareció YHWH a Avram, y le dijo: A tu descendencia daré esta tierra. Y edificó allí un altar a YHWH, que se le
había aparecido. Wayera YHWH el-Avram wayomer lezar'aja eten et-ha'arets hazot wayiven sham mizbe'aj
l'YHWH hanir'eh elay'o.
wyla harnh hwhyl jbzm mç nbyw tazh xrah ta nta kurzl rmayw mrba la hwhy aryw
‫את ויבן שם מזבח ליהוה הנראה אליו‬%‫ך אתן את־הארץ הז‬.‫אמר לזרע‬%‫וירא יהוה אל־אברם וי‬
8-Y salió de allí hacia el monte, al oriente de Beyt-El, y extendió su tienda: Beyt-El al occidente y Ai al oriente, y
edificó allí un altar a YHWH e invocó el nombre de YHWH. Wayatek misham haharah mikedem leVeyt-El wayet
aholoh Beyt-El miyam weha'Ay mikedem wayiven-sham mizbe'aj l'YHWH wayikra beshem YHWH.
hwhyl jbzm mç nbyw mdqm yuhw mym la tyb hlha fyw la tybl mdqm hrhh mçm qtuyw
hwhy mçb arqyw
‫ לה בית־אל מים והעי מקדם ויבן־שם מזבח ליהוה‬E‫ויעתק משם ההרה מקדם לבית־אל ויט אה‬
‫ויקרא בשם יהוה‬
9-Y salió Avram andando y viajando hacia el sur. Wayisa Avram haloj wenasoa hanegbah.
hbgnh uwsnw kwlh mrba usyw

‫וע הנגבה‬%‫ויסע אברם הלוך ונס‬
10-Y hubo hambre en la tierra, y descendió Avram a Mitzrayim, para morar temporalmente allí; porque era grande el
hambre en la tierra. Wayehi ra'av ba'arets wayered Avram Mitsraymah lagur sham ki-javed hara'av ba'arets.
xrab burh dbk yk mç rwgl hmyrxm mrba dryw xrab bur yhyw
‫ויהי רעב בארץ וירד אברם מצרימה לגור שם כי־כבד הרעב בארץ‬
11-Y aconteció que cuando se aproximó para entrar en Mitzrayim, dijo a Saray su mujer: He aquí que ahora sé que
eres hermosa a la vista. Wayehi ka'asher hikriv lavo Mitsraymah wayomer el-Saray ishto hineh-na yadati ki
ishah yefat-mar'eh at.
ta harm tpy hça yk ytudy an hnh wtça yrç la rmayw hmyrxm awbl byrqh rçak yhyw
‫ו הנה־נא ידעתי כי אשה יפת־מראה את‬%‫אמר אל־שרי אשת‬%‫וא מצרימה וי‬%‫ שר הקריב לב‬.‫ויהי כא‬
12-Y sucederá que cuando los Mitzrim te vean dirán: su mujer es ésta, y me matarán por tu causa, y a ti te dejarán con
vida. Wehayah ki-yir'u otaj haMitsrim we'amru ishto zot wehargu oti we'otaj yejayu.
wyjy ktaw yta wgrhw taz wtça wrmaw myrxmh kta wary yk hyhw
‫תך יחיו‬%‫תי וא‬%‫את והרגו א‬%‫ו ז‬%‫תך המצרים ואמרו אשת‬%‫והיה כי־יראו א‬
13-Te ruego digas que eres mi hermana para que me vaya bien por tu causa, y viva mi alma por razón tuya. Imri-na
ajoti at lema'an yitav-li va'avurej wejaytah nafshi biglalej.
kllgb yçpn htyjw krwbub yl bfyy numl ta ytja an yrma

‫בורך וחיתה נפשי בגללך‬.‫תי את למען ייטב־לי בע‬%‫ ח‬.‫אמרי־נא א‬
14-Y aconteció que cuando entró Avram a Mitzrayim, vieron los Mitzrim que la mujer era muy hermosa. Wayehi kevo
Avram Mitsraymah vayir'u haMitsrim et-ha'ishah ki-yafah hi me'od.
dam awh hpy yk hçah ta myrxmh waryw hmyrxm mrba awbk yhyw
‫ד‬%‫וא אברם מצרימה ויראו המצרים את־האשה כי־יפה הוא מא‬%‫ויהי כב‬
15-Y la vieron los ministros del Far'oh y se la alabaron a Par'oh, y fue llevada la mujer a la casa de Par'oh. Wayir'u
otah sarey Far'oh wayehalelu otah el-Par'oh watukaj ha'ishah beyt Par'oh.
hurp tyb hçah jqtw hurp la hta wllhyw hurp yrç hta waryw
‫ה‬%‫ קח האשה בית פרע‬:‫ה ות‬%‫תה אל־פרע‬%‫ה ויהללו א‬%‫תה שרי פרע‬%‫ויראו א‬
16-Y a Avram hicieron bien por causa de ella; y tuvo él rebaños y vacas y asnos y siervos y siervas y jumentas y
camellos. Ule-Avram heytiv ba'avurah wayehi-lo tson-uvakar wajamorim wa'avadim ushfajot wa'atonot
ugemalim.
mylmgw tntaw tjpçw mydbuw myrmjw rqbw nax wl yhyw hrwbub byfyh mrbalw
‫ת וגמלים‬%‫תנ‬
% .‫ת וא‬%‫בדים ושפח‬.‫רים וע‬%‫ מ‬.‫אן־ובקר וח‬%‫בורה ויהי־לו צ‬.‫ולאברם היטיב בע‬
17-Mas envió YHWH a Far'oh y a su casa, grandes plagas por causa de Saray, mujer de Avram. Wayenaga YHWH
et-Par'oh nega'im gedolim we'et-beyto al-dvar Saray eshet-Avram.
mrba tça yrç rbd lu wtyb taw myldg myugn hurp ta hwhy ugnyw
‫ו על־דבר שרי אשת אברם‬%‫לים ואת־בית‬%‫ה נגעים גד‬%‫וינגע יהוה ׀ את־פרע‬
18-Y llamó Far'oh a Avram y dijo: ¿Qué es esto que me hiciste? ¿Por qué no declaraste que era tu mujer? Wayikra
Far'oh le-Avram wayomer ma-zot asita li lamah lo-higadeta li ki ishteja hi.
awh ktça yk yl tdgh al hml yl tyçu taz hm rmayw mrbal hurp arqyw
‫את עשית לי למה לא־הגדת לי כי אשתך הוא‬%‫אמר מה־ז‬%‫ה לאברם וי‬%‫ויקרא פרע‬
19-¿Por qué dijiste: "mi hermana es ella"? De manera que la tomé para mí por mujer. Y ahora, aquí está tu mujer,
tómala y vete. Lamah amarta ajoti hi wa'ekaj otah li le'ishah we'atah hineh ishteja kaj walej.
klw jq ktça hnh htuw hçal yl hta jqaw awh ytja trma hml
‫תה לי לאשה ועתה הנה אשתך קח ולך‬%‫תי הוא ואקח א‬%‫ ח‬.‫למה אמרת א‬
20-Y dio órdenes Par'oh a su gente acerca de él, y lo despidieron a él y a su mujer y a todo lo que era suyo. Wayetsa'u
alay'o Par'oh anashim wayeshaleju oto we'et-ishto we'et-kol-asher-lo.
wl rça lk taw wtça taw wta wjlçyw myçna hurp wylu wxyw
‫ שר־לו‬.‫ו ואת־כל־א‬%‫ו ואת־אשת‬%‫את‬
% ‫ נשים וישלחו‬.‫ה א‬%‫ויצו עליו פרע‬
Capítulo 13
1-Y subió Avram desde Mitzrayim, él con su mujer y todo lo que poseía, y Lot con él hacia el sur. Waya'al Avram
miMitsrayim hu we'ishto wejol-asher-lo weLot imo haNegbah.
hbgnh wmu fwlw wl rça lkw wtçaw awh myrxmm mrba luyw
‫ו הנגבה‬%‫ שר־לו ולוט עמ‬.‫ו וכל־א‬%‫ויעל אברם ממצרים הוא ואשת‬
2-Y Avram estaba muy cargado en ganado, en plata y en oro. We'Avram kaved me'od bamikneh bakesef uvazahav.
bhzbw pskb hnqmb dam dbk mrbaw

‫ד במקנה בכסף ובזהב‬%‫ואברם כבד מא‬
3-Y anduvo en sus viajes desde el Néguev hasta Beyt-El, hasta el lugar en que estaba su tienda al principio: entre
Beyt-El y Ai, -Wayelej lemasa'ay'o miNegev we'ad-Beyt-El ad-hamakom asher-hayah sham aholoh batjilah
beyn Beyt-El uveyn ha'Ay.
yuh nybw la tyb nyb hljtb hlha mç hyh rça mwqmh du la tyb duw bgnm wyusml klyw
‫ לו ק( בתחלה בין בית־אל‬E‫ לה כ[ )אה‬E‫ שר־היה שם ]אה‬.‫ום א‬%‫וילך למסעיו מנגב ועד־בית־אל עד־המק‬
‫ובין העי‬
4-el lugar del altar que había hecho al principio, e invocó allí Avram el nombre de YHWH. El-mekom hamizbe'aj
asher-asah sham barishonah wayikra sham Avram beshem YHWH.
hwhy mçb mrba mç arqyw hnçarb mç hçu rça jbzmh mwqm la

‫נה ויקרא שם אברם בשם יהוה‬%‫ שר־עשה שם בראש‬.‫ום המזבח א‬%‫אל־מק‬
5-Y también Lot, que andaba con Avram, tenía ovejas y vacas y tiendas. Wegam le-Lot haholej et-Avram hayah tson
uvakar we'ohalim.
mylhaw rqbw nax hyh mrba ta klhh fwll mgw

‫הלים‬%‫אן־ובקר וא‬%‫לך את־אברם היה צ‬%‫וגם־ללוט הה‬
6-Y la tierra no podía sustentarlos para que estuviesen los dos juntos, porque eran muchos sus bienes y no podían
habitar juntos. Welo-nasa otam ha'arets lashevet yajda'u ki-hayah rejusham rav welo yajlu lashevet yajda'u.
wdjy tbçl wlky alw br mçwkr hyh yk wdjy tbçl xrah mta açn alw
‫תם הארץ לשבת יחדו כי־היה רכושם רב ולא יכלו לשבת יחדו‬%‫ולא־נשא א‬
7-Y hubo pelea entre los pastores de ganado de Avram y los pastores del ganado de Lot; y el Kena'ani y el Perizi
vivían entonces en la tierra. Wayehi-riv beyn ro'ey mikneh-Avram uveyn ro'ey mikneh-Lot wehaKna'ani
wehaPrizi az yoshev ba'arets.
xrab bçy za yzrphw ynunkhw fwl hnqm yur nybw mrba hnqm yur nyb byr yhyw
‫שב בארץ‬%‫ני והפרזי אז י‬.‫עי מקנה־לוט והכנע‬%‫עי מקנה־אברם ובין ר‬%‫ויהי־ריב בין ר‬
8-Y dijo Avram a Lot: No haya, te ruego, pelea entre yo y tú, ni entre mis pastores y tus pastores; porque gente
hermana somos nosotros. Wayomer Avram el-Lot al-na tehi merivah beyni uveyneja uveyn ro'ay uveyn ro'eja ki-
anashim ajim anajnu.
myja myçna yk kyur nybw yur nybw knybw ynyb hbyrm yht an la fwl la mrba rmayw
wnjna
‫ נחנו‬.‫ נשים אחים א‬.‫עיך כי־א‬%‫עי ובין ר‬%‫אמר אברם אל־לוט אל־נא תהי מריבה ביני וביניך ובין ר‬%‫וי‬
9-Por ventura, toda la tierra está delante de ti. Sepárate, te ruego, de mí ; si vas a la izquierda, yo iré a la derecha, y si a
la derecha vas, iré a la izquierda. Halo jol-ha'arets lefaneja hipared na me'alay im-hasmol we'eyminah we'im-
hayamin we'asme'ilah.
hlyamçaw nymyh maw hnmyaw lamçh ma ylum an drph kynpl xrah lk alh
‫אל ואימנה ואם־הימין ואשמאילה‬%‫ לא כל־הארץ לפניך הפרד נא מעלי אם־השמ‬.‫ה‬
10-Y alzó Lot sus ojos, y vio todo el Kikar (el valle) del Yardén, y que todo él estaba bien regado, antes de destruir
YHWH a Sedom y Amorah, como el jardín de YHWH; así era la tierra de Mitzrayim cuando se entraba desde Tzo'ar.
Wayisa-Lot et-eynay'o wayar et-kol-kikar haYarden ki julah mashkeh lifney shajet YHWH et-Sedom we'et-
Amorah kegan-YHWH ke'erets Mitsrayim bo'ajah Tso'ar.
hrmu taw mds ta hwhy tjç ynpl hqçm hlk yk ndryh rkk lk ta aryw wynyu ta fwl açyw
rux hkab myrxm xrak hwhy ngk
‫רה‬%‫עמ‬. ‫ם ואת־‬%‫לה משקה לפני ׀ שחת יהוה את־סד‬:‫וישא־לוט את־עיניו וירא את־כל־ככר הירדן כי כ‬
‫ער‬%‫ כה צ‬.‫א‬%‫כגן־יהוה כארץ מצרים ב‬
11-Y escogió para sí Lot todo el Kicar del Yardén; y partió Lot hacia el oriente y se separaron uno del otro. Wayivjar-
lo Lot et kol-kikar haYarden wayisa Lot mikedem wayiparedu ish me'al aji'o.
wyja lum çya wdrpyw mdqm fwl usyw ndryh rkk lk ta fwl wl rjbyw
‫ויבחר־לו לוט את כל־ככר הירדן ויסע לוט מקדם ויפרדו איש מעל אחיו‬
12-Avram habitó en la tierra de Kena'an, y Lot habitó en las ciudades de Kicar, y armó sus tiendas hasta Sedom.
Avram yashav be'erets-Kena'an weLot yashav be'arey hakikar waye'ehal ad-Sedom.
mds du lhayw rkkh yrub bçy fwlw nunk xrab bçy mrba
‫ם‬%‫אברם ישב בארץ־כנען ולוט ישב בערי הככר ויאהל עד־סד‬
13-Y los hombres de Sedom eran muy malos y pecadores para con YHWH. We'anshey Sedom ra'im wejata'im
l'YHWH me'od.
dam hwhyl myafjw myur mds yçnaw

‫ד‬%‫ם רעים וחטאים ליהוה מא‬%‫ואנשי סד‬
14-Y YHWH dijo a Avram, después de que Lot se separó de él: Alza, te ruego, tus ojos, y mira desde el lugar donde tú
estás hacia el norte, y hacia el sur, y hacia el oriente, y hacia el occidente; Wa'YHWH amar el-Avram ajarey
hipared-Lot me'imo sa na eyneja ure'eh min-hamakom asher-atah sham tsafonah wanegbah wakedmah
wayamah.
hnpx mç hta rça mwqmh nm harw kynyu an aç wmum fwl drph yrja mrba la rma hwhyw
hmyw hmdqw hbgnw
‫נה‬%‫ שר־אתה שם צפ‬.‫ום א‬%‫ו שא נא עיניך וראה מן־המק‬%‫ רי הפרד־לוט מעמ‬.‫ויהוה אמר אל־אברם אח‬
‫ונגבה וקדמה וימה‬
15-porque toda la tierra que tú ves, a ti te la daré y a tu descendencia, para siempre. Ki et-kol-ha'arets asher-atah
ro'eh leja etenenah ulezar'aja ad-olam.
mlwu du kurzlw hnnta kl har hta rça xrah lk ta yk

‫ולם‬%‫ך עד־ע‬.‫אה לך אתננה ולזרע‬%‫ שר־אתה ר‬.‫כי את־כל־הארץ א‬
16-Y haré que tu descendencia sea como el polvo de la tierra ; que, si pudiese el hombre contar el polvo de la tierra,
también tu descendencia sería contada. Wesamti et-zar'aja ka'afar ha'arets asher im-yujal ish limenot et-afar
ha'arets gam-zar'aja yimaneh.
hnmy kurz mg xrah rpu ta twnml çya lkwy ma rça xrah rpuk kurz ta ytmçw
‫ך ימנה‬.‫פר הארץ גם־זרע‬.‫ות את־ע‬%‫ שר אם־יוכל איש למנ‬.‫פר הארץ א‬.‫ך כע‬.‫ושמתי את־זרע‬
17-Levántate, pasea por la tierra a su largo y a su ancho; que a ti he de dártela. Kum hithalej ba'arets le'orkah
ulerojbah ki leja etenenah.
hnnta kl yk hbjrlw hkral xrab klhth mwq

‫קום התהלך בארץ לארכה ולרחבה כי לך אתננה‬
18-Y armó las tiendas Avram y llegó y permaneció en Eloney (encinas de) Mamre, que están en Jebron, y edificó allí un
altar a YHWH. Waye'ehal Avram wayavo wayeshev be'Eloney Mamre asher beJevron wayiven-sham mizbe'aj
l'YHWH.
hwhyl jbzm mç nbyw nwrbjb rça armm ynlab bçyw abyw mrba lhayw
‫ון ויבן־שם מזבח ליהוה‬%‫ שר בחבר‬.‫א וישב באלני ממרא א‬%‫ויאהל אברם ויב‬
Capítulo 14
1-Y aconteció en los días de Amrafel, rey de Shinar, Arioj, rey de Elasar, Kedarla'ómer, rey de Elam, y Tidal, rey de
Goyim, Wayehi bimey Amrafel melej-Shin'ar Ari'oj melej Elasar Kedarla'omer melej Eylam weTid'al melej
Goyim.
mywg klm ludtw mlyu klm rmulrdk rsla klm kwyra runç klm lprma ymyb yhyw
‫וים‬%‫מר מלך עילם ותדעל מלך ג‬%‫וך מלך אלסר כדרלע‬%‫ויהי בימי אמרפל מלך־שנער ארי‬
2-(que) hicieron guerra contra Bera, rey de Sedom, y contra Birsha, rey de Amorah, y Shin'av, rey de Ademah, y
Shem'ever rey de Tzvo'im, y el rey de Bela, que es Tzóar. Asu miljamah et-Bera melej Sedom we'et-Birsha melej
Amorah Shin'av melej Ademah weShem'ever melej Tsvo'im umelej Bela hi-Tso'ar.
klmw myybx klm rbamçw hmda klm banç hrmu klm uçrb taw mds klm urb ta hmjlm wçu
rux ayh ulb
[‫יים כ‬%‫רה שנאב ׀ מלך אדמה ושמאבר מלך ]צב‬%‫עמ‬. ‫ם ואת־ברשע מלך‬%‫עשו מלחמה את־ברע מלך סד‬
‫ער‬%‫ויים ק( ומלך בלע היא־צ‬%‫)צב‬
3-Todos éstos se juntaron en el valle de Sidim, que está en el Mar Salado (Mar Muerto). Kol-eleh javeru el-Emek
haSidim hu Yam haMelaj.
jlmh my awh mydçh qmu la wrbj hla lk

‫כל־אלה חברו אל־עמק השדים הוא ים המלח‬
4-Doce años sirvieron a Kedorla'omer y trece años se rebelaron. Shetem-esreh shanah avdu et-Kedarla'omer
ushlosh-esreh shanah maradu.
wdrm hnç hrçu çlçw rmulrdk ta wdbu hnç hrçu mytç

‫מר ושלש־עשרה שנה מרדו‬%‫שתים עשרה שנה עבדו את־כדרלע‬
5-Y en el decimocuarto año de la rebeldía vino Kedarla'omer, y los reyes que con él estaban, e hirieron a los Refa'im
en Ashterot-Karnayim, y a los Zuzim en Ham, y a los Eymim en Shaveh-Kiriatayim, Uve'arba esreh shanah ba
Jedarla'omer wehamelajim asher ito wayaku et-Refa'im be'Ashterot Karnayim we'et- haZuzim beHam we'et
ha'Eymim beShaveh Kiryatayim.
taw mynrq trtçub myapr ta wkyw wta rça myklmhw rmulrdk ab hnç hrçu ubrabw
mytyrq hwçb mymyah taw mhb myzwzh
‫ת קרנים ואת־הזוזים‬%‫ו ויכו את־רפאים בעשתר‬%‫ שר את‬.‫מר והמלכים א‬%‫ובארבע עשרה שנה בא כדרלע‬
‫בהם ואת האימים בשוה קריתים‬
6-y a los Jori en su monte de Seír, hasta el (valle de) Parán, que está junto al desierto. We'et-haJori behareram Seyir
ad Eyl Par'an asher al-hamidbar.
rbdmh lu rça nrap lya du ryuç mrrhb yrjh taw

‫ שר על־המדבר‬.‫רי בהררם שעיר עד איל פארן א‬%‫ואת־הח‬
7-Y volvieron, y vinieron a En (valle de o fuente de) Mishpat, que es Kadesh, e hirieron (a los habitantes de) todos los
campos de los Amaleki, y también al Emori, que habitaba en Jatzetson Tamar. Wayashuvu wayavo'u el-Eyn Mishpat
hi Kadesh wayaku et-kol-sedeh ha'Amaleki wegam et-ha'Emori hayoshev beJatsetson Tamar.
rmt nxxjb bçyh yrmah ta mgw yqlmuh hdç lk ta wkyw çdq awh fpçm nyu la wabyw wbçyw
‫ן תמר‬%‫שב בחצצ‬%‫רי הי‬%‫מלקי וגם את־האמ‬.‫או אל־עין משפט הוא קדש ויכו את־כל־שדה הע‬%‫ בו ויב‬:‫ויש‬
8-Y salió el rey de Sedom, y el rey de Amorah, y el rey de Ademah, y el rey Tzevo'im, y el rey de Bela, que es Tzo'ar,
y ordenaron batalla entre ellos en el valle de Sidim. Wayetse melej Sedom umelej Amorah umelej Ademah umelej
Tsvo'im umelej Bela hi-Tso'ar waya'arju itam miljamah be'Emek haSidim.
hmjlm mta wkruyw rux awh ulb klmw myybx klmw hmda klmw hrmu klmw mds klm axyw
mydçh qmub
‫ער ויערכו אתם‬%‫וים ק( ומלך בלע הוא־צ‬%‫יים כ[ )צב‬%‫רה ומלך אדמה ומלך ]צב‬%‫עמ‬. ‫ם ומלך‬%‫ויצא מלך־סד‬
‫מלחמה בעמק השדים‬
9-contra Kedarla'omer, rey de Eylam, y Tidal, rey de Goyim, y Amrafel, rey de Shinar, y Arioj, rey de Elasar; cuatro
reyes contra los cinco. Et-Kedarla'omer melej Eylam weTid'al melej Goyim we'Amrafel melej Shin'ar we'Aryoj
melej Elasar arba'ah melajim et-hajamishah.
myklm hubra rsla klm kwyraw runç klm lprmaw mywg klm ludtw mlyu klm rmulrdk ta
hçmjh ta
‫וך מלך אלסר ארבעה מלכים‬%‫וים ואמרפל מלך שנער וארי‬%‫מר מלך עילם ותדעל מלך ג‬%‫את כדרלע‬
‫משה‬.‫את־הח‬
10-Y el valle de los Sidim tenía zanjas de barro; y huyeron los reyes de Sedom y Amorah, y se echaron allí; y los que
quedaron huyeron al monte. We'Emek haSidim be'erot be'erot jemar wayanusu melej Sedom wa'Amorah
wayiplu-shamah wehanish'arim herah nasu.
wsn hrh myraçnhw hmç wlpyw hrmuw mds klm wsnyw rmj trab trab mydçh qmuw
‫רה ויפלו־שמה והנשארים הרה נסו‬%‫עמ‬. ‫ם ו‬%‫סו מלך־סד‬:‫ת חמר וינ‬%‫ת באר‬%‫ועמק השדים באר‬
11-Y tomaron (los cuatro reyes) todos los bienes de Sedom y Amorah, y todas sus provisiones, y se fueron. Wayikju
et-kol-rejush Sedom wa'Amorah we'et-kol-ojlam wayeleju.
wklyw mlka lk taw hrmuw mds çkr lk ta wjqyw

‫רה ואת־כל־אכלם וילכו‬%‫עמ‬. ‫ם ו‬%‫ש סד‬:‫ויקחו את־כל־רכ‬
12-Y tomaron a Lot, hijo del hermano de Avram, y sus bienes, y se fueron; pues él estaba en Sedom. Wayikju et-Lot
we'et-rejusho ben-aji Avram wayeleju wehu yoshev biSdom.
mdsb bçy awhw wklyw mrba yja nb wçkr taw fwl ta wjqyw
‫ם‬%‫שב בסד‬%‫ חי אברם וילכו והוא י‬.‫ו בן־א‬%‫כש‬: ‫ויקחו את־לוט ואת־ר‬
13-Y vino el que se escapó, y anunció a Avram el Ivri, que moraba en las encinas de Mamre el Emori, hermano de
Eshkol y hermano de Aner; y ellos eran gente que habían contraído un pacto con Avram. Wayavo hapalit wayaged le-
Avram ha'Ivri wehu shojen be'eloney Mamre ha'Emori aji Eshkol wa'aji Aner wehem ba'aley verit-Avram.
mhw rnu yjaw lkça yja yrmah armm ynlab nkç awhw yrbuh mrbal dgyw fylph abyw
mrba tyrb ylub
‫לי‬.‫ חי ענר והם בע‬.‫ל וא‬%‫ חי אשכ‬.‫רי א‬%‫כן באלני ממרא האמ‬%‫א הפליט ויגד לאברם העברי והוא ש‬%‫ויב‬
‫ברית־אברם‬
14-Y oyó Avram que tomaron cautivo (al hijo de) su hermano, y armó a los adiestrados nacidos en su casa, trescientos
dieciocho, y los persiguió hasta Dan. Wayishma Avram ki nishbah aji'o wayarek et-janijay'o yelidey veyto
shmonah asar ushlosh me'ot wayirdof ad-Dan.
Nd du pdryw twam çlçw rçu hnmç wtyb ydyly wykynj ta qryw wyja hbçn yk mrba umçyw
‫ף עד־דן‬%‫ות וירד‬%‫נה עשר ושלש מא‬%‫ו שמ‬%‫ ניכיו ילידי בית‬.‫וישמע אברם כי נשבה אחיו וירק את־ח‬
15-Y se dividieron (para caer) sobre ellos de noche, él y sus siervos, y los hirieron, y los persiguieron hasta Jovah, que
está a la izquierda de Damasek. Wayejalek aleyhem laylah hu wa'avaday'o wayakem wayirdefem ad-Jovah asher
mismol le-Damasek.
qçmdl lamçm rça hbwj du mpdryw mkyw wydbuw awh hlyl mhylu qljyw
‫אל לדמשק‬%‫ שר משמ‬.‫ובה א‬%‫בדיו ויכם וירדפם עד־ח‬.‫ליהם ׀ לילה הוא וע‬.‫ויחלק ע‬
16-Y recuperó todos los bienes; y también a Lot, hijo de su hermano, y sus bienes recuperó, y también a las mujeres y
al pueblo. Wayashev et kol-harejush wegam et-Lot aji'o urejusho heshiv wegam et-hanashim we'et ha'am.
muh taw myçnh ta mgw byçh wçkrw wyja fwl ta mgw çkrh lk ta bçyw
‫ו השיב וגם את־הנשים ואת־העם‬%‫כש‬: ‫ש וגם את־לוט אחיו ור‬:‫וישב את כל־הרכ‬
17-Y salió el rey de Sedom a su encuentro, después de que regresó de herir a Kedorla'omer y a los reyes que con él
estaban, al valle de Shaveh, que es el Valle del Rey. Wayetse melej-Sedom likrato ajarey shuvo mehakot et-
Kdarla'omer we'et-hamelajim asher ito el-Emek Shaveh hu Emek haMelej.
hwç qmu la wta rça myklmh taw rmulrdk ta twkhm wbwç yrja wtarql mds klm axyw
klmh qmu awh
‫ו אל־עמק שוה‬%‫ שר את‬.‫מר ואת־המלכים א‬%‫ות את־כדר־לע‬%‫ו מהכ‬%‫ רי שוב‬.‫ו אח‬%‫ם לקראת‬%‫ויצא מלך־סד‬
‫הוא עמק המלך‬
18-Y Malki-Tzedek, rey de Shalem (Yerushaláyim), sacó lejem y vino: y él era kohen de El Altísimo. UMalki-Tsedek
melej Shalem hotsi lejem wayayin wehu johen le-El Elyon.
nwylu lal nhk awhw nyyw mjl ayxwh mlç klm qdx yklmw
‫ון‬%‫הן לאל עלי‬%‫וציא לחם ויין והוא כ‬%‫ומלכי־צדק מלך שלם ה‬
19-Y le bendijo diciéndole: ¡Bendito sea Avram de El Altísimo, creador de los cielos y de la tierra! -Wayevarejehu
wayomar baruj Avram le-El Elyon Koneh shamayim wa'arets.
xraw mymç hnq nwylu lal mrba kwrb rmayw whkrbyw

‫נה שמים וארץ‬%‫ון ק‬%‫אמר ברוך אברם לאל עלי‬%‫ויברכהו וי‬

20-¡Y bendito sea El Altísimo que entregó a tus opresores en tus manos! Y dio Avram a él diezmo de todo. Uvaruj El
Elyon asher-migen tsareyja beyadeja wayiten-lo ma'aser mikol.
lkm rçum wl ntyw kdyb kyrx ngm rça nwylu la kwrbw

‫ל‬%‫שר מכ‬.‫ שר־מגן צריך בידך ויתן־לו מע‬.‫ון א‬%‫וברוך אל עלי‬
21-Y dijo el rey de Sedom a Avram: Dame las almas, y los bienes toma para ti. Wayomer melej Sedom el-Avram
ten-li hanefesh weharejush kaj-laj.
kl jq çkrhw çpnh yl nt mrba la mds klm rmayw

‫ש קח־לך‬:‫ם אל־אברם תן־לי הנפש והרכ‬%‫אמר מלך־סד‬%‫וי‬
22-Y dijo Avram al rey de Sedom: Alzo mi mano a YHWH, el El Altísimo, creador de cielos y tierra, Wayomer
Avram el-melej Sedom harimoti yadi el-YHWH El Elyon Koneh shamayim wa'arets.
xraw mymç hnq nwylu la hwhy la ydy ytmrh mds klm la mrba rmayw
‫נה שמים וארץ‬%‫ון ק‬%‫תי ידי אל־יהוה אל עלי‬%‫ רימ‬.‫ם ה‬%‫אמר אברם אל־מלך סד‬%‫וי‬
23-que ni un hilo, ni siquiera una correa de calzado tomaré de todo lo que es tuyo, para que no digas: "yo enriquecí a
Avram"; Im-mijut we'ad sroj-na'al we'im-ekaj mikol-asher-laj welo tomar ani he'esharti et-Avram.
mrba ta ytrçuh yna rmat alw kl rça lkm jqa maw lun kwrç duw fwjm ma
‫ ני העשרתי את־אברם‬.‫אמר א‬%‫ שר־לך ולא ת‬.‫וך־נעל ואם־אקח מכל־א‬%‫אם־מחוט ועד שר‬
24-salvo solamente lo que comieron los mozos y la parte (correspondiente a) los varones que anduvieron conmigo; Aner, Eshkol y Mamre, ellos
tomarán su parte. Bile'aday rak asher ajlu hane'arim wejelek ha'anashim asher halju iti Aner Eshkol uMamre hem yiju jelkam.
mqlj wjqy mh armmw lkça rnu yta wklh rça myçnah qljw myrunh wlka rça qr ydulb
‫ל וממרא הם יקחו חלקם‬%‫ שר הלכו אתי ענר אשכ‬.‫ נשים א‬.‫ שר אכלו הנערים וחלק הא‬.‫בלעדי רק א‬
Capítulo 15
1-Después de estos hechos, llegó la palabra de YHWH a Avram en una visión, diciendo: No temas, Avram; yo te
amparo, tu premio es muy grande. Ajar hadevarim ha'eleh hayah devar-YHWH el-Avram bamajazeh lemor al-
tira Avram anoji magen laj sejareja harbeh me'od.
krkç kl ngm ykna mrba aryt la rmal hzjmb mrba la hwhy rbd hyh hlah myrbdh rja
dam hbrh
‫כי מגן לך שכרך‬%‫ר אל־תירא אברם אנ‬%‫ זה לאמ‬.‫אחר הדברים האלה היה דבר־יהוה אל־אברם במח‬
‫ד‬%‫הרבה מא‬
2-Y dijo Avram: Adonay YHWH: ¿qué me has de dar? Yo estoy sin hijos, y el despensero de mi casa es el damasceno
Eliézer. Wayomer Avram Adonay YHWH mah-titen-li we'anoji holej ariri uven-meshek beyti hu Damesek
Eli'ezer.
rzuyla qçmd awh ytyb qçm nbw yryru klyh yknaw yl ntt hm hwhy ynda mrba rmayw
‫רירי ובן־משק ביתי הוא דמשק אליעזר‬.‫ולך ע‬%‫כי ה‬%‫ני יהוה מה־תתן־לי ואנ‬%‫ ד‬.‫אמר אברם א‬%‫וי‬
3-Y dijo Avram: He aquí que a mí no diste descendencia, y he aquí que un hijo en mi casa me heredará. Wayomer
Avram hen li lo natatah zara wehineh ven-beyti yoresh oti.
yta çrwy ytyb nb hnhw urz httn al yl nh mrba rmayw

‫תי‬%‫ורש א‬%‫אמר אברם הן לי לא נתתה זרע והנה בן־ביתי י‬%‫וי‬

4-Y he aquí la palabra de YHWH a él, diciendo: No te heredará éste, sino el que saldrá de tus entrañas, él te heredará.
Wehineh devar YHWH elay'o lemor lo yirasheja zeh ki-im asher yetse mime'eja hu yirasheja.
kçryy awh kyumm axy rça ma yk hz kçryy al rmal wyla hwhy rbd hnhw
‫ שר יצא ממעיך הוא יירשך‬.‫ר לא יירשך זה כי־אם א‬%‫והנה דבר־יהוה אליו לאמ‬
5-Y le sacó fuera, y dijo: Mira, te ruego, a los cielos y cuenta las estrellas, si puedes contarlas. Y le dijo: Así será tu
descendencia. Wayotse oto hajutsah wayomer habet-na hashamaymah usfor hakojavim im-tujal lispor otam
wayomer lo koh yihyeh zar'eja.
hk wl rmayw mta rpsl lkwt ma mybkwkh rpsw hmymçh an fbh rmayw hxwjh wta axwyw
kurz hyhy
‫ה יהיה‬%‫אמר לו כ‬%‫תם וי‬%‫ר א‬%‫וכבים אם־תוכל לספ‬%‫ר הכ‬%‫אמר הבט־נא השמימה וספ‬%‫ו החוצה וי‬%‫את‬
% ‫וצא‬%‫וי‬
‫זרעך‬
6-Y creyó en YHWH, y El se lo reputó por mérito. Wehe'emin b'YHWH wayajsheveha lo tsedakah.
hqdx wl hbçjyw hwhyb nmahw

‫והאמן ביהוה ויחשבה לו צדקה‬
7-Y le dijo: Yo soy YHWH, que te saqué de Ur de los Kasdim para darte esta tierra para heredarla. Wayomer elay'o
ani YHWH asher hotsetija me'Ur Kasdim latet leja et-ha'arets hazot lerishtah.
htçrl tazh xrah ta kl ttl mydçk rwam kytaxwh rça hwhy yna wyla rmayw
‫את לרשתה‬%‫וצאתיך מאור כשדים לתת לך את־הארץ הז‬%‫ שר ה‬.‫ ני יהוה א‬.‫אמר אליו א‬%‫וי‬
8-Y él dijo: Adonay YHWH , ¿cómo sabré que la heredaré? Wayomar Adonay YHWH bamah eda ki irashenah.
hnçrya yk uda hmb hwhy ynda rmayw

‫ני יהוה במה אדע כי אירשנה‬%‫ ד‬.‫אמר א‬%‫וי‬
9-Y El dijo: Toma para mí tres becerras y tres cabras, y tres carneros, y una tórtola, y un palomino. Wayomer elay'o
keja li eglah meshuleshet we'ez meshuleshet we'ayl meshulash wetor wegozal.
lzwgw rtw çlçm lyaw tçlçm zuw tçlçm hlgu yl hjq wyla rmayw
‫וזל‬%‫ר וג‬%‫ לש ות‬:‫ לשת ואיל מש‬:‫ לשת ועז מש‬:‫אמר אליו קחה לי עגלה מש‬%‫וי‬
10-Y tomó para El todos éstos, y los partió por la mitad, y puso cada parte enfrente de la otra, mas las aves no partió. Wayikaj-lo et-kol-eleh
wayevater otam batavej wayiten ish-bitro likrat re'ehu we'et-hatsipor lo vatar.
rtb al rpxh taw whur tarql wrtb çya ntyw kwtb mta rtbyw hla lk ta wl jqyw
‫ר לא בתר‬%‫ו לקראת רעהו ואת־הצפ‬%‫תם בתוך ויתן איש־בתר‬%‫ויקח־לו את־כל־אלה ויבתר א‬
11-Y descendieron los buitres sobre los cuerpos muertos, y Avram los hizo volar. Wayered ha'ayit al-hapgarim
wayashev otam Avram.
mrba mta bçyw myrgph lu fyuh dryw

‫תם אברם‬%‫וירד העיט על־הפגרים וישב א‬
12-Mas estando el sol para ponerse, un sueño profundo cayó sobre Avram, y he aquí que un miedo y una gran
oscuridad cayeron sobre él. Wayehi hashemesh lavo wetardemah naflah al-Avram wehineh eymah jashejah
gedolah nofelet alay'o.
wylu tlpn hldg hkçj hmya hnhw mrba lu hlpn hmdrtw awbl çmçh yhyw
‫פלת עליו‬%‫לה נ‬%‫ שכה גד‬.‫וא ותרדמה נפלה על־אברם והנה אימה ח‬%‫ויהי השמש לב‬
13-Y dijo a Avram: Sabrás con certeza que tu descendencia será peregrina en tierra no suya, y los harán servir y los
afligirán cuatrocientos años. Wayomer le-Avram yado'a teda ki-ger yihyeh zar'aja be'erets lo lahem wa'avadum
we'inu otam arba me'ot shanah.
hnç twam ubra mta wnuw mwdbuw mhl al xrab kurz hyhy rg yk udt udy mrbal rmayw
‫ות שנה‬%‫תם ארבע מא‬%‫בדום וענו א‬.‫ך בארץ לא להם וע‬.‫ע תדע כי־גר יהיה זרע‬%‫אמר לאברם יד‬%‫וי‬
14-Y también a la gente que han de servir juzgaré yo; y después de esto, saldrán con gran riqueza. Wegam et-hagoy
asher ya'avodu dan anoji we'ajarey-jen yets'u birejush gadol.
lwdg çkrb waxy nk yrjaw ykna nd wdbuy rça ywgh ta mgw

‫ול‬%‫ש גד‬:‫ רי־כן יצאו ברכ‬.‫כי ואח‬%‫דו דן אנ‬%‫עב‬. ‫ שר י‬.‫וי א‬%‫וגם את־הג‬
15-Y tú vendrás a tus padres en shalom, serás sepultado después de buena vejez. We'atah tavo el-avoteyja beshalom
tikaver beseyvah tovah.
hbwf hbyçb rbqt mwlçb kytba la awbt htaw

‫ובה‬%‫תיך בשלום תקבר בשיבה ט‬%‫ ב‬.‫וא אל־א‬%‫ואתה תב‬
16-Y a la cuarta generación ellos volverán aquí: porque no está cumplido el pecado del Emori hasta aquí. Wedor revi'i
yashuvu henah ki lo-shalem awon ha'Emori ad-henah.
hnh du yrmah nwu mlç al yk hnh wbwçy yuybr rwdw

‫רי עד־הנה‬%‫ן האמ‬%‫עו‬. ‫ור רביעי ישובו הנה כי לא־שלם‬%‫וד‬
17-Y sucedió que cuando el sol se puso, y oscuridad había, he aquí un horno humeante, y una antorcha de fuego que
pasó entre los trozos (de animales). Wayehi hashemesh ba'ah wa'alatah hayah wehineh tanur ashan welapid esh
asher avar beyn hagezarim ha'eleh.
hlah myrzgh nyb rbu rça ça dyplw nçu rwnt hnhw hyh hfluw hab çmçh yhyw
‫ שר עבר בין הגזרים האלה‬.‫לטה היה והנה תנור עשן ולפיד אש א‬.‫ויהי השמש באה וע‬
18-En aquel día hizo YHWH con Avram un pacto, diciendo: A tu descendencia daré esta tierra desde el río de
Mitsrayim hasta el río grande, río Perat (Eúfrates). Bayom hahu karat YHWH et-Avram brit lemor lezar'aja natati
et-ha'arets hazot minehar Mitsrayim ad-hanahar hagadol nehar-Perat.
du myrxm rhnm tazh xrah ta yttn kurzl rmal tyrb mrba ta hwhy trk awhh mwyb
trp rhn ldgh rhnh
‫את מנהר מצרים עד־הנהר‬%‫ך נתתי את־הארץ הז‬.‫ר לזרע‬%‫ום ההוא כרת יהוה את־אברם ברית לאמ‬%‫בי‬
‫ל נהר־פרת‬%‫הגד‬
19-Al Kena'ani, al Kenizi, y al Kadmoni, Et-haKeyni we'et haKenizi we'et haKadmoni.
ynmdqh taw yznqh taw ynyqh ta

‫ני‬%‫את־הקיני ואת־הקנזי ואת הקדמ‬
20-y al Jiti, y al Perizi y a los Refayim. We'et-haJiti we'et-haPrizi we'et-haRefayim.
myaprh taw yzrph taw ytjh taw

‫ואת־החתי ואת־הפרזי ואת־הרפאים‬
21-Y al Emori, y al Kena'ani, y al Gigarshi, y al Yevusi. We'et-ha'Emori we'et-haKna'ani we'et-haGirgashi we'et-
haYevusi.
yswbyh taw yçgrgh taw ynunkh taw yrmah taw

‫ני ואת־הגרגשי ואת־היבוסי‬.‫רי ואת־הכנע‬%‫ואת־האמ‬
Capítulo 16
1-Y Saray, mujer de Avram, no le dio hijos, y ella tenía una sierva Mitsrit, y (era) su nombre Hagar. WeSaray eshet
Avram lo yaledah lo welah shifjah Mitsrit ushmah Hagar.
rgh hmçw tyrxm hjpç hlw wl hdly al mrba tça yrçw

‫ושרי אשת אברם לא ילדה לו ולה שפחה מצרית ושמה הגר‬
2-Y dijo Saray a Avram: He aquí que YHWH me ha impedido tener hijos; ruego que te llegues a mi sierva, quizá
tendré hijos de ella. Y atendió Avram la voz de Saray. Watomer Saray el-Avram hineh-na atsarani YHWH miledet
bo-na el-shifjati ulay ibaneh mimenah wayishma Avram lekol Saray.
umçyw hnmm hnba ylwa ytjpç la an ab tdlm hwhy ynrxu an hnh mrba la yrç rmatw
yrç lwql mrba
‫א־נא אל־שפחתי אולי אבנה ממנה וישמע אברם‬%‫צרני יהוה מלדת ב‬.‫אמר שרי אל־אברם הנה־נא ע‬%‫ות‬
‫ול שרי‬%‫לק‬
3-Y tomo Saray, mujer de Avram, a Hagar la egipcia, su sierva, al cabo de diez años de estar Avram en la tierra de
Kena'an, y la dio a Avram, su marido, por mujer. Watikaj Saray eshet Avram et-Hagar haMitsrit shifjatah mikets
eser shanim leshevet Avram be'erets Kena'an watiten otah le-Avram ishah lo le'ishah.
hta nttw nunk xrab mrba tbçl mynç rçu xqm htjpç tyrxmh rgh ta mrba tça yrç jqtw
hçal wl hçya mrbal
‫ותקח שרי אשת־אברם את־הגר המצרית שפחתה מקץ עשר שנים לשבת אברם בארץ כנען ותתן‬
‫תה לאברם אישה לו לאשה‬%‫א‬
4-Y él cohabitó con Hagar y ella concibió; y cuando vio que concibió, fue despreciada su señora a sus ojos. Wayavo
el-Hagar watahar watere ki haratah watekal gevirtah be'eyneyha.
hynyub htrbg lqtw htrh yk artw rhtw rgh la abyw

‫א אל־הגר ותהר ותרא כי הרתה ותקל גברתה בעיניה‬%‫ויב‬
5-Y dijo Saray a Avram: Mi afrenta (sea) sobre ti. Yo puse mi sierva en tu seno, mas ella vio que concibió y fui
despreciada a sus ojos; juzgue YHWH entre mí y ti. Watomer Saray el-Avram jamasi aleyja anoji natati shifjati
bejeykeja watere ki haratah wa'ekal be'eyneyha yishpot YHWH beyni uveyneyja.
hynyub lqaw htrh yk artw kqyjb ytjpç yttn ykna kylu ysmj mrba la yrç rmatw
kynybw ynyb hwhy fpçy
‫ט‬%‫כי נתתי שפחתי בחיקך ותרא כי הרתה ואקל בעיניה ישפ‬%‫ מסי עליך אנ‬.‫אמר שרי אל־אברם ח‬%‫ות‬
‫יהוה ביני וביניך‬
6-Y dijo Avram a Saray: He aquí tu sierva en tu mano, hazle lo que te parezca bien a tus ojos. Y Saray la afligió, y ella
huyó de su presencia. Wayomer Avram el-Saray hineh shifjatej beyadej asi-lah hatov be'eynayja wate'aneha
Saray wativraj mipaneyha.
hynpm jrbtw yrç hnutw kynyub bwfh hl yçu kdyb ktjpç hnh yrç la mrba rmayw
‫וב בעיניך ותענה שרי ותברח מפניה‬%‫שי־לה הט‬.‫אמר אברם אל־שרי הנה שפחתך בידך ע‬%‫וי‬
7-Y la halló el Malaj de YHWH junto a la fuente de las aguas en el desierto, junto a la fuente (que está) en el camino
de Shur. Wayimtsa'ah mal'aj YHWH al-eyn hamayim bamidbar al-ha'ayin bederej Shur.
rwç krdb nyuh lu rbdmb mymh nyu lu hwhy kalm haxmyw

‫וימצאה מלאך יהוה על־עין המים במדבר על־העין בדרך שור‬
8-Y le dijo: Hagar, sierva de Saray, ¿de dónde vienes y a dónde vas? Y ella dijo: de la presencia de Saray, mi señora,
huyo yo. Wayomar Hagar shifjat Saray ey-mizeh vat we'anah teleji watomer mipeney Saray gevirti anoji
borajat.
tjrb ykna ytrbg yrç ynpm rmatw yklt hna tab hzm ya yrç tjpç rgh rmayw
‫רחת‬%‫כי ב‬%‫אמר מפני שרי גברתי אנ‬%‫אמר הגר שפחת שרי אי־מזה באת ואנה תלכי ות‬%‫וי‬
9-Y le dijo el Malaj de YHWH: Vuelve a tu señora y humíllate bajo sus manos. Wayomer lah mal'aj YHWH shuvi el-
gevirtej wehit'ani tajat yadeyha.
hydy tjt ynuthw ktrbg la ybwç hwhy kalm hl rmayw

‫אמר לה מלאך יהוה שובי אל־גברתך והתעני תחת ידיה‬%‫וי‬
10-Y le dijo el Malaj de YHWH: Multiplicaré mucho tu descendencia, que no podrá ser contada de tan numerosa.
Wayomer lah mal'aj YHWH harbah arbeh et-zar'ej welo yisafer merov.
brm rpsy alw kurz ta hbra hbrh hwhy kalm hl rmayw

‫ב‬%‫אמר לה מלאך יהוה הרבה ארבה את־זרעך ולא יספר מר‬%‫וי‬
11-Y díjole aún el Malaj de YHWH: He aquí que has concebido, y parirás un hijo, y llamarás su nombre Yishma'el,
porque oyó YHWH tu aflicción. Wayomer lah mal'aj YHWH hinaj harah weyoladet ben wekarat shemo
Yishma'el ki-shama YHWH el-onyej.
kynu la hwhy umç yk laumçy wmç tarqw nb tdlyw hrh knh hwhy kalm hl rmayw
‫ו ישמעאל כי־שמע יהוה אל־עניך‬%‫לדת בן וקראת שמ‬%‫אמר לה מלאך יהוה הנך הרה וי‬%‫וי‬
12-Y él será un hombre fiero: su mano contra todos, y (la) mano de todos contra él, y frente a todos sus hermanos
habitará. Wehu yihyeh pereh adam yado vakol weyad kol bo we'al-peney jol-ejay'o yishkon.
nkçy wyja lk ynp luw wb lk dyw lkb wdy mda arp hyhy awhw
‫ן‬%‫ו ועל־פני כל־אחיו ישכ‬%‫ל ב‬%‫ל ויד כ‬%‫ו בכ‬%‫והוא יהיה פרא אדם יד‬
13-Y ella llamó a YHWH que le habló: “Tú eres 'El-Roí” {el Poderoso ve}, con lo cual quiso decir: “¡He seguido
viendo después que él me vio!” Watikra shem-YHWH hadover eleyha atah El Ro'i ki amerah hagam halom ra'iti
ajarey ro'i.
yar yrja ytyar mlh mgh hrma yk yar la hta hyla rbdh hwhy mç arqtw
‫אי‬%‫ רי ר‬.‫ לם ראיתי אח‬.‫ גם ה‬.‫ אי כי אמרה ה‬E‫בר אליה אתה אל ר‬%‫ותקרא שם־יהוה הד‬
14-Por tanto llamó al pozo Beer-lajay-ro'i (pozo del viviente que me ve). He aquí que está entre Kadesh y Bared. Al-
ken kara labe'er Be'er Lajay Ro'i hineh veyn-Kadesh uveyn Bared.
drb nybw çdq nyb hnh yar yjl rab rabl arq nk lu
‫אי הנה בין־קדש ובין ברד‬%‫על־כן קרא לבאר באר לחי ר‬
15-Y parió Hagar un hijo para Avram, y llamó Avram el nombre de su hijo, que Hagar le parió, Yisma'el. Wateled
Hagar le-Avram ben wayikra Avram shem-beno asher-yaledah Hagar Yishma'el.
laumçy rgh hdly rça wnb mç mrba arqyw nb mrbal rgh dltw
‫ שר־ילדה הגר ישמעאל‬.‫ו א‬%‫ותלד הגר לאברם בן ויקרא אברם שם־בנ‬
16-Y Avram tenía ochenta y seis años cuando parió Hagar a Yishma'el, para Avram. We'Avram ben-shmonim shanah
weshesh shanim beledet-Hagar et-Yishma'el le-Avram.
mrbal laumçy ta rgh tdlb mynç ççw hnç mynmç nb mrbaw

‫נים שנה ושש שנים בלדת־הגר את־ישמעאל לאברם‬%‫ואברם בן־שמ‬
Capítulo 17
1-Y Cuando Avram tenía noventa y nueve años, apareció YHWH a Avram y le dijo: Yo soy El-Shaday; anda delante de
mí y sé perfecto. Wayehi Avram ben-tish'im shanah vetesha shanim wayera YHWH el-Avram wayomer elay'o
ani El-Shaday hithalej lefanay weheyeh tamim.
klhth ydç la yna wyla rmayw mrba la hwhy aryw mynç uçtw hnç myuçt nb mrba yhyw
mymt hyhw ynpl
‫ ני־אל שדי התהלך לפני‬.‫אמר אליו א‬%‫ויהי אברם בן־תשעים שנה ותשע שנים וירא יהוה אל־אברם וי‬
‫והיה תמים‬
2-Y constituiré mi alianza entre Mí y ti, y te multiplicaré en gran manera. We'etnah vriti beyni uveyneja we'arbeh
oteja bime'od me'od.
dam damb ktwa hbraw knybw ynyb ytyrb hntaw

‫ד‬%‫ד מא‬%‫ותך במא‬%‫ואתנה בריתי ביני ובינך וארבה א‬
3-Y cayó Avram sobre su rostro, y habló Elohim con él diciendo: Wayipol Avram al-panay'o wayedaber ito Elohim
lemor.
rmal myhla wta rbdyw wynp lu mrba lpyw

‫ר‬%‫ו אלהים לאמ‬%‫ל אברם על־פניו וידבר את‬%‫ויפ‬
4-En cuanto a Mí, he aquí mi alianza contigo, y serás padre de una multitud de naciones; Ani hineh beriti itaj
wehayita le'av hamon goyim.
mywg nwmh bal tyyhw kta ytyrb hnh yna

‫וים‬%‫ון ג‬%‫ מ‬.‫ ני הנה בריתי אתך והיית לאב ה‬.‫א‬
5-y no se llamará más tu nombre Avram, y será tu nombre Avraham, porque padre de muchedumbre de naciones te he
hecho. Welo-yikare od et-shimeja Avram wehayah shimja Avraham ki av-hamon goyim netatija.
kyttn mywg nwmh ba yk mhrba kmç hyhw mrba kmç ta dwu arqy alw
‫וים נתתיך‬%‫ון ג‬%‫ מ‬.‫וד את־שמך אברם והיה שמך אברהם כי אב־ה‬%‫ולא־יקרא ע‬
6-Y te haré fructificar enormemente, y de ti haré naciones, y reyes de ti saldrán. Wehifreti otja bime'od me'od
unetatija legoyim umelajim mimja yetse'u.
waxy kmm myklmw mywgl kyttnw dam damb kta ytrphw

‫וים ומלכים ממך יצאו‬%‫ד ונתתיך לג‬%‫ד מא‬%‫תך במא‬%‫והפרתי א‬
7-Y estableceré mi alianza entre Mi y ti, y entre tu descendencia después de ti, en sus generaciones, por alianza
perpetua, para servirte a ti por Elohim, y a tu descendencia después de ti. Wahakimoti et-briti beyni uveyneja uveyn
zar'aja ajareja ledorotam livrit olam lihyot leja le-Elohim ulezar'aja ajareja.
myhlal kl twyhl mlwu tyrbl mtrdl kyrja kurz nybw knybw ynyb ytyrb ta ytmqhw
kyrja kurzlw
‫ך‬.‫ות לך לאלהים ולזרע‬%‫ולם להי‬%‫תם לברית ע‬%‫דר‬% ‫ ריך ל‬.‫ך אח‬.‫תי את־בריתי ביני ובינך ובין זרע‬%‫ קמ‬.‫וה‬
‫ ריך‬.‫אח‬
8-Y daré a ti y a tu descendencia después de ti, la tierra de tus peregrinaciones, toda la tierra de Kena'an para posesión
perpetua; y seré el Elohim de ellos. Wenatati leja ulezar'aja ajareja et erets megureja et kol-erets Kena'an
la'ajuzat olam wehayiti lahem le-Elohim.
myhlal mhl ytyyhw mlwu tzjal nunk xra lk ta kyrgm xra ta kyrja kurzlw kl yttnw
‫ולם והייתי להם לאלהים‬%‫ זת ע‬:‫ ח‬.‫ריך את כל־ארץ כנען לא‬:‫ ריך את ׀ ארץ מג‬.‫ך אח‬.‫ונתתי לך ולזרע‬
9-Y dijo Elohim a Abraham: Y tú mi alianza guardarás, tú y tu descendencia después de ti, en sus generaciones.
Wayomer Elohim el-Avraham we'atah et-briti tishmor atah wezar'aja ajareja ledorotam.
mtrdl kyrja kurzw hta rmçt ytyrb ta htaw mhrba la myhla rmayw
‫תם‬%‫דר‬% ‫ ריך ל‬.‫ך אח‬.‫ר אתה וזרע‬%‫אמר אלהים אל־אברהם ואתה את־בריתי תשמ‬%‫וי‬
10-Esta es mi alianza que guardaréis entre Mí y vosotros, y entre tu descendencia después de ti: Será circuncidado en
vosotros todo varón. Zot beriti asher tishmeru beyni uveyneyjem uveyn zar'aja ajareja himol lajem kol-zajar.
rkz lk mkl lwmh kyrja kurz nybw mkynybw ynyb wrmçt rça ytyrb taz
‫ול לכם כל־זכר‬%‫ ריך המ‬.‫ך אח‬.‫ שר תשמרו ביני וביניכם ובין זרע‬.‫את בריתי א‬%‫ז‬
11-Y circuncidaréis la carne de vuestro prepucio y será por señal de alianza entre Mí y vosotros. Unemaltem et besar
orlatjem wehayah le'ot berit beyni uveyneyjem.
mkynybw ynyb tyrb twal hyhw mktlru rçb ta mtlmnw

‫ות ברית ביני וביניכם‬%‫ונמלתם את בשר ערלתכם והיה לא‬
12-Y de edad de ocho días será circuncidado, entre vosotros, todo varón, por vuestras generaciones: el (esclavo)
nacido en casa, y el comprado con plata; de todo hijo de extranjero que no sea de tu simiente. Uven-shmonat yamim
yimol lajem kol-zajar ledoroteyjem yelid bayit umiknat-kesef mikol ben-nejar asher lo mizar'aja hu.
awh kurzm al rça rkn nb lkm psk tnqmw tyb dyly mkytrdl rkz lk mkl lwmy mymy tnmç nbw
‫ך הוא‬.‫ שר לא מזרע‬.‫ל בן־נכר א‬%‫תיכם יליד בית ומקנת־כסף מכ‬%‫דר‬% ‫ול לכם כל־זכר ל‬%‫נת ימים ימ‬%‫ובן־שמ‬
13-Tiene que ser circuncidado el (esclavo) nacido en tu casa y el comprado con tu plata; y será mi alianza en vuestra
carne, como un pacto perpetuo. Himol yimol yelid beytja umiknat kaspeja wehayetah vriti bivesarjem liverit
olam.
mlwu tyrbl mkrçbb ytyrb htyhw kpsk tnqmw ktyb dyly lwmy lwmh
‫ולם‬%‫ול יליד ביתך ומקנת כספך והיתה בריתי בבשרכם לברית ע‬%‫ול ׀ ימ‬%‫המ‬
14-Y el varón incircunciso, que no hubiere circuncidado la carne de su prepucio, esa alma será extirpada de su pueblo;
ha violado mi alianza. We'arel zajar asher lo-yimol et-besar orlato wenijretah hanefesh hahi me'ameyha et-beriti
hefar.
rph ytyrb ta hymum awhh çpnh htrknw wtlru rçb ta lwmy al rça rkz lruw
‫ו ונכרתה הנפש ההוא מעמיה את־בריתי הפר‬%‫ול את־בשר ערלת‬%‫ שר לא־ימ‬.‫וערל זכר א‬
15-Y dijo Elohim a Abraham: A Saray, tu mujer, no llamarás su nombre Saray, porque Sarah será su nombre.
Wayomer Elohim el-Avraham Saray ishteja lo-tikra et-shemah Saray ki Sarah shemah.
hmç hrç yk yrç hmç ta arqt al ktça yrç mhrba la myhla rmayw
‫אמר אלהים אל־אברהם שרי אשתך לא־תקרא את־שמה שרי כי שרה שמה‬%‫וי‬
16-Y la bendeciré, y también daré de ella para ti, un hijo; y la bendeciré y vendrá a ser madre de naciones: reyes de
pueblos procederán de ella. Uverajti otah wegam natati mimenah leja ben uverajtiha wehayetah legoyim maljey
amim mimenah yihyu.
wyhy hnmm mymu yklm mywgl htyhw hytkrbw nb kl hnmm yttn mgw hta ytkrbw
‫וים מלכי עמים ממנה יהיו‬%‫תה וגם נתתי ממנה לך בן וברכתיה והיתה לג‬%‫וברכתי א‬
17-Y cayó Abraham sobre su rostro, y rió y dijo en su corazón: ¿A un hombre de edad de cien años, nacerá hijo? ¿Y
siendo Sarah de edad de noventa años, parirá? Wayipol Avraham al-panay'o wayitsjak wayomer belibo haleven
me'ah-shanah yivaled we'im-Sarah havat-tish'im shanah teled.
dlt hnç myuçt tbh hrç maw dlwy hnç ham nblh wblb rmayw qjxyw wynp lu mhrba lpyw
‫ בת־תשעים שנה תלד‬.‫ו הלבן מאה־שנה יולד ואם־שרה ה‬%‫אמר בלב‬%‫ל אברהם על־פניו ויצחק וי‬%‫ויפ‬
18-Y dijo Abraham a el-Elohim: ¡Sí Yishma'el viva delante de Ti! Wayomer Avraham el-ha'Elohim lu Yishma'el
yijyeh lefaneja.
kynpl hyjy laumçy wl myhlah la mhrba rmayw

‫אמר אברהם אל־האלהים לו ישמעאל יחיה לפניך‬%‫וי‬
19-Y dijo Elohim: Es verdad que Sarah, tu mujer, parirá para ti un hijo, y llamarás su nombre Yitzjak (rió); y estableceré
mi alianza con él por pacto perpetuo; y para su descendencia después de él. Wayomer Elohim aval Sarah ishteja
yoledet leja ben wekarata et-shemo Yitsjak wahakimoti et-briti ito livrit olam lezar'o ajaray'o.
tyrbl wta ytyrb ta ytmqhw qjxy wmç ta tarqw nb kl tdly ktça hrç lba myhla rmayw
wyrja wurzl mlwu
‫ו לברית‬%‫תי את־בריתי את‬%‫ קמ‬.‫ו יצחק וה‬%‫לדת לך בן וקראת את־שמ‬%‫ בל שרה אשתך י‬.‫אמר אלהים א‬%‫וי‬
‫ ריו‬.‫ו אח‬%‫ולם לזרע‬%‫ע‬
20-Y en cuanto a Yishma'el, he oído de tí: He aquí que lo he bendecido y le haré fructificar y lo multiplicaré en gran
manera: doce príncipes engendrará y de él haré una gran nación.Ule-Yishma'el shmatija hineh berajti oto wehifreyti
oto wehirbeyti oto bime'od me'od shneym-asar nesi'im yolid unetati'o legoy gadol.
mayçn rçu mynç dam damb wta ytybrhw wta ytyrphw wta ytkrb hnh kytumç laumçylw
lwdg ywgl wyttnw dylwy
‫ד שנים־עשר נשיאם‬%‫ד מא‬%‫ו במא‬%‫את‬
% ‫ו והרביתי‬%‫את‬
% ‫ו והפריתי‬%‫את‬
% ‫ולישמעאל שמעתיך הנה ׀ ברכתי‬
‫ול‬%‫וי גד‬%‫וליד ונתתיו לג‬%‫י‬
21-Y mi alianza estableceré con Yitzjak que Sarah parirá para ti en este tiempo determinado, el año próximo. We'et
briti akim et-Yitsjak asher teled leja Sarah lamo'ed hazeh bashanah ha'ajeret.
trjah hnçb hzh duwml hrç kl dlt rça qjxy ta myqa ytyrb taw
‫ועד הזה בשנה האחרת‬%‫ שר תלד לך שרה למ‬.‫ואת־בריתי אקים את־יצחק א‬
22-Y acabo de hablar con él y subió Elohim de con Abraham. Wayejal ledaber ito waya'al Elohim me'al Avraham.
mhrba lum myhla luyw wta rbdl lkyw

‫ו ויעל אלהים מעל אברהם‬%‫ויכל לדבר את‬
23-Y tomó Abraham a Yisma'el, su hijo, y a todos los nacidos en su casa, y a todos los comprados con plata; todo
varón entre las personas de la casa de Abraham, y circuncidó la carne de su prepucio en este mismo día, como Elohim
le había dicho. Wayikaj Avraham et-Yishma'el beno we'et kol-yelidey veyto we'et kol-miknat kaspo kol-zajar
be'anshey beyt Avraham wayamol et-besar orlatam be'etsem hayom hazeh ka'asher diber ito Elohim.
tyb yçnab rkz lk wpsk tnqm lk taw wtyb ydyly lk taw wnb laumçy ta mhrba jqyw
myhla wta rbd rçak hzh mwyh mxub mtlru rçb ta lmyw mhrba
‫ו כל־זכר באנשי בית אברהם‬%‫ו ואת כל־מקנת כספ‬%‫ו ואת כל־ילידי בית‬%‫ויקח אברהם את־ישמעאל בנ‬
‫ו אלהים‬%‫ שר דבר את‬.‫ום הזה כא‬%‫וימל את־בשר ערלתם בעצם הי‬
24-Y Abraham tenía noventa y nueve años cuando circuncidó la carne de su prepucio. We'Avraham ben-tish'im
watesha shanah behimolo besar orlato.
wtlru rçb wlmhb hnç uçtw myuçt nb mhrbaw

‫ו‬%‫לו בשר ערלת‬%‫ואברהם בן־תשעים ותשע שנה בהמ‬
25-E Yishma'el, su hijo, tenía trece años de edad cuando fue circuncidada la carne de su prepucio. WeYishma'el beno
ben-shlosh esreh shanah behimolo et-besar orlato.
wtlru rçb ta wlmhb hnç hrçu çlç nb wnb laumçyw

‫ו‬%‫לו את בשר ערלת‬%‫ו בן־שלש עשרה שנה בהמ‬%‫וישמעאל בנ‬
26-En este mismo día fueron circuncidados Abraham e Yishma'eI, su hijo. Be'etsem hayom hazeh nimol Avraham
weYishma'el beno.
wnb laumçyw mhrba lwmn hzh mwyh mxub

‫ו‬%‫ול אברהם וישמעאל בנ‬%‫ום הזה נמ‬%‫בעצם הי‬
27-Y todos los hombres de su casa, nacidos en su casa, y comprados con plata, de los hijos de extranjeros, fueron
circuncidados con él. Wejol-anshey veyto yelid bayit umiknat-kesef me'et ben-nejar nimolo ito.
wta wlmn rkn nb tam psk tnqmw tyb dyly wtyb yçna lkw
‫ו‬%‫לו את‬%‫ו יליד בית ומקנת־כסף מאת בן־נכר נמ‬%‫וכל־אנשי בית‬
Capítulo 18
Parashah 4: Wayera (Y apareció) 18:1-22:24
1-Y apareció YHWH junto a Eloney (encinas de) Mamré, y él estaba sentado a la puerta de su tienda, al calor del día.
Wayera elay'o YHWH be'Eloney Mamre wehu yoshev petaj-ha'ohel kejom hayom.
mwyh mjk lhah jtp bçy awhw armm ynlab hwhy wyla aryw
‫ום‬%‫ם הי‬%‫הל כח‬%‫שב פתח־הא‬%‫וירא אליו יהוה באלני ממרא והוא י‬
2-Y alzó sus ojos y miró y he aquí tres hombres que estaban parados frente a él; y vio, y corrió a recibirlos desde la
puerta de la tienda, y se postró en tierra. Wayisa eynay'o wayar wehineh shloshah anashim nitsavim alay'o wayare
wayarots likratam mipetaj ha'ohel wayishtaju artsah.
wjtçyw lhah jtpm mtarql xryw aryw wylu mybxn myçna hçlç hnhw aryw wynyu açyw
hxra
‫הל וישתחו ארצה‬%‫ נשים נצבים עליו וירא וירץ לקראתם מפתח הא‬.‫וישא עיניו וירא והנה שלשה א‬
3-y dijo: Mi Soberano, si he hallado gracia a tus ojos, te ruego que no pases de (donde está) tu siervo. Wayomar
Adonay im-na matsati jen be'eyneyja al-na ta'avor me'al avdeja.
kdbu lum rbut an la kynyub nj ytaxm an ma ynda rmayw

‫ר מעל עבדך‬%‫עב‬. ‫ני אם־נא מצאתי חן בעיניך אל־נא ת‬%‫ ד‬.‫אמר א‬%‫וי‬
4-Que se traiga por favor un poco de agua, y lavad vuestros pies; y recostaos debajo del árbol. Yukaj-na me'at-
mayim werajatsu ragleyjem wehisha'anu tajat ha'ets.
xuh tjt wnuçhw mkylgr wxjrw mym fum an jqy

‫נו תחת העץ‬.‫ צו רגליכם והשע‬.‫קח־נא מעט־מים ורח‬:‫י‬
5-Y traeré un pedazo de lejem, y sustentad vuestro corazón; después pasaréis (adelante), ya que habéis pasado (para
honrar) a vuestro siervo. Y dijeron: Haz así como has dicho. We'ekjah fat-lejem wesa'adu libejem ajar ta'avoru ki-
al-ken avartem al-avdejem wayomeru ken ta'aseh ka'asher dibarta.
trbd rçak hçut nk wrmayw mkdbu lu mtrbu nk lu yk wrbut rja mkbl wdusw mjl tp hjqaw
‫ שר דברת‬.‫שה כא‬.‫אמרו כן תע‬%‫ברתם על־עבדכם וי‬.‫רו כי־על־כן ע‬%‫עב‬. ‫דו לבכם אחר ת‬.‫ואקחה פת־לחם וסע‬
6-Y Abraham fue de prisa a la tienda, donde estaba Sarah, y dijo: apresúrate, tres medidas de flor de harina, amasa y
haz tortas. Wayemaher Avraham ha'ohelah el-Sarah wayomer mahari shlosh se'im kemaj solet lushi wa'asi ugot.
twgu yçuw yçwl tls jmq myas çlç yrhm rmayw hrç la hlhah mhrba rhmyw
‫ות‬%‫עג‬: ‫שי‬.‫לת לושי וע‬%‫ רי שלש סאים קמח ס‬.‫אמר מה‬%‫הלה אל־שרה וי‬%‫וימהר אברהם הא‬
7-Y hacia las vacas corrió Abraham, y tomó un becerro tierno y bueno y lo dio al mozo, que se apresuró a prepararlo.
We'el-habakar rats Avraham wayikaj ben-bakar raj watov wayiten el-hana'ar wayemaher la'asot oto.
wta twçul rhmyw runh la ntyw bwfw kr rqb nb jqyw mhrba xr rqbh law
‫ו‬%‫את‬
% ‫ות‬%‫עש‬. ‫וב ויתן אל־הנער וימהר ל‬%‫ואל־הבקר רץ אברהם ויקח בן־בקר רך וט‬
8-Y tomó crema de leche, leche y el becerro que preparó, y (lo) puso delante de ellos; y él quedó de pie, junto a ellos,
debajo del árbol, y comieron. Wayikaj jem'ah wejalav uven-habakar asher asah wayiten lifneyhem we-hu omed
aleyhem tajat ha'ets wayojelu
wlkayw xuh tjt mhylu dmu awhw mhynpl ntyw hçu rça rqbh nbw bljw hamj jqyw
‫אכלו‬%‫ליהם תחת העץ וי‬.‫מד ע‬%‫ שר עשה ויתן לפניהם והוא־ע‬.‫ויקח חמאה וחלב ובן־הבקר א‬
9-Y le dijeron: ¿dónde está Sarah, tu mujer? Y dijo: Ella está en la tienda. Wayomeru elay'o ayeh Sarah ishteja
wayomer hineh va'ohel.
lhab hnh rmayw ktça hrç hya wyla wrmayw

‫הל‬%‫אמר הנה בא‬%‫אמרו אליו איה שרה אשתך וי‬%‫וי‬
10-Y dijo: Volveré a ti (el año próximo) a esta misma hora que estáis viviendo; y he aquí que tendrá un hijo Sarah, tu
mujer. Y Sarah escuchaba a la puerta de la tienda que estaba detrás de él. Wayomer shov ashuv eleyja ka'et jayah
wehineh-ven le-Sarah ishteja weSarah shoma'at petaj ha'ohel wehu ajaray'o.
wyrja awhw lhah jtp tumç hrçw ktça hrçl nb hnhw hyj tuk kyla bwça bwç rmayw
‫ ריו‬.‫הל והוא אח‬%‫מעת פתח הא‬%‫וב אשוב אליך כעת חיה והנה־בן לשרה אשתך ושרה ש‬%‫אמר ש‬%‫וי‬
11-Y Abraham y Sarah eran viejos y entrados en días; había cesado en Sarah la costumbre de las mujeres.
We'Avraham weSarah zekenim ba'im bayamim jadal lihyot le-Sarah oraj kanashim.
myçnk jra hrçl twyhl ldj mymyb myab mynqz hrçw mhrbaw
‫רח כנשים‬%‫ות לשרה א‬%‫ואברהם ושרה זקנים באים בימים חדל להי‬
12-Y se rió Sarah entre sí, diciendo: Después de envejecer ¿habrá para mí rejuvenecimiento, siendo también) viejo mi
señor? Watitsjak Sarah bekirbah lemor ajarey veloti hayetah-li ednah wa'adoni zaken.
nqz yndaw hndu yl htyh ytlb yrja rmal hbrqb hrç qjxtw
‫ני זקן‬%‫ רי בלתי היתה־לי עדנה ואד‬.‫ר אח‬%‫ותצחק שרה בקרבה לאמ‬
13-Y dijo YHWH a Abraham: ¿Por qué se rió Sarah diciendo: ¿será verdad que yo he de parir ahora que he
envejecido? Wayomer YHWH el-Avraham lamah zeh tsajakah Sarah lemor ha'af umnam eled wa'ani zakanti.
ytnqz ynaw dla mnma pah rmal hrç hqjx hz hml mhrba la hwhy rmayw
‫ ני זקנתי‬.‫ מנם אלד וא‬:‫ר האף א‬%‫ קה שרה לאמ‬.‫אמר יהוה אל־אברהם למה זה צח‬%‫וי‬
14-¿Existe alguna cosa oculta a YHWH? En el plazo fijado volveré a ti a esta misma hora que estáis viviendo, y Sarah
tendrá un hijo. Hayipale me'YHWH davar lamo'ed ashuv eleyja ka'et jayah ule-Sarah ven.
nb hrçlw hyj tuk kyla bwça duwml rbd hwhym alpyh

‫ועד אשוב אליך כעת חיה ולשרה בן‬%‫ יפלא מיהוה דבר למ‬.‫ה‬
15-Y negó Sarah diciendo: No me reí, porque tuvo miedo. Y (El) dijo: No es así, pues tú te reíste. Watejajesh Sarah
lemor lo tsajakti ki yare'ah wayomer lo ki tsajakt.
tqjx yk al rmayw hary yk ytqjx al rmal hrç çjktw

‫אמר לא כי צחקת‬%‫ר לא צחקתי כי יראה וי‬%‫ותכחש שרה לאמ‬
16-Y se levantaron de allí los hombres, y dirigieron la vista hacia Sedom; y Abraham iba con ellos para acompañarlos.
Wayakumu misham ha'anashim wayashkifu al-peney Sedom we'Avraham holej imam leshalejam.
mjlçl mmu klh mhrbaw mds ynp lu wpqçyw myçnah mçm wmqyw
‫לך עמם לשלחם‬%‫ם ואברהם ה‬%‫ נשים וישקפו על־פני סד‬.‫ מו משם הא‬:‫ויק‬
17-Y el YHWH dijo: ¿He de encubrir Yo a Abraham lo que haré? Wa'YHWH amar hamejaseh ani me'Avraham
asher ani oseh.
hçu yna rça mhrbam yna hskmh rma hwhyw

‫שה‬%‫ ני ע‬.‫ שר א‬.‫ ני מאברהם א‬.‫ויהוה אמר המכסה א‬
18-Pues Abraham vendrá a ser una grande y poderosa nación, y serán benditas por medio de él todas las naciones de la
tierra. We'Avraham hayoh yihyeh legoy gadol we'atsum wenivereju-vo kol goyey ha'arets.
xrah yywg lk wb wkrbnw mwxuw lwdg ywgl hyhy wyh mhrbaw

‫ויי הארץ‬%‫ל ג‬%‫ו כ‬%‫ול ועצום ונברכו ב‬%‫וי גד‬%‫ו יהיה לג‬%‫ואברהם הי‬
19-Porque le conocí y sé que ordenará a sus hijos y a su casa después de él, a fin de que guarden el camino de YHWH
para hacer caridad y justicia; para que realice YHWH sobre Abraham lo que dijo acerca de él. Kiyedati'o lema'an
asher yetsaweh et-banay'o we'et-beyto ajaray'o weshameru derej YHWH la'asot tsedakah umishpat lema'an
havi YHWH al-Avraham et asher-diber alay'o.
fpçmw hqdx twçul hwhy krd wrmçw wyrja wtyb taw wynb ta hwxy rça numl wytudy yk
wylu rbd rça ta mhrba lu hwhy aybh numl
‫ות צדקה ומשפט למען‬%‫עש‬. ‫ ריו ושמרו דרך יהוה ל‬.‫ו אח‬%‫ שר יצוה את־בניו ואת־בית‬.‫כי ידעתיו למען א‬
‫ שר־דבר עליו‬.‫הביא יהוה על־אברהם את א‬
20-Y dijo YHWH: El clamor de Sedom y Amorah aumentó, y su pecado se agravó mucho. Wayomer YHWH za'akat
Sedom wa'Amorah ki-rabah wejatatam ki javedah me'od.
dam hdbk yk mtafjw hbr yk hrmuw mds tquz hwhy rmayw

‫ד‬%‫רה כי־רבה וחטאתם כי כבדה מא‬%‫עמ‬. ‫ם ו‬%‫קת סד‬.‫אמר יהוה זע‬%‫וי‬
21-Descenderé pues, y veré que si hicieron según el clamor que viene a Mí, daré fin de ellos, y si no, lo sabré. Erdah-
na we'er'eh haketsa'akatah haba'ah elay asu kalah we'im-lo eda'ah.
huda al maw hlk wçu yla habh htquxkh haraw an hdra

‫קתה הבאה אלי עשו ׀ כלה ואם־לא אדעה‬.‫ דה־נא ואראה הכצע‬.‫אר‬
22-Y se apartaron de allí los hombres, y fueron a Sedom, y Abraham aún estaba en pie delante de YHWH. Wayifnu
misham ha'anashim wayeleju Sedomah we'Averaham odenu omed lifney YHWH.
hwhy ynpl dmu wndwu mhrbaw hmds wklyw myçnah mçm wnpyw
‫מד לפני יהוה‬%‫ודנו ע‬%‫מה ואברהם ע‬%‫ נשים וילכו סד‬.‫ויפנו משם הא‬
23-Y se aproximó Abraham y dijo: ¿Destruirás también al justo con el malo? Wayigash Avraham wayomar ha'af
tispeh tsadik im-rasha.
uçr mu qydx hpst pah rmayw mhrba çgyw

‫אמר האף תספה צדיק עם־רשע‬%‫ויגש אברהם וי‬
24-Quizá haya cincuenta justos dentro de la ciudad. ¿Destruirás también y no perdonarás al lugar por los cincuenta
justos que haya dentro?Ulay yesh jamishim tsadikim betoj ha'ir ha'af tispeh welo-tisa lamakom lema'an
jamishim hatsadikim asher bekirbah.
rça mqydxh myçmj numl mwqml açt alw hpst pah ryuh kwtb mqydx myçmj çy ylw
ahbrqb
‫ שר‬.‫ משים הצדיקם א‬.‫ום למען ח‬%‫וך העיר האף תספה ולא־תשא למק‬%‫ משים צדיקם בת‬.‫אולי יש ח‬
‫בקרבה‬
25-Lejos de Ti el hacer tal cosa, de matar al justo con el impío, y que sea tratado el justo como el impío; ¡lejos está
esto de Ti! El juez de toda la tierra ¿no ha de hacer justicia? Jalilah leja me'asot kadavar hazeh lehamit tsadik im-
rasha wehayah hatsadik karasha jalilah laj hashofet kol-ha'arets lo ya'aseh mishpat.
al xrah lk fpçh kl hllj uçrk qydxk hyhw uçr mu qydx tymhl hzh rbdk tçum kl hllj
fpçm hçuy
‫פט כל־הארץ‬%‫ ש‬.‫ת ׀ כדבר הזה להמית צדיק עם־רשע והיה כצדיק כרשע חללה לך ה‬%‫עש‬. ‫חללה לך מ‬
‫שה משפט‬.‫לא יע‬
26-Y dijo YHWH: Si hallare en Sedom cincuenta justos dentro de la ciudad, perdonaré al lugar todo, a causa de ellos .
Wayomer YHWH im-emtsa viSedom jamishim tsadikim betoj ha'ir wenasati lejol-hamakom ba'avuram.
mrwbub mwqmh lkl ytaçnw ryuh kwtb mqydx myçmj mdsb axma ma hwhy rmayw
‫בורם‬.‫ום בע‬%‫וך העיר ונשאתי לכל־המק‬%‫ משים צדיקם בת‬.‫ם ח‬%‫אמר יהוה אם־אמצא בסד‬%‫וי‬
27-Y respondió Abraham y dijo : He aquí que me he atrevido a hablar a Adonay, y yo soy polvo y ceniza. Waya'an
Avraham wayomar hineh-na ho'alti ledaber el-Adonay we'anoji afar wa'efer.
rpaw rpu yknaw ynda la rbdl ytlawh an hnh rmayw mhrba nuyw
‫כי עפר ואפר‬%‫ני ואנ‬%‫ ד‬.‫ואלתי לדבר אל־א‬%‫אמר הנה־נא ה‬%‫ויען אברהם וי‬
28-¿Quizá faltarán de los cincuenta justos, cinco? ¿destruirás por aquellos cinco (que faltan) toda la ciudad? Y (El)
dijo: No destruiré, si hallare ahí cuarenta y cinco. Ulay yajserun jamishim hatsadikim jamishah hatashjit
bajamishah et-kol-ha'ir wayomer lo ashjit im-emtsa sham arba'im wajamishah.
axma ma tyjça al rmayw ryuh lk ta hçmjb tyjçth hçmj mqydxh myçmj nwrsjy ylwa
hçmjw myubra mç
‫אמר לא אשחית אם־אמצא‬%‫ משה את־כל־העיר וי‬.‫ תשחית בח‬.‫ משה ה‬.‫ משים הצדיקם ח‬.‫אולי יחסרון ח‬
‫ משה‬.‫שם ארבעים וח‬
29-Y volvió aún a hablarle y dijo: Quizá se encuentran ahí cuarenta. Y dijo: No lo haré a causa de los cuarenta.
Wayosef od ledaber elay'o wayomar ulay yimatse'un sham arba'im wayomer lo e'eseh ba'avur ha'arba'im.
myubrah rwbub hçua al rmayw myubra mç nwaxmy ylwa rmayw wyla rbdl dwu psyw
‫בור הארבעים‬.‫אמר לא אעשה בע‬%‫אמר אולי ימצאון שם ארבעים וי‬%‫וד לדבר אליו וי‬%‫סף ע‬%‫וי‬
30-Y dijo: No se enoje, le ruego, mi Señor, y hablaré: Quizá se encuentren ahí treinta. Y dijo: No lo haré si encontrare
allí treinta. Wayomer al-na yijar la'Adonay wa'adaberah ulay yimats'un sham shloshim wayomer lo e'eseh im-
emtsa sham shloshim.
myçlç mç axma ma hçua al rmayw myçlç mç nwaxmy ylwa hrbdaw yndal rjy an la rmayw
‫אמר לא אעשה אם־אמצא שם שלשים‬%‫ דברה אולי ימצאון שם שלשים וי‬.‫ני וא‬%‫אמר אל־נא יחר לאד‬%‫וי‬
31-Y dijo : He aquí que me he atrevido a hablar a mi Señor: quizá se encuentren ahí veinte. Y dijo: No destruiré a
causa de los veinte. Wayomer hineh-na ho'alti ledaber el-Adonay ulay yimats'un sham esrim wayomer lo ashjit
ba'avur ha'esrim.
rwbub tyjça al rmayw myrçu mç nwaxmy ylwa ynda la rbdl ytlawh an hnh rmayw
myrçuh
‫בור העשרים‬.‫אמר לא אשחית בע‬%‫ני אולי ימצאון שם עשרים וי‬%‫ ד‬.‫ואלתי לדבר אל־א‬%‫אמר הנה־נא ה‬%‫וי‬
32-Y dijo: No se enoje, ruego, mi Señor, y hablaré solamente esta vez: quizá se encuentren allí diez. Y dijo: No
destruiré a causa de los diez. Wayomer al-na yijar l'Adonay wa'adabrah aj-hapa'am ulay yimats'un sham asarah
wayomer lo ashjit ba'avur ha'asarah.
rwbub tyjça al rmayw hrçu mç nwaxmy ylwa muph ka hrbdaw yndal rjy an la rmayw
hrçuh
‫בור‬.‫אמר לא אשחית בע‬%‫שרה וי‬.‫ דברה אך־הפעם אולי ימצאון שם ע‬.‫ני וא‬%‫אמר אל־נא יחר לאד‬%‫וי‬
‫שרה‬.‫הע‬
33-Y se fue YHWH, luego que acabó de hablar a Abraham, y Abraham se volvió a su lugar. Wayelej YHWH
ka'asher kilah ledaber el-Avraham we'Avraham shav limekomo
wmqml bç mhrbaw mhrba la rbdl hlk rçak hwhy klyw

‫ו‬%‫קמ‬
% ‫ שר כלה לדבר אל־אברהם ואברהם שב למ‬.‫וילך יהוה כא‬
Capítulo 19
1-Y vinieron los dos malajim a Sedom, por la tarde, y Lot estaba sentado a la puerta de Sedom; y vio Lot y se levantó
y fue a su encuentro y se postró con su rostro en tierra, Wayavo'u sheney hamal'ajim Sedomah ba'erev weLot
yoshev besha'ar-Sedom wayar-Lot wayakom likratam wayishtaju apayim artsah.
mypa wjtçyw mtarql mqyw fwl aryw mds ruçb bçy fwlw brub hmds mykalmh ynç wabyw
hxra
‫ם וירא־לוט ויקם לקראתם וישתחו אפים‬%‫שב בשער־סד‬%‫מה בערב ולוט י‬%‫או שני המלאכים סד‬%‫ויב‬
‫ארצה‬
2-y dijo: He aquí que os ruego, mis señores, venid por favor a la casa de vuestro siervo para que pernoctéis y os lavéis
vuestros pies, y os levantaréis temprano y seguiréis vuestro camino. Y dijeron: ¡No! sino que pernoctarernos en la
calle. Wayomer hineh na-Adonay suru na el-beyt avdejem welinu werajatsu ragleyjem wehishkamtem
wahalajtem ledarkejem wayomeru lo ki varejov nalin.
mkkrdl mtklhw mtmkçhw mkylgr wxjrw wnylw mkdbu tyb la an wrws ynda an hnh rmayw
nyln bwjrb yk al wrmayw
‫ לכתם לדרככם‬.‫ צו רגליכם והשכמתם וה‬.‫ני סורו נא אל־בית עבדכם ולינו ורח‬%‫ ד‬.‫אמר הנה נא־א‬%‫וי‬
‫וב נלין‬%‫אמרו לא כי ברח‬%‫וי‬
3-Y porfió con ellos mucho; y vinieron y entraron en su casa; y les dio un banquete, y coció panes sin levadura, y
comieron. Wayiftsar-bam me'od wayasuru elay'o wayavo'u el-beyto waya'as lahem mishteh umatsot afah
wayojelu.
wlkayw hpa twxmw htçm mhl çuyw wtyb la wabyw wyla wrsyw dam mb rxpyw
‫אכלו‬%‫ות אפה וי‬%‫ו ויעש להם משתה ומצ‬%‫או אל־בית‬%‫ רו אליו ויב‬:‫ד ויס‬%‫ויפצר־בם מא‬
4-Antes de que se acostasen, los hombres de la ciudad, hombres de Sedom, rodearon la casa, desde el joven hasta el
viejo, todo el pueblo de cada lado. Terem yishkavu we'anshey ha'ir anshey Sedom nasabu al-habayit mina'ar
we'ad-zaken kol-ha'am mikatseh.
hxqm muh lk nqz duw runm tybh lu wbsn mds yçna ryuh yçnaw wbkçy mrf
‫ם נסבו על־הבית מנער ועד־זקן כל־העם מקצה‬%‫טרם ישכבו ואנשי העיר אנשי סד‬
5-Y llamaron a Lot, y le dijeron: ¿Dónde están los hombres que vinieron a ti esta noche? Hazlos salir hacia nosotros, y
los conoceremos. Wayikre'u el-Lot wayomru lo ayeh ha'anashim asher-ba'u eleyja halaylah hotsi'em eleynu
venede'ah otam.
mtavhudnw wnyla mayxwh hlylh kyla wab rça myçnah hya wl wrmayw fwl la warqyw
‫תם‬%‫וציאם אלינו ונדעה א‬%‫ שר־באו אליך הלילה ה‬.‫ נשים א‬.‫אמרו לו איה הא‬%‫ויקראו אל־לוט וי‬
6-Y salió hacia ellos Lot a la entrada, y cerró la puerta tras sí. Wayetse alehem Lot hapetjah wehadelet sagar ajaray'o.
wyrja rgs tldhw hjtph fwl mhla axyw

‫ ריו‬.‫ להם לוט הפתחה והדלת סגר אח‬.‫ויצא א‬
7-Y dijo: No, os ruego, hermanos míos, no hagáis maldad. Wayomar al-na ajay tare'u.
wurt yja an la rmayw

‫אמר אל־נא אחי תרעו‬%‫וי‬
8-He aquí que yo tengo dos hijas que no han conocido varón; las haré salir para vosotros y haced de ellas como bien os
pareciere; solamente a estos hombres no hagáis nada, por cuanto han venido a la sombra de mi techo. Hineh-na li
shetey vanot asher-lo yade'u ish otsiah-na ethen aleyjem wa'asu lahen katov be'eyneyjem rak la'anashim ha'El
al-ta'asu davar ki-al-ken ba'u betsel korati.
mkynyub bwfk nhl wçuw mkyla nhta an hayxwa çya wudy al rça twnb ytç yl an hnh
ytrq lxb wab nk lu yk rbd wçut la lah myçnal qr
‫וב בעיניכם רק‬%‫שו להן כט‬.‫ ליכם וע‬.‫וציאה־נא אתהן א‬%‫ שר לא־ידעו איש א‬.‫ות א‬%‫הנה־נא לי שתי בנ‬
‫רתי‬%‫שו דבר כי־על־כן באו בצל ק‬.‫ נשים האל אל־תע‬.‫לא‬
9-Y ellos dijeron: Quítate de enfrente. Y dijeron: Este uno (Lot) vino a establecerse (aquí temporalmente y ya está
haciendo justicia. Ahora haremos mas mal a ti que a ellos. Y porfiaron con el hombre, con Lot, mucho, y se
aproximaron para romper la puerta. Wayomru gesh-hal'ah wayomeru ha'ejad ba-lagur wayishpot shafot atah
nara leja mehem wayiftseru va'ish beLot me'od wayigshu lishbor hadalet.
dam fwlb çyab wrxpyw mhm kl urn htu fwpç fpçyw rwgl ab djah wrmayw halh çg wrmayw
tldh rbçl wçgyw
‫ד‬%‫וט עתה נרע לך מהם ויפצרו באיש בלוט מא‬%‫ט שפ‬%‫אמרו האחד בא־לגור וישפ‬%‫אמרו ׀ גש־הלאה וי‬%‫וי‬
‫ר הדלת‬%‫ויגשו לשב‬
10-Y extendieron los hombres (malajim) sus manos, y metieron a Lot con ellos en casa y cerraron la puerta.
Wayishleju ha'anashim et-yadam wayavi'u et-Lot aleyhem habaytah we'et-hadelet sagaru.
wrgs tldh taw htybh mhyla fwl ta waybyw mdy ta myçnah wjlçyw
‫ ליהם הביתה ואת־הדלת סגרו‬.‫ נשים את־ידם ויביאו את־לוט א‬.‫וישלחו הא‬
11-Y a los hombres que estaban en la entrada de la casa hirieron con ceguera, desde el pequeño hasta el grande, y ellos
se fatigaban para encontrar la entrada. We'et-ha'anashim asher-petaj habayit hiku basanverim mikaton we'ad-
gadol wayil'u limtso hapataj.
jtph axml walyw lwdg duw nfqm myrwnsb wkh tybh jtp rça myçnah taw
‫א הפתח‬%‫ול וילאו למצ‬%‫ן ועד־גד‬%‫ שר־פתח הבית הכו בסנורים מקט‬.‫ נשים א‬.‫ואת־הא‬
12-Y dijeron los hombres a Lot: ¿A quién más tienes aquí? Yerno, y tus hijos, y tus hijas y todo lo que tengas en la
ciudad, sácalo del lugar; Wayomeru ha'anashim el-Lot od mi-leja foh jatan uvaneyja uvnoteyja wejol asher-leja
ba'ir hotse min-hamakom.
mwqmh nm axwh ryub kl rça lkw kytnbw kynbw ntj hp kl ym du fwl la myçnah wrmayw
‫ום‬%‫וצא מן־המק‬%‫ שר־לך בעיר ה‬.‫ל א‬%‫תיך וכ‬%‫ה חתן ובניך ובנ‬%‫ד מי־לך פ‬%‫ נשים אל־לוט ע‬.‫אמרו הא‬%‫וי‬
13-pues vamos a destruir este lugar, porque se aumentó su clamor (contra ellos) ante la faz de YHWH, y nos ha
enviado YHWH para destruirlo. Ki-mashjitim anajnu et-hamakom hazeh ki-gadlah tsa'akatam et-peney YHWH
wayeshaljenu YHWH leshajatah.
htjçl hwhy wnjlçyw hwhy ynp ta mtqux hldg yk hzh mwqmh ta wnjna mytjçm yk
‫ תה‬.‫קתם את־פני יהוה וישלחנו יהוה לשח‬.‫ום הזה כי־גדלה צע‬%‫ נחנו את־המק‬.‫כי־משחתים א‬
14-Y salió Lot, y habló a sus yernos que habían de tomar sus hijas, y dijo: Levantaos, salid de este lugar, porque
destruirá YHWH la ciudad. Y pareció como burla a los ojos de sus yernos. Wayetse Lot wayedaber el-jatanay'o
lokejey venotay'o wayomer kumu tse'u min-hamakom hazeh ki-mashjit YHWH et-ha'ir wayehi jimetsajek
be'eyney jatanay'o.
ta hwhy tyjçm yk hzh mwqmh nm wax wmwq rmayw wytnb yjql wyntj la rbdyw fwl axyw
wyntj ynyub qjxmk yhyw ryuh
‫ום הזה כי־משחית יהוה את־העיר‬%‫אמר קומו צאו מן־המק‬%‫תיו וי‬%‫ תניו ׀ לקחי בנ‬.‫ויצא לוט וידבר אל־ח‬
‫ תניו‬.‫ויהי כמצחק בעיני ח‬
15-Y fue cuando rayó el alba, y los malajim daban prisa a Lot, diciendo: Levántate toma a tu mujer y a tus dos hijas
que se encuentran (aquí) para que no perezcas por la iniquidad de la ciudad. Ujemo hashajar alah waya'itsu
hamal'ajim beLot lemor kum kaj et-ishteja we'et-shetey venoteyja hanimtsa'ot pen-tisafeh ba'awon ha'ir.
np taxmnh kytnb ytç taw ktça ta jq mwq rmal fwlb mykalmh wxyayw hlu rjçh wmkw
ryuh nwub hpst
‫ת פן־‬%‫תיך הנמצא‬%‫ר קום קח את־אשתך ואת־שתי בנ‬%‫ו השחר עלה ויאיצו המלאכים בלוט לאמ‬%‫וכמ‬
‫ן העיר‬%‫עו‬. ‫תספה ב‬
16-Mas él se detenía; y le trabaron los hombres de su mano, y de la mano de su mujer, y de la mano de sus dos hijas, a
causa de la misericordia que YHWH tenía con él; y le sacaron, y le pusieron fuera de la ciudad. Wayitmahmah
wayajaziku ha'anashim beyado uveyad-ishto uveyad shtey venotay'o bejemlat YHWH alay'o wayotsi'uhu
wayanijuhu mijuts la'ir.
whaxyw wylu hwhy tlmjb wytnb ytç dybw wtça dybw wdyb myçnah wqyzjyw hmhmtyw
ryul xwjm whjnyw
‫ הו‬:‫ הו וינח‬:‫צא‬%‫תיו בחמלת יהוה עליו וי‬%‫ו וביד שתי בנ‬%‫ו וביד־אשת‬%‫ נשים ביד‬.‫ זקו הא‬.‫ויתמהמה ׀ ויח‬
‫מחוץ לעיר‬
17-Y sucedió que cuando los hubo sacado fuera, le dijo: Escapa por tu alma; ni mires hacia atrás, ni pares en toda la
llanura; escapa al monte, para que no perezcas. Wayehi jehotsi'am otam hajutsah wayomer himalet al-nafsheja al-
tabit ajareyja we'al-ta'amod bejol-hakikar haharah himalet pen-tisafeh.
hrhh rkkh lkb dmut law kyrja fybt la kçpn lu flmh rmayw hxwjh mta mayxwhk yhyw
hpst np flmh
‫ד בכל־הככר ההרה‬%‫עמ‬. ‫ ריך ואל־ת‬.‫אמר המלט על־נפשך אל־תביט אח‬%‫תם החוצה וי‬%‫וציאם א‬%‫ויהי כה‬
‫המלט פן־תספה‬
18-Y les dijo Lot: No, te ruego, señor mío. Wayomer Lot alehem al-na Adonay.
ynda an la mhla fwl rmayw

‫ני‬%‫ ד‬.‫ להם אל־נא א‬.‫אמר לוט א‬%‫וי‬
19-He aquí que encontró tu siervo gracia a tus ojos, y aumentaste la misericordia que hiciste conmigo para hacer vivir
mi alma; mas yo no podré escapar al monte, no sea que me alcance el mal, y muera. Hineh-na matsa avdejah jen-
be'eyneyja watagdel jasdeja asher asita imadi lehajayot et-nafshi we'anoji lo ujal lehimalet haharah pen-
tidbakani hara'ah wamati.
lkwa al yknaw yçpn ta twyjhl ydmu tyçu rça kdsj ldgtw kynyub nj kdbu axm an hnh
ytmw hurh ynqbdt np hrhh flmhl
‫כי לא אוכל‬%‫ות את־נפשי ואנ‬%‫ י‬.‫ שר עשית עמדי להח‬.‫הנה־נא מצא עבדך חן בעיניך ותגדל חסדך א‬
‫להמלט ההרה פן־תדבקני הרעה ומתי‬
20-He aquí esta ciudad, está cerca para huir allá, y ella es pequeña; escaparé, te ruego, allá; seguramente pequeña es
ella, y vivirá mi alma. Hineh-na ha'ir hazot kerovah lanus shamah wehi mits'ar imaletah na shamah halo mits'ar
hi uteji nafshi.
yçpn yjtw awh ruxm alh hmç an hflma ruxm awhw hmç swnl hbrq tazh ryuh an hnh
‫ לא מצער הוא ותחי נפשי‬.‫בה לנוס שמה והיא מצער אמלטה נא שמה ה‬%‫את קר‬%‫הנה־נא העיר הז‬
21-Y le dijo: He aquí que atenderé a tu súplica también sobre esta cosa, de no destruir la ciudad de que hablaste.
Wayomer elay'o hineh nasati faneyja gam ladavar hazeh levilti hofki et-ha'ir asher dibarta.
trbd rça ryuh ta ykph ytlbl hzh rbdl mg kynp ytaçn hnh wyla rmayw
‫ שר דברת‬.‫אמר אליו הנה נשאתי פניך גם לדבר הזה לבלתי הפכי את־העיר א‬%‫וי‬
22-Date prisa, escápate allá, porque no podré hacer nada hasta que llegues allá. Por tanto llamó el nombre de la ciudad
Tzó'ar. Maher himalet shamah ki lo ujal la'asot davar ad-bo'aja shamah al-ken kara shem-ha'ir Tso'ar.
ruwx ryuh mç arq nk lu hmç kab du rbd twçul lkwa al yk hmç flmh rhm
‫וער‬%‫ ך שמה על־כן קרא שם־העיר צ‬.‫א‬%‫ות דבר עד־ב‬%‫עש‬. ‫מהר המלט שמה כי לא אוכל ל‬
23-El sol salió sobre la tierra y Lot vino a Tzó'ar. Hashemesh yatsa al-ha'arets weLot ba Tso'arah.
hrux ab fwlw xrah lu axy çmçh

‫רה‬.‫צע‬% ‫השמש יצא על־הארץ ולוט בא‬
24-Y YHWH hizo llover sobre Sedom y sobre Amorah azufre y fuego, de parte de YHWH, desde los cielos.
Wa'YHWH himtir al-Sedom we'al-Amorah gofrit wa'esh me'et YHWH min-hashamayim.
mymçh nm hwhy tam çaw tyrpg hrmu luw mds lu ryfmh hwhyw
‫רה גפרית ואש מאת יהוה מן־השמים‬%‫עמ‬. ‫ם ועל־‬%‫ויהוה המטיר על־סד‬
25-Y destruyó estas ciudades, y a todo el Kikar (llanura), y a todos los moradores de las ciudades y a las plantas de la
tierra. Wayahafoj et-he'arim ha'El we'et kol-hakikar we'et kol-yoshvey he'arim wetsemaj ha'adamah.
hmdah jmxw myruh ybçy lk taw rkkh lk taw lah myruh ta kphyw
‫ דמה‬.‫שבי הערים וצמח הא‬%‫ך את־הערים האל ואת כל־הככר ואת כל־י‬%‫ פ‬.‫ויה‬
26-Y miró su mujer atrás de él (Lot) y se volvió estatua de sal. Watabet ishto me'ajaray'o watehi netsiv melaj.
jlm byxn yhtw wyrjam wtça fbtw

‫ ריו ותהי נציב מלח‬.‫ו מאח‬%‫ותבט אשת‬
27-Y se levantó Abraham por la mañana (y fue) al lugar donde estuvo (orando) delante de YHWH. Wayashkem
Avraham baboker el-hamakom asher-amad sham et-peney YHWH.
hwhy ynp ta mç dmu rça mwqmh la rqbb mhrba mkçyw

‫ שר־עמד שם את־פני יהוה‬.‫ום א‬%‫קר אל־המק‬%‫וישכם אברהם בב‬
28-Y miró sobre la faz de Sedom y Amorah, y sobre toda la tierra del Kikar, y vio; y he aquí que el humo subía de la
tierra como el humo de un horno. Wayashkef al-peney Sedom wa'Amorah we'al kol-peney erets hakikar wayar
wehineh alah kitor ha'arets kekitor hakivshan.
nçbkh rfyqk xrah rfyq hlu hnhw aryw rkkh xra ynp lk luw hrmuw mds ynp lu pqçyw
‫ר הכבשן‬%‫ר הארץ כקיט‬%‫רה ועל־כל־פני ארץ הככר וירא והנה עלה קיט‬%‫עמ‬. ‫ם ו‬%‫וישקף על־פני סד‬
29-Y fue que, cuando destruyó Elohim las tierras del Kikar, se acordó Elohim de Abraham, y envió (sacó) a Lot de la
destrucción cuando destruyó las ciudades en las cuales estuvo Lot. Wayehi beshajet Elohim et-arey hakikar
wayizkor Elohim et-Avraham wayeshalaj et-Lot mitoj hahafeja bahafoj et-he'arim asher-yashav bahen Lot.
kphb hkphh kwtm fwl ta jlçyw mhrba ta myhla rkzyw rkkh yru ta myhla tjçb yhyw
fwl nhb bçy rça myruh ta
‫ך‬%‫ פ‬.‫ פכה בה‬.‫וך הה‬%‫ר אלהים את־אברהם וישלח את־לוט מת‬%‫ויהי בשחת אלהים את־ערי הככר ויזכ‬
‫ שר־ישב בהן לוט‬.‫את־הערים א‬
30-Y Lot subió de Tzó'ar, y quedó en el monte y sus dos hijas con él, porque temió estar en Tzo'ar, y quedó en la
cueva, él y sus dos hijas. Waya'al Lot miTso'ar wayeshev bahar ushtey venotay'o imo ki yare lashevet beTso'ar
wayeshev bame'arah hu ushtey venotay'o.
ytçw awh hrumb bçyw ruwxb tbçl ary yk wmu wytnb ytçw rhb bçyw ruwxm fwl luyw
wytnb
‫תיו‬%‫וער וישב במערה הוא ושתי בנ‬%‫ו כי ירא לשבת בצ‬%‫תיו עמ‬%‫וער וישב בהר ושתי בנ‬%‫ויעל לוט מצ‬
31-Y dijo la mayor a la menor: Nuesto padre es viejo, y no hay hombre en la tierra que venga a nosotras conforme al
uso de toda la tierra. Watomer habejirah el-hatse'irah avinu zaken we'ish eyn ba'arets lavo aleynu kederej kol-
ha'arets.
xrah lk krdk wnylu awbl xrab nya çyaw nqz wnyba hryuxh la hrykbh rmatw
‫וא עלינו כדרך כל־הארץ‬%‫אמר הבכירה אל־הצעירה אבינו זקן ואיש אין בארץ לב‬%‫ות‬
32-Ven, daremos de beber a nuestro padre y dormiremos con él, y haremos vivir, de nuestro padre, simiente. Lejah
nashkeh et-avinu yayin wenishkevah imo unejayeh me'avinu zara.
urz wnybam hyjnw wmu hbkçnw nyy wnyba ta hqçn hkl

‫ו ונחיה מאבינו זרע‬%‫לכה נשקה את־אבינו יין ונשכבה עמ‬
33-Y dieron de beber vino a su padre en aquella noche, y vino la mayor y durmió con su padre; y no supo (Lot) cuando
se acostó ella ni cuando se levantó. Watashkeynah et-avihen yayin balaylah hu watavo habejirah watishkav et-
aviha welo-yada beshijvah uvekumah.
hmwqbw hbkçb udy alw hyba ta bkçtw hrykbh abtw awh hlylb nyy nhyba ta nyqçtw
‫א הבכירה ותשכב את־אביה ולא־ידע בשכבה ובקומה‬%‫ ביהן יין בלילה הוא ותב‬.‫ותשקין את־א‬
34-Y al día siguiente dijo la mayor a la menor: He aquí que dormí ayer noche con mi padre; le haremos beber vino
también esta noche y entra, duerme con él y haremos vivir, de nuestro padre, simiente. Wayehi mimajorat watomer
habejirah el-hatse'irah hen-shajavti emesh et-avi nashkenu yayin gam-halaylah uvoy shijvi imo unejayeh
me'avinu zara.
yabw hlylh mg nyy wnqçn yba ta çma ytbkç nh hryuxh la hrykbh rmatw trjmm yhyw
urz wnybam hyjnw wmu ybkç
‫אי שכבי‬%‫אמר הבכירה אל־הצעירה הן־שכבתי אמש את־אבי נשקנו יין גם־הלילה וב‬%‫ רת ות‬E‫ויהי ממח‬
‫ו ונחיה מאבינו זרע‬%‫עמ‬
35-E hicieron beber también aquella noche, a su padre, vino; y se levantó la menor y durmió con él; y no supo cuando
se acostó ella ni cuando se levantó. Watashkeynah gam balaylah hahu et-avihen yayin watakom hatse'irah
watishkav imo welo-yada beshijvah uvekumah.
hmqbw hbkçb udy alw wmu bkçtw hryuxh mqtw nyy nhyba ta awhh hlylb mg nyqçtw
‫ מה‬:‫ו ולא־ידע בשכבה ובק‬%‫ ביהן יין ותקם הצעירה ותשכב עמ‬.‫ותשקין גם בלילה ההוא את־א‬
36-Y concibieron las dos hijas de Lot, de su padre. Watahareynah shetey venot-Lot me-avihen.
nhybam fwl twnb ytç nyrhtw

‫ ביהן‬.‫ות־לוט מא‬%‫ רין שתי בנ‬.‫ותה‬
37-Y parió la mayor un hijo, y llamó su nombre Mo'av; él fue el padre de los Mo'av hasta hoy. Wateled habejirah
ben watikra shemo Mo'av hu avi-Mo'av ad-hayom.
mwyh du bawm yba awh bawm wmç arqtw nb hrykbh dltw

‫ום‬%‫ואב עד־הי‬%‫ בי־מ‬.‫ואב הוא א‬%‫ו מ‬%‫ותלד הבכירה בן ותקרא שמ‬
38-Y la menor, también ella, parió un hijo, y llamó su nombre Ben Amí; él fue el padre de los hijos de Amon hasta
hoy. Wehatse'irah gam-hi yaldah ben watikra shemo Ben-Ami hu avi veney-Amon ad-hayom.
mwyh du nwmu ynb yba awh ymu nb wmç arqtw nb hdly awh mg hryuxhw
‫ום‬%‫ון עד־הי‬%‫ בי בני־עמ‬.‫ו בן־עמי הוא א‬%‫והצעירה גם־הוא ילדה בן ותקרא שמ‬
Capítulo 20
1-Y partió de allí Abraham, a la tierra del Neguev, y estuvo entre Kadesh y Shur; y habitó en Gerar. Wayisa misham
Avraham artsah haNegev wayeshev beyn-Kadesh uveyn Shur wayagar biGerar.
rrgb rgyw rwç nybw çdq nyb bçyw bgnh hxra mhrba mçm usyw
‫ויסע משם אברהם ארצה הנגב וישב בין־קדש ובין שור ויגר בגרר‬
2-Y dijo Abraham por Sarah, su mujer: mi hermana ella es; y envió (gente) Avimelej, rey de Gerar, y tomó a Sarah.
Wayomer Avraham el-Sarah ishto ajoti hi wayishlaj Avimelej melej Gerar wayikaj et-Sarah.
hrç ta jqyw rrg klm klmyba jlçyw awh ytja wtça hrç la mhrba rmayw
‫ בימלך מלך גרר ויקח את־שרה‬.‫תי הוא וישלח א‬%‫ ח‬.‫ו א‬%‫אמר אברהם אל־שרה אשת‬%‫וי‬
3-Y vino Elohim a Avimelej en el sueño de la noche, y le dijo: He aquí que tú serás muerto a causa de la mujer que has
tomado, pues ella tiene marido. Wayavo Elohim el-Avimelej bajalom halaylah wayomer lo hineja met al-ha'ishah
asher-lakajta wehi be'ulat ba'al.
lub tlub awhw tjql rça hçah lu tm knh wl rmayw hlylh mwljb klmyba la myhla abyw
‫לת בעל‬:‫ שר־לקחת והוא בע‬.‫אמר לו הנך מת על־האשה א‬%‫ לום הלילה וי‬.‫ בימלך בח‬.‫א אלהים אל־א‬%‫ויב‬
4-Y Avimelej no se aproximó a ella, y dijo: mi Señor, ¿matarás también una justa nación? Wa'Avimelej lo karav
eleyha wayomar Adonay hagoy gam-tsadik taharog.
grht qydx mg ywgh ynda rmayw hyla brq al klmybaw

‫ג‬%‫ ר‬.‫וי גם־צדיק תה‬%‫ ג‬.‫ני ה‬%‫ ד‬.‫אמר א‬%‫ בימלך לא קרב אליה וי‬.‫וא‬
5-En verdad él me dijo: "mi hermana es ella", y ella también dijo: "mi hermano es él". Con sinceridad de mi corazón y
con limpieza de mis manos he hecho eso. Halo hu amar-li ajoti hi wehi-gam-hi amerah aji hu betom-levavi
uvenikyon kapay asiti zot.
taz ytyçu ypk nyqnbw ybbl mtb awh yja hrma awh mg ayhw awh ytja yl rma awh alh
‫את‬%‫ן כפי עשיתי ז‬%‫תי הוא והיא־גם־הוא אמרה אחי הוא בתם־לבבי ובנקי‬%‫ ח‬.‫ לא הוא אמר־לי א‬.‫ה‬
6-Y le dijo Elohim en el sueño: También Yo supe que con sinceridad de tu corazón has hecho eso, y te detuve también
Yo de pecar contra Mí; por lo tanto no te dejé tocarla. Wayomer elay'o ha'Elohim bajalom gam anoji yadati ki
vetom-levaveja asita zot we'ejsoj gam-anoji oteja mejato-li al-ken lo-netatija linego'ah eleyha.
ktwa ykna mg kçjaw taz tyçu kbbl mtb yk ytudy ykna mg mljb myhlah wyla rmayw
hyla ugnl kyttn al nk lu yl wfjm
‫ו־‬%‫ ט‬.‫ותך מח‬%‫כי א‬%‫ך גם־אנ‬%‫את ואחש‬%‫כי ידעתי כי בתם־לבבך עשית ז‬%‫ לם גם אנ‬.‫אמר אליו האלהים בח‬%‫וי‬
‫ע אליה‬%‫לי על־כן לא־נתתיך לנג‬
7-Y ahora devuelve la mujer de este hombre, el cual es navi y hará oración por ti y vivirás. Y si tú no la devuelves,
sabe que morirás tú y todo lo que fuere tuyo. We'atah hashev eshet-ha'ish ki-navi hu weyitpalel ba'adeja wejeyeh
we'im-eyneja meshiv da ki-mot tamut atah wejol-asher-laj.
twmt twm yk ud byçm knya maw hyjw kdub llptyw awh aybn yk çyah tça bçh htuw
kl rça lkw hta
‫ות תמות אתה‬%‫ועתה השב אשת־האיש כי־נביא הוא ויתפלל בעדך וחיה ואם־אינך משיב דע כי־מ‬
‫ שר־לך‬.‫וכל־א‬
8-Y se levantó Avimelej de madrugada, y llamó a todos sus siervos, y habló todas estas palabras en su presencia, y los
hombres temieron mucho. Wayashkem Avimelej baboker wayikra lejol-avaday'o wayedaber et-kol-hadevarim
ha'eleh be'ozneyhem wayir'u ha'anashim me'od.
Myçnah waryyw mhynzab hlah myrbdh lk ta rbdyw wydbu lkl arqyw rqbb klmyba mkçyw
dam
‫ד‬%‫ נשים מא‬.‫בדיו וידבר את־כל־הדברים האלה באזניהם וייראו הא‬.‫קר ויקרא לכל־ע‬%‫ בימלך בב‬.‫וישכם א‬
9-Y llamó Avimelej a Abraham y le dijo: ¿Qué nos has hecho y en qué pequé yo contra ti, que has traído sobre mí y
sobre mi reino un pecado grande? Hechos que no se deben hacer, hiciste conmigo. Wayikra Avimelej le-Avraham
wayomer lo meh-asita lanu umeh-jatati laj ki-heveta alay we'al mamlajti jata'ah gedolah ma'asim asher lo-
ye'asu asita imadi.
ytklmm luw ylu tabh yk kl ytafj hmw wnl tyçu hm wl rmayw mhrbal klmyba arqyw
ydmu tyçu wçuy al rça myçum hldg hafj
‫ טאה‬.‫אמר לו מה־עשית לנו ומה־חטאתי לך כי־הבאת עלי ועל־ממלכתי ח‬%‫ בימלך לאברהם וי‬.‫ויקרא א‬
‫ שר לא־יעשו עשית עמדי‬.‫שים א‬.‫לה מע‬%‫גד‬
10-Y dijo Avimelej a Abraham: ¿qué has visto para hacer esta cosa? Wayomer Avimelej el-Avraham mah ra'ita ki
asita et-hadavar hazeh.
hzh rbdh ta tyçu yk tyar hm mhrba la klmyba rmayw

‫ בימלך אל־אברהם מה ראית כי עשית את־הדבר הזה‬.‫אמר א‬%‫וי‬
11-Y dijo Abraham: Porque yo dije: tal vez no haya temor de Elohim en este lugar, y me matarán a causa de mi mujer.
Wayomer Avraham ki amarti rak eyn-yir'at Elohim bamakom hazeh waharaguni al-devar ishti.
ytça rbd lu ynwgrhw hzh mwqmb myhla tary nya qr ytrma yk mhrba rmayw
‫ רגוני על־דבר אשתי‬.‫ום הזה וה‬%‫אמר אברהם כי אמרתי רק אין־יראת אלהים במק‬%‫וי‬
12-Y a la verdad es mi hermana, hija de mi padre es ella, pero no hija de mi madre, y vino a ser mi mujer. Wegam
omnah ajoti vat-avi hi aj lo vat-imi watehi-li le'ishah.
hçal yl yhtw yma tb al ka awh yba tb ytja hnma mgw

‫תי בת־אבי הוא אך לא בת־אמי ותהי־לי לאשה‬%‫ ח‬.‫וגם־אמנה א‬
13-Y sucedió que cuando Elohim me hizo peregrinar desde la casa de mi padre, yo le dije: esta será tu bondad que
harás conmigo; a todo lugar donde lleguemos di por mí: mi hermano es él. Wayehi ka'asher hite'u oti Elohim
mibeyt avi wa'omar lah zeh jasdej asher ta'asi imadi el kol-hamakom asher navo shamah imri-li aji hu.
rça mwqmh lk la ydmu yçut rça kdsj hz hl rmaw yba tybm myhla yta wuth rçak yhyw
awh yja yl yrma hmç awbn
‫ שר‬.‫ום א‬%‫שי עמדי אל כל־המק‬.‫ שר תע‬.‫מר לה זה חסדך א‬%‫תי אלהים מבית אבי וא‬%‫ שר התעו א‬.‫ויהי כא‬
‫וא שמה אמרי־לי אחי הוא‬%‫נב‬
14-Y tomó Avimelej ovejas y vacas, y siervos y siervas, y (los) dio a Abraham, y le devolvió a Sarah, su mujer.
Wayikaj Avimelej tson uvakar wa'avadim ushfajot wayiten le-Avraham wayashev lo et Sarah ishto.
wtça hrç ta wl bçyw mhrbal ntyw tjpçw mydbuw rqbw nax klmyba jqyw
‫ו‬%‫ת ויתן לאברהם וישב לו את שרה אשת‬%‫בדים ושפח‬.‫אן ובקר וע‬%‫ בימלך צ‬.‫ויקח א‬
15-Y dijo Avimelej: He aquí mi tierra delante de ti; donde bien parezca a tus ojos, habita. Wayomer Avimelej hineh
aretsi lefaneyja batov be'eyneyja shev.
bç kynyub bwfb kynpl yxra hnh klmyba rmayw

‫וב בעיניך שב‬%‫ בימלך הנה ארצי לפניך בט‬.‫אמר א‬%‫וי‬
16-Y a Sarah dijo: He aquí que he dado mil monedas de plata a tu hermano; he aquí que esto te servirá por velo de ojos
para todos los que están contigo, y para todo el mundo como aclaración. Ule-Sarah amar hineh natati elef kesef
le'ajij hineh hu-laj ksut eynayim lejol asher itaj we'et kol wenojajat.
tjknw lk taw kta rça lkl mynyu twsk kl awh hnh kyjal psk pla yttn hnh rma hrçlw
‫כחת‬%‫ל ונ‬%‫ שר אתך ואת כ‬.‫ל א‬%‫ולשרה אמר הנה נתתי אלף כסף לאחיך הנה הוא־לך כסות עינים לכ‬
17-Y oró Abraham a Elohim; y curó Elohim a Avimelej y a su esposa y a sus siervas, y ellas parieron. Wayitpalel
Avraham el-ha'Elohim wayirpa Elohim et-Avimelej we'et-ishto we'amehotay'o wayeledu.
wdlyw wythmaw wtça taw klmyba ta myhla apryw myhlah la mhrba llptyw
‫תיו וילדו‬%‫ו ואמה‬%‫ בימלך ואת־אשת‬.‫ויתפלל אברהם אל־האלהים וירפא אלהים את־א‬
18-Porque había cerrado YHWH toda matriz de la casa de Avimelej, a causa de Sarah, mujer de Abraham. Ki-atsor
atsar YHWH be'ad kol-rejem leveyt Avimelej al-devar Sarah eshet-Avraham.
mhrba tça hrç rbd lu klmyba tybl mjr lk dub hwhy rxu rxu yk
‫ בימלך על־דבר שרה אשת אברהם‬.‫ר עצר יהוה בעד כל־רחם לבית א‬%‫כי־עצ‬
Capítulo 21
1-Y YHWH visitó a Sarah, como había dicho, e hizo YHWH con Sarah según había hablado. Wa'YHWH pakad et-
Sarah ka'asher amar waya'as YHWH le-Sarah ka'asher diber.
rbd rçak hrçl hwhy çuyw rma rçak hrç ta dqp hwhyw
‫ שר דבר‬.‫ שר אמר ויעש יהוה לשרה כא‬.‫ויהוה פקד את־שרה כא‬
2-Y concibió, y parió Sarah para Abraham un hijo en su vejez, en el plazo determinado que Elohim le había dicho.
Watahar wateled Sarah le-Avraham ben lizekunay'o lamo'ed asher-diber oto Elohim.
myhla wta rbd rça duwml wynqzl nb mhrbal hrç dltw rhtw
% ‫ שר־דבר‬.‫ועד א‬%‫ ניו למ‬:‫ותהר ותלד שרה לאברהם בן לזק‬
3-Y llamó Abraham el nombre de su hijo que le nació, a quien Sarah le parió, Yitzjak. Wayikra Avraham et-shem-
beno hanolad-lo asher-yaldah-lo Sarah Yitsjak.
qjxy hrç wl hdly rça wl dlwnh wnb mç ta mhrba arqyw

‫ שר־ילדה־לו שרה יצחק‬.‫ולד־לו א‬%‫ו הנ‬%‫ויקרא אברהם את־שם־בנ‬
4-Y circuncidó Abraham a su hijo Yitzjak a los ocho días de edad, como Elohim le había ordenado. Wayamol
Avraham et-Yitsjak beno ben-shmonat yamim ka'asher tsiwah oto Elohim.
myhla wta hwx rçak mymy tnmç nb wnb qjxy ta mhrba lmyw
% ‫ שר צוה‬.‫נת ימים כא‬%‫ו בן־שמ‬%‫וימל אברהם את־יצחק בנ‬
5-Y Abraham era de edad de cien años cuando le nació Yitzjak, su hijo. We'Avraham ben-me'at shanah behiwaled
lo et Yitsjak beno.
wnb qjxy ta wl dlwhb hnç tam nb mhrbaw

‫ו‬%‫ואברהם בן־מאת שנה בהולד לו את יצחק בנ‬
6-Y dijo Sarah: Risa (alegría) me ha causado Elohim, y cualquiera que lo oyere se reirá (Yitzjak) conmigo. Watomer
Sarah tsejok asah li Elohim kol-hashomea yitsjak-li.
yl qjxy umçh lk myhla yl hçu qjx hrç rmatw

‫מע יצחק־לי‬%‫ק עשה לי אלהים כל־הש‬%‫אמר שרה צח‬%‫ות‬
7-Y dijo: ¡Quién hubiera dicho a Abraham que Sarah había de dar de mamar a hijos! Pues le he parido un hijo en su
vejez. Watomer mi milel le-Avraham heynikah vanim Sarah ki-yaladeti ven lizkunay'o.
wynqzl nb ytdly yk hrç mynb hqynyh mhrbal llm ym rmatw

‫ ניו‬:‫אמר מי מלל לאברהם היניקה בנים שרה כי־ילדתי בן לזק‬%‫ות‬
8-Y creció el niño, y fue destetado; e hizo Abraham un gran banquete el día que fue destetado Yitzjak. Wayigdal
hayeled wayigamal waya'as Avraham mishteh gadol beyom higamel et-Yitsjak.
qjxy ta lmgh mwyb lwdg htçm mhrba çuyw lmgyw dlyh ldgyw
‫ום הגמל את־יצחק‬%‫ול בי‬%‫ויגדל הילד ויגמל ויעש אברהם משתה גד‬
9-Y vio Sarah al hijo de Hagar la Mitsrit, el cual ésta había parido a Abraham, jugando (burlandose). Watere Sarah
et-ben-Hagar haMitsrit asher-yaldah le-Avraham metsajek.
qjxm mhrbal hdly rça tyrxmh rgh nb ta hrç artw

‫ שר־ילדה לאברהם מצחק‬.‫ותרא שרה את־בן־הגר המצרית א‬
10-Y dijo a Abraham: expulsa a esta sierva y a su hijo; porque no heredará el hijo de esta sierva con mi hijo, con
Yitsjak. Watomer le-Avraham garesh ha'amah hazot we'et-benah ki lo yirash ben-ha'amah hazot im-beni im-
Yitsjak.
qjxy mu ynb mu tazh hmah nb çryy al yk hnb taw tazh hmah çrg mhrbal rmatw
‫את עם־בני עם־יצחק‬%‫את ואת־בנה כי לא יירש בן־האמה הז‬%‫אמר לאברהם גרש האמה הז‬%‫ות‬
11-Y este dicho desagradó a los ojos de Abraham, a causa de su hijo (Yisma'el). Wayera hadavar me'od be'eyney
Avraham al odot beno.
wnb tdwa lu mhrba ynyub dam rbdh uryw

‫ו‬%‫ת בנ‬%‫וד‬%‫ד בעיני אברהם על א‬%‫וירע הדבר מא‬
12-Y dijo Elohim a Abraham: No desagrade a tus ojos esto del muchacho y de tu sierva; todo lo que te dijere Sarah,
oye su voz ; porque en Yitsjak será llamada tu descendencia. Wayomer Elohim el-Avraham al-yera be'eyneyja al-
hana'ar we'al-amateja kol asher tomar eleyja Sarah shma bekolah ki beYitsjak yikare leja zara.
umç hrç kyla rmat rça lk ktma luw runh lu kynyub ury la mhrba la myhla rmayw
urz kl arqy qjxyb yk hlqb
‫אמר אליך שרה שמע‬%‫ שר ת‬.‫ל א‬%‫ מתך כ‬.‫אמר אלהים אל־אברהם אל־ירע בעיניך על־הנער ועל־א‬%‫וי‬
‫לה כי ביצחק יקרא לך זרע‬%‫בק‬
13-Y también del hijo de la sierva haré una nación, porque es tu simiente. Wegam et-ben-ha'amah legoy asimenu ki
zar'aja hu.
awh kurz yk wnmyça ywgl hmah nb ta mgw

‫ך הוא‬.‫ שימנו כי זרע‬.‫וי א‬%‫וגם את־בן־האמה לג‬
14-Y se levantó Abraham muy de mañana, y tomó lejem y un odre de agua y lo dio a Hagar, y lo puso sobre su hombro, y
el niño, y la despidió. Y (ella) partió y se perdió en el desierto de Beer-Sheva. Wayashkem Avraham baboker wayikaj-
lejem wejemat mayim wayiten el-Hagar sam al-shijmah we'et-hayeled wayeshaljeha watelej wateta bemidbar
Be'er Shava.
kltw hjlçyw dlyh taw hmkç lu mç rgh la ntyw mym tmjw mjl jqyw rqbb mhrba mkçyw
ubç rab rbdmb uttw
‫קר ויקח־לחם וחמת מים ויתן אל־הגר שם על־שכמה ואת־הילד וישלחה ותלך‬%‫וישכם אברהם ׀ בב‬
‫ותתע במדבר באר שבע‬
15-Y se acabó el agua del odre y ella echó al niño debajo de uno de los arbustos. Wayijlu hamayim min-hajemet
watashlej et-hayeled tajat ajad hasijim.
mjyçh dja tjt dlyh ta klçtw tmjh nm mymh wlkyw

‫ויכלו המים מן־החמת ותשלך את־הילד תחת אחד השיחם‬
16-Y anduvo y se sentó enfrente, lejos, a distancia de dos tiros de arco, porque dijo: No veré cuando el niño muere. Y
se sentó enfrente y alzó su voz y lloró. Watelej wateshev lah mineged harjek kimetajavey keshet ki amerah al-er'eh
bemot hayaled wateshev mineged watisa et-kolah watevk.
ta açtw dgnm bçtw dlyh twmb hara la hrma yk tçq ywjfmk qjrh dgnm hl bçtw kltw
kbtw hlq
‫ות הילד ותשב מנגד ותשא את־‬%‫ וי קשת כי אמרה אל־אראה במ‬.‫ותלך ותשב לה מנגד הרחק כמטח‬
‫לה ותבך‬%‫ק‬
17-Y oyó Elohim la voz del muchacho, y llamó un ángel de Elohim a Hagar desde los cielos, y le dijo: ¿Qué tienes,
Hagar? No temas; pues ha oído Elohim la voz del muchacho en donde él está. Wayishma Elohim et-kol hana'ar
wayikra mal'aj Elohim el-Hagar min-hashamayim wayomer lah mah-laj Hagar al-tire'i ki-shama Elohim el-kol
hana'ar ba'asher hu-sham.
la rgh kl hm hl rmayw mymçh nm rgh la myhla kalm arqyw runh lwq ta myhla umçyw
mç awh rçab runh lwq la myhla umç yk yaryt
‫אמר לה מה־לך הגר אל־‬%‫ול הנער ויקרא מלאך אלהים ׀ אל־הגר מן־השמים וי‬%‫וישמע אלהים את־ק‬
‫ שר הוא־שם‬.‫ול הנער בא‬%‫תיראי כי־שמע אלהים אל־ק‬
18-Levántate, alza al muchacho y sosténle con tu mano, porque gran nación lo he de hacer. Kumi se'i et-hana'ar
wehajasiki et-yadej bo ki-legoy gadol asimenu.
wnmyça lwdg ywgl yk wb kdy ta yqyzjhw runh ta yaç ymwq

‫ שימנו‬.‫ול א‬%‫וי גד‬%‫ו כי־לג‬%‫ זיקי את־ידך ב‬.‫קומי שאי את־הנער והח‬
19-Y abrió Elohim los ojos de ella, y vio un pozo de agua, y fue y llenó el odre de agua y dio de beber al muchacho.
Wayifkaj Elohim et-eyneyha watere be'er mayim watelej watemale et-hajemet mayim vatashk et-hana'ar.
r[nh ta qçtw μym tmjh ta almtw kltw μym rab artw hyny[ ta μyhla jqpyw
‫ויפקח אלהים את־עיניה ותרא באר מים ותלך ותמלא את־החמת מים ותשק את־הנער‬
20-Y estuvo Elohim con el muchacho; y creció, y habitó en el desierto, y fue tirador de arco. Wayehi Elohim et-
hana'ar wayigdal wayeshev bamidbar wayehi roveh kashat.
tçq hbr yhyw rbdmb bçyw ldgyw r[nh ta μyhla yhyw

‫בה קשת‬%‫ויהי אלהים את־הנער ויגדל וישב במדבר ויהי ר‬
21-Y habitó en el desierto de Parán, y tomó su madre para él una mujer de la tierra de Mitsrayim. Wayeshev bemidbar
Paran watikaj-lo imo ishah me'erets Mitsrayim.
μyrxm xram hça wma wl jqtw rap rbdmb bçyw

‫ו אשה מארץ מצרים‬%‫וישב במדבר פארן ותקח־לו אמ‬
22-Y aconteció en aquel tiempo que habló Avimélej y Pijol, jefe de su ejército, a Abraham, diciendo: Elohim está
contigo en todo lo que haces. Wayehi ba'et hahi wayomer Avimelej uFijol sar-tseva'o el-Avraham lemor Elohim
imeja bejol asher-atah oseh.
hçu hta rça lkb kmu myhla rmal mhrba la wabx rç lkypw klmyba rmayw awhh tub yhyw
‫שה‬%‫ שר־אתה ע‬.‫ל א‬%‫ר אלהים עמך בכ‬%‫ו אל־אברהם לאמ‬%‫ל שר־צבא‬%‫ בימלך ופיכ‬.‫אמר א‬%‫ויהי בעת ההוא וי‬
23-Y ahora júrame por Elohim aquí, que no actuarás falsamente conmigo, ni con mi hijo, ni con mi nieto. Como la
bondad que hice contigo, harás conmigo y con la tierra donde has vivido. We'atah hishave'ah li be'Elohim henah
im-tishkor li ulenini ulenejdi kajesed asher-asiti imja ta'aseh imadi we'im ha'arets asher-gartah bah.
Ydmu hçut kmu ytyçu rça dsjk ydknlw ynynlw yl rqçt ma hnh myhlab yl hubçh htuw
hb htrg rça xrah muw
‫שה עמדי‬.‫ שר־עשיתי עמך תע‬.‫ר לי ולניני ולנכדי כחסד א‬%‫ועתה השבעה לי באלהים הנה אם־תשק‬
‫ שר־גרתה בה‬.‫ועם־הארץ א‬
24-Y dijo Abraham: Yo juraré. Wayomer Avraham anoji ishave'a.
ubça ykna mhrba rmayw

‫כי אשבע‬%‫אמר אברהם אנ‬%‫וי‬
25-Y reprendió Abraham a Avimélej a causa del pozo de agua que los siervos de Avimélej habían robado. Wehojiaj
Avraham et-Avimelej al-odot be'er hamayim asher gazlu avdey Avimelej.
klmyba ydbu wlzg rça mymh rab twda lu klmyba ta mhrba jkwhw
‫ בימלך‬.‫ שר גזלו עבדי א‬.‫ות באר המים א‬%‫אד‬
% ‫ בימלך על־‬.‫וכח אברהם את־א‬%‫וה‬
26-Y dijo Avimélej: No sé quién hizo esta cosa; y también tú no me lo hiciste saber, y también yo no lo he oído hasta
hoy. Wayomer Avimelej lo yadati mi asah et-hadavar hazeh wegam-atah lo-higadeta li wegam anoji lo shamati
bilti hayom.
ytumç al ykna mgw yl tdgh al hta mgw hzh rbdh ta hçu ym ytudy al klmyba rmayw
mwyh ytlb
‫כי לא שמעתי בלתי‬%‫ בימלך לא ידעתי מי עשה את־הדבר הזה וגם־אתה לא־הגדת לי וגם אנ‬.‫אמר א‬%‫וי‬
‫ום‬%‫הי‬
27-Y tomó Abraham ovejas y vacas y dio a Avimélej, e hicieron ambos una alianza. Wayikaj Avraham tson uvakar
wayiten la-Avimelej wayijretu shneyhem brit.
tyrb mhynç wtrkyw klmybal ntyw rqbw nax mhrba jqyw

‫ בימלך ויכרתו שניהם ברית‬.‫אן ובקר ויתן לא‬%‫ויקח אברהם צ‬
28-Y puso Abraham siete ovejas aparte. Wayatsev Avraham et-sheva kivsot hatson levadehen.
nhdbl naxh tçbk ubç ta mhrba bxyw

‫אן לבדהן‬%‫ת הצ‬%‫ויצב אברהם את־שבע כבש‬
29-Y dijo Avimélej a Abraham: ¿Qué significan estas siete ovejas que has puesto aparte? Wayomer Avimelej el-
Avraham mah henah sheva kevasot ha'eleh asher hitsavta levadanah.
hndbl tbxh rça hlah tçbk ubç hnh hm mhrba la klmyba rmayw
‫ שר הצבת לבדנה‬.‫ת האלה א‬%‫ בימלך אל־אברהם מה הנה שבע כבש‬.‫אמר א‬%‫וי‬
30-Y dijo: Estas siete ovejas tomarás de mi mano, para que seas para mí testimonio de que yo cavé este pozo.
Wayomer ki et-sheva kevasot tikaj miyadi ba'avur tihyeh li le'edah ki jafarti et-habe'er hazot.
tazh rabh ta ytrpj yk hdul yl hyht rwbub ydym jqt tçbk ubç ta yk rmayw
‫את‬%‫בור תהיה־לי לעדה כי חפרתי את־הבאר הז‬.‫ת תקח מידי בע‬%‫אמר כי את־שבע כבש‬%‫וי‬
31-Por eso llamó a este lugar Beer-Sheva; porque allí ambos juraron. Al-ken kara lamakom hahu Be'er Shava ki
sham nishbe'u shneyhem.
mhynç wubçn mç yk ubç rab awhh mwqml arq nk lu

‫ום ההוא באר שבע כי שם נשבעו שניהם‬%‫על־כן קרא למק‬
32-E hicieron alianza en Beer-Sheva; y se levantó Avimélej con Fijol, jefe de su ejército, y volvieron a la tierra de los
filisteos. Wayijretu verit biVe'er Shava wayakom Avimelej uFijol sar-tseva'o wayashuvu el-erets Plishtim.
mytçlp xra la wbçyw wabx rç lkypw klmyba mqyw ubç rabb tyrb wtrkyw
‫ בו אל־ארץ פלשתים‬:‫ו ויש‬%‫ל שר־צבא‬%‫ בימלך ופיכ‬.‫ויכרתו ברית בבאר שבע ויקם א‬
33-Y plantó una arboleda en Beer-Sheva, e invocó allí el nombre de YHWH, El de siempre. Wayita eshel biVe'er
Shava wayikra-sham beshem YHWH El Olam.
mlwu la hwhy mçb mç arqyw ubç rabb lça ufyw

‫ולם‬%‫ויטע אשל בבאר שבע ויקרא־שם בשם יהוה אל ע‬
34-Y moró Abraham en la tierra de los Plishtim muchos días. Wayagar Avraham be'erets Plishtim yamim rabim.
mybr mymy mytçlp xrab mhrba rgyw

‫ויגר אברהם בארץ פלשתים ימים רבים‬
Capítulo 22
1-Y aconteció después de estas palabras que el Elohim probó a Abraham. Y le dijo: ¡Abraham! Y él dijo: Heme aquí.
Wayehi ajar hadevarim ha'eleh weha'Elohim nisa et-Avraham wayomer elay'o Avraham wayomer hineni.
ynnh rmayw mhrba wyla rmayw mhrba ta hsn myhlahw hlah myrbdh rja yhyw
‫אמר הנני‬%‫אמר אליו אברהם וי‬%‫ויהי אחר הדברים האלה והאלהים נסה את־אברהם וי‬
2-Y dijo Él: Toma, te ruego, a tu hijo, tu único, a quien amas, a Yitzjak, y vete a tierra de Moriyah, y ofrécelo allí en
holocausto, sobre uno de los montes que Yo te diré. Wayomer kaj-na et-bineja et-yejideja asher-ahavta et-Yitsjak
welej-leja el-erets haMoriyah weha'alehu sham le'olah al ajad heharim asher omar eleyja.
hlul mç whluhw hyrmh xra la kl klw qjxy tavtbha rça kdyjy ta knb ta an jq rmayw
kyla rma rça myrhh dja lu
‫לה על‬%‫להו שם לע‬.‫ריה והע‬%‫ שר־אהבת את־יצחק ולך־לך אל־ארץ המ‬.‫אמר קח־נא את־בנך את־יחידך א‬%‫וי‬
‫מר אליך‬%‫ שר א‬.‫אחד ההרים א‬
3-Y se levantó Abraham muy de mañana, enalbardó su asno y tomó sus dos mozos consigo, y a Yitzjak, su hijo; y cortó
leña de holocausto, y se levantó y fue al lugar que el Elohim le dijo. Wayashkem Avraham baboker wayajavosh et-
jamoro wayikaj et-sheney ne'aray'o ito we'et Yitsjak beno wayevaka atsey olah wayakom wayelej el-hamakom
asher-amar-lo ha'Elohim.
hlu yxu uqbyw wnb qjxy taw wta wyrun ynç ta jqyw wrmj ta çbjyw rqbb mhrba mkçyw
myhlah wl rma rça mwqmh la klyw mqyw
‫לה ויקם‬%‫צי ע‬.‫ו ויבקע ע‬%‫ו ואת יצחק בנ‬%‫ו ויקח את־שני נעריו את‬%‫מר‬
% .‫ש את־ח‬%‫ ב‬.‫קר ויח‬%‫וישכם אברהם בב‬
‫ שר־אמר־לו האלהים‬.‫ום א‬%‫וילך אל־המק‬
4-Al tercer día alzó Abraham sus ojos y vio el lugar de lejos. Bayom hashlishi wayisa Avraham et-eynay'o wayar
et-hamakom merajok.
qjrm mwqmh ta aryw wynyu ta mhrba açyw yçylçh mwyb

‫ק‬%‫ום מרח‬%‫ום השלישי וישא אברהם את־עיניו וירא את־המק‬%‫בי‬
5-Y dijo Abraham a sus mozos: Quedaos aquí con el asno, y yo y el muchacho iremos hasta allí y adoraremos, y
volveremos a vosotros. Wayomer Avraham el-ne'aray'o shevu-lajem poh im-hajamor wa'ani wehana'ar neljah
ad-koh wenishtajaweh wenashuvah aleyjem.
hbwçnw hwjtçnw hk du hkln runhw ynaw rwmjh mu hp mkl wbç wyrun la mhrba rmayw
mkyla
‫ ליכם‬.‫ וה ונשובה א‬.‫ה ונשתח‬%‫ ני והנער נלכה עד־כ‬.‫ור וא‬%‫ מ‬.‫ה עם־הח‬%‫אמר אברהם אל־נעריו שבו־לכם פ‬%‫וי‬
6-Y tomó Abraham la leña del holocausto y la puso sobre Yitzjak, su hijo; y tomó en su mano el fuego y el cuchillo, y
fueron ambos juntos. Wayikaj Avraham et-atsey ha'olah wayashem al-Yitsjak beno wayikaj beyado et-ha'esh
we'et-hama'ajelet wayelju shneyhem yajda'u.
Mhynç wklyw tlkamh taw çah ta wdyb jqyw wnb qjxy lu mçyw hluh yxu ta mhrba jqyw
wdjy
‫ כלת וילכו שניהם יחדו‬.‫ו את־האש ואת־המא‬%‫ו ויקח ביד‬%‫לה וישם על־יצחק בנ‬%‫צי הע‬.‫ויקח אברהם את־ע‬
7-Y habló Yitzjak a Abraham, su padre, y dijo: ¡Padre mío! Y él respondió: Heme aquí, hijo mío. Y dijo: He aquí el
fuego y la leña; mas ¿adónde está el cordero para el holocausto? Wayomer Yitsjak el-Avraham avi'o wayomer avi
wayomer hineni veni wayomer hineh ha'esh weha'etsim we'ayeh haseh le'olah.
hyaw myxuhw çah hnh rmayw ynb ynnh rmayw yba rmayw wyba mhrba la qjxy rmayw
hlul hçh
‫לה‬%‫אמר הנה האש והעצים ואיה השה לע‬%‫אמר הנני בני וי‬%‫אמר אבי וי‬%‫אמר יצחק אל־אברהם אביו וי‬%‫וי‬
8-Y dijo Abraham: Elohim proveerá para Sí el cordero para el holocausto, hijo mío; y caminaron ambos juntos.
Wayomer Avraham Elohim yir'eh-lo haseh le'olah beni wayelju shneyhem yajda'u.
wdjy mhynç wklyw ynb hlul hçh wl hary myhla mhrba rmayw
‫לה בני וילכו שניהם יחדו‬%‫אמר אברהם אלהים יראה־לו השה לע‬%‫וי‬
9-Y llegaron al lugar que Elohim le había dicho, y edificó allí Abraham el altar, y puso en orden la leña, y ató a
Yitzjak, su hijo, y le colocó sobre el altar, encima de la leña. Wayavo'u el-hamakom asher amar-lo ha'Elohim
wayiven sham Avraham et-hamizbe'aj waya'aroj et-ha'etsim waya'akod et-Yitsjak beno wayasem oto al-
hamizbe'aj mima'al la'etsim.
dquyw myxuh ta kruyw jbzmh ta mhrba mç nbyw myhlah wl rma rça mwqmh la wabyw
myxul lumm jbzmh lu wta mçyw wnb qjxy ta
‫ד את־‬%‫עק‬. ‫ך את־העצים וי‬%‫ער‬. ‫ שר אמר־לו האלהים ויבן שם אברהם את־המזבח וי‬.‫ום א‬%‫או אל־המק‬%‫ויב‬
‫ו על־המזבח ממעל לעצים‬%‫את‬ % ‫ו וישם‬%‫יצחק בנ‬
10-Y extendió Abraham su mano y tomó el cuchillo para degollar a su hijo. Wayishlaj Avraham et-yado wayikaj et-
hama'ajelet lishjot et-beno.
wnb ta fjçl tlkamh ta jqyw wdy ta mhrba jlçyw

‫ו‬%‫ט את־בנ‬%‫ כלת לשח‬.‫ו ויקח את־המא‬%‫וישלח אברהם את־יד‬
11-Y lo llamó el Malaj de YHWH desde los cielos y dijo: ¡Abraham, Abraham! Y él respondió: Heme aquí. Wayikra
elay'o mal'aj YHWH min-hashamayim wayomer Avraham Avraham wayomer hineni.
ynnh rmayw mhrba mhrba rmayw mymçh nm hwhy kalm wyla arqyw
‫אמר הנני‬%‫אמר אברהם ׀ אברהם וי‬%‫ויקרא אליו מלאך יהוה מן־השמים וי‬
12-Y dijo: No extiendas tu mano hacia el muchacho ni le hagas nada; porque ahora sé que temeroso de Elohim eres,
pues no negaste tu hijo, tu único, a Mí. Wayomer al-tishlaj yadeja el-hana'ar we'al-ta'as lo me'umah ki atah
yadati ki-yere Elohim atah welo jasajta et-bineja et-yejideja mimeni.
alw hta myhla ary yk ytudy htu yk hmwam wl çut lawvrunh la kdy jlçt la rmayw
ynmm kdyjy ta knb ta tkçj
‫אמר אל־תשלח ידך אל־הנער ואל־תעש לו מאומה כי ׀ עתה ידעתי כי־ירא אלהים אתה ולא חשכת‬%‫וי‬
‫את־בנך את־יחידך ממני‬
13-Y alzó Abraham sus ojos y vio, y he aquí un carnero más allá, trabado en un zarzal por sus cuernos; y fue Abraham
y tomó el carnero y lo ofreció en holocausto, en lugar de su hijo. Wayisa Avraham et-eynay'o wayar wehineh-ayil
ajar ne'ejaz basvaj bekarnay'o wayelej Avraham wayikaj et-ha'ayil waya'alehu le'olah tajat beno.
lyah ta jqyw mhrba klyw wynrqb kbsb zjan rja lya hnhw aryw wynyu ta mhrba açyw
wnb tjt hlul whluyw
‫להו‬.‫וישא אברהם את־עיניו וירא והנה־איל אחר נאחז בסבך בקרניו וילך אברהם ויקח את־האיל ויע‬
‫ו‬%‫לה תחת בנ‬%‫לע‬
14-Y llamó Abraham el nombre de aquel lugar: "YHWH verá", como se ha dicho hasta hoy: En el monte YHWH verá.
Wayikra Avraham shem-hamakom hahu YHWH Yir'eh asher ye'amer hayom behar YHWH yera'eh.
hary hwhy rhb mwyh rmay rça hary hwhy awhh mwqmh mç mhrba arqyw
‫ום בהר יהוה יראה‬%‫ שר יאמר הי‬.‫ום ההוא יהוה ׀ יראה א‬%‫ויקרא אברהם שם־המק‬
15-Y llamó el Malaj de YHWH a Abraham por segunda vez desde los cielos, Wayikra mal'aj YHWH el-Avraham
shenit min-hashamayim.
mymçh nm tynç mhrba la hwhy kalm arqyw

‫ויקרא מלאך יהוה אל־אברהם שנית מן־השמים‬
16-y dijo: Por Mí mismo he jurado, dijo YHWH, por cuanto hiciste esta cosa y no me negaste tu hijo, tu único,
Wayomer bi nishbati ne'um-YHWH ki ya'an asher asita et-hadavar hazeh welo jasajta et-binja et-yejideja.
kdyjy ta knb ta tkçj alw hzh rbdh ta tyçu rça nuy yk hwhy man ytubçn yb rmayw
‫ שר עשית את־הדבר הזה ולא חשכת את־בנך את־יחידך‬.‫ ם־יהוה כי יען א‬:‫אמר בי נשבעתי נא‬%‫וי‬
17-te bendeciré en gran manera, y multiplicaré mucho tu descendencia, como las estrellas de los cielos y como la
arena que está a la orilla del mar; y poseerá tu descendencia la puerta de sus enemigos. Ki-varej avarejeja weharbah
arbeh et-zar'aja kejojevey hashamayim wejajol asher al-sfat hayam weyirash zar'aja et sha'ar oyvay'o.
kurz çryw myh tpç lu rça lwjkw mymçh ybkwkk kurz ta hbra hbrhw kkrba krb yk
wybya ruç ta
‫ך את‬.‫ שר על־שפת הים וירש זרע‬.‫ול א‬%‫וכבי השמים וכח‬%‫ך ככ‬.‫ ברכך והרבה ארבה את־זרע‬.‫כי־ברך א‬
‫יביו‬%‫שער א‬
18-Y serán benditas en tu descendencia todas las naciones de la tierra, por cuanto obedeciste a mi voz. Wehitbarju
bezar'aja kol goyey ha'arets ekev asher shamata bekoli.
ylqb tumç rça bqu xrah yywg lk kurzb wkrbthw

‫לי‬%‫ שר שמעת בק‬.‫ויי הארץ עקב א‬%‫ל ג‬%‫ך כ‬.‫ כו בזרע‬.‫והתבר‬
19-Y se volvió Abraham a sus mozos, y se levantaron y fueron juntos a Beer-Sheva, y habitó Abraham en Beer-Sheva.
Wayashov Avraham el-ne'aray'o wayakumu wayelju yajda'u el-Be'er Shava wayeshev Avraham biVe'er Shava.
ubç rabb mhrba bçyw ubç rab la wdjy wklyw wmqyw wyrun la mhrba bçyw
‫ מו וילכו יחדו אל־באר שבע וישב אברהם בבאר שבע‬:‫וישב אברהם אל־נעריו ויק‬
20-Y aconteció después de estas cosas, que se anunció a Abraham en estos términos: He aquí que Milkah parió,
también ella, hijos de Najor, tu hermano: Wayehi ajarey hadevarim ha'eleh wayugad le-Avraham lemor hineh
yaldah Milkah gam-hi banim le-Najor ajija.
kyja rwjnl mynb awh mg hklm hdly hnh rmal mhrbal dgyw hlah myrbdh yrja yhyw
‫ור אחיך‬%‫ר הנה ילדה מלכה גם־הוא בנים לנח‬%‫גד לאברהם לאמ‬:‫ רי הדברים האלה וי‬.‫ויהי אח‬
21-a Utz, su primogénito, y a Buz, hermano de éste, y a Kemu'el, padre de Aram, Et-Uts bejoro we'et-Buz aji'o
we'et-Kemu'el avi Aram.
mra yba lawmq taw wyja zwb taw wrkb xwu ta

‫ רם‬.‫ בי א‬.‫ו ואת־בוז אחיו ואת־קמואל א‬%‫כר‬% ‫את־עוץ ב‬
22-y a Kesed y a Jazó, y a Pildash, y a Yidlaf, y a Betu'el. We'et-Kesed we'et-Jazo we'et-Pildash we'et-Yidlaf we'et
Betu'el.
lawtb taw pldy taw çdlp taw wzj taw dçk taw
‫ו ואת־פלדש ואת־ידלף ואת בתואל‬%‫ ז‬.‫ואת־כשד ואת־ח‬
23-Y Betu'el engendró a Rivkah. Estos ocho parió Milkah a Najor, hermano de Abraham. UVetu'el yalad et-Rivkah
shmonah eleh yaldah Milkah le-Najor aji Avraham.
mhrba yja rwjnl hklm hdly hla hnmç hqbr ta dly lawtbw
‫ חי אברהם‬.‫ור א‬%‫נה אלה ילדה מלכה לנח‬%‫ובתואל ילד את־רבקה שמ‬
24-Y su concubina, que se llamaba Re'umah, parió también ella a Tevaj, y a Gajam, y a Tajash, y a Ma'ajah. Ufilagsho
ushmah Re'umah wateled gam-hi et-Tevaj we'et-Gajam we'et-Tajash we'et-Ma'ajah.
hkum taw çjt taw mjg taw jbf ta awh mg dltw hmwar hmçw wçglypw
‫כה‬.‫ו ושמה ראומה ותלד גם־הוא את־טבח ואת־גחם ואת־תחש ואת־מע‬%‫ופילגש‬
Capítulo 23
Parashah 5: Hayyei-Sarah (La vida de Sarah) 23:1-25:18
1-Y fue la vida de Sarah ciento veintisiete años; años de vida de Sarah. Wayihyu jayey Sarah me'ah shanah
we'esrim shanah wesheva shanim sheney jayey Sarah.
hrç yyj ynç mynç ubçw hnç myrçuw hnç ham hrç yyj wyhyw
‫ויהיו חיי שרה מאה שנה ועשרים שנה ושבע שנים שני חיי שרה‬
2-Y murió Sarah en Kiriat-Arba, que es Jebrón, en la tierra de Kena'an; y vino Abraham para hacer el duelo de Sarah y
llorarla. Watamot Sarah beKiryat Areba hi Jevron be'erets Kena'an wayavo Avraham lispod le-Sarah welivekotah.
htkblw hrçl dpsl mhrba abyw nunk xrab nwrbj awh ubra tyrqb hrç tmtw
‫תה‬%‫ד לשרה ולבכ‬%‫א אברהם לספ‬%‫ון בארץ כנען ויב‬%‫ותמת שרה בקרית ארבע הוא חבר‬
3-Y se levantó Abraham de delante de su muerta, y habló a los hijos de Jet, diciendo: Wayakom Avraham me'al
peney meto wayedaber el-bney-Jet lemor.
rmal tj ynb la rbdyw wtm ynp lum mhrba mqyw

‫ר‬%‫ו וידבר אל־בני־חת לאמ‬%‫ויקם אברהם מעל פני מת‬
4-Peregrino y morador soy yo entre vosotros; dadme posesión de un (terreno) para sepultura entre vosotros, y sepultaré
a mi muerta que está delante de mí. Ger-wetoshav anoji imajem tenu li ajuzat-kever imajem we'ekberah meti
milefanay.
ynplm ytm hrbqaw mkmu rbq tzja yl wnt mkmu ykna bçwtw rg
‫ זת־קבר עמכם ואקברה מתי מלפני‬:‫ ח‬.‫כי עמכם תנו לי א‬%‫ושב אנ‬%‫גר־ות‬
5-Y respondieron los hijos de Jet a Abraham, diciéndole: Waya'anu veney-Jet et-Avraham lemor lo.
wl rmal mhrba ta tj ynb wnuyw

‫ר לו‬%‫נו בני־חת את־אברהם לאמ‬.‫ויע‬
6-Oyenos, señor mío, eres príncipe de Elohim entre nosotros; en el mejor (lugar) de nuestras sepulturas entierra a tu
muerta; ninguno de nosotros te negará su sepultura para que entierres a tu muerta. Shma'enu adoni nesi Elohim atah
betojenu bemivejar kevareynu kevor et-meteja ish mimenu et-kivero lo-yijleh mimeja mikevor meteja.
al wrbq ta wnmm çya ktm ta rbq wnyrbqrjbmb wnkwtb hta myhla ayçn ynda wnumç
ktm rbqm kmm hlky
‫ו לא־‬%‫ר את־מתך איש ממנו את־קבר‬%‫וכנו במבחר קברינו קב‬%‫ני נשיא אלהים אתה בת‬%‫ ד‬.‫שמענו ׀ א‬
‫ר מתך‬%‫יכלה ממך מקב‬
7-Y se levantó Abraham y se postró ante el pueblo de aquella tierra, ante los hijos de Jet, Wayakom Avraham
wayishtaju le'am-ha'arets livney-Jet.
tj ynbl xrah mul wjtçyw mhrba mqyw

‫ויקם אברהם וישתחו לעם־הארץ לבני־חת‬
8-y les habló diciendo: Si es de vuestra voluntad sepultar a mi muerta que está delante de mí, escuchadme y rogad por
mí a Efrón, hijo de Tzójar, Wayedaber itam lemor im-yesh et-nafshejem likbor et-meti milfanay shma'uni ufig'u-
li be'Efron ben-Tsojar.
rjx nb nwrpub yl wugpw ynwumç ynplm ytm ta rbql mkçpn ta çy ma rmal mta rbdyw
‫חר‬%‫ון בן־צ‬%‫ר את־מתי מלפני שמעוני ופגעו־לי בעפר‬%‫ר אם־יש את־נפשכם לקב‬%‫וידבר אתם לאמ‬
9-para que me dé la cueva de Majpelah que posee, y que está al extremo de su campo; por el precio de su valor me la
dará, para posesión de sepultura entre vosotros. Weyiten-li et-me'arat haMajpelah asher-lo asher biktseh sadehu
bejesef male yitnenah li betojejem la'ajuzat kaver.
rbq tzjal mkkwtb yl hnnty alm pskb whdç hxqb rça wl rça hlpkmh trum ta yl ntyw
‫ זת־קבר‬:‫ ח‬.‫וככם לא‬%‫ שר בקצה שדהו בכסף מלא יתננה לי בת‬.‫ שר־לו א‬.‫ויתן־לי את־מערת המכפלה א‬
10-Y Efrón estaba entre los hijos de Jet. Y respondió Efrón, el Jiti, a Abraham, en presencia de los hijos de Jet y de
todos los que entraban por la puerta de su ciudad, diciendo: We'Efron yoshev betoj beney-Jet waya'an Efron haJiti
et-Avraham be'ozney veney-Jet lejol ba'ey sha'ar-iro lemor.
rmal wryu ruç yab lkl tj ynb ynzab mhrba ta ytjh nwrpu nuyw tj ynb kwtb bçy nwrpuw
‫ר‬%‫ו לאמ‬%‫ל באי שער־עיר‬%‫ון החתי את־אברהם באזני בני־חת לכ‬%‫וך בני־חת ויען עפר‬%‫שב בת‬%‫ון י‬%‫ועפר‬
11-No, señor mío, escúchame: el campo lo doy para ti, y la cueva que está en él, también; ante los ojos de los hijos de
mi pueblo, te la doy; entierra a tu muerta. Lo-adoni shma'eni hasadeh natati laj wehame'arah asher-bo leja
netatiha le'eyney veney ami netatiha laj kevor meteja.
ktm rbq kl hyttn ymu ynb ynyul hyttn kl wb rça hrumhw kl yttn hdçh ynumç ynda al
‫ר מתך‬%‫ו לך נתתיה לעיני בני־עמי נתתיה לך קב‬%‫ שר־ב‬.‫ני שמעני השדה נתתי לך והמערה א‬%‫ ד‬.‫לא־א‬
12-Y se inclinó Abraham ante el pueblo de la tierra. Wayishtaju Avraham lifney am-ha'arets.
xrah mu ynpl mhrba wjtçyw

‫וישתחו אברהם לפני עם הארץ‬
13-y habló a Efrón, en presencia del pueblo de la tierra, diciendo: Si tú me escuchas; daré el dinero del campo, tómalo
de mí y enterraré a mi muerta allá. Wayedaber el-Efron be'ozney am-ha'arets lemor aj im-atah lu shma'eni natati
kesef hasadeh kaj mimeni we'ekberah et-meti shamah.
hrbqaw ynmm jq hdçh psk yttn ynumç wl hta ma ka rmal xrah mu ynzab nwrpu la rbdyw
hmç ytm ta
‫ר אך אם־אתה לו שמעני נתתי כסף השדה קח ממני ואקברה‬%‫ון באזני עם־הארץ לאמ‬%‫וידבר אל־עפר‬
‫את־מתי שמה‬
14-Y respondió Efrón a Abraham diciéndole: Waya'an Efron et-Avraham lemor lo.
wl rmal mhrba ta nwrpu nuyw

‫ר לו‬%‫ון את־אברהם לאמ‬%‫ויען עפר‬
15-Señor mío, escúchame: terreno de cuatrocientos shekel de plata, entre mí y ti ¿qué significa? ¡Entierra pues a tu
muerta! Adoni shma'eni erets arba me'ot shekel-kesef beyni uveyneyja mah-hi we'et-meteja kevor.
rbq ktm taw awh hm knybw ynyb psk lqç tam ubra xra ynumç ynda
‫ר‬%‫ת שקל־כסף ביני ובינך מה־הוא ואת־מתך קב‬%‫ני שמעני ארץ ארבע מא‬%‫ ד‬.‫א‬
16-Y escuchó Abraham a Efrón, y pesó Abraham para Efron la plata que éste había mencionado, en presencia de los
hijos de Jet: cuatrocientos shekel de plata, (moneda) corriente entre mercaderes. Wayishma Avraham el-Efron
wayishkol Avraham le-Efron et-hakesef asher diber be'ozney veney-Jet arba me'ot shekel kesef over lasojer.
twam ubra tj ynb ynzab rbd rça pskh ta nrpul mhrba lqçyw nwrpu la mhrba umçyw
rjsl rbu psk lqç
‫ות‬%‫ שר דבר באזני בני־חת ארבע מא‬.‫ן את־הכסף א‬%‫ל אברהם לעפר‬%‫ון וישק‬%‫וישמע אברהם אל־עפר‬
‫חר‬%‫בר לס‬%‫שקל כסף ע‬
17-Y pasó el campo de Efrón que está en Majpelah, enfrente de Mamré; el campo y la cueva que en él había, y todos los
árboles que en el campo había en todo su término alrededor, Wayakom sedeh Efron asher baMajpelah asher lifney
Mamre hasadeh wehame'arah asher-bo wejol-ha'ets asher basadeh asher bejol-gevulo saviv.
hdçb rça xuh lkw wb rça hrumhw hdçh armm ynpl rça hlpkmb rça nwrpu hdç mqyw
bybs wlbg lkb rça
‫ שר בשדה‬.‫ו וכל־העץ א‬%‫ שר־ב‬.‫ שר לפני ממרא השדה והמערה א‬.‫ שר במכפלה א‬.‫ון א‬%‫ויקם ׀ שדה עפר‬
‫לו סביב‬:‫ שר בכל־גב‬.‫א‬
18-para Abraham, por compra, a los ojos de los hijos de Jet, y de todos los que entraban por la puerta de su ciudad. Le-
Avraham lemiknah le'eyney veney-Jet bejol ba'ey sha'ar iro.
wryu ruç yab lkb tj ynb ynyul hnqml mhrbal

‫ו‬%‫ל באי שער־עיר‬%‫לאברהם למקנה לעיני בני־חת בכ‬
19-Y después de esto enterró Abraham a Sarah, su mujer, en la cueva del campo de Majpelah, delante de Mamré, que
es Jebrón, en la tierra de Kena'an. We'ajarey-jen kavar Avraham et-Sarah ishto el-me'arat sedeh haMajpelah al-
peney Mamre hi Jevron be'erets Kena'an.
nunk xrab nwrbj awh armm ynp lu hlpkmh hdç trum la wtça hrç ta mhrba rbq nk yrjaw
‫ון בארץ כנען‬%‫ו אל־מערת שדה המכפלה על־פני ממרא הוא חבר‬%‫ רי־כן קבר אברהם את־שרה אשת‬.‫ואח‬
20-Y pasó el campo, y la cueva que en él había, a poder de Abraham, como posesión de sepultura, de parte de los hijos
de Jet. Wayakom hasadeh wehame'arah asher-bo le-Avraham la'ajuzat-kaver me'et beney-Jet.
tj ynb tam rbq tzjal mhrbal wb rça hrumhw hdçh mqyw

‫ זת־קבר מאת בני־חת‬:‫ ח‬.‫ו לאברהם לא‬%‫ שר־ב‬.‫ויקם השדה והמערה א‬
Capítulo 24
1-Y Abraharn era viejo, entrado en días; y YHWH bendijo a Abraham en todo. We'Avraham zaken ba bayamim
wa'YHWH beraj et-Avraham bakol.
lkb mhrba ta krb hwhyw mymyb ab nqz mhrbaw

‫ל‬%‫ואברהם זקן בא בימים ויהוה ברך את־אברהם בכ‬
2-dijo Abraham a su siervo, el (más) viejo de su casa, aquél que tenía el gobierno de todo lo que era de él: Pon tu mano
debajo de mi muslo, Wayomer Avraham el-avdo zekan beyto hamoshel bejol-asher-lo sim-na yadeyja tajat yereji.
ykry tjt kdy an myç wl rça lkb lçmh wtyb nqz wdbu la mhrba rmayw
‫ שר־לו שים־נא ידך תחת ירכי‬.‫של בכל־א‬%‫ו המ‬%‫ו זקן בית‬%‫אמר אברהם אל־עבד‬%‫וי‬
3-y te tomaré juramento por YHWH, Elohey de los cielos y Elohey de la tierra, que no has de tomar para mi hijo de las
hijas de los Kena'ani, entre quienes yo habito, We'ashbiaja ba'YHWH Elohey hashamayim we'Elohey ha'arets
asher lo-tikaj isha livni mibenot haKna'ani asher anoji yoshev bekirbo.
ykna rça ynunkh twnbm ynbl hça jqt al rça xrah yhlaw mymçh yhla hwhyb kuybçaw
wbrqb bçwy
‫כי‬%‫ שר אנ‬.‫ני א‬.‫ות הכנע‬%‫ שר לא־תקח אשה לבני מבנ‬.‫ך ביהוה אלהי השמים ואלהי הארץ א‬.‫ואשביע‬
‫ו‬%‫ושב בקרב‬%‫י‬
4-sino que irás a mi tierra y a mi parentela, y tomarás mujer para mi hijo, para Yitsjak. Ki el-artsi we'el-moladeti telej
welakajta ishah liveni le-Yitsjak.
qjxyl ynbl hça tjqlw klt ytdlwm law yxra la yk

‫ולדתי תלך ולקחת אשה לבני ליצחק‬%‫כי אל־ארצי ואל־מ‬
5-Y le dijo el siervo: Tal vez la mujer no querrá seguirme a esta tierra; ¿haré entonces volver a tu hijo a la tierra de
donde saliste? Wayomer elay'o ha'eved ulay lo-toveh ha'ishah lalejet ajaray el-ha'arets hazot hehashev ashiv et-
binja el-ha'arets asher-yatsata misham.
la knb ta byça bçhh tazh xrah la yrja tkll hçah hbat al ylwa dbuh wyla rmayw
mçm taxy rça xrah
‫את ההשב אשיב את־בנך אל־‬%‫ רי אל־הארץ הז‬.‫אבה האשה ללכת אח‬%‫אמר אליו העבד אולי לא־ת‬%‫וי‬
‫ שר־יצאת משם‬.‫הארץ א‬
6-Y le dijo Abraham: Guárdate de hacer tornar a mi hijo allá. Wayomer elay'o Avraham hishamer leja pen-tashiv
et-beni shamah.
hmç ynb ta byçt np kl rmçh mhrba wyla rmayw

‫אמר אליו אברהם השמר לך פן־תשיב את־בני שמה‬%‫וי‬
7-YHWH Elohey de los cielos, que me tomó de la casa de mi padre y de la tierra de mi nacimiento, y que me habló y
me juró, diciendo: "a tu descendencia daré esta tierra", El enviará su malaj delante de ti, y tomarás mujer para mi hijo
allá. YHWH Elohey hashamayim asher lekajani mibeyt avi ume'erets moladeti wa'asher diber-li wa'asher
nishba-li lemor lezar'aja eten et-ha'arets hazot hu yishlaj mal'ajo lefaneyja welakajta ishah liveni misham.
rmal yl ubçn rçaw yl rbd rçaw ytdlwm xramw yba tybm ynjql rça mymçh yhla hwhy
mçm ynbl hça tjqlw kynpl wkalm jlçy awh tazh xrah ta nta kurzl
‫ר‬%‫ שר נשבע־לי לאמ‬.‫ שר דבר־לי וא‬.‫ולדתי וא‬%‫ שר לקחני מבית אבי ומארץ מ‬.‫יהוה ׀ אלהי השמים א‬
‫ו לפניך ולקחת אשה לבני משם‬%‫את הוא ישלח מלאכ‬%‫ך אתן את־הארץ הז‬.‫לזרע‬
8-Y si la mujer no quisiere seguirte, quedarás libre de este juramento; solamente a mi hijo no lo hagas volver allá. We-
im lo toveh ha'ishah lalejet ajareyja wenikita mishvuati zot rak et-beni lo tashev shamah.
hmç bçt al ynb ta qr taz ytubçm tyqnw kyrja tkll hçah hbat al maw
‫את רק את־בני לא תשב שמה‬%‫עתי ז‬:‫ ריך ונקית משב‬.‫אבה האשה ללכת אח‬%‫ואם־לא ת‬
9-Y puso el siervo la mano debajo del muslo de Abraham, su señor, y le juró sobre este asunto. Wayasem ha'eved et-
yado tajat yerej Avraham adonay'o wayishava lo al-hadavar hazeh.
hzh rbdh lu wl ubçyw wynda mhrba kry tjt wdy ta dbuh mçyw
‫ניו וישבע לו על־הדבר הזה‬%‫ ד‬.‫ו תחת ירך אברהם א‬%‫וישם העבד את־יד‬
10-Y tomó el siervo diez camellos, de los camellos de su señor, y se fue, y todos los bienes de su señor estaban en sus
manos. Y se levantó y fue a Aram Naharayim (Mesopotamia), a la ciudad de Najor. Wayikaj ha'eved asarah
gemalim migmaley adonay'o wayelej wejol-tuv adonay'o beyado wayakom wayelej el-Aram Naharayim el-ir
Najor.
myrhn mra la klyw mqyw wdyb wynda bwf lkw klyw wynda ylmgm mylmg hrçu dbuh jqyw
rwjn ryu la
‫ רים אל־עיר‬.‫ רם נה‬.‫ו ויקם וילך אל־א‬%‫ניו ביד‬%‫ ד‬.‫ניו וילך וכל־טוב א‬%‫ ד‬.‫שרה גמלים מגמלי א‬.‫ויקח העבד ע‬
‫ור‬%‫נח‬
11-E hizo arrodillar los camellos fuera de la ciudad, junto al pozo de agua, a la hora de la tarde, a la hora en que salían
las mozas que sacan agua. Wayavrej hagemalim mijuts la'ir el-be'er hamayim le'et erev le'et tset hasho'avot.
tbaçh tax tul bru tul mymh rab la ryul xwjm mylmgh krbyw
‫ת‬%‫ ב‬.‫א‬%‫ויברך הגמלים מחוץ לעיר אל־באר המים לעת ערב לעת צאת הש‬
12-Y dijo: YHWH Elohey de mi señor Abraham, depárame, te ruego, un buen encuentro; y usa de benevolencia para
con mi señor Abraham. Wayomar YHWH Elohey adoni Avraham hakreh-na lefanay hayom wa'aseh jesed im
adoni Avraham.
mhrba ynda mu dsj hçuw mwyh ynpl an hrqh mhrba ynda yhla hwhy rmayw
‫ני אברהם‬%‫ ד‬.‫שה־חסד עם א‬.‫ום וע‬%‫ני אברהם הקרה־נא לפני הי‬%‫ ד‬.‫אמר ׀ יהוה אלהי א‬%‫וי‬
13-He aquí que yo estoy de pie junto a la fuente de agua, y las hijas de la gente de la ciudad salen para sacar agua.
Hineh anoji nitsav al-eyn hamayim uvenot anshey ha'ir yotse'ot lish'ov mayim.
mym baçl taxy ryuh yçna twnbw mymh nyu lu bxn ykna hnh
‫ב מים‬%‫ת לשא‬%‫צא‬%‫ות אנשי העיר י‬%‫כי נצב על־עין המים ובנ‬%‫הנה אנ‬
14-Y a la muchacha a quien diré: "baja, te ruego, tu cántaro y beberé", y ella dijere: "bebe y también daré de beber a
tus camellos", ella es la que has destinado para tu siervo Yitsjak; y de ella sabré que hiciste benevolencia con mi señor.
Wehayah hana'arah asher omar eleyha hati-na jadef we'eshteh we'amerah sheteh wegam gemaleyja ashkeh
otah hojajta le'avdejah le-Yitsjak uvah eda ki-asita jesed im-adoni.
tjkh hta hqça kylmg mgw htç hrmaw htçaw kdk an yfh hyla rma rça runh hyhw
ynda mu dsj tyçu yk uda hbw qjxyl kdbul
‫כחת‬%‫תה ה‬%‫מר אליה הטי־נא כדך ואשתה ואמרה שתה וגם־גמליך אשקה א‬%‫ שר א‬.‫ר א‬.‫והיה הנע‬
‫ני‬%‫ ד‬.‫לעבדך ליצחק ובה אדע כי־עשית חסד עם־א‬
15-Y sucedió que antes de que él acabase de hablar, he aquí que surgía Rivkah, la que le nació a Betu'el, hijo de
Milkah, mujer de Najor, hermano de Abraham, con su cántaro sobre su hombro. Wayehi hu terem kilah ledaber
wehineh Rivkah yotset asher yuldah li-Vetu'el ben-Milkah eshet Najor aji Avraham wejadah al-shijmah.
mhrba yja rwjn tça hklm nb lawtbl hdly rça taxy hqbr hnhw rbdl hlk mrf awh yhyw
hmkç lu hdkw
‫ חי אברהם‬.‫ור א‬%‫לדה לבתואל בן־מלכה אשת נח‬:‫ שר י‬.‫צאת א‬%‫ויהי־הוא טרם כלה לדבר והנה רבקה י‬
‫וכדה על־שכמה‬
16-Y la muchacha era muy hermosa a la vista, virgen, y ningún hombre la había conocido; y descendió a la fuente, y
llenó su cántaro y subió. Wehana'arah tovat mar'eh me'od betulah we'ish lo yeda'ah watered ha'aynah watemale
jadah wata'al.
lutw hdk almtw hnyuh drtw hudy al çyaw hlwtb dam harm tbf runhw
‫ד בתולה ואיש לא ידעה ותרד העינה ותמלא כדה ותעל‬%‫בת מראה מא‬%‫ר ט‬.‫והנע‬
17-Y corrió el siervo a su encuentro y dijo: Dame de beber, te ruego, un poco del agua de tu cántaro. Wayarots
ha'eved likratah wayomer hagmi'ini na me'at-mayim mikadej.
kdkm mym fum an ynyaymgh rmayw htarql dbuh xryw

‫אמר הגמיאיני נא מעט־מים מכדך‬%‫וירץ העבד לקראתה וי‬
18-Y (ella) dijo: Bebe, señor mío; y se dio prisa a bajar su cántaro sobre la mano, y le dio de beber. Watomer sheteh
adoni watemaher watored kadah al-yadah watashkehu.
whqçtw hdy lu hdk drtw rhmtw ynda htç rmatw

‫רד כדה על־ידה ותשקהו‬%‫ני ותמהר ות‬%‫ ד‬.‫אמר שתה א‬%‫ות‬
19-Y acabó de darle de beber y dijo: También para tus camellos sacaré agua, hasta que terminen de beber. Watejal
lehashkoto watomer gam ligmaleyja esh'av ad im-kilu lishtot.
ttçl wlk ma du baça kylmgl mg rmatw wtqçhl lktw

‫ת‬%‫אמר גם לגמליך אשאב עד אם־כלו לשת‬%‫ו ות‬%‫קת‬
% ‫ותכל להש‬
20-Y se dio prisa, y vació su cántaro en el abrevadero, y corrió otra vez al pozo para sacar agua, y sacó para todos sus
camellos. Watemaher wate'ar kadah el-hashoket watarats od el-habe'er lish'ov watish'av lejol-gemalay'o.
wylmg lkl baçtw baçl rabh la dwu xrtw tqçh la hdk rutw rhmtw
‫ב ותשאב לכל־גמליו‬%‫וד אל־הבאר לשא‬%‫קת ותרץ ע‬%‫ותמהר ותער כדה אל־הש‬
21-Y el hombre estaba asombrado con ella, callado, esperando para saber si YHWH había hecho próspero su camino
(viaje) o no. Weha'ish mishta'eh lah majarish lada'at hahitsliaj YHWH darko im-lo.
al ma wkrd hwhy jylxhh tudl çyrjm hl hatçm çyahw

‫ו אם־לא‬%‫ ריש לדעת ההצליח יהוה דרכ‬.‫והאיש משתאה לה מח‬
22-Y sucedió que cuando terminaron los camellos de beber, tomó el hombre un aro de oro, de medio siclo de peso, y
dos pulseras para las manos de ella, con peso de diez shekel de oro. Wayehi ka'asher kilu hagemalim lishtot
wayikaj ha'ish nezem zahav beka mishkalo usneh tsmidim al-yadeyha asarah-zahav mishkalam.
hydy lu mydymx ynçw wlqçm uqb bhz mzn çyah jqyw twtçl mylmgh wlk rçak yhyw
mlqçm bhz hrçu
‫שרה‬.‫ות ויקח האיש נזם זהב בקע משקלו ושני צמידים על־ידיה ע‬%‫ שר כלו הגמלים לשת‬.‫ויהי כא‬
‫זהב משקלם‬
23-Y le dijo: ¿De quién eres hija? dime, te ruego. ¿Hay lugar en la casa de tu padre donde nosotros pasemos (una
noche)? Bat-mi at hagidi na li hayesh beyt-avij makom lanu lalin
nyll wnl mwqm kyba tyb çyh yl an ydygh ta ym tb rmayw

‫ום לנו ללין‬%‫ יש בית־אביך מק‬.‫אמר בת־מי את הגידי נא לי ה‬%‫וי‬
24-Y ella dijo: Soy hija de Betu'el, el cual era hijo de Milkah, la que parió para Najor. Watomer elay'o bat-Betu'el
anoji ben-Milkah asher yaldah le-Najor.
rwjnl hdly rça hklm nb ykna lawtb tb wyla rmatw

‫ור‬%‫ שר ילדה לנח‬.‫כי בן־מלכה א‬%‫אמר אליו בת־בתואל אנ‬%‫ות‬
25-Y le dijo: También paja, también forraje tenemos bastante, también lugar para dormir, Watomer elay'o gam-teven
gam-mispo rav imanu gam-makom lalun.
nwll mwqm mg wnmu br awpsm mg nbt mg wyla rmatw

‫ום ללון‬%‫וא רב עמנו גם־מק‬%‫אמר אליו גם־תבן גם־מספ‬%‫ות‬
26-Y el hombre se arrodilló y se postró ante YHWH. Wayikod ha'ish wayishtaju l'YHWH.
hwhyl wjtçyw çyah dqyw

‫ד האיש וישתחו ליהוה‬%‫ויק‬
27-Y dijo: Bendito YHWH Elohey de mi señor Abraham, que no apartó su benevolencia y su verdad de mi señor.
Estando yo en camino, me guió YHWH a la casa de los hermanos de mi señor. Wayomer baruj YHWH Elohey
adoni Avraham asher lo-azav jasdo wa'amito me'im adoni anoji baderej najani YHWH beyt ajey adoni.
ynjn krdb ykna ynda mum wtmaw wdsj bzu al rça mhrba ynda yhla hwhy kwrb rmayw
ynda yja tyb hwhy
‫כי בדרך נחני יהוה‬%‫ני אנ‬%‫ ד‬.‫ו מעם א‬%‫ מת‬.‫ו וא‬%‫ שר לא־עזב חסד‬.‫ני אברהם א‬%‫ ד‬.‫אמר ברוך יהוה אלהי א‬%‫וי‬
‫ני‬%‫ ד‬.‫ חי א‬.‫בית א‬
28-Y la doncella corrió, y relató en la casa de su madre estas palabras. Watarots hana'arah wataged leveyt imah
kadevarim ha'eleh.
hlah myrbdk hma tybl dgtw runh xrtw

‫ר ותגד לבית אמה כדברים האלה‬.‫ותרץ הנע‬
29-Y Rivkah tenía un hermano, y su nombre era Laván. Y Laván corrió hacia el hombre, allá fuera, a la fuente. Ule-
Rivkah aj ushemo Lavan wayarots Lavan el-ha'ish hajutsah el-ha'ayin.
nyuh la hxwjh çyah la nbl xryw nbl wmçw ja hqbrlw

‫ו לבן וירץ לבן אל־האיש החוצה אל־העין‬%‫ולרבקה אח ושמ‬
30-Y aconteció que cuando vio el aro y las pulseras sobre las manos de su hermana, y al escuchar las palabras de
Rivkah, su hermana, que decía: "así me habló el hombre", vino en dirección al hombre; y he aquí que estaba cerca de
los camellos, cerca de la fuente, Wayehi kir'ot et-hanezem we'et hatsmidim al-yedey ajoto ujeshome'o et-diverey
Rivekah ajoto lemor koh-diber elay ha'ish wayavo el-ha'ish wehineh omed al-hagmalim al-ha'ayin.
rbd hk rmal wtja hqbr yrbd ta wumçkw wtja ydy lu mydmxh taw mznh ta tark yhyw
nyuh lu mylmgh lu dmu hnhw çyah la abyw çyah yla
‫ה־דבר אלי‬%‫ר כ‬%‫ו לאמ‬%‫חת‬% .‫ו את־דברי רבקה א‬%‫ו וכשמע‬%‫חת‬% .‫ת את־הנזם ואת־הצמדים על־ידי א‬%‫ויהי ׀ כרא‬
‫מד על־הגמלים על־העין‬%‫א אל־האיש והנה ע‬%‫האיש ויב‬
31-Y dijo: Ven, bendito de YHWH, ¿por qué estás fuera? Pues yo preparé la casa y lugar para los camellos. Wayomer
bo beruj YHWH lamah ta'amod bajuts we'anoji piniti habayit umakom lagmalim.
mylmgl mwqmw tybh ytynp yknaw xwjb dmut hml hwhy kwrb awb rmayw
‫ום לגמלים‬%‫כי פניתי הבית ומק‬%‫ד בחוץ ואנ‬%‫עמ‬. ‫וא ברוך יהוה למה ת‬%‫אמר ב‬%‫וי‬
32-Y vino el hombre a la casa, y desaparejó los camellos, y dio paja y forraje a los camellos, y agua para lavarse los
pies, y los pies de los hombres que estaban con el. Wayavo ha'ish habaytah wayefataj hagemalim wayiten teven
umispo lagemalim umayim lirjots raglay'o weragley ha'anashim asher ito.
ylgrw wylgr xjrl mymw mylmgl awpsmw nbt ntyw mylmgh jtpyw htybh çyah abyw
wta rça myçnah
‫ נשים‬.‫ץ רגליו ורגלי הא‬%‫וא לגמלים ומים לרח‬%‫א האיש הביתה ויפתח הגמלים ויתן תבן ומספ‬%‫ויב‬
‫ו‬%‫ שר את‬.‫א‬
33-Y fue puesta delante de el comida, y dijo: No comeré hasta que haya dicho mis palabras. Y dijo (Laván): ¡Habla!
Wayusam lefanay'o le'ejol wayomer lo ojal ad im-dibarti devaray wayomer daber.
rbd rmayw yrbd ytrbd ma du lka al rmayw lkal wynpl mçyyw

[‫אמר דבר׃‬%‫כל עד אם־דברתי דברי וי‬%‫אמר לא א‬%‫ל וי‬%‫ויישם כ[ )ויושם ק( לפניו לאכ‬
34-Y dijo: Siervo de Abraham soy. Wayomar eved Avraham anoji.
ykna mhrba dbu rmayw

‫כי‬%‫אמר עבד אברהם אנ‬%‫וי‬
35-Y YHWH ha bendecido mucho a mi señor, el cual se ha engrandecido. Y le ha dado rebaños y ganado, plata y oro,
y siervos y siervas, y camellos y asnos. Wa'YHWH beraj et-adoni me'od wayigdal wayiten-lo tson uvakar wejesef
wezahav wa'avadim ushfajot ugmalim wajamorim.
myrmjw mylmgw tjpçw mdbuw bhzw pskw rqbw nax wl ntyw ldgyw dam ynda ta krb hwhyw
‫רים‬%‫ מ‬.‫ת וגמלים וח‬%‫בדם ושפח‬.‫אן ובקר וכסף וזהב וע‬%‫ד ויגדל ויתן־לו צ‬%‫ני מא‬%‫ ד‬.‫ויהוה ברך את־א‬
36-Y Sarah, mujer de mi señor, parió un hijo para mi señor después de su vejez, a quien dio todo lo que tiene. Wateled
Sarah eshet adoni ven la'adoni ajarey ziknatah wayiten-lo et-kol-asher-lo.
wl rça lk ta wl ntyw htnqz yrja yndal nb ynda tça hrç dltw

‫ שר־לו‬.‫ רי זקנתה ויתן־לו את־כל־א‬.‫ני אח‬%‫ני בן לאד‬%‫ ד‬.‫ותלד שרה אשת א‬
37-Y mi señor me hizo jurar, diciendo: No tomes mujer para mi hijo de las hijas de los Kena'ani, en cuya tierra yo
habito, Wayashbi'eyni adoni lemor lo-tikaj ishah livni mibenot haKna'ani asher anoji yoshev be'artso.
wxrab bçy ykna rça ynunkh twnbm ynbl hça jqt al rmal ynda ynubçyw
‫ו‬%‫שב בארצ‬%‫כי י‬%‫ שר אנ‬.‫ני א‬.‫ות הכנע‬%‫ר לא־תקח אשה לבני מבנ‬%‫ני לאמ‬%‫ ד‬.‫וישבעני א‬
38-sino que irás a la casa de mi padre, y a la de mi familia, y tomarás mujer para mi hijo. Im-lo el-beyt-avi telej
we'el-mishpajti welakajta ishah liveni.
ynbl hça tjqlw ytjpçm law klt yba tyb la al ma

‫אם־לא אל־בית־אבי תלך ואל־משפחתי ולקחת אשה לבני‬
39-Y yo dije a mi señor: Quizá no me siga la mujer. Wa'omar el-adoni ulay lo-telej ha'ishah ajaray.
yrja hçah klt al yla ynda la rmaw

‫ רי‬.‫ לי לא־תלך האשה אח‬:‫ני א‬%‫ ד‬.‫מר אל־א‬%‫וא‬
40-Y me dijo: YHWH, delante de quien he andado, enviará su malaj contigo, y hará que tu camino sea próspero, y
tomarás mujer para mi hijo, de mi familia, y de la casa de mi padre. Wayomer elay YHWH asher-hithalajti
lefanay'o yishlaj mal'ajo itaj wehitsliaj darkeja welakajta ishah livni mimishpajti umibeyt-avi.
ynbl hça tjqlw kkrd jylxhw kta wkalm jlçy wynpl ytklhth rça hwhy yla rmayw
yba tybmw ytjpçmm
‫ו אתך והצליח דרכך ולקחת אשה לבני‬%‫ שר־התהלכתי לפניו ישלח מלאכ‬.‫אמר אלי יהוה א‬%‫וי‬
‫ממשפחתי ומבית אבי‬
41-Entonces serás libre de mi juramento cuando hubieres llegado a mi familia; y si no te dieren (la muchacha), serás
libre de mi juramento. Az tinake me'alati ki tavo el-mishpajti we'im lo yitnu laj wehayita naki me'alati.
ytlam yqn tyyhw kl wnty al maw ytjpçm la awbt yk ytlam hqnt za

‫וא אל־משפחתי ואם־לא יתנו לך והיית נקי מאלתי‬%‫אז תנקה מאלתי כי תב‬
42-Y vine hoy a la fuente, y dije: YHWH Elohey de mi señor Abraham; si haces próspero mi camino, por el cual ando,
Wa'avo hayom el-ha'ayin wa'omar YHWH Elohey adoni Avraham im-yesja-na matsliaj darki asher anoji holej
aleyha.
klh ykna rça ykrd jylxm an kçy ma mhrba ynda yhla hwhy rmaw nyuh la mwyh abaw
hylu
‫לך עליה‬%‫כי ה‬%‫ שר אנ‬.‫ני אברהם אם־ישך־נא מצליח דרכי א‬%‫ ד‬.‫מר יהוה אלהי א‬%‫ום אל־העין וא‬%‫א הי‬%‫ואב‬
43-he aquí que yo estoy sobre la fuente de las aguas; y a la doncella que saliere para sacar agua y yo dijere: "dame de
beber, te ruego, un poco de agua de tu cántaro"; Hineh anoji nitsav al-eyn hamayim wehayah ha'almah hayotset
lish'ov we'amarti eleyha hashkini-na me'at-mayim mikadej.
mym fum an ynyqçh hyla ytrmaw baçl taxyh hmluh hyhw mymh nyu lu bxn ykna hnh
kdkm
‫ב ואמרתי אליה השקיני־נא מעט־מים מכדך‬%‫צאת לשא‬%‫כי נצב על־עין המים והיה העלמה הי‬%‫הנה אנ‬
44-y me dijere: "bebe tú también, y también para tus camellos sacaré agua", ella será la mujer que destinó YHWH para
el hijo de mi señor. We'amrah elay gam-atah sheteh wegam-ligmaleyja esh'av hi ha'ishah asher hojiaj YHWH
leven-adoni.
ynda nbl hwhy jykh rça hçah awh baça kylmgl mgw htç hta mg yla hrmaw
‫ני‬%‫ ד‬.‫כיח יהוה לבן־א‬%‫ שר־ה‬.‫ואמרה אלי גם־אתה שתה וגם לגמליך אשאב הוא האשה א‬
45-Antes que yo terminase de hablar en mi corazón, he aquí que Rivkah salía con su cántaro sobre su hombro; y
descendió a la fuente y sacó agua, y yo le dije : Dame de beber, te ruego. Ani terem ajaleh ledaber el-libi wehineh
Rivkah yotset wejadah al-shijmah watered ha'ayenah watish'av wa'omar eleyha haskini na.
rmaw baçtw hnyuh drtw hmkç lu hdkw taxy hqbr hnhw ybl la rbdl hlka mrf yna
an ynyqçh hyla
‫מר אליה‬%‫צאת וכדה על־שכמה ותרד העינה ותשאב וא‬%‫ כלה לדבר אל־לבי והנה רבקה י‬.‫ ני טרם א‬.‫א‬
‫השקיני נא‬
46-Y se dio prisa, y bajó su cántaro, y dijo: Bebe, y también a tus camellos daré de beber. Y bebí, y también a los
camellos dio de beber. Watemaher watored kadah me'aleyha watomer sheteh wegam-gemaleyja ashkeh wa'esht
wegam hagemalim hishkatah.
htqçh mylmgh mgw tçaw hqça kylmg mgw htç rmatw hylum hdk drwtw rhmtw
‫אמר שתה וגם־גמליך אשקה ואשת וגם הגמלים השקתה‬%‫ורד כדה מעליה ות‬%‫ותמהר ות‬
47-Y le pregunté a ella: ¿De quién eres hija? Y dijo: Hija de Betu'el, hijo de Najor, a quien Milkah le parió. Y puse el
aro sobre su nariz, y las pulseras sobre sus manos. Wa'esh'al otah wa'omar bat-mi at watomer bat-Betu'el ben-
Najor asher yaldah-lo Milkah wa'asim hanezem al-apah wehatsmidim al-yadeyha.
hpa lu mznh mçaw hklm wl hdly rça rwjn nb lawtb tb rmatw ta ym tb rmaw hta laçaw
hydy lu mydymxhw
‫ שר ילדה־לו מלכה ואשם הנזם על־אפה‬.‫ור א‬%‫אמר בת־בתואל בן־נח‬%‫מר בת־מי את ות‬%‫תה וא‬%‫ואשאל א‬
‫והצמידים על־ידיה‬
48-Y me incliné y me postré ante YHWH; y bendije a YHWH, Elohey de mi señor Abraham, que me ha guiado en el
camino de la verdad para tomar la hija del hermano (pariente) de mi señor, para su hijo. Wa'ekod wa'eshtajaweh
la'YHWH wa'avarej et-YHWH Elohey adoni Avraham asher hinjani bederej emet lakajat et-bat-aji adoni
livno.
ta tjql tma krdb ynjnh rça Mhrba ynda yhla hwhy ta krbaw hwhyl hwjtçaw dqaw
wnbl ynda yja tb
‫ שר הנחני בדרך אמת לקחת את־בת־‬.‫ני אברהם א‬%‫ ד‬.‫ ברך את־יהוה אלהי א‬.‫ וה ליהוה וא‬.‫ד ואשתח‬%‫ואק‬
‫ו‬%‫ני לבנ‬%‫ ד‬.‫ חי א‬.‫א‬
49-Y ahora, si vosotros habéis de usar benevolencia y verdad con mi señor, decídmelo; y si no, decídmelo y me dirigiré
hacia la derecha o hacia la izquierda. We'atah im-yeshjem osim jesed we'emet et-adoni hagidu li we'im-lo hagidu
li we'efneh al-yamin o al-smol.
lu wa nymy lu hnpaw yl wdygh al maw yl wdygh ynda ta tmaw dsj myçu mkçy ma htuw
lamç
‫אל‬%‫ו על־שמ‬%‫ני הגידו לי ואם־לא הגידו לי ואפנה על־ימין א‬%‫ ד‬.‫שים חסד ואמת את־א‬%‫ועתה אם־ישכם ע‬
50-Y respondieron Laván y Betu'el, y dijeron: ¡De YHWH procedió la cosa! No podemos decirte ni mal ni bien.
Waya'an Lavan uVetu'el wayomeru me'YHWH yatsa hadavar lo nujal daber eleyja ra o-tov.
bwf wa ur kyla rbd lkwn al rbdh axy hwhym wrmayw lawtbw nbl nuyw
‫וב‬%‫ו־ט‬%‫אמרו מיהוה יצא הדבר לא נוכל דבר אליך רע א‬%‫ויען לבן ובתואל וי‬
51-He aquí a Rivkah delante de ti; tómala y llévala, y sea mujer de tu señor como habló YHWH. Hineh-Rivkah
lefaneyja kaj walej utehi ishah leven-adoneyja ka'asher diber YHWH.
hwhy rbd rçak kynda nbl hça yhtw klw jq kynpl hqbr hnh
‫ שר דבר יהוה‬.‫ניך כא‬%‫ ד‬.‫הנה־רבקה לפניך קח ולך ותהי אשה לבן־א‬
52-Y sucedió que cuando escuchó el siervo de Abraham sus palabras, se postró a tierra ante YHWH. Wayehi ka'asher
shama eved Avraham et-divreyhem wayishtaju artsa la'YHWH.
hwhyl hxravwjtçyw mhyrbd ta mhrba dbu umç rçak yhyw

‫ שר שמע עבד אברהם את־דבריהם וישתחו ארצה ליהוה‬.‫ויהי כא‬
53-Y sacó el siervo objetos de plata, y objetos de oro, y vestidos, y los dió a Rivkah: y frutas dio a su hermano y a su
madre. Wayotse ha'eved kley-jesef ujley zahav uvegadim wayiten le-Rivkah umigdanot natan le'ajiha ule'imah.
hmalw hyjal ntn tndgmw hqbrl ntyw mydgbw bhz ylkw psk ylk dbuh axwyw
‫ת נתן לאחיה ולאמה‬%‫וצא העבד כלי־כסף וכלי זהב ובגדים ויתן לרבקה ומגדנ‬%‫וי‬
54-Y comieron y bebieron, él y los hombres que estaban con él, y durmieron. Y se levantaron por la mañana, y dijo:
Enviadme a mi señor. Wayojlu wayishtu hu weha'anashim asher-imo wayalinu wayakumu vaboker wayomer
shaljuni l'adoni.
yndal ynjlç rmayw rqbb wmwqyw wnylyw wmu rça myçnahw awh wtçyw wlkayw
‫ני‬%‫ ני לאד‬:‫אמר שלח‬%‫קר וי‬%‫ו וילינו ויקומו בב‬%‫ שר־עמ‬.‫ נשים א‬.‫אכלו וישתו הוא והא‬%‫וי‬
55-Y dijeron su hermano y su madre: Quede la doncella con nosotros un año o diez meses; después ella irá. Wayomer
ajiha we'imah teshev hana'arah itanu yamim o asor ajar telej.
klt rja rwçu wa mymy wnta runh bçt hmaw hyja rmayw
‫ור אחר תלך‬%‫ו עש‬%‫ר אתנו ימים א‬.‫אמר אחיה ואמה תשב הנע‬%‫וי‬
56-Y les dijo: No me detengáis, YHWH hizo prosperar mi camino; enviadme e iré a mi señor. Wayomer alehem al-
te'ajaru oti va'YHWH hitsliaj darki shaljuni we'elejah l'adoni.
yndal hklaw ynwjlç ykrd jylxh hwhyw yta wrjat la mhla rmayw
‫ני‬%‫תי ויהוה הצליח דרכי שלחוני ואלכה לאד‬%‫ רו א‬.‫ להם אל־תאח‬.‫אמר א‬%‫וי‬
57-Y dijeron: Llamemos a la doncella y preguntemos su opinión. Wayomeru nikra lana'arah wenish'alah et-piha.
hyp ta hlaçnw runl arqn wrmayw

‫ לה את־פיה‬.‫ר ונשא‬.‫אמרו נקרא לנע‬%‫וי‬
58-Y llamaron a Rivkah y le dijeron: ¿Irás tú con este hombre? Y dijo: Iré. Wayikre'u le-Rivkah wayomeru eleyha
hateleji im-ha'ish hazeh watomer elej.
kla rmatw hzh çyah mu yklth hyla wrmayw hqbrl warqyw

‫אמר אלך‬%‫ תלכי עם־האיש הזה ות‬.‫אמרו אליה ה‬%‫ויקראו לרבקה וי‬
59-Y enviaron a su hermana (e hija) Rivkah y a su nodriza, y al siervo de Abraham y a sus hombres. Wayeshaleju et-
Rivkah ajotam we'et-meniktah we'et eved Avraham we'et anashay'o.
wyçna taw mhrba dbu taw htqnm taw mtja hqbr ta wjlçyw
‫ נשיו‬.‫תם ואת־מנקתה ואת־עבד אברהם ואת־א‬%‫ ח‬.‫וישלחו את־רבקה א‬
60-Y bendijeron a Rivkah y le dijeron: Hermana nuestra: ¡que desciendan de ti decenas de millares! ¡Y posea tu
descendencia la puerta de sus enemigos! Wayevarju et-Rivkah wayomru lah ajotenu at jay le'alfey revavah
weyirash zar'ej et sha'ar sonay'o.
wyanç ruç ta kurz çryyw hbbr yplal yyh ta wntja hl wrmayw hqbr ta wkrbyw
‫נאיו‬%‫ יי לאלפי רבבה ויירש זרעך את שער ש‬.‫תנו את ה‬%‫ ח‬.‫אמרו לה א‬%‫ כו את־רבקה וי‬.‫ויבר‬
61-Y se levantó Rivkah y sus mozas, y montaron sobre los camellos, y fueron siguiendo al hombre. Y tomó el siervo a
Rivkah y se fue. Watakom Rivkah wena'aroteyha watirkavnah al-hagemalim watelajnah ajarey ha'ish wayikaj
ha'eved et-Rivkah wayelaj.
klyw hqbr ta dbuh jqyw çyah yrja hnkltw mylmgh lu hnbkrtw hytrunw hqbr mqtw
‫ רי האיש ויקח העבד את־רבקה וילך‬.‫תיה ותרכבנה על־הגמלים ותלכנה אח‬%‫ער‬. ‫ותקם רבקה ונ‬
62-E Yitsjak vino del lugar donde se entra a Beer-Lajay-Roí, pues habitaba en la tierra de Negev. WeYitsjak ba mibo
Be'er Lajay Ro'i wehu yoshev be'erets haNegev.
bgnh xrab bçwy awhw yar yjl rab awbm ab qjxyw

‫ושב בארץ הנגב‬%‫אי והוא י‬%‫וא באר לחי ר‬%‫ויצחק בא מב‬
63-Y salió Yitsjak para pasear (orar) en el campo, al atardecer; y levantó sus ojos y vio, y he aquí que venían camellos.
Wayetse Yitsjak lasuaj basadeh lifnot arev wayisa eynay'o wayar wehineh gemalim ba'im.
myab mylmg hnhw aryw wynyu açyw bru twnpl hdçb jwçl qjxy axyw
‫ות ערב וישא עיניו וירא והנה גמלים באים‬%‫ויצא יצחק לשוח בשדה לפנ‬
64-Y alzó Rivkah sus ojos, y vio a Yitsjak, y descendió aprisa del camello, Watisa Rivkah et-eyneyha watere et-
Yitsjak watipol me'al hagamal.
lmgh lum lptw qjxy ta artw hynyu ta hqbr açtw

‫ל מעל הגמל‬%‫ותשא רבקה את־עיניה ותרא את־יצחק ותפ‬
65-y dijo al siervo: ¿Quién es este hombre que viene por el campo hacia nosotros? Y dijo el siervo: El es mi señor. Y
tomó el velo, y se cubrió. Watomer el-ha'eved mi-ha'ish halazeh haholej basadeh likratenu wayomer ha'eved hu
adoni watikaj hatsa'if watitkas.
pyuxh jqtw ynda awh dbuh rmayw wntarql hdçb klhh hzlh çyah ym dbuh la rmatw
skttw
‫ני ותקח הצעיף ותתכס‬%‫ ד‬.‫אמר העבד הוא א‬%‫לך בשדה לקראתנו וי‬%‫אמר אל־העבד מי־האיש הלזה הה‬%‫ות‬
66-Y contó el siervo a Yitsjak todas las cosas que hizo. Wayesaper ha'eved le-Yitsjak et kol-hadvarim asher asah.
hçu rça myrbdh lk ta qjxyl dbuh rpsyw

‫ שר עשה‬.‫ויספר העבד ליצחק את כל־הדברים א‬
67-Y la trajo Yitsjak a la tienda de Sarah, su madre y tomó a Rivkah, y ella fue para él esposa, y la amó, y se consoló
Yitsjak después (de la muerte) de su madre. Wayevi'eha Yitsjak ha'ohelah Sarah imo wayikaj et-Rivkah watehi-lo
le'ishah waye'ehaveha wayinajem Yitsjak ajarey imo.
wma yrja qjxy mjnyw hbhayw hçal wl yhtw hqbr ta jqyw wma hrç hlhah qjxy habyw
‫ו‬%‫ רי אמ‬.‫ו ויקח את־רבקה ותהי־לו לאשה ויאהבה וינחם יצחק אח‬%‫הלה שרה אמ‬%‫ויבאה יצחק הא‬
Capítulo 25
1-Y volvió Abraham a tomar mujer, y su nombre fue Keturah. Wayosef Avraham wayikaj ishah ushmah Keturah.
hrwfq hmçw hça jqyw mhrba psyw

‫סף אברהם ויקח אשה ושמה קטורה‬%‫וי‬
2-Y parió para él a Zimran, y a Yokshan, y a Medan, y a Midyan, y a Yishbak, y a Shu'aj. Wateled lo et-Zimran we'et-
Yokshan we'et-Medan we'et-Midyan we'et-Yishbak we'et-Shuaj.
jwç taw qbçy taw nydm taw ndm taw nçqy taw nrmz ta wl dltw
‫ותלד לו את־זמרן ואת־יקשן ואת־מדן ואת־מדין ואת־ישבק ואת־שוח‬
3-Y Yokshan engendró a Sheva, y a Dedan, los hijos de Dedan fueron Ashurim y Letushim y Leumim; WeYokshan
yalad et-Sheva we'et-Dedan uveney Dedan hayu Ashurim uLetushim uLe'umim.
mymalw mçwflw mrwça wyh ndd ynbw ndd taw abç ta dly nçqyw
‫ מים‬:‫ויקשן ילד את־שבא ואת־דדן ובני דדן היו אשורם ולטושים ולא‬
4-y los hijos de Midyan: Efah, y Efer, y Janoj, y Abida, y Elda'ah. Todos éstos, hijos de Keturah. Uveney Midyan
Eyfah waEfer waJanoj wa'Avida we'Elda'ah kol-eleh beney Keturah.
hrwfq ynb hla lk hudlaw udybaw knjw rpuw hpyu nydm ynbw
‫ בידע ואלדעה כל־אלה בני קטורה‬.‫ך וא‬%‫ נ‬.‫ובני מדין עיפה ועפר וח‬
5-Y dio Abraham todo lo que poseía a Yitsjak. Wayiten Avraham et-kol-asher-lo le-Yitsjak.
qjxyl wl rça lk ta mhrba ntyw

‫ שר־לו ליצחק‬.‫ויתן אברהם את־כל־א‬

6-Y a los hijos de las concubinas que tuvo Abraham les dio Abraham presentes y los mandó, estando él aún en vida,
del lugar de Yitsjak, su hijo, hacia el oriente, a la tierra de Kédem. Welivney hapilagshim asher le-Avraham natan
Avraham matanot wayeshalejem me'al Yitsjak beno be'odenu jay kedmah el-erets Kedem.
la hmdq yj wndwub wnb qjxy lum mjlçyw tntm mhrba ntn mhrbal rça myçglyph ynblw
mdq xra
‫ודנו חי קדמה אל־‬%‫ו בע‬%‫ת וישלחם מעל יצחק בנ‬%‫ שר לאברהם נתן אברהם מתנ‬.‫ולבני הפילגשים א‬
‫ארץ קדם‬
7-Y estos son los días de vida que vivió Abraham: ciento setenta y cinco años. We'eleh yemey shney-jayey Avraham
asher-jay me'at shanah weshiv'im shanah wejamesh shanim.
mynç çmjw hnç myubçw hnç tam yj rça mhrba yyj ynç ymy hlaw
‫ שר־חי מאת שנה ושבעים שנה וחמש שנים‬.‫ואלה ימי שני־חיי אברהם א‬
8-Y expiró Abraham y murió en buena vejez, anciano y saciado (de días), y fue reunido con su pueblo. Wayigva
wayamot Avraham beseyvah tovah zaken wesavea waye'asef el-amay'o.
wymu la psayw ubçw nqz hbwf hbyçb mhrba tmyw uwgyw

‫ובה זקן ושבע ויאסף אל־עמיו‬%‫ויגוע וימת אברהם בשיבה ט‬
9-Y lo sepultaron Yitsjak e Yishma'el, sus hijos, en la cueva de Majpelah, en el campo de Efron, hijo de Tzójar el Jiti,
enfrente de Mamré. Wayikberu oto Yitsjak weYishma'el banay'o el-me'arat haMajpelah el-sedeh Efron ben-
Tsojar haJiti asher al-peney Mamre.
ynp lu rça ytjh rjx nb nrpu hdç la hlpkmh trum la wynb laumçyw qjxy wta wrbqyw
armm
‫ שר על־פני ממרא‬.‫חר החתי א‬%‫ן בן־צ‬%‫ו יצחק וישמעאל בניו אל־מערת המכפלה אל־שדה עפר‬%‫את‬
% ‫ויקברו‬
10-En el campo que Abraham compró de los hijos de Jet, allí fue sepultado Abraham, y Sarah, su mujer. Hasadeh
asher-kanah Avraham me'et beney-Jet shamah kubar Avraham weSarah ishto.
wtça hrçw mhrba rbq hmç tj ynb tam mhrba hnq rça hdçh
‫ו‬%‫ בר אברהם ושרה אשת‬:‫ שר־קנה אברהם מאת בני־חת שמה ק‬.‫השדה א‬
11-Y sucedió que después de la muerte de Abraham, Elohim bendijo a Yitsjak, su hijo, y habitó Yitsjak junto a Beer-
Lajay-Roí. Wayehi ajarey mot Avraham wayevarej Elohim et-Yitsjak beno wayeshev Yitsjak im-Be'er Lajay Ro'i.
yar yjl rab mu qjxy bçyw wnb qjxy ta myhla krbyw mhrba twm yrja yhyw
‫אי‬%‫ו וישב יצחק עם־באר לחי ר‬%‫ות אברהם ויברך אלהים את־יצחק בנ‬%‫ רי מ‬.‫ויהי אח‬
12-Y estas son las generaciones de Yishma'el, hijo de Abraham, que parió Hagar la egipcia, sierva de Sarah, para
Abraham. We'eleh toldot Yishma'el ben-Avraham asher yaldah Hagar haMitsrit shifjat Sarah le-Avraham.
mhrbal hrç tjpç tyrxmh rgh hdly rça mhrba nb laumçy tdlt hlaw
‫ שר ילדה הגר המצרית שפחת שרה לאברהם‬.‫ת ישמעאל בן־אברהם א‬%‫לד‬%‫ואלה ת‬
13-Y estos son los nombres de los hijos de Yishma'el, por sus nombres, por sus generaciones: EI primogénito de
Yishma'el, Nebayot, y Kedar y Adbe'el y Mivsam, We'eleh shemot beney Yishma'el bishmotam letoldotam bejor
Yishma'el Nevayot weKedar we'Adbe'el uMivsam.
mçbmw labdaw rdqw tybn laumçy rkb mtdlwtl mtmçb laumçy ynb twmç hlaw
‫ת וקדר ואדבאל ומבשם‬%‫ר ישמעאל נבי‬%‫תם בכ‬%‫ולד‬%‫תם לת‬%‫ות בני ישמעאל בשמ‬%‫ואלה שמ‬
14-y Mishma y Dumah y Masa; UMishma weDumah uMasa.
açmw hmwdw umçmw

‫ומשמע ודומה ומשא‬
15-Jadad y Teyma; Yetur, Nafish y Kedma. Jadar weTeyma Yetur Nafish waKedmah.
hmdqw çypn rwfy amytw ddj

‫ דד ותימא יטור נפיש וקדמה‬.‫ח‬
16-Estos son hijos de Yishma'el y estos son sus nombres, en sus villas y en sus palacios; doce príncipes según sus
naciones. Eleh hem beney Yishma'el we'eleh shmotam bejatsreyhem uvetirotam shneym-asar nesi'im
le'umotam.
mtmal mayçn rçu mynç mtryfbw mhyrxjb mtmç hlaw laumçy ynb mh hla
‫תם‬%‫ מ‬:‫תם שנים־עשר נשיאם לא‬%‫תם בחצריהם ובטיר‬%‫אלה הם בני ישמעאל ואלה שמ‬
17-Y estos son los años de vida de Yishma'el: ciento treinta y siete años; y expiró y murió; y fue reunido con su
pueblo. We'eleh sheney jayey Yishma'el me'at shanah ushloshim shanah wesheva shanim wayigu'a wayamot
waye'asef el-amay'o.
wymu la psayw tmyw uwgyw mynç ubçw hnç myçlçw hnç tam laumçy yyj ynç hlaw
‫ואלה שני חיי ישמעאל מאת שנה ושלשים שנה ושבע שנים ויגוע וימת ויאסף אל־עמיו‬
18-Y habitaron (sus descendientes) desde Jawilah hasta Shur, que está enfrente de Mitsrayim viniendo (en dirección) a
Ashur; frente a todos sus hermanos habitó. Wayishkenu meJawilah ad-Shur asher al-peney Mitsrayim boajah
Ashurah al-peney jol-ejay'o nafal.
lpn wyja lk ynp lu hrwça hkab myrxm ynp lu rça rwç du hlywjm wnkçyw
‫ כה אשורה על־פני כל־אחיו נפל‬.‫א‬%‫ שר על־פני מצרים ב‬.‫ וילה עד־שור א‬.‫וישכנו מח‬
Parashah 6: Tol'dot (Historia) 25:19-28:9
19-Y estas son las generaciones de Yitsjak, hijo de Abraham: Abraham engendró a Yitsjak. We'eleh toldot Yitsjak
ben-Avraham Avraham holid et-Yitsjak.
qjxy ta dylwh mhrba mhrba nb qjxy tdlwt hlaw

‫וליד את־יצחק‬%‫ת יצחק בן־אברהם אברהם ה‬%‫ולד‬%‫ואלה ת‬
20-Y tenía Yitsjak cuarenta años de edad cuando tomó para él por mujer a Rivkah, hija de Betu'el el Arami, de Padán-
Aram; hermana de Laván el Arami. Wayehi Yitsjak ben-arba'im shanah bekajto et-Rivkah bat-Betu'el ha'Arami
miPadan Aram ajot Lavan ha'Arami lo le'ishah.
wl ymrah nbl twja mra ndpm ymrah lawtb tb hqbr ta wtjqb hnç myubra nb qjxy yhyw
hçal
‫ רמי לו‬.‫ות לבן הא‬%‫ ח‬.‫ רם א‬.‫ רמי מפדן א‬.‫ו את־רבקה בת־בתואל הא‬%‫ויהי יצחק בן־ארבעים שנה בקחת‬
‫לאשה‬
21-Y oró Yitsjak a YHWH frente a su mujer, porque era estéril; y le atendió YHWH y concibió Rivkah, su mujer.
Waye'etar Yitsjak l'YHWH lenojaj ishto ki akarah hi waye'ater lo YHWH watahar Rivkah ishto.
wtça hqbr rhtw hwhy wl rtuyw awh hrqu yk wtça jknl hwhyl qjxy rtuyw
‫ו‬%‫קרה הוא ויעתר לו יהוה ותהר רבקה אשת‬.‫ו כי ע‬%‫כח אשת‬%‫ויעתר יצחק ליהוה לנ‬
22-Y lucharon los hijos en su vientre, y ella dijo: Si es así ¿por qué deseé yo esto? Y fue a consultar a YHWH.
Wayitrotsatsu habanim bekirbah watomer im-ken lamah zeh anoji watelej lidrosh et-YHWH.
hwhy ta çrdl kltw ykna hz hml nk ma rmatw hbrqb mynbh wxxrtyw

‫ש את־יהוה‬%‫כי ותלך לדר‬%‫אמר אם־כן למה זה אנ‬%‫צו הבנים בקרבה ות‬.‫רצ‬% ‫וית‬
23-Y le dijo YHWH: Dos naciones hay en tu vientre, y dos reinos de tus entrañas se dividirán; una nación más que otra
nación se volverá fuerte, y la mayor servirá a la menor. Wayomer YHWH lah sheney goyim bevitnej ushney
le'umim mime'ayj yiparedu ule'om mil'om ye'emats werav ya'avod tsa'ir.
dbuy brw xmay malm malw wdrpy kyumm mymal ynçw knfbb myyg ynç hl hwhy rmayw
ryux
‫ם יאמץ ורב‬%‫ם מלא‬%‫ מים ממעיך יפרדו ולא‬:‫וים ק( בבטנך ושני לא‬%‫יים כ[ )ג‬%‫אמר יהוה לה שני ]ג‬%‫וי‬
‫ד צעיר‬%‫עב‬. ‫י‬
24-Y se cumplieron sus días para parir; y he aquí gemelos en su vientre. Wayimle'u yameyha laledet wehineh tomim
bevitnah.
hnfbb mmwt hnhw tdll hymy walmyw

‫ומם בבטנה‬%‫וימלאו ימיה ללדת והנה ת‬
25-Y salió el primero, rubicundo, todo él como (cubierto con) un manto de pelliza, y llamaron su nombre Esaú.
Wayetse harishon admoni kulo ke'aderet se'ar wayikre'u shemo Esa'u.
wçu wmç warqyw ruç trdak wlk ynwmda nwçarh axyw

‫ו עשו‬%‫לו כאדרת שער ויקראו שמ‬:‫וני כ‬%‫ון אדמ‬%‫ויצא הראש‬
26-Y después salió su hermano, y su mano trabada al talón de Esaú; y llamó su nombre Ya'akov. Y tenía Yitsjak
sesenta años de edad cuando los parió (Rivkah). We'ajarey-jen yatsa aji'o weyado ojezet ba'akev Esa'u wayikra
shemo Ya'akov weYitsjak ben-shishim shanah beledet otam.
mta tdlb hnç myçç nb qjxyw bquy wmç arqyw wçu bqub tzja wdyw wyja axy nk yrjaw
‫תם‬%‫ב ויצחק בן־ששים שנה בלדת א‬%‫עק‬. ‫ו י‬%‫קב עשו ויקרא שמ‬.‫חזת בע‬%‫ו א‬%‫ רי־כן יצא אחיו ויד‬.‫ואח‬
27-Y crecieron los niños, y fue Esaú diestro cazador, hombre del campo; y Ya'akov, hombre íntegro, que habitaba en
tiendas. Wayigdelu hane'arim wayehi Esa'u ish yodea tsa'id ish sadeh weYa'akov ish tam yoshev ohalim.
mylha bçy mt çya bquyw hdç çya dyx udy çya wçu yhyw myrunh wldgyw
‫הלים‬%‫שב א‬%‫ב איש תם י‬%‫עק‬. ‫דע ציד איש שדה וי‬%‫ויגדלו הנערים ויהי עשו איש י‬
28-Y amaba Yitsjak a Esaú, porque comía de su caza; Y Rivkah amaba a Ya'akov. Waye'ehav Yitsjak et-Esa'u ki-
tsa'id befiv weRivkah ohevet et-Ya'akov.
bquy ta tbha hqbrw wypb dyx yk wçu ta qjxy bhayw

‫ב‬%‫עק‬. ‫הבת את־י‬%‫ויאהב יצחק את־עשו כי־ציד בפיו ורבקה א‬
29-Y cocinó Ya'akov un guisado; y vino Esaú del campo y (estaba) cansado. Wayazed Ya'akov nazid wayavo Esa'u
min-hasadeh wehu ayef.
pyu awhw hdçh nm wçu abyw dyzn bquy dzyw

‫א עשו מן־השדה והוא עיף‬%‫ב נזיד ויב‬%‫עק‬. ‫ויזד י‬
30-Y dijo Esaú a Ya'akov: llena mi boca, te ruego, de esto rojo, que estoy cansado. Por eso, llamó su nombre Edom.
Wayomer Esa'u el-Ya'akov hal'iteni na min-ha'adom ha'adom hazeh ki ayef anoji al-ken kara-shmo Edom.
mwda wmç arq nk lu ykna pyu yk hzh mdah mdah nm an ynfyulh bquy la wçu rmayw
‫ום‬%‫ו אד‬%‫כי על־כן קרא־שמ‬%‫ם הזה כי עיף אנ‬%‫ם האד‬%‫ב הלעיטני נא מן־האד‬%‫עק‬. ‫אמר עשו אל־י‬%‫וי‬
31-Y dijo Ya'akov: Véndeme, como el día, tu primogenitura. Wayomer Ya'akov mijrah jayom et-bejorateja li.
yl ktrkb ta mwyk hrkm bquy rmayw

‫רתך לי‬%‫ום את־בכ‬%‫ב מכרה כי‬%‫עק‬. ‫אמר י‬%‫וי‬
32-Y dijo Esaú: He aquí que yo voy en camino de la muerte, y ¿para qué me sirve la primogenitura? Wayomer Esa'u
hineh anoji holej lamut welamah-zeh li bejorah.
hrkb yl hz hmlw twml klwh ykna hnh wçu rmayw

‫רה‬%‫ולך למות ולמה־זה לי בכ‬%‫כי ה‬%‫אמר עשו הנה אנ‬%‫וי‬
33-Y dijo Ya'akov: Júrame como el día. Y él le juró, y vendió su primogenitura a Ya'akov. Wayomer Ya'akov
hishave'ah li kayom wayishava lo wayimkor et-bejorato le-Ya'akov.
bquyl wtrkb ta rkmyw wl ubçyw mwyk yl hubçh bquy rmayw

‫ב‬%‫עק‬. ‫ו לי‬%‫רת‬%‫ר את־בכ‬%‫ום וישבע לו וימכ‬%‫ב השבעה לי כי‬%‫עק‬. ‫אמר י‬%‫וי‬
34-Y Ya'akov dio a Esaú pan y guisado de lentejas, y comió y bebió, se levantó y se fue; y despreció Esaú la
primogenitura. WeYa'akov natan le-Esa'u lejem unezid adashim wayojal wayesht wayakom wayelaj wayivez
Esa'u et-habejorah.
hrkbh ta wçu zbyw klyw mqyw tçyw lkayw myçdu dyznw mjl wçul ntn bquyw
‫רה‬%‫אכל וישת ויקם וילך ויבז עשו את־הבכ‬%‫דשים וי‬.‫ב נתן לעשו לחם ונזיד ע‬%‫עק‬. ‫וי‬
Capítulo 26
1-Y hubo hambre en la tierra, además de la primera hambre que hubo en los días de Abraham. Y fue Yitsjak a donde
estaba Avimélej, rey de los Plishtim, en Gerar. Wayehi ra'av ba'arets milvad hara'av harishon asher hayah bimey
Avraham wayelej Yitsjak el-Avimelej melej-Plishtim Gerarah.
mytçlp klm klmyba la qjxy klyw mhrba ymyb hyh rça nwçarh burh dblm xrab bur yhyw
hrrg
‫ בימלך מלך־פלשתים‬.‫ שר היה בימי אברהם וילך יצחק אל־א‬.‫ון א‬%‫ויהי רעב בארץ מלבד הרעב הראש‬
‫גררה‬
2-Y se le apareció YHWH, y dijo: No desciendas a Mitsrayim; habita en la tierra que yo te diré. Wayera elay'o YHWH
wayomer al-tered Mitsraymah shejon ba'arets asher omar eleyja.
kyla rma rça xrab nkç hmyrxm drt la rmayw hwhy wyla aryw
‫מר אליך‬%‫ שר א‬.‫ן בארץ א‬%‫אמר אל־תרד מצרימה שכ‬%‫וירא אליו יהוה וי‬
3-Peregrina en esta tierra y estaré contigo y te bendeciré; porque a ti y a tu descendencia daré todas estas tierras, y
confirmaré el juramento que juré a Abraham, tu padre. Gur ba'arets hazot we'eheyeh imeja wa'avarajeka ki-leja
ulezar'aja eten et-kol-ha'aratsot ha'El wahakimoti et-hashvuah asher nishbati le-Avraham avija.
hubçh ta ytmqhw lah txrah lk ta nta kurzlw kl yk kkrbaw kmu hyhaw tazh xrab rwg
kyba mhrbal ytubçn rça
‫עה‬:‫תי את־השב‬%‫ קמ‬.‫ת האל וה‬%‫ רצ‬.‫ך אתן את־כל־הא‬.‫ ברכך כי־לך ולזרע‬.‫את ואהיה עמך וא‬%‫גור בארץ הז‬
‫ שר נשבעתי לאברהם אביך‬.‫א‬
4-Y multiplicaré tu descendencia como las estrellas de los cielos, y daré a tu descendencia todas estas tierras; y serán
benditas por tu descendencia todas las naciones de la tierra. Wehirbeyti et-zar'aja kejojevey hashamayim wenatati
lezar'aja et kol-ha'aratsot ha'El wehitbaraju wezar'aja kol goyey ha'arets.
yywg lk kurzb wkrbthw lah txrah lk ta kurzl yttnw mymçh ybkwkk kurz ta ytybrhw
xrah
‫ויי הארץ‬%‫ל ג‬%‫ך כ‬.‫ כו בזרע‬.‫ת האל והתבר‬%‫ רצ‬.‫ך את כל־הא‬.‫וכבי השמים ונתתי לזרע‬%‫ך ככ‬.‫והרביתי את־זרע‬
5-Porque escuchó Abraham mi voz y guardó mi sentencia, mis mandamientos, mis estatutos y mis instrucciones. Ekev
asher-shama Avraham bekoli wayishmor mishmarti mitswotay jukotay wetorotay.
ytrwtw ytwqj ytwxm ytrmçm rmçyw ylqb mhrba umç rça bqu
‫תי‬%‫ור‬%‫ותי ות‬%‫ ק‬:‫תי ח‬%‫ר משמרתי מצו‬%‫לי וישמ‬%‫ שר־שמע אברהם בק‬.‫עקב א‬
6-Y habitó Yitsjak en Gerar. Wayeshev Yitsjak biGrar.
rrgb qjxy bçyw

‫וישב יצחק בגרר‬
7-Y preguntaron los hombres del lugar sobre su mujer, y él dijo: "ella es mi hermana"; porque temió decir: "es mi
mujer", no sea que me maten los hombres del lugar a causa de Rivkah, porque ella es hermosa a la vista. Wayish'alu
anshey hamakom le'ishto wayomer ajoti hi ki yare lemor ishti pen-yaharguni anshey hamakom al-Rivkah ki-
tovat mar'eh hi.
mwqmh yçna yngrhy np ytça rmal ary yk awh ytja rmayw wtçal mwqmh yçna wlaçyw
awh harm tbwf yk hqbr lu
‫ום על־‬%‫ני אנשי המק‬:‫ר אשתי פן־יהרג‬%‫תי הוא כי ירא לאמ‬%‫ ח‬.‫אמר א‬%‫ו וי‬%‫ום לאשת‬%‫ לו אנשי המק‬.‫וישא‬
‫ובת מראה היא‬%‫רבקה כי־ט‬
8-Y sucedió que allí se prolongaron los días para él, y miró Avimélej, rey de los Plishtim, por la ventana, y vio que
Yitsjak jugaba con Rivkah, su mujer. Wayehi ki arju-lo sham hayamim wayashkef Avimelej melej Plishtim be'ad
hajalon wayar wehineh Yitsjak metsajek et Rivkah ishto.
qjxm qjxy hnhw aryw nwljh dub mytçlp klm klmyba pqçyw mymyh mç wl wkra yk yhyw
wtça hqbr ta
‫ בימלך מלך פלשתים בעד החלון וירא והנה יצחק מצחק את‬.‫ויהי כי ארכו־לו שם הימים וישקף א‬
‫ו‬%‫רבקה אשת‬
9-Y llamó Avimélej a Yitsjak y dijo: ¡Pero he aquí que ella es tu mujer! ¿Y por qué dijiste: "ella es mi hermana?" Y le
dijo Yitsjak: Porque yo pensé: tal vez yo muera por causa de ella. Wayikra Avimelej le-Yitsjak wayomer aj hineh
ishteja hi we'eyj amarta ajoti hi wayomer elay'o Yitsjak ki amarti pen-amut aleyha.
qjxy wyla rmayw awh ytja trma kyaw awh ktça hnh ka rmayw qjxyl klmyba arqyw
hylu twma np ytrma yk
‫אמר אליו יצחק כי‬%‫תי הוא וי‬%‫ ח‬.‫אמר אך הנה אשתך הוא ואיך אמרת א‬%‫ בימלך ליצחק וי‬.‫ויקרא א‬
‫אמרתי פן־אמות עליה‬
10-Y dijo Avimélej: ¿Qué es esto que nos hiciste? Por poco se hubiera acostado uno del pueblo con tu mujer y
hubieras traído culpa sobre nosotros. Wayomer Avimelej mah-zot asita lanu kime'at shajav ajad ha'am et-ishteja
weheveta aleynu asham.
mça wnylu tabhw ktça ta muh dja bkç fumk wnl tyçu taz hm klmyba rmayw
‫את עשית לנו כמעט שכב אחד העם את־אשתך והבאת עלינו אשם‬%‫ בימלך מה־ז‬.‫אמר א‬%‫וי‬
11-Y ordenó Avimélej a todo el pueblo, diciendo: El que tocare a este hombre y a su mujer, ciertamente morirá.
Wayetsa'u Avimelej et-kol-ha'am lemor hanogea ba'ish hazeh uve'ishto mot yumat.
tmwy twm wtçabw hzh çyab ugnh rmal muh lk ta klmyba wxyw
‫ות יומת‬%‫ו מ‬%‫גע באיש הזה ובאשת‬%‫ר הנ‬%‫ בימלך את־כל־העם לאמ‬.‫ויצו א‬
12-Y sembró Yitsjak en aquella tierra y halló (cosechó) aquel año ciento por uno, y YHWH lo bendijo. Wayizra
Yitsjak ba'arets hahi wayimtsa bashanah hahi me'ah she'arim wayevarajehu YHWH.
hwhy whkrbyw myruç ham awhh hnçb axmyw awhh xrab qjxy urzyw
‫ כהו יהוה‬.‫ויזרע יצחק בארץ ההוא וימצא בשנה ההוא מאה שערים ויבר‬
13-Y se engrandeció el hombre y fue creciendo más y más, hasta que se volvió muy grande. Wayigdal ha'ish wayelej
haloj wegadel ad ki-gadal me'od.
dam ldg yk du ldgw kwlh klyw çyah ldgyw

‫ד‬%‫ויגדל האיש וילך הלוך וגדל עד כי־גדל מא‬
14-Y tuvo posesión de rebaños y posesión de ganado y gran servidumbre, y los Plishtim le tuvieron envidia. Wayehi-
lo mikneh-tson umikneh vakar wa'avudah rabah bayekane'u oto Plishtim.
mytçlp wta wanqyw hbr hdbuw rqb hnqmw nax hnqm wl yhyw
‫ו פלשתים‬%‫את‬
% ‫דה רבה ויקנאו‬:‫עב‬. ‫אן ומקנה בקר ו‬%‫ויהי־לו מקנה־צ‬
15-Y todos los pozos que abrieron los siervos de su padre, en los días de Abraham, su padre, los Plishtim los cerraron
y los llenaron de polvo. Wejol-habe'erot asher jafru avdey avi'o bimey Avraham avi'o sitmum Plishtim
wayemale'um afar.
rpu mwalmyw mytçlp mwmts wyba mhrba ymyb wyba ydbu wrpj rça trabh lkw
‫ שר חפרו עבדי אביו בימי אברהם אביו סתמום פלשתים וימלאום עפר‬.‫ת א‬%‫וכל־הבאר‬
16-Y dijo Avimélej a Yitsjak: Vete de nosotros porque te has hecho poderoso, mucho más que nosotros. Wayomer
Avimelej el-Yitsjak lej me'imanu ki-atsamta mimenu me'od.
dam wnmm tmxu yk wnmum kl qjxy la klmyba rmayw

‫ד‬%‫ בימלך אל־יצחק לך מעמנו כי־עצמת־ממנו מא‬.‫אמר א‬%‫וי‬
17-E Yitsjak se fue de allí y acampó en el valle de Gerar, y habitó allí. Wayelej misham Yitsjak wayijan beNajal-
Gerar wayeshev sham.
mç bçyw rrg ljnb njyw qjxy mçm klyw

‫וילך משם יצחק ויחן בנחל־גרר וישב שם‬
18-E Yitsjak volvió a abrir los pozos de agua que habían cavado en los días de Abraham, su padre, y los habían
cerrado los Plishtim después de haber muerto Abraham; y los llamó con los mismos nombres que los había llamado su
padre. Wayashov Yitsjak wayajpor et-be'erot hamayim asher jafru bimey Avraham avi'o wayesatmum Plishtim
ajarey mot Avraham wayikra lahen shemot kashemot asher-kara lahen avi'o.
twm yrja mytçlp mwmtsyw wyba mhrba ymyb wrpj rça mymh trab ta rpjyw qjxy bçyw
wyba nhl arq rça tmçk twmç nhl arqyw mhrba
‫ות‬%‫ רי מ‬.‫ שר חפרו בימי אברהם אביו ויסתמום פלשתים אח‬.‫ת המים א‬%‫ר ׀ את־באר‬%‫וישב יצחק ויחפ‬
‫ שר־קרא להן אביו‬.‫ת א‬%‫ות כשמ‬%‫אברהם ויקרא להן שמ‬
19-Y cavaron los siervos de Yitsjak en el valle y encontraron allí pozos de agua que brotaba. Wayajperu avdey-
Yitsjak banajal wayimtse'u-sham be'er mayim jayim.
myyj mym rab mç waxmyw ljnb qjxy ydbu wrpjyw

‫ויחפרו עבדי־יצחק בנחל וימצאו־שם באר מים חיים‬
20-Y riñeron los pastores de Gerar con los pastores de Yitsjak diciendo: A nosotros pertenecen las aguas, y llamó el
nombre del pozo: Esek (riña), porque habían altercado con él. Wayarivu ro'ey Gerar im-ro'ey Yitsjak lemor lanu
hamayim wayikra shem-habe'er Esek ki hit'aseku imo.
wmu wqçuth yk qçu rabh mç arqyw mymh wnl rmal qjxy yur mu rrg yur wbyryw
‫ו‬%‫ר לנו המים ויקרא שם־הבאר עשק כי התעשקו עמ‬%‫עי יצחק לאמ‬%‫עי גרר עם־ר‬%‫ויריבו ר‬
21-Y Cavaron otro pozo y también riñeron por él; y llamó su nombre Sitnah (oposición). Wayajperu be'er ajeret
wayarivu gam-aleyha wayikra shmah Sitnah.
hnfç hmç arqyw hylu mg wbyryw trja rab wrpjyw

‫ויחפרו באר אחרת ויריבו גם־עליה ויקרא שמה שטנה‬
22-Y salió de allí y cavó otro pozo y no riñeron por él; y llamó su nombre Rejobot (ensanche), y dijo : Porque ahora
nos hizo ensanchar YHWH, y fructificaremos en la tierra. Wayatek misham wayajpor be'er ajeret welo ravu aleyha
wayikra shemah Rejovot wayomer ki-atah hirjiv YHWH lanu ufarinu va'arets.
hwhy byjrh htu yk rmayw twbjr hmç arqyw hylu wbr alw trja rab rpjyw mçm qtuyw
xrab wnyrpw wnl
‫אמר כי־עתה הרחיב יהוה לנו‬%‫ות וי‬%‫חב‬% ‫ר באר אחרת ולא רבו עליה ויקרא שמה ר‬%‫ויעתק משם ויחפ‬
‫ופרינו בארץ‬
23-Y subió de allí a Beer-Sheva, Waya'al misham Be'er Shava.
ubç rab mçm luyw

‫ויעל משם באר שבע‬
24-Y se le apareció YHWH aquella noche y dijo: Yo soy el Elohey de Abraham, tu padre; no temas, porque yo estoy
contigo, y te bendeciré, y haré multiplicar tu descendencia por causa de Abraham, mi siervo. Wayera elay'o YHWH
balaylah hahu wayomer anoji Elohey Avraham avija al-tira ki-iteja anoji uverajtija wehirbeyti et-zar'aja
ba'avur Avraham avdi.
ykna kta yk aryt la kyba mhrba yhla ykna rmayw awhh hlylb hwhy wyla aryw
ydbu mhrba rwbub kurz ta ytybrhw kytkrbw
‫כי וברכתיך‬%‫כי אלהי אברהם אביך אל־תירא כי־אתך אנ‬%‫אמר אנ‬%‫וירא אליו יהוה בלילה ההוא וי‬
‫בור אברהם עבדי‬.‫ך בע‬.‫והרביתי את־זרע‬
25-Y edificó allí un altar, y oró en nombre de YHWH, y extendió allí su tienda; y abrieron los siervos de Yitsjak allí un
pozo. Wayiven sham mizbe'aj wayikra beshem YHWH wayet-sham aholo wayijru-sham avdey-Yitsjak be'er.
rab qjxy ydbu mç wrkyw wlha mç fyw hwhy mçb arqyw jbzm mç nbyw
‫ לו ויכרו־שם עבדי־יצחק באר‬E‫ויבן שם מזבח ויקרא בשם יהוה ויט־שם אה‬
26-Y Avimélej vino a él, desde Gerar, en compañía de sus amigos y de Fijol, el jefe de su ejército. Wa'Avimelej halaj
elay'o miGrar we'ajuzat mere'ehu uFijol sar-tseva'o.
wabx rç lkypw whurm tzjaw rrgm wyla klh klmybaw

‫ו‬%‫ל שר־צבא‬%‫ זת מרעהו ופיכ‬:‫ ח‬.‫ בימלך הלך אליו מגרר וא‬.‫וא‬
27-Y les dijo Yitsjak: ¿Por qué venís a mí, pues me habéis aborrecido, y me echasteis de entre vosotros? Wayomer
alehem Yitsjak madua batem elay we'atem snetem oti wateshaljuni me'itjem.
mktam ynwjlçtw yta mtanç mtaw yla mtab uwdm qjxy mhla rmayw
‫תי ותשלחוני מאתכם‬%‫ להם יצחק מדוע באתם אלי ואתם שנאתם א‬.‫אמר א‬%‫וי‬
28-Y dijeron: vimos plenamente que YHWH estaba contigo; y dijimos: Haya, te ruego, juramento entre nosotros y tú,
y haremos alianza contigo, Wayomru ra'o ra'inu ki-hayah YHWH imaj wanomer tehi na alah beynoteynu
beyneynu uveyneja wenijretah verit imaj.
htrknw knybw wnynyb wnytwnyb hla an yht rmanw kmu hwhy hyh yk wnyar war wrmayw
kmu tyrb
‫ותינו בינינו ובינך ונכרתה ברית עמך‬%‫אמר תהי נא אלה בינ‬%‫ו ראינו כי־היה יהוה ׀ עמך ונ‬%‫אמרו רא‬%‫וי‬
29-de que no nos harás mal así como nosotros no te hemos tocado, y te hemos hecho solamente bien, y te enviamos en
paz; tú eres ahora bendito de YHWH. Im-ta'aseh imanu ra'ah ka'asher lo nega'anuja weja'asher asinu imja rak-
tov waneshalejaja beshalom atah atah beruj YHWH.
htu hta mwlçb kjlçnw bwf qr kmu wnyçu rçakw kwnugn al rçak hur wnmu hçut ma
hwhy kwrb
‫ ך בשלום אתה עתה ברוך‬.‫וב ונשלח‬%‫ שר עשינו עמך רק־ט‬.‫נוך וכא‬.‫ שר לא נגע‬.‫שה עמנו רעה כא‬.‫אם־תע‬
‫יהוה‬
30-Y les dio un banquete, y comieron y bebieron. Waya'as lahem mishteh wayojlu wayishtu.
wtçyw wlkayw htçm mhl çuyw

‫אכלו וישתו‬%‫ויעש להם משתה וי‬
31-Y se levantaron de mañana muy temprano, y juró cada hombre a su compañero; y los envió Yitsjak, y se separaron
de él en paz. Wayashkimu vaboker wayishave'u ish le'aji'o wayeshalejem Yitsjak wayeleju me'ito beshalom.
mwlçb wtam wklyw qjxy mjlçyw wyjal çya wubçyw rqbb wmykçyw
‫ו בשלום‬%‫קר וישבעו איש לאחיו וישלחם יצחק וילכו מאת‬%‫וישכימו בב‬
32-Y sucedió en aquel día que vinieron los siervos de Yitsjak y le hablaron sobre el pozo que habían cavado; y le dijeron:
hemos hallado agua. Wayehi bayom hahu wayavo'u avdey Yitsjak wayagidu lo al-odot habe'er asher jafaru
wayomeru lo matsanu mayim.
wnaxm wl wrmayw wrpj rça rabh twda lu wl wdgyw qjxy ydbu wabyw awhh mwyb yhyw
mym
‫אמרו לו מצאנו מים‬%‫ שר חפרו וי‬.‫ות הבאר א‬%‫אד‬
% ‫או עבדי יצחק ויגדו לו על־‬%‫ום ההוא ויב‬%‫ויהי ׀ בי‬
33-Y lo llamó Shivah; por lo tanto el nombre de la ciudad fue Beer-Sheva hasta este día. Wayikra otah Shiv'ah al-
ken shem ha'ir Be'er Sheva ad hayom hazeh.
hzh mwyh du ubç rab ryuh mç nk lu hubç hta arqyw

‫ום הזה‬%‫תה שבעה על־כן שם־העיר באר שבע עד הי‬%‫ויקרא א‬
34-Y sucedió que cuando tenía Esaú cuarenta años de edad, tomó por mujer a Yehudit, hija de Be'erí el Jiti, y a
Bosemat, hija de Eylon el Jiti. Wayehi Esa'u ben-arba'im shanah wayikaj ishah et-Yehudit bat-Be'eri haJiti
we'et-Bosemat bat-Eylon haJiti.
ytjh nlya tb tmçb taw ytjh yrab tb tydwhy ta hça jqyw hnç myubra nb wçu yhyw
‫ויהי עשו בן־ארבעים שנה ויקח אשה את־יהודית בת־בארי החתי ואת־בשמת בת־אילן החתי‬
35-Y fueron ellas rebeldes de ruaj para Yitsjak y Rivkah. Watihyena morat ruaj le-Yitsjak ule-Rivkah.
hqbrlw qjxyl jwr trm nyyhtw

‫רת רוח ליצחק ולרבקה‬%‫ותהיין מ‬
Capítulo 27
1-Y sucedió que cuando envejeció Yitsjak, se le oscurecieron los ojos para ver. Y llamó a Esaú, su hijo mayor, y le
dijo: ¡Hijo mío! Y él le dijo: Heme aquí. Wayehi ki-zaken Yitsjak watijeheynah eynay'o mer'ot wayikra et-Esa'u
beno hagadol wayomer elay'o beni wayomer elay'o hineni.
rmayw ynb wyla rmayw ldgh wnb wçu ta arqyw tarm wynyu nyhktw qjxy nqz yk yhyw
ynnh wyla
‫אמר אליו הנני‬%‫אמר אליו בני וי‬%‫ל וי‬%‫ו הגד‬%‫ת ויקרא את־עשו ׀ בנ‬%‫ויהי כי־זקן יצחק ותכהין עיניו מרא‬
2-Y dijo: He aquí que ahora envejecí y no sé el día de mi muerte. Wayomer hineh-na zakanti lo yadati yom moti.
ytwm mwy ytudy al ytnqz an hnh rmayw

‫ותי‬%‫ום מ‬%‫אמר הנה־נא זקנתי לא ידעתי י‬%‫וי‬
3-Y ahora toma, te ruego, tus armas, tu espada, tu arco, y sal al campo y coge caza para mí, We'atah sa-na jeleyja
telyeja wekashteja wetse hasadeh wetsudah li tsa'id.
hdyx yl hdwxw hdçh axw ktçqw kylt kylk an aç htuw

‫ועתה שא־נא כליך תליך וקשתך וצא השדה וצודה לי ]צידה כ[ )ציד‬
4-y hazme guisados como me gustan, y tráemelos y comeré; para que te bendiga mi alma antes de que muera. Wa'aseh-
li mat'amim ka'asher ahavti wehavi'ah li we'ojelah ba'avur tevarejeja nafshi beterem amut.
twma mrfb yçpn kkrbt rwbub hlkaw yl haybhw ytbha rçak mymufm yl hçuw
‫בור תברכך נפשי בטרם אמות‬.‫כלה בע‬%‫ שר אהבתי והביאה לי וא‬.‫שה־לי מטעמים כא‬.‫וע‬
5-Y Rivkah escuchaba cuando Yitsjak hablaba a Esaú, su hijo; y se fue Esaú al campo para coger caza y traerla.
WeRivkah shoma'at bedaber Yitsjak el-Esa'u beno wayelej Esa'u hasadeh latsud tsa'id lehavi.
aybhl dyx dwxl hdçh wçu klyw wnb wçu la qjxy rbdb tumç hqbrw
‫ו וילך עשו השדה לצוד ציד להביא‬%‫מעת בדבר יצחק אל־עשו בנ‬%‫ורבקה ש‬
6-Y Rivkah habló a Ya'akov, su hijo, diciendo: He aquí que he oído a tu padre hablando con Esaú, tu hermano,
diciendo: WeRivkah amrah el-Ya'akov benah lemor hineh shamati et-avija medaber el-Esa'u ajija lemor.
rmal kyja wçu la rbdm kyba ta ytumç hnh rmal hnb bquy la hrma hqbrw
‫ר‬%‫ר הנה שמעתי את־אביך מדבר אל־עשו אחיך לאמ‬%‫ב בנה לאמ‬%‫עק‬. ‫ורבקה אמרה אל־י‬
7-Tráeme caza y hazme guisados y comeré, y te bendeciré delante de YHWH antes de mi muerte. Havi'ah li tsa'id
wa'aseh-li mat'amim we'ojelah wa'avarejeja lifney YHWH lifney moti.
ytwm ynpl hwhy ynpl hkkrbaw hlkaw mymufm yl hçuw dyx yl haybh
‫ותי‬%‫ ברככה לפני יהוה לפני מ‬.‫כלה וא‬%‫שה־לי מטעמים וא‬.‫הביאה לי ציד וע‬
8-Y ahora, hijo mío, escucha mi voz en lo que te mando. We'atah veni shema bekoli la'asher ani metsawah otaj.
kta hwxm yna rçal ylqb umç ynb htuw

‫תך‬%‫ ני מצוה א‬.‫ שר א‬.‫לי לא‬%‫ועתה בני שמע בק‬
9-Ve, te ruego, al rebaño, y toma para mí de allá dos buenas crías de cabras, y haré de ellas guisados para tu padre,
como a él le gustan. Lej-na el-hatson wekaj-li misham sheney gedayey izim tovim we'e'eseh otam mat'amim
le'avija ka'asher ahev.
bha rçak kybal mymufm mta hçuaw mybf myzu yydg ynç mçm yl jqw naxh la an kl
‫ שר אהב‬.‫תם מטעמים לאביך כא‬%‫בים ואעשה א‬%‫אן וקח־לי משם שני גדיי עזים ט‬%‫לך־נא אל־הצ‬
10-Y traerás a tu padre, y comerá, para que te bendiga antes de su muerte, Weheveta le'avija we'ajal ba'avur asher
yevarejeja lifney moto.
wtwm ynpl kkrby rça rbub lkaw kybal tabhw

‫ו‬%‫ות‬%‫ שר יברכך לפני מ‬.‫ר א‬:‫עב‬. ‫והבאת לאביך ואכל ב‬
11-Y dijo Ya'akov a Rivkah, su madre: He aquí que Esaú, mi hermano, es hombre velloso, y yo soy hombre lampiño;
Wayomer Ya'akov el-Rivkah imo hen Esa'u aji ish sa'ir we'anoji ish jalak.
qlj çya yknaw ruç çya yja wçu nh wma hqbr la bquy rmayw
‫כי איש חלק‬%‫ו הן עשו אחי איש שער ואנ‬%‫ב אל־רבקה אמ‬%‫עק‬. ‫אמר י‬%‫וי‬
12-Quizá me palpará mi padre y seré a sus ojos como un embaucador, y traeré sobre mí maldición no bendición. Ulay
yemusheni avi wehayiti ve'eynay'o kimtate'a weheveti alay klalah welo verajah.
hkrb alw hllq ylu ytabhw ututmk wynyub ytyyhw yba ynçmy ylwa
‫ שני אבי והייתי בעיניו כמתעתע והבאתי עלי קללה ולא ברכה‬:‫אולי ימ‬
13-Y le dijo su madre: Sobre mí sea esa maldición tuya, hijo mío, oye tan sólo mi voz y anda y tráemelas. Watomer lo
imo alay kilelateja beni aj shema bekoli welej kaj-li.
yl jq klw ylqb umç ka ynb ktllq ylu wma wl rmatw

‫לי ולך קח־לי‬%‫ו עלי קללתך בני אך שמע בק‬%‫אמר לו אמ‬%‫ות‬
14-Y fue las tomó y las trajo a su madre; e hizo su madre guisos sabroso como le gustaban a su padre. Wayelej
wayikaj wayave le'imo wata'as imo mat'amim ka'asher ahev avi'o.
wyba bha rçak mymufm wma çutw wmal abyw jqyw klyw
‫ שר אהב אביו‬.‫ו מטעמים כא‬%‫ו ותעש אמ‬%‫וילך ויקח ויבא לאמ‬
15-Y Rivkah tomó las ropas más aseadas de su hijo mayor Esaú, que tenía con ella en casa, y vistió Ya'akov, su hijo
menor. Watikaj Rivkah et-bigdey Esa'u benah hagadol hajamudot asher itah babayit watalbesh et-Ya'akov
benah hakatan.
nfqh hnb bquy ta çbltw tybb hta rça tdmjh ldgh hnb wçu ydgb ta hqbr jqtw
‫ב בנה הקטן‬%‫עק‬. ‫ שר אתה בבית ותלבש את־י‬.‫ת א‬%‫ ד‬:‫ מ‬.‫ל הח‬%‫ותקח רבקה את־בגדי עשו בנה הגד‬
16-Y las pieles de las crías de las cabras se las puso sobre las manos y sobre la parte lisa de su cuello. We'et orot
gedayey ha'izim hilbishah al-yaday'o we'al jelkat tsaw'aray'o.
wyrawx tqlj luw wydy lu hçyblh myzuh yydg tru taw

‫ת גדיי העזים הלבישה על־ידיו ועל חלקת צואריו‬%‫ער‬% ‫ואת‬
17-Y puso los guisos sabrosos y el pan que ella había preparado, en manos de Ya'akov, su hijo. Watiten et-hamat'amim
we'et-halejem asher asatah beyad Ya'akov benah.
hnb bquy dyb htçu rça mjlh taw mymufmh ta nttw

‫ב בנה‬%‫עק‬. ‫ שר עשתה ביד י‬.‫ותתן את־המטעמים ואת־הלחם א‬
18-Y él fue a su padre, y dijo: ¡Padre mío!, y él respondió: ¡Heme aquí! ¿quién eres, hijo mío? Wayavo el-avi'o
wayomer avi wayomer hineni mi atah beni.
ynb hta ym ynnh rmayw yba rmayw wyba la abyw

‫אמר הנני מי אתה בני‬%‫אמר אבי וי‬%‫א אל־אביו וי‬%‫ויב‬
19-Y dijo Ya'akov a su padre: Yo soy Esaú, tu primogénito; he hecho como me dijiste; levántate, te ruego, siéntate y
come de mi caza, para que me bendiga tu alma. Wayomer Ya'akov el-avi'o anoji Esa'u bejoreja asiti ka'asher
dibarta elay kum-na shevah we'ajlah mitse'idi ba'avur tevarajani nafsheja.
ydyxm hlkaw hbç an mwq yla trbd rçak ytyçu krkb wçu ykna wyba la bquy rmayw
kçpn ynkrbt rwbub
‫בור‬.‫ שר דברת אלי קום־נא שבה ואכלה מצידי בע‬.‫רך עשיתי כא‬%‫כי עשו בכ‬%‫ב אל־אביו אנ‬%‫עק‬. ‫אמר י‬%‫וי‬
‫ כני נפשך‬.‫תבר‬
20-Y dijo Yitsjak a su hijo: ¿Cómo es que la encontraste tan pronto, hijo mío? Y él respondió: Porque YHWH, tu
Elohey, me la ha puesto delante. Wayomer Yitsjak el-beno mah-zeh miharta limtso beni wayomer ki hikrah
YHWH Eloheyja lefanay.
ynpl kyhla hwhy hrqh yk rmayw ynb axml trhm hz hm wnb la qjxy rmayw
‫אמר כי הקרה יהוה אלהיך לפני‬%‫א בני וי‬%‫ו מה־זה מהרת למצ‬%‫אמר יצחק אל־בנ‬%‫וי‬
21-Y dijo Yitsjak a Ya'akov: Acércate, te ruego, y te palmearé, hijo mío, (ver) si eres mi hijo Esaú o no. Wayomer
Yitsjak el-Ya'akov gshah-na wa'amusheja beni ha'atah zeh beni Esa'u im-lo.
al ma wçu ynb hz htah ynb kçmaw an hçg bquy la qjxy rmayw

‫ שך בני האתה זה בני עשו אם־לא‬:‫ מ‬.‫ב גשה־נא וא‬%‫עק‬. ‫אמר יצחק אל־י‬%‫וי‬
22-Y se acerco Ya'akov a su padre Yitsjak, el cual lo palpó y dijo: La voz es voz de Ya'akov, pero las manos son las
manos de Esaú. Wayigash Ya'akov el-Yitsjak avi'o wayemushehu wayomer hakol kol-Ya'akov wehayadayim
yedey Esa'u.
wçu ydy mydyhw bquy lwq lqh rmayw whçmyw wyba qjxy la bquy çgyw
‫ב והידים ידי עשו‬%‫עק‬. ‫ול י‬%‫ל ק‬%‫אמר הק‬%‫ שהו וי‬:‫ב אל־יצחק אביו וימ‬%‫עק‬. ‫ויגש י‬
23-Y no le reconoció, porque sus manos eran, como las manos de Esaú, su hermano, vellosas, y le bendijo. Welo
hikiro ki-hayu yaday'o kidey Esa'u aji'o se'irot wayevarejehu.
whkrbyw truç wyja wçu ydyk wydy wyh yk wrykh alw

‫ת ויברכהו‬%‫ו כי־היו ידיו כידי עשו אחיו שער‬%‫ולא הכיר‬
24-Y dijo: ¿Tú eres mi hijo Esaú? Respondió: Yo soy. Wayomer atah zeh beni Esa'u wayomer ani.
yna rmayw wçu ynb hz hta rmayw

‫אמר אני‬%‫אמר אתה זה בני עשו וי‬%‫וי‬
25-Y dijo: Tráeme y comeré de la caza de mi hijo, para que te bendiga mi alma. Y él se la acercó y comió; y le trajo
vino y bebió. Wayomer hagishah li we'ojlah mitse'id beni lema'an tevarejeja nafshi wayagesh-lo wayojal
wayave-lo yayin wayesht.
tçyw nyy wl abyw lkayw wl çgyw yçpn kkrbt numl ynb dyxm hlkaw yl hçgh rmayw
‫אכל ויבא לו יין וישת‬%‫כלה מציד בני למען תברכך נפשי ויגש־לו וי‬%‫אמר הגשה לי וא‬%‫וי‬
26-Y le dijo Yitsjak, su padre: Acércate, te ruego, y bésame, hijo mío. Wayomer elay'o Yitsjak avi'o geshah-na
ushakah-li beni.
ynb yl hqçw an hçg wyba qjxy wyla rmayw

‫אמר אליו יצחק אביו גשה־נא ושקה־לי בני‬%‫וי‬
27-Se acercó pues y le besó, y él olió el olor de sus vestidos y le bendijo, diciendo: Mira, el olor de mi hijo es como el
olor de un campo que YHWH ha bendecido. Wayigash wayishak-lo wayaraj et-re'aj begaday'o wayevarejehu
wayomer re'eh re'aj beni kere'aj sadeh asher berajo YHWH.
hwhy wkrb rça hdç jyrk ynb jyr har rmayw whkrbyw wydgb jyr ta jryw wl qçyw çgyw
‫ו יהוה‬%‫ כ‬.‫ שר בר‬.‫אמר ראה ריח בני כריח שדה א‬%‫ כהו וי‬.‫ויגש וישק־לו וירח את־ריח בגדיו ויבר‬
28-Elohim te dé del rocío del cielo, y de lo mejor de la tierra, y abundante trigo y mosto. Weyiten-leja ha'Elohim
mital hashamayim umishmaney ha'arets werov dagan wetirosh.
çrytw ngd brw xrah ynmçmw mymçh lfm myhlah kl ntyw

‫ש‬%‫ב דגן ותיר‬%‫ויתן־לך האלהים מטל השמים ומשמני הארץ ור‬
29-Sírvante pueblos y se postren ante ti naciones: Sé señor de tus hermanos, y se postren ante ti los hijos de tu madre.
Los que te maldijeren sean malditos, y benditos los que te bendijeren. Ya'avduja amim weyishtaju leja le'umim
heveh gevir le'ajeja weyishtajawu leja beney imeja orereyja arur umevarajeja baruj.
rwra kyrra kma ynb kl wwjtçyw kyjal rybg hwh mymal kl wjtçyw mymu kwdbuy
kwrb kykrbmw
‫רריך‬%‫ וו לך בני אמך א‬.‫ מים הוה גביר לאחיך וישתח‬:‫ וו ק( לך לא‬.‫יעבדוך עמים ]וישתחו כ[ )וישתח‬
‫ כיך ברוך‬.‫ארור ומבר‬
30-Y aconteció que cuando Yitsjak terminó de bendecir a Ya'akov, y no bien hubo salido Ya'akov de la presencia de
Yitsjak, su padre, cuando Esaú, su hermano, llegó de su caza. Wayehi ka'asher kilah Yitsjak levarej et-Ya'akov
wayehi aj yatso yatsa Ya'akov me'et peney Yitsjak avi'o we'Esa'u aji'o ba mitse'ido.
wçuw wyba qjxy ynp tam bquy axy axy ka yhyw bquy ta krbl qjxy hlk rçak yhyw
wdyxm ab wyja
‫ב מאת פני יצחק אביו ועשו אחיו בא‬%‫עק‬. ‫א יצא י‬%‫ב ויהי אך יצ‬%‫עק‬. ‫ שר כלה יצחק לברך את־י‬.‫ויהי כא‬
‫ו‬%‫מציד‬
31-E hizo él también guisos sabrosos, y los trajo a su padre, y dijo a su padre: levántese padre mío, y coma de la caza
de su hijo, para que me bendiga tu alma. Waya'as gam-hu mat'amim wayave le-avi'o wayomer le-avi'o yakum avi
weyojal mitse'id beno ba'avur tevarajani nafsheja.
ynkrbt rbub wnb dyxm lkayw yba mqy wybal rmayw wybal abyw mymufm awh mg çuyw
kçpn
‫ כני נפשך‬.‫בור תבר‬.‫ו בע‬%‫אכל מציד בנ‬%‫ ם אבי וי‬:‫אמר לאביו יק‬%‫ויעש גם־הוא מטעמים ויבא לאביו וי‬
32-Y Yitsjak, su padre, le dijo: ¿Quién eres tú? Y él dijo: Soy tu hijo, tu primogénito, Esaú. Wayomer lo Yitsjak avi'o
mi-atah wayomer ani binja bejoreja Esa'u.
wçu krkb knb yna rmayw hta ym wyba qjxy wl rmayw

‫רך עשו‬%‫ ני בנך בכ‬.‫אמר א‬%‫אמר לו יצחק אביו מי־אתה וי‬%‫וי‬
33-Y se estremeció Yitsjak con gran estremecimiento, hasta lo sumo, y dijo: ¿Quién es pues y dónde está aquél que
cogió la caza y me la trajo, y yo he comido de todo antes que tú vinieses, y le he bendecido? También será bendito.
Wayejerad Yitsjak jaradah gdolah ad-me'od wayomer mi-efo hu hatsad-tsa'id wayave li wa'ojal mikol beterem
tavo wa'avarajehu gam-baruj yihyeh.
awbt mrfb lkm lkaw yl abyw dyx dxh awh awpa ym rmayw dam du hldg hdrj qjxy drjyw
hyhy kwrb mg whkrbaw
‫וא‬%‫ל בטרם תב‬%‫כל מכ‬%‫וא הוא הצד־ציד ויבא לי וא‬%‫אמר מי־אפ‬%‫ד וי‬%‫לה עד־מא‬%‫ רדה גד‬.‫ויחרד יצחק ח‬
‫ כהו גם־ברוך יהיה‬.‫ בר‬.‫וא‬
34-Cuando Esaú oyó las palabras de su padre, lanzó una muy grande y amarga exclamación, y dijo a su padre:
Bendíceme también a mi, padre mío. Kishmo'a Esa'u et-divrey avi'o wayits'ak tse'akah gedolah umarah ad-
me'od wayomer le'avi'o barajeni gam-ani avi.
yba yna mg ynkrb wybal rmayw dam du hrmw hldg hqux quxyw wyba yrbd ta wçu umçk
‫ כני גם־אני אבי‬.‫אמר לאביו בר‬%‫ד וי‬%‫לה ומרה עד־מא‬%‫ע עשו את־דברי אביו ויצעק צעקה גד‬%‫כשמ‬
35-Y él dijo: Vino tu hermano con astucia y tomó tu bendición. Wayomer ba ajija bemirmah wayikaj birjateja.
ktkrb jqyw hmrmb kyja ab rmayw

‫אמר בא אחיך במרמה ויקח ברכתך‬%‫וי‬
36-Entonces él dijo: Por esto se le nombró con su nombre Ya'akov, pues me ha engañado estas dos veces: tomó mi
progenitura, y he aquí que ahora me ha quitado mi bendición. Y dijo: ¿Por ventura has reservado una bendición para
mi? Wayomer haji kara shemo Ya'akov wayakveni zeh fa'amayim et-bejorati lakaj wehineh atah lakaj birjati
wayomar halo-atsalta li berajah.
rmayw ytkrb jql htu hnhw jql Ytrkb ta mymup hz ynbquyw bquy wmç arq ykh rmayw
hkrb yl tlxa alh
‫ לא־‬.‫אמר ה‬%‫רתי לקח והנה עתה לקח ברכתי וי‬%‫מים את־בכ‬.‫ב ויעקבני זה פע‬%‫עק‬. ‫ו י‬%‫ כי קרא שמ‬.‫אמר ה‬%‫וי‬
‫אצלת לי ברכה‬
37-Yitsjak respondió y dijo a Esaú: He aquí que por señor tuyo lo he puesto, y le he dado por siervos a todos sus
hermanos, y de trigo y mosto le he provisto; y para ti ¿qué podré hacer ahora, hijo mío? Waya'an Yitsjak wayomer
le-Esa'u hen gevir samti'o laj we'et-kol-ejay'o natati lo la'avadim wedagan wetirosh semajti'o uleja efo mah
e'eseh beni.
çrytw ngdw mydbul wl yttn wyja lk taw kl wytmç rybg nh wçul rmayw qjxy nuyw
ynb hçua hm awpa hklw wytkms
‫ש סמכתיו ולכה‬%‫בדים ודגן ותיר‬.‫אמר לעשו הן גביר שמתיו לך ואת־כל־אחיו נתתי לו לע‬%‫ויען יצחק וי‬
‫וא מה אעשה בני‬%‫אפ‬
38-Y dijo Esaú a su padre: ¿No tienes más que una sola bendición, padre mío? Bendíceme también a mí, padre mío. Y
alzó Esaú su voz, y lloró. Wayomer Esa'u el-avi'o havrajah ajat hi-leja avi barajeni gam-ani avi wayisa Esa'u
kolo wayevk.
kbyw wlq wçu açyw yba yna mg ynkrb yba kl awh tja hkrbh wyba la wçu rmayw
‫לו ויבך‬%‫ כני גם־אני אבי וישא עשו ק‬.‫אמר עשו אל־אביו הברכה אחת הוא־לך אבי בר‬%‫וי‬
39-Y respondió Yitsjak, su padre, y le dijo: He aquí que en lo mejor de los lugares de la tierra estará tu morada, y
donde el rocío de los cielos cae de lo alto; Waya'an Yitsjak avi'o wayomer elay'o hineh mishmaney ha'arets
yihyeh moshaveja umital hashamayim me'al.
lum mymçh lfmw kbçwm hyhy xrah ynmçm hnh wyla rmayw wyba qjxy nuyw
‫ושבך ומטל השמים מעל‬%‫אמר אליו הנה משמני הארץ יהיה מ‬%‫ויען יצחק אביו וי‬
40-y por tu espada vivirás y a tu hermano servirás; mas cuando te angusties, romperás su yugo de sobre tu cuello.
We'al-jarbeja tijyeh we'et-ajija ta'avod wehayah ka'asher tarid ufarakta ulo me'al tsawareja.
krawx lum wlu tqrpw dyrt rçak hyhw dbut kyja taw hyjt kbrj luw
‫לו מעל צוארך‬:‫ שר תריד ופרקת ע‬.‫ד והיה כא‬%‫עב‬. ‫ועל־חרבך תחיה ואת־אחיך ת‬
41-Y guardó rencor Esaú a Ya'akov por la bendición con que le bendijera su padre, y dijo Esaú en su corazón: Llegarán
los días del duelo de mi padre, y mataré a Ya'akov, mi hermano. Wayistom Esa'u et-Ya'akov al-habrajah asher
berajo avi'o wayomer Esa'u belibo yikrevu yemey evel avi we'ahargah et-Ya'akov aji.
hgrhaw yba lba ymy wbrqy wblb wçu rmayw wyba wkrb rça hkrbh lu bquy ta wçu mfçyw
yja bquy ta
‫ו יקרבו ימי אבל אבי ואהרגה את־‬%‫אמר עשו בלב‬%‫ו אביו וי‬%‫ כ‬.‫ שר בר‬.‫ב על־הברכה א‬%‫עק‬. ‫ם עשו את־י‬%‫וישט‬
‫ב אחי‬%‫עק‬. ‫י‬
42-Y fueron denunciadas a Rivkah las palabras de Esa'u, su hijo mayor; y ella envió y llamó a Ya'akov, su hijo menor,
y le dijo: He aquí que Esaú, tu hermano, se consuela acerca de ti (pensando) matarte. Wayugad le-Rivkah et-divrey
Esa'u benah hagadol watishlaj watikra le-Ya'akov benah hakatan watomer elay'o hineh Esa'u ajija mitnajem
leja lehorgeja.
wçu hnh wyla rmatw nfqh hnb bquyl arqtw jlçtw ldgh hnb wçu yrbd ta hqbrl dgyw
kgrhl kl mjntm kyja
‫אמר אליו הנה עשו אחיך‬%‫ב בנה הקטן ות‬%‫עק‬. ‫ל ותשלח ותקרא לי‬%‫גד לרבקה את־דברי עשו בנה הגד‬:‫וי‬
‫מתנחם לך להרגך‬
43-Y ahora, hijo mío, obedece mi voz: levántate y escapa a Jarán, a Laván, mi hermano; We'atah veni shema bekoli
wekum braj-leja el-Lavan aji Jaranah.
hnrj yja nbl la kl jrb mwqw ylqb umç ynb htuw

‫לי וקום ברח־לך אל־לבן אחי חרנה‬%‫ועתה בני שמע בק‬
44-y morarás con él algunos años, hasta que se pase la saña de tu hermano, Weyashavta imo yamim ajadim ad
asher-tashuv jamat ajija.
kyja tmj bwçt rça du mydja mymy wmu tbçyw

‫ מת אחיך‬.‫ שר־תשוב ח‬.‫ חדים עד א‬.‫ו ימים א‬%‫וישבת עמ‬
45-hasta que desaparezca la ira de tu hermano contra ti y olvide lo que le has hecho; y yo enviaré y te tomaré de allí.
¿Por qué he de ser privada de vosotros dos en un día? Ad-shuv af-ajija mimja weshajaj et asher-asita lo weshalajti
ulekajtija misham lamah eshkal gam-shneyjem yom-ejad.
mkynç mg lkça hml mçm kytjqlw ytjlçw wl tyçu rça ta jkçw kmm kyja pa bwç du
dja mwy
‫ום‬%‫ שר־עשית לו ושלחתי ולקחתיך משם למה אשכל גם־שניכם י‬.‫עד־שוב אף־אחיך ממך ושכח את א‬
‫אחד‬
46-Y dijo Rivkah a Yistsjak: Estoy hastiada de vivir, a causa de las hijas de Jet; si Ya'akov toma mujer de las hijas de
Jet como éstas, hijas de esta tierra, ¿para qué quiero yo la vida? Watomer Rivkah el-Yitsjak katsti vejayay mipeney
benot Jet im-lokeaj Ya'akov ishah mibnot Jet ka'eleh mibenot ha'arets lamah li jayim.
twnbm hlak tj twnbm hça bquy jql ma tj twnb ynpm yyjb ytxq qjxy la hqbr rmatw
myyj yl hml xrah
‫ות‬%‫ות־חת כאלה מבנ‬%‫ב אשה מבנ‬%‫עק‬. ‫ות חת אם־לקח י‬%‫אמר רבקה אל־יצחק קצתי בחיי מפני בנ‬%‫ות‬
‫הארץ למה לי חיים‬
Capítulo 28
1-Y llamó Yitzjak a Ya'akov y lo bendijo, y le ordenó diciéndole: No tomes mujer de las hijas de Kena'an. Wayikra
Yitsjak el-Ya'akov wayevarej oto wayetsavehu wayomer lo lo-tikaj ishah mibenot Kena'an.
nunk twnbm hça jqt al wl rmayw whwxyw wta krbyw bquy la qjxy arqyw
‫ות כנען‬%‫אמר לו לא־תקח אשה מבנ‬%‫ו ויצוהו וי‬%‫את‬
% ‫ב ויברך‬%‫עק‬. ‫ויקרא יצחק אל־י‬
2-Levántate, ve a Padan-Aram a casa de Betu'el, padre de tu madre, y toma para ti de allí mujer de las hijas de Laván,
hermano de tu madre. Kum lej Padenah Aram beytah Vetu'el avi imeja wekaj-leja misham ishah mibenot Lavan
aji imeja.
kma yja nbl twnbm hça mçm kl jqw kma yba lawtb htyb mra hndp kl mwq
‫ חי אמך‬.‫ות לבן א‬%‫ בי אמך וקח־לך משם אשה מבנ‬.‫ רם ביתה בתואל א‬.‫קום לך פדנה א‬
3-Y El Shaday te bendiga, y te haga fructificar, y te multiplique de manera que vengas a ser congregación de pueblos;
We'El Shaday yevarej otja weyafreja weyarbeja wehayita lekehal amim.
mymu lhql tyyhw kbryw krpyw kta krby ydç law

‫תך ויפרך וירבך והיית לקהל עמים‬%‫ואל שדי יברך א‬
4-y te dé la bendición de Abraham a ti y a tu descendencia contigo, para que heredes la tierra de tus peregrinaciones, que
dio Elohim a Abraham. Weyiten-leja et-birkat Avraham leja ulezar'aja itaj lerishteja et-erets megureyja asher-
natan Elohim le-Avraham.
mhrbal myhla ntn rça kyrgm xra ta ktçrl kta kurzlw kl mhrba tkrb ta kl ntyw
‫ שר־נתן אלהים לאברהם‬.‫ריך א‬:‫ך אתך לרשתך את־ארץ מג‬.‫ויתן־לך את־ברכת אברהם לך ולזרע‬
5-Y envió Yitzjak a Ya'akov, y éste se fue a Padan-Aram, a Laván, hijo de Betu'el el Arami, hermano de Rivka, madre
de Ya'akov y de Esaú. Wayishlaj Yitsjak et-Ya'akov wayelej Padenah Aram el-Lavan ben-Betu'el ha'Arami aji
Rivkah em Ya'akov we'Esa'u.
wçuw bquy ma hqbr yja ymrah lawtb nb nbl la mra hndp klyw bquy ta qjxy jlçyw
‫ב ועשו‬%‫עק‬. ‫ חי רבקה אם י‬.‫ רמי א‬.‫ רם אל־לבן בן־בתואל הא‬.‫ב וילך פדנה א‬%‫עק‬. ‫וישלח יצחק את־י‬
6-Y vio Esaú que Yitzjak había bendecido a Ya'akov y le había enviado a Padan-Aram para que tomase de allí mujer
para él, y que cuando lo bendijo le había ordenado, diciendo: No tomes mujer de las hijas de Kena'an. Wayar Esa'u ki
veraj Yitsjak et-Ya'akov weshilaj oto Padenah Aram lakajat-lo misham ishah bevarajo oto wayetsa'u alay'o
lemor lo-tikaj ishah mibenot Kena'an.
wxyw wta wkrbb hça mçm wl tjql mra hndp wta jlçw bquy ta qjxy krb yk wçu aryw
nunk twnbm hça jqt al rmal wylu
‫ו ויצו עליו‬%‫את‬
% ‫ו‬%‫ כ‬.‫ רם לקחת־לו משם אשה בבר‬.‫ו פדנה א‬%‫את‬
% ‫ב ושלח‬%‫עק‬. ‫וירא עשו כי־ברך יצחק את־י‬
‫ות כנען‬%‫ר לא־תקח אשה מבנ‬%‫לאמ‬
7-Y Ya'akov obedeció a su padre y a su madre, y se fue a Padan-Aram. Wayishma Ya'akov el-avi'o we'el-imo wayelej
Padenah Aram.
mra hndp klyw wma law wyba la bquy umçyw

‫ רם‬.‫ו וילך פדנה א‬%‫ב אל־אביו ואל־אמ‬%‫עק‬. ‫וישמע י‬
8-Esa'u vio pues que eran malas las hijas de Kena'an a los ojos de Yitzjak, su padre. Wayar Esa'u ki ra'ot benot
Kena'an be'eyney Yitsjak avi'o.
wyba qjxy ynyub nunk twnb twur yk wçu aryw

‫ות כנען בעיני יצחק אביו‬%‫ות בנ‬%‫וירא עשו כי רע‬
9-Y fue Esa'u a Yisma'el y tomó por mujer a Majalat, hija de Yisma'el, hijo de Abraham, hermana de Nevayot, además
de sus otras mujeres. Wayelej Esa'u el-Yishma'el wayikaj et-Majalat bat-Yishma'el ben-Avraham ajot Nevayot
al-nashay'o lo le'ishah.
hçal wl wyçn lu twybn twja mhrba nb laumçy tb tljm ta jqyw laumçy la wçu klyw
‫ות על־נשיו לו לאשה‬%‫ות נבי‬%‫ ח‬.‫ לת ׀ בת־ישמעאל בן־אברהם א‬.‫וילך עשו אל־ישמעאל ויקח את־מח‬
Parashah 7: Wayetze (Y salió) 28:10-32-3
10-Y salió Ya'akov de Beer-Sheva, y fue a Jarán. Wayetse Ya'akov mi-Be'er Shava wayelej Jaranah.
hnrj klyw ubç rabm bquy axyw

‫ב מבאר שבע וילך חרנה‬%‫עק‬. ‫ויצא י‬

11-Y se encontró en un lugar, y pasó la noche allí, porque se había puesto el sol. Y tomó de las piedras del lugar y se
las puso por cabecera, y se acostó en aquel lugar. Wayifga bamakom wayalen sham ki-va hashemesh wayikaj
me'avney hamakom wayasem mera'ashotay'o wayishkav bamakom hahu.
awhh mwqmb bkçyw wytçarm mçyw mwqmh ynbam jqyw çmçh ab yk mç nlyw mwqmb ugpyw
‫ום ההוא‬%‫תיו וישכב במק‬%‫ ש‬.‫ום וישם מרא‬%‫ום וילן שם כי־בא השמש ויקח מאבני המק‬%‫ויפגע במק‬
12-Y soñó; y he aquí una escalera que estaba apoyada en la tierra; y su extremo superior llegaba al cielo; y he aquí que
los Malajey de Elohim subían y bajaban por ella; Wayajalom wehineh sulam mutsav artsah werosho magia
hashamaymah wehineh mal'ajey Elohim olim weyoredim bo.
wb mydryw mylu myhla ykalm hnhw hmymçh uygm wçarw hxra bxm mls hnhw mljyw
‫ו‬%‫רדים ב‬%‫לים וי‬%‫ כי אלהים ע‬.‫ו מגיע השמימה והנה מלא‬%‫אש‬%‫ צב ארצה ור‬:‫ לם מ‬:‫ לם והנה ס‬.‫ויח‬
13-y he aquí que YHWH estaba a su lado, y di]o: Yo soy YHWH, Elohey de Abraham, tu padre, y Elohey de Yitzjak;
la tierra sobre la cual estás acostado, te la daré a ti y a tu descendencia. Wehineh YHWH nitsav alay'o wayomar ani
YHWH Elohey Avraham avija we'Elohey Yitsjak ha'arets asher atah shojev aleyha leja etnenah ulezar'eja.
bkç hta rça xrah qjxy yhlaw kyba mhrba yhla hwhy yna rmayw wylu bxn hwhy hnhw
kurzlw hnnta kl hylu
‫כב עליה‬%‫ שר אתה ש‬.‫ ני יהוה אלהי אברהם אביך ואלהי יצחק הארץ א‬.‫אמר א‬%‫והנה יהוה נצב עליו וי‬
‫לך אתננה ולזרעך‬
14-Y será tu descendencia como el polvo de la tierra; y te extenderás hacia el occidente, y hacia el oriente, y hacia el
norte, y hacia el sur; y en ti y en tu descendencia se bendecirán todas las familias de la tierra. Wehayah zar'aja
ka'afar ha'arets ufaratsta yamah wakedmah wetsafonah wanegbah wenivreju weja kol-mishpejot ha'adamah
uvezar'eja.
kurzbw hmdah tjpçm lk kb wkrbnw hbgnw hnpxw hmdqw hmy txrpw xrah rpuk kurz hyhw
‫ דמה ובזרעך‬.‫ת הא‬%‫ כו בך כל־משפח‬.‫נה ונגבה ונבר‬%‫פר הארץ ופרצת ימה וקדמה וצפ‬.‫ך כע‬.‫והיה זרע‬
15-Y he aquí que Yo estoy contigo, y te guardaré dondequiera que anduvieres, y te haré volver a esta tierra; porque no
te abandonaré hasta que haya cumplido lo que te he hablado. Wehineh anoji imaj ushmartija bejol asher-telej
wahashivotija el-ha'adamah hazot ki lo e'ezovja ad asher im-asiti et asher-dibarti laj.
ma rça du kbzua al yk tazh hmdah la kytbçhw klt rça lkb kytrmçw kmu ykna hnhw
kl ytrbd rça ta ytyçu
‫ שר אם־‬.‫את כי לא אעזבך עד א‬%‫ דמה הז‬.‫תיך אל־הא‬%‫ שב‬.‫ שר־תלך וה‬.‫ל א‬%‫כי עמך ושמרתיך בכ‬%‫והנה אנ‬
‫ שר־דברתי לך‬.‫עשיתי את א‬
16-Y despertó Ya'akov de su sueño, y dijo : ¡Ciertamente YHWH está en este lugar, y yo no lo sabía! Wayikats Ya'akov
mishnato wayomer ajen yesh YHWH bamakom hazeh we'anoji lo yadati.
ytudy al yknaw hzh mwqmb hwhy çy nka rmayw wtnçm bquy xqyyw
‫כי לא ידעתי‬%‫ום הזה ואנ‬%‫אמר אכן יש יהוה במק‬%‫ו וי‬%‫ב משנת‬%‫עק‬. ‫וייקץ י‬
17-Y temió, y dijo: ¡Cuán pavoroso es este lugar! No es esto otra cosa sino la casa de Elohim, y ésta es la puerta de los
cielos. Wayira wayomar mah-nora hamakom hazeh eyn zeh ki im-beyt Elohim wezeh sha'ar hashamayim.
mymçh ruç hzw myhla tyb ma yk hz nya hzh mwqmh arwn hm rmayw aryyw
‫ום הזה אין זה כי אם־בית אלהים וזה שער השמים‬%‫ורא המק‬%‫אמר מה־נ‬%‫ויירא וי‬
18-Y se levantó Ya'akov por la mañana muy temprano y tomó la piedra que se había puesto por cabecera, y la alzó por
monumento, y derramó aceite sobre la parte superior. Wayashkem Ya'akov baboker wayikaj et-ha'even asher-sam
mera'ashotay'o wayasem otah matsevah wayitsok shemen al-roshah.
hçar lu nmç qxyw hbxm hta mçyw wytçarm mç rça nbah ta jqyw rqbb bquy mkçyw
‫אשה‬%‫ק שמן על־ר‬%‫תה מצבה ויצ‬%‫תיו וישם א‬%‫ ש‬.‫ שר־שם מרא‬.‫קר ויקח את־האבן א‬%‫ב בב‬%‫עק‬. ‫וישכם י‬
19-Y llamó el nombre de aquel lugar Beyt-EI, aunque Luz era el nombre de la ciudad anteriormente. Wayikra et-
shem-hamakom hahu Beyt-El we'ulam Luz shem ha'ir larishonah.
hnçarl ryuh mç zwl mlwaw la tyb awhh mwqmh mç ta arqyw

‫נה‬%‫ום ההוא בית־אל ואולם לוז שם־העיר לראש‬%‫ויקרא את־שם־המק‬
20-Y Ya'akov hizo una promesa, diciendo: Si estuviere Elohim conmigo y me guardare en este camino en que ando, y
me diere pan para comer y ropa para vestir, Wayidar Ya'akov neder lemor im-yihyeh Elohim imadi ushmarani
baderej hazeh asher anoji holej wenatan-li lejem le'ejol uveged lilbosh.
mjl yl ntnw klwh ykna rça hzh krdb ynrmçw ydmu myhla hyhy ma rmal rdn bquy rdyw
çbll dgbw lkal
‫ל‬%‫ולך ונתן־לי לחם לאכ‬%‫כי ה‬%‫ שר אנ‬.‫ר אם־יהיה אלהים עמדי ושמרני בדרך הזה א‬%‫ב נדר לאמ‬%‫עק‬. ‫וידר י‬
‫ש‬%‫ובגד ללב‬
21-y si volviere en shalom a la casa de mi padre, y YHWH fuere Elohim para mí, Weshavti veshalom el-beyt avi
wehayah YHWH li le-Elohim.
myhlal yl hwhy hyhw yba tyb la mwlçb ytbçw

‫ושבתי בשלום אל־בית אבי והיה יהוה לי לאלהים‬
22-entonces esta piedra que he alzado por monumento (conmemorativo) será la casa de Elohim; y de todo lo que me
dieres, la décima parte separaré para Ti. Weha'even hazot asher samti matsevah yihyeh beyt Elohim wejol asher
titen-li aser a'asrenu laj.
kl wnrçua rçu yl ntt rça lkw myhla tyb hyhy hbxm ytmç rça tazh nbahw
‫ עשרנו לך‬.‫ שר תתן־לי עשר א‬.‫ל א‬%‫ שר־שמתי מצבה יהיה בית אלהים וכ‬.‫את א‬%‫והאבן הז‬
Capítulo 29
1-Y alzó Ya'akov sus pies y se fue a la tierra de los hijos del oriente; Wayisa Ya'akov raglay'o wayelej artsah veney-
kedem.
mdq ynb hxra klyw wylgr bquy açyw

‫ב רגליו וילך ארצה בני־קדם‬%‫עק‬. ‫וישא י‬
2-y miró, y he aquí un pozo en el campo, y allí tres rebaños de ovejas que yacían junto a él, pues de aquel pozo
abrevaban los rebaños; y una piedra grande estaba sobre la boca del pozo. Wayar wehineh ve'er basadeh wehineh-
sham shloshah edrey-tson rovtsim aleyha ki min-habe'er hahi yashku ha'adarim weha'even gedolah al-pi
habe'er.
myrduh wqçy awhh rabh nm yk hylu myxbr nax yrdu hçlç mç hnhw hdçb rab hnhw aryw
rabh yp lu hldg nbahw
‫דרים‬.‫בצים עליה כי מן־הבאר ההוא ישקו הע‬%‫אן ר‬%‫וירא והנה באר בשדה והנה־שם שלשה עדרי־צ‬
‫לה על־פי הבאר‬%‫והאבן גד‬
3-Y allí se reunían todos los rebaños; y hacían rodar la piedra de encima de la boca del pozo y abrevaban las ovejas, y
volvían la piedra sobre la boca del pozo, a su lugar. Wene'esfu-shamah jol-ha'adarim wegalelu et-ha'even me'al-pi
habe'er wehishku et-hatson weheshivu et-ha'even al-pi habe'er limekomah.
lu nbah ta wbyçhw naxh ta wqçhw rabh yp lum nbah ta wllgw myrduh lk hmç wpsanw
hmqml rabh yp
‫אן והשיבו את־האבן על־פי‬%‫לו את־האבן מעל פי הבאר והשקו את־הצ‬.‫דרים וגל‬.‫ונאספו־שמה כל־הע‬
‫מה‬%‫הבאר למק‬
4-Y les dijo Ya'akov: Hermanos míos ¿de dónde sois? Y ellos contestaron: De Jaran somos nosotros. Wayomer lahem
Ya'akov ajay me'ayin atem wayomeru meJaran anajnu.
wnjna nrjm wrmayw mta nyam yja bquy mhl rmayw

‫ נחנו‬.‫אמרו מחרן א‬%‫ב אחי מאין אתם וי‬%‫עק‬. ‫אמר להם י‬%‫וי‬
5-Y les dijo: ¿Conocéis a Laván, hijo de Najor? Y respondieron: Le conocemos. Wayomer lahem hayedatem et-Lavan
ben-Najor wayomeru yadanu.
wnudy wrmayw rwjn nb nbl ta mtudyh mhl rmayw

‫אמרו ידענו‬%‫ור וי‬%‫אמר להם הידעתם את־לבן בן־נח‬%‫וי‬
6-Y les dijo: ¿La paz está con él? Y dijeron: Sí, está en paz. Y he aquí que Rajel, su hija, venía con las ovejas.
Wayomer lahem hashalom lo wayomeru shalom wehineh Rajel bito ba'ah im-hatson.
naxh mu hab wtb ljr hnhw mwlç wrmayw wl mwlçh mhl rmayw
‫אן‬%‫ו באה עם־הצ‬%‫אמרו שלום והנה רחל בת‬%‫ שלום לו וי‬.‫אמר להם ה‬%‫וי‬
7-Y él dijo: He aquí que aún queda mucho del día; no es tiempo de que sea recogido el ganado; abrevad las ovejas e id y
apacentadlas. Wayomer hen od hayom gadol lo-et he'asef hamikneh hashku hatson uleju re'u.
wur wklw naxh wqçh hnqmh psah tu al lwdg mwyh dwu nh rmayw
‫אן ולכו רעו‬%‫ול לא־עת האסף המקנה השקו הצ‬%‫ום גד‬%‫וד הי‬%‫אמר הן ע‬%‫וי‬
8-Y ellos dijeron: No podemos hasta que se junten todos los rebaños y hagan rodar la piedra de encima de la boca del
pozo, para que abrevemos el ganado. Wayomeru lo nujal ad asher ye'asfu kol-ha'adarim wegalelu et-ha'even
me'al pi habe'er wehishkinu hatson.
naxh wnyqçhw rabh yp lum nbah ta wllgw myrduh lk wpsay rça du lkwn al wrmayw
‫אן‬%‫לו את־האבן מעל פי הבאר והשקינו הצ‬.‫דרים וגל‬.‫ שר יאספו כל־הע‬.‫אמרו לא נוכל עד א‬%‫וי‬
9-Todavía estaba él hablando con ellos cuando Rajel llegó con las ovejas de su padre, pues ella era pastora. Odenu
medaber imam weRajel ba'ah im-hatson asher le'aviha ki ro'ah hi.
awh hur yk hybal rça naxh mu hab ljrw mmu rbdm wndwu
‫עה הוא‬%‫ שר לאביה כי ר‬.‫אן א‬%‫ודנו מדבר עמם ורחל באה עם־הצ‬%‫ע‬
10-Y sucedió que como viese Ya'akov a Rajel, hija de Lavan, el hermano de su madre, y a las ovejas de Lavan,
hermano de su madre, se aproximó Ya'akov e hizo rodar la piedra de sobre la boca del pozo, y abrevó a las ovejas de
Lavan, hermano de su madre. Wayehi ka'asher ra'ah Ya'akov et-Rajel bat-Lavan aji imo we'et tson Lavan aji imo
wayigash Ya'akov wayagel et-ha'even me'al pi habe'er wayashk et-tson Lavan aji imo.
ta lgyw bquy çgyw wma yja nbl nax taw wma yja nbl tb ljr ta bquy har rçak yhyw
wma yja nbl nax ta qçyw rabh yp lum nbah
‫ב ויגל את־האבן‬%‫עק‬. ‫ו ויגש י‬%‫ חי אמ‬.‫אן לבן א‬%‫ו ואת־צ‬%‫ חי אמ‬.‫ב את־רחל בת־לבן א‬%‫עק‬. ‫ שר ראה י‬.‫ויהי כא‬
‫ו‬%‫ חי אמ‬.‫אן לבן א‬%‫מעל פי הבאר וישק את־צ‬
11-Y besó Ya'akov a Rajel; y alzó su voz y lloró. Wayishak Ya'akov le-Rajel wayisa et-kolo wayevk.
kbyw wlq ta açyw ljrl bquy qçyw

‫לו ויבך‬%‫ב לרחל וישא את־ק‬%‫עק‬. ‫וישק י‬
12-Y anunció Ya'akov a Rajel que era hermano (pariente) de su padre, y que era hijo de Rivkah. Entonces ella corrió y
lo contó a su padre. Wayaged Ya'akov le-Rajel ki aji aviha hu weji ven-Rivkah hu watarots wataged le'aviha.
hybal dgtw xrtw awh hqbr nb ykw awh hyba yja yk ljrl bquy dgyw
‫ חי אביה הוא וכי בן־רבקה הוא ותרץ ותגד לאביה‬.‫ב לרחל כי א‬%‫עק‬. ‫ויגד י‬
13-Y aconteció que cuando Lavan oyó la fama de Ya'akov, hijo de su hermana, corrió a su encuentro y le abrazó y le
beso, y le trajo a su casa; y él contó a Laván todas estas cosas. Wayehi jishmoa Lavan et-shema Ya'akov ben-ajoto
wayarots likrato wayejabek-lo wayenashek-lo wayevi'ehu el-beyto wayesaper le-Lavan et kol-hadevarim ha'eleh.
wtyb la whaybyw wl qçnyw wl qbjyw wtarql xryw wtja nb bquy umç ta nbl umçk yhyw
hlah myrbdh lk ta nbll rpsyw
‫ו ויספר‬%‫ו ויחבק־לו וינשק־לו ויביאהו אל־בית‬%‫ו וירץ לקראת‬%‫חת‬% .‫ב בן־א‬%‫עק‬. ‫ע לבן את־שמע י‬%‫ויהי כשמ‬
‫ללבן את כל־הדברים האלה‬
14-Y Laván le dijo: ¡Ciertamente mi hueso y mi carne eres! Y estuvo con él por espacio de un mes. Wayomer lo
Laván aj otzmi webasari atah wa'yosheb imu jodesh imim.
mymy çdj wmu bçyw hta yrçbw ymxu ka nbl wl rmayw

‫דש ימים‬%‫ו ח‬%‫אמר לו לבן אך עצמי ובשרי אתה וישב עמ‬%‫וי‬
15-Entonces dijo Laván a Ya'akov: ¿Acaso porque eres mi hermano me servirás de balde? Declárame cual ha de ser tu
salario. Wayomer Lavan le-Ya'akov haji-aji atah wa'avadetani jinam hagidah li mah-maskurteja.
ktrkçm hm yl hdygh mnj yntdbuw hta yja ykh bquyl nbl rmayw
‫רתך‬:‫בדתני חנם הגידה לי מה־משכ‬.‫ כי־אחי אתה וע‬.‫ב ה‬%‫עק‬. ‫אמר לבן לי‬%‫וי‬
16-Laván tenía dos hijas: el nombre de la mayor era Leah, y el nombre de la menor, Rajel. Ule-Lavan shtey vanot
shem hagdolah Leah weshem haktanah Rajel.
ljr hnfqh mçw hal hldgh mç twnb ytç nbllw

‫לה לאה ושם הקטנה רחל‬%‫ות שם הגד‬%‫וללבן שתי בנ‬
17-Y los ojos de Leah eran lacrimosos, mas Rajel era de bella figura y de hermoso semblante. We'eyney Leah rakot
weRajel hayetah yefat-to'ar wifat mar'eh.
harm tpyw rat tpy htyh ljrw twkr hal ynyuw

‫אר ויפת מראה‬%‫ות ורחל היתה יפת־ת‬%‫ועיני לאה רכ‬
18-Y Ya'akov amó a Rajel, y dijo: Te serviré siete años por Rajel, tu hija menor. Waye'ehav Ya'akov et-Rajel
wayomer e'evadeja sheva shanim beRajel biteja haktanah.
hnfqh ktb ljrb mynç ubç kdbua rmayw ljr ta bquy bhayw
‫אמר אעבדך שבע שנים ברחל בתך הקטנה‬%‫ב את־רחל וי‬%‫עק‬. ‫ויאהב י‬
19-Y dijo Lavan: Mejor es que te la dé a ti y no la dé a otro; quédate conmigo. Wayomer Lavan tov titi otah laj mititi
otah le'ish ajer shvah imadi.
ydmu hbç rja çyal hta yttm kl hta ytt bwf nbl rmayw
‫תה לאיש אחר שבה עמדי‬%‫תה לך מתתי א‬%‫וב תתי א‬%‫אמר לבן ט‬%‫וי‬
20-Y Ya'akov sirvió por Rajel siete años, y fueron a sus ojos como unos días, por el amor que le tenía. Waya'avod
Ya'akov beRajel sheva shanim wayihyu ve'eynay'o keyamim ajadim be'ahavato otah.
hta wtbhab mydja mymyk wynyub wyhyw mynç ubç ljrb bquy dbuyw
‫תה‬%‫ו א‬%‫ בת‬.‫ חדים באה‬.‫ב ברחל שבע שנים ויהיו בעיניו כימים א‬%‫עק‬. ‫ד י‬%‫עב‬. ‫וי‬
21-Y dijo Ya'akov a Laván: Dame mi mujer, que se han cumplido mis días, y me llegaré a ella. Wayomer Ya'akov el-
Lavan havah et-ishti ki male'u yamay we'avo'ah eleyha.
hyla hawbaw ymy walm yk ytça ta hbh nbl la bquy rmayw

‫ואה אליה‬%‫ב אל־לבן הבה את־אשתי כי מלאו ימי ואב‬%‫עק‬. ‫אמר י‬%‫וי‬
22-Y juntó Laván a todos los hombres del lugar, e hizo un banquete. Waye'esof Lavan et-kol-anshey hamakom
waya'as mishteh.
htçm çuyw mwqmh yçna lk ta nbl psayw

‫ום ויעש משתה‬%‫ף לבן את־כל־אנשי המק‬%‫ויאס‬
23-Mas aconteció que por la noche tomó a Leah, su hija, y se la trajo; y él se llegó a ella. Wayehi va'erev wayikaj et-
Leah vito wayave otah elay'o wayavo eleyha.
hyla abyw wyla hta abyw wtb hal ta jqyw brub yhyw
‫א אליה‬%‫תה אליו ויב‬%‫ו ויבא א‬%‫ויהי בערב ויקח את־לאה בת‬
24-Y dio Laván a ella su sierva Zilpah; a Leah, su hija, por sierva. Wayiten Lavan lah et-Zilpah shifjato le-Leah
vito shifjah.
hjpç wtb hall wtjpç hplz ta hl nbl ntyw

‫ו שפחה‬%‫ו ללאה בת‬%‫ויתן לבן לה את־זלפה שפחת‬
25-Y aconteció en la mañana, y he aquí que era Leah. Y dijo a Laván: ¿Qué es esto que me has hecho? Ciertamente
serví contigo por Rajel. ¿Y por qué me has engañado? Wayehi vaboker wehineh-hi Leah wayomer el-Lavan mah-
zot asitah li halo veRajel avadeti imaj welamah rimitani.
yntymr hmlw kmu ytdbu ljrb alh yl tyçu taz hm nbl la rmayw hal awh hnhw rqbb yhyw
‫ לא ברחל עבדתי עמך ולמה רמיתני‬.‫את עשית לי ה‬%‫אמר אל־לבן מה־ז‬%‫קר והנה־הוא לאה וי‬%‫ויהי בב‬
26-Y respondió Lavan: No se hace así en nuestro lugar, dar la menor antes que la mayor. Wayomer Lavan lo-ye'aseh
jen bimkomenu latet hatse'irah lifney habejirah.
hrykbh ynpl hryuxh ttl wnmwqmb nk hçuy al nbl rmayw

‫ומנו לתת הצעירה לפני הבכירה‬%‫אמר לבן לא־יעשה כן במק‬%‫וי‬
27-Cumple esta semana y te daremos también a ella, por el servicio que harás todavía conmigo siete años más. Male
shevua zot wenitnah leja gam-et-zot ba'avodah asher ta'avod imadi od sheva-shanim ajerot.
twrja mynç ubç dwu ydmu dbut rça hdbub taz ta mg kl hntnw taz ubç alm
‫ות‬%‫ חר‬.‫וד שבע־שנים א‬%‫ד עמדי ע‬%‫עב‬. ‫ שר ת‬.‫דה א‬%‫עב‬. ‫את ב‬%‫את ונתנה לך גם־את־ז‬%‫ע ז‬:‫מלא שב‬
28-Y Ya'akov lo hizo así, y cumplió esta semana, y él le dio a Rajel, su hija, por mujer. Waya'as Ya'akov ken
wayemale shvua zot wayiten-lo et-Rajel bito lo le'ishah.
hçal wl wtb ljr ta wl ntyw taz ubç almyw nk bquy çuyw

‫ו לו לאשה‬%‫את ויתן־לו את־רחל בת‬%‫ע ז‬:‫ב כן וימלא שב‬%‫עק‬. ‫ויעש י‬
29-Y dio Laván, a su hija Rajel, a Bilhah, su sierva, por sierva suya. Wayiten Lavan le-Rajel bito et-Bilhah shifjato
lah leshifjah.
hjpçl hl wtjpç hhlb ta wtb ljrl nbl ntyw

‫ו לה לשפחה‬%‫ו את־בלהה שפחת‬%‫ויתן לבן לרחל בת‬
30-Y él se llegó a Rajel también; y también amó a Rajel mas que a Leah; y sirvió aún con él otros siete años. Wayavo
gam el-Rajel waye'ehav gam-et-Rajel miLeah waya'avod imo od sheva-shanim ajerot.
twrja mynç ubç dwu wmu dbuyw halm ljr ta mg bhayw ljr la mg abyw
‫ות‬%‫ חר‬.‫וד שבע־שנים א‬%‫ו ע‬%‫ד עמ‬%‫עב‬. ‫א גם אל־רחל ויאהב גם־את־רחל מלאה וי‬%‫ויב‬
31-Y viendo YHWH que Leah era despreciada, abrió su matriz, mas Rajel era estéril. Wayar YHWH ki-snu'ah Leah
wayiftaj et-rajmah weRajel akarah.
hrqu ljrw hmjr ta jtpyw hal hawnç yk hwhy aryw

‫קרה‬.‫וירא יהוה כי־שנואה לאה ויפתח את־רחמה ורחל ע‬
32-Y concibió Leah y parió un hijo; y ella llamó su nombre Re'uven (mira un hijo), pues dijo: Porque YHWH ha visto
mi aflicción. Por tanto, ahora me amará mi marido. Watahar Leah wateled ben watikra shmo Re'uven ki amrah ki-
ra'ah YHWH be'oni ki atah ye'ehavani ishi.
yçya ynbhay htu yk yynub hwhy har yk hrma yk nbwar wmç arqtw nb dltw hal rhtw
‫ו ראובן כי אמרה כי־ראה יהוה בעניי כי עתה יאהבני אישי‬%‫ותהר לאה ותלד בן ותקרא שמ‬
33-Y concibió otra vez y parió un hijo, y dijo: Porque YHWH oyó que yo era despreciada, me ha dado éste también; y
lo llamó Shimon (oyó). Watahar od wateled ben watomer ki-shama YHWH ki-snu'ah anoji wayiten-li gam-et-zeh
watikra shemo Shim'on.
nwumç wmç arqtw hz ta mg yl ntyw ykna hawnç yk hwhy umç yk rmatw nb dltw dwu rhtw
‫ון‬%‫ו שמע‬%‫כי ויתן־לי גם־את־זה ותקרא שמ‬%‫אמר כי־שמע יהוה כי־שנואה אנ‬%‫וד ותלד בן ות‬%‫ותהר ע‬
34-Y concibió otra vez y parió un hijo, y dijo: Esta vez se unirá mi marido conmigo, porque le he parido tres hijos. Y
por tanto él lo llamó Lewí (unido). Watahar od wateled ben watomer atah hapa'am yilave ishi elay ki-yaladeti lo
shloshah vanim al-ken kara-shemo Lewi.
wmç arq nk lu mynb hçlç wl ytdly yk yla yçya hwly muph htu rmatw nb dltw dwu rhtw
ywl
‫ו לוי‬%‫אמר עתה הפעם ילוה אישי אלי כי־ילדתי לו שלשה בנים על־כן קרא־שמ‬%‫וד ותלד בן ות‬%‫ותהר ע‬
35-Y volvió a concebir y parió un hijo, y dijo: Esta vez agradeceré a YHWH. Por tanto ella le puso el nombre de
Yahudah (exaltar a Yah) y dejó de engendrar; Watahar od wateled ben watomer hapa'am odeh et-YHWH al-ken
kar'ah shemo Yahudah wata'amod miledet.
tdlm dmutw hdwhy wmç harq nk lu hwhy ta hdwa muph rmatw nb dltw dwu rhtw
‫ד מלדת‬%‫עמ‬. ‫ו יהודה ות‬%‫ודה את־יהוה על־כן קראה שמ‬%‫אמר הפעם א‬%‫וד ותלד בן ות‬%‫ותהר ע‬
Capítulo 30
1-Y vio Rajel que no paría hijos a Ya'akov, y se enceló Rajel de su hermana, y dijo a Ya'akov: Dame hijos, que si no
me muero. Watere Rajel ki lo yaledah le-Ya'akov watekane Rajel ba'ajotah watomer el-Ya'akov havah-li vanim
we'im-ayin metah anoji.
ykna htm nya maw mynb yl hbh bquy la rmatw htjab ljr anqtw bquyl hdly al yk ljr
artw
‫כי‬%‫ב הבה־לי בנים ואם־אין מתה אנ‬%‫עק‬. ‫אמר אל־י‬%‫תה ות‬%‫ ח‬.‫ב ותקנא רחל בא‬%‫עק‬. ‫ותרא רחל כי לא ילדה לי‬
2-Y se encendió la ira de Ya'akov contra Rajel, y dijo: ¿Estoy yo acaso en lugar de Elohim, que te negó el fruto de (tu)
vientre? Wayijar-af Ya'akov beRajel wayomer hatajat Elohim anoji asher-mana mimej peri-vaten.
nfb yrp kmm unm rça ykna myhla tjth rmayw ljrb bquy pa rjyw
‫ שר־מנע ממך פרי־בטן‬.‫כי א‬%‫ תחת אלהים אנ‬.‫אמר ה‬%‫ב ברחל וי‬%‫עק‬. ‫ויחר־אף י‬
3-Y ella dijo: He aquí mi sierva Bilhah; llégate a ella y que dé a luz sobre mis rodillas; y así yo también tendré hijos a
través de ella. Watomer hineh amati Vilhah bo eleyha weteled al-birkay we'ibaneh gam-anoji mimenah.
hnmm ykna mg hnbaw ykrb lu dltw hyla ab hhlb ytma hnh rmatw
‫כי ממנה‬%‫א אליה ותלד על־ברכי ואבנה גם־אנ‬%‫ מתי בלהה ב‬.‫אמר הנה א‬%‫ות‬
4-Y ella le dio pues a Bilhah, su sierva, por mujer; y se llegó a ella Ya'akov. Watiten-lo et-Bilhah shifjatah le'ishah
wayavo eleyha Ya'akov.
bquy hyla abyw hçal htjpç hhlb ta wl nttw

‫ב‬%‫עק‬. ‫א אליה י‬%‫ותתן־לו את־בלהה שפחתה לאשה ויב‬
5-Y concibió Bilhah, y parió a Ya'akov un hijo. Watahar Bilhah wateled le-Ya'akov ben.
nb bquyl dltw hhlb rhtw

‫ב בן‬%‫עק‬. ‫ותהר בלהה ותלד לי‬
6-Y dijo Rajel: Me ha hecho justicia Elohim, y también ha oído mi voz, y me dio un hijo. Por lo tanto llamó su nombre
Dan (juzga). Watomer Rajel danani Elohim wegam shama bekoli wayiten-li ben al-ken kar'ah shmo Dan.
nd wmç harq nk lu nb yl ntyw ylqb umç mgw myhla ynnd ljr rmatw
‫ו דן‬%‫לי ויתן־לי בן על־כן קראה שמ‬%‫אמר רחל דנני אלהים וגם שמע בק‬%‫ות‬
7-Y Bilhah, sierva de Rajel, concibió otra vez y parió un segundo hijo a Ya'akov. Watahar od wateled Bilhah shifjat
Rajel ben sheni le-Ya'akov.
bquyl ynç nb ljr tjpç hhlb dltw dwu rhtw

‫ב‬%‫עק‬. ‫וד ותלד בלהה שפחת רחל בן שני לי‬%‫ותהר ע‬
8-Y dijo Rajel: Con gran persistencia insistí con Elohim (para igualarme) con mi hermana, y también lo conseguí. Y
llamó su nombre Naftalí (mi lucha). Watomer Rajel naftuley Elohim niftalti im-ajoti gam-yajolti watikra shmo
Naftali.
yltpn wmç arqtw ytlky mg ytja mu ytltpn myhla ylwtpn ljr rmatw
‫ו נפתלי‬%‫לתי ותקרא שמ‬%‫תי גם־יכ‬%‫ ח‬.‫אמר רחל נפתולי אלהים ׀ נפתלתי עם־א‬%‫ות‬
9-Y vio Leah que había dejado de parir, y tomó a Zilpah, su sierva, y la dio a Ya'akov por mujer. Watere Leah ki
amedah miledet watikaj et-Zilpah shifjata watiten otah le-Ya'akov le'ishah.
hçal bquyl hta nttw htjpç hplz ta jqtw tdlm hdmu yk hal artw
‫ב לאשה‬%‫עק‬. ‫תה לי‬%‫ותרא לאה כי עמדה מלדת ותקח את־זלפה שפחתה ותתן א‬
10-Y parió Zilpah, sierva de Leah, un hijo a Ya'akov. Wateled Zilpah shifjat Leah le-Ya'akov ben.
nb bquyl hal tjpç hplz dltw

‫ב בן‬%‫עק‬. ‫ותלד זלפה שפחת לאה לי‬
11-Y dijo Leah: ¡Llegó la suerte! Y llamó su nombre Gad (suerte). Watomer Leah ba gad watikra et-shmo Gad.
dg wmç ta arqtw dgb hal rmatw

‫ו גד‬%‫אמר לאה ]בגד כ[ )בא ק( )גד ק( ותקרא את־שמ‬%‫ות‬
12-Y parió Zilpah, sierva de Leah, un segundo hijo a Ya'akov. Wateled Zilpah shifjat Leah ben sheni le-Ya'akov.
bquyl ynç nb hal tjpç hplz dltw

‫ב‬%‫עק‬. ‫ותלד זלפה שפחת לאה בן שני לי‬
13-Y dijo Leah: Para mi felicidad, porque me consideraron feliz las doncellas. Y llamó su nombre Asher (feliz).
Watomer Leah be'oshri ki ishruni banot watikra et-shmo Asher.
rça wmç ta arqtw twnb ynwrça yk yrçab hal rmatw

‫ו אשר‬%‫ות ותקרא את־שמ‬%‫אמר לאה באשרי כי אשרוני בנ‬%‫ות‬
14-Y fue Re'uben, en los días de la siega de los trigos, y halló mandrágoras en el campo, y las trajo a su madre, Leah.
Entonces dijo Rajel a Leah: Te ruego me des de las mandrágoras de tu hijo. Wayelej Re'uven bimey ktsir-jitim
wayimtsa duda'im basadeh wayave otam el-Leah imo watomer Rajel el-Leah teni-na li miduda'ey benej.
hal la ljr rmatw wma hal la mta abyw hdçb myadwd axmyw myfj ryxq ymyb nbwar klyw
knb yadwdm yl an ynt
‫אמר רחל אל־לאה‬%‫ו ות‬%‫תם אל־לאה אמ‬%‫וילך ראובן בימי קציר־חטים וימצא דודאים בשדה ויבא א‬
‫תני־נא לי מדודאי בנך‬
15-Mas ella le respondió: ¿Es poco el haberte tú llevado a mi marido, que quieres llevarte también las mandrágoras de
mi hijo? Y dijo Rajel: Por esto se acostará contigo esta noche, a trueque de las mandrágoras de tu hijo. Watomer lah
hame'at kajtej et-ishi welakajat gam et-duda'ey beni watomer Rajel lajen yishkav imaj halaylah tajat duda'ey
venej.
hlylh kmu bkçy nkl ljr rmatw ynb yadwd ta mg tjqlw yçya ta ktjq fumh hl rmatw
knb yadwd tjt
‫אמר רחל לכן ישכב עמך הלילה‬%‫אמר לה המעט קחתך את־אישי ולקחת גם את־דודאי בני ות‬%‫ות‬
‫תחת דודאי בנך‬
16-Y volvió Ya'akov del campo por la tarde, y salió Leah a su encuentro y le dijo: A mí vendrás; que ciertamente te
alquilé por las mandrágoras de mi hijo. Y se acostó con ella aquella noche. Wayavo Ya'akov min-hasadeh ba'erev
watetse Leah likrato watomer elay tavo ki sajor sejartija beduda'ey beni wayishkav imah balaylah hu.
ynb yadwdb kytrkç rkç yk awbt yla rmatw wtarql hal axtw brub hdçh nm bquy abyw
awh hlylb hmu bkçyw
‫ר שכרתיך בדודאי בני‬%‫וא כי שכ‬%‫אמר אלי תב‬%‫ו ות‬%‫ב מן־השדה בערב ותצא לאה לקראת‬%‫עק‬. ‫א י‬%‫ויב‬
‫וישכב עמה בלילה הוא‬
17-Y oyó Elohim a Leah, y concibió y parió a Ya'akov un quinto hijo. Wayishma Elohim el-Leah watahar wateled
le-Ya'akov ben-jamishi.
yçymj nb bquyl dltw rhtw hal la myhla umçyw

‫ מישי‬.‫ב בן ח‬%‫עק‬. ‫וישמע אלהים אל־לאה ותהר ותלד לי‬
18-Y dijo Leah: Me ha dado Elohim mi recompensa, porque di mi sierva a mi marido; y llamó su nombre Yisashjar
(recompensa). Watomer Leah natan Elohim sejari asher-natati shifjati le'ishi watikra shmo Yisashjar.
rkççy wmç arqtw yçyal ytjpç yttn rça yrkç myhla ntn hal rmatw
‫ו יששכר‬%‫ שר־נתתי שפחתי לאישי ותקרא שמ‬.‫אמר לאה נתן אלהים שכרי א‬%‫ות‬
19-Y Leah concibió otra vez, y parió un sexto hijo a Ya'akov. Watahar od Leah wateled ben shishi le-Ya'akov.
bquyl yçç nb dltw hal dwu rhtw

‫ב‬%‫עק‬. ‫וד לאה ותלד בן־ששי לי‬%‫ותהר ע‬
20-Y dijo Leah: Elohim me ha dado un buen regalo; esta vez habitará conmigo mi marido, ya que le he parido seis
hijos; y llamó su nombre Zevulun (regalo). Watomer Leah zvadani Elohim oti zeved tov hapa'am yizbeleni ishi ki-
yaladeti lo shishah vanim watikra et-shmo Zvulun.
arqtw mynb hçç wl ytdly yk yçya ynlbzy muph bwf dbz yta myhla yndbz hal rmatw
nwlbz wmç ta
‫וב הפעם יזבלני אישי כי־ילדתי לו ששה בנים ותקרא את־‬%‫תי זבד ט‬%‫אמר לאה זבדני אלהים ׀ א‬%‫ות‬
‫לון‬:‫ו זב‬%‫שמ‬
21-Y después parió una hija, y llamó su nombre Dinah (justicia). We'ajar yaldah bat watikra et-shmah Dinah.
hnyd hmç ta arqtw tb hdly rjaw

‫ואחר ילדה בת ותקרא את־שמה דינה‬
22-Y se acordó Elohim de Rajel, y la oyó Elohim y abrió su matriz; Wayizkor Elohim et-Rajel wayishma eleyha
Elohim wayiftaj et-rajmah.
hmjr ta jtpyw myhla hyla umçyw ljr ta myhla rkzyw

‫ר אלהים את־רחל וישמע אליה אלהים ויפתח את־רחמה‬%‫ויזכ‬
23-y concibió y parió un hijo, y dijo: ¡Ha quitado Elohim mi oprobio! Watahar wateled ben watomer asaf Elohim
et-jerpati.
ytprj ta myhla psa rmatw nb dltw rhtw

‫אמר אסף אלהים את־חרפתי‬%‫ותהר ותלד בן ות‬
24-Y llamó su nombre Yosef (añada), diciendo: ¡que añada YHWH para mí otro hijo! Watikra et-shemo Yosef lemor
yosef YHWH li ben ajer.
rja nb yl hwhy psy rmal pswy wmç ta arqtw

‫סף יהוה לי בן אחר‬%‫ר י‬%‫וסף לאמ‬%‫ו י‬%‫ותקרא את־שמ‬
25-Y aconteció que cuando Rajel hubo parido a Yosef, Ya'akov dijo a Lavan: Despídeme e iré a mi lugar y a mi tierra.
Wayehi ka'asher yaldah Rajel et-Yosef wayomer Ya'akov el-Lavan shaljeni we'eljah el-mekomi ule'artsi.
yxralw ymwqm la hklaw ynjlç nbl la bquy rmayw pswy ta ljr hdly rçak yhyw
‫ומי ולארצי‬%‫ב אל־לבן שלחני ואלכה אל־מק‬%‫עק‬. ‫אמר י‬%‫וסף וי‬%‫ שר ילדה רחל את־י‬.‫ויהי כא‬
26-Dame mis mujeres y mis hijos, por quienes te he servido, y me iré; pues tú sabes el servicio con que te he servido.
Tenah et-nashay we'et-yeladay asher avadeti oteja bahen we'elejah ki atah yadata et-avodati asher avadetija.
kytdbu rça ytdbu ta tudy hta yk hklaw nhb kta ytdbu rça ydly taw yçn ta hnt
‫בדתיך‬.‫ שר ע‬.‫דתי א‬%‫עב‬. ‫תך בהן ואלכה כי אתה ידעת את־‬%‫ שר עבדתי א‬.‫תנה את־נשי ואת־ילדי א‬
27-Y Laván le respondió: ¡Que yo halle, por favor, gracia a tus ojos, pues he, adivinado que YHWH me ha bendecido
por tu causa! Wayomer elay'o Lavan im-na matsati jen be'eyneyja nijashti wayevarjeni YHWH biglaleja.
kllgb hwhy ynkrbyw ytçjn kynyub nj ytaxm an ma nbl wyla rmayw

‫ כני יהוה בגללך‬.‫אמר אליו לבן אם־נא מצאתי חן בעיניך נחשתי ויבר‬%‫וי‬
28-Y dijo: Fija tu salario y te lo daré. Wayomar nakvah sejareja alay we'etenah.
hntaw ylu krkç hbqn rmayw

‫אמר נקבה שכרך עלי ואתנה‬%‫וי‬
29-Y él contestó: Tú sabes como te he servido, y lo que ha venido a ser tu ganado conmigo; Wayomer elay'o atah
yadata et asher avadetija we'et asher-hayah mikneja iti.
yta knqm hyh rça taw kytdbu rça ta tudy hta wyla rmayw
‫ שר־היה מקנך אתי‬.‫בדתיך ואת א‬.‫ שר ע‬.‫אמר אליו אתה ידעת את א‬%‫וי‬
30-porque lo poco que tenías antes de mi venida, ha crecido grandemente, pues te ha bendecido YHWH por mi causa;
y ahora ¿cuándo he de trabajar también para mi casa? Ki me'at asher-hayah leja lefanay wayifrots larov wayevarej
YHWH otja leragli we'atah matay e'eseh gam-anoji leveyti.
ytybl ykna mg hçua ytm htuw ylgrl kta hwhy krbyw brl xrpyw ynpl kl hyh rça fum yk
‫כי לביתי‬%‫תך לרגלי ועתה מתי אעשה גם־אנ‬%‫ב ויברך יהוה א‬%‫ץ לר‬%‫ שר־היה לך לפני ויפר‬.‫כי מעט א‬
31-Y le dijo: ¿Qué te he de dar? Y dijo Ya'akov: No me des nada, mas si me concedieres esta cosa, volveré a apacentar
y a cuidar tu ganado. Wayomer mah eten-laj wayomer Ya'akov lo-titen-li me'umah im-ta'aseh-li hadavar hazeh
ashuvah er'eh tsoneja eshmor.
knax hura hbwça hzh rbdh yl hçut ma hmwam yl ntt al bquy rmayw kl nta hm rmayw
rmça
‫אנך‬%‫שה־לי הדבר הזה אשובה ארעה צ‬.‫ב לא־תתן־לי מאומה אם־תע‬%‫עק‬. ‫אמר י‬%‫אמר מה אתן־לך וי‬%‫וי‬
‫ר‬%‫אשמ‬
32-Pasaré por todos tus rebaños hoy, y tú aparta de ellos toda oveja salpicada y manchada, y toda oveja morena entre
los corderos, y la manchada y salpicada entre las cabras, y de éstas será mi salario. E'evor bejol-tsoneja hayom haser
misham kol-seh nakod wetalu wejol-seh-jum baksavim wetalu wenakod ba'izim wahayah sejari.
myzub dqnw awlfw mybçkb mwj hç lkw awlfw dqn hç lk mçm rsh mwyh knax lkb rbua
yrkç hyhw
‫ד בעזים‬%‫ד וטלוא וכל־שה־חום בכשבים וטלוא ונק‬%‫ום הסר משם כל־שה ׀ נק‬%‫אנך הי‬%‫ר בכל־צ‬%‫אעב‬
‫והיה שכרי‬
33-Y mi justicia responderá por mí el día de mañana, cuando vinieres para revisar mi salario, que tendrás delante de ti;
todo lo que no sea salpicado y manchado entre las cabras, y moreno entre los corderos, téngase por robado por mí.
We'antah-bi tsidkati beyom majar ki-tavo al-sejari lefaneyja kol asher-eyneynu nakod wetalu ba'izim wejum
baksavim ganuv hu iti.
mwjw myzub awlfw dqn wnnya rça lk kynpl yrkç lu awbt yk rjm mwyb ytqdx yb htnuw
yta awh bwng mybçkb
‫ד וטלוא בעזים וחום‬%‫ שר־איננו נק‬.‫ל א‬%‫וא על־שכרי לפניך כ‬%‫ום מחר כי־תב‬%‫וענתה־בי צדקתי בי‬
‫בכשבים גנוב הוא אתי‬
34-Y dijo Lavan: ¡Convenido, sea conforme a tu dicho. Wayomer Lavan hen lu yehi jidvareja.
krbdk yhy wl nh nbl rmayw

‫אמר לבן הן לו יהי כדברך‬%‫וי‬
35-Y apartó aquel mismo día los machos cabríos listados y manchados, y todas las cabras salpicadas y manchadas;
todo (animal) que tenía algo de blanco en él, y todo lo moreno entre los corderos, y los entrego en manos de sus hijos.
Wayasar bayom hahu et-hateyashim ha'akudim wehatlu'im we'et kol-ha'izim hanekudot wehatlu'ot kol-asher-
Lavan bo wejol-jum baksavim wayiten beyad-banay'o.
nbl rça lk talfhw twdqnh myzuh lk taw myalfhw mydquh myçyth ta awhh mwyb rsyw
wynb dyb ntyw mybçkb mwj lkw wb
‫ו‬%‫ שר־לבן ב‬.‫ל א‬%‫ת כ‬%‫א‬:‫ות והטל‬%‫ ד‬:‫אים ואת כל־העזים הנק‬:‫ דים והטל‬:‫ק‬.‫ום ההוא את־התישים הע‬%‫ויסר בי‬
‫וכל־חום בכשבים ויתן ביד־בניו‬
36-E interpuso una distancia de tres días entre él y Ya'akov; y Ya'akov apacentaba el resto del rebaño de Laván.
Wayasem derej shloshet yamim beyno uveyn Ya'akov weYa'akov ro'eh et-tson Lavan hanotarot.
trtwnh nbl nax ta hur bquyw bquy nybw wnyb mymy tçlç krd mçyw
‫ת‬%‫ותר‬%‫אן לבן הנ‬%‫עה את־צ‬%‫ב ר‬%‫עק‬. ‫ב וי‬%‫עק‬. ‫ו ובין י‬%‫וישם דרך שלשת ימים בינ‬
37-Y Ya'akov tomó para sí varas de álamo blanco y fresco, y de avellano y de castaño, y descortezó en ellas listas
blancas, haciendo descubrir lo blanco en las varas; Wayikaj-lo Ya'akov makal livneh laj weluz we'armon
wayefatsel bahen petsalot levanot majsof halavan asher al-hamaklot.
twlqmh lu rça nblh pçjm twnbl twlxp nhb lxpyw nwmruw zwlw jl hnbl lqm bquy wl jqyw
‫ שר על־המקלות‬.‫ף הלבן א‬%‫ות מחש‬%‫ון ויפצל בהן פצלות לבנ‬%‫ב מקל לבנה לח ולוז וערמ‬%‫עק‬. ‫ויקח־לו י‬
38-y puso las varas que había descortezado en las pilas delante del ganado, en los abrevaderos del agua donde solían
las ovejas venir a beber; y ellas se ponían en celo cuando venían a beber. Wayatseg et-hamaklot asher pitsel
barehatim beshikatot hamayim asher tavona hatson lishtot lenojaj hatson wayejamnah bevo'an lishtot.
hnmjyw naxh jknl twtçl naxh nabt rça mymh twtqçb myfhrb lxp rça twlqmh ta gxyw
twtçl nabb
‫אן ויחמנה‬%‫כח הצ‬%‫ות לנ‬%‫אן לשת‬%‫אן הצ‬%‫ שר תב‬.‫ות המים א‬%‫ ת‬.‫ הטים בשק‬E‫ שר פצל בר‬.‫ויצג את־המקלות א‬
‫ות‬%‫אן לשת‬%‫בב‬
39-De suerte que se ponían en celo las ovejas delante de las varas, y parían las ovejas crías listadas, salpicadas y
manchadas. Wayejemu hatson el-hamaklot wateladnah hatson akudim nekudim utlu'im.
myalfw mydqn mydqu naxh ndltw twlqmh la naxh wmjyw

‫אים‬:‫ דים וטל‬:‫ דים נק‬:‫ק‬.‫אן ע‬%‫אן אל־המקלות ותלדן הצ‬%‫ויחמו הצ‬
40-Y estos corderos los apartaba Ya'akov, y dirigió la vista del ganado de Laván hacia lo listado y todo lo moreno de
entre el rebaño de Laván, y ponía los rebaños de él aparte, y no los ponía con el ganado de Laván. Wehaksavim hifrid
Ya'akov wayiten peney hatson el-akod wejol-jum betson Lavan wayashet lo adarim levado welo shatam al-tson
Lavan.
alw wdbl myrdu wl tçyw nbl naxb mwj lkw dqu la naxh ynp ntyw bquy dyrph mybçkhw
nbl nax lu mtç
‫ו ולא שתם‬%‫דרים לבד‬.‫אן לבן וישת־לו ע‬%‫ד וכל־חום בצ‬%‫אן אל־עק‬%‫ב ויתן פני הצ‬%‫עק‬. ‫והכשבים הפריד י‬
‫אן לבן‬%‫על־צ‬
41-Y era así que cada vez que andaba en celo el ganado robusto, puso Ya'akov las varas delante de los ojos del ganado
en las pilas, para hacerlo poner en celo entre las varas. Wehayah bejol-yajem hatson hamekusharot wesam Ya'akov
et-hamaklot le'eyney hatson barehatim leyajmenah bamaklot.
twlqmb hnmjyl myfhrb naxh ynyul twlqmh ta bquy mçw twrçqmh naxh mjy lkb hyhw
‫ הטים ליחמנה במקלות‬E‫אן בר‬%‫ב את־המקלות לעיני הצ‬%‫עק‬. ‫ות ושם י‬%‫ שר‬:‫אן המק‬%‫והיה בכל־יחם הצ‬
42-Mas siempre que era débil el ganado, no las ponía; con lo cual vino a ser lo débil para Laván, y lo robusto para
Ya'akov. Uveha'atif hatson lo yasim wehayah ha'atufim le-Lavan wehakshurim le-Ya'akov.
bquyl myrçqhw nbll mypfuh hyhw myçy al naxh pyfuhbw

‫ב‬%‫עק‬. ‫ רים לי‬:‫ פים ללבן והקש‬:‫ט‬.‫אן לא ישים והיה הע‬%‫טיף הצ‬.‫ובהע‬
43 Y (de este modo), el hombre, medró de manera extraordinaria, y tuvo muchos rebaños, y siervas, y siervos, y
camellos y asnos. Wayifrots ha'ish me'od me'od wayehi-lo tson rabot ushfajot wa'avadim ugmalim wajamorim.
myrmjw mylmgw mydbuw twjpçw twbr nax wl yhyw dam dam çyah xrpyw
‫רים‬%‫ מ‬.‫בדים וגמלים וח‬.‫ות וע‬%‫ות ושפח‬%‫אן רב‬%‫ד ויהי־לו צ‬%‫ד מא‬%‫ץ האיש מא‬%‫ויפר‬
Capítulo 31
1-Y oyó las palabras de los hijos de Lavan, que decían: Ya'akov ha tomado todo lo que era de nuestro padre, y de lo
que es de nuestro padre se ha hecho toda esta honra (fortuna). Wayishma et-divrey veney-Lavan lemor lakaj
Ya'akov et kol-asher le'avinu ume'asher le'avinu asah et kol-hakavod hazeh.
dbkh lk ta hçu wnybal rçamw wnybal rça lk ta bquy jql rmal nbl ynb yrbd ta umçyw
hzh
‫ד הזה‬%‫ שר לאבינו עשה את כל־הכב‬.‫ שר לאבינו ומא‬.‫ב את כל־א‬%‫עק‬. ‫ר לקח י‬%‫וישמע את־דברי בני־לבן לאמ‬
2-Y vio Ya'akov el rostro de Lavan, y he aquí que no era para con él como ayer y ante ayer (antes). Wayar Ya'akov et-
peney Lavan wehineh eynenu imo kitmol shilshom.
mwçlç lwmtk wmu wnnya hnhw nbl ynp ta bquy aryw

‫ום‬%‫ול שלש‬%‫ו כתמ‬%‫ב את־פני לבן והנה איננו עמ‬%‫עק‬. ‫וירא י‬
3-Y habló YHWH a Ya'akov: Vuelve a la tierra de tus padres, y a tu parentela, y Yo estaré contigo. Wayomer YHWH
el-Ya'akov shuv el-erets avoteyja ulemoladeteja we'ehyeh imaj.
kmu hyhaw ktdlwmlw kytwba xra la bwç bquy la hwhy rmayw

‫ולדתך ואהיה עמך‬%‫ותיך ולמ‬%‫ ב‬.‫ב שוב אל־ארץ א‬%‫עק‬. ‫אמר יהוה אל־י‬%‫וי‬
4-Y envió Ya'akov a llamar a Rajel y a Leah al campo donde tenía su rebaño, Wayishlaj Ya'akov wayikra le-Rajel
ule-Leah hasadeh el-tsono.
wnax la hdçh hallw ljrl arqyw bquy jlçy

‫ו‬%‫אנ‬%‫ב ויקרא לרחל וללאה השדה אל־צ‬%‫עק‬. ‫וישלח י‬
5-y les dijo: Estoy viendo por el rostro de vuestro padre que él no es conmigo como ayer y anteayer; y el Elohey de mi
padre ha estado conmigo. Wayomer lahen ro'eh anoji et-pney avijen ki-eynenu elay kitmol shilshom we'Elohey
avi hayah imadi.
ydmu hyh yba yhlaw mçlç lmtk yla wnnya yk nkyba ynp ta ykna har nhl rmayw
‫ם ואלהי אבי היה עמדי‬%‫ל שלש‬%‫ ביכן כי־איננו אלי כתמ‬.‫כי את־פני א‬%‫אה אנ‬%‫אמר להן ר‬%‫וי‬
6-Y vosotras sabéis que con toda mi fuerza he servido a vuestro padre; We'atenah yedaten ki bejol-koji avadeti et-
avijen.
nkyba ta ytdbu yjk lkb yk ntudy hntaw

‫ ביכן‬.‫חי עבדתי את־א‬%‫ואתנה ידעתן כי בכל־כ‬
7-mas vuestro padre se ha burlado de mí, y ha cambiado mi salario diez veces; pero no le dejó Elohim hacerme mal.
Wa'avijen hetel bi wehejelif et-maskurti aseret monim welo-netano Elohim lehara imadi.
ydmu urhl myhla wntn alw mynm trçu ytrkçm ta pljhw yb lth nkybaw
‫ו אלהים להרע עמדי‬%‫נים ולא־נתנ‬%‫שרת מ‬.‫רתי ע‬:‫ ביכן התל בי והחלף את־משכ‬.‫וא‬
8-Y si decía así: Los listados serán tu salario, entonces todas las ovejas parían (crías) listadas. Im-ko yomar nekudim
yihyeh sejareja weyaldu jol-hatson nekudim we'im-ko yomar akudim yihyeh sejareja weyaldu jol-hatson
akudim.
krkç hyhy mydqu rmay hk maw mydqn naxh lk wdlyw krkç hyhy mydqn rmay hk ma
mydqu naxh lk wdlyw
‫ דים יהיה שכרך וילדו כל־‬:‫ק‬.‫אמר ע‬%‫ה י‬%‫ דים ואם־כ‬:‫אן נק‬%‫ דים יהיה שכרך וילדו כל־הצ‬:‫אמר נק‬%‫ה י‬%‫אם־כ‬
‫ דים‬:‫ק‬.‫אן ע‬%‫הצ‬
9-Y quitó Elohim el ganado de vuestro padre y me lo ha dado a mí. Wayatsel Elohim et-mikneh avijem wayiten-li.
yl ntyw mkyba hnqm ta myhla lxyw

‫ ביכם ויתן־לי‬.‫ויצל אלהים את־מקנה א‬
10-Y sucedió que al tiempo que andaba en celo el ganado, alcé mis ojos y vi en sueños que, he aquí, los machos que
cubrían a las ovejas eran listados, salpicados y manchados. Wayehi be'et yajem hatson wa'esa eynay wa'ere
bajalom wehineh ha'atudim ha'olim al-hatson akudim nekudim uverudim.
mydqn mydqu naxh lu myluh mydtuh hnhw mwljb araw ynyu açaw naxh mjy tub yhyw
mydrbw
‫ דים‬:‫ דים ובר‬:‫ דים נק‬:‫ק‬.‫אן ע‬%‫לים על־הצ‬%‫ דים הע‬:‫ לום והנה העת‬.‫אן ואשא עיני וארא בח‬%‫ויהי בעת יחם הצ‬
11-Y me dijo el Malaj de Elohim en sueños: ¡Ya'akov!, y yo dije: Heme aquí. Wayomer elay mal'aj ha'Elohim
bajalom Ya'akov wa'omar hineni.
ynnh rmaw bquy mwljb myhlah kalm yla rmayw

‫מר הנני‬%‫ב וא‬%‫עק‬. ‫ לום י‬.‫אמר אלי מלאך האלהים בח‬%‫וי‬
12-Y dijo él: Alza, por favor, tus ojos, y ve que todos los machos que cubren a las ovejas son listados, salpicados y
manchados; porque he visto todo lo que Laván te está haciendo. Wayomer sa-na eyneyja ur'eh kol-ha'atudim
ha'olim al-hatson akudim nekudim uverudim ki ra'iti et kol-asher Lavan oseh laj.
ta ytyar yk mydrbw mydqn mydqu naxh lu myluh mydtuh lk harw kynyu an aç rmayw
kl hçu nbl rça lk
‫ דים כי ראיתי את כל־‬:‫ דים ובר‬:‫ דים נק‬:‫ק‬.‫אן ע‬%‫לים על־הצ‬%‫ דים הע‬:‫אמר שא־נא עיניך וראה כל־העת‬%‫וי‬
‫שה לך‬%‫ שר לבן ע‬.‫א‬
13-Yo soy el El de Beyt-El, donde ungiste el monumento, y donde me hiciste voto. Ahora levántate, sal de esta tierra y
vuelve a la tierra de tu nacimiento. Anoji ha'El Beyt'El asher mashajta sham matsevah asher nadarta li sham
neder atah kum tse min-ha'arets hazot weshuv el-erets moladeteja.
bwçw tazh xrah nm ax mwq htu rdn mç yl trdn rça hbxm mç tjçm rça la tyb lah ykna
ktdlwm xra la
‫את‬%‫ שר נדרת לי שם נדר עתה קום צא מן־הארץ הז‬.‫ שר משחת שם מצבה א‬.‫כי האל בית־אל א‬%‫אנ‬
‫ולדתך‬%‫ושוב אל־ארץ מ‬
14-Y respondieron Rajel y Leah, y le dijeron: ¿Acaso nos queda todavía a nosotras parte ni herencia en la casa de
nuestro padre? Wata'an Rajel weLeah watomarnah lo ha'od lanu jelek wenajalah beveyt avinu.
wnyba tybb hljnw qlj wnl dwuh wl hnrmatw halw ljr nutw
‫ לה בבית אבינו‬.‫וד לנו חלק ונח‬%‫אמרנה לו הע‬%‫ותען רחל ולאה ות‬
15-Ciertamente extrañas fuimos consideradas por él, porque nos vendió y se ha comido por completo nuestra plata.
Halo nojri'ot nejshavnu lo ki mejaranu wayojal gam-ajol et-kaspenu.
wnpsk ta lwka mg lkayw wnrkm yk wl wnbçjn twyrkn awlh

‫ול את־כספנו‬%‫אכל גם־אכ‬%‫ות נחשבנו לו כי מכרנו וי‬%‫ לוא נכרי‬.‫ה‬
16-De manera que toda la riqueza que ha quitado Elohim a nuestro padre, de nosotras es y de nuestros hijos. Ahora,
pues, haz todo lo que te ha dicho Elohim. Ki jol-ha'osher asher hitsil Elohim me'avinu lanu hu ulevaneynu
we'atah kol asher amar Elohim eleyja aseh.
hçu kyla myhla rma rça lk htuw wnynblw awh wnl wnybam myhla lyxh rça rçuh lk yk
‫שה‬.‫ שר אמר אלהים אליך ע‬.‫ל א‬%‫ שר הציל אלהים מאבינו לנו הוא ולבנינו ועתה כ‬.‫שר א‬%‫כי כל־הע‬
17-Y se levantó Ya'akov e hizo subir a sus hijos y sus mujeres sobre los camellos, Wayakom Ya'akov wayisa et-
banay'o we'et-nashay'o al-hagemalim.
mylmgh lu wyçn taw wynb ta açyw bquy mqyw

‫ב וישא את־בניו ואת־נשיו על־הגמלים‬%‫עק‬. ‫ויקם י‬
18-y condujo a todo su ganado y toda su hacienda que había adquirido, los bienes de su ganancia que había adquirido
en Pad dán Aram, para volver con Yitzjak, su padre, a la tierra de Kena'an. Wayinhag et-kol-miknehu we'et-kol-
rejusho asher rajash mikneh kinyano asher rajash beFadan Aram lavo el-Yitsjak avi'o artsah Kena'an.
qjxy la awbl mra ndpb çkr rça wnynq hnqm çkr rça wçkr lk taw whnqm lk ta ghnyw
nunk hxra wyba
‫וא אל־יצחק אביו‬%‫ רם לב‬.‫ שר רכש בפדן א‬.‫ו א‬%‫ שר רכש מקנה קנינ‬.‫ו א‬%‫כש‬: ‫וינהג את־כל־מקנהו ואת־כל־ר‬
‫ארצה כנען‬
19-Mas Laván había ido a esquilar su rebaño, y Rajel hurtó los ídolos que tenía su padre. WeLavan halaj ligzoz et-tsono
watignov Rajel et-hatrafim asher le'aviha.
hybal rça myprth ta ljr bngtw wnax ta zzgl klh nblw

‫ שר לאביה‬.‫ב רחל את־התרפים א‬%‫ו ותגנ‬%‫אנ‬%‫ז את־צ‬%‫ולבן הלך לגז‬
20-Y Ya'akov robó el corazón (engañó) a Laván el Arami; pues no le avisó que huía. Wayignov Ya'akov et-lev Lavan
ha'Arami al-beli higid lo ki voreaj hu.
awh jrb yk wl dygh ylb lu ymrah nbl bl ta bquy bngyw

‫רח הוא‬%‫ רמי על־בלי הגיד לו כי ב‬.‫ב את־לב לבן הא‬%‫עק‬. ‫ב י‬%‫ויגנ‬
21-Y huyó él con todo lo que era suyo; se levantó y pasó el río, y se dirigió hacia la montaña de Gilad. Wayivraj hu
wejol-asher-lo wayakom waya'avod et-hanahar wayasem et-panay'o har haGil'ad.
dulgh rh wynp ta mçyw rhnh ta rbuyw mqyw wl rça lkw awh jrbyw
‫ר את־הנהר וישם את־פניו הר הגלעד‬%‫עב‬. ‫ שר־לו ויקם וי‬.‫ויברח הוא וכל־א‬
22-Y fue avisado a Laván al tercer día, que había huído Ya'akov. Wayugad le-Lavan bayom hashlishi ki varaj
Ya'akov.
bquy jrb yk yçylçh mwyb nbll dgyw

‫ב‬%‫עק‬. ‫ום השלישי כי ברח י‬%‫גד ללבן בי‬:‫וי‬
23-éste tomó a sus hermanos (parientes) consigo, y siguió tras de él a distancia de siete días, y lo alcanzó en la
montaña de Gilad. Wayikaj et-ejay'o imo wayirdof ajaray'o derej shiv'at yamim wayadbek oto behar haGil'ad.
dulgh rhb wta qbdyw mymy tubç krd wyrja pdryw wmu wyja ta jqyw
‫ו בהר הגלעד‬%‫את‬
% ‫ ריו דרך שבעת ימים וידבק‬.‫ף אח‬%‫ו וירד‬%‫ויקח את־אחיו עמ‬
24-Y vino Elohim a Laván el Arami en el sueño de la noche, y le dijo: ¡Guárdate de hablar con Ya'akov bien ni mal!
Wayavo Elohim el-Lavan ha'Arami bajalom halaylah wayomer lo hishamer leja pen-tedaber im-Ya'akov mitov
ad-ra.
ur du bwfm bquy mu rbdt np kl rmçh wl rmayw hlylh mljb ymrah nbl la myhla abyw
‫וב עד־רע‬%‫ב מט‬%‫עק‬. ‫אמר לו השמר לך פן־תדבר עם־י‬%‫ לם הלילה וי‬.‫ רמי בח‬.‫א אלהים אל־לבן הא‬%‫ויב‬
25-Alcanzó pues Laván a Ya'akov, y Ya'akov había fijado su tienda en el monte, y Laván fijó la suya, con sus
parientes, en el monte de Gilad. Wayaseg Lavan et-Ya'akov weYa'akov taka et-aholo bahar weLavan taka et-
ejay'o beHar haGil'ad.
dulgh rhb wyja ta uqt nblw rhb wlha ta uqt bquyw bquy ta nbl gçyw
‫ לו בהר ולבן תקע את־אחיו בהר הגלעד‬E‫ב תקע את־אה‬%‫עק‬. ‫ב וי‬%‫עק‬. ‫וישג לבן את־י‬
26-Y dijo Lavan a Ya'akov: ¿Qué has hecho que has robado mi corazón, y te has llevado a mis hijas como cautivas de
espada? Wayomer Lavan le-Ya'akov meh asita watignov et-levavi watenaheg et-benotay kishvuyot jarev.
brj twybçk ytnb ta ghntw ybbl ta bngtw tyçu hm bquyl nbl rmayw
‫ות חרב‬%‫בי‬: ‫תי כש‬%‫ב את־לבבי ותנהג את־בנ‬%‫ב מה עשית ותגנ‬%‫עק‬. ‫אמר לבן לי‬%‫וי‬
27-¿Por qué te escondiste para huir y me robaste (engañaste), y no me lo avisaste para que te despidiese con alegría y
con cánticos, con pandero y con arpa? Lamah najbeta livro'aj watignov oti welo-higadeta li wa'ashalejaja besimja
uveshirim betoj uvejinor.
rwnkbw ptb myrçbw hjmçb kjlçaw yl tdgh alw yta bngtw jrbl tabjn hml
‫ור‬%‫ף ובכנ‬%‫ ך בשמחה ובשרים בת‬.‫ שלח‬.‫תי ולא־הגדת לי וא‬%‫ב א‬%‫ח ותגנ‬%‫למה נחבאת לבר‬
28-¿Y ni siquiera me dejaste besar a mis hijos (nietos) y a mis hijas? Ahora, pues, actuaste como un necio. Welo
netashtani lenashek levanay welivnotay atah hiskalta aso.
wçu tlksh htu ytnblw ynbl qçnl yntçfn alw

‫ו‬%‫עש‬. ‫תי עתה הסכלת‬%‫ולא נטשתני לנשק לבני ולבנ‬
29-Tengo poder en mis manos para haceros mal; pero el Elohey de vuestro padre me habló ayer en la noche, diciendo:
"¡Guárdate de hablar con Ya'akov bien ni mal! Yesh-le'el yadi la'asot imajem ra we'Elohey avijem emesh amar elay
lemor hishamer leja midaber im-Ya'akov mitov ad-ra.
bwfm bquy mu rbdm kl rmçh rmal yla rma çma mkyba yhlaw ur mkmu twçul ydy lal çy
ur du
‫וב‬%‫ב מט‬%‫עק‬. ‫ר השמר לך מדבר עם־י‬%‫ ביכם אמש ׀ אמר אלי לאמ‬.‫ות עמכם רע ואלהי א‬%‫עש‬. ‫יש־לאל ידי ל‬
‫עד־רע‬
30-Y ahora que te fuiste por lo mucho que anhelabas la casa de tu padre ¿por qué hurtaste mis elohay? We'atah haloj
halajta ki-nijsof nijsaftah leveyt avija lamah ganavta et-elohay.
yhla ta tbng hml kyba tybl htpskn pskn yk tklh klh htuw
‫ף נכספתה לבית אביך למה גנבת את־אלהי‬%‫ועתה הלך הלכת כי־נכס‬
31-Y respondió Ya'akov y dijo a Laván: Porque tuve miedo; pues pensaba que tú me quitarías por fuerza a tus hijas.
Waya'an Ya'akov wayomer le-Lavan ki yareti ki amarti pen-tigzol et-benoteja me'imi.
ymum kytwnb ta lzgt np ytrma yk ytary yk nbll rmayw bquy nuyw

‫ותיך מעמי‬%‫ל את־בנ‬%‫אמר ללבן כי יראתי כי אמרתי פן־תגז‬%‫ב וי‬%‫עק‬. ‫ויען י‬
32-Mas aquél con quien halles tus elohey, que no viva. Delante de nuestros hermanos reconoce qué tengo de lo tuyo y
llévatelo. Pues Ya'akov no sabía que Rajel los había hurtado. Im asher timtsa et-eloheyja lo yijyeh neged ajeynu
haker-leja mah imadi wekaj-laj welo-yada Ya'akov ki Rajel genavatam.
ljr yk bquy udy alw kl jqw ydmu hm kl rkh wnyja dgn hyjy al kyhla ta axmt rça
mumtbng
‫ב כי רחל‬%‫עק‬. ‫ שר תמצא את־אלהיך לא יחיה נגד אחינו הכר־לך מה עמדי וקח־לך ולא־ידע י‬.‫עם א‬
‫גנבתם‬
33-Y entró Laván en la tienda de Ya'akov, y en la tienda de Leah, y en la tienda de las dos siervas, mas no los halló; y
saliendo de la tienda de Leah, entró en la tienda de Rajel. Wayavo Lavan be'ohel-Ya'akov uve'ohel Leah uve'ohel
shtey ha'amahot welo matsa wayetse me'ohel Leah wayavo be'ohel Rajel.
ljr lhab abyw hal lham axyw axm alw thmah ytç lhabw hal lhabw bquy lhab nbl abyw
‫הל רחל‬%‫א בא‬%‫הל לאה ויב‬%‫ת ולא מצא ויצא מא‬%‫ מה‬.‫הל שתי הא‬%‫הל לאה ובא‬%‫ב ׀ ובא‬%‫עק‬. ‫הל י‬%‫א לבן בא‬%‫ויב‬
34-Mas Rajel había tomado los ídolos y los había metido en una albarda del camello, y se había sentado encima de
ellos. Laván pues tentó toda la tienda, mas no los halló. WeRajel lakjah et-hatrafim watesimem bejar hagamal
wateshev aleyhem wayemashesh Lavan et-kol-ha'ohel welo matsa.
axm alw lhah lk ta nbl ççmyw mhylu bçtw lmgh rkb mmçtw myprth ta hjql ljrw
‫הל ולא מצא‬%‫ליהם וימשש לבן את־כל־הא‬.‫ורחל לקחה את־התרפים ותשמם בכר הגמל ותשב ע‬
35-Y ella dijo a su padre: No se enoje mi señor de que no pueda levantarme delante de ti, porque estoy con la
costumbre de las mujeres. Y él buscó, mas no halló los ídolos. Watomer el-aviha al-yijar be'eyney adoni ki lo ujal
lakum mipaneyja ki derej nashim li wayejapes welo matsa et-hatrafim.
alw çpjyw yl myçn krd yk kynpm mwql lkwa awl yk ynda ynyub rjy la hyba la rmatw
myprth ta axm
‫ני כי לוא אוכל לקום מפניך כי־דרך נשים לי ויחפש ולא מצא את־‬%‫ ד‬.‫אמר אל־אביה אל־יחר בעיני א‬%‫ות‬
‫התרפים‬
36-Y se encolerizó Ya'akov y riñó con Laván; y tomó Ya'akov la palabra y dijo a Laván: ¿Cuál es mi delito y cuál es
mi pecado, para que me persiguieses, Wayijar le-Ya'akov wayarev beLavan waya'an Ya'akov wayomer le-Lavan
mah-pish'i mah jatati ki dalakta ajaray.
yrja tqld yk ytafj hm yuçp hm nbll rmayw bquy nuyw nblb bryw bquyl rjyw
‫ רי‬.‫אמר ללבן מה־פשעי מה חטאתי כי דלקת אח‬%‫ב וי‬%‫עק‬. ‫ב וירב בלבן ויען י‬%‫עק‬. ‫ויחר לי‬
37-para que palpases todos mis objetos? ¿Qué has hallado de todos los objetos de tu casa? Ponlos aquí ante mis
hermanos y tus hermanos, y juzguen ellos entre nosotros dos. Ki-mishashta et-kol-kelay mah-matsata mikol kley-
veyteja sim koh neged ajay we'ajeyja weyojiju beyn shneynu.
wnynç nyb wjykwywvkyjaw yja dgn hk myç ktyb ylk lkm taxm hm ylk lk ta tççm yk
‫וכיחו בין שנינו‬%‫ה נגד אחי ואחיך וי‬%‫ל כלי־ביתך שים כ‬%‫כי־מששת את־כל־כלי מה־מצאת מכ‬
38-Estos veinte años que he estado contigo, tus ovejas y tus cabras no han quedado sin cría, y los carneros de tus
rebaños no me los he comido. Zeh esrim shanah anoji imaj rejeleyja we'izeyja lo shikelu we'eyley tsoneja lo ajalti.
ytlka al knax ylyaw wlkç al kyzuw kyljr kmu ykna hnç myrçu hz
‫אנך לא אכלתי‬%‫כי עמך רחליך ועזיך לא שכלו ואילי צ‬%‫זה עשרים שנה אנ‬
39-Lo despedazado por fieras no lo traje a ti; yo llevé la culpa; de mi mano lo exigías, ya fuese hurtado de día, ya
hurtado de noche. Trefah lo-heveti eleyja anoji ajatenah miyadi tevakshenah genuvti yom ugenuvti laylah.
hlyl ytbngw mwy ytbng hnçqbt ydym hnfja ykna kyla ytabh al hprf
‫בתי לילה‬:‫ום וגנ‬%‫בתי י‬:‫ חטנה מידי תבקשנה גנ‬.‫כי א‬%‫טרפה לא־הבאתי אליך אנ‬
40-Donde estaba yo de día me consumía el calor, y de noche la helada, y el sueño huía de mis ojos. Hayiti vayom
ajalani jorev wekeraj balaylah watidad shenati me'eynay.
ynyum ytnç ddtw hlylb jrqw brj ynlka mwyb ytyyh

‫רב וקרח בלילה ותדד שנתי מעיני‬%‫ כלני ח‬.‫ום א‬%‫הייתי בי‬
41-Hace veinte años que estoy en tu casa; te serví catorce por tus dos hijas, y seis años por tu ganado; y tú has cambiado
mi salario diez veces. Zeh-li esrim shanah beveyteja avadetija arba-esreh shanah bishtey venoteyja weshesh
shanim betsoneja watajalef et-maskurti aseret monim.
ta pljtw knaxb mynç ççw kytnb ytçb hnç hrçu ubra kytdbu ktybb hnç myrçu yl hz
mynm trçu ytrkçm
‫ לף את־‬.‫אנך ותח‬%‫תיך ושש שנים בצ‬%‫בדתיך ארבע־עשרה שנה בשתי בנ‬.‫זה־לי עשרים שנה בביתך ע‬
‫נים‬%‫שרת מ‬.‫רתי ע‬:‫משכ‬
42-Si no (estuviese) el Elohey de mi padre, el Elohey de Abraham y el temor de Yitzjak, me hubieras ahora enviado
sin nada. Elohim ha visto mi aflicción y la fatiga de mis manos, y te reprendió anoche. Luley Elohey avi Elohey
Avraham ufajad Yitsjak hayah li ki atah reykam shilajtani et-oni we'et-yegia kapay ra'ah Elohim wayojaj
amesh.
uygy taw yynu ta yntjlç mqyr htu yk ylvhyh qjxy djpw mhrba yhla yba yhla ylwl
çma jkwyw myhla har ypk
‫לולי אלהי אבי אלהי אברהם ופחד יצחק היה לי כי עתה ריקם שלחתני את־עניי ואת־יגיע כפי‬
‫וכח אמש‬%‫ראה אלהים וי‬
43-Entonces tomó la palabra Laván, y dijo a Ya'akov: Las hijas son hijas mías, y los hijos, hijos míos; los rebaños,
rebaños míos; y todo lo que tú estás viendo, mío es; mas ¿qué puedo hacer hoy a estas mis hijas, o a sus hijos que ellas
han parido? Waya'an Lavan wayomer el-Ya'akov habanot benotay wehabanim banay wehatson tsoni wejol asher-
atah ro'eh li-hu welivenotay mah-e'eseh la'eleh hayom o livneyhen asher yaladu.
awh yl har hta rça lkw ynax naxhw ynb mynbhw ytnb twnbh bquy la rmayw nbl nuyw
wdly rça nhynbl wa mwyh hlal hçua hm ytnblw
‫תי‬%‫אה לי־הוא ולבנ‬%‫ שר־אתה ר‬.‫ל א‬%‫אני וכ‬%‫אן צ‬%‫תי והבנים בני והצ‬%‫ות בנ‬%‫ב הבנ‬%‫עק‬. ‫אמר אל־י‬%‫ויען לבן וי‬
‫ שר ילדו‬.‫ו לבניהן א‬%‫ום א‬%‫מה־אעשה לאלה הי‬
44-Ahora bien, ven, hagamos un pacto yo y tú, y que sea de testimonio entre mí y entre ti. We'atah leja nijretah vrit
ani wa'atah wehayah le'ed beyni uveyneja.
knybw ynyb dul hyhw htaw yna tyrb htrkn hkl htuw
‫ ני ואתה והיה לעד ביני ובינך‬.‫ועתה לכה נכרתה ברית א‬
45-Y tomó Ya'akov una piedra y la levantó como monumento. Wayikaj Ya'akov aven vayerimeha matsevah.
hbxm hmyryw nba bquy jqyw

‫ב אבן וירימה מצבה‬%‫עק‬. ‫ויקח י‬
46-Y dijo Ya'akov a sus hermanos: Recoged piedras. Tomaron pues piedras e hicieron un montón, y comieron allí
sobre el montón. Wayomer Ya'akov le'ejai'o liktu avanim wayikju avanim waya'asu-gal wayojlu sham al-hagal.
lgh lu mç wlkayw lg wçuyw mynba wjqyw mynba wfql wyjal bquy rmayw
‫אכלו שם על־הגל‬%‫שו־גל וי‬.‫ בנים ויע‬.‫ בנים ויקחו א‬.‫ב לאחיו לקטו א‬%‫עק‬. ‫אמר י‬%‫וי‬
47-Y lo llamó Lavan Yegar-Sahadutá, mas Ya'akov lo llamó Gal-Ed. Wayikra-lo Lavan yegar sahaduta weYa'akov
kara lo Gal'ed.
dulg wl arq bquyw atwdhç rgy nbl wl arqyw

‫ב קרא לו גלעד‬%‫עק‬. ‫ דותא וי‬.‫ויקרא־לו לבן יגר שה‬
48-Y dijo Laván: Este montón sea testimonio entre mí y entre ti, hoy. Por tanto llamó su nombre Gal-Ed. Wayomer
Lavan hagal hazeh ed beyni uveyneja hayom al-ken kara-shmo Gal'ed.
dulg wmç arq nk lu mwyh knybw ynyb du hzh lgh nbl rmayw
‫ו גלעד‬%‫ום על־כן קרא־שמ‬%‫אמר לבן הגל הזה עד ביני ובינך הי‬%‫וי‬
49-Y Mitzpah (atalaya); lo llamó así porque dijo: Vigile YHWH entre mi y entre ti, cuando nos hayamos ocultado el
uno del otro; Wehamitspah asher amar yitsef YHWH beyni uveyneja ki nisater ish mere'ehu.
whurm çya rtsn yk knybw ynyb hwhy pxy rma rça hpxmhw
‫ שר אמר יצף יהוה ביני ובינך כי נסתר איש מרעהו‬.‫והמצפה א‬
50-si oprimieras a mis hijas o si tomares otras mujeres además de mis hijas, nadie está con nosotros, (pero) mira,
Elohim es testigo entre mí y entre ti. Im-te'aneh et-benotay we'im tikaj nashim al-benotay eyn ish imanu re'eh
Elohim ed beyni uveyneja.
knybw ynyb du myhla har wnmu çya nya ytnb lu myçn jqt maw ytnb ta hnut ma
‫תי אין איש עמנו ראה אלהים עד ביני ובינך‬%‫תי ואם־תקח נשים על־בנ‬%‫אם־תענה את־בנ‬
51-Dijo Lavan a Ya'akov: He aquí este montón y he aquí este monumento que he levantado entre mí y entre ti;
Wayomer Lavan le-Ya'akov hineh hagal hazeh wehineh hamatsevah asher yariti beyni uveyneja.
knybw ynyb ytyry rça hbxmh hnhw hzh lgh hnh bquyl nbl rmayw
‫ שר יריתי ביני ובינך‬.‫ב הנה ׀ הגל הזה והנה המצבה א‬%‫עק‬. ‫אמר לבן לי‬%‫וי‬
52-sea testimonio este montón y testimonio este monumento, de que yo no pasaré este montón hacia ti, y de que tú no
pasarás este montón y este monumento hacia mí, para mal. Ed hagal hazeh we'edah hamatsevah im-ani lo-e'evor
eleyja et-hagal hazeh we'im-atah lo ta'avor elay et-hagal hazeh we'et hamatsevah hazot lera'ah.
lgh ta yla rbut al hta maw Hzh lgh ta kyla rbua al yna ma hbxmh hduw hzh lgh du
hurl tazh hbxmh taw hzh
‫ר אלי את־הגל‬%‫עב‬. ‫ר אליך את־הגל הזה ואם־אתה לא־ת‬%‫עד הגל הזה ועדה המצבה אם־אני לא־אעב‬
‫את לרעה‬%‫הזה ואת־המצבה הז‬
53 ¡Elohey de Abraham y los elohey de Najor juzguen entre nosotros! -los elohey del padre de ellos-. Y juró Ya'akov
por el temor de su padre Yitzjak. Elohey Avraham we'Elohey Najor yishpetu veyneynu Elohey avihem wayishava
Ya'akov befajad avi'o Yitsjak.
qjxy wyba djpb bquy ubçyw mhyba yhla wnynyb wfpçy rwjn yhlaw mhrba yhla
‫ב בפחד אביו יצחק‬%‫עק‬. ‫ ביהם וישבע י‬.‫ור ישפטו בינינו אלהי א‬%‫אלהי אברהם ואלהי נח‬
54-Y ofreció Ya'akov sacrificio en el monte, y llamó a sus parientes para que comiesen pan. Y comieron pan, y pasaron
la noche en el monte. Wayizbaj Ya'akov zevaj bahar wayikra le'ejay'o le'ejol-lajem wayojlu lejem wayalinu
bahar.
rhb wnylyw mjl wlkayw mjl lkal wyjal arqyw rhb jbz bquy jbzyw
‫אכלו לחם וילינו בהר‬%‫ב זבח בהר ויקרא לאחיו לאכל־לחם וי‬%‫עק‬. ‫ויזבח י‬
Capítulo 32
1-Y se levantó Lavan muy temprano por la mañana, y besó a sus hijos y a sus hijas, y los bendijo; y se puso en camino y
regresó Lavan a su lugar. Wayashkem Lavan baboker wayenashek levanav welivnotau wayevarej ethem wayelej
wayashav Lavan limekomo.
wmqml nbl bçyw klyw mhta krbyw wytwnblw wynbl qçnyw rqbb nbl mkçyw
‫ו‬%‫קמ‬
% ‫ותיו ויברך אתהם וילך וישב לבן למ‬%‫קר וינשק לבניו ולבנ‬%‫וישכם לבן בב‬
2-Mas Ya'akov siguió su camino, y se encontraron con él malajim de Elohim. WeYa'akov halaj ledarko wayifge'u-vo
mal'ajey Elohim.
myhla ykalm wb wugpyw wkrdl klh bquyw

‫ כי אלהים‬.‫ו מלא‬%‫ו ויפגעו־ב‬%‫ב הלך לדרכ‬%‫עק‬. ‫וי‬
3-Y dijo Ya'akov al verlos: Campamento de Elohim es éste; y llamó aquel lugar Majanayim (lugar de dos campamentos).
Wayomer Ya'akov ka'asher ra'am majaneh Elohim zeh wayikra shem-hamakom hahu Majanayim.
mynjm awhh mwqmh mç arqyw hz myhla hnjm mar rçak bquy rmayw
‫ נים‬.‫ום ההוא מח‬%‫ נה אלהים זה ויקרא שם־המק‬.‫ שר ראם מח‬.‫ב כא‬%‫עק‬. ‫אמר י‬%‫וי‬
Parashah 8: Wayishlaj (El envió) 32:4-36:43
4-Y envió Ya'akov mensajeros delante de él a Esaú, su hermano, a tierra de Se'ir, al campo de Edom, Wayishlaj
Ya'akov mal'ajim lefanay'o el-Esau aji'o artsah Se'ir sdeh Edom.
mwda hdç ryuç hxra wyja wçu la wynpl mykalm bquy jlçyw
‫ום‬%‫ב מלאכים לפניו אל־עשו אחיו ארצה שעיר שדה אד‬%‫עק‬. ‫וישלח י‬
5-y les ordenó diciendo: Así diréis a mi señor Esau: "Así dijo tu siervo Ya'akov: Con Lavan he morado, y me tardé
hasta ahora; Wayetsau otam lemor koh tomrun ladoni le-Esau koh amar avdeja Ya'akov im-Lavan garti wa'ejar
ad-atah.
htu du rjaw ytrg nbl mu bquy kdbu rma hk wçul yndal nwrmat hk rmal mta wxyw
‫ב עם־לבן גרתי ואחר עד־עתה‬%‫עק‬. ‫ה אמר עבדך י‬%‫ני לעשו כ‬%‫אמרון לאד‬%‫ה ת‬%‫ר כ‬%‫תם לאמ‬%‫ויצו א‬
6-y obtuve bueyes, y asnos, y rebaños, y siervos y siervas; y he enviado a avisar a mi señor para hallar gracia a tus ojos.
Wayehi-li shor wajamor tson we'eved weshifjah wa'eshlejah lehagid ladoni limtso-jen be'eyneyja.
kynyub nj axml yndal dyghl hjlçaw hjpçw dbuw nax rwmjw rwç yl yhyw
‫א־חן בעיניך‬%‫ני למצ‬%‫אן ועבד ושפחה ואשלחה להגיד לאד‬%‫ור צ‬%‫ מ‬.‫ור וח‬%‫ויהי־לי ש‬
7-Y los mensajeros volvieron a Ya'akov, diciendo: Llegamos a tu hermano Esaú y también él viene a tu encuentro, y
cuatrocientos hombres con él. Wayashuvu hamal'ajim el-Ya'akov lemor banu el-ajija el-Esau wegam holej likratja
we'arba-me'ot ish imo.
wmu çya twam ubraw ktarql klh mgw wçu la kyja la wnab rmal bquy la mykalmh wbçyw
‫ו‬%‫ות איש עמ‬%‫לך לקראתך וארבע־מא‬%‫ר באנו אל־אחיך אל־עשו וגם ה‬%‫ב לאמ‬%‫עק‬. ‫ בו המלאכים אל־י‬:‫ויש‬
8-Y temió Ya'akov mucho y se angustio; y dividió la gente que estaba con él, y el ganado menor, y el ganado mayor, y
los camellos, en dos campamentos; Wayira Ya'akov me'od wayetser lo wayajats et-ha'am asher-ito we'et-hatson
we'et-habakar wehagmalim lishneh majanot.
twnjm ynçl mylmghw rqbh taw naxh taw wta rça muh ta xjyw wl rxyw dam bquy aryyw
‫ות‬%‫ נ‬.‫אן ואת־הבקר והגמלים לשני מח‬%‫ו ואת־הצ‬%‫ שר־את‬.‫ד ויצר לו ויחץ את־העם א‬%‫ב מא‬%‫עק‬. ‫ויירא י‬
9-pues dijo: Si viene Esaú al primer campamento, y lo hiere, el campamento que quede será librado. Wayomer im-
yavo Esau el-hamajaneh ha'ajat wehikahu wehayah hamajaneh hanish'ar lifleytah.
hfylpl raçnh hnjmh hyhw whkhw tjah hnjmh la wçu awby ma rmayw
‫ נה הנשאר לפליטה‬.‫ נה האחת והכהו והיה המח‬.‫וא עשו אל־המח‬%‫אמר אם־יב‬%‫וי‬
10-Y dijo Ya'akov: Elohey de mi padre Abraham, y Elohey de mi padre Yitsjak, YHWH; Tú que me dijiste "vuelve a tu
tierra y a tu parentela, y Yo te haré bien"; Wayomer Ya'akov Elohey avi Avraham we'Elohey avi Yitsjak YHWH
ha'omer elay shuv le'artseja ulemoladeteja we'eytivah imaj.
ktdlwmlw kxral bwç yla rmah hwhy qjxy yba yhlaw mhrba yba yhla bquy rmayw
kmu hbyfyaw
‫ולדתך ואיטיבה‬%‫מר אלי שוב לארצך ולמ‬%‫ב אלהי אבי אברהם ואלהי אבי יצחק יהוה הא‬%‫עק‬. ‫אמר י‬%‫וי‬
‫עמך‬
11-soy muy pequeño para todas las mercedes y toda la fidelidad que usaste con tu siervo; porque con mi báculo pasé
este Yarden, y ahora he venido a ser dos campamentos. Katonti mikol hajasadim umikol-ha'emet asher asita et-
avdeja ki bemakli avarti et-haYarden hazeh we'atah hayiti lishney majanot.
htuw hzh ndryh ta ytrbu ylqmb yk kdbu ta tyçu rça tmah lkmw mydsjh lkm ytnfq
twnjm ynçl ytyyh
‫ שר עשית את־עבדך כי במקלי עברתי את־הירדן הזה ועתה‬.‫ סדים ומכל־האמת א‬.‫ל הח‬%‫נתי מכ‬%‫קט‬
‫ות‬%‫ נ‬.‫הייתי לשני מח‬
12-¡Líbrame, te ruego, de la mano de mi hermano, del poder de Esaú, porque le temo, no sea que venga y me hiera, a
la madre sobre (con) los hijos! Hatsileni-na miyad aji miyad Esau ki-yare anoji oto pen-yavo wehikani em al-
banim.
mynb lu ma ynkhw awby np wta ykna ary yk wçu dym yja dym an ynlyxh
‫וא והכני אם על־בנים‬%‫ו פן־יב‬%‫את‬
% ‫כי‬%‫הצילני נא מיד אחי מיד עשו כי־ירא אנ‬
13-Y Tú dijiste: ciertamente Yo te haré bien, y haré que tu simiente sea como la arena del mar, que no puede ser
contada a causa de la muchedumbre. We'atah amarta heytev eytiv imaj wesamti et-zar'aja kejol hayam asher lo-
yisafer merov.
brm rpsy al rça myh lwjk kurz ta ytmçw kmu byfya bfyh trma htaw
‫ב‬%‫ שר לא־יספר מר‬.‫ול הים א‬%‫ך כח‬.‫ואתה אמרת היטב איטיב עמך ושמתי את־זרע‬
14-Y pasó allí aquella noche; y tomó de lo que le vino a la mano un presente para Esaú, su hermano: Wayalen sham
balaylah hahu wayikaj min-haba beyado minja le-Esau aji'u.
wyja wçul hjnm wdyb abh nm jqyw awhh hlylb mç nlyw

‫ו מנחה לעשו אחיו‬%‫וילן שם בלילה ההוא ויקח מן־הבא ביד‬
15-doscientas cabras y veinte machos cabríos; doscientas ovejas y veinte carneros; Izim matayim uteyashim esrim
rejelim matayim we'eylim esrim.
myrçu mylyaw mytam myljr myrçu myçytw mytam myzu

‫עזים מאתים ותישים עשרים רחלים מאתים ואילים עשרים‬
16-treinta camellas paridas con sus crías; cuarenta vacas y diez toros; veinte asnas y diez borriquillos. Gemalim
meynikot ubneyhem shloshim parot arba'im ufarim asarah atonot esrim waeyarim asarah.
hrçu mryuw myrçu tnta hrçu myrpw myubra twrp myçlç mhynbw twqynym mylmg
‫שרה‬.‫ת עשרים ועירם ע‬%‫תנ‬
% .‫שרה א‬.‫ות ארבעים ופרים ע‬%‫ות ובניהם שלשים פר‬%‫גמלים מיניק‬
17-Y los entregó en manos de sus siervos, cada manada aparte, y dijo a sus siervos: Pasad delante de mí, y dejad un
espacio entre manada y manada. Wayiten beyad-avadav eder eder levado wayomer el-avadav ivru lefanay
werevaj tasimu beyn eder uveyn eder.
rdu nybw rdu nyb wmyçt jwrw ynpl wrbu wydbu la rmayw wdbl rdu rdu wydbu dyb ntyw
‫בדיו עברו לפני ורוח תשימו בין עדר ובין עדר‬.‫אמר אל־ע‬%‫ו וי‬%‫בדיו עדר עדר לבד‬.‫ויתן ביד־ע‬
18-Y mandó al primero, diciendo: Cuando te encuentre Esaú, mi hermano, y te pregunte, diciendo: "¿de quién eres y
adónde vas, y de quién son estos animales que van delante de ti? Wayetsa'u et-harishon lemor ki yifgashja Esau aji
ushe'elja lemor lemi-atah we'anah telej ulemi eleh lefaneyja.
kynpl hla ymlw klt hnaw hta yml rmal klaçw yja wçu kçgpy yk rmal nwçarh ta wxyw
‫ר למי־אתה ואנה תלך ולמי אלה לפניך‬%‫ר כי יפגשך עשו אחי ושאלך לאמ‬%‫ון לאמ‬%‫ויצו את־הראש‬
19-Entonces dirás: de tu siervo Ya'akov, un presente es enviado a mi señor Esaú, y he aquí que él viene tras de
nosotros". We'amarta le'avdeja le-Ya'akov minja hi shlujah ladoni le-Esau wehineh gam-hu ajareynu.
wnyrja awh mg hnhw wçul yndal hjwlç awh hjnm bquyl kdbul trmaw
‫ רינו‬.‫ני לעשו והנה גם־הוא אח‬%‫ב מנחה הוא שלוחה לאד‬%‫עק‬. ‫ואמרת לעבדך לי‬
20-Y también al segundo, y también al tercero, y también a todos los que iban tras las manadas, (ordenó) diciendo:
Conforme a esto hablaréis a Esaú, cuando lo halléis. Wayetsau gam et-hasheni gam et-hashlishi gam et-kol-
haholjim ajarey ha'adarim lemor kadavar hazeh tedabrun el-Esau bemotsa'ajem oto.
nwrbdt hzh rbdk rmal myrduh yrja myklhh lk ta mg yçylçh ta mg ynçh ta mg wxyw
wta mkaxmb wçu la
‫ר כדבר הזה תדברון אל־‬%‫דרים לאמ‬.‫ רי הע‬.‫לכים אח‬%‫ויצו גם את־השני גם את־השלישי גם את־כל־הה‬
‫ו‬%‫את‬
% ‫ כם‬.‫צא‬%‫עשו במ‬
21-Y diréis: "He aquí que también tu siervo Ya'akov viene tras de nosotros". Porque dijo: apaciguaré su ira con el
presente que va delante de mí, y después veré su rostro; quizá me acoja favorablemente. Wa'amartem gam hineh
avdeja Ya'akov ajareynu ki-amar ajaprah fanay'o baminjah haholejet lefanay we'ajarey-jen er'eh fanay'o ulay
yisa fanay.
hara nk yrjaw ynpl tklhh hjnmb wynp hrpka rma yk wnyrja bquy kdbu hnh mg mtrmaw
ynp açy ylwa wynp
‫ רי־כן אראה‬.‫לכת לפני ואח‬%‫ כפרה פניו במנחה הה‬.‫ רינו כי־אמר א‬.‫ב אח‬%‫עק‬. ‫ מרתם גם הנה עבדך י‬.‫וא‬
‫פניו אולי ישא פני‬
22-Y pasó el presente delante de él, y él durmió aquella noche en el campamento. Wata'avor haminjah al-panay'o
wehu lan balaylah-hahu bamajaneh.
hnjmb awhh hlylb nl awhw wynp lu hjnmh rbutw

‫ נה‬.‫ר המנחה על־פניו והוא לן בלילה־ההוא במח‬%‫עב‬. ‫ות‬
23-Y se levantó aquella noche y tomo a sus dos mujeres, y a sus dos siervas, y a sus once hijos, y pasó vado de Yabok.
Wayakom balaylah hu wayikaj et-shtey nashav we'et-shtey shifjota'u we'et-ajar asar yelada'u waya'avor et
Ma'avar Yabok.
rbum ta rbuyw wydly rçu dja taw wytjpç ytç taw wyçn ytç ta jqyw awh hlylb mqyw
qby
‫ק‬%‫בר יב‬.‫ר את מע‬%‫עב‬. ‫תיו ואת־אחד עשר ילדיו וי‬%‫ויקם בלילה הוא ויקח את־שתי נשיו ואת־שתי שפח‬
24-Y los tomó y los hizo pasar el arroyo, e hizo pasar lo que tenía. Wayikajem waya'avirem et-hanajal waya'aver
et-asher-lo.
wl rça ta rbuyw ljnh ta mrbuyw mjqyw

‫ שר־לו‬.‫בר את־א‬.‫ברם את־הנחל ויע‬.‫ויקחם ויע‬
25-Y se quedó Ya'akov solo, y luchó un hombre(malaj) con él hasta que rompió el alba. Wayivater Ya'akov levado
waye'avek ish imo ad alot hashajar.
rjçh twlu du wmu çya qbayw wdbl bquy rtwyw

‫לות השחר‬.‫ו עד ע‬%‫ו ויאבק איש עמ‬%‫ב לבד‬%‫עק‬. ‫ויותר י‬
26-Y cuando vio (el malaj) que no podía con él, tocó la coyuntura de su muslo, y se descoyuntó la coyuntura de Ya'akov
mientras luchaba con él. Wayar ki lo yajol lo wayiga bejaf-yerejo vateka kaf-yerej Ya'akov behe'avko imo.
wmu wqbahb bquy kry pk uqtw wkry pkbvugyw wl lky al yk aryw

‫ו‬%‫ו עמ‬%‫ב בהאבק‬%‫עק‬. ‫ו ותקע כף־ירך י‬%‫ל לו ויגע בכף־ירכ‬%‫וירא כי לא יכ‬
27-Y dijo (el malaj) : Déjame ir, que está rayando el alba. Y contesto: No te dejaré ir hasta que me hayas bendecido.
Wayomer shaljeni ki alah hashajar ashalejaja wayomer lo ki im-berajtani.
yntkrb ma yk kjlça al rmayw rjçh hlu yk ynjlç rmayw

‫ ך כי אם־ברכתני‬.‫ שלח‬.‫אמר לא א‬%‫אמר שלחני כי עלה השחר וי‬%‫וי‬
28-Y él le dijo: ¿Cuál es tu nombre?, Y él respondió: Ya'akov. Wayomer elay'o mah-shmeja wayomer Ya'akov.
bquy rmayw kmç hm wyla rmayw

‫ב‬%‫עק‬. ‫אמר י‬%‫אמר אליו מה־שמך וי‬%‫וי‬

29-Le dijo pues: No será llamado tu nombre Ya'akov, sino Yisra'el ; porque has luchado con Elohim, y con hombres, y
has prevalecido. Wayomer lo Ya'akov ye'amer od shimja ki im-Yisra'el ki-sarita im-Elohim we'im anashim
watujal.
lkwtw myçna muw myhla mu tyrç yk larçy ma yk kmç dwu rmay bquy al rmayw
‫ נשים ותוכל‬.‫וד שמך כי אם־ישראל כי־שרית עם־אלהים ועם־א‬%‫ב יאמר ע‬%‫עק‬. ‫אמר לא י‬%‫וי‬
30-Y preguntó Ya'akov, diciendo: Dime, te ruego, cuál es tu nombre. Mas él respondía: ¿Por qué preguntas por mi
nombre? Y le bendijo allí. Wayish'al Ya'akov wayomer hagida-na shmeja wayomer lamah zeh tish'al lishmi
wayebarej oto sham.
mç wta krbyw ymçl laçt hz hml rmayw kmç an hdygh rmayw bquy laçyw
‫ו שם‬%‫את‬
% ‫אמר למה זה תשאל לשמי ויברך‬%‫אמר הגידה־נא שמך וי‬%‫ב וי‬%‫עק‬. ‫וישאל י‬
31-Y Ya'akov puso por nombre al lugar Peni'el (rostro de El); "porque he visto a Elohim cara a cara, y fue salvada mi
vida'. Wayikra Ya'akov shem hamakom Peni'el ki-ra'iti Elohim panim el-panim watinatsel nafshi.
yçpn lxntw mynp la mynp myhla ytyar yk laynp mwqmh mç bquy arqyw
‫ום פניאל כי־ראיתי אלהים פנים אל־פנים ותנצל נפשי‬%‫ב שם המק‬%‫עק‬. ‫ויקרא י‬
32Y nació el sol para él cuando pasaba por Penu'el, y cojeaba del muslo. Wayizraj-lo hashemesh ka'asher avar et-
Penu'el wehu tsolea al-yerejo.
wkry lu ulx awhw lawnp ta rbu rçak çmçh wl jrzyw

‫ו‬%‫לע על־ירכ‬%‫ שר עבר את־פנואל והוא צ‬.‫ויזרח־לו השמש כא‬
33-Por tanto, no comen los hijos de Yisra'el del tendón encogido, que está en la coyuntura del muslo, hasta el día de
hoy; por cuanto (malaj) tocó la coyuntura del muslo de Ya'akov, en el tendón escogido (ciático). Al-ken lo-yojlu
beney-Yisra'el et-gid hanasheh asher al-kaf hayarej ad hayom hazeh ki naga bejaf-yerej Ya'akov begid
hanasheh.
kry pkb ugn yk hzh mwyh du kryh pk lu rça hçnh dyg ta larçy ynb wlkay al nk lu
hçnh dygb bquy
‫ב‬%‫עק‬. ‫ום הזה כי נגע בכף־ירך י‬%‫ שר על־כף הירך עד הי‬.‫אכלו בני־ישראל את־גיד הנשה א‬%‫על־כן לא־י‬
‫בגיד הנשה‬
Capítulo 33
1-Y Ya'akov alzó sus ojos y vio, y he aquí que Esaú venía, y con él cuatrocientos hombres; y repartió los niños entre
Leah y Rajel y entre las dos siervas. Wayisa Ya'akov eyna'u wayar wehineh Esau ba we'imo arba-me'ot ish
wayajats et-hayeladim al-Leah we'al-Rajel we'al shtey hashfajot.
luw hal lu mydlyh ta xjyw çya twam ubra wmuw ab wçu hnhw aryw wynyu bquy açyw
twjpçh ytç luw ljr
‫ות איש ויחץ את־הילדים על־לאה ועל־רחל ועל‬%‫ו ארבע מא‬%‫ב עיניו וירא והנה עשו בא ועמ‬%‫עק‬. ‫וישא י‬
‫ות‬%‫שתי השפח‬
2-Y puso a las siervas y a sus niños primero, y a Leah y a sus niños detrás, y a Rajel y Yosef los últimos. Wayasem et-
hashfajot we'et-yaldeyhen rishonah we'et Leah viladeyha ajaronim we'et-Rajel we'et-Yosef ajaronim.
mynrja pswy taw ljr taw mynrja hydlyw hal taw hnçar nhydly taw twjpçh ta mçyw
‫נים‬%‫ ר‬.‫וסף אח‬%‫נים ואת־רחל ואת־י‬%‫ ר‬.‫נה ואת־לאה וילדיה אח‬%‫ות ואת־ילדיהן ראש‬%‫וישם את־השפח‬
3-Pero él mismo pasó delante de ellos y se inclinó a tierra siete veces, hasta que hubo llegado a su hermano.
Wehu avar lifneyhem wayishtaju artsah sheva pe'amim ad-gishto ad-aji'o.
wyja du wtçg du mymup ubç hxra wjtçyw mhynpl rbu awhw

‫ו עד־אחיו‬%‫והוא עבר לפניהם וישתחו ארצה שבע פעמים עד־גשת‬
4-Y corrió Esaú a su encuentro y le abrazó, y se echó sobre su cuello y le besó; y lloraron. Wayarats Esau likrato
wayejabekehu wayipol al-tsawara'u wayishakehu wayivku.
wkbyw whqçyw wrawx lu lpyw whqbjyw wtarql wçu xryw

‫ל על־צוארו וישקהו ויבכו‬%‫ו ויחבקהו ויפ‬%‫וירץ עשו לקראת‬
5-Y alzó Esaú sus ojos y vio las mujeres y los niños, y dijo: ¿Quienes son éstos para ti? Y él respondió: Son los niños
que Elohim ha dado con su gracia a tu siervo. Wayisa et-eyna'u wayar et-hanashim we'et-hayeladim wayomer mi-
eleh laj wayomar hayeladim asher-janan Elohim et-avdeja.
nnj rça mydlyh rmayw kl hla ym rmayw mydlyh taw myçnh ta aryw wynyu ta açyw
kdbu ta myhla
‫ שר־חנן אלהים‬.‫אמר הילדים א‬%‫אמר מי־אלה לך וי‬%‫וישא את־עיניו וירא את־הנשים ואת־הילדים וי‬
‫את־עבדך‬
6-Y se aproximaron las siervas, ellas y sus niños, y se postraron. Watigashan hashfajot henah weyaldeyhen
watishtajaweyna.
nywjtçtw nhydlyw hnh twjpçh nçgtw

‫ וין‬.‫ות הנה וילדיהן ותשתח‬%‫ותגשן השפח‬
7-Y se aproximó también Leah con sus hijos y se postraron; y después se acercaron Yosef y Rajel, y se postraron.
Watigash gam-Leah wiladeyha wayishtajavu we'ajar nigash Yosef weRajel wayishtajawu.
wwjtçyw ljrw pswy çgn rjaw wwjtçyw hydlyw hal mg çgtw

‫ וו‬.‫וסף ורחל וישתח‬%‫ וו ואחר נגש י‬.‫ותגש גם־לאה וילדיה וישתח‬
8-Y dijo (Esaú): ¿Qué es para ti toda esta muchedumbre que he encontrado? Y respondió (Ya'akov): Es para hallar
gracia a los ojos de mi señor. Wayomer mi leja kol hamajaneh hazeh asher pagashti wayomer limtso-jen be'eyney
adoni.
ynda ynyub nj axml rmayw ytçgp rça hzh hnjmh lk kl ym rmayw

‫ני‬%‫ ד‬.‫א־חן בעיני א‬%‫אמר למצ‬%‫ שר פגשתי וי‬.‫ נה הזה א‬.‫אמר מי לך כל־המח‬%‫וי‬
9-Y dijo Esaú: Tengo mucho, hermano mío; sea para ti lo que es tuyo. Wayomer Esau yesh-li rav aji yehi leja asher-
laj.
kl rça kl yhy yja br yl çy wçu rmayw

‫ שר־לך‬.‫אמר עשו יש־לי רב אחי יהי לך א‬%‫וי‬
10-Y dijo Ya'akov: No, te ruego, si por favor he hallado gracia a tus ojos, acepta mi presente de mi mano, pues he visto
tu rostro como quien ve el rostro de Elohim, y te congraciaste conmigo. Wayomer Ya'akov al-na im-na matsati jen
be'eyneyja welakajta minjati miyadi ki al-ken ra'iti faneyja kir'ot peney Elohim watirtseni.
tark kynp ytyar nk lu yk ydym ytjnm tjqlw kynyub nj ytaxm an ma an la bquy rmayw
ynxrtw myhla ynp
‫ת פני‬%‫ב אל־נא אם־נא מצאתי חן בעיניך ולקחת מנחתי מידי כי על־כן ראיתי פניך כרא‬%‫עק‬. ‫אמר י‬%‫וי‬
‫אלהים ותרצני‬
11-Toma, te ruego, mi regalo que te es traído; porque Elohim me ha hecho merced, y yo tengo de todo. Y porfió con el,
y lo tomó. Kaj-na et-birjati asher huvat laj ki-janani Elohim weji yesh-li-jol wayiftsar-bo wayikaj.
jqyw wb rxpyw lk yl çy ykw myhla ynnj yk kl tabh rça ytkrb ta an jq

‫ו ויקח‬%‫ל ויפצר־ב‬%‫ באת לך כי־חנני אלהים וכי יש־לי־כ‬:‫ שר ה‬.‫קח־נא את־ברכתי א‬
12-Y dijo Esaú: Emprendamos la marcha y vayamos; y yo iré delante de ti. Wayomer nis'ah wenelejah we'eljah
lenegdeja.
kdgnl hklaw hklnw husn rmayw

‫אמר נסעה ונלכה ואלכה לנגדך‬%‫וי‬
13-Y el le respondió: Mi señor sabe que los niños son tiernos, y que tengo que mirar por las ovejas y vacas preñadas; y
si las apresuran un solo día, morirá todo el ganado. Wayomer ela'u adoni yodea ki-hayeladim rakim wehatson
wehabakar alot alay udefakum yom ejad wametu kol-hatson.
lk wtmw dja mwy mwqpdw ylu twlu rqbhw naxhw mykr mydlyh yk udy ynda wyla rmayw
naxh
‫אן‬%‫ום אחד ומתו כל־הצ‬%‫אן והבקר עלות עלי ודפקום י‬%‫דע כי־הילדים רכים והצ‬%‫ני י‬%‫ ד‬.‫אמר אליו א‬%‫וי‬
14-Pase, mi señor delante de su siervo, y yo guiaré lentamente, de acuerdo con la tarea que tengo ante mí y conforme al
paso de los niños, hasta que llegue a mi señor, en Se'irah. Ya'avor-na adoni lifney avdo wa'ani etnahalah le'iti leregel
hamlajah asher-lefanay uleregel hayeladim ad asher-avo el-adoni Se'irah.
rça du mydlyh lgrlw ynpl rça hkalmh lgrl yfal hlhnta ynaw wdbu ynpl ynda an rbuy
hryuç ynda la aba
‫א‬%‫ שר־אב‬.‫ שר־לפני ולרגל הילדים עד א‬.‫ לה לאטי לרגל המלאכה א‬.‫ ני אתנה‬.‫ו וא‬%‫ני לפני עבד‬%‫ ד‬.‫בר־נא א‬.‫יע‬
‫ני שעירה‬%‫ ד‬.‫אל־א‬
15-Y dijo Esaú: Permite que deje contigo parte de la gente que esta conmigo. Más él dijo: ¿Para qué esto? Hallaré
gracia a los ojos de mi señor. Wayomer Esau atsigah-na imja min-ha'am asher iti wayomer lamah zeh emtsa-jen
be'eyney adoni.
ynda ynyub nj axma hz hml rmayw yta rça muh nm kmu an hgyxa wçu rmayw
‫ני‬%‫ ד‬.‫אמר למה זה אמצא־חן בעיני א‬%‫ שר אתי וי‬.‫אמר עשו אציגה־נא עמך מן־העם א‬%‫וי‬
16-Y tornó Esaú aquel día por su camino hacia Se'irah. Wayashav bayom hahu Esau ledarko Se'irah.
hryuç wkrdl wçu awhh mwyb bçyw

‫ו שעירה‬%‫ום ההוא עשו לדרכ‬%‫וישב בי‬
17-Mas Ya'akov partió hacia Sukot, donde edificó para sí una casa, y para su ganado hizo cabañas. Por tanto, llamó el
nombre del lugar Sukot. WeYa'akov nasa Sukotah wayiven lo bayit ulemiknehu asah sukot al-ken kara shem-
hamakom Sukot.
twks mwqmh mç arq nk lu tks hçu whnqmlw tyb wl nbyw htks usn bquyw
‫ות‬%‫ כ‬:‫ום ס‬%‫ת על־כן קרא שם־המק‬%‫ כ‬:‫תה ויבן לו בית ולמקנהו עשה ס‬%‫ כ‬:‫ב נסע ס‬%‫עק‬. ‫וי‬
18-Y llegó Ya'akov íntegro (sano) a la ciudad de Shejem, que está en la tierra de Kena'an, a su regreso de Padan-Aram;
y acampó enfrente de la ciudad. Wayavo Ya'akov shalem ir Shejem asher be'erets Kena'an bevo'o miPadan Aram
wayijan et-peney ha'ir.
ryuh ynp ta njyw mra ndpm wabb nunk xrab rça mkç ryu mlç bquy abyw
‫ רם ויחן את־פני העיר‬.‫ו מפדן א‬%‫בא‬% ‫ שר בארץ כנען ב‬.‫ב שלם עיר שכם א‬%‫עק‬. ‫א י‬%‫ויב‬
19-Y compró la parte del campo donde había fijado su tienda, de mano de los hijos de Jamor, padre de Shejem, por
cien ovejas. Wayiken et-jelkat hasadeh asher natah-sham aholo miyad beney-Jamor avi Shejem beme'ah ksitah.
hfyçq hamb mkç yba rwmj ynb dym wlha mç hfn rça hdçh tqlj ta nqyw
‫ בי שכם במאה קשיטה‬.‫ור א‬%‫ מ‬.‫ לו מיד בני־ח‬E‫ שר נטה־שם אה‬.‫ויקן את־חלקת השדה א‬
20-Y erigió allí un altar, y lo llamó El Elohey Yisra'el. Wayatsev-sham mizbe'aj wayikra-lo El Elohey Yisra'el.
larçy yhla la wl arqyw jbzm mç bxyw

‫ויצב־שם מזבח ויקרא־לו אל אלהי ישראל‬
Capítulo 34
1-Y salió Dinah, hija de Leah que había parido para Ya'akov, a ver a las hijas de aquella tierra. Watetse Dinah bat-
Leah asher yaldah le-Ya'akov lir'ot bivnot ha'arets.
xrah twnbb twarl bquyl hdly rça hal tb hnyd axtw

‫ות הארץ‬%‫ות בבנ‬%‫ב לרא‬%‫עק‬. ‫ שר ילדה לי‬.‫ותצא דינה בת־לאה א‬
2-Y la vio Shejem, hijo de Jamor el Jiwi, príncipe de aquella tierra; y la tomó y se acostó con ella (de modo natural), y
la afligió de manera no natural. Wayar otah Shejem ben-Jamor haJiwi nesi ha'arets wayikaj otah wayishkav otah
waye'aneha.
hnuyw hta bkçyw hta jqyw xrah ayçn ywjh rwmj nb mkç hta aryw
‫תה ויענה‬%‫תה וישכב א‬%‫ור החוי נשיא הארץ ויקח א‬%‫ מ‬.‫תה שכם בן־ח‬%‫וירא א‬
3-Y se apegó su alma a Dinah, hija de Ya'akov, y amó a la muchacha y habló al corazón de la muchacha. Watidbak
nafsho beDinah bat-Ya'akov waye'ehav et-hana'arah wayedaber al-lev hana'arah.
runh bl lu rbdyw runh ta bhayw bquy tb hnydb wçpn qbdtw

‫ר‬.‫ר וידבר על־לב הנע‬.‫ב ויאהב את־הנע‬%‫עק‬. ‫ו בדינה בת־י‬%‫ותדבק נפש‬
4-Y habló Shejem a su padre Jamor, diciendo: Toma para mí a esta niña por mujer. Wayomer Shejem el-Jamor aviv
lemor kaj-li et-hayaldah hazot le'ishah.
hçal tazh hdlyh ta yl jq rmal wyba rwmj la mkç rmayw

‫את לאשה‬%‫ר קח־לי את־הילדה הז‬%‫ור אביו לאמ‬%‫ מ‬.‫אמר שכם אל־ח‬%‫וי‬
5-Y Ya'akov oyó que él había mancillado a su hija Dinah; y sus hijos estaban con el ganado de él en el campo; y se
calló Ya'akov hasta que ellos vinieron. WaYa'akov shama ki time et-Dinah bato ubeney'u hayu et-miknehu
basadeh wehejerish Ya'akov ad-bo'am.
mab du bquy çrjhw hdçb whnqm ta wyh wynbw wtb hnyd ta amf yk umç bquyw
‫אם‬%‫ב עד־ב‬%‫עק‬. ‫ו ובניו היו את־מקנהו בשדה והחרש י‬%‫ב שמע כי טמא את־דינה בת‬%‫עק‬. ‫וי‬
6-Y salió Jamor, padre de Shejem, adonde estaba Ya'akov para hablar con él. Wayetse Jamor avi Shejem el-Ya'akov
ledaber ito.
wta rbdl bquy la mkç yba rwmj axyw

‫ו‬%‫ב לדבר את‬%‫עק‬. ‫ בי־שכם אל־י‬.‫ור א‬%‫ מ‬.‫ויצא ח‬
7-Y los hijos de Ya'akov vinieron del campo luego que lo supieron; y se entristecieron los hombres y se encolerizaron
mucho, porque se había cometido vileza contra Yisra'el acostándose con la hija de Ya'akov, cosa que no se debía hacer.
Ubeney Ya'akov ba'u min-hasadeh keshom'am wayit'atsvu ha'anashim wayijar lahem me'od ki nevalah asah
beYisra'el lishkav et-bat-Ya'akov wejen lo ye'aseh.
bkçl larçyb hçu hlbn yk dam mhl rjyw myçnah wbxutyw mumçk hdçh nm wab bquy ynbw
hçuy al nkw bquy tb ta
‫ד כי־נבלה עשה בישראל לשכב‬%‫ נשים ויחר להם מא‬.‫ב באו מן־השדה כשמעם ויתעצבו הא‬%‫עק‬. ‫ובני י‬
‫ב וכן לא יעשה‬%‫עק‬. ‫את־בת־י‬
8-Y habló Jamor con ellos, diciendo: El alma de Shejem, mi hijo, se ha afeccionado a vuestra hija; denle ella, os ruego,
para él por mujer. Wayedaber Jamor itam lemor Shejem beni jaskah nafsho bevitjem tenu na otah lo le'ishah.
hçal wl hta an wnt mktbb wçpn hqçj ynb mkç rmal mta rwmj rbdyw
‫תה לו לאשה‬%‫ו בבתכם תנו נא א‬%‫ר שכם בני חשקה נפש‬%‫ור אתם לאמ‬%‫ מ‬.‫וידבר ח‬
9-y emparentad con nosotros: vuestras hijas daréis para nosotros, y vosotros tomaréis nuestras hijas. Wejitjatenu
otanu benoteyjem titnu-lanu we'et-benoteynu tikju lajem.
mkl wjqt wnytnb taw wnl wntt mkytnb wnta wntjthw

‫תינו תקחו לכם‬%‫תיכם תתנו־לנו ואת־בנ‬%‫תנו בנ‬%‫והתחתנו א‬
10-Y habitaréis con nosotros, y la tierra estará ante vosotros; habitad pues y traficad en ella y tomad posesión de ella.
We'itanu teshevu weha'arets tihyeh lifneyjem shvu usjaruha wehe'ajazu bah.
hb wzjahw hwrjsw wbç mkynpl hyht xrahw wbçt wntaw

‫ זו בה‬.‫ואתנו תשבו והארץ תהיה לפניכם שבו וסחרוה והאח‬
11-Y dijo Shejem al padre y a los hermanos de ella: ¡Halle yo gracia a vuestros ojos y lo que me dijereis, lo haré.
Wayomer Shejem el-aviha we'el-ajeyha emtsa-jen be'eyneyjem wa'asher tomru elay eten.
nta yla wrmat rçaw mkynyub nj axma hyja law hyba la mkç rmayw
‫אמרו אלי אתן‬%‫ שר ת‬.‫אמר שכם אל־אביה ואל־אחיה אמצא־חן בעיניכם וא‬%‫וי‬
12-Gargad mucho sobre mí, dote y dones, que yo daré cuanto me dijereis, con tal de que me deis la joven por mujer!.
Harbu alay me'od mohar umatan we'etnah ka'asher tomru elay utenu-li et-hana'arah le'ishah.
hçal runh ta yl wntw yla wrmat rçak hntaw ntmw rhm dam ylu wbrh
‫ר לאשה‬.‫אמרו אלי ותנו־לי את־הנע‬%‫ שר ת‬.‫הר ומתן ואתנה כא‬%‫ד מ‬%‫הרבו עלי מא‬
13-Y respondieron los hijos de Ya'akov a Shejem y a Jamor, su padre, y le hablaron con engaño, porque había
mancillado a Dinah, su hermana. Waya'anu beney Ya'akov et-Shejem we'et-Jamor avi'u bemirmah weyedaberu
asher time et-Dinah ajotam.
mtja hnyd ta amf rça wrbdyw hmrmb wyba rwmj taw mkç ta bquy ynb wnuyw
‫תם‬%‫ ח‬.‫ שר טמא את דינה א‬.‫ור אביו במרמה וידברו א‬%‫ מ‬.‫ב את־שכם ואת־ח‬%‫עק‬. ‫נו בני־י‬.‫ויע‬
14-Y le dijeron: No podemos hacer esto, el dar nuestra hermana a un hombre que tiene prepucio, porque sería un insulto
para nosotros. Wayomru aleyhem lo nujal la'asot hadavar hazeh latet et-ajotenu le'ish asher-lo orlah ki-jerpah hi
lanu.
wnl awh hprj yk hlru wl rça çyal wntja ta ttl hzh rbdh twçul lkwn al mhyla wrmayw
‫ שר־לו ערלה כי־חרפה הוא לנו‬.‫תנו לאיש א‬%‫ ח‬.‫ות הדבר הזה לתת את־א‬%‫עש‬. ‫ ליהם לא נוכל ל‬.‫אמרו א‬%‫וי‬
15-Tan sólo con esta condición consentiremos a vosotros: si fuereis como nosotros, circuncidándose todo varón entre
vosotros, Aj-bezot ne'ot lajem im tihyu jamonu lehimol lajem kol-zajar.
rkz lk mkl lmhl wnmk wyht ma mkl twan tazb ka

‫ל לכם כל־זכר‬%‫נו להמ‬%‫ות לכם אם תהיו כמ‬%‫את נא‬%‫אך־בז‬
16-entonces os daremos a vosotros nuestras hijas, y tomaremos vuestras hijas para nosotros, y habitaremos con vosotros,
y seremos un pueblo. Wenatanu et-benoteynu lajem we'et benoteyjem nikaj-lanu weyashavnu itjem wehayinu
le'am ejad.
dja mul wnyyhw mkta wnbçyw wnl jqn mkytnb taw mkl wnytnb ta wntnw
‫תיכם נקח־לנו וישבנו אתכם והיינו לעם אחד‬%‫תינו לכם ואת־בנ‬%‫ונתנו את־בנ‬
17-Mas si no nos escucháis haciéndoos circuncidar, tomaremos a nuestra hija y nos iremos. We'im-lo tishme'u eleynu
lehimol welakajnu et-bitenu wehalajnu.
wnklhw wntb ta wnjqlw lwmhl wnyla wumçt al maw

‫ול ולקחנו את־בתנו והלכנו‬%‫ואם־לא תשמעו אלינו להמ‬
18-Y agradaron sus palabras a los ojos de Jamor y a los ojos de Shejem, hijo de Jamor; Wayitvu divreyhem be'eyney
Jamor uve'eyney Shejem ben-Jamor.
rwmj nb mkç ynyubw rwmj ynyub mhyrbd wbfyyw

‫ור‬%‫ מ‬.‫ור ובעיני שכם בן־ח‬%‫ מ‬.‫וייטבו דבריהם בעיני ח‬
19-y no tardó el muchacho en hacer esta cosa, porque quería a la hija de Ya'akov; y él era el más distinguido de toda la
casa de su padre. Welo-ejar hana'ar la'asot hadavar ki jafets bebat-Ya'akov wehu nijbad mikol beyt aviv.
wyba tyb lkm dbkn awhw bquy tbb xpj yk rbdh twçul runh rja alw
‫ל בית אביו‬%‫ב והוא נכבד מכ‬%‫עק‬. ‫ות הדבר כי חפץ בבת־י‬%‫עש‬. ‫ולא־אחר הנער ל‬
20-Y fueron Jamor y Shejem su hijo, a la puerta de la ciudad, y hablaron con los hombres de su ciudad, diciendo:
Wayavo Jamor uShejem beno el-sha'ar iram wayedaberu el-anshey iram lemor.
rmal mryu yçna la wrbdyw mryu ruç la wnb mkçw rwmj abyw
‫ר‬%‫ו אל־שער עירם וידברו אל־אנשי עירם לאמ‬%‫ור ושכם בנ‬%‫ מ‬.‫א ח‬%‫ויב‬
21-Estos hombres son pacíficos para con nosotros; que habiten por tanto en la tierra, y trafiquen en ella; he aquí que la
tierra es bastante ancha para ellos; nosotros tomaremos a sus hijas por mujeres, y les daremos a ellos nuestras hijas.
Ha'anashim ha'eleh shlemim hem itanu weyeshvu ba'arets weyisjaru otah weha'arets hineh rajavat-yadayim
lifneyhem et-benotam nikaj-lanu lenashim we'et benoteynu niten-lahem.
mhynpl mydy tbjr hnh xrahw hta wrjsyw xrab wbçyw wnta mh mymlç hlah myçnah
mhl ntn wnytnb taw myçnl wnl jqn mtnb ta
‫ בת־ידים לפניהם את־‬.‫תה והארץ הנה רח‬%‫ רו א‬.‫ נשים האלה שלמים הם אתנו וישבו בארץ ויסח‬.‫הא‬
‫תינו נתן להם‬%‫תם נקח־לנו לנשים ואת־בנ‬%‫בנ‬
22-Pero solamente con esta condición consentirán los hombres en habitar con nosotros, para ser un pueblo : que sea
circuncidado todo varón de entre nosotros, así como ellos son circuncidados. Aj-bezot ye'otu lanu ha'anashim
lashevet itanu lihyot le'am ejad behimol-lanu kol-zajar ka'asher hem nimolim.
mylmn mh rçak rkz lk wnl lwmhb dja mul twyhl wnta tbçl myçnah wnl wtay tazb ka
‫לים‬%‫ שר הם נמ‬.‫ול לנו כל־זכר כא‬%‫ות לעם אחד בהמ‬%‫ נשים לשבת אתנו להי‬.‫תו לנו הא‬%‫את יא‬%‫אך־בז‬
23-Sus ganados y sus posesiones y todos sus animales ciertamente serán de nosotros, sólo con que convengamos con
ellos, y habitarán con nosotros. Miknehem wekinyanam wejol-behemtam halo lanu hem aj ne'otah lahem
weyeshvu itanu.
Wnta wbçyw mhl htwan ka mh wnl awlh mtmhb lkw mnynqw mhnqm
‫ותה להם וישבו אתנו‬%‫ לוא לנו הם אך נא‬.‫מקנהם וקנינם וכל־בהמתם ה‬
24-Y obedecieron a Jamor y a Shejem, su hijo, todos los que salían por la puerta de su ciudad; de modo que se
circuncidaron todos los varones, todos los que salían por la puerta de su ciudad. Wayishme'u el-Jamor we'el-Shejem
beno kol-yotsey sha'ar iro wayimolu kol-zajar kol-yots'ey sha'ar iro.
wryu ruç yaxy lk rkz lk wlmyw wryu ruç yaxy lk wnb mkç law rwmj la wumçyw
‫ו‬%‫צאי שער עיר‬%‫לו כל־זכר כל־י‬%‫ו וימ‬%‫צאי שער עיר‬%‫ו כל־י‬%‫ור ואל־שכם בנ‬%‫ מ‬.‫וישמעו אל־ח‬
25-Y aconteció que al tercer día, cuando estaban adoloridos, dos de los hijos de Ya'akov, Shim'on y Lewí, hermanos de
Dinah, tomaron cada uno su espada y entraron en la ciudad que estaba tranquila, y mataron a todo varón. Wayehi
bayom hashlishi biheyotam ko'avim wayikju shney-beney Ya'akov Shim'on weLewi ajey Dinah ish jarbo
wayavo'u al-ha'ir betaj wayahargu kol-zajar.
wbrj çya hnyd yja ywlw nwumç bquy ynb ynç wjqyw mybak mtwyhb yçylçh mwyb yhyw
rkz lk wgrhyw jfb ryuh lu wabyw
‫או על־‬%‫ו ויב‬%‫ חי דינה איש חרב‬.‫ון ולוי א‬%‫ב שמע‬%‫עק‬. ‫ בים ויקחו שני־בני־י‬.‫א‬%‫ותם כ‬%‫ום השלישי בהי‬%‫ויהי בי‬
‫העיר בטח ויהרגו כל־זכר‬
26-Y a Jamor y a Shejem, su hijo, mataron a filo de espada; y tomaron a Dinah de casa de Shejem, y salieron. We'et
Jamor we'et Shejem beno hargu lefi-jarev wayikju et-Dinah mibeyt Shejem wayetse'u.
waxyw mkç tybm hnyd ta wjqyw brj ypl wgrh wnb mkç taw rwmj taw
‫ו הרגו לפי־חרב ויקחו את־דינה מבית שכם ויצאו‬%‫ור ואת־שכם בנ‬%‫ מ‬.‫ואת־ח‬
27-Los hijos de Ya'akov vinieron sobre los muertos y saquearon la ciudad, porque habían mancillado a su hermana.
Beney Ya'akov ba'u al-hajalalim wayavozu ha'ir asher time'u ajotam.
mtwja wamf rça ryuh wzbyw mylljh lu wab bquy ynb

‫ותם‬%‫ ח‬.‫ שר טמאו א‬.‫זו העיר א‬%‫ ללים ויב‬.‫ב באו על־הח‬%‫עק‬. ‫בני י‬
28-Su ganado menor y su ganado mayor, y sus asnos; tanto lo que había en la ciudad como lo que había en el campo,
tomaron. Et-tsonam we'et bekaram we'et jamoreyhem we'et asher ba'ir we'et asher basadeh lakaju.
wjql hdçb rça taw ryub rça taw mhyrmj taw mrqb taw mnax ta
‫ שר בשדה לקחו‬.‫ שר־בעיר ואת־א‬.‫ריהם ואת א‬%‫ מ‬.‫אנם ואת־בקרם ואת־ח‬%‫את־צ‬
29-Y todos sus haberes, y todos sus niños y sus mujeres llevaron cautivos, y saquearon; todo cuanto había en las casas.
We'et-kol-jeylam we'et-kol-tapam we'et-nesheyhem shavu wayavozu we'et kol-asher bebayit.
tybb rça lk taw wzbyw wbç mhyçn taw mpf lk taw mlyj lk taw
‫ שר בבית‬.‫זו ואת כל־א‬%‫ואת־כל־חילם ואת־כל־טפם ואת־נשיהם שבו ויב‬
30-Y dijo Ya'akov a Shim'on y a Lewi: Me habéis turbado haciéndome abominable para con los moradores del país,
para con los Kena'ani y los Perizi; y teniendo yo poca gente, se juntarán contra mí y me herirán, y seré destruido, yo y
mi casa (familia). Wayomer Ya'akov el-Shim'on we'el-Lewi ajartem oti lehavisheni beyoshev ha'arets baKna'ani
uvaPrizi wa'ani metey mispar wene'esfu alay wehikuni wenishmadeti ani ubeyti.
ytm ynaw yzrpbw ynunkb xrah bçyb ynçyabhl yta mtrku ywl law nwumç la bquy rmayw
ytybw yna ytdmçnw ynwkhw ylu wpsanw rpsm
‫ ני מתי מספר‬.‫ני ובפרזי וא‬.‫שב הארץ בכנע‬%‫תי להבאישני בי‬%‫כרתם א‬.‫ון ואל־לוי ע‬%‫ב אל־שמע‬%‫עק‬. ‫אמר י‬%‫וי‬
‫ ני וביתי‬.‫ונאספו עלי והכוני ונשמדתי א‬
31-Y ellos respondieron: ¿Había él de tratar a nuestra hermana como a una ramera?. Wayomeru hajezonah ya'aseh
et-ajotenu.
wntwja ta hçuy hnwzkh wrmayw

‫ותנו‬%‫ ח‬.‫שה את־א‬.‫ונה יע‬%‫אמרו הכז‬%‫וי‬
Capítulo 35
1-Y dijo Elohim a Ya'akov: Levántate, sube a Beyt-El y habita allí; y haz allí un altar a El que se te apareció cuando huías
de la presencia de Esaú, tu hermano. Wayomer Elohim el-Ya'akov kum aleh Beyt-El weshev-sham wa'aseh-sham
mizbe'aj la-El hanir'eh eleyja bevorjaja mipeney Esau ajija.
ynpm kjrbb kyla harnh lal jbzm mç hçuw mç bçw la tyb hlu mwq bquy la myhla rmayw
kyja wçu
‫ ך מפני‬.‫שה־שם מזבח לאל הנראה אליך בברח‬.‫לה בית־אל ושב־שם וע‬.‫ב קום ע‬%‫עק‬. ‫אמר אלהים אל־י‬%‫וי‬
‫עשו אחיך‬
2-Y dijo Ya'akov a su familia y a todos los que estaban con él: Apartad los elohey extraños que están en medio de vosotros
y purificaos, y mudad vuestros vestidos: Wayomer Ya'akov el-beyto we'el kol-asher imo hasiru et-elohey hanejar
asher betojejem wehitaharu ehajalifu simloteyjem.
wpyljhw wrhfhw mkktb rça rknh yhla ta wrsh wmu rça lk law wtyb la bquy rmayw
mkytlmç
‫ ליפו‬.‫ רו והח‬.‫ככם והטה‬%‫ שר בת‬.‫ו הסרו את־אלהי הנכר א‬%‫ שר עמ‬.‫ו ואל כל־א‬%‫ב אל־בית‬%‫עק‬. ‫אמר י‬%‫וי‬
‫שמלתיכם‬
3-y nos levantaremos y subiremos a Beyt-El, y haré allí un altar a El que me respondió en el día de mi angustia, y que
estuvo conmigo en el camino por donde anduve. Wenakumah wena'aleh Beyt-El we'e'eseh-sham mizbe'aj la-El
ha'oneh oti beyom tsarati wayehi imadi baderej asher halajti.
rça krdb ydmu yhyw ytrx mwyb yta hnuh lal jbzm mç hçuaw la tyb hlunw hmwqnw
ytklh
‫ שר הלכתי‬.‫ום צרתי ויהי עמדי בדרך א‬%‫תי בי‬%‫נה א‬%‫לה בית־אל ואעשה־שם מזבח לאל הע‬.‫ונקומה ונע‬
4-Y ellos dieron a Ya'akov todos los elohey extraños que tenían en su poder, y los aretes que estaban en sus orejas; y los
escondió Ya'akov debajo de la encina que estaba cerca de Shejem. Wayitnu el-Ya'akov et kol-elohey hanejar asher
beyadam we'et-hanezamim asher be'ozneyhem wayitmon otam Ya'akov tajat ha'elah asher im-Shejem.
tjt bquy mta nmfyw mhynzab rça mymznh taw mdyb rça rknh yhla lk ta bquy la wntyw
mkç mu rça hlah
‫ב תחת‬%‫עק‬. ‫תם י‬%‫ן א‬%‫ שר באזניהם ויטמ‬.‫ שר בידם ואת־הנזמים א‬.‫ב את כל־אלהי הנכר א‬%‫עק‬. ‫ויתנו אל־י‬
‫ שר עם־שכם‬.‫האלה א‬
5-Y partieron: y sobrevino un terror de Elohim sobre las ciudades que estaban a su alrededor, de manera que no
persiguieron a los hijos de Ya'akov. Wayisa'u wayehi jitat Elohim al-he'arim asher svivoteyhem welo radfu ajarey
beney Ya'akov.
bquy ynb yrja wpdr alw mhytwbybs rça myruh lu myhla ttj yhyw wusyw
‫ב‬%‫עק‬. ‫ רי בני י‬.‫תיהם ולא רדפו אח‬%‫ שר סביב‬.‫ויסעו ויהי חתת אלהים על־הערים א‬
6-Y vino Ya'akov a Luzah, que está ¿en la tierra de Kena'an, la cual es Beyt-El, él y toda la gente que estaba con él.
Wayavo Ya'akov Luzah asher be'erets Kna'an hi Beyt-El hu wejol-ha'am asher-imo.
wmu rça muh lkw awh la tyb awh nunk xrab rça hzwl bquy abyw
‫ו‬%‫ שר־עמ‬.‫ שר בארץ כנען הוא בית־אל הוא וכל־העם א‬.‫ב לוזה א‬%‫עק‬. ‫א י‬%‫ויב‬
7-Y edificó allí un altar, y llamó al lugar EI-Beyt-El, porque (los malajim de) Elohim se le habían manifestado allí,
cuando iba huyendo de su hermano. Wayiven sham mizbe'aj wayikra lamakom El Beyt-El ki sham niglu elay'u
ha'Elohim bevoreju mipeney aji'u.
wyja ynpm wjrbb myhlah wyla wlgn mç yk la tyb la mwqml arqyw jbzm mç nbyw
‫ו מפני אחיו‬%‫ום אל בית־אל כי שם נגלו אליו האלהים בברח‬%‫ויבן שם מזבח ויקרא למק‬
8-Y murió Devorah, nodriza de Rivkah, y fue enterrada al pie (de la planicie) de Beyt-El, debajo de la encina; y llamó
su nombre Alon Bajut Planicie del Llanto. Watamot Devorah meyneket Rivkah watikaver mitajat leBeyt-El tajat
ha'alon wayikra shemo Alon Bajut.
twkb nwla wmç arqyw nwlah tjt la tybl tjtm rbqtw hqbr tqnym hrbd tmtw
‫ו אלון בכות‬%‫רה מינקת רבקה ותקבר מתחת לבית־אל תחת האלון ויקרא שמ‬%‫ותמת דב‬
9-Y apareció Elohim otra vez a Ya'akov después que volvió de Padan-Aram, y le bendijo. Wayera Elohim el-Ya'akov
od bevo'o miPadan Aram wayevarej oto.
wta krbyw mra ndpm wabb dwu bquy la myhla aryw

‫ו‬%‫את‬
% ‫ רם ויברך‬.‫ו מפדן א‬%‫בא‬% ‫וד ב‬%‫ב ע‬%‫עק‬. ‫וירא אלהים אל־י‬
|0-Y le dijo Elohim: Tu nombre es Ya'akov, pero ya no será llamado tu nombre Ya'akov, sino que Yisra'el será tu
nombre. Y llamó su nombre Yisra'el. Wayomer-lo Elohim shimja Ya'akov lo-yikare shimja od Ya'akov ki im-
Yisra'el yihyeh shmeja wayikra et-shemo Yisra'el.
wmç ta arqyw kmç hyhy larçy ma yk bquy dwu kmç arqy al bquy kmç myhla wl rmayw
larçy
‫ו‬%‫ב כי אם־ישראל יהיה שמך ויקרא את־שמ‬%‫עק‬. ‫וד י‬%‫ב לא־יקרא שמך ע‬%‫עק‬. ‫אמר־לו אלהים שמך י‬%‫וי‬
‫ישראל‬
11-Y le dijo Elohim: Yo soy El Shaday; sé fecundo y multiplícate; una nación y una congregación de naciones
procederán de ti, y reyes saldrán de tus lomos. Wayomer lo Elohim ani El-Shaday preh urveh goy ukehal goyim
yihyeh mimeka umelajim mejalatseyja yetse'u.
waxy kyxljm myklmw kmm hyhy mywg lhqw ywg hbrw hrp ydç la yna myhla wl rmayw
‫ לציך יצאו‬.‫וים יהיה ממך ומלכים מח‬%‫וי וקהל ג‬%‫ ני אל שדי פרה ורבה ג‬.‫אמר לו אלהים א‬%‫וי‬
12-Y la tierra que he dado a Abraham y a Yitsjak, a ti te la daré; también a tu descendencia después de ti daré la tierra.
We'et-ha'arets asher natati le-Avraham ule-Yitsjak leja etnenah ulezar'aja ajareyja eten et-ha'arets.
xrah ta nta kyrja kurzlw hnnta kl qjxylw mhrbal yttn rça xrah taw
‫ ריך אתן את־הארץ‬.‫ך אח‬.‫ שר נתתי לאברהם וליצחק לך אתננה ולזרע‬.‫ואת־הארץ א‬
13-Y se retiró Elohim de sobre él, en el lugar donde había hablado con él. Waya'al me'alav Elohim bamakom asher-
diber ito.
wta rbd rça mwqmb myhla wylum luyw

‫ו‬%‫ שר־דבר את‬.‫ום א‬%‫ויעל מעליו אלהים במק‬
14-Y erigió Ya'akov un monumento conmemorativo en el lugar donde Él había hablado con él; monumento de piedra, y
derramó sobre él una libación, y vertió sobre él aceite. Wayatsev Ya'akov matsevah bamakom asher-diber ito matsevet
aven wayasej aleyha nesej wayitsok aleyha shamen.
nmç hylu qxyw ksn hylu ksyw nba tbxm wta rbd rça mwqmb hbxm bquy bxyw
‫ק עליה שמן‬%‫ו מצבת אבן ויסך עליה נסך ויצ‬%‫ שר־דבר את‬.‫ום א‬%‫ב מצבה במק‬%‫עק‬. ‫ויצב י‬
15-Y llamó Ya'akov el nombre del lugar donde Elohim había hablado con él, Beyt-El. Wayikra Ya'akov et-shem
hamakom asher diber ito sham Elohim Beyt-El.
la tyb myhla mç wta rbd rça mwqmh mç ta bquy arqyw

‫ו שם אלהים בית־אל‬%‫ שר דבר את‬.‫ום א‬%‫ב את־שם המק‬%‫עק‬. ‫ויקרא י‬
16-Y partieron de Beyt-El, y cuando les faltaba todavía algún trecho para llegar a Efratah, parió Rajel; y tuvo dificultades
para parir. Wayis'u mi-Beyt El wayehi-od kivrat-ha'arets lavo Efratah wateled Rajel watekash belidetah.
htdlb çqtw ljr dltw htrpa awbl xrah trbk dwu yhyw la tybm wusyw
‫וא אפרתה ותלד רחל ותקש בלדתה‬%‫וד כברת־הארץ לב‬%‫ויסעו מבית אל ויהי־ע‬
17-Y aconteció en lo más duro del parto, que le dijo la partera: No temas, porque también éste es un hijo para ti.
Wayehi behakshotah belidetah watomer lah hameyaledet al-tire'i ki-gam-zeh laj ben.
nb kl hz mg yk yaryt la tdlymh hl rmatw htdlb htçqhb yhyw

‫אמר לה המילדת אל־תיראי כי־גם־זה לך בן‬%‫תה בלדתה ות‬%‫ויהי בהקש‬
18-Y sucedió que al salírsele el alma, pues murió, llamó su nombre Ben-Oní (hijo de mi dolor); mas su padre lo llamó
Benyamín. Wayehi betset nafshah ki metah watikra shemo Ben-Oni we'aviv kara-lo Benyamin.
nymynb wl arq wybaw ynwa nb wmç arqtw htm yk hçpn taxb yhyw
‫וני ואביו קרא־לו בנימין‬%‫ו בן־א‬%‫ויהי בצאת נפשה כי מתה ותקרא שמ‬
19-Y murió Rajel, y fue sepultada en el camino de Efratah, que es Beyt-Lejem. Watamot Rajel watikaver bederej
Efratah hi Beyt Lejem.
mjl tyb awh htrpa krdb rbqtw ljr tmtw

‫ותמת רחל ותקבר בדרך אפרתה הוא בית לחם‬
20-Y erigio Ya'akov un monumento sobre su sepultura; éste es el monumento de la sepultura de Rajel, hasta el día de
hoy. Wayatsev Ya'akov matsevah al-kvuratah hi matsevet kevurat Rajel ad-hayom.
mwyh du ljr trbq tbxm awh htrbq lu hbxm bquy bxyw

‫ום‬%‫רת־רחל עד־הי‬:‫רתה הוא מצבת קב‬:‫ב מצבה על־קב‬%‫עק‬. ‫ויצב י‬
21-Y partió Yisra'el, y plantó su tienda más allá de la torre de Eder (rebaño). Wayisa Yisra'el wayet aholoh mehal'ah
le-Migdal-Eder.
rdu ldgml halhm hlha fyw larçy usyw

‫ לה מהלאה למגדל־עדר‬E‫ויסע ישראל ויט אה‬
22-Y aconteció que cuando habitaba Yisra'el en aquella tierra, Re'uven fue y se acostó con Bilhah, concubina de su
padre, y lo supo Yisra'el. Y fueron los hijos de Yisra'el doce: Wayehi bishkon Yisra'el ba'arets hahi wayelej
Re'uven wayishkav et-Bilhah pilegesh aviv wayishma Yisra'el.
wyhyw larçy umçyw wyba çglyp hhlb ta bkçyw nbwar klyw awhh xrab larçy nkçb yhyw
rçu mynç bquy ynb
‫ן ישראל בארץ ההוא וילך ראובן וישכב את־בלהה פילגש אביו וישמע ישראל פ ויהיו בני־‬%‫ויהי בשכ‬
‫ב שנים עשר‬%‫עק‬. ‫י‬
23-Los hijos de Leah: Re'uven, el primogénito de Ya'akov, y Shim'on, y Lewí, y Yahudah, e Yisajar, y Zebulun.
Wayihyu beney-Ya'akov sheneym-asar. Beney Leah bejor Ya'akov Re'uven weShim'on weLewi wiYehudah
weYisajar uZevulun.
nwlbzw rkççyw hdwhyw ywlw nwumçw nbwar bquy rwkb hal ynb
‫ן‬:‫ון ולוי ויהודה ויששכר וזבול‬%‫ב ראובן ושמע‬%‫עק‬. ‫ור י‬%‫בני לאה בכ‬
24-Los hijos de Rajel: Yosef y Benyamín. Beney Rajel Yosef uBinyamin.
nmynbw pswy ljr ynb

‫וסף ובנימן‬%‫בני רחל י‬
25-Y los hijos de Bilhah, sierva de Rajel: Dan y Naftalí; Uvney Bilhah shifjat Rajel Dan veNaftali.
yltpnw nd ljr tjpç hhlb ynbw

‫ובני בלהה שפחת רחל דן ונפתלי‬
26-Y los hijos de Zilpah, sierva de Leah: Gad y Asher. Estos son los hijos de Ya'akov, que le nacieron en Padan-Aram.
Uveney Zilpah shifjat Leah Gad we'Asher eleh beney Ya'akov asher yulad-lo beFadan Aram.
mra ndpb wl dly rça bquy ynb hla rçaw dg hal tjpç hplz ynbw
‫ רם‬.‫לד־לו בפדן א‬:‫ שר י‬.‫ב א‬%‫עק‬. ‫ובני זלפה שפחת לאה גד ואשר אלה בני י‬
27-Y vino Ya'akov a (casa de) Yitsjak, su padre, a Mamre, ciudad de Kiryat-Arba (que es Hebrón), donde habían
habitado temporalmente Abraham e Yitsjak. Wayavo Ya'akov el-Yitsjak aviv Mamre Kiryat ha'Arba hi Jevron
asher-gar-sham Avraham veYitsjak.
qjxyw mhrba mç rg rça nwrbj awh ubrah tyrq armm wyba qjxy la bquy abyw
‫ שר־גר־שם אברהם ויצחק‬.‫ון א‬%‫ב אל־יצחק אביו ממרא קרית הארבע הוא חבר‬%‫עק‬. ‫א י‬%‫ויב‬
28-Y fueron los días de Yitsjak ciento ochenta años. Wayihyu yemey Yitsjak me'at shanah ushmonim shanah.
hnç mynmçw hnç tam qjxy ymy wyhyw

‫נים שנה‬%‫ויהיו ימי יצחק מאת שנה ושמ‬
29-Y expiró Yitsjak y murió, y fue reunido con su pueblo, viejo y harto de días; y lo sepultaron sus hijos Esa'u y
Ya'akov. Wayigva Yitsjak wayamot waye'asef el-amav zaken usva yamim wayikberu oto Esa'u weYa'akov
beney'u.
wynb bquyw wçu wta wrbqyw mymy ubçw nqz wymu la psayw tmyw qjxy uwgyw
‫ב בניו‬%‫עק‬. ‫ו עשו וי‬%‫את‬
% ‫ויגוע יצחק וימת ויאסף אל־עמיו זקן ושבע ימים ויקברו‬
Capítulo 36
1-Y estas son las generaciones de Esa'u el cual es Edom: We'eleh toldot Esau hu Edom.
μwda awh wç[ twdlt hlaw

‫ום‬%‫ות עשו הוא אד‬%‫לד‬%‫ואלה ת‬
2-Esaú tomó sus mujeres de las hijas de Kena'an; a Adah, hija de Eylon el Jiti, y a Aholivamah, hija de Anah, hija de
Tsiv'on el Jiwi, Esau lakaj et-nashav mibenot Kena'an et-Adah bat-Eylon haJiti we'et-Aholivamah bat-Anah
bat-Tsiv'on haJiwi.
ywjh nw[bx tb hn[ tb hmbylha taw ytjh nwlya tb hd[ ta n[nk twnbm wyçn ta jql wç[
‫ון החוי‬%‫נה בת־צבע‬.‫ ליבמה בת־ע‬E‫ות כנען את־עדה בת־אילון החתי ואת־אה‬%‫עשו לקח את־נשיו מבנ‬
3-y a Bosmat, hija de Yishma'el, hermana de Nevayot. We'et Bosmat bat-Yishma'el ajot Nevayot.
twybn twja la[mçy tb tmçb taw

‫ות‬%‫ות נבי‬%‫ ח‬.‫ואת־בשמת בת־ישמעאל א‬
4-Y parió Adah para Esaú a EIifaz; y Bosmat parió a Reu'el; Wateled Adah le-Esau et-Elifaz uVosmat yaldah et-
Reu'el.
law[r ta hdly tmçbw zpyla ta wç[l hd[ dltw

‫ותלד עדה לעשו את־אליפז ובשמת ילדה את־רעואל‬
5-y Aholivamah parió a Ye'ush y a Yalam, y a Kóraj. Estos son los hijos de Esaú, que le nacieron en la tierra de Kena'an.
We'Aholivamah yaldah et-Ye'ush we'et-Yalam we'et-Koraj eleh beney Esau asher yuldu-lo be'erets Kena'an.
n[nk xrab wl wdly rça wç[ ynb hla jrq taw μl[y taw çy[y ta hdly hmbylhaw
‫לדו־לו בארץ כנען‬:‫ שר י‬.‫רח אלה בני עשו א‬%‫ ליבמה ילדה את־ ]יעיש כ[ )יעוש ק( ואת־יעלם ואת־ק‬E‫ואה‬
6-Y tomó Esaú a sus mujeres, y a sus hijos, y a sus hijas, y a todas las almas de su casa, y su ganado y todas sus
bestias, con todos sus haberes que había adquirido en la tierra de Kena'an, y se fue a Eretz, a causa de Ya'akov su
hermano, Wayikaj Esau et-nashei'u we'et-bene'i'u we'et-benote'u we'et-kol-nafshot beyto we'et-miknehu we'et-
kol-behemto we'et kol-kinyano asher rajash be'erets Kena'an wayelej el-erets mipney Ya'akov aji'u.
taw wtmhb lk taw whnqm taw wtyb twçpn lk taw wytnb taw wynb taw wyçn ta wç[ jqyw
wyja bq[y ynpm xra la klyw n[nk xrab çkr rça wnynq lk
‫ו ואת כל־‬%‫ו ואת־מקנהו ואת־כל־בהמת‬%‫ות בית‬%‫תיו ואת־כל־נפש‬%‫ויקח עשו את־נשיו ואת־בניו ואת־בנ‬
‫ב אחיו‬%‫עק‬. ‫ שר רכש בארץ כנען וילך אל־ארץ מפני י‬.‫ו א‬%‫קנינ‬
7-porque la hacienda de ellos era demasiado grande para habitar juntos, y no podía sostenerlos la tierra de sus
peregrinaciones, a causa de sus ganados. Ki-hayah rejusham rav mishevet yajdau welo yajlah erets megureyhem
laset otam mipeney mikneyhem.
μhynqm ynpm μta taçl μhyrwgm xra hlky alw wdjy tbçm br μçwkr hyh yk
‫תם מפני מקניהם‬%‫כי־היה רכושם רב משבת יחדו ולא יכלה ארץ מגוריהם לשאת א‬
8-Y habitó Esaú en la montaña de Se'ir. Esaú es Edom. Wayeshev Esau beHar Se'ir Esau hu Edom.
μwda awh wç[ ry[ç rhb wç[ bçyw

‫ום‬%‫וישב עשו בהר שעיר עשו הוא אד‬
9-Y estas son las generaciones de Esaú, padre de Edom, en la montaña de Se'ír. We'eleh toldot Esau avi Edom beHar
Se'ir.
ry[ç rhb μwda yba wç[ twdlt hlaw

‫ום בהר שעיר‬%‫ בי אד‬.‫ות עשו א‬%‫לד‬%‫ואלה ת‬
10-Estos son los nombres de los hijos de Esaú: Elifaz, hijo de Adah, mujer de Esaú; Reu'el, hijo de Bosmat, mujer de
Esaú. Eleh shemot beney-Esau Elifaz ben-Adah eshet Esau Re'u'el ben-Bosmat eshet Esau.
wç[ tça tmçb nb law[r wç[ tça hd[ nb zpyla wç[ ynb twmç hla
‫ות בני־עשו אליפז בן־עדה אשת עשו רעואל בן־בשמת אשת עשו‬%‫אלה שמ‬
11-Y fueron los hijos de Elifaz : Teyman, Omar, Tzefó y Gatam y Kenaz. Wayihyu bney Elifaz Teyman Omar Tsfo
weGatam uKnaz.
znqw μt[gw wpx rmwa nmyt zpyla ynb wyhyw

‫ו וגעתם וקנז‬%‫ומר צפ‬%‫ויהיו בני אליפז תימן א‬
12-Y Timna era concubina de Elifaz, hijo de Esaú, y parió para Elifaz a Amalek. Estos son los hijos de Adah, mujer de
Esaú. WeTimna hayetah filegesh le-Elifaz ben-Esau wateled le-Elifaz et-Amalek eleh beney Adah eshet Esau.
wç[ tça hd[ ynb hla qlm[ ta zpylal dltw wç[ nb zpylal çglyp htyh [nmtw
‫מלק אלה בני עדה אשת עשו‬.‫ותמנע היתה פילגש לאליפז בן־עשו ותלד לאליפז את־ע‬
13-Y estos son los hijos de Reu'el: Najat, y Zéraj, Shamah, y Mizzá; estos fueron los hijos de Bosmat, mujer de Esaú.
We'eleh bney Re'u'el Najat waZeraj Shamah uMizah eleh hayu beney Vosmat eshet Esau.
wç[ tça tmçb ynb wyh hla hzmw hmç jrzw tjn law[r ynb hlaw
‫ואלה בני רעואל נחת וזרח שמה ומזה אלה היו בני בשמת אשת עשו‬
14-Y estos fueron los hijos de Aholivamah, mujer de Esa'u, hija de Anah, hija de Tsiv'on, que parió para Esaú: a
Ye'ush, y a Yalam, y a Kóraj. We'eleh hayu beney Aholivamah bat-Anah bat-Tsiv'on eshet Esa'u wateled le-Esau
et-Ye'ush we'et-Yalam we'et-Koraj.
jrq taw μl[y taw çy[y ta wç[l dltw wç[ tça nw[bx tb hn[ tb hmbylha ynb wyh hlaw
‫ון אשת עשו ותלד לעשו את־ ]יעיש כ[ )יעוש ק( ואת־יעלם‬%‫נה בת־צבע‬.‫ ליבמה בת־ע‬E‫ואלה היו בני אה‬
‫רח‬%‫ואת־ק‬
15-Estos son los cabezas de familia entre los hijos de Esaú. Los hijos de Elifaz, primogénito de Esaú: el caudillo
Teymán, el caudillo Omar, el caudillo Tzefó, el caudillo Kenaz, Eleh alufey beney-Esa'u beney Elifaz bejor Esa'u
aluf Teyman aluf Omar aluf Tsfo aluf Knaz.
znq pwla wpx pwla rmwa pwla nmyt pwla wç[ rwkb zpyla ynb wç[ ynb ypwla hla
‫ו אלוף קנז‬%‫ומר אלוף צפ‬%‫ור עשו אלוף תימן אלוף א‬%‫אלה אלופי בני־עשו בני אליפז בכ‬
16-el caudillo Koraj, el caudillo Gatam, el caudillo Amalek; estos son los caudillos que descendieron de Elifaz, en la
tierra de Edom; estos son los hijos de Adah. Aluf-Koraj aluf Gatam aluf Amalek eleh alufey Elifaz be'erets Edom
eleh beney Adah.
hd[ ynb hla μwda xrab zpyla ypwla hla qlm[ pwla μt[g pwla jrq pwla
‫ום אלה בני עדה‬%‫מלק אלה אלופי אליפז בארץ אד‬.‫רח אלוף געתם אלוף ע‬%‫אלוף־ק‬
17-Y estos son los hijos de Reu'el, hijo de Esa'u: el caudillo Najat, el caudillo Zeraj, el caudillo Shamah, el caudillo
Mizah; estos son los caudillos de Reu'el en la tierra de Edom; estos son los hijos de Bosmat, mujer de Esa'u. We'eleh
beney Re'u'el ben-Esa'u aluf Najat aluf Zeraj aluf Shamah aluf Mizah eleh alufey Re'u'el be'erets Edom eleh
beney Vosmat eshet Esa'u.
μwda xrab law[r ypwla hla hzm pwla hmç pwla jrz pwla tjn pwla wç[ nb law[r ynb hlaw
wç[ tça tmçb ynb hla
‫ום‬%‫ואלה בני רעואל בן־עשו אלוף נחת אלוף זרח אלוף שמה אלוף מזה אלה אלופי רעואל בארץ אד‬
‫אלה בני בשמת אשת עשו‬
18-Y estos son los hijos de Aholivamah, mujer de Esa'u: el caudillo Ye'ush, el caudillo Yalam, el caudillo Koraj; estos
son los caudillos que descendieron de Aholivamah, mujer de Esa'u, hija de Anah. We'eleh beney Aholivamah eshet
Esa'u aluf Ye'ush aluf Yalam aluf Koraj eleh alufey Aholivamah bat-Anah eshet Esa'u.
hn[ tb hmbylha ypwla hla jrq pwla μl[y pwla çw[y pwla wç[ tça hmbylha ynb hlaw
wç[ tça
‫נה אשת‬.‫ ליבמה בת־ע‬E‫רח אלה אלופי אה‬%‫ ליבמה אשת עשו אלוף יעוש אלוף יעלם אלוף ק‬E‫ואלה בני אה‬
‫עש ו‬
19-Estos son los hijos de Esa'u, y éstos sus caudillos; el cual es Edom. Eleh beney-Esa'u we'eleh alufeyhem hu Edom.
μwda awh μhypwla hlaw wç[ ynb hla

‫ום‬%‫אלה בני־עשו ואלה אלופיהם הוא אד‬
20-Estos son los hijos de Se'ír el Jori, que antes habitaban en aquella tierra: Lotan, y Shoval, y Tziv'ón, y Anah, Eleh
beney-Se'ir haJori yoshvey ha'arets Lotan weShoval weTsiv'on wa'Anah.
hn[w nw[bxw lbwçw nfwl xrah ybçy yrjh ry[ç ynb hla
‫נה‬.‫ון וע‬%‫ובל וצבע‬%‫שבי הארץ לוטן וש‬%‫רי י‬%‫אלה בני־שעיר הח‬
21-y Dishón, y Etzer, y Dishán. Estos son los caudillos de los Jori, hijos de Se'ír, en la tierra de Edom. WeDishon
we'Etser weDishan eleh alufey haJori beney Se'ir be'erets Edom.
μwda xrab ry[ç ynb yrjh ypwla hla nçydw rxaw nwçdw
‫ום‬%‫רי בני שעיר בארץ אד‬%‫ון ואצר ודישן אלה אלופי הח‬%‫ודש‬
22-Y fueron los hijos de Lotán: Jorí y Heymam; y la hermana de Lotan era Timna. Wayihyu beney Lotan Jori
weHeymam wa'ajot Lotan Timna.
[nmt nfwl twjaw μmyhw yrj nfwl ynb wyhyw

‫ות לוטן תמנע‬%‫ ח‬.‫רי והימם וא‬%‫ויהיו בני־לוטן ח‬
23-Y estos son los hijos de Shoval: Alván, y Manájat, y Eyval, Shefó y Onam. We'eleh bney Shoval Alvan uManajat
we'Eyval Shfo we'Onam.
μnwaw wpç lby[w tjnmw nwl[ lbwç ynb hlaw

‫ונם‬%‫ו וא‬%‫ובל עלון ומנחת ועיבל שפ‬%‫ואלה בני ש‬
24-Y estos son los hijos de Tziv'on: Ayah y Anah. Este es el mismo Anah (citado arriba) que descubrió los mulos en el
desierto, cuando apacentaba los asnos de Tziv'on, su padre, (apareando un burro con una yegua). We'eleh beney-Tsiv'on
we'Ayah wa'Anah hu Anah asher matsa et-hayemim bamidbar bir'oto et-haJamorim le-Tsiv'on avi'u.
nw[bxl μyrmjh ta wt[rb rbdmb μmyh ta axm rça hn[ awh hn[w hyaw nw[bx ynb hlaw
wyba
‫ון אביו‬%‫רים לצבע‬%‫ מ‬.‫ו את־הח‬%‫עת‬% ‫ שר מצא את־הימם במדבר בר‬.‫נה א‬.‫נה הוא ע‬.‫ון ואיה וע‬%‫ואלה בני־צבע‬
25-Y estos son los hijos de Anah: Dishon, y Aholivamah, hija de Anah. We'eleh beney-Anah Dishon we'Aholivamah
bat-Anah.
hn[ tb hmbylhaw nçd hn[ ynb hlaw

‫נה‬.‫ ליבמה בת־ע‬E‫ן ואה‬%‫נה דש‬.‫ואלה בני־ע‬
26-Y estos son los hijos de Dishán: Jemdán, y Eshbán, y Yitrán, y Jerán. We'eleh beney Dishan Jemdan we'Eshban
weYitran uJeran.
nrkw nrtyw nbçaw ndmj nçyd ynb hlaw

‫ואלה בני דישן חמדן ואשבן ויתרן וכרן‬
27-Estos son los hijos de Etzer: Bilhán y Za'aván y Akan. Eleh beney-Etser Bilhan weZa'avan wa'Akan.
nq[w nw[zw nhlb rxa ynb hla

‫קן‬.‫ון וע‬.‫אלה בני־אצר בלהן וזע‬
28-Estos son los hijos de Dishan: Utz y Arán. Eleh beney-Dishan Uts wa'Aran.
nraw xw[ nçyd ynb hla

‫ רן‬.‫אלה בני־דישן עוץ וא‬
29-Estos son los caudillos de los Jori, el caudillo Lotán, el caudillo Shoval, el caudillo Tziv'ón, el caudillo Anah, Eleh
alufey haJori aluf Lotan aluf Shoval aluf Tsiv'on aluf Anah.
hn[ pwla nw[bx pwla lbwç pwla nfwl pwla yrjh ypwla hla
‫נה‬.‫ון אלוף ע‬%‫ובל אלוף צבע‬%‫רי אלוף לוטן אלוף ש‬%‫אלה אלופי הח‬
30-el caudillo Dishón, el caudillo Etzer, el caudillo Dishán. Estos son los caudillos de los Jori, según sus jefaturas, en
la tierra de Se'ír. Aluf Dishon aluf Etser aluf Dishan eleh alufey haJori le'alufeyhem be'erets Se'ir.
ry[ç xrab μhyplal yrjh ypwla hla nçyd pwla rxa pwla nçd pwla
‫פיהם בארץ שעיר‬:‫רי לאל‬%‫ן אלוף אצר אלוף דישן אלה אלופי הח‬%‫אלוף דש‬
31-Y estos son los reyes que reinaron en la tierra de Edom, antes que reinase ningún rey de los hijos de Yisra'el.
We'eleh hamelajim asher malju be'erets Edom lifney meloj-melej libeney Yisra'el.
larçy ynbl klm klm ynpl μwda xrab wklm rça μyklmh hlaw
‫ום לפני מלך־מלך לבני ישראל‬%‫ שר מלכו בארץ אד‬.‫ואלה המלכים א‬
32-Y reinó en Edom, Bela, hijo de Be'or; y el nombre de su ciudad era Dinhava. Wayimeloj be'Edom Bela ben-Be'or
weshem iro Dinhavah.
hbhnd wry[ μçw rw[b nb [lb μwdab klmyw

‫ו דנהבה‬%‫ור ושם עיר‬%‫ום בלע בן־בע‬%‫וימלך באד‬
33-Y murió Bela, y reinó en su lugar Yovav, hijo de Zeraj, de Batzrah. Wayamot Bala wayimeloj tajta'u Yovav ben-
Zeraj mi-Batsrah.
hrxbm jrz nb bbwy wytjt klmyw [lb tmyw

‫ובב בן־זרח מבצרה‬%‫וימת בלע וימלך תחתיו י‬
34-Y murió Yovav, y reinó en su lugar Jusham, de la tierra de los Teymani. Wayamot Yovav wayimeloj tajta'u
Jusham me'erets haTeymani.
ynmyth rxam μçj wytjt klmyw bbwy tmyw

‫ שם מארץ התימני‬:‫ובב וימלך תחתיו ח‬%‫וימת י‬
35-Y murió Jusham, y reinó en su lugar Hadad, hijo de Bedad, el cual derrotó a Midyan en el campo de Mo'av; y el
nombre de su ciudad era Avit. Wayamot Jusham wayimeloj tajta'u Hadad ben-Bedad hamakeh et-Midyan bisdeh
Mo'av weshem iro Avit.
tyw[ wry[ μçw bawm hdçb nydm ta hkmh ddb nb ddh wytjt klmyw μçj tmyw
‫וית‬.‫ו ע‬%‫ואב ושם עיר‬%‫ דד בן־בדד המכה את־מדין בשדה מ‬.‫ שם וימלך תחתיו ה‬:‫וימת ח‬
36-Y murió Hadad, y reinó en su lugar Samlah, de Masrekah. Wayamot Hadad wayimeloj tajta'u Samlah mi-
Masrekah.
hqrçmm hlmç wytjt klmyw ddh tmyw

‫ דד וימלך תחתיו שמלה ממשרקה‬.‫וימת ה‬
37-Y murió Samlah, y reinó en su lugar Sha'ul, de Rejovot, cerca del río. Wayamot Samlah wayimeloj tajta'u Sha'ul
meRjovot haNahar.
rhnh twbjrm lwaç wytjt klmyw hlmç tmyw

‫ות הנהר‬%‫חב‬% ‫וימת שמלה וימלך תחתיו שאול מר‬
38-Y murió Sha'ul, y reinó en su lugar Ba'al-Janán, hijo de Ajbor. Wayamot Sha'ul wayimeloj tajta'u Ba'al Janan
ben-Ajbor.
rwbk[ nb nnj l[b wytjt klmyw lwaç tmyw

‫ור‬%‫וימת שאול וימלך תחתיו בעל חנן בן־עכב‬
39-Y murió Ba'al-Janán, hijo de Ajbor, y reinó en su lugar Hadar; y el nombre de su ciudad era Pa'u, y el nombre de su
mujer, Meheytav'el, hija de Matred, hija de MeyZahav. Wayamot Ba'al Janan ben-Ajbor wayimeloj tajta'u Hadar
weshem iro Pa'u weshem ishto Meheytav'el bat- Matred bat Mey Zahav.
ym tb drfm tb labfyhm wtça μçw w[p wry[ μçw rdh wytjt klmyw rwbk[ nb nnj l[b tmyw
bhz
‫ו מהיטבאל בת־מטרד בת מי זהב‬%‫ו פעו ושם אשת‬%‫ דר ושם עיר‬.‫ור וימלך תחתיו ה‬%‫וימת בעל חנן בן־עכב‬
40-Estos pues, son los nombres de los caudillos que descendieron de Esa'u, según sus familias, según sus lugares, por sus
nombres: el caudillo Timna, el caudillo Alvah, el caudillo Yetet, We'eleh shemot alufey Esa'u lemishpejotam
limekomotam bishmotam aluf Timna aluf Alvah aluf Yetet.
tty pwla hwl[ pwla [nmt pwla μtmçb μtmqml μtjpçml wç[ ypwla twmç hlaw
‫תם אלוף תמנע אלוף עלוה אלוף יתת‬%‫תם בשמ‬%‫קמ‬
% ‫תם למ‬%‫ות אלופי עשו למשפח‬%‫ואלה שמ‬
41-el caudillo Aholivamah, el caudillo Elah, el caudillo Pinón, Aluf Aholivamah aluf Elah aluf Pinon.
nyyp pwla hla pwla hmbylha pwla

‫ן‬%‫ ליבמה אלוף אלה אלוף פינ‬E‫אלוף אה‬
42-el caudillo Kenaz, el caudillo Teyman, el caudillo Mivtzar, Aluf Kenaz aluf Teyman aluf Mivtsar.
rxbm pwla nmyt pwla znq pwla

‫אלוף קנז אלוף תימן אלוף מבצר‬
43-el caudillo Magdi'el, el caudillo Iram. Estos son los caudillos de Edom, según sus moradas, en la tierra de su
posesión. Este es Esa'u, padre de lo Edom. Aluf Magdi'el aluf Iram eleh alufey Edom lemoshvotam be'erets
ajuzatam hu Esa'u avi Edom.
μwda yba wç[ awh μtzja xrab μtbçml μwda ypwla hla μry[ pwla laydgm pwla
‫ום‬%‫ בי אד‬.‫ זתם הוא עשו א‬:‫ ח‬.‫תם בארץ א‬%‫שב‬%‫ום למ‬%‫אלוף מגדיאל אלוף עירם אלה אלופי אד‬
Capítulo 37
Parashah 9: Wayeshev (Y habitó) 37:1-40:23
1-Y habitó Ya'akov en la tierra de las peregrinaciones de su padre, en la tierra de Kena'an. Wayeshev Ya'akov be'erets
megurey avi'o be'erets Kena'an.
nunk xrab wyba yrwgm xrab bquy bçyw

‫ב בארץ מגורי אביו בארץ כנען‬%‫עק‬. ‫וישב י‬
2-Estas son las generaciones de Ya'akov. Yosef, teniendo la edad de diecisiete años, estaba apacentando el ganado con
sus hermanos; y estaba, como muchacho, con los hijos de Bilhah y con los hijos de Zilpah, mujeres de su padre; y
llevaba Yosef noticia de la mala noticia de ellos a su padre. Eleh toldot Ya'akov Yosef ben-sheva-esreh shanah
hayah ro'eh et-ejay'o batson wehu na'ar et-beney Vilhah we'et-beney Zilpah neshey avi'o wayave Yosef et-
dibatam ra'ah el-avihem.
taw hhlb ynb ta run awhw naxb wyja ta hur hyh hnç hrçu ubç nb pswy bquy twdlt hla
mhyba la hur mtbd ta pswy abyw wyba yçn hplz ynb
‫אן והוא נער את־בני בלהה ואת־‬%‫עה את־אחיו בצ‬%‫וסף בן־שבע־עשרה שנה היה ר‬%‫ב י‬%‫עק‬. ‫ות י‬%‫לד‬%‫אלה ת‬
‫ ביהם‬.‫וסף את־דבתם רעה אל־א‬%‫בני זלפה נשי אביו ויבא י‬
3-Y amaba Yisra'el a Yosef más que a todos sus hijos, por ser él hijo de su vejez; y le hizo una túnica talar (y de
diversos colores). WeYisra'el ahav et-Yosef mikol-beney'u ki-ben-zekunim hu lo we'asah lo ketonet pasim.
mysp tntk wl hçuw wl awh mynqz nb yk wynb lkm pswy ta bha larçyw
‫נת פסים‬%‫ נים הוא לו ועשה לו כת‬:‫וסף מכל־בניו כי־בן־זק‬%‫וישראל אהב את־י‬
4-Y viendo sus hermanos que a él amaba su padre más que a todos sus hermanos, le odiaban, y no podían hablarle
pacíficamente. Wayir'u ejay'o ki-oto ahav avihem mi-kol ejay'u wayisne'u oto welo yajlu dabro leshalom.
mlçl wrbd wlky alw wta wançyw wyja lkm mhyba bha wta yk wyja waryw
‫ו לשלם‬%‫ו ולא יכלו דבר‬%‫את‬
% ‫ ביהם מכל־אחיו וישנאו‬.‫ו אהב א‬%‫את‬
% ‫ויראו אחיו כי־‬
5-Y Yosef soñó un sueño, y lo contó a sus hermanos, y ellos le odiaron más todavía. Wayajalom Yosef jalom wayaged
le'ejav wayosifu od sno oto.
wta anç dwu wpswyw wyjal dgyw mwlj pswy mljyw

‫ו‬%‫את‬
% ‫א‬%‫וד שנ‬%‫וספו ע‬%‫ לום ויגד לאחיו וי‬.‫וסף ח‬%‫ לם י‬.‫ויח‬
6-Pues les dijo: Oid, os ruego, este sueño que he soñado. Wayomer aleyhem shime'u-na hajalom hazeh asher jalamti.
ytmlj rça hzh mwljh an wumç mhyla rmayw

‫ שר חלמתי‬.‫ לום הזה א‬.‫ ליהם שמעו־נא הח‬.‫אמר א‬%‫וי‬
7-He aquí que estábamos atando gavillas en medio del campo; y he aquí que se levantó mi gavilla, y también se quedó
derecha, mientras que vuestras gavillas, poniéndosele alrededor, se inclinaban a mi gavilla. Wehineh anajnu
me'almim alumim betoj hasadeh wehineh kamah alumati ugam-nitsavah wehineh tesubeynah alumoteyjem
watishtaja'u'eynah la'alumati.
mkytmla hnybst hnhw hbxn mgw ytmla hmq hnhw hdçh kwtb mymla mymlam wnjna hnhw
ytmlal nywjtçtw
‫תיכם‬%‫מ‬:‫ ל‬.‫ בינה א‬:‫מתי וגם־נצבה והנה תס‬:‫ ל‬.‫וך השדה והנה קמה א‬%‫מים בת‬:‫ ל‬.‫ נחנו מאלמים א‬.‫והנה א‬
‫מתי‬:‫ ל‬.‫ וין לא‬.‫ותשתח‬
8-Y le dijeron sus hermanos: ¿Reinarás tú sobre nosotros? ¿O gobernarás tú sobre nosotros? Y aumentaron más su
aborrecimiento hacia él a causa de sus sueños y sus palabras. Wayomru lo ejay'u hamaloj timeloj aleynu im-mashol
timshol banu wayosifu od sno oto al-jalomotay'u we'al-devaray'u.
luw wytmlj lu wta anç dwu wpswyw wnb lçmt lwçm ma wnylu klmt klmh wyja wl wrmayw
wyrbd
‫תיו ועל־דבריו‬%‫ למ‬.‫ו על־ח‬%‫את‬
% ‫א‬%‫וד שנ‬%‫וספו ע‬%‫ל בנו וי‬%‫ול תמש‬%‫ מלך תמלך עלינו אם־מש‬.‫אמרו לו אחיו ה‬%‫וי‬
9-Y soñó aún otro sueño, lo contó a sus hermanos, y dijo: He aquí que he soñado otro sueño más; y he aquí que el sol
y la luna y once estrellas se inclinaban a mí. Wayajalom od jalom ajer wayesaper oto le'ejay'u wayomer hineh
jalamti jalom od wehineh hashemesh wehayareaj we'ajad asar kojavim mishtaja'uim li.
jryhw çmçh hnhw dwu mwlj ytmlj hnh rmayw wyjal wta rpsyw rja mwlj dwu mljyw
yl mywjtçm mybkwk rçu djaw
‫וד והנה השמש והירח ואחד‬%‫ לום ע‬.‫אמר הנה חלמתי ח‬%‫ו לאחיו וי‬%‫את‬
% ‫ לום אחר ויספר‬.‫וד ח‬%‫ לם ע‬.‫ויח‬
‫ וים לי‬.‫וכבים משתח‬%‫עשר כ‬
10-Y lo contó a su padre y a sus hermanos ; y su padre le reprendió y le dijo: ¿Qué sueño es éste que has soñadora
¿Hemos de venir, yo y tu madre y tus hermanos, a postramos en tierra delante de ti? Wayesaper el-avi'u we'el-ejay'u
wayig'ar-bo aviv wayomer lo mah hajalom hazeh asher jalamta havo navo ani we'imja we'ajeyja lehishtajavot
leja artsah.
awbn awbh tmlj rça hzh mwljh hm wl rmayw wyba wb rugyw wyja law wyba la rpsyw
hxra kl twjtçhl kyjaw kmaw yna
‫ ני ואמך‬.‫וא א‬%‫וא נב‬%‫ ב‬.‫ שר חלמת ה‬.‫ לום הזה א‬.‫אמר לו מה הח‬%‫ו אביו וי‬%‫ויספר אל־אביו ואל־אחיו ויגער־ב‬
‫ת לך ארצה‬%‫ ו‬.‫ואחיך להשתח‬
11-Y sus hermanos le tenían envidia, mas su padre guardó lo dicho. Wayekan'u-vo ejayu we'avi'u shamar et-hadavar.
rbdh ta rmç wybaw wyja wb wanqyw

‫ו אחיו ואביו שמר את־הדבר‬%‫ויקנאו־ב‬
12-Y fueron sus hermanos a apacentar el ganado de su padre, en Shejem, Wayelju ejay'u lir'ot et-tson avihem
biShejem.
mkçb mhyba nax ta twurl wyja wklyw

‫ ביהם בשכם‬.‫אן א‬%‫ות את־צ‬%‫וילכו אחיו לרע‬
13-y dijo Yisra'el a Yosef: Ciertamente tus hermanos están apacentando en Shejem; ven y te enviaré a ellos. Y le
respondió: Heme aquí. Wayomer Yisra'el el-Yosef halo ajeyja ro'im biShejem lejah we'eshelajeja aleyhem wayomer
lo hineni.
ynnh wl rmayw mhyla kjlçaw hkl mkçb myur kyja awlh pswy la larçy rmayw
‫אמר לו הנני‬%‫ ליהם וי‬.‫ ך א‬.‫עים בשכם לכה ואשלח‬%‫ לוא אחיך ר‬.‫וסף ה‬%‫אמר ישראל אל־י‬%‫וי‬
14-Y él dijo: Te ruego que vayas y veas cómo está la shalom de tus hermanos y cómo se halla el ganado; y respóndeme
alguna cosa. Y lo envió desde el valle de Jebrón, y él fue a Shejem. Wayomer lo lej-na re'eh et-shalom ajeyja we'et-
shalom hatson wahashiveyni davar wayishelajehu me'Emek Jevron wayavo Shejemah.
abyw nwrbj qmum whjlçyw rbd ynbçhw naxh mwlç taw kyja mwlç ta har an kl wl rmayw
hmkç
‫א‬%‫ון ויב‬%‫ שבני דבר וישלחהו מעמק חבר‬.‫אן וה‬%‫אמר לו לך־נא ראה את־שלום אחיך ואת־שלום הצ‬%‫וי‬
‫שכמה‬
15-Y lo encontró un hombre estando él perdido en el campo, y le preguntó aquel hombre, diciendo: ¿Qué estás
buscando?. Wayimtsa'ehu ish wehineh to'eh basadeh wayish'alehu ha'ish lemor mah-tevakesh.
çqbt hm rmal çyah whlaçyw hdçb hut hnhw çya whaxmyw

‫ר מה־תבקש‬%‫עה בשדה וישאלהו האיש לאמ‬%‫וימצאהו איש והנה ת‬
16-Y contestó: A mis hermanos estoy buscando; te ruego me digas dónde están apacentando. Wayomer et-ajay anoji
mevakesh hagidah-na li eyfoh hem ro'im.
myur mh hpya yl an hdygh çqbm ykna yja ta rmayw

‫עים‬%‫ה הם ר‬%‫כי מבקש הגידה־נא לי איפ‬%‫אמר את־אחי אנ‬%‫וי‬
17-Y dijo el hombre: Partieron de aquí, porque les oí decir: "Vamos a Dotán". Y se fue Yosef tras sus hermanos, y los
halló en Dotán. Wayomer ha'ish nas'u mizeh ki shamati omrim neljah Dotaynah wayelej Yosef ajar ejay'o
wayimtsa'em beDotan.
ntdb maxmyw wyja rja pswy klyw hnytd hkln myrma ytumç yk hzm wusn çyah rmayw
‫תן‬%‫וסף אחר אחיו וימצאם בד‬%‫תינה וילך י‬%‫מרים נלכה ד‬%‫אמר האיש נסעו מזה כי שמעתי א‬%‫וי‬
18-Y ellos le vieron desde lejos, y antes de que llegara a ellos conspiraron contra él para matarle, Wayir'u oto
merajok uveterem yikrav aleyhem wayitnaklu oto lahamito.
wtymhl wta wlkntyw mhyla brqy mrfbw qjrm wta waryw

‫ו‬%‫ מית‬.‫ו לה‬%‫את‬
% ‫ ליהם ויתנכלו‬.‫ק ובטרם יקרב א‬%‫ו מרח‬%‫את‬
% ‫ויראו‬
19-y dijo cada uno a su hermano: ¡He aquí que viene este dueño de los sueños!. Wayomru ish el-aji'o hineh ba'al-
hajalomot halazeh ba.
ab hzlh twmljh lub hnh wyja la çya wrmayw

‫ות הלזה בא‬%‫ למ‬.‫אמרו איש אל־אחיו הנה בעל הח‬%‫וי‬
20-Ahora pues, venid y le mataremos, y le echaremos a uno de los pozos, y diremos que una bestia mala lo ha comido;
entonces veremos qué serán sus sueños. We'atah leju wenahargehu wenashlijehu be'ajad haborot we'amarnu
jayah ra'ah ajalathu wenir'eh mah-yihyu jalomotay'o.
wytmlj wyhy hm harnw whtlka hur hyj wnrmaw twrbh djab whklçnw whgrhnw wkl htuw
‫תיו‬%‫ למ‬.‫ כלתהו ונראה מה־יהיו ח‬.‫ות ואמרנו חיה רעה א‬%‫בר‬% ‫ועתה לכו ונהרגהו ונשלכהו באחד ה‬
21-Y oyó Re'uben y lo libró de sus manos. Y dijo: No le heriremos de muerte. Wayishma Re'uven wayatsilehu
miyadam wayomer lo nakenu nafesh.
çpn wnkn al rmayw mdym whlxyw nbwar umçyw

‫אמר לא נכנו נפש‬%‫וישמע ראובן ויצלהו מידם וי‬
22-Y les dijo (además) Re'uben: No derraméis sangre, echadlo en este pozo que está en el desierto, mas no pongáis la
mano sobre él. (Esto dijo), para librarlo de sus manos, a fin de devolverlo a su padre. Wayomer alehem Re'uven al-
tishpeju-dam hashliju oto el-habor hazeh asher bamidbar weyad al-tishleju-vo lema'an hatsil oto miyadam
lahashivo el-avi'o.
numl wb wjlçt la dyw rbdmb rça hzh rwbh la wta wkylçh md wkpçt la nbwar mhla rmayw
wyba la wbyçhl mdym wta lyxh
‫ו למען‬%‫ שר במדבר ויד אל־תשלחו־ב‬.‫ור הזה א‬%‫ו אל־הב‬%‫את‬
% ‫ להם ראובן אל־תשפכו־דם השליכו‬.‫אמר א‬%‫וי‬
‫ו אל־אביו‬%‫ שיב‬.‫ו מידם לה‬%‫את‬
% ‫הציל‬
23-Y sucedió que cuando llegó Yosef a sus hermanos, le despojaron de su túnica, la túnica talar (de diversos colores) que
traía puesta; Wayehi ka'asher ba Yosef el-ejay'o wayafshitu et-Yosef et-kutanto et-ktonet hapasim asher alay'o.
wylu rça mysph tntk ta wtntk ta pswy ta wfyçpyw wyja la pswy ab rçak yhyw
‫ שר עליו‬.‫נת הפסים א‬%‫ו את־כת‬%‫תנת‬:‫וסף את־כ‬%‫וסף אל־אחיו ויפשיטו את־י‬%‫ שר־בא י‬.‫ויהי כא‬
24-y lo tomaron y lo echaron al pozo. Y el pozo estaba vacío, no había agua en él. Wayikajuhu wayashliju oto
haborah wehabor reyk eyn bo mayim.
mym wb nya qr rwbhw hrbh wta wklçyw whjqyw

‫ו מים‬%‫ור רק אין ב‬%‫רה והב‬%‫ו הב‬%‫את‬
% ‫ הו וישלכו‬:‫ויקח‬
25-Y se sentaron a comer pan; mas alzando los ojos miraron, y he aquí una caravana de Yishma'elim que venía de
Gilad, y sus camellos llevaban cera, bálsamo y mirra, que llevaban a Mitzrayim. Wayeshvu le'ejol-lejem wayis'u
eyneyhem wayir'u wehineh orjat Yishma'elim ba'ah miGil'ad ugemaleyhem nos'im nejot utsri walot holjim
lehorid Mitsraymah.
myaçn mhylmgw dulgm hab mylaumçy tjra hnhw waryw mhynyu waçyw mjl lkal wbçyw
hmyrxm dyrwhl myklwh flw yrxw takn
‫את‬%‫שאים נכ‬%‫רחת ישמעאלים באה מגלעד וגמליהם נ‬%‫וישבו לאכל־לחם וישאו עיניהם ויראו והנה א‬
‫וריד מצרימה‬%‫ולכים לה‬%‫וצרי ולט ה‬
26-Entonces Yahudah dijo a sus hermanos: ¿Qué provecho tendremos matando a nuestro hermano y encubriendo su
sangre (muerte)?. Wayomer Yahudah el-ejay'o mah-betsa ki naharog et-ajinu wejisinu et-damo.
wmd ta wnyskw wnyja ta grhn yk uxb hm wyja la hdwhy rmayw

‫ו‬%‫ג את־אחינו וכסינו את־דמ‬%‫ ר‬.‫אמר יהודה אל־אחיו מה־בצע כי נה‬%‫וי‬
27-Venid y lo venderemos a los Yishma'elim, mas no pongamos nuestra mano sobre él, porque es nuestro hermano,
nuestra misma carne. Y obedecieron sus hermanos; Leju wenimkerenu la-Yishme'elim weyadenu al-tehi-vo ki-
ajinu besarenu hu wayishme'u ejay'o.
wyja wumçyw awh wnrçb wnyja yk wb yht la wndyw mylaumçyl wnrkmnw wkl
‫ו כי־אחינו בשרנו הוא וישמעו אחיו‬%‫לכו ונמכרנו לישמעאלים וידנו אל־תהי־ב‬
28-y pasaron los hombres Midyanim, que eran mercaderes; y los hermanos sacaron a Yosef alzándolo del pozo, y
vendieron a Yosef a los Yishma'elim por veinte shekel de plata, y éstos llevaron a Yosef a Mitzrayim. Waya'avru
anashim Midyanim sojarim wayimsheju waya'alu et-Yosef min-habor wayimkeru et-Yosef la-Yishme'elim
be'esrim kasef wayavi'u et-Yosef Mitsraymah.
Mylaumçyl pswy ta wrkmyw rwbh nm pswy ta wluyw wkçmyw myrjs mynydm myçna wrbuyw
hmyrxm pswy ta waybyw psk myrçub
‫וסף לישמעאלים‬%‫ור וימכרו את־י‬%‫וסף מן־הב‬%‫לו את־י‬.‫ רים וימשכו ויע‬.‫ח‬%‫ נשים מדינים ס‬.‫ויעברו א‬
‫וסף מצרימה‬%‫בעשרים כסף ויביאו את־י‬
29-Y volvió Re'uben al pozo, y he aquí que Yosef no estaba en el pozo, y él rasgó sus vestidos; Wayashav Re'uven el-
habor wehineh eyn-Yosef babor wayikra et-begaday'o.
wydgb ta urqyw rwbb pswy nya hnhw rwbh la nbwar bçyw

‫ור ויקרע את־בגדיו‬%‫וסף בב‬%‫ור והנה אין־י‬%‫וישב ראובן אל־הב‬
30-y volviéndose a sus hermanos les dijo: El niño no está; y yo ¿adónde iré?. Wayashav el-ejay'o wayomar hayeled
eynenu wa'ani anah ani-vah.
ab yna hna ynaw wnnya dlyh rmayw wyja la bçyw

‫ ני־בא‬.‫ ני אנה א‬.‫אמר הילד איננו וא‬%‫וישב אל־אחיו וי‬
31-Y tomaron la túnica de Yosef, y degollando un macho cabrío, mojaron la túnica en la sangre. Wayikju et-kutonet
Yosef wayishjatu se'ir izim wayitbelu et-haketonet badam.
mdb tntkh ta wlbfyw myzu ryuç wfjçyw pswy tntk ta wjqyw

‫נת בדם‬%‫כת‬: ‫ טו שעיר עזים ויטבלו את־ה‬.‫וסף וישח‬%‫נת י‬%‫ויקחו את־כת‬
32-Y enviaron la túnica talar (y de diversos colores) a su padre, diciendo: Esto hemos hallado; reconoce, por favor, si
es la túnica de tu hijo o no. Wayeshalju et-ktonet hapasim wayavi'u el-avihem wayomru zot matsanu haker-na
haktonet binja hi im-lo.
al ma awh knb tntkh an rkh wnaxm taz wrmayw mhyba la waybyw mysph tntk ta wjlçyw
‫נת בנך הוא אם־לא‬%‫את מצאנו הכר־נא הכת‬%‫אמרו ז‬%‫ ביהם וי‬.‫נת הפסים ויביאו אל־א‬%‫וישלחו את־כת‬
33-Y él la reconoció y dijo: La túnica de mi hijo es. ¡Alguna bestia mala lo habrá comido! ¡Sin duda ha sido despedazado
Yosef!. Wayakirah wayomer ktonet beni jayah ra'ah ajalathu tarof toraf Yosef.
pswy prf prf whtlka hur hyj ynb tntk rmayw hrykyw
‫וסף‬%‫רף י‬%‫ף ט‬%‫ כלתהו טר‬.‫נת בני חיה רעה א‬%‫אמר כת‬%‫ויכירה וי‬
34-Y rasgó Ya'akov sus vestidos, y puso tela de saco sobre sus lomos, y se enlutó a causa de su hijo, muchos días.
Wayikra Ya'akov simlotay'o wayasem sak bemotnay'o wayit'abel al-beno yamim rabim.
mybr mymy wnb lu lbatyw wyntmb qç mçyw wytlmç bquy urqyw

‫ו ימים רבים‬%‫ב שמלתיו וישם שק במתניו ויתאבל על־בנ‬%‫עק‬. ‫ויקרע י‬
35-Y se levantaron todos sus hijos y todas sus hijas (nueras) para consolarlo, mas él rehusó ser consolado, diciendo:
Así descenderé a mi hijo, enlutado, hasta la sepultura. De este modo le lloraba su padre. Wayakumu jol-banay'o
vejol-bnotay'o lenajamo wayema'en lehitnajem wayomer ki-ered el-beni avel she'olah wayevk oto avi'o.
wta kbyw hlaç lba ynb la dra yk rmayw mjnthl namyw wmjnl wytnb lkw wynb lk wmqyw
wyba
‫ו אביו‬%‫את‬
% ‫לה ויבך‬%‫אמר כי־ארד אל־בני אבל שא‬%‫ו וימאן להתנחם וי‬%‫ מ‬.‫תיו לנח‬%‫ מו כל־בניו וכל־בנ‬:‫ויק‬
36-Y los Midyanim lo vendieron en Mitzrayim a Potifar, oficial del Far'oh, capitán de los degolladores (verdugos).
Wehamedanim majru oto el-Mitsrayim le-Fotifar sris Par'oh sar hatabajim.
myjbfh rç hurp syrs rpyfwpl myrxm la wta wrkm myndmhw

‫ה שר הטבחים‬%‫וטיפר סריס פרע‬%‫ו אל־מצרים לפ‬%‫את‬
% ‫והמדנים מכרו‬
Capítulo 38
1-Y aconteció en aquel tiempo que separándose Yahudah de sus hermanos, plantó su tienda cerca de un hombre Adulami
cuyo nombre era Jirah. Wayehi ba'et hahi wayered Yahudah me'et ejay'o wayet ad-ish Adulami ushmo Jirah.
hryj wmçw ymldu çya du fyw wyja tam hdwhy dryw awhh tub yhyw
‫ו חירה‬%‫ למי ושמ‬:‫ד‬.‫ויהי בעת ההוא וירד יהודה מאת אחיו ויט עד־איש ע‬
2-Y vio allí Yahudah a la hija de un hombre Kena'ani (comerciante) llamado Shu'a, y la tomó y se llegó a ella. Wayar-
sham Yehudah bat-ish Kna'ani ushmo Shu'a wayikajeha wayavo eleyha.
hyla abyw hjqyw uwç wmçw ynunk çya tb hdwhy mç aryw

‫א אליה‬%‫ו שוע ויקחה ויב‬%‫ני ושמ‬.‫וירא־שם יהודה בת־איש כנע‬
3-Y concibió y parió un hijo; y él lo nombró Er. Watahar wateled ben wayikra et-shmo Er.
ru wmç ta arqyw nb dltw rhtw

‫ו ער‬%‫ותהר ותלד בן ויקרא את־שמ‬
4-Y concibió otra vez y parió un hijo, y ella lo llamó Onán. Watahar od wateled ben watikra et-shmo Onan.
nnwa wmç ta arqtw nb dltw dwu rhtw

‫ונן‬%‫ו א‬%‫וד ותלד בן ותקרא את־שמ‬%‫ותהר ע‬
5-Y volvió aún (a concebir) y parió un hijo, y ella lo llamó Shelah; y estaba en Jeziv cuando lo parió. Watosef od
wateled ben watikra et-shmo Shelah wehayah viJesiv belidetah oto.
wta htdlb byzkb hyhw hlç wmç ta arqtw nb dltw dwu pstw
‫ו‬%‫את‬
% ‫ו שלה והיה בכזיב בלדתה‬%‫וד ותלד בן ותקרא את־שמ‬%‫סף ע‬%‫ות‬
6-Y Yahudah tomó mujer para Er, su primogénito, la cual se llamaba Tamar. Wayikaj Yehudah ishah le-Er bejoro
ushmah Tamar.
rmt hmçw wrwkb rul hça hdwhy jqyw

‫ו ושמה תמר‬%‫ור‬%‫ויקח יהודה אשה לער בכ‬
7-Y fue Er, el primogénito de Yahudah, malo a los ojos de YHWH, y YHWH lo mató. Wayehi Er bejor Yehudah ra
be'eyney YHWH wayemitehu YHWH.
hwhy whtmyw hwhy ynyub ur hdwhy rwkb ru yhyw

‫ור יהודה רע בעיני יהוה וימתהו יהוה‬%‫ויהי ער בכ‬
8-Y Yahudah dijo a Onán: Llégate a la mujer de tu hermano y cumple con ella el deber de levirato, levantando
sucesión a tu hermano. Wayomer Yehudah le-Onan bo el-eshet ajija weyabem otah wehakem zera le-ajija.
kyjal urz mqhw hta mbyw kyja tça la ab nnwal hdwhy rmayw
‫תה והקם זרע לאחיך‬%‫א אל־אשת אחיך ויבם א‬%‫ונן ב‬%‫אמר יהודה לא‬%‫וי‬
9-Y supo Onán que no había de ser suya la sucesión; y fue así que cuando se llegaba a la mujer de su hermano, vertía
en tierra (el semen), por no dar sucesión a su hermano. Wayeda Onan ki lo lo yihyeh hazara wehayah im-ba el-
eshet aji'o weshijet artsah levilti netan-zera le-aji'o.
wyjal urz ntn ytlbl hxra tjçw wyja tça la ab ma hyhw urzh hyhy wl al yk nnwa udyw
‫ונן כי לא לו יהיה הזרע והיה אם־בא אל־אשת אחיו ושחת ארצה לבלתי נתן־זרע לאחיו‬%‫וידע א‬
10-Y fue malo a los ojos de YHWH lo que él hizo, de modo que lo mató a él también. Wayera be'eyney YHWH
asher asah wayamet gam-oto.
wta mg tmyw hçu rça hwhy ynyub uryw

‫ו‬%‫את‬
% ‫ שר עשה וימת גם־‬.‫וירע בעיני יהוה א‬
11-Y dijo Yahudah a Tamar, su nuera: Quédate viuda en casa de tu padre hasta que crezca Shelah, mi hijo; porque dijo:
"No suceda que muera él también, como sus hermanos'. Y fue Tamar y habitó en casa de su padre. Wayomer Yehudah
le-Tamar kalato shvi almanah veyt-avij ad-yigdal Shelah veni ki amar pen-yamut gam-hu ke'eja'o watelej
Tamar wateshev beyt aviha.
awh mg twmy np rma yk ynb hlç ldgy du kyba tyb hnmla ybç wtlk rmtl hdwhy rmayw
hyba tyb bçtw rmt kltw wyjak
‫ו שבי אלמנה בית־אביך עד־יגדל שלה בני כי אמר פן־ימות גם־הוא כאחיו‬%‫אמר יהודה לתמר כלת‬%‫וי‬
‫ותלך תמר ותשב בית אביה‬
12-Y pasaron muchos días, y murió la hija de Shu'a, mujer de Yahudah, y se consoló Yahudah; y subió a (donde
estaban) los esquiladores de sus ovejas, él y su amigo Jirah el Adulami, a Timnat. Wayirbu hayamim vatamot bat-
Shu'a eshet-Yehudah wayinajem Yehudah waya'al al-gozezey tsono hu weJirah re'ehu ha'Adulami Timnatah.
whur hryjw awh wnax yzzg lu luyw hdwhy mjnyw hdwhy tça uwç tb tmtw mymyh wbryw
htnmt ymlduh
‫ למי‬:‫ד‬.‫ו הוא וחירה רעהו הע‬%‫אנ‬%‫זי צ‬.‫גז‬% ‫וירבו הימים ותמת בת־שוע אשת־יהודה וינחם יהודה ויעל על־‬
‫תמנתה‬
13-Y fue anunciado a Tamar, diciendo: He aquí que tu suegro sube a Timnat a esquilar sus ovejas. Wayugad le-Tamar
lemor hineh jamij oleh Timnatah lagoz tsono.
wnax zgl htnmt hlu kymj hnh rmal rmtl dgyw

‫ו‬%‫אנ‬%‫ז צ‬%‫לה תמנתה לג‬%‫ר הנה חמיך ע‬%‫גד לתמר לאמ‬:‫וי‬
14-Entonces ella quitó de sobre sí los vestidos de su viudez, y se cubrió con el velo, y envolviéndose se sentó en la
encrucijada que está en el camino de Timnat; porque vio que Shelah ya había crecido, y ella no le había sido dada por
mujer. Watasar bigdey almenutah me'aleyha watejas batsa'if watit'alaf wateshev befetaj Eynayim asher al-derej
Timnatah ki ra'atah ki-gadal Shelah wehi lo-nitnah lo le'ishah.
yk htnmt krd lu rça mynyu jtpb bçtw pluttw pyuxb sktw hylum htwnmla ydgb rstw
hçal wl hntn al awhw hlç ldg yk htar
‫ שר על־דרך תמנתה כי‬.‫ותסר בגדי אלמנותה מעליה ותכס בצעיף ותתעלף ותשב בפתח עינים א‬
‫ תה כי־גדל שלה והוא לא־נתנה לו לאשה‬.‫רא‬
15-Y la vio Yahudah, y pensó que era ramera, porque se cubrió su rostro. Wayir'eha Yehudah wayajsheveha lezonah
ki jistah paneyha.
hynp htsk yk hnwzl hbçjyw hdwhy haryw

‫ונה כי כסתה פניה‬%‫ויראה יהודה ויחשבה לז‬
16-Se desvió entonces a ella, al lado del camino, y dijo: Déjame, te ruego, llegarme a ti -porque no sabía que era ella
su nuera-. Mas ella dijo: ¿Qué me darás por llegarte a mí?. Wayet eleyha el-haderej wayomer havah-na avo elayij ki
lo yada ki jalato hi watomer mah-titen-li ki tavo elay.
yk yl ntt hm rmatw awh wtlk yk udy al yk kyla awba an hbh rmayw krdh la hyla fyw
yla awbt
‫וא‬%‫אמר מה־תתן־לי כי תב‬%‫ו הוא ות‬%‫וא אליך כי לא ידע כי כלת‬%‫אמר הבה־נא אב‬%‫ויט אליה אל־הדרך וי‬
‫אלי‬
17-A lo que respondió: Yo enviaré del rebaño a una cría de las cabras. Ella dijo: (Acepto) si me das una prenda hasta
que la mandes. Wayomer anoji ashalaj gedi-izim min-hatson watomer im-titen eravon ad sholjeja.
kjlç du nwbru ntt ma rmatw naxh nm myzu ydg jlça ykna rmayw
‫ון עד שלחך‬%‫אמר אם־תתן ערב‬%‫אן ות‬%‫ שלח גדי־עזים מן־הצ‬.‫כי א‬%‫אמר אנ‬%‫וי‬
18-Y él respondió: ¿Qué prenda te daré? Y ella dijo: Tu sello, tus cordoncillos y el báculo que tienes en tu mano. El
pues, se lo dio y se llegó a ella; y ella concibió de él. Wayomer mah ha'eravon asher eten-laj watomer jotamja
uftileja umatja asher beyadeja wayiten-lah wayavo eleyha watahar-lo.
hyla abyw hl ntyw kdyb rça kfmw klytpw kmtj rmatw kl nta rça nwbruh hm rmayw
wl rhtw
‫א אליה ותהר לו‬%‫ שר בידך ויתן־לה ויב‬.‫תמך ופתילך ומטך א‬%‫אמר ח‬%‫ שר אתן־לך ות‬.‫ון א‬%‫אמר מה הערב‬%‫וי‬
19-Y levantándose ella, se fue y quitó el velo de sobre sí, y se vistió los vestidos de su viudez. Watakom watelej
watasar tse'ifah me'aleyha watilbash bigdey almenutah.
htwnmla ydgb çbltw hylum hpyux rstw kltw mqtw

‫ותקם ותלך ותסר צעיפה מעליה ותלבש בגדי אלמנותה‬
20-Y envió Yahudah la cría de las cabras por mano de su amigo el Adulami, para recobrar la prenda de mano de la
mujer, mas él no la halló. Wayishlaj Yehudah et-gedi ha'izim beyad re'ehu ha'Adulami lakajat ha'eravon miyad
ha'ishah welo metsa'ah.
haxm alw hçah dym nwbruh tjql ymlduh whur dyb myzuh ydg ta hdwhy jlçyw
‫ון מיד האשה ולא מצאה‬%‫ למי לקחת הערב‬:‫ד‬.‫וישלח יהודה את־גדי העזים ביד רעהו הע‬
21-Y preguntó a los hombres de aquel lugar diciendo: ¿Dónde está aquella consagrada (prostituta) que estaba a la vista
junto al camino? Mas ellos dijeron: No ha estado aquí ninguna consagrada. Wayish'al et-anshey mekomah lemor
ayeh hakdeshah hi va'Eynayim al-hadarej wayomeru lo-hayetah vazeh kedeshah.
hçdq hzb htyh al wrmayw krdh lu mynyub awh hçdqh hya rmal hmqm yçna ta laçyw
‫אמרו לא־היתה בזה קדשה‬%‫ר איה הקדשה הוא בעינים על־הדרך וי‬%‫מה לאמ‬%‫וישאל את־אנשי מק‬
22-Y él volvió a Yahudah, y dijo: No la hallé, y también los hombres del lugar dijeron: "no ha habido aquí (ninguna)
consagrada". Wayashav el-Yehudah wayomer lo metsatiha wegam anshey hamakom amru lo-hayetah vazeh
kedeshah.
hçdq hzb htyh al wrma mwqmh yçna mgw hytaxm al rmayw hdwhy la bçyw
‫ום אמרו לא־היתה בזה קדשה‬%‫אמר לא מצאתיה וגם אנשי המק‬%‫וישב אל־יהודה וי‬
23-Entonces dijo Yahudah: Que se lo tome para sí, para que no seamos avergonzados. He aquí que yo envié este
cabrito y tú no la hallaste. Wayomer Yehudah tikaj-lah pen nihyeh lavuz hineh shalajti hagdi hazeh we'atah lo
metsatah.
htaxm al htaw hzh ydgh ytjlç hnh zwbl hyhn np hl jqt hdwhy rmayw
‫אמר יהודה תקח־לה פן נהיה לבוז הנה שלחתי הגדי הזה ואתה לא מצאתה‬%‫וי‬
24-Y sucedió que como a los tres meses fue dado aviso a Yahudah diciendo: Tu nuera Tamar ha estado fornicando, y
he aquí también que está preñada de sus fornicaciones. Y dijo Yahudah: Sacadla para que sea quemada. Wayehi
kemishlosh jodashim wayugad li-Yehudah lemor zantah Tamar kalateja wegam hineh harah liznunim wayomer
Yehudah hotsi'uha wetisarej.
hdwhy rmayw mynwnzl hrh hnh mgw ktlk rmt htnz rmal hdwhyl dgyw myçdj çlçmk yhyw
prçtw hwayxwh
‫אמר יהודה‬%‫ר זנתה תמר כלתך וגם הנה הרה לזנונים וי‬%‫גד ליהודה לאמ‬:‫ דשים וי‬E‫ויהי כמשלש ח‬
‫וציאוה ותשרף‬%‫ה‬
25-Y al ser ella sacada, envió a decir a su suegro: Del varón a quien pertenecen estas cosas, yo estoy preñada. Y dijo
más: Te ruego que reconozcas y veas de quién son este sello, los cordoncillos y el bastón. Hi mutset wehi shaljah el-
jamiha lemor le'ish asher-eleh lo anoji harah watomer haker-na lemi hajotemet wehaptilim wehamateh ha'eleh.
tmtjh yml an rkh rmatw hrh ykna wl hla rça çyal rmal hymj la hjlç ayhw taxwm awh
hlah hfmhw mylytphw
‫תמת‬%‫אמר הכר־נא למי הח‬%‫כי הרה ות‬%‫ שר־אלה לו אנ‬.‫ר לאיש א‬%‫הוא מוצאת והיא שלחה אל־חמיה לאמ‬
‫והפתילים והמטה האלה‬
26-Y lo reconoció Yahudah y dijo: Más justa es ella que yo, por cuanto no le he dado a Shelah, mi hijo. Y no la volvió
a conocer más. Wayaker Yehudah wayomer tsadkah mimeni ki-al-ken lo-netatiha le-Shelah veni welo-yasaf od
ledatah.
htudl dwu psy alw ynb hlçl hyttn al nk lu yk ynmm hqdx rmayw hdwhy rkyw
‫וד לדעתה‬%‫אמר צדקה ממני כי־על־כן לא־נתתיה לשלה בני ולא־יסף ע‬%‫ויכר יהודה וי‬
27-Y aconteció que al tiempo de parir, he aquí que había mellizos en su vientre. Wayehi be'et lidetah wehineh
te'omim bevitnah.
hnfbb mymwat hnhw htdl tub yhyw

‫ומים בבטנה‬%‫ויהי בעת לדתה והנה תא‬
28-Y sucedió que cuando paría, el uno sacó la mano; y tomándola la partera, le ató un hilo de grana, diciendo: Este
salió primero. Wayehi velidetah wayiten-yad watikaj hameyaledet watikshor al-yado shani lemor zeh yatsa
rishonah.
hnçar axy hz rmal ynç wdy lu rçqtw tdlymh jqtw dy ntyw htdlb yhyw
‫נה‬%‫ר זה יצא ראש‬%‫ו שני לאמ‬%‫ר על־יד‬%‫ויהי בלדתה ויתן־יד ותקח המילדת ותקש‬
29-Y sucedió que al retirar su mano, he aquí que salió su hermano. Y ella dijo: ¿Por qué hiciste fuerza sobre ti
(despojando a tu hermano de su derecho de primogenitura? Y llamó su nombre Paretz (brecha). Wayehi kemeshiv
yado wehineh yatsa aji'o watomer mah-paratsta aleyja parets wayikra shmo Parets.
xrp wmç arqyw xrp kylu txrp hm rmatw wyja axy hnhw wdy byçmk yhyw
‫ו פרץ‬%‫אמר מה־פרצת עליך פרץ ויקרא שמ‬%‫ו והנה יצא אחיו ות‬%‫ויהי כמשיב יד‬
29-Y después salió su hermano, el que tenía en la mano el hilo de grana; y llamó su nombre Zéraj. We'ajar yatsa aji'o
asher al-yado hashani wayikra shemo Zaraj.
jrz wmç arqyw ynçh wdy lu rça wyja axy rjaw

‫ו זרח‬%‫ו השני ויקרא שמ‬%‫ שר על־יד‬.‫ואחר יצא אחיו א‬
Capítulo 39
1-Y Yosef fue bajado (llevado) a Mitzrayim, y lo compró Potifar, oficial del Far'oh, capitán de los degolladores, varón
egipcio que lo compró de mano de los Yishma'elim que lo habían bajado allá. WeYosef hurad Mitsraymah
wayiknehu Potifar sris Par'oh sar hatabajim ish Mitsri miyad haYishme'elim asher horiduhu shamah.
mylaumçyh dym yrxm çya myjbfh rç hurp syrs rpyfwp whnqyw hmyrxm drwh pswyw
hmç whdrwh rça
‫ שר‬.‫ה שר הטבחים איש מצרי מיד הישמעאלים א‬%‫וטיפר סריס פרע‬%‫וסף הורד מצרימה ויקנהו פ‬%‫וי‬
‫ הו שמה‬:‫ורד‬%‫ה‬
2-Mas YHWH estuvo con Yosef, de modo que fue hombre próspero, y estaba en casa de su amo, el egipcio. Wayehi
YHWH et-Yosef wayehi ish matsliaj wayehi beveyt adonay'o haMitsri.
yrxmh wynda tybb yhyw jylxm çya yhyw pswy ta hwhy yhyw
‫ניו המצרי‬%‫ ד‬.‫וסף ויהי איש מצליח ויהי בבית א‬%‫ויהי יהוה את־י‬
3-Y su amo vio que YHWH estaba con él, y que todo cuanto él hacia, YHWH lo prosperaba en su mano. Wayar
adonay'o ki YHWH ito vejol asher-hu oseh YHWH matsliaj beyado.
wdyb jylxm hwhy hçu awh rça lkw wta hwhy yk wynda aryw
‫ו‬%‫שה יהוה מצליח ביד‬%‫ שר־הוא ע‬.‫ל א‬%‫ו וכ‬%‫ניו כי יהוה את‬%‫ ד‬.‫וירא א‬
4-Y Yosef halló gracia a sus ojos, y le servia, y él le encargó la administración de su casa, y todo lo que tenía lo entregó
en sus manos. Wayimtsa Yosef jen be'eynay'o wayesharet oto wayafkidehu al-beyto vejol-yesh-lo natan beyado.
wdyb ntn wl çy lkw wtyb lu whdqpyw wta trçyw wynyub nj pswy axmyw
‫ו‬%‫ו וכל־יש־לו נתן ביד‬%‫ו ויפקדהו על־בית‬%‫את‬
% ‫וסף חן בעיניו וישרת‬%‫וימצא י‬
5-Y aconteció que desde el tiempo en que le dio cargo en su casa, y de todo lo que tenía, YHWH bendijo la casa del
egipcio por causa de Yosef, de manera que la bendición de YHWH estaba en todo lo que él tenía, en casa como en el
campo. Wayehi me'az hifkid oto beveyto we'al kol-asher yesh-lo wayevarej YHWH et-beyt haMitsri biglal Yosef
vayehi birkat YHWH bejol-asher yesh-lo babayit uvasadeh.
yhyw pswy llgb yrxmh tyb ta hwhy krbyw wl çy rça lk luw wtybb wta dyqph zam yhyw
hdçbw tybb wl çy rça lkb hwhy tkrb
‫וסף ויהי ברכת‬%‫ שר יש־לו ויברך יהוה את־בית המצרי בגלל י‬.‫ו ועל כל־א‬%‫ו בבית‬%‫את‬
% ‫ויהי מאז הפקיד‬
‫ שר יש־לו בבית ובשדה‬.‫יהוה בכל־א‬
6-Y dejó todo lo suyo en mano de Yosef, y no llevaba cuenta de cosa alguna, sino del pan que comía. Y era Yosef de
hermoso porte y de bello semblante. Waya'azov kol-asher-lo beyad Yosef welo-yada ito me'umah ki im-halejem
asher-hu ojel wayehi Yosef yefeh-to'ar wifeh mar'eh.
hpy pswy yhyw lkwa awh rça mjlh ma yk hmwam wta udy alw pswy dyb wl rça lk bzuyw
harm hpyw rat
‫אר‬%‫וסף יפה־ת‬%‫וכל ויהי י‬%‫ שר־הוא א‬.‫ו מאומה כי אם־הלחם א‬%‫וסף ולא־ידע את‬%‫ שר־לו ביד־י‬.‫ב כל־א‬%‫עז‬. ‫וי‬
‫ויפה מראה‬
7-Y aconteció, después de estas cosas, que la mujer de su amo puso sus ojos en Yosef y dijo: ¡Acuéstate, por favor,
conmigo! Wayehi ajar hadvarim ha'eleh watisa eshet-adonay'o et-eyneyha el-Yosef watomer shijvah imi.
ymu hbkç rmatw pswy la hynyu ta wynda tça açtw hlah myrbdh rja yhyw
‫אמר שכבה עמי‬%‫וסף ות‬%‫ניו את־עיניה אל־י‬%‫ ד‬.‫ויהי אחר הדברים האלה ותשא אשת־א‬
8-Mas el rehusó, y dijo a la mujer de su amo: He aquí que mi amo no lleva cuenta conmigo acerca de lo que está en
casa, y todo lo que tiene ha puesto en mi mano. Wayema'en wayomer el-eshet adonay'o hen adoni lo-yada iti mah-
babayit wejol asher-yesh-lo natan beyadi.
ydyb ntn wl çy rça lkw tybb hm yta udy al ynda nh wynda tça la rmayw namyw
‫ שר־יש־לו נתן בידי‬.‫ל א‬%‫ני לא־ידע אתי מה־בבית וכ‬%‫ ד‬.‫ניו הן א‬%‫ ד‬.‫אמר אל־אשת א‬%‫וימאן וי‬
9-El no es en esta casa más grande que yo, ni me ha privado de cosa alguna sino de ti, porque eres su mujer. ¿Cómo,
pues, he de hacer esta gran maldad y pecar contra Elohim? Eynenu gadol babayit hazeh mimeni welo-jasaj mimeni
me'umah ki im-otaj ba'asher at-ishto we'eyj e'eseh hara'ah hagdolah hazot wejatati le-Elohim.
hçua kyaw wtça ta rçab ktwa ma yk hmwam ynmm kçj alw ynmm hzh tybb lwdg wnnya
myhlal ytafjw tazh hldgh hurh
‫ו ואיך אעשה הרעה‬%‫ שר את־אשת‬.‫ותך בא‬%‫ול בבית הזה ממני ולא־חשך ממני מאומה כי אם־א‬%‫איננו גד‬
‫את וחטאתי לאלהים‬%‫לה הז‬%‫הגד‬

10-Y sucedió que, mientras ella hablaba a Yosef cada día, y él no la escuchaba, para acostarse a su lado ni para estar con
ella, Wayehi kedabrah el-Yosef yom yom welo-shama eleyha lishkav etslah lihyot imah.
hmu twyhl hlxa bkçl hyla umç alw mwy mwy pswy la hrbdk yhyw
‫ות עמה‬%‫ום ולא־שמע אליה לשכב אצלה להי‬%‫ום י‬%‫וסף י‬%‫ויהי כדברה אל־י‬
11-que cierto día en que él entró en casa para hacer su trabajo, no había ninguno de los hombres de la casa allí, en
casa. Wayehi kehayom hazeh wayavo habaytah la'asot melajto we'eyn ish me'anshey habayit sham babayit.
tybb mç tybh yçnam çya nyaw wtkalm twçul htybh abyw hzh mwyhk yhyw
‫ו ואין איש מאנשי הבית שם בבית‬%‫ות מלאכת‬%‫עש‬. ‫א הביתה ל‬%‫ום הזה ויב‬%‫ויהי כהי‬
12-Ella pues, le agarró de su vestido, diciendo: ¡Acuéstate conmigo! Mas él dejó su vestido en mano de ella y huyó
saliéndose fuera. Watitpesehu bevigdo lemor shijvah imi waya'azov bigdo beyadah wayanas wayetse hajutsah.
hxwjh axyw snyw hdyb wdgb bzuyw ymu hbkç rmal wdgbb whçpttw
‫ו בידה וינס ויצא החוצה‬%‫ב בגד‬%‫עז‬. ‫ר שכבה עמי וי‬%‫ו לאמ‬%‫ותתפשהו בבגד‬
13-Y sucedió, cuando ella vio que le había dejado su vestido en su mano, y había huido afuera', Wayehi kir'otah ki-
azav bigdo beyadah wayanas hajutsah.
hxwjh snyw hdyb wdgb bzu yk htwark yhyw

‫ו בידה וינס החוצה‬%‫ותה כי־עזב בגד‬%‫ויהי כרא‬
14-que llamó a los hombres de su casa y les habló, diciendo: Ved, nos ha traído un hebreo para hacer escarnio de
nosotros; vino a mí para acostarse conmigo y yo clamé a grandes voces; Watikra le-anshey veytah watomer lahem
lemor re'u hevi lanu ish Ivri letsajek banu ba elay lishkav imi wa'ekra bekol gadol.
ymu bkçl yla ab wnb qjxl yrbu çya wnl aybh war rmal mhl rmatw htyb yçnal arqtw
lwdg lwqb arqaw
‫ר ראו הביא לנו איש עברי לצחק בנו בא אלי לשכב עמי‬%‫אמר להם לאמ‬%‫ותקרא לאנשי ביתה ות‬
‫ול‬%‫ול גד‬%‫ואקרא בק‬
15-y fue así que él, como oyese que levantaba mi voz y clamaba, dejó su vestido a mi lado y huyó, saliéndose fuera.
Wayehi jeshom'o ki-harimoti koli wa'ekra waya'azov bigdo etsli wayanas wayetse hajutsah.
hxwjh axyw snyw ylxa wdgb bzuyw arqaw ylwq ytmyrh yk wumçk yhyw
‫ו אצלי וינס ויצא החוצה‬%‫ב בגד‬%‫עז‬. ‫ולי ואקרא וי‬%‫תי ק‬%‫ רימ‬.‫ו כי־ה‬%‫ויהי כשמע‬
16-Y ella puso el vestido de él junto a sí, hasta que volvió a su casa el señor de él. Watanaj bigdo etslah ad-bo
adonay'o el-beyto.
wtyb la wynda awb du hlxa wdgb jntw

‫ו‬%‫ניו אל־בית‬%‫ ד‬.‫וא א‬%‫ו אצלה עד־ב‬%‫ותנח בגד‬
17-Y le habló a él (Potifar) en estos términos, diciendo: Vino a mi el siervo hebreo que nos trajiste, para hacer escarnio
de mí. Watedaber elay'o kadvarim ha'eleh lemor ba elay ha'eved ha'Ivri asher-heveta lanu letsajek bi.
yb qjxl wnl tabh rça yrbuh dbuh yla ab rmal hlah myrbdk wyla rbdtw
‫ שר־הבאת לנו לצחק בי‬.‫ר בא־אלי העבד העברי א‬%‫ותדבר אליו כדברים האלה לאמ‬
18-Y fue así que cuando yo alce mi voz y grité, él dejó su vestido a mi lado y huyó afuera. Wayehi kaharimi koli
wa'ekra waya'azov bigdo etsli wayanas hajutsah.
hxwjh snyw ylxa wdgb bzuyw arqaw ylwq ymyrhk yhyw

‫ו אצלי וינס החוצה‬%‫ב בגד‬%‫עז‬. ‫ולי ואקרא וי‬%‫ רימי ק‬.‫ויהי כה‬
19-Y aconteció que cuando oyó su amo las palabras que su mujer le hablaba, diciendo: "estas cosas hizo conmigo tu
siervo", se encendió su ira; Wayehi jishmo adonay'o et-divrey ishto asher dibrah elay'o lemor kadevarim ha'eleh
asah li avdeja wayijar apo.
wpa rjyw kdbu yl hçu hlah myrbdk rmal wyla hrbd rça wtça yrbd ta wynda umçk yhyw
‫ו‬%‫ר כדברים האלה עשה לי עבדך ויחר אפ‬%‫ שר דברה אליו לאמ‬.‫ו א‬%‫ניו את־דברי אשת‬%‫ ד‬.‫ע א‬%‫ויהי כשמ‬
20-y tomó su señor a Yosef y lo puso en la cárcel, lugar donde se encarcelaba a los presos del rey, y él se quedó allí en la
cárcel. Wayikaj adoney Yosef oto wayitnehu el-beyt hasohar mekom asher-asirey hamelej asurim wayehi-sham
beveyt hasohar.
tybb mç yhyw myrwsa klmh yrwsa rça mwqm rhsh tyb la whntyw wta pswy ynda jqyw
rhsh
‫ סורים ויהי־‬.‫ סירי ק( המלך א‬.‫ סורי כ[ )א‬.‫ שר־ ]א‬.‫ום א‬%‫הר מק‬%‫ו ויתנהו אל־בית הס‬%‫את‬
% ‫וסף‬%‫ני י‬%‫ ד‬.‫ויקח א‬
‫הר‬%‫שם בבית הס‬
21-Y YHWH estuvo con Yosef y le extendió su misericordia, y le dio gracia a los ojos del alcaide de la cárcel. Wayehi
YHWH et-Yosef wayet elay'o jased wayiten jino be'eyney sar beyt-hasohar.
rhsh tyb rç ynyub wnj ntyw dsj wyla fyw pswy ta hwhy yhyw
‫הר‬%‫ו בעיני שר בית־הס‬%‫וסף ויט אליו חסד ויתן חנ‬%‫ויהי יהוה את־י‬
22-Y puso el alcaide de la cárcel en mano de Yosef todos los presos que había en la cárcel, y todo lo que hacían allí se
ejecutaba por su orden. Wayiten sar beyt-hasohar beyad-Yosef et kol-ha'asirim asher beveyt hasohar we'et kol-
asher osim sham hu hayah oseh.
hyh awh mç myçu rça lk taw rhsh tybb rça mrysah lk ta pswy dyb rhsh tyb rç ntyw
hçu
‫שים שם הוא היה‬%‫ שר ע‬.‫הר ואת כל־א‬%‫ שר בבית הס‬.‫ סירם א‬.‫וסף את כל־הא‬%‫הר ביד־י‬%‫ויתן שר בית־הס‬
‫שה‬%‫ע‬
23-No se ocupaba el alcaide de la cárcel en cosa alguna que estuviera en su mano, porque YHWH estaba con él, y lo
que hacía, YHWH lo prosperaba. Eyn sar beyt-hasohar ro'eh et-kol-me'umah beyado ba'asher YHWH ito
wa'asher-hu oseh YHWH matsliaj.
jylxm hwhy hçu awh rçaw wta hwhy rçab wdyb hmwam lk ta har rhsh tyb rç nya
‫שה יהוה מצליח‬%‫ שר־הוא ע‬.‫ו וא‬%‫ שר יהוה את‬.‫ו בא‬%‫אה את־כל־מאומה ביד‬%‫הר ר‬%‫אין שר בית־הס‬
Capítulo 40
1-Y aconteció después de estas cosas, que el copero del rey de Mitzrayim y su panadero delinquieron contra su señor,
el rey de Mitzrayim. Wayehi ajar hadevarim ha'eleh jate'u mashkeh melej-Mitsrayim weha'ofeh la'adoneyhem
lemelej Mitsrayim.
myrxm klml mhyndal hpahw myrxm klm hqçm wafj hlah myrbdh rja yhyw
‫ניהם למלך מצרים‬%‫ ד‬.‫פה לא‬%‫ויהי אחר הדברים האלה חטאו משקה מלך־מצרים והא‬
2-Y se indignó Par'oh contra sus dos ministros, el jefe de los coperos y el jefe de los panaderos, Wayiktsof Par'oh al
shney sarisa'o al sar hamashkim we'al sar ha'ofim.
mypwah rç luw myqçmh rç lu wysyrs ynç lu hurp pxqyw

‫ופים‬%‫ה על שני סריסיו על שר המשקים ועל שר הא‬%‫ף פרע‬%‫ויקצ‬
3-y los metió en prisión, en la casa del capitán de los degolladores, en el lugar donde Yosef estaba preso. Wayiten
otam bemishmar beyt sar hatabajim el-beyt hasohar mekom asher Yosef asur sham.
mç rwsa pswy rça mwqm rhsh tyb la myjbfh rç tyb rmçmb mta ntyw
‫וסף אסור שם‬%‫ שר י‬.‫ום א‬%‫הר מק‬%‫תם במשמר בית שר הטבחים אל־בית הס‬%‫ויתן א‬
4-Y el capitán de los degolladores dio a Yosef el cargo de ellos, y él los servía; y estuvieron un año en prisión.
Wayifkod sar hatabajim et-Yosef itam wayesharet otam wayihyu yamim bemishmar.
rmçmb mymy wyhyw mta trçyw mta pswy ta myjbfh rç dqpyw

‫תם ויהיו ימים במשמר‬%‫וסף אתם וישרת א‬%‫ד שר הטבחים את־י‬%‫ויפק‬
5-Y soñaron cada uno un sueño en una misma noche, cada cual conforme a la interpretación de su sueño; el copero y
el panadero del rey de Mitzrayim, que estaban encarcelados en la prisión. Wayajalmu jalom shneyhem ish jalomo
belaylah ejad ish kefitron jalomo hamashkeh weha'ofeh asher lemelej Mitsrayim asher asurim beveyt hasohar.
myrxm klml rça hpahw hqçmh wmlj nwrtpk çya dja hlylb wmlj çya mhynç mwlj wmljyw
rhsh tybb myrwsa rça
‫ שר למלך מצרים‬.‫פה א‬%‫ו המשקה והא‬%‫ למ‬.‫ון ח‬%‫ו בלילה אחד איש כפתר‬%‫ למ‬.‫ לום שניהם איש ח‬.‫ויחלמו ח‬
‫הר‬%‫ סורים בבית הס‬.‫ שר א‬.‫א‬
6-Y Yosef vino a ellos por la mañana, y los miró y he aquí que estaban turbados. Wayavo aleyhem Yosef baboker
wayar otam wehinam zo'afim.
mypuz mnhw mta aryw rqbb pswy mhyla abyw

‫פים‬.‫זע‬% ‫תם והנם‬%‫קר וירא א‬%‫וסף בב‬%‫ ליהם י‬.‫א א‬%‫ויב‬
7-Y preguntó a (estos) ministros de Far'oh que estaban con él en la prisión de la casa de su señor, diciendo: ¿Por qué
están hoy tristes vuestros semblantes? Wayish'al et-srisey Far'oh asher ito wemishmar beyt adonay'o lemor
madua pneyjem ra'im hayom.
mwyh myur mkynp uwdm rmal wynda tyb rmçmb wta rça hurp ysyrs ta laçyw
‫ום‬%‫ר מדוע פניכם רעים הי‬%‫ניו לאמ‬%‫ ד‬.‫ו במשמר בית א‬%‫ שר את‬.‫ה א‬%‫וישאל את־סריסי פרע‬
8-Y le respondieron: Hemos soñado un sueño, y no hay quien lo interprete. Les respondió pues Yosef: ¡Sólo de Elohim
son las interpretaciones! Os ruego me lo contéis. Wayomeru elay'o jalom jalamnu ufoter eyn oto wayomer alehem
Yosef halo le-Elohim pitronim sapru-na li.
yl an wrps mynrtp myhlal awlh pswy mhla rmayw wta nya rtpw wnmlj mwlj wyla wrmayw
‫נים ספרו־נא לי‬%‫ לוא לאלהים פתר‬.‫וסף ה‬%‫ להם י‬.‫אמר א‬%‫ו וי‬%‫את‬
% ‫תר אין‬%‫ לום חלמנו ופ‬.‫אמרו אליו ח‬%‫וי‬
9-Entonces el jefe de los coperos le contó su sueño a Yosef y le dijo: Estando yo en mi sueño, he aquí una vid delante
de mí; Wayesaper sar-hamashkim et-jalomo le-Yosef wayomer lo bajalomi wehineh-gefen lefanay.
ynpl npg hnhw ymwljb wl rmayw pswyl wmlj ta myqçmh rç rpsyw

‫ לומי והנה־גפן לפני‬.‫אמר לו בח‬%‫וסף וי‬%‫ו לי‬%‫ למ‬.‫ויספר שר־המשקים את־ח‬
10-y en la vid tres sarmientos, y ella eximo que retoñó, creció su flor, y sus racimos produjeron uvas. Uvagefen
shloshah sarigim wehi jeforajat altah nitsah hivshilu ashkeloteyha anavim.
mybnu hytlkça wlyçbh hxn htlu tjrpk awhw mgyrç hçlç npgbw
‫נבים‬.‫רחת עלתה נצה הבשילו אשכלתיה ע‬%‫ובגפן שלשה שריגם והיא כפ‬
11-Y yo tenía la copa de Par'oh en mi mano, y tomé las uvas y las exprimí en la copa de Par'oh, y puse la copa en la
palma de Par'oh. Wejos Par'oh beyadi wa'ekaj et-ha'anavim wa'esjat otam el-kos Par'oh wa'eten et-hakos al-kaf
Par'oh.
hurp pk lu swkh ta ntaw hurp swk la mta fjçaw mybnuh ta jqaw ydyb hurp swkw
‫ה‬%‫וס על־כף פרע‬%‫ה ואתן את־הכ‬%‫וס פרע‬%‫תם אל־כ‬%‫נבים ואשחט א‬.‫ה בידי ואקח את־הע‬%‫וס פרע‬%‫וכ‬
12-Y Yosef le dijo: Esta es su interpretación: los tres sarmientos tres días son. Wayomer lo Yosef zeh pitrono shloshet
hasarigim shloshet yamim hem.
mh mymy tçlç mygrçh tçlç wnrtp hz pswy wl rmayw

‫ו שלשת השרגים שלשת ימים הם‬%‫רנ‬% ‫וסף זה פת‬%‫אמר לו י‬%‫וי‬
13-Dentro de tres días contará el Far'oh tu cabeza, y te restituirá a tu puesto, y pondrás la copa de Far'oh en su mano
como solías hacer antes, cuando eras su copero. Be'od shloshet yamim yisa Far'oh et-rosheja wahashivja al-kaneja
wenatata jos-Par'oh beyado kamishpat harishon asher hayita mashkehu.
nwçarh fpçmk wdyb hurp swk ttnw knk lu kbyçhw kçar ta hurp açy mymy tçlç dwub
whqçm tyyh rça
‫ון‬%‫ו כמשפט הראש‬%‫ה ביד‬%‫וס־פרע‬%‫ שיבך על־כנך ונתת כ‬.‫אשך וה‬%‫ה את־ר‬%‫וד ׀ שלשת ימים ישא פרע‬%‫בע‬
‫ שר היית משקהו‬.‫א‬
14-Mas recuerdame cuando te fuere bien; y te ruego que uses de misericordia conmigo, y me recuerdes a Par'oh, y me
saques de esta casa. Ki im-zejartani itja ka'asher yitav laj we'asita-na imadi jased wehizkartani el-Par'oh
wehotsetani min-habayit hazeh.
nm yntaxwhw hurp la yntrkzhw dsj ydmu an tyçuw kl bfyy rçak kta yntrkz ma yk
hzh tybh
‫וצאתני מן־הבית‬%‫ה וה‬%‫ שר ייטב לך ועשית־נא עמדי חסד והזכרתני אל־פרע‬.‫כי אם־זכרתני אתך כא‬
‫הזה‬
15-Porque fui robado de la tierra de los hebreos; y tampoco nada he hecho aquí para que me pusieran en el pozo. Ki-
gunov gunavti me'erets ha'Ivrim wegam-poh lo-asiti me'umah ki-samu oti babor.
rwbb yta wmç yk hmwam ytyçu al hp mgw myrbuh xram ytbng bng yk
‫ור‬%‫תי בב‬%‫ה לא־עשיתי מאומה כי־שמו א‬%‫נבתי מארץ העברים וגם־פ‬:‫ב ג‬%‫גנ‬: ‫כי־‬
16-Y vio el jefe de los panaderos que había interpretado para bien y dijo a Yosef: También yo en mi sueño (vi): y he
aquí tres cestos ralos sobre mi cabeza. Wayar sar-ha'ofim ki tov patar wayomer el-Yosef af-ani bajalomi wehineh
shloshah saley jori al-roshi.
yçar lu yrj yls hçlç hnhw ymwljb yna pa pswy la rmayw rtp bwf yk mypah rç aryw
‫אשי‬%‫רי על־ר‬%‫ לומי והנה שלשה סלי ח‬.‫ ני בח‬.‫וסף אף־א‬%‫אמר אל־י‬%‫וב פתר וי‬%‫פים כי ט‬%‫וירא שר־הא‬
17-Y en el cesto de encima había toda especie de manjares para Par'oh, obra de panadero; y las aves los comían del
canasto que estaba en mi cabeza. Uvasal ha'elyon mikol ma'ajal Par'oh ma'aseh ofeh weha'of ojel otam min-hasal
me'al roshi.
yçar lum lsh nm mta lka pwuhw hpa hçum hurp lkam lkm nwyluh lsbw
‫אשי‬%‫תם מן־הסל מעל ר‬%‫כל א‬%‫וף א‬%‫פה והע‬%‫שה א‬.‫ה מע‬%‫ כל פרע‬.‫ל מא‬%‫ון מכ‬%‫ובסל העלי‬
18-Y respondió Yosef diciendo: Esta es su interpretación: los tres cestos tres días son. Waya'an Yosef wayomer zeh
pitrono shloshet hasalim shloshet yamim hem.
Mh mymy tçlç mylsh tçlç wnrtp hz rmayw pswy nuyw

‫ו שלשת הסלים שלשת ימים הם‬%‫רנ‬% ‫אמר זה פת‬%‫וסף וי‬%‫ויען י‬
19-Dentro de tres días levantará Far'oh tu cabeza de sobre ti y te colgará de un árbol; y comerán las aves tu carne de
sobre ti. Be'od shloshet yamim yisa Far'oh et-rosheja me'aleyja wetalah oteja al-ets we'ajal ha'of et-besareja
me'aleyja.
kylum krçb ta pwuh lkaw xu lu ktwa hltw kylum kçar ta hurp açy mymy tçlç dwub
‫וף את־בשרך מעליך‬%‫ותך על־עץ ואכל הע‬%‫אשך מעליך ותלה א‬%‫ה את־ר‬%‫וד ׀ שלשת ימים ישא פרע‬%‫בע‬
20-Y sucedió que al tercer día, día del nacimiento de Par'oh, contó, entre las cabezas de sus servidores, la del jefe de
los coperos y la del jefe de los panaderos; Wayehi bayom hashlishi yom huledet et-Par'oh waya'as mishteh lejol-
avaday'o. Wayisa et-rosh sar hamashkim we'et-rosh sar ha'ofim betoj avaday'o.
myqçmh rç çar ta açyw wydbu lkl htçm çuyw hurp ta tdlh mwy yçylçh mwyb yhyw
wydbu kwtb mypah rç çar taw
‫אש שר המשקים ואת־‬%‫בדיו וישא את־ר‬.‫ה ויעש משתה לכל־ע‬%‫ לדת את־פרע‬:‫ום ה‬%‫ום השלישי י‬%‫ויהי בי‬
‫בדיו‬.‫וך ע‬%‫פים בת‬%‫אש שר הא‬%‫ר‬
21-y restituyó al jefe de los coperos a su oficio de copero, y él puso la copa en la palma de Par'oh; Wayashev et-sar
hamashkim al-mashkehu wayiten hakos al-kaf Par'oh.
hurp pk lu swkh ntyw whqçm lu myqçmh rç ta bçyw

‫ה‬%‫וס על־כף פרע‬%‫וישב את־שר המשקים על־משקהו ויתן הכ‬
22-mas al jefe de los panaderos lo colgó, conforme les había interpretado Yosef. We'et sar ha'ofim talah ka'asher
patar lahem Yosef.
pswy mhl rtp rçak hlt mypah rç taw

‫וסף‬%‫ שר פתר להם י‬.‫פים תלה כא‬%‫ואת שר הא‬
23-Pero el jefe de los coperos no se acordó de Yosef, sino que se olvido de él. Welo-zajar sar-hamashkim et-Yosef
wayishkajehu.
whjkçyw pswy ta myqçmh rç rkz alw

‫וסף וישכחהו‬%‫ולא־זכר שר־המשקים את־י‬
Capítulo 41
Parashah 10: Mikketz (Al final) 41:1-44:17
1-Y sucedió que al cabo de dos años cumplidos, aconteció que el Far'oh tuvo un sueño; y he aquí que estaba junto al
río. Wayehi mikets shnatayim yamim uFar'oh jolem wehineh omed al-haYe'or.
rayh lu dmu hnhw mlj hurpw mymy mytnç xqm yhyw

‫ר‬%‫מד על־היא‬%‫לם והנה ע‬%‫ה ח‬%‫ויהי מקץ שנתים ימים ופרע‬
2-Y he aquí que subían del río (Nilo) siete vacas de hermoso aspecto y gruesas de carnes, y pastaban en el prado.
Wehineh min-haYe'or olot sheva parot yefot mar'eh uvri'ot basar watir'eynah ba'aju.
wjab hnyurtw rçb tayrbw harm twpy twrp ubç tlu rayh nm hnhw
‫ת בשר ותרעינה באחו‬%‫ות מראה ובריא‬%‫ות יפ‬%‫לת שבע פר‬%‫ר ע‬%‫והנה מן־היא‬
3-Mas he aquí otras siete vacas que subían del río tras ellas, feas de aspecto y flacas de carne, y se pusieron junto a las
primeras vacas a la orilla del río. Wehineh sheva parot ajerot olot ajareyhen min-haYe'or ra'ot mar'eh wedakot
basar wata'amodnah etsel haparot al-sfat haYe'or.
twrph lxa hndmutw rçb twqdw harm twur rayh nm nhyrja twlu twrja twrp ubç hnhw
rayh tpç lu
‫ות על־‬%‫דנה אצל הפר‬%‫עמ‬. ‫ות בשר ות‬%‫ות מראה ודק‬%‫ר רע‬%‫ ריהן מן־היא‬.‫לות אח‬%‫ות ע‬%‫ חר‬.‫ות א‬%‫והנה שבע פר‬
‫ר‬%‫שפת היא‬
4-Y las vacas feas de aspecto y flacas de carne devoraron a las siete vacas de hermoso aspecto y gordas; y despertó
Par'oh. Watojalnah haparot ra'ot hamar'eh vedakot habasar et sheva haparot yefot hamar'eh wehabri'ot
wayikats Par'oh.
hurp xqyyw tayrbhw harmh tpy twrph ubç ta rçbh tqdw harmh twur twrph hnlkatw
‫ה‬%‫ת וייקץ פרע‬%‫ת המראה והבריא‬%‫ות יפ‬%‫ת הבשר את שבע הפר‬%‫ות המראה ודק‬%‫ות רע‬%‫אכלנה הפר‬%‫ות‬
5-Y se durmió y soñó por segunda vez; y he aquí que siete espigas crecían en un solo tallo, gruesas y buenas.
Wayishan wayajalom shenit wehineh sheva shibolim olot bekaneh ejad bri'ot wetovot.
twbfw twayrb dja hnqb twlu mylbç ubç hnhw tynç mljyw nçyyw
‫ות‬%‫טב‬
% ‫ות ו‬%‫לות בקנה אחד בריא‬%‫לים ע‬E‫ לם שנית והנה ׀ שבע שב‬.‫ויישן ויח‬
6-Mas he aquí siete espigas delgadas y abrasadas por el viento de oriente, que crecían después de ellas; Wehineh sheva
shibolim dakot ushdufot kadim tsomjot ajareyhen.
nhyrja twjmx mydq tpwdçw twqd mylbç ubç hnhw

‫ ריהן‬.‫ות אח‬%‫מח‬%‫ת קדים צ‬%‫ות ושדופ‬%‫לים דק‬E‫והנה שבע שב‬
7-y las siete espigas delgadas se tragaron a las siete espigas gruesas y llenas. Y despertó Par'oh, y he aquí que era un
sueño. Wativlanah hashibolim hadakot et sheva hashibolim habri'ot wehamele'ot wayikats Par'oh wehineh
jalom.
mwlj hnhw hurp xqyyw twalmhw twayrbh mylbçh ubç ta twqdh mylbçh hnulbtw
‫ לום‬.‫ה והנה ח‬%‫ות וייקץ פרע‬%‫ות והמלא‬%‫לים הבריא‬E‫ות את שבע השב‬%‫לים הדק‬E‫ותבלענה השב‬
8-Y aconteció que a la mañana fue perturbado su ruaj; y envió a llamar a todos los magos de Mitzrayim y a todos sus
sabios, y les contó Par'oh su sueño, mas no hubo quien se lo interpretase a Far'oh. Wayehi vaboker watipa'em rujo
wayishlaj wayikra et-kol-jartumey Mitsrayim we'et-kol-jajameyha wayesaper Par'oh lahem et-jalomo we'eyn
poter otam le-Far'oh.
mhl hurp rpsyw hymkj lk taw myrxm ymfrj lk ta arqyw jlçyw wjwr muptw rqbb yhyw
hurpl mtwa rtwp nyaw wmlj ta
‫ה להם את־‬%‫ כמיה ויספר פרע‬.‫ מי מצרים ואת־כל־ח‬:‫ו וישלח ויקרא את־כל־חרט‬%‫קר ותפעם רוח‬%‫ויהי בב‬
‫ה‬%‫ותם לפרע‬%‫ותר א‬%‫ו ואין־פ‬%‫ למ‬.‫ח‬
9-Entonces habló el jefe de los coperos a Par'oh, diciendo: Mis pecados hago recordar hoy: Wayedaber sar
hamashkim et-Par'oh lemor et-jata'ay ani mazkir hayom.
mwyh rykzm yna yafj ta rmal hurp ta myqçmh rç rbdyw

‫ום‬%‫ ני מזכיר הי‬.‫ טאי א‬.‫ר את־ח‬%‫ה לאמ‬%‫וידבר שר המשקים את־פרע‬
10-Par'oh se había enojado contra sus siervos, y me puso en prisión en la casa del capitán de los degolladores, a mí y al
jefe de los panaderos. Par'oh katsaf al-avaday'o wayiten oti bemishmar beyt sar-hatabajim oti we'et sar ha'ofim.
mypah rç taw yta myjbfh rç tyb rmçmb yta ntyw wydbu lu pxq hurp
‫פים‬%‫תי ואת שר הא‬%‫תי במשמר בית שר הטבחים א‬%‫בדיו ויתן א‬.‫ה קצף על־ע‬%‫פרע‬
11-Y soñamos un sueño en una misma noche, yo y él; cada uno conforme a la interpretación de su sueño, soñamos.
Wanajalmah jalom belaylah ejad ani wahu ish kefitron jalomo jalamnu.
wnmlj wmlj nwrtpk çya awhw yna dja hlylb mwlj hmljnw
‫ו חלמנו‬%‫ למ‬.‫ון ח‬%‫ ני והוא איש כפתר‬.‫ לום בלילה אחד א‬.‫ונחלמה ח‬
12-Y había allí con nosotros un mozo hebreo, siervo del capitán de los degolladores, a quien se lo contamos; y él nos
interpretó nuestros sueños; interpretó a cada uno conforme a su sueño; Wesham itanu na'ar Ivri eved lesar
hatabajim wanesaper-lo wayiftor-lanu et-jalomoteynu ish kajalomo patar.
rtp wmljk çya wnytmlj ta wnl rtpyw wl rpsnw myjbfh rçl dbu yrbu run wnta mçw
‫ו פתר‬%‫ למ‬.‫תינו איש כח‬%‫ למ‬.‫ושם אתנו נער עברי עבד לשר הטבחים ונספר־לו ויפתר־לנו את־ח‬
13-y sucedió que según nos había interpretado, así fue; a mí me restituyó a mi puesto, y al otro hizo colgar. Wayehi
ka'asher patar-lanu ken hayah oti heshiv al-kani we'oto talah.
hlt wtaw ynk lu byçh yta hyh nk wnl rtp rçak yhyw
‫ו תלה‬%‫את‬
% ‫תי השיב על־כני ו‬%‫ שר פתר־לנו כן היה א‬.‫ויהי כא‬
14-Y envió Par'oh y llamó a Yosef, y le hicieron salir precipitadamente del calabozo; y se afeitó y cambió sus vestimentas
y vino a Par'oh. Wayishlaj Par'oh wayikra et-Yosef wayeritsuhu min-habor wayegalaj wayejalef simlotay'o
wayavo el-Par'oh.
hurp la abyw wytlmç pljyw jlgyw rwbh nm whxyryw pswy ta arqyw hurp jlçyw
‫ה‬%‫א אל־פרע‬%‫ור ויגלח ויחלף שמלתיו ויב‬%‫הו מן־הב‬:‫וסף ויריצ‬%‫ה ויקרא את־י‬%‫וישלח פרע‬
15-Y dijo Par'oh a Yosef: He soñado un sueño y no hay quien lo interprete, y yo he oído decir de ti que sabes escuchar el
sueño para interpretarlo. Wayomer Par'oh el-Yosef jalom jalamti ufoter eyn oto wa'ani shamati aleyja lemor
tishma jalom liftor oto.
rtpl mwlj umçt rmal kylu ytumç ynaw wta nya rtpw ytmlj mwlj pswy la hurp rmayw
wta
‫ו‬%‫את‬
% ‫ר‬%‫ לום לפת‬.‫ר תשמע ח‬%‫ ני שמעתי עליך לאמ‬.‫ו וא‬%‫את‬
% ‫תר אין‬%‫ לום חלמתי ופ‬.‫וסף ח‬%‫ה אל־י‬%‫אמר פרע‬%‫וי‬
16-Y respondió Yosef a Par'oh diciendo: No está en mí: Elohim dará una respuesta para la shalom de Par'oh. Waya'an
Yosef et-Par'oh lemor bil'aday Elohim ya'aneh et-shlom Par'oh.
hurp mwlç ta hnuy myhla ydulb rmal hurp ta pswy nuyw

‫ה‬%‫נה את־שלום פרע‬.‫ר בלעדי אלהים יע‬%‫ה לאמ‬%‫וסף את־פרע‬%‫ויען י‬
17-Y habló Par'oh a Yosef: En mi sueño yo estaba de pie, a la orilla del río, Wayedaber Par'oh el-Yosef bajalomi
hineni omed al-sfat haYe'or.
rayh tpç lu dmu ynnh ymljb pswy la hurp rbdyw

‫ר‬%‫מד על־שפת היא‬%‫ למי הנני ע‬.‫וסף בח‬%‫ה אל־י‬%‫וידבר פרע‬
18-y he aquí que del río subían siete vacas gruesas de carnes y hermosas de forma, que pacían en el prado. Wehineh
min-haYe'or olot sheva parot bri'ot basar wifot to'ar watir'eynah ba'aju.
wjab hnyurtw rat tpyw rçb twayrb twrp ubç tlu rayh nm hnhw
‫אר ותרעינה באחו‬%‫ת ת‬%‫ות בשר ויפ‬%‫ות בריא‬%‫לת שבע פר‬%‫ר ע‬%‫והנה מן־היא‬
19-Mas he aquí otras siete vacas que subían después de ellas, delgadas y muy feas de forma y enjutas de
carne; no he visto otras iguales a ellas en fealdad en toda la tierra de Mitzrayim. Wehineh sheva-parot ajerot
olot ajareyhen dalot wera'ot to'ar me'od werakot basar lo-ra'iti jahenah bejol-erets Mitsrayim laroa.
lkb hnhk ytyar al rçb twqrw dam rat twurw twld nhyrja twlu twrja twrp ubç hnhw
url myrxm xra
‫ות בשר לא־ראיתי כהנה בכל־ארץ‬%‫ד ורק‬%‫אר מא‬%‫ות ת‬%‫ ריהן דלות ורע‬.‫לות אח‬%‫ות ע‬%‫ חר‬.‫ות א‬%‫והנה שבע־פר‬
‫ע‬%‫מצרים לר‬
20-Y las vacas enjutas y feas se comieron a las siete primeras vacas gordas. Watojalnah haparot harakot wehara'ot et
sheva haparot harishonot habri'ot.
tayrbh twnçarh twrph ubç ta twurhw twqrh twrph hnlkatw

‫ת‬%‫ות הבריא‬%‫שנ‬
% ‫ות הרא‬%‫ות את שבע הפר‬%‫ות והרע‬%‫ות הרק‬%‫אכלנה הפר‬%‫ות‬
21-Y entraban en sus entrañas y no se conocía que hubieran entrado en sus entrañas; pues su aspecto era feo como al
principio; y desperté. Watavonah el-kirbenah welo noda ki-va'u el-kirbenah umar'eyhen ra ka'asher batjilah
wayikats.
xqyaw hljtb rçak ur nhyarmw hnbrq la wab yk udwn alw hnbrq la hnabtw
‫ שר בתחלה ואיקץ‬.‫ודע כי־באו אל־קרבנה ומראיהן רע כא‬%‫אנה אל־קרבנה ולא נ‬%‫ותב‬
22-Y vi en mi sueño, y he aquí siete espigas que crecían en un mismo tallo, llenas y buenas. Wa'ereh bajalomi
wehineh sheva shibolim olot bekaneh ejad mle'ot wetovot.
twbfw talm dja hnqb tlu mylbç ubç hnhw ymljb araw
‫ות‬%‫טב‬
% ‫ת ו‬%‫לת בקנה אחד מלא‬%‫לים ע‬E‫ למי והנה ׀ שבע שב‬.‫וארא בח‬
23-Mas he aquí siete espigas secas, delgadas y abrasadas por el viento de oriente, que crecían tras de ellas; Wehineh
sheva shibolim tsnumot dakot shdufot kadim tsomejot ajareyhem.
mhyrja twjmx mydq twpdç twqd twmnx mylbç ubç hnhw

‫ ריהם‬.‫ות אח‬%‫מח‬%‫ות קדים צ‬%‫ פ‬:‫ות שד‬%‫ות דק‬%‫מ‬:‫לים צנ‬E‫והנה שבע שב‬
24-y se tragaron las siete espigas delgadas a las siete espigas buenas; y lo dije a los magos, mas no hay quien me lo
declare. Wativlana hashibolim hadakot et sheva hashibolim hatovot wa'omar el-hajartumim we'eyn magid li.
yl dygm nyaw mymfrjh la rmaw twbfh mylbçh ubç ta tqdh mylbçh nulbtw
‫ מים ואין מגיד לי‬:‫מר אל־החרט‬%‫ות וא‬%‫טב‬
% ‫לים ה‬E‫ת את שבע השב‬%‫לים הדק‬E‫ותבלען השב‬
25-Y dijo Yosef a Par'oh: El sueño de Par'oh es uno mismo: lo que el Elohim va a hacer, lo manifestó a Far'oh.
Wayomer Yosef el-Par'oh jalom Par'oh ejad hu et asher ha'Elohim oseh higid le-Far'oh.
hurpl dygh hçu myhlah rça ta awh dja hurp mwlj hurp la pswy rmayw
‫ה‬%‫שה הגיד לפרע‬%‫ שר האלהים ע‬.‫ה אחד הוא את א‬%‫ לום פרע‬.‫ה ח‬%‫וסף אל־פרע‬%‫אמר י‬%‫וי‬
26-Las siete vacas buenas siete años son, y las siete espigas buenas siete años son; el sueño es uno mismo. Sheva parot
hatovot sheva shanim henah wesheva hashibolim hatovot sheva shanim henah jalom ejad hu.
awh dja mwlj hnh mynç ubç tbfh mylbçh ubçw hnh mynç ubç tbfh trp ubç
‫ לום אחד הוא‬.‫ת שבע שנים הנה ח‬%‫טב‬
% ‫לים ה‬E‫ת שבע שנים הנה ושבע השב‬%‫טב‬
% ‫ת ה‬%‫שבע פר‬
27-Y las siete vacas enjutas y feas que subían después de ellas, siete años son, y también las siete espigas vacías,
abrasadas por el viento de oriente, serán siete años de hambre. Wesheva haparot harakot wehara'ot ha'olot
ajareyhen sheva shanim henah wesheva hashibolim harekot shedufot hakadim yihyu sheva sheney ra'av.
mydqh twpdç twqrh mylbçh ubçw hnh mynç ubç nhyrja tluh turhw twqrh twrph ubçw
bur ynç ubç wyhy
‫ות הקדים‬%‫ פ‬:‫ות שד‬%‫לים הרק‬E‫ ריהן שבע שנים הנה ושבע השב‬.‫לת אח‬%‫ת הע‬%‫ות והרע‬%‫ות הרק‬%‫ושבע הפר‬
‫יהיו שבע שני רעב‬
28-Esta es la cosa que dije a Par'oh: lo que el Elohim va a hacer lo ha mostrado a Par'oh. Hu hadavar asher dibarti
el-Par'oh asher ha'Elohim oseh her'ah et-Par'oh.
hurp ta harh hçu myhlah rça hurp la ytrbd rça rbdh awh
‫ה‬%‫שה הראה את־פרע‬%‫ שר האלהים ע‬.‫ה א‬%‫ שר דברתי אל־פרע‬.‫הוא הדבר א‬
29-He aquí que vienen siete años de gran hartura en toda la tierra de Mitzrayim; Hineh sheva shanim ba'ot sava
gadol bejol-erets Mitsrayim.
myrxm xra lkb lwdg ubç twab mynç ubç hnh

‫ול בכל־ארץ מצרים‬%‫ות שבע גד‬%‫הנה שבע שנים בא‬

30-mas van a presentarse después de ellos siete años de hambre, tales que será olvidada toda la hartura en la tierra de
Mitzrayim, y el hambre acabará con la tierra. Wekamu sheva sheney ra'av ajareyhen wenishkaj kol-hasava
be'erets Mitsrayim wejilah hara'av et-ha'arets.
xrah ta burh hlkw myrxm xrab ubçh lk jkçnw nhyrja bur ynç ubç wmqw
‫ ריהן ונשכח כל־השבע בארץ מצרים וכלה הרעב את־הארץ‬.‫וקמו שבע שני רעב אח‬
31-Y no se notará la abundancia en la tierra, por razón del hambre que habrá después, porque será muy pesada. Welo
yivada hasava ba'arets mipeney hara'av hahu ajarey-jen ki-javed hu me'od.
dam awh dbk yk nk yrja awhh burh ynpm xrab ubçh udwy alw
‫ד‬%‫ רי־כן כי־כבד הוא מא‬.‫ולא־יודע השבע בארץ מפני הרעב ההוא אח‬
32-Y en cuanto a repetirse el sueño a Par'oh dos veces, fue porque es cosa cierta de parte de el Elohim, y que el
Elohim se apresura a hacerla. We'al hishanot hajalom el-Par'oh pa'amayim ki-najon hadavar me'im ha'Elohim
umemaher ha'Elohim la'asoto.
wtçul myhlah rhmmw myhlah mum rbdh nwkn yk mymup hurp la mwljh twnçh luw
‫ו‬%‫שת‬
% ‫ע‬. ‫ון הדבר מעם האלהים וממהר האלהים ל‬%‫מים כי־נכ‬.‫ה פע‬%‫ לום אל־פרע‬.‫ות הח‬%‫ועל השנ‬
33-Y ahora pues, provéase Far'oh de un hombre entendido y sabio, y póngalo sobre la tierra de Mitzrayim. We'atah
yere Far'oh ish navon wejajam wiyishitehu al-erets Mitsrayim.
myrxm xra lu whtyçyw mkjw nwbn çya hurp ary htuw

‫ון וחכם וישיתהו על־ארץ מצרים‬%‫ה איש נב‬%‫ועתה ירא פרע‬
34-Hágalo así Far'oh y nombre intendentes sobre la tierra, y aprovisionen la tierra de Mitzrayim durante los siete años
de abundancia; Ya'aseh Far'oh weyafked pekidim al-ha'arets wejimesh et-erets Mitsrayim besheva sheney
hasava.
ubçh ynç ubçb myrxm xra ta çmjw xrah lu mydqp dqpyw hurp hçuy
‫ה ויפקד פקדים על־הארץ וחמש את־ארץ מצרים בשבע שני השבע‬%‫שה פרע‬.‫יע‬
35-y reúnan toda la provisión de estos años buenos que vienen, y bajo el poder de Par'oh almacenen trigo, bastimento
en las ciudades, y lo guarden. Weyikbetsu et-kol-ojel hashanim hatovot haba'ot ha'eleh weyitsberu-var tajat yad-
Par'oh ojel be'arim weshamaru.
wrmçw myrub lka hurp dy tjt rb wrbxyw hlah tabh twbfh mynçh lka lk ta wxbqyw
‫כל בערים ושמרו‬%‫ה א‬%‫ת האלה ויצברו־בר תחת יד־פרע‬%‫ת הבא‬%‫טב‬
% ‫כל השנים ה‬%‫ויקבצו את־כל־א‬
36-Y esta provisión estará en depósito para la tierra, cuando vengan los siete años de hambre que ha de haber en la
tierra de Mitzrayim; así no perecerá la tierra por causa del hambre. Wahayah ha'ojel lefikadon la'arets lesheva shney
hara'av asher tihyenah be'erets Mitsrayim welo-tikaret ha'arets bara'av.
burb xrah trkt alw myrxm xrab nyyht rça burh ynç ubçl xral nwdqpl lkah hyhw
‫ שר תהיין בארץ מצרים ולא־תכרת הארץ ברעב‬.‫ון לארץ לשבע שני הרעב א‬%‫כל לפקד‬%‫והיה הא‬
37-Y agradó la cosa a los ojos de Far'oh, y a los ojos de todos sus siervos. Wayitav hadavar be'eyney Far'oh
uve'eyney kol-avaday'o.
wydbu lk ynyubw hurp ynyub rbdh bfyyw

‫בדיו‬.‫ה ובעיני כל־ע‬%‫וייטב הדבר בעיני פרע‬
38-Y dijo Par'oh a sus siervos: ¿Hallaremos acaso hombre como éste, en quien está el ruaj de Elohim? Wayomer
Par'oh el-avaday'o hanimtsa kazeh ish asher ruaj Elohim bo.
wb myhla jwr rça çya hzk axmnh wydbu la hurp rmayw

‫ו‬%‫ שר רוח אלהים ב‬.‫ נמצא כזה איש א‬.‫בדיו ה‬.‫ה אל־ע‬%‫אמר פרע‬%‫וי‬
39-Y dijo Par'oh a Yosef: Puesto que Elohim te ha hecho saber todo esto, no hay entendido ni sabio como tú.
Wayomer Par'oh el-Yosef ajarey hodia Elohim oteja et-kol-zot eyn-navon wejajam kamoja.
kwmk mkjw nwbn nya taz lk ta ktwa myhla uydwh yrja pswy la hurp rmayw
‫וך‬%‫ון וחכם כמ‬%‫את אין־נב‬%‫ותך את־כל־ז‬%‫ודיע אלהים א‬%‫ רי ה‬.‫וסף אח‬%‫ה אל־י‬%‫אמר פרע‬%‫וי‬
40-Tú estarás sobre mi casa, y a tu mandato será gobernado mi pueblo; tan sólo en el trono seré yo más grande que tú.
Atah tihyeh al-beyti we'al-fija yishak kol-ami rak hakise egdal mimeka.
kmm ldga askh qr ymu lk qçy kyp luw ytyb lu hyht hta
‫אתה תהיה על־ביתי ועל־פיך ישק כל־עמי רק הכסא אגדל ממך‬
41-Y dijo Par'oh a Yosef: Mira que te he puesto sobre toda la tierra de Mitzrayim. Wayomer Par'oh el-Yosef re'eh
natati otja al kol-erets Mitsrayim.
myrxm xra lk lu ktavyttn har pswy la hurp rmayw

‫תך על כל־ארץ מצרים‬%‫וסף ראה נתתי א‬%‫ה אל־י‬%‫אמר פרע‬%‫וי‬
42-Y se quitó Par'oh de su mano su anillo (de sellar), y lo puso en la mano de Yosef; y le vistió con vestiduras de lino,
y le puso un collar de oro alrededor del cuello; Wayasar Par'oh et-tabato me'al yado wayiten otah al-yad Yosef
wayalbesh oto bigdey-shesh wayasem revid hazahav al-tsawaro.
bhzh dbr mçyw çç ydgb wta çblyw pswy dy lu hta ntyw wdy lum wtubf ta hurp rsyw
wrawx lu
‫ו בגדי־שש וישם רבד הזהב על־‬%‫את‬
% ‫וסף וילבש‬%‫תה על־יד י‬%‫ו ויתן א‬%‫ו מעל יד‬%‫ה את־טבעת‬%‫ויסר פרע‬
‫ו‬%‫צואר‬
43-y le hizo subir en la carroza que tenía para el virrey, y pregonaban delante de él: ¡Doblad la rodilla! poniéndolo así
sobre toda la tierra de Mitzrayim. Wayarkev oto bemirkevet hamishneh asher-lo wayikre'u lefanay'o avrej
wenaton oto al kol-erets Mitsrayim.
myrxm xra lk lu wta nwtnw krba wynpl warqyw wl rça hnçmh tbkrmb wta bkryw
‫ו על כל־ארץ מצרים‬%‫את‬
% ‫ון‬%‫ שר־לו ויקראו לפניו אברך ונת‬.‫ו במרכבת המשנה א‬%‫את‬
% ‫וירכב‬
44-Y dijo Par'oh a Yosef: Yo soy Far'oh, y fuera de ti no levantará hombre su mano ni su pie en toda la tierra de
Mitzrayim. Wayomer Par'oh el-Yosef ani Far'oh uvil'adeyja lo-yarim ish et-yado we'et-raglo bejol-erets
Mitsrayim.
myrxm xra lkb wlgr taw wd ta çya myry al kydulbw hurp yna pswy la hurp rmayw
‫ו ואת־רגלו בכל־ארץ מצרים‬%‫ה ובלעדיך לא־ירים איש את־יד‬%‫ ני פרע‬.‫וסף א‬%‫ה אל־י‬%‫אמר פרע‬%‫וי‬
45-Y lo llamó Far'oh el nombre de Yosef Tzofenat-Paneaj (interprete de los misterios), y le dio por mujer a Osnat, hija
de Poti Fera, kohen (jefe) de On. Y salió Yosef por la tierra de Mitzrayim. Wayikra Far'oh shem-Yosef Tsofnat
Paneaj wayiten-lo et-Osnat bat-Poti Fera kohen On le'ishah wayetse Yosef al-erets Mitsrayim.
Lu pswy axyw hçal na nhk urp yfwp tb tnsa ta wl ntyw jnup tnpx pswy mç hurp arqyw
myrxm xra
‫וסף על־ארץ‬%‫ן לאשה ויצא י‬%‫הן א‬%‫וטי פרע כ‬%‫וסף צפנת פענח ויתן־לו את־אסנת בת־פ‬%‫ה שם־י‬%‫ויקרא פרע‬
‫מצרים‬
46-Y Yosef era de edad de treinta años cuando se presentó delante de Par'oh, rey de Mitzrayim, y recorrió toda la tierra
de Mitzrayim. WeYosef ben-shloshim shanah be'omdo lifney Par'oh melej-Mitsrayim wayetse Yosef milifney
Far'oh waya'avor bejol erets Mitsrayim.
xra lkb rbuyw hurp ynplm pswy axyw myrxm klm hurp ynpl wdmub hnç myçlç nb pswyw
myrxm
‫ר בכל־ארץ מצרים‬%‫ה ויעב‬%‫וסף מלפני פרע‬%‫ה מלך־מצרים ויצא י‬%‫ו לפני פרע‬%‫וסף בן־שלשים שנה בעמד‬%‫וי‬
47-Y produjo la tierra, en los siete años de abundancia, a manos llenas. Wata'as ha'arets besheva shney hasava
likmatsim
myxmql ubçh ynç ubçb xrah çutw

‫ותעש הארץ בשבע שני השבע לקמצים‬
48-Y juntó Yosef todos los víveres de los siete años que hubo en la tierra de Mitzrayim; y puso los víveres en las
ciudades; los alimentos del campo que está alrededor de cada ciudad, los depositó dentro de la misma. Wayikbots et-
kol-ojel sheva shanim asher hayu be'erets Mitsrayim wayiten-ojel be'arim ojel sedeh-ha'ir asher svivoteyha
natan betojah.
rça ryuh hdç lka myrub lka ntyw myrxm xrab wyh rça mynç ubç lka lk ta xbqyw
hkwtb ntn hytbybs
‫ שר‬.‫כל שדה־העיר א‬%‫כל בערים א‬%‫ שר היו בארץ מצרים ויתן־א‬.‫כל ׀ שבע שנים א‬%‫ץ את־כל־א‬%‫ויקב‬
‫וכה‬%‫תיה נתן בת‬%‫סביב‬
49-Y almacenó Yosef cereal como la arena del mar, mucho, muchísimo, hasta tal punto que dejó de contar, porque no
tenía números. Wayitsbor Yosef bar kejol hayam harbeh me'od ad ki-jadal lispor ki-eyn mispar.
rpsm nya yk rpsl ldj yk du dam hbrh myh lwjk rb pswy rbxyw
‫ר כי־אין מספר‬%‫ד עד כי־חדל לספ‬%‫ול הים הרבה מא‬%‫וסף בר כח‬%‫ר י‬%‫ויצב‬
50-Y antes de que viniesen los años de hambre le nacieron a Yosef dos hijos, que le parió Osenat, hija de Poti-Fera,
kohen de On. Ule-Yosef yulad shney vanim beterem tavo shnat hara'av asher yaldah-lo Osnat bat-Poti Fera
kohen On.
nwa nhk urp yfwp tb tnsa wl hdly rça burh tnç awbt mrfb mynb ynç dly pswylw
‫ון‬%‫הן א‬%‫וטי פרע כ‬%‫ שר ילדה־לו אסנת בת־פ‬.‫וא שנת הרעב א‬%‫לד שני בנים בטרם תב‬:‫וסף י‬%‫ולי‬
51-Y llamó Yosef al primogénito Menasheh, "porque Elohim me ha hecho olvidar todas mis penas, y toda la casa de
mi padre". Wayikra Yosef et-shem habejor Menasheh ki-nashani Elohim et-kol-amali we'et kol-beyt avi.
yba tyb lk taw ylmu lk ta myhla ynçn yk hçnm rwkbh mç ta pswy arqyw
‫מלי ואת כל־בית אבי‬.‫ור מנשה כי־נשני אלהים את־כל־ע‬%‫וסף את־שם הבכ‬%‫ויקרא י‬
52-Y nombró al segundo Efráyim, "porque, Elohim me ha hecho fructificar en la tierra de mi aflicción". We'et shem
hasheni kara Efrayim ki-hifrani Elohim be'erets oni'i.
yynu xrab myhla ynrph yk myrpa arq ynçh mç taw

‫ואת שם השני קרא אפרים כי־הפרני אלהים בארץ עניי‬
53-Y se acabaron los siete años de hartura que hubo en la tierra de Mitzrayim, Watijleynah sheva shney hasava asher
hayah be'erets Mitsrayim.
myrxm xrab hyh rça ubçh ynç ubç hnylktw

‫ שר היה בארץ מצרים‬.‫ותכלינה שבע שני השבע א‬
54-y comenzaron a llegar los siete años de hambre, como había dicho Yosef, y hubo hambre en todos los países; mas
en toda la tierra de Mitzrayim había pan. Watejileynah sheva shney hara'av lavo ka'asher amar Yosef wayehi
ra'av bejol-ha'aratsot uvjol-erets Mitsrayim hayah lajem.
mjl hyh myrxm xra lkbw twxrah lkb bur yhyw pswy rma rçak awbl burh ynç ubç hnyljtw
‫ות ובכל־ארץ מצרים היה לחם‬%‫ רצ‬.‫וסף ויהי רעב בכל־הא‬%‫ שר אמר י‬.‫וא כא‬%‫ותחלינה שבע שני הרעב לב‬
55-Y cuando padecía hambre toda la tierra de Mitzrayim, clamó el pueblo a Par'oh por lejem; y dijo Par'oh a todos los
egipcios: Id a Yosef, y todo lo que él os dijere, hacedlo. Watir'av kol erets Mitsrayim wayits'ak ha'am el-Par'oh
lalajem wayomer Par'oh lejol-Mitsrayim leju el-Yosef asher-yomar lajem ta'asu.
rça pswy la wkl myrxm lkl hurp rmayw mjll hurp la muh quxyw myrxm xra lk burtw
wçut mkl rmay
‫ שר־‬.‫וסף א‬%‫ה לכל־מצרים לכו אל־י‬%‫אמר פרע‬%‫ה ללחם וי‬%‫ותרעב כל־ארץ מצרים ויצעק העם אל־פרע‬
‫שו‬.‫אמר לכם תע‬%‫י‬
56-Y hubo hambre sobre toda la faz de la tierra; y abrió Yosef todo (lugar) donde había alimento y lo vendió a los
egipcios; porque arreciaba el hambre en la tierra de Mitzrayim. Wehara'av hayah al kol-peney ha'arets wayiftaj
Yosef et-kol-asher bahem wayishbor le-Mitsrayim wayejezak hara'av be'erets Mitsrayim.
xrab burh qzjyw myrxml rbçyw mhb rça lk ta pswy jtpyw xrah ynp lk lu hyh burhw
myrxm
‫ר למצרים ויחזק הרעב בארץ‬%‫ שר בהם וישב‬.‫וסף את־כל־א‬%‫והרעב היה על כל־פני הארץ ויפתח י‬
‫מצרים‬
57-Y de toda la tierra venían a Mitzrayim para comprar (grano) a Yosef, porque había crecido el hambre en toda la
tierra. Wejol-ha'arets ba'u Mitsraymah lishbor el-Yosef ki-jazak hara'av bejol-ha'arets.
xrah lkb burh qzj yk pswy la rbçl hmyrxm wab xrah lkw
‫וסף כי־חזק הרעב בכל־הארץ‬%‫ר אל־י‬%‫וכל־הארץ באו מצרימה לשב‬
Capítulo 42
1-Y viendo Ya'akov que había alimento en Mitzrayim, dijo Ya'akov a sus hijos: ¿Por qué os miráis el uno al otro?
Wayar Ya'akov ki yesh-shever beMitsrayim wayomer Ya'akov levanay'o lamah titra'u.
wartt hml wynbl bquy rmayw myrxmb rbç çy yk bquy aryw

‫ב לבניו למה תתראו‬%‫עק‬. ‫אמר י‬%‫ב כי יש־שבר במצרים וי‬%‫עק‬. ‫וירא י‬
2-Y dijo: He aquí, he oído que hay alimento en Mitzrayim, bajad allá y comprad para nosotros de allá, para que vivamos
y no muramos. Wayomer hineh shamati ki yesh-shever beMitsrayim redu-shamah weshivru-lanu misham
wenijyeh welo namut.
twmn alw hyjnw mçm wnl wrbçw hmç wdr myrxmb rbç çy yk ytumç hnh rmayw
‫אמר הנה שמעתי כי יש־שבר במצרים רדו־שמה ושברו־לנו משם ונחיה ולא נמות‬%‫וי‬
3-Y bajaron diez de los hermanos de Yosef a comprar trigo a Mitzrayim. Wayirdu ajey-Yosef asarah lishbor bar mi-
Mitsrayim.
myrxmm rb rbçl hrçu pswy yja wdryw

‫ר בר ממצרים‬%‫שרה לשב‬.‫וסף ע‬%‫ חי־י‬.‫וירדו א‬
4-Mas a Binyamín, hermano de Yosef, no lo envió Ya'akov con sus hermanos, porque decía: No sea que le suceda
alguna desgracia. We'et-Binyamin aji Yosef lo-shalaj Ya'akov et-ejay'o ki amar pen-yikra'enu ason.
nwsa wnarqy np rma yk wyja ta bquy jlç al pswy yja nymynb taw
‫ון‬%‫ב את־אחיו כי אמר פן־יקראנו אס‬%‫עק‬. ‫וסף לא־שלח י‬%‫ חי י‬.‫ואת־בנימין א‬
5-Y fueron los hijos de Yisra'el a comprar entre los que iban; porque había hambre en la tierra de Kena'an. Wayavo'u
beney Yisra'el lishbor betoj haba'im ki-hayah hara'av be'erets Kena'an.
nunk xrab burh hyh yk myabh kwtb rbçl larçy ynb wabyw
‫וך הבאים כי־היה הרעב בארץ כנען‬%‫ר בת‬%‫או בני ישראל לשב‬%‫ויב‬
6-Y Yosef era el gobernador de la tierra; era él quien vendía el grano a todo el pueblo de la tierra. Y vinieron los
hermanos de Yosef y se le postraron rostro a tierra. WeYosef hu hashalit al-ha'arets hu hamashbir lejol-am ha'arets
wayavo'u ajey Yosef wayishtajavu-lo apayim artsah.
mypa wl wwjtçyw pswy yja wabyw xrah mu lkl rybçmh awh xrah lu fylçh awh pswyw
hxra
‫ וו־לו אפים ארצה‬.‫וסף וישתח‬%‫ חי י‬.‫או א‬%‫וסף הוא השליט על־הארץ הוא המשביר לכל־עם הארץ ויב‬%‫וי‬
7-Y vio Yosef a sus hermanos y los reconoció, mas no se dio a conocer de ellos y les habló con dureza, y les dijo: ¿De
dónde habéis venido? Y ellos respondieron: De la tierra de Kena'an, a comprar alimentos. Wayar Yosef et-ejay'o
wayakirem wayitnaker aleyhem wayedaber itam kashot wayomer alehem me'ayin batem wayomeru me'erets
Kena'an lishbor-ojel.
Wrmayw mtab nyam mhla rmayw twçq mta rbdyw mhyla rkntyw mrkyw wyja ta pswy aryw
lka rbçl nunk xram
‫אמרו‬%‫ להם מאין באתם וי‬.‫אמר א‬%‫ות וי‬%‫ ליהם וידבר אתם קש‬.‫וסף את־אחיו ויכרם ויתנכר א‬%‫וירא י‬
‫כל‬%‫מארץ כנען לשבר־א‬
8-Y reconoció Yosef a sus hermanos, pero ellos no le reconocieron. Wayaker Yosef et-ejay'o wehem lo hikiruhu.
whrkh al mhw wyja ta pswy rkyw

‫ הו‬:‫וסף את־אחיו והם לא הכר‬%‫ויכר י‬
9-Y se acordó Yosef de los sueños que había soñado acerca de ellos, y les dijo: ¡Espías sois; para ver la desnudez (el
punto vulnerable) de la tierra habéis venido! Wayizkor Yosef et hajalomot asher jalam lahem wayomer alehem
meraglim atem lir'ot et-ervat ha'arets batem.
mtab xrah twru ta twarl mta mylgrm mhla rmayw mhl mlj rça twmljh ta pswy rkzyw
‫ות את־ערות הארץ באתם‬%‫ להם מרגלים אתם לרא‬.‫אמר א‬%‫ שר חלם להם וי‬.‫ות א‬%‫ למ‬.‫וסף את הח‬%‫ר י‬%‫ויזכ‬
10-Y le respondieron: No, señor mío, sino que tus siervos han venido a comprar alimentos. Wayomeru elay'o lo
adoni wa'avadeyja ba'u lishbor ojel.
lka rbçl wab kydbuw ynda al wyla wrmayw

‫כל‬%‫בדיך באו לשבר־א‬.‫ני וע‬%‫ ד‬.‫אמרו אליו לא א‬%‫וי‬
11-Todos nosotros somos hijos de un solo varón; sinceros somos; tus siervos nunca fueron espías. Kulanu beney ish-
ejad najnu kenim anajnu lo-hayu avadeyja meraglim.
mylgrm kydbu wyh al wnjna mynk wnjn dja çya ynb wnlk
‫בדיך מרגלים‬.‫ נחנו לא־היו ע‬.‫לנו בני איש־אחד נחנו כנים א‬:‫כ‬
12-Mas él les dijo: No, sino para ver la desnudez de la tierra habéis venido. Wayomer alehem lo ki-ervat ha'arets
batem lir'ot.
twarl mtab xrah twru yk al mhla rmayw

‫ות‬%‫ להם לא כי־ערות הארץ באתם לרא‬.‫אמר א‬%‫וי‬
13-Y ellos dijeron: 'Tus siervos somos doce hermanos, hijos de un mismo varón, en la tierra de Kena'an; y he aquí que el
menor está con nuestro padre hoy, y el otro no está. Wayomeru shneym asar avadeyja ajim anajnu beney ish-ejad
be'erets Kena'an wehineh hakaton et-avinu hayom weha'ejad eynenu.
mwyh wnyba ta nfqh hnhw nunk xrab dja çya ynb wnjna myja kydbu rçu mynç wrmayw
wnnya djahw
‫ום‬%‫ן את־אבינו הי‬%‫ נחנו בני איש־אחד בארץ כנען והנה הקט‬.‫בדיך אחים ׀ א‬.‫אמרו שנים עשר ע‬%‫וי‬
‫והאחד איננו‬
14-Mas Yosef les respondió: Esto es lo que os he dicho afirmando: vosotros sois espías. Wayomer alehem Yosef hu
asher dibarti alejem lemor meraglim atem.
mta mylgrm rmal mkla ytrbd rça awh pswy mhla rmayw
‫ר מרגלים אתם‬%‫ לכם לאמ‬.‫ שר דברתי א‬.‫וסף הוא א‬%‫ להם י‬.‫אמר א‬%‫וי‬
15-En esto seréis probados: ¡Por vida del Faraón que no saldréis de aquí sin que venga acá vuestro hermano menor!
Bezot tibajenu jey Far'oh im-tets'u mizeh ki im-bevo ajijem hakaton henah.
hnh nfqh mkyja awbb ma yk hzm waxt ma hurp yj wnjbt tazb

‫ן הנה‬%‫ חיכם הקט‬.‫וא א‬%‫ה אם־תצאו מזה כי אם־בב‬%‫את תבחנו חי פרע‬%‫בז‬
16-Enviad a uno de vosotros que traiga a vuestro hermano, y vosotros quedaréis presos; así serán comprobadas vuestras
palabras, si haz verdad en vosotros; y si no, ¡por vida del Faraón, que sois espías! Shileju mikem ejad weyikaj et-
ajijem we'atem he'asru weyibajanu divreyjem ha'emet itjem we'im-lo jey Far'oh ki meraglim atem.
hurp yj al maw mkta tmah mkyrbd wnjbyw wrsah mtaw mkyja ta jqyw dja mkm wjlç
mta mylgrm yk
‫ה כי‬%‫ נו דבריכם האמת אתכם ואם־לא חי פרע‬.‫ חיכם ואתם האסרו ויבח‬.‫שלחו מכם אחד ויקח את־א‬
‫מרגלים אתם‬
17-Y los puso en la cárcel por tres días. Waye'esof otam el-mishmar shloshet yamim.
mymy tçlç rmçm la mta psayw

‫תם אל־משמר שלשת ימים‬%‫ף א‬%‫ויאס‬
18-Pero al tercer día les dijo Yosef: Haced esto y viviréis, pues temo a Elohim. Wayomer alehem Yosef bayom
hashlishi zot asu wijeyu et-ha'Elohim ani yare.
ary yna myhlah ta wyjw wçu taz yçylçh mwyb pswy mhla rmayw
‫ ני ירא‬.‫שו וחיו את־האלהים א‬.‫את ע‬%‫ום השלישי ז‬%‫וסף בי‬%‫ להם י‬.‫אמר א‬%‫וי‬
19-Si sois sinceros, quédese uno de vuestros hermanos preso en la casa de vuestra prisión; mas vosotros id, llevad el
grano para el hambre de vuestras casas, Im-kenim atem ajijem ejad ye'aser beveyt mishmarjem we'atem leju
havi'u shever ra'avon bateyjem.
mkytb nwbur rbç waybh wkl mtaw mkrmçm tybb rsay dja mkyja mta mynk ma
‫ון בתיכם‬%‫עב‬. ‫ חיכם אחד יאסר בבית משמרכם ואתם לכו הביאו שבר ר‬.‫אם־כנים אתם א‬
20-y traedme a vuestro hermano menor; así serán comprobadas vuestras palabras, y no moriréis. Y ellos lo hicieron
así. We'et-ajijem hakaton tavi'u elay weye'amenu divreyjem welo tamutu waya'asu-jen.
nk wçuyw wtwmt alw mkyrbd wnmayw yla waybt nfqh mkyja taw
‫שו־כן‬.‫ן תביאו אלי ויאמנו דבריכם ולא תמותו ויע‬%‫ חיכם הקט‬.‫ואת־א‬
21-Y dijeron el uno al otro: Verdaderamente somos merecedores de castigo en cuanto a nuestro hermano; porque
vimos la angustia en su alma cuando nos rogaba, y no le escuchamos; por tanto, a nosotros nos ha sobrevenido esta
angustia. Wayomeru ish el-aji'o aval ashemim anajnu al-ajinu asher ra'inu tsarat nafsho behitjaneno eleynu
welo shamanu al-ken ba'ah eleynu hatsarah hazot.
wnyla wnnjthb wçpn trx wnyar rça wnyja lu wnjna mymça lba wyja la çya wrmayw
tazh hrxh wnyla hab nk lu wnumç alw
‫ו אלינו ולא‬%‫ו בהתחננ‬%‫ שר ראינו צרת נפש‬.‫ נחנו על־אחינו א‬.‫ שמים א‬.‫ בל א‬.‫אמרו איש אל־אחיו א‬%‫וי‬
‫את‬%‫שמענו על־כן באה אלינו הצרה הז‬

22-Y les respondió Re'uben, diciendo: Ciertamente yo os hablé diciendo: No pequéis contra el niño, y no me
escuchasteis. ¡He aquí que también su sangre es demandada! Waya'an Re'uven otam lemor halo amarti aleyjem
lemor al-tejet'u vayeled welo shematem wegam-damo hineh nidrash.
hnh wmd mgw mtumç alw dlyb wafjt la rmal mkyla ytrma awlh rmal mta nbwar nuyw
çrdn
‫ו הנה נדרש‬%‫ר אל־תחטאו בילד ולא שמעתם וגם־דמ‬%‫ ליכם׀לאמ‬.‫ לוא אמרתי א‬.‫ר ה‬%‫תם לאמ‬%‫ויען ראובן א‬
23Y ellos no sabían que (les) comprendía Yosef, porque había un interprete entre ellos. Wehem lo yad'u ki shomea
Yosef ki hamelits beynotam.
mtnyb xylmh yk pswy umç yk wudy al mhw

‫תם‬%‫וסף כי המליץ בינ‬%‫מע י‬%‫והם לא ידעו כי ש‬
24-Y él se retiró de ellos y lloro; después se volvió a ellos y les habló, y tomando de entre ellos a Shim'on, le ató
delante de sus ojos. Wayisov me'aleyhem wayevk wayashov alehem wayedaber alehem wayikaj me'itam et-
Shim'on waye'esor oto le'eyneyhem.
mhynyul wta rsayw nwumç ta mtam jqyw mhla rbdyw mhla bçyw kbyw mhylum bsyw
‫ו לעיניהם‬%‫את‬
% ‫ר‬%‫ון ויאס‬%‫ להם ויקח מאתם את־שמע‬.‫ להם וידבר א‬.‫ליהם ויבך וישב א‬.‫ב מע‬%‫ויס‬
25-Entonces mandó Yosef que llenasen sus costales de trigo y devolviesen el dinero de cada uno en su saco, y que les
diesen provisiones para el camino; y así lo hicieron con ellos. Wayetsa'u Yosef wayemal'u et-kleyhem bar ulehashiv
kaspeyhem ish el-sako welatet lahem tsedah ladarej waya'as lahem ken.
Nk mhl çuyw krdl hdx mhl ttlw wqç la çya mhypsk byçhlw rb mhylk ta walmyw pswy wxyw
‫ו ולתת להם צדה לדרך ויעש להם כן‬%‫וסף וימלאו את־כליהם בר ולהשיב כספיהם איש אל־שק‬%‫ויצו י‬
26-Y cargaron el alimento sobre sus asnos, y se fueron de allí. Wayis'u et-shivram al-jamoreyhem wayeleju misham.
mçm wklyw mhyrmj lu mrbç ta waçyw

‫ריהם וילכו משם‬%‫ מ‬.‫וישאו את־שברם על־ח‬
27-Y uno de ellos abrió su saco para dar forraje a su asno en la posada, y vio su dinero, y he aquí que estaba en la boca
de su costal. Wayiftaj ha'ejad et-sako latet mispo lajamoro bamalon wayar et-kaspo wehineh-hu befi amtajto.
wtjtma ypb awh hnhw wpsk ta aryw nwlmb wrmjl awpsm ttl wqç ta djah jtpyw
‫ו‬%‫ו והנה־הוא בפי אמתחת‬%‫ו במלון וירא את־כספ‬%‫מר‬
% .‫וא לח‬%‫ו לתת מספ‬%‫ויפתח האחד את־שק‬
28-Y dijo a sus hermanos: ¡Me ha sido devuelto mi dinero; y también he aquí que está en mi saco! Y temblaban sus
corazones; y se estremeció cada cual con su hermano, diciendo: ¿Qué es esto que Elohim ha hecho con nosotros?
Wayomer el-ejay'o hushav kaspi wegam hineh ve'amtajti wayetse libam wayejerdu ish el-aji'o lemor mah-zot
asah Elohim lanu.
taz hm rmal wyja la çya wdrjyw mbl axyw ytjtmab hnh mgw ypsk bçwh wyja la rmayw
wnl myhla hçu
‫את‬%‫ר מה־ז‬%‫אמר אל־אחיו הושב כספי וגם הנה באמתחתי ויצא לבם ויחרדו איש אל־אחיו לאמ‬%‫וי‬
‫עשה אלהים לנו‬
29-Y llegaron a (casa de) Ya'akov, su padre, a la tierra de Kena'an, y le contaron todo lo que les había acontecido,
diciendo: Wayavo'u el-Ya'akov avihem artsah Kena'an wayagidu lo et kol-hakorot otam lemor.
rmal mta trqh lk ta wl wdygyw nunk hxra mhyba bquy la wabyw

‫ר‬%‫תם לאמ‬%‫ת א‬%‫קר‬
% ‫ ביהם ארצה כנען ויגידו לו את כל־ה‬.‫ב א‬%‫עק‬. ‫או אל־י‬%‫ויב‬
30-Nos habló el hombre, el señor de aquella tierra, con dureza, y nos tuvo por espías del país. Diber ha'ish adoney
ha'arets itanu kashot wayiten otanu kimeraglim et-ha'arets.
xrah ta mylgrmk wnta ntyw twçq wnta xrah ynda çyah rbd
‫תנו כמרגלים את־הארץ‬%‫ות ויתן א‬%‫ני הארץ אתנו קש‬%‫ ד‬.‫דבר האיש א‬
31-Mas nosotros le dijimos: Sinceros somos, no somos espías. Wanomer elay'o kenim anajnu lo hayinu meraglim.
mylgrm wnyyh al wnjna mynk wyla rmanw

‫ נחנו לא היינו מרגלים‬.‫אמר אליו כנים א‬%‫ונ‬
32-Doce hermanos somos, hijos de nuestro padre; el uno no está y el menor está hoy con nuestro padre en la tierra de
Kena'an. Shneym-asar anajnu ajim beney avinu ha'ejad eynenu wehakaton hayom et-avinu be'erets Kena'an.
nunk xrab wnyba ta mwyh nfqhw wnnya djah wnyba ynb myja wnjna rçu mynç
‫ום את־אבינו בארץ כנען‬%‫ן הי‬%‫ נחנו אחים בני אבינו האחד איננו והקט‬.‫שנים־עשר א‬
33-Y nos dijo el hombre, el señor de la tierra: En esto sabré que sois sinceros: de vuestros hermanos dejaréis uno
conmigo, y tomaréis trigo para el hambre de vuestras casas, y os iréis; Wayomer eleynu ha'ish adoney ha'arets
bezot eda ki jenim atem ajijem ha'ejad haniju iti we'et-ra'avon bateyjem keju waleju.
nwbur taw yta wjynh djah mkyja mta mynk yk uda tazb xrah ynda çyah wnyla rmayw
wklw wjq mkytb
‫ון בתיכם‬%‫עב‬. ‫ חיכם האחד הניחו אתי ואת־ר‬.‫את אדע כי כנים אתם א‬%‫ני הארץ בז‬%‫ ד‬.‫אמר אלינו האיש א‬%‫וי‬
‫קחו ולכו‬
34-Y traedme a vuestro hermano menor y sabré que no sois espías, sino que sois sinceros; os daré entonces a vuestro
hermano, y negociaréis en la tierra. Wehavi'u et-ajijem hakaton elay we'ede'ah ki lo meraglim atem ki jenim atem
et-ajijem eten lajem we'et-ha'arets tisjaru.
mkl nta mkyja ta mta mynk yk mta mylgrm al yk hudaw yla nfqh mkyja ta waybhw
wrjst xrah taw
‫ חיכם אתן לכם ואת־‬.‫ן אלי ואדעה כי לא מרגלים אתם כי כנים אתם את־א‬%‫ חיכם הקט‬.‫והביאו את־א‬
‫הארץ תסחרו‬
35-Y sucedió que al vaciar sus sacos, he aquí que en el saco de cada uno estaban las bolsas de su dinero, cada cual en
su saco, y cuando ellos y su padre vieron las bolsas de su dinero, tuvieron temor. Wayehi hem merikim sakeyhem
wehineh-ish tsror-kaspo besako wayir'u et-tserorot kaspeyhem hemah wa'avihem wayira'u.
mhybaw hmh mhypsk twrrx ta waryw wqçb wpsk rwrx çya hnhw mhyqç myqyrm mh yhyw
waryyw
‫ ביהם‬.‫ות כספיהם המה וא‬%‫רר‬% ‫ו ויראו את־צ‬%‫ו בשק‬%‫ור־כספ‬%‫ויהי הם מריקים שקיהם והנה־איש צר‬
‫וייראו‬
36-Y les dijo su padre Ya'akov: Vosotros me habéis privado de mis hijos; Yosef no está, y Shimón no está, y queréis
tomar a Binyamín. ¡Todas estas cosas están contra mí! Wayomer alehem Ya'akov avihem oti shikaltem Yosef
eynenu weShim'on eynenu we'et-Binyamin tikaju alay hayu julanah.
wyh ylu wjqt nmynb taw wnnya nwumçw wnnya pswy mtlkç yta mhyba bquy mhla rmayw
hnlk
‫לנה‬:‫ון איננו ואת־בנימן תקחו עלי היו כ‬%‫וסף איננו ושמע‬%‫תי שכלתם י‬%‫ ביהם א‬.‫ב א‬%‫עק‬. ‫ להם י‬.‫אמר א‬%‫וי‬
37-Y habló Re'uben a su padre, diciendo: A dos de mis hijos harás morir si no te lo trajera. Entrégalo en mi mano, y yo
lo haré volver a ti. Wayomer Re'uven el-avi'o lemor et-shney vanay tamit im-lo avi'enu eleyja tenah oto al-yadi
wa'ani ashivenu eleyja.
ynaw ydy lu wta hnt kyla wnayba al ma tymt ynb ynç ta rmal wyba la nbwar rmayw
kyla wnbyça
‫ שיבנו‬.‫ ני א‬.‫ו על־ידי וא‬%‫את‬

% ‫ ביאנו אליך תנה‬.‫ר את־שני בני תמית אם־לא א‬%‫אמר ראובן אל־אביו לאמ‬%‫וי‬
‫אליך‬
38-Mas él respondió: No descenderé mi hijo con vosotros; pues su hermano murió y él quedó solo; y si le ocurriese
alguna desgracia en el camino por donde vais, haréis descender mis canas con tristeza a la sepultura. Wayomer lo-
yered beni imajem ki-aji'o met wehu levado nish'ar ukra'ahu ason baderej asher telju-vah wehoradetem et-
seyvati beyagon she'olah.
hb wklt rça krdb nwsa wharqw raçn wdbl awhw tm wyja yk mkmu ynb dry al rmayw
hlwaç nwgyb ytbyç ta mtdrwhw
‫ורדתם‬%‫ שר תלכו־בה וה‬.‫ון בדרך א‬%‫ו נשאר וקראהו אס‬%‫אמר לא־ירד בני עמכם כי־אחיו מת והוא לבד‬%‫וי‬
‫ולה‬%‫ון שא‬%‫את־שיבתי ביג‬
Capítulo 43
1-Mas el hambre era insoportable en la tierra. Wehara'av kaved ba'arets.

xrab dbk burhw
‫והרעב כבד בארץ‬
2-Sucedió pues que cuando acabaron de comer el alimento que habían traído de Mitzrayim, su padre les dijo: Volved,
compradnos un poco de alimento. Weyehi ka'asher kilu le'ejol et-hashever asher hevi'u mi-Mitsrayim wayomer
aleyhem avihem shuvu shivru-lanu me'at-ojel.
fum wnl wrbç wbç mhyba mhyla rmayw myrxmm waybh rça rbçh ta lkal wlk rçak yhyw
lka
‫כל‬%‫ בו שברו־לנו מעט־א‬:‫ ביהם ש‬.‫ ליהם א‬.‫אמר א‬%‫ שר הביאו ממצרים וי‬.‫ל את־השבר א‬%‫ שר כלו לאכ‬.‫ויהי כא‬
3-Entonces le respondió Yehudah, diciendo: Seriamente nos advirtió aquel hombre diciendo: No veréis mi rostro sin
vuestro hermano con vosotros. Wayomer elay'o Yehudah lemor ha'ed he'id banu ha'ish lemor lo-tir'u fanay bilti
ajijem itjem.
mkta mkyja ytlb ynp wart al rmal çyah wnb duh duh rmal hdwhy wyla rmayw
‫ חיכם אתכם‬.‫ר לא־תראו פני בלתי א‬%‫ר העד העד בנו האיש לאמ‬%‫אמר אליו יהודה לאמ‬%‫וי‬
4-Si envías a nuestro hermano con nosotros, bajaremos y te compraremos alimentos; Im-yeshja meshale'aj et-ajinu
itanu nerdah wenishberah leja ojel.
lka kl hrbçnw hdrn wnta wnyja ta jlçm kçy ma

‫כל‬%‫אם־ישך משלח את־אחינו אתנו נרדה ונשברה לך א‬
5-mas si tú no lo envías no bajaremos, porque el hombre nos dijo: No veréis mi rostro sin estar vuestro hermano con
vosotros. We'im eynja meshale'aj lo nered ki-ha'ish amar eleynu lo-tir'u fanay bilti ajijem itjem.
mkta mkyja ytlb ynp wart al wnyla rma çyah yk drn al jlçm knya maw
‫ חיכם אתכם‬.‫ואם־אינך משלח לא נרד כי־האיש אמר אלינו לא־תראו פני בלתי א‬
6-Y dijo Yisra'el: ¿Por qué me hicisteis este mal, de decir al hombre que teníais todavía otro hermano? Wayomer
Yisra'el lamah hare'otem li lehagid la'ish ha'od lajem aj.
ja mkl dwuh çyal dyghl yl mturh hml larçy rmayw

‫וד לכם אח‬%‫תם לי להגיד לאיש הע‬%‫ רע‬.‫אמר ישראל למה ה‬%‫וי‬
7-Y ellos contestaron: Con mucha insistencia nos preguntó el hombre acerca de nosotros y de nuestra parentela,
diciendo: ¿Vive todavía vuestro padre? ¿Tenéis otro hermano? Y le hablamos conforme a estas palabras. ¿Cómo
sabíamos que diría "haced venir a vuestro hermano. Wayomeru sha'ol sha'al-ha'ish lanu ulemoladetenu lemor
ha'od avijem jay hayesh lajem aj wanaged-lo al-pi hadevarim ha'eleh hayodoa neda ki yomar horidu et-ajijem.
yp lu wl dgnw ja mkl çyh yj mkyba dwuh rmal wntdlwmlw wnl çyah laç lwaç wrmayw
mkyja ta wdyrwh rmay yk udn uwdyh hlah myrbdh
‫ יש לכם אח ונגד־לו על־פי הדברים‬.‫ ביכם חי ה‬.‫וד א‬%‫ר הע‬%‫ולדתנו לאמ‬%‫ול שאל־האיש לנו ולמ‬%‫אמרו שא‬%‫וי‬
‫ חיכם‬.‫ורידו את־א‬%‫אמר ה‬%‫וע נדע כי י‬%‫ יד‬.‫האלה ה‬
8-Y dijo Yehudah a su padre: Envía, te ruego, al mozo conmigo, así nos levantaremos e iremos para que vivamos y no
muramos, tanto nosotros como tú y nuestras criaturas. Wayomer Yehudah el-Yisra'el avi'o shiljah hana'ar iti
wenakumah wenelejah wenijyeh welo namut gam-anajnu gam-atah gam-tapenu.
wnjna mg twmn alw hyjnw hklnw hmwqnw yta runh hjlç wyba larçy la hdwhy rmayw
wnpf mg hta mg
‫ נחנו גם־אתה‬.‫אמר יהודה אל־ישראל אביו שלחה הנער אתי ונקומה ונלכה ונחיה ולא נמות גם־א‬%‫וי‬
‫גם־טפנו‬
9-Yo seré su fiador; de mi mano lo demandarás; si yo no te lo trajere y lo pusiere delante de ti, ¡lleve yo el pecado para
contigo todos los días! Anoji e'ervenu miyadi tevakshenu im-lo havi'otiv eleyja wehitsagti'o lefaneyja wejatati
leja kol-hayamim.
mymyh lk kl ytafjw kynpl wytgxhw kyla wytaybh al ma wnçqbt ydym wnbrua ykna
‫תיו אליך והצגתיו לפניך וחטאתי לך כל־הימים‬%‫ ביא‬.‫כי אערבנו מידי תבקשנו אם־לא ה‬%‫אנ‬
10-Porque si no nos hubiésemos demorado, ahora ya estaríamos de vuelta por segunda vez. Ki lule hitmahmahnu ki-
atah shavnu zeh fa'amayim.
mymup hz wnbç htu yk wnhmhmth alwl yk

‫מים‬.‫כי לולא התמהמהנו כי־עתה שבנו זה פע‬
11-Y les dijo Yisra'el, su padre: Ya que ha de ser así, haced esto: tomad de lo mejor del país en vuestras vasijas, y llevad
al hombre un presente: un poco de bálsamo y un poco de miel (de dátiles), cera y mirra, pistaches y almendras;
Wayomer alehem Yisra'el avihem im-ken efo zot asu keju mizimrat ha'arets bijleyjem wehoridu la'ish minjah
me'at tsari ume'at devash nejot walot botnim ushkedim.
çyal wdyrwhw mkylkb xrah trmzm wjq wçu taz awpa nk ma mhyba larçy mhla rmayw
mydqçw mynfb flw takn çbd fumw yrx fum hjnm
‫ורידו לאיש‬%‫שו קחו מזמרת הארץ בכליכם וה‬.‫את ע‬%‫וא ז‬%‫ ביהם אם־כן ׀ אפ‬.‫ להם ישראל א‬.‫אמר א‬%‫וי‬
‫את ולט בטנים ושקדים‬%‫רי ומעט דבש נכ‬E‫מנחה מעט צ‬
12-y el dinero que fue devuelto en la boca de vuestros sacos, devolveréis con vuestra mano; quizá fue error. Wejesef
mishneh keju weyedjem we'et-hakesef hamoshav befi amtejoteyjem tashivu veyedjem ulay mishgeh hu.
awh hgçm ylwa mkdyb wbyçt mkytjtma ypb bçwmh pskh taw mkdyb wjq hnçm pskw
‫תיכם תשיבו בידכם אולי משגה הוא‬%‫וכסף משנה קחו בידכם ואת־הכסף המושב בפי אמתח‬
13-Y tomad a vuestro hermano y levantaos y volved al hombre; We'et-ajijem kaju wekumu shuvu el-ha'ish.
çyah la wbwç wmwqw wjq mkyja taw

‫ חיכם קחו וקומו שובו אל־האיש‬.‫ואת־א‬
14-Y El Shaday os conceda misericordia delante del hombre, para que os devuelva al otro hermano vuestro y a
Binyamín. Y en cuanto a mí, lo mismo que he estado privado de mis hijos, privado estaré. We'El Shaday yiten lajem
rajamim lifney ha'ish weshilaj lajem et-ajijem ajer we'et-Binyamin wa'ani ka'asher shajolti shajalti.
ytlkç rçak ynaw nymynb taw rja mkyja ta mkl jlçw çyah ynpl mymjr mkl nty ydç law
ytlkç
‫לתי‬%‫ שר שכ‬.‫ ני כא‬.‫ חיכם אחר ואת־בנימין וא‬.‫ מים לפני האיש ושלח לכם את־א‬.‫ואל שדי יתן לכם רח‬
‫שכלתי‬
15-Y tomaron los hombres aquel presente, y doble de dinero tomaron en su mano, y a Binyamín; y se levantaron y
descendieron a Mitzrayim, y se presentaron delante de Yosef. Wayikju ha'anashim et-haminjah hazot umishneh-
kesef lakju veyadam we'et-Binyamin wayakumu wayerdu Mitsrayim waya'amdu lifney Yosef.
myrxm wdryw wmqyw nmynb taw mdyb wjql psk hnçmw tazh hjnmh ta myçnah wjqyw
pswy ynpl wdmuyw
‫ מו וירדו מצרים ויעמדו‬:‫את ומשנה־כסף לקחו בידם ואת־בנימן ויק‬%‫ נשים את־המנחה הז‬.‫ויקחו הא‬
‫וסף‬%‫לפני י‬
16-Y cuando vio Yosef a Binyamín con ellos, dijo al que dirigía su casa: Lleva a estos hombres a casa, y degüella
animales y prepáralos, porque estos hombres comerán conmigo al mediodía. Wayar Yosef itam et-Binyamin wayomer
la'asher al-beyto have et-ha'anashim habaytah utvoaj tevaj wehajen ki iti yojlu ha'anashim batsohorayim.
yk nkhw jbf jbfw htybh myçnah ta abh wtyb lu rçal rmayw nymynb ta mta pswy aryw
myrhxb myçnah wlkay yta
‫ח טבח והכן כי אתי‬%‫ נשים הביתה וטב‬.‫ו הבא את־הא‬%‫ שר על־בית‬.‫אמר לא‬%‫וסף אתם את־בנימין וי‬%‫וירא י‬
‫ רים‬E‫ נשים בצה‬.‫אכלו הא‬%‫י‬
17-E hizo el hombre como le había mandado Yosef, y llevó a los hombres a casa de Yosef. Waya'as ha'ish ka'asher
amar Yosef wayave ha'ish et-ha'anashim beytah Yosef.
pswy htyb myçnah ta çyah abyw pswy rma rçak çyah çuyw
‫וסף‬%‫ נשים ביתה י‬.‫וסף ויבא האיש את־הא‬%‫ שר אמר י‬.‫ויעש האיש כא‬
18-Y temieron los hombres porque fueron conducidos a casa de Yosef, y dijeron: Por causa de la plata que fue
devuelta en nuestros costales la vez primera, nos traen para entrar en pleito con nosotros y arrojarse sobre nosotros, y
tomarnos a nosotros como siervos y con nuestros asnos. Wayiru ha'anashim ki huve'u beyt Yosef wayomeru al-
devar hakesef hashav be'amtejoteynu batjilah anajnu muva'im lehitgolel aleynu ulehitnapel aleynu welakajat
otanu la'avadim we'et-jamoreynu.
wnjna hljtb wnytjtmab bçh pskh rbd lu wrmayw pswy tyb wabwh yk myçnah waryyw
wnyrmj taw mydbul wnta tjqlw wnylu lpnthlw wnylu llgthl myabwm
‫ נחנו מובאים‬.‫תינו בתחלה א‬%‫אמרו על־דבר הכסף השב באמתח‬%‫וסף וי‬%‫ נשים כי הובאו בית י‬.‫וייראו הא‬
‫רינו‬%‫ מ‬.‫בדים ואת־ח‬.‫תנו לע‬%‫לל עלינו ולהתנפל עלינו ולקחת א‬%‫להתג‬
19-Se acercaron pues al que estaba al cuidado de la casa de Yosef y le hablaron en la puerta de la casa, Wayigshu el-
ha'ish asher al-beyt Yosef wayedabru elay'o petaj habayit.
tybh jtp wyla wrbdyw pswy tyb lu rça çyah la wçgyw

‫וסף וידברו אליו פתח הבית‬%‫ שר על־בית י‬.‫ויגשו אל־האיש א‬
20-y dijeron: Te ruego, señor mío; nosotros descendimos por cierto la primera vez a comprar alimentos; Wayomeru bi
adoni yarod yaradnu batjilah lishbor-ojel.
lka rbçl hljtb wndry dry ynda yb wrmayw

‫כל‬%‫ד ירדנו בתחלה לשבר־א‬%‫ני יר‬%‫ ד‬.‫אמרו בי א‬%‫וי‬
21-mas sucedió que cuando llegamos a la posada abrimos nuestros costales, y he aquí el dinero de cada uno en la boca
de su costal, nuestro dinero en su peso cabal, y lo hemos traído de vuelta en nuestra mano; Wayehi ki-vanu el-
hamalon waniftejah et-amtejoteynu wehineh jesef-ish befi amtajto kaspenu bemishkalo wanashev oto
beyadenu.
wlqçmb wnpsk wtjtma ypb çya psk hnhw wnytjtma ta hjtpnw nwlmh la wnab yk yhyw
wndyb wta bçnw
‫ו כספנו במשקלו ונשב‬%‫תינו והנה כסף־איש בפי אמתחת‬%‫ויהי כי־באנו אל־המלון ונפתחה את־אמתח‬
‫ו בידנו‬%‫את‬
%
22-y otro dinero hemos traído en nuestra mano para comprar alimentos. No sabemos quién haya puesto nuestro dinero
en nuestros costales. Wejesef ajer horadnu veyadenu lishbor-ojel lo yadanu mi-sam kaspenu be'amtejoteynu.
wnytjtmab wnpsk mç ym wnudy al lka rbçl wndyb wndrwh rja pskw

‫תינו‬%‫כל לא ידענו מי־שם כספנו באמתח‬%‫ורדנו בידנו לשבר־א‬%‫וכסף אחר ה‬
23-Y él les respondió: shalom a vosotros, no temáis; vuestro Elohey y el Elohey de vuestro padre os dio un tesoro en
vuestros costales; vuestro dinero llegó a mí, y les trajo a Shimon. Wayomer shalom lajem al-tira'u Eloheyjem
we'Elohey avijem natan lajem matmon b'amtejoteyjem kaspejem ba elay wayotse alehem et-Shim'on.
yla ab mkpsk mkytjtmab nwmfm mkl ntn mkyba yhlaw mkyhla waryt la mkl mwlç rmayw
nwumç ta mhla axwyw
‫תיכם כספכם בא אלי‬%‫ון באמתח‬%‫ ביכם נתן לכם מטמ‬.‫אמר שלום לכם אל־תיראו אלהיכם ואלהי א‬%‫וי‬
‫ון‬%‫ להם את־שמע‬.‫וצא א‬%‫וי‬
24-Y el varón hizo entrar a los hombres en casa de Yosef; y les dio agua y se lavaron los pies; y dio forraje a sus asnos.
Wayave ha'ish et-ha'anashim beytah Yosef wayiten-mayim wayirjatsu ragleyhem wayiten mispo lajamoreyhem.
mhyrmjl awpsm ntyw mhylgr wxjryw mym ntyw pswy htyb myçnah ta çyah abyw
‫ריהם‬%‫ מ‬.‫וא לח‬%‫ צו רגליהם ויתן מספ‬.‫וסף ויתן־מים וירח‬%‫ נשים ביתה י‬.‫ויבא האיש את־הא‬
25-Y tuvieron listo el presente para cuando viniese Yosef al mediodía; porque habían oído que allí comerían lejem.
Wayajinu et-haminjah ad-bo Yosef batsohorayim ki sham'u ki-sham yojlu lajem.
mjl wlkay mç yk wumç yk myrhxb pswy awb du hjnmh ta wnykyw

‫אכלו לחם‬%‫ רים כי שמעו כי־שם י‬E‫וסף בצה‬%‫וא י‬%‫ויכינו את־המנחה עד־ב‬
26-Y cuando vino Yosef a casa, le trajeron dentro de la casa el presente que habían traído consigo; y se postraron ante
él en tierra. Wayavo Yosef habaytah wayavi'u lo et-haminjah asher-beyadam habaytah wayishtajavu-lo artsah.
hxra wl wwjtçyw htybh mdyb rça hjnmh ta wl waybyw htybh pswy abyw
‫ וו־לו ארצה‬.‫ שר־בידם הביתה וישתח‬.‫וסף הביתה ויביאו לו את־המנחה א‬%‫א י‬%‫ויב‬
27-Y él les preguntó por su shalom, y dijo: ¿Está la shalom con vuestro padre, el anciano de quien me hablasteis? ¿Vive
todavía? Wayish'al lahem leshalom wayomer hashalom avijem hazaken asher amartem ha'odenu jay.
yj wndwuh mtrma rça nqzh mkyba mwlçh rmayw mwlçl mhl laçyw
‫ודנו חי‬%‫ מרתם הע‬.‫ שר א‬.‫ ביכם הזקן א‬.‫ שלום א‬.‫אמר ה‬%‫וישאל להם לשלום וי‬
28-Y ellos respondieron: La shalom está con tu siervo, nuestro padre; vive todavía. Y se inclinaron y se postraron.
Wayomeru shalom le'avdeja le'avinu odenu jay wayikdu wayishtajawu.
wjtçyw wdqyw yj wndwu wnybal kdbul mwlç wrmayw

‫ וו‬.‫ודנו חי ויקדו ]וישתחו כ[ )וישתח‬%‫אמרו שלום לעבדך לאבינו ע‬%‫וי‬
29-El entonces alzó sus ojos y vio a Binyamín, hermano suyo, hijo de su madre, y dijo: ¡Es éste vuestro hermano
menor de quien hablasteis? Y dijo: Elohm te conceda gracia, hijo mío. Wayisa eynay'o wayar et-Binyamin aji'o ben-
imo wayomer hazeh ajijem hakaton asher amartem elay wayomar Elohim yojneja beni.
rmayw yla mtrma rça nfqh mkyja hzh rmayw wma nb wyja nymynb ta aryw wynyu açyw
ynb knjy myhla
‫אמר אלהים‬%‫ מרתם אלי וי‬.‫ שר א‬.‫ן א‬%‫ חיכם הקט‬.‫ זה א‬.‫אמר ה‬%‫ו וי‬%‫וישא עיניו וירא את־בנימין אחיו בן־אמ‬
‫יחנך בני‬
30-Y se apresuró Yosef porque se había conmovido su piedad por su hermano, y quiso llorar y entró al cuarto, y allí
lloró. Wayemaher Yosef ki-nijmeru rajamay'o el-aji'o wayevakesh livkot wayavo hajadrah wayevk shamah.
hmç kbyw hrdjh abyw twkbl çqbyw wyja la wymjr wrmkn yk pswy rhmyw
‫א החדרה ויבך שמה‬%‫ות ויב‬%‫ מיו אל־אחיו ויבקש לבכ‬.‫וסף כי־נכמרו רח‬%‫וימהר י‬
31-Y lavó su rostro y salió; y se contuvo y dijo: ¡Servid la comida! Wayirjats panay'o wayetse wayit'apak wayomer
simu lajem.
mjl wmyç rmayw qpatyw axyw wynp xjryw

‫אמר שימו לחם‬%‫וירחץ פניו ויצא ויתאפק וי‬
32-Y la sirvieron para él aparte, y para ellos aparte, y para los Mitsrim que comían con él, aparte; pues los Mitsrim no
podían comer con los hebreos, porque cosa abominable era esta para los Mitzrayim. Wayasimu lo levado welahem
levadam wela-Mitsrim ha'ojlim ito levadam ki lo yujlun haMitsrim le'ejol et-ha'Ivrim lejem ki-to'evah hi le-
Mitsrayim.
ta lkal myrxmh nwlkwy al yk mdbl wta mylkah myrxmlw mdbl mhlw wdbl wl wmyçyw
myrxml awh hbuwt yk mjl myrbuh
‫ל את־העברים‬%‫ו לבדם כי לא יוכלון המצרים לאכ‬%‫כלים את‬%‫ו ולהם לבדם ולמצרים הא‬%‫וישימו לו לבד‬
‫ועבה הוא למצרים‬%‫לחם כי־ת‬
33-Y se sentaron frente a él, el mayor según su mayoría, y el menor según su minoría; y los hombres se miraban los unos
a los otros con asombro. Wayeshvu lefanay'o habejor kivejorato wehatsa'ir kitse'irato wayitmehu ha'anashim ish
el-re'ehu.
whur la çya myçnah whmtyw wtruxk ryuxhw wtrkbk rkbh wynpl wbçyw
‫ נשים איש אל־רעהו‬.‫ו ויתמהו הא‬%‫ו והצעיר כצערת‬%‫רת‬%‫ר כבכ‬%‫וישבו לפניו הבכ‬
34-Y distribuyó Yosef de delante de sí porciones para ellos; mas la porción de Binyamín excedía a las porciones de
cualquiera de ellos en los cinco tantos. Y bebieron con él hasta embriagarse. Wayisa mas'ot me'et panay'o alehem
waterev mas'at Binyamin mimas'ot kulam jamesh yadot wayishtu wayishkeru imo.
wmu wrkçyw wtçyw twdy çmj mlk taçmm nmynb taçm brtw mhla wynp tam taçm açyw
‫ו‬%‫ות וישתו וישכרו עמ‬%‫לם חמש יד‬:‫ת כ‬%‫ להם ותרב משאת בנימן ממשא‬.‫ת מאת פניו א‬%‫וישא משא‬
Capítulo 44
1-Y ordenó él al que estaba al cuidado de su casa, diciendo: Llena de provisiones los costales de los hombres, cuanto
puedan llevar; y pon el dinero de cada uno en la boca de su costal. Wayetsa'u et-asher al-beyto lemor male et-
amtejot ha'anashim ojel ka'asher yujlun set wesim kesef-ish befi amtajto.
psk myçw taç nwlkwy rçak lka myçnah tjtma ta alm rmal wtyb lu rça ta wxyw
wtjtma ypb çya
‫ שר יוכלון שאת ושים כסף־איש‬.‫כל כא‬%‫ נשים א‬.‫ת הא‬%‫ר מלא את־אמתח‬%‫ו לאמ‬%‫ שר על־בית‬.‫ויצו את־א‬
‫ו‬%‫בפי אמתחת‬
2-Y mi copa, la copa de plata, pondrás en la boca del costal del menor, juntamente con el dinero de su alimento. Y él
hizo conforme a la palabra que Yosef había hablado. We'et-gevi'i gevia hakesef tasim befi amtajat hakaton we'et
kesef shivro waya'as kidvar Yosef asher diber.
rbd rça pswy rbdk çuyw wrbç psk taw nfqh tjtma ypb myçt pskh uybg yuybg taw
‫ שר דבר‬.‫וסף א‬%‫ו ויעש כדבר י‬%‫ן ואת כסף שבר‬%‫ואת־גביעי גביע הכסף תשים בפי אמתחת הקט‬
3-Y al clarear la mañana los hombres fueron despachados, ellos y sus asnos. Haboker or weha'anashim shulju
hemah wajamoreyhem.
mhyrmjw hmh wjlç myçnahw rwa rqbh

‫ריהם‬%‫ מ‬.‫ לחו המה וח‬:‫ נשים ש‬.‫ור והא‬%‫קר א‬%‫הב‬
4-Ya habían salido de la ciudad mas no se habían alejado, cuando Yosef dijo al que estaba al cuidado de su casa:
¡Levántate, persigue a esos hombres! Y cuando los alcances les dirás: "¿Por qué habéis pagado mal por bien? Hem
yatse'u et-ha'ir lo hirjiku weYosef amar la'asher al-beyto kum redof ajarey ha'anashim wehisagtam we'amarta
alehem lamah shilamtem ra'ah tajat tovah.
mtgçhw myçnah yrja pdr mwq wtyb lu rçal rma pswyw wqyjrh al ryuh ta waxy mh
hbwf tjt hur mtmlç hml mhla trmaw
‫ נשים והשגתם ואמרת‬.‫ רי הא‬.‫ף אח‬%‫ו קום רד‬%‫ שר על־בית‬.‫וסף אמר לא‬%‫הם יצאו את־העיר לא הרחיקו וי‬
‫ובה‬%‫ להם למה שלמתם רעה תחת ט‬.‫א‬
5-¿No es ésta (la copa) en la que bebe mi señor, y por medio de la cual él suele adivinar? Habéis hecho mal en lo que
hicisteis". Halo zeh asher yishteh adoni bo wehu najesh yenajesh bo hare'otem asher asitem.
mtyçu rça mturh wb çjny çjn awhw wb ynda htçy rça hz awlh
‫שיתם‬.‫ שר ע‬.‫תם א‬%‫ רע‬.‫ו ה‬%‫ו והוא נחש ינחש ב‬%‫ני ב‬%‫ ד‬.‫ שר ישתה א‬.‫ לוא זה א‬.‫ה‬
6-Y él, luego que los alcanzó, les dijo estas mismas palabras. Wayasigem wayedaber alehem et-hadevarim ha'eleh.
hlah myrbdh ta mhla rbdyw mgçyw

‫ להם את־הדברים האלה‬.‫וישגם וידבר א‬
7-Y ellos le contestaron: ¿Por qué dice mi señor tales palabras? ¡Lejos de tus siervos hacer semejante cosa!
Wayomeru elay'o lamah yedaber adoni kadvarim ha'eleh jalilah la'avadeyja me'asot kadavar hazeh.
hzh rbdk twçum kydbul hlylj hlah myrbdk ynda rbdy hml wyla wrmayw
‫ות כדבר הזה‬%‫עש‬. ‫בדיך מ‬.‫ני כדברים האלה חלילה לע‬%‫ ד‬.‫אמרו אליו למה ידבר א‬%‫וי‬
8-He aquí que el dinero que hallamos en la boca de nuestros costales te lo devolvimos desde la tierra de Kena'an.
¿Cómo pues habíamos de robar de casa de tu señor plata ni oro? Hen kesef asher matsanu befi amtejoteynu
heshivonu eleyja me'erets Kena'an we'eyj nignov mibeyt adoneyja kesef o zahav.
psk kynda tybm bngn kyaw nunk xram kyla wnbyçh wnytjtma ypb wnaxm rça psk nh
bhz wa
‫ו זהב‬%‫ניך כסף א‬%‫ ד‬.‫ב מבית א‬%‫נו אליך מארץ כנען ואיך נגנ‬%‫תינו השיב‬%‫ שר מצאנו בפי אמתח‬.‫הן כסף א‬
9-Aquel de tus siervos con quien fuere hallada, que muera, y también nosotros seremos siervos de mi señor. Asher
yimatse ito me'avadeyja wamet wegam-anajnu nihyeh l'adoni la'avadim.
mydbul yndal hyhn wnjna mgw tmw kydbum wta axmy rça
‫בדים‬.‫ני לע‬%‫ נחנו נהיה לאד‬.‫בדיך ומת וגם־א‬.‫ו מע‬%‫ שר ימצא את‬.‫א‬
10-Y él respondió: Sea también ahora conforme a vuestras palabras: aquél con quien fuere hallada será mi siervo, mas
vosotros quedaréis limpios de culpa. Wayomer gam-atah jedivreyjem ken-hu asher yimatse ito yihyeh-li aved
we'atem tihyu neki'im.
myqn wyht mtaw dbu yl hyhy wta axmy rça awh nk mkyrbdk htu mg rmayw
‫ו יהיה־לי עבד ואתם תהיו נקים‬%‫ שר ימצא את‬.‫אמר גם־עתה כדבריכם כן־הוא א‬%‫וי‬
11-Y ellos se apresuraron y bajaron cada uno su costal en tierra, y abrió cada cual su costal. Wayemaharu wayoridu
ish et-amtajto artsah wayifteju ish amtajto.
wtjtma çya wjtpyw hxra wtjtma ta çya wdrwyw wrhmyw

‫ו‬%‫ו ארצה ויפתחו איש אמתחת‬%‫ורדו איש את־אמתחת‬%‫ רו וי‬.‫וימה‬
12-Y él registró, principiando con el mayor y acabando con el menor; y fue hallada la copa en el costal de Binyamín.
Wayejapes bagadol hejel uvakaton kilah wayimatse hagavia be'amtajat Binyamin.
nmynb tjtmab uybgh axmyw hlk nfqbw ljh lwdgb çpjyw

‫ן כלה וימצא הגביע באמתחת בנימן‬%‫ול החל ובקט‬%‫ויחפש בגד‬
13-Entonces ellos rasgaron sus vestidos, y cargando cada uno su asno volvieron a la ciudad. Wayikre'u simlotam
waya'amos ish al-jamoro wayashuvu ha'irah.
hryuh wbçyw wrmj lu çya smuyw mtlmç wurqyw

‫ בו העירה‬:‫ו ויש‬%‫מר‬
% .‫ס איש על־ח‬%‫עמ‬. ‫ויקרעו שמלתם וי‬
14-Y vino Yahudah con sus hermanos a casa de Yosef, y él estaba todavía allí, y se postraron delante de él en tierra.
Wayavo Yehudah we'ejay'o beytah Yosef wehu odenu sham wayiplu lefanay'o artsah.
hxra wynpl wlpyw mç wndwu awhw pswy htyb wyjaw hdwhy abyw
‫ודנו שם ויפלו לפניו ארצה‬%‫וסף והוא ע‬%‫א יהודה ואחיו ביתה י‬%‫ויב‬
15-Y les dijo Yosef: ¿Qué acto es éste que habéis hecho? Por cierto, sabíais que un hombre como yo puede adivinar.
Wayomer lahem Yosef mah-hama'aseh hazeh asher asitem halo yedatem ki-najesh yenajesh ish asher kamoni.
ynmk rça çya çjny çjn yk mtudy awlh mtyçu rça hzh hçumh hm pswy mhl rmayw
‫ני‬%‫ שר כמ‬.‫ לוא ידעתם כי־נחש ינחש איש א‬.‫שיתם ה‬.‫ שר ע‬.‫שה הזה א‬.‫וסף מה־המע‬%‫אמר להם י‬%‫וי‬
16-Y dijo Yahudah: ¿Qué diremos a mi señor? ¿Qué hablaremos o con qué nos justificaremos? Elohim ha hallado la
iniquidad de tus siervos. ¡Henos aquí siervos de mi señor, así nosotros como aquél en cuyo poder fue hallada la copa!
Wayomer Yehudah mah-nomar ladoni mah-nedaber umah-nitstadak ha'Elohim matsa et-awon avadeyja hinenu
avadim l'adoni gam-anajnu gam asher-nimtsa hagavia beyado.
mydbu wnnh kydbu nwu ta axm myhlah qdfxn hmw rbdn hm yndal rman hm hdwhy rmayw
wdyb uybgh axmn rça mg wnjna mg yndal
‫בדים‬.‫בדיך הננו ע‬.‫ן ע‬%‫עו‬. ‫ני מה־נדבר ומה־נצטדק האלהים מצא את־‬%‫אמר לאד‬%‫אמר יהודה מה־נ‬%‫וי‬
‫ו‬%‫ שר־נמצא הגביע ביד‬.‫ נחנו גם א‬.‫ני גם־א‬%‫לאד‬
17-Y él respondió: ¡Lejos de mí hacer esto! El hombre en cuyo poder fue hallada la copa, ése será mi siervo; mas en
cuanto a vosotros, subid en shalom a casa de vuestro padre. Wayomer jalilah li me'asot zot ha'ish asher nimtsa
hagavia beyado hu yihyeh-li aved we'atem alu leshalom el-avijem.
wlu mtaw dbu yl hyhy awh wdyb uybgh axmn rça çyah taz twçum yl hlylj rmayw
mkyba la mwlçl
‫לו לשלום‬.‫ו הוא יהיה־לי עבד ואתם ע‬%‫ שר נמצא הגביע ביד‬.‫את האיש א‬%‫ות ז‬%‫עש‬. ‫אמר חלילה לי מ‬%‫וי‬
‫ ביכם‬.‫אל־א‬
Parashah 11: Wayigash (Y se acercó) 44:18-47:27
18-Y se acercó a él, y dijo Yahudah: Ruego, mi señor, que pueda hablar tu siervo una palabra en presencia de mi señor,
y no se encienda tu ira contra tu siervo; porque tú eres igual a Far'oh. Wayigash elay'o Yehudah wayomer bi adoni
yedaber-na avdeja davar be'ozney adoni we'al-yijar apja be'avdeja ki kamoja keFar'oh.
kdbub kpa rjy law ynda ynzab rbd kdbu an rbdy ynda yb rmayw hdwhy wyla çgyw
hurpk kwmk yk
‫ה‬%‫וך כפרע‬%‫ני ואל־יחר אפך בעבדך כי כמ‬%‫ ד‬.‫ני ידבר־נא עבדך דבר באזני א‬%‫ ד‬.‫אמר בי א‬%‫ויגש אליו יהודה וי‬
19-Mi señor preguntó a sus siervos, diciendo: ¿Tenéis padre o hermano?. Adoni sha'al et-avaday'o lemor hayesh-
lajem av o-aj.
ja wa ba mkl çyh rmal wydbu ta laç ynda

‫ו־אח‬%‫ יש־לכם אב א‬.‫ר ה‬%‫בדיו לאמ‬.‫ני שאל את־ע‬%‫ ד‬.‫א‬
20-Y nosotros respondimos a mi señor: Tenemos padre anciano y un niño de su vejez, el menor; y su hermano murió,
y él quedó solo de su madre, y su padre siempre lo amó. Wanomer el-adoni yesh-lanu av zaken weyeled zekunim
katan we'aji'o met wayiwater hu levado le'imo we'avi'o ahevo.
wbha wybaw wmal wdbl awh rtwyw tm wyjaw nfq mynqz dlyw nqz ba wnl çy ynda la rmanw
‫ו‬%‫ הב‬.‫ו ואביו א‬%‫ו לאמ‬%‫ נים קטן ואחיו מת ויותר הוא לבד‬:‫ני יש־לנו אב זקן וילד זק‬%‫ ד‬.‫אמר אל־א‬%‫ונ‬
21-Y tú dijiste a tus siervos: Bajádmelo para que ponga mis ojos sobre él. Watomer el-avadeyja horiduhu elay
we'asimah eyni alay'o.
wylu ynyu hmyçaw yla whdrwh kydbu la rmatw

‫ הו אלי ואשימה עיני עליו‬:‫ורד‬%‫בדיך ה‬.‫אמר אל־ע‬%‫ות‬
22-Y nosotros dijimos a mi señor: No puede el mozo dejar a su padre, porque si lo deja, su padre morirá. Wanomer el-
adoni lo-yukal hana'ar la'azov et-avi'o we'azav et-avi'o wamet.
tmw wyba ta bzuw wyba ta bzul runh lkwy al ynda la rmanw

‫ב את־אביו ועזב את־אביו ומת‬%‫עז‬. ‫ני לא־יוכל הנער ל‬%‫ ד‬.‫אמר אל־א‬%‫ונ‬
23-Mas tú dijiste a tus siervos: Si no descendiere vuestro hermano menor con vosotros, no volveréis más a ver mi
rostro. Watomer el-avadeyja im-lo yered ajijem hakaton itjem lo tosifun lir'ot panay.
ynp twarl nwpst al mkta nfqh mkyja dry al ma kydbu la rmatw

‫ות פני‬%‫ספון לרא‬%‫ן אתכם לא ת‬%‫ חיכם הקט‬.‫בדיך אם־לא ירד א‬.‫אמר אל־ע‬%‫ות‬
24-Aconteció pues, que cuando hubimos subido adonde está tu siervo, mi padre, le contamos las palabras de mi señor.
Wayehi ki alinu el-avdeja avi wanaged-lo et divrey adoni.
ynda yrbd ta wl dgnw yba kdbu la wnylu yk yhyw

‫ני‬%‫ ד‬.‫ויהי כי עלינו אל־עבדך אבי ונגד־לו את דברי א‬
25-Y cuando dijo nuestro padre: Volved, compradnos un poco de alimento, Wayomer avinu shuvu shivru-lanu
me'at-ojel.
lka fum wnl wrbç wbç wnyba rmayw

‫כל‬%‫ בו שברו־לנו מעט־א‬:‫אמר אבינו ש‬%‫וי‬
26-nosotros respondimos: No podemos descender; si está nuestro hermano menor con nosotros, descenderemos ;
porque no podremos ver el rostro del hombre sin que esté con nosotros nuestro hermano menor. Wanomer lo nukal
laredet im-yesh ajinu hakaton itanu weyaradnu ki-lo nukal lir'ot pney ha'ish we'ajinu hakaton eynenu itanu.
wnyjaw çyah ynp twarl lkwn al yk wndryw wnta nfqh wnyja çy ma tdrl lkwn al rmanw
wnta wnnya nfqh
‫ן‬%‫ות פני האיש ואחינו הקט‬%‫ן אתנו וירדנו כי־לא נוכל לרא‬%‫אמר לא נוכל לרדת אם־יש אחינו הקט‬%‫ונ‬
‫איננו אתנו‬
27-Entonces nos dijo tu siervo, mi padre: Vosotros sabéis que dos me parió mi mujer. Wayomer avdeja avi eleynu
atem yedatem ki shnayim yaldah-li ishti.
ytça yl hdly mynç yk mtudy mta wnyla yba kdbu rmayw

‫אמר עבדך אבי אלינו אתם ידעתם כי שנים ילדה־לי אשתי‬%‫וי‬
28-Y el uno salió de mi presencia y yo dije: ¡sin duda ha sido despedazado!, y no lo he visto hasta ahora. Wayetse
ha'ejad me'iti wa'omar aj tarof toraf welo re'iti'o ad-henah.
hnh du wytyar alw prf prf ka rmaw ytam djah axyw

‫רף ולא ראיתיו עד־הנה‬%‫ף ט‬%‫מר אך טר‬%‫ויצא האחד מאתי וא‬
29-Y si también a éste lleváis de mi presencia y le sucede alguna desgracia, haréis descender mis canas malamente a la
sepultura. Ulekajtem gam-et-zeh me'im panay wekarahu ason wehoradetem et-seyvati bera'ah she'olah.
hlaç hurb ytbyç ta mtdrwhw nwsa whrqw ynp mum hz ta mg mtjqlw

‫לה‬%‫ורדתם את־שיבתי ברעה שא‬%‫ון וה‬%‫ולקחתם גם־את־זה מעם פני וקרהו אס‬
30-Y ahora, cuando llegare a tu siervo, mi padre, sin que el muchacho esté con nosotros, ¡Su alma está ligada al alma
de él!. We'atah kevo'i el-avdeja avi wehana'ar eynenu itanu wenafsho keshurah venafsho.
wçpnb hrwçq wçpnw wnta wnnya runhw yba kdbu la yabk htuw
‫ו‬%‫ו קשורה בנפש‬%‫אי אל־עבדך אבי והנער איננו אתנו ונפש‬%‫ועתה כב‬
31-Y sucederá que al ver que el mozo no aparece, morirá; y así tus siervos harán descender las canas de tu siervo,
nuestro padre, con tristeza a la sepultura. Wehayah kir'oto ki-eyn hana'ar wamet wehoridu avadeyja et-seyvat
avdeja avinu beyagon she'olah.
hlaç nwgyb wnyba kdbu tbyç ta kydbu wdyrwhw tmw runh nya yk wtwark hyhw
‫לה‬%‫ון שא‬%‫בדיך את־שיבת עבדך אבינו ביג‬.‫ורידו ע‬%‫ו כי־אין הנער ומת וה‬%‫ות‬%‫והיה כרא‬
32-Porque tu siervo salió fiador del mozo con mi padre, diciendo: Si no te lo volviere a traer, entonces pecaré para con
mi padre por el resto de los días. Ki avdeja arav et-hana'ar me'im avi lemor im-lo avi'enu eleyja wejatati le-avi
kol-hayamim.
mymyh lk ybal ytafjw kyla wnayba al ma rmal yba mum runh ta bru kdbu yk
‫ ביאנו אליך וחטאתי לאבי כל־הימים‬.‫ר אם־לא א‬%‫כי עבדך ערב את־הנער מעם אבי לאמ‬
33-Ahora pues, te ruego que tu siervo quede en lugar del mozo, por siervo de mi señor, y el mozo suba con sus
hermanos. We'atah yeshev-na avdeja tajat hana'ar eved ladoni wehana'ar ya'al im-ejay'o.
wyja mu luy runhw yndal dbu runh tjt kdbu an bçy htuw
‫ני והנער יעל עם־אחיו‬%‫ועתה ישב־נא עבדך תחת הנער עבד לאד‬
34-Porque ¿cómo podré yo subir a mi padre, sin estar el mozo conmigo? No, no sea que yo vea el mal que ha de
sobrevenir a mi padre. Ki-eyj e'eleh el-avi wehana'ar eynenu iti pen er'eh vara asher yimtsa et-avi.
yba ta axmy rça urb hara np yta wnnya runhw yba la hlua kya yk
‫ שר ימצא את־אבי‬.‫כי־איך אעלה אל־אבי והנער איננו אתי פן אראה ברע א‬
Capítulo 45
1-Y no pudo Yosef contenerse delante de todos los que al lado de él estaban, y exclamó: !Haced que salgan todos de
mi presencia! Y no quedó nadie con Yoseef, cuando él se dio a conocer a sus hermanos. Welo-yakol Yosef lehit'apek
lekol hanitsavim alay'o wayikra hotsi'u jol-ish me'alay welo-amad ish ito behitwada Yosef el-ejay'o.
wta çya dmu alw ylum çya lk wayxwh arqyw wylu mybxnh lkl qpathl pswy lky alw
wyja la pswy udwthb
‫ו בהתודע‬%‫וציאו כל־איש מעלי ולא־עמד איש את‬%‫ל הנצבים עליו ויקרא ה‬%‫וסף להתאפק לכ‬%‫ל י‬%‫ולא־יכ‬
‫וסף אל־אחיו‬%‫י‬
2-Y levantó su voz en llanto, le oyó todo Mitsrayim, y le oyó la casa de Par'oh. Wayiten et-kolo biveji wayishme'u
Mitsrayim wayishma beyt Par'oh.
hurp tyb umçyw myrxm wumçyw ykbb wlq ta ntyw

‫ה‬%‫לו בבכי וישמעו מצרים וישמע בית פרע‬%‫ויתן את־ק‬
3-Y dijo Yosef a sus hermanos: ¡Yo soy Yosef! ¿Vive mi padre todavía? Mas sus hermanos no podían responderle,
porque estaban turbados delante de él. Wayomer Yosef el-ejay'o ani Yosef ha'od avi jay welo-yajlu ejay'o la'anot
oto ki nivhalu mipanay'o.
wynpm wlhbn yk wta twnul wyja wlky alw yj yba dwuh pswy yna wyja la pswy rmayw
‫ לו מפניו‬.‫ו כי נבה‬%‫את‬
% ‫ות‬%‫ענ‬. ‫וד אבי חי ולא־יכלו אחיו ל‬%‫וסף הע‬%‫ ני י‬.‫וסף אל־אחיו א‬%‫אמר י‬%‫וי‬
4-Y dijo Yosef a sus hermanos: Os ruego os acerquéis a mí. Y ellos se le acercaron. Y les dijo: Yo soy Yosef, vuestro
hermano, a quien vendisteis para Mitzrayim. Wayomer Yosef el-ejay'o geshu-na elay wayigashu wayomer ani Yosef
ajijem asher-mejartem oti Mitsraymah.
hmyrxm yta mtrkm rça mkyja pswy yna rmayw wçgyw yla an wçg wyja la pswy rmayw
‫תי מצרימה‬%‫ שר־מכרתם א‬.‫ חיכם א‬.‫וסף א‬%‫ ני י‬.‫אמר א‬%‫וסף אל־אחיו גשו־נא אלי ויגשו וי‬%‫אמר י‬%‫וי‬
5-Ahora pues, no os entristezcáis, ni pese a vuestros ojos el haberme vendido acá; que para preservar (vuestra) vida me
envió Elohim delante de vosotros. We'atah al-te'atsevu we'al-yijar be'eyneyjem ki-mejartem oti henah ki
lemijyah shelajani Elohim lifneyjem.
mkynpl myhla ynjlç hyjml yk hnh yta mtrkm yk mkynyub rjy law wbxut la htuw
‫תי הנה כי למחיה שלחני אלהים לפניכם‬%‫ועתה ׀ אל־תעצבו ואל־יחר בעיניכם כי־מכרתם א‬
6-Porque ya hace dos años que el hambre está en la tierra, y aún restan cinco años en que no habrá ni labranza ni siega.
Ki-zeh shenatayim hara'av bekerev ha'arets we'od jamesh shanim asher eyn-jarish wekatsir.
ryxqw çyrj nya rça mynç çmj dwuw xrah brqb burh mytnç hz yk
‫ שר אין־חריש וקציר‬.‫וד חמש שנים א‬%‫כי־זה שנתים הרעב בקרב הארץ וע‬
7-Y me envió Elohim delante de vosotros para aseguraros posteridad en la tierra, y para daros vida por medio de gran
liberación. Wayishlajeni Elohim lifneyjem lasum lajem she'erit ba'arets ulehajayot lajem lifleytah gedolah.
hldg hfylpl mk twyjhlw xrab tyraç mkl mwçl mkynpl myhla ynjlçyw
‫לה‬%‫ות לכם לפליטה גד‬%‫ י‬.‫וישלחני אלהים לפניכם לשום לכם שארית בארץ ולהח‬
8-Y ahora, ya no fuisteis vosotros quienes me enviasteis acá, sino Elohim; y El me ha puesto por padre de Far'oh, y por
señor de toda su casa, y por gobernador de toda la tierra de Mitsrayim. We'atah lo-atem shlajtem oti henah ki
ha'Elohim wayesimeni le'av le-Far'oh ule'adon lekol-beyto umoshel bekol-erets Mitsrayim.
lkb lçmw wtyb lkl nwdalw hurpl bal ynmyçyw myhlah yk hnh yta mtjlç mta al htuw
myrxm xra
‫של בכל־ארץ‬%‫ו ומ‬%‫ון לכל־בית‬%‫ה ולאד‬%‫תי הנה כי האלהים וישימני לאב לפרע‬%‫ועתה לא־אתם שלחתם א‬
‫מצרים‬
9-Daos prisa y subid a mi padre; y le diréis: Así dijo tu hijo Yosef: "Elohim me ha puesto por señor de todo Mitsrayim;
desciende a mí, no te detengas, Maharu wa'alu el-avi wa'amartem elay'o koh amar binja Yosef samani Elohim
le'adon lekol-Mitsrayim redah elay al-ta'amod.
yla hdr myrxm lkl nwdal myhla ynmç pswy knb rma hk wyla mtrmaw yba la wluw wrhm
dmut la
‫ון לכל־מצרים רדה אלי אל־‬%‫וסף שמני אלהים לאד‬%‫ה אמר בנך י‬%‫ מרתם אליו כ‬.‫לו אל־אבי וא‬.‫ רו וע‬.‫מה‬
‫ד‬%‫עמ‬. ‫ת‬
10-y habitarás en la tierra de Goshen, y estarás cerca de mí, tú y tus hijos, y los hijos de tus hijos, y tu ganado menor, y
tu ganado mayor, y todo cuanto tienes. Weyashavta ve'erets-Goshen wehayita karov elay atah uvaneyja uvney
vaneyja wetsonja uvekarja wekol-asher-laj.
kl rça lkw krqbw knaxw kynb ynbw kynbw hta yla bwrq tyyhw nçg xrab tbçyw
‫ שר־לך‬.‫אנך ובקרך וכל־א‬%‫וב אלי אתה ובניך ובני בניך וצ‬%‫שן והיית קר‬%‫וישבת בארץ־ג‬
11-Y yo te sustentaré allí, porque todavía restan cinco años de hambre, no sea que empobrezcas tú y tu casa, y todo lo
tuyo". Wejilkalti oteja sham ki-od jamesh shanim ra'av pen-tiwaresh atah uveyteja wekol-asher-laj.
kl rça lkw ktybw hta çrwt np bur mynç çmj dwu yk mç kta ytlklkw
‫ שר־לך‬.‫וד חמש שנים רעב פן־תורש אתה וביתך וכל־א‬%‫תך שם כי־ע‬%‫וכלכלתי א‬
12-Y he aquí que vuestros ojos están viendo, y también los ojos de mi hermano Binyamín, que es mi misma boca la
que os está hablando. Wehineh eyneyjem ro'ot we'eyney aji Vinyamin ki-fi hamedaber aleyjem.
mkyla rbdmh yp yk nymynb yja ynyuw twar mkynyu hnhw

‫ ליכם‬.‫ות ועיני אחי בנימין כי־פי המדבר א‬%‫רא‬% ‫והנה עיניכם‬
13-Y haréis saber a mi padre toda mi gloria en Mitsrayim, con todo lo que habéis visto, y daos prisa y haréis bajar a mi
padre acá. Wehigadtem le-avi et-kol-kevodi beMitsrayim we'et kol-asher re'item umihartem wehoradetem et-avi
henah.
hnh yba ta mtdrwhw mtrhmw mtyar rça lk taw myrxmb ydwbk lk ta ybal mtdghw
‫ורדתם את־אבי הנה‬%‫ שר ראיתם ומהרתם וה‬.‫ודי במצרים ואת כל־א‬%‫והגדתם לאבי את־כל־כב‬
14-Y cayó sobre el cuello de Binyamín, su hermano, y lloró; Binyamín también lloró sobre su cuello. Wayipol al-
tsa'urey Vinyamin-aji'o wayevk uVinyamin bajah al-tsawaray'o.
wyrawx lu hkb nmynbw kbyw wyja nmynb yrawx lu lpyw

‫ל על־צוארי בנימן־אחיו ויבך ובנימן בכה על־צואריו‬%‫ויפ‬
15-Y besó a todos sus hermanos y lloró sobre ellos; y después de esto sus hermanos hablaron con él. Wayenashek
lekol-ejay'o wayevk aleyhem we'ajarey jen dibru ejay'o ito.
wta wyja wrbd nk yrjaw mhlu kbyw wyja lkl qçnyw

‫ו‬%‫ רי כן דברו אחיו את‬.‫ליהם ואח‬.‫וינשק לכל־אחיו ויבך ע‬
16-Y la nueva fue oída en casa de Far'oh, diciendo: ¡Han venido los hermanos de Yosef! Y pareció bien a Far'oh y a
sus siervos. Wehakol nishma beyt Par'oh lemor ba'u ajey Yosef wayitav be'eyney Far'oh uve'eyney avaday'o.
wydbu ynyubw hurp ynyub bfyyw pswy yja wab rmal hurp tyb umçn lqhw
‫בדיו‬.‫ה ובעיני ע‬%‫וסף וייטב בעיני פרע‬%‫ חי י‬.‫ר באו א‬%‫ה לאמ‬%‫ל נשמע בית פרע‬%‫והק‬
17-Y dijo Par'oh a Yosef: Di a tus hermanos: "Haced esto: cargad vuestras bestias y andad; id a tierra de Kena'an,
Wayomer Par'oh el-Yosef emor el-ajeyja zot asu ta'anu et-be'irjem ulju-vo'u artsah Kena'an.
nunk hxra wab wklw mkryub ta wnuf wçu taz kyja la rma pswy la hurp rmayw
‫או ארצה כנען‬%‫נו את־בעירכם ולכו־ב‬.‫שו טע‬.‫את ע‬%‫ר אל־אחיך ז‬%‫וסף אמ‬%‫ה אל־י‬%‫אמר פרע‬%‫וי‬
18-y tomad a vuestro padre y a vuestras familias, y venid a mí, que yo os daré lo mejor de la tierra de Mitzrayim, y
comeréis de la grosura de la tierra". Ukeju et-avijem we'et-bateyjem uvo'u elay we'etnah lajem et-tuv erets
Mitsrayim we'ijlu et-jelev ha'arets.
xrah blj ta wlkaw myrxm xra bwf ta mkl hntaw yla wabw mkytb taw mkyba ta wjqw
‫או אלי ואתנה לכם את־טוב ארץ מצרים ואכלו את־חלב הארץ‬%‫ ביכם ואת־בתיכם וב‬.‫וקחו את־א‬
19-Y a ti estoy ordenando: "Haced esto: tomaos de la tierra de Mitsrayim carros para vuestros niños y para vuestras
mujeres; y traed a vuestro padre y venid. We'atah tsuweytah zot asu kju-lajem me'erets Mitsrayim agalot letapjem
welinsheyjem unsatem et-avijem uvatem.
mtabw mkyba ta mtaçnw mkyçnlw mkpfl twlgu myrxm xram mkl wjq wçu taz htywx htaw
‫ ביכם ובאתם‬.‫גלות לטפכם ולנשיכם ונשאתם את־א‬.‫שו קחו־לכם מארץ מצרים ע‬.‫את ע‬%‫ויתה ז‬:‫ואתה צ‬
20-Y vuestros ojos no se lamenten por vuestros objetos, porque lo mejor de toda la tierra de Mitsrayim es vuestro".
We'eynejem al-tajos al-kleyjem ki-tuv kol-erets Mitsrayim lajem hu.
awh mkl myrxm xra lk bwf yk mkylk lu sjt la mknyuw

‫ס על־כליכם כי־טוב כל־ארץ מצרים לכם הוא‬%‫ועינכם אל־תח‬
21-Y los hijos de Yisra'el lo hicieron así; y Yosef les dio carros por mandato de Far'oh; les dio también provisiones
para el camino. Waya'asu-jen beney Yisra'el wayiten lahem Yosef agalot al-pi Far'oh wayiten lahem tsedah
ladarej.
krdl hdx mhl ntyw hurp yp lu twlgu pswy mhl ntyw larçy ynb nk wçuyw
‫ה ויתן להם צדה לדרך‬%‫גלות על־פי פרע‬.‫וסף ע‬%‫שו־כן בני ישראל ויתן להם י‬.‫ויע‬
22-A cada uno de ellos dio mudas de vestidos, mas a Binyamín le dio trescientas monedas de plata y cinco mudas de
vestidos. Lekulam natan la'ish jalifot smalot ule-Vinyamin natan shlosh me'ot kesef wejamesh jalifot smalot.
tlmç tplj çmjw psk twam çlç ntn nmynblw tlmç twplj çyal ntn mlkl
‫ת שמלת‬%‫ לפ‬.‫ות כסף וחמש ח‬%‫ות שמלת ולבנימן נתן שלש מא‬%‫ לפ‬.‫לם נתן לאיש ח‬:‫לכ‬
23-Y a su padre envió lo siguiente: diez asnos cargados de lo mejor de Mitsrayim, y diez asnas cargadas de trigo y
lejem y otros alimentos para su padre en el camino. Ule'avi'o shalaj kezot asarah jamorim nos'im mituv Mitsrayim
we'eser atonot nos'ot bar walejem umazon le'avi'o ladarej.
wybal nwzmw mjlw rb taçn tnta rçuw myrxm bwfm myaçn myrmj hrçu tazk jlç wybalw
krdl
‫ון לאביו‬%‫ת בר ולחם ומז‬%‫שא‬%‫ת נ‬%‫תנ‬
% .‫שאים מטוב מצרים ועשר א‬%‫רים נ‬%‫ מ‬.‫שרה ח‬.‫את ע‬%‫ולאביו שלח כז‬
‫לדרך‬
24-De esta suerte despachó a sus hermanos, y ellos se fueron y él les dijo: No riñáis por el camino. Wayeshalaj et-
ejay'o wayeleju wayomer alehem al-tirgezu badarej.
krdb wzgrt la mhla rmayw wklyw wyja ta jlçyw

‫ להם אל־תרגזו בדרך‬.‫אמר א‬%‫וישלח את־אחיו וילכו וי‬
25-Ellos pues, subieron de Mitsrayim y vinieron a la tierra de Kena'an, a su padre Ya'akov. Waya'alu mi-Mitsrayim
wayavo'u erets Kena'an el-Ya'akov avihem.
mhyba bquy la nunk xra wabyw myrxmm wluyw

‫ ביהם‬.‫ב א‬%‫עק‬. ‫או ארץ כנען אל־י‬%‫לו ממצרים ויב‬.‫ויע‬

26-Y le hablaron diciendo: ¡Yosef vive aún! ¡Y él es gobernador de toda la tierra de Mitsrayim! Y su corazón quedó
pasmado, porque no les creía. Wayagidu lo lemor od Yosef jay veji-hu moshel bekol-erets Mitsrayim vayafag libo
ki lo-he'emin lahem.
mhl nymah al yk wbl gpyw myrxm xra lkb lçm awh ykw yj pswy dwu rmal wl wdgyw
‫ו כי לא־האמין להם‬%‫של בכל־ארץ מצרים ויפג לב‬%‫וסף חי וכי־הוא מ‬%‫וד י‬%‫ר ע‬%‫ויגדו לו לאמ‬
27-Y le hablaron todas las palabras de Yosef que les había dicho; y cuando vio los carros que Yosef había enviado para
llevarle, revivió el ruaj de Ya'akov, su padre. Wayedabru elay'o et kol-divrey Yosef asher diber alehem wayar et-
ha'agalot asher-shalaj Yosef laset oto wateji ruaj Ya'akov avihem.
wta taçl pswy jlç rça twlguh ta aryw mhla rbd rça pswy yrbd lk ta wyla wrbdyw
mhyba bquy jwr yjtw
‫ו ותחי‬%‫את‬
% ‫וסף לשאת‬%‫ שר־שלח י‬.‫גלות א‬.‫ להם וירא את־הע‬.‫ שר דבר א‬.‫וסף א‬%‫וידברו אליו את כל־דברי י‬
‫ ביהם‬.‫ב א‬%‫עק‬. ‫רוח י‬
28-Entonces dijo Yisra'el: ¡suficiente! ¡Yosef, mi hijo, vive todavía; yo iré y le veré antes de morir! Wayomer Yisra'el
rav od-Yosef beni jay eljah we'er'enu beterem amut.
twma mrfb wnaraw hkla yj ynb pswy dwu br larçy rmayw

‫וסף בני חי אלכה ואראנו בטרם אמות‬%‫וד־י‬%‫אמר ישראל רב ע‬%‫וי‬
Capítulo 46
1-Y partió Yisra'el con todo lo que era suyo, y vino a Beer-Sheva, y ofreció sacrificios al Elohey de su padre Yitzjak.
Wayisa Yisra'el wekol-asher-lo wayavo Be'erah Shava wayizbaj zevajim l'Elohey avi'o Yitsjak.
qjxy wyba yhlal myjbz jbzyw ubç hrab abyw wl rça lkw larçy usyw
‫א בארה שבע ויזבח זבחים לאלהי אביו יצחק‬%‫ שר־לו ויב‬.‫ויסע ישראל וכל־א‬
2-Y habló Elohim a Yisra'el en visiones de la noche, y dijo: ¡Ya'akov! Ya'akov! Y él respondió: Heme aquí. Wayomer
Elohim le-Yisra'el bemar'ot halaylah wayomer Ya'akov Ya'akov wayomer hineni.
ynnh rmayw bquy bquy rmayw hlylh tarmb larçyl myhla rmayw
‫אמר הנני‬%‫ב וי‬%‫עק‬. ‫ב י‬%‫עק‬. ‫אמר י‬%‫ת הלילה וי‬%‫אמר אלהים ׀ לישראל במרא‬%‫וי‬
3-Y dijo: Yo soy El, el Elohey de tu padre; no temas descender a Mitsrayim, porque allí haré de ti una nación grande.
Wayomer anoji ha'El Elohey avija al-tira merdah Mitsraymah ki-legoy gadol asimja sham.
mç kmyça lwdg ywgl yk hmyrxm hdrm aryt la kyba yhla lah ykna rmayw
‫ שימך שם‬.‫ול א‬%‫וי גד‬%‫כי האל אלהי אביך אל־תירא מרדה מצרימה כי־לג‬%‫אמר אנ‬%‫וי‬
4-Yo descenderé contigo a Mitsrayim y Yo te haré subir también; y Yosef pondrá su mano sobre tus ojos. Anoji ered
imja Mitsraymah we'anoji a'alja gam-aloh weYosef yashit yado al-eyneyja.
kynyu lu wdy tyçy pswyw hlu mg klua yknaw hmyrxm kmu dra ykna
‫ו על־עיניך‬%‫וסף ישית יד‬%‫כי אעלך גם־עלה וי‬%‫כי ארד עמך מצרימה ואנ‬%‫אנ‬
5-Y se levantó Ya'akov de Beer-Sheva, y llevaron los hijos de Yisra'el a Ya'akov, su padre, y a las criaturas y a las
mujeres de ellos, en los carros que había enviado Par'oh para llevarlo. Wayakom Ya'akov mi-Be'er Shava wayis'u
veney Yisra'el et-Ya'akov avihem we'et-tapam we'et-nesheyhem ba'agalot asher-shalaj Par'oh laset oto.
rça twlgub mhyçn taw mpf taw mhyba bquy ta larçy ynb waçyw ubç rabm bquy mqyw
wta taçl hurp jlç
‫ שר־‬.‫גלות א‬.‫ ביהם ואת־טפם ואת־נשיהם בע‬.‫ב א‬%‫עק‬. ‫ב מבאר שבע וישאו בני־ישראל את־י‬%‫עק‬. ‫ויקם י‬
‫ו‬%‫את‬
% ‫ה לשאת‬%‫שלח פרע‬
6-Tomaron sus rebaños y sus bienes que habían adquirido en la tierra de Kena'an, y vinieron a Mitsrayim Ya'akov y
toda su descendencia con él; Wayikju et-mikneyhem we'et-rejusham asher rajshu be'erets Kena'an wayavo'u
Mitsraymah Ya'akov wekol-zar'o ito.
wta wurz lkw bquy hmyrxm wabyw nunk xrab wçkr rça mçwkr taw mhynqm ta wjqyw
‫ו‬%‫ו את‬%‫ב וכל־זרע‬%‫עק‬. ‫או מצרימה י‬%‫ שר רכשו בארץ כנען ויב‬.‫ויקחו את־מקניהם ואת־רכושם א‬
7-sus hijos y los hijos de sus hijos con él, sus hijas y las hijas de sus hijos, y todo su linaje trajo Ya'akov consigo a
Mitsrayim. Banay'o uvney vanay'o ito benotay'o uvnot banay'o wekol-zar'o jevi ito Mitsraymah.
hmyrxm wta aybh wurz lkw wynb twnbw wytnb wta wynb ynbw wynb
‫ו מצרימה‬%‫ו הביא את‬%‫ות בניו וכל־זרע‬%‫תיו ובנ‬%‫ו בנ‬%‫בניו ובני בניו את‬
8-Estos pues son los nombres de los hijos de Yisra'el que vinieron a Mitsrayim, Ya'akov y sus hijos; el primogénito de
Ya'akov, Re'uben. We'eleh shemot beney Yisra'el haba'im Mitsraymah Ya'akov uvanay'o bekor Ya'akov Re'uven.
nbwar bquy rkb wynbw bquy hmyrxm myabh larçy ynb twmç hlaw
‫ב ראובן‬%‫עק‬. ‫ר י‬%‫ב ובניו בכ‬%‫עק‬. ‫ות בני־ישראל הבאים מצרימה י‬%‫ואלה שמ‬
9-Y los hijos de Re'uben: Janoj y Falu, y Jetzron, y Karmi. Uveney Re'uven Janoj uFalu weJetsron weKarmi.
ymrkw nrxjw awlpw kwnj nbwar ynbw

‫ון וכרמי‬%‫וך ופלוא וחצר‬%‫ נ‬.‫ובני ראובן ח‬
10-Y los hijos de Shimon: Yemu'el, y Yamín, y Ohad, y Yajín, y Tzojar, y Sha'ul, hijo de la Kena'anit. Uveney
Shim'on Yemu'el weYamin we'Ohad weYajin weTsojar weSha'ul ben-haKna'anit.
tynunkh nb lwaçw rjxw nykyw dhaw nymyw lawmy nwumç ynbw

‫נית‬.‫חר ושאול בן־הכנע‬%‫הד ויכין וצ‬%‫ון ימואל וימין וא‬%‫ובני שמע‬
11-Y los hijos de Lewí: Gershón, Kehat y Merarí. Uveney Lewi Gershon Kehat uMerari.
yrrmw thq nwçrg ywl ynbw

‫ון קהת ומררי‬%‫ובני לוי גרש‬
12-Y los hijos de Yahudah: Er y Onan, y Shelah, y Péretz, y Zéraj; pero habían muerto ya Er y Onán en la tierra de
Kena'an. Y eran los hijos de Péretz: Jetzrón y Jamul. Uvney Yehudah Er we'Onan weShelah waFerets waZaraj
wayamot Er we'Onan be'erets Kena'an wayihyu veney-Ferets Jetsron weJamul.
nwrxj xrp ynb wyhyw nunk xrab nnwaw ru tmyw jrzw xrpw hlçw nnwaw ru hdwhy ynbw
lwmjw
‫ון וחמול‬%‫ונן בארץ כנען ויהיו בני־פרץ חצר‬%‫ונן ושלה ופרץ וזרח וימת ער וא‬%‫ובני יהודה ער וא‬
13-Y los hijos de Yissajar: Tolah, y Fuvah, y Yov, y Shimron. Uveney Yissajar Tolah uFuvah weYov weShimron.
nwrmçw bwyw hwpw ulwt rkççy ynbw

‫ון‬%‫וב ושמר‬%‫וה וי‬:‫ולע ופ‬%‫ובני יששכר ת‬
14-Y los hijos de Zebulun: Sered, y Elon y Yajle'el. Uveney Zvulun Sered we'Elon weYajle'el.
laljyw nwlaw drs nlwbz ynbw

‫ן סרד ואלון ויחלאל‬:‫ובני זבול‬
15-Estos son los hijos de Le'ah, los cuales ella parió para Ya'akov en Padan Aram, además de Dinah, su hija; todas las
almas de sus hijos y de sus hijas fueron treinta y tres. Eleh beney Leah asher yaldah le-Ya'akov beFadan Aram
we'et Dinah vito kol-nefesh banay'o uvnotay'o shloshim weshalosh.
çlçw myçlç wytwnbw wynb çpn lk wtb hnyd taw mra ndpb bquyl hdly rça hal ynb hla
‫ותיו שלשים ושלש‬%‫ו כל־נפש בניו ובנ‬%‫ רם ואת דינה בת‬.‫ב בפדן א‬%‫עק‬. ‫ שר ילדה לי‬.‫אלה ׀ בני לאה א‬
16-Y los hijos de Gad: Tsifyon, y Jagí, Shuní y Etzbon, Erí y Arodi y Arelí. Uveney Gad Tsifyon weJagi Shuni
we'Etsbon Eri wa'Arodi we'Ar'eli.
ylaraw ydwraw yru nbxaw ynwç ygjw nwypx dg ynbw

‫ודי ואראלי‬%‫ ר‬.‫ן ערי וא‬%‫ון וחגי שוני ואצב‬%‫ובני גד צפי‬
17-Y los hijos de Asher: Yimnah, y Yishvah y Yishví, y Beri'ah, y Seraj, hermana de ellos. Y los hijos de Beri'ah: Jever
y Malki'el. Uveney Asher Yimnah weYishvah weYishvi uVri'ah weSeraj ajotam uveney Vri'ah Jever uMalki'el.
layklmw rbj huyrb ynbw mtja jrçw huyrbw ywçyw hwçyw hnmy rça ynbw
‫תם ובני בריעה חבר ומלכיאל‬%‫ ח‬.‫ובני אשר ימנה וישוה וישוי ובריעה ושרח א‬
18-Estos son los hijos de Zilpah, la cual Laván dio a su hija Le'ah, y ella parió éstos a Ya'akov; diez y seis almas. Eleh
beney Zilpah asher-natan Lavan le-Leah vito wateled et-eleh le-Ya'akov shesh esreh nafesh.
çpn hrçu çç bquyl hla ta dltw wtb hall nbl ntn rça hplz ynb hla
‫ב שש עשרה נפש‬%‫עק‬. ‫ו ותלד את־אלה לי‬%‫ שר־נתן לבן ללאה בת‬.‫אלה בני זלפה א‬
19-Los hijos de Rajel, mujer de Ya'akov: Yosef y Binyamín. Beney Rajel eshet Ya'akov Yosef uVinyamin.
nmynbw pswy bquy tça ljr ynb

‫וסף ובנימן‬%‫ב י‬%‫עק‬. ‫בני רחל אשת י‬
20-Y le habían nacido a Yosef en la tierra de Mitzrayim: los que le parió Osnat hija de Poti-Fera kohen de On, a
Menasheh y Efrayim. Wayiwaled le-Yosef be'erets Mitsrayim asher yaldah-lo Osnat bat-Poti Fera kohen On et-
Menasheh we'et-Efrayim.
myrpa taw hçnm ta na nhk urp yfwp tb tnsa wl hdly rça myrxm xrab pswyl dlwyw
‫ן את־מנשה ואת־אפרים‬%‫הן א‬%‫וטי פרע כ‬%‫ שר ילדה־לו אסנת בת־פ‬.‫וסף בארץ מצרים א‬%‫ויולד לי‬
21-Y los hijos de Binyamín: Bela y Vejer y Ashbel, Gerá y Na'amán, Ejí y Rosh, Mupim y Jupim y Ard. Uveney
Vinyamin Bela waVejer we'Ashbel Gera weNa'aman Eji waRosh Mupim weJupim wa'Ard.
draw mypjw mypm çarw yja nmunw arg lbçaw rkbw ulb nmynb ynbw
‫ פים וארד‬:‫ פים וח‬:‫אש מ‬%‫מן אחי ור‬.‫ובני בנימן בלע ובכר ואשבל גרא ונע‬
22-Estos son los hijos de Rajel, que nacieron a Ya'akov; todas las almas fueron catorce. Eleh beney Rajel asher yulad
le-Ya'akov kol-nefesh arba'ah asar.
rçu hubra çpn lk bquyl dly rça ljr ynb hla

‫ב כל־נפש ארבעה עשר‬%‫עק‬. ‫לד לי‬:‫ שר י‬.‫אלה בני רחל א‬
23-Y los hijos de Dan: Jushim. Uvney Dan Jushim.
myçj nd ynbw
‫ שים‬:‫ובני־דן ח‬
24-Y los hijos de Naftalí: Yajtse'el, y Guní, y Yétzer, y Shilem. Uveney Naftali Yajtse'el weGuni weYetser weShilem.
mlçw rxyw ynwgw laxjy yltpn ynbw

‫ובני נפתלי יחצאל וגוני ויצר ושלם‬

25-Estos son los hijos de Bilhah, la cual Laván dio a su hija Rajel; y ella parió éstos a Ya'akov; todas sus almas, siete.
Eleh beney Vilhah asher-natan Lavan le-Rajel bito wateled et-eleh le-Ya'akov kol-nefesh shiv'ah.
hubç çpn lk bquyl hla ta dltw wtb ljrl nbl ntn rça hhlb ynb hla
‫ב כל־נפש שבעה‬%‫עק‬. ‫ו ותלד את־אלה לי‬%‫ שר־נתן לבן לרחל בת‬.‫אלה בני בלהה א‬
26-Todas las almas pertenecientes a Ya'akov, que vinieron a Mitsrayim, procedentes de sus lomos, sin las mujeres de
los hijos de Ya'akov; todas las almas eran sesenta y seis. Kol-hanefesh haba'ah le-Ya'akov Mitsraymah yots'ey
yerejo milvad neshey veney-Ya'akov kol-nefesh shishim washesh.
ççw myçç çpn lk bquy ynb yçn dblm wkry yaxy hmyrxm bquyl habh çpnh lk
‫ב כל־נפש ששים ושש‬%‫עק‬. ‫ו מלבד נשי בני־י‬%‫צאי ירכ‬%‫ב מצרימה י‬%‫עק‬. ‫כל־הנפש הבאה לי‬
27-Y los hijos de Yosef que le nacieron en Mitsrayim fueron dos almas. Todas las almas de la casa de Ya'akov que
vinieron a Mitsrayim fueron setenta. Uveney Yosef asher-yulad-lo veMitsrayim nefesh shnayim kol-hanefesh
leveyt-Ya'akov haba'ah Mitsraymah shiv'im.
myubç hmyrxm habh bquy tybl çpnh lk mynç çpn myrxmb wl dly rça pswy ynbw
‫ב הבאה מצרימה שבעים‬%‫עק‬. ‫לד־לו במצרים נפש שנים כל־הנפש לבית־י‬:‫ שר־י‬.‫וסף א‬%‫ובני י‬
28-Y Ya'akov envió a yahudah delante de sí hasta Yosef, para que éste le indicara el lugar destinado para él en Goshen,
y ellos vinieron a la tierra de Goshen. We'et-Yahudah shalaj lefanay'o el-Yosef lehorot lefanay'o Goshnah
wayavo'u artsah Goshen.
nçg hxra wabyw hnçg wynpl trwhl pswy la wynpl jlç hdwhy taw
‫שן‬%‫או ארצה ג‬%‫שנה ויב‬%‫ת לפניו ג‬%‫ור‬%‫וסף לה‬%‫ואת־יהודה שלח לפניו אל־י‬
29-Y unció Yosef su carro y subió a Goshen, al encuentro de Yisra'el, su padre; y se le presentó y cayó sobre su cuello,
y lloró mucho sobre su cuello. Waye'esor Yosef merkavto waya'al likrat-Yisra'el avi'o Goshnah wayera elay'o
wayipol al-tsawaray'o wayevk al-tsawaray'o od.
lu kbyw wyrawx lu lpyw wyla aryw hnçg wyba larçy tarql luyw wtbkrm pswy rsayw
dwu wyrawx
‫וד‬%‫ל על־צואריו ויבך על־צואריו ע‬%‫שנה וירא אליו ויפ‬%‫ו ויעל לקראת־ישראל אביו ג‬%‫וסף מרכבת‬%‫ר י‬%‫ויאס‬
30-Y dijo Yisra'el a Yosef: ¡Ahora moriré tranquilo, ya que he visto tu rostro, pues que tú vives aún! Wayomer
Yisra'el el-Yosef amutah hapa'am ajarey re'oti et-paneyja ki odja jay.
yj kdwu yk kynp ta ytwar yrja muph htwma pswy la larçy rmayw

‫ודך חי‬%‫ותי את־פניך כי ע‬%‫ רי רא‬.‫וסף אמותה הפעם אח‬%‫אמר ישראל אל־י‬%‫וי‬
31-Y dijo Yosef a sus hermanos y a la casa de su padre: Yo subiré y anunciaré a Far'oh y le diré: Mis hermanos y la
casa de mi padre, que estaban en la tierra de Kena'an, han venido a mí. Wayomer Yosef el-ejay'o we'el-beyt avi'o
e'eleh we'agidah le-Far'oh we'omrah elay'o ajay uveyt-avi asher be'erets Kena'an ba'u elay.
Rça yba tybw yja wyla hrmaw hurpl hdygaw hlua wyba tyb law wyja la pswy rmayw
yla wab nunk xrab
‫ שר בארץ־‬.‫מרה אליו אחי ובית־אבי א‬%‫ה וא‬%‫וסף אל־אחיו ואל־בית אביו אעלה ואגידה לפרע‬%‫אמר י‬%‫וי‬
‫כנען באו אלי‬
32-Y los hombres eran pastores de ovejas, pues eran ganaderos; y habían traído su ganado menor y su ganado mayor y
todo lo que tenían. Weha'anashim ro'ey tson ki-anshey mikneh hayu wetsonam uvekaram wekol-asher lahem
hevi'u.
waybh mhl rça lkw mrqbw mnaxw wyh hnqm yçna yk nax yur myçnahw
‫ שר להם הביאו‬.‫אנם ובקרם וכל־א‬%‫אן כי־אנשי מקנה היו וצ‬%‫עי צ‬%‫ נשים ר‬.‫והא‬
33-Y será que cuando os llamare Par'oh y os dijere: "¿Cuáles son vuestras ocupaciones? Wehayah ki-yikra lajem
Par'oh we'amar mah-ma'aseyjem.
mkyçum hm rmaw hurp mkl arqy yk hyhw

‫שיכם‬.‫ה ואמר מה־מע‬%‫והיה כי־יקרא לכם פרע‬
34-Responderéis: "Ganaderos han sido tus siervos desde nuestra mocedad y hasta ahora, tanto nosotros como nuestros
padres", para que podáis habitar en la tierra de Goshen; porque abominación para los Mitsrim es todo pastor de rebaño.
Wa'amartem anshey mikneh hayu avadeyja mine'ureynu we'ad-atah gam-anajnu gam-avoteynu ba'avur
teshvu be'erets Goshen ki-to'avat Mitsrayim kol-ro'eh tson.
xrab wbçt rwbub wnytba mg wnjna mg htu duw wnyrwunm kydbu wyh hnqm yçna mtrmaw
nax hur lk myrxm tbuwt yk nçg
‫שן כי־‬%‫בור תשבו בארץ ג‬.‫תינו בע‬%‫ ב‬.‫ נחנו גם־א‬.‫בדיך מנעורינו ועד־עתה גם־א‬.‫ מרתם אנשי מקנה היו ע‬.‫וא‬
‫אן‬%‫עה צ‬%‫בת מצרים כל־ר‬.‫וע‬%‫ת‬
Capítulo 47
1-Y vino Yosef y anunció a Far'oh y dijo: Mi padre y mis hermanos con sus rebaños y sus manadas y todo lo que
poseen, han venido de la tierra de Kena'an, y he aquí que están en la tierra de Goshen. Wayavo Yosef wayaged le-
Far'oh wayomer avi we'ajay wetsonam uvekaram wekol-asher lajem ba'u me'erets Kena'an wehinam be'erets
Goshen.
mnhw nunk xram wab mhl rça lkw mrqbw mnaxw yjaw yba rmayw hurpl dgyw pswy abyw
nçg xrab
‫שן‬%‫ שר להם באו מארץ כנען והנם בארץ ג‬.‫אנם ובקרם וכל־א‬%‫אמר אבי ואחי וצ‬%‫ה וי‬%‫וסף ויגד לפרע‬%‫א י‬%‫ויב‬
2-Y de entre sus hermanos tomó cinco hombres, a quienes presentó ante Far'oh. Umiktseh ejay'o lakaj jamishah
anashim wayatsigem lifney Far'oh.
hurp ynpl mgxyw myçna hçmj jql wyja hxqmw

‫ה‬%‫ נשים ויצגם לפני פרע‬.‫ משה א‬.‫ומקצה אחיו לקח ח‬
3-Y dijo Par'oh a sus hermanos: ¿Cuáles son vuestras ocupaciones? Y ellos respondieron a Par'oh: Pastores de rebaños
son tus siervos, tanto nosotros como nuestros padres. Wayomer Par'oh el-ejay'o mah-ma'aseyjem wayomru el-
Par'oh ro'eh tson avadeyja gam-anajnu gam-avoteynu.
wnytwba mg wnjna mg kydbu nax hur hurp la wrmayw mkyçum hm wyja la hurp rmayw
‫ותינו‬%‫ ב‬.‫ נחנו גם־א‬.‫בדיך גם־א‬.‫אן ע‬%‫עה צ‬%‫ה ר‬%‫אמרו אל־פרע‬%‫שיכם וי‬.‫ה אל־אחיו מה־מע‬%‫אמר פרע‬%‫וי‬
4-Dijeron además a Par'oh: Para habitar temporalmente en esta tierra hemos venido, porque no hay pastos para los
rebaños que tienen tus siervos, pues el hambre se ha hecho pesada en la tierra de Kena'an; ahora pues, te rogamos que
habiten tus siervos en la tierra de Goshen. Wayomeru el-Par'oh lagur ba'arets banu ki-eyn mir'eh latson asher la-
avadeyja ki-javed hara'av be'erets Kena'an we'atah yeshvu-na avadeyja be'erets Goshen.
nunk xrab burh dbk yk kydbul rça naxl hurm nya yk wnab xrab rwgl hurp la wrmayw
nçg xrab Kydbu an wbçy htuw
‫בדיך כי־כבד הרעב בארץ כנען ועתה‬.‫ שר לע‬.‫אן א‬%‫ה לגור בארץ באנו כי־אין מרעה לצ‬%‫אמרו אל־פרע‬%‫וי‬
‫שן‬%‫בדיך בארץ ג‬.‫ישבו־נא ע‬
5-Y habló Par'oh a Yosef, diciendo: Tu padre y tus hermanos han venido a ti; Wayomer Par'oh el-Yosef lemor avija
we'ajeyja ba'u eleyja.
kyla wab kyjaw kyba rmal pswy la hurp rmayw

‫ר אביך ואחיך באו אליך‬%‫וסף לאמ‬%‫ה אל־י‬%‫אמר פרע‬%‫וי‬
6-la tierra de Mitzrayim está delante de ti; en lo mejor de la tierra asienta a tu padre y a tus hermanos, habiten en la
tierra de Goshen; y si conoces que hay entre ellos hombres hábiles, ponlos por mayorales de mi ganado. Erets
Mitsrayim lefaneyja hi bemeytav ha'arets hoshev et-avija we'et-ajeyja yeshvu be'erets Goshen we'im-yadata
weyesh-bam anshey-jayil wesamtam sarey mikneh al-asher-li.
çyw tudy maw nçg xrab wbçy kyja taw kyba ta bçwh xrah bfymb awh kynpl myrxm xra
yl rça lu hnqm yrç mtmçw lyj yçna mb
‫שן ואם־ידעת ויש־בם‬%‫ושב את־אביך ואת־אחיך ישבו בארץ ג‬%‫ארץ מצרים לפניך הוא במיטב הארץ ה‬
‫ שר־לי‬.‫אנשי־חיל ושמתם שרי מקנה על־א‬
7-Y trajo Yosef a su padre Ya'akov y lo presentó ante Far'oh; y Ya'akov bendijo a Par'oh. Wayave Yosef et-Ya'akov
avi'o waya'amidehu lifney Far-oh wayevarej Ya'akov et-Par'oh.
hurp ta bquy krbyw hurp ynpl whdmuyw wyba bquy ta pswy abyw
‫ה‬%‫ב את־פרע‬%‫עק‬. ‫ה ויברך י‬%‫מדהו לפני פרע‬.‫ב אביו ויע‬%‫עק‬. ‫וסף את־י‬%‫ויבא י‬
8-Y dijo el Par'oh a Ya'akov: ¿Cuántos son los días de los años de tu vida?. Wayomer Par'oh el-Ya'akov kamah
yemey shney jayeyja.
kyyj ynç ymy hmk bquy la hurp rmayw

‫ב כמה ימי שני חייך‬%‫עק‬. ‫ה אל־י‬%‫אמר פרע‬%‫וי‬
9-Y Ya'akov respondió a Par'oh: Los días de los años de mis peregrinaciones son ciento treinta años; pocos y malos
han sido los días de los años de mi vida, y no han alcanzado a los días de los años de la vida de mis padres, en los días
de sus peregrinaciones. Wayomer Ya'akov el-Par'oh yemey shney meguray shloshim ume'at shanah me'at
wera'im hayu yemey shney jayay welo hisigu et-yemey shney jayey avotay bimey megureyhem.
alw yyj ynç ymy wyh myurw fum hnç tamw myçlç yrwgm ynç ymy hurp la bquy rmayw
mhyrwgm ymyb ytba yyj ynç ymy ta wgyçh
‫ה ימי שני מגורי שלשים ומאת שנה מעט ורעים היו ימי שני חיי ולא השיגו‬%‫ב אל־פרע‬%‫עק‬. ‫אמר י‬%‫וי‬
‫תי בימי מגוריהם‬%‫ ב‬.‫את־ימי שני חיי א‬
10-Y Ya'akov bendijo a Par'oh y salió de la presencia de Far'oh. Wayevarej Ya'akov et-Par'oh wayetse milifney
Far'oh.
Hurp ynplm axyw hurp ta bquy krbyw

‫ה‬%‫ה ויצא מלפני פרע‬%‫ב את־פרע‬%‫עק‬. ‫ויברך י‬
11-Y estableció Yosef a su padre y a sus hermanos, y les dio posesión en la tierra de Mitsrayim en lo mejor de la tierra,
en la tierra de Ramses, como había mandado Far'oh. Wayoshev Yosef et-avi'o we'et-ejay'o wayiten lahem ajuzah
be'erets Mitsrayim bemeytav ha'arets be'erets Ramses ka'asher tsiwah Far'oh.
ssmur xrab xrah bfymb myrxm xrab hzja mhl ntyw wyja taw wyba ta pswy bçwyw
hurp hwx rçak
‫ שר‬.‫ זה בארץ מצרים במיטב הארץ בארץ רעמסס כא‬:‫ ח‬.‫וסף את־אביו ואת־אחיו ויתן להם א‬%‫ושב י‬%‫וי‬
‫ה‬%‫צוה פרע‬
12-Y Yosef alimentaba a su padre y a sus hermanos y a toda la casa de su padre con lejem, según el número de los
hijos. Wayekalkel Yosef et-avi'o we'et-ejay'o we'et kol-beyt avi'o lejem lefi hataf.
pfh ypl mjl wyba tyb lk taw wyja taw wyba ta pswy lklkyw
‫וסף את־אביו ואת־אחיו ואת כל־בית אביו לחם לפי הטף‬%‫ויכלכל י‬

13-Y no había pan en todo el país, porque arreciaba mucho el hambre; y desfallecía la tierra de Mitsrayim y la tierra de
Kena'an por causa del hambre. Welejem eyn bekol-ha'arets ki-javed hara'av me'od watelah erets Mitsrayim
we'erets Kena'an mipeney hara'av.
burh ynpm nunk xraw myrxm xra hltw dam burh dbk yk xrah lkb nya mjlw
‫ד ותלה ארץ מצרים וארץ כנען מפני הרעב‬%‫ולחם אין בכל־הארץ כי־כבד הרעב מא‬
14-Y recogió Yosef toda la plata que se hallaba en la tierra de Mitsrayim y en la tierra de Kena'an por el grano que iban
comprando; y puso Yosef la plata en la casa de Far'oh. Wayelaket Yosef et-kol-hakesef hanimtsa we'erets
Mitsrayim uve'erets Kena'an bashever asher-hem shovrim wayave Yosef et-hakesef beytah Far'oh.
ta pswy abyw myrbç mh rça rbçb nunk xrabw myrxm xrab axmnh pskh lk ta pswy fqlyw
hurp htyb pskh
‫וסף את־‬%‫ברים ויבא י‬%‫ שר־הם ש‬.‫וסף את־כל־הכסף הנמצא בארץ־מצרים ובארץ כנען בשבר א‬%‫וילקט י‬
‫ה‬%‫הכסף ביתה פרע‬
15-Y cuando se acabó el dinero de la tierra de Mitsrayim y de la tierra de Kena'an, vinieron todos los Mitsrayim a
Yosef, diciendo: Danos lejem, pues ¿por qué hemos de morir en tu misma presencia por haberse acabado la plata?
Wayitom hakesef me'erets Mitsrayim ume'erets Kena'an wayavo'u kol-Mitsrayim el-Yosef lemor havah-lanu
lejem welamah namut negdeja ki afes kasef.
twmn hmlw mjl wnl hbh rmal pswy la myrxm lk wabyw nunk xramw myrxm xram pskh mtyw
psk spa yk kdgn
‫ר הבה־לנו לחם ולמה נמות‬%‫וסף לאמ‬%‫או כל־מצרים אל־י‬%‫ם הכסף מארץ מצרים ומארץ כנען ויב‬%‫וית‬
‫נגדך כי אפס כסף‬
16-Y dijo Yosef: Entregad vuestro ganado y os lo daré por vuestro ganancia, si se ha acabado la plata. Wayomer Yosef
havu mikneyjem we'etnah lajem bemikneyjem im-afes kasef.
psk spa ma mkynqmb mkl hntaw mkynqm wbh pswy rmayw

‫וסף הבו מקניכם ואתנה לכם במקניכם אם־אפס כסף‬%‫אמר י‬%‫וי‬
17-Y trajeron sus ganados a Yosef y Yosef les dio lejem por los caballos y por los hatos de rebaño, y por los hatos de
ganado, y por los asnos; de manera que los proveyó de lejem, por todos sus ganados, aquel año. Wayavi'u et-
mikneyjem el-Yosef wayiten lajem Yosef lejem basusim uvemikneh hatson uvemikneh habakar uvajamorim
wayenajalem balejem bekol-miknejem bashanah hahi.
myrmjbwrqbh hnqmbw naxh hnqmbw myswsb mjl pswy mhl ntyw pswy la mhynqm ta waybyw
awhh hnçb mhnqm lkb mjlb mlhnyw
‫רים‬%‫ מ‬.‫אן ובמקנה הבקר ובח‬%‫וסף לחם בסוסים ובמקנה הצ‬%‫וסף ויתן להם י‬%‫ויביאו את־מקניהם אל־י‬
‫ לם בלחם בכל־מקנהם בשנה ההוא‬.‫וינה‬
18-Y terminado aquel año, vinieron a él el año siguiente, y le dijeron: No encubriremos de mi señor que, habiéndose
acabado la plata y como los ganados pertenecen ya a mi señor, nada nos queda a la vista de mi señor sino nuestros
cuerpos y nuestra tierra. Watitom hashanah hahi wayavo'u elay'o bashanah hashenit wayomru lo lo-nejajed
me'adoni ki im-tam hakesef umikneh habejemah el-adoni lo nish'ar lifney adoni bilti im-gewiyatenu
we'admatenu.
pskh mt ma yk yndam djkn al wl wrmayw tynçh hnçb wyla wabyw awhh hnçh mttw
wntmdaw wntywg ma ytlb ynda ynpl raçn al ynda la hmhbh hnqmw
‫ני כי אם־תם הכסף ומקנה‬%‫ ד‬.‫אמרו לו לא־נכחד מא‬%‫או אליו בשנה השנית וי‬%‫ם השנה ההוא ויב‬%‫ותת‬
‫ני בלתי אם־גויתנו ואדמתנו‬%‫ ד‬.‫ני לא נשאר לפני א‬%‫ ד‬.‫הבהמה אל־א‬
19-¿Por qué hemos de perecer ante tus ojos, así nosotros como nuestra tierra? Cómpranos a nosotros y a nuestra tierra
por el lejem; y nosotros y nuestra tierra seremos siervos de Far'oh. Y danos simiente, así viviremos y no moriremos, y
la tierra no quedará desolada. Lamah namut le'eyneyja gam-anajnu gam-admatenu kneh-otanu we'et-admatenu
balajem wenihyeh anajnu we'admatenu avadim le-Far'oh weten-zera wenijyeh welo namut weha'adamah lo
tesham.
wntmdaw wnjna hyhnw mjlb wntmda taw wnta hnq wntmda mg wnjna mg kynyul twmn hml
mçt al hmdahw twmn alw hyjnw urz ntw hurpl mydbu
‫בדים‬.‫ נחנו ואדמתנו ע‬.‫תנו ואת־אדמתנו בלחם ונהיה א‬%‫ נחנו גם אדמתנו קנה־א‬.‫למה נמות לעיניך גם־א‬
‫ דמה לא תשם‬.‫ה ותן־זרע ונחיה ולא נמות והא‬%‫לפרע‬
20-De esta suerte adquirió Yosef todas las tierras de Mitsrayim para Far'oh, porque vendieron los Mitsrayim cada cual
su campo, a causa de haber prevalecido sobre ellos el hambre; de manera que la tierra vino a ser de Far'oh. Wayiken
Yosef et-kol-admat Mitsrayim le-Far'oh ki-makru Mitsrayim ish sadehu ki-jazak alejem hara'av watehi ha'arets
le-Far'oh.
yhtw burh mhlu qzj yk whdç çya myrxm wrkm yk hurpl myrxm tmda lk ta pswy nqyw
hurpl xrah
‫להם הרעב ותהי הארץ‬.‫ה כי־מכרו מצרים איש שדהו כי־חזק ע‬%‫וסף את־כל־אדמת מצרים לפרע‬%‫ויקן י‬
‫ה‬%‫לפרע‬
21-Y al pueblo hizo cambiar de ciudades, desde un confín de Mitsrayim hasta el otro confín. We'et-ha'am he'evir oto
le'arim miktseh gevul-Mitsrayim we'ad-katsehu.
whxq duw myrxm lwbg hxqm myrul wta rybuh muh taw
‫ו לערים מקצה גבול־מצרים ועד־קצהו‬%‫את‬
% ‫ואת־העם העביר‬
22-Solamente las tierras de los kohanim no compró, porque los kohanim tenían porción fijada de parte de Par'oh, y
comían su ración que les daba Par'oh; por eso no vendieron su tierra. Rak admat hakohanim lo kanah ki jok
lakohanim me'et Par'oh we'ajelu et-jukam asher natan lajem Par'oh al-ken lo makru et-admatam.
nk lu hurp mhl ntn rça mqj ta wlkaw hurp tam mynhkl qj yk hnq al mynhkh tmda qr
mtmda ta wrkm al
‫ה על־כן‬%‫ שר נתן להם פרע‬.‫ קם א‬:‫ה ואכלו את־ח‬%‫ נים מאת פרע‬.‫ה‬%‫ק לכ‬%‫ נים לא קנה כי ח‬.‫ה‬%‫רק אדמת הכ‬
‫לא מכרו את־אדמתם‬
23-Dijo entonces Yosef al pueblo: He aquí que os he comprado hoy vuestra tierra para Far'oh. He aquí simiente para
vosotros; sembrad pues la tierra. Wayomer Yosef el-ha'am hen kaniti etjem hayom we'et-admatjem le-Far'oh he-
lajem zera uzratem et-ha'adamah.
hmdah ta mturzw urz mkl ah hurpl mktmda taw mwyh mkta ytynq nh muh la pswy rmayw
‫ דמה‬.‫ה הא־לכם זרע וזרעתם את־הא‬%‫ום ואת־אדמתכם לפרע‬%‫וסף אל־העם הן קניתי אתכם הי‬%‫אמר י‬%‫וי‬
24-Y será que de los productos daréis la quinta parte a Far'oh, y las otras cuatro partes serán vuestras, para simiente del
campo y para vuestra manutención y la de los que están en vuestras casas, y para que coman vuestros niños. Wehayah
batvu'ot untatem jamishit le-Far'oh we'arba hayadot yihyeh lajem lezera hasadeh ule'ojeljem wela'asher
bevateyjem wele'ekol letapjem.
rçalw mklkalw hdçh urzl mkl hyhy tdyh ubraw hurpl tyçymj mttnw tawbtb hyhw
mkpfl lkalw mkytbb
‫ שר‬.‫ת יהיה לכם לזרע השדה ולאכלכם ולא‬%‫ה וארבע היד‬%‫ מישית לפרע‬.‫ת ונתתם ח‬%‫והיה בתבוא‬
‫ל לטפכם‬%‫בבתיכם ולאכ‬
25-Y ellos dijeron: ¡La vida nos has dado! ¡Hallaremos gracia a los ojos de mi señor y seremos siervos de Far'oh!
Wayomeru hejeyitanu nimtsa-jen be'eyney adoni wehayinu avadim le-Far'oh.
hurpl mydbu wnyyhw ynda ynyub nj axmn wntyjh wrmayw

‫ה‬%‫בדים לפרע‬.‫ני והיינו ע‬%‫ ד‬.‫אמרו החיתנו נמצא־חן בעיני א‬%‫וי‬

26-Y lo impuso Yosef como estatuto hasta este día para la tierra de Mitsrayim: para Far'oh la quinta parte. Solamente las
tierras de los kohanim no vinieron a ser de Far'oh. Wayasem otah Yosef lejok ad-hayom hazeh al-admat Mitsrayim
le-Far'oh lakomesh rak admat hakohanim levadam lo hayetah le-Far'oh.
al mdbl mynhkh tmda qr çmjl hurpl myrxm tmda lu hzh mwyh du qjl pswy hta mçyw
hurpl htyh
‫ נים לבדם לא‬.‫ה‬%‫מש רק אדמת הכ‬%‫ה לח‬%‫ום הזה על־אדמת מצרים לפרע‬%‫ק עד־הי‬%‫וסף לח‬%‫תה י‬%‫וישם א‬
‫ה‬%‫היתה לפרע‬
27-Y habitó Yisra'el en la tierra de Mitsrayim, en la tierra de Goshen; y tuvieron posesiones en ella, y fueron fecundos
y se multiplicaron mucho. Wayeshev Yisra'el be'erets Mitsrayim be'erets Goshen waye'ajazu vah wayifru
wayirbu me'od.
dam wbryw wrpyw hb wzjayw nçg xrab myrxm xrab larçy bçyw
‫ד‬%‫ זו בה ויפרו וירבו מא‬.‫שן ויאח‬%‫וישב ישראל בארץ מצרים בארץ ג‬
Parashah 12: Wayeji (Y vivió) 47:28-50:26
28-Y vivió Ya'akov en la tierra de Mitzrayim diecisiete años, y fueron los días de Ya'akov, los años de su vida, ciento
cuarenta y siete años. Wayeji Ya'akov be'erets Mitsrayim sheva esreh shanah wayehi yemey-Ya'akov sheney
jayay'o sheva shanim ve'arba'im ume'at shanah.
myubraw mynç ubç wyyj ynç bquy ymy yhyw hnç hrçu ubç myrxm xrab bquy yjyw
hnç tamw
‫ב שני חייו שבע שנים וארבעים ומאת שנה‬%‫עק‬. ‫ב בארץ מצרים שבע עשרה שנה ויהי ימי־י‬%‫עק‬. ‫ויחי י‬
29-Y se acercaron los días en que Yisra'el había de morir, y llamó a su hijo Yosef y le dijo: Si es que he hallado gracia
a tus ojos, te ruego que pongas tu mano debajo de mi muslo y uses conmigo merced y verdad. Te ruego no me sepultes
en Mitsrayim, Wayikrevu yemey Yisra'el lamut wayikra liveno le-Yosef wayomer lo im-na matsati jen
be'eyneyja sim-na yadeja tajat yereji we'asita imadi jesed we'emet al-na tikbereni beMitsrayim.
kdy an myç kynyub nj ytaxm an ma wl rmayw pswyl wnbl arqyw twml larçy ymy wbrqyw
myrxmb ynrbqt an la tmaw dsj ydmu tyçuw ykry tjt
‫אמר לו אם־נא מצאתי חן בעיניך שים־נא ידך תחת‬%‫וסף וי‬%‫ו לי‬%‫ויקרבו ימי־ישראל למות ויקרא לבנ‬
‫ירכי ועשית עמדי חסד ואמת אל־נא תקברני במצרים‬
30-sino que descanse con mis padres; así que tú me llevaras de Mitsrayim y me sepultarás en el sepulcro de ellos. Y él
respondió: Yo haré conforme a tu dicho. Weshajavti im-avotay unesatani mi-Mitsrayim ukvartani bikevuratam
wayomer anoji e'eseh jidvareja.
krbdk hçua ykna rmayw mtrbqb yntrbqw myrxmm yntaçnw ytba mu ytbkçw
‫כי אעשה כדברך‬%‫אמר אנ‬%‫רתם וי‬:‫תי ונשאתני ממצרים וקברתני בקב‬%‫ ב‬.‫ושכבתי עם־א‬
31-Y él dijo: ¡Júramelo!. Y se lo juró; e Yisra'el se postró sobre la cabecera de su cama. Wayomer hishave'ah li
wayishava lo wayishtaju Yisra'el al-rosh hamitah.
hfmh çar lu larçy wjtçyw wl ubçyw yl hubçh rmayw

‫אש המטה‬%‫אמר השבעה לי וישבע לו וישתחו ישראל על־ר‬%‫וי‬
Capítulo 48
1-Y aconteció después de estas cosas, que se le dijo a Yosef: He aquí que tu padre está enfermo. Y él tomó consigo a
sus dos hijos, Menasheh y Efrayim. Wayehi ajarey hadevarim ha'eleh wayomer le-Yosef hineh avija joleh wayikaj
et-sheney vanay'o imo et-Menasheh we'et-Efrayim.
hçnm ta wmu wynb ynç ta jqyw hlj kyba hnh pswyl rmayw hlah myrbdh yrja yhyw
myrpa taw
‫ו את־מנשה ואת־‬%‫לה ויקח את־שני בניו עמ‬%‫וסף הנה אביך ח‬%‫אמר לי‬%‫ רי הדברים האלה וי‬.‫ויהי אח‬
‫אפרים‬
2-Y fue anunciado a Ya'akov, diciendo: He aquí que tu hijo Yosef viene a ti. Se esforzó pues Yisra'el y se sentó sobre la
cama. Wayaged le-Ya'akov wayomer hineh binja Yosef ba eleyja wayitjazek Yisra'el wayeshev al-hamitah.
hfmh lu bçyw larçy qzjtyw kyla ab pswy knb hnh rmayw bquyl dgyw
‫וסף בא אליך ויתחזק ישראל וישב על־המטה‬%‫אמר הנה בנך י‬%‫ב וי‬%‫עק‬. ‫ויגד לי‬
3Y digo Ya'akov a Yosef: El Shaday se me apareció en Luz, en la tierra de Kena'an, y me bendijo, Wayomer Ya'akov
el-Yosef El Shaday nir'ah-elay beLuz be'erets Kena'an wayevarej oti.
yta krbyw nunk xrab zwlb yla harn ydç la pswy la bquy rmayw
‫תי‬%‫וסף אל שדי נראה־אלי בלוז בארץ כנען ויברך א‬%‫ב אל־י‬%‫עק‬. ‫אמר י‬%‫וי‬
4-y me dijo: He aquí que Yo te fructificaré y te multiplicaré y te constituiré en congregación de pueblos; y daré esta
tierra a tu descendencia, después de ti, por posesión para siempre. Wayomer elay hineni mafreja wehirbitija
unetatija likehal amim wenatati et-ha'arets hazot lezar'aja ajareyja ajuzat olam.
kyrja kurzl tazh xrah ta yttnw mymu lhql kyttnw ktybrhw krpm ynnh yla rmayw
mlwu tzja
‫ זת‬:‫ ח‬.‫ ריך א‬.‫ך אח‬.‫את לזרע‬%‫אמר אלי הנני מפרך והרביתך ונתתיך לקהל עמים ונתתי את־הארץ הז‬%‫וי‬
‫ולם‬%‫ע‬
5-Ahora pues, tus dos hijos, Efrayim y Menasheh, que te nacieron en la tierra de Mitsrayim antes de que yo viniese a ti
en Mitsrayim, son míos; como Re'uben y Shimón, míos serán. We'atah sheney-vaneyja hanoladim leja be'erets
Mitsrayim ad-bo'i eleyja Mitsraymah li-hem Efrayim uMenasheh kiR'uven weShim'on yihyu-li.
nbwark hçnmw myrpa mh yl hmyrxm kyla yab du myrxm xrab kl mydlwnh kynb ynç htuw
yl wyhy nwumçw
‫אי אליך מצרימה לי־הם אפרים ומנשה כראובן‬%‫ולדים לך בארץ מצרים עד־ב‬%‫ועתה שני־בניך הנ‬
‫ון יהיו־לי‬%‫ושמע‬
6-Mas tus hijos que engendrares después de ellos, serán tuyos; serán llamados con el nombre de sus hermanos en su
herencia. Umoladeteja asher-holadeta ajareyhem leja yihyu al shem ajeyhem yikare'u benajalatam.
mtljnb warqy mhyja mç lu wyhy kl mhyrja tdlwh rça ktdlwmw

‫ לתם‬.‫ חיהם יקראו בנח‬.‫ ריהם לך יהיו על שם א‬.‫ולדת אח‬%‫ שר־ה‬.‫ולדתך א‬%‫ומ‬
7-En cuanto a mí, cuando hube venido de Padan, se me murió Rajel en la tierra de Kena'an, por el camino, faltando
todavía algún trecho para llegar a Efrat; y la enterré allí en el camino de Efrat, la cual es Bet-Lejem. Wa'ani bevo'i
mi-Padan metah alay Rajel be'erets Kena'an baderej be'od kivrat-erets lavo Efratah wa'ekbereha sham bederej
Efrat hi Beyt Lajem.
krdb mç hrbqaw htrpa abl xra trbk dwub krdb nunk xrab ljr ylu htm ndpm yabb ynaw
mjl tyb awh trpa
‫א אפרתה ואקברה שם בדרך‬%‫וד כברת־ארץ לב‬%‫אי מפדן מתה עלי רחל בארץ כנען בדרך בע‬%‫ ני ׀ בב‬.‫וא‬
‫אפרת הוא בית לחם‬
8-Y vió Yisra'el a los hijos de Yosef, y dijo: "¿Quiénes son estos?" -Wayar Yisra'el et-beney Yosef wayomer mi-eleh.
hla ym rmayw pswy ynb ta larçy aryw

‫אמר מי־אלה‬%‫וסף וי‬%‫וירא ישראל את־בני י‬
9-Y respondió Yosef a su padre: Son mis hijos, los que me ha dado Elohim aquí. Y el dijo: Tráemelos, por favor, para
que los bendiga. Wayomer Yosef el-avi'o banay hem asher-natan-li Elohim bazeh wayomar kajem-na elay
wa'avarajem.
mkrbaw yla an mjq rmayw hzb myhla yl ntn rça mh ynb wyba la pswy rmayw
‫ כם‬.‫ בר‬.‫אמר קחם־נא אלי וא‬%‫ שר־נתן־לי אלהים בזה וי‬.‫וסף אל־אביו בני הם א‬%‫אמר י‬%‫וי‬
10-Y los ojos de Yisra'el estaban oscurecidos por la vejez; ya no podía ver. Yosef, pues, los hizo llegar a el, y el les beso
y les abrazo. We'eyney Yisra'el kavdu mizoken lo yujal lir'ot wayagesh otam elay'o wayishak lahem wayejabek
lahem.
mhl qbjyw mhl qçyw wyla mta çgyw twarl lkwy al nqzm wdbk larçy ynyuw
‫תם אליו וישק להם ויחבק להם‬%‫ות ויגש א‬%‫קן לא יוכל לרא‬%‫ועיני ישראל כבדו מז‬
11-Y dijo Yisra'el a Yosef: No pensaba ver ni aun tu rostro, y he aquí que Elohim me ha hecho ver también tu
descendencia. Wayomer Yisra'el el-Yosef re'oh faneyja lo filalti wehineh her'ah oti Elohim gam et-zar'eja.
kurz ta mg myhla yta harh hnhw ytllp al kynp har pswy la larçy rmayw
‫תי אלהים גם את־זרעך‬%‫ה פניך לא פללתי והנה הראה א‬%‫וסף רא‬%‫אמר ישראל אל־י‬%‫וי‬
12-Y los saco Yosef de entre las rodillas de Ya'akov, y se inclino a tierra delante de su rostro. Wayotse Yosef otam
me'im birkav wayishtaju le'apay'o artsah.
hxra wypal wjtçyw wykrb mum mta pswy axwyw

‫תם מעם ברכיו וישתחו לאפיו ארצה‬%‫וסף א‬%‫וצא י‬%‫וי‬
13-Y tomo Yosef a los dos, a Efrayim a su derecha, a la izquierda de Yisra'el, y a Menasheh a su izquierda, a la derecha
de Yisra'el, y se acercó a él. Wayikaj Yosef et-sheneyhem et-Efrayim bimino mismol Yisra'el we'et-Menasheh
vismolo mimin Yisra'el wayagesh elay'o.
larçy nymym wlamçb hçnm taw larçy lamçm wnymyb myrpa ta mhynç ta pswy jqyw
wyla çgyw
‫אלו מימין ישראל ויגש‬%‫אל ישראל ואת־מנשה בשמ‬%‫ו משמ‬%‫וסף את־שניהם את־אפרים בימינ‬%‫ויקח י‬
‫אליו‬
14-Y extendió Yisra'el su mano derecha y la puso sobre la cabeza de Efrayim que era el menor, y su izquierda sobre la
cabeza de Menasheh, guiando con conocimiento sus manos, aunque Menasheh era el primogénito. Wayishlaj Yisra'el
et-yemino wayashet al-rosh Efrayim wehu hatsa'ir we'et-smolo al-rosh Menasheh sikel et-yaday'o ki Menasheh
habejor.
ta lkç hçnm çar lu wlamç taw ryuxh awhw myrpa çar lu tçyw wnymy ta larçy jlçyw
rwkbh hçnm yk wydy
‫אש מנשה שכל את־‬%‫אלו על־ר‬%‫אש אפרים והוא הצעיר ואת־שמ‬%‫ו וישת על־ר‬%‫וישלח ישראל את־ימינ‬
‫ור‬%‫ידיו כי מנשה הבכ‬
15-Y bendijo a Yosef y le dijo: el Elohim delante de quien anduvieron mis padres, Abraham e Yitzjak; el Elohim que
me ha sustentado desde que existo hasta el día de hoy; Wayevarej et-Yosef wayomar ha'Elohim asher hithaleju
avotay lefanay'o Avraham weYitsjak ha'Elohim haRo'eh oti me'odi ad-hayom hazeh.
yta hurh myhlah qjxyw mhrba wynpl ytba wklhth rça myhlah rmayw pswy ta krbyw
hzh mwyh du ydwum
‫תי‬%‫עה א‬%‫תי לפניו אברהם ויצחק האלהים הר‬%‫ ב‬.‫ שר התהלכו א‬.‫אמר האלהים א‬%‫וסף וי‬%‫ויברך את־י‬
‫ום הזה‬%‫ודי עד־הי‬%‫מע‬
16-el Malaj que me rescato de todo mal, bendiga a los muchachos; y que sea puesto en ellos mi nombre, y el nombre
de mis padres, Abraham e Yitzjak, y que se multipliquen como los peces, en medio de la tierra. Hamal'aj hago'el oti
mikol-ra yevarej et-hane'arim weyikare vahem shemi weshem avotay Avraham weYitsjak weyidgu larov
bekerev ha'arets.
wgdyw qjxyw mhrba ytba mçw ymç mhb arqyw myrunh ta krby ur lkm yta lagh kalmh
xrah brqb brl
‫ב‬%‫תי אברהם ויצחק וידגו לר‬%‫ ב‬.‫תי מכל־רע יברך את־הנערים ויקרא בהם שמי ושם א‬%‫אל א‬%‫המלאך הג‬
‫בקרב הארץ‬
17-Y vio Yosef que su padre ponía su mano derecha sobre la cabeza de Efrayim y le pareció mal, y asió la mano de su
padre para quitarla de sobre la cabeza de Efrayim y colocarla sobre la cabeza de Menasheh. Wayar Yosef ki-yashit
avi'o yad-yemino al-rosh Efrayim wayera be'eynay'o wayitmoj yad-avi'o lehasir otah me'al rosh-Efrayim al-
rosh Menasheh.
ryshl wyba dy kmtyw wynyub uryw myrpa çar lu wnymy dy wyba tyçy yk pswy aryw
hçnm çar lu myrpa çar lum hta
‫תה מעל‬%‫ך יד־אביו להסיר א‬%‫אש אפרים וירע בעיניו ויתמ‬%‫ו על־ר‬%‫וסף כי־ישית אביו יד־ימינ‬%‫וירא י‬
‫אש מנשה‬%‫אש־אפרים על־ר‬%‫ר‬
18-Y dijo Yosef a su padre: No me equivoque, padre mío, puesto que este es el primogénito; pon tu derecha sobre su
cabeza. Wayomer Yosef el-avi'o lo-jen avi ki-zeh habejor sim yemineja al-rosho.
wçar lu knymy myç rkbh hz yk yba nk al wyba la pswy rmayw

‫ו‬%‫אש‬%‫ר שים ימינך על־ר‬%‫וסף אל־אביו לא־כן אבי כי־זה הבכ‬%‫אמר י‬%‫וי‬
19-Y rehuso su padre y dijo: Lo se, hijo mío, lo se; este también vendrá a ser pueblo, y el también será grande; sin
embargo su hermano menor será mas grande que el, y su descendencia vendrá a ser una multitud de familias.
Wayema'en avi'o wayomer yadati veni yadati gam-hu yihyeh-le'am wegam-hu yigdal we'ulam aji'o hakaton
yigdal mimenu wezar'o yihyeh melo-hagoyim.
nfqh wyja mlwaw ldgy awh mgw mul hyhy awh mg ytudy ynb ytudy rmayw wyba namyw
mywgh alm hyhy wurzw wnmm ldgy
‫ן יגדל ממנו‬%‫אמר ידעתי בני ידעתי גם־הוא יהיה־לעם וגם־הוא יגדל ואולם אחיו הקט‬%‫וימאן אביו וי‬
‫וים‬%‫ו יהיה מלא־הג‬%‫וזרע‬
20-Y les bendijo en aquel día diciendo: En vuestro nombre bendecirán a los hijos de Yisra'el, diciendo: ¡Haga Elohim
que seas como Efrayim y como Menasheh! Y así puso a Efrayim antes de Menasheh. Wayevarejem bayom hahu
lemor beja yevarej Yisra'el lemor yesimja Elohim ke'Efrayim wejiMenasheh wayasem et-Efrayim lifney
Menasheh.
ta mçyw hçnmkw myrpak myhla kmçy rmal larçy krby kb rwmal awhh mwyb mkrbyw
hçnm ynpl myrpa
‫ר ישמך אלהים כאפרים וכמנשה וישם את־אפרים‬%‫ור בך יברך ישראל לאמ‬%‫ום ההוא לאמ‬%‫ כם בי‬.‫ויבר‬
‫לפני מנשה‬
21-Y dijo Yisra'el a Yosef: He aquí que yo me muero; mas Elohim estará con vosotros y os hará volver a la tierra de
vuestros padres. Wayomer Yisra'el el-Yosef hineh anoji met wehayah Elohim imajem weheshiv etjem el-erets
avoteyjem.
mkytba xra la mkta byçhw mkmu myhla hyhw tm ykna hnh pswy la larçy rmayw
‫תיכם‬%‫ ב‬.‫כי מת והיה אלהים עמכם והשיב אתכם אל־ארץ א‬%‫וסף הנה אנ‬%‫אמר ישראל אל־י‬%‫וי‬
22-Y yo te di a ti una porción más que a tus hermanos, la que tomé de mano del Emori con mi espada y con mi arco.
Wa'ani natati leja shejem ajad al-ajeyja asher lakachti miyad ha'Emori becharbi uvekashti.
ytçqbw ybrjb yrmah dym ytjql rça kyja lu dja mkç kl yttn ynaw
‫רי בחרבי ובקשתי‬%‫ שר לקחתי מיד האמ‬.‫ ני נתתי לך שכם אחד על־אחיך א‬.‫וא‬
Capítulo 49
1-Y llamó Ya'akov a sus hijos, y dijo: Juntaos y o os haré conocer lo que os sucederá al fin de los días. Wayikra
Ya'akov el-banay'o wayomer he'asefu we'agidah lajem et asher-yikra etjem be'ajarit hayamim.
mymyh tyrjab mkta arqy rça ta mkl hdygaw wpsah rmayw wynb la bquy arqyw
‫ רית הימים‬.‫ שר־יקרא אתכם באח‬.‫אמר האספו ואגידה לכם את א‬%‫ב אל־בניו וי‬%‫עק‬. ‫ויקרא י‬
2-Juntaos y oíd, oh hijos de Ya'akov, y escuchad a Yisra'el vuestro padre. Hikavtsu weshim'u beney Ya'akov weshim'u
el-Yisra'el avijem.
mkyba larçy la wumçw bquy ynb wumçw wxbqh

‫ ביכם‬.‫ב ושמעו אל־ישראל א‬%‫עק‬. ‫הקבצו ושמעו בני י‬
3-Re'uben, tú eres mi primogénito, mi vigor y el principio de mi fuerza, el preeminente en dignidad, el preeminente en
poder; Re'uven bejori atah koji wereshit oni yeter set weyeter az.
zu rtyw taç rty ynwa tyçarw yjk hta yrkb nbwar

‫וני יתר שאת ויתר עז‬%‫חי וראשית א‬%‫רי אתה כ‬%‫ראובן בכ‬
4-mas como fuiste bullente como las aguas, no tendrás esta superioridad, por cuanto subiste al lecho de tu padre, y en
aquella ocasión profanaste mi lecho. Pajaz kamayim al-totar ki alita mishkevey avija az jilalta yetsu'i alah.
hlu yuwxy tllj za kyba ybkçm tylu yk rtwt la mymk zjp

‫ותר כי עלית משכבי אביך אז חללת יצועי עלה‬%‫פחז כמים אל־ת‬
5-Shimón y Lewí hermanos son; instrumentos de violencia son sus armas. Shim'on weLewi ajim kley jamas
mejeroteyhem.
mhytrkm smj ylk myja ywlw nwumç

‫תיהם‬%‫ון ולוי אחים כלי חמס מכר‬%‫שמע‬
6-¡En su secreto no entre mi alma ni en su asamblea se junte mi honra! Porque en su ira mataron hombre (hombres)y
en su voluntad quisieron desjarretar un toro. Besodam al-tavo nafshi bikehalam al-tejad kevodi ki ve'apam hargu
ish uvirtsonam ikru-shor.
rwç wrqu mnxrbw çya wgrh mpab yk ydbk djt la mlhqb yçpn abt la mdsb
‫ור‬%‫נם עקרו־ש‬%‫די כי באפם הרגו איש וברצ‬%‫א נפשי בקהלם אל־תחד כב‬%‫דם אל־תב‬%‫בס‬
7-¡Maldita sea su ira porque es violenta, y su furor porque es duro! Los dividiré en Ya'akov y los esparciré en Yisra'el.
Arur apam ki az we'evratam ki kashatah ajalkem beYa'akov va'afitsem beYisra'el.
larçyb mxypaw bquyb mqlja htçq yk mtrbuw zu yk mpa rwra

‫ פיצם בישראל‬.‫ב וא‬%‫עק‬. ‫ חלקם בי‬.‫ארור אפם כי עז ועברתם כי קשתה א‬
8-Yahudah, a ti te alabarán tus hermanos. Tu mano estará sobre la cerviz de tus enemigos; ante ti se postrarán los hijos
de tu padre. Yahudah atah yoduja ajeyja yadeja be'oref oyveyja yishtajavu leja beney avija.
kyba ynb kl wwjtçy kybya prub kdy kyja kwdwy hta hdwhy
‫ וו לך בני אביך‬.‫יביך ישתח‬%‫רף א‬%‫ודוך אחיך ידך בע‬%‫יהודה אתה י‬
9-Cachorro de león es Yahudah; de la presa, hijo mío, te libraste. Se echa y yace como león, y como león ¿quién lo
levantará? Gur aryeh Yahudah miteref beni alita kara ravats ke'aryeh ujelavi mi yekimenu.
wnmyqy ym ayblkw hyrak xbr urk tylu ynb prfm hdwhy hyra rwg
‫גור אריה יהודה מטרף בני עלית כרע רבץ כאריה וכלביא מי יקימנו‬
10-No se apartará de Yahudah el cetro, ni la vara de mando de entre sus pies hasta que venga Shiloh, y a él seguirá la
reunión de los pueblos. Lo-yasur shevet mi-Yahudah umejokek mibeyn raglay'o ad ki-yavo shiloh welo yikhat
amim.
mymu thqy wlw hlyç aby yk du wylgr nybm qqjmw hdwhym fbç rwsy al
‫א ]שילה כ[ )שילו ק( ולו יקהת עמים‬%‫קק מבין רגליו עד כי־יב‬%‫לא־יסור שבט מיהודה ומח‬
11-El atará a la vid su pollino, y a la parra el hijo de su asna; lavará en vino su vestido, y en sangre de uvas su manto.
Osri lagefen iroh welasorekah beni atono kibes bayayin levusho uvedam anavim sutoh.
htws mybnu mdbw wçbl nyyb sbk wnta ynb hqrçlw hryu npgl yrsa
‫ו‬%‫ה כ[ )סות‬%‫נבים ]סות‬.‫ו ובדם־ע‬%‫בש‬: ‫ו כבס ביין ל‬%‫תנ‬
% .‫רקה בני א‬%‫ו ק( ולש‬%‫ה כ[ )עיר‬%‫סרי לגפן ]עיר‬%‫) א‬
12-Rojizos son sus ojos más que el vino, y la blancura de sus dientes más que la leche. Jajlili eynayim miyayin
ulven-shinayim mejalav.
bljm mynç nblw nyym mynyu ylylkj

‫חכלילי עינים מיין ולבן־שנים מחלב‬
13-Zebulun habitará en la ribera de los mares, y él morará en los puertos de navíos; y su término estará cerca de Sidón.
Zevulun lejof yamim yishkon wehu lejof onyot weyarjato al-Tsidon.
ndyx lu wtkryw twyna pwjl awhw nkçy mymy pwjl nlwbz

‫ן‬%‫ו על־ציד‬%‫ות וירכת‬%‫ ני‬E‫וף א‬%‫ן והוא לח‬%‫וף ימים ישכ‬%‫ן לח‬:‫זבול‬
14-Yissajar, como un asno huesudo agachado entre los rebaños; Yissajar jamor garem rovets beyn hamishpetayim.
mytpçmh nyb xbr mrg rmj rkççy

‫בץ בין המשפתים‬%‫ר גרם ר‬%‫ מ‬.‫יששכר ח‬
15-y como viese que era bueno el (lugar de) descanso y que la tierra era amena, bajó su hombro para cargar,
sirviéndole con tributo. Wayar menujah ki tov we'et-ha'arets ki na'emah wayet shijmo lisbol wayehi lemas-oved.
dbu sml yhyw lbsl wmkç fyw hmun yk xrah taw bwf yk hjnm aryw
‫בד‬%‫ל ויהי למס־ע‬%‫ו לסב‬%‫וב ואת־הארץ כי נעמה ויט שכמ‬%‫חה כי ט‬:‫וירא מנ‬
16-Dan juzgará a su pueblo, como cualquiera de las tribus de Yisra'el. Dan yadin amo ke'ajad shivtey Yisra'el.
larçy yfbç djak wmu nydy nd

‫ו כאחד שבטי ישראל‬%‫דן ידין עמ‬
17-Será Dan serpiente sobre el camino, víbora sobre el camino, que muerde los talones del caballo y hace caer a su
jinete hacia atrás. Yehi Dan najash aley-derej Shfifon aley-oraj hanoshej ikvey-sus wayipol rojevo ajor.
rwja wbkr lpyw sws ybqu kçnh jra ylu npypç krd ylu çjn nd yhy
‫ור‬%‫ו אח‬%‫כב‬%‫ל ר‬%‫שך עקבי־סוס ויפ‬%‫רח הנ‬%‫לי־א‬.‫ן ע‬%‫לי־דרך שפיפ‬.‫יהי־דן נחש ע‬

18-¡Tu socorro de Ti lo espero, YHWH! Lishu'atja kiviti YHWH.
hwhy ytywq ktuwçyl

‫לישועתך קויתי יהוה‬
19-Gad, tropas saldrán a él mas ellas volverán sobre sus huellas. Gad gedud yegudenu wehu yagud akev.
bqu dgy awhw wndwgy dwdg dg

‫ד עקב‬:‫גד גדוד יגודנו והוא יג‬
20-De Asher, su pan será aceitoso, y él producirá delicias de manjares de Rey. Me'Asher shmenah lajmo wehu yiten
ma'adaney-melej.
klm yndum nty awhw wmjl hnmç rçam

‫דני־מלך‬.‫ו והוא יתן מע‬%‫מאשר שמנה לחמ‬
21-Naftalí es una gacela suelta; él proferirá bellas palabras. Naftali ayalah shlujah hanoten imrey-shafer.
rpç yrma ntnh hjlç hlya yltpn

‫תן אמרי־שפר‬%‫חה הנ‬:‫נפתלי אילה של‬
22-Hijo fructífero es Yosef, hijo fructífero sobre una fuente; doncellas marcharán sobre la muralla para verle. Ben porat
Yosef ben porat aley-ayin banot tsa'adah aley-shur.
rwç ylu hdux twnb nyu ylu trp nb pswy trp nb

‫לי־שור‬.‫דה ע‬.‫ות צע‬%‫לי־עין בנ‬.‫רת ע‬%‫וסף בן פ‬%‫רת י‬%‫בן פ‬
23-Aunque lo amargaron y se enemistaron con él, y lo odiaron los flecheros, Wayemararuhu warobu wayistemuhu
ba'aley jitsim.
myxj ylub whmfçyw wbrw whrrmyw

‫לי חצים‬.‫ הו בע‬:‫בו וישטמ‬%‫ הו ור‬:‫ ר‬.‫וימר‬
24-sin embargo permaneció su arco con fuerza, y sus manos se hicieron firmes por las manos del fuerte de Ya'akov,
por medio del Pastor y roca de Yisra'el, Wateshev be'eytan kashto wayafozu zro'ey yaday'o midey avir Ya'akov
misham ro'eh even Yisra'el.
larçy nba hur mçm bquy ryba ydym wydy yurz wzpyw wtçq ntyab bçtw
‫עה אבן ישראל‬%‫ב משם ר‬%‫עק‬. ‫ ביר י‬.‫עי ידיו מידי א‬%‫זו זר‬%‫ו ויפ‬%‫ותשב באיתן קשת‬
25-de parte del El de tu padre, del cual te venga ayuda. Que el Shaday te bendiga con las bendiciones de los cielos en
lo alto, con las bendiciones del abismo que yace en lo bajo, con las bendiciones de pecho y de matriz. Me'el avija
weya'azreka we'et shaday wivarajeka birjot shamayim me'al birjot tehom rovetset tajat birjot shadayim
warajam.
mjrw mydç tkrb tjt txbr mwht tkrb lum mymç tkrb kkrbyw ydç taw krzuyw kyba lam
‫ת שדים ורחם‬%‫בצת תחת ברכ‬%‫ום ר‬%‫ת תה‬%‫ת שמים מעל ברכ‬%‫מאל אביך ויעזרך ואת שדי ויברכך ברכ‬
26-Las bendiciones de tu padre superan a las bendiciones recibidas de mis progenitores, más allá de los términos de las
colinas del mundo. ¡Lleguen éstas sobre la cabeza de Yosef y sobre la coronilla de aquél que fue separado de sus
hermanos! Birjot avija gavru al-birjot horay ad-ta'avat giv'ot olam tihi'eynah lerosh Yosef ulekodekod nezir
ejay'o.
wyja ryzn dqdqlw pswy çarl nyyht mlwu tubg twat du yrwh tkrb lu wrbg kyba tkrb
‫ד נזיר אחיו‬%‫וסף ולקדק‬%‫אש י‬%‫ולם תהיין לר‬%‫ת ע‬%‫ ות גבע‬.‫ורי עד־תא‬%‫ת ה‬%‫ת אביך גברו על־ברכ‬%‫ברכ‬
27-Binyamín, cual lobo que despedaza; por la mañana comerá la presa, y a la tarde repartirá los despojos. Binyamin
ze'ev yitraf baboker yojal ad wela'erev yejalek shalal.
llç qljy brulw du lkay rqbb prfy baz nymynb

‫אכל עד ולערב יחלק שלל‬%‫קר י‬%‫בנימין זאב יטרף בב‬
28-Todas éstas son las tribus de Yisra'el, doce, y esto fue lo que les dijo su padre cuando las bendijo: a cada una la
bendijo conforme a su propia bendición. Kol-eleh shivtey Yisra'el shneym asar wezot asher-diber lahem avihem
wayevarej otam ish asher kevirjato beraj otam.
krb wtkrbk rça çya mtwa krbyw mhyba mhl rbd rça tazw rçu mynç larçy yfbç hla lk
mta
‫ו ברך‬%‫ שר כברכת‬.‫ותם איש א‬%‫ ביהם ויברך א‬.‫ שר־דבר להם א‬.‫את א‬%‫כל־אלה שבטי ישראל שנים עשר וז‬
‫תם‬%‫א‬
29-Y les ordenó y les dijo: Yo voy a ser juntado con mi pueblo; sepultadme con mis padres en la cueva que está en el
campo de Efron el Jiti; Wayetsa'u otam wayomer alehem ani ne'esaf el-ami kivru oti el-avotay el-hamearah asher
bisdeh Efron haJiti.
nwrpu hdçb rça hrumh la ytba la yta wrbq ymu la psan yna mhla rmayw mtwa wxyw
ytjh
‫ון החתי‬%‫ שר בשדה עפר‬.‫תי אל־המערה א‬%‫ ב‬.‫תי אל־א‬%‫ ני נאסף אל־עמי קברו א‬.‫ להם א‬.‫אמר א‬%‫ותם וי‬%‫ויצו א‬
30-en la cueva que está en el campo de Majpelah, que está enfrente de Mamre, en la tierra de Kena'an, campo que
había comprado Abraham de Efron el Jiti para posesión de sepultura. Bamearah asher bisedeh haMajpelah asher-al-
peney Mamre be'erets Kena'an asher kanah Avraham et-hasadeh me'et Efron haJiti la'ajuzat kaver.
nrpu tam hdçh ta mhrba hnq rça nunk xrab armm ynp lu rça hlpkmh hdçb rça hrumb
rbq tzjal ytjh
‫ שר קנה אברהם את־השדה מאת‬.‫ שר על־פני־ממרא בארץ כנען א‬.‫ שר בשדה המכפלה א‬.‫במערה א‬
‫ זת־קבר‬:‫ ח‬.‫ן החתי לא‬%‫עפר‬
31-Allí enterraron a Abraham y a Sarah, su mujer; allí enterraron a Yitzjak y a Rivka, su mujer, y allí enterré yo a
Le'ah; Shamah kaveru et-Avraham we'et Sarah ishto shamah kaveru et-Yitsjak we'et Rivkah ishto weshamah
kavarti et-Leah.
hal ta ytrbq hmçw wtça hqbr taw qjxy ta wrbq hç wtça hrç taw mhrba ta wrbq hmç
‫ו ושמה קברתי את־לאה‬%‫ו מה קברו את־יצחק ואת רבקה אשת‬%‫שמה קברו את־אברהם ואת שרה אשת‬
32-el campo con la cueva que en él está, comprado de los hijos de Jet. Mikneh hasadeh wehamearah asher-bo me'et
beney Jet.
tj ynb tam wb rça hrumhw hdçh hnqm

‫ו מאת בני־חת‬%‫ שר־ב‬.‫מקנה השדה והמערה א‬
33-Y acabó Ya'akov de ordenar a sus hijos, recogió sus pies en la cama y expiró, y fue agregado a su pueblo. Wayejal
Ya'akov letsawot et-banay'o waye'esof raglay'o el-hamitah wayigva waye'asef el-amay'o.
wymu la psayw uwgyw hfmh la wylgr psayw wynb ta twxl bquy lkyw
‫ף רגליו אל־המטה ויגוע ויאסף אל־עמיו‬%‫ת את־בניו ויאס‬%‫ב לצו‬%‫עק‬. ‫ויכל י‬
Capítulo 50
1-Y cayó Yosef sobre el rostro de su padre y lloró sobre él, y le besó. Wayipol Yosef al-peney avi'o wayevk alay'o
wayishak-lo.
wl qçyw wylu kbyw wyba ynp lu pswy lpyw

‫וסף על־פני אביו ויבך עליו וישק־לו‬%‫ל י‬%‫ויפ‬
2-Y mandó Yosef a sus siervos, los curadores, que embalsamaran a su padre, y embalsamaron los curadores a Yisra'el.
Wayetsa'u Yosef et-avaday'o et-harofim lajanot et-avi'o wayajantu harof'im et-Yisra'el.
larçy ta myaprh wfnjyw wyba ta fnjl myaprh ta wydbu ta pswy wxyw

‫פאים את־ישראל‬%‫ט את־אביו ויחנטו הר‬%‫ נ‬.‫פאים לח‬%‫בדיו את־הר‬.‫וסף את־ע‬%‫ויצו י‬
3-Y cumplieron con él cuarenta días; porque así solían cumplirse los días del embalsamamiento; y lo lloraron los egipcios
setenta días. Wayimle'u-lo arba'im yom ki ken yimle'u yemey hajanutim wayivku oto Mitsrayim shiv'im yom.
mwy myubç myrxm wta wkbyw myfnjh ymy walmy nk yk mwy myubra wl walmyw
‫ום‬%‫ו מצרים שבעים י‬%‫את‬
% ‫טים ויבכו‬:‫ נ‬.‫ום כי כן ימלאו ימי הח‬%‫וימלאו־לו ארבעים י‬
4-Y cuando hubieron pasado los días del llanto por él, habló Yosef a la casa de Par'oh diciendo: Si es que he hallado
gracia a vuestros ojos, os ruego que habléis en presencia de Far'oh, diciendo: Waya'avru yemey vejito wayedaber
Yosef el-beyt Par'oh lemor im-na matsati jen be'eyneyjem daberu-na be'ozney Far'oh lemor.
ynzab an wrbd mkynyub nj ytaxm an ma rmal hurp tyb la pswy rbdyw wtykb ymy wrbuyw
rmal hurp
‫ה‬%‫ר אם־נא מצאתי חן בעיניכם דברו־נא באזני פרע‬%‫ה לאמ‬%‫וסף אל־בית פרע‬%‫ו וידבר י‬%‫ויעברו ימי בכית‬
‫ר‬%‫לאמ‬
5-'Mi padre me hizo jurar, diciendo: "Yo voy a morir. Tú me sepultarás en mi sepultura, la cual yo cavé por mí mismo
en la tierra de Kenaan." 'Por lo tanto, te imploro, déjame subir y sepultar a mi padre; yo regresaré.' Avi hishbi'ani
lemor hineh anoji met bekivri asher kariti li be'erets Kena'an shamah tikbereni we'atah e'eleh-na we'ekberah
et-avi we'ashuvah.
hlua htuw ynrbqt hmç nunk xrab yl ytyrk rça yrbqb tm ykna hnh rmal ynuybçh yba
hbwçaw yba ta hrbqaw an
‫ שר כריתי לי בארץ כנען שמה תקברני ועתה אעלה־נא‬.‫כי מת בקברי א‬%‫ר הנה אנ‬%‫אבי השביעני לאמ‬
‫ואקברה את־אבי ואשובה‬
6-Y dijo Par'oh: Sube y sepulta a tu padre como él te juramentó. Wayomer Par'oh aleh ukvor et-avija ka'asher
hishbi'eja.
kuybçh rçak kyba ta rbqw hlu hurp rmayw

‫ שר השביעך‬.‫ר את־אביך כא‬%‫לה וקב‬.‫ה ע‬%‫אמר פרע‬%‫וי‬
7-Y subió Yosef para enterrar a su padre; y subieron con él todos los siervos de Far'oh, los ancianos de su casa, y todos
los ancianos de la tierra de Mitzrayim; Waya'al Yosef likbor et-avi'o waya'alu ito kol-avdey Far'oh zikney veyto
wejol-zikney erets-Mitsrayim.
myrxm xra ynqz lkw wtyb ynqz hurp ydbu lk wta wluyw wyba ta rbql pswy luyw
‫ל זקני ארץ־מצרים‬%‫ו וכ‬%‫ה זקני בית‬%‫ו כל־עבדי פרע‬%‫לו את‬.‫ר את־אביו ויע‬%‫וסף לקב‬%‫ויעל י‬
8-y toda la casa de Yosef con sus hermanos, y la casa de su padre; solamente a sus criaturas, y su ganado menor y su
ganado mayor dejaron en la tierra de Goshen. Wejol beyt Yosef we'ejay'o uveyt avi'o rak tapam wetsonam
uvekaram azvu be'erets Goshen.
nçg xrab wbzu mrqbw mnaxw mpf qr wyba tybw wyjaw pswy tyb lkw
‫שן‬%‫אנם ובקרם עזבו בארץ ג‬%‫וסף ואחיו ובית אביו רק טפם וצ‬%‫ל בית י‬%‫וכ‬
9-Y Subieron también con él carros y gente de a caballo; y era el campamento muy grande. Waya'al imo gam-rejev
gam-parashim wayehi hamajaneh kaved me'od.
dam dbk hnjmh yhyw myçrp mg bkr mg wmu luyw

‫ד‬%‫ נה כבד מא‬.‫ו גם־רכב גם־פרשים ויהי המח‬%‫ויעל עמ‬
10-Y llegaron a la era de Atad, que esta al otro lado del Yarden; allí hicieron duelo con grande y muy dolorosa
lamentación; e hizo Yosef por su padre duelo de siete días. Wayavo'u ad-Goren ha'Atad asher be'ever haYarden
wayispedu sham misped gadol wejaved me'od waya'as le'avi'o evel shiv'at yamim.
lba wybal çuyw dam dbkw lwdg dpsm mç wdpsyw ndryh rbub rça dfah nrg du wabyw
mymy tubç
‫ד ויעש לאביו אבל שבעת ימים‬%‫ול וכבד מא‬%‫ שר בעבר הירדן ויספדו־שם מספד גד‬.‫רן האטד א‬%‫או עד־ג‬%‫ויב‬
11-Y cuando vieron los Kena'ani, habitantes de la tierra, el duelo en la era de Atad, dijeron: Duelo muy doloroso es
éste para los egipcios; por tanto se le puso el nombre de Avel-Mitzráyim (luto de Mitzrayim) al lugar que está de la
otra parte del Yarden. Wayar yoshev ha'arets haKna'ani et-ha'evel beGoren ha'Atad wayomru evel-kaved zeh le-
Mitsrayim al-ken kara shemah avel Mitsrayim asher be'ever haYarden.
hmç arq nk lu myrxml hz dbk lba wrmayw dfah nrgb lbah ta ynunkh xrah bçwy aryw
ndryh rbub rça myrxm lba
‫אמרו אבל־כבד זה למצרים על־כן קרא שמה אבל‬%‫רן האטד וי‬%‫ני את־האבל בג‬.‫ושב הארץ הכנע‬%‫וירא י‬
‫ שר בעבר הירדן‬.‫מצרים א‬
12-E hicieron sus hijos con el según les había mandado; Waya'asu vanay'o lo ken ka'asher tsiwam.
mwx rçak nk wl wynb wçuyw

‫ שר צום‬.‫שו בניו לו כן כא‬.‫ויע‬
13-y lo llevaron sus hijos a la tierra de Kena'an, y lo sepultaron en la cueva del campo de Majpelah, campo que compró
Abraham, para posesión de sepultura, de Efron el Jiti, enfrente de Mamre. Wayis'u oto vanay'o artsah Kena'an
wayikberu oto bimearat sdeh haMajpelah asher kanah Avraham et-hasadeh la'ajuzat-kever me'et Efron
haChiti al-peney Mamre.
hdçh ta mhrba hnq rça hlpkmh hdç trumb wta wrbqyw nunk hxra wynb wta waçyw
armm ynp lu ytjh nrpu tam rbq tzjal
‫ שר קנה אברהם את־השדה‬.‫ו במערת שדה המכפלה א‬%‫את‬
% ‫ו בניו ארצה כנען ויקברו‬%‫את‬
% ‫וישאו‬
‫ן החתי על־פני ממרא‬%‫ זת־קבר מאת עפר‬:‫ ח‬.‫לא‬
14-Y volvió Yosef a Mitzrayim, él y sus hermanos, y todos los que habían subido con él al entierro de su padre,
después de haber sepultado a su padre. Wayashov Yosef Mitsraymah hu we'ejay'o wejol-ha'olim ito likbor et-avi'o
ajarey kovro et-avi'o.
wyba ta wrbq yrja wyba ta rbql wta myluh lkw wyjaw awh hmyrxm pswy bçyw
‫ו את־אביו‬%‫ רי קבר‬.‫ר את־אביו אח‬%‫ו לקב‬%‫לים את‬%‫וסף מצרימה הוא ואחיו וכל־הע‬%‫וישב י‬
15-Y viendo los hermanos de Yosef que había muerto su padre, dijeron: Quizá nos aborrecerá Yosef y nos devolverá
todo el mal que nosotros le hicimos. Wayir'u ajey-Yosef ki-met avihem wayomru lu yistemenu Yosef wehashev
yashiv lanu et kol-hara'ah asher gamalnu oto.
rça hurh lk ta wnl byçy bçhw pswy wnmfçy wl wrmayw mhyba tm yk pswy yja waryw
wta wnlmg
‫ו‬%‫את‬
% ‫ שר גמלנו‬.‫וסף והשב ישיב לנו את כל־הרעה א‬%‫אמרו לו ישטמנו י‬%‫ ביהם וי‬.‫וסף כי־מת א‬%‫ חי־י‬.‫ויראו א‬
16-Y mandaron decir a Yosef: Tu padre ordenó antes de su muerte, diciendo: Wayetsaw'u el-Yosef lemor avija tsiwah
lifney moto lemor.
rmal wtwm ynpl hwx kyba rmal pswy la wwxyw

‫ר‬%‫ו לאמ‬%‫ות‬%‫ר אביך צוה לפני מ‬%‫וסף לאמ‬%‫ויצוו אל־י‬
17-Así diréis a Yosef: "Perdona, a mi ruego, el delito de tus hermanos y su pecado, porque mal te pagaron." Ahora
pues, perdona, te rogamos, el delito de los siervos del Elohey de tu padre. Y lloraba Yosef mientras hablaban con él.
Koh-tomeru le-Yosef ana sa na pesha ajeyja wejatatam ki-ra'ah gemaluja we'atah sa na lefesha avdey Elohey
avija wayevk Yosef bedabram elay'o.
yhla ydbu uçpl an aç htuw kwlmg hur yk mtafjw kyja uçp an aç ana pswyl wrmat hk
wyla mrbdb pswy kbyw kyba
‫וסף אנא שא נא פשע אחיך וחטאתם כי־רעה גמלוך ועתה שא נא לפשע עבדי אלהי‬%‫אמרו לי‬%‫ה־ת‬%‫כ‬
‫וסף בדברם אליו‬%‫אביך ויבך י‬
18-Y vinieron sus hermanos y cayeron delante de su rostro, y decían: ¡Henos aquí por siervos tuyos! Wayeleju gam-
ejay'o wayiplu lefanay'o wayomeru hinenu leja la'avadim.
mydbul kl wnnh wrmayw wynpl wlpyw wyja mg wklyw

‫בדים‬.‫אמרו הננו לך לע‬%‫וילכו גם־אחיו ויפלו לפניו וי‬
19-Y Yosef les dijo: No temáis, pues ¿estoy yo acaso en lugar de Elohim? Wayomer alehem Yosef al-tira'u ki hatajat
Elohim ani.
yna myhla tjth yk waryt la pswy mhla rmayw

‫ תחת אלהים אני‬.‫וסף אל־תיראו כי ה‬%‫ להם י‬.‫אמר א‬%‫וי‬
20-Vosotros pensasteis contra mí el mal, pero Elohim lo pensó para bien, a fin de hacer lo que hoy se ve, a fin de dar
vida a mucha gente. We'atem jashavtem alay ra'ah Elohim jashavah letovah lema'an asoh kayom hazeh
lehajayot am-rav.
br mu tyjhl hzh mwyk hçu numl hbfl hbçj myhla hur ylu mtbçj mtaw
‫ת עם־רב‬%‫ י‬.‫ום הזה להח‬%‫ה כי‬%‫עש‬. ‫בה למען‬%‫ שבה לט‬.‫ שבתם עלי רעה אלהים ח‬.‫ואתם ח‬
21-Y Ahora pues, no temáis, yo os sustentaré a vosotros y a vuestras familias. Así les consoló, hablándoles al corazón.
We'atah al-tira'u anoji ajalkel etjem we'et-tapjem wayenajem otam wayedaber al-libam.
mbl lu rbdyw mtwa mjnyw mkpf taw mkta lklka ykna waryt la htuw
‫ותם וידבר על־לבם‬%‫ כלכל אתכם ואת־טפכם וינחם א‬.‫כי א‬%‫ועתה אל־תיראו אנ‬
22-Y habitó Yosef en Mitzrayim, él y la casa de su padre. Y vivió Yosef ciento diez años. Wayeshev Yosef beMitsrayim
hu uveyt avi'o wayeji Yosef me'ah wa'eser shanim.
mynç rçuw ham pswy yjyw wyba tybw awh myrxmb pswy bçyw
‫וסף מאה ועשר שנים‬%‫וסף במצרים הוא ובית אביו ויחי י‬%‫וישב י‬
23-Y Yosef vio a los hijos de Efrayim hasta la tercera generación; también los hijos de Majir, hijo de Menasheh, fueron
criados sobre las rodillas de Yosef. Wayar Yosef le-Efrayim beney Shileshim gam beney Majir ben-Menasheh
yuldu al-birkey Yosef.
pswy ykrb lu wdly hçnm nb rykm ynb mg myçlç ynb myrpal pswy aryw
‫וסף‬%‫לדו על־ברכי י‬:‫וסף לאפרים בני שלשים גם בני מכיר בן־מנשה י‬%‫וירא י‬
24-Y Yosef dijo a sus hermanos: Yo me muero; y Elohim de seguro os visitará, y os hará subir de esta tierra a la tierra
que tiene jurada a Abraham, a Yitzjak y a Ya'akov. Wayomer Yosef el-ejay'o anoji met w'Elohim pakod yifkod
etjem wehe'elah etjem min-ha'arets hazot el-ha'arets asher nishba le-Avraham le-Yitsjak ule-Ya'akov.
xrah la tazh xrah nm mkta hluhw mkta dqpy dqp myhlaw tm ykna wyja la pswy rmayw
bquylw qjxyl mhrbal ubçn rça
‫את אל־הארץ‬%‫ד אתכם והעלה אתכם מן־הארץ הז‬%‫ד יפק‬%‫כי מת ואלהים פק‬%‫וסף אל־אחיו אנ‬%‫אמר י‬%‫וי‬
‫ב‬%‫עק‬. ‫ שר נשבע לאברהם ליצחק ולי‬.‫א‬
25-Y Yosef juramentó a los hijos de Yisra'el, diciendo: De seguro os visitará Elohim, y haréis llevar mis huesos de
aquí. Wayashba Yosef et-beney Yisra'el lemor pakod yifkod Elohim etjem weha'alitem et-atsmotay mizeh.
hzm ytmxu ta mtluhw mkta myhla dqpy dqp rmal larçy ynb ta pswy ubçyw
‫תי מזה‬%‫לתם את־עצמ‬.‫ד אלהים אתכם והע‬%‫ד יפק‬%‫ר פק‬%‫וסף את־בני ישראל לאמ‬%‫וישבע י‬
26-Y murió Yosef de edad de ciento diez años; y le embalsamaron, y le pusieron en un ataúd en Mitzrayim. Wayamot
Yosef ben-me'ah wa'eser shanim wayajantu oto wayisem ba'aron beMitsrayim.
myrxmb nwrab mçyyw wta wfnjyw mynç rçuw ham nb pswy tmyw
‫ון במצרים‬%‫ו ויישם באר‬%‫את‬
% ‫וסף בן־מאה ועשר שנים ויחנטו‬%‫וימת י‬
Al comenzar la lectura de la parashah:
Barju et YHWH hamevoraj. ¡Bendecid a YHWH, el Bendito!
Baruj YHWH hamevoraj le'olam va'ed. Bendito es YHWH, el Bendito para siempre.
Baruj atah YHWH Eloheynu melej ha'olam, asher bajar banu mikol-ha'amim, wenatan lanu et-torato. Bendito seas Tu, oh
YHWH nuestro Elohey, Rey del universo que nos elegiste entre todos los pueblos y nos diste Tu Torah,
Baruj atah YHWH, noten hatorah. Bendito seas, oh YHWH, que nos concediste la Torah. AMEN
Al terminar la Porcion debe leer esta Beraja:
Baruj atah YHWH, Eloheynu melej ha'olam, asher natan lanu torat emet, wejayey olam nata betojenu. Bendito seas Tu oh
YHWH nuestro ELOHIM, Rey del Universo que nos diste, la Torah de la Verdad, e implantaste en nosotros la Vida.
Baruj atah YHWH, noten hatorah. AMEN . Bendito seas, oh YHWH, que nos concediste la Torah.
SHEMOT 1 ‫שםות‬ twmç
Sefer Shemot
‫שםות‬- twmç
Capítulo 1
1 ‫שםות פרק‬
Parashah 13 Shemot (Nombres) 1:1-6:1
1-Y estos son los nombres de los hijos de Yisra'el que vinieron a Mitzrayim con Ya'akov; vino cada uno con su familia.
We'eleh shemot beney Yisra'el haba'im Mitsraymah et Ya'akov ish ubeyto ba'u.
wab wtybw cya bquy ta hmyrxm myabh larcy ynb twmc hlaw
‫ואלה שמות בני ישראל הבאים מצרימה את יעקב איש וביתו באו‬
2-Re'uven, Shim'on, Lewí y Yahudah, Re'uven Shim'on Lewi wiYehudah.
hdwhyw ywl nwumc nbwar

‫ראובן שמעון לוי ויהודה‬
3-Yissajar, Zebulun y Benyamín; Yissajar Zevulun uBinyamin.
nmynbw nlwbz rkccy

‫יששכר זבול"ן ובנימן‬
4-Dan y Naftalí, Gad y Asher. Dan weNaftali Gad we'Asher.
rcaw dg yltpnw nd
‫דן ונפתלי גד ואשר‬
5-Y todas las almas que salieron del lomo de Ya'akov fueron setenta almas, y Yosef (dos hijos) era (estaba) en
Mitsrayim. Wayehi kol-nefesh yots'ey yerej-Ya'akov shiv'im nafesh weYosef hayah beMitsrayim.
myrxmb hyh pswyw cpn myubc bquy kry yaxy cpn lk yhyw
‫ויהי כל־נפש יצאי ירך־יעקב שבעים נפש ויוסף היה במצרים‬
6-Y murió Yosef, y todos sus hermanos, y toda aquella generacion. Wayamot Yosef wejol-ejay'o wejol hador hahu.
awhh rwdh lkw wyja lkw pswy tmyw

‫וימת יוסף וכל־אחיו וכל הדור ההוא‬
7-Y los hijos de Yisra'el fructificaron y aumentaron y se multiplicaron, y se hicieron muy fuertes; y el país se llenó de
ellos. Ubeney Yisra'el paru wayishretsu wayirbu waya'atsmu bime'od me'od watimale ha'arets otam.
mta xrah almtw dam damb wmxuyw wbryw wxrcyw wrp larcy ynbw
‫ובני ישראל פרו וישרצו וירבו ויעצמו במאד מאד ותמלא הארץ אתם‬
8-Y se levantó un nuevo rey sobre Mitsrayim, que no conocía a Yosef. Wayakom melej-jadash al-Mitsrayim
asher lo-yada et-Yosef.
pswy ta udy al rca myrxm lu cdj klm mqyw
‫ויקם מלך־חדש על־מצרים אשר לא־ידע את־יוסף‬
9-Y dijo a su pueblo: He aquí que el pueblo de los hijos de Yisra'el es más numeroso y más fuerte que nosotros.
Wayomer el-amo hineh am beney Yisra'el rav we'atsum mimenu.
wnmm mwxuw br larcy ynb mu hnh wmu la rmayw

‫ויאמר אל־עמו הנה עם בני ישראל רב ועצום ממנו‬
10-Vamos pues, usemos de astucia con él, no sea que se multiplique y suceda que, habiendo guerra, se una él también
a nuestros enemigos y luche contra nosotros, y se vaya de la tierra. Havah nitejakemah lo pen-yirbeh wehayah ki-
tikrenah miljamah wenosaf gam-hu al-sonenu weniljam-banu we'alah min-ha'arets.
hluw wnb mjlnw wnyanc lu awh mg pswnw hmjlm hnarqt yk hyhw hbry np wl hmkjtn hbh
xrah nm
‫הבה נתחכמה לו פן־ירבה והיה כי־תקראנה מלחמה ונוסף גם־הוא על־שנאינו ונלחם־בנו ועלה מן־‬
‫הארץ‬
11-Y pusieron sobre él comisarios de impuestos, a fin de afligirlo con sus cargas. Y edificó ciudades de depósitos para
Far'oh: Pitom y Ra'amses. Wayasimu alay'o sarey misim lema'an anoto besivlotam wayiven arey miskenot le-
Far'oh et-Pitom we'et-Ra'amses.
ssmur taw mtp ta hurpl twnksm yru nbyw mtlbsb wtnu numl mysm yrc wylu wmycyw
‫וישימו עליו שרי מסים למען ענתו בסבלתם ויבן ערי מסכנות לפרעה את־פתם ואת־רעמסס‬
12-Pero cuanto más lo afligía, tanto más se multiplicaba y tanto más se fortalecía. Y se hastiaban a causa de los hijos
de Yisra'el. Weja'asher ye'anu oto ken yirbeh wejen yifrots wayakutsu mipeney beney Yisra'el.
larcy ynb ynpm wxqyw xrpy nkw hbry nk wta wnuy rcakw
‫וכאשר יענו אתו כן ירבה וכן יפרץ ויק" צו מפני בני ישראל‬
13-Y los hicieron servir, Mitsrayim, a los hijos de Yisra'el con dureza. Waya'avidu Mitsrayim et-beney Yisra'el
befarej.
krpb larcy ynb ta myrxm wdbuyw

‫ויעבדו מצרים את־בני ישראל בפרך‬
14-Y les amargaron su vida con duro trabajo de barro y ladrillos, y con todo trabajo del campo. Todo el trabajo con que
se servían de ellos, era con dureza. Wayemareru et-jayeyhem ba'avodah kashah bejomer uvilvenim uvejol-
avodah basadeh et kol-avodatam asher-avidu bahem befarej.
mhb wdbu rca mtdbu lk ta hdcb hdbu lkbw mynblbw rmjb hcq hdbub mhyyj ta wrrmyw
krpb
‫וימררו את־חייהם בעבדה קשה בחמר ובלבנים ובכל־עבדה בשדה את כל־עבדתם אשר־עבדו בהם‬
‫בפ ר ך‬
15-Y habló el rey de Mitsrayim a las parteras hebreas, de las cuales la una se llamaba Shifrah y la otra se llamaba Puah;
Wayomer melej Mitsrayim lameyaldot ha'Ivriot asher shem ha'ajat Shifrah weshem hashenit Puah.
huwp tynch mcw hrpc tjah mc rca tyrbuh tdlyml myrxm klm rmayw
‫ויאמר מלך מצרים למילדת העברית אשר שם האחת שפרה ושם השנית פועה‬
16-y les dijo: Cuando sirváis de parteras a las hebreas, observadlas en el asiento; si fuere hijo lo mataréis, mas si fuere
hija la dejaréis vivir. Wayomer beyaledjen et-ha'Ivriot ur'iten al-ha'ovnayim im-ben hu wahamiten oto we'im-
bat hi wajayah.
hyjw awh tb maw wta ntmhw awh nb ma mynbah lu ntyarw twyrbuh ta nkdlyb rmayw
‫ויאמר בילדכן את־העבריות וראיתן על־האבנים אם־בן הוא והמתן אתו ואם־בת היא וחיה‬
17-Y temieron las parteras a el-Elohim y no hicieron como les había dicho el rey de Mitsrayim, sino que dejaron vivir
a los niños. Watir'ena hameyaldot et-ha'Elohim welo asu ka'asher diber aleyhen melej Mitsrayim watejayeyna
et-hayeladim.
mydlyh ta nyyjtw myrxm klm nhyla rbd rcak wcu alw myhlah ta tdlymh narytw
‫ להים ולא עשו כאשר דבר אליהן מלך מצרים ותחיין את־הילדים‬:‫ותיראן המילדת את־הא‬
18-Y llamó el rey de Mitsrayim a las parteras y les dijo: ¿Por qué habéis hecho esto y habéis conservado la vida a los
niños? Wayikra melej-Mitsrayim lameyaldot wayomer lahen madua asiten hadavar hazeh watjayeyna et-
hayeladim.
mydlyh ta nyyjtw hzh rbdh ntycu uwdm nhl rmayw tdlyml myrxm klm arqyw
‫ויקרא מלך־מצרים למילדת ויאמר להן מדוע עשיתן הדבר הזה ותחיין את־הילדים‬
19-Y las parteras dijeron a Par'oh: Porque las hebreas no son como las mujeres egipcias, sino que son de gran vitalidad, y
antes de que llegue a ellas la partera, ya han dado a luz. Watomarna hameyaldot el-Par'oh ki lo janashim haMitsriot
ha'Ivriot ki jayot henah beterem tavo alehen hameyaledet weyaladu.
nhla awbt mrfb hnh twyj yk tyrbuh tyrxmh mycnk al yk hurp la tdlymh nrmatw
wdlyw tdlymh
‫ותאמרן המילדת אל־פרעה כי לא כנשים המצרית העברית כי־חיות הנה בטרם תבוא אלהן‬
‫המילדת וילדו‬
20-Y Elohim hizo bien a las parteras; y se multiplicó el pueblo y se hizo muy fuerte. Wayeytev Elohim lameyaleot
wayirev ha'am waya'atsmu me'od.
dam wmxuyw muh bryw tdlyml myhla bfyyw

‫ להים למילדת וירב העם ויעצמו מאד‬:‫וייטב א‬
21-Y aconteció que por temer las parteras a el-Elohim, les hizo casas. Wayehi ki yar'u hameyaldot et-ha'Elohim
waya'as lahem batim.
mytb mhl cuyw myhlah ta tdlymh wary yk yhyw

‫ להים ויעש להם בתים‬:‫ויהי כי־יראו המילדת את־הא‬
22-Y ordenó Par'oh a todo su pueblo, diciendo: todo hijo que naciere, lo echaréis al río; y a toda hija dejaréis vivir.
Wayetsa'u Par'oh lejol-amo lemor kol-haben hayilod haYe'orah tashlijuhu wejol-habat tejayun.
nwyjt tbh lkw whkylct hrayh dwlyh nbh lk rmal wmu lkl hurp wxyw
‫ויצו פרעה לכל־עמו לאמר כל־הבן הילוד היארה תשליכ"הו וכל־הבת תחיון‬
Capítulo 2
1-Y fue un hombre de la casa de Lewí, fue y tomó por esposa a una hija de Lewí. Wayelej ish mibeyt Lewi wayikaj
et-bat-Lewi.
ywl tb ta jqyw ywl tybm cya klyw

‫וילך איש מבית לוי ויקח את־בת־לוי‬
2-Y concibió la mujer y parió un hijo; y vio que era bueno y lo tuvo escondido tres meses. Watahar ha'ishah wateled
ben watere oto ki-tov hu watitspenehu shloshah yerajim.
myjry hclc whnpxtw awh bwf yk wta artw nb dltw hcah rhtw
‫ותהר האשה ותלד בן ותרא אתו כי־טוב הוא ותצפנהו שלשה ירחים‬
3-Pero no pudiendo esconderlo por más tiempo, tomó para él una arquilla de junco y la calafateó con brea y con pez; y
colocó en ella al niño, y la puso en un carrizal, a la ribera del río. Welo-yajlah od hatsfino watikaj-lo tevat gome
watajmerah bajemar uvazafet watasem bah et-hayeled watasem basuf al-sfat haYe'or.
pwsb mctw dlyh ta hb mctw tpzbw rmjb hrmjtw amg tbt wl jqtw wnypxh dwu hlky alw
rayh tpc lu
‫ולא־יכלה עוד הצפינו ותקח־לו תבת גמא ותחמרה בחמר ובזפת ותשם בה את־הילד ותשם בסוף על־‬
‫שפת היאר‬
4-Y su hermana se apostó de lejos para saber lo que le sucedería. Watetatsav ajoto merajok lede'ah mah-ye'aseh lo.
wl hcuy hm hudl qjrm wtja bxttw

‫ותתצב אחתו מרחק לדעה מה־יעשה לו‬
5-Y descendió la hija de Par'oh para bañarse en el río, mientras que sus doncellas se paseaban cerca del río, y vio la
arquilla en el carrizal y envió a su criada y se la trajo. Watered bat-Par'oh lirjots al-haYe'or wena'aroteyha holjot
al-yad haYe'or watere et-hatevah betoj hasuf watishlaj et-amatah watikajeha.
ta jlctw pwsh kwtb hbth ta artw rayh dy lu tklh hytrunw rayh lu xjrl hurp tb drtw
hjqtw htma
‫ותרד בת־פרעה לרחץ על־היאר ונערתיה הלכת על־יד היאר ותרא את־התבה בתוך הסוף ותשלח את־‬
‫אמתה ותקחה‬
6-Y cuando la abrió vio al niño, y he aquí que el niño lloraba y le tuvo compasión, y dijo: Este es de los niños de los
Ivrim. Watiftaj watir'ehu et-hayeled wehineh na'ar bojeh watajmol alay'o watomer miyaldey ha'Ivrim zeh.
hz myrbuh ydlym rmatw wylu lmjtw hkb run hnhw dlyh ta whartw jtptw
‫ותפתח ותראהו את־הילד והנה־נער בכה ותחמל עליו ותאמר מילדי העברים זה‬
7-Entonces dijo su hermana a la hija de Par'oh: ¿Iré y llamaré para ti una nodriza entre las hebreas, para que te críe al
niño? Watomer ajoto el-bat-Par'oh ha'elej wekarati laj ishah meyneket min ha'Ivriot weteynik laj et-hayaled.
dlyh ta kl qnytw tyrbuh nm tqnym hca kl ytarqw klah hurp tb la wtja rmatw
‫ותאמר אחתו אל־בת־פרעה האלך וקראתי לך אשה מינקת מן העברית ותינק לך את־הילד‬
8-Y contestó la hija de Par'oh: Ve. Y fue la doncella y llamó a la madre del niño. Watomer-lah bat-Par'oh leji watelej
ha'almah watikra et-em hayaled.
dlyh ma ta arqtw hmluh kltw ykl hurp tb hl rmatw

‫ותאמר־לה בת־פרעה לכי ותלך העלמה ותקרא את־אם הילד‬
9-Y la hija de Par'oh le dijo: Lleva a este niño y críamelo, y yo te daré tu salario. Watomer-lah bat-Par'oh heyliji et-
hayeled hazeh weheynikihu li wa'ani eten et-sjarej watikaj ha'ishah hayeled watenikehu.
dlyh hcah jqtw krkc ta nta ynaw yl whqnyhw hzh dlyh ta ykylyh hurp tb hl rmatw
whqyntw
‫ותאמר לה בת־פרעה היליכי את־הילד הזה והינקהו לי ואני אתן את־שכרך ותקח האשה הילד‬
‫ותניקהו‬
10-Y el niño creció y ella lo trajo a la hija de Par'oh, y fue para ella como un hijo, y lo llamó Mosheh (Sacado), pues
dijo: Porque de las aguas lo saqué. Wayigdal hayeled watevi'ehu levat-Par'oh wayehi-lah leben watikra shemo
Mosheh watomer ki min-hamayim meshitihu.
whtycm mymh nm yk rmatw hcm wmc arqtw nbl hl yhyw hurp tbl whabtw dlyh ldgyw
‫ויגדל הילד ותבאהו לבת־פרעה ויהי־לה לבן ותקרא שמו משה ותאמר כי מן־המים משיתהו‬
11-y aconteció en aquellos días, cuando Mosheh creció, que salió adonde estaban sus hermanos, y observó sus cargas y
vio un hombre Mitsri golpeaba a un hombre Ivri, a uno de sus hermanos. Wayehi bayamim hahem wayigdal Mosheh
wayetse el-ejay'o wayare besivlotam wayare ish Mitsri makeh ish-Ivri me'ejay'o.
yrbu cya hkm yrxm cya aryw mtlbsb aryw wyja la axyw hcm ldgyw mhh mymyb yhyw
wyjam
‫ויהי בימים ההם ויגדל משה ויצא אל־אחיו וירא בסבלתם וירא איש מצרי מכה איש־עברי מאחיו‬
12-Y se volvió Mosheh a un lado y a otro, y vio que no había nadie y mató al Mitsri y lo escondió en la arena. Wayifen
koh wajoh wayare ki eyn ish wayaj et-haMitsri wayitmenehu bajol.
lwjb whnmfyw yrxmh ta kyw cya nya yk aryw hkw hk npyw

‫ויפן כה וכה וירא כי אין איש ויך את־המצרי ויטמנהו בחול‬
13-Y cuando salió al día siguiente, he aquí dos Ivrim que estaban peleando. Dijo entonces al malo: ¿Por qué golpeas a tu
compañero?. Wayetse bayom hasheni wehineh sheney-anashim Ivrim nitsim wayomer larasha lamah takeh re'eja.
kur hkt hml ucrl rmayw myxn myrbu mycna ync hnhw ynch mwyb axyw
‫ויצא ביום השני והנה שני־אנשים עברים נצים ויאמר לרשע למה תכה רעך‬
14-A lo que respondió: ¿Quién te ha puesto a ti por príncipe y juez sobre nosotros? ¿Acaso piensas matarme a mí
como mataste al Mitsri? Y tuvo miedo Mosheh y dijo: ¡Seguramente se ha divulgado la cosa!. Wayomer mi sameja
le'ish sar weshofet aleynu halehorgeni atah omer ka'asher haragta et-haMitsri wayira Mosheh wayomar ajen
noda hadavar.
hcm aryyw yrxmh ta tgrh rcak rma hta yngrhlh wnylu fpcw rc cyal kmc ym rmayw
rbdh udwn nka rmayw
‫ויאמר מי שמך לאיש שר ושפט עלינו הלהרגני אתה אמר כאשר הרגת את־המצרי ויירא משה‬
‫ויאמר אכן נודע הדבר‬
15-Y oyó Par'oh esta cosa y procuró matar a Mosheh; pero Mosheh huyó de la presencia de Par'oh y habitó en la tierra
de Midyan; y se sentó junto a un pozo. Wayishma Par'oh et-hadavar hazeh wayevakesh laharog et-Mosheh
wayivraj Mosheh mipney Far'oh wayeshev be'erets-Midyan wayeshev al-habe'er.
nydm xrab bcyw hurp ynpm hcm jrbyw hcm ta grhl cqbyw hzh rbdh ta hurp umcyw
rabh lu bcyw
‫וישמע פרעה את־הדבר הזה ויבקש להרג את־משה ויברח משה מפני פרעה וישב בארץ־מדין וישב‬
‫על־הבאר‬
16-Y el kohen (jefe) de Midyan tenía siete hijas, las cuales vinieron y sacaron agua y llenaron los abrevaderos para
abrevar el rebaño de su padre. Ulekohen Midyan sheva banot watavonah watidlenah watmalenah et-harehatim
lehashkot tson avihen.
nhyba nax twqchlvmyfhrh ta hnalmtw hnldtw hnabtw twnb ubc nydm nhklw
‫ולכהן מדין שבע בנות ותבאנה ותדלנה ותמלאנה את־הרהטים להשקות צאן אביהן‬
17-Y vinieron los pastores y las expulsaron. Y se levantó Mosheh y las salvó, y abrevó su ganado. Wayavo'u haro'im
wayegarshum wayakom Mosheh wayoshian wayashk et-tsonam.
mnax ta qcyw nucwyw hcm mqyw mwcrgyw myurh wabyw

‫ויבאו הרעים ויגרשום ויקם משה ויושען וישק את־צאנם‬
18-Y ellas fueron a Reu'el (Yitró), su padre, y éste les dijo: ¿Por qué os apresurasteis a venir hoy?. Watavonah el-
Re'u'el avihen wayomer madua miharten bo hayom.
mwyh ab ntrhm uwdm rmayw nhyba lawur la hnabtw

‫ותבאנה אל־רעואל אביהן ויאמר מדוע מהרתן בא היום‬
19-Y ellas respondieron: Un varón Mitsri nos libró de mano de los pastores, y también sacó agua para nosotras y abrevó
el rebaño. Watomarna ish Mitsri hitsilanu miyad haro'im wegam-daloh dalah lanu wayashk et-hatson.
naxh ta qcyw wnl hld hld mgw myurh dym wnlyxh yrxm cya nrmatw
‫ותאמרן איש מצרי הצילנו מיד הרעים וגם־דלה דלה לנו וישק את־הצאן‬
20-Y él dijo a sus hijas: ¿Y dónde está él? ¿Por qué habéis dejado al hombre? Llamadlo para que coma lejem. Wayomer
el-benotay'o we'ayo lamah zeh azavten et-ha'ish kir'en lo weyojal lajem.
mjl lkayw wl narq cyah ta ntbzu hz hml wyaw wytnb la rmayw

‫ויאמר אל־בנתיו ואיו למה זה עזבתן את־האיש קראן לו ויאכל לחם‬
21-Y consintió Mosheh en permanecer con el hombre; y él dio a Mosheh su hija Tziporah. Wayo'el Mosheh lashevet
et-ha'ish wayiten et-Tsiporah bito le-Mosheh.
hcml wtb hrpx ta ntyw cyah ta tbcl hcm lawyw

‫ויואל משה לשבת את־האיש ויתן את־צפרה בתו למשה‬
22-Y ella tuvo un hijo, y él lo llamó Gershom, porque dijo: Extranjero he sido en tierra extraña. Wateled ben wayikra
et-shemo Gershom ki amar ger hayiti be'erets nojriyah.
hyrkn xrab ytyyh rg rma yk mcrg wmc ta arqyw nb dltw

‫ותלד בן ויקרא את־שמו גרשם כי אמר גר הייתי בארץ נכריה‬
23-Y aconteció que pasados muchos días murió el rey de Mitsrayim, mientras los hijos de Yisra'el gemían a causa de la
servidumbre, y clamaron y subió a el Elohim su clamor, a causa de su servidumbre. Wayehi bayamim harabim hahem
wayamot melej Mitsrayim waye'aneju beney-Yisra'el min-ha'avodah vayiz'aku wata'al shav'atam el-ha'Elohim
min-ha'avodah.
lutw wquzyw hdbuh nm larcy ynb wjnayw myrxm klm tmyw mhh mybrh mymyb yhyw
hdbuh nm myhlah la mtuwc
‫ויהי בימים הרבים ההם וימת מלך מצרים ויאנחו בני־ישראל מן־העבדה ויזעקו ותעל שועתם אל־‬
‫ להים מן־העבדה‬:‫הא‬
24-Y oyó Elohim los lamentos de ellos; y recordó Elohim su pacto con Abraham, con Yitsjak y con Ya'akov. Wayishma
Elohim et-na'akatam wayizkor Elohim et-berito et-Avraham et-Yitsjak we'et-Ya'akov.
bquy taw qjxy ta mhrba ta wtyrb ta myhla rkzyw mtqan ta myhla umcyw
‫ להים את־בריתו את־אברהם את־יצחק ואת־יעקב‬:‫ להים את־נאקתם ויזכר א‬:‫וישמע א‬
25-Y miró Elohim a los hijos de Yisra'el, y Elohim lo tomó en cuenta. Wayar Elohim et-beney Yisra'el wayeda Elohim.
myhla udyw larcy ynb ta myhla aryw

‫ להים‬:‫ להים את־בני ישראל וידע א‬:‫וירא א‬
Capítulo 3
1-Y Mosheh apacentaba el rebaño de Yitro, su suegro, kohen de Midyan, y guió el rebaño más allá del desierto, y
llegó a Jorev, el monte de Elohim. UMosheh hayah ro'eh et-tson Yitro jotno kohen Midyan wayinhag et-hatson
ajar hamidbar wayavo el-har ha'Elohim Jorevah.
Myhlah rh la abyw rbdmh rja naxh ta ghnyw nydm nhk wntj wrty nax ta hur hyh hcmw
hbrj
‫ להים‬:‫ומשה היה רעה את־צאן יתרו חתנו כהן מדין וינהג את־הצאן אחר המדבר ויבא אל־הר הא‬
‫חרבה‬
2-Y se le apareció el Malaj de YHWH en una llama de fuego, en medio de una zarza; y miró y he aquí que la zarza ardía en
el fuego, y la zarza no se consumía. Wayera mal'aj YHWH elay'o belabat-esh mitoj hasneh wayar wehineh hasneh
boer ba'esh wehasneh eynenu ukal.
lka wnnya hnshw cab rub hnsh hnhw aryw hnsh kwtm ca tblb wyla hwhy kalm aryw
‫וירא מלאך יהוה אליו בלבת־אש מתוך הסנה וירא והנה הסנה בער באש והסנה איננו א" כל‬
3-Y dijo Mosheh: Me aproximaré para contemplar esta gran visión; ¿por qué no se consume la zarza? Wayomer
Mosheh asurah-na we'er'eh et-hamar'eh hagadol hazeh madua lo-yiv'ar hasneh.
hnsh ruby al uwdm hzh ldgh harmh ta haraw an hrsa hcm rmayw
‫ויאמר משה אס" רה־נא ואראה את־המראה הגדל הזה מדוע לא־יבער הסנה‬
4-Y viendo YHWH que se desviaba para mirar, lo llamó Elohim desde dentro de la zarza, diciendo: ¡Mosheh! ¡Mosheh!.
Y él respondió: Heme aquí. Wayar YHWH ki sar lir'ot wayikra elay'o Elohim mitoj hasneh wayomer Mosheh
Mosheh wayomer hineni.
ynnh rmayw hcm hcm rmayw hnsh kwtm myhla wyla arqyw twarl rs yk hwhy aryw
‫ להים מתוך הסנה ויאמר משה משה ויאמר הנני‬:‫וירא יהוה כי סר לראות ויקרא אליו א‬
5-Y El dijo: No te llegues acá; quita tu calzado de tus pies, porque el lugar en que estás, tierra kodesh es. Wayomer al-
tikrav halom shal-ne'aleyja me'al ragleyja ki hamakom asher atah omed alay'u adamat-kodesh hu.
awh cdq tmda wylu dmwu hta rca mwqmh yk kylgr lum kylun lc mlh brqt la rmayw
‫ויאמר אל־תקרב הלם של־נעליך מעל רגליך כי המקום אשר אתה עומד עליו אדמת־קדש הוא‬
6-Y dijo: Yo soy Elohey de tus padres, Elohey de Abraham, Elohey de Yitsjak y Elohey de Ya'akov. Y se cubrió
Mosheh su rostro, porque tuvo temor de mirar a El-Elohim. Wayomer anoji Elohey avija Elohey Avraham Elohey
Yitsjak ve'Elohey Ya'akov wayaster Mosheh panay'o ki yare mehabit el-ha'Elohim.
ary yk wynp hcm rtsyw bquy yhlaw qjxy yhla mhrba yhla kyba yhla ykna rmayw
myhlah la fybhm
‫ להי יצחק ואלהי יעקב ויסתר משה פניו כי ירא מהביט‬:‫ להי אברהם א‬:‫ להי אביך א‬:‫ויאמר אנכי א‬
‫ להים‬:‫אל־הא‬
7-Y YHWH dijo: Ciertamente he visto la aflicción de mi pueblo en Mitsrayim, y he escuchado su clamor a causa de sus
opresores, porque conozco sus padecimientos; Wayomer YHWH ra'oh ra'iti et-oni ami asher beMitsrayim we'et
tsa'akatam shamati mipeney nogsay'o ki yadati et-maj'obay'o.
yk wycgn ynpm ytumc mtqux taw myrxmb rca ymu ynu ta ytyar har hwhy rmayw
wybakm ta ytudy
‫ני עמי אשר במצרים ואת־צעקתם שמעתי מפני נגשיו כי ידעתי את־‬E‫ויאמר יהוה ראה ראיתי את־ע‬
‫מכאביו‬
8-y por eso he descendido para libertarlo de la mano de Mitsrayim, y para hacerlo subir de aquella tierra a una tierra
buena y espaciosa, tierra que mana leche y miel; al lugar del Kena'ani y del Jiti y del Emori, y del Perizi y del Jiwi y
del Yebusi - Wa'ered lehatsilo miyad Mitsrayim uleha'aloto min-ha'arets hahi el-erets tovah urejabah el-erets
zavat jalav udevash el-mekom haKena'ani wehaJiti weha'Emori wehaPerizi wehaJiwi wehaYebusi.
cbdw blj tbz xra la hbjrw hbwf xra la awhh xrah nm wtluhlw myrxm dym wlyxhl draw
yswbyhw ywjhw yzrphw yrmahw ytjhw ynunkh mwqm la
‫וארד להצילו ׀ מיד מצרים ולהעלתו מן־הארץ ההוא אל־ארץ טובה ורחבה אל־ארץ זבת חלב ודבש‬
‫ מרי והפרזי והחוי והיבוסי‬:‫אל־מקום הכנעני והחתי והא‬
9-Y ahora he aquí que el clamor de los hijos de Yisra'el ha llegado hasta Mí, y también he visto la opresión con que
Mitsrayim los oprimen. We'atah hineh tsa'akat beney Yisra'el ba'ah elay wegam-ra'iti et-halajats asher Mitsrayim
lojatsim otam.
mta myxjl myrxm rca xjlh ta ytyar mgw yla hab larcy ynb tqux hnh htuw
‫ועתה הנה צעקת בני־ישראל באה אלי וגם־ראיתי את־הלחץ אשר מצרים לחצים אתם‬
10-Ahora pues, ven y te enviaré a Par'oh, y saca a mi pueblo, los hijos de Yisra'el, de Mitsrayim. We'atah leja
we'eshelajeja el-Par'oh wehotse et-ami beney Yisra'el mi-Mitsrayim.
myrxmm larcy ynb ymu ta axwhw hurp la kjlcaw hkl htuw

‫ועתה לכה ואשלחך אל־פרעה והוצא את־עמי בני־ישראל ממצרים‬
11-Y Mosheh dijo a HaElohim: ¿Quién soy yo para que vaya a Par'oh y para que saque a los hijos de Yisra'el de
Mitsrayim?- Wayomer Mosheh el-ha'Elohim mi anoji ki elej el-Par'oh weji otsi et-beney Yisra'el mi-Mitsrayim.
myrxmm larcy ynb ta ayxwa ykw hurp la kla yk ykna ym myhlah la hcm rmayw
‫ להים מי אנכי כי אלך אל־פרעה וכי אוציא את־בני ישראל ממצרים‬:‫ויאמר משה אל־הא‬
12-Y dijo: Porque Yo estaré contigo; y esto te será a ti por señal de que Yo te he enviado: cuando hayas sacado al
pueblo desde Mitsrayim, serviréis a el-Elohim en este monte. Wayomer ki eheyeh imaj wezeh-leja ha'ot ki anoji
shelajtija behotsi'aja et-ha'am mi-Mitsrayim ta'avdun et-ha'Elohim al hahar hazeh.
ta nwdbut myrxmm muh ta kayxwhb kytjlc ykna yk twah kl hzw kmu hyha yk rmayw
hzh rhh lu myhlah
‫ויאמר כי־אהיה עמך וזה־לך האות כי אנכי שלחתיך בהוציאך את־העם ממצרים תעבדון את־‬
‫ להים על ההר הזה‬:‫הא‬
13-Y dijo Mosheh a HaElohim: He aquí que yo iré a los hijos de Yisra'el y les diré: "el Elohey de vuestros padres me
ha enviado a vosotros". Y cuando me pregunten "¿cuál es su nombre", qué les diré?. Wayomer Mosheh el-ha'Elohim
hineh anoji ba el-beney Yisra'el we'amarti lahem Elohey avoteyjem shelajani aleyjem we'amru-li mah-shemo mah
omar alehem.
ynjlc mkytwba yhla mhl ytrmaw larcy ynb la ab ykna hnh myhlah la hcm rmayw
mhla rma hm wmc hm yl wrmaw mkyla
‫ להי אבותיכם שלחני אליכם‬:‫ להים הנה אנכי בא אל־בני ישראל ואמרתי להם א‬:‫ויאמר משה אל־הא‬
‫ואמרו־לי מה־שמו מה אמר אלהם‬
14-Y dijo Elohim a Mosheh: Eheyeh asher Eheyeh (seré el que seré). Dijo además: Así dirás a los hijos de Yisra'el:
Eheyeh me ha enviado a vosotros. Wayomer Elohim el-Mosheh eheyeh asher eheyeh wayomer koh tomar libeney
Yisra'el eheyeh shelajani aleyjem.
mkyla ynjlc hyha larcy ynbl rmat hk rmayw hyha rca hyha hcm la myhla rmayw
‫ להים אל־משה אהיה אשר אהיה ויאמר כה תאמר לבני ישראל אהיה שלחני אליכם‬:‫ויאמר א‬
15-Y Elohim dijo también a Mosheh: Así dirás a los hijos de Yisra'el: YHWH , Elohey de vuestros padres, Elohey de
Abraham, Elohey de Yitsjak y Elohey de Ya'akov, me ha enviado a vosotros. Este es mi nombre para siempre y éste es
mi memorial para todas las generaciones. Wayomer od Elohim el-Mosheh koh tomar el-beney Yisra'el YHWH
Elohey avoteyjem Elohey Avraham Elohey Yitsjak we'Elohey Ya'akov shelajani aleyjem zeh-shemi le'olam wezeh
zijeri ledor dor.
yhla mhrba yhla mkytba yhla hwhy larcy ynb la rmat hk hcm la myhla dwu rmayw
rd rdl yrkz hzw mlul ymc hz mkyla ynjlc bquy yhlaw qjxy
‫ להי‬:‫ להי אברהם א‬:‫ להי אבתיכם א‬:‫ להים אל־משה כה־תאמר אל־בני ישראל יהוה א‬:‫ויאמר עוד א‬
‫יצחק ואלהי יעקב שלחני אליכם זה־שמי לעלם וזה זכרי לדר דר‬
16-Ve y reúne a los ancianos de Yisra'el y diles: YHWH, el Elohey de vuestros padres, se me apareció; el Elohey de
Abraham, de Yitsjak y de Ya'akov, diciendo: "Ciertamente Yo os he visitado y (he visto) lo que os han hecho en
Mitsrayim; Lej we'asafta et-zikney Yisra'el we'amarta alehem YHWH Elohey avoteyjem nir'ah elay Elohey
Avraham Yitsjak weYa'akov lemor pakod pakadeti etjem we'et-he'asuy lajem beMitsrayim.
qjxy mhrba yhla yla harn mkytba yhla hwhy mhla trmaw larcy ynqz ta tpsaw kl
myrxmb mkl ywcuh taw mkta ytdqp dqp rmal bquyw
‫ להי אברהם יצחק‬:‫ להי אבתיכם נראה אלי א‬:‫לך ואספת את־זקני ישראל ואמרת אלהם יהוה א‬
‫ויעקב לאמר פקד פקדתי אתכם ואת־העשוי לכם במצרים‬
17-y he dicho: Os sacaré de la opresión de Mitsrayim a la tierra del Kena'ani y del Jiti y del Emori y del Perizi y del
Jiwi y del Yebusi, tierra que mana leche y miel. Wa'omar a'aleh etjem me'oni Mitsrayim el-erets haKna'ani
wehaJiti weha'Emori wehaPrizi wehaJiwi wehaYevusi el-erets zavat jalav udvash.
la yswbyhw ywjhw yzrphw yrmahw ytjhw ynunkh xra la myrxm ynum mkta hlua rmaw
cbdw blj tbz xra
‫ מרי והפרזי והחוי והיבוסי אל־ארץ זבת‬:‫ני מצרים אל־ארץ הכנעני והחתי והא‬E‫ואמר אעלה אתכם מע‬
‫חלב ודבש‬
18-Y ellos oirán tu voz, e iras tú con los ancianos de Yisra'el ante el rey de Mitsrayim, y le diréis: " YHWH, Elohey de
los hebreos, se nos ha aparecido; ahora pues, permite que vayamos camino de tres días en el desierto para ofrecer
sacrificios a YHWH, nuestro Elohey “. Weshame'u lekoleja uvata atah wezikney Yisra'el el-melej Mitsrayim
wa'amartem elay'o YHWH Elohey ha'Ivri'im nikra aleynu we'atah neljah-na derej shloshet yamim bamidbar
wenizbeja l'YHWH Eloheynu.
hrqn myyrbuh yhla hwhy wyla mtrmaw myrxm klm la larcy ynqzw hta tabw klql wumcw
wnyhla hwhyl hjbznw rbdmb mymy tclc krd an hkln htuw wnylu
‫ להי העבריים נקרה‬:‫ושמעו לקלך ובאת אתה וזקני ישראל אל־מלך מצרים ואמרתם אליו יהוה א‬
‫ להינו‬:‫עלינו ועתה נלכה־נא דרך שלשת ימים במדבר ונזבחה ליהוה א‬
19-Y Yo sé que no os dejará ir el rey de Mitsrayim, ni siquiera con poder fuerte. Wa'ani yadati ki lo-yiten etjem melej
Mitsrayim lahaloj welo beyad jazakah.
hqzj dyb alw klhl myrxm klm mkta nty al yk ytudy ynaw
‫ואני ידעתי כי לא־יתן אתכם מלך מצרים להלך ולא ביד חזקה‬
20-Y extenderé mi poder y heriré a Mitsrayim con todos mis prodigios que haré en medio de él, y después os dejará ir.
Weshalajti et-yadi wehikeyti et-Mitsrayim bejol nifle'otay asher e'eseh bekirbo we'ajarey-jen yeshalaj etjem.
mkta jlcy nk yrjaw wbrqb hcua rca ytalpn lkb myrxm ta ytykhw ydy ta ytjlcw
‫שה בקרבו ואחרי־כן ישלח אתכם‬:‫ושלחתי את־ידי והכיתי את־מצרים בכל נפלאתי אשר אע‬
21-Y daré favor a este pueblo a ojos de Mitsrayim, y sucederá que cuando partáis no iréis con las manos vacías;
Wenatati et-jen ha'am-hazeh be'eyney Mitsrayim wehayah ki telejun lo telju reykam.
mqyr wklt al nwklt yk hyhw myrxm ynyub hzh muh nj ta yttnw

‫ונתתי את־חן העם־הזה בעיני מצרים והיה כי תלכון לא תלכו ריקם‬
22-pues pedirá cada mujer a su vecina y a la que mora en su casa, objetos de plata y objetos de oro y prendas de vestir,
y las pondréis sobre vuestros hijos y sobre vuestras hijas, y despojaréis a Mitsrayim. Wesha'alah ishah mishjentah
umigarat beytah kley-jesef ujley zahav usmalot wesamtem al-beneyjem we'al-benoteyjem wenitsaltem et-
Mitsrayim.
mkytnb luw mkynb lu mtmcw tlmcw bhz ylkw psk ylk htyb trgmw htnkcm hca hlacw
myrxm ta mtlxnw
‫ושאלה אשה משכנתה ומגרת ביתה כלי־כסף וכלי זהב ושמלת ושמתם על־בניכם ועל־בנתיכם‬
‫ונצלתם את־מצרים‬
Capítulo 4
1-Y respondió Mosheh y dijo: Mas ellos no me creerán ni escucharán mi voz, porque dirán: "No se te ha aparecido
YHWH". Waya'an Mosheh wayomer wehen lo-ya'aminu li welo yishme'u bekoli ki yomeru lo-nir'ah eleyja
YHWH.
hwhy kyla harn al wrmay yk ylqb wumcy alw yl wnymay al nhw rmayw hcm nuyw
‫ויען משה ויאמר והן לא־יאמינו לי ולא ישמעו בקלי כי יאמרו לא־נראה אליך יהוה‬
2-Y YHWH le dijo: ¿Qué es eso que tienes en tu mano? Y él respondió: Una vara. Wayomer elay'o YHWH mah-zeh
beyadeja wayomer mateh.
hfm rmayw kdyb hzm hwhy wyla rmayw

‫ויאמר אליו יהוה ]מזה כ[ )מה־זה ק( בידך ויאמר מטה‬
3-Y El dijo: Echala a tierra. Y él la echó a tierra, y se convirtió en una serpiente; y huyó Mosheh ante ella. Wayomer
hashlijehu artsah wayashlijehu artsah wayehi lenajash wayanas Mosheh mipanay'o.
wynpm hcm snyw cjnl yhyw hxra whklcyw hxra whkylch rmayw
‫ויאמר השליכהו ארצה וישליכהו ארצה ויהי לנחש וינס משה מפניו‬
4-Y dijo YHWH a Mosheh: Extiende tu mano y tómala por su cola; y él extendió su mano, y se endureció viniendo y
fue vara en su palma. Wayomer YHWH el-Mosheh shelaj yadeja we'ejoz bizenavo wayishlaj yado wayajazek bo
wayehi lemateh bejapo.
wpkb hfml yhyw wb qzjyw wdy jlcyw wbnzb zjaw kdy jlc hcm la hwhy rmayw
‫ חז בזנבו וישלח ידו ויחזק בו ויהי למטה בכפו‬:‫ויאמר יהוה אל־משה שלח ידך וא‬
5-Para que crean ellos que se te ha aparecido YHWH, Elohey de sus padres, Elohey de Abraham, Elohey de Yitsjak y
Elohey de Ya'akov. Lema'an ya'aminu ki nir'ah eleyja YHWH Elohey avotam Elohey Avraham Elohey Yitsjak
u'Elohey Ya'akov.
bquy yhlaw qjxy yhla mhrba yhla mtba yhla hwhy kyla harn yk wnymay numl
‫ להי יצחק ואלהי יעקב‬:‫ להי אברהם א‬:‫ להי אבתם א‬:‫למען יאמינו כי־נראה אליך יהוה א‬
6-Y YHWH le dijo más: Pon tu mano en tu seno. Y puso el su mano en su seno, la sacó y he aquí que su mano estaba
con tsa'arat (y blanca) como la nieve. Wayomer YHWH lo od have-na yadeja bejeykeja wayave yado bejeyko
wayotsi'ah wehineh yado metsora'at kashaleg.
glck turxm wdy hnhw haxwyw wqyjb wdy abyw kqyjb kdy an abh dwu wl hwhy rmayw
‫ויאמר יהוה לו עוד הבא־נא ידך בחיקך ויבא ידו בחיקו ויוצאה והנה ידו מצרעת כשלג‬
7-Y El dijo: Vuelve tu mano a tu seno. El volvió su mano a su seno y al sacarla de su seno he aquí que se tornó como
toda su carne. Wayomer hashev yadeja el-jeykeja wayashev yado el-jeyko wayotsi'ah mejeyko wehineh-shavah
kivesaro.
wrcbk hbc hnhw wqyjm haxwyw wqyj la wdy bcyw kqyj la kdy bch rmayw
‫ויאמר השב ידך אל־חיקך וישב ידו אל־חיקו ויוצאה מחיקו והנה־שבה כבשרו‬
8-Y si no te creyeren ni dieren oídos a la voz de la primera señal, creerán a la voz de la última señal; Wehayah im-lo
ya'aminu laj welo yishme'u lekol ha'ot harishon wehe'eminu lekol ha'ot ha'ajaron.
nwrjah tah lql wnymahw nwcarh tah lql wumcy alw kl wnymay al ma hyhw
‫ מינו לקל האת האחרון‬:‫והיה אם־לא יאמינו לך ולא ישמעו לקל האת הראשון והא‬
9-y si no creyeren tampoco a estas dos señales ni escucharen tu voz, tomarás de las aguas del río y las derramarás en
tierra seca; y el agua, al tomarla del río, vendrá a ser sangre en tierra seca. Wehayah im-lo ya'aminu gam lishneh
ha'otot ha'eleh welo yishme'un lekoleja welakajta mimeymey haYe'or weshafajta hayabashah wehayu hamayim
asher tikaj min-haYe'or wehayu ledam bayabashet.
tkpcw rayh ymymm tjqlw klql nwumcy alw hlah twtah yncl mg wnymay al ma hyhw
tcbyb mdl wyhw rayh nm jqt rca mymh wyhw hcbyh
‫והיה אם־לא יאמינו גם לשני האתות האלה ולא ישמעון לקלך ולקחת ממימי היאר ושפכת היבשה‬
‫והיו המים אשר תקח מן־היאר והיו לדם ביבשת‬
10-Y dijo Mosheh a YHWH: ¡Te ruego, Adonay! No soy hombre elocuente de ayer ni de anteayer, ni desde que
hablaste a tu siervo, sino que soy pesado de boca y pesado de lengua. Wayomer Mosheh el-YHWH bi Adonay lo ish
devarim anoji gam mitmol gam mishileshom gam me'az daberja el-avdeja ki jevad-peh ujevad lashon anoji.
kdbu la krbd zam mg mclcm mg lwmtm mg ykna myrbd cya al yndayb hwhy la hcm rmayw
ykna nwcl dbkw hp dbk yk
‫ויאמר משה אל־יהוה בי אדני לא איש דברים אנכי גם מתמול גם משלשם גם מאז דברך אל־עבדך‬
‫כי כבד־פה וכבד לשון אנכי‬
11-Y YHWH le dijo: ¿quíen colocó la boca al hombre? O ¿quién le hace mudo o sordo, vidente o ciego? ¿Acaso no
Yo, YHWH? Wayomer YHWH elay'o mi sam peh la'adam o mi-yasum ilem o jeresh o fike'aj o iver halo anoji
YHWH.
hwhy ykna alh rwu wa jqp wa crj wa mla mwcy ym wa mdal hp mc ym wyla hwhy rmayw
‫ויאמר יהוה אליו מי שם פה לאדם או מי־ישום אלם או חרש או פקח או עור הלא אנכי יהוה‬
12-Y ahora ve y Yo estaré con tu boca, y te enseñaré lo que has de hablar. We'atah lej we'anoji eheyeh im-peyja
wejoreytija asher tedaber.
rbdt rca kytyrwhw kyp mu hyha yknaw kl htuw

‫ועתה לך ואנכי אהיה עם־פיך והוריתיך אשר תדבר‬
13-Y el dijo: ¡Por favor, Adonay! Envía, te ruego, por mano de (otro) que (quieras) enviar. Wayomer bi Adonay
shelaj-na beyad-tishlaj.
jlct dyb an jlc ynda yb rmayw

‫ויאמר בי אדני שלח־נא ביד־תשלח‬
14-Y se encendió la ira de YHWH contra Mosheh, y El dijo: Por cierto, Aharon el Lewi, hermano tuyo, Yo sé que el
puede hablar bien. Además he aquí que sale a recibirte, y al verte se regocijará en su corazón. Wayijar-af YHWH
beMoshe wayomer halo Aharon ajija haLewi yadati ki-daber yedaber hu wegam hineh-hu yotse likrateja
wera'aja wesamaj belibo.
awh hnh mgw awh rbdy rbd yk ytudy ywlh kyja nrha alh rmayw hcmb hwhy pa rjyw
wblb jmcw karw ktarql axy
‫ויחר־אף יהוה במשה ויאמר הלא אהרן אחיך הלוי ידעתי כי־דבר ידבר הוא וגם הנה־הוא יצא‬
‫לקראתך וראך ושמח בלבו‬
15-Y hablarás a él y pondrás las palabras en su boca; y Yo estaré con tu boca y con su boca y os enseñaré lo que habéis
de hacer. Wedibarta elay'o wesamta et-hadevarim befey'o we'anoji eheyeh im-peyja we'im-pihu wehoreyti etjem
et asher ta'asun.
rca ta mkta ytyrwhw whyp muw kyp mu hyha yknaw wypb myrbdh ta tmcw wyla trbdw
nwcut
‫ודברת אליו ושמת את־הדברים בפיו ואנכי אהיה עם־פיך ועם־פיהו והוריתי אתכם את אשר תעשון‬
16-Y él hablará por tu orden al pueblo; y sucederá que él te servirá a ti de boca, y tú le servirás a él de Elohim.
Wediber-hu leja el-ha'am wehayah hu yihyeh-leja lefeh we'atah tihyeh-lo le'Elohim.
myhlal wl hyht htaw hpl kl hyhy awh hyhw muh la kl awh rbdw
‫ודבר־הוא לך אל־העם והיה הוא יהיה־לך לפה ואתה תהיה־לו לאלהים‬
17-Y tomarás en tu mano esta vara, con la cual harás las señales. We'et-hamateh hazeh tikaj beyadeja asher ta'aseh-
bo et-ha'otot.
ttah ta wb hcut rca kdyb jqt hzh hfmh taw

‫ואת־המטה הזה תקח בידך אשר תעשה־בו את־האתת‬
18-Y fue Mosheh y volvió a Yitró, su suegro, y le dijo: Iré, te ruego, y volveré con mis hermanos que están en
Mitsrayim y veré si viven todavía. Y dijo Yitró a Mosheh: Vete en shalom. Wayelej Mosheh wayashov el-yeter joteno
wayomer lo eljah-na we'ashuvah el-ajay asher-beMitsrayim we'er'eh ha'odam jayim wayomer Yitro le-Mosheh
lej leshalom.
mdwuh haraw myrxmb rca yja la hbwcaw an hkla wl rmayw wntj rty la bcyw hcm klyw
mwlcl kl hcml wrty rmayw myyj
‫וילך משה וישב אל־יתר חתנו ויאמר לו אלכה נא ואשובה אל־אחי אשר־במצרים ואראה העודם‬
‫חיים ויאמר יתרו למשה לך לשלום‬
19-Y dijo YHWH a Mosheh en Midyan: Anda, vuelve a Mitsrayim, porque han muerto todos los hombres que buscaban
tu vida. Wayomer YHWH el-Mosheh beMidyan lej shuv Mitsrayim ki-metu kol-ha'anashim hamevakshim et-
nafsheja.
kcpn ta mycqbmh mycnah lk wtm yk myrxm bc kl nydmb hcm la hwhy rmayw

‫ויאמר יהוה אל־משה במדין לך ש" ב מצרים כי־מתו כל־האנשים המבקשים את־נפשך‬
20-Y tomo Mosheh a su mujer y a sus hijos y los hizo cabalgar sobre un asno, y se volvió a la tierra de Mitsrayim. Tomó
la vara de el-Elohim en su mano. Wayika Mosheh et-ishto we'et-banay'o wayarkivem al-hajamor wayashov artsah
Mitsrayim wayikaj Mosheh et-mateh ha'Elohim beyado.
Myhlah hfm ta hcm jqyw myrxm hxra bcyw rmjh lu mbkryw wynb taw wtca ta hcm jqyw
wdyb
‫ להים‬:‫ויקח משה את־אשתו ואת־בניו וירכבם על־החמר וישב ארצה מצרים ויקח משה את־מטה הא‬
‫בידו‬
21-Y dijo YHWH a Mosheh: Cuando te vayas para volver a Mitsrayim, observa todas las maravillas que he puesto en
tu mano y las harás ante Far'oh; y Yo endureceré su corazón y él no dejará ir al pueblo. Wayomer YHWH el-Mosheh
belejteja lashuv Mitsraymah re'eh kol-hamoftim asher-samti beyadeja wa'asitam lifney Far'oh wa'ani ajazek et-
libo welo yeshalaj et-ha'am.
ynpl mtycuw kdyb ytmc rca mytpmh lk har hmyrxm bwcl ktklb hcm la hwhy rmayw
muh ta jlcy alw wbl ta qzja ynaw hurp
‫ויאמר יהוה אל־משה בלכתך לשוב מצרימה ראה כל־המפתים אשר־שמתי בידך ועשיתם לפני‬
‫פרעה ואני אחזק את־לבו ולא ישלח את־העם‬
22-Y dirás al Far'oh: Así ha dicho YHWH: Yisra'el es mi hijo, mi primogénito. We'amarta el-Par'oh koh amar YHWH
beni wejori Yisra'el.
larcy yrkb ynb hwhy rma hk hurp la trmaw

‫ואמרת אל־פרעה כה אמר יהוה בני בכרי ישראל‬
23-Y ya te he dicho: Deja ir a mi hijo para que me sirva, y tú rehusaste dejarlo ir; he aquí que voy a matar a tu hijo
primogénito. Wa'omar eleyja shalaj et-beni weya'avdeni watema'en leshalejo hineh anoji horeg et-binja bejoreja.
krkb knb ta grh ykna hnh wjlcl namtw yndbuyw ynb ta jlc kyla rmaw
‫ואמר אליך שלח את־בני ויעבדני ותמאן לשלחו הנה אנכי הרג את־בנך בכרך‬
24-Y fue en el camino, en una posada, que YHWH lo encontró a (Mosheh) con enfermedad mortal y procuró matarlo.
Wayehi baderej bamalon wayifgeshehu YHWH wayevakesh hamito.
wtymh cqbyw hwhy whcgpyw nwlmb krdb yhyw

‫ויהי בדרך במלון ויפגשהו יהוה ויבקש המיתו‬
25-Y tomó Tsiporah un pedernal y cortó el prepucio a su hijo, y lo acercó a sus pies (de Mosheh), diciendo: Ciertamente
eres para mí un esposo de sangre. Watikaj Tsiporah tsor watijerot et-orlat benah wataga leraglay'o watomer ki
jatan-damim atah-li.
yl hta mymd ntj yk rmatw wylgrl ugtw hnb tlru ta trktw rx hrpx jqtw
‫ותקח צפרה צר ותכרת את־ערלת בנה ותגע לרגליו ותאמר כי חתן־דמים אתה לי‬
26-Y el lo soltó. Y ella dijo: Esposo de sangre, con motivo de la circuncision. Wayiref mimenu az amerah jatan
damim lamulot.
tlwml mymd ntj hrma za wnmm pryw

‫וירף ממנו אז אמרה חתן דמים למולת‬
27-Y YHWH dijo a Aharon : Ve al desierto al encuentro de Mosheh. Y él fue y le encontró en el monte de Elohim, y le
besó. Wayomer YHWH el-Aharon lej likrat Mosheh hamidbarah wayelej wayifgeshehu behar ha'Elohim
wayishak-lo.
wl qcyw myhlah rhb whcgpyw klyw hrbdmh hcm tarql kl nrha la hwhy rmayw
‫ להים וישק־לו‬:‫ויאמר יהוה אל־אהרן לך לקראת משה המדברה וילך ויפגשהו בהר הא‬
28-Y Mosheh refirió a Aharon todas las palabras de YHWH que le había enviado, y todas las señales que le había
encomendado. Wayaged Mosheh le-Aharon et kol-divrey YHWH asher shelajo we'et-kol ha'otot asher tsiwahu.
whwx rca ttah lk taw wjlc rca hwhy yrbd lk ta nrhal hcm dgyw
‫ויגד משה לאהרן את כל־דברי יהוה אשר שלחו ואת כל־האתת אשר צוהו‬
29-Y fueron Mosheh y Aharon y reunieron a todos los ancianos de los hijos de Yisra'el; Wayelej Mosheh we'Aharon
waya'asfu et-kol-zikney beney Yisra'el.
larcy ynb ynqz lk ta wpsayw nrhaw hcm klyw

‫וילך משה ואהרן ויאספו את־כל־זקני בני ישראל‬
30-Y habló Aharon todas las palabras que había dicho YHWH a Mosheh, quien hizo las señales a los ojos del pueblo.
Wayedaber Aharon et kol-hadvarim asher-diber YHWH el-Mosheh waya'as ha'otot le'eyney ha'am.
muh ynyul ttah cuyw hcm la hwhy rbd rca myrbdh lk ta nrha rbdyw
‫וידבר אהרן את כל־הדברים אשר־דבר יהוה אל־משה ויעש האתת לעיני העם‬
31-Y creyó el pueblo; y cuando oyeron que YHWH había visitado a los hijos de Yisra'el, y que El había visto su
aflicción, se inclinaron y se postraron. Waya'amen ha'am wayishme'u ki-fakad YHWH et-beney Yisra'el weji
ra'ah et onyam wayikdu wayishtajau'u.
wwjtcyw wdqyw mynu ta har ykw larcy ynb ta hwhy dqp yk wumcyw muh nmayw
‫ויאמן העם וישמעו כי־פקד יהוה את־בני ישראל וכי ראה את־ענים ויקדו וישתחוו‬
Capítulo 5
1-Y después vinieron Mosheh y Aharon y dijeron a Far'oh: Así ha dicho YHWH, el Elohey de Yisra'el: "Envia a mi
pueblo, para que me celebren fiesta en el desierto". We'ajar ba'u Mosheh we'Aharon wayomeru el-Par'oh koh-amar
YHWH Elohey Yisra'el shalaj et ami weyajogu li bamidbar.
yl wgjyw ymu ta jlc larcy yhla hwhy rma hk hurp la wrmayw nrhaw hcm wab rjaw
rbdmb
‫ להי ישראל שלח את־עמי ויחגו לי במדבר‬:‫ואחר באו משה ואהרן ויאמרו אל־פרעה כה־אמר יהוה א‬
2-Y dijo Far'oh: ¿Quien es YHWH para que yo oiga su voz y deje ir a Yisra'el?, No conozco a YHWH, ni tampoco
dejaré ir a Yisra'el. Wayomer Par'oh mi YHWH asher eshma bekolo leshalaj et-Yisra'el lo yadati et-YHWH
wegam et-Yisra'el lo ashale'aj.
al larcy ta mgw hwhy ta ytudy al larcy ta jlcl wlqb umca rca hwhy ym hurp rmayw
jlca
‫ויאמר פרעה מי יהוה אשר אשמע בקלו לשלח את־ישראל לא ידעתי את־יהוה וגם את־ישראל לא‬
‫אשלח‬
3-Y ellos dijeron: Elohey de los Ivrim nos ha aparecido. Permite, te rogamos, que vayamos camino de tres días en el
desierto y ofrezcamos sacrificios a YHWH, nuestro Elohey; no sea que nos hiera con peste o con espada. Wayomeru
Elohey ha'Ivrim nikra aleynu nelejah-na derej shloshet yamim bamidbar wenizbejah l'YHWH Eloheynu pen-
yifga'enu badever o bejarev.
wnyhla hwhyl hjbznw rbdmb mymy tclc krd an hkln wnylu arqn myrbuh yhla wrmayw
brjb wa rbdb wnugpy np
‫ להינו פן־‬:‫ להי העברים נקרא עלינו נלכה נא דרך שלשת ימים במדבר ונזבחה ליהוה א‬:‫ויאמרו א‬
‫יפגענו בדבר או בחרב‬
4-Y el rey de Mitsrayim les dijo: ¿Por qué, Mosheh y Aharon, molestáis al pueblo en sus obras? Id a vuestras tareas.
Wayomer alehem melej Mitsrayim lamah Mosheh we'Aharon tafri'u et-ha'am mima'asay'o leju lesivloteyjem.
mkytlbsl wkl wycumm muh ta wuyrpt nrhaw hcm hml myrxm klm mhla rmayw
‫ויאמר אלהם מלך מצרים למה משה ואהרן תפריעו את־העם ממעשיו לכו לסבלתיכם‬
5-Y dijo Far'oh: He aquí que el pueblo del país es ahora mucho y lo haceis cesar en sus trabajos. Wayomer Par'oh
hen-rabim atah am ha'arets wehishebatem otam misivlotam.
mtlbsm mta mtbchw xrah mu htu mybr nh hurp rmayw

‫ויאמר פרעה הן־רבים עתה עם הארץ והשבתם אתם מסבלתם‬
6-Y ordenó Far'oh en aquel día a los opresores del pueblo y a sus guardas, diciendo: Wayetsa'o Par'oh bayom hahu
et-hanogsim ba'am we'et-shotray'o lemor.
rmal wyrfc taw mub mycgnh ta awhh mwyb hurp wxyw

‫ויצו פרעה ביום ההוא את־הנגשים בעם ואת־שטריו לאמר‬
7-No volvais a dar paja al pueblo, como antes, para hacer ladrillos; que vayan ellos y recojan para sí la paja. Lo
tosifun latet teven la'am lilbon halevenim kitmol shilshom hem yelju wekosheshu lahem teven.
nbt mhl wccqw wkly mh mclc lwmtk mynblh nbll mul nbt ttl nwpsat al
‫לא תאספון לתת תבן לעם ללבן הלבנים כתמול שלשם הם ילכו וקששו להם תבן‬
8-Pero el número de ladrillos que hacían ayer y anteayer impondréis sobre ellos; nada rebajaréis de él, porque están
ociosos. Por eso claman diciendo: "Vayamos a ofrecer sacrificios a nuestro Elohey". We'et-matkonet halevenim
asher hem osim temol shilshom tasimu aleyhem lo tigre'u mimenu ki-nirpim hem al-ken hem tsoakim lemor
nelejah nizbejah l'Eloheynu.
lu mh myprn yk wnmm wurgt al mhylu wmyct mclc lwmt mycu mh rca mynblh tnktm taw
wnyhlal hjbzn hkln rmal myqux mh nk
‫ואת־מתכנת הלבנים אשר הם עשים תמול שלשם תשימו עליהם לא תגרעו ממנו כי־נרפים הם על־‬
‫כן הם צעקים לאמר נלכה נזבחה לאלהינו‬
9-Hágase el trabajo más pesado sobre los hombres, para que se ocupen en él y no hagan caso de palabras mentirosas.
Tijbad ha'avodah al-ha'anashim weya'asu-vah we'al-yish'u bedivrey-shaker.
rqc yrbdb wucy law hb wcuyw mycnah lu hdbuh dbkt

‫תכבד העבדה על־האנשים ויעשו־בה ואל־ישעו בדברי־שקר‬
10-Y salieron los opresores del pueblo y sus guardas, y hablaron al pueblo diciendo: Así ha dicho Par'oh: "No os doy
paja; Wayetse'u nogsey ha'am weshotera'u wayomeru el-ha'am lemor koh amar Par'oh eyneni noten lajem teven.
nbt mkl ntn ynnya hurp rma hk rmal muh la wrmayw wyrfcw muh ycgn waxyw
‫ויצאו נגשי העם ושטריו ויאמרו אל־העם לאמר כה אמר פרעה אינני נתן לכם תבן‬
11-id vosotros a recorrer para vosotros paja en dondequiera que la halléis, y no se disminuirá nada de vuestro trabajo".
Atem leju keju lajem teven me'asher timtsa'u ki eyn nigra me'avodatejem davar.
rbd mktdbum urgn nya yk waxmt rcam nbt mkl wjq wkl mta
‫אתם לכו קחו לכם תבן מאשר תמצאו כי אין נגרע מעבדתכם דבר‬
12-Y se esparció el pueblo por toda la tierra de Mitsrayim para juntar rastrojo por paja. Wayafets ha'am bejol-erets
Mitsrayim lekoshesh kash lateven.
nbtl cq ccql myrxm xra lkb muh xpyw

‫ויפץ העם בכל־ארץ מצרים לקשש קש לתבן‬
13-Y los opresores instaban diciendo: Acabad vuestra obra, la tarea de cada día en su día, como cuando había paja.
Wehanogsim atsim lemor kalu ma'aseyjem devar-yom beyomo ka'asher bihyot hateven.
nbth twyhb rcak wmwyb mwy rbd mkycum wlk rmal myxa mycgnhw
‫והנגשים אצים לאמר כלו מעשיכם דבר־יום ביומו כאשר בהיות התבן‬
14-Y fueron golpeados los guardas de los hijos de Yisra'el, a quienes los opresores de Far'oh habían puesto sobre ellos,
diciéndoles: ¿Por qué no habéis acabado vuestra tarea de hacer ladrillos como antes, ni ayer ni hoy?. Wayuku shotrey
beney Yisra'el asher-samu alehem nogsey Far'oh lemor madua lo jilitem jokejem lilebon kitmol shilshom gam-
temol gam-hayom.
lwmtk nbll mkqj mtylk al uwdm rmal hurp ycgn mhlu wmc rca larcy ynb yrfc wkyw
Mwyh mg lwmt mg mclc
‫וי"כו שטרי בני ישראל אשר־שמו עלהם נגשי פרעה לאמר מדוע לא כליתם חקכם ללבן כתמול‬
‫שלשם גם־תמול גם־היום‬
15-Y vinieron los guardas de los hijos de Yisra'el y clamaron a Far'oh, diciendo: ¿Por qué haces así a tus siervos?
Wayavo'u shotrey beney Yisra'el wayits'aku el-Par'oh lemor lamah ta'aseh joh la'avadeyja.
kydbul hk hcut hml rmal hurp la wquxyw larcy ynb yrfc wabyw
‫ויבאו שטרי בני ישראל ויצעקו אל־פרעה לאמר למה תעשה כה לעבדיך‬
16-No se da a tus siervos paja, pero nos dicen: ¡Haced ladrillos! Y he aquí que tus siervos son golpeados; mas la culpa
la tiene tu propia gente. Teven eyn nitan la'avadeyja ulevenim omrim lanu asu wehineh avadeyja mukim wejatat
ameja.
kmu tafjw mykm kydbu hnhw wcu wnl myrma mynblw kydbul ntn nya nbt
‫תבן אין נתן לעבדיך ולבנים אמרים לנו עשו והנה עבדיך מ" כים וחטאת עמך‬
17-Y él dijo: Ociosos estáis, ociosos, por eso decís: "¡Vayamos a ofrecer sacrificios a YHWH!" Wayomer nirpim
atem nirpim al-ken atem omrim nelejah nizbejah l'YHWH.
hwhyl hjbzn hkln myrma mta nk lu myprn mta myprn rmayw

‫ויאמר נרפים אתם נרפים על־כן אתם אמרים נלכה נזבחה ליהוה‬
18-Y ahora id, trabajad, y no se os dará paja, mas habéis de entregar la cuenta fijada de los ladrillos. We'atah leju ivedu
weteven lo-yinaten lajem wetojen levenim titenu.
wntt mynbl nktw mkl ntny al nbtw wdbu wkl htuw

‫ועתה לכו עבדו ותבן לא־ינתן לכם ותכן לבנים תתנו‬
19-Y vieron los guardas de los hijos de Yisra'el el mal que éstos pasaban cuando se les decía: "No disminuiréis nada de
vuestros ladrillos en la tarea de cada día". Wayir'u shotrey beney-Yisra'el otam bera lemor lo-tigre'u milivneyjem
dvar-yom beyomo.
wmwyb mwy rbd mkynblm wurgt al rmal urb mta larcy ynb yrfc waryw
‫ויראו שטרי בני־ישראל אתם ברע לאמר לא־תגרעו מלבניכם דבר־יום ביומו‬
20-Y encontraron a Mosheh y a Aharon, que estaban de pie frente a ellos, cuando salieron de la presencia de Far'oh.
Wayifge'u et-Mosheh we'et-Aharon nitsavim likratam betsetam me'et Par'oh.
hurp tam mtaxb mtarql mybxn nrha taw hcm ta wugpyw

‫ויפגעו את־משה ואת־אהרן נצבים לקראתם בצאתם מאת פרעה‬
21-Y les dijeron: ¡YHWH os mire y juzgue, porque nos habéis hecho despreciables a los ojos de Far'oh y a los ojos de
sus siervos, dándoles la espada en su mano para matamos! Wayomru alehem yere YHWH aleyjem weyishpot asher
hiv'ashtem et-reyjenu be'eyney Far'oh uve'eyney avaday'o latet-jerev beyadam lehorgenu.
wydbu ynyubw hurp ynyub wnjyr ta mtcabh rca fpcyw mkylu hwhy ary mhla wrmayw
wngrhl mdyb brj ttl
‫ויאמרו אלהם ירא יהוה עליכם וישפט אשר הבאשתם את־ריחנו בעיני פרעה ובעיני עבדיו לתת־‬
‫חרב בידם להרגנו‬
22-Y Mosheh se volvió a YHWH y dijo: Adonay, ¿por qué has hecho mal a este pueblo'' ¿Por qué me has enviado?
Wayashav Mosheh el-YHWH wayomar Adonay lamah hare'otah la'am hazeh lamah zeh shelajtani.
yntjlc hz hml hzh mul hturh hml ynda rmayw hwhy la hcm bcyw
‫וישב משה אל־יהוה ויאמר אדני למה הרעתה לעם הזה למה זה שלחתני‬
23-Pues desde que vine a Far'oh para hablarle en tu nombre le fue mal a este pueblo, y Tú, librar no has librado a tu
pueblo. Ume'az bati el-Par'oh ledaber bishemeja hera la'am hazeh wehatsel lo-hitsalta et-ameja.
kmu ta tlxh al lxhw hzh mul urh kmcb rbdl hurp la ytab zamw
‫ומאז באתי אל־פרעה לדבר בשמך הרע לעם הזה והצל לא־הצלת את־עמך‬
Capítulo 6
1-Y dijo YHWH a Mosheh: Ahora verás lo que voy a hacer a Far'oh, porque con mano fuerte él los dejará ir, y con mano
fuerte los echará de su tierra. Wayomer YHWH el-Mosheh atah tir'eh asher e'eseh le-Far'oh ki beyad jazakah
yeshaljem ubeyad jazakah yegarshem me'artso.
mcrgy hqzj dybw mjlcy hqzj dyb yk hurpl hcua rca hart htu hcm la hwhy rmayw
wxram
‫שה לפרעה כי ביד חזקה ישלחם וביד חזקה יגרשם‬:‫ויאמר יהוה אל־משה עתה תראה אשר אע‬
‫מארצו‬
Parashah 14: Wa'era (Y aparecí) 6:2-9:35
2-Y habló Elohim a Mosheh y le dijo: Yo soy YHWH, Wayedaber Elohim el-Mosheh wayomer elay'o ani YHWH.
hwhy yna wyla rmayw hcm la myhla rbdyw

‫ להים אל־משה ויאמר אליו אני יהוה‬:‫וידבר א‬
3-y aparecí a Abraham, a Yitsjak y a Ya'akov como El Shadday, y mi nombre, YHWH, no me di a conocer a ellos. Wa'era
el-Avraham el-Yitsjak we'el-Ya'akov be'El Shaday ushemi YHWH lo nodati lahem.
mhl ytudwn al hwhy ymcw ydc lab bquy law qjxy la mhrba la araw
‫וארא אל־אברהם אל־יצחק ואל־יעקב באל שדי ושמי יהוה לא נודעתי להם‬
4-Y también establecí mi pacto con ellos, para darles la tierra de Kena'an, la tierra de sus peregrinaciones, donde habían
morado como extranjeros. Wegam hakimoti et-briti itam latet lahem et-erets Kena'an et erets megureyhem asher
garu vah.
hb wrg rca mhyrgm xra ta nunk xra ta mhl ttl mta ytyrb ta ytmqh mgw
‫וגם הקמתי את־בריתי אתם לתת להם את־ארץ כנען את ארץ מג"ריהם אשר־גרו בה‬
5-Y también he oído el gemido de los hijos de Yisra'el, a quienes los de Mitsrayim tienen en servidumbre, y recordé mi
pacto. Wegam ani shamati et-na'akat beney Yisra'el asher Mitsrayim ma'avidim otam wa'ezkor et-beriti.
ytyrb ta rkzaw mta mydbum myrxm rca larcy ynb tqan ta ytumc yna mgw
‫וגם ׀ אני שמעתי את־נאקת בני ישראל אשר מצרים מעבדים אתם ואזכר את־בריתי‬
6-Por tanto di a los hijos de Yisra'el: "Yo soy YHWH y os sacaré de debajo de las cargas de Mitsrayim, y os libertaré
de la servidumbre de ellos, y os redimiré con brazo extendido y con juicios grandes. Lajen emor libeney-Yisra'el ani
YHWH wehotseti etjem mitajat sivelot Mitsrayim wehitsalti etjem me'avodatam wega'alti etjem bizroa netuyah
uvishefatim gedolim.
mtdbum mkta ytlxhw myrxm tlbs tjtm mkta ytaxwhw hwhy yna larcy ynbl rma nkl
myldg myfpcbw hywfn uwrzb mkta ytlagw
‫ מר לבני־ישראל אני יהוה והוצאתי אתכם מתחת סבלת מצרים והצלתי אתכם מעבדתם‬:‫לכן א‬
‫וגאלתי אתכם בזרוע נטויה ובשפטים גדלים‬
7-Y os tomaré por pueblo mío, y Yo seré vuestro Elohim; y conoceréis que Yo soy YHWH, vuestro Elohey, que os sacó
de debajo de las cargas de Mitsrayim. Welakajti etjem li le'am wehayiti lajem le'Elohim widatem ki ani YHWH
Eloheyjem hamotsi etjem mitajat sivlot Mitsrayim.
mkta ayxwmh mkyhla hwhy yna yk mtudyw myhlal mkl ytyyhw mul yl mkta ytjqlw
myrxm twlbs tjtm
‫ להיכם המוציא אתכם מתחת‬:‫ולקחתי אתכם לי לעם והייתי לכם לאלהים וידעתם כי אני יהוה א‬
‫סבלות מצרים‬
8-Y os llevaré a la tierra acerca de la cual levanté mi mano Juré que la daría a Abraham, a Yitsjak y a Ya'akov, y os la daré
a vosotros en posesión. Yo soy YHWH". Weheveti etjem el-ha'arets asher nasati et-yadi latet otah le-Avraham le-
Yitsjak ule-Ya'akov wenatati otah lajem morashah ani YHWH.
mkl hta yttnw bquylw qjxyl mhrbal hta ttl ydy ta ytacn rca xrah la mkta ytabhw
hwhy yna hcrwm
‫והבאתי אתכם אל־הארץ אשר נשאתי את־ידי לתת אתה לאברהם ליצחק וליעקב ונתתי אתה לכם‬
‫מורשה אני יהוה‬
9-Y habló Mosheh de esta manera a los hijos de Yisra'el; mas ellos no escucharon a Mosheh por impaciencia de espíritu,
y a causa de la dura servidumbre. Wayedaber Mosheh ken el-beney Yisra'el welo sham'u el-Mosheh mikotser ruaj
ume'avodah kashah.
hcq hdbumw jwr rxqm hcm la wumc alw larcy ynb la nk hcm rbdyw
‫וידבר משה כן אל־בני ישראל ולא שמעו אל־משה מקצר רוח ומעבדה קשה‬
10-Y habló YHWH a Mosheh, diciendo: Wayedaber YHWH el-Mosheh lemor.
rmal hcm la hwhy rbdyw

‫וידבר יהוה אל־משה לאמר‬
11-Entra, habla a Far'oh, rey de Mitsrayim, para que envíe a los hijos de Yisra'el de su tierra. Bo daber el-Par'oh melej
Mitsrayim wishalaj et-beney Yisra'el me'artso.
wxram larcy ynb ta jlcyw myrxm klm hurp la rbd ab

‫בא דבר אל־פרעה מלך מצרים וישלח את־בני־ישראל מארצו‬
12-Y hablo Mosheh ante YHWH, diciendo: He aquí que los hijos de Yisra'el no me escucharon; ¿cómo pues me escuchará
el Far'oh, ya que soy de labios incircuncisos? Wayedaber Mosheh lifney YHWH lemor hen beney-Yisra'el lo-sham'u
elay we'eyj yishma'eni Far'oh wa'ani aral sefatayim.
mytpc lru ynaw hurp ynumcy kyaw yla wumc al larcy ynb nh rmal hwhy ynpl hcm rbdyw
‫וידבר משה לפני יהוה לאמר הן בני־ישראל לא־שמעו אלי ואיך ישמעני פרעה ואני ערל שפתים‬
13-Y YHWH habló a Mosheh y a Aharon, y les dio instrucciones para los hijos de Yisra'el y para Far'oh, rey de Mitsrayim
a fin de sacar a los hijos de Yisra'el de la tierra de Mitsrayim. Wayedaber YHWH el-Mosheh we'el-Aharon wayetsavem
el-beney Yisra'el we'el Par'oh melej Mitsrayim lehotsi et-beney-Yisra'el me'erets Mitsrayim.
ynb ta ayxwhl myrxm klm hurp law larcy ynb la mwxyw nrha law hcm la hwhy rbdyw
myrxm xram larcy
‫וידבר יהוה אל־משה ואל־אהרן ויצום אל־בני ישראל ואל־פרעה מלך מצרים להוציא את־בני־ישראל‬
‫מארץ מצרים‬
14-Estos son los cabezas de sus casas paternas: Los hijos de Re'uven, el primogénito de Yisra'el: Janoj y Pal-lu, Jetzrón
y Jarmí; estas son las familias de Re'uven. Eleh rashey beyt-avotam beney Re'uven bejor Yisra'el Janoj uFalu
Jetsron weJarmi eleh mishpejot Re'uven.
nbwar tjpcm hla ymrkw nrxj awlpw kwnj larcy rkb nbwar ynb mtba tyb ycar hla
‫אלה ראשי בית־אבתם בני ראובן בכר ישראל חנוך ופלוא חצרון וכרמי אלה משפחת ראובן‬
15-Y los hijos de Shim'on: Yemu'el y Yamín y Ohad y Yajín y Tzójar y Shaul, hijo de la Kena'anit; estas son las
familias de Shim'on. Ubeney Shim'on Yemu'el weYamin we'Ohad weYajin weTsojar weSha'ul ben-haKena'anit
eleh mishpejot Shim'on.
nwumc tjpcm hla tynunkh nb lwacw rjxw nykyw dhaw nymyw lawmy nwumc ynbw
‫ובני שמעון ימואל וימין ואהד ויכין וצחר ושאול בן־הכנענית אלה משפחת שמעון‬
16-Y estos son los nombres de los hijos de Lewí, según sus generaciones: Gershon y Kehat y Merarí. Y los años de la
vida de Lewí fueron ciento treinta y siete años. We'eleh shemot beney-Lewi letoldotam Gershon uKehat uMerari
usheney jayey Lewi sheva ushloshim ume'at shanah.
hnc tamw myclcw ubc ywl yyj yncw yrrmw thqw nwcrg mtdltl ywl ynb twmc hlaw
‫ואלה שמות בני־לוי לתלדתם גרשון וקהת ומררי ושני חיי לוי שבע ושלשים ומאת שנה‬
17-Los hijos de Gershón: Livní y Shimí, según sus familias. Beney Gershon Livni weShim'i lemishpejotam.
mtjpcml yumcw ynbl nwcrg ynb

‫בני גרשון לבני ושמעי למשפחתם‬
18-Y los hijos de Kehat: Amram y Yitzhar y Jevron y Uzziel. Y los años de la vida de Kehat fueron ciento treinta y tres
años. Ubeney Kehat Amram weYitshar weJevron we'Uziel usheney jayey Kehat shalosh ushloshim ume'at shanah.
hnc tamw myclcw clc thq yyj yncw layzuw nwrbjw rhxyw mrmu thq ynbw
‫ובני קהת עמרם ויצהר וחברון וע"זיאל ושני חיי קהת שלש ושלשים ומאת שנה‬
19-Y los hijos de Merarí: Majlí y Mushí. Estas son las familias de los Lewi, según sus generaciones. Ubeney Merari
Majli uMushi eleh mishpejot haLewi letoldotam.
mtdltl ywlh tjpcm hla ycwmw yljm yrrm ynbw

‫ובני מררי מחלי ומושי אלה משפחת הלוי לתלדתם‬
20-Y Amram tomó por mujer a Yojeved, su tía; y ella le parió a Aharon y a Mosheh. Y los años de la vida de Amram
fueron ciento treinta y siete años. Wayikaj Amram et-Yojeved dodato lo le'ishah wateled lo et-Aharon we'et-Mosheh
usheney jayey Amram sheva ushloshim ume'at shanah.
myclcw ubc mrmu yyj yncw hcm taw nrha ta wl dltw hcal wl wtdd dbkwy ta mrmu jqyw
hnc tamw
‫ויקח עמרם את־יוכבד דדתו לו לאשה ותלד לו את־אהרן ואת־משה ושני חיי עמרם שבע ושלשים‬
‫ומאת שנה‬
21-Y los hijos de Yitzhar: Koraj y Nefeg y Zijrí. Ubeney Yitshar Koraj waNefeg weZijri.
yrkzw gpnw jrq rhxy ynbw

‫ובני יצהר קרח ונפג וזכרי‬
22-Y los hijos de Uziel: Misha'el y Eltzafán y Sitrí. Ubeney Uziel Misha'el we'Eltsafan weSitri.
yrtsw npxlaw lacym layzu ynbw

‫ובני ע"זיאל מישאל ואלצפן וסתרי‬
23-Y Aharón tomó para sí por mujer a Elisheva, hija de Amminadav, hermana de Najshon, y ella le parió a Nadav y a
Avihu, a El'azar y a Itamar. Wayikaj Aharon et-Elisheva bat-Aminadav ajot Najshon lo le'ishah wateled lo et-
Nadav we'et Avihu et-El'azar we'et Itamar.
ta awhyba taw bdn ta wl dltw hcal wl nwcjn twja bdnymu tb ubcyla ta nrha jqyw
rmtya taw rzula
‫ לישבע בת־עמינדב אחות נחשון לו לאשה ותלד לו את־נדב ואת־אביהוא את־אלעזר‬:‫ויקח אהרן את־א‬
‫ואת־איתמר‬
24-Y los hijos de Koraj: Asir y Elkanah y Aviasaf; estas son las familias de los Korji. Ubeney Koraj Asir we'Elkanah
wa'Aviasaf eleh mishpejot haKorji.
yjrqh tjpcm hla psaybaw hnqlaw rysa jrq ynbw

‫ובני קרח אסיר ואלקנה ואביאסף אלה משפחת הקרחי‬
25-Y El'azar, hijo de Aharon, tomó para sí por mujer a una de las hijas de Putiel, y ella le parió a Pinjas. Estas son las
cabezas de las casas paternas de los Lewi'im, según sus familias. We'El'azar ben-Aharon lakaj-lo mibenot Putiel lo
le'ishah wateled lo et-Pinjas eleh rashey avot haLewi'im lemishpejotam.
mywlh twba ycar hla sjnyp ta wl dltw hcal wl layfwp twnbm wl jql nrha nb rzulaw
mtjpcml
‫ואלעזר בן־אהרן לקח־לו מבנות פוטיאל לו לאשה ותלד לו את־פינחס אלה ראשי אבות הלוים‬
‫למשפחתם‬
26-Estos son aquel Aharon y aquel Mosheh a los cuales dijo YHWH: Sacad a los hijos de Yisra'el de la tierra de
Mitsrayim, según sus huestes. Hu Aharon uMosheh asher amar YHWH lahem hotsi'u et-beney Yisra'el me'erets
Mitsrayim al-tsib'otam.
mtabx lu myrxm xram larcy ynb ta wayxwh mhl hwhy rma rca hcmw nrha awh
‫הוא אהרן ומשה אשר אמר יהוה להם הוציאו את־בני ישראל מארץ מצרים על־צבאתם‬
27-Estos son los que hablaron a Far'oh, rey de Mitsrayim. Estos son aquel Mosheh y aquel Aharon. Hem hamdabrim
el-Par'oh melej-Mitsrayim lehotsi et-beney-Yisra'el miMitsrayim hu Mosheh we'Aharon.
nrhaw hcm awh myrxmm larcy ynb ta ayxwhl myrxm klm hurp la myrbdmh mh
‫הם המדברים אל־פרעה מלך־מצרים להוציא את־בני־ישראל ממצרים הוא משה ואהרן‬
28-Esto fue así en el día en que YHWH habló a Mosheh en la tierra de Mitsrayim. Wayehi beyom diber YHWH el-
Mosheh be'erets Mitsrayim.
myrxm xrab hcm la hwhy rbd mwyb yhyw

‫ויהי ביום דבר יהוה אל־משה בארץ מצרים‬
29-Y YHWH habló a Moisés diciendo: Yo soy YHWH; habla a Far'oh, rey de Mitsrayim, todo lo que Yo te digo.
Wayedaber YHWH el-Mosheh lemor ani YHWH daber el-Par'oh melej Mitsrayim et kol-asher ani dover eleyja.
kyla rbd yna rca lk ta myrxm klm hurp la rbd hwhy yna rmal hcm la hwhy rbdyw
‫וידבר יהוה אל־משה לאמר אני יהוה דבר אל־פרעה מלך מצרים את כל־אשר אני דבר אליך‬
30-Y dijo Mosheh en presencia de YHWH: He aquí que yo soy de labios incircuncisos, y ¿Cómo pues me ha de
escuchar Par'oh? Wayomer Mosheh lifney YHWH hen ani aral sfatayim we'eyj yishma elay Par'oh.
hurp yla umcy kyaw mytpc lru yna nh hwhy ynpl hcm rmayw
‫ויאמר משה לפני יהוה הן אני ערל שפתים ואיך ישמע אלי פרעה‬
Capítulo 7
1-Y YHWH dijo a Mosheh: Mira que te he constituido como Elohim para Far'oh; y Aharón, tu hermano, será tu navi.
Wayomer YHWH el-Mosheh re'eh netatija Elohim le-Far'oh we'Aharon ajija yihyeh nevi'eja.
kaybn hyhy kyja nrhaw hurpl myhla kyttn har hcm la hwhy rmayw
‫ להים לפרעה ואהרן אחיך יהיה נביאך‬:‫ויאמר יהוה אל־משה ראה נתתיך א‬
2-Tú dirás todo lo que Yo te mandaré, y Aharón, tu hermano, lo dirá a Far'oh, a fin de que envíe de su tierra a los hijos
de Yisra'el. Atah tedaber et kol-asher atsaweka we'Aharon ajija yedaber el-Par'oh weshilaj et-beney-Yisra'el
me'artso.
wxram larcy ynb ta jlcw hurp la rbdy kyja nrhaw kwxa rca lk ta rbdt hta
‫אתה תדבר את כל־אשר אצוך ואהרן אחיך ידבר אל־פרעה ושלח את־בני־ישראל מארצו‬
3-Mas Yo endureceré el corazón de Far'oh y multiplicaré mis señales y mis maravillas en la tierra de Mitsrayim;
Wa'ani aksheh et-leb Par'oh wehirbeyti et-ototay we'et moftay be'erets Mitsrayim.
myrxm xrab ytpwm taw ytta ta ytybrhw hurp bl ta hcqa ynaw

‫ואני אקשה את־לב פרעה והרביתי את־אתתי ואת־מופתי בארץ מצרים‬
4-y no os escuchará Far'oh y pondré mi mano sobre Mitsrayim, y sacaré mis huestes, mi pueblo, los hijos de Yisra'el,
de la tierra de Mitsrayim, con juicios grandes. Welo-yishma alejem Par'oh wenatati et-yadi beMitsrayim wehotseti
et-tsiv'otay et-ami beney-Yisra'el me'erets Mitsrayim bishefatim gedolim.
xram larcy ynb ymu ta ytabx ta ytaxwhw myrxmb ydy ta yttnw hurp mkla umcy alw
myldg myfpcb myrxm
‫ולא־ישמע אלכם פרעה ונתתי את־ידי במצרים והוצאתי את־צבאתי את־עמי בני־ישראל מארץ‬
‫מצרים בשפטים גדלים‬
5-Y conocerán los Mitsrayim que Yo soy YHWH cuando extienda mi mano sobre Mitsrayim y saque a los hijos de
Yisra'el de en medio de ellos. Weyad'u Mitsrayim ki-ani YHWH bintoti et-yadi al-Mitsrayim wehotseti et-beney-
Yisra'el mitojam.
mkwtm larcy ynb ta ytaxwhw myrxm lu ydy ta ytfnb hwhy yna yk myrxm wudyw
‫וידעו מצרים כי־אני יהוה בנטתי את־ידי על־מצרים והוצאתי את־בני־ישראל מתוכם‬
6-E hicieron así Mosheh y Aharón; como YHWH les había ordenado así lo hicieron. Waya'as Mosheh we'Aharon
ka'asher tsiwah YHWH otam ken asu.
wcu nk mta hwhy hwx rcak nrhaw hcm cuyw

‫ויעש משה ואהרן כאשר צוה יהוה אתם כן עשו‬
7-Y Mosheh era de edad de ochenta años, y Aharón de ochenta y tres, cuando hablaron a Far'oh. UMosheh ben-
shemonim shanah we'Aharon ben-shalosh ushemonim shanah bedaberam el-Par'oh.
hurp la mrbdb hnc mynmcw clc nb nrhaw hnc mynmc nb hcmw

‫ומשה בן־שמנים שנה ואהרן בן־שלש ושמנים שנה בדברם אל־פרעה‬
8-Y habló YHWH a Mosheh y a Aharón, diciendo: Wayomer YHWH el-Mosheh we'el-Aharon lemor.
rmal nrha law hcm la hwhy rmayw

‫ויאמר יהוה אל־משה ואל־אהרן לאמר‬
9-Cuando os hable e Far'oh diciendo: "mostrad en favor vuestro un milagro", entonces dirás a Aharón: "Toma tu vara y
échala delante de Far'oh, y se tornará serpiente". Ki yedaber alejem Par'oh lemor tenu lajem mofet we'amarta el-
Aharon kaj et-matja wehashelej lifney Far'oh yehi letanin.
yhy hurp ynpl klchw kfm ta jq nrha la trmaw tpwm mkl wnt rmal hurp mkla rbdy yk
nyntl
‫כי ידבר אלכם פרעה לאמר תנו לכם מופת ואמרת אל־אהרן קח את־מטך והשלך לפני־פרעה יהי‬
‫לתנין‬
10-Y fueron Mosheh y Aharón ante e Far'oh, e hicieron así como había ordenado YHWH; y arrojó Aharón su vara delante
de Far'oh y delante de sus siervos, y se transformó en serpiente. Wayavo Mosheh we'Aharon el-Par'oh waya'asu jen
ka'asher tsiwa YHWH wayashlej Aharon et-matehu lifney Far'oh welifney avaday'o wayehi letanin.
hurp ynpl whfm ta nrha klcyw hwhy hwx rcak nk wcuyw hurp la nrhaw hcm abyw
nyntl yhyw wydbu ynplw
‫ויבא משה ואהרן אל־פרעה ויעשו כן כאשר צוה יהוה וישלך אהרן את־מטהו לפני פרעה ולפני‬
‫עבדיו ויהי לתנין‬
11-Y llamó también e Far'oh a los sabios y a los hechiceros, y ellos, los magos de Mitsrayim, hicieron también lo mismo
con sus magias. Wayikra gam Par'oh lajajamim welamejashefim waya'asu gam-hem jartumey Mitsrayim
belahateyhem ken.
nk mhyfhlb myrxm ymfrj mh mg wcuyw mypckmlw mymkjl hurp mg arqyw

‫ויקרא גם־פרעה לחכמים ולמכשפים ויעשו גם־הם חרט" מי מצרים בלהטיהם כן‬
12-Y arrojaron cada cual su vara, las cuales se transformaron en serpientes, mas la vara de Aharón se tragó las varas de
ellos. Wayasheliju ish matehu wayihyu letaninim wayivla mateh-Aharon et-matotam.
mtfm ta nrha hfm ulbyw mnyntl wyhyw whfm cya wkylcyw

‫וישליכו איש מטהו ויהיו לתנינם ויבלע מטה־אהרן את־מטתם‬
13-Y se endureció el corazón de Far'oh, de manera que no los escuchó, como había dicho YHWH. Wayejezak leb
Par'oh welo shama alehem ka'asher diber YHWH.
hwhy rbd rcak mhla umc alw hurp bl qzjyw

‫ זק לב פרעה ולא שמע אלהם כאשר דבר יהוה‬:‫ויח‬
14-Y dijo YHWH a Mosheh: El corazón de Far'oh está pesado y rehusa enviar al pueblo. Wayomer YHWH el-Mosheh
kaved leb Par'oh me'en leshalaj ha'am.
muh jlcl nam hurp bl dbk hcm la hwhy rmayw

‫ויאמר יהוה אל־משה כבד לב פרעה מאן לשלח העם‬
15-Ve pues a Far'oh por la mañana; he aquí que él sale al agua, y tú ponte delante de él junto a la ribera del río, y
tomarás en tu mano la vara que se había tornado serpiente, Lej el-Par'oh baboker hineh yotse hamaymah wenitsavta
likrato al-sefat haYe'or wehamateh asher-nehepaj lenajash tikaj beyadeja.
jqt cjnl kphn rca hfmhw rayh tpc lu wtarql tbxnw hmymh axy hnh rqbb hurp la kl
kdyb
‫לך אל־פרעה בבקר הנה יצא המימה ונצבת לקראתו על־שפת היאר והמטה אשר־נהפך לנחש תקח‬
‫בידך‬
16-y le dirás: YHWH, Elohey de los Ivrim, me ha enviado a ti para decirte: "Deja ir a mi pueblo, a fin de que ellos me
sirvan en el desierto; y he aquí que tú no has escuchado hasta ahora". We'amarta elay'o YHWH Elohey ha'Ivrim
shelajani eleyja lemor shalaj et-ami weya'avduni bamidbar wehineh lo-shamata ad-koh.
al hnhw rbdmb yndbuyw ymu ta jlc rmal kyla ynjlc myrbuh yhla hwhy wyla trmaw
hk du tumc
‫ להי העברים שלחני אליך לאמר שלח את־עמי ויעבד" ני במדבר והנה לא־שמעת‬:‫ואמרת אליו יהוה א‬
‫עד־כה‬
17-Así ha dicho YHWH: En esto conocerás que Yo soy YHWH: he aquí que con la vara que tengo en mi mano voy a
golpear las aguas que están en el Nilo, y se convertirán en sangre. Koh amar YHWH bezot teda ki ani YHWH hineh
anoji makeh bamateh asher-beyadi al-hamayim asher baYe'or wenehefju ledam.
rayb rca mymh lu ydyb rca hfmb hkm ykna hnh hwhy yna yk udt tazb hwhy rma hk
mdl wkphnw
‫כה אמר יהוה בזאת תדע כי אני יהוה הנה אנכי מכה במטה אשר־בידי על־המים אשר ביאר ונהפכו‬
‫לדם‬
18-Y los peces que están en el río morirán, y hederá el río, y se cansarán los de Mitsrayim por no poder beber agua del
río". Wehadagah asher-baYe'or tamut uva'ash haYe'or wenil'u Mitsrayim lishetot mayim min-haYe'or.
rayh nm mym twtcl myrxm walnw rayh cabw twmt rayb rca hgdhw
‫והדגה אשר־ביאר תמות ובאש היאר ונלאו מצרים לשתות מים מן־היאר‬
19-Y YHWH dijo a Mosheh: Di a Aharón: "Toma tu vara y extiende tu mano sobre las aguas de Mitsrayim, sobre sus ríos,
sobre sus canales y sobre sus lagunas y sobre todos sus depósitos de aguas, para que se conviertan en sangre; y habrá
sangre en toda la tierra de Mitsrayim, tanto en los recipientes de piedra como de madera. Wayomer YHWH el-Mosheh
emor el-Aharon kaj mateja unteh-yadeja al-meymey Mitsrayim al-naharotam al-ye'oreyhem we'al-agmeyhem
we'al kol-mikveh meymeyhem weyihyu dam wehayah dam bejol-erets Mitsrayim uva'etsim uva'avanim.
mhyray lu mtrhn lu myrxm ymym lu kdy hfnw kfm jq nrha la rma hcm la hwhy rmayw
mynbabw myxubw myrxm xra lkb md hyhw md wyhyw mhymym hwqm lk luw mhymga luw
‫ מר אל־אהרן קח מטך ונטה־ידך על־מימי מצרים על־נהרתם על־יאריהם ועל־‬:‫ויאמר יהוה אל־משה א‬
‫אגמיהם ועל כל־מקוה מימיהם ויהיו־דם והיה דם בכל־ארץ מצרים ובעצים ובאבנים‬
20-Y Mosheh y Aharón hicieron así como les había ordenado YHWH; y levantó la vara y golpeó las aguas que había
en el río, a vista de Far'oh y a vista de sus siervos, y se convirtieron todas las aguas del río en sangre. Waya'asu jen
Mosheh we'Aharon ka'asher tsiwah YHWH wayarem bamateh wayaj et-hamayim asher baYe'or le'eyney
Far'oh ule'eyney avaday'o wayehafeju kol-hamayim asher-baYe'or ledam.
hurp ynyul rayb rca mymh ta kyw hfmb mryw hwhy hwx rcak nrhaw hcm nk wcuyw
mdl rayb rca mymh lk wkphyw wydbu ynyulw
‫ויעשו־כן משה ואהרן כאשר ׀ צוה יהוה וירם במטה ויך את־המים אשר ביאר לעיני פרעה ולעיני‬
‫עבדיו ויהפכו כל־המים אשר־ביאר לדם‬
21-Y los peces que había en el río murieron; y hedió el río, y no podían los de Mitsrayim beber agua del río, de manera
que hubo sangre en toda la tierra de Mitsrayim. Wehadagah asher baYe'or metah wayiv'ash haYe'or welo-yajelu
Mitsrayim lishtot mayim min-haYe'or wayehi hadam bejol-erets Mitsrayim.
xra lkb mdh yhyw rayh nm mym twtcl myrxm wlky alw rayh cabyw htm rayb rca hgdhw
myrxm
‫והדגה אשר־ביאר מתה ויבאש היאר ולא־יכלו מצרים לשתות מים מן־היאר ויהי הדם בכל־ארץ‬
‫מצרים‬
22-E hicieron de la misma manera los magos de Mitsrayim con sus magias; y se endureció el corazón de Far'oh, de
modo que no los escucho, como lo había dicho YHWH. Waya'asu jen jartumey Mitsrayim belateyhem wayejezak
lev-Par'oh welo-shama alehem ka'asher diber YHWH.
hwhy rbd rcak mhla umc alw hurp bl qzjyw mhyflb myrxm ymfrj nk wcuyw
‫ זק לב־פרעה ולא־שמע אלהם כאשר דבר יהוה‬:‫ויעשו־כן חרט" מי מצרים בלטיהם ויח‬
23-Y Far'oh se volvió y se fue a su casa; y no dio importancia ni aun a esto en su corazón. Wayifen Par'oh wayavo el-
beyto welo-shat libo gam-lazot.
tazl mg wbl tc alw wtyb la abyw hurp npyw

‫ויפן פרעה ויבא אל־ביתו ולא־שת לבו גם־לזאת‬
24-Y cavaron todo Mitsrayim alrededor del Nilo por agua de beber, porque no podían beber de las aguas del río.
Wayajeperu jol-Mitsrayim svivot haYe'or mayim lishtot ki lo yajelu lishetot mimeymey haYe'or.
rayh ymymm ttcl wlky al yk twtcl mym rayh tbybs myrxm lk wrpjyw
‫ויחפרו כל־מצרים סביבת היאר מים לשתות כי לא יכלו לשתת ממימי היאר‬
25-Y se cumplieron siete días después de que hirió YHWH al Nilo. Wayimale shiv'at yamim ajarey hakot-YHWH
et-haYe'or.
rayh ta hwhy twkh yrja mymy tubc almyw

‫וימלא שבעת ימים אחרי הכות־יהוה את־היאר‬

26-Y dijo YHWH a Mosheh: Ve a Far'oh y dile: "Así ha dicho YHWH: Deja ir a mi pueblo, para que ellos me sirvan.
Wayomer YHWH el-Mosheh bo el-Par'oh we'amarta elay'o koh amar YHWH shalaj et-ami weya'avduni.
yndbuyw ymu ta jlc hwhy rma hk wyla trmaw hurp la ab hcm la hwhy rmayw
‫ויאמר יהוה אל־משה בא אל־פרעה ואמרת אליו כה אמר יהוה שלח את־עמי ויעבד" ני‬
27-Si rehúsas dejarlo ir, Yo golpearé todo tu territorio con ranas. Weim-moen atah leshalaj hineh anoji nogef et-
gebuleja batsefardeyim.
myudrpxb klwbg lk ta pgn ykna hnh jlcl hta nam maw

‫ואם־מאן אתה לשלח הנה אנכי נגף את־כל־גבולך בצפרדעים‬
28-El río pululará con ranas. Ellas subirán, entrarán en tu palacio y entrarán en tu habitación, subirán a tu cama. Ellas
entrarán en las casas de tus sirvientes y tu pueblo e irán dentro de tus hornos y en tus tazones de amasar. Wesharatz
haye'or tsefardeyim wealu uba'u bebeyteja ubajadar mishejabeja we'al-mitateja ubebeyt abadeyja ubeameja
ubetanureyja ubemisheroteyja.
kmubw kydbu tybbw ktfm luw kbkcm rdjbw ktybb wabw wluw myudrpx rayh xrcw
Kytwracmbw kyrwntbw
‫ושרץ היאר צפרדעים ועלו ובאו בביתך ובחדר משכבך ועל־מטתך ובבית עבדיך ובעמך ובתנוריך‬
‫ובמשארותיך‬
29-Y sobre ti y sobre tu pueblo y sobre tus siervos subirán las ranas". Ubeja ube'ameja ubejol-avadeyja ya'alu
hatsfarde'im.
myudrpxh wluy kydbu lkbw kmubw hkbw

‫ובכה ובעמך ובכל־עבדיך יעלו הצפרדעים‬
Capítulo 8
1-Y dijo YHWH a Mosheh: Di a Aharon; extiende tu mano con tu vara sobre los ríos, sobre los canales y sobre las
lagunas, y haz subir las ranas sobre la tierra de Mitsrayim. Wayomer YHWH el-Mosheh emor el-Aharon neteh et-
yadeja bemateja al-haneharot al-haye'orim we'al-ha'agamim weha'al et-hatsfarde'im al-erets Mitsrayim.
mymgah luw myrayh lu trhnh lu kfmb kdy ta hfn nrha la rma hcm la hwhy rmayw
myrxm xra lu myudrpxh ta luhw
‫ מר אל־אהרן נטה את־ידך במטך על־הנהרת על־היארים ועל־האגמים והעל‬:‫ויאמר יהוה אל־משה א‬
‫את־הצפרדעים על־ארץ מצרים‬
2-Y extendió Aharon su mano sobre las aguas de Mitsrayim y subieron las ranas y cubrieron la tierra de Mitsrayim.
Wayet Aharon et-yado al meymey Mitsrayim wata'al hatsfardea watejas et-erets Mitsrayim.
myrxm xra ta sktw udrpxh lutw myrxm ymym lu wdy ta nrha fyw
‫ויט אהרן את־ידו על מימי מצרים ותעל הצפרדע ותכס את־ארץ מצרים‬
3-Y los magos hicieron lo mismo con sus magias, e hicieron subir las ranas sobre la tierra de Mitsrayim. Waya'asu-
jen hajartumim belateyhem waya'alu et-hatsfarde'im al-erets Mitsrayim.
myrxm xra lu myudrpxh ta wluyw mhyflb mymfrjh nk wcuyw

‫ויעשו־כן החרט" מים בלטיהם ויעלו את־הצפרדעים על־ארץ מצרים‬
4-Y llamó Far'oh a Mosheh y a Aharon, y dijo: Rogad a YHWH que aparte las ranas de mí y de mi pueblo, y yo enviaré
al pueblo para que ofrezca sacrificios a YHWH. Wayikra Far'oh le-Mosheh ule-Aharon wayomer hatiru el-YHWH
weyaser hatsfarde'im mimeni ume'ami wa'ashalejah et-ha'am weyizbeju la'YHWH.
hjlcaw ymumw ynmm myudrpxh rsyw hwhy la wrytuh rmayw nrhalw hcml hurp arqyw
hwhyl wjbzyw muh ta
‫ויקרא פרעה למשה ולאהרן ויאמר העתירו אל־יהוה ויסר הצפרדעים ממני ומעמי ואשלחה את־‬
‫העם ויזבחו ליהוה‬
5-Y dijo Mosheh a Far'oh: Pide gloriosamente (libremente) cuándo he de hacer oración por ti y por tus siervos y por tu
pueblo, a fin de aniquilar las ranas de ti y de tus casas, y que queden solamente en el Nilo. Wayomer Mosheh le-
Far'oh hitpa'er alay lematay atir leja wela'avadeyja ule'ameja lehajerit hatsfarde'im mimeja umibateyja rak
baYe'or tisha'arnah.
kmm myudrpxh tyrkhl kmulw kydbulw kl rytua ytml ylu rapth hurpl hcm rmayw
hnract rayb qr kytbmw
‫ויאמר משה לפרעה התפאר עלי למתי ׀ אעתיר לך ולעבדיך ולעמך להכרית הצפרדעים ממך‬
‫ומבתיך רק ביאר תשארנה‬
6-Y él dijo: "para mañana", a lo cual dijo Mosheh: Sea conforme a tu palabra, para que sepas que no hay otro como
YHWH, nuestro Elohey. Wayomer lemajar wayomer kidvareyja lema'an teda ki-eyn k'YHWH Eloheynu.
wnyhla hwhyk nya yk udt numl krbdk rmayw rjml rmayw

‫ להינו‬:‫ויאמר למחר ויאמר כדברך למען תדע כי־אין כיהוה א‬
7-Y las ranas se apartarán de ti y de tus casas y de tus siervos y de tu pueblo, y solamente en el Nilo quedarán. Wesaru
hatsfarde'im mimeja umibateyja ume'avadeyja ume'ameja rak baYe'or tisha'arnah.
hnract rayb qr kmumw kydbumw kytbmw kmm myudrpxh wrsw

‫וסרו הצפרדעים ממך ומבתיך ומעבדיך ומעמך רק ביאר תשארנה‬
8-Y Mosheh y Aharon salieron de junto a Far'oh; y clamó Mosheh a YHWH en relación a las ranas que había traído sobre
Far'oh. Wayetse Mosheh we'Aharon me'im Par'oh wayits'ak Mosheh el-YHWH al-devar hatsfarde'im asher-sam
le-Far'oh.
hurpl mc rca myudrpxh rbd lu hwhy la hcm quxyw hurp mum nrhaw hcm axyw
‫ויצא משה ואהרן מעם פרעה ויצעק משה אל־יהוה על־דבר הצפרדעים אשר־שם לפרעה‬
9-E hizo YHWH conforme a la palabra de Mosheh, de manera que murieron las ranas de las casas y de los patios y de los
campos. Waya'as YHWH kidevar Mosheh wayamutu hatsfarde'im min-habatim min-hajatserot umin-hasadot.
tdch nmw trxjh nm mytbh nm myudrpxh wtmyw hcm rbdk hwhy cuyw
‫ויעש יהוה כדבר משה וימ" תו הצפרדעים מן־הבתים מן־החצרת ומן־השדת‬
10-Y las juntaron en montones y montones, y apestó la tierra. Wayitsberu otam jamarim jamarim wativ'ash ha'arets.
xrah cabtw mrmj mrmj mta wrbxyw

‫ מרם ותבאש הארץ‬E‫ מרם ח‬E‫ויצברו אתם ח‬
11-Y vio Far'oh que hubo descanso, y endureció su corazón y no les escuchó, como lo había dicho YHWH. Wayar
Par'oh ki hayetah harevajah wehajebed et-libo welo shama alehem ka'asher diber YHWH.
hwhy rbd rcak mhla umc alw wbl ta dbkhw hjwrh htyh yk hurp aryw
‫וירא פרעה כי היתה הרוחה והכבד את־לבו ולא שמע אלהם כאשר דבר יהוה‬
12-Y dijo YHWH a Mosheh: Di a Aharón: "Extiende tu vara y hiere el polvo de la tierra, para que se vuelva piojos por
toda la tierra de Mitsrayim". Wayomer YHWH el-Mosheh emor el-Aharon neteh et-mateja wehaj et-afar ha'arets
wehayah lejinim bejol erets Mitsrayim.
myrxm xra lkb mnkl hyhw xrah rpu ta khw kfm ta hfn nrha la rma hcm la hwhy rmayw
‫ מר אל־אהרן נטה את־מטך והך את־עפר הארץ והיה לכנם בכל־ארץ מצרים‬:‫ויאמר יהוה אל־משה א‬
13-E hicieron así; y extendió Aharon su mano con su vara e hirió el polvo de la tierra, el cual se volvió piojos en
hombres y en bestias; todo el polvo de la tierra se convirtió en piojos en todo el país de Mitsrayim. Waya'asu-jen wayet
Aharon et-yado bematehu wayaj et-afar ha'arets watehi hakinam ba'adam uvabehemah kol-afar ha'arets hayah
jinim bejol-erets Mitsrayim.
xrah rpu lk hmhbbw mdab mnkh yhtw xrah rpu ta kyw whfmb wdy ta nrha fyw nk wcuyw
myrxm xra lkb mynk hyh
‫ויעשו־כן ויט אהרן את־ידו במטהו ויך את־עפר הארץ ותהי הכנם באדם ובבהמה כל־עפר הארץ היה‬
‫כנים בכל־ארץ מצרים‬
14-E hicieron de la misma manera los magos con sus magias, para producir piojos, mas no pudieron. Había pues piojos
en los hombres y en las bestias. Waya'asu-jen hajartumim belateyhem lehotsi et-hakinim welo yajolu watehi
hakinam ba'adam uvabehemah.
hmhbbw mdab mnkh yhtw wlky alw mynkh ta ayxwhl mhyflb mymfrjh nk wcuyw
‫ויעשו־כן החרט" מים בלטיהם להוציא את־הכנים ולא יכלו ותהי הכנם באדם ובבהמה‬
15-Y dijeron los magos a Far'oh: "Dedo de Elohim es este". Mas se endureció el corazón del Far'oh y no los escucho,
como lo había dicho YHWH. Wayomeru hajartumim el-Par'oh etzeba Elohim hi wayejezak lev-Par'oh welo-shama
alehem ka'asher diber YHWH.
hwhy rbd rcak mhla umc alw hurp bl qzjyw awh myhla ubxa hurp la mmfrjh wrmayw
‫ זק לב־פרעה ולא־שמע אלהם כאשר דבר יהוה‬:‫ להים הוא ויח‬:‫ויאמרו החרט" מים אל־פרעה אצבע א‬
16-Y dijo YHWH a Mosheh: Levántate temprano en la mañana y ponte delante de Far'oh; he aquí que el saldrá a las
aguas y tu le dirás: Así ha dicho YHWH: "Deja ir a mi pueblo para que ellos me sirvan. Wayomer YHWH el-Mosheh
hashkem baboker wehityatsev lifney Far'oh hineh yotse hamaymah we'amarta elay'o koh amar YHWH shalaj
ami weya'avduni.
rma hk wyla trmaw hmymh axwy hnh hurp ynpl bxythw rqbb mkch hcm la hwhy rmayw
yndbuyw ymu jlc hwhy
‫ויאמר יהוה אל־משה השכם בבקר והתיצב לפני פרעה הנה יוצא המימה ואמרת אליו כה אמר יהוה שלח‬
‫עמי ויעבד" ני‬
17-Porque si tu no dejas ir a mi pueblo, he aquí que voy a enviar sobre ti y sobre tus siervos y sobre tu pueblo y sobre
tus casas, mezcla de animales dañinos, y se llenaran las casas de los egipcios de mezcla de animales dañinos, y
también el suelo donde se encuentran. Ki im-eyneja meshale'aj et-ami hineni mashli'aj beja uva'avadeyja
uve'ameja uvevateyja et-he'arov umale'u batey Mitsrayim et-he'arov wegam ha'adamah asher-hem aleyha.
ytb walmw bruh ta kytbbw kmubw kydbubw kb jylcm ynnh ymu ta jlcm knya ma yk
hylu mh rca hmdah mgw bruh ta myrxm
‫כי אם־אינך משלח את־עמי הנני משליח בך ובעבדיך ובעמך ובבתיך את־הערב ומלאו בתי מצרים‬
‫את־הערב וגם האדמה אשר־הם עליה‬
18-Y haré distinción en aquel día de la tierra de Goshen, en donde mi pueblo está, para que no haya allí mezcla de
animales dañinos, a fin de que sepas que Yo soy YHWH en medio de la tierra. Wehifleyti bayom hahu et-erets
Goshen asher ami omed aleyha levilti heyot-sham arov lema'an teda ki ani YHWH bekerev ha'arets.
yna yk udt numl bru mc twyh ytlbl hylu dmu ymu rca ncg xra ta awhh mwyb ytylphw
xrah brqb hwhy
‫ יות־שם ערב למען תדע כי אני יהוה‬:‫והפליתי ביום ההוא את־ארץ גשן אשר עמי עמד עליה לבלתי ה‬
‫בקרב הארץ‬
19-Y pondré una separación entre mi pueblo y tu pueblo; mañana será esta señal". Wesamti fedut beyn ami uveyn
ameja lemajar yihyeh ha'ot hazeh.
hzh tah hyhy rjml kmu nybw ymu nyb tdp ytmcwv
‫ושמתי פד" ת בין עמי ובין עמך למחר יהיה האת הזה‬
20-Y YHWH lo hizo así, y entraron enjambres de animales dañinos en la casa de Far'oh y en las casas de sus siervos y
en todo el país de Mitsrayim, y se corrompió la tierra por la mezcla de animales dañinos. Waya'as YHWH ken
wayavo arov kaved beytah Far'oh ubeyt avaday'o uvejol-erets Mitsrayim tishajet ha'arets mipeney he'arov.
bruh ynpm xrah tjct myrxm xra lkbw wydbu tybw hurp htyb dbk bru abyw nk hwhy cuyw
‫ויעש יהוה כן ויבא ערב כבד ביתה פרעה ובית עבדיו ובכל־ארץ מצרים תשחת הארץ מפני הערב‬
21-Y llamo el Far'oh a Mosheh y a Aharón y les dijo: Id, ofreced sacrificios a vuestro Elohey en el país. Wayikra
Far'oh el-Mosheh ule-Aharon wayomer leju ziveju le-Eloheyjem ba'arets.
xrab mkyhlal wjbz wkl rmayw nrhalw hcm la hurp arqyw

‫ויקרא פרעה אל־משה ולאהרן ויאמר לכו זבחו לאלהיכם בארץ‬
22-y Mosheh dijo: No es justo que lo hagamos así, porque lo que abominan (adoran) los de Mitsrayim es lo que hemos
de sacrificar a YHWH, nuestro Elohey. He aquí que si santificáramos lo que abominan (adoran) los de Mitsrayim ante
sus mismos ojos, ellos no dejarían. Wayomer Mosheh lo najon la'asot ken ki to'avat Mitsrayim nizbaj l'YHWH
Eloheynu hen nizbaj et-to'avat Mitsrayim le'eyneyhem welo yiskelunu.
myrxm tbuwt ta jbzn nh wnyhla hwhyl jbzn myrxm tbuwt yk nk twcul nwkn al hcm rmayw
wnlqsy alw mhynyul
‫ להינו הן נזבח את־תועבת מצרים‬:‫ויאמר משה לא נכון לעשות כן כי תועבת מצרים נזבח ליהוה א‬
‫לעיניהם ולא יסקל"נו‬
23-Iremos camino de tres idas en el desierto, y ofreceremos sacrificios a YHWH, nuestro Elohey, según El nos diga.
Derej shloshet yamim nelej bamidbar wezavajenu l'YHWH Eloheynu ka'asher yomar eleynu.
wnyla rmay rcak wnyhla hwhyl wnjbzw rbdmb kln mymy tclc krd
‫ להינו כאשר יאמר אלינו‬:‫דרך שלשת ימים נלך במדבר וזבחנו ליהוה א‬
24-Y dijo Far'oh: Yo os enviare y ofreceréis sacrificios a YHWH, vuestro Elohey, en el desierto; solamente no vayáis
muy lejos; rogad por mi. Wayomer Par'oh anoji ashalaj etjem uzevajtem l'YHWH Eloheyjem bamidbar rak
harjek lo-tarejiku lalejet hatiru ba'adi.
tkll wqyjrt al qjrh qr rbdmb mkyhla hwhyl mtjbzw mkta jlca ykna hurp rmayw
ydub wrytuh
‫ להיכם במדבר רק הרחק לא־תרחיקו ללכת‬:‫ויאמר פרעה אנכי אשלח אתכם וזבחתם ליהוה א‬
‫העתירו בעדי‬
25-Dijo Mosheh: He aquí que voy a salir de tu presencia, y rogare a YHWH, y la mezcla de animales dañinos se
alejara mañana de Far'oh y de sus siervos y de su pueblo; mas no vuelva Far'oh a burlarse no dejando ir al pueblo para
que ofrezca sacrificios a YHWH. Wayomer Mosheh hineh anoji yotse me'imaj wehatarti el-YHWH wesar he'arov
miPar'oh me'avaday'o ume'amo majar rak al-yosef Par'oh hatel levilti shalajet-ha'am lizboaj l'YHWH.
rjmvwmumw wydbum hurpm bruh rsw hwhy la ytrtuhw kmum axwy ykna hnh hcm rmayw
hwhyl jbzl muh ta jlc ytlbl lth hurp psy la qr
‫ויאמר משה הנה אנכי יוצא מעמך והעתרתי אל־יהוה וסר הערב מפרעה מעבדיו ומעמו מחר רק‬
‫אל־יסף פרעה התל לבלתי שלח את־העם לזבח ליהוה‬
26-Y Mosheh salió de la presencia de Far'oh y rogó a YHWH. Wayetse Mosheh me'im Par'oh wayetar el-YHWH.
hwhy la rtuyw hurp mum hcm axyw

‫ויצא משה מעם פרעה ויעתר אל־יהוה‬

27-E hizo YHWH conforme a la palabra de Mosheh, y quitó los enjambres de animales dañinos de Far'oh y de sus
siervos y de su pueblo; no quedó ni uno. Waya'as YHWH kidevar Mosheh wayasar he'arov miPar'oh me'avaday'o
ume'amo lo nish'ar ejad.
dja racn al wmumw wydbum hurpm bruh rsyw hcm rbdk hwhy cuyw
‫ויעש יהוה כדבר משה ויסר הערב מפרעה מעבדיו ומעמו לא נשאר אחד‬
28-Y Far'oh endureció su corazón esta vez también, y no dejó ir al pueblo. Wayajbed Par'oh et-libo gam bapa'am
hazot welo shilaj et-ha'am.
muh ta jlc alw tazh mupb mg wbl ta hurp dbkyw

‫ויכבד פרעה את־לבו גם בפעם הזאת ולא שלח את־העם‬
Capítulo 9
1-Y dijo YHWH a Mosheh: Ve a Far'oh y dile: "Así ha dicho YHWH, el Elohey de los Ivrim: Deja ir a mi pueblo para
que ellos me sirvan, Wayomer YHWH el-Mosheh bo el-Par'oh wedibarta elay'o koh amar YHWH Elohey ha'Ivrim
shalaj et-ami weya'avduni.
ymu ta jlc myrbuh yhla hwhy rma hk wyla trbdw hurp la ab hcm la hwhy rmayw
yndbuyw
‫ להי העברים שלח את־עמי ויעבד" ני‬:‫ויאמר יהוה אל־משה בא אל־פרעה ודברת אליו כה־אמר יהוה א‬
2-porque si rehusas dejarles ir y todavía los retienes. Ki im-ma'en atah leshale'aj we'odeja majazik bam.
mb qyzjm kdwuw jlcl hta nam ma yk

‫כי אם־מאן אתה לשלח ועודך מחזיק בם‬
3-he aquí que la mano de YHWH caerá sobre tu ganado que está en el campo, los caballos, los asnos, los camellos, el
ganado mayor y el ganado menor, con epidemia muy grave. Hineh yad YHWH hoyah bemikneja asher basadeh
basusim bajamorim bagemalim babakar uvatson dever kaved me'od.
dam dbk rbd naxbw rqbb mylmgb myrmjb myswsb hdcb rca knqmb hywh hwhy dy hnh
‫הנה יד־יהוה הויה במקנך אשר בשדה בסוסים בחמרים בגמלים בבקר ובצאן דבר כבד מאד‬
4-Y hará YHWH distinción entre el ganado de Yisra'el y el ganado de los egipcios, y no morirá nada de todo lo que sea
de los hijos de Yisra'el. Wehiflah YHWH beyn mikneh Yisra'el uveyn mikneh Mitsrayim welo yamut mikol-
libeney Yisra'el davar.
rbd larcy ynbl lkm twmy alw myrxm hnqm nybw larcy hnqm nyb hwhy hlphw
‫והפלה יהוה בין מקנה ישראל ובין מקנה מצרים ולא ימות מכל־לבני ישראל דבר‬
5-Y YHWH puso plazo, diciendo: Mañana YHWH hará esto en el país". Wayasem YHWH mo'ed lemor majar
ya'aseh YHWH hadavar hazeh ba'arets.
xrab hzh rbdh hwhy hcuy rjm rmal duwm hwhy mcyw
‫וישם יהוה מועד לאמר מחר יעשה יהוה הדבר הזה בארץ‬
6-E hizo YHWH aquello al día siguiente, de manera que murió todo el ganado de Mitsrayim; mas del ganado de los
hijos de Yisra'el no murió ni uno. Waya'as YHWH et-hadavar hazeh mimojorat wayamot kol mikneh Mitsrayim
umimikneh beney-Yisra'el lo-met ejad.
dja tm al larcy ynb hnqmmw myrxm hnqm lk tmyw trjmm hzh rbdh ta hwhy cuyw
‫ רת וימת כל מקנה מצרים וממקנה בני־ישראל לא־מת אחד‬E‫ויעש יהוה את־הדבר הזה ממח‬
7-Y mandó a ver Far'oh, y he aquí que no había muerto del ganado de los hijos de Yisra'el ni uno. Pero se endureció el
corazón de Far'oh y no dejó ir al pueblo. Wayishlaj Par'oh wehineh lo-met mimikneh Yisra'el ad-ejad wayijbad
lev Par'oh welo shilaj et-ha'am.
muh ta jlc alw hurp bl dbkyw dja du larcy hnqmm tm al hnhw hurp jlcyw
‫וישלח פרעה והנה לא־מת ממקנה ישראל עד־אחד ויכבד לב פרעה ולא שלח את־העם‬
8-Y YHWH dijo a Mosheh y a Aharon: Tomad vosotros el contenido de vuestros puños llenos de hollín de horno, y lo
arrojará Mosheh hacia el cielo, a vista de Far'oh, Wayomer YHWH el-Mosheh we'el-Aharon keju lajem melo
jofneyjem piaj kivshan uzrako Mosheh hashamaymah le'eyney Far'oh.
ynyul hmymch hcm wqrzw ncbk jyp mkynpj alm mkl wjq nrha law hcm la hwhy rmayw
hurp
‫ויאמר יהוה אל־משה ואל־אהרן קחו לכם מלא חפניכם פיח כבשן וזרקו משה השמימה לעיני‬
‫פרעה‬
9-y se convertirá en polvo menudo sobre toda la tierra de Mitsrayim, de lo cual resultará sarna que brotará en pústulas,
así en los hombres como en las bestias, por toda la tierra de Mistrayim. Wehayah le'avak al kol-erets Mitsrayim
wehayah al-ha'adam we'al-habehemah lishejin pore'aj avabu'ot bejol-erets Mitsrayim.
myrxm xra lkb tububa jrp nyjcl hmhbh luw mdah lu hyhw myrxm xra lk lu qbal hyhw
‫והיה לאבק על כל־ארץ מצרים והיה על־האדם ועל־הבהמה לשחין פרח אבעב"עת בכל־ארץ מצרים‬
10-Y ellos tomaron hollín del horno y se pusieron delante de Far'oh, y Mosheh lo tiró hacia el cielo; y hubo sarna que
brotaba en pústulas, así en los hombres como en las bestias. Wayikeju et-piaj hakivshan waya'amdu lifney Far'oh
wayizrok oto Mosheh hashamaymah wayehi shejin avabu'ot pore'aj ba'adam uvabehemah.
jrp tububa nyjc yhyw hmymch hcm wta qrzyw hurp ynpl wdmuyw ncbkh jyp ta wjqyw
hmhbbw mdab
‫ויקחו את־פיח הכבשן ויעמדו לפני פרעה ויזרק אתו משה השמימה ויהי שחין אבעב"עת פרח באדם‬
‫ובבהמה‬
11-Y no pudieron los magos presentarse delante de Mosheh a causa de la sarna, porque había sarna en los magos y en
todo Mitsrayim. Welo yajelu hajartumim la'amod lifney Mosheh mipney hashjin ki-hayah hashejin bajartumim
ubejol-Mitsrayim.
myrxm lkbw mmfrjb nyjch hyh yk nyjch ynpm hcm ynpl dmul mymfrjh wlky alw
‫ולא־יכלו החרט" מים לעמד לפני משה מפני השחין כי־היה השחין בחרט" מם ובכל־מצרים‬
12-Y YHWH endureció el corazón de Far'oh de modo que no les escuchó, como YHWH lo había dicho a Mosheh.
Wayejazek YHWH et-lev Par'oh welo shama alehem ka'asher diber YHWH el-Mosheh.
hcm la hwhy rbd rcak mhla umc alw hurp bl ta hwhy qzjyw
‫ויחזק יהוה את־לב פרעה ולא שמע אלהם כאשר דבר יהוה אל־משה‬
13-Y dijo YHWH a Mosheh: Levántate temprano en la mañana y ponte delante de Far'oh y dile: "Así ha dicho YHWH,
Elohey de los Ivrim: Deja ir a mi pueblo, para que ellos me sirvan, Wayomer YHWH el-Mosheh hashkem baboker
wehityatsev lifney Far'oh we'amarta elay'o koh-amar YHWH Elohey ha'Ivrim shalaj et-ami weya'avduni.
myrbuh yhla hwhy rma hk wyla trmaw hurp ynpl bxythw rqbb mkch hcm la hwhy rmayw
yndbuyw ymu ta jlc
‫ להי העברים‬:‫ויאמר יהוה אל־משה השכם בבקר והתיצב לפני פרעה ואמרת אליו כה־אמר יהוה א‬
‫שלח את־עמי ויעבד" ני‬
14-porque esta vez Yo voy a enviar todas mis plagas a tu corazón y a tus siervos y a tu pueblo, para que sepas que no
hay como Yo en toda la tierra; Ki bapa'am hazot ani shole'aj et-kol-magefotay el-libeja uva'avadeyja uve'ameja
ba'avur teda ki eyn kamoni bejol-ha'arets.
xrah lkb ynmk nya yk udt rwbub kmubw kydbubw kbl la ytpgm lk ta jlc yna tazh mupb yk
‫כי בפעם הזאת אני שלח את־כל־מגפתי אל־לבך ובעבדיך ובעמך בעבור תדע כי אין כמני בכל־הארץ‬
15-porque ahora, si Yo hubiera extendido mi mano para herirte a ti y a tu pueblo con peste, habrías sido exterminado de
la tierra. Ki atah shalajeti et-yadi wa'aj oteja we'et-ameja badaver watikajed min-ha'arets.
xrah nm djktw rbdb kmu taw ktwa kaw ydy ta ytjlc htu yk
‫כי עתה שלחתי את־ידי ואך אותך ואת־עמך בדבר ותכחד מן־הארץ‬
16-Mas Yo te he mantenido de pie para esto mismo, para hacerte ver mi poder, y para que sea proclamado mi nombre en
toda la tierra. We'ulam ba'avur zot he'emadetija ba'avur har'oteja et-koji ulema'an saper shemi bejol-ha'arets.
xrah lkb ymc rps numlw yjk ta ktarh rwbub kytdmuh taz rwbub mlwaw
‫מדתיך בעבור הראתך את־כחי ולמען ספר שמי בכל־הארץ‬:‫ואולם בעבור זאת הע‬
17-Todavía te empecinas contra mi pueblo para no dejarlo ir. Odeja mistolel be'ami levilti shalejam.
mjlc ytlbl ymub llwtsm kdwu

‫עודך מסתולל בעמי לבלתי שלחם‬
18-Pues he aquí que el día de mañana, como a esta hora, haré llover granizo muy gravemente, cual nunca habrá
habido otro como éste en Mitsrayim, desde el día en que se fundó hasta ahora. Hineni mamtir ka'et majar barad
kaved me'od asher lo-hayah jamohu beMitsrayim lemin-hayom hivasdah we'ad-atah.
htu duw hdswh mwyh nml myrxmb whmk hyh al rca dam dbk drb rjm tuk ryfmm ynnh
‫הנני ממטיר כעת מחר ברד כבד מאד אשר לא־היה כמהו במצרים למן־היום הוסדה ועד־עתה‬
19-Y tú envía y haz que se junte tu ganado y todo lo que tienes en el campo porque sobre todos los hombres y animales
que se encuentren en el campo y que no sean recogidos en su morada, caerá el granizo sobre ellos y morirán". We'atah
shelaj ha'ez et-mikneja we'et kol-asher leja basadeh kol-ha'adam wehabehemah asher-yimatse basadeh welo
ye'asef habaytah weyarad alehem habarad wametu.
psay alw hdcb axmy rca hmhbhw mdah lk hdcb kl rca lk tawvknqm ta zuh jlc htuw
wtmw drbh mhlu dryw htybh
‫ועתה שלח העז את־מקנך ואת כל־אשר לך בשדה כל־האדם והבהמה אשר־ימצא בשדה ולא יאסף‬
‫הביתה וירד עלהם הברד ומתו‬
20-Aquél de entre los siervos de Far'oh que temió la palabra de YHWH, hizo que sus siervos y su ganado huyesen a las
casas; Hayare et-devar YHWH me'avdey Par'oh henis et-avaday'o we'et-miknehu el-habatim.
mytbh la whnqm taw wydbu ta synh hurp ydbum hwhy rbd ta aryh
‫הירא את־דבר יהוה מעבדי פרעה הניס את־עבדיו ואת־מקנהו אל־הבתים‬
21-y aquél que no hizo caso de la palabra de YHWH, dejó a sus siervos y a su ganado en el campo. Wa'asher lo-sam
libo el-devar YHWH waya'azov et-avaday'o we'et-miknehu basadeh.
hdcb whnqm taw wydbu ta bzuyw hwhy rbd la wbl mc al rcaw

‫ואשר לא־שם לבו אל־דבר יהוה ויעזב את־עבדיו ואת־מקנהו בשדה‬
22-Y dijo YHWH a Mosheh: Extiende tu mano al cielo para que haya granizo sobre toda la tierra de Mitsrayim, sobre
el hombre y sobre la bestia y sobre toda la hierba del campo en la tierra de Mitsrayim. Wayomer YHWH el-Mosheh
neteh et-yadeja al-hashamayim wayehi varad bejol-erets Mitsrayim al-ha'adam we'al-habehemah we'al kol-
esev hasadeh be'erets Mitsrayim.
hmhbh luw mdah lu myrxm xra lkb drb yhyw mymch lu kdy ta hfn hcm la hwhy rmayw
myrxm xrab hdch bcu lk luw
‫ויאמר יהוה אל־משה נטה את־ידך על־השמים ויהי ברד בכל־ארץ מצרים על־האדם ועל־הבהמה ועל‬
‫כל־עשב השדה בארץ מצרים‬
23-Y extendió Mosheh su vara hacia el cielo y YHWH envió truenos y granizo, y fuego cayó sobre la tierra; y YHWH
hizo llover granizo sobre la tierra de Mitsrayim. Wayet Mosheh et-matehu al-hashamayim wa'YHWH natan kolot
uvarad watihalaj-esh artsah wayamter YHWH barad al-erets Mitsrayim.
xra lu drb hwhy rfmyw hxra ca klhtw drbw tlq ntn hwhyw mymch lu whfm ta hcm fyw
myrxm
‫ויט משה את־מטהו על־השמים ויהוה נתן קלת וברד ותהלך אש ארצה וימטר יהוה ברד על־ארץ‬
‫מצרים‬
24-Y hubo granizo y se encendía fuego en medio del granizo, muy gravemente, cual nunca había habido en toda la
tierra de Mitsrayim desde que fue nación. Wayehi barad we'esh mitlakajat betoj habarad kaved me'od asher lo-
hayah jamohu bejol-erets Mitsrayim me'az hayetah legoy.
ywgl htyh zam myrxm xra lkb whmk hyh al rca dam dbk drbh kwtb tjqltm caw drb yhyw
‫ויהי ברד ואש מתלקחת בתוך הברד כבד מאד אשר לא־היה כמהו בכל־ארץ מצרים מאז היתה לגוי‬
25-Y el granizo hirió en toda la tierra de Mitsrayim, todo cuanto había en el campo, desde el hombre hasta la bestia; el
granizo hirió también toda la hierba del campo, y quebró todo árbol del campo. Wayaj habarad bejol-erets Mitsrayim
et kol-asher basadeh me'adam we'ad-behemah we'et kol-esev hasadeh hikah habarad we'et-kol-ets hasadeh
shiber.
drbh hkh hdch bcu lk taw hmhb duw mdam hdcb rca lk ta myrxm xra lkb drbh kyw
rbc hdch xu lk taw
‫ויך הברד בכל־ארץ מצרים את כל־אשר בשדה מאדם ועד־בהמה ואת כל־עשב השדה הכה הברד‬
‫ואת־כל־עץ השדה שבר‬
26-Solamente en la tierra de Goshen, donde estaban los hijos de Yisra'el, no hubo granizo. Rak be'erets Goshen
asher-sham beney Yisra'el lo hayah barad.
drb hyh al larcy ynb mc rca ncg xrab qr

‫רק בארץ גשן אשר־שם בני ישראל לא היה ברד‬
27-Y Far'oh envió y llamó a Mosheh y a Aharon y les dijo: He pecado esta vez; YHWH es el Justo, y yo y mi pueblo
somos los malvados. Wayishlaj Par'oh wayikra le-Mosheh ule-Aharon wayomer alehem jatati hapa'am YHWH
hatsadik wa'ani we'ami haresha'im.
myucrh ymuw ynaw qydxh hwhy muph ytafj mhla rmayw nrhalw hcml arqyw hurp jlcyw
‫וישלח פרעה ויקרא למשה ולאהרן ויאמר אלהם חטאתי הפעם יהוה הצדיק ואני ועמי הרשעים‬
28-Suplicad a YHWH y cesen ya los terribles truenos y el granizo, y yo os dejaré ir y no os detendréis más. Hatiru el-
YHWH werab miheyot kolot Elohimuvarad wa'ashalejah etjem welo tosifun la'amod.
dmul nwpst alw mkta hjlcaw drbw myhla tlq tyhm brw hwhy la wrytuh
‫ להים וברד ואשלחה אתכם ולא תספון לעמד‬:‫העתירו אל־יהוה ורב מהית קלת א‬
29-Y Mosheh le dijo: Cuando yo salga de la ciudad extenderé mis palmas hacia YHWH, y los truenos cesarán y no
habrá más granizo; para que sepas que de YHWH es la tierra. Wayomer elay'o Mosheh ketseti et-ha'ir efros et-
kapay el-YHWH hakolot yejdalun wehabarad lo yihyeh-od lema'an teda ki l'YHWH ha'arets.
hyhy al drbhw nwldjy twlqh hwhy la ypk ta crpa ryuh ta ytaxk hcm wyla rmayw
xrah hwhyl yk udt numl dwu
‫ויאמר אליו משה כצאתי את־העיר אפרש את־כפי אל־יהוה הקלות יחדלון והברד לא יהיה־עוד‬
‫למען תדע כי ליהוה הארץ‬
30-Mas en cuanto a ti y a tus siervos, yo sé que no teméis todavía a YHWH Elohim. We'atah wa'avadeyja yadati ki
terem tir'un mipeney YHWH Elohim.
myhla hwhy ynpm nwaryt mrf yk ytudy kydbuw htaw

‫ להים‬:‫ואתה ועבדיך ידעתי כי טרם תיראון מפני יהוה א‬
31-Y el lino y la cebada fueron heridos, porque la cebada estaba en espiga, y el lino en flor. Wehapishtah wehase'orah
nukatah ki hase'orah aviv wehapishtah giv'ol.
lubg htcphw byba hruch yk htkn hruchw htcphw

‫והפשתה והשערה נ"כתה כי השערה אביב והפשתה גבעל‬
32-Mas el trigo y el centeno no fueron heridos, porque maduran tarde. Wehajitah wehakusemet lo nuku ki afilot
henah.
hnh tlypa yk wkn al tmskhw hfjhw

‫והחטה והכ"סמת לא נ"כו כי אפילת הנה‬
33-Y salió Mosheh de la presencia de Far'oh fuera de la ciudad, y extendió sus palmas hacia YHWH y cesaron los
truenos y el granizo, y la lluvia no se derramó sobre la tierra. Wayetse Mosheh me'im Par'oh et-ha'ir wayifros
kapay'o el-YHWH wayajdelu hakolot wehabarad umatar lo-nitaj artsah.
Hxra ktn al rfmw drbhw twlqh wldjyw hwhy la wypk crpyw ryuh ta hurp mum hcm axyw
‫ויצא משה מעם פרעה את־העיר ויפרש כפיו אל־יהוה ויחדלו הקלות והברד ומטר לא־נתך ארצה‬
34-Y cuando vio Far'oh que habían cesado la lluvia y el granizo y los truenos, volvió a pecar y endureció su corazón,
así él como sus siervos. Wayar Par'oh ki-jadal hamatar wehabarad wehakolot wayosef lajato wayajebed libo hu
wa'avaday'o.
wydbuw awh wbl dbkyw afjl psyw tlqhw drbhw rfmh ldj yk hurp aryw
‫וירא פרעה כי־חדל המטר והברד והקלת ויסף לחטא ויכבד לבו הוא ועבדיו‬
35-Y se endureció el corazón de Far'oh y no dejó ir a los hijos de Yisra'el, como YHWH lo había dicho por medio de
Mosheh. Wayejezak lev Par'oh welo shilaj et-beney Yisra'el ka'asher diber YHWH beyad-Mosheh.
hcm dyb hwhy rbd rcak larcy ynb ta jlc alw hurp bl qzjyw
‫ זק לב פרעה ולא שלח את־בני ישראל כאשר דבר יהוה ביד־משה‬:‫ויח‬
Capítulo 10
Parashah 15: Bo (Ve) 10:1-13:16
1-Y dijo YHWH a Mosheh : Ve a Far'oh, porque Yo he endurecido su corazón y el corazón de sus siervos, para manifestar
estas mis señales en medio de ellos, Wayomer YHWH el-Mosheh bo el-Par'oh ki-ani hijebadeti et-libo we'et-lev
avaday'o lema'an shiti ototay eleh bekirbo.
hla ytta ytc numl wydbu bl taw wbl ta ytdbkh yna yk hurp la ab hcm la hwhy rmayw
wbrqb
‫ויאמר יהוה אל־משה בא אל־פרעה כי־אני הכבדתי את־לבו ואת־לב עבדיו למען שתי אתתי אלה‬
‫בקרבו‬
2-y para que cuentes en presencia de tu hijo y del hijo de tu hijo lo que Yo hice en Mitsrayim, y las señales que obré en
medio de ellos, a fin de que vosotros sepáis que Yo soy YHWH. Ulema'an tesaper be'ozney bineja uven-binja et
asher hit'alalti beMitsrayim we'et-ototay asher-samti bam widatem ki-ani YHWH.
yk mtudyw mb ytmc rca ytta taw myrxmb ytlluth rca ta knb nbw knb ynzab rpst numlw
hwhy yna
‫ולמען תספר באזני בנך ובן־בנך את אשר התעללתי במצרים ואת־אתתי אשר־שמתי בם וידעתם כי־‬
‫אני יהוה‬
3-Y vinieron Mosheh y Aharon a Far'oh y le dijeron: Así ha dicho YHWH, Elohey de los Ivrim: "¿Hasta cuándo
rehusarás humillarte delante de Mí? Deja ir a mi pueblo para que ellos me sirvan; Wayavo Mosheh we'Aharon el-
Par'oh wayomeru elay'o koh-amar YHWH Elohey ha'Ivrim ad-matay me'anta le'anot mipanay shalaj ami
weya'avduni.
tnul tnam ytm du myrbuh yhla hwhy rma hk wyla wrmayw hurp la nrhaw hcm abyw
yndbuyw ymu jlc ynpm
‫ להי העברים עד־מתי מאנת לענת מפני‬:‫ויבא משה ואהרן אל־פרעה ויאמרו אליו כה־אמר יהוה א‬
‫שלח עמי ויעבד" ני‬
4-porque si tú rehusas aún dejar ir a mi pueblo, he aquí que mañana traeré langostas dentro de tus límites, Ki im-
ma'en atah leshale'aj et-ami hineni mevi majar arbeh bigevuleja.
klbgb hbra rjm aybm ynnh ymu ta jlcl hta nam ma yk

‫כי אם־מאן אתה לשלח את־עמי הנני מביא מחר ארבה בגב"לך‬
5-las cuales cubrirán la faz de la tierra, de manera que no podrá verse la tierra; y comerán el residuo de lo que escapó,
lo que os quedó del granizo; y comerán todo árbol que os crece en el campo. Wejisah et-eyn ha'arets welo yujal
lir'ot et-ha'arets we'ajal et-yeter hapletah hanish'eret lajem min-habarad we'ajal et-kol-ha'ets hatsome'aj lajem
min-hasadeh.
lkaw drbh nm mkl tracnh hflph rty ta lkaw xrah ta tarl lkwy alw xrah nyu ta hskw
hdch nm mkl jmxh xuh lk ta
‫וכסה את־עין הארץ ולא יוכל לראת את־הארץ ואכל את־יתר הפלטה הנשארת לכם מן־הברד ואכל‬
‫את־כל־העץ הצמח לכם מן־השדה‬
6-Y llenarán tus casas y las casas de todos tus siervos y las casas de todo Mitsrayim, como no vieron tus padres ni los
padres de tus padres desde el día que estuvieron sobre la tierra hasta el día de hoy". Se volvió entonces y salió de la
presencia de Far'oh. Umal'u bateyja ubatey jol-avadeyja uvatey jol-Mitsrayim asher lo-ra'u avoteyja wa'avot
avoteyja miyom heyotam al-ha'adamah ad hayom hazeh wayifen wayetse me'im Par'oh.
mtwyh mwym kytba twbaw kytba war al rca myrxm lk ytbw kydbu lk ytbw kytb walmw
hurp mum axyw npyw hzh mwyh du hmdah lu
‫ יותם על־‬:‫ומלאו בתיך ובתי כל־עבדיך ובתי כל־מצרים אשר לא־ראו אבתיך ואבות אבתיך מיום ה‬
‫האדמה עד היום הזה ויפן ויצא מעם פרעה‬
7-Y los siervos de Far'oh le dijeron: ¿Hasta cuándo ha de sernos este hombre un impedimento? Deja que vayan esos
hombres y sirvan a YHWH, su Elohey. ¿Acaso no sabes todavía que Mitsrayim será destruido? Wayomeru avdey
Far'oh elay'o ad-matay yihyeh zeh lanu lemokesh shalaj et-ha'anashim weya'avdu et-YHWH Eloheyhem
haterem teda ki avdah Mitsrayim.
hwhy ta wdbuyw mycnah ta jlc cqwml wnl hz hyhy ytm du wyla hurp ydbu wrmayw
myrxm hdba ykudt mrfh mhyhla
‫ להיהם‬:‫ויאמרו עבדי פרעה אליו עד־מתי יהיה זה לנו למוקש שלח את־האנשים ויעבדו את־יהוה א‬
‫הטרם תדע כי אבדה מצרים‬
8-E hicieron volver a Mosheh y a Aharon a la presencia de Far'oh, y él les dijo: Id, servid a YHWH, vuestro Elohey.
Mas ¿quiénes y quiénes son los que han de ir? Wayushav et-Mosheh we'et-Aharon el-Par'oh wayomer alehem leju
ivedu et-YHWH Eloheyjem mi wami haholejim.
myklhh ymw ym mkyhla hwhy ta wdbu wkl mhla rmayw hurp la nrha taw hcm ta bcwyw
‫ להיכם מי ומי ההלכים‬:‫ויושב את־משה ואת־אהרן אל־פרעה ויאמר אלהם לכו עבדו את־יהוה א‬
9-Y Mosheh dijo: Con nuestros jóvenes y con nuestros ancianos iremos; con nuestros hijos y con nuestras hijas, con
nuestro ganado menor y con nuestro ganado mayor iremos, porque hemos de celebrar una fiesta a YHWH. Wayomer
Mosheh bine'areynu uvizkeneynu nelej bevaneynu uvivnotenu betsonenu uvivkarenu nelej ki jag-YHWH lanu.
wnl hwhy gj yk kln wnrqbbw wnnaxb wntwnbbw wnynbb kln wnynqzbw wnyrunb hcm rmayw
‫ויאמר משה בנערינו ובזקנינו נלך בבנינו ובבנותנו בצאננו ובבקרנו נלך כי חג־יהוה לנו‬
10-Y él les dijo: ¡Que YHWH sea con vosotros, así como yo os enviaré a vosotros y a vuestras criaturas! (Mas) miradlo
bien, porque el mal está frente a vosotros. Wayomer alehem yehi jen YHWH imajem ka'asher ashalaj etjem we'et-
tapejem re'u ki ra'ah neged peneyjem.
mkynp dgn hur yk war mkpf taw mkta jlca rcak mkmu hwhy nk yhy mhla rmayw
‫ויאמר אלהם יהי כן יהוה עמכם כאשר אשלח אתכם ואת־טפכם ראו כי רעה נגד פניכם‬
11-no hagan así; id vosotros, los hombres, y servid a YHWH, pues esto pedisteis. Y fueron echados de la presencia de
Far'oh. Lo jen leju-na hagevarim we'ivedu et-YHWH ki otah atem mevakshim wayegaresh otam me'et peney
Far'oh.
hurp ynp tam mta crgyw mycqbm mta hta yk hwhy ta wdbuw myrbgh an wkl nk al
‫לא כן לכו־נא הגברים ועבדו את־יהוה כי אתה אתם מבקשים ויגרש אתם מאת פני פרעה‬
12-Y YHWH dijo a Mosheh: Extiende tu mano sobre la tierra de Mitsrayim a fin de que suba sobre la tierra de Mitsrayim
la langosta y coma toda la hierba del país, todo lo que dejó el granizo. Wayomer YHWH el-Mosheh neteh yadeja al-
erets Mitsrayim ba'arbeh weya'al al-erets Mitsrayim weyojal et-kol-esev ha'arets et kol-asher hish'ir habarad.
bcu lk ta lkayw myrxm xra lu luyw hbrab myrxm xra lu kdy hfn hcm la hwhy rmayw
drbh ryach rca lk ta xrah
‫ויאמר יהוה אל־משה נטה ידך על־ארץ מצרים בארבה ויעל על־ארץ מצרים ויאכל את־כל־עשב‬
‫הארץ את כל־אשר השאיר הברד‬
13-Y extendió Mosheh su vara sobre la tierra de Mitsrayim, y YHWH dirigió un viento de oriente hacia el país todo
aquel día y toda la noche. Y cuando llegó la mañana, el viento de oriente transportó la langosta. Wayet Mosheh et-
matehu al-erets Mitsrayim we'YHWH nihag ruaj-kadim ba'arets kol-hayom hahu wejol-halaylah haboker
hayah weruaj hakadim nasa et-ha'arbeh.
rqbh hlylh lkw awhh mwyh lk xrab mydq jwr ghn hwhyw myrxm xra lu whfm ta hcm fyw
hbrah ta acn mydqh jwrw hyh
‫ויט משה את־מטהו על־ארץ מצרים ויהוה נהג רוח קדים בארץ כל־היום ההוא וכל־הלילה הבקר‬
‫היה ורוח הקדים נשא את־הארבה‬
14-Y subió la langosta sobre todo el país de Mitsrayim, y se posó en todos los límites de Mitsrayim. muy grave; antes de
ella nunca hubo langosta como ésta, ni después de ella habrá igual. Waya'al ha'arbeh al kol-erets Mitsrayim wayanaj
bejol gevul Mitsrayim kaved me'od lefanay'o lo-hayah jen arbeh kamohu we'ajaray'o lo yihyeh-ken.
whmk hbra nk hyh al wynpl dam dbk myrxm lwbg lkb jnyw myrxm xra lk lu hbrah luyw
nk hyhy al wyrjaw
‫ויעל הארבה על כל־ארץ מצרים וינח בכל גבול מצרים כבד מאד לפניו לא־היה כן ארבה כמהו‬
‫ואחריו לא יהיה־כן‬
15-Y cubrió la faz de todo el país y se oscureció la tierra; y se comió toda la hierba de la tierra y todo el fruto de los
árboles que había dejado el granizo; y no quedó nada verde en árbol ni en planta del campo en toda la tierra de
Mitsrayim. Wayejas et-eyn kol-ha'arets watejeshaj ha'arets wayojal et-kol-esev ha'arets we'et kol-peri ha'ets
asher hotir habarad welo-notar kol-yerek ba'ets uve'esev hasadeh bejol-erets Mitsrayim.
drbh rytwh rca xuh yrp lk taw xrah bcu lk ta lkayw xrah kcjtw xrah lk nyu ta skyw
myrxm xra lkb hdch bcubw xub qry lk rtwn alw
‫ויכס את־עין כל־הארץ ותחשך הארץ ויאכל את־כל־עשב הארץ ואת כל־פרי העץ אשר הותיר הברד‬
‫ולא־נותר כל־ירק בעץ ובעשב השדה בכל־ארץ מצרים‬
16-Se apresuró Far'oh a llamar a Mosheh y a Aharon y dijo: ¡He pecado, contra YHWH, vuestro Elohey, y contra
vosotros! Wayemaher Par'oh likro le-Mosheh ule-Aharon wayomer jatati l'YHWH Eloheyjem welajem.
mklw mkyhla hwhyl ytafj rmayw nrhalw hcml arql hurp rhmyw
‫ להיכם ולכם‬:‫וימהר פרעה לקרא למשה ולאהרן ויאמר חטאתי ליהוה א‬
17-Ahora pues, perdonad por favor mi pecado solamente esta vez y suplicad a YHWH, vuestro Elohey, que aparte de mí
sólo esta muerte. We'atah sa na jatati aj hapa'am wehatiru l'YHWH Eloheyjem weyaser me'alay rak et-hamavet
hazeh.
hzh twmh ta qr ylum rsyw mkyhla hwhyl wrytuhw muph ka ytafj an ac htuw
‫ להיכם ויסר מעלי רק את־המות הזה‬:‫ועתה שא נא חטאתי אך הפעם והעתירו ליהוה א‬
18-Y él salió de la presencia de Far'oh y oró a YHWH. Wayetse me'im Par'oh wayetar el-YHWH.
hwhy la rtuyw hurp mum axyw

‫ויצא מעם פרעה ויעתר אל־יהוה‬
19-Y YHWH hizo tornar un viento occidental muy fuerte, que alzó la langosta y la echó al mar Suf, y no quedó ni una
langosta en todos los límites de Mitsrayim. Wayahafoj YHWH ruaj-yam jazak me'od wayisa et-ha'arbeh
wayitka'ehu Yamah Suf lo nish'ar arbeh ejad bejol gevul Mitsrayim.
lkb dja hbra racn al pws hmy whuqtyw hbrah ta acyw dam qzj my jwr hwhy kphyw
myrxm lwbg
‫ויהפך יהוה רוח־ים חזק מאד וישא את־הארבה ויתקעהו ימה סוף לא נשאר ארבה אחד בכל גבול‬
‫מצרים‬
20-Mas YHWH endureció el corazón de Far'oh y él no dejo ir a los hijos de Yisra'el. Wayejazek YHWH et-lev Par'oh
welo shilaj et-beney Yisra'el.
larcy ynb ta jlc alw hurp bl ta hwhy qzjyw

‫ויחזק יהוה את־לב פרעה ולא שלח את־בני ישראל‬
21-Y dijo YHWH a Mosheh: Extiende tu mano hacia el cielo y que haya oscuridad sobre la tierra de Mitsrayim, y
oscuridad palpable. Wayomer YHWH el-Mosheh neteh yadeja al-hashamayim wayehi joshej al-erets Mitsrayim
weyamesh joshej.
kcj cmyw myrxm xra lu kcj yhyw mymch lu kdy hfn hcm la hwhy rmayw
‫ויאמר יהוה אל־משה נטה ידך על־השמים ויהי חשך על־ארץ מצרים וימש חשך‬
22-Y Mosheh extendió su mano hacia el cielo y hubo densa oscuridad en toda la tierra de Mitsrayim, por tres días.
Wayet Mosheh et-yado al-hashamayim wayehi joshej-afelah bejol-erets Mitsrayim shloshet yamim.
mymy tclc myrxm xra lkb hlpa kcj yhyw mymch lu wdy ta hcm fyw
‫ויט משה את־ידו על־השמים ויהי חשך־אפלה בכל־ארץ מצרים שלשת ימים‬
23-Y no se veían los unos a los otros, ni nadie se levantó de su puesto durante tres días; y para todos los hijos de
Yisra'el había luz en sus habitaciones. Lo-ra'u ish et-aji'o welo-kamu ish mitajetay'o shloshet yamim ulejol-beney
Yisra'el hayah or bemoshevotam.
mtbcwmb rwa hyh larcy ynb lklw mymy tclc wytjtm cya wmq alw wyja ta cya war al
‫לא־ראו איש את־אחיו ולא־קמו איש מתחתיו שלשת ימים ולכל־בני ישראל היה אור במושבתם‬
24-Y Far'oh llamó a Mosheh y dijo: Id, servid a YHWH; queden solamente vuestro ganado menor y vuestro ganado
mayor; vuestras criaturas también irán con vosotros. Wayikra Far'oh el-Mosheh wayomer leju ivedu et-YHWH rak
tsonjem uvekarjem yutsag gam-tapjem yelej imajem.
mkmu kly mkpf mg gxy mkrqbw mknax qr hwhy ta wdbu wkl rmayw hcm la hurp arqyw
‫ויקרא פרעה אל־משה ויאמר לכו עבדו את־יהוה רק צאנכם ובקרכם י"צג גם־טפכם ילך עמכם‬
25-Y Mosheh dijo: También tú has de darnos sacrificios y holocaustos para que los ofrezcamos a YHWH, nuestro
Elohey. Wayomer Mosheh gam-atah titen beyadenu zevajim we'olot we'asinu l'YHWH Eloheynu.
wnyhla hwhyl wnycuw tluw myjbz wndyb ntt hta mg hcm rmayw
‫ להינו‬:‫ויאמר משה גם־אתה תתן בידנו זבחים ועלות ועשינו ליהוה א‬
26-Y también nuestro ganado ha de ir con nosotros; no quedará ni una pezuña, porque de él hemos de tomar para servir
a YHWH, nuestro Elohey, y nosotros no sabemos cómo serviremos a YHWH hasta que lleguemos allá. Wegam-
miknenu yelej imanu lo tisha'er parsah ki mimenu nikaj la'avod et-YHWH Eloheynu wa'anaju lo-neda mah-
na'avod et-YHWH ad-bo'enu shamah.
hm udn al wnjnaw wnyhla hwhy ta dbul jqn wnmm yk hsrp ract al wnmu kly wnnqm mgw
hmc wnab du hwhy ta dbun
‫ להינו ואנחנו לא־נדע מה־נעבד‬:‫וגם־מקננו ילך עמנו לא תשאר פרסה כי ממנו נקח לעבד את־יהוה א‬
‫את־יהוה עד־באנו שמה‬
27-Y endureció YHWH el corazón de Far'oh, y él no quiso dejarlos ir. Wayejazek YHWH et-lev Par'oh welo avah
leshalejam.
mjlcl hba alw hurp bl ta hwhy qzjyw

‫ויחזק יהוה את־לב פרעה ולא אבה לשלחם‬
28-Y Far'oh le dijo: ¡Vete de mi presencia! ¡Guárdate de volver a ver mi rostro, porque el día en que vieres mi rostro,
morirás! Wayomer-lo Far'oh lej me'alay hishamer leja al-tosef re'ot panay ki beyom re'oteja fanay tamut.
twmt ynp ktar mwyb yk ynp twar pst la kl rmch ylum kl hurp wl rmayw
‫ויאמר־לו פרעה לך מעלי השמר לך אל־תסף ראות פני כי ביום ראתך פני תמות‬
29-Y Mosheh respondió: Bien has dicho; no seguiré más viendo tu rostro. Wayomer Mosheh ken dibarta lo-osif od
re'ot paneyja.
kynp twar dwu psa al trbd nk hcm rmayw

‫ויאמר משה כן דברת לא־אסף עוד ראות פניך‬
Capítulo 11
1-Y YHWH dijo a Mosheh: Todavía tengo que enviar una plaga más sobre Far'oh y sobre Mitsrayim, después de la
cual él os dejará ir de aquí; cuando os envíe, definitivamente os expulsará de aquí. Wayomer YHWH el-Mosheh od
nega ejad avi al-Par'oh we'al-Mitsrayim ajarey-jen yeshalaj etjem mizeh keshalejo kalah garesh yegaresh
etjem mizeh.
wjlck hzm mkta jlcy nk yrja myrxm luw hurp lu ayba dja ugn dwu hcm la hwhy rmayw
hzm mkta crgy crg hlk
‫ויאמר יהוה אל־משה עוד נגע אחד אביא על־פרעה ועל־מצרים אחרי־כן ישלח אתכם מזה כשלחו‬
‫כלה גרש יגרש אתכם מזה‬
2-Habla pues en presencia del pueblo; que cada hombre pida a su compañero (mitsri), y cada mujer a su compañera,
objetos de plata y objetos de oro. Daber-na be'ozney ha'am weyish'alu ish me'et re'ehu we'ishah me'et re'utah
kley-jesef ujeley-zahav.
bhz ylkw psk ylk htwur tam hcaw whur tam cya wlacyw muh ynzab an rbd
‫דבר־נא באזני העם וישאלו איש מאת רעהו ואשה מאת רעותה כלי־כסף וכלי זהב‬
3-Y YHWH dio al pueblo gracia a ojos de Mitsrayim; y también el varón Mosheh era muy grande, en la tierra de
Mitsrayim, a los ojos de los siervos de Far'oh y a los ojos del pueblo. Wayiten YHWH et-jen ha'am be'eyney
Mitsrayim gam ha'ish mosheh gadol me'od be'erets Mitsrayim be'eyney avdey-Far'oh uve'eyney ha'am.
ydbu ynyub myrxm xrab dam lwdg hcm cyah mg myrxm ynyub muh nj ta hwhy ntyw
muh ynyubw hurp
‫ויתן יהוה את־חן העם בעיני מצרים גם האיש משה גדול מאד בארץ מצרים בעיני עבדי־פרעה‬
‫ובעיני העם‬
4-Y Mosheh dijo: Así ha dicho YHWH: ¿Como a media noche saldré en medio de Mitsrayim, Wayomer Mosheh koh
amar YHWH kajatsot halaylah ani yotse betoj Mitsrayim.
myrxm kwtb axwy yna hlylh txjk hwhy rma hk hcm rmayw
‫ויאמר משה כה אמר יהוה כחצת הלילה אני יוצא בתוך מצרים‬
5-y morirá todo primogénito en la tierra de Mitsrayim, desde el primogénito de Far'oh que habría de sentarse sobre su
trono, hasta el primogénito de la esclava que está tras la piedra de moler, y todo primogénito de las bestias". Umet kol-
bejor be'erets Mitsrayim mibejor Par'oh hayoshev al-kis'o ad bejor hashifjah asher ajar harejayim wejol bejor
behemah.
lkw myjrh rja rca hjpch rwkb du wask lu bcyh hurp rwkbm myrxm xrab rwkb lk tmw
hmhb rwkb
‫ומת כל־בכור בארץ מצרים מבכור פרעה הישב על־כסאו עד בכור השפחה אשר אחר הרחים וכל‬
‫בכור בהמה‬
6-Y habrá gran clamor en toda la tierra de Mitsrayim, como nunca lo ha habido y como nunca lo habrá. Wehayetah
tse'akah gedolah bejol-erets Mitsrayim asher kamohu lo nihyatah wejamohu lo tosif.
pst al whmkw htyhn al whmk rca myrxm xra lkb hldg hqux htyhw
‫והיתה צעקה גדלה בכל־ארץ מצרים אשר כמהו לא נהיתה וכמהו לא תסף‬
7-Mas ni un perro moverá su lengua contra ninguno de los hijos de Yisra'el, ni contra hombre ni contra bestia, para que
sepáis que YHWH hace distinción entre Mitsrayim e Yisra'el. Ulejol beney Yisra'el lo yejerats-kelev leshono
leme'ish we'ad-behemah lema'an ted'un asher yafleh YHWH beyn Mitsrayim ubeyn Yisra'el.
myrxm nyb hwhy hlpy rca nwudt numl hmhb duw cyaml wncl blk xrjy al larcy ynb lklw
larcy nybw
‫ רץ־כלב לשנו למאיש ועד־בהמה למען תדעון אשר יפלה יהוה בין מצרים ובין‬:‫ולכל בני ישראל לא יח‬
‫ישראל‬
8-Y descenderán a mí todos estos tus siervos y se prosternarán delante de mí diciendo: "Sal tú con todo el pueblo que
te sigue", y después de esto saldré. En seguida salió de la presencia de Far'oh con encendida ira. Weyardu jol-
avadeyja eleh elay wehishtajau'u-li lemor tse atah wejol-ha'am asher-beragleyja we'ajarey-jen etse wayetse
me'im-Par'oh bojori-af.
axa nk yrjaw kylgrb rca muh lkw hta ax rmal yl wwjtchw yla hla kydbu lk wdryw
pa yrjb hurp mum axyw
‫וירדו כל־עבדיך אלה אלי והשתחוו־לי לאמר צא אתה וכל־העם אשר־ברגליך ואחרי־כן אצא ויצא‬
‫ רי־אף‬E‫מעם־פרעה בח‬
9-Y YHWH dijo a Mosheh: No os escuchará Far'oh, a fin de que se multipliquen mis maravillas en la tierra de
Mitsrayim. Wayomer YHWH el-Mosheh lo-yishma aleyjem Par'oh lema'an revot mofetay be'erets Mitsrayim.
myrxm xrab ytpwm twbr numl hurp mkyla umcy al hcm la hwhy rmayw
‫ויאמר יהוה אל־משה לא־ישמע אליכם פרעה למען רבות מופתי בארץ מצרים‬
10-Y Mosheh y Aharon hicieron todas estas maravillas delante de Far'oh, y YHWH endureció el corazón de Far'oh, y
él no dejó ir de su tierra a los hijos de Yisra'el. UMoshe we'Aharon asu et-kol-hamoftim ha'eleh lifney Far'oh
wayejazek YHWH et-lev Par'oh welo-shilaj et-beney-Yisra'el me'artso.
ynb ta jlc alw hurp bl ta hwhy qzjyw hurp ynpl hlah mytpmh lk ta wcu nrhaw hcmw
wxram larcy
‫ומשה ואהרן עשו את־כל־המפתים האלה לפני פרעה ויחזק יהוה את־לב פרעה ולא־שלח את־בני־‬
‫ישראל מארצו‬
Capítulo 12
1-Y YHWH habló a Mosheh y a Aharon en la tierra de Mitsrayim, diciendo: Wayomer YHWH el-Mosheh we'el-
Aharon be'erets Mitsrayim lemor.
rmal myrxm xrab nrha law hcm la hwhy rmayw

‫ויאמר יהוה אל־משה ואל־אהרן בארץ מצרים לאמר‬
2-Este mes os será el principio de los meses; os será el primero de los meses del año. Hajodesh hazeh lajem rosh
jodashim rishon hu lajem lejodeshey hashanah.
hnch ycdjl mkl awh nwcar mycdj car mkl hzh cdjh
‫ דשים ראשון הוא לכם לחדשי השנה‬E‫החדש הזה לכם ראש ח‬
3-Hablad a toda la congregación de Yisra'el, diciendo: El día diez de este mes tomará para sí cada cual una cría (de
carnero o cabra) conforme a su casa paterna, una cría por cada familia. Daberu el-kol-adat Yisra'el lemor be'asor
lajodesh hazeh weyikju lahem ish seh leveyt-avot seh labayit.
tybl hc tba tybl hc cya mhl wjqyw hzh cdjl rcub rmal larcy tdu lk la wrbd
‫דברו אל־כל־עדת ישראל לאמר בעשר לחדש הזה ויקחו להם איש שה לבית־אבת שה לבית‬
4-Y si la familia fuere demasiado pequeña para una cría, entonces él y su vecino inmediato a su casa la tomarán,
conforme al número de las almas; según el comer de cada uno haréis la cuenta sobre la cría. We'im-yim'at habayit
miheyot miseh welakaj hu ushejeno hakarov el-beyto bemijesat nefashot ish lefi ojelo tajosu al-haseh.
wskt wlka ypl cya tcpn tskmb wtyb la brqh wnkcw awh jqlw hcm twyhm tybh fumy maw
hch lu
‫ואם־ימעט הבית מהית משה ולקח הוא ושכנו הקרב אל־ביתו במכסת נפשת איש לפי אכלו תכסו‬
‫על־השה‬
5-La cría será sin defecto, macho de un año, de los corderos o de las cabras la tomaréis. Seh tamim zajar ben-shanah
yihyeh lajem min-hakvasim umin-ha'izim tikaju.
wjqt myzuh nmw mycbkh nm mkl hyhy hnc nb rkz mymt hc

‫שה תמים זכר בן־שנה יהיה לכם מן־הכבשים ומן־העזים תקחו‬
6-Y la guardaréis hasta el día catorce de este mes; entonces la degollará toda la congregación de Yisra'el, a la caída de
la tarde. Wehayah lajem lemishmeret ad arba'ah asar yom lajodesh hazeh weshajatu oto kol kehal adat-Yisra'el
beyn ha'arba'im.
mybruh nyb larcy tdu lhq lk wta wfjcw hzh cdjl mwy rcu hubra du trmcml mkl hyhw
‫והיה לכם למשמרת עד ארבעה עשר יום לחדש הזה ושחטו אתו כל קהל עדת־ישראל בין הערבים‬
7-Y tomarán de la sangre y la pondrán en las dos jambas y en el dintel de las casas en que la han de comer. Welakeju
min-hadam wenatenu al-shetey hamezuzot we'al-hamashkof al habatim asher-yojelu oto bahem.
mhb wta wlkay rca mytbh lu pwqcmh luw tzwzmh ytc lu wntnw mdh nm wjqlw
‫ולקחו מן־הדם ונתנו על־שתי המזוזת ועל־המשקוף על הבתים אשר־יאכלו אתו בהם‬
8-Y comerán la carne en aquella misma noche, asada al fuego, con panes ázimos y con hierbas amargas la comerán.
We'ajlu et-habasar balaylah hazeh tseli-esh umatsot al-merorim yojeluhu.
whlkay myrrm lu twxmw ca ylx hzh hlylb rcbh ta wlkaw

‫ואכלו את־הבשר בלילה הזה צלי־אש ומצות על־מררים יאכל"הו‬
9-No comeréis de ella medio asada, ni cocida en agua, sino bien asada al fuego, tanto su cabeza como sus patas y sus
entrañas. Al-tojelu mimenu na uvashel mevushal bamayim ki im-tsli-esh rosho al-kra'av we'al-kirbo.
wbrq luw wyurk lu wcar ca ylx ma yk mymb lcbm lcbw an wnmm wlkat la
‫אל־תאכלו ממנו נא ובשל מב"של במים כי אם־צלי־אש ראשו על־כרעיו ועל־קרבו‬
10-Y no dejaréis que sobre nada de ella hasta la mañana; y lo que sobrare de ella hasta la mañana, en el fuego lo
quemaréis. Welo-totiru mimenu ad-boker wehanotar mimenu ad-boker ba'esh tisrofu.
wprct cab rqb du wnmm rtnhw rqb du wnmm wrytwt alw

‫ולא־תותירו ממנו עד־בקר והנתר ממנו עד־בקר באש תשרפו‬
11-Aquí está como han de comerlo: con sus cintos abrochados, sus sandalias en sus pies y su vara en su mano; y lo
tienen que comer de prisa. Es el Pésaj de YHWH. Wejajah tojelu oto mateneijem jagerim na'aleijem berageleyjem
umakelejem beyadejem wa'ajaletem oto bejipazon pesaj hu la-YHWH
jsp nwzpjb wta mtlkaw mkdyb mklqmw mkylgrb mkylun myrgj mkyntm wta wlkat hkkw
hwhyl awh
‫וככה תאכלו אתו מתניכם חג"רים נעליכם ברגליכם ומקלכם בידכם ואכלתם אתו בחפזון פסח הוא‬
‫ליהוה‬
12-Y pasaré por la tierra de Mitsrayim esta noche y heriré a todo primogénito en la tierra de Mitsrayim, así de hombre
como de bestia; sobre todos los elohey de Mitsrayim ejecutaré juicios Yo, YHWH. We'avarti we'erets-Mitsrayim
balaylah hazeh wehikeyti jol-bejor be'erets Mitsrayim me'adam we'ad-behemah uvejol-elohey Mitsrayim e'eseh
shefatim ani YHWH.
yhla lkbw hmhb duw mdam myrxm xrab rwkb lk ytykhw hzh hlylb myrxm xrab ytrbuw
hwhy yna myfpc hcua myrxm
‫ להי מצרים‬:‫ועברתי בארץ־מצרים בלילה הזה והכיתי כל־בכור בארץ מצרים מאדם ועד־בהמה ובכל־א‬
‫שה שפטים אני יהוה‬:‫אע‬
13-Y la sangre os servirá de señal en las casas en donde estuviereis; y a ver Yo la sangre os pasaré por alto, de modo
que no habrá entre vosotros plaga destructora cuando Yo hiera la tierra de Mitsrayim. Wehayah hadam lajem le'ot al
habatim asher atem sham wera'iti et-hadam ufasajeti alejem welo-yihyeh bajem negef lemashejit behakoti
be'erets Mitsrayim.
pgn mkb hyhy alw mklu ytjspw mdh ta ytyarw mc mta rca mytbh lu tal mkl mdh hyhw
myrxm xrabytkhb tyjcml
‫והיה הדם לכם לאת על הבתים אשר אתם שם וראיתי את־הדם ופסחתי עלכם ולא־יהיה בכם נגף‬
‫למשחית בהכתי בארץ מצרים‬
14-Y tendréis este yom por memorial y lo celebraréis como fiesta a YHWH en todas vuestras generaciones; por ley
perpetua lo celebraréis. Wehayah hayom hazeh lajem lezikaron wejagotem oto jag l'YHWH ledoroteyjem jukat
olam tejaguhu.
whgjt mlwu tqj mkytrdl hwhyl gj wta mtgjw nwrkzl mkl hzh mwyh hyhw
‫והיה היום הזה לכם לזכרון וחגתם אתו חג ליהוה לדרתיכם ח" קת עולם תחג"הו‬
15-Siete yamim comeréis matsot, pero desde el yom primero apartaréis de vuestras casas la levadura; pues cualquiera
que comiere lejem fermentado desde el yom primero hasta el yom séptimo, esa alma será segregada de Yisra'el. Shiv'at
yamim matsot tojelu aj bayom harishon tashbitu se'or mibateyjem ki kol-ojel jamets wenijretah hanefesh hahi
miYisra'el miyom harishon ad-yom hashvi'i.
cpnh htrknw xmj lka lk yk mkytbm rac wtybct nwcarh mwyb ka wlkat twxm mymy tubc
yubch mwy du ncarh mwym larcym awhh
‫שבעת ימים מצות תאכלו אך ביום הראשון תשביתו שאר מבתיכם כי כל־אכל חמץ ונכרתה הנפש‬
‫ההוא מישראל מיום הראשן עד־יום השבעי‬
16-Y en el yom primero habrá para vosotros convocación kodesh, y en el yom séptimo habrá para vosotros
convocación kodesh; ninguna clase de obra se ha de hacer en ellos, excepto lo que cada persona deberá comer, esto
sólo será hecho. Uvayom harishon mikra-kodesh uvayom hashvi'i mikra-kodesh yihyeh lajem kol-melajah lo-
ye'aseh bahem aj asher ye'ajel lejol-nefesh hu levado ye'aseh lajem.
ka mhb hcuy al hkalm lk mkl hyhy cdq arqm yuybch mwybw cdq arqm nwcarh mwybw
mkl hcuy wdbl awh cpn lkl lkay rca
‫וביום הראשון מקרא־קדש וביום השביעי מקרא־קדש יהיה לכם כל־מלאכה לא־יעשה בהם אך‬
‫אשר יאכל לכל־נפש הוא לבדו יעשה לכם‬
17-Y guardaréis la fiesta de los matsot, porque en este mismo yom saqué Yo vuestras huestes de la tierra de Mitsrayim;
y observaréis este yom en todas vuestras generaciones, por estatuto perpetuo. Ushemartem et-hamatsot ki be'etsem
hayom hazeh hotseti et-tsiv'oteyjem me'erets Mitsrayim ushemartem et-hayom hazeh ledoroteyjem jukat olam.
mwyh ta mtrmcw myrxm xram mkytwabx ta ytaxwh hzh mwyh mxub yk twxmh ta mtrmcw
mlwu tqj mkytrdl hzh
‫ושמרתם את־המצות כי בעצם היום הזה הוצאתי את־צבאותיכם מארץ מצרים ושמרתם את־היום‬
‫הזה לדרתיכם ח" קת עולם‬
18-En el mes primero, desde el decimocuarto yom del mes por la tarde, hasta el yom vigésimo primero del mes por la
tarde, comeréis matsot. Barishon be'arba'ah asar yom lajodesh ba'erev tojelu matsot ad yom ha'ejad we'esrim
lajodesh ba'arev.
brub cdjl myrcuw djah mwy du txm wlkat brub cdjl mwy rcu hubrab ncarb
‫בראשן בארבעה עשר יום לחדש בערב תאכלו מצת עד יום האחד ועשרים לחדש בערב‬
19-Durante siete yomim no ha de hallarse levadura en vuestras casas; pues quien comiere cosa leudada, su alma será
segregada de la congregación de Yisra'el, ya sea extranjero o nacido en el país. Shiv'at yamim se'or lo yimatse
bevateyjem ki kol-ojel majmetset wenijretah nahefesh hahi me'adat Yisra'el bager uve'ezraj ha'arets.
rgb larcy tdum awhh cpnh htrknw txmjm lka lk yk mkytbb axmy al rac mymy tubc
xrah jrzabw
‫שבעת ימים שאר לא ימצא בבתיכם כי ׀ כל־אכל מחמצת ונכרתה הנפש ההוא מעדת ישראל בגר‬
‫ובאזרח הארץ‬
20-Ninguna cosa leudada comereis; en todas vuestras habitaciones comeréis matsot. Kol-majmetset lo tojelu bejol
moshvoteyjem tojelu matsot.
twxm wlkat mkytbcwm lkb wlkat al txmjm lk

‫כל־מחמצת לא תאכלו בכל מושבתיכם תאכלו מצות‬
21-Y llamó Mosheh a todos los ancianos de Yisra'el y les dijo: Sacad del rebaño y tomad para vosotros corderos según
vuestras familias, y sacrificad la ofrenda de pesaj. Wayikra Mosheh lejol-zikney Yisra'el wayomer alehem misheju
ukeju lajem tson lemishpejoteyjem weshajatu haPesaj.
jsph wfjcw mkytjpcml nax mkl wjqw wkcm mhla rmayw larcy ynqz lkl hcm arqyw
‫ויקרא משה לכל־זקני ישראל ויאמר אלהם משכו וקחו לכם צאן למשפחתיכם ושחטו הפסח‬
22-Y tomaréis un manojo de hisopo y lo mojaréis en la sangre recogida en el recipiente, y pondréis en el dintel y en las
dos jambas (de la puerta) de esta sangre que esta en el recipiente, y ninguno de vosotros saldrá de la puerta de su casa
hasta la mañana. Ulekajtem agudat ezov utvaltem badam asher-basaf wehigatem el-hamashkof we'el-shetey
hamezuzot min-hadam asher basaf we'atem lo tets'u ish mipetaj-beyto ad-boker.
rca mdh nm tzwzmh ytc law pwqcmh la mtughw psbrca mdb mtlbfw bwza tdga mtjqlw
rqb du wtyb jtpm cya waxt al mtaw psb
‫ולקחתם אג"דת אזוב וטבלתם בדם אשר־בסף והגעתם אל־המשקוף ואל־שתי המזוזת מן־הדם אשר‬
‫בסף ואתם לא תצאו איש מפתח־ביתו עד־בקר‬
23-Y YHWH pasará para herir a Mitsrayim, y verá la sangre en el dintel y en las dos jambas, y YHWH pasará por alto
la puerta y no permitirá que el destructor entre en vuestras casas para herir. We'avar YHWH linegof et-Mitsrayim
wera'ah et-hadam al-hamashkof we'al shetey hamezuzot ufasaj YHWH al-hapetaj welo yiten hamashejit lavo
el-bateyjem linegof.
jtph lu hwhy jspw tzwzmh ytc luw pwqcmh lu mdh ta harw myrxm ta pgnl hwhy rbuw
pgnl mkytb la abl tyjcmh nty alw
‫ועבר יהוה לנגף את־מצרים וראה את־הדם על־המשקוף ועל שתי המזוזת ופסח יהוה על־הפתח ולא‬
‫יתן המשחית לבא אל־בתיכם לנגף‬
24-Y guardaréis esto como estatuto para ti y para tus hijos para siempre. Ushmartem et-hadavar hazeh lejok-leja
ulebaneyja ad-olam.
mlwu du kynblw kl qjl hzh rbdh ta mtrmcw

‫ושמרתם את־הדבר הזה לחק־לך ולבניך עד־עולם‬
25-Y sucederá que cuando hubiéreis llegado a la tierra que os dará YHWH como El ha prometido, observaréis este
servicio. Wehayah ki-tavo'u el-ha'arets asher yiten YHWH lajem ka'asher diber ushmartem et-ha'avodah hazot.
tazh hdbuh ta mtrmcw rbd rcak mkl hwhy nty rca xrah la wabt yk hyhw
‫והיה כי־תבאו אל־הארץ אשר יתן יהוה לכם כאשר דבר ושמרתם את־העבדה הזאת‬
26-Y sucederá que cuando os preguntaren vuestros hijos: ¿Qué es para vosotros este servicio? ,- Wehayah ki-yomeru
aleyjem beneyjem mah ha'avodah hazot lajem.
mkl tazh hdbuh hm mkynb mkyla wrmay yk hyhw

‫והיה כי־יאמרו אליכם בניכם מה העבדה הזאת לכם‬
27-Diréis: Sacrificio de la Pesaj es para YHWH, el cual pasó por alto las casas de los hijos de Yisra'el en Mitsrayim
cuando iba hiriendo a Mitsrayim, y libró nuestras casas. Entonces el pueblo inclinó la cabeza y se prosternó.
Wa'amartem zevaj-pesaj hu l'YHWH asher pasaj al-batey beney-Yisra'el beMitsrayim benogepo et-Mitsrayim
we'et-bateynu hitsil wayikod ha'am wayishtajau'u.
wnytb taw myrxm ta wpgnb myrxmb larcy ynb ytb lu jsp rca hwhyl awh jsp jbz mtrmaw
wwjtcyw muh dqyw lyxh
‫ואמרתם זבח־פסח הוא ליהוה אשר פסח על־בתי בני־ישראל במצרים בנגפו את־מצרים ואת־בתינו‬
‫הציל ויקד העם וישתחוו‬
28-Y fueron e hicieron los hijos de Yisra'el según lo había mandado YHWH a Mosheh y a Aharon; así lo hicieron.
Wayeleju waya'asu beney Yisra'el ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh we'Aharon ken asu.
wcu nk nrhaw hcm ta hwhy hwx rcak larcy ynb wcuyw wklyw
‫וילכו ויעשו בני ישראל כאשר צוה יהוה את־משה ואהרן כן עשו‬
29-Y aconteció que a la media noche YHWH hirió a todo primogénito de la tierra de Mitsrayim, desde el primogénito
de Far'oh, que habría de sentarse sobre su trono, hasta el primogénito del cautivo que estaba en el calabozo, y todo
primogénito de bestia. Wayehi bajatsi halaylah wa'YHWH hikah jol-bejor be'erets Mitsrayim mibejor Par'oh
hayoshev al-kis'o ad bejor hashvi asher bebeyt habor wejol bejor behemah.
ybch rwkb du wask lu bcyh hurp rkbm myrxm xrab rwkb lk hkh hwhyw hlylh yxjb yhyw
hmhb rwkb lkw rwbh tybb rca
‫ויהי בחצי הלילה ויהוה הכה כל־בכור בארץ מצרים מבכר פרעה הישב על־כסאו עד בכור השבי אשר‬
‫בבית הבור וכל בכור בהמה‬
30-Y se levantó Far'oh de noche, él y todos sus siervos, y todo Mitsrayim; y hubo gran clamor en Mitsrayim, porque
no había casa donde no hubiese un muerto. Wayakom Par'oh laylah hu wejol-avaday'o wejol-Mitsrayim watehi
tse'akah gedolah beMitsrayim ki-eyn bayit asher eyn-sham met.
nya rca tyb nya yk myrxmb hldg hqux yhtw myrxm lkw wydbu lkw awh hlyl hurp mqyw
tm mc
‫ויקם פרעה לילה הוא וכל־עבדיו וכל־מצרים ותהי צעקה גדלה במצרים כי־אין בית אשר אין־שם מת‬
31-Y llamó a Mosheh y a Aharon de noche y dijo: ¡Levantaos, salid de en medio de mi pueblo, así vosotros como los
hijos de Yisra'el, y andad, servid a YHWH como habéis dicho! Wayikra le-Mosheh ule-Aharon laylah wayomer
kumu tse'u mitoj ami gam-atem gam-beney Yisra'el uleju ivedu et-YHWH kedaberjem.
ta wdbu wklw larcy ynb mg mta mg ymu kwtm wax wmwq rmayw hlyl nrhalw hcml arqyw
mkrbdk hwhy
‫ויקרא למשה ולאהרן לילה ויאמר קומו צאו מתוך עמי גם־אתם גם־בני ישראל ולכו עבדו את־יהוה‬
‫כדברכם‬
32-¡Tomad también vuestro ganado menor y mayor, como dijisteis, y andad y bendecidme también a mí! Gam-tsonejem
gam-bekarjem keju ka'asher dibartem waleju uverajtem gam-oti.
yta mg mtkrbw wklw mtrbd rcak wjq mkrqb mg mknax mg

‫גם־צאנכם גם־בקרכם קחו כאשר דברתם ולכו וברכתם גם־אתי‬
33-Y apremiaban Mitsrayim al pueblo, dándose prisa para enviarlos del país, pues decían: ¡todos nosotros vamos a
morir! Watejezak Mitsrayim al-ha'am lemaher leshalejam min-ha'arets ki ameru kulanu metim.
mytm wnlk wrma yk xrah nm mjlcl rhml muh lu myrxm qzjtw

‫ זק מצרים על־העם למהר לשלחם מן־הארץ כי אמרו כ"לנו מתים‬:‫ותח‬
34-Y llevó el pueblo su masa antes de que fermentase, y el resto de sus alimentos envuelto en su ropa, sobre sus
hombros. Wayisa ha'am et-betseko terem yejemats mish'arotam tserurot besimlotam al-shijemam.
mmkc lu mtlmcb trrx mtracm xmjy mrf wqxb ta muh acyw

‫וישא העם את־בצקו טרם יחמץ משארתם צר" רת בשמלתם על־שכמם‬
35-Y los hijos de Yisra'el hicieron según la palabra de Mosheh, pues pidieron a los de Mitsrayim objetos de plata y
objetos de oro, y vestidos. Ubeney Yisra'el asu kidevar Mosheh wayish'alu miMitsrayim kley-jesef ujeley zahav
usmalot.
tlmcw bhz ylkw psk ylk myrxmm wlacyw hcm rbdk wcu larcy ynbw
‫ובני־ישראל עשו כדבר משה וישאלו ממצרים כלי־כסף וכלי זהב ושמלת‬
36-Y YHWH dio al pueblo gracia a ayos de los egipcios, de manera que les prestaron lo que pedían, y despojaron a los
de Mitsrayim. W'YHWH natan et-jen ha'am be'eyney Mitsrayim wayash'ilum wayenatselu et-Mitsrayim.
myrxm ta wlxnyw mwlacyw myrxm ynyub muh nj ta ntn hwhyw

‫ויהוה נתן את־חן העם בעיני מצרים וישאלום וינצלו את־מצרים‬
37-Y los hijos de Yisra'el partieron de Ramses a Sukot; como seiscientos mil hombres de a pie, sin contar las mujeres y
los niños. Wayis'u beney Yisra'el meRamses Sukotah keshesh-me'ot elef ragli hagevarim levad mitaj.
pfm dbl myrbgh ylgr pla twam cck htks ssmurm larcy ynb wusyw
‫ויסעו בני־ישראל מרעמסס ס" כתה כשש־מאות אלף רגלי הגברים לבד מטף‬
38-Y también una gran multitud mixta subió con ellos, juntamente con ganado menor y mayor, muchísimo ganado.
Wegam-erev rav alah itam wetson uvakar mikneh kaved me'od.
dam dbk hnqm rqbw naxw mta hlu br bru mgw

‫וגם־ערב רב עלה אתם וצאן ובקר מקנה כבד מאד‬
39-Y de la masa que habían sacado de Mitsrayim cocieron tortas de matsot, porque no estaba fermentada, porque al ser
expulsados de Mitsrayim no habían podido demorarse ni habían hecho para sí provisión alguna. Wayofu et-habatsek
asher hotsi'u miMitsrayim ugot matsot ki lo jamets ki-gorshu miMitsrayim welo yajelu lehitmahameha wegam-
tsedah lo-asu lahem.
wlky alw myrxmm wcrg yk xmj al yk twxm tgu myrxmm wayxwh rca qxbh ta wpayw
mhl wcual hdx mgw hmhmthl
‫ויאפו את־הבצק אשר הוציאו ממצרים ע"גת מצות כי לא חמץ כי־גרשו ממצרים ולא יכלו להתמהמה‬
‫וגם־צדה לא־עשו להם‬
40-Y la permanencia de los hijos de Yisra'el en Mitsrayim fue de cuatrocientos treinta años. Umoshav beney Yisra'el
asher yashevu beMitsrayim shloshim shanah ve'arba me'ot shanah.
hnc twam ubraw hnc myclc myrxmb wbcy rca larcy ynb bcwmw
‫ומושב בני ישראל אשר ישבו במצרים שלשים שנה וארבע מאות שנה‬
41-Y aconteció que al fin de los cuatrocientos treinta años, aun en aquel mismo día, aconteció que salieron todas las
huestes de YHWH de la tierra de Mitsrayim. Wayehi mikets shloshim shanah we'arba me'ot shanah wayehi
be'etsem hayom hazeh yatse'u kol-tsiv'ot YHWH me'erets Mitsrayim.
xram hwhy twabx lk waxy hzh mwyh mxub yhyw hnc twam ubraw hnc myclc xqm yhyw
myrxm
‫ויהי מקץ שלשים שנה וארבע מאות שנה ויהי בעצם היום הזה יצאו כל־צבאות יהוה מארץ מצרים‬
42-Noche de vigilia para YHWH fue ésta, por haberlos sacado El de la tierra de Mitsrayim; ésta es aquella noche al
servicio de YHWH, de vigilia para todos los hijos de Yisra'el en todas sus generaciones. Leyl shimurim hu l'YHWH
lehotsi'am me'erets Mitsrayim hu-halaylah hazeh l'YHWH shimurim lejol-beney Yisra'el ledorotam.
larcy ynb lkl myrmc hwhyl hzh hlylh awh myrxm xram mayxwhl hwhyl awh myrmc lyl
mtrdl
‫ליל שמ" רים הוא ליהוה להוציאם מארץ מצרים הוא־הלילה הזה ליהוה שמ" רים לכל־בני ישראל‬
‫לדרתם‬
43-Y dijo YHWH a Mosheh y a Aharon: Este es el estatuto de la ofrenda de la Pesaj: Ningún extranjero comerá de
ella. Wayomer YHWH el-Mosheh we'Aharon zot jukat haPesaj kol-ben-nejar lo-yojal bo.
wb lkay al rkn nb lk jsph tqj taz nrhaw hcm la hwhy rmayw

‫ויאמר יהוה אל־משה ואהרן זאת ח" קת הפסח כל־בן־נכר לא־יאכל בו‬
44-Y todo esclavo comprado por un hombre, podrá comer de ella cuando haya sido circuncidado. Wejol-eved ish
miknat-kasef umaltah oto az yojal bo.
wb lkay za wta htlmw psk tnqm cya dbu lkw

‫וכל־עבד איש מקנת־כסף ומלתה אתו אז יאכל בו‬
45-El forastero y el extranjero asalariado no comerán de ella. Toshav wesajir lo-yojal bo.
wb lkay al rykcw bcwt

‫תושב ושכיר לא־יאכל־בו‬
46-En la misma casa se ha de comer; no sacarás de la carne fuera de la casa, ni le quebrareis hueso. Bebayit ejad
ye'ajel lo-totsi min-habayit min-habasar jutsah we'etsem lo-tishberu-vo.
wb wrbct al mxuw hxwj rcbh nm tybh nm ayxwt al lkay dja tybb

‫בבית אחד יאכל לא־תוציא מן־הבית מן־הבשר חוצה ועצם לא תשברו־בו‬
47-Toda la congregación de Yisra'el hará esta cosa. Kol-adat Yisra'el ya'asu oto.
wta wcuy larcy tdu lk

‫כל־עדת ישראל יעשו אתו‬
48-Y cuando habitare contigo algún extranjero que quisiere celebrar la Pesaj a YHWH, sea circuncidado todo varón de
entre los suyos, y entonces se llegará para celebrarla y será como uno nacido en el país, y ningún incircunciso comerá.
Weji-yagur iteja ger we'asah Fesaj l'YHWH himol lo jol-zajar we'az yikrav la'asoto wehayah ke'ezraj ha'arets
wejol-arel lo-yojal bo.
lkw xrah jrzak hyhw wtcul brqy zaw rkz lk wl lwmh hwhyl jsp hcuw rg kta rwgy ykw
wb lkay al lru
‫וכי־יגור אתך גר ועשה פסח ליהוה המול לו כל־זכר ואז יקרב לעשתו והיה כאזרח הארץ וכל־ערל‬
‫לא־יאכל בו‬
49-Una misma ley habrá para el nacido en el país y para el prosélito que peregrina en medio de vosotros. Torah ajat
yihyeh la'ezraj welager hagar betojejem.
mkkwtb rgh rglw jrzal hyhy tja hrwt

‫תורה אחת יהיה לאזרח ולגר הגר בתוככם‬
50-Y lo hicieron todos los hijos de Yisra'el como había ordenado YHWH a Mosheh y a Aharon; así lo hicieron.
Waya'asu kol-beney Yisra'el ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh we'et-Aharon ken asu.
wcu nk nrha taw hcm ta hwhy hwx rcak larcy ynb lk wcuyw
‫ויעשו כל־בני ישראל כאשר צוה יהוה את־משה ואת־אהרן כן עשו‬
51-Y aconteció que en aquel mismo día sacó YHWH a los hijos de Yisra'el de la tierra de Mitsrayim, por sus huestes.
Wayehi be'etsem hayom hazeh hotsi YHWH et-beney Yisra'el me'erets Mitsrayim al-tsiv'otam.
mtabx lu myrxm xram larcy ynb ta hwhy ayxwh hzh mwyh mxub yhyw
‫ויהי בעצם היום הזה הוציא יהוה את־בני ישראל מארץ מצרים על־צבאתם‬
Capítulo 13

2-Dedícame todo primogénito; todo aquél que abre la matriz de su madre entre los hijos de Yisra'el, tanto de hombres
como de animales, mío es. Kadesh-li jol-bejor peter kol-rejem bibeney-Yisra'el ba'adam uvabehemah li hu.
awh yl hmhbbw mdab larcy ynbb mjr lk rfp rwkb lk yl cdq

‫קדש־לי כל־בכור פטר כל־רחם בבני ישראל באדם ובבהמה לי הוא‬
3-Y Mosheh dijo al pueblo: Acordaos de este día en el cual salisteis de Mitsrayim, de la casa de servidumbre; porque
con mano fuerte os sacó YHWH de aquí; por tanto no se comerá lejem fermentado. Wayomer Mosheh el-ha'am zajor
et-hayom hazeh asher yetsatem miMitsrayim mibeyt avadim ki bejozek yad hotsi YHWH etjem mizeh welo
ye'ajel jamets.
ayxwh dy qzjb yk mydbu tybm myrxmm mtaxy rca hzh mwyh ta rwkz muh la hcm rmayw
xmj lkay alw hzm mkta hwhy
‫ויאמר משה אל־העם זכור את־היום הזה אשר יצאתם ממצרים מבית עבדים כי בחזק יד הוציא‬
‫יהוה אתכם מזה ולא יאכל חמץ‬
4-Hoy mismo salís, en el mes de Aviv (primavera). Hayom atem yotse'im bejodesh ha'aviv.
bybah cdjb myaxy mta mwyh

‫היום אתם יצאים בחדש האביב‬
5-Y será que cuando te hubiere llevado YHWH a la tierra del Kena'ani, y del Jiti, y del Emori, y del Jiwi, y del Yevusi,
respecto de la cual juró a tus padres que te la daría, tierra que mana leche y miel, celebrarás este servicio en este mes.
Wehayah ji-yevi'aja YHWH el-erets haKna'ani wehaJiti weha'Emori wehaJiwi wehaYevusi asher nishba
la'avoteyja latet laj erets zavat jalav udevash we'avadeta et-ha'avodah hazot bajodesh hazeh.
kytbal ubcn rca yswbyhw ywjhw yrmahw ytjhw ynunkh xra la hwhy kayby yk hyhw
hzh cdjb tazh hdbuh ta tdbuw cbdw blj tbz xra kl ttl
‫ מרי והחוי והיבוסי אשר נשבע לאבתיך לתת לך‬:‫והיה כי־יביאך יהוה אל־ארץ הכנעני והחתי והא‬
‫ארץ זבת חלב ודבש ועבדת את־העבדה הזאת בחדש הזה‬
6-Siete días comerás matsot, y en el día séptimo habrá fiesta en honor de YHWH. Shiv'at yamim tojal matsot
uvayom hashvi'i jag l'YHWH.
hwhyl gj yuybch mwybw txm lkat mymy tubc

‫שבעת ימים תאכל מצת וביום השביעי חג ליהוה‬
7-Se comerán matsot por siete días; no se verá junto a ti pan fermentado, ni será vista contigo levadura en todo tu
territorio. Matsot ye'ajel et shiv'at hayamim welo-yera'eh leja jamets welo-yera'eh leja se'or bejol-gevuleja.
klbg lkb rac kl hary alw xmj kl hary alw mymyh tubc ta lkay twxm
‫מצות יאכל את שבעת הימים ולא־יראה לך חמץ ולא־יראה לך שאר בכל־גב"לך‬
8-Y en aquel día contarás a tu hijo, diciendo: Es a causa de lo que hizo conmigo YHWH cuando salí de Mitsrayim.
Wehigadeta levineja bayom hahu lemor ba'avur zeh asah YHWH li betseti miMitsrayim.
myrxmm ytaxb yl hwhy hcu hz rwbub rmal awhh mwyb knbl tdghw
‫והגדת לבנך ביום ההוא לאמר בעבור זה עשה יהוה לי בצאתי ממצרים‬
9-Y te será como señal sobre tu mano, y como memorial entre tus ojos, para que esté la torah de YHWH en tu boca;
porque con mano fuerte te hizo YHWH salir de Mitsrayim. Wehayah leja le'ot al-yadeja ulezikaron beyn eyneyja
lema'an tihyeh torat YHWH befija ki beyad jazakah hotsi'aja YHWH miMitsrayim.
kaxwh hqzj dyb yk kypb hwhy trwt hyht numl kynyu nyb nwrkzlw kdy lu twal kl hyhw
myrxmm hwhy
‫והיה לך לאות על־ידך ולזכרון בין עיניך למען תהיה תורת יהוה בפיך כי ביד חזקה הוצאך יהוה‬
‫ממצרים‬
10-Guardarás pues este estatuto en su plazo fijo, de año en año. Weshamarta et-hajukah hazot lemo'adah
miyamim yamimah.
hmymy mymym hduwml tazh hqjh ta trmcw

‫ושמרת את־הח" קה הזאת למועדה מימים ימימה‬
11-Y será así que cuando te haya conducido YHWH a la tierra del Kena'ani como lo tiene jurado a ti y a tus padres, y
te la haya dado, Wehayah ki-yevi'aja YHWH el-erets haKna'ani ka'asher nishba leja wela'avoteyja unetanah laj.
kl hntnw kytbalw kl ubcn rcak ynunkh xra la hwhy kaby yk hyhw

‫והיה כי־יבאך יהוה אל־ארץ הכנעני כאשר נשבע לך ולאבתיך ונתנה לך‬
12-apartarás para YHWH todo nacido que abre la matriz de su madre; también todo animal tuyo que abre la matriz de
su madre, siendo macho, será para YHWH. Weha'avarta jol-peter-rejem l'YHWH vechol-peter sheger behemah
asher yihyeh lecha hazecharim l'YHWH.
hwhyl myrkzh kl hyhy rca hmhb rgc rfp lkw hwhyl mjr rfp lk trbuhw
‫והעברת כל־פטר־רחם ליהוה וכל־פטר שגר בהמה אשר יהיה לך הזכרים ליהוה‬
13-Pero todo primogénito de asno lo redimirás con un cordero; y si no le redimieres, quebrarás su cerviz; y todo
primogénito de hombre de entre tus hijos, redimirás. Wejol-peter jamor tifdeh beseh we'im-lo tifdeh wa'arafto
wejol bejor adam bevaneyja tifedeh.
hdpt kynbb mda rwkb lkw wtpruw hdpt al maw hcb hdpt rmj rfp lkw
‫וכל־פטר חמר תפדה בשה ואם־לא תפדה וערפתו וכל בכור אדם בבניך תפדה‬
14-Y sucederá que cuando te preguntare tu hijo el día de mañana diciendo: ¿Qué es esto?, le dirás: Con mano fuerte
YHWH nos sacó de Mitsrayim, de la casa de servidumbre, Wehayah ki-yish'aleja bineja majar lemor mah-zot
we'amarta elay'o bejozek yad hotsi'anu YHWH miMitsrayim mibeyt avadim.
tybm myrxmm hwhy wnayxwh dy qzjb wyla trmaw taz hm rmal rjm knb klacy yk hyhw
mydbu
‫והיה כי־ישאלך בנך מחר לאמר מה־זאת ואמרת אליו בחזק יד הוציאנו יהוה ממצרים מבית עבדים‬
15-y aconteció que cuando Far'oh se negó a dejarnos ir, YHWH mató a todo primogénito en la tierra de Mitsrayim, desde
el primogénito del hombre hasta el primogénito de la bestia; por lo mismo, yo sacrifico a YHWH a todo el que abre
matriz, pero todos los primogenitos de mis hijos redimo. Wayehi ki-hikshah Far'oh leshalajenu wayaharog YHWH
kol-bejor be'erets Mitsrayim mibejor adam we'ad-bejor behemah al-ken ani zove'aj l'YHWH kol-peter rejem
hazejarim wejol-bejor banay efdeh.
lu hmhb rwkb duw mda rkbm myrxm xrab rwkb lk hwhy grhyw wnjlcl hurp hcqh yk yhyw
hdpa ynb rwkb lkw myrkzh mjr rfp lk hwhyl jbz yna nk
‫ויהי כי־הקשה פרעה לשלחנו ויהרג יהוה כל־בכור בארץ מצרים מבכר אדם ועד־בכור בהמה על־כן‬
‫אני זבח ליהוה כל־פטר רחם הזכרים וכל־בכור בני אפדה‬
16-Así será como señal sobre tu mano, y como filacterias entre tus ojos, porque con mano fuerte YHWH nos sacó de
Mitsrayim. Wehayah le'ot al-yadejah uletotafot beyn eyneyja ki bejozek yad hotsi'anu YHWH miMitsrayim.
myrxmm hwhy wnayxwh dy qzjb yk kynyu nyb tpfwflw hkdy lu twal hyhw
‫והיה לאות על־ידכה ולטוטפת בין עיניך כי בחזק יד הוציאנו יהוה ממצרים‬
Parashah 16: B'shallaj (enviado) Shemot 13:17-17:16
17-Y sucedió que cuando Far'oh hubo enviado al pueblo, no los guió Elohim por el camino de la tierra de los Plishtim,
aunque era el más próximo, pues dijo Elohim: No sea que se arrepienta el pueblo al ver la guerra y se vuelva a Mitsrayim.
Wayehi beshalaj Par'oh et-ha'am welo-najam Elohim derej erets Plishtim ki karov hu ki amar Elohim pen-
yinajem ha'am bir'otam miljamah weshavu Mitsraymah.
np myhla rma yk awh bwrq yk mytclp xra krd myhla mjn alw muh ta hurp jlcb yhyw
hmyrxm wbcw hmjlm mtarb muh mjny
‫ להים פן־‬:‫ להים דרך ארץ פלשתים כי קרוב הוא כי אמר א‬:‫ויהי בשלח פרעה את־העם ולא־נחם א‬
‫ינחם העם בראתם מלחמה ושבו מצרימה‬
18-E hizo Elohim que el pueblo diese vuelta por el camino del desierto hacia el mar Suf. Y los hijos de Yisra'el
subieron armados de la tierra de Mitsrayim. Wayasev Elohim et-ha'am derej hamidbar yam-Suf wajamushim alu
beney-Yisra'el me'erets Mitsrayim.
myrxm xram larcy ynb wlu mycmjw pws my rbdmh krd muh ta myhla bsyw
‫ להים את־העם דרך המדבר ים־סוף וחמ" שים עלו בני־ישראל מארץ מצרים‬:‫ויסב א‬
19-Y tomo Mosheh consigo los huesos de Yosef, el cual había juramentado rigurosamente a los hijos de Yisra'el
diciendo: "Ciertamente os visitará Elohim y haréis subir mis huesos de aquí con vosotros". Wayikaj Mosheh et-atsmot
Yosef imo ki hashbea hishbia et-beney Yisra'el lemor pakod yifkod Elohim etjem weha'alitem et-atsmotay
mizeh itjem.
mkta myhla dqpy dqp rmal larcy ynb ta uybch ubch yk wmu pswy twmxu ta hcm jqyw
mkta hzm ytmxu ta mtyluhw
‫ להים אתכם‬:‫ויקח משה את־עצמות יוסף עמו כי השבע השביע את־בני ישראל לאמר פקד יפקד א‬
‫והעליתם את־עצמתי מזה אתכם‬
20-Y partieron de Sukot y acamparon en Etam, al extremo del desierto. Wayis'u miSukot wayajanu be'Etam biktseh
hamidbar.
rbdmh hxqb mtab wnjyw tksm wusyw

‫ויסעו מס" כת ויחנו באתם בקצה המדבר‬
21-Y YHWH iba al frente de ellos, de día en una columna de nube para guiarlos en el camino, y de noche en una
columna de fuego para alumbrarles, a fin de que anduviesen de día y de noche. U'YHWH holej lifneyhem yomam
be'amud anan lanjotam haderej welaylah be'amud esh leha'ir lahem lalejet yomam walaylah.
mmwy tkll mhl ryahl ca dwmub hlylw krdh mtjnl nnu dwmub mmwy mhynpl klh hwhyw
hlylw
‫ויהוה הלך לפניהם יומם בעמוד ענן לנחתם הדרך ולילה בעמוד אש להאיר להם ללכת יומם ולילה‬
22-No se apartaba la columna de nube de día, ni la columna de fuego de noche, delante del pueblo. Lo-yamish amud
he'anan yomam we'amud ha'esh laylah lifney ha'am.
muh ynpl hlyl cah dwmuw mmwy nnuh dwmu cymy al

‫לא־ימיש עמוד הענן יומם ועמוד האש לילה לפני העם‬
Capítulo 14

2-Habla a los hijos de Yisra'el para que vuelvan y acampen delante de Pi HaJirot, entre Migdol y el mar, enfrente de
Baal Tzefón; frente a él acamparéis, junto al mar, Daber el-beney Yisra'el weyashuvu weyajanu lifney Pi haJirot
beyn Migdol uveyn hayam lifney ba'al tsfon nijejo tajanu al-hayam.
Wnjt wjkn npx lub ynpl myh nybw ldgm nyb tryjh yp ynpl wnjyw wbcyw larcy ynb la rbd
myh lu
‫דבר אל־בני ישראל ויש" בו ויחנו לפני פי החירת בין מגדל ובין הים לפני בעל צפן נכחו תחנו על־הים‬
3-para que Far'oh diga de los hijos de Yisra'el: Están descarriados en el país, los tiene encerrados "el desierto. We'amar
Par'oh livney Yisra'el nevujim hem ba'arets sagar aleyhem hamidbar.
rbdmh mhylu rgs xrab mh mykbn larcy ynbl hurp rmaw

‫ואמר פרעה לבני ישראל נב"כים הם בארץ סגר עליהם המדבר‬
4-Y Yo endureceré el corazón del Far'oh de manera que los persiga, y seré honrado por medio de Far'oh y de todo su
ejército; y sabrán los Mitsrayim que Yo soy YHWH. Wejizakti et-lev-Par'oh weradaf ajareyhem we'ikavdah
beFar'oh uvejol-jeylo weyad'u Mitsrayim ki-ani YHWH waya'asu-jen.
hwhy yna yk myrxm wudyw wlyj lkbw hurpb hdbkaw mhyrja pdrw hurp bl ta ytqzjw
nk wcuyw
‫וחזקתי את־לב־פרעה ורדף אחריהם ואכבדה בפרעה ובכל־חילו וידעו מצרים כי־אני יהוה ויעשו־כן‬
5-Y fue dado aviso al rey de Mitsrayim de que había huído el pueblo, y se mudó el corazón de Far'oh y de sus siervos
acerca del pueblo, de modo que dijeron: ¿Qué es esto que hemos hecho, dejando ir a Yisra'el para que dejase de servirnos?.
Wayugad lemelej Mitsrayim ki baraj ha'am wayehafej lebab Par'oh wa'avaday'o el-ha'am wayomeru mah-
zot asinu ki-shilajenu et-Yisra'el me'ovdenu.
yk wnycu taz hm wrmayw muh la wydbuw hurp bbl kphyw muh jrb yk myrxm klml dgyw
wndbum larcy ta wnjlc
‫וי"גד למלך מצרים כי ברח העם ויהפך לבב פרעה ועבדיו אל־העם ויאמרו מה־זאת עשינו כי־שלחנו‬
‫את־ישראל מעבדנו‬
6-Y unció Far'oh su carro y tomó consigo a su pueblo. Wayesor et-rijebo we'et-amo lakaj imo.
wmu jql wmu taw wbkr ta rsayw

‫ויאסר את־רכבו ואת־עמו לקח עמו‬
7-Tomó también seiscientos carros escogidos, y todos los carros de Mitsrayim, con capitanes sobre todos ellos.
Wayikaj shesh-me'ot rejev bajur wejol rejev Mitsrayim weshalishim al-kulo.
wlk lu mclcw myrxm bkr lkw rwjb bkr twam cc jqyw

‫ויקח שש־מאות רכב בחור וכל רכב מצרים ושלשם על־כ"לו‬
8-Y YHWH endureció el corazón de Far'oh, rey de Mitsrayim, de modo que persiguió a los, hijos de Yisra'el; y los
hijos de Yisra'el salieron osadamente. Wayejazek YHWH et-leb Par'oh melej Mitsrayim wayirdof ajarey beney
Yisra'el ubeney Yisra'el yotse'im beyad ramah.
hmr dyb myaxy larcy ynbw larcy ynb yrja pdryw myrxm klm hurp bl ta hwhy qzjyw
‫ויחזק יהוה את־לב פרעה מלך מצרים וירדף אחרי בני ישראל ובני ישראל יצאים ביד רמה‬
9-Y los de Mitsrayim los persiguieron y los alcanzaron acampados junto al mar, cerca de Pi Hajirot frente a Baal
Tzefón, con todos los caballos y carros de Far'oh, y sus jinetes, y su ejército. Wayirdefu Mitsrayim ajareyhem
wayasigu otam jonim al-hayam kol-sus rejev Par'oh ufarashay'o wejeylo al-Pi haJirot lifney ba'al tsfon.
yp lu wlyjw wycrpw hurp bkr sws lk myh lu mynj mtwa wgycyw mhyrja myrxm wpdryw
npx lub ynpl tryjh
‫וירדפו מצרים אחריהם וישיגו אותם חנים על־הים כל־סוס רכב פרעה ופרשיו וחילו על־פי החירת‬
‫לפני בעל צפן‬
10-Y Far'oh se acercó; y alzaron los hijos de Yisra'el sus ojos y he aquí Mitsrayim venían marchando tras ellos. Y
temieron mucho, y clamaron los hijos de Yisra'el a YHWH. UFar'oh hikriv wayis'u beney-Yisra'el et-eyneyhem
wehineh Mitsrayim nosea ajareyhem wayir'u me'od wayits'aku beney-Yisra'el el-YHWH.
wquxyw dam waryyw mhyrja usn myrxm hnhw mhynyu ta larcy ynb wacyw byrqh hurpw
hwhy la larcy ynb
‫ופרעה הקריב וישאו בני־ישראל את־עיניהם והנה מצרים ׀ נסע אחריהם וייראו מאד ויצעקו בני־‬
‫ישראל אל־יהוה‬
11-Y dijeron a Mosheh: ¿Acaso por no haber sepulturas en Mitsrayim nos trajiste acá para morir en el desierto?
¿Que has hecho de nosotros sacándonos de Mitsrayim? Wayomeru el-Mosheh hamibli eyn-kvarim beMitsrayim
lekajetanu lamut bamidbar mah-zot asita lanu lehotsi'anu miMitsrayim.
wnayxwhl wnl tycu taz hm rbdmb twml wntjql myrxmb myrbq nya ylbmh hcm la wrmayw
myrxmm
‫ויאמרו אל־משה המבלי אין־קברים במצרים לקחתנו למות במדבר מה־זאת עשית לנו להוציאנו‬
‫ממצרים‬
12-Ciertamente esto es lo que te hablamos en Mitsrayim diciendo: Déjanos para que sirvamos a los Mitsrayim. Porque
mejor es para nosotros servir a Mitsrayim que morir en el desierto. Halo-zeh hadavar asher dibarnu eleyja
beMitsrayim lemor jadal mimenu wena'avdah et-Mitsrayim ki tov lanu avod et-Mitsrayim mimutenu
bamidbar.
ta dbu wnl bwf yk myrxm ta hdbunw wnmm ldj rmal myrxmb kyla wnrbd rca rbdh hz alh
rbdmb wntmm myrxm
‫הלא־זה הדבר אשר דברנו אליך במצרים לאמר חדל ממנו ונעבדה את־מצרים כי טוב לנו עבד את־‬
‫מצרים ממ" תנו במדבר‬
13-Y dijo Mosheh al pueblo: No temáis, permaneced firmes y ved la salvación que YHWH obrará para vosotros hoy;
porque los Mitsrayim que hoy habéis visto, nunca más los volveréis a ver. Wayomer Mosheh el-ha'am al-tira'u
hityatsvu ure'u et-yeshu'at YHWH asher-ya'aseh lajem hayom ki asher re'item et-Mitsrayim hayom lo tosifu
lir'otam od ad-olam.
rca yk mwyh mkl hcuy rca hwhy tuwcy ta warw wbxyth waryt la muh la hcm rmayw
mlwu du dwu mtarl wpst al mwyh myrxm ta mtyar
‫ויאמר משה אל־העם אל־תיראו התיצבו וראו את־ישועת יהוה אשר־יעשה לכם היום כי אשר‬
‫ראיתם את־מצרים היום לא תסיפו לראתם עוד עד־עולם‬
14-YHWH peleará por vosotros y vosotros guardaréis silencio. YHWH yilajem lajem we'atem tajarishun.
nwcrjt mtaw mkl mjly hwhy

‫יהוה ילחם לכם ואתם תחרישון‬

15-Y dijo YHWH a Mosheh: ¿Por qué clamas a Mí? ¡Habla a los hijos de Yisra'el y que marchen! Wayomer YHWH
el-Mosheh mah-tits'ak elay daber el-beney-Yisra'el weyisa'u.
wusyw larcy ynb la rbd yla quxt hm hcm la hwhy rmayw

‫ויאמר יהוה אל־משה מה־תצעק אלי דבר אל־בני־ישראל ויסעו‬
16-Mas tu, alza tu vara y extiende tu mano sobre el mar y hiéndelo, para que vayan los hijos de Yisra'el por en medio
del mar, en seco. We'atah harem et-mateja uneteh et-yadeja al-hayam uveka'ehu weyavo'u beney-Yisra'el betoj
hayam bayabashah.
hcbyb myh kwtb larcy ynb wabyw whuqbw myh lu kdy ta hfnw kfm ta mrh htaw
‫ואתה הרם את־מטך ונטה את־ידך על־הים ובקעהו ויבאו בני־ישראל בתוך הים ביבשה‬
17-Y Yo, he aquí que endureceré el corazón de Mitsrayim para que entren atrás de ellos, y seré glorificado por
medio de Far'oh y de todo su ejército, y de sus carros y de sus jinetes. Wa'ani hineni mejazek et-leb Mitsrayim
weyavo'u ajareyhem we'ikavdah be'Far'oh uvejol-jeylo berijebo uvefarashay'o.
wycrpbw wbkrb wlyj lkbw hurpb hdbkaw mhyrja wabyw myrxm bl ta qzjm ynnh ynaw
‫ואני הנני מחזק את־לב מצרים ויבאו אחריהם ואכבדה בפרעה ובכל־חילו ברכבו ובפרשיו‬
18-Y sabrá Mitsrayim que Yo soy YHWH al ser glorificado por medio de Far'oh, sus carros y sus jinetes. Weyad'u
Misrayim ki-ani YHWH behikovdi beFar'oh berijebo uvefarashay'o.
wycrpbw wbkrb hurpb ydbkhb hwhy yna yk myrxm wudyw

‫וידעו מצרים כי־אני יהוה בהכבדי בפרעה ברכבו ובפרשיו‬
19-Y el Malaj de Elohim que iba delante de las huestes de Yisra'el, se apartó de allí y se fue tras ellos; se
apartó también la columna de nube delante de ellos, y se puso detrás de ellos. Wayisa mal'aj ha'Elohim
haholej lifney majaneh Yisra'el wayelej me'ajareyhem wayisa amud he'anan mipneyhem waya'amod
me'ajareyhem.
dmuyw mhynpm nnuh dwmu usyw mhyrjam klyw larcy hnjm ynpl klhh myhlah kalm usyw
Mhyrjam
‫ להים ההלך לפני מחנה ישראל וילך מאחריהם ויסע עמוד הענן מפניהם ויעמד‬:‫ויסע מלאך הא‬
‫מאחריהם‬
20-De manera que se colocó entre el campamento de Mitsrayim y el campamento de Yisra'el; y era nube y oscuridad,
mas alumbraba de noche; de modo que no se acercaron los unos a los otros en toda la noche. Wayavo beyn majaneh
Mitsrayim uveyn majaneh Yisra'el wayehi he'anan wehajoshej waya'er et-halaylah welo-karav zeh el-zeh kol-
halaylah.
la hz brq alw hlylh ta rayw kcjhw nnuh yhyw larcy hnjm nybw myrxm hnjm nyb abyw
hlylh lk hz
‫ויבא בין מחנה מצרים ובין מחנה ישראל ויהי הענן והחשך ויאר את־הלילה ולא־קרב זה אל־זה כל־‬
‫הלילה‬
21-Y extendió Mosheh su mano sobre el mar y empujó YHWH al mar, con un fuerte viento oriental, toda aquella noche,
y convirtió el mar en tierra seca, y fueron hendidas las aguas. Wayet Mosheh et-yado al-hayam wayolej YHWH
et-hayam beruaj kadim azah kol-halaylah wayasem et-hayam lejaravah wayibak'u hamayim.
hbrjl myh ta mcyw hlylh lk hzu mydq jwrb myh ta hwhy klwyw myh lu wdy ta hcm fyw
mymh wuqbyw
‫ויט משה את־ידו על־הים ויולך יהוה את־הים ברוח קדים עזה כל־הלילה וישם את־הים לחרבה‬
‫ויבקעו המים‬
22-Y entraron los hijos de Yisra'el por en medio dio del mar, en seco, y las aguas eran para ellos como una muralla a su
derecha y a su izquierda. Wayavo'u beney-Yisra'el betoj hayam bayabashah wehamayim lahem jomah
miyeminam umismolam.
mlamcmw mnymym hmwj mhl mymhw hcbyb myh kwtb larcy ynb wabyw
‫ויבאו בני־ישראל בתוך הים ביבשה והמים להם חמה מימינם ומשמאלם‬
23-Y siguió Mitsrayim a su alcance, y entraron tras ellos todos los caballos de Far'oh, sus carros y sus jinetes, hasta en
medio del mar. Wayirdefu Mitsrayim wayavo'u ajareyhem kol sus Par'oh rijebo ufarashav el-toj hayam.
myh kwt la wycrpw wbkr hurp sws lk mhyrja wabyw myrxm wpdryw
‫וירדפו מצרים ויבאו אחריהם כל סוס פרעה רכבו ופרשיו אל־תוך הים‬
24-Mas aconteció a la vigilia de la mañana, que dirigió YHWH una mirada hacia el ejercito de Mitsrayim, por medio de
las columnas de fuego y de nube, y confundió al ejército de Mitsrayim. Wayehi be'ashmoret haboker wayashkef
YHWH el-majaneh Mitsrayim be'amud esh we'anan wayahom et majaneh Mitsrayim.
myrxm hnjm ta mhyw nnuw ca dwmub myrxm hnjm la hwhy pqcyw rqbh trmcab yhyw
‫ויהי באשמרת הבקר וישקף יהוה אל־מחנה מצרים בעמוד אש וענן ויהם את מחנה מצרים‬
25-Y quitó las ruedas de sus carros, de manera que los hizo avanzar con dificultad. Entonces dijeron los Mitsrayim:
¡Huyamos de la presencia de Yisra'el, porque YHWH pelea por ellos contra Mitsrayim! Wayasar et ofan markevotay'o
wayenahagehu bijevedut wayomer Mitsrayim anusah mipney Yisra'el ki YHWH niljam lahem beMitsrayim.
mjln hwhy yk larcy ynpm hswna myrxm rmayw tdbkb whghnyw wytbkrm npa ta rsyw
myrxmb mhl
‫ויסר את אפן מרכבתיו וינהגהו בכבד" ת ויאמר מצרים אנוסה מפני ישראל כי יהוה נלחם להם‬
‫במצרים‬
26-Y dijo YHWH a Mosheh: Extiende tu mano sobre el mar para que vuelvan las aguas sobre los egipcios, sobre sus
carros y sobre sus jinetes. Wayomer YHWH el-Mosheh neteh et-yadeja al-hayam eayashuvu hamayim al-Mitsrayim
al-rijebo we'al-parashay'o.
wycrp luw wbkr lu myrxm lu mymh wbcyw myh lu kdy ta hfn hcm la hwhy rmayw
‫ויאמר יהוה אל־משה נטה את־ידך על־הים ויש" בו המים על־מצרים על־רכבו ועל־פרשיו‬
27-Y extendió Mosheh su mano sobre el mar, y al romper la mañana se volvió el mar a su estado de fuerza; y Mitsrayim
huyeron hacia el otro lado del mar, y así envolvió YHWH a Mitsrayim en medio del mar. Wayet Mosheh et-yado al-
hayam wayashov hayam lifnot boker le'eytano uMitsrayim nasim likrato wayena'er YHWH et-Mitsrayim betoj
hayam.
hwhy runyw wtarql mysn myrxmw wntyal rqb twnpl myh bcyw myh lu wdy ta hcm fyw
myh kwtb myrxm ta
‫ויט משה את־ידו על־הים וישב הים לפנות בקר לאיתנו ומצרים נסים לקראתו וינער יהוה את־‬
‫מצרים בתוך הים‬
28-Y volvieron las aguas y cubrieron los carros y los jinetes de todo el ejército de Far'oh que habían entrado tras ellos en
el mar; de modo que no quedó de ellos ni siquiera uno. Wayashuvu hamayim wayejasu et-harejev we'et-haparashim
lejol jeyl Par'oh haba'im ajareyhem bayam lo nish'ar bahem ad-ejad.
mhb racn al myb mhyrja myabh hurp lyj lkl mycrph taw bkrh ta wskyw mymh wbcyw
dja du
‫ויש" בו המים ויכסו את־הרכב ואת־הפרשים לכל חיל פרעה הבאים אחריהם בים לא־נשאר בהם עד־‬
‫אחד‬
29-Mas los hijos de Yisra'el anduvieron en seco por medio del mar, teniendo las aguas por muro a su derecha y a su
izquierda. Ubeney Yisra'el haleju wayabashah betoj hayam wehamayim lahem jomah miyeminam umismolam.
mlamcmw mnymym hmj mhl mymhw myh kwtb hcbyb wklh larcy ynbw
‫ובני ישראל הלכו ביבשה בתוך הים והמים להם חמה מימינם ומשמאלם‬
30-Y salvó YHWH en aquel día a Yisra'el de mano de Mitsrayim; y vio Yisra'el a los Mitsrayim muertos sobre la orilla
del mar. Wayosha YHWH bayom hahu et-Yisra'el miyad Mistrayim wayar Yisra'el et-Mitsrayim met al-sfat
hayam.
myh tpc lu tm myrxm ta larcy aryw myrxm dym larcy ta awhh mwyb hwhy ucwyw
‫ויושע יהוה ביום ההוא את־ישראל מיד מצרים וירא ישראל את־מצרים מת על־שפת הים‬
31-Y vio Yisra'el el gran poder que ejerció YHWH en Mitsrayim, y temió el pueblo a YHWH, y creyeron en YHWH y en
Mosheh, su siervo. Wayar Yisra'el et-hayad hagedolah asher asah YHWH beMitsrayim wayir'u ha'am et-YHWH
waya'aminu b'YHWH uveMosheh avdo.
hwhyb wnymayw hwhy ta muh waryyw myrxmb hwhy hcu rca hldgh dyh ta larcy aryw
wdbu hcmbw
‫וירא ישראל את־היד הגדלה אשר עשה יהוה במצרים וייראו העם את־יהוה ויאמינו ביהוה ובמשה‬
‫עבדו‬
Capítulo 15
1-Entonces cantaron Mosheh y los hijos de Yisra'el este cántico a YHWH, y dijeron así: ¡Cantaré a YHWH, porque se
ha ensalzado grandemente! ¡Al caballo y a su jinete ha arrojado en la mar!.- Az yashir-Moshe uveney Yisra'el et-
hashirah hazot l'YHWH wayomeru lemor: ashirah l'YHWH ki-ga'oh ga'ah sus werojevo ramah bayam.
hag hag yk hwhyl hryca rmal wrmayw hwhyl tazh hrych ta larcy ynbw hcm rycy za
myb hmr wbkrw sws
‫אז ישיר־משה ובני ישראל את־השירה הזאת ליהוה ויאמרו לאמר אשירה ליהוה כי־גאה גאה סוס‬
‫ורכבו רמה בים‬
2-Mi fuerza y mi canción es Yah. El fue mi salvación. Este es mi Elohim yo lo glorificaré. Elohey de mi padre y le
ensalzaré. Ozi wezimerat yah wayehi-li lishu'ah zeh Eli we'anu'ehu Elohey avi wa'arommenhu.
whnmmraw yba yhla whwnaw yla hz huwcyl yl yhyw hy trmzw yzu

‫ להי אבי וארממנהו‬:‫עזי וזמרת יה ויהי־לי לישועה זה אלי ואנוהו א‬
3-YHWH es varón de guerra. ¡YHWH es su nombre!,- YHWH ish miljamah YHWH shemo.
wmc hwhy hmjlm cya hwhy

‫יהוה איש מלחמה יהוה שמו‬
4-Los carros de Far'oh y su ejército El ha arrojado en la mar; y sus capitanes más escogidos fueron hundidos en el mar
Suf. Markevot Par'oh wejeylo yarah bayam umibejar shalishay'o tube'u beYam-Suf.
pws myb wubf wyclc rjbmw myb hry wlyjw hurp tbkrm
‫מרכבת פרעה וחילו ירה בים ומבחר שלשיו ט" בעו בים־סוף‬
5-Los abismos los cubrieron; descendieron a las profundidades como una piedra. Tehomot yejasi'umu yardu bimtsolot
kemo-aven.
nba wmk tlwxmb wdry wmysky tmht

‫תהמת יכסי"מו ירדו במצולת כמו־אבן‬
6-Tu diestra, oh YHWH, es poderosa en fuerza; tu diestra, oh YHWH, quebranta al enemigo. Yemineja YHWH nedari
bakoaj yemineja YHWH tir'ats oyev.
bywa xurt hwhy knymy jkb yrdan hwhy knymy

‫ימינך יהוה נאדרי בכח ימינך יהוה תרעץ אויב‬
7-Y en la grandeza de tu majestad derribas a los que se levantan contra Ti; envías tu ira que los consume como rastrojo.
Uverov ge'oneja taharos kameyja teshalaj jaroneja yojelemo kakash.
cqk wmlkay knrj jlct kymq srht knwag brbw

‫וברב גאונך תהרס קמיך תשלח חרנך יאכלמו כקש‬
8-Y con soplo de tu nariz se amontonaron las aguas, se alzaron las aguas como en montón; se cuajaron los abismos en
el corazón del mar. Uberuaj apeyja ne'ermu mayim nitsevu jemo-ned nozlim kaf'u tehomot beleb-yam.
my blb tmht wapq mylzn dn wmk wbxn mym wmrun kypa jwrbw
‫וברוח אפיך נערמו מים נצבו כמו־נד נזלים קפאו תהמת בלב־ים‬
9-Dijo el enemigo: ¡Perseguiré, alcanzaré, repartiré, se henchirá de ellos mi alma. ¡Desenvainaré mi espada, mi poder
los debilitará! Amar oyeb erdof asig ajalek shalal timela'emo nafshi arik jarebi torishemo yadi.
ydy wmcyrwt ybrj qyra ycpn wmalmt llc qlja gyca pdra bywa rma
‫אמר אויב ארדף אשיג אחלק שלל תמלאמו נפשי אריק חרבי תורישמו ידי‬
10-Mas Tú soplaste con tu viento y los cubrió el mar. ¡Se hundieron como plomo en las poderosas aguas! Nashafta
berujaja kisamo yam tsalelu ka'oferet bemayim adirim.
myryda mymb trpwuk wllx my wmsk kjwrb tpcn

‫נשפת ברוחך כסמו ים צללו כעופרת במים אדירים‬
11-¿Quién como Tú entre los fuertes, oh YHWH? ¿Quién como Tú, subime en kedushah, reverenciado en alabanzas,
hacedor de maravillas? Mi-kamoja ba'elim YHWH, mi kamoja ne'edar bakodesh nora tehilot oseh-fele.
alp hcu tlht arwn cdqb rdan hkmk ym hwhy mlab hkmk ym
‫מי־כמכה באלם יהוה מי כמכה נאדר בקדש נורא תהלת עשה פלא‬
12-¡Extendiste tu diestra y los tragó la tierra! Natita yemineja tivla'emo arets.
xra wmulbt knymy tyfn

‫נטית ימינך תבלעמו ארץ‬
13-Guiaste con tu merced al pueblo al cual redimiste; lo condujiste con tu poder a tu santa morada. Najita bejasdeja
am-zu ga'alta nehalta be'ozeja el-neveh kodesheja.
kcdq hwn la kzub tlhn tlag wz mu kdsjb tyjn

‫נחית בחסדך עם־זו גאלת נהלת בעזך אל־נוה קדשך‬
14-Oyeron los pueblos y se estremecieron. ¡Congoja se apoderó de los habitantes de Pleshet! Sham'u amim yirgazun
jil ajaz yoshbey Plashet.
tclp ybcy zja lyj nwzgry mymu wumc

‫שמעו עמים ירגזון חיל אחז ישבי פלשת‬
15-Entonces fueron turbados caudillos de Edom; poderosos de Mo'av, estremecimiento se apoderó de ellos; se derritieron
todos los moradores de Kena'an. Az nivhalu alufey Edom eyley Mo'av yojazemo ra'ad namogu kol yoshbey Kena'an.
nunk ybcy lk wgmn dur wmzjay bawm ylya mwda ypwla wlhbn za
‫ דום אילי מואב יאחזמו רעד נמגו כל ישבי כנען‬:‫אז נבהלו אלופי א‬
16-Cayeron sobre ellos miedo y pavor. Por la grandeza de tu brazo enmudecieron como una piedra, hasta que pasó tu
pueblo, oh YHWH, hasta que pasó el pueblo que Tú mimaste. Tipol aleyhem eymatah wafajad bigedol zero'aja
yidemu ka'aven ad-ya'avor ameja YHWH ad-ya'avor am-zu kanita.
tynq wz mu rbuy du hwhy kmu rbuy du nbak wmdy kuwrz ldgb djpw htmya mhylu lpt
‫תפל עליהם אימתה ופחד בגדל זרועך ידמו כאבן עד־יעבר עמך יהוה עד־יעבר עם־זו קנית‬
17-Los traerás y los plantarás en el monte de tu herencia, lugar que preparaste para tu misma habitación, oh YHWH;
en el lugar Kodesh, Adonay, que establecieron tus manos. Tevi'emo wetita'emo behar najalateja majon leshivteja
pa'alta YHWH mikdash Adonay konenu yadeja.
kydy wnnwk ynda cdqm hwhy tlup ktbcl nwkm ktljn rhb wmuftw wmabt
‫תבאמו ותטעמו בהר נחלתך מכון לשבתך פעלת יהוה מקדש אדני כוננו ידיך‬
18-¡YHWH reinará para siempre y siempre! YHWH yimeloj le'olam wa'ed.
duw mlul klmy hwhy

‫יהוה ימלך לעלם ועד‬
19-Cuando los caballos de Far'oh y sus carros y sus jinetes entraron en el mar, YHWH hizo volver sobre ellos las
aguas del mar; pero los hijos de Yisra'el anduvieron en seco por en medio dio del mar. Ki va sus Par'oh berijebo
uvefarashay'o bayam wayashev YHWH alehem et-mey hayam ubeney Yisra'el haleju wayabashah betoj hayam.
hcbyb wklh larcy ynbw myh ym ta mhlu hwhy bcyw myb wycrpbw wbkrb hurp sws ab yk
myh kwtb
‫כי בא סוס פרעה ברכבו ובפרשיו בים וישב יהוה עלהם את־מי הים ובני ישראל הלכו ביבשה בתוך‬
‫הים‬
20-Y Miriam la nevi'ah, hermana de Aharón, tomó un pandero en su mano, y salieron todas las mujeres tras ella, con
panderos y con danzas. Watikaj Miryam hanevi'ah ajot Aharon et-hatof beyadah watetsena jol-hanashim
ajareyha betupim uvimejolot.
tljmbw myptb hyrja mycnh lk naxtw hdyb pth ta nrha twja haybnh myrm jqtw
‫ותקח מרים הנביאה אחות אהרן את־התף בידה ותצאן כל־הנשים אחריה בת" פים ובמחלת‬
21-Y Miriam respondió al canto de ellas: ¡Cantad a YHWH porque se ha ensalzado grandemente! ¡Al caballo y a
su jinete arrojó en la mar!Wata'an lahem Miryam shiru l'YHWH ki-ga'oh ga'ah sus werojebo ramah bayam.
myb hmr wbkrw sws hag hag yk hwhyl wryc myrm mhl nutw
‫ותען להם מרים שירו ליהוה כי־גאה גאה סוס ורכבו רמה בים‬
22-Y Mosheh condujo a los hijos de Yisra'el del mar Suf, y salieron al desierto de Shur; y anduvieron tres días en el
desierto y no encontraron agua. Wayasa Mosheh et-Yisra'el miyam-Suf wayets'u el-midbar-Shur wayeleju shloshet
yamim bamidbar welo-mats'u mayim.
mym waxm alw rbdmb mymy tclc wklyw rwc rbdm la waxyw pws mym larcy ta hcm usyw
‫ויסע משה את־ישראל מים־סוף ויצאו אל־מדבר־שור וילכו שלשת־ימים במדבר ולא־מצאו מים‬
23-Y llegaron a Marah; mas no pudieron beber agua de Marah, porque era amarga; por tanto le pusieron el nombre de
Marah. Wayavo'u Maratah welo yajlu lishtot mayim miMarah ki marim hem al-ken kara-shemah Marah.
hrm hmc arq nk lu mh myrm yk hrmm mym ttcl wlky alw htrm wabyw
‫ויבאו מרתה ולא יכלו לשתת מים ממרה כי מרים הם על־כן קרא־שמה מרה‬
24-Y se quejó el pueblo contra Mosheh diciendo: ¿Qué beberemos? Wayilonu ha'am al-Mosheh lemor mah-nishteh.
htcn hm rmal hcm lu muh wnlyw

‫וילנו העם על־משה לאמר מה־נשתה‬
25-Y él clamó a YHWH, y le mostró YHWH un árbol y lo arrojó a las aguas, y las aguas se endulzaron. Allí impuso
estatutos y juicios, y allí lo probó. Wayits'ak el-YHWH wayorehu YHWH ets wayashlej el-hamayim wayimteku
hamayim sham sam lo jok umishpat wesham nisahu.
mcw fpcmw qj wl mc mc mymh wqtmyw mymh la klcyw xu hwhy whrwyw hwhy la quxyw
whsn
‫ויצעק אל־יהוה ויורהו יהוה עץ וישלך אל־המים וימתקו המים שם שם לו חק ומשפט ושם נסהו‬
26-Y El dijo: Si oyeres atentamente la voz de YHWH, tu Elohey, e hicieres lo que es recto a sus ojos, y prestares oídos
a sus mandamientos, y guardares todos sus estatutos, entonces no enviaré sobre ti ninguna enfermedad de las que
envié sobre Mistrayim, porque Yo soy YHWH tu sanador. Wayomer im-shamoa tishma lekol YHWH Eloheyja
wehayashar be'eynay'o ta'aseh weha'azanta lemitsvotay'o weshamarta kol- jukay'o kol-hamajalah asher-samti
beMitsrayim lo-asim aleyja ki ani YHWH rof'eja.
lk trmcw wytwxml tnzahw hcut wynyub rcyhw kyhla hwhy lwql umct uwmc ma rmayw
kapr hwhy yna yk kylu myca al myrxmb ytmc rca hljmh lk wyqj
‫ להיך והישר בעיניו תעשה והאזנת למצותיו ושמרת כל־ח" קיו‬:‫ויאמר אם־שמוע תשמע לקול יהוה א‬
‫כל־המחלה אשר־שמתי במצרים לא־אשים עליך כי אני יהוה רפאך‬
27-Y llegaron a Eylim, donde había doce fuentes de agua y setenta palmeras; y acamparon allí junto a las aguas.
Wayavo'u Eylimah wesham sheteym-esreh eynot mayim weshiv'im temarim wayajanu-sham al-hamayim.
mymh lu mc wnjyw myrmt myubcw mym tnyu hrcu mytc mcw hmlya wabyw
‫ויבאו אילמה ושם שתים עשרה עינת מים ושבעים תמרים ויחנו־שם על־המים‬
Capítulo 16
16‫שםות פרק‬
1-Y partieron de Eylim y llegó toda la congregación de los hijos de Yisra'el al desierto de Sin, que está entre Eylim y
Sinay, a los quince días del segundo mes de su salida de la tierra de Mitsrayim. Wayis'u me'Eylim wayavo'u kol-adat
beney-Yisra'el el-midbar-Sin asher beyn-Eylim uveyn Sinay bajamishah asar yom lajodesh hasheni letsetam
me'erets Mitsrayim.
rcu hcmjb ynys nybw mlya nyb rca nys rbdm la larcy ynb tdu lk wabyw mlyam wusyw
myrxm xram mtaxl ynch cdjl mwy
‫ויסעו מאילם ויבאו כל־עדת בני־ישראל אל־מדבר־סין אשר בין־אילם ובין סיני בחמשה עשר יום‬
‫לחדש השני לצאתם מארץ מצרים‬
2-Y se quejó toda la congregación de los hijos de Yisra'el contra Mosheh y Aharon, en el desierto; Wayilonu kol-adat
beney-Yisra'el al-Mosheh we'al-Aharon bamidbar.
rbdmb nrha luw hcm lu larcy ynb tdu lk wnylyw

‫וילינו כ[ )וילונו ק( כל־עדת בני־ישראל על־משה ועל־אהרן במדבר‬
3-y les dijeron los hijos de Yisra'el: Si solo hubiéramos muerto a manos de YHWH en la tierra de Mitsrayim, cuando
estábamos sentados junto a la olla de carne, y cuando comíamos lejem hasta hartarnos; porque nos habéis sacado a este
desierto para matar a toda la asamblea de hambre. Wayomeru alehem beney Yisra'el mi-yiten mutenu beyad YHWH
be'erets Mitsrayim beshivtenu al-sir habasar be'ojlenu lejem lasova ki-hotsetem otanu el-hamidbar hazeh lehamit
et-kol-hakahal hazeh bara'av.
wnlkab rcbh rysvlu wntbcb myrxm xrab hwhy dyb wntwm nty ym larcy ynb mhla wrmayw
burb hzh lhqh lk ta tymhl hzh rbdmh la wnta mtaxwh yk ubcl mjl
‫ויאמרו אלהם בני ישראל מי־יתן מותנו ביד־יהוה בארץ מצרים בשבתנו על־סיר הבשר באכלנו לחם‬
‫לשבע כי־הוצאתם אתנו אל־המדבר הזה להמית את־כל־הקהל הזה ברעב‬
4-Y dijo YHWH a Mosheh: He aquí que haré llover sobre vosotros pan desde el cielo; y saldrá el pueblo y recogerá
diariamente la porción de un día, para que Yo pruebe si anda en mi ley o no. Wayomer YHWH el-Mosheh hineni
mamtir lajem lejem min-hashamayim weyatsa ha'am welaktu devar-yom beyomo lema'an anasenu hayelej
betorati im-lo.
numl wmwyb mwy rbd wfqlw muh axyw mymch nm mjl mkl ryfmm ynnh hcm la hwhy rmayw
al ma ytrwtb klyh wnsna
‫ויאמר יהוה אל־משה הנני ממטיר לכם לחם מן־השמים ויצא העם ולקטו דבר־יום ביומו למען‬
‫אנסנו הילך בתורתי אם־לא‬
5-Y sucederá que en el yom sexto, cuando preparen lo que van a traer, será el doble de lo que suelen recoger cada yom.
Wehayah bayom hashishi wehejinu et asher-yavi'u wehayah mishneh al asher-yilketu yom yom.
mwy mwy wfqly rca lu hncm hyhw wayby rca ta wnykhw ycch mwyb hyhw
‫והיה ביום הששי והכינו את אשר־יביאו והיה משנה על אשר־ילקטו יום יום‬
6-Y Mosheh y Aharon dijeron a todos los hijos de Yisra'el: A la tarde conoceréis que YHWH es quien os sacó de la
tierra de Mitsrayim, Wayomer Mosheh we'Aharon el-kol-beney Yisra'el erev widatem ki YHWH hotsi etjem
me'erets Mitsrayim.
myrxm xram mkta ayxwh hwhy yk mtudyw bru larcy ynb lk la nrhaw hcm rmayw
‫ויאמר משה ואהרן אל־כל־בני ישראל ערב וידעתם כי יהוה הוציא אתכם מארץ מצרים‬
7-y por la mañana veréis la gloria de YHWH, porque El oye vuestras murmuraciones contra YHWH; pues en cuanto a
nosotros ¿qué somos para que os quejéis contra nosotros? Uvoker ure'item et-kevod YHWH beshom'o et-tlunoteyjem
al-YHWH wenajnu mah ki talinu aleynu.
wnylu wnwlt yk hm wnjnw hwhy lu mkytnlt ta wumcb hwhy dwbk ta mtyarw rqbw
‫ובקר וראיתם את־כבוד יהוה בשמעו את־תל"נתיכם על־יהוה ונחנו מה כי ]תלונו כ[ )תלינו ק( עלינו‬
8-Y dijo Mosheh: cuando a la tarde YHWH os diere a comer carne, y por la mañana pan hasta hartaros, porque YHWH
ha oído vuestras quejas con que os quejáis contra El. Y ¿qué somos nosotros? Vuestras quejas no son contra nosotros,
sino contra YHWH. Wayomer Mosheh betet YHWH lajem ba'erev basar le'ejol welejem baboker lisboa bishmoa
YHWH et-telunoteyjem asher-atem malinim alay'o wenajnu mah lo-aleynu telunoteyjem ki al-YHWH.
mta rca mkytnlt ta hwhy umcb ubcl rqbb mjlw lkal rcb brub mkl hwhy ttb hcm rmayw
hwhy lu yk mkytnlt wnylu al hm wnjnw wylu mnylm
‫ כל ולחם בבקר לשבע בשמע יהוה את־תל"נתיכם אשר־‬:‫ויאמר משה בתת יהוה לכם בערב בשר לא‬
‫אתם מלינם עליו ונחנו מה לא־עלינו תל"נתיכם כי על־יהוה‬
9-Y dijo Mosheh a Aharon: Di a toda la congregación de los hijos de Yisra'el: "Acercaos a la presencia de YHWH,
porque El ha oído vuestras quejas". Wayomer Mosheh el-Aharon emor el-kol-adat beney Yisra'el kirevu lifney
YHWH ki shama et tlunoteyjem.
mkytnlt ta umc yk hwhy ynpl wbrq larcy ynb tdu lk la rma nrha la hcm rmayw
‫ מר אל־כל־עדת בני ישראל קרבו לפני יהוה כי שמע את תל"נתיכם‬:‫ויאמר משה אל־אהרן א‬
10-Y sucedió que cuando hablaba Aharon a toda la congregación de los hijos de Yisra'el, volvieron el rostro hacia el
desierto;, y he aquí que la gloria de YHWH apareció en una nube. Wayehi kedaber Aharon el-kol-adat beney Yisra'el
wayifnu el-hamidbar wehineh kavod YHWH nir'ah be'anan.
nnub harn hwhy dwbk hnhw rbdmh la wnpyw larcy ynb tdu lk la nrha rbdk yhyw
‫ויהי כדבר אהרן אל־כל־עדת בני־ישראל ויפנו אל־המדבר והנה כבוד יהוה נראה בענן‬
11-Y YHWH habló a Mosheh diciendo: Wayedaber YHWH el-Mosheh lemor.

12-Oí las quejas de los hijos de Yisra'el; háblales diciendo: "A la caída de la tarde comeréis carne, y por la mañana os
hartaréis de lejem, y sabréis que Yo soy YHWH, vuestro Elohey". Shamati et-telunot beney Yisra'el daber alehem
lemor beyn ha'arba'im tojelu basar uvaboker tisbe'u-lajem widatem ki ani YHWH Eloheyjem.
mjl wubct rqbbw rcb wlkat mybruh nyb rmal mhla rbd larcy ynb tnwlt ta ytumc
mkyhla hwhy yna yk mtudyw
‫שמעתי את־תלונת בני ישראל דבר אלהם לאמר בין הערבים תאכלו בשר ובבקר תשבעו־לחם‬
‫ להיכם‬:‫וידעתם כי אני יהוה א‬
13-Y sucedió que a la tarde subieron las codornices y cubrieron el campamento; por la mañana había una capa de rocío
alrededor del campamento. Wayehi ba'erev wata'al hasla'u watejas et-hamajaneh ubaboker haytah shijevat hatal
saviv lamajaneh.
hnjml bybs lfh tbkc htyh rqbbw hnjmh ta sktw wlch lutw brub yhyw
‫ויהי בערב ותעל השלו ותכס את־המחנה ובבקר היתה שכבת הטל סביב למחנה‬
14-Y cuando se evaporó la capa de rocío, he aquí sobre la faz del desierto una cosa fina, descubierta, fina como la
escarcha, sobre la tierra. Wata'al shijevat hatal wehineh al-peney hamidbar dak mejuspas dak kakfor al-ha'arets.
xrah lu rpkk qd spsjm qd rbdmh ynp lu hnhw lfh tbkc lutw

‫ותעל שכבת הטל והנה על־פני המדבר דק מח" ספס דק ככפר על־הארץ‬
15-Y vieron los hijos de Yisra'el y se dijeron el uno al otro: ¿Qué es esto?, pues no sabían qué era. Entonces les dijo
Mosheh: Este es el lejem que YHWH os ha dado para comer. Wayir'u beney Yisra'el wayomeru ish el-ajiv man hu ki
lo yad'u mah-hu wayomer Mosheh alehem hu halejem asher natan YHWH lajem le'ojelah.
awh mhla hcm rmayw awh hm wudy al yk awh nm wyja la cya wrmayw larcy ynb waryw
hlkal mkl hwhy ntn rca mjlh
‫ויראו בני־ישראל ויאמרו איש אל־אחיו מן הוא כי לא ידעו מה־הוא ויאמר משה אלהם הוא הלחם‬
‫אשר נתן יהוה לכם לאכלה‬
16-Esta es la cosa que ha ordenado YHWH: Recoged de ello cada uno según lo que pueda comer, un ómer por cabeza
conforme al número de vuestras personas; lo tomaréis cada uno para los que están en su tienda. Zeh hadavar asher
tsiwah YHWH liktu mimenu ish lefi ojelo omer lagulgolet mispar nafshoteyjem ish la'asher be'aholo tikaju.
rcal cya mkytcpn rpsm tlglgl rmu wlka ypl cya wnmm wfql hwhy hwx rca rbdh hz
wjqt wlhab
‫זה הדבר אשר צוה יהוה לקטו ממנו איש לפי אכלו עמר לג"לגלת מספר נפשתיכם איש לאשר‬
‫ לו תקחו‬E‫באה‬
17-Y lo hicieron así los hijos de Yisra'el, y recogieron unos más, otros menos. Waya'asu-jen beney Yisra'el wayilktu
hamarbeh wehamam'it.
fyummhw hbrmh wfqlyw larcy ynb nk wcuyw

‫ויעשו־כן בני ישראל וילקטו המרבה והממעיט‬
18-Y cuando lo midieron con el ómer nada tenía de más el que recogió mucho, y al que recogió poco nada le faltaba;
cada uno había recogido según lo que podía comer. Wayamodu ba'omer welo hedif hamarbeh wehamam'it lo hejesir
ish lefi-ojelo lakatu.
wfql wlka ypl cya rysjh al fyummhw hbrmh pyduh alw rmub wdmyw
‫וימדו בעמר ולא העדיף המרבה והממעיט לא החסיר איש לפי־אכלו לקטו‬
19-Y Mosheh les dijo: Nadie deje sobras de ello hasta la mañana. Wayomer Mosheh alehem ish al-yoter mimenu
ad-boker.
rqb du wnmm rtwy la cya mhla hcm rmayw

‫ויאמר משה אלהם איש אל־יותר ממנו עד־בקר‬
20-Y no escucharon a Mosheh y algunos dejaron de ello hasta la mañana, y crió gusanos y hedió. Y se indignó contra
ellos Mosheh. Welo-sham'u el-Mosheh wayotiru anashim mimenu ad-boker wayarum tola'im wayiv'ash wayiktsof
alehem Mosheh.
hcm mhlu pxqyw cabyw myulwt mryw rqb du wnmm mycna wrtwyw hcm la wumc alw
‫ולא־שמעו אל־משה ויותרו אנשים ממנו עד־בקר ויר" ם תולעים ויבאש ויקצף עלהם משה‬
21-De esta manera lo recogían todas las mañanas, cada uno según lo que podía comer; mas en calentando el sol se
derretía. Wayilketu oto baboker baboker ish kefi ojelo wejam hashemesh wenamas.
smnw cmch mjw wlka ypk cya rqbb rqbb wta wfqlyw
‫וילקטו אתו בבקר בבקר איש כפי אכלו וחם השמש ונמס‬
22-Y sucedió que el día sexto recogieron doble cantidad de lejem, dos ómer para cada persona. Entonces todos los
príncipes de la congregación vinieron y se lo avisaron a Mosheh. Wayehi bayom hashishi laktu lejem mishneh sheney
ha'omer la'ejad wayavo'u kol-nesi'ey ha'edah wayagidu le-Mosheh.
hcml wdygyw hduh yaycn lk wabyw djal rmuh ync hncm mjl wfql ycch mwyb yhyw
‫ויהי ׀ ביום הששי לקטו לחם משנה שני העמר לאחד ויבאו כל־נשיאי העדה ויגידו למשה‬
23-Y el respondió: Esto es lo que ha dicho YHWH: "Mañana es shabat kodesh para YHWH; lo que habéis de cocer,
cocedlo, y lo que habéis de guisar, guisadlo; y todo lo que sobre ponedlo aparte para vosotros, guardándolo hasta
mañana. Wayomer alehem hu asher diber YHWH Shabaton Shabat-kodesh l'YHWH majar et asher-tofu efu
we'et asher-tevashlu bashelu we'et kol-ha'odef haniju lajem lemishmeret ad-haboker.
rca taw wpa wpat rca ta rjm hwhyl cdq tbc nwtbc hwhy rbd rca awh mhla rmayw
rqbh du trmcml mkl wjynh pduh lk taw wlcb wlcbt
‫ויאמר אלהם הוא אשר דבר יהוה שבתון שבת־קדש ליהוה מחר את אשר־תאפו אפו ואת אשר־‬
‫תבשלו בשלו ואת כל־העדף הניחו לכם למשמרת עד־הבקר‬
24-Y ellos lo pusieron aparte hasta la mañana como se lo había mandado Mosheh, y no hedió ni hubo en ello gusano.
Wayaniju oto ad-haboker ka'asher tsiwah Mosheh welo hiv'ish werimah lo hayetah-bo.
wb htyh al hmrw cyabh alw hcm hwx rcak rqbh du wta wjynyw
‫ויניחו אתו עד־הבקר כאשר צוה משה ולא הבאיש ורמה לא־היתה בו‬
25-Dijo entonces Mosheh: Comedlo hoy, porque hoy es shabat para YHWH; hoy no lo hallaréis en el campo. Wayomer
Mosheh ijeluhu hayom ki-Shabat hayom l'YHWH hayom lo timtsa'uhu basadeh.
hdcb whaxmt al mwyh hwhyl mwyh tbc yk mwyh whlka hcm rmayw
‫ויאמר משה אכל"הו היום כי־שבת היום ליהוה היום לא תמצא" הו בשדה‬
26-Seis días lo recogeréis, mas en el séptimo día, que es shabat, no lo habrá en él. Sheshet yamim tilketuhu uvayom
hashvi'i Shabat lo yiheyeh-bo.
wb hyhy al tbc yuybch mwybw whfqlt mymy tcc

‫ששת ימים תלקט" הו וביום השביעי שבת לא יהיה־בו‬
27-Pero aconteció en el día séptimo que salieron algunos del pueblo para recogerlo y no lo hallaron. Wayehi bayom
hashvi'i yats'u min-ha'am lilkot welo matsa'u.
waxm alw fqll muh nm waxy yuybch mwyb yhyw

‫ויהי ביום השביעי יצאו מן־העם ללקט ולא מצאו‬
28-Dijo pues YHWH a Mosheh: ¿Hasta cuándo rehusaréis guardar mis mandamientos y mis leyes? Wayomer YHWH
el-Mosheh ad-anah me'antem lishmor mitswotay wetorotay.
ytrwtw ytwxm rmcl mtnam hna du hcm la hwhy rmayw

‫ויאמר יהוה אל־משה עד־אנה מאנתם לשמר מצותי ותורתי‬
29-Vean que YHWH os ha dado el shabat; por tanto en el sexto día os da el lejem de dos días. Estése cada hombre en
su estancia; no salga nadie de su lugar en el día séptimo. Re'u ki-YHWH natan lajem haShabat al-ken hu noten
lajem bayom hashishi lejem yomayim shvu ish tajetay'o al-yetse ish mimekomo bayom hashvi'i.
la wytjt cya wbc mymwy mjl ycch mwyb mkl ntn awh nk lu tbch mkl ntn hwhy yk war
yuybch mwyb wmqmm cya axy
‫ראו כי־יהוה נתן לכם השבת על־כן הוא נתן לכם ביום הששי לחם יומים שבו ׀ איש תחתיו אל־יצא‬
‫איש ממקמו ביום השביעי‬
30-Y holgó el pueblo en el día séptimo. Wayishbetu ha'am bayom hashvi'i.
yubch mwyb muh wtbcyw

‫וישבתו העם ביום השבעי‬
31-Y la casa de Yisra'el lo nombró man; y era como simiente de cilantro, blanca; y su sabor era como de buñuelo con
miel. Wayikre'u beyt-Yisra'el et-shemo man wehu kezera gad lavan wetamo ketsapijit bidevash.
cbdb tjypxk wmufw nbl dg urzk awhw nm wmc ta larcy tyb warqyw
‫ויקראו בית־ישראל את־שמו מן והוא כזרע גד לבן וטעמו כצפיחת בדבש‬
32-Y dijo Mosheh: Esto es lo que ha ordenado YHWH: Llenad un ómer de él y guárdese para vuestras generaciones
venideras, a fin de que vean el lejem que os di a comer en el desierto, cuando os saqué de la tierra de Mitsrayim.
Wayomer Mosheh zeh hadavar asher tsiwah YHWH melo ha'omer mimenu lemishmeret ledoroteyjem lema'an
yir'u et-halejem asher he'ejalti etjem bamidbar behotsi'i etjem me'erets Mitsrayim.
mjlh ta wary numl mkytrdl trmcml wnmm rmuh alm hwhy hwx rca rbdh hz hcm rmayw
myrxm xram mkta yayxwhb rbdmb mkta ytlkah rca
‫ויאמר משה זה הדבר אשר צוה יהוה מלא העמר ממנו למשמרת לדרתיכם למען יראו את־הלחם‬
‫ כלתי אתכם במדבר בהוציאי אתכם מארץ מצרים‬:‫אשר הא‬
33-Y dijo Mosheh a Aharón: Toma una vasija y pon en ella el contenido de un de man, y ponlo delante de YHWH a fin
de guardarlo para vuestras generaciones venideras. Wayomer Mosheh el-Aharon kaj tsintsenet ajat weten-shamah
melo-ha'omer man wehanaj oto lifney YHWH lemishmeret ledoroteyjem.
trmcml hwhy ynpl wta jnhw nm rmuh alm hmc ntw tja tnxnx jq nrha la hcm rmayw
mkytrdl
‫ויאמר משה אל־אהרן קח צנצנת אחת ותן־שמה מלא־העמר מן והנח אתו לפני יהוה למשמרת‬
‫לדרתיכם‬
34-Y Aharon lo puso delante del Testimonio para guardarlo, así como YHWH lo ordenó a Mosheh. Ka'asher tsiwah
YHWH el-Mosheh wayanijehu Aharon lifney ha'edut lemishmaret.
trmcml tduh ynpl nrha whjynyw hcm la hwhy hwx rcak

‫כאשר צוה יהוה אל־משה ויניחהו אהרן לפני העד" ת למשמרת‬
35-Y los hijos de Yisra'el comieron el man cuarenta años, hasta que llegaron a tierra habitada; el man comieron hasta
que entraron en los confines de la tierra de Kena'an. Uveney Yisra'el ajelu et-haman arba'im shanah ad-bo'am el-
erets noshavet et-haman ajelu ad-bo'am el-ketseh erets Kena'an.
hxq la mab du wlka nmh ta tbcwn xra la mab du hnc myubra nmh ta wlka larcy ynbw
nunk xra
‫ובני ישראל אכלו את־המן ארבעים שנה עד־באם אל־ארץ נושבת את־המן אכלו עד־באם אל־קצה‬
‫ארץ כנען‬
36-El ómer es la décima parte de la efah. Weha'omer asirit ha'efah hu.
awh hpyah tyrcu rmuhw

‫והעמר עשרית האיפה הוא‬
Capítulo 17
1-Y partió toda la congregación de los hijos de Yisra'el del desierto de Sin en sus jornadas, por mandamiento de YHWH,
y acamparon en Refidim, y no había agua para que el pueblo bebiese. Wayis'u kol-adat beney-Yisra'el mimidbar-Sin
lemas'eyhem al-pi YHWH wayajanu biRefidim we'eyn mayim lishtot ha'am.
ttcl mym nyaw mydyprb wnjyw hwhy yp lu mhyusml nys rbdmm larcy ynb tdu lk wusyw
muh
‫ויסעו כל־עדת בני־ישראל ממדבר־סין למסעיהם על־פי יהוה ויחנו ברפידים ואין מים לשתת העם‬
2-Y el pueblo altercó con Mosheh diciendo: ¡Dadnos agua para que bebamos! Y les dijo Mosheh: ¡Por qué altercáis
conmigo? ¿Por qué probáis a YHWH? Wayarev ha'am im-Mosheh wayomeru tenu-lanu mayim wenishteh wayomer
lahem Mosheh mah-terivun imadi mah-tenasun et-YHWH.
nwsnt hm ydmu nwbyrt hm hcm mhl rmayw htcnw mym wnl wnt wrmayw hcm mu muh bryw
hwhy ta
‫וירב העם עם־משה ויאמרו תנו־לנו מים ונשתה ויאמר להם משה מה־תריבון עמדי מה־תנסון את־‬
‫יהוה‬
3-Allí pues padeció el pueblo por la falta de agua, y se quejó el pueblo contra Mosheh y dijo: ¿Por qué nos has hecho
subir de Mitsrayim para matamos de sed a mí y a mis hijos y a mis ganados? Wayitsma sham ha'am lamayim wayalen
ha'am al-Mosheh wayomer lamah zeh he'elitanu miMitsrayim lehamit oti we'et-banay we'et-miknay batsama.
ynb taw yta tymhl myrxmm wntyluh hz hml rmayw hcm lu muh nlyw myml muh mc amxyw
amxb ynqm taw
‫ליתנו ממצרים להמית אתי ואת־בני‬:‫ויצמא שם העם למים וילן העם על־משה ויאמר למה זה הע‬
‫ואת־מקני בצמא‬
4-Y clamó Mosheh a YHWH diciendo: ¿Qué he de hacer con este pueblo? Un poco más y me apedrearán. Wayits'ak
Mosheh el-YHWH lemor mah e'eseh la'am hazeh od me'at uskaluni.
ynlqsw fum dwu hzh mul hcua hm rmal hwhy la hcm quxyw
‫שה לעם הזה עוד מעט וסקל"ני‬:‫ויצעק משה אל־יהוה לאמר מה אע‬
5-Y dijo YHWH a Mosheh: Pasa delante del pueblo y toma contigo de los ancianos de Yisra'el, y tu vara con que
heriste el río la tomarás en tu mano, y anda. Wayomer YHWH el-Mosheh avor lifney ha'am wekaj itja mizikney
Yisra'el umateja asher hikita bo et-haYe'or kaj beyadeja wehalajta.
jq rayh ta wb tykh rca kfmw larcy ynqzm kta jqw muh ynpl rbu hcm la hwhy rmayw
tklhw kdyb
‫ויאמר יהוה אל־משה עבר לפני העם וקח אתך מזקני ישראל ומטך אשר הכית בו את־היאר קח‬
‫בידך והלכת‬
6-He aquí que Yo estaré enfrente de ti, allí sobre la peña en Jorev; y herirás la peña y saldrán de ella aguas, y el pueblo
beberá. E hizo así Mosheh a ojos de los ancianos de Yisra'el. Hineni omed lefaneyja sham al-hatsur beJorev
wehikita batsur weyats'u mimenu mayim weshatah ha'am waya'as ken Mosheh le'eyney zikney Yisra'el.
hcm nk cuyw muh htcw mym wnmm waxyw rwxb tykhw brjb rwxh lu mc kynpl dmu ynnh
larcy ynqz ynyul
‫הנני עמד לפניך שם על־הצור בחרב והכית בצור ויצאו ממנו מים ושתה העם ויעש כן משה לעיני‬
‫זקני ישראל‬
7-Y llamó el nombre de aquel lugar Masah y Merivah, por razón del altercado de los hijos de Yisra'el, y por haber ellos
probado a YHWH diciendo: ¿Está YHWH en medio de nosotros o no? Wayikra shem hamakom Masah uMerivah al-
riv beney Yisra'el we'al nasotam et-YHWH lemor hayesh YHWH bekirbenu im-ayn.
wnbrqb hwhy cyh rmal hwhy ta mtsn luw larcy ynb byr lu hbyrmw hsm mwqmh mc arqyw
nya ma
‫ויקרא שם המקום מסה ומריבה על־ריב ׀ בני ישראל ועל נסתם את־יהוה לאמר היש יהוה בקרבנו‬
‫אם־אין‬
8-Y vino Amalek y peleó contra Yisra'el en Refidim. Wayavo Amalek wayilajem im-Yisra'el biRefidim.
mdyprb larcy mu mjlyw qlmu abyw

‫ויבא עמלק וילחם עם־ישראל ברפידם‬
9-Y Mosheh dijo a Yehoshúa: Escoge hombres para nosotros y sal y pelea contra Amalek. Mañana yo estaré en pie
sobre la cima de la colina, y la vara de Elohim estará en mi mano. Wayomer Mosheh el-Yehoshua bejar-lanu
anashim wetse hilajem ba'Amalek majar anoji nitsab al-rosh hagiv'ah umateh ha'Elohim beyadi.
hfmw hubgh car lu bxn ykna rjm qlmub mjlh axw mycna wnl rjb ucwhy la hcm rmayw
ydyb myhlah
‫ויאמר משה אל־יהוש" ע בחר־לנו אנשים וצא הלחם בעמלק מחר אנכי נצב על־ראש הגבעה ומטה‬
‫ להים בידי‬:‫הא‬
10-E hizo Yehoshúa como le había dicho Mosheh, y peleó contra Amalek. Y Mosheh y Aharon y Jur subieron a la cima
de la colina. Waya'as Yehoshua ka'asher amar-lo Mosheh lehilajem ba'Amalek uMoshe Aharon weJur alu rosh
hagiv'ah.
hubgh car wlu rwjw nrha hcmw qlmub mjlhl hcm wl rma rcak ucwhy cuyw
‫ויעש יהוש" ע כאשר אמר־לו משה להלחם בעמלק ומשה אהרן וחור עלו ראש הגבעה‬
11-Y aconteció que mientras Mosheh tenía alzada su mano vencía Yisra'el, mas siempre que bajaba su mano vencía
Amalek. Wehayah ka'asher yarim Mosheh yado wegavar Yisra'el weja'asher yaniaj yado wegavar Amalek.
qlmu rbgw wdy jyny rcakw larcy rbgw wdy hcm myry rcak hyhw
‫והיה כאשר ירים משה ידו וגבר ישראל וכאשר יניח ידו וגבר עמלק‬
12-Pero las manos de Mosheh estaban pesadas, por lo cual tomaron una piedra y se la pusieron debajo, sentándose él
sobre ella, en tanto que Aharon y Jur le sostenían las manos, el uno de una parte y el otro de la otra; de esta suerte
estuvieron firmes. Widey Mosheh kvedim wayikju-even wayasimu tajtay'o wayeshev aleyha we'Aharon weJur
tameju beyaday'o mizeh ejad umizeh ejad wayehi yaday'o emunah ad-bo hashamesh.
dja hzm wydyb wkmt rwjw nrhaw hylu bcyw wytjt wmycyw nba wjqyw mydbk hcm ydyw
cmch ab du hnwma wydy yhyw dja hzmw
‫וידי משה כבדים ויקחו־אבן וישימו תחתיו וישב עליה ואהרן וחור תמכו בידיו מזה אחד ומזה אחד‬
‫ מונה עד־בא השמש‬:‫ויהי ידיו א‬
13-Y Yehoshúa debilitó a Amalek y a su pueblo a filo de espada. Wayajalosh Yehoshua et-Amalek we'et-amo lefi-
jarev.
brj ypl wmu taw qlmu ta ucwhy cljyw

‫ויחלש יהוש" ע את־עמלק ואת־עמו לפי־חרב‬
14-Y dijo YHWH a Mosheh: Escribe esto para memoria en el libro y ponlo en conocimiento de Yehoshua, que Yo
extinguiré totalmente la memoria de Amalek de debajo de los cielos. Wayomer YHWH el-Mosheh ketov zot zikaron
basefer wesim be'ozney Yehoshua ki-majoh emjeh et-zejer Amalek mitajat hashamayim.
qlmu rkz ta hjma hjm yk ucwhy ynzab mycw rpsb nwrkz taz btk hcm la hwhy rmayw
mymch tjtm
‫ויאמר יהוה אל־משה כתב זאת זכרון בספר ושים באזני יהוש" ע כי־מחה אמחה את־זכר עמלק‬
‫מתחת השמים‬
15-Y edificó Mosheh un altar, y le puso por nombre "YHWH me hizo aquí milagros". Wayiven Mosheh mizbe'aj
wayikra shemo YHWH Nisi.
ysn hwhy wmc arqyw jbzm hcm nbyw

‫ויבן משה מזבח ויקרא שמו יהוה נסי‬
16-Y dijo: porque mano de el trono de Yah, que YHWH tendrá guerra con Amalek de generación en generación.
Wayomer ki-yad al-kes Yah miljamah l'YHWH ba'Amalek midor dor.
rd rdm qlmub hwhyl hmjlm hy sk lu dy yk rmayw

‫ויאמר כי־יד על־כס יה מלחמה ליהוה בעמלק מדר דר‬
Capítulo 18
Parashah 17: Yitro 18:1-20:23
1-Y Yitro, kohen de Midyan, suegro de Mosheh, oyó todo lo que había hecho Elohim por Mosheh y por Yisra'el su
pueblo, y cómo YHWH había sacado a Yisra'el de Egipto. Wayishma Yitro kohen Midyan koten Mosheh et kol-
asher asah Elohim le-Mosheh ule-Yisra'el amo ki-hotsi YHWH et-Yisra'el miMitsrayim.
hwhy ayxwh yk wmu larcylw hcml myhla hcu rca lk ta hcm ntj nydm nhk wrty umcyw
myrxmm larcy ta
‫ להים למשה ולישראל עמו כי־הוציא יהוה את־‬:‫וישמע יתרו כהן מדין חתן משה את כל־אשר עשה א‬
‫ישראל ממצרים‬
2-Y tomó Yitró, suegro de Mosheh, a Tsiporah, mujer de Mosheh, después de haber sido enviada (a su padre), Wayikaj
Yitro joten Mosheh et-Tsiporah eshet Mosheh ajar shilukeyja.
hyjwlc rja hcm tca hrpx ta hcm ntj wrty jqyw

‫ויקח יתרו חתן משה את־צפרה אשת משה אחר שלוחיה‬
3-y a sus dos hijos, de los cuales el uno se llamaba Gershom, pues había dicho: "peregrino he sido en tierra extraña",
We'et sheney baneyja asher shem ha'ejad Gershom ki amar ger hayiti be'erets nokryah.
hyrkn xrab ytyyh rg rma yk mcrg djah mc rca hynb ync taw
‫ואת שני בניה אשר שם האחד גרשם כי אמר גר הייתי בארץ נכריה‬
4-y el otro se llamaba Eli'ezer, porque dijo: "Elohey de mi padre me ayudó y me libró de la espada de Far'oh". Weshem
ha'ejad Eli'ezer ki-Elohey avi be'ezri wayatsileni mekerev Par'oh.
hurp brjm ynlxyw yrzub yba yhla yk rzuyla djah mcw

‫ להי אבי בעזרי ויצלני מחרב פרעה‬:‫ ליעזר כי־א‬:‫ושם האחד א‬
5-Yitro el suegro de Mosheh trajo a los hijos de Mosheh y la esposa a él al desierto donde estaba acampado, en el
Monte de Elohim. Wayavo Yitro jotej Mosheh ubanayú weshetó el Mosheh el hamidebar asher hu joné sham har
haElohim.
myhlah rh mc hnj awh rca rbdmh la hcm la wtcaw wynbw hcm ntj wrty abyw
‫ להים‬:‫ויבא יתרו חתן משה ובניו ואשתו אל־משה אל־המדבר אשר־הוא חנה שם הר הא‬
6-Y envió a decir a Mosheh: Yo, tu suegro Yitro, vengo a ti con tu mujer, y sus dos hijos con ella. Wayomer el-Mosheh
ani jotenja Yitro ba eleyja we'ishteja usheney baneyja imah.
hmu hynb yncw ktcaw kyla ab wrty kntj yna hcm la rmayw
‫ויאמר אל־משה אני חתנך יתרו בא אליך ואשתך ושני בניה עמה‬
7-Y salió Mosheh al encuentro de su suegro, y se postró ante él y le besó. Y se preguntaron el al otro por su shalom,
y entraron en la tienda. Wayetse Mosheh likrat kotno wayishtaju wayishak-lo wayish'alu ish-lere'eju leshalom
wayavo'u ha'ohelah.
hlhah wabyw mwlcl whurl cya wlacyw wl qcyw wjtcyw wntj tarql hcm axyw
‫ לה‬:‫ויצא משה לקראת חתנו וישתחו וישק־לו וישאלו איש־לרעהו לשלום ויבאו האה‬
8-Y contó Mosheh a su suegro todo lo que YHWH había hecho al Far'oh y a Mitsrayim con relación a Yisra'el; y todas
las contrariedades que habían pasado en el camino, y cómo los había librado YHWH. Wayesaper Mosheh lejoteno et
kol-asher asah YHWH le-Far'oh ul-Mitsrayim al odot Yisra'el et kol-hatla'ah asher metsa'atam baderej
wayatsilem YHWH.
rca halth lk ta larcy tdwa lu myrxmlw hurpl hwhy hcu rca lk ta wntjl hcm rpsyw
hwhy mlxyw krdb mtaxm
‫ויספר משה לחתנו את כל־אשר עשה יהוה לפרעה ולמצרים על אודת ישראל את כל־התלאה אשר‬
‫מצאתם בדרך ויצלם יהוה‬
9-Y se regocijó Yitró por todo el bien que YHWH había hecho a Yisra'el, a quien libró de manos de Mitsrayim.
Wayijad Yitro al kol-hatovah asher-asah YHWH le-Yisra'el asher hitsilo miyad Mitsrayim.
myrxm dym wlyxh rca larcyl hwhy hcu rca hbwfh lk lu wrty djyw
‫ויחד יתרו על כל־הטובה אשר־עשה יהוה לישראל אשר הצילו מיד מצרים‬
10-Y dijo Yitró: ¡Bendito sea YHWH que os ha librado de mano de Mitsrayim y de mano de Far'oh, liberando al
pueblo de la opresión de la mano de Mitsrayim! Wayomer Yitro baruj YHWH asher hitsil etjem miyad Mitsrayim
umiyad Par'oh asher hitsil et-ha'am mitajat yad-Mitsrayim.
dy tjtm muh ta lyxh rca hurp dymw myrxm dym mkta lyxh rca hwhy kwrb wrty rmayw
myrxm
‫ויאמר יתרו ברוך יהוה אשר הציל אתכם מיד מצרים ומיד פרעה אשר הציל את־העם מתחת יד־‬
‫מצרים‬
11-Ahora se que YHWH es mas grande que todos los elohim, pues aquello con que se ensoberbecieron recayó sobre
ellos mismos. Atah yadati ki-gadol YHWH mikol-ha'elohim ki badavar asher zadu aleyjem.
mhylu wdz rca rbdb yk myhlah lkm hwhy lwdg yk ytudy htu
‫ להים כי בדבר אשר זדו עליהם‬:‫עתה ידעתי כי־גדול יהוה מכל־הא‬

12-Y tomó Yitró, suegro de Mosheh, holocausto y sacrificios para Elohim; y Aharon y todos los ancianos de Yisra'el
vinieron a comer pan con el suegro de Mosheh delante de Elohim. Wayikaj Yitro koten Moshe olah uzvajim l'Elohim
wayavo Aharon wekol zikney Yisra'el le'ekol-lejem im-koten Mosheh lifney ha'Elohim.
hcm ntj mu mjl lkal larcy ynqz lkw nrha abyw myhlal myjbzw hlu hcm ntj wrty jqyw
myhlah ynpl
‫ כל־לחם עם־חתן משה‬:‫ויקח יתרו חתן משה עלה וזבחים לאלהים ויבא אהרן וכל זקני ישראל לא‬
‫ להים‬:‫לפני הא‬
13-Y aconteció al día siguiente, que Mosheh se sentó para juzgar al pueblo, y el pueblo permaneció alrededor de
Mosheh desde la mañana hasta la tarde. Wayeji mimakorat wayeshev Mosheh lishpot et-ha'am waya'amod ha'am
al-Mosheh min-haboker ad-ha'arev.
bruh du rqbh nm hcm lu muh dmuyw muh ta fpcl hcm bcyw trjmm yhyw
‫ רת וישב משה לשפט את־העם ויעמד העם על־משה מן־הבקר עד־הערב‬E‫ויהי ממח‬
14-Y vio el suegro de Mosheh todo lo que él hacía para con el pueblo, y dijo: ¿Qué es esto que haces tú con el pueblo?
¿Por qué te sientas tú solo y todo el pueblo está delante de ti en pie desde la mañana hasta la tarde? Wayar koten
Mosheh et kol-asher-hu oseh la'am wayomer mah-hadavar hazeh asher atah oseh la'am madua atah yoshev
levadeja wekol-ha'am nitsav aleyja min-boker ad-arev.
hta uwdm mul hcu hta rca hzh rbdh hm rmayw mul hcu awh rca lk ta hcm ntj aryw
bru du rqb nm kylu bxn muh lkw kdbl bcwy
‫וירא חתן משה את כל־אשר־הוא עשה לעם ויאמר מה־הדבר הזה אשר אתה עשה לעם מדוע אתה‬
‫יושב לבדך וכל־העם נצב עליך מן־בקר עד־ערב‬
15-Y dijo Mosheh a su suegro: Porque el pueblo viene a mí para consultar a Elohim. Wayomer Mosheh lejotno ki-
yavo elay ha'am lidrosh Elohim.
myhla crdl muh yla aby yk wntjl hcm rmayw

‫ להים‬:‫ויאמר משה לחתנו כי־יבא אלי העם לדרש א‬
16-Cuando tienen algún asunto vienen a mí, y yo juzgo entre el uno y el otro y les doy a conocer los estatutos de Elohim
y sus leyes. Ki-yihyeh lajem davar ba elay weshafateti beyn ish uveyn re'ehu wehodati et-jukey ha'Elohim we'et-
torotay'o.
wytrwt taw myhlah yqj ta ytudwhw whur nybw cya nyb ytfpcw yla ab rbd mhl hyhy yk
‫ להים ואת־תורתיו‬:‫כי־יהיה להם דבר בא אלי ושפטתי בין איש ובין רעהו והודעתי את־ח" קי הא‬
17-Y le dijo el suegro de Mosheh: No está bien lo que haces; Wayomer koten Mosheh elay'o lo-tov hadavar asher
atah oseh.
hcu hta rca rbdh bwf al wyla hcm ntj rmayw

‫ויאמר חתן משה אליו לא־טוב הדבר אשר אתה עשה‬
18-sin duda alguna desfallecerás, así tú como este pueblo que contigo está, porque esto es demasiado pesado para ti; no
podrás hacerlo tu solo. Navol tibol gam-atah gam-ha'am hazeh asher imaj ki-javed mimeja hadavar lo-tukal
asohu levadeja.
kdbl whcu lkwt al rbdh kmm dbk yk kmu rca hzh muh mg hta mg lbt lbn
‫נבל תבל גם־אתה גם־העם הזה אשר עמך כי־כבד ממך הדבר לא־תוכל עשהו לבדך‬
19-Ahora pues, oye mi voz y te aconsejaré, y estará Elohim contigo. Se tu el representante del pueblo frente a el-Elohim ,
para que traigas las causas a el-Elohim. Atah shemah bekoli iyatseja wayehi Elohim imaj heyeh atah la'am mul
ha'Elohim weheveta atah et-hadevarim el-ha'Elohim.
myrbdh ta hta tabhw myhlah lwm mul hta hyh kmu myhla yhyw kxuya ylqb umc htu
myhlah la
‫ להים והבאת אתה את־הדברים‬:‫ יה אתה לעם מול הא‬:‫ להים עמך ה‬:‫עתה שמע בקלי איעצך ויהי א‬
‫ להים‬:‫אל־הא‬
20-Tú les enseñarás pues los estatutos y las leyes, y les darás a conocer el camino en que deban andar y la obra que
deban hacer. Wejizjartah etjem et-hajukim we'et-hatorot wejodata lahem et-haderej yelju bah we'et-hama'aseh
asher ya'asun.
nwcuy rca hcumh taw hb wkly krdh ta mhl tudwhw trwth taw myqjh ta mhta htrhzhw
‫והזהרתה אתהם את־הח" קים ואת־התורת והודעת להם את־הדרך ילכו בה ואת־המעשה אשר יעשון‬
21-Y tú verás entre todo el pueblo varones de virtud, temerosos de Elohim, hombres verídicos y que aborrezcan el lucro,
y los pondrás sobre ellos como jefes de mil, jefes de ciento, jefes de cincuenta y jefes de diez. We'atah tejezeh mikol-
ha'am anshey-jayil yir'ey Elohim anshey emet son'ey batsa wesamta alejem sarey alafim sarey me'ot sarey
jamishim wesarey asarot.
Yrc mypla yrc mhlu tmcw uxb yanc tma ycna myhla yary lyj ycna muh lkm hzjt htaw
trcu yrcw mycmj yrc twam
‫ מת שנאי בצע ושמת עלהם שרי אלפים שרי‬:‫ להים אנשי א‬:‫ זה מכל־העם אנשי־חיל יראי א‬:‫ואתה תח‬
‫מאות שרי חמשים ושרי עשרת‬
22-Y ellos juzgarán al pueblo en todo tiempo; y será que todo asunto grande lo traerán a ti, mas todo asunto pequeño lo
juzgarán ellos mismos. Así se aliviará el peso de sobre ti, y ellos llevarán la carga contigo. Weshaftu et-ha'am bekol-et
wehayah kol-hadavar hagadol yavi'u eleyja wekol-hadavar hakaton yishefetu-hem wehakel me'aleyja wenas'u itaj.
lqhw mh wfpcy nfqh rbdh lkw kyla wayby ldgh rbdh lk hyhw tu lkb muh ta wfpcw
kta wacnw kylum
‫ושפטו את־העם בכל־עת והיה כל־הדבר הגדל יביאו אליך וכל־הדבר הקטן ישפטו־הם והקל מעליך‬
‫ונשאו אתך‬
23-Si hicieres esta cosa y Elohim así te la ordenare, entonces podrás soportar, y también todo este pueblo irá a su
lugar en shalom. Im et-hadavar hazeh ta'aseh wetsiweja Elohim weyakolta amod wegam kol-ha'am hazeh al-
mekomo yavo weshalom.
mwlcb aby wmqm lu hzh muh lk mgw dmu tlkyw myhla kwxw hcut hzh rbdh ta ma
‫ להים ויכלת עמד וגם כל־העם הזה על־מקמו יבא בשלום‬:‫אם את־הדבר הזה תעשה וצוך א‬
24-Y escuchó Mosheh la voz de su suegro e hizo todo lo que le había dicho; Wayishma Mosheh lekol kotno waya'as
kol asher amar.
rma rca lk cuyw wntj lwql hcm umcyw

‫וישמע משה לקול חתנו ויעש כל אשר אמר‬
25-y escogió Mosheh hombres capaces de entre todo Yisra'el, y los puso por cabezas del pueblo, por jefes de mil,
jefes de ciento, jefes de cincuenta y jefes de diez; Wayivjar Mosheh anshey-jayil mikol-Yisra'el wayiten otam
rashim al-ha'am sarey alafim sarey me'ot sarey jamishim wesarey asarot.
mycmj yrc twam yrc mypla yrc muh lu mycar mta ntyw larcy lkm lyj ycna hcm rjbyw
trcu yrcw
‫ויבחר משה אנשי־חיל מכל־ישראל ויתן אתם ראשים על־העם שרי אלפים שרי מאות שרי חמשים‬
‫ושרי עשרת‬
26-y éstos juzgaban al pueblo en todo tiempo; el asunto difícil lo llevaban a Mosheh, mas todo asunto pequeño lo juzgaban
ellos mismos. Weshaftu et-ha'am bekol-et et-hadavar hakasheh yevi'un el-Mosheh wekol-hadavar hakaton yishputu
jem.
mh wfwpcy nfqh rbdh lkw hcm la nwayby hcqh rbdh ta tu lkb muh ta wfpcw
‫ושפטו את־העם בכל־עת את־הדבר הקשה יביאון אל־משה וכל־הדבר הקטן ישפוטו הם‬
27-Y despidió Mosheh a su suegro, el cual se fue a su tierra. Wayeshalaj Mosheh et-kotno wayelej lo el-artso.
wxra la wl klyw wntj ta hcm jlcyw

‫וישלח משה את־חתנו וילך לו אל־ארצו‬
Capítulo 19
1-En el tercer mes de la salida de los hijos de Yisra'el de la tierra de Mitsrayim, en ese mismo día llegaron al desierto de
Sinay. Bajodesh hashlishi letset beney-Yisra'el me'erets Mitsrayim bayom hazeh ba'u midbar Sinay.
ynys rbdm wab hzh mwyb myrxm xram larcy ynb taxl ycylch cdjb
‫בחדש השלישי לצאת בני־ישראל מארץ מצרים ביום הזה באו מדבר סיני‬
2-Y partieron de Refidim y llegaron al desierto de Sinay, y acamparon en el desierto; y acampó allí Yisra'el frente al
monte. Wayis'u meRfidim wayavo'u midbar Sinay wayajanu bamidbar wayijan-sham Yisra'el neged hahar.
rhh dgn larcy mc njyw rbdmb wnjyw ynys rbdm wabyw mydyprm wusyw
‫ויסעו מרפידים ויבאו מדבר סיני ויחנו במדבר ויחן־שם ישראל נגד ההר‬
3-Y Mosheh subió a el-Elohim, y le llamó YHWH desde el monte, diciendo: Así dirás a la casa de Ya'akov y anunciarás a
los hijos de Yisra'el: UMoshe alah el-ha'Elohim wayikra ela'o YHWH min-hahar lemor koh tomar lebeyt-Ya'akov
wetageyd libeney Yisra'el.
larcy ynbl dygtw bquy tybl rmat hk rmal rhh nm hwhy wyla arqyw myhlah la hlu hcmw
‫ להים ויקרא אליו יהוה מן־ההר לאמר כה תאמר לבית יעקב ותגיד לבני ישראל‬:‫ומשה עלה אל־הא‬
4-"Vosotros habéis visto lo que hice a Mitsrayim, y cómo os he llevado como en alas de águilas y os he traído a Mí.
Atem re'item asher asiti le-Mistrayim wa'esa etjem al-kanfey nesharim wa'avi etjem elay.
yla mkta abaw myrcn ypnk lu mkta acaw myrxml ytycu rca mtyar mta
‫אתם ראיתם אשר עשיתי למצרים ואשא אתכם על־כנפי נשרים ואבא אתכם אלי‬
5-Ahora pues, si escuchareis atentamente mi voz y guardareis mi pacto, seréis para. Mí un tesoro especial sobre todos
los pueblos, puesto que mía es toda la tierra; We'atah im-shamoa tishme'u bekoli ushmartem et-briti wiheyitem li
segulah mikol-ha'amim ki-li kol-ha'arets.
xrah lk yl yk mymuh lkm hlgs yl mtyyhw ytyrb ta mtrmcw ylqb wumct uwmc ma htuw
‫ועתה אם־שמוע תשמעו בקלי ושמרתם את־בריתי והייתם לי סג"לה מכל־העמים כי־לי כל־הארץ‬
6-y vosotros seréis para Mí un reino de kohanim y una nación kadosh. Estas son las palabras que dirás a los hijos de
Yisra'el". We'atem tiheyu-li mamlejet kohanim wegoy kadosh eleh hadevarim asher tedaber el-beney Yisra'el.
larcy ynb la rbdt rca myrbdh hla cwdq ywgw mynhk tklmm yl wyht mtaw
‫ואתם תהיו־לי ממלכת כהנים וגוי קדוש אלה הדברים אשר תדבר אל־בני ישראל‬
7-Y vino Mosheh y llamó a los ancianos del pueblo, y expuso delante de ellos todas estas palabras que YHWH le había
ordenado. Wayavo Mosheh wayikra lezikney ha'am wayasem lifneyjem et kol-hadevarim ha'eleh asher tsiwahu
YHWH.
hwhy whwx rca hlah myrbdh lk ta mhynpl mcyw muh ynqzl arqyw hcm abyw
‫ויבא משה ויקרא לזקני העם וישם לפניהם את כל־הדברים האלה אשר צוהו יהוה‬
8-Y respondió todo el pueblo a una, diciendo: ¡Todo lo que YHWH ha dicho, haremos! Y Mosheh refirió a YHWH las
palabras del pueblo. Waya'anu kol-ha'am yajda'u wayomeru kol asher-diber YHWH na'aseh wayashev Mosheh et-
divrey ha'am el-YHWH.
hwhy la muh yrbd ta hcm bcyw hcun hwhy rbd rca lk wrmayw wdjy muh lk wnuyw
‫ויענו כל־העם יחדו ויאמרו כל אשר־דבר יהוה נעשה וישב משה את־דברי העם אל־יהוה‬
9-Y dijo YHWH a Mosheh: He aquí que Yo vendré a ti en una nube espesa, a fin de que oiga el pueblo mientras Yo
hablo contigo, y que también crean en ti para siempre. Y refirió Mosheh a YHWH las palabras del pueblo. Wayomer
YHWH el-Mosheh hineh anoji ba eleyja be'av he'anan ba'avur yishma ha'am bedabri imaj wegam-beja
ya'aminu le'olam wayaged Mosheh et-divrey ha'am el-YHWH.
kb mgw kmu yrbdb muh umcy rwbub nnuh bub kyla ab ykna hnh hcm la hwhy rmayw
hwhy la muh yrbd ta hcm dgyw mlwul wnymay
‫ויאמר יהוה אל־משה הנה אנכי בא אליך בעב הענן בעבור ישמע העם בדברי עמך וגם־בך יאמינו‬
‫לעולם ויגד משה את־דברי העם אל־יהוה‬
10-Y dijo YHWH a Mosheh: Ve al pueblo y dedicalos hoy y mañana, y que laven sus vestidos Wayomer YHWH el-
Mosheh lej el-ha'am wekidashtam hayom umajar wejibesu simelotam.
mtlmc wsbkw rjmw mwyh mtcdqw muh la kl hcm la hwhy rmayw

‫ויאמר יהוה אל־משה לך אל־העם וקדשתם היום ומחר וכבסו שמלתם‬
11-y estén preparados para el día tercero, porque el tercer día descenderá YHWH, a vista de todo el pueblo, sobre el
monte de Sinay. Wehayu nekonim layom hashlishi ki bayom hashlishi yered YHWH le'eyney kol-ha'am al-har
Sinay.
ynys rh lu muh lk ynyul hwhy dry yclch mwyb yk ycylch mwyl mynkn wyhw
‫והיו נכנים ליום השלישי כי ׀ ביום השלישי ירד יהוה לעיני כל־העם על־הר סיני‬
12-Y señalarás término al pueblo alrededor, diciendo: Guardaos de subir al monte y aun de tocar a su término. Todo
aquél que tocare el monte será muerto irremisiblemente. Wejigbalta et-ha'am saviv lemor hishameru lajem alot
bahar unegoa bekatseju kol-hanogea bahar mot yumat.
tmwy twm rhb ugnh lk whxqb ugnw rhb twlu mkl wrmch rmal bybs muh ta tlbghw
‫והגבלת את־העם סביב לאמר השמרו לכם עלות בהר ונגע בקצהו כל־הנגע בהר מות יומת‬
13-No lo tocará mano, pues será apedreado o asaeteado; ya sea bestia ya sea hombre, no vivirá. Solamente en el caso
de prolongarse mucho el sonido del yovel (shofar), podrán subir al monte. Lo-tiga bo yad ki-sakol yisakel o-yaroh
yiyareh im-behemah im-ish lo yihyeh bimeshoj hayovel hemah ya'alu bahar.
rhb wluy hmh lbyh kcmb hyjy al cya ma hmhb ma hryy hry wa lqsy lwqs yk dy wb ugt al
‫לא־תגע בו יד כי־סקול יסקל או־ירה יירה אם־בהמה אם־איש לא יחיה במשך היבל המה יעלו בהר‬
14-Y bajó Mosheh del monte al pueblo y dedicó al pueblo, y ellos lavaron sus vestidos; Wayered Mosheh min-hahar
el-ha'am wayekadesh et-ha'am wayejabsu simlotam.
mtlmc wsbkyw muh ta cdqyw muh la rhh nm hcm dryw

‫וירד משה מן־ההר אל־העם ויקדש את־העם ויכבסו שמלתם‬
15-y él dijo al pueblo: Estad preparados para el tercer día; no os lleguéis a mujer. Wayomer el-ha'am heyu nekonim
lishloshet yamim al-tigshu el-ishah.
hca la wcgt la mymy tclcl mynkn wyh muh la rmayw

‫ יו נכנים לשלשת ימים אל־תגשו אל־אשה‬:‫ויאמר אל־העם ה‬
16-Y aconteció que el día tercero, al despuntar la mañana, hubo truenos y relámpagos y una nube densa sobre el monte,
y una voz de shofar muy fuerte. Y se estremeció todo el pueblo que estaba en el campamento. Wayehi bayom hashlishi
biheyot haboker wayehi kolot uvrakim we'anan kaved al-hahar wekol shofar jazak me'od wayejerad kol-ha'am
asher bamajaneh.
drjyw dam qzj rpc lqw rhh lu dbk nnuw myqrbw tlq yhyw rqbh tyhb ycylch mwyb yhyw
hnjmb rca muh lk
‫ רד כל־‬:‫ויהי ביום השלישי בהית הבקר ויהי קלת וברקים וענן כבד על־ההר וקל שפר חזק מאד ויח‬
‫העם אשר במחנה‬
17-Y sacó Mosheh al pueblo del campamento al encuentro de Elohim; y se quedaron de pie en lo bajo del monte.
Wayotse Mosheh et-ha'am likrat ha'Elohim min-hamajaneh wayityatsvu betajetit hahar.
rhh tytjtb wbxytyw hnjmh nm myhlah tarql muh ta hcm axwyw

‫ להים מן־המחנה ויתיצבו בתחתית ההר‬:‫ויוצא משה את־העם לקראת הא‬
18-Y el monte de Sinay estaba humeando todo él, porque YHWH había descendido sobre él en fuego; y subía su humo
como el humo del horno; y todo el monte temblaba mucho. Wehar Sinay ashan kulo mipeney asher yarad alay'o
YHWH ba'esh waya'al ashano ke'eshen hakivshan wayejerad kol-hahar me'od.
dam rhh lk drjyw ncbkh ncuk wncu luyw cab hwhy wylu dry rca ynpm wlk ncu ynys rhw
‫ רד כל־ההר מאד‬:‫והר סיני עשן כ"לו מפני אשר ירד עליו יהוה באש ויעל עשנו כעשן הכבשן ויח‬
19-Y la voz del shofar iba haciéndose muy fuerte: Mosheh hablaba y El-Elohim le respondía en voz alta. Wayehi kol
hashofar holej wejazek me'od Mosheh yedaber weha'Elohim ya'anenu bekol.
lwqb wnnuy myhlahw rbdy hcm dam qzjw klwh rpch lwq yhyw
‫ להים יעננו בקול‬:‫ויהי קול השופר הולך וחזק מאד משה ידבר והא‬
20-Y descendió YHWH sobre el monte de Sinay, en la cumbre del monte; y YHWH llamó a Mosheh a la cumbre del
monte, y subió Mosheh. Wayered YHWH al-har Sinay el-rosh hahar wayikra YHWH le-Mosheh el-rosh hahar
waya'al Mosheh.
hcm luyw rhh car la hcml hwhy arqyw rhh car la ynys rh lu hwhy dryw
‫וירד יהוה על־הר סיני אל־ראש ההר ויקרא יהוה למשה אל־ראש ההר ויעל משה‬
21-Y YHWH dijo a Mosheh: Desciende, advierte al pueblo, no sea que irrumpa hacia YHWH para ver y caigan muchos
de ellos. Wayomer YHWH el-Mosheh red ha'ed ba'am pen-yehersu el-YHWH lir'ot wenafal mimenu rav.
br wnmm lpnw twarl hwhy la wsrhy np mub duh dr hcm la hwhy rmayw
‫ויאמר יהוה אל־משה רד העד בעם פן־יהרסו אל־יהוה לראות ונפל ממנו רב‬
22-Y también los kohanim allegados a YHWH se dediquen, no sea que YHWH los hiera. Wegam hakohanim
hanigashim el-YHWH yitkadashu pen-yifrots bajem YHWH.
hwhy mhb xrpy np wcdqty hwhy la mycgnh mynhkh mgw

‫וגם הכהנים הנגשים אל־יהוה יתקדשו פן־יפרץ בהם יהוה‬
23-Pero Mosheh respondió a YHWH: El pueblo no podrá subir al monte de Sinay, porque Tú nos advertiste diciendo:
Señala términos al monte y dedicalo". Wayomer Mosheh el-YHWH lo-yukal ha'am la'alot el-har Sinay ki-atah
ha'edotah banu lemor hagbel et-hahar wekidashto.
rhh ta lbgh rmal wnb htduh hta yk ynys rh la tlul muh lkwy al hwhy la hcm rmayw
wtcdqw
‫ויאמר משה אל־יהוה לא־יוכל העם לעלת אל־הר סיני כי־אתה העדתה בנו לאמר הגבל את־ההר‬
‫וקדשתו‬
24-Mas YHWH le dijo: ¡Anda, desciende! Y subirás tú y Aharon contigo, pero que los kohanim y el pueblo no
irrumpan para subir a donde está YHWH, no sea que haga estrago en ellos. Wayomer elay'o YHWH lej-red we'alita
atah we'Aharon imaj wehakohanim weha'am al-yehersu la'alot el-YHWH pen-yifrots-bam.
np hwhy la tlul wsrhy la muhw mynhkhw kmu nrhaw hta tyluw dr kl hwhy wyla rmayw
mb xrpy
‫ויאמר אליו יהוה לך־רד ועלית אתה ואהרן עמך והכהנים והעם אל־יהרסו לעלת אל־יהוה פן־יפרץ־בם‬
25-Y descendió Mosheh al pueblo y habló con ellos. Wayered Mosheh el-ha'am wayomer alejem.
mhla rmayw muh la hcm dryw

‫וירד משה אל־העם ויאמר אלהם‬
Capítulo 20
1-Y habló Elohim todas estas palabras, diciendo: Wayedaber Elohim et kol-hadevarim ha'eleh lemor.
rmal hlah myrbdh lk ta myhla rbdyw

‫ להים את כל־הדברים האלה לאמר‬:‫וידבר א‬
2-Yo soy YHWH, tu Elohey, que te sacó de la tierra de Mitsrayim, de la casa de servidumbre. Anoji YHWH Eloheyja
asher jotsetija me'erets Mitsrayim mibeyt avadim.
mydbu tybm myrxm xram kytaxwh rca kyhla hwhy ykna

‫ להיך אשר הוצאתיך מארץ מצרים מבית עבדים‬:‫אנכי יהוה א‬
3-No tendrás otros poderosos ante mi faz. Lo yihyeh leja elohim akerim al-panay.
ynp lu myrja myhla kl hyhy al

‫ להים אחרים על־פני‬:‫לא יהיה־לך א‬
4-No harás para ti escultura ni semejanza alguna de lo que está arriba en el cielo, ni de lo que está abajo en la tierra, ni de
lo que está en las aguas debajo de la tierra. Lo ta'aseh-leja fesel wekol-temunah asher bashamayim mima'al wa'asher
ba'arets mitajat wa'asher bamayim mitajat la'arets.
xral tjtm mymb rcaw tjtm xrab rcaw lumm mymcb rca hnwmt lkw lsp kl hcut al
‫לא תעשה־לך פסל וכל־תמונה אשר בשמים ממעל ואשר בארץ מתחת ואשר במים מתחת לארץ‬
5-No te postrarás ante ellas ni las servirás, porque Yo soy YHWH tu Elohey, El celoso, que revisa la iniquidad de los
padres en los hijos hasta la tercera y la cuarta generación de los que me aborrecen; Lo-tishtajaweh lahem welo ta'ovdem
ki anoji YHWH Eloheyja El kana poked awon avot al-banim al-shileshim we'al-ribe'im leson'ay.
myclc lu mynb lu tba nwu dqp anq la kyhla hwhy ykna yk mdbut alw mhl hwjtct al
yancl myubr luw
‫ להיך אל קנא פקד עון אבת על־בנים על־שלשים ועל־‬:‫לא־תשתחוה להם ולא תעבדם כי אנכי יהוה א‬
‫רבעים לשנאי‬
6-y que usa de misericordia en millares de generaciones para aquellos que me aman y guardan mis mandamientos.
We'oseh jesed la'alafim le'ohavay uleshomrey mitswotay.
ytwxm yrmclw ybhal myplal dsj hcuw

‫ועשה חסד לאלפים לאהבי ולשמרי מצותי‬
7-No pronunciarás el nombre de YHWH, tu Elohey, en vano, porque YHWH no tendrá por inocente al que pronuncie su
nombre en vano. Lo tisa et-shem-YHWH Eloheyja lashawe ki lo yenakeh YHWH et asher-yisa et-shemo lashawe.
awcl wmc ta acy rca ta hwhy hqny al yk awcl kyhla hwhy mc ta act al
‫ להיך לשוא כי לא ינקה יהוה את אשר־ישא את־שמו לשוא‬:‫לא תשא את־שם־יהוה א‬
8-Acuérdate del día del shabat para apartarlo. Zakor et-yom haShabat lekadsho.
wcdql tbch mwy ta rwkz

‫זכור את־יום השבת לקדשו‬
9-Seis días trabajarás y harás toda tu obra; Sheshet yamim ta'avod we'asita kol-melajteja.
ktkalm lk tycuw dbut mymy tcc

‫ששת ימים תעבד ועשית כל־מלאכתך‬
10-mas el día séptimo es shabat a YHWH, tu Elohey; no harás obra alguna tú, ni tu hijo, ni tu hija, ni tu siervo, ni tu
sierva, ni tu bestia, ni tu prosélito que habita dentro de tus puertas; -Weyom hashvi'i Shabat l'YHWH Eloheyja lo
ta'aseh kol-melakah atah ubinja-uviteja avodeja wa'amateja uvejemteja wegereja asher bish'areyeja.
ktmhbw ktmaw kdbu ktbw knbw hta hkalm lk hcut al kyhla hwhyl tbc yuybch mwyw
kyrucb rca krgw
‫ להיך לא־תעשה כל־מלאכה אתה ׀ ובנך־ובתך עבדך ואמתך ובהמתך‬:‫ויום השביעי שבת ליהוה א‬
‫וגרך אשר בשעריך‬
11-porque en seis días hizo YHWH los cielos y la tierra, el mar y todo cuanto en ellos hay, y descansó en el séptimo día;
por tanto, YHWH bendijo el día del shabat y lo apartó. Ki sheshet-yamim asah YHWH et-hashamayim we'et-ha'arets
et-hayam we'et-kol-asher-bam wayanaj bayom hashvi'i al-ken beraj YHWH et-yom haShabat wayekadesheju.
yuybch mwyb jnyw mb rca lk taw myh ta xrah taw mymch ta hwhy hcu mymy tcc yk
whcdqyw tbch mwyta hwhy krb nk lu
‫כי ששת־ימים עשה יהוה את־השמים ואת־הארץ את־הים ואת־כל־אשר־בם וינח ביום השביעי על־כן‬
‫ברך יהוה את־יום השבת ויקדשהו‬
12-Honra a tu padre y a tu madre, para que se prolonguen tus días sobre la tierra, que YHWH tu Elohey te da. Kaved et-
avija we'et-imeja lema'an ya'arijun yameyja al ha'adamah asher-YHWH Eloheyja noten laj.
kl ntn kyhla hwhy rca hmdah lu kymy nwkray numl kma taw kyba ta dbk
‫ להיך נתן לך‬:‫כבד את־אביך ואת־אמך למען יארכון ימיך על האדמה אשר־יהוה א‬
13-No matarás. No cometerás adulterio. No hurtarás. No hablarás contra tu prójimo falso testimonio. Lo tirtsaj. Lo
tin'af. Lo tignov. Lo-ta'aneh bere'aja ed shaker.
rqc du kurb hnut al bngt al pant al jxrt al

‫לא תרצח׃ לא תנאף׃ לא תגנב׃ לא־תענה ברעך עד שקר‬
14-No codiciarás la casa de tu prójimo, no codiciarás la mujer de tu prójimo, ni su siervo, ni su sierva, ni su buey, ni su
asno, ni cosa alguna que sea de tu prójimo. Lo tajmod beyt re'eja. Lo tajmod eshet re'eja we'avdo wa'amato weshoro
wajamoro wekol asher lere'eja.
kurl rca lkw wrmjw wrwcw wtmaw wdbuw kur tca dmjt al kur tyb dmjt al
‫לא תחמד בית רעך לא־תחמד אשת רעך ועבדו ואמתו ושורו וחמרו וכל אשר לרעך‬
15-Y todo el pueblo estaba observando los truenos, y las antorchas y el sonido del shofar, y el monte que humeaba;
y viéndolo el pueblo, se desplazó y se puso lejos; Wekol-ha'am ro'im et-hakolot we'et-halapidim we'et kol hashofar
we'et-hahar ashen wayar ha'am wayanu'u waya'amdu merakok.
wdmuyw wunyw muh aryw ncu rhh taw rpch lwq taw mdyplh taw tlwqh ta myar muh lkw
qjrm
‫וכל־העם ראים את־הקולת ואת־הלפידם ואת קול השפר ואת־ההר עשן וירא העם וינ"עו ויעמדו מרחק‬
16-y dijeron a Mosheh: ¡Habla tú con nosotros, que nosotros oiremos; mas no hable Elohim con nosotros, no sea que
muramos! Wayomru el-Mosheh daber-atah imanu wenishma'ah we'al-yedaber imanu Elohim pen-namut.
twmn np myhla wnmu rbdy law humcnw wnmu hta rbd hcm la wrmayw
‫ להים פן־נמות‬:‫ויאמרו אל־משה דבר־אתה עמנו ונשמעה ואל־ידבר עמנו א‬
17-Y respondió Mosheh al pueblo: No temáis; porque para probaros ha venido El-Elohim, y para que su temor esté
ante vosotros a fin de que no pequéis. Wayomer Mosheh el-ha'am al-tira'u ki leva'avur nasot etjem ba ha'Elohim
uva'avur tiheyeh yir'ato al-pneyjem levilti tejeta'u.
lu wtary hyht rwbubw myhlah ab mkta twsn rwbubl yk waryt la muh la hcm rmayw
wafjt ytlbl mkynp
‫ להים ובעבור תהיה יראתו על־פניכם‬:‫ויאמר משה אל־העם אל־תיראו כי לבעבור נסות אתכם בא הא‬
‫ טאו‬:‫לבלתי תח‬
18-Y el pueblo se mantuvo a lo lejos; y Mosheh penetró en las densas tinieblas en donde estaba HaElohim. Waya'amod
ha'am merajok uMosheh nigash el-ha'arafel asher-sham ha'Elohim.
myhlah mc rca lpruh la cgn hcmw qjrm muh dmuyw

‫ להים‬:‫ויעמד העם מרחק ומשה נגש אל־הערפל אשר־שם הא‬
19-Y dijo YHWH a Mosheh: Así dirás a los hijos de Yisra'el: Vosotros habéis visto que Yo he hablado con vosotros
desde el cielo. Wayomer YHWH el-Mosheh koh tomar el-beney Yisra'el atem re'item ki min-hashamayim dibarti
imajem.
mkmu ytrbd mymch nm yk mtyar mta larcy ynb la rmat hk hcm la hwhy rmayw
‫ויאמר יהוה אל־משה כה תאמר אל־בני ישראל אתם ראיתם כי מן־השמים דברתי עמכם‬
20-No haran lo que esta conmigo; elohey de plata o elohey de oro; no los haréis para vosotros. Lo ta'asun iti elohey
jesef we'Elohey zahav lo ta'asu lajem.
mkl wcut al bhz yhlaw psk yhla yta nwcut al

‫ להי כסף ואלהי זהב לא תעשו לכם‬:‫לא תעשון אתי א‬
21-Un altar de tierra haras para Mi, y junto a el degollaras tus ofrendas de ascension y tus ofrendas de paz, tus ovinos y
tus reses. En todo lugar donde Yo [permita] que se mencione mi Nombre, vendre a ti y te bendecire. Mizbaj adamah
ta'aseh-li wezavajta alay'o et-oloteyja we'et-shleameyja et-tsonja we'et-bekareja bekol-hamakom asher azkir
et-shemi avo eleyja uverajtija.
rca mwqmh lkb krqb taw knax ta kymlc taw kytlu ta wylu tjbzw yl hcut hmda jbzm
kytkrbw kyla awba ymc ta rykza
‫מזבח אדמה תעשה־לי וזבחת עליו את־עלתיך ואת־שלמיך את־צאנך ואת־בקרך בכל־המקום אשר‬
‫אזכיר את־שמי אבוא אליך וברכתיך‬
22-Y cuando hagas para Mi un altar de piedras, no lo construiras de canteria, no sea que esgrimas tu espada sobre el y lo
profanes. We'im-mizbaj avanim ta'aseh-li lo-tivneh ethen gazit ki karbeja henafta aleyja watejaleleja.
hlljtw hylu tpnh kbrj yk tyzg nhta hnbt al yl hcut mynba jbzm maw
‫ואם־מזבח אבנים תעשה־לי לא־תבנה אתהן גזית כי חרבך הנפת עליה ותחללה‬
23-No ascenderas en gradas a Mi altar, para que no se descubra tu desnudez sobre el. Welo-ta'aleh bema'alot al-
mizbeji asher lo-tigaleh ervatejaa alay'o.
wylu ktwru hlgt al rca yjbzm lu tlumb hlut alw

‫ולא־תעלה במעלת על־מזבחי אשר לא־תגלה ערותך עליו‬
Capítulo 21
Parashah 18: Mishpatim (Estatutos) 21:1-24:18
1-Y éstos son los juicios que expondrás ante ellos: We'eleh hamishpatim asher tasim lifneyhem.
mhynpl myct rca myfpcmh hlaw

‫ואלה המשפטים אשר תשים לפניהם‬
2-Cuando compres un siervo hebreo seis años te servirá, mas el séptimo saldrá libre de balde. Ki tikneh eved ivri shesh
shanim ya'avod uvashvi'it yetse lajofshi jinam.
mnj ycpjl axy tubcbw dbuy mync cc yrbu dbu hnqt yk

‫כי תקנה עבד עברי שש שנים יעבד ובשבעת יצא לחפשי חנם‬
3-Si entró solo, solo saldrá; si tenía mujer, saldrá su mujer con él. Im-begapo yavo begapo yetse im-ba'al ishah hu
weyatse'ah ishto imo.
wmu wtca haxyw awh hca lub ma axy wpgb aby wpgb ma
‫אם־בגפו יבא בגפו יצא אם־בעל אשה הוא ויצאה אשתו עמו‬
4-Si su amo le hubiere dado mujer y ella le hubiere parido hijos o hijas, la mujer y sus hijos serán de su amo, y él saldrá
solo. Im-adonay'o yiten-lo ishah weyaldah-lo banim o banot ha'ishah wiladeyha tihyeh la'adoneyha wehu yetse
begapo.
wpgb axy awhw hyndal hyht hydlyw hcah twnb wa mynb wl hdlyw hca wl nty wynda ma
‫אם־אדניו יתן־לו אשה וילדה־לו בנים או בנות האשה וילדיה תהיה לאדניה והוא יצא בגפו‬
5-Mas si el siervo persistiese en decir: "amo a mi señor y a mi mujer y a mis hijos, no saldré libre", We'im-amor yomar
ha'eved ahavti et-adoni et-ishti we'et-banay lo etse jofshi.
ycpj axa al ynb taw ytca ta ynda ta ytbha dbuh rmay rma maw
‫ואם־אמר יאמר העבד אהבתי את־אדני את־אשתי ואת־בני לא אצא חפשי‬
6-entonces su amo le hará llegar ante El-Elohim, y acercándole a la puerta o la jamba, su amo le agujereará la oreja
(derecha) con una lezna, y él será siervo suyo para siempre. Wehigisho adonay'o el-ha'Elohim wehigisho el-hadelet
o el-hamezuzah weratsa adonay'o et-ozno bamartsea wa'avado le'olam.
uxrmb wnza ta wynda uxrw hzwzmh la wa tldh la wcyghw myhlah la wynda wcyghw
mlul wdbuw
‫ להים והגישו אל־הדלת או אל־המזוזה ורצע אדניו את־אזנו במרצע ועבדו לעלם‬:‫והגישו אדניו אל־הא‬
7-Cuando alguno vendiere a su hija por sierva, ella no saldrá como salen los siervos. Weji-yimkor ish et-bito le'amah
lo tetse ketset ha'avadim.
mydbuh taxk axt al hmal wtb ta cya rkmy ykw

‫וכי־ימכר איש את־בתו לאמה לא תצא כצאת העבדים‬
8-Si no agradare a su señor después de que la haya destinado para sí, permitirá que sea redimida; no podrá venderla a
otro hombre (ni al padre de ella) después de haberse servido de ella y no haberla desposado. Im-ra'ah be'eyney
adoneyha asher-lo ye'adah wehefdah le'am nojri lo-yimshol lemojrah bevigdo-vah.
hb wdgbb hrkml lcmy al yrkn mul hdphw hduy al rca hynda ynyub hur ma
‫אם־רעה בעיני אדניה אשר־ ]לא כ[ )לו ק( יעדה והפדה לעם נכרי לא־ימשל למכרה בבגדו־בה‬
9-Si la hubiere destinado para su hijo, la tratará como se trata a las hijas. We'im-libeno yi'adenah kemishpat habanot
ya'aseh-lah.
hl hcuy twnbh fpcmk hnduyy wnbl maw

‫ואם־לבנו ייעדנה כמשפט הבנות יעשה־לה‬
10-Si tomare otra mujer aparte de ella, no le disminuirá nada de su comida, ni de su vestido, ni de su derecho
matrimonial. Im-ajeret yikaj-lo she'erah kesutah we'onatah lo yigra.
urgy al htnuw htwsk hrac wl jqy trja ma

‫אם־אחרת יקח־לו שארה כסותה וענתה לא יגרע‬
11-Mas si no quisiere hacer con ella estas tres cosas, entonces ella saldrá de balde, sin rescate. We'im-shlosh-eleh lo
ya'aseh lah weyatse'ah jinam eyn kasef.
psk nya mnj haxyw hl hcuy al hla clc maw

‫ואם־שלש־אלה לא יעשה לה ויצאה חנם אין כסף‬
12-El que hiriere a un hombre de modo que muera, será muerto irremisiblemente. Makeh ish wamet mot yumat.
tmwy twm tmw cya hkm

‫מכה איש ומת מות יומת‬
13-Mas si no lo premeditó, y El-Elohim designó que la persona fuese muerta por su mano, en tal caso Yo le señalaré lugar
donde se refugie. Wa'asher lo tsadah weha'Elohim inah leyado wesamti leja makom asher yanus shamah.
hmc swny rca mwqm kl ytmcw wdyl hna myhlahw hdx al rcaw
‫ להים אנה לידו ושמתי לך מקום אשר ינוס שמה‬:‫ואשר לא צדה והא‬
14-Y cuando alguno obrare premeditadamente contra su prójimo, matándole con engaño, de mi mismo altar le quitarás
para que muera. Weji-yazid ish al-re'ehu lehorgo we'ormah me'im mizbeji tikajenu lamut.
twml wnjqt yjbzm mum hmrub wgrhl whur lu cya dzy ykw
‫וכי־יזד איש על־רעהו להרגו בערמה מעם מזבחי תקחנו למות‬
15-El que hiriere a su padre o a su madre, será muerto irremisiblemente. Umakeh avi'o we'imo mot yumat.
tmwy twm wmaw wyba hkmw

‫ומכה אביו ואמו מות יומת‬
16-El que robare una persona y la vendiere, y fuere hallada en su poder, será muerto irremisiblemente. Wegoneb ish
umejaro wenimtsa beyado mot yumat.
tmwy twm wdyb axmnw wrkmw cya bngw

‫וגנב איש ומכרו ונמצא בידו מות יומת‬
17-El que maldijere a su padre o a su madre, será muerto irremisiblemente. Umekalel avi'o we'imo mot yumat.
tmwy twm wmaw wyba llqmw

‫ומקלל אביו ואמו מות יומת‬
18-Cuando riñeren hombres y el uno hiriere al otro con piedra o con el puño y éste no muriere, pero cayere en cama,
Weji-yerivun anashim wehikah ish et-re'ehu be'even o be'egrof welo yamut wenafal lemishkav.
bkcml lpnw twmy alw prgab wa nbab whur ta cya hkhw mycna nbyry ykw
‫וכי־יריב"ן אנשים והכה־איש את־רעהו באבן או באגרף ולא ימות ונפל למשכב‬
19-si se levantare y anduviere fuera por su propia fuerza, será libre aquél que lo hirió; le pagará sin embargo el tiempo
que perdió y el precio de su cura. Im-yakum wehithalej bajuts al-mish'anto wenikah hamakeh rak shiveto yiten
werapo yerape.
apry aprw nty wtbc qr hkmh hqnw wtnucm lu xwjb klhthw mwqy ma
‫אם־יקום והתהלך בחוץ על־משענתו ונקה המכה רק שבתו יתן ורפא ירפא‬
20-Cuando alguno hiriere a su siervo o a su sierva con palo, de modo que mueran bajo su mano, serán ciertamente
vengados. Weji-yake ish et-avdo o et-amato bashevet umet tajat yado nakom yinakem.
mqny mqn wdy tjt tmw fbcb wtma ta wa wdbu ta cya hky ykw
‫וכי־יכה איש את־עבדו או את־אמתו בשבט ומת תחת ידו נקם ינקם‬
21-Mas si sobrevivieren un día o dos, no serán vengados, por cuanto es su dinero. Aj im-yom o yomayim ya'amod lo
yukam ki jaspo hu.
awh wpsk yk mqy al dmuy mymwy wa mwy ma ka

‫אך אם־יום או יומים יעמד לא י"קם כי כספו הוא‬
22-Cuando riñeren hombres y golpearen a una mujer preñada, de modo que salieren sus criaturas sin que haya
desgracia, el culpable será ciertamente multado conforme a lo que impusiere el marido de la mujer, y dará ante jueces.
Weji-yinatsu anashim wenagefu ishah harah weyatse'u yeladeyha welo yihyeh ason anosh ye'anesh ka'asher
yashit alay'o ba'al ha'ishah wenatan bifelilim.
tycy rcak cnuy cwnu nwsa hyhy alw hydly waxyw hrh hca wpgnw mycna wxny ykw
myllpb ntnw hcah lub wylu
‫וכי־ינצו אנשים ונגפו אשה הרה ויצאו ילדיה ולא יהיה אסון ענוש יענש כאשר ישית עליו בעל‬
‫האשה ונתן בפללים‬
23-Mas si resultare desgracia, darás vida por vida, We'im-ason yihyeh wenatatah nefesh tajat nafesh.
cpn tjt cpn httnw hyhy nwsa maw

‫ואם־אסון יהיה ונתתה נפש תחת נפש‬
24-ojo por ojo, diente por diente, mano por mano, pie por pie, Ayin tajat ayin shen tajat shen yad tajat yad regel
tajat ragel.
lgr tjt lgr dy tjt dy nc tjt nc nyu tjt nyu

‫עין תחת עין שן תחת שן יד תחת יד רגל תחת רגל‬
25-quemadura por quemadura, herida por herida, contusión por contusión. Ku'iyah tajat ku'iyah petsa tajat patsa
jaburah tajat jaburah.
hrwbj tjt hrwbj uxp tjt uxp hywk tjt hywk

‫כויה תחת כויה פצע תחת פצע חבורה תחת חבורה‬
26-Si alguno hiriere el ojo de su siervo o el ojo de su sierva extranjeros y lo dañase, le dejará ir libre a causa de su ojo.
Weji-yakeh ish et-eyn avdo o-et-eyn amato weshijatah lajofshi yeshaljenu tajat eyno.
wnyu tjt wnjlcy ycpjl htjcw wtma nyu ta wa wdbu nyu ta cya hky ykw
‫וכי־יכה איש את־עין עבדו או־את־עין אמתו ושחתה לחפשי ישלחנו תחת עינו‬
27-Asimismo, si hiciese saltar un diente a su siervo o un diente a su sierva, le dejará ir libre a causa de su diente.
We'im-shen avdo o-shen amato yapil lajofshi yeshaljenu tajat shino.
wnc tjt wnjlcy ycpjl lypy wtma nc wa wdbu nc maw

‫ואם־שן עבדו או־שן אמתו יפיל לחפשי ישלחנו תחת שנו‬

28-Cuando un buey corneare a hombre o a mujer de modo que muera, será apedreado irremisiblemente aquel buey, y
no será comida su carne; mas el dueño del buey quedará absuelto. Weji-yigaj shor et-ish o et-ishah wamet sakol
yisakel hashor welo ye'akel et-besaro uva'al hashor naki.
yqn rwch lubw wrcb ta lkay alw rwch lqsy lwqs tmw hca ta wa cya ta rwc jgy ykw
‫וכי־יגח שור את־איש או את־אשה ומת סקול יסקל השור ולא יאכל את־בשרו ובעל השור נקי‬
29-Pero si el buey estuviese avezado a cornear desde ayer y anteayer, y se le hubiere advertido al dueño y él no le hubiere
guardado, de modo que matare a hombre o mujer, el buey será apedreado, y su dueño también será muerto. We'im shor
nagaj hu mitmol shilshom wehu'ad bive'alay'o welo yishmerenu wehemit ish o ishah hashor yisakel wegam-
be'alay'o yumat.
lqsy rwch hca wa cya tymhw wnrmcy alw wylubb duwhw mclc lmtm awh jgn rwc maw
tmwy wylub mgw
‫ואם שור נגח הוא מתמל שלשם והועד בבעליו ולא ישמרנו והמית איש או אשה השור יסקל וגם־‬
‫בעליו יומת‬
30-Si le fuere impuesto rescate, pagará por la redención de su vida, conforme a todo lo que le fuere impuesto. Im-
kofer yushat alay'o wenatan pidyon nafsho kejol asher-yushat alay'o.
wylu tcwy rca lkk wcpn nydp ntnw wylu tcwy rpk ma
‫אם־כפר יושת עליו ונתן פדין נפשו ככל אשר־יושת עליו‬
31-Si cornea a un niño, si cornea a una niña, esta sentencia se hará con él. O-ben yigaj o-bat yigaj kamishpat hazeh
ye'aseh lo.
wl hcuy hzh fpcmk jgy tb wa jgy nb wa

‫או־בן יגח או־בת יגח כמשפט הזה יעשה לו‬
32-Si el buey cornease a un siervo o a una sierva, el dueño pagará treinta shekels de plata a su amo, y el buey será
apedreado. Im-eved yigaj hashor o amah kesef shloshim shekalim yiten la'adonay'o wehashor yisakel.
lqsy rwchw wyndal nty mylqc myclc psk hma wa rwch jgy dbu ma
‫אם־עבד יגח השור או אמה כסף ׀ שלשים שקלים יתן לאדניו והשור יסקל‬
33-Cuando alguno abriere un pozo y no lo tapare, y cayere allí buey o asno, Weji-yiftaj ish bor o ki-yijereh ish bor
welo yejasenu wenafal-shamah shor o jamor.
rwmj wa rwc hmc lpnw wnsky alw rb cya hrky yk wa rwb cya jtpy ykw
‫וכי־יפתח איש בור או כי־יכרה איש בר ולא יכסנו ונפל־שמה שור או חמור‬
34-el dueño del pozo pagará; dinero dará a su dueño, mas el valor del animal muerto descontará. Ba'al habor
yeshalem kesef yashiv live'alay'o wehamet yihyeh-lo.
wl hyhy tmhw wylubl bycy psk mlcy rwbh lub

‫בעל הבור ישלם כסף ישיב לבעליו והמת יהיה־לו‬
35-Si el buey de alguno hiriere al buey de su compañero de modo que muera, venderán el buey vivo y dividirán el
dinero, y también dividirán el buey muerto. Weji-yigof shor-ish et-shor re'ehu wamet umajeru et-hashor hajay
wejatsu et-kaspo wegam et-hamet yejetsun.
nwxjy tmh ta mgw wpsk ta wxjw yjh rwch ta wrkmw tmw whur rwc ta cya rwc pgy ykw
‫ צון‬:‫וכי־יגף שור־איש את־שור רעהו ומת ומכרו את־השור החי וחצו את־כספו וגם את־המת יח‬
36-Mas si se sabía que el buey estaba avezado a cornear desde ayer y anteayer y su dueño no lo guardaba, sin falta
pagará buey por buey; y el muerto será para el perjudicado, descontando el precio. O noda ki shor nagaj hu mitmol
shilshom welo yishmerenu be'alay'o shalem yeshalem shor tajat hashor wehamet yihyeh-lo.
tmhw rwch tjt rwc mlcy mlc wylub wnrmcy alw mclc lwmtm awh jgn rwc yk udwn wa
wl hyhy
‫או נודע כי שור נגח הוא מתמול שלשם ולא ישמרנו בעליו שלם ישלם שור תחת השור והמת יהיה־‬
‫לו‬
37-Cuando alguno hurtare buey o carnero o los degollare o los vendiere, cinco bueyes restituirá por un buey, y cuatro
carneros por un carnero. Ki yigenov-ish shor o-seh utevajo o mejaro jamishah bakar yeshalem tajat hashor
we'arba-tson tajat haseh.
hch tjt nax ubraw rwch tjt mlcy rqb hcmj wrkm wa wjbfw hc wa rwc cya bngy yk
‫כי יגנב־איש שור או־שה וטבחו או מכרו חמשה בקר ישלם תחת השור וארבע־צאן תחת השה‬
Capítulo 22
1-Si el ladrón fuere hallado forzando una casa y fuere herido y muriese, el que lo hiera no será culpado de homicidio.
Im-bamajteret yimatse haganab wehukah wamet eyn lo damim.
mymd wl nya tmw hkhw bngh axmy trtjmb ma

‫אם־במחתרת ימצא הגנב וה" כה ומת אין לו דמים‬
2-Mas si el sol hubiere salido sobre él, el que lo hiera y mate será culpado de homicidio, el ladrón pagará, y si no
tuviera con qué hacerlo será vendido por su hurto. Im-zarejah hashemesh alay'o damim lo shalem yeshalem im-eyn
lo wenimkar bignevato.
wtbngb rkmnw wl nya ma mlcy mlc wl mymd wylu cmch hjrz ma

‫אם־זרחה השמש עליו דמים לו שלם ישלם אם־אין לו ונמכר בגנבתו‬
3-Si lo que hurtó fuere hallado vivo en su poder, buey o asno o carnero, con el doble hará restitución. Im-himatse
timatse beyado hagnevah mishor ad-jamor ad-seh jayim shenayim yeshalem.
mlcy mync myyj hc du rwmj du rwcm hbngh wdyb axmt axmh ma

‫אם־המצא תמצא בידו הגנבה משור עד־חמור עד־שה חיים שנים ישלם‬
4-Cuando alguno dejare pastar en un campo o una viña a, su bestia, habiendo soltado a su animal, y éste haya pastado
en campo ajeno, de lo mejor de su campo o de lo mejor de su viña pagará. Ki yav'er-ish sadeh o-jerem weshilaj et-
be'iroh uvi'er bisdeh ajer meytab sadehu umeytav karmo yeshalem.
mlcy wmrk bfymw whdc bfym rja hdcb rubw hryub ta jlcw mrk wa hdc cya ruby yk
‫כי יבער־איש שדה או־כרם ושלח את־ ]בעירה כ[ )בעירו ק( ובער בשדה אחר מיטב שדהו ומיטב‬
‫כרמו ישלם‬
5-Cuando hubiere un fuego y, hallando espinas, se consumiere la hacina, o las mieses, o el campo, aquél que encendió
el fuego deberá sin falta pagar Ki-tetse esh umatse'ah kotsim wene'ejal gadish o hakamah o hasadeh shalem
yeshalem hamave'ir et-habe'erah.
hrubh ta rubmh mlcy mlc hdch wa hmqh wa cydg lkanw myxq haxmw ca axt yk
‫ כל גדיש או הקמה או השדה שלם ישלם המבער את־הבערה‬:‫כי־תצא אש ומצאה קצים ונא‬
6-Cuando un hombre diere a su prójimo dinero u objetos a guardar y fueren hurtados de la casa del tal hombre, si se
hallare al ladrón pagará el doble. Ki-yiten ish el-re'ehu kesef o-jelim lishmor wegunav mibeyt ha'ish im-yimatse
haganav yeshalem shenayim.
mync mlcy bngh axmy ma cyah tybm bngw rmcl mylk wa psk whur la cya nty yk
‫כי־יתן איש אל־רעהו כסף או־כלים לשמר וג"נב מבית האיש אם־ימצא הגנב ישלם שנים‬
7-Si el ladrón no fuere hallado, el dueño de la casa será presentado ante El-Elohim para jurar que no ha metido su
mano en la propiedad de su compañero. Im-lo yimatse haganav wenikrav ba'al-habayit el-ha'Elohim im-lo shalaj
yado bimelejet re'ehu.
whur tkalmb wdy jlc al ma myhlah la tybh lub brqnw bngh axmy al ma
‫ להים אם־לא שלח ידו במלאכת רעהו‬:‫אם־לא ימצא הגנב ונקרב בעל־הבית אל־הא‬
8-En toda cuestión de delito sobre buey, sobre asno, sobre carnero, sobre ropa o cualquier cosa perdida de que alguno
dijere: "esto es mío", ante El-Elohim vendrá la causa de los dos; y aquél que El-Elohim condenare pagará el doble a su
compañero. Al-kol-dvar-pesha al-shor al-jamor al-seh al-salmah al-kol-avedah asher yomar ki-hu zeh ad
ha'Elohim yavo dvar-sheneyhem asher yarshi'un Elohim yeshalem shnayim lere'ehu.
myhlah du hz awh yk rmay rca hdba lk lu hmlc lu hc lu rwmj lu rwc lu ucp rbd lk lu
whurl mync mlcy myhla nuycry rca mhync rbd aby
‫ להים‬:‫על־כל־דבר־פשע על־שור על־חמור על־שה על־שלמה על־כל־אבדה אשר יאמר כי־הוא זה עד הא‬
‫ להים ישלם שנים לרעהו‬:‫יבא דבר־שניהם אשר ירשיע"ן א‬
9-Cuando alguno diere a su compañero asno, o buey, o carnero, o cualquier otro animal a guardar, y éste muriese, o
fuere estropeado, o fuere arrebatado sin que nadie lo viese; Ki-yiten ish el-re'ehu jamor o-shor o-seh wejol-behemah
lishmor umet o-nishbar o-nishba eyn ro'eh.
har nya hbcn wa rbcn wa tmw rmcl hmhb lkw hc wa rwc wa rwmj whur la cya nty yk
‫כי־יתן איש אל־רעהו חמור או־שור או־שה וכל־בהמה לשמר ומת או־נשבר או־נשבה אין ראה‬
10-juramento a YHWH se hará entre los dos para verificar si no ha extendido su mano contra la propiedad de su
compañero; y aceptará el dueño, y no pagará nada. Shevu'at YHWH tihyeh beyn sheneyhem im-lo shalaj yado
bimelejet re'ehu welakaj be'alay'o welo yeshalem.
mlcy alw wylub jqlw whur tkalmb wdy jlc al ma mhync nyb hyht hwhy tubc
‫שב"עת יהוה תהיה בין שניהם אם־לא שלח ידו במלאכת רעהו ולקח בעליו ולא ישלם‬
11-Mas si le hubiere sido hurtado, pagará a su dueño. We'im-ganov yiganev me'imo yeshalem live'alay'o.
wylubl mlcy wmum bngy bng maw

‫ואם־גנב יגנב מעמו ישלם לבעליו‬
12-Si hubiere sido destrozado por fieras, tráigalo en testimonio; por lo que ha sido destrozado sin poderlo salvar, no
pagará. Im-tarof yitaref yevi'ehu ed haterefah lo yeshalem.
mlcy al hprfh du whaby prfy prf ma

‫אם־טרף יטרף יבאהו עד הטרפה לא ישלם‬
13-Y cuando alguno pidiere prestada a su prójimo, y ésta se estropease o muriese; si su dueño no estuviere presente,
deberá pagar. Weji-yish'al ish me'im re'ehu wenishbar o-met be'alay'o eyn-imo shalem yeshalem.
mlcy mlc wmu nya wylub tm wa rbcnw whur mum cya lacy ykw
‫וכי־ישאל איש מעם רעהו ונשבר או־מת בעליו אין־עמו שלם ישלם‬
14-Si estuviere presente su dueño, no pagará; si fuere alquilado, se cubrirá con del alquiler. Im-be'alay'o imo lo
yeshalem im-sajir hu ba bisjaro.
wrkcb ab awh rykc ma mlcy al wmu wylub ma

‫אם־בעליו עמו לא ישלם אם־שכיר הוא בא בשכרו‬
15-Si alguno sedujere a una virgen que no estuviere comprometida y se acostase con ella, ciertamente pagará la dote y
la tomará sin tardanza por mujer. Weji-yefateh ish betulah asher lo-orasah weshajav imah mahor yimeharenah lo
le'ishah.
hcal wl hnrhmy rhm hmu bkcw hcra al rca hlwtb cya htpy ykw
‫וכי־יפתה איש בתולה אשר לא־ארשה ושכב עמה מהר ימהרנה לו לאשה‬
16-Mas si el padre rehusare absolutamente dársela, él pagará el dinero correspondiente a la dote de las vírgenes. Im-
ma'en yema'en aviha letitah lo kesef yishkol kemohar habetulot.
tlwtbh rhmk lqcy psk wl httl hyba namy nam ma

‫אם־מאן ימאן אביה לתתה לו כסף ישקל כמהר הבתולת‬
17-A la hechicera no la dejarás vivir. Mejashefah lo tejayeh.
hyjt al hpckm
‫מכשפה לא תחיה‬
18-Todo aquél que efectuare coito con bestia, será muerto irremisiblemente. Kol-shojev im-behemah mot yumat.
tmwy twm hmhb mu bkc lk

‫כל־שכב עם־בהמה מות יומת‬
19-Aquél que ofreciere sacrificios a los elohim será muerto; solamente podrá hacerlos a YHWH. Zove'aj la'Elohim
yojoram bilti l'YHWH levado.
wdbl hwhyl ytlb mrjy myhlal jbz

‫ רם בלתי ליהוה לבדו‬E‫ להים יח‬:‫זבח לא‬
20-No engañarás al extranjero ni le oprimirás; porque extranjeros fuisteis vosotros en tierra de Mitsrayim. Weger lo-
toneh welo tiljatsenu ki-gerim heyitem be'erets Mitsrayim.
myrxm xrab mtyyh myrg yk wnxjlt alw hnwt al rgw

‫ ייתם בארץ מצרים‬:‫וגר לא־תונה ולא תלחצנו כי־גרים ה‬
21-A ninguna viuda ni huérfano afligiréis. Kol-almanah weyatom lo te'anun.
nwnut al mwtyw hnmla lk

‫כל־אלמנה ויתום לא תענון‬
22-Si los afligiereis y ellos clamaren a Mí, Yo ciertamente oiré su clamor; -Im-aneh te'aneh oto ki im-tsa'ok yits'ak
elay shamoa eshma tsa'akato.
wtqux umca umc yla quxy qux ma yk wta hnut hnu ma

‫אם־ענה תענה אתו כי אם־צעק יצעק אלי שמע אשמע צעקתו‬
23-y se encenderá mi ira y os mataré a espada; y vuestras mujeres serán viudas y huérfanos vuestros hijos. Wejarah
api weharagti etjem bejarev wehayu nesheyjem almanot uveneyjem yetomim.
mymty mkynbw twnmla mkycn wyhw brjb mkta ytgrhw ypa hrjw
‫וחרה אפי והרגתי אתכם בחרב והיו נשיכם אלמנות ובניכם יתמים‬
24-Deberás prestar dinero al pobre de entre mi pueblo que habita contigo, y no te portarás con él como acreedor y no le
impondrás usura.Im-kesef talveh et-ami et-he'ani imaj lo-tihyeh lo kenoshe lo-tesimun alay'o neshej.
kcn wylu nwmyct al hcnk wl hyht al kmu ynuh ta ymu ta hwlt psk ma
‫אם־כסף ׀ תלוה את־עמי את־העני עמך לא־תהיה לו כנשה לא־תשימון עליו נשך‬
25-Si tomares en prenda el vestido de tu prójimo, se lo devolverás antes de ponerse el sol, Im-javol tajbol salmat
re'eja ad-bo hashemesh teshivenu lo.
wl wnbyct cmch ab du kur tmlc lbjt lbj ma

‫אם־חבל תחבל שלמת רעך עד־בא השמש תשיבנו לו‬
26-porque ese es su único abrigo, es su vestido para sus carnes; ¿en que habrá de dormir? Y sucederá que, cuando el
clame a Mí, Yo oiré, porque soy compasivo. Ki hi jesutoh levadah hi simlato le'oro bameh yishkav wehayah ki-
yits'ak elay weshamati ki-janun ani.
yna nwnj yk ytumcw yla quxy yk hyhw bkcy hmb wrul wtlmc awh hdbl htwsk awh yk
‫כי הוא ]כסותה כ[ )כסותו ק( לבדה הוא שמלתו לערו במה ישכב והיה כי־יצעק אלי ושמעתי כי־‬
‫חנון אני‬
27-No injuriarás a los Elohim (jueces) ni maldecirás al príncipe de tu pueblo. Elohim lo tekalel wenasi be'ameja lo
ta'or.
rat al kmub aycnw llqt al myhla

‫ להים לא תקלל ונשיא בעמך לא תאר‬:‫א‬
28-Tu obligación de ofrendar las primicias y tu contribución darás a su debido tiempo; el primogénito de tus hijos me
darás. Mele'ateja wedim'aja lo te'ajer bejor baneyja titen-li.
yl ntt kynb rwkb rjat al kumdw ktalm

‫מלאתך ודמעך לא תאחר בכור בניך תתן־לי‬
29-De igual manera harás con tu buey y con tu carnero. Siete días estará la cría con su madre, mas el octavo día me
la darás. Ken-ta'aseh leshoreja letsoneja shiv'at yamim yihyeh im-imo bayom hashmini titno-li.
yl wntt ynymch mwyb wma mu hyhy mymy tubc knaxl krcl hcut nk
‫כן־תעשה לשרך לצאנך שבעת ימים יהיה עם־אמו ביום השמיני תתנו־לי‬
30-Y hombres kadoshim seréis para Mí ; y carne destrozada por las fieras en el campo, a los perros la echareis.
We'anshey-kodesh tihyun li uvasar basadeh trefah lo tojelu lakelev tashlijun oto.
wta nwklct blkl wlkat al hprf hdcb rcbw yl nwyht cdq ycnaw
‫ואנשי־קדש תהיון לי ובשר בשדה טרפה לא תאכלו לכלב תשלכון אתו‬
Capítulo 23
1-No darás oído a la maledicencia. No acompañarás al malvado para servir de testigo falso. Lo tisa shema shav al-
tashet yadeja im-rasha lihyot ed jamas.
smj du tyhl ucr mu kdy tct la awc umc act al

‫לא תשא שמע שוא אל־תשת ידך עם־רשע להית עד חמס‬
2-No seguirás a la mayoría para condenar a alguien injustamente, ni te desviarás de la decisión del juez supremo; mas
te inclinarás a la mayoría. Lo-tihyeh ajarey-rabim lera'ot welo-ta'aneh al-riv lintot ajarey rabim lehatot.
tfhl mybr yrja tfnl br lu hnut alw turl mybr yrja hyht al
‫לא־תהיה אחרי־רבים לרעת ולא־תענה על־רב לנטת אחרי רבים להטת‬
3-Y al pobre no favorecerás en su pleito. Wedal lo tehedar berivo.
wbyrb rdht al ldw

‫ודל לא תהדר בריבו‬
4-Cuando encontrares el buey de tu enemigo, o su asno, extraviado, sin falta se lo harás volver. Ki tifga shor
oyveja o jamoro to'eh hashev teshivenu lo.
wl wnbyct bch hut wrmj wa kbya rwc ugpt yk

‫כי תפגע שור איבך או חמרו תעה השב תשיבנו לו‬
5-Si vieres el asno del que te aborrece caído bajo su carga, no te negarás a descargarlo, sino que tú ayudarás a descargarlo
con él. Ki-tir'eh jamor sona'aja rovets tajat masa'o wejadalta me'azov lo azov ta'azov imo.
wmu bzut bzu wl bzum tldjw wacm tjt xbr kanc rwmj hart yk
‫כי־תראה חמור שנאך רבץ תחת משאו וחדלת מעזב לו עזב תעזב עמו‬
6-No torcerás el juicio de la gente pobre en su pleito. Lo tateh mishpat evyoneja berivo.
wbyrb knyba fpcm hft al

‫לא תטה משפט אבינך בריבו‬
7-De palabra falsa te alejarás; y al inocente y al justo no matarás, porque Yo no justificaré al malo. Midevar-sheker
tirjak eenaki'i eetsadik al-taharog ki lo-atsdik rasha.
ucr qydxa al yk grht la qydxw yqnw qjrt rqc rbdm

‫מדבר־שקר תרחק ונקי וצדיק אל־תהרג כי לא־אצדיק רשע‬
8-Y soborno no recibirás, porque el soborno ofusca a los que ven y pervierte las palabras de los justos. Weshojad lo
tikaj ki hashojad ye'aver pikejim wisalef divrey tsadikim.
myqydx yrbd plsyw myjqp rwuy djch yk jqt al djcw

‫ושחד לא תקח כי השחד יעור פקחים ויסלף דברי צדיקים‬
9-Y al peregrino no oprimirás, porque vosotros conocéis el alma del peregrino; pues peregrinos fuisteis en la tierra de
Mistrayim. Weger lo tiljats we'atem yedatem et-nefesh hager ki-gerim heyitem be'erets Mitsrayim.
myrxm xrab mtyyh myrg yk rgh cpn ta mtudy mtaw xjlt al rgw
‫ ייתם בארץ מצרים‬:‫וגר לא תלחץ ואתם ידעתם את־נפש הגר כי־גרים ה‬
10-Y seis años sembrarás tu tierra y recogerás su producto; - Weshesh shanim tizra et-artseja we'asafta et-tvu'atah.
htawbt ta tpsaw kxra ta urzt mync ccw

‫ושש שנים תזרע את־ארצך ואספת את־תבואתה‬
11-mas el séptimo la dejarás de cultivar, para que coman los pobres de tu pueblo; y lo que ellos dejaren lo comerá la
bestia del campo. De igual manera harás con tu viña y tu olivar. Wehashevi'it tishmetenah unetashtah we'ajelu
evyoney ameja weyitram tojal jayat hasadeh ken-ta'aseh lejarmeja lezeyteja.
ktyzl kmrkl hcut nk hdch tyj lkat mrtyw kmu ynyba wlkaw htcfnw hnfmct tuybchw
‫והשביעת תשמטנה ונטשתה ואכלו אביני עמך ויתרם תאכל חית השדה כן־תעשה לכרמך לזיתך‬
12-Seis días trabajarás en tus quehaceres, mas el séptimo día descansarás para que descansen tu buey y tu asno, y
reposen el hijo de tu sierva y el extranjero. Sheshet yamim ta'aseh ma'aseyja uvayom hashvi'i tishbot lema'an
yanuaj shoreja wajamoreja weyinafesh ben-amateja wehager.
rghw ktma nb cpnyw krmjw krwc jwny numl tbct yuybch mwybw kycum hcut mymy tcc
‫ששת ימים תעשה מעשיך וביום השביעי תשבת למען ינוח שורך וחמרך וינפש בן־אמתך והגר‬
13-Y todo lo que os he dicho lo observaréis; y el nombre de otros elohim no mencionaréis; ni siquiera será oído de tu
boca. Uvejol asher-amarti aleyjem tishameru weshem Elohim ajerim lo tazkiru lo yishama al-peyja.
kyp lu umcy al wrykzt al myrja myhla mcw wrmct mkyla ytrma rca lkbw
‫ להים אחרים לא תזכירו לא ישמע על־פיך‬:‫ובכל אשר־אמרתי אליכם תשמרו ושם א‬
14-Tres veces al año celebrarás fiestas en mi honor; - Shalosh regalim tajog li bashanah.
hncb yl gjt mylgr clc

‫שלש רגלים תחג לי בשנה‬
15-la fiesta de los matsot guardarás: siete días comerás matsot conforme te tengo ordenado, en el tiempo señalado, en el
mes de Aviv, porque en él saliste de Mitsrayim; y ninguno se presentará delante de mí con las manos vacías. Et-jag
hamatsot tishmor shiv'at yamim tojal matsot ka'asher tsiwitija lemo'ed jodesh ha'aviv ki-vo yatsata miMitsrayim
welo-yera'u fanay reykam.
taxy wb yk bybah cdj duwml ktywx rcak twxm lkat mymy tubc rmct twxmh gj ta
mqyr ynp wary alw myrxmm
‫את־חג המצות תשמר שבעת ימים תאכל מצות כאשר צויתך למועד חדש האביב כי־בו יצאת‬
‫ממצרים ולא־יראו פני ריקם‬
16-También la fiesta de la siega (Shavuot), que es la de las primicias de tus labores, de lo que hubieres sembrado en el
campo; y la fiesta de la cosecha (Sucot) al fin del año, cuando hayas cosechado (el producto) de tus labores del campo.
Wejag hakatsir bikurey ma'aseyja asher tizra basadeh wejag ha'asif betset hashanah be'ospeja et-ma'aseyja
min-hasadeh.
hdch nm kycum ta kpsab hnch taxb psah gjw hdcb urzt rca kycum yrwkb ryxqh gjw
‫וחג הקציר בכורי מעשיך אשר תזרע בשדה וחג האסף בצאת השנה באספך את־מעשיך מן־השדה‬
17-Tres veces al año se presentarán todos tus varones ante la faz del Amo, YHWH. Shalosh pe'amim bashanah
yera'eh kol-zejureja el-peney ha'Adon YHWH.
hwhy ndah ynp la krwkz lk hary hncb mymup clc

‫שלש פעמים בשנה יראה כל־זכורך אל־פני האדן יהוה‬
18-No ofrecerás la sangre de mi sacrificio junto a pan fermentado, ni se dejará el sebo del sacrificio de mi solemnidad
hasta la mañana. Lo-tizbaj al-jamets dam-ziveji welo-yalin jelev-jagi ad-boker.
rqb du ygj blj nyly alw yjbz md xmj lu jbzt al

‫לא־תזבח על־חמץ דם־זבחי ולא־ילין חלב־חגי עד־בקר‬
19-Los primeros frutos de tu tierra traerás a la casa de YHWH, tu Elohey. No cocinarás el cabrito en la leche de su madre.
Reshit bikurey admateja tavi Beyt YHWH Eloheyja lo-tevashel gedi bajalev imo.
wma bljb ydg lcbt al kyhla hwhy tyb aybt ktmda yrwkb tycar
‫ להיך לא־תבשל גדי בחלב אמו‬:‫ראשית בכורי אדמתך תביא בית יהוה א‬
20-He aquí que Yo envío un malaj delante de ti para guardarte en el camino, y para introducirte en el lugar que te
tengo preparado. Hineh anoji shole'aj mal'aj lefaneyja lishmoreja badarej welahavi'aja el-hamakom asher
hajinoti.
ytnkh rca mwqmh la kaybhlw krdb krmcl kynpl kalm jlc ykna hnh
‫הנה אנכי שלח מלאך לפניך לשמרך בדרך ולהביאך אל־המקום אשר הכנתי‬
21-Guárdate de él y escucha su voz; no le seas rebelde: pues no perdonará vuestra transgresión, porque mi nombre está en
él. Hishamer mipanay'o ushema bekolo al-tamer bo ki lo yisa lefish'ajem ki shmi bekirbo.
wbrqb ymc yk mkucpl acy al yk wb rmt la wlqb umcw wynpm rmch

‫השמר מפניו ושמע בקלו אל־תמר בו כי לא ישא לפשעכם כי שמי בקרבו‬
22-Pero si oyeres atentamente su voz e hicieres todo lo que Yo te ordenare, entonces Yo seré el enemigo de tus enemigos,
y oprimiré a los que te opriman. Ki im-shamoa tishma bekolo we'asita kol asher adaber weayavti et-oyeveyja
wetsarti et-tsorereyja.
kyrrx ta ytrxw kybya ta ytbyaw rbda rca lk tycuw wlqb umct uwmc ma yk
‫כי אם־שמע תשמע בקלו ועשית כל אשר אדבר ואיבתי את־איביך וצרתי את־צרריך‬
23-Cuando anduviere mi malaj ante ti y te llevare al Emori, y al Jiti, y al Perizi, y al Kena'ani, y al Jiwi, y al Yevusi, Yo los
destruiré.Ki-yelej mal'aji lefaneyja wehevi'aja el-ha'Emori wehaJiti wehaPrizi wehaKna'ani haJi'u'i wehaYevusi
wehijejadeti'o.
wytdjkhw yswbyhw ywjh ynunkhw yzrphw ytjhw yrmah la kaybhw kynpl ykalm kly yk
‫ מרי והחתי והפרזי והכנעני החוי והיבוסי והכחדתיו‬:‫ ביאך אל־הא‬:‫כי־ילך מלאכי לפניך וה‬
24-No te postrarás ante sus elohim ni les servirás, y no harás conforme a sus obras; al contrario, los destruirás
completamente y quebrarás sus monumentos de idolatría. Lo-tishtajaveh le'eloheyhem welo to'ovdem welo
ta'aseh kema'aseyhem ki hares teharsem weshaber teshaber matsevoteyhem.
mhytbxm rbct rbcw msrht srh yk mhycumk hcut alw mdbut alw mhyhlal hwjtct al
‫לא־תשתחוה לאלהיהם ולא תעבדם ולא תעשה כמעשיהם כי הרס תהרסם ושבר תשבר מצבתיהם‬
25-Y serviréis a YHWH, vuestro Elohey, y El bendecirá tu lejem y tus aguas; y Yo quitaré las enfermedades de en medio
de ti. Wa'avadetem et YHWH Eloheyjem uveraj et-lajmeja we'et-meymeyja wahasiroti majalah mikirbeja.
kbrqm hljm ytrshw kymym taw kmjl ta krbw mkyhla hwhy ta mtdbuw
‫ להיכם וברך את־לחמך ואת־מימיך והסרתי מחלה מקרבך‬:‫ועבדתם את יהוה א‬
26-No habrá mujer que pierda a sus hijos ni que sea estéril en tu tierra; y haré que se cumpla el número de tus días.
Lo tihyeh meshakelah wa'akarah be'artseja et-mispar yameyja amale.
alma kymy rpsm ta kxrab hrquw hlkcm hyht al

‫לא תהיה משכלה ועקרה בארצך את־מספר ימיך אמלא‬
27-Enviaré el terror mío delante de ti y perturbaré a todos los pueblos contra quienes has de ir; y haré que todos tus
enemigos vuelvan la nuca ante ti. Et-eymati ashalaj lefaneyja wehamoti et-kol-ha'am asher tavo bahem wenatati
et-kol-oyveyja eleyja oref.
pru kyla kybya lk ta yttnw mhb abt rca muh lk ta ytmhw kynpl jlca ytmya ta
‫את־אימתי אשלח לפניך והמתי את־כל־העם אשר תבא בהם ונתתי את־כל־איביך אליך ערף‬
28-Enviaré también a la avispa delante de ti, que eche de tu presencia al Jiwi, al Kena'ani y al Jiti. Weshalajti et-
hatsir'ah lefaneyja vwgereshah et-haJiwi et-haKna'ani we'et-haJiti milfaneyja.
kynplm ytjh taw ynunkh ta ywjh ta hcrgw kynpl hurxh ta ytjlcw

‫ושלחתי את־הצרעה לפניך וגרשה את־החוי את־הכנעני ואת־החתי מלפניך‬
29-No los echaré de delante de ti en un año, porque no quede la tierra desierta y se multipliquen contra ti las fieras del
campo. Lo agarshenu mipaneyja beshanah ejat pen-tihyeh ha'arets shmamah werabah aleyja jayat hasadeh.
hdch tyj kylu hbrw hmmc xrah hyht np tja hncb kynpm wncrga al
‫לא אגרשנו מפניך בשנה אחת פן־תהיה הארץ שממה ורבה עליך חית השדה‬
30-Poco a poco iré desterrándolos delante de ti, hasta que te multipliques y puedas tomar la tierra en posesión. Me'at
me'at agarshenu mipaneyja ad asher tifreh wenajalta et-ha'arets.
xrah ta tljnw hrpt rca du kynpm wncrga fum fum

‫מעט מעט אגרשנו מפניך עד אשר תפרה ונחלת את־הארץ‬
31-Y fijaré tus confines desde el mar Suf hasta el mar de los Plishtim, y desde el desierto hasta el río (Eúfrates), porque
entregaré en vuestra mano a los habitantes de la tierra, y tú los expulsarás de delante de ti. Weshati et-gevuleja miYam-
Suf we'ad-yam Plishtim umimidbar ad-hanahar ki eten beyedjem et yoshvey ha'arets wegerashtamo mipaneyja.
xrah ybcy ta mkdyb nta yk rhnh du rbdmmw mytclp my duw pws mym klbg ta ytcw
kynpm wmtcrgw
‫ושתי את־גב"לך מים־סוף ועד־ים פלשתים וממדבר עד־הנהר כי ׀ אתן בידכם את ישבי הארץ‬
‫וגרשתמו מפניך‬
32-No harás pacto con ellos ni con sus elohey. Lo-tijerot lahem wele'eloheyhem berit.
tyrb mhyhlalw mhl trkt al

‫לא־תכרת להם ולאלהיהם ברית‬
33-Ellos no han de habitar en tu tierra, no sea que te hagan pecar contra Mí, sirviendo a sus elohey; porque esto sería
para ti una celada. Lo yeshvu be'artseja pen-yajati'u oteja li ki ta'avod et-eloheyhem ki yihyeh leja lemokesh.
cqwml kl hyhy yk mhyhla ta dbut yk yl kta wayfjy np kxrab wbcy al

‫ להיהם כי־יהיה לך למוקש‬:‫לא ישבו בארצך פן־יחטיאו אתך לי כי תעבד את־א‬
Capítulo 24
1-Y El dijo a Mosheh: Sube a YHWH, tú con Aharon, Nadav y Avihú, y setenta de los ancianos de Yisra'el, y os
prosternaréis desde lejos. We'el-Mosheh amar aleh el-YHWH atah we'Aharon Nadav wa'Avihu weshiv'im
mizikney Yisra'el wehishtajavitem merajok.
qjrm mtywjtchw larcy ynqzm myubcw awhybaw bdn nrhaw hta hwhy la hlu rma hcm law
‫ואל־משה אמר עלה אל־יהוה אתה ואהרן נדב ואביהוא ושבעים מזקני ישראל והשתחויתם מרחק‬
2-Y Mosheh solo se llegará a YHWH, mas ellos no se llegarán, ni tampoco subirá el pueblo con él. Wenigash Mosheh
levado el-YHWH wehem lo yigashu weha'am lo ya'alu imo.
wmu wluy al muhw wcgy al mhw hwhy la wdbl hcm cgnw

‫ונגש משה לבדו אל־יהוה והם לא יגשו והעם לא יעלו עמו‬
3-Y vino Mosheh y refirió al pueblo todas las palabras de YHWH y todas sus leyes. Y respondió todo el pueblo a una voz
y dijo: ¡Nosotros haremos todo cuanto YHWH ha dicho! Wayavo Mosheh wayesaper la'am et kol-divrey YHWH
we'et kol-hamishpatim waya'an kol-ha'am kol ejad wayomru kol-hadevarim asher-diber YHWH na'aseh.
lk wrmayw dja lwq muh lk nuyw myfpcmh lk taw hwhy yrbd lk ta mul rpsyw hcm abyw
hcun hwhy rbd rca myrbdh
‫ויבא משה ויספר לעם את כל־דברי יהוה ואת כל־המשפטים ויען כל־העם קול אחד ויאמרו כל־‬
‫הדברים אשר־דבר יהוה נעשה‬
4-Y Mosheh escribió todas las palabras de YHWH, y se levantó muy de mañana y edificó un altar al pie del monte, y
(levantó) doce columnas por las doce tribus de Yisra'el. Wayijtov Mosheh et kol-divrey YHWH wayashkem baboker
wayiven mizbe'aj tajat hahar ushteym esreh matsevah lisheneym asar shivtey Yisra'el.
rcu myncl hbxm hrcu mytcw rhh tjt jbzm nbyw rqbb mkcyw hwhy yrbd lk ta hcm btkyw
larcy yfbc
‫ויכתב משה את כל־דברי יהוה וישכם בבקר ויבן מזבח תחת ההר ושתים עשרה מצבה לשנים עשר‬
‫שבטי ישראל‬
5-Y envió a los jovenes de los hijos de Yisra'el, los cuales ofrecieron holocaustos y sacrificaron ofrendas de paces, de
novillos, a YHWH. Wayishlaj et-na'arey beney Yisra'el waya'alu olot wayizbeju zvajim shelamim l'YHWH parim.
myrp hwhyl mymlc myjbz wjbzyw tlu wluyw larcy ynb yrun ta jlcyw
‫וישלח את־נערי בני ישראל ויעלו עלת ויזבחו זבחים שלמים ליהוה פרים‬
6-Y Mosheh tomó la mitad de la sangre y la puso en tazones, y la otra mitad la roció sobre el altar. Wayikaj
Mosheh jatsi hadam wayasem ba'aganot wajatsi hadam zarak al-hamizbe'aj.
jbzmh lu qrz mdh yxjw tngab mcyw mdh yxj hcm jqyw
‫ויקח משה חצי הדם וישם באגנת וחצי הדם זרק על־המזבח‬
7-Y tomó el Sefer de el Pacto y lo leyó en presencia del pueblo; y ellos respondieron: ¡Nosotros haremos todo cuanto
ha dicho YHWH, y escucharemos! - Wayikaj sefer habrit wayikra be'ozney ha'am wayomeru kol asher-diber
YHWH na'aseh wenishma.
umcnw hcun hwhy rbd rca lk wrmayw muh ynzab arqyw tyrbh rps jqyw
‫ויקח ספר הברית ויקרא באזני העם ויאמרו כל אשר־דבר יהוה נעשה ונשמע‬
8-Y tomó Mosheh la sangre y la roció sobre el pueblo, diciendo: ¡He aquí la sangre del pacto que ha hecho YHWH con
vosotros, acerca de todas estas cosas!- Wayikaj Mosheh et-hadam wayizrok al-ha'am wayomer hineh dam-habrit
asher karat YHWH imajem al kol-hadvarim ha'eleh.
myrbdh lk lu mkmu hwhy trk rca tyrbh md hnh rmayw muh lu qrzyw mdh ta hcm jqyw
hlah
‫ויקח משה את־הדם ויזרק על־העם ויאמר הנה דם־הברית אשר כרת יהוה עמכם על כל־הדברים‬
‫האלה‬
9-Y subió Mosheh con Aharon, Nadav y Avihú, y setenta de los ancianos de Yisra'el; Waya'al Mosheh we'Aharon
Nadav wa'Avihu weshiv'im mizikney Yisra'el.
larcy ynqzm myubcw awhybaw bdn nrhaw hcm luyw

‫ויעל משה ואהרן נדב ואביהוא ושבעים מזקני ישראל‬
10-y vieron al Elohey de Yisra'el, y debajo de sus pies había como una obra de piedra de zafiro, y como la visión de los
cielos en su limpidez. Wayir'u et Elohey Yisra'el wetajat raglay'o kema'aseh livnat hasapir uje'etsem hashamayim
latohar.
rhfl mymch mxukw rypsh tnbl hcumk wylgr tjtw larcy yhla ta waryw
‫ להי ישראל ותחת רגליו כמעשה לבנת הספיר וכעצם השמים לטהר‬:‫ויראו את א‬
11-Mas El no extendió su mano sobre los nobles de los hijos de Yisra'el, los cuales contemplaron a El-Elohim y comieron
y bebieron. We'el-atsiley beney Yisra'el lo shalaj yado wayejezu et-ha'Elohim wayojelu wayishtu.
wtcyw wlkayw myhlah ta wzjyw wdy jlc al larcy ynb ylyxa law
‫ להים ויאכלו וישתו‬:‫ זו את־הא‬:‫ואל־אצילי בני ישראל לא שלח ידו ויח‬
12-Y dijo YHWH a Mosheh: Sube adonde Yo estoy, sobre el monte, y estate allí para que te dé las tablas de piedra con
la torah y los mitswot que tengo escritos en ellas, para que los enseñes. Wayomer YHWH el-Mosheh aleh elay
haharah wehyeh-sham we'etnah leja et-lujot ha'even wehatorah wehamitswah asher katavti lehorotam.
rca hwxmhw hrwthw nbah tjl ta kl hntaw mc hyhw hrhh yla hlu hcm la hwhy rmayw
mtrwhl ytbtk
‫ויאמר יהוה אל־משה עלה אלי ההרה והיה־שם ואתנה לך את־ל"חת האבן והתורה והמצוה אשר‬
‫כתבתי להורתם‬
13-Y se levantó Mosheh con su ayudante Yehoshua, y subió Mosheh al monte de el-Elohim. Wayakom Moshe
wiYehoshua mesharto waya'al Mosheh el-har ha'Elohim.
myhlah rh la hcm luyw wtrcm ucwhyw hcm mqyw

‫ להים‬:‫ויקם משה ויהוש" ע משרתו ויעל משה אל־הר הא‬
14-Mas a los ancianos les había dicho: Esperadnos aquí hasta que volvamos a vosotros. Y he aquí que Aharon y Jur están
con vosotros; quienquiera que tuviere alguna cuestión, acuda a ellos. We'el-hazkenim amar shevu-lanu bazeh ad asher-
nashuv aleyjem wehineh Aharon weJur imajem mi-ba'al devarim yigash alehem.
cgy myrbd lub ym mkmu rwjw nrha hnhw mkyla bwcn rca du hzb wnl wbc rma mynqzh law
mhla
‫ואל־הזקנים אמר שבו־לנו בזה עד אשר־נשוב אליכם והנה אהרן וחור עמכם מי־בעל דברים יגש‬
‫אלהם‬
15-Y subía Mosheh al monte, y la nube cubrió el monte. Waya'al Mosheh el-hahar wayejas he'anan et-hahar.
rhh ta nnuh skyw rhh la hcm luyw

‫ויעל משה אל־ההר ויכס הענן את־ההר‬
16-Y posó la kavod de YHWH sobre el monte de Sinay; y la nube lo cubrió por seis días. Y al séptimo día, El llamó a
Mosheh desde en medio de la nube. Wayishkon kevod-YHWH al-har Sinay wayejasehu he'anan sheshet yamim
wayikra el-Mosheh bayom hashvi'i mitoj he'anan.
kwtm yuybch mwyb hcm la arqyw mymy tcc nnuh whskyw ynys rh lu hwhy dwbk nkcyw
nnuh
‫וישכן כבוד־יהוה על־הר סיני ויכסהו הענן ששת ימים ויקרא אל־משה ביום השביעי מתוך הענן‬
17-Y era la apariencia de la kavod de YHWH como un fuego devorador sobre la cumbre del monte, a los ojos de los
hijos de Yisra'el. Umar'eh kevod YHWH ke'esh ojelet berosh hahar le'eyney beney Yisra'el.
larcy ynb ynyul rhh carb tlka cak hwhy dwbk harmw
‫ומראה כבוד יהוה כאש אכלת בראש ההר לעיני בני ישראל‬
18-Y entró Mosheh en medio de la nube, y subió al monte. Y estuvo Mosheh en el monte cuarenta días y cuarenta
noches. Wayavo Mosheh betoj he'anan waya'al el-hahar wayehi Mosheh bahar arba'im yom we'arba'im laylah.
hlyl myubraw mwy myubra rhb hcm yhyw rhh la luyw nnuh kwtb hcm abyw
‫ויבא משה בתוך הענן ויעל אל־ההר ויהי משה בהר ארבעים יום וארבעים לילה‬
Capítulo 25
Parashah 19: Terumah (Contribución) 25:1-27:19
1-Y YHWH habló a Mosheh diciendo: Wayedaber YHWH el-Mosheh lemor.

2-Habla a los hijos de Yisra'el para que separen para Mí una ofrenda; de todo hombre cuyo corazón le impulse a ello,
tomarás ofrenda para Mí. Daber el-beney Yisra'el weyikju-li terumah me'et kol-ish asher yidvenu libo tikeju et-
terumati.
ytmwrt ta wjqt wbl wnbdy rca cya lk tam hmwrt yl wjqyw larcy ynb la rbd
‫דבר אל־בני ישראל ויקחו־לי תרומה מאת כל־איש אשר ידבנו לבו תקחו את־תרומתי‬
3-Y ésta es la ofrenda que tomaréis de ellos: oro y plata y cobre, - Wezot haterumah asher tikeju me'itam zahav
wajesef unejoshet.
tcjnw pskw bhz mtam wjqt rca hmwrth tazw

‫וזאת התרומה אשר תקחו מאתם זהב וכסף ונחשת‬
4-y tejelet, y púrpura y carmesí, y lino, y pelo de cabra; - Utejelet we'argaman wetola'at shani weshesh we'izim.
myzuw ccw ync tulwtw nmgraw tlktw

‫ותכלת וארגמן ותולעת שני ושש ועזים‬
5-y pieles de carneros teñidas de rojo, y pieles de tajash, y madera de acacia; We'orot eylim me'odamim we'orot
tajashim wa'atsey shitim.
myfc yxuw mycjt truw mymdam mlya truw

‫וערת אילם מאדמים וערת תחשים ועצי שטים‬
6-aceite para el alumbrado, especias para el aceite de la unción y para el incienso de especias; - Shemen lama'or
besamim leshemen hamishkah weliktoret hasamim.
mymsh trfqlw hjcmh nmcl mymcb raml nmc

‫שמן למאר בשמים לשמן המשחה ולקטרת הסמים‬
7-piedras de ónix y piedras de engaste para el efod y para el pectoral. Avney-shoham we'avney milu'im la'efod
welajoshen.
ncjlw dpal myalm ynbaw mhc ynba

‫אבני־שהם ואבני מל"אים לאפד ולחשן‬
8-Y me harán un lugar-kodesh, y Yo habitaré en medio de ellos. We'asu li mikdash weshajanti betojam.
mkwtb ytnkcw cdqm yl wcuw

‫ועשו לי מקדש ושכנתי בתוכם‬
9-Conforme a todo lo que Yo te muestro, o sea, a semejanza del Mishkan y a semejanza de todos sus objetos, así lo
haréis. Kekol asher ani mar'eh oteja et tavnit haMishkan we'et tavnit kol-kelay'o wejen ta'asu.
wcut nkw wylk lk tynbt taw nkcmh tynbt ta ktwa harm yna rca lkk
‫ככל אשר אני מראה אותך את תבנית המשכן ואת תבנית כל־כליו וכן תעשו‬
10-Y harán un arca de madera de acacia; de dos codos y medio será su longitud, y de codo y medio su anchura, y de
codo y medio su altura; -We'asu aron atsey shitim amatayim wajetsi orko we'amah wajetsi rojbo we'amah
wajetsi komato.
wtmq yxjw hmaw wbjr yxjw hmaw wkra yxjw mytma myfc yxu nwra wcuw
‫ועשו ארון עצי שטים אמתים וחצי ארכו ואמה וחצי רחבו ואמה וחצי קמתו‬
11-y la cubrirás de oro puro; por dentro y por fuera la cubrirás ; y harás sobre ella una orla de oro alrededor; Wetsipita
oto zahav tahor mibayit umikuts tetsapenu we'asita alay'o zer zahav saviv.
bybs bhz rz wylu tycuw wnpxt xwjmw tybm rwhf bhz wta typxw
‫וצפית אתו זהב טהור מבית ומחוץ תצפנו ועשית עליו זר זהב סביב‬
12-y fundirás para ella cuatro argollas de oro y las pondrás en sus cuatro ángulos; dos argollas a un costado de ella y dos
argollas al otro costado de ella. Weyatsakta lo arba tabe'ot zahav wenatatah al arba pa'amotay'o ushetey taba'ot
al-tsal'o ha'ejat ushetey taba'ot al-tsal'o hashenit.
lu tubf ytcw tjah wulx lu tubf ytcw wytmup ubra lu httnw bhz tubf ubra wl tqxyw
tynch wulx
‫ויצקת לו ארבע טבעת זהב ונתתה על ארבע פעמתיו ושתי טבעת על־צלעו האחת ושתי טבעת על־‬
‫צלעו השנית‬
13-Y harás varas de madera de acacia y las cubrirás de oro; We'asita badey atsey shitim wetsipita otam zahav.
bhz mta typxw myfc yxu ydb tycuw

‫ועשית בדי עצי שטים וצפית אתם זהב‬
14-y pasarás las varas por las argollas, a los dos costados del arca, para llevar el arca con ellas. Wejeveta et-habadim
bataba'ot al tsal'ot ha'aron laset et-ha'aron bajem.
mhb nrah ta tacl nrah tulx lu tubfb mydbh ta tabhw

‫והבאת את־הבדים בטבעת על צלעת הארן לשאת את־הארן בהם‬
15-Dentro de las argollas del arca han de permanecer las varas; no se quitarán de ella. Betabe'ot ha'aron yihyu
habadim lo yasuru mimenu.
wnmm wrsy al mydbh wyhy nrah tubfb

‫בטבעת הארן יהיו הבדים לא יס" רו ממנו‬
16-Y pondrán dentro del arca las tablas del testimonio que Yo te daré. Wenatata el-ha'aron et ha'edut asher eten
eleyja.
kyla nta rca tduh ta nrah la ttnw

‫ונתת אל־הארן את העד" ת אשר אתן אליך‬
17-Y harás un propiciatorio de oro puro; de dos codos y medio será su longitud, y de codo y medio su anchura.
We'asita kaporet zahav tahor amatayim wajetsi orkah we'amah wajetsi rojbah.
hbjr yxjw hmaw hkra yxjw mytma rwhf bhz trpk tycuw
‫ועשית כפרת זהב טהור אמתים וחצי ארכה ואמה וחצי רחבה‬
18-Y harás dos querubines de oro; labrados a martillo y de una sola pieza los harás, en los dos extremos del propiciatorio.
We'asita shenayim keruvim zahav mikeshah ta'aseh otam mishney ketsot hakaporet.
trpkh twxq yncm mta hcut hcqm bhz mybrk mync tycuw
‫ועשית שנים כר" בים זהב מקשה תעשה אתם משני קצות הכפרת‬
19-Y harás un querubín en un extremo y el otro en el otro extremo; (procediendo) del mismo propiciatorio harás los
querubines en sus dos extremidades. Wa'aseh keruv ejad mikatsah mizeh ukeruv-ejad mikatsah mizeh min-
hakaporet ta'asu et-hakeruvim al-sheney ketsotay'o.
wytwxq ync lu mybrkh ta wcut trpkh nm hzm hxqm dja bwrkw hzm hxqm dja bwrk hcuw
‫ועשה כרוב אחד מקצה מזה וכרוב־אחד מקצה מזה מן־הכפרת תעשו את־הכר" בים על־שני קצותיו‬
20-Y los querubines estarán con las alas extendidas hacia arriba, cubriendo con sus alas al propiciatorio y vueltas sus
caras la una a la otra; hacia el propiciatorio estarán vueltas las caras de los querubines. Wehayu hakeruvim porsey
jenafayim lemalah sojekim bejanfeyjem al-hakaporet ufneyjem ish el-ajy'o el-hakaporet yihyu peney hakeruvim.
trpkh la wyja la cya mhynpw trpkh lu mhypnkb mykks hluml mypnk ycrp mybrkh wyhw
mybrkh ynp wyhy
‫והיו הכר" בים פרשי כנפים למעלה סככים בכנפיהם על־הכפרת ופניהם איש אל־אחיו אל־הכפרת‬
‫יהיו פני הכר" בים‬
21-Y colocarás el propiciatorio sobre el arca, por la parte de encima; y dentro del arca pondrás el testimonio que Yo te
daré. Wenatata et-hakaporet al-ha'aron milmalah we'el-ha'aron titen et-ha'edut asher eten eleyja.
kyla nta rca tduh ta ntt nrah law hlumlm nrah lu trpkh ta ttnw
‫ונתת את־הכפרת על־הארן מלמעלה ואל־הארן תתן את־העד" ת אשר אתן אליך‬
22-Y allí me encontraré contigo en tiempos señalados, y hablaré contigo desde encima del propiciatorio, desde en
medio de los dos querubines que están sobre el arca del testimonio, respecto de todo lo que te ordenaré en cuanto a los
hijos de Yisra'el. Weno'adeti leja sham wedibarti iteja me'al hakaporet mibeyn sheney hakeruvim asher al-Aron
ha'Edut et-kol asher atsaweh oteja el-beney Yisra'el.
rca lk ta tduh nwra lu rca mybrkh ync nybm trpkh lum kta ytrbdw mc kl ytduwnw
larcy ynb la ktwa hwxa
‫ונועדתי לך שם ודברתי אתך מעל הכפרת מבין שני הכר" בים אשר על־ארן העד" ת את כל־אשר אצוה‬
‫אותך אל־בני ישראל‬
23-Y harás una mesa de madera de acacia; de dos codos será su longitud, y de un codo su anchura, y de un codo y
medio su altura; We'asita shulkan atsey shitim amatayim orko we'amah rojbo we'amah wajetsi komato.
wtmq yxjw hmaw wbjr hmaw wkra mytma myfc yxu njlc tycuw
‫ועשית ש" לחן עצי שטים אמתים ארכו ואמה רחבו ואמה וחצי קמתו‬
24-y la cubrirás de oro puro, y le harás una orla de oro alrededor; Wetsipita oto zahav tahor we'asita lo zer zahav
saviv.
bybs bhz rz wl tycuw rwhf bhz wta typxw

‫וצפית אתו זהב טהור ועשית לו זר זהב סביב‬
25-y harás para ella una moldura del alto de un puño en torno suyo, y harás una orla de oro alrededor de su moldura.
We'asita lo misgeret tofaj saviv we'asita zer-zahav lemisgarto saviv.
bybs wtrgsml bhz rz tycuw bybs jpf trgsm wl tycuw

‫ועשית לו מסגרת טפח סביב ועשית זר־זהב למסגרתו סביב‬
26-Y le harás cuatro argollas de oro, y pondrás las argollas en las cuatro esquinas que corresponden a sus cuatro pies;
We'asita lo arba tabe'ot zahav wenatata et-hataba'ot al arba hape'ot asher le'arba raglay'o.
wylgr ubral rca taph ubra lu tubfh ta ttnw bhz tubf ubra wl tycuw
‫ועשית לו ארבע טבעת זהב ונתת את־הטבעת על ארבע הפאת אשר לארבע רגליו‬
27-junto al borde estarán las argollas como lugares para las varas, a in de llevar la mesa. Le'umat hamisgeret tihyena
hataba'ot levatim levadim laset et-hashuljan.
njlch ta tacl mydbl mytbl tubfh nyyht trgsmh tmul

‫לע"מת המסגרת תהיין הטבעת לבתים לבדים לשאת את־הש" לחן‬
28-Y harás las varas de madera de acacia, y las cubrirás de oro; y con ellas será llevada la mesa. We'asita et-habadim
atsey shitim wetsipita otam zahav wenisa-bam et-hashuljan.
njlch ta mb acnw bhz mta typxw myfc yxu mydbh ta tycuw

‫ועשית את־הבדים עצי שטים וצפית אתם זהב ונשא־בם את־הש" לחן‬
29-Y harás sus cuencas y sus recipientes, y sus medias cañitas de separación, y sus soportes; todo de oro puro lo harás.
We'asita ke'arotay'o wejapotay'o uksotay'o umenaki'otay'o asher yusaj bajen zahav tahor ta'aseh otam.
mta hcut rwhf bhz nhb ksy rca wytyqnmw wytwcqw wytpkw wytruq tycuw
‫ועשית קערתיו וכפתיו וקשותיו ומנקיתיו אשר י"סך בהן זהב טהור תעשה אתם‬
30-Y sobre la mesa pondrás el lejem de la proposición delante de Mí, continuamente. Wenatata al-hashuljan lejem
panim lefanay tamid.
dymt ynpl mynp mjl njlch lu ttnw

‫ונתת על־הש" לחן לחם פנים לפני תמיד‬
31-Y harás una menorah de oro puro; labrado a martillo y de una sola pieza será hecho la menorah; su base y su
tronco, sus esferitas y sus adornos en forma de flores procederán del mismo. We'asita menorat zahav tahor mikshah
teyaseh hamenorah yerejah wekanah gevi'eyha kaftoreyha ufrajeyha mimenah yihyu.
wyhy hnmm hyjrpw hyrtpk hyuybg hnqw hkry hrwnmh hcuyt hcqm rwhf bhz trnm tycuw
‫ועשית מנרת זהב טהור מקשה תעשה המנורה ירכה וקנה גביעיה כפתריה ופרחיה ממנה יהיו‬
32-Y seis brazos saldrán de sus dos lados; tres brazos de la menorah de un lado, y tres brazos de la menorah del otro lado.
Weshishah kanim yotse'im mitsideyha shloshah keney menorah mitsidah ha'ejad ushloshah keney menorah
mitsidah hasheni.
ynch hdxm hrnm ynq hclcw djah hdxm hrnm ynq hclc hydxm myaxy mynq hccw
‫וששה קנים יצאים מצדיה שלשה ׀ קני מנרה מצדה האחד ושלשה קני מנרה מצדה השני‬
33-Un brazo tendrá tres copas en forma de flores de almendro, cada una con una esfera y una flor ; y otro brazo tendrá
tres copas en forma de flores de almendro, cada una con una esfera y una flor. Lo mismo tendrán los seis brazos que
salen de la menorah. Shloshah gevi'im meshukadim bakaneh ha'ejad kaftor waferaj ushloshah gevi'im
meshukadim bakaneh ha'ejad kaftor wafarak ken lesheshet hakanim hayotse'im min-hamenorah.
nk jrpw rtpk djah hnqb mydqcm myubg hclcw jrpw rtpk djah hnqb mydqcm myubg hclc
hrnmh nm myaxyhmynqh tccl
‫שלשה גבעים מש" קדים בקנה האחד כפתר ופרח ושלשה גבעים מש" קדים בקנה האחד כפתר ופרח‬
‫כן לששת הקנים היצאים מן־המנרה‬
34-Y en el tronco de la menorah habrá cuatro copas en forma de flores de almendro, con sus esferas y sus flores;
Uvamenorah arba'ah gevi'im meshukadim kaftoreyha ufrajeyha.
hyjrpw hyrtpk mydqcm myubg hubra hrnmbw

‫ובמנרה ארבעה גבעים מש" קדים כפתריה ופרחיה‬
35-de manera que habrá una esfera debajo de dos de los brazos que salen del tronco, y una esfera debajo de los otros dos
brazos que salen de él, y una esfera debajo de los dos brazos restantes que salen de él, conforme al número de los seis
brazos que salen de la menorah. Wekaftor tajat sheney hakanim mimenah wekaftor tajat sheney hakanim
mimenah wekaftor tajat-sheney hakanim mimenah lesheshet hakanim hayotse'im min-hamenorah.
tccl hnmm mynqh ync tjt rtpkw hnmm mynqh ync tjt rtpkw hnmm mynqh ync tjt rtpkw
hrnmh nm myaxyh mynqh
‫וכפתר תחת שני הקנים ממנה וכפתר תחת שני הקנים ממנה וכפתר תחת־שני הקנים ממנה‬
‫לששת הקנים היצאים מן־המנרה‬
36-Sus esferas y sus brazos serán parte de él mismo; todo ello será de una sola pieza labrada a martillo, de oro puro.
Kaftoreyjem uknotam mimenah yihyu kulah mikshah ajat zahav tahor.
rwhf bhz tja hcqm hlk wyhy hnmm mtnqw mhyrtpk

‫כפתריהם וקנתם ממנה יהיו כ"לה מקשה אחת זהב טהור‬
37-Y harás sus siete lámparas de modo que cuando enciendan sus lámparas alumbren en dirección al centro. We'asita
et-neroteyha shiv'ah weje'elah et-neroteyha wehe'ir al-ever paneyha.
hynp rbu lu ryahw hytrn ta hluhw hubc hytrn ta tycuw

‫לה את־נרתיה והאיר על־עבר פניה‬:‫ועשית את־נרתיה שבעה והע‬
38-Sus despabiladeras y sus palitas serán de oro puro. Umalkajeyha umajtoteyha zahav tahor.
rwhf bhz hyttjmw hyjqlmw

‫ומלקחיה ומחתתיה זהב טהור‬
39-De un kikar (talento) de oro puro se ha de hacer (menorah) con todos estos utensilios. Kikar zahav tahor ya'aseh
otah et kol-hakelim ha'eleh.
hlah mylkh lk ta hta hcuy rwhf bhz rkk

‫ככר זהב טהור יעשה אתה את כל־הכלים האלה‬
40-Y mira que los hagas según el diseño de ellos que te he mostrado en el monte. Ur'eh wa'aseh betavnitam asher-
atah mor'eh bahar.
rhb harm hta rca mtynbtb hcuw harw

‫וראה ועשה בתבניתם אשר־אתה מראה בהר‬
Capítulo 26
1-Y harás el Mishkan de diez cortinas de lino torcido y tejelet, y púrpura y carmesí, entretejidos y representando
querubines; de obra de artista las harás. We'et-haMishkan ta'aseh eser yeri'ot shesh moshezar utejelet we'argaman
wetola'at shani keruvim ma'aseh joshev ta'aseh otam.
hcut bcj hcum mybrk ync tultw nmgraw tlktw rzcm cc tuyry rcu hcut nkcmh taw
mta
‫ואת־המשכן תעשה עשר יריעת שש משזר ותכלת וארגמן ותלעת שני כר" בים מעשה חשב תעשה‬
‫אתם‬
2-La longitud de una cortina será de veintiocho codos, y el ancho de la misma cortina, de cuatro codos; una misma
medida tendrán todas las cortinas. Orej hayeri'ah ha'ajat shemoneh we'esrim ba'amah werojav arba ba'amah
hayeri'ah ha'ejat midah ajat lekol-hayeri'ot.
tuyryh lkl tja hdm tjah huyryh hmab ubra bjrw hmab myrcuw hnmc tjah huyryh kra
‫ארך ׀ היריעה האחת שמנה ועשרים באמה ורחב ארבע באמה היריעה האחת מדה אחת לכל־היריעת‬
3-Cinco de las cortinas estarán unidas entre sí, y las otras cinco cortinas estarán también unidas entre sí. Jamesh
hayeri'ot tihyeyna joverot ishah el-ajotah wejamesh yeri'ot joverot ishah el-ajotah.
htja la hca trbj tuyry cmjw htja la hca trbj nyyht tuyryh cmj
‫חמש היריעת תהיין חברת אשה אל־אחתה וחמש יריעת חברת אשה אל־אחתה‬
4-Y harás presillas de tejelet sobre el borde de la cortina que termina el primer conjunto; y así harás en el borde de la
cortina que ocupa el extremo del segundo conjunto. We'asita lule'ot tejelet al sefat hayeri'ah ha'ejat mikatsah
bajovaret wejen ta'aseh bisefat hayeri'ah hakitsonah bamajberet hashenit.
hnwxyqh huyryh tpcb hcut nkw trbjb hxqm tjah huyryh tpc lu tlkt tall tycuw
tynch trbjmb
‫ועשית ל"לאת תכלת על שפת היריעה האחת מקצה בחברת וכן תעשה בשפת היריעה הקיצונה‬
‫במחברת השנית‬
5-Cincuenta presillas harás en la primera cortina, y cincuenta presillas harás en el extremo de la cortina que está en
el segundo conjunto; las presillas estarán contrapuestas las unas a las otras. Jamishim lula'ot ta'aseh bayeri'ah
ha'ejat wajamishim lula'ot ta'aseh biktseh hayeri'ah asher bamajberet hashenit makbilot halula'ot ishah el-
ajotah.
tynch trbjmb rca huyryh hxqb hcut tall mycmjw tjah huyryb hcut tall mycmj
htja la hca tallh tlybqm
‫חמשים ל"לאת תעשה ביריעה האחת וחמשים ל"לאת תעשה בקצה היריעה אשר במחברת השנית‬
‫מקבילת הל"לאת אשה אל־אחתה‬
6-Y harás cincuenta corchetes de oro, y unirás las dos cortinas entre sí por medio de los corchetes, a fin de que el
Mishkan forme un todo. We'asita jamishim karsey zahav wejibarta et-hayeri'ot ishah el-ajotah bakrasim wehayah
haMishkan ejad.
dja nkcmh hyhw mysrqb htja la hca tuyryh ta trbjw bhz ysrq mycmj tycuw
‫ועשית חמשים קרסי זהב וחברת את־היריעת אשה אל־אחתה בקרסים והיה המשכן אחד‬
7-Y harás cortinas de pelo de cabra para extender sobre el Mishkan; once cortinas harás. We'asita yeri'ot izim le'ohel
al-haMishkan ashtey-esreh yeri'ot ta'aseh otam.
mta hcut tuyry hrcu ytcu nkcmh lu lhal myzu tuyry tycuw
‫ועשית יריעת עזים לאהל על־המשכן עשתי־עשרה יריעת תעשה אתם‬
8-La longitud de una cortina será de treinta codos, y la anchura de la misma cortina, de cuatro codos; una misma medida
tendrán las once cortinas. Orej hayeri'ah ha'ajat shloshim ba'amah werojav arba ba'amah hayeri'ah ha'ejat midah
ajat le'ashtey esreh yeri'ot.
hrcu ytcul tja hdm tjah huyryh hmab ubra bjrw hmab myclc tjah huyryh kra
tuyry
‫ארך היריעה האחת שלשים באמה ורחב ארבע באמה היריעה האחת מדה אחת לעשתי עשרה‬
‫יריעת‬
9-Y unirás cinco cortinas separadamente, pondras las otras seis cortinas separadamente, y doblarás la sexta sobre el frente
de la tienda. Wejibarta et-jamesh hayeri'ot levad we'et-shesh hayeri'ot levad wejafalta et-hayeri'ah hashishit el-
mul peney ha'ohel.
lhah ynp lwm la tycch huyryh ta tlpkw dbl tuyryh cc taw dbl tuyryh cmj ta trbjw
‫וחברת את־חמש היריעת לבד ואת־שש היריעת לבד וכפלת את־היריעה הששית אל־מול פני האהל‬
10-Y harás cincuenta presillas en el borde de la cortina extrema del (primer) conjunto, y cincuenta presillas en el borde
de la cortina del segundo conjunto. We'asita jamishim lula'ot al-sfat hayeri'ah ha'ejat hakitsonah bajovaret
wajamishim lula'ot al sfat hayeri'ah hajoveret hashenit.
huyryh tpc lu tall mycmjw trbjb hnxyqh tjah huyryh tpc lu tall mycmj tycuw
tynch trbjh
‫ועשית חמשים ל"לאת על שפת היריעה האחת הקיצנה בחברת וחמשים ל"לאת על שפת היריעה‬
‫החברת השנית‬
11-Y harás cincuenta corchetes de cobre, y engancharás los ccincuenta corchetes en las presillas, uniendo así la tienda
para que forme un todo. We'asita karsey nejoshet jamishim weheveta et-hakrasim balula'ot wejibarta et-ha'ohel
wehayah ejad.
dja hyhw lhah ta trbjw tallb mysrqh ta tabhw mycmj tcjn ysrq tycuw
‫ועשית קרסי נחשת חמשים והבאת את־הקרסים בל"לאת וחברת את־האהל והיה אחד‬
12-Y la parte colgante, la que sobrare de las cortinas de la tienda, es decir, la mitad de la cortina sobrante, colgará a
espaldas del Mishkan. Weseraj ha'odef biryot ha'ohel jatsi hayeri'ah ha'odefet tiseraj al ajorey haMishkan.
nkcmh yrja lu jrst tpduh huyryh yxj lhah tuyryb pduh jrsw
‫וסרח העדף ביריעת האהל חצי היריעה העדפת תסרח על אחרי המשכן‬
13-Y un codo por este lado, y otro codo por aquel lado de lo sobrante, en lo largo de las cortinas de la tienda, quedará
colgando a los lados del Mishkan, de esta parte y de aquélla, para cubrirlo. Weha'amah mizeh weha'amah mizeh
ba'odef be'orej yeri'ot ha'ohel yihyeh saru'aj al-tsidey haMishkan mizeh umizeh lejasoto.
wtskl hzmw hzm nkcmh ydx lu jwrs hyhy lhah tuyry krab pdub hzm hmahw hzm hmahw
‫והאמה מזה והאמה מזה בעדף בארך יריעת האהל יהיה סרוח על־צדי המשכן מזה ומזה לכסתו‬
14-Y harás para la tienda una cubierta de pieles de carnero teñidas de rojo; y encima, una cubierta de pieles de tajash.
We'asita mikseh la'ohel orot eylim me'odamim umikseh orot tejashim milemalah.
hlumlm mycjt tru hskmw mymdam mlya tru lhal hskm tycuw
‫ועשית מכסה לאהל ערת אילם מאדמים ומכסה ערת תחשים מלמעלה‬
15-Y harás para el Mishkan tablones de madera de acacia que se coloquen verticalmente. We'asita et-hakrasim
laMishkan atsey shitim omedim.
mydmu myfc yxu nkcml mycrqh ta tycuw

‫ועשית את־הקרשים למשכן עצי שטים עמדים‬
16-De diez codos será la longitud del tablón, y de codo y medio la anchura del mismo tablón. Eser amot orej hakaresh
we'amah wajatsi ha'amah rojav hakeresh ha'ejad.
djah crqh bjr hmah yxjw hmaw crqh kra twma rcu
‫עשר אמות ארך הקרש ואמה וחצי האמה רחב הקרש האחד‬
17-Dos espigas tendrá cada tablón yuxtapuestas una con otra; de igual modo harás con todos los tablones del Mishkan.
Shetey yadot lakeresh ha'ejad meshulavot ishah el-akotah ken ta'aseh lekol karshey haMishkan.
nkcmh ycrq lkl hcut nk htja la hca tblcm djah crql twdy ytc
‫שתי ידות לקרש האחד מש" לבת אשה אל־אחתה כן תעשה לכל קרשי המשכן‬
18-Y harás los tablones del Mishkan: veinte tablones para el costado meridional, hacia el sur. We'asita et-hakrashim
laMishkan esrim keresh life'at negbah teymanah.
hnmyt hbgn tapl crq myrcu nkcml mycrqh ta tycuw

‫ועשית את־הקרשים למשכן עשרים קרש לפאת נגבה תימנה‬
19-Y harás cuarenta basas de plata para poner debajo de los veinte tablones; dos basas debajo de cada tablón,
correspondientes a sus dos espigas, y dos basas debajo de otro tablón, correspondientes a sus dos espigas. We'arba'im
adney-jesef ta'aseh tajat esrim hakaresh sheney adanim tajat-hakeresh ha'ejad lishtey yedotay'o usheney
adanim tajat-hakeresh ha'ejad lishtey yedotay'o.
yncw wytdy ytcl djah crqh tjt mynda ync crqh myrcu tjt hcut psk ynda myubraw
wytdy ytcl djah crqh tjt mynda
‫וארבעים אדני־כסף תעשה תחת עשרים הקרש שני אדנים תחת־הקרש האחד לשתי ידתיו ושני‬
‫אדנים תחת־הקרש האחד לשתי ידתיו‬
20-Y para el costado segundo del Mishkan, hacia la parte del norte, veinte tablones. Uletsela haMishkan hashenit
lif'at tsafon esrim karesh.
crq myrcu nwpx tapl tynch nkcmh ulxlw

‫ולצלע המשכן השנית לפאת צפון עשרים קרש‬
21-con sus cuarenta basas de plata, dos basas debajo de un tablón y dos basas debajo de otro tablón. We'arba'im
adeneyjem kasef sheney adanim tajat hakeresh ha'ejad usheney adanim tajat hakeresh ha'ejad.
djah crqh tjt mynda yncw djah crqh tjt mynda ync psk mhynda myubraw
‫וארבעים אדניהם כסף שני אדנים תחת הקרש האחד ושני אדנים תחת הקרש האחד‬
22-Y para la parte posterior del Mishkan, hacia el occidente, harás seis tablones; Uleyarketey haMishkan yamah
ta'aseh shishah kerashim.
mycrq hcc hcut hmy nkcmh ytkrylw

‫ולירכתי המשכן ימה תעשה ששה קרשים‬
23-y otros dos tablones harás para las dos esquinas del Mishkan, hacia la parte posterior, Usheney krashim ta'aseh
limekuts'ot haMishkan bayarjatayim.
mytkryb nkcmh tuxqml hcut mycrq yncw

‫ושני קרשים תעשה למק" צעת המשכן בירכתים‬
24-de modo que estarán unidos por la parte inferior, y de la misma manera estarán unidos por arriba, por medio de un
anillo; así harás con los dos, los dos que han de formar las dos esquinas. Weyihyu to'amim milematah weyakda'u
yihyu tamim al-rosho el-hataba'at ha'ejat ken yihyeh lishneyhem lishney hamiktso'ot yihyu.
yncl mhyncl hyhy nk tjah tubfh la wcar lu mymt wyhy wdjyw hfmlm mymat wyhyw
wyhy tuxqmh
‫ויהיו תאמים מלמטה ויחדו יהיו תמים על־ראשו אל־הטבעת האחת כן יהיה לשניהם לשני המקצעת‬
‫יהיו‬
25-Y será que habrá ocho tablones con sus basas de plata, es decir, dieciséis basas; dos basas debajo de un tablón y dos
basas debajo de otro tablón. Wehayu shemonah krashim we'adneyhem kesef shishah asar adanim sheney adanim
tajat hakeresh ha'ejad usheney adanim tajat hakeresh ha'ejad.
mynda yncw djah crqh tjt mynda ync mynda rcu hcc psk mhyndaw mycrq hnmc wyhw
djah crqh tjt
‫והיו שמנה קרשים ואדניהם כסף ששה עשר אדנים שני אדנים תחת הקרש האחד ושני אדנים‬
‫תחת הקרש האחד‬
26-Y harás travesaños de madera de acacia; cinco para los tablones de un costado del Mishkan, We'asita berijim
atsey shitim kamishah lekarshey tsela-haMishkan ha'ejad.
djah nkcmh ulx ycrql hcmj myfc yxu mjyrb tycuw

‫ועשית בריחם עצי שטים חמשה לקרשי צלע־המשכן האחד‬
27-y cinco travesaños para los tablones del otro costado del Mishkan, y cinco travesaños para los tablones de la parte
posterior, hacia el occidente. Wakamishah berijim lekarshey tsela-haMishkan hashenit wajamishah berijim
lekarshey tsela haMishkan layarjatayim yamah.
hmy mytkryl nkcmh ulx ycrql mjyrb hcmjw tynch nkcmh ulx ycrql mjyrb hcmjw
‫וחמשה בריחם לקרשי צלע־המשכן השנית וחמשה בריחם לקרשי צלע המשכן לירכתים ימה‬
28-Y el travesaño de en medio pasará por el centro de los tablones, pasando de un extremo al otro. Wehaberi'aj hatijon
betoj hakerashim mavri'aj min-hakatseh el-hakatseh.
hxqh la hxqh nm jrbm mycrqh kwtb nkyth jyrbhw

‫והבריח התיכן בתוך הקרשים מברח מן־הקצה אל־הקצה‬
29-Y cubrirás los tablones de oro, y harás sus argollas de oro con lugares para pasar los travesaños, y cubrirás los
travesaños de oro. We'et-hakerashim tetsapeh zahav we'et-tab'oteyjem ta'aseh zahav batim labrijim wetsipita et-
habrijim zahav.
bhz mjyrbh ta typxw mjyrbl mytb bhz hcut mhytubf taw bhz hpxt mycrqh taw
‫ואת־הקרשים תצפה זהב ואת־טבעתיהם תעשה זהב בתים לבריחם וצפית את־הבריחם זהב‬
30-Y levantarás el Mishkan conforme a lo que te fue mostrado en el monte. Wahakemota et-haMishkan kemishpato
asher hor'eyta bahar.
rhb tyarh rca wfpcmk nkcmh ta tmqhw

‫והקמת את־המשכן כמשפטו אשר הראית בהר‬
31-Y harás un velo de tejelet, y púrpura y carmesí, y de lino torcido, con querubines; obra de artista, así lo harás.
We'asita farojet tejelet we'argaman wetola'at shani weshesh moshezar ma'aseh joshev ya'aseh otah keruvim.
mybrk hta hcuy bcj hcum rzcm ccw ync tulwtw nmgraw tlkt tkrp tycuw
‫ועשית פרכת תכלת וארגמן ותולעת שני ושש משזר מעשה חשב יעשה אתה כר" בים‬
32-Y lo pondrás sobre cuatro columnas de acacia cubiertas de oro, con sus capiteles de oro, asentadas sobre cuatro
basas de plata. Wenatatah otah al-arba'ah amudey shitim metsupim zahav wa'u'eyhem zahav al-arba'ah adney-
jasef.
psk ynda hubra lu bhz mhyww bhz mypxm myfc ydwmu hubra lu hta httnw
‫ונתתה אתה על־ארבעה עמודי שטים מצ"פים זהב וויהם זהב על־ארבעה אדני־כסף‬
33-Y colocarás el velo en la parte baja de los corchetes; y traerás hacia dentro del velo el arca del testimonio, y el velo
hará separación para vosotros entre el lugar kodesh y el lugar kodesh kodeshim. Wenatatah et-haparojet tajat
hakrasim weheveta shamah mibeyt laparojet et Aron ha'Edut wehivdilah haparojet lajem beyn hakodesh uveyn
kodesh hakodashim.
mkl tkrph hlydbhw twduh nwra ta tkrpl tybm hmc tabhw mysrqh tjt tkrph ta httnw
mycdqh cdq nybw cdqh nyb
‫ונתתה את־הפרכת תחת הקרסים והבאת שמה מבית לפרכת את ארון העדות והבדילה הפרכת‬
‫ דשים‬E‫לכם בין הקדש ובין קדש הק‬
34-Y pondrás el propiciatorio sobre el arca del testimonio, en el lugar kodesh kodeshim. Wenatata et-hakaporet al
Aron ha'Edut beKodesh haKodashim.
mycdqh cdqb tduh nwra lu trpkh ta ttnw

‫קדשים‬E ‫ונתת את־הכפרת על ארון העד" ת בקדש ה‬
35-Y colocarás la mesa fuera del velo, y el candelabro enfrente de la mesa, al costado meridional del Mishkan,
poniendo la mesa al lado norte. Wesamta et-hashuljan mijuts laparojet we'et-hamenorah nojaj hashuljan al tsela
haMishkan teymanah wehashuljan titen al-tsela tsafon.
ulx lu ntt njlchw hnmyt nkcmh ulx lu njlch jkn hrnmh taw tkrpl xwjm njlch ta tmcw
nwpx
‫ושמת את־הש" לחן מחוץ לפרכת ואת־המנרה נכח הש" לחן על צלע המשכן תימנה והש" לחן תתן על־‬
‫צלע צפון‬
36-Y harás una cortina para la entrada de la tienda, de tejelet, y púrpura, y carmesí, y de lino torcido, obra de bordador.
We'asita masaj lefetaj ha'ohel tejelet we'argaman wetola'at shani weshesh moshezar ma'aseh rokem.
mqr hcum rzcm ccw ync tulwtw nmgraw tlkt lhah jtpl ksm tycuw
‫ועשית מסך לפתח האהל תכלת וארגמן ותולעת שני ושש משזר מעשה רקם‬
37-Y harás para la cortina cinco columnas de acacia, y las cubrirás de oro; y sus capiteles serán de oro; y fundirás para
ellas cinco basas de cobre. We'asita lamasaj jamishah amudey shitim wetsipita otam zahav wa'u'eyhem zahav
weyatsakta lahem jamishah adney nejoshet.
tcjn ynda hcmj mhl tqxyw bhz mhyww bhz mta typxw myfc ydwmu hcmj ksml tycuw
‫ועשית למסך חמשה עמודי שטים וצפית אתם זהב וויהם זהב ויצקת להם חמשה אדני נחשת‬
Capítulo 27
1-Y harás el altar de madera de acacia, de cinco codos de largo y de cinco codos de ancho; será cuadrado el altar, y de
tres codos su altura. We'asita et-hamizbe'aj atsey shitim jamesh amot orej wejamesh amot rojav ravua yihyeh
hamizbe'aj weshalosh amot komato.
twma clcw jbzmh hyhy uwbr bjr twma cmjw kra twma cmj myfc yxu jbzmh ta tycuw
wtmq
‫ועשית את־המזבח עצי שטים חמש אמות ארך וחמש אמות רחב רבוע יהיה המזבח ושלש אמות‬
‫קמתו‬
2-Y harás sus cuernos sobre sus cuatro esquinas; procedentes de él mismo serán sus cuernos, y lo cubrirás de cobre.
We'asita karnotay'o al arba pinotay'o mimenu tihyeyna karnotay'o wetsipita oto nejoshet.
tcjn wta typxw wytnrq nyyht wnmm wytnp ubra lu wytnrq tycuw
‫ועשית קרנתיו על ארבע פנתיו ממנו תהיין קרנתיו וצפית אתו נחשת‬
3-Y harás sus recipientes para recoger sus cenizas, y sus palas, y sus tazones, y sus garfios y sus braseros; todos sus
utensilios los harás de cobre. We'asita sirotay'o ledasheno weya'ay'o umizrekotay'o umizlegotay'o umajtotay'o
lekol-kelay'o ta'aseh nejoshet.
tcjn hcut wylk lkl wyttjmw wytglzmw wytqrzmw wyuyw wncdl wytrys tycuw
‫ועשית סירתיו לדשנו ויעיו ומזרקתיו ומזלגתיו ומחתתיו לכל־כליו תעשה נחשת‬
4-Y le harás un enrejado de cobre hecho a manera de red; y harás sobre la red cuatro argollas de cobre a sus cuatro
extremos; We'asita lo mikbar ma'aseh reshet nejoshet we'asita al-hareshet arba tabe'ot nejoshet al arba ketsotay'o.
wytwxq ubra lu tcjn tubf ubra tcrh lu tycuw tcjn tcr hcum rbkm wl tycuw
‫ועשית לו מכבר מעשה רשת נחשת ועשית על־הרשת ארבע טבעת נחשת על ארבע קצותיו‬
5-y lo pondrás alrededor del altar, por el lado de abajo, de modo que llegue la red hasta la mitad del altar. Wenatatah
otah tajat karkov hamizbe'aj milematah wehayetah hareshet ad jatsi hamizbe'aj.
jbzmh yxj du tcrh htyhw hfmlm jbzmh bkrk tjt hta httnw
‫ונתתה אתה תחת כרכב המזבח מלמטה והיתה הרשת עד חצי המזבח‬
6-Y harás varas para el altar, varas de madera de acacia, y las cubrirás de cobre. We'asita vadim lamizbe'aj badey
atsey shitim wetsipita otam nejoshet.
tcjn mta typxw myfc yxu ydb jbzml mydb tycuw

‫ועשית בדים למזבח בדי עצי שטים וצפית אתם נחשת‬
7-Y sus varas serán introducidas en las argollas, y estarán las varas a los dos costados del altar, cuando haya de ser
llevado. Wehuva et-baday'o bataba'ot wehayu habadim al-shetey tsal'ot hamizbe'aj bis'et oto.
wta tacb jbzmh tulx ytc lu mydbh wyhw tubfb wydb ta abwhw
‫והובא את־בדיו בטבעת והיו הבדים על־שתי צלעת המזבח בשאת אתו‬
8-Hueco y de tablas lo harás, conforme a lo que te ha sido mostrado en el monte; así lo han de hacer. Nevuv lujot
ta'aseh oto ka'asher her'ah otja bahar ken ya'asu.
wcuy nk rhb kta harh rcak wta hcut tjl bwbn

‫נבוב ל"חת תעשה אתו כאשר הראה אתך בהר כן יעשו‬
9-Y harás el atrio del Mishkan así: del lado meridional, hacia el sur, habrá cortinas para el atrio, de lino torcido, de cien
codos de largo, para un costado; We'asita et jatsar haMishkan life'at negev-teymanah kela'im lejatser shesh
moshezar me'ah ba'amah orej lape'ah ha'ejat.
tjah hapl kra hmab ham rzcm cc rxjl myulq hnmyt bgn tapl nkcmh rxj ta tycuw
‫ועשית את חצר המשכן לפאת נגב־תימנה קלעים לחצר שש משזר מאה באמה ארך לפאה האחת‬
10-y sus columnas serán veinte, y sus basas veinte, de cobre; mas los capiteles de las columnas y sus molduras serán
de plata. We'amuday'o esrim we'adneyhem esrim nejoshet wa'u'ey ha'amudim wajashukeyhem kasef.
psk mhyqcjw mydmuh yww tcjn myrcu mhyndaw myrcu wydmuw

‫ועמ" דיו עשרים ואדניהם עשרים נחשת ווי העמ" דים וחש" קיהם כסף‬
11-Y del mismo modo para el costado del norte, en su longitud, habrá cortinas de cien codos de largo, y sus columnas
veinte, y sus basas veinte, de cobre; mas los capiteles de las columnas y sus molduras serán de plata. Wejen lif'at tsafon
ba'orej kla'im me'ah orej we'amudau esrim we'adneyhem esrim nejoshet wa'u'ey ha'amudim wajashukeyhem
kasef.
mydmuh yww tcjn myrcu mhyndaw myrcu wdmuw kra ham myulq krab nwpx tapl nkw
psk mhyqcjw
‫וכן לפאת צפון בארך קלעים מאה ארך ]ועמדו כ[ )ועמודיו ק( עשרים ואדניהם עשרים נחשת ווי‬
‫העמ" דים וחש" קיהם כסף‬
12-Y para el ancho del atrio, por el lado de occidente, habrá cortinas de cincuenta codos; sus columnas serán diez, y
sus basas diez. Werojav hejatser life'at-yam kla'im kamishim amah amudeyhem asarah we'adneyhem asarah.
hrcu mhyndaw hrcu mhydmu hma mycmj myulq my tapl rxjh bjrw
‫ורחב החצר לפאת־ים קלעים חמשים אמה עמ" דיהם עשרה ואדניהם עשרה‬
13-Y en el ancho del atrio por el, lado de oriente, hacia donde nace el sol, habrá cincuenta codos; Werojav hejatser
life'at kedmah mizrajah jamishim amah.
hma mycmj hjrzm hmdq tapl rxjh bjrw

‫ורחב החצר לפאת קדמה מזרחה חמשים אמה‬
14-y serán de quince codos las cortinas de un lado; sus columnas serán tres, y sus basas tres. Wajamesh esreh amah
kla'im lakatef amudeyhem shloshah we'adneyhem shloshah.
hclc mhyndaw hclc mhydmu ptkl myulq hma hrcu cmjw

‫וחמש עשרה אמה קלעים לכתף עמ" דיהם שלשה ואדניהם שלשה‬
15-Y para el otro lado quince codos las cortinas ; sus columnas serán tres. y sus basas tres. Welakatef hashenit jamesh
esreh kela'im amudeyhem sloshah we'adneyhem shloshah.
hclc mhyndaw hclc mhydmu myulq hrcu cmj tynch ptklw

‫ולכתף השנית חמש עשרה קלעים עמ" דיהם שלשה ואדניהם שלשה‬
16-Y para la puerta del atrio habrá una cortina de veinte codos, de tejelet, y púrpura, y carmesí, y lino torcido, obra de
bordador; sus columnas serán cuatro, y sus basas cuatro. Ulesha'ar hejatser masaj esrim amah tejelet we'argaman
wetola'at shani weshesh moshezar ma'aseh rokem amudeyhem arba'ah we'adneyhem arba'ah.
mhydmu mqr hcum rzcm ccw ync tulwtw nmgraw tlkt hma myrcu ksm rxjh ruclw
hubra mhyndaw hubra
‫ולשער החצר מסך ׀ עשרים אמה תכלת וארגמן ותולעת שני ושש משזר מעשה רקם עמ" דיהם‬
‫ארבעה ואדניהם ארבעה‬
17-Todas las columnas para el atrio alrededor, estarán ceñidas de molduras de plata, y sus capiteles serán de plata, pero
sus basas, de cobre. Kol-amudey hejatser saviv mekushakim kesef wa'u'eyhem kasef we'adneyhem nejoshet.
tcjn mhyndaw psk mhyww psk myqcjm bybs rxjh ydwmu lk

‫כל־עמודי החצר סביב מח" שקים כסף וויהם כסף ואדניהם נחשת‬
18-La longitud del atrio será de cien codos, y la anchura de cincuenta en todas sus partes, y su altura de cinco codos;
de lino torcido (las cortinas), y las basas de cobre. Orej hejatser me'ah va'amah werojav jamishim bajamishim
wekomah jamesh amot shesh moshezar we'adneyhem nejoshet.
tcjn mhyndaw rzcm cc twma cmj hmqw mycmjb mycmj bjrw hmab ham rxjh kra
‫ארך החצר מאה באמה ורחב ׀ חמשים בחמשים וקמה חמש אמות שש משזר ואדניהם נחשת‬
19-Todos los utensilios del Mishkan para todo su servicio, y todas sus estacas, con todas las estacas del, atrio, serán de
cobre. Lekol kley haMishkan bekol avodato wekol-yetedotay'o wekol-yitdot hejatser nejoshet.
tcjn rxjh tdty lkw wytdty lkw wtdbu lkb nkcmh ylk lkl
‫לכל כלי המשכן בכל עבדתו וכל־יתדתיו וכל־יתדת החצר נחשת‬
Parashah 20: Tetzaweh (Ordenarás) 27:20-30:10
20-Y tú ordenarás a los hijos de Yisra'el que te traigan aceite de olivas puro, batido, para la iluminación, para encender
las lámparas permanentes. We'atah tetsaweh et-beney Yisra'el weyikju eleyja shemen zayit zaj katit lama'or
leha'alot ner tamid.
dymt rn tluhl rwaml tytk kz tyz nmc kyla wjqyw larcy ynb ta hwxt htaw
‫ואתה תצוה את־בני ישראל ויקחו אליך שמן זית זך כתית למאור להעלת נר תמיד‬
21-En la tienda de asignación, fuera del velo (que oculta) el testimonio, las han de arreglar Aharon y sus hijos (para que
ardan) delante de YHWH desde la tarde hasta la mañana; estatuto perpetuo será para todas las generaciones de los hijos
de Yisra'el. Be'Ohel Mo'ed mijuts laparojet asher al-ha'edut ya'aroj oto Aharon uvanay'o me'erev ad-boker lifney
YHWH jukat olam ledorotam me'et beney Yisra'el.
tqj hwhy ynpl rqb du brum wynbw nrha wta kruy tduh lu rca tkrpl xwjm duwm lhab
larcy ynb tam mtrdl mlwu
‫באהל מועד מחוץ לפרכת אשר על־העד" ת יערך אתו אהרן ובניו מערב עד־בקר לפני יהוה ח" קת עולם‬
‫לדרתם מאת בני ישראל‬
Capítulo 28
1-Y tú harás llegar a ti a Aharón, tu hermano, y a sus hijos juntamente con él, de entre los hijos de Yisra'el, para que
cada uno de ellos sea constituido mi kohen: Aharon, Nadav y Avihu, El'azar e Itamar, hijos de Aharon. We'atah
hakrev eleyja et-Aharon ajija we'et-banay'o ito mitoj beney Yisra'el lejahano-li Aharon Nadav wa'Avihu
El'azar we'Itamar beney Aharon.
awhybaw bdn nrha yl wnhkl larcy ynb kwtm wta wynb taw kyja nrha ta kyla brqh htaw
nrha ynb rmtyaw rzula
‫ואתה הקרב אליך את־אהרן אחיך ואת־בניו אתו מתוך בני ישראל לכהנו־לי אהרן נדב ואביהוא‬
‫אלעזר ואיתמר בני אהרן‬
2-Y harás vestiduras kodesh para Aharon tu hermano, para honra y hermosura. We'asita vigdey-kodesh le-Aharon
ajija lekavod uletifaret.
traptlw dwbkl kyja nrhal cdq ydgb tycuw

‫ועשית בגדי־קדש לאהרן אחיך לכבוד ולתפארת‬
3-Y tú hablarás a todos los jajamim de corazón a quienes Yo he llenado de ruaj de jojmah, para que hagan las
vestiduras de Aharon para dedicarlo, a fin de que él me sirva como kohen. We'atah tedaber el-kol-jajamey-lev asher
mileti'u ruaj jojmah we'asu et-bigdey Aharon lekadesho lekoheno-li.
yl wnhkl wcdql nrha ydgb ta wcuw hmkj jwr wytalm rca bl ymkj lk la rbdt htaw
‫ואתה תדבר אל־כל־חכמי־לב אשר מלאתיו רוח חכמה ועשו את־בגדי אהרן לקדשו לכהנו־לי‬
4-Y éstas son las vestiduras que han de hacer: un pectoral, y un efod, y un manto, y una túnica de cavidades, una tiara
y un cinto. Y harán vestiduras kodesh para Aharon, tu hermano, y sus hijos, para servirme como kohanim. We'eleh
habegadim asher ya'asu joshen we'efod ume'il ujtonet tashbets mitsnefet we'avnet we'asu vigdey-kodesh le-
Aharon ajija ulevanay'o lekoheno-li.
nrhal cdq ydgb wcuw fnbaw tpnxm xbct tntkw lyumw dwpaw ncj wcuy rca mydgbh hlaw
yl wnhkl wynblw kyja
‫ואלה הבגדים אשר יעשו חשן ואפוד ומעיל וכתנת תשבץ מצנפת ואבנט ועשו בגדי־קדש לאהרן‬
‫אחיך ולבניו לכהנו־לי‬
5-Y para estas cosas ellos tomarán el oro, y tejelet, y la púrpura y el carmesí y el lino. Wehem yikeju et-hazahav
we'et-hatejelet we'et-ha'argaman we'et-tola'at hashani we'et-hashesh.
cch taw ynch tulwt taw nmgrah taw tlkth taw bhzh ta wjqy mhw
‫והם יקחו את־הזהב ואת־התכלת ואת־הארגמן ואת־תולעת השני ואת־השש‬
6-Y harán el efod de oro, de tejelet, y púrpura, y carmesí, y lino torcido, de obra de artista. We'asu et-ha'efod zahav
tejelet we'argaman tola'at shani weshesh moshezar ma'aseh joshev.
bcj hcum rzcm ccw ync tulwt nmgraw tlkt bhz dpah ta wcuw
‫ועשו את־האפד זהב תכלת וארגמן תולעת שני ושש משזר מעשה חשב‬
7-Tendrá dos hombreras que se junten en los extremos de él, para que con ellas se unan. Shetey jetefot joverot
yihyeh-lo el-sheney ketsota'u wejubar.
rbjw wytwxq ync la wl hyhy trbj tptk ytc

‫שתי כתפת חברת יהיה־לו אל־שני קצותיו וח" בר‬
8-Y el cinto de adorno que llevará sobre el efod, saldrá de él mismo y será de igual labor: de oro, de tejelet, y púrpura, y
carmesí, y lino torcido. Wejeshev afudato asher alay'o kema'asehu mimenu yihyeh zahav tejelet we'argaman
wetola'at shani weshesh moshezar.
rzcm ccw ync tulwtw nmgraw tlkt bhz hyhy wnmm whcumk wylu rca wtdpa bcjw
‫וחשב אפ"דתו אשר עליו כמעשהו ממנו יהיה זהב תכלת וארגמן ותולעת שני ושש משזר‬
9-Y tomarás dos piedras de ónix y grabarás sobre ellas los nombres de los hijos de Yisra'el; Welakajta et-shetey
avney-shoham ufitajta aleyhem shemot beney Yisra'el.
larcy ynb twmc mhylu tjtpw mhc ynba ytc ta tjqlw

‫ולקחת את־שתי אבני־שהם ופתחת עליהם שמות בני ישראל‬
10-seis de sus nombres sobre una piedra y los seis nombres restantes en la otra piedra, en el orden de su nacimiento;
Shishah mishmotam al ha'even ha'ejat we'et-shemot hashishah hanotarim al-ha'even hashenit ketoldotam.
mtdlwtk tynch nbah lu myrtwnh hcch twmc taw tjah nbah lu mtmcm hcc
‫ששה משמתם על האבן האחת ואת־שמות הששה הנותרים על־האבן השנית כתולדתם‬
11-obra de lapidario, con grabados como de sello, así harás grabar en las dos piedras los nombres de los hijos de
Yisra'el; rodeadas de engastes de oro las harás. Ma'aseh jarash even pitujey jotam tefataj et-shetey ha'avanim al-
shemot beney Yisra'el musabot mishbetsot zahav ta'aseh otam.
hcut bhz twxbcm tbsm larcy ynb tmc lu mynbah ytc ta jtpt mtj yjwtp nba crj hcum
mta
‫מעשה חרש אבן פתוחי חתם תפתח את־שתי האבנים על־שמת בני ישראל מ" סבת משבצות זהב‬
‫תעשה אתם‬
12-Y pondrás las dos piedras sobre las hombreras del efod, como piedras de recuerdo a favor de los hijos de Yisra'el,
para que lleve Aharon los nombres de ellos, delante de YHWH, sobre sus dos hombros, por memoria. Wesamta et-
shetey ha'avanim al kitfot ha'efod avney zikaron livney Yisra'el wenasa Aharon et-shemotam lifney YHWH al-
shetey jetefa'o lezikaron.
hwhy ynpl mtwmc ta nrha acnw larcy ynbl nrkz ynba dpah tptk lu mynbah ytc ta tmcw
nrkzl wyptk ytc lu
‫ושמת את־שתי האבנים על כתפת האפד אבני זכרן לבני ישראל ונשא אהרן את־שמותם לפני יהוה‬
‫על־שתי כתפיו לזכרן‬
13-Y harás engastes de oro. We'asita mishbetsot zahav.
bhz txbcm tycuw

‫ועשית משבצת זהב‬
14-Y harás dos cadenillas de oro puro en la terminación (del pectoral); a manera de trenzado las harás, y fijarás las
cadenillas así entrelazadas en los engastes. Ushetey sharsherot zahav tahor migbalot ta'aseh otam ma'aseh avot
wenatatah et-sharsherot ha'avotot al-hamishbetsot.
txbcmh lu ttbuh trcrc ta httnw tbu hcum mta hcut tlbgm rwhf bhz trcrc ytcw
‫ושתי שרשרת זהב טהור מגבלת תעשה אתם מעשה עבת ונתתה את־שרשרת העבתת על־המשבצת‬
15-Y harás el pectoral del juicio de obra de artista; al estilo de la obra del efod lo harás; de oro, de tejelet, y púrpura, y
carmesí, y lino torcido lo harás. We'asita joshen mishpat ma'aseh joshev kema'aseh efod ta'asenu zahav tejelet
we'argaman wetola'at shani weshesh moshezar ta'aseh oto.
rzcm ccw ync tulwtw nmgraw tlkt bhz wncut dpa hcumk bcj hcum fpcm ncj tycuw
wta hcut
‫ועשית חשן משפט מעשה חשב כמעשה אפד תעשנו זהב תכלת וארגמן ותולעת שני ושש משזר‬
‫תעשה אתו‬
16-Cuadrado será y doblado; de un palmo será su longitud, y de un palmo su anchura; Ravua yihyeh kaful zeret orko
wezeret rojebo.
wbjr trzw wkra trz lwpk hyhy uwbr

‫רבוע יהיה כפול זרת ארכו וזרת רחבו‬
17-y lo engastarás con engastes de pedrería, o sea, cuadro órdenes de piedras. Una hilera será: rubí, topacio y esmeralda;
esta será la hilera primera. Umileta vo milu'at even arba'ah turim aven tur; odem pitedah uvareket hatur ha'ejad.
djah rwfh tqrbw hdfp mda rwf nba myrwf hubra nba talm wb talmw
‫ומלאת בו מל"את אבן ארבעה טורים אבן טור אדם פטדה וברקת הטור האחד‬
18-Y la hilera segunda: carbunclo, zafiro y diamante. Wehatur hasheni; nofej sapir weyahalom.
mlhyw ryps kpn ynch rwfhw

‫והטור השני נפך ספיר ויהלם‬
19-Y la hilera tercera: ópalo, ágata y amatista. Wehatur hashlishi; leshem shevo we'ajlamah.
hmljaw wbc mcl ycylch rwfhw

‫והטור השלישי לשם שבו ואחלמה‬
20-Y la hilera cuarta: crisólito, ónix y jaspe. Engastadas en oro estarán en sus engastes. Wehatur harevi'i ; tarshish
weshoham weyoshfeh meshubatsim zahav yihyu bemilu'otam.
mtawlmb wyhy bhz myxbcm hpcyw mhcw cycrt yuybrh rwfhw

‫והטור הרביעי תרשיש ושהם וישפה מש" בצים זהב יהיו במלואתם‬
21-Y las piedras estarán arregladas conforme a los nombres de los hijos de Yisra'el: doce, según los nombres de ellos;
con grabados como de sello, cada una con su nombre, corresponderán a las doce tribus. Weha'avanim tihyeyna al-
shemot beney-Yisra'el sheteym esreh al-shemotam pitujey jotam ish al-shemo tihyeyna lishney asar shavet.
nyyht wmc lu cya mtwj yjwtp mtmc lu hrcu mytc larcy ynb tmc lu nyyht mynbahw
fbc rcu yncl
‫והאבנים תהיין על־שמת בני־ישראל שתים עשרה על־שמתם פתוחי חותם איש על־שמו תהיין‬
‫לשני עשר שבט‬
22-Y harás sobre el pectoral cadenillas de terminación, a manera de trenzado, de oro puro. We'asita al-hajoshen
sharshot gavelut ma'aseh avot zahav tahor.
rwhf bhz tbu hcum tlbg tcrc ncjh lu tycuw

‫ועשית על־החשן שרשת גבל"ת מעשה עבת זהב טהור‬
23-Y harás sobre el pectoral dos argollas de oro, y pondrás las dos argollas a los dos extremos (superiores) del
pectoral; We'asita al-hajoshen shetey tabe'ot zahav wenatata et-shetey hataba'ot al-sheney ketsot hajoshen.
ncjh twxq ync lu twubfh ytc ta ttnw bhz twubf ytc ncjh lu tycuw
‫ועשית על־החשן שתי טבעות זהב ונתת את־שתי הטבעות על־שני קצות החשן‬
24-e introducirás las dos cadenillas de oro por las dos argollas, en los extremos del pectoral; Wenatatah et-shetey
avotot hazahav al-shetey hataba'ot el-ketsot hajoshen.
ncjh twxq la tubfh ytc lu bhzh ttbu ytc ta httnw

‫ונתתה את־שתי עבתת הזהב על־שתי הטבעת אל־קצות החשן‬
25-y los otros dos extremos de las cadenillas los pondrás sobre los dos engastes, y los fijarás sobre las hombreras del
efod, por su parte delantera. We'et shetey ketsot shetey ha'avotot titen al-shetey hamishbetsot wenatatah al-kitfot
ha'efod el-mul panay'o.
wynp lwm la dpah twptk lu httnw twxbcmh ytc lu ntt ttbuh ytc twxq ytc taw
‫ואת שתי קצות שתי העבתת תתן על־שתי המשבצות ונתתה על־כתפות האפד אל־מול פניו‬
26-Y harás dos argollas de oro y las pondrás sobre los dos extremos (inferiores) del pectoral, en el borde que está hacia
la parte del efod por el lado de adentro. We'asita shetey tabe'ot zahav wesamta otam al-sheney ktsot hajoshen al-
sefato asher el-ever ha'efod baytah.
htyb dwpah rbu la rca wtpc lu ncjh twxq ync lu mta tmcw bhz twubf ytc tycuw
‫ועשית שתי טבעות זהב ושמת אתם על־שני קצות החשן על־שפתו אשר אל־עבר האפד ביתה‬
27-Y harás dos argollas de oro y las fijarás sobre las dos hombreras del efod, hacia abajo, por la parte delantera, cerca
de su enlace, por encima del cinto de adorno del efod. We'asita shetey tabe'ot zahav wenatatah otam al-shetey
jitfot ha'efod milmatah mimul panay'o le'umat majebarto mima'al lejeshev ha'efod.
wtrbjm tmul wynp lwmm hfmlm dwpah twptk ytc lu mta httnw bhz twubf ytc tycuw
dwpah bcjl lumm
‫ועשית שתי טבעות זהב ונתתה אתם על־שתי כתפות האפוד מלמטה ממול פניו לע"מת מחברתו‬
‫ממעל לחשב האפוד‬

28-Y juntarás el pectoral por medio de sus argollas a las argollas del efod, con un cordón tejelet, para que permanezca
sobre el cinto del efod y no se separe el pectoral del efod. Weyirkesu et-hajoshen mitabe'ota'u el-tabe'ot ha'efod
biftil tejelet lihyot al-jeshev ha'efod welo-yizaj hajoshen me'al ha'efod.
ncjh jzy alw dwpah bcj lu twyhl tlkt lytpb dwpah tubf la wtubfm ncjh ta wskryw
dwpah lum
‫וירכסו את־החשן ]מטבעתו כ[ )מטבעתיו ק( אל־טבעת האפד בפתיל תכלת להיות על־חשב האפוד‬
‫ולא־יזח החשן מעל האפוד‬
29-Así llevará Aharon los nombres de los hijos de Yisra'el en el pectoral del juicio, sobre su corazón, siempre que entre
en el lugar kodesh, por memoria perpetua delante de YHWH. Wenasa Aharon et shemot beney-Yisra'el bejoshen
hamishpat al-libo bevo'o el-hakodesh lezikaron lifney-YHWH tamid.
dymt hwhy ynpl nrkzl cdqh la wabb wbl lu fpcmh ncjb larcy ynb twmc ta nrha acnw
‫ונשא אהרן את־שמות בני־ישראל בחשן המשפט על־לבו בבאו אל־הקדש לזכרן לפני־יהוה תמיד‬
30-Y pondrás dentro del pectoral del juicio los urim y los tummim, para que estén sobre el corazón de Aharon siempre
que entre en la presencia de YHWH; y para que lleve Aharon constantemente el juicio de los hijos de Yisra'el sobre su
corazón delante de YHWH. Wenatata el-joshen hamishpat et-ha'urim we'et-hatumim wehayu al-lev Aharon
bevo'o lifney YHWH wenasa Aharon et-mishpat beney-Yisra'el al-libo lifney YHWH tamid.
nrha acnw hwhy ynpl wabb nrha bl lu wyhw mymth taw myrwah ta fpcmh ncj la ttnw
dymt hwhy ynpl wbl lu larcy ynb fpcm ta
‫ונתת אל־חשן המשפט את־האורים ואת־הת" מים והיו על־לב אהרן בבאו לפני יהוה ונשא אהרן את־‬
‫משפט בני־ישראל על־לבו לפני יהוה תמיד‬
31-Y harás el manto del efod todo de tejelet. We'asita et-me'il ha'efod klil tejelet.
tlkt lylk dwpah lyum ta tycuw

‫ועשית את־מעיל האפוד כליל תכלת‬
32-Y habrá en medio de él una abertura doblada por dentro para su cabeza; y la abertura tendrá un ribete en torno, obra
de tejedor, como la abertura de malla de un corselete, para que no se rompa. Wehayah fi-rosho betojo safah yihyeh
lefi'u saviv ma'aseh oreg kefi tajera yihyeh-lo lo yikarea.
urqy al wl hyhy arjt ypk gra hcum bybs wypl hyhy hpc wkwtb wcar yp hyhw
‫והיה פי־ראשו בתוכו שפה יהיה לפיו סביב מעשה ארג כפי תחרא יהיה־לו לא יקרע‬
33-Y harás sobre sus bordes inferiores granadas de tejelet, y púrpura, y carmesí; sobre su borde inferior, a la redonda,
con campanillas de oro entre ellas, alrededor; We'asita al-shula'o rimoney tejelet we'argaman wetola'at shani al-
shulav saviv ufa'amoney zahav betojam saviv.
bybs mkwtb bhz ynmupw bybs wylwc lu ync tulwtw nmgraw tlkt ynmr wylwc lu tycuw
‫ועשית על־שוליו רמני תכלת וארגמן ותולעת שני על־שוליו סביב ופעמני זהב בתוכם סביב‬
34-de manera que haya una campanilla de oro y una granada, una campanilla de oro y una granada sobre el borde
inferior del manto, en torno de él. Pa'amon zahav werimon pa'amon zahav werimon al-shuley hame'il saviv.
bybs lyumh ylwc lu nwmrw bhz nmup nwmrw bhz nmup

‫פעמן זהב ורמון פעמן זהב ורמון על־שולי המעיל סביב‬
35-Y estará sobre Aharon siempre que oficie; pues ha de oírse su sonido cuando entra dentro del lugar kodesh a la
presencia de YHWH, y cuando sale, para que no muera. Wehayah al-Aharon lesharet wenishma kolo bevo'o el-
hakodesh lifney YHWH uvetseto welo yamut.
twmy alw wtaxbw hwhy ynpl cdqh la wabb wlwq umcnw trcl nrha lu hyhw
‫והיה על־אהרן לשרת ונשמע קולו בבאו אל־הקדש לפני יהוה ובצאתו ולא ימות‬
36-Y harás una lámina de oro puro y grabarás en ella, con grabados como de sello: "Kodesh a YHWH". We'asita tsits
zahav tahor ufitajta alay'o pitujey jotam kodesh l'YHWH.
hwhyl cdq mtj yjwtp wylu tjtpw rwhf bhz xyx tycuw
‫ועשית ציץ זהב טהור ופתחת עליו פתוחי חתם קדש ליהוה‬
37-Y la sujetarás sobre la tiara con una cinta de tejelet; por la parte de enfrente de la tiara estará. Wesamta oto al-petil
tejelet wehayah al-hamitsnafet el-mul peney-hamitsnefet yihyeh.
hyhy tpnxmh ynp lwm la tpnxmh lu hyhw tlkt lytp lu wta tmcw
‫ושמת אתו על־פתיל תכלת והיה על־המצנפת אל־מול פני־המצנפת יהיה‬
38-Estará pues sobre la frente de Aharon, para que lleve Aharon la iniquidad de los sacrificios kodesh que dedicearen
los hijos de Yisra'el, en todas sus ofrendas kodesh; y estará sobre su frente continuamente, para que ellos sean
aceptados ante YHWH. Wehayah al-metsaj Aharon wenasa Aharon et-avon hakodashim asher yakedishu beney
Yisra'el lejol-matenot kodesheyhem wehayah al-mitsjo tamid leratson lahem lifney YHWH.
mhycdq tntm lkl larcy ynb wcydqy rca mycdqh nwu ta nrha acnw nrha jxm lu hyhw
hwhy ynpl mhl nwxrl dymt wjxm lu hyhw
‫ דשים אשר יקדישו בני ישראל לכל־מתנת קדשיהם‬E‫והיה על־מצח אהרן ונשא אהרן את־עון הק‬
‫והיה על־מצחו תמיד לרצון להם לפני יהוה‬
39-Y labrarás la túnica de cavidades con lino, y harás una tiara de lino, y harás un cinto, obra de bordador. Weshibatsta
haketonet shesh we'asita mitsnefet shesh we'avnet ta'aseh ma'aseh rokem.
mqr hcum hcut fnbaw cc tpnxm tycuw cc tntkh txbcw

‫ושבצת הכתנת שש ועשית מצנפת שש ואבנט תעשה מעשה רקם‬
40-Y para los hijos de Aharon harás túnicas; también les harás cintos y turbantes para ellos, para kavod y para
hermosura. Welivney Aharon ta'aseh jutanot we'asita lahem avnetim umigba'ot ta'aseh lahem lejavod ultif'aret.
traptlw dwbkl mhl hcut twubgmw myfnba mhl tycuw tntk hcut nrha ynblw
‫ נת ועשית להם אבנטים ומגבעות תעשה להם לכבוד ולתפארת‬E‫ולבני אהרן תעשה כ"ת‬
41-Y les harás vestir a Aharon, tu hermano, y a sus hijos con él; y los ungirás y los dedicarás y los apartarás, para que
me sirvan de kohen. Wehilbashta otam et-Aharon ajija we'et-banay'o ito umashajta otam umileta et-yadam
wekidashta otam wekohanu-li.
yl wnhkw mta tcdqw mdy ta talmw mta tjcmw wta wynb taw kyja nrha ta mta tcblhw
‫והלבשת אתם את־אהרן אחיך ואת־בניו אתו ומשחת אתם ומלאת את־ידם וקדשת אתם וכהנו לי‬
42-Y harás para ellos calzones de lino para cubrir su desnudez; alcanzarán desde los lomos hasta los muslos. Wa'aseh
lahem mijnesey-vad lejasot besar ervah mimotnayim we'ad-yerejayim yihyu.
wyhy mykry duw myntmm hwru rcb twskl db ysnkm mhl hcuw
‫ועשה להם מכנסי־בד לכסות בשר ערוה ממתנים ועד־ירכים יהיו‬
43-Y los llevarán Aharon y sus hijos siempre que entren en la tienda de asignación, o cuando se lleguen al altar para
oficiar en el lugar kodesh, para que no lleven iniquidad y así mueran; estatuto perpetuo será para él y para su
descendencia después de él. Wehayu al-Aharon we'al-banay'o bevo'am el-Ohel Mo'ed o wegishtam el-
hamizbe'aj lesharet bakodesh welo-yis'u avon wametu jukat olam lo ulezar'o ajaray'o.
nwu wacy alw cdqb trcl jbzmh la mtcgb wa duwm lha la mabb wynb luw nrha lu wyhw
wyrja wurzlw wl mlwu tqj wtmw
‫והיו על־אהרן ועל־בניו בבאם אל־אהל מועד או בגשתם אל־המזבח לשרת בקדש ולא־ישאו עון ומתו‬
‫ח" קת עולם לו ולזרעו אחריו‬
Capítulo 29
1-Y esta es la cosa que harás con ellos para dedicarlos, a fin de que me sirvan de kohen: Tomarás un novillo joven y
dos carneros sin defecto; Wezeh hadavar asher ta'aseh lahem lekadesh otam lekohen li lekaj par ejad ben-bakar
we'eylim shanayim tmimim.
mmymt mync mlyaw rqb nb dja rp jql yl nhkl mta cdql mhl hcut rca rbdh hzw
‫וזה הדבר אשר־תעשה להם לקדש אתם לכהן לי לקח פר אחד בן־בקר ואילם שנים תמימם‬
2-y lejem matsot, y tortas matsot amasadas con aceite, y hojaldres ázimos untados con aceite; de flor de harina de trigo
los harás. Welejem matsot wejalot matsot belulot bashemen urkikey matsot meshujim bashamen solet jitim
ta'aseh otam.
mta hcut myfj tls nmcb myjcm twxm yqyqrw nmcb tlwlb txm tljw twxm mjlw
‫ולחם מצות וחלת מצת בלולת בשמן ורקיקי מצות מש" חים בשמן סלת חטים תעשה אתם‬
3-Y los pondrás en un canasto y los presentarás en el canasto, juntamente con el novillo y los dos carneros. Wenatata
otam al-sal ejad wehikravta otam basal we'et-hapar we'et sheney ha'eylim.
mlyah ync taw rph taw lsb mta tbrqhw dja ls lu mtwa ttnw
‫ונתת אותם על־סל אחד והקרבת אתם בסל ואת־הפר ואת שני האילם‬
4-Y harás que se presenten Aharon y sus hijos a la entrada de la tienda de asignación, y los lavarás con agua. We'et-
Aharon we'et-banay'o takriv el-petaj Ohel Mo'ed werajatsta otam bamayim.
mymb mta txjrw duwm lha jtp la byrqt wynb taw nrha taw
‫ואת־אהרן ואת־בניו תקריב אל־פתח אהל מועד ורחצת אתם במים‬
5-Y tomarás las vestiduras y vestirás a Aharon la túnica, y el manto del efod, y el efod, y el pectoral, y le ceñirás con el
cinto de adorno del efod. Welakajta et-habegadim wehilbashta et-Aharon et-hakutonet we'et me'il ha'efod we'et-
ha'efod we'et-hajoshen we'afadeta lo bejeshev ha'efod.
tdpaw ncjh taw dpah taw dpah lyum taw tntkh ta nrha ta tcblhw mydgbh ta tjqlw
dpah bcjb wl
‫ולקחת את־הבגדים והלבשת את־אהרן את־הכ"תנת ואת מעיל האפד ואת־האפד ואת־החשן ואפדת לו‬
‫בחשב האפד‬
6-Y pondrás la tiara sobre su cabeza, y pondrás la lámina kodesh sobre la tiara. Wesamta hamitsnefet al-rosho
wenatata et-nezer hakodesh al-hamitsenafet.
tpnxmh lu cdqh rzn ta ttnw wcar lu tpnxmh tmcw

‫ושמת המצנפת על־ראשו ונתת את־נזר הקדש על־המצנפת‬
7-Y tomarás el aceite de la unción y se lo derramarás sobre la cabeza, uniéndolo. Welakajta et-shemen hamishejah
weyatsaketa al-rosho umashajta oto.
wta tjcmw wcar lu tqxyw hjcmh nmc ta tjqlw

‫ולקחת את־שמן המשחה ויצקת על־ראשו ומשחת אתו‬
8-Y harás que se presenten sus hijos y les harás vestir las túnicas. We'et-banay'o takriv wehilbashtam kutanot.
tntk mtcblhw byrqt wynb taw

‫ נת‬E‫ואת־בניו תקריב והלבשתם כ"ת‬
9-Y les ceñirás con los cintos, a Aharon y a sus hijos, y les pondrás los turbantes; y tendrán kehunah por estatuto
perpetuo. Así dedicarás a Aharon y a sus hijos. Wejagarta otam avnet Aharon uvanay'o wejavashta lahem migba'ot
wehayetah lahem kehunah lejukat olam umileta yad-Aharon weyad-banay'o.
nrha dy talmw mlwu tqjl hnhk mhl htyhw tubgm mhl tcbjw wynbw nrha fnba mta trgjw
wynb dyw
‫וחגרת אתם אבנט אהרן ובניו וחבשת להם מגבעת והיתה להם כה" נה לח" קת עולם ומלאת יד־אהרן‬
‫ויד־בניו‬
10-Y aproximarás el novillo delante de la tienda de asignación, y Aharon y sus hijos pondrán sus manos sobre la cabeza
del novillo. Wehikravta et-hapar lifney Ohel Mo'ed wesamaj Aharon ubanay'o et-yedeyhem al-rosh hapar.
rph car lu mhydy ta wynbw nrha kmsw duwm lha ynpl rph ta tbrqhw
‫והקרבת את־הפר לפני אהל מועד וסמך אהרן ובניו את־ידיהם על־ראש הפר‬
11-Y degollarás el novillo ante YHWH, a la entrada de la tienda de asignación. Weshajateta et-hapar lifney YHWH
petaj Ohel Mo'ed.
duwm lha jtp hwhy ynpl rph ta tfjcw

‫ושחטת את־הפר לפני יהוה פתח אהל מועד‬
12-Y tomarás de la sangre del novillo y la pondrás sobre los cuernos del altar con tu dedo, y toda la demás sangre la
derramarás en la base del altar. Welakajta midam hapar wenatatah al-karnot hamizbe'aj be'etsba'eja we'et-kol-
hadam tishpoj el-yesod hamizbe'aj.
jbzmh dwsy la kpct mdh lk taw kubxab jbzmh tnrq lu httnw rph mdm tjqlw
‫ולקחת מדם הפר ונתתה על־קרנת המזבח באצבעך ואת־כל־הדם תשפך אל־יסוד המזבח‬
13-Y tomarás todo el sebo que cubre las entrañas, y el diafragma con el lóbulo del hígado, y los dos riñones con el
sebo que está sobre ellos, y lo harás quemar sobre el altar; Welakajta et-kol-hajelev hamejaseh et-hakerev we'et
hayoteret al-hakaved we'et shetey haklayot we'et-hajelev asher aleyhen wehiketarta hamizbejah.
nhylu rca bljh taw tylkh ytc taw dbkh lu trtyh taw brqh ta hskmh bljh lk ta tjqlw
hjbzmh trfqhw
‫ולקחת את־כל־החלב המכסה את־הקרב ואת היתרת על־הכבד ואת שתי הכלית ואת־החלב אשר‬
‫עליהן והקטרת המזבחה‬
14-mas la carne del novillo, con su cuero y su estiércol, los quemarás en el fuego fuera del campamento; es ofrenda
por el pecado. We'et-besar hapar we'et-oro we'et-pirsho tiserof ba'esh mijuts lamajaneh jatat hu.
awh tafj hnjml xwjm cab prct wcrp taw wru taw rph rcb taw
‫ואת־בשר הפר ואת־ערו ואת־פרשו תשרף באש מחוץ למחנה חטאת הוא‬
15-Y tomarás uno de los carneros, y Aharon y sus hijos pondrán sus manos sobre la cabeza del carnero. We'et-ha'ayil
ha'ejad tikaj wesameju Aharon ubanay'o et-yedeyhem al-rosh ha'ayil.
lyah car lu mhydy ta wynbw nrha wkmsw jqt djah lyah taw
‫ואת־האיל האחד תקח וסמכו אהרן ובניו את־ידיהם על־ראש האיל‬
16-Y degollarás el carnero, y tomarás de su sangre y la rociarás sobre el altar, alrededor. Weshajateta et-ha'ayil
welakajta et-damo wezarakta al-hamizbe'aj saviv.
bybs jbzmh lu tqrzw wmd ta tjqlw lyah ta tfjcw

‫ושחטת את־האיל ולקחת את־דמו וזרקת על־המזבח סביב‬
17-Y al carnero lo cortarás en pedazos, y lavarás sus entrañas y sus piernas, y las pondrás sobre sus trozos y sobre su
cabeza; We'et-ha'ayil tenate'aj linetajay'o werajatsta kirbo ujera'ay'o wenatata al-netajay'o we'al-rosho.
wcar luw wyjtn lu ttnw wyurkw wbrq txjrw wyjtnl jtnt lyah taw
‫ואת־האיל תנתח לנתחיו ורחצת קרבו וכרעיו ונתת על־נתחיו ועל־ראשו‬
18-y quemarás así todo el carnero en el altar; holocausto es a YHWH para ser aceptado con, agrado; ofrenda quemada
en el fuego es para YHWH. Wehiktarta et-kol-ha'ayil hamizbejah olah hu l'YHWH re'aj nijoaj isheh l'YHWH hu.
awh hwhyl hca jwjyn jyr hwhyl awh hlu hjbzmh lyah lk ta trfqhw
‫והקטרת את־כל־האיל המזבחה עלה הוא ליהוה ריח ניחוח אשה ליהוה הוא‬
19-Y tomarás el segundo carnero, y Aharon y sus hijos pondrán sus manos sobre la cabeza del carnero. Welakajta et-
ha'ayil hasheni wesamaj Aharon ubanay'o et-yedeyhem al-rosh ha'ayil.
lyah car lu mhydy ta wynbw nrha kmsw ynch lyah ta tjqlw

‫ולקחת את האיל השני וסמך אהרן ובניו את־ידיהם על־ראש האיל‬
20-Y degollarás al carnero, y tomarás de su sangre y la pondrás sobre el lóbulo de la oreja derecha de Aharón y sobre el
lóbulo de la oreja derecha de sus hijos, y sobre el dedo pulgar de su mano derecha, y sobre el dedo pulgar de su pie
derecho; y rociarás la sangre sobre el altar toda alrededor. Weshajateta et-ha'ayil welakajta midamo wenatatah al-
tenuj ozen Aharon we'al-tenuj ozen banay'o hayemanit we'al- bohen yadam hayemanit we'al-bohen raglam
hayemanit wezarakta et-hadam al-hamizbe'aj saviv.
nhb luw tynmyh wynb nza kwnt luw nrha nza kwnt lu httnw wmdm tjqlw lyah ta tfjcw
bybs jbzmh lu mdh ta tqrzw tynmyh mlgr nhb luw tynmyh mdy
‫ושחטת את־האיל ולקחת מדמו ונתתה על־תנוך אזן אהרן ועל־תנוך אזן בניו הימנית ועל־בהן ידם‬
‫הימנית ועל־בהן רגלם הימנית וזרקת את־הדם על־המזבח סביב‬
21-Y tomarás de la sangre que está sobre el altar, y del aceite de la unción, y lo asperjarás sobre Aharon y sobre sus
vestiduras, y sobre sus hijos y sobre las vestiduras de sus hijos juntamente con él; así serán kadosh él y sus vestiduras y
sus hijos. Welakajta min-hadam asher al-hamizbe'aj umishemen hamishjah wehizeyta al-Aharon we'al-begaday'o
we'al-banay'o we'al-bigdey banay'o ito wekadash hu uvegaday'o ubanay' uvigdey banay'o ito.
ydgb luw wynb luw wydgb luw nrha lu tyzhw hjcmh nmcmw jbzmh lu rca mdh nm tjqlw
wta wynb ydgbw wynbw wydgbw awh cdqw wta wynb
‫ולקחת מן־הדם אשר על־המזבח ומשמן המשחה והזית על־אהרן ועל־בגדיו ועל־בניו ועל־בגדי בניו‬
‫אתו וקדש הוא ובגדיו ובניו ובגדי בניו אתו‬
22-Y tomarás del carnero el sebo y la cola grasienta, y el sebo que cubre las entrañas, y el diafragma con el lóbulo del
hígado, y los dos riñones con el sebo que está sobre ellos, y la espaldilla derecha, porque es carnero de dedicación;
Welakajta min-ha'ayil hajelev weha'alyah we'et-hajelev hamejaseh et-hakerev we'et yoteret hakaved we'et
shetey hakelayot ee'et-hajelev asher aleyhen we'et shok hayamin ki eyl milu'im hu.
taw tylkh ytc taw dbkh trty taw brqh ta hskmh bljh taw hylahw bljh lyah nm tjqlw
awh myalm lya yk nymyh qwc taw nhylu rca bljh
‫ולקחת מן־האיל החלב והאליה ואת־החלב המכסה את־הקרב ואת יתרת הכבד ואת שתי הכלית‬
‫ואת־החלב אשר עלהן ואת שוק הימין כי איל מל"אים הוא‬
23-y un bollo de lejem y una torta de lejem de aceite y un hojaldre, del canasto de los ázimos que estará delante de
YHWH; Wejikar lejem ajat wejalat lejem shemen ajat werakik ejad misal hamatsot asher lifney YHWH.
hwhy ynpl rca twxmh lsm dja qyqrw tja nmc mjl tljw tja mjl rkkw
‫וככר לחם אחת וחלת לחם שמן אחת ורקיק אחד מסל המצות אשר לפני יהוה‬
24-y pondrás el todo sobre las palmas de Aharon y sobre las de sus hijos, y harás con ellos el rito de la tenufah ante
YHWH. Wesamta hakol al kapey Aharon we'al kapey banay'o wehenafta otam tenufah lifney YHWH.
hwhy ynpl hpwnt mta tpnhw wynb ypk luw nrha ypk lu lkh tmcw
‫ושמת הכל על כפי אהרן ועל כפי בניו והנפת אתם תנופה לפני יהוה‬
25-Y los tomarás de sus manos y los quemaras en el altar junto con el holocausto, para ser aceptado con agrado por
YHWH; ofrenda quemada en el fuego es para YHWH. Welakajta otam miyadam wehiketarta hamizbejah al-
ha'olah lere'aj nijoaj lifney YHWH isheh hu l'YHWH.
hwhyl awh hca hwhy ynpl jwjyn jyrl hluh lu hjbzmh trfqhw mdym mta tjqlw
‫ולקחת אתם מידם והקטרת המזבחה על־העלה לריח ניחוח לפני יהוה אשה הוא ליהוה‬
26-Y tomarás el pecho del carnero de las dedicaciones que es de Aharon, y harás con él el rito de la tenufah ante
YHWH; y será porción tuya. Welakajta et-hejazeh me'eyl hamilu'im asher le-Aharon wehenafta oto tenufah
lifney YHWH wehayah leja lemanah.
hnml kl hyhw hwhy ynpl hpwnt wta tpnhw nrhal rca myalmh lyam hzjh ta tjqlw
‫ולקחת את־החזה מאיל המל"אים אשר לאהרן והנפת אתו תנופה לפני יהוה והיה לך למנה‬
27-Y apartarás el pecho de la ofrenda movida, y la espaldilla de la ofrenda separada, lo que fue movido y lo que fue
separado, del carnero de las dedicaciones que es de Aharón y que es de sus hijos; Wekidashta et jazeh hatenufah
we'et shok haterumah asher hunaf wa'asher huram me'eyl hamilu'im me'asher le-Aharon ume'asher lefanay'o.
nrhal rcam myalmh lyam mrwh rcaw pnwh rca hmwrth qwc taw hpwnth hzj ta tcdqw
wynbl rcamw
‫וקדשת את ׀ חזה התנופה ואת שוק התרומה אשר הונף ואשר הורם מאיל המל"אים מאשר לאהרן‬
‫ומאשר לבניו‬
28-y serán de Aharon y de sus hijos como porción legal perpetua, de parte de los hijos de Yisra'el, porque es ofrenda
separada; y continuara siendo ofrenda separada de parte de los hijos de Yisra'el, tomada de sus sacrificios de shalom;
ofrenda separada suya a YHWH. Wehayah le-Aharon ulevanay'o lejok-olam me'et beney-Yisra'el ki trumah hu
uterumah yihyeh me'et beney-Yisra'el mizivjey shalmeyhem terumatam l'YHWH.
larcy ynb tam hyhy hmwrtw awh hmwrt yk larcy ynb tam mlwu qjl wynblw nrhal hyhw
hwhyl mtmwrt mhymlc yjbzm
‫והיה לאהרן ולבניו לחק־עולם מאת בני ישראל כי תרומה הוא ותרומה יהיה מאת בני־ישראל מזבחי‬
‫שלמיהם תרומתם ליהוה‬
29-Y las vestiduras de el-kadosh servicio que son de Aharon, serán para sus hijos después de él, para ungirlos y
dedicarlos con ellas. Uvigedey hakodesh asher le-Aharon yihyu levanay'o ajaray'o lemoshjah bahem ulmale-bam
et-yadam.
mdy ta mb almlw mhb hjcml wyrja wynbl wyhy nrhal rca cdqh ydgbw
‫ובגדי הקדש אשר לאהרן יהיו לבניו אחריו למשחה בהם ולמלא־בם את־ידם‬
30-Por siete días las vestirá aquel de sus hijos que ha de ser el kohen en lugar de él, cuando entre en la tienda de
asignación para servir en el lugar kodesh. Shiv'at yamim yilbasham hakohen tajtay'o mibanay'o asher yavo el-
Ohel Mo'ed lesharet bakodesh.
cdqb trcl duwm lha la aby rca wynbm wytjt nhkh mcbly mymy tubc
‫שבעת ימים ילבשם הכהן תחתיו מבניו אשר יבא אל־אהל מועד לשרת בקדש‬
31-Y tomarás el carnero de las dedicaciones y guisarás su carne en lugar kodesh. We'et eyl hamilu'im tikaj uvishalta
et-besaro bemakom kadosh.
cdq mqmb wrcb ta tlcbw jqt myalmh lya taw

‫ואת איל המל"אים תקח ובשלת את־בשרו במקם קדש‬
32-Y Aharon y sus hijos comerán la carne del carnero y el lejem que estará en el canasto, a la entrada de la tienda de
asignación. We'ajal Aharon uvanay'o et-besar ha'ayil we'et-halejem asher basal petaj Ohel Mo'ed.
duwm lha jtp lsb rca mjlh taw lyah rcb ta wynbw nrha lkaw
‫ואכל אהרן ובניו את־בשר האיל ואת־הלחם אשר בסל פתח אהל מועד‬
33-Y comerán de aquellas cosas con que fue hecha la expiación al dedicarlos y al apartarlos, pero ningún extraño ha de
comer de ellas, porque son kodesh. We'ajelu otam asher kupar bahem lemale et-yadam lekadesh otam wezar lo-
yojal ki-kodesh hem.
mh cdq yk lkay al rzw mta cdql mdy ta alml mhb rpk rca mta wlkaw
‫ואכלו אתם אשר כ"פר בהם למלא את־ידם לקדש אתם וזר לא־יאכל כי־קדש הם‬
34-Y si sobrare algo de aquella carne de las consagraciones o de aquel lejem, hasta la mañana, quemarás a fuego lo
que sobrare; no ha de comerse, porque es kodesh. We'im-yivater mibesar hamilu'im umin-halejem ad-haboker
wesarafta et-hanotar ba'esh lo ye'ajel ki-kodesh hu.
awh cdq yk lkay al cab rtwnh ta tprcw rqbh du mjlh nmw myalmh rcbm rtwy maw
‫ואם־יותר מבשר המל"אים ומן־הלחם עד־הבקר ושרפת את־הנותר באש לא יאכל כי־קדש הוא‬
35-Y harás con Aharón y con sus hijos de esta manera, según todo lo que te he ordenado; por siete días los
dedicarás. We'asita le-Aharon ulvanay'o kajah kejol asher-tswiti otajah shiv'at yamim temale yadam.
mdy almt mymy tubc hkta ytywx rca lkk hkk wynblw nrhal tycuw
‫ועשית לאהרן ולבניו ככה ככל אשר־צויתי אתכה שבעת ימים תמלא ידם‬
36-Y un novillo cada día ofrecerás como ofrenda por el pecado, para expiación; y purificarás el altar al hacer la
expiación por el; luego lo ungirás para dedicarlo-kodesh. Ufar jatat ta'aseh layom al-hakipurim wejiteta al-
hamizbe'aj bejaperja alay'o umashajta oto lekadesho.
wcdql wta tjcmw wylu krpkb jbzmh lu tafjw myrpkh lu mwyl hcut tafj rpw
‫ופר חטאת תעשה ליום על־הכפ"רים וחטאת על־המזבח בכפרך עליו ומשחת אתו לקדשו‬
37-Por siete yamim harás la expiación del altar y lo santificarás, y será el altar cosa especialmente kodesh; todo el que
tocare el altar será kodesh. Shiv'at yamim tejaper al-hamizbe'aj wekidashta oto wehayah hamizbe'aj kodesh
kodashim kol-hanogea bamizbe'aj yikedash.
cdqy jbzmb ugnh lk mycdq cdq jbzmh hyhw wta tcdqw jbzmh lu rpkt mymy tubc
‫שבעת ימים תכפר על־המזבח וקדשת אתו והיה המזבח קדש קדשים כל־הנגע במזבח יקדש‬
38-Y esto es lo que has de ofrecer sobre el altar: dos corderos de un año cada yom, continuamente; Wezeh asher ta'aseh
al-hamizbe'aj kevasim beney-shanah shanayim layom tamid.
dymt mwyl mync hnc ynb mycbk jbzmh lu hcut rca hzw
‫וזה אשר תעשה על־המזבח כבשים בני־שנה שנים ליום תמיד‬
39-un cordero ofrecerás por la mañana y el otro cordero ofrecerás al atardecer; Et-hakeves ha'ejad ta'aseh baboker
we'et hakeves hasheni ta'aseh beyn ha'arba'im.
mybruh nyb hcut ynch cbkh taw rqbb hcut djah cbkh ta
‫את־הכבש האחד תעשה בבקר ואת הכבש השני תעשה בין הערבים‬
40-y con un cordero ofrecerás la décima parte de una efah de flor de harina de trigo, amasada con la cuarta parte de un
hin de aceite batido (de la primera presión); y para libación, la cuarta parte de un hin de vino. We'isaron solet balul
beshemen katit reva hahin wenesej revi'it hahin yayin lakeves ha'ejad.
djah cbkl nyy nyhh tuybr ksnw nyhh ubr tytk nmcb lwlb tls nrcuw
‫ועשרן סלת בלול בשמן כתית רבע ההין ונסך רבעית ההין יין לכבש האחד‬
41-Y el segundo cordero lo ofrecerás al atardecer, y harás con él conforme a la ofrenda vegetal de la mañana y
conforme a su libación, para ser aceptado con agrado; ofrenda de fuego es para YHWH. We'et hakeves hasheni
ta'aseh beyn ha'arba'im keminjat haboker ujeniskah ta'aseh-lah lere'aj nijoaj isheh l'YHWH.
hwhyl hca jjyn jyrl hl hcut hksnkw rqbh tjnmk mybruh nyb hcut ynch cbkh taw
‫ואת הכבש השני תעשה בין הערבים כמנחת הבקר וכנסכה תעשה־לה לריח ניחח אשה ליהוה‬
42-Este será el holocausto perpetuo durante vuestras generaciones, antes de la entrada de la tienda de asignación ante
YHWH, donde en tiempo señalado me encontraré con vosotros, para hablarte allí. Olat tamid ledoroteyjem petaj
ohel-mo'ed lifney YHWH asher iva'ed lajem shamah ledaber eleyja sham.
mc kyla rbdl hmc mkl duwa rca hwhy ynpl duwm lha jtp mkytrdl dymt tlu
‫עלת תמיד לדרתיכם פתח אהל־מועד לפני יהוה אשר אועד לכם שמה לדבר אליך שם‬
43-Y fijaré este lugar para encontrarme con los hijos de Yisra'el; y éste será kodesh con mi gloria. Weno'adeti shamah
livney Yisra'el wenikdash bijevodi.
ydbkb cdqnw larcy ynbl hmc ytdunw

‫ונעדתי שמה לבני ישראל ונקדש בכבדי‬
44-Y apartaré la tienda de asignación y el altar; también a Aharon y a sus hijos los aparteré para que me sirvan como
kohanim. Wekidashti et-Ohel Mo'ed we'et-hamizbe'aj we'et-Aharon we'et-banay'o akadesh lejahen li.
yl nhkl cdqa wynb taw nrha taw jbzmh taw duwm lha ta ytcdqw
‫וקדשתי את־אהל מועד ואת־המזבח ואת־אהרן ואת־בניו אקדש לכהן לי‬
45-Y Yo moraré en medio de los hijos de Yisra'el, y seré el Elohim de ellos; Weshajanti betoj beney Yisra'el
wehayiti lahem l'Elohim.
myhlal mhl ytyyhw larcy ynb kwtb ytnkcw

‫ושכנתי בתוך בני ישראל והייתי להם לאלהים‬
46-y ellos conocerán que Yo soy YHWH, su Elohey, que los saqué de la tierra de Mitsrayim para habitar en medio de
ellos. Yo YHWH, su Elohey. Weyade'u ki ani YHWH Eloheyhem asher hotseti otam me'erets Mitsrayim leshojeni
wetojam ani YHWH Eloheyhem.
mhyhla hwhy yna mkwtb ynkcl myrxm xram mta ytaxwh rca mhyhla hwhy yna yk wudyw
‫ להיהם‬:‫ להיהם אשר הוצאתי אתם מארץ מצרים לשכני בתוכם אני יהוה א‬:‫וידעו כי אני יהוה א‬
Capítulo 30
1-Y harás un altar para quemar el incienso; de madera de acacia lo harás. We'asita mizbe'aj miktar ketoret atsey
shitim ta'aseh oto.
wta hcut myfc yxu trfq rfqm jbzm tycuw

‫ועשית מזבח מקטר קטרת עצי שטים תעשה אתו‬
2-De un codo será su longitud y de un codo su anchura; cuadrado será, y de dos codos su altura; procedentes de él
mismo serán sus cuernos. Amah orko we'amah rojebo ravua yihyeh we'amatayim komato mimenu karnotay'o.
wytnrq wnmm wtmq mytmaw hyhy uwbr wbjr hmaw wkra hma
‫אמה ארכו ואמה רחבו רבוע יהיה ואמתים קמתו ממנו קרנתיו‬
3-Y lo cubrirás de oro puro, así su parte superior como sus costados alrededor y sus cuernos ; y le harás una orla de oro
alrededor. Wetsipita oto zahav tahor et-gago we'et-kirotay'o saviv we'et-karnotay'o we'asita lo zer zahav saviv.
bybs bhz rz wl tycuw wytnrq taw bybs wytryq taw wgg ta rwhf bhz wta typxw
‫וצפית אתו זהב טהור את־גגו ואת־קירתיו סביב ואת־קרנתיו ועשית לו זר זהב סביב‬
4-Y dos argollas de oro le harás debajo de su orla; las harás en sus dos esquinas, en ambos costados suyos; y servirán
para pasar por ellas las varas, a fin de llevarlo con ellas. Ushtey tabe'ot zahav ta'aseh-lo mitajat lezero al shetey
tsal'otay'o ta'aseh al-sheney tsiday'o wehayah levatim levadim laset oto bahemah.
mydbl mytbl hyhw wydx ync lu hcut wytulx ytc lu wrzl tjtm wl hcut bhz tubf ytcw
hmhb wta tacl
‫ושתי טבעת זהב תעשה־לו ׀ מתחת לזרו על שתי צלעתיו תעשה על־שני צדיו והיה לבתים לבדים‬
‫לשאת אתו בהמה‬
5-Y harás las varas de madera de acacia, y las cubrirás de oro. We'asita et-habadim atsey shitim wetsipita otam zahav.
bhz mta typxw myfc yxu mydbh ta tycuw

‫ועשית את־הבדים עצי שטים וצפית אתם זהב‬
6-Y lo colocarás delante del velo que está junto al arca del testimonio, frente al propiciatorio que está sobre el testimonio,
ahí donde Yo me encontraré contigo en tiempo señalado. Wenatatah oto lifney haparojet asher al-Aron ha'Edut
lifney hakaporet asher al-ha'edut asher iwa'ed leja shamah.
hmc kl duwa rca tduh lu rca trpkh ynpl tduh nra lu rca tkrph ynpl wta httnw
‫ונתתה אתו לפני הפרכת אשר על־ארן העד" ת לפני הכפרת אשר על־העד" ת אשר אועד לך שמה‬
7-Y Aharon quemará sobre él incienso de especias; todas las mañanas, cuando aderece las lámparas, lo quemará.
Wehiktir alay'o Aharon ketoret samim baboker baboker beheytivo et-hanerot yaktirenah.
hnryfqy trnh ta wbyfyhb rqbb rqbb myms trfq nrha wylu ryfqhw
‫והקטיר עליו אהרן קטרת סמים בבקר בבקר בהיטיבו את־הנרת יקטירנה‬
8-Y al encender Aharon las lámparas al atardecer, lo quemará; incienso perpetuo será ante YHWH, en todas vuestras
generaciones. Uveha'alot Aharon et-hanerot beyn ha'arba'im yaktirenah ketoret tamid lifney YHWH
ledoroteyjem.
mkytrdl hwhy ynpl dymt trfq hnryfqy mybruh nyb trnh ta nrha tluhbw
‫ובהעלת אהרן את־הנרת בין הערבים יקטירנה קטרת תמיד לפני יהוה לדרתיכם‬
9-No ofreceréis sobre él incienso extraño, ni holocausto, ni ofrenda vegetal, ni tampoco derramaréis libación sobre él.
Lo-ta'alu alay'o ktoret zarah we'olah uminjah wenesej lo tisju alay'o.
wylu wkst al ksnw hjnmw hluw hrz trfq wylu wlut al

‫לא־תעלו עליו קטרת זרה ועלה ומנחה ונסך לא תסכו עליו‬
10-Y Aharon hará expiación sobre los cuernos una vez al año; con la sangre de la ofrenda por el pecado de las
Expiaciones, una vez cada año, hará expiación sobre él, durante vuestras generaciones; es cosa especial kodesh para
YHWH. Wejiper Aharon al-karnotay'o ajat bashanah midam jatat hakipurim ajat bashanah yejaper alay'o
ledoroteyjem kodesh-kodashim hu l'YHWH.
cdq mkytrdl wylu rpky hncb tja myrpkh tafj mdm hncb tja wytnrq lu nrha rpkw
hwhyl awh mycdq
‫וכפר אהרן על־קרנתיו אחת בשנה מדם חטאת הכפ"רים אחת בשנה יכפר עליו לדרתיכם קדש־‬
‫קדשים הוא ליהוה‬
Parashah 21: Ki Tissa (Cuando tomes) 30:11-34:35

12-Cuando formes el censo de los hijos de Yisra'el, de aquéllos que han de ser empadronados, y cada uno pagará el
rescate de su vida a YHWH cuando fueren empadronados, para que no haya en ellos mortandad al contarlos. Ki tisa et-
rosh beney-Yisra'el lifkudeyjem wenatenu ish kofer nafsho l'YHWH bifkod otam welo-yihyeh bahem negef
bifkod otam.
mhb hyhy alw mta dqpb hwhyl wcpn rpk cya wntnw mhydqpl larcy ynb car ta act yk
mta dqpb pgn
‫כי תשא את־ראש בני־ישראל לפק" דיהם ונתנו איש כפר נפשו ליהוה בפקד אתם ולא־יהיה בהם נגף‬
‫בפקד אתם‬
13-Esto es lo que ha de dar todo aquél que fuere incluido entre los empadronados: la mitad de un shekel, conforme
al shekel kodesh -veinte gerah (monedas) son un shekel-; medio shekel por ofrenda apartada para YHWH. Zeh
yitenu kol-ha'over al-hapekudim majatsit hashekel beshekel hakodesh esrim gerah hashekel makatsit
hashekel terumah l'YHWH.
hmwrt lqch tyxjm lqch hrg myrcu cdqh lqcb lqch tyxjm mydqph lu rbuh lk wnty hz
hwhyl
‫זה יתנו כל־העבר על־הפק" דים מחצית השקל בשקל הקדש עשרים גרה השקל מחצית השקל‬
‫תרומה ליהוה‬
14-Todo aquél que fuere incluido entre los empadronados, de edad de 20 años en adelante, dará la ofrenda apartada
para YHWH. Kol ha'over al-hapekudim miben esrim shanah wamalah yiten terumat YHWH.
hwhy tmwrt nty hlumw hnc myrcu nbm mydqph lu rbuh lk

‫כל העבר על־הפק" דים מבן עשרים שנה ומעלה יתן תרומת יהוה‬
15-El rico no aumentará ni el pobre disminuirá de la mitad de un shekel, para dar la ofrenda apartada para YHWH a
fin de hacer expiación por vuestras almas. He'ashir lo-yarbeh wehadal lo yam'it mimakatsit hashakel latet et-
terumat YHWH lejaper al-nafshoteyjem.
mkytcpn lu rpkl hwhy tmwrt ta ttl lqch tyxjmm fyumy al ldhw hbry al rycuh
‫העשיר לא־ירבה והדל לא ימעיט ממחצית השקל לתת את־תרומת יהוה לכפר על־נפשתיכם‬
16-Y tomarás el dinero de la expiación de parte de los hijos de Yisra'el, y lo emplearás en el servicio de la tienda de
asignación; y servirá a los hijos de Yisra'el como memorial delante de YHWH, para hacer expiación por vuestras
almas. Welakajta et-kesef hakipurim me'et beney Yisra'el wenatata oto al-avodat Ohel Mo'ed wehayah livney
Yisra'el lezikaron lifney YHWH lejaper al-nafshoteyjem.
larcy ynbl hyhw duwm lha tdbu lu wta ttnw larcy ynb tam myrpkh psk ta tjqlw
mkytcpn lu rpkl hwhy ynpl nwrkzl
‫ולקחת את־כסף הכפ"רים מאת בני ישראל ונתת אתו על־עבדת אהל מועד והיה לבני ישראל לזכרון‬
‫לפני יהוה לכפר על־נפשתיכם‬

18-Y harás un lavatorio de cobre con su base de cobre para lavarse, y lo colocarás entre la tienda de asignación y el
altar; y pondrás agua en él. We'asita kiyor nejoshet wejano nejoshet leraktsah wenatata oto beyn-Ohel Mo'ed
ubeyn hamizbe'aj wenatata shamah mayim.
mym hmc ttnw jbzmh nybw duwm lha nyb wta ttnw hxjrl tcjn wnkw tcjn rwyk tycuw
‫ועשית כיור נחשת וכנו נחשת לרחצה ונתת אתו בין־אהל מועד ובין המזבח ונתת שמה מים‬
19-Y lavarán Aharon y sus hijos en el sus manos y sus pies. Werakatsu Aharon ubanay'o mimenu et-yedeyhem
we'et-ragleyhem.
mhylgr taw mhydy ta wnmm wynbw nrha wxjrw

‫ורחצו אהרן ובניו ממנו את־ידיהם ואת־רגליהם‬
20-cuando ellos entren a la tienda de asignación, se lavarán con agua, para que no mueran. También cuando ellos se
acerquen al altar para ministrar quemando una ofrenda para YHWH, Bevo'am el-Ohel mo'ad yirejatsu mayim welo
yamutu o begishetam el-hamizbeaj lesharet lehaketiyr isheh la-YHWH.
hwhyl hca ryfqhl trcl jbzmh la mtcgb wa wtmy alw mym wxjry duwm lha la mabb
‫בבאם אל־אהל מועד ירחצו־מים ולא ימ" תו או בגשתם אל־המזבח לשרת להקטיר אשה ליהוה‬
21-ellos se lavarán sus manos y sus pies, para que no mueran. Esta será una ley perpetua para ellos por todas sus
generaciones." Werajatsu yedayhem werageleyhem welo yamutu wehayetah lahem jak-olam lo ulezaro ledorotam.
mtrdl wurzlw wl mlwu qj mhl htyhw wtmy alw mhylgrw mhydy wxjrw
‫ורחצו ידיהם ורגליהם ולא ימ" תו והיתה להם חק־עולם לו ולזרעו לדרתם‬

23-Y tú toma para ti de las especias principales: de mirra pura, quinientos shekels y de cinamomo aromático, la mitad de
esto, es decir, doscientos cincuenta; y de canela aromática, doscientos cincuenta; We'atah kaj-leja besamim rosh
mor-deror jamesh me'ot wekinmon-besem majtsito jamishim umatayim ukneh-vosem jamishim umatayim.
mcb hnqw mytamw mycmj wtyxjm mcb nmnqw twam cmj rwrd rm car mymcb kl jq htaw
mytamw mycmj
‫ואתה קח־לך בשמים ראש מר־דרור חמש מאות וקנמן־בשם מחציתו חמשים ומאתים וקנה־בשם‬
‫חמשים ומאתים‬
24-y de casia, quinientos shekels, según el shekel kodesh; y de aceite de oliva, un hin; Wekidah jamesh me'ot
beshekel hakodesh weshemen zayit jin.
nyh tyz nmcw cdqh lqcb twam cmj hdqw

‫וקדה חמש מאות בשקל הקדש ושמן זית הין‬
25-y harás de esto el aceite de la unción kodesh; ungüento mezclado, obra de perfumista; aceite de la unción kodesh
será. We'asita oto shemen misjat-kodesh rokaj mirkajat ma'aseh roke'aj shemen mishjat-kodesh yihyeh.
hyhy cdq tjcm nmc jqr hcum tjqrm jqr cdq tjcm nmc wta tycuw
‫ועשית אתו מן משחת־קדש רקח מרקחת מעשה רקח שמן משחת־קדש יהיה‬
26-Y ungirás con él la tienda de asignación, y el arca del testimonio, Umashajta-vo et-Ohel Mo'ed we'et Aron ha'Edut.
tduh nwra taw duwm lha ta wb tjcmw

‫ומשחת בו את־אהל מועד ואת ארון העד" ת‬
27-y la mesa con todos sus utensilios, y la menorah con sus utensilios, y el altar del incienso, We'et-hashuljan we'et-
kol-kelay'o we'et-hamenorah we'et-keleyja we'et mizbaj haketoret.
trfqh jbzm taw hylk taw hrnmh taw wylk lk taw njlch taw
‫ואת־הש" לחן ואת־כל־כליו ואת־המנרה ואת־כליה ואת מזבח הקטרת‬
28-y el altar del holocausto con todos sus utensilios, y el lavatorio con su base. We'et-mizbaj ha'olah we'et-kol-
kelay'o we'et-hakiyor we'et-kano.
wnk taw rykh taw wylk lk taw hluh jbzm taw

‫ואת־מזבח העלה ואת־כל־כליו ואת־הכיר ואת־כנו‬
29-Así los dedicarás, y serán cosas kodeshim; todo el que los tocare será kodesh. Wekidashta otam wehayu kodesh
kodashim kol-hanogea bahem yikdash.
cdqy mhb ugnh lk mycdq cdq wyhw mta tcdqw

‫וקדשת אתם והיו קדש קדשים כל־הנגע בהם יקדש‬
30-Ungirás también a Aharon y a sus hijos, y los dedicarás para que me sirvan como kohanim. We'et-Aharon we'et-
banay'o timshaj wekidashta otam lejahen li.
yl nhkl mta tcdqw jcmt wynb taw nrha taw

‫ואת־אהרן ואת־בניו תמשח וקדשת אתם לכהן לי‬
31-Y hablarás a los hijos de Yisra'el, diciendo: Este aceite de la unción kodesh, éste será para Mí por vuestras
generaciones. We'el-beney Yisra'el tedaber lemor shemen mishjat-kodesh yihyeh zeh li ledoroteyjem.
mkytrdl yl hz hyhy cdq tjcm nmc rmal rbdt larcy ynb law
‫ואל־בני ישראל תדבר לאמר מן משחת־קדש יהיה זה לי לדרתיכם‬
32-Sobre carne de un hombre cualquiera no deberá ser untado, ni conforme a su composición habéis de hacer otro
semejante; kodesh es y lo tendréis por kodesh. Al-besar adam lo yisaj uvematkunto lo ta'asu kamohu kodesh hu
kodesh yihyeh lajem.
mkl hyhy cdq awh cdq whmk wcut al wtnktmbw ksyy al mda rcb lu
‫על־בשר אדם לא ייסך ובמתכ"נתו לא תעשו כמהו קדש הוא קדש יהיה לכם‬
33-Cualquiera que compusiere otro semejante o que pusiere de éste sobre persona extraña, será segregado de entre su
pueblo. Ish asher yirkaj kamohu wa'asher yiten mimenu al-zar wenikrat me'amay'o.
wymum trknw rz lu wnmm nty rcaw whmk jqry rca cya

‫איש אשר ירקח כמהו ואשר יתן ממנו על־זר ונכרת מעמיו‬
34-Y dijo YHWH a Mosheh: Toma para ti estas especias: estoraque y clavo de olor y gálbano aromático, y dos
especias más, e incienso puro; de todo en igual cantidad; Wayomer YHWH el-Mosheh kaj-leja samim nataf
ushjelet wejelbenah samim ulevonah zakah bad bevad yihyeh.
hyhy dbb db hkz hnblw myms hnbljw tljcw pfn myms kl jq hcm la hwhy rmayw
‫ויאמר יהוה אל־משה קח־לך סמים נטף ׀ ושחלת וחלבנה סמים ולבנה זכה בד בבד יהיה‬
35-Y harás de esto incienso, una mezcla aromática, obra de perfumista, bien mezclada, pura y kodesh. We'asita
otah ketoret rokaj ma'aseh roke'aj memulaj tahor kodesh.
cdq rwhf jlmm jqwr hcum jqr trfq hta tycuw

‫ועשית אתה קטרת רקח מעשה רוקח ממ" לח טהור קדש‬
36-Y molerás parte de ella pulverizándola, y pondrás de ella delante del testimonio, dentro de la tienda de asignación
donde Yo me encontraré contigo en tiempo señalado; cosa especial kodesh será para vosotros. Weshajakta mimenah
hadek wenatatah mimenah lifney ha'edut be'Ohel Mo'ed asher iwa'ed leja shamah kodesh kodashim tihyeh
lajem.
mkl hyht mycdq cdq hmc kl duwa rca duwm lhab tduh ynpl hnmm httnw qdh hnmm tqjcw
‫ושחקת ממנה הדק ונתתה ממנה לפני העד" ת באהל מועד אשר אועד לך שמה קדש קדשים תהיה‬
‫לכם‬
37-Y conforme a la composición de esta mezcla aromática que harás, no habéis de hacer otra alguna para vuestro uso;
cosa kodesh la considerarás para YHWH. Wehaketoret asher ta'aseh bematekuntah lo ta'asu lajem kodesh tihyeh
leja l'YHWH.
hwhyl kl hyht cdq mkl wcut al htnktmb hcut rca trfqhw

‫והקטרת אשר תעשה במתכ"נתה לא תעשו לכם קדש תהיה לך ליהוה‬
38-Cualquiera que hiciere otro semejante para olerlo, será segregado de entre su pueblo. Ish asher-ya'aseh
kamoha lehariaj bah wenikrat me'amay'o.
wymum trknw hb jyrhl hwmk hcuy rca cya

‫איש אשר־יעשה כמוה להריח בה ונכרת מעמיו‬
Capítulo 31
1-Y YHWH habló a Mosheh, diciendo: Wayedaber YHWH el-Mosheh lemor.

2-Mira que Yo he llamado por su nombre a Betzalel, hijo de Urí, hijo de Hur, de la tribu de Yahudah. Re'eh karati
beshem Betsal'el ben-Uri ben-Hur lemateh Yehudah.
hdwhy hfml rwj nb yrwa nb lalxb mcb ytarq har

‫ראה קראתי בשם בצלאל בן־אורי בן־חור למטה יהודה‬
3-Y le he llenado del ruaj de Elohim en cuanto a jojmah e inteligencia y conocimiento para toda clase de obra, Wa'amale
oto ruaj Elohim bekojmah uvitevunah uveda'at uvekol-melajah.
hkalm lkbw tudbw hnwbtbw hmkjb myhla jwr wta almaw

‫ להים בחכמה ובתבונה ובדעת ובכל־מלאכה‬:‫ואמלא אתו רוח א‬
4-para hacer proyectos a fin de ejecutar obras en oro y en plata y en cobre; Lajeshov majashavot la'asot bezahav
ubakesef ubanjoshet.
tcjnbw pskbw bhzb twcul tbcjm bcjl

‫לחשב מחשבת לעשות בזהב ובכסף ובנחשת‬
5-y para tallar y grabar en piedras y engastarlas, y para labrar maderas, y para trabajar en cualquier clase de obra.
Uvajaroshet even lemal'ot uvajaroshet ets la'asot bekol-melajah.
hkalm lkb twcul xu tcrjbw talml nba tcrjbw

‫ובחרשת אבן למלאת ובחרשת עץ לעשות בכל־מלאכה‬
6-Y he aquí que Yo he designado juntamente con él a Aholiav, hijo de Ajisamaj, de la tribu de Dan; y en el corazón de
todo sabio puse sabiduría para que haga todo lo que té ordené: Wa'ani hineh natati ito et Oholi'av ben-Ajisamaj
lemateh-Dan uveleb kol-jajam-leb natati kojmah we'asu et kol-asher tsiwitija.
lk ta wcuw hmkj yttn bl mkj lk blbw nd hfml kmsyja nb baylha ta wta yttn hnh ynaw
ktywx rca
‫ ליאב בן־אחיסמך למטה־דן ובלב כל־חכם־לב נתתי חכמה ועשו את כל־‬E‫ואני הנה נתתי אתו את אה‬
‫אשר צויתך‬
7-la tienda de asignación, y el arca del testimonio con el propiciatorio que estará sobre ella, y todos los utensilios de la
tienda, Et Ohel Mo'ed we'et-ha'aron la'edut we'et-hakaporet asher alay'o we'et kol-kley ha'ohel.
lhah ylk lk taw wylu rca trpkh taw tdul nrah taw duwm lha ta
‫את ׀ אהל מועד ואת־הארן לעד" ת ואת־הכפרת אשר עליו ואת כל־כלי האהל‬
8-y la mesa con sus utensilios, y la menorah puro con todos sus utensilios, y el altar del incienso, We'et-hashuljan we'et-
kelay'o we'et-hamenorah hatehorah we'et-kol-keleyja we'et mizbaj haketoret.
trfqh jbzm taw hylk lk taw hrhfh hrnmh taw wylk taw njlch taw
‫ואת־הש" לחן ואת־כליו ואת־המנרה הטהרה ואת־כל־כליה ואת מזבח הקטרת‬
9-y el altar del holocausto con todos sus utensilios, y el lavatorio con su base; We'et-mizbaj ha'olah we'et-kol-kelay'o
we'et-hakiyor we'et-kano.
wnk taw rwykh taw wylk lk taw hluh jbzm taw

‫ואת־מזבח העלה ואת־כל־כליו ואת־הכיור ואת־כנו‬
10-y las vestiduras para el oficio, y las vestiduras kodesh de Aharon, el kohen, y las vestiduras de sus hijos para las
funciones de kohen; We'et bigdey hasrad we'et-bigdey hakodesh le-Aharon hakohen we'et-bigdey banay'o lejajen.
nhkl wynb ydgb taw nhkh nrhal cdqh ydgb taw drch ydgb taw
‫ואת בגדי השרד ואת־בגדי הקדש לאהרן הכהן ואת־בגדי בניו לכהן‬
11-y el aceite de la unción, y la mezcla aromática de especias para el lugar kodesh; conforme a todo lo que te tengo
ordenado, lo han de hacer. We'et shemen hamishkah we'et-ketoret hasamim lakodesh kekol asher-tsiwitija ya'asu.
wcuy ktywx rca lkk cdql mymsh trfq taw hjcmh nmc taw
‫ואת שמן המשחה ואת־קטרת הסמים לקדש ככל אשר־צויתך יעשו‬
12-Y habló YHWH a Mosheh, diciendo: Wayomer YHWH el-Mosheh lemor.
rmal hcm la hwhy rmayw

‫ויאמר יהוה אל־משה לאמר‬
13-Y tú hablarás a los hijos de Yisra'el diciendo: Ciertamente guardaréis mis shabatot, porque esto es una señal entre
Mí y vosotros en todas vuestras generaciones, para que sepáis que Yo soy YHWH que os aparto. We'atah daber el-
beney Yisra'el lemor aj et-shabetotay tishmoru ki ot hi beyni uveyneyjem ledoroteyjem lada'at ki ani YHWH
mekadishjem.
mkytrdl mkynybw ynyb awh twa yk wrmct yttbc ta ka rmal larcy ynb la rbd htaw
mkcdqm hwhy yna yk tudl
‫ואתה דבר אל־בני ישראל לאמר אך את־שבתתי תשמרו כי אות הוא ביני וביניכם לדרתיכם לדעת‬
‫כי אני יהוה מקדשכם‬
14-Y guardareis el shabat, porque kodesh es para vosotros; el que lo profanare será muerto ciertamente, pues todo
aquél que hiciere trabajo alguno en él, esa alma será segregada de entre su pueblo. Ushmartem et-haShabat ki
kodesh hi lajem mejaleleyha mot yumat ki kol-ha'oseh vah melajah wenikretah hanefesh hahi mikerev ameyha.
cpnh htrknw hkalm hb hcuh lk yk tmwy twm hylljm mkl awh cdq yk tbch ta mtrmcw
hymu brqm awhh
‫ושמרתם את־השבת כי קדש הוא לכם מחלליה מות יומת כי כל־העשה בה מלאכה ונכרתה הנפש‬
‫ההוא מקרב עמיה‬
15-Seis yamim se trabajará, pero el yom séptimo será shabat de descanso, kodesh para YHWH; todo aquél que
hiciere obra alguna en el yom del shabat, será muerto ciertamente. Sheshet yamim ye'aseh melajah ubayom
hashvi'i Shabat Shabaton kodesh l'YHWH kol-ha'oseh melajah beyom haShabat mot yumat.
tbch mwyb hkalm hcuh lk hwhyl cdq nwtbc tbc yuybch mwybw hkalm hcuy mymy tcc
tmwy twm
‫ששת ימים יעשה מלאכה וביום השביעי שבת שבתון קדש ליהוה כל־העשה מלאכה ביום השבת‬
‫מות יומת‬
16-Y los hijos de Yisra'el guardarán el shabat, observándolo en todas sus generaciones, por pacto perpetuo.
Weshameru beney-Yisra'el et-haShabat la'asot et-haShabat ledorotam berit olam.
mlwu tyrb mtrdl tbch ta twcul tbch ta larcy ynb wrmcw

‫ושמרו בני־ישראל את־השבת לעשות את־השבת לדרתם ברית עולם‬
17-Entre Mí y los hijos de Yisra'el esta es una señal perpetua; porque en seis días hizo YHWH los cielos y la tierra,
mas en el séptimo día descansó y reposó. Beyni uveyn beney Yisra'el ot hi le'olam ki sheshet yamim asah
YHWH et-hashamayim we'et-ha'arets uvayom hashvi'i shabat wayinafash.
mwybw xrah taw mymch ta hwhy hcu mymy tcc yk mlul awh twa larcy ynb nybw ynyb
cpnyw tbc yuybch
‫ביני ובין בני ישראל אות הוא לעלם כי־ששת ימים עשה יהוה את־השמים ואת־הארץ וביום‬
‫השביעי שבת וינפש‬
18-Y El dio a Mosheh, al acabar de hablar con él en el monte de Sinay, las dos tablas del testimonio, tablas de piedra,
escritas con el dedo de Elohim. Wayiten el-Mosheh kejaloto ledaber ito behar Sinay sheney lujot ha'edut lujot
even ketuvim be'etseba Elohim.
myhla ubxab mybtk nba tjl tduh tjl ync ynys rhb wta rbdl wtlkk hcm la ntyw
‫ להים‬:‫ויתן אל־משה ככלתו לדבר אתו בהר סיני שני ל"חת העד" ת ל"חת אבן כת" בים באצבע א‬
Capítulo 32
1-Y vio el pueblo que Mosheh tardaba mucho en bajar del monte, y se reunió el pueblo junto a Aharon, y le dijeron:
Levántate y haz para nosotros elohim que vayan delante de nosotros, porque a este Mosheh, el varón que nos hizo
subir de la tierra de Mitsrayim, no sabemos que le haya ocurido. Wayar ha'am ki-voshesh Mosheh laredet min-
hahar wayikahel ha'am al-Aharon wayomeru elay'o kum aseh-lanu elohim asher yeleju lefaneynu ki-zeh
Mosheh ha'ish asher he'elanu me'erets Mitsrayim lo yadanu meh-hayah lo.
myhla wnl hcu mwq wyla wrmayw nrha lu muh lhqyw rhh nm tdrl hcm ccb yk muh aryw
wl hyh hm wnudy al myrxm xram wnluh rca cyah hcm hz yk wnynpl wkly rca
‫ להים‬:‫וירא העם כי־בשש משה לרדת מן־ההר ויקהל העם על־אהרן ויאמרו אליו קום עשה־לנו א‬
‫לנו מארץ מצרים לא ידענו מה־היה לו‬:‫אשר ילכו לפנינו כי־זה משה האיש אשר הע‬
2-Y les dijo Aharon: Quitad los aros que hay en las orejas de vuestras mujeres y de vuestros hijos y de vuestras hijas, y
traédmelos. Wayomer alejem Aharon parku nizmey hazahav asher be'ozney nesheyjem bneyjem uvenoteyjem
wehavi'u elay.
yla waybhw mkytnbw mkynb mkycn ynzab rca bhzh ymzn wqrp nrha mhla rmayw
‫ויאמר אלהם אהרן פרקו נזמי הזהב אשר באזני נשיכם בניכם ובנתיכם והביאו אלי‬
3-Y se quitó todo el pueblo los aros de oro que tenían en sus orejas, y (los) trajeron a Aharon. Wayitparku kol-ha'am
et-nizmey hazahav asher be'ozneyhem wayavi'u el-Aharon.
nrha la waybyw mhynzab rca bhzh ymzn ta muh lk wqrptyw

‫ויתפרקו כל־העם את־נזמי הזהב אשר באזניהם ויביאו אל־אהרן‬
4-Y él los tomó de sus manos y los fundió en un molde, e hizo un becerro de fundición; y ellos dijeron: ¡éste es tu
elohey, oh Yisra'el, que te hizo subir de la tierra de Mitsrayim!. Wayikaj miyadam wayatsar oto bajeret waya'asehu
egel masejah wayomeru eleh eloheyja Yisra'el asher he'eluja me'erets Mitsrayim.
xram kwluh rca larcy kyhla hla wrmayw hksm lgu whcuyw frjb wta rxyw mdym jqyw
myrxm
‫לוך מארץ‬:‫ להיך ישראל אשר הע‬:‫ויקח מידם ויצר אתו בחרט ויעשהו עגל מסכה ויאמרו אלה א‬
‫מצרים‬
5-Y viendo esto Aharon, edificó un altar delante de él, e hizo pregonar Aharon diciendo: ¡Fiesta para YHWH será
mañana! Wayar Aharon wayiven mizbe'aj lefanay'o wayikra Aharon wayomar jag l'YHWH majar.
rjm hwhyl gj rmayw nrha arqyw wynpl jbzm nbyw nrha aryw
‫וירא אהרן ויבן מזבח לפניו ויקרא אהרן ויאמר חג ליהוה מחר‬
6-Y madrugaron al día siguiente y ofrecieron holocaustos y presentaron sacrificios de paces. Y se sentó el pueblo a
comer y a beber, y después se levantaron a jugar (entregarse a la orgía). Wayashkimu mimajarat waya'alu olot
wayagishu shelamim wayeshev ha'am le'ekol weshato wayakumu letsajek.
qjxl wmqyw wtcw lkal muh bcyw mymlc wcgyw tlu wluyw trjmm wmykcyw
‫ כל ושתו ויק" מו לצחק‬:‫ רת ויעלו עלת ויגשו שלמים וישב העם לא‬E‫וישכימו ממח‬
7-Y YHWH habló a Mosheh: ¡Ve, desciende, porque se ha corrompido tu pueblo, el que sacaste de la tierra de Mitsrayim!
Wayedaber YHWH el-Mosheh lej-red ki shijet ameja asher he'eleyta me'erets Mitsrayim.
myrxm xram tyluh rca kmu tjc yk dr kl hcm la hwhy rbdyw

‫לית מארץ מצרים‬:‫וידבר יהוה אל־משה לך־רד כי שחת עמך אשר הע‬
8-Se ha apartado pronto del camino que Yo les había prescrito; han hecho para ellos un becerro fundido y se han
postrado ante él y le han ofrecido sacrificios, y han dicho: "¡Este es tu elohey, oh Yisra'el, que te ha hecho subir de la
tierra de Mitsrayim! Saru majer min-haderej asher tsiwitim asu lajem egel masejah wayishtajau'u-lo vayizbeju-
lo wayomeru eleh eloheyja Yisra'el asher he'eluja me'erets Mitsrayim.
kyhla hla wrmayw wl wjbzyw wl wwjtcyw hksm lgu mhl wcu mtywx rca krdh nm rhm wrs
myrxm xram kwluhrca larcy
‫ להיך‬:‫סרו מהר מן־הדרך אשר צויתם עשו להם עגל מסכה וישתחוו־לו ויזבחו־לו ויאמרו אלה א‬
‫לוך מארץ מצרים‬:‫ישראל אשר הע‬
9-Y dijo YHWH a Mosheh: Yo he observado a este pueblo, y he aquí que es pueblo de dura cerviz. Wayomer YHWH
el-Mosheh ra'iti et-ha'am hazeh wehineh am-kesheh-oref hu.
awh pru hcq mu hnhw hzh muh ta ytyar hcm la hwhy rmayw
‫ויאמר יהוה אל־משה ראיתי את־העם הזה והנה עם־קשה־ערף הוא‬
10-Y ahora déjame para que se encienda mi ira contra ellos, y los consumiré; y Yo haré de ti una nación grande.
We'atah hanijah li weyikar-api bahem wa'ajalem we'e'eseh oteja legoy gadol.
lwdg ywgl ktwa hcuaw mlkaw mhb ypa rjyw yl hjynh htuw
‫שה אותך לגוי גדול‬:‫ועתה הניחה לי ויחר־אפי בהם ואכלם ואע‬
11-Y suplicó Mosheh a la faz de YHWH, su Elohey, y dijo: ¿Por qué, oh YHWH, ha de encenderse tu ira contra tu
pueblo, que Tú sacaste de la tierra de Mitsrayim con gran fortaleza y con mano fuerte? Wayekal Mosheh et-peney
YHWH Elohay'o wayomer lamah YHWH yejereh apeja be'ameja asher hotseta me'erets Mitsrayim beko'aj
gadol uveyad jazakah.
myrxm xram taxwh rca kmub kpa hrjy hwhy hml rmayw wyhla hwhy ynp ta hcm ljyw
hqzj dybw lwdg jkb
‫ רה אפך בעמך אשר הוצאת מארץ מצרים בכח‬:‫ להיו ויאמר למה יהוה יח‬:‫ויחל משה את־פני יהוה א‬
‫גדול וביד חזקה‬
12-¿Por qué han de hablar los egipcios diciendo: "Con mala intención los sacó para matarlos en las montañas, y para
destruirlos de sobre la faz de la tierra?" ¡Vuelve del furor de tu ira, y arrepiéntete de este mal pensamiento contra tu
pueblo! Lamah yomeru Mitsrayim lemor bera'ah hotsi'am lajarog otam bejarim ulejalotam me'al peney
ha'adamah shuv mekaron apeja vehinajem al-hara'ah le'ameja.
nwrjm bwc hmdah ynp lum mtlklw myrhb mta grhl mayxwh hurb rmal myrxm wrmay hml
kmul hurh lu mjnhw kpa
‫למה יאמרו מצרים לאמר ברעה הוציאם להרג אתם בהרים ולכלתם מעל פני האדמה וב מחרון‬
‫אפך והנחם על־הרעה לעמך‬
13-Acuérdate de Abraham, de Yitsjak y de Yisra'el, siervos tuyos, a quienes por Ti mismo juraste, y les dijiste:
"Multiplicaré vuestra descendencia como las estrellas del cielo; y toda esta tierra que Yo dije, la daré a vuestra
descendencia, y ellos la heredarán -Zejor le-Avraham le-Yitsjak ule-Yisra'el avadeyja asher nishbata lahem baj
watedaber alehem arbeh et-zar'ajem kekojvey hashamayim wekol-ha'arets hazot asher amarti eten lezar'ajem
wenajalu le'olam.
ybkwkk mkurz ta hbra mhla rbdtw kb mhl tubcn rca kydbu larcylw qjxyl mhrbal rkz
mlul wljnw mkurzl nta ytrma rca tazh xrah lkw mymch
‫זכר לאברהם ליצחק ולישראל עבדיך אשר נשבעת להם בך ותדבר אלהם ארבה את־זרעכם ככוכבי‬
‫השמים וכל־הארץ הזאת אשר אמרתי אתן לזרעכם ונחלו לעלם‬
14-Y se arrepintió YHWH del mal que había dicho que haría a su pueblo. Wayinajem YHWH al-hara'ah asher
diber la'asot le'amo.
wmul twcul rbd rca hurh lu hwhy mjnyw

‫וינחם יהוה על־הרעה אשר דבר לעשות לעמו‬
15-Y Mosheh se volvió y bajó del monte, con las dos tablas del testimonio en su mano; tablas escritas por ambos
lados; de la una y de la otra parte estaban escritas. Wayifen wayered Mosheh min-hahar usheney lujot ha'edut
beyado lujot ketuvim mishney evreyhem mizeh umizeh hem ketuvim.
mybtk mh hzmw hzm mhyrbu yncm mybtk tjl wdyb tduh tjl yncw rhh nm hcm dryw npyw
‫ויפן וירד משה מן־ההר ושני ל"חת העד" ת בידו ל"חת כת" בים משני עבריהם מזה ומזה הם כת" בים‬
16-Y las tablas eran obra de Elohim, y la escritura era escritura de Elohim, grabada sobre las tablas. Wehalujot ma'aseh
Elohim hemah wehamiktav iktav Elohim hu jarut al-halujot.
tjlh lu twrj awh myhla btkm btkmhw hmh myhla hcum tjlhw
‫ להים הוא חרות על־הל"חת‬:‫ להים המה והמכתב מכתב א‬:‫והל"חת מעשה א‬
17-Y oyo Yehoshúa la voz del pueblo que gritaba, y dijo a Mosheh: ¡Voz de guerra hay en el campamento! Wayishma
Yehoshua et-kol ha'am bere'oh wayomer el-Mosheh kol miljamah bamajaneh.
hnjmb hmjlm lwq hcm la rmayw hurb muh lwq ta ucwhy umcyw
‫וישמע יהוש" ע את־קול העם ברעה ויאמר אל־משה קול מלחמה במחנה‬
18-Y dijo: No son gritos de vencedores, ni son gritos de vencidos, voz de aflicción oigo yo. Wayomer eyn kol
anot gevurah we'eyn kol anot jalushah kol anot anoji shomea.
umc ykna twnu lwq hcwlj twnu lwq nyaw hrwbg twnu lwq nya rmayw
‫ויאמר אין קול ענות גבורה ואין קול ענות חלושה קול ענות אנכי שמע‬
19-Y sucedió que cuando se acercó al campamento y vio el becerro y las danzas, se encendió la ira de Mosheh y arrojó
de sus manos las tablas, y las quebró al pie del monte. Wayehi ka'asher karav el-hamajaneh wayar et-ha'egel
umejolot wayikar-af Mosheh wayashlej miyada'o et-halujot wayeshaber otam tajat hahar.
rbcyw tjlh ta wdym klcyw hcm pa rjyw tljmw lguh ta aryw hnjmh la brq rcak yhyw
rhh tjt mta
‫ויהי כאשר קרב אל־המחנה וירא את־העגל ומחלת ויחר־אף משה וישלך ]מידו כ[ )מידיו ק( את־‬
‫הל"חת וישבר אתם תחת ההר‬
20-Y tomó el becerro que habían hecho y lo quemó en fuego y lo molió hasta reducirlo a polvo, el cual esparció sobre
la superficie de las aguas, e hizo que los hijos de Israel las bebiesen. Wayikaj et-ha'egel asher asu wayisrof ba'esh
wayitejan ad asher-dak wayizer al-peney hamayim wayashek et-beney Yisra'el.
larcy ynb ta qcyw mymh ynp lu rzyw qd rca du njfyw cab prcyw wcu rca lguh ta jqyw
‫ויקח את־העגל אשר עשו וישרף באש ויטחן עד אשר־דק ויזר על־פני המים וישק את־בני ישראל‬
21-Y dijo Mosheh a Aharon: ¿Qué te hizo este pueblo para que hayas traído sobre él tan gran pecado? Wayomer
Mosheh el-Aharon meh-asah leja ha'am hazeh ki-heveta alay'o jata'ah gedolah.
hldg hafj wylu tabh yk hzh muh kl hcu hm nrha la hcm rmayw
‫ויאמר משה אל־אהרן מה־עשה לך העם הזה כי־הבאת עליו חטאה גדלה‬
22-Y dijo Aharon: No se encienda la ira de mi señor; tú conoces a este pueblo y sabes que es propenso al mal. Wayomer
Aharon al-yijar af adoni atah yadata et-ha'am ki vera hu.
awh urb yk muh ta tudy hta ynda pa rjy la nrha rmayw

‫ויאמר אהרן אל־יחר אף אדני אתה ידעת את־העם כי ברע הוא‬
23-Y ellos me dijeron: ¿Haznos elohim que vaya delante de nosotros; que en cuanto a este Mosheh, el varón que nos
hizo subir de la tierra de Mitsrayim, no sabemos qué se haya hecho de él". Wayomeru li aseh-lanu elohim asher
yeleju lefaneynu ki-zeh Mosheh ha'ish asher he'elanu me'erets Mitsrayim lo yadanu meh-hayah lo.
al myrxm xram wnluh rca cyah hcm hz yk wnynpl wkly rca myhla wnl hcu yl wrmayw
wl hyh hm wnudy
‫לנו מארץ מצרים לא‬:‫ להים אשר ילכו לפנינו כי־זה ׀ משה האיש אשר הע‬:‫ויאמרו לי עשה־לנו א‬
‫ידענו מה־היה לו‬
24-Y yo les dije: "¿Quién tiene oro? "Y ellos se lo quitaron y me lo dieron, y yo lo arrojé en el fuego y salió este becerro.
Wa'omar lajem lemi zahav hitparaku wayitenu-li wa'ashlijehu ba'esh wayetse ha'egel hazeh.
hzh lguh axyw cab whklcaw yl wntyw wqrpth bhz yml mhl rmaw
‫ואמר להם למי זהב התפרקו ויתנו־לי ואשלכהו באש ויצא העגל הזה‬
25-Y vio Mosheh que la falta del pueblo estaba descubierta, pues la había descubierto Aharon para servir de infamia
entre sus contrarios. Wayar Mosheh et-ha'am ki farua hu ki-fera'oh Aharon leshimtsah bekameyhem.
mhymqb hxmcl nrha hurp yk awh urp yk muh ta hcm aryw

‫וירא משה את־העם כי פר" ע הוא כי־פרעה אהרן לשמצה בקמיהם‬
26-Y se puso Mosheh a la entrada del campamento, y dijo: ¡Quien tema a YHWH, venga conmigo! Y se le reunieron
todos los hijos de Lewí. Waya'amod Mosheh besha'ar hamajaneh wayomer mi l'YHWH elay waye'asfu elay'o
kol-beney Lewi.
ywl ynb lk wyla wpsayw yla hwhyl ym rmayw hnjmh rucb hcm dmuyw
‫ויעמד משה בשער המחנה ויאמר מי ליהוה אלי ויאספו אליו כל־בני לוי‬
27-Y les dijo: Así dijo YHWH, Elohey de Yisra'el: "Poned cada cual su espada sobre su muslo y pasad, y volved a pasar
de puerta en puerta por entre el campamento y matad, aunque sea cada uno a su hermano, y cada uno a su compañero, y
cada uno a su pariente. Wayomer lahem koh-amar YHWH Elohey Yisra'el simu ish jarbo al-yerejo iveru
washuvu misha'ar lasha'ar bamajaneh wejiregu ish-et-aji'u we'ish et-re'ehu we'ish et-krovo.
rucl rucm wbwcw wrbu wkry lu wbrj cya wmyc larcy yhla hwhy rma hk mhl rmayw
wbrq ta cyaw whur ta cyaw wyja ta cya wgrhw hnjmb
‫ להי ישראל שימו איש־חרבו על־ירכו עברו ושובו משער לשער במחנה‬:‫ויאמר להם כה־אמר יהוה א‬
‫והרגו איש־את־אחיו ואיש את־רעהו ואיש את־קרבו‬
28-Y lo hicieron así los hijos de Lewí conforme al dicho de Mosheh; y cayeron del pueblo en aquel día como tres mil
hombres. Waya'asu beney-Lewi kidevar Mosheh wayipol min-ha'am bayom hahu ki shloshet alfey ish.
cya ypla tclck awhh mwyb muh nm lpyw hcm rbdk ywl ynb wcuyw
‫ויעשו בני־לוי כדבר משה ויפל מן־העם ביום ההוא כשלשת אלפי איש‬
29-Y dijo Mosheh: dedicaos hoy a YHWH, cada uno por su mismo hijo, y por su hermano, para que El os dé hoy su
bendición. Wayomer Mosheh mil'u yedejem hayom l'YHWH ki ish biveno uve'aji'o welatet aleyjem hayom
berajah.
hkrb mwyh mkylu ttlw wyjabw wnbb cya yk hwhyl mwyh mkdy walm hcm rmayw
‫ויאמר משה מלאו ידכם היום ליהוה כי איש בבנו ובאחיו ולתת עליכם היום ברכה‬
30-Y aconteció al día siguiente, que dijo Mosheh al pueblo: Vosotros habéis cometido un gran pecado. Y ahora pues,
yo subiré a donde está el YHWH; quizá podré conseguir la expiación por vuestro pecado. Wayehi mimokorat
wayomer Mosheh el-ha'am atem jatatem jata'ah gedolah we'atah e'eleh el-YHWH ulay ajaprah be'ad jatatejem.
hrpka ylwa hwhy la hlua htuw hldg hafj mtafj mta muh la hcm rmayw trjmm yhyw
mktafj dub
‫לה אל־יהוה אולי אכפרה‬:‫ רת ויאמר משה אל־העם אתם חטאתם חטאה גדלה ועתה אע‬E‫ויהי ממח‬
‫בעד חטאתכם‬
31-Y volvió Mosheh a YHWH y dijo: Te ruego: Pecó este pueblo gran pecado, e hizo para sí elohey de oro. Wayashav
Mosheh el-YHWH wayomar ana jata ha'am hazeh jata'ah gedolah waya'asu lahem elohey zahav.
bhz yhla mhl wcuyw hldg hafj hzh muh afj ana rmayw hwhy la hcm bcyw
‫ להי זהב‬:‫וישב משה אל־יהוה ויאמר אנא חטא העם הזה חטאה גדלה ויעשו להם א‬
32-Y ahora, si perdonares su pecado, mas si no, bórrame a mí, te lo ruego, de tu libro que has escrito. We'atah im-tisa
jatatam we'im-ayin mejeni na misifreja asher katavta.
tbtk rca krpsm an ynjm nya maw mtafj act ma htuw

‫ועתה אם־תשא חטאתם ואם־אין מחני נא מספרך אשר כתבת‬
33-Y dijo YHWH a Mosheh: Al que haya pecado contra Mí, a ése borraré de mi libro. Wayomer YHWH el-Mosheh
mi asher jata-li emjenu misifri.
yrpsm wnjma yl afj rca ym hcm la hwhy rmayw

‫ויאמר יהוה אל־משה מי אשר חטא־לי אמחנו מספרי‬
34-Y ahora ve, conduce al pueblo al lugar del que te dije: "he aquí que mi- Malaj irá ante ti"; mas en el día de mi
visitación, les castigaré por una parte de este pecado. We'atah lej nejeh et-ha'am el asher-dibarti laj hineh mal'aji
yelej lefaneyja uveyom pokdi ufakadeti alejem jatatam.
mhlu ytdqpw ydqp mwybw kynpl kly ykalm hnh kl ytrbd rca la muh ta hjn kl htuw
mtafj
‫ועתה לך ׀ נחה את־העם אל אשר־דברתי לך הנה מלאכי ילך לפניך וביום פקדי ופקדתי עליהם‬
‫חטאתם‬
35-E hirió YHWH al pueblo por lo que habían hecho con el becerro que hizo Aharon. Wayigof YHWH et-ha'am al
asher asu et-ha'egel asher asah Aharon.
nrha hcu rca lguh ta wcu rca lu muh ta hwhy pgyw

‫ויגף יהוה את־העם על אשר עשו את־העגל אשר עשה אהרן‬
Capítulo 33
1-Y habló YHWH a Mosheh: Anda, sube de aquí, tú y el pueblo que hiciste subir de la tierra de Mitsrayim, a la tierra
que juré a Abraham, a Yitsjak y a Ya'akov, diciendo: "A tu descendencia se la daré". Wayedaber YHWH el-Mosheh lej
aleh mizeh atah weha'am asher he'elita me'erets Mitsrayim el-ha'arets asher nishbati le-Avraham le-Yitsjak ule-
Ya'akov lemor lezar'aja etnenah.
ytubcn rca xrah la myrxm xram tyluh rca muhw hta hzm hlu kl hcm la hwhy rbdyw
hnnta kurzl rmal bquylw qjxyl mhrbal
‫לית מארץ מצרים אל־הארץ אשר נשבעתי‬:‫וידבר יהוה אל־משה לך עלה מזה אתה והעם אשר הע‬
‫לאברהם ליצחק וליעקב לאמר לזרעך אתננה‬
2-Yo mandaré Mi Malaj delante de ustedes; y Yo echaré los Kena'ani, Emori, Hitti, Perizi, Hivi y Yevusi. We shelajeti
lefaneija Malaje wegerashetí et-haKenaani haEmorí we-haJitti we-haPerizi haJiwi we-haYevusi.
yswbyhw ywjh yzrphw ytjhw yrmah ynunkh ta ytcrgw kalm kynpl ytjlcw
‫ מרי והחתי והפרזי החוי והיבוסי‬:‫ושלחתי לפניך מלאך וגרשתי את־הכנעני הא‬
3-A la tierra que mana leche y miel, ya que no subiré en medio de ti porque eres un pueblo de dura cerviz, no sea
que Yo te consuma en el camino. El-erets zavat jalav udevash ki lo e'eleh bekirbeja ki am-kesheh-oref atah
pen-ajeleja badarej.
krdb klka np hta pru hcq mu yk kbrqb hlua al yk cbdw blj tbz xra la
‫לה בקרבך כי עם־קשה־ערף אתה פן־אכלך בדרך‬:‫אל־ארץ זבת חלב ודבש כי לא אע‬
4-Y cuando el pueblo oyó esta mala nueva hizo duelo, y ninguno se puso su ornamento sobre sí. Wayishma ha'am
et-hadavar hara hazeh wayit'abalu welo-shatu ish edyo alay'o.
wylu wydu cya wtc alw wlbatyw hzh urh rbdh ta muh umcyw
‫וישמע העם את־הדבר הרע הזה ויתאבלו ולא־שתו איש עדיו עליו‬
5-Y dijo YHWH a Mosheh: Di a los hijos de Yisra'el: "Vosotros sois un pueblo de dura cerviz; si por un momento
subiese en medio de ti, te consumiría". Y ahora pues, despójate de tu ornamento, pues Yo sé lo que he de hacerte a ti.
Wayomer YHWH el-Mosheh emor el-beney-Yisra'el atem am-kesheh-oref rega ejad e'eleh bekirbeja wejilitija
we'atah hored edyeja me'aleyja we'ed'ah mah e'eseh laj.
kytylkw kbrqb hlua dja ugr pru hcq mu mta larcy ynb la rma hcm la hwhy rmayw
kl hcua hm hudaw kylum kydu drwh htuw
‫לה בקרבך וכליתיך ועתה‬:‫ מר אל־בני־ישראל אתם עם־קשה־ערף רגע אחד אע‬:‫ויאמר יהוה אל־משה א‬
‫שה־לך‬:‫הורד עדיך מעליך ואדעה מה אע‬
6-Y los hijos de Yisra'el se despojaron de sus ornamentos desde el monte de Horev. Wayitnatslu beney-Yisra'el et-
edyam mehar Horev.
brwj rhm mydu ta larcy ynb wlxntyw

‫ויתנצלו בני־ישראל את־עדים מהר חורב‬
7-Y Mosheh tomo la tienda y la plantó fuera del campamento, lejos del campamento, y la llamó tienda de asignación, y
sucedía que todo aquél que requería a YHWH, salía a la tienda de asignación que estaba fuera del campamento.
UMosheh yikaj et-ha'ohel wenatah-lo mijuts lamajaneh harjek min-hamajaneh wekara lo Ohel Mo'ed wehayah
kol-mevakesh YHWH yetse el-Ohel Mo'ed asher mijuts lamajaneh.
cqbm lk hyhw duwm lha wl arqw hnjmh nm qjrh hnjml xwjm wl hfnw lhah ta jqy hcmw
hnjml xwjm rca duwm lha la axy hwhy
‫ומשה יקח את־האהל ונטה־לו מחוץ למחנה הרחק מן־המחנה וקרא לו אהל מועד והיה כל־מבקש‬
‫יהוה יצא אל־אהל מועד אשר מחוץ למחנה‬
8-Y era costumbre, siempre que salía Mosheh hacia la tienda, que se levantara todo el pueblo y estuviera en pie cada
cual a la entrada de su tienda, y seguían todos con la vista a Mosheh hasta que entraba en la tienda. Wehayah ketset
Mosheh el-ha'ohel yakumu kol-ha'am wenitsevu ish petaj aholo wehibitu ajarey Mosheh ad-bo'o ha'ohelah.
wab du hcm yrja wfybhw wlha jtp cya wbxnw muh lk wmwqy lhah la hcm taxk hyhw
hlhah
‫ לו והביטו אחרי משה עד־באו‬E‫והיה כצאת משה אל־האהל יקומו כל־העם ונצבו איש פתח אה‬
‫ לה‬:‫האה‬
9-Y sucedía que cuando entraba Mosheh en la tienda, bajaba la columna de nube y permanecía a la entrada de la
tienda, mientras hablaba con Mosheh. Wehayah kevo Mosheh ha'ohelah yered amud he'anan we'amad petaj
ha'ohel wediber im-Mosheh.
hcm mu rbdw lhah jtp dmuw nnuh dwmu dry hlhah hcm abk hyhw
‫ לה ירד עמוד הענן ועמד פתח האהל ודבר עם־משה‬:‫והיה כבא משה האה‬
10-Y todo el pueblo veía la columna de nube permanecer a la entrada de la tienda. Y se levantaba todo el pueblo, cada
uno a la puerta de su tienda, y se postraba. Wera'ah kol-ha'am et-amud he'anan omed petaj ha'ohel wekam kol-
ha'am wehishtajawu ish petaj aholo.
wlha jtp cya wwjtchw muh lk mqw lhah jtp dmu nnuh dwmu ta muh lk harw
‫ לו‬E‫וראה כל־העם את־עמוד הענן עמד פתח האהל וקם כל־העם והשתחוו איש פתח אה‬
11-Y YHWH hablaba con Mosheh cara a cara, como suele hablar un hombre a su compañero. Y se volvía (Mosheh) al
campamento; mas el joven Yahoshua, su ayudante, hijo de Nun, era un muchacho que nunca se apartaba de en medio de
la tienda. Wediber YHWH el-Mosheh panim el-panim ka'asher yedaber ish el-re'ehu weshav el-hamajaneh
umesharto Yehoshua ben-Nun na'ar lo yamish mitoj ha'ojel.
ucwhy wtrcmw hnjmh la bcw whur la cya rbdy rcak mynp la mynp hcm la hwhy rbdw
lhah kwtm cymy al run nwn nb
‫ודבר יהוה אל־משה פנים אל־פנים כאשר ידבר איש אל־רעהו ושב אל־המחנה ומשרתו יהוש" ע בן־נון‬
‫נער לא ימיש מתוך האהל‬
12-Y dijo Mosheh a YHWH: Mira, Tú me dices "haz subir a este pueblo", y no me has hecho saber quién es aquél que
enviarás conmigo, y con todo me has dicho: "Te he conocido y también has hallado gracia a mis ojos". Wayomer
Mosheh el-YHWH re'eh atah omer elay ha'al et-ha'am hazeh we'atah lo hodatani et asher-tishelaj imi we'atah
amarta yedatija beshem wegam-matsata jen be'eynay.
jlct rca ta yntudwh al htaw hzh muh ta luh yla rma hta har hwhy la hcm rmayw
ynyub nj taxm mgw mcb kytudy trma htaw ymu
‫ויאמר משה אל־יהוה ראה אתה אמר אלי העל את־העם הזה ואתה לא הודעתני את אשר־תשלח‬
‫עמי ואתה אמרת ידעתיך בשם וגם־מצאת חן בעיני‬
13-Ahora pues, si es así que he hallado gracia a tus ojos, te ruego me hagas conocer tus caminos y sabré de Ti la
recompensa de los que hallan gracia a tus ojos; y considera que esta nación es pueblo tuyo. We'atah im-na matsati jen
be'eyneyja hodi'eni na et-derajeja we'eda'aja lema'an emtsa-jen be'eyneyja ure'eh ki ameja hagoy hazeh.
yk harw kynyub nj axma numl kudaw kkrd ta an ynudwh kynyub nj ytaxm an ma htuw
hzh ywgh kmu
‫ועתה אם־נא מצאתי חן בעיניך הודעני נא את־דרכך ואדעך למען אמצא־חן בעיניך וראה כי עמך‬
‫הגוי הזה‬
14-Y El respondió: Yo en persona (te) acompañare y te daré descanso. Wayomar panay yeleju wahanijoti laj.
kl ytjnhw wkly ynp rmayw

‫ויאמר פני ילכו והנחתי לך‬
15-Y él le respondió: Si no vas a andar con nosotros personalmente, no nos hagas subir de aquí; Wayomer elay'o im-
eyn paneyja holejim al-ta'alenu mizeh.
hzm wnlut la myklh kynp nya ma wyla rmayw

‫ויאמר אליו אם־אין פניך הלכים אל־תעלנו מזה‬
16-pues ¿en qué se conocerá que he hallado gracia a tus ojos, yo y tu pueblo? Ciertamente en andar Tú con nosotros, y
así seremos distinguidos, yo y tu pueblo, más que todos los pueblos que se hallan sobre la superficie de la tierra. Uvameh
yiwada efo ki-matsati jen be'eyneyja ani we'ameja halo belejteja imanu weniflinu ani we'ameja mikol-ha'am
asher al-peney ha'damah.
lkm kmuw yna wnylpnw wnmu ktklb awlh kmuw yna kynyub nj ytaxm yk awpa udwy hmbw
hmdah ynp lu rca muh
‫ובמה יודע אפוא כי־מצאתי חן בעיניך אני ועמך הלוא בלכתך עמנו ונפלינו אני ועמך מכל־העם אשר‬
‫על־פני האדמה‬
17-Y dijo YHWH a Mosheh: Yo haré también esto que has hablado, puesto que tú has hallado gracia a mis ojos y Yo te he
conocido por tu nombre. Wayomer YHWH el-Mosheh gam et-hadavar hazeh asher dibarta e'eseh ki-matsata jen
be'eynay wa'eda'aja beshem.
mcb kudaw ynyub nj taxm yk hcua trbd rca hzh rbdh ta mg hcm la hwhy
‫שה כי־מצאת חן בעיני ואדעך בשם‬:‫ויאמר יהוה אל־משה גם את־הדבר הזה אשר דברת אע‬
18-Y dijo (Mosheh): Te ruego, muéstrame tu gloria. Wayomar har'eni na et-kevodeja.
kdbk ta an ynarh rmayw

‫ויאמר הראני נא את־כבדך‬
19-Y El dijo: Yo haré que pase toda mi bondad ante tu vista, y proclamaré el nombre de YHWH delante de ti, y haré
merced a quien Yo haga merced, y usaré de misericordia con quien Yo use de misericordia. Wayomer ani a'avir kol-
tuvi al-paneyja wekarati beshem YHWH lefaneyja wejanoti et-asher ajon werijamti et-asher arajem.
ta ytmjrw nja rca ta ytnjw kynpl hwhy mcb ytarqw kynp lu ybwf lk rybua yna rmayw
mjra rca
‫ויאמר אני אעביר כל־טובי על־פניך וקראתי בשם יהוה לפניך וחנתי את־אשר אחן ורחמתי את־אשר‬
‫ארחם‬
20-Y dijo: Tú no podrás ver mi rostro, porque el hombre no puede verme y vivir. Wayomer lo tukal lir'ot et-panay ki
lo-yir'ani ha'adam wajay.
yjw mdah ynary al yk ynp ta tarl lkwt al rmayw

‫ויאמר לא תוכל לראת את־פני כי לא־יראני האדם וחי‬
21-Y dijo YHWH: He aquí un lugar junto a Mí, y allí te pondrás de pie sobre la peña; Wayomer YHWH hineh makom
iti wenitsavta al-hatsur.
rwxh lu tbxnw yta mwqm hnh hwhy rmayw

‫ויאמר יהוה הנה מקום אתי ונצבת על־הצור‬
22-y sucederá que mientras va pasando mi gloria, Yo te pondré en la hendidura de la peña, y te cubriré con mi mano hasta
que Yo pase. Wehayah ba'avor kevodi wesamtija benikrat hatsur wesakoti japi aleyja ad-ovri.
yrbu du kylu ypk ytkcw rwxh trqnb kytmcw ydbk rbub hyhw
‫והיה בעבר כבדי ושמתיך בנקרת הצור ושכתי כפי עליך עד־עברי‬
23-Luego apartaré mi mano para que veas mis espaldas, mas mi rostro no será visto. Wahasiroti et-kapi wera'ita et-
ajoray ufanay lo yera'u.
wary al ynpw yrja ta tyarw ypk ta ytrshw

‫והסרתי את־כפי וראית את־אחרי ופני לא יראו‬
Capítulo 34
1-Y dijo YHWH a Mosheh: Lábrate para ti dos tablas de piedra como las primeras, y Yo escribiré sobre las tablas las
palabras que había sobre las tablas primeras que quebraste. Wayomer YHWH el-Mosheh psol-leja sheney-lujot
avanim karishonim wejatabti al-halujot et-hadevarim asher hayu al-halujot harishonim asher shibarta.
wyh rca myrbdh ta tjlh lu ytbtkw myncark mynba tjl ync kl lsp hcm la hwhy rmayw
trbc rca myncarh tjlh lu
‫ויאמר יהוה אל־משה פסל־לך שני־ל"חת אבנים כראשנים וכתבתי על־הל"חת את־הדברים אשר היו‬
‫על־הל"חת הראשנים אשר שברת‬
2-Y estate listo para mañana; y por la mañana subirás al monte de Sinay, y te presentarás delante de Mí allí, sobre la
cumbre del monte. Weheyeh najon laboker we'alita baboker el-har Sinay wenitsavta li sham al-rosh hahar.
rhh car lu mc yl tbxnw ynys rh la rqbb tyluw rqbl nwkn hyhw

‫והיה נכון לבקר ועלית בבקר אל־הר סיני ונצבת לי שם על־ראש ההר‬
3-Mas no suba nadie contigo, ni sea visto hombre alguno en todo el monte; ni aun el ganado menor ni el mayor pasten
frente a este monte. We'ish lo-ya'aleh imaj wegam-ish al-yera bekol-hahar gam-hatson wehabakar al-yir'u el-mul
hahar hahu.
awhh rhh lwm la wury la rqbhw naxh mg rhh lkb ary la cya mgw kmu hluy al cyaw
‫ואיש לא־יעלה עמך וגם־איש אל־ירא בכל־ההר גם־הצאן והבקר אל־ירעו אל־מול ההר ההוא‬
4-Y Mosheh labró dos tablas de piedra como las primeras, y por la mañana madrugó y subió al monte de Sinay como se
lo había ordenado YHWH, llevando en su mano las dos tablas de piedra. Wayifsol sheney-lujot avanim karishonim
wayashkem Mosheh baboker waya'al el-har Sinay ka'asher tsiwah YHWH oto wayikaj beyado sheney lujot
avanim.
wta hwhy hwx rcak ynys rh la luyw rqbb hcm mkcyw myncark mynba tjl ync lspyw
mynba tjl ync wdyb jqyw
‫ויפסל שני־ל"חת אבנים כראשנים וישכם משה בבקר ויעל אל־הר סיני כאשר צוה יהוה אתו ויקח‬
‫בידו שני ל"חת אבנים‬
5-Y YHWH descendió en la nube y se estuvo con él allí, y proclamó el nombre de YHWH. Wayered YHWH be'anan
wayityatseb imo sham wayikra beshem YHWH.
hwhy mcb arqyw mc wmu bxytyw nnub hwhy dryw

‫וירד יהוה בענן ויתיצב עמו שם ויקרא בשם יהוה‬
6-Y pasando YHWH delante de él, proclamó: Yo, YHWH, YHWH, El benevolente y piadoso, tardo para la ira y grande
en benevolencia y verdad, Waya'avor YHWH al-panay'o wayikra YHWH YHWH El rajum wejanun erej apayim
werav-jesed we'emet.
tmaw dsj brw mypa kra nwnjw mwjr la hwhy hwhy arqyw wynp lu hwhy rbuyw
‫ מת‬:‫ויעבר יהוה על־פניו ויקרא יהוה ׀ יהוה אל רחום וחנון ארך אפים ורב־חסד וא‬
7-que usa de benevolencia con miles; que perdona la iniquidad, la transgresión y el pecado, y no absolverá al culpable
y visita la iniquidad de los padres sobre los hijos, y sobre los hijos de los hijos en los terceros y cuartos. Notser jesed
la'alafim nose awon wafesha wejata'ah wenakeh lo yenake poked awon avot al-banim we'al-beney banim al-
shileshim we'al-ribe'im.
lu mynb ynb luw mynb lu twba nwu dqp hqny al hqnw hafjw ucpw nwu acn myplal dsj rxn
myubr luw myclc
‫נצר חסד לאלפים נשא עון ופשע וחטאה ונקה לא ינקה פקד ׀ עון אבות על־בנים ועל־בני בנים על־‬
‫שלשים ועל־רבעים‬
8-Y se apresuró Mosheh y se inclinó a tierra y se postró. Wayemaher Mosheh wayikod artsah wayishtaju.
wjtcyw hxra dqyw hcm rhmyw

‫וימהר משה ויקד ארצה וישתחו‬
9-Y dijo: Si yo he hallado gracia a tus ojos, Adonay, ande, te lo ruego, la divina presencia de Adonay entre nosotros,
puesto que éste es un pueblo de dura cerviz; así perdonarás nuestra iniquidad y nuestro pecado, y nos tendrás por
herencia tuya. Wayomer im-na matsati jen be'eyneyja Adonay yelej-na Adonay bekirbenu ki am-kesheh-oref hu
wesalajta la'avonenu uljatatenu unjaletanu.
tjlsw awh pru hcq mu yk wnbrqb ynda an kly ynda kynyub nj ytaxm an ma rmayw
wntljnw wntafjlw wnnwul
‫ויאמר אם־נא מצאתי חן בעיניך אדני ילך־נא אדני בקרבנו כי עם־קשה־ערף הוא וסלחת לעוננו‬
‫ולחטאתנו ונחלתנו‬
10-Y dijo: He aquí Yo consumo un pacto: ante todo tu pueblo haré una distinción, como no se ha producido en toda la
tierra ni en todas las naciones, y verá todo el pueblo entre el cual estás, cuan tremenda es la obra de YHWH, que yo
realizaré contigo. Wayomer hineh anoji koret berit neged kol-amja e'eseh nifla'ot asher lo-nivre'u vekol-ha'arets
uvekol-hagoyim wera'ah kol-ha'am asher-atah vekirbo et-ma'aseh YHWH ki-nora hu asher ani oseh imaj.
mywgh lkbw xrah lkb warbn al rca talpn hcua kmu lk dgn tyrb trk ykna hnh rmayw
kmu hcu yna rca awh arwn yk hwhy hcum ta wbrqb hta rca muh lk harw
‫שה נפלאת אשר לא־נבראו בכל־הארץ ובכל־הגוים וראה‬:‫ויאמר הנה אנכי כרת ברית נגד כל־עמך אע‬
‫כל־העם אשר־אתה בקרבו את־מעשה יהוה כי־נורא הוא אשר אני עשה עמך‬
11-Observa pues para tu provecho lo que te ordeno hoy. He aquí que voy a desterrar de delante de ti al Emori y al
Kena'ani y al Jiti y al Perizi y al Jiwi y al Yevusi. Shemor-leja et asher anoji metsaweja hayom hineni goresh
mipaneyja et-ha'Emori wehaKna'ani wehaHiti wehaPrizi wehaJiwi wehaYevusi.
yzrphw ytjhw ynunkhw yrmah ta kynpm crg ynnh mwyh kwxm ykna rca ta kl rmc
yswbyhw ywjhw
‫ מרי והכנעני והחתי והפרזי והחוי‬:‫שמר־לך את אשר אנכי מצוך היום הנני גרש מפניך את־הא‬
‫והיבוסי‬
12-Guárdate de hacer pacto con los moradores de la tierra adonde vas a entrar, para que no sean ellos un ardid en
medio de ti; Hishamer leja pen-tikrot berit leyoshev ha'arets asher ata ba aleyja pen-yihyeh lemokesh bekirbeja.
kbrqb cqwml hyhy np hylu ab hta rca xrah bcwyl tyrb trkt np kl rmch
‫השמר לך פן־תכרת ברית ליושב הארץ אשר אתה בא עליה פן־יהיה למוקש בקרבך‬
13-sino que derribaréis sus altares y romperéis sus columnas, y cortaréis sus árboles sagrados. Ki et-mizbejotam
titotsun we'et-matsevotam teshaberun we'et-asheray'o tikrotun.
nwtrkt wyrca taw nwrbct mtbxm taw nwxtt mtjbzm ta yk

‫כי את־מזבחתם תתצון ואת־מצבתם תשברון ואת־אשריו תכרתון‬
14-Porque no has de postrarte ante ningún otro, puesto que YHWH es celoso de su nombre; El celoso es. Ki lo
tishtajaveh le'el ajer ki YHWH kana shemo El kana hu.
awh anq la wmc anq hwhy yk rja lal hwjtct al yk

‫כי לא תשתחוה לאל אחר כי יהוה קנא שמו אל קנא הוא‬
15-No vayas a hacer pacto con los habitantes de aquella tierra, no suceda que, cuando erraren para con sus
poderosos y sacrificaren a sus poderosos, ellos te convidaren a ti y tú comieres de sus sacrificios; Pen-tikerot brit
leyoshev ha'arets wezanu ajarey eloheyhem wezaveju l'eloheyhem wekara leja we'ajalta mizivejo.
wjbzm tlkaw kl arqw mhyhlal wjbzw mhyhla yrja wnzw xrah bcwyl tyrb trkt np
‫ להיהם וזבחו לאלהיהם וקרא לך ואכלת מזבחו‬:‫פן־תכרת ברית ליושב הארץ וזנו ׀ אחרי א‬
16-y tomares de sus hijas para tus hijos, y así errarán sus hijas para con sus poderosos y harán errar a tus hijos tras los
poderosos de ellas. Welakajta mibenotay'o levaneyja wezanu benotay'o ajarey eloheyhen wehizenu et-baneyja
ajarey eloheyhen.
nhyhla yrja kynb ta wnzhw nhyhla yrja wytnb wnzw kynbl wytnbm tjqlw
‫ להיהן‬:‫ להיהן והזנו את־בניך אחרי א‬:‫ולקחת מבנתיו לבניך וזנו בנתיו אחרי א‬
17-Poderosos de fundición no harás para ti. Elohey masejah lo ta'aseh-laj.
kl hcut al hksm yhla

‫ להי מסכה לא תעשה־לך‬:‫א‬
18-Guardarás la fiesta de matsot; siete días comerás matsot como te he ordenado, en su tiempo señalado, en el mes de
Aviv, porque en el mes de Aviv saliste de Mitsrayim. Et-jag hamatsot tishmor shiv'at yamim tokal matsot asher
tsiwitija lemo'ed jodesh ha'aviv ki bejodesh ha'aviv yatsata miMitsrayim.
bybah cdjb yk bybah cdj duwml ktywx rca twxm lkat mymy tubc rmct twxmh gj ta
myrxmm taxy
‫את־חג המצות תשמר שבעת ימים תאכל מצות אשר צויתך למועד חדש האביב כי בחדש האביב‬
‫יצאת ממצרים‬
19-"Todo primogénito nacido es mío. De todos tus animales de cría, apartarás para mí los machos, el primogénito del
ganado y del rebaño. Kol-peter rejem li wekol-mikneja tizajar peter shor waseh.
hcw rwc rfp rkzt knqm lkw yl mjr rfp lk

‫כל־פטר רחם לי וכל־מקנך תזכר פטר שור ושה‬
20-Mas a todo asno que abre la matriz de su madre, redimirás con cordero, y si no lo redimieres quebrarás su cerviz.
Todo primogénito de tus hijos redimirás. Y ninguno ha de presentarse ante Mí con las manos vacías. Ufeter jamor
tifdeh beseh we'im-lo tifdeh wa'arafto kol bejor baneyja tifdeh welo-yera'u fanay reykam.
mqyr ynp wary alw hdpt kynb rwkb lk wtpruw hdpt al maw hcb hdpt rwmj rfpw
‫ופטר חמור תפדה בשה ואם־לא תפדה וערפתו כל בכור בניך תפדה ולא־יראו פני ריקם‬
21-Seis días trabajarás y en el séptimo descansarás; aun en época de labranza y de siega descansaras. Sheshet yamim
ta'avod uvayom hashvi'i tishbot bejarish uvakatsir tishbot.
tbct ryxqbw cyrjb tbct yuybch mwybw dbut mymy tcc

‫ששת ימים תעבד וביום השביעי תשבת בחריש ובקציר תשבת‬
22-Celebrarás también la fiesta de shavuot, esto es, la fiesta de las primicias de la siega del trigo, y la fiesta de la
cosecha (de los productos de la tierra), fiesta de la ofrenda del comienzo de la estación, WeJag Shavu'ot ta'aseh leja
bikurey ktsir jitim vejag ha'asif tkufat hashanah.
hnch tpwqt pysah gjw myfj ryxq yrwkb kl hcut tubc gjw
‫וחג שב"עת תעשה לך בכורי קציר חטים וחג האסיף תקופת השנה‬
23-Tres veces al año se presentarán todos los varones de tu pueblo ante el Señor, YHWH, Elohey de Yisra'el.
Shalosh pe'amim bashanah yera'eh kol-zkureja et-peney ha'Adon YHWH Elohey Yisra'el.
larcy yhla hwhy ndah ynp ta krwkz lk hary hncb mymup clc
‫ להי ישראל‬:‫שלש פעמים בשנה יראה כל־זכורך את־פני האדן יהוה א‬
24-Ciertamente Yo desterraré a las naciones de delante de ti y ensancharé tus términos, y nadie codiciará tu tierra en
tanto subas a presentarte ante YHWH, tu Elohey, tres veces al año. Ki-orish goyim mipaneyja wehirejavti et-
gevuleja velo-yajmod ish et-artseja ba'aloteja lera'ot et-peney YHWH Eloheyja shalosh pe'amim bashanah.
ynp ta twarl ktlub kxra ta cya dmjy alw klbg ta ytbjrhw kynpm mywg cyrwa yk
hncb mymup clc kyhla hwhy
‫כי־אוריש גוים מפניך והרחבתי את־גבולך ולא־יחמד איש את־ארצך בעלתך לראות את־פני יהוה‬
‫ להיך שלש פעמים בשנה‬:‫א‬
25-No sacrificarás la sangre de mi sacrificio mientras levadura se halle aún en tu casa, ni se dejará hasta la mañana
ninguna parte del sacrificio de la fiesta de Pesaj. Lo-tishjat al-jamets dam-zivji velo-yalin laboker zevaj Jag haPesaj.
jsph gj jbz rqbl nyly alw yjbz md xmj lu fjct al

‫לא־תשחט על־חמץ דם־זבחי ולא־ילין לבקר זבח חג הפסח‬
26-Lo primero de las primicias de los frutos de tu tierra traerás a la casa de YHWH tu Elohey. No cocerás el cabrito en
la leche de su madre. Reshit bikurey admateja tavi Beyt YHWH Eloheyja lo-tevashel gedi bajalev imo.
wma bljb ydg lcbt al kyhla hwhy tyb aybt ktmda yrwkb tycar
‫ להיך לא־תבשל גדי בחלב אמו‬:‫ראשית בכורי אדמתך תביא בית יהוה א‬
27-Y dijo YHWH a Mosheh: Escribe para ti estas palabras porque según estas palabras he hecho pacto contigo y con
Yisra'el. Wayomer YHWH el-Mosheh ketov-leja et-hadevarim ha'eleh ki al-pi hadevarim ha'eleh karati iteja
brit we'et-Yisra'el.
taw tyrb kta ytrk hlah myrbdh yp lu yk hlah myrbdh ta kl btk hcm la hwhy rmayw
larcy
‫ויאמר יהוה אל־משה כתב־לך את־הדברים האלה כי על־פי הדברים האלה כרתי אתך ברית ואת־‬
‫ישראל‬
28-Y él estuvo allí con YHWH cuarenta días y cuarenta noches; lejem no comió y agua no bebió, y escribió sobre las
tablas las palabras del pacto, los diez mandamientos. Wayehi-sham im-YHWH arba'im yom we'arba'im laylah
lejem lo ajal umayim lo shatah wayijtov al-halujot et divrey habrit aseret hadevarim.
ta tjlh lu btkyw htc al mymw lka al mjl hlyl myubraw mwy myubra hwhy mu mc yhyw
myrbdh trcu tyrbh yrbd
‫ויהי־שם עם־יהוה ארבעים יום וארבעים לילה לחם לא אכל ומים לא שתה ויכתב על־הל"חת את‬
‫דברי הברית עשרת הדברים‬
29-Y sucedió que cuando bajó Mosheh del monte Sinay con las dos tablas del testimonio, las que estaban en manos de
Mosheh al bajar del monte, no sabía Mosheh que la tez de su rostro despedía rayos de luz, por haber hablado con él.
Wayehi beredet Mosheh mehar Sinay usheney lujot ha'edut beyad-Mosheh berideto min-hahar uMosheh lo-yada
ki karan or panay'o bedabro ito.
rwu nrq yk udy al hcmw rhh nm wtdrb hcm dyb tduh tjl yncw ynys rhm hcm tdrb yhyw
wta wrbdb wynp
‫ויהי ברדת משה מהר סיני ושני ל"חת העד" ת ביד־משה ברדתו מן־ההר ומשה לא־ידע כי קרן עור‬
‫פניו בדברו אתו‬
30-Y Aharón y todos los hijos de Yisra'el miraron a Mosheh, y he aquí que la tez de su rostro despedía rayos de luz, por
lo cual temían acercarse a él. Wayar Aharon wekol-beney Yisra'el et-Mosheh wehineh karan or panay'o wayir'u
migeshet elay'o.
wyla tcgm waryyw wynp rwu nrq hnhw hcm ta larcy ynb lkw nrha aryw
‫וירא אהרן וכל־בני ישראל את־משה והנה קרן עור פניו וייראו מגשת אליו‬
31-Y les llamó Mosheh y se volvieron a él Aharon y todos los príncipes de la congregación, y Mosheh habló con ellos.
Wayikra alejem Mosheh wayashuvu elay'o Aharon wekol-hanesi'im ba'edah wayedaber Mosheh alejem.
mhla hcm rbdyw hdub myacnh lkw nrha wyla wbcyw hcm mhla arqyw
‫ויקרא אלהם משה ויש" בו אליו אהרן וכל־הנשאים בעדה וידבר משה אלהם‬
32-Y después de esto se acercaron todos los hijos de Yisra'el; y él les prescribió todo lo que YHWH le había dicho en el
monte Sinay. We'ajarey-jen nigshu kol-beney Yisra'el wayetsa'uem et kol-asher diber YHWH ito behar Sinay.
ynys rhb wta hwhy rbd rca lk ta mwxyw larcy ynb lk wcgn nk yrjaw
‫ואחרי־כן נגשו כל־בני ישראל ויצום את כל־אשר דבר יהוה אתו בהר סיני‬
33-Y cuando Mosheh hubo acabado de hablar con ellos, puso un velo sobre su rostro. Wayejal Mosheh midaber itam
wayiten al-panay'o masweh.
hwsm wynp lu ntyw mta rbdm hcm lkyw

‫ויכל משה מדבר אתם ויתן על־פניו מסוה‬
34-Y siempre que entraba Mosheh a la presencia de YHWH para hablar con El, se quitaba el velo hasta que salía; y al
salir, refería a los hijos de Yisra'el lo que le había sido ordenado. Uvevo Mosheh lifney YHWH ledaber ito yasir et-
hamasweh ad-tseto weyatsa wediber el-beney Yisra'el et asher yetsuweh.
rca ta larcy ynb la rbdw axyw wtax du hwsmh ta rysy wta rbdl hwhy ynpl hcm abbw
hwxy
‫ובבא משה לפני יהוה לדבר אתו יסיר את־המסוה עד־צאתו ויצא ודבר אל־בני ישראל את אשר יצ"וה‬
35-Y los hijos de Yisra'el miraban el rostro de Mosheh y veían que la tez de su rostro despedía rayos de luz, y volvía
Mosheh a poner el velo sobre su rostro, hasta que venía para hablar con él. Wera'u beney-Yisra'el et-peney Mosheh
ki karan or peney Mosheh weheshiv Mosheh et-hamasweh al-panay'o ad-bo'o ledaber ito.
wab du wynp lu hwsmh ta hcm bychw hcm ynp rwu nrq yk hcm ynp ta larcy ynb warw
wta rbdl
‫וראו בני־ישראל את־פני משה כי קרן עור פני משה והשיב משה את־המסוה על־פניו עד־באו לדבר‬
‫אתו‬
Capítulo 35
Parashah 22: Wayak'hel (Y congregó) 35:1-38:20
1-Y congregó Mosheh reunió a todos los hijos de Yisra'el, y les dijo a ellos: "Estas palabras que YHWH les ha
ordenado hacer: Wayakhel Mosheh et-kol-adat beney Yisra'el wayomer alehem eleh hadebarim asher-tziwah
YHWH la'asot otam.
mta tcul hwhy hwx rca myrbdh hla mhla rmayw larcy ynb tdu lk ta hcm lhqyw
‫ויקהל משה את־כל־עדת בני ישראל ויאמר אלהם אלה הדברים אשר־צוה יהוה לעשת אתם‬
2-Seis días harás trabajo, y el yom séptimo será para ustedes Kodesh, un Shabbat de completo descanso para YHWH.
Todo el que haga trabajo morirá. Sheshet yamim te'aseh melajah ubayom hashevi'i yheyeh lajem kodesh shabbat
shabbaton la-YHWH kol-haoseh bo melajah yumat.
hkalm wb hcuh lk hwhyl nwtbc tbc cdq mkl hyhy yuybch mwybw hkalm hcut mymy tcc
tmwy
‫ששת ימים תעשה מלאכה וביום השביעי יהיה לכם קדש שבת שבתון ליהוה כל־העשה בו מלאכה‬
‫יומת‬
3-No encenderán fuego en ninguna de sus casas en yom Shabbat." Lo-tebaru esh bejol moshboteyjem beyom
hashabbat.
tbch mwyb mkytbcm lkb ca wrubt al

‫לא־תבערו אש בכל משבתיכם ביום השבת‬
4-Y dijo Mosheh a toda la congregación de los hijos de Yisra'el diciendo: "Aquí está lo que YHWH ha ordenado:
Wayomer Mosheh el-kol-adat beney Yisra'el lemor zeh hadabar asher tziwah YHWH lemor.
rmal hwhy hwx rca rbdh hz rmal larcy ynb tdu lk la hcm rmayw
‫ויאמר משה אל־כל־עדת בני־ישראל לאמר זה הדבר אשר־צוה יהוה לאמר‬
5-Tomen una colecta para YHWH de entre ustedes cualquiera cuyo corazón le hace dispuesto a traer la ofrenda a
YHWH: oro, plata y bronce; Keju meitejem terumah la-YHWH kol nedib libo yebi'eha et terumah YHWH zahav
uajesef unejoshet.
tcjnw pskw bhz hwhy tmwrt ta hayby wbl bydn lk hwhyl hmwrt mktam wjq
‫קחו מאתכם תרומה ליהוה כל נדיב לבו יביאה את תרומת יהוה זהב וכסף ונחשת‬
6-hilo azul, púrpura y escarlata; lino fino, pelo de cabra, Utejelet we'argaman wetola'at shani weshesh weizim.
myzuw ccw ync tulwtw nmgraw tlktw

‫ותכלת וארגמן ותולעת שני ושש ועזים‬
7-pieles de carnero teñidas y piel fina; madera de acacia; We'orot e'ilim meadamim we'orot tejashim wa'atsey sitim.
myfc yxuw mycjt truw mymdam mlya truw

‫וערת אילם מאדמים וערת תחשים ועצי שטים‬
8-y aceite para la luz, y especias para el aceite de la unción y para el incienso fragante; Ushemen lamaor ubesamim
leshemen hamishejah weliketoret hasamim.
mymsh trfqlw hjcmh nmcl mymcbw rwaml nmcw

‫ושמן למאור ובשמים לשמן המשחה ולקטרת הסמים‬
9-y piedras de esmeralda y piedras para ser montadas, para el efod y el pectoral. We'abeney shoham we'abeney
miluim laefod welajoshen.
ncjlw dwpal myalm ynbaw mhc ynbaw

‫ואבני־שהם ואבני מל"אים לאפוד ולחשן‬
10-"Y todo sabio de corazon de entre ustedes vengan y hagan todo lo que YHWH ha ordenado: Wejol jajam leb
bajem yabo weyasu et kol asher tziwah YHWH.
hwhy hwx rca lk ta wcuyw waby mkb bl mkj lkw

‫וכל־חכם־לב בכם יבאו ויעשו את כל־אשר צוה יהוה‬
11-el Mishkan con su tienda, cubierta, broches, tablas, travesaños, postes y bases; Et HaMishkan et Ohelo we-et
mijesehu et-kerasa'o we'et kerasha'o et-berijo et-amuda'o we'et adana'o.
wynda taw wydmu ta wjyrb ta wycrq taw wysrq ta whskm taw wlha ta nkcmh ta
‫ לו ואת־מכסהו את־קרסיו ואת־קרשיו את־בריחו את־עמ" דיו ואת־אדניו‬E‫את־המשכן את־אה‬
12-el Arca con sus varas, la cubierta del Arca y la cortina para taparla; Et-ha'aron we'et bada'o et-hakaporet we'et
parojet hamasaj.
ksmh tkrp taw trpkh ta wydb taw nrah ta

‫את־הארן ואת־בדיו את־הכפרת ואת פרכת המסך‬
13-la mesa con sus varas, todos sus utensilios y el pan de la presencia; Et-hashuljan we'et bada'o we'et kol kela'o
we'et lejem hapanim.
mynph mjl taw wylk lk taw wydb taw njlch ta

‫את־הש" לחן ואת־בדיו ואת־כל־כליו ואת לחם הפנים‬
14-la menorah para la luz con sus utensilios y lámparas, y el aceite para la luz; We'et Menorat hamaor we'et keleyha
we'et neroteyha we'et shemen hamaor.
rwamh nmc taw hytrn taw hylk taw rwamh trnm taw
‫ואת־מנרת המאור ואת־כליה ואת־נרתיה ואת שמן המאור‬
15-el altar del incienso con sus varas; el aceite de la unción; el incienso fragante; la pantalla para la entrada del
Mishkan; We'et mizbaj haketoret we'et bada'o we'et shemen hamishejah we'et ketoret hasamim we'et masaj
hapetaj lefetaj hamishkan.
nkcmh jtpl jtph ksm taw mymsh trfq taw hjcmh nmc taw wydb taw trfqh jbzm taw
‫ואת־מזבח הקטרת ואת־בדיו ואת שמן המשחה ואת קטרת הסמים ואת־מסך הפתח לפתח המשכן‬
16-el altar para holocausto y el enrejado de cobre, con sus varas y todos sus utensilios; la pila con su base; Et mizebaj
haolah we'et mijebar hanejoshet asher-lo et-bada'o we'et kol kela'o et-hakior we'et kano.
wnk taw rykh ta wylk lk taw wydb ta wl rca tcjnh rbkm taw hluh jbzm ta
‫את מזבח העלה ואת־מכבר הנחשת אשר־לו את־בדיו ואת־כל־כליו את־הכיר ואת־כנו‬
17-los tapices para el patio, con sus postes y bases; la pantalla para la entrada del patio; Et kaley hejatser et-amuda'o
we'et adaneyha we'et masad sha'ar hejatser.
rxjh ruc ksm taw hynda taw wydmu ta rxjh yulq ta

‫את קלעי החצר את־עמ" דיו ואת־אדניה ואת מסך שער החצר‬
18-las estacas para la tienda para el Mishkan; las estacas para el patio, con sus cuerdas; Et yitdot HaMishkan we'et
ytedot hejatser we'et meytereyhem
mhyrtym taw rxjh tdty taw nkcmh tdty ta

‫את־יתדת המשכן ואת־יתדת החצר ואת־מיתריהם‬
19-las vestiduras para oficiar, para servir en el Lugar Kodesh; y las vestiduras Kodesh para Aharon el kohen y las
vestiduras para sus hijos, para que puedan servir en el oficio de kohen. Et bigedey haserad lesharet bakodesh et-
bigedey hakodesh leAharon HaKohen we'et bigedey bana'o lejahen.
nhkl wynb ydgb taw nhkh nrhal cdqh ydgb ta cdqb trcl drch ydgb ta
‫את־בגדי השרד לשרת בקדש את־בגדי הקדש לאהרן הכהן ואת־בגדי בניו לכהן‬
20-Entonces toda la congregación de los hijos de Yisra'el se retiró de la presencia de Mosheh; Wayetse'u kol adat beney
Yisra'el milipney Mosheh.
hcm ynplm larcy ynb tdu lk waxyw

‫ויצאו כל־עדת בני־ישראל מלפני משה‬
21-y ellos vinieron, todos los que cuyos corazones se dispusieron y todos los que su ruaj los dispuso, y trajeron
ofrendas para YHWH para el trabajo en la tienda de asignación, para el servicio y para las vestiduras kodesh.
Wayabo'u kol ish asher nesa'o libo wejol asher nadebah rujo oto hebi'u et-terumah YHWH limelejet ohel moed
ulejol avodato ulebigedey hakodesh.
lha tkalml hwhy tmwrt ta waybh wta wjwr hbdn rca lkw wbl wacn rca cya lk wabyw
cdqh ydgblw wtdbu lklw duwm
‫ויבאו כל־איש אשר־נשאו לבו וכל אשר נדבה רוחו אתו הביאו את־תרומת יהוה למלאכת אהל מועד‬
‫ולכל־עבדתו ולבגדי הקדש‬
22-Ambos hombres y mujeres vinieron, todos con corazones dispuestos; trajeron argollas de nariz, aretes, anillos, cintos,
todo tipo de joyas de oro, todos traían una ofrenda de oro para YHWH. Wayabo'u ha'anashim al-hanashim kol nedib
leb hebiy'u jaj wanezem wetaba'at wejumaz kol kely zahav wejol ish asher heniyf tenufat zahav laYHWH.
rca cya lkw bhz ylk lk zmwkw tubfw mznw jj waybh bl bydn lk mycnh lu mycnah wabyw
hwhyl bhz tpwnt pynh
‫ויבאו האנשים על־הנשים כל נדיב לב הביאו חח ונזם וטבעת וכומז כל־כלי זהב וכל־איש אשר הניף‬
‫תנופת זהב ליהוה‬
23-Todos los que tenían hilo de azul, púrpura o escarlata; lino fino; pieles de carnero teñidas o pieles finas las trajeron.
Wejol ish asher nimetsa ito tejelet we'argaman wetola'at shany weshesh we'izim we'orot eylim me'adamim
we'orot tejashim hebi'u.
truw mymdam mlya truw myzuw ccw ync tulwtw nmgraw tlkt wta axmn rca cya lkw
waybh mycjt
‫וכל־איש אשר־נמצא אתו תכלת וארגמן ותולעת שני ושש ועזים וערת אילם מאדמים וערת תחשים‬
‫הביאו‬
24-Todos los que contribuían plata o bronce trajeron su ofrenda para YHWH, y todos los que tenían madera de acacia
apropiada para el trabajo la trajeron. Kol merym terumat kesef unejoshet hebi'u et terumat YHWH wejol asher
nimetsa ito atsey shitim lejol melejet ha'avodah hebi'u.
tkalm lkl myfc yxu wta axmn rca lkw hwhy tmwrt ta waybh tcjnw psk tmwrt myrm lk
waybh hdbuh
‫כל־מרים תרומת כסף ונחשת הביאו את תרומת יהוה וכל אשר נמצא אתו עצי שטים לכל־מלאכת‬
‫העבדה הביאו‬
25-Todas las mujeres que eran experimentadas en hilar se pusieron a trabajar y trajeron lo que habían hilado, el hilo
azul, púrpura y escarlata, y el lino fino. Wejol ishah jajemat leb beyadeyha taw'u wayabi'u matweh et-hatejelet
we'et ha'argaman et-tola'at hashany we'et hashesh.
cch taw ynch tulwt ta nmgrah taw tlkth ta hwfm waybyw wwf hydyb bl tmkj hca lkw
‫וכל־אשה חכמת־לב בידיה טוו ויביאו מטוה את־התכלת ואת־הארגמן את־תולעת השני ואת־השש‬
26-Asimismo las mujeres cuyos corazones las movían para usar su destreza hilaron el pelo de cabra. Wejol hanashim
asher nasa liban otanah bejajemah taw'u et-haizim.
myzuh ta wwf hmkjb hnta nbl acn rca mycnh lkw

‫וכל־הנשים אשר נשא לבן אתנה בחכמה טוו את־העזים‬
27-Y los ancianos trajeron las piedras de esmeralda y las piedras para montarlas, para el efod y el pectoral; Wehaneshi'im
hebi'u et abeney hashoham we'et abeney hamiluim la'efod welajoshen.
ncjlw dwpal myalmh ynba taw mhch ynba ta waybh macnhw

‫והנשאם הביאו את אבני השהם ואת אבני המל"אים לאפוד ולחשן‬
28-las especias; el aceite para la luz, para el aceite de la unción y para el incienso fragante. We'et habosem we'et
hashamen lema'or uleshemen hamishejah weliketoret hasamim.
mymsh trfqlw hjcmh nmclw rwaml nmch taw mcbh taw

‫ואת־הבשם ואת־השמן למאור ולשמן המשחה ולקטרת הסמים‬
29-Así todos los hombres y mujeres de los hijos de Yisra'el cuyo corazón lo movió a contribuir a cualquier trabajo que
YHWH había ordenado por medio de Mosheh lo trajo a YHWH como ofrenda voluntaria. Kol-ish we'ishah asher
nadab libam otam lehaby lejol hamelajah asher tsiwah YHWH la'asot beyad Mosheh hebi'u beney Yisra'el
nedabah laYHWH.
ynb waybh hcm dyb twcul hwhy hwx rca hkalmh lkl aybhl mta mbl bdn rca hcaw cya lk
hwhyl hbdn larcy
‫כל־איש ואשה אשר נדב לבם אתם להביא לכל־המלאכה אשר צוה יהוה לעשות ביד־משה הביאו‬
‫בני־ישראל נדבה ליהוה‬
30-Y dijo Mosheh a los hijos de Yisra'el: "Miren, YHWH ha escogido a Betzal'el el hijo de Uri, el hijo de Jur, de la
tribu de Yahudáh. Wayomer Mosheh el-beney Yisra'el “re'u kara YHWH beshem Betsal'el ben Uri ben Jur
lemateh Yahudah.
hdwhy hfml rwj nb yrwa nb lalxb mcb hwhy arq war larcy ynb la hcm rmayw
‫ויאמר משה אל־בני ישראל ראו קרא יהוה בשם בצלאל בן־אורי בן־חור למטה יהודה‬
31-El lo ha llenado con el Ruaj de Elohim, con sabiduría, entendimiento y conocimiento referente a todo tipo de
artesanía. Wayemale oto ruaj Elohim bejajemah bitebunah ubeda'at ubejol melajah.
hkalm lkbw tudbw hnwbtb hmkjb myhla jwr wta almyw

‫ להים בחכמה בתבונה ובדעת ובכל־מלאכה‬:‫וימלא אתו רוח א‬
32-Y para diseñar ideas, hechas en oro, plata, bronce, Welajeshob majashabot la'asot bazahav ubakesef ubenejoshet.
tcjnbw pskbw bhzb tcul tbcjm bcjlw

‫ולחשב מחשבת לעשת בזהב ובכסף ובנחשת‬
33-cortando piedras preciosas para montar, tallando madera y todas las otras artesanías. Ubajaroshet eben lemalot
ubajaroshet ets la'asot bejol melejet majashabet.
tbcjm tkalm lkb twcul xu tcrjbw talml nba tcrjbw

‫ובחרשת אבן למלאת ובחרשת עץ לעשות בכל־מלאכת מחשבת‬
34-Y también le ha dado a Oholiav el hijo de Ajisamaj, de la tribu de Dan, la habilidad para enseñar a otros. Ulehorot
natan belibo hu weOholiab ben Ajisamaj le mateh Dan.
nd hfml kmsyja nb baylhaw awh wblb ntn trwhlw

‫ ליאב בן־אחיסמך למטה־דן‬E‫ולהורת נתן בלבו הוא ואה‬
35-El los ha llenado con la destreza necesitada para todo tipo de trabajo, ya sea hecho por un artesano, un diseñador,
un bordador usando hilo de azul, púrpura y escarlata y lino fino, o un tejedor, ellos tienen la destreza para todo tipo de
trabajo y diseño. Mile otam jajemat leb la'asot kol melejet jarash wejosheb werokem batejelet uba'argaman
betola'at hashany ubashesh we'oreg osey kol melajah wejoshebey majashabot.
graw ccbw ynch tulwtb nmgrabw tlktb mqrw bcjw crj tkalm lk twcul bl tmkj mta alm
tbcjm ybcjw hkalm lk ycu
‫מלא אתם חכמת־לב לעשות כל־מלאכת חרש וחשב ורקם בתכלת ובארגמן בתולעת השני ובשש‬
‫וארג עשי כל־מלאכה וחשבי מחשבת‬
Capítulo 36
1-Y harán (la obra) Betzal'el y Aholi'av y todo hombre sabio de corazón a quien dio YHWH sabiduría y
entendimiento para hacer toda clase de obra para el servicio del lugar kodesh; todo lo que ordenó YHWH. We'asah
Betsal'el we'Oholi'av wejol ish jajam-leb asher natan YHWH jojmah utebunah bajemah lada'at la'asot et-kol-
melejet avodat hakodesh lekol asher tsiwah YHWH.
lk ta tcul tudl hmhb hnwbtw hmkj hwhy ntn rca bl mkj cya lkw baylhaw lalxb hcuw
hwhy hwx rca lkl cdqh tdbu tkalm
‫ ליאב וכל איש חכם־לב אשר נתן יהוה חכמה ותבונה בהמה לדעת לעשת את־כל־‬E‫ועשה בצלאל ואה‬
‫מלאכת עבדת הקדש לכל אשר־צוה יהוה‬
2-Y llamó Mosheh a Betzal'el y a Aholi'av y a todo hombre sabio de corazón a quien dio YHWH sabiduría en su
corazón, a todo aquél a quien su corazón le impulsó para que se llegase a la obra para hacerla; Wayikra Mosheh el-
Betsal'el we'el-Oholi'av we'el kol-ish jajam-leb asher natan YHWH jojmah belibo kol asher nesa'o libo
lekorvah el-hamelajah la'asot otah.
wacn rca lk wblb hmkj hwhy ntn rca bl mkj cya lk law baylha law lalxb la hcm arqyw
hta tcul hkalmh la hbrql wbl
‫ ליאב ואל כל־איש חכם־לב אשר נתן יהוה חכמה בלבו כל אשר נשאו‬E‫ויקרא משה אל־בצלאל ואל־אה‬
‫לבו לקרבה אל־המלאכה לעשת אתה‬
3-y ellos tomaron de delante de Mosheh todas las ofrendas que los hijos de Yisra'el habían traído para la obra del
servicio del lugar kodesh, a fin de hacerla; y mientras tanto, seguían trayéndole ofrendas voluntarias cada mañana.
Wayikeju milifney Mosheh et kol-haterumah asher hevi'u beney Yisra'el limelejet avodat hakodesh la'asot otah
wehem hevi'u elay'o od nedavah baboker baboker.
mhw hta tcul cdqh tdbu tkalml larcy ynb waybh rca hmwrth lk ta hcm ynplm wjqyw
rqbb rqbb hbdn dwu wyla waybh
‫ויקחו מלפני משה את כל־התרומה אשר הביאו בני ישראל למלאכת עבדת הקדש לעשת אתה והם‬
‫הביאו אליו עוד נדבה בבקר בבקר‬
4-Y todos los sabios que hacían toda la obra del lugar kodesh, dejaron cada cual la labor que estaban haciendo;
Wayavo'u kol-hajajamim ha'osim et kol-melejet hakodesh ish-ish mimelajeto asher-hemah osim.
mycu hmh rca wtkalmm cya cya cdqh tkalm lk ta mycuh mymkjh lk wabyw
‫ויבאו כל־החכמים העשים את כל־מלאכת הקדש איש־איש ממלאכתו אשר־המה עשים‬
5-y hablaron a Mosheh, diciendo: El pueblo trae más de lo necesario para el servicio de la obra que ordenó hacer
YHWH. Wayomru el-Mosheh lemor marebim ha'am lehavi midey ha'avodah lamelajah asher-tsiwah YHWH
la'asot otah.
hta tcul hwhy hwx rca hkalml hdbuh ydm aybhl muh mybrm rmal hcm la wrmayw
‫ויאמרו אל־משה לאמר מרבים העם להביא מדי העבדה למלאכה אשר־צוה יהוה לעשת אתה‬
6-Y Mosheh dio orden e hicieron correr una voz por el campamento, diciendo: "Ni hombre ni mujer prepare mas
material para las ofrendas del lugar kodesh"; de manera que el pueblo cesó de traer más, Wayetsa'u Mosheh
waya'aviru kol bamajaneh lemor ish we'ishah al-ya'asu-od melajah literumat hakodesh wayikale ha'am
mehavi.
alkyw cdqh tmwrtl hkalm dwu wcuy la hcaw cya rmal hnjmb lwq wrybuyw hcm wxyw
aybhm muh
‫ויצו משה ויעבירו קול במחנה לאמר איש ואשה אל־יעשו־עוד מלאכה לתרומת הקדש ויכלא העם‬
‫מהביא‬
7-pues ya había material suficiente para hacer toda la obra, y aún sobraba. Wehamelajah hayetah dayam lekol-
hamelajah la'asot otah wehoter.
rtwhw hta twcul hkalmh lkl myd htyh hkalmhw

‫והמלאכה היתה דים לכל־המלאכה לעשות אתה והותר‬
8-Y todos los sabios de corazón de entre los que hacían la obra, hicieron el Mishkan de diez cortinas, las cuales
hicieron de lino torcido y tejelet y púrpura y carmesí; con querubines y obra de artista las hicieron. Waya'asu kol-
jajam-leb be'osey hamelajah et-haMishkan eser yeri'ot shesh moshezar utejelet we'argaman wetola'at shani
keruvim ma'aseh joshev asah otam.
ync tulwtw nmgraw tlktw rzcm cc tuyry rcu nkcmh ta hkalmh ycub bl mkj lk wcuyw
mta hcu bcj hcum mybrk
‫ויעשו כל־חכם־לב בעשי המלאכה את־המשכן עשר יריעת שש משזר ותכלת וארגמן ותולעת שני‬
‫כר" בים מעשה חשב עשה אתם‬
9-La longitud de cada cortina era de veintiocho codos, y la anchura de cada cortina de cuatro codos; una misma medida
tenían todas las cortinas. Orej hayeri'ah ha'ajat shemoneh we'esrim ba'amah werojav arba ba'amah hayeri'ah
ha'ejat midah ajat lekol-hayeri'ot.
tuyryh lkl tja hdm tjah huyryh hmab ubra bjrw hmab myrcuw hnmc tjah huyryh kra
‫ארך היריעה האחת שמנה ועשרים באמה ורחב ארבע באמה היריעה האחת מדה אחת לכל־היריעת‬
10-Y unió cinco de las cortinas entre sí, y las otras cinco cortinas también las unió una con otra. Wayejaber et-
jamesh hayeri'ot ajat el-ejat wejamesh yeri'ot jibar ajat el-ejat.
tja la tja rbj tuyry cmjw tja la tja tuyryh cmj ta rbjyw
‫ויחבר את־חמש היריעת אחת אל־אחת וחמש יריעת חבר אחת אל־אחת‬
11-E hizo presillas de color tejelet sobre el borde de una cortina, donde termina el primer conjunto; así hizo sobre el
borde de la cortina que termina el segundo conjunto. Waya'as lule'ot tejelet al sefat hayeri'ah ha'ejat mikatsah
bamajebaret ken asah bisefat hayeri'ah hakitsonah bamajberet hashenit.
hnwxyqh huyryh tpcb hcu nk trbjmb hxqm tjah huyryh tpc lu tlkt tall cuyw
tynch trbjmb
‫ויעש ל"לאת תכלת על שפת היריעה האחת מקצה במחברת כן עשה בשפת היריעה הקיצונה‬
‫במחברת השנית‬
12-Cincuenta presillas hizo en la primera cortina, y cincuenta presillas hizo en el extremo de la cortina del segundo
conjunto; las presillas estaban contrapuestas unas a otras. Jamishim lula'ot asah bayeri'ah ha'ejat wajamishim
lula'ot asah biketseh hayeri'ah asher bamajberet hashenit makebilot halula'ot ajat el-ejat.
tlybqm tynch trbjmb rca huyryh hxqb hcu tall mycmjw tjah huyryb hcu tall mycmj
tja la tja tallh
‫חמשים ל"לאת עשה ביריעה האחת וחמשים ל"לאת עשה בקצה היריעה אשר במחברת השנית‬
‫מקבילת הל"לאת אחת אל־אחת‬

13-E hizo cincuenta corchetes de oro, y unió las cortinas la una con la otra por medio de los corchetes, de modo que el
Mishkan vino a ser un todo. Waya'as jamishim karesey zahav wayejaber et-hayeri'ot ajat el-ajat bakerasim
wayehi haMishkan ejad.
dja nkcmh yhyw mysrqb tja la tja tuyryh ta rbjyw bhz ysrq mycmj cuyw
‫ויעש חמשים קרסי זהב ויחבר את־הירעת אחת אל־אחת בקרסים ויהי המשכן אחד‬
14-E hizo cortinas de pelo de cabras para el Mishkan; once cortinas hizo para esto. Waya'as yeri'ot izim le'ohel al-
haMishkan ashtey-esreh yeri'ot asah otam.
mta hcu tuyry hrcu ytcu nkcmh lu lhal myzu tuyry cuyw
‫ויעש יריעת עזים לאהל על־המשכן עשתי־עשרה יריעת עשה אתם‬
15-La longitud de una cortina era de treinta codos, y de cuatro codos la anchura de la cortina; una misma medida
tenían las once cortinas. Orej hayeri'ah ha'ajat shloshim ba'amah we'arba amot rojav hayeri'ah ha'ejat midah
ajat le'ashtey esreh yeri'ot.
hrcu ytcul tja hdm tjah huyryh bjr twma ubraw hmab myclc tjah huyryh kra
tuyry
‫ארך היריעה האחת שלשים באמה וארבע אמות רחב היריעה האחת מדה אחת לעשתי עשרה‬
‫יריעת‬
16-Y unió cinco de las cortinas aparte, y seis de las cortinas aparte. Wayejaber et-jamesh hayeri'ot levad we'et-
shesh hayeri'ot levad.
dbl tuyryh cc taw dbl tuyryh cmj ta rbjyw

‫ויחבר את־חמש היריעת לבד ואת־שש היריעת לבד‬
17-E hizo cincuenta presillas sobre el borde de la cortina, en el extremo del primer conjunto; y cincuenta presillas hizo
sobre el borde de la cortina del segundo conjunto. Waya'as lula'ot jamishim al sefat hayeri'ah hakitsonah
bamajebaret wajamishim lula'ot asah al-sefat hayeri'ah hajoveret hashenit.
huyryh tpc lu hcu tall mycmjw trbjmb hnxyqh huyryh tpc lu mycmj tall cuyw
tynch trbjh
‫ויעש ל"לאת חמשים על שפת היריעה הקיצנה במחברת וחמשים ל"לאת עשה על־שפת היריעה‬
‫החברת השנית‬
18-E hizo cincuenta corchetes de cobre para unir la tienda, para que fuese un todo. Waya'as karsey nejoshet
jamishim lejaber et-ha'ohel lihyot ejad.
dja tyhl lhah ta rbjl mycmj tcjn ysrq cuyw

‫ויעש קרסי נחשת חמשים לחבר את־האהל להית אחד‬
19-E hizo para la tienda una cubierta de pieles de carnero teñidas de rojo, y otra cubierta hecha de pieles de tajash por
encima de ésta. Waya'as mikseh la'ohel orot eylim me'odamim umijeseh orot tejashim milemalah.
hlumlm mycjt tru hskmw mymdam mlya tru lhal hskm cuyw
‫ויעש מכסה לאהל ערת אלים מאדמים ומכסה ערת תחשים מלמעלה‬
20-E hizo para el Mishkan tablones de madera de acacia, para ser colocados verticalmente; Waya'as et-hakerashim
laMishkan atsey shitim omedim.
mydmu myfc yxu nkcml mycrqh ta cuyw

‫ויעש את־הקרשים למשכן עצי שטים עמדים‬
21-de diez codos era la longitud de un tablón, y de codo y medio la anchura del tablón. Eser amot orej hakaresh
we'amah wajatsi ha'amah rojab hakeresh ha'ejad.
djah crqh bjr hmah yxjw hmaw crqh kra tma rcu
‫עשר אמת ארך הקרש ואמה וחצי האמה רחב הקרש האחד‬
22-Dos espigas tenía cada tablón yuxtapuestas entre sí: así hizo con todos los tablones del Mishkan. Shetey yadot
lakeresh ha'ejad meshulavot ajat el-ejat ken asah lekol karshey haMishkan.
nkcmh ycrq lkl hcu nk tja la tja tblcm djah crql tdy ytc
‫שתי ידת לקרש האחד מש" לבת אחת אל־אחת כן עשה לכל קרשי המשכן‬
23-E hizo los tablones para el Mishkan: veinte tablones para el costado meridional, hacia el sur; Waya'as et-
hakerashim laMishkan esrim kerashim life'at negev teymanah.
hnmyt bgn tapl mycrq myrcu nkcml mycrqh ta cuyw

‫ויעש את־הקרשים למשכן עשרים קרשים לפאת נגב תימנה‬
24-e hizo cuarenta basas de plata para debajo de los veinte tablones; dos basas debajo de un tablón, correspondientes a
sus dos espigas; y dos basas debajo de otro tablón, correspondientes a sus dos espigas. We'arba'im adeney-jesef asah
tajat esrim hakerashim sheney adanim tajat-hakeresh ha'ejad lishtey yedotay'o usheney adanim tajat-hakeresh
ha'ejad lishtey yedotay'o.
yncw wytdy ytcl djah crqh tjt mynda ync mycrqh myrcu tjt hcu psk ynda myubraw
wytdy ytcl djah crqh tjt mynda
‫וארבעים אדני־כסף עשה תחת עשרים הקרשים שני אדנים תחת־הקרש האחד לשתי ידתיו ושני‬
‫אדנים תחת־הקרש האחד לשתי ידתיו‬
25-Y para el segundo costado del Mishkan, hacia el lado del norte, hizo otros veinte tablones, Uletsela haMishkan
hashenit lif'at tsafon asah esrim kerashim.
mycrq myrcu hcu nwpx tapl tynch nkcmh ulxlw

‫ולצלע המשכן השנית לפאת צפון עשה עשרים קרשים‬
26-con sus cuarenta basas de plata; dos basas para debajo de un tablón y dos basas para debajo de otro tablón.
We'arba'im adeneyhem kasef sheney adanim tajat hakeresh ha'ejad usheney adanim tajat hakeresh ha'ejad.
djah crqh tjt mynda yncw djah crqh tjt mynda ync psk mhynda myubraw
‫וארבעים אדניהם כסף שני אדנים תחת הקרש האחד ושני אדנים תחת הקרש האחד‬
27-Y para la parte posterior del Mishkan, hacia el occidente, hizo seis tablones, Uleyarketey haMishkan yamah asah
shishah kerashim.
mycrq hcc hcu hmy nkcmh ytkrylw

‫ולירכתי המשכן ימה עשה ששה קרשים‬
28-y otros dos tablones hizo para las esquinas del Mishkan en la parte posterior, Usheney kerashim asah limekuts'ot
haMishkan bayarjatayim.
mytkryb nkcmh tuxqml hcu mycrq yncw

‫ושני קרשים עשה למק" צעת המשכן בירכתים‬
29-los cuales estaban unidos por la parte de abrochar, y estaban del mismo modo unidos por arriba, por medio de una
argolla; así hizo con los dos en las dos extremidades, Wehayu to'amim milmatah weyajeda'u yihyu tamim el-rosho
el-hataba'at ha'ejat ken asah lishneyhem lishney hamiketso'ot.
yncl mhyncl hcu nk tjah tubfh la wcar la mymt wyhy wdjyw hfmlm mmawt wyhw
tuxqmh
‫והיו תואמם מלמטה ויחדו יהיו תמים אל־ראשו אל־הטבעת האחת כן עשה לשניהם לשני‬
‫המקצעת‬
30-de manera que eran ocho los tablones, con sus basas de plata; dieciséis basas, dos basas debajo de cada tablón.
Wehayu shemonah kerashim we'adneyhem kesef shishah asar adanim sheney adanim sheney adanim tajat
hakeresh ha'ejad.
djah crqh tjt mynda ync mynda ync mynda rcu hcc psk mhyndaw mycrq hnmc wyhw
‫והיו שמנה קרשים ואדניהם כסף ששה עשר אדנים שני אדנים שני אדנים תחת הקרש האחד‬
31-E hizo travesaños de madera de acacia; cinco para los tablones de un costado del Mishkan, Waya'as berijey atsey
shitim jamishah lekarshey tsela-haMishkan ha'ejat.
tjah nkcmh ulx ycrql hcmj myfc yxu yjyrb cuyw

‫ויעש בריחי עצי שטים חמשה לקרשי צלע־המשכן האחת‬
32-y cinco travesaños para los tablones del otro costado del Mishkan, y cinco travesaños para los tablones del Mishkan en
la parte posterior, hacia el occidente. Wajamishah berijim lekarshey tsela-haMishkan hashenit wajamishah
berijim lekarshey haMishkan layarjatayim yamah.
hmy mytkryl nkcmh ycrql mjyrb hcmjw tynch nkcmh ulx ycrql mjyrb hcmjw
‫וחמשה בריחם לקרשי צלע־המשכן השנית וחמשה בריחם לקרשי המשכן לירכתים ימה‬
33-E hizo que el travesaño de en medio pasase por el centro de los tablones, de un extremo hacia el otro. Waya'as et-
haberiaj hatijon livro'aj betoj hakerashim min-hakatseh el-hakatseh.
hxqh la hxqh nm mycrqh kwtb jrbl nkyth jyrbh ta cuyw

‫ויעש את־הבריח התיכן לברח בתוך הקרשים מן־הקצה אל־הקצה‬
34-y cubrió los tablones de oro, e hizo sus argollas de oro, por donde habían de pasar los travesaños, y cubrió los
travesaños de oro. We'et-hakerashim tsipah zahav we'et-tab'otam asah zahav batim laberijim wayetsaf et-
haberijim zahav.
bhz mjyrbh ta pxyw mjyrbl mytb bhz hcu mtubf taw bhz hpx mycrqh taw
‫ואת־הקרשים צפה זהב ואת־טבעתם עשה זהב בתים לבריחם ויצף את־הבריחם זהב‬
35-E hizo el velo de tejelet y púrpura y carmesí, y de lino torcido; de labor de artista lo hizo, con querubines.
Waya'as et-haparojet tejelet we'argaman wetola'at shani weshesh moshezar ma'aseh joshev asah otah keruvim.
mybrk hta hcu bcj hcum rzcm ccw ync tulwtw nmgraw tlkt tkrph ta cuyw
‫ויעש את־הפרכת תכלת וארגמן ותולעת שני ושש משזר מעשה חשב עשה אתה כר" בים‬
36-E hizo para el mismo cuatro columnas de acacia, y las cubrió de oro, sus capiteles eran también de oro; y fundió
para ellas cuatro basas de plata. Waya'as lah arba'ah amudey shitim wayetsapem zahav uweyhem zahav wayitsok
lajem arba'ah adeney-jasef.
psk ynda hubra mhl qxyw bhz mhyww bhz mpxyw myfc ydwmu hubra hl cuyw
‫ויעש לה ארבעה עמודי שטים ויצפם זהב וויהם זהב ויצק להם ארבעה אדני־כסף‬
37-E hizo una cortina para la entrada de la tienda, tejelet y púrpura y carmesí, y de lino torcido, obra de bordador;
Waya'as masaj lefetaj ha'ohel tejelet we'argaman wetola'at shani weshesh moshezar ma'aseh rokem.
mqr hcum rzcm ccw ync tulwtw nmgraw tlkt lhah jtpl ksm cuyw
‫ויעש מסך לפתח האהל תכלת וארגמן ותולעת שני ושש משזר מעשה רקם‬
38-e hizo sus cinco columnas y sus capiteles, y revistió sus capiteles y sus molduras de oro, y sus cinco basas las hizo de
cobre. We'et-amuday'o jamishah we'et-uweyhem wetsipah rosheyhem wajashukeyhem zahav we'adneyhem
jamishah nejoshet.
tcjn hcmj mhyndaw bhz mhyqcjw mhycar hpxw mhyww taw hcmj wydwmu taw
‫ואת־עמודיו חמשה ואת־וויהם וצפה ראשיהם וחש" קיהם זהב ואדניהם חמשה נחשת‬
Capítulo 37
1-E hizo Betzal'el el arca de madera de acacia; de dos codos y medio era su longitud, y de codo y medio su
anchura, y de codo y medio su altura. Waya'as Betsal'el et-ha'aron atsey shitim amatayim wajetsi orko we'amah
wajetsi rojebo we'amah wajetsi komato.
wtmq yxjw hmaw wbjr yxjw hmaw wkra yxjw mytma myfc yxu nrah ta lalxb cuyw
‫ויעש בצלאל את־הארן עצי שטים אמתים וחצי ארכו ואמה וחצי רחבו ואמה וחצי קמתו‬
2-Y la cubrió de oro puro por dentro y por fuera, e hizo para ella una orla de oro alrededor. Wayetsapehu zahav tahor
mibayit umijuts waya'as lo zer zahav sabib.
bybs bhz rz wl cuyw xwjmw tybm rwhf bhz whpxyw

‫ויצפהו זהב טהור מבית ומחוץ ויעש לו זר זהב סביב‬
3-Y fundió para ella cuatro argollas de oro para colocarlas a sus cuatro esquinas: dos argollas a un costado y dos
argollas al otro costado. Wayitsok lo arba tabe'ot zahav al arba pa'amotay'o ushtey taba'ot al-tsal'o ha'ejat
ushtey taba'ot al-tsal'o hashenit.
tynch wulx lu tubf ytcw tjah lu tubf ytcw wytmup ubra lu bhz tubf ubra wl qxyw
‫ויצק לו ארבע טבעת זהב על ארבע פעמתיו ושתי טבעת על־צלעו האחת ושתי טבעות על־צלעו השנית‬
4-E hizo varas de madera de acacia y las cubrió de oro. Waya'as badey atsey shitim wayetsaf otam zahav.
bhz mta pxyw myfc yxu ydb cuyw

‫ויעש בדי עצי שטים ויצף אתם זהב‬
5-Y pasó las varas por las argollas a los costados del arca, para llevar el arca. Wayave et-habadim bataba'ot al tsal'ot
ha'aron laset et-ha'aron.
nrah ta tacl nrah tulx lu tubfb mydbh ta abyw

‫ויבא את־הבדים בטבעת על צלעת הארן לשאת את־הארן‬
6-E hizo un propiciatorio de oro puro; de dos codos y medio era su longitud, y de codo y medio su anchura. Waya'as
kaporet zahav tahor amatayim wajetsi orkah we'amah wajetsi rokbah.
hbjr yxjw hmaw hkra yxjw mytma rwhf bhz trpk cuyw
‫ויעש כפרת זהב טהור אמתים וחצי ארכה ואמה וחצי רחבה‬
7-E hizo dos querubines de oro; labrados a martillo y de una sola pieza los hizo, a los dos extremos del propiciatorio;
Waya'as sheney keruvim zahav mikshah asah otam misheney ketsot hakaporet.
trpkh twxq yncm mta hcu hcqm bhz mybrk ync cuyw
‫ויעש שני כר" בים זהב מקשה עשה אתם משני קצות הכפרת‬
8-un querubín por este extremo y el otro querubín por aquel extremo; procedentes del propiciatorio mismo hizo los
querubines, a los dos extremos de él. Keruv ejad mikatsah mizeh ukeruv-ejad mikatsah mizeh min-hakaporet
asah et-hakeruvim misheney ketsotay'o.
wtwwxq yncm mybrkh ta hcu trpkh nm hzm hxqm dja bwrkw hzm hxqm dja bwrk
‫כרוב־אחד מקצה מזה וכרוב־אחד מקצה מזה מן־הכפרת עשה את־הכר" בים משני ]קצוותו כ[ )קצותיו‬
9-Y estaban los querubines con las alas extendidas hacia arriba, cubriendo con sus alas el propiciatorio y teniendo sus
caras vueltas la una a la otra; hacia el propiciatorio estaban dirigidas las caras de los querubines. Wayihyu hakeruvim
porsey jenafayim lemalah sojejim bejanfeyhem al-hakaporet ufeneyhem ish el-ajiy'o el-hakaporet hayu peney
hakeruvim.
trpkh la wyja la cya mhynpw trpkh lu mhypnkb mykks hluml mypnk ycrp mybrkh wyhyw
mybrkh ynp wyh
‫ויהיו הכר" בים פרשי כנפים למעלה סככים בכנפיהם על־הכפרת ופניהם איש אל־אחיו אל־הכפרת‬
‫היו פני הכר" בים‬
10-E hizo la mesa de madera de acacia; de dos codos era la longitud de ella, y de un codo su anchura, y de codo y
medio su altura. Waya'as et-hashuljan atsey shitim amatayim orko we'amah rojebo we'amah wajetsi komato.
wtmq yxjw hmaw wbjr hmaw wkra mytma myfc yxu njlch ta cuyw
‫ויעש את־הש" לחן עצי שטים אמתים ארכו ואמה רחבו ואמה וחצי קמתו‬
11-Y la cubrió de oro puro; y le hizo una orla de oro alrededor; Wayetsaf oto zahav tahor waya'as lo zer zahav saviv.
bybs bhz rz wl cuyw rwhf bhz wta pxyw

‫ויצף אתו זהב טהור ויעש לו זר זהב סביב‬
12-y le hizo una moldura alrededor del ancho de un puño; e hizo al borde una orla de oro alrededor de su moldura.
Waya'as lo misgeret tofaj saviv waya'as zer-zahav lemisgarto saviv.
bybs wtrgsml bhz rz cuyw bybs jpf trgsm wl cuyw

‫ויעש לו מסגרת טפח סביב ויעש זר־זהב למסגרתו סביב‬
13-Y fundió para ella cuatro argollas de oro, y puso las argollas en las cuatro esquinas que corresponden a sus cuatro
pies. Wayitsok lo arba tabe'ot zahav wayiten et-hataba'ot al arba hape'ot asher le'arba raglay'o.
wylgr ubral rca taph ubra lu tubfh ta ntyw bhz tubf ubra wl qxyw
‫ויצק לו ארבע טבעת זהב ויתן את־הטבעת על ארבע הפאת אשר לארבע רגליו‬
14-Frente al borde estaban las argollas por donde habían de pasar las varas a fin de llevar la mesa. Le'umat
hamisgeret hayu hataba'ot batim labadim laset et-hashuljan.
njlch ta tacl mydbl mytb tubfh wyh trgsmh tmul

‫לע"מת המסגרת היו הטבעת בתים לבדים לשאת את־הש" לחן‬
15-E hizo de madera de acacia las varas para llevar la mesa, y las cubría de oro. Waya'as et-habadim atsey shitim
wayetsaf otam zahav laset et-hashuljan.
njlch ta tacl bhz mta pxyw myfc yxu mydbh ta cuyw

‫ויעש את־הבדים עצי שטים ויצף אתם זהב לשאת את־הש" לחן‬
16-E hizo de oro puro los utensilios que habían de estar sobre la mesa; sus moldes y sus recipientes, y sus medias
cañitas de separación, y sus soportes que han, de servir de techo para ellos (lejemim); todo de oro puro. Waya'as et-
hakelim asher al-hashuljan et-ke'arotay'o we'et-kapotay'o we'et menaki'otay'o we'et-hakesavot asher yusaj
bajen zahav tahor.
ksy rca twcqh taw wytyqnm taw wytpk taw wytruq ta njlch lu rca mylkh ta cuyw
rwhf bhz nhb
‫ויעש את־הכלים אשר על־הש" לחן את־קערתיו ואת־כפתיו ואת מנקיתיו ואת־הקשות אשר י"סך בהן‬
‫זהב טהור‬
17-E hizo la menorah de oro puro; labrado a martillo de una sola pieza hizo la menorah; su base y su tronco, sus copas
y sus esferas y sus flores procedían de él mismo. Waya'as et-hamenorah zahav tahor mikshah asah et-hamenorah
yerejah wekanah gevi'eyha kaftoreyha ufrajeyha mimenah hayu.
hnmm hyjrpw hyrtpk hyuybg hnqw hkry hrnmh ta hcu hcqm rwhf bhz hrnmh ta cuyw
wyh
‫ויעש את־המנרה זהב טהור מקשה עשה את־המנרה ירכה וקנה גביעיה כפתריה ופרחיה ממנה היו‬
18-Y tenía seis brazos que salían (del tronco), de sus dos lados; tres brazos de la menorah de un lado de él y tres brazos
de la menorah del otro lado de él. Weshishah kanim yotse'im mitsideyha shloshah keney menorah mitsidah
ha'ejad ushloshah keney menorah mitsidah hasheni.
ynch hdxm hrnm ynq hclcw djah hdxm hrnm ynq hclc hydxm myaxy mynq hccw
‫וששה קנים יצאים מצדיה שלשה ׀ קני מנרה מצדה האחד ושלשה קני מנרה מצדה השני‬
19-Tres copas en forma de flores de almendro en un brazo, cada una con una esfera y una flor; y tres copas en forma de
flores de almendro en el otro brazo, con una esfera y una flor; así hizo en los seis brazos que salían de la menorah.
Shloshah gevi'im meshukadim bakaneh ha'ejad kaftor waferaj ushloshah gevi'im meshukadim bekaneh ejad
kaftor wafaraj ken lesheshet hakanim hayotse'im min-hamenorah.
nk jrpw rtpk dja hnqb mydqcm myubg hclcw jrpw rtpk djah hnqb mydqcm myubg hclc
hrnmh nm myaxyh mynqh tccl
‫שלשה גבעים מש" קדים בקנה האחד כפתר ופרח ושלשה גבעים מש" קדים בקנה אחד כפתר ופרח‬
‫כן לששת הקנים היצאים מן־המנרה‬
20-Y en la menorah había cuatro copas sucesivas en forma de flores de almendro, con sus esferas y sus flores;
Uvamenorah arba'ah gevi'im meshukadim kaftoreyha uferajeyha.
hyjrpw hyrtpk mydqcm myubg hubra hrnmbw

‫ובמנרה ארבעה גבעים מש" קדים כפתריה ופרחיה‬
21-de manera que había una esfera debajo de dos de los brazos que salían del tronco, y una esfera debajo de los otros
dos brazos que salían de él, y una esfera debajo de los dos brazos restantes que salían de él; así eran los seis brazos
que salían. Wejaftor tajat sheney hakanim mimenah wejaftor tajat sheney hakanim mimenah wejaftor tajat-
sheney hakanim mimenah lesheshet hakanim hayotse'im mimenah.
tccl hnmm mynqh ync tjt rtpkw hnmm mynqh ync tjt rtpkw hnmm mynqh ync tjt rtpkw
hnmm myaxyh mynqh
‫וכפתר תחת שני הקנים ממנה וכפתר תחת שני הקנים ממנה וכפתר תחת־שני הקנים ממנה לששת‬
‫הקנים היצאים ממנה‬
22-Sus esferas y sus brazos procedían del mismo; todo ello era una pieza labrada a martillo, de oro puro. Kaftoreyhem
ukenotam mimenah hayu kulah mikshah ajat zahav tahor.
rwhf bhz tja hcqm hlk wyh hnmm mtnqw mhyrtpk

‫כפתריהם וקנתם ממנה היו כ"לה מקשה אחת זהב טהור‬
23-E hizo sus siete lámparas, y sus despabiladeras, y sus palitas, de oro puro. Waya'as et-neroteyha shiv'ah
umalkajeyha umajtoteyha zahav tahor.
rwhf bhz hyttjmw hyjqlmw hubc hytrn ta cuyw

‫ויעש את־נרתיה שבעה ומלקחיה ומחתתיה זהב טהור‬
24-De un talento de oro puro lo hizo, con todos sus utensilios. Kikar zahav tahor asah otah we'et kol-keleyha.
hylk lk taw hta hcu rwhf bhz rkk

‫ככר זהב טהור עשה אתה ואת כל־כליה‬
25-E hizo de madera de acacia el altar del incienso; de un codo era su longitud y de un codo su anchura, cuadrado era; y
de dos codos su altura. Procedentes del mismo eran sus cuernos. Waya'as et-mizbaj haketoret atsey shitim amah
orko we'amah rojebo ravua we'amatayim komato mimenu hayu karnotay'o.
wytnrq wyh wnmm wtmq mytmaw uwbr wbjr hmaw wkra hma myfc yxu trfqh jbzm ta cuyw
‫ויעש את־מזבח הקטרת עצי שטים אמה ארכו ואמה רחבו רבוע ואמתים קמתו ממנו היו קרנתיו‬
26-Y lo cubrió de oro puro, así su parte superior como sus lados alrededor y sus cuernos; e hizo para él una orla de oro
alrededor. Wayetsaf oto zahav tahor et-gago we'et-kirotay'o saviv we'et-karnotay'o waya'as lo zer zahav saviv.
bybs bhz rz wl cuyw wytnrq taw bybs wytryq taw wgg ta rwhf bhz wta pxyw
‫ויצף אתו זהב טהור את־גגו ואת־קירתיו סביב ואת־קרנתיו ויעש לו זר זהב סביב‬
27-Y dos argollas de oro le hizo por debajo de la orla, en sus dos esquinas, en ambos costados, por donde habían de
pasar las varas a fin de llevarlo con ellas. Ushtey tabe'ot zahav asah-lo mitajat lezero al shetey tsal'otay'o al
sheney tsiday'o levatim levadim laset oto bajem.
mhb wta tacl mydbl mytbl wydx ync lu wytulx ytc lu wrzl tjtm wl hcu bhz tubf ytcw
‫ושתי טבעת זהב עשה־לו מתחת לזרו על שתי צלעתיו על שני צדיו לבתים לבדים לשאת אתו בהם‬
28-E hizo las varas de madera de acacia, y las cubrió de oro. Waya'as et-habadim atsey shitim wayetsaf otam zahav.
bhz mta pxyw myfc yxu mydbh ta cuyw

‫ויעש את־הבדים עצי שטים ויצף אתם זהב‬
29-E hizo el aceite kodesh de la unción, y el incienso puro de especias, según obra de perfumista. Waya'as et-shemen
hamishkah kodesh we'et-ketoret hasamim tahor ma'aseh roke'aj.
jqr hcum rwhf mymsh trfq taw cdq hjcmh nmc ta cuyw
‫ויעש את־שמן המשחה קדש ואת־קטרת הסמים טהור מעשה רקח‬
Capítulo 38
1-E hizo de madera de acacia el altar del holocausto; de cinco codos era su longitud de cinco codos su anchura,
cuadrado; y de tres codos su altura. Waya'as et-mizbaj ha'olah atsey shitim jamesh amot oreko wejamesh-amot
rojebo ravua weshalosh amot komato.
wtmq twma clcw uwbr wbjr twma cmjw wkra twma cmj myfc yxu hluh jbzm ta cuyw
‫ויעש את־מזבח העלה עצי שטים חמש אמות ארכו וחמש־אמות רחבו רבוע ושלש אמות קמתו‬
2-He hizo los cuernos de éste en sus cuatro esquinas; procedentes de él mismo eran los cuernos, y lo cubrió de cobre.
Waya'as karnota'o al arba pinota'o mimenu hayu karnota'o wayetsaf oto nejoshet.
tcjn wta pxyw wytnrq wyh wnmm wytnp ubra lu wytnrq cuyw
‫ויעש קרנתיו על ארבע פנתיו ממנו היו קרנתיו ויצף אתו נחשת‬
3-E hizo todos los utensilios del altar: los recipientes y las palas para retirar las cenizas y los tazones, los garfios y los
braseros; todos sus utensilios los hizo de cobre. Waya'as et-kol-keley hamizbe'aj et-hasirot we'et-haya'im we'et-
hamizrakot et-hamizlagot we'et-hamajetot kol-kela'0 asah nejoshet.
wylk lk ttjmh taw tglzmh ta tqrzmh taw myuyh taw trysh ta jbzmh ylk lk ta cuyw
tcjn hcu
‫ויעש את־כל־כלי המזבח את־הסירת ואת־היעים ואת־המזרקת את־המזלגת ואת־המחתת כל־כליו‬
‫עשה נחשת‬
4-E hizo para el altar un enrejado de cobre, hecho a manera de red, debajo del cerco del altar, por el lado de abajo, el
cual llegaba hasta la mitad del altar. Waya'as lamizbe'aj mijbar ma'aseh reshet nejoshet tajat karkubo milematah
ad-jetsyo.
wyxj du hfmlm wbkrk tjt tcjn tcr hcum rbkm jbzml cuyw
‫ויעש למזבח מכבר מעשה רשת נחשת תחת כרכ"בו מלמטה עד־חציו‬
5-Y fundió cuatro argollas para los cuatro extremos del enrejado de cobre, por donde habían de pasar las varas.
Wayitsok arba taba'ot be'arba haketsawot lemikbar hanejoshet batim labadim.
mydbl mytb tcjnh rbkml twxqh ubrab tubf ubra qxyw

‫ויצק ארבע טבעת בארבע הקצות למכבר הנחשת בתים לבדים‬
6-E hizo las varas de madera de acacia y las cubrió de cobre. Waya'as et-habadim atsey shitim wayetsaf otam
nejoshet.
tcjn mta pxyw myfc yxu mydbh ta cuyw

‫ויעש את־הבדים עצי שטים ויצף אתם נחשת‬
7-Y pasó las varas por las argollas, a los costados del altar, para llevarlo con ellas; hueco y de tablas lo hizo. Wayave
et-habadim bataba'ot al tsal'ot hamizbe'aj laset oto bahem nebub lujot asah oto.
wta hcu tjl bwbn mhb wta tacl jbzmh tulx lu tubfb mydbh ta abyw
‫ויבא את־הבדים בטבעת על צלעת המזבח לשאת אתו בהם נבוב ל"חת עשה אתו‬
8-E hizo el lavatorio de cobre, con su base de cobre, fabricándola con los espejos de las mujeres que se congregaban a
la entrada de la tienda de asignación. Waya'as et-hakiyor nejoshet we'et kano nejoshet bemar'ot hatsove'ot asher
tsave'u petaj Ohel Mo'ed.
duwm lha jtp wabx rca tabxh tarmb tcjn wnk taw tcjn rwykh ta cuyw
‫ויעש את הכיור נחשת ואת כנו נחשת במראת הצבאת אשר צבאו פתח אהל מועד‬
9-E hizo el atrio; por el costado meridional, hacia el sur, hizo para el atrio cortinas de lino torcido, de cien codos;
Waya'as et-hejatser life'at negev teymanah kal'ey hejatser shesh moshezar me'ah ba'amah.
hmab ham rzcm cc rxjh yulq hnmyt bgn tapl rxjh ta cuyw
‫ויעש את־החצר לפאת ׀ נגב תימנה קלעי החצר שש משזר מאה באמה‬
10-sus columnas eran veinte y sus basas veinte, de cobre; mas los capiteles de las columnas y sus molduras eran de
plata. Amudeyhem esrim we'adneyhem esrim nejoshet wa'u'ey ha'amudim wajashukeyhem kasef.
psk mhyqcjw mydwmuh yww tcjn myrcu mhyndaw myrcu mhydwmu

‫עמודיהם עשרים ואדניהם עשרים נחשת ווי העמ" דים וחש" קיהם כסף‬
11-Y por el costado del norte, cien codos; sus columnas eran veinte y sus basas veinte, de cobre; mas los capiteles de las
columnas y sus molduras eran de plata. Welif'at tsafon me'ah ba'amah amudeyhem esrim we'adneyhem esrim
nejoshet wa'u'ey ha'amudim wajashukeyhem kasef.
psk mhyqcjw mydwmuh yww tcjn myrcu mhyndaw myrcu mhydwmu hmab ham nwpx taplw
‫ולפאת צפון מאה באמה עמודיהם עשרים ואדניהם עשרים נחשת ווי העמודים וחש" קיהם כסף‬
12-Y del lado oeste, cortinas de cincuenta codos; sus columnas eran diez y diez sus basas; los capiteles de las columnas
y sus molduras eran de plata. Welif'at-yam kela'im jamishim ba'amah amudeyhem asarah we'adneyhem asarah
wa'u'ey ha'amudim wajashukeyhem kasef.
psk mhyqwcjw mydmuh yww hrcu mhyndaw hrcu mhydwmu hmab mycmj myulq my taplw
‫ולפאת־ים קלעים חמשים באמה עמודיהם עשרה ואדניהם עשרה ווי העמ" דים וחשוקיהם כסף‬
13-Y del lado hacia el oriente, había (cortinas) cincuenta codos. Welife'at kedemah mizrajah jamishim amah.
hma mycmj hjrzm hmdq taplw

‫ולפאת קדמה מזרחה חמשים אמה‬
14-Había cortinas de quince codos para el primer lado (de la entrada); sus columnas eran tres, y tres sus basas.
Kela'ym jamesh-esreh amah el-hakatef amudeyhem shloshah we'adneyhem shloshah.
hclc mhyndaw hclc mhydwmu ptkh la hma hrcu cmj myulq

‫קלעים חמש־עשרה אמה אל־הכתף עמודיהם שלשה ואדניהם שלשה‬
15-De igual manera para el segundo lado; de esta y de aquella parte de la entrada del atrio había cortinas de quince
codos; sus columnas eran tres, y sus basas, tres. Welakatef hashenit mizeh umizeh lesha'ar hejatser kela'im jamesh
esreh amah amudeyhem shloshah we'adneyhem shloshah.
hclc mhyndaw hclc mhydmu hma hrcu cmj myulq rxjh rucl hzmw hzm tynch ptklw
‫ולכתף השנית מזה ומזה לשער החצר קלעים חמש עשרה אמה עמ" דיהם שלשה ואדניהם שלשה‬
16-Todas las cortinas del atrio a la redonda eran de lino torcido; Kol-kal'ey hejatser saviv shesh moshezar.
rzcm cc bybs rxjh yulq lk

‫כל־קלעי החצר סביב שש משזר‬
17-y las basas para las columnas eran de cobre, mas los capiteles de las columnas y sus molduras, de plata; también el
revestimiento de la parte superior era de plata, y las molduras de todas las columnas del atrio eran de plata.
Weha'adanim la'amudim nejoshet wa'u'ey ha'amudim wajashukeyhem kesef wetsipuy rasheyhem kasef wehem
mejushakim kesef kol amudey hejatser.
psk myqcjm mhw psk mhycar ywpxw psk mhyqwcjw mydwmuh yww tcjn mydmul myndahw
rxjh ydmu lk
‫והאדנים לעמ" דים נחשת ווי העמודים וחשוקיהם כסף וצפוי ראשיהם כסף והם מח" שקים כסף כל‬
‫עמ" די החצר‬
18-Y la cortina de la entrada del atrio era obra de bordador, y estaba hecha de tejelet y púrpura y carmesí, y de lino
torcido; y era de veinte codos su longitud, y su altura correspondiente a su anchura, era de cinco codos, lo mismo que
las cortinas del patio. Umasaj sha'ar hejatser ma'aseh rokem tejelet we'argaman wetola'at shani weshesh
moshezar we'esrim amah orej wekomah berojav jamesh amot le'umat kal'ey hejatser.
hmwqw kra hma myrcuw rzcm ccw ync tulwtw nmgraw tlkt mqr hcum rxjh ruc ksmw
rxjh yulq tmul twma cmj bjrb
‫ומסך שער החצר מעשה רקם תכלת וארגמן ותולעת שני ושש משזר ועשרים אמה ארך וקומה‬
‫ברחב חמש אמות לע"מת קלעי החצר‬
19-Sus columnas eran cuatro y sus basas cuatro, de cobre; mas sus capiteles eran de plata; también el revestimiento de
la parte superior y sus molduras eran de plata. We'amudeyhem arba'ah we'adneyhem arba'ah nejoshet wa'u'eyhem
kesef wetsipuy rasheyhem wajashukeyhem kasef.
psk mhyqcjw mhycar ywpxw psk mhyww tcjn hubra mhyndaw hubra mhydmuw
‫ועמ" דיהם ארבעה ואדניהם ארבעה נחשת וויהם כסף וצפוי ראשיהם וחש" קיהם כסף‬
20-Y todas las estacas del Mishkan y del atrio alrededor, eran de cobre. Wekol-hayetedot laMishkan welejatser saviv
nejoshet.
tcjn bybs rxjlw nkcml tdtyh lkw

‫וכל־היתדת למשכן ולחצר סביב נחשת‬
Parashah 23: P'kudei (Cuentas) 38:21-40:38
21-Estas son las cuentas del Mishkan, del Mishkan del Testimonio, que fueron enumeradas por orden de Mosheh para el
servicio de los Lewi'im, bajo la dirección de Itamar, hijo de Aharon, el kohen. Eleh fekudey haMishkan Mishkan
ha'edut asher pukad al-pi Mosheh avodat haLewi'im beyad Itamar ben-Aharon hakohen.
nhkh nrha nb rmtya dyb mywlh tdbu hcm yp lu dqp rca tduh nkcm nkcmh ydwqp hla
‫אלה פקודי המשכן משכן העד" ת אשר פ"קד על־פי משה עבדת הלוים ביד איתמר בן־אהרן הכהן‬
22-Y Betzal'el, hijo de Urí, hijo de Jur, de la tribu de Yahudah, hizo todo cuanto YHWH había ordenado a Mosheh.
UBetsal'el ben-Uri ben-Jur lemateh Yehudah asah et-kol-asher tsiwah YHWH et-Mosheh.
hcm ta hwhy hwx rca lk ta hcu hdwhy hfml rwj nb yrwa nb lalxbw
‫ובצלאל בן־אורי בן־חור למטה יהודה עשה את כל־אשר־צוה יהוה את־משה‬
23-Y con él estaba Aholi'av, hijo de Ajisamaj, de la tribu de Dan; maestro y artista y bordador en tejelet, y en púrpura y en
carmesí, y en lino. We'ito Aholi'av ben-Ajisamaj lemateh-Dan jarash wejoshev werokem batejelet uva'argaman
uvetola'at hashani uvashesh.
ccbw ynch tulwtbw nmgrabw tlktb mqrw bcjw crj nd hfml kmsyja nb baylha wtaw
‫ ליאב בן־אחיסמך למטה־דן חרש וחשב ורקם בתכלת ובארגמן ובתולעת השני ובשש‬E‫ואתו אה‬
24-Todo el oro empleado en la obra, en toda la obra del lugar kodesh, es decir, el oro de la ofrenda, fue de veintinueve
talentos y setecientos treinta shekel, según el shekel del lugar kodesh. Kol-hazahav he'asuy lamelajah bejol melejet
hakodesh wayehi zehav hatenufah teshah we'esrim kikar usheva me'ot ushloshim shekel beshekel hakodesh.
twam ubcw rkk myrcuw uct hpwnth bhz yhyw cdqh tkalm lkb hkalml ywcuh bhzh lk
cdqh lqcb lqc myclcw
‫כל־הזהב העשוי למלאכה בכל מלאכת הקדש ויהי זהב התנופה תשע ועשרים ככר ושבע מאות‬
‫ושלשים שקל בשקל הקדש‬
25-Y la plata de los de la congregación que fueron empadronados, fue cien talentos y mil setecientos setenta y cinco
shekels, según el shekel del lugar kodesh, Wejesef pekudey ha'edah me'at kikar we'elef usheva me'ot wajamishah
weshiv'im shekel beshekel hakodesh.
cdqh lqcb lqc myubcw hcmjw twam ubcw plaw rkk tam hduh ydwqp pskw
‫וכסף פקודי העדה מאת ככר ואלף ושבע מאות וחמשה ושבעים שקל בשקל הקדש‬
26-Beka por cabeza, es decir, la mitad de un shekel según el shekel del lugar kodesh por cada uno entre los empadronados,
de edad de veinte años para arriba, de los seiscientos tres mil quinientos cincuenta. Beka lagulegolet majatsit hashekel
beshekel hakodesh lejol ha'over al-hapekudim miben esrim shanah wamalah leshesh-me'ot elef ushloshet alafim
wajamesh me'ot wajamishim.
twam ccl hlumw hnc myrcu nbm mydqph lu rbuh lkl cdqh lqcb lqch tyxjm tlglgl uqb
mycmjw twam cmjw mypla tclcw pla
‫בקע לג"לגלת מחצית השקל בשקל הקדש לכל העבר על־הפק" דים מבן עשרים שנה ומעלה לשש־‬
‫מאות אלף ושלשת אלפים וחמש מאות וחמשים‬
27-Y sirvieron los talentos de plata para fundir las basas del lugar kodesh y las basas del parojet, es decir, cien basas de
los cien talentos, un talento para cada basa. Wayehi me'at kikar hakesef latseket et adeney hakodesh we'et
adeney haparojet me'at adanim lim'at hakikar kikar la'aden.
ndal rkk rkkh taml mynda tam tkrph ynda taw cdqh ynda ta tqxl pskh rkk tam yhyw
‫ויהי מאת ככר הכסף לצקת את אדני הקדש ואת אדני הפרכת מאת אדנים למאת הככר ככר לאדן‬
28-Y de los mil setecientos setenta y cinco shekel, hizo capiteles para las columnas, y revistió sus partes superiores y
las proveyó de cornisas. We'et-ha'elef ushva hame'ot wajamishah weshiv'im asah wa'u'im la'amudim wetsipah
rasheyhem wejishak otam.
mta qcjw mhycar hpxw mydwmul myww hcu myubcw hcmjw twamh ubcw plah taw
‫ואת־האלף ושבע המאות וחמשה ושבעים עשה ווים לעמודים וצפה ראשיהם וחשק אתם‬
29-Y el cobre de la ofrenda fue de setenta talentos y dos mil cuatrocientos shekel; Unejoshet hatenufah shiv'im kikar
we'alpayim we'arba-me'ot shakel.
lqc twam ubraw myplaw rkk myubc hpwnth tcjnw

‫ונחשת התנופה שבעים ככר ואלפים וארבע־מאות שקל‬
30-e hizo con ellos las basas para la entrada de la tienda de asignación, y el altar de cobre, y el enrejado de cobre que
tenía, con todos los utensilios del altar; Waya'as bah et-adeney petaj Ohel Mo'ed we'et mizbaj hanejoshet we'et-
mijbar hanejoshet asher-lo we'et kol-keley hamizbe'aj.
jbzmh ylk lk taw wl rca tcjnh rbkm taw tcjnh jbzm taw duwm lha jtp ynda ta hb cuyw
‫ויעש בה את־אדני פתח אהל מועד ואת מזבח הנחשת ואת־מכבר הנחשת אשר־לו ואת כל־כלי המזבח‬
31-y las basas del atrio alrededor, y las basas para la entrada del atrio, y todas las estacas del Mishkan, y todas las estacas
del atrio, alrededor. We'et-adeney hejatser saviv we'et-adeney sha'ar hejatser we'et kol-yitedot haMishkan we'et-
kol-yitedot hejatser saviv.
bybs rxjh tdty lk taw nkcmh tdty lk taw rxjh ruc ynda taw bybs rxjh ynda taw
‫ואת־אדני החצר סביב ואת־אדני שער החצר ואת כל־יתדת המשכן ואת־כל־יתדת החצר סביב‬
Capítulo 39
1-Y del tejelet, y de púrpura y de carmesí, hicieron las vestiduras destinadas para el servicio del lugar kodesh, e
hicieron con ellas las vestiduras kodesh de Aharon, como había ordenado YHWH a Mosheh. Umin-hatjelet
weha'argaman wetola'at hashani asu vigdey-serad lesharet bakodesh waya'asu et-bigdey hakodesh asher le-
Aharon ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh.
rca cdqh ydgb ta wcuyw cdqb trcl drc ydgb wcu ynch tulwtw nmgrahw tlkth nmw
hcm ta hwhy hwx rcak nrhal
‫ומן־התכלת והארגמן ותולעת השני עשו בגדי־שרד לשרת בקדש ויעשו את־בגדי הקדש אשר לאהרן‬
‫כאשר צוה יהוה את־משה‬
2-E hizo el efod de oro, de tejelet y púrpura y carmesí, y de lino torcido. Waya'as et-ha'efod zahav tejelet
we'argaman wetola'at shani weshesh moshezar.
rzcm ccw ync tulwtw nmgraw tlkt bhz dpah ta cuyw

‫ויעש את־האפד זהב תכלת וארגמן ותולעת שני ושש משזר‬
3-Extendieron las láminas de oro y las cortaron en hilos para entretejerlos con el hilo tejelet y púrpura y carmesí, y el
lino torcido, obra de artista. Wayerake'u et-pajey hazahav wekitsets petilim la'asot betoj hatejelet uvetoj
ha'argaman uvetoj tola'at hashani uvetoj hashesh ma'aseh joshev.
ynch tulwt kwtbw nmgrah kwtbw tlkth kwtb twcul mlytp xxqw bhzh yjp ta wuqryw
bcj hcum cch kwtbw
‫וירקעו את־פחי הזהב וקצץ פתילם לעשות בתוך התכלת ובתוך הארגמן ובתוך תולעת השני ובתוך‬
‫השש מעשה חשב‬
4-Le hicieron hombreras que lo unían; de sus dos partes fue unido. Ketefot asu-lo joverot al-sheney ketsota'u jubar.
rbj wtwwxq ync lu trbj wl wcu tptk

‫כתפת עשו־לו חברת על־שני ]קצוותו כ[ )קצותיו ק( ח" בר‬
5-Y el cinto de adorno que llevaba sobre él formaba con él una sola pieza, y era de labor semejante: de oro, tejelet y
púrpura y carmesí, y lino torcido; como había ordenado YHWH a Mosheh. Wejeshev afudato asher ala'o mimenu hu
kema'aseju zahav tejelet we'argaman wetola'at shani weshesh moshezar ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh.
rcak rzcm ccw ync tulwtw nmgraw tlkt bhz whcumk awh wnmm wylu rca wtdpa bcjw
hcm ta hwhy hwx
‫וחשב אפ"דתו אשר עליו ממנו הוא כמעשהו זהב תכלת וארגמן ותולעת שני ושש משזר כאשר צוה‬
‫יהוה את־משה‬
6-E hicieron las piedras de ónix rodeadas de engastes de oro, grabadas con grabados como de sello, conforme a los
nombres de los hijos de Yisra'el; Waya'asu et-abney hashoham musabot mishbetsot zahav mefutajot pitujey
jotam al-shemot beney-Yisra'el.
larcy ynb twmc lu mtwj yjwtp tjtpm bhz txbcm tbsm mhch ynba ta wcuyw
‫ויעשו את־אבני השהם מ" סבת משבצת זהב מפ"תחת פתוחי חותם על־שמות בני ישראל‬
7-y las puso sobre las hombreras del efod, por piedras de recuerdo a favor de los hijos de Yisra'el; como había ordenado
YHWH a Mosheh. Wayasem otam al kitefot ha'efod avney zikaron liveney Yisra'el ka'asher tsiwah YHWH et-
Mosheh.
hcm ta hwhy hwx rcak larcy ynbl nwrkz ynba dpah tptk lu mta mcyw
‫וישם אתם על כתפת האפד אבני זכרון לבני ישראל כאשר צוה יהוה את־משה‬
8-E hizo el pectoral, obra de artista, al estilo de la obra del efod: de oro, de tejelet y púrpura y carmesí, y de lino
torcido. Waya'as et-hajoshen ma'aseh joshev kema'aseh efod zahav tejelet we'argaman wetola'at shani weshesh
moshezar.
rzcm ccw ync tulwtw nmgraw tlkt bhz dpa hcumk bcj hcum ncjh ta cuyw
‫ויעש את־החשן מעשה חשב כמעשה אפד זהב תכלת וארגמן ותולעת שני ושש משזר‬
9-Era cuadrado, y doblado hicieron el pectoral; de un palmo era su longitud y de un palmo su anchura estando
doblado. Ravua hayah kaful asu et-hajoshen zeret orko wezeret rojebo kaful.
lwpk wbjr trzw wkra trz ncjh ta wcu lwpk hyh uwbr
‫רבוע היה כפול עשו את־החשן זרת ארכו וזרת רחבו כפול‬
10-Y engastaron en él cuatro hileras de piedras. En la primera hilera: un rubí, un topacio y una esmeralda; esta fue la
hilera primera. Wayemale'u-vo arba'ah turey aven tur odem pitedah uvareket hatur ha'ejad.
djah rwfh tqrbw hdfp mda rwf nba yrwf hubra wb walmyw
‫וימלאו־בו ארבעה טורי אבן טור אדם פטדה וברקת הטור האחד‬
11-Y la hilera segunda: un carbunclo, un zafiro y un diamante. Wehatur hasheni nofej sapir weyahalom.
mlhyw ryps kpn ynch rwfhw

‫והטור השני נפך ספיר ויהלם‬
12-Y la hilera tercera: un ópalos un ágata y una amatista. Wehatur hashlishi leshem shevo we'ajlamah.
hmljaw wbc mcl ycylch rwfhw

‫והטור השלישי לשם שבו ואחלמה‬
13-Y la hilera cuarta: un crisólito, un ónix y un jaspe; cercadas todas y guarnecidas de oro en sus engastes. Wehatur
harevi'i tarshish shoham weyoshfeh musabot mishbetsot zahav bemilu'otam.
mtalmb bhz txbcm tbswm hpcyw mhc cycrt yuybrh rwfhw

‫והטור הרביעי תרשיש שהם וישפה מוסבת משבצות זהב במל"אתם‬
14-Y las piedras eran doce, conforme a los nombres de los hijos de Yisra'el, según los nombres de ellos, con grabados
como de sello cada una, según su nombre correspondiente, para las doce tribus. Weha'avanim al-shemot beney-
Yisra'el henah sheteym esreh al-shemotam pitujey jotam ish al-shemo lisheneym asar shavet.
fbc rcu myncl wmc lu cya mtj yjwtp mtmc lu hrcu mytc hnh larcy ynb tmc lu mynbahw
‫והאבנים על־שמת בני־ישראל הנה שתים עשרה על־שמתם פתוחי חתם איש על־שמו לשנים עשר‬
‫שבט‬
15-E hicieron sobre el pectoral cadenillas de terminación de oro puro, a manera de trenzado. Waya'asu al-hajoshen
sharsherot gavelut ma'aseh avot zahav tahor.
rwhf bhz tbu hcum tlbg trcrc ncjh lu wcuyw

‫ויעשו על־החשן שרשרת גבל"ת מעשה עבת זהב טהור‬
16-E hicieron dos engastes de oro y dos argollas de oro; y fijaron las dos argollas en los dos extremos del pectoral.
Waya'asu shetey mishbetsot zahav ushtey tabe'ot zahav wayitenu et-shtey hataba'ot al-sheney ketsot hajoshen.
ncjh twxq ync lu tubfh ytc ta wntyw bhz tubf ytcw bhz txbcm ytc wcuyw
‫ויעשו שתי משבצת זהב ושתי טבעת זהב ויתנו את־שתי הטבעת על־שני קצות החשן‬
17-Las dos cadenillas de oro las pasaron por las dos argollas a los extremos del pectoral, Wayitenu shetey ha'avotot
hazahav al-shtey hataba'ot al-ketsot hajoshen.
ncjh twxq lu tubfh ytc lu bhzh ttbuh ytc wntyw

‫ויתנו שתי העבתת הזהב על־שתי הטבעת על־קצות החשן‬
18-y los otros dos extremos de las dos cadenillas ligaron a los dos engastes, los cuales fijaron sobre las hombreras del
efod por su parte delantera. We'et shetey ketsot shetey ha'avotot natenu al-shetey hamishbetsot wayitenum al-
kitfot ha'efod el-mul pana'o.
wynp lwm la dpah tptk lu mntyw txbcmh ytc lu wntn ttbuh ytc twxq ytc taw
‫ואת שתי קצות שתי העבתת נתנו על־שתי המשבצת ויתנ"ם על־כתפת האפד אל־מול פניו‬
19-E hicieron otras dos argollas de oro, que pusieron en los dos extremos (inferiores) del pectoral, sobre el borde que
está hacia el revés del efod, por el lado de adentro. Waya'asu shetey tabe'ot zahav wayasimu al-sheney ketsot
hajoshen al-sefato asher el-ever ha'efod baytah.
htyb dpah rbu la rca wtpc lu ncjh twxq ync lu wmycyw bhz tubf ytc wcuyw
‫ויעשו שתי טבעת זהב וישימו על־שני קצות החשן על־שפתו אשר אל־עבר האפד ביתה‬
20-E hicieron dos argollas de oro que fijaron sobre las dos hombreras del efod hacia abajo, por su parte delantera, frente
a su enlace, por encima del cinto de adorno del efod. Waya'asu shetey tabe'ot zahav wayitnum al-shetey jitefot
ha'efod milematah mimul pana'o le'umat majebarto mima'al lejeshev ha'efod.
bcjl lumm wtrbjm tmul wynp lwmm hfmlm dpah tptk ytc lu mntyw bhz tubf ytc wcuyw
dpah
‫ויעשו שתי טבעת זהב ויתנ"ם על־שתי כתפת האפד מלמטה ממול פניו לע"מת מחברתו ממעל לחשב‬
‫האפד‬
21-Y juntaron el pectoral por medio de sus argollas a las argollas del efod, con un cordón tejelet, para que
permaneciese sobre el cinto de adorno del efod, y para que no se separase el pectoral del efod, como había ordenado
YHWH a Mosheh. Wayirkesu et-hajoshen mitabe'ota'u el-tabe'ot ha'efod bifetil tejelet lihyot al-jeshev ha'efod
welo-yizaj hajoshen me'al ha'efod ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh.
lum ncjh jzy alw dpah bcj lu tyhl tlkt lytpb dpah tubf la wytubfm ncjh ta wskryw
hcm ta hwhy hwx rcak dpah
‫וירכסו את־החשן מטבעתיו אל־טבעת האפד בפתיל תכלת להית על־חשב האפד ולא־יזח החשן מעל‬
‫האפד כאשר צוה יהוה את־משה‬
22-E hizo el manto del efod, obra de tejedor, todo tejelet; Waya'as et-me'il ha'efod ma'aseh oreg kelil tejelet.
tlkt lylk gra hcum dpah lyum ta cuyw

‫ויעש את־מעיל האפד מעשה ארג כליל תכלת‬
23-y la abertura del manto estaba doblada por dentro como el cuello de malla de un corselete, con un ribete alrededor
de la abertura para que no se rompiese. Ufi-ham'il betojo kefi tajera safah lefiv saviv lo yikarea.
urqy al bybs wypl hpc arjt ypk wkwtb lyumh ypw

‫ופי־המעיל בתוכו כפי תחרא שפה לפיו סביב לא יקרע‬
24-E hicieron sobre el borde inferior del manto granadas de tejelet y púrpura y carmesí, y lino torcido. Waya'asu al-
shuley hame'il rimoney tejelet we'argaman wetola'at shani moshezar.
rzcm ync tulwtw nmgraw tlkt ynwmr lyumh ylwc lu wcuyw

‫ויעשו על־שולי המעיל רמוני תכלת וארגמן ותולעת שני משזר‬
25-E hicieron campanillas de oro puro, y colocaron las campanillas entre las granadas, sobre el borde inferior del manto
a la redonda, entre las granadas; Waya'asu fa'amoney zahav tahor wayitenu et-hapa'amonim betoj harimonim al-
shuley hame'il saviv betoj harimonim.
mynmrh kwtb bybs lyumh ylwc lu mynmrh kwtb mynmuph ta wntyw rwhf bhz ynmup wcuyw
‫ויעשו פעמני זהב טהור ויתנו את־הפעמנים בתוך הרמנים על־שולי המעיל סביב בתוך הרמנים‬
26-una campanilla y una granada, una campanilla y una granada sobre el borde inferior del manto alrededor, para el
servicio; como había ordenado YHWH a Mosheh. Pa'amon werimon pa'amon werimon al-shuley hame'il saviv
lesharet ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh.
hcm ta hwhy hwx rcak trcl bybs lyumh ylwc lu nmrw nmup nmrw nmup
‫פעמן ורמן פעמן ורמן על־שולי המעיל סביב לשרת כאשר צוה יהוה את־משה‬
27-E hicieron las túnicas de lino, obra de tejedor, para Aharon y sus hijos. Waya'asu et-hakotenot shesh ma'aseh
oreg le-Aharon ulebana'o.
wynblw nrhal gra hcum cc tntkh ta wcuyw

‫ויעשו את־הכתנת שש מעשה ארג לאהרן ולבניו‬
28-Y el turbante de lino, y los adornos de las tiaras, de lino, y los calzones de lino, hechos de lino torcido; We'et-
hamitsnefet shesh we'et-pa'arey hamigba'ot shesh we'et-miknesey habad shesh moshezar.
rzcm cc dbh ysnkm taw cc tubgmh yrap taw cc tpnxmh taw

‫ואת המצנפת שש ואת־פארי המגבעת שש ואת־מכנסי הבד שש משזר‬
29-y el cinturón, de lino torcido, tejelet y púrpura y carmesí, obra de bordador; como había ordenado YHWH a Mosheh.
We'et-ha'avnet shesh moshezar utejelet we'argaman wetola'at shani ma'aseh rokem ka'asher tsiwah YHWH et-
Mosheh.
hcm ta hwhy hwx rcak mqr hcum ync tulwtw nmgraw tlktw rzcm cc fnbah taw
‫ואת־האבנט שש משזר ותכלת וארגמן ותולעת שני מעשה רקם כאשר צוה יהוה את־משה‬
30-E hicieron el ornamento para el turbante kodesh, de oro puro, e inscribieron en ella un rótulo con grabados como
de sello: "Apartado para YHWH". Waya'asu et-tsits nezer-hakodesh zahav tahor wayijtevu ala'u mijtav pitujey
jotam kodesh l'YHWH.
hwhyl cdq mtwj yjwtp btkm wylu wbtkyw rwhf bhz cdqh rzn xyx ta wcuyw
‫ויעשו את־ציץ נזר־הקדש זהב טהור ויכתבו עליו מכתב פתוחי חותם קדש ליהוה‬
31-Y fijaron en ella un cordón de tejelet para asegurarla sobre el turbante por la parte de arriba, como había ordenado
YHWH a Mosheh. Wayitenu ala'u petil tejelet latet al-hamitsnefet milmalah ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh.
hcm ta hwhy hwx rcak hlumlm tpnxmh lu ttl tlkt lytp wylu wntyw
‫ויתנו עליו פתיל תכלת לתת על־המצנפת מלמעלה כאשר צוה יהוה את־משה‬
32-Así fue acabada toda la obra del Mishkan de la tienda de asignación, e hicieron los hijos de Yisra'el conforme a todo
lo que ordenó YHWH a Mosheh; así lo hicieron. Watejel kol-avodat Mishkan Ohel Mo'ed waya'asu beney Yisra'el
kejol asher tsiwah YHWH et-Mosheh ken asu.
wcu nk hcm ta hwhy hwx rca lkk larcy ynb wcuyw duwm lha nkcm tdbu lk lktw
‫ותכל כל־עבדת משכן אהל מועד ויעשו בני ישראל ככל אשר צוה יהוה את־משה כן עשו‬
33-Y trajeron a Mosheh el Mishkan, la tienda y todos sus utensilios: sus corchetes y sus tablones, sus travesaños y
sus columnas y sus basas; Wayavi'u et-haMishkan el-Mosheh et-ha'ohel we'et-kol-kela'o krasa'o kerasha'o
berija'o we'amuda'o wa'adana'o.
wyndaw wydmuw wjyrb wycrq wysrq wylk lk taw lhah ta hcm la nkcmh ta waybyw
‫ויביאו את־המשכן אל־משה את־האהל ואת־כל־כליו קרסיו קרשיו ]בריחו כ[ )בריחיו ק( ועמ" דיו‬
‫ואדניו‬
34-y la cubierta de pieles de carnero teñidas de rojo, y la cubierta de pieles de tájash; y el velo (parojet) de la cortina;
We'et-mijseh orot ha'eylim hame'odamim we'et-mijseh orot hatejashim we'et parojet hamasaj.
ksmh tkrp taw mycjth tru hskm taw mymdamh mlyah trwu hskm taw
‫ואת־מכסה עורת האילם המאדמים ואת־מכסה ערת התחשים ואת פרכת המסך‬
35-el arca del testimonio y sus varas, y el propiciatorio; Et-Aron ha'Edut we'et-bada'o we'et hakaporet.
trpkh taw wydb taw tduh nwra ta

‫את־ארן העד" ת ואת־בדיו ואת הכפרת‬
36-la mesa con todos sus utensilios, y el lejem de la proposición; Et-hashuljan et-kol-kela'o we'et lejem hapanim.
mynph mjl taw wylk lk ta njlch ta

‫את־הש" לחן את־כל־כליו ואת לחם הפנים‬
37-la menorah puro y sus lámparas, las lámparas dispuestas en su orden, y todos sus utensilios, y el aceite del
alumbrado; Et-hamenorah hatehorah et-neroteyha nerot hama'arajah we'et-kol-keleyha we'et shemen hama'or.
rwamh nmc taw hylk lk taw hkrumh trn hytrn ta hrhfh hrnmh ta
‫את־המנרה הטהרה את־נרתיה נרת המערכה ואת־כל־כליה ואת שמן המאור‬
38-y el altar de oro, y el aceite de la unción, y el incienso de especias, y la cortina para la entrada de la tienda; We'et
mizbaj hazahav we'et shemen hamishjah we'et ketoret hasamim we'et masaj petaj ha'ohel.
lhah jtp ksm taw mymsh trfq taw hjcmh nmc taw bhzh jbzm taw
‫ואת מזבח הזהב ואת שמן המשחה ואת קטרת הסמים ואת מסך פתח האהל‬
39-el altar de cobre y el enrejado de cobre que tenía, sus varas y todos sus utensilios; el lavatorio con su base; Et mizbaj
hanejoshet we'et-mijbar hanejoshet asher-lo et-bada'o we'et-kol-kela'o et-hakiyor we'et-kano.
wnk taw rykh ta wylk lk taw wydb ta wl rca tcjnh rbkm taw tcjnh jbzm ta
‫את ׀ מזבח הנחשת ואת־מכבר הנחשת אשר־לו את־בדיו ואת־כל־כליו את־הכיר ואת־כנו‬
40-las cortinas del atrio, sus columnas y sus basas, y la cortina para la entrada del atrio; sus cuerdas y sus estacas; y
todos los utensilios para el servicio del Mishkan, para la tienda de asignación; Et kal'ey hejatser et-amudeyha we'et-
adaneyha we'et-hamasaj lesha'ar hejatser et-meytara'o witedoteyha we'et kol-keley avodat haMishkan le'Ohel
Mo'ed.
lk taw hytdtyw wyrtym ta rxjh rucl ksmh taw hynda taw hydmu ta rxjh yulq ta
duwm lhal nkcmh tdbu ylk
‫את קלעי החצר את־עמ" דיה ואת־אדניה ואת־המסך לשער החצר את־מיתריו ויתדתיה ואת כל־כלי‬
‫עבדת המשכן לאהל מועד‬
41-las vestiduras litúrgicas para el servicio del lugar kodesh, que son las vestiduras kodesh para Aharon, el kohen, y las
vestiduras de sus hijos para ejercer el oficio de kohen. Et-bigdey haserad lesharet bakodesh et-bigdey hakodesh le-
Aharon hakohen we'et-bigdey vana'o lejahen.
nhkl wynb ydgb taw nhkh nrhal cdqh ydgb ta cdqb trcl drch ydgb ta
‫את־בגדי השרד לשרת בקדש את־בגדי הקדש לאהרן הכהן ואת־בגדי בניו לכהן‬
42-Conforme a todo lo que había ordenado YHWH a Mosheh, así hicieron los hijos de Yisra'el toda la obra. Kejol
asher-tsiwah YHWH et-Mosheh ken asu beney Yisra'el et kol-ha'avodah.
hdbuh lk ta larcy ynb wcu nk hcm ta hwhy hwx rca lkk

‫ככל אשר־צוה יהוה את־משה כן עשו בני ישראל את כל־העבדה‬
43-Y vio Mosheh toda la obra, y he aquí que la hicieron; como había ordenado YHWH, así la habían hecho; y los
bendijo Mosheh. Wayar Mosheh et-kol-hamelajah wehineh asu otah ka'asher tsiwah YHWH ken asu wayevarej
otam Mosheh.
hcm mta krbyw wcu nk hwhy hwx rcak hta wcu hnhw hkalmh lk ta hcm aryw
‫וירא משה את־כל־המלאכה והנה עשו אתה כאשר צוה יהוה כן עשו ויברך אתם משה‬
Capítulo 40

2-En el mes primero, a primero del mes, erigirás el Mishkan de la tienda de asignación. Beyom-hajodesh harishon
be'ejad lajodesh takim et-Mishkan ohel-mo'ed.
duwm lha nkcm ta myqt cdjl djab nwcarh cdjh mwyb

‫ביום־החדש הראשון באחד לחדש תקים את־משכן אהל מועד‬
3-Y pondrás allí el arca del testimonio, y protegerás el arca con el velo. Wesamta sham et Aron ha'Edut wesakota
al-ha'aron et-haparojet.
tkrph ta nrah lu tksw twduh nwra ta mc tmcw

‫ושמת שם את ארון העדות וסכת על־הארן את־הפרכת‬
4-Y traerás la mesa, y pondrás en orden (lejem); y traerás la menorah y encenderás sus lámparas; Weheveta et-
hashuljan we'arajeta et-erko weheveta et-hamenorah weha'aleyta et-neroteyha.
hytrn ta tyluhw hrnmh ta tabhw wkru ta tkruw njlch ta tabhw

‫והבאת את־הש" לחן וערכת את־ערכו והבאת את־המנרה והעלית את־נרתיה‬
5-y pondrás el altar de oro para el incienso enfrente del arca del testimonio; y pondrás la cortina a la entrada del
Mishkan. Wenatatah et-mizbaj hazahav liktoret lifney Aron ha'Edut wesamta et-masaj hapetaj laMishkan.
nkcml jtph ksm ta tmcw tduh nwra ynpl trfql bhzh jbzm ta httnw
‫ונתתה את־מזבח הזהב לקטרת לפני ארון העד" ת ושמת את־מסך הפתח למשכן‬
6-Y pondrás el altar del holocausto delante de la entrada del Mishkan de la tienda de asignación. Wenatatah et
mizbaj ha'olah lifney petaj Mishkan ohel-mo'ed.
duwm lha nkcm jtp ynpl hluh jbzm ta httnw

‫ונתתה את מזבח העלה לפני פתח משכן אהל־מועד‬
7-Y pondrás el lavatorio entre la tienda de asignación y el altar, y pondrás ahí agua. Wenatata et-hakiyor beyn-
Ohel Mo'ed uveyn hamizbe'aj wenatata sham mayim.
mym mc ttnw jbzmh nybw duwm lha nyb rykh ta ttnw

‫ונתת את־הכיר בין־אהל מועד ובין המזבח ונתת שם מים‬
8-Y pondrás el atrio alrededor, y colocarás la cortina a la entrada del atrio. Wesamta et-hejatser saviv wenatata et-
masaj sha'ar hejatser.
rxjh ruc ksm ta ttnw bybs rxjh ta tmcw

‫ושמת את־החצר סביב ונתת את־מסך שער החצר‬
9-Y tomarás el aceite de la unción y ungirás el Mishkan y todo lo que hay en él; así lo dedicarás con todos sus
utensilios, y será kodesh. Welakajta et-shemen hamishejah umashajta et-haMishkan we'et-kol-asher-bo
wekidashta oto we'et-kol-kela'o wehayah kodesh.
cdq hyhw wylk lk taw wta tcdqw wb rca lk taw nkcmh ta tjcmw hjcmh nmc ta tjqlw
‫ולקחת את־שמן המשחה ומשחת את־המשכן ואת־כל־אשר־בו וקדשת אתו ואת־כל־כליו והיה קדש‬
10-Y ungirás el altar del holocausto con todos sus utensilios; así dedicarás el altar, para que sea el altar cosa
especialmente kodesh. Umashajta et-mizbaj ha'olah we'et-kol-kela'o wekidashta et-hamizbe'aj wehayah
hamizbe'aj kodesh kodashim.
mycdq cdq jbzmh hyhw jbzmh ta tcdqw wylk lk taw hluh jbzm ta tjcmw
‫ומשחת את־מזבח העלה ואת־כל־כליו וקדשת את־המזבח והיה המזבח קדש קדשים‬
11-Y ungirás el lavatorio y su base; así los dedicaras. Umashajta et-hakiyor we'et-kano wekidashta oto.
wta tcdqw wnk taw rykh ta tjcmw

‫ומשחת את־הכיר ואת־כנו וקדשת אתו‬
12-Y harás que se aproximen Aharon y sus hijos a la entrada de la tienda de asignación, y los sumergirás en agua.
Wehikravta et-Aharon we'et-bana'o el-petaj Ohel Mo'ed werajatseta otam bamayim.
mymb mta txjrw duwm lha jtp la wynb taw nrha ta tbrqhw
‫והקרבת את־אהרן ואת־בניו אל־פתח אהל מועד ורחצת אתם במים‬
13-Y vestirás a Aharon con las vestimentas kodesh, y lo ungirás y lo dedicarás, para que me sirva como kohen.
Wehilbashta et-Aharon et bigdey hakodesh umashajta oto wekidashta oto vejijen li.
yl nhkw wta tcdqw wta tjcmw cdqh ydgb ta nrha ta tcblhw

‫והלבשת את־אהרן את בגדי הקדש ומשחת אתו וקדשת אתו וכהן לי‬
14-Y harás que se aproximen sus hijos, y los vestirás con túnicas, We'et-bana'o takriv wehilbashta otam kutanot.
tntk mta tcblhw byrqt wynb taw

‫ נת‬E‫ואת־בניו תקריב והלבשת אתם כ"ת‬
15-y los ungirás como ungiste a su padre, para que me sirvan como kohanim; así ha de hacerse, para que su unción
les sea por señal de un servicio de kohen perdurable durante todas sus generaciones. Umashajta otam ka'asher
mashajta et-avihem wejihanu li wehayetah lihyot lahem moshejatam lijehunat olam ledorotam.
mtrdl mlwu tnhkl mtjcm mhl tyhl htyhw yl wnhkw mhyba ta tjcm rcak mta tjcmw
‫ומשחת אתם כאשר משחת את־אביהם וכהנו לי והיתה להית להם משחתם לכה" נת עולם לדרתם‬
16-Y lo hizo así Mosheh, conforme a todo lo que YHWH le había ordenado; así lo hizo. Waya'as Mosheh kejol asher
tsiwah YHWH oto ken asah.
hcu nk wta hwhy hwx rca lkk hcm cuyw

‫ויעש משה ככל אשר צוה יהוה אתו כן עשה‬
17-Y sucedió pues en el mes primero del segundo año, a primero del mes, que fue erigido el Mishkan. Wayehi
bajodesh harishon bashanah hashenit be'ejad lajodesh hukam haMishkan.
nkcmh mqwh cdjl djab tynch hncb nwcarh cdjb yhyw

‫ויהי בחדש הראשון בשנה השנית באחד לחדש הוקם המשכן‬
18-Y Mosheh erigió el Mishkan, y colocó sus basas, y puso sus tablones, y metió sus travesaños, y levantó sus
columnas. Wayakem Mosheh et-haMishkan wayiten et-adana'o wayasem et-krasha'o wayiten et-brija'o
wayakem et-amuda'o.
wydwmu ta mqyw wyjyrb ta ntyw wycrq ta mcyw wynda ta ntyw nkcmh ta hcm mqyw
‫ויקם משה את־המשכן ויתן את־אדניו וישם את־קרשיו ויתן את־בריחיו ויקם את־עמודיו‬
19-Y extendió la tienda por encima del Mishkan, y puso la cubierta de la tienda encima de ésta, por la parte de arriba,
como había ordenado YHWH a Mosheh. Wayifrosh et-ha'ohel al-haMishkan wayasem et-mikseh ha'ohel ala'o
milemalah ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh.
hcm ta hwhy hwx rcak hlumlm wylu lhah hskm ta mcyw nkcmh lu lhah ta crpyw
‫ויפרש את־האהל על־המשכן וישם את־מכסה האהל עליו מלמעלה כאשר צוה יהוה את־משה‬
20-Y tomó el testimonio y lo puso dentro del arca, y puso las varas al arca, y colocó el propiciatorio encima del arca, por
la parte de arriba. Wayikaj wayiten et-ha'edut el-ha'aron wayasem et-habadim al-ha'aron wayiten et-hakaporet
al-ha'aron milemalah.
hlumlm nrah lu trpkh ta ntyw nrah lu mydbh tavmcywvnrah la tduh ta ntyw jqyw
‫ויקח ויתן את־העד" ת אל־הארן וישם את־הבדים על־הארן ויתן את־הכפרת על־הארן מלמעלה‬
21-Y metió el arca dentro del Mishkan, y puso el velo de la cortina, y cubrió el arca del testimonio; como había
ordenado YHWH a Mosheh. Wayave et-ha'aron el-haMishkan wayasem et parojet hamasaj wayasej al Aron
ha'Edut ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh.
hcm ta hwhy hwx rcak twduh nwra lu ksyw ksmh tkrp ta mcyw nkcmh la nrah ta abyw
‫ויבא את־הארן אל־המשכן וישם את פרכת המסך ויסך על ארון העדות כאשר צוה יהוה את־משה‬
22-Y colocó la mesa dentro de la tienda de asignación, al costado norte del Mishkan, fuera del velo. Wayiten et-
hashuljan be'Ohel Mo'ed al-yerej haMishkan tsafonah mijuts laparojet.
tkrpl xwjm hnpx nkcmh kry lu duwm lhab njlch ta ntyw

‫ויתן את־הש" לחן באהל מועד על ירך המשכן צפנה מחוץ לפרכת‬
23-Y puso en orden sobre ella lejem delante de YHWH, como había ordenado YHWH a Mosheh. Waya'aroj ala'o
erej lejem lifney YHWH ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh.
hcm ta hwhy hwx rcak hwhy ynpl mjl kru wylu kruyw
‫ויערך עליו ערך לחם לפני יהוה כאשר צוה יהוה את־משה‬
24-Y puso la menorah dentro de la tienda de asignación, frente a la mesa, al costado sur del Mishkan, Wayasem et-
hamenorah be'Ohel Mo'ed nojaj hashuljan al-yerej haMishkan negbah.
hbgn nkcmh kry lu njlch jkn duwm lhab hrnmh ta mcyw

‫וישם את־המנרה באהל מועד נכח הש" לחן על ירך המשכן נגבה‬
25-y encendió las lámparas delante de YHWH; como había ordenado YHWH a Mosheh. Waya'al hanerot lifney
YHWH ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh.
hcm ta hwhy hwx rcak hwhy ynpl trnh luyw

‫ויעל הנרת לפני יהוה כאשר צוה יהוה את־משה‬
26-Y puso el altar de oro dentro de la tienda de asignación, delante del velo, Wayasem et-mizbaj hazahav be'Ohel
Mo'ed lifney haparojet.
tkrph ynpl duwm lhab bhzh jbzm ta mcyw

‫וישם את־מזבח הזהב באהל מועד לפני הפרכת‬
27-y quemó sobre él incienso de especias; como había ordenado YHWH a Mosheh. Wayakter ala'o ketoret samim
ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh.
hcm ta hwhy hwx rcak myms trfq wylu rfqyw

‫ויקטר עליו קטרת סמים כאשר צוה יהוה את־משה‬
28-Y puso la cortina de la entrada del Mishkan. Wayasem et-masaj hapetaj laMishkan.
nkcml jtph ksm ta mcyw

‫וישם את־מסך הפתח למשכן‬
29-Y el altar del holocausto lo puso a la entrada del Mishkan de la tienda de asignación; y ofreció sobre él el
holocausto y la ofrenda vegetal; como había ordenado YHWH a Mosheh. We'et mizbaj ha'olah sam petaj Mishkan
ohel-mo'ed waya'al ala'o et-ha'olah we'et-haminjah ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh.
ta hwhy hwx rcak hjnmh taw hluh ta wylu luyw duwm lha nkcm jtp mc hluh jbzm taw
hcm
‫ואת מזבח העלה שם פתח משכן אהל־מועד ויעל עליו את־העלה ואת־המנחה כאשר צוה יהוה את־‬
‫משה‬
30-Y puso el lavatorio entre la tienda de asignación y el altar, y puso allí agua para lavarse. Wayasem et-hakiyor beyn-
Ohel Mo'ed uveyn hamizbe'aj wayiten shamah mayim lerojtsah.
hxjrl mym hmc ntyw jbzmh nybw duwm lha nyb rykh ta mcyw
‫וישם את־הכיר בין־אהל מועד ובין המזבח ויתן שמה מים לרחצה‬
31-Y se lavaron en el, Mosheh y Aharon y los hijos de éste, sus manos y sus pies. Werajatsu mimenu Mosheh
we'Aharon uvana'o et-yedeyhem we'et-ragleyhem.
mhylgr taw mhydy ta wynbw nrhaw hcm wnmm wxjrw

‫ורחצו ממנו משה ואהרן ובניו את־ידיהם ואת־רגליהם‬
32-Siempre que entraban en la tienda de asignación y siempre que se acercaban al altar, se lavaban; como había
ordenado YHWH a Mosheh. Bevo'am el-Ohel Mo'ed uvekorvatam el-hamizbe'aj yirjatsu ka'asher tsiwah YHWH
et-Mosheh.
hcm ta hwhy hwx rcak wxjry jbzmh la mtbrqbw duwm lha la mabb
‫בבאם אל־אהל מועד ובקרבתם אל־המזבח ירחצו כאשר צוה יהוה את־משה‬
33-E hizo levantar el atrio alrededor del Mishkan y del altar, y colocó la cortina a la entrada del atrio; y acabó Mosheh
la obra. Wayakem et-hejatser saviv laMishkan welamizbe'aj wayiten et-masaj sha'ar hejatser wayejal Mosheh
et-hamelajah.
hkalmh ta hcm lkyw rxjh ruc ksm ta ntyw jbzmlw nkcml bybs rxjh ta mqyw
‫ויקם את־החצר סביב למשכן ולמזבח ויתן את־מסך שער החצר ויכל משה את־המלאכה‬
34-Y cubrió la nube la tienda de asignación, y la gloria de YHWH llenó el Mishkan. Wayejas he'anan et-Ohel Mo'ed
ukevod YHWH male et-haMishkan.
nkcmh ta alm hwhy dwbkw duwm lha ta nnuh skyw

‫ויכס הענן את־אהל מועד וכבוד יהוה מלא את־המשכן‬
35-Y no pudo Mosheh entrar en la tienda de asignación, porque la nube posaba sobre ésta y la gloria de YHWH
llenaba el Mishkan. Welo-yakol Mosheh lavo el-Ohel Mo'ed ki-shajan ala'o he'anan ukevod YHWH male et-
haMishkan.
nkcmh ta alm hwhy dwbkw nnuh wylu nkc yk duwm lha la awbl hcm lky alw
‫ולא־יכל משה לבוא אל־אהל מועד כי־שכן עליו הענן וכבוד יהוה מלא את־המשכן‬
36-Y cuando se alzaba la nube de encima del Mishkan, los hijos de Yisra'el partían en todas sus jornadas. Uvehe'alot
he'anan me'al haMishkan yis'u beney Yisra'el bekol mas'eyhem.
mhyusm lkb larcy ynb wusy nkcmh lum nnuh twluhbw

‫ובהעלות הענן מעל המשכן יסעו בני ישראל בכל מסעיהם‬
37-Pero si no se alzaba la nube, entonces no se movían hasta el día en que ella se alzaba. We'im-lo ye'aleh he'anan
welo yis'u ad-yom he'aloto.
wtluh mwy du wusy alw nnuh hluy al maw

‫ואם־לא יעלה הענן ולא יסעו עד־יום העלתו‬
38-Porque la nube de YHWH permanecía sobre el Mishkan de día, y de noche había fuego en él, a los ojos de toda la
casa de Yisra'el, en todas sus jornadas. Ki anan YHWH al-haMishkan yomam we'esh tihyeh laylah bo le'eyney
kol-beyt-Yisra'el bekol-mas'eyhem.
mhyusm lkb larcy tyb lk ynyul wb hlyl hyht caw mmwy nkcmh lu hwhy nnu yk
‫כי ענן יהוה על־המשכן יומם ואש תהיה לילה בו לעיני כל־בית־ישראל בכל־מסעיהם‬
Baruj atah YHWH Eloheynu melej ha'olam, asher bajar banu mikol-ha'amim, wenatan lanu et-torato. Bendito seas Tu, oh
YHWH nuestro Elohey, Rey del universo que nos elegiste entre todos los pueblos y nos diste Tu Torah,
Al terminar la Porcion debe leer esta Beraja:
Baruj atah YHWH, Eloheynu melej ha'olam, asher natan lanu torat emet, wejayey olam nata betojenu. Bendito seas Tu oh
YHWH nuestro ELOHIM, Rey del Universo que nos diste, la Torah de la Verdad, e implantaste en nosotros la Vida.
WAYIKRA 1 ‫ויקרא‬ arqyw
Sefer Wayikra
‫ ויקרא‬- arqyw
Capítulo 1
1 ‫ויקרא פרק‬
Parashah 24 Wayikra (Y llamó) 1:1-5:26
1-Y llamó a Mosheh, y le habló YHWH desde la tienda de asignación, diciendo: Wayikra el-Mosheh wayedaber
YHWH elay'o me'Ohel Mo'ed lemor.
rmal d[wm lham wyla hwhy rbdyw hcm la arqyw

‫ויקרא אל־משה וידבר יהוה אליו מאהל מועד לאמר‬
2-Habla a los hijos de Yisra'el y les dirás: Cuando alguno de vosotros ofreciere un sacrificio a YHWH de cuadrúpedo,
del ganado mayor y del ganado menor ofreceréis vuestro sacrificio. Daber el-beney Yisra'el we'amarta alejem adam
ki-yakriv mikem korban l'YHWH min-habejemah min-habakar umin-jatson takrivu et-korbanjem.
naxh nmw rqbh nm hmhbh nm hwhyl nbrq mkm byrqy yk mda mhla trmaw larcy ynb la rbd
mknbrq ta wbyrqt
‫דבר אל־בני ישראל ואמרת א! להם אדם כי־יקריב מכם קרבן ליהוה מן־הבהמה מן־הבקר ומן־הצאן‬
‫תקריבו את־קרבנכם‬
3-Si fuere su sacrificio del ganado mayor, macho sin defecto ofrecerá; a la entrada de la tienda de asignación lo
presentará, para que sea aceptado en favor suyo ante YHWH. Im-olah korbano min-habakar zakar tamim yakrivenu
el-petaj Ohel Mo'ed yakriv oto lirtsono lifney YHWH.
hwhy ynpl wnxrl wta byrqy d[wm lha jtp la wnbyrqy mymt rkz rqbh nm wnbrq hl[ ma
‫אם־עלה קרבנו מן־הבקר זכר תמים יקריבנו אל־פתח אהל מועד יקריב אתו לרצנו לפני יהוה‬
4-Y pondrá su mano sobre la cabeza del holocausto, y será aceptado en favor suyo para servirle de expiación.
Wesamaj yado al-rosh ha'olah wenirtsah lo lejaper alay'o.
wyl[ rpkl wl hxrnw hl[h car l[ wdy kmsw

‫וסמך ידו על ראש העלה ונרצה לו לכפר עליו‬
5-Y degollará el novillo ante YHWH, y los hijos de Aharón, los kohanim, presentarán la sangre, y rociarán la sangre
alrededor, sobre el altar que está a la entrada de la tienda de asignación. Weshajat et-ben habakar lifney YHWH
wehikrivu beney Aharon hakohanim et-hadam wezarku et-hadam al-hamizbe'aj saviv asher-petaj Ohel Mo'ed.
jbzmh l[ mdh ta wqrzw mdh ta mynhkh nrha ynb wbyrqhw hwhy ynpl rqbh nb ta fjcw
d[wm lha jtp rca bybs
‫ושחט את־בן הבקר לפני יהוה והקריבו בני אה! רן הכה! נים את־הדם וזרקו את־הדם על־המזבח סביב‬
‫א! שר־פתח אהל מועד‬
6-Y desollará el holocausto y lo cortará en pedazos. Wehifshit et-ha'olah wenitaj otah lintajeyha.
hyjtnl hta jtnw hl[h ta fycphw

‫והפשיט את־העלה ונתח אתה לנתחיה‬
7-Y pondrán los hijos de Aharón, el kohen, el fuego sobre el altar, y arreglarán la leña sobre el fuego. Wenatenu
beney Aharon hakohen esh al-hamizbe'aj we'arju etsim al-ha'esh.
cah l[ myx[ wkr[w jbzmh l[ ca nhkh nrha ynb wntnw

‫ונתנו בני אה! רן הכהן אש על־המזבח וערכו עצים על־האש‬

8-Y los hijos de Aharón, los kohanim, pondrán en orden los pedazos, juntamente con la cabeza y el sebo, sobre la leña
que habrá sobre el fuego que está encima del altar; We'arju beney Aharon hakohanim et hanetajim et-harosh
we'et-hapader al-ha'etsim asher al-ha'esh asher al-hamizbe'aj.
l[ rca cah l[ rca myx[h l[ rdph taw carh ta myjtnh ta mynhkh nrha ynb wkr[w
jbzmh
‫וערכו בני אה! רן הכה! נים את הנתחים את־הראש ואת־הפדר על־העצים א! שר על־האש א! שר על־‬
‫המזבח‬
9-y sus entrañas y sus piernas lavarán con agua; y el kohen hará quemar todo sobre el altar; holocausto es, ofrenda de
fuego aceptada con agrado por YHWH. Wekirbo ukra'ay'o yirjats bamayim wehiktir hakohen et-hakol hamizbe'aj
olah isheh re'aj-nikoaj l'YHWH.
hwhyl jwjyn jyr hca hl[ hjbzmh lkh ta nhkh ryfqhw mymb xjry wy[rkw wbrqw
‫וקרבו וכרעיו ירחץ במים והקטיר הכהן את־הכל המזבחה עלה אשה ריח־ניחוח ליהוה‬
10-Y si fuere su sacrificio holocausto de ganado menor, de los corderos o de las cabras, lo presentará macho sin
defecto; We'im-min-hatson korbano min-hakesavim o min-ha'izim le'olah zakar tamim yakrivenu.
wnbyrqy mymt rkz hl[l myz[h nm wa mybckh nm wnbrq naxh nm maw

‫ואם־מן־הצאן קרבנו מן־הכשבים או מן־העזים לעלה זכר תמים יקריבנו‬
11-y lo degollará al lado norte del altar ante YHWH, y los hijos de Aharón, los kohanim, rociarán su sangre sobre el
altar, alrededor. Weshajat oto al yerej hamizbe'aj tsafonah lifney YHWH wezarku beney Aharon hakohanim et-
damo al-hamizbe'aj saviv.
bybs jbzmh l[ wmd ta mynhkh nrha ynb wqrzw hwhy ynpl hnpx jbzmh kry l[ wta fjcw
‫ושחט אתו על ירך המזבח צפנה לפני יהוה וזרקו בני אה! רן הכה! נים את־דמו על־המזבח סביב‬
12-Y lo cortará en pedazos, con su cabeza y su sebo. Y el kohen los pondrá en orden sobre la leña que habrá sobre el
fuego que está encima del altar ; Wenitaj oto lintajay'o we'et-rosho we'et-pidro we'araj hakohen otam al-ha'etsim
asher al-ha'esh asher al-hamizbe'aj.
jbzmh l[ rca cah l[ rca myx[h l[ mta nhkh kr[w wrdp taw wcar taw wyjtnl wta jtnw
‫ונתח אתו לנתחיו ואת־ראשו ואת־פדרו וערך הכהן אתם על־העצים א! שר על־האש א! שר על־המזבח‬
13-y las entrañas y las piernas lavará con agua, y el kohen presentará todo y lo hará consumir sobre el altar; holocausto
es, ofrenda de fuego aceptada con agrado por YHWH. Wehakerev wehakra'ayim yirjats bamayim wehikriv
hakohen et-hakol wehiktir hamizbejah olah hu isheh re'aj nikoaj l'YHWH.
jjyn jyr hca awh hl[ hjbzmh ryfqhw lkh ta nhkh byrqhw mymb xjry my[rkhw brqhw
hwhyl
‫והקרב והכרעים ירחץ במים והקריב הכהן את־הכל והקטיר המזבחה עלה הוא אשה ריח ניחח‬
‫ליהוה‬
14-Mas si su sacrificio fuere de aves para holocausto a YHWH, presentará su ofrenda de tórtolas o de paIominos;
We'im min-ha'of olah korbano l'YHWH wehikriv min-hatorim o min-beney hayonah et-korbano.
wnbrq ta hnwyh ynb nm wa myrth nm byrqhw hwhyl wnbrq hl[ pw[h nm maw
‫ואם מן־העוף עלה קרבנו ליהוה והקריב מן־התרים או מן־בני היונה את־קרבנו‬
15-y el kohen la ofrecerá en el altar, y de una uñada (en la nuca) le cortará la cabeza, la cual hará consumir sobre el altar,
después de derramada su sangre sobre la pared del altar. Wehikrivo hakohen el-hamizbe'aj umalak et-rosho wehiktir
hamizbejah wenimtsah damo al kir hamizbe'aj.
jbzmh ryq l[ wmd hxmnw hjbzmh ryfqhw wcar ta qlmw jbzmh la nhkh wbyrqhw
‫והקריבו הכהן אל־המזבח ומלק את־ראשו והקטיר המזבחה ונמצה דמו על קיר המזבח‬
16-Y le quitará su buche con su plumaje (con sus intestinos) y los arrojará al lado oriental del altar, en el lugar de las
cenizas. Wejesir et-mur'ato benotsatah wehishlij otah etsel hamizbe'aj kedmah el-mekom hadashen.
ncdh mwqm la hmdq jbzmh lxa hta kylchw htxnb wtarm ta ryshw
‫ ראתו בנצתה והשליך אתה אצל המזבח קדמה אל־מקום הדשן‬9‫והסיר את־מ‬
17-la partirá por entre las alas, mas no la dividirá del todo; y el kohen la hará consumir sobre el altar encima de la leña
que está sobre el fuego; holocausto es, ofrenda de fuego aceptada con agrado por YHWH. Weshisa oto biknafay'o lo
yavdil wehiktir oto hakohen hamizbejah al-ha'etsim asher al-ha'esh olah hu isheh re'aj niko'aj l'YHWH.
hca awh hl[ cah l[ rca myx[h l[ hjbzmh nhkh wta ryfqhw lydby al wypnkb wta [scw
hwhyl jjyn jyr
‫ושסע אתו בכנפיו לא יבדיל והקטיר אתו הכהן המזבחה על־העצים א! שר על־האש עלה הוא אשה‬
‫ריח ניחח ליהוה‬
Capítulo 2
1-Y cuando algún alma ofreciere sacrificio de ofrenda vegetal a YHWH, de flor de harina de trigo será su ofrenda. Y
derramara aceite sobre ella, y pondrá sobre ella incienso; Wenefesh ki-takriv korban minjah l'YHWH solet yihyeh
korbano weyatsak aleyja shemen wenatan aleyja levonah.
hnbl hyl[ ntnw nmc hyl[ qxyw wnbrq hyhy tls hwhyl hjnm nbrq byrqt yk cpnw
‫ונפש כי־תקריב קרבן מנחה ליהוה סלת יהיה קרבנו ויצק עליה שמן ונתן עליה לבנה‬
2-y la traerá a los hijos de Aharón, los kohanim, uno de los cuales tomará de allí el contenido de su puño lleno de la
flor de harina y de su aceite, menos el incienso ; y el kohen hará consumir esto con el incienso como memorial sobre el
altar; ofrenda de fuego de fragancia agradable para el YHWH. Wehevi'ah el-beney Aharon hakohanim wekamats
misham melo kumtso misoltah umishamnah al kol-levonatah wehiktir hakohen et-azkaratah hamizbejah isheh
re'aj nikoaj l'YHWH.
nhkh ryfqhw htnbl lk l[ hnmcmw htlsm wxmq alm mcm xmqw mynhkh nrha ynb la haybhw
hwhyl jjyn jyr hca hjbzmh htrkza ta
‫ מצו מסלתה ומשמנה על כל־לבנתה והקטיר‬9‫וה< ביאה אל־בני אה! רן הכה! נים וקמץ משם מלא ק‬
‫הכהן את־אזכרתה המזבחה אשה ריח ניחח ליהוה‬
3-Y lo que sobrase de la ofrenda vegetal será de Aharón y sus hijos; es especialmente kodesh de las ofrendas de fuego
para el YHWH. Wehanoteret min-haminjah le-Aharon ulevanay'o kodesh kodashim me'ishey YHWH.
hwhy ycam mycdq cdq wynblw nrhal hjnmh nm trtwnhw

‫והנותרת מן־המנחה לאה! רן ולבניו קדש קדשים מאשי יהוה‬
4-Y si presentares sacrificio de ofrenda vegetal de lo cocido al horno, será de tortas ázimas de flor de harina de trigo
mezclada con aceite, o de hojaldres ázimos untados con aceite. Weji takriv korban minjah ma'afeh tanur solet jalot
matsot blulot bashemen urkikey matsot meshujim bashamen.
nmcb myjcm twxm yqyqrw nmcb tlwlb txm twlj tls rwnt hpam hjnm nbrq brqt ykw
‫ חים בשמן‬9‫וכי תקרב קרבן מנחה מא! פה תנור סלת חלות מצת בלולת בשמן ורקיקי מצות מש‬
5-Y si fuere tu sacrificio ofrenda vegetal hecha en sartén, será de flor de harina de trigo sin levadura, mezclada con
aceite, We'im-minjah al-hamajavat korbaneja solet belulah bashemen matsah tihyeh.
hyht hxm nmcb hlwlb tls knbrq tbjmh l[ hjnm maw

‫ואם־מנחה על־המח! בת קרבנך סלת בלולה בשמן מצה תהיה‬
6-la cual harás pedazos, y derramarás sobre ella aceite; ofrenda vegetal es. Patot otah pitim weyatsakta aleyja shamen
minjah hu.
awh hjnm nmc hyl[ tqxyw mytp hta twtp

‫פתות אתה פתים ויצקת עליה שמן מנחה הוא‬
7-Y si fuere tu sacrificio ofrenda vegetal hecha en cazuela, será de flor de harina de trigo con aceite. We'im-minjat
marjeshet korbaneja solet bashemen te'aseh.
hc[t nmcb tls knbrq tcjrm tjnm maw

‫ואם־מנחת מרחשת קרבנך סלת בשמן תעשה‬
8-Y traerás a YHWH la ofrenda vegetal que esté hecha de estas cosas, y la presentará al kohen, y éste la hará llegar al
altar; Weheveta et-haminjah asher ye'aseh me'eleh l'YHWH wehikrivah el-hakohen wehigishah el-hamizbe'aj.
jbzmh la hcyghw nhkh la hbyrqhw hwhyl hlam hc[y rca hjnmh ta tabhw
‫והבאת את־המנחה א! שר יעשה מאלה ליהוה והקריבה אל־הכהן והגישה אל־המזבח‬
9-y separará el kohen de la ofrenda vegetal el puñado de la ofrenda memorial, y lo hará consumir sobre el altar;
ofrenda de fuego es, aceptada con agrado por YHWH. Wejerim hakohen min-haminjah et-azkaratah wehiktir
hamizbejah isheh re'aj nikoaj l'YHWH.
hwhyl jjyn jyr hca hjbzmh ryfqhw htrkza ta hjnmh nm nhkh myrhw
‫והרים הכהן מן־המנחה את־אזכרתה והקטיר המזבחה אשה ריח ניחח ליהוה‬
10-Y lo restante de la ofrenda vegetal será de Aharón y de sus hijos; es cosa muy apartada de las ofrendas de fuego
para YHWH. Wehanoteret min-haminjah le-Aharon ulevanay'o kodesh kodashim me'ishey YHWH.
hwhy ycam mycdq cdq wynblw nrhal hjnmh nm trtwnhw

‫והנותרת מן־המנחה לאה! רן ולבניו קדש קדשים מאשי יהוה‬
11-Ninguna de las ofrendas vegetales que ofreceréis a YHWH serán preparadas con levadura, porque no haréis
consumir ninguna cosa hecha con levadura ni con miel por ofrenda de fuego a YHWH. Kol-haminjah asher takrivu
l'YHWH lo te'aseh jamets ki kol-se'or wekol-davash lo-taktiru mimenu isheh l'YHWH.
hwhyl hca wnmm wryfqt al cbd lkw rac lk yk xmj hc[t al hwhyl wbyrqt rca hjnmh lk
‫כל־המנחה א! שר תקריבו ליהוה לא תעשה חמץ כי כל־שאר וכל־דבש לא־תקטירו ממנו אשה ליהוה‬
12-Como ofrendas de primicias las presentaréis a YHWH; pero no han de ponerse sobre el altar (como ofrendas), para
ser aceptadas con agrado. Korban reshit takrivu otam l'YHWH we'el-hamizbe'aj lo-ya'alu lere'aj nikoaj.
jjyn jyrl wl[y al jbzmh law hwhyl mta wbyrqt tycar nbrq
‫קרבן ראשית תקריבו אתם ליהוה ואל־המזבח לא־יע!לו לריח ניחח‬
13-Y todas tus ofrendas vegetales sazonarás con sal; y no dejarás que falte de tu ofrenda vegetal la sal del pacto de tu
Elohay; sobre toda ofrenda vegetal tuya ofrecerás sal. Wekol-korban minjatja bamelaj timlaj welo tashbit melaj brit
Eloheyja me'al minjateja al kol-korbaneja takriv melaj.
jlm byrqt knbrq lk l[ ktjnm l[m kyhla tyrb jlm tybct alw jlmt jlmb ktjnm nbrq lkw
‫וכל־קרבן מנחתך במלח תמלח ולא תשבית מלח ברית א< להיך מעל מנחתך על כל־קרבנך תקריב מלח‬
14-Y si presentares a YHWH ofrenda vegetal de primicias, ofrecerás cebada nueva, verde, secada a fuego, molida y
que esté aún con cáscara; así presentarás la ofrenda vegetal de tus primicias. We'im-takriv minjat bikurim l'YHWH
aviv kaluy ba'esh geres karmel takriv et minjat bikureyja.
kyrwkb tjnm ta byrqt lmrk crg cab ywlq byba hwhyl myrwkb tjnm byrqt maw
‫ואם־תקריב מנחת בכורים ליהוה אביב קלוי באש גרש כרמל תקריב את מנחת בכוריך‬
15-Y verterás sobre ella aceite, y pondrás sobre ella incienso; ofrenda vegetal es. Wenatata aleyja shemen wesamta
aleyja levonah minjah hu.
awh hjnm hnbl hyl[ tmcw nmc hyl[ ttnw

‫ונתת עליה שמן ושמת עליה לבנה מנחה הוא‬
16-Y el kohen hará consumir el puñado de la ofrenda memorial que fue molida, y de su aceite, con todo su incienso; es
ofrenda de fuego consumida en el fuego para YHWH. Wehiktir hakohen et-azkaratah migirsah umishamnah al
kol-levonatah isheh l'YHWH.
hwhyl hca htnbl lk l[ hnmcmw hcrgm htrkza ta nhkh ryfqhw

‫והקטיר הכהן את־אזכרתה מגרשה ומשמנה על כל־לבנתה אשה ליהוה‬
Capítulo 3
1-Y si fuere su ofrenda sacrificio de paces, si la presentare del ganado mayor, sea macho o hembra, la presentará sin
defecto ante YHWH. We'im-zevaj shelamim korbano im min-habakar hu makriv im-zakar im-nekevah tamim
yakrivenu lifney YHWH.
hwhy ynpl wnbyrqy mymt hbqn ma rkz ma byrqm awh rqbh nm ma wnbrq mymlc jbz maw
‫ואם־זבח שלמים קרבנו אם מן־הבקר הוא מקריב אם־זכר אם־נקבה תמים יקריבנו לפני יהוה‬
2-Y él pondrá su mano sobre la cabeza de su ofrenda, la cual degollará ala entrada de la tienda de asignación; y los hijos
de Aharón, los kohanim, rociarán la sangre sobre el altar, alrededor. Wesamaj yado al-rosh korbano ushjato petaj Ohel
Mo'ed wezarku beney Aharon hakohanim et-hadam al-hamizbe'aj saviv.
jbzmh l[ mdh ta mynhkh nrha ynb wqrzw d[wm lha jtp wfjcw wnbrq car l[ wdy kmsw
bybs
‫וסמך ידו על־ראש קרבנו ושחטו פתח אהל מועד וזרקו בני אה! רן הכה! נים את־הדם על־המזבח סביב‬
3-Y presentará del sacrificio de paces, por ofrenda de fuego a YHWH, el sebo que cubre las entrañas, y todo el sebo que
está sobre las entrañas; Wehikriv mizevaj hashelamim isheh l'YHWH et-hajelev hamejaseh et-hakerev we'et kol-
hajelev asher al-hakerev.
brqh l[ rca bljh lk taw brqh ta hskmh bljh ta hwhyl hca mymlch jbzm byrqhw
‫והקריב מזבח השלמים אשה ליהוה את־החלב המכסה את־הקרב ואת כל־החלב א! שר על־הקרב‬
4-y los dos riñones con el sebo que está sobre ellos, y el que cubre los lomos, y el diafragma con el lóbulo del hígado,
mas sin quitar nada de los riñones; así lo quitará (el diafragma). We'et shtey haklayot we'et-hajelev asher alejen
asher al-haksalim we'et-hayoteret al-hakaved al-haklayot yesirenah.
hnrysy twylkh l[ dbkh l[ trtyh taw mylskh l[ rca nhl[ rca bljh taw tylkh ytc taw
‫ואת שתי הכלית ואת־החלב א! שר ע!להן א! שר על־הכסלים ואת־היתרת על־הכבד על־הכליות יסירנה‬
5-Y los hijos de Aharón harán consumir esto en el altar, sobre el holocausto ofrecido sobre la leña que está encima del
fuego; es ofrenda de fuego aceptada con agrado por YHWH. Wehiktiru oto beney-Aharon hamizbejah al-ha'olah
asher al-ha'etsim asher al-ha'esh isheh re'aj niko'aj l'YHWH.
hwhyl jjyn jyr hca cah l[ rca myx[h l[ rca hl[h l[ hjbzmh nrha ynb wta wryfqhw
‫והקטירו אתו בני־אה! רן המזבחה על־העלה א! שר על־העצים א! שר על־האש אשה ריח ניחח ליהוה‬
6-Y si su ofrenda de sacrificio de paces a YHWH fuere de ganado menor, sea macho o hembra, la presentará sin
defecto. We'im-min-hatson korbano lezevaj shelamim l'YHWH zakar o nekevah tamim yakrivenu.
wnbyrqy mymt hbqn wa rkz hwhyl mymlc jbzl wnbrq naxh nm maw
‫ואם־מן־הצאן קרבנו לזבח שלמים ליהוה זכר או נקבה תמים יקריבנו‬
7-Y si presentare un cordero por ofrenda suya, él lo presentará ante YHWH; Im-kesev hu-makriv et-korbano wehkriv
oto lifney YHWH.
hwhy ynpl wta byrqhw wnbrq ta byrqm awh bck ma

‫אם־כשב הוא־מקריב את־קרבנו והקריב אתו לפני יהוה‬
8-y pondrá su mano sobre la cabeza de su ofrenda, y la degollará delante de la tienda de asignación; y los hijos de
Aharón rociarán su sangre sobre el altar, alrededor. Wesamaj et-yado al-rosh korbano weshajat oto lifney Ohel
Mo'ed wezarku beney Aharon et-damo al-hamizbe'aj saviv.
bybs jbzmh l[ wmd ta nrha ynb wqrzw d[wm lha ynpl wta fjcw wnbrq car l[ wdy ta kmsw
‫וסמך את־ידו על־ראש קרבנו ושחט אתו לפני אהל מועד וזרקו בני אה! רן את־דמו על־המזבח סביב‬
9-Y presentará del sacrificio de paces, que es ofrenda de fuego para YHWH, su sebo, esto es, la cola grasosa entera,
que quitará a raíz del espinazo, y el sebo que cubre las entrañas, y todo el sebo que está sobre las entrañas; Wehikriv
mizevaj hashlamim isheh l'YHWH jelbo ha'alyah tmimah le'umat he'atseh yesirenah we'et-hajelev hamejaseh
et-hakerev we'et kol-hajelev asher al-hakerev.
hskmh bljh taw hnrysy hx[h tm[l hmymt hylah wblj hwhyl hca mymlch jbzm byrqhw
brqh l[ rca bljh lk taw brqh ta
‫מת העצה יסירנה ואת־החלב המכסה‬9‫והקריב מזבח השלמים אשה ליהוה חלבו האליה תמימה לע‬
‫את־הקרב ואת כל־החלב א! שר על־הקרב‬
10-y los dos riñones, y el sebo que está sobre ellos, y el que cubre los lomos, y el diafragma con el lóbulo del hígado, sin
quitar nada de los riñones; así lo quitará (el diafragma). We'et shtey haklayot we'et-hajelev asher alejen asher al-
haksalim we'et-hayoteret al-hakaved al-haklayot yesirenah.
hnrysy tylkh l[ dbkh l[ trtyh taw mylskh l[ rca nhl[ rca bljh taw tylkh ytc taw
‫ואת שתי הכלית ואת־החלב א! שר ע!להן א! שר על־הכסלים ואת־היתרת על־הכבד על־הכלית יסירנה‬
11-Y el kohen hará consumir esto sobre el altar; es alimento de la ofrenda de fuego ofrecida en honor de YHWH.
Wehiktiro hakohen hamizbejah lejem isheh l'YHWH.
hwhyl hca mjl hjbzmh nhkh wryfqhw

‫והקטירו הכהן המזבחה לחם אשה ליהוה‬
12-Y si fuere su ofrenda de cabra, él la presentará ante el YHWH. We'im-ez korbano wehikrivo lifney YHWH.
hwhy ynpl wbyrqhw wnbrq z[ maw

‫ואם עז קרבנו והקריבו לפני יהוה‬
13-Y pondrá su mano sobre la cabeza de ella y la degollará delante de la tienda de asignación; y los hijos de Aharón
rociarán su sangre sobre el altar, alrededor. Wesamaj et-yado al-rosho weshajat oto lifney Ohel Mo'ed wezarku
beney Aharon et-damo al-hamizbe'aj saviv.
bybs jbzmh l[ wmd ta nrha ynb wqrzw d[wm lha ynpl wta fjcw wcar l[ wdy ta kmsw
‫וסמך את־ידו על־ראשו ושחט אתו לפני אהל מועד וזרקו בני אה! רן את־דמו על־המזבח סביב‬
14-Y presentará de ella su sacrificio, por ofrenda de fuego a YHWH: el sebo que cubre las entrañas, y todo el sebo que
está sobre las entrañas, Wehikriv mimenu korbano isheh l'YHWH et-hajelev hamejaseh et-hakerev we'et kol-
hajelev asher al-hakerev.
brqh l[ rca bljh lk taw brqh ta hskmh bljh ta hwhyl hca wnbrq wnmm byrqhw
‫והקריב ממנו קרבנו אשה ליהוה את־החלב המכסה את־הקרב ואת כל־החלב א! שר על־הקרב‬
15-y los dos riñones con el sebo que está sobre ellos, y el que cubre los lomos, y el diafragma con el lóbulo del hígado,
pero sin quitar nada de los riñones; así lo quitará (diafragma). We'et shtey haklayot we'et-hajelev asher alejen asher
al-haksalim we'et-hayoteret al-hakaved al-haklayot yesirenah.
hnrysy tylkh l[ dbkh l[ trtyh taw mylskh l[ rca nhl[ rca bljh taw tylkh ytc taw
‫ואת שתי הכלית ואת־החלב א! שר ע!להן א! שר על־הכסלים ואת־היתרת על־הכבד על־הכלית יסירנה‬
16-Y el kohen hará consumir esto sobre el altar; es alimento de la ofrenda de fuego, para ser aceptado con agrado. Todo
el sebo es para YHWH; Wehiktiram hakohen hamizbejah lejem isheh lere'aj nikoaj kol-jelev l'YHWH.
hwhyl blj lk jjyn jyrl hca mjl hjbzmh nhkh mryfqhw

‫והקטירם הכהן המזבחה לחם אשה לריח ניחח כל־חלב ליהוה‬
17-estatuto perpetuo será durante vuestras generaciones en todas, vuestras moradas; ningún sebo y ninguna sangre
comeréis. Jukat olam ledoroteyjem bekol moshvoteyjem kol-jelev wekol-dam lo tojelu.
wlkat al md lkw blj lk mkytbcwm lkb mkytrdl mlw[ tqj

‫ קת עולם לדרתיכם בכל מושבתיכם כל־חלב וכל־דם לא תאכלו‬9‫ח‬
Capítulo 4

2-Habla a los hijos de Yisra'el y diles: Cuando alguno pecare por yerro contra cualquiera de los mandamientos de
YHWH relativos a cosas que no deben hacerse, haciendo cualquiera de aquellas cosas, Daber el-beney Yisra'el lemor
nefesh ki-tejeta bishgagah mikol mitsvot YHWH asher lo te'aseynah we'asah me'ajat mejenah.
tjam hc[w hnyc[t al rca hwhy twxm lkm hggcb afjt yk cpn rmal larcy ynb la rbd
hnhm
‫דבר אל־בני ישראל לאמר נפש כי־תח< טא בשגגה מכל מצות יהוה א! שר לא תעשינה ועשה מאחת‬
‫מהנה‬
3-si fuere el kohen ungido quien así pecare, trayendo culpa sobre el pueblo, presentará por su pecado que ha cometido, un
novillo joven, sin defecto, como ofrenda a YHWH por el pecado. Im hakohen hamashi'aj yejeta le'ashmat ha'am
wehikriv al jatato asher jata par ben-bakar tamim l'YHWH lejatat.
tafjl hwhyl mymt rqb nb rp afj rca wtafj l[ byrqhw m[h tmcal afjy jycmh nhkh ma
‫אם הכהן המשיח יח< טא לאשמת העם והקריב על חטאתו א! שר חטא פר בן־בקר תמים ליהוה‬
‫לחטאת‬
4-Y traerá el novillo a la entrada de la tienda de asignación, ante YHWH, y pondrá su mano sobre la cabeza del novillo;
y degollará al novillo ante YHWH. Wehevi et-hapar el-petaj Ohel Mo'ed lifney YHWH wesamaj et-yado al-rosh
hapar weshajat et-hapar lifney YHWH.
hwhy ynpl rph ta fjcw rph car l[ wdy ta kmsw hwhy ynpl d[wm lha jtp la rph ta aybhw
‫והביא את־הפר אל־פתח אהל מועד לפני יהוה וסמך את־ידו על־ראש הפר ושחט את־הפר לפני יהוה‬
5-Y tomará el kohen ungido, de la sangre del novillo, y la llevará dentro de la tienda de asignación; Welakaj hakohen
hamashi'aj midam hapar wejevi oto el-Ohel Mo'ed.
d[wm lha la wta aybhw rph mdm jycmh nhkh jqlw

‫ולקח הכהן המשיח מדם הפר והביא אתו אל־אהל מועד‬
6-y mojará el kohen su dedo en la sangre y asperjará de aquella sangre siete veces ante YHWH, delante del parojet del
(lugar) kodesh. Wetaval hakohen et-etsba'o badam vejizah min-hadam sheva pe'amim lifney YHWH et-peney
parojet hakodesh.
cdqh tkrp ynp ta hwhy ynpl mym[p [bc mdh nm hzhw mdb w[bxa ta nhkh lbfw
‫וטבל הכהן את־אצבעו בדם והזה מן־הדם שבע פעמים לפני יהוה את־פני פרכת הקדש‬
7-Y pondrá el kohen de la sangre sobre los cuernos del altar del incienso de especias, delante de YHWH, en la tienda
de asignación; y toda la (demás) sangre del novillo la derramará sobre la base del altar del holocausto que está a la
entrada de la tienda del Encuentro. Wenatan hakohen min-hadam al-karnot mizbaj ketoret hasamim lifney YHWH
asher be'Ohel Mo'ed we'et kol-dam hapar yishpoj el-yesod mizbaj ha'olah asher-petaj Ohel Mo'ed.
rph md lk taw d[wm lhab rca hwhy ynpl mymsh trfq jbzm twnrq l[ mdh nm nhkh ntnw
d[wm lha jtp rca hl[h jbzm dwsy la kpcy
‫ונתן הכהן מן־הדם על־קרנות מזבח קטרת הסמים לפני יהוה א! שר באהל מועד ואת ׀ כל־דם הפר‬
‫ישפך אל־יסוד מזבח העלה א! שר־פתח אהל מועד‬
8-Y todo el sebo del novillo de la ofrenda por el pecado, lo separará antes de partirlo; el sebo que cubre las entrañas y
todo el sebo que está sobre las entrañas, We'et-kol-jelev par hajatat yarim mimenu et-hajelev hamejaseh al-hakerev
we'et kol-hajelev asher al-hakerev.
brqh l[ rca bljh lk taw brqh l[ hskmh bljh ta wnmm myry tafjh rp blj lk taw
‫ואת־כל־חלב פר החטאת ירים ממנו את־החלב המכסה על־הקרב ואת כל־החלב א! שר על־הקרב‬
9-y los dos riñones y el sebo que está sobre ellos, y el que cubre los lomos, y el diafragma con el lóbulo del hígado, sin
quitar nada de los riñones; así lo quitará (diafragma), We'et shtey haklayot we'et-hajelev asher aleyjen asher al-
hnrysy twylkh l[ dbkh l[ trtyh taw mylskh l[ rca nhyl[ rca bljh taw tylkh ytc taw
‫ואת שתי הכלית ואת־החלב א! שר ע!ליהן א! שר על־הכסלים ואת־היתרת על־הכבד על־הכליות יסירנה‬
10-de la manera que se le quitó al buey del sacrificio de paces; y el kohen hará consumir esto sobre el altar del holocausto.
Ka'asher yuram mishor zevaj hashlamim wehiktiram hakohen al mizbaj ja'olah.
hl[h jbzm l[ nhkh mryfqhw mymlch jbz rwcm mrwy rcak

‫כא! שר יורם משור זבח השלמים והקטירם הכהן על מזבח העלה‬
11-Mas el cuero del novillo y toda su carne, además de su cabeza y sus piernas, con sus entrañas y su estiércol, We'et-or
hapar we'et-kol-besaro al-rosho we'al-kra'av wekirbo ufirsho.
wcrpw wbrqw wy[rk l[w wcar l[ wrcb lk taw rph rw[ taw
‫ואת־עור הפר ואת־כל־בשרו על־ראשו ועל־כרעיו וקרבו ופרשו‬
12-todo el novillo, lo sacara fuera del campamento a un lugar puro, donde se echan las cenizas, y allí lo quemara a fuego
sobre leña; en el vertedero de la ceniza será quemado. Wehotsi et-kol-hapar el-mijuts lamajaneh el-makom tahor el-
shefej hadeshen wesaraf oto al-etsim ba'esh al-shefej hadeshen yisaref.
kpc l[ cab myx[ l[ wta prcw ncdh kpc la rwhf mwqm la hnjml xwjm la rph lk ta ayxwhw
prcy ncdh
‫והוציא את־כל־הפר אל־מחוץ למח! נה אל־מקום טהור אל־שפך הדשן ושרף אתו על־עצים באש על־‬
‫שפ ך ה דש ן י ש ר ף‬
13-Y si toda la congregación de Yisra'el pecare por yerro, porque una de las leyes fue encubierta al conocimiento de la
asamblea, de modo que obrare contra cualquiera de los preceptos de YHWH relativo a cosas que no deben hacerse, y
así se hiciere culpable, We'im kol-adat Yisra'el yisgu wene'elam davar me'eyney hakahal we'asu ajat mikol-
mitsvot YHWH asher lo-te'aseynah we'ashemu.
hnyc[t al rca hwhy twxm lkm tja wc[w lhqh yny[m rbd ml[nw wgcy larcy td[ lk maw
wmcaw
‫ואם כל־ע!דת ישראל ישגו ונעלם דבר מעיני הקהל ועשו אחת מכל־מצות יהוה א! שר לא־תעשינה‬
‫ואשמו‬
14-cuando llegare a conocerse el pecado que ha cometido, presentará la asamblea un novillo joven como ofrenda por
el pecado, y lo traerán delante de la tienda de asignación. Wenode'ah hajatat asher jat'u aleyja wehikrivu hakahal
par ben-bakar lejatat wejevi'u oto lifney Ohel Mo'ed.
d[wm lha ynpl wta waybhw tafjl rqb nb rp lhqh wbyrqhw hyl[ wafj rca tafjh h[dwnw
‫ונודעה החטאת א! שר חטאו עליה והקריבו הקהל פר בן־בקר לחטאת והביאו אתו לפני אהל מועד‬
15-Y los ancianos de la congregación pondrán sus manos sobre la cabeza del novillo ante YHWH; y degollará el novillo
ante YHWH. Wesameju zikney ha'edah et-yedeyjem al-rosh hapar lifney YHWH weshajat et-hapar lifney YHWH.
hwhy ynpl rph ta fjcw hwhy ynpl rph car l[ mhydy ta hd[h ynqz wkmsw
‫וסמכו זקני העדה את־ידיהם על־ראש הפר לפני יהוה ושחט את־הפר לפני יהוה‬
16-Y el kohen ungido traerá de la sangre del novillo a la tienda de asignación; Wejevi hakohen hamashi'aj midam
hapar el-Ohel Mo'ed.
d[wm lha la rph mdm jycmh nhkh aybhw

‫והביא הכהן המשיח מדם הפר אל־אהל מועד‬
17-y mojará el kohen su dedo en aquella sangre, y asperjará siete veces ante YHWH, delante del parojet. Wetaval
hakohen etsba'o min-hadam wejizah sheva pe'amim lifney YHWH et peney haparojet.
tkrph ynp ta hwhy ynpl mym[p [bc hzhw mdh nm w[bxa nhkh lbfw
‫וטבל הכהן אצבעו מן־הדם והזה שבע פעמים לפני יהוה את פני הפרכת‬
18-Y pondrá de la misma sangre sobre los cuernos del altar que está ante YHWH, en la tienda de asignación, y toda la
(demás) sangre la derramará en la base del altar del holocausto, que está en la entrada de la tienda de asignación. Umin-
hadam yiten al-karnot hamizbe'aj asher lifney YHWH asher be'Ohel Mo'ed we'et kol-hadam yishpoj el-yesod
mizbaj ha'olah asher-petaj Ohel Mo'ed.
dwsy la kpcy mdh lk taw d[wm lhab rca hwhy ynpl rca jbzmh tnrq l[ nty mdh nmw
d[wm lha jtp rca hl[h jbzm
‫ומן־הדם יתן על־קרנת המזבח א! שר לפני יהוה א! שר באהל מועד ואת כל־הדם ישפך אל־יסוד מזבח‬
‫העלה א! שר־פתח אהל מועד‬
19-Y le quitará todo el sebo y lo hará consumir sobre el altar. We'et kol-jelbo yarim mimenu wehiktir hamizbejah.
hjbzmh ryfqhw wnmm myry wblj lk taw

‫ואת כל־חלבו ירים ממנו והקטיר המזבחה‬
20-Así hará con el novillo: de la manera como hizo con el novillo de la ofrenda por el pecado, así hará con él. Y el
kohen hará expiación por ellos, y su pecado les será perdonado. We'asah lapar ka'asher asah lefar hajatat ken
ya'aseh-lo wejiper alejem hakohen wenislaj lajem.
mhl jlsnw nhkh mhl[ rpkw wl hc[y nk tafjh rpl hc[ rcak rpl hc[w
‫ועשה לפר כא! שר עשה לפר החטאת כן יע!שה־לו וכפר ע!להם הכהן ונסלח להם‬
21-Después sacará el novillo fuera del campamento y lo quemará como quemó el novillo primero; ofrenda es por el
pecado de la asamblea. Wehotsi et-hapar el-mijuts lamajaneh wesaraf oto ka'asher saraf et hapar harishon jatat
hakahal hu.
awh lhqh tafj nwcarh rph ta prc rcak wta prcw hnjml xwjm la rph ta ayxwhw
‫והוציא את־הפר אל־מחוץ למח! נה ושרף אתו כא! שר שרף את הפר הראשון חטאת הקהל הוא‬
22-Cuando un príncipe pecare por yerro, obrando contra cualquiera de los mandamientos de YHWH, su Elohay,
relativos a cosas que no deben hacerse, y así se hiciere culpable; Asher nasi yejeta ve'asah ajat mikol-mitsvot
YHWH Elohay'u asher lo-te'aseynah bishgagah we'ashem.
mcaw hggcb hnyc[t al rca wyhla hwhy twxm lkm tja hc[w afjy aycn rca
‫א! שר נשיא יח< טא ועשה אחת מכל־מצות יהוה א< להיו א! שר לא־תעשינה בשגגה ואשם‬
23-y si le fuere conocido su pecado que ha cometido, traerá como ofrenda suya un macho cabrío sin defecto. O-hoda
ela'u jatato asher jata bah wehevi et-korbano se'ir izim zajar tamim.
mymt rkz myz[ ry[c wnbrq ta aybhw hb afj rca wtafj wyla [dwh wa
‫או־הודע אליו חטאתו א! שר חטא בה והביא את־קרבנו שעיר עזים זכר תמים‬
24-Y pondrá su mano sobre la cabeza del macho cabrío, y lo degollará en el lugar donde se degüella el holocausto,
delante de YHWH; es ofrenda por el pecado. Wesamaj yado al-rosh hasa'ir weshajat oto bimkom asher-yishjat et-
ha'olah lifney YHWH jatat hu.
awh tafj hwhy ynpl hl[h ta fjcy rca mwqmb wta fjcw ry[ch car l[ wdy kmsw
‫וסמך ידו על־ראש השעיר ושחט אתו במקום א! שר־ישחט את־העלה לפני יהוה חטאת הוא‬
25-Y el kohen tomará con su dedo de la sangre de la ofrenda por el pecado, y la pondrá sobre los cuernos del altar del
holocausto; y su sangre (restante) la derramará en la base del altar del holocausto; Welakaj hakohen midam hajatat
be'etsba'o wenatan al-karnot mizbeaj ha'olah we'et-damo yishpoj el-yesod mizbeaj ha'olah.
hl[h jbzm dwsy la kpcy wmd taw hl[h jbzm tnrq l[ ntnw w[bxab tafjh mdm nhkh jqlw
‫ולקח הכהן מדם החטאת באצבעו ונתן על־קרנת מזבח העלה ואת־דמו ישפך אל־יסוד מזבח העלה‬
26-y todo su sebo lo hará consumir en el altar, del mismo modo que el sebo del sacrificio de paces. Y el kohen hará
expiación por el con motivo de su pecado, y le será perdonado. We'et-kol-jelbo yaktir hamizbejah kejelev zevaj
hashlamim wejiper ala'u hakohen mejatato wenislaj lo.
wl jlsnw wtafjm nhkh wyl[ rpkw mymlch jbz bljk hjbzmh ryfqy wblj lk taw
‫ואת־כל־חלבו יקטיר המזבחה כחלב זבח השלמים וכפר עליו הכהן מחטאתו ונסלח לו‬
27-Y si alguna persona común del pueblo pecare por yerro, obrando contra cualquiera de los preceptos de YHWH relativo
a cosas que no deben hacerse, y así se hiciere culpable; We'im-nefesh ajat tejeta vishgagah me'am ha'arets ba'asotah
ajat mimitswot YHWH asher lo-te'aseynah we'ashem.
mcaw hnyc[t al rca hwhy twxmm tja htc[b xrah m[m hggcb afjt tja cpn maw
‫ואם־נפש אחת תח< טא בשגגה מעם הארץ בע!שתה אחת ממצות יהוה א! שר לא־תעשינה ואשם‬
28-y si le fuere conocido después el pecado que ha cometido, traerá por sacrificio una cabra, hembra sin defecto, por el
pecado que ha cometido. O hoda ela'u jatato asher jata wehevi korbano se'irat izim temimah nekevah al-jatato
asher jata.
afj rca wtafj l[ hbqn hmymt myz[ try[c wnbrq aybhw afj rca wtafj wyla [dwh wa
‫או הודע אליו חטאתו א! שר חטא והביא קרבנו שעירת עזים תמימה נקבה על־חטאתו א! שר חטא‬
29-Y pondrá su mano sobre la cabeza de la ofrenda por el pecado, y degollará la ofrenda por el pecado en el lugar para el
holocausto. Wesamaj et-yado al-rosh hajatat weshajat et-hajatat bemakom ha'olah.
hl[h mwqmb tafjh ta fjcw tafjh car l[ wdy ta kmsw

‫וסמך את־ידו על ראש החטאת ושחט את־החטאת במקום העלה‬
30-Y el kohen tomará con su dedo de la sangre de ella y la pondrá sobre los cuernos del altar del holocausto; y toda la
sangre (restante) la derramará en la base del altar. Welakaj hakohen midamah be'etsba'o wenatan al-karnot mizbeaj
ha'olah we'et-kol-damah yishpoj el-yesod hamizbe'aj.
jbzmh dwsy la kpcy hmd lk taw hl[h jbzm tnrq l[ ntnw w[bxab hmdm nhkh jqlw
‫ולקח הכהן מדמה באצבעו ונתן על־קרנת מזבח העלה ואת־כל־דמה ישפך אל־יסוד המזבח‬
31-Y le quitará todo el sebo, del mismo modo que se lo quitó del sacrificio de paces; y el kohen lo hará consumir en el
altar, para ser aceptado con agrado por YHWH. Y el kohen hará expiación por el que pecó, y (el pecado) le será
perdonado. We'et-kol-jelbah yasir ka'asher husar jelev me'al zevaj hashlamim wehiktir hakohen hamizbejah
lere'aj nikoaj l'YHWH wejiper ala'u hakohen wenislaj lo.
hwhyl jjyn jyrl hjbzmh nhkh ryfqhw mymlch jbz l[m blj rswh rcak rysy hblj lk taw
wl jlsnw nhkh wyl[ rpkw
‫ואת־כל־חלבה יסיר כא! שר הוסר חלב מעל זבח השלמים והקטיר הכהן המזבחה לריח ניחח ליהוה‬
‫וכפר עליו הכהן ונסלח לו‬
32-Y si su sacrificio fuere un cordero como ofrenda por el pecado, hembra sin defecto traerá. We'im-keves yavi
korbano lejatat nekevah temimah yevi'enah.
hnayby hmymt hbqn tafjl wnbrq ayby cbk maw

‫ואם־כבש יביא קרבנו לחטאת נקבה תמימה יביאנה‬
33-Y pondrá su mano sobre la cabeza de la ofrenda por el pecado, y la degollará como ofrenda por el pecado, en el
lugar donde se degüella el holocausto. Wesamaj et-yado al-rosh hajatat weshajat atah lehatat bimakom asher
yishjat et-ha'olah.
hl[h ta fjcy rca mwqmb tafjl hta fjcw tafjh car l[ wdy ta kmsw
‫וסמך את־ידו על ראש החטאת ושחט אתה לחטאת במקום א! שר ישחט את־העלה‬
34-Y el kohen tomará con su dedo de la sangre de la ofrenda por el pecado, y la pondrá sobre los cuernos del altar del
holocausto, y toda la sangre (restante) la derramará en la base del altar. Welakaj hakohen midam hajatat be'etsba'o
wenatan al-karnot mizbe'aj ha'olah we'et-kol-damah yishpoj el-yesod hamizbe'aj.
jbzmh dwsy la kpcy hmd lk taw hl[h jbzm tnrq l[ ntnw w[bxab tafjh mdm nhkh jqlw
‫ולקח הכהן מדם החטאת באצבעו ונתן על־קרנת מזבח העלה ואת־כל־דמה ישפך אל־יסוד המזבח‬
35-Y le quitará todo su sebo, de la manera que se quita el sebo del cordero en el sacrificio de paces; y el kohen lo hará
consumir en el altar, junto con las otras ofrendas de fuego de YHWH. Y el kohen le proveerá expiación por el que pecó
y la falta le sera perdonada. We'et-kol-jelbah yasir ka'asher yusar jelev-hakesev mizbeaj hashlamim wehiktir
hakohen otam hamizbejah al ishey YHWH wejiper ala'u hakohen al-jatato asher-jata wenislaj lo.
yca l[ hjbzmh mta nhkh ryfqhw mymlch jbzm bckh blj rswy rcak rysy hblj lk taw
wl jlsnw afj rca wtafj l[ nhkh wyl[ rpkw hwhy
‫ואת־כל־חלבה יסיר כא! שר יוסר חלב־הכשב מזבח השלמים והקטיר הכהן אתם המזבחה על אשי‬
‫יהוה וכפר עליו הכהן על־חטאתו א! שר־חטא ונסלח לו‬
Capítulo 5
1-Y si alguna persona pecare por voz de juramento, siendo testimonio de un hecho por haberlo visto o sabido, y con todo
esto no lo manifestare, él llevará su iniquidad. Wenefesh ki-tejeta weshame'ah kol alah wehu ed o ra'ah o yada im-
lo yagid wenasa avono.
wnw[ acnw dygy awl ma [dy wa har wa d[ awhw hla lwq h[mcw afjt yk cpnw
‫ונפש כי־תח< טא ושמעה קול אלה והוא עד או ראה או ידע אם־לוא יגיד ונשא ע!ונו‬
2-O si alguno tocare alguna cosa impura, ya sea cuerpo muerto de fiera impura o cuerpo muerto de bestia impura, o
cuerpo muerto de reptil impuro, aún cuando el caso le fuere encubierto enterándose (después) de que (es impuro), es
culpable; O nefesh asher tiga bekol-davar tame o benivlat jayah tame'ah o benivlat bejemah tme'ah o benivlat
sherets tame wene'elam mimenu wehu tame we'ashem.
amf xrc tlbnb wa hamf hmhb tlbnb wa hamf hyj tlbnb wa amf rbd lkb [gt rca cpn wa
mcaw amf awhw wnmm ml[nw
‫או נפש א! שר תגע בכל־דבר טמא או בנבלת חיה טמאה או בנבלת בהמה טמאה או בנבלת שרץ‬
‫טמא ונעלם ממנו והוא טמא ואשם‬
3-o cuando alguno haya tocado impureza de persona con que se pueda contaminar, aunque esto le fuere encubierto,
llegando (después) a saberlo, es culpable; O ji yiga betum'at adam lekol tum'ato asher yitmah bah wene'elam
mimenu wehu yada we'ashem.
mcaw [dy awhw wnmm ml[nw hb amfy rca wtamf lkl mda tamfb [gy yk wa
‫ מאתו א! שר יטמא בה ונעלם ממנו והוא ידע ואשם‬9‫ מאת אדם לכל ט‬9‫או כי יגע בט‬
4-o cuando alguno jurare con sus labios hacer mal o hacer bien respecto a cualquiera de aquellas cosas en que suelen
los hombres hablar con juramento, y lo olvidare, llegando a saberlo (después), es culpable en cuanto a cualquiera de
estas cosas; O nefesh ki tishava levate bisfatayim lehara o leheytiv lekol asher yevate ha'adam bishvu'ah
wene'elam mimenu wehu-yada we'ashem le'ajat me'eleh.
wnmm ml[nw h[bcb mdah afby rca lkl byfyhl wa [rhl mytpcb afbl [bct yk cpn wa
hlam tjal mcaw [dy awhw
‫עה ונעלם ממנו‬9‫או נפש כי תשבע לבטא בשפתים להרע או להיטיב לכל א! שר יבטא האדם בשב‬
‫והוא־ידע ואשם לאחת מאלה‬
5-y cuando sea culpable de cualquiera de estas cosas, confesará aquello en que ha pecado, Wejayah ji-yesham le'ajat
me'eleh wejitwadah asher jata aleyja.
hyl[ afj rca hdwthw hlam tjal mcay yk hyhw

‫והיה כי־יאשם לאחת מאלה והתודה א! שר חטא עליה‬
6-y traerá a YHWH, como ofrenda suya por la culpa, por su pecado que ha cometido, una hembra del ganado menor,
sea cordera o cabrita, como ofrenda por el pecado; y el kohen hará expiación por él, con motivo de su pecado. Wehevi
et-ashamo l'YHWH al jatato asher jata nekevah min-hatson kisbah o-se'irat izim lejatat wejiper ala'o hakohen
mejatato.
tafjl myz[ try[c wa hbck naxh nm hbqn afj rca wtafj l[ hwhyl wmca ta aybhw
wtafjm nhkh wyl[ rpkw
‫והביא את־א! שמו ליהוה על חטאתו א! שר חטא נקבה מן־הצאן כשבה או־שעירת עזים לחטאת וכפר‬
‫עליו הכהן מחטאתו‬
7-Y si sus recursos no alcanzasen lo suficiente para traer una cordera o cabrita, traerá a YHWH como ofrenda por la
culpa que cometió, dos tórtolas o dos palominos, uno para ofrenda por el pecado y otro para el holocausto. We'im-lo
tagia yado dey seh wejevi et-ashamo asher jata shetey torim o-sheney beney-yonah l'YHWH ejad lejatat
we'ejad le'olah.
hwhyl hnwy ynb ync wa myrt ytc afj rca wmca ta aybhw hc yd wdy [ygt al maw
hl[l djaw tafjl dja
‫ואם־לא תגיע ידו די שה והביא את־א! שמו א! שר חטא שתי תרים או־שני בני־יונה ליהוה אחד‬
‫לחטאת ואחד לעלה‬
8-Y los traerá al kohen, quien presentará primero el que es para ofrenda por el pecado; y de una uñada en la nuca le
cortara la cabeza por la parte trasera del cuello, mas no la separará del todo. Wehevi otam el-hakohen wehikriv et-asher
lajatat rishonah umalak et-rosho mimul orpo welo yavdil.
lydby alw wpr[ lwmm wcar ta qlmw hnwcar tafjl rca ta byrqhw nhkh la mta aybhw
‫והביא אתם אל־הכהן והקריב את־א! שר לחטאת ראשונה ומלק את־ראשו ממול ערפו ולא יבדיל‬
9-Y asperjará de la sangre de la ofrenda por el pecado sobre la pared del altar, y el resto de la sangre será vertido en la
base del altar; es ofrenda por el pecado. Wejizah midam hajatat al-kir hamizbe'aj wejanish'ar badam yimatseh el-
yesod hamizbe'aj jatat hu.
awh tafj jbzmh dwsy la hxmy mdb racnhw jbzmh ryq l[ tafjh mdm hzhw
‫והזה מדם החטאת על־קיר המזבח והנשאר בדם ימצה אל־יסוד המזבח חטאת הוא‬
10-Y ofrecerá el segundo en holocausto, conforme al reglamento. Así hará el kohen expiación por él, con motivo del
pecado que cometió; y le será perdonado. We'et-hasheni ya'aseh olah kamishpat wejiper ala'u hakohen mejatato
asher-jata wenislaj lo.
wl jlsnw afj rca wtafjm nhkh wyl[ rpkw fpcmk hl[ hc[y ynch taw
‫ואת־השני יע!שה עלה כמשפט וכפר עליו הכהן מחטאתו א! שר־חטא ונסלח לו‬
11-Y si sus recursos no alcanzasen lo suficiente para traer dos tórtolas o dos palominos, traerá el que ha pecado, como
ofrenda suya por el pecado, la décima parte de una efá de flor de harina de trigo por ofrenda por el pecado; no le pondrá
aceite ni echará incienso porque es una ofrenda de pecado. We'im-lo tasig yado lishtey torim o lishney beney-yonah
wehevi et-korbano asher jata asirit ha'efah solet lejatat lo-yasim aleyja shemen welo-yiten aleyja levonah ki jatat
hi.
hpah tryc[ afj rca wnbrq ta aybhw hnwy ynb yncl wa myrt ytcl wdy gyct al maw
awh tafj yk hnbl hyl[ nty alw nmc hyl[ mycy al tafjl tls
‫ואם־לא תשיג ידו לשתי תרים או לשני בני־יונה והביא את־קרבנו א! שר חטא ע!שירת האפה סלת‬
‫לחטאת לא־ישים עליה שמן ולא־יתן עליה לבנה כי חטאת היא‬
12-Y la traerá al kohen, y el kohen tomará de ella su puño lleno, o sea la oferta memorial, y la hará consumir en el
altar, encima de las ofrendas de fuego de YHWH; es ofrenda por el pecado. Wehevi'ah el-hakohen wekamats
hakohen mimenah melo kumtso et-azkaratah wehiktir hamizbejah al-ishey YHWH jatat hu.
hwhy yca l[ hjbzmh ryfqhw htrkza ta wxmq awlm hnmm nhkh xmqw nhkh la haybhw
Awh tafj
‫ מצו את־אזכרתה והקטיר המזבחה על אשי יהוה‬9‫וה< ביאה אל־הכהן וקמץ הכהן ׀ ממנה מלוא ק‬
‫חטאת הוא‬
13-Y el kohen hará expiación por el que pecó, con una de estas ofrendase por el pecado que cometió en cualquiera de
aquellas cosas; y le será perdonado. Y (lo sobrante) será para el kohen, como parte suya de la ofrenda vegetal. Wejiper
ala'o hakohen al-jatato asher-jata me'ajat me'eleh wenislaj lo wejayetah lakohen kaminjah.
hjnmk nhkl htyhw wl jlsnw hlam tjam afj rca wtafj l[ nhkh wyl[ rpkw
‫וכפר עליו הכהן על־חטאתו א! שר־חטא מאחת מאלה ונסלח לו והיתה לכהן כמנחה‬
14-Y habló YHWH a Mosheh y dijo: Wayedaber YHWH el-Mosheh lemor.

15-Cuando alguno profanare alguna cosa sagrada y pecare por yerro profanando las cosas kodesh de YHWH, traerá a
YHWH como ofrenda por su culpa, un carnero sin defecto del rebaño, con valor de dos shekels de plata, conforme al
shekel kodesh, para ofrenda por la culpa. Nefesh ki-tim'ol ma'al wejat'ah bishgagah mikodshey YHWH wejevi et-
ashamo l'YHWH ayil tamim min-hatson be'erkeja kesef-shekalim beshekel-hakodesh le'asham.
naxh nm mymt lya hwhyl wmca ta aybhw hwhy ycdqm hggcb hafjw l[m l[mt yk cpn
mcal cdqh lqcb mylqc psk kkr[b
‫נפש כי־תמעל מעל וחטאה בשגגה מקדשי יהוה והביא את־א! שמו ליהוה איל תמים מן־הצאן בערכך‬
‫כסף־שקלים בשקל־הקדש לאשם‬
16-Y pagará el valor de la cosa kodesh por la cual pecó añadiendo su quinta parte sobre él, y lo dará al kohen; y el
kohen hará expiación por él con el carnero de la ofrenda por la culpa; y (el pecado) le será perdonado. We'et asher
jata min-hakodesh yeshalem we'et-jamishito yosef alay'o wenatan oto lakohen wehakohen yejaper alay'o be'eyl
ha'asham wenislaj lo.
lyab wyl[ rpky nhkhw nhkl wta ntnw wyl[ pswy wtcymj taw mlcy cdqh nm afj rca taw
wl jlsnw mcah
‫ואת א! שר חטא מן־הקדש ישלם ואת־ח! מישתו יוסף עליו ונתן אתו לכהן והכהן יכפר עליו באיל‬
‫האשם ונסלח לו‬
17-Y si alguno pecare obrando contra cualquiera de los preceptos de YHWH relativo a cosas que no deben hacerse,
aun cuando no lo supiere, cuando lo sepa será culpable y llevará su iniquidad. We'im-nefesh ki tejeta we'asetah ajat
mikol-mitsvot YHWH asher lo te'aseynah welo-yada we'ashem wenasa avono.
wnw[ acnw mcaw [dy alw hnyc[t al rca hwhy twxm lkm tja htc[w afjt yk cpn maw
‫ואם־נפש כי תח< טא ועשתה אחת מכל־מצות יהוה א! שר לא תעשינה ולא־ידע ואשם ונשא ע!ונו‬
18-Por lo cual traerá al kohen un carnero del ganado menor sin defecto, conforme a la valuación de dos shekels de platal
para ofrenda por la culpa; y el kohen hará expiación por él, con motivo del yerro pues ha cometido por ignorancia, sin
saberlo; y le sera perdonado. Wehebí ayil tamim min-hatson be'erkeja le'asham el-hakohen wejiper alay'o hakohen
al shigegato asher-shagag wehu lo-yada wenislaj lo.
awhw ggc rca wtggc l[ nhkh wyl[ rpkw nhkh la mcal kkr[b naxh nm mymt lya aybhw
wl jlsnw [dy al
‫והביא איל תמים מן־הצאן בערכך לאשם אל־הכהן וכפר עליו הכהן על שגגתו א! שר־שגג והוא לא־‬
‫ידע ונסלח לו‬
19-Ofrenda por la culpa es; ciertamente él se ha hecho culpable ante YHWH. Asham hu ashom asham l'YHWH.
hwhyl mca mca awh mca

‫אשם הוא אשם אשם ליהוה‬

21-Cuando alguno pecare cometiendo prevaricación contra YHWH, negando a su prójimo lo que le fue entregado en
custodia, o un préstamo en dinero, o le arrebato alguna cosa por la fuerza; o cuando hubiere extorsionado a su prójimo,
Nefesh ki tejeta uma'alah ma'al ba'YHWH wejijesh ba'amito befikadon ovitesumet yad o begazel o ashak et-
amito.
ta qc[ wa lzgb wa dy tmwctb wa nwdqpb wtym[b cjkw hwhyb l[m hl[mw afjt yk cpn
wtym[
‫נפש כי תח< טא ומע!לה מעל ביהוה וכחש בע!מיתו בפקדון או־בתשומת יד או בגזל או עשק את־ע!מיתו‬
22-o hubiere encontrado algo perdido y lo negase, jurando en falso, si hiciere alguna de estas cosas que los hombres
suelen hacer pecando con ellas, O-matsa avedah wejijesh bah wenishba al-shaker al-ajat mikol asher-ya'aseh
ha'adam lajato bajenah.
hnhb afjl mdah hc[y rca lkm tja l[ rqc l[ [bcnw hb cjkw hdba axm wa
‫או־מצא א! בדה וכחש בה ונשבע על־שקר על־אחת מכל א! שר־יע!שה האדם לח! טא בהנה‬
23-entonces cuando así pecare y reconociere su culpa, devolverá lo arrebatado por fuerza, o lo extorsionado, o la cosa
que se le entregó bajo custodia, o la cosa perdida que encontró, Wehayah ki-yejetah we'ashem weheshiv et-hagzelah
asher gazal o et-ha'oshek asher ashak o et-hapikadon asher hofkad ito o et-ha'avedah asher matsa.
rca nwdqph ta wa qc[ rca qc[h ta wa lzg rca hlzgh ta bychw mcaw afjy yk hyhw
axm rca hdbah ta wa wta dqph
‫והיה כי־יח< טא ואשם והשיב את־הגזלה א! שר גזל או את־העשק א! שר עשק או את־הפקדון א! שר‬
‫הפקד אתו או את־הא! בדה א! שר מצא‬
24-o todo aquello sobre lo cual juró en falso, haciendo la restitución íntegramente y añadiendo su quinta parte sobre
ello; a su dueño se lo dará en el día de la confesión de su culpa. O mikol asher-yishava ala'u lasheker weshilam oto
berosho wajamishita'o yosef ala'o la'asher ju lo yitnenu beyom ashmato.
wnnty wl awh rcal wyl[ psy wytcmjw wcarb wta mlcw rqcl wyl[ [bcy rca lkm wa
wtmca mwyb
‫או מכל א! שר־ישבע עליו לשקר ושלם אתו בראשו וח! משתיו יסף עליו לא! שר הוא לו יתננו ביום‬
‫אשמתו‬
25-Y como ofrenda por la culpa traerá a YHWH un carnero sin defecto del rebaño, con valor (dos shekel), y lo entregará
al kohen como ofrenda por la culpa. We'et-ashamo yavi l'YHWH ayil tamim min-hatson be'erkeja le'asham el-
hakohen.
nhkh la mcal kkr[b naxh nm mymt lya hwhyl ayby wmca taw
‫ואת־א! שמו יביא ליהוה איל תמים מן־הצאן בערכך לאשם אל־הכהן‬
26-Y el kohen hará expiación por él ante YHWH, y le será perdonado su pecado por cualquiera de todas estas cosas
que hubiere hecho y fuere culpado. Wejiper ala'o hakohen lifney YHWH wenislaj lo al-ajat mikol asher-ya'aseh
le'ashmah bah.
hb hmcal hc[y rca lkm tja l[ wl jlsnw hwhy ynpl nhkh wyl[ rpkw
‫וכפר עליו הכהן לפני יהוה ונסלח לו על־אחת מכל א! שר־יע!שה לאשמה בה‬
Capítulo 6
Parashah 25: Tza'u (Ordena) Wayikra 6:1-8:36

2-Ordena a Aharón y a sus hijos, diciendo: Esta es la ley del holocausto: el holocausto estará quemándose sobre el altar
toda la noche hasta la mañana, y el fuego del altar ha de mantenerse ardiendo en él. Tsa'u et-Aharon we'et-banay'o
lemor zot torat ha'olah hi ha'olah al mokedah al-hamizbe'aj kol-halaylah ad-haboker we'esh hamizbe'ajh tukad
bo.
rqbh d[ hlylh lk jbzmh l[ hdqwm l[ hl[h awh hl[h trwt taz rmal wynb taw nrha ta wx
Wb dqwt jbzmh caw
‫צו את־אה! רן ואת־בניו לאמר זאת תורת העלה הוא העלה על מוקדה על־המזבח כל־הלילה עד־הבקר‬
‫ואש המזבח תוקד בו‬
3-Y el kohen se vestirá su túnica de lino, y también calzones de lino vestirá sobre su carne. Y separará la ceniza a que
fue reducido por el fuego el holocausto que estaba sobre el altar, y la pondrá junto al altar. Welavash hakohen mido
bad umiknesey-vad yilbash al-besaro weherim et-hadeshen asher tojal ha'esh et-ha'olah al-hamizbe'aj wesamo
etsel hamizbe'aj.
l[ hl[h ta cah lkat rca ncdh ta myrhw wrcb l[ cbly db ysnkmw db wdm nhkh cblw
jbzmh lxa wmcw jbzmh
‫ולבש הכהן מדו בד ומכנסי־בד ילבש על־בשרו והרים את־הדשן א! שר תאכל האש את־העלה על־‬
‫המזבח ושמו אצל המזבח‬
4-Y se quitará sus ropas y se pondrá otras ropas, y sacará la ceniza fuera del campamento, a un lugar puro. Ufashat et-
begaday'o welavash begadim ajerim wehotsi et-hadeshen el-mijuts lamajaneh el-makom tahor.
rwhf mwqm la hnjml xwjm la ncdh ta ayxwhw myrja mydgb cblw wydgb ta fcpw
‫ופשט את־בגדיו ולבש בגדים א! חרים והוציא את־הדשן אל־מחוץ למח! נה אל־מקום טהור‬
5-Y el fuego que está sobre el altar se conservará encendido; no se apagará, sino que el kohen quemará leña sobre él
todas las mañanas y pondrá en orden sobre él el holocausto, y hará consumir sobre él los sebos de los sacrificios de
paces. Weha'esh al-hamizbe'aj tukad-bo lo tikbeh uvi'er aleyja hakohen etsim baboker baboker we'araj aleyja
ha'olah wehiktir aleyja jelvey hashlamim.
ryfqhw hl[h hyl[ kr[w rqbb rqbb myx[ nhkh hyl[ r[bw hbkt al wb dqwt jbzmh l[ cahw
mymlch yblj hyl[
‫והאש על־המזבח תוקד־בו לא תכבה ובער עליה הכהן עצים בבקר בבקר וערך עליה העלה והקטיר‬
‫עליה חלבי השלמים‬
6-Fuego perpetuo ha de arder sobre el altar; no se apagará. Esh tamid tukad al-hamizbe'aj lo tikbeh.
hbkt al jbzmh l[ dqwt dymt ca

‫אש תמיד תוקד על־המזבח לא תכבה‬
7-Y esta es la ley de la ofrenda vegetal: La presentarán los hijos de Aharón ante YHWH frente al altar. Wezot torat
haminjah hakrev otah beney-Aharon lifney YHWH el-peney hamizbe'aj.
jbzmh ynp la hwhy ynpl nrha ynb hta brqh hjnmh trwt tazw
‫וזאת תורת המנחה הקרב אתה בני־אה! רן לפני יהוה אל־פני המזבח‬
8-Y tomará de ella un puñado de flor de harina de trigo, de la ofrenda vegetal y de su aceite; y todo el incienso que está
sobre la ofrenda vegetal, y hará consumir todo esto sobre el altar para ser aceptado con agrado; ofrenda memorial es
para YHWH. Weherim mimenu bekumtso misolet haminjah umishamnah we'et kol-halevonah asher al-haminjah
wehiktir hamizbe'aj re'aj nijo'aj azkaratah l'YHWH.
jyr jbzmh ryfqhw hjnmh l[ rca hnblh lk taw hnmcmw hjnmh tlsm wxmqb wnmm myrhw
hwhyl htrkza jjyn
‫ מצו מסלת המנחה ומשמנה ואת כל־הלבנה א! שר על־המנחה והקטיר המזבח ריח‬9‫והרים ממנו בק‬
‫ניחח אזכרתה ליהוה‬
9-Y lo sobrante de ella lo comerán Aharón y sus hijos; sin levadura será comido en el lugar kadosh; dentro del atrio de
la tienda de asignación lo han de comer. Wehanoteret mimenah yojelu Aharon ubanay'o matsot te'ajel bemakom
kadosh bajatsar ohel-mo'ed yojelu'ah
hwlkay d[wm lha rxjb cdq mwqmb lkat twxm wynbw nrha wlkay hnmm trtwnhw
‫והנותרת ממנה יאכלו אה! רן ובניו מצות תאכל במקום קדש בח! צר אהל־מועד יאכלוה‬
10-No será cocido con levadura, igual que la porción de mis ofrendas de fuego que les tengo dada. Cosa muy apartada
es, como lo es la ofrenda por el pecado, y como lo es la ofrenda por la culpa. Lo te'afeh jamets jelkam natati otah
me'ishay kodesh kodashim hu kajatat weja'asham.
mcakw tafjk awh mycdq cdq ycam hta yttn mqlj xmj hpat al
‫לא תאפה חמץ חלקם נתתי אתה מאשי קדש קדשים הוא כחטאת וכאשם‬
11-Y todo varón de los hijos de Aharón comerá de ello: estatuto perpetuo es para vuestras generaciones, sobre las
ofrendas de fuego de YHWH; todo cuanto las toque será kodesh como ellas. Kol-zajar biveney Aharon yojelenah
jok-olam ledoroteyjem me'ishey YHWH kol asher-yiga bajem yikedash.
cdqy mhb [gy rca lk hwhy ycam mkytrdl mlw[ qj hnlkay nrha ynbb rkz lk
‫כל־זכר בבני אה! רן יאכ!לנה חק־עולם לדרתיכם מאשי יהוה כל א! שר־יגע בהם יקדש‬

13-Esta será la ofrenda vegetal de Aharón y de sus hijos, que ellos presentarán a YHWH en el día en que ellos fueren
ungidos: La décima parte de una efá de flor de harina de trigo, como ofrenda vegetal perpetua, la mitad de ella por la
mañana y la otra porla tarde. Zeh korban Aharon uvanay'o asher-yakrivu l'YHWH beyom himashaj oto asirit
ha'efah solet minjah tamid majatsitah baboker umajatsitah ba'arev.
dymt hjnm tls hpah tryc[ wta jcmh mwyb hwhyl wbyrqy rca wynbw nrha nbrq hz
br[b htyxjmw rqbb htyxjm
‫זה קרבן אה! רן ובניו א! שר־יקריבו ליהוה ביום המשח אתו ע!שירת האפה סלת מנחה תמיד מח! ציתה‬
‫בבקר ומח! ציתה בערב‬
14-En la sartén será preparada con aceite; bien escaldada la traerás, bien asada, frita, doblada en cuatro la ofrecerás para
ser aceptada con agrado por YHWH. Al-majavat bashemen te'aseh murbejet tevi'enah tufiney minjat pitim takriv
re'aj-nijoaj l'YHWH.
hwhyl jjyn jyr byrqt mytp tjnm ynypt hnaybt tkbrm hc[t nmcb tbjm l[
‫ פיני מנחת פתים תקריב ריח־ניחח ליהוה‬9‫ רבכת תביאנה ת‬9‫על־מח! בת בשמן תעשה מ‬
15-Y el kohen que, de entre sus hijos, fuere ungido en su lugar, la ofrecerá, es estatuto perpetuo de YHWH; será
totalmente consumida. Wehakohen hamashiaj tajta'o mibeney'o ya'aseh otah jok-olam l'YHWH kalil toktar.
rfqt lylk hwhyl mlw[ qj hta hc[y wynbm wytjt jycmh nhkhw
‫והכהן המשיח תחתיו מבניו יע!שה אתה חק־עולם ליהוה כליל תקטר‬
16-Y toda ofrenda vegetal del kohen será totalmente quemada, no será comida. Wekol-minjat kohen kalil tiheyeh lo
te'ajel.
lkat al hyht lylk nhk tjnm lkw

‫וכל־מנחת כהן כליל תהיה לא תאכל‬


18-Habla a Aharón y a sus hijos y diles: Esta es la ley de la ofrenda por el pecado: en el lugar donde se degüella el
holocausto será degollada la ofrenda por el pecado, delante de YHWH; cosa muy apartada es ella. Daber el-Aharon
we'el-banay'o lemor zot torat hajatat bimkom asher tishajet ha'olah tishajet hajatat lifney YHWH kodesh
kodashim hu.
ynpl tafjh fjct hl[h fjct rca mwqmb tafjh trwt taz rmal wynb law nrha la rbd
awh mycdq cdq hwhy
‫דבר אל־אה! רן ואל־בניו לאמר זאת תורת החטאת במקום א! שר תשחט העלה תשחט החטאת לפני‬
‫יהוה קדש קדשים הוא‬
19-El kohen que hiciere la ofrenda por el pecado, la comerá; en lugar kadosh será comida, dentro del atrio de la tienda
de asignación. Hakohen hamejate otah yojelenah bemakom kadosh te'ajel bajatsar Ohel Mo'ed.
d[wm lha rxjb lkat cdq mwqmb hnlkay hta afjmh nhkh
‫הכהן המחטא אתה יאכ!לנה במקום קדש תאכל בח! צר אהל מועד‬
20-Toda cosa que tocare la carne (de esta ofrenda) será como ella; y si salpicase de su sangre sobre ropa, aquella parte
que fue salpicada lavarás en lugar kadosh. Kol asher-yiga bivsarah yikdash va'asher yizeh midamah al-habeged
asher yizeh aleyja tejabes bemakom kadosh.
cdq mwqmb sbkt hyl[ hzy rca dgbh l[ hmdm hzy rcaw cdqy hrcbb [gy rca lk
‫כל א! שר־יגע בבשרה יקדש וא! שר יזה מדמה על־הבגד א! שר יזה עליה תכבס במקום קדש‬
21-Y si fuere cocida en vasija de barro, será quebrada; y si fuere cocida en vasija de cobre, ésta será escaldada y
enjuagada con agua. Ujli-jeres asher tevushal-bo yishaver we'im-bijli nejoshet bushalah umorak weshutaf
bamayim.
mymb pfcw qrmw hlcb tcjn ylkb maw rbcy wb lcbt rca crj ylkw
‫ טף במים‬9‫שלה ומרק וש‬9‫של־בו ישבר ואם־בכלי נחשת ב‬9‫וכלי־חרש א! שר תב‬
22-Todo varón de entre los kohanim podrá comer de ella; cosa especial kodesh es ella. Kol-zajar bakohanim yojal
otah kodesh kodashim hi.
awh mycdq cdq hta lkay mynhkb rkz lk

‫כל־זכר בכה! נים יאכל אתה קדש קדשים הוא‬
23-Y toda ofrenda por el pecado de cuya sangre fuere traída a la tienda de asignación para hacer expiación en el lugar
kodesh, no será comida; a fuego será quemada. Wekol-jatat asher yuva midamah el-Ohel Mo'ed lejaper bakodesh
lo te'ajel ba'esh tisaref.
prct cab lkat al cdqb rpkl d[wm lha la hmdm abwy rca tafj lkw
‫וכל־חטאת א! שר יובא מדמה אל־אהל מועד לכפר בקדש לא תאכל באש תשרף‬
Capítulo 7
1-Y esta es la instrucción de la ofrenda por la culpa: cosa muy kodesh es ella. Uzot torat ha'asham kodesh kodashim
hu.
awh mycdq cdq mcah trwt tazw

‫וזאת תורת האשם קדש קדשים הוא‬
2-En el lugar donde degüellan el holocausto, degollarán la ofrenda por la culpa; y su sangre la rociará ( el kohen) sobre
el altar, alrededor. Bimekom asher yishjatu et-ha'olah yishjatu et-ha'asham we'et-damo yizrok al-hamizbe'aj
saviv.
bybs jbzmh l[ qrzy wmd taw mcah ta wfjcy hl[h ta wfjcy rca mwqmb
‫במקום א! שר ישח! טו את־העלה ישח! טו את־האשם ואת־דמו יזרק על־המזבח סביב‬
3-Y todo su sebo será ofrendado: la cola grasosa y el sebo que cubre las entrañas, We'et kol-jelebo yakriv mimenu et
ha'alyah we'et-hajelev hamejaseh et-hakerev.
brqh ta hskmh bljh taw hylah ta wnmm byrqy wblj lk taw

‫ואת כל־חלבו יקריב ממנו את האליה ואת־החלב המכסה את־הקרב‬
4-y los dos riñones y el sebo que está sobre ellos, y el que cubre los lomos, y el diafragma con el lóbulo del hígado, sin
quitar nada de los riñones; así lo quitará (diafragma). We'et shetey haklayot we'et-hajelev asher aleyjen asher al-
hnrysy tylkh l[ dbkh l[ trtyh taw mylskh l[ rca nhyl[ rca bljh taw tylkh ytc taw
‫ואת שתי הכלית ואת־החלב א! שר ע!ליהן א! שר על־הכסלים ואת־היתרת על־הכבד על־הכלית יסירנה‬
5-Y el kohen los hará consumir sobre el altar, como ofrenda de fuego a YHWH; es ofrenda por la culpa. Wehiketir
otam hakohen hamizbejah isheh l'YHWH asham hu.
awh mca hwhyl hca hjbzmh nhkh mta ryfqhw

‫והקטיר אתם הכהן המזבחה אשה ליהוה אשם הוא‬
6-Todo varón de entre los kohanim podrá comerla; en lugar kadosh será comida; cosa muy kodesh es. Kol-zajar
bakohanim yojelenu bemakom kadosh ye'ajel kodesh kodashim hu.
awh mycdq cdq lkay cwdq mwqmb wnlkay mynhkb rkz lk

‫כל־זכר בכה! נים יאכלנו במקום קדוש יאכל קדש קדשים הוא‬
7-Como es la ofrenda por el pecado, así también es la ofrenda por la culpa; las dos tienen una misma ley: será del
kohen que hace la expiación con ella. Kajatat ka'asham torah ajat lahem hakohen asher yejaper-bo lo yiheyeh.
hyhy wl wb rpky rca nhkh mhl tja hrwt mcak tafjk

‫כחטאת כאשם תורה אחת להם הכהן א! שר יכפר־בו לו יהיה‬
8-Y en cuanto al kohen que presentare el holocausto de alguien, el cuero del holocausto ofrecido será para él.
Wehakohen hamakeriv et-olat ish or ha'olah asher hikeriv lakohen lo yiheyeh.
hyhy wl nhkl byrqh rca hl[h rw[ cya tl[ ta byrqmh nhkhw
‫והכהן המקריב את־עלת איש עור העלה א! שר הקריב לכהן לו יהיה‬
9-Y toda ofrenda vegetal que fuere cocida en horno, y toda aquélla que fuere hecha en cazuela, o en sartén, será del
kohen que la presente. Wekol-minjah asher te'afeh batanur wekol-na'asah bamarjeshet we'al-majavat lakohen
hamakriv otah lo tiheyeh.
hyht wl hta byrqmh nhkl tbjm l[w tcjrmb hc[n lkw rwntb hpat rca hjnm lkw
‫וכל־מנחה א! שר תאפה בתנור וכל־נע!שה במרחשת ועל־מח! בת לכהן המקריב אתה לו תהיה‬
10-Mas toda ofrenda vegetal mezclada con aceite o seca, será para todos los hijos de Aharón indistintamente. Wekol-
minjah belulah-bashemen wajarevah lekol-beney Aharon tiheyeh ish ke'aji'o.
wyjak cya hyht nrha ynb lkl hbrjw nmcb hlwlb hjnm lkw
‫וכל־מנחה בלולה־בשמן וח! רבה לכל־בני אה! רן תהיה איש כאחיו‬
11-Y esta es la instrucción de sacrificios de paces que se presentará a YHWH: Wezot torat zevaj hashelamim asher
yakeriv l'YHWH.
hwhyl byrqy rca mymlch jbz trwt tazw

‫וזאת תורת זבח השלמים א! שר יקריב ליהוה‬
12-si se presentare en acción de gracias, presentará con el sacrificio de acción de gracias tortas sin levadura mezcladas
con aceite, y hojaldres sin levadura untados con aceite, y flor de harina de trigo escaldada y asada con aceite, en forma
de tortas amasadas. Im al-todah yakerivenu wehikeriv al-zevaj hatodah jalot matsot belulot bashemen urekikey
matsot meshujim bashamen wesolet murebejet jalot belulot bashamen.
myjcm twxm yqyqrw nmcb tlwlb twxm twlj hdwth jbz l[ byrqhw wnbyrqy hdwt l[ ma
nmcb tlwlb tlj tkbrm tlsw nmcb
‫ חים בשמן‬9‫אם על־תודה יקריבנו והקריב על־זבח התודה חלות מצות בלולת בשמן ורקיקי מצות מש‬
‫ רבכת חלת בלולת בשמן‬9‫וסלת מ‬
13-Con tortas de pan fermentado presentará su ofrenda, además de su sacrificio de paces en acción de gracias. Al-jalot
lejem jamets yakeriv korbano al-zevaj todat shelamay'o.
wymlc tdwt jbz l[ wnbrq byrqy xmj mjl tlj l[

‫על־חלת לחם חמץ יקריב קרבנו על־זבח תודת שלמיו‬
14-Y presentará de ellas una de cada género, como ofrenda alzada a YHWH; lo restante será del kohen que haya
rociado la sangre de los sacrificios de paces. Wehikeriv mimenu ejad mikol-korban terumah l'YHWH lakohen
hazorek et-dam hashelamim lo yiheyeh.
hyhy wl mymlch md ta qrzh nhkl hwhyl hmwrt nbrq lkm dja wnmm byrqhw
‫והקריב ממנו אחד מכל־קרבן תרומה ליהוה לכהן הזרק את־דם השלמים לו יהיה‬
15-Y la carne de su sacrificio de shalom en acción de gracias, será comida en el día de su ofrenda; no se dejará nada de
ella hasta la mañana. Ubesar zevaj todat shlamay'o beyom korbano ye'ajel lo-yaniaj mimenu ad-boker.
rqb d[ wnmm jyny al lkay wnbrq mwyb wymlc tdwt jbz rcbw
‫ובשר זבח תודת שלמיו ביום קרבנו יאכל לא־יניח ממנו עד־בקר‬
16-Pero si su ofrenda fuese en cumplimiento de un voto u ofrenda voluntaria, será comida el día en que él presente su
sacrificio, y también al día siguiente podrá comerse lo que de ella sobre. We'im-neder o nedavah zevaj korebano
beyom hakerivo et-zivejo ye'ajel umimajorat wehanotar mimenu ye'ajel.
lkay wnmm rtwnhw trjmmw lkay wjbz ta wbyrqh mwyb wnbrq jbz hbdn wa rdn maw
‫ רת והנותר ממנו יאכל‬J‫ואם־נדר או נדבה זבח קרבנו ביום הקריבו את־זבחו יאכל וממח‬
17-Mas si sobrase de la carne del sacrificio hasta el día tercero, será quemada a fuego. Wehanotar mibesar hazavaj
bayom hashlishi ba'esh yisaref.
prcy cab ycylch mwyb jbzh rcbm rtwnhw

‫והנותר מבשר הזבח ביום השלישי באש ישרף‬
18-Y si se comiese parte alguna de la carne de su sacrificio de shalom en el día tercero, la ofrenda no será aceptada; no
será tenida en cuenta a favor de aquél que la presentó; impura será, y la persona que la hubiese comido llevará su
iniquidad. We'im he'akol ye'ajel mibesar-zevaj shelamay'o bayom hashelishi lo yeratseh hamakeriv oto lo
yejashev lo pigul yiheyeh wehanefesh ha'ojelet mimenu avonah tisa.
hyhy lwgp wl bcjy al wta byrqmh hxry al ycylch mwyb wymlc jbz rcbm lkay lkah maw
act hnw[ wnmm tlkah cpnhw
‫ואם האכל יאכל מבשר־זבח שלמיו ביום השלישי לא ירצה המקריב אתו לא יחשב לו פגול יהיה‬
‫והנפש האכלת ממנו ע!ונה תשא‬
19-Y la carne que tocare cualquier cosa impura, no será comida; a fuego será quemada. En cuanto a la carne, toda
persona en estado puro podrá comer de ella. Wehabasar asher yiga bekol-tame lo ye'ajel ba'esh yisaref wehabasar
kol-tahor yojal basar.
rcb lkay rwhf lk rcbhw prcy cab lkay al amf lkb [gy rca rcbhw
‫והבשר א! שר־יגע בכל־טמא לא יאכל באש ישרף והבשר כל־טהור יאכל בשר‬
20-Y la persona que comiere carne del sacrificio de shalom que se ha presentado a YHWH, teniendo sobre sí una
impureza, aquella alma será segregada de entre su pueblo. Wehanefesh asher-tojal basar mizevaj hashelamim asher
l'YHWH wetum'ato alay'o wenijretah hanefesh hahi me'ameyha.
hym[m awhh cpnh htrknw wyl[ wtamfw hwhyl rca mymlch jbzm rcb lkat rca cpnhw
‫ מאתו עליו ונכרתה הנפש ההוא מעמיה‬9‫והנפש א! שר־תאכל בשר מזבח השלמים א! שר ליהוה וט‬
21-Y la persona que tocare cualquier cosa impura, sea impureza humana, o animal impuro, o cualquier reptil impuro, y
luego comiere de la carne del sacrificio de paces que ha sido presentado a YHWH, tal alma será segregada de su pueblo.
Wenefesh ki-tiga bekol-tame betum'at adam o bivhemah teme'ah o bekol-shekets tame we'ajal mibesar-zevaj
hashlamim asher l'YHWH wenikretah hanefesh hahi me'ameyha.
mymlch jbz rcbm lkaw amf xqc lkb wa hamf hmhbb wa mda tamfb amf lkb [gt yk cpnw
hym[m awhh cpnh htrknw hwhyl rca
‫ מאת אדם או בבהמה טמאה או בכל־שקץ טמא ואכל מבשר־זבח השלמים‬9‫ונפש כי־תגע בכל־טמא בט‬
‫א! שר ליהוה ונכרתה הנפש ההוא מעמיה‬
22-Y habló e YHWH a Mosheh, diciendo: Wayedaber YHWH el-Mosheh lemor.

23-Habla a los hijos de Yisra'el y diles: Todo sebo de buey, de carnero y de cabra, no comeréis. Daber el-beney
Yisra'el lemor kol-jelev shor wejesev wa'ez lo tojelu.
wlkat al z[w bckw rwc blj lk rmal larcy ynb la rbd

‫דבר אל־בני ישראל לאמר כל־חלב שור וכשב ועז לא תאכלו‬
24-Y el sebo del animal que muere por sí mismo, y el sebo del animal desgarrado por fieras, podrá usarse para cualquier
servicio, pero de ninguna manera lo comeréis. Wejelev nevelah wejelev terefah ye'aseh lekol-melajah we'akol lo
tojeluhu.
whlkat al lkaw hkalm lkl hc[y hprf bljw hlbn bljw

‫הו‬9‫וחלב נבלה וחלב טרפה יעשה לכל־מלאכה ואכל לא תאכל‬
25-Porque todo aquél que comiere sebo del animal del cual se presentan ofrendas de fuego a YHWH, la persona que lo
comiere, será segregada de su pueblo. Ki kol-ojel jelev min-habehemah asher yakeriv mimenah isheh l'YHWH
wenikeretah hanefesh ha'ojelet me'ameyha.
hym[m tlkah cpnh htrknw hwhyl hca hnmm byrqy rca hmhbh nm blj lka lk yk
‫כי כל־אכל חלב מן־הבהמה א! שר יקריב ממנה אשה ליהוה ונכרתה הנפש האכלת מעמיה‬
26-Ni tampoco comeréis sangre en todas vuestras moradas, sea de aves o de cuadrúpedos. Wekol-dam lo tojelu bekol
moshevoteyjem la'of welabehemah.
hmhblw pw[l mkytbcwm lkb wlkat al md lkw

‫וכל־דם לא תאכלו בכל מושבתיכם לעוף ולבהמה‬
27-Toda persona que comiere cualquier clase de sangre, la tal persona será segregada de su pueblo. Kol-nefesh asher-
tojal kol-dam wenikeretah hanefesh hahi me'ameyha.
hym[m awhh cpnh htrknw md lk lkat rca cpn lk

‫כל־נפש א! שר־תאכל כל־דם ונכרתה הנפש ההוא מעמיה‬

29-Habla a los hijos de Yisra'el y diles: El que presentare a YHWH su sacrificio de paces, traerá a YHWH su ofrenda
tomada de su sacrificio de paces. Daber el-beney Yisra'el lemor hamakeriv et-zevaj shelamay'o l'YHWH yavi et-
korbano l'YHWH mizevaj shelamay'o.
wymlc jbzm hwhyl wnbrq ta ayby hwhyl wymlc jbz ta byrqmh rmal larcy ynb la rbd
‫דבר אל־בני ישראל לאמר המקריב את־זבח שלמיו ליהוה יביא את־קרבנו ליהוה מזבח שלמיו‬
30-Sus mismas manos han de traer las ofrendas de fuego de YHWH: el sebo a más del pecho traerá; el pecho es para
hacer con él el rito de la tenufah ante YHWH. Yaday'o tevi'enah et isheh YHWH et-hajelev al-hejazeh yevi'enu et
hejazeh lehanif oto tenufah lifney YHWH.
ynpl hpwnt wta pynhl hzjh ta wnayby hzjh l[ bljh ta hwhy yca ta hnyaybt wydy
hwhy
‫ידיו תביאינה את אשי יהוה את־החלב על־החזה יביאנו את החזה להניף אתו תנופה לפני יהוה‬
31-Y el kohen hará consumir el sebo sobre el altar; mas el pecho será para Aharón y para sus hijos. Wehiketir
hakohen et-hajelev hamizbejah wehayah hejazeh le-Aharon ulebanay'o.
wynblw nrhal hzjh hyhw hjbzmh bljh ta nhkh ryfqhw

‫והקטיר הכהן את־החלב המזבחה והיה החזה לאה! רן ולבניו‬
32-Y la espaldilla derecha de vuestros sacrificios de paces daréis como ofrenda alzada al kohen. We'et shok hayamin
titenu terumah lakohen mizivejey shalemeyjem.
mkymlc yjbzm nhkl hmwrt wntt nymyh qwc taw

‫ואת שוק הימין תתנו תרומה לכהן מזבחי שלמיכם‬
33-Aquél de los hijos de Aharón que presentare la sangre de las ofrendas de paces y el sebo, tendrá la espaldilla
derecha como porción suya, Hamakeriv et-dam hashelamim we'et-hajelev mibeney Aharon lo tiheyeh shok
hayamin lemanah.
hnml nymyh qwc hyht wl nrha ynbm bljh taw mymlch md ta byrqmh
‫המקריב את־דם השלמים ואת־החלב מבני אה! רן לו תהיה שוק הימין למנה‬
34-porque Yo he tomado de los hijos de Yisra'el, de sus ofrendas de paces, el pecho de la ofrenda de la tenufah y la
espaldilla (derecha) de la ofrenda alzada, y se lo he dado al kohen Aharón y a sus hijos, como estatuto perpetuo, de parte
de los hijos de Yisra'el. Ki et-jazeh hatenufah we'et shok haterumah lakajti me'et beney-Yisra'el mizivejey
shalemeyhem wa'eten otam le-Aharon hakohen ulebanay'o lejok-olam me'et beney Yisra'el.
nrhal mta ntaw mhymlc yjbzm larcy ynb tam ytjql hmwrth qwc taw hpwnth hzj ta yk
larcy ynb tam mlw[ qjl wynblw nhkh
‫כי את־ח! זה התנופה ואת שוק התרומה לקחתי מאת בני־ישראל מזבחי שלמיהם ואתן אתם לאה! רן‬
‫הכהן ולבניו לחק־עולם מאת בני ישראל‬
35-Esta es la parte que la unción de Aharón y la unción de sus hijos les da de las ofrendas de fuego de YHWH, desde
el día en que se les hizo llegar para servir a YHWH, para constituir los kohanim;. Zot mishejat Aharon umishejat
banay'o me'ishey YHWH beyom hikeriv otam lejahen l'YHWH.
hwhyl nhkl mta byrqh mwyb hwhy ycam wynb tjcmw nrha tjcm taz
‫זאת משחת אה! רן ומשחת בניו מאשי יהוה ביום הקריב אתם לכהן ליהוה‬
36-lo cual ordenó YHWH que se les diese de parte de los hijos de Yisra'el, en el día en que se les ungió, como estatuto
perpetuo, durante sus generaciones. Asher tsi'u'ah YHWH latet lahem beyom moshjo otam me'et beney Yisra'el
jukat olam ledorotam.
mtrdl mlw[ tqj larcy ynb tam mta wjcm mwyb mhl ttl hwhy hwx rca
‫ קת עולם לדרתם‬9‫א! שר צוה יהוה לתת להם ביום משחו אתם מאת בני ישראל ח‬
37-Esta es la ley del holocausto, y de la ofrenda vegetal, y de la ofrenda por el pecado, y de la ofrenda por la culpa, y
de las ofrendas de las dedicaciones, y del sacrificio de shalom; Zot hatorah la'olah laminejah welajatat wela'asham
welamilu'im ulezevaj hashelamim.
mymlch jbzlw myawlmlw mcalw tafjlw hjnml hl[l hrwth taz

‫זאת התורה לעלה למנחה ולחטאת ולאשם ולמלואים ולזבח השלמים‬
38-la cual prescribió YHWH a Mosheh en el monte de Sinay, el día en que ordenó a los hijos de Yisra'el que ofreciesen
sus sacrificios a YHWH en el desierto de Sinay. Asher tsi'u'ah YHWH et-Mosheh behar Sinay beyom tsa'u'oto et-
beney Yisra'el lehakeriv et-korbeneyhem l'YHWH bemidbar Sinay.
hwhyl mhynbrq ta byrqhl larcy ynb ta wtwx mwyb ynys rhb hcm ta hwhy hwx rca
ynys rbdmb
‫א! שר צוה יהוה את־משה בהר סיני ביום צותו את־בני ישראל להקריב את־קרבניהם ליהוה במדבר‬
‫סיני‬
Capítulo 8

2-Toma a Aharón y a sus hijos con él, juntamente con las vestiduras, y el aceite de la unción, y el novillo de la ofrenda
por el pecado, y los dos carneros, y el canasto de los matsot; Kaj et-Aharon we'et-banay'o ito we'et habegadim
we'et shemen hamishjah we'et par hajatat we'et sheney ha'eylim we'et sal hamatsot.
mylyah ync taw tafjh rp taw hjcmh nmc taw mydgbh taw wta wynb taw nrha ta jq
twxmh ls taw
‫קח את־אה! רן ואת־בניו אתו ואת הבגדים ואת שמן המשחה ואת פר החטאת ואת שני האילים ואת‬
‫סל המצות‬
3-y reúne a toda la congregación a la entrada de la tienda de asignación. We'et kol-ha'edah hakehel et-petaj Ohel
Mo'ed.
d[wm lha jtp la lhqh hd[h lk taw

‫ואת כל־העדה הקהל אל־פתח אהל מועד‬
4-E hizo Mosheh como le había ordenado YHWH; y se reunió la congregación a la entrada de la tienda de asignación.
Waya'as Mosheh ka'asher tsi'u'ah YHWH oto watikahel ha'edah el-petaj Ohel Mo'ed.
d[wm lha jtp la hd[h lhqtw wta hwhy hwx rcak hcm c[yw
‫ויעש משה כא! שר צוה יהוה אתו ותקהל העדה אל־פתח אהל מועד‬
5-Y dijo Mosheh a la congregación: Esta cosa ordenó YHWH que se haga. Wayomer Mosheh el-ha'edah zeh hadavar
asher-tsi'u'ah YHWH la'asot.
twc[l hwhy hwx rca rbdh hz hd[h la hcm rmayw

‫ויאמר משה אל־העדה זה הדבר א! שר־צוה יהוה לע!שות‬
6-E hizo aproximar Mosheh a Aharón y a sus hijos, y les hizo hacer inmersión en el agua. Wayakerev Mosheh et-
Aharon we'et-banai'o wayirejats otam bamayim.
mymb mta xjryw wynb taw nrha ta hcm brqyw

‫ויקרב משה את־אה! רן ואת־בניו וירחץ אתם במים‬
7-Y puso sobre él la túnica, y le ciñó con el cinturón; y le vistió el manto, y le puso encima el efod, y le ciñó con el
cinto de adorno del efod, y lo adornó con éste. Wayiten alai'o et-hakutonet wayajegor oto ba'avnet wayalebesh oto
et-hame'il wayiten alai'o et-ha'efod wayajegor oto bejeshev ha'efod wayepod lo bo.
rgjyw dpah ta wyl[ ntyw ly[mh ta wta cblyw fnbab wta rgjyw tntkh ta wyl[ ntyw
wb wl dpayw dpah bcjb wta
‫תנת ויחגר אתו באבנט וילבש אתו את־המעיל ויתן עליו את־האפד ויחגר אתו בחשב‬9‫ויתן עליו את־הכ‬
‫האפד ויאפד לו בו‬
8-Y puso sobre él el pectoral, y puso dentro del pectoral los urim y los tummim. Wayasem alai'o et-hajoshen wayiten
el-hajoshen et-ha'urim we'et-hatumim.
mymth taw myrwah ta ncjh la ntyw ncjh ta wyl[ mcyw

‫ מים‬9‫וישם עליו את־החשן ויתן אל־החשן את־האורים ואת־הת‬
9-Y puso el turbante sobre su cabeza, y puso sobre el turbante, en su parte delantera, la lámina de oro, el ornamento
especialmente kodesh, como había ordenado YHWH a Mosheh. Wayasem et-hamitsenefet al-rosho wayasem al-
hamitsenefet el-mul panay'o et tsits hazahav nezer hakodesh ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh.
hwx rcak cdqh rzn bhzh xyx ta wynp lwm la tpnxmh l[ mcyw wcar l[ tpnxmh ta mcyw
hcm ta hwhy
‫וישם את־המצנפת על־ראשו וישם על־המצנפת אל־מול פניו את ציץ הזהב נזר הקדש כא! שר צוה‬
10-Y Mosheh tomó el aceite de la unción y ungió el Mishkan con todas las cosas que había en él, y los dedicó kodesh;
Wayikaj Mosheh et-shemen hamishjah wayimeshaj et-haMishkan we'et-kol-asher-bo wayekadesh otam.
mta cdqyw wb rca lk taw nkcmh ta jcmyw hjcmh nmc ta hcm jqyw
‫ויקח משה את־שמן המשחה וימשח את־המשכן ואת־כל־א! שר־בו ויקדש אתם‬
11-y asperjó de él sobre el altar siete veces, ungiendo así el altar con todos los utensilios, y el lavatorio y su base, para
dedicarlos kodesh. Wayaz mimenu al-hamizbe'aj sheva pe'amim wayimeshaj et-hamizbe'aj we'et-kol-kela'u we'et-
hakiyor we'et-kano lekadesham.
mcdql wnk taw rykh taw wylk lk taw jbzmh ta jcmyw mym[p [bc jbzmh l[ wnmm zyw
‫ויז ממנו על־המזבח שבע פעמים וימשח את־המזבח ואת־כל־כליו ואת־הכיר ואת־כנו לקדשם‬
12-Y derramó el aceite de la unción sobre la cabeza de Aharón, ungiéndole así para dedicarlo kadosh. Wayitsok
mishemen hamishejah al rosh Aharon wayimeshaj oto lekadesho.
wcdql wta jcmyw nrha car l[ hjcmh nmcm qxyw

‫ויצק משמן המשחה על ראש אה! רן וימשח אתו לקדשו‬
13-E hizo Mosheh que se presentaran los hijos de Aharón, y les vistió las túnicas, y les ciñó los cintos, y les apretó las
tiaras, como había ordenado YHWH a Mosheh. Wayakrev Mosheh et-beney Aharon wayalebishem kutanot
wayajegor otam avenet wayajavosh lahem migeba'ot ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh.
hwhy hwx rcak tw[bgm mhl cbjyw fnba mta rgjyw tntk mcblyw nrha ynb ta hcm brqyw
hcm ta
‫ נת ויחגר אתם אבנט ויח! בש להם מגבעות כא! שר צוה יהוה‬J‫ת‬9‫ויקרב משה את־בני אה! רן וילבשם כ‬
‫את־משה‬
14-E hizo llegar el novillo de la ofrenda del pecado; y Aharón y sus hijos pusieron sus manos sobre la cabeza del
novillo de la ofrenda por el pecado. Wayagesh et par hajatat wayismoj Aharon uvanay'o et-yedeyhem al-rosh par
hajatat.
tafjh rp car l[ mhydy ta wynbw nrha kmsyw tafjh rp ta cgyw

‫ויגש את פר החטאת ויסמך אה! רן ובניו את־ידיהם על־ראש פר החטאת‬
15-Y lo degolló ; y tomó Mosheh de la sangre y la puso con su dedo sobre los cuernos del altar, alrededor, purificando el
altar, y la (demás) sangre la derramó en la base del altar; de esta manera lo dedicó kodesh, para hacer expiación por él.
Wayishejat wayikaj Mosheh et-hadam wayiten al-karenot hamizbe'aj saviv be'etsba'o wayejate et-hamizbe'aj
we'et-hadam yatsak el-yesod hamizbe'aj wayekadeshehu lejaper alay'o.
mdh taw jbzmh ta afjyw w[bxab bybs jbzmh twnrq l[ ntyw mdh ta hcm jqyw fjcyw
wyl[ rpkl whcdqyw jbzmh dwsy la qxy
‫וישחט ויקח משה את־הדם ויתן על־קרנות המזבח סביב באצבעו ויחטא את־המזבח ואת־הדם יצק‬
‫אל־יסוד המזבח ויקדשהו לכפר עליו‬
16-Y tomó todo el sebo que estaba sobre las entrañas, y el diafragma con el lóbulo del hígado, y los dos riñones con sus
sebos, y lo hizo consumir Mosheh sobre el altar. Wayikaj et-kol-hajelev asher al-hakerev we'et yoteret hakaved
we'et-shetey hakelayot we'et-jelebehen wayaketer Mosheh hamizbejah.
hcm rfqyw nhblj taw tylkh ytc taw dbkh trty taw brqh l[ rca bljh lk ta jqyw
hjbzmh
‫ויקח את־כל־החלב א! שר על־הקרב ואת יתרת הכבד ואת־שתי הכלית ואת־חלבהן ויקטר משה‬
‫המזבחה‬
17-Y el novillo, con su cuero y su carne y su estiércol, lo quemó en el fuego fuera del campamento; como YHWH lo
había ordenado a Mosheh. We'et-hapar we'et-oro we'et-besaro we'et-piresho saraf ba'esh mijuts lamajaneh
ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh.
hcm ta hwhy hwx rcak hnjml xwjm cab prc wcrp taw wrcb taw wr[ taw rph taw
‫ואת־הפר ואת־ערו ואת־בשרו ואת־פרשו שרף באש מחוץ למח! נה כא! שר צוה יהוה את־משה‬
18-E hizo llegar el carnero del holocausto, y Aharón y sus hijos pusieron sus manos sobre la cabeza del carnero.
Wayakrev et eyl ha'olah wayismeju Aharon ubanay'o et-yedeyhem al-rosh ha'ayil.
lyah car l[ mhydy ta wynbw nrha wkmsyw hl[h lya ta brqyw

‫ויקרב את איל העלה ויסמכו אה! רן ובניו את־ידיהם על־ראש האיל‬
19-Y lo degolló, y roció Mosheh la sangre sobre el altar, alrededor. Wayishejat wayizerok Mosheh et-hadam al-
hamizbe'aj saviv.
bybs jbzmh l[ mdh ta hcm qrzyw fjcyw

‫וישחט ויזרק משה את־הדם על־המזבח סביב‬
20-Y cortó el carnero en sus trozos, e hizo consumir Mosheh la cabeza, con los trozos y el sebo, We'et-ha'ayil nitaj
linetajay'o wayaketer Mosheh et-harosh we'et-hanetajim we'et-hapader.
rdph taw myjtnh taw carh ta hcm rfqyw wyjtnl jtn lyah taw
‫ואת־האיל נתח לנתחיו ויקטר משה את־הראש ואת־הנתחים ואת־הפדר‬
21-y lavó las entrañas y las piernas con agua; así Mosheh hizo consumir todo el carnero sobre el altar; era holocausto,
ofrenda de fuego para ser aceptada con agrado por YHWH, como había ordenado YHWH a Mosheh. We'et-hakerev
we'et-hakera'ayim rajats bamayim wayaketer Mosheh et-kol-ha'ayil hamizbejah olah hu lere'aj nijo'aj isheh hu
l'YHWH ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh.
hca jjyn jyrl awh hl[ hjbzmh lyah lk ta hcm rfqyw mymb xjr my[rkh taw brqh taw
hcm ta hwhy hwx rcak hwhyl awh
‫ואת־הקרב ואת־הכרעים רחץ במים ויקטר משה את־כל־האיל המזבחה עלה הוא לריח־ניחח אשה‬
‫הוא ליהוה כא! שר צוה יהוה את־משה‬
22-E hizo llegar el segundo carnero, el carnero de la dedicación; y Aharón y sus hijos pusieron sus manos sobre la cabeza
del carnero. Wayakrev et-ha'ayil hasheni eyl hamilu'im wayismeju Aharon ubanay'o et-yedeyhem al-rosh ha'ayil.
lyah car l[ mhydy ta wynbw nrha wkmsyw myalmh lya ynch lyah ta brqyw
‫אים ויסמכו אה! רן ובניו את־ידיהם על־ראש האיל‬9‫ויקרב את־האיל השני איל המל‬
23-Y degolló y tomó Mosheh de su sangre, y puso sobre el lóbulo de la oreja derecha de Aharon, y sobre el pulgar de
su mano derecha, y sobre el pulgar de su pie derecho. Wayishejat wayikaj Mosheh midamo wayiten al-tenuj ozen-
Aharon hayemanit we'al-bojen yado hayemanit we'al-bohen raglo hayemanit.
nhb l[w tynmyh wdy nhb l[w tynmyh nrha nza kwnt l[ ntyw wmdm hcm jqyw fjcyw
tynmyh wlgr
‫וישחט ויקח משה מדמו ויתן על־תנוך אזן־אה! רן הימנית ועל־בהן ידו הימנית ועל־בהן רגלו הימנית‬
24-E hizo llegar a los hijos de Aharon; y les puso Mosheh de aquella sangre sobre el lóbulo de su oreja derecha, y
sobre el dedo pulgar de su mano derecha, y sobre el dedo pulgar del pie derecho de ellos; y roció Mosheh la sangre
sobre el altar, alrededor. Wayakrev et-beney Aharon wayiten Mosheh min-hadam al-tenuj oznam hayemanit
we'al-bojen yadam hayemanit we'al-bojen raglam hayemanit wayizerok Mosheh et-hadam al-hamizbe'aj saviv.
nhb l[w tynmyh mdy nhb l[w tynmyh mnza kwnt l[ mdh nm hcm ntyw nrha ynb ta brqyw
bybs jbzmh l[ mdh ta hcm qrzyw tynmyh mlgr
‫ויקרב את־בני אה! רן ויתן משה מן־הדם על־תנוך אזנם הימנית ועל־בהן ידם הימנית ועל־בהן רגלם‬
‫הימנית ויזרק משה את־הדם על־המזבח סביב‬
25-Y tomó el sebo, y la cola grasosa, y todo el sebo que estaba sobre las entrañas, y el diafragma con el lóbulo del
hígado, y los dos riñones, y el sebo de ellos, y la espaldilla derecha; Wayikaj et-hajelev we'et-ha'alyah we'et-kol-
hajelev asher al-hakerev we'et yoteret hakaved we'et-shetey hakelayot we'et-jelbehen we'et shok hayamin.
taw tylkh ytc taw dbkh trty taw brqh l[ rca bljh lk taw hylah taw bljh ta jqyw
nymyh qwc taw nhblj
‫ויקח את־החלב ואת־האליה ואת־כל־החלב א! שר על־הקרב ואת יתרת הכבד ואת־שתי הכלית ואת־‬
‫חלבהן ואת שוק הימין‬
26-y del canasto de los matsot que había puesto ante YHWH, tomo una torta de matsah, y una torta de pan de aceite, y
un hojaldre, y los puso sobre los sebos y sobre la espaldilla derecha; Umisal hamatsot asher lifney YHWH lakaj
jalat matsah ajat wejalat lejem shemen ajat werakik ejad wayasem al-hajalavim we'al shok hayamin.
l[ mcyw dja qyqrw tja nmc mjl tljw tja hxm tlj jql hwhy ynpl rca twxmh lsmw
nymyh qwc l[w mybljh
‫ומסל המצות א! שר לפני יהוה לקח חלת מצה אחת וחלת לחם שמן אחת ורקיק אחד וישם על־‬
‫הח! לבים ועל שוק הימין‬
27-y lo puso todo en las palmas de las manos de Aharon y en las palmas de las manos de sus hijos y les hizo hacer con
ello el rito de la tenufah ante YHWH. Wayiten et-hakol al kapey Aharon we'al kapey banay'o wayanef otam
tenufah lifney YHWH.
hwhy ynpl hpwnt mta pnyw wynb ypk l[w nrha ypk l[ lkh ta ntyw
‫ויתן את־הכל על כפי אה! רן ועל כפי בניו וינף אתם תנופה לפני יהוה‬
28-Y lo tomó Mosheh de las manos de ellos, y lo hizo consumir en el altar, encima del holocausto: era sacrificio de
dedicaciones, para ser aceptado con agrado; era ofrenda de fuego a YHWH. Wayikaj Mosheh otam me'al kapeyhem
wayaketer hamizbejah al-ha'olah milu'im hem leri'aj nijo'aj isheh hu l'YHWH.
hwhyl awh hca jjyn jyrl mh myalm hl[h l[ hjbzmh rfqyw mhypk l[m mta hcm jqyw
‫אים הם לריח ניחח אשה הוא ליהוה‬9‫ויקח משה אתם מעל כפיהם ויקטר המזבחה על־העלה מל‬
29-Y tomó Mosheh el pecho e hizo hacer con él, el rito de la tenufah ante YHWH; esta era la porción de Mosheh del
carnero de las dedicaciones, como había ordenado YHWH a Mosheh. Wayikaj Mosheh et-hejazeh wayenifehu
tenufah lifney YHWH me'eyl hamilu'im le-Mosheh hayah lemanah ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh.
hwx rcak hnml hyh hcml myalmh lyam hwhy ynpl hpwnt whpynyw hzjh ta hcm jqyw
hcm ta hwhy
‫אים למשה היה למנה כא! שר צוה יהוה‬9‫ויקח משה את־החזה ויניפהו תנופה לפני יהוה מאיל המל‬
‫את־משה‬
30-Y Mosheh tomó el aceite de la unción, y de la sangre de encima del altar, y asperjó sobre Aharon y sobre sus
vestiduras, y sobre sus hijos y sobre las vestiduras de sus hijos juntamente con él; y dedicó kadosh a Aharon y sus
vestiduras, y a sus hijos y a las vestimentas de sus hijos -los cuales estaban con el. Wayikaj Mosheh mishemen
hamishjah umin-hadam asher al-hamizbe'aj wayaz al-Aharon al-begaday'o we'al-banay'o we'al-bigedey
banay'o ito wayekadesh et-Aharon et-begaday'o we'et-banay'o we'et-bigedey banay'o ito.
ydgb l[w wynb l[w wydgb l[ nrha l[ zyw jbzmh l[ rca mdh nmw hjcmh nmcm hcm jqyw
wta wynb ydgb taw wynb taw wydgb ta nrha ta cdqyw wta wynb
‫ויקח משה משמן המשחה ומן־הדם א! שר על־המזבח ויז על־אה! רן על־בגדיו ועל־בניו ועל־בגדי בניו‬
‫אתו ויקדש את־אה! רן את־בגדיו ואת־בניו ואת־בגדי בניו אתו‬
31-Y dijo Mosheh a Aharon y a sus hijos: Guisad la carne a la entrada de la tienda de asignación, y allí mismo comedla
con el pan que está en el canasto de las consagraciones, según he ordenado diciendo: Aharon y sus hijos la comerán.
Wayomer Mosheh el-Aharon we'el-banay'o bashelu et-habasar petaj Ohel Mo'ed wesham tojelu oto we'et-
halejem asher besal hamilu'im ka'asher tsiweyti lemor Aharon ubanay'o yojeluhu.
rca mjlh taw wta wlkat mcw d[wm lha jtp rcbh ta wlcb wynb law nrha la hcm rmayw
whlkay wynbw nrha rmal ytywx rcak myalmh lsb
‫ויאמר משה אל־אה! רן ואל־בניו בשלו את־הבשר פתח אהל מועד ושם תאכלו אתו ואת־הלחם א! שר‬
‫הו‬9‫אים כא! שר צויתי לאמר אה! רן ובניו יאכל‬9‫בסל המל‬
32-Mas lo restante de la carne y de aquel pan, lo quemaréis a fuego. Wehanotar babasar ubalajem ba'esh tiserofu.
wprct cab mjlbw rcbb rtwnhw

‫והנותר בבשר ובלחם באש תשרפו‬
33-Y de la entrada de la tienda de asignación no saldréis por siete días; hasta que se cumplan los días de vuestra
consagración, porque siete días durará el rito de vuestra consagración. Umipetaj Ohel Mo'ed lo tetse'u shiv'at yamim
ad yom mel'ot yemey milu'eyjem ki shiv'at yamim yemale et-yedjem.
ta almy mymy t[bc yk mkyalm ymy talm mwy d[ mymy t[bc waxt al d[wm lha jtpmw
mkdy
‫איכם כי שבעת ימים ימלא את־ידכם‬9‫ומפתח אהל מועד לא תצאו שבעת ימים עד יום מלאת ימי מל‬
34-De acuerdo con lo que se ha hecho hoy, ha ordenado YHWH que se haga, para hacer expiación por vosotros.
Ka'asher asah bayom hazeh tsiwah YHWH la'asot lejaper aleyjem.
mkyl[ rpkl tc[l hwhy hwx hzh mwyb hc[ rcak

‫כא! שר עשה ביום הזה צוה יהוה לע!שת לכפר ע!ליכם‬
35-Y a la entrada de la tienda de asignación os quedaréis día y noche por siete días, guardando el precepto de YHWH,
para que no muráis; porque así me fue ordenado. Ufetaj Ohel Mo'ed teshevu yomam walaylah shiv'at yamim
ushemartem et-mishemeret YHWH welo tamutu ki-jen tsuyti.
nk yk wtwmt alw hwhy trmcm ta mtrmcw mymy t[bc hlylw mmwy wbct d[wm lha jtpw
ytywx
‫ויתי‬9‫ופתח אהל מועד תשבו יומם ולילה שבעת ימים ושמרתם את־משמרת יהוה ולא תמותו כי־כן צ‬
36-E hicieron Aharon y sus hijos todas las cosas que ordenó YHWH de la mano de Mosheh. Waya'as Aharon
ubanay'o et kol-hadevarim asher-tsiwah YHWH beyad-Mosheh.
hcm dyb hwhy hwx rca myrbdh lk ta wynbw nrha c[yw

‫ויעש אה! רן ובניו את כל־הדברים א! שר־צוה יהוה ביד־משה‬
Capítulo 9
Parashah 26: Shemini (Octavo) 9:1-11:47
1-Y aconteció en el día octavo que llamó Mosheh a Aharon y a sus hijos, y a los ancianos de Yisra'el, Wayehi bayom
hashemini kara Mosheh le-Aharon ulebanay'o ulezikeney Yisra'el.
larcy ynqzlw wynblw nrhal hcm arq ynymch mwyb yhyw

‫ויהי ביום השמיני קרא משה לאה! רן ולבניו ולזקני ישראל‬
2-y dijo a Aharon: Toma para ti un becerro del ganado para ofrenda por el pecado, y un carnero para holocausto, sin
defecto, y los presentarás ante YHWH. Wayomer el-Aharon kaj-leja egel ben-bakar lejatat we'ayil le'olah
temimim wehakrev lifney YHWH.
hwhy ynpl brqhw mmymt hl[l lyaw tafjl rqb nb lg[ kl jq nrha la rmayw
‫ויאמר אל־אה! רן קח־לך עגל בן־בקר לחטאת ואיל לעלה תמימם והקרב לפני יהוה‬
3-Y hablarás a los hijos de Yisra'el, diciendo: Tomad un macho cabrío para ofrenda por el pecado; y un becerro y un
cordero, de edad de un año y sin defecto, para holocausto; We'el-beney Yisra'el tedaber lemor keju se'ir-izim
lejatat we'egel vajeves beney-shanah temimim le'olah.
hl[l mmymt hnc ynb cbkw lg[w tafjl myz[ ry[c wjq rmal rbdt larcy ynb law
‫ואל־בני ישראל תדבר לאמר קחו שעיר־עזים לחטאת ועגל וכבש בני־שנה תמימם לעלה‬
4-y un buey y un carnero para ofrendas de paces, para sacrificarlos ante YHWH; y una ofrenda vegetal mezclada con
aceite; porque hoy YHWH se aparecerá a vosotros. Weshor wa'ayil lishelamim lizeboaj lifney YHWH uminjah
belulah bashamen ki hayom YHWH nir'ah aleyjem.
mkyla harn hwhy mwyh yk nmcb hlwlb hjnmw hwhy ynpl jbzl mymlcl lyaw rwcw
‫ושור ואיל לשלמים לזבח לפני יהוה ומנחה בלולה בשמן כי היום יהוה נראה א! ליכם‬
5-Y trajeron delante de la tienda de asignación lo que había ordenado Mosheh; y se presentó allí toda la congregación, y
estuvo en pie delante de YHWH. Wayikeju et asher tsiwah Mosheh el-peney Ohel Mo'ed wayikrevu kol-ha'edah
waya'amdu lifney YHWH.
hwhy ynpl wdm[yw hd[h lk wbrqyw d[wm lha ynp la hcm hwx rca ta wjqyw
‫ויקחו את א! שר צוה משה אל־פני אהל מועד ויקרבו כל־העדה ויעמדו לפני יהוה‬
6-Y dijo Mosheh: Esta es la cosa que ha ordenado YHWH que hagáis, para que se os aparezca la gloria de YHWH.
Wayomer Mosheh zeh hadavar asher-tsiwah YHWH ta'asu weyera aleyjem kevod YHWH.
hwhy dwbk mkyla aryw wc[t hwhy hwx rca rbdh hz hcm rmayw
‫ויאמר משה זה הדבר א! שר־צוה יהוה תע!שו וירא א! ליכם כבוד יהוה‬
7-Y dijo Mosheh a Aharon: Llégate al altar y ofrece tu ofrenda por el pecado, y tu holocausto, y haz la expiación por ti
y por el pueblo; y presenta la ofrenda del pueblo, y haz la expiación por ti y por ellos, como lo ha ordenado YHWH.
Wayomer Mosheh el-Aharon kerav el-hamizbe'aj wa'aseh et-jatateja we'et-olateja wejaper ba'adeja uve'ad
ha'am wa'aseh et-korban ha'am wejaper ba'adam ka'asher tsiwah YHWH.
hc[w m[h d[bw kd[b rpkw ktl[ taw ktafj ta hc[w jbzmh la brq nrha la hcm rmayw
hwhy hwx rcak md[b rpkw m[h nbrq ta
‫ויאמר משה אל־אה! רן קרב אל־המזבח וע!שה את־חטאתך ואת־עלתך וכפר בעדך ובעד העם וע!שה‬
‫את־קרבן העם וכפר בע!דם כא! שר צוה יהוה‬
8-Y se llegó Aharon al altar, y degolló al becerro de la ofrenda por el pecado, que era para él. Wayikrav Aharon el-
hamizbe'aj wayishjat et-egel hajatat asher-lo.
wl rca tafjh lg[ ta fjcyw jbzmh la nrha brqyw

‫ויקרב אה! רן אל־המזבח וישחט את־עגל החטאת א! שר־לו‬
9-Y los hijos de Aharon le presentaron la sangre, y él, mojando su dedo en la sangre, la puso sobre los cuernos del
altar; y la sangre (restante) la derramó en la base del altar; Wayakrivu beney Aharon et-hadam ela'u wayitebol
etseba'o badam wayiten al-karnot hamizbe'aj we'et-hadam yatsak el-yesod hamizbe'aj.
la qxy mdh taw jbzmh twnrq l[ ntyw mdb w[bxa lbfyw wyla mdh ta nrha ynb wbrqyw
jbzmh dwsy
‫ויקרבו בני אה! רן את־הדם אליו ויטבל אצבעו בדם ויתן על־קרנות המזבח ואת־הדם יצק אל־יסוד‬
‫המזבח‬
10-y el sebo y los riñones y el diafragma con el lóbulo del hígado de la ofrenda por el pecado, los hizo consumir en el
altar como había ordenado YHWH a Mosheh, We'et-hajelev we'et-hakelayot we'et-hayoteret min-hakaved min-
hajatat hiketir hamizbejah ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh.
hcm ta hwhy hwx rcak hjbzmh ryfqh tafjh nm dbkh nm trtyh taw tylkh taw bljh taw
‫ואת־החלב ואת־הכלית ואת־היתרת מן־הכבד מן־החטאת הקטיר המזבחה כא! שר צוה יהוה את־משה‬
11-Y la carne y el cuero los quemó fuera del campamento. We'et-habasar we'et-ha'or saraf ba'esh mijuts lamajaneh.
hnjml xwjm cab prc rw[h taw rcbh taw

‫ואת־הבשר ואת־העור שרף באש מחוץ למח! נה‬
12-Y degolló el holocausto; y los hijos de Aharon le entregaron la sangre y él la roció sobre el altar, alrededor.
Wayishjat et-ha'olah wayamtsi'u beney Aharon ela'u et-hadam wayizrekehu al-hamizbe'aj saviv.
bybs jbzmh l[ whqrzyw mdh ta wyla nrha ynb waxmyw hl[h ta fjcyw
‫וישחט את־העלה וימצאו בני אה! רן אליו את־הדם ויזרקהו על־המזבח סביב‬
13-Y le trajeron el holocausto en pedazos, juntamente con la cabeza; y el lo hizo consumir sobre el altar. We'et-ha'olah
himetsi'u ela'o linetajeyha we'et-harosh wayaketer al-hamizbe'aj.
jbzmh l[ rfqyw carh taw hyjtnl wyla wayxmh hl[h taw

‫ואת־העלה המציאו אליו לנתחיה ואת־הראש ויקטר על־המזבח‬
14-Y lavó las entrañas y las piernas y las hizo consumir encima del holocausto, sobre el altar. Wayirejats et-hakerev
we'et-hakra'ayim wayaketer al-ha'olah hamizbejah.
hjbzmh hl[h l[ rfqyw my[rkh taw brqh ta xjryw

‫וירחץ את־הקרב ואת־הכרעים ויקטר על־העלה המזבחה‬
15-Y presentó la ofrenda del pueblo; y tomando el macho cabrío de la ofrenda por el pecado, que era para el pueblo, lo
degolló y lo ofreció por el pecado, lo mismo que el primero. Wayakrev et korban ha'am vayikaj et-se'ir hajatat
asher la'am wayishjatehu wayejat'ehu karishon.
nwcark whafjyw whfjcyw m[l rca tafjh ry[c ta jqyw m[h nbrq ta brqyw
‫ויקרב את קרבן העם ויקח את־שעיר החטאת א! שר לעם וישחטהו ויחטאהו כראשון‬
16-Y presentó el holocausto, y lo ofreció conforme al ritual. Wayakrev et-ha'olah waya'aseha kamishpat.
fpcmk hc[yw hl[h ta brqyw

‫ויקרב את־העלה ויע!שה כמשפט‬
17-Y presentó la ofrenda vegetal; y tomando un puño lleno de ella, lo hizo consumir sobre el altar, además del
holocausto de la mañana. Wayakrev et-haminjah wayemale japo mimenah wayaketer al-hamizbe'aj milevad olat
haboker.
rqbh tl[ dblm jbzmh l[ rfqyw hnmm wpk almyw hjnmh ta brqyw
‫ויקרב את־המנחה וימלא כפו ממנה ויקטר על־המזבח מלבד עלת הבקר‬
18-Y degolló al buey y al carnero que eran sacrificio de ofrendas de paces del pueblo; y los hijos de Aharon le
entregaron la sangre, la cual él roció sobre el altar, alrededor; Wayishjat et-hashor we'et-ha'ayil zevaj hashelamim
asher la'am wayamtsi'u beney Aharon et-hadam ela'o wayizrekehu al-hamizbe'aj saviv.
whqrzyw wyla mdh ta nrha ynb waxmyw m[l rca mymlch jbz lyah taw rwch ta fjcyw
bybs jbzmh l[
‫וישחט את־השור ואת־האיל זבח השלמים א! שר לעם וימצאו בני אה! רן את־הדם אליו ויזרקהו על־‬
‫המזבח סביב‬
19-y los sebos del buey y del carnero, y la cola grasosa (de éste), y (el sebo) que cubre las entrañas, y los riñones, y el
diafragma con el lóbulo del hígado; We'et-hajalavim min-jashor umin-ha'ayil ha'alyah wehamejaseh wehakelayot
weyoteret hakaved.
dbkh trtyw tylkhw hskmhw hylah lyah nmw rwch nm mybljh taw
‫ואת־הח! לבים מן־השור ומן־האיל האליה והמכסה והכלית ויתרת הכבד‬
20-y pusieron los sebos sobre los pechos, y él hizo consumir los sebos sobre el altar; Wayasimu et-hajalavim al-
hejazot wayaketer hajalavim hamizbejah.
hjbzmh mybljh rfqyw twzjh l[ mybljh ta wmycyw

‫וישימו את־הח! לבים על־החזות ויקטר הח! לבים המזבחה‬
21-mas con los pechos y con la espaldilla derecha, hizo Aharon el rito de la tenufah ante YHWH, como Mosheh había
ordenado. We'et hejazot we'et shok hayamin henif Aharon tenufah lifney YHWH ka'asher tsiwah Mosheh.
hcm hwx rcak hwhy ynpl hpwnt nrha pynh nymyh qwc taw twzjh taw
‫ואת החזות ואת שוק הימין הניף אה! רן תנופה לפני יהוה כא! שר צוה משה‬
22-Y alzó Aharon sus manos hacia el pueblo y los bendijo; y descendió después de hacer la ofrenda por el pecado y el
holocausto y las ofrendas de paces. Wayisa Aharon et-yada'o el-ha'am wayevarejem wayered me'asot hajatat
weha'olah wehashelamim.
mymlchw hl[hw tafjh tc[m dryw mkrbyw m[h la wdy ta nrha acyw
‫וישא אה! רן את־ ]ידו כ[ )ידיו ק( אל־העם ויברכם וירד מע!שת החטאת והעלה והשלמים‬
23-Y Mosheh y Aharon entraron en la tienda de asignación; y salieron y bendijeron al pueblo. Y apareció la gloria de
YHWH a todo el pueblo. Wayavo Mosheh we'Aharon el-Ohel Mo'ed wayetse'u wayevareju et-ha'am wayera
kevod-YHWH el-kol-ha'am.
m[h lk la hwhy dwbk aryw m[h ta wkrbyw waxyw d[wm lha la nrhaw hcm abyw
‫ויבא משה ואה! רן אל־אהל מועד ויצאו ויבר! כו את־העם וירא כבוד־יהוה אל־כל־העם‬
24-Y de la presencia de YHWH salió fuego que consumió sobre el altar el holocausto y los sebos. Y vio todo el pueblo
y lanzó gritos de júbilo, y cayeron sobre sus rostros. Watetse esh milifney YHWH watojal al-hamizbe'aj et-ha'olah
we'et-hajalavim wayar kol-ha'am wayaronu wayipelu al-peneyhem.
l[ wlpyw wnryw m[h lk aryw mybljh taw hl[h ta jbzmh l[ lkatw hwhy ynplm ca axtw
mhynp
‫ותצא אש מלפני יהוה ותאכל על־המזבח את־העלה ואת־הח! לבים וירא כל־העם וירנו ויפלו על־פניהם‬
Capítuo 10
1-Y tomaron los dos hijos de Aharón, Nadav y Aviju, cada cual su incensario, y pusieron en ellos incienso, y ofrecieron
ante la presencia de YHWH un fuego extraño, que a ellos no les había ordenado (hacer). Wayikeju beney-Aharon
Nadav wa'Aviju ish majetato wayitenu bahen esh wayasimu aleyha ketoret wayakerivu lifney YHWH esh zarah
asher lo tsiwah otam.
wbyrqyw trfq hyl[ wmycyw ca nhb wntyw wttjm cya awhybaw bdn nrha ynb wjqyw
mta hwx al rca hrz ca hwhy ynpl
‫ויקחו בני־אה! רן נדב וא! ביהוא איש מחתתו ויתנו בהן אש וישימו עליה קטרת ויקרבו לפני יהוה אש‬
‫זרה א! שר לא צוה אתם‬
2-Y salió fuego de delante de YHWH y los consumió; y murieron delante de YHWH. Watetse esh milifney YHWH
watojal otam wayamutu lifney YHWH.
hwhy ynpl wtmyw mtwa lkatw hwhy ynplm ca axtw

‫ תו לפני יהוה‬9‫ותצא אש מלפני יהוה ותאכל אותם וימ‬
3-Y dijo Mosheh a Aharon: Esto mismo es lo que habló YHWH, diciendo: He de ser santificado por mis elegidos, y
ante la faz de todo el pueblo seré tenido en honra. Y Aharon guardó silencio. Wayomer Mosheh el-Aharon hu asher-
diber YHWH lemor bikerovay ekadesh we'al-peney kol-ha'am ekaved wayidom Aharon.
nrha mdyw dbka m[h lk ynp l[w cdqa ybrqb rmal hwhy rbd rca awh nrha la hcm rmayw
‫ויאמר משה אל־אה! רן הוא א! שר־דבר יהוה לאמר בקרבי אקדש ועל־פני כל־העם אכבד וידם אה! רן‬
4-Y llamó Mosheh a Mishael y Eltzafan, hijos de Uzi'el, tío de Aharon, y les dijo: Acercaos y sacad a vuestros
hermanos de delante del lugar kodesh, hacia fuera del campamento. Wayikra Mosheh el-Misha'el we'el Eltsafan
beney Uzi'el dod Aharon wayomer alejem kirevu se'u et-ajeyjem me'et peney-hakodesh el-mijuts lamajaneh.
tam mkyja ta wac wbrq mhla rmayw nrha dd layz[ ynb npxla law lacym la hcm arqyw
hnjml xwjm la cdqh ynp
‫זיאל דד אה! רן ויאמר א! להם קרבו שאו את־א! חיכם מאת‬9‫ויקרא משה אל־מישאל ואל אלצפן בני ע‬
‫פני־הקדש אל־מחוץ למח! נה‬
5-Y ellos se acercaron y los sacaron con sus túnicas fuera del campamento, como había hablado Mosheh. Wayikrevu
wayisa'um bejutanotam el-mijuts lamajaneh ka'asher diber Mosheh.
hcm rbd rcak hnjml xwjm la mtntkb macyw wbrqyw

‫ נתם אל־מחוץ למח! נה כא! שר דבר משה‬J‫ת‬9‫ ם בכ‬9‫ויקרבו וישא‬
6-Y dijo Mosheh a Aharon y a sus hijos El'azar e Itamar: Vuestras cabezas (cabellos) no dejéis crecer, y vuestras
vestiduras no rasguéis (en señal de luto), no sea que muráis y estalle la ira contra toda la congregación; mas vuestros
hermanos, toda la casa de Yisrael se enluten, a causa de la destrucción que YHWH trajo por medio de fuego. Wayomer
Mosheh el-Aharon ule-El'azar ule-Itamar banay'o rasheyjem al-tifra'u uvigedeyjem lo-tiferomu welo tamutu
we'al kol-ha'edah yiketsof wa'ajeyjem kol-beyt Yisra'el yiveku et-haserefah asher saraf YHWH.
alw wmrpt al mkydgbw w[rpt la mkycar wynb rmtyalw rz[lalw nrha la hcm rmayw
hwhy prc rca hprch ta wkby larcy tyb lk mkyjaw pxqy hd[h lk l[w wtmt
‫ תו‬9‫ויאמר משה אל־אה! רן ולאלעזר ולאיתמר בניו ראשיכם אל־תפרעו ובגדיכם לא־תפרמו ולא תמ‬
‫ועל כל־העדה יקצף וא! חיכם כל־בית ישראל יבכו את־השרפה א! שר שרף יהוה‬
7-Y no salgan de la entrada de la tienda de asignación, o ustedes morirán, porque el aceite de la unción de YHWH está
sobre ustedes. E hicieron como dijo Mosheh. Umipetaj ohel moed lo tetse'u pen-tamutu ki-shemen mishejat
YHWH aleyjem waya'asu kidebar Mosheh.
hcm rbdk wc[yw mkyl[ hwhy tjcm nmc yk wtmt np waxt al d[wm lha jtpmw
‫ תו כי־שמן משחת יהוה ע!ליכם ויע!שו כדבר משה‬9‫ומפתח אהל מועד לא תצאו פן־תמ‬
8-Y habló YHWH a Aharon diciendo: wayadaber YHWH el Aharon lemor:
rmal nrha la hwhy rbdyw

‫וידבר יהוה אל־אה! רן לאמר‬
9-"No bebas ningún vino ni otro licor intoxicante, ni tú ni tus hijos contigo, cuando entren en la tienda de asignación,
para que ustedes no mueran. Esta será una regulación permanente por todas sus generaciones, Yain weshejar al-
tesheat atah ubaneyja itaje beboajem el-ohel moed welo tamutu jukat olam ledoroteyjem.
mkytrdl mlw[ tqj wtmt alw d[wm lha la mkabb kta kynbw hta tct la rkcw nyy
‫ קת עולם לדרתיכם‬9‫ תו ח‬9‫יין ושכר אל־תשת אתה ובניך אתך בבא! כם אל־אהל מועד ולא תמ‬
10-a fin de que distingáis entre lo kodesh y lo profano, y entre lo impuro y lo puro, Ulehavedil beyn hakodesh ubeyn
hajol ubeyn hatame ubeyn hatahor.
rwhfh nybw amfh nybw ljh nybw cdqh nyb lydbhlw

‫ול!הבדיל בין הקדש ובין החל ובין הטמא ובין הטהור‬
11-y para que enseñéis a los hijos de Yisra'el todos los estatutos que les ha hablado YHWH por conducto de Mosheh.
Ulejorot et-beney Yisra'el et kol-hajukim asher diber YHWH aleyjem beyad-Mosheh.
hcm dyb mhyla hwhy rbd rca myqjh lk ta larcy ynb ta trwhlw
‫ קים א! שר דבר יהוה א! ליהם ביד־משה‬9‫ולהורת את־בני ישראל את כל־הח‬
12-Y Mosheh dijo a Aharon y a El'azar e Itamar, sus hijos que le quedaban: Tomad la ofrenda vegetal que sobra de las
ofrendas de fuego de YHWH, y comedla sin levadura junto al altar, porque es cosa muy kodesh; Wayedaber Mosheh
el-Aharon we'el El'azar we'el-Itamar banay'o hanotarim keju et-haminjah hanoteret me'ishey YHWH
ve'ijeluha matsot etsel hamizbe'aj ki kodesh kodashim hi.
ycam trtwnh hjnmh ta wjq myrtwnh wynb rmtya law rz[la law nrha la hcm rbdyw
awh mycdq cdq yk jbzmh lxa twxm hwlkaw hwhy
‫וידבר משה אל־אה! רן ואל אלעזר ואל־איתמר בניו הנותרים קחו את־המנחה הנותרת מאשי יהוה‬
‫ואכלוה מצות אצל המזבח כי קדש קדשים הוא‬
13-y comeréis pues en lugar kadosh, por ser porción legal tuya y porción legal de tus hijos, de las ofrendas de fuego de
YHWH, porque así me fue ordenado. Wa'ajaltem otah bemakom kadosh ki jokeja wejok-baneyja hi me'ishey
YHWH ki-jen tsuweyti.
ytywx nk yk hwhy ycam awh kynb qjw kqj yk cwdq mwqmb hta mtlkaw
‫ויתי‬9‫וא! כלתם אתה במקום קדש כי חקך וחק־בניך הוא מאשי יהוה כי־כן צ‬
14-Y el pecho de la ofrenda de la tenufah y la espaldilla de la ofrenda alzada, los comeréis en lugar puro tú y tus hijos
y tus hijas contigo, porque como son porción legal tuya y porción legal de tus hijos, (os) han sido dados de los
sacrificios de paces de los hijos de Yisra'el. We'et jazeh hatenufah we'et shok haterumah tojelu bemakom tahor
atah ubaneyja ubenoteyja itaj ki-jokeja wejok-baneyja nitenu mizibejey shalemey beney Yisra'el.
qjw kqj yk kta kytnbw kynbw hta rwhf mwqmb wlkat hmwrth qwc taw hpwnth hzj taw
larcy ynb ymlc yjbzm wntn kynb
‫ואת ח! זה התנופה ואת שוק התרומה תאכלו במקום טהור אתה ובניך ובנתיך אתך כי־חקך וחק־‬
‫בניך נתנו מזבחי שלמי בני ישראל‬
15-Ellos traerán la espaldilla de la ofrenda alzada y el pecho de la ofrenda de la tenufah además de las ofrendas de fuego
de los sebos, para hacer con ellos el rito de la tenufah ante YHWH; y serán para ti y para tus hijos, contigo, porción legal
perpetua, tal como ordenara YHWH. Shok haterumah wajazeh hatenufah al ishey hajalabim yavi'u lehanif tenufah
lifney YHWH wehayah leja ulevaneyja iteja lejok-olam ka'asher tsiwah YHWH.
nblw kl hyhw hwhy ynpl hpwnt pynhl wayby mybljh yca l[ hpwnth hzjw hmwrth qwc
hwhy hwx rcak mlw[ qjl kta ky
‫שוק התרומה וח! זה התנופה על אשי הח! לבים יביאו להניף תנופה לפני יהוה והיה לך ולבניך אתך‬
‫לחק־עולם כא! שר צוה יהוה‬
16-Y Mosheh requirió el macho cabrío de la ofrenda por el pecado, y he aquí que había sido quemado, y estalló su ira
contra El'azar e Itamar. los hijos de Aharon que (le) quedaban. Diciendo: We'et se'ir hajatat darosh darash Mosheh
wehineh soraf wayiketsof al-El'azar we'al-Itamar beney Aharon hanotarim lemor.
rmal mrtwnh nrha ynb rmtya l[w rz[la l[ pxqyw prc hnhw hcm crd crd tafjh ry[c taw
‫ואת שעיר החטאת דרש דרש משה והנה שרף ויקצף על־אלעזר ועל־איתמר בני אה! רן הנותרם לאמר‬
17-¿Porqué no comisteis la ofrenda por el pecado en lugar kodesh? Porque cosa muy kodesh es, y os ha sido dada para
llevar la iniquidad de la congregación, para hacer expiación por ellos ante YHWH. Madua lo-ajaletem et-hajatat
bimekom hakodesh ki kodesh kodashim hi we'otah natan lajem laset et-a'on ha'edah lejaper aleyhem lifney
YHWH.
nw[ ta tacl mkl ntn htaw awh mycdq cdq yk cdqh mwqmb tafjh ta mtlka al [wdm
hwhy ynpl mhyl[ rpkl hd[h
‫מדוע לא־א! כלתם את־החטאת במקום הקדש כי קדש קדשים הוא ואתה נתן לכם לשאת את־ע!ון‬
‫העדה לכפר ע!ליהם לפני יהוה‬
18-He aquí que no fue traída su sangre del (lugar) kodesh; debíais haberla comido (la ofrenda) sin falta en lugar
kodesh, como yo ordené. Hen lo-huva et-damah el-hakodesh penimah ajol tojelu otah bakodesh ka'asher
tsiweyti.
ytywx rcak cdqb hta wlkat lwka hmynp cdqh la hmd ta abwh al nh
‫הן לא־הובא את־דמה אל־הקדש פנימה אכול תאכלו אתה בקדש כא! שר צויתי‬
19-Y respondió Aharon a Mosheh: He aquí que ellos han presentado hoy su ofrenda por el pecado y su holocausto ante
YHWH, ¡y a mí me han sucedido tales cosas! Si yo hubiera comido la ofrenda por el pecado de hoy, ¿hubiese agradado esto
a los ojos de YHWH? Wayedaber Aharon el-Mosheh hen hayom hikerivu et-jatatam we'et-olatam lifney YHWH
watikerenah oti ka'eleh we'ajaleti jatat hayom hayitav be'eyney YHWH.
hlak yta hnarqtw hwhy ynpl mtl[ taw mtafj ta wbyrqh mwyh nh hcm la nrha rbdyw
hwhy yny[b bfyyh mwyh tafj ytlkaw
‫וידבר אה! רן אל־משה הן היום הקריבו את־חטאתם ואת־עלתם לפני יהוה ותקראנה אתי כאלה‬
‫ואכלתי חטאת היום הייטב בעיני יהוה‬
20-Y oyó Mosheh esto y se dio por satisfecho. Wayishma Mosheh wayitav be'eynay'o.
wyny[b bfyyw hcm [mcyw

‫וישמע משה וייטב בעיניו‬
Capítulo 11
11‫ויקרא פרק‬
1-Y habló YHWH a Mosheh y a Aharon y les dijo: Wayedaber YHWH el-Mosheh we'el-Aharon lemor alejem.
mhla rmal nrha law hcm la hwhy rbdyw

‫וידבר יהוה אל־משה ואל־אה! רן לאמר א! להם‬
2-Hablad a los hijos de Yisra'el, diciendo: Estos son los animales que podréis comer de entre todas las bestias que hay
sobre la tierra: Daberu el-beney Yisra'el lemor zot hajayah asher tokelu mikol-habehemah asher al-ha'arets.
xrah l[ rca hmhbh lkm wlkat rca hyjh taz rmal larcy ynb la wrbd
‫דברו אל־בני ישראל לאמר זאת החיה א! שר תאכלו מכל־הבהמה א! שר על־הארץ‬
3-todo el que tiene pezuña hendida y separada en dos de arriba abajo, y que rumia entre los animales, ése podréis
comer. Kol mafereset parsah weshosa'at shesa perasot ma'alat gera babehemah otah tojelu.
wlkat hta hmhbb hrg tl[m tsrp [sc t[scw hsrp tsrpm lk
‫כל מפרסת פרסה ושסעת שסע פרסת מע!לת גרה בבהמה אתה תאכלו‬
4-Mas éstos no comeréis entre los que rumian, o entre aquéllos que tienen la pezuña hendida: el camello, pues aunque
rumia no tiene la pezuña hendida; impuro es él para vosotros. Aj et-zeh lo tojelu mima'aley hagerah umimafrisey
haparsah et-hagamal ki-ma'aleh gera hu ufarsah eynenu mafris tame hu lajem.
wnnya hsrpw awh hrg hl[m yk lmgh ta hsrph ysrpmmw hrgh yl[mm wlkat al hz ta ka
mkl awh amf syrpm
‫אך את־זה לא תאכלו ממע!לי הגרה וממפריסי הפרסה את־הגמל כי־מע!לה גרה הוא ופרסה איננו‬
‫מפריס טמא הוא לכם‬
5-Y el conejo, aunque rumia, no tiene la pezuña hendida; impuro es él para vosotros. We'et-hashafan ki-ma'aleh
gerah hu ufarsah lo yafris tame hu lajem.
mkl awh amf syrpy al hsrpw awh hrg hl[m yk npch taw
‫ואת־השפן כי־מע!לה גרה הוא ופרסה לא יפריס טמא הוא לכם‬
6-Y la liebre, aunque rumia, no tiene la pezuña hendida; impura es ella para vosotros. We'et-ha'arenevet ki-ma'alat
gerah hi ufarsah lo hiferisah tame'ah hi'u lajem.
mkl awh hamf hsyrph al hsrpw awh hrg tl[m yk tbnrah taw
‫ואת־הארנבת כי־מע!לת גרה הוא ופרסה לא הפריסה טמאה הוא לכם‬
7-Y el puerco, aunque tiene pezuña hendida y separada en dos, no rumia; impuro es él para vosotros. We'et-hajazir ki-
maferis parsah hu weshosa shesa paresah wehu gerah lo-yigar tame hu lajem.
mkl awh amf rgy al hrg awhw hsrp [sc [scw awh hsrp syrpm yk ryzjh taw
‫ואת־הח! זיר כי־מפריס פרסה הוא ושסע שסע פרסה והוא גרה לא־יגר טמא הוא לכם‬
8-De la carne de ellos no comeréis, y sus cuerpos muertos no tocareis; impuros son ellos para vosotros. Mibesaram lo
tojelu uvenivelatam lo tiga'u tame'im hem lajem.
mkl mh myamf w[gt al mtlbnbw wlkat al mrcbm

‫מבשרם לא תאכלו ובנבלתם לא תגעו טמאים הם לכם‬
9-Estos podréis comer entre los que hay en las aguas: todo lo que tiene aletas y escamas, en las aguas de los mares y de
los ríos, éstos podréis comer; Et-zeh tojelu mikol asher bamayim kol asher-lo senapir wekasekeset bamayim
bayamim uvanejalim otam tojelu.
wlkat mta myljnbw mymyb mymb tcqcqw rypns wl rca lk mymb rca lkm wlkat hz ta
‫את־זה תאכלו מכל א! שר במים כל א! שר־לו סנפיר וקשקשת במים בימים ובנחלים אתם תאכלו‬
10-mas todo lo que no tiene aletas y escamas, en los mares y en los ríos, de todo lo que se mueve en las aguas y de todo
ser viviente que habita en las aguas, abominación es para vosotros, Wekol asher eyn-lo senapir wekasekeset bayamim
uvanejalim mikol sherets hamayim umikol nefesh hajayah asher bamayim shekets hem lajem.
mymb rca hyjh cpn lkmw mymh xrc lkm myljnbw mymyb tcqcqw rypns wl nya rca lkw
mkl mh xqc
‫וכל א! שר אין־לו סנפיר וקשקשת בימים ובנחלים מכל שרץ המים ומכל נפש החיה א! שר במים‬
‫שקץ הם לכם‬
11-y continuará siendo abominación para vosotros; de su carne no comeréis, y sus cuerpos muertos abominaréis.
Weshekets yiheyu lajem mibesaram lo tojelu we'et-nivelatam teshaketsu.
wxqct mtlbn taw wlkat al mrcbm mkl wyhy xqcw

‫ושקץ יהיו לכם מבשרם לא תאכלו ואת־נבלתם תשקצו‬
12-Todo lo que no tiene aletas y escamas en las aguas, abominación será para vosotros. Kol asher eyn-lo senapir
wekaskeset bamayim shekets hu lajem.
mkl awh xqc mymb tcqcqw rypns wl nya rca lk

‫כל א! שר אין־לו סנפיר וקשקשת במים שקץ הוא לכם‬
13-Y a éstas abominaréis entre las aves; no se comerán porque son abominación: el águila, el quebrantahuesos y el
águila de mar; We'et-eleh teshaketsu min-ha'of lo ye'ajelu shekets hem et-hanesher we'et-haperes we'et
ha'ozeniyah.
hynz[h taw srph taw rcnh ta mh xqc wlkay al pw[h nm wxqct hla taw
‫ואת־אלה תשקצו מן־העוף לא יאכלו שקץ הם את־הנשר ואת־הפרס ואת העזניה‬
14-y el milano, y el buitre, según sus especies; We'et-hada'ah we'et-ha'ayah leminah.
hnyml hyah taw hadh taw

‫ואת־הדאה ואת־האיה למינה‬
15-y todo cuervo según su especie; Et kol-orev lemino.
wnyml br[ lk ta
‫את כל־ערב למינו‬
16-y el avestruz, y la lechuza, y la gaviota, y el gavilán, según sus especies; We'et bat haya'anah we'et-hatajmas
we'et-hashajaf we'et-hanets leminehu.
whnyml xnh taw pjch taw smjth taw hn[yh tb taw

‫ואת בת היע!נה ואת־התחמס ואת־השחף ואת־הנץ למינהו‬
17-y el búho, y el cuervo marino, y el ibis; We'et-hakos we'et-hashalaj we'et-hayanshuf.
pwcnyh taw klch taw swkh taw

‫ואת־הכוס ואת־השלך ואת־הינשוף‬

18-y el vampiro, y el pelícano, y el buitre egipcio; We'et-hatineshemet we'et-haka'at we'et-harajam.
mjrh taw taqh taw tmcnth taw

‫ואת־התנשמת ואת־הקאת ואת־הרחם‬
19-y la cigüeña y la garza, según sus especies; y el gallo montés, y el murciélago. We'et hajasidah ha'anafah leminah
we'et-hadujifat we'et-ha'atalef.
plf[h taw tpykwdh taw hnyml hpnah hdysjh taw

‫ואת הח! סידה הא! נפה למינה ואת־הדוכיפת ואת־הע!טלף‬
20-Todo insecto alado que anda a cuatro patas, será abominación para vosotros, Kol sherets ha'of haholej al-arba
shekets hu lajem.
mkl awh xqc [bra l[ klhh pw[h xrc lk

‫כל שרץ העוף ההלך על־ארבע שקץ הוא לכם‬
21-mas éstos podréis comer: de todos los insectos alados que andan a cuatro patas, los que tienen piernas por encima
de los pies para saltar con ellas sobre la tierra, Aj et-zeh tojelu mikol sherets ha'of haholej al-arba asher-lo
jera'ayim mima'al leragelay'o lenater bahen al-ha'arets.
xrah l[ nhb rtnl wylgrl l[mm my[rk al rca [bra l[ klhh pw[h xrc lkm wlkat hz ta ka
‫אך את־זה תאכלו מכל שרץ העוף ההלך על־ארבע א! שר־ ]לא כ[ )לו ק( כרעים ממעל לרגליו לנתר‬
‫בהן על־הארץ‬
22-de ellos podréis comer estos: la langosta según su especie, y la langosta de campo según su especie, y el grillo
según su especie, y el grillo estridente según su especie. Et-eleh mejem tojelu et-ha'arbeh lemino we'et-hasale'am
leminehu we'et-hajargol leminehu we'et-hejagav leminehu.
whnyml bgjh taw whnyml lgrjh taw whnyml m[lsh taw wnyml hbrah ta wlkat mhm hla ta
‫את־אלה מהם תאכלו את־הארבה למינו ואת־הסלעם למינהו ואת־החרגל למינהו ואת־החגב למינהו‬
23-Y todo otro insecto alado que tiene cuatro patas será abominable para vosotros. Wejol sherets ha'of asher-lo arba
ragelayim shekets hu lajem.
mkl awh xqc mylgr [bra wl rca pw[h xrc lkw

‫וכל שרץ העוף א! שר־לו ארבע רגלים שקץ הוא לכם‬
24-Por medio de estos (animales) seréis contaminados; todo aquél que tocare sus cuerpos muertos quedará impuro
hasta la tarde; Ule'eleh titama'u kol-hanogea benivelatam yitema ad-ha'arev.
br[h d[ amfy mtlbnb [gnh lk wamft hlalw

‫ולאלה תטמאו כל־הנגע בנבלתם יטמא עד־הערב‬
25-y todo aquél que llevare algo de sus cuerpos, lavará sus vestidos y quedará impuro hasta la tarde. Wejol-hanose
minivelatam yejabes begaday'o wetame ad-ha'arev.
br[h d[ amfw wydgb sbky mtlbnm acnh lkw

‫וכל־הנשא מנבלתם יכבס בגדיו וטמא עד־הערב‬
26-Todo animal que tiene pezuña hendida y no tiene la uña separada en dos de arriba abajo, y que no rumia, impuro
será para vosotros; todo aquél que los tocare quedará impuro. Lejol-habehemah asher hi mafreset parsah veshesa
eynenah shosa'at vegerah eynenah ma'alah tme'im jem lajem kol-hanogea bajem yitma.
lk mkl mh myamf hl[m hnnya hrgw t[sc hnnya [scw hsrp tsrpm awh rca hmhbh lkl
amfy mhb [gnh
‫לכל־הבהמה א! שר הוא מפרסת פרסה ושסע איננה שסעת וגרה איננה מע!לה טמאים הם לכם כל־‬
‫הנגע בהם יטמא‬
27-Y todos los animales que andan sobre sus plantas, entre cuantos andan sobre cuatro pies, serán impuros para
vosotros; todo aquél que tocare sus cuerpos muertos, quedará impuro hasta la tarde; Wejol holej al-kapay'o bejol-
hajayah haholejet al-arba teme'im hem lajem kol-hanogea benivelatam yitema ad-ha'arev.
br[h d[ amfy mtlbnb [gnh lk mkl mh myamf [bra l[ tklhh hyjh lkb wypk l[ klwh lkw
‫וכל הולך על־כפיו בכל־החיה ההלכת על־ארבע טמאים הם לכם כל־הנגע בנבלתם יטמא עד־הערב‬
28-y el que hubiere transportado el cuerpo muerto de ellos, lavará sus vestidos y quedará impuro hasta la tarde; impuros
serán para vosotros. Wehanose et-nivelatam yejabes begaday'o wetame ad-ha'arev teme'im hemah lajem.
mkl hmh myamf br[h d[ amfw wydgb sbky mtlbn ta acnhw

‫והנשא את־נבלתם יכבס בגדיו וטמא עד־הערב טמאים המה לכם‬
29-Y éstos os serán impuros entre los pequeños animales que andan arrastrándose sobre el suelo: la comadreja, y el
ratón, y la tortuga, según sus especies; Wezeh lajem hatame basherets hashorets al-ha'arets hajoled weha'ajebar
wehatsav leminehu.
whnymlvbxhwvrbk[hwvdljhvxrah l[ xrch xrcb amfh mkl hzw

‫וזה לכם הטמא בשרץ השרץ על־הארץ החלד והעכבר והצב למינהו‬
30-y el puerco espín, y el lagarto, y la lagartija, y la salamandra, y el topo. Weha'anakah wehakoaj wehaleta'ah
wehajomet wehatineshamet.
tmcnthw fmjhw haflhw jkhwvhqnahw

‫והא! נקה והכח והלטאה והחמט והתנשמת‬
31-Estos os serán impuros de entre todos los que se arrastran; todo aquél que los tocare después de muertos, quedará
impuro hasta la tarde. Eleh hateme'im lajem bejol-hasharets kol-hanogea bahem bemotam yitema ad-ha'arev.
br[h d[ amfy mtmb mhb [gnh lk xrch lkb mkl myamfh hla
‫אלה הטמאים לכם בכל־השרץ כל־הנגע בהם במתם יטמא עד־הערב‬
32-Y todo aquello en que cayere alguno de ellos después de muertos, quedará impuro; ya sea cualquier clase de
utensilios de madera, ya sean vestidos, o pieles, o sacos, o cualquier objeto con que se hace algún trabajo. En agua será
sumergido y quedará impuro hasta el anochecer; despues estara puro. Wejol asher-yipol alay'o mehem bemotam
yitema mikol-keli-ets o veged o-or o sak kol-keli asher-ye'aseh melajah bahem bamayim yuva wetame ad-
ha'erev wetaher.
hkalm hc[y rca ylk lk qc wa rw[ wa dgb wa x[ ylk lkm amfy mtmb mhm wyl[ lpy rca lkw
rhfw br[h d[ amfw abwy mymb mhb
‫וכל א! שר־יפל־עליו מהם במתם יטמא מכל־כלי־עץ או בגד או־עור או שק כל־כלי א! שר־יעשה מלאכה‬
‫בהם במים יובא וטמא עד־הערב וטהר‬
33-Y todo utensilio de barro en que cayere cualquiera de ellos, todo lo que hubiere dentro de él quedará impuro, y el
utensilio mismo lo quebraréis. Wejol-keli-jeres asher-yipol mehem el-tojo kol asher betojo yitema we'oto tisheboru.
wrbct wtaw amfy wkwtb rca lk wkwt la mhm lpy rca crj ylk lkw
‫וכל־כלי־חרש א! שר־יפל מהם אל־תוכו כל א! שר בתוכו יטמא ואתו תשברו‬
34-Todo alimento que se puede comer, depositado en un lugar, y sobre el cual cayese agua (de tales utensilios), quedará
impuro; y toda bebida que se puede beber, que estuviere en cualquiera de tales utensilios, quedará impura; Mikol-
ha'ojel asher ye'ajel asher yavo alay'o mayim yitema wejol-mashekeh asher yishateh bejol-keli yitema.
amfy ylk lkb htcy rca hqcm lkw amfy mym wyl[ awby rca lkay rca lkah lkm
‫מכל־האכל א! שר יאכל א! שר יבוא עליו מים יטמא וכל־משקה א! שר ישתה בכל־כלי יטמא‬
35-y todo aquello sobre lo cual cayere algo de sus cadáveres, quedará impuro; sea horno o fogón de barro, será
destruido ; impuros son para vosotros e impuros os quedarán. Wejol-asher-yipol minivelatam alay'u yitema tanur
wejirayim yutats teme'im hem uteme'im yiheyu lajem.
mkl wyhy myamfw mh myamf xty myrykw rwnt amfy wyl[ mtlbnm lpy rca lkw
‫תץ טמאים הם וטמאים יהיו לכם‬9‫וכל א! שר־יפל מנבלתם עליו יטמא תנור וכירים י‬
36-Con todo, una fuente o una cisterna, lugares de acumulación de aguas, quedará pura, mas lo que hubiere tocado el
cadáver de ellos, quedará impuro. Aj mayan uvor mikeweh-mayim yiheyeh tahor wenogea benivelatam yitema.
amfy mtlbnb [gnw rwhf hyhy mym hwqm rwbw ny[m ka

‫אך מעין ובור מקוה־מים יהיה טהור ונגע בנבלתם יטמא‬
37-Y cuando cayere algo de sus cuerpos muertos sobre cualquier clase de semilla de siembra, que fuere sembrada,
quedará pura; Weji yipol minivelatam al-kol-zera zerua asher yizarea tahor hu.
awh rwhf [rzy rca [wrz [rz lk l[ mtlbnm lpy ykw

‫וכי יפל מנבלתם על־כל־זרע זרוע א! שר יזרע טהור הוא‬
38-mas si se hubiere mojado la semilla y cayere algo de sus cuerpos muertos sobre ella, impura os será. Weji yutan-
mayim al-zera wenafal minivelatam alay'u tame hu lajem.
mkl awh amf wyl[ mtlbnm lpnw [rz l[ mym nty ykw
‫תן־מים על־זרע ונפל מנבלתם עליו טמא הוא לכם‬9‫וכי י‬
39-Y cuando muriere algún animal que os es lícito comer, el que tocare su cuerpo muerto quedará impuro hasta la
tarde. Weji yamut min-habehemah asher hi-lajem le'ojelah hanogea benivelatah yitema ad-ha'arev.
br[h d[ amfy htlbnb [gnh hlkal mkl ayh rca hmhbh nm twmy ykw
‫וכי ימות מן־הבהמה א! שר־היא לכם לאכלה הנגע בנבלתה יטמא עד־הערב‬
40-Y el que comiere de su cuerpo muerto, lavará sus vestidos y quedara impuro hasta la tarde. Y aquél que transportare su
cuerpo muerto, lavará sus vestidos y quedará impuro hasta la tarde. Weha'ojel minivelatah yejabes begaday'u wetame
ad-ha'arev wehanose et-nivelatah yejabes begaday'u wetame ad-ha'arev.
br[h d[ amfw wydgb sbky htlbn ta acnhw br[h d[ amfw wydgb sbky htlbnm lkahw
‫והאכל מנבלתה יכבס בגדיו וטמא עד־הערב והנשא את־נבלתה יכבס בגדיו וטמא עד־הערב‬
41-Y todo animalejo que anda arrastrándose sobre la tierra es abominable; no se comerá. Wejol-hasherets hashorets
al-ha'arets shekets hu lo ye'ajel.
lkay al awh xqc xrah l[ xrch xrch lkw

‫וכל־השרץ השרץ על־הארץ שקץ הוא לא יאכל‬
42-Todo lo que anda sobre su vientre, y todo lo que anda sobre cuatro patas o que tuviere muchos pies, entre todos los
animalejos que andan arrastrándose sobre la tierra, no los comeréis, porque son cosa abominable. Kol holej al-gajon
wejol holej al-arba ad kol-marbeh raglayim lejol-hasherets hashorets al-ha'arets lo tojelum ki shekets hem.
mwlkat al xrah l[ xrch xrch lkl mylgr hbrm lk d[ [bra l[ klwh lkw nwjg l[ klwh lk
mh xqc yk
‫כל הולך על־גחון וכל ׀ הולך על־ארבע עד כל־מרבה רגלים לכל־השרץ השרץ על־הארץ לא תאכלום‬
‫כי־שקץ הם‬
43-No hagáis abominables vuestras almas con ninguna clase de animalejos que andan arrastrándose, ni os hagáis
impuros con ellos de modo que seáis contaminados por medio de ellos; Al-teshaketsu et-nafeshoteyjem bejol-
hasherets hashorets welo titame'u bahem wenitemetem bam.
mb mtmfnw mhb wamft alw xrch xrch lkb mkytcpn ta wxqct la

‫אל־תשקצו את־נפשתיכם בכל־השרץ השרץ ולא תטמאו בהם ונטמתם בם‬
44-porque Yo soy YHWH, vuestro Elohey; por lo mismo dedíquense y sean kadoshim, porque Yo soy Kadosh; y no
habéis de contaminaros con ninguna clase de animalejos que andan arrastrándose sobre la tierra. Ki ani YHWH
Eloheyjem wehitekadishetem weheyitem kedoshim ki Kadosh ani welo tetame'u et-nafeshoteyjem bejol-
hasherets haromes al ha'arets.
lkb mkytcpn ta wamft alw yna cwdq yk mycdq mtyyhw mtcdqthw mkyhla hwhy yna yk
xrah l[ cmrh xrch
‫כי א! ני יהוה א< להיכם והתקדשתם והייתם קדשים כי קדוש אני ולא תטמאו את־נפשתיכם בכל־‬
‫השרץ הרמש על־הארץ‬
45-Porque Yo soy YHWH que os hice subir de la tierra de Mitsrayim, para ser vuestro Elohim; habéis pues de ser
kadoshim, porque Yo soy Kadosh. Ki ani YHWH hama'aleh etejem me'erets Mitsrayim lihyot lajem l'Elohim
wiheyitem kedoshim ki kadosh ani.
yna cwdq yk mycdq mtyyhw myhlal mkl tyhl myrxm xram mkta hl[mh hwhy yna yk
‫כי ׀ א! ני יהוה המע!לה אתכם מארץ מצרים להית לכם לאלהים והייתם קדשים כי קדוש אני‬
46-Esta es la ley respecto a los cuadrúpedos, y a las aves, y a todos los seres vivientes que se mueven en las aguas, y a
todo animal que anda arrastrándose sobre la tierra; Zot torat habehemah weja'of wejol nefesh hajayah haromeset
bamayim ulejol-nefesh hashoretset al-ha'arets.
xrah l[ txrch cpn lklw mymb tcmrh hyjh cpn lkw pw[hw hmhbh trwt taz
‫זאת תורת הבהמה והעוף וכל נפש החיה הרמשת במים ולכל־נפש השרצת על־הארץ‬
47-para que hagáis distinción entre lo impuro y lo puro, y entre el animal que puede ser comido y el animal que no
puede ser comido. Lehavedil beyn hatame uveyn hatahor uveyn hajayah hane'ejelet uveyn hajayah asher lo
te'ajel.
lkat al rca hyjh nybw tlkanh hyjh nybw rhfh nybw amfh nyb lydbhl
‫להבדיל בין הטמא ובין הטהר ובין החיה הנא< כלת ובין החיה א! שר לא תאכל‬
Capítulo 12
Parashah 27: Tazria (concibe) 12:1-13:59

2-Habla a los hijos de Yisra'el y diles: La mujer, cuando hubiere concebido y dado a luz un hijo varón, quedará impura
siete días; igual que en la nidah, quedará impura. Daber el-beney Yisra'el lemor ishah ki tazria weyaledah zajar
wetame'ah shiv'at yamim kimey nidat de'otah titma.
amft htwd tdn ymyk mymy t[bc hamfw rkz hdlyw [yrzt yk hca rmal larcy ynb la rbd
‫דבר אל־בני ישראל לאמר אשה כי תזריע וילדה זכר וטמאה שבעת ימים כימי נדת דותה תטמא‬
3-Y en el día octavo será circuncidado (el niño) en la carne de su prepucio; Uvayom hashmini yimol besar orelato.
wtlr[ rcb lwmy ynymch mwybw

‫וביום השמיני ימול בשר ערלתו‬
4-y ella permanecerá treinta y tres días purificándose de sus sangres. Ninguna cosa kodesh debe ella tocar, ni ha de
entrar al lugar kadosh hasta cumplirse los días de su purificación. Usheloshim yom usheloshet yamim teshev bidemey
tahorah bejol-kodesh lo-tiga we'el-hamikdash lo tavo ad-mel'ot yemey tahorah.
ymy talm d[ abt al cdqmh law [gt al cdq lkb hrhf ymdb bct mymy tclcw mwy myclcw
hrhf
‫ רה בכל־קדש לא־תגע ואל־המקדש לא תבא עד־מלאת ימי‬J‫ושלשים יום ושלשת ימים תשב בדמי טה‬
‫רה‬J‫טה‬
5-Y si hubiere dado a luz niña, quedará impura por dos semanas, igual que en su nidah, y permanecerá sesenta y seis
días purificándose de sus sangres. We'im-nekevah teled wetame'ah shvu'ayim kenidatah weshishim yom wesheshet
yamim teshev al-demey tahorah.
hrhf ymd l[ bct mymy tccw mwy myccw htdnk my[bc hamfw dlt hbqn maw
‫ רה‬J‫עים כנדתה וששים יום וששת ימים תשב על־דמי טה‬9‫ואם־נקבה תלד וטמאה שב‬
6-Y al cumplirse los días de su purificación, por hijo o por hija, traerá un cordero de un año para holocausto, y un
palomino o una tórtola para ofrenda por el pecado, a la entrada de la tienda de asignación, al kohen; Uvimlot yemey
tahorah leben o lebat tavi keves ben-shenato le'olah uben-yonah o-tor lejatat el-petaj ohel-mo'ed el-hakohen.
lha jtp la tafjl rt wa hnwy nbw hl[l wtnc nb cbk aybt tbl wa nbl hrhf ymy talmbw
nhkh la d[wm
‫ רה לבן או לבת תביא כבש בן־שנתו לעלה ובן־יונה או־תר לחטאת אל־פתח אהל־‬J‫ובמלאת ימי טה‬
‫מועד אל־הכהן‬
7-el cual lo presentará delante de YHWH haciendo expiación por ella, y ella quedará pura del flujo de su sangre. Esta
es la ley con respecto a la que hubiere dado a luz varón o hembra. Wehikerivo lifney YHWH wejiper aleyha
wetaharah mimekor dameyha zot torat hayoledet lazajar o lanekevah.
hbqnl wa rkzl tdlyh trwt taz hymd rqmm hrhfw hyl[ rpkw hwhy ynpl wbyrqhw
‫והקריבו לפני יהוה וכפר עליה וטה! רה ממקר דמיה זאת תורת הילדת לזכר או לנקבה‬
8-Mas si sus recursos no alcanzaren lo suficiente para traer un cordero, tome dos tórtolas o dos palominos, el uno para
holocausto y el otro para ofrenda por el pecado; y el kohen hará expiación por ella, y así quedará pura. We'im-lo
timetsa yadah dey seh welakejah shetey-torim o sheney beney yonah ejad le'olah we'ejad lejatat wejiper aleyha
hakohen wetaherah.
rpkw tafjl djaw hl[l dja hnwy ynb ync wa myrt ytc hjqlw hc yd hdy axmt al maw
hrhfw nhkh hyl[
‫ואם־לא תמצא ידה די שה ולקחה שתי־תרים או שני בני יונה אחד לעלה ואחד לחטאת וכפר עליה‬
‫הכהן וטהרה‬
Capítulo 13
1-Y habló YHWH a Mosheh y a Aharon, diciendo: Wayedaber YHWH el-Mosheh we'el-Aharon lemor.
rmal nrha law hcm la hwhy rbdyw

‫וידבר יהוה אל־משה ואל־אה! רן לאמר‬
2-Cuando algún hombre tuviere en la piel de su carne hinchazón, pústula o mancha lustrosa, que hubiere venido a ser
llaga de tsara'at en la piel de su carne, será llevado a Aharon el kohen, o a uno de sus hijos los kohanim. Adam ki-
yihyeh be'or-besaro set o-sapajat o baheret wehayah be'or-besaro lenega tsara'at wehuva el-Aharon hakohen o
el-ajad mibanay'u hakohanim.
nrha la abwhw t[rx [gnl wrcb rw[b hyhw trhb wa tjps wa tac wrcb rw[b hyhy yk mda
mynhkh wynbm dja la wa nhkh
‫אדם כי־יהיה בעור־בשרו שאת או־ספחת או בהרת והיה בעור־בשרו לנגע צרעת והובא אל־אה! רן‬
‫הכהן או אל־אחד מבניו הכה! נים‬
3-Y el kohen mirará la llaga en la piel de su carne, y si el pelo en la llaga se hubiere vuelto blanco, y pareciere la llaga
estar mas hundida que la piel de su carne, llaga de tsara'at es; y cuando lo mirare el kohen, le declarará impuro.
Wera'ah hakohen et-hanegea be'or-habasar wese'ar banega hafaj lavan umar'eh hanegea amok me'or besaro
nega tsara'at hu wera'ahu hakohen wetime oto.
t[rx [gn wrcb rw[m qm[ [gnh harmw nbl kph [gnb r[cw rcbh rw[b [gnh ta nhkh harw
wta amfw nhkh wharw awh
‫וראה הכהן את־הנגע בעור־הבשר ושער בנגע הפך ׀ לבן ומראה הנגע עמק מעור בשרו נגע צרעת‬
‫הוא וראהו הכהן וטמא אתו‬
4-Mas si la mancha lustrosa fuere blanca en la piel de su carne, y no pareciere más hundida que la piel, ni su pelo se
hubiere vuelto blanco, el kohen hará encerrar al llagado por siete días. We'im-baheret levanah hi be'or besaro
we'amok eyn-mar'eha min-ha'or use'arah lo-hafaj lavan wejisegir hakohen et-hanega shiv'at yamim.
ta nhkh rygshw nbl kph al hr[cw rw[h nm harm nya qm[w wrcb rw[b awh hnbl trhb maw
mymy t[bc [gnh
‫ואם־בהרת לבנה הוא בעור בשרו ועמק אין־מראה מן־העור ושערה לא־הפך לבן והסגיר הכהן את־‬
‫הנגע שבעת ימים‬
5-Y le mirará el kohen el día séptimo, y si la llaga conserva el mismo aspecto y no se ha extendido la llaga en la piel, el
kohen le hará encerrar siete días por segunda vez. Wera'ahu hakohen bayom hashevi'i wehineh hanega amad
be'eynay'u lo-fasah hanega ba'or wejisegiro hakohen shiv'at yamim shenit.
t[bc nhkh wrygshw rw[b [gnh hcp al wyny[b dm[ [gnh hnhw y[ybch mwyb nhkh wharw
tync mymy
‫וראהו הכהן ביום השביעי והנה הנגע עמד בעיניו לא־פשה הנגע בעור והסגירו הכהן שבעת ימים‬
‫שנית‬
6-Y le mirará el kohen al cumplirse el segundo plazo de siete días; y si la llaga ha oscurecido y no se ha extendido en la
piel, el kohen le declarará puro; es pústula; lavará pues sus vestidos y quedará puro. Wera'ah hakohen oto bayom
hashevi'i shenit wehineh kehah hanega welo fasah hanega ba'or wetiharo hakohen mispajat hi wejibes begaday'o
wetaher.
nhkh wrhfw rw[b [gnh hcp alw [gnh hhk hnhw tync y[ybch mwyb wta nhkh harw
rhfw wydgb sbkw awh tjpsm
‫וראה הכהן אתו ביום השביעי שנית והנה כהה הנגע ולא־פשה הנגע בעור וטה! רו הכהן מספחת‬
‫היא וכבס בגדיו וטהר‬
7-Mas si la pústula se hubiere extendido en la piel después que fue mostrada al kohen para su purificación, será
mostrada por segunda vez al kohen; We'im-pasoh tifeseh hamispajat ba'or ajarey hera'oto el-hakohen letaharato
wenire'ah shenit el-hakohen.
nhkh la tync harnw wtrhfl nhkh la wtarh yrja rw[b tjpsmh hcpt hcp maw
‫ רתו ונראה שנית אל־הכהן‬J‫ואם־פשה תפשה המספחת בעור אח! רי הראתו אל־הכהן לטה‬
8-y he aquí que si se ha extendido la pústula en la piel, lo declarará impuro el kohen ; es tzara'at. Wera'ah hakohen
wehineh pasatah hamispajat ba'or wetime'o hakohen tsara'at hi.
awh t[rx nhkh wamfw rw[b tjpsmh htcp hnhw nhkh harw
‫וראה הכהן והנה פשתה המספחת בעור וטמאו הכהן צרעת הוא‬
9-"Si una persona tiene tzara'at, será traída al kohen. Nega tsara'at ki tiheyeh beadam wehuba el-hakohen.
nhkh la abwhw mdab hyht yk t[rx [gn

‫נגע צרעת כי תהיה באדם והובא אל־הכהן‬
10-y el kohen le mirará, y si viere que hay hinchazón blanca en la piel, la cual ha mudado en blanco el color del pelo, o
que hay apariencia de carne viva en la hinchazón, Wera'ah hakohen wehineh set-levanah ba'or wehi hafajah se'ar
lavan umijeyat basar jay bas'et.
tacb yj rcb tyjmw nbl r[c hkph ayhw rw[b hnbl tac hnhw nhkh harw
‫וראה הכהן והנה שאת־לבנה בעור והיא הפכה שער לבן ומחית בשר חי בשאת‬
11-es tzara'at inveterada en la piel de su carne, y el kohen lo declarara impuro; no le hará encerrar porque él es
impuro. Tsara'at noshenet hi be'or besaro wetime'o hakohen lo yasegirenu ki tame hu.
awh amf yk wnrgsy al nhkh wamfw wrcb rw[b awh tncwn t[rx
‫צרעת נושנת הוא בעור בשרו וטמאו הכהן לא יסגרנו כי טמא הוא‬
12-Y si se hubiere extendido la tsara'at en la piel, de modo que la tsara'at cubriese toda la piel llagada, desde su
cabeza hasta sus pies, en todo lo que alcanzaren a ver los ojos del kohen, We'im-paroaj tiferaj hatsara'at ba'or
wejisetah hatsara'at et kol-or hanega merosho we'ad-raglay'u lejol-mar'eh eyney hakohen.
harm lkl wylgr d[w wcarm [gnh rw[ lk ta t[rxh htskw rw[b t[rxh jrpt jwrp maw
nhkh yny[
‫ואם־פרוח תפרח הצרעת בעור וכסתה הצרעת את כל־עור הנגע מראשו ועד־רגליו לכל־מראה עיני‬
‫הכהן‬
13-lo verá el kohen, y si viere que la tzara'at ha cubierto toda su carne, declarará puro al que tiene la llaga; cuando
toda ella Se tornare blanca, puro es él. Wera'ah hakohen wehineh jisetah hatsara'at et-kol-besaro wetihar et-
hanaga kulo hafaj lavan tahor hu.
awh rwhf nbl kph wlk [gnh ta rhfw wrcb lk ta t[rxh htsk hnhw nhkh harw
‫לו הפך לבן טהור הוא‬9‫וראה הכהן והנה כסתה הצרעת את־כל־בשרו וטהר את־הנגע כ‬
14-Mas en cualquier día que se viere en ella carne viva, será impuro, Uveyom hera'ot bo basar jay yitema.
amfy yj rcb wb twarh mwybw

‫וביום הראות בו בשר חי יטמא‬
15-y cuando viere el kohen la carne viva, lo declarará impuro; la carne viva es impura; tsara'at es. Wera'ah hakohen
et-habasar hajay wetimi'o habasar hajay tame hu tsara'at hu.
awh t[rx awh amf yjh rcbh wamfw yjh rcbh ta nhkh harw
‫וראה הכהן את־הבשר החי וטמאו הבשר החי טמא הוא צרעת הוא‬
16-O si mudare la carne viva y se volviere blanca, él se llegará al kohen; O ji yashuv habasar hajay wenehepaj
lelavan uva el-hakohen.
nhkh la abw nbll kphnw yjh rcbh bwcy yk wa

‫או כי ישוב הבשר החי ונהפך ללבן ובא אל־הכהן‬
17-y si al mirarle el kohen viere que se había vuelto blanca la llaga, el kohen declarará puro a quien tiene la llaga; puro
es él. Wera'ahu hakohen wehineh nehepaj hanega lelavan wetihar hakohen et-hanega tahor hu.
awh rwhf [gnh ta nhkh rhfw nbll [gnh kphn hnhw nhkh wharw
‫וראהו הכהן והנה נהפך הנגע ללבן וטהר הכהן את־הנגע טהור הוא‬
18-Y cuando hubiere en la piel de la carne de alguno sarna, la cual hubiere sanado, Ubasar ki-yihyeh bo-be'oro
shejin wenirepa.
aprnw nyjc wr[b wb hyhy yk rcbw

‫ובשר כי־יהיה בו־בערו שחין ונרפא‬
19-y si apareciere en el lugar de la sarna una hinchazón blanca o una mancha blanca rojiza, entonces ésta será
mostrada a el kohen. Wehayah bimekom hashejin se'et levanah o baheret levanah adamedamet wenir'ah el-
hakohen.
nhkh la harnw tmdmda hnbl trhb wa hnbl tac nyjch mwqmb hyhw
‫והיה במקום השחין שאת לבנה או בהרת לבנה א! דמדמת ונראה אל־הכהן‬
20-Y si viere el kohen que parece estar más hundida que la piel, y que su pelo se ha vuelto blanco, entonces el kohen lo
declarará impuro; llaga de tsara'at es, que brotó en la sarna. Wera'ah hakohen wehineh mar'eha shafal min-ha'or
use'arah hafaj lavan wetime'o hakohen nega-tsara'at hi bashejin parajah.
hjrp nyjcb awh t[rx [gn nhkh wamfw nbl kph hr[cw rw[h nm lpc harm hnhw nhkh harw
‫וראה הכהן והנה מראה שפל מן־העור ושערה הפך לבן וטמאו הכהן נגע־צרעת הוא בשחין פרחה‬
21-Y si el kohen viese que no hay en ella pelo blanco ni está más hundida que la piel, mas estuviere oscura, el kohen
encerrará al que tiene la llaga por siete días. We'im yir'enah hakohen wehineh eyn-bah se'ar lavan ushefalah eynenah
min-ha'or wehi jehah wehisegiro hakohen shiv'at yamim.
nhkh wrygshw hhk ayhw rw[h nm hnnya hlpcw nbl r[c hb nya hnhw nhkh hnary maw
mymy t[bc
‫ואם יראנה הכהן והנה אין־בה שער לבן ושפלה איננה מן־העור והיא כהה והסגירו הכהן שבעת‬
‫ימים‬
22-Y si se extendiere mucho en la piel, el kohen lo declarará impuro; llaga es. We'im-pasoh tifeseh ba'or wetime
hakohen oto nega hi.
awh [gn wta nhkh amfw rw[b hcpt hcp maw

‫ואם־פשה תפשה בעור וטמא הכהן אתו נגע הוא‬
23-Y si la mancha lustrosa se detuviere en su lugar y no se extendiere, es cicatriz de la sarna; y el kohen lo declarará
puro. We'im-tajeteyha ta'amod habaheret lo fasatah tsarevet hashjin hi wetiharo hakohen.
nhkh wrhfw awh nyjch tbrx htcp al trhbh dm[t hytjt maw
‫ואם־תחתיה תע!מד הבהרת לא פשתה צרבת השחין הוא וטה! רו הכהן‬
24-O cuando hubiere en la piel de la carne quemadura de fuego, y se formare al sanar la quemadura, mancha lustrosa
blanca rojiza o sólo blanca, O basar ki-yihyeh be'oro mije'u'at-esh wehayetah mijeyat hamije'u'ah baheret
levanah adamedemet o levanah.
hnbl wa tmdmda hnbl trhb hwkmh tyjm htyhw ca twkm wr[b hyhy yk rcb wa
‫או בשר כי־יהיה בערו מכות־אש והיתה מחית המכוה בהרת לבנה א! דמדמת או לבנה‬
25-la verá el kohen; y si viere que el pelo se ha vuelto blanco en la mancha lustrosa y ella parece estar más hundida
que la piel, es tsara'at que ha brotado de la quemadura; el kohen lo declarará impuro; llaga de tsara'at es. Wera'ah
otah hakohen wehineh nehepaj se'ar lavan babaheret umar'eha amok min-ha'or tsara'at hi bamije'u'ah
parajah wetime oto hakohen nega tsara'at hi.
amfw hjrp hwkmb awh t[rx rw[h nm qm[ harmw trhbb nbl r[c kphn hnhw nhkh hta harw
awh t[rx [gn nhkh wta
‫וראה אתה הכהן והנה נהפך שער לבן בבהרת ומראה עמק מן־העור צרעת הוא במכוה פרחה וטמא‬
‫אתו הכהן נגע צרעת הוא‬
26-Pero si al mirarla el kohen, viese que no hay en la mancha lustrosa pelo blanco, ni está más hundida que la piel, y
ha oscurecido, el kohen le hará encerrar por siete días. We'im yir'enah hakohen wehineh eyn-babaheret se'ar lavan
ushefalah eynenah min-ha'or wehi jehah wejisegiro hakohen shiv'at yamim.
nhkh wrygshw hhk awhw rw[h nm hnnya hlpcw nbl r[c trhbb nya hnhw nhkh hnary maw
mymy t[bc
‫ואם יראנה הכהן והנה אין־בבהרת שער לבן ושפלה איננה מן־העור והוא כהה והסגירו הכהן‬
‫שבעת ימים‬
27-Y lo verá el kohen en el séptimo día, y si la mancha se hubiese extendido en la piel, el kohen lo declarará impuro; llaga
de tsara'at es. Wera'ahu hakohen bayom hashevi'i im-pasoh tifeseh ba'or wetime hakohen oto nega tsara'at hi.
awh t[rx [gn wta nhkh amfw rw[b hcpt hcp ma y[ybch mwyb nhkh wharw
‫וראהו הכהן ביום השביעי אם־פשה תפשה בעור וטמא הכהן אתו נגע צרעת הוא‬
28-Pero si la mancha lustrosa se detuviere en su lugar y no se hubiese extendido en la piel, mas hubiere oscurecido, la
hinchazón de la quemadura es, y el kohen lo declarará puro; porque es la cicatriz de la quemadura. We'im-tajeteyha
ta'amod habaheret lo-fasetah ba'or wehi jehah se'et hamije'u'ah hi wetiharo hakohen ki-tsarevet hamije'u'ah hi.
tbrx yk nhkh wrhfw awh hwkmh tac hhk awhw rw[b htcp al trhbh dm[t hytjt maw
awh hwkmh
‫ואם־תחתיה תע!מד הבהרת לא־פשתה בעור והוא כהה שאת המכוה הוא וטה! רו הכהן כי־צרבת‬
‫המכוה הוא‬
29-Y cuando algún hombre o mujer tuviese llaga en la cabeza o en la barba, We'ish o ishah ki-yihyeh bo naga berosh
o bezakan.
nqzb wa carb [gn wb hyhy yk hca wa cyaw

‫ואיש או אשה כי־יהיה בו נגע בראש או בזקן‬
30-el kohen mirará la llaga, y si viere que aparenta estar más hundida que la piel y que hay en ella pelo amarillo delgado,
el kohen lo declarará impuro; es tiña; tsara'at de la cabeza o de la barba es. Wera'ah hakohen et-hanega wehineh
mar'eju amok min-ha'or uvo se'ar tsahov dak wetime oto hakohen netek hu tsara'at harosh o hazakan hu.
awh qtn nhkh wta amfw qd bhx r[c wbw rw[h nm qm[ wharm hnhw [gnh ta nhkh harw
awh nqzh wa carh t[rx
‫וראה הכהן את־הנגע והנה מראהו עמק מן־העור ובו שער צהב דק וטמא אתו הכהן נתק הוא צרעת‬
‫הראש או הזקן הוא‬
31-Mas si viese el kohen la llaga de la tiña y viere que por su apariencia no está más hundida que la piel, ni hay en ella
pelo negro, el kohen hará encerrar al llagado de la tiña siete días. Weji-yir'eh hakohen et-nega hanetek wehineh eyn-
mar'eju amok min-ha'or wese'ar shajor eyn bo wehisegir hakohen et-nega hanetek shiv'at yamim.
rygshw wb nya rjc r[cw rw[h nm qm[ wharm nya hnhw qtnh [gn ta nhkh hary ykw
mymy t[bc qtnh [gn ta nhkh
‫וכי־יראה הכהן את־נגע הנתק והנה אין־מראהו עמק מן־העור ושער שחר אין בו והסגיר הכהן את־‬
‫נגע הנתק שבעת ימים‬
32-Y verá el kohen la llaga en el séptimo día; y si viese que no se ha extendido la tiña ni hay en ella pelo amarillo, ni
parece la tiña estar más hundida que la piel, Wera'ah hakohen et-hanega bayom hashevi'i wehineh lo-fasah
hanetek welo-hayah bo se'ar tsahov umar'eh hanetek eyn amok min-ha'or.
qtnh harmw bhx r[c wb hyh alw qtnh hcp al hnhw y[ybch mwyb [gnh ta nhkh harw
rw[h nm qm[ nya
‫וראה הכהן את־הנגע ביום השביעי והנה לא־פשה הנתק ולא־היה בו שער צהב ומראה הנתק אין‬
‫עמק מן־העור‬
33-rasurará (alrededor), mas el lugar de la tiña no rasurará; y el kohen hará encerrar al que tiene tiña otros siete días por
segunda vez. Wehitegalaj we'et-hanetek lo yegale'aj wehisegir hakohen et-hanetek shiv'at yamim shenit.
tync mymy t[bc qtnh ta nhkh rygshw jlgy al qtnh taw jlgthw
‫והתגלח ואת־הנתק לא יגלח והסגיר הכהן את־הנתק שבעת ימים שנית‬
34-Y verá el kohen la tiña en el séptimo día; y si viere que no se ha extendido la tiña en la piel, ni parece estar más
hundida que la piel, el kohen lo declarará puro; lavará pues sus vestidos y quedará puro. Wera'ah hakohen et-hanetek
bayom hashevi'i wehineh lo-fasah hanetek ba'or umar'ehu eynenu amok min-ha'or wetihar oto hakohen
wejibes begaday'o wetaher.
rw[h nm qm[ wnnya wharmw rw[b qtnh hcp al hnhw y[ybch mwyb qtnh ta nhkh harw
rhfw wydgb sbkw nhkh wta rhfw
‫וראה הכהן את־הנתק ביום השביעי והנה לא־פשה הנתק בעור ומראהו איננו עמק מן־העור וטהר‬
‫אתו הכהן וכבס בגדיו וטהר‬
35-Y si la tiña se extendiese mucho en la piel después de la purificación (del llagado), We'im-pasoh yifseh hanetek
ba'or ajarey tahorato.
wtrhf yrja rw[b qtnh hcpy hcp maw

‫ רתו‬J‫ואם־פשה יפשה הנתק בעור אח! רי טה‬
36-le mirará el kohen; y si viese que se ha extendido la tiña en la piel, el kohen no buscará el pelo amarillo; aquella
persona es impura. Wera'ahu hakohen wehineh pasah hanetek ba'or lo-yevaker hakohen lase'ar hatsahov tame hu.
awh amf bhxh r[cl nhkh rqby al rw[b qtnh hcp hnhw nhkh wharw
‫וראהו הכהן והנה פשה הנתק בעור לא־יבקר הכהן לשער הצהב טמא הוא‬
37-Y si en su opinión la tiña se ha detenido y hubiese crecido en ella pelo negro, ha sanado la tiña; es puro, y el kohen
lo declarará puro. We'im-be'eynay'o amad hanetek wese'ar shajor tsamaj-bo nirepa hanetek tahor hu wetiharo
hakohen.
nhkh wrhfw awh rwhf qtnh aprn wb jmx rjc r[cw qtnh dm[ wyny[b maw
‫ואם־בעיניו עמד הנתק ושער שחר צמח־בו נרפא הנתק טהור הוא וטה! רו הכהן‬
38-Y cuando algún hombre o mujer tuviese en la piel de su carne manchas, manchas blancas, We'ish o-ishah ki-
yijyeh be'or-besaram beharot beharot levanot.
tnbl trhb trhb mrcb rw[b hyhy yk hca wa cyaw

‫ואיש או־אשה כי־יהיה בעור־בשרם בהרת בהרת לבנת‬
39-le vera el kohen; y si viese que las manchas en la piel de su carne son de color blanco mas oscuro, exantema
(benigno) es que ha brotado en la piel; el hombre es puro. Wera'ah hakohen wehineh be'or-besaram beharot kehot
levanot bohak hu paraj ba'or tahor hu.
awh rwhf rw[b jrp awh qhb tnbl twhk trhb mrcb rw[b hnhw nhkh harw
‫וראה הכהן והנה בעור־בשרם בהרת כהות לבנת בהק הוא פרח בעור טהור הוא‬
40-Y cuando a alguno se le cayere el cabello de la cabeza, calvo es él; puro es. We'ish ki yimaret rosho kere'aj hu
tahor hu.
awh rwhf awh jrq wcar frmy yk cyaw

‫ואיש כי ימרט ראשו קרח הוא טהור הוא‬

41-Y si en la parte delantera de la cabeza se le cayere el cabello, es calvo por delante; puro es. We'im mip'at panay'o
yimaret rosho gibe'aj hu tahor hu.
awh rwhf awh jbg wcar frmy wynp tapm maw

‫ואם מפאת פניו ימרט ראשו גבח הוא טהור הוא‬
42-Mas cuando en la calva, por detrás o por delante, hubiere llaga blanca rojiza, es tsara'at que va brotando en la calva
o en su media calva. Weji-yihyeh bakarajat o bagabajat nega lavan adamedam tsara'at porajat hi bekarajeto o
begabajeto.
wtjbgb wa wtjrqb awh tjrp t[rx mdmda nbl [gn tjbgb wa tjrqb hyhy ykw
‫וכי־יהיה בקרחת או בגבחת נגע לבן א! דמדם צרעת פרחת הוא בקרחתו או בגבחתו‬
43-Y le verá el kohen, y si viere que la hinchazón de la llaga es blanca rojiza en la parte calva o en la media calva, como
la apariencia de tsara'at en la piel de su carne, Wera'ah oto hakohen wehineh set-hanega levanah adamedemet
bekarajeto o begabajeto kemar'eh tsara'at or basar.
rcb rw[ t[rx harmk wtjbgb wa wtjrqb tmdmda hnbl [gnh tac hnhw nhkh wta harw
‫וראה אתו הכהן והנה שאת־הנגע לבנה א! דמדמת בקרחתו או בגבחתו כמראה צרעת עור בשר‬
44-el hombre tsara'at tiene; impuro es: el kohen ciertamente le declarará impuro, en su cabeza está la llaga. Ish-
tsarua hu tame hu tame yetam'enu hakohen berosho nige'o.
w[gn wcarb nhkh wnamfy amf awh amf awh [wrx cya
‫איש־צרוע הוא טמא הוא טמא יטמאנו הכהן בראשו נגעו‬
45-Y en cuanto al hombre con tsara'at que tuviere la llaga, sus vestidos han de estar rasgados, y su cabello no será
cortado, y con su bigote se cubrirá la boca, y clamará de continuo: "¡Impuro! ¡Impuro! " Wehatsarua asher-bo
hanega begaday'o yiheyu ferumim berosho yihyeh farua we'al-safam yateh wetame tame yikra.
arqy amf amfw hf[y mpc l[w [wrp hyhy wcarw mymrp wyhy wydgb [gnh wb rca [wrxhw
‫ מים וראשו יהיה פרוע ועל־שפם יעטה וטמא ׀ טמא יקרא‬9‫והצרוע א! שר־בו הנגע בגדיו יהיו פר‬
46-Todo el tiempo que estuviere la llaga en él, quedará impuro; impuro es. Habitará solo; fuera del campamento será su
morada. Kol-yemey asher hanega bo yitema tame hu badad yeshev mijuts lamajaneh moshavo.
wbcwm hnjml xwjm bcy ddb awh amf amfy wb [gnh rca ymy lk
‫כל־ימי א! שר הנגע בו יטמא טמא הוא בדד ישב מחוץ למח! נה מושבו‬
47-Y la ropa en la que hubiere llaga de tsara'at, sea ropa de lana o ropa de lino, Wehabeged ki-yihyeh bo nega
tsara'at beveged tsemer o beveged pishetim.
mytcp dgbb wa rmx dgbb t[rx [gn wb hyhy yk dgbhw

‫והבגד כי־יהיה בו נגע צרעת בבגד צמר או בבגד פשתים‬
48-ya esté en la urdimbre, ya en la trama de lino o de lana, o en piel cruda, o en cualquier obra de cuero; O bisheti o
be'erev lapishetim welatsamer o be'or o bejol-melejet or.
rw[ tkalm lkb wa rw[b wa rmxlw mytcpl br[b wa ytcb wa

‫או בשתי או בערב לפשתים ולצמר או בעור או בכל־מלאכת עור‬
49-y si la llaga es verdosa o rojiza en la ropa o en la piel, ya esté en la urdimbre, ya en la trama, o en cualquier objeto de
cuero, llaga de tsara'at es, y será mostrada al kohen. Wehayah hanega yerakerak o adamedam babeged o ba'or o-
basheti o-ba'erev o bejol-keli-or nega tsara'at hu wehore'ah et-hakohen.
t[rx [gn rw[ ylk lkb wa br[b wa ytcb wa rw[b wa dgbb mdmda wa qrqry [gnh hyhw
nhkh ta harhw awh

‫והיה הנגע ירקרק ׀ או א! דמדם בבגד או בעור או־בשתי או־בערב או בכל־כלי־עור נגע צרעת הוא‬
‫והראה את־הכהן‬
50-Y verá el kohen la llaga, y hará encerrar la cosa con llaga por siete días, Wera'ah hakohen et-hanaga wehisegir
et-hanega shiv'at yamim.
mymy t[bc [gnh ta rygshw [gnh ta nhkh harw

‫וראה הכהן את־הנגע והסגיר את־הנגע שבעת ימים‬
51-y en el séptimo día verá la llaga; y si se extendió la llaga en la ropa, ya sea en la urdimbre, ya en la trama, o en la
piel, o en cualquier obra que se hace de cuero, tsara'at maligna es la tal llaga; el objeto es impuro. Wera'ah et-hanega
bayom hashevi'i ki-fasah hanega babeged o-basheti o-ba'erev o ba'or lejol asher-ye'aseh ha'or limelajah tsara'at
mam'eret hanega tame hu.
hc[y rca lkl rw[b wa br[b wa ytcb wa dgbb [gnh hcp yk y[ybch mwyb [gnh ta harw
awh amf [gnh tramm t[rx hkalml rw[h
‫וראה את־הנגע ביום השביעי כי־פשה הנגע בבגד או־בשתי או־בערב או בעור לכל א! שר־יעשה העור‬
‫למלאכה צרעת ממארת הנגע טמא הוא‬
52-Y quemará la ropa, o la urdimbre, o la trama de lana o de lino, o cualquier objeto de piel en que estuviere la llaga,
porque tsara'at maligna es; será quemado a fuego. Wesaraf et-habeged o et-hasheti o et-ha'erev batsemer o
bapishetim o et-kol-keli ha'or asher-yihyeh bo hanaga ki-tsara'at mam'eret hi ba'esh tisaref.
wb hyhy rca rw[h ylk lk ta wa mytcpb wa rmxb br[h ta wa ytch ta wa dgbh ta prcw
prct cab awh tramm t[rx yk [gnh
‫ושרף את־הבגד או את־השתי או את־הערב בצמר או בפשתים או את־כל־כלי העור א! שר־יהיה בו‬
‫הנגע כי־צרעת ממארת הוא באש תשרף‬
53-Y si al mirarla el kohen viese que no se ha extendido la llaga en la ropa, ni en la urdimbre ni en la trama, o en cualquier
objeto de cuero, We'im yir'eh hakohen wehineh lo-fasah hanega babeged o vasheti o ba'erev o bejol-keli-or.
rw[ ylk lkb wa br[b wa ytcb wa dgbb [gnh hcp al hnhw nhkh hary maw
‫ואם יראה הכהן והנה לא־פשה הנגע בבגד או בשתי או בערב או בכל־כלי־עור‬
54-entonces ordenará el kohen lavar aquello en que estuviere la llaga, y lo hará encerrar siete días por segunda vez.
Wetsiwah hakohen wejibesu et asher-bo hanaga wehisegiro shiv'at-yamim shenit.
tync mymy t[bc wrygshw [gnh wb rca ta wsbkw nhkh hwxw

‫וצוה הכהן וכבסו את א! שר־בו הנגע והסגירו שבעת־ימים שנית‬
55-Y vera el kohen la cosa llagada después de ser lavada; y si viere que la llaga no ha cambiado de aspecto (hacia más
oscuro), aunque no se haya extendido la llaga, impura es; la quemarás a fuego, corrosión es, ya sea que esté por su
revés o esté por su derecho. Wera'ah hakohen ajarey hukabes et-hanega wehineh lo-hafaj hanega et-eyno
wehanega lo-fasah tame hu ba'esh tiserefenu pejetet hi bekarajeto o begabajeto.
cab awh amf hcp al [gnhw wny[ ta [gnh kph al hnhw [gnh ta sbkh yrja nhkh harw
wtjbgb wa wtjrqb awh ttjp wnprct
‫ כבס את־הנגע והנה לא־הפך הנגע את־עינו והנגע לא־פשה טמא הוא באש‬9‫וראה הכהן אח! רי ה‬
‫תשרפנו פחתת הוא בקרחתו או בגבחתו‬
56-Y si al verla el kohen viese que ha oscurecido la parte llagada, después de ser lavada, entonces la cortará de la ropa,
o de la piel, o de la urdimbre o de la trama. We'im ra'ah hakohen wehineh kehah hanega ajarey hukabes oto
wekara oto min-habeged o min-ha'or o min-hasheti o min-ha'erev.
ytch nm wa rw[h nm wa dgbh nm wta [rqw wta sbkh yrja [gnh hhk hnhw nhkh har maw
br[h nm wa
‫ כבס אתו וקרע אתו מן־הבגד או מן־העור או מן־השתי או‬9‫ואם ראה הכהן והנה כהה הנגע אח! רי ה‬
‫מן־הערב‬
57-Y si todavía volviese a aparecer en aquella ropa, o en la urdimbre o en la trama, o en cualquier objeto de cuero, es
llaga que vuelve a brotar; quemarás a fuego aquello en que estuviere la llaga. We'im-tera'eh od babeged o-vasheti o-
ba'erev o bejol-keli-or porajat hi ba'esh tiserefenu et asher-bo hanaga.
[gnh wb rca ta wnprct cab awh tjrp rw[ ylk lkb wa br[b wa ytcb wa dgbb dw[ hart maw
‫ואם־תראה עוד בבגד או־בשתי או־בערב או בכל־כלי־עור פרחת הוא באש תשרפנו את א! שר־בו הנגע‬
58-Mas el vestido o la urdimbre o la trama o cualquier objeto de cuero que lavares y se le quitare la llaga, se lavará por
segunda vez y quedará puro. Wehabeged o-hashti o-ha'erev o-jol-keli ha'or asher tejabes wesar mehem hanaga
wejubas shenit wetaher.
rhfw tync sbkw [gnh mhm rsw sbkt rca rw[h ylk lk wa br[h wa ytch wa dgbhw
‫בס שנית וטהר‬9‫והבגד או־השתי או־הערב או־כל־כלי העור א! שר תכבס וסר מהם הנגע וכ‬
59-Esta es la ley de la llaga de tsara'at en la ropa de lana o de lino, de la urdimbre o de la trama, o de cualquier objeto de
cuero; para declararlo puro o para declararlo impuro. Zot torat nega-tsara'at beged hatsemer o hapishetim o hasheti
o ha'erev o kol-keli-or letaharo o letam'o.
wamfl wa wrhfl rw[ ylk lk wa br[h wa ytch wa mytcph wa rmxh dgb t[rx [gn trwt taz
‫זאת תורת נגע־צרעת בגד הצמר ׀ או הפשתים או השתי או הערב או כל־כלי־עור לטה! רו או לטמאו‬
Capítulo 14
Parashah 28: Metzora (Persona afligida con tzara'at) 14:1-15:33

2-Esta será la ley tocante a la tzara'at, en el día de su purificación, cuando será llevado al kohen; Zot tihyeh torat
hametsora beyom tahorato wehuva el-hakohen.
nhkh la abwhw wtrhf mwyb [rxmh trwt hyht taz

‫ רתו והובא אל־הכהן‬J‫זאת תהיה תורת המצרע ביום טה‬
3-y saldrá el kohen fuera del campamento, y verá el kohen, y he aquí que está curada la llaga de la tzara'at del afligido;
Weyatsa hakohen el-mijuts lamajaneh wera'ah hakohen wehineh nirpa nega hatsara'at min-hatsarua.
[wrxh nm t[rxh [gn aprn hnhw nhkh harw hnjml xwjm la nhkh axyw
‫ויצא הכהן אל־מחוץ למח! נה וראה הכהן והנה נרפא נגע־הצרעת מן־הצרוע‬
4-Y ordenará el kohen que se tomen para aquél que se va a purificar dos pajaritos puros, sanos, y madera de cedro y
lana carmesí e hisopo. Wetsivah hakohen welakaj lamitaher shetey-tsiporim jayot tehorot we'ets erez usheni
tola'at we'ezov.
bzaw t[lwt yncw zra x[w twrhf twyj myrpx ytc rhfml jqlw nhkh hwxw
‫רים חיות טהרות ועץ ארז ושני תולעת ואזב‬J‫וצוה הכהן ולקח למטהר שתי־צפ‬
5-Y ordenará el kohen degollar a uno de los pajaritos en una vasija de barro con agua de manantial. Wetsivah
hakohen weshajat et-hatsipor ha'ejat el-kli-jeres al-mayim jayim.
myyj mym l[ crj ylk la tjah rwpxh ta fjcw nhkh hwxw

‫וצוה הכהן ושחט את־הצפור האחת אל־כלי־חרש על־מים חיים‬
6-En cuanto al pajarito vivo, lo tomará juntamente con la madera de cedro y la lana carmesí y el hisopo, y mojándolos
juntamente con el pajarito vivo en la sangre del pajarito degollado, sobre el agua del manantial, Et-hatsipor hajayah
yikaj otah we'et-ets ha'erez we'et-sheni hatola'at we'et-ha'ezov wetaval otam we'et hatsipor hajayah bedam
hatsipor hashjutah al hamayim hajayim.
rpxh taw mtwa lbfw bzah taw t[lwth ync taw zrah x[ taw hta jqy hyjh rpxh ta
myyjh mymh l[ hfjch rpxh mdb hyjh
‫את־הצפר החיה יקח אתה ואת־עץ הארז ואת־שני התולעת ואת־האזב וטבל אותם ואת ׀ הצפר‬
‫ טה על המים החיים‬9‫החיה בדם הצפר השח‬
7-asperjará sobre aquél que se va a purificar de la tsara'at, siete veces, purificándole así; y soltará el pajarito vivo sobre
la faz del campo. Wehizah al hamitaher min-hatsara'at sheva pe'amim wetiharo weshilaj et-hatsipor hajayah al-
peney hasadeh.
hdch ynp l[ hyjh rpxh ta jlcw wrhfw mym[p [bc t[rxh nm rhfmh l[ hzhw
‫והזה על המטהר מן־הצרעת שבע פעמים וטה! רו ושלח את־הצפר החיה על־פני השדה‬
8-Y aquél que se purifica lavará sus vestidos y rasurará todo su pelo y se bañará en agua, y quedará puro ; y después de
esto podrá entrar en el campamento, y habitará fuera de su tienda siete días. Wejibes hamitaher et-begadav wegilaj
et-kol-se'aro werajats bamayim wetaher we'ajar yavo el-hamajaneh weyashav mijuts le'aholo shiv'at yamim.
xwjm bcyw hnjmh la awby rjaw rhfw mymb xjrw wr[c lk ta jlgw wydgb ta rhfmh sbkw
mymy t[bc wlhal
‫וכבס המטהר את־בגדיו וגלח את־כל־שערו ורחץ במים וטהר ואחר יבוא אל־המח! נה וישב מחוץ‬
‫ לו שבעת ימים‬J‫לאה‬
9-Y al séptimo día se rasurará todo su pelo, así de su cabeza como de su barba, y las cejas de sus ojos, y todo su pelo
que está a la vista rasurará; y lavará sus vestidos y bañará su cuerpo en el agua, y quedará puro. Wehayah vayom
hashevi'i yegalaj et-kol-se'aro et-rosho we'et-zkanav we'et gabot eynay'o we'et-kol-se'aro yegale'aj wejibes et-
begaday'o werajats et-besaro bamayim wetaher.
wr[c lk taw wyny[ tbg taw wnqz taw wcar ta wr[c lk ta jlgy y[ybch mwyb hyhw
rhfw mymb wrcb ta xjrw wydgb ta sbkw jlgy
‫והיה ביום השביעי יגלח את־כל־שערו את־ראשו ואת־זקנו ואת גבת עיניו ואת־כל־שערו יגלח וכבס‬
‫את־בגדיו ורחץ את־בשרו במים וטהר‬
10-Y el día octavo tomará dos corderos sin defecto y una cordera de una año sin defecto, y una ofrenda vegetal de tres
décimas de una efá de flor de harina de trigo mezclada con aceite, y un log de aceite. Uvayom hashmini yikaj
sheney-jevasim temimim wejavesah ajat bat-shenatah temimah ushloshah esronim solet minjah belulah
bashemen welog ejad shamen.
hjnm tls mynrc[ hclcw hmymt htnc tb tja hcbkw mmymt mycbk ync jqy ynymch mwybw
nmc dja glw nmcb hlwlb
‫וביום השמיני יקח שני־כבשים תמימים וכבשה אחת בת־שנתה תמימה ושלשה עשרנים סלת‬
‫מנחה בלולה בשמן ולג אחד שמן‬
11-Y el kohen que lo purifica hará que el hombre que se está purificando se presente, juntamente con aquellas cosas,
delante de YHWH, a la entrada de la tienda de asignación. Wehe'emid hakohen hametaher et-ha'ish hamitaher
we'otam lifney YHWH petaj Ohel Mo'ed.
d[wm lha jtp hwhy ynpl mtaw rhfmh cyah ta rhfmh nhkh dym[hw
‫והע<מיד הכהן המטהר את האיש המטהר ואתם לפני יהוה פתח אהל מועד‬
12-Y tomará el kohen uno de los corderos y los presentará como ofrenda por la culpa, juntamente con el log de aceite;
y hará con ellos el rito de la tenufah ante YHWH. Welakaj hakohen et-hakeves ha'ejad wehikeriv oto le'asham
we'et-log hashamen wehenif otam tenufah lifney YHWH.
hwhy ynpl hpwnt mta pynhw nmch gl taw mcal wta byrqhw djah cbkh ta nhkh jqlw
‫ולקח הכהן את־הכבש האחד והקריב אתו לאשם ואת־לג השמן והניף אתם תנופה לפני יהוה‬
13-Y degollará al cordero en el lugar donde se degüella la ofrenda por el pecado; y el holocausto en el lugar kadosh;
porque así como la ofrenda por el pecado es del kohen, también lo es la ofrenda por la culpa; cosa muy kodesh es.
Weshajat et-hakeves bimkom asher yishjat et-hajatat we'et-ha'olah bimkom hakodesh ki kajatat ha'asham hu
lakohen kodesh kodashim hu.
awh mcah tafjk yk cdqh mwqmb hl[h taw tafjh ta fjcy rca mwqmb cbkh ta fjcw
awh mycdq cdq nhkl
‫ושחט את־הכבש במקום א! שר ישחט את־החטאת ואת־העלה במקום הקדש כי כחטאת האשם הוא‬
‫לכהן קדש קדשים הוא‬
14-Y el kohen tomará de la sangre de la ofrenda por la culpa, y la pondrá el kohen sobre el lóbulo de la oreja derecha
de aquél que se purifica, y sobre el dedo pulgar de su mano derecha, y sobre el dedo pulgar de su pie derecho. Welakaj
hakohen midam ha'asham wenatan hakohen al-tenuj ozen hamitaher hayemanit we'al-bohen yado hayemanit
we'al-bohen raglo hayemanit.
l[w tynmyh wdy nhb l[w tynmyh rhfmh nza kwnt l[ nhkh ntnw mcah mdm nhkh jqlw
tynmyh wlgr nhb
‫ולקח הכהן מדם האשם ונתן הכהן על־תנוך אזן המטהר הימנית ועל־בהן ידו הימנית ועל־בהן רגלו‬
‫הימנית‬
15-Y tomará el kohen parte del log de aceite y lo derramará sobre su propia palma izquierda; Welakaj hakohen milog
hashamen weyatsak al-kaf hakohen hasmalit.
tylamch nhkh pk l[ qxyw nmch glm nhkh jqlw

‫ולקח הכהן מלג השמן ויצק על־כף הכהן השמאלית‬
16-y mojará el kohen el dedo índice derecho en el aceite que tiene en su palma izquierda, y con su dedo asperjará del aceite
siete veces ante YHWH. Wetaval hakohen et-etsba'o hayemanit min-hashemen asher al-kapo hasmalit wehizah min-
hashemen be'etsba'o sheva pe'amim lifney YHWH.
[bc w[bxab nmch nm hzhw tylamch wpk l[ rca nmch nm tynmyh w[bxa ta nhkh lbfw
hwhy ynpl mym[p
‫וטבל הכהן את־אצבעו הימנית מן־השמן א! שר על־כפו השמאלית והזה מן־השמן באצבעו שבע‬
‫פעמים לפני יהוה‬
17-Y de lo que sobrare del aceite que tiene en su palma, pondrá el kohen sobre el lóbulo de la oreja derecha del que se
purifica, y sobre el dedo pulgar de su mano derecha, y sobre el dedo pulgar de su pie derecho, encima de la sangre de la
ofrenda por el pecado. Umiyeter hashemen asher al-kapo yiten hakohen al-tenuf ozen hamitaher hayemanit we'al-
bohen yado hayemanit we'al-bohen raglo hayemanit al dam ha'asham.
l[w tynmyh wdy nhb l[w tynmyh rhfmh nza kwnt l[ nhkh nty wpk l[ rca nmch rtymw
mcah md l[ tynmyh wlgr nhb
‫ומיתר השמן א! שר על־כפו יתן הכהן על־תנוך אזן המטהר הימנית ועל־בהן ידו הימנית ועל־בהן רגלו‬
‫הימנית על דם האשם‬
18-Y lo que quedare del aceite que tiene en su palma, pondrá sobre la cabeza de aquél que se purifica; y el kohen hará
expiación por él ante YHWH. Wehanotar bashemen asher al-kaf hakohen yiten al-rosh hamitaher wejiper alay'o
hakohen lifney YHWH.
hwhy ynpl nhkh wyl[ rpkw rhfmh car l[ nty nhkh pk l[ rca nmcb rtwnhw
‫והנותר בשמן א! שר על־כף הכהן יתן על־ראש המטהר וכפר עליו הכהן לפני יהוה‬
19-Y el kohen ofrecerá el sacrificio por el pecado, y hará expiación por aquél que se purifica de su impureza; y
después degollará el holocausto. We'asah hakohen et-hajatat wejiper al-hamitaher mitum'ato we'ajar yishjat et-
ha'olah.
hl[h ta fjcy rjaw wtamfm rhfmh l[ rpkw tafjh ta nhkh hc[w

‫ מאתו ואחר ישחט את־העלה‬9‫ועשה הכהן את־החטאת וכפר על־המטהר מט‬
20-Y el kohen ofrecerá el holocausto y la ofrenda vegetal sobre el altar; así el kohen hará expiación por él y quedará
puro. Wehe'elah hakohen et-ha'olah we'et-haminjah hamizbejah wejiper alay'o hakohen wetaher.
rhfw nhkh wyl[ rpkw hjbzmh hjnmh taw hl[h ta nhkh hl[hw
‫והע<לה הכהן את־העלה ואת־המנחה המזבחה וכפר עליו הכהן וטהר‬
21-Mas si fuere pobre y sus recursos no alcanzaran a tanto, tomará un cordero como ofrenda por la culpa, como ofrenda
de tenufah, para hacer expiación por él; y la décima parte de una efá de flor de harina de trigo mezclada con aceite, para
ofrenda de grano dos tercios de pinta de aceite de oliva. We'im dal hu we'eyn yado maseget welakaj keves ejad
asham litnufah lejaper alay'o we'isaron solet ejad balul bashemen leminjah welog shamen.
lwlb dja tls nwrc[w wyl[ rpkl hpwntl mca dja cbk jqlw tgcm wdy nyaw awh ld maw
nmc glw hjnml nmcb
‫ואם־דל הוא ואין ידו משגת ולקח כבש אחד אשם לתנופה לכפר עליו ועשרון סלת אחד בלול בשמן‬
‫למנחה ולג שמן‬
22-y dos tórtolas o dos palominos, conforme a sus recursos; y servirá el uno para ofrenda por el pecado y el otro para
holocausto; Ushtey torim o sheney beney yonah asher tasig yado wehayah ejad jatat weha'ejad olah.
hl[ djahw tafj dja hyhw wdy gyct rca hnwy ynb ync wa myrt ytcw
‫ושתי תרים או שני בני יונה א! שר תשיג ידו והיה אחד חטאת והאחד עלה‬
23-los llevará el kohen, al octavo día de su purificación, a la entrada de la tienda de asignación, ante YHWH. Wehevi
otam bayom hashemini letahorato el-hakohen el-petaj ohel-mo'ed lifney YHWH.
hwhy ynpl d[wm lha jtp la nhkh la wtrhfl ynymch mwyb mta aybhw
‫ רתו אל־הכהן אל־פתח אהל־מועד לפני יהוה‬J‫והביא אתם ביום השמיני לטה‬
24-Y tomará el kohen el cordero de la ofrenda por la culpa y el log de aceite, y el kohen hará con ellos el rito de la
tenufah ante YHWH. Welakaj hakohen et-keves ha'asham we'et-log hashamen wehenif otam hakohen tenufah
lifney YHWH.
hwhy ynpl hpwnt nhkh mta pynhw nmch gl taw mcah cbk ta nhkh jqlw
‫ולקח הכהן את־כבש האשם ואת־לג השמן והניף אתם הכהן תנופה לפני יהוה‬
25-Y degollará el cordero de la ofrenda por la culpa, y tomará el kohen de la sangre de la ofrenda por la culpa y la pondrá
sobre el lóbulo de la oreja derecha de aquél que se purifica, y sobre el dedo pulgar de su mano derecha, y sobre el dedo
pulgar de su pie derecho.Weshajat et-keves ha'asham welakaj hakohen midam ha'asham wenatan al-tenuj ozen-
hamitaher hayemanit we'al-bohen yado hayemanit we'al-bohen raglo hayemanit.
wdy nhb l[w tynmyh rhfmh nza kwnt l[ ntnw mcah mdm nhkh jqlw mcah cbk ta fjcw
tynmyh wlgr nhb l[w tynmyh
‫ושחט את־כבש האשם ולקח הכהן מדם האשם ונתן על־תנוך אזן־המטהר הימנית ועל־בהן ידו‬
‫הימנית ועל־בהן רגלו הימנית‬
26-Y el kohen derramará parte del aceite sobre la palma de su mano izquierda; Umin-hashemen yitsok hakohen al-
kaf hakohen hasmalit.
tylamch nhkh pk l[ nhkh qxy nmch nmw

‫ומן־השמן יצק הכהן על־כף הכהן השמאלית‬
27-y con su dedo índice derecho el kohen asperjará del aceite que tiene en su palma izquierda siete veces delante de
YHWH. Wehizah hakohen be'etsba'o hayemanit min-hashemen asher al-kapo hasmalit sheva pe'amim lifney
YHWH.
hwhy ynpl mym[p [bc tylamch wpk l[ rca nmch nm tynmyh w[bxab nhkh hzhw
‫והזה הכהן באצבעו הימנית מן־השמן א! שר על־כפו השמאלית שבע פעמים לפני יהוה‬
28-Y el kohen pondrá del aceite que tiene en su palma sobre el lóbulo de la oreja derecha de aquél que se purifica, y
sobre el dedo pulgar de su mano derecha, y sobre el dedo pulgar de su pie derecho, encima del lugar donde se puso la
sangre de la ofrenda de pecado. Wenatan hakohen min-hashemen asher al-kapo al-tenuj ozen hamitaher hayemanit
we'al-bohen yado hayemanit we'al-bohen raglo hayemanit al-mekom dam ha'asham.
nhb l[w tynmyh wdy nhb l[w tynmyh rhfmh nza kwnt l[ wpk l[ rca nmch nm nhkh ntnw
mcah md mwqm l[ tynmyh wlgr
‫ונתן הכהן מן־השמן א! שר על־כפו על־תנוך אזן המטהר הימנית ועל־בהן ידו הימנית ועל־בהן רגלו‬
‫הימנית על־מקום דם האשם‬
29-Y lo restante del aceite que hubiere en la palma del kohen, lo pondrá sobre la cabeza de aquél que se purifica,
haciendo así expiación por él ante YHWH. Wehanotar min-hashemen asher al-kaf hakohen yiten al-rosh
hamitaher lejaper alay'o lifney YHWH.
hwhy ynpl wyl[ rpkl rhfmh car l[ nty nhkh pk l[ rca nmch nm rtwnhw
‫והנותר מן־השמן א! שר על־כף הכהן יתן על־ראש המטהר לכפר עליו לפני יהוה‬
30-Y ofrecerá una de las dos tórtolas o de los palominos, conforme le permitieren sus recursos; We'asah et-ha'ejad
min-hatorim o min-beney hayonah me'asher tasig yado.
wdy gyct rcam hnwyh ynb nm wa myrth nm djah ta hc[w

‫ועשה את־האחד מן־התרים או מן־בני היונה מא! שר תשיג ידו‬
31-así como lo permitieren sus recursos, ofrecerá el uno para la ofrenda por el pecado y el otro para holocausto,
además de la ofrenda vegetal. Y el kohen hará expiación, por aquél que se purifica, ante YHWH. Et asher-tasig yado
et-ha'ejad jatat we'et-ha'ejad olah al-haminjah wejiper hakohen al hamitaher lifney YHWH.
hwhy ynpl rhfmh l[ nhkh rpkw hjnmh l[ hl[ djah taw tafj djah ta wdy gyct rca ta
‫את א! שר־תשיג ידו את־האחד חטאת ואת־האחד עלה על־המנחה וכפר הכהן על המטהר לפני יהוה‬
32-Esta es la ley referente al que tiene llaga de tsara'at, cuyos recursos no le permiten traer más para su purificación.
Zot torat asher-bo nega tsara'at asher lo-tasig yado betahorato.
wtrhfb wdy gyct al rca t[rx [gn wb rca trwt taz

‫ רתו‬J‫זאת תורת א! שר־בו נגע צרעת א! שר לא־תשיג ידו בטה‬

34-Cuando hubiereis entrado en la tierra de Kena'an que os daré en posesión, pondré llaga de tsara'at en (algunas)
casas de la tierra de vuestra posesión; Ki tavo'u el-erets Kena'an asher ani noten lajem la'ajuzah wenatati nega
tsara'at beveyt erets ajuzatjem.
mktzja xra tybb t[rx [gn yttnw hzjal mkl ntn yna rca n[nk xra la wabt yk
‫ זתכם‬9‫ זה ונתתי נגע צרעת בבית ארץ א! ח‬9‫כי תבאו אל־ארץ כנען א! שר א! ני נתן לכם לא! ח‬
35-y vendrá aquél de quien fuere la casa y dará aviso al kohen, diciendo: Me parece que hay como llaga en mi casa. Uva
asher-lo habayit wehigid lakohen lemor kenega nir'ah li babayit.
tybb yl harn [gnk rmal nhkl dyghw tybh wl rca abw

‫ובא א! שר־לו הבית והגיד לכהן לאמר כנגע נראה לי בבית‬
36-Y ordenará el kohen que desocupen la casa antes de que el kohen entre a examinar la llaga, para que no quede
impuro todo lo que hubiere en la casa; y después de esto entrará el kohen a ver la casa. Wetsiwah hakohen ufinu et-
habayit beterem yavo hakohen lir'ot et-hanega welo yitma kol-asher babayit we'ajar ken yavo hakohen lir'ot et-
habayit.
aby nk rjaw tybb rca lk amfy alw [gnh ta twarl nhkh aby mrfb tybh ta wnpw nhkh hwxw
tybh ta twarl nhkh
‫וצוה הכהן ופנו את־הבית בטרם יבא הכהן לראות את־הנגע ולא יטמא כל־א! שר בבית ואחר כן יבא‬
‫הכהן לראות את־הבית‬
37-Y mirará la llaga; y si viere que la llaga está en las paredes de la casa en forma de depresiones verdosas o rojizas,
que parecen estar más hundidas que la pared, Wera'ah et-hanega wehineh hanega bekirot habayit sheka'arurot
yerakerakot o adamedamot umar'eyhen shafal min-hakir.
ryqh nm lpc nhyarmw tmdmda wa tqrqry trwr[qc tybh tryqb [gnh hnhw [gnh ta harw
‫וראה את־הנגע והנה הנגע בקירת הבית שקע!רורת ירקרקת או א! דמדמת ומראיהן שפל מן־הקיר‬
38-el kohen saldrá fuera de la casa hasta la entrada de ella, y hará cerrar la casa por siete días. Weyatsa hakohen min-
habayit el-petaj habayit wehisegir et-habayit shiv'at yamim.
mymy t[bc tybh ta rygshw tybh jtp la tybh nm nhkh axyw

‫ויצא הכהן מן־הבית אל־פתח הבית והסגיר את־הבית שבעת ימים‬
39-Y volverá el kohen al día séptimo; y si viere que se ha extendido la llaga en las paredes de la casa, Weshav hakohen
bayom hashvi'i wera'ah wehineh pasah hanega bekirot habayit.
tybh tryqb [gnh hcp hnhw harw y[ybch mwyb nhkh bcw
‫ושב הכהן ביום השביעי וראה והנה פשה הנגע בקירת הבית‬
40-el kohen mandará arrancar las piedras en que estuviere la llaga y arrojarlas fuera de la ciudad en lugar impuro.
Wetsiwah hakohen wejiletsu et-ha'avanim asher bahen hanaga wehisheliju ethen el-mijuts la'ir el-makom tame.
amf mwqm la ry[l xwjm la nhta wkylchw [gnh nhb rca mynbah ta wxljw nhkh hwxw
‫וצוה הכהן וחלצו את־הא! בנים א! שר בהן הנגע והשליכו אתהן אל־מחוץ לעיר אל־מקום טמא‬
41-Y hará raspar la casa por dentro todo alrededor (de la llaga), y el polvo que hubieren quitado raspando, lo echarán
fuera de la ciudad en lugar impuro. We'et-habayit yaketsia mibayit saviv weshafeju et-he'afar asher hiketsu el-
mijuts la'ir el-makom tame.
amf mwqm la ry[l xwjm la wxqh rca rp[h ta wkpcw bybs tybm [xqy tybh taw
‫ואת־הבית יקצע מבית סביב ושפכו את־העפר א! שר הקצו אל־מחוץ לעיר אל־מקום טמא‬
42-Y tomarán otras piedras y las pondrán en lugar de aquellas piedras, y tomarán otra mezcla y revocarán la casa.
Welakeju avanim ajerot wehevi'u el-tajat ha'avanim we'afar ajer yikaj wetaj et-habayit.
tybh ta jfw jqy rja rp[w mynbah tjt la waybhw twrja mynba wjqlw
‫ולקחו א! בנים א! חרות והביאו אל־תחת הא! בנים ועפר אחר יקח וטח את־הבית‬
43-Mas si volviere la llaga a brotar en la casa después de arrancadas las piedras y tras de haber raspado la casa, y
después de haberla revocado, We'im-yashuv hanega ufaraj babayit ajar jilets et-ha'avanim we'ajarey hiketsot et-
habayit we'ajarey hitoaj.
jwfh yrjaw tybh ta twxqh yrjaw mynbah ta xlj rja tybb jrpw [gnh bwcy maw
‫ואם־ישוב הנגע ופרח בבית אחר חלץ את־הא! בנים ואח! רי הקצות את־הבית ואח! רי הטוח‬
44-entonces entrara el kohen, y si viere que la llaga se ha extendido en la casa, tsara'at maligna es ella en la casa; ésta es
impura. Uva hakohen wera'ah wehineh pasah hanega babayit tsara'at mam'eret hi babayit tame hu.
awh amf tybb awh tramm t[rx tybb [gnh hcp hnhw harw nhkh abw
‫ובא הכהן וראה והנה פשה הנגע בבית צרעת ממארת הוא בבית טמא הוא‬
45-Y derribarán la casa: sus piedras, sus maderas y todo el escombro de la casa, y lo sacarán fuera de la ciudad, a lugar
impuro. Wenatats et-habayit et-avanay'o we'et-etsay'o we'et kol-afar habayit wehotsi el-mijuts la'ir el-makom
tame.
amf mwqm la ry[l xwjm la ayxwhw tybh rp[ lk taw wyx[ taw wynba ta tybh ta xtnw
‫ונתץ את־הבית את־א! בניו ואת־עציו ואת כל־ע!פר הבית והוציא אל־מחוץ לעיר אל־מקום טמא‬
46-Y cualquiera que entrare en aquella casa en los días que estuviere cerrada, quedará impuro hasta la tarde. Wehaba
el-habayit kol-yemey hisegir oto yitema ad-ha'arev.
br[h d[ amfy wta rygsh ymy lk tybh la abhw

‫והבא אל־הבית כל־ימי הסגיר אתו יטמא עד־הערב‬
47-Y aquél que se acostare en aquella casa, lavará sus vestidos, y el que comiere en aquella casa, lavara sus vestidos.
Wehashojev babayit yejabes et-begadav weha'ojel babayit yejabes et-begaday'o.
wydgb ta sbky tybb lkahw wydgb ta sbky tybb bkchw

‫והשכב בבית יכבס את־בגדיו והאכל בבית יכבס את־בגדיו‬
48-Pero si al entrar el kohen viese que no se ha extendido la llaga en la casa después de ser revocada, purificará el kohen
la casa porque ya sanó la llaga. We'im-bo yavo hakohen wera'ah wehineh lo-fasah hanega babayit ajarey hitoaj et-
habayit wetihar hakohen et-habayit ki nirepa hanaga.
tybh ta nhkh rhfw tybh ta jfh yrja tybb [gnh hcp al hnhw harw nhkh aby ab maw
[gnh aprn yk
‫ואם־בא יבא הכהן וראה והנה לא־פשה הנגע בבית אח! רי הטח את־הבית וטהר הכהן את־הבית כי‬
‫נרפא הנגע‬
49-Y para purificar la llaga, tomará dos pajaritos, y madera de cedro, y lana carmesí e hisopo; Welakaj lejate et-
habayit shetey tsiporim we'ets erez ushni tola'at we'ezov.
bzaw t[lwt yncw zra x[w myrpx ytc tybh ta afjl jqlw
‫רים ועץ ארז ושני תולעת ואזב‬J‫ולקח לחטא את־הבית שתי צפ‬
50-y degollará a uno de los pajaritos en una vasija de barro con agua de manantial. Weshajat et-hatsipor ha'ejat el-
kli-jeres al-mayim jayim.
myyj mym l[ crj ylk la tjah rpxh ta fjcw

‫ושחט את־הצפר האחת אל־כלי־חרש על־מים חיים‬
51-Y tomara la madera de cedro y el hisopo y la lana carmesí, juntamente con el pajarito vivo, y los mojará en la sangre
del pajarito degollado y en el agua de manantial, y asperjará la casa siete veces. Welakaj et-ets-ha'erez we'et-ha'ezov
we'et sheni hatola'at we'et hatsipor hajayah wetaval otam bedam hatsipor hashejutah uvamayim hajayim
vehizah el-habeyit sheva pe'amim.
hfwjch rpxh mdb mta lbfw hyjh rpxh taw t[lwth ync taw bzah taw zrah x[ ta jqlw
mym[p [bc tybh la hzhw myyjh mymbw
‫ולקח את־עץ־הארז ואת־האזב ואת שני התולעת ואת הצפר החיה וטבל אתם בדם הצפר השחוטה‬
‫ובמים החיים והזה אל־הבית שבע פעמים‬
52-Y purificará la casa con la sangre del pajarito y con el agua de manantial, y con el pajarito vivo y con la madera de
cedro y con el hisopo y con la lana carmesí. Wejite et-habeyit bedam hatsipor uvamayim hajayim uvatsipor
hajayah uve'ets ha'erez uva'ezov uvisheni hatola'at.
t[lwth yncbw bzabw zrah x[bw hyjh rpxbw myyjh mymbw rwpxh mdb tybh ta afjw
‫וחטא את־הבית בדם הצפור ובמים החיים ובצפר החיה ובעץ הארז ובאזב ובשני התולעת‬
53-Y soltará al pajarito vivo fuera de la ciudad, sobre la faz del campo. Así hará expiación por la casa, la cual quedará
pura. Weshilaj et-hatsipor hajayah el-mijuts la'ir el-peney hasadeh wejiper al-habeyit wetahor.
rhfw tybh l[ rpkw hdch ynp la ry[l xwjm la hyjh rpxh ta jlcw
‫ושלח את־הצפר החיה אל־מחוץ לעיר אל־פני השדה וכפר על־הבית וטהר‬
54-Esta es la ley sobre toda clase de llaga de tsara'at, y de la tiña, Zot hatorah lejol nega hatsara'at welanatek.
qtnlw t[rxh [gn lkl hrwth taz

‫זאת התורה לכל־נגע הצרעת ולנתק‬
55-y de la tzara'at del vestido y de la casa, Uletsara'at habeged welabeyit.
tyblw dgbh t[rxlw

‫ולצרעת הבגד ולבית‬
56-y de la hinchazón, y ríe la pústula, y de la mancha lustrosa, Welas'et welasapajat welabeharet.
trhblw tjpslw taclw

‫ולשאת ולספחת ולבהרת‬
57-para indicar cuando es impuro y cuando es puro. Esta es la ley respecto a la tsara'at. Lehorot beyom hatame
uveyom hatahor zot torat hatsara'at.
t[rxh trwt taz rhfh mwybw amfh mwyb trwhl

‫להורת ביום הטמא וביום הטהר זאת תורת הצרעת‬
Capítulo 15

2-Hablad a los hijos de Yisra'el y decidles: Cualquier hombre que manare flujo de su carne, su flujo será impuro.
Daberu el-beney Yisra'el wa'amartem alehem ish ish ki yihyeh zav mibesaro zovo tame hu.
awh amf wbwz wrcbm bz hyhy yk cya cya mhla mtrmaw larcy ynb la wrbd
‫דברו אל־בני ישראל וא! מרתם א! להם איש איש כי יהיה זב מבשרו זובו טמא הוא‬
3-Y esta es su impureza a causa de su flujo: ya sea que su carne mane su flujo, ya sea que esté obstruida su carne a
causa de su flujo; esta es su impureza. Wezot tihyeh tum'ato bezovo rar besaro et-zovo o-hejetim besaro mizovo
tum'ato hi.
awh wtamf wbwzm wrcb mytjh wa wbwz ta wrcb rr wbwzb wtamf hyht tazw
‫ מאתו הוא‬9‫ מאתו בזובו רר בשרו את־זובו או־החתים בשרו מזובו ט‬9‫וזאת תהיה ט‬
4-Todo lecho sobre el cual se acostare el que padece flujo, quedará impuro; y cada objeto sobre el cual se sentare, será
impuro. Kol-hamishekav asher yishkav alay'o hazav yitma wejol-hakeli asher yeshev alay'o yitma.
amfy wyl[ bcy rca ylkh lkw amfy bzh wyl[ bkcy rca bkcmh lk
‫כל־המשכב א! שר ישכב עליו הזב יטמא וכל־הכלי א! שר־ישב עליו יטמא‬
5-Y cualquier persona que tocare su lecho, lavará sus vestidos y se bañará en agua, y quedará impura hasta la tarde. We'ish
asher yiga bemishekavo yejabes begaday'o werajats bamayim wetame ad-ha'arev.
br[h d[ amfw mymb xjrw wydgb sbky wbkcmb [gy rca cyaw
‫ואיש א! שר יגע במשכבו יכבס בגדיו ורחץ במים וטמא עד־הערב‬
6-Y el que se sentare sobre el objeto en que se haya sentado el que padece flujo, lavará sus vestidos y se bañará en agua, y
quedará impuro hasta la tarde. Wehayoshev al-hakeli asher-yeshev alav hazay'o yejabes begaday'o werajats
bamayim wetame ad-ha'arev.
br[h d[ amfw mymb xjrw wydgb sbky bzh wyl[ bcy rca ylkh l[ bcyhw
‫והישב על־הכלי א! שר־ישב עליו הזב יכבס בגדיו ורחץ במים וטמא עד־הערב‬
7-Y el que tocare cualquier parte del cuerpo de aquél que padece flujo, lavará sus vestidos y se bañará en agua, y
quedará impuro hasta la tarde. Wehanogea bibesar hazav yejabes begaday'o werajats bamayim wetame ad-ha'arev.
br[h d[ amfw mymb xjrw wydgb sbky bzh rcbb [gnhw

‫והנגע בבשר הזב יכבס בגדיו ורחץ במים וטמא עד־הערב‬
8-Y si el que tiene flujo escupiere en persona pura, ésta lavará sus vestidos y se bañará en agua, y quedará impura hasta la
tarde. Weji-yarok hazav batahor wejibes begaday'o werajats bamayim wetame ad-ha'arev.
br[h d[ amfw mymb xjrw wydgb sbkw rwhfb bzh qry ykw
‫וכי־ירק הזב בטהור וכבס בגדיו ורחץ במים וטמא עד־הערב‬
9-Y cualquier montura en que cabalgare el que padece flujo, quedará impura. Wejol-hamerekav asher yirekav alay'o
hazav yitema.
amfy bzh wyl[ bkry rca bkrmh lkw

‫וכל־המרכב א! שר ירכב עליו הזב יטמא‬
10-Y toda persona que tocare cualquier cosa que hubiere estado debajo de él, quedará impura hasta la tarde. Y el que
llevare aquellas cosas, lavará sus vestidos y se bañará en agua, y quedará impuro hasta la tarde. Wejol-hanogea bejol
asher yihyeh tajetay'o yitema ad-ha'arev wehanose otam yejabes begaday'o werajats bamayim wetame ad-
ha'arev.
amfw mymb xjrw wydgb sbky mtwa acwnhw br[h d[ amfy wytjt hyhy rca lkb [gnh lkw
br[h d[
‫וכל־הנגע בכל א! שר יהיה תחתיו יטמא עד־הערב והנושא אותם יכבס בגדיו ורחץ במים וטמא עד־‬
‫ה ע רב‬
11-Y todo aquel a quien tocare el que padece flujo, antes de haberse restregado las manos con agua, lavará sus vestidos
y se bañará en agua, y quedará impuro hasta la tarde. Wejol-asher yiga bo hazav weyaday'o lo-shataf bamayim
wejibes begaday'o werajats bamayim wetame ad-ha'arev.
br[h d[ amfw mymb xjrw wydgb sbkw mymb pfc al wydyw bzh wb [gy rca lkw
‫וכל א! שר יגע־בו הזב וידיו לא־שטף במים וכבס בגדיו ורחץ במים וטמא עד־הערב‬
12-Y la vasija de barro que hubiere tocado el que padece flujo, será quebrada, y todo utensilio de madera será
refregado con agua. Ujeli-jeres asher-yiga-bo hazav yishaver wejol-keli-ets yishatef bamayim.
mymb pfcy x[ ylk lkw rbcy bzh wb [gy rca crj ylkw
‫וכלי־חרש א! שר־יגע־בו הזב ישבר וכל־כלי־עץ ישטף במים‬
13-Y cuando el que padece flujo sanare de su flujo, ha de contar siete días para su purificación; y lavará sus vestidos y
bañará su cuerpo en agua de manantial, y quedará puro. Weji yitehar hazav mizovo wesafar lo shiv'at yamim
letahorato wejibes begaday'o werajats besaro bemayim jayim wetaher.
rhfw myyj mymb wrcb xjrw wydgb sbkw wtrhfl mymy t[bc wl rpsw wbwzm bzh rhfy ykw
‫ רתו וכבס בגדיו ורחץ בשרו במים חיים וטהר‬J‫וכי־יטהר הזב מזובו וספר לו שבעת ימים לטה‬
14-Y al octavo día tomará para sí dos tórtolas o dos palominos, y se presentará ante YHWH a la entrada de la tienda de
asignación, y los dará al kohen; Uvayom hashemini yikaj lo shetey torim o sheney beney yonah uva lifney YHWH
el-petaj ohel-mo'ed unetanam el-hakohen.
mntnw d[wm lha jtp la hwhy ynpl abw hnwy ynb ync wa myrt ytc wl jqy ynymch mwybw
nhkh la
‫וביום השמיני יקח־לו שתי תרים או שני בני יונה ובא לפני יהוה אל־פתח אהל מועד ונתנם אל־‬
‫הכהן‬
15-y el kohen los ofrecerá, el uno para ofrenda por el pecado y el otro para holocausto; y el kohen hará expiación por él
ante YHWH, a causa de su flujo. We'asah otam hakohen ejad jatat weha'ejad olah wejiper alay'o hakohen lifney
YHWH mizovo.
wbwzm hwhy ynpl nhkh wyl[ rpkw hl[ djahw tafj dja nhkh mta hc[w
‫ועשה אתם הכהן אחד חטאת והאחד עלה וכפר עליו הכהן לפני יהוה מזובו‬
16-Y el hombre, siempre que tuviere polución, bañará en agua todo su cuerpo y quedará impuro hasta la tarde. We'ish
ki-tetse mimenu shijevat-zara werajats bamayim et-kol-besaro wetame ad-ha'arev.
br[h d[ amfw wrcb lk ta mymb xjrw [rz tbkc wnmm axt yk cyaw
‫ואיש כי־תצא ממנו שכבת־זרע ורחץ במים את־כל־בשרו וטמא עד־הערב‬
17-Y toda ropa y toda piel sobre la cual hubiere semen, será lavada con agua y quedará impura hasta la tarde. Wejol-
beged wejol-or asher-yihyeh alay'o shijebat-zara wejubas bamayim wetame ad-ha'arev.
br[h d[ amfw mymb sbkw [rz tbkc wyl[ hyhy rca rw[ lkw dgb lkw
‫בס במים וטמא עד־הערב‬9‫וכל־בגד וכל־עור א! שר־יהיה עליו שכבת־זרע וכ‬
18-Y la mujer con quien se acostare el hombre que tuviere la polución, ella y él se bañaran en agua y quedarán impuros
hasta la tarde. We'ishah asher yishkav ish otah shijebat-zara werajatsu bamayim wetam'u ad-ha'arev.
br[h d[ wamfw mymb wxjrw [rz tbkc hta cya bkcy rca hcaw
‫ואשה א! שר ישכב איש אתה שכבת־זרע ורח! צו במים וטמאו עד־הערב‬
19-Y cuando la mujer tuviere flujo, siendo de sangre el flujo de su carne, por espacio de siete días quedará separada en
su impureza, y todo aquél que la tocare quedará impuro hasta la tarde. We'ishah ki-tiheyeh zavah dam yihyeh zovah
bibesarah shiv'at yamim tihyeh wenidatah wejol-hanogea bah yitema ad-ha'arev.
br[h d[ amfy hb [gnh lkw htdnb hyht mymy t[bc hrcbb hbz hyhy md hbz hyht yk hcaw
‫ואשה כי־תהיה זבה דם יהיה זבה בבשרה שבעת ימים תהיה בנדתה וכל־הנגע בה יטמא עד־הערב‬
20-También aquello en que ella se acostare durante su impureza, quedará impuro; y todo aquello en que se sentare
quedará impuro. Wejol asher tishkav alay'o benidatah yitema wejol asher-teshev alay'o yitema.
amfy wyl[ bct rca lkw amfy htdnb wyl[ bkct rca lkw
‫וכל א! שר תשכב עליו בנדתה יטמא וכל א! שר־תשב עליו יטמא‬
21-Y todo aquél que tocare su lecho, lavará sus vestidos y se bañará en agua, y quedará impuro hasta la tarde. Wejol-
hanogea bemishekavah yejabes begaday'o werajats bamayim wetame ad-ha'arev.
br[h d[ amfw mymb xjrw wydgb sbky hbkcmb [gnh lkw

‫וכל־הנגע במשכבה יכבס בגדיו ורחץ במים וטמא עד־הערב‬
22-Y todo aquél que tocare cualquier objeto en que ella se haya sentado, lavará sus vestidos y se bañará en agua, y
quedará impuro hasta la tarde. Wejol-hanogea bejol-kli asher-teshev alay'o yejabes begaday'o werajats bamayim
wetame ad-ha'arev.
br[h d[ amfw mymb xjrw wydgb sbky wyl[ bct rca ylk lkb [gnh lkw
‫וכל־הנגע בכל־כלי א! שר־תשב עליו יכבס בגדיו ורחץ במים וטמא עד־הערב‬
23-Y aquél que tocare su cama o el mueble donde ella se haya sentado, tocándolos, quedará impuro hasta la tarde.
We'im al-hamishkav hu o al-hakli asher hi yoshevet-alay'o benog'o-vo yitema ad-ha'arev.
br[h d[ amfy wb w[gnb wyl[ tbcy awh rca ylkh l[ wa awh bkcmh l[ maw
‫ואם על־המשכב הוא או על־הכלי א! שר־הוא ישבת־עליו בנגעו־בו יטמא עד־הערב‬
24-Y si se acostare varón con ella, su impureza pasará a él y quedará impuro por siete días; y todo lecho en que él se
acostare quedará impuro. We'im shajov yishkav ish otah utehi nidatah alay'o wetame shiv'at yamim wejol-
hamishkav asher-yishkav alay'o yitema.
amfy wyl[ bkcy rca bkcmh lkw mymy t[bc amfw wyl[ htdn yhtw hta cya bkcy bkc maw
‫ואם שכב ישכב איש אתה ותהי נדתה עליו וטמא שבעת ימים וכל־המשכב א! שר־ישכב עליו יטמא‬
25-Y cuando una mujer padeciere flujo de su sangre por muchos días, fuera del tiempo de su menstruación, o cuando
tuviere flujo más allá del tiempo del flujo de su menstruación, todos los días del flujo de su impureza serán como los
del flujo mensual: ella queda impura. We'ishah ki yazuv zov damah yamim rabim belo et-nidatah o ji-tazuv al-
nidatah kol-yemey zov tum'atah kimey nidatah tiheyeh teme'ah hi.
htamf bwz ymy lk htdn l[ bwzt yk wa htdn t[ alb mybr mymy hmd bwz bwzy yk hcaw
awh hamf hyht htdn ymyk
‫ מאתה כימי‬9‫ואשה כי־יזוב זוב דמה ימים רבים בלא עת־נדתה או כי־תזוב על־נדתה כל־ימי זוב ט‬
‫נדתה תהיה טמאה הוא‬
26-Cualquier lecho en que se acostare todo el tiempo de su fluido, le será como el lecho de su menstruación; y todo
objeto en que se sentare quedará impuro, lo mismo que en la impureza de su menstruación. Kol-hamishkav asher-
tishkav alay'o kol-yemey zovah kemishkav nidatah yiheyeh-lah wejol-hakli asher teshev alay'o tame yiheyeh
ketum'at nidatah.
amf wyl[ bct rca ylkh lkw hl hyhy htdn bkcmk hbwz ymy lk wyl[ bkct rca bkcmh lk
htdn tamfk hyhy
‫כל־המשכב א! שר־תשכב עליו כל־ימי זובה כמשכב נדתה יהיה־לה וכל־הכלי א! שר תשב עליו טמא‬
‫ מאת נדתה‬9‫יהיה כט‬
27-Y todo el que tocare aquellas cosas quedará impuro, y lavará sus vestidos y se bañará en agua, y quedará impuro hasta
la tarde. Wejol-hanogea bam yitema wejibes begaday'o werajats bamayim wetame ad-ha'arev.
br[h d[ amfw mymb xjrw wydgb sbkw amfy mb [gwnh lkw

‫וכל־הנוגע בם יטמא וכבס בגדיו ורחץ במים וטמא עד־הערב‬

28-Y cuando ella sanare de su flujo, contará para sí siete días, y después quedará pura. We'im-taharah mizovah wesaferah
lah shiv'at yamim we'ajar titehar.
rhft rjaw mymy t[bc hl hrpsw hbwzm hrhf maw

‫ואם־טה! רה מזובה וספרה לה שבעת ימים ואחר תטהר‬
29-Y al octavo día tomará para sí dos tórtolas o dos palominos y los traerá al kohen, a la entrada de la tienda de
asignación. Uvayom hashmini tikaj-lah shetey torim o sheney beney yonah wehevi'ah otam el-hakohen el-petaj
Ohel Mo'ed.
d[wm lha jtp la nhkh la mtwa haybhw hnwy ynb ync wa myrt ytc hl jqt ynymch mwybw
‫וביום השמיני תקח־לה שתי תרים או שני בני יונה והביאה אותם אל־הכהן אל־פתח אהל מועד‬
30-Y el kohen ofrecerá el uno para ofrenda por el pecado y el otro para holocausto; y el kohen hará expiación por ella
ante YHWH, a causa del flujo de su impureza. We'asah hakohen et-ha'ejad jatat we'et-ha'ejad olah wejiper aleyha
hakohen lifney YHWH mizov tum'atah.
htamf bwzm hwhy ynpl nhkh hyl[ rpkw hl[ djah taw tafj djah ta nhkh hc[w
‫ מאתה‬9‫ועשה הכהן את־האחד חטאת ואת־האחד עלה וכפר עליה הכהן לפני יהוה מזוב ט‬
31-Y separaréis a los hijos de Yisra'el de su impureza, para que no mueran por su impureza cuando contaminen mi
Mishkan que está en medio de ellos. Wehizartem et-beney-Yisra'el mitum'atam welo yamutu betum'atam
betam'am et-Mishkani asher betojam.
mkwtb rca ynkcm ta mamfb mtamfb wtmy alw mtamfm larcy ynb ta mtrzhw
‫ מאתם בטמאם את־משכני א! שר בתוכם‬9‫ תו בט‬9‫ מאתם ולא ימ‬9‫והזרתם את־בני־ישראל מט‬
32-Esta es la ley respecto del que padece flujo, y de aquél de quien sale polución, de tal modo que no se contamine con
ella; Zot torat hazav wa'asher tetse mimenu shijevat-zera letom'ah-vah.
hb hamfl [rz tbkc wnmm axt rcaw bzh trwt taz

‫זאת תורת הזב וא! שר תצא ממנו שכבת־זרע לטמאה־בה‬
33-y de aquélla que está indispuesta por su menstruación, y de aquél que tenga flujo, sea varón o hembra, y de aquél
que se acueste con mujer impura. Wehadavah benidatah wehazav et-zovo lazajar welanekevah ule'ish asher
yishkav im-teme'ah.
hamf m[ bkcy rca cyalw hbqnlw rkzl wbwz ta bzhw htdnb hwdhw
‫והדוה בנדתה והזב את־זובו לזכר ולנקבה ולאיש א! שר ישכב עם־טמאה‬
Capítulo 16
Parashah 29 Ajarei Mot (Después de la muerte) 16:1 -18:30
1-Y habló YHWH a Mosheh después de la muerte de los dos hijos de Aharon, los cuales murieron cuando se presentaron
ante YHWH; Wayedaber YHWH el-Mosheh ajarey mot sheney beney Aharon bekorvatam lifney-YHWH
wayamutu.
wtmyw hwhy ynpl mtbrqb nrha ynb ync twm yrja hcm la hwhy rbdyw
‫ תו‬9‫וידבר יהוה אל־משה אח! רי מות שני בני אה! רן בקרבתם לפני־יהוה וימ‬
2-y dijo YHWH a Mosheh: Di a Aharon, tu hermano, que no en todo tiempo entre en el lugar kodesh del velo adentro,
delante del propiciatorio que está sobre el arca, no sea que muera; porque Yo apareceré en una nube encima del
propiciatorio. Wayomer YHWH el-Mosheh daber el-Aharon ajija we'al-yavo wejol-et el-hakodesh mibeyt
laparojet el-peney hakaporet asher al-ha'aron welo yamut ki be'anan era'eh al-hakaporet.
trpkh ynp la tkrpl tybm cdqh la t[ lkb aby law kyja nrha la rbd hcm la hwhy rmayw
trpkh l[ hara nn[b yk twmy alw nrah l[ rca
‫ויאמר יהוה אל־משה דבר אל־אה! רן אחיך ואל־יבא בכל־עת אל־הקדש מבית לפרכת אל־פני הכפרת‬
‫א! שר על־הארן ולא ימות כי בענן אראה על־הכפרת‬
3-Con esto pues ha de entrar Aharon dentro del lugar kodesh: con un novillo joven para ofrenda por el pecado, y un
carnero para holocausto. Bezot yavo Aharon el-hakodesh befar ben-bakar lejatat we'ayil le'olah.
hl[l lyaw tafjl rqb nb rpb cdqh la nrha aby tazb

‫בזאת יבא אה! רן אל־הקדש בפר בן־בקר לחטאת ואיל לעלה‬
4-Se vestirá la túnica kodesh de lino, los calzones de lino estarán sobre su carne, y se ceñirá el cinturón de lino, y con
una tiara de lino se cubrirá; vestiduras kodesh son éstas. Y bañará su cuerpo en agua, y así se las vestirá. Ketonet-bad
kodesh yilebash umijenesey-vad yiheyu al-besaro uve'avnet bad yajegor uvemitsnefet bad yitsenof bigedey-
kodesh hem werajats bamayim et-besaro ulevesham.
mh cdq ydgb pnxy db tpnxmbw rgjy db fnbabw wrcb l[ wyhy db ysnkmw cbly cdq db tntk
mcblw wrcb ta mymb xjrw
‫כתנת־בד קדש ילבש ומכנסי־בד יהיו על־בשרו ובאבנט בד יחגר ובמצנפת בד יצנף בגדי־קדש הם‬
‫ורחץ במים את־בשרו ולבשם‬
5-Y de la congregación de los hijos de Yisra'el tomará dos machos cabríos para ofrenda por el pecado, y un carnero
para holocausto. Ume'et adat beney Yisra'el yikaj sheney se'irey izim lejatat we'ayil ejad le'olah.
hl[l dja lyaw tafjl myz[ yry[c ync jqy larcy ynb td[ tamw
‫ומאת ע!דת בני ישראל יקח שני־שעירי עזים לחטאת ואיל אחד לעלה‬
6-Y Aharon presentará el novillo de la ofrenda por el pecado, que es de él; y hará expiación por sí mismo y por su
casa. Wehikeriv Aharon et-par hajatat asher-lo wejiper ba'ado uve'ad beyto.
wtyb d[bw wd[b rpkw wl rca tafjh rp ta nrha byrqhw

‫והקריב אה! רן את־פר החטאת א! שר־לו וכפר בע!דו ובעד ביתו‬
7-Y tomara los dos machos cabríos y los hará colocar ante YHWH, a la entrada de la tienda de asignación. Welakaj et-
sheney hase'irim wehe'emid otam lifney YHWH petaj Ohel Mo'ed.
d[wm lha jtp hwhy ynpl mta dym[hw mry[ch ync ta jqlw
‫ולקח את־שני השעירם והע<מיד אתם לפני יהוה פתח אהל מועד‬
8-Y Aharon echará suertes sobre los dos machos cabríos, una suerte "para YHWH" y la otra "para Azazel". Wenatan
Aharon al-sheney hase'irim goralot goral ejad l'YHWH wegoral ejad la-Azazel.
lzaz[l dja lrwgw hwhyl dja lrwg twlrg mry[ch ync l[ nrha ntnw
‫ונתן אה! רן על־שני השעירם גורלות גורל אחד ליהוה וגורל אחד לע!זאזל‬
9-Y presentará Aharon el macho cabrío sobre el cual cayó la suerte "para YHWH", y lo ofrecerá como ofrenda por el
pecado; Wehikeriv Aharon et-hasa'ir asher alah alay'o hagoral l'YHWH we'asahu jatat.
tafj whc[w hwhyl lrwgh wyl[ hl[ rca ry[ch ta nrha byrqhw
‫והקריב אה! רן את־השעיר א! שר עלה עליו הגורל ליהוה ועשהו חטאת‬
10-y el macho cabrío sobre el cual cayó la suerte "para azazel", será colocado vivo ante YHWH para hacer expiación por
medio de él, enviándolo a Azazel en el desierto. Wehasa'ir asher alah alay'o hagoral la-Azazel ya'omad-jay lifney
YHWH lejaper alay'o leshalaj oto la-Azazel hamidbarah.
lzaz[l wta jlcl wyl[ rpkl hwhy ynpl yj dm[y lzaz[l lrwgh wyl[ hl[ rca ry[chw
hrbdmh
‫מד־חי לפני יהוה לכפר עליו לשלח אתו לע!זאזל המדברה‬J‫והשעיר א! שר עלה עליו הגורל לע!זאזל יע‬
11-Y presentará Aharon el novillo de la ofrenda por el pecado, que es de él, y hará expiación por sí y por su casa,
degollando al novillo de la ofrenda por el pecado, que es de él. Wehikeriv Aharon et-par hajatat asher-lo wejiper
ba'ado uve'ad beyto weshajat et-par hajatat asher-lo.
wl rca tafjh rp ta fjcw wtyb d[bw wd[b rpkw wl rca tafjh rp ta nrha byrqhw
‫והקריב אה! רן את־פר החטאת א! שר־לו וכפר בע!דו ובעד ביתו ושחט את־פר החטאת א! שר־לו‬
12-Y tomará el contenido del incensario de las brasas de fuego de sobre el altar que está delante de YHWH; tomará
también sus dos puños llenos de incienso aromático, bien molido, y lo llevará hacia el interior del velo; Welakaj melo-
hamajetah gajaley-esh me'al hamizbe'aj milifney YHWH umelo jofnay'o ketoret samim dakah wehevi mibeyt
laparojet.
aybhw hqd myms trfq wynpj almw hwhy ynplm jbzmh l[m ca yljg htjmh alm jqlw
tkrpl tybm
‫ולקח מלא־המחתה גח! לי־אש מעל המזבח מלפני יהוה ומלא חפניו קטרת סמים דקה והביא מבית‬
‫לפרכת‬
13-y pondrá el incienso sobre el fuego ante YHWH, para que la nube del incienso cubra el propiciatorio que está sobre
el arca del testimonio, para que él no muera. Wenatan et-haketoret al-ha'esh lifney YHWH wejisah anan haketoret
et-hakaporet asher al-ha'edut welo yamut.
twmy alw twd[h l[ rca trpkh ta trfqh nn[ hskw hwhy ynpl cah l[ trfqh ta ntnw
‫ונתן את־הקטרת על־האש לפני יהוה וכסה ע!נן הקטרת את־הכפרת א! שר על־העדות ולא ימות‬
14-Y tomará de la sangre del novillo y asperjará con su dedo índice sobre la superficie del propiciatorio, hacia oriente;
y delante del propiciatorio asperjará siete veces de aquella sangre con el dedo. Welakaj midam hapar wehizah
we'etsba'o al-peney hakaporet kedemah welifney hakaporet yazeh sheva-pe'amim min-hadam be'etsba'o.
w[bxab mdh nm mym[p [bc hzy trpkh ynplw hmdqvtrpkh ynp l[ w[bxab hzhw rph mdm jqlw
‫ולקח מדם הפר והזה באצבעו על־פני הכפרת קדמה ולפני הכפרת יזה שבע־פעמים מן־הדם באצבעו‬
15-Y degollará al macho cabrío de la ofrenda por el pecado, que es del pueblo ; y traerá su sangre al interior del velo, y
hará con su sangre lo mismo que hizo con la sangre del novillo, asperjándola sobre el propiciatorio y delante del
propiciatorio. Weshajat et-se'ir hajatat asher la'am wehevi et-damo el-mibeyt laparojet we'asah et-damo
ka'asher asah ledam hapar wehizah oto al-hakaporet welifney hakaporet.
mdl hc[ rcak wmd ta hc[w tkrpl tybm la wmd ta aybhw m[l rca tafjh ry[c ta fjcw
trpkh ynplw trpkh l[ wta hzhw rph
‫ושחט את־שעיר החטאת א! שר לעם והביא את־דמו אל־מבית לפרכת ועשה את־דמו כא! שר עשה‬
‫לדם הפר והזה אתו על־הכפרת ולפני הכפרת‬
16-Así el hará expiación por el lugar kodesh, a causa de las impurezas de los hijos de Yisra'el y de sus transgresiones,
con motivo de todos sus pecados. Y del mismo modo hará con la tienda de asignación que está entre ellos, en medio de
sus impurezas. Wejiper al-hakodesh mitum'ot beney Yisra'el umipish'eyhem lejol-jatotam wejen ya'aseh le'Ohel
Mo'ed hashojen itam betoj tum'otam.
mta nkch d[wm lhal hc[y nkw mtafj lkl mhy[cpmw larcy ynb tamfm cdqh l[ rpkw
mtamf kwtb
‫ מאת בני ישראל ומפשעיהם לכל־חטאתם וכן יע!שה לאהל מועד השכן אתם‬9‫וכפר על־הקדש מט‬
‫ מאתם‬9‫בתוך ט‬
17-Y no ha de haber hombre alguno en la tienda de asignación cuando él entre para hacer expiación dentro del kodesh,
hasta que salga ; así hará expiación por, sí y por su casa y por toda la congregación de Yisra'el. Wejol-adam lo-yihyeh
be'Ohel Mo'ed bevo'o lejaper bakodesh ad-tseto wejiper ba'ado uve'ad beyto uve'ad kol-kehal Yisra'el.
lhq lk d[bw wtyb d[bw wd[b rpkw wtax d[ cdqb rpkl wabb d[wm lhab hyhy al mda lkw
larcy
‫וכל־אדם לא־יהיה באהל מועד בבאו לכפר בקדש עד־צאתו וכפר בע!דו ובעד ביתו ובעד כל־קהל ישראל‬
18-Y saldrá al altar que está delante de YHWH, y hará expiación por él. Y para ello tomará de la sangre del novillo y de la
sangre del macho cabrío, y la pondrá sobre los cuernos del altar, alrededor. Weyatsa el-hamizbe'aj asher lifney-
YHWH wejiper alay'o welakaj midam hapar umidam hasa'ir wenatan al-karnot hamizbe'aj saviv.
jbzmh twnrq l[ ntnw ry[ch mdmw rph mdm jqlw wyl[ rpkw hwhy ynpl rca jbzmh la axyw
bybs
‫ויצא אל־המזבח א! שר לפני־יהוה וכפר עליו ולקח מדם הפר ומדם השעיר ונתן על־קרנות המזבח‬
‫סביב‬
19-Y de la sangre asperjará sobre él siete veces con su dedo índice; así lo purificará y lo dedicara kodesh de las impurezas
de los hijos de Yisra'el. Wehizah alav min-hadam be'etsba'o sheva pe'amim wetiharo wekidesho mitum'ot beney
Yisra'el.
larcy ynb tamfm wcdqw wrhfw mym[p [bc w[bxab mdh nm wyl[ hzhw
‫ מאת בני ישראל‬9‫והזה עליו מן־הדם באצבעו שבע פעמים וטה! רו וקדשו מט‬
20-Y cuando hubiere acabado de hacer expiación por el lugar kodesh y por la tienda de asignación y por el altar, hará
presentar el macho cabrío vivo. Wejilah mikaper et-hakodesh we'et-Ohel Mo'ed we'et-hamizbe'aj wehikeriv et-
hasa'ir hejay.
yjh ry[ch ta byrqhw jbzmh taw d[wm lha taw cdqh ta rpkm hlkw
‫וכלה מכפר את־הקדש ואת־אהל מועד ואת־המזבח והקריב את־השעיר החי‬
21-Y pondrá Aharon sus dos manos sobre la cabeza del macho cabrío vivo, y manifestará sobre él todas las iniquidades
de los hijos de Yisra'el, y todas sus transgresiones, y todos sus pecados, cargándolos así sobre la cabeza del macho cabrío,
y lo enviará al desierto por medio de un hombre especialmente preparado. Wesamaj Aharon et-shetey yaday'o al-rosh
hasa'ir hajay wehitwadah alay'o et-kol-avonot beney Yisra'el we'et-kol-pish'eyhem lejol-jatotam wenatan otam
al-rosh hasa'ir weshilaj beyad-ish iti hamidbarah.
lk taw larcy ynb tnw[ lk ta wyl[ hdwthw yjh ry[ch car l[ wdy ytc ta nrha kmsw
hrbdmh yt[ cya dyb jlcw ry[ch car l[ mta ntnw mtafj lkl mhy[cp
‫וסמך אה! רן את־שתי ]ידו כ[ )ידיו ק( על ראש השעיר החי והתודה עליו את־כל־ע!ונת בני ישראל‬
‫ואת־כל־פשעיהם לכל־חטאתם ונתן אתם על־ראש השעיר ושלח ביד־איש עתי המדברה‬
22-Y el macho cabrío llevará sobre sí todas las iniquidades de ellos a tierra inhabitada; y así el hombre dejará ir al
macho cabrío por el desierto. Wenasa hasa'ir alay'o et-kol-avonotam el-erets gezerah weshilaj et-hasa'ir bamidbar.
rbdmb ry[ch ta jlcw hrzg xra la mtnw[ lk ta wyl[ ry[ch acnw

‫ונשא השעיר עליו את־כל־ע!ונתם אל־ארץ גזרה ושלח את־השעיר במדבר‬
23-Y entrará Aharon a la tienda de asignación, y quitándose las vestiduras de lino con que se vistió al entrar en el (lugar)
kodesh, las dejará allí. Uva Aharon el-Ohel Mo'ed ufashat et-bigedey habad asher lavash bevo'o el-hakodesh
wehinijam sham.
mc mjynhw cdqh la wabb cbl rca dbh ydgb ta fcpw d[wm lha la nrha abw
‫ובא אה! רן אל־אהל מועד ופשט את־בגדי הבד א! שר לבש בבאו אל־הקדש והניחם שם‬
24-Y lavará su carne con agua en lugar kodesh, y se pondrá sus vestidos (comunes); y saldrá y ofrecerá su holocausto y
el holocausto del pueblo, haciendo expiación por sí y por el pueblo. Werajats et-besaro bamayim bemakom kadosh
welavash et-begaday'o weyatsa we'asah et-olato we'et-olat ha'am wejiper ba'ado uve'ad ha'am.
rpkw m[h tl[ taw wtl[ ta hc[w axyw wydgb ta cblw cwdq mwqmb mymb wrcb ta xjrw
m[h d[bw wd[b
‫ורחץ את־בשרו במים במקום קדוש ולבש את־בגדיו ויצא ועשה את־עלתו ואת־עלת העם וכפר בע!דו‬
‫ובעד העם‬
25-Y hará consumir sobre el altar el sebo de la ofrenda por el pecado. We'et jelev hajatat yaketir hamizbejah.
hjbzmh ryfqy tafjh blj taw

‫ואת חלב החטאת יקטיר המזבחה‬
26-Y aquél que hubiere llevado el macho cabrío a Azazel, lavará sus vestidos y bañará su cuerpo en agua; y después de
esto podrá entrar en el campamento. Wehameshale'aj et-hasa'ir la-Azazel yejabes begaday'o werajats et-besaro
bamayim we'ajarey-jen yavo el-hamajaneh.
hnjmh la awby nk yrjaw mymb wrcb ta xjrw wydgb sbky lzaz[l ry[ch ta jlcmhw
‫והמשלח את־השעיר לע!זאזל יכבס בגדיו ורחץ את־בשרו במים ואח! רי־כן יבוא אל־המח! נה‬
27-Y en cuanto al novillo de la ofrenda por el pecado y al macho cabrío de la ofrenda por el pecado, cuya sangre fue
traída dentro del lugar kodesh para hacer expiación, los sacarán fuera del campamento y quemarán a fuego sus pieles y su
carne y su estiércol. We'et par hajatat we'et se'ir hajatat asher huva et-damam lejaper bakodesh yotsi el-mijuts
lamajaneh wesarefu ba'esh et-orotam we'et-besaram we'et-pirsham.
wprcw hnjml xwjm la ayxwy cdqb rpkl mmd ta abwh rca tafjh ry[c taw tafjh rp taw
mcrp taw mrcb taw mtr[ ta cab
‫ואת פר החטאת ואת שעיר החטאת א! שר הובא את־דמם לכפר בקדש יוציא אל־מחוץ למח! נה‬
‫ושרפו באש את־ערתם ואת־בשרם ואת־פרשם‬
28-Y el que los quemare lavará sus vestidos y bañará su cuerpo en agua, y después de esto podrá entrar en el
campamento. Wehashoref otam yejabes begaday'o werajats et-besaro bamayim we'ajarey-jen yavo el-hamajaneh.
hnjmh la awby nk yrjaw mymb wrcb ta xjrw wydgb sbky mta prchw
‫והשרף אתם יכבס בגדיו ורחץ את־בשרו במים ואח! רי־כן יבוא אל־המח! נה‬
29-Y os será estatuto perpetuo: En el mes séptimo, el día décimo del mes, afligiréis vuestras almas y ningún trabajo
haréis; tanto el nativo como el peregrino que mora en medio de vosotros; Wehayetah lajem lejukat olam bajodesh
hashevi'i be'asor lajodesh te'anu et-nafshoteyjem wejol-melajah lo ta'asu ha'ezraj wehager hagar betojejem.
wc[t al hkalm lkw mkytcpn ta wn[t cdjl rwc[b y[ybch cdjb mlw[ tqjl mkl htyhw
mkkwtb rgh rghw jrzah
‫ קת עולם בחדש השביעי בעשור לחדש תענו את־נפשתיכם וכל־מלאכה לא תע!שו‬9‫והיתה לכם לח‬
‫האזרח והגר הגר בתוככם‬
30-porque en este día se hará expiación por vosotros para purificaros; de todos vuestros pecados quedaréis puros ante
YHWH. Ki-bayom hazeh yejaper aleyjem letaher etjem mikol jatoteyjem lifney YHWH titharu.
wrhft hwhy ynpl mkytafj lkm mkta rhfl mkyl[ rpky hzh mwyb yk
‫כי־ביום הזה יכפר ע!ליכם לטהר אתכם מכל חטאתיכם לפני יהוה תטהרו‬
31-Shabbat solemne será para vosotros, en el cual habéis de afligir vuestras almas; estatuto perpetuo es. Shabat
Shabaton hi lajem we'initem et-nafshoteyjem jukat olam.
mlw[ tqj mkytcpn ta mtyn[w mkl ayh nwtbc tbc

‫ קת עולם‬9‫שבת שבתון היא לכם ועניתם את־נפשתיכם ח‬
32-Y el kohen que fuere ungido y dedicado para ser kohen en lugar de su padre, hará expiación y se vestirá las
vestiduras de lino, las vestiduras kodesh; Wejiper hakohen asher-yimshaj oto wa'asher yemale et-yado lejahen
tajat aviv welavash et-bigedey habad bigedey hakodesh.
cdqh ydgb dbh ydgb ta cblw wyba tjt nhkl wdy ta almy rcaw wta jcmy rca nhkh rpkw
‫וכפר הכהן א! שר־ימשח אתו וא! שר ימלא את־ידו לכהן תחת אביו ולבש את־בגדי הבד בגדי הקדש‬
33-y hará expiación por el lugar kadosh kadoshim; por la tienda de asignación y también por el altar hará expiación; y
por los kohanim, y por todo el pueblo de la congregación, hará expiación. Wejiper et-mikdash hakodesh we'et-Ohel
Mo'ed we'et-hamizbe'aj yejaper we'al hakohanim we'al-kol-am hakahal yejaper.
rpky lhqh m[ lk l[w mynhkh l[w rpky jbzmh taw d[wm lha taw cdqh cdqm ta rpkw
‫וכפר את־מקדש הקדש ואת־אהל מועד ואת־המזבח יכפר ועל הכה! נים ועל־כל־עם הקהל יכפר‬
34-Y esto os será estatuto perpetuo, para hacer expiación por los hijos de Yisra'el, a causa de todos sus pecados, una vez
al año. E hizo Aharon según había ordenado YHWH a Mosheh. Wehayetah-zot lajem lejukat olam lejaper al-beney
Yisra'el mikol-jatotam ajat bashanah waya'as ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh.
hwhy hwx rcak c[yw hncb tja mtafj lkm larcy ynb l[ rpkl mlw[ tqjl mkl taz htyhw
hcm ta
‫ קת עולם לכפר על־בני ישראל מכל־חטאתם אחת בשנה ויעש כא! שר צוה יהוה‬9‫והיתה־זאת לכם לח‬
‫את־משה‬
Capítulo 17

2-Habla a Aharon y a sus hijos y a todos los hijos de Yisra'el, y diles: Esto es lo que YHWH ha ordenado, diciendo: Daber
el-Aharon we'el-banay'o we'el kol-beney Yisra'el we'amarta alehem zeh hadavar asher-tsiwah YHWH lemor.
rmal hwhy hwx rca rbdh hz mhyla trmaw larcy ynb lk law wynb law nrha la rbd
‫דבר אל־אה! רן ואל־בניו ואל כל־בני ישראל ואמרת א! ליהם זה הדבר א! שר־צוה יהוה לאמר‬
3-Cualquier hombre de la casa de Yisra'el que degollare buey o oveja o cabra dentro del campamento, o que los degollare
fuera del campamento, Ish ish mibeyt Yisra'el asher yishjat shor o-jesev o-ez bamajaneh o asher yishejat mijuts
lamajaneh.
hnjml xwjm fjcy rca wa hnjmb z[ wa bck wa rwc fjcy rca larcy tybm cya cya
‫איש איש מבית ישראל א! שר ישחט שור או־כשב או־עז במח! נה או א! שר ישחט מחוץ למח! נה‬
4-y no los trajere a la entrada de la tienda de asignación para presentar la ofrenda a YHWH delante del Mishkan de
YHWH, derramador de sangre será considerado tal hombre; ha derramado sangre (ilícitamente), y aquel hombre será
segregado de entre su pueblo. We'el-petaj Ohel Mo'ed lo hevi'o lehakeriv korban l'YHWH lifney Mishkan
YHWH dam yejashev la'ish hahu dam shafaj wenijerat ha'ish hahu mikerev amo.
md awhh cyal bcjy md hwhy nkcm ynpl hwhyl nbrq byrqhl waybh al d[wm lha jtp law
wm[ brqm awhh cyah trknw kpc
‫ואל־פתח אהל מועד לא ה< ביאו להקריב קרבן ליהוה לפני משכן יהוה דם יחשב לאיש ההוא דם‬
‫שפך ונכרת האיש ההוא מקרב עמו‬
5-(se ordena esto) a fin de que los hijos de Yisra'el traigan los sacrificios que ofrecen sobre la faz del campo y los
presenten a YHWH a la entrada de la tienda de asignación, al kohen, y los ofrezcan como sacrificios pacíficos a YHWH.
Lema'an asher yavi'u beney Yisra'el et-zivjeyhem asher hem zovejim al-peney hasadeh wehevi'um l'YHWH el-
petaj Ohel Mo'ed el-hakohen wezaveju zivjey shelamim l'YHWH otam.
jtp la hwhyl maybhw hdch ynp l[ myjbz mh rca mhyjbz ta larcy ynb wayby rca n[ml
mtwa hwhyl mymlc yjbz wjbzw nhkh la d[wm lha
‫ ם ליהוה אל־פתח‬9‫למען א! שר יביאו בני ישראל את־זבחיהם א! שר הם זבחים על־פני השדה וה< ביא‬
‫אהל מועד אל־הכהן וזבחו זבחי שלמים ליהוה אותם‬
6-Y el kohen rociará la sangre sobre el altar de YHWH, a la entrada de la tienda de asignación, y hará consumir el sebo
para ser aceptado con agrado por YHWH, Wezarak hakohen et-hadam al-mizbaj YHWH petaj Ohel Mo'ed
wehiketir hajelev lere'aj nijoaj l'YHWH.
hwhyl jjyn jyrl bljh ryfqhw d[wm lha jtp hwhy jbzm l[ mdh ta nhkh qrzw
‫וזרק הכהן את־הדם על־מזבח יהוה פתח אהל מועד והקטיר החלב לריח ניחח ליהוה‬
7-a fin de que ellos no ofrezcan más sus sacrificios a los machos cabríos, tras los cuales siguen errando. Estatuto
perpetuo les será esto durante sus generaciones. Welo-yizebeju od et-zivejeyhem lase'irim asher hem zonim
ajareyhem jukat olam tihyeh-zot lahem ledorotam.
mtrdl mhl taz hyht mlw[ tqj mhyrja mynz mh rca mry[cl mhyjbz ta dw[ wjbzy alw
‫ קת עולם תהיה־זאת להם לדרתם‬9‫ולא־יזבחו עוד את־זבחיהם לשעירם א! שר הם זנים אח! ריהם ח‬
8-Y les dirás: Cualquier hombre de la casa de Yisra'el o del peregrino que mora entre ellos, que ofreciere holocausto o
sacrificio. Wa'alehem tomar ish ish mibeyt Yisra'el umin-hager asher-yagur betojam asher-ya'aleh olah o-zavaj.
jbz wa hl[ hl[y rca mkwtb rwgy rca rgh nmw larcy tybm cya cya rmat mhlaw
‫וא! להם תאמר איש איש מבית ישראל ומן־הגר א! שר־יגור בתוכם א! שר־יע!לה עלה או־זבח‬
9-y no lo trajere a la entrada de la tienda de asignación para ofrecerlo a YHWH, será segregado el tal hombre de su
pueblo. We'el-petaj Ohel Mo'ed lo yevi'enu la'asot oto l'YHWH wenijerat ha'ish hahu me'amav.
wym[m awhh cyah trknw hwhyl wta twc[l wnayby al d[wm lha jtp law
‫ואל־פתח אהל מועד לא יביאנו לע!שות אתו ליהוה ונכרת האיש ההוא מעמיו‬
10-Y cualquier hombre de la casa de Yisra'el o del peregrino que mora entre ellos, que comiere cualquier clase de
sangre, Yo me volveré contra el que come la sangre y le segregaré de entre su pueblo; We'ish ish mibeyt Yisra'el
umin-hager hagar betojam asher yojal kol-dam wenatati fanay banefesh ha'ojelet et-hadam wehijerati otah
mikerev amah.
mdh ta tlkah cpnb ynp yttnw md lk lkay rca mkwtb rgh rgh nmw larcy tybm cya cyaw
hm[ brqm hta ytrkhw
‫ואיש איש מבית ישראל ומן־הגר הגר בתוכם א! שר יאכל כל־דם ונתתי פני בנפש האכלת את־הדם‬
‫והכרתי אתה מקרב עמה‬
11-porque el alma de toda criatura está ligada a la sangre, y Yo os he ordenado ponerla sobre el altar para expiar por
vuestras almas, pues la sangre es la que expiará por el alma. Ki-nefesh habasar badam hi wa'ani netatiy'o lajem al-
hamizbe'aj lejaper al-nafshoteyjem ki-hadam hu banefesh yejaper.
rpky cpnb awh mdh yk mkytcpn l[ rpkl jbzmh l[ mkl wyttn ynaw awh mdb rcbh cpn yk
‫כי נפש הבשר בדם הוא וא! ני נתתיו לכם על־המזבח לכפר על־נפשתיכם כי־הדם הוא בנפש יכפר‬
12-Por eso he dicho a los hijos de Yisra'el: nadie de entre vosotros comerá sangre, ni tampoco el peregrino que mora
entre vosotros la ha de comer. Al-ken amarti livney Yisra'el kol-nefesh mikem lo-tojal dam wehager hagar
betojejem lo-yojal dam.
md lkay al mkkwtb rgh rghw md lkat al mkm cpn lk larcy ynbl ytrma nk l[
‫על־כן אמרתי לבני ישראל כל־נפש מכם לא־תאכל דם והגר הגר בתוככם לא־יאכל דם‬
13-Y cualquier hombre de los hijos de Yisra'el o del peregrino que mora entre ellos, que cazare un animal o un ave de
que es lícito comer, derramará su sangre y la cubrirá de polvo, We'ish ish mibeney Yisra'el umin-hager hagar
betojam asher yatsud tse'id jayah o-of asher ye'ajel weshafaj et-damo wejisahu be'afar.
ta kpcw lkay rca pw[ wa hyj dyx dwxy rca mkwtb rgh rgh nmw larcy ynbm cya cyaw
rp[b whskw wmd
‫ואיש איש מבני ישראל ומן־הגר הגר בתוכם א! שר יצוד ציד חיה או־עוף א! שר יאכל ושפך את־דמו‬
‫וכסהו בעפר‬
14-porque el alma de toda criatura está ligada a su sangre; por eso he dicho a los hijos de Yisra'el: no comeréis la
sangre de ninguna criatura, porque el alma de toda criatura está ligada a su sangre; cualquiera que la comiere será
segregado. Ki-nefesh kol-basar damo wenafsho hu wa'omar livney Yisra'el dam kol-basar lo tojelu ki nefesh kol-
basar damo hi kol-ojelay'o yikaret.
awh wmd rcb lk cpn yk wlkat al rcb lk md larcy ynbl rmaw awh wcpnb wmd rcb lk cpn yk
trky wylka lk
‫כי־נפש כל־בשר דמו בנפשו הוא ואמר לבני ישראל דם כל־בשר לא תאכלו כי נפש כל־בשר דמו הוא‬
‫כל־אכליו יכרת‬
15-Y toda persona que comiere animal muerto por sí mismo o desgarrado, sea nativa o peregrina, lavará sus vestidos y
se bañará en agua, y quedará impura hasta la tarde; luego será pura. Wejol-nefesh asher tojal nevelah utrefah
ba'ezraj uvager wejibes begaday'o werajats bamayim wetame ad-ha'erev wetaher.
rhfw br[h d[ amfw mymb xjrw wydgb sbkw rgbw jrzab hprfw hlbn lkat rca cpn lkw
‫וכל־נפש א! שר תאכל נבלה וטרפה באזרח ובגר וכבס בגדיו ורחץ במים וטמא עד־הערב וטהר‬
16-Y si no lava (vestidos) ni baña su cuerpo, llevará su iniquidad. We'im lo yejabes uvesaro lo yirjats wenasa avono.
wnw[ acnw xjry al wrcbw sbky al maw

‫ואם לא יכבס ובשרו לא ירחץ ונשא ע!ונו‬
Capítulo 18

2-Habla a los hijos de Yisra'el y diles: Yo soy YHWH, vuestro Elohey. Daber el-beney Yisra'el we'amarta alehem
ani YHWH Eloheyjem.
mkyhla hwhy yna mhla trmaw larcy ynb la rbd

‫דבר אל־בני ישראל ואמרת א! להם א! ני יהוה א< להיכם‬
3-No haréis según la práctica de la tierra de Mitsrayim donde morasteis; ni obraréis conforme al uso de la tierra de
Kena'an, adonde Yo os llevo, ni actuaréis según sus costumbres. Kema'aseh erets-Mistrayim asher yeshavtem-bah
lo ta'asu ujema'aseh erets-Kena'an asher ani mevi etjem shamah lo ta'asu uvejukoteyhem lo teleju.
wc[t al hmc mkta aybm yna rca n[nk xra hc[mkw wc[t al hb mtbcy rca myrxm xra hc[mk
wklt al mhytqjbw
‫כמע!שה ארץ־מצרים א! שר ישבתם־בה לא תע!שו וכמע!שה ארץ־כנען א! שר א! ני מביא אתכם שמה לא‬
‫ קתיהם לא תלכו‬9‫תע!שו ובח‬
4-Cumpliréis con mis juicios y mis estatutos guardaréis, siguiéndolos; Yo soy YHWH, vuestro Elohey. Et-mishpatay
ta'asu we'et-jukotay tishmeru lalejet bahem ani YHWH Eloheyjem.
mkyhla hwhy yna mhb tkll wrmct ytqj taw wc[t yfpcm ta
‫ קתי תשמרו ללכת בהם א! ני יהוה א< להיכם‬9‫את־משפטי תע!שו ואת־ח‬
5-Y guardareis mis estatutos y mis juicios, pues cumpliéndolos el hombre vivirá por ellos; Yo soy YHWH. Ushmartem
et-jukotay we'et-mishpatay asher ya'aseh otam ha'adam bajay bahem ani YHWH.
hwhy yna mhb yjw mdah mta hc[y rca yfpcm taw ytqj ta mtrmcw
‫ קתי ואת־משפטי א! שר יע!שה אתם האדם וחי בהם א! ני יהוה‬9‫ושמרתם את־ח‬
6-Ninguno de vosotros se llegará a cualquiera de sus parientes próximos para descubrir su desnudez; yo soy YHWH. Ish
ish el-kol-sher besaro lo tikerevu legalot erevah ani YHWH.
hwhy yna hwr[ twlgl wbrqt al wrcb rac lk la cya cya

‫איש איש אל־כל־שאר בשרו לא תקרבו לגלות ערוה א! ני יהוה‬
7-La desnudez de tu padre, y la desnudez de tu madre no descubrirás; es tu madre, no descubrirás su desnudez. Ervat
avija we'ervat imeja lo tegaleh imeja hi lo tegaleh ervatah.
htwr[ hlgt al awh kma hlgt al kma twr[w kyba twr[

‫ערות אביך וערות אמך לא תגלה אמך הוא לא תגלה ערותה‬
8-La desnudez de la mujer de tu padre no descubrirás; desnudez de tu padre es ella. Ervat eshet-avija lo tegaleh ervat
avija hi.
awh kyba twr[ hlgt al kyba tca twr[

‫ערות אשת־אביך לא תגלה ערות אביך הוא‬
9-La desnudez de tu hermana, hija de tu padre o hija de tu madre, nacida en casa o nacida fuera, su desnudez no
descubrirás. Ervat ajoteja bat-avija o bat-imeja moledet bayit o moledet juts lo tegaleh ervatan.
ntwr[ hlgt al xwj tdlwm wa tyb tdlwm kma tb wa kyba tb ktwja twr[
‫ערות א! חותך בת־אביך או בת־אמך מולדת בית או מולדת חוץ לא תגלה ערותן‬
10-La desnudez de la hija de tu hijo o hija de tu hija, la desnudez de éstas no descubrirás, porque son tu misma
desnudez. Ervat bat-bineja o bat-biteja lo tegaleh ervatan ki ervateja henah.
hnh ktwr[ yk ntwr[ hlgt al ktb tb wa knb tb twr[

‫ערות בת־בנך או בת־בתך לא תגלה ערותן כי ערותך הנה‬
11-La desnudez de la hija de la mujer de tu padre, engendrada por tu padre, tu hermana es; la desnudez de ella no
descubrirás. Ervat bat-eshet avija moledet avija ajoteja hi lo tegaleh ervatah.
htwr[ hlgt al awh ktwja kyba tdlwm kyba tca tb twr[

‫ערות בת־אשת אביך מולדת אביך א! חותך הוא לא תגלה ערותה‬
12-La desnudez de la hermana de tu padre no descubrirás; pariente cercana de tu padre es. Ervat ajot-avija lo tegaleh
sher avija hi.
awh kyba rac hlgt al kyba twja twr[

‫ערות א! חות־אביך לא תגלה שאר אביך הוא‬
13-La desnudez de la hermana de tu madre no descubrirás, porque pariente cercana de tu madre es. Ervat ajot-imeja
lo tegaleh ki-sher imeja hi.
awh kma rac yk hlgt al kma twja twr[

‫ערות א! חות־אמך לא תגלה כי־שאר אמך הוא‬
14-La desnudez del hermano de tu padre no descubrirás, no te llegarás a su mujer; tía tuya es. Ervat aji-avija lo
tegaleh el-ishto lo tikerav dodateja hi.
awh ktdd brqt al wtca la hlgt al kyba yja twr[

‫ערות א! חי־אביך לא תגלה אל־אשתו לא תקרב דדתך הוא‬
15-La desnudez de tu nuera no descubrirás; mujer de tu hijo es, no descubrirás su desnudez. Ervat kalateja lo tegaleh
eshet bineja hi lo tegaleh ervatah.
htwr[ hlgt al awh knb tca hlgt al ktlk twr[

‫ערות כלתך לא תגלה אשת בנך הוא לא תגלה ערותה‬
16-La desnudez de la mujer de tu hermano no descubrirás; la desnudez de tu hermano es. Ervat eshet-ajija lo tegaleh
ervat ajija hi.
awh kyja twr[ hlgt al kyja tca twr[

‫ערות אשת־אחיך לא תגלה ערות אחיך הוא‬
17-La desnudez de una mujer y de su hija no descubrirás; ni tomarás la hija de su hijo ni la hija de su hija para
descubrir su desnudez; parientes próximas son, acción mala es. Ervat ishah uvitah lo tegaleh et-bat-benah ve'et-
bat-bitah lo tikach legalot ervatah sha'arah henah zimah hi.
awh hmz hnh hrac htwr[ twlgl jqt al htb tb taw hnb tb ta hlgt al htbw hca twr[
‫ערות אשה ובתה לא תגלה את־בת־בנה ואת־בת־בתה לא תקח לגלות ערותה שא! רה הנה זמה הוא‬
18-Y a una mujer juntamente con su hermana no tomarás para que le sea rival, descubriendo tú la desnudez de ésta
además de la de aquélla, durante su vida. We'ishah el-ajotah lo tikaj litseror legalot ervatah aleyha bejayeyha.
hyyjb hyl[ htwr[ twlgl rrxl jqt al htja la hcaw

‫ואשה אל־א! חתה לא תקח לצרר לגלות ערותה עליה בחייה‬
19-Y a una mujer en la impureza de su menstruación, no te llegarás para descubrir su desnudez. We'el-ishah benidat
tum'atah lo tikerav legalot ervatah.
htwr[ twlgl brqt al htamf tdnb hca law

‫ מאתה לא תקרב לגלות ערותה‬9‫ואל־אשה בנדת ט‬
20-Y con la mujer de tu prójimo no te acostarás para dar semen, contaminándote con ella. We'el-eshet amiteja lo-
titen shecjoveteja lezara letom'ah-vah.
hb hamfl [rzl ktbkc ntt al ktym[ tca law

‫ואל־אשת ע!מיתך לא־תתן שכבתך לזרע לטמאה־בה‬
21-Y no darás de tu descendencia, para hacerla pasar (por el fuego), a Molej, y no profanarás así el nombre de tu
Elohey; Yo soy YHWH. Umizar'aja lo-titen leha'avir lamolej welo tejalel et-shem Eloheyja ani YHWH.
hwhy yna kyhla mc ta lljt alw klml ryb[hl ntt al k[rzmw

‫ומזרע!ך לא־תתן להע!ביר למלך ולא תחלל את־שם א< להיך א! ני יהוה‬
22-Ni con varón te acostarás del modo que uno se acueste con mujer; es abominación. We'et zajar lo tishkav
mishkevey ishah to'evah hi.
awh hb[wt hca ybkcm bkct al rkz taw

‫ואת־זכר לא תשכב משכבי אשה תועבה הוא‬
23-Ni con ninguna bestia te ayuntarás, contaminándote con ella; ni la mujer se pondrá delante de un animal para que
éste tenga ayuntamiento con ella; es confusión de semen. Uvejol-behemah lo-titen shejoveteja letom'ah-vah
we'ishah lo ta'amod lifney behemah leriv'ah tevel hu.
awh lbt h[brl hmhb ynpl dm[t al hcaw hb hamfl ktbkc ntt al hmhb lkbw
‫ובכל־בהמה לא־תתן שכבתך לטמאה־בה ואשה לא־תע!מד לפני בהמה לרבעה תבל הוא‬
24-No os contaminéis con ninguna de estas cosas, porque por medio de todas ellas se han contaminado las naciones
que voy a expulsar de delante de vosotros, Al-titam'u bejol-eleh ki bejol-eleh nitme'u hagoyim asher-ani
meshale'aj mipneyjem.
mkynpm jlcm yna rca mywgh wamfn hla lkb yk hla lkb wamft la
‫אל־תטמאו בכל־אלה כי בכל־אלה נטמאו הגוים א! שר־א! ני משלח מפניכם‬
25-de tal modo que se ha contaminado la tierra; y Yo visité (observé) su iniquidad sobre ella, y la tierra misma vomitó
a sus moradores. Vatitma ha'arets va'efkod avonah aleyha vataki ha'arets et-yoshveyha.
hybcy ta xrah aqtw hyl[ hnw[ dqpaw xrah amftw

‫ותטמא הארץ ואפקד ע!ונה עליה ותקא הארץ את־ישביה‬
26-Y vosotros guardaréis mis estatutos y mis juicios, y no habéis de hacer ninguna de estas abominaciones, ni el nativo
ni el peregrino que mora entre vosotros; Ushemartem atem et-jukotay we'et-mishpatay welo ta'asu mikol hato'evot
ha'eleh ha'ezraj wehager hagar betojejem.
mkkwtb rgh rghw jrzah hlah tb[wth lkm wc[t alw yfpcm taw ytqj ta mta mtrmcw
‫ קתי ואת־משפטי ולא תע!שו מכל התועבת האלה האזרח והגר הגר בתוככם‬9‫ושמרתם אתם את־ח‬
27-porque todas estas abominaciones cometían los hombres de aquella tierra, los que la ocupaban antes de vosotros, y
fue contaminada la tierra; Ki et-kol-hato'evot ha'El asu anshey-ha'arets asher lifneyjem watitema ha'arets.
xrah amftw mkynpl rca xrah ycna wc[ lah tb[wth lk ta yk

‫כי את־כל־התועבת האל עשו אנשי־הארץ א! שר לפניכם ותטמא הארץ‬
28-no sea que la tierra os vomite a vosotros cuando la hubiereis contaminado, como vomitó a la nación que la ocupaba
antes de vosotros; Welo taki ha'arets etjem betama'ajem otah ka'asher ka'ah et-hagoy asher lifneyjem.
mkynpl rca ywgh ta haq rcak hta mkamfb mkta xrah ayqt alw
‫ולא־תקיא הארץ אתכם בטמא! כם אתה כא! שר קאה את־הגוי א! שר לפניכם‬
29-porque todo aquél que cometiera cualquiera de estas abominaciones, las almas que tal hicieren, serán segregadas de
entre su pueblo. Ki kol-asher ya'aseh mikol hato'evot ha'eleh wenijeretu hanefashot ha'osot mikerev amam.
mm[ brqm tc[h twcpnh wtrknw hlah tb[wth lkm hc[y rca lk yk
‫כי כל־א! שר יע!שה מכל התועבות האלה ונכרתו הנפשות העשת מקרב עמם‬
30-Y guardaréis mi precepto para no hacer ninguna de las costumbres abominables que se practicaron antes de
vosotros, y no os contaminaréis con ellas; Yo soy YHWH, vuestro Elohey. Ushmartem et-mishmarti levilti asot
mejukot hato'evot asher na'asu lifneyjem welo titame'u bahem ani YHWH Eloheyjem.
yna mhb wamft alw mkynpl wc[n rca tb[wth twqjm twc[ ytlbl ytrmcm ta mtrmcw
mkyhla hwhy
‫ קות התועבת א! שר נע!שו לפניכם ולא תטמאו בהם א! ני‬9‫ושמרתם את־משמרתי לבלתי ע!שות מח‬
‫יהוה א< להיכם‬
Capítulo 19
Parashah 30: Kadoshim (apartados) 19:1-20-27

2-Habla a toda la congregación de los hijos de Yisra'el y diles: Seréis kadoshim, porque Yo, YHWH, vuestro Elohey,
soy Kadosh. Daber el-kol-adat beney-Yisra'el we'amarta alehem kedoshim tiheyu ki kadosh ani YHWH
Eloheyjem.
mkyhla hwhy yna cwdq yk wyht mycdq mhla trmaw larcy ynb td[ lk la rbd
‫דבר אל־כל־ע!דת בני־ישראל ואמרת א! להם קדשים תהיו כי קדוש א! ני יהוה א< להיכם‬
3-Cada cual a su madre y a su padre temerá; y mis shabatot guardareis; Yo soy YHWH, vuestro Elohey. Ish imo we'avi'o
tira'u we'et-Shabatotay tishemoru ani YHWH Eloheyjem.
mkyhla hwhy yna wrmct yttbc taw waryt wybaw wma cya
‫איש אמו ואביו תיראו ואת־שבתתי תשמרו א! ני יהוה א< להיכם‬
4-No os volváis a los ídolos, ni poderosos de fundición hagáis para vosotros; yo soy YHWH, vuestro Elohey. Al-tifenu
el-ha'elilim we'elohey masejah lo ta'asu lajem ani YHWH Eloheyjem.
mkyhla hwhy yna mkl wc[t al hksm yhlaw mlylah la wnpt la

‫אל־תפנו אל־הא< לילים ואלהי מסכה לא תע!שו לכם א! ני יהוה א< להיכם‬
5-Y cuando presentareis sacrificio de ofrenda de paces a YHWH, con vuestra buena voluntad sacrificaréis. Weji
tizbeju zevaj shelamim l'YHWH liretsonejem tizebajuhu.
whjbzt mknxrl hwhyl mymlc jbz wjbzt ykw

‫ הו‬9‫וכי תזבחו זבח שלמים ליהוה לרצנכם תזבח‬
6-En el mismo día que hagáis el sacrificio se ha de comer, y también el día siguiente; y lo que sobrare hasta el tercer
día será quemado a fuego. Beyom zivejajem ye'ajel umimajorat wehanotar ad-yom hashlishi ba'esh yisaref.
prcy cab ycylch mwy d[ rtwnhw trjmmw lkay mkjbz mwyb

‫ רת והנותר עד־יום השלישי באש ישרף‬J‫ביום זבח! כם יאכל וממח‬
7-Y si de algún modo se comiere en el día tercero, será impureza: la ofrenda no será aceptada; We'im he'ajol ye'ajel
bayom hashlishi pigul hu lo yeratseh.
hxry al awh lwgp ycylch mwyb lkay lkah maw

‫ואם האכל יאכל ביום השלישי פגול הוא לא ירצה‬
8-y aquél que la haya comido llevara su iniquidad, porque ha profanado cosa kodesh de YHWH: será segregada aquella
alma de entre su pueblo. We'ojelay'o avono yisa ki-et-kodesh YHWH jilel wenijeretah hanefesh hahi me'ameyha.
hym[m awhh cpnh htrknw llj hwhy cdq ta yk acy wnw[ wylkaw
‫ואכליו ע!ונו ישא כי־את־קדש יהוה חלל ונכרתה הנפש ההוא מעמיה‬
9-`Y cuando segareis las mieses de vuestra tierra, no acabarás de segar el rincón de tu campo, y las espigas verdes al
cosechar tu mies, no recogerás; Uvekutserejem et-ketsir artsejem lo tejaleh pe'at sadeja liketsor weleket ketsireja
lo telaket.
fqlt al kryxq fqlw rxql kdc tap hlkt al mkxra ryxq ta mkrxqbw
‫ צרכם את־קציר ארצכם לא תכלה פאת שדך לקצר ולקט קצירך לא תלקט‬9‫ובק‬
10-ni los granos de uva de tu viña recogerás; para el pobre y para el peregrino los dejarás; Yo soy YHWH, vuestro
Elohey. Wejarmeja lo te'olel uferet karmeja lo telaket le'ani welager ta'azov otam ani YHWH Eloheyjem.
mkyhla hwhy yna mta bz[t rglw yn[l fqlt al kmrk frpw llw[t al kmrkw
‫וכרמך לא תעולל ופרט כרמך לא תלקט לעני ולגר תע!זב אתם א! ני יהוה א< להיכם‬
11-No hurtaréis, ni tampoco os engañaréis ni mentiréis los unos a los otros. Lo tignovu velo-tejajashu welo-teshakru
ish ba'amito.
wtym[b cya wrqct alw wcjkt alw wbngt al

‫לא תגנבו ולא־תכח! שו ולא־תשקרו איש בע!מיתו‬
12-No juraréis en falso por mi nombre, porque profanarías el nombre de tu Elohey: Yo soy YHWH. Welo-tishave'u
bishemi lashaker wejilalta et-shem Eloheyja ani YHWH.
hwhy yna kyhla mc ta tlljw rqcl ymcb w[bct alw

‫ולא־תשבעו בשמי לשקר וחללת את־שם א< להיך א! ני יהוה‬
13-No sustraerás fraudulentamente a tu prójimo, ni le extorsionarás. El salario del jornalero no ha de quedar en tu
poder hasta la mañana. Lo-ta'ashok et-re'aja welo tigezol lo-talin pe'ulat sajir iteja ad-boker.
rqb d[ kta rykc tl[p nylt al lzgt alw k[r ta qc[t al

‫לת שכיר אתך עד־בקר‬9‫לא־תע!שק את־רע!ך ולא תגזל לא־תלין פע‬
14-No maldecirás al sordo, ni pondrás tropiezo delante del ciego, y temerás a tu Elohey; Yo soy YHWH. Lo-tekalel
jeresh welifney iwer lo titen mijshol weyareta me'Eloheyja ani YHWH.
hwhy yna kyhlam taryw lckm ntt al rw[ ynplw crj llqt al
‫לא־תקלל חרש ולפני עור לא תתן מכשל ויראת מא< להיך א! ני יהוה‬
15-No hagáis injusticia en el juicio; ni favorecerás al pobre ni complacerás al poderoso: con justicia juzgarás a tu prójimo.
Lo-ta'asu awel bamishepat lo-tisa feney dal welo tehedar peney gadol betsedek tishepot amiteja.
ktym[ fpct qdxb lwdg ynp rdht alw ld ynp act al fpcmb lw[ wc[t al
‫לא־תע!שו עול במשפט לא־תשא פני־דל ולא תהדר פני גדול בצדק תשפט ע!מיתך‬
16-No andarás chismeando entre tu pueblo; no seas indiferente a la sangre de tu prójimo; Yo soy YHWH. Lo telej
rajil be'ameja lo ta'amod al-dam re'eja ani YHWH.
hwhy yna k[r md l[ dm[t al kym[b lykr klt al

‫לא־תלך רכיל בעמיך לא תע!מד על־דם רעך א! ני יהוה‬
17-No odiarás a tu hermano en tu corazón; ciertamente reprenderás a tu prójimo, para que no lleves pecado por su
causa. Lo-tisena et-ajija bilevaveja hoje'aj tojiaj et-amiteja welo-tisa alay'o jet.
afj wyl[ act alw ktym[ ta jykwt jkwh kbblb kyja ta anct al
‫לא־תשנא את־אחיך בלבבך הוכח תוכיח את־ע!מיתך ולא־תשא עליו חטא‬
18-No te vengarás ni guardarás rencor contra los hijos de tu pueblo, sino que amarás a tu prójimo como a ti mismo; Yo
soy YHWH. Lo-tikom welo-titor et-beney ameja we'ahavta lere'aja kamoja ani YHWH.
hwhy yna kwmk k[rl tbhaw km[ ynb ta rft alw mqt al
‫לא־תקם ולא־תטר את־בני עמך ואהבת לרע!ך כמוך א! ני יהוה‬
19-Mis estatutos guardaréis: A tu animal no harás ayuntar con otra especie; no sembrarás tu campo con diferentes clases
de semillas; ropa tejida con mezcla de lino y lana, no te la pondrás. Et-jukotay tishemoru behemteja lo-tarbia
kil'ayim sadeja lo-tizra kil'ayim uveged kil'ayim sha'atnez lo ya'aleh aleyja.
hl[y al znf[c myalk dgbw myalk [rzt al kdc myalk [ybrt al ktmhb wrmct ytqj ta
kyl[
‫ קתי תשמרו בהמתך לא־תרביע כלאים שדך לא־תזרע כלאים ובגד כלאים שעטנז לא יע!לה‬9‫את־ח‬
‫עליך‬
20-Y si un hombre tuviere ayuntamiento carnal saliendo de él semen, con una mujer, siendo ella sierva desposada con
un hombre, sin que haya sido rescatada ni se le haya dado libertad, ella será castigada. We'ish ki-yishkav et-ishah
shijvat-zera wehi shifjah nejerefet le'ish wehofdeh lo nifdatah o jufshah lo nitan-lah bikoret tiheyeh lo yumtu
ki-lo jupashah.
ntn al hcpj wa htdpn al hdphw cyal tprjn hjpc awhw [rz tbkc hca ta bkcy yk cyaw
hcpj al yk wtmw yal hyht trqb hl
‫ פשה לא נתן־‬9‫ואיש כי־ישכב את־אשה שכבת־זרע והוא שפחה נח< רפת לאיש והפדה לא נפדתה או ח‬
‫ פשה‬9‫לה בקרת תהיה לא יומתו כי־לא ח‬
21-Y él traerá a YHWH su ofrenda por la culpa, a la entrada de la tienda de asignación: un carnero como ofrenda por la
culpa, Wehevi et-ashamo l'YHWH el-petaj Ohel Mo'ed eyl asham.
mca lya d[wm lha jtp la hwhyl wmca ta aybhw

‫והביא את־א! שמו ליהוה אל־פתח אהל מועד איל אשם‬
22-y con el carnero de la ofrenda por la culpa el kohen hará expiación por él ante YHWH, a causa del pecado que ha
cometido, y le será perdonado el pecado que ha cometido. Wejiper alay'o hakohen be'eyl ha-asham lifney YHWH al-
jatato asher jata wenislaj lo mejatato asher jata.
afj rca wtafjm wl jlsnw afj rca wtafj l[ hwhy ynpl mcah lyab nhkh wyl[ rpkw
‫וכפר עליו הכהן באיל האשם לפני יהוה על־חטאתו א! שר חטא ונסלח לו מחטאתו א! שר חטא‬
23-Y cuando entrareis en la tierra y hubiereis plantado todo género de árboles de comer, consideraréis su fruto como
incircunciso: por tres años os será como incircunciso; no se comerá. Weji-tavo'u el-ha'arets unetatem kol-ets
ma'ajal wa'araltem orlato et-piryo shalosh shanim yiheyeh lajem arelim lo ye'ajel.
mylr[ mkl hyhy mync clc wyrp ta wtlr[ mtlr[w lkam x[ lk mt[fnw xrah la wabt ykw
lkay al
‫וכי־תבאו אל־הארץ ונטעתם כל־עץ מא! כל וע!רלתם ערלתו את־פריו שלש שנים יהיה לכם ע!רלים לא‬
‫יאכל‬
24-Y el cuarto año todo su fruto será kodesh para YHWH con alabanzas. Uvashanah harevi'it yiheyeh kol-piryo
kodesh hilulim l'YHWH.
hwhyl mylwlh cdq wyrp lk hyhy t[ybrh hncbw

‫ובשנה הרביעת יהיה כל־פריו קדש הלולים ליהוה‬
25-Y en el año quinto comeréis de su fruto, para acrecentar su producto; Yo soy YHWH, vuestro Elohey. Uvashanah
hajamishit tojelu et-piryo lehosif lajem tevu'ato ani YHWH Eloheyjem.
mkyhla hwhy yna wtawbt mkl pyswhl wyrp ta wlkat tcymjh hncbw
‫ובשנה הח! מישת תאכלו את־פריו להוסיף לכם תבואתו א! ני יהוה א< להיכם‬
26-No comáis nada con sangre. No practiquéis adivinación no pronostiquéis fortuna . Lo tojelu al-hadam lo tenajashu
welo te'onenu.
wnnw[t alw wcjnt al mdh l[ wlkat al

‫לא תאכלו על־הדם לא תנח! שו ולא תעוננו‬
27-No cortaréis el cabello de vuestra cabeza en redondo, ni rasurarás tu barba. Lo takifu pe'at roshejem welo tashejit
et-pe'at zekaneja.
knqz tap ta tyjct alw mkcar tap wpqt al

‫לא תקפו פאת ראשכם ולא תשחית את פאת זקנך‬
28-E incisiones por un muerto no haréis en vuestra carne; y rasgos de tatuaje no pondréis en vosotros; Yo soy YHWH.
Weseret lanefesh lo titenu bivesarejem ujetovet ka'aka lo titenu bajem ani YHWH.
hwhy yna mkb wntt al [q[q tbtkw mkrcbb wntt al cpnl frcw
‫ושרט לנפש לא תתנו בבשרכם וכתבת קע!קע לא תתנו בכם א! ני יהוה‬
29-No profanarás a tu hija haciendo que se prostituya; no sea que la tierra se entregue a la fornicación, y se llene la
tierra de pensamientos lascivos. Al-tejalel et-biteja lehaznotah welo-tizeneh ha'arets umal'ah ha'arets zimah.
hmz xrah halmw xrah hnzt alw htwnzhl ktb ta lljt la

‫אל־תחלל את־בתך להזנותה ולא־תזנה הארץ ומלאה הארץ זמה‬
30-Mis shabatot guardaréis, mi lugar kodesh reverenciaréis; Yo soy YHWH. Et-Shabatotay tishemoru umikedashi
tira'u ani YHWH.
hwhy yna waryt ycdqmw wrmct yttbc ta

‫את־שבתתי תשמרו ומקדשי תיראו א! ני יהוה‬
31-No os volváis a los nigromantes ni a los adivinos; no acudáis a ellos para contaminaros con ellos; Yo soy YHWH
vuestro Elohey. Al-tifenu el-ha'ovot we'el-hayid'onim al-tevakeshu letom'ah bahem ani YHWH Eloheyjem.
mkyhla hwhy yna mhb hamfl wcqbt la myn[dyh law tbah la wnpt la
‫אל־תפנו אל־האבת ואל־הידענים אל־תבקשו לטמאה בהם א! ני יהוה א< להיכם‬
32-Delante de un hombre canoso te levantarás, y honrarás la persona del anciano, y a tu Elohey tendrás temor ; Yo soy
YHWH. Mipney seyvah takum wehadarta peney zaken weyareta me'Eloheyja ani YHWH.
hwhy yna kyhlam taryw nqz ynp trdhw mwqt hbyc ynpm
‫מפני שיבה תקום והדרת פני זקן ויראת מא< להיך א! ני יהוה‬
33-Y cuando morare un peregrino con vosotros en vuestra tierra, no le engañéis.Weji-yagur iteja ger be'artsejem lo
tonu oto.
wta wnwt al mkxrab rg kta rwgy ykw

‫וכי־יגור אתך גר בארצכם לא תונו אתו‬
34-Como un nativo entre vosotros os ha de ser el peregrino que morare con vosotros, y le amarás como a ti mismo,
porque peregrinos fuisteis en la tierra de Mitsrayim; Yo soy YHWH, vuestro Elohey, Ke'ezraj mikem yiheyeh lajem
hager hagar itejem we'ahavta lo kamoja ki-gerim heyitem be'erets Mitsrayim ani YHWH Eloheyjem.
yna myrxm xrab mtyyh myrg yk kwmk wl tbhaw mkta rgh rgh mkl hyhy mkm jrzak
mkyhla hwhy
‫כאזרח מכם יהיה לכם הגר הגר אתכם ואהבת לו כמוך כי־גרים ה< ייתם בארץ מצרים א! ני יהוה‬
‫א<להיכם‬
35-No hagáis injusticia en juicio, ni en medida de longitud o de peso, ni en medida de líquidos. Lo-ta'asu awel
bamishpat bamidah bamishkal uvamesurah.
hrwcmbw lqcmb hdmbvfpcmb lw[ wc[t al

‫לא־תע!שו עול במשפט במדה במשקל ובמשורה‬
36-Balanzas justas, pesas justas, un efah justo y un hin justo habéis de tener; Yo soy YHWH, vuestro Elohey, que os
saqué de la tierra de Mitsrayim. Mozney tsedek aveney-tsedek eyfat tsedek wehin tsedek yiheyeh lajem ani YHWH
Eloheyjem asher-hotseti etjem me'erets Mitsrayim.
mkta ytaxwh rca mkyhla hwhy yna mkl hyhy qdx nyhw qdx tpya qdx ynba qdx ynzam
myrxm xram
‫מאזני צדק אבני־צדק איפת צדק והין צדק יהיה לכם א! ני יהוה א< להיכם א! שר־הוצאתי אתכם מארץ‬
‫מצרים‬
37-Guardaréis pues todos mis estatutos y todos mis juicios y los cumpliréis; Yo soy YHWH.Ushemartem et-kol-
jukotay we'et-kol-mishpatay wa'asitem otam ani YHWH.
hwhy yna mta mtyc[w yfpcm lk taw ytqj lk ta mtrmcw

‫ קתי ואת־כל־משפטי וע!שיתם אתם א! ני יהוה‬9‫ושמרתם את־כל־ח‬
Capítulo 20
1-Y habló YHWH a Mosheh, diciendo. Wayedaber YHWH el-Mosheh lemor.

2-Y a los hijos de Yisra'el dirás: Cualquier persona de los hijos de Yisra'el, o del peregrino que mora en Yisra'el, que
diere sus hijos a Molej, será muerto irremisiblemente, y el pueblo de la tierra le matará a pedradas; We'el-beney
Yisra'el tomar ish ish mibeney Yisra'el umin-hager hagar beYisra'el asher yiten mizar'o la-Molej mot yumat
am ha'arets yirgemuhu ba'aven.
twm klml w[rzm nty rca larcyb rgh rgh nmw larcy ynbm cya cya rmat larcy ynb law
nbab whmgry xrah m[ tmwy
‫ואל־בני ישראל תאמר איש איש מבני ישראל ומן־הגר הגר בישראל א! שר יתן מזרעו למלך מות‬
‫ הו באבן‬9‫יומת עם הארץ ירגמ‬
3-y Yo mismo pondré mi rostro contra el tal hombre para segregarle de entre su pueblo, por haber dado de su simiente
a Molej para impurificar mi lugar kodesh y profanar mi nombre kadosh . Wa'ani eten et-panay ba'ish hahu wehijrati
oto mikerev amo ki mizar'o natan la-Molej lema'an tame et-mikdashi ulejalel et-shem kodeshi.
ycdqm ta amf n[ml klml ntn w[rzm yk wm[ brqm wta ytrkhw awhh cyab ynp ta nta ynaw
ycdq mc ta lljlw
‫וא! ני אתן את־פני באיש ההוא והכרתי אתו מקרב עמו כי מזרעו נתן למלך למען טמא את־מקדשי‬
‫ולחלל את־שם קדשי‬
4-Y si el pueblo de la tierra apartase sus ojos de aquel hombre cuando diere de sus hijos a Molej, para no hacerle morir,
We'im halem yalimu am ha'arets et-eyneyhem min-ha'ish hahu betito mizar'o la-Molej levilti hamit oto.
wta tymh ytlbl klml w[rzm wttb awhh cyah nm mhyny[ ta xrah m[ wmyl[y ml[h maw
‫ואם העלם יעלימו עם הארץ את־עיניהם מן־האיש ההוא בתתו מזרעו למלך לבלתי המית אתו‬
5-Yo mismo pondré mi rostro contra aquel hombre y contra su familia, y le segregaré de entre su pueblo, tanto a él
como a todos los que han ido errando tras él, practicando idolatría en pos de Molej. Wesamti ani et-panay ba'ish
hahu uvemishpajto wehijrati oto we'et kol-hazonim ajara'o liznot ajarey haMolej mikerev amam.
yrja twnzl wyrja mynzh lk taw wta ytrkhw wtjpcmbw awhh cyab ynp ta yna ytmcw
mm[ brqm klmh
‫ושמתי א! ני את־פני באיש ההוא ובמשפחתו והכרתי אתו ואת כל־הזנים אח! ריו לזנות אח! רי המלך‬
‫מקרב עמם‬
6-Y la persona que se volviere a los nigromantes y a los adivinos para errar en pos de ellos, Yo pondré mi rostro contra
tal persona, y le segregaré de entre su pueblo. Wehanefesh asher tifneh el-ha'ovot we'el-hayid'onim liznot ajareyhem
wenatati et-panay banefesh hahi wehijrati oto mikerev amo.
ytrkhw awhh cpnb ynp ta yttnw mhyrja tnzl myn[dyh law tbah la hnpt rca cpnhw
wm[ brqm wta
‫והנפש א! שר תפנה אל־האבת ואל־הידענים לזנות אח! ריהם ונתתי את־פני בנפש ההוא והכרתי אתו‬
‫מקרב עמו‬
7-Dedíquense a si mismos, y sed kadoshim, porque Yo soy YHWH, vuestro Elohey, Wehitkadishtem wiheyitem
kedoshim ki ani YHWH Eloheyjem.
mkyhla hwhy yna yk mycdq mtyyhw mtcdqthw

‫והתקדשתם והייתם קדשים כי א! ני יהוה א< להיכם‬
8-y guardaréis mis estatutos y los cumpliréis; Yo soy YHWH que os aparta. Ushmartem et-jukotay wa'asitem otam
ani YHWH mekadishjem.
mkcdqm hwhy yna mta mtyc[w ytqj ta mtrmcw

‫ קתי וע!שיתם אתם א! ני יהוה מקדשכם‬9‫ושמרתם את־ח‬
9-Cualquier hombre que maldijere a su padre o a su madre, será muerto irremisiblemente; ha maldecido a su padre o a
su madre, su sangre sobre él. Ki-ish ish asher yekalel et-avi'o we'et-imo mot yumat avi'o we'imo kilel dama'o bo.
wb wymd llq wmaw wyba tmwy twm wma taw wyba ta llqy rca cya cya yk
‫כי־איש איש א! שר יקלל את־אביו ואת־אמו מות יומת אביו ואמו קלל דמיו בו‬
10-Y el hombre que cometiere adulterio con la mujer de otro, que cometiere adulterio con la mujer de su prójimo,
ciertamente serán muertos tanto el adúltero como la adúltera. We'ish asher yin'af et-eshet ish asher yin'af et-eshet
re'ehu mot-yumat hano'ef wehano'afet.
tpanhw panh tmwy twm wh[r tca ta pany rca cya tca ta pany rca cyaw
‫ואיש א! שר ינאף את־אשת איש א! שר ינאף את־אשת רעהו מות־יומת הנאף והנאפת‬
11-Y el hombre que se acostare con la mujer de su padre, la desnudez de su padre ha descubierto; ciertamente uno y otra
serán muertos; su sangre sobre ellos. We'ish asher yishkav et-eshet avi'o ervat aviv gilah mot yumtu shneyhem
demeyhem bam.
mb mhymd mhync wtmwy twm hlg wyba twr[ wyba tca ta bkcy rca cyaw
‫ואיש א! שר ישכב את־אשת אביו ערות אביו גלה מות־יומתו שניהם דמיהם בם‬
12-Y el hombre que se acostare con su nuera, ambos serán muertos; mezcla de semen hicieron; su sangre sobre ellos.
We'ish asher yishkav et-kalato mot yumtu sheneyhem tevel asu demeyhem bam.
mb mhymd wc[ lbt mhync wtmwy twm wtlk ta bkcy rca cyaw
‫ואיש א! שר ישכב את־כלתו מות יומתו שניהם תבל עשו דמיהם בם‬
13-Y el hombre que se acostare con varón como uno se acuesta con mujer, ambos han cometido abominación,
ciertamente serán muertos; su sangre sobre ellos. We'ish asher yishkav et-zajar mishkevey ishah to'evah asu
sheneyhem mot yumatu demeyhem bam.
mb mhymd wtmwy twm mhync wc[ hb[wtvhca ybkcm rkz ta bkcy rca cyaw
‫ואיש א! שר ישכב את־זכר משכבי אשה תועבה עשו שניהם מות יומתו דמיהם בם‬
14-Y si un hombre tomare una mujer y la madre de ella, obra de pensamiento malo es; a fuego se quemará tanto a él
como a ellas, para que no haya pensamientos malos entre vosotros. We'ish asher yikaj et-ishah we'et-imah zimah hi
ba'esh yisrefu oto we'ethen welo-tiheyeh zimah betojejem.
mkkwtb hmz hyht alw nhtaw wta wprcy cab awh hmz hma taw hca ta jqy rca cyaw
‫ואיש א! שר יקח את־אשה ואת־אמה זמה הוא באש ישרפו אתו ואתהן ולא־תהיה זמה בתוככם‬
15-Y el hombre que se ayuntare con bestia, ciertamente será muerto, y a la bestia mataréis. We'ish asher yiten
shejoveto bibehemah mot yumat we'et-habehemah taharogu.
wgrht hmhbh taw tmwy twm hmhbb wtbkc nty rca cyaw
‫ואיש א! שר יתן שכבתו בבהמה מות יומת ואת־הבהמה תה! רגו‬
16-Y si una mujer se llegare a cualquier animal para que éste tenga ayuntamiento con ella, matarás a la mujer y al animal;
ciertamente serán muertos; su sangre sobre ellos. We'ishah asher tikrav el-kol-behemah leriv'ah otah weharagta et-
ha'ishah we'et-habehemah mot yumatu demeyhem bam.
mb mhymd wtmwy twm hmhbh taw hcah ta tgrhw hta h[brl hmhb lk la brqt rca hcaw
‫ואשה א! שר תקרב אל־כל־בהמה לרבעה אתה והרגת את־האשה ואת־הבהמה מות יומתו דמיהם בם‬
17-Y si un hombre tomare a su hermana, hija de su padre o hija de su madre, y viere él la desnudez de ella y ella viere la
desnudez de él, es cosa depravada; serán segregados a ojos de los hijos de su pueblo; la desnudez de su hermana ha
descubierto. We'ish asher yikaj et-ajoto bat-avi'o o vat-imo wera'ah et-ervatah wehi-tir'eh et-ervato jesed hu
wenijretu le'eyney beney amam ervat ajoto gilah avono yisa.
awh dsj wtwr[ ta hart ayhw htwr[ ta harw wma tb wa wyba tb wtja ta jqy rca cyaw
acy wnw[ hlg wtja twr[ mm[ ynb yny[l wtrknw
‫ואיש א! שר־יקח את־א! חתו בת־אביו או בת־אמו וראה את־ערותה והיא־תראה את־ערותו חסד הוא ונכרתו‬
‫לעיני בני עמם ערות א! חתו גלה ע!ונו ישא‬
18-Y el hombre que se acostare con mujer en su menstruación y descubriere la desnudez de ella descubriendo su
impureza, y ella descubre la impureza de su sangre, serán segregados ambos de entre su pueblo. We'ish asher-yishkav
et-ishah davah wegilah et-ervatah et-mekorah he'erah wehi giletah et-mekor dameyha wenijretu sheneyhem
mikerev amam.
hymd rwqm ta htlg awhw hr[h hrqm ta htwr[ ta hlgw hwd hca ta bkcy rca cyaw
mm[ brqm mhync wtrknw
‫ואיש א! שר־ישכב את־אשה דוה וגלה את־ערותה את־מקרה הע<רה והיא גלתה את־מקור דמיה‬
‫ונכרתו שניהם מקרב עמם‬
19-Y la desnudez de la hermana de tu madre, ni de la hermana de tu padre no descubrirás, porque esto es descubrir la
desnudez de una pariente próxima; llevara sobre sí su iniquidad quien hiciere esto. We'ervat ajot imeja wa'ajot avija
lo tegaleh ki et-she'ero he'erah avonam yisa'u.
wacy mnw[ hr[h wrac ta yk hlgt al kyba twjaw kma twja twr[w
‫וערות א! חות אמך וא! חות אביך לא תגלה כי את־שארו הע<רה ע!ונם ישאו‬
20-Y el hombre que se acostare con su tía, la desnudez de su tío ha descubierto, ambos llevarán su pecado; sin hijos
morirán. We'ish asher yishkav et-dodato ervat dodo gilah jet'am yisa'u aririm yamutu.
wtmy myryr[ wacy mafj hlg wdd twr[ wtdd ta bkcy rca cyaw
‫ תו‬9‫ואיש א! שר ישכב את־דדתו ערות דדו גלה חטאם ישאו ע!רירים ימ‬
21-Y si alguno tomare la mujer de su hermano, impureza es; ha descubierto la desnudez de su hermano; sin hijos
morirán. We'ish asher yikaj et-eshet aji'o nidah hi ervat aji'o gilah aririm yihyu.
wyhy myryr[ hlg wyja twr[ awh hdn wyja tca ta jqy rca cyaw
‫ואיש א! שר יקח את־אשת אחיו נדה הוא ערות אחיו גלה ע!רירים יהיו‬
22-Guardad pues todos mis estatutos y todos mis juicios, y cumplidlos para que no os vomite la tierra a donde os he de
llevar para habitar en ella. Ushmartem et-kol-jukotay we'et-kol-mishpatay wa'asitem otam welo taki etjem
ha'arets asher ani mevi etjem shamah lashevet bah.
aybm yna rca xrah mkta ayqt alw mta mtyc[w yfpcm lk taw ytqj lk ta mtrmcw
hb tbcl hmc mkta
‫ קתי ואת־כל־משפטי וע!שיתם אתם ולא־תקיא אתכם הארץ א! שר א! ני מביא‬9‫ושמרתם את־כל־ח‬
‫אתכם שמה לשבת בה‬
23-Y no andaréis en las costumbres de la nación que voy a echar de delante de vosotros, porque todo esto han hecho
ellos, por lo cual me fastidié de ellos. Welo telju bejukot hagoy asher-ani meshale'aj mipneyjem ki et-kol-eleh asu
wa'akuts bam.
mb xqaw wc[ hla lk ta yk mkynpm jlcm yna rca ywgh tqjb wklt alw
‫ ץ בם‬9‫ קת הגוי א! שר־א! ני משלח מפניכם כי את־כל־אלה עשו ואק‬9‫ולא תלכו בח‬
24-Y Yo os he dicho: Poseeréis la tierra de ellos, la que os voy a dar para que la heredéis, tierra que mana leche y miel;
Yo soy YHWH , vuestro Elohey, que os he separado de los pueblos. Wa'omar lajem atem tirshu et-admatam wa'ani
etnenah lajem lareshet otah erets zavat jalav udevash ani YHWH Eloheyjem asher-hivdalti etjem min-ha'amim.
hwhy yna cbdw blj tbz xra hta tcrl mkl hnnta ynaw mtmda ta wcryt mta mkl rmaw
mym[h nm mkta ytldbh rca mkyhla
‫ואמר לכם אתם תירשו את־אדמתם וא! ני אתננה לכם לרשת אתה ארץ זבת חלב ודבש א! ני יהוה‬
‫א< להיכם א! שר־הבדלתי אתכם מן־העמים‬
25-Y haréis distinción entre animales puros e impuros, y entre ave impura y pura; y no hagáis abominables vuestras
almas por causa de animal ni de ave ni de ninguna cosa que anda arrastrándose sobre el suelo, los cuales Yo he separado
de vosotros como impuro -Wehivdaltem beyn-habehemah hatehorah latme'ah uveyn-ha'of hatame latahor welo-
teshaktsu et-nafshoteyjem babehemah uva'of uvejol asher tirmos ha'adamah asher-hivdalti lajem letame.
hmhbb mkytcpn ta wxqct alw rhfl amfh pw[h nybw hamfl hrhfh hmhbh nyb mtldbhw
amfl mkl ytldbh rca hmdah cmrt rca lkbw pw[bw
‫והבדלתם בין־הבהמה הטהרה לטמאה ובין־העוף הטמא לטהר ולא־תשקצו את־נפשתיכם בבהמה‬
‫ובעוף ובכל א! שר תרמש הא! דמה א! שר־הבדלתי לכם לטמא‬
26-Y seréis para Mí kadoshim, porque Yo, YHWH, soy Kadosh, y os he separado de entre las naciones para que seáis
míos. Weheyitem li kedoshim ki kadosh ani YHWH wa'avdil etjem min-ha'amim liheyot li.
yl twyhl mym[h nm mkta ldbaw hwhy yna cwdq yk mycdq yl mtyyhw

‫והייתם לי קדשים כי קדוש א! ני יהוה ואבדל אתכם מן־העמים להיות לי‬
27-Y el hombre o mujer que hiciere nigromancia o adivinanzas ciertamente serán muertos, los matarán a pedradas; su
sangre sobre ellos. We'ish o-ishah ki-yiheyeh bahem ov o yid'oni mot yumatu ba'even yirgemu otam dmeyhem
bam.
mb mhymd mta wmgry nbab wtmwy twm yn[dy wa bwa mhb hyhy yk hca wa cyaw
‫ואיש או־אשה כי־יהיה בהם אוב או ידעני מות יומתו באבן ירגמו אתם דמיהם בם‬
Capítulo 21
Parashah 31 Emor (Habla) 21:1-24:23
1-Y dijo YHWH a Mosheh: Habla a los kohanim, hijos de Aharon, y les dirás: por un muerto entre su pueblo, no se
impurifique, Wayomer YHWH el-Mosheh emor el-hakohanim beney Aharon we'amarta alehem lenefesh lo-
yitama be'ama'o.
wym[b amfy al cpnl mhla trmaw nrha ynb mynhkh la rma hcm la hwhy rmayw
‫ויאמר יהוה אל־משה א< מר אל־הכה! נים בני אה! רן ואמרת א! להם לנפש לא־יטמא בעמיו‬
2-salvo por su mujer, que es próxima a él, por su madre, por su padre, por su hijo, por su hija y por su hermano; Ki im-
lish'ero hakarov ela'o le'imo ule'avi'o welibeno ulevito ule'aji'o.
wyjalw wtblw wnblw wybalw wmal wyla brqh wracl ma yk

‫כי אם־לשארו הקרב אליו לאמו ולאביו ולבנו ולבתו ולאחיו‬
3-también por su hermana virgen, que es próxima a él, que no estuvo con hombre; por ella podrá impurificarse.
Wela'ajoto habetulah hakrovah ela'o asher lo-hayetah le'ish lah yitama.
amfy hl cyal htyh al rca wyla hbwrqh hlwtbh wtjalw

‫ולא! חתו הבתולה הקרובה אליו א! שר לא־היתה לאיש לה יטמא‬
4-No se hará impuro el marido (kohen) entre su pueblo (por esposa profanada). Lo yitama ba'al be'ama'o lehejalo.
wljhl wym[b l[b amfy al

‫לא יטמא בעל בעמיו להחלו‬
5-No han de hacer calva (por un muerto) en su cabeza, ni se rasurarán su barba, ni se harán incisiones en su carne. Lo-
yikreju korjah berosham ufe'at zekanam lo yegaleju uvivsaram lo yisretu saratet.
tfrc wfrcy al mrcbbw wjlgy al mnqz tapw mcarb hjrq hjrqy al

‫לא־ ]יקרחה[ )יקרחו( קרחה בראשם ופאת זקנם לא יגלחו ובבשרם לא ישרטו שרטת‬
6-Kadoshim han de ser para su Elohey y no profanarán el nombre de su Elohey; porque ellos son los que presentan las
ofrendas de fuego de YHWH, el lejem de su Elohey; por esto han de ser kadoshim. Kedoshim yihyu le-Eloheyhem
welo yejalelu shem Eloheyhem ki et ishey YHWH lejem Eloheyhem hem makrivim wehayu kodesh.
mbyrqm mh mhyhla mjl hwhy yca ta yk mhyhla mc wlljy alw mhyhlal wyhy mycdq
cdq wyhw
‫קדשים יהיו לאלהיהם ולא יחללו שם א< להיהם כי את־אשי יהוה לחם א< להיהם הם מקריבם והיו‬
‫קדש‬
7-No tomarán mujer que sea ramera o profana, ni tampoco han de tomar mujer divorciada de su marido, porque él
(kohen) es kadosh para su Elohay. Ishah zonah wajalalah lo yikaju we'ishah gerushah me'ishah lo yikaju ki-
kadosh hu le-Elohay'o.
wyhlal awh cdq yk wjqy al hcyam hcwrg hcaw wjqy al hlljw hnz hca
‫אשה זנה וח! ללה לא יקחו ואשה גרושה מאישה לא יקחו כי־קדש הוא לאלהיו‬
8-Lo considerarás como kadosh, porque él es quien presenta el lejem de tu Elohey; por tanto lo tendrás por kadosh,
porque Kadosh soy Yo, YHWH, que os aparto. Wekidashto ki-et-lejem Eloheyja hu makriv kadosh yihyeh-laj ki
kadosh ani YHWH mekadishjem.
mkcdqm hwhy yna cwdq yk kl hyhy cdq byrqm awh kyhla mjl ta yk wtcdqw
‫וקדשתו כי־את־לחם א< להיך הוא מקריב קדש יהיה־לך כי קדוש א! ני יהוה מקדשכם‬
9-Y si la hija desposada de un kohen se profanare por la prostitución, el honor de su padre está profanando; a fuego
será quemada. Uvat ish kohen ki tejel liznot et-aviha hi mejalelet ba'esh tisaref.
prct cab tlljm ayh hyba ta twnzl ljt yk nhk cya tbw
‫ובת איש כהן כי תחל לזנות את־אביה היא מחללת באש תשרף‬
10-Y el kohen hagadol entre sus hermanos, sobre cuya cabeza ha sido derramado el aceite de la unción, y que ha sido
apartado para vestir las vestiduras, su cabello no dejará crecer ni rasgará sus ropas por luto, Wehakohen hagadol
me'eja'o asher-yutsak al-rosho shemen hamishjah umile et-yado lilbosh et-habegadim et-rosho lo yifra uvgada'o
lo yifrom.
wcar ta mydgbh ta cbll wdy ta almw hjcmh nmc wcar l[ qxwy rca wyjam lwdgh nhkhw
mrpy al wydgbw [rpy al
‫והכהן הגדול מאחיו א! שר־יוצק על־ראשו ׀ שמן המשחה ומלא את־ידו ללבש את־הבגדים את־ראשו‬
‫לא יפרע ובגדיו לא יפרם‬
11-ni entrará a donde hubiere cuerpo muerto de nadie; ni aun por sus padre ni por su madre se ha de contaminar; We'al
kol-nafshot met lo yavo le'avi'o ule'imo lo yitama.
amfy al wmalw wybal aby al tm tcpn lk l[w

‫ועל כל־נפשת מת לא יבא לאביו ולאמו לא יטמא‬
12-ni del lugar kodesh saldrá (para acompañar a un muerto, y no profanará el lugar kodesh de su Elohey, porque el
aceite de la unción de su Elohey, que es como su diadema, está sobre él; Yo soy YHWH. Umin-hamikdash lo yetse
welo yejalel et mikdash Elohay'o ki nezer shemen mishjat Elohay'o alay'o ani YHWH.
hwhy yna wyl[ wyhla tjcm nmc rzn yk wyhla cdqm ta lljy alw axy al cdqmh nmw
‫ומן־המקדש לא יצא ולא יחלל את מקדש א< להיו כי נזר שמן משחת א< להיו עליו א! ני יהוה‬
13-Y él, mujer en su virginidad tomará. Wehu ishah bibetuleyha yikaj.
jqy hylwtbb hca awhw

‫והוא אשה בבתוליה יקח‬
14-Viuda o divorciada, profana o prostituta, a éstas no tomará, sino solamente una virgen de entre su pueblo tomará por
mujer, Almanah ugerushah wajalalah zonah et-eleh lo yikaj ki im-betulah me'amay'o yikaj ishah.
hca jqy wym[m hlwtb ma yk jqy al hla ta hnz hlljw hcwrgw hnmla
‫אלמנה וגרושה וח! ללה זנה את־אלה לא יקח כי אם־בתולה מעמיו יקח אשה‬
15-y no profanará su simiente entre, su pueblo; porque Yo soy YHWH que le aparto. Welo-yejalel zar'o be'ama'o ki
ani YHWH mekadesho.
wcdqm hwhy yna yk wym[b w[rz lljy alw

‫ולא־יחלל זרעו בעמיו כי א! ני יהוה מקדשו‬

17-Habla a Aharón y dile: Cualquier hombre de tu descendencia en todas las generaciones, que tuviere algún defecto,
no se ha de llegar para presentar el lejem de su Elohey; Daber el-Aharon lemor ish mizar'aja ledorotam asher
yihyeh bo mum lo yikrav lehakriv lejem Elohay'o.
wyhla mjl byrqhl brqy al mwm wb hyhy rca mtrdl k[rzm cya rmal nrha la rbd
‫דבר אל־אה! רן לאמר איש מזרע!ך לדרתם א! שר יהיה בו מום לא יקרב להקריב לחם א< להיו‬
18-Todo hombre que tuviere algun defecto no presentará, hombre ciego, o cojo, o con rostro mutilado o extremidad
muy larga,, Ki kol ish asher vo mum lo yikrav ish aor o pisaj o jarum o zarua.
[wrc wa mrj wa jsp wa rw[ cya brqy al mwm wb rca cya lk yk

‫ ם או שרוע‬9‫כי כל־איש א! שר־בו מום לא יקרב איש עור או פסח או חר‬
19-ni hombre que tuviere rotura de pie o rotura de mano, O ish asher-yihyeh bo shever ragel o shever yad.
dy rbc wa lgr rbc wb hyhy rca cya wa

‫או איש א! שר־יהיה בו שבר רגל או שבר יד‬
20-o que tenga cejas muy crecidas, o cataratas, o un trazo en medio del ojo, que tenga sarna, o herpes, o de testículos
aplastados. O-giben o-dak o tevalul be'eyno o garab o yalefet o mero'aj ashej.
kca jwrm wa tply wa brg wa wny[b llbt wa qd wa nbg wa

‫ל בעינו או גרב או ילפת או מרוח אשך‬9‫או־גבן או־דק או תבל‬
21-Ningún hombre de la descendencia de Aharón, el kohen, que tuviere defecto, se llegará para presentar las ofrendas
de fuego a YHWH; defecto hay en él: no se llegará a presentar el lejem de su Elohey. Kol-ish asher-bo mum mizera
Aharon hakohen lo yigash lehakriv et-ishey YHWH mum bo et lejem Elohaú lo yigash lehakriv.
wyhla mjl ta wb mwm hwhy yca ta byrqhl cgy al nhkh nrha [rzm mwm wb rca cya lk
byrqhl cgy al
‫כל־איש א! שר־בו מום מזרע אה! רן הכהן לא יגש להקריב את־אשי יהוה מום בו את לחם א< להיו לא‬
‫יגש להקריב‬
22-Este, no obstante, comerá la ofrenda de su Elohey, así de las cosas muy kodesh como de las kodeshim; Lejem
Elohau mikodeshey hakodashim umin-hakodashim yojel.
lkay mycdqh nmw mycdqh ycdqm wyhla mjl

‫ דשים יאכל‬J‫ דשים ומן־הק‬J‫לחם א< להיו מקדשי הק‬
23-sólo que no ha de entrar a donde está el velo, ni se llegará al altar por lo mismo que hay defecto en él, y no
profanará mis cosas kedoshim; porque Yo soy YHWH que los aparto. Aj el-haparojet lo yavo we'el-hamizbe'aj lo
yigash ki-mum bo welo yejalel et-mikdashay ki ani YHWH mekadesham.
mcdqm hwhy yna yk ycdqm ta lljy alw wb mwm yk cgy al jbzmh law aby al tkrph la ka
‫אך אל־הפרכת לא יבא ואל־המזבח לא יגש כי־מום בו ולא יחלל את־מקדשי כי א! ני יהוה מקדשם‬
24-Y dijo Mosheh a Aharón y a sus hijos, y a todos los hijos de Yisra'el. Wayedaber Mosheh el-Aharon we'el-
banay'o we'el-kol-beney Yisra'el.
larcy ynb lk law wynb law nrha la hcm rbdyw

‫וידבר משה אל־אה! רן ואל־בניו ואל־כל־בני ישראל‬
Capitulo 22


2-Di a Aharón y a sus hijos que se aparten de las cosas kodeshim de los hijos de Yisra'el; las cuales ellos dedican para
Mí, y no profanen mi nombre kadosh; Yo soy YHWH. Daber el-Aharon we'el-banay'o weyinazeru mikodeshey
beney-Yisra'el welo yejalelu et-shem kodeshi asher hem makdishim li ani YHWH.
mycdqm mh rca ycdq mc ta wlljy alw larcy ynb ycdqm wrznyw wynb law nrha la rbd
hwhy yna yl
‫דבר אל־אה! רן ואל־בניו וינזרו מקדשי בני־ישראל ולא יחללו את־שם קדשי א! שר הם מקדשים לי‬
‫א! ני יהוה‬
3-Diles: En todas vuestras generaciones, cualquier hombre de toda vuestra descendencia que estando impuro se acercare
a las cosas kodeshim que los hijos de Yisra'el dediquen a YHWH, la tal alma será segregada de delante de Mí; Yo soy
YHWH -Emor alehem ledoroteyjem kol-ish asher-yikrav mikol-zar'ajem el-hakodashim asher yakdishu beney-
Yisra'el l'YHWH wetum'ato alay'o wenijretah hanefesh hahi milfanay ani YHWH.
hwhyl larcy ynb wcydqy rca mycdqh la mk[rz lkm brqy rca cya lk mkytrdl mhla rma
hwhy yna ynplm awhh cpnh htrknw wyl[ wtamfw
‫ דשים א! שר יקדישו בני־ישראל ליהוה‬J‫א< מר א! להם לדרתיכם כל־איש א! שר־יקרב מכל־זרע!כם אל־הק‬
‫ מאתו עליו ונכרתה הנפש ההוא מלפני א! ני יהוה‬9‫וט‬
4-Cualquier hombre de la descendencia de Aharón que fuere tzarat o tuviere flujo, no ha de comer de las cosas
kodeshim hasta que se purifique. Ish ish mizera Aharon wehu tsarua o zav bakodashim lo yojal ad asher yithar
wehanogea bejol-tame-nefesh o ish asher tetse mimenu shijvat-zara.
cpn amf lkb [gnhw rhfy rca d[ lkay al mycdqb bz wa [wrx awhw nrha [rzm cya cya
[rz tbkc wnmm axt rca cya wa
‫ דשים לא יאכל עד א! שר יטהר והנגע בכל־טמא־נפש או‬J‫איש איש מזרע אה! רן והוא צרוע או זב בק‬
‫איש א! שר־תצא ממנו שכבת־זרע‬
5-o el hombre que tocare algún reptil con que se pueda contaminar, o a hombre (muerto) a través del cual se torne
impuro por cualquier impureza suya; O-ish asher yiga bejol-sherets asher yitma-lo o we'adam asher yitma-lo lejol
tum'ato.
wtamf lkl wl amfy rca mdab wa wl amfy rca xrc lkb [gy rca cya wa
‫ מאתו‬9‫או־איש א! שר יגע בכל־שרץ א! שר יטמא־לו או באדם א! שר יטמא־לו לכל ט‬
6-la persona que tal tocare quedará impura hasta la tarde, y no comerá de las cosas kodeshim hasta que haya bañado su
cuerpo en agua; Nefesh asher tiga-bo wetam'ah ad-ha'arev welo yojal min-hakodashim ki im-rajats besaro
bamayim.
mymb wrcb xjr ma yk mycdqh nm lkay alw br[h d[ hamfw wb [gt rca cpn
‫ דשים כי אם־רחץ בשרו במים‬J‫נפש א! שר תגע־בו וטמאה עד־הערב ולא יאכל מן־הק‬
7-y cuando se hubiere puesto el sol, él estará puro; y después podrá comer de las cosas kodeshim, porque son su
alimento. Uva hashemesh wetaher we'ajar yojal min-hakodashim ki lajmo hu.
awh wmjl yk mycdqh nm lkay rjaw rhfw cmch abw

‫ דשים כי לחמו הוא‬J‫ובא השמש וטהר ואחר יאכל מן־הק‬
8-Animal que muere por si mismo o desgarrado por fieras, no ha de comer para no contaminarse por causa de ellos; Yo
soy YHWH. Nevelah utrefah lo yojal letome'ah-vah ani YHWH.
hwhy yna hb hamfl lkay al hprfw hlbn

‫נבלה וטרפה לא יאכל לטמאה־בה א! ני יהוה‬
9-Y guardarán este mi precepto para no llevar sobre sí pecado, pues morirán por ello cuando lo profanaren; Yo soy
YHWH que los aparto. Weshameru et-mishmarti welo-yis'u alay'o jet umetu bo ki yejaleluhu ani YHWH
mekadesham.
mcdqm hwhy yna whlljy yk wb wtmw afj wyl[ wacy alw ytrmcm ta wrmcw
‫הו א! ני יהוה מקדשם‬9‫ושמרו את־משמרתי ולא־ישאו עליו חטא ומתו בו כי יחלל‬
10-Y ningún extraño comerá de cosa kodesh; aquel que mora con el kohen, o el jornalero, no comerán cosa kodesh.
Wejol-zar lo-yojal kodesh toshav kohen wesajir lo-yojal kodesh.
cdq lkay al rykcw nhk bcwt cdq lkay al rz lkw

‫וכל־זר לא־יאכל קדש תושב כהן ושכיר לא־יאכל קדש‬
11-Pero cuando el kohen comprare un siervo (extranjero), éste podrá comer de ella; también los hijos de la esclava
nacidos en su casa, comerán de su lejem. Wekohen ki-yikneh nefesh kinyan kaspo hu yojal bo wiyelid beyto hem
yojelu belajmo.
wmjlb wlkay mh wtyb dylyw wb lkay awh wpsk nynq cpn hnqy yk nhkw
‫וכהן כי־יקנה נפש קנין כספו הוא יאכל בו ויליד ביתו הם יאכלו בלחמו‬
12-Y cuando una hija del kohen se casare con hombre extraño, ella no comerá de las ofrendas separadas como cosas
kodeshim; Ubat-kohen ki tihyeh le'ish zar hi biterumat hakodashim lo tojel.
lkat al mycdqh tmwrtb awh rz cyal hyht yk nhk tbw

‫ דשים לא תאכל‬J‫ובת־כהן כי תהיה לאיש זר הוא בתרומת הק‬
13-y si la hija del kohen fuese viuda o divorciada sin tener descendencia, y hubiere vuelto a la casa de su padre, como en
su mocedad podrá comer del lejem de su padre; pero ningún extraño comerá con él. Uvat-kohen ki tihyeh almanah
ugrushah wezera eyn lah weshavah el-beyt aviha kine'ureyha milejem aviha tojel wejol-zar lo-yojal bo.
hyba mjlm hyrw[nk hyba tyb la hbcw hl nya [rzw hcwrgw hnmla hyht yk nhk tbw
wb lkay al rz lkw lkat
‫ובת־כהן כי תהיה אלמנה וגרושה וזרע אין לה ושבה אל־בית אביה כנעוריה מלחם אביה תאכל וכל־‬
‫זר לא־יאכל בו‬
14-Y si alguna persona comiere de cosa kodesh por error, añadirá su quinta parte del valor de ella, y pagará al kohen
con otro producto de la tierra, que se tornará cosa kodesh. We'ish ki-yojal kodesh bishgagah weyasaf jamishito
alay'o wenatan lakohen et-hakodesh.
cdqh ta nhkl ntnw wyl[ wtycmj psyw hggcb cdq lkay yk cyaw
‫ואיש כי־יאכל קדש בשגגה ויסף ח! משיתו עליו ונתן לכהן את־הקדש‬
15-Y ellos no han de profanar las cosas kodeshim de los hijos de Yisra'el, que éstos separaron para YHWH, Welo
yejalelu et-kodeshey beney Yisra'el et asher-yarimu l'YHWH.
hwhyl wmyry rca ta larcy ynb ycdq ta wlljy alw

‫ולא יחללו את־קדשי בני ישראל את א! שר־ירימו ליהוה‬
16-a fin de que no lleven sobre ellos delito de culpa comiendo sus cosas kodeshim; porque Yo soy YHWH que los
aparto. Wehisi'u otam awon ashmah be'ojlam et-kodsheyhem ki ani YHWH mekadesham.
mcdqm hwhy yna yk mhycdq ta mlkab hmca nw[ mtwa waychw

‫והשיאו אותם ע!ון אשמה באכלם את־קדשיהם כי א! ני יהוה מקדשם‬


18-Habla a Aharon y a sus hijos, y a todos los hijos de Yisra'el, y diles: Cualquier hombre de la casa de Yisra'el o del
peregrino (residente) en Yisra'el, que presentare su sacrificio por cualquier voto suyo o por cualquier ofrenda
voluntaria suya hecha a YHWH. -Daber el-Aharon we'el-banay'o we'el kol-beney Yisra'el we'amarta alehem ish
ish mibeyt Yisra'el umin-hager beYisra'el asher yakriv korbano lejol-nidreyhem ulejol-nidvotam asher-yakrivu
l'YHWH le'olah.
rgh nmw larcy tybm cya cya mhla trmaw larcy ynb lk law wynb law nrha la rbd
hl[l hwhyl wbyrqy rca mtwbdn lklw mhyrdn lkl wnbrq byrqy rca larcyb
‫דבר אל־אה! רן ואל־בניו ואל כל־בני ישראל ואמרת א! להם איש איש מבית ישראל ומן־הגר בישראל‬
‫א! שר יקריב קרבנו לכל־נדריהם ולכל־נדבותם א! שר־יקריבו ליהוה לעלה‬
19-a fin de que sean aceptadas conforme a vuestra voluntad, ofreceréis macho sin defecto, ya sea del ganado mayor o
de los corderos o de las cabras. Liretsonjem tamim zajar babakar baksavim uva'izim.
myz[bw mybckb rqbb rkz mymt mknxrl

‫לרצנכם תמים זכר בבקר בכשבים ובעזים‬
20-Todo aquello que tiene defecto no ofreceréis, porque no será aceptado conforme a vuestra voluntad. Kol asher-bo
mum lo takrivu ki-lo leratson yihyeh lajem.
mkl hyhy nwxrl al yk wbyrqt al mwm wb rca lk

‫כל א! שר־בו מום לא תקריבו כי־לא לרצון יהיה לכם‬
21-Y el hombre que ofreciere sacrificio de paces a YHWH, del ganado mayor o del rebaño, especificando con su palabra
que cumple una ofrenda de promesa o una ofrenda voluntaria, éstas deberán ser sin defecto para que sean aceptadas
conforme a su voluntad; We'ish ki-yakriv zevaj-shelamim l'YHWH lefale-neder o lindavah babakar o batson
tamim yihyeh leratson kol-mum lo yihyeh-bo.
lk nwxrl hyhy mymt naxb wa rqbb hbdnl wa rdn alpl hwhyl mymlc jbz byrqy yk cyaw
wb hyhy al mwm
‫ואיש כי־יקריב זבח־שלמים ליהוה לפלא־נדר או לנדבה בבקר או בצאן תמים יהיה לרצון כל־מום‬
‫לא יהיה־בו‬
22-(Animal) ciego o que tenga fractura, o con defecto en el ojo, o en el labio, o con sarna, o herpético, no ofreceréis a
YHWH; ni habéis de poner ofrendas de fuego de ellos sobre el altar, para YHWH. Aweret o shavur o-jaruts o-
yabelet o garav o yalefet lo-takrivu eleh l'YHWH we'isheh lo-titenu mehem al-hamizbe'aj l'YHWH.
mhm wntt al hcaw hwhyl hla wbyrqt al tply wa brg wa tlby wa xwrj wa rwbc wa trw[
hwhyl jbzmh l[
‫עורת או שבור או־חרוץ או־יבלת או גרב או ילפת לא־תקריבו אלה ליהוה ואשה לא־תתנו מהם על־‬
‫המזבח ליהוה‬
23-Buey o carnero que tuvieren miembros desproporcionados, o los cascos no hendidos, podrás hacer con ellos
ofrenda en beneficio del lugar kodesh, pero no serán aceptados como ofrenda de promesa para ser sacrificados en el
altar; no serán aceptados. Weshor waseh sarua wekalut nedavah ta'aseh oto uleneder lo yeratseh.
hxry al rdnlw wta hc[t hbdn fwlqw [wrc hcw rwcw

‫ושור ושה שרוע וקלוט נדבה תע!שה אתו ולנדר לא ירצה‬
24-Animal de testículos magullados, aplastados, desprendidos o cortados, no lo habéis de presentar a YHWH; ni haréis
estas cosas en vuestra tierra. Uma'uj wejatut wenatuk wejarut lo takrivu l'YHWH uve'artsejem lo ta'asu.
wc[t al mkxrabw hwhyl wbyrqt al twrkw qwtnw twtkw kw[mw

‫ומעוך וכתות ונתוק וכרות לא תקריבו ליהוה ובארצכם לא תע!שו‬
25-Y de mano de extranjero no habéis de ofrecer ninguna de estas cosas como sacrificio a vuestro Elohey, porque tienen
en sí lesión; hay defecto en ellas; no serán aceptadas en vuestro favor. Umiyad ben-nejar lo takrivu et-lejem
Eloheyjem mikol-eleh ki moshjatam bahem mum bam lo yeratsu lajem.
mkl wxry al mb mwm mhb mtjcm yk hla lkm mkyhla mjl ta wbyrqt al rkn nb dymw
‫ומיד בן־נכר לא תקריבו את־לחם א< להיכם מכל־אלה כי משחתם בהם מום בם לא ירצו לכם‬

27-Cuando hubiere nacido buey, o cordero, o cabra, estará siete días con su madre; mas desde el día octavo en
adelante, será aceptado por sacrificio como ofrenda de fuego a YHWH. Shor o-jesev o-ez ki yivaled wehayah shiv'at
yamim tajat imo umiyom hashmini wahal'ah yeratseh lekorban isheh l'YHWH.
nbrql hxry halhw ynymch mwymw wma tjt mymy t[bc hyhw dlwy yk z[ wa bck wa rwc
hwhyl hca
‫שור או־כשב או־עז כי יולד והיה שבעת ימים תחת אמו ומיום השמיני והלאה ירצה לקרבן אשה‬
‫ליהוה‬
28-Y vaca y oveja, a ella y a sus crías (madre y cría), no degollaréis en el mismo día. Weshor o-seh oto we'et-beno lo
tishjatu beyom ejad.
dja mwyb wfjct al wnb taw wta hc wa rwcw

‫ושור או־שה אתו ואת־בנו לא תשח! טו ביום אחד‬
29-Y cuando quisiereis ofrecer sacrifico de acción de gracias en honor de YHWH, lo habéis de sacrificar de buena
voluntad. Weji-tizbeju zevaj-todah l'YHWH lirtsonjem tizbaju.
wjbzt mknxrl hwhyl hdwt jbz wjbzt ykw

‫וכי־תזבחו זבח־תודה ליהוה לרצנכם תזבחו‬
30-En ese mismo día ha de ser comido; no dejaréis nada de él hasta la mañana; Yo soy YHWH. Bayom hahu ye'ajel
lo-totiru mimenu ad-boker ani YHWH.
hwhy yna rqb d[ wnmm wrytwt al lkay awhh mwyb

‫ביום ההוא יאכל לא־תותירו ממנו עד־בקר א! ני יהוה‬
31-Y guardaréis mis preceptos y los cumpliréis; Yo soy YHWH. Ushmartem mitswotay va'asitem otam ani YHWH.
hwhy yna mta mtyc[w ytwxm mtrmcw

‫ושמרתם מצותי וע!שיתם אתם א! ני יהוה‬
32-Y no profanaréis el nombre Kadosh, antes bien, seré Kadosh en medio de los hijos de Yisra'el; Yo soy YHWH que
os santifico, Welo tejalelu et-shem kodshi wenikdashti betoj beney Yisra'el ani YHWH mekadishejem.
mkcdqm hwhy yna larcy ynb kwtb ytcdqnw ycdq mc ta wlljt alw
‫ולא תחללו את־שם קדשי ונקדשתי בתוך בני ישראל א! ני יהוה מקדשכם‬
33-el que os ha sacado de la tierra de Mitsrayim para ser vuestro Elohim . Yo soy el YHWH. Hamotsi etjem me'erets
Mitsrayim liheyot lajem le-Elohim ani YHWH.
hwhy yna myhlal mkl twyhl myrxm xram mkta ayxwmh

‫המוציא אתכם מארץ מצרים להיות לכם לאלהים א! ני יהוה‬
Capítulo 23

2-Habla a los hijos de Yisra'el y diles: los tiempos señalados de YHWH que vosotros proclamaréis como
convocaciones kodeshim, éstos serán mis tiempos señalados. Daber el-beney Yisra'el we'amarta alehem mo'adey
YHWH asher-tikre'u otam mikra'ey kodesh eleh hem mo'aday.
yd[wm mh hla cdq yarqm mta warqt rca hwhy yd[wm mhla trmaw larcy ynb la rbd
‫דבר אל־בני ישראל ואמרת א! להם מוע!די יהוה א! שר־תקראו אתם מקראי קדש אלה הם מוע!די‬
3-Seis días estará permitido trabajar, mas en el día séptimo será shabat solemne, convocación kodesh; ningún trabajo
haréis, shabat es para YHWH en todas vuestras moradas. Sheshet yamim te'aseh melajah uvayom hashvi'i Shabat
Shabaton mikra-kodesh kol-melajah lo ta'asu Shabat hi l'YHWH bejol moshvoteyjem.
awh tbc wc[t al hkalm lk cdq arqm nwtbc tbc y[ybch mwybw hkalm hc[t mymy tcc
mkytbcwm lkb hwhyl
‫ששת ימים תעשה מלאכה וביום השביעי שבת שבתון מקרא־קדש כל־מלאכה לא תע!שו שבת הוא‬
‫ליהוה בכל מושבתיכם‬
4-Estos son los tiempos señalados de YHWH, las convocaciones kodeshim que habréis de proclamar en su tiempo
señalado: Eleh mo'adey YHWH mikra'ey kodesh asher-tikre'u otam bemo'adam.
md[wmb mta warqt rca cdq yarqm hwhy yd[wm hla

‫אלה מוע!די יהוה מקראי קדש א! שר־תקראו אתם במוע!דם‬
5-En el mes primero, a los catorce días del mes, a la caída de la tarde, es la pesaj de YHWH. Bajodesh harishon
be'arba'ah asar lajodesh beyn ha'arba'im pesaj l'YHWH.
hwhyl jsp mybr[h nyb cdjl rc[ h[brab nwcarh cdjb

‫בחדש הראשון בארבעה עשר לחדש בין הערבים פסח ליהוה‬
6-Y el día quince de este mes, es la fiesta de matsot en honor de YHWH; siete días comeréis matsot. Uvajamishah
asar yom lajodesh hazeh jag hamatsot l'YHWH shiv'at yamim matsot tojelu.
wlkat twxm mymy t[bc hwhyl twxmh gj hzh cdjl mwy rc[ hcmjbw
‫ובח! משה עשר יום לחדש הזה חג המצות ליהוה שבעת ימים מצות תאכלו‬
7-En el día primero convocación kodesh será para ustedes; todo trabajo servil no harás. Bayom harishon mikra-
kodesh yihyeh lajem kol-melejet avodah lo ta'asu.
wc[t al hdb[ tkalm lk mkl hyhy cdq arqm nwcarh mwyb

‫ביום הראשון מקרא־קדש יהיה לכם כל־מלאכת ע!בדה לא תע!שו‬
8-Y presentaréis ofrenda de fuego a YHWH por siete días. En el día séptimo habrá convocación kodesh; ningún trabajo
servil habréis de hacer. Wehikravtem isheh l'YHWH shiv'at yamim bayom hashvi'i mikra-kodesh kol-melejet
avodah lo ta'asu.
wc[t al hdb[ tkalm lk cdq arqm y[ybch mwyb mymy t[bc hwhyl hca mtbrqhw
‫והקרבתם אשה ליהוה שבעת ימים ביום השביעי מקרא־קדש כל־מלאכת ע!בדה לא תע!שו‬

10-Habla a los hijos de Yisra'el y diles: Cuando hubiereis entrado en la tierra que os voy a dar, y segareis la mies de
ella, traeréis una gavilla, por las primicias de vuestra siega, al kohen; Daber el-beney Yisra'el we'amarta alehem ki-
tavo'u el-ha'arets asher ani noten lajem uktsartem et-ketsirah wahavetem et-omer reshit ketsirjem el-hakohen.
hryxq ta mtrxqw mkl ntn yna rca xrah la wabt yk mhla trmaw larcy ynb la rbd
nhkh la mkryxq tycar rm[ ta mtabhw
‫דבר אל־בני ישראל ואמרת א! להם כי־תבאו אל־הארץ א! שר א! ני נתן לכם וקצרתם את־קצירה‬
‫וה! באתם את־עמר ראשית קצירכם אל־הכהן‬
11-y el mecerá el manojo ante YHWH, para que sea aceptada a favor vuestro; al día siguiente del shabat, el kohen hará
el rito de la tenufah. Wehenif et-ha'omer lifney YHWH lirtsonejem mimojorat haShabat yenifenu hakohen.
nhkh wnpyny tbch trjmm mknxrl hwhy ynpl rm[h ta pynhw

‫ רת השבת יניפנו הכהן‬J‫והניף את־העמר לפני יהוה לרצנכם ממח‬
12-Y ofreceréis en el día en que mezan el manojo, un cordero de un año sin defecto, en holocausto a YHWH.
Wa'asitem beyom hanifjem et-ha'omer keves tamim ben-shanato le'olah l'YHWH.
hwhyl hl[l wtnc nb mymt cbk rm[h ta mkpynh mwyb mtyc[w

‫וע!שיתם ביום ה! ניפכם את־העמר כבש תמים בן־שנתו לעלה ליהוה‬
13-Y su ofrenda vegetal serán dos décimas de flor de harina de trigo mezclada con aceite; ofrenda de fuego a YHWH;
y su libación será de vino, la cuarta parte de un hin. Uminjato sheney esronim solet belulah bashemen isheh
l'YHWH re'aj nijoaj weniskoh yayin revi'it hahin.
nyhh t[ybr nyy hksnw jjyn jyr hwhyl hca nmcb hlwlb tls mynrc[ ync wtjnmw
‫ומנחתו שני עשרנים סלת בלולה בשמן אשה ליהוה ריח ניחח ונסכה יין רביעת ההין‬
14-Y no habéis de comer lejem, ni harina hecha con granos de espigas verdes tostadas en el horno, ni granos verdes de
cereales no comeréis hasta este mismo día; hasta que hubiereis traído la ofrenda de vuestro Elohey; estatuto perpetuo
será durante vuestras generaciones. Welejem wekali wejarmel lo tojelu ad-etsem hayom hazeh ad havi'ajem et-
korban Eloheyjem jukat olam ledoroteyjem bejol moshvoteyjem.
mlw[ tqj mkyhla nbrq ta mkaybh d[ hzh mwyh mx[ d[ wlkat al lmrkw ylqw mjlw
mkytbcm lkb mkytrdl
‫ קת עולם‬9‫ולחם וקלי וכרמל לא תאכלו עד־עצם היום הזה עד ה! ביא! כם את־קרבן א< להיכם ח‬
‫לדרתיכם בכל משבתיכם‬
15-Y contaréis para vosotros desde el día siguiente al shabat, desde el día en que hubiereis traído la gavilla de la tenufah,
siete shabatot completos serán. Usfartem lajem mimojorat haShabat miyom havi'ajem et-omer hatenufah sheva
Shabatot temimot tihyeynah.
hnyyht tmymt twtbc [bc hpwnth rm[ ta mkaybh mwym tbch trjmm mkl mtrpsw
‫ רת השבת מיום ה! ביא! כם את־עמר התנופה שבע שבתות תמימת תהיינה‬J‫וספרתם לכם ממח‬
16-Hasta después del shabat séptimo contaréis el día cincuenta; entonces presentaréis ofrenda vegetal nueva de (trigo)
a YHWH. Ad mimojorat haShabat hashvi'it tisperu jamishim yom wehikravtem minjah jadashah l'YHWH.
hwhyl hcdj hjnm mtbrqhw mwy mycmj wrpst t[ybch tbch trjmm d[
‫ רת השבת השביעת תספרו ח! משים יום והקרבתם מנחה ח! דשה ליהוה‬J‫עד ממח‬
17-De vuestras moradas (en Israel) traeréis lejem para ofrenda de tenufah; de dos décimas (de una efah) de flor de
harina de trigo cada uno será; con levadura serán cocidos; son primicias para YHWH. Mimoshvoteyjem tavi'u lejem
tenufah shatayim sheney esronim solet tihyeynah jamets te'afeynah bikurim l'YHWH.
hwhyl myrwkb hnypat xmj hnyyht tls mynrc[ ync mytc hpwnt mjl waybt mkytbcwmm
‫ממושבתיכם תביאו לחם תנופה תים שני עשרנים סלת תהיינה חמץ תאפינה בכורים ליהוה‬
18-Y juntamente con el lejem presentaréis siete corderos de un año, sin defecto, y un novillo joven, y dos carneros; serán
holocausto a YHWH, con sus ofrendas vegetales y sus libaciones; ofrenda de fuego para ser aceptada con agrado por
YHWH. Wehikravtem al-halejem shiv'at kevasim temimim beney shanah ufar ben-bakar ejad we'eylim
shanayim yihyu olah l'YHWH uminjatam weniskeyhem isheh re'aj-nijoaj l'YHWH.
hwhyl hl[ wyhy mync mlyaw dja rqb nb rpw hnc ynb mmymt mycbk t[bc mjlh l[ mtbrqhw
hwhyl jjyn jyr hca mhyksnw mtjnmw
‫והקרבתם על־הלחם שבעת כבשים תמימם בני שנה ופר בן־בקר אחד ואילם שנים יהיו עלה ליהוה‬
‫ומנחתם ונסכיהם אשה ריח־ניחח ליהוה‬
19-Ofreceréis también un macho cabrío como ofrenda por el pecado, y dos corderos de un año para sacrificio de shalom,
Wa'asitem se'ir-izim ejad lejatat usheney jevasim beney shanah lezevaj shelamim.
mymlc jbzl hnc ynb mycbk yncw tafjl dja myz[ ry[c mtyc[w
‫וע!שיתם שעיר־עזים אחד לחטאת ושני כבשים בני שנה לזבח שלמים‬
20-Y el kohen los mecerá con el lejem de las primicias, por ofrenda de tenufah ante YHWH; con dos corderos, serán
kodesh a YHWH, para el kohen. Wehenif hakohen otam al lejem habikurim tenufah lifney YHWH al-sheney
kevasim kodesh yihyu l'YHWH lakohen.
nhkl hwhyl wyhy cdq mycbk ync l[ hwhy ynpl hpwnt myrkbh mjl l[ mta nhkh pynhw
‫והניף הכהן אתם על לחם הבכורים תנופה לפני יהוה על־שני כבשים קדש יהיו ליהוה לכהן‬
21-Y convocaréis (la asamblea) en este mismo día; convocación kodesh será para vosotros, ningún trabajo servil haréis;
estatuto perpetuo será en todas vuestras moradas, en todas vuestras generaciones. Ukeratem be'etsem hayom hazeh
mikra-kodesh yihyeh lajem kol-melejet avodah lo ta'asu jukat olam bejol-moshvoteyjem ledoroteyjem.
lkb mlw[ tqj wc[t al hdb[ tkalm lk mkl hyhy cdq arqm hzh mwyh mx[b mtarqw
mkytrdl mkytbcwm
‫ קת עולם בכל־‬9‫וקראתם בעצם היום הזה מקרא־קדש יהיה לכם כל־מלאכת ע!בדה לא תע!שו ח‬
‫מושבתיכם לדרתיכם‬
22-Y cuando segares la mies de tu tierra, no acabarás de segar el rincón de tu campo, ni espigarás tu tierra segada;
para el pobre y para el peregrino lo dejarás; Yo soy YHWH , vuestro Elohey. Uvekutsrejem et-ketsir artsejem lo-
tejaleh pe'at sadeja bekutsreja weleket ketsireja lo telaket le'ani welager ta'azov otam ani YHWH Eloheyjem.
mta bz[t rglw yn[l fqlt al kryxq fqlw krxqb kdc tap hlkt al mkxra ryxq ta mkrxqbw
mkyhla hwhy yna
‫ צרך ולקט קצירך לא תלקט לעני ולגר תע!זב‬9‫ צרכם את־קציר ארצכם לא־תכלה פאת שדך בק‬9‫ובק‬
‫אתם א! ני יהוה א< להיכם‬
23-Y habló YHWH a Moisheh, diciendo: Wayedaber YHWH el-Mosheh lemor.

24-Habla a los hijos de Yisra'el y diles: En el mes séptimo, el primer día del mes, será para vosotros shabaton solemne,
conmemoración al son de shofar, convocación kodesh; Daber el-beney Yisra'el lemor bajodesh hashvi'i be'ejad
lajodesh yihyeh lajem Shabaton zijeron teru'ah mikra kodesh.
cdq arqm h[wrt nwrkz nwtbc mkl hyhy cdjl djab y[ybch cdjb rmal larcy ynb la rbd
‫דבר אל־בני ישראל לאמר בחדש השביעי באחד לחדש יהיה לכם שבתון זכרון תרועה מקרא־קדש‬
25-ningún trabajo servil haréis, y presentaréis ofrenda de fuego a YHWH. Kol-melejet avodah lo ta'asu wehikravtem
isheh l'YHWH.
hwhyl hca mtbrqhw wc[t al hdb[ tkalm lk

‫כל־מלאכת ע!בדה לא תע!שו והקרבתם אשה ליהוה‬

27-Mas el día décimo de este séptimo mes, será el día de las expiaciones; convocación kodesh será para vosotros, y
afligiréis vuestras almas y presentaréis ofrenda de fuego a YHWH. Aj be'asor lajodesh hashevi'i hazeh Yom
haKipurim hu mikra-kodesh yihyeh lajem we'initem et-nafshoteyjem wehikravtem isheh l'YHWH.
mkytcpn ta mtyn[w mkl hyhy cdq arqm awh myrpkh mwy hzh y[ybch cdjl rwc[b ka
hwhyl hca mtbrqhw
‫רים הוא מקרא־קדש יהיה לכם ועניתם את־נפשתיכם‬9‫אך בעשור לחדש השביעי הזה יום הכפ‬
‫והקרבתם אשה ליהוה‬
28-Y no haréis ninguna clase de trabajo en este mismo día, porque es día de expiaciones, para hacer expiaciones por
vosotros ante YHWH, vuestro Elohey. Wejol-melajah lo-ta'asu be'etsem hayom hazeh ki Yom Kipurim hu
lejaper aleyjem lifney YHWH Eloheyjem.
mkyhla hwhy ynpl mkyl[ rpkl awh myrpk mwy yk hzh mwyh mx[b wc[t al hkalm lkw
‫רים הוא לכפר ע!ליכם לפני יהוה א< להיכם‬9‫וכל־מלאכה לא תע!שו בעצם היום הזה כי יום כפ‬
29-Porque toda persona que no se afligiere en este mismo día, será segregada de entre su pueblo. Ki jol-hanefesh
asher lo-te'uneh be'etsem hayom hazeh wenijretah me'ameyha.
hym[m htrknw hzh mwyh mx[b hn[t al rca cpnh lk yk

‫נה בעצם היום הזה ונכרתה מעמיה‬9‫כי כל־הנפש א! שר לא־תע‬
30-Y toda persona que hiciere cualquier clase de obra en este mismo día, Yo destruiré a la tal alma de entre su pueblo.
Wejol-hanefesh asher ta'aseh kol-melajah be'etsem hayom hazeh weha'avadeti et-hanefesh hahi mikerev amah.
hm[ brqm awhh cpnh ta ytdbahw hzh mwyh mx[b hkalm lk hc[t rca cpnh lkw
‫וכל־הנפש א! שר תע!שה כל־מלאכה בעצם היום הזה והא! בדתי את־הנפש ההוא מקרב עמה‬
31-Ninguna clase de obra habéis de hacer; estatuto perpetuo será en todas vuestras generaciones y en todas vuestras
moradas. Kol melajah lo ta'asu jukat olam ledoroteyjem bejol moshvoteyjem.
mkytbcm lkb mkytrdl mlw[ tqj wc[t al hkalm lk

‫ קת עולם לדרתיכם בכל משבתיכם‬9‫כל־מלאכה לא תע!שו ח‬
32-Shabat shabaton será para vosotros, en el cual afligiréis vuestras almas. A los nueve días del mes, por la tarde, de
tarde a tarde, cesaréis vuestro shabat. Shabat Shabaton hu lajem we'initem et-nafshoteyjem betish'ah lajodesh
ba'erev me'erev ad-erev tishbetu Shabatejem.
mktbc wtbct br[ d[ br[m br[b cdjl h[ctb mkytcpn ta mtyn[w mkl awh nwtbc tbc
‫שבת שבתון הוא לכם ועניתם את־נפשתיכם בתשעה לחדש בערב מערב עד־ערב תשבתו שבתכם‬

34-Habla a los hijos de Yisra'el y diles: A los quince días de este séptimo mes, será la fiesta de las cabañas, por siete
días, para YHWH. Daber el-beney Yisra'el lemor bajamishah asar yom lajodesh hashvi'i hazeh jag haSukot
shiv'at yamim l'YHWH.
hwhyl mymy t[bc twksh gj hzh y[ybch cdjl mwy rc[ hcmjb rmal larcy ynb la rbd
‫ כות שבעת ימים ליהוה‬9‫דבר אל־בני ישראל לאמר בח! משה עשר יום לחדש השביעי הזה חג הס‬
35-En el día primero habrá convocación kodesh; ningún trabajo servil habéis de hacer. Bayom harishon mikra-kodesh
kol-melejet avodah lo ta'asu.
wc[t al hdb[ tkalm lk cdq arqm nwcarh mwyb

‫ביום הראשון מקרא־קדש כל־מלאכת ע!בדה לא תע!שו‬
36-Siete días presentaréis ofrendas de fuego a YHWH; y en el día octavo tendréis convocación kodesh para vosotros, y
presentaréis ofrendas de fuego a YHWH; asamblea solemne es, ningún trabajo servil habréis de hacer. Shiv'at yamim
takrivu isheh l'YHWH bayom hashmini mikra-kodesh yihyeh lajem wehikravtem isheh l'YHWH atseret hi kol-
melejet avodah lo ta'asu.
hwhyl hca mtbrqhw mkl hyhy cdq arqm ynymch mwyb hwhyl hca wbyrqt mymy t[bc
wc[t al hdb[ tkalm lk awh trx[
‫שבעת ימים תקריבו אשה ליהוה ביום השמיני מקרא־קדש יהיה לכם והקרבתם אשה ליהוה‬
‫ע!צרת הוא כל־מלאכת ע!בדה לא תע!שו‬
37-Estas son los tiempos señalados de YHWH , las cuales proclamaréis por convocaciones kodesh, para presentar a
YHWH ofrendas de fuego, holocaustos y ofrendas vegetales, sacrificios y libaciones; cada cosa en su propio día, -Eleh
mo'adey YHWH asher-tikre'u otam mikra'ey kodesh lehakriv isheh l'YHWH olah uminjah zevaj unesajim
devar-yom beyomo.
myksnw jbz hjnmw hl[ hwhyl hca byrqhl cdq yarqm mta warqt rca hwhy yd[wm hla
wmwyb mwy rbd
‫אלה מוע!די יהוה א! שר־תקראו אתם מקראי קדש להקריב אשה ליהוה עלה ומנחה זבח ונסכים‬
‫דבר־יום ביומו‬
38-además de las ofrendas de shabat de YHWH y además de vuestras dádivas, y además de todos vuestros votos y
además de todas vuestras ofrendas voluntarias que diereis a YHWH. Milevad shabatot YHWH umilvad
matnoteyjem umilvad kol-nidreyjem umilvad kol-nidvoteyjem asher titenu l'YHWH.
hwhyl wntt rca mkytbdn lk dblmw mkyrdn lk dblmw mkytwntm dblmw hwhy ttbc dblm
‫מלבד שבתת יהוה ומלבד מתנותיכם ומלבד כל־נדריכם ומלבד כל־נדבותיכם א! שר תתנו ליהוה‬
39-Mas a los quince días del séptimo mes, cuando recojáis el producto de la tierra, celebraréis la fiesta de YHWH por
siete días. En el primer día habrá shabaton, y el día octavo será shabaton. Aj bajamishah asar yom lajodesh hashvi'i
be'ospejem et-tvu'at ha'arets tajogu et jag-YHWH shiv'at yamim bayom harishon Shabaton uvayom hashmini
Shabaton.
mymy t[bc hwhy gj ta wgjt xrah tawbt ta mkpsab y[ybch cdjl mwy rc[ hcmjb ka
nwtbc ynymch mwybw nwtbc nwcarh mwyb
‫אך בח! משה עשר יום לחדש השביעי באספכם את־תבואת הארץ תחגו את־חג־יהוה שבעת ימים‬
‫ביום הראשון שבתון וביום השמיני שבתון‬
40-Y tomaréis para vosotros en el día primero, fruto de árbol hermoso (etrog citrus), ramas de palmeras y ramas de
mirto y de sauces de los arroyos; y os regocijareis ante YHWH, vuestro Elohey, por espacio de siete días, Ulekajtem
lajem bayom harishon peri ets hadar kapot temarim wa'anaf ets-avot we'arvey-najal usmajtem lifney YHWH
Eloheyjem shiv'at yamim.
hwhy ynpl mtjmcw ljn ybr[w tb[ x[ pn[w myrmt tpk rdh x[ yrp nwcarh mwyb mkl mtjqlw
mymy t[bc mkyhla
‫ולקחתם לכם ביום הראשון פרי עץ הדר כפת תמרים וע!נף עץ־עבת וערבי־נחל ושמחתם לפני יהוה‬
‫א< להיכם שבעת ימים‬
41-y celebraréis esta fiesta, como fiesta a YHWH, siete días en cada año; estatuto perpetuo será en todas vuestras
generaciones: en el mes séptimo la celebraréis. Wejagotem oto jag l'YHWH shiv'at yamim bashanah jukat olam
ledoroteyjem bajodesh hashvi'i tajogu oto.
wta wgjt y[ybch cdjb mkytrdl mlw[ tqj hncb mymy t[bc hwhyl gj wta mtgjw
‫ קת עולם לדרתיכם בחדש השביעי תחגו אתו‬9‫וחגתם אתו חג ליהוה שבעת ימים בשנה ח‬
42-En las sukot habitaréis por siete días; todo nativo de la casa de Yisra'el habitará en las sukot, Basukot teshvu
shiv'at yamim kol-ha'ezraj beYisra'el yeshvu basukot.
tksb wbcy larcyb jrzah lk mymy t[bc wbct tksb

‫ כת‬9‫ כת תשבו שבעת ימים כל־האזרח בישראל ישבו בס‬9‫בס‬
43-para que vuestras generaciones venideras sepan que en sukot hice Yo habitar a los hijos de Yisra'el cuando los saqué
de la tierra de Mitsrayim; Yo soy YHWH, vuestro Elohey. Lema'an yed'u doroteyjem ki basukot hoshavti et-beney
Yisra'el behotsi'i otam me'erets Mitsrayim ani YHWH Eloheyjem.
yna myrxm xram mtwa yayxwhb larcy ynb ta ytbcwh twksb yk mkytrd w[dy n[ml
mkyhla hwhy
‫ כות הושבתי את־בני ישראל בהוציאי אותם מארץ מצרים א! ני יהוה‬9‫למען ידעו דרתיכם כי בס‬
‫א<להיכם‬
44-Y declaró Mosheh los tiempos señalados de YHWH a los hijos de Yisra'el. Wayedaber Mosheh et-mo'adey
YHWH el-beney Yisra'el.
larcy ynb la hwhy yd[m ta hcm rbdyw

‫וידבר משה את־מע!די יהוה אל־בני ישראל‬
Capítulo 24

2-Ordena a los hijos de Yisra'el que te traigan aceite puro de olivas machacadas en mortero, para el alumbrado, a fin de
hacer arder la lámpara de continuo. Tsa'u et-beney Yisra'el weyikju eleyja shemen zayit zaj katit lama'or leha'alot
ner tamid.
dymt rn tl[hl rwaml tytk kz tyz nmc kyla wjqyw larcy ynb ta wx
‫צו את־בני ישראל ויקחו אליך שמן זית זך כתית למאור להע!לת נר תמיד‬
3-Afuera del velo que está delante del testimonio, en la tienda de asignación, Aharon la mantendrá en orden desde la
tarde hasta la mañana, delante de YHWH continuamente; estatuto perpetuo será éste durante vuestras generaciones.
Mijuts lefarojet ha'edut be'Ohel Mo'ed ya'aroj oto Aharon me'erev ad-boker lifney YHWH tamid jukat olam
ledoroteyjem.
mlw[ tqj dymt hwhy ynpl rqb d[ br[m nrha wta kr[y d[wm lhab td[h tkrpl xwjm
mkytrdl
‫ קת עולם‬9‫ ת באהל מועד יע!רך אתו אה! רן מערב עד־בקר לפני יהוה תמיד ח‬9‫מחוץ לפרכת העד‬
‫לדרתיכם‬
4-Sobre el candelabro puro, él mantendrá en orden siempre las lámparas de YHWH. Al hamenorah hatehorah ya'aroj
et-hanerot lifney YHWH tamid.
dymt hwhy ynpl twrnh ta kr[y hrhfh hrnmh l[

‫על המנרה הטהרה יע!רך את־הנרות לפני יהוה תמיד‬
5-Y tomarás flor de harina de trigo y cocerás de ella doce tortas; de dos décimas (de una efah) será cada torta;
Welakajta solet we'afita otah sheteym esreh jalot sheney esronim yihyeh hajalah ha'ejat.
tjah hljh hyhy mynrc[ ync twlj hrc[ mytc hta typaw tls tjqlw
‫ולקחת סלת ואפית אתה שתים עשרה חלות שני עשרנים יהיה החלה האחת‬
6-y las colocarás en dos hileras' seis en cada hilera, sobre la mesa pura, ante YHWH. Wesamta otam shetayim
ma'arajot shesh hama'arajet al hashuljan hatahor lifney YHWH.
hwhy ynpl rhfh njlch l[ tkr[mh cc twkr[m mytc mtwa tmcw

‫ לחן הטהר לפני יהוה‬9‫ושמת אותם שתים מע!רכות שש המע!רכת על הש‬
7-Y pondrás sobre cada hilera incienso puro, que será para el pan como porción memorial, ofrenda de fuego a YHWH.
Wenatata al-hama'arejet levonah zakah wehayetah lalejem le'azkarah isheh l'YHWH.
hwhyl hca hrkzal mjll htyhw hkz hnbl tkr[mh l[ ttnw

‫ונתת על־המע!רכת לבנה זכה והיתה ללחם לאזכרה אשה ליהוה‬
8-De shabat a shabat se pondrá en orden (el lejem) delante de YHWH continuamente, de parte de los hijos de Yisra'el,
por pacto perpetuo. Beyom haShabat beyom haShabat ya'arjenu lifney YHWH tamid me'et beney-Yisra'el berit
olam.
mlw[ tyrb larcy ynb tam dymt hwhy ynpl wnkr[y tbch mwyb tbch mwyb
‫ביום השבת ביום השבת יערכנו לפני יהוה תמיד מאת בני־ישראל ברית עולם‬
9-Y pertenecerán a Aharon y a sus hijos, y los comerán en lugar kodesh, porque es cosa muy kodesh para él de las
ofrendas de fuego de YHWH; es estatuto perpetuo. Wehayetah le-Aharon ulebanay'o wa'ajaluhu bemakom kadosh
ki kodesh kodashim hu lo me'ishey YHWH jok-olam.
mlw[ qj hwhy ycam wl awh mycdq cdq yk cdq mwqmb whlkaw wynblw nrhal htyhw
‫הו במקום קדש כי קדש קדשים הוא לו מאשי יהוה חק־עולם‬9‫והיתה לאה! רן ולבניו וא! כל‬
10-Y salió el hijo de una mujer Yisra'eli, que era hijo de un hombre egipcio; salió en medio de los hijos de Yisra'el. Y
pelearon en medio del campamento el hijo de la Yisra'elit y un hombre Yisra'eli. Wayetse ben-ishah Isre'elit wehu ben-
ish Mitsri betoj beney Yisra'el wayinatsu bamajaneh ben ha'Isre'elit we'ish ha'Isre'eli.
mhl tylarcyh nb hnjmb wxnyw larcy ynb kwtb yrxm cya nb awhw tylarcy hca nb axyw
ylarcyh cyaw l[
‫ויצא בן־אשה ישראלית והוא בן־איש מצרי בתוך בני ישראל וינצו במח! נה בן הישראלית ואיש‬
‫הישראלי‬
11-Y blasfemó el hijo de la mujer Yisra'elit contra El Nombre, y lo maldijo. Y le llevaron ante Mosheh. Y el nombre de su
madre era Shelomit, hija de Dirvrí, de la tribu de Dan. Wayikob ben-ha'ishah ha'Isre'elit et-hashem wayekalel
wayavi'u oto el-Mosheh weshem imo Shlomit bat-Divri lemateh-Dan.
hfml yrbd tb tymlc wma mcw hcm la wta waybyw llqyw mch ta tylarcyh hcah nb bqyw
nd
‫ויקב בן־האשה הישראלית את־השם ויקלל ויביאו אתו אל־משה ושם אמו שלמית בת־דברי למטה־‬
‫דן‬
12-Y le pusieron en prisión hasta que llegase la sentencia dictada por palabra de YHWH. Wayanijuhu bamishmar
lifrosh lahem al-pi YHWH.
hwhy yp l[ mhl crpl rmcmb whjynyw

‫ הו במשמר לפרש להם על־פי יהוה‬9‫ויניח‬

14-Saca al blasfemo fuera del campamento, y todos los que le oyeron pongan las manos sobre su cabeza, y apedréele
toda la congregación. Hotse et-hamekalel el-mijuts lamajaneh wesameju jol-hashom'im et-yedeyhem al-rosho
weragemu oto kol-ha'edah.
hd[h lk wta wmgrw wcar l[ mhydy ta my[mch lk wkmsw hnjml xwjm la llqmh ta axwh
‫הוצא את־המקלל אל־מחוץ למח! נה וסמכו כל־השמעים את־ידיהם על־ראשו ורגמו אתו כל־העדה‬
15-Y hablarás a los hijos de Yisra'el, diciendo: Cualquier hombre que maldijere a su Elohay llevará sobre sí su pecado;
We'el-beney Yisra'el tedaber lemor ish ish ki-yekalel Elohay'u wenasa jet'o.
wafj acnw wyhla llqy yk cya cya rmal rbdt larcy ynb law
‫ואל־בני ישראל תדבר לאמר איש איש כי־יקלל א< להיו ונשא חטאו‬
16-y el que blasfemare contra el Nombre verdadero de YHWH será muerto irremisiblemente; toda la congregación le
apedreará, sea peregrino o sea nativo; cuando blasfemare contra el Nombre verdadero, será muerto. Wenokev shem-
YHWH mot yumat ragom yirgemu-vo kol-ha'edah kager ka'ezraj benokvo-shem yumat.
tmwy mc wbqnb jrzak rgk hd[h lk wb wmgry mwgr tmwy twm hwhy mc bqnw
‫ונקב שם־יהוה מות יומת רגום ירגמו־בו כל־העדה כגר כאזרח בנקבו־שם יומת‬
17-Y el hombre que hiriere mortalmente a persona alguna, será muerto irremisiblemente. We'ish ki yakeh kol-nefesh
adam mot yumat.
tmwy twm mda cpn lk hky yk cyaw

‫ואיש כי יכה כל־נפש אדם מות יומת‬
18-Y aquél que hiriere mortalmente a una bestia la pagará, bestia por bestia.Umakeh nefesh-behemah yeshalmenah
nefesh tajat nafesh.
cpn tjt cpn hnmlcy hmhb cpn hkmw

‫ומכה נפש־בהמה ישלמנה נפש תחת נפש‬
19-Y el hombre que causare defecto físico a su prójimo, según hizo él así le será hecho: We'ish ki-yiten mum ba'amito
ka'asher asah ken ye'aseh lo.
wl hc[y nk hc[ rcak wtym[b mwm nty yk cyaw

‫ואיש כי־יתן מום בע!מיתו כא! שר עשה כן יעשה לו‬
20-fractura por fractura, ojo por ojo, diente por diente, de conformidad con la lesión que causare a otro, así le será
hecho. Shever tajat shever ayin tajat ayin shen tajat shen ka'asher yiten mum ba'adam ken yinaten bo.
wb ntny nk mdab mwm nty rcak nc tjt nc ny[ tjt ny[ rbc tjt rbc
‫שבר תחת שבר עין תחת עין שן תחת שן כא! שר יתן מום באדם כן ינתן בו‬
21-Y el que hiriere a una bestia, pagará por ella; y el que hiriere a un hombre, será muerto. Umakeh behemah
yeshalmenah umakeh adam yumat.
tmwy mda hkmw hnmlcy hmhb hkmw

‫ומכה בהמה ישלמנה ומכה אדם יומת‬
22-Una misma ley habrá para vosotros, tanto para el peregrino como para el nativo; porque Yo soy YHWH, vuestro
Elohey. Mishpat ejad yihyeh lajem kager ka'ezraj yihyeh ki ani YHWH Eloheyjem.
mkyhla hwhy yna yk hyhy jrzak rgk mkl hyhy dja fpcm
‫משפט אחד יהיה לכם כגר כאזרח יהיה כי א! ני יהוה א< להיכם‬
23-Y hablo Mosheh a los hijos de Yisra'el, y sacaron al blasfemo fuera del campamento, y le mataron a pedradas. Así
hicieron los hijos de Yisra'el, como había ordenado YHWH a Mosheh. Wayedaber Mosheh el-beney Yisra'el
wayotsi'u et-hamekalel el-mijuts lamajaneh wayirgemu oto aven ubeney-Yisra'el asu ka'asher tsiwah YHWH
et-Mosheh.
larcy ynbw nba wta wmgryw hnjml xwjm la llqmh ta wayxwyw larcy ynb la hcm rbdyw
hcm ta hwhy hwx rcak wc[
‫וידבר משה אל־בני ישראל ויוציאו את־המקלל אל־מחוץ למח! נה וירגמו אתו אבן ובני־ישראל עשו‬
‫כא! שר צוה יהוה את־משה‬
Capítulo 25
Parashah 32: Behar (En el Monte) 25:1-26:2
1-Y habló YHWH a Mosheh en el monte de Sinay, diciendo: Wayedaber YHWH el-Mosheh behar Sinay lemor.
rmal ynys rhb hcm la hwhy rbdyw

‫וידבר יהוה אל־משה בהר סיני לאמר‬
2-Habla a los hijos de Yisra'el y diles: Cuando entréis en la tierra que voy a daros, guardará la tierra shabat para
YHWH. Daber el-beney Yisra'el we'amarta alehem ki tavo'u el-ha'arets asher ani noten lajem weshavetah
ha'arets Shabat l'YHWH.
hwhyl tbc xrah htbcw mkl ntn yna rca xrah la wabt yk mhla trmaw larcy ynb la rbd
‫דבר אל־בני ישראל ואמרת א! להם כי תבאו אל־הארץ א! שר א! ני נתן לכם ושבתה הארץ שבת ליהוה‬
3-Seis años sembrarás tu campo, y seis años podarás tu viña y recogerás su producto; Shesh shanim tizra sadeja
weshesh shanim tizmor karmeja we'asafta et-tevu'atah.
htawbt ta tpsaw kmrk rmzt mync ccw kdc [rzt mync cc

‫שש שנים תזרע שדך ושש שנים תזמר כרמך ואספת את־תבואתה‬
4-y en el año séptimo, shabat solemne de descanso será para la tierra; shabat para YHWH; tu campo no sembrarás, y
tu viña no podarás. Uvashanah hashvi'it Shabat Shabaton yihyeh la'arets Shabat l'YHWH sadeja lo tizra
wejarmeja lo tizmor.
rmzt al kmrkw [rzt al kdc hwhyl tbc xral hyhy nwtbc tbc t[ybch hncbw
‫ובשנה השביעת שבת שבתון יהיה לארץ שבת ליהוה שדך לא תזרע וכרמך לא תזמר‬
5-Lo crecido por sí mismo después de la siega no segarás, y las uvas separadas para ti de tu viña no vendimiarás; año
de descanso será para la tierra -Et sefiaj ketsireja lo tiktsor we'et-inevey nezireja lo tivtsor shanat Shabaton
yihyeh la'arets.
xral hyhy nwtbc tnc rxbt al kryzn ybn[ taw rwxqt al kryxq jyps ta
‫את ספיח קצירך לא תקצור ואת־ענבי נזירך לא תבצר שנת שבתון יהיה לארץ‬
6-Y será el fruto que crece por sí mismo del descanse de la tierra, libre para comer para vosotros: para ti, para tu
siervo, para tu sierva, para tu jornalero y para el huésped: todos los que habiten contigo; Wehayetah Shabat ha'arets
lajem le'ojlah leja ule'avdeja wela'amateja welisejirja uletoshaveja hagarim imaj.
km[ myrgh kbcwtlw krykclw ktmalw kdb[lw kl hlkal mkl xrah tbc htyhw
‫והיתה שבת הארץ לכם לאכלה לך ולעבדך ולא! מתך ולשכירך ולתושבך הגרים עמך‬
7-y también para tus bestias y para los animales salvajes que hubiere en tu tierra, será todo su producto para comer.
Welibehemteja welajayah asher be'artseja tihyeh jol tevu'atah le'ejol.
lkal htawbt lk hyht kxrab rca hyjlw ktmhblw

‫ולבהמתך ולחיה א! שר בארצך תהיה כל־תבואתה לא< כל‬
8-Y contarás para ti siete semanas de años, siete veces siete años; de modo que el espacio de las siete semanas de años
ha de ser cuarenta y nueve años. Wesafarta leja sheva shabatot shanim sheva shanim sheva pe'amim wehayu leja
yemey sheva shabatot hashanim tesha we'arba'im shanah.
[ct mynch ttbc [bc ymy kl wyhw mym[p [bc mync [bc mync ttbc [bc kl trpsw
hnc my[braw
‫וספרת לך בע שבתת שנים שבע שנים שבע פעמים והיו לך ימי בע שבתת השנים תשע וארבעים‬
‫שנה‬
9-Y harás resonar la voz del shofar a los diez días del séptimo mes: en el día de las expiaciones haréis sonar el shofar
en toda vuestra tierra. Weha'avarta shofar teru'ah bajodesh hashvi'i be'asor lajodesh beYom haKipurim ta'aviru
shofar bejol-artsejem.
mkxra lkb rpwc wryb[t myrpkh mwyb cdjl rwc[b y[bch cdjb h[wrt rpwc trb[hw
‫רים תע!בירו שופר בכל־ארצכם‬9‫והע!ברת שופר תרועה בחדש השבעי בעשור לחדש ביום הכפ‬
10-Y dedicareis el año quincuagésimo, y proclamaréis libertad en toda la tierra, para todos sus moradores; año de
yovel será para vosotros, y cada uno de vosotros tornará a sus posesiones, y cada uno a su parentela volverá.
Wekidashtem et shanat hajamishim shanah ukratem dror ba'arets lejol-yoshveyha yovel hi tihyeh lajem
weshavtem ish el-ajuzato we'ish el-mishpajto tashuvu.
cya mtbcw mkl hyht awh lbwy hybcy lkl xrab rwrd mtarqw hnc mycmjh tnc ta mtcdqw
wbct wtjpcm la cyaw wtzja la
‫וקדשתם את שנת הח! משים שנה וקראתם דרור בארץ לכל־ישביה יובל הוא תהיה לכם ושבתם‬
‫ בו‬9‫ זתו ואיש אל־משפחתו תש‬9‫איש אל־א! ח‬
11-Yovel es él; solamente el año quincuagésimo será yovel para vosotros; no sembraréis ni segaréis lo que de suyo
naciere (en la tierra), ni vendimiaréis las uvas de la viña separadas para vosotros, Yovel hi shanat hajamishim shanah
tihyeh lajem lo tizra'u welo tiktseru et-sefijeyha welo tivtseru et-nezireyha.
hyrzn ta wrxbt alw hyjyps ta wrxqt alw w[rzt al mkl hyht hnc mycmjh tnc awh lbwy
‫יובל הוא שנת הח! משים שנה תהיה לכם לא תזרעו ולא תקצרו את־ספיחיה ולא תבצרו את־נזריה‬
12-porque es el yovel. Kodesh os será; comeréis el producto que sale por sí mismo del campo. Ki yovel hi kodesh tihyeh
lajem min-hasadeh tojelu et-tevu'atah.
htawbt ta wlkat hdch nm mkl hyht cdq awh lbwy yk

‫כי יובל הוא קדש תהיה לכם מן־השדה תאכלו את־תבואתה‬

13-En este año de yovel volverá cada cual a su posesión. Bishanat hayovel hazot tashuvu ish el-ajuzato.
wtzja la cya wbct tazh lbwyh tncb

‫ זתו‬9‫ בו איש אל־א! ח‬9‫בשנת היובל הזאת תש‬
14-Y cuando hiciereis una venta a vuestro prójimo, o comprareis de mano de vuestro prójimo, no engañéis cada cual a su
compañero. Weji timkeru mimkar la'amiteja o kanoh miyad amiteja al-tonu ish et-aji'u.
wyja ta cya wnwt la ktym[ dym hnq wa ktym[l rkmm wrkmt ykw
‫וכי־תמכרו ממכר לע!מיתך או קנה מיד ע!מיתך אל־תונו איש את־אחיו‬
15-Conforme al número de los años hasta el próximo yovel, comprarás de tu prójimo, y conforme al número de los años
de cosecha, él te venderá. Bemispar shanim ajar hayovel tikneh me'et amiteja bemispar sheney-tevu'ot yimkor laj.
kl rkmy tawbt ync rpsmb ktym[ tam hnqt lbwyh rja mync rpsmb
‫במספר שנים אחר היובל תקנה מאת ע!מיתך במספר שני־תבואת ימכר־לך‬
16-Siendo muchos los años, aumentarás el precio de tu compra, y siendo pocos los años, disminuirás el precio de tu
compra; porque según el numero de las cosechas de los años, te venderá. Lefi rov hashanim tarbeh miknato ulefi
me'ot hashanim tam'it miknato ki mispar tvu'ot hu mojer laj.
kl rkm awh tawbt rpsm yk wtnqm fy[mt mynch f[m yplw wtnqm hbrt mynch br ypl
‫לפי ׀ רב השנים תרבה מקנתו ולפי מעט השנים תמעיט מקנתו כי מספר תבואת הוא מכר לך‬
17-Y no engañaréis cada uno a su prójimo, y temerás a tu Elohey; porque Yo soy YHWH, vuestro Elohey. Welo
tonu ish et-amito weyareta me'Eloheyja ki ani YHWH Eloheyjem.
mkyhla hwhy yna yk kyhlam taryw wtym[ ta cya wnwt alw

‫ולא תונו איש את־ע!מיתו ויראת מא< להיך כי א! ני יהוה א< להיכם‬
18-Y cumpliréis mis estatutos y guardaréis mis juicios para cumplirlos; así habitaréis seguros en la tierra. Wa'asitem
et-jukotay we'et mishpatay tishmeru wa'asitem otam wishavtem al-ha'arets lavetaj.
jfbl xrah l[ mtbcyw mta mtyc[w wrmct yfpcm taw ytqj ta mtyc[w
‫ קתי ואת־משפטי תשמרו וע!שיתם אתם וישבתם על־הארץ לבטח‬9‫וע!שיתם את־ח‬
19-Y la tierra dará su fruto y comeréis hasta la saciedad, y habitaréis seguros en ella. Wenatenah ha'arets piryah
wa'ajaltem lasova wishavtem lavetaj aleyha.
hyl[ jfbl mtbcyw [bcl mtlkaw hyrp xrah hntnw

‫ונתנה הארץ פריה וא! כלתם לשבע וישבתם לבטח עליה‬
20-Y si dijereis: ¿Qué comeremos en el séptimo año, en vista de que no hemos de sembrar, ni hemos de recoger lo que
la tierra produzca para nosotros? Weji tomeru mah-nojal bashanah hashvi'it hen lo nizra welo ne'esof et-
tevu'atenu.
wntawbt ta psan alw [rzn al nh t[ybch hncb lkan hm wrmat ykw

‫וכי תאמרו מה־נאכל בשנה השביעת הן לא נזרע ולא נא< סף את־תבואתנו‬
21-Yo enviaré mi bendición para vosotros en el sexto año, de modo que la tierra produzca fruto suficiente para los tres
años; Wetsiviti et-birjati lajem bashanah hashishit we'asat et-hatvu'ah lishelosh hashanim.
mynch clcl hawbth ta tc[w tycch hncb mkl ytkrb ta ytywxw

‫וצויתי את־ברכתי לכם בשנה הששית ועשת את־התבואה לשלש השנים‬
22-y sembraréis en el octavo año, y seguiréis comiendo los frutos añejos hasta el noveno año, es decir, hasta que salga
el producto del octavo seguiréis comiendo de lo añejo. Uzratem et hashanah hasheminit wa'ajaltem min-hatvu'ah
yashan ad hashanah hatshi'it ad-bo tevu'atah tojelu yashan.
htawbt awb d[ t[ycth hnch d[ ncy hawbth nm mtlkaw tnymch hnch ta mt[rzw
ncy wlkat
‫וזרעתם את השנה השמינת וא! כלתם מן־התבואה ישן עד השנה התשיעת עד־בוא תבואתה תאכלו‬
‫ישן‬
23-y la tierra no podrá venderse en perpetuidad, porque mía es la tierra; pues peregrinos y moradores de la tierra sois
vosotros para conmigo. Weha'arets lo timajer litsemitut ki-li ha'arets ki-gerim wetoshavim atem imadi.
ydm[ mta mybcwtw myrg yk xrah yl yk ttmxl rkmt al xrahw

‫ ת כי־לי הארץ כי־גרים ותושבים אתם עמדי‬9‫והארץ לא תמכר לצמת‬
24-Y en toda la tierra de vuestra posesión, derecho de rescate concederéis a la tierra. Uvejol erets ajuzatejem ge'ulah
titenu la'arets.
xral wntt hlag mktzja xra lkbw

‫ לה תתנו לארץ‬9‫ זתכם גא‬9‫ובכל ארץ א! ח‬
25-Cuando se empobreciere tu hermano y vendiere una parte de su posesión, vendrá su rescatador, el pariente suyo
más cercano, y redimirá lo que hubiere vendido su pariente. Ki-yamu ajija umajar me'ajuzato uva go'alo hakarov
elay'o wega'al et mimkar aji'o.
wyja rkmm ta lagw wyla brqh wlag abw wtzjam rkmw kyja kwmy yk
‫ זתו ובא גא! לו הקרב אליו וגאל את ממכר אחיו‬9‫כי־ימוך אחיך ומכר מא! ח‬
26-Y si el hombre no tuviere rescatador, pero por su propia mano alcanzase medios, y hallase lo suficiente con que
rescatarla, We'ish ki lo yihyeh-lo go'el wehisigah yado umatsa kedey ge'ulato.
wtlag ydk axmw wdy hgychw lag wl hyhy al yk cyaw

‫ לתו‬9‫ואיש כי לא יהיה־לו גאל והשיגה ידו ומצא כדי גא‬
27-contará entonces los años desde que hizo la venta (hasta el yovel), descontando los años que la tuvo el comprador, y
restituirá al hombre a quien vendió, el precio de los años que queden (hasta el yovel); así volverá él a su posesión.
Wejishav et-sheney mimkaro weheshiv et-ha'odef la'ish asher majar-lo weshav la'ajuzato.
wtzjal bcw wl rkm rca cyal pd[h ta bychw wrkmm ync ta bcjw
‫ זתו‬9‫וחשב את־שני ממכרו והשיב את־העדף לאיש א! שר מכר־לו ושב לא! ח‬
28-Pero si no alcanzase por su propia mano los medios suficientes para restituirle, saldrá del poder de éste en el año del
jubileo, y aquél volverá a su posesión. We'im lo-mats'ah yado dey hashiv lo wehayah mimkaro beyad hakoneh oto
ad shanat hayovel weyatsa bayovel weshav la'ajuzato.
bcw lbyb axyw lbwyh tnc d[ wta hnqh dyb wrkmm hyhw wl bych yd wdy haxm al maw
wtzjal
‫ זתו‬9‫ואם לא־מצאה ידו די השיב לו והיה ממכרו ביד הקנה אתו עד שנת היובל ויצא ביבל ושב לא! ח‬
29-Y cuando un hombre vendiere casa de habitación en ciudad murada, podrá redimirla hasta que finalice el año de su
cuenta; un año durará su derecho de redención. We'ish ki yimkor beyt-moshav ir jomah wehayetah ge'ulato ad-
tom shnat mimkaro yamim tihyeh ge'ulato.
wtlag hyht mymy wrkmm tnc mt d[ wtlag htyhw hmwj ry[ bcwm tyb rkmy yk cyaw
‫ לתו‬9‫ לתו עד־תם שנת ממכרו ימים תהיה גא‬9‫ואיש כי־ימכר בית־מושב עיר חומה והיתה גא‬
30-Y si no fuese redimida dentro del espacio de un año entero, la casa que estuviere en ciudad murada quedará
establecida para siempre como propiedad del que la compró, por todas sus generaciones; no saldrá de su poder en el
yovel. We'im lo-yiga'el ad-melot lo shanah temimah wekam habayit asher-ba'ir asher-lo jomah latsmitut lakoneh
oto ledorotay'o lo yetse bayovel.
wta hnql ttymxl hmj al rca ry[b rca tybh mqw hmymt hnc wl talm d[ lagy al maw
lbyb axy al wytrdl
‫ ת לקנה‬9‫ואם לא־יגאל עד־מלאת לו שנה תמימה וקם הבית א! שר־בעיר א! שר־ לא )לו( חמה לצמית‬
‫אתו לדרתיו לא יצא ביבל‬
31-Pero las casas de las aldeas que no tienen muros a su alrededor, serán consideradas como los campos de la tierra:
redención habrá para ellas, y en el yovel saldrán del poder del comprador. Uvatey hajatserim asher eyn-lahem jomah
saviv al-sedeh ha'arets yejashev ge'ulah tihyeh-lo uvayovel yetse.
axy lbybw wl hyht hlag bcjy xrah hdc l[ bybs hmj mhl nya rca myrxjh ytbw
‫ לה תהיה־לו וביבל יצא‬9‫ובתי הח! צרים א! שר אין־להם חמה סביב על־שדה הארץ יחשב גא‬
32-Y las ciudades de los Lewi'im, las casas de las ciudades de su posesión tendrán derecho perpetuo de rescate para el
Lewi'im. We'arey haLewi'im batey arey ajuzatam ge'ulat olam tihyeh la-Lwi'im.
mywll hyht mlw[ tlag mtzja yr[ ytb mywlh yr[w

‫ לת עולם תהיה ללוים‬9‫ זתם גא‬9‫וערי הלוים בתי ערי א! ח‬
33-Y el que comprare de los Lewi'im, la casa o la ciudad vendida saldrá del poder del comprador en el yovel; porque las
casas de las ciudades de los Lewi'im son su posesión entre los hijos de Yisra'el. Wa'asher yig'al min-haLewi'im
weyatsa mimkar-bayit we'ir ajuzato bayovel ki vatey arey haLewi'im hi ajuzatam betoj beney Yisra'el.
mtzja awh mywlh yr[ ytb yk lbyb wtzja ry[w tyb rkmm axyw mywlh nm lagy rcaw
larcy ynb kwtb
‫ זתם בתוך בני‬9‫ זתו ביבל כי בתי ערי הלוים הוא א! ח‬9‫וא! שר יגאל מן־הלוים ויצא ממכר־בית ועיר א! ח‬
‫ישראל‬
34-Y los campos vecinales de las ciudades de ellos no podrán ser vendidos, porque son posesión perpetua para ellos.
Usedeh migrash areyhem lo yimajer ki-achuzat olam hu lahem.
mhl awh mlw[ tzja yk rkmy al mhyr[ crgm hdcw

‫ זת עולם הוא להם‬9‫ושדה מגרש עריהם לא ימכר כי־א! ח‬
35-Y cuando empobreciere tu hermano y apoyare su mano en ti, tú detendrás su caída aunque fuere peregrino o extranjero
morador de la tierra, para que pueda vivir junto a ti. Weji yamuj ajija umatah yado imaj wehejezakta bo ger wetoshav
wajay imaj.
km[ yjw bcwtw rg wb tqzjhw km[ wdy hfmw kyja kwmy ykw
‫וכי־ימוך אחיך ומטה ידו עמך והח< זקת בו גר ותושב וחי עמך‬
36-No tomarás de él lucro ni usura y temerás a tu Elohey, para que pueda vivir tu hermano junto a ti. Al-tikaj me'ito
neshej wetarbit weyareta me'Eloheyja wejey ajija imaj.
km[ kyja yjw kyhlam taryw tybrtw kcn wtam jqt la

‫אל־תקח מאתו נשך ותרבית ויראת מא< להיך וחי אחיך עמך‬
37-Tu dinero no le darás con lucro, y con usura no le darás tu alimento; Et-kaspeja lo-titen lo beneshej uvemarbit
lo-titen ojleja.
klka ntt al tybrmbw kcnb wl ntt al kpsk ta

‫את־כספך לא־תתן לו בנשך ובמרבית לא־תתן אכלך‬
38-Yo soy YHWH, vuestro Elohey, que os saqué de la tierra de Mitsrayim para daros la tierra de Kena'an, a fin de ser
vuestro Elohim -Ani Adonay Eloheyjem asher hotseti etjem me'erets Mitsrayim latet lajem et-erets Kena'an lihyot
lajem le-Elohim.
myhlal mkl twyhl n[nk xra ta mkl ttl myrxm xram mkta ytaxwh rca mkyhla hwhy yna
‫א! ני יהוה א< להיכם א! שר־הוצאתי אתכם מארץ מצרים לתת לכם את־ארץ כנען להיות לכם לאלהים‬
39-Y cuando empobreciere tu hermano junto a ti y se te vendiere, no le harás servir como esclavo; Weji-yamuj ajija
imaj wenimkar-laj lo-ta'avod bo avodat aved.
db[ tdb[ wb db[t al kl rkmnw km[ kyja kwmy ykw

‫וכי־ימוך אחיך עמך ונמכר־לך לא־תע!בד בו ע!בדת עבד‬
40-estará contigo como jornalero y extranjero morador de la tierra; hasta el año del yovel te servirá. Kesajir ketoshav
yihyeh imaj ad-shanat hayovel ya'avod imaj.
km[ db[y lbyh tnc d[ km[ hyhy bcwtk rykck

‫כשכיר כתושב יהיה עמך עד־שנת היבל יע!בד עמך‬
41-Entonces saldrá de tu poder, él y sus hijos con él, y volverá a su parentela y volverá a la posesión de sus padres.
Weyatsa me'imaj hu ubanay'o imo weshav el-mishpajto we'el-ajuzat avota'o yashuv.
bwcy wytba tzja law wtjpcm la bcw wm[ wynbw awh km[m axyw
‫ זת א! בתיו ישוב‬9‫ויצא מעמך הוא ובניו עמו ושב אל־משפחתו ואל־א! ח‬
42-Porque ellos son mis siervos, los cuales Yo saqué de la tierra de Mitsrayim; no podrán ser vendidos como esclavos.
Ki-avaday hem asher-hotseti otam me'erets Mitsrayim lo yimajeru mimkeret aved.
db[ trkmm wrkmy al myrxm xram mta ytaxwh rca mh ydb[ yk

‫כי־ע!בדי הם א! שר־הוצאתי אתם מארץ מצרים לא ימכרו ממכרת עבד‬
43-No dominarás sobre él con rigor, y temerás a tu Elohey. Lo-tirdeh bo befarej weyareta me'Eloheyja.
kyhlam taryw krpb wb hdrt al

‫לא־תרדה בו בפרך ויראת מא< להיך‬
44-Y en cuanto al siervo y a la sierva que hayas de tener (en perpetuidad), serán de las naciones que están en torno
vuestro; de ellos podréis adquirir siervos y siervas. We'avdeja wa'amateja asher yihyu-laj me'et hagoyim asher
sevivoteyjem mehem tiknu eved we'amah.
hmaw db[ wnqt mhm mkytbybs rca mywgh tam kl wyhy rca ktmaw kdb[w
‫ועבדך וא! מתך א! שר יהיו־לך מאת הגוים א! שר סביבתיכם מהם תקנו עבד ואמה‬
45-Y también de los hijos de los extranjeros que moran junto a vosotros, de éstos podréis comprarlos, y de sus familias
que estén entre vosotros, y de los que nacieron de ellos en vuestra tierra. Ellos servirán para vosotros de posesión,
Wegam mibeney hatoshavim hagarim imajem mehem tikenu umimishpajtam asher imajem asher holidu
be'artsejem wehayu lajem la'ajuzah.
mkxrab wdylwh rca mkm[ rca mtjpcmmw wnqt mhm mkm[ myrgh mybcwth ynbm mgw
hzjal mkl wyhw
‫וגם מבני התושבים הגרים עמכם מהם תקנו וממשפחתם א! שר עמכם א! שר הולידו בארצכם והיו‬
‫ זה‬9‫לכם לא! ח‬
46-y a ellos podréis dejar por herencia para vuestros hijos después de vosotros, como posesión hereditaria; perpetuamente
os haréis servir de ellos. Pero entre vuestros hermanos, los hijos de Yisra'el, no os dominaréis el uno al otro con rigor.
Wehitenajaltem otam livneyjem ajareyjem lareshet ajuzah le'olam bahem ta'avodu uve'ajeyjem beney-Yisra'el
ish be'ajiv lo-tirdeh bo befarej.
cya larcy ynb mkyjabw wdb[t mhb ml[l hzja tcrl mkyrja mkynbl mta mtljnthw
krpb wb hdrt al wyjab
‫ זה לעלם בהם תע!בדו ובאחיכם בני־ישראל איש באחיו‬9‫והתנח! לתם אתם לבניכם אח! ריכם לרשת א! ח‬
‫לא־תרדה בו בפרך‬
47-Y cuando la mano del peregrino o del extranjero que está contigo adquiriere riquezas, y mientras tanto empobreciere
tu hermano junto a él y se vendiere al peregrino extranjero que está contigo, o a alguno de la clase extranjera, Weji tasig
yad ger wetoshav imaj umaj ajija imo wenimkar leger toshav imaj o le'eker mishpajat ger.
rg tjpcm rq[l wa km[ bcwt rgl rkmnw wm[ kyja kmw km[ bcwtw rg dy gyct ykw
‫וכי תשיג יד גר ותושב עמך ומך אחיך עמו ונמכר לגר תושב עמך או לעקר משפחת גר‬
48-después de vendido le quedará el derecho de redención; uno de sus hermanos deberá redimirlo: Ajarey nimkar
ge'ulah tihyeh-lo ejad me'eja'u yig'alenu.
wnlagy wyjam dja wl hyht hlag rkmn yrja

‫ לה תהיה־לו אחד מאחיו יגאלנו‬9‫אח! רי נמכר גא‬
49-o su tío o el hijo de su tío debe redimirle, o algún pariente cercano suyo de su familia le redimirá; o si por su propia
mano hubiere adquirido medios redímase a sí mismo. O-dodo o ven-dodo yig'alenu o-mish'er besaro mimishpajto
yig'alenu o-hishigah yado wenig'al.
lagnw wdy hgych wa wnlagy wtjpcmm wrcb racm wa wnlagy wdd nb wa wdd wa
‫או־דדו או בן־דדו יגאלנו או־משאר בשרו ממשפחתו יגאלנו או־השיגה ידו ונגאל‬
50-Y hará el cálculo con aquél que le compro, desde que se vendió a el hasta el año del yovel; y será el precio de su
cuenta conforme al número de estos años; como los días de un jornalero se calculará para él. Wejishav im-konehu
mishnat himojro lo ad shanat hayovel wehayah kesef mimkaro bemispar shanim kimey sajir yihyeh imo.
rykc ymyk mync rpsmb wrkmm psk hyhw lbyh tnc d[ wl wrkmh tncm whnq m[ bcjw
wm[ hyhy
‫וחשב עם־קנהו משנת המכרו לו עד שנת היבל והיה כסף ממכרו במספר שנים כימי שכיר יהיה‬
‫עמו‬
51-Si aún le quedasen muchos años, en proporción de ellos devolverá su rescate, conforme al precio por el cual fue
comprado. Im-od rabot bashanim lefihen yashiv ge'ulato mikesef miknato.
wtnqm pskm wtlag bycy nhypl myncb twbr dw[ ma

‫ לתו מכסף מקנתו‬9‫אם־עוד רבות בשנים לפיהן ישיב גא‬
52-Y si poco le quedase de los años hasta el año del yovel, así se le hará el cálculo: en proporción a los años que le
quedaren hasta el yovel, restituirá el precio de su rescate. We'im-me'at nish'ar bashanim ad-shanat hayovel
wejishav-lo kefi shana'o yashiv et-ge'ulato.
wtlag ta bycy wync ypk wl bcjw lbyh tnc d[ myncb racn f[m maw
‫ לתו‬9‫ואם־מעט נשאר בשנים עד־שנת היבל וחשב־לו כפי שניו ישיב את־גא‬
53-Como quien está alquilado de año en año, así estará con él; no le dominará con rigor delante de tus ojos. Kisejir
shanah beshanah yihyeh imo lo-yirdenu beferej le'eyneyja.
kyny[l krpb wndry al wm[ hyhy hncb hnc rykck

‫כשכיר שנה בשנה יהיה עמו לא־ירדנו בפרך לעיניך‬
54-Y si por estos medios no fuere redimido, entonces saldrá libre en el año del yovel, el y sus hijos con él. We'im-lo
yiga'el be'eleh weyatsa bishanat hayovel hu uvana'o imo.
wm[ wynbw awh lbyh tncb axyw hlab lagy al maw

‫ואם־לא יגאל באלה ויצא בשנת היבל הוא ובניו עמו‬
55-Porque los hijos de Yisra'el son mis siervos; mis siervos son ellos, a quienes Yo saque de la tierra de Mitsrayim; Yo
soy YHWH, vuestro Elohey. Ki-li beney-Yisra'el avadim avaday hem asher-hotseti otam me'erets Mitsrayim ani
YHWH Eloheyjem.
mkyhla hwhy yna myrxm xram mtwa ytaxwh rca mh ydb[ mydb[ larcy ynb yl yk
‫כי־לי בני־ישראל ע!בדים ע!בדי הם א! שר־הוצאתי אותם מארץ מצרים א! ני יהוה א< להיכם‬
Capítulo 26
1-No hagáis para vosotros ídolos ni esculturas, ni monumentos de idolatría erráis para vosotros, ni piso idolátrico de
piedras pondréis en vuestra tierra para postraros sobre él; porque Yo soy YHWH, vuestro Elohey. Lo-ta'asu lajem
elilim ufesel umatsevah lo-takimu lajem we'even maskit lo titenu be'artsejem lehishtajavot aleyha ki ani
YHWH Eloheyjem.
hyl[ twjtchl mkxrab wntt al tykcm nbaw mkl wmyqt al hbxmw lspw mlyla mkl wc[t al
mkyhla hwhy yna yk
‫לא־תע!שו לכם א< לילם ופסל ומצבה לא־תקימו לכם ואבן משכית לא תתנו בארצכם להשתח! ות עליה‬
‫כי א! ני יהוה א< להיכם‬
2-Mis shabatot guardaréis, y mi lugar kodesh reverenciaréis; Yo soy YHWH. Et-Shabatotay tishmoru umikdashi
tira'u ani YHWH.
hwhy yna waryt ycdqmw wrmct yttbc ta

‫את־שבתתי תשמרו ומקדשי תיראו א! ני יהוה‬
Parashah 33: Bejukkotai (En mis regulaciones) 26:3-27:34
3-Si anduviereis en mis estatutos y guardareis mis preceptos y los cumpliereis, Im-bejukotay teleju we'et-mitswotay
tishmeru wa'asitem otam.
mta mtyc[w wrmct ytwxm taw wklt ytqjb ma

‫ קתי תלכו ואת־מצותי תשמרו וע!שיתם אתם‬9‫אם־בח‬
4-Yo os daré vuestras lluvias a su tiempo para que la tierra dé su producto, y el árbol del campo rendirá su fruto.
Wenatati gishmeyjem be'itam wenatenah ha'arets yevulah we'ets hasadeh yiten piryo.
wyrp nty hdch x[w hlwby xrah hntnw mt[b mkymcg yttnw
‫ונתתי גשמיכם בעתם ונתנה הארץ יבולה ועץ השדה יתן פריו‬
5-Y la trilla alcanzará a la vendimia, y la vendimia alcanzará a la siembra; y comeréis vuestro lejem hasta la saciedad,
y habitaréis seguros en vuestra tierra. Wehisig lajem dayish et-batsir uvatsir yasig et-zara wa'ajaltem lajmejem
lasova wishavtem lavetaj be'artsejem.
mkxrab jfbl mtbcyw [bcl mkmjl mtlkaw [rz ta gycy ryxbw ryxb ta cyd mkl gychw
‫והשיג לכם דיש את־בציר ובציר ישיג את־זרע וא! כלתם לחמכם לשבע וישבתם לבטח בארצכם‬
6-Y Yo estableceré la shalom en la tierra, y os acostaréis sin que nadie (os) amedrente; y haré desaparecer de vuestra
tierra las bestias dañinas, y la espada no pasará por vuestra tierra. Wenatati shalom ba'arets ushjavtem we'eyn
majarid wehishbati jayah ra'ah min-ha'arets wejerev lo-ta'avor be'artsejem.
mkxrab rb[t al brjw xrah nm h[r hyj ytbchw dyrjm nyaw mtbkcw xrab mwlc yttnw
‫ונתתי שלום בארץ ושכבתם ואין מח! ריד והשבתי חיה רעה מן־הארץ וחרב לא־תע!בר בארצכם‬
7-Y perseguiréis a vuestros enemigos, los cuales caerán a espada ante vosotros; Uredaftem et-oyveyjem wenaflu
lifneyjem lejarev.
brjl mkynpl wlpnw mkybya ta mtpdrw

‫ורדפתם את־איביכם ונפלו לפניכם לחרב‬
8-y perseguirán cinco de vosotros a cientos de ellos, y cien de vosotros perseguirán a diez mil; y vuestros enemigos
caerán a espada ante vosotros. Weradefu mikem jamishah me'ah ume'ah mikem revavah yirdofu wenaflu oyveyjem
lifneyjem lejarev.
brjl mkynpl mkybya wlpnw wpdry hbbr mkm hamw ham hcmj mkm wpdrw
‫ורדפו מכם ח! משה מאה ומאה מכם רבבה ירדפו ונפלו איביכם לפניכם לחרב‬
9-Y volveré mi rostro hacia vosotros y os haré fecundos, y os multiplicaré, y afirmaré mi pacto con vosotros. Ufaniti
aleyjem wehifreyti etjem wehirbeyti etjem wahakimoti et-briti itejem.
mkta ytyrb ta ytmyqhw mkta ytybrhw mkta ytyrphw mkyla ytynpw

‫ופניתי א! ליכם והפריתי אתכם והרביתי אתכם וה! קימתי את־בריתי אתכם‬
10-Y comeréis los frutos antiguos guardados de mucho tiempo atrás, y trasladaréis los productos viejos por causa de
los nuevos. Wa'ajaltem yashan noshan weyashan mipney jadash totsi'u.
wayxwt cdj ynpm ncyw ncwn ncy mtlkaw

‫וא! כלתם ישן נושן וישן מפני חדש תוציאו‬
11-Y colocaré mi morada en medio de vosotros, y no se enfadará mi alma de vosotros. Wenatati Mishkani betojejem
welo-tig'al nafshi etjem.
mkta ycpn l[gt alw mkkwtb ynkcm yttnw

‫ונתתי משכני בתוככם ולא־תגעל נפשי אתכם‬
12-Y Yo andaré en medio de vosotros, y seré vuestro Elohim, y vosotros seréis mi pueblo, Wehithalajti betojejem
wehayiti lajem le-Elohim we'atem tihyu-li le'am.
m[l yl wyht mtaw myhlal mkl ytyyhw mkkwtb ytklhthw

‫והתהלכתי בתוככם והייתי לכם לאלהים ואתם תהיו־לי לעם‬
13-Yo soy YHWH, vuestro Elohey, que os sacó de la tierra de Mitsrayim para que no fueseis siervos de ellos, y rompí
las coyundas de vuestro yugo, y os hice andar con la cabeza erguida. Ani YHWH Eloheyjem asher hotseti etjem
me'erets Mitsrayim miheyot lahem avadim wa'eshbor motot ulejem wa'olej etjem komemi'ut.
mkl[ tfm rbcaw mydb[ mhl tyhm myrxm xram mkta ytaxwh rca mkyhla hwhy yna
twymmwq mkta klwaw
‫לכם ואולך‬9‫א! ני יהוה א< להיכם א! שר הוצאתי אתכם מארץ מצרים מהית להם ע!בדים ואשבר מטת ע‬
‫אתכם קוממיות‬
14-Pero si no me oyereis ni cumpliereis todos estos preceptos; We'im-lo tishme'u li welo ta'asu et kol-hamitswot
ha'eleh.
hlah twxmh lk ta wc[t alw yl w[mct al maw

‫ואם־לא תשמעו לי ולא תע!שו את כל־המצות האלה‬

15-y si rechazareis con desprecio mis estatutos, y si vuestra alma se enfadase de mis juicios de modo que no
cumpliereis todos mis preceptos para violar mi pacto, We'im-bejukotay tim'asu we'im et-mishpatay tig'al
nafshejem levilti asot et-kol-mitswotay lehafrejem et-beriti.
ytyrb ta mkrphl ytwxm lk ta twc[ ytlbl mkcpn l[gt yfpcm ta maw wsamt ytqjb maw
‫ קתי תמאסו ואם את־משפטי תגעל נפשכם לבלתי ע!שות את־כל־מצותי להפרכם את־בריתי‬9‫ואם־בח‬
16-Yo también haré esto con vosotros: traeré sobre vosotros el terror, la tisis y la fiebre ardiente, que desesperan y
atormentan el alma; y sembraréis en balde vuestra semilla, porque el fruto se lo comerán vuestros enemigos. Af-ani
e'eseh-zot lajem wehifekadeti aleyjem behalah et-hashajefet we'et-hakadajat mejalot eynayim umedivot nafesh
uzratem larik zar'ajem wa'ajaluhu oyveyjem.
tbydmw myny[ twlkm tjdqh taw tpjch ta hlhb mkyl[ ytdqphw mkl taz hc[a yna pa
mkybya whlkaw mk[rz qyrl mt[rzw cpn
‫אף־א! ני אע<שה־זאת לכם והפקדתי ע!ליכם בהלה את־השחפת ואת־הקדחת מכלות עינים ומדיבת‬
‫הו איביכם‬9‫נפש וזרעתם לריק זרע!כם וא! כל‬
17-Y enviaré mi ira contra vosotros, de modo que seréis derrotados ante vuestros enemigos, y os dominarán los que os
aborrecen, y huiréis sin que nadie os persiga. Wenatati fanay bajem wenigaftem lifney oyveyjem weradu bajem
son'eyjem wenastem we'eyn-rodef etjem.
mkta pdr nyaw mtsnw mkyanc mkb wdrw mkybya ynpl mtpgnw mkb ynp yttnw
‫ונתתי פני בכם ונגפתם לפני איביכם ורדו בכם שנאיכם ונסתם ואין־רדף אתכם‬
18-Y si ni aun con esto me oyeseis, proseguiré castigándolos con siete calamidades, a causa de vuestros pecados.
We'im-ad-eleh lo tishme'u li weyasafti leyasrah etjem sheva al-jatoteyjem.
mkytafj l[ [bc mkta hrsyl ytpsyw yl w[mct al hla d[ maw

‫ואם־עד־אלה לא תשמעו לי ויספתי ליסרה אתכם שבע על־חטאתיכם‬
19-Y quebrantaré la altivez de vuestra fuerza, y tornaré vuestros cielos como hierro y vuestra tierra como cobre;
Weshavarti et-ge'on uzjem wenatati et-shemeyjem kabarzel we'et-artsejem kanejushah.
hcjnk mkxra taw lzrbk mkymc ta yttnw mkz[ nwag ta ytrbcw

‫ שה‬9‫זכם ונתתי את־שמיכם כברזל ואת־ארצכם כנח‬9‫ושברתי את־גאון ע‬
20-y se acabará en vano vuestra fuerza, pues no dará vuestra tierra su producto, ni el árbol de la tierra rendirá su fruto.
Wetam larik kojajem welo-titen artsejem et-yevulah we'ets ha'arets lo yiten piryo.
wyrp nty al xrah x[w hlwby ta mkxra ntt alw mkjk qyrl mtw
‫ותם לריק כח! כם ולא־תתן ארצכם את־יבולה ועץ הארץ לא יתן פריו‬
21-Y si anduviereis con porfía contra Mí y no quisiereis obedecerme, continuaré trayendo sobre vosotros otras siete
plagas, conforme a vuestros pecados; We'im-teleju imi keri welo tovu lishmoa li weyasafti aleyjem makah sheva
kejat'oteyjem.
mkytafjk [bc hkm mkyl[ ytpsyw yl [mcl wbat alw yrq ym[ wklt maw
‫ואם־תלכו עמי קרי ולא תאבו לשמע לי ויספתי ע!ליכם מכה שבע כחטאתיכם‬
22-y enviaré sobre vosotros las fieras del campo, que os privarán de vuestros hijos y que exterminarán a vuestras bestias, y
a vosotros os reducirán a pocos y harán que vuestros caminos se tornen desiertos. Wehishlajti bajem et-jayat hasadeh
weshiklah etjem wehijeritah et-behemtejem wehim'itah etjem wenashamu darejeyjem.
wmcnw mkta hfy[mhw mktmhb ta htyrkhw mkta hlkcw hdch tyj ta mkb ytjlchw
mkykrd
‫והשלחתי בכם את־חית השדה ושכלה אתכם והכריתה את־בהמתכם והמעיטה אתכם ונשמו‬
‫דרכיכם‬
23-Y si aún con esto no os reformaseis para volveros a Mí, sino que anduviereis con porfía contra Mí, We'im-be'eleh
lo tivasru li wahalajtem imi keri.
yrq ym[ mtklhw yl wrswt al hlab maw

‫ואם־באלה לא תוסרו לי וה! לכתם עמי קרי‬
24-también Yo andaré con porfía contra vosotros, y os castigaré Yo también con siete calamidades, por causa de vuestros
pecados. Wehalajti af-ani imajem bekeri wehikeyti etjem gam-ani sheva al-jat'oteyjem.
mkytafj l[ [bc yna mg mkta ytykhw yrqb mkm[ yna pa ytklhw

‫והלכתי אף־א! ני עמכם בקרי והכיתי אתכם גם־אני שבע על־חטאתיכם‬
25-Y traeré sobre vosotros la espada vengadora en venganza por mi pacto quebrantado, y os recogeréis dentro de
vuestras ciudades; y enviaré la peste entre vosotros, y seréis entregados en manos del enemigo. Weheveti aleyjem
jerev nokemet nekam-berit wene'esaftem el-areyjem weshilajti dever betojejem wenitatem beyad-oyev.
bywa dyb mttnw mkkwtb rbd ytjlcw mkyr[ la mtpsanw tyrb mqn tmqn brj mkyl[ ytabhw
‫והבאתי ע!ליכם חרב נקמת נקם־ברית ונא< ספתם אל־עריכם ושלחתי דבר בתוככם ונתתם ביד־אויב‬
26-Cuando yo os hubiere privado del sustento del lejem, diez mujeres cocerán vuestro lejem en un solo horno, y os
devolverán vuestro lejem por peso; y comeréis, mas no quedaréis satisfechos. Beshivri lajem mateh-lejem we'afu
eser nashim lajmejem betanur ejad weheshivu lajmejem bamishkal wa'ajaltem welo tisba'u.
alw mtlkaw lqcmb mkmjl wbychw dja rwntb mkmjl mycn rc[ wpaw mjl hfm mkl yrbcb
w[bct
‫בשברי לכם מטה־לחם ואפו עשר נשים לחמכם בתנור אחד והשיבו לחמכם במשקל וא! כלתם ולא‬
‫תשבעו‬
27-Y si ni aun con esto me obedeciereis, sino que siguiereis andando con porfía contra Mí, We'im-bezot lo tishme'u li
wahalajtem imi bekeri.
yrqb ym[ mtklhw yl w[mct al tazb maw

‫ואם־בזאת לא תשמעו לי וה! לכתם עמי בקרי‬
28-Yo andaré también con furor de porfía contra vosotros, y os castigaré Yo también con siete calamidades, por causa
de vuestros pecados. Wehalajti imajem bajamat-keri weyisarti etjem af-ani sheva al-jat'oteyjem.
mkytafj l[ [bc yna pa mkta ytrsyw yrq tmjb mkm[ ytklhw

‫והלכתי עמכם בח! מת־קרי ויסרתי אתכם אף־אני שבע על־חטאתיכם‬
29-Y comeréis la carne de vuestros hijos, y la carne de vuestras hijas comeréis. Wa'ajaltem besar beneyjem uvesar
benoteyjem tojelu.
wlkat mkytnb rcbw mkynb rcb mtlkaw

‫וא! כלתם בשר בניכם ובשר בנתיכם תאכלו‬
30-Y destruiré vuestros lugares altos, y exterminaré las imágenes que exponéis al sol, y echaré vuestros cuerpos
moribundos sobre los cuerpos de vuestros ídolos; y mi alma se enfadará de vosotros. Wehishmadeti et-bamoteyjem
wehijerati et-jamaneyjem wenatati et-pigreyjem al-pigrey giluleyjem wega'alah nafshi etjem.
ycpn hl[gw mkylwlg yrgp l[ mkyrgp ta yttnw mkynmj ta ytrkhw mkytmb ta ytdmchw
mkta
‫והשמדתי את־במתיכם והכרתי את־חמניכם ונתתי את־פגריכם על־פגרי גלוליכם וגע!לה נפשי אתכם‬
31-Y reduciré vuestras ciudades a escombros, y asolaré vuestros lugares apartados, y no recibiré con agrado vuestros
sacrificios públicos. Wenatati et-areyjem jorbah wahashimoti et-mikdesheyjem welo ariaj bere'aj nijojajem.
mkjjyn jyrb jyra alw mkycdqm ta ytwmchw hbrj mkyr[ ta yttnw

‫ונתתי את־עריכם חרבה וה! שמותי את־מקדשיכם ולא אריח בריח ניחח! כם‬
32-Y Yo asolaré la tierra de modo que se pasmen de esto vuestros mismos enemigos que en ella habiten; Wahashimoti
ani et-ha'arets weshamemu aleyha oyveyjem hayoshvim bah.
hb mybcyh mkybya hyl[ wmmcw xrah ta yna ytmchw

‫וה! שמתי א! ני את־הארץ ושממו עליה איביכם הישבים בה‬
33-y a vosotros os esparciré entre las naciones, y desenvainaré espada tras de vosotros, y vuestra tierra quedará
asolada, y vuestras ciudades quedarán en ruinas. We'etjem ezareh bagoyim waharikoti ajareyjem jarev wehayetah
artsejem shemamah we'areyjem yihyu jorbah.
hbrj wyhy mkyr[w hmmc mkxra htyhw brj mkyrja ytqyrhw mywgb hrza mktaw
‫ואתכם א< זרה בגוים וה! ריקתי אח! ריכם חרב והיתה ארצכם שממה ועריכם יהיו חרבה‬
34-Entonces la tierra calmará la ira en todos los días de su desolación, por los años shabatot en que ella no descansó
mientras vosotros estéis en la tierra de vuestros enemigos; entonces descansará la tierra y hará calmar la ira por los años
shabatot. Az tirtseh ha'arets et-shabatoteyha kol yemey hoshamah we'atem be'erets oyveyjem az tishbat ha'arets
wehirtsat et-shabtoteyha.
hyttbc ta txrhw xrah tbct za mkybya xrab mtaw hmch ymy lk hyttbc ta xrah hxrt za
‫ שמה ואתם בארץ איביכם אז תשבת הארץ והרצת את־‬J‫אז תרצה הארץ את־שבתתיה כל ימי ה‬
‫שבתתיה‬
35-todo el tiempo de su desolación descansará lo que no descansó en vuestros años shabatot, cuando habitasteis en
ella. Kol-yemey hoshamah tishbot et asher lo-shavetah beshabatoteyjem beshivtejem aleyha.
hyl[ mktbcb mkyttbcb htbc al rca ta tbct hmch ymy lk

‫כל־ימי השמה תשבת את א! שר לא־שבתה בשבתתיכם בשבתכם עליה‬
36-Y en cuanto a los que quedaren de vosotros, infundiré desaliento en sus corazones en la tierra de sus enemigos, de
modo que los ponga en fuga el ruido de una hoja que se agite; y huirán como quien huye de la espada, y caerán sin que
nadie les persiga. Wehanish'arim bajem weheveti morej bilevavam be'artsot oyeveyhem weradaf otam kol aleh
nidaf wenasu menusat-jerev wenaflu we'eyn rodef.
brj tsnm wsnw pdn hl[ lwq mta pdrw mhybya txrab mbblb krm ytabhw mkb myracnhw
pdr nyaw wlpnw
‫סת־חרב‬9‫והנשארים בכם והבאתי מרך בלבבם בארצת איביהם ורדף אתם קול עלה נדף ונסו מנ‬
‫ונפלו ואין רדף‬
37-Y tropezaran los unos contra los otros, como si huyeran delante de la espada, aunque nadie les persiga; y no habrá
en vosotros resistencia ante vuestros enemigos. Wejashlu ish-be'ajiv kemipney-jerev werodef ayin welo-tihyeh
lajem tekumah lifney oyveyjem.
mkybya ynpl hmwqt mkl hyht alw nya pdrw brj ynpmk wyjab cya wlckw
‫וכשלו איש־באחיו כמפני־חרב ורדף אין ולא־תהיה לכם תקומה לפני איביכם‬
38-Y os perderéis entre las naciones, y os consumirá la tierra de vuestros enemigos. Wa'avadetem bagoyim we'ajlah
etjem erets oyveyjem.
mkybya xra mkta hlkaw mywgb mtdbaw

‫וא! בדתם בגוים ואכלה אתכם ארץ איביכם‬
39-Y los que quedaren de vosotros, desfallecerán en su iniquidad en las tierras de vuestros enemigos; y también por las
iniquidades de sus padres desfallecerán juntamente con ellos. Wehanish'arim bajem yimaku ba'avonam be'artsot
oyveyjem we'af ba'avonot avotam itam yimaku.
wqmy mta mtba tnw[b paw mkybya txrab mnw[b wqmy mkb myracnhw
‫והנשארים בכם ימקו בע!ונם בארצת איביכם ואף בע!ונת א! בתם אתם ימקו‬
40-Y confesarán ellos su iniquidad y la iniquidad de sus padres, por la prevaricación que cometieron contra Mí; y
porque anduvieron con porfía contra Mí, Wehitvadu et-avonam we'et-avon avotam bema'alam asher ma'alu-vi
we'af asher-haleju imi bekeri.
yrqb ym[ wklh rca paw yb wl[m rca ml[mb mtba nw[ taw mnw[ ta wdwthw
‫והתודו את־ע!ונם ואת־ע!ון א! בתם במע!לם א! שר מע!לו־בי ואף א! שר־הלכו עמי בקרי‬
41-Yo también; andaré contra ellos con porfía, y los llevaré a tierra de sus enemigos. Quizá se humillarán sus
corazones incircuncisos, y les será perdonada su iniquidad. Af-ani elej imam bekeri weheveti otam be'erets
oyeveyhem o-az yikana levavam he'arel we'az yirtsu et-avonam.
mnw[ ta wxry zaw lr[h mbbl [nky za wa mhybya xrab mta ytabhw yrqb mm[ kla yna pa
‫אף־א! ני אלך עמם בקרי והבאתי אתם בארץ איביהם או־אז יכנע לבבם הערל ואז ירצו את־ע!ונם‬
42-Entonces Yo me acordaré de mi pacto con Ya'akov; y también de mi pacto con Yitsjak; y también de mi pacto con
Abraham me acordaré; y me acordaré de la tierra. Wezajarti et-briti Ya'akov we'af et-briti Yitsjak we'af et-briti
Abraham ezkor weha'arets ezkor.
rkza xrahw rkza mhrba ytyrb ta paw qjxy ytyrb ta paw bwq[y ytyrb ta ytrkzw
‫וזכרתי את־בריתי יע!קוב ואף את־בריתי יצחק ואף את־בריתי אברהם אזכר והארץ אזכר‬
43-Porque la tierra habrá quedado abandonada por ellos, y habrá calmado la ira por los años shabatot, en su desolación
por causa de ellos, y ellos habrán sido perdonados por su iniquidad, porque rechazaron con desprecio mis juicios, y su
alma rechazó mis decretos. Weha'arets te'azev mehem wetirets et-shabatoteyha bashamah mehem wehem yirtsu et-
avonam ya'an uveya'an bemishpatay ma'asu we'et-jukotay ga'alah nafsham.
wsam yfpcmb n[ybw n[y mnw[ ta wxry mhw mhm hmchb hyttbc ta xrtw mhm bz[t xrahw
mcpn hl[g ytqj taw
‫והארץ תעזב מהם ותרץ את־שבתתיה בהשמה מהם והם ירצו את־ע!ונם יען וביען במשפטי מאסו‬
‫ קתי גע!לה נפשם‬9‫ואת־ח‬
44-Mas aun así, estando ellos en la tierra de sus enemigos, no los desecharé ni me enfadaré de ellos para destruirlos,
anulando mi pacto con ellos; porque Yo soy YHWH, su Elohey; We'af-gam-zot biheyotam be'erets oyveyhem lo-
me'astim welo-ge'altim lejalotam lehafer briti itam ki ani YHWH Eloheyhem.
yna yk mta ytyrb rphl mtlkl mytl[g alw mytsam al mhybya xrab mtwyhb taz mg paw
mhyhla hwhy
‫ואף־גם־זאת בהיותם בארץ איביהם לא־מאסתים ולא־געלתים לכלתם להפר בריתי אתם כי א! ני‬
‫יהוה א< להיהם‬
45-y me acordaré a favor de ellos del pacto con sus antepasados, a quienes saqué de la tierra de Mitsrayim, a vista de
las naciones, para ser su Elohim; Yo soy YHWH. Wezajarti lahem brit rishonim asher hotseti-otam me'erets
Mitsrayim le'eyney hagoyim lihyot lahem le-Elohim ani YHWH.
myhlal mhl twyhl mywgh yny[l myrxm xram mta ytaxwh rca myncar tyrb mhl ytrkzw
hwhy yna
‫וזכרתי להם ברית ראשנים א! שר הוצאתי־אתם מארץ מצרים לעיני הגוים להית להם לאלהים א! ני‬
‫יהוה‬
46-Estos son los estatutos y los juicios y las leyes que estableció YHWH entre El y los hijos de Yisra'el en el monte de
Sinay, por conducto de Mosheh. Eleh hajukim wehamishpatim wehatorot asher natan YHWH beyno uveyn beney
Yisra'el behar Sinay beyad-Mosheh.
hcm dyb ynys rhb larcy ynb nybw wnyb hwhy ntn rca trwthw myfpcmhw myqjh hla
‫ קים והמשפטים והתורת א! שר נתן יהוה בינו ובין בני ישראל בהר סיני ביד־משה‬9‫אלה הח‬
Capítulo 27

2-Habla a los hijos de Yisra'el y diles: Cuando alguno hiciere un voto especial a YHWH, prometiendo consagrarle una
persona según su avalúo, Daber el-beney Yisra'el we'amarta alehem ish ki yafli neder be'erkeja nefashot
la'YHWH.
hwhyl tcpn kkr[b rdn alpy yk cya mhla trmaw larcy ynb la rbd
‫דבר אל־בני ישראל ואמרת א! להם איש כי יפלא נדר בערכך נפשת ליהוה‬
3-si el avalúo fuese respecto a varón, desde la edad de veinte años hasta la edad de sesenta años, la valuación será de
cincuenta shekels de plata, según el shekel del lugar kodesh. Wehayah erkeja hazajar miben esrim shanah we'ad ben-
shishim shanah wehayah erkeja jamishim shekel kesef beshekel hakodesh.
cdqh lqcb psk lqc mycmj kkr[ hyhw hnc mycc nb d[w hnc myrc[ nbm rkzh kkr[ hyhw
‫והיה ערכך הזכר מבן עשרים שנה ועד בן־ששים שנה והיה ערכך ח! משים שקל כסף בשקל הקדש‬
4-Mas si fuere respecto a hembra, será su valuación de treinta shekels. We'im-nekevah hi wehayah erkeja shloshim
shakel.
lqc myclc kkr[ hyhw awh hbqn maw

‫ואם־נקבה הוא והיה ערכך שלשים שקל‬
5-Y si fuere de edad de cinco años hasta la edad de veinte años, será el avalúo para el hombre, de veinte shekels, y para la
mujer, de diez shekels. We'im miben-jamesh shanim we'ad ben-esrim shanah wehayah erkeja hazajar esrim
shekalim welanekevah aseret shekalim.
mylqc trc[ hbqnlw mylqc myrc[ rkzh kkr[ hyhw hnc myrc[ nb d[w mync cmj nbm maw
‫ואם מבן־חמש שנים ועד בן־עשרים שנה והיה ערכך הזכר עשרים שקלים ולנקבה ע!שרת שקלים‬
6-Y si fuere de edad de un mes hasta la edad de cinco años, será el avalúo para el hombre, de cinco shekels de plata; y
para la mujer será el avalúo, de tres shekels de plata. We'im miben-jodesh we'ad ben-jamesh shanim wehayah
erkeja hazajar jamishah shekalim kasef welanekevah erkeja shloshet shekalim kasef.
tclc kkr[ hbqnlw psk mylqc hcmj rkzh kkr[ hyhw mync cmj nb d[w cdj nbm maw
psk mylqc
‫ואם מבן־חדש ועד בן־חמש שנים והיה ערכך הזכר ח! משה שקלים כסף ולנקבה ערכך שלשת‬
‫שקלים כסף‬
7-Y si fuere de edad de sesenta años para arriba, si fuere hombre será la valuación de quince shekels, y para la mujer,
de diez shekels. We'im miben-shishim shanah wamalah im-zajar wehayah erkeja jamishah asar shakel
welanekevah asarah shekalim.
mylqc hrc[ hbqnlw lqc rc[ hcmj kkr[ hyhw rkz ma hl[mw hnc mycc nbm maw
‫ואם מבן־ששים שנה ומעלה אם־זכר והיה ערכך ח! משה עשר שקל ולנקבה ע!שרה שקלים‬
8-Pero si fuere demasiado pobre y no pudiere pagar la valuación, (el votante) hará presentar (a la persona votiva)
delante del kohen, y el kohen la valuará; según las posibilidades del que hizo e) voto, la valuará el kohen. We'im-maj
hu me'erkeja wehe'emido lifney hakohen wehe'erij oto hakohen al-pi asher tasig yad hanoder ya'arijenu
hakohen.
rdnh dy gyct rca yp l[ nhkh wta kyr[hw nhkh ynpl wdym[hw kkr[m awh km maw
nhkh wnkyr[y
‫ואם־מך הוא מערכך והע<מידו לפני הכהן והע<ריך אתו הכהן על־פי א! שר תשיג יד הנדר יע!ריכנו‬
‫הכהן‬
9-Y si fuere algún animal de los cuales se puede presentar en sacrificio a YHWH, cualquier parte de él ofrecida a
YHWH, será kodesh; We'im-behemah asher yakrivu mimenah korban l'YHWH kol asher yiten mimenu
l'YHWH yihyeh-kodesh.
cdq hyhy hwhyl wnmm nty rca lk hwhyl nbrq hnmm wbyrqy rca hmhb maw
‫ואם־בהמה א! שר יקריבו ממנה קרבן ליהוה כל א! שר יתן ממנו ליהוה יהיה־קדש‬
10-no lo mudará ni lo trocará, ni bueno por malo ni malo por bueno; y si de algún modo se trocare un animal por otro,
entonces tanto él como su trueque quedarán kodesh. Lo yajalifenu welo-yamir oto tov bera o-ra betov we'im-hamer
yamir behemah bivehemah wehayah-hu utmurato yihyeh-kodesh.
awh hyhw hmhbb hmhb rymy rmh maw bwfb [r wa [rb bwf wta rymy alw wnpyljy al
cdq hyhy wtrwmtw
‫לא יח! ליפנו ולא־ימיר אתו טוב ברע או־רע בטוב ואם־המר ימיר בהמה בבהמה והיה־הוא ותמורתו‬
‫יהיה־קדש‬
11-Y si fuere cualquier animal impuro, de los que no se ofrecen en sacrificio a YHWH, (el votante) presentará el
animal ante el kohen; We'im kol-behemah tame'ah asher lo-yakrivu mimenah korban l'YHWH wehe'emid et-
habehemah lifney hakohen.
nhkh ynpl hmhbh ta dym[hw hwhyl nbrq hnmm wbyrqy al rca hamf hmhb lk maw
‫ואם כל־בהמה טמאה א! שר לא־יקריבו ממנה קרבן ליהוה והע<מיד את־הבהמה לפני הכהן‬
12-y lo valuará el kohen, sea bueno o malo; según el avalúo del kohen, así quedará. Wehe'erij hakohen otah beyn tov
uveyn ra ke'erkeja hakohen ken yihyeh.
hyhy nk nhkh kkr[k [r nybw bwf nyb hta nhkh kyr[hw

‫והע<ריך הכהן אתה בין טוב ובין רע כערכך הכהן כן יהיה‬
13-Y si quisiere redimirlo, añadirá la quinta parte de él sobre la valuación. We'im-ga'ol yig'alenah weyasaf jamishito
al-erkeja.
kkr[ l[ wtcymj psyw hnlagy lag maw

‫ואם־גאל יגאלנה ויסף ח! מישתו על־ערכך‬
14-Y cuando alguno dedicase su casa, para que sea kodesh para YHWH, la valuará el kohen, sea buena o mala;
conforme la evalúe el kohen, así quedará. We'ish ki-yakadish et-beyto kodesh l'YHWH wehe'erijo hakohen beyn
tov uveyn ra ka'asher ya'arij oto hakohen ken yakum.
wta kyr[y rcak [r nybw bwf nyb nhkh wkyr[hw hwhyl cdq wtyb ta cdqy yk cyaw
mwqy nk nhkh
‫ואיש כי־יקדש את־ביתו קדש ליהוה והע<ריכו הכהן בין טוב ובין רע כא! שר יע!ריך אתו הכהן כן‬
‫יקום‬
15-Y si aquél que la dedica quisiera redimirla, añadirá la quinta parte sobre el dinero de la valuación de ella, y será
suya. We'im-hamakdish yig'al et-beyto weyasaf jamishit kesef-erkeja alav wehayah lo.
wl hyhw wyl[ kkr[ psk tycymj psyw wtyb ta lagy cydqmh maw
‫ואם־המקדיש יגאל את־ביתו ויסף ח! מישית כסף־ערכך עליו והיה לו‬
16-Y si alguna persona dedica parte del campo de su posesión a YHWH, su avalúo será conforme a la zera necesaria
para sembrarlo; un jomer de cebada se tasará en cincuenta shekels de plata. We'im misdeh ajuzato yakdish ish
l'YHWH wehayah erkeja lefi zar'o zera jomer se'orim bajamishim shekel kasef.
psk lqc mycmjb myr[c rmj [rz w[rz ypl kkr[ hyhw hwhyl cya cydqy wtzja hdcm maw
‫ זתו יקדיש איש ליהוה והיה ערכך לפי זרעו זרע חמר שערים בח! משים שקל כסף‬9‫ואם משדה א! ח‬
17-Si dedicase su campo al acabar el año del yovel, conforme a esta valuación quedará. Im-mishnat hayovel yakdish
sadehu ke'erkeja yakum.
mwqy kkr[k whdc cydqy lbyh tncm ma

‫אם־משנת היבל יקדיש שדהו כערכך יקום‬
18-Mas si dedicase su campo tiempo después del yovel, el kohen calculará el precio a razón de los años restantes hasta
el próximo yovel, y se rebajarán del avalúo los años que transcurran desde la dedicación hasta el rescate. We'im-achar
hayovel yakdish sadehu wejishav-lo hakohen et-hakesef al-pi hashanim hanotarot ad shanat hayovel wenigra
me'erkeja.
lbyh tnc d[ trtwnh mynch yp l[ pskh ta nhkh wl bcjw whdc cydqy lbyh rja maw
kkr[m [rgnw
‫ואם־אחר היבל יקדיש שדהו וחשב־לו הכהן את־הכסף על־פי השנים הנותרת עד שנת היבל ונגרע‬
‫מערכך‬
19-Y si aquél que lo dedica quisiere redimir su campo, añadirá la quinta parte sobre el precio de la valuación del campo, y
se quedará con él. We'im-ga'ol yig'al et-hasadeh hamakadish oto weyasaf jamishit kesef-erkeja alaw wekam lo.
wl mqw wyl[ kkr[ psk tycmj psyw wta cydqmh hdch ta lagy lag maw
‫ואם־גאל יגאל את־השדה המקדיש אתו ויסף ח! משית כסף־ערכך עליו וקם לו‬
20-Y si no redimiese el campo o hubiese vendido el campo a otro hombre, ya no podrá ser redimido, We'im-lo yig'al
et-hasadeh we'im-majar et-hasadeh le'ish ajer lo-yiga'el od.
dw[ lagy al rja cyal hdch ta rkm maw hdch ta lagy al maw
‫ואם־לא יגאל את־השדה ואם־מכר את־השדה לאיש אחר לא יגאל עוד‬
21-sino que el campo, cuando saliere libre en el yovel, será kodesh para YHWH, como campo dedicado para el kohen; la
posesión de él pertenecerá a los kohanim. Wehayah hasadeh betseto beyovel kodesh l'YHWH kisdeh hajerem
lakohen tihyeh ajuzato.
wtzja hyht nhkl mrjh hdck hwhyl cdq lbyb wtaxb hdch hyhw
‫ זתו‬9‫והיה השדה בצאתו ביבל קדש ליהוה כשדה החרם לכהן תהיה א! ח‬
22-Y si alguno dedicase a YHWH el campo que compró, que no fuese campo de su herencia, We'im et-sdeh miknato
asher lo misdeh ajuzato yakdish l'YHWH.
hwhyl cydqy wtzja hdcm al rca wtnqm hdc ta maw

‫ זתו יקדיש ליהוה‬9‫ואם את־שדה מקנתו א! שר לא משדה א! ח‬
23-el kohen calculará el importe de su avalúo hasta el año del yovel, y él pagará el precio del avalúo ese mismo día,
como cosa kodesh para YHWH. Wejishav-lo hakohen et mijsat ha'erkeja ad shanat hayovel wenatan et-ha'erkeja
bayom hahu kodesh l'YHWH.
hwhyl cdq awhh mwyb kkr[h ta ntnw lbyh tnc d[ kkr[h tskm ta nhkh wl bcjw
‫וחשב־לו הכהן את מכסת הערכך עד שנת היבל ונתן את־הערכך ביום ההוא קדש ליהוה‬
24-En el año del yovel volverá el campo a aquél de quien fue comprado, al mismo a quien pertenece la posesión de la
tierra. Bishanat hayovel yashuv hasadeh la'asher kanahu me'ito la'asher-lo ajuzat ha'arets.
xrah tzja wl rcal wtam whnq rcal hdch bwcy lbwyh tncb
‫ זת הארץ‬9‫בשנת היובל ישוב השדה לא! שר קנהו מאתו לא! שר־לו א! ח‬
25-Y todos tus avalúos serán en shekels del (lugar) kodesh; veinte gerahs son un shekel. Wejol-erkeja yihyeh
beshekel hakodesh esrim gerah yihyeh hashakel.
lqch hyhy hrg myrc[ cdqh lqcb hyhy kkr[ lkw

‫וכל־ערכך יהיה בשקל הקדש עשרים גרה יהיה השקל‬
26-Mas al primogénito de los animales que por primogenitura pertenece a YHWH, nadie lo podrá dedicar para hacer
con él otra ofrenda; ya sea buey o cordero, es de YHWH. Aj-bejor asher yevukar la'YHWH bivehemah lo-yakadish
ish oto im-shor im-seh l'YHWH hu.
awh hwhyl hc ma rwc ma wta cya cydqy al hmhbb hwhyl rkby rca rwkb ka
‫כר ליהוה בבהמה לא־יקדיש איש אתו אם־שור אם־שה ליהוה הוא‬9‫אך־בכור א! שר־יב‬
27-Y si dedicase un animal impuro, él lo redimirá según el avalúo, y añadirá la quinta parte sobre ese valor; mas si no
fuere redimido, será vendido conforme a la valuación. We'im babehemah hatme'ah ufadah we'erkeja weyasaf
jamishito alay'o we'im-lo yiga'el wenimkar be'erkeja.
kkr[b rkmnw lagy al maw wyl[ wtcmj psyw kkr[b hdpw hamfh hmhbb maw
‫ואם בבהמה הטמאה ופדה בערכך ויסף ח! משתו עליו ואם־לא יגאל ונמכר בערכך‬
28-Con todo, cualquier dedicación que una persona hiciere a YHWH, de cuanto fuere suyo propio, ya sea hombre
(siervo o extranjero), ya animal o campo de su posesión, no podrá ser vendido ni redimido: toda dedicación será
considera especialmente kodesh para YHWH. Aj kol-jerem asher yajarim ish l'YHWH mikol-asher-lo me'adam
uvehemah umisdeh ajuzato lo yimajer welo yiga'el kol-jerem kodesh kodashim hu l'YHWH.
lagy alw rkmy al wtzja hdcmw hmhbw mdam wl rca lkm hwhyl cya mrjy rca mrj lk ka
hwhyl awh mycdq cdq mrj lk
‫ זתו לא ימכר ולא יגאל‬9‫אך־כל־חרם א! שר יח! רם איש ליהוה מכל־א! שר־לו מאדם ובהמה ומשדה א! ח‬
‫כל־חרם קדש־קדשים הוא ליהוה‬
29-Cualquier dedicación para pagar el rescate del avalúo de una persona condenada a muerte, no podrá ser hecha; esa
persona será muerta irremisiblemente. Kol-jerem asher yojoram min-ha'adam lo yipadeh mot yumat.
tmwy twm hdpy al mdah nm mrjy rca mrj lk

‫ רם מן־האדם לא יפדה מות יומת‬J‫כל־חרם א! שר יח‬
30-Todo el diezmo de la tierra, así de la zera de la tierra como del fruto de los árboles, pertenece a YHWH, es kodesh
para YHWH. Wejol-masar ha'arets mizera ha'arets mipri ha'ets l'YHWH hu kodesh l'YHWH.
hwhyl cdq awh hwhyl x[h yrpm xrah [rzm xrah rc[m lkw
‫וכל־מעשר הארץ מזרע הארץ מפרי העץ ליהוה הוא קדש ליהוה‬
31-Y si alguno quisiere redimir cualquier parte de su diezmo, añada la quinta parte de su precio sobre él. We'im-ga'ol
yig'al ish mima'asro jamishito yosef alav.
wyl[ psy wtycmj wrc[mm cya lagy lag maw

‫ואם־גאל יגאל איש ממעשרו ח! משיתו יסף עליו‬
32-Y todo el diezmo del ganado mayor y del ganado menor, de todo lo que pasare bajo la vara marcadora al contarlos,
cada décimo animal será kodesh para YHWH. Wejol-masar bakar watson kol asher-ya'avor tajat hashavet ha'asiri
yihyeh-kodesh l'YHWH.
hwhyl cdq hyhy yryc[h fbch tjt rb[y rca lk naxw rqb rc[m lkw
‫וכל־מעשר בקר וצאן כל א! שר־יע!בר תחת השבט הע!שירי יהיה־קדש ליהוה‬
33-No se ha de mirar si es bueno o malo, ni se ha de trocar; y si de algún modo se trocare, tanto él como su trueque
serán kadoshim, no podrán redimirse. Lo yevaker beyn-tov lara welo yemirenu we'im-hamer yemirenu wehayah-
hu utmurato yihyeh-kodesh lo yiga'el.
lagy al cdq hyhy wtrwmtw awh hyhw wnrymy rmh maw wnrymy alw [rl bwf nyb rqby al
‫לא יבקר בין־טוב לרע ולא ימירנו ואם־המר ימירנו והיה־הוא ותמורתו יהיה־קדש לא יגאל‬
34-Estos son los mitzvot que prescribió YHWH a Mosheh, para los hijos de Yisra'el, en el monte Sinay. Eleh
hamitsvot asher tsiwah YHWH et-Mosheh el-beney Yisra'el behar Sinay.
ynys rhb larcy ynb la hcm ta hwhy hwx rca twxmh hla
‫אלה המצות א! שר צוה יהוה את־משה אל־בני ישראל בהר סיני‬
Baruj atah YHWH Eloheynu melej ha'olam, asher bajar banu mikol-ha'amim, wenatan lanu et-torato. Bendito seas Tu, oh YHWH nuestro
Elohey, Rey del universo que nos elegiste entre todos los pueblos y nos diste Tu Torah.
Al terminar la Porcion debe leer esta Braja:
Baruj atah YHWH, Eloheynu melej ha'olam, asher natan lanu torat emet, wejayey olam nata betojenu. Bendito seas Tu oh YHWH nuestro
Eloehy, Rey del Universo que nos diste (Tu Torah), la Torah de la Verdad, e implantaste en nosotros la Vida.
BAMIDBAR 1 ‫במדבר‬ rbdmb
Sefer Bemidbar
‫במדבר‬- rbdmb
Capítulo 1
1 ‫במדבר פרק‬
Parashah 34 BeMidbar (En el Desierto ) 1:1-4:20
1-Y habló YaHWeH a Mosheh en el desierto de Sinay, en la tienda de asignación, el día primero del mes segundo, en el
segundo año de haber salido de la tierra de Mitsrayim, diciendo: Wayedaber YHWH el-Mosheh bemidbar Sinay
be’Ohel Mo’ed be’ejad lajodesh hasheni bashanah hashenit letsetam me’erets Mitsrayim lemor.
xram mtaxl tynch hncb ynch cdjl djab duwm lhab ynys rbdmb hcm la hwhy rbdyw
rmal myrxm
‫וידבר יהוה אל־משה במדבר סיני באהל מועד באחד לחדש השני בשנה השנית לצאתם מארץ‬
‫מצרים לאמר‬
2-Haced el censo de toda la congregación de los hijos de Yisra'el por sus tribus, por sus casas paternas, conforme a la
cuenta de los nombres, todo hombre cabeza por cabeza; Se’u et-rosh kol-adat beney-Yisra’el lemishpejotam lebeyt
avotam bemispar shemot kol-zajar legulgelotam.
mtlglgl rkz lk twmc rpsmb mtba tybl mtjpcml larcy ynb tdu lk car ta wac
‫לגלתם‬%‫ בתם במספר שמות כל־זכר לג‬+‫דת בני־ישראל למשפחתם לבית א‬+‫שאו את־ראש כל־ע‬
3-de edad de veinte años para arriba, todos los que pueden ingresar al ejército en Yisra'el, tú y Aharón los contaréis por
sus huestes. Miben esrim shanah wamalah kol-yotse tsava beYisra'el tifkedu otam letsiv'otam atah we'Aharon.
nrhaw hta mtabxl mta wdqpt larcyb abx axy lk hlumw hnc myrcu nbm
‫ רן‬+‫מבן עשרים שנה ומעלה כל־יצא צבא בישראל תפקדו אתם לצבאתם אתה ואה‬
4-Y habrá con vosotros un hombre de cada tribu, siendo cada uno cabeza de su casa paterna. We'itejem yihyu ish ish
lamateh ish rosh lebeyt-avota'o hu.
awh wytba tybl car cya hfml cya cya wyhy mktaw
‫ בתיו הוא‬+‫ואתכם יהיו איש איש למטה איש ראש לבית־א‬
5-Y estos son los nombres de los varones que estarán con vosotros: de Re'uben, Elitzur, hijo de Shedei'ur; We'eleh
shemot ha'anashim asher ya'amdu itjem li-Re'uven Elitsur ben-Sdei'ur.
rwaydc nb rwxyla nbwarl mkta wdmuy rca mycnah twmc hlaw

‫ ליצור בן־שדיאור‬3‫ שר יעמדו אתכם לראובן א‬+‫ נשים א‬+‫ואלה שמות הא‬
6-de Shim'on, Shelumi'el, hijo de Tzurishaday; Le-Shim'on Shelumi'el ben-Tsurishaday.
ydcyrwx nb laymlc nwumcl

‫מיאל בן־צורישדי‬%‫לשמעון של‬
7-De Yahudah, Najshón, hijo de Aminadav; Li-Yahudah Najshon ben-Aminadav.
bdnymu nb nwcjn hdwhyl

‫ליהודה נחשון בן־עמינדב‬
8-de Yisajar, Nethan'el, hijo de Tzu'ar; Le-Yisajar Netan'el ben-Tsu'ar.
ruwx nb lantn rkccyl

‫ליששכר נתנאל בן־צוער‬
9-de Zebulun, Eli'av, hijo de Jelón; Li-Zevulun Eli'av ben-Jelon.
nlj nb bayla nlwbzl
‫ ליאב בן־חלן‬3‫ן א‬%‫לזבול‬
10-de los hijos de Yosef: de Efrayim, Elishama, hijo de Amihud; de Manasheh, Gamli'el, hijo de Pedatzur; Libeney
Yosef le-Efrayim Elishama ben-Amihud li-Menasheh Gamli'el ben-Pedatsur.
rwxhdp nb laylmg hcnml dwhymu nb umcyla myrpal pswy ynbl

‫ לישמע בן־עמיהוד למנשה גמליאל בן־פדהצור‬3‫לבני יוסף לאפרים א‬
11-de Benyamín, Avidán, hijo de Gid'oní; Le-Binyamin Avidan ben-Gid'oni.
ynudg nb ndyba nmynbl
‫ בידן בן־גדעני‬+‫לבנימן א‬
12-de Dan, Aji'ezer, hijo de Amishaday; Le-Dan Aji'ezer ben-Amishaday.
ydcymu nb rzuyja ndl
‫ חיעזר בן־עמישדי‬+‫לדן א‬
13-de Asher, Pagi'el, hijo de Ojran; Le-Asher Pagi'el ben-Ojran.
nrku nb layugp rcal
‫לאשר פגעיאל בן־עכרן‬
14-de Gad, Elyasaf, hijo de De'u'el; Le-Gad Elyasaf ben-De'u'el.
lawud nb psyla dgl

‫לגד אליסף בן־דעואל‬
15-de Naftalí, Ajira, hijo de Eynan. Le-Naftali Ajira ben-Eynan.
nnyu nb uryja yltpnl

‫ חירע בן־עינן‬+‫לנפתלי א‬
16-Estos son los designados de entre la congregación, príncipes de las tribus de sus padres, cabezas de los millares de
Yisra'el. Eleh kru'ey ha'edah nesi'ey matot avotam rashey alfey Yisra'el hem.
mh larcy ypla ycar mtwba twfm yaycn hduh yayrq hla

‫ בותם ראשי אלפי ישראל הם‬+‫אלה ]קריאי כ[ )קרואי ק( העדה נשיאי מטות א‬
17-Y tomaron Mosheh y Aharón a estos hombres que habían sido designados por nombres, Wayikaj Mosheh we'Aharon
et ha'anashim ha'eleh asher nikvu beshemot.
twmcb wbqn rca hlah mycnah ta nrhaw hcm jqyw

‫ שר נקבו בשמות‬+‫ נשים האלה א‬+‫ רן את הא‬+‫ויקח משה ואה‬
18-e hicieron reunir a toda la congregación en el primer día del segundo mes, y fueron designados por sus familias,
según sus casas paternas, conforme a la cuenta de los nombres, de edad de veinte años para arriba, cabeza por cabeza;
We'et kol-ha'edah hikhilu be'ejad lajodesh hasheni wayityaledu al-mishpejotam lebeyt avotam bemispar shemot
miben esrim shanah wamalah legulgelotam.
nbm twmc rpsmb mtba tybl mtjpcm lu wdlytyw ynch cdjl djab wlyhqh hduh lk taw
mtlglgl hlumw hnc myrcu
‫ בתם במספר שמות מבן‬+‫ואת כל־העדה הקהילו באחד לחדש השני ויתילדו על־משפחתם לבית א‬
‫לגלתם‬%‫עשרים שנה ומעלה לג‬
19-Tal como ordenó YHWH a Mosheh, así los contó en el desierto de Sinay. Ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh
wayifkedem bemidbar Sinay.
ynys rbdmb mdqpyw hcm ta hwhy hwx rcak

‫ שר צוה יהוה את־משה ויפקדם במדבר סיני‬+‫כא‬
20-Y los hijos de Re'uben, el primogénito de Yisra'el, sus linajes por sus familias, por sus casas paternas, conforme a la
cuenta de los nombres, cabeza por cabeza; todo hombre de edad de veinte años para arriba, todos los que podían
ingresar al ejército. Wayihyu beney-Re'uven bejor Yisra'el toldotam lemishpejotam lebeyt avotam bemispar
shemot legulgelotam kol-zajar miben esrim shanah wamalah kol yotse tsava.
nbm rkz lk mtlglgl twmc rpsmb mtba tybl mtjpcml mtdlwt larcy rkb nbwar ynb wyhyw
abx axy lk hlumw hnc myrcu
‫לגלתם כל־זכר‬%‫ בתם במספר שמות לג‬+‫ויהיו בני־ראובן בכר ישראל תולדתם למשפחתם לבית א‬
‫מבן עשרים שנה ומעלה כל יצא צבא‬
21-los que fueron contados de la tribu de Re'ubén, fueron cuarenta y seis mil quinientos. Pekudeyhem lemateh
Re'uven shishah we'arba'im elef wajamesh me'ot.
twam cmjw pla myubraw hcc nbwar hfml mhydqp

‫ מש מאות‬+‫ דיהם למטה ראובן ששה וארבעים אלף וח‬%‫פק‬
22-De los hijos de Shim'on, sus linajes por sus familias, por sus casas paternas, los que fueron contados conforme a la
cuenta de los nombres, cabeza por cabeza; todos los varones de edad de veinte años para arriba, todos los que podían
ingresar al ejército. Libeney Shim'on toldotam lemishpejotam lebeyt avotam pekuda'o bemispar shemot
legulgelotam kol-zajar miben esrim shanah wamalah kol yotse tsava.
hnc myrcu nbm rkz lk mtlglgl twmc rpsmb wydqp mtba tybl mtjpcml mtdlwt nwumc ynbl
abx axy lk hlumw
‫לגלתם כל־זכר מבן עשרים‬%‫ דיו במספר שמות לג‬%‫ בתם פק‬+‫לבני שמעון תולדתם למשפחתם לבית א‬
‫שנה ומעלה כל יצא צבא‬
23-los que fueron contados de la tribu de Shim'on, fueron cincuenta y nueve mil trescientos. Pekudeyhem lemateh
Shim'on tish'ah wajamishim elef ushelosh me'ot.
twam clcw pla mycmjw huct nwumc hfml mhydqp

‫ משים אלף ושלש מאות‬+‫ דיהם למטה שמעון תשעה וח‬%‫פק‬
24-De los hijos de Gad, sus linajes por sus familias, por sus casas paternas, conforme a la cuenta de los nombres, de
edad de veinte años para arriba, todos los que podían ingresar al ejército, Libeney Gad toldotam lemishpejotam
lebeyt avotam bemispar shemot miben esrim shanah wamalah kol yotse tsava.
abx axy lk hlumw hnc myrcu nbm twmc rpsmb mtba tybl mtjpcml mtdlwt dg ynbl
‫ בתם במספר שמות מבן עשרים שנה ומעלה כל יצא צבא‬+‫לבני גד תולדתם למשפחתם לבית א‬
25-los que fueron contados de la tribu de Gad, fueron cuarenta y cinco mil seiscientos cincuenta. Pekudeyhem lemateh
Gad jamishah we'arba'im elef weshesh me'ot wajamishim.
mycmjw twam ccw pla myubraw hcmj dg hfml mhydqp

‫ משים‬+‫ משה וארבעים אלף ושש מאות וח‬+‫ דיהם למטה גד ח‬%‫פק‬
26-De los hijos de Yahudah, sus linajes por sus familias, por sus casas paternas, conforme a la cuenta de los nombres,
de edad de veinte años para arriba, todos los que podían ingresar al ejército, Libeney Yahudah toldotam
lemishpejotam lebeyt avotam bemispar shemot miben esrim shanah wamalah kol yotse tsava.
abx axy lk hlumw hnc myrcu nbm tmc rpsmb mtba tybl mtjpcml mtdlwt hdwhy ynbl
‫ בתם במספר שמת מבן עשרים שנה ומעלה כל יצא צבא‬+‫לבני יהודה תולדתם למשפחתם לבית א‬
27-los que fueron contados de la tribu de Yahudah, fueron setenta y cuatro mil seiscientos. Pekudeyhem lemateh
Yahudah arba'ah weshiv'im elef weshesh me'ot.
twam ccw pla myubcw hubra hdwhy hfml mhydqp

‫ דיהם למטה יהודה ארבעה ושבעים אלף ושש מאות‬%‫פק‬
28-De los hijos de Yissajar, sus linajes por sus familias, por sus casas paternas, conforme a la cuenta de los nombres,
de edad de veinte años para arriba, todos los que podían ingresar al ejército, Libeney Yissajar toldotam
abx axy lk hlumw hnc myrcu nbm tmc rpsmb mtba tybl mtjpcml mtdlwt rkccy ynbl
‫ בתם במספר שמת מבן עשרים שנה ומעלה כל יצא צבא‬+‫לבני יששכר תולדתם למשפחתם לבית א‬
29-los que fueron contados de la tribu de Yissajar, fueron cincuenta y cuatro mil cuatrocientos. Pekudeyhem lemateh
Yissajar arba'ah wajamishim elef we'arba me'ot.
twam ubraw pla mycmjw hubra rkccy hfml mhydqp

‫ משים אלף וארבע מאות‬+‫ דיהם למטה יששכר ארבעה וח‬%‫פק‬
30-De los hijos de Zevulun, sus linajes por sus familias, por sus casas paternas, conforme a la cuenta de los nombres,
de edad de veinte años para arriba, todos los que podían ingresar al ejército, Libeney Zevulun toldotamam
abx axy lk hlumw hnc myrcu nbm tmc rpsmb mtba tybl mtjpcml mtdlwt nlwbz ynbl
‫ בתם במספר שמת מבן עשרים שנה ומעלה כל יצא צבא‬+‫ן תולדתם למשפחתם לבית א‬%‫לבני זבול‬
31-los que fueron contados de la tribu de Zevulun, fueron cincuenta y siete mil cuatrocientos. Pekudeyhem lemateh
Zevulun shiv'ah wajamishim elef we'arba me'ot.
twam ubraw pla mycmjw hubc nlwbz hfml mhydqp

‫ משים אלף וארבע מאות‬+‫ן שבעה וח‬%‫ דיהם למטה זבול‬%‫פק‬
32-De los hijos de Yosef, o sea de los hijos de Efrayim, sus linajes por sus familias, por sus casas paternas, conforme a
la cuenta de los nombres, de edad de veinte años para arriba, todos los que podían ingresar al ejército,-Libeney Yosef
libeney Efrayim toldotam lemishpejotam lebeyt avotam bemispar shemot miben esrim shanah wamalah kol yotse
tsava.
lk hlumw hnc myrcu nbm tmc rpsmb mtba tybl mtjpcml mtdlwt myrpa ynbl pswy ynbl
abx axy
‫ בתם במספר שמת מבן עשרים שנה ומעלה כל‬+‫לבני יוסף לבני אפרים תולדתם למשפחתם לבית א‬
‫יצא צבא‬
33-los que fueron contados de la tribu de Efrayim, fueron cuarenta mil quinientos. Pekudeyhem lemateh Efrayim
arba'im elef wajamesh me'ot.
twam cmjw pla myubra myrpa hfml mhydqp

‫ מש מאות‬+‫ דיהם למטה אפרים ארבעים אלף וח‬%‫פק‬
34-De los hijos de Menasheh, sus linajes por sus familias, por sus casas paternas, conforme a la cuenta de los nombres,
de edad de veinte años para arriba, todos los que podían ingresar al ejército, Libeney Menasheh toldotam
abx axy lk hlumw hnc myrcu nbm twmc rpsmb mtba tybl mtjpcml mtdlwt hcnm ynbl
‫ בתם במספר שמות מבן עשרים שנה ומעלה כל יצא צבא‬+‫לבני מנשה תולדתם למשפחתם לבית א‬
35-los que fueron contados de la tribu de Manasheh, fueron treinta y dos mil doscientos. Pekudeyhem lemateh
Menasheh shenayim ushloshim elef umatayim.
mytamw pla myclcw mync hcnm hfml mhydqp

‫ דיהם למטה מנשה שנים ושלשים אלף ומאתים‬%‫פק‬
36-De los hijos de Benyamín, sus linajes por sus familias, por sus casas paternas, conforme a la cuenta de los nombres,
de edad de veinte años para arriba, todos los que podían ingresar al ejército, Libeney Binyamin toldotam
abx axy lk hlumw hnc myrcu nbm tmc rpsmb mtba tybl mtjpcml mtdlwt nmynb ynbl
‫ בתם במספר שמת מבן עשרים שנה ומעלה כל יצא צבא‬+‫לבני בנימן תולדתם למשפחתם לבית א‬
37-los que fueron contados de la tribu de Benyamín fueron treinta y cinco mil cuatrocientos. Pekudeyhem lemateh
Binyamin jamishah ushloshim elef we'arba me'ot.
twam ubraw pla myclcw hcmj nmynb hfml mhydqp

‫ משה ושלשים אלף וארבע מאות‬+‫ דיהם למטה בנימן ח‬%‫פק‬
38-De los hijos de Dan, sus linajes por sus familias, por sus casas paternas, conforme a la cuenta de los nombres, de
edad de veinte años para arriba, todos los que podían ingresar al ejército, Libeney Dan toldotam lemishpejotam
abx axy lk hlumw hnc myrcu nbm tmc rpsmb mtba tybl mtjpcml mtdlwt nd ynbl
‫ בתם במספר שמת מבן עשרים שנה ומעלה כל יצא צבא‬+‫לבני דן תולדתם למשפחתם לבית א‬
39-los que fueron contados de la tribu de Dan fueron sesenta y dos mil setecientos. Pekudeyhem lemateh Dan
shenayim weshishim elef usheva me'ot.
twam ubcw pla myccw mync nd hfml mhydqp

‫ דיהם למטה דן שנים וששים אלף ושבע מאות‬%‫פק‬
40-De los hijos de Asher, sus linajes por sus familias, por sus casas paternas, conforme a la cuenta de los nombres, de
edad de veinte años para arriba, todos los que podían ingresar al ejército, Libeney Asher toldotam lemishpejotam
abx axy lk hlumw hnc myrcu nbm tmc rpsmb mtba tybl mtjpcml mtdlwt rca ynbl
‫ בתם במספר שמת מבן עשרים שנה ומעלה כל יצא צבא‬+‫לבני אשר תולדתם למשפחתם לבית א‬
41-los que fueron contados de la tribu de Asher fueron cuarenta y un mil quinientos. Pekudeyhem lemateh Asher
ejad we'arba'im elef wajamesh me'ot.
twam cmjw pla myubraw dja rca hfml mhydqp

‫ מש מאות‬+‫ דיהם למטה אשר אחד וארבעים אלף וח‬%‫פק‬

42-De los hijos de Naftalí, sus linajes por sus familias, por sus casas paternas, conforme a la cuenta de los nombres, de
edad de veinte años para arriba, todos lo que podían ingresar al ejército, Beney Naftali toldotam lemishpejotam lebeyt
avotam bemispar shemot miben esrim shanah wamalah kol yotse tsava.
abx axy lk hlumw hnc myrcu nbm tmc rpsmb mtba tybl mtjpcml mtdlwt yltpn ynb
‫ בתם במספר שמת מבן עשרים שנה ומעלה כל יצא צבא‬+‫בני נפתלי תולדתם למשפחתם לבית א‬
43-los que fueron contados de la tribu de Naftalí fueron cincuenta y tres mil cuatrocientos. Pekudeyhem lemateh
Naftali shloshah wajamishim elef we'arba me'ot.
twam ubraw pla mycmjw hclc yltpn hfml mhydqp

‫ משים אלף וארבע מאות‬+‫ דיהם למטה נפתלי שלשה וח‬%‫פק‬
44-Estos son los que fueron contados, a quienes contaron Mosheh y Aharón y los doce príncipes de Yisra'el, doce
hombres, cada uno era (príncipe) de la casa de sus padres. Eleh hapekudim asher pakad Mosheh we'Aharon unesi'ey
Yisra'el sheneym asar ish ish-ejad lebeyt-avotav hayu.
wyh wytba tybl dja cya cya rcu mync larcy yaycnw nrhaw hcm dqp rca mydqph hla
‫ בתיו היו‬+‫ רן ונשיאי ישראל שנים עשר איש איש־אחד לבית־א‬+‫ שר פקד משה ואה‬+‫ דים א‬%‫אלה הפק‬
45-Y fueron todos los que fueron contados de los hijos de Yisra'el, según sus casas paternas, de edad de veinte años para
arriba, todos los que en Yisra'el podían ingresar al ejército; Wayihyu kol-pekudey beney-Yisra'el lebeyt avotam miben
esrim shanah wamalah kol-yotse tsava beYisra'el.
larcyb abx axy lk hlumw hnc myrcu nbm mtba tybl larcy ynb ydwqp lk wyhyw
‫ בתם מבן עשרים שנה ומעלה כל־יצא צבא בישראל‬+‫ויהיו כל־פקודי בני־ישראל לבית א‬
46-y fueron pues todos los contados, seiscientos tres mil quinientos cincuenta. Wayihyu kol-hapekudim shesh-me'ot
elef ushloshet alafim wajamesh me'ot wajamishim.
mycmjw twam cmjw mypla tclcw pla twam cc mydqph lk wyhyw

‫ משים‬+‫ מש מאות וח‬+‫ לפים וח‬+‫ דים שש־מאות אלף ושלשת א‬%‫ויהיו כל־הפק‬
47-Mas los Lewi'im, según la tribu de sus padres, no fueron contados entre ellos. WehaLewi'im lemateh avotam lo
hotpakdu betojam.
mkwtb wdqpth al mtba hfml mywlhw

‫ בתם לא התפקדו בתוכם‬+‫והלוים למטה א‬

49-Pero no contarás la tribu de Lewí y no formarás su censo entre los hijos de Yisra'el. Aj et-mateh Lewi lo tifkod
we'et-rosham lo tisa betoj beney Yisra'el.
larcy ynb kwtb act al mcar taw dqpt al ywl hfm ta ka

‫אך את־מטה לוי לא תפקד ואת־ראשם לא תשא בתוך בני ישראל‬
50-Y tú encarga a los Lewi'im el cuidado del Mishkan, con todos sus utensilios y todo lo que le pertenece; ellos
llevarán el Mishkan y todos sus utensilios, y ellos servirán en él; y acamparán alrededor del Mishkan. We'atah
hafked et-haLewi'im al-Mishkan ha'edut we'al kol-kelav we'al kol-asher-lo hemah yis'u et-haMishkan we'et-
kol-kelav wehem yeshartuhu wesaviv laMishkan yajanu.
lk taw nkcmh ta wacy hmh wl rca lk luw wylk lk luw tduh nkcm lu mywlh ta dqph htaw
wnjy nkcml bybsw whtrcy mhw wylk
‫ שר־לו המה ישאו את־המשכן ואת־כל־‬+‫ ת ועל כל־כליו ועל כל־א‬%‫ואתה הפקד את־הלוים על־משכן העד‬
‫ נו‬+‫ הו וסביב למשכן יח‬%‫כליו והם ישרת‬
51-Y cuando el Mishkan haya de partir, los Lewi'im lo desarmarán; y cuando el Mishkan haya de acampar, los Lewi'im
lo armarán; y el extraño (no Lewi) que se acercare, será muerto. Uvinsoa haMishkan yoridu oto haLewi'im
uvajanot haMishkan yakimu oto haLevi'im wehazar hakarev yumat.
tmwy brqh rzhw mywlh wta wmyqy nkcmh tnjbw mywlh wta wdyrwy nkcmh usnbw
‫ נת המשכן יקימו אתו הלוים והזר הקרב יומת‬+‫ובנסע המשכן יורידו אתו הלוים ובח‬
52-Y los hijos de Yisra'el acamparán cada cual en su propio campamento, y cada uno junto a su propio estandarte,
según sus huestes; Wejanu beney Yisra'el ish al-majanehu we'ish al-digelo letsiv'otam.
mtabxl wlgd lu cyaw whnjm lu cya larcy ynb wnjw

‫ נהו ואיש על־דגלו לצבאתם‬+‫וחנו בני ישראל איש על־מח‬
53-mas los Lewi'im acamparán alrededor del Mishkan, para que no haya ira contra la congregación de los hijos de
Yisra'el; de modo que los Lewi'im tendrán el cargo de guardar el Mishkan. WehaLewi'im yajanu saviv leMishkan
ha'edut welo-yihyeh ketsef al-adat beney Yisra'el weshameru haLewi'im et-mishmeret Mishkan ha'edut.
trmcm ta mywlh wrmcw larcy ynb tdu lu pxq hyhy alw tduh nkcml bybs wnjy mywlhw
twduh nkcm
‫דת בני ישראל ושמרו הלוים את־משמרת‬+‫ ת ולא־יהיה קצף על־ע‬%‫ נו סביב למשכן העד‬+‫והלוים יח‬
‫משכן העדות‬
54-E hicieron los hijos de Yisra'el conforme a todo lo que había ordenado YHWH a Mosheh; así hicieron. Waya'asu
beney Yisra'el kejol asher tsiwah YHWH et-Mosheh ken asu.
wcu nk hcm ta hwhy hwx rca lkk larcy ynb wcuyw

‫ שר צוה יהוה את־משה כן עשו‬+‫שו בני ישראל ככל א‬+‫ויע‬
Capítulo 2

‫ רן לאמר‬+‫וידבר יהוה אל־משה ואל־אה‬
2-Los hijos de Yisra'el acamparán cada cual junto a su propio estandarte, bajo la insignia de la casa de sus padres;
dando frente a la tienda de asignación, acamparán a su alrededor. Ish al-diglo ve'otot leveyt avotam yajanu beney
Yisra'el mineged saviv le'ohel-mo'ed yajanu.
wnjy duwm lhal bybs dgnm larcy ynb wnjy mtba tybl ttab wlgd lu cya
‫ נו‬+‫ נו בני ישראל מנגד סביב לאהל־מועד יח‬+‫ בתם יח‬+‫איש על־דגלו באתת לבית א‬
3-Y los que acampen en la parte del oriente, serán los del estandarte del campamento de Yahudah, según sus huestes,
siendo el príncipe de los hijos de Yahudah, Najshon, hijo de Aminadav; Wehajonim kedmah mizrajah degel
majaneh Yahudah letsiv'otam wenasi livney Yehudah Najshon ben-Aminadav.
bdnymu nb nwcjn hdwhy ynbl aycnw mtabxl hdwhy hnjm lgd hjrzm hmdq mynjhw
‫ נה יהודה לצבאתם ונשיא לבני יהודה נחשון בן־עמינדב‬+‫והחנים קדמה מזרחה דגל מח‬
4-y su ejército, según sus contados, eran setenta y cuatro mil seiscientos. Utseva'o ufkudeyhem arba'ah weshiv'im elef
weshesh me'ot.
twam ccw pla myubcw hubra mhydqpw wabxw

‫ דיהם ארבעה ושבעים אלף ושש מאות‬%‫וצבאו ופק‬
5-Y los acampados junto a él serán los de la tribu de Yissajar, siendo el príncipe de los hijos de Yissajar, Netanel, hijo
de Tzu'ar; Wehajonim alay'o mateh Yissajar wenasi livney Yissajar Netan'el ben-Tsu'ar.
ruwx nb lantn rkccy ynbl aycnw rkccy hfm wylu mynjhw

‫והחנים עליו מטה יששכר ונשיא לבני יששכר נתנאל בן־צוער‬
6-y su ejército, según su conteo, eran cincuenta y cuatro mil cuatrocientos. Utseva'o ufekuday'o arba'ah wajamishim
elef we'arba me'ot.
twam ubraw pla mycmjw hubra wydqpw wabxw

‫ משים אלף וארבע מאות‬+‫ דיו ארבעה וח‬%‫וצבאו ופק‬
7-Y la tribu de Zevulun: el príncipe de los hijos de Zevulun era Eli'av, hijo de Jelon; Mateh Zevulun wenasi livney
Zevulun Eli'av ben-Jelon.
nlj nb bayla nlwbz ynbl aycnw nlwbz hfm

‫ ליאב בן־חלן‬3‫ן א‬%‫ן ונשיא לבני זבול‬%‫מטה זבול‬
8-Y su ejército, según su conteo, eran cincuenta y siete mil cuatrocientos. Utseva'o ufekuday'o shiv'ah wajamishim
elef we'arba me'ot.
twam ubraw pla mycmjw hubc wydqpw wabxw

‫ משים אלף וארבע מאות‬+‫ דיו שבעה וח‬%‫וצבאו ופק‬
9-Todos los que fueron contados del campamento de Yahudah eran ciento ochenta y seis mil cuatrocientos, según sus
huestes; éstos se pondrán en marcha los primeros. Kol-hapekudim lemajaneh Yahudah me'at elef ushemonim elef
wesheshet-alafim we'arba-me'ot letsive'otam rishonah yisa'u.
wusy hncar mtabxl twam ubraw mypla tccw pla mynmcw pla tam hdwhy hnjml mydqph lk
‫ לפים וארבע־מאות לצבאתם ראשנה יסעו‬+‫ נה יהודה מאת אלף ושמנים אלף וששת־א‬+‫ דים למח‬%‫כל־הפק‬
10-Estandarte del campamento de Re'uven al sur, según sus huestes, siendo el príncipe de los hijos de Re'uven, Elitzur,
hijo de Shedei'ur; Degel majaneh Re'uven teymanah letsiv'otam wenasi livney Re'uven Elitsur ben-Shdei'ur.
rwaydc nb rwxyla nbwar ynbl aycnw mtabxl hnmyt nbwar hnjm lgd
‫ ליצור בן־שדיאור‬3‫ נה ראובן תימנה לצבאתם ונשיא לבני ראובן א‬+‫דגל מח‬
11-y su ejército, según su conteo, eran cuarenta y seis mil quinientos. Utseva'o ufkuday'o shishah we'arba'im elef
wajamesh me'ot.
twam cmjw pla myubraw hcc wydqpw wabxw

‫ מש מאות‬+‫ דיו ששה וארבעים אלף וח‬%‫וצבאו ופק‬
12-Y los acampados junto a él, la tribu de Shimon, siendo el príncipe de los hijos de Shimon, Shelumiel, hijo de
Tzurishadday; Wehajonim alay'o mateh Shim'on venasi livney Shim'on Shlumi'el ben-Tsurishaday.
ydcyrwx nb laymlc nwumc ynbl aycnw nwumc hfm wylu mnwjhw

‫מיאל בן־צורי־שדי‬%‫והחונם עליו מטה שמעון ונשיא לבני שמעון של‬
13-y su ejército, según sus contados, eran cincuenta y nueve mil trescientos. Utsva'o ufkudeyhem tish'ah wajamishim elef
ushlosh me'ot.
twam clcw pla mycmjw huct mhydqpw wabxw

‫ משים אלף ושלש מאות‬+‫ דיהם תשעה וח‬%‫וצבאו ופק‬
14-Y la tribu de Gad: el príncipe de los hijos de Gad era Elyasaf, hijo de Re'u'el; Umateh Gad wenasi livney Gad
Elyasaf ben-Re'u'el.
lawur nb psyla dg ynbl aycnw dg hfmw

‫ומטה גד ונשיא לבני גד אליסף בן־רעואל‬
15-y su ejército, según sus contados, eran cuarenta y cinco mil seiscientos cincuenta. Utsva'o ufkudeyhem jamishah
we'arba'im elef weshesh me'ot wajamishim.
mycmjw twam ccw pla myubraw hcmj mhydqpw wabxw

‫ משים‬+‫ משה וארבעים אלף ושש מאות וח‬+‫ דיהם ח‬%‫וצבאו ופק‬
16-Todos los que fueron contados del campamento de Reu'ven eran ciento cincuenta y un mil cuatrocientos cincuenta,
según sus huestes; y ellos marcharán los segundos. Kol-hapekudim lemajaneh Re'uven me'at elef we'ejad
wajamishim elef we'arba-me'ot wajamishim letsiv'otam usheni'im yisa'u.
myncw mtabxl mycmjw twam ubraw pla mycmjw djaw pla tam nbwar hnjml mydqph lk
wusy
‫ משים לצבאתם ושנים‬+‫ משים אלף וארבע־מאות וח‬+‫ נה ראובן מאת אלף ואחד וח‬+‫ דים למח‬%‫כל־הפק‬
‫יסעו‬
17-Y se pondrá en marcha la tienda de asignación, que es el campamento de los Lewi'im, en medio de los demás
campamentos; conforme acampen, así se pondrán en marcha, cada uno de acuerdo con el lugar que le fue designado,
según sus estandartes. Wenasa ohel-mo'ed majaneh haLevi'im betoj hamajanot ka'asher yajanu ken yisa'u ish al-
yado ledigleyhem.
mhylgdl wdy lu cya wusy nk wnjy rcak tnjmh kwtb mywlh hnjm duwm lha usnw
‫ נו כן יסעו איש על־ידו לדגליהם‬+‫ שר יח‬+‫ נת כא‬+‫ נה הלוים בתוך המח‬+‫ונסע אהל־מועד מח‬
18-Estandarte del campamento de Efrayím, según sus ejércitos, al occidente, siendo el príncipe de los hijos de Efrayím,
Elishamá, hijo de Ammihud; Degel majaneh Efrayim letsiv'otam yamah wenasi livney Efrayim Elishama ben-
Amihud.
dwhymu nb umcyla myrpa ynbl aycnw hmy mtabxl myrpa hnjm lgd
‫ לישמע בן־עמיהוד‬3‫ נה אפרים לצבאתם ימה ונשיא לבני אפרים א‬+‫דגל מח‬
19-y su ejército según sus contados, eran cuarenta mil quinientos. Utsva'o ufkudeyhem arba'im elef wajamesh me'ot.
twam cmjw pla myubra mhydqpw wabxw

‫ מש מאות‬+‫ דיהם ארבעים אלף וח‬%‫וצבאו ופק‬

20-Y junto a él estará la tribu de Menasheh, siendo el príncipe de los hijos de Menasheh, Gamli'el, hijo de Pedatzur;
We'alay'o mateh Menasheh wenasi livney Menasheh Gamli'el ben-Pedatsur.
rwxhdp nb laylmg hcnm ynbl aycnw hcnm hfm wyluw

‫ועליו מטה מנשה ונשיא לבני מנשה גמליאל בן־פדהצור‬
21-y su ejército según sus contados, eran treinta y dos mil doscientos. Utsva'o ufkudeyhem shnayim ushloshim elef
umatayim.
mytamw pla myclcw mync mhydqpw wabxw

‫ דיהם שנים ושלשים אלף ומאתים‬%‫וצבאו ופק‬
22-Y la tribu de Benyamín: el príncipe de los hijos de Benyamín, Avidán, hijo de Gidoní; Umateh Binyamin wenasi
livney Binyamin Avidan ben-Gid'oni.
ynudg nb ndyba nmynb ynbl aycnw nmynb hfmw

‫ בידן בן־גדעני‬+‫ומטה בנימן ונשיא לבני בנימן א‬
23-y su ejército, según sus contados, eran treinta y cinco mil cuatrocientos. Utsva'o ufkudeyhem jamishah ushloshim
elef we'arba me'ot.
twam ubraw pla myclcw hcmj mhydqpw wabxw

‫ משה ושלשים אלף וארבע מאות‬+‫ דיהם ח‬%‫וצבאו ופק‬
24-Todos los que fueron contados del campamento de Efrayím eran ciento ocho mil cien, según sus huestes; y ellos se
pondrán en marcha los terceros. Kol-hapekudim lemajaneh Efrayim me'at elef ushemonat-alafim ume'ah
letsiv'otam ushlishim yisa'u.
wusy myclcw mtabxl hamw mypla tnmcw pla tam myrpa hnjml mydqph lk
‫ לפים ומאה לצבאתם ושלשים יסעו‬+‫ נה אפרים מאת אלף ושמנת־א‬+‫ דים למח‬%‫כל־הפק‬
25-Estandarte del campamento de Dan al norte según sus ejércitos, siendo el príncipe de los hijos de Dan, Ajiezer, hijo
de Amishadday; Degel majaneh Dan tsafonah letsiv'otam wenasi livney Dan Aji'ezer ben-Amishaday.
ydcymu nb rzuyja nd ynbl aycnw mtabxl hnpx nd hnjm lgd

‫ חיעזר בן־עמישדי‬+‫ נה דן צפנה לצבאתם ונשיא לבני דן א‬+‫דגל מח‬
26-y su ejército según sus contados, eran sesenta y dos mil setecientos. Utsva'o ufekudeyhem shenayim weshishim
elef usheva me'ot.
twam ubcw pla myccw mync mhydqpw wabxw

‫ דיהם שנים וששים אלף ושבע מאות‬%‫וצבאו ופק‬
27-Y los acampados junto a él serán los de la tribu de Asher, siendo el príncipe de los hijos de Asher, Pagi'el, hijo de
Ojran; Wehajonim alay'o mateh Asher wenasi livney Asher Pagi'el ben-Ojran.
nrku nb layugp rca ynbl aycnw rca hfm wylu mynjhw

‫והחנים עליו מטה אשר ונשיא לבני אשר פגעיאל בן־עכרן‬
28-y su ejército según sus contados, eran cuarenta y un mil quinientos. Utsva'o ufkudeyhem ejad we'arba'im elef
wajamesh me'ot.
twam cmjw pla myubraw dja mhydqpw wabxw

‫ מש מאות‬+‫ דיהם אחד וארבעים אלף וח‬%‫וצבאו ופק‬

29-Y la tribu de Naftalí: siendo el príncipe de los hijos de Naftalí, Ajirá, hijo de Eynan; Umateh Naftali wenasi livney
Naftali Ajira ben-Eynan.
nnyu nb uryja yltpn ynbl aycnw yltpn hfmw

‫ חירע בן־עינן‬+‫ומטה נפתלי ונשיא לבני נפתלי א‬
30-y su ejército según sus contados, eran cincuenta y tres mil cuatrocientos. Utseva'o ufkudeyhem shloshah
wajamishim elef we'arba me'ot.
twam ubraw pla mycmjw hclc mhydqpw wabxw

‫ משים אלף וארבע מאות‬+‫ דיהם שלשה וח‬%‫וצבאו ופק‬
31-Todos los que fueron contados del campamento de Dan eran ciento cincuenta y siete mil seiscientos. Ellos se
pondrán en marcha en último lugar, según sus estandartes. Kol-hapekudim lemajaneh Dan me'at elef weshiv'ah
wajamishim elef weshesh me'ot la'ajaronah yis'u ledigleyhem.
mhylgdl wusy hnrjal twam ccw pla mycmjw hubcw pla tam nd hnjml mydqph lk
‫ רנה יסעו לדגליהם‬+‫ משים אלף ושש מאות לאח‬+‫ נה דן מאת אלף ושבעה וח‬+‫ דים למח‬%‫כל־הפק‬
32-Estos son los que fueron contados de los hijos de Yisra'el, por sus casas paternas; todos los que fueron contados de
los campamentos, según sus huestes, fueron seiscientos tres mil quinientos cincuenta. Eleh pekudey veney-Yisra'el
leveyt avotam kol-pekudey hamajanot letsiv'otam shesh -me'ot elef ushloshet alafim wajamesh me'ot wajamishim.
cmjw mypla tclcw pla twam cc mtabxl tnjmh ydwqp lk mtba tybl larcy ynb ydwqp hla
mycmjw twam
‫ לפים‬+‫ נת לצבאתם שש־מאות אלף ושלשת א‬+‫ בתם כל־פקודי המח‬+‫אלה פקודי בני־ישראל לבית א‬
‫ משים‬+‫ מש מאות וח‬+‫וח‬
33-Mas los Lewi'im no fueron contados entre los hijos de Yisra'el, como había ordenado YHWH a Mosheh.
WehaLewi'im lo hotpakdu betoj beney Yisra'el ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh.
hcm ta hwhy hwx rcak larcy ynb kwtb wdqpth al mywlhw

‫ שר צוה יהוה את־משה‬+‫והלוים לא התפקדו בתוך בני ישראל כא‬
34-E hicieron los hijos de Yisra'el conforme a todo lo que ordenó YHWH a Mosheh; así acamparon según sus
estandartes, y así marcharon cada cual conforme a sus familias, según sus casas paternas. Waya'asu beney Yisra'el
kejol asher-tsiwah YHWH et-Mosheh ken-janu ledigleyhem wejen nasa'u ish lemishpejotay'o al-beyt avotay'o.
wytjpcml cya wusn nkw mhylgdl wnj nk hcm ta hwhy hwx rca lkk larcy ynb wcuyw
wytba tyb lu
‫ שר־צוה יהוה את־משה כן־חנו לדגליהם וכן נסעו איש למשפחתיו על־בית‬+‫שו בני ישראל ככל א‬+‫ויע‬
‫ בתיו‬+‫א‬
Capítulo 3
1-Y estas son las generaciones de Aharón y de Mosheh, en el día que habló YHWH a Mosheh en el monte de Sinay;
We'eleh toldot Aharon uMosheh beyom diber YHWH et-Mosheh behar Sinay.
ynys rhb hcm ta hwhy rbd mwyb hcmw nrha tdlwt hlaw
‫ רן ומשה ביום דבר יהוה את־משה בהר סיני‬+‫ואלה תולדת אה‬
2-estos pues son los nombres de los hijos de Aharón: Nadav el primogénito, y Avihú, El'azar e Itamar. We'eleh
shemot beney-Aharon habejor Nadav wa'Avihu El'azar we'Itamar.
rmtyaw rzula awhybaw bdn rkbh nrha ynb twmc hlaw

‫ ביהוא אלעזר ואיתמר‬+‫ רן הבכור נדב וא‬+‫ואלה שמות בני־אה‬
3-Estos son los nombres de los hijos de Aharón, los kohanim ungidos a quienes dedicó como kohanim. Eleh shemot
beney Aharon hakohanim hameshujim asher-mile yadam lejahen.
nhkl mdy alm rca myjcmh mynhkh nrha ynb twmc hla
‫ שר־מלא ידם לכהן‬+‫ חים א‬%‫ נים המש‬+‫ רן הכה‬+‫אלה שמות בני אה‬
4-Y Nadav y Avihú murieron delante de YHWH, cuando ofrecieron un fuego extraño ante la presencia de YHWH, en
el desierto de Sinay, y no tuvieron hijos; y Elazar e Itamar ejercieron como kohen ante la presencia de Aharón, su padre.
Wayamot Nadav wa'Avihu lifney YHWH behakrivam esh zarah lifney YHWH bemidbar Sinay uvanim lo-hayu
lahem wayejahen El'azar we'Itamar al-peney Aharon avihem.
mhl wyh al mynbw ynys rbdmb hwhy ynpl hrz ca mbrqhb hwhy ynpl awhybaw bdn tmyw
mhyba nrha ynp lu rmtyaw rzula nhkyw
‫ ביהוא לפני יהוה בהקרבם אש זרה לפני יהוה במדבר סיני ובנים לא־היו להם ויכהן‬+‫וימת נדב וא‬
‫ ביהם‬+‫ רן א‬+‫אלעזר ואיתמר על־פני אה‬

6-Haz que se presente la tribu de Lewi y ponla ante Aharon, el Kohen, para que le asistan. Hakrev et-mateh Lewi
weha'amadeta oto lifney Aharon hakohen weshertu oto.
wta wtrcw nhkh nrha ynpl wta tdmuhw ywl hfm ta brqh
‫ רן הכהן ושרתו אתו‬+‫מדת אתו לפני אה‬+‫הקרב את־מטה לוי והע‬
7-Y se ocuparán en el servicio de él, y en el servicio de toda la congregación delante de la tienda de asignación,
haciendo el servicio de la morada. Weshameru et-mishemarto we'et-mishmeret kol-ha'edah lifney Ohel Mo'ed
la'avod et-avodat haMishkan.
nkcmh tdbu ta dbul duwm lha ynpl hduh lk trmcm taw wtrmcm ta wrmcw
‫בדת המשכן‬+‫בד את־ע‬+‫ושמרו את־משמרתו ואת־משמרת כל־העדה לפני אהל מועד לע‬
8-Y tendrán la custodia de todos los utensilios de la tienda de asignación, y se ocuparán en el servicio de los hijos de
Yisra'el, haciendo el servicio de la morada. Weshameru et-kol-kley Ohel Mo'ed we'et-mishmeret beney Yisra'el
la'avod et-avodat haMishkan.
nkcmh tdbu ta dbul larcy ynb trmcm taw duwm lha ylk lk ta wrmcw
‫בדת המשכן‬+‫בד את־ע‬+‫ושמרו את־כל־כלי אהל מועד ואת־משמרת בני ישראל לע‬
9-Y darás los Lewi'im a Aharon y a sus hijos; ellos les son enteramente cedidos de entre los hijos de Yisra'el.
Wenatatah et-haLewi'im le-Aharon ulevanay'o netunim netunim hemah lo me'et beney Yisra'el.
larcy ynb tam wl hmh mnwtn mnwtn wynblw nrhal mywlh ta httnw
‫ רן ולבניו נתונם נתונם המה לו מאת בני ישראל‬+‫ונתתה את־הלוים לאה‬
10-Y a Aharon y a sus hijos designarás para que ellos solos se ocupen de su kehuna; y el extraño que se acercare, será
muerto. We'et-Aharon we'et-banay'o tifekod weshameru et-kehunatam wehazar hakarev yumat.
tmwy brqh rzhw mtnhk ta wrmcw dqpt wynb taw nrha taw
‫ נתם והזר הקרב יומת‬%‫ רן ואת־בניו תפקד ושמרו את־כה‬+‫ואת־אה‬

12-Y en cuanto a Mí, he aquí que he tomado a los Lewi'im de entre los hijos de Yisra'el, en lugar de todo primogénito
que abre la matriz de su madre de entre los hijos de Yisra'el, y serán míos los Lewi'im. Wa'ani hineh lakajti et-
haLewi'im mitoj beney Yisra'el tajat kol-bejor peter rejem mibeney Yisra'el wehayu li haLewi'im.
yl wyhw larcy ynbm mjr rfp rwkb lk tjt larcy ynb kwtm mywlh ta ytjql hnh ynaw
mywlh
‫ ני הנה לקחתי את־הלוים מתוך בני ישראל תחת כל־בכור פטר רחם מבני ישראל והיו לי הלוים‬+‫וא‬
13-Porque todos los primogénitos son míos; pues en el día que maté a todos los primogénitos en la tierra de Mitsrayim,
consagré para Mí a todos los primogénitos de Yisra'el, así de hombres como de bestias. Míos serán; Yo soy YHWH. Ki
li kol-bejor beyom hakoti jol-bejor be'erets Mitsrayim hikdashti li jol-bejor beYisra'el me'adam ad-behemah li
yihyu ani YHWH.
hmhb du mdam larcyb rwkb lk yl ytcdqh myrxm xrab rwkb lk ytkh mwyb rwkb lk yl yk
hwhy yna wyhy yl
‫כי לי כל־בכור ביום הכתי כל־בכור בארץ מצרים הקדשתי לי כל־בכור בישראל מאדם עד־בהמה לי‬
‫ ני יהוה‬+‫יהיו א‬
14-Y habló YHWH a Mosheh en el desierto de Sinay, diciendo: Wayedaber YHWH el-Mosheh bemidbar Sinay lemor.
rmal ynys rbdmb hcm la hwhy rbdyw

‫וידבר יהוה אל־משה במדבר סיני לאמר‬
15-Cuenta a los hijos de Lewi por sus casas paternas, por sus familias; contarás a todos los varones de edad de un mes
para arriba. Pekod et-beney Lewi leveyt avotam lemishpejotam kol-zajar miben-jodesh wamalah tifekedem.
mdqpt hlumw cdj nbm rkz lk mtjpcml mtba tybl ywl ynb ta dqp
‫ בתם למשפחתם כל־זכר מבן־חדש ומעלה תפקדם‬+‫פקד את־בני לוי לבית א‬
16-Y Mosheh los contó por orden de YHWH, como le fue ordenado. Wayifkod otam Mosheh al-pi YHWH ka'asher
tsuwah.
hwx rcak hwhy yp lu hcm mta dqpyw

‫וה‬%‫ שר צ‬+‫ויפקד אתם משה על־פי יהוה כא‬
17-Y estos fueron los hijos de Lewí por sus nombres: Gershón y Kehat y Merarí. Wayihyu-eleh veney-Lewi bishmotam
Gershon uKehat uMerari.
yrrmw thqw nwcrg mtmcb ywl ynb hla wyhyw

‫ויהיו־אלה בני־לוי בשמתם גרשון וקהת ומררי‬
18-Y estos son los nombres de los hijos de Gershón, según sus familias: Livní y Shimí. We'eleh shemot beney-
Gershon lemishpejotam Livni weShim'i.
yumcw ynbl mtjpcml nwcrg ynb twmc hlaw

‫ואלה שמות בני־גרשון למשפחתם לבני ושמעי‬
19-Y los hijos de Kehat, según sus familias: Amram y Yitzhar, Jevrón y Uzi'el. Uveney Kehat lemishpejotam Amram
weYitshar Jevron we'Uzi'el.
layzuw nwrbj rhxyw mrmu mtjpcml thq ynbw

‫זיאל‬%‫ובני קהת למשפחתם עמרם ויצהר חברון וע‬
20-Y los hijos de Merarí, según sus familias: Majlí y Mushí. Estas son las familias de los Lewi'im según sus casas
paternas. Uveney Merari lemishpejotam Majli uMushi eleh hem mishpejot haLewi leveyt avotam.
mtba tybl ywlh tjpcm mh hla ycwmw yljm mtjpcml yrrm ynbw
‫ בתם‬+‫ובני מררי למשפחתם מחלי ומושי אלה הם משפחת הלוי לבית א‬
21-De Gershón fueron la familia de los Livni y la familia de los Shimi. Estas son las familias de los Gershoni. Le-
Gershon mishpajat haLivni umishpajat haShim'i eleh hem mishpejot haGershuni.
yncrgh tjpcm mh hla yumch tjpcmw ynblh tjpcm nwcrgl

‫ ני‬%‫לגרשון משפחת הלבני ומשפחת השמעי אלה הם משפחת הגרש‬
22-Los contados de ellos, conforme a la cuenta de todos los varones de edad de un mes para arriba, los contados de
ellos fueron siete mil quinientos. Pekudeyhem bemispar kol-zajar miben-jodesh wamalah pekudeyhem shiv'at
alafim wajamesh me'ot.
twam cmjw mypla tubc mhydqp hlumw cdj nbm rkz lk rpsmb mhydqp
‫ מש מאות‬+‫ לפים וח‬+‫קדיהם שבעת א‬% ‫קדיהם במספר כל־זכר מבן־חדש ומעלה פ‬% ‫פ‬
23-Las familias de los Gershoni acamparán detrás de la morada por la parte oeste. Mishpejot haGershuni ajarey
haMishkan yajanu yamah.
hmy wnjy nkcmh yrja yncrgh tjpcm

‫ נו ימה‬+‫ רי המשכן יח‬+‫ ני אח‬%‫משפחת הגרש‬
24-Y el príncipe de la casa paterna de los Gershuni era Elyasaf, hijo de La'el, Unesi veyt-av la-Gershuni Elyasaf ben-
La'el.
lal nb psyla yncrgl ba tyb aycnw

‫ ני אליסף בן־לאל‬%‫ונשיא בית־אב לגרש‬
25-y el cargo de los hijos de Gershon, en la tienda de asignación, será la morada y la tienda, su cubierta y la cortina de la
entrada de la tienda de asignación, Umishmeret beney-Gershon be'Ohel Mo'ed haMishkan weha'ohel mijsehu
umasaj petaj Ohel Mo'ed.
duwm lha jtp ksmw whskm lhahw nkcmh duwm lhab nwcrg ynb trmcmw
‫ומשמרת בני־גרשון באהל מועד המשכן והאהל מכסהו ומסך פתח אהל מועד‬
26-y las cortinas del atrio, y la cortina de la entrada del atrio que está alrededor de la morada y del altar, juntamente
con las cuerdas para todo su servicio. Wekal'ey hejatser we'et-masaj petaj hejatser asher al-haMishkan we'al-
hamizbe'aj saviv we'et meytarav lejol avodato.
wtdbu lkl wyrtym taw bybs jbzmh luw nkcmh lu rca rxjh jtp ksm taw rxjh yulqw
‫בדתו‬+‫ שר על־המשכן ועל־המזבח סביב ואת מיתריו לכל ע‬+‫וקלעי החצר ואת־מסך פתח החצר א‬
27-Y de Kehat fueron la familia de los Amrami, y la familia de los Yitzhari, y la familia de los Jevroni, y la familia de
los Ozi'eli. Éstas son las familias de los kehati. Weli-Kehat mishpajat ha'Amrami umishpajat haYitshari
umishpajat haJevroni umishpajat ha'Ozi'eli eleh hem mishpejot haKehati.
tjpcm mh hla ylayzuh tjpcmw ynrbjh tjpcmw yrhxyh tjpcmw ymrmuh tjpcm thqlw
ythqh
‫ולקהת משפחת העמרמי ומשפחת היצהרי ומשפחת החברני ומשפחת העזיאלי אלה הם משפחת‬
‫הקהתי‬
28-Por la cuenta de todos los varones de edad de un mes para arriba, fueron ocho mil seiscientos, los cuales tenían a su
cargo la guardia del lugar kodesh. Bemispar kol-zajar miben-jodesh wamalah shemonat alafim weshesh me'ot
shomrey mishmeret hakodesh.
cdqh trmcm yrmc twam ccw mypla tnmc hlumw cdj nbm rkz lk rpsmb
‫ לפים ושש מאות שמרי משמרת הקדש‬+‫במספר כל־זכר מבן־חדש ומעלה שמנת א‬
29-Las familias de los hijos de Kehat acamparán al costado del Mishkan, al sur. Mishpejot beney-Kehat yajanu al
yerej haMishkan teymanah.
hnmyt nkcmh kry lu wnjy thq ynb tjpcm

‫ נו על ירך המשכן תימנה‬+‫משפחת בני־קהת יח‬
30-Y el príncipe de la casa paterna de las familias de los kehati será Elitzafán, hijo de Uzi'el. Unesi veyt-av
lemishpejot haKehati Elitsafan ben-Uzi'el.
layzu nb npxyla ythqh tjpcml ba tyb aycnw

‫זיאל‬%‫ונשיא בית־אב למשפחת הקהתי אליצפן בן־ע‬
31-Y a su cargo estará la guardia del arca y de la mesa y del candelabro y de los altares, y de los objetos del lugar
kodesh con los cuales servirán, y del velo y de todo lo perteneciente al servicio. Umishmartam ha'aron wehashuljan
wehamenorah wehamizbejot ujley hakodesh asher yeshartu bahem wehamasaj wechol avodato.
wtdbu lkw ksmhw mhb wtrcy rca cdqh ylkw tjbzmhw hrnmhw njlchw nrah mtrmcmw
‫בדתו‬+‫ שר ישרתו בהם והמסך וכל ע‬+‫ לחן והמנרה והמזבחת וכלי הקדש א‬%‫ומשמרתם הארן והש‬
32-Y el principal entre los príncipes de los Lewi será El'azar, hijo de Aharón el kohen, el cual tendrá la superintendencia
de los que hacen la guardia del lugar kodesh. Unesi nesi'ey haLewi El'azar ben-Aharon hakohen pekudat shomrey
mishmeret hakodesh.
cdqh trmcm yrmc tdqp nhkh nrha nb rzula ywlh yaycn aycnw
‫ דת שמרי משמרת הקדש‬%‫ רן הכהן פק‬+‫ונשיא נשיאי הלוי אלעזר בן־אה‬
33-De Merarí fueron la familia de los Majli y la familia de los Mushi; estas son las familias de Merarí; Li-Merari
mishpajat haMajli umishpajat haMushi eleh hem mishpejot Merari.
yrrm tjpcm mh hla ycwmh tjpcmw yljmh tjpcm yrrml

‫למררי משפחת המחלי ומשפחת המושי אלה הם משפחת מררי‬
34-y los que fueron contados de ellos conforme a la cuenta de todos los varones de edad de un mes para arriba,
fueron seis mil doscientos. Ufkudeyhem bemispar kol-zajar miben-jodesh wamalah sheshet alafim umatayim.
mytamw mypla tcc hlumw cdj nbm rkz lk rpsmb mhydqpw

‫ לפים ומאתים‬+‫ דיהם במספר כל־זכר מבן־חדש ומעלה ששת א‬%‫ופק‬
35-Y el príncipe de la casa paterna de las familias de Merarí es Tzuriel, hijo de Avi'jáyil. Estos acamparán al costado del
Mishkan, al norte. Unesi veyt-av lemishpejot Merari Tsuri'el ben-Avi'jayil al yerej haMishkan yajanu tsafonah.
hnpx wnjy nkcmh kry lu lyjyba nb layrwx yrrm tjpcml ba tyb aycnw
‫ נו צפנה‬+‫ ביחיל על ירך המשכן יח‬+‫ונשיא בית־אב למשפחת מררי צוריאל בן־א‬
36-Y al cargo de los hijos de Merarí estarán los tablones del Mishkan, sus travesaños y sus columnas, y sus basas y
todos sus objetos, con todo lo perteneciente a su servicio; Ufkudat mishmeret beney Merari karshey haMishkan
uverijay'o we'amuday'o wa'adanay'o wejol-kelay'o wejol avodato.
wtdbu lkw wylk lkw wyndaw wydmuw wyjyrbw nkcmh ycrq yrrm ynb trmcm tdqpw
‫בדתו‬+‫ דניו וכל־כליו וכל ע‬+‫ דיו וא‬%‫ דת משמרת בני מררי קרשי המשכן ובריחיו ועמ‬%‫ופק‬
37-y las columnas de alrededor del atrio, y sus basas, y sus estacas, y sus cuerdas. We'amudey hejatser saviv
we'adneyhem witedotam umeytreyhem.
mhyrtymw mtdtyw mhyndaw bybs rxjh ydmuw

‫ די החצר סביב ואדניהם ויתדתם ומיתריהם‬%‫ועמ‬
38-Y los acampados al frente del Mishkan, al oriente, delante de la tienda de asignación, hacia donde se levanta el sol,
serán Mosheh y Aharon y los hijos de éste, los cuales harán la guardia del lugar kodesh para cumplir con la obligación
de los hijos de Yisra'el. El extraño que se acercare moriria. Wehajonim lifney haMishkan kedemah lifney ohel-
mo'ed mizrajah Mosheh we'Aharon uvanay'o shomerim mishmeret hamikdash lemishmeret beney Yisra'el
wehazar hakarev yumat.
cdqmh trmcm myrmc wynbw nrhaw hcm hjrzm duwm lha ynpl hmdq nkcmh ynpl mynjhw
tmwy brqh rzhw larcy ynb trmcml
‫ רן ובניו שמרים משמרת המקדש‬+‫והחנים לפני המשכן קדמה לפני אהל־מועד מזרחה משה ואה‬
‫למשמרת בני ישראל והזר הקרב יומת‬
39-Todos los que fueron contados de los Lewi'im, que por orden de YHWH los contaron Mosheh y Aharon, por sus
familias, todos los varones de un mes para arriba, fueron veintidós mil. Kol-pekudey haLewi'im asher pakad
Mosheh we'Aharon al-pi YHWH lemishpejotam kol-zajar miben-jodesh wamalah shenayim we'esrim alef.
mync hlumw cdj nbm rkz lk mtjpcml hwhy yp lu nrhaw hcm dqp rca mywlh ydwqp lk
pla myrcuw
‫ רן על־פי יהוה למשפחתם כל־זכר מבן־חדש ומעלה שנים‬+‫ שר פקד משה ואה‬+‫כל־פקודי הלוים א‬
‫ועשרים אלף‬
40-Y dijo YHWH a Mosheh: Cuenta todos los varones primogénitos de los hijos de Yisra'el de edad de un mes para
arriba, y forma el censo de sus nombres. Wayomer YHWH el-Mosheh pekod kol-bejor zajar livney Yisra'el
miben-jodesh wamalah wesa et mispar shemotam.
mtmc rpsm ta acw hlumw cdj nbm larcy ynbl rkz rkb lk dqp hcm la hwhy rmayw
‫ויאמר יהוה אל־משה פקד כל־בכר זכר לבני ישראל מבן־חדש ומעלה ושא את מספר שמתם‬
41-Y tomarás para Mí, Yo YHWH, a los Lewi'im, en lugar de todos los primogénitos de entre los hijos de Yisra'el, y
tomarás los ganados de los Lewi'im en lugar de todos los primogénitos de entre los ganados de los hijos de Yisra'el.
Welakajta et-haLewi'im li ani YHWH tajat kol-bejor biveney Yisra'el we'et behemat haLewi'im tajat kol-
bejor bevehemat beney Yisra'el.
tmhbb rwkb lk tjt mywlh tmhb taw larcy ynbb rkb lk tjt hwhy yna yl mywlh ta tjqlw
larcy ynb
‫ מת‬3‫ מת הלוים תחת כל־בכור בבה‬3‫ ני יהוה תחת כל־בכר בבני ישראל ואת בה‬+‫ולקחת את־הלוים לי א‬
‫בני ישראל‬
42-Y contó Mosheh, como le había ordenado YHWH, todos los primogénitos de los hijos de Yisra'el. Wayifkod
Mosheh ka'asher tsiwah YHWH oto et-kol-bejor biveney Yisra'el.
larcy ynbb rwkb lk ta wta hwhy hwx rcak hcm dqpyw

‫ שר צוה יהוה אתו את־כל־בכר בבני ישראל‬+‫ויפקד משה כא‬
43-Y eran todos los varones primogénitos, por la cuenta de los nombres, de edad de un mes para arriba, según los que
fueron contados de ellos, veintidós mil doscientos setenta y tres. Wayehi jol-bejor zajar bemispar shemot miben-
jodesh wamalah lifkudeyhem shenayim we'esrim elef sheloshah weshiv'im umatayim.
myubcw hclc pla myrcuw mync mhydqpl hlumw cdj nbm tmc rpsmb rkz rwkb lk yhyw
mytamw
‫ דיהם שנים ועשרים אלף שלשה ושבעים‬%‫ויהי כל־בכור זכר במספר שמות מבן־חדש ומעלה לפק‬
‫ומאתים‬

45-Toma a los Lewi'im en lugar de todos los primogénitos de entre los hijos de Yisra'el, y los ganados de los Lewi'im en
lugar de los primogénitos de sus ganados. Y los Lewi'im serán míos; Yo soy YHWH. Kaj et-haLewi'im tajat kol-
bejor biveney Yisra'el we'et-behemat haLewi'im tajat behematam wehayu-li haLewi'im ani YHWH.
hwhy yna mywlh yl wyhw mtmhb tjt mywlh tmhb taw larcy ynbb rwkb lk tjt mywlh ta jq
‫ ני יהוה‬+‫ מת הלוים תחת בהמתם והיו־לי הלוים א‬3‫קח את־הלוים תחת כל־בכור בבני ישראל ואת־בה‬
46-Y respecto a los doscientos setenta y tres que han de ser redimidos, los que de entre los primogénitos de Yisra'el
exceden del número de los Lewi'im, We'et peduyey hashloshah wehashiv'im wehamatayim ha'odfim al-haLewi'im
mibejor beney Yisra'el.
larcy ynb rwkbm mywlh lu mypduh mytamhw myubchw hclch yywdp taw
‫ואת פדויי השלשה והשבעים והמאתים העדפים על־הלוים מבכור בני ישראל‬
47-tomarás cinco shekelim de cada uno por cabeza; según el shekel del lugar kodesh los tomarás, a veinte gerah el
shekel; Welakajta jameshet jameshet shekalim lagulgolet beshekel hakodesh tikaj esrim gerah hashakel.
lqch hrg myrcu jqt cdqh lqcb tlglgl mylqc tcmj tcmj tjqlwv
‫לגלת בשקל הקדש תקח עשרים גרה השקל‬%‫ משת שקלים לג‬+‫ משת ח‬+‫ולקחת ח‬
48-y darán a Aharon y a sus hijos la plata, como redención de los que exceden de ellos. Wenatatah hakesef le-
Aharon ulevanay'o peduyey ha'odefim bahem.
mhb mypduh yywdp wynblw nrhal pskh httnw

‫ רן ולבניו פדויי העדפים בהם‬+‫ונתתה הכסף לאה‬
49-Y tomó Mosheh la plata del rescate de los que excedieron de los redimidos por los Lewi'im; Wayikaj Mosheh
et kesef hapidyom me'et ha'odefim al peduyey haLevi'im.
mywlh yywdp lu mypduh tam mwydph psk ta hcm jqyw

‫ויקח משה את כסף הפדיום מאת העדפים על פדויי הלוים‬
50-de parte de los primogénitos de los hijos de Yisra'el tomó la plata, mil trescientos sesenta y cinco, en shekel kodesh.
Me'et bejor beney Yisra'el lakaj et-hakasef jamishah weshishim ushlosh me'ot wa'elef beshekel hakodesh.
cdqh lqcb plaw twam clcw myccw hcmj pskh ta jql larcy ynb rwkb tam
‫ משה וששים ושלש מאות ואלף בשקל הקדש‬+‫מאת בכור בני ישראל לקח את־הכסף ח‬
51-Y dio Mosheh la plata de los redimidos a Aharon y a sus hijos, por mandato de YHWH; como había ordenado
YHWH a Mosheh. Wayiten Mosheh et-kesef hapedu'im le-Aharon ulevanay'o al-pi YHWH ka'asher tsiwah
YHWH et-Mosheh.
hcm ta hwhy hwx rcak hwhy yp lu wynblw nrhal mydph psk ta hcm ntyw
‫ שר צוה יהוה את־משה‬+‫ רן ולבניו על־פי יהוה כא‬+‫ ים לאה‬%‫ויתן משה את־כסף הפד‬
Capítulo 4
1-Y habló YaHWeH a Mosheh y a Aharon, diciendo: Wayedaber YHWH el-Mosheh we'el-Aharon lemor.

2-Formad el censo de los hijos de Kehat de entre los hijos de Lewí, por sus familias, por sus casas paternas, Naso et-
rosh beney Kehat mitoj beney Lewi lemishpejotam leveyt avotam.
mtba tybl mtjpcml ywl ynb kwtm thq ynb car ta acn
‫ בתם‬+‫נשא את־ראש בני קהת מתוך בני לוי למשפחתם לבית א‬
3-de edad de treinta años para arriba hasta la edad de cincuenta años, todos los que entran en el servicio para servir en la
tienda de asignación. Miben shloshim shanah wamalah we'ad ben-jamishim shanah kol-ba latsava la'asot
melajah be'Ohel Mo'ed.
duwm lhab hkalm twcul abxl ab lk hnc mycmj nb duw hlumw hnc myclc nbm
‫שות מלאכה באהל מועד‬+‫ משים שנה כל־בא לצבא לע‬+‫מבן שלשים שנה ומעלה ועד בן־ח‬
4-Este será el oficio de los hijos de Kehat en la tienda de asignación, apartado de apartados. Zot avodat beney-Kehat
be'Ohel Mo'ed kodesh hakodashim.
mycdqh cdq duwm lhab thq ynb tdbu taz

‫ דשים‬I‫בדת בני־קהת באהל מועד קדש הק‬+‫זאת ע‬
5-Y vendrán Aharón y sus hijos al levantarse el campamento, y harán bajar el velo y cubrirán con él el arca del
testimonio. Uva Aharon uvanay'o binsoa hamajaneh wehoridu et parojet hamasaj wejisu-vah et Aron ha'Edut.
tduh nra ta hb wskw ksmh tkrp ta wdrwhw hnjmh usnb wynbw nrha abw
‫ ת‬%‫ רן העד‬+‫ נה והורדו את פרכת המסך וכסו־בה את א‬+‫ רן ובניו בנסע המח‬+‫ובא אה‬
6-Y pondrán sobre ésta una cubierta de pieles de tajash, y extenderán por encima de ella un paño todo de lana azul
celeste, y colocarán sus varas. Wenatenu alay'o kesuy or tajash ufarsu beged-kelil tejelet milmalah wesamu
baday'o.
wydb wmcw hlumlm tlkt lylk dgb wcrpw cjt rwu ywsk wylu wntnw
‫ונתנו עליו כסוי עור תחש ופרשו בגד־כליל תכלת מלמעלה ושמו בדיו‬
7-Y sobre la mesa de los lejemim de la proposición, extenderán un paño de lana azul celeste, y pondrán sobre éste los
moldes, y los recipientes (para el incienso puro), y las medias cañitas de separación, y los soportes que han de servir de
techo (para los panes). We'al shuljan hapanim yifresu beged tejelet wenatenu alay'o et-hake'arot we'et-hakapot
we'et-hamenaki'ot we'et kesot hanasej welejem hatamid alay'o yihyeh.
twcq taw tyqnmh taw tpkh taw truqh ta wylu wntnw tlkt dgb wcrpy mynph njlc luw
hyhy wylu dymth mjlw ksnh
‫ לחן הפנים יפרשו בגד תכלת ונתנו עליו את־הקערת ואת־הכפת ואת־המנקית ואת קשות‬%‫ועל ש‬
‫הנסך ולחם התמיד עליו יהיה‬
8-Y extenderán sobre ellos un paño de lana carmesí, y cubrirán éste con una cubierta de pieles de tajash, y colocarán
sus varas. Ufarsu aleyhem beged tola'at shani wejisu oto bemijseh or tajash wesamu et-baday'o.
wydb ta wmcw cjt rwu hskmb wta wskw ync tulwt dgb mhylu wcrpw
‫ליהם בגד תולעת שני וכסו אתו במכסה עור תחש ושמו את־בדיו‬+‫ופרשו ע‬
9-Y tomarán un paño de lana azul celeste y cubrirán el candelabro del alumbrado juntamente con sus lámparas, y sus
despabiladeras, y sus palitas, y todos los vasos para el aceite con que le sirven. Welakeju beged tejelet wejisu et-
menorat hama'or we'et-neroteyha we'et-malkajeyha we'et-majtoteyha we'et kol-kley shamnah asher yeshartu-
lah bahem.
hnmc ylk lk taw hyttjm taw hyjqlm taw hytrn taw rwamh trnm ta wskw tlkt dgb wjqlw
mhb hl wtrcy rca
‫ולקחו בגד תכלת וכסו את־מנרת המאור ואת־נרתיה ואת־מלקחיה ואת־מחתתיה ואת כל־כלי שמנה‬
‫ שר ישרתו־לה בהם‬+‫א‬
10-Y lo pondrán con todos sus utensilios dentro de una cubierta de pieles de tajash, y lo pondrán sobre las varas.
Wenatenu otah we'et-kol-keleyha el-mijseh or tajash wenatenu al-hamot.
fwmh lu wntnw cjt rwu hskm la hylk lk taw hta wntnw

‫ונתנו אתה ואת־כל־כליה אל־מכסה עור תחש ונתנו על־המוט‬
11-Y sobre el altar de oro extenderán un paño de lana azul celeste, y lo cubrirán con una cubierta de pieles de tajash, y
colocarán sus varas. We'al mizbaj hazahav yifresu beged tejelet wejisu oto bemijseh or tajash wesamu et-
baday'o.
wydb ta wmcw cjt rwu hskmb wta wskw tlkt dgb wcrpy bhzh jbzm luw
‫ועל מזבח הזהב יפרשו בגד תכלת וכסו אתו במכסה עור תחש ושמו את־בדיו‬
12- Y tomarán todos los utensilios del servicio, con los cuales servirán en el interior del apartado, y los pondrán en un
paño de lana azul celeste, y los cubrirán con una cubierta de pieles de tajash, y los pondrán sobre las varas. Welakeju
et-kol-kley hasharet asher yeshartu-vam bakodesh wenatenu el-beged tejelet wejisu otam bemijseh or tajash
wenatenu al-hamot.
cjt rwu hskmb mtwa wskw tlkt dgb la wntnw cdqb mb wtrcy rca trch ylk lk ta wjqlw
fwmh lu wntnw
‫ שר ישרתו־בם בקדש ונתנו אל־בגד תכלת וכסו אותם במכסה עור תחש‬+‫ולקחו את־כל־כלי השרת א‬
‫ונתנו על־המוט‬
13-Y quitarán las cenizas del altar, y extenderán sobre él un paño de lana púrpura; Wedishenu et-hamizbe'aj ufarsu
alay'o beged argaman.
nmgra dgb wylu wcrpw jbzmh ta wncdw

‫ודשנו את־המזבח ופרשו עליו בגד ארגמן‬
14-y pondrán sobre éste todos sus utensilios con los cuales se sirven, o sea los braseros, y los garfios, y las palas, y los
tazones; todos los utensilios del altar; y extenderán sobre él una cubierta de pieles de tajash, y colocarán las varas para
cargar. Wenatenu alay'o et-kol-kelay'o asher yeshartu alay'o bahem et-hamajtot et-hamizlagot we'et-haya'im
we'et-hamizrakot kol kley hamizbe'aj ufarsu alay'o kesuy or tajash wesamu vaday'o.
tqrzmh taw myuyh taw tglzmh ta ttjmh ta mhb wylu wtrcy rca wylk lk ta wylu wntnw
wydb wmcw cjt rwu ywsk wylu wcrpw jbzmh ylk lk
‫ שר ישרתו עליו בהם את־המחתת את־המזלגת ואת־היעים ואת־המזרקת כל‬+‫ונתנו עליו את־כל־כליו א‬
‫כלי המזבח ופרשו עליו כסוי עור תחש ושמו בדיו‬
15-Y cuando Aharón y sus hijos hubieren acabado de cubrir el apartado y todos los enseres kodesh al moverse el
campamento, después de esto se llegarán los hijos de Kehat para transportarlos, mas no tocarán lo kodesh, no sea que
mueran. Estos son los objetos de la Tienda de asignación que deberan transportar los descendientes de Kehat. Wejilah
Aharon-uvanay'o lejasot et-hakodesh we'et-kol-keley hakodesh binsoa hamajaneh we'ajarey-jen yavo'u veney-
Kehat laset welo-yig'u el-hakodesh wametu eleh masa veney-Kehat be'Ohel Mo'ed.
thq ynb waby nk yrjaw hnjmh usnb cdqh ylk lk taw cdqh ta tskl wynbw nrha hlkw
duwm lhab thq ynb acm hla wtmw cdqh la wugy alw tacl
‫ רי־כן יבאו בני־קהת לשאת‬+‫ נה ואח‬+‫ רן־ובניו לכסת את־הקדש ואת־כל־כלי הקדש בנסע המח‬+‫וכלה אה‬
‫ולא־יגעו אל־הקדש ומתו אלה משא בני־קהת באהל מועד‬
16-Y el cargo de El'azar, hijo de Aharón el kohen, será el aceite para el alumbrado, y el incienso de especias, y la
ofrenda vegetal continua, y el aceite de la unción; a más de la superintendencia de todo el Mishkan y de todo lo que
está en él, Ufekudat El'azar ben-Aharon hakohen shemen hama'or uketoret hasamim uminjat hatamid
weshemen hamishjah pekudat kol-haMishkan wejol-asher-bo bekodesh uvejelay'o.
lk tdqp hjcmh nmcw dymth tjnmw mymsh trfqw rwamh nmc nhkh nrha nb rzula tdqpw
wylkbw cdqb wb rca lkw nkcmh
‫ דת כל־‬%‫ רן הכהן שמן המאור וקטרת הסמים ומנחת התמיד ושמן המשחה פק‬+‫ דת אלעזר בן־אה‬%‫ופק‬
‫ שר־בו בקדש ובכליו‬+‫המשכן וכל־א‬
17-Y habló YHWH a Mosheh y a Aharón, diciendo: Wayedaber YHWH el-Mosheh we'el-Aharon lemor.

18-No hagáis que el linaje de la tribu de las familias de los kehati sea desligado de entre los demás Lewi'im. Al-
tajeritu et-shevet mishpejot haKehati mitoj haLevi'im.
mywlh kwtm ythqh tjpcm fbc ta wtyrkt la

‫אל־תכריתו את־שבט משפחת הקהתי מתוך הלוים‬
19-Y esto haréis con ellos para que vivan y no mueran, cuando se lleguen a las cosas apartadas: Aharón y sus hijos
vendrán y señalarán a cada cual su propia tarea y su propia carga. Wezot asu lahem wejayu welo yamutu begishtam
et-kodesh hakodashim Aharon uvanay'o yavo'u wesamu otam ish ish al-avodato we'el-masa'o.
cya cya mtwa wmcw waby wynbw nrha mycdqh cdq ta mtcgb wtmy alw wyjw mhl wcu tazw
wacm law wtdbu lu
‫ רן ובניו יבאו ושמו אותם איש איש‬+‫ דשים אה‬I‫ תו בגשתם את־קדש הק‬%‫שו להם וחיו ולא ימ‬+‫וזאת ע‬
‫בדתו ואל־משאו‬+‫על־ע‬
20-Pero ellos no han de entrar para ver cuándo se cubren las cosas kodesh, no sea que mueran. Welo-yavo'u lir'ot
kevala et-hakodesh wametu.
wtmw cdqh ta ulbk twarl waby alw

‫ולא־יבאו לראות כבלע את־הקדש ומתו‬
Parashah 35: Naso (Toma) 4:21-7:89

22-Forma también el censo de los hijos de Gershón, por sus casas paternas, por sus familias; Naso et-rosh beney
Gershon gam-hem leveyt avotam lemishpejotam.
mtjpcml mtba tybl mh mg nwcrg ynb car ta acn

‫ בתם למשפחתם‬+‫נשא את־ראש בני גרשון גם־הם לבית א‬
23-de edad de treinta años para arriba, hasta la edad de cincuenta años los contarás; todos los que entran para tomar
parte en el servicio, para servir a la tienda de asignación. Miben sheloshim shanah wamalah ad ben-jamishim
shanah tifkod otam kol-haba litsvo tsava la'avod avodah be'Ohel Mo'ed.
duwm lhab hdbu dbul abx abxl abh lk mtwa dqpt hnc mycmj nb du hlumw hnc myclc nbm
‫בדה באהל‬+‫בד ע‬+‫ משים שנה תפקד אותם כל־הבא לצבא צבא לע‬+‫מבן שלשים שנה ומעלה עד בן־ח‬
‫מועד‬
24-Este es el servicio de las familias de los Gershuni, así para servir como para llevar cargas; Zot avodat mishpejot
haGershuni la'avod ulemasa.
acmlw dbul yncrgh tjpcm tdbu taz

‫בד ולמשא‬+‫ ני לע‬%‫בדת משפחת הגרש‬+‫זאת ע‬
25-y llevarán las cortinas del Mishkan y de la tienda de asignación, su cubierta y la cubierta (de pieles) de tajash que
está encima de ésta, y la cortina para la entrada de la tienda de asignación, Wenase'u et-yeri'ot haMishkan we'et-
Ohel Mo'ed mijsehu umijseh hatajash asher-alay'o milmalah we'et-masaj petaj Ohel Mo'ed.
ksm taw hlumlm wylu rca cjth hskmw whskm duwm lha taw nkcmh tuyry ta wacnw
duwm lha jtp
‫ שר־עליו מלמעלה ואת־מסך פתח‬+‫ונשאו את־יריעת המשכן ואת־אהל מועד מכסהו ומכסה התחש א‬
‫אהל מועד‬
26-y las cortinas del atrio, y la cortina para la entrada de la puerta del atrio, que está alrededor del Mishkan y del altar;
y sus cuerdas y todos los objetos de su servicio, y todo lo que se les entregue a ellos; en esto servirán. We'et kal'ey
hejatser we'et-masaj petaj sha'ar hejatser asher al-haMishkan we'al-hamizbe'aj saviv we'et meytreyhem we'et-
kol-keley avodatam we'et kol-asher ye'aseh lahem we'avadu.
tawvmhyrtym taw bybs jbzmh luw nkcmh lu rca rxjh ruc jtp ksm taw rxjh yulq taw
wdbuw mhl hcuy rca lk taw mtdbu ylk lk
‫ שר על־המשכן ועל־המזבח סביב ואת מיתריהם ואת־‬+‫ואת קלעי החצר ואת־מסך פתח שער החצר א‬
‫ שר יעשה להם ועבדו‬+‫בדתם ואת כל־א‬+‫כל־כלי ע‬
27-Bajo el mandato de Aharon y de sus hijos estará todo el servicio de los hijos de Gershoni relativo a toda su carga
y a todo su servicio, y vosotros les señalaréis lo que deben de guardar y todas sus cargas. Al-pi Aharon uvanay'o
tihyeh kol-avodat beney haGershuni lejol-masa'am ulejol avodatam ufekadetem alehem bemishmeret et kol-
masa'am.
trmcmb mhlu mtdqpw mtdbu lklw macm lkl yncrgh ynb tdbu lk hyht wynbw nrha yp lu
macm lk ta
‫להם במשמרת‬+‫בדתם ופקדתם ע‬+‫ ני לכל־משאם ולכל ע‬%‫בדת בני הגרש‬+‫ רן ובניו תהיה כל־ע‬+‫על־פי אה‬
‫את כל־משאם‬
28-Este es el servicio de las familias de los hijos de Gershon en cuanto a la tienda de asignación, y el cargo de ellos
estará bajo la dirección de Itamar, hijo de Aharon, el kohen. Zot avodat mishpejot beney haGershuni be'Ohel
Mo'ed umishmartam beyad Itamar ben-Aharon hakohen.
nhkh nrha nb rmtya dyb mtrmcmw duwm lhab yncrgh ynb tjpcm tdbu taz
‫ רן הכהן‬+‫ ני באהל מועד ומשמרתם ביד איתמר בן־אה‬%‫בדת משפחת בני הגרש‬+‫זאת ע‬
29-Y a los hijos de Merarí, por sus familias y por sus casas paternas, los contarás, Beney Merari lemishpejotam
leveyt-avotam tifkod otam.
mta dqpt mtba tybl mtjpcml yrrm ynb

‫ בתם תפקד אתם‬+‫בני מררי למשפחתם לבית־א‬
30-de edad de treinta años para arriba hasta la edad de cincuenta años los contarás; todos los que entran en la
movilización para hacer el servicio de la tienda de asignación. Miben shloshim shanah wamalah we'ad ben-
jamishim shanah tifkedem kol-haba latsava la'avod et-avodat Ohel Mo'ed.
duwm lha tdbu ta dbul abxl abh lk mdqpt hnc mycmj nb duw hlumw hnc myclc nbm
‫בדת אהל מועד‬+‫בד את־ע‬+‫ משים שנה תפקדם כל־הבא לצבא לע‬+‫מבן שלשים שנה ומעלה ועד בן־ח‬
31-Y esta es la tarea de sus cargos para todos los servicios en la tienda de asignación: los tablones del Mishkan y sus
travesaños, sus columnas y sus basas; Wezot mishmeret masa'am lejol-avodatam be'Ohel Mo'ed karshey haMishkan
uverijay'o we'amuday'o wa'adanay'o.
wyndaw wydwmuw wyjyrbw nkcmh ycrq duwm lhab mtdbu lkl macm trmcm tazw
‫ דניו‬+‫בדתם באהל מועד קרשי המשכן ובריחיו ועמודיו וא‬+‫וזאת משמרת משאם לכל־ע‬
32-y las columnas del atrio alrededor y sus basas, y sus estacas y sus cuerdas, con todos sus objetos y con todo lo
concerniente a su servicio; y les designarás por nombres los enseres que están a su cargo. We'amudey hejatser saviv
we'adneyhem witedotam umeytreyhem lejol-keleyhem ulejol avodatam uveshemot tifkedu et-keley mishmeret
masa'am.
ta wdqpt tmcbw mtdbu lklw mhylk lkl mhyrtymw mtdtyw mhyndaw bybs rxjh ydwmuw
macm trmcm ylk
‫בדתם ובשמת תפקדו את־כלי‬+‫ועמודי החצר סביב ואדניהם ויתדתם ומיתריהם לכל־כליהם ולכל ע‬
‫משמרת משאם‬
33-Este es el servicio de las familias de los hijos de Merarí, conforme a todo su servicio acerca de la tienda de
asignación, bajo la dirección de Itamar, hijo de Aharon, el kohen. Zot avodat mishpejot beney Merari lejol-
avodatam be'Ohel Mo'ed beyad Itamar ben-Aharon hakohen.
nhkh nrha nb rmtya dyb duwm lhab mtdbu lkl yrrm ynb tjpcm tdbu taz
‫ רן הכהן‬+‫בדתם באהל מועד ביד איתמר בן־אה‬+‫בדת משפחת בני מררי לכל־ע‬+‫זאת ע‬
34-Y contaron Mosheh y Aharon y los príncipes de la congregación, a los hijos de Kehat, por sus familias y por sus
casas paternas; Wayifkod Mosheh we'Aharon unesi'ey ha'edah et-beney haKehati lemishpejotam uleveyt avotam.
mtba tyblw mtjpcml ythqh ynb ta hduh yaycnw nrhaw hcm dqpyw
‫ בתם‬+‫ רן ונשיאי העדה את־בני הקהתי למשפחתם ולבית א‬+‫ויפקד משה ואה‬
35-de edad de treinta años para arriba, hasta la edad de cincuenta años, todos los que entraban en la movilización para
el servicio de la tienda de asignación. Miben sheloshim shanah wamalah we'ad ben-jamishim shanah kol-haba
latsava la'avodah be'Ohel Mo'ed.
duwm lhab hdbul abxl abh lk hnc mycmj nb duw hlumw hnc myclc nbm
‫בדה באהל מועד‬+‫ משים שנה כל־הבא לצבא לע‬+‫מבן שלשים שנה ומעלה ועד בן־ח‬
36-Y fueron los contados de ellos, por sus familias, dos mil setecientos cincuenta. Wayihyu fekudeyhem
lemishpejotam alpayim sheva me'ot wajamishim.
mycmjw twam ubc mypla mtjpcml mhydqp wyhyw

‫ משים‬+‫ דיהם למשפחתם אלפים שבע מאות וח‬%‫ויהיו פק‬
37-Estos son los que fueron contados de las familias de los Kehati, todos los que servían con relación a la tienda de
asignación, a quienes contaron Mosheh y Aharon por boca de YHWH, por medio de Mosheh. Eleh fekudey mishpejot
haKehati kol-ha'oved be'Ohel Mo'ed asher pakad Mosheh we'Aharon al-pi YHWH beyad-Mosheh.
hcm dyb hwhy yp lu nrhaw hcm dqp rca duwm lhab dbuh lk ythqh tjpcm ydwqp hla
‫ רן על־פי יהוה ביד־משה‬+‫ שר פקד משה ואה‬+‫אלה פקודי משפחת הקהתי כל־העבד באהל מועד א‬
38-Y los que fueron contados de los hijos de Gershon, por sus familias y por sus casas paternas, Ufekudey beney
Gershon lemishpejotam uleveyt avotam.
mtba tyblw mtwjpcml nwcrg ynb ydwqpw

‫ בתם‬+‫ופקודי בני גרשון למשפחותם ולבית א‬
39-de edad de treinta años para arriba hasta la edad de cincuenta años, todos lo que entraban en la movilización para
servir en lo relativo a la tienda de asignación; Miben sheloshim shanah wamalah we'ad ben-jamishim shanah
kol-haba latsava la'avodah be'Ohel Mo'ed.
40-y los que fueron contados de ellos por sus familias, por sus casas paternas, fueron dos mil seiscientos treinta.
Wayihyu pekudeyhem lemishpejotam leveyt avotam alpayim weshesh me'ot usheloshim.
myclcw twam ccw mypla mtba tybl mtjpcml mhydqp wyhyw

‫ בתם אלפים ושש מאות ושלשים‬+‫ דיהם למשפחתם לבית א‬%‫ויהיו פק‬
41-Estos son los que fueron contados de las familias de los hijos de Gershon, todos los que servían con relación a la
tienda de asignación, a quienes contaron Mosheh y Aharon por orden de YHWH. Eleh fekudey mishpejot beney
Gershon kol-ha'oved be'Ohel Mo'ed asher pakad Mosheh we'Aharon al-pi YHWH.
hwhy yp lu nrhaw hcm dqp rca duwm lhab dbuh lk nwcrg ynb tjpcm ydwqp hla
‫ רן על־פי יהוה‬+‫ שר פקד משה ואה‬+‫אלה פקודי משפחת בני גרשון כל־העבד באהל מועד א‬
42-Y los que fueron contados de las familias de los hijos de Merarí, por sus familias, por sus casas paternas, Ufekudey
mishpejot beney Merari lemishpejotam leveyt avotam.
mtba tybl mtjpcml yrrm ynb tjpcm ydwqpw

‫ בתם‬+‫ופקודי משפחת בני מררי למשפחתם לבית א‬
43-de edad de treinta años para arriba hasta la edad de cincuenta años, todos los que entraban en la movilización para
servir en lo relativo a la tienda de asignación; Miben sheloshim shanah wamalah we'ad ben-jamishim shanah kol-
haba latsava la'avodah be'Ohel Mo'ed.
44-loscontados de ellos por sus familias, fueron tres mil doscientos. Wayihyu fekudeyhem lemishpejotam shloshet
alafim umatayim.
mytamw mypla tclc mtjpcml mhydqp wyhyw

‫ לפים ומאתים‬+‫ דיהם למשפחתם שלשת א‬%‫ויהיו פק‬
45-Estos son los que fueron contados de las familias de los hijos de Merarí, a quienes contaron Mosheh y Aharon por
orden de YHWH, por medio de Mosheh. Eleh fekudey mishpejot beney Merari asher pakad Mosheh we'Aharon
al-pi YHWH beyad-Mosheh.
hcm dyb hwhy yp lu nrhaw hcm dqp rca yrrm ynb tjpcm ydwqp hla
‫ רן על־פי יהוה ביד־משה‬+‫ שר פקד משה ואה‬+‫אלה פקודי משפחת בני מררי א‬
46-Todos los que fueron contados de los Lewi'im, a quienes contaron Mosheh y Aharon y los príncipes de Yisra'el, por
sus familias y por sus casas paternas, Kol-hapekudim asher pakad Mosheh we'Aharon unesi'ey Yisra'el et-
haLewi'im lemishpejotam uleveyt avotam.
mtba tyblw mtjpcml mywlh ta larcy yaycnw nrhaw hcm dqp rca mydqph lk
‫ בתם‬+‫ רן ונשיאי ישראל את־הלוים למשפחתם ולבית א‬+‫ שר פקד משה ואה‬+‫ דים א‬%‫כל־הפק‬
47-de edad de treinta años para arriba, hasta la edad de cincuenta años; todos los que entraban para hacer la obra de
servicio y la obra de llevar cargas, en lo relativo a la tienda de asignación, Miben sheloshim shanah wamalah we'ad
ben-jamishim shanah kol-haba la'avod avodat avodah wa'avodat masa be'Ohel Mo'ed.
duwm lhab acm tdbuw hdbu tdbu dbul abh lk hnc mycmj nb duw hlumw hnc myclc nbm
‫בדת משא באהל מועד‬+‫בדה וע‬+‫בדת ע‬+‫בד ע‬+‫ משים שנה כל־הבא לע‬+‫מבן שלשים שנה ומעלה ועד בן־ח‬
48-fueron los contados de ellos ocho mil quinientos ochenta. Wayihyu pekudeyhem shemonat alafim wajamesh
me'ot ushemonim.
mynmcw twam cmjw mypla tnmc mhydqp wyhyw

‫ מש מאות ושמנים‬+‫ לפים וח‬+‫ דיהם שמנת א‬%‫ויהיו פק‬
49-Conforme a la orden de YHWH, por medio de Mosheh, se le asignó a cada uno su tarea y su carga; así fueron
contados por él, del modo que YHWH había ordenado a Mosheh. Al-pi YHWH pakad otam beyad-Mosheh ish ish
al-avodato we'al-masa'o ufekuday'o asher-tsiwah YHWH et-Mosheh.
hcm ta hwhy hwx rca wydqpw wacm luw wtdbu lu cya cya hcm dyb mtwa dqp hwhy yp lu
‫ שר־צוה יהוה את־משה‬+‫ דיו א‬%‫בדתו ועל־משאו ופק‬+‫על־פי יהוה פקד אותם ביד־משה איש איש על־ע‬
Capítulo 5

2-Ordena a los hijos de Yisra'el que hagan salir fuera del campamento a todo con tsara'at, y a todo aquél que padece
flujo, así como a todo contaminado por causa de persona muerta; Tsa'u et-beney Yisra'el vishaleju min-hamajaneh
kol-tsarua wejol-zav wejol tame lanafesh.
cpnl amf lkw bz lkw uwrx lk hnjmh nm wjlcyw larcy ynb ta wx

‫ נה כל־צרוע וכל־זב וכל טמא לנפש‬+‫צו את־בני ישראל וישלחו מן־המח‬
3-tanto a hombres como a mujeres los haréis salir; fuera del campamento los enviaréis para que no contaminen sus
campamentos, en medio de los cuales Yo habito. Mizajar ad-nekevah teshaleju el-mijuts lamajaneh teshalejum
welo yetam'u et-majaneyhem asher ani shojen betojam.
mkwtb nkc yna rca mhynjm ta wamfy alw mwjlct hnjml xwjm la wjlct hbqn du rkzm
‫ ני שכן בתוכם‬+‫ שר א‬+‫ ניהם א‬+‫ נה תשלחום ולא יטמאו את־מח‬+‫מזכר עד־נקבה תשלחו אל־מחוץ למח‬
4-Y los hijos de Yisra'el lo hicieron así, haciéndoles salir a las afueras del campamento; según había hablado YHWH a
Moisés, así lo hicieron los hijos de Israel. Waya'asu-jen beney Yisra'el wayeshaleju otam el-mijuts lamajaneh
ka'asher diber YHWH el-Mosheh ken asu beney Yisra'el.
larcy ynb wcu nk hcm la hwhy rbd rcak hnjml xwjm la mtwa wjlcyw larcy ynb nk wcuyw
‫ שר דבר יהוה אל־משה כן עשו בני ישראל‬+‫ נה כא‬+‫שו־כן בני ישראל וישלחו אותם אל־מחוץ למח‬+‫ויע‬

6-Di a los hijos de Yisra'el: Cuando algún hombre o mujer cometiere cualquier pecado de los hombres, prevaricando
contra YHWH, se tendrá por culpables a tales personas, Daber el-beney Yisra'el ish o-ishah ki ya'asu mikol-jatot
ha'adam lim'ol ma'al b'YHWH we'ashemah hanefesh hahi.
awhh cpnh hmcaw hwhyb lum luml mdah tafj lkm wcuy yk hca wa cya larcy ynb la rbd
‫שו מכל־חטאת האדם למעל מעל ביהוה ואשמה הנפש ההוא‬+‫דבר אל־בני ישראל איש או־אשה כי יע‬
7-y éstas confesarán el pecado que hubieren cometido, y restituirán íntegramente aquello en que hayan delinquido
añadiendo la quinta parte sobre ello, y darán todo a aquél contra quien han cometido la culpa. Wehitewadu et-jatatam
asher asu weheshiv et-ashamo berosho wajamishito yosef alay'o wenatan la'asher asham lo.
wl mca rcal ntnw wylu psy wtcymjw wcarb wmca ta bychw wcu rca mtafj ta wdwthw
‫ שר אשם לו‬+‫ מישתו יסף עליו ונתן לא‬+‫ שמו בראשו וח‬+‫ שר עשו והשיב את־א‬+‫והתודו את־חטאתם א‬
8-Mas si no le quedare heredero a quien restituir aquello en que delinquió, la restitución por la culpa pertenecerá a
YHWH, al kohen, además del carnero de las expiaciones con que se ha de hacer la expiación por él. We'im-eyn la'ish
go'el lehashiv ha'asham elay'o ha'asham hamushav l'YHWH lakohen milevad eyl hakipurim asher yejaper-bo
alay'o.
rpky rca myrpkh lya dblm nhkl hwhyl bcwmh mcah wyla mcah bychl lag cyal nya maw
wylu wb
‫ שר יכפר־‬+‫רים א‬%‫ואם־אין לאיש גאל להשיב האשם אליו האשם המושב ליהוה לכהן מלבד איל הכפ‬
‫בו עליו‬
9-Y toda ofrenda (de primicias) apartada de los hijos de Yisra'el, que trajeren, para el kohen será. Wejol-terumah
lejol-kodeshey veney-Yisra'el asher-yakrivu lakohen lo yihyeh.
hyhy wl nhkl wbyrqy rca larcy ynb ycdq lkl hmwrt lkw
‫ שר־יקריבו לכהן לו יהיה‬+‫וכל־תרומה לכל־קדשי בני־ישראל א‬
10-Y las cosas apartadas de cualquier persona, serán de él; lo que cualquier persona diere al kohen, será suyo. We'ish
et-kodashay'o lo yihyu ish asher-yiten lakohen lo yihyeh.
hyhy wl nhkl nty rca cya wyhy wl wycdq ta cyaw

‫ שר־יתן לכהן לו יהיה‬+‫ דשיו לו יהיו איש א‬I‫ואיש את־ק‬
11-Y hablo YHWH a Mosheh, diciendo: Wayedaber YHWH el-Mosheh lemor.

12-Habla a los hijos de Yisra'el y diles: Cuando la mujer de un hombre se desviare y cometiere hacia el falsedad de
infidelidad, Daber el-beney Yisra'el we'amarta alehem ish ish ki-tisteh ishto uma'alah vo ma'al.
lum wb hlumw wtca hfct yk cya cya mhla trmaw larcy ynb la rbd
‫לה בו מעל‬+‫ להם איש איש כי־תשטה אשתו ומע‬+‫דבר אל־בני ישראל ואמרת א‬
13-y se hubiere acostado con otro hombre con ayuntamiento de semen, y fuere encubierto al conocimiento de su marido,
y ella se hubiere ocultado y se hubiere contaminado, y no hubiere testigo contra ella ni fuese sorprendida en el acto;
Weshajav ish otah shijevat-zera wenelam me'eyney ishah wenisterah wehi nitema'ah we'ed eyn bah wehi lo
nitpasah.
al awhw hb nya duw hamfn ayhw hrtsnw hcya ynyum mlunw urz tbkc hta cya bkcw
hcptn
‫ושכב איש אתה שכבת־זרע ונעלם מעיני אישה ונסתרה והיא נטמאה ועד אין בה והוא לא נתפשה‬
14-y si viniere ruaj de celos sobre él (marido), de modo que se encele de su mujer siendo ella contaminada, o viniere
ruaj de celos sobre él de modo que se encele de su mujer, no siendo ella contaminada; We'avar alay'o ruaj-kin'ah
wekine et-ishto wehi nitema'ah o-avar alay'o ruaj-kin'ah wekine et-ishto wehi lo nitma'ah.
wtca ta anqw hanq jwr wylu rbu wa hamfn awhw wtca ta anqw hanq jwr wylu rbuw
hamfn al ayhw
‫ועבר עליו רוח־קנאה וקנא את־אשתו והוא נטמאה או־עבר עליו רוח־קנאה וקנא את־אשתו והיא לא‬
‫נטמאה‬
15-entonces aquel hombre llevará su mujer al kohen y llevara por ella su ofrenda: la décima parte de una efah de harina
de cebada; no derramará sobre ella aceite ni pondrá sobre ella incienso, porque es ofrenda vegetal de celos, ofrenda
Minja vegetal de recordatorio para tener presente la rebeldía. Wehevi ha'ish et-ishto el-hakohen wehevi et-korbanah
aleyha asirit ha'eyfah kemaj se'orim lo-yitsok alay'o shemen welo-yiten alay'o levonah ki-minjat kena'ot hu
minjat zikaron mazkeret awon.
qxy al myruc jmq hpyah trycu hylu hnbrq ta aybhw nhkh la wtca ta cyah aybhw
nwu trkzm nwrkz tjnm awh tanq tjnm yk hnbl wylu nty alw nmc wylu
‫שירת האיפה קמח שערים לא־יצק עליו‬+‫והביא האיש את־אשתו אל־הכהן והביא את־קרבנה עליה ע‬
‫שמן ולא־יתן עליו לבנה כי־מנחת קנאת הוא מנחת זכרון מזכרת עון‬
16-Y el kohen la hará aproximar (a la mujer) y la colocará delante de YHWH. Wehikriv otah hakohen wehe'emidah
lifney YHWH.
hwhy ynpl hdmuhw nhkh hta byrqhw

‫מדה לפני יהוה‬3‫והקריב אתה הכהן והע‬
17-Y tomara el kohen agua kodesh en una vasija de barro, y del polvo que hubiere en el suelo del Mishkan tomará el
kohen y lo echará en el agua. Welakaj hakohen mayim kedoshim bijeli-jares umin-he'afar asher yihyeh bekarka
haMishkan yikaj hakohen wenatan el-hamayim.
mymh la ntnw nhkh jqy nkcmh uqrqb hyhy rca rpuh nmw crj ylkb mycdq mym nhkh jqlw
‫ שר יהיה בקרקע המשכן יקח הכהן ונתן אל־המים‬+‫ולקח הכהן מים קדשים בכלי־חרש ומן־העפר א‬
18-Y el kohen hará que la mujer se ponga en pie ante YHWH, y deshará las trenzas de la mujer, y pondrá en sus
palmas la ofrenda vegetal de recordación que es ofrenda vegetal de celos, y en la mano del kohen estarán las aguas
amargas de la maldición. Wehe'emid hakohen et-ha'ishah lifney YHWH ufara et-rosh ha'ishah wenatan al-
kapeyha et minjat hazikaron minjat kena'ot hi uveyad hakohen yihyu mey hamarim hame'orerim.
tjnm nwrkzh tjnm ta hypk lu ntnw hcah car ta urpw hwhy ynpl hcah ta nhkh dymuhw
myrramh myrmh ym wyhy nhkh dybw awh tanq
‫מיד הכהן את־האשה לפני יהוה ופרע את־ראש האשה ונתן על־כפיה את מנחת הזכרון מנחת‬3‫והע‬
‫ רים‬+‫קנאת הוא וביד הכהן יהיו מי המרים המאר‬
19-Y la hará jurar el kohen, y dirá ala mujer: Si no se ha acostado contigo hombre alguno, y si no te has desviado a la
impureza estando bajo el dominio de tu marido, sé libre de estas aguas amargas que traen consigo la maldición.
Wehishbia otah hakohen we'amar el-ha'ishah im-lo shajav ish otaj we'im-lo satit tum'ah tajat ishej hinaki
mimey hamarim hame'orerim ha'eleh.
yqnh kcya tjt hamf tyfc al maw kta cya bkc al ma hcah la rmaw nhkh hta uybchw
hlah myrramh myrmh ymm
‫ מאה תחת אישך הנקי‬%‫והשביע אתה הכהן ואמר אל־האשה אם־לא שכב איש אתך ואם־לא שטית ט‬
‫ רים האלה‬+‫ממי המרים המאר‬
20-Y si tú te has desviado estando bajo el dominio de tu marido y te has contaminado, y algún hombre se hubiere
acostado contigo, We'at ki satit tajat ishej weji nitemet wayiten ish baj et-shejovto mibal'adey ishej.
kcya ydulbm wtbkc ta kb cya ntyw tamfn ykw kcya tjt tyfc yk taw
‫די אישך‬+‫ואת כי שטית תחת אישך וכי נטמאת ויתן איש בך את־שכבתו מבלע‬
21-y hará jurar el kohen a la mujer con juramento de maldición, y le dirá el kohen -: YHWH te ponga a ti por maldición
y por denuesto en medio de tu pueblo, haciendo YHWH que decaiga tu muslo y que se te hinche tu vientre; Wehishbia
hakohen et-ha'ishah bishevu'at ha'alah we'amar hakohen la'ishah yiten YHWH otaj le'alah welishevu'ah betoj
amej betet YHWH et-yerejej nofelet we'et-bitenef tsava.
kwtb hubclw hlal ktwa hwhy nty hcal nhkh rmaw hlah tubcb hcah ta nhkh uybchw
hbx knfb taw tlpn kkry ta hwhy ttb kmu
‫עה בתוך‬%‫עת האלה ואמר הכהן לאשה יתן יהוה אותך לאלה ולשב‬%‫והשביע הכהן את־האשה בשב‬
‫עמך בתת יהוה את־ירכך נפלת ואת־בטנך צבה‬
22-y entren en tus entrañas estas aguas que traen consigo maldición, y hagan hinchar tu vientre y decaer tu muslo. Y dirá
la mujer: Amen, amen. Uva'u hamayim hame'orerim ha'eleh beme'ayij latsbot beten welanepil yarej we'amrah
ha'ishah amen amen.
nma nma hcah hrmaw kry lpnlw nfb twbxl kyumb hlah myrramh mymh wabw
‫ובאו המים המאררים האלה במעיך לצבות בטן ולנפל ירך ואמרה האשה אמן ׀ אמן‬
23-Y el kohen escribirá estas maldiciones en un libro, y las borrará en las aguas amargas. Wejatav et-ha'alot ha'eleh
hakohen basefer umajah el-mey hamarim.
myrmh ym la hjmw rpsb nhkh hlah tlah ta btkw

‫וכתב את־האלת האלה הכהן בספר ומחה אל־מי המרים‬
24-Y dará de beber a la mujer las aguas amargas que traen consigo la maldición, y entrarán en ella estas aguas que
traen consigo la maldición, para causarle amargura. Wehishkah et-ha'ishah et-mey hamarim hame'orerim uva'u
vah hamayim hame'orerim lemarim.
myrml myrramh mymh hb wabw myrramh myrmh ym ta hcah ta hqchw

‫ רים למרים‬+‫ רים ובאו בה המים המאר‬+‫והשקה את־האשה את־מי המרים המאר‬
25-Y el kohen tomará de la mano de la mujer la ofrenda vegetal de celos, y hará el rito de la tenufah con la ofrenda
vegetal ante YHWH, y la presentará ante el altar. Welakaj hakohen miyad ha'ishah et minjat hakena'ot wehenif et-
haminjah lifney YHWH wehikriv otah el-hamizbe'aj.
jbzmh la hta byrqhw hwhy ynpl hjnmh ta pynhw tanqh tjnm ta hcah dym nhkh jqlw
‫ולקח הכהן מיד האשה את מנחת הקנאת והניף את־המנחה לפני יהוה והקריב אתה אל־המזבח‬
26-Y tomará el kohen un puñado de la ofrenda vegetal por memorial de ella, y lo hará consumir sobre el altar, y
después de esto es cuando hará que la mujer beba aquellas aguas. Wekamats hakohen min-haminjah et-azkaratah
wehiktir hamizbejah we'ajar yashkeh et-ha'ishah et-hamayim.
mymh ta hcah ta hqcy rjaw hjbzmh ryfqhw htrkza ta hjnmh nm nhkh xmqw
‫וקמץ הכהן מן־המנחה את־אזכרתה והקטיר המזבחה ואחר ישקה את־האשה את־המים‬
27-Y después de haberla hecho beber las aguas, sucederá que si ella estuviere contaminada y hubiere cometido
deslealtad contra su marido, en este caso entrarán en ella las aguas que traen consigo la maldición para servirle de
amargura; y se le hinchará su vientre y colapsará su muslo. Wehishkah et-hamayim wehayetah im-nitme'ah
watim'ol ma'al be'ishah uva'u vah hamayim hame'orerim lemarim wetsavetah vitnah wenafelah yerejah
wehayetah ha'ishah le'alah bekerev amah.
htbxw myrml myrramh mymh hb wabw hcyab lum lumtw hamfn ma htyhw mymh ta hqchw
hmu brqb hlal hcah htyhw hkry hlpnw hnfb
‫ רים למרים וצבתה‬+‫והשקה את־המים והיתה אם־נטמאה ותמעל מעל באישה ובאו בה המים המאר‬
‫בטנה ונפלה ירכה והיתה האשה לאלה בקרב עמה‬
28-Y si la mujer no fue contaminada y es pura, quedará ilesa y tendrá buenos partos. We'im-lo nitme'ah ha'ishah
utehorah hi weniktah wenizre'ah zara.
urz hurznw htqnw awh hrhfw hcah hamfn al maw

‫ואם־לא נטמאה האשה וטהרה הוא ונקתה ונזרעה זרע‬
29-Estas instrucciones de los celos, cuando una mujer se desviare estando bajo el poder de su marido, y se tornare
impura; Zot torat hakena'ot asher tisteh ishah tajat ishah wenitma'ah.
hamfnw hcya tjt hca hfct rca tanqh trwt taz

‫ שר תשטה אשה תחת אישה ונטמאה‬+‫זאת תורת הקנאת א‬
30-o cuando viniere sobre un hombre ruaj de celos, de modo que tenga celos de su mujer; entonces él la presentará
delante de YHWH, y el kohen hará con ella conforme a toda esta instrucción. O ish asher ta'avor alay'o ruaj kin'ah
wekine et-ishto wehe'emid et-ha'ishah lifney YHWH we'asah lah hakohen et kol-hatorah hazot.
nhkh hl hcuw hwhy ynpl hcah ta dymuhw wtca ta anqw hanq jwr wylu rbut rca cya wa
tazh hrwth lk ta
‫מיד את־האשה לפני יהוה ועשה לה הכהן‬3‫בר עליו רוח קנאה וקנא את־אשתו והע‬+‫ שר תע‬+‫או איש א‬
‫את כל־התורה הזאת‬
31-Y el marido será libre de iniquidad, pero aquella mujer (culpable) llevará su iniquidad. Wenikah ha'ish me'awon
weha'ishah hahi tisa et-awonah.
hnwu ta act awhh hcahw nwum cyah hqnw

‫ונה‬+‫ונקה האיש מעון והאשה ההוא תשא את־ע‬
Capítulo 6
1- Y habló YHWH a Mosheh, diciendo: Wayedaber YHWH el-Mosheh lemor.

2-Habla a los hijos de Yisra'el y diles: Cuando algún hombre o mujer se apartare haciendo voto de nazir para dedicarse
a YHWH, Daber el-beney Yisra'el we'amarta alehem ish o-ishah ki yafli lindor neder nazir lehazir l'YHWH.
hwhyl ryzhl ryzn rdn rdnl alpy yk hca wa cya mhla trmaw larcy ynb la rbd
‫ להם איש או־אשה כי יפלא לנדר נדר נזיר להזיר ליהוה‬+‫דבר אל־בני ישראל ואמרת א‬
3-de vino nuevo y añejo se abstendrá; vinagre de vino nuevo y vinagre de vino añejo, no beberá, y toda bebida hecha
de uvas no beberá; y uvas frescas o secas no comerá. Miyayin weshejar yazir jomets yayin wejomets shejar lo
yishteh wejol-mishrat anavim lo yishteh wa'anavim lajim wiveshim lo yojel.
mycbyw myjl mybnuw htcy al mybnu trcm lkw htcy al rkc xmjw nyy xmj ryzy rkcw nyym
lkay al
‫נבים לחים ויבשים לא‬+‫נבים לא ישתה וע‬+‫מיין ושכר יזיר חמץ יין וחמץ שכר לא ישתה וכל־משרת ע‬
‫יאכל‬
4-En todos los días de su nazireato de todo lo que sale de la vid, desde los granillos hasta el hollejo de las uvas, no
comerá. Kol yemey nizero mikol asher ye'aseh migefen hayayin mejaretsanim we'ad-zag lo yojel.
lkay al gz duw mynxrjm nyyh npgm hcuy rca lkm wrzn ymy lk
‫ שר יעשה מגפן היין מחרצנים ועד־זג לא יאכל‬+‫כל ימי נזרו מכל א‬
5-Todos los días del voto de su nazireato no pasará navaja sobre su cabeza, hasta cumplirse los días por los cuales se
hubiere dedicado a YHWH; kadosh será su cabello, dejará crecer el cabello de su cabeza. Kol-yemey neder nizero
ta'ar lo-ya'avor al-rosho ad-melot hayamim asher-yazir l'YHWH kadosh yihyeh gadel pera se'ar rosho.
urp ldg hyhy cdq hwhyl ryzy rca mmyh talmvdu wcar lu rbuy al rut wrzn rdn ymy lk
wcar ruc
‫ שר־יזיר ליהוה קדש יהיה גדל פרע שער‬+‫בר על־ראשו עד־מלאת הימם א‬+‫כל־ימי נדר נזרו תער לא־יע‬
‫ראשו‬
6-En todos los días de su dedicación a YHWH, no se aproximara a una persona muerta. Kol-yemey haziro l'YHWH
al-nefesh met lo yavo.
aby al tm cpn lu hwhyl wryzh ymy lk

‫כל־ימי הזירו ליהוה על־נפש מת לא יבא‬
7-Ni aun por su padre, ni por su madre, ni por su hermano, ni por su hermana, se ha de contaminar cuando ellos
murieren, porque el nazireato de su Elohay está sobre su cabeza. Le'avi'o ule'imo le'aji'o ule'ajoto lo-yitama lahem
bemotam ki nezer Elohay'o al-rosho.
wcar lu wyhla rzn yk mtmb mhl amfy al wtjalw wyjal wmalw wybal
‫ להיו על־ראשו‬3‫לאביו ולאמו לאחיו ולאחתו לא־יטמא להם במתם כי נזר א‬
8-Todos los días de su nazireato él estará dedicado a YHWH. Kol yemey nizro kadosh hu l'YHWH.
hwhyl awh cdq wrzn ymy lk

‫כל ימי נזרו קדש הוא ליהוה‬
9-Y si alguno muriese junto a él súbitamente, de modo que se contamine la cabeza de su nazireato, rasurará su cabeza
el día de su purificación, en el día séptimo la rasurará. Weji-yamut met alay'o befeta pit'om wetime rosh nizro
wegilaj rosho beyom tahorato bayom hashvi'i yegalejenu.
wnjlgy yuybch mwyb wtrhf mwyb wcar jlgw wrzn car amfw matp utpb wylu tm twmy ykw
‫ רתו ביום השביעי יגלחנו‬I‫וכי־ימות מת עליו בפתע פתאם וטמא ראש נזרו וגלח ראשו ביום טה‬
10-Y en el día octavo traerá dos tórtolas o dos palominos al kohen, a la entrada de la tienda de asignación. Uvayom
hashmini yavi shetey torim o sheney beney yonah el-hakohen el-petaj Ohel Mo'ed.
duwm lha jtp la nhkh la hnwy ynb ync wa myrt ytc aby ynymch mwybw
‫וביום השמיני יבא שתי תרים או שני בני יונה אל־הכהן אל־פתח אהל מועד‬
11-Y el kohen ofrecerá el uno como ofrenda por el pecado y el otro como holocausto; así hará expiación por él de lo
que ha pecado contaminándose con el muerto; y él volverá a dedicar su cabeza desde aquel día en adelante. We'asah
hakohen ejad lejatat we'ejad le'olah wejiper alay'o me'asher jata al-hanafesh wekidash et-rosho bayom hahu.
awhh mwyb wcar ta cdqw cpnh lu afj rcam wylu rpkw hlul djaw tafjl dja nhkh hcuw
‫ שר חטא על־הנפש וקדש את־ראשו ביום ההוא‬+‫ועשה הכהן אחד לחטאת ואחד לעלה וכפר עליו מא‬
12-Y se dedicará a YHWH en los días de su nazireato como al principio, y traerá un cordero de un año para ofrenda por
la culpa, mas los primeros días quedarán perdidos, porque fue contaminado su nazireato. Wehizir l'YHWH et-yemey
nizro wehevi keves ben-shenato le'asham wehayamim harishonim yiplu ki tame nizro.
wrzn amf yk wlpy myncarh mymyhw mcal wtnc nb cbk aybhw wrzn ymy ta hwhyl ryzhw
‫והזיר ליהוה את־ימי נזרו והביא כבש בן־שנתו לאשם והימים הראשנים יפלו כי טמא נזרו‬
13-Y ésta es la instrucción respecto al nazir: cuando se cumplieren los días de su nazir, el se llegará a la entrada de la
tienda de asignación. Wezot torat hanazir beyom melot yemey nizro yavi oto el-petaj Ohel Mo'ed.
duwm lha jtp la wta ayby wrzn ymy talm mwyb ryznh trwt tazw
‫וזאת תורת הנזיר ביום מלאת ימי נזרו יביא אתו אל־פתח אהל מועד‬
14-y presentará como ofrenda suya a YHWH un cordero de un año, sin defecto, para holocausto, y una cordera de un
año, sin defecto, para ofrenda por el pecado, y un carnero sin defecto para sacrificio de shalom; Wehikriv et-korbano
l'YHWH keves ben-shnato tamim ejad le'olah wejavsah ajat bat-shnatah temimah lejatat we'ayil-ejad tamim
lishlamim.
lyaw tafjl hmymt htnc tb tja hcbkw hlul dja mymt wtnc nb cbk hwhyl wnbrq ta byrqhw
mymlcl mymt dja
‫והקריב את־קרבנו ליהוה כבש בן־שנתו תמים אחד לעלה וכבשה אחת בת־שנתה תמימה לחטאת‬
‫ואיל־אחד תמים לשלמים‬
15-y un canasto de matsot, tortas de flor de harina de trigo mezclada con aceite, y hojaldres sin levadura untados de
aceite, juntamente con la ofrenda vegetal de ellos y sus libaciones. Wesal matsot solet jalot belulot bashemen urkikey
matsot meshujim bashamen uminjatam weniskeyhem.
mhyksnw mtjnmw nmcb myjcm twxm yqyqrw nmcb tlwlb tlj tls twxm lsw
‫ חים בשמן ומנחתם ונסכיהם‬%‫וסל מצות סלת חלת בלולת בשמן ורקיקי מצות מש‬
16-Y los presentará el sacerdote ante YHWH, y ofrecerá su ofrenda por el pecado y su holocausto. Wehikriv hakohen
lifney YHWH we'asah et-jatato we'et-olato.
wtlu taw wtafj ta hcuw hwhy ynpl nhkh byrqhw

‫והקריב הכהן לפני יהוה ועשה את־חטאתו ואת־עלתו‬
17-Y ofrecerá el carnero como sacrificio de shalom a YHWH, juntamente con el canasto de matsot ; y hará el kohen la
ofrenda vegetal y la libación que acompañan a (este sacrificio). We'et-ha'ayil ya'aseh zevaj shlamim l'YHWH al sal
hamatsot we'asah hakohen et-minjato we'et-nisko.
wksn taw wtjnm ta nhkh hcuw twxmh ls lu hwhyl mymlc jbz hcuy lyah taw
‫שה זבח שלמים ליהוה על סל המצות ועשה הכהן את־מנחתו ואת־נסכו‬+‫ואת־האיל יע‬
18-Y rapará el nazireo la cabeza de su nazireato a la entrada de la tienda de asignación, y tomará el pelo de la cabeza de
su nazireato y lo pondrá sobre el fuego que está debajo del recipiente en el cual se está cociendo el sacrificio de shalom.
Wegilaj hanazir petaj Ohel Mo'ed et-rosh nizro welakaj et-se'ar rosh nizro wenatan al-ha'esh asher-tajat zevaj
hashlamim.
jbz tjt rca cah lu ntnw wrzn car ruc ta jqlw wrzn car ta duwm lha jtp ryznh jlgw
mymlch
‫ שר־תחת זבח‬+‫וגלח הנזיר פתח אהל מועד את־ראש נזרו ולקח את־שער ראש נזרו ונתן על־האש א‬
‫השלמים‬
19-Y tomará el kohen la espaldilla ya cocida del carnero y una torta sin levadura del canasto, y un hojaldre sin
levadura, y los pondrá en las palmas del nazireo, después de que se hubiere rapado (la cabeza de) su nazireato;
Welakaj hakohen et-hazroa beshelah min-ha'ayil wejalat matsah ajat min-hasal urkik matsah ejad wenatan al-
kapey hanazir ajar hitgalejo et-nizro.
ryznh ypk lu ntnw dja hxm qyqrw lsh nm tja hxm tljw lyah nm hlcb urzh ta nhkh jqlw
wrzn ta wjlgth rja
‫ולקח הכהן את־הזרע בשלה מן־האיל וחלת מצה אחת מן־הסל ורקיק מצה אחד ונתן על־כפי הנזיר‬
‫אחר התגלחו את־נזרו‬
20-Y hará con ellos el kohen el rito de la tenufah ante YHWH; esta es la parte kodesh para el kohen, aparte del pecho
de la tenufah y de la espaldilla separada que le pertenece; y después de esto, podrá el nazireo beber vino. Wehenif
otam hakohen tenufah lifney YHWH kodesh hu lakohen al jazeh hatenufah we'al shok haterumah we'ajar
yishteh hanazir yayin.
rjaw hmwrth qwc luw hpwnth hzj lu nhkl awh cdq hwhy ynpl hpwnt nhkh mtwa pynhw
nyy ryznh htcy
‫ זה התנופה ועל שוק התרומה ואחר‬+‫והניף אותם הכהן תנופה לפני יהוה קדש הוא לכהן על ח‬
‫ישתה הנזיר יין‬
21-Esta es la instrucción del nazireo que ha hecho un voto, y de su ofrenda a YHWH con motivo de su nazireato, a
más de lo que alcanzaren sus recursos; según el voto que ha hecho así ha de hacer, a más de lo que ordena la
instrucción del nazireato. Zot torat hanazir asher yidor korbano l'YHWH al-nizro milevad asher-tasig yado kefi
nidro asher yidor ken ya'aseh al torat nizro.
nk rdy rca wrdn ypk wdy gyct rca dblm wrzn lu hwhyl wnbrq rdy rca ryznh trwt taz
wrzn trwt lu hcuy
‫שה‬+‫ שר ידר כן יע‬+‫ שר־תשיג ידו כפי נדרו א‬+‫ שר ידר קרבנו ליהוה על־נזרו מלבד א‬+‫זאת תורת הנזיר א‬
‫על תורת נזרו‬

23-Habla a Aharon y a sus hijos y diles: Así bandericeis a los hijos de Yisra'el, diciéndoles: Daber el-Aharon we'el-
banay'o lemor koh tevaraju et-beney Yisra'el amor lahem:
mhl rwma larcy ynb ta wkrbt hk rmal wynb law nrha la rbd
‫ כו את־בני ישראל אמור להם‬+‫ רן ואל־בניו לאמר כה תבר‬+‫דבר אל־אה‬
24-YHWH te bendiga y te guarde. Yevarejeja YHWH weyishmereja.
krmcyw hwhy kkrby

‫יברכך יהוה וישמרך‬
25-Haga YHWH resplandecer su rostro sobre ti, y te dé gracia. Ya'er YHWH panay'o eleyja wijuneka.
knjyw kyla wynp hwhy ray

‫ נך‬%‫יאר יהוה פניו אליך ויח‬
26-Alce YHWH su rostro hacia ti y ponga en ti paz. Yisa YHWH panay'o eleyja weyasem leja shalom.
mwlc kl mcyw kyla wynp hwhy acy

‫ישא יהוה פניו אליך וישם לך שלום‬
27-Así ellos pondrán mi nombre sobre los hijos de Isra'el, y Yo les bendeciré. Wesamu et-shemi al-beney Yisra'el
wa'ani avarajem.
mkrba ynaw larcy ynb lu ymc ta wmcw

‫ כם‬+‫ בר‬+‫ ני א‬+‫ושמו את־שמי על־בני ישראל וא‬
Capítulo 7
1-Y aconteció que el día en que Mosheh acabó de erigir el Mishkan, lo ungió y lo apartó con todos sus enseres, y al
altar y a todos sus enseres los ungió y los apartó. Wayehi beyom kalot Mosheh lehakim et-haMishkan wayimshaj
oto wayekadesh oto we'et-kol-kelay'o we'et-hamizbe'aj we'et-kol-kelay'o wayimshajem wayekadesh otam.
taw jbzmh taw wylk lk taw wta cdqyw wta jcmyw nkcmh ta myqhl hcm twlk mwyb yhyw
mta cdqyw mjcmyw wylk lk
‫ויהי ביום כלות משה להקים את־המשכן וימשח אתו ויקדש אתו ואת־כל־כליו ואת־המזבח ואת־כל־‬
‫כליו וימשחם ויקדש אתם‬
2-Y los príncipes de Yisra'el, los cabezas de sus casas paternas, los cuales eran los príncipes de las tribus, los mismos
que estaban sobre (el mando) de aquellos que fueron contados, Wayakrivu nesi'ey Yisra'el rashey beyt avotam hem
nesi'ey hamatot hem ha'omedim al-hapekudim.
mydqph lu mydmuh mh tfmh yaycn mh mtba tyb ycar larcy yaycn wbyrqyw
‫ דים‬%‫ בתם הם נשיאי המטת הם העמדים על־הפק‬+‫ויקריבו נשיאי ישראל ראשי בית א‬
3-trajeron ante YHWH, como ofrenda suya, seis carros cubiertos y doce bueyes, un carro por cada dos príncipes y un
buey por cada uno de ellos, y los presentaron ante el Mishkan/Morada. Wayavi'u et-korbanam lifney YHWH shesh-
egelot tsav usheney asar bakar agalah al-sheney hanesi'im weshor le'ejad wayakrivu otam lifney haMishkan.
djal rwcw myacnh ync lu hlgu rqb rcu yncw bx tlgu cc hwhy ynpl mnbrq ta waybyw
nkcmh ynpl mtwa wbyrqyw
‫גלה על־שני הנשאים ושור לאחד‬+‫ויביאו את־קרבנם לפני יהוה שש־עגלת צב ושני עשר בקר ע‬
‫ויקריבו אותם לפני המשכן‬

5-Recíbelos de ellos, y sean para hacer el servicio de la tienda de asignación; y los darás a los Lewi'im, a cada cual
según su servicio. Kaj me'itam wehayu la'avod et-avodat Ohel Mo'ed wenatatah otam el-haLewi'im ish kefi
avodato.
wtdbu ypk cya mywlh la mtwa httnw duwm lha tdbu ta dbul wyhw mtam jq
‫בדתו‬+‫בדת אהל מועד ונתתה אותם אל־הלוים איש כפי ע‬+‫בד את־ע‬+‫קח מאתם והיו לע‬
6-Y recibió Mosheh los carros y los bueyes, y los dio a los Lewi'im. Wayikaj Mosheh et-ha'agalot we'et-habakar
wayiten otam el-haLewi'im.
mywlh la mtwa ntyw rqbh taw tlguh ta hcm jqyw

‫גלת ואת־הבקר ויתן אותם אל־הלוים‬+‫ויקח משה את־הע‬
7-Dio dos carros con cuatro bueyes a los hijos de Gershon según su servicio, Et shetey ha'agalot we'et arba'at
habakar natan livney Gershon kefi avodatam.
mtdbu ypk nwcrg ynbl ntn rqbh tubra taw twlguh ytc ta
‫בדתם‬+‫גלת ואת ארבעת הבקר נתן לבני גרשון כפי ע‬+‫את שתי הע‬
8-y los (otros) cuatro carros con ocho bueyes dio a los hijos de Merarí, según el servicio de ellos bajo la dirección de
Itamar, hijo de Aharon, el kohen. We'et arba ha'agalot we'et shemonat habakar natan livney Merari kefi
avodatam beyad Itamar ben-Aharon hakohen.
nhkh nrha nb rmtya dyb mtdbu ypk yrrm ynbl ntn rqbh tnmc taw tlguh ubra taw
‫ רן הכהן‬+‫בדתם ביד איתמר בן־אה‬+‫גלת ואת שמנת הבקר נתן לבני מררי כפי ע‬+‫ואת ׀ ארבע הע‬
9-Pero a los hijos de Kehat no les dio, porque el servicio de las cosas kodesh tocaba a ellos; por lo tanto, las habían de
llevar sobre sus hombros. Welivney Kehat lo natan ki-avodat hakodesh alehem bakatef yisa'u.
wacy ptkb mhlu cdqh tdbu yk ntn al thq ynblw

‫להם בכתף ישאו‬+‫בדת הקדש ע‬+‫ולבני קהת לא נתן כי־ע‬
10-Y presentaron los príncipes sus ofrendas para el estreno del altar el día en que fue ungido, presentando los príncipes
sus ofrendas ante el altar. Wayakrivu hanesi'im et janukat hamizbe'aj beyom himashaj oto wayakrivu hanesi'im
et-korbanam lifney hamizbe'aj.
jbzmh ynpl mnbrq ta maycnh wbyrqyw wta jcmh mwyb jbzmh tknj ta myacnh wbyrqyw
‫כת המזבח ביום המשח אתו ויקריבו הנשיאם את־קרבנם לפני המזבח‬%‫ נ‬+‫ויקריבו הנשאים את ח‬
11-Y dijo YHWH a Mosheh: Cada príncipe, en su día, presentará su ofrenda para el estreno del altar. Wayomer
YHWH el-Mosheh nasi ejad layom nasi ejad layom yakrivu et-korbanam lajanukat hamizbe'aj.
jbzmh tknjl mnbrq ta wbyrqy mwyl dja aycn mwyl dja aycn hcm la hwhy rmayw
‫כת המזבח‬%‫ נ‬+‫ויאמר יהוה אל־משה נשיא אחד ליום נשיא אחד ליום יקריבו את־קרבנם לח‬
12-Y el que presentó su ofrenda el primer día fue Najshón, hijo de Aminadav, de la tribu de Yahudah. Wayehi hamakriv
bayom harishon et-korbano Najshon ben-Aminadav lemateh Yahudah.
hdwhy hfml bdnymu nb nwcjn wnbrq ta nwcarh mwyb byrqmh yhyw

‫ויהי המקריב ביום הראשון את־קרבנו נחשון בן־עמינדב למטה יהודה‬
13-Y era su ofrenda una fuente de plata de ciento treinta shekel de peso; un tazón de plata de setenta shekel, según el
shekel del (lugar) kodesh, ambos llenos de flor de harina de trigo mezclada con aceite, como ofrenda vegetal;
Wekorbano ka'arat-kesef ajat shloshim ume'ah mishkalah mizrak ejad kesef shiv'im shekel beshekel hakodesh
shneyhem mele'im solet blulah vashemen leminchah.
mhync cdqh lqcb lqc myubc psk dja qrzm hlqcm hamw myclc tja psk truq wnbrqw
hjnml nmcb hlwlb tls myalm

‫רת־כסף אחת שלשים ומאה משקלה מזרק אחד כסף שבעים שקל בשקל הקדש שניהם‬+‫וקרבנו קע‬
‫מלאים סלת בלולה בשמן למנחה‬
14-una taza de diez shekel de oro, llena de incienso; Kaf ajat asarah zahav mele'ah ketoret.
trfq halm bhz hrcu tja pk

‫שרה זהב מלאה קטרת‬+‫כף אחת ע‬
15-un novillo joven, un carnero, un cordero de un año, para holocausto; Par ejad ben-bakar ayil ejad keves-ejad
ben-shnato le'olah.
hlul wtnc nb dja cbk dja lya rqb nb dja rp

‫פר אחד בן־בקר איל אחד כבש־אחד בן־שנתו לעלה‬
16-un cabrito para ofrenda por el pecado; Se'ir-izim ejad lejatat.
tafjl dja myzu ryuc

‫שעיר־עזים אחד לחטאת‬
17-y para sacrificio de shalom, dos toros, cinco carneros, cinco machos cabríos y cinco corderos de un año. Esta fue la
ofrenda de Najshón, hijo de Aminadav. Ulezevaj hashlamim bakar shenayim eylim jamishah atudim jamishah
kevasim beney-shanah jamishah zeh korban Najshon ben-Aminadav.
nb nwcjn nbrq hz hcmj hnc ynb mycbk hcmj mydwtu hcmj mlya mync rqb mymlch jbzlw
bdnymu
‫ משה זה קרבן נחשון‬+‫ משה כבשים בני־שנה ח‬+‫ משה עתודים ח‬+‫ולזבח השלמים בקר שנים אילם ח‬
‫בן־עמינדב‬
18-En el segundo día presentó su ofrenda Netan'el, hijo de Tzu'ar, príncipe de Yissajar. Bayom hasheni hikriv Netan'el
ben-Tsu'ar nesi Yissajar.
rkccy aycn ruwx nb lantn byrqh ynch mwyb

‫ביום השני הקריב נתנאל בן־צוער נשיא יששכר‬
19-Presentó como ofrenda suya una fuente de plata de ciento treinta shekel de peso; un tazón de plata de setenta
shekel, según el shekel del (lugar) kodesh, ambos llenos de flor de harina de trigo mezclada con aceite, como ofrenda
vegetal; Hikriv et-korbano ka'arat-kesef ajat shloshim ume'ah mishkalah mizrak ejad kesef shiv'im shekel
beshekel hakodesh shneyhem mele'im solet blulah vashemen leminjah.
cdqh lqcb lqc myubc psk dja qrzm hlqcm hamw myclc tja psk truq wnbrq ta brqh
hjnml nmcb hlwlb tls myalm mhync
‫רת־כסף אחת שלשים ומאה משקלה מזרק אחד כסף שבעים שקל בשקל‬+‫הקרב את־קרבנו קע‬
‫הקדש שניהם מלאים סלת בלולה בשמן למנחה‬

ben-shnato le'olah.

tafjl dja myzu ryuc

23-y para sacrificio de shalom, dos toros, cinco carneros, cinco machos cabríos y cinco corderos de un año. Tal fue la
ofrenda de Netan'el, hijo de Tzuar. Ulezevaj hashlamim bakar shnayim eylim jamishah atudim jamishah kevasim
beney-shanah jamishah zeh korban Netan'el ben-Tsu'ar.
nb lantn nbrq hz hcmj hnc ynb mycbk hcmj mydtu hcmj mlya mync rqb mymlch jbzlw
ruwx
‫ משה זה קרבן נתנאל‬+‫ משה כבשים בני־שנה ח‬+‫ משה עתודים ח‬+‫ולזבח השלמים בקר שנים אילם ח‬
‫בן־צוער‬
24-El tercer día, el príncipe de los hijos de Zebulun, Eli'av, hijo de Jelón. Bayom hashlishi nasi livney Zvulun Eli'av
ben-Jelon.
nlj nb bayla nlwbz ynbl aycn ycylch mwyb

‫ ליאב בן־חלן‬3‫ן א‬%‫ביום השלישי נשיא לבני זבול‬
25-Y su ofrenda fue una fuente de plata de ciento treinta shekel de peso; un tazón de plata de setenta shekel, según el
siclo del (lugar) kodesh, ambos llenos de flor de harina de trigo mezclada con aceite, como ofrenda vegetal; Korbano
ka'arat-kesef ajat shloshim ume'ah mishkalah mizrak ejad kesef shiv'im shekel beshekel hakodesh shneyhem
mele'im solet blulah vashemen leminjah.
myalm mhync cdqh lqcb lqc myubc psk dja qrzm hlqcm hamw myclc tja psk truq wnbrq
hjnml nmcb hlwlb tls
‫רת־כסף אחת שלשים ומאה משקלה מזרק אחד כסף שבעים שקל בשקל הקדש שניהם‬+‫קרבנו קע‬

ben-shnato le'olah.

28-un cabrito para ofrenda por el pecado; Se'ir izim ejad lejatat.
tafjl dja myzu ryuc

ofrenda de Eli'av, hijo de Jelón. Ulezevaj hashlamim bakar shnayim eylim jamishah atudim jamishah kevasim
beney-shanah jamishah zeh korban Eli'av ben-Jelon.
Nlj nb bayla nbrq hz hcmj hnc ynb mycbk hcmj mydtu hcmj mlya mync rqb mymlch jbzlv
‫ ליאב‬3‫ משה זה קרבן א‬+‫ משה כבשים בני־שנה ח‬+‫ דים ח‬%‫ משה עת‬+‫ולזבח השלמים בקר שנים אילם ח‬
‫בן־חלן‬
30-El cuarto día, el príncipe de los hijos de Re'ubén, Elitzur, hijo de Shedey'ur. Bayom harevi'i nasi livney Re'uven
Elitsur ben-Shdey'ur.
rwaydc nb rwxyla nbwar ynbl aycn yuybrh mwyb

‫ ליצור בן־שדיאור‬3‫ביום הרביעי נשיא לבני ראובן א‬
shekel del (lugar) kodesh, ambos llenos de flor de harina de trigo mezclada con aceite, como ofrenda vegetal; Korbano
mele'im solet belulah vashemen leminjah.
32-una taza de diez (shekel) de oro, llena de incienso; Kaf ajat asarah zahav mele'ah ketoret.

ben-shnato le'olah.

tafjl dja myzu ryuc

ofrenda de Elitzur, hijo de Shedey'ur. Ulezevaj hashelamim bakar shenayim eylim jamishah atudim jamishah
kevasim beney-shanah jamishah zeh korban Elitsur ben-Shedey'ur.
rwxyla nbrq hz hcmj hncvynb mycbk hcmj mydtu hcmj mlya mync rqb mymlch jbzlw
rwaydc nb
‫ ליצור‬3‫ משה זה קרבן א‬+‫ משה כבשים בני־שנה ח‬+‫ דים ח‬%‫ משה עת‬+‫ולזבח השלמים בקר שנים אילם ח‬
‫בן־שדיאור‬
36-El quinto día, el príncipe de los hijos de Shimón, Shelumi'el, hijo de Tsurishaday. Bayom hajamishi nasi livney
Shim'on Shelumi'el ben-Tsurishaday.
ydcyrwx nb laymlc nwumc ynbl aycn ycymjh mwyb

‫מיאל בן־צורישדי‬%‫ מישי נשיא לבני שמעון של‬+‫ביום הח‬

ben-shnato le'olah.

tafjl dja myzu ryuc

ofrenda de Shelumi'el, hijo de Tsurishaday. Ulezevaj hashlamim bakar shenayim eylim jamishah atudim jamishah
kevasim beney-shanah jamishah zeh korban Shelumi'el ben-Tsurishaday.
nb laymlc nbrq hz hcmj hnc ynb mycbk hcmj mydtu hcmj mlya mync rqb mymlch jbzlw
ydcyrwx
‫מיאל‬%‫ משה זה קרבן של‬+‫ משה כבשים בני־שנה ח‬+‫ דים ח‬%‫ משה עת‬+‫ולזבח השלמים בקר שנים אילם ח‬
‫בן־צורישדי‬
42-El sexto día, el príncipe de los hijos de Gad, Elyasaf, hijo de Deuel. Bayom hashishi nasi livney Gad Elyasaf
ben-De'u'el.
lawud nb psyla dg ynbl aycn ycch mwyb

‫ביום הששי נשיא לבני גד אליסף בן־דעואל‬

ben-shnato le'olah.

tafjl dja myzu ryuc

ofrenda de Elyasaf, hijo de De'u'el. Ulezevaj hashlamim bakar shenayim eylim jamishah atudim jamishah kvasim
beney-shanah jamishah zeh korban Elyasaf ben-De'u'el.
nb psyla nbrq hz hcmj hnc ynb mycbk hcmj mydtu hcmj mlya mync rqb mymlch jbzlw
lawud
‫ משה זה קרבן אליסף‬+‫ משה כבשים בני־שנה ח‬+‫ דים ח‬%‫ משה עת‬+‫ולזבח השלמים בקר שנים אילם ח‬
‫בן־דעואל‬
48-El séptimo día, el príncipe de los hijos de Efrayim, Elishama, hijo de Amihud. Bayom hashvi'i nasi livney Efrayim
Elishama ben-Amihud.
dwhymu nb umcyla myrpa ynbl aycn yuybch mwyb

‫ לישמע בן־עמיהוד‬3‫ביום השביעי נשיא לבני אפרים א‬
49-Era su ofrenda una fuente de plata de ciento treinta shekel de peso; un tazón de plata de setenta shekel, según el
50-una taza de diez shekel de oro, llena de incienso; Kaf ajat asarah zahav mele'ah ktoret.

ben-shnato le'olah.

tafjl dja myzu ryuc

ofrenda de Elishama, hijo de Amihud. Ulezevaj hashlamim bakar shnayim eylim jamishah atudim jamishah kvasim
beney-shanah jamishah zeh korban Elishama ben-Amihud.
nb umcyla nbrq hz hcmj hnc ynb mycbk hcmj mydtu hcmj mlya mync rqb mymlch jbzlw
dwhymu
‫ לישמע‬3‫ משה זה קרבן א‬+‫ משה כבשים בני־שנה ח‬+‫ דים ח‬%‫ משה עת‬+‫ולזבח השלמים בקר שנים אילם ח‬
‫בן־עמיהוד‬
54-El octavo día, el príncipe de los hijos de Menasheh, Gamli'el, hijo de Pedahtzur. Bayom hashmini nasi livney
Menasheh Gamli'el ben-Pedahtsur.
rwxhdp nb laylmg hcnm ynbl aycn ynymch mwyb

‫ביום השמיני נשיא לבני מנשה גמליאל בן־פדה־צור‬
55-Era su ofrenda una fuente de plata de ciento treinta shekel de peso; un tazón de plata de setenta shekel, según shekel
del (lugar) kodesh, ambos llenos de flor de harina. de trigo mezclada con aceite, como ofrenda vegetal; Korbano
56-una taza de diez shekel de oro, llena de incienso; Kaf ajat asarah zahav mele'ah ktoret.

ben-shenato le'olah.

tafjl dja myzu ryuc

ofrenda de Gamliel, hijo de Pedahtzur. Ulezevaj hashlamim bakar shenayim eylim jamishah atudim jamishah
kevasim beney-shanah jamishah zeh korban Gamli'el ben-Pedahtsur.
nb laylmg nbrq hz hcmj hnc ynb mycbk hcmj mydtu hcmj mlya mync rqb mymlch jbzlw
rwxhdp
‫ משה זה קרבן גמליאל‬+‫ משה כבשים בני־שנה ח‬+‫ דים ח‬%‫ משה עת‬+‫ולזבח השלמים בקר שנים אילם ח‬
‫בן־פדהצור‬
60-El noveno día, el príncipe de los hijos de Benyamín, Avidan, hijo de Gidoni. Bayom hatshi'i nasi livney Binyamin
Avidan ben-Gid'oni.
ynudg nb ndyba nmynb ynbl aycn yuycth mwyb

‫ בידן בן־גדעני‬+‫ביום התשיעי נשיא לבני בנימן א‬

ben-shnato le'olah.

tafjl dja myzu ryuc

ofrenda de Avidan, hijo de Gidoní. Ulezevaj hashlamim bakar shnayim eylim jamishah atudim jamishah kvasim
beney-shanah jamishah zeh korban Avidan ben-Gid'oni.
nb ndyba nbrq hz hcmj hnc ynb mycbk hcmj mydtu hcmj mlya mync rqb mymlch jbzlw
ynudg
‫ בידן בן־‬+‫ משה זה קרבן א‬+‫ משה כבשים בני־שנה ח‬+‫ דים ח‬%‫ משה עת‬+‫ולזבח השלמים בקר שנים אילם ח‬
‫גדעני‬
66-El décimo día, el príncipe de los hijos de Dan, Aji'ezer, hijo de Amishaday. Bayom ha'asiri nasi livney Dan
Aji'ezer ben-Amishaday.
ydcymu nb rzuyja nd ynbl aycn yrycuh mwyb

‫ חיעזר בן־עמישדי‬+‫שירי נשיא לבני דן א‬+‫ביום הע‬
ka'arat-kesef ajat shloshim ume'ah mishkalah mizrak ejad kesef shiv'im shekel beshekel hakodesh sheneyhem


tafjl dja myzu ryuc

ofrenda de Aji'ezer, hijo de Amishaday. Ulezevaj hashlamim bakar shnayim eylim jamishah atudim jamishah
kevasim beney-shanah jamishah zeh korban Aji'ezer ben-Amishaday.
nb rzuyja nbrq hz hcmj hnc ynb mycbk hcmj mydtu hcmj mlya mync rqb mymlch jbzlw
ydcymu
‫ חיעזר‬+‫ משה זה קרבן א‬+‫ משה כבשים בני־שנה ח‬+‫ דים ח‬%‫ משה עת‬+‫ולזבח השלמים בקר שנים אילם ח‬
‫בן־עמישדי‬
72-El undécimo día, el príncipe de los hijos de Asher, Pagi'el, hijo de Ojran. Beyom ashtey asar yom nasi livney
Asher Pagi'el ben-Ojran.
nrku nb layugp rca ynbl aycn mwy rcu ytcu mwyb

‫ביום עשתי עשר יום נשיא לבני אשר פגעיאל בן־עכרן‬
73-Era su ofrenda una fuente de plata de ciento treinta shekel de peso; un tazón de plata de setenta shekel, shekel del
(lugar) kodesh , ambos llenos de flor de harina de trigo mezclada con aceite, como ofrenda vegetal; Korbano ka'arat-
kesef ajat sheloshim ume'ah mishkalah mizrak ejad kesef shiv'im shekel beshekel hakodesh shneyhem mele'im
solet belulah vashemen leminjah.


tafjl dja myzu ryuc

ofrenda de Pagi'el, hijo de Ojran. Ulezevaj hashlamim bakar shenayim eylim jamishah atudim jamishah kvasim
beney-shanah jamishah zeh korban Pagi'el ben-Ojran.
nb layugp nbrq hz hcmj hnc ynb mycbk hcmj mydtu hcmj mlya mync rqb mymlch jbzlw
nrku
‫ משה זה קרבן פגעיאל‬+‫ משה כבשים בני־שנה ח‬+‫ דים ח‬%‫ משה עת‬+‫ולזבח השלמים בקר שנים אילם ח‬
‫בן־עכרן‬
78-El duodécimo día, el príncipe de los hijos de Naftalí, Ajira, hijo de Eynan. Beyom sheneym asar yom nasi livney
Naftali Ajira ben-Eynan.
nnyu nb uryja yltpn ynbl aycn mwy rcu mync mwyb

‫ חירע בן־עינן‬+‫ביום שנים עשר יום נשיא לבני נפתלי א‬
79-Era su ofrenda una fuente de plata de ciento treinta shekel de peso; un tazón de plata de setenta shekel, shekel del
(lugar) kodesh ambos llenos de flor de harina de trigo mezclada con aceite, como ofrenda vegetal; Korbano ka'arat-
kesef ajat shloshim ume'ah mishkalah mizrak ejad kesef shiv'im shekel beshekel hakodesh shneyhem mele'im
solet blulah vashemen leminjah.


tafjl dja myzu ryuc

ofrenda de Ajira, hijo de Eynan. Ulezevaj hashelamim bakar shenayim eylim jamishah atudim jamishah kevasim
beney-shanah jamishah zeh korban Ajira ben-Eynan.
nb uryja nbrq hz hcmj hnc ynb mycbk hcmj mydtu hcmj mlya mync rqb mymlch jbzlw
nnyu
‫ חירע‬+‫ משה זה קרבן א‬+‫ משה כבשים בני־שנה ח‬+‫ דים ח‬%‫ משה עת‬+‫ולזבח השלמים בקר שנים אילם ח‬
‫בן־עינן‬
84-Esta fue (la ofrenda para) el estreno del altar, el día en que fue ungido, de parte de los príncipes de Yisra'el: doce
fuentes de plata, doce tazones de plata, doce tazas de oro; Zot janukat hamizbe'aj beyom himashaj oto me'et
nesi'ey Yisra'el ka'arot kesef sheteym esreh mizrekey-jesef sheneym asar kapot zahav sheteym esreh.
mync psk yqrzm hrcu mytc psk truq larcy yaycn tam wta jcmh mwyb jbzmh tknj taz
hrcu mytc bhz twpk rcu
‫רת כסף שתים עשרה מזרקי־כסף‬+‫כת המזבח ביום המשח אתו מאת נשיאי ישראל קע‬%‫ נ‬+‫זאת ח‬
‫שנים עשר כפות זהב שתים עשרה‬
85-ciento treinta fue el peso de cada fuente de plata, y setenta el de cada tazón; toda la plata de estos utensilios fue dos
mil cuatrocientos shekel del (lugar) kodesh; Shloshim ume'ah hake'arah ha'ajat kesef weshiv'im hamizrak ha'ejad
kol kesef hakelim alpayim we'arba-me'ot beshekel hakodesh.
lqcb twam ubraw mypla mylkh psk lk djah qrzmh myubcw psk tjah hruqh hamw myclc
cdqh
‫שלשים ומאה הקערה האחת כסף ושבעים המזרק האחד כל כסף הכלים אלפים וארבע־מאות‬
‫בשקל הקדש‬
86-las doce tazas de oro llenas de incienso pesaban cada una diez shekel del (lugar) kodesh ; todo el oro de las tazas
fue ciento veinte; Kapot zahav sheteym-esreh mele'ot ketoret asarah asarah hakaf beshekel hakodesh kol-zehav
hakapot esrim ume'ah.
hamw myrcu twpkh bhz lk cdqh lqcb pkh hrcu hrcu trfq talm hrcu mytc bhz twpk
‫שרה הכף בשקל הקדש כל־זהב הכפות עשרים ומאה‬+‫שרה ע‬+‫כפות זהב שתים־עשרה מלאת קטרת ע‬
87-todo el ganado para el holocausto fueron: doce novillos, doce carneros, doce corderos de un año con sus ofrendas
vegetales, y doce machos cabríos para ofrenda por el pecado; Kol-habakar la'olah sheneym asar parim eylim
sheneym-asar kevasim beney-shanah sheneym asar uminjatam use'irey izim sheneym asar lejatat.
yryucw mtjnmw rcu mync hnc ynb mycbk rcu mync mlya myrp rcu mync hlul rqbh lk
tafjl rcu mync myzu
‫כל־הבקר לעלה שנים עשר פרים אילם שנים־עשר כבשים בני־שנה שנים עשר ומנחתם ושעירי‬
‫עזים שנים עשר לחטאת‬

88-y todo el ganado de los sacrificios de shalom fueron: veinticuatro toros, sesenta carneros, sesenta machos cabríos,
sesenta corderos de un año. Tal fue (la ofrenda del) estreno del altar, después de que fue ungido. Wejol bekar zevaj
hashlamim esrim we'arba'ah parim eylim shishim atudim shishim kvasim beney-shanah shishim zot janukat
hamizbe'aj ajarey himashaj oto.
mycc hnc ynb mycbk mycc mydtu mycc mlya myrp hubraw myrcu mymlch jbz rqb lkw
wta jcmh yrja jbzmh tknj taz
‫ דים ששים כבשים בני־שנה ששים‬%‫וכל בקר זבח השלמים עשרים וארבעה פרים אילם ששים עת‬
‫ רי המשח אתו‬+‫כת המזבח אח‬%‫ נ‬+‫זאת ח‬
89-Y cuando Mosheh entraba en la tienda de asignación para hablar con El, oía la voz que le hablaba desde encima del
propiciatorio que estaba sobre el arca del testimonio; de entre los dos querubines le hablaba. Uvevo Mosheh el-Ohel
Mo'ed ledaber ito wayishma et-hakol midaber elay'o me'al hakaporet asher al-Aron ha'Edut mibeyn sheney
hakruvim wayedaber elay'o.
tduh nra lu rca trpkh lum wyla rbdm lwqh ta umcyw wta rbdl duwm lha la hcm abbw
wyla rbdyw mybrkh ync nybm
‫ ת‬%‫ רן העד‬+‫ שר על־א‬+‫ובבא משה אל־אהל מועד לדבר אתו וישמע את־הקול מדבר אליו מעל הכפרת א‬
‫ בים וידבר אליו‬%‫מבין שני הכר‬
Capítulo 8
Parashah 36: B'ha'alotja (Cuando encendieres) 8:1-12:16

2-Habla a Aharon y dile: Cuando encendieres las lámparas, haz de modo que las siete lámparas alumbren hacia la
lámpara central del candelabro. Daber el-Aharon we'amarta elay'o beha'aloteja et-hanerot el-mul pney hamenorah
ya'iru shiv'at hanerot.
twrnh tubc wryay hrwnmh ynp lwm la trnh ta ktluhb wyla trmaw nrha la rbd
‫לתך את־הנרת אל־מול פני המנורה יאירו שבעת הנרות‬+‫ רן ואמרת אליו בהע‬+‫דבר אל־אה‬
3-Y Aharon lo hizo así; encendió las lámparas de modo que alumbrasen hacia la lámpara central del candelabro, como
ordenó YHWH a Mosheh. Waya'as ken Aharon el-mul pney hamenorah he'elah neroteyha ka'asher tsiwah
YHWH et-Mosheh.
hcm ta hwhy hwx rcak hytrn hluh hrwnmh ynp lwm la nrha nk cuyw
‫ שר צוה יהוה את־משה‬+‫לה נרתיה כא‬3‫ רן אל־מול פני המנורה הע‬+‫ויעש כן אה‬
4-Y esta era la hechura del candelabro: de oro labrado a martillo; así su tronco como sus flores, todo era labrado a
martillo; según la forma que YHWH había mostrado a Mosheh, así hizo él el candelabro. Wezeh ma'aseh hamenorah
mikshah zahav ad-yerejah ad-pirjah mikshah hi kamar'eh asher her'ah YHWH et-Mosheh ken asah et-
hamenorah.
hcm ta hwhy harh rca harmk awh hcqm hjrp du hkry du bhz hcqm hrnmh hcum hzw
hrnmh ta hcu nk
‫ שר הראה יהוה את־משה‬+‫שה המנרה מקשה זהב עד־ירכה עד־פרחה מקשה הוא כמראה א‬+‫וזה מע‬
‫כן עשה את־המנרה‬

6-Toma a los Lewi'im de entre los hijos de Yisra'el y purifícalos. Kaj et-haLewi'im mitoj beney Yisra'el wetiharta
otam.
mta trhfw larcy ynb kwtm mywlh ta jq

‫קח את־הלוים מתוך בני ישראל וטהרת אתם‬
7-Y de esta manera harás con ellos para purificarlos: asperja sobre ellos el agua de purificación, y hagan ellos pasar
navaja por toda su carne, y laven sus vestidos, y (así) se purificarán. Wejoh-ta'aseh lahem letaharam hazeh aleyhem
mey jatat wehe'eviru ta'ar al-kol-besaram wejibesu vigdeyhem wehiteharu.
wrhfhw mhydgb wsbkw mrcb lk lu rut wrybuhw tafj ym mhylu hzh mrhfl mhl hcut hkw
‫בירו תער על־כל־בשרם וכבסו בגדיהם והטהרו‬3‫ליהם מי חטאת והע‬+‫ רם הזה ע‬+‫שה להם לטה‬+‫וכה־תע‬
8-Y tomarán un novillo joven, con su ofrenda vegetal de flor de harina de trigo mezclada con aceite; tú también
tomarás otro novillo joven para ofrenda por el pecado; Welakeju par ben-bakar uminjato solet belulah vashamen
ufar-sheni ven-bakar tikaj lejatat.
tafjl jqt rqb nb ync rpw nmcb hlwlb tls wtjnmw rqb nb rp wjqlw
‫ולקחו פר בן־בקר ומנחתו סלת בלולה בשמן ופר־שני בן־בקר תקח לחטאת‬
9-y harás que los Lewi'im se acerquen ante la tienda de asignación, y reunirás a toda la congregación de los hijos de
Yisra'el. Wehikravta et-haLewi'im lifney Ohel Mo'ed wehikhalta et-kol-adat beney Yisra'el.
larcy ynb tdu lk ta tlhqhw duwm lha ynpl mywlh ta tbrqhw

‫דת בני ישראל‬+‫והקרבת את־הלוים לפני אהל מועד והקהלת את־כל־ע‬
10-Y harás que los Lewi'im se aproximen ante YHWH, y pondrán los hijos de Yisra'el sus manos sobre los Lewi'im,
Wehikravta et-haLewi'im lifney YHWH wesameju veney-Yisra'el et-yedeyhem al-haLewi'im.
mywlh lu mhydy ta larcy ynb wkmsw hwhy ynpl mywlh ta tbrqhw

‫והקרבת את־הלוים לפני יהוה וסמכו בני־ישראל את־ידיהם על־הלוים‬
11-y Aharon ofrecerá a los Lewi'im por ofrenda de tenufah ante YHWH, de parte de los hijos de Yisra'el, para que
hagan el servicio de YHWH. Wehenif Aharon et-haLewi'im tenufah lifney YHWH me'et beney Yisra'el wehayu
la'avod et-avodat YHWH.
hwhy tdbu ta dbul wyhw larcy ynb tam hwhy ynpl hpwnt mywlh ta nrha pynhw
‫בדת יהוה‬+‫בד את־ע‬+‫ רן את־הלוים תנופה לפני יהוה מאת בני ישראל והיו לע‬+‫והניף אה‬
12-Y los Lewi'im pondrán sus manos sobre la cabeza de los novillos, y ofrecerás el uno como ofrenda por el pecado y
el otro como holocausto a YHWH, para hacer expiación por los Lewi'im. WehaLewi'im yismeju et-yedeyhem al
rosh haparim wa'aseh et-ha'ejad jatat we'et-ha'ejad olah l'YHWH lejaper al-haLewi'im.
lu rpkl hwhyl hlu djah taw tafj djah ta hcuw myrph car lu mhydy ta wkmsy mywlhw
mywlh
‫שה את־האחד חטאת ואת־האחד עלה ליהוה לכפר על־‬+‫והלוים יסמכו את־ידיהם על ראש הפרים וע‬
‫הלוים‬
13-Y colocarás a los Lewi'im delante de Aharon y delante de sus hijos, y harás con ellos el rito de la tenufah para
YHWH. Weha'amadeta et-haLewi'im lifney Aharon welifney vanay'o wehenafta otam tnufah l'YHWH.
hwhyl hpwnt mta tpnhw wynb ynplw nrha ynpl mywlh ta tdmuhw
‫ רן ולפני בניו והנפת אתם תנופה ליהוה‬+‫מדת את־הלוים לפני אה‬+‫והע‬
14-De este modo separarás a los Lewi'im de entre los hijos de Yisra'el; y serán míos los Lewi'im. Wehivdalta et-
haLewi'im mitoj beney Yisra'el wehayu li haLewi'im.
mywlh yl wyhw larcy ynb kwtm mywlh ta tldbhw

‫והבדלת את־הלוים מתוך בני ישראל והיו לי הלוים‬
15-Y después de esto, entrarán los Lewi'im para hacer el servicio de la tienda de asignación; y los purificarás y les
harás el rito de la tenufah. We'ajarey-jen yavo'u haLewi'im la'avod et-Ohel Mo'ed wetiharta otam wehenafta
otam tenufah.
hpwnt mta tpnhw mta trhfw duwm lha ta dbul mywlh waby nk yrjaw
‫בד את־אהל מועד וטהרת אתם והנפת אתם תנופה‬+‫ רי־כן יבאו הלוים לע‬+‫ואח‬
16-Porque ciertamente ellos me son enteramente cedidos a Mí de entre los hijos de Yisra'el; en lugar de todo
primogénito que abre la matriz de su madre, de entre los hijos de Yisra'el, los he tomado para Mí. Ki netunim
netunim hemah li mitoj beney Yisra'el tajat pitrat kol-rejem bejor kol mibeney Yisra'el lakajti otam li.
yl mta ytjql larcy ynbm lk rwkb mjr lk trfp tjt larcy ynb kwtm yl hmh myntn myntn yk
‫ נים המה לי מתוך בני ישראל תחת פטרת כל־רחם בכור כל מבני ישראל לקחתי אתם לי‬%‫ נים נת‬%‫כי נת‬
17- Porque mío es todo primogénito de entre los hijos de Yisra'el, así de hombres como de animales; el día en que herí
a todo primogénito en la tierra de Egipto, los consagré para Mí, Ki li jol-bejor biveney Yisra'el ba'adam
uvabehemah beyom hakoti jol-bejor be'erets Mitsrayim hikdashti otam li.
yl mta ytcdqh myrxm xrab rwkb lk ytkh mwyb hmhbbw mdab larcy ynbb rwkb lk yl yk
‫כי לי כל־בכור בבני ישראל באדם ובבהמה ביום הכתי כל־בכור בארץ מצרים הקדשתי אתם לי‬
18-y Yo he tomado a los Lewi'im en lugar de todos los primogénitos de los hijos de Yisra'el, Wa'ekaj et-haLewi'im
tajat kol-bejor bivney Yisra'el.
larcy ynbb rwkb lk tjt mywlh ta jqaw

‫ואקח את־הלוים תחת כל־בכור בבני ישראל‬
19-y he dado los Lewi'im enteramente a Aharon y a sus hijos, de entre los hijos de Yisra'el, para hacer el servicio por
los hijos de Yisra'el en la tienda de asignación, y para hacer la expiación de los hijos de Yisra'el, para que no haya plaga
entre los hijos de Yisra'el. Wa'etnah et-haLewi'im netunim le-Aharon ulevanay'o mitoj beney Yisra'el la'avod et-
avodat beney-Yisra'el be'Ohel Mo'ed ulejaper al-beney Yisra'el welo yihyeh bivney Yisra'el negef begeshet
beney-Yisra'el el-hakodesh.
duwm lhab larcy ynb tdbu ta dbul larcy ynb kwtm wynblw nrhal myntn mywlh ta hntaw
cdqh la larcy ynb tcgb pgn larcy ynbb hyhy alw larcy ynb lu rpklw
‫בדת בני־ישראל באהל מועד‬+‫בד את־ע‬+‫ רן ולבניו מתוך בני ישראל לע‬+‫ נים לאה‬%‫ואתנה את־הלוים נת‬
‫ולכפר על־בני ישראל ולא יהיה בבני ישראל נגף בגשת בני־ישראל אל־הקדש‬
20-Y Mosheh y Aharon y toda la congregación de los hijos de Yisra'el lo hicieron así con los Lewi'im; conforme a todo
lo que YHWH había ordenado a Mosheh respecto a los Lewi'im, así hicieron con ellos los hijos de Yisra'el. Waya'as
Mosheh we'Aharon wejol-adat beney-Yisra'el la-Lewi'im kejol asher-tsiwah YHWH et-Mosheh la-Lewi'im ken-
asu lahem beney Yisra'el.
mhl wcu nk mywll hcm ta hwhy hwx rca lkk mywll larcy ynb tdu lkw nrhaw hcm cuyw
larcy ynb
‫ שר־צוה יהוה את־משה ללוים כן־עשו להם בני‬+‫דת בני־ישראל ללוים ככל א‬+‫ רן וכל־ע‬+‫ויעש משה ואה‬
‫ישראל‬
21-Y se purificaron los Lewi'im y lavaron sus vestidos, y Aharon hizo con ellos el rito de la tenufah ante YHWH, e hizo
Aharon expiación por ellos, para purificarlos. Wayitjat'u haLewi'im wayejabesu bigdeyhem wayanef Aharon otam
tnufah lifney YHWH wayejaper aleyhem Aharon letaharam.
nrha mhylu rpkyw hwhy ynpl hpwnt mta nrha pnyw mhydgb wsbkyw mywlh wafjtyw
mrhfl
‫ רם‬+‫ רן לטה‬+‫ליהם אה‬+‫ רן אתם תנופה לפני יהוה ויכפר ע‬+‫ויתחטאו הלוים ויכבסו בגדיהם וינף אה‬
22-Y después de esto entraron los Lewi'im a hacer su servicio en la tienda de asignación, en presencia de Aharon y sus
hijos; conforme había ordenado YHWH a Mosheh acerca de los Lewi'im, así hicieron con ellos. We'ajarey-jen ba'u
haLewi'im la'avod et-avodatam be'Ohel Mo'ed lifney Aharon welifney vanay'o ka'asher tsiwah YHWH et-
Mosheh al-haLevi'im ken asu lahem.
ta hwhy hwx rcak wynb ynplw nrha ynpl duwm lhab mtdbu ta dbul mywlh wab nk yrjaw
mhl wcu nk mywlh lu hcm
‫ שר צוה יהוה את־משה‬+‫ רן ולפני בניו כא‬+‫בדתם באהל מועד לפני אה‬+‫בד את־ע‬+‫ רי־כן באו הלוים לע‬+‫ואח‬
‫על־הלוים כן עשו להם‬
23-Y habló YHWH a Mosheh diciendo: Wayedaber YHWH el-Mosheh lemor.

24-Esto es lo que toca a los Lewi'im: de edad de veinticinco años para arriba serán movilizados para tomar parte en el
servicio de la tienda de asignación; Zot asher la-Lewi'im miben jamesh we'esrim shanah wamalah yavo litsvo
tsava ba'avodat Ohel Mo'ed.
duwm lha tdbub abx abxl awby hlumw hnc myrcuw cmj nbm mywll rca taz
‫בדת אהל מועד‬+‫ שר ללוים מבן חמש ועשרים שנה ומעלה יבוא לצבא צבא בע‬+‫זאת א‬
25-y de edad de cincuenta años volverán del servicio y no servirán más. Umiben jamishim shanah yashuv mitsva
ha'avodah welo ya'avod od.
dwu dbuy alw hdbuh abxm bwcy hnc mycmj nbmw

‫בד עוד‬+‫בדה ולא יע‬+‫ משים שנה ישוב מצבא הע‬+‫ומבן ח‬
26-Y servirán con sus hermanos en la tienda de asignación para hacer la guardia (de ella), mas servicio de carga no
prestarán. Así harás con los Lewi'im, de acuerdo con sus cargos. Wesheret et-ejay'o be'Ohel Mo'ed lishmor
mishmeret wa'avodah lo ya'avod kajah ta'aseh la-Lewi'im bemishmerotam.
mtrmcmb mywll hcut hkk dbuy al hdbuw trmcm rmcl duwm lhab wyja ta trcw
‫שה ללוים במשמרתם‬+‫בד ככה תע‬+‫בדה לא יע‬+‫ושרת את־אחיו באהל מועד לשמר משמרת וע‬
Capítulo 9
1-Y habló YHWH a Mosheh en el desierto de Sinay, en el mes primero del segundo año de su salida (de los hijos de
Yisra'el) de la tierra de Mitsrayim, diciendo: Wayedaber YHWH el-Mosheh bemidbar-Sinay bashanah hashenit
letsetam me'erets Mitsrayim bajodesh harishon lemor.
rmal nwcarh cdjb myrxm xram mtaxl tynch hncb ynys rbdmb hcm la hwhy rbdyw
‫וידבר יהוה אל־משה במדבר־סיני בשנה השנית לצאתם מארץ מצרים בחדש הראשון לאמר‬
2-Y harán los hijos de Yisra'el la Pesaj en su tiempo señalado, Weya'asu veney-Yisra'el et-hapasaj bemo'ado.
wduwmb jsph ta larcy ynb wcuyw

‫דו‬+‫שו בני־ישראל את־הפסח במוע‬+‫ויע‬
3-en el día catorce de este mes, a la caída de la tarde, la haréis en su tiempo señalado; conforme a todos sus estatutos y
conforme a todos sus ritos, la haréis. Be'arba'ah asar yom bajodesh hazeh beyn ha'arba'im ta'asu oto bemo'ado
kejol-jukotay'o ujejol-mishpatay'o ta'asu oto.
wta wcut wyfpcm lkkw wytqj lkk wdumb wta wcut mybruh nyb hzh cdjb mwy rcu hubrab
‫שו אתו‬+‫ קתיו וככל־משפטיו תע‬%‫דו ככל־ח‬+‫שו אתו במוע‬+‫רבים תע‬+‫בארבעה עשר־יום בחדש הזה בין הע‬
4-Y habló Mosheh a los hijos de Yisra'el para que hagan la Pesaj. Wayedaber Mosheh el-beney Yisra'el la'asot
haPasaj.
jsph tcul larcy ynb la hcm rbdyw

‫שת הפסח‬+‫וידבר משה אל־בני ישראל לע‬
5-E hicieron la Pesaj en el mes primero, en el día catorce del mes, a la caída. de la tarde, en el desierto de Sinay;
conforme a todo lo que había ordenado YHWH a Mosheh, así lo hicieron los hijos de Yisra'el. Waya'asu et-hapesaj
barishon be'arba'ah asar yom lajodesh beyn ha'arba'im bemidbar Sinay kejol asher tsiwah YHWH et-Mosheh
ken asu beney Yisra'el.
hwhy hwx rca lkk ynys rbdmb mybruh nyb cdjl mwy rcu hubrab nwcarb jsph ta wcuyw
larcy ynb wcu nk hcm ta
‫ שר צוה יהוה‬+‫שו את־הפסח בראשון בארבעה עשר יום לחדש בין הערבים במדבר סיני ככל א‬+‫ויע‬
‫את־משה כן עשו בני ישראל‬
6-Mas hubo algunos hombres que estaban impuros a causa de un cadáver, de modo que no podían celebrar la pesaj en
aquel día, por lo cual se presentaron delante de Mosheh y delante de Aharon en aquel día, Wayehi anashim asher
hayu tme'im lenefesh adam welo-yajelu la'asot-haPesaj bayom hahu wayikrevu lifney Mosheh welifney Aharon
bayom hahu.
hcm ynpl wbrqyw awhh mwyb jsph tcul wlky alw mda cpnl myamf wyh rca mycna yhyw
awhh mwyb nrha ynplw
‫שת־הפסח ביום ההוא ויקרבו לפני משה‬+‫ שר היו טמאים לנפש אדם ולא־יכלו לע‬+‫ נשים א‬+‫ויהי א‬
‫ רן ביום ההוא‬+‫ולפני אה‬
7-y le dijeron aquellos hombres: Nosotros estamos impuros a causa de un cadáver; ¿por qué hemos de ser excluidos de
modo que no presentemos la ofrenda de YHWH, en su tiempo señalado, entre los demás hijos de Yisra'el? Wayomru
ha'anashim hahemah elay'o anajnu tme'im lenefesh adam lamah nigara levilti hakriv et-korban YHWH
bemo'ado betoj beney Yisra'el.
hwhy nbrq ta byrqh ytlbl urgn hml mda cpnl myamf wnjna wyla hmhh mycnah wrmayw
larcy ynb kwtb wdumb
‫ נחנו טמאים לנפש אדם למה נגרע לבלתי הקרב את־קרבן יהוה‬+‫ נשים ההמה אליו א‬+‫ויאמרו הא‬
‫דו בתוך בני ישראל‬+‫במע‬
8-Y les respondió Mosheh: Esperad para que yo oiga lo que ordene YHWH acerca de vosotros. Wayomer alehem
Mosheh imdu we'eshme'ah mah-yetsaweh YHWH lajem.
mkl hwhy hwxy hm humcaw wdmu hcm mhla rmayw

‫ להם משה עמדו ואשמעה מה־יצוה יהוה לכם‬+‫ויאמר א‬

10- Habla a los hijos de Yisra'el y diles: Cualquier hombre de vosotros, o de todas vuestras generaciones, que estuviere
impuro a causa de un cadáver, o se hallare en algún viaje lejano, celebrará sin embargo la Pesaj a YHWH. Daber el-
beney Yisra'el lemor ish ish ki-yihyeh tame lanefesh o bederej rejokah lajem o ledoroteyjem we'asah Pesaj
l'YHWH.
hcuw mkytrdl wa mkl hqjr krdb wa cpnl amf hyhy yk cya cya rmal larcy ynb la rbd
hwhyl jsp
‫דבר אל־בני ישראל לאמר איש איש כי־יהיה־טמא ׀ לנפש או בדרך רחקה לכם או לדרתיכם ועשה‬
‫פסח ליהוה‬
11-En el mes segundo, el día catorce del mes, a la caída de la tarde, ellos la celebrarán; con matsot y con hierbas
amargas lo comerán (pesaj). Bajodesh hasheni be'arba'ah asar yom beyn ha'arba'im ya'asu oto al-matsot
umerorim yojeluhu.
whlkay myrrmw twxm lu wta wcuy mybruh nyb mwy rcu hubrab ynch cdjb
‫הו‬%‫שו אתו על־מצות ומררים יאכל‬+‫בחדש השני בארבעה עשר יום בין הערבים יע‬
12-Nada dejarán de él hasta la mañana, ni quebrarán hueso de él; conforme a todo el estatuto de la Pesaj la celebrarán.
Lo-yash'iru mimenu ad-boker we'etsem lo yishberu-vo kejol-jukat haPesaj ya'asu oto.
wta wcuy jsph tqj lkk wb wrbcy al mxuw rqb du wnmm wryacy al
‫שו אתו‬+‫ קת הפסח יע‬%‫לא־ישאירו ממנו עד־בקר ועצם לא ישברו־בו ככל־ח‬
13-Mas el hombre que estuviere puro y no estuviere de viaje y sin embargo dejare de celebrar la Pesaj, aquella alma será
segregada de entre su pueblo; porque no presentó la ofrenda de YHWH en su tiempo señalado, aquel hombre llevará su
pecado. Weha'ish asher-hu tahor uvederej lo-hayah wejadal la'asot haPesaj wenijretah hanefesh hahi me'ameyha
ki korban YHWH lo hikriv bemo'ado jet'o yisa ha'ish hahu.
nbrq yk hymum awhh cpnh htrknw jsph twcul ldjw hyh al krdbw rwhf awh rca cyahw
awhh cyah acy wafj wdumb byrqh al hwhy
‫שות הפסח ונכרתה הנפש ההוא מעמיה כי קרבן‬+‫ שר־הוא טהור ובדרך לא־היה וחדל לע‬+‫והאיש א‬
‫דו חטאו ישא האיש ההוא‬+‫יהוה לא הקריב במע‬
14-Y cuando morare con vosotros algún peregrino que quisiere celebrar la Pesaj en honor de YHWH, conforme al
estatuto de la Pesaj y según su rito, así lo hará. Tendréis un mismo estatuto, tanto para el peregrino como para el nativo
de la tierra. Weji-yagur itjem ger we'asah Pesaj l'YHWH kejukat hapesaj ujemishpato ken ya'aseh jukah ajat
yihyeh lajem welager ule'ezraj ha'arets.
Rglw mkl hyhy tja hqj hcuy nk wfpcmkw jsph tqjk hwhyl jsp hcuw rg mkta rwgy ykw
xrah jrzalw
‫ קה אחת יהיה לכם ולגר‬%‫שה ח‬+‫ קת הפסח וכמשפטו כן יע‬%‫וכי־יגור אתכם גר ועשה פסח ליהוה כח‬
‫ולאזרח הארץ‬
15-Y en el día en que fue erigido el Mishkan, la nube cubrió el Mishkan hecho para cubrir el testimonio; y al anochecer,
permanecía sobre el Mishkan, como si fuese la apariencia de fuego, hasta la mañana. Uveyom hakim et-haMishkan
kisah he'anan et-haMishkan le'ohel ha'edut uva'erev yihyeh al-haMishkan kemar'eh-esh ad-boker.
du ca harmk nkcmh lu hyhy brubw tduh lhal nkcmh ta nnuh hsk nkcmh ta myqh mwybw
rqb
‫ ת ובערב יהיה על־המשכן כמראה־אש עד־‬%‫וביום הקים את־המשכן כסה הענן את־המשכן לאהל העד‬
‫בקר‬
16-Así era de continuo; la nube lo cubría (de día) y la apariencia de fuego, de noche. Ken yihyeh tamid he'anan
yejasenu umar'eh-esh laylah.
hlyl ca harmw wnsky nnuh dymt hyhy nk

‫כן יהיה תמיד הענן יכסנו ומראה־אש לילה‬
17-Y siempre que se alzaba la nube de sobre la tienda, los hijos de Yisra'el levantaban en seguida el campamento, y en el
sitio donde se detenía la nube, allí mismo acampaban los hijos de Yisra'el. Ulefi he'alot he'anan me'al ha'ohel
we'ajarey jen yis'u beney Yisra'el uvimkom asher yishkon-sham he'anan sham yajanu beney Yisra'el.
wnjy mc nnuh mc nkcy rca mwqmbw larcy ynb wusy nk yrjaw lhah lum nnuh tluh yplw
larcy ynb
‫ נו בני‬+‫ שר ישכן־שם הענן שם יח‬+‫ רי־כן יסעו בני ישראל ובמקום א‬+‫ולפי העלת הענן מעל האהל ואח‬
‫ישראל‬
18-Por orden de YHWH los hijos de Yisra'el se ponían en marcha, y por orden de YHWH acampaban; y todo el tiempo
que permanecía la nube sobre el Mishkan ellos continuaban acampados. Al-pi YHWH yis'u beney Yisra'el we'al-pi
YHWH yajanu kol-yemey asher yishkon he'anan al-haMishkan yajanu.
wnjy nkcmh lu nnuh nkcy rca ymy lk wnjy hwhy yp luw larcy ynb wusy hwhy yp lu
‫ נו‬+‫ שר ישכן הענן על־המשכן יח‬+‫ נו כל־ימי א‬+‫על־פי יהוה יסעו בני ישראל ועל־פי יהוה יח‬
19-Y cuando la nube se detenía sobre el Mishkan muchos días, los hijos de Yisra'el cumplían lo dispuesto por YHWH y
no se movían. Uveha'arij he'anan al-haMishkan yamim rabim weshameru veney-Yisra'el et-mishmeret YHWH
welo yisa'u.
wusy alw hwhy trmcm ta larcy ynb wrmcw mybr mymy nkcmh lu nnuh kyrahbw
‫ ריך הענן על־המשכן ימים רבים ושמרו בני־ישראל את־משמרת יהוה ולא יסעו‬+‫ובהא‬
20-Mas también había veces en que permanecía la nube pocos días sobre el Mishkan. Por orden de YHWH
acampaban, y por orden de YHWH levantaban el campamento. Weyesh asher yihyeh he'anan yamim mispar al-
haMishkan al-pi YHWH yajanu ve'al-pi YHWH yisa'u.
wusy hwhy yp luw wnjy hwhy yp lu nkcmh lu rpsm mymy nnuh hyhy rca cyw
‫ נו ועל־פי יהוה יסעו‬+‫ שר יהיה הענן ימים מספר על־המשכן על־פי יהוה יח‬+‫ויש א‬
21-Y había veces en que sólo se detenía la nube desde la tarde hasta la mañana; mas cuando se alzaba la nube por la
mañana, ellos se ponían en marcha. O bien quedaba un día y una noche y, alzada la nube, en el acto ellos levantaban el
campamento. Weyesh asher yihyeh he'anan me'erev ad-boker wena'alah he'anan baboker wenasa'u o yomam
walaylah wena'alah he'anan wenasa'u.
wusnw nnuh hlunw hlylw mmwy wa wusnw rqbb nnuh hlunw rqb du brum nnuh hyhy rca cyw
‫לה הענן ונסעו‬+‫לה הענן בבקר ונסעו או יומם ולילה ונע‬+‫ שר־יהיה הענן מערב עד־בקר ונע‬+‫ויש א‬
22-Ya fuesen dos días, ya un mes o un año que se detuviese la nube sobre el Mishkan, permaneciendo sobre él,
continuaban acampados los hijos de Yisra'el y no se movían, mas al alzarse ella se ponían en marcha. O-yomayim o-
jodesh o-yamim beha'arij he'anan al-haMishkan lishkon alay'o yajanu veney-Yisra'el welo yisa'u uvehe'aloto
yisa'u.
wusy alw larcy ynb wnjy wylu nkcl nkcmh lu nnuh kyrahb mymy wa cdj wa mymy wa
wusy wtluhbw
‫ נו בני־ישראל ולא יסעו ובהעלתו‬+‫ ריך הענן על־המשכן לשכן עליו יח‬+‫או־ימים או־חדש או־ימים בהא‬
‫יסעו‬
23-Por orden de YHWH acampaban y por orden de YHWH levantaban el campamento, cumpliendo lo dispuesto por
YHWH, según la orden de YHWH, por conducto de Mosheh. Al-pi YHWH yajanu we'al-pi YHWH yisa'u et-
mishmeret YHWH shamaru al-pi YHWH beyad Mosheh.
hcm dyb hwhy yp lu wrmc hwhy trmcm ta wusy hwhy yp luw wnjy hwhy yp lu
‫ נו ועל־פי יהוה יסעו את־משמרת יהוה שמרו על־פי יהוה ביד־משה‬+‫על־פי יהוה יח‬
Capítulo 10

2-Haz para ti dos trompetas de plata; batidas a martillo las harás, y te servirán para convocar a la congregación y
para hacer levantar los campamentos. Aseh leja shetey jatsotserot kesef mikshah ta'aseh otam wehayu leja
lemikra ha'edah ulemasa et-hamajanot.
twnjmh ta usmlw hduh arqml kl wyhw mta hcut hcqm psk trxwxj ytc kl hcu
‫ נות‬+‫שה אתם והיו לך למקרא העדה ולמסע את־המח‬+‫ צוצרת כסף מקשה תע‬+‫שה לך שתי ח‬+‫ע‬
3-Y cuando las tocaren, se reunirá a ti toda la congregación a la entrada de la tienda de asignación. Wetake'u bahen
weno'adu eleyja kol-ha'edah el-petaj Ohel Mo'ed.
duwm lha jtp la hduh lk kyla wduwnw nhb wuqtw

‫דו אליך כל־העדה אל־פתח אהל מועד‬+‫ותקעו בהן ונוע‬
4-Mas si tocaren una sola, se reunirán a ti los príncipes, los cabezas de los millares de Yisra'el. We'im-be'ajat yitka'u
weno'adu eleyja hanesi'im rashey alfey Yisra'el.
larcy ypla ycar myaycnh kyla wduwnw wuqty tjab maw

‫דו אליך הנשיאים ראשי אלפי ישראל‬+‫ואם־באחת יתקעו ונוע‬
5-Y cuando tocareis a manera de alarma, se pondrán en marcha los campamentos que están acampados en la parte
de oriente. Utekatem teru'ah wenase'u hamajanot hajonim kedmah.
hmdq mynjh twnjmh wusnw huwrt mtuqtw

‫ נות החנים קדמה‬+‫ותקעתם תרועה ונסעו המח‬
6-Y cuando tocareis a manera de alarma por segunda vez, se pondrán en marcha los campamentos que están
acampados al sur; así tocarán a manera de alarma para su partida. Utkatem teru'ah shenit wenas'u hamajanot
hajonim teymanah teru'ah yitke'u lemas'eyhem.
mhyusml wuqty huwrt hnmyt mynjh twnjmh wusnw tync huwrt mtuqtw
‫ נות החנים תימנה תרועה יתקעו למסעיהם‬+‫ותקעתם תרועה שנית ונסעו המח‬
7-Pero cuando se hubiere de convocar la asamblea, tocareis con nota larga y no a manera de alarma. Uvehakhil et-
hakahal titke'u welo tari'u.
wuyrt alw wuqtt lhqh ta lyhqhbw

‫ובהקהיל את־הקהל תתקעו ולא תריעו‬
8-Y los hijos de Aharón, los kohanim, tocarán las trompetas, y esto os será estatuto perpetuo durante vuestras
generaciones. Uveney Aharon hakohanim yitke'u bajatsotsrot wehayu lajem lejukat olam ledoroteyjem.
mkytrdl mlwu tqjl mkl wyhw twrxxjb wuqty mynhkh nrha ynbw
‫ קת עולם לדרתיכם‬%‫ צצרות והיו לכם לח‬+‫ נים יתקעו בח‬+‫ רן הכה‬+‫ובני אה‬
9-Y cuando estuviereis en guerra en vuestra tierra contra el adversario que os oprime, haréis tocar a manera de alarma
las trompetas; y seréis recordados ante YHWH, vuestro Elohey, y seréis salvados de vuestros enemigos. Weji-tavo'u
miljamah be'artsejem al-hatsar hatsorer etjem wahare'otem bajatsotsrot wenizkartem lifney YHWH Eloheyjem
wenoshatem me'oyveyjem.
mkyhla hwhy ynpl mtrkznw trxxjb mturhw mkta rrxh rxh lu mkxrab hmjlm wabt ykw
mkybyam mtucwnw
‫ להיכם‬3‫נזכרתם לפני יהוה א‬+‫ צצרות ו‬+‫ רעתם בח‬+‫וכי־תבאו מלחמה בארצכם על־הצר הצרר אתכם וה‬
‫ונושעתם מאיביכם‬
10-Y en el día de vuestra alegría y en vuestros tiempos designados, y en los principios de vuestro mes, tocaréis las
trompetas durante vuestros holocaustos y durante vuestros sacrificios de shalom; y esto os servirá de recuerdo ante
vuestro Elohey; Yo soy YaHWeH vuestro Elohey. Uveyom simjatjem uvemo'adeyjem uveroshey jodshejem
utkatem bajatsotsrot al oloteyjem we'al zivejey shalmeyjem wehayu lajem lezikaron lifney Eloheyjem ani
YHWH Eloheyjem.
mkymlc yjbz luw mkytlu lu trxxjb mtuqtw mkcdj ycarbw mkyduwmbw mktjmc mwybw
mkyhla hwhy yna mkyhla ynpl nwrkzl mkl wyhw
‫ צצרת על עלתיכם ועל זבחי שלמיכם‬+‫דיכם ובראשי חדשיכם ותקעתם בח‬+‫וביום שמחתכם ובמוע‬
‫ להיכם‬3‫ ני יהוה א‬+‫ להיכם א‬3‫והיו לכם לזכרון לפני א‬
11-Y aconteció que en el año segundo, en el mes segundo, a los veinte días del mes, se alzó la nube de encima del
Mishkan del Testimonio. Wayehi bashanah hashenit bajodesh hasheni be'esrim bajodesh na'alah he'anan me'al
Mishkan ha'edut.
tduh nkcm lum nnuh hlun cdjb myrcub ynch cdjb tynch hncb yhyw
‫ ת‬%‫לה הענן מעל משכן העד‬+‫ויהי בשנה השנית בחדש השני בעשרים בחדש נע‬
12-Y los hijos de Yisra'el se pusieron en marcha, conforme a sus jornadas, desde el desierto de Sinay; y posó la nube
en el desierto de Parán. Wayis'u veney Yisra'el lemas'eyhem mimidbar Sinay wayishkon he'anan bemidbar
Paran.
nrap rbdmb nnuh nkcyw ynys rbdmm mhyusml larcy ynb wusyw
‫ויסעו בני־ישראל למסעיהם ממדבר סיני וישכן הענן במדבר פארן‬
13-Y los hijos de Yisra'el continuaron sus jornadas conforme a la orden de YHWH, por mano de Mosheh. Wayis'u
barishonah al-pi YHWH beyad-Mosheh.
hcm dyb hwhy yp lu hncarb wusyw

‫ויסעו בראשנה על־פי יהוה ביד־משה‬
14-Y emprendió la marcha primero la bandera del campamento de los hijos de Yahudah, según sus huestes; y al frente
de su ejército estaba Najshón, hijo de Aminadav. Wayisa degel majaneh veney-Yahudah barishonah letsiv'otam
we'al-tseva'o Najshon ben-Aminadav.
bdnymu nb nwcjn wabx luw mtabxl hncarb hdwhy ynb hnjm lgd usyw
‫ נה בני־יהודה בראשנה לצבאתם ועל־צבאו נחשון בן־עמינדב‬+‫ויסע דגל מח‬
15-Y sobre el ejército de la tribu de los hijos de Yissajar estaba Netan'el, hijo de Tzuar. We'al-tseva mateh beney
Yissajar Netan'el ben-Tsu'ar.
ruwx nb lantn rkccy ynb hfm abx luw

‫ועל־צבא מטה בני יששכר נתנאל בן־צוער‬
16-Y sobre el ejército de la tribu de los hijos de Zebulun estaba Eli'av, hijo de Jelon. We'al-tseva mateh beney Zevulun
Eli'av ben-Jelon.
nlj nb bayla nlwbz ynb hfm abx luw

‫ ליאב בן־חלון‬3‫ן א‬%‫ועל־צבא מטה בני זבול‬
17-Y fue desarmado el Mishkan, y emprendieron la marcha los hijos de Gershon y los hijos de Merarí, portadores del
Mishkan. Wehurad haMishkan wenas'u veney-Gershon uvney Merari nos'ey haMishkan.
nkcmh yacn yrrm ynbw nwcrg ynb wusnw nkcmh drwhw

‫והורד המשכן ונסעו בני־גרשון ובני מררי נשאי המשכן‬
18-Y emprendió la marcha el estandarte del campamento de Re'uben, según sus huestes, y sobre su ejército estaba
Elitzur, hijo de Shedey'ur. Wenasa degel majaneh Re'uven letsiv'otam we'al-tseva'o Elitsur ben-Shdey'ur.
rwaydc nb rwxyla wabx luw mtabxl nbwar hnjm lgd usnw

‫ ליצור בן־שדיאור‬3‫ נה ראובן לצבאתם ועל־צבאו א‬+‫ונסע דגל מח‬
19-Y sobre el ejercito de la tribu de los hijos de Shimon estaba Shelumi'el, hijo de Tzurishaday. We'al-tseva mateh
beney Shim'on Shlumi'el ben-Tsurishaday.
Ydc yrwx nb laymlc nwumc ynb hfm abx luw

‫מיאל בן־צורי שדי‬%‫ועל־צבא מטה בני שמעון של‬
20-Y sobre el ejército de la tribu de los hijos de Gad estaba Elyasaf, hijo de De'u'el. We'al-tseva mateh veney-Gad
Elyasaf ben-De'u'el.
lawud nb psyla dg ynb hfm abx luw

‫ועל־צבא מטה בני־גד אליסף בן־דעואל‬
21-Y se pusieron en marcha los Kehatim, portadores de los objetos del Mishkan, y (Gershón y Merarí) armaban el
Mishkan antes de que ellos ( Kehatim), llegaran. Wenas'u haKehatim nos'ey hamikdash wehekimu et-haMishkan
ad-bo'am.
mab du nkcmh ta wmyqhw cdqmh yacn mythqh wusnw

‫ונסעו הקהתים נשאי המקדש והקימו את־המשכן עד־באם‬
22-Y partió el estandarte del campamento de los hijos de Efrayim, según sus huestes, y sobre su ejército estaba Elishama,
hijo de Amihud. Wenasa degel majaneh veney-Efrayim letsiv'otam we'al-tseva'o Elishama ben-Amihud.
dwhymu nb umcyla wabx luw mtabxl myrpa ynb hnjm lgd usnw
‫ לישמע בן־עמיהוד‬3‫ נה בני־אפרים לצבאתם ועל־צבאו א‬+‫ונסע דגל מח‬
23-Y sobre el ejército de la tribu de los hijos de Manasheh estaba Gamli'el, hijo de Pedahtzur. We'al-tseva mateh
beney Menasheh Gamli'el ben-Pedahtsur.
rwxhdp nb laylmg hcnm ynb hfm abx luw

‫ועל־צבא מטה בני מנשה גמליאל בן־פדה־צור‬
24-Y sobre el ejército de la tribu de los hijos de Benjamín estaba Avidan, hijo de Gid'oni. We'al-tseva mateh beney
Binyamin Avidan ben-Gid'oni.
ynwudg nb ndyba nmynb ynb hfm abx luw

‫ בידן בן־גדעוני‬+‫ועל־צבא מטה בני בנימן א‬
25-Y partió el estandarte del campamento de los hijos de Dan, que era la retaguardia de todos los campamentos, según
sus huestes; y sobre su ejército estaba Aji'ezer, hijo de Amishaday. Wenasa degel majaneh veney-Dan me'asef lejol-
hamajanot letsiv'otam we'al-tseva'o Aji'ezer ben-Amishaday.
ydcymu nb rzuyja wabx luw mtabxl tnjmh lkl psam nd ynb hnjm lgd usnw
‫ חיעזר בן־עמישדי‬+‫ נת לצבאתם ועל־צבאו א‬+‫ נה בני־דן מאסף לכל־המח‬+‫ונסע דגל מח‬
26-Y sobre el ejército de la tribu de Asher estaba Pagi'el, hijo de Ojrán. We'al-tseva mateh beney Asher Pagi'el ben-
Ojran.
nrku nb layugp rca ynb hfm abx luw

‫ועל־צבא מטה בני אשר פגעיאל בן־עכרן‬
27-Y sobre el ejército de la tribu de los hijos de Naftalí estaba Ajirá, hijo de Eynan. We'al-tseva mateh beney Naftali
Ajira ben-Eynan.
nnyu nb uryja yltpn ynb hfm abx luw

‫ חירע בן־עינן‬+‫ועל־צבא מטה בני נפתלי א‬
28-Esta es la partida de los hijos de Yisra'el, por sus ejércitos; así emprendieron la marcha. Eleh mas'ey veney-Yisra'el
letsiv'otam wayisa'u.
wusyw mtabxl larcy ynb yusm hla

‫אלה מסעי בני־ישראל לצבאתם ויסעו‬
29-Y dijo Mosheh a Jovav, hijo de Re'u'el el Midyani, suegro de Mosheh: Vamos de partida hacia el lugar del cual
YHWH dijo: Yo os lo daré. Ven con nosotros y te haremos bien, porque YHWH ha prometido que traería el bien sobre
Yisra'el. Wayomer Mosheh le-Jovav ben-Re'u'el haMidyani joten Moshe nos'im anajnu el-hamakom asher amar
YHWH oto eten lajem lejah itanu wehetavnu laj ki-YHWH diber-tov al-Yisra'el.
nta wta hwhy rma rca mwqmh la wnjna myusn hcm ntj ynydmh lawur nb bbjl hcm rmayw
larcy lu bwf rbd hwhy yk kl wnbfhw wnta hkl mkl
‫ שר אמר יהוה אתו אתן‬+‫ נחנו אל־המקום א‬+‫ויאמר משה לחבב בן־רעואל המדיני חתן משה נסעים א‬
‫לכם לכה אתנו והטבנו לך כי־יהוה דבר־טוב על־ישראל‬
30-Y él le respondió: No iré; solamente a mi tierra y al lugar de mi nacimiento volveré. Wayomer elay'o lo elej ki im-
el-artsi we'el-moladeti elej.
kla ytdlwm law yxra la ma yk kla al wyla rmayw

‫ויאמר אליו לא אלך כי אם־אל־ארצי ואל־מולדתי אלך‬
31-Y dijo (Mosheh): Te ruego que no nos dejes, porque tú conoces los sitios en donde podemos acampar en el desierto,
y podrás servirnos de ojos. Wayomer al-na ta'azov otanu ki al-ken yadata janotenu bamidbar wehayita lanu
le'eynayim.
mynyul wnl tyyhw rbdmb wntnj tudy nk lu yk wnta bzut an la rmayw

‫ נתנו במדבר והיית לנו לעינים‬+‫זב אתנו כי על־כן ידעת ח‬+‫ויאמר אל־נא תע‬
32-Y si tú vinieres con nosotros, nosotros haremos contigo el mismo bien que YHWH hiciere con nosotros, y te
beneficiaremos. Wehayah ki-telej imanu wehayah hatov hahu asher yetiv YHWH imanu wehetavnu laj.
kl wnbfhw wnmu hwhy byfyy rca awhh bwfh hyhw wnmu klt yk hyhw
‫ שר ייטיב יהוה עמנו והטבנו לך‬+‫והיה כי־תלך עמנו והיה ׀ הטוב ההוא א‬
33-Y partieron del monte de YHWH y prosiguieron una jornada de tres días, y el arca del pacto de YHWH iba delante
de ellos durante el camino de tres días, para descubrirles un lugar de descanso. Wayis'u mehar YHWH derej
shloshet yamim wa'aron brit-YHWH nosea lifneyhem derej shloshet yamim latur lahem menujah.
mhl rwtl mymy tclc krd mhynpl usn hwhy tyrb nwraw mymy tclc krd hwhy rhm wusyw
hjwnm
‫ רון ברית־יהוה נסע לפניהם דרך שלשת ימים לתור להם‬+‫ויסעו מהר יהוה דרך שלשת ימים וא‬
‫מנוחה‬
34-Y la nube de YHWH permanecía sobre ellos de día, desde que partieron del campamento. Wa'anan YHWH
aleyhem yomam benose'am min-hamajaneh.
hnjmh nm musnb mmwy mhylu hwhy nnuw

‫ נה‬+‫ליהם יומם בנסעם מן־המח‬+‫נן יהוה ע‬+‫וע‬
35-Y cuando partía el arca, decía Mosheh: Levántate, YHWH, y sean dispersados tus enemigos, y huyan delante de Ti
los que te aborrecen. Wayehi binsoa ha'aron wayomer Mosheh kumah YHWH weyafutsu oyeveyja weyanusu
mesan'eyja mipaneyja.
kynpm kyancm wsnyw kybya wxpyw hwhy hmwq hcm rmayw nrah usnb yhyw
‫סו משנאיך מפניך‬%‫צו איביך וינ‬%‫ויהי בנסע הארן ויאמר משה קומה יהוה ויפ‬
36-Y cuando ella se posaba, decía: Reposa, YHWH, en medio de las decenas de miles de millares de Yisra'el.
Uvenujoh yomar shuvah YHWH rivavot alfey Yisra'el.
larcy ypla twbbr hwhy hbwc rmay hjnbw

‫חה יאמר שובה יהוה רבבות אלפי ישראל‬%‫ובנ‬
Capítulo 11
1-Y sucedió que el pueblo comenzó a quejarse amargamente delante de YHWH, y lo oyó YHWH y se enojó: un fuego
de YHWH se encendió contra ellos, haciendo estragos en los alrededores del campamento. Wayehi ha'am
kemit'onenim ra be'ozney YHWH wayishma YHWH wayijar apo wativ'ar-bam esh YHWH watojal biketseh
hamajaneh.
lkatw hwhy ca mb rubtw wpa rjyw hwhy umcyw hwhy ynzab ur mynnatmk muh yhyw
hnjmh hxqb
‫ נה‬+‫ויהי העם כמתאננים רע באזני יהוה וישמע יהוה ויחר אפו ותבער־בם אש יהוה ותאכל בקצה המח‬
2-Y clamó el pueblo a Mosheh; y Mosheh oró a YHWH, y el fuego se apagó. Wayits'ak ha'am el-Mosheh wayitpalel
Mosheh el-YHWH watishka ha'esh.
cah uqctw hwhy la hcm llptyw hcm la muh quxyw

‫ויצעק העם אל־משה ויתפלל משה אל־יהוה ותשקע האש‬
3-Y llamó el nombre del lugar Taverah, porque un fuego de YHWH se encendió contra ellos. Wayikra shem-
hamakom hahu Tav'erah ki-va'arah vam esh YHWH.
hwhy ca mb hrub yk hrubt awhh mwqmh mc arqyw

‫רה בם אש יהוה‬+‫ויקרא שם־המקום ההוא תבערה כי־בע‬
4-La chusma que había en su medio sintió un ansia glotona; y entonces los hijos de Yisra'el lloraron y dijeron: “¡Si
tuviéramos carne para comer!”. Weha'asapsuf asher bekirbo hitaw'u ta'awuah wayashuvu wayibeku gam beney
Yisra'el wayomeru mi ya'ajilenu basar.
rcb wnlkay ym wrmayw larcy ynb mg wkbyw wbcyw hwat wwath wbrqb rca pspsahw
‫ כלנו בשר‬+‫ בו ויבכו גם בני ישראל ויאמרו מי יא‬%‫ וה ויש‬+‫ שר בקרבו התאוו תא‬+‫ ף א‬%‫והאספס‬
5-¡Cómo nos acordamos el pescado que comíamos gratis en Mitsráyim, de los pepinos, los melones, los puerros, las
cebollas, y el ajo!. Zajarnu et-hadagah asher nojal beMitzrayim jinam et hakishui'im we'et ha'abatijim we'et
habtzaliym we'et hashumiym.
mylxbh taw ryxjh taw myjfbah taw myacqh ta mnj myrxmb lkan rca hgdh ta wnrkz
mymwch taw
‫ בטחים ואת־החציר ואת־הבצלים‬+‫ אים ואת הא‬%‫ שר־נאכל במצרים חנם את הקש‬+‫זכרנו את־הדגה א‬
‫ואת־השומים‬
6-Ahora nos estamos muriendo de hambre. ¡No hay nada en absoluto! ¡No se ve nada más que este man!”. We'atah
nafshenu yebshah eyn kol bilti el-haman eyneynu.
wnynyu nmh la ytlb lk nya hcby wncpn htuw

‫ועתה נפשנו יבשה אין כל בלתי אל־המן עינינו‬
7-El man era como semilla de cilantro, y su color era como bedelio. Wehaman kizra-gad hu we'eynu keyn habdolaj.
jldbh nyuk wnyuw awh dg urzk nmhw

‫והמן כזרע־גד הוא ועינו כעין הבדלח‬
8-La gente salía y lo recogía; lo molían en molinos de piedra o lo machacaban en un mortero, lo cocinaban en una olla,
y lo hacían en tortas. Sabía como a torta dulce con aceite. Shatu ha'am welaktu wetajanu barjayim o daju
bamdojah ubishlu baparur we'asu oto ugot wehayah tamo keta'am leshad hashamen.
wmuf hyhw twgu wta wcuw rwrpb wlcbw hkdmb wkd wa myjrb wnjfw wfqlw muh wfc
nmch dcl mufk
‫גות והיה טעמו כטעם לשד‬%‫ נו ברחים או דכו במדכה ובשלו בפרור ועשו אתו ע‬+‫שטו העם ולקטו וטח‬
‫השמן‬
9-Cuando caía el rocío sobre el campamento de noche, el man caía sobre él. Ubredet hatal al hamajaneh laylah
yered haman alay'o.
wylu nmh dry hlyl hnjmh lu lfh tdrbw

‫ נה לילה ירד המן עליו‬+‫וברדת הטל על־המח‬
10-Mosheh oyó que el pueblo lloraba, cada familia aparte, cada persona a la entrada de su carpa, YHWH estaba muy
enojado, y a Mosheh tambien le pareció mal. Wayshma Mosheh et ha'am bojeh lemishpajotay'o ish lefetaj ahalo
wayjar-af YHWH me'od ubeyney Mosheh ra.
ur hcm ynyubw dam hwhy pa rjyw wlha jtpl cya wytjpcml hkb muh ta hcm umcyw
‫ לו ויחר־אף יהוה מאד ובעיני משה רע‬I‫וישמע משה את־העם בכה למשפחתיו איש לפתח אה‬
11-y Mosheh le dijo a YHWH: “¿Por qué tratas mal a tu servidor, y por qué no he gozado de tu favor, para que hayas
puesto la carga de todo este pueblo sobre mí?. Wayomer Mosheh el-YHWH lamah hare'ota leabdeja welamah lo-
matzati jen beyneyja lasum et-masa kol-ha'am hazeh alay.
ylu hzh muh lk acm ta mwcl kynyub nj ytxm al hmlw kdbul turh hml hwhy la hcm rmayw
‫ רעת לעבדך ולמה לא־מצתי חן בעיניך לשום את־משא כל־העם הזה עלי‬+‫ויאמר משה אל־יהוה למה ה‬
12-¿Concebí yo a toda esta gente, los di a luz, para que me digas: ‘Llévalos en tu seno como una nodriza carga a un
infante’, hasta la tierra que has prometido bajo juramento a sus padres?. He'anoji hariti et kol-ha'am hazeh im-anoji
ylidtihu ki-tomar elay sa'ehu bejeykeja ka'asher ysa ha'omen et-haynek al ha'adamah asher nishebata.
nmah acy rcak kqyjb whac yla rmat yk whytdly ykna ma hzh muh lk ta ytyrh yknah
wytbal tubcn rca hmdah lu qnyh ta
‫ שר ישא האמן‬+‫האנכי הריתי את כל־העם הזה אם־אנכי ילדתיהו כי־תאמר אלי שאהו בחיקך כא‬
‫ בתיו‬+‫ שר נשבעת לא‬+‫ דמה א‬+‫את־הינק על הא‬
13-¿Dónde voy yo a conseguir carne para darle a toda esta gente, cuando lloren ante mí y digan: ‘¡Danos carne para
comer!’. Mayin li basar latet lejol-ha'am hazeh ki-ybeku alay lemor tenah-lanu basar wenojlah.
hlkanw rcb wnl hnt rmal ylu wkby yk hzh muh lkl ttl rcb yl nyam
‫מאין לי בשר לתת לכל־העם הזה כי־יבכו עלי לאמר תנה־לנו בשר ונאכלה‬
14-Yo no puedo llevar solo a todo este pueblo, porque es demasiado para mí. Lo-ujal anoji lebadi laset et-kol-ha'am
hazeh ki jabed mimeni.
ynmm dbk yk hzh muh lk ta tacl ydbl ykna lkwa al

‫לא־אוכל אנכי לבדי לשאת את־כל־העם הזה כי כבד ממני‬
15-Si me vas a tratar así; mejor mátame, te lo ruego, para no ver más mi calamidad!”. We'im kajah et-oseh li hargeni
na harog im-matzati jen beyneyja we'al-ereh bera'ati.
yturb hara law kynyub nj ytaxm ma grh an yngrh yl hcu ta hkk maw
‫ואם־ככה את־עשה לי הרגני נא הרג אם־מצאתי חן בעיניך ואל־אראה ברעתי‬
16-Entonces YHWH le dijo a Mosheh; “Reúne setenta de los ancianos de Yisrael, de los que tú has comprobado que
son ancianos y oficiales del pueblo, y tráelos a la Tienda de Reunión y que tomen su lugar allí contigo. Wayomer
YHWH el-Mosheh espah-li shivi'im ish mizikney Yisra'el asher yada'eta ki-hem zikney ha'am weshotray'o
welakajta otam el-ohel mo'ed wehityatzevu sham imaj.
wyrfcw muh ynqz mh yk tudy rca larcy ynqzm cya myubc yl hpsa hcm la hwhy rmayw
kmu mc wbxythw duwm lha la mta tjqlw
‫ שר ידעת כי־הם זקני העם ושטריו‬+‫ויאמר יהוה אל־משה אספה־לי שבעים איש מזקני ישראל א‬
‫ולקחת אתם אל־אהל מועד והתיצבו שם עמך‬
17-Yo bajaré y hablaré contigo allí, y tomaré del ruaj que hay en ti y lo pondré sobre ellos; ellos compartirán contigo
la carga del pueblo, para que no la lleves tú solo. Weyaradti wedibarti imeja sham we'atzalti min-haruaj asher
aleyja wesamti aleyhem wenasu iteja bemasa ha'am welo-tisa atah lebadeja.
muh acmb kta wacnw mhylu ytmcw kylu rca jwrh nm ytlxaw mc kmu ytrbdw ytdryw
kdbl hta act alw
‫ליהם ונשאו אתך במשא העם ולא־‬+‫ שר עליך ושמתי ע‬+‫וירדתי ודברתי עמך שם ואצלתי מן־הרוח א‬
‫תשא אתה לבדך‬
18-Y dile al pueblo:‘Purifíquense para mañana y comerán carne, porque ustedes han estado llorando ante YHWH y
diciendo: “¡Si tuviéramos carne para comer!-¡En verdad, estábamos mejor en Mitsráyim! ”YHWH les dará carne para
que coman. We'el ha'am tomar hitkadshu lemajar wa'ajaltem basar ki bejitem be'aznu YHWH lemor mi
ya'ajilnu basar ki-tov lanu beMitzrayim wenatan YHWH lajem basar wa'ajaltem.
bwf yk rcb wnlkay ym rmal hwhy ynzab mtykb yk rcb mtlkaw rjml wcdqth rmat muh law
mtlkaw rcb mkl hwhy ntnw myrxmb wnl
‫ כלנו בשר כי־טוב‬+‫ כלתם בשר כי בכיתם באזני יהוה לאמר מי יא‬+‫ואל־העם תאמר התקדשו למחר וא‬
‫ כלתם‬+‫לנו במצרים ונתן יהוה לכם בשר וא‬
19-Ustedes comerán, no un solo día, ni dos, ni siquiera cinco días o diez o veinte, Lo yom ejad tojelun welo yomayim
welo jamishah yamim welo asarah yamim welo eseriym tom.
mwy myrcu alw mymy hrcu alw mymy hcmj alw mymwy alw nwlkat dja mwy al
‫שרה ימים ולא עשרים יום‬+‫ משה ימים ולא ע‬+‫לא יום אחד תאכלון ולא יומים ולא ׀ ח‬
20-sino durante un mes completo, hasta que se les salga por las narices y le tomen asco. Porque ustedes han rechazado a
YHWH, que está entre ustedes, al llorar ante él y decir: “¿Para qué salimos de Mitsráyim?”. Ad jodesh yamim ad
asher-yetze me'apjem wehayah lajem lezara ya'an ki masetem et-YHWH asher bekirbejem watibju lepanay'o
lemor lamah ze yatzanu miMitzrayim.
wkbtw mkbrqb rca hwhy ta mtsam yk nuy arzl mkl hyhw mkpam axy rca du mymy cdj du
myrxmm wnaxy hz hml rmal wynpl
‫ שר בקרבכם ותבכו‬+‫ שר־יצא מאפכם והיה לכם לזרא יען כי־מאסתם את־יהוה א‬+‫עד חדש ימים עד א‬
‫לפניו לאמר למה זה יצאנו ממצרים‬

21-Pero Mosheh dijo: “El pueblo que está conmigo cuenta con seiscientos mil hombres; ¿y dices que nos vas a dar
suficiente carne para comer por un mes entero?. Wayomer Mosheh shesh-me'ot elef ragli ha'am asher anoji bekirbo
we'atah amarta basar eten lahem we'ajlu jodesh yamim.
cdj wlkaw mhl nta rcb trma htaw wbrqb ykna rca muh ylgr pla twam cc hcm rmayw
mymy
‫ שר אנכי בקרבו ואתה אמרת בשר אתן להם ואכלו חדש‬+‫ויאמר משה שש־מאות אלף רגלי העם א‬
‫ימים‬
22-¿Se podrán matar suficientes rebaños y manadas para que les baste? ¿O se les podrá pescar todos los peces del mar
para que les baste?”. Hatzon ubakar yshajet lahem umatza lahem im et-kol-degey hayam ye'asef lahem umatza
lahem.
mhl axmw mhl psay myh ygd lk ta ma mhl axmw mhl fjcy rqbw naxh
‫ צאן ובקר ישחט להם ומצא להם אם את־כל־דגי הים יאסף להם ומצא להם‬+‫ה‬
23-Y YHWH le contestó a Mosheh: “¿Hay algún límite para el poder de YHWH? ¡Pronto verás si te sucede o no lo que
he dicho!”. Wayomer YHWH el-Mosheh hayad YHWH tiktzar atah tireh haykreja debari im-lo.
al ma yrbd krqyh hart htu rxqt hwhy dyh hcm la hwhy rmayw
‫ יקרך דברי אם־לא‬+‫ יד יהוה תקצר עתה תראה ה‬+‫ויאמר יהוה אל־משה ה‬
24-Mosheh salió y le informó al pueblo las palabras de YHWH. Reunió a setenta de los ancianos del pueblo y los
colocó alrededor de la tienda. Waytze Mosheh wayedaber el-ha'am et dibrey YHWH waye'esof shivi'im ish
mizikney ha'am waya'amed otam sebibot ha'ohel.
tbybs mta dmuyw muh ynqzm cya myubc psayw hwhy yrbd ta muh la rbdyw hcm axyw
lhah
‫מד אתם סביבת האהל‬+‫ סף שבעים איש מזקני העם ויע‬3‫ויצא משה וידבר אל־העם את דברי יהוה ויא‬
25-Entonces YHWH bajó en una nube y le habló; tomó del ruaj que estaba sobre él y lo puso sobre los setenta
ancianos. Y cuando el ruaj reposó sobre ellos, hablaron en éxtasis, pero esto no continuó. Wayered YHWH be'anan
wayedaber elay'o wayatzel min-haruaj asher alay'o wayten al shivi'im ish hazekenim wayehi kno'aj aleyhem
haruaj waytenabu welo yasafu.
yhyw mynqzh cya myubc lu ntyw wylu rca jwrh nm lxayw wyla rbdyw nnub hwhy dryw
wpsy alw wabntyw jwrh mhylu jwnk
‫ שר עליו ויתן על־שבעים איש הזקנים ויהי כנוח‬+‫וירד יהוה בענן וידבר אליו ויאצל מן־הרוח א‬
‫ליהם הרוח ויתנבאו ולא יספו‬+‫ע‬
26-Dos hombres, uno llamado Eldad y el otro Meydad, se habían quedado en el campamento; sin embargo el ruaj
reposó sobre ellos –ellos estaban entre los registrados, pero no habían ido a la tienda– y hablaron en éxtasis en el
campamento. Waysharu sheney anashim bamajaneh shem haejad Eldad weshem hasheni'i Meydad watanaj
aleyhem haruaj wehemah baketuvim welo yatzu ha'ohelah bamajaneh.
mybtkb hmhw jwrh mhlu jntw ddym ynch mcw ddla djah mc hnjmb mycna ync wracyw
hnjmb wabntyw hlhah waxy alw
‫ בים‬%‫ליהם הרוח והמה בכת‬+‫ נה שם האחד אלדד ושם השני מידד ותנח ע‬+‫ נשים במח‬+‫ רו שני־א‬+‫וישא‬
‫ נה‬+‫ לה ויתנבאו במח‬3‫ולא יצאו האה‬
27-Un joven salió corriendo y le informó a Mosheh, diciendo: “¡Eldad y Medad están actuando como profetas en el
campamento!”. Wayaratz hana'ar wayaged leMosheh wayomar Eldad uMeydad mitnabi'im bamajaneh.
hnjmb myabntm ddymw ddla rmayw hcml dgyw runh xryw

‫ נה‬+‫וירץ הנער ויגד למשה ויאמר אלדד ומידד מתנבאים במח‬
28-Y Yahoshúa hijo de Nun, el asistente de Mosheh desde su juventud, habló y dijo: “¡Maestro mío, Mosheh,
refrénalos!”. Waya'an Yahoshua bin Nun mesharet Mosheh mibjuray'o wayomar adoni Mosheh kla'em.
malk hcm ynda rmayw wyrjbm hcm trcm nwn nb ucwhy nuyw
‫ דני משה כלאם‬+‫ ריו ויאמר א‬%‫ ע בן־נון משרת משה מבח‬%‫ויען יהוש‬
29-Pero Mosheh le dijo: “¿Tienes celos por mí? ¡Quisiera yo que todos en el pueblo de YHWH fueran profetas, que
YHWH pusiera su ruaj sobre ellos!”. Wayomer lo Mosheh hamkane atah li umi iten kol-am YHWH nevi'im ki-
iten YHWH et-rujo aleyhem.
mhylu wjwr ta hwhy nty yk myaybn hwhy mu lk nty ymw yl hta anqmh hcm wl rmayw
‫ליהם‬+‫ויאמר לו משה המקנא אתה לי ומי יתן כל־עם יהוה נביאים כי־יתן יהוה את־רוחו ע‬
30-Mosheh volvió a entrar entonces al campamento junto con los ancianos de Yisra'el. Waye'asef Mosheh el-hamajaneh
hu wezikney Yisra'el.
larcy ynqzw awh hnjmh la hcm psayw

‫ נה הוא וזקני ישראל‬+‫ויאסף משה אל־המח‬
31-Comenzó un viento de parte de YHWH que arrastró codornices desde el mar y las dejó caer sobre el campamento,
como a un día de camino por un lado y como a un día de camino por el otro, todo alrededor del campamento, y como
de un metro de altura sobre el suelo. Weruaj nasa me'et YHWH wayagaz salwi'im min-hayam wayitosh al-
hamajaneh kederej yom koh ujderej yom koh sebi'ibot hamajaneh uja'mataiym al-pney ha'aretz.
twbybs hk mwy krdkw hk mwy krdk hnjmh lu cfyw myh nm mywlc zgyw hwhy tam usn jwrw
xrah ynp lu mytmakw hnjmh
‫ נה כדרך יום כה וכדרך יום כה סביבות‬+‫ורוח נסע מאת יהוה ויגז שלוים מן־הים ויטש על־המח‬
‫ נה וכאמתים על־פני הארץ‬+‫המח‬
32-La gente se puso a recoger codornices todo ese día y toda la noche y todo el día siguiente –aun el que menos
recogió tenía diez montones– y las esparcieron por todos los alrededores del campamento. Wayakam ha'am kol
hayom hahu wejol halaylah wejol yom hamajarat waya'asefu et-haslau hamami'it asaf asarah jamariym
wayishteju lahem shato'aj sebiybot hamajaneh.
hrcu psa fyummh wlch ta wpsayw trjmh mwy lkw hlylh lkw awhh mwyh lk muh mqyw
hnjmh twbybs jwfc mhl wjfcyw myrmj
‫שרה‬+‫ רת ויאספו את־השלו הממעיט אסף ע‬I‫ויקם העם כל־היום ההוא וכל־הלילה וכל יום המח‬
‫ נה‬+‫ מרים וישטחו להם שטוח סביבות המח‬I‫ח‬
33-Todavía estaba la carne entre sus dientes, aún sin masticar, cuando la ira de YHWH se encendió contra el pueblo y
YHWH golpeó al pueblo con una plaga muy severa. Habasar odenu beyn shineyhem terem yikaret we'af YHWH
jarah ba'am wayad YHWH ba'am makah rabah me'od.
dam hbr hkm mub hwhy kyw mub hrj hwhy paw trky mrf mhync nyb wndwu rcbh
‫הבשר עודנו בין שניהם טרם יכרת ואף יהוה חרה בעם ויך יהוה בעם מכה רבה מאד‬
34-A aquel lugar se le llamó kibrot Hata'awáh*, porque allí sepultaron a la gente que tuvo ansias (de comer). Wayikra
et-shem hamakom hahu Kibrot hata'awah ki-sham kabru et-ha'am hamitawim. *(sepulcro de lujuria)
mywatmh muh ta wrbq mc yk hwath twrbq awhh mwqmh mc ta arqyw

‫ וה כי־שם קברו את־העם המתאוים‬+‫ויקרא את־שם־המקום ההוא קברות התא‬
35-Luego el pueblo salió de Quibrot Hata'awáh hacia Jatserot. MiKibrot hata'awah nasu ha'am Jatzrot wayihei'u
baJatzrot
twrxjb wyhyw twrxj muh wusn hwath twrbqm

‫ צרות‬+‫ צרות ויהיו בח‬+‫ וה נסעו העם ח‬+‫מקברות התא‬
Capítulo 12
1-Cuando estaban en Jatserot, Miryam y Aharón hablaron contra Mosheh por motivo de la mujer kushita con la que se
había casado: “¡Se casó con una mujer kushita!”. Watedaber Miryam weAharon beMosheh al-odot ha'ishah
haKushit asher lakaj ki-ishah Kushit lakaj.
jql tyck hca yk jql rca tyckh hcah twda lu hcmb nrhaw myrm rbdtw
‫שית לקח‬%‫ שר לקח כי־אשה כ‬+‫שית א‬%‫ רן במשה על־אדות האשה הכ‬+‫ותדבר מרים ואה‬
2-Además decían: “Solamente por Mosheh ha hablado YHWH? ¿No ha hablado por nosotros también?” Y YHWH lo
oyó. Wayomeru harak aj-beMosheh diber YHWH halo gam-banu diber wayishma YHWH.
hwhy umcyw rbd wnb mg alh hwhy rbd hcmb ka qrh wrmayw
‫ לא גם־בנו דבר וישמע יהוה‬+‫ רק אך־במשה דבר יהוה ה‬+‫ויאמרו ה‬
3-Ahora bien, Mosheh era un hombre muy humilde, más que cualquier otro hombre sobre la tierra. Weha'ish Mosheh
ana'u me'od mikol ha'adam asher al-peney ha'adamah.
hmdah ynp lu rca mdah lkm dam wnu hcm cyahw

‫ דמה‬+‫ שר על־פני הא‬+‫והאיש משה ]ענו כ[ )עניו ק( מאד מכל האדם א‬
4-De pronto YHWH llamó a Mosheh, a Aharón y a Miryam: “Salgan, ustedes tres, a la Tienda de Reunión”. Así que
los tres salieron. Wayomer YHWH pitom el-Mosheh we'el-Aharon we'el-Miryam tsu shelashetjem el-ohel mo'ad
wayetsu shelashetam.
mtclc waxyw duwm lha la mktclc wax myrm law nrha law hcm la matp hwhy rmayw
‫ רן ואל־מרים צאו שלשתכם אל־אהל מועד ויצאו שלשתם‬+‫ויאמר יהוה פתאם אל־משה ואל־אה‬
5-YHWH bajó en una columna de nube, se paró a la entrada de la Tienda, y llamó a Aharón y a Miryam. Ellos dos
pasaron adelante; Wayered YHWH be'amud anan wayamod petaj ha'ohel wayikra Aharon uMiryam wayetse'u
sheneyhem.
mhync waxyw myrmw nrha arqyw lhah jtp dmuyw nnu dwmub hwhy dryw
‫ רן ומרים ויצאו שניהם‬+‫מד פתח האהל ויקרא אה‬+‫וירד יהוה בעמוד ענן ויע‬
6-y él les dijo: “Tengan la bondad de escuchar mis palabras: Cuando se levanta entre ustedes un navi de YHWH, yo me
le doy a conocer en una visión, le hablo en un sueño. Wayomer shime'u-na debaray im-yiheyeh nevi'jem YHWH
bamare'ah elay'o etwada bajalom adaber-bo.
wb rbda mwljb udwta wyla harmb hwhy mkaybn hyhy ma yrbd an wumc rmayw
‫ דבר־בו‬+‫ לום א‬+‫ כם יהוה במראה אליו אתודע בח‬+‫ויאמר שמעו־נא דברי אם־יהיה נביא‬
7-¡No así con mi servidor Mosheh; él es de confianza de toda mi casa. Lo-jen abediy Mosheh bejol-beyti ne'eman hu.
awh nman ytyb lkb hcm ydbu nk al

‫ מן הוא‬3‫לא־כן עבדי משה בכל־ביתי נא‬
8-Boca a boca hablo, claramente y sin enigmas, y él contempla la apariencia de YHWH. ¿Cómo pues no tuvieron
reparos en hablar contra mi servidor Mosheh?”. Peh el-peh adaber-bo umare'eh welo bejiydot utemunat YHWH
yabiyt umadu'a lo yere'atem ledabar be'abedy beMosheh.
hcmb ydbub rbdl mtary al uwdmw fyby hwhy tnmtw tdyjb alw harmw wb rbda hp la hp
‫ נת יהוה יביט ומדוע לא יראתם לדבר בעבדי במשה‬%‫ דבר־בו ומראה ולא בחידת ותמ‬+‫פה אל־פה א‬
9-Enojado todavía con ellos, YHWH se fue. Wayijar af YHWH bam wayelaj.
klyw mb hwhy pa rjyw

‫ויחר אף יהוה בם וילך‬
10-Mientras la nube se retiraba de la Tienda, ¡allí quedó Miryam atacada de unas escamas blancas como la nieve!
Cuando Aharón se volvió hacia Miryam, vio que estaba atacada de escamas. Weheanan sar me'al ha'ohel wehineh
Miryam metsora'at kashaleg wayfen Aharon el Miryam wehineh metsora'at.
turxm hnhw myrm la nrha npyw glck turxm myrm hnhw lhah lum rs nnuhw
‫ רן אל־מרים והנה מצרעת‬+‫והענן סר מעל האהל והנה מרים מצרעת כשלג ויפן אה‬
11-Y Aharón le dijo a Mosheh: “Por favor, mi amo, no nos cuentes el pecado que cometimos en nuestra necedad.
Wayomer Aharon el-Mosheh bi adony al-na tashet aleynu jatat asher no'alenu wa'asher jatanu.
wnafj rcaw wnlawn rca tafj wnylu tct an la ynda yb hcm la nrha rmayw
‫ שר חטאנו‬+‫ שר נואלנו וא‬+‫ דני אל־נא תשת עלינו חטאת א‬+‫ רן אל־משה בי א‬+‫ויאמר אה‬
12-No permitas que ella quede como uno que sale muerto del vientre de su madre con la mitad de la carne consumida”.
Al na tehiy kamet asher betseto marejem imo waye'ajel jatsiy besaro.
wrcb yxj lkayw wma mjrm wtaxb rca tmk yht an la

‫ צי בשרו‬+‫ שר בצאתו מרחם אמו ויאכל ח‬+‫אל־נא תהי כמת א‬
13-Así que Mosheh clamó a YHWH y dijo: “¡Por favor, Elohim, te ruego que la sanes!”. Wayitsak Mosheh el YHWH
lemor El na refa na lah.
hl an apr an la rmal hwhy la hcm quxyw

‫ויצעק משה אל־יהוה לאמר אל נא רפא נא לה‬
14-Pero YHWH le dijo a Mosheh: “Si su padre le hubiera escupido la cara, ¿no quedaría avergonzada por siete días?
Pues que la echen fuera del campamento por siete días, y que entonces la dejen volver”. Wayomer YHWH el Mosheh
we'abiyha yarok yarok bepaneyha halo tikalem shibat yamim tisager shibat yamim mijuts lamajaneh we'ajar
te'asef.
xwjm mymy tubc rgst mymy tubc mlkt alh hynpb qry qry hybaw hcm la hwhy rmayw
psat rjaw hnjml
‫ לא תכלם שבעת ימים תסגר שבעת ימים מחוץ‬+‫ויאמר יהוה אל־משה ואביה ירק ירק בפניה ה‬
‫ נה ואחר תאסף‬+‫למח‬
15-Así sacaron a Miryam del campamento por siete días; y el pueblo no reanudó la marcha hasta que se readmitió a
Miryam. Watisager Miryam mijuts lamajaneh shibat yamim weha'am lo nasa'a ad-heasef Miryam.
myrmvpsah du usn al muhw mymyvtubc hnjml xwjm myrm rgstw

‫ נה שבעת ימים והעם לא נסע עד־האסף מרים‬+‫ותסגר מרים מחוץ למח‬
16-Después de eso el pueblo salió de Jatserot y acampó en el desierto de Parán. We'ajar nase'u ha'am meJatserot
wayajanu bemidbar Paran.
nrap rbdmb wnjyw twrxjm muh wusn rjaw

‫ נו במדבר פארן‬+‫ צרות ויח‬+‫ואחר נסעו העם מח‬
Capítulo 13
Parashah 37: Shlaj L'ja (Envía de parte tuya) 13:1-14:41

2-Envía para ti hombres para que exploren la tierra de Kena'an, que he de dar a los hijos de Yisra'el; un hombre por
cada tribu de sus padres enviarás, siendo cada uno príncipe entre ellos. Shelaj-leja anashim weyaturu et-erets
Kena'an asher-ani noten livney Yisra'el ish ejad ish ejad lemateh avotay'o tishlaju kol nasi vahem.
wytba hfml dja cya dja cya larcy ynbl ntn yna rca nunk xra ta wrtyw mycna kl jlc
mhb aycn lk wjlct
‫ בתיו‬+‫ ני נתן לבני ישראל איש אחד איש אחד למטה א‬+‫ שר־א‬+‫ רו את־ארץ כנען א‬%‫ נשים וית‬+‫שלח־לך א‬
‫תשלחו כל נשיא בהם‬
3-Y los envió Mosheh desde el desierto de Paran, por mandamiento de YHWH; todos ellos eran hombres, cabezas de
los hijos de Yisra'el. Wayishlaj otam Mosheh mimidbar Paran al-pi YHWH kulam anashim rashey veney-
Yisra'el hemah.
hmh larcy ynb ycar mycna mlk hwhy yp lu nrap rbdmm hcm mta jlcyw
‫ נשים ראשי בני־ישראל המה‬+‫לם א‬%‫וישלח אתם משה ממדבר פארן על־פי יהוה כ‬
4-Y estos son sus nombres: de la tribu de Re'uben, Shamua, hijo de Zakur. We'eleh shemotam lemateh Re'uven
Shamua ben-Zakur.
rwkz nb uwmc nbwar hfml mtwmc hlaw

‫ואלה שמותם למטה ראובן שמוע בן־זכור‬
5-De la tribu de Shimón, Shafat, hijo de Jorí. Lemateh Shim'on Shafat ben-Jori.
yrwj nb fpc nwumc hfml

‫למטה שמעון שפט בן־חורי‬
6-De la tribu de Yahudah, Kalev, hijo de Yefuneh. Lemateh Yahudah Kalev ben-Yefuneh.
hnpy nb blk hdwhy hfml

‫נה‬%‫למטה יהודה כלב בן־יפ‬
7-De la tribu de Yissajar, Yigal, hijo de Yosef. Lemateh Yissajar Yig'al ben-Yosef.
pswy nb lagy rkccy hfml

‫למטה יששכר יגאל בן־יוסף‬
8-De la tribu de Efrayim, Hoshea, hijo de Nun. Lemateh Efrayim Hoshea ben-Nun.
nwn nb ucwh myrpa hfml

‫למטה אפרים הושע בן־נון‬
9-De la tribu de Benyamín, Paltí, hijo de Rafú. Lemateh Binyamin Palti ben-Rafu.
awpr nb yflp nmynb hfml
‫למטה בנימן פלטי בן־רפוא‬
10-De la tribu de Zebulun, Gadi'el, hijo de Sodí. Lemateh Zevulun Gadi'el ben-Sodi.
ydws nb laydg nlwbz hfml

‫ן גדיאל בן־סודי‬%‫למטה זבול‬
11-De la tribu de Yosef, o sea, de la tribu de Menasheh, Gadi, hijo de Susí. Lemateh Yosef lemateh Menasheh Gadi
ben-Susi.
ysws nb ydg hcnm hfml pswy hfml

‫למטה יוסף למטה מנשה גדי בן־סוסי‬
12-De la tribu de Dan, Ami'el, hijo de Gemalí. Lemateh Dan Ami'el Ben-Gemali.
ylmg nb laymu nd hfml

‫למטה דן עמיאל בן־גמלי‬
13-De la tribu de Asher, Setur, hijo de Mijael. Lemateh Asher Setur ben-Mija'el.
lakym nb rwts rca hfml

‫למטה אשר סתור בן־מיכאל‬
14-De la tribu de Naftalí, Najbí, hijo de Wafsi. Lemateh Naftali Najbi ben-Wafsi.
yspw nb ybjn yltpn hfml

‫למטה נפתלי נחבי בן־ופסי‬
15-De la tribu de Gad, Ge'u'el, hijo de Mají. Lemateh Gad Ge'u'el ben-Maji.
ykm nb lawag dg hfml

‫למטה גד גאואל בן־מכי‬
16-Estos son los nombres de los varones que envió Mosheh a explorar la tierra; y puso Mosheh a Hoshea, hijo de Nun,
el nombre de Yahoshua. Eleh shemot ha'anashim asher-shalaj Mosheh latur et-ha'arets wayikra Mosheh le-
Hoshea ben-Nun Yahoshua.
ucwhy nwn nb ucwhl hcm arqyw xrah ta rwtl hcm jlc rca mycnah twmc hla
‫ ע‬%‫ שר־שלח משה לתור את־הארץ ויקרא משה להושע בן־נון יהוש‬+‫ נשים א‬+‫אלה שמות הא‬
17-Y los envió Mosheh a explorar la tierra de Kena'an, y les dijo: Subid por aquí, por el sur; luego subiréis a la
montaña, Wayishlaj otam Mosheh latur et-erets Kena'an wayomer alehem alu zeh baNegev wa'alitem et-hahar.
rhh ta mtyluw bgnb hz wlu mhla rmayw nunk xra ta rwtl hcm mta jlcyw
‫ליתם את־ההר‬+‫לו זה בנגב וע‬+‫ להם ע‬+‫וישלח אתם משה לתור את־ארץ כנען ויאמר א‬
18-y veréis la tierra qué tal es ella; y el pueblo que habita sobre ella si es fuerte o débil, si es poco o numeroso. Ure'item
et-ha'arets mah-hi we'et -ha'am hayoshev aleyha hejazak hu harafe hame'at hu im-rav.
br ma awh fumh hprh awh qzjh hylu bcyh muh taw awh hm xrah ta mtyarw
‫ רפה המעט הוא אם־רב‬+‫וראיתם את־הארץ מה־הוא ואת־העם הישב עליה החזק הוא ה‬
19-Y qué tal es la tierra en que él habita, si es buena o mala, y cómo son las ciudades en que habita, si vive en ciudades
abiertas o en fortalezas. Umah ha'arets asher-hu yoshev bah hatovah hi im-ra'ah umah he'arim asher-hu yoshev
bahenah habemajanim im bemivtsarim.
ma mynjmbh hnhb bcwy awh rca myruh hmw hur ma awh hbwfh hb bcy awh rca xrah hmw
myrxbmb
‫ נים אם‬+‫ שר־הוא יושב בהנה הבמח‬+‫ טובה הוא אם־רעה ומה הערים א‬+‫ שר־הוא ישב בה ה‬+‫ומה הארץ א‬
‫במבצרים‬
20-Y cómo es el suelo, si es fértil o es estéril, y si en él hay árboles o no. Esforzaos pues y tomad de los frutos de la
tierra. Y eran aquellos días, días de las primicias de las uvas. Umah ha'arets hashemenah hi im-razah hayesh-bah
ets im-ayin wehitjazaktem ulekajtem miperi ha'arets wehayamim yemey bikurey anavim.
mymyhw xrah yrpm mtjqlw mtqzjthw nya ma xu hb cyh hzr ma awh hnmch xrah hmw
mybnu yrwkb ymy
‫ יש־בה עץ אם־אין והתחזקתם ולקחתם מפרי הארץ והימים ימי‬+‫ומה הארץ השמנה הוא אם־רזה ה‬
‫נבים‬+‫בכורי ע‬
21-Y ellos subieron y exploraron la tierra, desde el desierto de Tzin hasta Rejov en Levo Jamat. Waya'alu wayaturu
et-ha'arets mimidbar-Tsin ad-Rejov Levo Jamat.
tmj abl bjr du nx rbdmm xrah ta wrtyw wluyw

‫ מת‬+‫ רו את־הארץ ממדבר־צן עד־רחב לבא ח‬%‫לו וית‬+‫ויע‬
22-Y subieron por el sur y llegaron hasta Jebrón; y ahí estaban Ajimán, Sheshay y Talmay, nacidos de el Anak; Y
Jebrón fue edificada siete años antes que Tzo'an de Mitsrayim. Waya'alu baNegev wayavo ad-Jevron wesham
Ajiman Sheshay weTalmay yelidey ha'Anak weJevron sheva shanim nivnetah lifney Tso'an Mitsrayim.
htnbn mync ubc nwrbjw qnuh ydyly ymltw ycc nmyja mcw nwrbj du abyw bgnb wluyw
myrxm nux ynpl
‫נק וחברון שבע שנים נבנתה לפני צען‬+‫ חימן ששי ותלמי ילידי הע‬+‫לו בנגב ויבא עד־חברון ושם א‬+‫ויע‬
‫מצרים‬
23-Y llegaron hasta el Valle de Eshkol, y cortaron de allí un sarmiento con un racimo de uvas y lo llevaron en dos
varas, y también llevaron granadas e higos. Wayavo'u ad-Najal Eshkol wayijretu misham zemorah we'eshkol
anavim ejad wayisa'uhu vamot bishenayim umin-harimonim umin-hate'enim.
nmw myncb fwmb whacyw dja mybnu lwkcaw hrwmz mcm wtrkyw lkca ljn du wabyw
mynath nmw mynmrh
‫ הו במוט בשנים ומן־הרמנים‬%‫נבים אחד וישא‬+‫ויבאו עד־נחל אשכל ויכרתו משם זמורה ואשכול ע‬
‫ומן־התאנים‬
24-Aquel sitio fue llamado Valle de Eshkol (racimo), a causa del racimo que cortaron de allí los hijos de Yisra'el.
Lamakom hahu kara Najal Eshkol al odot ha'eshkol asher-kartu misham beney Yisra'el.
larcy ynb mcm wtrk rca lwkcah twda lu lwkca ljn arq awhh mwqml
‫ שר־כרתו משם בני ישראל‬+‫למקום ההוא קרא נחל אשכול על אדות האשכול א‬
25-Y volvieron de explorar la tierra al cabo de cuarenta días. Wayashuvu mitur ha'arets mikets arba'im yom.
mwy myubra xqm xrah rwtm wbcyw

‫ בו מתור הארץ מקץ ארבעים יום‬%‫ויש‬
26-Y anduvieron y regresaron a Mosheh y a Aharón y a toda la comitiva de los hijos de Yisra'el, al desierto de Paran, a
kadesh, y les rindieron cuenta a ellos y a toda la congregación, y les mostraron el fruto de la tierra. Wayeleju
wayavo'u el-Mosheh we'el-Aharon we'el-kol-adat beney-Yisra'el el-midbar Paran Kadeshah wayashivu otam
davar we'et-kol-ha'edah wayar'um et-peri ha'arets.
rbd mta wbycyw hcdq nrap rbdm la larcy ynb tdu lk law nrha law hcm la wabyw wklyw
xrah yrp ta mwaryw hduh lk taw
‫דת בני־ישראל אל־מדבר פארן קדשה וישיבו אותם דבר‬+‫ רן ואל־כל־ע‬+‫וילכו ויבאו אל־משה ואל־אה‬
‫ואת־כל־העדה ויראום את־פרי הארץ‬
27-Y le contaron y dijeron: Llegamos a la tierra donde nos enviaste, la cual ciertamente mana leche y miel; y éste es el
fruto de ella. Wayesaperu-lo wayomeru banu el-ha'arets asher shelajtanu wegam zavat jalav udevash hi wezeh-
piryah.
hyrp hzw awh cbdw blj tbz mgw wntjlc rca xrah la wnab wrmayw wl wrpsyw
‫ שר שלחתנו וגם זבת חלב ודבש הוא וזה־פריה‬+‫ויספרו־לו ויאמרו באנו אל־הארץ א‬
28-Pero muy fuerte es el pueblo que habita en la tierra, y las ciudades están fortificadas y son muy grandes. Y también
a los nacidos de el Anak hemos visto allí. Efes ki-az ha'am hayoshev ba'arets wehe'arim betsurot gedolot me'od
wegam-yelidey ha'Anak ra'inu sham.
mc wnyar qnuh ydly mgw dam tldg twrxb myruhw xrab bcyh muh zu yk spa
‫נק ראינו שם‬+‫רות גדלת מאד וגם־ילדי הע‬%‫אפס כי־עז העם הישב בארץ והערים בצ‬
29- Amalek habita en la tierra del sur, y el Jiti y el Yevusi y el Emori habitan en la montaña, y el Kena'ani habita a la
orilla del mar y en las riberas del Yarden. Amalek yoshev be'erets haNegev wehaJiti wehaYevusi weha'Emori
yoshev bahar wehaKena'ani yoshev al-hayam we'al yad haYarden.
dy luw myh lu bcwy ynunkhw rhb bcwy yrmahw yswbyhw ytjhw bgnh xrab bcwy qlmu
ndryh
‫ני ישב על־הים ועל יד הירדן‬+‫ מרי יושב בהר והכנע‬3‫מלק יושב בארץ הנגב והחתי והיבוסי והא‬+‫ע‬
30-Y Kalev acalló al pueblo que murmuraba contra Mosheh y les dijo: Subamos y tomemos posesión de ella, porque
ciertamente prevaleceremos sobre ella. Wayahas Kalev et-ha'am el-Mosheh wayomer aloh na'aleh weyarashenu
otah ki-yajol nujal lah.
hl lkwn lwky yk hta wncryw hlun hlu rmayw hcm la muh ta blk shyw
‫לה וירשנו אתה כי־יכול נוכל לה‬+‫ויהס כלב את־העם אל־משה ויאמר עלה נע‬
31-Pero los hombres que habían subido con él dijeron: No podremos contra aquel pueblo, porque es más fuerte que
nosotros. Weha'anashim asher-alu imo ameru lo nujal la'alot el-ha'am ki-jazak hu mimenu.
wnmm awh qzj yk muh la twlul lkwn al wrma wmu wlu rca mycnahw
‫לות אל־העם כי־חזק הוא ממנו‬+‫ שר־עלו עמו אמרו לא נוכל לע‬+‫ נשים א‬+‫והא‬
32-E infamaron éstos, ante los hijos de Yisra'el, la tierra que habían explorado, diciendo; La tierra por donde hemos
pasado para explorarla, es tierra que consume a sus moradores; y todo el pueblo que vimos en ella son hombres de
gran estatura. Wayotsiu dibat ha'arets asher taru otah el-beney Yisra'el lemor ha'arets asher avarnu vah latur
otah erets ojelet yoshveyha hi wejol-ha'am asher-ra'inu betojah aneshey midot.
tlka xra hta rwtl hb wnrbu rca xrah rmal larcy ynb la hta wrt rca xrah tbd wayxyw
twdm ycna hkwtb wnyar rca muh lkw awh hybcwy
‫ שר עברנו בה לתור אתה ארץ‬+‫ שר תרו אתה אל־בני ישראל לאמר הארץ א‬+‫ויוציאו דבת הארץ א‬
‫ שר־ראינו בתוכה אנשי מדות‬+‫אכלת יושביה הוא וכל־העם א‬
33-Y allí vimos a gigantes hijos de Anak, de gigantes; y a nuestros ojos éramos como langostas, y así éramos a los ojos
de ellos. Wesham ra'inu et-hanefilim beney Anak min-hanefilim wanehi be'eyneynu kajagavim wejen hayinu
be'eyneyhem.
mhynyub wnyyh nkw mybgjk wnynyub yhnw mylpnh nm qnu ynb mylypnh ta wnyar mcw
‫ גבים וכן היינו בעיניהם‬+‫נק מן־הנפלים ונהי בעינינו כח‬+‫ושם ראינו את־הנפילים בני ע‬
Capítulo 14
1-Y se levantó toda la comitiva y alzó sus voces; y lloró el pueblo aquella noche. Watisa kol-ha'edah wayitenu et-
kolam wayiveku ha'am balaylah hahu.
awhh hlylb muh wkbyw mlwq ta wntyw hduh lk actw

‫ותשא כל־העדה ויתנו את־קולם ויבכו העם בלילה ההוא‬
2-Y se quejaron contra Mosheh y contra Aharón todos los hijos de Yisra'el, y les dijo toda la comitiva: ¡ Si hubiéramos
muerto en la tierra de Mitzrayim, o si hubiéramos muerto en este desierto! Wayilonu al-Mosheh we'al-Aharon kol
beney Yisra'el wayomru alehem kol-ha'edah lu-matenu be'erets Mitsrayim o bamidbar hazeh lu-matnu.
rbdmb wa myrxm xrab wntm wl hduh lk mhla wrmayw larcy ynb lk nrha luw hcm lu wnlyw
wntm wl hzh
‫ להם כל־העדה לו־מתנו בארץ מצרים או במדבר‬+‫ רן כל בני ישראל ויאמרו א‬+‫וילנו על־משה ועל־אה‬
‫הזה לו־מתנו‬
3-Y ¿por qué razón YHWH nos trae a esta tierra para que caigamos a espada, y para que nuestras mujeres y nuestros
hijos vengan a ser una presa? Ciertamente es mejor para nosotros volver a Mitzrayim. Welamah YHWH mevi otanu
el-ha'arets hazot linpol bajerev nasheynu wetapenu yihyu lavaz halo tov lanu shuv Mitsraymah.
bwc wnl bwf awlh zbl wyhy wnpfw wnycn brjb lpnl tazh xrah la wnta aybm hwhy hmlw
hmyrxm
‫ לוא טוב לנו שוב‬+‫ולמה יהוה מביא אתנו אל־הארץ הזאת לנפל בחרב נשינו וטפנו יהיו לבז ה‬
‫מצרימה‬
4-Y dijo cada uno a su compañero: Pongamos un cabecilla y volvamos a Mitzrayim. Wayomeru ish el-aji'o nitnah
rosh wenashuvah Mitsraymah.
hmyrxm hbwcnw car hntn wyja la cya wrmayw

‫ויאמרו איש אל־אחיו נתנה ראש ונשובה מצרימה‬
5-Y cayeron Mosheh y Aharón sobre sus rostros ante toda la asamblea de la congregación de los hijos de Yisra'el.
Wayipol Mosheh we'Aharon al-pneyhem lifney kol-kehal adat beney Yisra'el.
larcy ynb tdu lhq lk ynpl mhynp lu nrhaw hcm lpyw

‫דת בני ישראל‬+‫ רן על־פניהם לפני כל־קהל ע‬+‫ויפל משה ואה‬
6-Y Yahoshua, hijo de Nun, y Kalev, hijo de Yefuneh, que eran de los exploradores de la tierra, rasgaron sus vestidos.
WiYahoshua bin-Nun weKalev ben-Yefuneh min-hatarim et-ha'arets kar'u bigdeyhem.
mhydgb wurq xrah ta myrth nm hnpy nb blkw nwn nb ucwhyw

‫נה מן־התרים את־הארץ קרעו בגדיהם‬%‫ ע בן־נון וכלב בן־יפ‬%‫ויהוש‬
7-Y hablaron a toda la congregación de los hijos de Yisra'el, diciendo: La tierra por donde hemos pasado para explorarla,
es una tierra buena en gran manera; Wayomeru el-kol-adat beney-Yisra'el lemor ha'arets asher avarnu vah latur
otah tovah ha'arets me'od me'od.
dam dam xrah hbwf hta rwtl hb wnrbu rca xrah rmal larcy ynb tdu lk la wrmayw
‫ שר עברנו בה לתור אתה טובה הארץ מאד מאד‬+‫דת בני־ישראל לאמר הארץ א‬+‫ויאמרו אל־כל־ע‬
8-si YHWH se complace en nosotros, nos llevará a esta tierra y nos la dará; es tierra que mana leche y miel. Im-jafets
banu YHWH wehevi otanu el-ha'arets hazot unetanah lanu erets asher-hi zavat jalav udvash.
cbdw blj tbz awh rca xra wnl hntnw tazh xrah la wnta aybhw hwhy wnb xpj ma
‫ שר־הוא זבת חלב ודבש‬+‫אם־חפץ בנו יהוה והביא אתנו אל־הארץ הזאת ונתנה לנו ארץ א‬
9-Pero tan sólo no os rebeléis contra YHWH ni temáis al pueblo de la tierra, porque no son mas que pan para nosotros;
su amparo se ha retirado de ellos, mientras que YHWH está con nosotros. No los temáis. Aj ba'YHWH al-timrodu
we'atem al-tir'u et-am ha'arets ki lajmenu hem sar tsilam me'aleyhem wa'YHWH itanu al-tira'um.
wnta hwhyw mhylum mlx rs mh wnmjl yk xrah mu ta waryt la mtaw wdrmt la hwhyb ka
maryt la
‫ליהם ויהוה אתנו אל־‬+‫אך ביהוה אל־תמרדו ואתם אל־תיראו את־עם הארץ כי לחמנו הם סר צלם מע‬
‫ ם‬%‫תירא‬
10-Y pensó toda la congregación en apedrearlos, pero la gloria de YHWH apareció en la tienda de asignación a
todos los hijos de Yisra'el. Wayomeru kol-ha'edah lirgom otam ba'avanim ukevod YHWH nir'ah be'Ohel Mo'ed
el-kol-beney Yisra'el.
larcy ynb lk la duwm lhab harn hwhy dwbkw mynbab mta mwgrl hduh lk wrmayw
‫ בנים וכבוד יהוה נראה באהל מועד אל־כל־בני ישראל‬+‫ויאמרו כל־העדה לרגום אתם בא‬
11-Y dijo YHWH a Mosheh: ¿Hasta cuándo me ha de irritar este pueblo? Y ¿hasta cuándo no creerán en Mí, con todas
las señales que hice en medio de él? Wayomer YHWH el-Mosheh ad-anah yena'atsuni ha'am hazeh we'ad-anah
lo-ya'aminu vi bejol ha'otot asher asiti bekirbo.
rca twtah lkb yb wnymay al hna duw hzh muh ynxany hna du hcm la hwhy rmayw
wbrqb ytycu
‫ שר עשיתי‬+‫ מינו בי בכל האתות א‬+‫ני העם הזה ועד־אנה לא־יא‬%‫ צ‬+‫ויאמר יהוה אל־משה עד־אנה ינא‬
‫בקרבו‬
12-Yo lo heriré con mortandad y lo aniquilaré, y haré de ti una nación más grande y más fuerte que él. Akenu vadever
we'orishenu we'e'eseh oteja legoy-gadol we'atsum mimenu.
wnmm mwxuw lwdg ywgl kta hcuaw wncrwaw rbdb wnka

‫שה אתך לגוי־גדול ועצום ממנו‬3‫אכנו בדבר ואורשנו ואע‬
13-Y dijo Mosheh a YHWH: Si toman conocimiento los de Mitzrayim de que vas a matar a este pueblo, al cual hiciste
subir con tu fuerza de entre ellos, Wayomer Mosheh el-YHWH weshame'u Mitsrayim ki-he'elita vejojaja et-ha'am
hazeh mikirbo.
wbrqm hzh muh ta kjkb tyluh yk myrxm wumcw hwhy la hcm rmayw
‫ ך את־העם הזה מקרבו‬+‫לית בכח‬3‫ויאמר משה אל־יהוה ושמעו מצרים כי־הע‬
14-ellos que supieron que Tú, YHWH, estás en medio de este pueblo y que ojo a ojo se le apareces Tú, YHWH, y que tu
nube está sobre el, y en columna de nube Tú andas delante de él de día, y en columna de fuego de noche, We'ameru el-
yoshev ha'arets hazot shame'u ki-atah YHWH bekerev ha'am hazeh asher-ayin be'ayin nir'ah atah YHWH
wa'ananeja omed alehem uve'amud anan atah holej lifneyhem yomam uve'amud esh laylah.
hta harn nyub nyu rca hzh muh brqb hwhy hta yk wumc tazh xrah bcwy la wrmaw
hlyl ca dwmubw mmwy mhynpl klh hta nnu dmubw mhlu dmu knnuw hwhy
‫ שר־עין בעין נראה אתה יהוה‬+‫ואמרו אל־יושב הארץ הזאת שמעו כי־אתה יהוה בקרב העם הזה א‬
‫ ד ענן אתה הלך לפניהם יומם ובעמוד אש לילה‬%‫להם ובעמ‬+‫ננך עמד ע‬+‫וע‬
15-si matares a este pueblo como a un solo hombre, hablarán las naciones que oyeron tu fama, diciendo: Wehematah
et-ha'am hazeh ke'ish ejad we'ameru hagoyim asher-sham'u et-shim'aja lemor.
rmal kumc ta wumc rca mywgh wrmaw dja cyak hzh muh ta htmhw
‫ך לאמר‬+‫ שר־שמעו את־שמע‬+‫והמתה את־העם הזה כאיש אחד ואמרו הגוים א‬
16-Porque YHWH no ha podido introducir a este pueblo en la tierra que les había prometido con juramento, por eso
los destruyó en el desierto. Mibilti yejolet YHWH lehavi et-ha'am hazeh el-ha'arets asher-nishba lahem
wayishjatem bamidbar.
rbdmb mfjcyw mhl ubcn rca xrah la hzh muh ta aybhl hwhy tlky ytlbm
‫ שר־נשבע להם וישחטם במדבר‬+‫מבלתי יכלת יהוה להביא את־העם הזה אל־הארץ א‬
17-Y ahora, te lo ruego, haz que se engrandezca tu fuerza, Adonay, según lo que hablaste, diciendo: We'atah yigdal-
na ko'aj Adonay ka'asher dibarta lemor.
rmal trbd rcak ynda jk an ldgy htuw

‫ שר דברת לאמר‬+‫ דני כא‬+‫ועתה יגדל־נא כח א‬
18-YHWH es tardo para la ira y grande en misericordia; perdona la iniquidad y la rebeldía, y no absuelve al culpable
que no hace penitencia; visita (revisa) la iniquidad de los padres sobre los hijos hasta la tercera y hasta la cuarta
generacion. YHWH erej apayim werav-jesed nose awon wafasha wenakeh lo yenakeh poked awon avot al-banim
al-shileshim we'al-ribe'im.
luw myclc lu mynb lu twba nwu dqp hqny al hqnw ucpw nwu acn dsj brw mypa kra hwhy
myubr
‫ון אבות על־בנים על־שלשים ועל־‬+‫יהוה ארך אפים ורב־חסד נשא עון ופשע ונקה לא ינקה פקד ע‬
‫רבעים‬
19-Te ruego perdones la iniquidad de este pueblo, de acuerdo con la grandeza de tu misericordia, así como fuiste
indulgente con este pueblo desde Mitzrayim hasta aquí. Selaj-na la'awon ha'am hazeh kegodel jasdeja weja'asher
nasatah la'am hazeh miMitsrayim we'ad-henah.
hnh duw myrxmm hzh mul htacn rcakw kdsj ldgk hzh muh nwul an jls
‫ שר נשאתה לעם הזה ממצרים ועד־הנה‬+‫ון העם הזה כגדל חסדך וכא‬+‫סלח־נא לע‬
20-Y respondió YHWH: Yo he perdonado conforme a tu palabra; Wayomer YHWH salajti kidvareja.
krbdk ytjls hwhy rmayw

‫ויאמר יהוה סלחתי כדברך‬
21-ciertamente como Yo vivo, estará llena de la gloria de YHWH toda la tierra, We'ulam jay-ani weyimale kevod-
YHWH et-kol-ha'arets.
xrah lk ta hwhy dwbk almyw yna yj mlwaw

‫ואולם חי־אני וימלא כבוד־יהוה את־כל־הארץ‬
22-así todos aquellos hombres que han visto mi gloria y las señales que he hecho en Mitzrayim y en el desierto, y con
todo me pusieron a prueba ya diez veces y no han obedecido a mi voz, Ki kol-ha'anashim haro'im et-kevodi we'et-
ototay asher-asiti weMitsrayim uvamidbar wayenasu oti zeh eser pe'amim welo sham'u bekoli.
rcu hz yta wsnyw rbdmbw myrxmb ytycu rca ytta taw ydbk ta myarh mycnah lk yk
ylwqb wumc alw mymup
‫ שר־עשיתי במצרים ובמדבר וינסו אתי זה עשר‬+‫ נשים הראים את־כבדי ואת־אתתי א‬+‫כי כל־הא‬
‫פעמים ולא שמעו בקולי‬
23-ninguno de ellos verá la tierra que prometí con juramento a sus padres, ni ninguno de los que me han irritado, la
verá. Im-yir'u et-ha'arets asher nishbati la'avotam wejol-mena'atsay lo yir'uha.
hwary al yxanm lkw mtbal ytubcn rca xrah ta wary ma

‫ צי לא יראוה‬+‫ בתם וכל־מנא‬+‫ שר נשבעתי לא‬+‫אם־יראו את־הארץ א‬
24-Mas a mi siervo Kalev, porque hubo otro ruaj en él y perseveró en seguirme, Yo le introduciré en la tierra adonde
entró, y su descendencia desterrará a sus habitantes. We'avdi Kalev ekev hayetah ruaj ajeret imo wayemale ajaray
wahavi'oti'o el-ha'arets asher-ba shamah wezar'o yorishenah.
wurzw hmc ab rca xrah la wytaybhw yrja almyw wmu trja jwr htyh bqu blk ydbuw
hncrwy
‫ שר־בא שמה וזרעו יורשנה‬+‫ ביאתיו אל־הארץ א‬+‫ רי וה‬+‫ועבדי כלב עקב היתה רוח אחרת עמו וימלא אח‬
25-Y el Amaleki y el Kena'ani habitan en el valle; mañana volved y partid hacia el desierto, en dirección al Mar Suf.
Weha'Amaleki wehaKna'ani yoshev ba'emek majar penu use'u lajem hamidbar derej Yam-Suf.
pws my krd rbdmh mkl wusw wnp rjm qmub bcwy ynunkhw yqlmuhw
‫ני יושב בעמק מחר פנו וסעו לכם המדבר דרך ים־סוף‬+‫מלקי והכנע‬+‫והע‬

27-¿Hasta cuando esta congregación perversa hará que Yisra'el se queje contra Mí? Yo he oído las murmuraciones de
los hijos de Yisra'el que esta congregación hace murmurar contra Mí. Ad-matay la'edah hara'ah hazot asher hemah
malinim alay et-telunot beney Yisra'el asher hemah malinim alay shamati.
ylu mynylm hmh rca larcy ynb twnlt ta ylu mynylm hmh rca tazh hurh hdul ytm du
ytumc
‫ שר המה מלינים עלי‬+‫נות בני ישראל א‬%‫ שר המה מלינים עלי את־תל‬+‫עד־מתי לעדה הרעה הזאת א‬
‫שמעתי‬
28-Diles: Así como Yo vivo, dice YHWH, conforme hablasteis en mi presencia, así mismo os voy a hacer. Emor
alehem jay-ani neum-YHWH im-lo ka'asher dibartem be'oznay ken e'eseh lajem.
mkl hcua nk ynzab mtrbd rcak al ma hwhy man yna yj mhla rma
‫שה לכם‬3‫ שר דברתם באזני כן אע‬+‫ ם־יהוה אם־לא כא‬%‫ להם חי־אני נא‬+‫ מר א‬3‫א‬
29-En este desierto caerán vuestros cadáveres, todos los que de vosotros fuisteis contados según el total del censo
hecho de vosotros, desde la edad de veinte años para arriba; todos los que habéis murmurado contra Mí. Bamidbar
hazeh yiplu figreyjem wejol-pekudeyjem lejol-misparjem miben esrim shanah wamalah asher halinotem alay.
ylu mtnylh rca hlumw hnc myrcu nbm mkrpsm lkl mkydqp lkw mkyrgp wlpy hzh rbdmb
‫ לינתם עלי‬+‫ שר ה‬+‫ דיכם לכל־מספרכם מבן עשרים שנה ומעלה א‬%‫במדבר הזה יפלו פגריכם וכל־פק‬
30-Ciertamente no entraréis en la tierra respecto a la cual alcé mi mano, en señal de juramento, para habitar en ella,
salvo Kalev, hijo de Yefuneh y Yahoshua, hijo de Nun. Im-atem tavo'u el-ha'arets asher nasati et-yadi leshaken
etjem bah ki im-Kalev ben-Yefuneh wiYahoshua bin-Nun.
nwn nb ucwhyw hnpy nb blk ma yk hb mkta nkcl ydy ta ytacn rca xrah la wabt mta ma
‫ ע בן־נון‬%‫נה ויהוש‬%‫ שר נשאתי את־ידי לשכן אתכם בה כי אם־כלב בן־יפ‬+‫אם־אתם תבאו אל־הארץ א‬
31-Y vuestros pequeños, de los cuales dijisteis que iban a servir de presa, a éstos introduciré, y ellos conocerán la tierra
que vosotros habéis despreciado. Wetapejem asher amartem lavaz yihyeh weheveyti otam weyad'u et-ha'arets
asher me'astem bah.
hb mtsam rca xrah ta wudyw mta ytaybhw hyhy zbl mtrma rca mkpfw
‫ שר מאסתם בה‬+‫ מרתם לבז יהיה והביאתי אתם וידעו את־הארץ א‬+‫ שר א‬+‫וטפכם א‬
32-Y en cuanto a vosotros, vuestros cadáveres caerán en este desierto; Ufigreyjem atem yiplu bamidbar hazeh.
hzh rbdmb wlpy mta mkyrgpw

‫ופגריכם אתם יפלו במדבר הזה‬
33-y vuestros hijos andarán errantes por el desierto cuarenta años, y cargarán vuestras culpas hasta que acaben de caer
vuestros cadáveres en el desierto. Uvneyjem yihyu ro'im bamidbar arba'im shanah wenas'u et-zenuteyjem ad-
tom pigreyjem bamidbar.
rbdmb mkyrgp mt du mkytwnz ta wacnw hnc myubra rbdmb myur wyhy mkynbw
‫ובניכם יהיו רעים במדבר ארבעים שנה ונשאו את־זנותיכם עד־תם פגריכם במדבר‬
34-Según el número de los días que explorasteis la tierra, o sea cuarenta días, por cada día un año, un año por cada día,
así llevaréis la pena de vuestras iniquidades cuarenta años, y conoceréis la consecuencia de vuestro alejamiento de Mí.
Bemispar hayamim asher-tartem et-ha'arets arba'im yom yom lashanah yom lashanah tis'u et-avonoteyjem
arba'im shanah widatem et-tenu'ati.
mkytnwu ta wact hncl mwy hncl mwy mwy myubra xrah ta mtrt rca mymyh rpsmb
ytawnt ta mtudyw hnc myubra
‫ונתיכם‬+‫ שר־תרתם את־הארץ ארבעים יום יום לשנה יום לשנה תשאו את־ע‬+‫במספר הימים א‬
‫ארבעים שנה וידעתם את־תנואתי‬
35-Yo YHWH, he hablado: así haré a toda esta perversa congregación que se ha juntado contra Mí. En este desierto se
irán consumiendo, y en él morirán. Ani YHWH dibarti im-lo zot e'eseh lejol-ha'edah hara'ah hazot hano'adim
alay bamidbar hazeh yitamu wesham yamutu.
wmty hzh rbdmb ylu myduwnh tazh hurh hduh lkl hcua taz al ma ytrbd hwhy yna
wtmy mcw
‫שה לכל־העדה הרעה הזאת הנועדים עלי במדבר הזה יתמו ושם‬3‫ ני יהוה דברתי אם־לא זאת אע‬+‫א‬
‫ תו‬%‫ימ‬
36-Y los hombres que Mosheh había enviado a explorar la tierra, y que al volver hicieron murmurar a toda la
congregación contra él, infamando a la tierra, Weha'anashim asher-shalaj Mosheh latur et-ha'arets wayashuvu
wayalinu alay'o et-kol-ha'edah lehotsi dibah al-ha'arets.
xrah lu hbd ayxwhl hduh lk ta wylu wnwlyw wbcyw xrah ta rwtl hcm jlc rca mycnahw
‫ בו ]וילונו כ[ )וילינו ק( עליו את־כל־העדה להוציא‬%‫ שר־שלח משה לתור את־הארץ ויש‬+‫ נשים א‬+‫והא‬
‫דבה על־הארץ‬
37-aquellos hombres que infamaron a la tierra, murieron de plaga ante YHWH. Wayamutu ha'anashim motsi'ey
dibat-ha'arets ra'ah bamagefah lifney YHWH.
hwhy ynpl hpgmb hur xrah tbd yaxwm mycnah wtmyw

‫ נשים מוצאי דבת־הארץ רעה במגפה לפני יהוה‬+‫ תו הא‬%‫וימ‬
38-Y Yahoshua, hijo de Nun, y Kalev, hijo de Yefuneh, quedaron con vida. de entre aquellos hombres que fueron a
explorar la tierra. WiYahoshua bin-Nun wekalev ben-Yefuneh jayu min-ha'anashim hahem haholejim latur et-
ha'arets.
xrah ta rwtl myklhh mhh mycnah nm wyj hnpy nb blkw nwn nb ucwhyw
‫ נשים ההם ההלכים לתור את־הארץ‬+‫נה חיו מן־הא‬%‫ ע בן־נון וכלב בן־יפ‬%‫ויהוש‬
39-Y cuando Mosheh refirió todas estas palabras a todos los hijos de Yisra'el, el pueblo se afligió mucho. Wayedaber
Mosheh et-hadevarim ha'eleh el-kol-beney Yisra'el wayit'abelu ha'am me'od.
dam muh wlbatyw larcy ynb lk la hlah myrbdh ta hcm rbdyw

‫וידבר משה את־הדברים האלה אל־כל־בני ישראל ויתאבלו העם מאד‬
40-Y por la mañana madrugaron y subieron a lo alto de la montaña, diciendo: Henos aquí, subiremos al lugar que dijo
YHWH, porque hemos pecado. Wayashkimu vaboker waya'alu el-rosh-hahar lemor hinenu we'alinu el-hamakom
asher-amar YHWH ki jatanu.
wnafj yk hwhy rma rca mwqmh la wnyluw wnnh rmal rhh car la wluyw rqbb wmkcyw
‫ שר־אמר יהוה כי חטאנו‬+‫לו אל־ראש־ההר לאמר הננו ועלינו אל־המקום א‬+‫וישכמו בבקר ויע‬
41-Y dijo Mosheh: ¿Por qué transgredís el mandamiento de YHWH? Esto no prosperará. Wayomer Mosheh lamah
zeh atem ovrim et-pi YHWH wehi lo titslaj.
jlxt al awhw hwhy yp ta myrbu mta hz hml hcm rmayw

‫ויאמר משה למה זה אתם עברים את־פי יהוה והוא לא תצלח‬

42-No subáis, porque YHWH no está entre vosotros, para que no seáis vencidos ante vuestros enemigos. Al-ta'alu ki
eyn YHWH bekirbejem welo tinagefu lifney oyveyjem.
mkybya ynpl wpgnt alw mkbrqb hwhy nya yk wlut la

‫לו כי אין יהוה בקרבכם ולא תנגפו לפני איביכם‬+‫אל־תע‬
43-Porque el Amaleki y el Kena'ani están ahí delante de vosotros y caeréis a espada, porque os desviasteis de YHWH y
no estará YHWH con vosotros. Ki ha'Amaleki wehaKna'ani sham lifneyjem unefaltem bejarev ki-al-ken shavtem
me'ajarey YHWH welo-yihyeh YHWH imajem.
hwhy hyhy alw hwhy yrjam mtbc nk lu yk brjb mtlpnw mkynpl mc ynunkhw yqlmuh yk
mkmu
‫ רי יהוה ולא־יהיה יהוה עמכם‬+‫ני שם לפניכם ונפלתם בחרב כי־על־כן שבתם מאח‬+‫מלקי והכנע‬+‫כי הע‬
44-Y se esforzaron por subir a la cumbre de la montaña, mas el arca del pacto de YHWH y Mosheh no se movieron de
en medio del campamento. Wayapilu la'alot el-rosh hahar wa'aron brit-YHWH uMosheh lo-mashu mikerev
hamajaneh.
hnjmh brqm wcm al hcmw hwhy tyrb nwraw rhh car la twlul wlpuyw
‫ נה‬+‫ רון ברית־יהוה ומשה לא־משו מקרב המח‬+‫לות אל־ראש ההר וא‬+‫ויעפלו לע‬
45-Y descendieron el Amaleki y el Kena'ani que habitaban en aquella montaña, y los hirieron y los derrotaron hasta
Jormah. Wayered ha'Amaleki wehaKna'ani hayoshev bahar hahu wayakum wayaktum ad-hajormah.
hmrjh du mwtkyw mwkyw awhh rhb bcyh ynunkhw yqlmuh dryw

‫ני הישב בהר ההוא ויכום ויכתום עד־החרמה‬+‫מלקי והכנע‬+‫וירד הע‬
Capítulo 15

2-Habla a los hijos de Yisra'el y diles: Cuando hubiereis entrado a la tierra de vuestras moradas, que os he de dar,
Daber el-beney Yisra'el we'amarta alehem ki tavo'u el-erets moshvoteyjem asher ani noten lajem.
mkl ntn yna rca mkytbcwm xra la wabt yk mhla trmaw larcy ynb la rbd
‫ ני נתן לכם‬+‫ שר א‬+‫ להם כי תבאו אל־ארץ מושבתיכם א‬+‫דבר אל־בני ישראל ואמרת א‬
3-e hiciereis la ofrenda de fuego a YHWH del ganado mayor o menor, sea en holocausto o sacrificio, en cumplimiento
de voto o como ofrenda voluntaria, o en vuestras fiestas solemnes, para ser recibidos con agrado por YHWH,
Wa'asitem isheh l'YHWH olah o-zevaj lefale-neder o vindavah o bemo'adeyjem la'asot re'aj nijoaj l'YHWH
min-habakar o min-hatson.
hwhyl jjyn jyr twcul mkydumb wa hbdnb wa rdn alpl jbz wa hlu hwhyl hca mtycuw
naxh nm wa rqbh nm
‫שות ריח ניחח ליהוה מן־‬+‫דיכם לע‬+‫שיתם אשה ליהוה עלה או־זבח לפלא־נדר או בנדבה או במע‬+‫וע‬
‫הבקר או מן־הצאן‬
4-el que presentare su sacrificio traerá a YHWH, como ofrenda vegetal, la décima parte (de una efah) de flor de harina
de trigo mezclada con la cuarta parte de un hin de aceite, Wehikriv hamakriv korbano l'YHWH minjah solet isaron
balul birvi'it hahin shamen.
nmc nyhh tyubrb lwlb nwrcu tls hjnm hwhyl wnbrq byrqmh byrqhw
‫והקריב המקריב קרבנו ליהוה מנחה סלת עשרון בלול ברבעית ההין שמן‬
5-y para libación, la cuarta parte de un hin de vino; ofrecerá esto con el holocausto o el sacrificio, para cada cordero.
Weyayin lanesej revi'it hahin ta'aseh al-ha'olah o lazavaj lakeves ha'ejad.
djah cbkl jbzl wa hluh lu hcut nyhh tyuybr ksnl nyyw

‫שה על־העלה או לזבח לכבש האחד‬+‫ויין לנסך רביעית ההין תע‬
6-Y si fuere carnero, ofrecerás como ofrenda vegetal dos décimas (de una efah) de flor de harina de trigo, mezclada
con la tercera parte de un hin de aceite; O la'ayil ta'aseh minjah solet sheney esronim belulah washemen shlishit
hahin.
nyhh tyclc nmcb hlwlb mynrcu ync tls hjnm hcut lyal wa
‫שה מנחה סלת שני עשרנים בלולה בשמן שלשית ההין‬+‫או לאיל תע‬
7-y para libación, la tercera parte de un hin de vino; ofrecerás esto como ofrenda para ser recibida con agrado por YHWH.
Weyayin lanesej shlishit hahin takriv re'aj-nijoaj l'YHWH.
hwhyl jjyn jyr byrqt nyhh tyclc ksnl nyyw

‫ויין לנסך שלשית ההין תקריב ריח־ניחח ליהוה‬
8-Y cuando ofrecieres un novillo por holocausto, u otro sacrificio en cumplimiento de voto, o en ofrenda de shalom a
YHWH, Weji-ta'aseh ven-bakar olah o-zavaj lefale-neder o-shlamim l'YHWH.
hwhyl mymlc wa rdn alpl jbz wa hlu rqb nb hcut ykw

‫שה בן־בקר עלה או־זבח לפלא־נדר או־שלמים ליהוה‬+‫וכי־תע‬
9-presentarás además del novillo, como ofrenda vegetal, tres décimas (de una efa) de flor de harina de trigo mezclada
con la mitad de un hin de aceite. Wehikriv al-ben-habakar minjah solet shloshah esronim balul bashemen jatsi
hahin.
nyhh yxj nmcb lwlb mynrcu hclc tls hjnm rqbh nb lu byrqhw
‫ צי ההין‬+‫והקריב על־בן־הבקר מנחה סלת שלשה עשרנים בלול בשמן ח‬
10-Y presentarás como libación la mitad de un hin de vino; ofrenda de fuego para ser aceptada con agrado por YHWH.
Weyayin takriv lanesej jatsi hahin isheh re'aj-nijoaj l'YHWH.
hwhyl jjyn jyr hca nyhh yxj ksnl byrqt nyyw

‫ צי ההין אשה ריח־ניחח ליהוה‬+‫ויין תקריב לנסך ח‬
11-Así se ha de hacer con un toro o con un carnero, o con corderos o cabras. Kajah ye'aseh lashor ha'ejad o la'ayil
ha'ejad o-laseh vakvasim o va'izim.
myzub wa mycbkb hcl wa djah lyal wa djah rwcl hcuy hkk

‫ככה יעשה לשור האחד או לאיל האחד או־לשה בכבשים או בעזים‬
12-Conforme al número que vais a ofrecer, así haréis libaciones con cada uno, según el número de ellos. Kamispar
asher ta'asu kajah ta'asu la'ejad kemisparam.
mrpsmk djal wcut hkk wcut rca rpsmk

‫שו לאחד כמספרם‬+‫שו ככה תע‬+‫ שר תע‬+‫כמספר א‬
13-Todo nativo lo hará así, al presentar ofrenda de fuego para ser aceptada con agrado por YHWH. Kol-ha'ezraj
ya'aseh-kajah et-eleh lehakriv isheh re'aj-nijoaj l'YHWH.
hwhyl jjyn jyr hca byrqhl hla ta hkk hcuy jrzah lk

‫שה־ככה את־אלה להקריב אשה ריח־ניחח ליהוה‬+‫כל־האזרח יע‬
14-Y cuando peregrinare entre vosotros un prosélito, o él morare entre vosotros, durante vuestras generaciones, e
hiciere ofrenda de fuego para ser aceptada con agrado por YHWH, del mismo modo que hacéis vosotros hará él. Weji-
yagur itjem ger o asher-betojejem ledoroteyjem we'asah isheh re'aj-nijoaj l'YHWH ka'asher ta'asu ken ya'aseh.
hcuy nk wcut rcak hwhyl jjyn jyr hca hcuw mkytrdl mkkwtb rca wa rg mkta rwgy ykw
‫שה‬+‫שו כן יע‬+‫ שר תע‬+‫ שר־בתוככם לדרתיכם ועשה אשה ריח־ניחח ליהוה כא‬+‫וכי־יגור אתכם גר או א‬
15-La congregación tendrá un mismo estatuto, para vosotros y para el prosélito que mora; estatuto perpetuo es para
todas vuestras generaciones: como es para vosotros, así será para el peregrino delante de YHWH. Hakahal jukah ajat
lajem welager hagar jukat olam ledoroteyjem kajem kager yihyeh lifney YHWH.
hwhy ynpl hyhy rgk mkk mkytrdl mlwu tqj rgh rglw mkl tja hqj lhqh
‫ קת עולם לדרתיכם ככם כגר יהיה לפני יהוה‬%‫ קה אחת לכם ולגר הגר ח‬%‫הקהל ח‬
16-Una torah y un estatuto habrá para vosotros y para el prosélito que habite con vosotros. Torah ajat umishpat ejad
yihyeh lajem welager hagar itjem.
mkta rgh rglw mkl hyhy dja fpcmw tja hrwt

‫תורה אחת ומשפט אחד יהיה לכם ולגר הגר אתכם‬

18-Habla a los hijos de Yisra'el y diles: Cuando hubiereis entrado a la tierra adonde os llevo, Daber el-beney
Yisra'el we'amarta alehem bevo'ajem el-ha'arets asher ani mevi etjem shamah.
hmc mkta aybm yna rca xrah la mkabb mhla trmaw larcy ynb la rbd
‫ ני מביא אתכם שמה‬+‫ שר א‬+‫ כם אל־הארץ א‬+‫ להם בבא‬+‫דבר אל־בני ישראל ואמרת א‬
19-y cuando comiereis del pan de la tierra, separaréis una ofrenda alzada para YHWH. Wehayah ba'ajoljem milejem
ha'arets tarimu terumah l'YHWH.
hwhyl hmwrt wmyrt xrah mjlm mklkab hyhw

‫ כלכם מלחם הארץ תרימו תרומה ליהוה‬+‫והיה בא‬
20-En primer lugar, separaréis de vuestras masas una torta como ofrenda alzada; como la ofrenda alzada de la era, así
separareis ésta. Reshit arisotejem jalah tarimu terumah kitrumat goren ken tarimu otah.
hta wmyrt nk nrg tmwrtk hmwrt wmyrt hlj mktsru tycar

‫רסתכם חלה תרימו תרומה כתרומת גרן כן תרימו אתה‬+‫ראשית ע‬
21-De lo primero de vuestras masas presentaréis a YHWH una ofrenda alzada, durante vuestras generaciones. Mereshit
arisoteyjem titnu l'YHWH trumah ledoroteyjem.
mkytrdl hmwrt hwhyl wntt mkytsru tycarm

‫רסתיכם תתנו ליהוה תרומה לדרתיכם‬+‫מראשית ע‬
22-Y cuando pecareis por ignorancia y dejareis de cumplir cualquiera de estos mandamientos que ha dicho YHWH a
Mosheh, Weji tishgu welo ta'asu et kol-hamitswot ha'eleh asher-diber YHWH el-Mosheh.
hcm la hwhy rbd rca hlah twxmh lk ta wcut alw wgct ykw
‫ שר־דבר יהוה אל־משה‬+‫שו את כל־המצות האלה א‬+‫וכי תשגו ולא תע‬

23-o sea, todo lo que os ha ordenado YHWH por conducto de Mosheh, desde el día en que lo ordenó YHWH, y de ahí
en adelante en vuestras generaciones, Et kol-asher tsiwah YHWH aleyjem beyad-Mosheh min-hayom asher
tsiwah YHWH wahal'ah ledoroteyjem.
mkytrdl halhw hwhy hwx rca mwyh nm hcm dyb mkyla hwhy hwx rca lk ta
‫ שר צוה יהוה והלאה לדרתיכם‬+‫ ליכם ביד־משה מן־היום א‬+‫ שר צוה יהוה א‬+‫את כל־א‬
24-si por causa de los jefes de la congregación se cometiere algún yerro y éste se hiciere por ignorancia, entonces toda
la congregación ofrecerá un novillo joven por holocausto, para ser aceptado con agrado por YHWH, con su ofrenda
vegetal y su libación. Wehayah im me'eyney ha'edah ne'estah lishgagah we'asu jol-ha'edah par ben-bakar ejad
le'olah lere'aj nijoaj l'YHWH uminjato wenisko kamishpat use'ir-izim ejad lejatat.
hwhyl jjyn jyrl hlul dja rqb nb rp hduh lk wcuw hggcl htcun hduh ynyum ma hyhw
tfjl dja myzu ryucw fpcmk wksnw wtjnmw
‫והיה אם מעיני העדה נעשתה לשגגה ועשו כל־העדה פר בן־בקר אחד לעלה לריח ניחח ליהוה‬
‫ומנחתו ונסכו כמשפט ושעיר־עזים אחד לחטת‬
25-Y el kohen hará expiación por toda la congregación de los hijos de Yisra'el, y les será perdonado; porque fue
pecado de ignorancia, y por su error habrán traído su sacrifico, ofrenda de fuego a YHWH, y su ofrenda por el pecado
ante YHWH, a causa de su ignorancia. Wejiper hakohen al-kol-adat beney Yisra'el wenislaj lahem ki-shegagah hi
wehem hevi'u et-korbanam isheh l'YHWH wejatatam lifney YHWH al-shigegatam.
hwhyl hca mnbrq ta waybh mhw awh hggc yk mhl jlsnw larcy ynb tdu lk lu nhkh rpkw
mtggc lu hwhy ynpl mtafjw
‫דת בני ישראל ונסלח להם כי־שגגה הוא והם הביאו את־קרבנם אשה ליהוה‬+‫וכפר הכהן על־כל־ע‬
‫וחטאתם לפני יהוה על־שגגתם‬
26-Así será perdonado a toda la congregación de los hijos de Yisra'el, y al peregrino que habita entre ellos, puesto que
de todo el pueblo fue el yerro. Wenislaj lejol-adat beney Yisra'el welager hagar betojam ki lejol-ha'am bishgagah.
hggcb muh lkl yk mkwtb rgh rglw larcy ynb tdu lkl jlsnw
‫דת בני ישראל ולגר הגר בתוכם כי לכל־העם בשגגה‬+‫ונסלח לכל־ע‬
27-Y si algún individuo pecare por ignorancia, traerá una cabra de un año como ofrenda por el pecado; We'im-
nefesh ajat tejeta vishgagah wehikrivah ez bat-shnatah lejatat.
tafjl htnc tb zu hbyrqhw hggcb afjt tja cpn maw

‫ טא בשגגה והקריבה עז בת־שנתה לחטאת‬3‫ואם־נפש אחת תח‬
28-y el kohen hará expiación por la persona que pecare por ignorancia, cuando pecare por ignorancia ante YHWH,
haciendo así expiación por ella; y le será perdonado. Wejiper hakohen al-hanefesh hashogeget bejet'ah vishgagah
lifney YHWH lejaper alay'o wenislaj lo.
wl jlsnw wylu rpkl hwhy ynpl hggcb hafjb tggch cpnh lu nhkh rpkw
‫וכפר הכהן על־הנפש השגגת בחטאה בשגגה לפני יהוה לכפר עליו ונסלח לו‬
29-Una misma torah tendréis para el nativo entre los hijos de Yisra'el y para el peregrino que habite entre ellos, para
aquéllos que pecaren por ignorancia. Ha'ezraj bivney Yisra'el welager hagar betojam torah ajat yihyeh lajem
la'oseh bishgagah.
hggcb hcul mkl hyhy tja hrwt mkwtb rgh rglw larcy ynbb jrzah
‫האזרח בבני ישראל ולגר הגר בתוכם תורה אחת יהיה לכם לעשה בשגגה‬
30-Y la persona que obrare intencionadamente, sea nativa o peregrina, contra YHWH ha blasfemado; y la tal alma será
segregada de entre su pueblo, Wehanefesh asher-ta'aseh beyad ramah min-ha'ezraj umin-hager et-YHWH hu
megadef wenijretah hanefesh hahi mikerev amah.
brqm awhh cpnh htrknw pdgm awh hwhy ta rgh nmw jrzah nm hmr dyb hcut rca cpnhw
hmu
‫שה ׀ ביד רמה מן־האזרח ומן־הגר את־יהוה הוא מגדף ונכרתה הנפש ההוא מקרב‬+‫ שר־תע‬+‫והנפש א‬
‫עמה‬
31-porque la palabra de YHWH despreció y violó su mandamiento; ciertamente será segregada aquella alma, y su
iniquidad estará sobre ella. Ki dvar-YHWH bazah we'et-mitswato hefar hikaret tikaret hanefesh hahi awonah vah.
hb hnwu awhh cpnh trkt trkh rph wtwxm taw hzb hwhy rbd yk
‫ונה בה‬+‫כי דבר־יהוה בזה ואת־מצותו הפר הכרת תכרת הנפש ההוא ע‬
32-Y estuvieron los hijos de Yisra'el en el desierto, y hallaron un hombre que estaba recogiendo leña en día de shabat.
Wayihyu veney-Yisra'el bamidbar wayimtse'u ish mekoshesh etsim beyom haShabat.
tbch mwyb myxu ccqm cya waxmyw rbdmb larcy ynb wyhyw
‫ויהיו בני־ישראל במדבר וימצאו איש מקשש עצים ביום השבת‬
33-Y lo presentaron, los que le hallaron recogiendo leña, ante Mosheh y Aharon y toda la congregación. Wayakrivu oto
hamots'im oto mekoshesh etsim el-Mosheh we'el-Aharon we'el kol-ha'edah.
hduh lk law nrha law hcm la myxu ccqm wta myaxmh wta wbyrqyw
‫ רן ואל כל־העדה‬+‫ויקריבו אתו המצאים אתו מקשש עצים אל־משה ואל־אה‬
34-Y le pusieron en prisión, porque no estaba declarado qué habían de hacer con él. Wayaniju oto bamishmar ki lo
forash mah-ye'aseh lo.
wl hcuy hm crp al yk rmcmb wta wjynyw

‫ויניחו אתו במשמר כי לא פרש מה־יעשה לו‬
35-Y dijo YHWH a Mosheh: Tal hombre será ciertamente muerto; mátele a pedradas toda la congregación, fuera del
campamento. Wayomer YHWH el-Mosheh mot yumat ha'ish ragom oto va'avanim kol-ha'edah mijuts lamajaneh.
hnjml xwjm hduh lk mynbab wta mwgr cyah tmwy twm hcm la hwhy rmayw
‫ נה‬+‫ בנים כל־העדה מחוץ למח‬+‫ויאמר יהוה אל־משה מות יומת האיש רגום אתו בא‬
36-Y toda la congregación le sacó fuera del campamento, y le apedrearon de modo que murió; como YHWH había
ordenado a Mosheh. Wayotsi'u oto kol-ha'edah el-mijuts lamajaneh wayirgemu oto ba'avanim wayamot ka'asher
tsiwah YHWH et-Mosheh.
hcm ta hwhy hwx rcak tmyw mynbab wta wmgryw hnjml xwjm la hduh lk wta wayxyw
‫ שר צוה יהוה את־משה‬+‫ בנים וימת כא‬+‫ נה וירגמו אתו בא‬+‫ויציאו אתו כל־העדה אל־מחוץ למח‬

38-Habla a los hijos de Yisra'el y diles que se hagan flecos en los ángulos de sus vestidos, durante todas sus
generaciones, y pondrán sobre los flecos de cada ángulo un cordón azul celeste. Daber el-beney Yisra'el we'amarta
alehem we'asu lahem tzitzit al-kanfey vigdeyhem ledorotam wenatenu al-tzitzit hakanaf petil tejelet.
txyx lu wntnw mtrdl mhydgb ypnk lu txyx mhl wcuw mhla trmaw larcy ynb la rbd
tlkt lytp pnkh
‫ להם ועשו להם ציצת על־כנפי בגדיהם לדרתם ונתנו על־ציצת הכנף‬+‫דבר אל־בני ישראל ואמרת א‬
‫פתיל תכלת‬
39-Y será para vosotros por tzitzit; y lo veréis y os acordaréis de todos los mandamientos de YHWH, y los cumpliréis;
y no erraréis yendo tras las codicias de vuestros corazones y de vuestros ojos, en pos de los cuales vosotros andáis
errando, Wehayah lajem letzitzit ur'item oto uzejartem et-kol-mitswot YHWH wa'asitem otam welo-taturu
ajarey levavjem we'ajarey eyneyjem asher-atem zonim ajareyhem.
mkbbl yrja wrwtt alw mta mtycuw hwhy twxm lk ta mtrkzw wta mtyarw txyxl mkl hyhw
mhyrja mynz mta rca mkynyu yrjaw
‫ רי לבבכם‬+‫ רו אח‬%‫שיתם אתם ולא־תת‬+‫והיה לכם לציצת וראיתם אתו וזכרתם את־כל־מצות יהוה וע‬
‫ ריהם‬+‫ שר־אתם זנים אח‬+‫ רי עיניכם א‬+‫ואח‬
40-a fin de que os acordéis y cumpláis todos mis mandamientos, y seáis kadoshim para con vuestro Elohey; Lema'an
tizkeru wa'asitem et-kol-mitswotay wiheyitem kedoshim le-Eloheyjem.
mkyhlal mycdq mtyyhw ytwxm lk ta mtycuw wrkzt numl

‫שיתם את־כל־מצותי והייתם קדשים לאלהיכם‬+‫למען תזכרו וע‬
41-Yo soy YHWH, vuestro Elohey, que os saqué la tierra de Mitzrayim para ser el Elohim vuestro. Yo soy YHWH,
vuestro Elohey. Ani YHWH Eloheyjem asher hotzeti etjem me'erets Mitsrayim lihyot lajem le-Elohim ani
YHWH Eloheyjem.
mkyhla hwhy yna myhlal mkl twyhl myrxm xram mkta ytaxwh rca mkyhla hwhy yna
‫ להיכם‬3‫ ני יהוה א‬+‫ שר הוצאתי אתכם מארץ מצרים להיות לכם לאלהים א‬+‫ להיכם א‬3‫ ני יהוה א‬+‫א‬
Capítulo 16
Parashah 38: Koraj 16:1-18:32
1-Y toma (gente) Kóraj, hijo de Yitzhar, hijo de Kehat, hijo de Lewí, y Datan y Aviram, hijos de Eli'av, y On, hijo de
Pelet, los cuales eran de la tribu de Re'uben. Wayikaj Koraj ben-Yitzhar ben-Kehat ben-Lewi weDatan wa'Aviram
beney Eli'av we'On ben-Pelet beney Re'uven.
nbwar ynb tlp nb nwaw bayla ynb mrybaw ntdw ywl nb thq nb rhxy nb jrq jqyw
‫ ליאב ואון בן־פלת בני ראובן‬3‫ בירם בני א‬+‫ויקח קרח בן־יצהר בן־קהת בן־לוי ודתן וא‬
2-Y se levantaron ante Mosheh, y doscientos cincuenta hombres de los hijos de Yisra'el, príncipes de la comunidad,
escogidos de la asamblea, hombres de nombre (renombre); Wayakumu lifney Mosheh wa'anashim mibeney-
Yisra'el jamishim umatayim nesi'ey edah kri'ey mo'ed aneshey-shem.
mc ycna duwm yarq hdu yaycn mytamw mycmj larcy ynbm mycnaw hcm ynpl wmqyw
‫ משים ומאתים נשיאי עדה קראי מועד אנשי־שם‬+‫ נשים מבני־ישראל ח‬+‫ מו לפני משה וא‬%‫ויק‬
3-y se congregaron contra Mosheh y Aharon, y les dijeron: ¡suficiente de vosotros! porque toda la comunidad, todos
ellos son kedoshim, y entre ellos (está) YHWH. Y ¿por qué te levantas sobre la asamblea de YHWH? Wayikahalu al-
Mosheh we'al-Aharon wayomeru alejem rav-lajem ki kol-ha'edah kulam kedoshim uvetojam YHWH umadua
titenase'u al-kehal YHWH.
uwdmw hwhy mkwtbw mycdq mlk hduh lk yk mkl br mhla wrmayw nrha luw hcm lu wlhqyw
hwhy lhq lu wacntt
‫לם קדשים ובתוכם יהוה ומדוע‬%‫ להם רב־לכם כי כל־העדה כ‬+‫ רן ויאמרו א‬+‫ לו על־משה ועל־אה‬+‫ויקה‬
‫תתנשאו על־קהל יהוה‬
4-Y oyó Mosheh y cayó sobre su rostro. Wayishma Mosheh wayipol al-panay'o.
wynp lu lpyw hcm umcyw

‫וישמע משה ויפל על־פניו‬
5-Y habló a Koraj y a toda su comunidad, diciendo: Mañana YHWH hará saber quién sea suyo y quién sea el kadosh,
y los hará acercar a Sí, pues al que El escogiere, a éste hará llegar a Sí. Wayedaber el-Koraj we'el-kol-adato lemor
boker weyoda YHWH et-asher-lo we'et-hakadosh wehikriv elay'o we'et asher yivejar-bo yakeriv elay'o.
taw wyla byrqhw cwdqh taw wl rca ta hwhy udyw rqb rmal wtdu lk law jrq la rbdyw
wyla byrqy wb rjby rca
‫ שר‬+‫ שר־לו ואת־הקדוש והקריב אליו ואת א‬+‫דתו לאמר בקר וידע יהוה את־א‬+‫וידבר אל־קרח ואל־כל־ע‬
‫יבחר־בו יקריב אליו‬
6-Haced esto: Tomad incensarios, Koraj y todos los de su comunidad, Zot asu keju-lajem majetot Koraj wejol-adato.
wtdu lkw jrq twtjm mkl wjq wcu taz

‫דתו‬+‫שו קחו־לכם מחתות קרח וכל־ע‬+‫זאת ע‬
7-y poned fuego en ellos, y poned sobre ellos incienso delante de YHWH mañana, y el hombre a quien YHWH
escogiere, este será el kadosh. ¡Basta ya de vosotros, hijos de Lewí!. Utenu bahen esh wesimu aleyjen ketoret
lifney YHWH majar wehayah ha'ish asher-yivejar YHWH hu hakadosh rav-lajem beney Lewi.
cwdqh awh hwhy rjby rca cyah hyhw rjm hwhy ynpl trfq nhylu wmycw ca nhb wntw
ywl ynb mkl br
‫ שר־יבחר יהוה הוא הקדוש רב־לכם‬+‫ליהן קטרת לפני יהוה מחר והיה האיש א‬+‫ותנו בהן אש ושימו ע‬
‫בני לוי‬
8-Y dijo Mosheh a Koraj: Oíd, os ruego, hijos de Lewí. Wayomer Mosheh el-Koraj shim'u-na beney Lewi.
ywl ynb an wumc jrq la hcm rmayw

‫ויאמר משה אל־קרח שמעו־נא בני לוי‬
9-¿Acaso os parece poca cosa que el Elohey de Yisra'el os haya separado de entre la congregación de Yisra'el, a fin de
haceros llegar a Sí para hacer el servicio del Mishkan de YHWH, y para estar delante de la congregación a fin de oficiar
por ellos? Hame'at mikem ki-hivdil Elohey Yisra'el etjem me'adat Yisra'el lehakriv etjem elay'o la'avod et-
avodat Mishkan YHWH wela'amod lifney ha'edah leshartam.
nkcm tdbu ta dbul wyla mkta byrqhl larcy tdum mkta larcy yhla lydbh yk mkm fumh
mtrcl hduh ynpl dmulw hwhy
‫בדת‬+‫בד את־ע‬+‫דת ישראל להקריב אתכם אליו לע‬+‫ להי ישראל אתכם מע‬3‫המעט מכם כי־הבדיל א‬
‫מד לפני העדה לשרתם‬+‫משכן יהוה ולע‬
10-Y os acercó a ti y a todos tus hermanos, los hijos de Lewí contigo, y pretendáis la kehunah también?. Wayakrev
oteja ve'et-kol-ajeyja beney-Lewi itaj uvikashtem gam-kehunah.
hnhk mg mtcqbw kta ywl ynb kyja lk taw kta brqyw

‫ נה‬%‫ויקרב אתך ואת־כל־אחיך בני־לוי אתך ובקשתם גם־כה‬
11-¿Es para eso por lo que tú y toda tu compañía os habéis juntado contra YHWH? Y Aharón ¿qué es él para que os
quejéis contra él? Lajen atah wekol-adateja hano'adim al-YHWH we'Aharon mah-ju ki talinu alay'o.
wylu wnwlt yk awh hm nrhaw hwhy lu mydunh ktdu lkw hta nkl
‫ רן מה־הוא כי ]תלונו כ[ )תלינו ק( עליו‬+‫דתך הנעדים על־יהוה ואה‬+‫לכן אתה וכל־ע‬
12-Y envió Mosheh a llamar a Datán y a Aviram, hijos de Eli'av, mas ellos dijeron: No iremos; Wayishlaj Mosheh
likro le-Datan wela-Aviram beney Eli'av wayomeru lo na'aleh.
hlun al wrmayw bayla ynb mrybalw ntdl arql hcm jlcyw

‫לה‬+‫ ליאב ויאמרו לא נע‬3‫ בירם בני א‬+‫וישלח משה לקרא לדתן ולא‬
13-¿por ventura te parece poca cosa el que nos hayas hecho subir de una tierra que mana leche y miel para hacernos
morir en este desierto, para que quieras también hacerte señor absoluto de nosotros? Hame'at ki he'elitanu me'erets
zavat jalav udevash lahamitenu bamidbar ki-tistarer aleynu gam-histarer.
rrtch mg wnylu rrtct yk rbdmb wntymhl cbdw blj tbz xram wntyluh yk fumh
‫ מיתנו במדבר כי־תשתרר עלינו גם־השתרר‬+‫ליתנו מארץ זבת חלב ודבש לה‬3‫המעט כי הע‬
14-Ni tampoco nos has traído a una tierra que mana leche y miel, ni nos has dado posesiones de campos y de viñas.
¿Acaso quieres arrancar (cegar) los ojos de estos hombres? No subiremos. Af lo el-erets zavat jalav udvash
havi'otanu watiten-lanu najalat sadeh wajarem ha'eyney ha'anashim hahem tenaker lo na'aleh.
al rqnt mhh mycnah ynyuh mrkw hdc tljn wnl nttw wntaybh cbdw blj tbz xra la al pa
hlun
‫ נשים ההם תנקר לא‬+‫ לת שדה וכרם העיני הא‬+‫ ביאתנו ותתן־לנו נח‬+‫אף לא אל־ארץ זבת חלב ודבש ה‬
‫לה‬+‫נע‬
15-Y se encendió la ira de Mosheh en gran manera, y dijo a YHWH: No atiendas a su ofrenda; ni un solo asno de ellos
tomé, y no he hecho mal a ninguno de ellos. Wayikar le-Mosheh me'od wayomer el-YHWH al-tefen el-minjatam
lo jamor ejad mejem nasati welo hare'oti et-ajad mejem.
ta yturh alw ytacn mhm dja rwmj al mtjnm la npt la hwhy la rmayw dam hcml rjyw
mhm dja
‫ רעתי את־‬+‫ מור אחד מהם נשאתי ולא ה‬+‫ויחר למשה מאד ויאמר אל־יהוה אל־תפן אל־מנחתם לא ח‬
‫אחד מהם‬
16-Y dijo Mosheh a Koraj: tú y toda tu compañía poneos delante de YHWH; tú y ellos y Aharon, mañana. Wayomer
Mosheh el-Koraj atah wekol-adateja jeyu lifney YHWH atah wahem we'Aharon majar.
rjm nrhaw mhw hta hwhy ynpl wyh ktdu lkw hta jrq la hcm rmayw
‫ רן מחר‬+‫ יו לפני יהוה אתה והם ואה‬3‫דתך ה‬+‫ויאמר משה אל־קרח אתה וכל־ע‬
17-Y tomad cada cual su incensario y poned incienso en ellos, y traed delante de YHWH cada uno su incensario,
doscientos cincuenta incensarios; y tú y Aharon, cada cual su incensario. Ukeju ish majtato unetatem aleyjem
ketoret wehikravtem lifney YHWH ish majtato jamishim umatayim majtot we'atah we'Aharon ish majtato.
mytamw mycmj wttjm cya hwhy ynpl mtbrqhw trfq mhylu mttnw wttjm cya wjqw
wttjm cya nrhaw htaw ttjm
‫ משים ומאתים מחתת‬+‫ליהם קטרת והקרבתם לפני יהוה איש מחתתו ח‬+‫וקחו איש מחתתו ונתתם ע‬
‫ רן איש מחתתו‬+‫ואתה ואה‬
18-Y tomaron cada cual su incensario y pusieron en ellos fuego y pusieron sobre ellos incienso, y se colocaron en pie a
la entrada de la tienda de asignación, juntamente con Mosheh y Aharon. Wayikju ish majtato wayitenu aleyjem esh
wayasimu aleyjem ketoret waya'amedu petaj Ohel Mo'ed uMosheh we'Aharon.
hcmw duwm lha jtp wdmuyw trfq mhylu wmycyw ca mhylu wntyw wttjm cya wjqyw
nrhaw
‫ רן‬+‫ליהם קטרת ויעמדו פתח אהל מועד ומשה ואה‬+‫ליהם אש וישימו ע‬+‫ויקחו איש מחתתו ויתנו ע‬
19-Y Koraj juntó contra ellos a toda la congregación, a la entrada de la tienda de asignación. Y apareció la gloria de
YHWH a toda la congregación. Wayakhel aleyjem Koraj et-kol-ha'edah el-petaj Ohel Mo'ed wayera jevod-
YHWH el-kol-ha'edah.
hduh lk la hwhy dwbk aryw duwm lha jtp la hduh lk ta jrq mhylu lhqyw
‫ליהם קרח את־כל־העדה אל־פתח אהל מועד וירא כבוד־יהוה אל־כל־העדה‬+‫ויקהל ע‬

21-Separaos de en medio de esta congregación, y Yo los consumiré como (se consume) un instante. Hibadelu mitoj
ha'edah hazot wa'ajaleh otam keraga.
ugrk mta hlkaw tazh hduh kwtm wldbh

‫הבדלו מתוך העדה הזאת ואכלה אתם כרגע‬
22-Y cayeron sobre sus rostros y dijeron: ¡Elohey de los rujot de toda carne! Si un hombre pecare ¿te indignarás contra
toda la congregación? Wayiplu al-pneyjem wayomeru el Elohey jarujot lejol-basar ha'ish ejad yejeta we'al kol-
ha'edah tiktsof.
pxqt hduh lk luw afjy dja cyah rcb lkl tjwrh yhla la wrmayw mhynp lu wlpyw
‫ טא ועל כל־העדה תקצף‬3‫ להי הרוחת לכל־בשר האיש אחד יח‬3‫ויפלו על־פניהם ויאמרו אל א‬

24-Habla a la congregación y diles: Retiraos de los alrededores del mishkan de Koraj, Datán y Aviram. Daber el-
ha'edah lemor he'alu misaviv leMishkan-Koraj Datan wa'Aviram.
mrybaw ntd jrq nkcml bybsm wluh rmal hduh la rbd

‫ בירם‬+‫דבר אל־העדה לאמר העלו מסביב למשכן־קרח דתן וא‬
25-Y se levantó Mosheh y fue hacia Datán y Aviram, y fueron detrás de él los ancianos de Yisra'el. Wayakom Mosheh
wayelej el-Datan wa'Aviram wayelju ajaray'o zikney Yisra'el.
larcy ynqz wyrja wklyw mrybaw ntd la klyw hcm mqyw

‫ ריו זקני ישראל‬+‫ בירם וילכו אח‬+‫ויקם משה וילך אל־דתן וא‬
26-Y habló (Mosheh) a la congregación, diciendo: Os ruego que os alejéis de las tiendas de estos hombres perversos, y no
toquéis ninguna cosa de lo que es de ellos, para que no seáis castigados a causa de todos sus pecados. Wayedaber el-
ha'edah lemor suru na me'al aholey ha'anashim haresha'im ha'eleh we'al-tig'u bekol-asher lajem pen-tisafu
bekol-jat'otam.
np mhl rca lkb wugt law hlah myucrh mycnah ylha lum an wrws rmal hduh la rbdyw
mtafj lkb wpst
‫ שר להם פן־‬+‫ נשים הרשעים האלה ואל־תגעו בכל־א‬+‫ לי הא‬I‫וידבר אל־העדה לאמר סורו נא מעל אה‬
‫תספו בכל־חטאתם‬
27-Ellos pues, se retiraron de los alrededores del Mishkan de Koraj, Datan y Aviram, y Datan y Aviram salieron y se
pusieron de pie a la entrada de sus tiendas, con sus mujeres y sus hijos y sus pequeñuelos. Waye'alu me'al Mishkan-
Koraj Datan wa'Aviram misaviv weDatan wa'Aviram yatse'u nitsavim petaj aholeyjem unesheyjem uvneyjem
wetapam.
mhycnw mhylha jtp mybxn waxy mrybaw ntdw bybsm mrybaw ntd jrq nkcm lum wluyw
mpfw mhynbw
‫ ליהם ונשיהם ובניהם‬I‫ בירם יצאו נצבים פתח אה‬+‫ בירם מסביב ודתן וא‬+‫ויעלו מעל משכן־קרח דתן וא‬
‫וטפם‬
28-Y dijo Mosheh: Con esto conoceréis que YHWH me ha enviado para hacer todas estas cosas, y que no las he
inventado en mi propio corazón. Wayomer Mosheh bezot tede'un ki-YHWH shlajani la'asot et kol-hama'asim
ha'eleh ki-lo milibi.
yblm al yk hlah mycumh lk ta twcul ynjlc hwhy yk nwudt tazb hcm rmayw
‫שים האלה כי־לא מלבי‬+‫שות את כל־המע‬+‫ויאמר משה בזאת תדעון כי־יהוה שלחני לע‬
29-Si éstos murieren como mueren todos los hombres, y si fuesen visitados (para morir) con la visitación común a
todos los hombres, no me ha enviado YHWH. Im-kemot kol-ha'adam yemutun eleh ufkudat kol-ha'adam yipaked
aleyhem lo YHWH shlajani.
ynjlc hwhy al mhylu dqpy mdah lk tdqpw hla nwtmy mdah lk twmk ma
‫ליהם לא יהוה שלחני‬+‫ דת כל־האדם יפקד ע‬%‫ תון אלה ופק‬%‫אם־כמות כל־האדם ימ‬
30-Y si creare YHWH una cosa nueva, de modo que la tierra abriere su boca y los tragase a ellos con todo lo que les
pertenece, y descendieran vivos al abismo, entonces sabréis que estos hombres irritaron a YHWH. We'im-beri'ah ivra
YHWH ufatstah ha'adamah et-piha uval'ah otam we'et-kol-asher lahem weyardu jayim she'olah widatem ki
ni'atsu ha'anashim ha'eleh et-YHWH.
myyj wdryw mhl rca lk taw mta hulbw hyp ta hmdah htxpw hwhy arby hayrb maw
hwhy ta hlah mycnah wxan yk mtudyw hlac
‫ שר להם וירדו חיים שאלה‬+‫ דמה את־פיה ובלעה אתם ואת־כל־א‬+‫ואם־בריאה יברא יהוה ופצתה הא‬
‫ נשים האלה את־יהוה‬+‫ צו הא‬+‫וידעתם כי נא‬
31-Y aconteció que cuando el acabó de hablar todas estas palabras, se partió el suelo que estaba debajo de ellos,
Wayehi kejaloto ledaber et kol-hadevarim ha'eleh watibaka ha'adamah asher tajteyhem.
mhytjt rca hmdah uqbtw hlah myrbdh lk ta rbdl wtlkk yhyw

‫ שר תחתיהם‬+‫ דמה א‬+‫ויהי ככלתו לדבר את כל־הדברים האלה ותבקע הא‬
32-y abrió la tierra su boca y los tragó a ellos con sus familias, y a todos los hombres de Koraj, y a todos sus bienes.
Watiftaj ha'arets et-piha wativla otam we'et-bateyhem we'et kol-ha'adam asher le-Koraj we'et kol-harejush.
cwkrh lk taw jrql rca mdah lk taw mhytb taw mta ulbtw hyp ta xrah jtptw
‫ כוש‬+‫ שר לקרח ואת כל־הר‬+‫ותפתח הארץ את־פיה ותבלע אתם ואת־בתיהם ואת כל־האדם א‬
33-Y ellos, con todo lo que tenían, descendieron vivos al abismo y los cubrió la tierra. Y desaparecieron de en medio de la
congregación. Wayeredu hem wekol-asher lahem jayim she'olah watjas aleyhem ha'arets wayovdu mitoj hakahal.
lhqh kwtm wdbayw xrah mhylu sktw hlac myyj mhl rca lkw mh wdryw
‫ליהם הארץ ויאבדו מתוך הקהל‬+‫ שר להם חיים שאלה ותכס ע‬+‫וירדו הם וכל־א‬
34-Y todo Yisra'el, que estaban alrededor de ellos, huyeron a causa del sonido estruendoso (del hendimiento), pues
decían: No suceda que la tierra nos trague. Wekol-Yisra'el asher svivoteyhem nasu lekolam ki amru pen tivla'enu
ha'arets.
xrah wnulbt np wrma yk mlql wsn mhytbybs rca larcy lkw

‫ שר סביבתיהם נסו לקלם כי אמרו פן־תבלענו הארץ‬+‫וכל־ישראל א‬
35-Y fuego salió de la presencia de YHWH y devoró a los doscientos cincuenta hombres que ofrecieron el incienso.
We'esh yatse'ah me'et YHWH watojal et hajamishim umatayim ish makrivey haketoret.
trfqh ybyrqm cya mytamw mycmjh ta lkatw hwhy tam haxy caw
‫ משים ומאתים איש מקריבי הקטרת‬+‫ואש יצאה מאת יהוה ותאכל את הח‬
Capítulo 17

2-Habla a El'azar, hijo de Aharon el kohen, para que separe los incensarios de en medio del incendio, y esparza más
allá el fuego, porque se tornaron kodesh. Emor el-El'azar ben-Aharon hakohen weyarem et-hamajtot miben
hasrefah we'et-ha'esh zreh-hal'ah ki kadeshu.
wcdq yk halh hrz cah taw hprch nybm ttjmh ta mryw nhkh nrha nb rzula la rma
‫ רן הכהן וירם את־המחתת מבין השרפה ואת־האש זרה־הלאה כי קדשו‬+‫ מר אל־אלעזר בן־אה‬3‫א‬
3-En cuanto a los incensarios de aquellos pecadores contra sus propias almas, háganse de ellos láminas para cubierta
del altar, porque los han presentado delante de YHWH y se tornaron kodesh; para que sirvan por señal a los hijos de
Yisra'el. Et majtot hajata'im ha'eleh benafshotam we'asu otam riku'ey fajim tsipuy lamizbe'aj ki-hikrivum
lifney-YHWH wayikdashu weyihyu le'ot livney Yisra'el.
hwhy ynpl mbyrqh yk jbzml ywpx myjp yuqr mta wcuw mtcpnb hlah myafjh twtjm ta
larcy ynbl twal wyhyw wcdqyw
‫ם לפני־יהוה‬%‫ עי פחים צפוי למזבח כי־הקריב‬%‫את מחתות החטאים האלה בנפשתם ועשו אתם רק‬
‫ויקדשו ויהיו לאות לבני ישראל‬
4-Y tomó El'azar, el kohen, los incensarios de cobre que habían presentado los que fueron quemados, y los convirtieron
en láminas para cubierta del altar; Wayikaj El'azar hakohen et majtot hanejoshet asher hikrivu hasrufim
wayerake'um tsipuy lamizbe'aj.
jbzml ywpx mwuqryw myprch wbyrqh rca tcjnh twtjm ta nhkh rzula jqyw
‫ פים וירקעום צפוי למזבח‬%‫ שר הקריבו השר‬+‫ויקח אלעזר הכהן את מחתות הנחשת א‬
5-como memoria a los hijos de Yisra'el a fin de que ningún hombre extraño, que no sea del linaje de Aharon, se
acerque para quemar incienso ante YHWH, para que no suceda como sucedio con Koraj y su comitiva, según había
dicho YHWH, por conducto de Mosheh. Zikaron livney Yisra'el lema'an asher lo-yikrav ish zar asher lo mizera
Aharon hu lehaktir ketoret lifney YHWH welo-yihyeh jeKoraj weja'adato ka'asher diber YHWH beyad-
Mosheh lo.
ynpl trfq ryfqhl awh nrha urzm al rca rz cya brqy al rca numl larcy ynbl nwrkz
wl hcm dyb hwhy rbd rcak wtdukw jrqk hyhy alw hwhy
‫ רן הוא להקטיר קטרת לפני יהוה‬+‫ שר לא מזרע אה‬+‫ שר לא־יקרב איש זר א‬+‫זכרון לבני ישראל למען א‬
‫ שר דבר יהוה ביד־משה לו‬+‫דתו כא‬+‫ולא־יהיה כקרח וכע‬
6-Y se quejó toda la congregación de los hijos de Yisra'el, al día siguiente, contra Mosheh y contra Aharon, diciendo:
Vosotros causasteis la muerte del pueblo de YHWH. Wayilonu kol-adat beney-Yisra'el mimajorat al-Mosheh
we'al-Aharon lemor atem hamitem et-am YHWH.
hwhy mu ta mtmh mta rmal nrha luw hcm lu trjmm larcy ynb tdu lk wnlyw
‫ מתם את־עם יהוה‬+‫ רן לאמר אתם ה‬+‫ רת על־משה ועל־אה‬I‫דת בני־ישראל ממח‬+‫וילנו כל־ע‬
7-Y sucedió que como iba juntándose la congregación contra Mosheh y Aharon, volvieron el rostro hacia la tienda de
asignación y he aquí que la nube la había cubierto, y apareció la gloria de YHWH. Wayeji behikahel ha'edah al-
Mosheh we'al-Aharon wayifnu el-Ohel Mo'ed wehineh jisahu he'anan wayera kevod YHWH.
hwhy dwbk aryw nnuh whsk hnhw duwm lha la wnpyw nrha luw hcm lu hduh lhqhb yhyw
‫ רן ויפנו אל־אהל מועד והנה כסהו הענן וירא כבוד יהוה‬+‫ויהי בהקהל העדה על־משה ועל־אה‬
8-Y acudieron Mosheh y Aharon al frente de la tienda de asignación. Wayavo Mosheh we'Aharon el-peney Ohel
Mo'ed.
duwm lha ynp la nrhaw hcm abyw

‫ רן אל־פני אהל מועד‬+‫ויבא משה ואה‬

10-Separaos de entre esta congregación, y la consumiré como un instante. Y ellos cayeron sobre sus rostros.
Heromu mitoj ha'edah hazot wa'ajaleh otam keraga wayiplu al-pneyhem.
mhynp lu wlpyw ugrk mta hlkaw tazh hduh kwtm wmrh

‫ כלה אתם כרגע ויפלו על־פניהם‬+‫הרמו מתוך העדה הזאת וא‬
11-Y dijo Mosheh a Aharon: Toma el incensario y pon en él fuego de encima del altar, y pon incienso, y llévalo pronto
a la congregación y haz expiación por ella, porque brotó la ira de la presencia de YHWH, y ya comenzó la mortandad.
Wayomer Mosheh el-Aharon kaj et-hamajtah weten-aleyha esh me'al hamizbe'aj wesim ketoret weholej
meherah el-ha'edah wejaper aleyjem ki-yatsa haketsef milifney YHWH hejel hanagef.
hduh la hrhm klwhw trfq mycw jbzmh lum ca hylu ntw htjmh ta jq nrha la hcm rmayw
pgnh ljh hwhy ynplm pxqh axy yk mhylu rpkw
‫ רן קח את־המחתה ותן־עליה אש מעל המזבח ושים קטרת והולך מהרה אל־‬+‫ויאמר משה אל־אה‬
‫ליהם כי־יצא הקצף מלפני יהוה החל הנגף‬+‫העדה וכפר ע‬
12-Y tomó Aharón, como dijo Mosheh, y corrió hacia en medio de la congregación, y he aquí que la mortandad ya había
comenzado en el pueblo, y puso el incienso, e hizo la expiación por el pueblo; Wayikaj Aharon ka'asher diber
Mosheh wayarots el-toj hakahal wehineh hejel hanegef ba'am wayiten et-haktoret wayejaper al-ha'am.
lu rpkyw trfqh ta ntyw mub pgnh ljh hnhw lhqh kwt la xryw hcm rbd rcak nrha jqyw
muh
‫ שר ׀ דבר משה וירץ אל־תוך הקהל והנה החל הנגף בעם ויתן את־הקטרת ויכפר על־‬+‫ רן כא‬+‫ויקח אה‬
‫העם‬
13-y se colocó entre los muertos y entre los vivos, y así detuvo la mortandad. Waya'amod beyn-hametim uveyn
hajayim wate'atsar hamagefah.
hpgmh rxutw myyjh nybw mytmh nyb dmuyw

‫מד בין־המתים ובין החיים ותעצר המגפה‬+‫ויע‬
14-Y fueron los que murieron en la plaga catorce mil setecientos, sin contar los que murieron por la causa de Koraj.
Wayihyu hametim bamagefah arba'ah asar elef ushva me'ot milvad hametim al-devar-Koraj.
jrq rbd lu mytmh dblm twam ubcw pla rcu hubra hpgmb mytmh wyhyw
‫ויהיו המתים במגפה ארבעה עשר אלף ושבע מאות מלבד המתים על־דבר־קרח‬
15-Y Aharon se volvió hacia Mosheh, a la entrada de la tienda de asignación, y la mortandad se detuvo. Wayashov
Aharon el-Mosheh el-petaj Ohel Mo'ed wehamagefah ne'etsarah.
hrxun hpgmhw duwm lha jtp la hcm la nrha bcyw

‫צרה‬3‫ רן אל־משה אל־פתח אהל מועד והמגפה נע‬+‫וישב אה‬


17-Habla a los hijos de Yisra'el y toma de parte de cada uno de los príncipes de ellos una vara por cada casa paterna:
doce varas. Escribirás el nombre de cada uno en su propia vara, Daber el-beney Yisra'el wekaj me'itam mateh
mateh leveyt av me'et kol-nesi'eyhem leveyt avotam sheneym asar matot ish et-shemo tijtov al-matehu.
twfm rcu mync mtba tybl mhaycn lk tam ba tybl hfm hfm mtam jqw larcy ynb la rbd
whfm lu btkt wmc ta cya
‫ בתם שנים עשר‬+‫דבר אל־בני ישראל וקח מאתם מטה מטה לבית אב מאת כל־נשיאהם לבית א‬
‫מטות איש את־שמו תכתב על־מטהו‬
18-y escribirás el nombre de Aharon sobre la vara de Lewí, porque habrá una sola vara por cada cabeza de familia de
sus padres. We'et shem Aharon tijtov al-mateh Lewi ki mateh ejad lerosh beyt avotam.
mtwba tyb carl dja hfm yk ywl hfm lu btkt nrha mc taw
‫ בותם‬+‫ רן תכתב על־מטה לוי כי מטה אחד לראש בית א‬+‫ואת שם אה‬
19-Y las depositarás en la tienda de asignación, delante del testimonio, donde Yo me encontraré con vosotros en
tiempos señalados. Wehinajtam be'Ohel Mo'ed lifney ha'edut asher iwa'ed lajem shamah.
hmc mkl duwa rca twduh ynpl duwm lhab mtjnhw

‫ שר אועד לכם שמה‬+‫והנחתם באהל מועד לפני העדות א‬
20-Y sucederá que la vara del hombre a quien Yo escogiere florecerá; así aplacaré las quejas que alzan contra Mí los
hijos de Yisra'el, o sea las que profieren contra vosotros. Wehayah ha'ish asher evjar-bo matehu yifraj wahashikoti
me'alay et-telunot beney Yisra'el asher hem malinim aleyjem.
mnylm mh rca larcy ynb twnlt ta ylum ytkchw jrpy whfm wb rjba rca cyah hyhw
mkylu
‫ שר הם מלינם‬+‫נות בני ישראל א‬%‫ שכתי מעלי את־תל‬+‫ שר אבחר־בו מטהו יפרח וה‬+‫והיה האיש א‬
‫ליכם‬+‫ע‬
21-Y habló Mosheh a los hijos de Yisra'el, y todos sus príncipes le dieron una vara por cada príncipe, conforme a las
casas de sus padres: doce varas. Y la vara de Aharon estaba entre las varas de ellos. Wayedaber Mosheh el-beney
Yisra'el wayitnu elay'o kol-nesi'eyhem mateh lenasi ejad mateh lenasi ejad leveyt avotam shneym asar matot
umateh Aharon betoj matotam.
tybl dja aycnl hfm dja aycnl hfm mhyaycn lk wyla wntyw larcy ynb la hcm rbdyw
mtwfm kwtb nrha hfmw twfm rcu mync mtba
‫וידבר משה אל־בני ישראל ויתנו אליו כל־נשיאיהם מטה לנשיא אחד מטה לנשיא אחד לבית‬
‫ רן בתוך מטותם‬+‫ בתם שנים עשר מטות ומטה אה‬+‫א‬
22-Y Mosheh depositó las varas delante de YHWH, en la tienda del testimonio. Wayanaj Mosheh et-hamatot lifney
YHWH be'ohel ha'edut.
tduh lhab hwhy ynpl tfmh ta hcm jnyw

‫ ת‬%‫וינח משה את־המטת לפני יהוה באהל העד‬
23-Y sucedió que al día siguiente entró Mosheh en la tienda del testimonio, y he aquí que había florecido la vara de
Aharon, la de la casa de Lewí, y dio flor y dio brotes y dio almendras. Wayeji mimajorat wayavo Mosheh el-ohel
ha'edut wehineh parah mateh-Aharon leveyt Lewi wayotse ferah wayatsets tsits wayigmol shakedim.
xyx xxyw jrp axyw ywl tybl nrha hfm jrp hnhw twduh lha la hcm abyw trjmm yhyw
mydqc lmgyw
‫ רן לבית לוי ויצא פרח ויצץ ציץ ויגמל‬+‫ רת ויבא משה אל־אהל העדות והנה פרח מטה־אה‬I‫ויהי ממח‬
‫שקדים‬
24-Y Mosheh quitó todas las varas de delante de YHWH para todos los hijos de Yisra'el, y ellos las miraron y cada uno
tomó su propia vara. Wayotse Mosheh et-kol-hamatot milifney YHWH el-kol-beney Yisra'el wayir'u wayikju ish
matehu.
whfm cya wjqyw waryw larcy ynb lk la hwhy ynplm tfmh lk ta hcm axyw
‫ויצא משה את־כל־המטת מלפני יהוה אל־כל־בני ישראל ויראו ויקחו איש מטהו‬
25-Y dijo YHWH a Mosheh: Vuelve a poner la vara de Aharon delante del arca del testimonio, para guardarla como señal
contra los hijos rebeldes; y se acabarán así sus quejas contra Mí, para que no mueran. Wayomer YHWH el-Mosheh
hashev et-mateh Aharon lifney ha'edut lemishmeret le'ot livney-Meri utejal telunotam me'alay welo yamutu.
mtnwlt lktw yrm ynbl twal trmcml twduh ynpl nrha hfm ta bch hcm la hwhy rmayw
wtmy alw ylum
‫ רן לפני העדות למשמרת לאות לבני־מרי ותכל תלונתם‬+‫ויאמר יהוה אל־משה השב את־מטה אה‬
‫ תו‬%‫מעלי ולא ימ‬
26-E hizo Mosheh como ordenó YHWH; así lo hizo. Waya'as Mosheh ka'asher tsiwah YHWH oto ken asah.
hcu nk wta hwhy hwx rcak hcm cuyw

‫ שר צוה יהוה אתו כן עשה‬+‫ויעש משה כא‬
27-Y hablaron los hijos de Yisra'el a Mosheh, diciendo: He aquí nosotros expiramos; nos perdemos, todos nosotros nos
perdemos. Wayomeru beney Yisra'el el-Mosheh lemor hen gawanu avadnu kolanu avadnu.
wndba wnlk wndba wnuwg nh rmal hcm la larcy ynb wrmayw

‫לנו אבדנו‬%‫ויאמרו בני ישראל אל־משה לאמר הן גוענו אבדנו כ‬
28-Cualquiera que de algún modo se acerque al Mishkan de YHWH, muere. ¿Estaremos pues expuestos a la muerte?.
Kol hakarev hakarev el-Mishkan YHWH yamut ha'im tamnu ligwo'a.
uwgl wnmt mah twmy hwhy nkcm la brqh brqh lk

‫כל הקרב ׀ הקרב אל־משכן יהוה ימות האם תמנו לגוע‬
Capítulo 18
18‫במדבר פרק‬
1-Y dijo YHWH a Aharon: Tú y tus hijos, y la casa de tu padre contigo, cargaréis con la iniquidad del lugar kodesh; y tú y
tus hijos contigo, cargaréis con la iniquidad de vuestra kehunah. Wayomer YHWH el-Aharon atah uvaneyja uveyt-
avija itaj tis'u et-avon hamikdash ve'atah uvaneyja itaj tis'u et-awon kehunatjem.
kta kynbw htaw cdqmh nwu ta wact kta kyba tybw kynbw hta nrha la hwhy rmayw
mktnhk nwu ta wact
‫ון המקדש ואתה ובניך אתך תשאו‬+‫ רן אתה ובניך ובית־אביך אתך תשאו את־ע‬+‫ויאמר יהוה אל־אה‬
‫ נתכם‬%‫ון כה‬+‫את־ע‬
2-Y también a tus hermanos de la tribu de Lewí, la tribu de tu padre, los harás acercar a ti, y ellos se te unirán y te
asistirán, mas tú y tus hijos contigo estaréis delante de la tienda del testimonio. Wegam et-ajeyja mateh Lewi shevet
avija hakrev itaj weyilawu aleyja wishartuja we'atah uvaneyja itaj lifney ohel ha'edut.
ynpl kta kynbw htaw kwtrcyw kylu wwlyw kta brqh kyba fbc ywl hfm kyja ta mgw
tduh lha
‫וגם את־אחיך מטה לוי שבט אביך הקרב אתך וילוו עליך וישרתוך ואתה ובניך אתך לפני אהל‬
‫ ת‬%‫העד‬
3-Y ellos harán el servicio de tu ministerio y se ocuparán en la custodia de toda la tienda; solamente no se llegarán a
los objetos kodesh ni al altar, para que no mueran tanto ellos como vosotros. Weshameru mishmarteja umishmeret
kol-ha'ohel aj el-kley hakodesh we'el-hamizbe'aj lo yikravu welo-yamutu gam hem gam-atem.
mg mh mg wtmy alw wbrqy al jbzmh law cdqh ylk la ka lhah lk trmcmw ktrmcm wrmcw
mta
‫ תו גם־הם גם־‬%‫ושמרו משמרתך ומשמרת כל־האהל אך אל־כלי הקדש ואל־המזבח לא יקרבו ולא־ימ‬
‫אתם‬
4-Y se unirán contigo y se ocuparán en la custodia de la tienda de asignación, en lo relativo a todo el servicio de la
tienda, y ningún extraño se llegará a vosotros. Wenilwu aleyja weshameru et-mishmeret Ohel Mo'ed lekol avodat
ha'ohel wezar lo-yikrav aleyjem.
mkyla brqy al rzw lhah tdbu lkl duwm lha trmcm ta wrmcw kylu wwlnw
‫ ליכם‬+‫בדת האהל וזר לא־יקרב א‬+‫ונלוו עליך ושמרו את־משמרת אהל מועד לכל ע‬
5-Y haréis el servicio de la guardia de lugar kodesh y de la guardia del altar, para que no haya más ira contra los hijos de
Yisra'el. Ushmartem et mishmeret hakodesh we'et mishmeret hamizbe'aj welo-yihyeh od ketsef al-beney Yisra'el.
larcy ynb lu pxq dwu hyhy alw jbzmh trmcm taw cdqh trmcm ta mtrmcw
‫ושמרתם את משמרת הקדש ואת משמרת המזבח ולא־יהיה עוד קצף על־בני ישראל‬
6-Y Yo he aquí que he tomado a vuestros hermanos los Lewi'im de entre los hijos de Yisra'el, y ellos os son entregados
en dádiva por YHWH, para servir en el ministerio de la tienda de asignación. Wa'ani hineh lakajti et-ajeyjem
haLwi'im mitoj beney Yisra'el lajem matanah netunim l'YHWH la'avod et-avodat Ohel Mo'ed.
tdbu ta dbul hwhyl myntn hntm mkl larcy ynb kwtm mywlh mkyja ta ytjql hnh ynaw
duwm lha
‫בדת אהל‬+‫בד את־ע‬+‫ נים ליהוה לע‬%‫ חיכם הלוים מתוך בני ישראל לכם מתנה נת‬+‫ ני הנה לקחתי את־א‬+‫וא‬
‫מועד‬
7-Pero tú y tus hijos juntamente contigo, os encargaréis de vuestra kehunah en todo lo concerniente al altar y a lo que
está hacia dentro del velo, y en esto serviréis. El servicio de vuestra kehunah os lo he dado como dádiva a vosotros, y el
extraño se acerque será muerto. We'atah uvaneyja iteja tishmeru et-kehunatjem lekol-devar hamizbe'aj
ulemibeyt laparojet wa'avadetem avodat matanah eten et-kehunatjem wehazar hakarev yumat.
ta nta hntm tdbu mtdbuw tkrpl tybmlw jbzmh rbd lkl mktnhk ta wrmct kta kynbw htaw
tmwy brqh rzhw mktnhk
‫בדת מתנה אתן‬+‫בדתם ע‬+‫ נתכם לכל־דבר המזבח ולמבית לפרכת וע‬%‫ואתה ובניך אתך תשמרו את־כה‬
‫ נתכם והזר הקרב יומת‬%‫את־כה‬
8-Y habló YHWH a Aharon: Y Yo he aquí que te he dado la guardia de mis ofrendas separadas; todas lo kodeshim de
los hijos de Yisra'el te las he dado por grandeza, y a tus hijos por estatuto perpetuo. Wayedaber YHWH el-Aharon
wa'ani hineh natati leja et-mishmeret terumotay lekol-kodeshey veney-Yisra'el leja netatim lemoshjah
ulevaneyja lejok-olam.
myttn kl larcy ynb ycdq lkl ytmwrt trmcm ta kl yttn hnh ynaw nrha la hwhy rbdyw
mlwu qjl kynblw hjcml
‫ ני הנה נתתי לך את־משמרת תרומתי לכל־קדשי בני־ישראל לך נתתים‬+‫ רן וא‬+‫וידבר יהוה אל־אה‬
‫למשחה ולבניך לחק־עולם‬
9-Esto pues será tuyo de las cosas kodeshim, después de haber sido ofrecidas en el fuego: toda ofrenda de sacrificios,
ofrendas vegetales, ofrendas por el pecado, ofrendas por la culpa y las de robo que se me restituye, cosas kodeshim
serán para ti y para tus hijos. Zeh yihyeh leja mikodesh hakodashim min-ha'esh kol-korbanam lekol-minjatam
ulekol-jatatam ulekol-ashamam asher yashivu li kodesh kodashim leja hu ulevaneyja.
wbycy rca mmca lklw mtafj lklw mtjnm lkl mnbrq lk cah nm mycdqh cdqm kl hyhy hz
kynblw awh kl mycdq cdq yl

‫ שר ישיבו‬+‫ שמם א‬+‫ דשים מן־האש כל־קרבנם לכל־מנחתם ולכל־חטאתם ולכל־א‬I‫זה־יהיה לך מקדש הק‬
‫לי קדש קדשים לך הוא ולבניך‬
10-En el lugar kodesh lo comerás; todo varón podrá comer de ello; cosa kodesh será para ti. Bekodesh hakodashim
tojlenu kol-zajar yojal oto kodesh yihyeh-laj.
kl hyhy cdq wta lkay rkz lk wnlkat mycdqh cdqb

‫לנו כל־זכר יאכל אתו קדש יהיה־לך‬+‫ דשים תאכ‬I‫בקדש הק‬
11-Y esto también será tuyo: las ofrendas alzadas de sus dádivas, a mas de todas las ofrendas de tenufah de los hijos de
Yisra'el, a ti las he dado, y a tus hijos y a tus hijas contigo, como porción legal para siempre; toda persona pura en tu
casa podrá comer de ellas. Wezeh-leja trumat matanam lejol-tenufot beney Yisra'el leja netatim ulevaneyja
welivnoteyja itja lejok-olam kol-tahor beveytja yojal oto.
rwhf lk mlwu qjl kta kytnblw kynblw myttn kl larcy ynb tpwnt lkl mntm tmwrt kl hzw
wta lkay ktybb
‫וזה־לך תרומת מתנם לכל־תנופת בני ישראל לך נתתים ולבניך ולבנתיך אתך לחק־עולם כל־טהור‬
‫בביתך יאכל אתו‬
12-Todo lo mejor del aceite y todo lo mejor del mosto y del grano, las primicias de todas estas cosas que ellos dieren a
YHWH, a ti las he dado. Kol jelev yitshar wekol-jelev tirosh wedagan reshitam asher-yitenu l'YHWH leja netatim.
myttn kl hwhyl wnty rca mtycar ngdw cwryt blj lkw rhxy blj lk
‫ שר־יתנו ליהוה לך נתתים‬+‫כל חלב יצהר וכל־חלב תירוש ודגן ראשיתם א‬
13-Los primeros frutos maduros de todo lo que hay en su tierra, que ellos trajeren a YHWH, tuyos serán; toda persona
pura de tu casa podrá comer de ellos. Bikurey kol-asher be'artsam asher-yavi'u l'YHWH leja yihyeh kol-tahor
beveytja yojelenu.
wnlkay ktybb rwhf lk hyhy kl hwhyl wayby rca mxrab rca lk yrwkb
‫לנו‬+‫ שר־יביאו ליהוה לך יהיה כל־טהור בביתך יאכ‬+‫ שר בארצם א‬+‫בכורי כל־א‬
14-Toda cosa dedicada en Yisra'el, para ti será. Kol-jerem beYisra'el leja yihyeh.
hyhy kl larcyb mrj lk

‫כל־חרם בישראל לך יהיה‬
15-Todo el que abre la matriz de su madre, de todo ser viviente que ofrecieren a YHWH, así de hombre como de
bestia, será para ti, pero ciertamente harás redimir a los primogénitos de hombre; y a los primogénitos de animal
impuro, redimirás. Kol-peter rejem lekol-basar asher-yakrivu l'YHWH ba'adam uvabehemah yihyeh-laj aj
padoh tifdeh et bekor ha'adam we'et bekor-habehemah hatme'ah tifdeh.
mdah rwkb ta hdpt hdp ka kl hyhy hmhbbw mdab hwhyl wbyrqy rca rcb lkl mjr rfp lk
hdpt hamfh hmhbh rwkb taw
‫ שר־יקריבו ליהוה באדם ובבהמה יהיה־לך אך פדה תפדה את בכור האדם‬+‫כל־פטר רחם לכל־בשר א‬
‫ואת בכור־הבהמה הטמאה תפדה‬
16-Los que hayan de redimirse de aquéllos, de edad de un mes los redimirás, según tu avalúo, por cinco shekel de plata,
según el shekel kodesh, que es de veinte gerah. Ufduya'u miben-kodesh tifdeh be'erkeja kesef jameshet shekalim
beshekel hakodesh esrim gerah hu.
awh hrg myrcu cdqh lqcb mylqc tcmj psk kkrub hdpt cdj nbm wywdpw
‫ משת שקלים בשקל הקדש עשרים גרה הוא‬+‫ופדויו מבן־חדש תפדה בערכך כסף ח‬
17-Mas el primogénito del ganado vacuno, o el primogénito de oveja, o él primogénito de cabra, no podrás hacer
redimir, kodesh son; la sangre de ellos harás rociar sobre el altar, y harás consumir su sebo como ofrenda de fuego para
ser recibida con agrado por YHWH. Aj bekor-shor o-vekor kesev o-vekor ez lo tifdeh kodesh hem et-damam tizrok
al-hamizbe'aj we'et-jelbam taktir isheh lere'aj nijoaj l'YHWH.
mblj taw jbzmh lu qrzt mmd ta mh cdq hdpt al zu rwkb wa bck rwkb wa rwc rwkb ka
hwhyl jjyn jyrl hca ryfqt
‫אך בכור־שור או־בכור כשב או־בכור עז לא תפדה קדש הם את־דמם תזרק על־המזבח ואת־חלבם‬
‫תקטיר אשה לריח ניחח ליהוה‬
18-pero su carne será tuya, así como el pecho de la ofrenda de tenufah y como la espaldilla derecha; para ti serán.
Uvesaram yihyeh-laj kajazeh hatnufah ujeshok hayamin leja yihyeh.
hyhy kl nymyh qwckw hpwnth hzjk kl hyhy mrcbw

‫ זה התנופה וכשוק הימין לך יהיה‬+‫ובשרם יהיה־לך כח‬
19-Todas las ofrendas alzadas de las cosas kodesh que los hijos de Yisra'el ofrecieren YHWH, las he dado a ti, y a tus
hijos y a tus hijas contigo, como porción legal para siempre; alianza perpetua como la de la sal será para siempre ante
YHWH -todo eso para ti y para tu descendencia. Kol terumot hakodashim asher yarimu veney-Yisra'el l'YHWH
natati leja ulevaneyja welivnoteyja itja lejok-olam brit melaj olam ji lifney YHWH leja ulezar'aja itaj.
tyrb mlwu qjl kta kytnblw kynblw kl yttn hwhyl larcy ynb wmyry rca mycdqh tmwrt lk
kta kurzlw kl hwhy ynpl awh mlwu jlm
‫ שר ירימו בני־ישראל ליהוה נתתי לך ולבניך ולבנתיך אתך לחק־עולם ברית‬+‫ דשים א‬I‫כל תרומת הק‬
‫ך אתך‬+‫מלח עולם הוא לפני יהוה לך ולזרע‬
20-Y dijo YHWH a Aharon: En la tierra de ellos tú no tendrás herencia alguna, ni habrá porción para ti entre ellos. Yo
soy tu porción y tu herencia en medio de los hijos de Yisra'el. Wayomer YHWH el-Aharon be'artsam lo tinjal
wejelek lo-yihyeh leja betojam ani jelkeja wenajalateja betoj beney Yisra'el.
ynb kwtb ktljnw kqlj yna mkwtb kl hyhy al qljw ljnt al mxrab nrha la hwhy rmayw
larcy
‫ לתך בתוך בני ישראל‬+‫ ני חלקך ונח‬+‫ רן בארצם לא תנחל וחלק לא־יהיה לך בתוכם א‬+‫ויאמר יהוה אל־אה‬
21-Y para los hijos de Lewí, he aquí que he dado todos los diezmos en Yisra'el por herencia, en cambio del servicio que
ellos hacen en la tienda de asignación. Welivney Lewi hineh natati kol-ma'aser beYisra'el lenajalah jelef avodatam
asher-hem ovdim et-avodat Ohel Mo'ed.
duwm lha tdbu ta mydbu mh rca mtdbu plj hljnl larcyb rcum lk yttn hnh ywl ynblw
‫בדת אהל מועד‬+‫ שר־הם עבדים את־ע‬+‫בדתם א‬+‫ לה חלף ע‬+‫שר בישראל לנח‬+‫ולבני לוי הנה נתתי כל־מע‬
22-Y los hijos de Yisra'el no se acercarán más a la tienda de asignación, para que no lleven sobre sí pecado y mueran;
Welo-yikrevu od beney Yisra'el el-Ohel Mo'ed laset jet lamut.
twml afj tacl duwm lha la larcy ynb dwu wbrqy alw
‫ולא־יקרבו עוד בני ישראל אל־אהל מועד לשאת חטא למות‬
23-sino que sólo los Lewi harán el servicio de la tienda de asignación, y ellos llevarán sobre sí su iniquidad (del
pueblo); estatuto perpetuo es durante vuestras generaciones, y en medio de los hijos de Yisra'el no tendrán ellos
herencia. We'avad haLewi hu et-avodat Ohel Mo'ed wehem yis'u avonam jukat olam ledoroteyjem uvetoj beney
Yisra'el lo yinjalu najalah.
larcy ynb kwtbw mkytrdl mlwu tqj mnwu wacy mhw duwm lha tdbu ta awh ywlh dbuw
hljn wljny al
‫ קת עולם לדרתיכם ובתוך בני ישראל לא‬%‫ונם ח‬+‫בדת אהל מועד והם ישאו ע‬+‫ועבד הלוי הוא את־ע‬
‫ לה‬+‫ לו נח‬+‫ינח‬
24-Porque el diezmo de los hijos de Yisra'el que ellos han de separar como ofrenda alzada a YHWH, Yo se lo he dado a
los Lewi'im por herencia, por tanto Yo les dije: En medio de los hijos de Yisra'el no tendrán herencia. Ki et-masar
beney-Yisra'el asher yarimu l'YHWH terumah natati la-Lewi'im lenajalah al-ken amarti lahem betoj beney
Yisra'el lo yinjalu najalah.
kwtb mhl ytrma nk lu hljnl mywll yttn hmwrt hwhyl wmyry rca larcy ynb rcum ta yk
hljn wljny al larcy ynb
‫ לה על־כן אמרתי להם בתוך בני‬+‫ שר ירימו ליהוה תרומה נתתי ללוים לנח‬+‫כי את־מעשר בני־ישראל א‬
‫ לה‬+‫ לו נח‬+‫ישראל לא ינח‬

26-Habla a los Lewi'im y diles: Cuando recibiereis de los hijos de Yisra'el el diezmo que os he dado de parte de ellos
por herencia vuestra, ofreceréis de él, como ofrenda alzada a YHWH, el diezmo del diezmo. We'el-haLewi'im
tedaber we'amarta alehem ki-tikju me'et beney-Yisra'el et-hama'aser asher natati lajem me'itam benajalatjem
waharemotem mimenu terumat YHWH ma'aser min-hama'aser.
mtam mkl yttn rca rcumh ta larcy ynb tam wjqt yk mhla trmaw rbdt mywlh law
rcumh nm rcum hwhy tmwrt wnmm mtmrhw mktljnb
‫ שר נתתי לכם מאתם‬+‫שר א‬+‫ להם כי־תקחו מאת בני־ישראל את־המע‬+‫ואל־הלוים תדבר ואמרת א‬
‫שר‬+‫שר מן־המע‬+‫ רמתם ממנו תרומת יהוה מע‬+‫ לתכם וה‬+‫בנח‬
27-Y os será considerada vuestra la ofrenda alzada, como la ofrenda de grano que se separa de la era, y como las del
mosto y el aceite que se separa de las bodegas. Wenejshav lajem terumatjem kadagan min-hagoren wejamle'ah
min-hayakev.
bqyh nm halmkw nrgh nm ngdk mktmwrt mkl bcjnw

‫ונחשב לכם תרומתכם כדגן מן־הגרן וכמלאה מן־היקב‬
28-Así vosotros también separaréis la ofrenda alzada de YHWH de todos vuestros diezmos que recibiréis de los hijos de
Yisra'el, y de ellos daréis la ofrenda alzada de YHWH a Aharon el kohen. Ken tarimu gam-atem terumat YHWH
mikol masroteyjem asher tikju me'et beney Yisra'el unetatem mimenu et-terumat YHWH le-Aharon hakohen.
ta wnmm mttnw larcy ynb tam wjqt rca mkytrcum lkm hwhy tmwrt mta mg wmyrt nk
nhkh nrhal hwhy tmwrt
‫ שר תקחו מאת בני ישראל ונתתם ממנו את־‬+‫כן תרימו גם־אתם תרומת יהוה מכל מעשרתיכם א‬
‫ רן הכהן‬+‫תרומת יהוה לאה‬
29-De todas vuestras dádivas recibidas, separaréis todas las ofrendas alzadas a YHWH; o sea, de todo lo mejor de ellas
ofreceréis la parte que es kodesh. Mikol matnoteyjem tarimu et kol-terumat YHWH mikol-jelbo et-mikdesho
mimenu.
wnmm wcdqm ta wblj lkm hwhy tmwrt lk ta wmyrt mkytntm lkm

‫מכל מתנתיכם תרימו את כל־תרומת יהוה מכל־חלבו את־מקדשו ממנו‬
30-Y les dirás: Cuando hubiereis separado el diezmo de lo mejor, lo restante será para los Lewi'im, libre como el
producto de la era y como el producto que está en la bodega. We'amarta alehem baharimejem et-jelbo mimenu
wenejshav la-Lewi'im kitvu'at goren wejitvu'at yakev.
bqy tawbtkw nrg tawbtk mywll bcjnw wnmm wblj ta mkmyrhb mhla trmaw
‫ רימכם את־חלבו ממנו ונחשב ללוים כתבואת גרן וכתבואת יקב‬+‫ להם בה‬+‫ואמרת א‬
31-Y comeréis de ellos en cualquier lugar, vosotros y vuestras familias, porque es vuestro premio, en cambio de
vuestro servicio en la tienda de asignación. Wa'ajaltem oto bekol-makom atem uveytjem ki-sakar hu lajem jelef
avodatejem be'Ohel Mo'ed.
duwm lhab mktdbu plj mkl awh rkc yk mktybw mta mwqm lkb wta mtlkaw
‫בדתכם באהל מועד‬+‫ כלתם אתו בכל־מקום אתם וביתכם כי־שכר הוא לכם חלף ע‬+‫וא‬
32-Y no llevaréis pecado por esto, cuando separareis de lo mejor de ello. Y lo kodeshim de los hijos de Yisra'el no
profanaréis, para que no muráis. Welo-tis'u alay'o jet baharimjem et-jelbo mimenu we'et-kodshey veney-Yisra'el lo
tejalelu welo tamutu.
wtwmt alw wlljt al larcy ynb ycdq taw wnmm wblj ta mkmyrhb afj wylu wact alw
‫ רימכם את־חלבו ממנו ואת־קדשי בני־ישראל לא תחללו ולא תמותו‬+‫ולא־תשאו עליו חטא בה‬
Capítulo 19
Parashah 39: Jukkat (Regulación) 19:1-22:1
1-Y habló YHWH a Mosheh y Aharón y les dijo: Wayedaber YHWH el-Mosheh we'el-Aharon lemor.

2-Esta la ley de la instrucción que ha ordenado YHWH, diciendo: Di a los hijos de Yisra'el que tomen para ti una vaca
perfectamente bermeja, que no tenga defecto, sobre la cual nunca se haya puesto yugo; Zot jukat hatorah asher-
tsiwah YHWH lemor daber el-beney Yisra'el weyikju eleyja farah adumah temimah asher eyn-bah mum asher
lo-alah aleyha ol.
rca hmymt hmda hrp kyla wjqyw larcy ynb la rbd rmal hwhy hwx rca hrwth tqj taz
lu hylu hlu al rca mwm hb nya
‫ שר אין־בה‬+‫ מה תמימה א‬%‫ ד‬+‫ שר־צוה לאמר דבר אל־בני ישראל ויקחו אליך פרה א‬+‫ קת התורה א‬%‫זאת ח‬
‫ שר לא־עלה עליה על‬+‫מום א‬
3-y la daréis a El'azar el kohen, y éste la sacará fuera del campamento y la degollarán en su presencia. Unetatem otah el-
El'azar hakohen wehotsi otah el-mijus lamajaneh weshajat otah lefanay'o.
wynpl hta fjcw hnjml xwjm la hta ayxwhw nhkh rzula la hta mttnw
‫ נה ושחט אתה לפניו‬+‫ונתתם אתה אל־אלעזר הכהן והוציא אתה אל־מחוץ למח‬
4-Y tomará El'azar el kohen de la sangre de ella con su dedo índice, y asperjará de esa sangre en dirección a la entrada de
la tienda de asignación, siete veces. Welakaj El'azar hakohen midamah be'etsba'o wehizah el-nojaj peney ohel-
mo'ed midamah sheva pe'amim.
mymup ubc hmdm duwm lha ynp jkn la hzhw wubxab hmdm nhkh rzula jqlw
‫ולקח אלעזר הכהן מדמה באצבעו והזה אל־נכח פני אהל־מועד מדמה שבע פעמים‬
5-Y quemarán la vaca ante sus ojos; su cuero y su carne y su sangre, a más de su estiércol, quemarán. Wesaraf et-
haparah le'eynay'o et-orah we'et-besarah we'et-damah al-pirshah yisrof.
prcy hcrp lu hmd taw hrcb taw hru ta wynyul hrph ta prcw
‫ושרף את־הפרה לעיניו את־ערה ואת־בשרה ואת־דמה על־פרשה ישרף‬
6-Y tomará el kohen madera de cedro e hisopo y lana carmesí, y los arrojará en medio del fuego en que arde la vaca.
Welakaj hakohen ets erez we'ezov ushni tola'at wehishlij el-toj srefat haparah.
hrph tprc kwt la kylchw tulwt yncw bwzaw zra xu nhkh jqlw
‫ולקח הכהן עץ ארז ואזוב ושני תולעת והשליך אל־תוך שרפת הפרה‬
7-Y lavará sus vestidos el kohen y bañará su cuerpo en agua, y después entrará en el campamento; y el kohen quedará
impuro hasta la tarde. Wejibes begaday'o hakohen werajats bsaro bamayim we'ajar yavo el-hamajaneh wetame
hakohen ad-ha'arev.
bruh du nhkh amfw hnjmh la aby rjaw mymbvwrcb xjrw nhkh wydgb sbkw
‫ נה וטמא הכהן עד־הערב‬+‫וכבס בגדיו הכהן ורחץ בשרו במים ואחר יבוא אל־המח‬
8-Y el quemador lavará sus vestidos en agua y bañará su cuerpo en agua, y quedará impuro hasta la tarde. Wehasoref
otah yejabes bgaday'o bamayim werajats bsaro bamayim wetame ad-ha'arev.
bruh du amfw mymb wrcb xjrw mymb wydgb sbky hta prchw
‫והשרף אתה יכבס בגדיו במים ורחץ בשרו במים וטמא עד־הערב‬
9-Y un hombre puro recogerá las cenizas de la vaca y las depositará fuera del campamento, en un lugar puro, y serán
guardadas para la congregación de los hijos de Yisra'el, para el agua purificadora de impurezas; es sacrificio que
purifica su pecado. We'asaf ish tahor et efer haparah wehiniaj mijuts lamajaneh bemakom tahor wehayetah
la'adat beney-Yisra'el lemishmeret lemey nidah jatat hi.
larcy ynb tdul htyhw rwhf mwqmb hnjml xwjm jynhw hrph rpa ta rwhf cya psaw
awh tafj hdn yml trmcml
‫דת בני־ישראל‬+‫ נה במקום טהור והיתה לע‬+‫ואסף איש טהור את אפר הפרה והניח מחוץ למח‬
‫למשמרת למי נדה חטאת הוא‬
10-Y el que recoge las cenizas de la vaca, lavara sus vestidos y quedará impuro hasta la tarde. Y esto les será a los hijos
de Yisra'el y al prosélito que habitare en medio de ellos, por estatuto perpetuo. Wejibes ha'osef et-efer haparah et-
bgaday'o wetame ad-ha'arev wehayetah livney Yisra'el welager hagar betojam lejukat olam.
tqjl mkwtb rgh rglw larcy ynbl htyhw bruh du amfw wydgb ta hrph rpa ta psah sbkw
mlwu
‫ קת‬%‫וכבס האסף את־אפר הפרה את־בגדיו וטמא עד־הערב והיתה לבני ישראל ולגר הגר בתוכם לח‬
‫עולם‬
11-El que toque el cadáver de cualquier ser humano estará impuro por siete días. Hanogea bemet lejol-nefesh adam
vetame shiv'at yamim.
mymy tubc amfw mda cpn lkl tmb ugnh

‫הנגע במת לכל־נפש אדם וטמא שבעת ימים‬
12-Este se purificara con ella (el agua purificadora) en el tercer día y en el séptimo día, y estará puro. Mas si no se
purificase en el tercer día, entonces en el séptimo día no será puro. Hu yitjata-vo bayom hashlishi uvayom hashvi'i
yithar ve'im-lo yitjata bayom hashlishi uvayom hashvi'i lo yithar.
mwybw ycylch mwyb afjty al maw rhfy yuybch mwybw ycylch mwyb wb afjty awh
rhfy al yuybch
‫הוא יתחטא־בו ביום השלישי וביום השביעי יטהר ואם־לא יתחטא ביום השלישי וביום השביעי‬
‫לא יטהר‬
13-Todo el que toque un cadáver, el cuerpo de una persona que ha muerto, y no se purifique, contamina la Morada de
YHWH; tal persona será eliminada de Yisrael. Siendo que no se lo salpicó con el agua de la purificación, permanece
impuro; su impureza está aún sobre él. Kol-hanogea bemet benefesh ha'adam asher-yamut welo yitjata et-Mishkan
YHWH time wenikretah hanefesh hahi miYisra'el ki mey nidah lo-zorak alay'o tame yihyeh od tum'ato vo.
awhh cpnh htrknw amf hwhy nkcm ta afjty alw twmy rca mdah cpnb tmb ugnh lk
wb wtamf dwu hyhy amf wylu qrz al hdn ym yk larcym
‫ שר־ימות ולא יתחטא את־משכן יהוה טמא ונכרתה הנפש ההוא‬+‫כל־הנגע במת בנפש האדם א‬
‫ מאתו בו‬%‫מישראל כי מי נדה לא־זרק עליו טמא יהיה עוד ט‬
14-Esta es la instrucción cuando un hombre muriere en una tienda: todo el que entrare en la tienda, o todo el que
estuviere en la tienda, quedara impuro siete días. Zot hatorah adam ki-yamut be'ohel kol-haba el-ha'ohel wejol-
asher ba'ohel yitma shiv'at yamim.
mymy tubc amfy lhab rca lkw lhah la abh lk lhab twmy yk mda hrwth taz
‫ שר באהל יטמא שבעת ימים‬+‫זאת התורה אדם כי־ימות באהל כל־הבא אל־האהל וכל־א‬
15-Y toda vasija abierta (de barro) que no tuviere tapadera bien ajustada, quedará impura. Wejol kli fatuaj asher eyn-
tsamid patil alay'o tame hu.
awh amf wylu lytp dymx nya rca jwtp ylk lkw
‫ שר אין־צמיד פתיל עליו טמא הוא‬+‫וכל כלי פתוח א‬
16-Y todo aquél que sobre la faz del campo tocare algún muerto por espada, o algún difunto, o hueso humano, o una
sepultura, quedará impuro siete días. Wejol asher-yiga al-peney hasadeh bajalal-jerev o vemet o-ve'etsem adam o
vekaver yitma shiv'at yamim.
mymy tubc amfy rbqb wa mda mxub wa tmb wa brj lljb hdch ynp lu ugy rca lkw
‫ לל־חרב או במת או־בעצם אדם או בקבר יטמא שבעת ימים‬+‫ שר־יגע על־פני השדה בח‬+‫וכל א‬
17-Y Se tomará para la persona impura, ceniza de la quema para la expiación, y sobre ella echarán agua de manantial
en una vasija. Welakeju latameh me'afar srefat hajatat wenatan alay'o mayim jayim el-keli.
ylk la myyj mym wylu ntnw tafjh tprc rpum amfl wjqlw
‫פר שרפת החטאת ונתן עליו מים חיים אל־כלי‬+‫ולקחו לטמא מע‬
18-Y un hombre puro tomará un hisopo, y mojándolo en el agua la asperjará sobre la tienda y sobre todos los objetos y
personas que estuvieren allí, y sobre aquél que hubiere tocado el hueso o al muerto por espada, o al difunto, o la
sepultura. Welakaj ezov wetaval bamayim ish tahor wehizah al-ha'ohel we'al-kol-hakelim we'al-hanefashot
asher hayu-sham we'al-hanogea ba'etsem o bejalal o vamet o vakaver.
luw mc wyh rca twcpnh luw mylkh lk luw lhah lu hzhw rwhf cya mymb lbfw bwza jqlw
rbqb wa tmb wa lljb wa mxub ugnh
‫ שר היו־שם ועל־‬+‫ולקח אזוב וטבל במים איש טהור והזה על־האהל ועל־כל־הכלים ועל־הנפשות א‬
‫הנגע בעצם או בחלל או במת או בקבר‬
19-Y asperjará el puro al impuro (con aquellas aguas) en el tercer día y en el séptimo día, y le purificará en el séptimo
día, y (el impuro) lavará sus vestidos y se bañará en agua, y en la tarde estará puro. Wehizah hatahor al-hatame
bayom hashlishi uvayom hashvi'i wejit'o bayom hashvi'i wejibes begaday'o werajats bamayim wetaher ba'arev.
xjrw wydgb sbkw yuybch mwyb wafjw yuybch mwybw ycylch mwyb amfh lu rhfh hzhw
brub rhfw mymb
‫והזה הטהר על־הטמא ביום השלישי וביום השביעי וחטאו ביום השביעי וכבס בגדיו ורחץ במים‬
‫וטהר בערב‬
20-Y el hombre que estando impuro no se purificare, aquella alma será segregada de en medio de la asamblea, porque
contaminará el Mikdash de YHWH; las aguas de purificación no fueron rociadas sobre él, por tanto él queda impuro;
We'ish asher-yitma welo yitjata wenikretah hanefesh hahi mitoj hakahal ki et-mikdash YHWH time mey nidah
lo-zorak alay'o tame hu.
hdn ym amf hwhy cdqm ta yk lhqh kwtm awhh cpnh htrknw afjty alw amfy rca cyaw
awh amf wylu qrz al
‫ שר־יטמא ולא יתחטא ונכרתה הנפש ההוא מתוך הקהל כי את־מקדש יהוה יהוה טמא מי‬+‫ואיש א‬
‫נדה לא־זרק עליו טמא הוא‬
21-y esto les será estatuto perpetuo. Y el que asperjare las aguas de purificación, lavará sus vestidos; y aquél que tocare
las aguas de purificación, quedará impuro hasta la tarde. Wehayetah lahem lejukat olam umazeh mey-hanidah
yejabes begaday'o wehanogea bemey hanidah yitma ad-ha'arev.
bruh du amfy hdnh ymb ugnhw wydgb sbky hdnh ym hzmw mlwu tqjl mhl htyhw
‫ קת עולם ומזה מי־הנדה יכבס בגדיו והנגע במי הנדה יטמא עד־הערב‬%‫והיתה להם לח‬
22-Y todo lo que el impuro tocare, quedará impuro; y la persona que tocare a este, quedará impura hasta la tarde.
Wejol asher-yiga-bo hatame yitma wehanefesh hanoga'at titma ad-ha'arev.
bruh du amft tugnh cpnhw amfy amfh wb ugy rca lkw

‫ שר־יגע־בו הטמא יטמא והנפש הנגעת תטמא עד־הערב‬+‫וכל א‬
Capítulo 20
1-Y llegó toda la congregación de los hijos de Yisra'el al desierto de Tzin en el mes primero, y el pueblo permaneció en
Kadesh, y allí murió Miriam y fue allí sepultada. Wayavo'u veney-Yisra'el kol-ha'edah midbar-Tsin bajodesh
harishon wayeshev ha'am beKadesh watamot sham Miryam watikaver sham.
mc rbqtw myrm mc tmtw cdqb muh bcyw nwcarh cdjb nx rbdm hduh lk larcy ynb wabyw
‫ויבאו בני־ישראל כל־העדה מדבר־צן בחדש הראשון וישב העם בקדש ותמת שם מרים ותקבר שם‬
2-Y no hubo agua para la congregación, y ellos se juntaron contra Mosheh y Aharon. Welo hayah mayim la'edah
wayikahalu al-Mosheh we'al-Aharon.
nrha luw hcm lu wlhqyw hdul mym hyh alw

‫ רן‬+‫ לו על־משה ועל־אה‬+‫ולא־היה מים לעדה ויקה‬
3-Y contendió el pueblo con Mosheh, y hablaron diciendo: Si hubiésemos tenido la misma muerte de nuestros
hermanos delante de YHWH. Wayarev ha'am im-Mosheh wayomeru lemor welu gavanu bigwa ajeynu lifney
YHWH.
hwhy ynpl wnyja uwgb wnuwg wlw rmal wrmayw hcm mu muh bryw
‫וירב העם עם־משה ויאמרו לאמר ולו גוענו בגוע אחינו לפני יהוה‬
4-Y ¿por qué trajisteis a la congregación de YHWH a este desierto, para morir aquí nosotros y nuestros ganados?
Welamah havetem et-kehal YHWH el-hamidbar hazeh lamut sham anajnu uve'irenu.
wnryubw wnjna mc twml hzh rbdmh la hwhy lhq ta mtabh hmlw

‫ נחנו ובעירנו‬+‫ באתם את־קהל יהוה אל־המדבר הזה למות שם א‬+‫ולמה ה‬
5-Y ¿por qué nos hicisteis subir de Mitsrayim para traernos a este lugar malo? No es lugar para siembra, ni de higueras, ni
de viñas, ni de granados; y ni siquiera hay agua para beber. Welamah he'elitunu miMitsrayim lehavi otanu el-
hamakom hara hazeh lo mekom zera ut'enah wegefen werimon umayim ayin lishtot.
nwmrw npgw hnatw urz mwqm al hzh urh mwqmh la wnta aybhl myrxmm wntyluh hmlw
twtcl nya mymw
‫ נו ממצרים להביא אתנו אל־המקום הרע הזה לא ׀ מקום זרע ותאנה וגפן ורמון ומים‬%‫לית‬3‫ולמה הע‬
‫אין לשתות‬
6-Y se retiraron Mosheh y Aharon por causa de la asamblea a la entrada de la tienda de asignación, y cayeron sobre sus
rostros, y la gloria de YHWH se les apareció. Wayavo Mosheh we'Aharon mipney hakahal el-petaj Ohel Mo'ed
wayiplu al-pneyhem wayera kevod-YHWH aleyhem.
mhyla hwhy dwbk aryw mhynp lu wlpyw duwm lha jtp la lhqh ynpm nrhaw hcm abyw
‫ ליהם‬+‫ רן מפני הקהל אל־פתח אהל מועד ויפלו על־פניהם וירא כבוד־יהוה א‬+‫ויבא משה ואה‬
7-y habló YHWH a Mosheh, diciendo: Wayedaber YHWH el-Mosheh lemor.

8-Toma la vara y reúne a la congregación, tú y Aharon tu hermano, y hablad a la peña a vista de ellos, y ella dará sus
aguas; así les sacarás agua de la peña y darás de beber a la congregación y a sus animales. Kaj et-hamateh wehakhel
et-ha'edah atah we'Aharon ajija wedibartem el-hasela le'eyneyhem wenatan meymay'o wehotseta lahem mayim
min-hasela wehishkita et-ha'edah we'et-be'iram.
wymym ntnw mhynyul ulsh la mtrbdw kyja nrhaw hta hduh ta lhqhw hfmh ta jq
mryub taw hduh ta tyqchw ulsh nm mym mhl taxwhw
‫ רן אחיך ודברתם אל־הסלע לעיניהם ונתן מימיו והוצאת‬+‫קח את־המטה והקהל את־העדה אתה ואה‬
‫להם מים מן־הסלע והשקית את־העדה ואת־בעירם‬
9-Y tomó Mosheh la vara de delante de YHWH, como El se lo había ordenado. Wayikaj Mosheh et-hamateh milifney
YHWH ka'asher tsiwahu.
whwx rcak hwhy ynplm hfmh ta hcm jqyw

‫ שר צוהו‬+‫ויקח משה את־המטה מלפני יהוה כא‬
10-Y reunieron Mosheh y Aharon a toda la asamblea frente a la peña, y Mosheh les dijo: Oíd ahora, rebeldes:
¿podremos por ventura hacer salir para vosotros agua de esta peña? Wayakhilu Mosheh we'Aharon et-hakahal el-
pney hasala wayomer lahem shim'u-na hamorim hamin-hasela hazeh notsi lajem mayim.
ayxwn hzh ulsh nmh myrmh an wumc mhl rmayw ulsh ynp la lhqh ta nrhaw hcm wlhqyw
mym mkl
‫ מן־הסלע הזה נוציא‬+‫ רן את־הקהל אל־פני הסלע ויאמר להם שמעו־נא המרים ה‬+‫ויקהלו משה ואה‬
‫לכם מים‬
11-Y levanto Mosheh su mano e hirió la peña con su vara dos veces, y salió mucha agua y bebieron la congregación y
sus animales. Wayarem Mosheh et-yado wayaj et-hasela bematehu pa'amayim wayets'u mayim rabim wateshet
ha'edah uve'iram.
mryubw hduh tctw mybr mym waxyw mymup whfmb ulsh ta kyw wdy ta hcm mryw
‫מים ויצאו מים רבים ותשת העדה ובעירם‬+‫וירם משה את־ידו ויך את־הסלע במטהו פע‬
12-Y dijo YHWH a Mosheh y a Aharon: Porque no creísteis en Mí para ser Kadosh a los ojos de los hijos de Yisra'el,
por eso vosotros no introduciréis a esta congregación a la tierra que Yo les he dado. Wayomer YHWH el-Mosheh
we'el-Aharon ya'an lo-he'emantem bi lehakdisheni le'eyney beney Yisra'el lajen lo tavi'u et-hakahal hazeh el-
ha'arets asher-natati lahem.
waybt al nkl larcy ynb ynyul yncydqhl yb mtnmah al nuy nrha law hcm la hwhy rmayw
mhl yttn rca xrah la hzh lhqh ta
‫ מנתם בי להקדישני לעיני בני ישראל לכן לא תביאו את־‬3‫ רן יען לא־הא‬+‫ויאמר יהוה אל־משה ואל־אה‬
‫ שר־נתתי להם‬+‫הקהל הזה אל־הארץ א‬
13-Estas son aquellas aguas de Meriváh (contienda) donde contendieron los hijos de Yisra'el con YHWH; y El se
distinguió por medio de ellas. Hemah mey merivah asher ravu veney-Yisra'el et-YHWH wayikadesh bam.
mb cdqyw hwhy ta larcy ynb wbr rca hbyrm ym hmh

‫ שר־רבו בני־ישראל את־יהוה ויקדש בם‬+‫המה מי מריבה א‬
14-Y envió Mosheh mensajeros desde Kadesh al rey de Edom (diciendo): Así dice tu hermano Yisra'el: Tú supiste toda la
fatiga que nos sobrevino; Wayishlaj Mosheh mal'ajim miKadesh el-melej Edom koh amar ajija Yisra'el atah
yadata et kol-hatla'ah asher metsa'atnu.
rca halth lk ta tudy hta larcy kyja rma hk mwda klm la cdqm mykalm hcm jlcyw
wntaxm
‫ שר‬+‫ דום כה אמר אחיך ישראל אתה ידעת את כל־התלאה א‬3‫וישלח משה מלאכים מקדש אל־מלך א‬
‫מצאתנו‬
15-y cómo descendieron nuestros padres a Mitsrayim, y habitamos en Mitsrayim mucho tiempo, y nos maltrataron los
Mitsrayim a nosotros y a nuestros padres. Wayerdu avoteynu Mitsraymah waneshev beMitsrayim yamim rabim
wayare'u lanu Mitsrayim wela'avoteynu.
wnytbalw myrxm wnl wuryw mybr mymy myrxmb bcnw hmyrxm wnytba wdryw
‫ בתינו‬+‫ בתינו מצרימה ונשב במצרים ימים רבים וירעו לנו מצרים ולא‬+‫וירדו א‬
16-Mas cuando clamamos a YHWH, El oyó nuestra voz y envió un mensajero que nos sacó de Mitsrayim, y henos
aquí en Kadesh, ciudad al extremo de tu territorio. Wanits'ak el-YHWH wayishma kolenu wayishlaj mal'aj
wayotsi'enu miMitsrayim wehineh anajnu beKadesh ir ketseh gevuleja.
klwbg hxq ryu cdqb wnjna hnhw myrxmm wnaxyw kalm jlcyw wnlq umcyw hwhy la quxnw
‫ נחנו בקדש עיר קצה גבולך‬+‫ונצעק אל־יהוה וישמע קלנו וישלח מלאך ויצאנו ממצרים והנה א‬
17-Pasemos, te ruego, por tu tierra; no pasaremos por campo ni viña, y no beberemos agua de los pozos. Por el camino
real nos iremos, sin apartarnos a la derecha ni a la izquierda, hasta que hayamos pasado tu territorio. Nabra-na
ve'artseja lo na'avor besadeh uvejerem welo nishteh mey be'er derej hamelej nelej lo niteh yamin usmol ad
asher-na'avor gevuleja.
lwamcw nymy hfn al kln klmh krd rab ym htcn alw mrkbw hdcb rbun al kxrab an hrbun
klbg rbun rca du
‫בר בשדה ובכרם ולא נשתה מי באר דרך המלך נלך לא נטה ימין ושמאול‬+‫נעברה־נא בארצך לא נע‬
‫בר גבולך‬+‫ שר־נע‬+‫עד א‬
18-Y le dijo Edom: No pasarás por mí (mi país), no suceda que yo salga con la espada a tu encuentro. Wayomer
elay'o Edom lo ta'avor bi pen-bajerev etse likrateja.
ktarql axa brjb np yb rbut al mwda wyla rmayw

‫בר בי פן־בחרב אצא לקראתך‬+‫ דום לא תע‬3‫ויאמר אליו א‬
19-Y le respondieron los hijos de Yisra'el: Por la calzada subiremos, y si bebiésemos de tus aguas yo y mi ganado, te
daré su precio; de cierto en nada te perjudicaré, solamente pasaré a pie. Wayomeru elay'o beney-Yisra'el bamsilah
na'aleh we'im-meymeyja nishteh ani umiknay wenatati mikram rak eyn-davar beraglay e'evorah.
nya qr mrkm yttnw ynqmw yna htcn kymym maw hlun hlsmb larcy ynb wyla wrmayw
hrbua ylgrb rbd
‫ ני ומקני ונתתי מכרם רק אין־דבר ברגלי‬+‫לה ואם־מימיך נשתה א‬+‫ויאמרו אליו בני־ישראל במסלה נע‬
‫ברה‬3‫אע‬
20-Pero él dijo: No pasarás. Y salió Edom a su encuentro con mucha gente y con mano fuerte. Wayomer lo ta'avor
wayetse Edom likrato be'am kaved uveyad jazakah.
hqzj dybw dbk mub wtarql mwda axyw rbut al rmayw

‫ זקה‬+‫ דום לקראתו בעם כבד וביד ח‬3‫בר ויצא א‬+‫ויאמר לא תע‬
21-Así Edom rehusó dejar pasar a Yisra'el por su territorio. Y se desvió Yisra'el de él. Wayema'en Edom neton et-
Yisra'el avor bigevulo wayet Yisra'el me'alay'o.
wylum larcy fyw wlbgb rbu larcy ta ntn mwda namyw

‫לו ויט ישראל מעליו‬%‫בר בגב‬+‫ דום נתן את־ישראל ע‬3‫וימאן ׀ א‬
22-Y partieron de Kadesh y llegó toda la congregación de los hijos de Yisra'el al monte Hor. Wayis'u miKadesh
wayavo'u veney-Yisra'el kol-ha'edah Hor hahar.
rhh rh hduh lk larcy ynb wabyw cdqm wusyw

‫ויסעו מקדש ויבאו בני־ישראל כל־העדה הר ההר‬
23-Y habló YHWH a Mosheh y Aharón en el monte Hor, junto a la frontera de la tierra de Edom, diciendo: Wayomer
YHWH el-Mosheh we'el-Aharon beHor hahar al-gvul erets Edom lemor.
rmal mwda xra lwbg lu rhh rhb nrha law hcm la hwhy rmayw
‫ דום לאמר‬3‫ רן בהר ההר על־גבול ארץ־א‬+‫ויאמר יהוה אל־משה ואל־אה‬
24-Sea Aharon reunido a su pueblo, pues no entrará en la tierra que he dado a los hijos de Yisra'el, porque os
rebelasteis contra mi orden a causa de las aguas de Meriváh. Ye'asef Aharon el-amay'o ki lo yavo el-ha'arets asher
natati livney Yisra'el al asher-meritem et-pi lemey Merivah.
yml yp ta mtyrm rca lu larcy ynbl yttn rca xrah la aby al yk wymu la nrha psay
hbyrm
‫ שר־מריתם את־פי למי מריבה‬+‫ שר נתתי לבני ישראל על א‬+‫ רן אל־עמיו כי לא יבא אל־הארץ א‬+‫יאסף אה‬
25-Toma a Aharón y a su hijo El'azar y llévalos arriba al Monte Hor. Kaj et-Aharon we'et-El'azar beno weha'al
otam Hor hahar.
rhh rh mta luhw wnb rzula taw nrha ta jq

‫ רן ואת־אלעזר בנו והעל אתם הר ההר‬+‫קח את־אה‬
26-Y despoja a Aharon de sus vestiduras y se las vestirás a El'azar, su hijo; y Aharón será reunido y morirá allí.
Wehafshet et-Aharon et-begaday'o wehilbashtam et-El'azar beno we'Aharon ye'asef umet sham.
mc tmw psay nrhaw wnb rzula ta mtcblhw wydgb ta nrha ta fcphw

‫ רן יאסף ומת שם‬+‫ רן את־בגדיו והלבשתם את־אלעזר בנו ואה‬+‫והפשט את־אה‬
27-E hizo Mosheh como ordeno YHWH, y ellos subieron al monte Hor, a los ojos de toda la congregación. Waya'as
Mosheh ka'asher tsiwah YHWH waya'alu el-Hor hahar le'eyney kol-ha'edah.
hduh lk ynyul rhh rh la wluyw hwhy hwx rcak hcm cuyw

‫לו אל־הר ההר לעיני כל־העדה‬+‫ שר צוה יהוה ויע‬+‫ויעש משה כא‬
28-Y Mosheh despojó a Aharón de sus vestimentas y se las puso a El'azar, su hijo, y Aharón murió allí en la cumbre del
monte. Y bajaron Mosheh y El'azar desde el monte, Wayafshet Mosheh et-Aharon et-begaday'o wayalbesh otam et-
El'azar beno wayamot Aharon sham berosh hahar wayered Mosheh we'El'azar min-hahar.
dryw rhh carb mc nrha tmyw wnb rzula ta mta cblyw wydgb ta nrha ta hcm fcpyw
rhh nm rzulaw hcm
‫ רן שם בראש ההר וירד משה‬+‫ רן את־בגדיו וילבש אתם את־אלעזר בנו וימת אה‬+‫ויפשט משה את־אה‬
‫ואלעזר מן־ההר‬
29-Y vio toda la congregación que había expirado Aharon, y lloró por Aharon treinta días toda la casa de Yisra'el.
Wayir'u kol-ha'edah ki gava Aharon wayivku et-Aharon shloshim yom kol beyt Yisra'el.
larcy tyb lk mwy myclc nrha ta wkbyw nrha uwg yk hduh lk waryw
‫ רן שלשים יום כל בית ישראל‬+‫ רן ויבכו את־אה‬+‫ויראו כל־העדה כי גוע אה‬
Capítulo 21
1-Cuando el kena'ani, rey de Arad, que habitaba en el Néguev se enteró de que Yisra'el venía por el camino de los
exploradores, se enfrascó en batalla con Yisra'el y tomó cautivos a algunos de ellos. Wayishma haKna'ani melej-Arad
yoshev hanegev ki ba Yisra'el derej ha'atarim wayilajem beYisra'el wayisheb mimenu shevi.
ybc wnmm bcyw larcyb mjlyw myrtah krd larcy ab yk bgnh bcy dru klm ynunkh umcyw
‫ תרים וילחם בישראל וישב ממנו שבי‬+‫רד ישב הנגב כי בא ישראל דרך הא‬+‫ני מלך־ע‬+‫וישמע הכנע‬
2-E hizo Yisra'el un voto a YHWH, diciendo: Si me entregares a este pueblo en mi mano, yo consagraré para Ti los
despojos de sus ciudades. Wayidar Yisra'el neder l'YHWH wayomar im-naton titen et-ha'am hazeh beyadi
wehajaramti et-areyhem.
mhyru ta ytmrjhw ydyb hzh muh ta ntt ntn ma rmayw hwhyl rdn larcy rdyw
‫ רמתי את־עריהם‬+‫וידר ישראל נדר ליהוה ויאמר אם־נתן תתן את־העם הזה בידי והח‬
3-Y oyó YHWH la voz de Yisra'el y entregó al kena'ani en sus manos; y ellos y sus ciudades fueron proscritos, y llamó
a aquel lugar Jormah. Wayishma YHWH bekol Yisra'el wayiten et-haKna'ani wayajarem ethem we'et-areyhem
wayikra shem-hamakom Jormah.
hmrj mwqmh mc arqyw mhyru taw mhta mrjyw ynunkh ta ntyw larcy lwqb hwhy umcyw
‫ רם אתהם ואת־עריהם ויקרא שם־המקום חרמה‬+‫ני ויח‬+‫וישמע יהוה בקול ישראל ויתן את־הכנע‬
4-Salieron del Monte Hor por el camino del Mar de los Juncos para rodear la tierra de Edom. Pero al pueblo se le inquietó
el ánimo en el camino, Wayis'u meHor hahar derej Yam-Suf lisbov et-erets Edom watiktsar nefesh-ha'am badarej.
krdb muh cpn rxqtw mwda xra ta bbsl pws my krd rhh rhm wusyw
‫ דום ותקצר נפש־העם בדרך‬3‫ויסעו מהר ההר דרך ים־סוף לסבב את־ארץ א‬
5-Y habló el pueblo contra Elohim y contra Mosheh: ¿Por qué nos habéis hecho subir de Mitsráyim para morir en el
desierto? Donde no hay pan ni agua, y nuestra alma está ya fastidiada de este pan tan leve. Wayedaber ha'am
be'Elohim uveMosheh lamah he'elitunu miMitsrayim lamut bamidbar ki eyn lejem we'eyn mayim wenafshenu
katsah balejem haklokel.
wncpnw mym nyaw mjl nya yk rbdmb twml myrxmm wntyluh hml hcmbw myhlab muh rbdyw
lqlqh mjlb hxq
‫ נו ממצרים למות במדבר כי אין לחם ואין מים ונפשנו‬%‫לית‬3‫וידבר העם באלהים ובמשה למה הע‬
‫קצה בלחם הקלקל‬
6-Y envió YHWH para el pueblo las serpientes abrasadoras, las cuales mordían al pueblo; y murió mucha gente de
Yisra'el. Wayeshalaj YHWH ba'am et hanejashim hasrafim wayenashju et-ha'am wayamot am-rav miYisra'el.
larcym br mu tmyw muh ta wkcnyw myprch mycjnh ta mub hwhy jlcyw

‫וישלח יהוה בעם את הנחשים השרפים וינשכו את־העם וימת עם־רב מישראל‬
7-Y acudió el pueblo a Mosheh y dijo: Hemos pecado, pues hemos hablado contra YHWH y contra ti; ora a YHWH
para que quite de nosotros las serpientes; y oró Mosheh por el pueblo. Wayavo ha'am el-Mosheh wayomeru
jatanu ki-dibarenu baYHWH wavaj hitpalel el-YHWH weyaser me'aleynu et-hanajash wayitpalel Mosheh
be'ad ha'am.
ta wnylum rsyw hwhy la llpth kbw hwhyb wnrbd yk wnafj wrmayw hcm la muh abyw
muh dub hcm llptyw cjnh
‫ויבא העם אל־משה ויאמרו חטאנו כי־דברנו ביהוה ובך התפלל אל־יהוה ויסר מעלינו את־הנחש‬
‫ויתפלל משה בעד העם‬
8-Y dijo YHWH a Mosheh: Hazte para ti una serpiente abrasadora, y ponla sobre una pértiga, y sucederá que todo
aquel que fue mordido, mirando hacia ella, vivirá. Wayomer YHWH el-Mosheh aseh leja saraf wesim oto al-nes
wehayah kol-hanashuj wera'ah oto wajay.
yjw wta harw kwcnh lk hyhw sn lu wta mycw prc kl hcu hcm la hwhy rmayw
‫שה לך שרף ושים אתו על־נס והיה כל־הנשוך וראה אתו וחי‬+‫ויאמר יהוה אל־משה ע‬
9-E hizo Mosheh una serpiente de cobre, y la puso sobre la pértiga, y sucedía que si acaso una serpiente mordía a
alguno, éste miraba a la serpiente de cobre y vivía. Waya'as Mosheh nejash nejoshet wayesimehu al-hanes
wehayah im-nashaj hanajash et-ish wehibit el-nejash hanejoshet wajay.
yjw tcjnh cjn la fybhw cya ta cjnh kcn ma hyhw snh lu whmcyw tcjn cjn hcm cuyw
‫ויעש משה נחש נחשת וישמהו על־הנס והיה אם־נשך הנחש את־איש והביט אל־נחש הנחשת וחי‬
10-Y los hijos de Israel partieron y acamparon en Ovot. Wayis'u beney Yisra'el wayajanu be'Ovot.
tbab wnjyw larcy ynb wusyw

‫ נו באבת‬+‫ויסעו בני ישראל ויח‬
11-Y partieron de Ovot y acamparon en Iyey Ha'avarim, en el desierto que está frente a Moav, hacia oriente. Wayis'u
me'Ovot wayajanu be'Iyey ha'Avarim bamidbar asher al-pney Moav mimizraj hashamesh.
cmch jrzmm bawm ynp lu rca rbdmb myrbuh yyub wnjyw tbam wusyw
‫ שר על־פני מואב ממזרח השמש‬+‫ברים במדבר א‬+‫ נו בעיי הע‬+‫ויסעו מאבת ויח‬
12-De allí partieron y acamparon junto al arroyo de Zéred. Misham nasa'u wayajanu benajal Zared.
drz ljnb wnjyw wusn mcm

‫ נו בנחל זרד‬+‫משם נסעו ויח‬
13-De allí partieron y acamparon al otro lado del Arnón, que está en el desierto y que se extiende más allá del territorio
del Emori, porque Arnón es el término de Moav, entre Moav y el Emori. Misham nasa'u vayajanu me'ever Arnon
asher bamidbar hayotse migvul ha'Emori ki Arnon gvul Moav beyn Moav uveyn ha'Emori.
nyb bawm lwbg nwnra yk yrmah lbgm axyh rbdmb rca nwnra rbum wnjyw wusn mcm
yrmah nybw bawm
‫ מרי כי ארנון גבול מואב בין מואב ובין‬3‫ שר במדבר היצא מגבול הא‬+‫ נו מעבר ארנון א‬+‫משם נסעו ויח‬
‫ מרי‬3‫הא‬
14-Por tanto se dice en el Libro de las Guerras de YHWH: "Los milagros que El hizo en el mar Suf y aquellos de los
torrentes del Arnón, Al-ken ye'amar besefer miljamot YHWH et-waheb besufah we'et-hanejalim Arnon.
nwnra myljnh taw hpwsb bhw ta hwhy tmjlm rpsb rmay nk lu

‫יהוה את־והב בסופה ואת־הנחלים ארנון‬-‫ מת יהוה‬+‫על־כן יאמר בספר מלח‬
15-en la corriente de los torrentes que se extienden enmedio del territorio de Ar, y que ahora están junto al término de
Moav". We'eshed hanejalim asher natah leshevet ar wenish'an ligvul Moav.
bawm lwbgl nucnw ru tbcl hfn rca myljnh dcaw

‫ שר נטה לשבת ער ונשען לגבול מואב‬+‫ואשד הנחלים א‬
16-Y de allí surgió el pozo; éste fue aquel pozo del cual YHWH dijo a Mosheh: "Junta al pueblo para que Yo le dé
agua". Umisham Be'erah hi habe'er asher amar YHWH le-Mosheh esof et-ha'am we'etnah lajem mayim.
mym mhl hntawvmuh ta psa hcml hwhy rma rca rabh awh hrab mcmw
‫ סף את־העם ואתנה להם מים‬3‫ שר אמר יהוה למשה א‬+‫ומשם בארה הוא הבאר א‬
17-Entonces entonó Yisra'el este cántico: "Sube, oh agua del pozo, entonadle la canción. Az yashir Yisra'el et-hashirah
hazot ali be'er enu-lah.
hl wnu rab ylu tazh hrych ta larcy rycy za

‫נו־לה‬3‫לי באר ע‬+‫אז ישיר ישראל את־השירה הזאת ע‬
18-Pozo que cavaron los príncipes, lo ahondaron los cabezas del pueblo con su vara, con sus cayados". Y del desierto
(fueron) a Matanah. Be'er jafaruha sarim karuha nedivey ha'am bimjokek bemish'anotam umimidbar Matanah.
hntm rbdmmw mtnucmb qqjmb muh ybydn hwrk myrc hwrpj rab
‫נתם וממדבר מתנה‬+‫ פרוה שרים כרוה נדיבי העם במחקק במשע‬+‫באר ח‬
19-Y de Matanah a Najali'el, y de Najali'el a Bamot, UmiMatanah Najali'el umiNajali'el Bamot.
twmb layljnmw layljn hntmmw

‫ ליאל במות‬+‫ ליאל ומנח‬+‫וממתנה נח‬
20-y de Bamot al valle que está en el campo de Moav, por la cumbre de la colina Pisgah que mira hacia el Yeshimón
(desierto). UmiBamot Hagay asher bisdeh Moav rosh hapisgah wenishkafah al-peney hayeshimon.
nmycyh ynp lu hpqcnw hgsph car bawm hdcb rca aygh twmbmw
‫ שר בשדה מואב ראש הפסגה ונשקפה על־פני הישימן‬+‫ומבמות הגיא א‬
21-Y envió Yisra'el mensajeros a Sijón, rey de los Emori, diciendo: Wayishlaj Yisra'el mal'ajim el-Sijon melej-
ha'Emori lemor.
rmal yrmah klm njys la mykalm larcy jlcyw

‫ מרי לאמר‬3‫וישלח ישראל מלאכים אל־סיחן מלך־הא‬
22-”Quiero pasar por tu tierra. No nos desviaremos hacia los campos ni hacia las viñas, ni beberemos agua de ningún
pozo; por el camino real iremos hasta que hayamos pasado tus términos”. Ebrah ve'artseja lo niteh besadeh uvjerem
lo nishteh mey be'er bederej hamelej nelej ad asher-na'avor gvuleja.
klbg rbun rca du kln klmh krdb rab ym htcn al mrkbw hdcb hfn al kxrab hrbua
‫לך‬%‫בר גב‬+‫ שר־נע‬+‫אעברה בארצך לא נטה בשדה ובכרם לא נשתה מי באר בדרך המלך נלך עד א‬
23-Y no dejó Sijón pasar a Yisra'el por su territorio y juntó Sijón a todo su pueblo y salió al encuentro de Yisra'el en el
desierto, y vino hasta Yahatz, donde peleó contra Yisra'el. Welo-natan Sijon et-Yisra'el avor bigvulo waye'esof Sijon
et-kol-amo wayetse likrat Yisra'el hamidbarah wayavo Yahtsah wayilajem beYisra'el.
abyw hrbdmh larcy tarql axyw wmu lk ta njys psayw wlbgb rbu larcy ta njys ntn alw
larcyb mjlyw hxhy
‫ סף סיחן את־כל־עמו ויצא לקראת ישראל המדברה ויבא‬3‫לו ויא‬%‫בר בגב‬+‫ולא־נתן סיחן את־ישראל ע‬
‫יהצה וילחם בישראל‬
24-Y lo hirió Yisra'el a filo de espada, y se posesionó de su tierra desde el Arnón hasta el Yabok, o sea hasta (la tierra
de) los hijos de Amón, porque estaba fortificada la frontera de los hijos de Amón. Wayakeju Yisra'el lefi-jarev
wayirash et-artso me'Arnon ad-Yabok ad-beney Amon ki az gvul beney Amon.
nwmu ynb lwbg zu yk nwmu ynb du qby du nnram wxra ta cryyw brj ypl larcy whkyw
‫ויכהו ישראל לפי־חרב ויירש את־ארצו מארנן עד־יבק עד־בני עמון כי עז גבול בני עמון‬
25-Y tomó Yisra'el todas estas ciudades, y habitó Yisra'el en todas las ciudades del Emori en Jeshbón y en todas sus
aldeas. Wayikaj Yisra'el et kol-he'arim ha'eleh wayeshev Yisra'el bejol-arey ha'Emori beJeshbon uvejol
benoteyha.
hytnb lkbw nwbcjb yrmah yru lkb larcy bcyw hlah myruh lk ta larcy jqyw
‫ מרי בחשבון ובכל־בנתיה‬3‫ויקח ישראל את כל־הערים האלה וישב ישראל בכל־ערי הא‬
26-Porque Jeshbón era la ciudad de Sijón, rey de los Emori, el cual había peleado contra el anterior rey de Moav, y
había quitado de su mano toda su tierra hasta el Arnón. Ki Jeshbon ir Sijon melej ha'Emori hi wehu nilejam
bemelej Moav harishon wayikaj et-kol-artso miyado ad-Arnon.
wdym wxra lk ta jqyw nwcarh bawm klmb mjln awhw awh yrmah klm njys ryu nwbcj yk
nnra du
‫ מרי הוא והוא נלחם במלך מואב הראשון ויקח את־כל־ארצו מידו עד־‬3‫כי חשבון עיר סיחן מלך הא‬
‫ארנן‬
27-Por tanto dicen los proverbistas: "Venid a Jeshbón, sea reparada y restablecida la ciudad de Sijón. Al-ken yomru
hamoshlim bo'u Jeshbon tibaneh wetikonen ir Sijon.
nwjys ryu nnwktw hnbt nwbcj wab mylcmh wrmay nk lu

‫על־כן יאמרו המשלים באו חשבון תבנה ותכונן עיר סיחון‬
28-Porque salió fuego de Jeshbón y una llama de la ciudad de Sijón, que ha devorado a Ar de Moav y a los señores de
las alturas del Arnón. Ki esh yats'ah meJeshbon lehavah mikiryat Sijon ajlah Ar Moav ba'aley bamot Arnon.
nnra twmb ylub bawm ru hlka njys tyrqm hbhl nwbcjm haxy ca yk
‫לי במות ארנן‬+‫כי־אש יצאה מחשבון להבה מקרית סיחן אכלה ער מואב בע‬
29-¡Ay de ti, Moav! ¡estás destruido, oh pueblo que sirve a Kemosh!, el cual entregó sus hijos a la fuga y sus hijas al
cautiverio, en mano de Sijón, rey Emori. Oy-leja Moav avadeta am-Kemosh natan banay'o pleytim uvenotay'o
bashvit lemelej Emori Sijon.
nwjys yrma klml tybcb wytnbw mfylp wynb ntn cwmk mu tdba bawm kl ywa
‫ מרי סיחון‬3‫אוי־לך מואב אבדת עם־כמוש נתן בניו פליטם ובנתיו בשבית למלך א‬
30-Los hemos asaeteado; Jeshbón ha sido destruido hasta Divón, y lo hemos asolado hasta Nófaj, que está junto a
Meydevá". Waniram avad Jeshbon ad-Divon wanashim ad-Nofaj asher ad-Meydva.
abdym du rca jpn du mycnw nbyd du nwbcj dba mrynw

‫ שר עד־מידבא‬+‫ונירם אבד חשבון עד־דיבון ונשים עד־נפח א‬
31-Y Así habitó Yisra'el en la tierra del Emori. Wayeshev Yisra'el be'erets ha'Emori.
yrmah xrab larcy bcyw

‫ מרי‬3‫וישב ישראל בארץ הא‬
32-Y envió Mosheh a explorar Yazer, y tomaron sus aldeas y desterraron a los emoreos que estaban allí. Wayishlaj
Mosheh leragel et-Yazer wayilkedu benoteyha wayoresh et-ha'Emori asher-sham.
mc rca yrmah ta cryyw hytnb wdklyw rzuy ta lgrl hcm jlcyw

‫ שר־שם‬+‫ מרי א‬3‫וישלח משה לרגל את־יעזר וילכדו בנתיה ]ויירש כ[ )ויורש ק( את־הא‬
33-Y volvieron y subieron por el camino de Bashán, y salió Og, rey de Bashán, a su encuentro en batalla, él con todo el
pueblo, en Edrei. Wayifnu waya'alu derej haBashan wayetse Og melej-haBashan likratam hu wejol-amo
lamiljamah Edre'i.
yurda hmjlml wmu lkw awh mtarql ncbh klm gwu axyw ncbh krd wluyw wnpyw
‫לו דרך הבשן ויצא עוג מלך־הבשן לקראתם הוא וכל־עמו למלחמה אדרעי‬+‫ויפנו ויע‬
34-Y dijo YHWH a Mosheh: No le temas, porque en tu mano te lo entregué: a él, a todo su pueblo y a su tierra. Y
harás con él como hiciste con Sijón, rey del Emori, que habitaba en Jeshbón. Wayomer YHWH el-Mosheh al-tira
oto ki beyadeja natati oto we'et-kol-amo we'et-artso we'asita lo ka'asher asita le-Sijon melej ha'Emori asher
yoshev beJeshbon.
rcak wl tycuw wxra taw wmu lk taw wta yttn kdyb yk wta aryt la hcm la hwhy rmayw
nwbcjb bcwy rca yrmah klm njysl tycu

‫ שר‬+‫ויאמר יהוה אל־משה אל־תירא אתו כי בידך נתתי אתו ואת־כל־עמו ואת־ארצו ועשית לו כא‬
‫ שר יושב בחשבון‬+‫ מרי א‬3‫עשית לסיחן מלך הא‬
35-Y lo hirieron a él y a sus hijos y a todo su pueblo, hasta no quedar de él ningún resto, y tomaron posesión de su
tierra. Wayaku oto we'et-banay'o we'et-kol-amo ad-bilti hish'ir-lo sarid wayirshu et-artso.
wxra ta wcryyw dyrc wl ryach ytlb du wmu lk taw wynb taw wta wkyw
‫ויכו אתו ואת־בניו ואת־כל־עמו עד־בלתי השאיר־לו שריד ויירשו את־ארצו‬
Capítulo 22
Parashah 40: Balak 22:2-25-9
1-Y partieron los hijos de Yisra'el, y acamparon en las planicies de Mo'av, del otro lado del Yarden, frente a Yerejó.
Wayis'u beney Yisra'el wayajanu be'arvot Mo'av me'ever le-Yarden Yerejo.
wjry ndryl rbum bawm twbrub wnjyw larcy ynb wusyw

‫ נו בערבות מואב מעבר לירדן ירחו‬+‫ויסעו בני ישראל ויח‬
2-Y vio Balak, hijo de Tzipor, todo lo que había hecho Yisra'el al Emori. Wayar Balak ben-Tsipor et kol-asher-asah
Yisra'el la-Emori.
yrmal larcy hcu rca lk ta rwpx nb qlb aryw

‫ מרי‬3‫ שר־עשה ישראל לא‬+‫וירא בלק בן־צפור את כל־א‬
3-Y se atemorizó Mo'av en gran manera a causa del pueblo, porque era numeroso; y se hartó Moav hasta el fastidio por
causa de los hijos de Yisra'el. Wayagor Mo'av mipeney ha'am me'od ki rav-hu wayakots Mo'av mipeney beney
Yisra'el.
larcy ynb ynpm bawm xqyw awh br yk dam muh ynpm bawm rgyw
‫ויגר מואב מפני העם מאד כי רב־הוא ויקץ מואב מפני בני ישראל‬
4-Y dijo Moav a los ancianos de Midyan: "Ahora lamerá esta multitud cuanto está a su alrededor, como lame el buey la
hierba del campo". Y Balak, hijo de Tzipor, era rey de Mo'av en aquel tiempo. Wayomer Moav el-zikney Midyan atah
yelajaju hakahal et-kol-svivoteynu kilekoj hashor et yerek hasadeh uBalak ben-Tsipor melej le-Moav ba'et hahi.
hdch qry ta rwch kjlk wnytbybs lk ta lhqh wkjly htu nydm ynqz la bawm rmayw
awhh tub bawml klm rwpx nb qlbw
‫ כו הקהל את־כל־סביבתינו כלחך השור את ירק השדה ובלק בן־‬+‫ויאמר מואב אל־זקני מדין עתה ילח‬
‫צפור מלך למואב בעת ההוא‬
5-Y envió mensajeros a Bilam, hijo de Be'or, a Petor, que está junto al río (Eúfrates), a la tierra de los hijos de su
pueblo, para llamarle diciendo: He aquí un pueblo que salió de Mitsrayim; he aquí que cubrió la faz de la tierra y está
frente a mí (para destruirme). Wayishlaj mal'ajim el-Bil'am ben-Be'or Petorah asher al-hanahar erets beney-amo
likro-lo lemor hineh am yatsa miMitsrayim hineh jisah et-eyn ha'arets wehu yoshev mimuli.
axy mu hnh rmal wl arql wmu ynb xra rhnh lu rca hrwtp rwub nb mulb la mykalm jlcyw
ylmm bcy awhw xrah nyu ta hsk hnh myrxmm
‫ שר על־הנהר ארץ בני־עמו לקרא־לו לאמר הנה עם יצא‬+‫וישלח מלאכים אל־בלעם בן־בעור פתורה א‬
‫ לי‬%‫ממצרים הנה כסה את־עין הארץ והוא ישב ממ‬
6-Ahora pues, te ruego vengas y maldigas para mí a este pueblo, porque es mas poderoso que yo ; quizá así
prevaleceré y podremos vencerle, y lograré desterrarlo de la tierra, porque yo sé que a quien tú bendigas será bendito,
y al que tú maldigas, será maldito. We'atah leja-na arah-li et-ha'am hazeh ki-atsum hu mimeni ulay ujal nakeh-
bo wa'agarshenu min-ha'arets ki yadati et asher-tevarej mevoraj wa'asher ta'or yu'ar.
yk xrah nm wncrgaw wb hkn lkwa ylwa ynmm awh mwxu yk hzh muh ta yl hra an hkl htuw
rawy rat rcaw krbm krbt rca ta ytudy
‫ גרשנו מן־הארץ כי‬+‫ועתה לכה־נא ארה־לי את־העם הזה כי־עצום הוא ממני אולי אוכל נכה־בו וא‬
‫ שר תאר יואר‬+‫ שר־תברך מברך וא‬+‫ידעתי את א‬
7-Y fueron los ancianos de Moav y los ancianos de Midyan, con hechizos en sus manos, y llegaron a donde estaba
Bilam, y le refirieron las palabras de Balak. Wayeleju zikney Moav wezikney Midyan uksamim beyadam wayavo'u
el-Bil'am wayedaberu elay'o divrey Balak.
qlb yrbd wyla wrbdyw mulb la wabyw mdyb mymsqw nydm ynqzw bawm ynqz wklyw
‫וילכו זקני מואב וזקני מדין וקסמים בידם ויבאו אל־בלעם וידברו אליו דברי בלק‬
8-Y él les dijo: Dormid aquí esta noche y os responderé alguna cosa, conforme a lo que me diga YHWH. Y se quedaron
los señores de Moav con Bilam. Wayomer aleyhem linu foh halaylah wahashivoti etjem davar ka'asher yedaber
YHWH elay wayeshvu sarey-Moav im-Bil'am.
mu bawm yrc wbcyw yla hwhy rbdy rcak rbd mkta ytbchw hlylh hp wnyl mhyla rmayw
mulb
‫ שר ידבר יהוה אלי וישבו שרי־מואב עם־בלעם‬+‫ שבתי אתכם דבר כא‬+‫ ליהם לינו פה הלילה וה‬+‫ויאמר א‬
9-Y se manifestó Elohim a Bilam y le dijo: ¿Quiénes son estos hombres que están contigo?, Wayavo Elohim el-
Bil'am wayomer mi ha'anashim ha'eleh imaj.
kmu hlah mycnah ym rmayw mulb la myhla abyw

‫ נשים האלה עמך‬+‫ להים אל־בלעם ויאמר מי הא‬3‫ויבא א‬
10-Y dijo Bilam a HaElohim: Balak, hijo de Tzipor, rey de Moav, los ha enviado a mí: Wayomer Bil'am el-ha'Elohim
Balak ben-Tsipor melej Moav shalaj elay.
yla jlc bawm klm rpx nb qlb myhlah la mulb rmayw

‫ להים בלק בן־צפר מלך מואב שלח אלי‬3‫ויאמר בלעם אל־הא‬
11-"He aquí al pueblo que salió de Mitsrayim y que cubre la faz de la tierra. Ahora pues ven, maldícele para mí; quizá
podré así pelear contra él y desterrarle". Hineh ha'am hayotse miMitsrayim wayejas et-eyn ha'arets atah lejah
kavah-li oto ulay ujal lehilajem bo u'gerashti'ó.
wytcrgw wb mjlhl lkwa ylwa wta yl hbq hkl htu xrah nyu ta skyw myrxmm axyh muh hnh
‫הנה העם היצא ממצרים ויכס את־עין הארץ עתה לכה קבה־לי אתו אולי אוכל להלחם בו וגרשתיו‬
12-Y dijo Elohim a Bilam: No irás por ellos, no has de maldecir al pueblo, porque es bendito. Wayomer Elohim el-
Bil'am lo telej imahem lo ta'or et-ha'am ki varuj hu.
awh kwrb yk muh ta rat al mhmu klt al mulb la myhla rmayw

‫ להים אל־בלעם לא תלך עמהם לא תאר את־העם כי ברוך הוא‬3‫ויאמר א‬
13-Y se levantó Bilam por la mañana y dijo a los señores de Balak: Id a vuestra tierra, porque YHWH rehusó dejarme
ir con vosotros. Wayakom Bil'am baboker wayomer el-sarey Balak leju el-artsejem ki me'en YHWH letiti
lahaloj imajem.
mkmu klhl yttl hwhy nam yk mkxra la wkl qlb yrc la rmayw rqbb mulb mqyw
‫ לך עמכם‬+‫ויקם בלעם בבקר ויאמר אל־שרי בלק לכו אל־ארצכם כי מאן יהוה לתתי לה‬
14-Y se levantaron los señores de Moav y volvieron a Balak y le dijeron: Rehusó Bilam venir con nosotros.
Wayakumu sarey Moav wayavo'u el-Balak wayomeru me'en Bil'am haloj imanu.
wnmu klh mulb nam wrmayw qlb la wabyw bawm yrc wmwqyw
‫ לך עמנו‬+‫ויקומו שרי מואב ויבאו אל־בלק ויאמרו מאן בלעם ה‬
15-Y tornó Balak a enviar a otros señores a Bilam, en mayor número y más distinguidos que aquéllos. Wayosef od
Balak shloaj sarim rabim wenijbadim me'eleh.
hlam mydbknw mybr myrc jlc qlb dwu psyw

‫ויסף עוד בלק שלח שרים רבים ונכבדים מאלה‬
16-Y fueron a Bilam y le dijeron: Así ha dicho Balak, hijo de Tzipor: "Te ruego no dejes de venir a mí, Wayavo'u el-
Bil'am wayomru lo koh amar Balak ben-Tsipor al-na timana mehaloj elay.
yla klhm unmt an la rwpx nb qlb rma hk wl wrmayw mulb la wabyw

‫ לך אלי‬+‫ויבאו אל־בלעם ויאמרו לו כה אמר בלק בן־צפור אל־נא תמנע מה‬
17-porque te honraré muchísimo y todo lo que me dijeres lo haré. Ahora pues, te ruego que vengas y maldigas para mí
a este pueblo". Ki-jabed ajabedeja me'od wejol asher-tomar elay e'eseh ulejah-na kavah-li et ha'am hazeh.
hzh muh ta yl hbq an hklw hcua yla rmat rca lkw dam kdbka dbk yk
‫שה ולכה־נא קבה־לי את העם הזה‬3‫ שר־תאמר אלי אע‬+‫ כבדך מאד וכל א‬+‫כי־כבד א‬
18-Y respondió Bilam diciendo a los siervos de Balak: Aunque Balak me diere su casa llena de plata y de oro, no
podré traspasar lo dicho por YHWH, mi Elohay, para hacer cosa alguna, ni chica ni grande. Waya'an Bil'am
wayomer el-avdey Balak im-yiten-li Balak melo veyto kesef wezahav lo ujal la'avor et-pi YHWH Elohay la'asot
ketanah o gedolah.
hwhy yp ta rbul lkwa al bhzw psk wtyb alm qlb yl nty ma qlb ydbu la rmayw mulb nuyw
hlwdg wa hnfq twcul yhla
‫בר את־פי יהוה‬+‫ויען בלעם ויאמר אל־עבדי בלק אם־יתן־לי בלק מלא ביתו כסף וזהב לא אוכל לע‬
‫שות קטנה או גדולה‬+‫ להי לע‬3‫א‬
19-Y ahora quedaos aquí, os ruego, también vosotros esta noche, para que yo sepa qué más me dirá YHWH. We'atah
shevu na vazeh gam-atem halaylah ve'ede'ah mah-yosef YHWH daber imi.
ymu rbd hwhy psy hm hudaw hlylh mta mg hzb an wbc htuw
‫ועתה שבו נא בזה גם־אתם הלילה ואדעה מה־יסף יהוה דבר עמי‬
20-Y se manifestó Elohim a Bilam de noche, y le dijo: Si a llamarte han venido aquellos hombres levántate, ve con
ellos, mas solamente lo que Yo te dijere has de hacer. Wayavo Elohim el-Bil'am laylah wayomer lo im-likro leja
ba'u ha'anashim kum lej itam we'aj et-hadavar asher-adaber eleyja oto ta'aseh.
rca rbdh ta kaw mta kl mwq mycnah wab kl arql ma wl rmayw hlyl mulb la myhla abyw
hcut wta kyla rbda
‫ שר־‬+‫ נשים קום לך אתם ואך את־הדבר א‬+‫ להים אל־בלעם לילה ויאמר לו אם־לקרא לך באו הא‬3‫ויבא א‬
‫שה‬+‫ דבר אליך אתו תע‬+‫א‬
21-Y se levantó Bilam por la mañana y aparejó su asna y fue con los señores de Moav. Wayakom Bil'am baboker
wayajavosh et-atono wayelej im-sarey Moav.
bawm yrc mu klyw wnta ta cbjyw rqbb mulb mqyw

‫ תנו וילך עם־שרי מואב‬+‫ בש את־א‬+‫ויקם בלעם בבקר ויח‬
22-Y se encendió la ira de Elohim porque él se iba, y se puso el malaj de YHWH en el camino para impedirlo. Y él iba
montado sobre su asna, y sus dos mozos junto a él. Wayijar-af Elohim ki-holej hu wayityatsev mal'aj YHWH
baderej le-Satan lo wehu rojev al-atono ushney ne'aray'o imo.
yncw wnta lu bkr awhw wl nfcl krdb hwhy kalm bxytyw awh klwh yk myhla pa rjyw
wmu wyrun
‫ תנו ושני נעריו עמו‬+‫ להים כי־הולך הוא ויתיצב מלאך יהוה בדרך לשטן לו והוא רכב על־א‬3‫ויחר־אף א‬
23-Y el asna vio al malaj de YHWH puesto de pie en el camino, con su espada desenvainada en su mano, y se desvío
el asna del camino, y anduvo por el campo. Y golpeó Bilam al asna para hacerla volver al camino. Watere ha'aton et-
mal'aj YHWH nitsav baderej wejarbo shelufah beyado watet ha'aton min-haderej watelej basadeh wayaj
Bil'am et-ha'aton lehatotah hadarej.
kyw hdcb kltw krdh nm nwtah ftw wdyb hpwlc wbrjw krdb bxn hwhy kalm ta nwtah artw
krdh htfhl nwtah ta mulb
‫ותרא האתון את־מלאך יהוה נצב בדרך וחרבו שלופה בידו ותט האתון מן־הדרך ותלך בשדה ויך‬
‫בלעם את־האתון להטתה הדרך‬
24-Y se puso el malaj de YHWH en un atajo entre las viñas, que tenía una cerca de un lado y otra cerca del otro.
Waya'amod mal'aj YHWH bemish'ol hakramim gader mizeh wegader mizeh.
hzm rdgw hzm rdg mymrkh lwucmb hwhy kalm dmuyw

‫מד מלאך יהוה במשעול הכרמים גדר מזה וגדר מזה‬+‫ויע‬
25-Y cuando el asna vio al malaj de YHWH, se apretó contra la pared y oprimió el pie de Bilam contra la pared; y él la
golpeó de nuevo. Watere ha'aton et-mal'aj YHWH watilajets el-hakir watiljats et-regel Bil'am el-hakir wayosef
lehakotah.
htkhl psyw ryqh la mulb lgr ta xjltw ryqh la xjltw hwhy kalm ta nwtah artw
‫ותרא האתון את־מלאך יהוה ותלחץ אל־הקיר ותלחץ את־רגל בלעם אל־הקיר ויסף להכתה‬
26-Y tornó el malaj de YHWH a pasar delante, y se puso en un lugar tan estrecho que no había espacio para desviarse
ni a la derecha ni a la izquierda. Wayosef mal'aj-YHWH avor waya'amod bemakom tsar asher eyn-derej lintot
yamin usmol.
lwamcw nymy twfnl krd nya rca rx mwqmb dmuyw rwbu hwhy kalm pswyw
‫ שר אין־דרך לנטות ימין ושמאול‬+‫מד במקום צר א‬+‫בור ויע‬+‫ויוסף מלאך־יהוה ע‬
27-Y como viese el asna al malaj de YHWH, se dejó caer debajo de Bilam. Y se encendió la ira de Bilam, y golpeó al
asna con el báculo. Watere ha'aton et-mal'aj YHWH watirbats tajat Bil'am wayijar-af Bil'am wayaj et-ha'aton
bamakel.
lqmb nwtah ta kyw mulb pa rjyw mulb tjt xbrtw hwhy kalm ta nwtah artw
‫ותרא האתון את־מלאך יהוה ותרבץ תחת בלעם ויחר־אף בלעם ויך את־האתון במקל‬
28-Y abrió YHWH la boca del asna, y dijo a Bilam: ¿Qué te he hecho para que me hayas pegado ya tres veces?
Wayiftaj YHWH et-pi ha'aton watomer le-Bil'am meh-asiti leja ki hikitani zeh shalosh regalim.
mylgr clc hz yntykh yk kl ytycu hm mulbl rmatw nwtah yp ta hwhy jtpyw

‫ויפתח יהוה את־פי האתון ותאמר לבלעם מה־עשיתי לך כי הכיתני זה שלש רגלים‬
29-Y dijo Bilam al asna: Porque te has burlado de mí; si hubiera en mi mano espada, ahora mismo te mataría. Wayomer
Bil'am la'aton ki hit'alalt bi lu yesh-kerev beyadi ki atah haragetij.
kytgrh htu yk ydyb brj cy wl yb tlluth yk nwtal mulb rmayw

‫ רגתיך‬+‫ויאמר בלעם לאתון כי התעללת בי לו יש־חרב בידי כי עתה ה‬
30-Y dijo el asna a Bilam: ¿Acaso no soy yo tu asna, en la que has cabalgado desde que existes hasta este día? ¿Acaso
ha sido mi costumbre hacer así contigo? Y él respondió: No. Watomer ha'aton el-Bil'am halo anoji atoneja asher-
rajavta alay me'odeja ad-hayom hazeh hahasken hiskanti la'asot leja koh wayomer lo.
ytnksh nkshh hzh mwyh du kdwum ylu tbkr rca knta ykna awlh mulb la nwtah rmatw
al rmayw hk kl twcul
‫ שר־רכבת עלי מעודך עד־היום הזה ההסכן הסכנתי‬+‫ תנך א‬+‫ לוא אנכי א‬+‫ותאמר האתון אל־בלעם ה‬
‫שות לך כה ויאמר לא‬+‫לע‬
31-Y desvendó YHWH los ojos de Bilam, de modo que vio al malaj de YHWH puesto de pie en el camino, con su
espada desenvainada en la mano, y él se arrodilló y se postró sobre su rostro. Wayegal YHWH et-eyney Bil'am wayar
et-mal'aj YHWH nitsav baderej wejarbo shlufah beyado wayikod wayishtaju le'apay'o.
wjtcyw dqyw wdyb hplc wbrjw krdb bxn hwhy kalm ta aryw mulb ynyu ta hwhy lgyw
wypal
‫פה בידו ויקד וישתחו לאפיו‬%‫ויגל יהוה את־עיני בלעם וירא את־מלאך יהוה נצב בדרך וחרבו של‬
32-Y le dijo el malaj de YHWH: ¿Por qué has golpeado a tu asna ya tres veces? He aquí que yo había salido para
oponerme a ti, porque venías opuestamente a mí para irritarme; Wayomer elay'o malaj YHWH al-mah hikita et-
atoneja zeh shalosh regalim hineh anoji yatsati lesatan ki-yarat haderej lenegdi.
yk nfcl ytaxy ykna hnh mylgr cwlc hz knta ta tykh hm lu hwhy kalm wyla rmayw
ydgnl krdh fry
‫ תנך זה שלוש רגלים הנה אנכי יצאתי לשטן כי־ירט‬+‫ויאמר אליו מלאך יהוה על־מה הכית את־א‬
‫הדרך לנגדי‬
33-y me vio el asna y se desvió delante de mí ya, tres veces. Si ella no se hubiera desviado de mi presencia yo te hubiere
matado ahora, y a ella habría dejado con vida. Watir'ani ha'aton watet lefanay zeh shalosh regalim ulay natetah
mipanay ki atah gam-otjah haragti we'otah hejeyeyti.
htwaw ytgrh hkta mg htu yk ynpm htfn ylwa mylgr clc hz ynpl ftw nwtah ynartw
ytyyjh
‫ ייתי‬3‫ותראני האתון ותט לפני זה שלש רגלים אולי נטתה מפני כי עתה גם־אתכה הרגתי ואותה הח‬
34-Y dijo Bilam al malaj de YHWH: “Yo he pecado porque no sabía que tu estabas de pie, a mi encuentro, en el camino.
Mas ahora, si parece mal a tus ojos, yo me volveré”. Wayomer Bil'am el-mal'aj YHWH jatati ki lo yadati ki atah
nitsav likrati badarej we'atah im-ra be'eyneyja ashuvah li.
ur ma htuw krdb ytarql bxn hta yk ytudy al yk ytafj hwhy kalm la mulb rmayw
yl hbwca kynyub
‫ויאמר בלעם אל־מלאך יהוה חטאתי כי לא ידעתי כי אתה נצב לקראתי בדרך ועתה אם־רע בעיניך‬
‫אשובה לי‬
35-Pero el malaj de YHWH le dijo a Bilam: “Ve con los hombres. Más lo que yo te diga, hablarás”. Y fue Bilam con
los dignatarios de Balak. Wayomer malaj YHWH el-Bil'am lej im-ha'anashim we'efes et-hadavar asher-adaber
eleyja oto tedaber wayelej Bil'am im-sarey Balak.
klyw rbdt wta kyla rbda rca rbdh ta spaw mycnah mu kl mulb la hwhy kalm rmayw
qlb yrc mu mulb
‫ דבר אליך אתו תדבר וילך‬+‫ שר־א‬+‫ נשים ואפס את־הדבר א‬+‫ויאמר מלאך יהוה אל־בלעם לך עם־הא‬
‫בלעם עם־שרי בלק‬
36-Y habiendo oído Balak que llegó Bilam, salió a su encuentro a la ciudad de Mo'av que está junto al término del Arnón,
que está en la extremidad de este. Wayishma Balak ki va Bil'am wayetse likrato el-ir Moav asher al-gevul Arnon
asher biktseh hagevul.
lwbgh hxqb rca nnra lwbg lu rca bawm ryu la wtarql axyw mulb ab yk qlb umcyw
‫ שר בקצה הגבול‬+‫ שר על־גבול ארנן א‬+‫וישמע בלק כי בא בלעם ויצא לקראתו אל־עיר מואב א‬
37-Y dijo Balak a Bilam: Ciertamente mandé llamarte; ¿Por qué no viniste? ¿No puedo yo en verdad honrarte? Wayomer
Balak el-Bil'am halo shalo'aj shalajti eleyja likro-laj lamah lo-halajta elay ha'umnam lo ujal kabedeja.
kdbk lkwa al mnmah yla tklh al hml kl arql kyla ytjlc jlc alh mulb la qlb rmayw
‫ מנם לא אוכל כבדך‬%‫ לא שלח שלחתי אליך לקרא־לך למה לא־הלכת אלי הא‬+‫ויאמר בלק אל־בלעם ה‬
38-Y dijo Bilam a Balak: He aquí que he venido a ti; ¿acaso podré yo ahora hablar alguna cosa? La palabra que
pusiere Elohim en mi boca, ésa hablaré. Wayomer Bil'am el-balak hineh-vati eleyja atah hayakol ujal daber
me'umah hadavar asher yasim Elohim befi oto adaber.
ypb myhla mycy rca rbdh hmwam rbd lkwa lkyh htu kyla ytab hnh qlb la mulb rmayw
rbda wta
‫ להים בפי‬3‫ שר ישים א‬+‫ יכול אוכל דבר מאומה הדבר א‬+‫ויאמר בלעם אל־בלק הנה־באתי אליך עתה ה‬
‫ דבר‬+‫אתו א‬
39-Y fue Bilam con Balak y llegaron a Kiryat – Jutzot. Wayelej Bil'am im-Balak wayavo'u kiryat jutsot.
twxj tyrq wabyw qlb mu mulb klyw

‫ צות‬%‫וילך בלעם עם־בלק ויבאו קרית ח‬
40-Y degolló Balak ganado mayor y menor, y de ellos envió a Bilam y a los señores que estaban con él. Wayizbaj
Balak bakar watson wayeshalaj le-Bilam welasarim asher ito.
wta rca myrclw mulbl jlcyw naxw rqb qlb jbzyw

‫ שר אתו‬+‫ויזבח בלק בקר וצאן וישלח לבלעם ולשרים א‬
41-Y aconteció que la mañana siguiente, tomando Balak a Bilam, le hizo subir a las alturas de Ba'al (su ídolo), y vio
desde allí una parte del pueblo (de Yisra'el). Wayehi vaboker wayikaj Balak et-Bil'am waya'alehu bamot ba'al
wayar misham ketseh ha'am.
muh hxq mcm aryw lub twmb whluyw mulb ta qlb jqyw rqbb yhyw
‫להו במות בעל וירא משם קצה העם‬+‫ויהי בבקר ויקח בלק את־בלעם ויע‬
Capítulo 23
1-Y dijo Bilam a Balak: Edifícame aquí siete altares, y prepárame aquí siete toros y siete carneros. Wayomer Bil'am el-
Balak bneh-li vazeh shiv'ah mizbejot wehajen li bazeh shiv'ah farim weshiv'ah eylim.
mylya hubcw myrp hubc hzb yl nkhw tjbzm hubc hzb yl hnb qlb la mulb rmayw
‫ויאמר בלעם אל־בלק בנה־לי בזה שבעה מזבחת והכן לי בזה שבעה פרים ושבעה אילים‬
2-E hizo Balak como había dicho Bilam, y ofrecieron Balak y Bilam un toro y un carnero sobre cada altar. Waya'as
Balak ka'asher diber Bil'am waya'al Balak uBil'am par wa'ayil bamizbe'aj.
jbzmb lyaw rp mulbw qlb luyw mulb rbd rcak qlb cuyw
‫ שר דבר בלעם ויעל בלק ובלעם פר ואיל במזבח‬+‫ויעש בלק כא‬
3-Y dijo Bilam a Balak: Ponte de pie junto a tu holocausto y yo me iré; tal vez venga la palabra de YHWH a mi
encuentro, y lo que me mostrare te lo anunciaré. Y se fue solo. Wayomer Bil'am le-Balak hityatsev al-olateja
we'eljah ulay yikareh YHWH likrati udevar mah-yar'eni wehigadeti laj wayelej shefi.
ytdghw ynary hm rbdw ytarql hwhy hrqy ylwa hklaw ktlu lu bxyth qlbl mulb rmayw
ypc klyw kl
‫ויאמר בלעם לבלק התיצב על־עלתך ואלכה אולי יקרה יהוה לקראתי ודבר מה־יראני והגדתי לך‬
‫וילך שפי‬
4-Y se le manifestó Elohim a Bilam, y este le dijo: “He erigido los siete altares y he ofrecido un toro y un carnero en cada
altar”. Wayikar Elohim el-Bil'am wayomer elay'o et-shiv'at hamizbejot arajti wa'a'al par wa'ayil bamizbe'aj.
jbzmb lyaw rp luaw ytkru tjbzmh tubc ta wyla rmayw mulb la myhla rqyw
‫ להים אל־בלעם ויאמר אליו את־שבעת המזבחת ערכתי ואעל פר ואיל במזבח‬3‫ויקר א‬
5-Y YHWH puso palabras en la boca de Bilam y dijo: “Vuelve a Balak y háblale así”. Wayasem YHWH davar befi
Bil'am wayomer shuv el-Balak wekoh tedaber.
rbdt hkw qlb la bwc rmayw mulb ypb rbd hwhy mcyw
‫וישם יהוה דבר בפי בלעם ויאמר שוב אל־בלק וכה תדבר‬
6-Y volvió a él, y he aquí que estaba de pie junto a su holocausto, él con todos los señores de Mo'av. Wayashov elay
wehineh nitsav al-olato hu wejol-sarey Mo'av.
bawm yrc lkw awh wtlu lu bxn hnhw wyla bcyw

‫וישב אליו והנה נצב על־עלתו הוא וכל־שרי מואב‬
7-Y él profirió su discurso y dijo: Desde Aram me guió hacia aquí Balak, rey de Mo'av, desde las montañas del oriente
(diciendo: Ven, maldice para mí a Ya'akov, y ven, haz irritar a Yisra'el. Wayisa meshalo wayomar min-Aram yanjeni
Balak melej-Moav meharerey-Kedem lejah arah-li Ya'akov ulejah zo'amah Yisra'el.
hmuz hklw bquy yl hra hkl mdq yrrhm bawm klm qlb ynjny mra nm rmayw wlcm acyw
larcy
‫מה ישראל‬+‫קב ולכה זע‬+‫ רם ינחני בלק מלך־מואב מהררי־קדם לכה ארה־לי יע‬+‫וישא משלו ויאמר מן־א‬
8-¿Cómo puedo condenar a quien Él no ha condenado, cómo sentenciar cuando YHWH no ha sentenciado? Mah ekov
lo kaboh El umah ez'om lo za'am YHWH.
hwhy muz al muza hmw la hbq al bqa hm

‫מה אקב לא קבה אל ומה אזעם לא זעם יהוה‬
9-Como los veo desde la cumbre de los montes, los miro desde las alturas, hay un pueblo que mora aparte, no contado
entre las naciones; Ki-merosh tsurim er'enu umigeva'ot ashurenu hen-am levadad yishkon uvagoyim lo yitjashav.
bcjty al mywgbw nkcy ddbl mu nh wnrwca twubgmw wnara myrx carm yk

‫ שורנו הן־עם לבדד ישכן ובגוים לא יתחשב‬+‫רים אראנו ומגבעות א‬%‫כי־מראש צ‬
10 ¿Quién puede contar el polvo de Ya'akov, enumerar la cuarta parte de Yisra'el? ¡Muera yo la muerte de los rectos,
que mi destino sea como el de ellos!” Mi manah afar Ya'akov umispar et-rova Yisra'el tamot nafshi mot yesharim
utehi ajariti kamohu.
whmk ytyrja yhtw myrcy twm ycpn tmt larcy ubr ta rpsmw bquy rpu hnm ym
‫ ריתי כמהו‬+‫קב ומספר את־רבע ישראל תמת נפשי מות ישרים ותהי אח‬+‫פר יע‬+‫מי מנה ע‬
11-Y dijo Balak a Bilam: ¿Qué me has hecho? Para maldecir a mis enemigos te tomé, y he aquí que tú los has
bendecido. Wayomer Balak el-Bil'am meh asita li lakov oyvay lekajtija wehineh berajta varej.
krb tkrb hnhw kytjql ybya bql yl tycu hm mulb la qlb rmayw
‫ויאמר בלק אל־בלעם מה עשית לי לקב איבי לקחתיך והנה ברכת ברך‬
12-Y respondió y dijo: “Sólo puedo repetir fielmente lo que YHWH pone en mi boca”. Waya'an wayomar halo et
asher yasim YHWH befi oto eshmor ledaber.
rbdl rmca wta ypb hwhy mycy rca ta alh rmayw nuyw
‫ שר ישים יהוה בפי אתו אשמר לדבר‬+‫ לא את א‬+‫ויען ויאמר ה‬
13-Y le dijo Balak: “Ven conmigo a otro lugar desde donde puedas verlos; verás sólo una parte de ellos; no los verás a
todos y condénamelos desde allá”. Wayomer elay'o Balak lej-na iti el-makom ajer asher tir'enu misham efes
katsehu tir'eh wekulo lo tir'eh wekovno-li misham.
hart al wlkw hart whxq spa mcm wnart rca rja mwqm la yta an kl qlb wyla rmayw
mcm yl wnbqw
‫לו‬%‫ שר תראנו משם אפס קצהו תראה וכ‬+‫ויאמר אליו בלק ]לך־ כ[ )לכה־נא ק( אתי אל־מקום אחר א‬
‫לא תראה וקבנו־לי משם‬
14-Y lo llevó a Sedeh Tsofim (campo de los vigilantes), en la cumbre del Pisgah (hendidura). Edificó siete altares y
ofreció un toro y un carnero en cada altar. Wayikajehu sdeh tsofim el-rosh hapisgah wayiven shiv'ah mizbejot
waya'al par wa'ayil bamizbe'aj.
jbzmb lyaw rp luyw tjbzm hubc nbyw hgsph car la mypx hdc whjqyw
‫ויקחהו שדה צפים אל־ראש הפסגה ויבן שבעה מזבחת ויעל פר ואיל במזבח‬
15 Y dijo (Bilam) a Balak: “Quédate aquí; junto a tus ofrendas, mientras busco una manifestación más allá”. Wayomer
el-Balak hityatsev koh al-olateja we'anoji ikareh koh.
hk hrqa yknaw ktlu lu hk bxyth qlb la rmayw

‫ויאמר אל־בלק התיצב כה על־עלתך ואנכי אקרה כה‬
16-Y YHWH se le manifestó a Bilam y puso palabras en su boca, diciendo: “Regresa a Balaq y háblale así”. Wayikar
YHWH el-Bil'am wayasem davar befi'o wayomer shuv el-Balak wejoh tedaber.
rbdt hkw qlb la bwc rmayw wypb rbd mcyw mulb la hwhy rqyw
‫ויקר יהוה אל־בלעם וישם דבר בפיו ויאמר שוב אל־בלק וכה תדבר‬
17-Y vino a él y he aquí parado junto a sus ofrendas, con los dignatarios de Mo'av. Balak le preguntó: “¿Qué dijo
YHWH?”,Wayavo elay'o wehino nitsav al-olato wesarey Moav ito wayomer lo Balak mah-diber YHWH.
hwhy rbd hm qlb wl rmayw wta bawm yrcw wtlu lu bxn wnhw wyla abyw
‫ויבא אליו והנו נצב על־עלתו ושרי מואב אתו ויאמר לו בלק מה־דבר יהוה‬
18-Y él inició su tema, y dijo: “¡Levántate, Balak, atiende, préstame oído, hijo de Tsipor!, Wayisa meshalo vayomar
kum Balak ushama ha'azinah aday beno Tsipor.
rpx wnb ydu hnyzah umcw qlb mwq rmayw wlcm acyw
‫ זינה עדי בנו צפר‬+‫ מע הא‬+‫וישא משלו ויאמר קום בלק וש‬
19-No es un hombre para ser caprichoso, ni un mortal para cambiar de opinión. ¿Hablará él para no actuar, prometerá
para no cumplir? Lo ish el wijazev uven-adam weyitnejam hahu amar welo ya'aseh wediber welo yekimenah.
hnmyqy alw rbdw hcuy alw rma awhh mjntyw mda nbw bzkyw la cya al
‫שה ודבר ולא יקימנה‬+‫לא איש אל ויכזב ובן־אדם ויתנחם ההוא אמר ולא יע‬
20-He aquí que para bendecir recibí orden; El bendijo y yo no lo revocaré. Hineh varej lakajti uverej welo ashivenah.
hnbyca alw krbw ytjql krb hnh

‫ שיבנה‬+‫הנה ברך לקחתי וברך ולא א‬
21-No vio iniquidad en Ya'akov y no vio perversidad en Yisra'el. YHWH, su Elohay, está con él, y el jubilo de su Rey
está con él. Lo-hibit aven beYa'akov welo-ra'ah amal beYisra'el YHWH Elohay'o imo utru'at melej bo.
wb klm tuwrtw wmu wyhla hwhy larcyb lmu har alw bquyb nwa fybh al
‫ להיו עמו ותרועת מלך בו‬3‫קב ולא־ראה עמל בישראל יהוה א‬+‫לא־הביט און ביע‬
22-El que los libertó de Mitsráyim como cuernos de re'em. El motsi'am miMitsrayim keto'afot re'em lo.
wl mar tpuwtk myrxmm mayxwm la

‫פת ראם לו‬+‫אל מוציאם ממצרים כתוע‬
23-Porque, no hay augurio en Ya'akov, no hay adivinación en Yisra'el: ¡A Ya'akov se le dice de una vez, sí, a Yisra'el, lo
que El ha planeado!. Ki lo-najash beYa'akov welo kesem beYisra'el ka'et ye'amer le-Ya'akov ule-Yisra'el mah-
pa'al el.
la lup hm larcylw bquyl rmay tuk larcyb msq alw bquyb cjn al yk
‫קב ולישראל מה־פעל אל‬+‫קב ולא־קסם בישראל כעת יאמר ליע‬+‫כי לא־נחש ביע‬
24-He aquí que el pueblo como león se levantará, y como león se alzará, y no se acostará hasta que comiere la presa y
bebiere la sangre de los muertos por espada. Hen-am kelavi yakum weja'ari yitnasa lo yishkav ad-yojal teref
wedam-jalalim yishteh.
htcy myllj mdw prf lkay du bkcy al acnty yrakw mwqy ayblk mu nh
‫ ללים ישתה‬+‫ רי יתנשא לא ישכב עד־יאכל טרף ודם־ח‬+‫הן־עם כלביא יקום וכא‬
25-Y dijo Balak a Bilam: ni maldecir le maldigas, ni tampoco bendecir le bendigas. Wayomer Balak el-Bil'am gam-
kov lo tikavenu gam-barej lo tevarajenu.
wnkrbt al krb mg wnbqt al bq mg mulb la qlb rmayw

‫ כנו‬+‫ בנו גם־ברך לא תבר‬I‫ויאמר בלק אל־בלעם גם־קב לא תק‬
26-Y respondió Bilam y dijo a Balak: Ciertamente te hable diciendo: Todo cuanto hablare YHWH, eso tengo que hacer.
Waya'an Bil'am wayomer el-Balak halo dibarti eleyja lemor kol asher-yedaber YHWH oto e'eseh.
hcua wta hwhy rbdy rca lk rmal kyla ytrbd alh qlb la rmayw mulb nuyw
‫שה‬3‫ שר־ידבר יהוה אתו אע‬+‫ לא דברתי אליך לאמר כל א‬+‫ויען בלעם ויאמר אל־בלק ה‬
27-Y dijo Balak a Bilam: Ven, te ruego, y te llevaré a otro lugar; tal vez agradará a los ojos de Elohim y lo maldecirás
para mí dedse ahí. Wayomer Balak el-Bil'am lejah-na ekajaja el-makom ajer ulay yishar be'eyney ha'Elohim
wekaboto li misham.
mcm yl wtbqw myhlah ynyub rcyy ylwa rja mwqm la kjqa an hkl mulb la qlb rmayw
‫ להים וקבתו לי משם‬3‫ ך אל־מקום אחר אולי יישר בעיני הא‬+‫ויאמר בלק אל־בלעם לכה־נא אקח‬
28-Y llevó Balak a Bilam a la cumbre de Pe'or, que domina sobre la faz de Yeshimón. Wayikaj Balak et-Bil'am rosh
hape'or hanishkaf al-peney hayeshimon.
nmycyh ynp lu pqcnh rwuph car mulb ta qlb jqyw

‫ויקח בלק את־בלעם ראש הפעור הנשקף על־פני הישימן‬
29-Y dijo Bilam a Balak: Edifícame aquí siete altares, y prepárame aquí siete toros y siete carneros. Wayomer Bil'am el-
Balak bneh-li vazeh shiv'ah mizbejot wehajen li bazeh shiv'ah farim weshiv'ah eylim.
mlya hubcw myrp hubc hzb yl nkhw tjbzm hubc hzb yl hnb qlb la mulb rmayw
‫ויאמר בלעם אל־בלק בנה־לי בזה שבעה מזבחת והכן לי בזה שבעה פרים ושבעה אילים‬
30-E hizo Balak según había dicho Bilam, y ofreció un toro y un carnero en cada altar. Waya'as Balak ka'asher amar
Bil'am waya'al par wa'ayil bamizbe'aj.
jbzmb lyaw rp luyw mulb rma rcak qlb cuyw

‫ שר אמר בלעם ויעל פר ואיל במזבח‬+‫ויעש בלק כא‬
Capítulo 24
1-Y vio Bilam que era bueno a los ojos de YHWH bendecir a Yisra'el y no fue como las otras veces en busca de
augures, sino que volvió su rostro hacia el desierto. Wayar Bil'am ki tov be'eyney YHWH levarej et-Yisra'el welo-
halaj kefa'am-befa'am likrat nejashim wayashet el-hamidbar panay'o.
la tcyw mycjn tarql mupb mupk klh alw larcy ta krbl hwhy ynyub bwf yk mulb aryw
wynp rbdmh
‫וירא בלעם כי טוב בעיני יהוה לברך את־ישראל ולא־הלך כפעם־בפעם לקראת נחשים וישת אל־‬
‫המדבר פניו‬
2-Y alzó Bilam sus ojos y vio a Yisra'el acampado por tribus, y vino sobre él el ruaj de Elohim. Wayisa Bil'am et-
eynay'o wayar et-Yisra'el shojen lishvatay'o watehi alay'o ruaj Elohim.
myhla jwr wylu yhtw wyfbcl nkc larcy ta aryw wynyu ta mulb acyw
‫ להים‬3‫וישא בלעם את־עיניו וירא את־ישראל שכן לשבטיו ותהי עליו רוח א‬
3-Y tomó su parábola y dijo: “Declaración de Bilam hijo de Be'or, el hombre de ojo de fin. Wayisa meshalo wayomar
neum Bil'am beno Be'or uneum hagever shetum ha'ayin.
nyuh mtc rbgh manw rub wnb mulb man rmayw wlcm acyw
‫ ם העין‬%‫ ם הגבר שת‬%‫ ם בלעם בנו בער ונא‬%‫וישא משלו ויאמר נא‬
4-Declaración del que oye los dichos de El, contempla visión de Shaday, postrado, mas con los ojos abiertos. Neum
shomea imrey-El asher majazeh shaday yejezeh nofel ugluy eynayim.
mynyu ywlgw lpn hzjy ydc hzjm rca la yrma umc man
‫ זה נפל וגלוי עינים‬3‫ זה שדי יח‬+‫ שר מח‬+‫ ם שמע אמרי־אל א‬%‫נא‬
5-¡Cuán hermosas son tus tiendas, Ya'akov, tus moradas, Yisra'el! Mah-tovu ohaleyja Ya'akov mishkenoteyja Yisra'el.
larcy kytnkcm bquy kylha wbf hm

‫קב משכנתיך ישראל‬+‫מה־טבו אהליך יע‬
6-Como los arroyos están extendidas, como las huertas junto al río, como árboles de especias que plantó YHWH, como
los cedros junto a las aguas. Kinejalim nitayu keganot aley nahar ka'ahalim nata YHWH ka'arazim aley-mayim.
mym ylu myzrak hwhy ufn mylhak rhn ylu tngk wyfn myljnk
‫לי־מים‬+‫ רזים ע‬+‫ הלים נטע יהוה כא‬+‫לי נהר כא‬+‫כנחלים נטיו כגנת ע‬
7-Gotea aguas fuera y su simiente en muchas aguas, su rey se levantará más que Agag, y su reino será exaltado. Yizal-
mayim midolyo wezar'o bemayim rabim weyarom me'agag malko wetinase maljuto.
wtklm acntw wklm ggam mryw mybr mymb wurzw wyldm mym lzy
‫תו‬%‫ גג מלכו ותנשא מלכ‬+‫יזל־מים מדליו וזרעו במים רבים וירם מא‬
8-El que los sacó de Mitsráyim es para ellos como los cuernos del re'em. Devorarán naciones enemigas, quebrarán sus
huesos, y romperán sus flechas. El motsi'o miMitsrayim keto'afot re'em lo yojal goyim tsaray'o we'atsmoteyhem
yegarem wejitsay'o yimjats.
xjmy wyxjw mrgy mhytmxuw wyrx mywg lkay wl mar tpuwtk myrxmm wayxwm la
‫פת ראם לו יאכל גוים צריו ועצמתיהם יגרם וחציו ימחץ‬+‫אל מוציאו ממצרים כתוע‬
9-Reposará y se establecerá como león, y como león ¿quién lo levantará? Sean benditos los que te bendicen, y malditos
los que te maldicen. Kara shajav ka'ari ujlavi mi yekimenu mevarajeyja varuj we'orareyja arur.
rwra kyrraw kwrb kykrbm wnmyqy ym ayblkw yrak bkc urk

‫ כיך ברוך וארריך ארור‬+‫ רי וכלביא מי יקימנו מבר‬+‫כרע שכב כא‬
10-Y se encendió la ira de Balak contra Bilam, y batió sus palmas, y dijo Balak a Bilam: Para maldecir a mis enemigos
te llamé, y he aquí que tú los has bendecido ya tres veces. Wayijar-af Balak el-Bil'am wayispok et-kapay'o
wayomer Balak el-Bil'am lakov oyvay kratija wehineh berajta varej zeh shalosh pe'amim.
krb tkrb hnhw kytarq ybya bql mulb la qlb rmayw wypk ta qpsyw mulb la qlb pa rjyw
mymup clc hz
‫ויחר־אף בלק אל־בלעם ויספק את־כפיו ויאמר בלק אל־בלעם לקב איבי קראתיך והנה ברכת ברך זה‬
‫שלש פעמים‬
11-Y ahora huye hacia tu lugar; yo pensé honrarte, mas he aquí que YHWH te ha privado del honor. We'atah veraj-leja
el-mekomeja amarti kabed ajabedja wehineh mena'aja YHWH mikavod.
dwbkm hwhy kunm hnhw kdbka dbk ytrma kmwqm la kl jrb htuw
‫ך יהוה מכבוד‬+‫ כבדך והנה מנע‬+‫ועתה ברח־לך אל־מקומך אמרתי כבד א‬
12-Y dijo Bilam a Balak: Ciertamente también a los mensajeros que me enviaste hablé, diciendo: Wayomer Bil'am el-
Balak halo gam el-mal'ajeyja asher-shalajta elay dibarti lemor.
rmal ytrbd yla tjlc rca kykalm la mg alh qlb la mulb rmayw
‫ שר־שלחת אלי דברתי לאמר‬+‫ לא גם אל־מלאכיך א‬+‫ויאמר בלעם אל־בלק ה‬
13-Aun cuando Balak me diere su casa llena de plata y de oro, no podré traspasar la palabra de YHWH para hacer por
mí mismo cosa buena ni mala, sino que lo que hablare YHWH eso tengo que decir. Im-yiten-li Balak melo veyto
kesef wezahav lo ujal la'avor et-pi YHWH la'asot tovah o ra'ah milibi asher-yedaber YHWH oto adaber.
rca yblm hur wa hbwf twcul hwhy yp ta rbul lkwa al bhzw psk wtyb alm qlb yl nty ma
rbda wta hwhy rbdy
‫ שר־‬+‫שות טובה או רעה מלבי א‬+‫בר את־פי יהוה לע‬+‫אם־יתן־לי בלק מלא ביתו כסף וזהב לא אוכל לע‬
‫ דבר‬+‫ידבר יהוה אתו א‬
14-Y ahora he aquí que me voy hacia mi pueblo, ven y te aconsejaré lo que hará este pueblo a tu pueblo en los
postreros días. We'atah hineni holej le'ami lejah i'atseja asher ya'aseh ha'am hazeh le'amja be'ajarit hayamim.
mymyh tyrjab kmul hzh muh hcuy rca kxuya hkl ymul klwh ynnh htuw
‫ רית הימים‬+‫שה העם הזה לעמך באח‬+‫ שר יע‬+‫ועתה הנני הולך לעמי לכה איעצך א‬
15-Y tomó parábola y dijo; declaración de Bilam hijo de Ve'or, declaración del valiente de ojo de fin. Wayisa meshalo
wayomar neum Bil'am bno Ve'or uneum hagever shtum ha'ayin.
nyuh mtc rbgh manw rub wnb mulb man rmayw wlcm acyw
‫ ם העין‬%‫ ם הגבר שת‬%‫ ם בלעם בנו בער ונא‬%‫וישא משלו ויאמר נא‬
16-Declaración del que oye la expreción de El y sabe el conocimiento de Elyon en vision de Shaday contempla,
postrado con los ojos abiertos. Neum shomea imrey-El veyodea da'at Elyon majazeh Shadday yejezeh nofel ugluy
eynayim.
mynyu ywlgw lpn hzjy ydc hzjm nwylu tud udyw la yrma umc man
‫ זה נפל וגלוי עינים‬3‫ זה שדי יח‬+‫ ם שמע אמרי־אל וידע דעת עליון מח‬%‫נא‬
17-Lo veré, mas no ahora; lo miraré, mas no en breve. De Ya'akov saldrá una estrella, y de Yisra'el se levantará un
cetro, que aplastará los costados de Moav y dominará a todos los hijos de Shet. Er'enu welo atah ashurenu welo
karov daraj kojav miYa'akov wekam shevet miYisra'el umajats pa'atey Mo'av wekarkar kol-beney-Shet.
rqrqw bawm ytap xjmw larcym fbc mqw bquym bkwk krd bwrq alw wnrwca htu alw wnara
tc ynb lk
‫ תי מואב וקרקר‬+‫קב וקם שבט מישראל ומחץ פא‬+‫ שורנו ולא קרוב דרך כוכב מיע‬+‫אראנו ולא עתה א‬
‫כל־בני־שת‬
18-Y será Edom posesión suya, y será Seír posesión de sus enemigos, e Yisra'el sale triunfante. Wehayah Edom
yereshah wehayah yereshah Se'ir oyevay'o weYisra'el oseh jayil.
lyj hcu larcyw wybya ryuc hcry hyhw hcry mwda hyhw
‫ דום ירשה והיה ירשה שעיר איביו וישראל עשה חיל‬3‫והיה א‬
19-Y un dominador sale de Ya'akov y destruirá los que sobreviven de la ciudad. Weyerd miYa'akov wehe'evid sarid
me'ir.
ryum dyrc dybahw bquym dryw

‫ ביד שריד מעיר‬3‫קב והא‬+‫וירד מיע‬
20-Y vio a Amalek en su visión, y profirió su discurso y dijo: La primera de las naciones Amalek, y su posteridad será
exterminada por aquél. Wayar et-Amalek wayisa meshalo wayomar reshit goyim Amalek we'ajarito adey oved.
dba ydu wtyrjaw qlmu mywg tycar rmayw wlcm acyw qlmu ta aryw
‫די אבד‬+‫ ריתו ע‬+‫מלק ואח‬+‫מלק וישא משלו ויאמר ראשית גוים ע‬+‫וירא את־ע‬
21-Y vio a los Keyni, y profirió su discurso y dijo: Fuerte es tu morada, y colocada en la peña está tu nido. Wayar et-
haKeyni wayisa meshalo wayomar eytan moshaveja wesim basela kineja.
knq ulsb mycw kbcwm ntya rmayw wlcm acyw ynyqh ta aryw
‫וירא את־הקיני וישא משלו ויאמר איתן מושבך ושים בסלע קנך‬
22-Sin embargo, aun si fuese consumido Kayin (los keyni) cuando Asur los hiciere cautivos, todavía volverán. Ki im-
yihyeh leva'er Kayin ad-mah ashur tishbeka.
kbct rwca hm du nyq rubl hyhy ma yk

‫כי אם־יהיה לבער קין עד־מה אשור תשבך‬
23-Y profirió su discurso y dijo: Ay, ¿quién podrá vivir cuando El hiciere estas cosas? Wayisa meshalo wayomar oy
mi yijyeh misumo El.
la wmcm hyjy ym ywa rmayw wlcm acyw

‫ מו אל‬%‫וישא משלו ויאמר אוי מי יחיה מש‬
24-Pues ha de venir una flota de navíos de los kittim (arameos), y afligirán a Ashur y afligirán a Ever (Yisra'el); pero
también aquellos al final perecerán. Wetsim miyad Kitim we'inu ashur we'inu-ever wegam-hu adey oved.
dba ydu awh mgw rbu wnuw rwca wnuw mytk dym myxw
‫די אבד‬+‫וצים מיד כתים וענו אשור וענו־עבר וגם־הוא ע‬
25-Y se levantó Bil'am y se fue y volvió a su lugar, y Balak también se fue por su camino. Wayakom Bil'am wayelej
wayashov limkomo wegam-Balak halaj ledarko.
wkrdl klh qlb mgw wmqml bcyw klyw mulb mqyw

‫ויקם בלעם וילך וישב למקמו וגם־בלק הלך לדרכו‬
Capítulo 25
1-Y permaneció Yisra'el en Shittim, y comenzó el pueblo a cometer fornicación con las hijas de Moav. Wayeshev
Yisra'el baShitim wayajel ha'am liznot el-benot Moav.
bawm twnb la twnzl muh ljyw myfcb larcy bcyw

‫וישב ישראל בשטים ויחל העם לזנות אל־בנות מואב‬
2-Y éstas convidaron al pueblo a los sacrificios de sus elohey, y comió el pueblo, y se postró ante los elohey de ellas.
Watikrena la'am lezivjey eloheyhen wayokal ha'am wayishtajawu le'eloheyhen.
nhyhlal wwjtcyw muh lkayw nhyhla yjbzl mul narqtw

‫ וו לאלהיהן‬+‫ להיהן ויאכל העם וישתח‬3‫ותקראן לעם לזבחי א‬
3-Y se entregó Yisra'el a Ba'al Peor, y se encendió la ira de YHWH contra Yisra'el. Wayitsamed Yisra'el le-Ba'al
Pe'or wayikar-af YHWH beYisra'el.
larcyb hwhy pa rjyw rwup lubl larcy dmxyw

‫ויצמד ישראל לבעל פעור ויחר־אף יהוה בישראל‬
4-Y dijo YHWH a Mosheh: Toma a todos los cabezas del pueblo y ahórcalos delante de YHWH frente al sol, (en
presencia de todos), para que el ardiente furor de YHWH se aparte de Yisra'el. Wayomer YHWH el-Mosheh kaj et-
kol-rashey ha'am wehoka otam l'YHWH neged hashamesh weyashov jaron af-YHWH miYisra'el.
pa nwrj bcyw cmch dgn hwhyl mtwa uqwhw muh ycar lk ta jq hcm la hwhy rmayw
larcym hwhy
‫ רון אף־יהוה‬+‫ויאמר יהוה אל־משה קח את־כל־ראשי העם והוקע אותם ליהוה נגד השמש וישב ח‬
‫מישראל‬
5-Y dijo Mosheh a los jueces de Yisra'el: Mate cada cual a aquellos de sus hombres que se han entregado a Ba'al Pe'or.
Wayomer Mosheh el-shoftey Yisra'el hirgu ish anashay'o hanitsmadim le-Ba'al Pe'or.
rwup lubl mydmxnh wycna cya wgrh larcy yfpc la hcm rmayw
‫ נשיו הנצמדים לבעל פעור‬+‫ויאמר משה אל־שפטי ישראל הרגו איש א‬
6-Y he aquí que un hombre de los hijos de Yisra'el, vino y trajo hasta sus hermanos a la Midyani, a vista de Mosheh
y a vista de toda la congregación de los hijos de Yisra'el y ellos lloraban a la entrada de la tienda de asignación.
Wehineh ish mibeney Yisra'el ba wayakrev el-ejay'o et-haMidyanit le'eyney Mosheh ule'eyney kol-adat beney-
Yisra'el wehemah vojim petaj Ohel Mo'ed.
ynb tdu lk ynyulw hcm ynyul tynydmh ta wyja la brqyw ab larcy ynbm cya hnhw
duwm lha jtp mykb hmhw larcy
‫דת בני־ישראל‬+‫והנה איש מבני ישראל בא ויקרב אל־אחיו את־המדינית לעיני משה ולעיני כל־ע‬
‫והמה בכים פתח אהל מועד‬
7-Y vio Pinjas, hijo de Elazar, hijo de Aharon el kohen, y se levantó de enmedio de la congregación, y tomó una lanza
en su mano. Wayar Pinjas ben-El'azar ben-Aharon hakohen wayakom mitoj ha'edah wayikaj romaj beyado.
wdyb jmr jqyw hduh kwtm mqyw nhkh nrha nb rzula nb sjnyp aryw
‫ רן הכהן ויקם מתוך העדה ויקח רמח בידו‬+‫וירא פינחס בן־אלעזר בן־אה‬
8-Y fue tras el hombre de Yisra'el a la tienda, y atravesó a ambos: al hombre de Yisra'el y a la mujer, por el vientre; y
se detuvo la plaga de los hijos de Yisra'el. Wayavo ajar ish-Yisra'el el-hakubah wayidkor et-sheneyhem et ish
Yisra'el we'et-ha'ishah el-kavatah wate'atsar hamagefah me'al beney Yisra'el.
rxutw htbq la hcah taw larcy cya ta mhync ta rqdyw hbqh la larcy cya rja abyw
larcy ynb lum hpgmh
‫ בתה ותעצר‬I‫ בה וידקר את־שניהם את איש ישראל ואת־האשה אל־ק‬%‫ויבא אחר איש־ישראל אל־הק‬
‫המגפה מעל בני ישראל‬
9-Y fueron los que murieron de aquella plaga, veinticuatro mil. Wayihyu hametim bamagefah arba'ah we'esrim alef.
pla myrcuw hubra hpgmb mytmh wyhyw

‫ויהיו המתים במגפה ארבעה ועשרים אלף‬
Parashah 41: Pinjas 25:10-30:1 (29:40)

11-Pinjas, hijo de El'azar, hijo de Aharon el kohen, ha hecho desviar mi ira de sobre los hijos de Yisra'el al llevar mi
venganza entre ellos, y así no consumí a los hijos de Yisra'el con mi ira. Pinjas ben-El'azar ben-Aharon hakohen
heshiv et-jamati me'al beney-Yisra'el bekan'o et-kin'ati betojam welo-jiliti et-beney-Yisra'el bekin'ati.
alw mkwtb ytanq ta wanqb larcy ynb lum ytmj ta bych nhkh nrha nb rzula nb sjnyp
ytanqb larcy ynb ta ytylk
‫ מתי מעל בני־ישראל בקנאו את־קנאתי בתוכם ולא־‬+‫ רן הכהן השיב את־ח‬+‫פינחס בן־אלעזר בן־אה‬
‫כליתי את־בני־ישראל בקנאתי‬
12-Por tanto dile: He aquí que Yo le doy a él mi pacto de shalom, Lajen emor hineni noten lo et-briti shalom.
mwlc ytyrb ta wl ntn ynnh rma nkl

‫ מר הנני נתן לו את־בריתי שלום‬3‫לכן א‬
13-el cual será para él y para sus descendientes después de él, pacto de kehunah perpetuo. Porque él celó por su Elohey,
e hizo expiación por los hijos de Yisra'el. Wehayetah lo ulezar'o ajaray'o brit kehunat olam tajat asher kine
l'Elohay'o wayejaper al-beney Yisra'el.
larcy ynb lu rpkyw wyhlal anq rca tjt mlwu tnhk tyrb wyrja wurzlw wl htyhw
‫ שר קנא לאלהיו ויכפר על־בני ישראל‬+‫ נת עולם תחת א‬%‫ ריו ברית כה‬+‫והיתה לו ולזרעו אח‬
14-Y el nombre del hombre de Yisra'el que fue muerto con la Midyani, era Zimrí, hijo de Salu, príncipe de la casa
paterna de los Shimoni, Weshem ish Yisra'el hamukeh asher hukah et-haMidyanit Zimri ben-Salu nesi veyt-av
la-Shim'oni.
ynumcl ba tyb aycn awls nb yrmz tynydmh ta hkh rca hkmh larcy cya mcw
‫ כה את־המדינית זמרי בן־סלוא נשיא בית־אב לשמעני‬%‫ שר ה‬+‫ כה א‬%‫ושם איש ישראל המ‬
15- Y el nombre de la mujer Midyani que fue muerta, era Kozbí la Midyani, hija de Tzur, el cual era cabeza del pueblo
de una casa paterna en Midyan. Weshem ha'ishah hamukah haMidyanit Kozbi vat-Tsur rosh umot beyt-av
beMidyan hu.
awh nydmb ba tyb twma car rwx tb ybzk tynydmh hkmh hcah mcw
‫ מות בית־אב במדין הוא‬%‫ כה המדינית כזבי בת־צור ראש א‬%‫ושם האשה המ‬


17-Afligid a los Midyanim y heridlos, Tsaror et-haMidyanim wehikitem otam.
mtwa mtykhw mynydmh ta rwrx

‫צרור את־המדינים והכיתם אותם‬
18-porque ellos os hostilizan con sus ardides, con los cuales os engañaron en el caso de Peor y en el caso de Kozbí, hija
del príncipe de Midyan, hermana de ellos, la cual fue muerta en el día de la plaga ocurrida con motivo de Ba'al Peor. Ki
tsorerim hem lajem benijleyhem asher-niklu lajem al-devar Pe'or we'al-devar Kozbi vat-nesi Midyan ajotam
hamukah beyom-hamagefah al-dvar-Pe'or.
mtja nydm aycn tb ybzk rbd luw rwup rbd lu mkl wlkn rca mhylknb mkl mh myrrx yk
rwup rbd lu hpgmh mwyb hkmh
‫ חתם‬+‫ שר־נכלו לכם על־דבר־פעור ועל־דבר כזבי בת־נשיא מדין א‬+‫כי צררים הם לכם בנכליהם א‬
‫ כה ביום־המגפה על־דבר־פעור‬%‫המ‬
Capítulo 26
19-Esto fue después de la plaga. Wayehi ajarey hamagefah.
hpgmh yrja yhyw

‫ רי המגפה‬+‫ויהי אח‬
1-Y habló YHWH a Mosheh y a Elazar, hijo del Kohen Aharón, diciendo: Wayomer YHWH el-Mosheh we'el El'azar
ben-Aharon hakohen lemor.
rmal nhkh nrha nb rzula law hcm la hwhy rmayw

‫ רן הכהן לאמר‬+‫ויאמר יהוה אל־משה ואל אלעזר בן־אה‬
2-Tomad el censo de toda la congregación de los hijos de Yisra'el, de edad de veinte años para arriba, por sus casas
paternas; todos los que pueden salir a la guerra en Yisra'el. Se'u et-rosh kol-adat beney-Yisra'el miben esrim
shanah wamalah leveyt avotam kol-yotse tsava beYisra'el.
larcyb abx axy lk mtba tybl hlumw hnc myrcu nbm larcy ynb tdu lk car ta wac
‫ בתם כל־יצא צבא בישראל‬+‫דת בני־ישראל מבן עשרים שנה ומעלה לבית א‬+‫שאו את־ראש כל־ע‬
3-Y hablaron Mosheh y Elazar, el kohen, con ellos en las planicies de Mo'av, Junto a las márgenes del Yarden, a la altura
de Yerejo, diciendo: Wayedaber Mosheh we'El'azar hakohen otam be'arvot Mo'av al-Yarden Yerejo lemor.
rmal wjry ndry lu bawm tbrub mta nhkh rzulaw hcm rbdyw
‫וידבר משה ואלעזר הכהן אתם בערבת מואב על־ירדן ירחו לאמר‬
4-se hará desde la edad de veinte años para arriba, como había ordenado YHWH a Mosheh y a los hijos de Yisra'el
cuando ellos salieron de Egipto. Miben esrim shanah wamalah ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh uvney Yisra'el
hayotse'im me'erets Mitsrayim.
myrxm xram myaxyh larcy ynbw hcm ta hwhy hwx rcak hlumw hnc myrcu nbm
‫ שר צוה יהוה את־משה ובני ישראל היצאים מארץ מצרים‬+‫מבן עשרים שנה ומעלה כא‬
5-Re'uven, primogénito de Yisra'el; los hijos de Re'ubén: de Janoj, la familia de los Janoji; de Palú, la familia de los
Palu'i; Re'uven bekor Yisra'el beney Re'uven Janoj mishpajat haJanoji le-Falu mishpajat haPalu'i.
yalph tjpcm awlpl yknjh tjpcm kwnj nbwar ynb larcy rwkb nbwar
‫אי‬%‫ נכי לפלוא משפחת הפל‬+‫ נוך משפחת הח‬+‫ראובן בכור ישראל בני ראובן ח‬
6-de Jetzrón, la familia de los Jetzroni; de Karmí, la familia de los Karmi. Le-Jetsron mishpajat haJetsroni le-Jarmi
mishpajat haKarmi.
ymrkh tjpcm ymrkl ynwrxjh tjpcm nrxjl

‫לחצרן משפחת החצרוני לכרמי משפחת הכרמי‬
7-Estas son las familias de los Re'uveni, y los que de ellos fueron contados, cuarenta y tres mil setecientos treinta. Eleh
mishpejot haRe'uveni wayihyu fekudeyhem shloshah we'arba'im elef ushva me'ot ushloshim.
myclcw twam ubcw pla myubraw hclc mhydqp wyhyw ynbwarh tjpcm hla
‫ דיהם שלשה וארבעים אלף ושבע מאות ושלשים‬%‫ אובני ויהיו פק‬%‫אלה משפחת הר‬
8-Y los hijos de Palú, Eli'av; Uvney Palu Eli'av.
bayla awlp ynbw

‫ ליאב‬3‫ובני פלוא א‬
9-y los hijos de Eli'av, Nemu'el y Datan y Aviram. Estos fueron aquel Datán y aquel Aviram, hombres escogidos de la
congregación, que incitaron a contender contra Mosheh y Aharón en el grupo de Koraj, cuando ellos incitaron a
contender contra YHWH. Uvney Eli'av Nemu'el weDatan wa'Aviram hu-Datan wa'Aviram kri'ey ha'edah asher
hitsu al-Mosheh we'al-Aharon ba'adat-Koraj behatsotam al-YHWH.
nrha luw hcm lu wxh rca hduh yawrq mrybaw ntd awh mrybaw ntdw lawmn bayla ynbw
hwhy lu mtxhb jrq tdub
‫ שר הצו על־משה‬+‫ בירם ]קרואי כ[ )קריאי ק( העדה א‬+‫ בירם הוא־דתן וא‬+‫ ליאב נמואל ודתן וא‬3‫ובני א‬
‫דת־קרח בהצתם על־יהוה‬+‫ רן בע‬+‫ועל־אה‬
10-Y la tierra abrió su boca y los tragó juntamente con Koraj, muriendo aquel grupo, al mismo tiempo que consumió
el fuego a doscientos cincuenta hombres, los cuales sirvieron de advertencia; Watiftaj ha'arets et-piha wativla
otam we'et-Koraj bemot ha'edah ba'ajol ha'esh et jamishim umatayim ish wayihyu lenes.
cya mytamw mycmj ta cah lkab hduh twmb jrq taw mta ulbtw hyp ta xrah jtptw
snl wyhyw
‫ משים ומאתים איש‬+‫ כל האש את ח‬+‫ותפתח הארץ את־פיה ותבלע אתם ואת־קרח במות העדה בא‬
‫ויהיו לנס‬
11-mas los hijos de Koraj no murieron. Uveney-Koraj lo-metu.
wtm al jrq ynbw

‫ובני־קרח לא־מתו‬
12-Los hijos de Shimón, por sus familias: de Nemu'el, la familia de los Nemue'eli; de Yamín, la familia de los Yamini;
de Yajín, la familia de los Yajini; Beney Shim'on lemishpejotam li-Nemu'el mishpajat haNemu'eli le-Yamin
mishpajat haYamini le-Yajin mishpajat haYajini.
ynykyh tjpcm nykyl ynymyh tjpcm nymyl ylawmnh tjpcm lawmnl mtjpcml nwumc ynb
‫בני שמעון למשפחתם לנמואל משפחת הנמואלי לימין משפחת הימיני ליכין משפחת היכיני‬
13-de Zéraj, la familia de los Zarji; de Shaúl, la familia de los Shauli. Le-Zeraj mishpajat haZarji le-Sha'ul mishpajat
haSha'uli.
ylwach tjpcm lwacl yjrzh tjpcm jrzl

‫לזרח משפחת הזרחי לשאול משפחת השאולי‬
14-Estas son las familias de los Shimoni, veintidós mil doscientos. Eleh mishpejot haShim'oni shenayim we'esrim
elef umatayim.
mytamw pla myrcuw mync ynumch tjpcm hla

‫אלה משפחת השמעני שנים ועשרים אלף ומאתים‬
15-Los hijos de Gad, por sus familias: de Tzefón, la familia de los Tzefoní; de Jagí, la familia de los Jagí; de Shuní, la
familia de los Shuní; Beney Gad lemishpejotam li-Tsfon mishpajat haTsfoni le-Jagi mishpajat haJagi le-Shuni
mishpajat haShuni.
ynwch tjpcm ynwcl ygjh tjpcm ygjl ynwpxh tjpcm nwpxl mtjpcml dg ynb
‫בני גד למשפחתם לצפון משפחת הצפוני לחגי משפחת החגי לשוני משפחת השוני‬
16-de Ozní, la familia de los Ozní; de Erí, la familia de los Erí; Le'Ozni mishpajat ha'Ozni le-Eri mishpajat ha'Eri.
yruh tjpcm yrul ynzah tjpcm ynzal

‫לאזני משפחת האזני לערי משפחת הערי‬
17-de Arod, la familia de los Arodi; de Arelí, la familia de los Arelí. La-Arod mishpajat ha'Arodi le-Ar'eli mishpajat
ha'Ar'eli.
ylarah tjpcm ylaral ydwrah tjpcm dwral

‫ רודי לאראלי משפחת האראלי‬+‫ רוד משפחת הא‬+‫לא‬
18-Estas son las familias de los hijos de Gad, conforme a los que de ellos fueron contados: cuarenta mil quinientos.
Eleh mishpajot beney-Gad lifkudeyhem arba'im elef wajamesh me'ot.
twam cmjw pla myubra mhydqpl dg ynb tjpcm hla

‫ מש מאות‬+‫ דיהם ארבעים אלף וח‬%‫אלה משפחת בני־גד לפק‬
19-Los hijos de Yahudah, Er y Onan, y murieron Er y Onan en la tierra de Kena'an; Beney Yahudah Er ve'Onan
wayamot Er we'Onan be'erets Kena'an.
nunk xrab nnwaw ru tmyw nnwaw ru hdwhy ynb

‫בני יהודה ער ואונן וימת ער ואונן בארץ כנען‬
20-y fueron los hijos de Yahudah, según sus familias: de Shelah, la familia de los Shelani; de Peretz, la familia de los
Partzi; de Zeraj, la familia de los Zarji. Wayihyu veney-Yahudah lemishpejotam le-Shelah mishpajat haShelani le-
Perets mishpajat haPartsi le-Zeraj mishpajat haZarji.
yjrzh tjpcm jrzl yxrph tjpcm xrpl ynlch tjpcm hlcl mtjpcml hdwhy ynb wyhyw
‫ויהיו בני־יהודה למשפחתם לשלה משפחת השלני לפרץ משפחת הפרצי לזרח משפחת הזרחי‬
21-Y fueron los hijos de Peretz: de Jetzrón, la familia de los Jetzroni; de Jamul, la familia de los Jamuli. Wayihyu
veney-Perets le-Jetsron mishpajat haJetsroni le-Jamul mishpajat heJamuli.
ylwmjh tjpcm lwmjl ynrxjh tjpcm nrxjl xrp ynb wyhyw

‫ויהיו בני־פרץ לחצרן משפחת החצרני לחמול משפחת החמולי‬
22-Estas son las familias de Yahudah, conforme a los que de ellos fueron contados: setenta y seis mil quinientos.
Eleh mishpejot Yahudah lifkudeyhem shishah weshiv'im elef wajamesh me'ot.
twam cmjw pla myubcw hcc mhydqpl hdwhy tjpcm hla

‫ מש מאות‬+‫ דיהם ששה ושבעים אלף וח‬%‫אלה משפחת יהודה לפק‬
23-Los hijos de Yissajar, por sus familias: de Tola, la familia de los Tola'i; de Fuwah, la familia de los Puni; Beney
Yisajar lemishpejotam Tola mishpajat haTola'i le-Fuwah mishpajat haPuni.
ynwph tjpcm hwpl yulwth tjpcm ulwt mtjpcml rkccy ynb

‫וה משפחת הפוני‬%‫בני יששכר למשפחתם תולע משפחת התולעי לפ‬
24-de Yashuv, la familia de los Yashuvi; de Shimron, la familia de los Shimroni. Le-Yashuv mishpajat haYashuvi le-
Shimron mishpajat haShimroni.
ynrmch tjpcm nrmcl ybcyh tjpcm bwcyl

‫לישוב משפחת הישובי לשמרן משפחת השמרני‬
25-Estas son las familias de Yissajar, conforme a los que de ellos fueron contados: sesenta y cuatro mil trescientos.
Eleh mishpejot Yissajar lifkudeyhem arba'ah weshishim elef ushlosh me'ot.
twam clcw pla myccw hubra mhydqpl rkccy tjpcm hla

‫ דיהם ארבעה וששים אלף ושלש מאות‬%‫אלה משפחת יששכר לפק‬
26-Los hijos de Zebulun, por sus familias: de Sered, la familia de los Sardi; de Elon, familia de los Eloni, de Yajle'el,
la familia de los Yajle'eli. Beney Zevulun lemishpejotam le-Sered mishpajat haSardi le-Elon mishpajat ha'Eloni
le-Yajle'el mishpajat haYajle'eli.
ylaljyh tjpcm laljyl ynlah tjpcm nwlal ydrsh tjpcm drsl mtjpcml nlwbz ynb
‫ן למשפחתם לסרד משפחת הסרדי לאלון משפחת האלני ליחלאל משפחת היחלאלי‬%‫בני זבול‬
27-Estas son las familias de los Zevuloni, conforme a los que de ellos fueron contados: sesenta mil quinientos. Eleh
mishpejot haZevuloni lifkudeyhem shishim elef wajamesh me'ot.
twam cmjw pla mycc mhydqpl ynlwbzh tjpcm hla

‫ מש מאות‬+‫ דיהם ששים אלף וח‬%‫אלה משפחת הזבולני לפק‬
28-Los hijos de Yosef, por sus familias, Manasheh y Efrayim; Beney Yosef lemishpejotam Menasheh we'Efrayim.
myrpaw hcnm mtjpcml pswy ynb

‫בני יוסף למשפחתם מנשה ואפרים‬
29-los hijos de Manasheh: de Majir, la familia de los Majiri; y Majir engendró a Gilad; de Gilad, la familia de los
Giladi. Beney Menasheh le-Majir mishpajat haMajiri uMajir holid et-Gil'ad le-Gil'ad mishpajat haGil'adi.
ydulgh tjpcm dulgl dulg ta dylwh rykmw yrykmh tjpcm rykml hcnm ynb
‫בני מנשה למכיר משפחת המכירי ומכיר הוליד את־גלעד לגלעד משפחת הגלעדי‬
30-Estos son los hijos de Gilad: de Iezer, la familia de los Lezri; de Jelek, la familia de los Jelki; Eleh bney Gil'ad
I'ezer mishpajat haI'ezri le-Jelek mishpajat haJelki.
yqljh tjpcm qljl yrzuyah tjpcm rzuya dulg ynb hla

‫אלה בני גלעד איעזר משפחת האיעזרי לחלק משפחת החלקי‬
31-y de Asri'el, la familia de los Asri'eli; y de Shejem, la familia de los Shijmi; We'Asri'el mishpajat ha'Asri'eli
weShejem mishpajat haShijmi.
ymkch tjpcm mkcw ylarcah tjpcm layrcaw

‫ואשריאל משפחת האשראלי ושכם משפחת השכמי‬
32-y de Shemidah, la familia de los Shemidai; y de Jefer, la familia de los Jefri. UShmidah mishpajat haShmida'i
weJefer mishpajat ha Jefri.
yrpjh tjpcm rpjw yudymch tjpcm udymcw

‫ושמידע משפחת השמידעי וחפר משפחת החפרי‬
33-Y Tzelofjad, hijo de Jefer, no tuvo hijos sino hijas, y los nombres de las hijas de Tzelofjad fueron Majlah y No'ah,
Joglah, Milkah y Tirtzah. UTslofjad ben-Jefer lo-hayu lo banim ki im-banot weshem benot Tslofjad Majlah
weNo'ah Joglah Milkah weTirtsah.
hxrtw hklm hlgj hunw hljm djplx twnb mcw twnb ma yk mynb wl wyh al rpj nb djplxw
‫וצלפחד בן־חפר לא־היו לו בנים כי אם־בנות ושם בנות צלפחד מחלה ונעה חגלה מלכה ותרצה‬
34-Estas son las familias de Manasheh, y los que de ellos fueron contados, cincuenta y dos mil setecientos. Eleh
mishpejot Menasheh ufkudeyhem shnayim wajamishim elef ushva me'ot.
twam ubcw pla mycmjw mync mhydqpw hcnm tjpcm hla

‫ משים אלף ושבע מאות‬+‫ דיהם שנים וח‬%‫אלה משפחת מנשה ופק‬
35-Estos son los hijos de Efrayim, por sus familias: de Shutalaj, la familia de los Shutalji; de Bejer, la familia de los
Bajri; de Tajan, la familia de los Tajani. Eleh veney-Efrayim lemishpejotam le-Shutelaj mishpajat haShutalji le-
Bejer mishpajat haBajri le-Tajan mishpajat haTajani.
ynjth tjpcm njtl yrkbh tjpcm rkbl yjltch tjpcm jltwcl mtjpcml myrpa ynb hla
‫ ני‬+‫ תלחי לבכר משפחת הבכרי לתחן משפחת התח‬%‫אלה בני־אפרים למשפחתם לשותלח משפחת הש‬
36-Estos son los hijos de Shutalaj: de Eran, la familia de los Erani. We'eleh beney Shutalaj le-Eran mishpajat ha'Erani.
ynruh tjpcm nrul jltwc ynb hlaw

‫ואלה בני שותלח לערן משפחת הערני‬
37-Estas son las familias de los hijos de Efrayim, conforme a los que de ellos fueron contados: treinta y dos mil
quinientos; éstos son los hijos de Yosef por sus familias. Eleh mishpejot beney-Efrayim lifkudeyhem shnayim
ushloshim elef wajamesh me'ot eleh veney-Yosef lemishpejotam.
mtjpcml pswy ynb hla twam cmjw pla myclcw mync mhydqpl myrpa ynb tjpcm hla
‫ מש מאות אלה בני־יוסף למשפחתם‬+‫ דיהם שנים ושלשים אלף וח‬%‫אלה משפחת בני־אפרים לפק‬
38-Los hijos de Benyamín, por sus familias: de Bela, la familia de los Bali; de Ashbel, la familia de los Ashbeli; de
Ajiram, la familia de los Ajirami; Beney Binyamin lemishpejotam le-Bela mishpajat haBal'i le-Ashbel mishpajat
ha'Ashbeli la-Ajiram mishpajat ha'Ajirami.
ymryjah tjpcm mryjal ylbcah tjpcm lbcal yulbh tjpcm ulbl mtjpcml nmynb ynb
‫ חירמי‬+‫ חירם משפחת הא‬+‫בני בנימן למשפחתם לבלע משפחת הבלעי לאשבל משפחת האשבלי לא‬
39-de Shefufam, la familia de los Shufami; de Jufam, la familia de los Jufami. Li-Shefufam mishpajat ha Shufami
le-Jufam mishpajat haJufami.
ympwjh tjpcm mpwjl ympwch tjpcm mpwpcl

‫לשפופם משפחת השופמי לחופם משפחת החופמי‬
40-Y los hijos de Bela fueron Ard y Na'aman; de (Ard), la familia de los Ardi; de Na'aman, la familia de los Na'ami.
Wayihyu veney-Bela Ard weNa'aman mishpajat ha'Ardi le-Na'aman mishpajat haNa'ami.
ymunh tjpcm nmunl ydrah tjpcm nmunw dra ulb ynb wyhyw
‫מי‬+‫מן משפחת הנע‬+‫מן משפחת הארדי לנע‬+‫ויהיו בני־בלע ארד ונע‬
41-Estos son los hijos de Benyamín, por sus familias, y los que de ellos fueron contados, cuarenta y cinco mil
seiscientos. Eleh veney-Binyamin lemishpejotam ufkudeyhem jamishah we'arba'im elef we'shesh me'ot.
twam ccw pla myubraw hcmj mhydqpw mtjpcml nmynb ynb hla
‫ משה וארבעים אלף ושש מאות‬+‫ דיהם ח‬%‫אלה בני־בנימן למשפחתם ופק‬
42-Estos son los hijos de Dan, por sus familias: De Shujam, la familia de los Shujami. Estas son las familias de Dan por
sus familias. Eleh veney-Dan lemishpejotam le-Shujam mishpajat haShujami eleh mishpejot Dan lemishpejotam.
mtjpcml nd tjpcm hla ymjwch tjpcm mjwcl mtjpcml nd ynb hla

‫אלה בני־דן למשפחתם לשוחם משפחת השוחמי אלה משפחת דן למשפחתם‬
43-Todas las familias de los Shujami, conforme a los que de ellos fueron contados, ascienden a sesenta y cuatro mil
cuatrocientos. Kol-mishpejot haShujami lifkudeyhem arba'ah weshishim elef we'arba me'ot.
twam ubraw pla myccw hubra mhydqpl ymjwch tjpcm lk

‫ דיהם ארבעה וששים אלף וארבע מאות‬%‫כל־משפחת השוחמי לפק‬
44-Los hijos de Asher, por sus familias: De Yimnah, la familia de Yimnah; de Yishvi, la familia de los Yishvi; de
Beryah, la familia de los Beri'i; Beney Asher lemishpejotam le-Yimnah mishpajat haYimnah le-Yishvi mishpajat
haYishvi li-Briyah mishpajat haBeri'i.
yuyrbh tjpcm huyrbl ywcyh tjpcm ywcyl hnmyh tjpcm hnmyl mtjpcml rca ynb
‫בני אשר למשפחתם לימנה משפחת הימנה לישוי משפחת הישוי לבריעה משפחת הבריעי‬
45-de los hijos de Beryah: de Jever, la familia de los Jevri; de Malki'el, la familia de los Malki'eli; Livney Beriyah le-
Jever mishpajat haJevri le-Malki'el mishpajat haMalki'eli.
ylayklmh tjpcm layklml yrbjh tjpcm rbjl huyrb ynbl

‫לבני בריעה לחבר משפחת החברי למלכיאל משפחת המלכיאלי‬
46-y el nombre de la hija de Asher fue Saraj. Weshem bat-Asher Saraj.
jrc rca tb mcw

‫ושם בת־אשר שרח‬
47-Estas son las familias de los hijos de Asher conforme a los que de ellos fueron contados: cincuenta y tres mil
cuatrocientos. Eleh mishpejot beney-Asher lifkudeyhem shloshah wajamishim elef we'arba me'ot.
twam ubraw pla mycmjw hclc mhydqpl rca ynb tjpcm hla
‫ משים אלף וארבע מאות‬+‫ דיהם שלשה וח‬%‫אלה משפחת בני־אשר לפק‬
48-Los hijos de Naftalí, por sus familias: de Yajtze'el, la familia de los Yajtse'eli; de Guni, la familia de los Guni;
Beney Naftali lemishpejotam le-Yajtse'el mishpajat haYajtse'eli le-Guni mishpajat haGuni.
ynwgh tjpcm ynwgl ylaxjyh tjpcm laxjyl mtjpcml yltpn ynb

‫בני נפתלי למשפחתם ליחצאל משפחת היחצאלי לגוני משפחת הגוני‬
49-de Yetzer, la familia de los Yitsri; de Shilem la familia de los Shilemi. Le-Yetser mishpajat haYitsri le-Shilem
mishpajat haShilemi.
ymlch tjpcm mlcl yrxyh tjpcm rxyl

‫ליצר משפחת היצרי לשלם משפחת השלמי‬
50-Estas son las familias de Naftalí, por sus familias, y los que de ellos fueron contados, cuarenta y cinco mil
cuatrocientos. Eleh mishpejot Naftali lemishpejotam ufekudeyhem jamishah we'arba'im elef we'arba me'ot.
twam ubraw pla myubraw hcmj mhydqpw mtjpcml yltpn tjpcm hla
‫ משה וארבעים אלף וארבע מאות‬+‫ דיהם ח‬%‫אלה משפחת נפתלי למשפחתם ופק‬
51-Estos son los que fueron contados de los hijos de Yisra'el: seiscientos y un mil setecientos treinta. Eleh pekudey
beney Yisra'el shesh-me'ot elef wa'alef shva me'ot ushloshim.
myclcw twam ubc plaw pla twam cc larcy ynb ydwqp hla
‫אלה פקודי בני ישראל שש־מאות אלף ואלף שבע מאות ושלשים‬


53-Entre éstos será repartida la tierra por herencia, según el número de los nombres. La'eleh tejalek ha'arets benajalah
bemispar shemot.
twmc rpsmb hljnb xrah qljt hlal

‫ לה במספר שמות‬+‫לאלה תחלק הארץ בנח‬
54-A la tribu más numerosa darás herencia mayor, y a la menos numerosa, herencia menor; a cada cual según los que
de ellas fueron contados, será dada su herencia. Larav tarbeh najalato welam'at tam'it najalato ish lefi fekuday'o
yutan najalato.
wtljn nty wydqp ypl cya wtljn fyumt fumlw wtljn hbrt brl
‫ לתו‬+‫תן נח‬%‫ דיו י‬%‫ לתו איש לפי פק‬+‫ לתו ולמעט תמעיט נח‬+‫לרב תרבה נח‬
55-Pero por sorteo será repartida la tierra; conforme a los nombres de las tribus de sus padres, la han de heredar. Aj-
begoral yejalek et-ha'arets lishmot matot-avotam yinejalu.
wljny mtba twfm twmcl xrah ta qljy lrwgb ka

‫ בתם ינחלו‬+‫אך־בגורל יחלק את־הארץ לשמות מטות־א‬
56-Según salga el sorteo, será repartida su herencia (a cada tribu), según sea grande o pequeña. Al-pi hagoral tejalek
najalato beyn rav lim'at.
fuml br nyb wtljn qljt lrwgh yp lu

‫ לתו בין רב למעט‬+‫על־פי הגורל תחלק נח‬
57-Y éstos son los que fueron contados de Lewí, por sus familias: de Gershon, la familia de los Gershuni; de Kehat, la
familia de los kehati; de Merarí, la familia de los Merari. We'eleh fekudey haLewi lemishpejotam le-Gershon
mishpajat haGershuni liKehat mishpajat haKehati li-Merari mishpajat haMerari.
yrrmh tjpcm yrrml ythqh tjpcm thql yncrgh tjpcm nwcrgl mtjpcml ywlh ydwqp hlaw
‫ ני לקהת משפחת הקהתי למררי משפחת‬%‫ואלה פקודי הלוי למשפחתם לגרשון משפחת הגרש‬
‫המררי‬
58-Estas son las familias de los Lewi: la familia de los Livni, la familia de los Jevroni, la familia de los Majli, la familia
de los Mushi, la familia de los Korji. Y Kehat engendró a Amram. Eleh mishpejot Lewi mishpajat haLivni mishpajat
haJevroni mishpajat haMajli mishpajat haMushi mishpajat haKorji uKehat holid et-Amram.
dlwh thqw yjrqh tjpcm ycwmh tjpcm yljmh tjpcm ynrbjh tjpcm ynblh tjpcm ywl tjpcm hla
mrmu ta
‫אלה משפחת לוי משפחת הלבני משפחת החברני משפחת המחלי משפחת המושי משפחת‬
‫הקרחי וקהת הולד את־עמרם‬
59-Y el nombre de la mujer de Amram fue Yojeved, hija de Lewí, que le nació a Lewí en Mitsrayim. Y ella parió para
Amram a Aharón y a Mosheh y a Miryam, su hermana. Weshem eshet Amram Yojeved bat-Lewi asher yaldah otah
le-Lewi beMistrayim wateled le-Amram et-Aharon we'et-Mosheh we'et-Miryam ajotam.
hcm taw nrha ta mrmul dltw myrxmb ywll hta hdly rca ywl tb dbkwy mrmu tca mcw
mtja myrm taw
‫ רן ואת־משה‬+‫ שר ילדה אתה ללוי במצרים ותלד לעמרם את־אה‬+‫ושם אשת עמרם יוכבד בת־לוי א‬
‫ חתם‬+‫ואת מרים א‬
60-Y a Aharón le nacieron Nadav y Avihú, Eleazar e Itamar. Wayivaled le-Aharon et-Nadav we'et-Avihu et-El'azar
we'et-Itamar.
rmtya taw rzula ta awhyba taw bdn ta nrhal dlwyw

‫ ביהוא את־אלעזר ואת־איתמר‬+‫ רן את־נדב ואת־א‬+‫ויולד לאה‬

61-Y murieron Nadav y Avihú cuando ofrecían un fuego extraño ante la presencia de YHWH. Wayamot Nadav
wa'Avihu behakrivam esh-zarah lifney YHWH.
hwhy ynpl hrz ca mbyrqhb awhybaw bdn tmyw

‫ ביהוא בהקריבם אש־זרה לפני יהוה‬+‫וימת נדב וא‬
62-Y los que fueron contados de ellos, veintitrés mil, o sea todos los varones de un mes para arriba, porque no fueron
contados entre los hijos de Yisra'el, ya que no les fue dada herencia entre los hijos de Yisra'el. Wayihyu fekudeyhem
shloshah we'esrim elef kol-zajar miben-jodesh wamalah ki lo hotpakdu betoj beney Yisra'el ki lo nitan lahem
najalah betoj beney Yisra'el.
yk larcy ynb kwtb wdqpth al yk hlumw cdj nbm rkz lk pla myrcuw hclc mhydqp wyhyw
larcy ynb kwtb hljn mhl ntn al
‫ דיהם שלשה ועשרים אלף כל־זכר מבן־חדש ומעלה כי לא התפקדו בתוך בני ישראל כי‬%‫ויהיו פק‬
‫ לה בתוך בני ישראל‬+‫לא־נתן להם נח‬
63-Estos son los que fueron contados por Mosheh y Elazar, el kohen, los cuales contaron a los hijos de Yisra'el en las
planicies de Moav, junto al Yarden, a la altura de Yerejo. Eleh pekudey Mosheh we'El'azar hakohen asher pakedu
et-beney Yisra'el be'arvot Moav al Yarden Yerejo.
wjry ndry lu bawm tbrub larcy ynb ta wdqp rca nhkh rzulaw hcm ydwqp hla
‫ שר פקדו את־בני ישראל בערבת מואב על ירדן ירחו‬+‫אלה פקודי משה ואלעזר הכהן א‬
64-Y entre éstos no hubo ninguno de los que fueron contados por Mosheh y Aharon, el kohen, cuando éstos contaron a
los hijos de Yisra'el en el desierto de Sinay. Uve'eleh lo-hayah ish mipkudey Mosheh we'Aharon hakohen asher
pakedu et-beney Yisra'el bemidbar Sinay.
ynys rbdmb larcy ynb ta wdqp rca nhkh nrhaw hcm ydwqpm cya hyh al hlabw
‫ שר פקדו את־בני ישראל במדבר סיני‬+‫ רן הכהן א‬+‫ובאלה לא־היה איש מפקודי משה ואה‬
65-Porque acerca de ellos había dicho YHWH: Morirán irremisiblemente en el desierto; y ninguno de ellos quedó
salvo Kalev, hijo de Yefuneh, y Yahoshua, hijo de Nun. Ki-amar YHWH lahem mot yamutu bamidbar welo-notar
mehem ish ki im-Kalev ben-Yefuneh viYehoshua bin-Nun.
nwn nb ucwhyw hnpy nb blk ma yk cya mhm rtwn alw rbdmb wtmy twm mhl hwhy rma yk
‫ ע בן־נון‬%‫נה ויהוש‬%‫ תו במדבר ולא־נותר מהם איש כי אם־כלב בן־יפ‬%‫כי־אמר יהוה להם מות ימ‬
Capítulo 27
1-Y se acercaron las hijas de Tzelofjad, hijo de Jefer, hijo de Gil'ad, hijo de Majir, hijo de Menasheh, de las familias de
Menasheh, hijo de Yosef; y estos son los nombres de sus hijas: Majlah, No'ah, y Joglah y Milkah y Tirtzah.
Watikravnah benot Tslofjad ben-Jefer ben-Gil'ad ben-Majir ben-Menasheh lemishpejot Menasheh ven-Yosef
we'eleh shmot benotay'o Majlah No'ah weJoglah uMilkah weTirtsah.
twmc hlaw pswy nb hcnm tjpcml hcnm nb rykm nb dulg nb rpj nb djplx twnb hnbrqtw
hxrtw hklmw hlgjw hun hljm wytnb
‫ותקרבנה בנות צלפחד בן־חפר בן־גלעד בן־מכיר בן־מנשה למשפחת מנשה בן־יוסף ואלה שמות‬
‫בנתיו מחלה נעה וחגלה ומלכה ותרצה‬
2-Y se presentaron delante de Mosheh y de El'azar el kohen, y delante de los príncipes y de toda la congregación, a la
entrada de la tienda de asignación, diciendo: Wata'amodnah lifney Mosheh welifney El'azar hakohen welifney
hanesi'im wejol-ha'edah petaj ohel-mo'ed lemor.
rmal duwm lha jtp hduh lkw maycnh ynplw nhkh rzula ynplw hcm ynpl hndmutw
‫מדנה לפני משה ולפני אלעזר הכהן ולפני הנשיאם וכל־העדה פתח אהל־מועד לאמר‬+‫ותע‬
3-Nuestro padre murió en el desierto, y él no estuvo en la asamblea de los que se juntaron contra YHWH, en el grupo
de Koraj, sino que murió en su propio pecado, y no tuvo hijos. Avinu met bamidbar wehu lo-hayah betoj ha'edah
hano'adim al-YHWH ba'adat-Koraj ki-vechet'o met uvanim lo-hayu lo.
mynbw tm wafjb yk jrq tdub hwhy lu myduwnh hduh kwtb hyh al awhw rbdmb tm wnyba
wl wyh al
‫דת־קרח כי־בחטאו מת ובנים לא־‬+‫אבינו מת במדבר והוא לא־היה בתוך העדה הנועדים על־יהוה בע‬
‫היו לו‬
4-¿Por qué ha de faltar el nombre de nuestro padre de enmedio de su familia, por no haber tenido hijo? Danos a
nosotras herencia entre los hermanos de nuestro padre. Lamah yigara shem-avinu mitoj mishpajto ki eyn lo ben
tenah-lanu ajuzah betoj ajey avinu.
wnyba yja kwtb hzja wnl hnt nb wl nya yk wtjpcm kwtm wnyba mc urgy hml
‫ חי אבינו‬+‫ זה בתוך א‬%‫ ח‬+‫למה יגרע שם־אבינו מתוך משפחתו כי אין לו בן תנה־לנו א‬
5-Y Mosheh presentó la causa de ellas ante YHWH. Wayakrev Mosheh et-mishpatan lifney YHWH.
hwhy ynpl nfpcm ta hcm brqyw

‫ויקרב משה את־משפטן לפני יהוה‬

7-Justo hablan las hijas de Tzelofjad; ciertamente les darás posesión de herencia enmedio de los hermanos de su
padre, haciendo pasar la herencia de su padre a ellas. Ken benot Tslofjad dovrot naton titen lahem ajuzat najalah
betoj ajey avihem weha'avarta et-najalat avihen lahen.
nhl nhyba tljn ta trbuhw mhyba yja kwtb hljn tzja mhl ntt ntn trbd djplx twnb nk
‫ ביהן להן‬+‫ לת א‬+‫ברת את־נח‬+‫ ביהם והע‬+‫ חי א‬+‫ לה בתוך א‬+‫ זת נח‬%‫ ח‬+‫כן בנות צלפחד דברת נתן תתן להם א‬
8-Y a los hijos de Yisra'el hablarás, diciendo: Cuando un hombre muriere sin tener hijo, haréis pasar su herencia a su
hija. We'el-beney Yisra'el tedaber lemor ish ki-yamut uven eyn lo weha'avartem et-najalato levito.
wtbl wtljn ta mtrbuhw wl nya nbw twmy yk cya rmal rbdt larcy ynb law
‫ לתו לבתו‬+‫ברתם את־נח‬+‫ואל־בני ישראל תדבר לאמר איש כי־ימות ובן אין לו והע‬
9-Y si no tuviere hija, daréis la herencia a sus hermanos. We'im-eyn lo bat unetatem et-najalato le'ejay'o.
wyjal wtljn ta mttnw tb wl nya maw

‫ לתו לאחיו‬+‫ואם־אין לו בת ונתתם את־נח‬
10-Y si no tuviere hermanos, daréis su herencia a los hermanos de su padre. We'im-eyn lo ajim unetatem et-najalato
la'ajey avi'o.
wyba yjal wtljn ta mttnw myja wl nya maw

‫ חי אביו‬+‫ לתו לא‬+‫ואם־אין לו אחים ונתתם את־נח‬
11-Y si su padre no tuviere hermanos, daréis su herencia al más cercano pariente suyo, uno de su familia, y éste la
heredará. Y será esto para los hijos de Yisra'el como estatuto de juicio, según ordenó YHWH a Mosheh. We'im-eyn
ajim le'avi'o unetatem et-najalato lish'ero hakarov elay'o mimishpajto weyarash otah wehayetah livney Yisra'el
lejukat mishpat ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh.
ynbl htyhw hta cryw wtjpcmm wyla brqh wracl wtljn ta mttnw wybal myja nya maw
hcm ta hwhy hwx rcak fpcm tqjl larcy
‫ לתו לשארו הקרב אליו ממשפחתו וירש אתה והיתה לבני‬+‫ואם־אין אחים לאביו ונתתם את־נח‬
‫ שר צוה יהוה את־משה‬+‫ קת משפט כא‬%‫ישראל לח‬
12-Y dijo YHWH a Mosheh: Sube a este monte Avarim y mira la tierra que he dado a los hijos de Yisra'el. Wayomer
YHWH el-Mosheh aleh el-har ha'Avarim hazeh ur'eh et-ha'arets asher natati livney Yisra'el.
larcy ynbl yttn rca xrah ta harw hzh myrbuh rh la hlu hcm la hwhy rmayw
‫ שר נתתי לבני ישראל‬+‫ברים הזה וראה את־הארץ א‬+‫לה אל־הר הע‬+‫ויאמר יהוה אל־משה ע‬
13-Y cuando la hayas visto, tú también serás reunido a tu pueblo como fue reunido Aharon, tu hermano, Wera'itah
otah wene'esafta el-ameyja gam-atah ka'asher ne'esaf Aharon ajija.
kyja nrha psan rcak hta mg kymu la tpsanw hta htyarw

‫ רן אחיך‬+‫ סף אה‬3‫ שר נא‬+‫ ספת אל־עמיך גם־אתה כא‬3‫וראיתה אתה ונא‬
14-porque os rebelasteis en el desierto de Tzin, en la contienda de la congregación, contra mi orden de (mostrarme)
kadosh con las aguas a los ojos de ellos. Estas son las aguas de Merivah, de Kadesh, en el desierto de Tzin. Ka'asher
meritem pi bemidbar-Tsin bimerivat ha'edah lehakdisheni vamayim le'eyneyhem hem mey-Merivat Kadesh
midbar-Tsin.
nx rbdm cdq tbyrm ym mh mhynyul mymb yncydqhl hduh tbyrmb nx rbdmb yp mtyrm rcak
‫ שר מריתם פי במדבר־צן במריבת העדה להקדישני במים לעיניהם הם מי־מריבת קדש מדבר־צן‬+‫כא‬
15-Y habló Mosheh a YHWH, diciendo: Wayedaber Mosheh el-YHWH lemor.
rmal hwhy la hcm rbdyw

‫וידבר משה אל־יהוה לאמר‬
16-Nombre YHWH, Elohey de los ruajot de toda carne, a un hombre sobre la congregación, Yifkod YHWH Elohey
harujot lejol-basar ish al-ha'edah.
hduh lu cya rcb lkl tjwrh yhla hwhy dqpy

‫ להי הרוחת לכל־בשר איש על־העדה‬3‫יפקד יהוה א‬
17-que salga delante de ellos y que entre delante de ellos, y que los haga a ellos salir y entrar; para que no sea la
congregación de YHWH como ovejas que no tienen pastor. Asher-yetse lifneyhem wa'asher yavo lifneyhem wa'asher
yotsi'em wa'asher yevi'em welo tihyeh adat YHWH katson asher eyn-lahem ro'eh.
naxk hwhy tdu hyht alw mayby rcaw mayxwy rcaw mhynpl aby rcaw mhynpl axy rca
hur mhl nya rca
‫ שר‬+‫דת יהוה כצאן א‬+‫ שר יביאם ולא תהיה ע‬+‫ שר יוציאם וא‬+‫ שר יבא לפניהם וא‬+‫ שר־יצא לפניהם וא‬+‫א‬
‫אין־להם רעה‬
18-Y dijo YHWH a Mosheh: Toma para ti a Yahoshua, hijo de Nun, hombre en quien hay este ruaj, y pon tu mano sobre
él. Wayomer YHWH el-Mosheh kaj-leja et-Yehoshua bin-Nun ish asher-ruaj bo wesamajta et-yadeja alay'o.
wylu kdy ta tkmsw wb jwr rca cya nwn nb ucwhy ta kl jq hcm la hwhy rmayw
‫ שר־רוח בו וסמכת את־ידך עליו‬+‫ ע בן־נון איש א‬%‫ויאמר יהוה אל־משה קח־לך את־יהוש‬
19-Y le harás presentar delante de El'azar, el kohen, y delante de toda la congregación, y le darás el cargo a vista de
ellos. Weha'amadeta oto lifney El'azar hakohen welifney kol-ha'edah wetsiwitah oto le'eyneyhem.
mhynyul wta htywxw hduh lk ynplw nhkh rzula ynpl wta tdmuhw
‫מדת אתו לפני אלעזר הכהן ולפני כל־העדה וצויתה אתו לעיניהם‬+‫והע‬
20-Y pondrás de tu brío sobre él, a fin de que le obedezca toda la congregación de los hijos de Yisra'el. Wenatatah
mehodeja alay'o lema'an yishme'u kol-adat beney Yisra'el.
larcy ynb tdu lk wumcy numl wylu kdwhm httnw

‫דת בני ישראל‬+‫ונתתה מהודך עליו למען ישמעו כל־ע‬
21-Y él se presentará delante de El'azar el kohen, el cual consultará por él el juicio de los Urim delante de YHWH.
Conforme a su respuesta han de salir y conforme a su respuesta han de entrar él y todos los hijos de Yisra'el juntamente
con él, Welifney El'azar hakohen ya'amod wesha'al lo bemishpat ha'urim lifney YHWH al-piv yets'u we'al-pi'u
yavo'u hu wejol-beney-Yisra'el ito wejol-ha'edah.
awh waby wyp luw waxy wyp lu hwhy ynpl myrwah fpcmb wl lacw dmuy nhkh rzula ynplw
hduh lkw wta larcy ynb lkw
‫מד ושאל לו במשפט האורים לפני יהוה על־פיו יצאו ועל־פיו יבאו הוא וכל־‬+‫ולפני אלעזר הכהן יע‬
‫בני־ישראל אתו וכל־העדה‬
22-E hizo Mosheh como le había ordenado YHWH, y tomó a Yahoshua y le presentó delante de El'azar el kohen, y
delante de toda la congregación. Waya'as Mosheh ka'asher tsiwah YHWH oto wayikaj et-Yehoshua waya'amidehu
lifney El'azar hakohen welifney kol-ha'edah.
hduh lk ynplw nhkh rzula ynpl whdmuyw ucwhy ta jqyw wta hwhy hwx rcak hcm cuyw
‫מדהו לפני אלעזר הכהן ולפני כל־העדה‬+‫ ע ויע‬%‫ שר צוה יהוה אתו ויקח את־יהוש‬+‫ויעש משה כא‬
23-Y puso sobre él sus manos, y le dio el cargo; como había ordenado YHWH por conducto de Mosheh. Wayismoj et-
yaday'o alay'o wayetsawehu ka'asher diber YHWH beyad-Mosheh.
hcm dyb hwhy rbd rcak whwxyw wylu wydy ta kmsyw

‫ שר דבר יהוה ביד־משה‬+‫ויסמך את־ידיו עליו ויצוהו כא‬
Capítulo 28

2-Ordena a los hijos de Yisra'el y diles: Mi ofrenda, mi lejem, mi ofrenda de fuego para ser aceptada con agrado por
Mí, guardaréis para ofrecérmela en su tiempo. Tsa'u et-beney Yisra'el we'amarta alehem et-korbani lajmi le'ishay
re'aj nijoji tishmeru lehakriv li bemo'ado.
wduwmb yl byrqhl wrmct yjjyn jyr ycal ymjl ynbrq ta mhla trmaw larcy ynb ta wx
‫דו‬+‫ להם את־קרבני לחמי לאשי ריח ניחחי תשמרו להקריב לי במוע‬+‫צו את־בני ישראל ואמרת א‬
3-Y les dirás: Esta es la ofrenda de fuego que presentaréis a YHWH: dos corderos de un año, sin defecto, cada día, será
el holocausto continuo. We'amarta lahem zeh ha'isheh asher takrivu l'YHWH kevasim beney-shanah temimim
shnayim layom olah tamid.
dymt hlu mwyl mync mmymt hnc ynb mycbk hwhyl wbyrqt rca hcah hz mhl trmaw
‫ שר תקריבו ליהוה כבשים בני־שנה תמימם שנים ליום עלה תמיד‬+‫ואמרת להם זה האשה א‬
4-Uno de los corderos ofrecerás por la mañana, y el otro cordero lo ofrecerás por la tarde. Et-hakeves ejad ta'aseh
vaboker we'et hakeves hasheni ta'aseh beyn ha'arba'im.
mybruh nyb hcut ynch cbkh taw rqbb hcut dja cbkh ta
‫שה בין הערבים‬+‫שה בבקר ואת הכבש השני תע‬+‫את־הכבש אחד תע‬
5-Y la décima parte de una efah de flor de harina de trigo, mezclada con la cuarta parte de un hin de aceite, como
ofrenda vegetal. Wa'asirit ha'eyfah solet leminjah belulah beshemen katit revi'it hahin.
nyhh tuybr tytk nmcb hlwlb hjnml tls hpyah tyrycuw

‫שירית האיפה סלת למנחה בלולה בשמן כתית רביעת ההין‬+‫וע‬
6-Es holocausto continuo, como el que fue ofrecido en el monte de Sinay, ofrenda de fuego para ser recibida con
agrado por YHWH. Olat tamid ha'asuyah behar Sinay lere'aj nijoaj isheh l'YHWH.
hwhyl hca jjyn jyrl ynys rhb hycuh dymt tlu

‫ יה בהר סיני לריח ניחח אשה ליהוה‬%‫ש‬+‫עלת תמיד הע‬
7-Y su libación será la cuarta parte de un hin (de vino) con cada cordero; en el (lugar) kodesh derramarás libación de vino
añejo, a YHWH. Wenisko revi'it hahin lakeves ha'ejad bakodesh hasej nesej shejar l'YHWH.
hwhyl rkc ksn ksh cdqb djah cbkl nyhh tuybr wksnw
‫ונסכו רביעת ההין לכבש האחד בקדש הסך נסך שכר ליהוה‬
8-Y el otro cordero ofrecerás por la tarde; como la ofrenda vegetal de la mañana y conforme su libación, lo ofrecerás,
ofrenda de fuego para ser recibida con agrado por YHWH. We'et hakeves hasheni ta'aseh beyn ha'arba'im
keminjat haboker ujenisko ta'aseh isheh re'aj nijoaj l'YHWH.
hwhyl jjyn jyr hca hcut wksnkw rqbh tjnmk mybruh nyb hcut ynch cbkh taw
‫שה אשה ריח ניחח ליהוה‬+‫שה בין הערבים כמנחת הבקר וכנסכו תע‬+‫ואת הכבש השני תע‬
9-Y en yom shabat (ofreceréis dos corderos sin defecto de un año, con dos décimas partes) de efah de flor de harina de
trigo mezclada con aceite por ofrenda vegetal juntamente con su libación. Uveyom haShabat sheney jevasim beney-
shanah temimim usheney esronim solet minjah belulah vashemen wenisko.
wksnw nmcb hlwlb hjnm tls mynrcu yncw mmymt hnc ynb mycbk ync tbch mwybw
‫וביום השבת שני־כבשים בני־שנה תמימם ושני עשרנים סלת מנחה בלולה בשמן ונסכו‬
10-Holocausto de shabat en su shabat, además del holocausto continuo y su libación. Olat Shabat beShabato al-olat
hatamid weniskah.
hksnw dymth tlu lu wtbcb tbc tlu

‫עלת שבת בשבתו על־עלת התמיד ונסכה‬
11-Y en los principios de vuestros meses presentaréis en holocausto a YHWH dos novillos jóvenes y un carnero, con
siete corderos de un año, sin defectos; Uverashey jodesheyjem takrivu olah l'YHWH parim beney-vakar shnayim
we'ayil ejad kevasim beney-shanah shiv'ah tmimim.
hubc hnc ynb mycbk dja lyaw mync rqb ynb myrp hwhyl hlu wbyrqt mkycdj ycarbw
mmymt
‫ובראשי חדשיכם תקריבו עלה ליהוה פרים בני־בקר שנים ואיל אחד כבשים בני־שנה שבעה תמימם‬
12-y tres décimas partes (de efah) de flor de harina de trigo mezclada con aceite, como ofrenda vegetal, por cada
novillo; y dos décimas partes (de efah) de flor de harina de trigo mezclada con aceite, como ofrenda vegetal, por el
carnero; Ushloshah esronim solet minjah belulah vashemen lapar ha'ejad ushney esronim solet minjah belulah
bashemen la'ayil ha'ejad.
lyal nmcb hlwlb hjnm tls mynrcu yncw djah rpl nmcb hlwlb hjnm tls mynrcu hclcw
djah
‫ושלשה עשרנים סלת מנחה בלולה בשמן לפר האחד ושני עשרנים סלת מנחה בלולה בשמן לאיל‬
‫האחד‬
13-y una décima parte (de efah) de flor de harina de trigo mezclada con aceite, como ofrenda vegetal, por cada
cordero; holocausto es para ser aceptado con agrado en ofrenda de fuego por YHWH. We'isaron isaron solet minjah
belulah vashemen lakeves ha'ejad olah re'aj nijoaj isheh l'YHWH.
hwhyl hca jjyn jyr hlu djah cbkl nmcb hlwlb hjnm tls nwrcu nrcuw
‫ועשרן עשרון סלת מנחה בלולה בשמן לכבש האחד עלה ריח ניחח אשה ליהוה‬
14-Y sus libaciones serán: la mitad de un hin de vino por cada novillo, y la tercera parte de un hin por el carnero, y la
cuarta parte de un hin por cada cordero. Este será el holocausto del inicio de cada mes que ha de ofrecerse en cada uno
de los meses del ano. Weniskeyhem jatsi hahin yihyeh lapar ushlishit hahin la'ayil urevi'it hahin lakeves yayin
zot olat jodesh bejodsho lejodshey hashanah.
cdj tlu taz nyy cbkl nyhh tuybrw lyal nyhh tcylcw rpl hyhy nyhh yxj mhyksnw
hnch ycdjl wcdjb
‫ צי ההין יהיה לפר ושלישת ההין לאיל ורביעת ההין לכבש יין זאת עלת חדש בחדשו‬+‫ונסכיהם ח‬
‫לחדשי השנה‬
15-Se presentará también a YHWH un cabrito para ofrenda por el pecado, además del holocausto continuo y su
libación. Use'ir izim ejad lejatat l'YHWH al-olat hatamid ye'aseh wenisko.
wksnw hcuy dymth tlu lu hwhyl tafjl dja myzu ryucw

‫ושעיר עזים אחד לחטאת ליהוה על־עלת התמיד יעשה ונסכו‬
16-Y en el primer mes, a los catorce días del mes, es Pésaj para YHWH. Uvajodesh harishon be'arba'ah asar yom
lajodesh Pesaj l'YHWH.
hwhyl jsp cdjl mwy rcu hubrab nwcarh cdjbw

‫ובחדש הראשון בארבעה עשר יום לחדש פסח ליהוה‬
17-Y en el día quince de este mes habrá una fiesta solemne; por siete días se comerán matsot. Uvajamishah asar yom
lajodesh hazeh jag shiv'at yamim matsot ye'ajel.
lkay twxm mymy tubc gj hzh cdjl mwy rcu hcmjbw

‫ משה עשר יום לחדש הזה חג שבעת ימים מצות יאכל‬+‫ובח‬
18-En el primer día habrá convocación kodesh; ningún trabajo servil haréis. Bayom harishon mikra-kodesh kol-
melejet avodah lo ta'asu.
wcut al hdbu tkalm lk cdq arqm nwcarh mwyb

‫שו‬+‫בדה לא תע‬+‫ביום הראשון מקרא־קדש כל־מלאכת ע‬
19-Y presentaréis por ofrenda de fuego, en holocausto a YHWH, dos novillos jóvenes y un carnero, y siete corderos de
un año; sin defecto serán ellos para vosotros; Wehikravtem isheh olah l'YHWH parim beney-vakar shenayim
we'ayil ejad weshiv'ah jevasim beney shanah temimim yihyu lajem.
mmymt hnc ynb mycbk hubcw dja lyaw mync rqb ynb myrp hwhyl hlu hca mtbrqhw
mkl wyhy
‫והקרבתם אשה עלה ליהוה פרים בני־בקר שנים ואיל אחד ושבעה כבשים בני שנה תמימם יהיו‬
‫לכם‬
20-y sus ofrendas vegetales serán de flor de harina de trigo mezclada con aceite: tres décimas partes (de efá) ofreceréis
por cada novillo, y dos décimas partes (de efah) por cada carnero ofreceréis; Uminjatam solet belulah vashamen
shloshah esronim lapar usheney esronim la'ayil ta'asu.
wcut lyal mynrcu yncw rpl mynrcu hclc nmcb hlwlb tls mtjnmw
‫שו‬+‫ומנחתם סלת בלולה בשמן שלשה עשרנים לפר ושני עשרנים לאיל תע‬
21-y una décima parte (de efah) ofreceréis por cada uno de los siete corderos. Isaron isaron ta'aseh lakeves ha'ejad
leshiv'at hakvasim.
mycbkh tubcl djah cbkl hcut nwrcu nwrcu

‫שה לכבש האחד לשבעת הכבשים‬+‫עשרון עשרון תע‬
22-Y un cabrito como ofrenda por el pecado, para hacer expiación por vosotros. Use'ir jatat ejad lejaper aleyjem.
mkylu rpkl dja tafj ryucw

‫ליכם‬+‫ושעיר חטאת אחד לכפר ע‬
23-Ofreceréis éstos además del holocausto de la mañana, que es el holocausto continuo. Milvad olat haboker asher
le'olat hatamid ta'asu et-eleh.
hla ta wcut dymth tlul rca rqbh tlu dblm

‫שו את־אלה‬+‫ שר לעלת התמיד תע‬+‫מלבד עלת הבקר א‬
24-Así ofreceréis cada día por siete días; sacrificio es de ofrenda de fuego para ser aceptada con agrado por YHWH;
además del holocausto continuo será ofrecido con su libación. Ka'eleh ta'asu layom shiv'at yamim lejem isheh
re'aj-nijoaj l'YHWH al-olat hatamid ye'aseh wenisko.
wksnw hcuy dymth tlwu lu hwhyl jjyn jyr hca mjl mymy tubc mwyl wcut hlak
‫שו ליום שבעת ימים לחם אשה ריח־ניחח ליהוה על־עולת התמיד יעשה ונסכו‬+‫כאלה תע‬
25-Y en el séptimo día tendréis convocación kodesh; ningún trabajo servil habéis de hacer. Uvayom hashvi'i mikra-
kodesh yihyeh lajem kol-melejet avodah lo ta'asu.
wcut al hdbu tkalm lk mkl hyhy cdq arqm yuybch mwybw

‫שו‬+‫בדה לא תע‬+‫וביום השביעי מקרא־קדש יהיה לכם כל־מלאכת ע‬
26-Y en el día de las primicias, presentareis ofrenda vegetal nueva a YHWH en vuestra fiesta de las semanas;
convocación kodesh será para vosotros; ningún trabajo servil haréis. Uveyom habikurim behakrivejem minjah
jadashah l'YHWH beshavu'oteyjem mikra-kodesh yihyeh lajem kol-melejet avodah lo ta'asu.
tkalm lk mkl hyhy cdq arqm mkytubcb hwhyl hcdj hjnm mkbyrqhb myrwkbh mwybw
wcut al hdbu
‫עתיכם מקרא־קדש יהיה לכם כל־מלאכת‬%‫ דשה ליהוה בשב‬+‫וביום הבכורים בהקריבכם מנחה ח‬
‫שו‬+‫בדה לא תע‬+‫ע‬
27-Y presentaréis holocausto para ser recibido con agrado por YHWH: dos novillos jóvenes, un carnero y siete corderos
de un año; Wehikravtem olah lere'aj nijoaj l'YHWH parim beney-vakar shnayim ayil ejad shiv'ah jevasim beney
shanah.
hnc ynb mycbk hubc dja lya mync rqb ynb myrp hwhyl jjyn jyrl hlwu mtbrqhw
‫והקרבתם עולה לריח ניחח ליהוה פרים בני־בקר שנים איל אחד שבעה כבשים בני שנה‬
28-y su ofrenda vegetal, tres décimas partes (de efah) de flor de harina de trigo mezclada con aceites por cada novillo,
y dos décimas por cada carnero, Uminjatam solet belulah vashamen shloshah esronim lapar ha'ejad sheney
esronim la'ayil ha'ejad.
djah lyal mynrcu ync djah rpl mynrcu hclc nmcb hlwlb tls mtjnmw
‫ומנחתם סלת בלולה בשמן שלשה עשרנים לפר האחד שני עשרנים לאיל האחד‬
29-y una décima por cada uno de los siete corderos. Isaron isaron lakeves ha'ejad leshiv'at hakvasim.
mycbkh tubcl djah cbkl nwrcu nwrcu

‫עשרון עשרון לכבש האחד לשבעת הכבשים‬
30-Y un cabrito para hacer expiación por vosotros, Se'ir izim ejad lejaper aleyjem.
mkylu rpkl dja myzu ryuc

‫ליכם‬+‫שעיר עזים אחד לכפר ע‬
31-además del holocausto continuo y su ofrenda vegetal, habéis de ofrecer, sin defecto para vosotros, con sus
libaciones. Milevad olat hatamid uminjato ta'asu temimim yihyu-lajem weniskeyhem.
mhyksnw mkl wyhy mmymt wcut wtjnmw dymth tlu dblm

‫שו תמימם יהיו־לכם ונסכיהם‬+‫מלבד עלת התמיד ומנחתו תע‬
Capítulo 29
1-Y en el séptimo mes, a primero del mes, convocación kodesh habrá para vosotros; ningún trabajo servil haréis; día de
toque de shofar será para vosotros. Uvajodesh hashvi'i be'ejad lajodesh mikra-kodesh yihyeh lajem kol-melejet
avodah lo ta'asu yom teru'ah yihyeh lajem.
hyhy huwrt mwy wcut al hdbu tkalm lk mkl hyhy cdq arqm cdjl djab yuybch cdjbw
mkl
‫שו יום תרועה יהיה‬+‫בדה לא תע‬+‫ובחדש השביעי באחד לחדש מקרא־קדש יהיה לכם כל־מלאכת ע‬
‫לכם‬
2-Y ofreceréis en holocausto para ser aceptado con agrado por YHWH: un novillo joven, un carnero y siete corderos
de un año, sin defectos. Wa'asitem olah lere'aj nijoaj l'YHWH par ben-bakar ejad ayil ejad kevasim beney-
shanah shiv'ah temimim.
mmymt hubc hnc ynb mycbk dja lya dja rqb nb rp hwhyl jjyn jyrl hlu mtycuw
‫שיתם עלה לריח ניחח ליהוה פר בן־בקר אחד איל אחד כבשים בני־שנה שבעה תמימם‬+‫וע‬
3-Y como ofrenda vegetal de flor de harina de trigo mezclada con aceite, tres décimas partes (de efá) por el novillo,
dos décimas por el carnero Uminjatam solet belulah vashamen shloshah esronim lapar sheney esronim la'ayil.
lyal mynrcu ync rpl mynrcu hclc nmcb hlwlb tls mtjnmw
‫ומנחתם סלת בלולה בשמן שלשה עשרנים לפר שני עשרנים לאיל‬
4-y una décima por cada uno de los siete corderos; We'isaron ejad lakeves ha'ejad leshiv'at hakvasim.
mycbkh tubcl djah cbkl dja nwrcuw

‫ועשרון אחד לכבש האחד לשבעת הכבשים‬
5-y un cabrito como ofrenda por el pecado, para hacer expiación por vosotros, Use'ir-izim ejad jatat lejaper aleyjem.
mkylu rpkl tafj dja myzu ryucw

‫ליכם‬+‫ושעיר־עזים אחד חטאת לכפר ע‬
6-además del holocausto del inicio del mes y su ofrenda vegetal, y del holocausto continuo y su ofrenda vegetal,
juntamente con sus libaciones, conforme a su reglamento, para ser aceptado con agrado; ofrenda de fuego es para
YHWH. Milvad olat hajodesh uminjatah we'olat hatamid uminjatah weniskeyhem kemishpatam lere'aj nijoaj
isheh l'YHWH.
hwhyl hca jjyn jyrl mfpcmk mhyksnw htjnmw dymth tluw htjnmw cdjh tlu dblm
‫מלבד עלת החדש ומנחתה ועלת התמיד ומנחתה ונסכיהם כמשפטם לריח ניחח אשה ליהוה‬
7-Y en el décimo día de este séptimo mes, convocación kodesh será para vosotros, y afligiréis vuestras almas; ninguna
clase de trabajo haréis. Uve'asor lajodesh hashvi'i hazeh mikra-kodesh yihyeh lajem we'initem et-nafshoteyjem
kol-melajah lo ta'asu.
wcut al hkalm lk mkytcpn ta mtynuw mkl hyhy cdq arqm hzh yuybch cdjl rwcubw
‫שו‬+‫ובעשור לחדש השביעי הזה מקרא־קדש יהיה לכם ועניתם את־נפשתיכם כל־מלאכה לא תע‬
8-Y presentareis en holocausto a YHWH, para ser recibido con agrado: un novillo joven, un carnero, siete corderos de
un año; sin defectos serán para vosotros; Wehikravtem olah l'YHWH re'aj nijoaj par ben-bakar ejad ayil ejad
kvasim beney-shanah shiv'ah tmimim yihyu lajem.
mkl wyhy mmymt hubc hnc ynb mycbk dja lya dja rqb nb rp jjyn jyr hwhyl hlu mtbrqhw
‫והקרבתם עלה ליהוה ריח ניחח פר בן־בקר אחד איל אחד כבשים בני־שנה שבעה תמימם יהיו לכם‬
9-y la ofrenda vegetal de ellos, de flor de harina de trigo mezclada con aceite: tres décimas partes (de efah) por el
novillo, dos décimas por el carnero, Uminjatam solet belulah vashamen shloshah esronim lapar sheney esronim
la'ayil ha'ejad.
djah lyal mynrcu ync rpl mynrcu hclc nmcb hlwlb tls mtjnmw
‫ומנחתם סלת בלולה בשמן שלשה עשרנים לפר שני עשרנים לאיל האחד‬
10-y una décima por cada uno de los siete corderos; Isaron isaron lakeves ha'ejad leshiv'at hakvasim.
mycbkh tubcl djah cbkl nwrcu nwrcu

‫עשרון עשרון לכבש האחד לשבעת הכבשים‬
11-un cabrito como ofrenda por el pecado, además de la ofrenda por el pecado para las expiaciones, y el holocausto
continuo y su ofrenda vegetal, y las libaciones de ellos. Se'ir-izim ejad jatat milevad jatat hakipurim we'olat
hatamid uminjatah weniskeyhem.
mhyksnw htjnmw dymth tluw myrpkh tafj dblm tafj dja myzu ryuc
‫רים ועלת התמיד ומנחתה ונסכיהם‬%‫שעיר־עזים אחד חטאת מלבד חטאת הכפ‬
12-Y el día quince del séptimo mes, convocación kodesh habrá para vosotros; ningún trabajo servil haréis, y celebraréis
una fiesta solemne a YHWH por siete días. Uvajamishah asar yom lajodesh hashvi'i mikra-kodesh yihyeh lajem
kol-melejet avodah lo ta'asu wejagotem jag l'YHWH shiv'at yamim.
gj mtgjw wcut al hdbu tkalm lk mkl hyhy cdq arqm yuybch cdjl mwy rcu hcmjbw
mymy tubc hwhyl
‫שו וחגתם חג‬+‫בדה לא תע‬+‫ משה עשר יום לחדש השביעי מקרא־קדש יהיה לכם כל־מלאכת ע‬+‫ובח‬
‫ליהוה שבעת ימים‬
13-Y presentaréis en holocausto, como ofrenda de fuego para ser aceptada con agrado por YHWH, trece novillos
jóvenes, dos carneros, catorce corderos de un año, sin defecto serán. Wehikravtem olah isheh re'aj nijoaj l'YHWH
parim beney-bakar shloshah asar eylim shenayim kevasim beney-shanah arba'ah asar temimim yihyu.
hnc ynb mycbk mync mlya rcu hclc rqb ynb myrp hwhyl jjyn jyr hca hlu mtbrqhw
wyhy mmymt rcu hubra
‫והקרבתם עלה אשה ריח ניחח ליהוה פרים בני־בקר שלשה עשר אילם שנים כבשים בני־שנה‬
‫ארבעה עשר תמימם יהיו‬

14-Y su ofrenda vegetal, de flor de harina de trigo mezclada con aceite: tres décimas (de efah) por cada uno de los
trece novillos, dos décimas por cada uno de los dos carneros, Uminjatam solet belulah vashamen shloshah esronim
lapar ha'ejad lishloshah asar parim sheney esronim la'ayil ha'ejad lishney ha'eylim.
djah lyal mynrcu ync myrp rcu hclcl djah rpl mynrcu hclc nmcb hlwlb tls mtjnmw
mlyah yncl
‫ומנחתם סלת בלולה בשמן שלשה עשרנים לפר האחד לשלשה עשר פרים שני עשרנים לאיל האחד‬
‫לשני האילם‬
15-y una décima por cada uno de los catorce corderos; We'isaron isaron lakeves ha'ejad le'arba'ah asar kevasim.
mycbk rcu hubral djah cbkl nwrcu nwrcuw

‫ועשרון עשרון לכבש האחד לארבעה עשר כבשים‬
16-y un cabrito como ofrenda por el pecado, además del holocausto continuo, y su ofrenda vegetal y su libación. Us'ir-
izim ejad jatat milevad olat hatamid minjatah weniskah.
hksnw htjnm dymth tlu dblm tafj dja myzu ryucw

‫ושעיר־עזים אחד חטאת מלבד עלת התמיד מנחתה ונסכה‬
17-Y en el segundo día, ofreceréis doce novillos jóvenes, dos carneros, catorce corderos de un año, sin defecto;
Uvayom hasheni parim beney-vakar shneym asar eylim shenayim kevasim bney-shanah arba'ah asar temimim.
mmymt rcu hubra hnc ynb mycbk mync mlya rcu mync rqb ynb myrp ynch mwybw
‫וביום השני פרים בני־בקר שנים עשר אילם שנים כבשים בני־שנה ארבעה עשר תמימם‬
18-y su ofrenda vegetal y sus libaciones serán correspondientes a los novillos, a los carneros y a los corderos, según el
número de ellos, conforme al reglamento; Uminjatam weniskeyhem laparim la'eylim welakevasim bemisparam
kamishpat.
fpcmk mrpsmb mycbklw mlyal myrpl mhyksnw mtjnmw

‫ומנחתם ונסכיהם לפרים לאילם ולכבשים במספרם כמשפט‬
19-y un cabrito como ofrenda por el pecado, además del holocausto continuo, y su ofrenda vegetal y sus libaciones.
Us'ir-izim ejad jatat milevad olat hatamid uminjatah weniskeyhem.
mhyksnw htjnmw dymth tlu dblm tafj dja myzu ryucw

‫ושעיר־עזים אחד חטאת מלבד עלת התמיד ומנחתה ונסכיהם‬
20-Y en el tercer día, once novillos, dos carneros, catorce corderos de un año, sin defecto; Uvayom hashlishi parim
ashtey-asar eylim shnayim kevasim beney-shanah arba'ah asar temimim.
mmymt rcu hubra hnc ynb mycbk mync mlya rcu ytcu myrp ycylch mwybw
‫וביום השלישי פרים עשתי־עשר אילם שנים כבשים בני־שנה ארבעה עשר תמימם‬
número de ellos, conforme al reglamento; Uminjatam weniskeyhem laparim la'eylim welakevasim bemisparam
kamishpat.

22-y un cabrito como ofrenda por el pecado, además del holocausto continuo, y su ofrenda vegetal y su libación. Us'ir
jatat ejad milevad olat hatamid uminjatah weniskah.
hksnw htjnmw dymth tlu dblm dja tafj ryucw

‫ושעיר חטאת אחד מלבד עלת התמיד ומנחתה ונסכה‬

23-Y en el cuarto día, diez novillos, dos carneros, catorce corderos de un año, sin defecto; Uvayom harevi'i parim
asarah eylim shnayim kevasim bney-shanah arba'ah asar temimim.
mmymt rcu hubra hnc ynb mycbk mync mlya hrcu myrp yuybrh mwybw
‫שרה אילם שנים כבשים בני־שנה ארבעה עשר תמימם‬+‫וביום הרביעי פרים ע‬
24-su ofrenda vegetal y sus libaciones serán correspondientes a los novillos, a los carneros y a los corderos, según el
número de ellos, conforme al reglamento; Minjatam weniskeyhem laparim la'eylim welakevasim bemisparam
kamishpat.
fpcmk mrpsmb mycbklw mlyal myrpl mhyksnw mtjnm

‫מנחתם ונסכיהם לפרים לאילם ולכבשים במספרם כמשפט‬
25-y un cabrito como ofrenda por el pecado, además del holocausto continuo, su ofrenda vegetal y su libación. Us'ir-
izim ejad jatat milvad olat hatamid minjatah weniskah.
hksnw htjnm dymth tlu dblm tafj dja myzu ryucw

‫ושעיר־עזים אחד חטאת מלבד עלת התמיד מנחתה ונסכה‬
26-Y en el quinto día, nueve novillos, dos carneros, catorce corderos de un año, sin defectos; Uvayom hajamishi
parim tish'ah eylim shenayim kevasim beney-shanah arba'ah asar temimim.
mmymt rcu hubra hnc ynb mycbk mync mlya huct myrp ycymjh mwybw
‫ מישי פרים תשעה אילם שנים כבשים בני־שנה ארבעה עשר תמימם‬+‫וביום הח‬
número de ellos, conforme al reglamento; Uminjatam weniskeyhem laparim la'eylim welakvasim bemisparam
kamishpat.

28-y un cabrito como ofrenda por el pecado, además del holocausto continuo, su ofrenda vegetal y su libación. Us'ir jatat
ejad milevad olat hatamid uminjatah weniskah.

29-Y en el sexto día, ocho novillos, dos carneros, catorce corderos de un año, sin defectos; Uvayom hashishi parim
shmonah eylim shnayim kevasim beney-shanah arba'ah asar tmimim.
mmymt rcu hubra hnc ynb mycbk mync mlya hnmc myrp ycch mwybw
‫וביום הששי פרים שמנה אילם שנים כבשים בני־שנה ארבעה עשר תמימם‬
kamishpat.

31-y un cabrito como ofrenda por el pecado, además del holocausto continuo, su ofrenda vegetal y sus libaciones.
Us'ir jatat ejad milevad olat hatamid minjatah unsajeyha.
hyksnw htjnm dymth tlu dblm dja tafj ryucw

‫ושעיר חטאת אחד מלבד עלת התמיד מנחתה ונסכיה‬
32-Y en el séptimo día, siete novillos, dos carneros, catorce corderos de un año, sin defectos; Uvayom hashvi'i parim
shiv'ah eylim shenayim kevasim beney-shanah arba'ah asar tmimim.
mmymt rcu hubra hnc ynb mycbk mync mlya hubc myrp yuybch mwybw
‫וביום השביעי פרים שבעה אילם שנים כבשים בני־שנה ארבעה עשר תמימם‬
kemishpatam.
mfpcmk mrpsmb mycbklw mlyal myrpl mhksnw mtjnmw

‫ומנחתם ונסכהם לפרים לאילם ולכבשים במספרם כמשפטם‬
34-y un cabrito como ofrenda por el pecado, además del holocausto continuo, su ofrenda vegetal y su libación. Us'ir
jatat ejad milevad olat hatamid minjatah weniskah.
hksnw htjnm dymth tlu dblm dja tafj ryucw

‫ושעיר חטאת אחד מלבד עלת התמיד מנחתה ונסכה‬
35-Y el octavo día, día de abstención de trabajo será para vosotros; ningún trabajo servil haréis. Bayom hashemini
atseret tihyeh lajem kol-melejet avodah lo ta'asu.
wcut al hdbu tkalm lk mkl hyht trxu ynymch mwyb

‫שו‬+‫בדה לא תע‬+‫צרת תהיה לכם כל־מלאכת ע‬+‫ביום השמיני ע‬
36-Y presentaréis en holocausto, como ofrenda de fuego para ser aceptada con agrado por YHWH, un novillo, un
carnero, siete corderos de un año, sin defectos; Wehikravtem olah isheh re'aj nijoaj l'YHWH par ejad ayil ejad
kevasim beney-shanah shiv'ah tmimim.
mmymt hubc hnc ynb mycbk dja lya dja rp hwhyl jjyn jyr hca hlu mtbrqhw
‫והקרבתם עלה אשה ריח ניחח ליהוה פר אחד איל אחד כבשים בני־שנה שבעה תמימם‬
37-y su ofrenda vegetal y sus libaciones serán correspondientes al novillo, al carnero y a los corderos, según el número
de ellos, conforme al reglamento; Minjatam weniskeyhem lapar la'ayil welakvasim bemisparam kamishpat.
fpcmk mrpsmb mycbklw lyal rpl mhyksnw mtjnm

‫מנחתם ונסכיהם לפר לאיל ולכבשים במספרם כמשפט‬
38-y un cabrito como ofrenda por el pecado, además del holocausto continuo, y su ofrenda vegetal y su libación. Us'ir
jatat ejad milevad olat hatamid uminjatah weniskah.

39-Estos (sacrificios) ofreceréis a YHWH en vuestras fiestas solemnes, además de vuestras (ofrendas) de votos, ofrendas
voluntarias para vuestros holocaustos, vuestras ofrendas vegetales y vuestras libaciones, y de vuestros sacrificios de
shalom. Eleh ta'asu l'YHWH bemo'adeyjem levad minidreyjem wenidvoteyjem le'oloteyjem ulminjoteyjem
ulniskeyjem uleshalmeyjem.
mkymlclw mkyksnlw mkytjnmlw mkytlul mkytbdnw mkyrdnm dbl mkyduwmb hwhyl wcut hla
‫דיכם לבד מנדריכם ונדבתיכם לעלתיכם ולמנחתיכם ולנסכיכם ולשלמיכם‬+‫שו ליהוה במוע‬+‫אלה תע‬
Capítulo 30
Parashah 42: Mattot (Tribus) 30:1-32:42
1-Y dijo Mosheh a los hijos de Yisra'el, conforme a todo lo que YHWH había ordenado a Mosheh. Wayomer Mosheh
el-beney Yisra'el kejol asher-tsiwah YHWH et-Mosheh.
hcm ta hwhy hwx rca lkk larcy ynb la hcm rmayw

‫ שר־צוה יהוה את־משה‬+‫ויאמר משה אל־בני ישראל ככל א‬
2-Y habló Mosheh a los cabezas de las tribus de los hijos de Yisra'el, diciendo: Esto es lo que YHWH ha ordenado:
Wayedaber Mosheh el-rashey hamatot livney Yisra'el lemor zeh hadavar asher tsiwah YHWH.
hwhy hwx rca rbdh hz rmal larcy ynbl twfmh ycar la hcm rbdyw
‫ שר צוה יהוה‬+‫וידבר משה אל־ראשי המטות לבני ישראל לאמר זה הדבר א‬
3-Cuando un hombre hiciere voto a YHWH, o hiciere juramento para obligar a su alma con alguna abstinencia, no ha
de profanar (violar) su palabra; conforme a todo lo que salió de su boca, así hará. Ish ki-yidor neder l'YHWH o-
hishava shvu'ah lesor isar al-nafsho lo yajel devaro kejol-hayotse mipiv ya'aseh.
hcuy wypm axyh lkk wrbd ljy al wcpn lu rsa rsal hubc ubch wa hwhyl rdn rdy yk cya
‫שה‬+‫עה לאסר אסר על־נפשו לא יחל דברו ככל־היצא מפיו יע‬%‫איש כי־ידר נדר ליהוה או־השבע שב‬
4-Y cuando una mujer hiciere voto a YHWH o se obligare con alguna abstinencia estando en casa de su padre, en su
mocedad, We'ishah ki-tidor neder l'YHWH we'asrah isar beveyt aviha bin'ureyha
hyrunb hyba tybb rsa hrsaw hwhyl rdn rdt yk hcaw

‫ריה‬%‫ואשה כי־תדר נדר ליהוה ואסרה אסר בבית אביה בנע‬
5-y oyere su padre su voto, y la abstinencia con que ella obligó a su alma, y su padre guardare silencio, subsistirán
todos sus votos, y toda abstinencia a que ella obligó a su alma, subsistirá. Weshama aviha et-nidrah we'esarah asher
asrah al-nafshah wehejerish lah aviha wekamu kol-nedareyha wejol-isar asher-asrah al-nafshah yakum.
rca rsa lkw hyrdn lk wmqw hyba hl cyrjhw hcpn lu hrsa rca hrsaw hrdn ta hyba umcw
mwqy hcpn lu hrsa
‫ ריש לה אביה וקמו כל־נדריה וכל־אסר‬3‫ שר אסרה על־נפשה והח‬+‫ סרה א‬3‫ושמע אביה את־נדרה וא‬
‫ שר־אסרה על־נפשה יקום‬+‫א‬
6-Y si su padre se lo impidiese en el día que lo oyó, ninguno de sus votos ni de las abstinencias con que obligó a su
alma, subsistirá, y YHWH la perdonará porque su padre se lo impidió. We'im-heni aviha otah beyom shom'o kol-
nedareyha we'esareyha asher-asrah al-nafshah lo yakum wa'YHWH yislaj-lah ki-heni aviha otah
jlsy hwhyw mwqy al hcpn lu hrsa rca hyrsaw hyrdn lk wumc mwyb hta hyba aynh maw
hta hyba aynh yk hl
‫ שר־אסרה על־נפשה לא יקום ויהוה יסלח־לה‬+‫ סריה א‬3‫ואם־הניא אביה אתה ביום שמעו כל־נדריה וא‬
‫כי־הניא אביה אתה‬
7-Y si ella estuviere comprometida legalmente en casamiento, y tuviere sobre sí sus votos, o alguna inconsiderada
promesa de sus labios con que hubiere obligado a su alma, We'im-hayo tihyeh le'ish unedareyha aleyha o mivta
sfateyha asher asrah al-nafshah
hcpn lu hrsa rca hytpc afbm wa hylu hyrdnw cyal hyht wyh maw
‫ שר אסרה על־נפשה‬+‫ואם־היו תהיה לאיש ונדריה עליה או מבטא שפתיה א‬
8-y lo oyere su prometido y guardare silencio en el día que lo oyere, entonces subsistirán sus votos, y las abstinencias
con que ella obligó a su alma, subsistirán. Weshama ishah beyom shom'o wehejerish lah wekamu nedareyha
we'esareha asher-asrah al-nafshah yakumu.
wmqy hcpn lu hrsa rca hrsaw hyrdn wmqw hl cyrjhw wumc mwyb hcya umcw
‫ מו‬%‫ שר־אסרה על־נפשה יק‬+‫ סרה א‬3‫ ריש לה וקמו נדריה וא‬3‫ושמע אישה ביום שמעו והח‬
9-Mas si en el día que lo opere su prometido, se lo vedare, entonces él anulará el voto que ella tiene sobre sí y la
declaración irreflexiva de sus labios con que obligó a su alma, y YHWH la perdonará. We'im beyom shmoa ishah yani
otah wehefer et-nidrah asher aleyha we'et mivta sfateyha asher asrah al-nafshah w'YHWH yislaj-lah.
lu hrsa rca hytpc afbm taw hylu rca hrdn ta rphw htwa ayny hcya umc mwyb maw
hl jlsy hwhyw hcpn
‫ שר אסרה על־‬+‫ שר עליה ואת מבטא שפתיה א‬+‫ואם ביום שמע אישה יניא אותה והפר את־נדרה א‬
‫נפשה ויהוה יסלח־לה‬
10-Y el voto de viuda o de divorciada, todo aquello con que obligare a su alma, subsistirá sobre ella. Weneder
almanah ugerushah kol asher-asrah al-nafshah yakum aleyha.
hylu mwqy hcpn lu hrsa rca lk hcwrgw hnmla rdnw

‫ שר־אסרה על־נפשה יקום עליה‬+‫ונדר אלמנה וגרושה כל א‬
11-Y si en casa de su marido hubiere hecho voto, o hubiere obligado a su alma con alguna abstinencia con juramento.
We'im-beyt ishah nadarah o-asrah isar al-nafshah bishvu'ah.
hubcb hcpn lu rsa hrsa wa hrdn hcya tyb maw

‫עה‬%‫ואם־בית אישה נדרה או־אסרה אסר על־נפשה בשב‬
12-y lo oyó su marido y guardó silencio y no se lo impidió, entonces subsistirán todos sus votos, y cualquier abstinencia
con que obligó a su alma, subsistirá. Weshama ishah wehejerish lah lo heni otah wekamu kol-nedareyha wejol-isar
asher-asrah al-nafshah yakum.
mwqy hcpn lu hrsa rca rsa lkw hyrdn lk wmqw hta aynh al hl crjhw hcya umcw
‫ שר־אסרה על־נפשה יקום‬+‫ רש לה לא הניא אתה וקמו כל־נדריה וכל־אסר א‬3‫ושמע אישה והח‬
13-Mas si su marido los anuló en el día en que los oyó, todo cuanto salió de los labios de ella como votos y abstinencias
con que obligó a su alma, no subsistirá; su marido los anuló, y YHWH la perdonará. We'im-hafer yafer otam ishah
beyom shom'o kol-motsa sefateyha linedareyha ule'isar nafshah lo yakum ishah haferam wa'YHWH yislaj-lah.
hcya mwqy al hcpn rsalw hyrdnl hytpc axwm lk wumc mwyb hcya mta rpy rph maw
hl jlsy hwhyw mrph
‫ פרם‬+‫ואם־הפר יפר אתם אישה ביום שמעו כל־מוצא שפתיה לנדריה ולאסר נפשה לא יקום אישה ה‬
‫ויהוה יסלח־לה‬
14-Todo voto o todo juramento de abstinencia con que ella se obligare para afligir el alma, su marido lo puede confirmar
o su marido lo puede anular. Kol-neder wejol-shevu'at isar le'anot nafesh ishah yekimenu we'ishah yeferenu.
wnrpy hcyaw wnmyqy hcya cpn tnul rsa tubc lkw rdn lk
‫עת אסר לענת נפש אישה יקימנו ואישה יפרנו‬%‫כל־נדר וכל־שב‬
15-Mas si su marido guardare silencio hasta finalizar el día, entonces él mismo confirma todos sus votos o todas las
abstinencias con que ella se obligó; los ha confirmado por lo mismo que guardó silencio en el día que oyó hablar de
ellos. We'im-hajaresh yajarish lah ishah miyom el-yom wehekim et-kol-nedareyha o et-kol-esareyha asher
aleyha hekim otam ki-hejerish lah beyom shom'o.
hylu rca hyrsa lk ta wa hyrdn lk ta myqhw mwy la mwym hcya hl cyrjy crjh maw
wumc mwyb hl crjh yk mta myqh
‫ שר עליה הקים‬+‫ סריה א‬3‫ ריש לה אישה מיום אל־יום והקים את־כל־נדריה או את־כל־א‬+‫ רש יח‬+‫ואם־הח‬
‫ רש לה ביום שמעו‬3‫אתם כי־הח‬
16-Y si de cualquier modo él los anulase después de haberlos oído y confirmado, él llevará la iniquidad de ella. We'im-
hafer yafer otam ajarey shom'o wenasa et-avonah.
hnwu ta acnw wumc yrja mta rpy rph maw

‫ונה‬+‫ רי שמעו ונשא את־ע‬+‫ואם־הפר יפר אתם אח‬
17-Estos son los estatutos que ordenó YHWH a Mosheh entre un hombre y su mujer o entre un padre y su hija, estando
esta todavía en su mocedad, en casa de su padre. Eleh hajukim asher tsiwah YHWH et-Mosheh beyn ish le'ishto
beyn-av levito bine'ureyha beyt aviha.
hyba tyb hyrunb wtbl ba nyb wtcal cya nyb hcm ta hwhy hwx rca myqjh hla
‫ריה בית אביה‬%‫ שר צוה יהוה את־משה בין איש לאשתו בין־אב לבתו בנע‬+‫ קים א‬%‫אלה הח‬
Capítulo 31

2-Venga a los hijos de Yisra'el de los Midyanim; después de esto, serás reunido a tu pueblo. Nekom nikmat beney
Yisra'el me'et haMidyanim ajar te'asef el-ameyja.
kymu la psat rja mynydmh tam larcy ynb tmqn mqn

‫נקם נקמת בני ישראל מאת המדינים אחר תאסף אל־עמיך‬
3-Y habló Mosheh al pueblo, diciendo: Armaos algunos de vosotros para la guerra, y que éstos vayan contra Midyan para
ejecutar la venganza de YHWH contra Midyan. Wayedaber Mosheh el-ha'am lemor hejaletsu me'itjem anashim
latsava weyihyu al-Midyan latet nikmat-YHWH beMidyan.
nydmb hwhy tmqn ttl nydm lu wyhyw abxl mycna mktam wxljh rmal muh la hcm rbdyw
‫ נשים לצבא ויהיו על־מדין לתת נקמת־יהוה במדין‬+‫וידבר משה אל־העם לאמר החלצו מאתכם א‬
4-Mil hombres de cada tribu, de entre todas las tribus de Yisra'el, enviaréis al ejército. Elef lamateh elef lamateh lejol
matot Yisra'el tishleju latsava.
abxl wjlct larcy twfm lkl hfml pla hfml pla

‫אלף למטה אלף למטה לכל מטות ישראל תשלחו לצבא‬
5-Y fueron entregados de entre los millares de Yisra'el, mil por cada tribu, doce mil armados para el ejército.
Wayimasru me'alefey Yisra'el elef lamateh sheneym-asar elef jalutsey tsava.
abx yxwlj pla rcu mync hfml pla larcy yplam wrsmyw
‫ לוצי צבא‬+‫וימסרו מאלפי ישראל אלף למטה שנים־עשר אלף ח‬
6-Y los envió Mosheh para el ejército, de cada tribu mil, a éstos y a Pinjas, hijo de El'azar el kohen, (llevando) él en su
mano los objetos' kodesh, o sea las trompetas para tocar a rebato. Wayishlaj otam Mosheh elef lamateh latsava otam
we'et-Pinjas ben-El'azar hakohen latsava ujeley hakodesh wajatsotsrot hatru'ah beyado.
twrxxjw cdqh ylkw abxl nhkh rzula nb sjnyp taw mta abxl hfml pla hcm mta jlcyw
wdyb huwrth
‫ צצרות‬+‫וישלח אתם משה אלף למטה לצבא אתם ואת־פינחס בן־אלעזר הכהן לצבא וכלי הקדש וח‬
‫התרועה בידו‬
7-E hicieron la guerra contra Midyan como había ordenado YHWH a Mosheh, y mataron a todos los varones. Wayitsbe'u
al-Midyan ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh wayaharegu kol-zajar.
rkz lk wgrhyw hcm ta hwhy hwx rcak nydm lu wabxyw

‫ שר צוה יהוה את־משה ויהרגו כל־זכר‬+‫ויצבאו על־מדין כא‬
8-Y a los reyes de Midyan mataron entre los que fueron muertos: a Eví, a Rékem y a Tzur y a Jur y a Reva cinco reyes
de Midyan; y a Bil'am, hijo de Beor, mataron a espada. We'et-maljey Midyan haregu al-jaleleyhem et-Evi we'et-
Rekem we'et-Tsur we'et-Jur we'et-Reva jameshet maljey Midyan we'et Bil'am ben-Be'or hargu bejarev.
yklm tcmj ubr taw rwj taw rwx taw mqr taw ywa ta mhyllj lu wgrh nydm yklm taw
brjb wgrh rwub nb mulb taw nydm
‫ משת מלכי מדין‬+‫ וי ואת־רקם ואת־צור ואת־חור ואת־רבע ח‬3‫ואת־מלכי מדין הרגו על־חלליהם את־א‬
‫ואת בלעם בן־בעור הרגו בחרב‬
9-Y los hijos de Yisra'el tomaron cautivas a las mujeres de Midyan y a sus pequeños; y todos sus animales y todo su
ganado y todos sus haberes, tomaron como despojo. Wayishebu beney-Yisra'el et-neshey Midyan we'et-tapam we'et
kol-behemtam we'et-kol-miknehem we'et-kol-jeylam bazazu.
wzzb mlyj lk taw mhnqm lk taw mtmhb lk taw mpf taw nydm ycn ta larcy ynb wbcyw
‫וישבו בני־ישראל את־נשי מדין ואת־טפם ואת כל־בהמתם ואת־כל־מקנהם ואת־כל־חילם בזזו‬
10-Y todas sus ciudades con sus moradas y todos sus palacios quemaron a fuego. We'et kol-areyhem bemoshvotam
we'et kol-tirotam sarefu ba'esh.
cab wprc mtryf lk taw mtbcwmb mhyru lk taw

‫ואת כל־עריהם במושבתם ואת כל־טירתם שרפו באש‬
11-Y tomaron todo el despojo y toda la presa, así de personas como de bestias, Wayikeju et-kol hashalal we'et
kol-hamalkoaj ba'adam uvabehemah.
hmhbbw mdab jwqlmh lk taw llch lk ta wjqyw

‫ויקחו את־כל־השלל ואת כל־המלקוח באדם ובבהמה‬
12-y trajeron los cautivos y la presa y el despojo a Mosheh y a El'azar el kohen, y a la congregación de los hijos de
Yisra'el, al campamento, en las planicies de Moav que están junto al Yarden, a la altura de Yerijo. Wayavi'u el-Mosheh
we'el-El'azar hakohen we'el-adat beney-Yisra'el et-hashevi we'et-hamalkoaj we'et-hashalal el-hamajaneh el-
arvot Moav asher al-Yarden Yerejo.
la llch taw jwqlmh taw ybch ta larcy ynb tdu law nhkh rzula law hcm la wabyw
wjry ndry lu rca bawm tbru la hnjmh
‫ נה‬+‫דת בני־ישראל את־השבי ואת־המלקוח ואת־השלל אל־המח‬+‫ויבאו אל־משה ואל־אלעזר הכהן ואל־ע‬
‫ שר על־ירדן ירחו‬+‫אל־ערבת מואב א‬
13-Y salieron Mosheh y El'azar el kohen, y todos los príncipes de la congregación, a su encuentro a las afueras del
campamento. Wayetse'u Mosheh we'El'azar hakohen wejol-nesi'ey ha'edah likratam el-mijuts lamajaneh.
hnjml xwjm la mtarql hduh yaycn lkw nhkh rzulaw hcm waxyw
‫ נה‬+‫ויצאו משה ואלעזר הכהן וכל־נשיאי העדה לקראתם אל־מחוץ למח‬
14-Y se enojó Mosheh contra los jefes del ejército, los capitanes de millares y los capitanes de cientos que volvían del
servicio de la guerra, Wayiktsof Mosheh al pekudey hejayil sarey ha'alafim wesarey hame'ot haba'im mitseva
hamiljamah.
hmjlmh abxm myabh twamh yrcw myplah yrc lyjh ydwqp lu hcm pxqyw
‫ לפים ושרי המאות הבאים מצבא המלחמה‬+‫ויקצף משה על פקודי החיל שרי הא‬
15-y les dijo Mosheh: ¿Dejasteis con vida a todas las mujeres? Wayomer aleyhem Mosheh hajiyitem kol-nekevah.
hbqn lk mtyyjh hcm mhyla rmayw

‫ ליהם משה החייתם כל־נקבה‬+‫ויאמר א‬
16-He aquí que ellas, por consejo de Bil'am, fueron motivo para que los hijos de Yisra'el prevaricaran contra YHWH en el
asunto de Pe'or, de modo que hubo plaga entre la congregación de YHWH. Hen henah hayu livney Yisra'el bidevar
Bil'am limsor-ma'al b'YHWH al-devar Pe'or watehi hamagefah ba'adat YHWH.
hwhy tdub hpgmh yhtw rwup rbd lu hwhyb lum rsml mulb rbdb larcy ynbl wyh hnh nh
‫דת יהוה‬+‫הן הנה היו לבני ישראל בדבר בלעם למסר־מעל ביהוה על־דבר־פעור ותהי המגפה בע‬
17-Ahora pues, matad a todo varón entre los pequeños, y toda mujer que haya conocido hombre, matad; We'atah
hiregu jol-zajar bataf wejol-ishah yoda'at ish lemishkav zajar harogu.
wgrh rkz bkcml cya tudy hca lkw pfb rkz lk wgrh htuw
‫ רגו‬+‫ועתה הרגו כל־זכר בטף וכל־אשה ידעת איש למשכב זכר ה‬
18-pero a todas las niñas de entre las mujeres que no han conocido varón, las guardaréis vivas para vosotros. Wejol
hataf banashim asher lo-yade'u mishkav zajar hajayu lajem.
mkl wyjh rkz bkcm wudy al rca mycnb pfh lkw

‫ יו לכם‬+‫ שר לא־ידעו משכב זכר הח‬+‫וכל הטף בנשים א‬
19-Y vosotros permaneced fuera del campamento por siete días; todos los que habéis matado persona y todos los que
habéis tocado algún muerto, os purificaréis en el día tercero y en el día séptimo, así vosotros como vuestros cautivos.
We'atem janu mijuts lamajaneh shiv'at yamim kol horeg nefesh wejol nogea bejalal titjate'u bayom hashlishi
uvayom hashvi'i atem ushvijem.
mwybw ycylch mwyb wafjtt lljb ugn lkw cpn grh lk mymy tubc hnjml xwjm wnj mtaw
mkybcw mta yuybch
‫ נה שבעת ימים כל הרג נפש וכל ׀ נגע בחלל תתחטאו ביום השלישי וביום‬+‫ נו מחוץ למח‬+‫ואתם ח‬
‫השביעי אתם ושביכם‬
20-Y toda ropa, y todo objeto de cuero, y toda obra de pelas de cabra, y todo utensilio de madera, los purificaréis.
Wejol-beged wejol-kli-or wejol-ma'aseh izim wejol-kli-ets titjata'u.
wafjtt xu ylk lkw myzu hcum lkw rwu ylk lkw dgb lkw
‫שה עזים וכל־כלי־עץ תתחטאו‬+‫וכל־בגד וכל־כלי־עור וכל־מע‬
21-Y dijo el kohen El'azar a los hombres del ejército que habían ido a la guerra: Este es el estatuto de la torah que
YHWH ordenó a Mosheh: Wayomer El'azar hakohen el-anshey hatsava haba'im lamiljamah zot jukat hatorah
asher-tsiwah YHWH et-Mosheh.
hcm ta hwhy hwx rca hrwth tqj taz hmjlml myabh abxh ycna la nhkh rzula rmayw
‫ שר־צוה יהוה את־משה‬+‫ קת התורה א‬%‫ויאמר אלעזר הכהן אל־אנשי הצבא הבאים למלחמה זאת ח‬
22-Ciertamente el oro, y la plata, y el cobre, y el hierro, y el estaño, y el plomo, Aj et-hazahav we'et-hakasef et-
hanejoshet et-habarzel et-habdil we'et-ha'ofaret.
trpuh taw lydbh ta lzrbh ta tcjnh ta pskh taw bhzh ta ka

‫אך את־הזהב ואת־הכסף את־הנחשת את־הברזל את־הבדיל ואת־העפרת‬
23-toda cosa que aguanta el fuego, la haréis pasar por el fuego y así quedará pura, con tal de que sea purificada con las
aguas de purificación; y toda cosa que no se use en el fuego, la haréis pasar por agua. Kol-davar asher-yavo ba'esh
ta'aviru ba'esh wetaher aj bemey nidah yitjata wejol asher lo-yavo ba'esh ta'aviru bamayim.
mymb wrybut cab aby al rca lkw afjty hdn ymb ka rhfw cab wrybut cab aby rca rbd lk
‫בירו במים‬+‫ שר לא־יבא באש תע‬+‫בירו באש וטהר אך במי נדה יתחטא וכל א‬+‫ שר־יבא באש תע‬+‫כל־דבר א‬
24-Y lavaréis vuestras ropas en el día séptimo y así quedaréis puros, y después de esto podréis entrar en el campamento.
Wejibastem bigdeyjem bayom hashvi'i utehartem we'ajar tavo'u el-hamajaneh.
hnjmh la wabt rjaw mtrhfw yuybch mwyb mkydgb mtsbkw

‫ נה‬+‫וכבסתם בגדיכם ביום השביעי וטהרתם ואחר תבאו אל־המח‬

26-Recibe la cuenta de la presa que fue tomada, así de personas como de animales, tú con El'azar el kohen, y los cabezas
de las casas paternas de la congregación. Sa et rosh malkoaj hashvi ba'adam uvabehemah atah we'El'azar
hakohen werashey avot ha'edah.
hduh twba ycarw nhkh rzulaw hta hmhbbw mdab ybch jwqlm car ta ac
‫ בות העדה‬+‫שא את ראש מלקוח השבי באדם ובבהמה אתה ואלעזר הכהן וראשי א‬
27-Y dividirán la presa en dos partes iguales, entre los que hicieron la guerra que salieron con el ejército, y toda la
congregación. Wejatsita et-hamalkoaj beyn tofsey hamiljamah hayots'im latsava uveyn kol-ha'edah.
hduh lk nybw abxl myaxyh hmjlmh ycpt nyb jwqlmh ta tyxjw

‫וחצית את־המלקוח בין תפשי המלחמה היצאים לצבא ובין כל־העדה‬
28-Y separarás tributo para YHWH, de los hombres que salieron con el ejercito: de cada quinientos, uno, así de
personas como de ganado vacuno y de asnos y de ganado menor; Waharemota mejes l'YHWH me'et aneshey
hamiljamah hayots'im latsava ejad nefesh mejamesh hame'ot min-ha'adam umin-habakar umin-hajamorim
umin-hatson.
nmw mdah nm twamh cmjm cpn dja abxl myaxyh hmjlmh ycna tam hwhyl skm tmrhw
naxh nmw myrmjh nmw rqbh
‫ מש המאות מן־האדם ומן־‬+‫ רמת מכס ליהוה מאת אנשי המלחמה היצאים לצבא אחד נפש מח‬+‫וה‬
‫ מרים ומן־הצאן‬+‫הבקר ומן־הח‬
29-de la mitad que a ellos toca lo tomarás y lo darás a El'azar el kohen, como ofrenda separada para YHWH.
Mimajatsitam tikaju wenatatah le-El'azar hakohen terumat YHWH.
hwhy tmwrt nhkh rzulal httnw wjqt mtyxjmm

‫ ציתם תקחו ונתתה לאלעזר הכהן תרומת יהוה‬+‫ממח‬
30-Y de la mitad que toca a los hijos de Yisra'el, tomarás uno de cada cincuenta, así de personas como de ganado vacuno
y de asnos y de ganado menor, de todas las bestias, y lo darás a los Lewi'im, los que tienen a su cargo la guardia del
Mishkan de YHWH. Umimajatsit bney-Yisra'el tikaj ejad ajuz min-hajamishim min-ha'adam min-habakar min-
hajamorim umin-hatson mikol-habehemah wenatatah otam la-Lwi'im shomrey mishmeret Mishkan YHWH.
lkm naxh nmw myrmjh nm rqbh nm mdah nm mycmjh nm zja dja jqt larcy ynb txjmmw
hwhy nkcm trmcm yrmc mywll mta httnw hmhbh
‫ מרים ומן־הצאן מכל־‬+‫ משים מן־האדם מן־הבקר מן־הח‬+‫ ז מן־הח‬%‫ צת בני־ישראל תקח אחד אח‬+‫וממח‬
‫הבהמה ונתתה אתם ללוים שמרי משמרת משכן יהוה‬
31-Y Mosheh y El'azar el kohen, hicieron como YHWH había ordenado a Mosheh. Waya'as Mosheh we'El'azar
hakohen ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh.
hcm ta hwhy hwx rcak nhkh rzulaw hcm cuyw

‫ שר צוה יהוה את־משה‬+‫ויעש משה ואלעזר הכהן כא‬
32-Y era la presa, además del botín que había saqueado para sí la gente del ejército, de ganado menor seiscientos
setenta y cinco mil, Wayehi hamalkoaj yeter habaz asher bazezu am hatsava tson shesh-me'ot elef weshiv'im elef
wajameshet alafim.
mypla tcmjw pla myubcw pla twam cc nax abxh mu wzzb rca zbh rty jwqlmh yhyw
‫ לפים‬+‫ משת־א‬+‫ שר בזזו עם הצבא צאן שש־מאות אלף ושבעים אלף וח‬+‫ויהי המלקוח יתר הבז א‬
33-y de ganado vacuno setenta y dos mil, Uvakar shenayim weshiv'im alef.
pla myubcw mync rqbw

‫ובקר שנים ושבעים אלף‬
34-y de asnos sesenta y un mil, Wajamorim ejad weshishim alef.
pla myccw dja myrmjw

‫ מרים אחד וששים אלף‬+‫וח‬
35-y 32,000 personas por todo, que consistía de mujeres que nunca habían dormido con un hombre. Wenefesh adam
min-hanashim asher lo-yad'u mishkav zajar kol-nefesh shenayim ushloshim alef.
pla myclcw mync cpn lk rkz bkcm wudy al rca mycnh nm mda cpnw
‫ שר לא־ידעו משכב זכר כל־נפש שנים ושלשים אלף‬+‫ונפש אדם מן־הנשים א‬
36-Y la mitad, que fue la porción de los que habían salido con el ejército, llegaba al número de trescientos treinta y siete
mil quinientos de ganado menor, Watehi hamejetsah jelek hayotse'im batsava mispar hatson shelosh-me'ot elef
usheloshim elef weshiv'at alafim wajamesh me'ot.
cmjw mypla tubcw pla myclcw pla twam clc naxh rpsm abxb myaxyh qlj hxjmh yhtw
twam
‫ מש‬+‫ לפים וח‬+‫ צה חלק היצאים בצבא מספר הצאן שלש־מאות אלף ושלשים אלף ושבעת א‬3‫ותהי המח‬
‫מאות‬
37-de la cual el tributo de YaHWeH fue de seis cientos setenta y cinco. Wayehi hamejes l'YHWH min-hatson shesh
me'ot jamesh weshiv'im.
myubcw cmj twam cc naxh nm hwhyl skmh yhyw

‫ויהי המכס ליהוה מן־הצאן שש מאות חמש ושבעים‬
38-y de ganado vacuno treinta y seis mil, de los cuales el tributo para YHWH era setenta y dos; Wehabakar shishah
ushloshim alef umijsam l'YHWH shenayim weshiv'im.
myubcw mync hwhyl mskmw pla myclcw hcc rqbhw

‫והבקר ששה ושלשים אלף ומכסם ליהוה שנים ושבעים‬
39-Y asnos 30,500 , de la cual el tributo de YaHWeH fue de sesenta y uno; Wajamorim shloshim elef wajamesh
me'ot umijsam l'YHWH ejad weshishim.
myccw dja hwhyl mskmw twam cmjw pla myclc myrmjw

‫ מש מאות ומכסם ליהוה אחד וששים‬+‫ מרים שלשים אלף וח‬+‫וח‬
40-y de personas dieciséis mil, de las cuales el tributo para YHWH era treinta y dos personas. Wenefesh adam shishah
asar alef umijsam l'YHWH shenayim ushloshim nafesh.
cpn myclcw mync hwhyl mskmw pla rcu hcc mda cpnw
‫ונפש אדם ששה עשר אלף ומכסם ליהוה שנים ושלשים נפש‬
41-Y dio Mosheh el tributo de la ofrenda de YHWH a El'azar el kohen, como YHWH había ordenado a Mosheh. Wayiten
Mosheh et-mejes terumat YHWH le-El'azar hakohen ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh.
hcm ta hwhy hwx rcak nhkh rzulal hwhy tmwrt skm ta hcm ntyw
‫ שר צוה יהוה את־משה‬+‫ויתן משה את־מכס תרומת יהוה לאלעזר הכהן כא‬
42-Y de la mitad perteneciente a los hijos de Yisra'el, la cual había apartado Mosheh quitándola de los hombres que
hicieron la guerra, Umimajatsit beney Yisra'el asher jatsah Mosheh min-ha'anashim hatsov'im.
myabxh mycnah nm hcm hxj rca larcy ynb tyxjmmw

‫ נשים הצבאים‬+‫ שר חצה משה מן־הא‬+‫ צית בני ישראל א‬+‫וממח‬
43-la mitad que correspondía a la congregación era: de ganado menor trescientos treinta y siete mil quinientos, Watehi
mejetsat ha'edah min-hatson shlosh-me'ot elef ushloshim elef shiv'at alafim wajamesh me'ot.
twam cmjw mypla tubc pla myclcw pla twam clc naxh nm hduh txjm yhtw
‫ מש מאות‬+‫ לפים וח‬+‫ צת העדה מן־הצאן שלש־מאות אלף ושלשים אלף שבעת א‬3‫ותהי מח‬
44-y de ganado vacuno treinta y seis mil; Uvakar shishah ushloshim alef.
pla myclcw hcc rqbw

‫ובקר ששה ושלשים אלף‬
45-y de asnos treinta mil quinientos; Wajamorim shloshim elef wajamesh me'ot.
twam cmjw pla myclc myrmjw

‫ מש מאות‬+‫ מרים שלשים אלף וח‬+‫וח‬
46-Y personas 16.000. Wenefesh adam shishah asar alef.
pla rcu hcc mda cpnw

‫ונפש אדם ששה עשר אלף‬
47-Y tomó Mosheh de esta mitad que tocó a los hijos de Yisra'el, uno de cada cincuenta, así de las personas como de
las bestias, y los dio a los Lewi'im que hacían la guardia del Mishkan de YHWH, como había ordenado YHWH a
Mosheh. Wayikaj Mosheh mimajatsit beney-Yisra'el et-ha'ajuz ejad min-hajamishim min-ha'adam umin-
habehemah wayiten otam la-Lwi'im shomrey mishmeret Mishkan YHWH ka'asher tsiwah YHWH et-Mosheh.
mta ntyw hmhbh nmw mdah nm mycmjh nm dja zjah ta larcy ynb txjmm hcm jqyw
hcm ta hwhy hwx rcak hwhy nkcm trmcm yrmc mywll
‫ משים מן־האדם ומן־הבהמה ויתן אתם ללוים‬+‫ ז אחד מן־הח‬%‫ צת בני־ישראל את־האח‬+‫ויקח משה ממח‬
‫ שר צוה יהוה את־משה‬+‫שמרי משמרת משכן יהוה כא‬
48-Y se llegaron a Mosheh los oficiales que habían tenido el mando de los millares del ejército: los jefes de miles y los
jefes de cientos. Wayikrevu el-Mosheh hapekudim asher le'alfey hatsava sarey ha'alafim vesarey hame'ot.
twamh yrcw myplah yrc abxh yplal rca mydqph hcm la wbrqyw
‫ לפים ושרי המאות‬+‫ שר לאלפי הצבא שרי הא‬+‫ דים א‬%‫ויקרבו אל־משה הפק‬
49-Y dijeron a Mosheh: Tus siervos han tomado la cuenta de los hombres de guerra que estaban a nuestras órdenes, y no
falté ni uno de nosotros. Wayomeru el-Mosheh avadeyja nas'u et-rosh anshey hamiljamah asher beyadenu welo-
nifekad mimenu ish.
cya wnmm dqpn alw wndyb rca hmjlmh ycna car ta wacn kydbu hcm la wrmayw
‫ שר בידנו ולא־נפקד ממנו איש‬+‫בדיך נשאו את־ראש אנשי המלחמה א‬+‫ויאמרו אל־משה ע‬
50-Por lo cual presentamos como ofrenda a YHWH, cada uno, de lo que ha cogido: objetos de oro, pulseras de
tobillos, brazaletes, anillos, arracadas y cinturones de castidad de oro, para hacer expiación por nuestras almas ante
YHWH. Wanakrev et-korban YHWH ish asher matsa jeli-zahav ets'adah wetsamid taba'at agil wejumaz lejaper
al-nafshoteynu lifney YHWH.
lu rpkl zmwkw lygu tubf dymxw hduxa bhz ylk axm rca cya hwhy nbrq ta brqnw
hwhy ynpl wnytcpn
‫ שר מצא כלי־זהב אצעדה וצמיד טבעת עגיל וכומז לכפר על־נפשתינו‬+‫ונקרב את־קרבן יהוה איש א‬
‫לפני יהוה‬
51-Y tomaron Mosheh y El'azar el kohen el oro con ellos y todo objeto hecho. Wayikaj Mosheh we'El'azar hakohen
et-hazahav me'itam kol kli ma'aseh.
hcum ylk lk mtam bhzh ta nhkh rzulaw hcm jqyw

‫שה‬+‫ויקח משה ואלעזר הכהן את־הזהב מאתם כל כלי מע‬
52-Y todo el oro de la ofrenda alzada que separaron para YHWH, fue dieciséis mil setecientos cincuenta shekel,
traídos por los jefes de miles y por los jefes de cientos; Wayehi kol-zehav haterumah asher herimu l'YHWH
shishah asar elef sheva-me'ot wajamishim shakel me'et sarey ha'alafim ume'et sarey hame'ot.
yrc tam lqc mycmjw twam ubc pla rcu hcc hwhyl wmyrh rca hmwrth bhz lk yhyw
twamh yrc tamw myplah
‫ משים שקל מאת שרי‬+‫ שר הרימו ליהוה ששה עשר אלף שבע־מאות וח‬+‫ויהי ׀ כל־זהב התרומה א‬
‫ לפים ומאת שרי המאות‬+‫הא‬
53-y los hombres del ejército habían tomado del despojo diversos objetos para sí. Anshey hatsava bazezu ish lo.
wl cya wzzb abxh ycna

‫אנשי הצבא בזזו איש לו‬
54-Y tomaron Mosheh y El'azar el kohen, el oro de los jefes de miles y de los de cientos, y lo trajeron a la tienda de
asignación, por memorial de los hijos de Yisra'el ante YHWH. Wayikaj Mosheh we'El'azar hakohen et-hazahav
me'et sarey ha'alafim wehame'ot wayavi'u oto el-Ohel Mo'ed zikaron livney Yisra'el lifney YHWH.
nwrkz duwm lha la wta wabyw twamhw myplah yrc tam bhzh ta nhkh rzulaw hcm jqyw
hwhy ynpl larcy ynbl
‫ לפים והמאות ויבאו אתו אל־אהל מועד זכרון‬+‫ויקח משה ואלעזר הכהן את־הזהב מאת שרי הא‬
‫לבני־ישראל לפני יהוה‬
Capítulo 32
1-Y mucho ganado tenían los hijos de Re'uven y los hijos de Gad, y era en gran cantidad; y vieron la tierra de Yazer y
la tierra de Gil'ad, y he aquí que el sitio era lugar para ganado. Umikneh rav hayah liveney Re'uven welivney-Gad
atsum me'od wayir'u et-erets Yazer we'et-erets Gil'ad wehineh hamakom mekom mikneh.
hnhw dulg xra taw rzuy xra ta waryw dam mwxu dg ynblw nbwar ynbl hyh br hnqmw
hnqm mwqm mwqmh
‫ומקנה ׀ רב היה לבני ראובן ולבני־גד עצום מאד ויראו את־ארץ יעזר ואת־ארץ גלעד והנה המקום‬
‫מקום מקנה‬
2-Y fueron los hijos de Gad y los hijos de Re'uven y hablaron a Mosheh y al kohen El'azar y a los príncipes de la
congregación, diciendo: Wayavo'u beney-Gad uvney Re'uven wayomru el-Mosheh we'el-El'azar hakohen
we'el-nesi'ey ha'edah lemor.
rmal hduh yaycn law nhkh rzula law hcm la wrmayw nbwar ynbw dg ynb wabyw
‫ויבאו בני־גד ובני ראובן ויאמרו אל־משה ואל־אלעזר הכהן ואל־נשיאי העדה לאמר‬
3-Atarot y Divon, y Yazer y Nimrah y Jeshbon y El'aleh, y Sevam y Nevo, y Be'on, Atarot weDivon weYazer
weNimrah weJeshbon we'El'aleh uSvam uNevo uVe'on.
nubw wbnw mbcw hlulaw nwbcjw hrmnw rzuyw nbydw twrfu

‫טרות ודיבן ויעזר ונמרה וחשבון ואלעלה ושבם ונבו ובען‬+‫ע‬
4-la tierra que hirió YHWH delante de la congregación de Yisra'el, es tierra propia para ganado, y tus siervos tienen
ganado. Ha'arets asher hikah YHWH lifney adat Yisra'el erets mikneh hi wela'avadeyja mikneh.
hnqm kydbulw awh hnqm xra larcy tdu ynpl hwhy hkh rca xrah
‫בדיך מקנה‬+‫דת ישראל ארץ מקנה הוא ולע‬+‫ שר הכה יהוה לפני ע‬+‫הארץ א‬
5-Y dijeron: Si hemos hallado gracia a tus ojos, dése esta tierra a tus siervos por posesión, y no nos hagas pasar el
Yarden. Wayomeru im-matsanu jen be'eyneyja yutan et-ha'arets hazot la'avadeyja la'ajuzah al-ta'avirenu et-
haYarden.
ndryh ta wnrbut la hzjal kydbul tazh xrah ta nty kynyub nj wnaxm ma wrmayw
‫ברנו את־הירדן‬+‫ זה אל־תע‬%‫ ח‬+‫בדיך לא‬+‫תן את־הארץ הזאת לע‬%‫ויאמרו אם־מצאנו חן בעיניך י‬
6-Y dijo Mosheh a los hijos de Gad y a los hijos de Re'uven: ¿Por ventura vuestros hermanos irán a la guerra y
vosotros os quedaréis aquí?. Wayomer Mosheh livney-Gad welivney Re'uven ha'ajeyjem yavo'u lamiljamah
we'atem teshvu foh.
hp wbct mtaw hmjlml waby mkyjah nbwar ynblw dg ynbl hcm rmayw
‫ויאמר משה לבני־גד ולבני ראובן האחיכם יבאו למלחמה ואתם תשבו פה‬
7-Y ¿por qué queréis desanimar el corazón de los hijos de Yisra'el para que no pasen a la tierra que les ha dado YHWH?.
Welamah teni'un et-lev beney Yisra'el me'avor el-ha'arets asher-natan lahem YHWH.
hwhy mhl ntn rca xrah la rbum larcy ynb bl ta nwawnt hmlw
‫ שר־נתן להם יהוה‬+‫בר אל־הארץ א‬+‫ולמה ]תנואון כ[ )תניאון ק( את־לב בני ישראל מע‬
8-Así hicieron vuestros padres cuando los envié desde Kadesh Barnea para ver la tierra; Koh asu avoteyjem besholji
otam miKadesh Barnea lir'ot et-ha'arets.
xrah ta twarl unrb cdqm mta yjlcb mkytba wcu hk

‫ בתיכם בשלחי אתם מקדש ברנע לראות את־הארץ‬+‫כה עשו א‬
9-pues subieron hasta el torrente (valle) de Eshkol y vieron la tierra, y desanimaron el corazón de los hijos de Yisra'el
para que no entrasen a la tierra que les había dado YHWH; Waya'alu ad-najal Eshkol wayir'u et-ha'arets wayani'u
et-lev beney Yisra'el lebilti vo el-ha'arets asher-natan lahem YHWH.
ntn rca xrah la ab ytlbl larcy ynb bl ta waynyw xrah ta waryw lwkca ljn du wluyw
hwhy mhl
‫ שר־נתן להם‬+‫לו עד־נחל אשכול ויראו את־הארץ ויניאו את־לב בני ישראל לבלתי־בא אל־הארץ א‬+‫ויע‬
‫יהוה‬
10-y se encendió la ira de YHWH en aquel día, y juró diciendo: Wayijar-af YHWH bayom hahu wayishava lemor.
rmal ubcyw awhh mwyb hwhy pa rjyw

‫ויחר־אף יהוה ביום ההוא וישבע לאמר‬
11-Ciertamente no verán aquellos hombres que subieron de Mitsrayim de edad de veinte años para arriba, la tierra que
prometí con juramento a Abraham, a Yitsjak y a Ya'akov, porque no perseveraron en seguirme, Im-yir'u ha'anashim
ha'olim miMitsrayim miben esrim shanah wamalah et ha'adamah asher nishbati le-Avraham le-Yitsjak ule-
Ya'akov ki lo-mil'u ajaray.
mhrbal ytubcn rca hmdah ta hlumw hnc myrcu nbm myrxmm myluh mycnah wary ma
yrja walm al yk bquylw qjxyl
‫ שר נשבעתי לאברהם‬+‫ דמה א‬+‫ נשים העלים ממצרים מבן עשרים שנה ומעלה את הא‬+‫אם־יראו הא‬
‫ רי‬+‫קב כי לא־מלאו אח‬+‫ליצחק וליע‬
12-salvo Kalev, hijo de Yefuneh el kenizi, y Yehoshua, hijo de Nun, porque ellos perseveraron en seguir a YHWH. Bilti
Kalev ben-Yefuneh haKnizi viYehoshua bin-Nun ki mil'u ajarey YHWH.
hwhy yrja walm yk nwn nb ucwhyw yznqh hnpy nb blk ytlb

‫ רי יהוה‬+‫ ע בן־נון כי מלאו אח‬%‫נה הקנזי ויהוש‬%‫בלתי כלב בן־יפ‬
13-Por tanto, se encendió la ira de YHWH contra Yisra'el, de modo que los hizo andar errantes por el desierto cuarenta
años, hasta que se acabó toda aquella generación que había procedido mal a los ojos de YHWH. Wayijar-af YHWH
beYisra'el wayeni'em bamidbar arba'im shanah ad-tom kol-hador ha'oseh hara be'eyney YHWH.
hwhy ynyub urh hcuh rwdh lk mt du hnc myubra rbdmb munyw larcyb hwhy pa rjyw
‫ויחר־אף יהוה בישראל וינעם במדבר ארבעים שנה עד־תם כל־הדור העשה הרע בעיני יהוה‬
14-Y ahora, he aquí que vosotros os habéis levantado en lugar de vuestros padres, como discípulos de hombres
pecadores, para aumentar todavía más el ardor de la ira de YHWH contra Yisra'el. Wehineh kamtem tajat avoteyjem
tarbut anashim jata'im lispot od al aron af-YHWH el-Yisra'el.
larcy la hwhy pa nwrj lu dwu twpsl myafj mycna twbrt mkytba tjt mtmq hnhw
‫ רון אף־יהוה אל־ישראל‬+‫ נשים חטאים לספות עוד על ח‬+‫ בתיכם תרבות א‬+‫והנה קמתם תחת א‬
15-Porque si dejáreis de seguirlo, también El volverá a dejaros en el desierto, y vosotros arruinaréis a todo este pueblo.
Ki teshuvun me'ajara'o weyasaf od lehanijo bamidbar weshijatem lejol-ha'am hazeh.
hzh muh lkl mtjcw rbdmb wjynhl dwu psyw wyrjam nbwct yk
‫ ריו ויסף עוד להניחו במדבר ושחתם לכל־העם הזה‬+‫ן מאח‬%‫כי תשוב‬
16-Entonces ellos se acercaron a él y le dijeron: Edificaremos aquí corrales para nuestro ganado y ciudades para
nuestros hijos, Wayigeshu ela'o wayomeru giderot tson nivneh lemiknenu poh we'arim letapenu.
wnpfl myruw hp wnnqml hnbn nax trdg wrmayw wyla wcgyw

‫ויגשו אליו ויאמרו גדרת צאן נבנה למקננו פה וערים לטפנו‬
17-y nosotros nos armaremos rápidamente para marchar al frente de los hijos de Yisra'el, hasta que los hayamos
introducido en su lugar; entre tanto, habitarán nuestras familias en las ciudades fortificadas, a causa de los moradores del
país. Wa'anajnu nejalets jushim lifney beney Yisra'el ad asher im-havi'onum el-mekomam weyashav tapenu
be'arey hamivetsar mipney yoshvey ha'arets.
rxbmh yrub wnpf bcyw mmwqm la mnaybh ma rca du larcy ynb ynpl mycj xljn wnjnaw
xrah ybcy ynpm
‫ם אל־מקומם וישב טפנו בערי המבצר מפני‬%‫ ביאנ‬+‫ שר אם־ה‬+‫ שים לפני בני ישראל עד א‬%‫ נחנו נחלץ ח‬+‫וא‬
‫ישבי הארץ‬
18-No nos volveremos a nuestras casas hasta que los demás hijos de Yisra'el tengan en posesión cada uno su propia
herencia. Lo nashuv el-bateynu ad hitnajel beney Yisra'el ish najalato.
wtljn cya larcy ynb ljnth du wnytb la bwcn al

‫ לתו‬+‫לא נשוב אל־בתינו עד התנחל בני ישראל איש נח‬

19-Porque nosotros no tendremos herencia con ellos de la otra parte del Yarden y mas allá, porque recibimos nuestra
herencia de esta parte del Yarden, hacia el oriente. Ki lo ninjal itam me'ever la-Yarden wahal'ah ki ba'ah najalatenu
eleynu me'ever haYarden mizrajah.
hjrzm ndryh rbum wnyla wntljn hab yk halhw ndryl rbum mta ljnn al yk
‫ לתנו אלינו מעבר הירדן מזרחה‬+‫כי לא ננחל אתם מעבר לירדן והלאה כי באה נח‬
20-Y les dijo Mosheh: Si hiciereis esto, si os armáreis para marchar delante de YHWH a la guerra, Wayomer aleyhem
Moshe im-ta'asun et-hadavar hazeh im-tejaltsu lifney YHWH lamiljamah.
hmjlml hwhy ynpl wxljt ma hzh rbdh ta nwcut ma hcm mhyla rmayw
‫שון את־הדבר הזה אם־תחלצו לפני יהוה למלחמה‬+‫ ליהם משה אם־תע‬+‫ויאמר א‬
21-y cada uno de vosotros, armado, pasare el Yarden ante YHWH hasta que El haya expulsado a sus enemigos delante
de Sí. We'avar lajem kol-jaluts et-haYarden lifney YHWH ad horisho et-oyevay'o mipanay'o.
wynpm wybya ta wcyrwh du hwhy ynpl ndryh ta xwlj lk mkl rbuw

‫ועבר לכם כל־חלוץ את־הירדן לפני יהוה עד הורישו את־איביו מפניו‬
22-y la tierra esté sojuzgada delante de YHWH, y después de esto volviereis, entonces estaréis desobligados para con
YHWH y para con Yisra'el, y será esta tierra posesión vuestra ante YHWH. Wenijbeshah ha'arets lifney YHWH
we'ajar tashuvu wiheyitem neki'im me'YHWH umiYisra'el wehayetah ha'arets hazot lajem la'ajuzah lifney
YHWH.
tazh xrah htyhw larcymw hwhym myqn mtyyhw wbct rjaw hwhy ynpl xrah hcbknw
hwhy ynpl hzjal mkl
‫ בו והייתם נקיים מיהוה ומישראל והיתה הארץ הזאת לכם‬%‫ונכבשה הארץ לפני יהוה ואחר תש‬
‫ זה לפני יהוה‬%‫ ח‬+‫לא‬
23-Y si no lo hiciereis así, he aquí que habréis pecado contra YHWH, y sabed que vuestro pecado os alcanzara.
We'im-lo ta'asun ken hineh jatatem l'YHWH ude'u jatatejem asher timtsa etjem.
mkta axmt rca mktafj wudw hwhyl mtafj hnh nk nwcut al maw
‫ שר תמצא אתכם‬+‫ טאתם ליהוה ודעו חטאתכם א‬+‫שון כן הנה ח‬+‫ואם־לא תע‬
24-Edificaos pues ciudades para vuestras familias y corrales para vuestros rebaños, y haced lo que habéis prometido.
Benu-lajem arim letapjem ugderot letsona'ajem wehayotse mipijem ta'asu.
wcut mkypm axyhw mkanxl trdgw mkpfl myru mkl wnb

‫שו‬+‫ כם והיצא מפיכם תע‬+‫בנו־לכם ערים לטפכם וגדרת לצנא‬
25-Y respondieron (a una voz) los hijos de Gad y los hijos de Re'uven a Mosheh, diciendo: Tus siervos harán como
ordena mi señor. Wayomer beney-Gad uveney Re'uven el-Mosheh lemor avadeyja ya'asu ka'asher adoni metsaweh.
hwxm ynda rcak wcuy kydbu rmal hcm la nbwar ynbw dg ynb rmayw
‫ דני מצוה‬+‫ שר א‬+‫שו כא‬+‫בדיך יע‬+‫ויאמר בני־גד ובני ראובן אל־משה לאמר ע‬
26-Nuestros niños, nuestras mujeres, nuestro ganado y todas nuestras bestias, se quedarán ahí en las ciudades de
Gil'ad, Tapenu nasheynu miknenu wejol-behemtenu yihyu-sham be'arey haGil'ad.
dulgh yrub mc wyhy wntmhb lkw wnnqm wnycn wnpf

‫טפנו נשינו מקננו וכל־בהמתנו יהיו־שם בערי הגלעד‬
27-mas tus siervos, todos armados para el ejército, pasarán ante YHWH a la guerra, conforme a lo que dice mi señor.
Wa'avadeyja ya'avru kol-jaluts tsava lifney YHWH lamiljamah ka'asher adoni dover.
rbd ynda rcak hmjlml hwhy ynpl abx xwlj lk wrbuy kydbuw
‫ דני דבר‬+‫ שר א‬+‫ לוץ צבא לפני יהוה למלחמה כא‬+‫בדיך יעברו כל־ח‬+‫וע‬
28-Y dio orden Mosheh, acerca de ellos, a El'azar el kohen y a Yehoshua, hijo de Nun, y a los cabezas de las casas
paternas de las tribus de los hijos de Yisra'el, Wayetsa'u lahem Mosheh et El'azar hakohen we'et Yehoshua bin-
Nun we'et-rashey avot hamatot livney Yisra'el.
larcy ynbl twfmh twba ycar taw nwn nb ucwhy taw nhkh rzula ta hcm mhl wxyw
‫ בות המטות לבני ישראל‬+‫ ע בן־נון ואת־ראשי א‬%‫ויצו להם משה את אלעזר הכהן ואת יהוש‬
29-y les dijo Mosheh: Si los hijos de Gad y los hijos de Re'uven pasaren con vosotros el Yarden, todos armados para fa
guerra ante YHWH, hasta que esté sojuzgada la tierra delante de vosotros, les daréis la tierra de Guilad en posesión.
Wayomer Mosheh alehem im-ya'averu beney-Gad uveney-Re'uven itjem et-haYarden kol-jaluts lamiljamah
lifney YHWH wenijbeshah ha'arets lifneyjem unetatem lahem et-erets haGil'ad la'ajuzah.
hwhy ynpl hmjlml xwlj lk ndryh ta mkta nbwar ynbw dg ynb wrbuy ma mhla hcm rmayw
hzjal dulgh xra ta mhl mttnw mkynpl xrah hcbknw
‫ להם אם־יעברו בני־גד ובני־ראובן אתכם את־הירדן כל־חלוץ למלחמה לפני יהוה‬+‫ויאמר משה א‬
‫ זה‬%‫ ח‬+‫ונכבשה הארץ לפניכם ונתתם להם את־ארץ הגלעד לא‬
30-Pero si no pasaren armados con vosotros, habrán de tomar posesión en medio de vosotros en la tierra de Kena'an.
We'im-lo ya'averu jalutsim itjem wenojazu betojejem be'erets Kena'an.
nunk xrab mkktb wzjanw mkta myxwlj wrbuy al maw

‫ זו בתככם בארץ כנען‬+‫ לוצים אתכם ונאח‬+‫ואם־לא יעברו ח‬
31-Y respondieron los hijos de Gad y los hijos de Re'uven, diciendo: Según lo que ha dicho YHWH respecto de tus
siervos, así mismo haremos. Waya'anu veney-Gad uveney Re'uven lemor et asher diber YHWH el-avadeyja ken
na'aseh.
hcun nk kydbu la hwhy rbd rca ta rmal nbwar ynbw dg ynb wnuyw
‫שה‬+‫בדיך כן נע‬+‫ שר דבר יהוה אל־ע‬+‫נו בני־גד ובני ראובן לאמר את א‬+‫ויע‬
32-Nosotros pasaremos armados ante YHWH a la tierra de Kena'an, y quedará para nosotros la posesión de nuestra
herencia de este lado del Yarden. Najnu na'avor jalutsim lifney YHWH erets Kena'an we'itanu ajuzat najalatenu
me'ever la-Yarden.
ndryl rbum wntljn tzja wntaw nunk xra hwhy ynpl myxwlj rbun wnjn
‫ לתנו מעבר לירדן‬+‫ זת נח‬%‫ ח‬+‫ לוצים לפני יהוה ארץ כנען ואתנו א‬+‫בר ח‬+‫נחנו נע‬
33-Y les dio Mosheh a los hijos de Gad y a los hijos de Re'uven y a la media tribu de Manasheh, hijo de Yosef, el reino
de Sijon, rey de los Emori, y el reino de Og, rey de Bashan; la tierra con las ciudades de ella y sus distritos, las ciudades
de las afueras. Wayiten lahem Mosheh livney-Gad welivney Re'uven welajatsi shevet Menasheh ven-Yosef et-
mamlejet Sijon melej ha'Emori we'et-mamlejet Og melej haBashan ha'arets le'areyha bigevulot arey ha'arets
saviv.
yrmah klm njys tklmm ta pswy nb hcnm fbc yxjlw nbwar ynblw dg ynbl hcm mhl ntyw
bybs xrah yru tlbgb hyrul xrah ncbh klm gwu tklmm taw
‫ מרי ואת־‬3‫ צי שבט מנשה בן־יוסף את־ממלכת סיחן מלך הא‬+‫ויתן להם משה לבני־גד ולבני ראובן ולח‬
‫לת ערי הארץ סביב‬%‫ממלכת עוג מלך הבשן הארץ לעריה בגב‬
34-Y edificaron los hijos de Gad a Divon y a Atarot y a Aro'er, Wayivnu veney-Gad et-Divon we'et-Atarot we'et
Aro'er.
ruru taw trfu taw nbyd ta dg ynb wnbyw

‫רער‬+‫טרת ואת ע‬+‫ויבנו בני־גד את־דיבן ואת־ע‬
35-y a Atrot Shofan y a Yazer y a Yogbehah, We'et-Atrot Shofan we'et-Yazer weYogbehah.
hhbgyw rzuy taw npwc trfu taw

‫הה‬I‫ואת־עטרת שופן ואת־יעזר ויגב‬
36-y a Bet Nimrah y a Bet Haran; (a todas convirtieron en) ciudades fortificadas, (e hicieron) corrales para los rebaños.
We'et-beyt Nimrah we'et-beyt Haran arey mivtsar vegidrot tson.
nax trdgw rxbm yru nrh tyb taw hrmn tyb taw
‫ואת־בית נמרה ואת־בית הרן ערי מבצר וגדרת צאן‬
37-Y los hijos de Re'uven edificaron a Jeshbon y a El'ale y a Kiryatayim. Uvney Re'uven banu et-Jeshbon we'et-
El'ale we'et Kiryatayim.
mytyrq taw alula taw nwbcj ta wnb nbwar ynbw

‫ובני ראובן בנו את־חשבון ואת־אלעלא ואת קריתים‬
38-y a Nevo, y a Ba'al Me'on, mudándoles los nombres, y a Sivmah; y pusieron (nuevos) nombres a las ciudades que
reedificaron. We'et-Nevo we'et-Ba'al Me'on musabot shem we'et-Sivmah wayikre'u beshemot et-shemot he'arim
asher banu.
wnb rca myruh twmc ta tmcb warqyw hmbc taw mc tbswm nwum lub taw wbn taw
‫ שר בנו‬+‫ואת־נבו ואת־בעל מעון מוסבת שם ואת־שבמה ויקראו בשמת את־שמות הערים א‬
39-Y fueron los hijos de Majir, hijo de Manasheh, a (la tierra de) Gil'ad, y la tomaron y expulsaron a los Emori que
habitaban en ella. Wayeleju beney Majir ben-Menasheh Gil'adah wayilkeduha wayoresh et-ha'Emori asher-bah.
hb rca yrmah ta crwyw hdklyw hdulg hcnm nb rykm ynb wklyw

‫ שר־בה‬+‫ מרי א‬3‫ ה ויורש את־הא‬%‫וילכו בני מכיר בן־מנשה גלעדה וילכד‬
40-Y Mosheh dio Gil'ad a Majir, hijo de Manasheh, el cual habitó en ella. Wayiten Mosheh et-haGil'ad le-Majir
ben-Menasheh wayeshev bah.
hb bcyw hcnm nb rykml dulgh ta hcm ntyw

‫ויתן משה את־הגלעד למכיר בן־מנשה וישב בה‬
41-Y Ya'ir, hijo de Manasheh, fue y tomó sus aldeas y las llamó Aldeas de Ya'ir. WeYa'ir ben-Menasheh halaj wayilkod
et-jawoteyhem wayikra ethen Jawot Ya'ir.
ryay twj nhta arqyw mhytwj ta dklyw klh hcnm nb ryayw

‫ויאיר בן־מנשה הלך וילכד את־חותיהם ויקרא אתהן חות יאיר‬
42-Y Novaj fue y tomó a Kenat y a sus aldeas, y la llamó Nóvaj según su propio nombre. WeNovaj halaj wayilkod
et-Kenat we'et-benoteyha wayikra lah Novaj bishemo.
wmcb jbn hl arqyw hytnb taw tnq ta dklyw klh jbnw

‫ונבח הלך וילכד את־קנת ואת־בנתיה ויקרא לה נבח בשמו‬
Capítulo 33
Parashah 43: Masa'ei (Etapas) 33:1-36:13
1-Estas son las jornadas de los hijos de Yisra'el, que salieron de Mitsrayim por sus huestes, por medio de Mosheh y
Aharon. Eleh mas'ey veney-Yisra'el asher yats'u me'erets Mitsrayim letsiv'otam beyad-Mosheh we'Aharon.
nrhaw hcm dyb mtabxl myrxm xram waxy rca larcy ynb yusm hla
‫ רן‬+‫ שר יצאו מארץ מצרים לצבאתם ביד־משה ואה‬+‫אלה מסעי בני־ישראל א‬
2-Y escribió Mosheh las partidas de ellos conforme a sus jornadas, por orden de YHWH. Y éstas son sus jornadas
conforme a sus partidas: Wayijetov Mosheh et-motsa'eyhem lemas'eyhem al-pi YHWH we'eleh mas'eyhem
lemotsa'eyhem.
mhyaxwml mhyusm hlaw hwhy yp lu mhyusml mhyaxwm ta hcm btkyw

‫ויכתב משה את־מוצאיהם למסעיהם על־פי יהוה ואלה מסעיהם למוצאיהם‬
3-Y partieron de Ramses a los quince días del primer mes; al otro día de Pesaj salieron los hijos de Yisra'el con el puño
en alto, a los ojos de todos los Mitsrayim, Wayis'u meRamses bajodesh harishon bajamishah asar yom lajodesh
harishon mimajorat haPesaj yats'u veney-Yisra'el beyad ramah le'eyney kol-Mitsrayim.
larcy ynb waxy jsph trjmm nwcarh cdjl mwy rcu hcmjb nwcarh cdjb ssmurm wusyw
myrxm lk ynyul hmr dyb
‫ רת הפסח יצאו בני־ישראל‬I‫ משה עשר יום לחדש הראשון ממח‬+‫ויסעו מרעמסס בחדש הראשון בח‬
‫ביד רמה לעיני כל־מצרים‬
4-mientras que los de Mitzrayim estaban enterrando a los primogénitos que YHWH había muerto de entre ellos; y
también contra sus elohim YHWH había ejecutado juicios. UMitsrayim mekabrim et asher hikah YHWH bahem
kol-bejor uveloheyhem asah YHWH shefatim.
myfpc hwhy hcu mhyhlabw rwkb lk mhb hwhy hkh rca ta myrbqm myrxmw
‫ שר הכה יהוה בהם כל־בכור ובאלהיהם עשה יהוה שפטים‬+‫ומצרים מקברים את א‬
5-Y partieron los hijos de Yisra'el de Ramses y acamparon en Sukot. Wayis'u veney-Yisra'el meRamses wayajanu
beSukot.
tksb wnjyw ssmurm larcy ynb wusyw

‫ כת‬%‫ נו בס‬+‫ויסעו בני־ישראל מרעמסס ויח‬
6-Y partieron de Sukot y acamparon en Etam, que está en el confín del desierto. Wayis'u miSukot wayajanu we'Etam
asher biktseh hamidbar.
rbdmh hxqb rca mtab wnjyw tksm wusyw

‫ שר בקצה המדבר‬+‫ נו באתם א‬+‫ כת ויח‬%‫ויסעו מס‬
7-Y partiendo de Etam dieron vuelta hacia Pi HaJirot, que está enfrente de Ba'al Tzefon, y acamparon delante de
Migdol. Wayis'u me'Etam wayashov al-pi haJirot asher al-peney Ba'al Tsefon wayajanu lifney Migdol.
ldgm ynpl wnjyw nwpx lub ynp lu rca tryjh yp lu bcyw mtam wusyw
‫ נו לפני מגדל‬+‫ שר על־פני בעל צפון ויח‬+‫ויסעו מאתם וישב על־פי החירת א‬
8-Y partieron de delante de Pi Hajirot y pasaron por medio del mar al desierto, y anduvieron camino de tres días en el
desierto de Etam, y acamparon en Marah. Wayis'u mipney haJirot waya'averu betoj-hayam hamidbarah wayeleju
derej shloshet yamim bemidbar Etam wayajanu beMarah.
hrmb wnjyw mta rbdmb mymy tclc krd wklyw hrbdmh myh kwtb wrbuyw tryjh ynpm wusyw
‫ נו במרה‬+‫ויסעו מפני החירת ויעברו בתוך־הים המדברה וילכו דרך שלשת ימים במדבר אתם ויח‬
9-Y partieron de Marah y llegaron a Eylim, y en Eylim había doce fuentes de agua y setenta palmas, y acamparon allí,
Wayis'u miMarah wayavo'u Eylimah uve'Eylim sheteym esreh eynot mayim weshiv'im temarim wayajanu-sham.
mc wnjyw myrmt myubcw mym tnyu hrcu mytc mlyabw hmlya wabyw hrmm wusyw
‫ נו־שם‬+‫ויסעו ממרה ויבאו אילמה ובאילם שתים עשרה עינת מים ושבעים תמרים ויח‬
10-Y partieron de Eylim y acamparon junto al mar Suf. Wayis'u me'Eylim wayajanu al-Yam-Suf.
pws my lu wnjyw mlyam wusyw

‫ נו על־ים־סוף‬+‫ויסעו מאילם ויח‬
11-Y partieron del mar Suf y acamparon en el desierto de Sin. Wayis'u miYam-Suf wayajanu bemidbar-Sin.
nys rbdmb wnjyw pws mym wusyw

‫ נו במדבר־סין‬+‫ויסעו מים־סוף ויח‬
12-Y partieron del desierto de Sin y acamparon en Dofkah (oasis). Wayis'u mimidbar Sin wayajanu beDofkah.
hqpdb wnjyw nys rbdmm wusyw

‫ נו בדפקה‬+‫ויסעו ממדבר־סין ויח‬
13-Y partieron de Dofkah y acamparon en Alush. Wayis'u miDofkah wayajanu be'Alush.
cwlab wnjyw hqpdm wusyw

‫ נו באלוש‬+‫ויסעו מדפקה ויח‬
14-Y partieron de Alush y acamparon en Refidim, y no había ahí agua para que bebiese el pueblo. Wayis'u me'Alush
wayajanu biRefidim welo-hayah sham mayim la'am lishtot.
twtcl mul mym mc hyh alw mdyprb wnjyw cwlam wusyw

‫ נו ברפידם ולא־היה שם מים לעם לשתות‬+‫ויסעו מאלוש ויח‬
15-Y partieron de Refidim y acamparon en el desierto de Sinay. Wayis'u meRefidim wayajanu bemidbar Sinay.
ynys rbdmb wnjyw mdyprm wusyw

‫ נו במדבר סיני‬+‫ויסעו מרפידם ויח‬
16-Y partieron del desierto de Sinay y acamparon en Kivrot HaTa'avah. Wayis'u mimidbar Sinay wayajanu beKivrot
haTa'avah.
hwath trbqb wnjyw ynys rbdmm wusyw

‫ וה‬+‫ נו בקברת התא‬+‫ויסעו ממדבר סיני ויח‬
17-Y partieron de Kivrot HaTa'avah y acamparon en Jatzerot. Wayis'u miKivrot haTa'avah wayajanu baJatserot.
trxjb wnjyw hwath trbqm wusyw

‫ צרת‬+‫ נו בח‬+‫ וה ויח‬+‫ויסעו מקברת התא‬
18-Y partieron de Jatzerot y acamparon en Ritmah. Wayis'u meJatserot wayajanu beRitmah.
hmtrb wnjyw trxjm wusyw

‫ נו ברתמה‬+‫ צרת ויח‬+‫ויסעו מח‬
19-Y partieron de Ritmah y acamparon en Rimon Péretz . Wayis'u meRitmah wayajanu beRimon Parets.
xrp nmrb wnjyw hmtrm wusyw

‫ נו ברמן פרץ‬+‫ויסעו מרתמה ויח‬
20-Y partieron de Rimon Péretz y acamparon en Livnah ("piedra", "ladrillo"). Wayis'u meRimon Parets wayajanu
beLivnah.
hnblb wnjyw xrp nmrm wusyw

‫ נו בלבנה‬+‫ויסעו מרמן פרץ ויח‬
21-Y partieron de Livnah y acamparon en Risah. Wayis'u miLivnah wayajanu beRisah.
hsrb wnjyw hnblm wusyw

‫ נו ברסה‬+‫ויסעו מלבנה ויח‬
22-Y partieron de Risah y acamparon en Kehelatah. Wayis'u meRisah wayajanu biKhelatah.
htlhqb wnjyw hsrm wusyw

‫ נו בקהלתה‬+‫ויסעו מרסה ויח‬
23-Y partieron de Kehelatah y acamparon en el monte Shafer ("Monte Hermoso"). Wayis'u miKhelatah wayajanu
behar-Shafer.
rpc rhb wnjyw htlhqm wusyw

‫ נו בהר־שפר‬+‫ויסעו מקהלתה ויח‬
24-Y partieron del monte de Shafer y acamparon en Jaradah ("temor"). Wayis'u mehar-Shafer wayajanu baJaradah.
hdrjb wnjyw rpc rhm wusyw

‫ רדה‬+‫ נו בח‬+‫ויסעו מהר־שפר ויח‬
25-Y partieron de Jaradah y acamparon en Makhelot. Wayis'u meJaradah wayajanu beMakhelot.
tlhqmb wnjyw hdrjm wusyw

‫ נו במקהלת‬+‫ רדה ויח‬+‫ויסעו מח‬
26-Y partieron de Makhelot y acamparon en Tajat. Wayis'u miMakhelot wayajanu beTajat.
tjtb wnjyw tlhqmm wusyw

‫ נו בתחת‬+‫ויסעו ממקהלת ויח‬
27-Y partieron de Tajat y acamparon en Taraj. Wayis'u miTajat wayajanu beTaraj.
jrtb wnjyw tjtm wusyw

‫ נו בתרח‬+‫ויסעו מתחת ויח‬
28-Y partieron de Taraj y acamparon en Mitkah ("dulzura"). Wayis'u miTaraj wayajanu beMitkah.
hqtmb wnjyw jrtm wusyw

‫ נו במתקה‬+‫ויסעו מתרח ויח‬
29-Y partieron de Mitkah y acamparon en Jashemonah. Wayis'u miMitkah wayajanu beJashmonah.
hnmcjb wnjyw hqtmm wusyw

‫ נו בחשמנה‬+‫ויסעו ממתקה ויח‬
30-Y partieron de Jashmonah y acamparon en Moserot ("Lugar de Amonestacion"). Wayis'u meJashmonah wayajanu
beMoserot.
twrsmb wnjyw hnmcjm wusyw

‫ נו במסרות‬+‫ויסעו מחשמנה ויח‬
31-Y partieron de Moserot y acamparon en Beney Ya'akan. Wayis'u miMoserot wayajanu biBeney Ya'akan.
nquy ynbb wnjyw twrsmm wusyw

‫קן‬+‫ נו בבני יע‬+‫ויסעו ממסרות ויח‬
32-Y partieron de Beney Ya'akan y acamparon en Jor HaGidgad. Wayis'u miBney Ya'akan wayajanu beJor haGidgad.
dgdgh rjb wnjyw nquy ynbm wusyw

‫ נו בחר הגדגד‬+‫קן ויח‬+‫ויסעו מבני יע‬
33-Y partieron de Jor HaGidgad y acamparon en Yotvatah. Wayis'u meJor haGidgad wayajanu beYotvatah.
htbfyb wnjyw dgdgh rjm wusyw

‫ נו ביטבתה‬+‫ויסעו מחר הגדגד ויח‬
34-Y partieron de Yotvatah y acamparon en Avronah. Wayis'u miYotvatah wayajanu be'Avronah.
hnrbub wnjyw htbfym wusyw

‫ נו בעברנה‬+‫ויסעו מיטבתה ויח‬
35-Y partieron de Avronah y acamparon en Etzyon Gaver. Wayis'u me'Avronah wayajanu be'Etsiyon Gaver.
rbg nyxub wnjyw hnrbum wusyw

‫ נו בעציון גבר‬+‫ויסעו מעברנה ויח‬
36-Y partieron de Etzyon Gaver y acamparon en el desierto de Tzin, que es Kadesh. Wayis'u me'Etsiyon Gaver
wayajanu bemidbar-Tsin hiKadesh.
cdq awh nx rbdmb wnjyw rbg nyxum wusyw

‫ נו במדבר־צן הוא קדש‬+‫ויסעו מעציון גבר ויח‬
37-Y partieron de Kadesh y acamparon en el monte de Hor, en los confines de la tierra de Edom. Wayis'u miKadesh
wayajanu beHor hahar biktseh erets Edom.
mwda xra hxqb rhh rhb wnjyw cdqm wusyw

‫ דום‬3‫ נו בהר ההר בקצה ארץ א‬+‫ויסעו מקדש ויח‬
38-Y subió el kohen Aharon al monte Hor por orden de YHWH, y murió allí, a los cuarenta años de la salida de los
hijos de Yisra'el de la tierra de Mitsrayim, en el mes quinto, el día primero del mes. Waya'al Aharon hakohen el-Hor
hahar al-pi YHWH wayamot sham bishnat ha'arba'im letset beney-Yisra'el me'erets Mitsrayim bajodesh
hajamishi be'ejad lajodesh.
xram larcy ynb taxl myubrah tncb mc tmyw hwhy yp lu rhh rh la nhkh nrha luyw
cdjl djab ycymjh cdjb myrxm
‫ רן הכהן אל־הר ההר על־פי יהוה וימת שם בשנת הארבעים לצאת בני־ישראל מארץ‬+‫ויעל אה‬
‫ מישי באחד לחדש‬+‫מצרים בחדש הח‬
39-Y era Aharon de edad de ciento veintitrés años cuando murió en el monte Hor. We'Aharon ben-shalosh we'esrim
ume'at shanah bemoto beHor hahar.
rhh rhb wtmb hnc tamw myrcuw clc nb nrhaw

‫ רן בן־שלש ועשרים ומאת שנה במתו בהר ההר‬+‫ואה‬
40-Y entonces fue cuando el Kena'ani, el rey de Arad, que habitaba en el sur, en la tierra de Kena'an, oyó hablar de la
venida de los hijos de Yisra'el. Wayishma haKna'ani melej Arad wehu-yoshev banegev be'erets Kena'an bevo
beney Yisra'el.
larcy ynb abb nunk xrab bgnb bcy awhw dru klm ynunkh umcyw
‫רד והוא־ישב בנגב בארץ כנען בבא בני ישראל‬+‫ני מלך ע‬+‫וישמע הכנע‬
41-Y partieron del monte Hor y acamparon en Tzalmonah. Wayis'u meHor hahar wayajanu beTsalmonah.
hnmlxb wnjyw rhh rhm wusyw

‫ נו בצלמנה‬+‫ויסעו מהר ההר ויח‬

42-Y partieron de Tzalmonah y acamparon en Funon - Wayis'u miTsalmonah wayajanu beFunon.
nnwpb wnjyw hnmlxm wusyw

‫ נו בפונן‬+‫ויסעו מצלמנה ויח‬
43-Y partieron de Punon y acamparon en Ovot. Wayis'u miPunon wayajanu be'Ovot
tbab wnjyw nnwpm wusyw

‫ נו באבת‬+‫ויסעו מפונן ויח‬
44-Y partieron de Ovot y acamparon en las ruinas de Avarim, en los confines de Moav. Wayis'u me'Ovot wayajanu
be'Iyey ha'Avarim bigevul Moav.
bawm lwbgb myrbuh yyub wnjyw tbam wusyw

‫ברים בגבול מואב‬+‫ נו בעיי הע‬+‫ויסעו מאבת ויח‬
45-Y partieron de las ruinas y acamparon en Divon Gad. Wayis'u me'Iyim wayajanu beDivon Gad.
dg nbydb wnjyw myyum wusyw

‫ נו בדיבן גד‬+‫ויסעו מעיים ויח‬
46-Y partieron de Divon Gad y acamparon en Almón Divlataymah. Wayis'u miDivon Gad wayajanu be'Almon
Divlataymah.
hmytlbd nmlub wnjyw dg nbydm wusyw

‫ נו בעלמן דבלתימה‬+‫ויסעו מדיבן גד ויח‬
47-Y partieron de Almon Divlataymah y acamparon en las montañas de Avarim, frente a Nevo. Wayis'u me'Almon
Divlataymah wayajanu beharey ha'Avarim lifney Nevo.
wbn ynpl myrbuh yrhb wnjyw hmytlbd nmlum wusyw

‫ברים לפני נבו‬+‫ נו בהרי הע‬+‫ויסעו מעלמן דבלתימה ויח‬
48-Y partieron de las montañas de Avarim y acamparon en las planicies de Moav, junto al Yarden, frente a Yerijo.
Wayis'u meharey ha'Avarim wayajanu be'arvot Moav al Yarden Yerejo.
wjry ndry lu bawm tbrub wnjyw myrbuh yrhm wusyw

‫ נו בערבת מואב על ירדן ירחו‬+‫ברים ויח‬+‫ויסעו מהרי הע‬
49-Y acamparon junto al Yarden desde Bet HaYeshimot hasta Avel HaShitim, en las planicies de Moav. Wayajanu al-
haYarden mibeyt haYeshimot ad Avel haShitim be'arvot Moav.
bawm tbrub myfch lba du tmcyh tybm ndryh lu wnjyw

‫ נו על־הירדן מבית הישמת עד אבל השטים בערבת מואב‬+‫ויח‬
50-Y habló YHWH a Mosheh en las planicies de Moav junto al Yarden, a la altura de Yerijo, diciendo: Wayedaber
YHWH el-Mosheh be'arvot Moav al-Yarden Yerejo lemor.
rmal wjry ndryvluvbawm tbrub hcm la hwhy rbdyw

‫וידבר יהוה אל־משה בערבת מואב על־ירדן ירחו לאמר‬
51-Habla a los hijos de Yisra'el y diles: Cuando hubiéreis pasado el Yarden, a la tierra de Kena'an, Daber el-beney
Yisra'el we'amarta alehem ki atem ovrim et-haYarden el-erets Kena'an.
nunk xra la ndryh ta myrbu mta yk mhla trmaw larcy ynb la rbd
‫ להם כי אתם עברים את־הירדן אל־ארץ כנען‬+‫דבר אל־בני ישראל ואמרת א‬
52-echarán a toda la gente que vive en La Tierra delante de ustedes. Destruyan todas sus estatuas de piedra, destruyan
todas sus estatuas de metal y demuelan todos sus lugares altos. Wehorashetem et-kol yshbey ha'aretz mipeneyjem
we'ibadetem et kol maskiyotam we'et kol tzalmey masejotam te'abedu we'et kol bamotam tashemidu.
taw wdbat mtksm ymlx lk taw mtykcm lk ta mtdbaw mkynpm xrah ybcy lk ta mtcrwhw
wdymct mtwmb lk
‫והורשתם את־כל־ישבי הארץ מפניכם ואבדתם את כל־משכיתם ואת כל־צלמי מסכתם תאבדו ואת‬
‫כל־במתם תשמידו‬
53-Y desterraréis a los habitantes dela tierra y habitaréis en ella, porque a vosotros os he dado la tierra para poseerla.
Wehorashtem et-ha'arets wishavtem-bah ki lajem natati et-ha'arets lareshet otah.
hta tcrl xrah ta yttn mkl yk hb mtbcyw xrah ta mtcrwhw

‫והורשתם את־הארץ וישבתם־בה כי לכם נתתי את־הארץ לרשת אתה‬
54-Y os repartiréis la tierra de herencia por sorteo, entre vuestras familias; a las más numerosas daréis mayor extensión
por herencia suya, y a los poco numerosos daréis menos por herencia suya; dondequiera que le cayere a cada una la
suerte, este lugar le asignareis. Wehitnajaltem et-ha'arets beGoral lemishpejoteyjem larav tarbu et-najalato
welam'at tam'it et-najalato el asher-yetse lo shamah hagoral lo yihyeh lematot avoteyjem titnejalu.
rca la wtljn ta fyumt fumlw wtljn ta wbrt brl mkytjpcml lrwgb xrah ta mtljnthw
wljntt mkytba twfml hyhy wl lrwgh hmc wl axy
‫ שר־‬+‫ לתו אל א‬+‫ לתו ולמעט תמעיט את־נח‬+‫והתנחלתם את־הארץ בגורל למשפחתיכם לרב תרבו את־נח‬
‫ בתיכם תתנחלו‬+‫יצא לו שמה הגורל לו יהיה למטות א‬
55-Y si no desterráreis a los moradores de la tierra de delante de vosotros, entonces sucederá que aquéllos que dejáreis
de ellos os serán como clavos en vuestros ojos y como cerca de espinas en vuestros costados; y os angustiarán en la
tierra en donde habitaran. We'im-lo torishu et-yoshvey ha'arets mipneyjem wehayah asher totiru mehem lesikim
be'eyneyjem welitsninim betsideyjem wetsareru etjem al-ha'arets asher atem yoshvim bah.
mnynxlw mkynyub mykcl mhm wrytwt rca hyhw mkynpm xrah ybcy ta wcyrwt al maw
hb mybcy mta rca xrah lu mkta wrrxw mkydxb
‫ שר תותירו מהם לשכים בעיניכם ולצנינם בצדיכם‬+‫ואם־לא תורישו את־ישבי הארץ מפניכם והיה א‬
‫ שר אתם ישבים בה‬+‫ רו אתכם על־הארץ א‬+‫וצר‬
56-Y entonces acontecerá que haré con vosotros lo que pensaba hacer con ellos. Wehayah ka'asher dimiti la'asot
lahem e'eseh lajem.
mkl hcua mhl twcul ytymd rcak hyhw

‫שה לכם‬3‫שות להם אע‬+‫ שר דמיתי לע‬+‫והיה כא‬
Capítulo 34

2-Ordena a los hijos de Yisra'el y les dirás: Cuando entréis en la tierra de kena'an, será ésta la que os caerá por sorteo
en herencia, la tierra de Kena'an conforme a sus términos; Tsa'u et-beney Yisra'el we'amarta alehem ki-atem ba'im
el-ha'arets Kena'an zot ha'arets asher tipol lajem benajalah erets Kena'an ligvuloteyha.
hljnb mkl lpt rca xrah taz nunk xrah la myab mta yk mhla trmaw larcy ynb ta wx
hytlbgl nunk xra
‫ לה‬+‫ שר תפל לכם בנח‬+‫ להם כי־אתם באים אל־הארץ כנען זאת הארץ א‬+‫צו את־בני ישראל ואמרת א‬
‫לתיה‬%‫ארץ כנען לגב‬
3-y será para vosotros la parte del sur desde el desierto de Tzin que esta cerca de los límites de Edom; y será para
vosotros la frontera del sur desde el extremo del mar Salado, de la parte del oriente; Wehayah lajem pe'at-negev
mimidbar-Tsin al-yedey Edom wehayah lajem gevul negev miktseh Yam-haMelaj kedmah.
hmdq jlmh my hxqm bgn lwbg mkl hyhw mwda ydy lu nx rbdmm bgn tap mkl hyhw
‫ דום והיה לכם גבול נגב מקצה ים־המלח קדמה‬3‫והיה לכם פאת־נגב ממדבר־צן על־ידי א‬
4-y este límite irá rodeando para vosotros desde el sur hacia la subida de Akrabim, y pasará hasta Tzin y llegarán sus
extremos al sur de Kadesh Barnea; de allí saldrá a Jatzar-Addar, y pasará hasta Atzmón, Wenasav lajem hagvul
minegev le-Ma'aleh Akrabim we'avar Tsinah wehayu tots'otay'o minegev le-Kadesh Barnea weyatsa Jatsar-
Adar we'avar Atsmonah.
rxj axyw unrb cdql bgnm wytaxwt hyhw hnx rbuw mybrqu hluml bgnm lwbgh mkl bsnw
hnmxu rbuw rda
‫לה עקרבים ועבר צנה ]והיה כ[ )והיו ק( תוצאתיו מנגב לקדש ברנע‬+‫ונסב לכם הגבול מנגב למע‬
‫ צר־אדר ועבר עצמנה‬+‫ויצא ח‬
5-y rodeará todavía este límite desde Atzmón hasta el torrente de Mitsrayim, y llegarán sus límites al poniente. Wenasav
hagevul me'Atsmon najlah Mitsrayim wehayu tots'otay'o hayamah.
hmyh wytaxwt wyhw myrxm hljn nwmxum lwbgh bsnw

‫ונסב הגבול מעצמון נחלה מצרים והיו תוצאתיו הימה‬
6-Y el límite del poniente será para vosotros el mar Grande; este será vuestro límite occidental. Ugevul yam wehayah
lajem hayam hagadol ugvul zeh-yiheyeh lajem gevul yam.
my lwbg mkl hyhy hz lwbgw lwdgh myh mkl hyhw my lwbgw

‫וגבול ים והיה לכם הים הגדול וגבול זה־יהיה לכם גבול ים‬
7-Y éste será vuestro límite del norte: desde el mar Grande trazaréis la línea hasta el monte Hor ; Wezeh-yiheyeh
lajem gevul tsafon min-hayam hagadol teta'u lajem Hor hahar.
rhh rh mkl watt ldgh myh nm nwpx lwbg mkl hyhy hzw
‫וזה־יהיה לכם גבול צפון מן־הים הגדל תתאו לכם הר ההר‬
8-desde el monte Hor la trazaréis hasta la entrada de Jamat, y llegarán los extremos de este límite hasta Tzedad; MeHor
hahar teta'u levo Jamat wehayu tots'ot hagveul Tsedadah.
hddx lbgh taxwt wyhw tmj abl watt rhh rhm

‫ל צדדה‬%‫ מת והיו תוצאת הגב‬+‫מהר ההר תתאו לבא ח‬
9-y seguirá el límite hasta Zifrón, y llegarán sus extremos a Jatzar-Eynan; esta será vuestra frontera del norte. Weyatsa
hagvul Zifronah wehayu tots'otav Jatsar Eynan zeh-yiheyeh lajem gevul tsafon.
nwpx lwbg mkl hyhy hz nnyu rxj wytaxwt wyhw hnrpz lbgh axyw
‫ צר עינן זה־יהיה לכם גבול צפון‬+‫ל זפרנה והיו תוצאתיו ח‬%‫ויצא הגב‬
10-Y os señalaréis por frontera del oriente, desde Jatzar-Eynán a Shefam; Wehit'avitem lajem ligvul kedmah meJatsar
Eynan Shefamah.
hmpc nnyu rxjm hmdq lwbgl mkl mtywathw

‫ צר עינן שפמה‬+‫והתאויתם לכם לגבול קדמה מח‬
11-y descenderá el límite desde Shefam a Rivlah, que está al oriente de Ayin, y descenderá el límite y tocará a lo largo
del mar de Kineret de la parte del oriente; Weyarad hagevul miShefam haRivlah mikedem la'Ayin weyarad hagvul
umajah al-ketef Yam-Kineret kedmah.
hmdq trnk my ptk lu hjmw lbgh dryw nyul mdqm hlbrh mpcm lbgh dryw
‫ל משפם הרבלה מקדם לעין וירד הגבול ומחה על־כתף ים־כנרת קדמה‬%‫וירד הגב‬
12-y luego descenderá el límite al Yarden, y llegarán sus extremos al mar Salado. Esta será vuestra tierra, según sus
fronteras alrededor. Weyarad hagevul haYardenah wehayu tots'otay'o Yam haMelaj zot tiheyeh lajem ha'arets
ligvuloteyha saviv.
bybs hytlbgl xrah mkl hyht taz jlmh my wytaxwt wyhw hndryh lwbgh dryw
‫לתיה סביב‬%‫וירד הגבול הירדנה והיו תוצאתיו ים המלח זאת תהיה לכם הארץ לגב‬
13-Y ordenó Mosheh a los hijos de Yisra'el, diciendo: Esta es la tierra que recibiréis en herencia por sorteo, la cual
ordenó YHWH dar a las nueve tribus y a la media tribu (de Manasheh); Wayetsa'u Mosheh et-beney Yisra'el lemor
zot ha'arets asher titnajalu otah begoral asher tsiwah YHWH latet letish'at hamatot wajatsi hamateh.
tuctl ttl hwhy hwx rca lrwgb hta wljntt rca xrah taz rmal larcy ynb ta hcm wxyw
hfmh yxjw twfmh
‫ שר צוה יהוה לתת לתשעת‬+‫ לו אתה בגורל א‬+‫ שר תתנח‬+‫ויצו משה את־בני ישראל לאמר זאת הארץ א‬
‫ צי המטה‬+‫המטות וח‬
14-porque ya recibieron la suya la tribu de los hijos de Re'uven, por sus casas paternas, y la tribu de los hijos de Gad,
por sus casas paternas; también la otra media tribu de Menasheh ha recibido su herencia; Ki lakju mateh beney
haRe'uveni lebeyt avotam umateh beney-haGadi lebeyt avotam wajatsi mateh Menasheh lakju najalatam
mtljn wjql hcnm hfm yxjw mtba tybl ydgh ynb hfmw mtba tybl ynbwarh ynb hfm wjql yk
‫ לתם‬+‫ צי מטה מנשה לקחו נח‬+‫ בתם וח‬+‫ בתם ומטה בני־הגדי לבית א‬+‫כי לקחו מטה בני הראובני לבית א‬
15-estas dos tribus y la media tribu ya han recibido su herencia de esta parte del Yarden, a la altura de Yerijó, de la parte
de oriente, hacia donde se levanta el sol. Sheney hamatot wajatsi hamateh lakju najalatam me'ever le-Yarden
Yerejo kedmah mizrajah.
hjrzm hmdq wjry ndryl rbum mtljn wjql hfmh yxjw twfmh ync
‫ לתם מעבר לירדן ירחו קדמה מזרחה‬+‫ צי המטה לקחו נח‬+‫שני המטות וח‬

17-Estos son los nombres de los varones que os repartirán la herencia de la tierra: El'azar el Kohen y Yahoshua, hijo de
Nun. Eleh shemot ha'anashim asher-yinjalu lajem et-ha'arets El'azar hakohen weYehoshua bin-Nun.
nwn nb ucwhyw nhkh rzula xrah ta mkl wljny rca mycnah twmc hla
‫ ע בן־נון‬%‫ לו לכם את־הארץ אלעזר הכהן ויהוש‬+‫ שר־ינח‬+‫ נשים א‬+‫אלה שמות הא‬
18-Tomaréis también un príncipe de cada tribu para repartir la herencia de la tierra. Wenasi ejad nasi ejad mimateh
tikeju linjol et-ha'arets.
xrah ta ljnl wjqt hfmm dja aycn dja aycnw

‫ונשיא אחד נשיא אחד ממטה תקחו לנחל את־הארץ‬
19-Y éstos son los nombres de los varones: de la tribu de Yahudah, Kalev, hijo de Yefuneh. We'eleh shemot ha'anashim
lemateh Yehudah Kalev ben-Yefuneh.
hnpy nb blk hdwhy hfml mycnah twmc hlaw

‫נה‬%‫ נשים למטה יהודה כלב בן־יפ‬+‫ואלה שמות הא‬

20-Y de la tribu de los hijos de Shime'on, Shemu'el hijo de Amihud. Ulmateh beney Shim'on Shemu'el ben-Amihud.
dwhymu nb lawmc nwumc ynb hfmlw

‫ולמטה בני שמעון שמואל בן־עמיהוד‬
21-De la tribu de Benyamín, Elidad, hijo de Kislón. Lemateh Binyamin Elidad ben-Kislon.
nwlsk nb ddyla nmynb hfml

‫ לידד בן־כסלון‬3‫למטה בנימן א‬
22-Y de la tribu de los hijos de Dan, el príncipe Bukí, hijo de Yoglí. Ulmateh beney-Dan nasi Buki ben-Yagli.
ylgy nb yqb aycn nd ynb hfmlw

‫קי בן־יגלי‬%‫ולמטה בני־דן נשיא ב‬
23-De los hijos de Yosef: de la tribu de los hijos de Manasheh, el príncipe Janni'el, hijo de Efod; Libeney Yosef lemateh
beney-Menasheh nasi Jani'el ben-Efod.
dpa nb laynj aycn hcnm ynb hfml pswy ynbl

‫לבני יוסף למטה בני־מנשה נשיא חניאל בן־אפד‬
24-y de la tribu de los hijos de Efrayim, el príncipe Kemu'el, hijo de Shiftán. Ulmateh beney-Efrayim nasi Kmu'el
ben-Shiftan.
nfpc nb lawmq aycn myrpa ynb hfmlw

‫ולמטה בני־אפרים נשיא קמואל בן־שפטן‬
25-Y de la tribu de los hijos de Zebulun, el príncipe Elitzafán, hijo de Parnaj. Ulmateh beney-Zvulun nasi Elitsafan
ben-Parnaj.
knrp nb npxyla aycn nlwbz ynb hfmlw

‫ ליצפן בן־פרנך‬3‫ן נשיא א‬%‫ולמטה בני־זבול‬
26-Y de la tribu de los hijos de Yissajar, el príncipe Palti'el, hijo de Azan. Ulmateh beney-Yissajar nasi Palti'el ben-
Azan.
nzu nb layflp aycn rkccy ynb hfmlw

‫ולמטה בני־יששכר נשיא פלטיאל בן־עזן‬
27-Y de la tribu de los hijos de Asher, el príncipe Ajihud, hijo de Shelomí. Ulmateh beney-Asher nasi Ajihud ben-
Shelomi.
ymlc nb dwhyja aycn rca ynb hfmlw

‫ חיהוד בן־שלמי‬+‫ולמטה בני־אשר נשיא א‬
28-Y de la tribu de los hijos de Naftalí, el príncipe Pedahe'el, hijo de Amihud. Ulmateh beney-Naftali nasi Pedahe'el
ben-Amihud.
dwhymu nb lahdp aycn yltpn ynb hfmlw

‫ולמטה בני־נפתלי נשיא פדהאל בן־עמיהוד‬
29-Estos son los que ordenó YHWH que repartieran la herencia a los hijos de Yisra'el en la tierra de Kena'an. Eleh
asher tsiwah YHWH lenajel et-beney-Yisra'el be'erets Kena'an.
nunk xrab larcy ynb ta ljnl hwhy hwx rca hla

‫ שר צוה יהוה לנחל את־בני־ישראל בארץ כנען‬+‫אלה א‬
Capítulo 35
1-Y habló YHWH a Mosheh en las planicies de Mo'av, junto al Yarden, a la altura de Yerijó, diciendo: Wayedaber
YHWH el-Mosheh be'arvot Moav al-Yarden Yerejo lemor.
rmal wjry ndry lu bawm tbrub hcm la hwhy rbdyw

‫וידבר יהוה אל־משה בערבת מואב על־ירדן ירחו לאמר‬
2-Ordena a los hijos de Ysra'el que de la herencia de su propia porción, den a los Lewi'im ciudades en que habitar;
también los ejidos de aquellas ciudades, alrededor de ellas, daréis a los Lewi'im. Tsa'u et-beney Yisra'el wenatenu la-
Lewi'im minajalat ajuzatam arim lashavet umigrash le'arim svivoteyhem titnu la-Lewi'im.
mywll wntt mhytbybs myrul crgmw tbcl myru mtzja tljnm mywll wntnw larcy ynb ta wx
‫ זתם ערים לשבת ומגרש לערים סביבתיהם תתנו ללוים‬%‫ ח‬+‫ לת א‬+‫צו את־בני ישראל ונתנו ללוים מנח‬
3-Y serán las ciudades para que habiten en ellas, y sus ejidos serán para sus bestias, y para sus bienes y para todas sus
subsistencias; Wehayu he'arim lahem lashavet umigresheyhem yiheyu livhemtam welirjusham ulejol jayatam.
mtyj lklw mckrlw mtmhbl wyhy mhycrgmw tbcl mhl myruh wyhw
‫שם ולכל חיתם‬%‫והיו הערים להם לשבת ומגרשיהם יהיו לבהמתם ולרכ‬
4-los ejidos de las ciudades que daréis a los Lewi'im (se extenderán desde el muro de la ciudad hacia afuera, mil codos
en derredor. Umigreshey he'arim asher titenu la-Lewi'im mikir ha'ir wajutsah elef amah saviv.
bybs hma pla hxwjw ryuh ryqm mywll wntt rca myruh ycrgmw
‫ שר תתנו ללוים מקיר העיר וחוצה אלף אמה סביב‬+‫ומגרשי הערים א‬
5-mediréis desde fuera de la ciudad, de la parte de oriente, dos mil codos, y de la parte sur, dos mil codos, y de la parte
de occidente, dos mil codos, y de la parte del norte, dos mil codos; y la ciudad (estará) en medio. Esto será para ellos el
area circundante total. Umadotem mijuts la'ir et-pe'at-kedmah alpayim ba'amah we'et-pe'at-negev alpayim
ba'amah we'et-pe'at-yam alpayim ba'amah we'et pe'at tsafon alpayim ba'amah weha'ir batavej zeh yiheyeh
lahem migreshey he'arim.
mypla my tap taw hmab mypla bgn tap taw hmab mypla hmdq tap ta ryul xwjm mtdmw
myruh ycrgm mhl hyhy hz kwtb ryuhw hmab mypla nwpx tap taw hmab
‫ומדתם מחוץ לעיר את־פאת־קדמה אלפים באמה ואת־פאת־נגב אלפים באמה ואת־פאת־ים אלפים‬
‫באמה ואת פאת צפון אלפים באמה והעיר בתוך זה יהיה להם מגרשי הערים‬
6-Y las ciudades que daréis a los Lewi'im serán: las seis ciudades de refugio, las cuales señalaréis para que huya allá el
homicida; y además de éstas les daréis cuarenta y dos ciudades. We'et he'arim asher titnu la-Lewi'im et shesh-arey
haMiklat asher titenu lanus shamah harotse'aj wa'aleyhem titenu arba'im ushtayim ir.
myubra wntt mhyluw jxrh hmc snl wntt rca flqmh yru cc ta mywll wntt rca myruh taw
ryu mytcw
‫ליהם תתנו‬+‫ס שמה הרצח וע‬%‫ שר תתנו לנ‬+‫ שר תתנו ללוים את שש־ערי המקלט א‬+‫ואת הערים א‬
‫ארבעים ושתים עיר‬
7-Todas las ciudades que habéis de dar a los Lewi'im serán cuarenta y ocho ciudades, ellas con sus ejidos. Kol-he'arim
asher titnu la-Lewi'im arba'im ushmoneh ir ethen we'et-migresheyhen.
nhycrgm taw nhta ryu hnmcw myubra mywll wntt rca myruh lk
‫ שר תתנו ללוים ארבעים ושמנה עיר אתהן ואת־מגרשיהן‬+‫כל־הערים א‬
8-Y las ciudades que daréis de la posesión de los hijos de Yisra'el, las tomaréis en mayor número de las tribus que tienen
muchas, y las tomaréis en menor número de las que tienen pocas; el territorio que debera ceder (cada tribu) para los
Lewi'im sera proporcional a su extension territorial. Wehe'arim asher titnu me'ajuzat beney-Yisra'el me'et harav
tarbu ume'et ham'at tam'itu ish kefi najalato asher yinjalu yiten me'arav la-Lewi'im.
rca wtljn ypk cya wfyumt fumh tamw wbrt brh tam larcy ynb tzjam wntt rca myruhw
mywll wyrum nty wljny
‫ שר‬+‫ לתו א‬+‫ זת בני־ישראל מאת הרב תרבו ומאת המעט תמעיטו איש כפי נח‬%‫ ח‬+‫ שר תתנו מא‬+‫והערים א‬
‫ינחלו יתן מעריו ללוים‬

10-Habla a los hijos de Yisra'el y diles: Cuando paséis el Yarden hacia la tierra de Kena'an, Daber el-beney Yisra'el
we'amarta alehem ki atem ovrim et-haYarden artsah Kena'an.
nunk hxra ndryh ta myrbu mta yk mhla trmaw larcy ynb la rbd
‫ להם כי אתם עברים את־הירדן ארצה כנען‬+‫דבר אל־בני ישראל ואמרת א‬
11-os designaré ciudades, ciudades de refugio serán para vosotros, para que huya allá el homicida que quitare la vida por
yerro. Wehikritem lajem arim arey Miklat tiheyeynah lajem wenas shamah rotse'aj makeh-nefesh bishgagah.
hggcb cpn hkm jxr hmc snw mkl hnyyht flqm yru myru mkl mtyrqhw
‫והקריתם לכם ערים ערי מקלט תהיינה לכם ונס שמה רצח מכה־נפש בשגגה‬
12-Y serán para vosotros las ciudades, refugio contra el pariente vengador del muerto, para que no muera el homicida
antes de ser presentado delante de la congregación para el juicio. Wehayu lajem he'arim le-miklat miGo'el welo
yamut harotse'aj ad-omdo lifney ha'edah lamishpat.
fpcml hduh ynpl wdmu du jxrh twmy alw lagm flqml myruh mkl wyhw
‫והיו לכם הערים למקלט מגאל ולא ימות הרצח עד־עמדו לפני העדה למשפט‬
13-Y las ciudades (de refugio) que daréis, seis ciudades de refugio serán para vosotros. Wehe'arim asher titenu shesh-
arey miklat tiheyeynah lajem.
mkl hnyyht flqm yru cc wntt rca myruhw

‫ שר תתנו שש־ערי מקלט תהיינה לכם‬+‫והערים א‬
14-Tres de estas ciudades daréis de esta parte del Yarden, y las tres otras ciudades daréis en la tierra de Kena'an; ciudades
de refugio serán. Et shlosh he'arim titnu me'ever la-Yarden we'et shlosh he'arim titenu be'erets Kena'an arey
miklat tiheyeynah.
hnyyht flqm yru nunk xrab wntt myruh clc taw ndryl rbum wntt myruh clc ta
‫את שלש הערים תתנו מעבר לירדן ואת שלש הערים תתנו בארץ כנען ערי מקלט תהיינה‬
15-Así para los hijos de Yisra'el como para el peregrino y para el que morare en medio de ellos, estas seis ciudades
servirán de refugio para que huya ahí todo el que quitare la vida a alguien involuntariamente. Libeney Yisra'el welager
welatoshav betojam tiheyeynah shesh-he'arim ha'eleh lemiklat lanus shamah kol-makeh-nefesh bishgagah
hggcb cpn hkm lk hmc swnl flqml hlah myruh cc hnyyht mkwtb bcwtlw rglw larcy ynbl
‫לבני ישראל ולגר ולתושב בתוכם תהיינה שש־הערים האלה למקלט לנוס שמה כל־מכה־נפש בשגגה‬
16-Pero si lo hiriese con instrumento de hierro voluntariamente y muriese, homicida es: ciertamente será muerto el
homicida. We'im-bijli barzel hikahu wayamot rotse'aj hu mot yumat harotse'aj.
jxrh tmwy twm awh jxr tmyw whkh lzrb ylkb maw
‫ואם־בכלי ברזל הכהו וימת רצח הוא מות יומת הרצח‬

17-Y si lo hiriese con una piedra que cabe en la mano, con la cual se puede matar, y con ella hiriese voluntariamente a
alguien, y éste muriese, homicida es; ciertamente será muerto el homicida. We'im be'even yad asher-yamut bah
hikahu wayamot rotse'aj hu mot yumat harotse'aj.
jxrh tmwy twm awh jxr tmyw whkh hb twmy rca dy nbab maw
‫ שר־ימות בה הכהו וימת רצח הוא מות יומת הרצח‬+‫ואם באבן יד א‬
18-O si lo hiriese con instrumento manual de madera, con el cual se puede matar, e hiriese a alguien voluntariamente y
éste muriese, homicida es; ciertamente será muerto el homicida. O bijli ets-yad asher-yamut bo hikahu wayamot
rotse'aj hu mot yumat harotse'aj.
jxrh tmwy twm awh jxr tmyw whkh wb twmy rca dy xu ylkb wa
‫ שר־ימות בו הכהו וימת רצח הוא מות יומת הרצח‬+‫או בכלי עץ־יד א‬
19-El mismo vengador de la sangre dará muerte al homicida; dondequiera que le encontrare, le dará muerte. Go'el
hadam hu yamit et-harotse'aj befig'o-vo hu yemitenu.
wntmy awh wb wugpb jxrh ta tymy awh mdh lag

‫גאל הדם הוא ימית את־הרצח בפגעו־בו הוא ימיתנו‬
20-Y si con odio empujare a alguien o arrojare algo sobre él en emboscada, y muriese, We'im-besin'ah yehedafenu o-
hishlij alay'o bitsdiyah wayamot.
tmyw hydxb wylu kylch wa wnpdhy hancb maw

‫ואם־בשנאה יהדפנו או־השליך עליו בצדיה וימת‬
21-o si por enemistad lo hiriese con la mano y éste muriese, ciertamente será muerto; aquél que le mató, homicida es ;
el vengador de la sangre, al encontrarle, hará morir al homicida. O be'eyvah hikahu beyado wayamot mot-yumat
hamakeh rotse'aj hu go'el hadam yamit et-harotse'aj befig'o-vo.
wb wugpb jxrh ta tymy mdh lag awh jxr hkmh tmwy twm tmyw wdyb whkh hbyab wa
‫או באיבה הכהו בידו וימת מות־יומת המכה רצח הוא גאל הדם ימית את־הרצח בפגעו־בו‬
22-Mas si por accidente, sin enemistad, le hubiere empujado, o arrojare sobre él cualquier cosa sin emboscada, We'im-
befeta belo-eybah hadafo o-hishlij alay'o kol-kli belo tsdiyah.
hydx alb ylk lk wylu kylch wa wpdh hbya alb utpb maw
‫ דפו או־השליך עליו כל־כלי בלא צדיה‬+‫ואם־בפתע בלא־איבה ה‬
23-o si, sin verle, hubiere dejado caer sobre él cualquier piedra de cuyo golpe uno puede morir, y en efecto muriese,
sin que fuere enemigo suyo ni deseándole mal, O bejol-even asher-yamut bah belo re'ot wayapel alav wayamot
wehu lo-oyev lo welo mevakesh ra'ato.
wtur cqbm alw wl bywa al awhw tmyw wylu lpyw twar alb hb twmy rca nba lkb wa
‫ שר־ימות בה בלא ראות ויפל עליו וימת והוא לא־אויב לו ולא מבקש רעתו‬+‫או בכל־אבן א‬
24-entonces la congregación juzgará entre el que le mató y el vengador de la sangre, de acuerdo con estas leyes.
Weshaftu ha'edah beyn hamakeh uveyn go'el hadam al hamishpatim ha'eleh.
hlah myfpcmh lu mdh lag nybw hkmh nyb hduh wfpcw

‫ושפטו העדה בין המכה ובין גאל הדם על המשפטים האלה‬
25-Y la congregación librará al homicida (involuntario) de mano del vengador de la sangre, y la congregación le hará
volver a su ciudad de refugio adonde estaba huyendo; y habitará en ella hasta la muerte del kohen hagadol que fue ungido
con el aceite kodesh. Wehitsilu ha'edah et-harotse'aj miyad go'el hadam weheshivu oto ha'edah el-ir miklato
asher-nas shamah weyashav bah ad-mot hakohen hagadol asher-mashaj oto beshemen hakodesh.
bcyw hmc sn rca wflqm ryu la hduh wta wbychw mdh lag dym jxrh ta hduh wlyxhw
cdqh nmcb wta jcm rca ldgh nhkh twm du hb
‫ שר־נס שמה וישב בה‬+‫והצילו העדה את־הרצח מיד גאל הדם והשיבו אתו העדה אל־עיר מקלטו א‬
‫ שר־משח אתו בשמן הקדש‬+‫עד־מות הכהן הגדל א‬
26-Mas si por cualquier causa el homicida saliere fuera del límite de la ciudad de refugio adonde huyó, We'im-yatso
yetse harotse'aj et-gevul ir miklato asher yanus shamah.
hmc swny rca wflqm ryu lwbg ta jxrh axy axy maw
‫ שר ינוס שמה‬+‫ואם־יצא יצא הרצח את־גבול עיר מקלטו א‬
27-y el vengador de la sangre le hallare fuera del recinto de su ciudad de refugio, y el vengador de la sangre matare al
homicida, no será culpado por verter sangre; Umatsa oto go'el hadam mijuts ligvul ir miklato weratsaj go'el hadam
et-harotse'aj eyn lo dam.
md wl nya jxrh ta mdh lag jxrw wflqm ryu lwbgl xwjm mdh lag wta axmw
‫ומצא אתו גאל הדם מחוץ לגבול עיר מקלטו ורצח גאל הדם את־הרצח אין לו דם‬
28-porque el homicida debía permanecer en su ciudad de refugio hasta la muerte del kohen hagadol ; pero después de
la muerte del kohen hagadol, podrá volver el homicida a la tierra de su posesión. Ki ve'ir miklato yeshev ad-mot
hakohen hagadol we'ajarey-mot hakohen hagadol yashuv harotse'aj el-erets ajuzato.
wtzja xra la jxrh bwcy ldgh nhkh twm yrjaw ldgh nhkh twm du bcy wflqm ryub yk
‫ זתו‬%‫ ח‬+‫ רי מות הכהן הגדל ישוב הרצח אל־ארץ א‬+‫כי בעיר מקלטו ישב עד־מות הכהן הגדל ואח‬
29-Y será esto para vosotros por estatuto de juicio para vuestras generaciones venideras, en todas vuestras moradas.
Wehayu eleh lajem lejukat mishpat ledoroteyjem bejol moshvoteyjem.
mkytbcwm lkb mkytrdl fpcm tqjl mkl hla wyhw

‫ קת משפט לדרתיכם בכל מושבתיכם‬%‫והיו אלה לכם לח‬
30-Todo homicida que matare voluntariamente, habiendo testigos, será muerto; pero un solo testigo no podrá deponer
contra ninguno de manera que le haga morir. Kol-makeh-nefesh lefi edim yirtsaj et-harotse'aj we'ed ejad lo-ya'aneh
benefesh lamut.
twml cpnb hnuy al dja duw jxrh ta jxry mydu ypl cpn hkm lk
‫נה בנפש למות‬+‫כל־מכה־נפש לפי עדים ירצח את־הרצח ועד אחד לא־יע‬
31-Y no aceptaréis rescate por la vida del homicida que es condenado a muerte, sino que será muerto irremisiblemente.
Welo-tikju jofer lenefesh rotse'aj asher-hu rasha lamut ki-mot yumat.
tmwy twm yk twml ucr awh rca jxr cpnl rpk wjqt alw
‫ שר־הוא רשע למות כי־מות יומת‬+‫ולא־תקחו כפר לנפש רצח א‬
32-Ni tampoco aceptaréis rescate por aquél que ha huido de su ciudad de refugio, para volver a estar en su tierra, antes
de que muera el kohen. Welo-tikju jofer lanus el-ir miklato lashuv lashevet ba'arets ad-mot hakohen.
nhkh twm du xrab tbcl bwcl wflqm ryu la swnl rpk wjqt alw
‫ולא־תקחו כפר לנוס אל־עיר מקלטו לשוב לשבת בארץ עד־מות הכהן‬
33-Y no haréis que se mancille la tierra en donde moráis, porque es la sangre la que mancilla la tierra; y no habrá
expiación por la tierra, a causa de la sangre que se derramó en ella, sino con la sangre de aquél que la derramó. Welo-
tajanifu et-ha'arets asher atem bah ki hadam hu yajanif et-ha'arets wela'arets lo-yejupar ladam asher shupaj-
bah ki-im bedam shofjo.
kpc rca mdl rpky al xralw xrah ta pynjy awh mdh yk hb mta rca xrah ta wpynjt alw
wkpc mdb ma yk hb
‫ פך־‬%‫ שר ש‬+‫פר לדם א‬%‫ ניף את־הארץ ולארץ לא־יכ‬+‫ שר אתם בה כי הדם הוא יח‬+‫ ניפו את־הארץ א‬+‫ולא־תח‬
‫בה כי־אם בדם שפכו‬
34-Y no contaminarás la tierra en donde moráis, porque Yo habito en medio de ella; pues Yo, YHWH, habito en medio
de los hijos de Yisra'el. Welo tetame et-ha'arets asher atem yoshvim bah asher ani shojen betojah ki ani YHWH
shojen betoj beney Yisra'el.
larcy ynb kwtb nkc hwhy yna yk hkwtb nkc yna rca hb mybcy mta rca xrah ta amft alw
‫ ני יהוה שכן בתוך בני ישראל‬+‫ ני שכן בתוכה כי א‬+‫ שר א‬+‫ שר אתם ישבים בה א‬+‫ולא תטמא את־הארץ א‬
Capítulo 36
1-Y se acercaron los cabezas de las casas paternas de la familia de los hijos de Gilad, hijo de Majir, hijo de Manasheh,
de las familias de los hijos de Yosef, y hablaron delante de Mosheh y delante de los príncipes, cabezas de las casas
paternas de los hijos de Yisra'el. Wayikrevu rashey ha'avot lemishpajat beney-Gil'ad ben-Majir ben-Menasheh
mimishpejot beney Yosef wayedabru lifney Mosheh welifney hanesi'im rashey avot livney Yisra'el.
ynpl wrbdyw pswy ynb tjpcmm hcnm nb rykm nb dulg ynb tjpcml twbah ycar wbrqyw
larcy ynbl twba ycar myacnh ynplw hcm
‫ויקרבו ראשי האבות למשפחת בני־גלעד בן־מכיר בן־מנשה ממשפחת בני יוסף וידברו לפני משה‬
‫ולפני הנשאים ראשי אבות לבני ישראל‬
2-Y dijeron: YHWH ordenó a mi señor que por sorteo se diese la tierra en herencia a los hijos de Yisra'el; también fue
ordenado por YHWH a mi señor que se diese la herencia de nuestro hermano Tzelofjad a las hijas de este. Wayomru
et-adoni tsiwah YHWH latet et-ha'arets benajalah begoral livney Yisra'el b'adoni tsuvah b'YHWH latet et-
najalat Tslofjad ajinu livnotav.
ttl hwhyb hwx yndaw larcy ynbl lrwgb hljnb xrah ta ttl hwhy hwx ynda ta wrmayw
wytnbl wnyja djplx tljn ta
‫וה ביהוה לתת את־‬%‫ לה בגורל לבני ישראל ואדני צ‬+‫ דני צוה יהוה לתת את־הארץ בנח‬+‫ויאמרו את־א‬
‫ לת צלפחד אחינו לבנתיו‬+‫נח‬
3-Y si éstas se casaren con algunos de los hijos de otras tribus de los hijos de Yisra'el, entonces su herencia será
disminuida de la herencia de nuestros padres, y agregada a la herencia de la tribu a la cual ellas llegaren a pertenecer;
así será disminuirá el patrimonio hereditario que nos ha sido asignado por sorteo. Wehayu le'ejad mibeney shivtey
beney-Yisra'el lenashim wenigre'ah najalatan minajalat avoteynu wenosaj al najalat hamateh asher tiheyeynah
lahem umigoral najalatenu yigarea.
hfmh tljn lu pswnw wnytba tljnm ntljn hurgnw mycnl larcy ynb yfbc ynbm djal wyhw
urgy wntljn lrgmw mhl hnyyht rca
‫ לת המטה‬+‫ בתינו ונוסף על נח‬+‫ לת א‬+‫ לתן מנח‬+‫והיו לאחד מבני שבטי בני־ישראל לנשים ונגרעה נח‬
‫ לתנו יגרע‬+‫ שר תהיינה להם ומגרל נח‬+‫א‬
4-Y cuando suceda el yovel de los hijos de Yisra'el, la herencia de ellas será agregada a la herencia de la tribu a la cual
ellas llegaren a pertenecer, y la herencia de ellas será disminuida de la herencia de la tribu de nuestros padres. We'im-
yiheyeh hayovel liveney Yisra'el wenosfah najalatan al najalat hamateh asher tiheyeynah lahem uminajalat mateh
avoteynu yigara najalatan.
hfm tljnmw mhl hnyyht rca hfmh tljn lu ntljn hpswnw larcy ynbl lbyh hyhy maw
ntljn urgy wnytba
‫ לת מטה‬+‫ שר תהיינה להם ומנח‬+‫ לת המטה א‬+‫ לתן על נח‬+‫ואם־יהיה היבל לבני ישראל ונוספה נח‬
‫ לתן‬+‫ בתינו יגרע נח‬+‫א‬
5-Y ordenó Mosheh a los hijos de Yisra'el, por orden de YHWH, diciendo: Es justo lo que dice la tribu de los hijos de
Yosef. Wayetsa'u Mosheh et-beney Yisra'el al-pi YHWH lemor ken mateh veney-Yosef dovrim.
myrbd pswy ynb hfm nk rmal hwhy yp lu larcy ynb ta hcm wxyw
‫ויצו משה את־בני ישראל על־פי יהוה לאמר כן מטה בני־יוסף דברים‬
6-Esto es lo que ha ordenado YHWH acerca de las hijas de Tzelofjad, diciendo: Con aquél que agrade a sus ojos se
casarán, con tal de que se casen dentro de la familia de la tribu de su padre; Zeh hadavar asher-tsiwah YHWH livnot
Tslofjad lemor latov be'eyneyhem tiheyeynah lenashim aj lemishpajat mateh avihem tiheyeynah lenashim.
hfm tjpcml ka mycnl hnyyht mhynyub bwfl rmal djplx twnbl hwhy hwx rca rbdh hz
mycnl hnyyht mhyba
‫ שר־צוה יהוה לבנות צלפחד לאמר לטוב בעיניהם תהיינה לנשים אך למשפחת מטה‬+‫זה הדבר א‬
‫ ביהם תהיינה לנשים‬+‫א‬
7-para que no pase la herencia de los hijos de Yisra'el de tribu en tribu, sino que los hijos de Yisra'el se vinculen cada
cual a la herencia de la tribu de sus padres. Welo-tisov najalah livney Yisra'el mimateh el-mateh ki ish benajalat
mateh avotav yidbeku beney Yisra'el.
larcy ynb wqbdy wytba hfm tljnb cya yk hfm la hfmm larcy ynbl hljn bst alw
‫ בתיו ידבקו בני ישראל‬+‫ לת מטה א‬+‫ לה לבני ישראל ממטה אל־מטה כי איש בנח‬+‫ולא־תסב נח‬
8-Y toda hija de las tribus de los hijos de Yisra'el que recibiere una herencia, debe casarse dentro de la familia de la tribu
de su padre, a fin de que los hijos de Yisra'el sigan poseyendo cada uno la herencia de sus padres. Wejol-bat yoreshet
najalah mimatot beney Yisra'el le'ejad mimishpajat mateh aviha tiheyeh le'ishah lema'an yirshu beney Yisra'el
ish najalat avotav.
ynb wcryy numl hcal hyht hyba hfm tjpcmm djal larcy ynb twfmm hljn tcry tb lkw
wytba tljn cya larcy
‫ לה ממטות בני ישראל לאחד ממשפחת מטה אביה תהיה לאשה למען יירשו בני‬+‫וכל־בת ירשת נח‬
‫ בתיו‬+‫ לת א‬+‫ישראל איש נח‬
9-Así no pasará la herencia de una tribu a otra, sino que las tribus de los hijos de Yisra'el se vincularán cada cual a su
propia herencia. Welo-tisov najalah mimateh lemateh ajer ki-ish benajalato yidbeku matot beney Yisra'el.
larcy ynb twfm wqbdy wtljnb cya yk rja hfml hfmm hljn bst alw
‫ לתו ידבקו מטות בני ישראל‬+‫ לה ממטה למטה אחר כי־איש בנח‬+‫ולא־תסב נח‬
10-Conforme había ordenado el YHWH a Mosheh, así hicieron las hi]as de Tzelofjad. Ka'asher tsiwah YHWH et-
Mosheh ken asu benot Tslofjad.
djplx twnb wcu nk hcm ta hwhy hwx rcak

‫ שר צוה יהוה את־משה כן עשו בנות צלפחד‬+‫כא‬
11-Y así Majlah, Tirtzah y Joglah y Milkah y No'ah, hijas de Tzelofjad, llegaron a ser mujeres de los hijos de sus tíos
paternos; Watiheyeynah Majlah Tirtsah weJoglah uMilkah weNo'ah benot Tselofejad liveney dodeyhen lenashim.
mycnl nhydd ynbl djplx twnb hunw hklmw hlgjw hxrt hljm hnyyhtw
‫ותהיינה מחלה תרצה וחגלה ומלכה ונעה בנות צלפחד לבני דדיהן לנשים‬
12-se casaron en las familias de los hijos de Menasheh, hijo de Yosef, y quedó la herencia de ellas en la tribu de la familia
de su padre. Mimishpejot beney-Menasheh ben-Yosef hayu lenashim watehi najalatan al-mateh mishpajat avihen.
nhyba tjpcm hfm lu ntljn yhtw mycnl wyh pswy nb hcnm ynb tjpcmm
‫ ביהן‬+‫ לתן על־מטה משפחת א‬+‫ממשפחת בני־מנשה בן־יוסף היו לנשים ותהי נח‬
13-Estos son los mandamientos y los juicios que ordenó YHWH, por conducto de Mosheh, a los hijos de Yisra'el en las
planicies de Moav, junto al Yarden, a la altura de Yerijo. Eleh hamitswot wehamishpatim asher tsiwah YHWH beyad-
Mosheh el-beney Yisra'el be'arvot Moav al Yarden Yerijo.
wjry ndry lu bawm tbrub larcy ynb la hcm dyb hwhy hwx rca myfpcmhw twxmh hla
‫ שר צוה יהוה ביד־משה אל־בני ישראל בערבת מואב על ירדן ירחו‬+‫אלה המצות והמשפטים א‬
DEVARIM 1 ‫דברימ‬ myrbd
Sefer Devarim
‫דברימ‬- myrbd
Capítulo 1
1 ‫דברימ פרק‬
Parashah 44 Devarim ( Palabras ) 1:1-3:22
1-Estas son las palabras que habló Mosheh a todo Yisra'el, de este lado del Yarden, con relación al desierto, a la Aravah
(planicie), frente al mar Suf, entre Paran y Tofel, y (con relación a) Lavan, en Jatserot y Di-Zahav. Eleh hadevarim asher
diber Mosheh el-kol-Yisra'el be'ever haYarden bamidbar ba'Aravah mol Suf beyn-Paran ubeyn-Tofel weLavan
waJatserot weDi Zahav.
lpt nybw nrap nyb pws lwm hbrub rbdmb ndryh rbub larcy lk la hcm rbd rca myrbdh hla
bhz ydw trxjw nblw
‫אלה ה! דברים אשר דבר משה אל־כל־ישראל בעבר ה! י! רדן ב! מדבר בערבה מול סוף בין־פארן ובין־תפל‬
‫ולבן ו!חצרת ודי זהב‬
2-Jornada de once días hizo Yisra'el desde Jorev, por el camino de la montaña de Se'ir, hasta Kadesh Barnea. Ajad
asar yom meJorev derej har-Se'ir ad Kadesh Barnea.
unrb cdq du ryuc rh krd brjm mwy rcu dja

!‫אח! ד עשר יום מחרב דרך ה! ר־שעיר ע! ד קדש ב! רנע‬
3-Y aconteció en el cuadragésimo año, en el mes undécimo, el primero del mes, que habló Mosheh a los hijos de
Yisra'el conforme a todo lo que había ordenado YHWH acerca de ellos; Wayehi be'arba'im shanah be'ashtey-asar
jodesh be'ejad lakodesh diber Mosheh el-beney Yisra'el kejol asher tsivah YHWH oto alejem.
hwhy hwx rca lkk larcy ynb la hcm rbd cdjl djab cdj rcu ytcub hnc myubrab yhyw
mhla wta
‫ו!יהי בארבעים שנה בע! שתי־עשר חדש באחד ל!חדש דבר משה אל־בני ישראל ככל אשר צוה יהוה‬
‫אתו אלהם‬
4-después de que hubo herido a Sijon, rey de los Emori, que habitaba en Jeshbon, y a Og, rey de Bashan, que habitaba
en Ashtarot, en Edre'i. Ajarey hakoto et Sijon melej ha'Emori asher yoshev beJeshbon ve'et Og melej haBashan
asher-yoshev be'Ashtarot be'Edre'i.
trtcub bcwy rca ncbh klm gwu taw nwbcjb bcwy rca yrmah klm njys ta wtkh vyrja
yurdab
‫ מרי אשר יושב בחשבון ואת עוג מלך ה! בשן אשר־יושב בע! שתרת‬2‫אחרי ה! כתו את סיחן מלך הא‬
‫באדרעי‬
5-De este lado del Yarden, en la tierra de Moav, comenzó Mosheh a explicar esta torah, diciendo: Be'ever haYarden
be'erets Mo'av ho'il Mosheh be'er et-hatorah hazot lemor.
rmal tazh hrwth ta rab hcm lyawh bawm xrab ndryh rbub
‫בעבר ה! י! רדן בארץ מואב הואיל משה באר את־ה! תורה ה! זאת לאמר‬
6-YHWH, nuestro Elohey, nos habló en Jorev, diciendo: Bastante tiempo habéis permanecido en este monte; YHWH
Eloheynu diber eleynu beJorev lemor rav-lajem shevet bajar hazeh.
hzh rhb tbc mkl br rmal brjb wnyla rbd wnyhla hwhy
‫ להינו דבר אלינו בחרב לאמר !רב־לכם שבת בהר ה! זה‬2‫יהוה א‬
7-volveos y partid e id a la montaña de los Emori y a todos sus lugares vecinos, situados en la Aravah, en la serranía,
en el valle, en el Neguev (sur) y en la costa del mar, hasta la tierra del Kena'ani, y al Levanon hasta el gran río, el río
Perat/Eúfrates. Penu use'u lajem uvo'u har ha'Emori we'el-kol-shjena'u ba'Aravah bahar ubashefelah ubaNegev
uvejof hayam erets haKena'ani wehaLevanon ad-hanahar hagadol nejar Perat.
ynunkh xra myh pwjbw bgnbw hlpcbw rhb hbrub wynkc lk law yrmah rh wabw mkl wusw wnp
trp rhn ldgh rhnh du nwnblhw
‫ מרי ואל־כל־שכניו בערבה בהר וב! שפלה וב! נגב ובחוף ה! ים ארץ ה! כנ!עני‬2‫פנו וסעו לכם ובאו ה! ר הא‬
‫וה! לבנון ע! ד־ה! נהר ה! גדל נה! ר־פרת‬
8-Ved que pongo delante de vosotros la tierra, entrad y poseed la tierra que juró YHWH a vuestros padres, a Abraham, a
Yitsjak y a Ya'acob, que se la daría a ellos y a su descendencia después de ellos. Re'eh natati lifneyjem et-ha'arets bo'u
ureshu et-ha'arets asher nishba YHWH la'avoteyjem le-Avraham le-Yitsjak ule-Ya'akov latet lajem ulezar'am
ajareyhem.
qjxyl mhrbal mkytbal hwhy ubcn rca xrah ta wcrw wab xrah ta mkynpl yttn har
mhyrja murzlw mhl ttl bquylw
‫ראה נת! תי לפניכם את־הארץ באו ורשו את־הארץ אשר נשב! ע יהוה ל!אבתיכם לאברהם ליצחק‬
‫ולי!עקב לתת להם ולז!רעם אחריהם‬
9-Y os hablé en aquel tiempo, diciendo: No puedo yo solo llevar la carga de vosotros. Wa'omar alejem ba'et haji
lemor lo-ujal levadi set etjem.
mkta tac ydbl lkwa al rmal awhh tub mkla rmaw

‫ואמ! ר אלכם בעת ה! הוא לאמר לא־אוכ!ל לב! די שאת אתכם‬
10-YHWH, vuestro Elohey, os ha hecho numerosos; y heos aquí el día de hoy como estrellas del cielo en multitud.
YHWH Eloheyjem hirbah etjem wehinejem hayom kejogvey hashamayim larov.
brl mymch ybkwkk mwyh mknhw mkta hbrh mkyhla hwhy

‫ להיכם הרבה אתכם והנכם ה! יום ככוכבי ה! שמ! ים לרב‬2‫יהוה א‬
11-¡YHWH, Elohey de vuestros padres, os acreciente mil veces más de lo que sois y os bendiga según habló a vosotros!
YHWH Elohey avotejem yosef aleyjem kajem elef pe'amim weivarej etjem ka'asher diber lajem.
mkl rbd rcak mkta krbyw mymup pla mkk mkylu psy mktwba yhla hwhy
‫ להי אבותכם יסף עליכם ככם אלף פעמים ויברך אתכם כ!אשר דבר לכם‬2‫יהוה א‬
12-¿Cómo he de sobrellevar yo solo vuestra molestia y vuestra carga y vuestra contienda? Eyjah esa levadi torjajem
umasa'ajem werivjem.
mkbyrw mkacmw mkjrf ydbl aca hkya

‫איכה אשא לב! די טרחכם ומ! !שאכם וריבכם‬
13-Tomad para vosotros hombres sabios e inteligentes y conocidos de vuestras tribus, y los pondré por cabezas vuestros.
Havu lajem anashim jajamim unevonim widu'im leshivteyjem wa'asimem berasheyjem.
mkycarb mmycaw mkyfbcl myudyw mynbnw mymkj mycna mkl wbh

‫הבו לכם אנשים חכמים ונבנים ויד< עים לשבטיכם ו!אשימם בראשיכם‬
14-Y me respondisteis y me dijisteis: bueno es lo que dijiste para hacerlo. Wata'anu oti watomeru tov-hadavar
asher-dibarta la'asot.
twcul trbd rca rbdh bwf wrmatw yta wnutw

‫טוב־הדבר אשר־דב! רת ל!עשות‬
! ‫ו !!תענו אתי ו!תאמרו‬
15-Y tomé a los cabezas de vuestras tribus, hombres sabios y conocidos, y los puse por cabezas sobre vosotros, jefes de
miles, de cientos, jefes de cincuentenas y jefes de decenas, y guardas nombré para vuestras tribus. Wa'ekaj et-rashey
shivteyjem anashim jajamim widu'im wa'eten otam rashim aleyjem sarey alafim wesarey me'ot wesarey jamishim
wesarey asarot weshotrim leshibeteyjem.
yrcw mypla yrc mkylu mycar mtwa ntaw myudyw mymkj mycna mkyfbc ycar ta jqaw
mkyfbcl myrfcw trcu yrcw mycmj yrcw twam
‫וא !קח את־ראשי שבטיכם אנשים חכמים ויד< עים ואתן אתם ראשים עליכם שרי אלפים ושרי‬
‫מאות ושרי חמשים ושרי עשרת ושטרים לשבטיכם‬
16-Y ordené a vuestros jueces, en aquel tiempo, diciendo: Oíd las causas entre vuestros hermanos, y juzgad con justicia
entre cada uno y su hermano o su litigante. Wa'atsaveh et-shofteyjem ba'et hahi lemor shamoa beyn-ajeyjem
ushfatetem tsedek beyn-ish uveyn-ajiv uveyn gero.
nybw wyja nybw cya nyb qdx mtfpcw mkyja nyb umc rmal awhh tub mkyfpc ta hwxaw
wrg
‫ואצ! וה את־שפטיכם בעת ה! הוא לאמר שמע! בין־אחיכם ושפ! טתם צדק בין־איש ובין־אחיו ובין גרו‬
17-No conozcáis rostros en el juicio; al pequeño como al grande, del mismo modo oiréis; no temeréis a hombre alguno,
porque el juicio es de Elohim; y la causa que fuere demasiado difícil para vosotros, la traeréis a mí y yo la oiré. Lo-takiru
panim bamishpat kikaton kigadol tishma'un lo taguru mipney-ish ki hamishpat le'Elohim hu wehadavar asher
yiksheh mikem takrivun elay ushemativ.
Rbdhw awh myhlal fpcmh yk cya ynpm wrwgt al nwumct ldgk nfqk fpcmb mynp wrykt al
wytumcw yla nwbrqt mkm hcqy rca
‫לא־ת! כירו פנים ב! משפט כ!קטן כ!גדל תשמעון לא תגורו מפני־איש כי ה! משפט לאלהים הוא וה! דבר‬
‫אשר יקשה מכם !תקרבון אל!י ושמ! עתיו‬
18-Y os ordené en aquel tiempo todas las cosas que deberíais hacer. Wa'atsaveh etjem ba'et hahi et kol-hadevarim
asher ta'asun.
nwcut rca myrbdh lk ta awhh tub mkta hwxaw

‫ואצ! וה אתכם בעת ה! הוא את כל־ה! דברים אשר !תעשון‬
19-Y partimos de Jorev y anduvimos por todo aquel desierto grande y temible que visteis, por el camino de la montaña
del Emori, como nos había ordenado YHWH, nuestro Elohey; y así llegamos hasta Kadesh Barnea. Wanisa meJorev
wanelej et kol-hamidbar hagadol wehanora hahu asher re'item derej jar ha'Emori ka'asher tsivah YHWH
Eloheynu otanu u'anabo ad Kadesh Barnea.
hwx rcak yrmah rh krd mtyar rca awhh arwnhw lwdgh rbdmh lk ta klnw brjm usnw
unrb cdq du abnw wnta wnyhla hwhy
‫ מרי כ!אשר צוה יהוה‬2‫ו!נ !סע מחרב ו!נלך את כל־ה! מדבר ה! גדול וה! נורא ה! הוא אשר ראיתם דרך ה! ר הא‬
!‫ להינו אתנו ו!נבא ע! ד קדש ב! רנע‬2‫א‬
20-Y yo os dije: Habéis llegado a la montaña del Emori que YHWH, nuestro Elohey, nos va a dar. Wa'omar alejem
batem ad-jar ha'Emori asher-YHWH Eloheynu noten lanu.
wnl ntn wnyhla hwhy rca yrmah rh du mtab mkla rmaw

‫ להינו נתן לנו‬2‫ מרי אשר־יהוה א‬2‫ואמ! ר אלכם באתם ע! ד־ה! ר הא‬
21-Mira: YHWH tu Elohey ha puesto ante tí la tierra; sube, toma posesión como te lo ha dicho YHWH, Elohey de tus
padres; no temas ni te quebrantes. Re'eh natan YHWH Eloheyja lefaneyja et-ha'arets aleh resh ka'asher diber
YHWH Elohey avoteyja laj al-tira we'al-tejat.
aryt laa kl kytba yhla hwhy rbd rcak cr hlu xrah ta kynpl kyhla hwhy ntn har
tjt law
‫ להי אבתיך לך אל־תירא ואל־‬2‫ להיך לפניך את־הארץ עלה רש כ! אשר דבר יהוה א‬2‫ראה נת! ן יהוה א‬
‫תחת‬
22-Y os llegasteis a mí todos vosotros y dijisteis: Enviemos hombres delante de nosotros que nos exploren la tierra y nos
informen sobre su idioma, sobre el camino por donde hemos de subir y sobre las ciudades adonde hemos de entrar.
Watikrevun elay kulejem watomeru nishlejah anashim lefaneynu weyajperu-lanu et-ha'arets weyashivu otanu
davar et-haderej asher na'aleh-bah we'et he'arim asher navo aleyjen.
ta rbd wnta wbcyw xrah ta wnl wrpjyw wnynpl mycna hjlcn wrmatw mklk yla nwbrqtw
nhyla abn rca myruh taw hb hlun rca krdh
‫ו!תקרבון אל!י כ<לכם ו!תאמרו נשלחה אנשים לפנינו וי!חפרו־לנו את־הארץ וישבו אתנו דבר את־‬
‫ה! דרך אשר נ!עלה־בה ואת הערים אשר נבא אליהן‬
23-Y agradó esto a mis ojos, y tomé de entre vosotros doce hombres, un hombre de cada tribu; Wayitav be'eynay
hadavar we'ekaj mikem sheneym asar anashim ish ejad lashavet.
fbcl dja cya mycna rcu mync mkm jqaw rbdh ynyub bfyyw
‫יטב בעינ!י !הדבר וא !קח מכם שנים עשר אנשים איש אחד ל!שבט‬
! ‫ו!י‬
24-y emprendieron la marcha y subieron a la montaña y llegaron hasta el torrente (valle) de Eshkol, y espiaron (la tierra).
Wayifnu weya'alu haharah weyavo'u ad-najal Eshkol uyeraglu otah.
hta wlgryw lkca ljn du wabyw hrhh wluyw wnpyw

‫ו!יפנו ו!י! עלו ההרה ו!יבאו ע! ד־נ!ח! ל אשכל ו!י !רגלו אתה‬
25-Y tomaron de las frutas del país en su mano, y nos las trajeron, y nos informaron sobre su idioma y dijeron: Buena es la
tierra que YHWH, nuestro Elohey, nos da. Wayikju beyadam miperi ha'arets weyoridu eleynu weyashivu otanu davar
wayomeru tovah ha'arets asher-YHWH Eloheynu noten lanu.
hwhy rca xrah hbwf wrmayw rbd wnta wbcyw wnyla wdrwyw xrah yrpm mdyb wjqyw
wnl ntn wnyhla
‫ להינו‬2‫ו!יקחו בידם מפרי הארץ ו!יורדו אלינו ו!ישבו אתנו דבר ו!יאמרו טובה הארץ אשר־יהוה א‬
‫נתן לנו‬
26-Pero no quisisteis subir y fuisteis rebeldes contra la orden de YHWH, vuestro Elohey, Welo avitem la'alot watamru
et-pi YHWH Eloheyjem.
mkyhla hwhy yp ta wrmtw tlul mtyba alw

‫ להיכם‬2‫ולא אביתם ל!עלת ו !!תמרו את־פי יהוה א‬
27-y murmurasteis en vuestras tiendas y dijisteis: Por habernos aborrecido YHWH, nos sacó de la tierra de Mitsrayim,
a fin de entregarnos en mano del Emori para destruirnos. Wateragnu be'aholeyjem watomeru besin'at YHWH
otanu hotsi'anu me'erets Mitsrayim latet otanu beyad ha'Emori lehashmidenu.
yrmah dyb wnta ttl myrxm xram wnayxwh wnta hwhy tancb wrmatw mkylhab wngrtw
wndymchl
‫ מרי‬2‫ ליכם ו!תאמרו בשנאת יהוה אתנו הוציאנו מארץ מצרים לתת אתנו בי!ד הא‬A‫ו!תרגנו באה‬
‫לה! שמידנו‬
28-¿Adónde estamos subiendo? Nuestros hermanos han derretido nuestro corazón, diciendo; El pueblo es mayor y más
fuerte que nosotros; las ciudades son grandes y fortificadas hasta los cielos; y también vimos allí hijos de Anakim.
Anah anajnu olim ajeynu hemasu et-levavenu lemor am gadol waram mimenu arim gedolot uvetsurot
bashamayim wegam-beney Anakim ra'inu sham.
mymcb trwxbw tldg myru wnmm mrw lwdg mu rmal wnbbl ta wsmh wnyja mylu wnjna hna
mc wnyar myqnu ynb mgw
‫אנה אנ!חנו עלים אחינו המ! סו את־לבבנו לאמר ע! ם גדול ורם ממנו ערים גדלת ובצורת ב! שמים וג!ם־‬
‫בני ענקים ראינו שם‬
29-Entonces yo os dije: No os quebrantéis ni tengáis miedo de ellos. Wa'omar alejem lo-ta'artsun welo-tir'un
mejem.
mhm nwaryt alw nwxrut al mkla rmaw

‫ואמ! ר אלכם לא־ת! ע! רצון ולא־תיראון מהם‬
30-YHWH, vuestro Elohey, es el que va delante de vosotros; El mismo peleará por vosotros, así como todo lo que hizo
por vosotros en Mitsrayim, ante vuestros mismos ojos; YHWH Eloheyjem hajolej lifneyjem hu yilajem lajem kejol
asher asah itjem beMitsrayim le'eyneyjem.
mkynyul myrxmb mkta hcu rca lkk mkl mjly awh mkynpl klhh mkyhla hwhy
‫ להיכם ה! הלך לפניכם הוא ילחם לכם ככל אשר עשה אתכם במצ !רים לעיניכם‬2‫יהוה א‬
31-y en el desierto, donde viste cómo YHWH, tu Elohey, te llevó como lleva un hombre a su hijo, por todo el camino
que anduvisteis hasta vuestra llegada a este lugar. Uvamidbar asher ra'ita asher nesa'aja YHWH Eloheyja ka'asher
yisa-ish et-beno bekol-haderej asher halajtem ad-bo'ajem ad-hamakom hazeh.
du mtklh rca krdh lkb wnb ta cya acy rcak kyhla hwhy kacn rca tyar rca rbdmbw
hzh mwqmh du mkab
‫ להיך כ!אשר ישא־איש את־בנו בכל־ה! דרך אשר הל!כתם ע! ד־‬2‫וב! מדבר אשר ראית אשר נשאך יהוה א‬
‫באכם ע! ד־ה! מקום ה! זה‬
32-Y aun ni por esto creísteis en YHWH, vuestro Elohey, Uvadavar hazeh eynejem ma'aminim b'YHWH
Eloheyjem.
mkyhla hwhyb mnymam mknya hzh rbdbw

‫ להיכם‬2‫וב! דבר ה! זה אינכם מ! אמינם ב! יהוה א‬
33-que iba delante de vosotros en el camino para prepararos lugar donde pudierais acampar, de noche con fuego para
mostraros el camino por donde habíais de andar, y de día con una nube. Haholej lifneyjem baderej latur lajem
makom lajanotjem ba'esh laylah larotejem baderej asher telju-vah uve'anan yomam.
mmwy nnubw hb wklt rca krdb mktarl hlyl cab mktnjl mwqm mkl rwtl krdb mkynpl klhh
‫ה! הלך לפניכם ב! דרך לתור לכם מקום ל!חנתכם באש ל!ילה ל!ראתכם ב! דרך אשר תלכו־בה ובענן יומם‬
34-Y oyó YHWH la voz de vuestras palabras, y se airó y juró, diciendo: Wayishma YHWH et-kol divreyjem
wayiktsof wayishava lemor.
rmal ubcyw pxqyw mkyrbd lwq ta hwhy umcyw

‫ו!יש !מע יהוה את־קול דבריכם ו!יקצף ו!ישב! ע לאמר‬
35-No verá ni uno solo de estos hombres, de esta mala generación, la buena tierra que juré dar a vuestros padres; Im-
yir'eh ish ba'anashim ha'eleh hador hara hazeh et ha'arets hatovah asher nishbati latet la'avoteyjem.
mkytbal ttl ytubcn rca hbwfh xrah ta hzh urh rwdh hlah mycnab cya hary ma
‫אם־יראה איש באנשים האלה ה! דור הרע ה! זה את הארץ ה! טובה אשר נשב! עתי לתת ל!אבתיכם‬
36-excepto Kaleb, hijo de Yefuneh, él la verá, y a él le daré la tierra que ha pisado, y a sus hijos, porque perseveró en
seguir en el temor de YHWH. Zulati Kalev ben-Yefuneh hu yir'enah welo-eten et-ha'arets asher daraj-bah
ulevanav ya'an asher mile ajarey YHWH.
hwhy yrja alm rca nuy wynblw hb krd rca xrah ta nta wlw hnary awh hnpy nb blk ytlwz
‫זולתי כלב בן־יפ<נה הוא יראנה ולו־אתן את־הארץ אשר ד !רך־בה ולבניו י!ע! ן אשר מלא אחרי יהוה‬
37-También contra mi se airó YHWH por vuestra causa, diciendo: Tampoco tú entrarás allá; Gam-bi hit'anaf YHWH
biglaljem lemor gam-atah lo-tavo sham.
mc abt al hta mg rmal mkllgb hwhy pnath yb mg

‫ג!ם־בי התא! נ!ף יהוה בגל!לכם לאמר ג!ם־א! תה לא־תבא שם‬
38-Yehoshua , hijo de Nun, que está delante de ti, él entrará allá. Anímale, porque él hará que Yisra'el la herede.
Yehoshua bin-Nun ha'omed lefaneyja hu yavo shamah oto jazek ki-hu yanjilenah et-Yisra'el.
larcy ta hnljny awh yk qzj wta hmc aby awh kynpl dmuh nwn nb ucwhy
‫הושע! בן־נון העמד לפניך הוא יבא שמה אתו ח! זק כי־הוא י!נחלנה את־ישראל‬
< ‫י‬
39-Y vuestros niños, de quienes dijisteis que iban a ser una presa, y vuestros hijos que no conocieron hasta el día de
hoy ni bien ni mal, ellos entrarán allá; porque a ellos la daré, y ellos la tomarán en posesión. Wetapjem asher amartem
lavaz yihyeh uvneyjem asher lo-yad'u hayom tov wara hemah yavo'u shamah welajem etnenah wejem
yirashuha.
mhlw hmc waby hmh urw bwf mwyh wudy al rca mkynbw hyhy zbl mtrma rca mkpfw
hwcryy mhw hnnta
‫ו !טפכם אשר אמ! רתם לב! ז יהיה ובניכם אשר לא־ידעו ה! יום טוב ורע המה יבאו שמה ולהם‬
‫אתננה והם יירשוה‬
40-Y vosotros volveos y emprended la marcha hacia el desierto, en dirección al mar Suf. We'atem penu lajem use'u
hamidbarah derej Yam-Suf.
pws my krd hrbdmh wusw mkl wnp mtaw

‫וא! תם פנו לכם וסעו ה! מדברה דרך י!ם־סוף‬
41-Y me respondisteis y me dijisteis: Hemos pecado contra YHWH; nosotros subiremos y pelearemos, conforme a
todo lo que YHWH, nuestro Elohey, nos tiene ordenado. Y os ceñisteis cada cual sus armas de guerra, y os dispusisteis a
subir a la montaña. Wata'anu watomeru elay jatanu l'YHWH anajnu na'aleh weniljamnu kejol asher-tsivanu
YHWH Eloheynu watajgeru ish et-kley miljamto watahinu la'alot haharah.
wrgjtw wnyhla hwhy wnwx rca lkk wnmjlnw hlun wnjna hwhyl wnafj yla wrmatw wnutw
hrhh tlul wnyhtw wtmjlm ylk ta cya
‫ להינו ו !!תחגרו איש‬2‫ו !!תענו ו!תאמרו אל!י חטאנו ל!יהוה אנ!חנו נ!עלה ונלח! מנו ככל אשר־צונו יהוה א‬
‫את־כלי מלח! מתו ו!תהינו ל!עלת ההרה‬
42-Y me dijo YHWH : Diles: No subáis ni peleéis, que Yo no estoy en medio de vosotros, no suceda que seáis
derrotados delante de vuestros enemigos. Wayomer YHWH elay emor lahem lo ta'alu welo-tilajamu ki eyneni
bekirbejem welo tinagefu lifney oyveyjem.
mkybya ynpl wpgnt alw mkbrqb ynnya yk wmjlt alw wlut al mhl rma yla hwhy rmayw
‫ מר להם לא ת! עלו ולא־תלחמו כי אינני בקרבכם ולא תנגפו לפני איביכם‬2‫ו!יאמר יהוה אל!י א‬
43-Y yo os hablé pero no escuchasteis, sino que os rebelasteis contra el mandamiento de YHWH, y persististeis y
subisteis a la montaña. Wa'adaber aleyjem welo shematem watamru et-pi YHWH watazidu wata'alu haharah.
hrhh wlutw wdztw hwhy yp ta wrmtw mtumc alw mkyla rbdaw

‫ואד! בר אליכם ולא שמ! עתם ו !!תמרו את־פי יהוה ו!תזדו ו !!תעלו ההרה‬
44-Y salieron los Emori que habitaban en aquella montaña, a vuestro encuentro; y os persiguieron como suelen hacer las
abejas, y os derrotaron en Se'ir, hasta Jormah. Wayetse ha'Emori hayoshev bahar hahu likratjem wayirdefu etjem
ka'asher ta'aseynah hadevorim wayaktu etjem beSe'ir ad-Jormah.
mkta wtkyw myrbdh hnycut rcak mkta wpdryw mktarql awhh rhb bcyh yrmah axyw
hmrj du ryucb
‫ מרי ה! ישב בהר ה! הוא לק !ראתכם ו!ירדפו אתכם כ! אשר !תעשינה ה! דברים ו!י! כתו אתכם‬2‫ו!יצא הא‬
‫בשעיר ע! ד־חרמה‬
45-Y volvisteis y llorasteis ante YHWH; no oyó YHWH vuestra voz ni os prestó oídos. Wateshuvu wativku lifney
YHWH welo-shama YHWH bekolejem welo he'ezin aleyjem.
mkyla nyzah alw mklqb hwhy umc alw hwhy ynpl wkbtw wbctw
‫ זין אליכם‬2‫שבו ו!תבכו לפני יהוה ולא־שמ! ע יהוה בקלכם ולא הא‬
< ‫ו!ת‬
46-Y habitasteis en Kadesh muchos años, igual al número total de años que estuvisteis en los otros lugares. Wateshvu
beKadesh yamim rabim kayamim asher yeshavtem.
mtbcy rca mymyk mybr mymy cdqb wbctw

‫ו!תשבו בקדש ימים !רבים כ! ימים אשר י !שבתם‬
Capítulo 2
1-Y nos volvimos y partimos hacia el desierto, camino al mar Suf, como había hablado YHWH. Y rodeamos la
montaña de Seír durante muchos días. Wenefen wenisa hamidbarah derej Yam-Suf ka'asher diber YHWH elay
wanasov et-har-Se'ir yamim rabim.
mybr mymy ryuc rh ta bsnw yla hwhy rbd rcak pws my krd hrbdmh usnw npnw
‫ו!נפן ו!נ !סע ה! מדברה דרך י!ם־סוף כ! אשר דבר יהוה אלי ו!נסב את־ה! ר־שעיר ימים !רבים‬
2-Y me habló YHWH, diciendo: Wayomer YHWH elay lemor.
rmal yla hwhy rmayw
‫ו!יאמר יהוה אל!י לאמר‬
3-Ya rodeasteis por mucho tiempo esta montaña; volveos hacia el norte. Rav-lajem sov et-hahar hazeh penu lajem
tsafonah.
hnpx mkl wnp hzh rhh ta bs mkl br

‫!רב־לכם סב את־ההר ה! זה פנו לכם צפנה‬
4-Y ordena al pueblo, diciendo: Vosotros vais a pasar por el territorio de vuestros hermanos los hijos de Esaú, que habitan
en Seír, y ellos os temerán, mas vosotros guardaos bien, We'et-ha'am tsav lemor atem overim bigvul ajeyjem beney-
Esau hayoshvim beSe'ir weyir'u mikem wenishmartem me'od.
mtrmcnw mkm waryyw ryucb mybcyh wcu ynb mkyja lwbgb myrbu mta rmal wx muh taw
dam
‫ואת־העם צ! ו לאמר א! תם עברים בגבול אחיכם בני־עשו ה! ישבים בשעיר וייראו מכם ונשמ! רתם מאד‬
5-no contendáis con ellos, porque no os daré de su tierra ni siquiera la huella de un pie; porque a Esaú di el monte de Seír
por herencia. Al-titgaru vam ki lo-eten lajem me'artsam ad midraj kaf-ragel ki-yerushah le-Esau natati et-har Se'ir.
ryuc rh ta yttn wcul hcry yk lgr pk krdm du mxram mkl nta al yk mb wrgtt la
‫אל־תתגרו בם כי לא־אתן לכם מארצם ע! ד מד !רך כ!ף־רגל כי־יר< שה לעשו נת! תי את־ה! ר שעיר‬
6-Alimento compraréis de ellos por dinero y comeréis, y también el agua compraréis de ellos por dinero y beberéis.
Ojel tishberu me'itam bakesef wa'ajaltem wegam-mayim tijru me'itam bakesef ushtitem.
mtytcw pskb mtam wrkt mym mgw mtlkaw pskb mtam wrbct lka
‫אכל תשברו מאתם ב! כסף ו!אכ!לתם וג!ם־מ! ים תכרו מאתם ב! כסף ושתיתם‬
7-Porque YHWH, tu Elohey, te ha bendecido con toda obra de tus manos, pues El se ha hecho cargo de tu viaje por
este gran desierto; estos cuarenta años YHWH, tu Elohey, ha estado contigo, y ninguna cosa te ha hecho falta. Ki
YHWH Eloheyja berajeja bejol ma'aseh yadeja yada lejteja et-hamidbar hagadol hazeh zeh arba'im shanah
YHWH Eloheyja imaj lo jasarta davar.
hwhy hnc myubra hz hzh ldgh rbdmh ta ktkl udy kdy hcum lkb kkrb kyhla hwhy yk
rbd trsj al kmu kyhla
‫ להיך ב !רכך בכל מ! עשה ידך יד! ע לכתך את־ה! מדבר ה! גדל ה! זה זה ׀ ארבעים שנה יהוה‬2‫כי יהוה א‬
‫ להיך עמך לא ח !סרת דבר‬2‫א‬
8-Así pasamos por nuestros hermanos, los hijos de Esaú, que habitan en Seír, por el camino de la Aravah (planicie),
desde Eylat y desde Etzyon-Gaver. Y cambiamos de rumbo y pasamos por el camino del desierto de Moav. Wana'avor
me'et ajeynu beney-Esau hayoshvim beSe'ir miderej ha'Aravah me'Eylat ume'Etsyon Gaver wanefen wana'avor
derej midbar Moav.
krd rbunw npnw rbg nyxumw tlyam hbruh krdm ryucb mybcyh wcu ynb wnyja tam rbunw
bawm rbdm
‫!ונ!עבר מאת אחינו בני־עשו ה! ישבים בשעיר מדרך הערבה מאיל!ת ומעצין גבר ס ו!נפן !ונ!עבר דרך‬
‫מדב! ר מואב‬
9-Y me dijo YHWH: No hostilices a Moav y no le hagas guerra, porque no te daré de su tierra posesión alguna; porque a
los hijos de Lot di Ar por posesión suya. Wayomer YHWH elay al-tatsar et-Moav we'al-titgar bam miljamah ki lo-
eten leja me'artso yerushah ki livney-Lot natati et-Ar yerushah.
fwl ynbl yk hcry wxram kl nta al yk hmjlm mb rgtt law bawm ta rxt la yla hwhy rmayw
hcry ru ta yttn
‫ו!יאמר יהוה אל!י אל־תצ! ר את־מואב ואל־תתגר בם מלחמה כי לא־אתן לך מארצו יר< שה כי לבני־לוט‬
‫נת! תי את־ער יר< שה‬
10-Los Emim habitaban antes allí; pueblo grande y numeroso, y de alta talla como los Anakim. Ha'Emim lefanim
yashvu vah am gadol werav waram ka'Anakim.
myqnuk mrw brw lwdg mu hb wbcy mynpl mymah

‫האמים לפנים ישבו בה ע! ם גדול ו !רב ורם כענקים‬
11-Estos también eran considerados, como los Refa'im, como son los Anakim, y los Moabim los llamaban Emim
(terribles). Refa'im yejashvu af-hem ka'Anakim wehaMoavim yikre'u lahem Emim.
myma mhl warqy mybamhw myqnuk mh pa wbcjy myapr

‫רפאים יחשבו אף־הם כענקים וה! מאבים יקראו להם אמים‬
12-Y en Seir habitaban antes los Jorim, mas los hijos de Esaú los desterraron y los destruyeron de delante de sí, y
habitaron en su lugar; así como lo hizo, (ha de hacer) Yisrael en la tierra de su herencia que YHWH les dio. UveSe'ir
yashvu haJorim lefanim uveney Esa'u yirashum vayashmidum mipneyhem wayeshvu tajtam ka'asher asah
Yisra'el le'erets yerushato asher-natan YHWH lahem.
hcu rcak mtjt wbcyw mhynpm mwdymcyw mwcryy wcu ynbw mynpl myrjh wbcy ryucbw
mhl hwhy ntn rca wtcry xral larcy
‫ובשעיר ישבו ה! חרים לפנים ובני עשו יירשום ו!י! שמידום מפניהם ו!ישבו !תחתם כ! אשר עשה‬
‫ישראל לארץ יר< שתו אשר־נת! ן יהוה להם‬
13-Ahora pues, levantaos y pasad el torrente de Zered. Y pasamos el torrente de Zered. Atah kumu we'ivru lajem et-
najal Zared wana'avor et-najal Zared.
drz ljn ta rbunw drz ljn ta mkl wrbuw wmq htu

‫ע! תה ק< מו ועברו לכם את־נ!ח! ל זרד !ונ!עבר את־נ!ח! ל זרד‬
14-Y los días que anduvimos desde Kadesh Barnea hasta que pasamos el torrente de Zéred, fueron treinta y ocho años,
hasta que toda aquella generación de hombres de guerra fue consumida de en medio del campamento, según YHWH les
había jurado. Wehayamim asher-halajnu miKadesh Barnea ad asher-avarnu et-najal Zered shloshim ushmoneh
shanah ad-tom kol-hador anshey hamiljamah mikerev hamajaneh ka'asher nishba YHWH lahem.
rwdh lk mt du hnc hnmcw myclc drz ljn ta wnrbu rca du unrb cdqm wnklh rca mymyhw
mhl hwhy ubcn rcak hnjmh brqm hmjlmh ycna
‫וה! ימים אשר־הל!כנו מקדש ב! רנע! ע! ד אשר־עב! רנו את־נ!ח! ל זרד שלשים ושמנה שנה ע! ד־תם כל־ה! דור‬
‫אנשי ה! מלחמה מקרב ה! מ! חנה כ!אשר נשב! ע יהוה להם‬
15-Y también la mano de YHWH fue contra ellos para exterminarlos de en medio del campamento, hasta que fueron
consumidos. Wegam yad-YHWH hayetah bam lehumam mikerev hamajaneh ad tumam.
mmt du hnjmh brqm mmhl mb htyh hwhy dy mgw

‫וג!ם י!ד־יהוה היתה בם לה< מם מקרב ה! מ! חנה ע! ד ת< מם‬
16-Y sucedió que cuando ya hubieron acabado de morir todos aquellos hombres de guerra de entre el pueblo, Wayehi
ja'asher-tamu kol-anshey hamiljamah lamut mikerev ha'am.
muh brqm twml hmjlmh ycna lk wmt rcak yhyw

‫ר־תמו כל־אנשי ה! מלחמה למות מקרב העם‬
! ‫ו!יהי כ!אש‬
17-me habló el YHWH diciendo: Wayedaber YHWH elay lemor.
rmal yla hwhy rbdyw
‫ו!י !דבר יהוה אל!י לאמר‬
18-Vas a pasar hoy por el territorio de Moav, por Ar, Atah over hayom et-gevul Moav et-Ar.
ru ta bawm lwbg ta mwyh rbu hta

‫א! תה עבר ה! יום את־גבול מואב את־ער‬
19-y llegarás frente a los hijos de Amon. No los hostilices ni contiendas con ellos, porque no te daré de la tierra de los
hijos de Amon posesión alguna, pues que a los hijos de Lot la he dado en posesión. Wekaravta mul beney Amon al-
tetsurem we'al-titgar bam ki lo-eten me'erets beney-Amon leja yerushah ki libeney-Lot netatiha yerushah.
fwl ynbl yk hcry kl nwmu ynb xram nta al yk mb rgtt law mrxt la nwmu ynb lwm tbrqw
hcry hyttn
‫וק !רבת מול בני ע! מון אל־תצ<רם ואל־תתגר בם כי לא־אתן מארץ בני־ע! מון לך יר< שה כי לבני־לוט‬
‫נת! תיה יר< שה‬
20-Tierra de Refa'im fue considerada también ésta; los Refa'im habitaban antes en ella, y los Amonim los llamaban
Zamzumim, Erets-Refa'im tejashev af-hi Refa'im yashvu-vah lefanim weha'Amonim yikre'u lahem Zamzumim.
mymzmz mhl warqy mynmuhw mynpl hb wbcy myapr awh pa bcjt myapr xra
‫ארץ־רפאים תחשב אף־הוא רפאים ישבו־בה לפנים והע! מנים יקראו להם ז!מז<מים‬
21-pueblo grande y numeroso, y de alta talla como Anakim; pero YHWH los destruyó delante de ellos, de manera que los
desterraron y habitaron en su mismo lugar, Am gadol werav waram ka'Anakim wayashmidem YHWH mipneyhem
wayirashum wayeshvu tajtam.
mtjt wbcyw mcryyw mhynpm hwhy mdymcyw myqnuk mrw brw lwdg mu
‫שם ו!ישבו !תחתם‬
< ‫ע! ם גדול ו !רב ורם כענקים ו!י! שמידם יהוה מפניהם ו!ייר‬
22-del mismo modo que hizo a favor de los hijos de Esa'ú que habitan en Seír, cuando destruyó a los Jori de delante de
ellos, de manera que los desterraron y habitaron en su lugar hasta el día de hoy. Ka'asher asah libeney Esa'u
hayoshvim beSe'ir asher hishmid et-haJori mipneyhem wayirashum wayeshvu tajtam ad hayom hazeh.
du mtjt wbcyw mcryyw mhynpm yrjh ta dymch rca ryucb mybcyh wcu ynbl hcu rcak
hzh mwyh
‫שם ו!ישבו !תחתם ע! ד‬
< ‫כ!אשר עשה לבני עשו ה! ישבים בשעיר אשר השמיד את־ה! חרי מפניהם ו!ייר‬
‫ה! יום !הזה‬
23-Y a los Awi'im que habitaban en Jatzerim hasta Azah(Gaza), los kaftorim procedentes de Kaftor, los destruyeron y
habitaron en su lugar. Weha'Avi'im hayoshvim baJatserim ad-Azah Kaftorim hayots'im miKaftor hishmidum
wayeshvu tajtam.
mtjt wbcyw mdymch rtpkm myaxyh myrtpk hzu du myrxjb mybcyh mywuhw
‫והע! וים !הישבים ב! חצרים ע! ד־ע! זה כ! פתרים ה! יצאים מכ! פתור השמיד< ם ו!ישבו ת! חתם‬
24-Levantaos y partid y pasad el torrente de Arnon. Mira que Yo he puesto en tu mano a Sijon el Emori, rey de
Jeshbón, a él y su tierra; comienza a desterrarlo y lucha con él en batalla. Kumu se'u we'ivru et-najal Arnon re'eh
natati weyadeja et-Sijon melej-Jeshbon ha'Emori we'et-artso hajel rash wehitgar bo miljamah.
cr ljh wxra taw yrmah nwbcj klm njys ta kdyb yttn har nnra ljn ta wrbuw wus wmwq
hmjlm wb rgthw
‫ מרי ואת־ארצו החל רש‬2‫קומו סעו ועברו את־נ!ח! ל ארנן ראה נת! תי בידך את־סיחן מלך־חשבון הא‬
‫והתגר בו מלחמה‬
25-En este día comenzaré a imponer el terror y el miedo hacia ti sobre los pueblos que están bajo todo el cielo, los cuales
oirán tu fama y temblarán y se atemorizarán delante de ti. Hayom hazeh ajel tet pajdeja weyir'ateja al-peney ha'amim
tajat kol-hashamayim asher yishme'un shim'aja weragzu wejalu mipaneyja.
wljw wzgrw kumc nwumcy rca mymch lk tjt mymuh ynp lu ktaryw kdjp tt lja hzh mwyh
kynpm
‫ה! יום ה! זה אחל תת פ! חדך ויראתך ע! ל־פני הע! מים !תח! ת כל־ה! שמים אשר ישמעון שמעך ורגזו וחלו‬
‫מפניך‬
26-Y envié mensajeros desde el desierto de Kedemot a Sijon, rey de Jeshbon, con palabras de paz, diciendo: W'eshelaj
mal'ajim mimidbar Kdemot el-Sijon melej Jeshbon divrey shalom lemor.
rmal mwlc yrbd nwbcj klm nwjys la twmdq rbdmm mykalm jlcaw
‫ואשל!ח מ! לאכים ממדב! ר קדמות אל־סיחון מלך חשבון דברי שלום לאמר‬
27-Déjame pasar por tu tierra; por la calzada pública iré, no me desviaré a derecha ni a izquierda. Ebrah be'eretzeja
baderej baderej elej lo asur yamin usmol.
lwamcw nymy rwsa al kla krdb krdb kxrab hrbua

‫אעברה בארצך ב! דרך ב! דרך אלך לא אסור ימין ושמאול‬
28-Alimentos por plata me venderás y comeré, y agua por plata me darás y beberé; solamente pasaré con lo que es
mío, Ojel bakesef tashbireni we'ajalti umayim bakesef titen-li weshatiti rak ebrah beraglay.
ylgrb hrbua qr ytytcw yl ntt pskb mymw ytlkaw ynrbct pskb lka
‫אכל ב! כסף !תשברני ואכ! לתי ומ! ים ב! כסף תתן־לי ושתיתי !רק אעברה ב !רגלי‬
29-así como hicieron conmigo los hijos de Esaú que habitan en Seír, y los Moabim que habitan Ar, hasta que haya pasado
por el Yarden para ir a la tierra que YHWH, nuestro Elohey, nos da. Ka'asher asu-li beney Esau hayoshvim beSe'ir
wehaMoavim hayoshvim be'Ar ad asher-e'evor et-haYarden el-ha'arets asher-YHWH Eloheynu noten lanu.
la ndryh ta rbua rca du rub mybcyh mybawmhw ryucb mybcyh wcu ynb yl wcu rcak
wnl ntn wnyhla hwhy rca xrah
‫בר את־ה! י! רדן אל־הארץ‬2‫כ!אשר עשו־לי בני עשו ה! ישבים בשעיר וה! מואבים ה! ישבים בער ע! ד אשר־אע‬
‫ להינו נתן לנו‬2‫אשר־יהוה א‬

30-Mas no quiso Sijon, rey de Jeshbon, dejarnos pasar junto a sí, porque YHWH, tu Elohey, endureció su ruaj e hizo
obstinado su corazón para entregarle en tu mano, como en el día de hoy. Welo avah Sijon melej Jeshbon ha'avirenu
bo ki-hikshah YHWH Eloheyja et-rujo we'imets et-levavo lema'an tito weyadeja kayom hazeh.
wtt numl wbbl ta xmaw wjwr ta kyhla hwhy hcqh yk wb wnrbuh nwbcj klm njys hba alw
hzh mwyk kdyb
‫ להיך את־רוחו ואמץ את־לבבו למ! ע! ן תתו‬2‫ולא אבה סיחן מלך חשבון ה! עברנו בו כי־הקשה יהוה א‬
‫בידך כ! יום ה! זה‬
31-Y me dijo YHWH: Mira que he comenzado a poner delante de ti a Sijón y su tierra; comienza pues a desterrarle
para posesionarte de su tierra. Wayomer YHWH elay re'eh hajiloti tet lefaneyja et-Sijon we'et-artso hajel rash
lareshet et-aretso.
wxra ta tcrl cr ljh wxra taw njys ta kynpl tt ytljh har yla hwhy rmayw
‫ו!יאמר יהוה אל!י ראה ה! חלתי תת לפניך את־סיחן ואת־ארצו החל רש לרשת את־ארצו‬
32-Y salió Sijon a nuestro encuentro, él y todo su pueblo, a librar batalla en Yahtzah. Weyetse Sijon likratenu hu
wejol-amo lamiljamah Yahtsah.
hxhy hmjlml wmu lkw awh wntarql njys axyw

‫ו!יצא סיחן לקראתנו הוא וכל־ע! מו ל!מלחמה יהצה‬
33-Y le entregó YHWH, nuestro Elohey, ante nosotros, y le herimos a el y a sus hijos y a todo su pueblo. Weyitnehu
YHWH Eloheynu lefaneynu wenaj oto we'et-ben'o we'et-kol-amo.
wmu lk taw wnb taw wta knw wnynpl wnyhla hwhy whntyw
‫ להינו לפנינו !ונ!ך אתו ואת־ ]בנו כ[ )בניו ק( ואת־כל־ע! מו‬2‫ו!יתנהו יהוה א‬
34-Y tomamos todas sus ciudades en aquel tiempo, y destruimos totalmente cada ciudad con los hombres, mujeres y
niños; no dejamos quién escapase, Wenilkod et-kol-arav ba'et hahi wenajarem et-kol-ir metim wehanashim
wehataf lo hish'arnu sarid.
Dyrc wnrach al pfhw mycnhw mtm ryu lk ta mrjnw awhh tub wyru lk ta dklnw
‫ו!נלכד את־כל־עריו בעת ה! הוא !ונ!חרם את־כל־עיר מתם וה! נשים וה! טף לא השארנו שריד‬
35-solamente las bestias tomamos por despojo, con el botín de las ciudades que habíamos tomado. Rak habehemah
bazaznu lanu ushlal he'arim asher lajadenu.
wndkl rca myruh llcw wnl wnzzb hmhbh qr

‫!רק ה! בהמה בז!זנו לנו ושל!ל הערים אשר לכדנו‬
36-Desde Aro'er, que está sobre el borde del torrente de Arnón, y la ciudad que está en el torrente, hasta Gil'ad, no hubo
ciudad que fuese demasiado fuerte para nosotros; todas las entrego YHWH, nuestro Elohey, ante nosotros; MeAro'er
asher al-sfat-najal Arnon weha'ir asher banajal we'ad-haGil'ad lo hayetah kiryah asher sagvah mimenu et-hakol
natan YHWH Eloheynu lefaneynu.
ta wnmm hbgc rca hyrq htyh al dulgh duw ljnb rca ryuhw nnra ljn tpc lu rca rurum
wnynpl wnyhla hwhy ntn lkh
‫מערער אשר ע! ל־שפ! ת־נ!ח! ל ארנן והעיר אשר ב! נ!ח! ל וע! ד־ה! גלעד לא היתה קריה אשר שגבה ממנו את־‬
‫ להינו לפנינו‬2‫ה! כל נת! ן יהוה א‬
37-Sólo a la tierra de los hijos de Amon no te aproximeste, (ni) toda extension del torrente de Yabok y las ciudades de la
montaña, y de todo lo que ordenó YHWH nuestro Elohey. Rak el-erets beney-Amon lo karavta kol-yad najal Yabok
we'arey hahar wejol asher-tsiwah YHWH Eloheynu.
wnyhla hwhy hwx rca lkw rhh yruw qby ljn dy lk tbrq al nwmu ynb xra la qr
‫ להינו‬2‫!רק אל־ארץ בני־ע! מון לא קרבת כל־י!ד נ!ח! ל י!בק וערי ההר וכל אשר־צוה יהוה א‬
Capítulo 3
1-Y nos volvimos y subimos por el camino de Bashan, y salió Og, rey de Bashan, a nuestro encuentro, él y todo su
pueblo, a librar batalla en Edre'i. Wanefen wana'al derej haBashan wayetse Og melej-haBashan likratenu hu
wejol-amo lamiljamah Edre'i.
yurda hmjlml wmu lkw awh wntarql ncbh klm gwu axyw ncbh krd lunw npnw
‫ו!נפן !ונ!ע! ל דרך ה! בשן ו!יצא עוג מלך־ה! בשן לקראתנו הוא וכל־ע! מו ל!מלחמה אדרעי‬
2-Y me dijo YHWH: No tengas temor de él, porque lo entregué en tu mano, tanto a él como a todo su pueblo y su tierra.
Y harás con él como hiciste con Sijón, el rey del Emori que habitaba en Jeshbon. Wayomer YHWH elay al-tira oto ki
beyadeja natati oto we'et-kol-amo we'et-artso we'asita lo ka'asher asita le-Sijon melej ha'Emori asher yoshev
beJeshbon.
rcak wl tycuw wxra taw wmu lk taw wta yttn kdyb yk wta aryt la yla hwhy rmayw
nwbcjb bcwy rca yrmah klm njysl tycu
‫ו!יאמר יהוה אל!י אל־תירא אתו כי בידך נת! תי אתו ואת־כל־ע! מו ואת־ארצו ועשית לו כ!אשר עשית‬
‫ מרי אשר יושב בחשבון‬2‫לסיחן מלך הא‬
3-Y entregó YHWH, nuestro Elohey, en nuestra mano, también a Og, rey de Bashan, y a todo su pueblo; y le herimos
hasta no quedar de los suyos quién escapase. Wayiten YHWH Eloheynu beyadeynu gam et-Og melej-haBashan
we'et-kol-amo wanakehu ad-bilti hish'ir-lo sarid.
dyrc wl ryach ytlb du whknw wmu lk taw ncbh klm gwu ta mg wndyb wnyhla hwhy ntyw
‫לך־הבשן ואת־כל־ע! מו !ונ!כהו ע! ד־בלתי השאיר־לו שריד‬
! ‫ להינו בידנו ג!ם את־עוג מ‬2‫ו!יתן יהוה א‬
4-Y tomamos todas sus ciudades en aquel tiempo; no hubo ciudad que no le tomásemos. Sesenta ciudades, toda la
región de Argob (distrito real) del reino de Og, en Bashan. Wanilkod et-kol-arav ba'et hahi lo hayetah kiryah asher
lo-lakajnu me'itam shishim ir kol-jevel Argov mamlejet Og baBashan.
bgra lbj lk ryu mycc mtam wnjql al rca hyrq htyh al awhh tub wyru lk ta dklnw
ncbb gwu tklmm
‫לא־לקחנו מאתם ששים עיר כל־חבל ארגב‬
! ‫ו!נלכד את־כל־עריו בעת ה! הוא לא היתה קריה אשר‬
‫מ! מלכת עוג ב! בשן‬
5-Todas éstas eran ciudades fortificadas, de muros altos, con puertas y trancas; sin contar las ciudades abiertas, en gran
número. Kol-eleh arim betsurot jomah gevohah delatayim uveriaj levad me'arey haperazi harbeh me'od.
dam hbrh yzrph yrum dbl jyrbw mytld hhbg hmwj trxb myru hla lk
‫לתים ובריח! לב! ד מערי ה! פרזי !הרבה מאד‬
! ‫כל־אלה ערים בצ<רות חומה גבהה ד‬
6-Y las destruimos lo mismo que habíamos hecho con Sijón, rey de Jeshbón, aniquilando en cada ciudad a los hombres, a
las mujeres y a los niños. Wanajarem otam ka'asher asinu le-Sijon melej Jeshbon hajarem kol-ir metim hanashim
wehataf.
pfhw mycnh mtm ryu lk mrjh nwbcj klm njysl wnycu rcak mtwa mrjnw
‫!ונ!חרם אותם כ! אשר עשינו לסיחן מלך חשבון ה! חרם כל־עיר מתם ה! נשים ו !הטף‬
7-Mas todas las bestias y el despojo de las ciudades, tomamos por presa para nosotros. Wejol-habehemah ushlal
he'arim bazonu lanu.
wnl wnwzb myruh llcw hmhbh lkw

‫וכל־ה! בהמה ושל!ל הערים ב! זונו לנו‬
8-Y en aquel tiempo tomamos del poder de los dos reyes Emori, la tierra que está de esta arte del Yarden, desde el
torrente de Arnón hasta el monte Jermón; Wanikaj ba'et hahi et-ha'arets miyad sheney malejey ha'Emori asher
be'ever haYarden minajal Arnon ad-har Jermon.
nwmrj rh du nnra ljnm ndryh rbub rca yrmah yklm ync dym xrah ta awhh tub jqnw
‫ מרי אשר בעבר ה! י! רדן מנ!ח! ל ארנן ע! ד־ה! ר חרמון‬2‫ו!נ !קח בעת ה! הוא את־הארץ מי! ד שני מ! לכי הא‬
9-los Tzidonim llamaban al Jermón Siryón, pero los Emori lo llamaban Senir; Tsidonim yikre'u le-Jermon Siryon
veha'Emori yikre'u-lo Senir.
rync wl warqy yrmahw nyrc nwmrjl warqy myndyx

‫ מרי יקראו־לו שניר‬2‫צידנים יקראו לחרמון שרין והא‬
10-todas las ciudades de la llanura y todo el Gil'ad y todo el Bashán hasta Saljah y Edre'i, eran ciudades del reino de Og
en Bashán. Kol arey hamishor wejol-haGil'ad wejol-haBashan ad-Saljah we'Edre'i arey mamlejet Og baBashan.
ncbb gwu tklmm yru yurdaw hkls du ncbh lkw dulgh lkw rcymh yru lk
‫ד־סלכה ואדרעי ערי מ! מלכת עוג ב! בשן‬
! !‫כל ׀ ערי ה! מישר וכל־ה! גלעד וכל־ה! בשן ע‬
11-Porque solamente Og, rey de Bashán, quedaba del resto de los Refa'im. He aquí su cama, cama de hierro, de cierto
está ella en Rabbat-Beney-Ammón; de nueve codos es su longitud y de cuatro codos su anchura, según el codo de un
hombre. Ki rak-Og melej haBashan nish'ar miyeter haRefa'im hineh arso eres barzel haloh hi berabat beney
Amon tesha amot orkah we'arba amot rojbah be'amat ish.
uct nwmu ynb tbrb awh hlh lzrb cru wcru hnh myaprh rtym racn ncbh klm gwu qr yk
cya tmab hbjr twma ubraw hkra twma
‫כי !רק־עוג מלך ה! בשן נשאר מיתר הרפאים הנה ע! רשו ערש ב! רזל הלה הוא ב !רב! ת בני ע! מון ת !שע‬
‫א! מות ארכה וארב! ע א! מות רחבה בא! מ! ת־איש‬
12-Y nos posesionamos de esta tierra en aquel tiempo. Desde Aro'er, situada junto al torrente de Arnon, con la mitad
de la montaña de Gil'ad y sus ciudades, lo di a los Re'uveni y a los Gadi; We'et-ha'arets hazot yarashnu ba'et hahi
me'Aro'er asher-al najal Arnon wajatsi har-haGil'ad we'ara'u natati la-Re'uveni wela-Gadi.
yttn wyruw dulgh rh yxjw nnra ljn lu rca rurum awhh tub wncry tazh xrah taw
ydglw ynbwarl
‫ירשנו בעת ה! הוא מערער אשר־ע! ל־נ!ח! ל ארנן ו!חצי ה! ר־ה! גלעד ועריו נת! תי לר< אובני‬
! ‫ואת־הארץ ה! זאת‬
‫ול!גדי‬
13-mas el resto de Gil'ad con todo el Bashán, reino de Og, lo di a la media tribu de Menasheh; o sea, la región de
Argob (distrito real) con todo el Bashán, esto se llamaba la tierra de los Refa'im. Weyeter haGil'ad wejol-haBashan
mamlejet Og natati lajatsi shevet haMenasheh kol jevel ha'Argov lejol-haBashan hahu yikare erets Refa'im.
arqy awhh ncbh lkl bgrah lbj lk hcnmh fbc yxjl yttn gwu tklmm ncbh lkw dulgh rtyw
myapr xra
‫ויתר ה! גלעד וכל־ה! בשן מ! מלכת עוג נת! תי ל!חצי שבט ה! מנ!שה כל חבל הארגב לכל־ה! בשן ה! הוא יקרא‬
‫ארץ רפאים‬
14-Yaír, hijo de Menasheh, tomó toda la región de Argob (distrito real) hasta el confín de los Geshuri y los Ma'ajati, y
los llamó con su mismo, nombre, Bashán de las Aldeas de Yaír, hasta el día de hoy. Ya'ir ben-Menasheh lakaj et-kol-
jevel Argov ad-gvul haGeshuri wehaMa'ajati wayikra otam al-shemo et-haBashan javot Ya'ir ad hayom hazeh.
twj ncbh ta wmc lu mta arqyw ytkumhw yrwcgh lwbg du bgra lbj lk ta jql hcnm nb ryay
hzh mwyh du ryay
‫לקח את־כל־חבל ארגב ע! ד־גבול ה! גשורי וה! מ! עכתי ו!יקרא אתם ע! ל־שמו את־ה! בשן ח! ות‬
! ‫יאיר בן־מנ!שה‬
‫יאיר ע! ד ה! יום ה! זה‬
15-Y a Majir di (el resto de) Gil'ad. Ule-Majir natati et-haGil'ad.
dulgh ta yttn rykmlw

‫ולמכיר נת! תי את־ה! גלעד‬
16-Y a los Re'uveni y a los Gadi di desde Gil'ad hasta el torrente de Arnón, con la mitad del torrente como término, y
el pasaje para el otro lado del torrente hasta el río de Yabok, límite de los hijos de Amón; Wela-Re'uveni wela-Gadi
natati min-haGil'ad we'ad-najal Arnon toj hanajal ugvul we'ad Yabok hanajal gvul beney Amon.
nwmu ynb lwbg ljnh qby duw lbgw ljnh kwt nnra ljn duw dulgh nm yttn ydglw ynbwarlw
‫ולר< אובני ול!גדי נת! תי מן־ה! גלעד וע! ד־נ!ח! ל ארנן תוך ה! נ!ח! ל וגב<ל וע! ד י!בק ה! נ!ח! ל גבול בני ע! מון‬
17-y la planicie y el pasaje para el otro lado del Yarden como límite desde el mar de Kineret hasta el mar de la planicie,
el mar Salado, debajo de las vertientes de la Pisgah (colina), al oriente. Weha'Aravah wehaYarden ugvul miKineret
we'ad yam ha'Aravah Yam haMelaj tajat ashdot haPisgah mizrajah.
hjrzm hgsph tdca tjt jlmh my hbruh my duw trnkm lbgw ndryhw hbruhw
‫והערבה וה! י! רדן וגב<ל מכנרת וע! ד ים הערבה ים ה! מל!ח !תח! ת א! שדת ה! פסגה מזרחה‬
18-Y os ordené en aquel tiempo (matot), diciendo: YHWH, vuestro Elohey, os ha dado esta tierra para poseerla; armados
pasaréis al frente de vuestros hermanos, los hijos de Yisrael, todos los hijos valerosos. Wa'atsa'u etjem ba'et hahi lemor
YHWH Eloheyjem natan lajem et-ha'arets hazot lerishtah jalutsim ta'avru lifney ajeyjem beney-Yisra'el kol-
beney-jayil.
ynpl wrbut myxwlj htcrl tazh xrah ta mkl ntn mkyhla hwhy rmal awhh tub mkta wxaw
lyj ynb lk larcy ynb mkyja
‫ להיכם נת! ן לכם את־הארץ ה! זאת לרשתה חלוצים !תע! ברו לפני‬2‫ואצ! ו אתכם בעת ה! הוא לאמר יהוה א‬
‫אחיכם בני־ישראל כל־בני־חיל‬
19-Solamente vuestras mujeres y vuestros niños y vuestro ganado -pues sé que tenéis mucho ganado- quedarán en
vuestras ciudades que os he dado. Rak nesheyjem wetapjem umiknejem yadati ki-mikneh rav lajem yeshvu
be'areyjem asher natati lajem.
mkl yttn rca mkyrub wbcy mkl br hnqm yk ytudy mknqmw mkpfw mkycn qr
‫!רק נשיכם ו !טפכם ומקנכם יד! עתי כי־מקנה !רב לכם ישבו בעריכם אשר נת! תי לכם‬
20-Hasta que asiente YHWH a vuestros hermanos como a ustedes y les herede igual a ellos la tierra que YHWH, vuestro
Elohey, les da en el otro lado del Yarden y volveréis cada uno para heredar lo que les he dado. Ad asher-yaniaj YHWH
la'ajeyjem kajem weyarshu gam-hem et-ha'arets asher YHWH Eloheyjem noten lahem be'ever haYarden
weshavtem ish lirushato asher natati lajem.
rbub mhl ntn mkyhla hwhy rca xrah ta mh mg wcryw mkk mkyjal hwhy jyny rca du
mkl yttn rca wtcryl cya mtbcw ndryh
‫ להיכם נתן להם בעבר ה! י! רדן‬2‫ע! ד אשר־יניח! יהוה ל!אחיכם ככם וירשו ג!ם־הם את־הארץ אשר יהוה א‬
‫ו !שבתם איש ליר< שתו אשר נת! תי לכם‬
21-Y a Yehoshua ordené en aquel tiempo, diciendo: Tus ojos han visto todo lo que acaba de hacer YHWH, vuestro
Elohey, a estos dos reyes; así hará YHWH con todos los reinos por los cuales pasarás. We'et-Yehoshua tsiweyti ba'et
hahi lemor eyneyja haro'ot et kol-asher asah YHWH Eloheyjem lishney hamelajim ha'eleh ken-ya'aseh YHWH
lejol-hamamlajot asher atah over shamah.
myklmh yncl mkyhla hwhy hcu rca lk ta tarh kynyu rmal awhh tub ytywx uwcwhy taw
hmc rbu hta rca twklmmh lkl hwhyhcuy nk hlah

‫ להיכם לשני ה! מלכים‬2‫ואת־יהושוע! צויתי בעת ה! הוא לאמר עיניך הראת את כל־אשר עשה יהוה א‬
‫האלה כן־י!עשה יהוה לכל־ה! מ! מלכות אשר א! תה עבר שמה‬
22-No los temas; porque YHWH, vuestro Elohey, es el que pelea por vosotros. Lo tira'um ki YHWH Eloheyjem hu
haniljam lajem.
mkl mjlnh awh mkyhla hwhy yk mwaryt al

‫ להיכם הוא ה! נלחם לכם‬2‫לא תיראום כי יהוה א‬
Parashah 45: Wa'etjanan (Y supliqué) 3:23-4:11
23-Y yo supliqué a YHWH en aquel tiempo, diciendo: Wa'etjanan el-YHWH ba'et hahi lemor.
rmal awhh tub hwhy la nnjtaw

‫ואתח! נ!ן אל־יהוה בעת ה! הוא לאמר‬
24-Adonai YHWH, Tú has comenzado a mostrar a tu siervo tu grandeza y tu mano poderosa, pues ¿qué El-ohey hay
en el cielo o en la tierra que pueda hacer conforme a tus obras, y conforme a tus hechos extraordinarios? Adonai
YHWH atah hajilota lehar'ot et-avdeja et-godleja we'et-yadeja hajazakah asher mi-El bashamayim uva'arets
asher-ya'aseh jema'aseyja wejigevuroteja.
xrabw mymcb la ym rca hqzjh kdy taw kldg ta kdbu ta twarhl twljh hta hwhy ynda
ktrwbgkw kycumk hcuy rca
‫אדני יהוה א! תה ה! חלות לה! ראות את־ע! בדך את־גדלך ואת־ידך ה! חזקה אשר מי־אל ב! שמ! ים ובארץ‬
‫אשר־י!עשה כמ! עשיך וכגבורתך‬
25-¡Déjame pasar, te ruego, y veré la buena tierra que está más allá del Yarden, este buen monte y el Líbano! Ebrah-na
we'er'eh et-ha'arets hatovah asher be'ever haYarden hajar hatov hazeh wehaLevanon.
nnblhw hzh bwfh rhh ndryh rbub rca hbwfh xrah ta haraw an hrbua
‫אעברה־נא ואראה את־הארץ ה! טובה אשר בעבר ה! י! רדן ההר ה! טוב ה! זה וה! לבנון‬
26-Mas YHWH se enojó contra mí por causa vuestra, y no me escuchó. Y me dijo YHWH: ¡Basta!, no vuelvas a
hablarme sobre este asunto. Wayit'aber YHWH bi lema'anjem welo shama elay wayomer YHWH elay rav-laj al-
tosef daber elay od badavar hazeh.
hzh rbdb dwu yla rbd pswt la kl br yla hwhy rmayw yla umc alw mknuml yb hwhy rbutyw
‫ו!יתע! בר יהוה בי למ! ע! נכם ולא שמ! ע אלי ו!יאמר יהוה אל!י !רב־לך אל־תוסף ד! בר אל!י עוד ב! דבר ה! זה‬
27-Sube a la cumbre de la Pisgah(colina) y alza los ojos hacia el occidente, y hacia el norte, y hacia el sur, y hacia el
oriente,y contempla con tus ojos, porque no pasarás este Yarden. Aleh rosh haPisgah wesa eyneyja yamah wetsafonah
weteymanah umizrajah ur'eh be'eyneyja ki-lo ta'avor et-haYarden hazeh.
ta rbut al yk kynyub harw hjrzmw hnmytw hnpxw hmy kynyu acw hgsph car hlu
hzh ndryh
‫עלה ראש ה! פסגה ושא עיניך ימה וצפנה ותימנה ומזרחה וראה בעיניך כי־לא ת! עבר את־ה! י! רדן ה! זה‬
28-Y ordena a Yehoshua y fortalécele y anímale, porque él ha de pasar al frente de este pueblo, y él los hará poseer la
tierra que tú verás. Wetsa'u et-Yehoshua wejazkeju we'amtseju ki-hu ya'avor lifney ha'am hazeh wehu yanjil
otam et-ha'arets asher tir'eh.
rca xrah ta mtwa lyjny awhw hzh muh ynpl rbuy awh yk whxmaw whqzjw ucwhy ta wxw
hart
‫וצ! ו את־יהוש< ע! וח! זקהו וא! מצהו כי־הוא י!עבר לפני העם ה! זה והוא י!נחיל אותם את־הארץ אשר תראה‬
29-Y nos quedamos en el valle, frente a Beyt-Pe'or. Waneshev bagay mul Beyt Pe'or.
rwup tyb lwm aygb bcnw

‫ו!נשב ב! גיא מול בית פעור‬
Capítulo 4
1-Y ahora, oh Yisra'el, escucha. los estatutos y los juicios que os enseño, a fin de observarlos, para que viváis y entréis
a heredar la tierra que YHWH, vuestro Elohey, os da. We'atah Yisra'el shma el-hajukim we'el-hamishpatim asher
anoji melamed etjem la'asot lema'an tikyu uvatem wirishtem et-ha'arets asher YHWH Elohey avoteyjem noten
lajem.
mtabw wyjt numl twcul mkta dmlm ykna rca myfpcmh law myqjh la umc larcy htuw
mkl ntn mkytba yhla hwhy rca xrah ta mtcryw
‫וע! תה ישראל שמ! ע אל־ה! ח< קים ואל־ה! משפטים אשר אנכי מל!מד אתכם ל!עשות למ! ע! ן תחיו ובאתם‬
‫ להי אבתיכם נתן לכם‬2‫וירשתם את־הארץ אשר יהוה א‬
2-No añadiréis sobre la cosa que yo os ordeno, ni disminuiréis nada de ella; para que guardéis los mandamientos de
YHWH, vuestro Elohey, que yo os ordeno. Lo tosifu al-hadavar asher anoji metsaveh etjem welo tigre'u mimenu
lishmor et-mitsvot YHWH Eloheyjem asher anoji metsaveh etjem.
rca mkyhla hwhy twxm ta rmcl wnmm wurgt alw mkta hwxm ykna rca rbdh lu wpst al
mkta hwxm ykna
‫ להיכם אשר‬2‫לא תספו ע! ל־ה! דבר אשר אנכי מצ! וה אתכם ולא תגרעו ממנו לשמר את־מצות יהוה א‬
‫אנכי מצ! וה אתכם‬
3-Vuestros mismos ojos han visto lo que hizo YHWH por causa de Baal-Peor; pues a todo hombre que siguió a Baal-
Peor lo ha destruido el YHWH, vuestro Elohey, de en medio de vosotros; Eyneyjem haro'ot et asher-asah YHWH
beVa'al Pe'or ki kol-ha'ish asher halaj ajarey Va'al-Pe'or hishmido YHWH Eloheyja mikirbeja.
wdymch rwup lub yrja klh rca cyah lk yk rwup lubb hwhy hcu rca ta twarh mkynyu
kbrqm kyhla hwhy
‫עיניכם הראת את אשר־עשה יהוה בב! ע! ל פעור כי כל־האיש אשר הל!ך אחרי ב! ע! ל־פעור השמידו‬
‫ להיך מקרבך‬2‫יהוה א‬
4-y vosotros, que os adheristeis a YHWH, vuestro Elohey, estáis todos vivos hoy. We'atem hadevekim b'YHWH
Eloheyjem jayim kuljem hayom.
mwyh mklk myyj mkyhla hwhyb myqbdh mtaw

‫ להיכם ח! יים כ<לכם ה! יום‬2‫וא! תם ה! דבקים ב! יהוה א‬
5-Ved que os enseñé estatutos y juicios, así como me ordenó YHWH, mi Elohey, para que así se hagan en medio de la
tierra a donde estáis yendo para heredarla. Re'eh limadeti etjem jukim umishpatim ka'asher tsivani YHWH
Elohay la'asot ken bekerev ha'arets asher atem ba'im shamah lerishtah.
mta rca xrah brqb nk twcul yhla hwhy ynwx rcak myfpcmw myqj mkta ytdml har
htcrl hmc myab
‫ להי ל!עשות כן בקרב הארץ אשר א! תם‬2‫ראה למ! דתי אתכם ח< קים ומשפטים כ!אשר צו!ני יהוה א‬
‫באים שמה לרשתה‬
6-Y los guardaréis y los cumpliréis, porque en esto consistirá vuestra sabiduría y vuestra inteligencia a los ojos de las
naciones, las cuales oirán todos estos estatutos y dirán: Ciertamente es esta gran nación pueblo sabio y entendido.
Ushemartem wa'asitem ki hi jojmatejem uvinatejem le'eyney ha'amim asher yishme'un et kol-hajukim ha'eleh
we'amru rak am-jajam wenavon hagoy hagadol hazeh.
hlah myqjh lk ta nwumcy rca mymuh ynyul mktnybw mktmkj awh yk mtycuw mtrmcw
hzh lwdgh ywgh nwbnw mkj mu qr wrmaw
‫ושמ! רתם ו!עשיתם כי הוא חכמ! תכם ובינ!תכם לעיני הע! מים אשר ישמעון את כל־ה! ח< קים האלה‬
‫ואמרו !רק ע! ם־חכם ונבון ה! גוי ה! גדול ה! זה‬
7-Porque ¿qué nación hay tan grande que tenga elohim tan cercanos a sí como lo está YHWH, nuestro Elohey, siempre
que nosotros le invocamos? Ki mi-goy gadol asher-lo Elohim kerovim elay'o k'YHWH Eloheynu bejol-kor'enu
elay'o.
wyla wnarq lkb wnyhla hwhyk wyla mybrq myhla wl rca lwdg ywg ym yk
‫ להינו בכל־קראנו אליו‬2‫ להים קרבים אליו כ!יהוה א‬2‫כי מי־גוי גדול אשר־לו א‬
8-Y ¿qué nación es tan grande que tenga estatutos y juicios tan justos como toda esta torah que os pongo delante hoy?
Umi goy gadol asher-lo jukim umishpatim tsadikim kejol hatorah hazot asher anoji noten lifneyjem hayom.
mwyh mkynpl ntn ykna rca tazh hrwth lkk mqydx myfpcmw myqj wl rca lwdg ywg ymw
‫ומי גוי גדול אשר־לו ח< קים ומשפטים צ! דיקם ככל ה! תורה ה! זאת אשר אנכי נתן לפניכם ה! יום‬
9-Solamente guárdate a ti mismo y guarda tu alma mucho, no sea que te olvides de las cosas que han visto tus ojos, y se
aparten de tu corazón todos los días de tu vida; y las harás conocer a tus hijos y a los hijos de tus hijos. Rak hishamer
leja ushemor nafsheja me'od pen-tishkaj et-hadvarim asher-ra'u eyneyja ufen-yasuru milvaveja kol yemey jayeyja
wehodatam levaneyja welivney baneyja.
ymy lk kbblm wrwsy npw kynyu war rca myrbdh ta jkct np dam kcpn rmcw kl rmch qr
kynb ynblw kynbl mtudwhw kyyj
‫!רק השמר לך ושמר נ!פשך מאד פן־תשכ!ח את־ה! דברים אשר־ראו עיניך ופן־יסורו מלבבך כל ימי‬
‫ח! ייך והוד! עתם לבניך ולבני בניך‬
10-el día en que estuviste delante de YHWH, tu Elohey, en Jorev, cuando me dijo YHWH: Júntame al pueblo para que
Yo le haga oír mis palabras, las que aprenderán para que me teman todos los días que vivieren sobre la tierra y que
tambien se las enseñen a sus hijos.Yom asher amadeta lifney YHWH Eloheyja beJorev be'emor YHWH elay
hakhel-li et-ha'am we'ashmi'em et-devaray asher yilmedun leyir'ah oti kol-hayamim asher hem jayim al-
ha'adamah we'et-bneyjem yelamedun.
yrbd ta mumcaw muh ta yl lhqh yla hwhy rmab brjb kyhla hwhy ynpl tdmu rca mwy
nwdmly mhynb taw hmdah lu myyj mh rca mymyh lk yta haryl nwdmly rca
‫ מר יהוה אל!י ה! קהל־לי את־העם וא! שמעם את־דברי‬2‫ להיך בחרב בא‬2‫יום אשר עמ! דת לפני יהוה א‬
‫אשר ילמדון ליראה אתי כל־ה! ימים אשר הם ח! יים ע! ל־האדמה ואת־בניהם יל!מדון‬
11-Y os acercasteis y estuvisteis al pie del monte; y el monte ardía en fuego hasta el centro de los cielos, y había
oscuridad y nubes y tinieblas. Watikrevun wata'amdun tajat hahar wehahar bo'er ba'esh ad-lev hashamayim
joshej anan wa'arafel.
lpruw nnu kcj mymch bl du cab rub rhhw rhh tjt nwdmutw nwbrqtw
‫ו!תקרבון ו !!תע! מדון !תח! ת ההר וההר בער באש ע! ד־לב ה! שמ! ים חשך ענן ו!ערפל‬
12-Y habló YHWH con vosotros de en medio del fuego; una voz que hablaba oísteis, mas no visteis figura alguna, tan
sólo una voz. Wayedaber YHWH aleyjem mitoj ha'esh kol devarim atem shom'im utmunah eynejem ro'im
zulati kol.
lwq ytlwz myar mknya hnwmtw myumc mta myrbd lwq cah kwtm mkyla hwhy rbdyw
‫ו!יד! בר יהוה אליכם מתוך האש קול דברים א! תם שמעים ותמונה אינכם ראים זולתי קול‬
13-Y El os anunció su pacto, el cual os ordenó observar, o sea los diez mandamientos; y los escribió sobre dos tablas de
piedra. Wayaged lajem et-brito asher tsiwah etjem la'asot aseret hadevarim wayijtevem al-shney lujot avanim.
mynba twjl ync lu mbtkyw myrbdh trcu twcul mkta hwx rca wtyrb ta mkl dgyw
‫ו!י! גד לכם את־בריתו אשר צוה אתכם ל!עשות עשרת ה! דברים ו!יכתבם ע! ל־שני ל<חות אבנים‬
14-Y a mí me ordenó YHWH en aquel tiempo que os enseñase estatutos y juicios para que los cumplieseis en la tierra
adonde vais a pasar para heredarla. We'oti tsiwah YHWH ba'et hahi lelamed etjem jukim umishpatim la'asotjem
otam ba'arets asher atem ovrim shamah lerishtah.
myrbu mta rca xrab mta mktcul myfpcmw myqj mkta dmll awhh tub hwhy hwx ytaw
htcrl hmc
‫ואתי צוה יהוה בעת ה! הוא לל!מד אתכם ח< קים ומשפטים ל!עשתכם אתם בארץ אשר א! תם עברים‬
‫שמה לרשתה‬
15-Y guardaréis mucho vuestras almas, porque no visteis figura alguna en el día que os habló YHWH en Jorev, de en
medio del fuego, Wenishmartem me'od lenafshoteyjem ki lo re'item kol-temunah beyom diber YHWH aleyjem
beJorev mitoj ha'esh.
cah kwtm brjb mkyla hwhy rbd mwyb hnwmt lk mtyar al yk mkytcpnl dam mtrmcnw
‫ונשמ! רתם מאד לנ!פשתיכם כי לא ראיתם כל־תמונה ביום דבר יהוה אליכם בחרב מתוך האש‬
16-no sea que os corrompáis y hagáis para vosotros escultura, semejanza de cualquier ídolo, forma de hombre o de
mujer; Pen-tashjitun wa'asitem lajem pesel tmunat kol-samel tavnit zajar o nekevah.
hbqn wa rkz tynbt lms lk tnwmt lsp mkl mtycuw nwtjct np

‫ן־תשחתון ו!עשיתם לכם פסל תמונ!ת כל־סמל !תבנית זכר או נקבה‬
! ‫פ‬
17-o forma de bestia alguna que haya en la tierra; forma de ave alguna alada que vuele por el aire; Tavenit kol-
behemah asher ba'arets tavnit kol-tsipor kanaf asher ta'uf bashamayim.
mymcb pwut rca pnk rwpx lk tynbt xrab rca hmhb lk tynbt
‫!תבנית כל־בהמה אשר בארץ !תבנית כל־צפור כנף אשר תעוף ב! שמים‬
18-forma de reptil alguno que se arrastre sobre el suelo; forma de pez alguno que nade en las aguas debajo de la tierra;
Tavnit kol-romes ba'adamah tavnit kol-dagah asher-bamayim mitajat la'arets.
xral tjtm mymb rca hgd lk tynbt hmdab cmr lk tynbt

‫!תבנית כל־רמש באדמה !תבנית כל־דגה אשר־ב! מ! ים מ !תח! ת לארץ‬
19-o no sea que alces tus ojos a los cielos y veas el sol, y la luna, y las estrellas, con todo el ejército de los cielos, y
seas impulsado a postrarte ante ellos y darles culto; cosas que YHWH, tu Elohey, destinó con el único fin de alumbrar
a todos los pueblos que hay bajo el cielo. Ufen-tisa eyneyja hashamaymah wera'ita et-hashemesh we'et-hayare'aj
we'et-hakojavim kol tsva hashamayim wenidajta wehishtajavita lahem wa'avadetam asher jalak YHWH
Eloheyja otam lejol ha'amim tajat kol-hashamayim.
tjdnw mymch abx lk mybkwkh taw jryh taw cmch ta tyarw hmymch kynyu act npw
mymch lk tjt mymuh lkl mta kyhla hwhy qlj rca mtdbuw mhl tywjtchw
‫ופן־תשא עיניך ה! שמ! ימה וראית את־ה! שמש ואת־ה! ירח! ואת־ה! כוכבים כל צבא ה! שמ! ים ונד! חת‬
‫ להיך אתם לכל הע! מים !תח! ת כל־ה! שמים‬2‫והש !תחוית להם ו!עב! דתם אשר חל!ק יהוה א‬
20-Y a vosotros os ha tomado YHWH y os ha sacado del crisol de hierro, de Mitsrayim, para que seáis pueblo de su
herencia, como lo sois hoy. We'etjem lakaj YHWH wayotsi etjem mikur habarzel miMitsrayim lihyot lo le'am
najalah kayom hazeh.
hzh mwyk hljn mul wl twyhl myrxmm lzrbh rwkm mkta axwyw hwhy jql mktaw
‫לקח יהוה ו!יוצא אתכם מכור ה! ב! רזל ממצרים להיות לו לע! ם נ!חלה כ!יום ה! זה‬
! ‫ואתכם‬
21-Y YHWH se enojó contra mí por causa vuestra, y juró que no había de pasar el Yarden, ni de entrar en aquella
buena tierra que YHWH, tu Elohey, te va a dar en posesión, We'YHWH hit'anaf-bi al-divreyjem wayishava levilti
ovri et-haYarden ulevilti-vo el-ha'arets hatovah asher YHWH Eloheyja noten leja najalah.
rca hbwfh xrah la ab ytlblw ndryh ta yrbu ytlbl ubcyw mkyrbd lu yb pnath hwhyw
hljn kl ntn kyhla hwhy
‫ו!יהוה התא! נף־בי ע! ל־דבריכם ו!ישב! ע לבלתי עברי את־ה! י! רדן ולבלתי־בא אל־הארץ ה! טובה אשר יהוה‬
‫ להיך נתן לך נ!חלה‬2‫א‬
22-por lo cual he de morir en esta tierra; yo no pasaré el Yarden. Y vosotros lo pasaréis y heredaréis aquella buena tierra.
Ki anoji met ba'arets hazot eyneni over et-haYarden we'atem overim wirishtem et-ha'arets hatovah hazot.
tazh hbwfh xrah ta mtcryw myrbu mtaw ndryh ta rbu ynnya tazh xrab tm ykna yk
‫כי אנכי מת בארץ ה! זאת אינני עבר את־ה! י! רדן וא! תם עברים וירשתם את־הארץ ה! טובה ה! זאת‬
23-Guardaos no sea que olvidéis el pacto de YHWH, vuestro Elohey, que El tiene hecho con vosotros, y os hagáis
escultura alguna a semejanza de cualquiera cosa que te ha ordenado no hacer YHWH, tu Elohey. Hishamru lajem
pen-tishkeju et-brit YHWH Eloheyjem asher karat imajem wa'asitem lajem pesel temunat kol asher tsiveja
YHWH Eloheyja.
rca lk tnwmt lsp mkl mtycuw mkmu trk rca mkyhla hwhy tyrb ta wjkct np mkl wrmch
kyhla hwhy kwx
‫כרת עמכם ו!עשיתם לכם פסל תמונ!ת כל‬
! ‫ להיכם אשר‬2‫השמרו לכם פן־תשכחו את־ברית יהוה א‬
‫ להיך‬2‫אשר צוך יהוה א‬
24-Porque YHWH, tu Elohey, es un fuego devorador, El celoso es. Ki YHWH Eloheyja esh ojlah hu El kana.
anq la awh hlka ca kyhla hwhy yk

‫ להיך אש אכלה הוא אל !קנא‬2‫כי יהוה א‬
25-Cuando hubiereis engendrado hijos e hijos de hijos, y hubiereis estado largo tiempo en la tierra, y os corrompiereis
e hiciereis esculturas a semejanza de cualquiera cosa, e hiciereis lo que es malo a los ojos de YHWH, tu Elohey, para
provocar que se indigne. Ki-tolid banim uvney banim wenoshantem ba'arets wehishjatem wa'asitem pesel
temunat kol wa'asitem hara be'eyney YHWH-Eloheyja lehaj'iso.
urh mtycuw lk tnwmt lsp mtycuw mtjchw xrab mtncwnw mynb ynbw mynb dylwt yk
wsyukhl kyhla hwhy ynyub
‫נושנתם בארץ והשח! תם ו!עשיתם פסל תמונ!ת כל ו!עשיתם ה !רע בעיני‬
! ‫כי־תוליד בנים ובני בנים ו‬
‫ להיך לה! כעיסו‬2‫יהוה־א‬
26-Pongo hoy por testigos contra vosotros a los cielos y a la tierra de que bien pronto pereceréis de sobre la tierra adonde
vais, pasando el Yarden, para poseerla; no prolongaréis vuestros días en ella, sino que seréis destruidos. Ha'idoti bajem
hayom et-hashamayim we'et-ha'arets ki-avod tovedun maher me'al ha'arets asher atem overim et-haYarden
shamah lerishtah lo-ta'arijun yamim aleyha ki hishamed tishamedun.
ta myrbu mta rca xrah lum rhm nwdbat dba yk xrah taw mymch ta mwyh mkb ytdyuh
nwdmct dmch yk hylu mymy nkyrat al htcrl hmc ndryh
‫ה! עידתי בכם ה! יום את־ה! שמ! ים ואת־הארץ כי־אבד תאבדון מ! הר מע! ל הארץ אשר א! תם עברים את־‬
‫ה! י! רדן שמה לרשתה לא־ת! אריכ<ן ימים עליה כי השמד תשמדון‬
27-Y os esparcirá YHWH entre las naciones, y quedaréis pocos en número entre las naciones adonde os llevará YHWH.
Wehefits YHWH etjem ba'amim wenish'artem metey mispar bagoyim asher yenaheg YHWH etjem shamah.
hmc mkta hwhy ghny rca mywgb rpsm ytm mtracnw mymub mkta hwhy xyphw
‫והפיץ יהוה אתכם בע! מים ונשארתם מתי מספר ב! גוים אשר ינ!הג יהוה אתכם שמה‬
28-Y serviréis allí a elohim que son obra de manos de hombres, de madera y de piedra, que no ven, ni oyen, ni comen, ni
huelen. Wa'avadetem-sham elohim ma'aseh yedey adam ets wa'even asher lo-yir'un welo yishme'un welo yojlun
welo yerijun.
njyry alw nwlkay alw nwumcy alw nwary al rca nbaw xu mda ydy hcum myhla mc mtdbuw
‫ להים מ! עשה ידי אדם עץ ואבן אשר לא־יראון ולא ישמעון ולא יאכלון ולא יריח< ן‬2‫ו!עב! דתם־שם א‬
29-Y buscaras desde allí a YHWH, tu Elohey, y le hallarás, porque lo buscarás con todo tu corazón y con toda tu alma.
Uvikashtem misham et-YHWH Eloheyja umatsata ki tidreshenu bejol-levavja uvejol-nafsheja.
kcpn lkbw kbbl lkb wncrdt yk taxmw kyhla hwhy ta mcm mtcqbw
‫ להיך ומצאת כי תדרשנו בכל־לבבך ובכל־נ!פשך‬2‫וב !קשתם משם את־יהוה א‬
30-Cuando te vieres en angustia. y te sobrevinieren todas estas cosas, entonces en los postreros días volverás a YHWH, tu
Elohey, y le obedecerás. Batsar leja umetsa'uja kol hadevarim ha'eleh be'ajarit hayamim weshavta ad-YHWH
Eloheyja weshamata bekolo.
wlqb tumcw kyhla hwhy du tbcw mymyh tyrjab hlah myrbdh lk kwaxmw kl rxb
‫ להיך ושמ! עת בקלו‬2‫ב! צ! ר לך ומצאוך כל ה! דברים האלה באחרית ה! ימים ו !שבת ע! ד־יהוה א‬
31-Porque El es misericordioso,YHWH tu Elohey, no te dejará caer, ni te destruirá, ni se olvidará del pacto que juró a tus
padres. Ki El rajum YHWH Eloheyja lo yarpeja welo yashjiteja welo yishkaj et-brit avoteyja asher nishba lahem.
mhl ubcn rca kytba tyrb ta jkcy alw ktyjcy alw kpry al kyhla hwhy mwjr la yk
‫ להיך לא י!רפך ולא י!שחיתך ולא ישכ!ח את־ברית אבתיך אשר נשב! ע להם‬2‫כי אל !רחום יהוה א‬
32-Pregunta pues sobre los días pasados que te precedieron, desde el día en que creó Elohim al hombre sobre la tierra,
y desde un extremo de los cielos hasta el otro extremo de los cielos, si alguna vez ha habido cosa grande parecida a
ésta, o si se ha oído cosa similar. Ki she'al-na leyamim rishonim asher-hayu lefaneyja lemin-hayom asher bara
Elohim adam al-ha'arets ulemiktseh hashamayim we'ad-ketseh hashamayim haniheyah kadavar hagadol hazeh
o hanishma kamohu.
hxqmlw xrah lu mda myhla arb rca mwyh nml kynpl wyh rca myncar mymyl an lac yk
whmk umcnh wa hzh lwdgh rbdk hyhnh mymch hxq duw mymch
‫ להים אדם ע! ל־הארץ ולמקצה‬2‫כי שאל־נא לימים ראשנים אשר־היו לפניך למן־ה! יום אשר ברא א‬
‫ה! שמ! ים וע! ד־קצה ה! שמים הנהיה כ!דבר ה! גדול ה! זה או הנשמ! ע כמהו‬
33-¿Acaso pueblo alguno ha oído jamás la voz de Elohim hablando de en medio del fuego, como tú la oíste, y ha
seguido viviendo?. Hashama am kol Elohim medaber mitoj-ha'esh ka'asher-shamata atah wayeji.
yjyw hta tumc rcak cah kwtm rbdm myhla lwq mu umch
‫ להים מד! בר מתוך־האש כ!אשר־שמ! עת א! תה ו!יחי‬2‫השמ! ע עם קול א‬
34-O ¿ha intentado elohim alguno ir a tomar para sí a una nación de en medio de otra nación, con pruebas, con señales,
y con maravillas, y con guerra, y con mano fuerte, y con brazo extendido, y con grandes hechos temibles, como todo lo
que YHWH, vuestro Elohey hizo en Mitsrayim ante tus ojos. O hanisah Elohim lavo lakajat lo goy mikerev goy
bemasot be'otot uvemoftim uvemiljamah uveyad jazakah uvizroa netuyah uvemora'im gedolim kejol asher-
asah lajem YHWH Eloheyjem beMitsrayim le'eyneyja.
hqzj dybw hmjlmbw mytpwmbw ttab tsmb ywg brqm ywg wl tjql awbl myhla hsnh wa
kynyul myrxmb mkyhla hwhy mkl hcu rca lkk myldg myarwmbw hywfn uwrzbw
!‫לקח! ת לו גוי מקרב גוי במ! סת באתת ובמופתים ובמלחמה וביד חזקה ובזרוע‬
! ‫ להים לבוא‬2‫או הנסה א‬
‫ להיכם במצ !רים לעיניך‬2‫נטויה ובמוראים גדלים ככל אשר־עשה לכם יהוה א‬
35-A ti te fue mostrado esto para que supieses que YHWH, es el Elohim, y no hay otro fuera de él. Atah hor'eta lada'at
ki YHWH hu ha'Elohim eyn od milevado.
wdblm dwu nya myhlah awh hwhy yk tudl tarh hta

‫ להים אין עוד מלב! דו‬2‫א! תה הראת לד! ע! ת כי יהוה הוא הא‬
36-Desde los cielos te hizo oír su voz para enseñarte, y sobre la tierra te hizo ver su gran fuego, y sus palabras has oído
de en medio del fuego. Min-hashamayim hishmi'aja et-kolo leyasreka we'al-ha'arets her'aja et-isho hagedolah
udvarav shamata mitoj ha'esh.
cah kwtm tumc wyrbdw hlwdgh wca ta karh xrah luw krsyl wlq ta kuymch mymch nm
‫מן־ה! שמ! ים השמיעך את־קלו לי!סרך וע! ל־הארץ הראך את־אשו ה! גדולה ודבריו שמ! עת מתוך האש‬
37-Todo esto lo hizo porque amó a tus padres, y escogió la simiente de después de ellos, y te sacó con su gran fuerza de
Mitsrayim, Wetajat ki ahav et-avoteyja wayivjar bezar'o ajara'u wayotsi'aja befanav bejoju hagadol miMitsrayim.
myrxmm ldgh wjkb wynpb kaxwyw wyrja wurzb rjbyw kytba ta bha yk tjtw
‫ות! ח! ת כי אה! ב את־אבתיך ו!יבח! ר בז!רעו אחריו ו!יוצאך בפניו בכחו ה! גדל ממצרים‬
38-para desterrar delante de ti a naciones más grandes y más fuertes que tú, a fin de traerte y darte en herencia la tierra
de ellas, como hoy se ve. Lehorish goyim gedolim wa'atsumim mimeja mipaneja lahavi'aja latet-leja et-artsam
najalah kayom hazeh.
hzh mwyk hljn mxra ta kl ttl kaybhl kynpm kmm mymxuw myldg mywg cyrwhl
‫להוריש גוים גדלים ו!עצ<מים ממך מפניך ל!הביאך לתת־לך את־ארצם נ!חלה כ!יום ה! זה‬
39-Y sabrás hoy y considerarás en tu corazón, que sólo YHWH es el Elohim, arriba en los cielos y abajo en la tierra; no
hay otro alguno. Weyadata hayom wahashevota el-levaveja ki YHWH hu ha'Elohim bashamayim mima'al we'al-
ha'arets mitajat eyn od.
dwu nya tjtm xrah luw lumm mymcb myhlah awh hwhy yk kbbl la tbchw mwyh tudyw
‫ להים ב! שמ! ים ממ! ע! ל וע! ל־הארץ מתח! ת אין עוד‬2‫ויד! עת ה! יום ו!השבת אל־לבבך כי יהוה הוא הא‬
40-Y guardarás sus estatutos y sus mandamientos que yo te ordeno hoy, para que te vaya bien a ti y a tus hijos después de
ti, y para que se prolonguen tus días sobre la tierra que YHWH, tu Elohey, te da para siempre. Weshamarta et-jukai'ó
we'et-mitswotai'ó asher anoji metsaweja hayom asher yitav leja ulevaneyja ajareyja ulema'an ta'arij yamim al-
ha'adamah asher YHWH Eloheyja noten leja kol-hayamim.
numlw kyrja kynblw kl bfyy rca mwyh kwxm ykna rca wytwxm taw wyqj ta trmcw
mymyh lk kl ntn kyhla hwhy rca hmdah lu mymy kyrat
‫יטב לך ולבניך אחריך ולמ! ע! ן !תאריך‬
! ‫ושמ! רת את־ח< קיו ואת־מצותיו אשר אנכי מצ! וך ה! יום אשר י‬
‫ להיך נתן לך כל־ה! ימים‬2‫ימים ע! ל־האדמה אשר יהוה א‬
41-Entonces Moshe hizo separar tres ciudades de este lado del Yarden, hacia el nacimiento del sol, Az yavdil Moshe
shalosh arim be'ever haYarden mizrejah shamesh.
cmc hjrzm ndryh rbub myru clc hcm lydby za

‫אז י!בדיל משה שלש ערים בעבר ה! י! רדן מזרחה שמש‬
42-para que huyera allí el homicida que matare a su prójimo sin intención, sin haberlo odiado antes, para que huyendo a
una de dichas ciudades, viviese: Lanus shamah rotse'aj asher yirtsaj et-re'ehu bivli-da'at wehu lo-sone lo mitmol
shilshom wenas el-ajat min-he'arim ha'el wejay.
myruh nm tja la snw mclc lmtm wl anc al awhw tud ylbb whur ta jxry rca jxwr hmc snl
yjw lah
‫לנ<ס שמה רוצח! אשר ירצ! ח את־רעהו בבלי־ד! ע! ת והוא לא־שנא לו מתמול שלשום ונס אל־אח! ת מן־‬
‫הערים האל וחי‬
43-a Betzer, en el desierto, en la tierra de la planicie, para los Re'uveni; y a Ramot, en Gil'ad, para los Gadi; y a Golan,
en el Bashan, para los Menashi. Et-betser bamidbar be'erets hamishor la-R'uveni we'et-Ramot baGil'ad la-Gadi
we'et-Golan baBashan la-Menashi.
ycnml ncbb nlwg taw ydgl dulgb tmar taw ynbwarl rcymh xrab rbdmb rxb ta
‫את־בצר ב! מדבר בארץ ה! מישר לר< אובני ואת־ראמת ב! גלעד ל!גדי ואת־גולן ב! בשן ל!מנ!שי‬
44-Y esta es la torah que Moshe puso delante de los hijos de Yisra'el. Wezot hatorah asher-sam Moshe lifney beney
Yisra'el.
larcy ynb ynpl hcm mc rca hrwth tazw

‫וזאת ה! תורה אשר־שם משה לפני בני ישראל‬
45-Estos son los testimonios y los estatutos y los juicios que habló Moshe a los hijos de Yisra'el cuando salieron de
Mitsrayim, Eleh ha'edot wehajukim wehamishpatim asher diber Moshe el-beney Yisra'el betsetam miMitsrayim.
myrxmm mtaxb larcy ynb la hcm rbd rca myfpcmhw myqjhw tduh hla
‫אלה העדת וה! ח< קים וה! משפטים אשר דבר משה אל־בני ישראל בצאתם ממצרים‬
46-de esta parte del Yarden, en el valle, frente a Beit-Pe'or, en la tierra de Sijón, rey de los Emori, que habitaba en
Jeshbón, a quien hirieron Moshe y los hijos de Yisra'el después de que hubieron salido de Mitsrayim. Be'ever haYarden
bagay mul Beyt Pe'or be'erets Sijon melej ha'Emori asher yoshev beJeshbon asher hikah Moshe ubeney Yisra'el
betsetam miMitsrayim.
ynbw hcm hkh rca nwbcjb bcwy rca yrmah klm njys xrab rwup tyb lwm aygb ndryh rbub
myrxmm mtaxb larcy
‫ מרי אשר יושב בחשבון אשר הכה משה ובני‬2‫בעבר ה! י! רדן ב! ג!יא מול בית פעור בארץ סיחן מלך הא‬
‫ישראל בצאתם ממצרים‬
47-Y se posesionaron de su tierra y de la tierra de Og, rey de Bashán, dos reyes de los Emori que estaban de esta parte
del Yarden, donde nace el sol, Wayirshu et-artso we'et-erets Og melej-haBashan sheney maljey ha'Emori asher
be'ever haYarden mizraj shamesh.
cmc jrzm ndryh rbub rca yrmah yklm ync ncbh klm gwu xra taw wxra ta wcryyw
‫ מרי אשר בעבר ה! י! רדן מז !רח שמש‬2‫ו!יירשו את־ארצו ואת־ארץ ׀ עוג מלך־ה! בשן שני מ! לכי הא‬
48-desde Aro'er, que está sobre la ribera del torrente de Arnón, hasta el monte Si'on, el cual es Jermón, Me'Aro'er
asher al-sfat-najal Arnon we'ad-har Si'on hu Jermon.
nwmrj awh nayc rh duw nnra ljn tpc lu rca rurum

‫מערער אשר ע! ל־שפ! ת־נ!ח! ל ארנן וע! ד־ה! ר שיאן הוא חרמון‬
49-y toda la planicie de esta parte del Yarden, hacia el oriente, hasta el mar de la planicie, al pie de las vertientes de la
Pisgah (colina). Wejol-ha'Aravah ever haYarden mizrajah we'ad yam ha'Aravah tajat ashdot hapisgah.
hgsph tdca tjt hbruh my duw hjrzm ndryh rbu hbruh lkw
‫וכל־הערבה עבר ה! י! רדן מזרחה וע! ד ים הערבה !תח! ת א! שדת ה! פסגה‬
Capítulo 5
1-Y llamó Mosheh a todo Yisra'el y les dijo: Oye, oh Yisra'el, los estatutos y los juicios que yo hablo en vuestra
presencia hoy, a fin de que los aprendáis y los guardéis para cumplirlos. Wayikra Mosheh el-kol-Yisra'el wayomer
alehem shema Yisra'el et-hajukim we'et-hamishpatim asher anoji dover be'ozneyjem hayom ulemadetem otam
ushmartem la'asotam.
rbd ykna rca myfpcmh taw myqjh ta larcy umc mhla rmayw larcy lk la hcm arqyw
mtcul mtrmcw mta mtdmlw mwyh mkynzab
‫ו!יקרא משה אל־כל־ישראל ו!יאמר אלהם שמ! ע ישראל את־ה! ח< קים ואת־ה! משפטים אשר אנכי דבר‬
‫באזניכם ה! יום ולמ! דתם אתם ושמ! רתם ל!עשתם‬
2-YHWH, nuestro Elohay, hizo pacto con nosotros en Jorev. YHWH Eloheynu karat imanu brit beJorev.
brjb tyrb wnmu trk wnyhla hwhy

‫כרת עמנו ברית בחרב‬
! ‫ להינו‬2‫יהוה א‬
3-No con nuestros padres hizo YHWH este pacto, sino con todos nosotros que estamos aquí vivos este día. Lo et-
avoteynu karat YHWH et-habrit hazot ki itanu anajnu eleh poh hayom kulanu jayim.
myyj wnlk mwyh hp hla wnjna wnta yk tazh tyrbh ta hwhy trk wnytba ta al
‫כרת יהוה את־ה! ברית ה! זאת כי אתנו אנ!חנו אלה פה ה! יום כ<לנו ח! יים‬
! ‫לא את־אבתינו‬
4-Cara a cara habló YHWH con vosotros en el monte, desde en medio del fuego, Panim befanim diber YHWH
imajem bahar mitoj ha'esh.
cah kwtm rhb mkmu hwhy rbd mynpb mynp

‫פנים בפנים דבר יהוה עמכם בהר מתוך האש‬
5-estando yo en aquel tiempo entre YHWH y vosotros para comunicaros la palabra de YHWH, porque tuvisteis miedo
del fuego y no subisteis al monte; entonces El me dijo así : Anoji omed beyn-YHWH uveyneyjem ba'et hahi lehagid
lajem et-devar YHWH ki yeretem mipney ha'esh welo-alitem bahar lemor.
rmal rhb mtylu alw cah ynpm mtary yk hwhy rbd ta mkl dyghl awhh tub mkynybw
hwhy nyb dmu ykna
‫אנכי עמד בין־יהוה וביניכם בעת ה! הוא לה! גיד לכם את־דב! ר יהוה כי יראתם מפני האש ולא־עליתם‬
‫בהר לאמר‬
6-a ‫ א‬Yo soy YHWH, tu Elohay, que te saqué de la tierra de Mitsrayim, de la casa de servidumbre. Anoji YHWH
Eloheyja asher hotsetija me'erets Mitsrayim mibeyt avadim.
mydbu tybm myrxm xram kytaxwh rca kyhla hwhy ykna

‫ להיך אשר הוצאתיך מארץ מצ !רים מבית עבדים‬2‫אנכי יהוה א‬
7-b ‫ ב‬No tendrás otros poderosos delante de Mí. Lo yiheyeh leja elohim ajerim al-panay.
ynp lu myrja myhla kl hyhy al

‫ להים אחרים ע! ל־פנ !י‬2‫לא יהיה־לך א‬
8- No harás para ti escultura, ni semejanza alguna de lo que está arriba en el cielo, ni de lo que está abajo en la tierra, ni
de lo que está en las aguas debajo de la tierra; Lo ta'aseh-leja fesel kol-tmunah asher bashamayim mima'al wa'asher
ba'arets mitajat wa'asher bamayim mitajat la'arets.
xral tjtm mymb rcaw tjtm xrab rcaw lumm mymcb rca hnwmt lk lsp kl hcut al
‫לא־ת! עשה־לך פסל כל־תמונה אשר ב! שמ! ים ממ! ע! ל ו!אשר בארץ מתח! ת ו!אשר ב! מ! ים מ !תח! ת לארץ‬
9-no te postrarás ante ellas ni les rendirás culto, porque Yo soy YHWH, tu Elohey, El celoso, que visito (reviso) la
iniquidad de los padres en los hijos, hasta la tercera y cuarta generación de los que me aborrecen, Lo-tishtajaveh
lahem welo ta'ovdem ki anoji YHWH Eloheyja El kana poked avon avot al-banim we'al-shileshim we'al-ribe'im
leson'ay.
myclc luw mynb lu twba nwu dqp anq la kyhla hwhy ykna yk mdbut alw mhl hwjtct alv
yancl myubr luw

‫ להיך אל !קנא פקד עון אבות ע! ל־בנים וע! ל־שלשים‬2‫לא־תש !תחוה להם ולא תעבדם כי אנכי יהוה א‬
‫וע! ל־רבעים לשנאי‬
10-y uso misericordia a los miles de los que me aman y guardan mis mandamientos. We'oseh jesed la'alafim le'ohavay
uleshomrey mitsvotay.
wtwxm yrmclw ybhal myplal dsj hcuw

(‫ועשה חסד ל!אלפים לאהב! י ולשמרי ]מצותו כ[ )מצותי‬
11-g ‫ ג‬No jurarás por el nombre de YHWH, tu Elohey, en vano, porque no tendrá YHWH por inocente al que jurare por
su nombre en vano. Lo tisa et-shem-YHWH Eloheyja lashav ki lo yenakeh YHWH et asher-yisa et-shmo lashav.
awcl wmc ta acy rca ta hwhy hqny al yk awcl kyhla hwhy mc ta act al
‫ להיך ל!שוא כי לא ינ!קה יהוה את אשר־ישא את־שמו ל!שוא‬2‫לא תשא את־שם־יהוה א‬
12-d ‫ ד‬Guardarás el día del shabat para apartarlo, como YHWH, tu Elohey, te ha ordenado. Shamor et-yom hashabat
lekadsho ka'asher tsiweja YHWH Eloheyja.
kyhla hwhy kwx rcak wcdql tbch mwy ta rwmc

‫ להיך‬2‫שמור את־יום ה! !שבת ל !קדשו כ!אשר צוך יהוה א‬
13-Seis días trabajarás y harás toda tus obras; Sheshet yamim ta'avod we'asita kol-melajteja.
ktkalm lk tycuw dbut mymy tcc

‫ששת ימים !תעבד ועשית כל־מל!אכתך‬
14-mas el día séptimo es shabat, (dedicado) a YHWH, tu Elohey; no harás en él obra alguna, tú, ni tu hijo, ni tu hija, ni
tu siervo, ni tu sierva; ni tu buey, ni tu asno, ni ninguna bestia tuya; ni el prosélito que habita dentro de tus ciudades,
para que tu esclavo y tu esclava puedan descansar como tu descansas. Weyom hashvi'i shabat l'YHWH Eloheyja lo
ta'aseh jol-melajah atah uvinja-uviteja we'avdeja wa'amateja weshorja wajamorja wejol-behemteja wegerja
asher bish'areyja lema'an yanuaj avdeja wa'amatja kamoja.
krwcw ktmaw kdbuw ktbw knbw hta hkalm lk hcut al kyhla hwhyl tbc yuybch mwyw
kwmk ktmaw kdbu jwny numl kyrucb rca krgw ktmhb lkw krmjw
‫ להיך לא ת! עשה כל־מלאכה א! תה ובנך־ובתך וע! בדך־ו!אמתך ושורך‬2‫ויום ה! שביעי !שבת ל!יהוה א‬
‫ו!חמרך וכל־בהמתך וגרך אשר בשעריך למ! ע! ן ינוח! ע! בדך ו!אמתך כמוך‬
15-y recordarás que siervo fuiste en la tierra de Mitsrayim, y que YHWH, tu Elohey, te sacó de allí con mano poderosa
y con brazo extendido; por tanto, el YHWH, tu Elohey, te ha ordenado que observes el día del shabat. Wezajarta ki-
eved hayita be'erets Mitsrayim wayotsi'aja YHWH Eloheyja misham beyad jazakah uvizroa netuyah al-ken
tsiveja YHWH Eloheyja la'asot et-yom haShabat.
kwx nk lu hywfn urzbw hqzj dyb mcm kyhla hwhy kaxyw myrxm xrab tyyh dbu yk trkzw
tbch mwy ta twcul kyhla hwhy
‫ להיך משם ביד חזקה ובזרע! נטויה ע! ל־כן צוך יהוה‬2‫וזכ! רת כי־עבד היית בארץ מצ !רים ו!יצאך יהוה א‬
‫ להיך ל!עשות את־יום ה! !שבת‬2‫א‬
16-h ‫ ה‬Honrarás a tu padre y a tu madre, como te ordenó YHWH, tu Elohey, para que se prolonguen tus días y para
que te vaya bien sobre la tierra que YHWH, tu Elohey, te da. Kabed et-avija we'et-imeja ka'asher tsiwja YHWH
Eloheyja lema'an ya'arijun yameyja ulema'an yitav laj al ha'adamah asher-YHWH Eloheyja noten laj.
hmdah lu kl bfyy numlw kymy nkyray numl kyhla hwhy kwx rcak kma taw kyba ta dbk
kl ntn kyhla hwhy rca
‫יטב לך ע! ל האדמה‬
! ‫ להיך למ! ע! ן י!אריכ<ן ימיך ולמ! ע! ן י‬2‫כ! בד את־אביך ואת־אמך כ!אשר צוך יהוה א‬
‫ להיך נתן לך‬2‫אשר־יהוה א‬
17-w ‫ ו‬No matarás; Lo tirtsaj.

jxrt al
‫לא תרצח‬
18-z ‫ ז‬y no cometerás adulterio; Welo tin'af.
pant alw
‫ולא תנאף‬
19-j ‫ ח‬y no hurtarás; Welo tignov.
bngt alw
‫ולא תגנב‬
20-f ‫ ט‬y no prestarás falso testimonio contra tu prójimo; Welo-ta'aneh bere'aja ed shav.
awc du kurb hnut alw

‫ולא־ת! ענה ברעך עד שוא‬
21-y ‫ י‬y no codiciarás la mujer de tu prójimo; y no desearás la casa de tu prójimo, ni su campo, ni su siervo, ni su
sierva, ni su buey, ni su asno, ni cosa alguna que sea de tu prójimo. Welo tajmod eshet re'eja welo tit'aveh beyt
re'eja sadehu we'avdo wa'amato shoru wajamoro wejol asher lere'eja.
kurl rca lkw wrmjw wrwc wtmaw wdbuw whdc kur tyb hwatt alw kur tca dmjt alw
‫ולא ת! חמד אשת רעך ס ולא תתא! וה בית רעך שדהו וע! בדו ו!אמתו שורו ו!חמרו וכל אשר לרעך‬
22-Estas palabras habló YHWH a toda vuestra asamblea en el monte, desde en medio del fuego, de la nube y de las
tinieblas, con gran voz, sin cesar. Y las escribió sobre dos tablas de piedra y me las dio. Et-hadevarim ha'eleh diber
YHWH el-kol-kehaljem bahar mitoj ha'esh ha'anan weha'arafel kol gadol welo yasaf wayijtevem al-shney lujot
avanim wayitnem elay.
psy alw lwdg lwq lpruhw nnuh cah kwtm rhb mklhq lk la hwhy rbd hlah myrbdh ta
yla mntyw mynba tjl ync lu mbtkyw
‫את־ה! דברים האלה דבר יהוה אל־כל־קה! לכם בהר מתוך האש הענן והערפל קול גדול ולא יסף‬
‫ו!יכתבם ע! ל־שני ל<חת אבנים ו!יתנם אלי‬
23-Y aconteció que cuando vosotros oísteis la voz desde en medio de la oscuridad, en tanto que el monte ardía en fuego,
os acercasteis a mí todos los cabezas de vuestras tribus, con vuestros ancianos, Wayehi keshom'ajem et-hakol mitoj
hajoshej wehahar bo'er ba'esh watikrevun elay kol-rashey shivteyjem wezikneyjem.
mkynqzw mkyfbc ycar lk yla nwbrqtw cab rub rhhw kcjh kwtm lwqh ta mkumck yhyw
‫ו!יהי כשמעכם את־ה! קול מתוך ה! חשך וההר בער באש ו!תקרבון אל!י כל־ראשי שבטיכם וזקניכם‬
24-y dijisteis: He aquí que YHWH, nuestro Elohey, nos ha hecho ver su gloria y su grandeza, y hemos oído su voz desde
en medio del fuego. En este día vimos que Elohim habla al hombre y éste sigue viviendo. Watomru hen her'anu
YHWH Eloheynu et-kvodo we'et-godlo we'et-kolo shamanu mitoj ha'esh hayom hazeh ra'inu ki-yedaber Elohim
et-ha'adam wajay.
hzh mwyh cah kwtm wnumc wlq taw wldg taw wdbk ta wnyhla hwhy wnarh nh wrmatw
yjw mdah ta myhla rbdy yk wnyar
‫ להינו את־כבדו ואת־גדלו ואת־קלו שמ! ענו מתוך האש ה! יום ה! זה ראינו כי־‬2‫ו!תאמרו הן הראנו יהוה א‬
‫ להים את־האדם וחי‬2‫יד! בר א‬
25-Ahora pues, ¿por qué hemos de morir? pues nos consumirá este gran fuego; si continuamos oyendo la voz de YHWH,
nuestro Elohey, entonces moriremos. We'atah lamah namut ki tojlenu ha'esh hagedolah hazot im-yosfim anajnu
lishmoa et-kol YHWH Eloheynu od wamatnu.
wnyhla hwhy lwq ta umcl wnjna mypsy ma tazh hldgh cah wnlkat yk twmn hml htuw
wntmw dwu
‫ להינו עוד‬2‫וע! תה למה נמות כי תאכלנו האש ה! גדלה ה! זאת אם־יספים אנ!חנו לשמע! את־קול יהוה א‬
‫ומתנו‬
26-Porque ¿cuál es la criatura como nosotros, que haya oído la voz de Elohim hablando desde en medio del fuego, y
haya seguido viviendo? Ki mi jol-basar asher shama kol Elohim jayim medaber mitoj-ha'esh kamonu wayeji.
yjyw wnmk cah kwtm rbdm myyj myhla lwq umc rca rcb lk ym yk
‫ להים ח! יים מד! בר מתוך־האש כמנו ו!יחי‬2‫כי מי כל־בשר אשר שמ! ע קול א‬
27-Llégate tú y oye todo lo que dijere el YHWH, nuestro Elohey; luego tú nos dirás todo lo que te dijere YHWH,
nuestro Elohey; así nosotros lo oiremos y cumpliremos. Krav atah ushama et kol-asher yomar YHWH Eloheynu
we'at tedaber eleynu et kol-asher yedaber YHWH Eloheynu eleyja weshamanu we'asinu.
wnyhla hwhy rbdy rca lk ta wnyla rbdt taw wnyhla hwhy rmay rca lk ta umcw hta brq
wnycuw wnumcw kyla
‫ להינו‬2‫ להינו וא! ת תד! בר אלינו את כל־אשר יד! בר יהוה א‬2‫ק !רב א! תה ושמע את כל־אשר יאמ! ר יהוה א‬
‫אליך ושמ! ענו ועשינו‬
28-Y oyó el YHWH la voz de vuestras palabras cuando hablasteis conmigo; y me dijo el YHWH: He oído la voz de las
palabras de este pueblo, que ellos te han dicho; bien han hablado cuanto te han dicho. Wayishma YHWH et-kol
divreyjem bedaberjem elay wayomer YHWH elay shamati et-kol divrey ha'am hazeh asher dibru eleyja heytivu
kol-asher diberu.
hzh muh yrbd lwq ta ytumc yla hwhy rmayw yla mkrbdb mkyrbd lwq ta hwhy umcyw
wrbd rca lk wbyfyh kyla wrbd rca
‫ו!ישמ! ע יהוה את־קול דבריכם בד! ברכם אלי ו!יאמר יהוה אל!י מ! עתי את־קול דברי העם ה! זה אשר‬
‫דברו אליך היטיבו כל־אשר דברו‬
29-¡Ojalá que ellos siguieran teniendo tal corazón, a fin de que me teman y guarden todos mis mandamientos todos los
días, para que les vaya bien a ellos y a sus hijos para siempre! Mi-yiten wehayah levavam zeh lahem leyir'ah oti
welishmor et-kol-mitsvotay kol-hayamim lema'an yitav lahem welivneyhem le'olam.
mhynblw mhl bfyy numl mymyh lk ytwxm lk ta rmclw yta haryl mhl hz mbbl hyhw nty ym
mlul
‫יטב להם ולבניהם‬
! ‫מי־יתן והיה לבבם זה להם ליראה אתי ולשמר את־כל־מצות! י כל־ה! ימים למ! ע! ן י‬
‫לעלם‬
30-Anda, diles: Volveos a vuestras tiendas. Lej emor lahem shuvu lajem le'aholeyjem.
mkylhal mkl wbwc mhl rma kl

‫ ליכם‬A‫ מר להם שובו לכם לאה‬2‫לך א‬
31-Y tú quédate aquí conmigo y Yo te diré todos los mandamientos, los estatutos y los juicios que les has de enseñar,
para que los cumplan en la tierra que les voy a dar para heredarla. We'atah poh amod imadi wa'adabrah eleyja et
kol-hamitsvah wehajukim wehamishpatim asher telamdem we'asu wa'arets asher anoji noten lahem lerishtah.
xrab wcuw mdmlt rca myfpcmhw myqjhw hwxmh lk ta kyla hrbdaw ydmu dmu hp htaw
htcrl mhl ntn ykna rca
‫וא! תה פה עמד עמדי ו!אד! ברה אליך את כל־ה! מצוה וה! ח< קים וה! משפטים אשר תל!מדם ועשו בארץ‬
‫אשר אנכי נתן להם לרשתה‬
32-Y cuidaréis de hacer según os ha ordenado el YHWH, vuestro Elohey; no os desviaréis a derecha ni a izquierda.
Ushmartem la'asot ka'asher tsiwah YHWH Eloheyjem etjem lo tasuru yamin usmol.
lamcw nymy wrst al mkta mkyhla hwhy hwx rcak twcul mtrmcw
‫ להיכם אתכם לא תס< רו ימין ושמאל‬2‫ושמ! רתם ל!עשות כ!אשר צוה יהוה א‬
33- Por todo el sendero que os ha ordenado el YHWH, vuestro Elohey, andaréis, a fin de que viváis y os vaya bien, y
prolonguéis los días en la tierra que habéis de heredar. Bejol-haderej asher tsivah YHWH Eloheyjem etjem teleju
lema'an tijyun wetov lajem weha'arajtem yamim ba'arets asher tirashun.
xrab mymy mtkrahw mkl bwfw nwyjt numl wklt mkta mkyhla hwhy hwx rca krdh lkb
nwcryt rca
‫ להיכם אתכם תלכו למ! ע! ן תחיון וטוב לכם וה! א !רכתם ימים בארץ אשר‬2‫בכל־ה! דרך אשר צוה יהוה א‬
‫תירשון‬
Capítulo 6
1-Y éstos son los mandamientos, los estatutos y los juicios que ordenó el YHWH, vuestro Poderoso, que os enseñase,
para que los cumpláis en la tierra a la cual pasáis para heredarla; Wezot hamitswah hajukim wehamishpatim asher
tsivah YHWH Eloheyjem lelamed etjem la'asot ba'arets asher atem ovrim shamah lerishtah.
mta rca xrab twcul mkta dmll mkyhla hwhy hwx rca myfpcmhw myqjh hwxmh tazw
htcrl hmc myrbu
‫ להיכם לל!מד אתכם ל!עשות בארץ אשר א! תם‬2‫וזאת ה! מצוה ה! ח< קים וה! משפטים אשר צוה יהוה א‬
‫עברים שמה לרשתה‬
2-a fin de que temas al YHWH, tu Elohey, de modo que guardes todos sus estatutos y sus mandamientos que yo te
ordeno, tú y tu hijo y el hijo de tu hijo, todos los días de tu vida, y para que se prolonguen tus días. Lema'an tira et-
YHWH Eloheyja lishmor et-kol-jukota'u umitsvota'u asher anoji metsaveja atah uvinja uven-binja kol yemey
jayeyja ulema'an ya'arijun yameyja.
knb nbw knbw hta kwxm ykna rca wytwxmw wytqj lk ta rmcl kyhla hwhy ta aryt numl
kymy nkray numlw kyyj ymy lk
‫ להיך לשמר את־כל־ח< קתיו ומצותיו אשר אנכי מצ! וך א! תה ובנך ובן־בנך כל‬2‫למ! ע! ן תירא את־יהוה א‬
‫ימי ח! ייך ולמ! ע! ן י!ארכ<ן ימיך‬
3-Y oirás, Yisra'el, y guardarás esto para cumplirlo, para que te vaya bien y para que te multipliques mucho en la tierra
que mana leche y miel, como te habló YHWH, Elohey de tus padres. Weshamata Yisra'el weshamarta la'asot asher
yitab leja wa'asher tirbun me'od ka'asher diber YHWH Elohey avoteyja laj erets zavat jalab udevash.
kl kytba yhla hwhy rbd rcak dam nwbrt rcaw kl bfyy rca twcul trmcw larcy tumcw
cbdw blj tbz xra
‫ להי אבתיך לך‬2‫יטב לך ו!אשר תרבון מאד כ!אשר דבר יהוה א‬
! ‫ושמ! עת ישראל ושמ! רת ל!עשות אשר י‬
‫ארץ זב! ת חלב ודבש‬
4-Oye, Yisrael: YHWH, nuestro Elohey, YHWH es uno. Shema Yisra'el YHWH Eloheynu YHWH Ejad.
dja hwhy wnyhla hwhy larcy umc

‫ להינו יהוה אחד‬2‫שמ! ע ישראל יהוה א‬
5-Y amarás a YHWH, tu Elohey, con todo tu corazón y con toda tu alma y con todo tu poder. We'ahavta et-YHWH
Eloheyja bejol-levaveja uvejol-nafsheja uvejol-me'odeja.
kdam lkbw kcpn lkbw kbbl lkb kyhla hwhy ta tbhaw

‫ להיך בכל־לבבך ובכל־נ!פשך ובכל־מאדך‬2‫ואה! בת את יהוה א‬
6-Y estas palabras que te ordeno hoy, han de permanecer sobre tu corazón; Wehayu hadevarim ha'eleh asher anoji
metsaveja hayom al-levaveja.
kbbl lu mwyh kwxm ykna rca hlah myrbdh wyhw

‫והיו ה! דברים האלה אשר אנכי מצ! וך ה! יום ע! ל־לבבך‬

7-y las inculcarás a tus hijos, y hablarás de ellas estando en tu casa, y andando por el camino, y al acostarte y al
levantarte; Weshinantam levaneyja wedibarta bam beshivteja beveyteja uvelejteja baderej uveshojbeja
uvekumeja.
kmwqbw kbkcbw krdb ktklbw ktybb ktbcb mb trbdw kynbl mtnncw

‫ושנ!נתם לבניך ודב! רת בם בשבתך בביתך ובלכתך ב! דרך ובשכבך ובקומך‬
8-y las atarás por señal en tu mano, y estarán por frontales entre tus ojos; Ukshartam le'ot al-yadeja wehayu letotafot
beyn eyneyja.
kynyu nyb tpffl wyhw kdy lu twal mtrcqw

‫וק !שרתם לאות ע! ל־ידך והיו לטטפת בין עיניך‬
9-y las escribirás sobre las jambas de tu casa y en tus portones. Ujtavtam al-mezuzot beyteja uvish'areyja.
kyrucbw ktyb twzzm lu mtbtkw

‫וכת! בתם ע! ל־מזוזת ביתך ובשעריך‬
10-Y cuando te haya introducido YHWH, tu Elohey, en la tierra que juró a tus padres, a Abraham, a Yitsjak y a Ya'akov,
que te daría, (con) ciudades grandes y buenas que tú no edificaste, Wehayah ki-yevi'aja YHWH Eloheyja el-ha'arets
asher nishba la'avoteyja le-Avraham le-ule-latet laj arim gdolot wetovot asher lo-banita.
myru kl ttl bquylw qjxyl mhrbal kytbal ubcn rca xrah la kyhla hwhy kayby yk hyhw
tynb al rca tbfw tldg
‫ להיך אל־הארץ אשר נשב! ע ל!אבתיך לאברהם ליצחק ולי!עקב לתת לך ערים‬2‫והיה כי יביאך יהוה א‬
‫גדלת וטבת אשר לא־בנית‬
11-y casas llenas de toda suerte de cosas buenas, que tú no llenaste; y pozos cavados que tú no cavaste, y viñas y olivares
que tú no plantaste; y cuando comieres y te saciares, Uvetim mele'im kol-tuv asher lo-mileta uvorot jatsuvim asher lo-
jatsavta kramim wezeytim asher lo-natata we'ajalta wesavata.
tufn al rca mytyzw mymrk tbxj al rca mybwxj trbw talm al rca bwf lk myalm mytbw
tubcw tlkaw
‫ובתים מלאים כל־טוב אשר לא־מלאת וברת חצובים אשר לא־חצ! בת כרמים וזיתים אשר לא־נטעת‬
‫ואכ!לת ושבעת‬
12-cuídate entonces, no sea que te olvides de YHWH que te sacó de la tierra de Mitsrayim, de la casa de servidumbre.
Hishamer leja pen-tishkaj et-YHWH asher hotsi'aja me'erets Mitsrayim mibeyt avadim.
mydbu tybm myrxm xram kayxwh rca hwhy ta jkct np kl rmch

‫השמר לך פן־תשכ!ח את־יהוה אשר הוציאך מארץ מצ !רים מבית עבדים‬
13-A YHWH, tu Elohey, temerás, y a El servirás, y por su nombre jurar. Et-YHWH Eloheyja tira we'oto ta'avod
ubishemo tishavea.
ubct wmcbw dbut wtaw aryt kyhla hwhy ta

!‫ להיך תירא ואתו ת! עבד ובשמו תשבע‬2‫את־יהוה א‬
14-No seguiréis a otros elohim, los elohey de las naciones que están alrededor de vosotros, Lo telejun ajarey elohim
ajerim me'elohey ha'amim asher sevivoteyjem.
mkytwbybs rca mymuh yhlam myrja myhla yrja nwklt al

‫ להי הע! מים אשר סביבותיכם‬2‫ להים אחרים מא‬2‫לא תלכון אחרי א‬
15-porque El es celoso, YHWH, tu Elohey, que habita en medio de ti, no sea que se encienda la ira de YHWH, tu
Elohey, contra ti y te destruya de sobre la faz de la tierra. Ki El kana YHWH Eloheyja bekirbeja pen-yejereh af-
YHWH Eloheyja baj wehishemideja me'al peney ha'adamah.
hmdah ynp lum kdymchw kb kyhla hwhy pa hrjy np kbrqb kyhla hwhy anq la yk
‫ להיך בך והשמידך מע! ל פני האדמה‬2‫ רה אף־יהוה א‬2‫ להיך בקרבך פן־יח‬2‫כי אל !קנא יהוה א‬
16-No pondréis a prueba a YHWH, vuestro Elohey, como los pusisteis a prueba en Masah. Lo tenasu et-YHWH Eloheyjem
ka'asher nisitem bamasah.
hsmb mtysn rcak mkyhla hwhy ta wsnt al

‫ להיכם כ!אשר נסיתם ב! מ! סה‬2‫לא תנ!סו את־יהוה א‬
17-Guardar guardaréis los mandamientos de YHWH, vuestro Elohey, y sus testimonios y sus estatutos que El te ordenó,
Shamor tishemerun et-mitsvot YHWH Eloheyjem we'edota'u wejuka'u asher tsiwaj.
kwx rca wyqjw wytduw mkyhla hwhy twxm ta nwrmct rwmc

‫ להיכם ועדתיו וח< קיו אשר צוך‬2‫שמור תשמרון את־מצות יהוה א‬
18-y harás lo que es recto y bueno a los ojos de YHWH, para que te vaya bien y para que entres y poseas la buena
tierra que YHWH prometió con juramento a tus padres; We'asita hayashar wehatov be'eyney YHWH lema'an yitav
laj uvata weyarashta et-ha'arets hatovah asher-nishba YHWH la'avoteyja.
hwhy ubcn rca hbfh xrah ta tcryw tabw kl bfyy numl hwhy ynyub bwfhw rcyh tycuw
kytbal
‫ירשת את־הארץ ה! טבה אשר־נשב! ע יהוה‬
! ‫יטב לך ובאת ו‬
! ‫ועשית ה! ישר וה! טוב בעיני יהוה למ! ע! ן י‬
‫ל!אבתיך‬
19-y para que El arroje a todos tus enemigos de delante de ti, como habló YHWH. Lahadof et-kol-oyveyja mipaneyja
ka'asher diber YHWH.
hwhy rbd rcak kynpm kybya lk ta pdhl

‫ל!הדף את־כל־איביך מפניך כ!אשר דבר יהוה‬
20-Cuando te preguntare tu hijo el día de mañana, diciendo: ¿Qué significan los testimonios y los estatutos y las leyes
que el YHWH, nuestro Elohey, os ordenó? Ki-yish'alja vinja majar lemor mah ha'edot wehajukim wehamishpatim
asher tsiwah YHWH Eloheynu etjem.
mkta wnyhla hwhy hwx rca myfpcmhw myqjhw tduh hm rmal rjmvknb klacy yk
‫ להינו אתכם‬2‫כי־ישאלך בנך מחר לאמר מה העדת וה! ח< קים וה! משפטים אשר צוה יהוה א‬
21-Dirás a tu hijo: Siervos éramos del Far'oh en Mitsrayim, y nos saco YHWH de Mitsrayim con mano fuerte. U'amarta
levineja avadim hayinu le-Far'oh beMitsrayim wayotsi'enu YHWH miMitsrayim beyad jazakah.
hqzj dyb myrxmm hwhy wnayxyw myrxmb hurpl wnyyh mydbu knbl trmaw
‫ואמ! רת לבנך עבדים היינו לפ! רעה במצרים ו!יוציאנו יהוה ממצ !רים ביד חזקה‬
22-Y YHWH hizo señales y maravillas grandes y dañinas contra Mitsrayim, contra el Far'oh y en toda su casa delante
de nuestros ojos; Wayiten YHWH otot umoftim gedolim wera'im beMitsrayim beFar'oh uvejol-beyto le'eyneynu.
wnynyul wtyb ta lkbw hurpb myrxmb myurw myldg mytpmw ttwa hwhy ntyw
‫ו!יתן יהוה אותת ומפתים גדלים ורעים במצ !רים בפ! רעה ובכל־ביתו לעינינו‬
23-mas a nosotros nos sacó de allí para traernos acá, a fin de darnos esta tierra que juró a nuestros padres. We'otanu
hotsi misham lema'an havi otanu latet lanu et-ha'arets asher nishba la'avoteynu.
wnytbal ubcn rca xrah ta wnl ttl wnta aybh numl mcm ayxwh wntwaw
‫ואותנו הוציא משם למ! ע! ן הביא אתנו לתת לנו את־הארץ אשר נשב! ע ל!אבתינו‬
24-Y nos ordenó YHWH que observásemos todos estos estatutos y que temiésemos a YHWH, nuestro Elohey, para
bien nuestro, todos los días, para que El nos dé vida, como sucede el día de hoy. Wayetsavenu YHWH la'asot et-kol-
hajukim ha'eleh leyir'ah et-YHWH Eloheynu letov lanu kol-hayamim lejayotenu kehayom hazeh.
wntyjl mymyh lk wnl bwfl wnyhla hwhy haryl hlah myqjh lk ta twcul hwhy wnwxyw
hzh mwyhk
‫ להינו לטוב לנו כל־ה! ימים לח! יתנו‬2‫ו!יצ! ונו יהוה ל!עשות את־כל־ה! ח< קים האלה ליראה את־יהוה א‬
‫כה! יום ה! זה‬
25-Y mérito tendremos nosotros si cuidamos de cumplir todo este mandamiento en presencia de YHWH, nuestro
Elohey, como El nos ordenó. Utsedakah tiheyeh-lanu ki-nishemor la'asot et-kol-hamitsvah hazot lifney YHWH
Eloheynu ka'asher tsivanu.
wnwx rcak wnyhla hwhy ynpl tazh hwxmh lk ta twcul rmcn yk wnl hyht hqdxw
‫ להינו כ!אשר צונו‬2‫וצדקה תהיה־לנו כי־נשמר ל!עשות את־כל־ה! מצוה ה! זאת לפני יהוה א‬
Capítulo 7
1-Cuando te hubiere introducido YHWH, tu Elohey, en la tierra adonde vas para heredarla, y hubiere arrojado a muchas
naciones de delante de ti, al Jiti, al Girgashi, al Emori, al Kena'ani, al Perizi, y al Ji'u'i y al Yevusi, siete naciones más
numerosas que tu. Ki yevi'aja YHWH Eloheyja el-ha'arets asher-atah ba-shamah lerishetah wenashal goyim-
rabim mipaneyJa haJiti wehaGirgashi weha'Emori wehaKena'ani wehaPerizi wehaJi'u'i wehaYevusi shiv'ah
goyim rabim wa'atsumim mimeka.
ytjh kynpm mybr mywg lcnw htcrl hmc ab hta rca xrah la kyhla hwhy kayby yk
kmm mymwxuw mybr mywg hubc yswbyhw ywjhw yzrphw ynunkhw yrmahw ycgrghw
‫ם־רבים מפניך ה! חתי וה! גרגשי‬
! ‫נשל גוי‬
! ‫ להיך אל־הארץ אשר־א! תה בא־שמה לרשתה ו‬2‫כי יביאך יהוה א‬
‫ מרי וה! כנ!עני וה! פרזי וה! חוי וה! יבוסי שבעה גוים !רבים ו!עצומים ממך‬2‫והא‬
2-y cuando YHWH, tu Elohey, las hubiere entregado ante ti y las hubiere herido, las aniquilarás considerándolas anatema;
no harás con ellas pacto alguno ni les darás posada en la tierra. Unetanam YHWH Eloheyja lefaneyja wehikitam
hajarem tajarim otam lo-tijrot lahem berit welo tejonem.
mnjt alw tyrb mhl trkt al mta myrjt mrjh mtykhw kynpl kyhla hwhy mntnw
‫ להיך לפניך והכיתם ה! חרם !תחרים אתם לא־תכרת להם ברית ולא תחנם‬2‫ונתנם יהוה א‬
3-Y no te emparentarás con ellas; no darás tu hija a su hijo ni tomarás su hija para tu hijo; Welo titejaten bam biteja lo-
titen liveno uvito lo-tikaj liveneja.
knbl jqt al wtbw wnbl ntt al ktb mb ntjtt alw

‫ולא תתח! תן בם בתך לא־תתן לבנו ובתו לא־ת !קח לבנך‬
4-porque ellos desviarán a tu hijo de en pos de Mí y servirán a otros poderosos; así se encenderá la ira de YHWH contra
vosotros, y te destruirá rápidamente. Ki-yasir et-bineja me'ajaray we'avdu elohim ajerim wejarah af-YHWH bajem
wehishmideja maher.
rhm kdymchw mkb hwhy pa hrjw myrja myhla wdbuw yrjam knb ta rysy yk
‫ להים אחרים וחרה אף־יהוה בכם והשמידך מ! הר‬2‫כי־יסיר את־בנך מאח !רי ועבדו א‬
5-Sino que de esta manera habéis de hacer con ellas: sus monolitos de idolatría quebraréis, y sus árboles de idolatría
cortaréis, y sus estatuas quemaréis en el fuego. Ki im-koh ta'asu lahem mizebejoteyhem tit'otsu umatsevotam
teshaberu wa'asheyrehem tegade'un ufesileyhem tiserefun ba'esh.
cab nwprct mhylyspw nwudgt mhrycaw wrbct mtbxmw wxtt mhytjbzm mhl wcut hk ma yk
‫כי־אם־כה ת! עשו להם מזבחתיהם תתצו ומ! צבתם ת !שברו ו!אשירהם תג!דעון ופסיליהם תשרפון באש‬
6-Porque pueblo kadosh eres para YHWH, tu Elohey; a ti te escogió YHWH, tu Elohey, para que le seas un pueblo
querido, por encima de todos los pueblos que hay sobre la faz de la tierra. Ki am kadosh atah l'YHWH Eloheyja
beja bajar YHWH Eloheyja liheyot lo le'am segulah mikol ha'amim asher al-peney ha'adamah.
lu rca mymuh lkm hlgs mul wl twyhl kyhla hwhy rjb kb kyhla hwhyl hta cwdq mu yk
hmdah ynp
‫ להיך להיות לו לע! ם סג<לה מכל הע! מים אשר ע! ל־‬2‫ להיך בך בח! ר יהוה א‬2‫כי ע! ם קדוש א! תה ל!יהוה א‬
‫פני האדמה‬
7-No por ser vosotros más numerosos que todos los pueblos os ha tenido afección YHWH y os ha escogido, porque
vosotros erais el menos numeroso de todos los pueblos; Lo merubejem mikol-ha'amim jashak YHWH bajem
wayivejar bajem ki-atem hame'at mikol-ha'amim.
mymuh lkm fumh mta yk mkb rjbyw mkb hwhy qcj mymuh lkm mkbrm al
‫לא מר< בכם מכל־הע! מים ח !שק יהוה בכם ו!יבח! ר בכם כי־א! תם ה! מע! ט מכל־הע! מים‬
8-sino por el amor de YHWH hacia vosotros, y por guardar el juramento que había hecho a vuestros padres, os sacó
YHWH con mano fuerte, y os redimió de la casa de servidumbre, del poder del far'oh, rey de Mitsrayim. Ki me'ahavat
YHWH etjem umishomero et-hashevu'ah asher nishba la'avoteyjem hotsi YHWH etjem beyad jazakah
wayifedeja mibeyt avadim miyad Par'oh melej-Mitsrayim.
hqzj dyb mkta hwhy ayxwh mkytbal ubcn rca hubch ta wrmcmw mkta hwhy tbham yk
myrxm klm hurp dym mydbu tybm kdpyw
‫כי מאהב! ת יהוה אתכם ומשמרו את־ה! שב<עה אשר נשב! ע ל!אבתיכם הוציא יהוה אתכם ביד חזקה‬
‫ו!יפדך מבית עבדים מי! ד פ! רעה מלך־מצרים‬
9-Y sabrás pues que YHWH, tu Elohey, es el Elohim, es El, el fiel, guardian de el pacto y la misericordia con los que
le aman y cumplen sus mandamientos, hasta por mil generaciones; Weyadata ki-YHWH Eloheyja hu ha'Elohim
ha'El hane'eman shomer haberit wehajesed le'ohava'o uleshomerey mitse'oto le'elef dor.
wtwxm yrmclw wybhal dsjhw tyrbh rmc nmanh lah myhlah awh kyhla hwhy yk tudyw
rwd plal
[‫ מן שמר ה! ברית וה! חסד לאהביו ולשמרי ]מצותו כ‬2‫ להים האל ה! נא‬2‫ להיך הוא הא‬2‫ויד! עת כי־יהוה א‬
‫)מצותיו ק( לאלף דור‬
10-y paga en vida a los que le aborrecen, haciéndoles perecer; no tardara en dar la paga a aquél que le aborrece; en vida
le pagará. Umeshalem leson'a'o el-pana'o leha'avido lo ye'ajer leson'o el-pana'o yeshalem-lo.
wl mlcy wynp la wancl rjay al wdybahl wynp la wyancl mlcmw

‫ומ !שלם לשנאיו אל־פניו לה! אבידו לא יאחר לשנאו אל־פניו י !שלם־לו‬
11-Y guardarás los mandamientos y los estatutos y los Juicios que yo te prescribo hoy, para cumplirlos. Weshamarta et-
hamitswah we'et-hajukim we'et-hamishpatim asher anoji metsaweja hayom la'asotam.
mtwcul mwyh kwxm ykna rca myfpcmh taw myqjh taw hwxmh ta trmcw
‫ושמ! רת את־ה! מצוה ואת־ה! ח< קים ואת־ה! משפטים אשר אנכי מצ! וך ה! יום ל!עשותם‬
Parashah 46: ‘Ekev (Porque) 7:12-11:25
12-Y sucederá que por causa de que oyereis estos juicios, los guardareis y los cumpliereis, YHWH, tu Elohey guardará
para ti el pacto y la misericordia que juró a tus padres. Wehayah ekev tishme'un et hamishpatim ha'eleh ushemartem
wa'asitem otam weshamar YHWH Eloheyja leja et-haberit we'et-hajesed asher nishba la'avoteyja.
tyrbh ta kl kyhla hwhy rmcw mta mtycuw mtrmcw hlah myfpcmh ta nwumct bqu hyhw
kytbal ubcnrca dsjh taw
‫ להיך לך את־ה! ברית‬2‫והיה עקב תשמעון את ה! משפטים האלה ושמ! רתם ו!עשיתם אתם ושמ! ר יהוה א‬
‫ואת־ה! חסד אשר נשב! ע ל!אבתיך‬
13-Y te amará y te bendecirá y te multiplicará; y bendecirá el fruto de tu vientre, y el fruto de tu tierra, tu cereal y tu
mosto y tu aceite, y la cría de tus vacas y los rebaños de tus ovejas, sobre la tierra que juró a tus padres que te daría.
Wa'aheveja uverajeja wehirebeja uveraj peri-biteneja uferi-ademateja deganeja wetirosheja weyitsehareja
shegar-alafeyja we'asheterot tsoneja al ha'adamah asher-nishba la'avoteyja latet laj.
trtcuw kypla rgc krhxyw kcrytw kngd ktmda yrpw knfb yrp krbw kbrhw kkrbw kbhaw
kl ttl kytbal ubcn rca hmdah lu knax
‫ו!אהבך וב !רכך והרבך וב !רך פרי־בטנך ופרי־אדמתך דגנך ותירשך ויצהרך שג!ר־אלפיך וע! שתרת צאנך‬
‫ע! ל האדמה אשר־נשב! ע ל!אבתיך לתת לך‬
14-Bendito serás más que todos los pueblos; no habrá varón ni hembra estéril en medio de ti, ni entre tus animales.
Baruj tihyeh mikol-ha'amim lo-yihyeh beja akar wa'akarah uvivehemteja.
ktmhbbw hrquw rqu kb hyhy al mymuh lkm hyht kwrb

‫ברוך תהיה מכל־הע! מים לא־יהיה בך עקר ו!עקרה ובבהמתך‬
15-Y apartará YHWH de ti toda enfermedad, y ninguna de las dolencias malas de Mitsrayim, que tú conociste, las pondrá
sobre ti, sino que las dará a todos tus enemigos. Wehesir YHWH mimeja kol-joli wejol-madewey Mitsrayim hara'im
asher yadata lo yesimam baj unetanam bejol-son'eyja.
kyanc lkb mntnw kb mmycy al tudy rca myurh myrxm ywdm lkw ylj lk kmm hwhy ryshw
‫והסיר יהוה ממך כל־חלי וכל־מ! דוי מצ !רים הרעים אשר יד! עת לא ישימם בך ונתנם בכל־שנאיך‬
16-Y consumirás a todos los pueblos que YHWH, tu Elohey te va a entregar; tus ojos no tendrán piedad de ellos, para
que no sirvas a sus elohey, pues esto te serviría de trampa. We'ajalta et-kol-ha'amim asher YHWH Eloheyja noten
laj lo-tajos eyneja aleyhem welo ta'avod et-Eloheyhem ki-mokesh hu laj.
yk mhyhla ta dbut alw mhylu knyu swjt al kl ntn kyhla hwhy rca mymuh lk ta tlkaw
kl awh cqwm
‫ להיהם כי־‬2‫ להיך נתן לך לא־תחס עינך עליהם ולא ת! עבד את־א‬2‫ואכ!לת את־כל־הע! מים אשר יהוה א‬
‫מוקש הוא לך‬
17-Si dijeres en tu corazón: "estas naciones más numerosas son que yo, ¿cómo podré desterrarlas?" Ki tomar bilevaveja
rabim hagoyim ha'eleh mimeni eyjah ujal lehorisham.
mcyrwhl lkwa hkya ynmm hlah mywgh mybr kbblb rmat yk

‫כי תאמ! ר בלבבך !רבים ה! גוים האלה ממני איכה אוכ!ל להורישם‬
18-No las temerás, sino que te acordarás bien de lo que hizo el YHWH, tu Elohey, al Far'oh y a todo Mitsrayim; Lo
tira mehem zajor tizekor et asher-asah YHWH Eloheyja le-Far'oh ulejol-Mitsrayim.
myrxm lklw hurpl kyhla hwhy hcu rca ta rkzt rkz mhm aryt al
‫ להיך לפ! רעה ולכל־מצרים‬2‫לא תירא מהם זכר תזכר את אשר־עשה יהוה א‬
19-de las grandes pruebas que vieron tus ojos, y de las señales, y de las maravillas, y la mano fuerte y del brazo extendido
con que te sacó YHWH, tu Elohey; así hará YHWH, tu Elohey, con todos los pueblos a los cuales temes. Hamasot
hagedolot asher-ra'u eyneyja weha'otot wehamofetim wehayad hajazakah vehazero'a hanetuyah asher hotsi'aja
YHWH Eloheyja ken-ya'aseh YHWH Eloheyja lejol-ha'amim asher-atah yare mipeneyhem.
hwhy kaxwh rca hywfnh urzhw hqzjh dyhw mytpmhw ttahw kynyu war rca tldgh tsmh
mhynpm ary hta rca mymuh lkl kyhla hwhy hcuy nk kyhla
‫ה! מ! סת ה! גדלת אשר־ראו עיניך והאתת וה! מפתים וה! יד ה! חזקה וה! זרע! ה! נטויה אשר הוצאך יהוה‬
‫ להיך לכל־הע! מים אשר־א! תה ירא מפניהם‬2‫ להיך כן־י!עשה יהוה א‬2‫א‬
20-Y también YHWH enviará al avispón entre ellos, hasta que perezcan los que quedaren, escondiéndose de delante de
ti. Wegam et-hatsire'ah yeshalaj YHWH Eloheyja bam ad-avod hanish'arim wehanisetarim mipaneyja.
kynpm myrtsnhw myracnh dba du mb kyhla hwhy jlcy hurxh ta mgw

‫ להיך בם ע! ד־אבד ה! נשארים וה! נסתרים מפניך‬2‫וג!ם את־ה! צרעה י !של!ח יהוה א‬
21-No te quebrantarás ante ellos, porque YHWH, tu Elohey, está en medio de ti, El-grande y temible. Lo ta'arots
mipneyhem ki-YHWH Eloheyja bekirbeja El gadol wenora.
arwnw lwdg la kbrqb kyhla hwhy yk mhynpm xrut al

‫ להיך בקרבך אל גדול ונורא‬2‫לא ת! ערץ מפניהם כי־יהוה א‬
22-Y YHWH, tu Elohey, arrojará a estas naciones de delante de ti poco a poco; no podrás acabar con ellas rápidamente,
no sea que se multipliquen sobre ti las fieras del campo. Wenashal YHWH Eloheyja et-hagoyim ha'el mipaneyja
me'at me'at lo tujal kalotam maher pen-tirebeh aleyja jayat hasadeh.
hdch tyj kylu hbrt np rhm mtlk lkwt al fum fum kynpm lah mywgh ta kyhla hwhy lcnw
‫ להיך את־ה! גוים האל מפניך מע! ט מעט לא תוכ!ל כ!לתם מ! הר פן־תרבה עליך ח! י! ת ה! שדה‬2‫נשל יהוה א‬
! ‫ו‬
23-Y las entregará YHWH tu Elohey, ante ti, y les causará gran turbación, hasta ser destruidas. Unetanam YHWH
Eloheyja lefaneyja wehamam mehumah gedolah ad hishamedam.
mdmch du hldg hmwhm mmhw kynpl kyhla hwhy mntnw

‫ להיך לפניך והמם מהומה גדלה ע! ד השמדם‬2‫ונתנם יהוה א‬
24-Y entregará sus reyes en tu mano, y harás desaparecer su nombre de debajo de los cielos; no podrá resistir hombre
alguno ante ti, hasta que los hayas destruído. Wenatan malejeyhem beyadeja weha'avadeta et-shemam mitajat
hashamayim lo-yityatsev ish befaneyja ad hishemideja otam.
mta kdmch du kynpb cya bxyty al mymch tjtm mmc ta tdbahw kdyb mhyklm ntnw
‫ונת! ן מ! לכיהם בידך וה! אב! דת את־שמם מ !תח! ת ה! שמים לא־יתי!צב איש בפניך ע! ד השמדך אתם‬
25-Las esculturas de sus poderosos las quemarás a fuego: no codiciarás la plata y el oro que hubiese sobre ellas, ni lo
tomarás para ti; quiza por ello vengas a tropezar, porque esto es una abominación para YHWH, tu Elohey. Pesiley
eloheyhem tiserefun ba'esh lo-tajemod kesef wezahav aleyhem welakajeta laj pen tiwakesh bo ki to'avat YHWH
Eloheyja hu.
hwhy tbuwt yk wb cqwt np kl tjqlw mhylu bhzw psk dmjt al cab nwprct mhyhla ylysp
awh kyhla
‫לקחת לך פן תוקש בו כי תועב! ת יהוה‬
! ‫ להיהם תשרפון באש לא־ת! חמד כסף וזהב עליהם ו‬2‫פסילי א‬
‫להיך הוא‬2‫א‬
26-Y no traerás la cosa abominable a tu casa, para que no te tornes anatema como ella; repudiar la repudiarás y
abominar la abominarás, pues esto es anatema. Welo-tavi to'evah el-beyteja wehayita jerem kamohu shakets
teshaketsenu weta'ev teta'avenu ki-jerem hu.
awh mrj yk wnbutt butw wnxqct xqc whmk mrj tyyhw ktyb la hbuwt aybt alw
‫ולא־תביא תועבה אל־ביתך והיית חרם כמהו !שקץ ת !שקצנו ות! עב תת! עבנו כי־חרם הוא‬
Capítulo 8
1-Todo el mandamiento que yo te ordeno hoy guardaréis de cumplir, a fin de que viváis y os multipliquéis, y entréis y
poseáis la tierra que prometía YHWH con juramento a vuestros padres. Kol-hamitsvah asher anoji metsaveja hayom
tishmerun la'asot lema'an tijeyun urevitem uvatem urishtem et-ha'arets asher-nishba YHWH la'avoteyjem.
xrah ta mtcryw mtabw mtybrw nwyjt numl twcul nwrmct mwyh kwxm ykna rca hwxmh lk
mkytbal hwhy ubcn rca
‫כל־ה! מצוה אשר אנכי מצ! וך ה! יום תשמרון ל!עשות למ! ע! ן תחיון ורביתם ובאתם וירשתם את־הארץ‬
‫אשר־נשב! ע יהוה ל!אבתיכם‬
2-Y te acordaras de todo el camino por donde te hizo andar YHWH, tu Elohey, estos cuarenta años en el desierto, a fin de
afligirte y de probarte para saber lo que había en tu corazón, si guardarías sus preceptos o no. Wezajarta et-kol-haderej
asher holijeja YHWH Eloheyja zeh arba'im shanah bamidbar lema'an anoteja lenasotja lada'at et-asher bilvaveja
hatishmor mitsvotav im-lo.
ta tudl ktsnl ktnu numl rbdmb hnc myubra hz kyhla hwhy kkylwh rca krdh lk ta trkzw
al ma wtwxm rmcth kbblb rca
‫ להיך זה ארבעים שנה ב! מדבר למ! ע! ן ע! נתך לנ!סתך לד! ע! ת‬2‫וזכ! רת את־כל־ה! דרך אשר הליכך יהוה א‬
‫את־אשר בלבבך התשמר ]מצותו כ[ )מצותיו ק( אם־לא‬
3-Por esto te afligió y te dejó padecer hambre; te hizo comer el maná, que tú no habías conocido ni lo conocieron tus
padres; para hacerte saber que no sólo de pan vive el hombre, sino que de todo lo que sale de la boca de YHWH, de
esto vive el hombre. Wayaneja wayar'iveja waya'ajilja et-haman asher lo-yadata welo yade'un avoteyja lema'an
hodi'aja ki lo al-halejem levado yijyeh ha'adam ki al-kol-motsa fi-YHWH yijyeh ha'adam.
mjlh lu al yk kuydwh numl kytba nwudy alw tudy al rca nmh ta klkayw kburyw knuyw
mdah hyjy hwhy yp axwm lk lu yk mdah hyjy wdbl
‫ו!יע! נך ו!י! רעבך ו!י! אכלך את־ה! מן אשר לא־יד! עת ולא ידעון אבתיך למ! ע! ן הודעך כי לא ע! ל־ה! לחם לב! דו‬
‫יחיה האדם כי ע! ל־כל־מוצא פי־יהוה יחיה האדם‬
4-El vestido que llevas sobre ti no ha envejecido, y tu pie no se te ha manchado en estos cuarenta años. Simelateja lo
baltah me'aleyja weragleja lo batsekah zeh arba'im shanah.
hnc myubra hz hqxb al klgrw kylum htlb al ktlmc

‫שמלתך לא בלתה מעליך ו !רגלך לא בצקה זה ארבעים שנה‬
5-Y sabras en tu corazón que como un hombre castiga a su hijo, así YHWH, tu Elohey, te castigó a ti. Weyadata im-
levaveja ki ka'asher yeyaser ish et-beno YHWH Eloheyja meyasreka.
krsym kyhla hwhy wnb ta cya rsyy rcak yk kbbl mu tudyw

‫ להיך מי!סרך‬2‫ויד! עת עם־לבבך כי כ!אשר יי!סר איש את־בנו יהוה א‬
6-Y guardarás los mandamientos de YHWH, tu Elohey, andando en sus caminos y temiéndole a El, Weshamarta et-
mitsvot YHWH Eloheyja lalejet bidrajav uleyir'ah oto.
wta harylw wykrdb tkll kyhla hwhy twxm ta trmcw

‫ להיך ללכת בדרכיו וליראה אתו‬2‫ושמ! רת את־מצות יהוה א‬
7-porque YHWH, tu Elohey, te trae a una tierra buena, tierra de arroyos de aguas, de fuentes y de hondos manantiales
que salen por sus colinas y por sus montes; Ki YHWH Eloheyja mevi'aja el-erets tovah erets najaley mayim ayanot
utehomot yotse'im babik'ah uvahar.
rhbw huqbb myaxy tmhtw tnyu mym yljn xra hbwf xra la kaybm kyhla hwhy yk
‫ להיך מביאך אל־ארץ טובה ארץ נ!חלי מים עינת ותהמת יצאים ב! בקעה ובהר‬2‫כי יהוה א‬
8-tierra de trigo, y de cebada, y de vid, y de higuera, y de panado; tierra de olivas que dan aceite, y de miel (de dátiles);
Erets jitah use'orah wegefen ute'enah werimon erets-zeyt shemen udevash.
cbdw nmc tyz xra nwmrw hnatw npgw hrucw hfj xra
‫ארץ חטה ושערה וגפן ותאנה ורמון ארץ־זית שמן ודבש‬
9-tierra en donde no con escasez comerás pan, y no te faltará en ella cosa alguna; tierra cuyas piedras son hierro, y de
cuyas montañas podrás extraer el cobre. Erets asher lo bemiskenut tojal-bah lejem lo-tejsar kol bah erets asher
avaneyha barzel umeharareyha tajetsov nejoshet.
tcjn bxjt hyrrhmw lzrb hynba rca xra hbvlk rsjt al mjl hb lkat tnksmb al rca xra
‫ארץ אשר לא במסכנ<ת תאכ! ל־בה לחם לא־תח !סר כל בה ארץ אשר אבניה ב! רזל ומהרריה !תחצב נחשת‬
10-Y comerás y te hartarás y loarás a YHWH, tu Elohey, por la buena tierra que El te ha dado. We'ajalta wesavata
uverajta et-YHWH Eloheyja al-ha'arets hatovah asher natan-laj.
kl ntn rca hbfh xrah lu kyhla hwhy ta tkrbw tubcw tlkaw

‫ להיך ע! ל־הארץ ה! טבה אשר נת! ן־לך‬2‫ואכ!לת ושבעת וב !רכת את־יהוה א‬
11-Guárdate no sea que te olvides de YHWH, tu Elohey dejando de observar sus preceptos y sus juicios y sus estatutos
que yo te ordeno hoy; Hishamer leja pen-tishkaj et-YHWH Eloheyja levilti shmor mitswotay'o umishpatay'o
wejukotay'o asher anoji metsaweja hayom.
mwyh kwxm ykna rca wytqjw wyfpcmw wytwxm rmc ytlbl kyhla hwhy ta jkct np kl rmch
‫ להיך לבלתי שמר מצותיו ומשפטיו וח< קתיו אשר אנכי מצ! וך ה! יום‬2‫השמר לך פן־תשכ!ח את־יהוה א‬
12-después de que hayas comido y edificado para ti casas buenas y habitado en ellas, Pen-tojal wesavata uvatim tovim
tivneh weyashavta.
tbcyw hnbt mybf mytbw tubcw lkat np

‫פן־תאכ!ל ושבעת ובתים טובים תבנה וישבת‬
13-y tu ganado y tu rebaño se hayan multiplicado, y tu plata y tu oro se te hayan aumentado, y todo lo que tuvieres se
te multiplique, Uvekareja wetsoneja yirbeyun wejesef wezahav yirbeh-laj wejol asher-leja yirbeh.
hbry kl rca lkw kl hbry bhzw pskw nybry knaxw krqbw

‫ובקרך וצאנך ירבי<ן וכסף וזהב ירבה־לך וכל אשר־לך ירבה‬
14-que entonces se enaltezca tu corazón y te olvides de YHWH, tu Elohim que te saco de la esclavitud de Mitsrayim
viviendo como esclavos. Weram levaveja weshajajta et-YHWH Eloheyja hamotsi'aja me'erets Mitsrayim mibeyt
avadim.
mydbu tybm myrxm xram kayxwmh kyhla hwhy ta tjkcw kbbl mrw
‫ להיך ה! מוציאך מארץ מצ !רים מבית עבדים‬2‫ורם לבבך ושכ!חת את־יהוה א‬
15-el cual te condujo por el desierto grande y temible, en que hay víboras, serpientes abrasadoras y escorpiones; lugar
árido donde no hay agua; el cual sacó para ti agua de la roca fuerte; Hamolijeja bamidbar hagadol wehanora najash
saraf we'akrav wetsima'on asher eyn-mayim hamotsi leja mayim mitsur hajalamish.
rwxm mym kl ayxwmh mym nya rca nwamxw brquw prc cjn arwnhw ldgh rbdmb kkylwmh
cymljh
‫ה! מוליכך ב! מדבר ה! גדל וה! נורא נחש שרף וע! קרב וצמאון אשר אין־מים ה! מוציא לך מ! ים מצור‬
‫ה!ח!למיש‬
16-el cual te dio a comer el maná en el desierto, que no conocieron tus padres, a fin de afligirte y para probarte, para
hacerte bien al final. Hama'ajileja man bamidbar asher lo-yade'un avoteyja lema'an anoteja ulema'an nasoteja
leheytivja be'ajariteja.
ktyrjab kbfyhl ktsn numlw ktnu numl kytba nwudy al rca rbdmb nm klkamh
‫ה! מ! אכלך מן ב! מדבר אשר לא־ידעון אבתיך למ! ע! ן ע! נתך ולמ! ע! ן נ!סתך להיטבך באחריתך‬
17-Quizá digas en tu corazón: "mi fuerza y el poder de mi mano me han conseguido estos bienes". We'amarta
bilevaveja koji we'otsem yadi asah li et-hajayil hazeh.
hzh lyjh ta yl hcu ydy mxuw yjk kbblb trmaw

‫ואמ! רת בלבבך כחי ועצם ידי עשה לי את־ה! ח! יל ה! זה‬
18-Pero deberás acordarte de YHWH, tu Elohey, porque El es quien te da fuerza para conseguir bienes, para confirmar
el pacto que juró a tus padres, como lo hace el día de hoy. Wezajarta et-YHWH Eloheyja ki hu hanoten leja koaj
la'asot jayil lema'an hakim et-berito asher-nishba la'avoteyja kayom hazeh.
kytbal ubcn rca wtyrb ta myqh numl lyj twcul jk kl ntnh awh yk kyhla hwhy ta trkzw
hzh mwyk
‫ להיך כי הוא ה! נתן לך כח! ל!עשות חיל למ! ע! ן הקים את־בריתו אשר־נשב! ע ל!אבתיך‬2‫וזכ! רת את־יהוה א‬
‫כ!יום ה! זה‬
19-Y sucederá que si te olvidares de YHWH, tu Elohey, y anduvieres en pos de otros elohim, y les ofrecieres culto y te
postrares ante ellos, os advierto hoy que ciertamente pereceréis. Wehayah im-shajoaj tishkaj et-YHWH Eloheyja
wehalajta ajarey elohim ajerim wa'avadetam wehishtajavita lahem ha'idoti bajem hayom ki avod tovedun.
mhl tywjtchw mtdbuw myrja myhla yrja tklhw kyhla hwhy ta jkct jkc ma hyhw
nwdbat dba yk mwyhmkb ytduh
‫ להים אחרים ו!עב! דתם והש !תחוית להם ה! עדתי‬2‫ להיך והל!כת אחרי א‬2‫והיה אם־שכח! תש !כח את־יהוה א‬
‫בכם ה! יום כי אבד תאבדון‬
20-Lo mismo que las naciones que YHWH va a destruir delante de vosotros, así pereceréis vosotros por no haber
escuchado la voz de YHWH, vuestro Elohey. Kagoyim asher YHWH ma'avid mipneyjem ken tovedun ekev lo
tishme'un bekol YHWH Eloheyjem.
mkyhla hwhy lwqb nwumct al bqu nwdbat nk mkynpm dybam hwhy rca mywgk
‫ להיכם‬2‫כ!גוים אשר יהוה מ! אביד מפניכם כן תאבדון עקב לא תשמעון בקול יהוה א‬
Capítulo 9
1-Oye, Yisra'el: tú pasas hoy por el Yarden para ir a desposeer a naciones mayores y mas fuertes que tú, con ciudades
grandes y amuralladas hasta los cielos; Shema Yisra'el atah over hayom et-haYarden lavo lareshet goyim gedolim
wa'atsumim mimeka arim gedolot uvetsurot bashamayim.
trxbw tldg myru kmm mymxuw myldg mywg tcrl abl ndryh ta mwyh rbu hta larcy umc
mymcb
‫שמ! ע ישראל א! תה עבר ה! יום את־ה! י! רדן לבא לרשת גוים גדלים ו!עצ<מים ממך ערים גדלת ובצ<רת‬
‫ב! שמים‬
2-un pueblo grande y alto, hijos de los Anakim, a quienes tú conoces y de quienes has oído decir: "¿Quién puede resistir
ante los hijos de Anak?". Am-gadol waram beney Anakim asher atah yadata we'atah shamata mi yityatsev lifney
beney Anak.
qnu ynb ynpl bxyty ym tumc htaw tudy hta rca myqnu ynb mrw lwdg mu
‫ע! ם־גדול ורם בני ענקים אשר א! תה יד! עת וא! תה שמ! עת מי יתי!צב לפני בני ענק‬
3-Y sabrás hoy que YHWH, tu Elohey, es el que va a pasar delante de ti como un fuego devorador; el los destruirá y
el los subyugará delante de ti; y los desterrarás y los harás perecer en breve, como YHWH te dijo. Weyadata hayom
ki YHWH Eloheyja hu-ha'over lefaneyja esh ojlah hu yashmidem wehu yajni'em lefaneyja wehorashtam
weha'avadetam maher ka'asher diber YHWH laj.
kynpl muynky awhw mdymcy awh hlka ca kynpl rbuh awh kyhla hwhy yk mwyh tudyw
kl hwhy rbd rcak rhm mtdbahw mtcrwhw
‫הורשתם‬
! ‫ להיך הוא־העבר לפניך אש אכלה הוא י!שמידם והוא י!כניעם לפניך ו‬2‫ויד! עת ה! יום כי יהוה א‬
‫וה! אב! דתם מ! הר !כאשר דבר יהוה לך‬
4-No has de hablar en tu corazón, cuando YHWH tu Elohey los haya echado de tu presencia, diciendo: "por causa de
mi justicia (mérito) YHWH me ha traído para poseer esta tierra, y por causa de la maldad de estas naciones YHWH las
destierra de delante de tu presencia. Al-tomar bilvavja bahadof YHWH Eloheyja otam milefaneyja lemor betsidkati
hevi'ani YHWH lareshet et-ha'arets hazot uverish'at hagoyim ha'eleh YHWH morisham mipaneyja.
xrah ta tcrl hwhy ynaybh ytqdxb rmal kynplm mta kyhla hwhy pdhb kbblb rmat la
kynpm mcyrwm hwhy hlah mywgh tucrbw tazh
‫ ביאני יהוה לרשת את־הארץ‬2‫ להיך אתם מלפניך לאמר בצדקתי ה‬2‫אל־תאמ! ר בלבבך ב! הדף יהוה א‬
‫ה! זאת וברשע! ת ה! גוים האלה יהוה מורישם מפניך‬
5-No es por tu justicia ni por la rectitud de tu corazón, por lo que vas a poseer la tierra de ellos, sino que por la maldad
de estas naciones YHWH, tu Elohey, las va a desterrar delante de ti, y para confirmar lo que juró YHWH a tus padres, a
Abraham, Yitzjak y Ya'acob. Lo wetsedakateja uveyosher levaveja atah va lareshet et-artsam ki berish'at hagoyim
ha'eleh YHWH Eloheyja morisham mipaneyja ulema'an hakim et-hadavar asher nishba YHWH la'avoteyja le-
Avraham le-Yitsjak ule-Ya'akov.
mcyrwm kyhla hwhy hlah mywgh tucrb yk mxra ta tcrl ab hta kbbl rcybw ktqdxb al
bquylw qjxyl mhrbal kytbal hwhy ubcn rca rbdh ta myqh numlw kynpm
‫ להיך מורישם‬2‫לא בצדקתך ובישר לבבך א! תה בא לרשת את־ארצם כי ברשע! ת ה! גוים האלה יהוה א‬
‫מפניך ולמ! ע! ן הקים את־ה! דבר אשר נשב! ע יהוה ל!אבתיך לאברהם ליצחק ולי!עקב‬
6-Y sabrás que no por tu justicia YHWH, tu Elohey, te va a dar esta buena tierra para que la poseas, porque eres un
pueblo de dura cerviz. Weyadata ki lo wetsedakateja YHWH Eloheyja noten leja et-ha'arets hatovah hazot
lerishtah ki am-kesheh-oref atah.
hta pru hcq mu yk htcrl tazh hbwfh xrah ta kl ntn kyhla hwhy ktqdxb al yk tudyw
‫ להיך נתן לך את־הארץ ה! טובה ה! זאת לרשתה כי ע! ם־קשה־ערף אתה‬2‫ויד! עת כי לא בצדקתך יהוה א‬
7-Acuérdate, no te olvides de cómo provocaste la ira de YHWH, tu Elohey, en el desierto; desde el día que saliste de la
tierra de Mitsrayim hasta vuestra llegada a este lugar, habéis sido rebeldes para con YHWH. Zejor al-tishkaj et asher-
hiktsafta et-YHWH Eloheyja bamidbar lemin-hayom asher-yatsata me'erets Mitsrayim ad-bo'ajem ad-hamakom
hazeh mamrim heyitem im-YHWH.
mkab du myrxm xram taxy rca mwyh nml rbdmb kyhla hwhy ta tpxqh rca ta jkct la rkz
hwhy mu mtyyh myrmm hzh mwqmh du
‫ להיך ב! מדבר למן־ה! יום אשר־יצאת מארץ מצ !רים ע! ד־‬2‫זכר אל־תשכ!ח את אשר־הקצ! פת את־יהוה א‬
‫ ייתם עם־יהוה‬2‫באכם ע! ד־ה! מקום ה! זה מ! מרים ה‬
8-Y en Jorev provocasteis la ira de YHWH, de manera que YHWH se indignó contra vosotros hasta querer destruiros.
UveJorev hiktsaftem et-YHWH wayit'anaf YHWH bajem lehashmid etjem.
mkta dymchl mkb hwhy pnatyw hwhy ta mtpxqh brjbw

‫ובחרב הקצ! פתם את־יהוה ו!יתא! נ!ף יהוה בכם לה! שמיד אתכם‬
9-Cuando yo había subido al monte para recibir las tablas de piedra, las tablas del pacto que YHWH había hecho con
vosotros, estuve en el monte cuarenta días y cuarenta noches; pan no comí y agua no bebí; Ba'aloti haharah lakajat
lujot ha'avanim lujot haberit asher-karat YHWH imajem wa'eshev bahar arba'im yom we'arba'im laylah lejem lo
ajalti umayim lo shatiti.
mwy myubra rhb bcaw mkmu hwhy trk rca tyrbh tjwl mynbah tjwl tjql hrhh ytlub
ytytc al mymw ytlka al mjl hlyl myubraw
‫לקח! ת לוחת האבנים לוחת ה! ברית אשר־כ !רת יהוה עמכם ואשב בהר ארבעים יום‬
! ‫ב! עלתי ההרה‬
‫וארבעים ל!ילה לחם לא אכ!לתי ומ! ים לא שתיתי‬
10-y me dio YHWH las dos tablas de piedra, escritas con el dedo de Elohim. Y sobre ellas, todas las palabras que el
YHWH os habló en el monte, desde en medio del fuego, en el día de la asamblea. Wayiten YHWH elay et-sheney lujot
ha'avanim ketuvim be'etsba Elohim wa'aleyhem kejol-hadevarim asher diber YHWH imajem bahar mitoj ha'esh
beyom hakahal.
rbd rca myrbdh lkk mhyluw myhla ubxab mybtk mynbah tjwl ync ta yla hwhy ntyw
lhqh mwyb cah kwtm rhb mkmu hwhy
‫ להים ו!עליהם ככל־ה! דברים אשר דבר יהוה‬2‫ו!יתן יהוה אל!י את־שני לוחת האבנים כת< בים באצב! ע א‬
‫עמכם בהר מתוך האש ביום ה! קהל‬
11-Y sucedió que al fin de los cuarenta días y cuarenta noches, me dio YHWH las dos tablas de piedra, las tablas del
pacto. Wayehi mikets arba'im yom we'arba'im laylah natan YHWH elay et-sheney lujot ha'avanim lujot haberit.
tyrbh twjl mynbah tjl ync ta yla hwhy ntn hlyl myubraw mwy myubra xqm yhyw
‫ו!יהי מקץ ארבעים יום וארבעים לילה נת! ן יהוה אל!י את־שני ל<חת האבנים ל<חות ה! ברית‬
12-Y me dijo YHWH: Levántate, baja pronto de aquí, porque se ha corrompido tu pueblo, que tú sacaste de Mitsrayim;
se han apartado pronto del camino que Yo les prescribí; hicieron para sí una imagen de fundición. Wayomer YHWH
elay kum red maher mizeh ki shijet ameja asher hotseta miMitsrayim saru maher min-haderej asher tsivitim
asu lahem masejah.
hksm mhl wcu mtywx rca krdh nm rhm wrs myrxmm taxwh rca kmu tjc yk hzm rhm dr mwq
yla hwhy rmayw
‫ו!יאמר יהוה אל!י קום רד מ! הר מזה כי שחת ע! מך אשר הוצאת ממצרים סרו מ! הר מן־ה! דרך אשר‬
‫צויתם עשו להם מ! סכה‬
13-Y me habló YHWH, diciendo: Vi a este pueblo y he aquí que es un pueblo de dura cerviz. Wayomer YHWH elay
lemor ra'iti et-ha'am hazeh wehineh am-kesheh-oref hu.
awh pru hcq mu hnhw hzh muh ta ytyar rmal yla hwhy rmayw
‫ו!יאמר יהוה אל!י לאמר ראיתי את־העם ה! זה והנה ע! ם־קשה־ערף הוא‬
14-Déjame que los destruya y borre su nombre de debajo de los cielos, y haré de ti una nación más fuerte y más numerosa
que ellos. Heref mimeni we'ashmidem we'emjeh et-shemam mitajat hashamayim we'e'eseh oteja legoy-atsum
warav mimenu.
wnmm brw mwxu ywgl ktwa hcuaw mymch tjtm mmc ta hjmaw mdymcaw ynmm prh
‫שה אותך לגוי־עצום ורב ממנו‬2‫הרף ממני וא! שמידם ואמחה את־שמם מ !תח! ת ה! שמים ואע‬
15-Y me volví y bajé del monte, y el monte ardía en fuego, y las dos tablas del pacto estaban en mis dos manos.
Wa'efen wa'ered min-hahar wehahar bo'er ba'esh usheney lujot haberit al shetey yaday.
ydy ytc lu tyrbh tjwl yncw cab rub rhhw rhh nm draw npaw
‫ואפן וארד מן־ההר וההר בער באש ושני ל<חת ה! ברית ע! ל שתי ידי‬
16-Y miré, y he aquí que habíais pecado contra el YHWH, vuestro Elohey; os habíais hecho un becerro de fundición;
os habíais apartado pronto del camino que os prescribió el YHWH. Wa'ere wehineh jatatem l'YHWH Eloheyjem
asitem lajem egel masejah sartem maher min-haderej asher-tsivah YHWH etjem.
hwhy hwx rca krdh nm rhm mtrs hksm lgu mkl mtycu mkyhla hwhyl mtafj hnhw araw
mkta
‫ להיכם עשיתם לכם עגל מ! סכה !סרתם מ! הר מן־ה! דרך אשר־צוה יהוה‬2‫וארא והנה חטאתם ל!יהוה א‬
‫אתכם‬
17-Y agarré las dos tablas y las arrojé de mis manos, y las quebré delante de vuestros ojos. Wa'etpos bisheney halujot
wa'ashlijem me'al shtey yaday wa'ashabrem le'eyneyjem.
mkynyul mrbcaw ydy ytc lum mklcaw tjlh yncb cptaw

‫ואתפש בשני ה! ל<חת וא! שלכם מע! ל שתי ידי וא !שברם לעיניכם‬
18-Y caí postrado ante YHWH, como la primera vez, cuarenta días y cuarenta noches; pan no comí y agua no bebí, a
causa de todos los pecados que habíais cometido, haciendo lo que es malo a los ojos de YHWH para irritarlo; Wa'etnapal
lifney YHWH karishonah arba'im yom we'arba'im laylah lejem lo ajalti umayim lo shatiti al kol-jatatjem asher
jatatem la'asot hara be'eyney YHWH lehaj'iso.
lk lu ytytc al mymw ytlka al mjl hlyl myubraw mwy myubra hncark hwhy ynpl lpntaw
wsyukhl hwhy ynyub urh twcul mtafj rca mktafj
‫ואתנ!פ! ל לפני יהוה כראשנה ארבעים יום וארבעים ל!ילה לחם לא אכ!לתי ומ! ים לא שתיתי ע! ל כל־‬
‫ח! !טאתכם אשר חטאתם ל!עשות ה !רע בעיני יהוה לה! כעיסו‬
19-porque yo estaba atemorizado ante la ira y el furor con que se irritó YHWH contra vosotros, hasta querer destruiros. Y
atendió YHWH mi oración también esta vez. Ki yagorti mipeney ha'af wehajemah asher katsaf YHWH aleyjem
lehashmid etjem wayishma YHWH elay gam bapa'am hahi.
mupb mg yla hwhy umcyw mkta dymchl mkylu hwhy pxq rca hmjhw pah ynpm ytrgy yk
awhh
‫כי יגרתי מפני האף וה! חמה אשר קצ! ף יהוה עליכם לה! שמיד אתכם ו!ישמ! ע יהוה אל!י ג!ם ב! פ! ע! ם ה! הוא‬
20-Y contra Aharon se encolerizó YHWH mucho, hasta querer destruirle; y oré en aquel tiempo por Aharon también.
Uve'Aharon hit'anaf YHWH me'od lehashmido wa'etpalel gam-be'ad Aharon ba'et hahi.
awhh tub nrha dub mg llptaw wdymchl dam hwhy pnath nrhabw
‫ובאהרן התא! נ!ף יהוה מאד לה! שמידו ואתפ! לל ג!ם־בע! ד אהרן בעת ה! הוא‬
21-Luego tomé (el motivo de) vuestro pecado, el becerro que habíais hecho, y lo quemé a fuego y lo desmenucé,
moliéndolo hasta que se volvió fino como polvo; y arrojé su polvo en el arroyo que bajaba del monte. We'et-jatatjem
asher-asitem et-ha'egel lakajti wa'esrof oto ba'esh wa'ekot oto tajon heytev ad asher-dak le'afar wa'ashlij et-
afaro el-hanajal hayored min-hahar.
qd rca du bfyh nwjf wta tkaw cab wta prcaw ytjql lguh ta mtycu rca mktafj taw
rhh nm dryh ljnh la wrpu ta klcaw rpul
‫לקחתי ואשרף אתו באש ואכת אתו טחון היטב ע! ד אשר־ד! ק‬
! ‫ואת־ח! !טאתכם אשר־עשיתם את־העגל‬
‫לעפר וא! שלך את־עפרו אל־ה! נ!ח! ל ה! ירד מן־ההר‬
22-En Tav'erah también, y en Masah, y en Kivrot Hata'avah, hicisteis irritar a YHWH. UveTav'erah uveMasah uveKivrot
haTa'avah maketsifim heyitem et-YHWH.
hwhy ta mtyyh mypxqm hwath trbqbw hsmbw hrubtbw

‫ ייתם את־יהוה‬2‫ובת! בערה ובמ! סה ובקברת ה! !תאוה מ! קצפים ה‬
23-Y cuando os envió YHWH desde Kadesh Barnea, diciendo: "Subid y poseed la tierra que os he dado", os rebelasteis
contra la orden de YHWH, vuestro Poderoso, y no le creísteis ni escuchasteis su voz. Uvishloaj YHWH etjem miKadesh
Barnea lemor alu ureshu et-ha'arets asher natati lajem watamru et-pi YHWH Eloheyjem welo he'emantem lo welo
shmatem bekolo.
hwhy yp ta wrmtw mkl yttn rca xrah ta wcrw wlu rmal unrb cdqm mkta hwhy jlcbw
wlqb mtumc alw wl mtnmah alw mkyhla
‫ובשלח! יהוה אתכם מקדש ב! רנע! לאמר עלו ורשו את־הארץ אשר נת! תי לכם ו !!תמרו את־פי יהוה‬
‫ מ! נתם לו ולא שמ! עתם בקלו‬2‫ להיכם ולא הא‬2‫א‬

24-Rebeldes habéis sido para con YHWH desde el día en que os conocí. Mamrim heyitem im-YHWH miyom dati
etjem.
mkta ytud mwym hwhy mu mtyyh myrmm

‫ ייתם עם־יהוה מיום ד! עתי אתכם‬2‫מ! מרים ה‬
25-Y me postré ante YHWH durante aquellos cuarenta días y cuarenta noches; y estuve postrado porque YHWH había
dicho que os iba a destruir. Wa'etnapal lifney YHWH et arba'im hayom we'et-arba'im halaylah asher hitnapalti
ki-amar YHWH lehashemid etjem.
dymchl hwhy rma yk ytlpnth rca hlylh myubra taw mwyh myubra ta hwhy ynpl lpntaw
mkta
‫ואתנ!פ! ל לפני יהוה את ארבעים ה! יום ואת־ארבעים ה! ל!ילה אשר התנ!פלתי כי־אמ! ר יהוה לה! שמיד‬
‫אתכם‬
26-Y oré a YHWH, diciendo: ¡Adonai YHWH, no destruyas a tu pueblo y a tu herencia que Tú redimiste con tu grandeza,
y sacaste de Mitsrayim con mano fuerte! Wa'etepalel el-YHWH wa'omar Adonai YHWH al-tashjet ameja wenajalatja
asher padita begadoleja asher-hotseta miMitsrayim beyad jazakah.
myrxmm taxwh rca kldgb tydp rca ktljnw kmu tjct la hwhy ynda rmaw hwhy la llptaw
hqzj dyb
‫אל־תשחת ע! מך ונ!חלתך אשר פדית בגדלך אשר־הוצאת ממצ !רים‬
! ‫ואתפ! לל אל־יהוה ואמ! ר אדני יהוה‬
‫ביד חזקה‬
27-Acuérdate de tus siervos, de Abraham, de Yitsjak y de Ya'acob. No mires la testarudez de este pueblo, ni su maldad,
ni su pecado; Zejor la'avadeyja le-Avraham le-Yitsjak ule-Ya'akov al-tefen el-keshi ha'am hazeh we'el-rish'o
we'el-jatato.
wtafj law wucr law hzh muh ycq la npt la bquylw qjxyl mhrbal kydbul rkz
‫זכר ל!עבדיך לאברהם ליצחק ולי!עקב אל־תפן אל־קשי העם ה! זה ואל־רשעו ואל־ח! טאתו‬
28-no sea que digan los de la tierra de donde nos sacaste: 'Porque YHWH no pudo hacerlos entrar en la tierra que les
había prometido, y por su aborrecimiento hacia ellos, los sacó para hacerlos morir en el desierto". Pen-yomeru ha'arets
asher hotsetanu misham mibeli yejolet YHWH lahavi'am el-ha'arets asher-diber lahem umisin'ato otam hotsi'am
lahamitam bamidbar.
wtancmw mhl rbd rca xrah la maybhl hwhy tlky ylbm mcm wntaxwh rca xrah wrmay np
rbdmb mtmhl mayxwh mtwa
‫פן־יאמרו הארץ אשר הוצאתנו משם מבלי יכלת יהוה ל!הביאם אל־הארץ אשר־דבר להם ומשנאתו‬
‫אותם הוציאם ל!המתם ב! מדבר‬
29-Con todo, ellos son tu pueblo y tu herencia, que Tú sacaste con tu gran fuerza y con tu brazo extendido. Wehem
ameja wenajalateja asher hotseta bejojaja hagadol uvizro'aja hanetuyah.
hywfnh kurzbw ldgh kjkb taxwh rca ktljnw kmu mhw

‫והם ע! מך ונ!חלתך אשר הוצאת בכחך ה! גדל ובזרעך ה! נטויה‬
Capítulo 10
1-En aquel tiempo me dijo YHWH: Lábrate dos tablas de piedra como las primeras y sube a donde Yo estoy, en el monte;
haz también para ti un arca de madera; Ba'et hahi amar YHWH elay psol-leja sheney-lujot avanim jarishonim wa'aleh
elay haharah we'asita leja aron ets.
xu nwra kl tycuw hrhh yla hluw myncark mynba tjwl ync kl lsp yla hwhy rma awhh tub
‫בעת ה! הוא אמ! ר יהוה אל!י פסל־לך שני־לוחת אבנים כראשנים ו!עלה אל!י ההרה ועשית לך ארון עץ‬
2-y Yo escribiré en las tablas las palabras que había sobre las tablas primeras que quebraste, y las pondrás en el arca.
We'ejtov al-halujot et-hadevarim asher hayu al-halujot harishonim asher shibarta wesamtam ba'aron.
nwrab mtmcw trbc rca myncarh tjlh lu wyh rca myrbdh ta tjlh lu btkaw
‫ואכתב ע! ל־ה! ל<חת את־ה! דברים אשר היו ע! ל־ה! ל<חת הראשנים אשר שב! רת ו !שמתם בארון‬
3-Hice pues un arca de madera de acacia, y labré dos tablas de piedra como las primeras, y subí al monte con las dos
tablas en mi mano. Wa'as aron atsey shitim wa'efsol sheney-lujot avanim jarishonim wa'a'al haharah usheney
halujot beyadi.
ydyb tjlh yncw hrhh luaw myncark mynba tjl ync lspaw myfc yxu nwra cuaw
‫ואע! ש ארון עצי שטים ואפסל שני־ל<חת אבנים כראשנים ואע! ל ההרה ושני ה! ל<חת בידי‬
4-Y El escribió sobre las tablas, conforme a la escritura primera, los diez mandamientos que YHWH os había hablado
en el monte, en medio del fuego, el día de la asamblea; y YHWH me las dio. Wayijtov al-halujot kamijtav harishon
et aseret hadevarim asher diber YHWH aleyjem bahar mitoj ha'esh beyom hakahal wayitnem YHWH elay.
mwyb cah kwtm rhb mkyla hwhy rbd rca myrbdh trcu ta nwcarh btkmk tjlh lu btkyw
yla hwhy mntyw lhqh
‫ו!יכתב ע! ל־ה! ל<חת כ!מכתב הראשון את עשרת ה! דברים אשר דבר יהוה אליכם בהר מתוך האש ביום‬
‫ה! קהל ו!יתנם יהוה אלי‬
5-Y me volví y descendí del monte, y puse las tablas en el arca que yo había hecho, y allí estuvieron como me ordenó
YHWH. Wa'efen wa'ered min-hahar wa'asim et-halujot ba'aron asher asiti wayiheyu sham ka'asher tsiwani
YHWH.
hwhy ynwx rcak mc wyhyw ytycu rca nwrab tjlh ta mcaw rhh nm draw npaw
‫ואפן וארד מן־ההר ואשם את־ה! ל<חת בארון אשר עשיתי ו!יהיו שם כ!אשר צו!ני יהוה‬
6-Y los hijos de Yisra'el partieron desde Berot Beney Ya'akan hasta Moserah. Allí murió Aharon y allí fue enterrado; y
ofició El'azar, su hijo, en lugar de él. Ubeney Yisra'el nase'u mib'erot beney-Ya'akan Moserah sham met Aharon
wayikaver sham wayejahen El'azar beno tajtav.
wytjt wnb rzula nhkyw mc rbqyw nrha tm mc hrswm nquy ynb trabm wusn larcy ynbw
‫ובני ישראל נסעו מבארת בני־י!עקן מוסרה שם מת אהרן ו!יקבר שם ו!יכ!הן אלעזר בנו !תחתיו‬
7-Y de allí partieron hacia Gudgodah, y de Gudgodah hasta Yotvatah, tierra de arroyos de aguas. Misham nas'u
haGudgodah umin-haGudgodah Yotvatah erets najaley-mayim.
mym yljn xra htbfy hdgdgh nmw hdgdgh wusn mcm

‫משם נסעו ה! ג<דגדה ומן־ה! ג<דגדה יטבתה ארץ נ!חלי מים‬
8-En aquel tiempo separo YHWH la tribu de Lewí para que llevase el arca del pacto del YHWH, para que estuviesen
en presencia de YHWH para oficiar delante de El y para bendecir su nombre, hasta el día de hoy. Ba'et hahi hivdil
YHWH et-shevet haLevi laset et-aron brit-YHWH la'amod lifney YHWH leshorto ulevarej bishmo ad hayom
hazeh.
krblw wtrcl hwhy ynpl dmul hwhy tyrb nwra ta tacl ywlh fbc ta hwhy lydbh awhh tub
hzh mwyh du wmcb
‫בעת ה! הוא הבדיל יהוה את־שבט ה! לוי לשאת את־ארון ברית־יהוה ל!עמד לפני יהוה לשרתו ולברך‬
‫בשמו ע! ד ה! יום ה! זה‬
9-Por esto no tuvo Leví parte ni herencia con sus hermanos; YHWH es su herencia, como se lo prometió YHWH, tu
Elohey. Al-ken lo-hayah le-Levi jelek wenajalah im-ejav YHWH hu najalato ka'asher diber YHWH Eloheyja lo.
wl kyhla hwhy rbd rcak wtljn awh hwhy wyja mu hljnw qlj ywll hyh al nk lu
‫ להיך לו‬2‫ע! ל־כן לא־היה ללוי חלק ונ!חלה עם־אחיו יהוה הוא נ!חלתו כ!אשר דבר יהוה א‬
10-Y yo me quedé en el monte, como en los primeros días, cuarenta días y cuarenta noches; y también esta vez atendió
YHWH mi oración, y YHWH no quiso aniquilarte. We'anoji amadeti bahar kayamim harishonim arba'im yom
we'arba'im laylah wayishma YHWH elay gam bapa'am hahi lo-avah YHWH hashjiteja.
mupb mg yla hwhy umcyw hlyl myubraw mwy myubra myncarh mymyk rhb ytdmu yknaw
ktyjch hwhy lac hba al awhh
‫ואנכי עמ! דתי בהר כ!ימים הראשנים ארבעים יום וארבעים לילה ו!ישמ! ע יהוה אל!י ג!ם ב! פ! ע! ם ה! הוא‬
‫לא־אבה יהוה ה! שחיתך‬
11-Y me dijo YHWH: Levántate, anda, parte delante del pueblo para que vayan y posean la tierra que juré a sus padres
que les daría. Wayomer YHWH elay kum lej lemasa lifney ha'am weyavo'u weyirshu et-ha'arets asher-nishbati
la'avotam latet lahem.
mhl ttl mtbal ytubcn rca xrah ta wcryyw wabyw muh ynpl usml kl mwq yla hwhy rmayw
‫ו!יאמר יהוה אל!י קום לך למ! !סע לפני העם ויבאו וירשו את־הארץ אשר־נשב! עתי ל!אבתם לתת להם‬
12-Y ahora, oh Yisrael, ¿qué es lo que YHWH, tu Elohey, pide de ti? Solamente que temas YHWH, tu Elohey, que
andes en todos sus caminos y que le ames, y que sirvas a YHWH, tu Elohey, con todo tu corazón y con toda tu alma;
We'atah Yisra'el mah YHWH Eloheyja sho'el me'imaj ki im-leyir'ah et-YHWH Eloheyja lalejet bejol-drajav
ule'ahavah oto vela'avod et-YHWH Eloheyja bejol-levaveja uvejol-nafsheja.
hbhalw wykrd lkb tkll kyhla hwhy ta haryl ma yk kmum kyhla hwhy hm larcy htuw
kcpn lkbw kbbl lkb kyhla hwhy ta dbulw wta
‫ להיך ללכת בכל־דרכיו ולאהבה‬2‫ להיך שאל מעמך כי אם־ליראה את־יהוה א‬2‫וע! תה ישראל מה יהוה א‬
‫ להיך בכל־לבבך ובכל־נ!פשך‬2‫אתו ול!עבד את־יהוה א‬
13-y que guardes los mandamientos de YHWH y sus estatutos que yo te prescribo hoy para tu bien. Lishmor et-mitswot
YHWH we'et-jukota'u asher anoji metsaveja hayom letov laj.
kl bwfl mwyh kwxm ykna rca wytqj taw hwhy twxm ta rmcl
‫לשמר את־מצות יהוה ואת־ח< קתיו אשר אנכי מצ! וך ה! יום לטוב לך‬
14-He aquí que a YHWH, tu Elohey, pertenecen los cielos y los cielos de los cielos, la tierra y todo lo que hay en ella.
Hen l'YHWH Eloheyja hashamayim ushmey hashamayim ha'arets wejol-asher-bah.
hb rca lkw xrah mymch ymcw mymch kyhla hwhyl nh

‫ להיך ה! שמ! ים ושמי ה! שמים הארץ וכל־אשר־בה‬2‫הן ל!יהוה א‬
15-Sólo a tus padres tuvo afección YHWH para amarlos, y escogió a su descendencia después de ellos, o sea a vosotros,
de entre todos los pueblos, como hoy se ve. Rak ba'avoteyja jashak YHWH le'ahavah otam wayivjar bezar'am
ajareyhem bajem mikol-ha'amim kayom hazeh.
hzh mwyk mymuh lkm mkb mhyrja murzb rjbyw mtwa hbhal hwhy qcj kytbab qr
‫!רק ב! אבתיך ח !שק יהוה לאהבה אותם ו!יבח! ר בז!רעם אחריהם בכם מכל־הע! מים כ!יום ה! זה‬
16-Y circuncidaréis (quitaréis) el prepucio (obstrucción) de vuestros corazones, y no endurezcáis más vuestra cerviz;
Umaltem et orlat levavjem we'orpejem lo takshu od.
dwu wcqt al mkpruw mkbbl tlru ta mtlmw

‫ומ! לתם את ערל!ת לב! בכם וערפכם לא ת! קשו עוד‬
17-porque YHWH, vuestro Elohey, es Elohey de los Elohim y Soberano de los soberanos; el Elohay, el Grande y el
Poderoso y temible que no quien no tiene favoritos y no acepta sobornos; Ki YHWH Eloheyjem hu Elohey ha'Elohim
wa'Adonai ha'Adonim ha'El hagadol hagibor wehanora asher-lo yisa fanim welo yikaj shojad.
acy al rca arwnhw rbgh ldgh lah myndah yndaw myhlah yhla awh mkyhla hwhy yk
djc jqy alw mynp
‫ להים ו!אדני האדנים האל ה! גדל ה! גבר וה! נורא אשר לא־ישא פנים‬2‫ להי הא‬2‫ להיכם הוא א‬2‫כי יהוה א‬
‫ולא י !קח שח! ד‬
18-que hace justicia al huérfano y a la viuda, y ama al extranjero, dándole pan y vestido. Oseh mishpat yatom
we'almanah we'ohev ger latet lo lejem wesimlah.
hlmcw mjl wl ttl rg bhaw hnmlaw mwty fpcm hcu

‫עשה משפ! ט יתום ואלמנה ואהב גר לתת לו לחם ושמלה‬
19-Y amaréis al extranjero, porque extranjeros fuisteis en la tierra de Mitsrayim. Wa'ahavtem et-hager ki-gerim
heyitem be'erets Mitsrayim.
myrxm xrab mtyyh myrg yk rgh ta mtbhaw

‫ ייתם בארץ מצרים‬2‫ו!אה! בתם את־ה! גר כי־גרים ה‬
20-A YHWH, tu Elohey, temerás, servirás y te adherirás y por su nombre (podrás) jurar. Et-YHWH Eloheyja tira oto
ta'avod uvo tidbak uvishemo tishavea.
ubct wmcbw qbdt wbw dbut wta aryt kyhla hwhy ta

!‫ להיך תירא אתו ת! עבד ובו תדבק ובשמו תשבע‬2‫את־יהוה א‬
21-El es tu alabanza y él es tu Elohey, el cual ha hecho contigo aquellas grandezas y aquellas obras temibles que han visto
tus ojos. Hu tehilateja wehu Eloheyja asher-asah itja et-hagadolot we'et-hanora'ot ha'eleh asher ra'u eyneyja.
kynyu war rca hlah tarwnh taw tldgh ta kta hcu rca kyhla awhw ktlht awh
‫ להיך אשר־עשה אתך את־ה! גדלת ואת־ה! נוראת האלה אשר ראו עיניך‬2‫הוא תהלתך והוא א‬
22-Con setenta personas tus padres descendieron a Mitsrayim, y ahora YHWH, tu Elohey, te ha hecho como las estrellas
del cielo en multitud. Beshiv'im nefesh yardu avoteyja Mitsraymah we'atah sameja YHWH Eloheyja kejojvey
hashamayim larov.
brl mymch ybkwkk kyhla hwhy kmc htuw hmyrxm kytba wdry cpn myubcb
‫ להיך ככוכבי ה! שמ! ים לרב‬2‫בשבעים נפש ירדו אבתיך מצרימה וע! תה שמך יהוה א‬
Capítulo 11
1-Y amarás a YHWH, tu Elohey, y guardarás lo que te ordene guardar, sus preceptos y sus estatutos, y sus juicios, y sus
mandamientos, todos los días. We'ahavta et YHWH Eloheyja weshamarta mishmarto wejukota'u umishpata'u
umitsvota' kol-hayamim.
mymyh lk wytwxmw wyfpcmw wytqjw wtrmcm trmcw kyhla hwhy ta tbhaw

‫ להיך ושמ! רת משמ! רתו וח< קתיו ומשפטיו ומצותיו כל־ה! ימים‬2‫ואה! בת את יהוה א‬
2-Y sabréis hoy que yo no hablo a vuestros hijos, que no conocieron ni vieron las enseñanzas de YHWH vuestro
Elohey, su grandeza, su mano poderosa y su brazo extendido, Widatem hayom ki lo et-beneyjem asher lo-yade'u
wa'asher lo-ra'u et-musar YHWH Eloheyjem et-godelo et-yado hajazakah uzro'o hanetuyah.
wldg ta mkyhla hwhy rswm ta war al rcaw wudy al rca mkynb ta al yk mwyh mtudyw
hywfnh wurzw hqzjh wdy ta
‫ להיכם את־גדלו את־ידו‬2‫ת־מוסר יהוה א‬
! ‫ויד! עתם ה! יום כי לא את־בניכם אשר לא־ידעו ו!אשר לא־ראו א‬
‫ה! חזקה וזרעו ה! נטויה‬
3-sus señales, y sus obras que hizo en medio de Mitsrayim, al Far'oh, rey de Mitsrayim, y a toda su tierra; We'et-
otota'u we'et-ma'asav asher asah betoj Mitsrayim le-Far'oh melej-Mitsrayim ulejol-artso.
wxra lklw myrxm klm hurpl myrxm kwtb hcu rca wycum taw wytta taw
‫ואת־אתתיו ואת־מ! עשיו אשר עשה בתוך מצרים לפ! רעה מלך־מצ !רים ולכל־ארצו‬
4-y lo que hizo al ejército de Mitsrayim, a sus caballos y a sus carros, cómo hizo pasar las aguas del mar Suf sobre
ellos cuando os perseguían, de modo que YHWH los destruyó hasta el día de hoy; Wa'asher asah lejeyl Mitsrayim
lesusa'u ulerijbo asher hetsif et-mey Yam-Suf al-peneyhem berodfam ajareyjem wayabdem YHWH ad hayom
hazeh.
mkyrja mpdrb mhynp lu pws my ym ta pyxh rca wbkrlw wyswsl myrxm lyjl hcu rcaw
hzh mwyh du hwhy mdbayw
‫ו!אשר עשה לחיל מצ !רים לסוסיו ולרכבו אשר הציף את־מי י!ם־סוף ע! ל־פניהם ברדפם אחריכם‬
‫ו!יא! בדם יהוה ע! ד ה! יום ה! זה‬
5-y lo que hizo con vosotros en el desierto hasta que llegasteis a este lugar; Wa'asher asah lajem bamidbar ad-bo'ajem
ad-hamakom hazeh.
hzh mwqmh du mkab du rbdmb mkl hcu rcaw

‫ו!אשר עשה לכם ב! מדבר ע! ד־באכם ע! ד־ה! מקום ה! זה‬
6-y lo que hizo a Datán y Aviram, hijos de Eli'av, hijo de Re'uben, cómo la tierra abrió su boca y los tragó a ellos y a sus
familias, y sus tiendas y todos los bienes que tenían con ellos, en medio de todo Yisra'el; Wa'asher asah le-Datan wela-
Aviram beney Eli'av ben-Re'uven asher patsetah ha'arets et-piha wativla'em we'et-bateyhem we'et-aholeyhem
we'et kol-hayekum asher beragleyhem bekerev kol-Yisra'el.
mhytb taw mulbtw hyp ta xrah htxp rca nbwar nb bayla ynb mrybalw ntdl hcu rcaw
larcy lk brqb mhylgrb rca mwqyh lk taw mhylha taw
‫ ליאב בן־ראובן אשר פצתה הארץ את־פיה ו!תבלעם ואת־בתיהם‬2‫ו!אשר עשה לדתן ול!אבירם בני א‬
‫ ליהם ואת כל־ה! יקום אשר ב !רגליהם בקרב כל־ישראל‬A‫ואת־אה‬
7-porque vuestros o]os son los que vieron toda la gran obra que YHWH hizo. Ki eyneyjem haro'ot et kol-ma'aseh
YHWH hagadol asher asah.
hcu rca ldgh hwhy hcum lk ta tarh mkynyu yk

‫כי עיניכם הראת את־כל־מ! עשה יהוה ה! גדל אשר עשה‬
8-Y guardaréis todo el mandamiento que yo os ordeno hoy, para que seáis fuertes y entréis y poseáis la tierra adonde
vais a pasar para tomar posesión de ella; Ushmartem et-kol-hamitsvah asher anoji mets'ueja hayom lema'an
tejezeku uvatem wirishtem et-ha'arets asher atem ovrim shamah lerishtah.
mta rca xrah ta mtcryw mtabw wqzjt numl mwyh kwxm ykna rca hwxmh lk ta mtrmcw
htcrl hmc myrbu
‫ושמ! רתם את־כל־ה! מצוה אשר אנכי מצ! וך ה! יום למ! ע! ן תחזקו ובאתם וירשתם את־הארץ אשר א! תם‬
‫עברים שמה לרשתה‬
9-y a fin de que prolonguéis vuestros días sobre la tierra que YHWH juró dar a vuestros padres y a su descendencia;
tierra que mana leche y miel. Ulema'an ta'ariju yamim al-ha'adamah asher nishba YHWH la'avoteyjem latet
lahem ulezar'am erets zavat jalav udevash.
cbdw blj tbz xra murzlw mhl ttl mkytbal hwhy ubcn rca hmdah lu mymy wkyrat numlw
‫ולמ! ע! ן !תאריכו ימים ע! ל־האדמה אשר נשב! ע יהוה ל!אבתיכם לתת להם ולז!רעם ארץ זב! ת חלב ודבש‬
10-Porque la tierra en la que entras para tomar posesión de ella, no es como la tierra de Mitsrayim de la cual salisteis,
en donde sembrabas tu simiente y la regabas con tu pie, como una huerta de hortalizas; Ki ha'arets asher atah wa-
shamah lerishtah lo je'erets Mitsrayim hi asher yetsatem misham asher tizra et-zar'aja wehishkita beragleja
kegan hayarak.
kurz ta urzt rca mcm mtaxy rca awh myrxm xrak al htcrl hmc ab hta rca xrah yk
qryh ngk klgrb tyqchw
‫כי הארץ אשר א! תה בא־שמה לרשתה לא כארץ מצ !רים הוא אשר יצאתם משם אשר תז !רע את־‬
‫ז!רעך והשקית ב !רגלך כג!ן ה! ירק‬
11-sino que la tierra adonde vais a pasar para tomar posesión de ella, es tierra de montañas y de valles, que tiene agua de
la lluvia de los cielos; Weha'arets asher atem overim shamah lerishtah erets harim uveka'ot limtar hashamayim
tishteh-mayim.
mym htct mymch rfml tuqbw myrh xra htcrl hmc myrbu mta rca xrahw
‫והארץ אשר א! תם עברים שמה לרשתה ארץ הרים ובקעת למ !טר ה! שמ! ים תשתה־מים‬
12-tierra de la cual YHWH, tu Elohay, tiene especial cuidado; los ojos de YHWH, tu Elohay, están siempre sobre ella,
desde el principio hasta el fin del año. Erets asher-YHWH Eloheyja doresh otah tamid eyney YHWH Eloheyja
bah mereshit hashanah we'ad ajarit shanah.
hnc tyrja duw hnch tycrm hb kyhla hwhy ynyu dymt hta crd kyhla hwhy rca xra
‫ להיך בה מרשית ה! שנה וע! ד אחרית שנה‬2‫ להיך דרש אתה תמיד עיני יהוה א‬2‫ארץ אשר־יהוה א‬
13-Y sucederá que si oyeres atentamente mis mandamientos que yo os ordeno hoy, amando a YHWH, vuestro Elohey,
y sirviéndole con todo vuestro corazón y con toda vuestra alma, Wehayah im-shamoa tishme'u el-mitswotay asher
anoji metsaweh etjem hayom le'ahavah et-YHWH Eloheyjem ule'ovdo bejol-levavjem uvejol-nafshejem.
wdbulw mkyhla hwhy ta hbhal mwyh mkta hwxm ykna rca ytwxm la wumct umc ma hyhw
mkcpn lkbw mkbbl lkb
‫ להיכם ולעבדו‬2‫והיה אם־שמע! תשמעו אל־מצות! י אשר אנכי מצ! וה אתכם ה! יום לאהבה את־יהוה א‬
‫בכל־לב! בכם ובכל־נ!פשכם‬
14-Yo os daré la lluvia de vuestra tierra en su tiempo, la temprana y la tardía, y recogerás tu grano, y tu mosto, y tu
aceite. Wenatati metar-artsejem be'ito yoreh umalkosh we'asafta deganeja wetirosheja weyitshareja.
krhxyw kcrytw kngd tpsaw cwqlmw hrwy wtub mkxra rfm yttnw
‫אספת דגנך ותירשך ויצהרך‬
! ‫ונת! תי מ !טר־ארצכם בעתו יורה ומ! לקוש ו‬
15-Y daré hierba en tu campo para tu bestia; y comerás y te saciarás. Wenatati esev besadeja livhemteja we'ajalta
wesavata.
tubcw tlkaw ktmhbl kdcb bcu yttnw

‫ונת! תי עשב בשדך לבהמתך ואכ!לת ושבעת‬
16-Guardaos bien, no sea que vuestro corazón os seduzca y os desviéis y sirváis a otros poderosos y os postréis ante
ellos, Hishameru lajem pen-yifteh levavjem wesartem wa'avadetem elohim ajerim wehishtajavitem lahem.
mhl mtywjtchw myrja myhla mtdbuw mtrsw mkbbl htpy np mkl wrmch
‫ להים אחרים והש !תחויתם להם‬2‫השמרו לכם פן יפתה לב! בכם ו !סרתם ו!עב! דתם א‬
17-y se encienda la ira de YHWH contra vosotros, de modo que cierre los cielos para que no haya lluvia, y la tierra no
dé su producto, y perezcáis pronto sobre la buena tierra que YHWH os da. Wejarah af-YHWH bajem we'atsar et-
hashamayim welo-yihyeh matar weha'adamah lo titen et-yevulah wa'avadetem meherah me'al ha'arets hatovah
asher YHWH noten lajem.
hrhm mtdbaw hlwby ta ntt al hmdahw rfm hyhy alw mymch ta rxuw mkb hwhy pa hrjw
mkl ntn hwhy rca hbfh xrah lum
‫וחרה אף־יהוה בכם ועצ! ר את־ה! שמ! ים ולא־יהיה מטר והאדמה לא תתן את־יבולה ו!אב! דתם מהרה‬
‫מע! ל הארץ ה! טבה אשר יהוה נתן לכם‬
18-Por tanto, pondréis estas mis palabras sobre vuestro corazón y sobre vuestra alma y las ataréis por señal sobre
vuestra mano, y estarán por frontales entre vuestros ojos. Wesamtem et-devaray eleh al-levavjem we'al-nafshejem
ukshartem otam le'ot al-yadejem wehayu letotafot beyn eyneyjem.
nyu nyb tpfwfl wyhw mkdy lu twal mta mtrcqw mkcpn luw mkbbl lu hla yrbd ta mtmcw
mky
‫ו !שמתם את־דב !רי אלה ע! ל־לב! בכם וע! ל־נ!פשכם וק !שרתם אתם לאות ע! ל־ידכם והיו לטוטפת בין עיניכם‬
19-Y las enseñaréis a vuestros hijos, hablando de ellas cuando estés en tu casa, y cuando andes por el camino, y al
acostarte y al levantarte; Welimadetem otam et-beneyjem ledaber bam beshivteja beveyteja uvelejteja baderej
uveshojbeja uvekumeja.
kmwqbw kbkcbw krdb ktklbw ktybb ktbcb mb rbdl mkynb ta mta mtdmlw
‫ולמ! דתם אתם את־בניכם לד! בר בם בשבתך בביתך ובלכתך ב! דרך ובשכבך ובקומך‬
20-y las escribirás sobre las jambas de tu casa y en tus portones, Ujtavtam al-mezuzot beyteja uvish'areyja.
kyrucbw ktyb twzwzm lu mtbtkw

‫וכת! בתם ע! ל־מזוזות ביתך ובשעריך‬
21-para que se multipliquen vuestros días y los días de vuestros hijos sobre la tierra que juró YHWH a vuestros padres
que les daría, por todos los días que los cielos estén sobre la tierra. Lema'an yirbu yemeyjem wimey beneyjem al
ha'adamah asher nishba YHWH la'avoteyjem latet lahem kimey hashamayim al-ha'arets.
lu mymch ymyk mhl ttl mkytbal hwhy ubcn rca hmdah lu mkynb ymyw mkymy wbry numl
xrah
‫למ! ע! ן ירבו ימיכם וימי בניכם ע! ל האדמה אשר נשב! ע יהוה ל!אבתיכם לתת להם כימי ה! שמ! ים ע! ל־‬
‫הארץ‬
22-Porque si guardareis todo este mandamiento que yo os ordeno, para cumplirlo, amando a YHWH, vuestro Poderoso,
y andando en todos sus caminos, y adhiriéndolos a El, Ki im-shamor tishmerun et-kol-hamitsvah hazot asher anoji
metsaveh etjem la'asotah le'ahavah et-YHWH Eloheyjem lalejet bejol-drajav uledovkah-bo.
mkyhla hwhy ta hbhal htcul mkta hwxm ykna rca tazh hwxmh lk ta nwrmct rmc ma yk
wb hqbdlw wykrd lkb tkll
‫ להיכם‬2‫כי אם־שמר תשמרון את־כל־ה! מצוה ה! זאת אשר אנכי מצ! וה אתכם ל!עשתה לאהבה את־יהוה א‬
‫ללכת בכל־דרכיו ולדבקה־בו‬
23-Desterrará YHWH a todas las naciones delante de vosotros, de modo que os posesionaréis de naciones más
grandes y más fuertes que vosotros. Wehorish YHWH et-kol-hagoyim ha'eleh milifneyjem wirishtem goyim
gedolim wa'atsumim mikem.
mkm mymxuw myldg mywg mtcryw mkynplm hlah mywgh lk ta hwhy cyrwhw
‫והוריש יהוה את־כל־ה! גוים האלה מלפניכם וירשתם גוים גדלים ו!עצ<מים מכם‬
24-Todo lugar donde pisare la planta de vuestro pie, será vuestro. Desde el desierto al Levanon (Líbano), desde el río,
el río Perat (Eúfrates) y hasta el mar occidental, será vuestro territorio. Kol-hamakom asher tidroj kaf-raglejem bo
lajem yihyeh min-hamidbar wehaLevanon min-hanahar nehar-Perat we'ad hayam ha'ajaron yihyeh gevuljem.
myh duw trp rhn rhnh nm nwnblhw rbdmh nm hyhy mkl wb mklgr pk krdt rca mwqmh lk
mklbg hyhy nwrjah
‫ף־רגלכם בו לכם יהיה מן־ה! מדבר וה! לבנון מן־ה! נהר נה! ר־פרת וע! ד ה! ים‬
! !‫כל־ה! מקום אשר תדרך כ‬
‫האחרון יהיה גב<לכם‬

25-No resistirá hombre alguno delante de vosotros: El miedo a vosotros y el terror hacia vosotros, YHWH vuestro
Elohey, los pondrá sobre la faz de toda la tierra que pisáreis, según os lo tiene hablado. Lo-yityatsev ish bifneyjem
pajdejem umora'ajem yiten YHWH Eloheyjem al-peney kol-ha'arets asher tidreju-bah ka'asher diber lajem.
hb wkrdt rca xrah lk ynp lu mkyhla hwhy nty mkarwmw mkdjp mkynpb cya bxyty al
mkl rbd rcak
‫ להיכם ע! ל־פני כל־הארץ אשר תדרכו־בה כ!אשר‬2‫ומוראכם יתן יהוה א‬
! ‫לא־יתי!צב איש בפניכם פ! חדכם‬
‫דבר לכם‬
Parashah 47: Re'eh (Mira) 11:26-16:17
26-Mira que pongo delante de vosotros hoy la bendición y la maldición: Re'eh anoji noten lifneyjem hayom berajah
uklalah.
hllqw hkrb mwyh mkynpl ntn ykna har

‫ראה אנכי נתן לפניכם ה! יום ברכה וקללה‬
27-la bendición, si obedeciereis los mandamientos de YHWH, vuestro Elohey, que yo os ordeno hoy; Et-haberajah
asher tishme'u el-mitswot YHWH Eloheyjem asher anoji metsaweh etjem hayom.
mwyh mkta hwxm ykna rca mkyhla hwhy twxm la wumct rca hkrbh ta
‫ להיכם אשר אנכי מצ! וה אתכם ה! יום‬2‫את־ה! ברכה אשר תשמעו אל־מצות יהוה א‬
28-y la maldición, si no obedeciereis los mandamientos de YHWH, vuestro Elohey, sino que os apartáreis del camino
que yo os ordeno hoy, andando en pos de otros poderosos que no conocisteis. Wehakelalah im-lo tishme'u el-mitswot
YHWH Eloheyjem wesartem min-haderej asher anoji metsaweh etjem hayom lalejet ajarey elohim ajerim asher
lo-yedatem.
tkll mwyh mkta hwxm ykna rca krdh nm mtrsw mkyhla hwhy twxm la wumct al ma hllqhw
mtudy al rca myrja myhla yrja
‫ להיכם ו !סרתם מן־ה! דרך אשר אנכי מצ! וה אתכם ה! יום‬2‫וה! קללה אם־לא תשמעו אל־מצות יהוה א‬
‫ להים אחרים אשר לא־יד! עתם‬2‫ללכת אחרי א‬
29-Y sucederá que cuando YHWH tu Elohey, te haya introducido en la tierra adonde vas para poseerla, pondrás a los
que van a bendecir al pueblo frente al monte Gerizim, y a los que van a maldecir, frente al monte Eval. Wehayah ki
yevi'aja YHWH Eloheyja el-ha'arets asher atah vah-shamah lerishtah wenatatah et-habrajah al-har Gerizim
we'et-haklalah al-har Eyval.
myzrg rh lu hkrbh ta httnw htcrl hmc ab hta rca xrah la kyhla hwhy kayby yk hyhw
lbyu rh lu hllqh taw
‫ להיך אל־הארץ אשר־א! תה בא־שמה לרשתה ונת! תה את־ה! ברכה ע! ל־ה! ר גרזים‬2‫והיה כי יביאך יהוה א‬
‫ואת־ה! קללה ע! ל־ה! ר עיבל‬
30-He aquí que estos montes se encuentran más allá de Yarden, lejos, en la parte del occidente, en la tierra del Kena'ani
que habita en la planicie, enfrente del Gilgal, junto a las encinas (planicies) de Moreh. Halo-hemah be'ever haYarden
ajarey derej mevo hashemesh be'erets haKna'ani hayoshev ba'Aravah mul haGilgal etsel eloney Moreh.
ynwla lxa lglgh lwm hbrub bcyh ynunkh xrab cmch awbm krd yrja ndryh rbub hmh alh
hrm
‫הלא־המה בעבר ה! י! רדן אחרי דרך מבוא ה! שמש בארץ ה! כנ!עני ה! ישב בערבה מול ה! גלגל אצל אלוני‬
‫מרה‬
31-Pues vosotros estáis a punto de pasar el Yarden, a fin de tomar posesión de la tierra que YHWH, vuestro Elohey, os da,
y la poseeréis y habitaréis en ella; Ki atem ovrim et-haYarden lavo lareshet et-ha'arets asher-YHWH Eloheyjem
noten lajem wirishtem otah wishavtem-bah.
mtbcyw hta mtcryw mkl ntn mkyhla hwhy rca xrah ta tcrl abl ndryh ta myrbu mta yk
hb
‫ישבתם־‬
! ‫ להיכם נתן לכם וירשתם אתה ו‬2‫כי א! תם עברים את־ה! י! רדן לבא לרשת את־הארץ אשר־יהוה א‬
‫בה‬
32-y cuidaréis de cumplir todos los estatutos y los juicios que hoy os pongo delante. Ushmartem la'asot et kol-hajukim
we'et-hamishpatim asher anoji noten lifneyjem hayom.
mwyh mkynpl ntn ykna rca myfpcmh taw myqjh lk ta twcul mtrmcw
‫ושמ! רתם ל!עשות את כל־ה! ח< קים ואת־ה! משפטים אשר אנכי נתן לפניכם ה! יום‬
Capítulo 12
1-Estos son los estatutos y los juicios que os cuidaréis de cumplir en la tierra que YHWH, Elohey de tus padres, te habrá
dado a poseer por todos los días que viviereis sobre la tierra. Eleh hajukim wehamishpatim asher tishmerun la'asot
ba'arets asher natan YHWH Elohey avoteyja leja lerishtah kol-hayamim asher-atem jayim al-ha'adamah.
lk htcrl kl kytba yhla hwhy ntn rca xrab twcul nwrmct rca myfpcmhw myqjh hla
hmdah lu myyj mta rca mymyh
‫ להי אבתיך לך לרשתה כל־‬2‫אלה ה! ח< קים וה! משפטים אשר תשמרון ל!עשות בארץ אשר נת! ן יהוה א‬
‫ה! ימים אשר־א! תם ח! יים ע! ל־האדמה‬
2-Ciertamente destruiréis todos los lugares en que las naciones que habéis de desterrar sirvieron a sus elohey, sobre los
montes altos y sobre las colinas, y debajo de todo árbol frondoso. Abed te'abdun et-kol-hamekomot asher avdu-sham
hagoyim asher atem yorshim otam et-Eloheyhem al-heharim haramim we'al-hageva'ot wetajat kol-ets ra'anan.
myrhh lu mhyhla ta mta mycry mta rca mywgh mc wdbu rca twmqmh lk ta nwdbat dba
nnur xu lk tjtw twubgh luw mymrh
‫ להיהם ע! ל־ההרים‬2‫א! בד תא! בדון את־כל־ה! מקמות אשר עבדו־שם ה! גוים אשר א! תם ירשים אתם את־א‬
‫הרמים וע! ל־ה! גבעות ות! ח! ת כל־עץ !רענן‬
3-Y derribaréis sus altares, y quebraréis sus monolitos, y quemaréis a fuego sus árboles de idolatría, y cortaréis las
esculturas de sus poderosos, y haréis desaparecer sus nombres de aquel lugar. Wenitatstem et-mizbejotam weshibartem
et-matsevotam wa'ashereyhem tisrefun ba'esh ufsiley eloheyjem tegade'un we'ibadetem et-shmam min-hamakom
hahu.
mtdbaw nwudgt mhyhla ylyspw cab nwprct mhyrcaw mtbxm ta mtrbcw mtjbzm ta mtxtnw
awhh mwqmh nm mmc ta
‫ להיהם תג!דעון ואב! דתם‬2‫ונ !תצתם את־מזבחתם ושב! רתם את־מ! צבתם ו!אשריהם תשרפון באש ופסילי א‬
‫את־שמם מן־ה! מקום ה! הוא‬
4-No serviréis de modo semejante a YHWH, vuestro Elohey, Lo ta'asun ken l'YHWH Eloheyjem.
mkyhla hwhyl nk nwcut al

‫ להיכם‬2‫לא־ת! עשון כן ל!יהוה א‬
5-sino que iréis al lugar que YHWH, vuestro Elohey, escogiere de entre todas vuestras tribus para poner allí su nombre; por
el lugar de su morada preguntaréis, y allí iréis. Ki im-el-hamakom asher yivjar YHWH Eloheyjem mikol-shivteyjem
lasum et-shemo sham leshijno tidreshu uvata shamah.
tabw wcrdt wnkcl mc wmc ta mwcl mkyfbc lkm mkyhla hwhy rjby rca mwqmh la ma yk
hmc
‫ להיכם מכל־שבטיכם לשום את־שמו שם לשכנו תדרשו ובאת‬2‫כי אם־אל־ה! מקום אשר־יבח! ר יהוה א‬
‫שמה‬
6-Y llevaréis allí vuestros holocaustos y vuestros sacrificios y vuestros diezmos, y vuestra ofrenda de primicias, y
vuestros votos, y vuestras ofrendas voluntarias, y los primogénitos de vuestro ganado mayor y menor, Wahavetem
shamah oloteyjem vezivjeyjem we'et masroteyjem we'et trumat yedjem wenidreyjem wenidvoteyjem uvejorot
bekarjem wetsonjem.
trkbw mkytbdnw mkyrdnw mkdy tmwrt taw mkytrcum taw mkyjbzw mkytlu hmc mtabhw
mknaxw mkrqb
‫ו!הבאתם שמה עלתיכם וזבחיכם ואת מ! עשרתיכם ואת תרומ! ת ידכם ונדריכם ונדבתיכם ובכרת‬
‫ב !קרכם וצאנכם‬
7-y allí los comeréis delante de YHWH, vuestro Elohey, y os regocijaréis, vosotros y vuestras familias, con todo lo que
poseéis, por lo que os bendijo YHWH vuestro Elohey. Wa'ajaltem-sham lifney YHWH Eloheyjem usmajtem bejol
mishlaj yedjem atem uvateyjem asher berajeja YHWH Eloheyja.
kyhla hwhy kkrb rca mkytbw mta mkdy jlcm lkb mtjmcw mkyhla hwhy ynpl mc mtlkaw
‫ להיך‬2‫ להיכם ושמ! חתם בכל משל!ח ידכם א! תם ובתיכם אשר ב !רכך יהוה א‬2‫ו!אכ!לתם־שם לפני יהוה א‬
8-No procederéis en nada según lo que hacemos aquí hoy, cada cual lo que le parece bien a sus ojos; Lo ta'asun kekol
asher anajnu osim poh hayom ish kol-hayashar be'eyna'u.
wynyub rcyh lk cya mwyh hp mycu wnjna rca lkk nwcut al

‫לא ת! עשון ככל אשר אנ!חנו עשים פה ה! יום איש כל־ה! ישר בעיניו‬
9-pues hasta ahora no habéis llegado al descanso y a la herencia que YHWH, tu Elohey, te da; Ki lo-vatem ad-atah el-
hamenujah we'el-hanajalah asher YHWH Eloheyja noten laj.
kl ntn kyhla hwhy rca hljnh law hjwnmh la htu du mtab al yk

‫ להיך נתן לך‬2‫כי לא־באתם ע! ד־עתה אל־ה! מנוחה ואל־ה! נ!חלה אשר־יהוה א‬
10-mas lo podréis hacer cuando paséis el Yarden y habitéis en la tierra que YHWH, vuestro Elohey, os hace heredar, y
cuando El os haya dado reposo de todos vuestros, enemigos alrededor, de modo que habitéis con seguridad; Wa'avartem
et-haYarden wishavtem ba'arets asher-YHWH Eloheyjem manjil etjem weheniaj lajem mikol-oyveyjem misaviv
wishavtem-betaj.
mkybya lkm mkl jynhw mkta lyjnm mkyhla hwhy rca xrab mtbcyw ndryh ta mtrbuw
jfb mtbcyw bybsm
‫ להיכם מ! נחיל אתכם והניח! לכם מכל־איביכם‬2‫ישבתם בארץ אשר־יהוה א‬
! ‫ו!עב! רתם את־ה! י! רדן ו‬
‫ישבתם־ב !טח‬ ! ‫מסביב ו‬
11-y entonces en el lugar que YHWH, vuestro Elohey, escogerá para hacer habitar en él su nombre, hacia allí llevaréis
todo lo que yo os ordeno: vuestros holocaustos, y vuestros sacrificios, y vuestros diezmos, y la ofrenda de vuestras
primicias, y todo lo y todas sus mejores posesiones que ustedes dediquen a YAHWEH. Wehayah hamakom asher-
yivjar YHWH Eloheyjem bo leshaken shemo sham shamah tavi'u et kol-asher anoji metsaveh etjem oloteyjem
wezivjeyjem masroteyjem uterumat yedjem wejol mivjar nidreyjem asher tidru l'YHWH.
hwxm ykna rca lk ta waybt hmc mc wmc nkcl wb mkyhla hwhy rjby rca mwqmh hyhw
hwhyl wrdt rca mkyrdn rjbm lkw mkdy tmrtw mkytrcum mkyjbzw mkytlwu mkta
‫ להיכם בו ל !שכן שמו שם שמה תביאו את כל־אשר אנכי מצ! וה‬2‫והיה ה! מקום אשר־יבח! ר יהוה א‬
‫אתכם עולתיכם וזבחיכם מ! עשרתיכם ותר< מ! ת ידכם וכל מבח! ר נדריכם אשר תדרו ל!יהוה‬
12-y os regocijaréis (allí) delante de YHWH, vuestro Elohey, vosotros y vuestros hijos, y vuestras hijas, y vuestros
siervos, y vuestras siervas, y el lewi que habita dentro de vuestras ciudades; pues él no tiene parte ni herencia entre
vosotros. Usmajtem lifney YHWH Eloheyjem atem uvneyjem uvenoteyjem we'avdeyjem we'amhoteyjem
uhaLewi asher besha'areyjem ki eyn lo jelek wenajalah itjem.
mkyrucb rca ywlhw mkythmaw mkydbuw mkytnbw mkynbw mta mkyhla hwhy ynpl mtjmcw
mkta hljnw qlj wl nya yk
‫ להיכם א! תם ובניכם ובנתיכם וע! בדיכם ואמהתיכם וה! לוי אשר ב !שעריכם כי‬2‫ושמ! חתם לפני יהוה א‬
‫אין לו חלק ונ!חלה אתכם‬
13-Guárdate de ofrecer tus holocaustos en cualquier lugar que vieres, Hishamer leja pen-ta'aleh oloteyja bekol-
makom asher tir'eh.
hart rca mwqm lkb kytlu hlut np kl rmch

‫ן־תעלה עלתיך בכל־מקום אשר תראה‬
! ‫השמר לך פ‬
14-sino que en el lugar que escogiere YHWH en una de tus tribus, allí ofrecerás tus holocaustos, y allí harás todo lo
que yo te ordeno. Ki im-bamakom asher-yivjar YHWH be'ajad shvateyja sham ta'aleh oloteyja wesham ta'aseh
kol asher anoji metsaveka.
kwxm ykna rca lk hcut mcw kytlu hlut mc kyfbc djab hwhy rjby rca mwqmb ma yk
‫כי אם־ב! מקום אשר־יבח! ר יהוה באח! ד שבטיך שם !תעלה עלתיך ושם !תעשה כל אשר אנכי מצ! וך‬
15-Con todo, según el deseo de tu alma podrás degollar (animales) y comer carne en todas tus ciudades, conforme a la
bendición de YHWH, tu Elohey, que El te hubiere dado; la persona impura, así como la que está pura, podrán comerla
juntos, como se come la carne de ciervo o gacela. Rak bekol-avat nafsheja tizbaj we'ajalta basar kevirkat YHWH
Eloheyja asher natan-leja bekol-she'areyja hatame wehatahor yojelenu katsvi weja'ayal.
rwhfhw amfh kyruc lkb kl ntn rca kyhla hwhy tkrbk rcb tlkaw jbzt kcpn twa lkb qr
lyakw ybxk wnlkay
‫ להיך אשר נת! ן־לך בכל־שעריך ה! טמא וה! טהור‬2‫!רק בכל־א! ו!ת נ!פשך תזב! ח ואכ!לת בשר כברכ!ת יהוה א‬
‫יאכלנו כ! צבי וכא! יל‬
16-solamente la sangre no comeréis; sobre la tierra la derramaréis como agua. Rak hadam lo tojelu al-ha'arets
tishpejenu kamayim.
mymk wnkpct xrah lu wlkat al mdh qr

‫!רק ה! דם לא תאכלו ע! ל־הארץ תשפכנו כ!מים‬
17-No te será permitido comer dentro de tus ciudades el diezmo de tus cereales ni de tu mosto ni de tu aceite, ni los
primogénitos de tu ganado mayor y menor, ni ninguno de los votos que ofrecieres, ni tus ofrendas voluntarias, ni la
ofrenda de tus primicias. Lo-tujal le'ekol bish'areyja ma'asar deganeja wetirosheja weyitshareja uvejorot bekarja
wetsoneja wekol-nedareyja asher tidor wenidvoteyja uterumat yadeja.
rdt rca kyrdn lkw knaxw krqb trkbw krhxyw kcrytw kngd rcum kyrucb lkal lkwt al
kdy tmwrtw kytbdnw
‫ כל בשעריך מ! ע !שר דגנך ותירשך ויצהרך ובכרת בקרך וצאנך וכל־נדריך אשר תדר‬2‫לא־תוכ!ל לא‬
‫ונדבתיך ותרומ! ת ידך‬
18-sino que delante de YHWH lo comerás, dentro de la ciudad que YHWH, tu Elohey, escogiere, tú y tu hijo, y tu hija, y
tu siervo, y tu sierva, y el Lewi que mora dentro de tus ciudades; y te regocijarás ante YHWH, tu Elohey, con todo lo que
poseyeres. Ki im-lifney YHWH Eloheyja tojlenu bamakom asher yivejar YHWH Eloheyja bo atah uvinja uviteja
we'avdeja wa'amateja wehaLevi asher bish'areyja wesamajta lifney YHWH Eloheyja bekol mishlaj yadeja.
kdbuw ktbw knbw hta wb kyhla hwhy rjby rca mwqmb wnlkat kyhla hwhy ynpl ma yk
kdy jlcm lkb kyhla hwhy ynpl tjmcw kyrucb rca ywlhw ktmaw
‫ להיך בו א! תה ובנך ובתך וע! בדך ו!אמתך‬2‫ להיך תאכלנו ב! מקום אשר יבח! ר יהוה א‬2‫כי אם־לפני יהוה א‬
‫ להיך בכל משל!ח ידך‬2‫וה! לוי אשר בשעריך ושמ! חת לפני יהוה א‬
19-Guárdate de abandonar al Lewi por todos los días que vivieres en tu tierra. Hishamer leja pen-ta'azov et-haLewi
kol-yameyja al-admateja.
ktmda lu kymy lk ywlh ta bzut np kl rmch

‫ן־תעזב את־ה! לוי כל־ימיך ע! ל־אדמתך‬
! ‫השמר לך פ‬
20-Cuando YHWH, tu Elohey, ensanchare tu territorio según te habló, y tú dijeres: "voy a comer carne", porque tu
alma desea comer carne, con todo el deseo de tu alma podrás comer carne. Ki-yarjiv YHWH Eloheyja et-gvulja
ka'asher diber-laj we'amarta ojlah basar ki-te'aveh nafsheja le'ekol basar bekol-avat nafsheja tojal basar.
lkb rcb lkal kcpn hwat yk rcb hlka trmaw kl rbd rcak klbg ta kyhla hwhy byjry yk
rcb lkat kcpn twa
‫ כל בשר בכל־‬2‫ להיך את־גבולך כ!אשר דבר־לך ואמ! רת אכלה בשר כי־תא! וה נ!פשך לא‬2‫כי־י!רחיב יהוה א‬
‫א! ו!ת נ!פשך תאכ!ל בשר‬
21-Si estuviere lejos de ti el lugar que escogiere YHWH, tu Elohey, para poner allí su nombre, entonces podrás
degollar de tu ganado mayor o menor que te diere YHWH, de acuerdo con lo que te tengo ordenado, y comerás dentro
de tus ciudades, según todo lo que desees. Ki-yirjak mimeja hamakom asher yivejar YHWH Eloheyja lasum
shemo sham vezavajta mibekarja umitsonja asher natan YHWH leja ka'asher tsivitija we'ajalta bish'areyja
bekol avat nafsheja.
ntn rca knaxmw krqbm tjbzw mc wmc mwcl kyhla hwhy rjby rca mwqmh kmm qjry yk
kcpn twa lkb kyrucb tlkaw tywx rcak kl hwhy
‫ להיך לשום שמו שם וזב! חת מבקרך ומצאנך אשר נת! ן‬2‫כי־ירח! ק ממך ה! מקום אשר יבח! ר יהוה א‬
‫יהוה לך כ!אשר צויתך ואכ!לת בשעריך בכל א! ו!ת נ!פשך‬
22-Pero como se come el corzo y el ciervo, así los comerás: la persona impura, así como la que está pura, podrán comer
de ellos juntas. Aj ka'asher ye'ajel et-hatsvi we'et-ha'ayal ken tojlenu hatame wehatahor yakdav yojlenu.
wnlkay wdjy rwhfhw amfh wnlkat nk lyah taw ybxh ta lkay rcak ka
‫א! ך כ!אשר יאכל את־ה! צבי ואת־הא! יל כן תאכלנו ה! טמא וה! טהור י!חדו יאכלנו‬
23-Solamente te esforzarás para no comer la sangre; porque la sangre es el alma, y no comerás cuando el alma está junto
a la carne. Rak jazak levilti ajol hadam ki hadam hu hanafesh welo-tojal hanefesh im-habasar.
rcbh mu cpnh lkat alw cpnh awh mdh yk mdh lka ytlbl qzj qr
‫!רק חז!ק לבלתי אכל ה! דם כי ה! דם הוא ה! נפש ולא־תאכ!ל ה! נפש עם־ה! בשר‬
24-No la comerás; sobre la tierra la derramarás como agua. Lo tojelenu al-ha'arets tishpejenu kamayim.
mymk wnkpct xrah lu wnlkat al

‫לא תאכלנו ע! ל־הארץ תשפכנו כ!מים‬
25-No la comerás para que te vaya bien a ti y a tus hijos después de ti, porque harás lo que es recto a los ojos de
YHWH. Lo tojelenu lema'an yitav leja ulevaneyja ajareyja ki-ta'aseh hayashar be'eyney YHWH.
hwhy ynyub rcyh hcut yk kyrja kynblw kl bfyy numl wnlkat al

‫יטב לך ולבניך אחריך כי־ת! עשה ה! ישר בעיני יהוה‬
! ‫לא תאכלנו למ! ע! ן י‬
26-De cierto, las cosas santificadas que tuvieres y tus ofrendas tomaras, e irás al lugar que escogiere YHWH, Rak
kodasheyja asher-yihyu leja unedareyja tisa uvata el-hamakom asher-yivjar YHWH.
hwhy rjby rca mwqmh la tabw act kyrdnw kl wyhy rca kycdq qr
‫!רק קדשיך אשר־יהיו לך ונדריך תשא ובאת אל־ה! מקום אשר־יבח! ר יהוה‬
27-y ofrecerás tus holocaustos, la carne juntamente con la sangre, sobre el altar de YHWH, tu Elohey; también la
sangre de tus demás sacrificios será derramada sobre el altar de YHWH, tu Elohey; y la carne comerás. We'asita
oloteyja habasar wehadam al-mizbaj YHWH Eloheyja wedam-zevajeyja yishafej al-mizbaj YHWH Eloheyja
wehabasar tojel.
rcbhw kyhla hwhy jbzm lu kpcy kyjbz mdw kyhla hwhy jbzm lu mdhw rcbh kytlu tycuw
lkat
‫ להיך וה! בשר‬2‫ להיך וד! ם־זבחיך ישפך ע! ל־מזב! ח יהוה א‬2‫ועשית עלתיך ה! בשר וה! דם ע! ל־מזב! ח יהוה א‬
‫תאכל‬
28-Guarda pues y obedece estas palabras que yo te ordeno, a fin de que te vaya bien a ti y a tus hijos después de ti,
para siempre, cuando hicieres lo que es bueno y recto a los ojos de YHWH, tu Elohey. Shmor weshamata et kol-
hadevarim ha'eleh asher anoji metsaveka lema'an yitav leja ulevaneyja ajareyja ad-olam ki ta'aseh hatov
wehayashar be'eyney YHWH Eloheyja.
yk mlwu du kyrja kynblw kl bfyy numl kwxm ykna rca hlah myrbdh lk ta tumcw rmc
kyhla hwhy ynyub rcyhw bwfh hcut
‫יטב לך ולבניך אחריך ע! ד־עולם כי ת! עשה‬
! ‫שמר ושמ! עת את כל־ה! דברים האלה אשר אנכי מצ! וך למ! ע! ן י‬
‫ להיך‬2‫ה! טוב וה! ישר בעיני יהוה א‬
29-Cuando YHWH, tu Elohey, hubiere exterminado delante de ti a las naciones hacia las cuales vas para desterrarlas
de delante de ti, y las hubieres heredado y habitares en su tierra, Ki-yajrit YHWH Eloheyja et-hagoyim asher atah
va-shamah lareshet otam mipaneyja weyarashta otam weyashavta be'artsam.
tbcyw mta tcryw kynpm mtwa tcrl hmc ab hta rca mywgh ta kyhla hwhy tyrky yk
mxrab
‫ישבת‬
! ‫ירשת אתם ו‬
! ‫ להיך את־ה! גוים אשר א! תה בא־שמה לרשת אותם מפניך ו‬2‫כי־י!כרית יהוה א‬
‫בארצם‬
30-guárdate de no unirte a ellas, siguiéndolas aún después de ser destruidas delante de ti, y que no inquieras respecto de
sus poderosos, diciendo: "del modo que servían estas naciones a sus poderosos, así haré yo también". Hishamer leja
pen-tinakesh ajareyjem ajarey hishamdam mipaneyja ufen-tidrosh le-eloheyjem lemor eyjah ya'avdu hagoyim
ha'eleh et-eloheyjem we'eseh-ken gam-ani.
Mywgh wdbuy hkya rmal mhyhlal crdt npw kynpm mdmch yrja mhyrja cqnt np kl rmch
yna mg nk hcuaw mhyhla ta hlah
‫השמר לך פן־תנקש אחריהם אחרי השמדם מפניך ופן־תדרש לאלהיהם לאמר איכה י!ע! בדו ה! גוים‬
‫שה־כן ג!ם־אני‬2‫ להיהם ואע‬2‫האלה את־א‬
31-No procederás de modo semejante para con YHWH, tu Elohey, porque toda suerte de abominaciones, las cuales
aborrece YHWH, han hecho ellas a sus poderosos; pues ellas queman para sus poderosos a sus hijos y a sus hijas. Lo-
ta'aseh jen l'YHWH Eloheyja ki jol-toavat YHWH asher sane asu l'eloheyjem ki gam et-beneyhem we'et-
benoteyjem yisrefu va'esh l'eloheyjem.
taw mhynb ta mg yk mhyhlal wcu anc rca hwhy tbuwt lk yk kyhla hwhyl nk hcut al
mhyhlal cab wprcy mhytnb
‫ להיך כי כל־תועב! ת יהוה אשר שנא עשו לאלהיהם כי ג!ם את־בניהם ואת־‬2‫לא־ת! עשה כן ל!יהוה א‬
‫בנתיהם ישרפו באש לאלהיהם‬
Capítulo 13
1-Todo cuanto os ordeno, eso cuidaréis de hacer; no añadiréis a ello ni quitaréis de ello nada. Et kol-hadavar asher
anoji metsaveh etjem oto tishmeru la'asot lo-tosef alav welo tigra mimenu.
wnmm urgt alw wylu pst al twcul wrmct wta mkta hwxm ykna rca rbdh lk ta
‫את כל־ה! דבר אשר אנכי מצ! וה אתכם אתו תשמרו ל!עשות לא־תסף עליו ולא תג !רע ממנו‬
2-Si se levantare en medio de ti profeta, o soñador de sueños, y te diere una señal del cielo o un milagro de la tierra,
Ki-yakum bekirbeja navi o kolem jalom wenatan eleyja ot o mofet.
tpwm wa twa kyla ntnw mwlj mlj wa aybn kbrqb mwqy yk

‫כי־יקום בקרבך נביא או חלם חלום ונת! ן אליך אות או מופת‬
3-y se realizare la señal o la maravilla de que te haya hablado y te dijere: "Vamos en pos de otros elohim que nunca
conociste y sirvámoslos", Uva ha'ot wehamofet asher-diber eleyja lemor nelejah ajarey elohim ajerim asher lo-
yedatam wena'ovdem.
mdbunw mtudy al rca myrja myhla yrja hkln rmal kyla rbd rca tpwmhw twah abw
‫ להים אחרים אשר לא־יד! עתם ונעבדם‬2‫ובא האות וה! מופת אשר־דבר אליך לאמר נלכה אחרי א‬
4-no obedecerás las palabras de aquel profeta o de aquel soñador de sueños, porque YHWH, vuestro Elohay, os está
probando para saber si amáis a YHWH, vuestro Elohay, con todo vuestro corazón y con toda vuestra alma. Lo tishma
el-divrey hanavi hahu o el-kolem hajalom hahu ki menaseh YHWH Eloheyjem etjem lada'at hayishjem ohavim
et-YHWH Eloheyjem bejol-levavjem uvejol-nafshejem.
tudl mkta mkyhla hwhy hsnm yk awhh mwljh mlwj la wa awhh aybnh yrbd la umct al
mkcpn lkbw mkbbl lkb mkyhla hwhy ta mybha mkcyh
‫ להיכם אתכם לד! ע! ת‬2‫לא תשמ! ע אל־דברי ה! נביא ה! הוא או אל־חולם ה! חלום ה! הוא כי מנ!סה יהוה א‬
‫ להיכם בכל־לב! בכם ובכל־נ!פשכם‬2‫הישכם אהבים את־יהוה א‬
5-En pos de YHWH, vuestro Elohay, habéis de andar, y a El habéis de temer, y sus mandamientos habéis de guardar, y su
voz habéis de escuchar, y a El habéis de servir, y a El os habéis de adherir. Ajarey YHWH Eloheyjem teleju we'oto
tira'u we'et-mitsvota'u tishmoru uvekolo tishma'u we'oto ta'avodu uvo tidbakun.
wbw wdbut wtaw wumct wlqbw wrmct wytwxm taw waryt wtaw wklt mkyhla hwhy yrja
nwqbdt
‫ להיכם תלכו ואתו תיראו ואת־מצותיו תשמרו ובקלו תשמעו ואתו ת! עבדו ובו תדבקון‬2‫אחרי יהוה א‬
6-Y el tal profeta o el tal soñador de sueños será muerto, porque predicó falsedad en nombre de YHWH, vuestro
Elohay, que os sacó de la tierra de Mitzrayim y que te redimió de la casa de servidumbre, para desviarte del camino en
que YHWH, tu Elohay te ordeno que te condujeras. Asi acabaran con el mal que haya entre ustedes. Wehanavi hahu o
kolem hajalom hahu yumat ki diber-sarah al-YHWH Eloheyjem hamotsi etjem me'erets Mitsrayim wehapodeja
mibeyt avadim lehadijaja min-haderej asher tsiveja YHWH Eloheyja lalejet bah uvi'arta hara mikirbeja.
xram mkta ayxwmh mkyhla hwhy lu hrs rbd yk tmwy awhh mwljh mlj wa awhh aybnhw
kbrqm urh trubw hb tkll kyhla hwhy kwx rca krdh nm kjydhl mydbu tybm kdphw myrxm
‫ להיכם ה! מוציא אתכם מארץ‬2‫וה! נביא ה! הוא או חלם ה! חלום ה! הוא יומת כי דבר־סרה ע! ל־יהוה א‬
‫ להיך ללכת בה ובע! רת הרע מקרבך‬2‫מצ !רים וה! פדך מבית עבדים לה! דיחך מן־ה! דרך אשר צוך יהוה א‬
7-Cuando te incitare en secreto tu hermano de padre, o tu hermano de madre, o tu hijo, o tu hija, o la mujer de tu
afección, o tu amigo que es como tu alma, diciendo: "vamos y sirvamos a otros poderosos desconocidos de ti y de tus
padres", Ki yesitja ajija ven-imeja o-vinja o-vitja o eshet jeykeja o re'aja asher kenafsheja baseter lemor neljah
wena'avdah elohim ajerim asher lo yadata atah wa'avoteyja.
hkln rmal rtsb kcpnk rca kur wa kqyj tca wa ktb wa knb wa kma nb kyja ktysy yk
kytbaw hta tudy al rca myrja myhla hdbunw
‫כי יסיתך אחיך בן־אמך או־בנך או־בתך או אשת חיקך או רעך אשר כנ!פשך ב! סתר לאמר נלכה‬
‫ להים אחרים אשר לא יד! עת א! תה ו!אבתיך‬2‫ונ!ע! בדה א‬
8-los poderosos de los pueblos que están alrededor de vosotros, cerca o lejos de ti, (o que están) desde un extremo de
la tierra al otro extremo de la tierra, Me'elohey ha'amim asher svivoteyjem hakrovim eleyja o harejokim mimeka
miktseh ha'arets we'ad-ketseh ha'arets.
xrah hxq duw xrah hxqm kmm myqjrh wa kyla mybrqh mkytbybs rca mymuh yhlam
‫ להי הע! מים אשר סביבתיכם ה! קרבים אליך או הרחקים ממך מקצה הארץ וע! ד־קצה הארץ‬2‫מא‬
9-no cederás a él y no le escucharás, y tus ojos no tendrán piedad de él ni ocultaras su culpa, Lo-toveh lo velo tishma
elav velo-tajos eyneja alay'o velo-tajmol velo-tejaseh alav.
wylu hskt alw lmjt alw wylu knyu swjt alw wyla umct alw wl hbat al
‫לא־תאבה לו ולא תשמ! ע אליו ולא־תחוס עינך עליו ולא־ת! חמל ולא־תכ!סה עליו‬
10-sino que ciertamente le matarás; tu mano será la primera que se levante contra él para hacerle morir, y la mano de
todo el pueblo después, Ki harog tahargenu yadeja tihyeh-bo barishonah lahamito weyad kol-ha'am ba'ajaronah.
hnrjab muh lk dyw wtymhl hnwcarb wb hyht kdy wngrht grh yk

‫כי הרג !תה! רגנו ידך תהיה־בו בראשונה ל!המיתו וי!ד כל־העם באחרנה‬
11-y le apedrearás para que muera, por lo mismo que procuraba desviarte de YHWH, tu Elohay, que te sacó de la tierra
de Mitzrayim, de la casa de servidumbre. Uskalto ba'avanim wemet ki bikesh lehadijaja me'al YHWH Eloheyja
hamotsi'aja me'erets Mitsrayim mibeyt avadim.
mydbu tybm myrxm xram kayxwmh kyhla hwhy lum kjydhl cqb yk tmw mynbab wtlqsw
‫ להיך ה! מוציאך מארץ מצ !רים מבית עבדים‬2‫וס !קלתו באבנים ומת כי בקש לה! דיחך מע! ל יהוה א‬
12-Y todo Israel oirá! y temerá, y no volverán más a hacer semejante cosa mala en medio de ti. Wejol-Yisra'el yishme'u
weyira'un welo-yosifu la'asot kadavar hara hazeh bekirbeja.
kbrqb hzh urh rbdk twcul wpswy alw nwaryw wumcy larcy lkw
‫וכל־ישראל ישמעו ויראון ולא־יוספו ל!עשות כ! דבר הרע ה! זה בקרבך‬
13-Si oyeres decir de cualquiera de las ciudades que YHWH, tu Elohay, te da para habitar allí: Ki-tishma be'ajat
areyja asher YHWH Eloheyja noten leja lashevet sham lemor.
rmal mc tbcl kl ntn kyhla hwhy rca kyru tjab umct yk

‫ להיך נתן לך לשבת שם לאמר‬2‫כי־תשמ! ע באח! ת עריך אשר יהוה א‬
14-Han salido hombres perversos de en medio de ti, y han descarriado a los habitantes de su ciudad, diciendo: "vamos y
sirvamos a otros poderosos que no conocisteis", Yatse'u anashim beney-Bliya'al mikirbeja wayadiju et-yoshvey iram
lemor neljah wena'avdah elohim ajerim asher lo-yedatem.
rca myrja myhla hdbunw hkln rmal mryu ybcy ta wjydyw kbrqm luylb ynb mycna waxy
mtudy al
‫ להים אחרים אשר לא־‬2‫יצאו אנשים בני־בלי! ע! ל מקרבך ו!י! דיחו את־ישבי עירם לאמר נלכה ונ!ע! בדה א‬
‫יד! עתם‬
15-inquirirás y buscarás y preguntarás diligentemente, y he aquí que la cosa es verdad, cosa cierta es que tal abominación
se hizo en medio de ti; Wedarashta wejakarta wesha'alta heytev wehineh emet najon hadavar ne'estah hato'evah
hazot bekirbeja.
kbrqb tazh hbuwth htcun rbdh nwkn tma hnhw bfyh tlacw trqjw tcrdw
‫ מת נכון ה! דבר נעשתה ה! תועבה ה! זאת בקרבך‬2‫וד !רשת וח !קרת ושאלת היטב והנה א‬
16-ciertamente herirás a los habitantes de aquella ciudad a filo de espada, destruyéndola completamente con todo lo que
hubiere en ella, y hasta sus bestias destruirás a filo de espada. Hakeh takeh et-yoshvey ha'ir hahi lefi-jarev hajarem
otah we'et-kol-asher-bah we'et-behemtah lefi-jarev.
brj ypl htmhb taw hb rca lk taw hta mrjh brj ypl awhh ryuh ybcy ta hkt hkh
‫ה! כה ת! כה את־ישבי העיר ]ה! הוא כ[ )ה! היא ק( לפי־חרב ה! חרם אתה ואת־כל־אשר־בה ואת־בהמתה‬
‫לפי־חרב‬
17-Y todos sus despojos juntarás en medio de su plaza, y quemarás a fuego enteramente la ciudad con todo su despojo,
en nombre de YHWH tu Elohay, y quedará hecha un montón de ruinas para siempre; no será reconstruida jamás.
We'et-kol-shlalah tikbots el-toj rejovah wesarafta ba'esh et-ha'ir we'et-kol-shlalah kalil l'YHWH Eloheyja
wehayetah tel olam lo tibaneh od.
htyhw kyhla hwhyl lylk hllc lk taw ryuh ta cab tprcw hbjr kwt la xbqt hllc lk taw
dwu hnbt al mlwu lt
‫ להיך והיתה‬2‫ואת־כל־שללה תקבץ אל־תוך רחבה וש !רפת באש את־העיר ואת־כל־שללה כליל ל!יהוה א‬
‫תל עולם לא תבנה עוד‬
18-Y no se quedará en tu mano nada del anatema, para que YHWH se aparte del furor de su ira y tenga piedad de ti, y se
compadezca de ti, y te multiplique como juró a tus padres; Welo-yidbak beyadeja me'umah min-hajerem lema'an
yashuv YHWH mejaron apo wenatan-leja rajamim werijameja wehirbeja ka'asher nishba la'avoteyja.
kbrhw kmjrw mymjr kl ntnw wpa nwrjm hwhy bwcy numl mrjh nm hmwam kdyb qbdy alw
kytbal ubcn rcak
‫ולא־ידב! ק בידך מאומה מן־ה! חרם למ! ע! ן ישוב יהוה מחרון א! פו ונת! ן־לך !רחמים ורח! מך והרבך כ!אשר‬
‫נשב! ע ל!אבתיך‬
19-por lo que obedecerás la voz de YHWH, tu Elohay, guardando todos sus mandamientos que yo ordeno hoy, y haciendo
lo que es recto a los ojos de YHWH, tu Elohay. Ki tishma bekol YHWH Eloheyja lishmor et-kol-mitsvota'u asher
anoji metsaweja hayom la'asot hayashar be'eyney YHWH Eloheyja.
ynyub rcyh twcul mwyh kwxm ykna rca wytwxm lk ta rmcl kyhla hwhy lwqb umct yk
kyhla hwhy
‫ להיך לשמר את־כל־מצותיו אשר אנכי מצ! וך ה! יום ל!עשות ה! ישר בעיני יהוה‬2‫כי תשמ! ע בקול יהוה א‬
‫להיך‬2‫א‬
Capítulo 14
1-Hijos sois de YHWH, vuestro Elohey; no os haréis cortes en vuestra carne ni os haréis rapar la cabeza por causa de
muerto, Banim atem l'YHWH Eloheyjem lo titgodedu welo-tasimu korjah beyn eyneyjem lamet.
tml mkynyu nyb hjrq wmyct alw wddgtt al mkyhla hwhyl mta mynb
‫ להיכם לא תתגדדו ולא־תשימו קרחה בין עיניכם למת‬2‫בנים א! תם ל!יהוה א‬
2-porque eres un pueblo apartado para YHWH tu Elohey, y a ti te escogió YHWH para que le seas un pueblo querido, más
que todos los pueblos que hay sobre la faz de la tierra. Ki am kadosh atah l'YHWH Eloheyja uveja bajar YHWH
lihyot lo le'am sgulah mikol ha'amim asher al-peney ha'adamah.
ynp lu rca mymuh lkm hlgs mul wl twyhl hwhy rjb kbw kyhla hwhyl hta cwdq mu yk
hmdah
‫ להיך ובך בח! ר יהוה להיות לו לע! ם סג<לה מכל הע! מים אשר ע! ל־פני האדמה‬2‫כי ע! ם קדוש א! תה ל!יהוה א‬
3-No comeras nada de lo que fuere abominable. Lo tojal kol-to'evah.
hbuwt lk lkat al
‫לא תאכ!ל כל־תועבה‬
4-Estos son los animales que podréis comer: el buey, el cordero y el cabrito; Zot habehemah asher tojelu shor seh
jesavim weseh izim.
myzu hcw mybck hc rwc wlkat rca hmhbh taz

‫זאת ה! בהמה אשר תאכלו שור שה כשבים ושה עזים‬
5-el ciervo, y el corzo, y el búfalo, y el macho cabrío salvaje, y el antílope, y el toro silvestre y la cabra montés; Ayal
utsvi veyajmur we'ako wedishon ute'o uzamer.
rmzw watw ncydw wqaw rwmjyw ybxw lya

‫א! יל וצבי וי!חמור וא! קו ודישן ותאו וזמר‬
6-y todo animal de pezuña hendida y separada en dos de arriba abajo, y que rumia, entre los animales, ése podréis
comer. Wekol-behemah mafreset parsah weshosa'at shesa shtey frasot ma'alat gerah babehemah otah tojelu.
wlkat hta hmhbb hrg tlum twsrp ytc usc tuscw hsrp tsrpm hmhb lkw
‫שסע! ת ש !סע שתי פרסות מ! על!ת גרה ב! בהמה אתה תאכלו‬
! ‫וכל־בהמה מ! פרסת פ! רסה ו‬
7-Con todo, éstos no comeréis entre los que rumian o entre los que tienen pezuña hendida: el shesuá, el camello, y la
liebre, y el conejo, pues aunque rumian no tienen la pezuña hendida; impuros son para vosotros; Aj et-zeh lo tojlu
mima'aley hagerah umimafrisey haparsah hashesu'ah et-hagamal we'et-ha'arnevet we'et-hashafan ki-ma'aleh
gerah hemah ufarsah lo hifrisu tme'im hem lajem.
npch taw tbnrah taw lmgh ta huwsch hsrph ysyrpmmw hrgh ylumm wlkat al hz ta ka
mkl mh myamf wsyrph al hsrpw hmh hrg hlum yk
‫א! ך את־זה לא תאכלו ממ! עלי ה! גרה וממ! פריסי ה! פ! רסה ה! שסועה את־ה! גמל ואת־הארנבת ואת־ה! שפן‬
‫כי־מ! עלה גרה המה ופ! רסה לא הפריסו טמאים הם לכם‬
8-y el puerco, pues aunque tiene la pezuña hendida, no rumia; impuro es para vosotros. De la carne de ellos no comeréis,
ni tocaréis su cuerpo muerto. We'et-hajazir ki-mafris parsah hu welo gerah tame hu lajem mibesaram lo tojelu
uvenivlatam lo tiga'u.
wugt al mtlbnbw wlkat al mrcbm mkl awh amf hrg alw awh hsrp syrpm yk ryzjh taw
‫ואת־ה! חזיר כי־מ! פריס פ! רסה הוא ולא גרה טמא הוא לכם מבשרם לא תאכלו ובנבלתם לא תגעו‬
9-Estos podréis comer de todo lo que hay en las aguas: todo lo que tiene aletas y escamas comeréis; Et-zeh tojelu
mikol asher bamayim kol asher-lo snapir wekaskeset tojelu.
wlkat tcqcqw rypns wl rca lk mymb rca lkm wlkat hz ta

‫את־זה תאכלו מכל אשר ב! מים כל אשר־לו סנ!פיר ו !קשקשת תאכלו‬
10-y todo lo que no tiene aletas y escamas no lo comeréis; impuro será para vosotros. Wekol asher eyn-lo snapir
ukaskeset lo tojelu tame hu lajem.
mkl awh amf wlkat al tcqcqw rypns wl nya rca lkw

‫וכל אשר אין־לו סנ!פיר ו !קשקשת לא תאכלו טמא הוא לכם‬
11-Toda ave pura podréis comer; Kol-tsipor tahorah tojelu.
wlkat hrhf rwpx lk

‫כל־צפור טהרה תאכלו‬
12-y éstas son las que no comeréis: el águila, el quebrantahuesos y águila de mar; Wezeh asher lo-tojlu mehem hanesher
wehaperes weha'ozniyah.
Hynzuhw srphw rcnh mhm wlkat al rca hzw

‫וזה אשר לא־תאכלו מהם ה! נשר וה! פרס והעזניה‬
13-y el milano, y el buitre, y el azor, según su especie; Wehara'ah we'et-ha'ayah wehadayah leminah.
hnyml hydhw hyah taw harhw

‫והראה ואת־הא! יה וה! ד! יה למינה‬
14-y todo cuervo según su especie; We'et kol-oreb lemino.
wnyml bru lk taw

‫ואת כל־ערב למינו‬
15-y el avestruz, y la lechuza, y la gaviota, y el gavilán, según sus especies; We'et bat haya'anah we'et-hatajmas
we'et-hashajaf we'et-hanets leminehu.
whnyml xnh taw pjch taw smjth taw hnuyh tb taw

‫ואת ב! ת ה! י! ענה ואת־ה! !תחמס ואת־ה! שח! ף ואת־ה! נץ למינהו‬
16-y el búho, y el ibis, y el vampiro; Et-hakos we'et-hayanshuf wehatinshamet.
tmcnthw pwcnyh taw swkh ta

‫את־ה! כוס ואת־ה! י! נשוף וה! תנשמת‬
17-y el pelícano, y el buitre egipcio, y el cuervo marino; Wehaka'at we'et-harajamah we'et-hashalaj.
klch taw hmjrh taw taqhw

‫וה! קאת ואת־הרחמה ואת־ה! שלך‬
18-y la cigüeña, y la garza, según sus especies, y el gallo montés, y el murciélago. Wehajasidah weha'anafah leminah wehadujifat
weha'atalef.
plfuhw tpykwdhw hnyml hpnahw hdysjhw

‫עטלף‬
! ‫וה! חסידה והאנפה למינה וה! דוכיפ! ת וה‬
19-Y todo insecto alado será impuro para vosotros; no se comerá. Wekol sherets ha'of tame hu lajem lo ye'ajelu.
wlkay al mkl awh amf pwuh xrc lkw

‫וכל שרץ העוף טמא הוא לכם לא יאכלו‬
20-Toda ave pura podréis comer. Kol-of tahor tojelu.
wlkat rwhf pwu lk

‫כל־עוף טהור תאכלו‬
21-No comeréis ningún animal que murió por sí mismo; al peregrino incircunciso que habitare en tus ciudades, lo
podrás dar y él lo comerá, o lo podrás vender al extranjero; porque tú eres un pueblo kadosh para YHWH, tu Elohay.
No guisarás el cabrito en la leche de su madre. Lo tojlu kol-nevelah lager asher-bish'areyja titnenah wa'ajalah o
makor lenokri ki am kadosh atah l'YHWH Eloheyja lo-tevashel gedi bajalev imo.
kyhla hwhyl hta cwdq mu yk yrknl rkm wa hlkaw hnntt kyrucb rca rgl hlbn lk wlkat al
wma bljb ydg lcbt al
‫ להיך‬2‫לא תאכלו כל־נבלה ל!גר אשר־בשעריך תתננה ו!אכלה או מכר לנכרי כי ע! ם קדוש א! תה ל!יהוה א‬
‫לא־תב! של גדי ב! חלב אמו‬

22-Ciertamente separarás el diezmo de todo el producto de tus simientes que el campo produce año por año, Aser
te'aser et kol-tvu'at zar'eja hayotse hasadeh shanah shanah.
hnc hnc hdch axyh kurz tawbt lk ta rcut rcu

‫ע! שר תע! שר את כל־תבואת ז!רעך ה! יצא ה! שדה שנה שנה‬
23-y lo comerás delante de YHWH, tu Elohay, en el lugar que El escogiere para hacer habitar allí su nombre; el diezmo
de tu cereal, de tu mosto y de tu aceite, y los primogénitos de tu ganado mayor y menor, a fin de que aprendas a temer a
YHWH, We'ajalta lifney YHWH Eloheyja bamakom asher-yivjar leshaken shemo sham masar deganeja tirosheja
weyitshareja uvejorot bekareja wetsoneja lema'an tilmad leyir'ah et-YHWH Eloheyja kol-hayamim.
trkbw krhxyw kcryt kngd rcum mc wmc nkcl rjby rca mwqmb kyhla hwhy ynpl tlkaw
mymyh lk kyhla hwhy ta haryl dmlt numl knaxw krqb
‫ להיך ב! מקום אשר־יבח! ר ל !שכן שמו שם מ! ע !שר דגנך תירשך ויצהרך ובכרת‬2‫ואכ!לת לפני יהוה א‬
‫ להיך כל־ה! ימים‬2‫בקרך וצאנך למ! ע! ן תלמ! ד ליראה את־יהוה א‬
24-Mas si el camino fuere demasiado largo para ti, de manera que no pudieres llevarlo por estar demasiado lejos de ti el
lugar que escogiere YHWH, tu Elohay, para poner allí su nombre, pues te ha de bendecir YHWH, tu Elohay, y tendrás
producción abundante. Weji-yirbeh mimeja haderej ki lo tujal seto ki-yirjak mimja hamakom asher yivjar YHWH
Eloheyja lasum shmo sham ki yevarejeja YHWH Eloheyja.
wmc mwcl kyhla hwhy rjby rca mwqmh kmm qjry yk wtac lkwt al yk krdh kmm hbry ykw
kyhla hwhy kkrby yk mc
‫ להיך לשום שמו‬2‫וכי־ירבה ממך ה! דרך כי לא תוכ!ל שאתו כי־ירח! ק ממך ה! מקום אשר יבח! ר יהוה א‬
‫ להיך‬2‫שם כי יברכך יהוה א‬
25-entonces lo convertirás en dinero, y atarás el dinero en tu mano e irás al lugar que escogiere el YHWH, tu Elohay,
Wenatatah bakasef wetsarta hakesef beyadeja wehalajta el-hamakom asher yivjar YHWH Eloheyja bo.
wb kyhla hwhy rjby rca mwqmh la tklhw kdyb pskh trxw pskb httnw
‫ להיך בו‬2‫ונת! תה ב! כסף וצ! רת ה! כסף בידך והל!כת אל־ה! מקום אשר יבח! ר יהוה א‬
26-y gastarás el dinero en todo lo que descare tu alma, en ganado mayor o menor o en vino añejo, o en cualquier cosa
que te pidiere tu alma; y comerás allí delante de YHWH tu Elohay, y te regocijarás, tú y tu casa; Wenatatah hakesef
bekol asher-te'aveh nafsheja babakar uvatson uvayayin uvashejar uvekol asher tish'alja nafsheja we'ajalta sham
lifney YHWH Eloheyja wesamajta atah uveyteja.
mc tlkaw kcpn klact rca lkbw rkcbw nyybw naxbw rqbb kcpn hwat rca lkb pskh httnw
ktybw hta tjmcw kyhla hwhy ynpl
‫ונת! תה ה! כסף בכל אשר־תא! וה נ!פשך ב! בקר וב! צאן וב! י! ין וב! שכר ובכל אשר תשאלך נ!פשך ואכ!לת שם‬
‫ להיך ושמ! חת א! תה וביתך‬2‫לפני יהוה א‬
27-y al Levi que habitare dentro de tus ciudades, no le abandonarás, porque no tiene parte ni herencia contigo. UhaLewi
asher-bish'areyja lo ta'azvenu ki eyn lo jelek wenajalah imaj.
kmu hljnw qlj wl nya yk wnbzut al kyrucb rca ywlhw

‫וה! לוי אשר־בשעריך לא ת! ע! זבנו כי אין לו חלק ונ!חלה עמך‬
28-Al fin de cada tercer año, sacarás todo el diezmo de tus productos de aquel año, y lo depositarás en tus ciudades,
Miktseh shalosh shanim totsi et-kol-masar tevu'atja bashanah haji wehinajta bish'areyja.
kyrucb tjnhw awhh hncb ktawbt rcum lk ta ayxwt mync clc hxqm
‫מקצה שלש שנים תוציא את־כל־מ! ע !שר תבואתך ב! שנה ה! הוא והנ!חת בשעריך‬
29-y vendrá el Lewi, que no tiene parte ni herencia contigo, y el peregrino, y el huérfano, y la viuda que habitan en tus
ciudades, y comerán y se saciarán, para que te bendiga YHWH, tu Elohay, en toda obra de tu mano que hicieres. Uva
haLewi ki eyn-lo jelek wenajalah imaj wehager wehayatom weha'almanah asher bish'areyja we'ajlu vesabe'u
lema'an yebarejeja YHWH Eloheyja bekol-ma'aseh yadeja asher ta'aseh.
numl wubcw wlkaw kyrucb rca hnmlahw mwtyhw rghw kmu hljnw qlj wl nya yk ywlh abw
hcut rca kdy hcum lkb kyhla hwhy kkrby
‫ובא ה! לוי כי אין־לו חלק ונ!חלה עמך וה! גר וה! יתום והאלמנה אשר בשעריך ואכלו ושבעו למ! ע! ן יברכך‬
‫ להיך בכל־מ! עשה ידך אשר !תעשה‬2‫יהוה א‬
Capítulo 15
1-Al final de cada siete años, harás shemitah. Mikets sheva-shanim ta'aseh shmitah.
hfmc hcut mync ubc xqm

‫מקץ שב! ע־שנים !תעשה שמטה‬
2-Y ésta será la manera de el shemitah: todo acreedor que prestó a su compañero, lo dejará; no lo exigirá de su
compañero o de su hermano, por haber llegado shemitah para YHWH. Wezeh devar hashmitah shamot kol-ba'al
masheh yado asher yasheh bere'ehu lo yigos et-re'ehu we'et-ajiv ki-kara shmitah l'YHWH.
arq yk wyja taw whur ta cgy al whurb hcy rca wdy hcm lub lk fwmc hfmch rbd hzw
hwhyl hfmc
‫וזה דב! ר ה! שמטה שמוט כל־ב! ע! ל מ! שה ידו אשר י!שה ברעהו לא־יגש את־רעהו ואת־אחיו כי־קרא‬
‫שמטה ל!יהוה‬
3-Al extranjero idólatra podrás exigirlo; mas lo que estuviere en poder de tu hermano, lo dejarás. Et-hanokri tigos
wa'asher yihyeh leja et-ajija tashmet yadeja.
kdy fmct kyja ta kl hyhy rcaw cgt yrknh ta

‫את־ה! נכרי תגש ו!אשר יהיה לך את־אחיך !תשמט ידך‬
4-Con todo, no habrá en medio de ti menesteroso, porque YHWH te bendecirá abundantemente en la tierra que YHWH,
tu Elohay, te da en herencia para que la poseas, Efes ki lo yihyeh-beja evyon ki-varej yevarejeja YHWH ba'arets
asher YHWH Eloheyja noten-leja najalah lerishtah.
htcrl hljn kl ntn kyhla hwhy rca xrab hwhy kkrby krb yk nwyba kb hyhy al yk spa
‫ להיך נתן־לך נ!חלה לרשתה‬2‫אפס כי לא יהיה־בך אביון כי־ברך יברכך יהוה בארץ אשר יהוה א‬
5-con tal de que oigas atentamente la voz de YHWH, tu Elohay, para guardar y cumplir todo este mandamiento que yo
te prescribo hoy. Rak im-shamoa tishma bekol YHWH Eloheyja lishmor la'asot et-kol-hamitswah hazot asher
anoji metsaweja hayom.
mwyh kwxm ykna rca tazh hwxmh lk ta twcul rmcl kyhla hwhy lwqb umct uwmc ma qr
‫ להיך לשמר ל!עשות את־כל־ה! מצוה ה! זאת אשר אנכי מצ! וך ה! יום‬2‫!רק אם־שמוע! תשמ! ע בקול יהוה א‬
6-Porque YHWH, tu Elohay, te ha bendecido como te tiene hablado, y tú podrás prestar a muchas naciones, mas no
tendrás que pedir prestado; y tendrás dominio sobre muchas naciones, mas ellas no tendrán dominio sobre ti. Ki-
YHWH Eloheyja berajeja ka'asher diber-laj weha'avateta goyim rabim we'atah lo ta'avot umashalta begoyim
rabim uveja lo yimsholu.
mybr mywgb tlcmw fbut al htaw mybr mywg tfbuhw kl rbd rcak kkrb kyhla hwhy yk
wlcmy al kbw
‫ להיך ב !רכך כ!אשר דבר־לך וה! עב! טת גוים !רבים וא! תה לא ת! עבט ומ !שלת בגוים !רבים ובך‬2‫כי־יהוה א‬
‫לא ימשלו‬
7- Cuando hubiere en medio de ti un menesteroso entre tus hermanos, en alguna de tus ciudades, en la tierra que
YHWH tu Elohay te da, no endurecerás tu corazón ni cerrarás tu mano a tu hermano menesteroso; Ki-yihyeh veja
evyon me'ajad ajeija be'ajad she'areyja be'artseja asher-YHWH Eloheyja noten laj lo te'amets et-levaveja welo
tikpots et-yadeja me'ajija ha'evyon.
kbbl ta xmat al kl ntn kyhla hwhy rca kxrab kyruc djab kyja djam nwyba kb hyhy yk
nwybah kyjam kdy ta xpqt alw
‫ להיך נתן לך לא תא! מץ את־לבבך‬2‫כי־יהיה בך אביון מאח! ד אחיך באח! ד שעריך בארצך אשר־יהוה א‬
‫ולא תקפץ את־ידך מאחיך האביון‬
8-sino que ciertamente le abrirás tu mano, y sin falta le prestarás lo suficiente para lo que le faltare. Ki-fatoaj tiftaj et-
yadeja lo weha'avet ta'avitenu dey maksoro asher yeksar lo.
wl rsjy rca wrsjm yd wnfybut fbuhw wl kdy ta jtpt jtp yk

‫כי־פתח! תפ !תח את־ידך לו וה! עבט !תעביטנו די מ! חסרו אשר יח !סר לו‬
9-Guárdate de que no haya en tu corazón cosa perversa, ni digas: "se va acercando el año séptimo, el año shemitah", de
modo que tu ojo sea malo para con tu hermano menesteroso y no le des nada, y él clame contra ti a YHWH, y haya en ti
pecado. Hishamer leja pen-yihyeh davar im-levaveja vliya'al lemor karvah shnat-hasheva shanat hashmitah
wera'ah eyneja be'ajija ha'evyon welo titen lo wekara aleyja el-YHWH wehayah beja jet.
kyjab knyu hurw hfmch tnc ubch tnc hbrq rmal luylb kbbl mu rbd hyhy np kl rmch
afj kb hyhw hwhy la kylu arqw wl ntt alw nwybah
‫השמר לך פן־יהיה דבר עם־לבבך בלי! ע! ל לאמר קרבה שנ!ת־ה! שב! ע שנ!ת ה! שמטה ורעה עינך באחיך‬
‫האביון ולא תתן לו וקרא עליך אל־יהוה והיה בך חטא‬
10-Aunque sea muchas veces le darás, y que tu corazón no se malee cuando le dieres, porque a causa de esto te bendecirá
YHWH, tu Elohay, en toda tu obra y en todo aquello en que pusieres tu mano. Naton titen lo welo-yera levaveja betitja
lo ki biglal hadavar hazeh yebarejeja YHWH Eloheyja bekol-ma'aseja uvekol mishlaj yadeja.
lkbw kcum lkb kyhla hwhy kkrby hzh rbdh llgb yk wl kttb kbbl ury alw wl ntt nwtn
kdy jlcm
‫ להיך בכל־מ! עשך ובכל משל!ח‬2‫לא־ירע לבבך בתתך לו כי בגל!ל ה! דבר ה! זה יברכך יהוה א‬
! ‫נתון תתן לו ו‬
‫ידך‬
11-Porque nunca dejará de haber menesterosos en medio de la tierra; por tanto, yo te ordeno diciendo: Ampliamente has
de abrir tu mano a tu hermano, o sea a tu pobre y a tu menesteroso en tu tierra. Ki lo-yejdal evyon mikerev ha'arets al-
ken anoji metsaveja lemor patoaj tiftaj et-yadeja le'ajija la'anyeja ule'evyoneja be'artseja.
Knybalw kynul kyjal kdy ta jtpt jtp rmal kwxm ykna nk lu xrah brqm nwyba ldjy al yk
kxrab
‫כי לא־יחד! ל אביון מקרב הארץ ע! ל־כן אנכי מצ! וך לאמר פתח! תפ !תח את־ידך לאחיך ל!עניך ולאבינך‬
‫בארצך‬
12-Si fuere vendido a ti tu hermano el hebreo o hebrea, te servirá seis años, y en el séptimo lo dejarás ir libre de ti. Ki
yimajer leja ajija ha'Ivri o ha'Ivriyah wa'avadja shesh shanim uvashanah hashvi'it teshalajenu jofshi me'imaj.
kmum ycpj wnjlct tuybch hncbw mync cc kdbuw hyrbuh wa yrbuh kyja kl rkmy yk
‫כי־ימכר לך אחיך העברי או העבריה ו!עבדך שש שנים וב! שנה ה! שביעת ת !שלחנו חפשי מעמך‬
13-Y cuando le dejares ir libre de ti, no le enviaras con las manos vacías, Weji-teshalejenu jofshi me'imaj lo tshaljenu
reykam.
mqyr wnjlct al kmum ycpj wnjlct ykw

‫וכי־ת !שלחנו חפשי מעמך לא ת !שלחנו ריקם‬

14-sino que le cargarás proveyéndole de tu rebaño y de tu era y de tu bodega; de aquello en que te haya bendecido
YHWH, tu Elohay, le darás. Ha'aneyk ta'anik lo mitsoneja umigorneja umikveja asher berajeja YHWH Eloheyja
titen-lo.
wl ntt kyhla hwhy kkrb rca kbqymw knrgmw knaxm wl qynut qynuh
‫ להיך תתן־לו‬2‫ה! עניק !תעניק לו מצאנך ומגרנך ומיקבך אשר ב !רכך יהוה א‬
15-Y recordarás que tú fuiste siervo en la tierra de Mitsrayim, y que YHWH, tu Elohay, te redimió; por tanto yo te
ordeno esto hoy. Wezajarta ki eved hayita be'erets Mitsrayim wayifdeja YHWH Eloheyja al-ken anoji metsaveja
et-hadavar hazeh hayom.
mwyh hzh rbdh ta kwxm ykna nk lu kyhla hwhy kdpyw myrxm xrab tyyh dbu yk trkzw
‫ להיך ע! ל־כן אנכי מצ! וך את־ה! דבר ה! זה ה! יום‬2‫וזכ! רת כי עבד היית בארץ מצ !רים ו!יפדך יהוה א‬
16-Y si él te dijere: "no saldré de tu servicio", porque te ama a ti y a tu casa, porque le va bien contigo, Wehayah ki-
yomar eleyja lo etse me'imaj ki ahevja we'et-beyteja ki-tov lo imaj.
kmu wl bwf yk ktyb taw kbha yk kmum axa al kyla rmay yk hyhw
‫והיה כי־יאמ! ר אליך לא אצא מעמך כי אהבך ואת־ביתך כי־טוב לו עמך‬
17-entonces tomarás una lezna y le horadarás su oreja (derecha junto a la puerta, y él será tu siervo para siempre (hasta el
yovel). Y también con tu sierva harás del mismo modo. Welakajta et-hamartsea wenatatah be'ozno uvadelet wehayah
leja eved olam we'af la'amatja ta'aseh-ken.
nk hcut ktmal paw mlwu dbu kl hyhw tldbw wnzab httnw uxrmh ta tjqlw
‫לקחת את־ה! מ! רצע! ונת! תה באזנו וב! דלת והיה לך עבד עולם ואף ל!אמתך !תעשה־כן‬
! ‫ו‬
18-No será a tus ojos cosa dura cuando le enviares de ti libre, puesto que durante seis años te sirvió el doble de lo que
corresponde al salario de un jornalero; y así te bendecirá YHWH, tu Elohay, en todo lo que hicieres. Lo-yiksheh
be'eyneja beshalejaja oto jofshi me'imaj ki mishneh sjar sajir avadeja shesh shanim uverajeja YHWH Eloheyja
bekol asher ta'aseh.
Kyhla hwhy kkrbw mync cc kdbu rykc rkc hncm yk kmum ycpj wta kjlcb knyub hcqy al
hcut rca lkb
‫ להיך‬2‫לא־יקשה בעינך ב !שלחך אתו חפשי מעמך כי משנה ש !כר שכיר עבדך שש שנים וב !רכך יהוה א‬
‫בכל אשר !תעשה‬
19-Todo primogénito, siendo macho, que naciere en tu ganado mayor o menor, lo apartarás a YHWH, tu Elohey; no harás
ningún servicio con el primogénito de tu toro, y no esquilarás al primogénito de tus ovejas; Kol-habekor asher yivaled
bivekarja uvetsonja hazajar takdish l'YHWH Eloheyja lo ta'avod bivjor shoreja welo tagoz bekor tsoneja.
zgt alw krwc rkbb dbut al kyhla hwhyl cydqt rkzh knaxbw krqbb dlwy rca rwkbh lk
knax rwkb
‫ להיך לא ת! עבד בבכר שורך ולא תגז‬2‫כל־ה! בכור אשר יולד בבקרך ובצאנך ה! זכר !תקדיש ל!יהוה א‬
‫בכור צאנך‬
20-delante de YHWH, tu Elohay, los comerán, año en año, en el lugar que escogiere YHWH, tu y tu casa. Lifney YHWH
Eloheyja tojlenu shanah beshanah bamakom asher-yivjar YHWH atah ubeyteja.
ktybw hta hwhy rjby rca mwqmb hncb hnc wnlkat kyhla hwhy ynpl
‫ להיך תאכלנו שנה בשנה ב! מקום אשר־יבח! ר יהוה א! תה וביתך‬2‫לפני יהוה א‬
21-Mas si hubiere en él algún defecto, ya fuere cojo o ciego, o con cualquier otro defecto grave, no lo sacrificarás a
YHWH, tu Elohey; Weji-yihyeh bo mum pise'aj o iver kol mum ra lo tizbajenu l'YHWH Eloheyja.
kyhla hwhyl wnjbzt al ur mwm lk rwu wa jsp mwm wb hyhy ykw

‫ להיך‬2‫וכי־יהיה בו מום פסח! או עור כל מום רע לא תזבחנו ל!יהוה א‬
22-dentro de tus ciudades lo comerás; el impuro del mismo modo que el puro lo podrán comer juntamente, así como se
come el corzo y el ciervo. Bish'areyja tojelenu hatame wehatahor yakdav katsvi weja'ayal.
lyakw ybxk wdjy rwhfhw amfh wnlkat kyrucb

‫בשעריך תאכלנו ה! טמא וה! טהור י!חדו כ! צבי וכא! יל‬
23-Solamente su sangre no comerás; sobre la tierra la derramarás como agua. Rak et-damo lo tojel al-ha'arets
tishpejenu kamayim.
mymk wnkpct xrah lu lkat al wmd ta qr

‫!רק את־דמו לא תאכל ע! ל־הארץ תשפכנו כ!מים‬
Capítulo 16
1-Estate alerta desde antes que llegue, para observar el mes de Aviv (primavera), y celebrarás la pesaj en honor de
YHWH, tu Elohay, porque en el mes de Aviv, de noche, te sacó YHWH, tu Elohay, de Mitsrayim,- Shamor et-kodesh
ha'Aviv ve'asita Pesaj l'YHWH Eloheyja ki bejodesh ha'Aviv hotsi'aja YHWH Eloheyja miMitsrayim laylah.
myrxmm kyhla hwhy kayxwh bybah cdjb yk kyhla hwhyl jsp tycuw bybah cdj ta rwmc
hlyl
‫ להיך ממצ !רים‬2‫ להיך כי בחדש האביב הוציאך יהוה א‬2‫שמור את־חדש האביב ועשית פ !סח ל!יהוה א‬
‫לילה‬
2-y sacrificarás la pesaj a YHWH, tu Elohay, de las ovejas y de las vacas, en el lugar que YHWH escogiere para hacer
habitar allí su nombre. Wezavajta Pesaj l'YHWH Eloheyja tson uvakar bamakom asher yibejar YHWH leshaken
shmo sham.
mc wmc nkcl hwhy rjby rca mwqmb rqbw nax kyhla hwhyl jsp tjbzw
‫ להיך צאן ובקר ב! מקום אשר־יבח! ר יהוה ל !שכן שמו שם‬2‫וזב! חת פ !סח ל!יהוה א‬
3-No comerás con ella leudo; siete días comerás con ella panes ázimos, pan de aflicción, porque aprisa salista de tierra
de Mitsrayim, para que te acuerdes del día en que saliste de la tierra de Mitsrayim, todos los días de tu vida. Lo-tojal
alay'o jamets shiv'at yamim tojal-alav matsot lejem oni ki vejipazon yatsata me'erets Mitsrayim lema'an tizkor
et-yom tsetja me'erets Mitsrayim kol yemey jayeyja.
numl myrxm xram taxy nwzpjb yk ynu mjl twxm wylu lkat mymy tubc xmj wylu lkat al
kyyj ymy lk myrxm xram ktax mwy ta rkzt
‫לא־תאכ!ל עליו חמץ שבע! ת ימים תאכ!ל־עליו מ! צות לחם עני כי בחפזון יצאת מארץ מצ !רים למ! ע! ן‬
‫תזכר את־יום צאתך מארץ מצ !רים כל ימי ח! ייך‬
4-Y no será vista contigo levadura en todo tu territorio, por siete días; y no quedará de la carne del cordero pascual que
sacrificares en la. tarde del primer día, nada hasta la mañana. Welo-yera'eh leja se'or bekol-gevulja shiv'at yamim
welo-yalin min-habasar asher tizbaj ba'erev bayom harishon laboker.
rqbl nwcarh mwyb brub jbzt rca rcbh nm nyly alw mymy tubc klbg lkb rac kl hary alw
‫ולא־יראה לך שאר בכל־גב<לך שבע! ת ימים ולא־ילין מן־ה! בשר אשר תזב! ח בערב ב! יום הראשון ל!בקר‬
5-No podrás sacrificar el cordero de la pascua en cualquiera de tus ciudades que YHWH, tu Elohey, te da, Lo tujal
lizboaj et-haPesaj be'ajad she'areyja asher-YHWH Eloheyja noten laj.
kl ntn kyhla hwhy rca kyruc djab jsph ta jbzl lkwt al

‫ להיך נתן לך‬2‫לא תוכ!ל לזבח! את־ה! פ !סח באח! ד שעריך אשר־יהוה א‬
6-sino que en el lugar que escogiere YHWH, tu Elohey, para hacer habitar allí su nombre, has de sacrificar el cordero
de la pascua por la tarde; al ponerse el sol lo comerás, al mismo tiempo en que saliste de Mitsrayim; Ki im-el-
hamakom asher yivjar YHWH Eloheyja leshaken shmo sham tizbaj et-haPesaj ba'arev kevo hashemesh mo'ed
tsetja miMitsrayim.
duwm cmch awbk brub jsph ta jbzt mc wmc nkcl kyhla hwhy rjby rca mwqmh la ma yk
myrxmm ktax
‫ להיך ל !שכן שמו שם תזב! ח את־ה! פ !סח בערב כבוא ה! שמש מועד‬2‫כי אם־אל־ה! מקום אשר־יבח! ר יהוה א‬
‫צאתך ממצרים‬
7-y lo asarás y lo comerás en el lugar que escogiere YHWH, tu Elohey; y regresarás por la mañana del segundo día, y
volverás a tu tienda. Uvishalta we'ajalta bamakom asher yivejar YHWH Eloheyja bo ufanita baboker wehalajta
le'ohaleyja.
kylhal tklhw rqbb tynpw wb kyhla hwhy rjby rca mwqmb tlkaw tlcbw
‫ להיך בו ופנית ב! בקר והל!כת לאהליך‬2‫וב !שלת ואכ!לת ב! מקום אשר יבח! ר יהוה א‬
8-Seis días comerás panes ázimos, y en el día séptimo habrá asamblea solemne en honor de YHWH, tu Elohey; ningún
trabajo harás. Sheshet yamim tojal matsot uvayom hashvi'i atseret l'YHWH Eloheyja lo ta'aseh melajah.
hkalm hcut al kyhla hwhyl trxu yuybch mwybw twxm lkat mymy tcc
‫ להיך לא ת! עשה מלאכה‬2‫ששת ימים תאכ!ל מ! צות וב! יום ה! שביעי עצרת ל!יהוה א‬
9-Siete semanas contarás para ti; desde que la hoz corte el ómer, principiarás a contar siete semanas. Shiv'ah shavu'ot
tispor-laj mehajel jermesh bakamah tajel lispor shiv'ah shavu'ot.
twubc hubc rpsl ljt hmqb cmrj ljhm kl rpst tubc hubc
‫שבעה שב<עת תספר־לך מהחל חרמש ב! קמה תחל לספר שבעה שב<עות‬
10-Y celebrarás la fiesta de las semanas a YHWH, tu Elohey; con lo que pudieres dar de tu mano darás, de acuerdo
con lo que te haya bendecido YHWH tu Elohey. We'asita jag Shavu'ot l'YHWH Eloheyja misat nidvat yadeja
asher titen ka'asher yebarejeja YHWH Eloheyja.
kyhla hwhy kkrby rcak ntt rca kdy tbdn tsm kyhla hwhyl twubc gj tycuw
‫ להיך‬2‫ להיך מ !סת נדב! ת ידך אשר תתן כ!אשר יברכך יהוה א‬2‫ועשית ח! ג שב<עות ל!יהוה א‬
11-Y se alegrarán delante de YHWH, tu Elohey, tú y tu hijo, y tu hija, y tu siervo, y tu sierva, y el Lewi que reside
dentro de tus ciudades, junto con el extranjero y el huérfano y la viuda que habitan en medio de ti, en el lugar que
YHWH su Elohim escoja para que Su Nombre habite. Wesamajta lifney YHWH Eloheyja atah uvinja uviteja
we'avdeja wa'amateja wehaLewi asher bish'areyja wehager wehayatom weha'almanah asher bekirbeja
bamakom asher yivjar YHWH Eloheyja leshaken shmo sham.
mwtyhw rghw kyrucb rca ywlhw ktmaw kdbuw ktbw knbw hta kyhla hwhy ynpl tjmcw
mc wmc nkcl kyhla hwhy rjby rca mwqmb kbrqb rca hnmlahw
‫ להיך א! תה ובנך ובתך וע! בדך ו!אמתך וה! לוי אשר בשעריך וה! גר וה! יתום והאלמנה‬2‫ושמ! חת לפני יהוה א‬
‫ להיך ל !שכן שמו שם‬2‫אשר בקרבך ב! מקום אשר יבח! ר יהוה א‬
12-Y acuérdate de que tú fuiste siervo en Mitsrayim ; por tanto guardarás y cumplirás estos estatutos. Wezajarta ki-
eved hayita beMitsrayim weshamarta we'asita et-hajukim ha'eleh.
hlah myqjh ta tycuw trmcw myrxmb tyyh dbu yk trkzw

‫וזכ! רת כי־עבד היית במצרים ושמ! רת ועשית את־ה! ח< קים האלה‬
13-La fiesta de las cabañas celebrarás por siete días, cuando hayas recogido el producto de tu era y de tu vendimia. Jag
haSukot ta'aseh leja shiv'at yamim be'ospeja migorneja umiyikveja.
kbqymw knrgm kpsab mymy tubc kl hcut tksh gj

‫ח! ג ה! ס< כת !תעשה לך שבע! ת ימים באספך מגרנך ומיקבך‬
14-Y te regocijarás en tu fiesta, tú y tu hijo, y tu hija, y tu siervo, y tu sierva, y el Lewi, y el peregrino, y el huérfano, y
la viuda, que habitan dentro de tus ciudades. Wesamajta bejageja atah uvinja uviteja we'avdeja wa'amateja
wehaLevi wehager wehayatom weha'almanah asher bish'areyja.
kyrucb rca hnmlahw mwtyhw rghw ywlhw ktmaw kdbuw ktbw knbw hta kgjb tjmcw
‫ושמ! חת בח! גך א! תה ובנך ובתך וע! בדך ו!אמתך וה! לוי וה! גר וה! יתום והאלמנה אשר בשעריך‬
15-Siete días celebrarás fiesta solemne a YHWH, tu Elohey, en el lugar que escogiere YHWH; porque YHWH, tu
Elohey, te bendecirá en todos tus productos y en toda la obra de tus manos; por tanto estarás ciertamente alegre.
Shiv'at yamim tajog l'YHWH Eloheyja bamakom asher-yivjar YHWH ki yevarejeja YHWH Eloheyja bekol
tevu'atja uvekol ma'aseh yadeyja vehayita aj same'aj.
ktawbt lkb kyhla hwhy kkrby yk hwhy rjby rca mwqmb kyhla hwhyl gjt mymy tubc
jmc ka tyyhw kydy hcum lkbw
‫ להיך בכל תבואתך ובכל‬2‫ להיך ב! מקום אשר־יבח! ר יהוה כי יברכך יהוה א‬2‫שבע! ת ימים תחג ל!יהוה א‬
!‫מ! עשה ידיך והיית א! ך שמח‬
16-Tres veces en el año se presentarán todos tus varones delante de YHWH, tu Elohey, en el lugar que El escogiere; en la
fiesta de los ázimos, y en la fiesta de las semanas, y en la fiesta de las cabañas; y no se aparecerán delante de YHWH con
las manos vacias. Shalosh pe'amim bashanah yera'eh kol-zjureja et-peney YHWH Eloheyja bamakom asher yivjar
bejag haMatsot uvejag haShavu'ot uvejag haSukot velo yera'eh et-peney YHWH reykam.
gjbw twxmh gjb rjby rca mwqmb kyhla hwhy ynp ta krwkz lk hary hncb mymup cwlc
mqyr hwhy ynp ta hary alw twksh gjbw twubch
‫ להיך ב! מקום אשר יבחר בח! ג ה! מ! צות ובח! ג‬2‫שלוש פעמים ב! שנה יראה כל־זכורך את־פני יהוה א‬
‫ה! שב<עות ובח! ג ה! ס< כות ולא יראה את־פני יהוה ריקם‬
17-cada uno (ofrendará) según sus posibilidades, conforme a la bendición que YHWH, tu Elohey, te haya dado. Ish
kematnat yado kevirkat YHWH Eloheyja asher natan-laj.
kl ntn rca kyhla hwhy tkrbk wdy tntmk cya

‫ להיך אשר נת! ן־לך‬2‫איש כמ! תנ!ת ידו כברכ!ת יהוה א‬
Parashah 48: Shof'tim (Jueces) 16:18-21:9
18-Jueces y oficiales designarás para ti en cada una de tus tribus, en todas las ciudades que YHWH tu Elohey, te da, y
juzgarán al pueblo con juicio recto. Shoftim weshotrim titen-leja bejol-she'areyja asher YHWH Eloheyja noten
leja lishvateyja weshafetu et-ha'am mishpat tsedek.
qdx fpcm muh ta wfpcw kyfbcl kl ntn kyhla hwhy rca kyruc lkb kl ntt myrfcw myfpc
‫ להיך נתן לך לשבטיך ושפטו את־העם משפ! ט־צדק‬2‫שפטים ושטרים תתן־לך בכל־שעריך אשר יהוה א‬
19-No torcerás el juicio, no harás distinción de personas ni recibirás soborno, porque el soborno ciega los ojos de los
sabios y pervierte las palabras de los justos. Lo-tateh mishpat lo takir panim welo-tikaj shojad ki hashojad ye'aver
eyney jajamim wisalef divrey tsadikim.
mqydx yrbd plsyw mymkj ynyu rwuy djch yk djc jqt alw mynp rykt al fpcm hft al
‫יסלף דברי צ! דיקם‬
! ‫לא־ת! טה משפט לא ת! כיר פנים ולא־ת !קח שח! ד כי ה! שח! ד יע! ור עיני חכמים ו‬
20-La justicia y solamente la justicia seguirás, para que vivas y poseas la tierra que YHWH, tu Elohey, te da. Tsedek
tsedek tirdof lema'an tijyeh weyarashta et-ha'arets asher-YHWH Eloheyja noten laj.
kl ntn kyhla hwhy rca xrah ta tcryw hyjt numl pdrt qdx qdx
‫ להיך נתן לך‬2‫ירשת את־הארץ אשר־יהוה א‬
! ‫צדק צדק תרדף למ! ע! ן תחיה ו‬
21-No plantarás para ti asherá (árbol de idolatría) ni ninguna clase de árbol junto al altar de YHWH, tu Elohey, que harás
para ti. Lo-tita leja asherah kol-ets etsel mizbaj YHWH Eloheyja asher ta'aseh-laj.
kl hcut rca kyhla hwhy jbzm lxa xu lk hrca kl uft al

‫ להיך אשר !תעשה־לך‬2‫לא־ת !טע לך אשרה כל־עץ אצל מזב! ח יהוה א‬
22-Y no levantarás para ti matzevah (altar pagano monolítico), cosas que aborrece YHWH, tu Elohey. Welo-takim
leja matsevah asher sane YHWH Eloheyja.
kyhla hwhy anc rca hbxm kl myqt alw

‫ להיך‬2‫ולא־תקים לך מ! צבה אשר שנא יהוה א‬
Capítulo 17
1-No ofrecerás en sacrificio a YHWH, tu Elohey, buey o cordero que tenga defecto o cualquier imperfección, porque
abominación es eso para YHWH, tu Elohey. Lo-tizbaj l'YHWH Eloheyja shor waseh asher yihyeh vo mum kol
davar ra ki to'avat YHWH Eloheyja hu.
awh kyhla hwhy tbuwt yk ur rbd lk mwm wb hyhy rca hcw rwc kyhla hwhyl jbzt al
‫ להיך הוא‬2‫ להיך שור ושה אשר יהיה בו מום כל דבר רע כי תועב! ת יהוה א‬2‫לא־תזב! ח ל!יהוה א‬
2-Cuando se hallare en medio de ti, en cualquiera de tus ciudades que YHWH, tu Elohey, te da, hombre o mujer que haya
hecho lo que es malo a los ojos de YHWH, tu Elohey, transgrediendo su pacto, Ki-yimatse vekirbeja be'ajad she'areyja
asher-YHWH Eloheyja noten laj ish o-ishah asher ya'aseh et-hara be'eyney YHWH Eloheyja la'avor berito.
Ynyub urh ta hcuy rca hca wa cya kl ntn kyhla hwhy rca kyruc djab kbrqb axmy yk
wtyrb rbul kyhla hwhy
‫ להיך נתן לך איש או־אשה אשר י!עשה את־ה !רע בעיני‬2‫כי־ימצא בקרבך באח! ד שעריך אשר־יהוה א‬
‫ להיך ל!עבר בריתו‬2‫יהוה־א‬
3-y que haya ido y servido a otros elohim postrándose ante ellos, o ante el sol o la luna o de todo el ejército de los
cielos, lo cual Yo no he ordenado; Wayelej waya'avod elohim ajerim wayishtaju lahem welashemesh o layare'aj o
lejol-tseva hashamayim asher lo-tsiwiti.
ytywx al rca mymch abx lkl wa jryl wa cmclw mhl wjtcyw myrja myhla dbuyw klyw
‫ להים אחרים ו!יש !תחו להם ול!שמש ׀ או ל!ירח! או לכל־צבא ה! שמ! ים אשר לא־צויתי‬2‫ו!ילך ו!י! עבד א‬
4-y te fuere denunciado y le hubieres oído, indagarás bien, y he aquí que siendo verdad y cierto, que esta abominación
ha sido cometida en Yisra'el, Wehugad-leja weshamata wedarashta heytev wehineh emet najon hadavar ne'estah
hato'evah hazot beYisra'el.
larcyb tazh hbuwth htcun rbdh nwkn tma hnhw bfyh tcrdw tumcw kl dghw
‫ מת נכון ה! דבר נעשתה ה! תועבה ה! זאת בישראל‬2‫וה< ג!ד־לך ושמעת וד !רשת היטב והנה א‬
5-entonces harás conducir a las puertas de tu ciudad al tal hombre o a la tal mujer que hubiere hecho esta cosa mala; sea
hombre o sea mujer los apedrearás y morirán. Wehotseta et-ha'ish hahu o et-ha'ishah hahi asher asu et-hadavar
hara hazeh el-she'areyja et-ha'ish o et-ha'ishah uskaltam ba'avanim wametu.
cyah ta kyruc la hzh urh rbdh ta wcu rca awhh hcah ta wa awhh cyah ta taxwhw
wtmw mynbab mtlqsw hcah ta wa
‫והוצאת את־האיש ה! הוא או את־האשה ה! הוא אשר עשו את־ה! דבר הרע ה! זה אל־שעריך את־האיש‬
‫או את־האשה וס !קלתם באבנים ומתו‬
6-Por el testimonio de dos testigos o de tres testigos será muerto; no será muerto por el testimonio de un solo testigo.
Al-pi shnayim edim o shloshah edim yumat hamet lo yumat al-pi ed ejad.
dja du yp lu tmwy al tmh tmwy mydu hclc wa mydu mync yp lu

‫ע! ל־פי שנ!ים עדים או שלשה עדים יומ! ת ה! מת לא יומ! ת ע! ל־פי עד אחד‬
7-La mano de los testigos será la primera contra él para matarlo, y después la mano de todo el pueblo; así extirparás el
mal de en medio de ti. Yad ha'edim tihyeh-bo barishonah lahamito weyad kol-ha'am ba'ajaronah uvi'arta hara
mikirbeja.
kbrqm urh trubw hnrjab muh lk dyw wtymhl hncarb wb hyht myduh dy
‫י!ד העדים תהיה־בו בראשנה ל!המיתו וי!ד כל־העם באחרנה ובע! רת הרע מקרבך‬
8-Cuando alguna ley te fuere desconocida en juicio: si una sangre fuere pura o impura, si una causa fuere justa o injusta,
si una llaga fuere pura o impura, o si surgieren causas que provocaren divergencia de opiniones, en tus ciudades, entonces
te levantarás al lugar que escoja YHWH tu Elohey. Ki yipale mimeja davar lamishpat beyn-dam ledam beyn-din
ledin uveyn nega lanega divrey rivot bish'areyja wekamta we'alita el-hamakom asher yivjar YHWH Eloheyja bo.
tmqw kyrucb tbyr yrbd ugnl ugn nybw nydl nyd nyb mdl md nyb fpcml rbd kmm alpy yk
wb kyhla hwhy rjby rca mwqmh la tyluw
‫כי יפלא ממך דבר ל!משפט בין־דם לדם בין־דין לדין ובין נג!ע לנג!ע דברי ריבת בשעריך ו !קמת ועלית‬
‫ להיך בו‬2‫אל־ה! מקום אשר יבח! ר יהוה א‬
9-y te llegarás a los kohanim los Lewi'im, y al juez que hubiere en aquellos días, y consultarás y ellos te declararán la
sentencia del juicio; Uvata el-hakohanim haLewi'im we'el-hashofet asher yihyeh bayamim hahem wedarashta
wehigidu leja et devar hamishpat.
fpcmh rbd ta kl wdyghw tcrdw mhh mymyb hyhy rca fpch law mywlh mynhkh la tabw
‫ובאת אל־ה! כהנים ה! לוים ואל־ה! שפט אשר יהיה ב! ימים ההם וד !רשת והגידו לך את דב! ר ה! משפט‬
10-y harás conferirme; el mandato de la sentencia que te anunciaren desde aquel lugar que escogiere YHWH, y cuidarás
de hacer conforme a todo lo que te enseñaren. We'asita al-pi hadavar asher yagidu leja min-hamakom hahu asher
yivjar YHWH weshamarta la'asot kejol asher yoruja.
rca lkk twcul trmcw hwhy rjby rca awhh mwqmh nm kl wdygy rca rbdh yp lu tycuw
kwrwy
‫ועשית ע! ל־פי ה! דבר אשר י!גידו לך מן־ה! מקום ה! הוא אשר יבח! ר יהוה ושמ! רת ל!עשות ככל אשר יורוך‬
11-Según la instrucción que ellos te enseñaren, y según el juicio que te dijeren, así has de hacer; no te desviarás de la
sentencia que te declararen ni hacia la derecha ni hacia la izquierda . Al-pi hatorah asher yoruja we'al-hamishpat
asher-yomru leja ta'aseh lo tasur min-hadavar asher yagidu lecha yamin usmol.
kl wdygy rca rbdh nm rwst al hcut kl wrmay rca fpcmh luw kwrwy rca hrwth yp lu
lamcw nymy
‫ע! ל־פי ה! תורה אשר יורוך וע! ל־ה! משפט אשר־יאמרו לך !תעשה לא תסור מן־ה! דבר אשר־י!גידו לך ימין‬
‫ושמאל‬
12-Y el hombre que obrare con soberbia, no escuchando al kohen que estuviere para oficiar allí a YHWH, tu Elohey, o al
juez, el tal hombre morirá; y eliminarás el mal de Yisra'el. Weha'ish asher-ya'aseh bezadon levilti shmo'a el-hakohen
ha'omed lesharet sham et-YHWH Eloheyja o el-hashofet umet ha'ish hahu uvi'arta hara miYisra'el.
fpch la wa kyhla hwhy ta mc trcl dmuh nhkh la umc ytlbl nwdzb hcuy rca cyahw
larcym urh trubw awhh cyah tmw
‫ להיך או אל־ה! שפט ומת‬2‫והאיש אשר־י!עשה בזדון לבלתי שמע! אל־ה! כהן העמד לשרת שם את־יהוה א‬
‫האיש ה! הוא ובע! רת הרע מישראל‬
13-Y todo el pueblo oirá y temerá, y no procederá mal con soberbia. Wejol-ha'am yishme'u weyira'u welo yezidun od.
dwu nwdyzy alw waryw wumcy muh lkw

‫וכל־העם ישמעו ויראו ולא יזידון עוד‬
14-Cuando hubieres llegado a la tierra que YHWH, tu Elohey, te da, y la tuvieres en posesión, y habitares en ella, y
dijeres: "pondré sobre mí un rey, como todas las naciones que están a mi alrededor", Ki-tavo el-ha'arets asher YHWH
Eloheyja noten laj wirishtah weyashavtah bah we'amarta asimah alay melej kejol-hagoyim asher sevivotay.
lkk klm ylu hmyca trmaw hb htbcyw htcryw kl ntn kyhla hwhy rca xrah la abt yk
ytbybs rca mywgh
‫ישבתה בה ואמ! רת אשימה על!י מלך ככל־‬
! ‫ להיך נתן לך וירשתה ו‬2‫כי־תבא אל־הארץ אשר יהוה א‬
‫ה! גוים אשר סביבתי‬
15-ciertamente podrás poner sobre ti por rey a aquél que escogiere YHWH tu Elohey; de entre tus hermanos pondrás rey
sobre ti; no podrás poner sobre ti a hombre de tierra extraña, que no fuere hermano tuyo. Som tasim aleyja melej asher
yivjar YHWH Eloheyja bo mikerev ajeyja tasim aleyja melej lo tujal latet aleyja ish nojri asher lo-ajija hu.
kylu ttl lkwt al klm kylu myct kyja brqm wb kyhla hwhy rjby rca klm kylu myct mwc
awh kyjaal rca yrkn cya
‫ להיך בו מקרב אחיך תשים עליך מלך לא תוכ!ל לתת עליך‬2‫שום תשים עליך מלך אשר יבח! ר יהוה א‬
‫איש נכרי אשר לא־אחיך הוא‬
16-Pero no ha de multiplicar para sí caballos, ni hará volver el pueblo a Mitzrayim para multiplicar caballos; porque
YHWH os ha, dicho: "Nunca más habéis de volver por este camino". Rak lo-yarbeh-lo susim welo-yashiv et-ha'am
Mitsraymah lema'an harbot sus wa'YHWH amar lajem lo tosifun lashuv baderej hazeh od.
nwpst al mkl rma hwhyw sws twbrh numl hmyrxm muh ta bycy alw mysws wl hbry al qr
dwu hzh krdb bwcl
‫!רק לא־י!רבה־לו סוסים ולא־ישיב את־העם מצ !רימה למ! ע! ן ה! רבות סוס ו!יהוה אמ! ר לכם לא תספון‬
‫לשוב ב! דרך ה! זה עוד‬
17-Ni tampoco ha de multiplicar para sí mujeres, para que no se desvíe su corazón; y plata y oro no multiplicará mucho
para sí. Welo yarbeh-lo nashim welo yasur levavo wejesef wezahav lo yarbeh-lo me'od.
dam wl hbry al bhzw pskw wbbl rwsy alw mycn wl hbry alw
‫ולא י!רבה־לו נשים ולא יסור לבבו וכסף וזהב לא י!רבה־לו מאד‬
18-Y cuando se sentare sobre el trono de su reino, escribirá para sí la copia de esta Torah en un Sefer, delante de los
Kohanim los Lewi'im; Wehayah jeshivto al kise mamlajto wejatav lo et-mishneh hatorah hazot al-sefer milifney
hakohanim haLewi'im.
mywlh mynhkh ynplm rps lu tazh hrwth hncm ta wl btkw wtklmm ask lu wtbck hyhw
‫והיה כשבתו ע! ל כסא מ! מל!כתו וכת! ב לו את־משנה ה! תורה ה! זאת ע! ל־ספר מלפני ה! כהנים ה! לוים‬
19-y lo tendrá consigo y en él leerá todos los días de su vida, a fin de que aprenda a temer a YHWH, su Elohey, para
guardar todas las palabras de esta Torah y estos estatutos, para cumplirlos; Wehayetah imo wekara vo kol-yemey
jayay'o lema'an yilmad leyir'ah et-YHWH Elohay'o lishmor et-kol-divrey hatorah hazot we'et-hajukim ha'eleh
la'asotam.
hrwth yrbd lk ta rmcl wyhla hwhy ta haryl dmly numl wyyj ymy lk wb arqw wmu htyhw
mtcul hlah myqjh taw tazh
‫ להיו לשמר את־כל־דברי ה! תורה ה! זאת‬2‫והיתה עמו וקרא בו כל־ימי ח! ייו למ! ע! ן ילמ! ד ליראה את־יהוה א‬
‫ואת־ה! ח< קים האלה ל!עשתם‬
20-a fin de que su corazón no se engría sobre sus hermanos, ni se desvíe de lo ordenado ni hacia la derecha ni hacia la
izquierda, para que prolongue los días de su reino, así él como sus hijos, en medio de Yisra'el. Levilti rum-levavo
me'ejay'o ulevilti sur min-hamitswah yamin usmol lema'an ya'arij yamim al-mamlajto hu uvanay'o bekerev
Yisra'el.
awh wtklmm lu mymy kyray numl lwamcw nymy hwxmh nm rws ytlblw wyjam wbbl mwr ytlbl
larcy brqb wynbw
‫לבלתי רום־לבבו מאחיו ולבלתי סור מן־ה! מצוה ימין ושמאול למ! ע! ן י!אריך ימים ע! ל־מ! מל!כתו הוא ובניו‬
‫בקרב ישראל‬
Capítulo 18
1-Los kohanim los Lewi'im, de toda la tribu de Lewí, no tendrán parte ni herencia con Yisra'el; de las ofrendas de
fuego de YHWH y de su herencia comerán, Lo-yihyeh lakohanim haLewi'im kol-shevet Lewi jelek wenajalah im-
Yisra'el ishey YHWH wenajalato yojelun.
nwlkay wtljnw hwhy yca larcy mu hljnw qlj ywl fbc lk mywlh mynhkl hyhy al
‫לא־יהיה ל!כהנים ה! לוים כל־שבט לוי חלק ונ!חלה עם־ישראל אשי יהוה ונ!חלתו יאכלון‬
2-mas herencia no tendrán entre sus hermanos; YHWH es su herencia, como El les tiene dicho. Wenajalah lo-yihyeh-
lo bekerev ejay'o YHWH hu najalato ka'asher diber-lo.
wl rbd rcak wtljn awh hwhy wyja brqb wl hyhy al hljnw

‫ונ!חלה לא־יהיה־לו בקרב אחיו יהוה הוא נ!חלתו כ!אשר דבר־לו‬
3-Y éste será el derecho de los kohanim de parte del pueblo entre los que ofrecen sacrificio, sea buey o cordero; éstos
darán al kohen la espaldilla y las dos quijadas, junto con la lengua y el buche; Wezeh yihyeh mishpat hakohanim
me'et ha'am me'et zovjey hazevaj im-shor im-seh wenatan lakohen hazroa wehalejayayim wehakevah.
myyjlhw urzh nhkl ntnw hc ma rwc ma jbzh yjbz tam muh tam mynhkh fpcm hyhy hzw
hbqhw
‫וזה יהיה משפ! ט ה! כהנים מאת העם מאת זבחי ה! זב! ח אם־שור אם־שה ונת! ן ל!כהן ה! זרע! וה! לחי!ים‬
‫וה! קבה‬
4-las primicias de tu grano, de tu mosto y de tu aceite, como también las primicias del esquileo de tus ovejas, darás a
él; Reshit deganeja tirosheja weyitzhareja wereshit gez tsoneja titen-lo.
wl ntt knax zg tycarw krhxyw kcryt kngd tycar

‫ראשית דגנך תירשך ויצהרך וראשית גז צאנך תתן־לו‬
5-porque a él ha escogido YHWH, tu Elohey, de entre todas las tribus, para presentarse y servir en nombre de YHWH,
él y sus hijos para todos los días. Ki vo bajar YHWH Eloheyja mikol-shevateyja la'amod lesharet beshem-YHWH
hu uvanay'o kol-hayamim.
mymyh lk wynbw awhvhwhy mcb trcl dmul kyfbc lkm kyhla hwhy rjb wb yk
‫ להיך מכל־שבטיך ל!עמד לשרת בשם־יהוה הוא ובניו כל־ה! ימים‬2‫כי בו בח! ר יהוה א‬
6-Y cuando viniere el kohen que desciende de la tribu de Lewí, de alguna de tus ciudades de entre todo Yisra'el donde
hubiere habitado, y viniere con todo el deseo de su alma al lugar que escogiere YHWH, Weji-yavo haLewi me'ajad
she'areyja mikol-Yisra'el asher-hu gar sham uva bejol-avat nafsho el-hamakom asher-yivjar YHWH.
rca mwqmh la wcpn twa lkb abw mc rg awh rca larcy lkm kyruc djam ywlh aby ykw
hwhy rjby
‫וכי־יבא ה! לוי מאח! ד שעריך מכל־ישראל אשר־הוא גר שם ובא בכל־א! ו!ת נ!פשו אל־ה! מקום אשר־יבח! ר‬
‫יהוה‬
7-entonces oficiará en el nombre de YHWH, su Elohey, como cualquiera de sus hermanos Lewi'im que sirvieren allí
delante de YHWH. Wesheret beshem YHWH Elohay'o kejol-ejay'o haLewi'im ha'omedim sham lifney YHWH.
hwhy ynpl mc mydmuh mywlh wyja lkk wyhla hwhy mcb trcw
‫ להיו ככל־אחיו ה! לוים העמדים שם לפני יהוה‬2‫ושרת בשם יהוה א‬
8-Iguales porciones comerán, excepto la parte de los patrimonios paternos. Jelek kejelek yojelu levad mimkaray'o
al-ha'avot.
twbah lu wyrkmm dbl wlkay qljk qlj

‫חלק כחלק יאכלו לב! ד ממכריו ע! ל־האבות‬
9-Cuando entrares en la tierra que YHWH, tu Elohey, te da, no aprenderás a hacer según las abominaciones de aquellas
naciones. Ki atah ba el-ha'arets asher-YHWH Eloheyja noten laj lo-tilmad la'asot keto'avot hagoyim hahem.
mhh mywgh tbuwtk twcul dmlt al kl ntn kyhla hwhy rca xrah la ab hta yk
‫ להיך נתן לך לא־תלמ! ד ל!עשות כתועבת ה! גוים ההם‬2‫כי א! תה בא אל־הארץ אשר־יהוה א‬
10-No se hallará entre los tuyos quien haga pasar a su hijo o a su hija por el fuego, ni quien practique la adivinación, ni
pronosticador, ni adivino, ni hechicero, Lo-yimatse veja ma'avir beno-uvito ba'esh kosem kesamim me'onen
umenajesh umjashef.
pckmw cjnmw nnwum mymsq msq cab wtbw wnb rybum kb axmy al
‫לא־ימצא בך מ! עביר בנו־ובתו באש קסם קסמים מעונן ומנ!חש ומכ! שף‬
11-ni encantador de animales, ni nigromante, ni yideonita, ni quien consulte a los muertos; Wejover javer wesho'el ov
weyid'oni wedoresh el-hametim.
mytmh la crdw ynudyw bwa lacw rbj rbjw

‫וחבר חבר ושאל אוב וידעני ודרש אל־ה! מתים‬
12-porque abominable es para YHWH todo aquél que hace estas cosas, y por causa de estas abominaciones YHWH, tu
Elohey, los destierra de delante de ti. Ki-to'avat YHWH kol-oseh eleh uviglal hato'evot ha'eleh YHWH Eloheyja
morish otam mipaneyja.
kynpm mtwa cyrwm kyhla hwhy hlah tbuwth llgbw hla hcu lk hwhy tbuwt yk
‫ להיך מוריש אותם מפניך‬2‫כי־תועב! ת יהוה כל־עשה אלה ובגל!ל ה! תועבת האלה יהוה א‬
13-Perfecto serás para con YHWH, tu Elohey. Tamim tihyeh im YHWH Eloheyja.
kyhla hwhy mu hyht mymt

‫ להיך‬2‫תמים תהיה עם יהוה א‬
14-Porque estas naciones que vas a desterrar acostumbran escuchar a los pronosticadores y a los adivinos; mas en
cuanto a ti, YHWH, tu Elohey, no te permitió tal cosa. Ki hagoyim ha'eleh asher atah yoresh otam el-me'onenim
we'el-kosmim yishma'u we'atah lo jen natan leja YHWH Eloheyja.
hwhy kl ntn nk al htaw wumcy mymsq law mynnum la mtwa crwy hta rca hlah mywgh yk
kyhla
‫כי ה! גוים האלה אשר א! תה יורש אותם אל־מעננים ואל־קסמים ישמעו וא! תה לא כן נת! ן לך יהוה‬
‫להיך‬2‫א‬
15-Un Navi de en medio de ti, de entre tus hermanos, como yo; hará surgir para ti YHWH tu Elohey a él oiréis, Navi
mikirbeja me'ajeyja kamoni yakim leja YHWH Eloheyja elay'o tishma'un.
nwumct wyla kyhla hwhy kl myqy ynmk kyjam kbrqm aybn

‫ להיך אליו תשמעון‬2‫נביא מקרבך מאחיך כמני יקים לך יהוה א‬
16-de acuerdo con todo lo que pediste a YHWH, tu Elohey, en Jorev en el día de la asamblea, diciendo: "no oiga yo
otra vez la voz de YHWH, mi Elohey, ni vea más este gran fuego, para que no muera". Kejol asher-sha'alta me'im
YHWH Eloheyja beJorev beyom hakahal lemor lo osef lishmoa et-kol YHWH Elohay we'et-ha'esh hagedolah
hazot lo-er'eh od welo amut.
taw yhla hwhy lwq ta umcl psa al rmal lhqh mwyb brjb kyhla hwhy mum tlac rca lkk
twma alw dwu hara al tazh hldgh cah
‫ להי‬2‫ להיך בחרב ביום ה! קהל לאמר לא אסף לשמע! את־קול יהוה א‬2‫ככל אשר־שאלת מעם יהוה א‬
‫ואת־האש ה! גדלה ה! זאת לא־אראה עוד ולא אמות‬
17-A lo cual me dijo YHWH: Acertaron bien en lo que han dicho; Wayomer YHWH elay heytivu asher diberu.
wrbd rca wbyfyh yla hwhy rmayw

‫ו!יאמר יהוה אלי היטיבו אשר דברו‬
18-Navi haré surgir para ellos de en medio de sus hermanos, como tú; y pondré mis palabras en su boca, y él les hablará
todo cuanto Yo le ordenare. Navi akim lahem mikerev ajeyhem kamoja wenatati devaray befi'o wediber aleyhem
et kol-asher atsawenu.
wnwxa rca lk ta mhyla rbdw wypb yrbd yttnw kwmk mhyja brqm mhl myqa aybn
‫נביא אקים להם מקרב אחיהם כמוך ונת! תי דב !רי בפיו ודבר אליהם את כל־אשר אצ! ונו‬
19-Y sucederá el hombre que no escuche a las palabras que él hablare en mi nombre, Yo le pediré cuenta de ello. Wehayah
ha'ish asher lo-yishma el-devaray asher yedaber bishmi anoji edrosh me'imo.
wmum crda ykna ymcb rbdy rca yrbd la umcy al rca cyah hyhw
‫והיה האיש אשר לא־ישמ! ע אל־דב !רי אשר יד! בר בשמי אנכי אדרש מעמו‬
20-Pero el navi que tuviere la presunción de hablar en mi nombre palabra que Yo no le haya ordenado decir, o que
hablare en nombre de otros elohim, el tal navi morirá. Aj hanavi asher yazid ledaber davar bishmi et asher lo-
tsiwiti'o ledaber wa'asher yedaber beshem elohim ajerim umet hanavi hahu.
myrja myhla mcb rbdy rcaw rbdl wytywx al rca ta ymcb rbd rbdl dyzy rca aybnh ka
awhh aybnh tmw
‫ להים אחרים‬2‫א! ך ה! נביא אשר יזיד לד! בר דבר בשמי את אשר לא־צויתיו לד! בר ו!אשר יד! בר בשם א‬
‫ומת ה! נביא ה! הוא‬
21-Y si preguntares en tu corazón: "¿cómo podremos conocer la palabra que no ha hablado YHWH?" Weji tomar
bilvaveja eyjah neda et-hadavar asher lo-dibro YHWH.
hwhy wrbd al rca rbdh ta udn hkya kbblb rmat ykw

‫וכי תאמ! ר בלבבך איכה נד! ע את־ה! דבר אשר לא־דברו יהוה‬
22-Cuando hablare un navi en nombre de YHWH y no sucediere la cosa ni se verificare, esto es lo que no ha hablado
YHWH; con presunción lo ha hablado el tal navi, no tengas temor de él. Asher yedaber hanavi beshem YHWH
welo-yiheyeh hadavar welo yavo hu hadavar asher lo-dibro YHWH bezadon dibero hanavi lo tagur mimenu.
nwdzb hwhy wrbd al rca rbdh awh aby alw rbdh hyhy alw hwhy mcb aybnh rbdy rca
wnmm rwgt al aybnh wrbd
‫אשר יד! בר ה! נביא בשם יהוה ולא־יהיה ה! דבר ולא יבוא הוא ה! דבר אשר לא־דברו יהוה בזדון דברו‬
‫ה! נביא לא תגור ממנו‬
Capítulo 19
1-Cuando YHWH, tu Elohey, haya exterminado las naciones cuya tierra YHWH, tu Elohey, te da, y las hubieres
desposeído y habitares en sus ciudades y en sus casas, Ki-yajrit YHWH Eloheyja et-hagoyim asher YHWH
Eloheyja noten leja et-artsam wirishtam weyashavta ve'areyhem uvevateyhem.
mhyrub tbcyw mtcryw mxra ta kl ntn kyhla hwhy rca mywgh ta kyhla hwhy tyrky yk
mhytbbw
‫ישבת בעריהם‬
! ‫ להיך נתן לך את־ארצם וירשתם ו‬2‫ להיך את־ה! גוים אשר יהוה א‬2‫כי־י!כרית יהוה א‬
‫ובבתיהם‬
2-separarás para ti tres ciudades en medio de la tierra que YHWH, tu Elohey, te da para heredarla; Shalosh arim tavdil
laj betoj artseja asher YHWH Eloheyja noten leja lerishtah.
htcrl kl ntn kyhla hwhy rca kxra kwtb kl lydbt myru cwlc
‫ להיך נתן לך לרשתה‬2‫שלוש ערים !תבדיל לך בתוך ארצך אשר יהוה א‬
3-te prepararás el camino y dividirás en tres partes el territorio de tu país que te hará heredar YHWH, tu Elohey; y esto
será para que todo homicida huya hacia ahí. Tajin leja haderej weshilashta et-gevul artseja asher yanjilja YHWH
Eloheyja wehayah lanus shamah kol-rotse'aj.
jxr lk hmc swnl hyhw kyhla hwhy klyjny rca kxra lwbg ta tclcw krdh kl nykt
!‫ להיך והיה לנוס שמה כל־רצח‬2‫תכין לך ה! דרך ושל!שת את־גבול ארצך אשר י!נחילך יהוה א‬
4-Y éste es el caso del homicida que podrá huir allí y vivir: aquél que hiriere a su prójimo impensadamente, y sin tenerle
enemistad previa; Wezeh devar harotse'aj asher-yanus shamah wajay asher yakeh et-re'ehu bivli-da'at wehu lo-
sone lo mitmol shilshom.
mclc lmtm wl anc al awhw tud ylbb whur ta hky rca yjw hmc swny rca jxrh rbd hzw
‫וזה דב! ר הרצח! אשר־ינוס שמה וחי אשר י!כה את־רעהו בבלי־ד! ע! ת והוא לא־שנא לו מתמל שלשם‬
5-y aquél que fuere con su compañero al bosque para cortar leña, y se resbalare su mano con el hacha con que iba a cortar
la leña, y saltare el hierro del mango y diere en su compañero, y éste muriese; este tal huirá a una de estas ciudades y
vivirá; Wa'asher yavo et-re'ehu baya'ar lajtov etsim wenidejah yado bagarzen lijrot ha'ets wenashal habarzel min-
ha'ets umatsa et-re'ehu wamet hu yanus el-ajat he'arim-ha'eleh wajay.
axmw xuh nm lzrbh lcnw xuh trkl nzrgb wdy hjdnw myxu bfjl ruyb whur ta aby rcaw
yjw hlah myruh tja la swny awh tmw whur ta
‫נשל ה! ב! רזל מן־העץ ומצא את־‬
! ‫ו!אשר יבא את־רעהו ב! י! ע! ר ל!חטב עצים ונדחה ידו ב! ג!רזן לכרת העץ ו‬
‫רעהו ומת הוא ינוס אל־אח! ת הערים־האלה וחי‬
6-no sea que el vengador de la sangre persiga al homicida mientras esté enardecido su corazón, y le alcance por ser
largo el camino, y le hiera de muerte no siendo él digno de muerte, porque no le odiaba anteriormente. Pen-yirdof
go'el hadam ajarey harotse'aj ki yejam levavo wehisigo ki-yirbeh haderej wehikahu nafesh welo eyn mishpat-
mavet ki lo sone hu lo mitmol shilshom.
fpcm nya wlw cpn whkhw krdh hbry yk wgychw wbbl mjy yk jxrh yrja mdh lag pdry np
mwclc lwmtm wl awh anc al yk twm
‫פן־ירדף גאל ה! דם אחרי הרצח! כי־יח! ם לבבו והשיגו כי־ירבה ה! דרך והכהו נפש ולו אין משפ! ט־מות‬
‫כי לא שנא הוא לו מתמול שלשום‬
7-Por lo cual yo te ordeno, diciendo: separarás para ti tres ciudades; Al-ken anoji metsaweja lemor shalosh arim
tavdil laj.
kl lydbt myru clc rmal kwxm ykna nk lu

‫ע! ל־כן אנכי מצ! וך לאמר שלש ערים !תבדיל לך‬
8-y cuando YHWH, tu Elohey, ensanchare tus términos, como tiene apurado a tus padres, y te diere toda la tierra que
prometió dar a tus padres, We'im-yarjiv YHWH Eloheyja et-gvuleja ka'asher nishba la'avoteyja wenatan leja et-
kol-ha'arets asher diber latet la'avoteyja.
kytbal ttl rbd rca xrah lk ta kl ntnw kytbal ubcn rcak klbg ta kyhla hwhy byjry maw
‫ להיך את־גב<לך כ!אשר נשב! ע ל!אבתיך ונת! ן לך את־כל־הארץ אשר דבר לתת ל!אבתיך‬2‫ואם־י!רחיב יהוה א‬
9-con tal de que guardes todos estos mandamientos que yo te ordeno hoy, para cumplirlos, amando a YHWH, tu Elohey, y
andando en sus caminos todos los días, entonces añadirás para ti otras tres ciudades además de estas tres. Ki-tishmor et-
kol-hamitswah hazot la'asotah asher anoji metsaweja hayom le'ahavah et-YHWH Eloheyja welalejet bidrajay'o
kol-hayamim weyasafta leja od shalosh arim al hashalosh ha'eleh.
tkllw kyhla hwhy ta hbhal mwyh kwxm ykna rca htcul tazh hwxmh lk ta rmct yk
hlah clch lu myru clc dwu kl tpsyw mymyh lk wykrdb
‫ להיך וללכת‬2‫כי־תשמר את־כל־ה! מצוה ה! זאת ל!עשתה אשר אנכי מצ! וך ה! יום לאהבה את־יהוה א‬
‫יספת לך עוד שלש ערים ע! ל ה! שלש האלה‬ ! ‫בדרכיו כל־ה! ימים ו‬
10-para que no se derrame la sangre inocente en la tierra que YHWH, tu Elohey, te da por herencia, y así haya sobre ti
delito de sangre. Welo yishafej dam naki bekerev artseja asher YHWH Eloheyja noten leja najalah wehayah
aleyja damim.
mymd kylu hyhw hljn kl ntn kyhla hwhy rca kxra brqb yqn md kpcy alw
‫ להיך נתן לך נ!חלה והיה עליך דמים‬2‫ולא ישפך דם נקי בקרב ארצך אשר יהוה א‬
11-Y cuando un hombre aborreciere a su prójimo y le armare una asechanza, y se levantare contra él y le hiriere
mortalmente, de modo que muera, y huya a una de aquellas ciudades, Weji-yiheyeh ish sone lere'ehu we'arav lo
wekam alay'o wehikahu nefesh wamet wenas el-ajat he'arim ha'el.
lah myruh tja la snw tmw cpn whkhw wylu mqw wl braw whurl anc cya hyhy ykw
‫ארב לו וקם עליו והכהו נפש ומת ונס אל־אח! ת הערים האל‬
! ‫וכי־יהיה איש שנא לרעהו ו‬
12-los ancianos de su ciudad enviarán y le tomarán de ahí y le entregarán en mano del vengador de la sangre, para que
muera. Weshaleju zikney iro welakeju oto misham wenatenu oto beyad go'el hadam wamet.
tmw mdh lag dyb wta wntnw mcm wta wjqlw wryu ynqz wjlcw
‫ושלחו זקני עירו ולקחו אתו משם ונתנו אתו בי!ד גאל ה! דם ומת‬
13-Tus ojos no tendrán compasión de él; así extirparás de Yisra'el (la culpa por) la sangre inocente, y será bueno para
ti. Lo-tajos eyneja alay'o uvi'arta dam-hanaki miYisra'el wetov laj.
kl bwfw larcym yqnh md trubw wylu knyu swjt al

‫לא־תחוס עינך עליו ובע! רת ד! ם־ה! נקי מישראל וטוב לך‬
14-No removerás el límite de la hacienda de tu prójimo que fijaron los antiguos en la herencia que has de poseer en la
tierra que YHWH, tu Elohey, te da en posesión. Lo tasig gevul re'aja asher gavlu rishonim benajalatja asher tinjal
ba'arets asher YHWH Eloheyja noten leja lerishtah.
htcrl kl ntn kyhla hwhy rca xrab ljnt rca ktljnb myncar wlbg rca kur lwbg gyst al
‫ להיך נתן לך לרשתה‬2‫לא ת! סיג גבול רעך אשר גבלו ראשנים בנ!חלתך אשר תנח! ל בארץ אשר יהוה א‬
15-No levantará un solo testigo contra un hombre, por cualquier delito o por cualquier pecado, sea cual fuere el pecado
que cometiere; por el testimonio de dos testigos o por el testimonio de tres testigos, se afirmará la causa. Lo-yakum ed
ejad be'ish lejol-avon ulejol-jatat bejol-jet asher yejeta al-pi sheney edim o al-pi shloshah-edim yakum davar.
yp lu wa mydu ync yp lu afjy rca afj lkb tafj lklw nwu lkl cyab dja du mwqy al
rbd mwqy mydu hclc
‫ טא ע! ל־פי ׀ שני עדים או ע! ל־פי שלשה־‬2‫לא־יקום עד אחד באיש לכל־עון ולכל־ח! טאת בכל־חטא אשר יח‬
‫עדים יקום דבר‬
16-Cuando se levantaren testigos maliciosos contra alguien, para declarar contra él falsedad, Ki-yakum ed-jamas
be'ish la'anot bo sarah.
hrs wb twnul cyab smj du mwqy yk

‫כי־יקום עד־חמס באיש ל!ענות בו סרה‬
17-entonces los dos hombres testigos y los litigantes se presentarán delante de YHWH, o sea ante los kohanim y los
jueces que hubiere en aquellos días; We'amdu shney-ha'anashim asher-lahem hariv lifney YHWH lifney hakohanim
wehashoftim asher yiheyu bayamim hahem.
mhh mymyb wyhy rca myfpchw mynhkh ynpl hwhy ynpl byrh mhl rca mycnah ync wdmuw
‫ועמדו שני־האנשים אשר־להם הריב לפני יהוה לפני ה! כהנים וה! שפטים אשר יהיו ב! ימים ההם‬
18-y los jueces inquirirán bien, y si resultan falsos los testigos, y que han atestiguado falsedad contra su hermano,
Wedarshu hashoftim heytev wehineh ed-sheker ha'ed sheker anah be'aji'o.
wyjab hnu rqcvduh rqcvdu hnhw bfyh myfpch wcrdw

‫ודרשו ה! שפטים היטב והנה עד־שקר העד שקר ענה באחיו‬
19-haréis con ellos lo mismo que ellos pensaban hacer contra su hermano; así extirparás el mal de en medio de ti.
Wa'asitem lo ka'asher zamam la'asot le'aji'o uvi'arta hara mikirbeja.
kbrqm urh trubw wyjal twcul mmz rcak wlvmtycuw

‫ו!עשיתם לו כ!אשר זמ! ם ל!עשות לאחיו ובע! רת הרע מקרבך‬
20-Y los demás oirán y temerán, y no volverán a hacer semejante maldad en medio de ti. Wehanish'arim yishme'u
weyira'u welo-yosifu la'asot od kadavar hara hazeh bekirbeja.
kbrqb hzh urh rbdk dwu twcul wpsy alw waryw wumcy myracnhw
‫וה! נשארים ישמעו ויראו ולא־יספו ל!עשות עוד כ! דבר הרע ה! זה בקרבך‬
21-Y tus ojos no se compadecerán; vida por vida, ojo por ojo, diente por diente, mano por mano, pie por pie. Welo tajos
eyneja nefesh benefesh ayin be'ayin shen beshen yad beyad regel beragel.
lgrb lgr dyb dy ncb nc nyub nyu cpnb cpn knyu swjt alw
‫ולא תחוס עינך נפש בנפש ע! ין בע! ין שן בשן יד ביד רגל ברגל‬
Capítulo 20
1-Guando salieres a la guerra contra tu enemigo y vieres caballos y carros, y gente más numerosa que tú, no has de
temerlos, porque YHWH, tu Elohey, está contigo, el mismo que te hizo subir de la tierra de Mitzrayim. Ki-tetse
lamiljamah al-oyveyja wera'ita sus warejev am rav mimeja lo tira mehem ki-YHWH Eloheyja imaj hama'alja
me'erets Mitsrayim.
kmu kyhla hwhy yk mhm aryt al kmm br mu bkrw sws tyarw kbya lu hmjlml axt yk
myrxm xram klumh

‫ להיך עמך ה! מ! ע! לך‬2‫כי־תצא ל!מלחמה ע! ל־איביך וראית סוס ורכב ע! ם !רב ממך לא תירא מהם כי־יהוה א‬
‫מארץ מצרים‬
2-Y sucederá que cuando os acerquéis para trabar batalla, se llegará el kohen y hablará al pueblo, Wehayah kekoravjem
el-hamiljamah wenigash hakohen wediber el-ha'am.
muh la rbdw nhkh cgnw hmjlmh la mkbrqk hyhw

‫והיה כקרבכם אל־ה! מלחמה ונג!ש ה! כהן ודבר אל־העם‬
3-y les dirá: Oye, Yisra'el: vosotros os acercaréis hoy para pelear contra vuestros enemigos. No se ablande vuestro
corazón; no temáis ni os alarméis ni os quebrantéis ante ellos; We'amar alehem shma Yisra'el atem krevim hayom
lamiljamah al-oyveyjem al-yeraj levavjem al-tir'u we'al-tajpezu we'al-ta'artsu mipneyhem.
law waryt la mkbbl kry la mkybya lu hmjlml mwyh mybrq mta larcy umc mhla rmaw
mhynpm wxrut law wzpjt
‫אל־ירך לב! בכם אל־תיראו ואל־‬
! ‫ואמ! ר אלהם שמ! ע ישראל א! תם קרבים ה! יום ל!מלחמה ע! ל־איביכם‬
‫אל־תע! רצו מפניהם‬
! ‫!תחפזו ו‬
4-porque YHWH, vuestro Elohey, es el que os acompaña para pelear por vosotros contra vuestros enemigos, para
salvaros. Ki YHWH Eloheyjem haholej imajem lehilajem lajem im-oyeveyjem lehoshia etjem.
mkta uycwhl mkybya mu mkl mjlhl mkmu klhh mkyhla hwhy yk

‫ להיכם ה! הלך עמכם להלחם לכם עם־איביכם להושיע! אתכם‬2‫כי יהוה א‬
5-Y hablarán los guardias al pueblo, diciendo: ¿Quién es el hombre que ha edificado casa nueva. y no la ha estrenado?
Váyase y vuelva a su casa, no sea que muera en la batalla y otro hombre la estrene. Wediberu hashotrim el-ha'am
lemor mi-ha'ish asher banah bayit-jadash welo janajo yelej weyashov leveyto pen-yamut bamiljamah we'ish
ajer yajnejenu.
twmy np wtybl bcyw kly wknj alw cdj tyb hnb rca cyah ym rmal muh la myrfch wrbdw
wnknjy rja cyaw hmjlmb
‫ודברו ה! שטרים אל־העם לאמר מי־האיש אשר בנה ב! ית־חדש ולא חנכו ילך וישב לביתו פן־ימות‬
‫ב! מלחמה ואיש אחר י!חנכנו‬
6-Y ¿quién es el hombre que ha plantado una viña y no ha gozado todavía de su primer fruto? Váyase y vuelva a su
casa, no sea que muera en la batalla y otro hombre goce su primer fruto. Umi-ha'ish asher nata kerem welo jilelo
yelej weyashov leveyto pen-yamut bamiljamah we'ish ajer yejalelenu.
wnlljy rja cyaw hmjlmb twmy np wtybl bcyw kly wllj alw mrk ufn rca cyah ymw
‫ר־נטע כרם ולא חללו ילך וישב לביתו פן־ימות ב! מלחמה ואיש אחר יח! ללנו‬
! ‫ומי־האיש אש‬
7-Y ¿quién es el hombre que se ha desposado con mujer y no la ha tomado? Váyase y vuelva a su casa, no sea que
muera en la batalla y otro hombre la tome. Umi-ha'ish asher eras ishah welo lekajah yelej weyashov leveyto pen-
yamut bamiljamah we'ish ajer yikajenah.
hnjqy rja cyaw hmjlmb twmy np wtybl bcyw kly hjql alw hca cra rca cyah ymw
‫ומי־האיש אשר־א !רש אשה ולא לקחה ילך וישב לביתו פן־ימות ב! מלחמה ואיש אחר יקחנה‬
8-Y seguirán hablando los guardias al pueblo y dirán: ¿Quién es el hombre miedoso y de corazón blando'? Váyase y
vuelva a su casa, y no derrita el corazón de sus hermanos como el corazón suyo. Weyasfu hashotrim ledaber el-ha'am
we'ameru mi-ha'ish hayare weraj halevav yelej weyashov leveyto welo yimas et-levav ejay'o kilevavo.
ta smy alw wtybl bcyw kly bblh krw aryh cyah ym wrmaw muh la rbdl myrfch wpsyw
wbblk wyja bbl
‫ויספו ה! שטרים לד! בר אל־העם ואמרו מי־האיש ה! ירא ו !רך ה! לבב ילך וישב לביתו ולא ימ! ס את־לב! ב‬
‫אחיו כלבבו‬
9-Y sucederá que cuando acaben los guardias de hablar al pueblo, designarán oficiales de tropas al frente del pueblo.
Wehayah kejalot hashotrim ledaber el-ha'am ufakdu sarey Tsva'ot berosh ha'am.
muh carb twabx yrc wdqpw muh la rbdl myrfch tlkk hyhw
‫והיה ככ!לת ה! שטרים לד! בר אל־העם ופקדו שרי צבאות בראש העם‬
10-Cuando te acercares a alguna ciudad para pelear contra ella, le ofrecerás shalom. Ki-tikrav el-ir lehilajem aleyha
wekarata eleyha leshalom.
mwlcl hyla tarqw hylu mjlhl ryu la brqt yk

‫כי־תק !רב אל־עיר להלחם עליה וקראת אליה לשלום‬
11-Y si ella se sometiere a shalom y te abriere sus puertas, todo el pueblo que se hallare dentro será tributario tuyo y te
servirá. Wehayah im-shalom ta'aneja ufatjah laj wehayah kol-ha'am hanimtsa-vah yiheyu leja lamas wa'avaduja.
kwdbuw sml kl wyhy hb axmnh muh lk hyhw kl hjtpw knut mwlc ma hyhw
‫והיה אם־שלום !תע! נך ופתחה לך והיה כל־העם ה! נמצא־בה יהיו לך למ! ס ו!עבדוך‬
12-Mas si no quisiere someterse a shalom y te hiciere guerra, entonces le pondrás sitio; We'im-lo tashlim imaj we'astah
imeja miljamah wetsarta aleyha.
hylu trxw hmjlm kmu htcuw kmu mylct al maw

‫ואם־לא ת! שלים עמך ועשתה עמך מלחמה וצ! רת עליה‬
13-y al entregarla YHWH, tu Elohey, en tu mano, herirás a todo varón suyo a filo de espada; Unetanah YHWH
Eloheyja beyadeja wehikita et-kol-zejurah lefi-jarev.
brj ypl hrwkz lk ta tykhw kdyb kyhla hwhy hntnw

‫ להיך בידך והכית את־כל־זכורה לפי־חרב‬2‫ונתנה יהוה א‬
14-pero las mujeres y los niños, y las bestias, con todo lo que hubiere dentro de la ciudad, todo el despojo de ella, lo
saquearás para ti; y disfrutarás del despojo de tus enemigos que te haya entregado YHWH, tu Elohey. Rak hanashim
wehataf wehabehemah wejol asher yiheyeh va'ir kol-shlalah tavoz laj we'ajalta et-shelal oyeveyja asher natan
YHWH Eloheyja laj.
ntn rca kybya llc ta tlkaw kl zbt hllc lk ryub hyhy rca lkw hmhbhw pfhw mycnh qr
kl kyhla hwhy
‫!רק ה! נשים וה! !טף וה! בהמה וכל אשר יהיה בעיר כל־שללה תבז לך ואכ!לת את־של!ל איביך אשר נת! ן‬
‫ להיך לך‬2‫יהוה א‬
15-Así harás con todas las ciudades que estén muy lejos de ti, que no sean de las ciudades de estas naciones que están
aquí. Ken ta'aseh lejol-he'arim harejokot mimeja me'od asher lo-me'arey hagoyim-ha'eleh henah.
hnh hlah mywgh yrum al rca dam kmm tqjrh myruh lkl hcut nk
‫כן !תעשה לכל־הערים הרחקת ממך מאד אשר לא־מערי ה! גוים־האלה הנה‬
16-Mas de las ciudades de estos pueblos que YHWH, tu Elohey, te da en herencia, no dejarás persona con vida, Rak
me'arey ha'amim ha'eleh asher YHWH Eloheyja noten leja najalah lo tejayeh kol-neshamah.
hmcn lk hyjt al hljn kl ntn kyhla hwhy rca hlah mymuh yrum qr
‫ להיך נתן לך נ!חלה לא תח! יה כל־נשמה‬2‫!רק מערי הע! מים האלה אשר יהוה א‬
17-sino que ciertamente los destruirás: al Jiti, al Emori, al Kena'ani, y al Perizi, al Jiwi, y al Yevusi, como te ha ordenado
YHWH, tu Elohey, Ki-hajarem tajarimem haJiti weha'Emori haKna'ani wehaPerizi haJiwi wehaYevusi ka'asher
tsiweja YHWH Eloheyja.
kyhla hwhy kwx rcak yswbyhw ywjh yzrphw ynunkh yrmahw ytjh mmyrjt mrjh yk
‫ להיך‬2‫ מרי ה! כנ!עני וה! פרזי ה! חוי וה! יבוסי כ!אשר צוך יהוה א‬2‫כי־ה! חרם !תחרימם ה! חתי והא‬
18-a fin de que no os enseñen a hacer conforme a todas las abominaciones que ellos practican con sus elohim, de
manera que pequéis contra YHWH, vuestro Elohey. Lema'an asher lo-yelamedu etjem la'asot kejol to'avotam
asher asu l'eloheyhem wajatatem l'YHWH Eloheyjem.
mkyhla hwhyl mtafjw mhyhlal wcu rca mtbuwt lkk twcul mkta wdmly al rca numl
‫ להיכם‬2‫למ! ע! ן אשר לא־יל!מדו אתכם ל!עשות ככל תועבתם אשר עשו לאלהיהם ו!חטאתם ל!יהוה א‬
19-Cuando sitiares alguna ciudad por muchos días, peleando contra ella para tomarla, no destruirás sus árboles alzando
contra ellos el hacha, porque de ellos podrás comer; por tanto no los cortarás, pues ¿es acaso el árbol del campo hombre
para que sufra las crueldades el sitio. Ki-tatsur el-ir yamim rabim lehilajem aleyha letofsah lo-tashjit et-etsah lindoaj
alay'o garzen ki mimenu tojel we'oto lo tijrot ki ha'adam ets hasadeh lavo mipaneyja bamatsor.
wnmm yk nzrg wylu jdnl hxu ta tyjct al hcptl hylu mjlhl mybr mymy ryu la rwxt yk
rwxmb kynpm abl hdch xu mdah yk trkt al wtaw lkat
‫כי־תצור אל־עיר ימים !רבים להלחם עליה לתפשה לא־ת! שחית את־עצה לנדח! עליו ג!רזן כי ממנו‬
‫תאכל ואתו לא תכרת כי האדם עץ ה! שדה לבא מפניך ב! מצור‬
20-Solamente los árboles que tú sabes que no son árboles que dan fruto comestible, éstos podrás destruir y cortar para
construir baluarte contra la ciudad que te hace guerra, hacia su rendición. Rak ets asher-teda ki lo-ets ma'ajal hu oto
tashjit wejarata uvanita matsor al-ha'ir asher-hi osah imeja miljamah ad ridetah.
kmu hcu awh rca ryuh lu rwxm tynbw trkw tyjct wta awh lkam xu al yk udt rca xu qr
htdr du hmjlm
‫!רק עץ אשר־תד! ע כי־לא־עץ מ! אכל הוא אתו ת! שחית וכרת ובנית מצור ע! ל־העיר אשר־הוא עשה עמך‬
‫מלחמה ע! ד רדתה‬
Capítulo 21
1-Cuando fuere hallada una persona asesinada, caída en el campo, en la tierra que YHWH, tu Elohey, te da para poseerla,
y no se supiere quién la haya matada, Ki-yimatse jalal ba'adamah asher YHWH Eloheyja noten leja lerishtah nofel
basadeh lo noda mi hikahu.
whkh ym udwn al hdcb lpn htcrl kl ntn kyhla hwhy rca hmdab llj axmy yk
‫ להיך נתן לך לרשתה נפל ב! שדה לא נוד! ע מי הכהו‬2‫כי־ימצא חלל באדמה אשר יהוה א‬
2-entonces saldrán tus ancianos y tus jueces, y desde allí medirán la distancia hasta las ciudades que estén alrededor
del muerto; Weyats'u zkeneyja weshofteyja umadedu el-he'arim asher svivot hejalal.
lljh tbybs rca myruh la wddmw kyfpcw kynqz waxyw

‫ויצאו זקניך ושפטיך ומדדו אל־הערים אשר סביבת החלל‬
3-y de la ciudad más próxima al muerto, tomarán los ancianos de aquella ciudad una novilla, con la cual no se ha
trabajado y que no haya llevado yugo; Wehayah ha'ir hakrovah el-hejalal welakeju zikney ha'ir hahi eglat bakar
asher lo-ubad bah asher lo-mashjah be'ol.
lub hkcm al rca hb dbu al rca rqb tlgu awhh ryuh ynqz wjqlw lljh la hbrqh ryuh hyhw
‫והיה העיר ה! קרבה אל־החלל ולקחו זקני העיר ה! הוא עגל!ת בקר אשר לא־ע<ב! ד בה אשר לא־משכה‬
‫בעל‬
4-y los ancianos de aquella ciudad harán bajar la novilla a un torrente fuerte, cerca de un lugar que no se labrará ni se
sembrará, y allí junto al torrente quebrarán la cerviz de la novilla. Wehoridu zikney ha'ir hahi et-ha'eglah el-najal
Eytan asher lo-ye'aved bo welo yizarea we'arfu-sham et-ha'eglah banajal.
ta mc wpruw urzy alw wb dbuy al rca ntya ljn la hlguh ta awhh ryuh ynqz wdrwhw
ljnb hlguh
‫והורדו זקני העיר ה! הוא את־העגלה אל־נ!ח! ל איתן אשר לא־יעבד בו ולא יזרע! וערפו־שם את־העגלה‬
‫ב! נח! ל‬
5-Y se acercarán los kohanim, hijos de Lewí, porque a éstos ha escogido YHWH, tu Elohey, para servirle y para bendecir
en nombre de YHWH, y por su sentencia será resuelta toda controversia y toda llaga; Wenigshu hakohanim beney Lewi
ki vam bajar YHWH Eloheyja lesharto ulevarej beshem YHWH we'al-pihem yiheyeh kol-riv wejol-naga.
lk hyhy mhyp luw hwhy mcb krblw wtrcl kyhla hwhy rjb mb yk ywl ynb mynhkh wcgnw
ugn lkw byr
‫ להיך לשרתו ולברך בשם יהוה וע! ל־פיהם יהיה כל־ריב‬2‫ונגשו ה! כהנים בני לוי כי בם בח! ר יהוה א‬
‫וכל־נג!ע‬
6-y todos los ancianos de aquella ciudad, los más cercanos al muerto, lavarán sus manos sobre la novilla cuya cerviz fue
quebrada junto al torrente; Wejol-zikney ha'ir hahi hakerovim el-hejalal yirjatsu et-yedeyhem al-ha'eglah ha'arufah
vanajal.
ljnb hpwruh hlguh lu mhydy ta wxjry lljh la mybrqh awhh ryuh ynqz lkw
‫וכל זקני העיר ה! הוא ה! קרבים אל־החלל ירחצו את־ידיהם ע! ל־העגלה הערופה ב! נח! ל‬
7-y protestarán y dirán: nuestras manos no derramaron esta sangre, y nuestros ojos no vieron. We'anu we'amru yadenu
lo shafju et-hadam hazeh we'eyneynu lo ra'u.
war al wnynyuw hzh mdh ta hkpc al wnydy wrmaw wnuw

‫וענו ואמרו ידינו לא ]שפכה כ[ )שפכו ק( את־ה! דם ה! זה ועינינו לא ראו‬
8-¡Perdona, YHWH, a tu pueblo Yisra'el, que redimiste, y no pongas culpa de la sangre inocente en medio de tu pueblo
Yisra'el! Y así el pecado de aquella sangre derramada les será perdonada, Kaper le'ameja Yisra'el asher-padita YHWH
we'al-titen dam naki bekerev ameja Yisra'el wenikaper lahem hadam.
mdh mhl rpknw larcy kmu brqb yqn md ntt law hwhy tydp rca larcy kmul rpk
‫כ! פר לע! מך ישראל אשר־פדית יהוה ואל־תתן דם נקי בקרב ע! מך ישראל ונכ! פר להם ה! דם‬
9-y así tú extirparás la culpa de la sangre inocente de en medio de ti, pues harás lo que es recto a los ojos de YHWH.
We'atah teva'er hadam hanaki mikirbeja ki-ta'aseh hayashar be'eyney YHWH.
hwhy ynyub rcyh hcut yk kbrqm yqnh mdh rubt htaw

‫וא! תה תב! ער ה! דם ה! נקי מקרבך כי־ת! עשה ה! ישר בעיני יהוה‬
Parashah 49: Ki Tetze (Cuando salgas) 21:10-25-19
10-Cuando salieres a la guerra contra tus enemigos, y YHWH, tu Elohey, los entregare en tu mano, y llevares de ellos
cautivos, Ki-tetse lamiljamah al-oyveyja unetano YHWH Eloheyja beyadeja weshavita shivyo.
wybc tybcw kdyb kyhla hwhy wntnw kybya lu hmjlml axt yk

‫ להיך בידך ושבית שביו‬2‫כי־תצא ל!מלחמה ע! ל־איביך ונתנו יהוה א‬
11-y vieres entre los cautivos alguna mujer hermosa, y te enamorares de ella de manera que quisieras tomarla por mujer
tuya, Wera'ita bashivyah eshet yefat-to'ar wejashakta vah welakajta leja le'ishah.
hcal kl tjqlw hb tqcjw rat tpy tca hybcb tyarw

‫לקחת לך לאשה‬
! ‫וראית ב! שביה אשת יפ! ת־תאר וח !שקת בה ו‬
12-entonces la introducirás en tu casa, y ella rapara su cabeza y dejará crecer sus uñas, Wahavetah el-toj beyteja
wegilejah et-roshah we'asetah et-tsiporneyha.
hynrpx ta htcuw hcar ta hjlgw ktyb kwt la htabhw

‫ו!הבאתה אל־תוך ביתך וגלחה את־ראשה ועשתה את־צפרניה‬
13-y quitará de sobre sí el vestido de su cautiverio, y se quedará en tu casa, llorando a su padre y a su madre, por todo
un mes; y después de esto podrás llegarte a ella y ser marido suyo, y ella será tu mujer. Wehesirah et-simlat shivyah
me'aleyha weyashvah beveyteja uvajtah et-aviha we'et-imah yeraj yamim we'ajar ken tavo eleyha uve'altah
wehayetah leja le'ishah.
nk rjaw mymy jry hma taw hyba ta htkbw ktybb hbcyw hylum hybc tlmc ta hryshw
hcal kl htyhw htlubw hyla awbt
‫ירח ימים ואח! ר כן‬
! ‫והסירה את־שמל!ת שביה מעליה וישבה בביתך ובכתה את־אביה ואת־אמה‬
‫תבוא אליה ובע! לתה והיתה לך לאשה‬
14-Mas acontecerá que si no te complacieres con ella, la dejarás ir en libertad, pero de ninguna manera la venderás por
dinero; no te servirás de ella después de haberla afligido. Wehayah im-lo jafatsta bah weshilajtah lenafshah umajor
lo-timkerenah bakasef lo-tit'amer bah tajat asher initah.
htynu rca tjt hb rmutt al pskb hnrkmt al rkmw hcpnl htjlcw hb txpj al ma hyhw
‫והיה אם־לא חפ! צת בה ושל!חתה לנ!פשה ומכר לא־תמכרנה ב! כסף לא־תתע! מר בה !תח! ת אשר עניתה‬
15-Cuando un hombre tuviere dos mujeres, una amada y otra aborrecida, y ellas le hubieren parido hijos así la amada
como la aborrecida, siendo primogénito el hijo de la aborrecida, Ki-tiheyeyna le'ish shtey nashim ha'ajat ahuvah
weha'ajat senu'ah weyaldu-lo vanim ha'ahuvah wehasnu'ah wehayah haben habejor lasni'ah.
hawnchw hbwhah mynb wl wdlyw hawnc tjahw hbwha tjah mycn ytc cyal nyyht yk
hayncl rkbh nbh hyhw
‫כי־תהיין לאיש שתי נשים האח! ת אהובה והאח! ת שנואה וילדו־לו בנים האהובה וה! שנואה והיה‬
‫ה! בן ה! בכור ל!שניאה‬
16-en el día que hiciere heredar a sus hijos lo que posea, no podrá dar derecho de primogenitura al hijo de la amada
prefiriéndolo al hijo de la aborrecida, el primogénito, Wehayah beyom hanejilo et-banay'o et asher-yiheyeh lo lo
yujal levaker et-ben-ha'ahuvah al-peney ven-hasnu'ah habejor.
hawnch nb ynp lu hbwhah nb ta rkbl lkwy al wl hyhy rca ta wynb ta wlyjnh mwyb hyhw
rkbh
‫והיה ביום ה! נחילו את־בניו את אשר־יהיה לו לא יו !כל לב! כר את־בן־האהובה ע! ל־פני בן־ה! שנואה ה! בכר‬
17-sino que reconocerá al primogénito, hijo de la aborrecida, dándole una porción doble de todo lo que posea, porque él
es el principio de su vigor; a él pues, pertenece el derecho de primogenitura. Ki et-habejor ben-hasnu'ah yakir latet
lo pi shenayim bejol asher-yimatse lo ki-hu reshit ono lo mishpat habejorah.
fpcm wl wna tycar awh yk wl axmy rca lkb mync yp wl ttl ryky hawnch nb rkbh ta yk
hrkbh
‫כי את־ה! בכר בן־ה! שנואה י!כיר לתת לו פי שנ!ים בכל אשר־ימצא לו כי־הוא ראשית אנו לו משפ! ט‬
‫ה! בכרה‬
18-Cuando algún hombre tuviere un hijo contumaz y rebelde, que no quisiere escuchar la voz de su padre o la voz de
su madre, y que aunque le castiguen no les obedeciere, Ki-yiheyeh le'ish ben sorer umoreh eynenu shomea bekol
aviv uvekol imo veyisru oto welo yishma aleyhem.
mhyla umcy alw wta wrsyw wma lwqbw wyba lwqb umc wnnya hrwmw rrws nb cyal hyhy yk
‫כי־יהיה לאיש בן סורר ומורה איננו שמע! בקול אביו ובקול אמו ויסרו אתו ולא ישמ! ע אליהם‬
19-le tomarán su padre y su madre y le llevarán ante los ancianos de su ciudad, y a la puerta del tribunal de su lugar,
Wetafsu vo avi'o we'imo wehotsi'u oto el-zikney iro we'el-sha'ar mekomo.
wmqm ruc law wryu ynqz la wta wayxwhw wmaw wyba wb wcptw
‫ל־שע! ר מקמו‬
! ‫ותפשו בו אביו ואמו והוציאו אתו אל־זקני עירו וא‬
20-y dirán a los ancianos de su ciudad: Este hijo nuestro es contumaz y rebelde, no obedece a nuestra voz; es glotón y
bebedor. We'amru el-zikney iro benenu zeh sorer umoreh eynenu shomea bekolenu zolel wesove.
absw llwz wnlqb umc wnnya hrmw rrws hz wnnb wryu ynqz la wrmaw
‫ואמרו אל־זקני עירו בננו זה סורר ומרה איננו שמע! בקלנו זולל וסבא‬
21-Y todos los hombres de su ciudad le apedrearán hasta que muera; así extirparás el mal de en medio de ti; y todo
Yisra'el oirá y temerá. Uregamuhu kol-anshey iro va'avanim wamet uvi'arta hara mikirbeja wejol-Yisra'el
yishme'u weyira'u.
waryw wumcy larcy lkw kbrqm urh trubw tmw mynbab wryu ycna lk whmgrw
‫ורגמ< הו כל־אנשי עירו באבנים ומת ובע! רת הרע מקרבך וכל־ישראל ישמעו ויראו‬
22-Y cuando hubiere en un hombre pecado digno de pena de muerte, y fuere muerto, lo levantarás en señal sobre un
árbol; Weji-yiheyeh we'ish jet mishpat-mavet wehumat wetalita oto al-ets.
xu lu wta tyltw tmwhw twm fpcm afj cyab hyhy ykw

‫וכי־יהיה באיש חטא משפ! ט־מות והומת ותלית אתו ע! ל־עץ‬
23-no pernoctará su cadáver en el madero, sino que ciertamente lo enterraras en el mismo día, porque desprecio a
Elohim es el colgado, y no has de contaminar tu tierra que YHWH, tu Elohey, te da en posesión. Lo-talin nivlato al-
ha'ets ki-kavor tikberenu bayom hahu ki-kilelat Elohim taluy welo tetame et-admateja asher YHWH Eloheyja
noten leja najalah.
ktmda ta amft alw ywlt myhla tllq yk awhh mwyb wnrbqt rwbq yk xuh lu wtlbn nylt al
hljn kl ntnkyhla hwhy rca
‫ להים תלוי ולא ת !טמא את־אדמתך‬2‫לא־תלין נבלתו ע! ל־העץ כי־קבור תקברנו ב! יום ה! הוא כי־קלל!ת א‬
‫ להיך נתן לך נ!חלה‬2‫אשר יהוה א‬
Capítulo 22
1-Si vieres el buey de tu hermano o su cordero extraviado, no harás como si no lo vieses, sino que lo restituirás a tu
hermano. Lo-tir'eh et-shor ajija o et-seyo nidajim wehit'alamta mehem hashev teshivem le'ajija.
kyjal mbyct bch mhm tmluthw myjdn wyc ta wa kyja rwc ta hart al
‫לא־תראה את־שור אחיך או את־שיו נדחים והתע! ל!מת מהם השב תשיבם לאחיך‬
2-Y si tu hermano no está cerca de ti, o tú no le conoces, lo recogerás dentro de tu casa, y estará contigo hasta que lo
busque tu hermano, y se lo devolverás. We'im-lo karov ajija eleyja welo yedato wa'asafto el-toj beyteja wehayah
imeja ad derosh ajija oto wahashevoto lo.
wta kyja crd du kmu hyhw ktyb kwt la wtpsaw wtudy alw kyla kyja bwrq al maw
wl wtbchw
‫ואם־לא קרוב אחיך אליך ולא יד! עתו ו!א !ספתו אל־תוך ביתך והיה עמך ע! ד דרש אחיך אתו ו!השבתו לו‬
3-Así harás también con su asno, y así harás con su vestido, y así harás con toda cosa perdida de tu hermano que se le
hubiere perdido y tú la hubieres hallado; no harás como si no la vieses. Wejen ta'aseh lajamoro wejen ta'aseh
lesimlato wejen ta'aseh lejol-avedat ajija asher-tovad mimenu umetsatah lo tujal lehit'alem.
al htaxmw wnmm dbat rca kyja tdba lkl hcut nkw wtlmcl hcut nkw wrmjl hcut nkw
mluthl lkwt
‫וכן !תעשה ל!חמרו וכן !תעשה לשמלתו וכן !תעשה לכל־אבד! ת אחיך אשר־תאב! ד ממנו ומצאתה לא‬
‫תוכ!ל להתע! לם‬
4-Si vieres el asno de tu hermano o su buey caídos en el camino, no harás como si no lo vieses; ciertamente le ayudarás
a levantarlos. Lo-tir'eh et-jamor ajija o shoro noflim baderej wehit'alamta mehem hakem takim imo.
wmu myqt mqh mhm tmluthw krdb mylpn wrwc wa kyja rwmj ta hart al
‫לא־תראה את־חמור אחיך או שורו נפלים ב! דרך והתע! ל!מת מהם הקם תקים עמו‬
5-No usará la mujer traje de hombre, ni vestirá el hombre ropa de mujer, porque abominable para YHWH, tu Elohey, es
todo aquél que hace esto. Lo-yiheyeh jeli-gever al-ishah welo-yilbash gever simlat ishah ki to'avat YHWH Eloheyja
kol-oseh eleh.
hla hcu lk kyhla hwhy tbuwt yk hca tlmc rbg cbly alw hca lu rbg ylk hyhy al
‫ להיך כל־עשה אלה‬2‫לא־יהיה כלי־גבר ע! ל־אשה ולא־ילב! ש גבר שמל!ת אשה כי תועב! ת יהוה א‬
6-Cuando se encontrare algún nido de pájaro delante de ti en el camino, en cualquier árbol o sobre la tierra, con
polluelos o huevos, estando la madre echada sobre los polluelos o sobre los huevos, no tomarás a la madre que está
con los hijos; Ki yikare kan-tsipor lefaneyja baderej bejol-ets o al-ha'arets efrojim o veytsim weha'em rovetset
al-ha'efrojim o al-habeytsim lo-tikaj ha'em al-habanim.
myjrpah lu txbr mahw myxyb wa myjrpa xrah lu wa xu lkb krdb kynpl rwpx nq arqy yk
mynbh lu mah jqt al myxybh lu wa
‫כי יקרא !קן־צפור לפניך ב! דרך בכל־עץ או ע! ל־הארץ אפרחים או ביצים והאם רבצת ע! ל־האפרחים או‬
‫ע! ל־ה! ביצים לא־ת !קח האם ע! ל־ה! בנים‬
7-ciertamente dejarás ir libre a la madre, y a los hijos podrás tomar para ti, para que te vaya bien y para que prolongues
tus días. Shale'aj teshalaj et-ha'em we'et-habanim tikaj-laj lema'an yitav laj weha'arajta yamim.
mymy tkrahw kl bfyy numl kl jqt mynbh taw mah ta jlct jlc
‫יטב לך וה! א !רכת ימים‬
! ‫!שלח! ת !של!ח את־האם ואת־ה! בנים ת !קח־לך למ! ע! ן י‬
8-Cuando edificares casa nueva, harás pretil a tu terrado, para que no traigas culpa de sangre sobre tu casa si cayere
alguno desde allí. Ki tivneh bayit jadash we'asita ma'akeh legageja welo-tasim damim beveyteja ki-yipol hanofel
mimenu.
wnmm lpnh lpy yk ktybb mymd myct alw kggl hqum tycuw cdj tyb hnbt yk
‫כי תבנה ב! ית חדש ועשית מ! עקה לג!גך ולא־תשים דמים בביתך כי־יפל ה! נפל ממנו‬
9-No sembraras tu viña con diversas especies de semillas; y no profanarás la cosecha con lo que haya de más en la
semilla que sembrares, así como el producto de la viña. Lo-tizra karmeja kil'ayim pen-tikdash hamle'ah hazera
asher tizra utvu'at hakarem.
mrkh tawbtw urzt rca urzh halmh cdqt np myalk kmrk urzt al
‫זרע אשר תזרע ותבואת ה! כרם‬
! !‫לא־תז !רע כ!רמך כלאים פן־תקד! ש ה! מלאה ה‬
10-No ararás con buey y asno juntos. Lo-tajarosh beshor uvajamor yajda'u.
wdjy rmjbw rwcb crjt al

‫לא־ת! חרש בשור־וב! חמר י!חדו‬
11-No vestirás tela tejida con mezcla de lana y de lino juntos. Lo tilbash sha'atnez tsemer ufishtim yajda'u.
wdjy mytcpw rmx znfuc cblt al

‫לא תלב! ש !שע! טנז צמר ופשתים י!חדו‬
12-Te harás borlas sobre los cuatro ángulos de la vestimenta con que te cubres. Gedilim ta'aseh-laj al-arba kanfot
kesuteja asher tejaseh-bah.
hb hskt rca ktwsk twpnk ubra lu kl hcut myldg

‫גדלים !תעשה־לך ע! ל־ארב! ע כ!נפות כסותך אשר תכ!סה־בה‬
13-Cuando un hombre tomare mujer, y después de haberse llegado a ella la aborreciere, Ki-yikaj ish ishah uva eleyha
usne'ah.
hancw hyla abw hca cya jqy yk

‫כי־י !קח איש אשה ובא אליה ושנאה‬
14-y le atribuyere actos con calumnia, y propalare contra ella mala fama y dijere: "A esta mujer tomé y me llegué a ella,
pero no hallé en ella señales de virginidad", Wesan lah alilot devarim wehotsi aleyha shem ra we'amar et-ha'ishah
hazot lakajti wa'ekrav eleyha welo-matsati lah betulim.
alw hyla brqaw ytjql tazh hcah ta rmaw ur mc hylu axwhw myrbd tlylu hl mcw
mylwtb hl ytaxm
‫לקחתי ואק !רב אליה ולא־‬
! ‫ושם לה עלילת דברים והוציא עליה שם רע ואמ! ר את־האשה ה! זאת‬
‫מצאתי לה בתולים‬
15-el padre de la joven y su madre tomarán y presentarán las señales de la virginidad de la joven delante de los ancianos
de la ciudad, a la entrada del tribunal; Welakaj avi hana'arah we'imah wehotsi'u et-betuley hana'arah el-zikney ha'ir
hasharah.
hruch ryuh ynqz la runh ylwtb ta wayxwhw hmaw runh yba jqlw
‫לקח אבי ]ה! נ!ע! ר כ[ )ה! נ!ערה ק( ואמה והוציאו את־בתולי ]ה! נ!ע! ר כ[ )ה! נ!ערה ק( אל־זקני העיר ה! שערה‬
! ‫ו‬
16-y dirá el padre de la joven a los ancianos: He dado mi hija a este hombre por mujer, y él la aborreció, We'amar avi
hana'arah el-hazkenim et-biti natati la'ish hazeh le'ishah wayisna'eha.
hancyw hcal hzh cyal yttn ytb ta mynqzh la runh yba rmaw
‫ואמ! ר אבי ]ה! נ!ע! ר כ[ )ה! נ!ערה ק( אל־ה! זקנים את־בתי נת! תי לאיש ה! זה לאשה ו!ישנאה‬
17-y he aquí que le ha atribuido actos con calumnia, diciendo: "no hallé en tu hija señales de virginidad". He aquí las
señales de virginidad de mi hija; y extenderán la ropa nupcial delante de los ancianos de la ciudad. Wehineh-hu sam
alilot devarim lemor lo-matsati leviteja betulim we'eleh betuley viti ufarsu hasimlah lifney zikney ha'ir.
ynpl hlmch wcrpw ytb ylwtb hlaw mylwtb ktbl ytaxm al rmal myrbd tlylu mc awh hnhw
ryuh ynqz
‫והנה־הוא שם עלילת דברים לאמר לא־מצאתי לבתך בתולים ואלה בתולי בתי ופרשו ה! שמלה לפני‬
‫זקני העיר‬
18-Y tomarán los ancianos de aquella ciudad al tal hombre y le castigarán, Welakeju zikney ha'ir-hahi et-ha'ish
weyisru oto.
wta wrsyw cyah ta awhh ryuh ynqz wjqlw

‫ולקחו זקני העיר־ה! הוא את־האיש ויסרו אתו‬
19-y le multarán con cien shekel de plata, los que darán al padre de la joven, porque aquél propaló mala fama contra una
virgen de Yisra'el, y ella será su mujer; no podrá él despedirla en todos sus días. We'anshu oto me'ah jesef wenatenu
la'avi hana'arah ki hotsi shem ra al betulat Yisra'el welo-tiheyeh le'ishah lo-yujal leshaljah kol-yamay'o.
al hcal hyht wlw larcy tlwtb lu ur mc ayxwh yk hrunh ybal wntnw psk ham wta wcnuw
wymy lk hjlcl lkwy
‫וענשו אתו מאה כסף ונתנו ל!אבי ה! נ!ערה כי הוציא שם רע ע! ל בתול!ת ישראל ולו־תהיה לאשה לא־‬
‫יוכ!ל ל !שלחה כל־ימיו‬
20-Mas si esto fuere verdad y no se hallaren señales de virginidad en la joven, We'im-emet hayah hadavar hazeh lo-
nimtse'u vetulim lana'arah.
runl mylwtb waxmn al hzh rbdh hyh tma maw

‫ מת היה ה! דבר ה! זה לא־נמצאו בתולים ] !לנ!ע! ר כ[ ) !לנ!ער‬2‫ואם־א‬
21-sacarán a la joven a la puerta de la casa de su padre y la apedrearán en presencia de la gente de su ciudad y morirá,
porque cometió vileza en Yisra'el fornicando cuando estaba en casa de su padre; así extirparás el mal de en medio de ti.
Wehotsi'u et-hana'arah el-petaj beyt-aviha uskaluha anshey irah ba'avanim wametah ki-astah nevalah beYisra'el
liznot beyt aviha uvi'arta hara mikirbeja.
larcyb hlbn htcu yk htmw mynbabvhryu ycna hwlqsw hyba tyb jtp la runh ta wayxwhw
kbrqm urh trubw hyba tyb twnzl
‫והוציאו את־ ]ה! נ!ע! ר כ[ )ה! נ!ערה ק( אל־פת! ח בית־אביה וסקלוה אנשי עירה באבנים ומתה כי־עשתה‬
‫נבלה בישראל לזנות בית אביה ובע! רת הרע מקרבך‬
22-Cuando fuere hallado un hombre acostado con una mujer que tenga marido, ambos morirán, el hombre que se acostó
con la mujer y la mujer; así exterminarás el mal de en medio de Yisra'el. Ki-yimatse ish shojev im-ishah ve'ulat-ba'al
umetu gam-shneyhem ha'ish hashojev im-ha'ishah weha'ishah uvi'arta hara miYisra'el.
trubw hcahw hcah mu bkch cyah mhync mg wtmw lub tlub hca mu bkc cya axmy yk
larcym urh
‫כי־ימצא איש שכב עם־אשה ב <על!ת־ב! ע! ל ומתו ג!ם־שניהם האיש ה! שכב עם־האשה והאשה ובע! רת‬
‫הרע מישראל‬
23-Cuando alguna joven virgen estuviere comprometida legalmente con un hombre y otro hombre la hallare dentro de
la ciudad y se acostare con ella, Ki yihyeh na'arah vetulah me'orasah le'ish umetsa'ah ish ba'ir weshajav imah.
hmu bkcw ryub cya haxmw cyal hcram hlwtb run hyhy yk
‫כי יהיה ]נ!ע! ר כ[ )נ!ערה ק( בתולה מארשה לאיש ומצאה איש בעיר ושכ!ב עמה‬
24-sacaréis a ambos a la puerta de aquella ciudad y los apedrearéis para que mueran; a la joven, porque estando en la
ciudad no dio voces, y al hombre, porque humilló a la mujer de su prójimo; así extirparás el mal de en medio de ti.
Wehotsetem et-shneyhem el-sha'ar ha'ir hahi uskaltem otam ba'avanim wametu et-hana'arah al-devar asher lo-
tsa'akah va'ir we'et-ha'ish al-devar asher-inah et-eshet re'ehu uvi'arta hara mikirbeja.
al rca rbd lu runh ta wtmw mynbab mta mtlqsw awhh ryuh ruc la mhync ta mtaxwhw
kbrqm urh trubw whur tca ta hnu rca rbd lu cyah taw ryub hqux
(‫ל־שע! ר ׀ העיר ה! הוא וס !קלתם אתם באבנים ומתו את־ ]ה! נ!ע! ר כ[ )ה! נ!ערה ק‬
! ‫והוצאתם את־שניהם א‬
‫ע! ל־דב! ר אשר לא־צעקה בעיר ואת־האיש ע! ל־דב! ר אשר־ענה את־אשת רעהו ובע! רת הרע מקרבך‬
25-Mas si el hombre hallare a la joven comprometida en el campo, y le hiciere fuerza aquel hombre acostándose con
ella, entonces morirá sólo el hombre que se acostó con ella; We'im-basadeh yimtsa ha'ish et-hana'arah hame'orasah
wehejezik-bah ha'ish weshajav imah umet ha'ish asher-shajav imah levado.
bkc rca cyah tmw hmu bkcw cyah hb qyzjhw hcramh runh ta cyah axmy hdcb maw
wdbl hmu
‫ זיק־בה האיש ושכ!ב עמה ומת‬2‫ואם־ב! שדה ימצא האיש את־ ]ה! נ!ע! ר כ[ )ה! נ!ערה ק( ה! מארשה והח‬
‫האיש אשר־שכ!ב עמה לב! דו‬
26-mas a la joven no le harás nada; no hay en la joven ningún pecado digno de muerte, pues como cuando alguno se
levanta contra su prójimo y le mata, así es este caso; Welana'arah lo-ta'aseh davar eyn lana'arah jet mavet ki
ka'asher yakum ish al-re'ehu uretsajo nefesh ken hadavar hazeh.
hzh rbdh nk cpn wjxrw whur lu cya mwqy rcak yk twm afj runl nya rbd hcut al runlw
[‫ו !לנ!ע! ר כ[ )ו !לנ!ערה ק( לא־ת! עשה דבר אין ] !לנ!ע! ר כ[ ) !לנ!ערה ק( חטא מות כי כ!אשר יקום איש ע! ל־‬
‫רעהו ורצחו נפש כן ה! דבר ה! זה‬
27-porque en el campo la halló y dio voces la joven comprometida, mas no hubo quien la librase. Ki vasadeh
metsa'ah tsa'akah hana'arah hame'orasah we'eyn moshia lah.
hl uycwm nyaw hcramh runh hqux haxm hdcb yk

‫כי ב! שדה מצאה צעקה ]ה! נ!ע! ר כ[ )ה! נ!ערה ק( ה! מארשה ואין מושיע! לה‬
28-Cuando hallare un hombre a una mujer virgen que no fuere desposada y echándole mano se acostare con ella, y
fueren descubiertos, Ki-yimtsa ish na'arah vetulah asher lo-orasah utefasah weshajav imah wenimetsa'u.
waxmnw hmu bkcw hcptw hcra al rca hlwtb run cya axmy yk
‫כי־ימצא איש ]נ!ע! ר כ[ )נ!ערה ק( בתולה אשר לא־ארשה ותפשה ושכ!ב עמה ונמצאו‬
29-el hombre que se acostó con ella dará al padre de la joven cincuenta shekel de plata, y ella será su mujer; y por
haberla humillado no podrá despedirla en todos sus días. Wenatan ha'ish hashojev imah la'avi hana'arah jamishim
kasef welo-tihyeh le'ishah tajat asher inah lo-yujal shaljah kol-yamay'o.
lk hjlc lkwy al hnu rca tjt hcal hyht wlw psk mycmj runh ybal hmu bkch cyah ntnw
wymy
‫ונת! ן האיש ה! שכב עמה ל!אבי ]ה! נ!ע! ר כ[ )ה! נ!ערה ק( חמשים כסף ולו־תהיה לאשה !תח! ת אשר ענה‬
‫לא־יוכ!ל !שלחה כל־ימיו‬
Capítulo 23
1-Ningún hombre tomará a la mujer de su padre, ni a aquélla que estuviere ligada a su padre. Lo-yikaj ish et-eshet avi'o
welo yegaleh kenaf avi'o.
wyba pnk hlgy alw wyba tca ta cya jqy al

‫לא־י !קח איש את־אשת אביו ולא יג!לה כנ!ף אביו‬
2-No entrará en la congregación de YHWH el de testículos aplastados, ni aquél cuyo derrame de semen es deficiente.
Lo-yavo fetsua-dakah ujerut shofejah bikehal YHWH.
hwhy lhqb hkpc twrkw hkd uwxp aby al

‫לא־יבא פצוע! ־ד! כא וכרות שפכה בקה! ל יהוה‬
3-No entrará bastardo en la congregación de YHWH; ni aún en la décima generación entrará en la congregación de
YHWH. Lo-yavo mamzer bikehal YHWH gam dor asiri lo-yavo lo bikehal YHWH.
hwhy lhqb wl aby al yrycu rwd mg hwhy lhqb rzmm aby al

‫לא־יבא מ! מזר בקה! ל יהוה ג!ם דור עשירי לא־יבא לו בקה! ל יהוה‬
4-No entrará Amoni y Mo'avi en la congregación de YHWH, ni aún en la décima generación de ellos; no entrarán en la
congregación de YHWH por siempre; Lo-yavo Amoni uMoavi bikehal YHWH gam dor asiri lo-yavo lahem bikehal
YHWH ad-olam.
mlwu du hwhy lhqb mhl aby al yrycu rwd mg hwhy lhqb ybawmw ynwmu aby al
‫לא־יבא ע! מוני ומואבי בקה! ל יהוה ג!ם דור עשירי לא־יבא להם בקה! ל יהוה ע! ד־עולם‬
5-a causa del mal consejo que dieron para que no os recibieran con pan y con agua en el camino, cuando salisteis de
Mitzrayim; y porque alquiló contra ti a Bil'am, hijo de Be'or, de Petor, en Aram Naharayim (Mesopotamia), para
maldecirte. Al-devar asher lo-kidemu etjem balejem uvamayim baderej betsetjem miMitsrayim wa'asher sajar
aleyja et-Bil'am ben-Be'or miPtor Aram Naharayim lekaleleja.
nb mulb ta kylu rkc rcaw myrxmm mktaxb krdb mymbw mjlb mkta wmdq al rca rbd lu
kllql myrhn mra rwtpm rwub
‫ע! ל־דב! ר אשר לא־קדמו אתכם ב! לחם וב! מ! ים ב! דרך בצאתכם ממצרים ו!אשר שכ!ר עליך את־בלעם בן־‬
‫בעור מפתור א !רם נ!ה !רים ל !קללך‬
6-Mas no quiso YHWH, tu Elohey, escuchar a Bilam, y volvió YHWH, tu Elohey, la maldición en bendición, porque
YHWH, tu Elohey, te amó. Welo-avah YHWH Eloheyja lishmoa el-Bil'am wayahafoj YHWH Eloheyja leja et-
hakelalah livrajah ki ahevja YHWH Eloheyja.
hwhy kbha yk hkrbl hllqh ta kl kyhla hwhy kphyw mulb la umcl kyhla hwhy hba alw
kyhla
‫ להיך לך את־ה! קללה לברכה כי אהבך יהוה‬2‫ להיך לשמע! אל־בלעם ו!י! הפך יהוה א‬2‫ולא־אבה יהוה א‬
‫ להיך‬2‫א‬
7- No procurarás su shalom y su bien en todos tus días, para siempre. Lo-tidrosh shelomam wetovatam kol-yameyja
le'olam.
mlwul kymy lk mtbfw mmlc crdt al

‫לא־תדרש שלמם וטבתם כל־ימיך לעולם‬
8-No abominarás al Edomi, porque es tu hermano. No abominarás al Mitzri, porque extranjero fuiste en su tierra. Lo-
teta'ev Adomi ki ajija hu lo-teta'ev Mitsri ki-ger hayita we'aretso.
wxrab tyyh rg yk yrxm butt al awh kyja yk ymda butt al

‫לא־תת! עב אדמי כי אחיך הוא ס לא־תת! עב מצרי כי־גר היית בארצו‬
9-Los hijos que nacieren de ellos en la tercera generación, podrán entrar en la congregación de YHWH. Banim asher-
yiwaledu lahem dor shlishi yavo lahem bikehal YHWH.
hwhy lhqb mhl aby ycylc rwd mhl wdlwy rca mynb
‫בנים אשר־יולדו להם דור שלישי יבא להם בקה! ל יהוה‬
10-Cuando acampares contra tus enemigos, te guardarás de toda cosa mala. Ki-tetse majaneh al-oyveyja wenishmarta
mikol davar ra.
ur rbd lkm trmcnw kybya lu hnjm axt yk

‫כי־תצא מ! חנה ע! ל־איביך ונשמ! רת מכל דבר רע‬
11-Cuando hubiere en medio de ti alguno que no estuviere puro por causa de efusión del semen acaecida de noche,
saldrá fuera del campamento y no entrará a ningún otro; Ki-yiheyeh veja ish asher lo-yiheyeh tahor mikreh-laylah
weyatsa el-mijuts lamajaneh lo yavo el-toj hamajaneh.
hnjmh kwt la aby al hnjml xwjm la axyw hlyl hrqm rwhf hyhy al rca cya kb hyhy yk
‫כי־יהיה בך איש אשר לא־יהיה טהור מקרה־לילה ויצא אל־מחוץ ל!מ! חנה לא יבא אל־תוך ה! מ! חנה‬
12-pero al declinar la tarde se bañará en agua; y cuando se hubiere puesto el sol, entrará en el interior del campamento.
Wehayah lifnot-erev yirjats bamayim ujevo hashemesh yavo el-toj hamajaneh.
hnjmh kwt la aby cmch abkw mymb xjry bru twnpl hyhw
‫והיה לפנות־ערב ירח! ץ ב! מים וכבא ה! שמש יבא אל־תוך ה! מ! חנה‬
13-Además, tendrás cierto lugar fuera del campamento adonde salgas; Weyad tiheyeh lecha michuts lamachaneh
veyatsata shamah chuts.
xwj hmc taxyw hnjml xwjm kl hyht dyw

‫ויד תהיה לך מחוץ ל!מ! חנה ויצאת שמה חוץ‬
14-y tendrás una estaca entre los objetos de tu uso; y cuando te sentares fuera, cavarás con ella, y tornando hacia atrás,
cubrirás tu excremento. Weyated tihyeh leja al-azeneja wehayah beshivteja juts wejafartah vah weshavta wejisita
et-tse'ateja.
ktax ta tyskw tbcw hb htrpjw xwj ktbcb hyhw knza lu kl hyht dtyw
‫ויתד תהיה לך ע! ל־אזנך והיה בשבתך חוץ וחפ! רתה בה ו !שבת וכסית את־צאתך‬
15-Porque YHWH, tu Elohey, anda en medio de tu campamento, para librarte y para entregar a tus enemigos delante
de ti; por lo mismo, tu campamento ha de ser kadosh, no sea que El vea en medio de ti cosa indecente y se aparte de ti.
Ki YHWH Eloheyja mitehalej bekerev majaneja lehatsileja welatet oyeveyja lefaneyja wehayah majaneyja
kadosh welo-yir'eh veja erwat davar weshav me'ajareyja.
hary alw cwdq kynjm hyhw kynpl kybya ttlw klyxhl knjm brqb klhtm kyhla hwhy yk
kyrjam bcw rbd twru kb
‫ להיך מתה! לך ׀ בקרב מ! חנך לה! צילך ולתת איביך לפניך והיה מ! חניך קדוש ולא־יראה בך‬2‫כי יהוה א‬
‫ערו!ת דבר ושב מאחריך‬
16-No entregarás a su amo el siervo que huye a ti, de su amo. Lo-tasgir eved el-adonay'o asher-yinatsel eleyja me'im
adonay'o.
wynda mum kyla lxny rca wynda la dbu rygst al

‫לא־ת! סגיר עבד אל־אדניו אשר־ינצל אליך מעם אדניו‬
17-Contigo habitará, en medio de ti, en cualquier lugar que eligiere en alguna de tus ciudades, donde le agradare; no le
engañarás. Imeja yeshev bekirbeja bamakom asher-yivjar be'ajad she'areyja batov lo lo tonenu.
wnnwt al wl bwfb kyruc djab rjby rca mwqmb kbrqb bcy kmu
‫עמך ישב בקרבך ב! מקום אשר־יבח! ר באח! ד שעריך ב! טוב לו לא תוננו‬
18-No ha de haber prostituta ritual entre las hijas de Yisra'el; ni habrá fornicador ritual entre los hijos de Yisra'el. Lo-
tiheyeh kedeshah mibenot Yisra'el welo-yihyeh kadesh mibeney Yisra'el.
larcy ynbm cdq hyhy alw larcy twnbm hcdq hyht al

‫לא־תהיה קדשה מבנות ישראל ולא־יהיה קדש מבני ישראל‬
19-No traerás la paga de ramera, ni el precio de perro, a la casa de YHWH, tu Elohey, en pago de cualquier voto, pues
abominación para YHWH, tu Elohey, son ambas cosas y las semejantes a éstas. Lo-tavi etnan zonah umejir kelev beyt
YHWH Eloheyja lejol-neder ki toavat YHWH Eloheyja gam-shneyhem.
mhync mg kyhla hwhy tbuwt yk rdn lkl kyhla hwhy tyb blk ryjmw hnwz nnta aybt al
‫ להיך ג!ם־שניהם‬2‫ להיך לכל־נדר כי תועב! ת יהוה א‬2‫לא־תביא אתנ!ן זונה ומחיר כלב בית יהוה א‬
20-No pagarás a tu hermano usura de plata, ni usura de comestibles, ni usura de ninguna otra cosa de que se suele pagar
usura. Lo-tashij le'ajija neshej kesef neshej ojel neshej kol-davar asher yishaj.
kcy rca rbd lk kcn lka kcn psk kcn kyjal kyct al
‫לא־ת! שיך לאחיך נשך כסף נשך אכל נשך כל־דבר אשר ישך‬
21-Al extranjero podrás pagar usura, mas a tu hermano no la pagarás, para que YHWH, tu Elohey, te bendiga en toda
empresa de tu mano, en la tierra adonde vas para tomar posesión de ella. Lanojri tashij ule'ajija lo tashij lema'an
yevarejeja YHWH Eloheyja bejol mishlaj yadeja al-ha'arets asher-atah va-shamah lerishtah.
ab hta rca xrah lu kdy jlcm lkb kyhla hwhy kkrby numl kyct al kyjalw kyct yrknl
htcrl hmc
‫ להיך בכל משל!ח ידך ע! ל־הארץ אשר־א! תה בא־‬2‫ל!נכרי ת! שיך ולאחיך לא ת! שיך למ! ע! ן יברכך יהוה א‬
‫שמה לרשתה‬
22-Cuando hicieres algún voto a YHWH, tu Elohey, no demores en pagarlo; porque requerir te lo requerirá YHWH, tu
Elohey, y habría pecado en ti. Ki tidor neder l'YHWH Eloheyja lo te'ajer leshalmo ki-darosh yidreshenu YHWH
Eloheyja me'imaj wehayah veja jet.
afj kb hyhw kmum kyhla hwhy wncrdy crd yk wmlcl rjat al kyhla hwhyl rdn rdt yk
‫ להיך מעמך והיה בך חטא‬2‫ להיך לא תאחר ל !שלמו כי־דרש ידרשנו יהוה א‬2‫כי־תדר נדר ל!יהוה א‬
23-Pero si te abstuvieses de hacer votos, no habrá pecado en ti. Weji tejdal lindor lo-yiheyeh veja jet.
afj kb hyhy al rdnl ldjt ykw

‫וכי תחד! ל לנדר לא־יהיה בך חטא‬
24-Lo que hubiere salido de tus labios, lo guardarás y cumplirás conforme prometiste a YHWH, tu Elohey, trayendo, la
ofrenda voluntaria conforme lo declaraste con tu boca. Motsa sfateyja tishmor we'asita ka'asher nadarta l'YHWH
Eloheyja nedavah asher dibarta befija.
kypb trbd rca hbdn kyhla hwhyl trdn rcak tycuw rmct kytpc axwm
‫ להיך נדבה אשר דב! רת בפיך‬2‫מוצא שפתיך תשמר ועשית כ!אשר נד! רת ל!יהוה א‬
25-Cuando entrares en la viña de tu prójimo, podrás comer uvas a tu gusto hasta saciarte, mas no las pondrás en tu
recipiente. Ki tavo bejerem re'eja we'ajalta anavim kenafsheja sov'eja we'el-kelyeja lo titen.
ntt al kylk law kubc kcpnk mybnu tlkaw kur mrkb abt yk
‫כי תבא בכרם רעך ואכ!לת ענבים כנ!פשך שבעך ואל־כליך לא תתן‬
26-Cuando entrares en la mies de tu prójimo, podrás arrancar las espigas con tu mano, mas no moverás la hoz contra la
mies de tu prójimo. Ki tavo bekamat re'eja wekatafta melilot beyadeja wejermesh lo tanif al kamat re'eja.
kur tmq lu pynt al cmrjw kdyb tlylm tpfqw kur tmqb abt yk
‫כי תבא בקמ! ת רעך וק !טפת מלילת בידך וחרמש לא תניף ע! ל קמ! ת רעך‬
Capítulo 24
1-Cuando alguno tomare mujer casándose con ella, y sucediere que ella no le agradare por haber él hallado en ella
alguna cosa indecente, le escribirá carta de divorcio y la pondrá en su mano y la despedirá de su casa. Ki-yikaj ish
ishah uve'alah wehayah im-lo timtsa-jen be'eynay'o ki-matsa vah ervat davar wejatav lah sefer keritut wenatan
beyadah weshiljah mibeyto.
rps hl btkw rbd twru hb axm yk wynyub nj axmt al ma hyhw hlubw hca cya jqy yk
wtybm hjlcw hdyb ntnw ttyrk
‫כי־י !קח איש אשה ובעלה והיה אם־לא תמצא־חן בעיניו כי־מצא בה ערו!ת דבר וכת! ב לה ספר כרית< ת‬
‫ונת! ן בידה ושלחה מביתו‬
2-Y habiendo ella salido de su casa, ella podrá ir y ser de otro hombre. Weyats'ah mibeyto wehalejah wehayetah
le'ish-ajer.
rja cyal htyhw hklhw wtybm haxyw

‫ויצאה מביתו והלכה והיתה לאיש־אחר‬
3-Y si este último hombre la aborreciere y le escribiere carta de divorcio y la pusiere en su mano y la despidiere de su
casa; o si este último hombre que la tomó para sí por mujer viniere a morir, Usne'ah ha'ish ha'ajaron wejatav lah
sefer keritut wenatan beyadah weshiljah mibeyto o ji yamut ha'ish ha'ajaron asher-lekajah lo le'ishah.
nwrjah cyah twmy yk wa wtybm hjlcw hdyb ntnw ttyrk rps hl btkw nwrjah cyah hancw
hcal wl hjql rca
‫ושנאה האיש האחרון וכת! ב לה ספר כרית< ת ונת! ן בידה ושלחה מביתו או כי ימות האיש האחרון‬
‫אשר־לקחה לו לאשה‬
4-el primer marido que la había despedido no podrá volver a tomarla, para que sea mujer suya, después que fue
mancillada, porque abominación es esto ante YHWH; y no harás condenar la tierra que YHWH, tu Elohey, te da por
herencia. Lo yujal balah harishon asher-shiljah lashuv lekajtah liheyot lo le'ishah ajarey asher hutama'ah ki-
to'evah hi lifney YHWH welo tajati et-ha'arets asher YHWH Eloheyja noten leja najalah.
hbuwt yk hamfh rca yrja hcal wl twyhl htjql bwcl hjlc rca nwcarh hlub lkwy al
hljn kl ntn kyhla hwhy rca xrah ta ayfjt alw hwhy ynpl awh
‫לא־יוכ!ל ב! עלה הראשון אשרש־לחה לשוב ל !קחתה להיות לו לאשה אחרי אשר ה< !טמאה כי־תועבה‬
‫ להיך נתן לך נ!חלה‬2‫הוא לפני יהוה ולא ת! חטיא את־הארץ אשר יהוה א‬
5-Cuando un hombre tomare una nueva mujer (aun viuda), no servirá en el ejército ni le será impuesto cargo alguno;
libre quedará para cuidar de su casa por un año, y alegrará a la mujer que ha tomado. Ki-yikaj ish ishah jadashah lo
yetse batsava welo-ya'avor alay'o lejol-davar naki yiheyeh leveyto shanah ejat wesimaj et-ishto asher lakaj.
Jmcw tja hnc wtybl hyhy yqn rbd lkl wylu rbuy alw abxb axy al hcdj hca cya jqy yk
jql rca wtca ta
‫כי־י !קח איש אשה חדשה לא יצא ב! צבא ולא־י!עבר עליו לכל־דבר נקי יהיה לביתו שנה אחת ושמ! ח‬
‫את־אשתו אשר־לקח‬
6-no le tomará en prenda piedra de moler, ni la de abajo ni la de arriba, porque son cosas con las que se elabora el
alimento del hombre. Lo-yajavol rejayim warajev ki-nefesh hu jovel.
lbj awh cpn yk bkrw myjr lbjy al

‫לא־י!חבל רח! ים ורכב כי־נפש הוא חבל‬
7-Cuando se hallare a un hombre que hubiere robado a uno de sus hermanos de entre los hijos de Yisra'el, y se hubiere
servido de él y después le hubiere vendido, morirá el tal ladrón; así extirparás el mal de en medio de ti. Ki-yimatse ish
gonev nefesh me'ejay'o mibney Yisra'el wehit'amer-bo umejaro umet haganav hahu uvi'arta hara mikirbeja.
kbrqm urh trubw awhh bngh tmw wrkmw wb rmuthw larcy ynbm wyjam cpn bng cya axmy yk
‫כי־ימצא איש גנב נפש מאחיו מבני ישראל והתע! מר־בו ומכרו ומת ה! ג!נב ה! הוא ובע! רת הרע מקרבך‬
8-Guárdate de la plaga de la lepra, pon cuidado en guardar bien todo lo que os enseñaron los kohanim Lewi'im y en obrar
conforme a ello; según yo les ordené, así cuidaréis de hacer; Hishamer benega-hatsara'at lishmor me'od wela'asot
kejol asher-yoru etjem hakohanim haLewi'im ka'asher tsiwitim tishmeru la'asot.
Wrmct mtywx rcak mywlh mynhkh mkta wrwy rca lkk twculw dam rmcl turxh ugnb rmch
twcul
‫השמר בנג!ע־ה! צ !רע! ת לשמר מאד ול!עשות ככל אשר־יורו אתכם ה! כהנים ה! לוים כ!אשר צויתם תשמרו‬
‫ל!עשות‬
9-acuérdate de lo que hizo YHWH, tu Elohey, a Miryam en el camino, cuando salisteis de Mitzrayim. Zajor et asher-
asah YHWH Eloheyja le-Miryam baderej betsetjem miMitsrayim.
myrxmm mktaxb krdb myrml kyhla hwhy hcu rca ta rwkz

‫ להיך למרים ב! דרך בצאתכם ממצרים‬2‫זכור את אשר־עשה יהוה א‬
10-Cuando entregares a tu prójimo alguna cosa prestada, no entrarás en su casa para tomar su prenda. Ki-tasheh
were'aja masa'at me'umah lo-tavo el-beyto la'avot avoto.
wfbu fbul wtyb la abt al hmwam tacm kurb hct yk

‫כי־ת! שה ברעך מ! !שאת מאומה לא־תבא אל־ביתו ל!עבט עבטו‬
11-Afuera quedarás, en tanto que el hombre a quien has prestado te saque la prenda afuera. Bajuts ta'amod weha'ish
asher atah nosheh vo yotsi eleyja et-ha'avot hajutsah.
hxwjh fwbuh ta kyla ayxwy wb hcn hta rca cyahw dmut xwjb
‫ב! חוץ !תעמד והאיש אשר א! תה נשה בו יוציא אליך את־ה! עבוט ה! חוצה‬
12-Y si el hombre fuere pobre, no pasarás la noche teniendo su prenda; We'im-ish ani hu lo tishkav ba'avoto.
wfbub bkct al awh ynu cya maw

‫ואם־איש עני הוא לא תשכ!ב ב! עבטו‬
13-sin falta le devolverás la prenda al ponerse el sol, para que se acueste con su ropa y te bendiga; y esto te será por
justicia ante YHWH, tu Elohey. Hashev tashiv lo et-ha'avot kevo hashemesh weshajav besalmato uverajeka uleja
tiheyeh tsedakah lifney YHWH Eloheyja.
kyhla hwhy ynpl hqdx hyht klw kkrbw wtmlcb bkcw cmch awbk fwbuh ta wl byct bch
‫ להיך‬2‫השב תשיב לו את־ה! עבוט כבא ה! שמש ושכ!ב ב !שלמתו וברכך ולך תהיה צדקה לפני יהוה א‬
14-No oprimirás al jornalero pobre y menesteroso, ya sea de tus hermanos ya de los prosélitos o de los extranjeros que
habitan en tu tierra, dentro de tus ciudades. Lo-ta'ashok sajir ani we'evyon me'ajeyja o migerja asher be'artseja
bish'areyja.
kyrucb kxrab rca krgm wa kyjam nwybaw ynu rykc qcut al

‫לא־ת! עשק שכיר עני ואביון מאחיך או מגרך אשר בארצך בשעריך‬
15-En su día le darás su salario, y esto lo harás antes de la puesta del sol, porque él es pobre, y por él arriesga su alma;
para que no clame contra ti a YHWH y haya en ti pecado. Beyomo titen sejaro welo-tavo alay'o hashemesh ki ani hu
we'elay'o hu nose et-nafsho welo-yikra aleyja el-YHWH wehayah veja jet.
hyhw hwhy la kylu arqy alw wcpn ta acn awh wylaw awh ynu yk cmch wylu awbt alw
wrkc ntt wmwyb afj kb
‫ביומו תתן שכרו ולא־תבוא עליו ה! שמש כי עני הוא ואליו הוא נשא את־נ!פשו ולא־יקרא עליך אל־‬
‫יהוה והיה בך חטא‬
16-No se hará morir a los padres por el testimonio de los hijos, ni a los hijos por el testimonio de los padres. Cada uno
por su propio pecado morirá. Lo-yumtu avot al-banim uvanim lo-yumtu al-avot ish bejet'o yumatu.
wtmwy wafjb cya twba lu wtmwy al mynbw mynb lu twba wtmwy al

‫לא־יומתו אבות ע! ל־בנים ובנים לא־יומתו ע! ל־אבות איש בחטאו יומתו‬
17-No pervertirás el juicio del extranjero o del huérfano, ni tomarás en prenda la ropa de la viuda. Lo tate mishpat ger
yatom welo tajavol beged almanah.
hnmla dgb lbjt alw mwty rg fpcm hft al

‫לא ת! טה משפ! ט גר יתום ולא ת! חבל בגד אלמנה‬
18-Y te acordarás de que tú fuiste siervo en Mitzrayim, y que YHWH, tu Elohey, te redimió de allí; por tanto, te ordeno
que hagas estas cosas. Wezajarta ki eved hayita beMitsrayim wayifdeja YHWH Eloheyja misham al-ken anoji
metsaweja la'asot et-hadavar hazeh.
hzh rbdh ta twcul kwxm ykna nk lu mcm kyhla hwhy kdpyw myrxmb tyyh dbu yk trkzw
‫ להיך משם ע! ל־כן אנכי מצ! וך ל!עשות את־ה! דבר ה! זה‬2‫וזכ!רת כי עבד היית במצ !רים ו!יפדך יהוה א‬
19-Cuando segares tu mies en tu campo y olvidares alguna gavilla en el campo, no volverás atrás a recogerla; será para
el extranjero, para el huérfano y para la viuda; para que te bendiga YHWH, tu Elohey, en toda obra de tus manos. Ki
tiktsor ketsirja vesadeja weshajajta omer basadeh lo tashuv lekajto lager layatom wela'almanah yiheyeh lema'an
yevarejeja YHWH Eloheyja bejol ma'aseh yadeyja.
Kkrby numl hyhy hnmlalw mwtyl rgl wtjql bwct al hdcb rmu tjkcw kdcb kryxq rxqt yk
kydy hcum lkb kyhla hwhy
‫כי תקצר קצירך בשדך ושכ!חת עמר ב! שדה לא תשוב ל !קחתו ל!גר ל!יתום ולאלמנה יהיה למ! ע! ן יברכך‬
‫ להיך בכל מ! עשה ידיך‬2‫יהוה א‬
20-Cuando vareares tus olivos, no tornarás a recoger lo que resta en las ramas y lo que te hayas olvidado de recoger; para
el extranjero, para el huérfano y para la viuda serán. Ki tajbot zeyteja lo tefa'er ajareyja lager layatom ula'almanah
yiheyeh.
hyhy hnmlalw mwtyl rgl kyrja rapt al ktyz fbjt yk

‫כי ת! חבט זיתך לא תפאר אחריך ל!גר ל!יתום ולאלמנה יהיה‬
21-Cuando vendimiares tu viña no tornarás atrás para rebuscar; para el extranjero, para el huérfano y para la viuda será.
Ki tivtsor karmeja lo te'olel ajareyja lager layatom wela'almanah yiheyeh.
hyhy hnmlalw mwtyl rgl kyrja llwut al kmrk rxbt yk

‫כי תבצר כ!רמך לא תעולל אחריך ל!גר ל!יתום ולאלמנה יהיה‬
22-Recuerda que fuiste esclavo en la tierra de Mitzrayim. Por eso te ordeno hacer esto. Wezajarta ki-eved hayita beretz
Mitzrayim al-ken anoji metzaweja la'asot et-hadavar hazeh.
hzh rbdh ta twcul kwxm ykna nk lu myrxm xrab tyyh dbu yk trkzw
‫וזכ!רת כי־עבד היית בארץ מצרים ע! ל־כן אנכי מצ! וך ל!עשות את־ה! דבר ה! זה‬
Capítulo 25
1-Cuando hubiere contienda entre dos o más hombres y acudieren al tribunal para que los juzgue, y los juzgare, y
éste justificare al justo y condenare al culpable, Ki-yiheyeh riv beyn anashim wenigeshu el-hamishpat ushfatum
wehitsediku et-hatsadik wehirshi'u et-harasha.
ucrh ta wuycrhw qydxh ta wqydxhw mwfpcw fpcmh la wcgnw mycna nyb byr hyhy yk
‫כי־יהיה ריב בין אנשים ונגשו אל־ה! משפט ושפטום והצדיקו את־ה! צ! דיק והרשיעו את־הרשע‬
2-si el culpable fuere merecedor de ser azotado, el juez le hará echar al suelo, y en su presencia le hará azotar con el
número de azotes según su delito. Wehayah im-bin hakot harasha wehipilo hashofet wehikahu lefanay'o kedey
rish'ato bemispar.
rpsmb wtucr ydk wynpl whkhw fpch wlyphw ucrh twkh nb ma hyhw
‫והיה אם־בן ה! כות הרשע והפילו ה! שפט והכהו לפניו כדי רשעתו במספר‬
3-Cuarenta azotes le podrá dar, mas no excederá de ellos, no suceda que si se excediere y le dieren más azotes de éstos, tu
hermano se envilezca a tus ojos. Arba'im yakenu lo yosif pen-yosif lehakoto al-eleh makah rabah weniklah ajija
le'eyneyja.
kynyul kyja hlqnw hbr hkm hla lu wtkhl pysy np pysy al wnky myubra
‫ארבעים י!כנו לא יסיף פן־יסיף לה! כתו ע! ל־אלה מ! כה !רבה ונקלה אחיך לעיניך‬
4-No amarrarás la boca del buey mientras estuviere trillando. Lo-tajsom shor bedisho.
wcydb rwc msjt al

‫לא־ת! חסם שור בדישו‬
5-Cuando dos o más hermanos (de padre) habitaren juntos y muriere uno de ellos sin tener hijo, no se casará la mujer
del difunto fuera de la familia, con un hombre extraño a la familia; el hermano de su marido se llegará a ella y la
tomará por mujer suya. Ki-yeshvu ajim yajda'u umet ajad mehem uven eyn-lo lo-tiheyeh eshet-hamet hajutsah
le'ish zar yevamah yavo aleyha ulekajah lo le'ishah weyibmah.
aby hmby rz cyal hxwjh tmh tca hyht al wl nya nbw mhm dja tmw wdjy myja wbcy yk
hmbyw hcal wl hjqlw hylu
‫כי־ישבו אחים י!חדו ומת אח! ד מהם ובן אין־לו לא־תהיה אשת־ה! מת ה! חוצה לאיש זר יבמה יבא עליה‬
‫ולקחה לו לאשה ויבמה‬
6-Y será el primogénito que engendrará y sucederá el nombre de su hermano muerto y no borrará su nombre en Yisra'el.
Wehayah habejor asher teled yakum al-shem aji'o hamet welo-yimajeh shmo miYisra'el.
larcym wmc hjmy alw tmh wyja mc lu mwqy dlt rca rwkbh hyhw
‫והיה ה! בכור אשר תלד יקום ע! ל־שם אחיו ה! מת ולא־ימחה שמו מישראל‬
7-Y si el hombre no quisiere tomar a su cuñada, subirá su cuñada a la puerta del tribunal, ante los ancianos, y dirá:
Rehusa el hermano de mi marido hacer perpetuar el nombre de su hermano en Yisra'el; no quiere cumplir conmigo el
deber de levirato. We'im-lo yajpots ha'ish lakajat et-yevimto we'altah yevimto hasharah el-hazekenim we'amerah
me'en yevami lehakim le'aji'o shem beYisra'el lo avah yabemi.
myqhl ymby nam hrmaw mynqzh la hruch wtmby htluw wtmby ta tjql cyah xpjy al maw
ymby hba al larcyb mc wyjal
‫לקח! ת את־יבמתו ועלתה יבמתו ה! !שערה אל־ה! זקנים ואמרה מאין יבמי להקים‬
! ‫ואם־לא י!חפץ האיש‬
‫לאחיו שם בישראל לא אבה י!במי‬
8-Entonces le llamarán los ancianos de su ciudad y le hablarán; y si persistiere en ello diciendo: "no quiero tomarla",
Wekar'u-lo zikney-iro wedibru elay'o we'amad we'amar lo jafatsti lekajtah.
htjql ytxpj al rmaw dmuw wyla wrbdw wryu ynqz wl warqw

‫וקראו־לו זקני־עירו ודברו אליו ועמ! ד ואמ! ר לא חפ! צתי ל !קחתה‬
9-su cuñada se acercará a él, en presencia de los ancianos, y le quitará el calzado de su píe, y escupirá en el suelo ante él,
y responderá diciendo: "¡Así se ha de hacer al hombre que no quiere edificar la casa de su hermano! Wenigshah yevimto
elay'o le'eyney hazekenim wejaltsah na'alo me'al raglo weyarkah befanay'o we'anetah we'amerah kajah ye'aseh
la'ish asher lo-yivneh et-beyt aji'o.
hkk hrmaw htnuw wynpb hqryw wlgr lum wlun hxljw mynqzh ynyul wyla wtmby hcgnw
wyja tyb ta hnby al rca cyal hcuy
‫ונגשה יבמתו אליו לעיני ה! זקנים וחלצה נ!עלו מע! ל !רגלו וירקה בפניו וענתה ואמרה ככה יעשה‬
‫לאיש אשר לא־יבנה את־בית אחיו‬
10-Y dirá todo Yisra'el presente en este acto: "la casa del descalzado". Wenikra shmo beYisra'el beyt jaluts hana'al.
lunh xwlj tyb larcyb wmc arqnw

‫ונקרא שמו בישראל בית חלוץ ה! נע! ל‬
11-Cuando dos hombres o más riñeren entre sí, y se llegare la mujer de uno de ellos para librar a su marido de la mano
de aquél que le hiere, y alargando su mano le asiere de las partes vergonzosas, Ki-yinatsu anashim yajda'u ish
we'aji'o wekarvah eshet ha'ejad lehatsil et-ishah miyad makehu weshaljah yadah wehejezikah bimevushay'o.
hdy hjlcw whkm dym hcya ta lyxhl djah tca hbrqw wyjaw cya wdjy mycna wxny yk
wycbmb hqyzjhw
‫כי־ינצו אנשים י!חדו איש ואחיו וקרבה אשת האחד לה! ציל את־אישה מי! ד מ! כהו ושלחה ידה‬
‫ זיקה במב<שיו‬2‫והח‬
12-Y cortarás la palma, y tu ojo no tendrá piedad. Wekatsotah et-kapah lo tajos eyneja.
knyu swjt al hpk ta htxqw

‫ו !קצתה את־כ!פה לא תחוס עינך‬
13-No tendrás en tu bolsa pesas diversas, una grande y una chica. Lo-yiheyeh leja bejiseja even wa'aven gedolah
uktanah.
hnfqw hlwdg nbaw nba ksykb kl hyhy al

‫לא־יהיה לך בכיסך אבן ואבן גדולה וק !טנה‬
14-No tendrás en tu casa diversas ayfah, una grande y una chica. Lo-yiheyeh leja beveytja eyfah we'eyfah gedolah
uktanah.
hnfqw hlwdg hpyaw hpya ktybb kl hyhy al

‫לא־יהיה לך בביתך איפה ואיפה גדולה וק !טנה‬
15-Pesa exacta y justa tendrás; eyfah perfecta y justa tendrás; para que se prolonguen tus días sobre la tierra que YHWH,
tu Elohey, te da. Even shlemah watsedek yiheyeh-laj eyfah shlemah watsedek yiheyeh-laj lema'an ya'ariju yameyja
al ha'adamah asher-YHWH Eloheyja noten laj.
hwhy rca hmdah lu kymy wkyray numl kl hyhy qdxw hmlc hpya kl hyhy qdxw hmlc nba
kl ntn kyhla
‫אבן שלמה וצדק יהיה־לך איפה שלמה וצדק יהיה־לך למ! ע! ן י!אריכו ימיך ע! ל האדמה אשר־יהוה‬
‫ להיך נתן לך‬2‫א‬
16-Porque abominación es para YHWH, tu Elohey, todo el que hiciere esto, todo el que hiciere falsedad. Ki to'avat
YHWH Eloheyja kol-oseh eleh kol oseh avel.
lwu hcu lk hla hcu lk kyhla hwhy tbuwt yk

‫ להיך כל־עשה אלה כל עשה עול‬2‫כי תועב! ת יהוה א‬
17-Acuérdate de lo que te hizo Amalek en el camino, cuando salisteis de Mitzrayim; Zajor et asher-asah leja Amalek
baderej betsetjem miMitsrayim.
myrxmm mktaxb krdb qlmu kl hcu rca ta rwkz

‫זכור את אשר־עשה לך עמלק ב! דרך בצאתכם ממצרים‬
18-de cómo te salió al encuentro en el camino e hirió a los rezagados entre los tuyos, a todos los débiles que se atrasaban
estando tú sediento y cansado; y no tuvo temor de Elohim. Asher karja baderej wayezanev beja kol-hanejeshalim
ajareyja we'atah ayef weyagea welo yare Elohim.
myhla ary alw ugyw pyu htaw kyrja mylcjnh lk kb bnzyw krdb krq rca
‫ להים‬2‫ שלים אח! ריך וא! תה עיף ויגע! ולא ירא א‬2‫אשר קרך ב! דרך ו!יז!נב בך כל־ה! נח‬
19-Y cuando YHWH, tu Elohey, te diere descanso de todos tus enemigos alrededor, en la tierra que YHWH, tu Elohey,
te da por herencia para poseerla, borrarás la memoria de Amalek de debajo del cielo. No olvidarás esto. Wehayah
behaniaj YHWH Eloheyja leja mikol-oyeveyja misaviv ba'arets asher YHWH-Eloheyja noten leja najalah
lerishtah timjeh et-zejer Amalek mitajat hashamayim lo tishkaj.
htcrl hljn kl ntn kyhla hwhy rca xrab bybsm kybya lkm kl kyhla hwhy jynhb hyhw
jkct al mymch tjtm qlmu rkz ta hjmt
‫ להיך נתן לך נ!חלה לרשתה‬2‫ להיך ׀ לך מכל־איביך מסביב בארץ אשר יהוה־א‬2‫והיה בהניח! יהוה א‬
‫תמחה את־זכר עמלק מ !תח! ת ה! שמים לא תשכח‬
Capítulo 26
Parashah 50: Ki Tavo (Cuando vengas) 26:1-29:8
1-Y cuando hubieres entrado en la tierra que YHWH, tu Elohey, te da por herencia, y la poseyeres y habitares en
ella, Wehayah ki-tavo el-ha'arets asher YHWH Eloheyja noten leja najalah wirishtah weyashavta bah.
hb tbcyw htcryw hljn kl ntn kyhla hwhy rca xrah la awbt yk hyhw
‫ישבת בה‬
! ‫ להיך נתן לך נ!חלה וירשתה ו‬2‫והיה כי־תבוא אל־הארץ אשר יהוה א‬
2-tomarás de las primicias de todos los frutos del suelo, que recogieres de la tierra que YHWH, tu Elohey, te da; y las
pondrás en un canasto, e irás al lugar que escogiere YHWH, tu Elohey, para hacer habitar allí su nombre; Welakajta
mereshit kol-peri ha'adamah asher tavi me'artseja asher YHWH Eloheyja noten laj wesamta vatene wehalajta
el-hamakom asher yivjar YHWH Eloheyja leshaken shmo sham.
tklhw anfb tmcw kl ntn kyhla hwhy rca kxram aybt rca hmdah yrp lk tycarm tjqlw
mc wmc nkcl kyhla hwhy rjby rca mwqmh la
‫ להיך נתן לך ו !שמת ב! טנא והל!כת‬2‫לקחת מראשית כל־פרי האדמה אשר תביא מארצך אשר יהוה א‬ ! ‫ו‬
‫ להיך ל !שכן שמו שם‬2‫אל־ה! מקום אשר יבח! ר יהוה א‬
3-y te llegarás al kohen que hubiere en aquellos días, y le dirás: Yo declaro hoy a YHWH, tu Elohey, porque he entrado en
la tierra que juró YHWH a nuestros padres que nos daría. Uvata el-hakohen asher yiheyeh bayamim hahem u'amarta
elay'o higadeti hayom l'YHWH Eloheyja ki-vati el-ha'arets asher nishba YHWH la'avoteynu latet lanu.
la ytab yk kyhla hwhyl mwyh ytdgh wyla trmaw mhh mymyb hyhy rca nhkh la tabw
wnl ttl wnytbal hwhy ubcn rca xrah
‫ להיך כי־באתי אל־הארץ‬2‫ובאת אל־ה! כהן אשר יהיה ב! ימים ההם ואמ! רת אליו הג!דתי ה! יום ל!יהוה א‬
‫אשר נשב! ע יהוה ל!אבתינו לתת לנו‬
4-Y tomará el kohen el canasto de tu mano, y colocará delante del altar de YHWH, tu Elohey. Welakaj hakohen hatene
miyadeja wehinijo lifney mizbaj YHWH Eloheyja.
kyhla hwhy jbzm ynpl wjynhw kdym anfh nhkh jqlw

‫ להיך‬2‫לקח ה! כהן ה! טנא מידך והניחו לפני מזב! ח יהוה א‬
! ‫ו‬
5-Y hablarás en voz alta y dirás en presencia de YHWH, tu Elohey: Un arameo quiso hacer perecer a mi padre, el cual
bajó a Mitzrayim y moró allí con poca gente, y allí vino a ser una nación grande, fuerte y numerosa. We'anita
we'amarta lifney YHWH Eloheyja Arami oved avi wayered Mitsraymah wayagor sham bimtey me'at wayehi-
sham legoy gadol atsum warav.
mc yhyw fum ytmb mc rgyw hmyrxm dryw yba dba ymra kyhla hwhy ynpl trmaw tynuw
brw mwxu lwdg ywgl
‫ להיך א !רמי אבד אבי ו!ירד מצ !רימה ו!יגר שם במתי מעט ו!יהי־שם לגוי‬2‫וענית ואמ! רת לפני ׀ יהוה א‬
‫גדול עצום ורב‬
6-Y nos trataron mal los Mitzryim, y nos oprimieron, y nos impusieron dura servidumbre. Wayare'u otanu haMitsrim
waye'anunu wayitnu aleynu avodah kashah.
hcq hdbu wnylu wntyw wnwnuyw myrxmh wnta wuryw

‫ו!ירעו אתנו ה! מצרים ו!יע! נונו ו!יתנו עלינו עבדה קשה‬
7-Y clamamos a YHWH, el Elohey de nuestros padres, y YHWH cayó nuestra voz, y miró nuestra aflicción y nuestra
fatiga y nuestra opresión; Wanits'ak el-YHWH Elohey avoteynu wayishma YHWH et-kolenu wayare et-onyenu
we'et-amalenu we'et-lajatsenu.
wnxjl taw wnlmu taw wnynu ta aryw wnlq ta hwhy umcyw wnytba yhla hwhy la quxnw
‫ להי אבתינו ו!ישמ! ע יהוה את־קלנו ו!י! רא את־ענינו ואת־עמלנו ואת־ל!חצנו‬2‫ו!נצע! ק אל־יהוה א‬
8-y nos sacó YHWH de Mitzrayim con mano fuerte y con brazo extendido, y con terror grande, y con señales, y con
maravillas, Wayotsi'enu YHWH miMitsrayim beyad jazakah uvizroa netuyah uvmorah gadol uvotot uvemoftim.
mytpmbw twtabw ldg armbw hywfn urzbw hqzj dyb myrxmm hwhy wnaxwyw
‫ו!יוצאנו יהוה ממצ !רים ביד חזקה ובזרע! נטויה ובמרא גדל ובאתות ובמפתים‬
9-y nos ha traído a este lugar, y nos ha dado esta tierra, tierra que mana leche y miel. Wayevi'enu el-hamakom hazeh
wayiten-lanu et-ha'arets hazot erets zavat jalav udvash.
cbdw blj tbz xra tazh xrah ta wnl ntyw hzh mwqmh la wnabyw
‫ו!יבאנו אל־ה! מקום ה! זה ו!יתן־לנו את־הארץ ה! זאת ארץ זב! ת חלב ודבש‬
10-Y ahora, he aquí que traigo las primicias de los frutos del suelo que Tú me has dado, oh YHWH. Y colocarás (el
canasto) delante de YHWH, tu Elohey, y te postrarás delante de YHWH, tu Elohey; We'atah hineh heveti et-reshit pri
ha'adamah asher natatah li YHWH wehinajto lifney YHWH Eloheyja wehishtajavita lifney YHWH Eloheyja.
kyhla hwhy ynpl wtjnhw hwhy yl httn rca hmdah yrp tycar ta ytabh hnh htuw
kyhla hwhy ynpl tywjtchw
‫ להיך‬2‫וע! תה הנה הבאתי את־ראשית פרי האדמה אשר־נת! תה לי יהוה והנ!חתו לפני יהוה א‬
‫ להיך‬2‫והש !תחוית לפני יהוה א‬
11-y te regocijarás con todo el bien que YHWH, tu Elohey, te ha dado a ti y a tu casa, así tu como el Lewi y el extranjero
que moran en medio de ti. Wesamajta bejol-hatov asher natan-leja YHWH Eloheyja uleveyteja atah wehaLewi
wehager asher bekirbeja.
kbrqb rca rghw ywlhw hta ktyblw kyhla hwhy kl ntn rca bwfh lkb tjmcw
‫ להיך ולביתך א! תה וה! לוי וה! גר אשר בקרבך‬2‫ושמ! חת בכל־ה! טוב אשר נת! ן־לך יהוה א‬
12-Cuando hubieres acabado de diezmar todos los diezmos de tus productos en el año tercero, que es el año en que se
separa el diezmo, lo darás al Lewi, y también darás el diezmo del extranjero, el huérfano y la viuda, para que coman
dentro de tus ciudades y estén satisfechos. Ki tejaleh laser et-kol-masar tevu'ateja bashanah hashlishit shenat
hama'aser wenatatah la-Lewi lager layatom wela'almanah we'ajelu vish'areyja wesave'u.
hnmlalw mwtyl rgl ywll httnw rcumh tnc tcylch hncb ktawbt rcum lk ta rcul hlkt yk
wubcw kyrucb wlkaw
‫כי תכ!לה ל!עשר את־כל־מ! ע !שר תבואתך ב! שנה ה! שלישת שנ!ת ה! מ! עשר ונת! תה ל!לוי ל!גר ל!יתום‬
‫ולאלמנה ואכלו בשעריך ושבעו‬
13-y dirás delante de YHWH, tu Elohey: He sacado de mi casa lo que está kodesh, y también Yo he dado al Lewi, al
extranjero, al huérfano y a la viuda, conforme a todo lo que me has ordenado; no cambié nada e hice según tus preceptos,
y no me olvidé de ellos, We'amarta lifney YHWH Eloheyja bi'arti hakodesh min-habayit wegam netati'o la-Lewi
welager layatom wela'almanah kejol-mitswateja asher tsiwitani lo-avarti mimitswoteyja welo shajajti.
lkk hnmlalw mwtyl rglw ywll wyttn mgw tybh nm cdqh ytrub kyhla hwhy ynpl trmaw
ytjkc alw kytwxmm ytrbu al yntywx rca ktwxm
‫ להיך בע! רתי ה! קדש מן־ה! ב! ית וג!ם נת! תיו ל!לוי ול!גר ל!יתום ולאלמנה ככל־מצותך‬2‫ואמ! רת לפני יהוה א‬
‫אשר צויתני לא־עב! רתי ממצותיך ולא שכחתי‬
14-No comí del segundo diezmo en mi primer día de luto, ni comí de él estando yo impuro, ni lo he cambiado para los
funerales de un muerto. He obedecido la voz de YHWH, mi Elohay, y he hecho según todo lo que me has ordenado.
Lo-ajalti ve'oni mimenu welo-vi'arti mimenu betame welo-natati mimenu lemet shamati bekol YHWH Elohay
asiti kejol asher tsiwitani.
yhla hwhy lwqb ytumc tml wnmm yttn alw amfb wnmm ytrub alw wnmm ynab ytlka al
yntywx rca lkk ytycu

‫ להי עשיתי‬2‫לא־אכ!לתי באני ממנו ולא־בע! רתי ממנו בטמא ולא־נת! תי ממנו למת שמ! עתי בקול יהוה א‬
‫ככל אשר צויתני‬
15-Mira desde tu morada kodesh, desde los cielos, y bendice a tu pueblo Yisra'el y al suelo que nos diste, según juraste
a nuestros padres; tierra que mana leche y miel. Hashkifah mime'on kodsheja min-hashamayim uvarej et-ameja
et-Yisra'el we'et ha'adamah asher natatah lanu ka'asher nishbata la'avoteynu erets zavat jalav udevash.
rcak wnl httn rca hmdah taw larcy tavkmu ta krbw mymch nmvkcdq nwumm hpyqch
cbdw blj tbz xra wnytbal tubcn
‫ה! שקיפה ממעון קדשך מן־ה! שמ! ים וברך את־ע! מך את־ישראל ואת האדמה אשר נת! תה לנו כ!אשר‬
‫נשב! עת ל!אבתינו ארץ זב! ת חלב ודבש‬
16-El día de hoy YHWH, tu Elohey, te ordena que cumplas estos estatutos y juicios; y los guardarás y los observarás
con todo tu corazón y con toda tu alma. Hayom hazeh YHWH Eloheyja metsaweja la'asot et-hajukim ha'eleh
we'et-hamishpatim weshamarta we'asita otam bejol-levaveja uvejol-nafsheja.
Lkb mtwa tycuw trmcw myfpcmh taw hlah myqjh ta twcul kwxm kyhla hwhy hzh mwyh
kcpn lkbw kbbl
‫ להיך מצ! וך ל!עשות את־ה! ח< קים האלה ואת־ה! משפטים ושמ! רת ועשית אותם בכל־‬2‫ה! יום ה! זה יהוה א‬
‫לבבך ובכל־נ!פשך‬
17-Hoy has ensalzado a YHWH para que sea tu Elohim, y para andar en sus caminos y guardar sus estatutos y sus
preceptos y sus juicios, y para obedecer su voz. Et-YHWH he'emarta hayom liheyot leja le'Elohim welalejet
biderajay'o welishmor jukay'o umitswotay'o umishpatay'o welishmoa bekolo.
wyfpcmw wytwxmw wyqj rmclw wykrdb tkllw myhlal kl twyhl mwyh trmah hwhy ta
wlqb umclw
!‫ מ! רת ה! יום להיות לך לאלהים וללכת בדרכיו ולשמר ח< קיו ומצותיו ומשפטיו ולשמע‬2‫את־יהוה הא‬
‫בקלו‬
18-Y YHWH te ha ensalzado hoy para que seas para El su pueblo predilecto como te lo ha dicho, y guardes todos sus
preceptos, U'YHWH he'emirja hayom liheyot lo le'am segulah ka'asher diber-laj welishmor kol-mitswotay'o.
wytwxm lk rmclw kl rbd rcak hlgs mul wl twyhl mwyh krymah hwhyw
‫ מירך ה! יום להיות לו לע! ם סג<לה כ!אשר דבר־לך ולשמר כל־מצותיו‬2‫ו!יהוה הא‬
19-a fin de que El te ensalce sobre todas las naciones que hizo; (te exaltó) en loor, en fama y en gloria, y a fin de que tú
seas un pueblo kadosh para YHWH, tu Elohey, como El habló. Uletiteja elyon al kol-hagoyim asher asah litehilah
uleshem uletif'aret weliheyoteja am-kadosh l'YHWH Eloheyja ka'asher diber.
kyhla hwhyl cdq mu ktyhlw traptlw mclw hlhtl hcu rca mywgh lk lu nwylu kttlw
rbd rcak
‫ להיך‬2‫ולתתך עליון ע! ל כל־ה! גוים אשר עשה לתהלה ולשם ולתפארת ולהיתך ע! ם־קדש ל!יהוה א‬
‫כ!אשר דבר‬
Capítulo 27
1-Y ordenaron Mosheh y los ancianos de Yisra'el al pueblo, diciendo: Guardad todo el mandamiento que os ordeno hoy.
Wayetsa'u Mosheh wezikney Yisra'el et-ha'am lemor shamor et-kol-hamitswah asher anoji metsaweh etjem hayom.
mwyh mkta hwxm ykna rca hwxmh lk ta rmc rmal muh ta larcy ynqzw hcm wxyw
‫ו!יצ! ו משה וזקני ישראל את־העם לאמר שמר את־כל־ה! מצוה אשר אנכי מצ! וה אתכם ה! יום‬
2-Y sucederá que en el día que pasáreis el Yarden, a la tierra que YHWH, tu Elohey, te da, harás erigir para ti piedras
grandes y las revocarás con cal; Wehayah bayom asher ta'averu et-haYarden el-ha'arets asher-YHWH Eloheyja
noten laj wahakemota leja avanim gedolot wesadeta otam basid.
twldg mynba kl tmqhw kl ntn kyhla hwhy rca xrah la ndryh ta wrbut rca mwyb hyhw
dycb mta tdcw
‫ להיך נתן לך ו!הקמת לך אבנים גדלות‬2‫והיה ב! יום אשר !תע! ברו את־ה! י! רדן אל־הארץ אשר־יהוה א‬
‫ו !שדת אתם ב! שיד‬
3-y escribirás sobre ellas todas las palabras de esta Torah mientras pasas, para que entres en la tierra que YHWH, tu
Elohey, te da; tierra que mana leche y miel, así como YHWH, Elohey de tus padres, te habló. Wejatavta aleyhen et-
kol-divrey hatorah hazot be'ovreja lema'an asher tavo el-ha'arets asher-YHWH Eloheyja noten leja erets zavat
jalav udevash ka'asher diber YHWH Elohey-avoteyja laj.
kl ntn kyhla hwhy rca xrah la abt rca numl krbub tazh hrwth yrbd lk ta nhylu tbtkw
kl kytba yhla hwhy rbd rcak cbdw blj tbz xra
‫ להיך נתן לך‬2‫וכת! בת עליהן את־כל־דברי ה! תורה ה! זאת בעברך למ! ע! ן אשר תבא אל־הארץ אשר־יהוה א‬
‫ להי־אבתיך לך‬2‫ארץ זב! ת חלב ודב! ש כ!אשר דבר יהוה א‬
4-Y cuando hubiereis pasado el Yarden, erigiréis estas otras piedras que yo os ordeno hoy, en el monte Eyval, y las
revocaréis con cal. Wehayah be'ovrejem et-haYarden takimu et-ha'avanim ha'eleh asher anoji metsaweh etjem
hayom behar Eyval wesadeta otam basid.
Tdcw lbyu rhb mwyh mkta hwxm ykna rca hlah mynbah ta wmyqt ndryh ta mkrbub hyhw
dycb mtwa
‫והיה בעברכם את־ה! י! רדן תקימו את־האבנים האלה אשר אנכי מצ! וה אתכם ה! יום בה! ר עיבל ו !שדת‬
‫אותם ב! שיד‬
5-Y edificarás allí un altar a YHWH, tu Elohey, un altar de piedras; no alzarás hierro sobre ellas. Uvanita sham mizbeaj
l'YHWH Eloheyja mizbaj avanim lo-tanif aleyhem barzel.
lzrb mhylu pynt al mynba jbzm kyhla hwhyl jbzm mc tynbw

‫ להיך מזב! ח אבנים לא־תניף עליהם ב! רזל‬2‫ובנית שם מזבח! ל!יהוה א‬
6-De piedras enteras edificarás el altar de YHWH, tu Elohey; y ofrecerás sobre él holocaustos a YHWH, tu Elohey.
Avanim shlemot tivneh et-mizbaj YHWH Eloheyja weha'alita alay'o olot l'YHWH Eloheyja.
kyhla hwhyl tlwu wylu tyluhw kyhla hwhy jbzm ta hnbt twmlc mynba
‫ להיך‬2‫ להיך וה! עלית עליו עולת ל!יהוה א‬2‫אבנים שלמות תבנה את־מזב! ח יהוה א‬
7-Y ofrecerás sacrificios de shalom, y comerás allí y te regocijarás ante YHWH, tu Elohey. Wezavajta shlamim
we'ajalta sham wesamajta lifney YHWH Eloheyja.
kyhla hwhy ynpl tjmcw mc tlkaw mymlc tjbzw

‫ להיך‬2‫וזב! חת שלמים ואכ!לת שם ושמ! חת לפני יהוה א‬
8-Y escribirás sobre las piedras. todas las palabras de esta Torah, explicándolas bien. Wejatavta al-ha'avanim et-kol-
divrey hatorah hazot ba'er heytev.
bfyh rab tazh hrwth yrbd lk ta mynbah lu tbtkw

‫וכת! בת ע! ל־האבנים את־כל־דברי ה! תורה ה! זאת ב! אר היטב‬
9-Y hablaron Mosheh y los kohanim los Lewi'im a todo Yisra'el, diciendo: ¡Atiende y escucha, oh Yisra'el! Hoy has
venido a ser pueblo de YHWH, tu Elohey. Wayedaber Mosheh wehakohanim haLewi'im el-kol-Yisra'el lemor
hasket ushma Yisra'el hayom hazeh niheyeyta le'am l'YHWH Eloheyja.
mul tyyhn hzh mwyh larcy umcw tksh rmal larcy lk la mywlh mynhkhw hcm rbdyw
kyhla hwhyl
‫ו!יד! בר משה וה! כהנים ה! לוים אל כל־ישראל לאמר ה! סכת ׀ ושמ! ע ישראל ה! יום ה! זה נהיית לעם‬
‫ להיך‬2‫ל!יהוה א‬
10-Obedecerás a la voz de YHWH, tu Elohey, y cumplirás sus preceptos y sus estatutos que yo te ordeno hoy. Weshamta
bekol YHWH Eloheyja we'asita et-mitswota'u we'et-jukay'o asher anoji metsaweja hayom.
mwyh kwxm ykna rca wyqj taw wtwxm ta tycuw kyhla hwhy lwqb tumcw
‫ להיך ועשית את־מצותו ואת־ח< קיו אשר אנכי מצ! וך ה! יום‬2‫ושמ! עת בקול יהוה א‬
11-Y ordenó Mosheh al pueblo en aquel día, diciendo: Wayetsa'u Mosheh et-ha'am bayom hahu lemor.
rmal awhh mwyb muh ta hcm wxyw

‫ו!יצ! ו משה את־העם ב! יום ה! הוא לאמר‬
12-Estos estarán, para bendecir al pueblo, sobre el monte Gerizim, cuando hubiereis pasado el Yarden: Shim'on y Lewí
y Yahudah e Yissajar y Yosef y Benyamín. Eleh ya'amdu levarej et-ha'am al-har Gerizim be'ovrejem et-haYarden
Shim'on weLewi wiYehudah weYissajar weYosef uVinyamin.
rkccyw hdwhyw ywlw nwumc ndryh ta mkrbub myzrg rh lu muh ta krbl wdmuy hla
nmynbw pswyw
‫אלה י!ע! מדו לברך את־העם ע! ל־ה! ר גרזים בעברכם את־ה! י! רדן שמעון ולוי ויהודה ויששכר ויוסף‬
‫ובנימן‬
13-Y éstos estarán para maldecir sobre el monte de Eyval: Re'uben, Gad y Asher y Zebulun, Dan y Naftalí. We'eleh
ya'amdu al-haklalah behar Eyval Re'uven Gad we'Asher uZvulun Dan weNaftali.
yltpnw nd nlwbzw rcaw dg nbwar lbyu rhb hllqh lu wdmuy hlaw

‫ואלה י!ע! מדו ע! ל־ה! קללה בה! ר עיבל ראובן גד ואשר וזבול<ן דן ונ!פתלי‬
14-Y tomarán la palabra los Lewi'im y dirán a todos los hombres de Yisra'el con voz alta: We'anu haLewi'im we'ameru
el-kol-ish Yisra'el kol ram.
mr lwq larcy cya lk la wrmaw mywlh wnuw

‫וענו ה! לוים ואמרו אל־כל־איש ישראל קול רם‬
15-¡Maldito el hombre que hiciere escultura o imagen de fundición, cosa abominable a YHWH, obra de mano de
artífice, y la pusiere en lugar secreto! Y responderá todo el pueblo y dirá: ¡Amen! Arur ha'ish asher ya'aseh fesel
umasejah toavat YHWH ma'aseh yedey jarash wesam basater we'anu jol-ha'am we'ameru amen.
wrmaw muh lk wnuw rtsb mcw crj ydy hcum hwhy tbuwt hksmw lsp hcuy rca cyah rwra
nma
‫ארור האיש אשר י!עשה פסל ומ! סכה תועב! ת יהוה מ! עשה ידי חרש ושם ב! סתר וענו כל־העם ואמרו‬
‫אמן‬
16-¡Maldito sea el que menospreciare a su padre y a su madre! Y dirá todo el pueblo: ¡Amen! Arur makleh avi'o we'imo
we'amar kol-ha'am amen.
nma muh lk rmaw wmaw wyba hlqm rwra

‫ארור מ! קלה אביו ואמו ואמ! ר כל־העם אמן‬
17-¡Maldito aquel que removiere los límites de su prójimo! Y dirá todo el pueblo: ¡Amen! Arur masig gvul re'ehu
nma muh lk rmaw whur lwbg gysm rwra

‫ארור מ! סיג גבול רעהו ואמ! ר כל־העם אמן‬
18-¡Maldito aquél que hiciere errar al ciego en el camino! Y dirá todo el pueblo: ¡Amen! Arur mashgeh iver badarej
nma muh lk rmaw krdb rwu hgcm rwra

‫ארור מ! שגה עור ב! דרך ואמ! ר כל־העם אמן‬
19-¡Maldito aquél que torciere el derecho del extranjero, del huérfano y de la viuda! Y dirá todo el pueblo: ¡Amen!
Arur mateh mishpat ger-yatom we'almanah we'amar kol-ha'am amen.
nma muh lk rmaw hnmlaw mwty rg fpcm hfm rwra

‫ארור מ! טה משפ! ט גר־יתום ואלמנה ואמ! ר כל־העם אמן‬
20-¡Maldito aquél que se acostare con la mujer de su padre, porque es el lecho de su padre! Y dirá todo el pueblo:
¡Amen! Arur shojev im-eshet avi'o ki gilah kenaf avi'o we'amar kol-ha'am amen.
nma muh lk rmaw wyba pnk hlg yk wyba tca mu bkc rwra
‫ארור שכב עם־אשת אביו כי גלה כנ!ף אביו ואמ! ר כל־העם אמן‬
21-¡Maldito aquél que se echare con cualquier bestia! Y dirá todo el pueblo: ¡Amen! Arur shojev im-kol-behemah
nma muh lk rmaw hmhb lk mu bkc rwra

‫ארור שכב עם־כל־בהמה ואמ! ר כל־העם אמן‬
22-¡Maldito aquél que se acostare con su hermana, hija de su padre o hija de su madre! Y dirá todo el pueblo: ¡Amen!
Arur shojev im-ajoto bat-avi'o o vat-imo we'amar kol-ha'am amen.
nma muh lk rmaw wma tb wa wyba tb wtja mu bkc rwra

‫ארור שכב עם־אחתו ב! ת־אביו או ב! ת־אמו ואמ! ר כל־העם אמן‬
23-¡Maldito aquél que se acostare con su suegra! Y dirá todo el pueblo: ¡Amen! Arur shojev im-jotanto we'amar
kol-ha'am amen.
nma muh lk rmaw wtntj mu bkc rwra

‫ארור שכב עם־חת! נתו ואמ! ר כל־העם אמן‬
24-¡Maldito aquél que hiriere ocultamente a su prójimo! Y dirá todo el pueblo: ¡Amen! Arur makeh re'ehu basater
nma muh lk rmaw rtsb whur hkm rwra

‫ארור מ! כה רעהו ב! סתר ואמ! ר כל־העם אמן‬
25-¡Maldito aquél que tomare soborno para matar a alguien, derramando la sangre inocente! Y dirá todo el pueblo:
¡Amen! Arur loke'aj shojad lehakot nefesh dam naki we'amar kol-ha'am amen.
nma muh lk rmaw yqn md cpn twkhl djc jql rwra

‫ארור לקח! שח! ד לה! כות נפש דם נקי ואמ! ר כל־העם אמן‬
26-¡Maldito aquél que no perseverare en las palabras de esta ley para cumplirlas! Y dirá todo el pueblo: ¡Amen! Arur
asher lo-yakim et-divrey hatorah-hazot la'asot otam we'amar kol-ha'am amen.
nma muh lk rmaw mtwa twcul tazh hrwth yrbd ta myqy al rca rwra
‫ארור אשר לא־יקים את־דברי ה! תורה־ה! זאת ל!עשות אותם ואמ! ר כל־העם אמן‬
Capítulo 28
1-Y si escuchares atentamente la voz de YHWH, tu Elohey, para guardar y cumplir todos sus preceptos que yo te ordeno
hoy, YHWH, tu Elohey, te ensalzará sobre todas las naciones de la tierra. Wehayah im-shamoa tishma bekol YHWH
Eloheyja lishmor la'asot et-kol-mitswotay'o asher anoji metsaweja hayom unetaneja YHWH Eloheyja elyon al
kol-goyey ha'arets.
mwyh kwxm ykna rca wytwxm lk ta twcul rmcl kyhla hwhy lwqb umct uwmc ma hyhw
xrah yywg lk lu nwylu kyhla hwhy kntnw
‫ להיך לשמר ל!עשות את־כל־מצותיו אשר אנכי מצ! וך ה! יום ונתנך‬2‫והיה אם־שמוע! תשמ! ע בקול יהוה א‬
‫ להיך עליון ע! ל כל־גויי הארץ‬2‫יהוה א‬
2-Y vendrán sobre ti y te alcanzarán todas estas bendiciones cuando obedecieres la voz de YHWH, tu Elohey: Uva'u
aleyja kol-haberajot ha'eleh wehisiguja ki tishma bekol YHWH Eloheyja.
kyhla hwhy lwqb umct yk kgychw hlah twkrbh lk kylu wabw

‫ להיך‬2‫ובאו עליך כל־ה! ברכות האלה והשיג<ך כי תשמ! ע בקול יהוה א‬
3-Bendito serás en la ciudad y bendito serás en el campo. Baruj atah be'ir ubaruj atah basadeh.
hdcb hta kwrbw ryub hta kwrb

‫ברוך א! תה בעיר וברוך א! תה ב! שדה‬
4-Bendito será el fruto de tu vientre, y el fruto de tu tierra, y el fruto de tus bestias, y la cría de tu ganado, y los rebaños
de tus ovejas. Baruj pri-vitneja ufri admateja ufri vehemteja shegar alafeyja we'ashterot tsoneja.
knax twrtcuw kypla rgc ktmhb yrpw ktmda yrpw knfb yrp kwrb
‫ברוך פרי־בטנך ופרי אדמתך ופרי בהמתך שג!ר אלפיך וע! שתרות צאנך‬
5-Bendito será tu canasto y tu artesa. Baruj tan'aja umish'arteja.
ktracmw kanf kwrb

‫ברוך !טנאך ומשארתך‬
6-Bendito serás en tu entrada y bendito serás en tu salida. Baruj atah bevo'eja uvaruj atah betseteja.
ktaxb hta kwrbw kabb hta kwrb

‫ברוך א! תה בבאך וברוך א! תה בצאתך‬
7-Hará YHWH que tus enemigos, los que se levanten contra ti, sean vencidos delante de ti. Por un camino saldrán contra
ti, mas por siete caminos huirán ante ti. Yiten YHWH et-oyeveyja hakamim aleyja nigafim lefaneyja bederej ejad
yets'u eleyja uveshiv'ah drajim yanusu lefaneyja.
wswny mykrd hubcbw kyla waxy dja krdb kynpl mypgn kylu mymqh kybya ta hwhy nty
kynpl
‫יתן יהוה את־איביך ה! קמים עליך נגפים לפניך בדרך אחד יצאו אליך ובשבעה דרכים ינוסו לפניך‬
8-Ordenará YHWH que la bendición esté contigo en tus graneros y en toda empresa de tu mano; y te bendecirá en la
tierra que YHWH, tu Elohey, te da. Yetsa'u YHWH iteja et-habrajah ba'asameyja uvejol mishlaj yadeja uverajeja
ba'arets asher-YHWH Eloheyja noten laj.
kl ntn kyhla hwhy rca xrab kkrbw kdy jlcm lkbw kymsab hkrbh ta kta hwhy wxy
‫ להיך נתן לך‬2‫יצ! ו יהוה אתך את־ה! ברכה ב! אסמיך ובכל משל!ח ידך וב !רכך בארץ אשר־יהוה א‬
9-Te establecerá YHWH por pueblo kadosh suyo, como te tiene jurado, cuando guardares los mandamientos de YHWH,
tu Elohey, y anduvieres en sus caminos; Yekimeja YHWH lo le'am kadosh ka'asher nishba-laj ki tishmor et-mitswot
YHWH Eloheyja wehalajta biderajay'o.
wykrdb tklhw kyhla hwhy twxm ta rmct yk kl ubcn rcak cwdq mul wl hwhy kmyqy
‫ להיך והל!כת בדרכיו‬2‫יקימך יהוה לו לע! ם קדוש כ!אשר נשב! ע־לך כי תשמר את־מצות יהוה א‬
10-y verán todos los pueblos de la tierra que el nombre de YHWH es invocado sobre ti, y te temerán. Wera'u kol-
amey ha'arets ki shem YHWH nikra aleyja weyar'u mimeka.
kmm waryw kylu arqn hwhy mc yk xrah ymu lk warw

‫וראו כל־ע! מי הארץ כי שם יהוה נקרא עליך ויראו ממך‬
11-Y te hará abundar, YHWH, para bien tuyo, en el fruto de tu vientre, en el fruto de tus bestias, y en el fruto de tu
suelo, sobre la tierra que el YHWH juró a tus padres que te daría. Wehotirja YHWH letovah bifri vitneja uviferi
vehemteja uviferi admateja al ha'adamah asher nishba YHWH la'avoteyja latet laj.
hwhy ubcn rca hmdah lu ktmda yrpbw ktmhb yrpbw knfb yrpb hbwfl hwhy krtwhw
kl ttl kytbal
‫והותרך יהוה לטובה בפרי בטנך ובפרי בה! מתך ובפרי אדמתך ע! ל האדמה אשר נשב! ע יהוה ל!אבתיך‬
‫לתת לך‬
12-Abrirá YHWH para ti su buen tesoro, los cielos, para dar la lluvia a tu tierra en su tiempo, y para bendecir toda
empresa de tu mano; y prestarás a muchas naciones, mas tú no tomarás prestado. Yiftaj YHWH leja et-otsaro hatov et-
hashamayim latet metar-artseja be'ito ulevarej et kol-ma'aseh yadeja wehilewita goyim rabim ve'atah lo tilveh.
tywlhw kdy hcum lk ta krblw wtub kxra rfm ttl mymch ta bwfh wrxwa ta kl hwhy jtpy
hwlt al htaw mybr mywg
‫יפ !תח יהוה לך את־אוצרו ה! טוב את־ה! שמ! ים לתת מ !טר־ארצך בעתו ולברך את כל־מ! עשה ידך והלוית‬
‫גוים !רבים וא! תה לא תלוה‬
13-Y te pondrá YHWH por cabeza y no por cola; y estarás encima solamente, y no estarás debajo, cuando escuchares
los mandamientos de YHWH, tu Elohey, que yo te ordeno hoy, para guardarlos y cumplirlos; Unetaneja YHWH
lerosh welo lezanav wehayita rak lemalah welo tiheyeh lematah ki-tishma el-mitswot YHWH Eloheyja asher
anoji metsaweja hayom lishmor wela'asot.
kyhla hwhy twxm la umct yk hfml hyht alw hluml qr tyyhw bnzl alw carl hwhy kntnw
twculw rmcl mwyh kwxm ykna rca
‫ להיך‬2‫ונתנך יהוה לראש ולא לזנב והיית !רק למ! עלה ולא תהיה למטה כי־תשמ! ע אל־מצות יהוה א‬
‫אשר אנכי מצ! וך ה! יום לשמר ול!עשות‬
14-y no te desviarás de ninguna de las cosas que os prescribo hoy, ni hacia la derecha ni hacia la izquierda, andando en
pos de otros elohim para servirlos. Welo tasur mikol-hadevarim asher anoji metsaweh etjem hayom yamin usmol
lalejet ajarey elohim ajerim le'ovdam.
myrja myhla yrja tkll lwamcw nymy mwyh mkta hwxm ykna rca myrbdh lkm rwst alw
mdbul
‫ להים אחרים‬2‫ולא תסור מכל־ה! דברים אשר אנכי מצ! וה אתכם ה! יום ימין ושמאול ללכת אחרי א‬
‫לעבדם‬
15-Y si no obedecieres la voz de YHWH, tu Elohey, para guardar y cumplir todos sus mandamientos y sus estatutos que
yo te ordeno hoy, vendrán sobre ti y te alcanzarán todas estas maldiciones: Wehayah im-lo tishma bekol YHWH
Eloheyja lishmor la'asot et-kol-mitswotay'o wejukotay'o asher anoji metsaweja hayom uva'u aleyja kol-hakelalot
ha'eleh wehisiguja.
kwxm ykna rca wytqjw wytwxm lk ta twcul rmcl kyhla hwhy lwqb umct al ma hyhw
kwgychw hlah twllqh lk kylu wabw mwyh
‫ להיך לשמר ל!עשות את־כל־מצותיו וח< קתיו אשר אנכי מצ! וך ה! יום‬2‫והיה אם־לא תשמ! ע בקול יהוה א‬
‫ובאו עליך כל־ה! קללות האלה והשיגוך‬
16-Maldito serás en la ciudad y maldito serás en el campo. Arur atah ba'ir we'arur atah basadeh.
hdcb hta rwraw ryub hta rwra

‫ארור א! תה בעיר וארור א! תה ב! שדה‬
17-Malditos serán tu canasto y tu artesa. Arur tan'aja umish'arteja.
ktracmw kanf rwra

‫ארור !טנאך ומשארתך‬
18-Maldito será el fruto de tu vientre, y el fruto de tu tierra, y la cría de tu ganado, y los rebaños de tus ovejas. Arur pri-
vitneja ufri admateja shgar alafeyja we'ashterot tsoneja.
knax trtcuw kypla rgc ktmda yrpw knfb yrp rwra

‫ארור פרי־בטנך ופרי אדמתך שג!ר אלפיך וע! שתרות צאנך‬
19-Maldito serás en tu entrada y maldito serás en tu salida. Arur atah bevo'eja we'arur atah betseteja.
ktaxb hta rwraw kabb hta rwra

‫ארור א! תה בבאך וארור א! תה בצאתך‬
20-Enviará YHWH sobre ti la maldición, la turbación y la reprensión en toda empresa de tu mano que tratares de
hacer, hasta que seas destruido y hasta que perezcas en breve, a causa de la maldad de tus obras, por haberme dejado.
Yeshalaj YHWH beja et-hame'erah et-hamehumah we'et-hamig'eret bejol-mishlaj yadeja asher ta'aseh ad
hishamedja we'ad-avadeja maher mipeney roa ma'alaleyja asher azavtani.
duw kdmch du hcut rca kdy jlcm lkb trugmh taw hmwhmh ta hramh ta kb hwhy jlcy
yntbzu rca kyllum ur ynpm rhm kdba
‫י !של!ח יהוה בך את־ה! מארה את־ה! מהומה ואת־ה! מגערת בכל־משל!ח ידך אשר !תעשה ע! ד השמדך וע! ד־‬
‫אבדך מ! הר מפני רע! מ! עלליך אשר עז!בתני‬
21-Hará YHWH que se te pegue la peste, hasta que te consuma de sobre la tierra a la cual vas para poseerla. Yadbek
YHWH beja et-hadaver ad kaloto oteja me'al ha'adamah asher-atah va-shamah lerishtah.
htcrl hmc ab hta rca hmdah lum kta wtlk du rbdh ta kb hwhy qbdy
‫י!דבק יהוה בך את־ה! דבר ע! ד כ!לתו אתך מע! ל האדמה אשר־א! תה בא־שמה לרשתה‬
22-Te herirá YHWH de tisis, y de fiebre, y de inflamación, y de ardor, y por medio de la espada; y de sequía, y de
tizón en tus renuevos; y te perseguirán hasta que perezcas. Yakeja YHWH bashajefet uvakadajat uvadaleket
uvajarjur uvajerev uvashidafon uvayerakon uredafuja ad ovdeja.
kdba du kwpdrw nwqrybw nwpdcbw brjbw rjrjbw tqldbw tjdqbw tpjcb hwhy hkky
‫י!ככה יהוה ב! !שחפת וב! !קד! ח! ת וב! ד! לקת וב! ח! רח< ר וב! חרב וב! שדפון וב! ירקון ורדפוך ע! ד אבדך‬
23-Y los cielos que están sobre tu cabeza serán de cobre, y la tierra que está debajo de ti, de hierro. Wehayu shameyja
asher al-rosheja nejoshet weha'arets asher-tajteyja barzel.
lzrb kytjt rca xrahw tcjn kcar lu rca kymc wyhw

‫ר־תחתיך ב! רזל‬
! ‫והיו שמיך אשר ע! ל־ראשך נחשת והארץ אש‬
24-Dará YHWH con la poca lluvia de tu tierra, polvo y ceniza; desde los cielos descenderán sobre ti hasta que seas
destruido. Yiten YHWH et-metar artseja avak we'afar min-hashamayim yered aleyja ad hishamedaj.
kdmch du kylu dry mymch nm rpuw qba kxra rfm ta hwhy nty
‫יתן יהוה את־מ !טר ארצך אבק ועפר מן־ה! שמ! ים ירד עליך ע! ד השמדך‬
25-Hará YHWH que seas derrotado ante tus enemigos. Por un camino saldrás contra él, mas por siete caminos huirás
delante de él; y servirás de ejemplo horrible a todos los reinos de la tierra. Yitenja YHWH nigaf lifney oyeveyja
bederej ejad tetse elay'o uveshiv'ah derajim tanus lefanay'o wehayita leza'avah lejol mamlejot ha'arets.
hwuzl tyyhw wynpl swnt mykrd hubcbw wyla axt dja krdb kybya ynpl pgn hwhy knty
xrah twklmm lkl
‫יתנך יהוה נגף לפני איביך בדרך אחד תצא אליו ובשבעה דרכים תנוס לפניו והיית לז!עוה לכל‬
‫מ! מלכות הארץ‬
26-Y será tu cadáver por pasto a todas las aves del cielo y a las bestias de la tierra; y no habrá quien las espante.
Wehayetah nivlateja lema'ajal lejol-of hashamayim ulevehemat ha'arets we'eyn majarid.
dyrjm nyaw xrah tmhblw mymch pwu lkl lkaml ktlbn htyhw
‫ מ! ת הארץ ואין מ! חריד‬2‫והיתה נבלתך למ! אכל לכל־עוף ה! שמ! ים ולבה‬
27-Te herirá YHWH con la sarna de Mitzrayim, y con hemorroides, y con sarna húmeda, y con sarna seca, de que no
podrás ser curada. Yakejah YHWH bishjin Mitsrayim uba'afalim (uvatjorim) uvagarav uvejares asher lo-tujal
leherafe.
aprhl lkwt al rca srjbw brgbw mylpubw myrxm nyjcb hwhy hkky
‫פלים כ[ )וב! טחרים ק( וב! גרב ובחרס אשר לא־תוכ!ל להרפא‬A‫י!ככה יהוה בשחין מצ !רים ]ובע‬
28-Te herirá YHWH con locura, y con ceguera, y con aturdimiento de corazón; Yakejah YHWH beshiga'on uve'ivaron
uvetimehon levav.
bbl nwhmtbw nwrwubw nwugcb hwhy hkky

‫י!ככה יהוה בשגעון ובעורון ובתמהון לבב‬
29-y palparás a mediodía como palpa un ciego en las tinieblas; y no prosperarás en tus caminos, y sólo serás oprimido
y despojado todos los días, y no habrá quien te salve. Wehayita memashesh batsahorayim ka'asher yemashesh
ha'iver ba'afelah welo tatsliaj et-derajeyja wehayita aj ashuk wegazul kol-hayamim we'eyn moshia.
lwzgw qwcu ka tyyhw kykrd ta jylxt alw hlpab rwuh ccmy rcak myrhxb ccmm tyyhw
uycwm nyaw mymyh lk
‫ !רים כ!אשר ימ! שש העור באפלה ולא ת! צליח! את־דרכיך והיית א! ך עשוק וגזול כל־‬A‫והיית ממ! שש ב! צה‬
!‫ה! ימים ואין מושיע‬
30-Con mujer te desposarás, mas otro hombre se acostará con ella.; casa edificarás, mas no habitarás en ella; viña
plantarás, mas no recogerás ni aun sus primeros frutos. Ishah te'ares we'ish ajer yishgalenah (yishkavenah) bayit
tivneh welo-teshev bo kerem tita welo tejalelenu.
wnlljt alw uft mrk wb bct alw hnbt tyb hnlgcy rja cyaw crat hca
‫אשה תארש ואיש אחר ]ישגלנה כ[ )ישכבנה ק( ב! ית תבנה ולא־תשב בו כרם ת !טע ולא תח! ללנו‬
31-Tu buey será degollado ante tus ojos, mas tú no comerás de él; tu asno será arrebatado en tu misma presencia y no
volverá a ser tuyo; tus rebaños serán entregados a tus enemigos, y no habrá quien los libre. Shoreja tavuaj le'eyneyja
welo tojal mimenu jamoreja gazul milefaneyja welo yashuv laj tsoneja netunot le'oyeveyja we'eyn leja moshia.
nyaw kybyal twntn knax kl bwcy alw kynplm lwzg krmj wnmm lkat alw kynyul jwbf krwc
uycwm kl
‫שורך טבוח! לעיניך ולא תאכ!ל ממנו חמרך גזול מלפניך ולא ישוב לך צאנך נת< נות לאיביך ואין לך‬
!‫מושיע‬
32-Tus hijos y tus hijas serán dados a otro pueblo, y tus ojos mirarán y desfallecerán por ellos todo el día, sin que tu
mano pueda hacer nada. Baneyja uvnoteyja netunim le'am ajer we'eyneyja ro'ot wejalot aleyhem kol-hayom
we'eyn le'el yadeja.
kdy lal nyaw mwyh lk mhyla twlkw twar kynyuw rja mul myntn kytnbw kynb
‫בניך ובנתיך נת< נים לע! ם אחר ועיניך ראות וכלות אליהם כל־ה! יום ואין לאל ידך‬
33-El fruto de tu tierra y toda tu labor, lo comerá un pueblo que tú no conociste; y serás ciertamente oprimido y
quebrantado todos los días, Peri admateja wejol-yegi'aja yojal am asher lo-yadata wehayita rak ashuk weratsuts
kol-hayamim.
mymyh lk xwxrw qwcu qr tyyhw tudy al rca mu lkay kuygy lkw ktmda yrp
‫פרי אדמתך וכל־יגיעך יאכ!ל ע! ם אשר לא־ידעת והיית !רק עשוק ורצוץ כל־ה! ימים‬
34-y te volverás loco por la visión que tus ojos han de ver. Wehayita meshuga mimar'eh eyneyja asher tir'eh.
hart rca kynyu harmm ugcm tyyhw

‫והיית מש< גע ממ! ראה עיניך אשר תראה‬
35-Te herirá YHWH con sarna maligna. en las rodillas y en las piernas, de la que no podrás ser curado; y aún desde la
planta de tu pie hasta tu mollera. Yakejah YHWH bishjin ra al-habirkayim we'al-hashokayim asher lo-tujal
leherafe mikaf ragleja we'ad kodkodeja.
kdqdq duw klgr pkm aprhl lkwt al rca myqch luw mykrbh lu ur nyjcb hwhy hkky
‫ דך‬A‫שקים אשר לא־תוכ!ל להרפא מכ! ף !רגלך וע! ד קדק‬
! !‫י!ככה יהוה בשחין רע ע! ל־ה! ברכ!ים וע! ל־ה‬
36-YHWH te hará ir, a ti y al rey que habrás puesto sobre ti, a nación que no has conocido, ni tú ni tus padres; y allá
servirás a otros elohim de palo y de piedra. Yolej YHWH oteja we'et-malkeja asher takim aleyja el-goy asher lo-
yadata atah wa'avoteyja we'avadeta sham elohim ajerim ets wa'aven.
mc tdbuw kytbaw hta tudy al rca ywg la kylu myqt rca kklm taw kta hwhy klwy
nbaw xu myrja myhla
‫ להים‬2‫יולך יהוה אתך ואת־מ! לכך אשר תקים עליך אל־גוי אשר לא־יד! עת א! תה ו!אבתיך ועב! דת שם א‬
‫אחרים עץ ואבן‬
37-Y tú vendrás a ser un espanto y un proverbio y un escarnio entre todos los pueblos adonde te conducirá YHWH.
Wehayita leshamah lemashal welishninah bejol ha'amim asher-yenahegeja YHWH shamah.
hmc hwhy kghny rca mymuh lkb hnynclw lcml hmcl tyyhw
‫והיית ל !שמה למשל ולשנינה בכל הע! מים אשר־ינ!הגך יהוה שמה‬
38-Mucha simiente producirá el campo, mas poco recogerás, porque lo consumirá la langosta. Zera rav totsi hasadeh
ume'at te'esof ki yajselenu ha'arbeh.
hbrah wnlsjy yk psat fumw hdch ayxwt br urz

‫ סף כי י!חסלנו הארבה‬2‫זרע !רב תוציא ה! שדה ומע! ט תא‬
!
39-Viñas plantarás y cultivarás, mas no beberás vino ni cogerás uvas, porque las comerá el gusano. Kramim tita
we'avadeta weyayin lo-tishteh welo te'egor ki tojelenu hatola'at.
tulth wnlkat yk rgat alw htct al nyyw tdbuw uft mymrk

‫ גר כי תאכלנו ה! תלע! ת‬2‫כרמים ת !טע ועבדת וי!ין לא־תשתה ולא תא‬
40-Olivos tendrás en todo tu territorio, mas no te ungirás con aceite, porque tus olivos dejarán caer su fruto. Zeytim
yiheyu leja bejol-gevuleja weshemen lo tasuj ki yishal zeyteja.
ktyz lcy yk kwst al nmcw klwbg lkb kl wyhy mytyz

‫זיתים יהיו לך בכל־גבולך ושמן לא תסוך כי י !של זיתך‬
41-Hijos e hijas engendrarás, mas no serán para ti, porque irán en cautiverio. Banim uvanot tolid welo-yiheyu laj ki
yelju bashevi.
ybcb wkly yk kl wyhy alw dylwt twnbw mynb

‫בנים ובנות תוליד ולא־יהיו לך כי ילכו ב! שבי‬

42-Todos tus árboles y el fruto de tu tierra los empobrecerá la langosta. Kol-etseja uferi admateja yeyaresh hatselatsal.
lxlxh cryy ktmda yrpw kxu lk

‫כל־עצך ופרי אדמתך יירש ה! צלצ! ל‬
43-El extranjero que habitare en medio de ti se elevará sobre ti más y más alto, en tanto que tú descenderás más y más
bajo. Hager asher bekirbeja ya'aleh aleyja malah malah we'atah tered matah matah.
hfm hfm drt htaw hlum hlum kylu hluy kbrqb rca rgh
‫ה! גר אשר בקרבך י!עלה עליך מ! עלה מעלה וא! תה תרד מ! טה מטה‬
44-El te prestará a ti, mas tú no le prestarás a él; él será cabeza y tú serás cola. Hu yalveja we'atah lo talvenu hu
yiheyeh lerosh we'atah tiheyeh lezanav.
bnzl hyht htaw carl hyhy awh wnwlt al htaw kwly awh
‫הוא י!לוך וא! תה לא ת! לונו הוא יהיה לראש וא! תה תהיה לזנב‬
45-Y vendrán sobre ti todas estas maldiciones que te perseguirán y te alcanzarán hasta que seas destruido, porque no
habrás obedecido la voz de YHWH, tu Elohey, guardando sus mandamientos y sus estatutos que te ordenó; Uva'u
aleyja kol-hakelalot ha'eleh uredafuja wehisiguja ad hishamedaj ki-lo shamata bekol YHWH Eloheyja lishmor
mitswotay'o wejukotay'o asher tsiwaj.
rmcl kyhla hwhy lwqb tumc al yk kdmch du kwgychw kwpdrw hlah twllqh lk kylu wabw
kwx rca wytqjw wytwxm
‫ להיך לשמר‬2‫ובאו עליך כל־ה! קללות האלה ורדפוך והשיגוך ע! ד השמדך כי־לא שמ! עת בקול יהוה א‬
‫מצותיו וח< קתיו אשר צוך‬
46-Y serán para ti por señal y por maravilla, como también en tu descendencia para siempre. Wehayu vea le'ot ulemofet
uvezar'aja ad-olam.
mlwu du kurzbw tpwmlw twal kb wyhw

‫והיו בך לאות ולמופת ובז!רעך ע! ד־עולם‬
47-En trueque de no haber servido a YHWH, tu Elohey, con alegría y con regocijo de corazón cuando abundaba todo,
Tajat asher lo-avadeta et-YHWH Eloheyja besimjah uvetuv levav merov kol.
lk brm bbl bwfbw hjmcb kyhla hwhy ta tdbu al rca tjt

‫ להיך בשמחה ובטוב לבב מרב כל‬2‫!תח! ת אשר לא־עב! דת את־יהוה א‬
48-servirás a tus enemigos que YHWH enviará contra ti, en hambre, y en sed, y en desnudez, y en necesidad de todo; y
él colocará un yugo de hierro sobre tu cuello, hasta que te haya destruido. We'avadeta et-oyeveyja asher yeshalejenu
YHWH baj bera'av uvetsama uveyrom uvejoser kol wenatan ol barzel al-tsavareja ad hishmido otaj.
krawx lu lzrb lu ntnw lk rsjbw mryubw amxbw burb kb hwhy wnjlcy rca kybya ta tdbuw
kta wdymch du
‫ועב! דת את־איביך אשר י !שלחנו יהוה בך ברעב ובצמא ובעירם ובחסר כל ונת! ן על ב! רזל ע! ל־צ! וארך ע! ד‬
‫השמידו אתך‬
49-Alzará YHWH sobre ti una nación que viene de lejos, desde el extremo de la tierra, a la manera que vuela el águila;
nación cuya lengua no entenderás; Yisa YHWH aleyja goy merajok miktseh ha'arets ka'asher yid'eh hanasher
goy asher lo-tishma leshono.
wncl umct al rca ywg rcnh hady rcak xrah hxqm qjrm ywg kylu hwhy acy
‫ישא יהוה עליך גוי מרחוק מקצה הארץ כ!אשר ידאה ה! נשר גוי אשר לא־תשמ! ע לשנו‬
50-nación grosera, que no tendrá respeto al anciano, y del muchacho no tendrá compasión; Goy az panim asher lo-yisa
fanim lezaken wena'ar lo yajon.
njy al runw nqzl mynp acy al rca mynp zu ywg

‫גוי ע! ז פנים אשר לא־ישא פנים לזקן ונ!ע! ר לא יחן‬
51-y ella comerá la cría de tus animales y el fruto de tu tierra hasta que seas destruido, porque no dejará renacer para ti
cereal, ni mosto, ni aceite, ni la cría de tus vacas, ni rebaños de tus ovejas, hasta que te haya exterminado. We'ajal peri
vehemteja ufri-admateja ad hishamedaj asher lo-yash'ir leja dagan tirosh weyitshar shegar alafeyja we'ashterot
tsoneja ad ha'avido otaj.
kypla rgc rhxyw cwryt ngd kl ryacy al rca kdmch du ktmda yrpw ktmhb yrp lkaw
kta wdybah du knax trtcuw
‫ואכ!ל פרי בהמתך ופרי־אדמתך ע! ד השמדך אשר לא־י!שאיר לך דגן תירוש ויצהר שג!ר אלפיך‬
‫וע! שתרת צאנך ע! ד ה! אבידו אתך׃‬
52-Te sitiará en todas tus ciudades, hasta hacer caer los muros altos y fuertes en que confiabas, en toda tu tierra; y te
sitiará en todas tus ciudades, en toda la tierra que te habrá dado YHWH, tu Elohey. Wehetsar leja bejol-she'areyja ad
redet jomoteyja hagevohot vehabetsurot asher atah bote'aj bahen bejol-artseja vehetsar leja bejol-she'areyja
bejol-artseja asher natan YHWH Eloheyja laj.
lkb kl rxhw kxra lkb nhb jfb hta rca twrxbhw thbgh kytmj tdr du kyruc lkb kl rxhw
kl kyhla hwhy ntn rca kxra lkb kyruc
‫והצ! ר לך בכל־שעריך ע! ד רדת חמתיך ה! גבהות וה! בצ<רות אשר א! תה בטח! בהן בכל־ארצך והצ! ר לך‬
‫ להיך לך‬2‫בכל־שעריך בכל־ארצך אשר נת! ן יהוה א‬
53-Y comerás el fruto de tu vientre, la carne de tus hijos y de tus hijas que te hubiere dado YHWH, tu Elohey, por causa
del asedio y la estrechez con que te oprimirá tu enemigo. We'ajalta feri-vitneja besar baneyja uvnoteyja asher
natan-leja YHWH Eloheyja bematsor uvematsok asher yatsik leja oyeveyja.
kbya kl qyxy rca qwxmbw rwxmb kyhla hwhy kl ntn rca kytnbw kynb rcb knfb yrp tlkaw
‫ להיך במצור ובמצוק אשר־יציק לך איבך‬2‫ואכ!לת פרי־בטנך ב !שר בניך ובנתיך אשר נת! ן־לך יהוה א‬
54-El hombre tierno y muy mimado entre vosotros, su ojo será maligno para con su hermano, y para con la mujer de su
seno, y para con el resto de sus hijos que le quedaren, Ha'ish haraj beja vehe'anog me'od tera eyno ve'aji'o uve'eshet
jeyko uveyeter banay'o asher yotir.
rytwy rca wynb rtybw wqyj tcabw wyjab wnyu urt dam gnuhw kb krh cyah
‫האיש ה !רך בך והענג מאד ת !רע עינו באחיו ובאשת חיקו וביתר בניו אשר יותיר‬
55-para no dar a ninguno de ellos de la carne de sus hijos que él comerá, por no haberle quedado nada en el asedio y en
la estrechez con que te oprimirá tu enemigo, dentro de todas tus ciudades. Mitet le'ajad mehem mibesar banay'o
asher yojel mibli hish'ir-lo kol bematsor uvematsok asher yatsik leja oyevja bejol-she'areyja.
kbya kl qyxy rca qwxmbw rwxmb lk wl ryach ylbm lkay rca wynb rcbm mhm djal ttm
kyruc lkb
‫מתת לאח! ד מהם מב !שר בניו אשר יאכל מבלי השאיר־לו כל במצור ובמצוק אשר יציק לך איבך‬
‫בכל־שעריך‬
56-La (mujer) tierna y mimada en medio de ti, que por mimo y delicadeza no probó a poner la planta de su pie sobre el
suelo, su ojo será maligno para con el hombre de su seno, y para con su hijo y su hija, Harakah veja weha'anugah
asher lo-nistah jaf-raglah hatseg al-ha'arets mehit'aneg umeroj tera eynah be'ish jeykah uvivnah uvevitah.
hqyj cyab hnyu urt krmw gnuthm xrah lu gxh hlgr pk htsn al rca hgnuhw kb hkrh
htbbw hnbbw
‫ף־רגלה ה! צג ע! ל־הארץ מהתע! נג ומרך ת !רע עינה באיש חיקה‬
! !‫ה !רכה בך והענ<גה אשר לא־נסתה כ‬
‫ובבנה ובבתה‬
57-así como para sus hijos muy pequeños (que se arrastran) entre sus pies y para sus hijos que hubiere parido; porque
ella sola los comerá ocultamente en la falta de todo, en el asedio y en la estrechez con que te oprimirá tu enemigo dentro
de tus ciudades. Uveshilyatah hayotset mibeyn ragleyha uvevaneyha asher teled ki-tojlem bejoser-kol basater
bematsor uvematsok asher yatsik leja oyevja bish'areyja.
rca qwxmbw rwxmb rtsb lk rsjb mlkat yk dlt rca hynbbw hylgr nybm txwyh htylcbw
kyrucb kbya kl qyxy
‫ובשליתה ה! יוצת מבין !רגליה ובבניה אשר תלד כי־תאכלם בחסר־כל ב! סתר במצור ובמצוק אשר‬
‫יציק לך איבך בשעריך‬
58-Si no guardares para cumplir todas las palabras de esta Torah, las que están escritas en este libro, para que temas
este nombre glorioso y temible, a YHWH, tu Elohey, Im-lo tishmor la'asot et-kol-divrey hatorah hazot haktuvim
basefer hazeh leyir'ah et-hashem hanijbad wehanora hazeh et YHWH Eloheyja.
arwnhw dbknh mch ta haryl hzh rpsb mybtkh tazh hrwth yrbd lk ta twcul rmct al ma
kyhla hwhy ta hzh
‫אם־לא תשמר ל!עשות את־כל־דברי ה! תורה ה! זאת ה! כתובים ב! ספר ה! זה ליראה את־ה! שם ה! נכבד‬
‫ להיך‬2‫וה! נורא ה! זה את יהוה א‬
59-Y hará YHWH que tus heridas y las heridas de tu descendencia sean diferentes a las de los demás; fieles, enfermedades
malignas y fieles. Wehifla YHWH et-makoteja we'et makot zar'eja makot gedolot wene'emanot wajalayim ra'im
wene'emanim.
mynmanw myur myljw twnmanw tldg twkm kurz twkm taw ktkm ta hwhy alphw
‫ מנים‬2‫ לים רעים ונא‬A‫ מנות וח‬2‫והפלא יהוה את־מ! כתך ואת מ! כות ז!רעך מ! כות גדלות ונא‬
60-Y volverá a traer sobre ti todas las dolencias de Mitzrayim de que tuviste temor, y ellas se te pegarán. Weheshiv beja
et kol-madveh Mitsrayim asher yagorta mipneyhem wedaveku baj.
kb wqbdw mhynpm trgy rca myrxm hwdm lk ta kb bychwv

‫והשיב בך את כל־מ! דוה מצ !רים אשר יגרת מפניהם ודבקו בך‬
61-También todas las enfermedades y todas las heridas que no están escritas en este Libro de la Torah, las traerá YHWH
sobre ti, hasta que seas destruido. Gam kol-joli wejol-makah asher lo jatuv besefer hatorah hazot yalem YHWH
aleyja ad hishamedaj.
kdmch du kylu hwhy mluy tazh hrwth rpsb bwtk al rca hkm lkw ylj lk mg
‫ לי וכל־מ! כה אשר לא כתוב בספר ה! תורה ה! זאת י!עלם יהוה עליך ע! ד השמדך‬A‫ג!ם כל־ח‬
62-Y quedaréis pocos hombres, después de haber sido vosotros como las estrellas del cielo en muchedumbre, porque tú
no obedeciste la voz de YHWH, tu Elohey. Wenish'artem bimtey me'at tajat asher heyitem kejojvey hashamayim
larov ki-lo shamata bekol YHWH Eloheyja.
kyhla hwhy lwqb tumc al yk brl mymch ybkwkk mtyyh rca tjt fum ytmb mtracnw
‫ להיך‬2‫ ייתם ככוכבי ה! שמ! ים לרב כי־לא שמ! עת בקול יהוה א‬2‫ונשארתם במתי מעט !תח! ת אשר ה‬
63-Y sucederá que así como se regocijaba YHWH en vosotros para haceros bien y para multiplicaros, así hará regocijar
YHWH para haceros perecer y para destruiros, y seréis arrancados de sobre la tierra adonde vais para tomar posesión.
Wehayah ka'asher-sas YHWH aleyjem leheytiv etjem uleharbot etjem ken yasis YHWH aleyjem leha'avid etjem
ulehashmid etjem wenisajtem me'al ha'adamah asher-atah va-shamah lerishtah.
dybahl mkylu hwhy cycy nk mkta twbrhlw mkta byfyhl mkylu hwhy cc rcak hyhw
htcrl hmc ab hta rca hmdah lum mtjsnw mkta dymchlw mkta
‫והיה כ!אשר־שש יהוה עליכם להיטיב אתכם ולה! רבות אתכם כן ישיש יהוה עליכם לה! אביד אתכם‬
‫ולה! שמיד אתכם ונ !סחתם מע! ל האדמה אשר־א! תה בא־שמה לרשתה‬
64-Y te esparcirá YHWH entre todos los pueblos, desde un extremo de la tierra hasta el otro extremo de la tierra; y
servirás allí a otros pueblos servidores de otros elohim que no has conocido ni tú ni tus padres, de palo y de piedra.
Wehefitseja YHWH bejol-ha'amim miktseh ha'arets we'ad-ketseh ha'arets we'avadeta sham elohim ajerim
asher lo-yadata atah wa'avoteyja ets wa'aven.
tudy al rca myrja myhla mc tdbuw xrah hxq duw xrah hxqm mymuh lkb hwhy kxyphw
nbaw xu kytbaw hta
‫ להים אחרים אשר לא־יד! עת‬2‫ פיצך יהוה בכל־הע! מים מקצה הארץ וע! ד־קצה הארץ ועב! דת שם א‬2‫וה‬
‫א! תה ו!אבתיך עץ ואבן‬
65-Y entre esas naciones no tendrás reposo, ni habrá descanso para la planta de tu pie; pues allí te dará YHWH corazón
agitado, y desesperanza de salvación, y dolor de alma. Uvagoyim hahem lo targia welo-yiheyeh manoaj lejaf-ragleja
wenatan YHWH leja sham lev ragaz wejilyon eynayim weda'avon nafesh.
mynyu nwylkw zgr bl mc kl hwhy ntnw vklgr pkl jwnm hyhy alw uygrt al mhh mywgbw
cpn nwbadw
‫ף־רגלך ונת! ן יהוה לך שם לב !רגז וכליון עינ!ים וד! אבון נפש‬
! !‫וב! גוים ההם לא ת! רגיע! ולא־יהיה מנוח! לכ‬
66-Y tu vida estará como en suspenso ante ti; pues te atemorizarás de noche y de día, y no tendrás garantizada tu
manutención. Wehayu jayeyja telu'im leja mineged ufajadeta laylah weyomam welo ta'amin bejayeyja.
kyyjb nymat alw mmwyw hlyl tdjpw dgnm kl myalt kyyj wyhw
‫והיו ח! ייך תל<אים לך מנגד ופח! דת ל!ילה ויומם ולא ת! אמין בח! ייך‬
67-Por la mañana dirás: "¡Si fuera como la tarde de ayer!" y por la tarde dirás: "¡Si fuera como esta mañana!", por el
temor de tu corazón que sentirás y por la visión que verás con tus ojos. Baboker tomar mi-yiten erev uva'erev tomar
mi-yiten boker mipajad levavja asher tifjad umimar'eh eyneyja asher tir'eh.
rca kynyu harmmw djpt rca kbbl djpm rqb nty ym rmat brubw bru nty ym rmat rqbb
hart
‫ב! בקר תאמ! ר מי־יתן ערב ובערב תאמ! ר מי־יתן בקר מפ! ח! ד לבבך אשר תפחד וממ! ראה עיניך אשר‬
‫תראה‬
68-Y te hará volver YHWH en cautiverio a Mitzrayim en navíos, de cuyo camino yo te dije: "no volverás más a verle", y
allí desearéis ser vendidos por esclavos y por esclavas a vuestros enemigos y no habrá quién os compre. Weheshiveja
YHWH Mitsrayim ba'onyot baderej asher amarti leja lo-tosif od lir'otah wehitmakartem sham le'oyveyja
la'avadim welishfajot we'eyn koneh.
kybyal mc mtrkmthw htarl dwu pyst al kl ytrma rca krdb twynab myrxm hwhy kbychw
hnq nyaw twjpclw mydbul
‫ ניות ב! דרך אשר אמ! רתי לך לא־תסיף עוד לראתה והתמ! !כרתם שם לאיביך‬A‫ שיבך יהוה מצ !רים בא‬2‫וה‬
‫ל!עבדים ולשפחות ואין קנה‬
69-Estas son las palabras del pacto que YHWH ordenó a Mosheh que celebrase con los hijos de Yisra'el en la tierra de
Moav, además del pacto que celebró con ellos en Jorev. Eleh divrey habrit asher-tsiwah YHWH et-Mosheh lijrot et-
beney Yisra'el be'erets Moav milevad habrit asher-karat itam beJorev.
trk rca tyrbh dblm bawm xrab larcy ynb ta trkl hcm ta hwhy hwx rca tyrbh yrbd hla
brjb mta
‫אלה דברי ה! ברית אשר־צוה יהוה את־משה לכרת את־בני ישראל בארץ מואב מלב! ד ה! ברית אשר־‬
‫כ !רת אתם בחרב‬
Capítulo 29
1-Y llamó Mosheh a todo Yisra'el y les dijo: Vosotros visteis todo lo que hizo YHWH delante de vuestros ojos en la tierra
de Mitzrayim a Far'oh, y a todos sus siervos y a toda su tierra, Wayikra Mosheh el-kol-Yisra'el wayomer alehem atem
re'item et kol-asher asah YHWH le'eyneyjem be'erets Mitsrayim le-Far'oh ulejol-avaday'o ulejol-artso.
myrxm xrab mkynyul hwhy hcu rca lk ta mtyar mta mhla rmayw larcy lk la hcm arqyw
wxra lklw wydbu lklw hurpl
‫ו!יקרא משה אל־כל־ישראל ו!יאמר אלהם א! תם ראיתם את כל־אשר עשה יהוה לעיניכם בארץ מצ !רים‬
‫לפ! רעה ולכל־עבדיו ולכל־ארצו‬
2-las grandes pruebas que han visto tus ojos, las señales y aquellas grandes maravillas; Hamasot hagedolot asher ra'u
eyneyja ha'otot wehamoftim hagedolim hahem.
mhh myldgh mytpmhw ttah kynyu war rca tldgh twsmh

‫ה! מ! סות ה! גדלת אשר ראו עיניך האתת וה! מפתים ה! גדלים ההם‬
3-pero hasta el día de hoy no os ha dado YHWH corazón que entienda, ni ojos que vean, ni oídos que oigan. Welo-
natan YHWH lajem lev lada'at we'eynayim lir'ot we'oznayim lishmoa ad hayom hazeh.
hzh mwyh du umcl mynzaw twarl mynyuw tudl bl mkl hwhy ntn alw
‫ולא־נת! ן יהוה לכם לב לד! ע! ת ועינ!ים לראות ואזנ!ים לשמע! ע! ד ה! יום ה! זה‬
4-Y yo os he conducido cuarenta años por el desierto; no han envejecido los vestidos sobre vosotros, ni se ha gastado
el calzado sobre tu pie. Wa'olej etjem arba'im shanah bamidbar lo-valu salmoteyjem me'aleyjem wena'alja lo-
valtah me'al ragleja.
klgr lum htlb al klunw mkylum mkytmlc wlb al rbdmb hnc myubra mkta klwaw
‫ואולך אתכם ארבעים שנה ב! מדבר לא־בלו !שלמתיכם מעליכם ונ!ע! לך לא־בלתה מע! ל !רגלך‬
5-No habéis comido lejem ni habéis bebido vino nuevo ni añejo; para que supieseis que Yo soy YHWH, vuestro Elohey.
Lejem lo ajaltem weyayin weshejar lo shetitem lema'an tede'u ki ani YHWH Eloheyjem.
mkyhla hwhy yna yk wudt numl mtytc al rkcw nyyw mtlka al mjl
‫ להיכם‬2‫לחם לא אכ!לתם וי!ין ושכר לא שתיתם למ! ע! ן תדעו כי אני יהוה א‬
6-Y cuando llegasteis a este lugar, salió Sijon, rey de Jeshbon, y Og, rey de Bashan, a nuestro encuentro, para hacernos
guerra, y les herimos, Watavo'u el-hamakom hazeh wayetse Sijon melej-Jeshbon we'Og melej-haBashan likratenu
lamiljamah wanakem.
mknw hmjlml wntarql ncbh klm gwuw nwbcj klm njys axyw hzh mwqmh la wabtw
‫ו!תבאו אל־ה! מקום ה! זה ו!יצא סיחן מלך־חשבון ועוג מלך־ה! בשן לקראתנו ל!מלחמה !ונ!כם‬
7-y apoderándonos de su tierra la dimos por herencia a los Re'ubeni y a los Gadi y a la media tribu de Menashi.
Wanikaj et-artsam wanitnah lenajalah la-Re'uveni wela-Gadi welajatsi shevet haMenashi.
ycnmh fbc yxjlw ydglw ynbwarl hljnl hntnw mxra ta jqnw

‫ו!נ !קח את־ארצם ו!נתנה לנ!חלה לראובני ול!גדי ול!חצי שבט ה! מנ!שי‬
8-Y guardaréis las palabras de este pacto y las cumpliréis, para que prosperéis en todo lo que hiciereis. Ushmartem
et-divrey haberit hazot wa'asitem otam lema'an taskilu et kol-asher ta'asun.
nwcut rca lk ta wlykct numl mta mtycuw tazh tyrbh yrbd ta mtrmcw
‫ושמ! רתם את־דברי ה! ברית ה! זאת ו!עשיתם אתם למ! ע! ן !תשכילו את כל־אשר !תעשון‬
Parashah 51: Nitzavim (Parados) 29:9(10)-30:20

[En años regulares leer con Parashah 52, en años bisiestos leer por separado]
9-Vosotros todos estáis hoy parados ante YHWH, vuestro Elohey: los cabezas de vuestras tribus, vuestros ancianos y
vuestros guardias, con todos los hombres de Yisra'el; Atem nitsavim hayom kuljem lifney YHWH Eloheyjem
rasheyjem shivteyjem zikneyjem weshotreyjem kol ish Yisra'el.
larcy cya lk mkyrfcw mkynqz mkyfbc mkycar mkyhla hwhy ynpl mklk mwyh mybxn mta
‫ להיכם ראשיכם שבטיכם זקניכם ושטריכם כל איש ישראל‬2‫א! תם נצבים ה! יום כ<לכם לפני יהוה א‬
10-vuestros niños, vuestras mujeres y el extranjero que está en medio de tus campamentos, desde tu leñador hasta tu
aguador; Tapjem nesheyjem ugereja asher bekerev majaneyja mejotev etseyja ad sho'ev meymeja.
kymym bac du kyxu bfjm kynjm brqb rca krgw mkycn mkpf
‫!טפכם נשיכם וגרך אשר בקרב מ! חניך מחטב עציך ע! ד שאב מימיך‬
11-para que entren en el pacto de YHWH, tu Elohey, y en el juramento que YHWH, tu Elohey, celebra hoy contigo.
Lovreja bivrit YHWH Eloheyja uvalato asher YHWH Eloheyja koret imja hayom.
mwyh kmu trk kyhla hwhy rca wtlabw kyhla hwhy tyrbb krbul
‫ להיך כרת עמך ה! יום‬2‫ להיך ובאלתו אשר יהוה א‬2‫לעברך בברית יהוה א‬
12-a fin de confirmarte hoy por el pueblo suyo, y para que él sea para ti Elohim, como te ha hablado y como él ha jurado
a tus padres, a Abraham, a Yitzjak y a Ya'akov. Lema'an hakim-oteja hayom lo le'am wehu yiheyeh-leja le'Elohim
ka'asher diber-laj weja'asher nishba la'avoteyja le-Avraham le-Yitsjak ule-Ya'akov.
mhrbal kytbal ubcn rcakw kl rbd rcak myhlal kl hyhy awhw mul wl mwyh kta myqh numl
bquylw qjxyl
‫למ! ע! ן הקים־אתך ה! יום לו לעם והוא יהיה־לך לאלהים !כאשר דבר־לך ו !כאשר נשב! ע ל!אבתיך לאברהם‬
‫ליצחק ולי!עקב‬
13-Y no solamente con vosotros yo hago este pacto y este juramento, Welo itjem levadjem anoji koret et-haberit
hazot we'et-ha'alah hazot.
tazh hlah taw tazh tyrbh ta trk ykna mkdbl mkta alw
‫ולא אתכם לב! דכם אנכי כרת את־ה! ברית ה! זאת ואת־האלה ה! זאת‬
14-sino con aquél que está aquí con nosotros hoy delante de YHWH, nuestro Elohey, y también con aquél que no está
aquí hoy con nosotros; Ki et-asher yeshno poh imanu omed hayom lifney YHWH Eloheynu we'et asher eynenu
poh imanu hayom.
mwyh wnmu hp wnnya rca taw wnyhla hwhy ynpl mwyh dmu wnmu hp wncy rca ta yk
‫ להינו ואת אשר איננו פה עמנו ה! יום‬2‫כי את־אשר ישנו פה עמנו עמד ה! יום לפני יהוה א‬
15-porque vosotros sabéis cómo habitamos en la tierra de Mitzrayim, y cómo hemos pasado por en medio de las naciones
por donde habéis pasado; Ki-atem yedatem et asher-yashavnu be'erets Mitsrayim we'et asher-avarnu bekerev
hagoyim asher avartem.
mtrbu rca mywgh brqb wnrbu rca taw myrxm xrab wnbcy rca ta mtudy mta yk
‫ר־ישבנו בארץ מצרים ואת אשר־עב! רנו בקרב ה! גוים אשר עב! רתם‬
! ‫כי־א! תם יד! עתם את אש‬
16-y habéis visto las abominaciones de ellas, y sus ídolos de palo y piedra, y los de plata y oro, que había entre ellos;
Watir'u et-shikutseyhem we'et giluleyhem ets wa'even kesef wezahav asher imahem.
mhmu rca bhzw psk nbaw xu mhyllg taw mhyxwqc ta wartw

‫ו!תראו את־שקוציהם ואת גל<ליהם עץ ואבן כסף וזהב אשר עמהם‬
17-no sea que haya en medio de vosotros hombre, o mujer, o familia, o tribu, cuyo corazón se aparte hoy de YHWH,
nuestro Elohey, para ir a servir a los elohey de aquellas naciones; no sea que haya en medio de vosotros raíz que
produzca hierba amarga y hiel; Pen-yesh bajem ish o-ishah o mishpajah o-shevet asher levavo foneh hayom me'im
YHWH Eloheynu lalejet la'avod et-Elohey hagoyim hahem pen-yesh bajem shoresh poreh rosh wela'anah.
dbul tkll wnyhla hwhy mum mwyh hnp wbbl rca fbc wa hjpcm wa hca wa cya mkb cy np
hnulw car hrp crc mkb cy np mhh mywgh yhla ta
‫ להינו ללכת ל!עבד‬2‫פן־יש בכם איש או־אשה או משפחה או־שבט אשר לבבו פנה ה! יום מעם יהוה א‬
‫ להי ה! גוים ההם פן־יש בכם שרש פרה ראש ול!ענה‬2‫את־א‬
18-y será que al oír las palabras de este juramento de maldición, él se bendiga en su corazón, diciendo: "yo tendré shalom
aunque ande conforme al buen parecer de mi corazón, pues Yo agregare a aquél que así pensare, el castigo de los pecados
involuntarios a las trasgresiones voluntarias. Wehayah beshom'o et-divrey ha'alah hazot wehitbarej bilevavo lemor
shalom yiheyeh-li ki bishrirut libi elej lema'an sefot haravah et-hatsme'ah.
kla ybl twrrcb yk yl hyhy mwlc rmal wbblb krbthw tazh hlah yrbd ta wumcb hyhw
hamxh ta hwrh twps numl
‫והיה בשמעו את־דברי האלה ה! זאת והתברך בלבבו לאמר שלום יהיה־לי כי בשררות לבי אלך למ! ע! ן‬
‫ספות הרוה את־ה! צמאה‬
19-No querrá YHWH perdonarle, sino que entonces humeará la ira de YHWH y su celo contra el tal hombre, y vendrá
a asentarse sobre él toda la maldición escrita en este libro, y YHWH borrará su nombre de debajo de los cielos; Lo-
yoveh YHWH seloaj lo ki az yeshan af-YHWH wekin'ato ba'ish hahu weravtsah bo kol-ha'alah haketuvah
basefer hazeh umajah YHWH et-shemo mitajat hashamayim.
hbwtkh hlah lk wb hxbrw awhh cyab wtanqw hwhy pa ncuy za yk wl jls hwhy hbay al
mymch tjtm wmc ta hwhy hjmw hzh rpsb
‫לא־יאבה יהוה סלח! לו כי אז יע !שן אף־יהוה וקנאתו באיש ה! הוא ורבצה בו כל־האלה ה! כתובה ב! ספר‬
‫ה! זה ומחה יהוה את־שמו מ !תח! ת ה! שמים‬
20-Y YHWH le separará de entre todas las tribus de Yisra'el para mal, según todas las maldiciones del pacto escrito
en este Libro de laTorah. Wehivdilo YHWH lera'ah mikol shivtey Yisra'el kejol alot haberit haketuvah besefer
hatorah hazeh.
hzh hrwth rpsb hbwtkh tyrbh twla lkk larcy yfbc lkm hurl hwhy wlydbhw
‫והבדילו יהוה לרעה מכל שבטי ישראל ככל אלות ה! ברית ה! כתובה בספר ה! תורה ה! זה‬
21-De manera que dirán las generaciones venideras, vuestros hijos que surjan después de vosotros, y el extranjero que
viniere de tierra lejana, cuando vieren las plagas de aquella tierra, y sus enfermedades de que le habrá herido YHWH;
We'amar hador ha'ajaron beneyjem asher yakumu me'ajareyjem wehanojri asher yavo me'erets rejokah wera'u
et-makot ha'arets hahi we'et-tajalu'eyha asher-jilah YHWH bah.
ta warw hqwjr xram aby rca yrknhw mkyrjam wmwqy rca mkynb nwrjah rwdh rmaw
hb hwhy hlj rca hyaljt taw awhh xrah twkm
‫ואמ! ר ה! דור האחרון בניכם אשר יקומו מאחריכם וה! נכרי אשר יבא מארץ רחוקה וראו את־מ! כות‬
‫ת־תחל<איה אשר־חלה יהוה בה‬
! ‫הארץ ה! הוא וא‬
22-viendo que toda su tierra está como abrasada de azufre y sal, que no se siembra y que nada produce, ni crece en ella
hierba alguna, como sucedió en la ruina de Sedom y Amorah, Admah y Tzebo'ím, las cuales destruyó YHWH en su ira y
en su ardiente furor. Gofrit wamelaj serefah jol-artsah lo tizara welo tatsmiaj welo-ya'aleh vah kol-esev kemahpejat
Sedom wa'Amorah Admah uTsvo'im asher hafaj YHWH be'apo uvajamato.
hmda hrmuw mds tkphmk bcu lk hb hluy alw jmxt alw urzt al hxra lk hprc jlmw tyrpg
wtmjbw wpab hwhy kph rca myybxw
‫זרע ולא ת! צמח! ולא־י!עלה בה כל־עשב כמ! הפכ!ת סדם ו!עמרה‬! ‫גפרית ומל!ח שרפה כל־ארצה לא ת‬
‫אדמה ]וצביים כ[ )וצבוים ק( אשר הפ! ך יהוה בא! פו וב! חמתו‬
23-viendo esto, todas las naciones dirán: "¿Por qué ha hecho YHWH así a esta tierra? ¿Cuál fue la causa del furor
de esta ira tan grande?". We'ameru kol-hagoyim al-meh asah YHWH kajah la'arets hazot meh jori ha'af hagadol
hazeh.
hzh lwdgh pah yrj hm tazh xral hkk hwhy hcu hm lu mywgh lk wrmaw
‫ רי האף ה! גדול ה! זה‬A‫ואמרו כל־ה! גוים ע! ל־מה עשה יהוה ככה לארץ ה! זאת מה ח‬
24-Y se les responderá: "Porque abandonaron el pacto de YHWH, Elohey de sus padres, que El celebró con ellos
cuando les sacó la tierra de Mitzrayim; We'ameru al asher azvu et-berit YHWH Elohey avotam asher karat imam
behotsi'o otam me'erets Mitsrayim.
myrxm xram mta wayxwhb mmu trk rca mtba yhla hwhy tyrb ta wbzu rca lu wrmaw
‫ להי אבתם אשר כ !רת עמם בהוציאו אתם מארץ מצרים‬2‫ואמרו ע! ל אשר עזבו את־ברית יהוה א‬
25-y fueron y sirvieron a otros elohim, y se postraron ante ellos; elohim que no conocieron, y no recibieron de ellos
ningún provecho. Wayeleju waya'avdu elohim ajerim wayishtajavu lahem elohim asher lo-yeda'um welo jalak
lahem.
mhl qlj alw mwudy al rca myhla mhl wwjtcyw myrja myhla wdbuyw wklyw
‫ להים אשר לא־ידעום ולא חל!ק להם‬2‫ להים אחרים ו!יש !תחוו להם א‬2‫ו!ילכו ו!י! ע! בדו א‬
26-Por tanto, se encendió la ira de YHWH contra aquella tierra, para traer sobre ella todas las maldiciones escritas en
este libro; Wayijar-af YHWH ba'arets hahi lehavi aleyha et-kol-hakelalah haketuvah basefer hazeh.
hzh rpsb hbwtkh hllqh lk ta hylu aybhl awhh xrab hwhy pa rjyw
‫ו!יח! ר־אף יהוה בארץ ה! הוא להביא עליה את־כל־ה! קללה ה! כתובה ב! ספר ה! זה‬
27-y con ira, con ardor y con gran indignación, YHWH les ha desarraigado de su tierra, y les ha arrojado a tierra
ajena, como hoy se ve". Wayitshem YHWH me'al admatam be'af uvejemah uveketsef gadol wayashlijem el-erets
ajeret kayom hazeh.
hzh mwyk trja xra la mklcyw lwdg pxqbw hmjbw pab mtmda lum hwhy mctyw
‫ו!יתשם יהוה מע! ל אדמתם באף ובחמה ובקצף גדול ו!י! שלכם אל־ארץ אחרת כ!יום ה! זה‬
28-Las cosas secretas pertenecen a YHWH, nuestro Elohey; mas las reveladas nos pertenecen a nosotros y a nuestros
hijos para siempre, para que pongamos por obra todas las palabras de esta Torah. Hanistarot l'YHWH Eloheynu
wehaniglot lanu ulevaneynu ad-olam la'asot et-kol-divrey hatorah hazot.
tazh hrwth yrbd lk ta twcul mlwu du wnynblw wnl tlgnhw wnyhla hwhyl trtsnh
‫ להינו וה! נגלת לנו ולבנינו ע! ד־עולם ל!עשות את־כל־דברי ה! תורה ה! זאת‬2‫ה! נסתרת ל!יהוה א‬
Capítulo 30
1-Y sucederá que cuando hubieren venido sobre ti todas estas cosas, la bendición y la maldición que puse delante de ti,
y te acordares de ellas en tu corazón, estando entre todas las naciones adonde te hubiere arrojado YHWH, tu Elohey,
Wehayah ji-yavo'u aleyja kol-hadevarim ha'eleh haberajah wehakelalah asher natati lefaneyja vahashevota el-
levaveja bejol-hagoyim asher hidijaja YHWH Eloheyja shamah.
lkb kbbl la tbchw kynpl yttn rca hllqhw hkrbh hlah myrbdh lk kylu waby yk hyhw
hmc kyhla hwhy kjydh rca mywgh
‫והיה כי־יבאו עליך כל־ה! דברים האלה ה! ברכה וה! קללה אשר נת! תי לפניך ו!השבת אל־לבבך בכל־‬
‫ להיך שמה‬2‫ה! גוים אשר הדיחך יהוה א‬
2-Y te volvieres a YHWH, tu Elohey, y obedecieres su voz conforme a todo lo que yo te ordeno hoy, tú y tus hijos, con
todo tu corazón y con toda tu alma, Weshavta ad-YHWH Eloheyja weshamata vekolo kejol asher-anoji metsaweja
hayom atah uvaneyja bejol-levaveja uvejol-nafsheja.
kcpn lkbw kbbl lkb kynbw hta mwyh kwxm ykna rca lkk wlqb tumcw kyhla hwhy du tbcw
‫ להיך ושמ! עת בקלו ככל אשר־אנכי מצ! וך ה! יום א! תה ובניך בכל־לבבך ובכל־נ!פשך‬2‫ו !שבת ע! ד־יהוה א‬
3-entonces te traerá YHWH, tu Elohey, con El de tu cautiverio, y se compadecerá de ti y te hará volver juntándote de entre
todas las naciones adonde te hubiere esparcido YHWH, tu Elohey. Weshav YHWH Eloheyja et-shvuteja werijameja
weshav wekibetseja mikol-ha'amim asher hefitseja YHWH Eloheyja shamah.
hmc kyhla hwhy kxyph rca mymuh lkm kxbqw bcw kmjrw ktwbc ta kyhla hwhy bcw
‫ להיך שמה‬2‫ פיצך יהוה א‬2‫ להיך את־שבותך ורחמך ושב וקבצך מכל־הע! מים אשר ה‬2‫ושב יהוה א‬
4-Aunque tu destierro estuviere en el extremo del cielo, de allí te recogerá YHWH, tu Elohey, y de allí te tomará, Im-
yiheyeh nidajaja biktseh hashamayim misham yekabetseja YHWH Eloheyja umisham yikajeja.
kjqy mcmw kyhla hwhy kxbqy mcm mymch hxqb kjdn hyhy ma
‫ להיך ומשם יקחך‬2‫אם־יהיה נד! חך בקצה ה! שמים משם י !קבצך יהוה א‬
5-y te traerá YHWH, tu Elohey, a la tierra que poseyeron tus padres, y tu la poseerás; y El te hará bien y te multiplicará
más que a tus padres. Wehevi'aja YHWH Eloheyja el-ha'arets asher-yarshu avoteyja wirishtah weheytiveja
wehirbeja me'avoteyja.
kytbam kbrhw kbfyhw htcryw kytba wcry rca xrah la kyhla hwhy kaybhw
‫ להיך אל־הארץ אשר־ירשו אבתיך וירשתה והיטבך והרבך מאבתיך‬2‫ ביאך יהוה א‬2‫וה‬
6-Y YHWH, tu Elohey, circuncidará tu corazón y el corazón de tu descendencia, para que ames YHWH, tu Elohey, con
todo tu corazón y con toda tu alma, a fin de que vivas. Umal YHWH Eloheyja et-levaveja we'et-levav zar'eja l'ahavah
et-YHWH Eloheyja bejol-levaveja uvejol-nafsheja lema'an jayeyja.
kyyj numl kcpn lkbw kbbl lkb kyhla hwhy ta hbhal kurz bbl taw kbbl ta kyhla hwhy lmw
‫ להיך בכל־לבבך ובכל־נ!פשך למ! ע! ן ח! ייך‬2‫ להיך את־לבבך ואת־לב! ב ז!רעך לאהבה את־יהוה א‬2‫ומל יהוה א‬
7-Y pondrá YHWH, tu Elohey, todas estas maldiciones sobre tus enemigos y sobre los que te aborrecen, los cuales te
han perseguido. Wenatan YHWH Eloheyja et kol-ha'alot ha'eleh al-oyveyja we'al-son'eyja asher redafuja.
kwpdr rca kyanc luw kybya lu hlah twlah lk ta kyhla hwhy ntnw
‫ להיך את כל־האלות האלה ע! ל־איביך וע! ל־שנאיך אשר רדפוך‬2‫ונת! ן יהוה א‬
8-Y así te volverás y obedecerás la voz de YHWH, y cumplirás todos sus mandamientos que yo te ordeno hoy. We'atah
tashuv weshamata bekol YHWH we'asita et-kol-mitswotay'o asher anoji metsaweja hayom.
mwyh kwxm ykna rca wytwxm lk ta tycuw hwhy lwqb tumcw bwct htaw
‫וא! תה תשוב ושמ! עת בקול יהוה ועשית את־כל־מצותיו אשר אנכי מצ! וך ה! יום‬
9-Y YHWH, tu Elohey, te hará abundar en toda obra de tu mano, en el fruto de tu vientre y en la cría de tus animales y
en el fruto de tu tierra, para bien, porque volverá YHWH a regocijarse sobre ti para bien, como se regocijaba sobre tus
padres; Wehotireja YHWH Eloheyja bejol ma'aseh yadeja biferi vitneja uviferi vehemteja uviferi admateja
letovah ki yashuv YHWH lasus aleyja letov ka'asher-sas al-avoteyja.
bwcy yk hbfl ktmda yrpbw ktmhb yrpbw knfb yrpb kdy hcum lkb kyhla hwhy krytwhw
kytba lu cc rcak bwfl kylu cwcl hwhy
‫ להיך בכל מ! עשה ידך בפרי בטנך ובפרי בהמתך ובפרי אדמתך לטובה כי ישוב‬2‫והותירך יהוה א‬
‫יהוה לשוש עליך לטוב כ!אשר־שש ע! ל־אבתיך‬
10-esto cuando obedecieres la voz de YHWH, tu Elohey, guardando sus preceptos y sus estatutos que están escritos en
este Libro de la Torah; cuando te hayas vuelto a YHWH, tu Elohey, con todo tu corazón y con toda tu alma. Ki
tishma bekol YHWH Eloheyja lishmor mitswotay'o wejukotay'o haketuvah besefer hatorah hazeh ki tashuv
el-YHWH Eloheyja bejol-levaveja uvejol-nafsheja.
hwhy la bwct yk hzh hrwth rpsb hbwtkh wytqjw wytwxm rmcl kyhla hwhy lwqb umct yk
kcpn lkbw kbbl lkb kyhla
‫ להיך לשמר מצותיו וח< קתיו ה! כתובה בספר ה! תורה ה! זה כי תשוב אל־יהוה‬2‫כי תשמ! ע בקול יהוה א‬
‫ להיך בכל־לבבך ובכל־נ!פשך‬2‫א‬
11-Porque este mandamiento que te ordeno hoy no te es encubierto ni está lejos de ti; Ki hamitswah hazot asher anoji
metsaweja hayom lo-niflet hi mimeja welo-rejokah hi.
awh hqjr alw kmm awh talpn al mwyh kwxm ykna rca tazh hwxmh yk
‫כי ה! מצוה ה! זאת אשר אנכי מצ! וך ה! יום לא־נפלאת הוא ממך ולא רחקה הוא‬
12-No está en el cielo para que digas: ¿Quién subirá por nosotros al cielo y nos lo traerá, y nos hará oírlo para que lo
cumplamos'' Lo vashamayim hi lemor mi ya'aleh-lanu hashamaymah weyikajeha lanu weyashmi'enu otah
wena'asenah.
hncunw hta wnumcyw wnl hjqyw hmymch wnl hluy ym rmal awh mymcb al
‫לא ב! שמ! ים הוא לאמר מי י!עלה־לנו ה! שמ! ימה ויקחה לנו וי!שמענו אתה ונ!עשנה‬
13-Ni está más allá del mar para que digas: ¿Quién pasará por nosotros al otro lado del mar y nos lo traerá, y nos hará
oírlo para que lo cumplamos? Welo-me'ever layam hi lemor mi ya'avor-lanu el-ever hayam weyikajeha lanu
weyashmi'enu otah wena'asenah.
hncunw hta wnumcyw wnl hjqyw myh rbu la wnl rbuy ym rmal awh myl rbum alw
‫ולא־מעבר ל!ים הוא לאמר מי י!עבר־לנו אל־עבר ה! ים ויקחה לנו וי!שמענו אתה ונ!עשנה‬
14-sino que la palabra está muy cerca de ti, en tu boca y en tu corazón, para que la pongas por obra. Ki karov eleyja
hadavar me'od befija uvilwvaveja la'asoto.
wtcul kbblbw kypb dam rbdh kyla bwrq yk

‫כי־קרוב אליך ה! דבר מאד בפיך ובלבבך ל!עשתו‬
15-Mira que pongo hoy delante de ti la vida y el bien, y la muerte y el mal; Re'eh natati lefaneyja hayom et-hajayim
we'et-hatov we'et-hamawet we'et-hara.
urh taw twmh taw bwfh taw myyjh ta mwyh kynpl yttn har
‫ראה נת! תי לפניך ה! יום את־ה! ח! יים ואת־ה! טוב ואת־ה! מות ואת־הרע‬
16-por lo que te ordeno hoy que ames a YHWH, tu Elohey, que andes en sus caminos y que guardes sus preceptos y sus
estatutos y sus juicios, para que vivas y te multipliques, y para que YHWH, tu Elohey, te bendiga en la tierra a donde
vas para poseerla. Asher anoji metsaweja hayom le'ahavah et-YHWH Eloheyja lalejet bidrajay'o welishmor
mitswotay'o wejukotay'o umishpatay'o wejayita weravita uverajeja YHWH Eloheyja ba'arets asher-atah va-
shamah lerishtah.
wyfpcmw wytqjw wytwxm rmclw wykrdb tkll kyhla hwhy ta hbhal mwyh kwxm yknarca
htcrl hmc ab hta rca xrab kyhla hwhy kkrbw tybrw tyyjw
‫ להיך ללכת בדרכיו ולשמר מצותיו וח< קתיו ומשפטיו וחיית‬2‫אשר אנכי מצ! וך ה! יום לאהבה את־יהוה א‬
‫ להיך בארץ אשר־א! תה בא־שמה לרשתה‬2‫ורבית וב !רכך יהוה א‬
17-Mas si se desviare tu corazón de modo que no quieras escuchar, y errares y te postrares ante otros elohim y les
sirvieres, We'im-yifneh levaveja welo tishma wenidajta wehishtajavita le'elohim ajerim wa'avadetam.
mtdbuw myrja myhlal tywjtchw tjdnw umct alw kbbl hnpy maw
‫ואם־יפנה לבבך ולא תשמע ונד! חת והש !תחוית לאלהים אחרים ו!עב! דתם‬
18-Os declaro hoy que ciertamente pereceréis; no prolongaréis vuestros días sobre la tierra hacia la cual vosotros vais,
pasando el Yarden, para poseerla. Higadeti lajem hayom ki avod tovedun lo-ta'arijun yamim al-ha'adamah asher
atah over et-haYarden lavo shamah lerishtah.
awbl ndryh ta rbu hta rca hmdah lu mymy nkyrat al nwdbat dba yk mwyh mkl ytdgh
htcrl hmc
‫הג!דתי לכם ה! יום כי אבד תאבדון לא־ת! אריכ<ן ימים ע! ל־האדמה אשר א! תה עבר את־ה! י! רדן לבא שמה‬
‫לרשתה‬
19-Tomo hoy a los cielos y a la tierra por testigos contra vosotros, de que pongo delante de ti la vida y la muerte, la
bendición y la maldición; escogerás pues la vida para que vivas, tú y tu descendencia, Ha'idoti vajem hayom et-
hashamayim we'et-ha'arets hajayim wehamawet natati lefaneyja haberajah wehakelalah uvajarta bajayim
lema'an tijyeh atah wezar'aja.
trjbw hllqhw hkrbh kynpl yttn twmhw myyjh xrah taw mymch ta mwyh mkb ytduh
kurzw hta hyjt numl myyjb
‫ה! עידתי בכם ה! יום את־ה! שמ! ים ואת־הארץ ה! ח! יים וה! מות נת! תי לפניך ה! ברכה וה! קללה ובח! רת‬
‫ב! ח! יים למ! ע! ן תחיה א! תה וז!רעך‬
20-amando a YHWH, tu Elohey, obedeciendo su voz y adhiriéndote a El, pues eso es tu vida y la prolongación de tus
días, a fin de que habites en la tierra que juró YHWH a tus padres, a Abraham, a Yitzjak y a Ya'akov, que les había de
dar. Le'ahavah et-YHWH Eloheyja lishmoa bekolo uledovkah-vo ki hu jayeyja we'orej yameyja lashevet al-
ha'adamah asher nishba YHWH la'avoteyja le-Avraham le-Yitsjak ule-Ya'akov latet lahem.
rca hmdah lu tbcl kymy kraw kyyj awh yk wb hqbdlw wlqb umcl kyhla hwhy ta hbhal
mhl ttl bquylw qjxyl mhrbal kytbal hwhy ubcn
‫ להיך לשמע! בקלו ולדבקה־בו כי הוא ח! ייך וארך ימיך לשבת ע! ל־האדמה אשר‬2‫לאהבה את־יהוה א‬
‫נשב! ע יהוה ל!אבתיך לאברהם ליצחק ולי!עקב לתת להם‬
Capítulo 31
Parashah 52: Wayelej (Y fue) 31:1-30

[En años regulares leer con la Parashah 51, en años bisiestos leer por separado]
1-Y fue pues Mosheh y habló estas palabras a todo Yisra'el, Wayelej Mosheh wayedaber et-hadevarim ha'eleh el-
kol-Yisra'el.
larcy lk la hlah myrbdh ta rbdyw hcm klyw

‫ו!ילך משה ו!יד! בר את־ה! דברים האלה אל־כל־ישראל‬
2-y les dijo: Hoy completo ciento veinte años de edad; no podré ya salir ni entrar más; y YHWH me ha dicho: "Tu
no pasarás este Yarden". Wayomer alejem ben-me'ah we'esrim shanah anoji hayom lo-ukal od latset welavo
waYHWH amar elay lo ta'avor et-haYarden hazeh.
al yla rma hwhyw awblw taxl dwu lkwa al mwyh ykna hnc myrcuw ham nb mhla rmayw
hzh ndryh ta rbut
‫ו!יאמר אלהם בן־מאה ועשרים שנה אנכי ה! יום לא־אוכ!ל עוד לצאת ולבוא ו!יהוה אמ! ר אל!י לא ת! עבר‬
‫את־ה! י! רדן ה! זה‬
3-YHWH, tu Elohey, El pasará delante de ti; El destruirá estas naciones de delante de ti, y tú las desterrarás; Yahoshua,
él pasará delante de ti, como lo ha dicho YHWH. YHWH Eloheyja hu over lefaneyja hu-yashmid et-hagoyim
ha'eleh milefaneyja virishtam Yahoshua hu over lefaneyja ka'asher diber YHWH.
rbu awh ucwhy mtcryw kynplm hlah mywgh ta dymcy awh kynpl rbu awh kyhla hwhy
hwhy rbd rcak kynpl
‫ להיך הוא עבר לפניך הוא־י!שמיד את־ה! גוים האלה מלפניך וירשתם יהוש< ע! הוא עבר לפניך‬2‫יהוה א‬
‫כ!אשר דבר יהוה‬
4-Y hará YHWH con ellas como hizo con Sijón y Og, reyes de los Emori, y con su tierra, a quienes destruyó. We'asah
YHWH lahem ka'asher asah le-Sijon ule-Og maljey ha'Emori ule'artsam asher hishmid otam.
mta dymch rca mxralw yrmah yklm gwulw nwjysl hcu rcak mhl hwhy hcuw
‫ מרי ולארצם אשר השמיד אתם‬2‫ועשה יהוה להם כ!אשר עשה לסיחון ולעוג מ! לכי הא‬
5-Y las entregará YHWH delante de vosotros, para que hagáis con ellas conforme a todo este mandamiento que os he
ordenado. Unetanam YHWH lifneyjem wa'asitem lajem kejol-hamitswah asher tsiwiti etjem.
mkta ytywx rca hwxmh lkk mhl mtycuw mkynpl hwhy mntnw
‫ונתנם יהוה לפניכם ו!עשיתם להם ככל־ה! מצוה אשר צויתי אתכם‬
6-Esforzaos y tened mínimo; no temáis ni os atemoricéis delante de ellas, porque YHWH, tu Elohey, es el que va
contigo; no te dejará ni te desamparará. Jizku we'imtsu al-tir'u we'al-ta'artsu mipneyjem ki YHWH Eloheyja hu
haholej imaj lo yarpeja welo ya'azveka.
kbzuy alw kpry al kmu klhh awh kyhla hwhy yk mhynpm wxrut law waryt la wxmaw wqzj
‫ להיך הוא ה! הלך עמך לא י!רפך ולא י!ע! זבך‬2‫אל־תע! רצו מפניהם כי יהוה א‬
! ‫חזקו ואמצו אל־תיראו ו‬
7-Y llamó Mosheh a Yahoshua y le dijo en presencia de todo Yisra'el: Esfuérzate y ten ánimo, porque tú entraras con este
pueblo en la tierra que juró YHWH a sus padres que les daría, y tú se la harás heredar. Wayikra Mosheh li-Yahoshua
wayomer elay'o le'eyney kol-Yisra'el jazak we'emats ki atah tavo et-ha'am hazeh el-ha'arets asher nishba YHWH
la'avotam latet lajem we'atah tanjilenah otam.
la hzh muh ta awbt hta yk xmaw qzj larcy lk ynyul wyla rmayw ucwhyl hcm arqyw
mtwa hnlyjnt htaw mhl ttl mtbal hwhy ubcn rca xrah
‫ מץ כי א! תה תבוא את־העם ה! זה אל־הארץ‬2‫ו!יקרא משה ליהוש< ע! ו!יאמר אליו לעיני כל־ישראל חז!ק וא‬
‫אשר נשב! ע יהוה ל!אבתם לתת להם וא! תה !תנחילנה אותם‬
8-Y YHWH es el que va delante de ti, El estará contigo; no te dejará ni te desamparará; no temas pues ni te atemorices.
WaYHWH hu haholej lefaneyja hu yiheyeh imaj lo yarpeja welo ya'azveka lo tira welo tejat.
tjt alw aryt al kbzuy alw kpry al kmu hyhy awh kynpl klhh awh hwhyw
‫ו!יהוה הוא ה! הלך לפניך הוא יהיה עמך לא י!רפך ולא י!ע! זבך לא תירא ולא תחת‬
9-Y escribió Mosheh esta Torah y la dio a los kohanim, hijos de Lewí, que llevaban el arca del pacto de YHWH, y a
todos los ancianos de Yisra'el. Wayijtov Mosheh et-hatorah hazot wayitnah el-hakohanim beney Lewi hanose'im
et-aron berit YHWH we'el-kol-zikney Yisra'el.
Lk law hwhy tyrb nwra ta myacnh ywl ynb mynhkh la hntyw tazh hrwth ta hcm btkyw
larcy ynqz
‫ו!יכתב משה את־ה! תורה ה! זאת ו!יתנה אל־ה! כהנים בני לוי ה! נשאים את־ארון ברית יהוה ואל־כל־זקני‬
‫ישראל‬
10-Y les ordenó Mosheh, diciendo: Al fin de cada siete años, en el tiempo fijado del primer año del año shemitah, en la
fiesta de las cabañas, Wayetsa'u Mosheh otam lemor mikets sheva shanim bemo'ed shenat hashmitah bejag
haSukot.
twksh gjb hfmch tnc dumb mync ubc xqm rmal mtwa hcm wxyw
‫ו!יצ! ו משה אותם לאמר מקץ שב! ע שנים במעד שנ!ת ה! שמטה בח! ג ה! ס< כות‬
11-cuando viniere todo Yisra'el a comparecer ante YHWH, tu Elohey, en el lugar que El escogiere, leerás esta Torah
delante de todo Yisra'el, a oídos de ellos. Bevo kol-Yisra'el lera'ot et-peney YHWH Eloheyja bamakom asher
yivjar tikra et-hatorah hazot neged kol-Yisra'el be'ozneyjem.
lk dgn tazh hrwth ta arqt rjby rca mwqmb kyhla hwhy ynp ta twarl larcy lk awbb
mhynzab larcy
‫ להיך ב! מקום אשר יבחר תקרא את־ה! תורה ה! זאת נגד כל־‬2‫בבוא כל־ישראל לראות את־פני יהוה א‬
‫ישראל באזניהם‬
12-Congregarás al pueblo, a los hombres y a las mujeres y a los niños, y a tu extranjero que habita dentro de tus
ciudades, para que oigan y aprendan, y así teman a YHWH, vuestro Elohey, y guarden todas las palabras de esta Torah
para cumplirlas; Hakhel et-ha'am ha'anashim wehanashim wehataf wegerja asher bish'areyja lema'an yishme'u
ulema'an yilmedu weyar'u et-YHWH Eloheyjem weshameru la'asot et-kol-divrey hatorah hazot.
ta waryw wdmly numlw wumcy numl kyrucb rca krgw pfhw mycnhw mycnah muh ta lhqh
tazh hrwth yrbd lk ta twcul wrmcw mkyhla hwhy
‫ה! קהל את־העם האנשים וה! נשים וה! !טף וגרך אשר בשעריך למ! ע! ן ישמעו ולמ! ע! ן ילמדו ויראו את־‬
‫ להיכם ושמרו ל!עשות את־כל־דברי ה! תורה ה! זאת‬2‫יהוה א‬
13-y para. que los hijos de ellos que no tuvieron conocimiento de estas cosas, oigan y aprendan a temer a YHWH,
vuestro Elohey, todos los días que viviereis sobre la tierra adonde vais, pasando el Yarden, para tomar posesión de ella.
Uveneyjem asher lo yad'u yishme'u welamedu leyir'ah et-YHWH Eloheyjem kol-hayamim asher atem jayim al-
ha'adamah asher atem overim et-haYarden shamah lerishtah.
lu myyj mta rca mymyh lk mkyhla hwhy ta haryl wdmlw wumcy wudy al rca mhynbw
htcrl hmc ndryh ta myrbu mta rca hmdah
‫ להיכם כל־ה! ימים אשר א! תם ח! יים ע! ל־האדמה‬2‫ובניהם אשר לא־ידעו ישמעו ולמדו ליראה את־יהוה א‬
‫אשר א! תם עברים את־ה! י! רדן שמה לרשתה‬
14-Y dijo YHWH a Mosheh: He aquí que se aproximan tus días para morir; llama a Yahoshua y presentaos en la tienda de
asignación, parra que Yo le ordene. Y fueron Mosheh y Yahoshua y se presentaron en la tienda. de asignación. Wayomer
YHWH el-Mosheh hen karvu yameyja lamut kra et-Yahoshua wehityatsvu be'ohel mo'ed wa'atsawenu wayelej
Mosheh wiYahoshua wayityatsvu be'ohel mo'ed.
klyw wnwxaw duwm lhab wbxythw ucwhy ta arq twml kymy wbrq nh hcm la hwhy rmayw
duwm lhab wbxytyw ucwhyw hcm
‫ו!יאמר יהוה אל־משה הן קרבו ימיך למות קרא את־יהוש< ע! והתי!צבו באהל מועד ו!אצ! ונו ו!ילך משה‬
‫ויהוש< ע! ו!יתי!צבו באהל מועד‬
15-Y apareció YHWH en la tienda, en la columna de nube; y se puso la columna de nube sobre la puerta de la tienda.
Wayera YHWH ba'ohel be'amud anan waya'amod amud he'anan al-petaj ha'ohel.
lhah jtp lu nnuh dwmu dmuyw nnu dwmub lhab hwhy aryw
‫ו!ירא יהוה באהל בע! מוד ענן ו!י! עמד ע! מוד הענן ע! ל־פת! ח האהל‬
16-Y dijo YHWH a Mosheh: He aquí que tú estás a punto de yacer con tus padres; y se levantará este pueblo y errará
en pos de los elohey extraños, los de la tierra en medio de la cual él va a entrar; y me dejará y violará el pacto que hice
con él. Wayomer YHWH el-Mosheh hineja shojev im-avoteyja wekam ha'am hazeh wezanah ajarey Elohey
nejar-ha'arets asher hu va-shamah bekirbo wa'azavani wehefer et-briti asher karati ito.
ab awh rca xrah rkn yhla yrja hnzw hzh muh mqw kytba mu bkc knh hcm la hwhy rmayw
wta ytrk rca ytyrb ta rphw ynbzuw wbrqb hmc
‫ להי נכ! ר־הארץ אשר הוא בא־‬2‫ו!יאמר יהוה אל־משה הנך שכב עם־אבתיך וקם העם ה! זה וזנה אחרי א‬
‫שמה בקרבו ו!עזב! ני והפר את־בריתי אשר כ !רתי אתו‬
17-Entonces se encenderá mi ira contra él en aquel día, y los abandonaré, y esconderé mi rostro de ellos, de manera
que será consumido, y le alcanzarán muchos males y angustias; de modo que Dirá en aquel día: Ciertamente por no
estar mi Elohay en medio de mí, Wejarah api vo vayom-hahu wa'azavtim wehistarti fanay mehem wehayah
le'ekol umetsa'uhu ra'ot rabot wetsarot we'amar bayom hahu halo al ki-eyn Elohay bekirbi metsa'uni hara'ot
ha'eleh.
twrxw twbr twur whaxmw lkal hyhw mhm ynp ytrtshw mytbzuw awhh mwyb wb ypa hrjw
hlah twurh ynwaxm ybrqb yhla nya yk lu alh awhh mwyb rmaw
‫ כל ומצא< הו רעות !רבות וצרות ואמ! ר‬2‫וחרה א! פי בו ב! יום־ה! הוא ו!עז!בתים והס !תרתי פנ!י מהם והיה לא‬
‫ לה! י בקרבי מצאוני הרעות האלה‬2‫ב! יום ה! הוא הלא ע! ל כי־אין א‬
18-Y Yo ciertamente habré escondido mi rostro en aquel día, por todo el mal que él habrá hecho, por haberse vuelto a
otros elohim. We'anoji haster astir panay bayom hahu al kol-hara'ah asher asah ki fanah el-elohim ajerim.
myrja myhla la hnp yk hcu rca hurh lk lu awhh mwyb ynp rytsa rtsh yknaw
‫ להים אחרים‬2‫ואנכי ה! סתר אסתיר פנ!י ב! יום ה! הוא ע! ל כל־הרעה אשר עשה כי פנה אל־א‬
19-Y ahora, escribí para vosotros este cántico, y enséñalo tú a los hijos de Yisra'el poniéndolo en su boca, para que
este cántico me sirva de testimonio contra los hijos de Yisra'el. We'atah kitvu lajem et-hashirah hazot welamdah
et-beney-Yisra'el simah befihem lema'an tiheyeh-li hashirah hazot le'ed bivney Yisra'el.
hrych yl hyht numl mhypb hmyc larcy ynb ta hdmlw tazh hrych ta mkl wbtk htuw
larcy ynbb dul tazh
‫וע! תה כתבו לכם את־ה! שירה ה! זאת ול!מדה את־בני־ישראל שימה בפיהם למ! ע! ן תהיה־לי ה! שירה‬
‫ה! זאת לעד בבני ישראל‬
20-Porque cuando a este pueblo le hubiere introducido Yo en la tierra que juré a sus padres, la cual mana leche y miel,
y él hubiere comido y se hubiere saciado y engordado, se volverá a otros elohim y les servirán y me irritarán y violarán
mi pacto. Ki-avi'enu el-ha'adamah asher-nishbati la'avotay'o zavat jalav udvash we'ajal wesava wedashen
ufanah el-elohim ajerim wa'avadum weni'atsuni wehefer et-briti.
myhla la hnpw ncdw ubcw lkaw cbdw blj tbz wytbal ytubcn rca hmdah la wnayba yk
ytyrb ta rphw ynwxanw mwdbuw myrja
‫ להים‬2‫כי־אביאנו אל־האדמה אשר־נשב! עתי ל!אבתיו זב! ת חלב ודב! ש ואכ!ל ושב! ע ודשן ופנה אל־א‬
‫אחרים ו!עבדום ונאצוני והפר את־בריתי‬
21-Y sucederá que cuando les hubieren alcanzado muchos males y angustias, este cántico responderá contra ellos como
testigo, porque no será olvidado de la boca de su descendencia. Porque Yo conozco su inclinación en virtud de la cual
obra hoy, aún antes de que entren a la tierra la cual juré. Wehayah ki-timtsena oto ra'ot rabot wetsarot we'antah
hashirah hazot lefanay'o le'ed ki lo tishajaj mipi zar'o ki yadati et-yitsro asher hu oseh hayom beterem avi'enu
el-ha'arets asher nishbati.
wurz ypm jkct al yk dul wynpl tazh hrych htnuw twrxw twbr twur wta naxmt yk hyhw
ytubcn rca xrah la wnayba mrfb mwyh hcu awh rca wrxy ta ytudy yk
‫והיה כי־תמצאן אתו רעות !רבות וצרות וענתה ה! שירה ה! זאת לפניו לעד כי לא תשכ!ח מפי ז!רעו כי‬
‫יד! עתי את־יצרו אשר הוא עשה ה! יום בטרם אביאנו אל־הארץ אשר נשבעתי‬
22-Y escribió Mosheh este cántico en aquel día, y lo enseñió a los hijos de Yisra'el. Wayijtov Mosheh et-hashirah
hazot bayom hahu wayelamdah et-beney Yisra'el.
larcy ynb ta hdmlyw awhh mwyb tazh hrych ta hcm btkyw

‫ו!יכתב משה את־ה! שירה ה! זאת ב! יום ה! הוא ו!יל!מדה את־בני ישראל‬
23-Y ordenó a Yahoshua, hijo de Nun, y le dijo: Esfuérzate y ten ánimo, porque tú llevarás a los hijos de Yisra'el a la
tierra que les tengo jurada; y Yo estaré contigo. Wayetsa'u et-Yehoshua bin-Nun wayomer jazak we'emats ki atah
tavi et-beney Yisra'el el-ha'arets asher-nishbati lahem we'anoji eheyeh imaj.
ytubcn rca xrah la larcy ynb ta aybt hta yk xmaw qzj rmayw nwn nb ucwhy ta wxyw
kmu hyha yknaw mhl
‫ מץ כי א! תה תביא את־בני ישראל אל־הארץ אשר־נשב! עתי להם‬2‫ו!יצ! ו את־יהוש< ע! בן־נון ו!יאמר חז!ק וא‬
‫ואנכי אהיה עמך‬
24-Y aconteció que habiendo acabado Mosheh de escribir las palabras de esta Torah en un libro hasta que las hubo
concluido, Wayeji kejalot Mosheh lijtov et-divrey hatorah-hazot al-sefer ad tumam.
mmt du rps lu tazh hrwth yrbd ta btkl hcm twlkk yhyw

‫ו!יהי ככ!לות משה לכתב את־דברי ה! תורה־ה! זאת ע! ל־ספר ע! ד ת< מם‬
25-ordenó Mosheh a los Lewi'im que llevaban el arca del pacto de YHWH, diciendo: Wayetsa'u Mosheh et-haLewi'im
nos'ey aron brit-YHWH lemor.
rmal hwhy tyrb nwra yacn mywlh ta hcm wxyw

‫ו!יצ! ו משה את־ה! לוים נשאי ארון ברית־יהוה לאמר‬
26-Tomad este Libro de la Torah y ponedlo al lado del arca del pacto de YHWH, vuestro Elohey, para que quede allí por
testimonio contra ti, Lakoaj et sefer hatorah hazeh wesamtem oto mitsad aron brit-YHWH Eloheyjem wehayah-
sham beja le'ed.
dul kb mc hyhw mkyhla hwhy tyrb nwra dxm wta mtmcw hzh hrwth rps ta jql
‫ להיכם והיה־שם בך לעד‬2‫לקח! את ספר ה! תורה ה! זה ו !שמתם אתו מצ! ד ארון ברית־יהוה א‬
27-porque conozco tu rebeldía y tu dura cerviz; he aquí que estando yo todavía vivo en medio de vosotros, rebeldes
habéis sido para con YHWH; ¿cuánto más lo seréis después de mi muerte? Ki anoji yadati et-meryeja we'et-orpeja
hakasheh hen be'odeni jay imajem hayom mamrim heyitem im-YHWH we'af ki-ajarey moti.
hwhy mu mtyh myrmm mwyh mkmu yj yndwub nh hcqh kpru taw kyrm ta ytudy ykna yk
ytwm yrja yk paw
‫ יתם עם־יהוה ואף‬2‫כי אנכי יד! עתי את־מריך ואת־ערפך ה! קשה הן בעודני ח! י עמכם ה! יום מ! מרים ה‬
‫כי־אחרי מותי‬
28-Gongregad a todos los ancianos de vuestras tribus, y a vuestros guardias, para que yo diga en su presencia estas
palabras, y ponga a los cielos y a la tierra por testigos contra ellos. Hakhilu elay et-kol-zikney shivteyjem ushotreyjem
wa'adabrah ve'ozneyhem et hadevarim ha'eleh we'a'idah bam et-hashamayim we'et-ha'arets.
ta mb hdyuaw hlah myrbdh ta mhynzab hrbdaw mkyrfcw mkyfbc ynqz lk ta yla wlyhqh
xrah taw mymch
‫ה! קהילו אל!י את־כל־זקני שבטיכם ושטריכם ו!אד! ברה באזניהם את ה! דברים האלה ואעידה בם את־‬
‫ה! שמ! ים ואת־הארץ‬
29-Porque yo sé que después de mi muerte os corromperéis ciertamente, y os apartaréis del camino que os he ordenado, y
así os sobrevendrá el mal en los días venideros, cuando hayáis hecho lo que es malo a los ojos de YHWH, provocándole a
ira con las obras. Ki-yadati ajarey moti ki-hashjet tashjitun wesartem min-haderej asher tsiwiti etjem wekarat
etjem hara'ah be'ajarit hayamim ki-ta'asu et-hara be'eyney YHWH lehaj'iso bema'aseh yedeyjem.
hurh mkta tarqw mkta ytywx rca krdh nm mtrsw nwtjct tjch yk ytwm yrja ytudy yk
mkydy hcumb wsyukhl hwhy ynyub urh ta wcut yk mymyh tyrjab
‫כי יד! עתי אחרי מותי כי־ה! שחת !תשחתון ו !סרתם מן־ה! דרך אשר צויתי אתכם וקראת אתכם הרעה‬
‫באחרית ה! ימים כי־ת! עשו את־ה !רע בעיני יהוה לה! כעיסו במ! עשה ידיכם‬
30-Mosheh dijo en presencia de toda la congregación de Yisra'el las palabras del cántico hasta su conclusión. Wayedaber
Mosheh be'ozney kol-kehal Yisra'el et-divrey hashirah hazot ad tumam.
mmt du tazh hrych yrbd ta larcy lhq lk ynzab hcm rbdyw

‫ו!יד! בר משה באזני כל־קה! ל ישראל את־דברי ה! שירה ה! זאת ע! ד ת< מם‬
Capítulo 32
Parashah 53: Ha’azinu (Oye) 32:1-52
1-¡Escuchad, oh cielos, y hablaré; y oiga la tierra los dichos de mi boca!. Ha'azinu hashamayim wa'adaberah
wetishma ha'arets imrey-fi.
yp yrma xrah umctw hrbdaw mymch wnyzah

‫ה! אזינו ה! שמ! ים ו!אד! ברה ותשמ! ע הארץ אמרי־פי‬
2-Gotee como llovizna mi doctrina; caiga como el rocío mi discurso, como viento de lluvia sobre el césped y como
gotas de lluvia sobre la hierba. Ya'arof kamatar likji tizal katal imrati kis'irim aley-deshe wejirvivim aley-esev.
bcu ylu mybybrkw acd ylu mryuck ytrma lfk lzt yjql rfmk pruy
‫כ!טל אמרתי כשעירם עלי־דשא וכרביבים עלי־עשב‬
! ‫י!ערף כ!מטר לקחי תז!ל‬
3-Cuando el nombre YHWH mencione, dad grandeza a nuestro Elohey. Ki shem YHWH ekra havu godel le'Eloheynu.
wnyhlal ldg wbh arqa hwhy mc yk

‫כי שם יהוה אקרא הבו גדל לאלהינו‬
4-Es la Roca perfecta es su obra, porque todos sus caminos son justicia; El de verdad y sin iniquidad, justo y recto es.
Hatsur tamim pa'olo ki jol-drajay'o mishpat El emunah we'eyn awel tsadik weyashar hu.
awh rcyw qydx lwu nyaw hnwma la fpcm wykrd lk yk wlup mymt rwxh
‫ מונה ואין עול צ! דיק וישר הוא‬2‫לו כי כל־דרכיו משפט אל א‬A‫ה! צור תמים פע‬
5-Se destruyen no (consideran) ni sus hijos, generacion con defecto, perversa y tortuosa. Shijet lo lo banay'o mumam
dor ikesh ufetaltol.
ltltpw cqu rwd mmwm wynb al wl tjc

‫שחת לו לא בניו מומם דור עקש ופת! לתל‬
6-¿Es así como pagáis a YHWH, oh pueblo insensato y nada sabio? Ciertamente es EI tu padre que te redimió; El te
hizo y te estableció. Ha le'YHWH tigmelu-zot am naval welo jajam halo-hu avija kaneja hu aseja wayejoneneja.
knnkyw kcu awh knq kyba awh awlh mkj alw lbn mu taz wlmgt hwhylh
‫ה־ל!יהוה תגמלו־זאת ע! ם נבל ולא חכם הלוא־הוא אביך קנך הוא עשך ו!יכננך‬
7-Recuerda los días de la antigüedad; considera los años de generación en generación, pregunta a tu padre y él te
informará, a tus ancianos, y ellos te lo dirán; Zejor yemot olam binu shnot dor-vador she'al avija weyagedeja
zekeneyja weyomru laj.
kl wrmayw kynqz kdgyw kyba lac rdw rd twnc wnyb mlwu twmy rkz
‫זכר ימות עולם בינו שנות דור־ודור שאל אביך וי!גדך זקניך ויאמרו לך‬
8-cuando el Altísimo le dió a las naciones su hogar, cuando separaba a los hijos de los hombres, fijó los límites de los
pueblos por causa del número de los hijos de Yisra'el. Behanjel Elyon goyim behafrido beney adam yatsev gevulot
amim lemispar beney Yisra'el.
larcy ynb rpsml mymu tlbg bxy mda ynb wdyrphb mywg nwylu ljnhb
‫בה! נחל עליון גוים בה! פרידו בני אדם י!צב גב<לת ע! מים למספ! ר בני ישראל‬
9-Porque la porción de YHWH es su pueblo; Ya'akov es parte de su herencia. Ki jelek YHWH amo Ya'akov jevel
najalato.
wtljn lbj bquy wmu hwhy qlj yk

‫כי חלק יהוה ע! מו י!עקב חבל נ!חלתו‬
10-Proveyó sus necesidades en la tierra del desierto, y en el yermo solitario lleno de aullidos; le tendió en torno su
protección, le instruyó, le guardó como a la niña de su ojo. Yimtsa'ehu be'erets midbar uvetohu yelel yeshimon
yesovevenhu yevonenehu yitsrenhu ke'ishon eyno.
wnyu nwcyak whnrxy whnnwby whnbbsy nmcy lly whtbw rbdm xrab whaxmy
‫ימצאהו בארץ מדבר ובתהו ילל ישמן יסבבנהו יבוננהו יצרנהו כאישון עינו‬
11-Como un águila que despierta a su nidada, que revolotea sobre sus polluelos y extiende sus alas, los toma y los
lleva sobre sus plumas, Kenesher ya'ir kino al-gozalay'o yerajef yifros kenafay'o yikajehu yisa'ehu al-evrato.
wtrba lu whacy whjqy wypnk crpy pjry wylzwg lu wnq ryuy rcnk
‫כנשר יעיר קנו ע! ל־גוזליו י !רחף יפרש כנפיו יקחהו ישאהו ע! ל־אברתו‬
12-YHWH solo los guió, sin ningun poderoso extraño a su lado. YHWH badad yanjenu we'eyn imo el nejar.
rkn la wmu nyaw wnjny ddb hwhy

‫יהוה בדד י!נחנו ואין עמו אל נכר‬
13-Le hizo subir sobre las alturas de la tierra, y comer los renuevos del campo; y le amamantó con miel de la peña y con
aceite de olivos que crecen entre los pedernales; Yarkivehu al-bamotey arets wayojal tenuvot saday wayenikehu
dvash misela weshemen mejalmish tsur.
rwx cymljm nmcw ulsm cbd whqnyw ydc tbwnt lkayw xra ytwmb lu whbkry
‫ תי ק( ארץ ו!יאכ!ל תנובת שדי ו!ינקהו דב! ש מסל!ע ושמן מח! למיש צור‬A‫י!רכבהו ע! ל־ ]במותי כ[ )במ‬
14-manteca de vacas y leche de ovejas, con lo mejor de los corderos y carneros del Bashan, y machos cabríos, y trigo
graso como gordura de riñones; y vino de uva semejante a la sangre bebió. Jem'at bakar wajalev tson im-jelev
karim we'eylim beney-Vashan we'atudim im-jelev kilyot jitah wedam-enav tishteh-jamer.
htct bnu mdw hfj twylk blj mu mydwtuw ncb ynb mylyaw myrk blj mu nax bljw rqb tamj
rmj
‫חמאת בקר ו!חלב צאן עם־חלב כרים ואילים בני־בשן וע! תודים עם־חלב כליות חטה וד! ם־ענב תשתה־‬
‫חמר‬
15-Y engordó Yeshurún y dio coces -engordaste, engruesaste y de gordura te cubriste- y abandonó al Eloha que le hizo, y
menospreció la Roca de su salvación. Wayishman Yeshurun wayiv'at shamanta avita kasita wayitosh Eloha asahu
wayenabel tsur yeshu'ato.
wtucy rwx lbnyw whcu hwla cfyw tyck tybu tnmc fubyw nwrcy nmcyw
‫ לוה! עשהו ו!ינ!בל צור יש< עתו‬2‫ו!ישמ! ן יש< רון ו!יבעט שמ! נת עבית כשית ו!יטש א‬
16-Le despertaron a celos con cosa extraña, con abominaciones le irritaron. Yakni'uhu bezarim beto'evot yaj'isuhu.
whsyuky tbuwtb myrzb whanqy

‫י!קנא< הו בזרים בתועבת י!כעיס< הו‬
17-Sacrificaron a los shedim, que no es Eloah, a Elohim que no conocieron, nuevos, recién aparecidos, por cuales no
temieron vuestros padres. Yizbeju lashedim lo Eloha Elohim lo yeda'um jadashim mikarov ba'u lo se'arum
avoteyjem.
mkytba mwruc al wab brqm mycdj mwudy al myhla hla al mydcl wjbzy
‫ להים לא ידעום חדשים מקרב באו לא שערום אבתיכם‬2‫ לה! א‬2‫יזבחו ל!שדים לא א‬
18-De la Roca que te engendró no hiciste caso, y te olvidaste de El que te formó. Tsur yeladeja teshi watishkaj el
mejoleleja.
klljm la jkctw yct kdly rwx

‫צור ילדך תשי ו!תשכ!ח אל מחללך‬
19-Y vio YHWH y se irritó, porque le habían provocado sus hijos y sus hijas. Wayar YHWH wayin'ats mika'as
banay'o uvnotay'o.
wytnbw wynb sukm xanyw hwhy aryw

‫ו!י! רא יהוה ו!ינאץ מכ! ע! ס בניו ובנתיו‬
20-Y dijo: Yo ocultaré mi rostro de ellos; y veré como les va al final; porque generación perversa es, son hijos en quienes
no hay lealtad. Wayomer astirah fanay mehem er'eh mah ajaritam ki dor tahpujot hemah banim lo-emun bam.
mb nma al mynb hmh tkpht rwd yk mtyrja hm hara mhm ynp hrytsa rmayw
‫ו!יאמר אסתירה פנ!י מהם אראה מה אחריתם כי דור !תהפ<כת המה בנים לא־אמ< ן בם‬
21-Ellos me dieron celo con un no-El, provocaron mi ira con sus vanidades; y Yo los provocaré con un no pueblo, con
una nación insensata los irritaré. Hem kin'uni velo-el ki'asuni behavleyhem va'ani akni'em belo-am begoy naval
aj'isem.
msyuka lbn ywgb mu alb maynqa ynaw mhylbhb ynwsuk la alb ynwanq mh
‫הם קנאוני בלא־אל כעסוני בה! בליהם ו!אני אקניאם בלא־עם בגוי נבל אכעיסם‬
22-Porque se ha encendido un fuego en mi ira que arderá contra vosotros hasta lo más hondo del sheol; y consumirá la
tierra y sus productos, y abrasará los fundamentos de los montes. Ki-esh kadejah ve'api watikad ad-she'ol tajtit
watojal erets wivulah watelahet mosdey harim.
myrh ydswm fhltw hlbyw xra lkatw tytjt lwac du dqytw ypab hjdq ca yk
‫יקד ע! ד־שאול !תחתית ו!תאכ!ל ארץ ויב<לה ו!תל!הט מוסדי הרים‬
! ‫כי־אש קדחה בא! פי ו!ת‬
23-Amontonaré sobre ellos males; mis saetas usaré contra ellos; Aspeh aleymo ra'ot jitsay ajaleh-bam.
mb hlka yxj twur wmylu hpsa

‫אספה עלימו רעות חצ! י אכ!לה־בם‬
24-Hambre agotadora, atacados por plagas y amarga destrucción; y bestias colmilludas enviaré sobre ellos, con veneno
de lo que se arrastra por el polvo. Mezey ra'av ulejumey reshef weketev meriri weshen-behemot ashalaj-bam im-
jamat zojaley afar.
rpu yljz tmj mu mb jlca tmhb ncw yryrm bfqw pcr ymjlw bur yzm
‫מזי רעב ולח< מי רשף וקטב מרירי ושן־בהמות א !של!ח־בם עם־חמ! ת זחלי עפר‬
25-Por fuera los exterminará la espada, y dentro el terror, tanto al joven como a la virgen, al lactante como al hombre
cano. Mijuts teshakel-jerev umejadarim eymah gam-bajur gam-betulah yonek im-ish seyvah.
hbyc cya mu qnwy hlwtb mg rwjb mg hmya myrdjmw brj lkct xwjm
‫מחוץ ת !שכל־חרב ומחדרים אימה ג!ם־בחור ג!ם־בתולה יונק עם־איש שיבה‬
26-Yo diría: los escindiré en pedazos, haré cesar de entre los hombres la memoria de ellos; Amarti af'eyhem ashbitah
me'enosh zijram.
mrkz cwnam htybca mhyapa ytrma

‫ נוש זכרם‬2‫אמ! רתי אפאיהם א! שביתה מא‬
27-de no haber sido por el temor a la provocación del adversario, quizá se ilusionen sus enemigos y digan: "Nuestra
mano por encima, y no es YHWH quien ha hecho todo esto". Luley ka'as oyev agur pen-yenakru tsareymo pen-
yomru yadenu ramah welo YHWH pa'al kol-zot.
taz lk lup hwhy alw hmr wndy wrmay np wmyrx wrkny np rwga bywa suk ylwl
‫לולי כ! ע! ס אויב אגור פן־ינ!כרו צרימו פן־יאמרו ידינו רמה ולא יהוה פע! ל כל־זאת‬
28-porque son una nación a quien le falta consejo, y no hay en ellos discernimiento. Ki-goy ovad etsot hemah ve'eyn
bahem tevunah.
hnwbt mhb nyaw hmh twxu dba ywg yk

‫כי־גוי אב! ד עצות המה ואין בהם תבונה‬
29-¡Si fueran sabios comprenderían esto, y entenderían su final! Lu jajmu yaskilu zot yavinu le'ajaritam.
mtyrjal wnyby taz wlykcy wmkj wl

‫לו חכמו י!שכילו זאת יבינו לאחריתם‬
30-¿cómo perseguiría uno a mil y dos pondrían en fuga a diez mil, si su Roca no los hubiera vendido y YHWH no los
hubiera entregado? Eyjah yirdof ejad elef ushnayim yanisu revavah im-lo ki-tsuram mejaram wa'YHWH
hisgiram.
mrygsh hwhyw mrkm mrwx yk al ma hbbr wsyny myncw pla dja pdry hkya
‫איכה ירדף אחד אלף ושנ!ים יניסו רבבה אם־לא כי־צורם מכרם ו!יהוה הסגירם‬
31-Porque la roca de ellos no es como nuestra Roca; sin embargo nuestros enemigos nos juzgan. Ki lo jetsurenu
tsuram we'oyeveynu pelilim.
mylylp wnybyaw mrwx wnrwxk al yk

‫כי לא כצורנו צורם ואיבינו פלילים‬
32-pues su vid es como la vid de Sedom y los productos de los campos de Amorah; sus uvas veneno; frutos amargos
sus racimos. Ki-migefen Sdom gafnam umishadmot Amorah anavemo invey-rosh ashkelot merorot lamo.
wml trrm tlkca cwr ybnu wmbnu hrmu tmdcmw mnpg mds npgm yk
‫כי־מגפן סדם ג!פנם ומ !שדמת עמרה ענבמו ענבי־רוש א! שכלת מררת למו‬
33-Veneno de Dragones su vino, cabeza cruel de ponzoñas (serpientes venenosa). Jamat taninim yeynam werosh
petanim ajzar.
rzka myntp carw mnyy mnynt tmj

‫חמ! ת !תנינם יינם וראש פתנים אכזר‬
34-"¿No está esto almacenado por mi, sellado entre mis tesoros?. Halo-hu kamus imadi jatum be'otsrotay.
ytrxwab mwtj ydmu smk awh alh

‫הלא־הוא כמ< ס עמדי חת< ם באוצרתי‬
35-para venganza y retribución, en el tiempo en que resbale su pie, porque el día de su ruina está próximo, y la condena
se apresura sobre ellos. Li nakam weshilem le'et tamut raglam ki karov yom eydam wejash atidot lamo.
wml tdtu cjw mdya mwy bwrq yk mlgr fwmt tul mlcw mqn yl
‫לי נקם ושלם לעת תמוט !רגלם כי קרוב יום אידם וחש עתדת למו‬
36-Porque juzga YHWH a su pueblo y a sus siervos consuela, porque ve como se va su poder y cesa, y no queda
esclabo ni libre. Ki-yadin Adonay amo we'al-avaday'o yitnejam ki yir'eh ki-ozlat yad we'efes atsur we'azuv.
bwzuw rwxu spaw dy tlza yk hary yk mjnty wydbu luw wmu hwhy nydy yk
‫כי־ידין יהוה ע! מו וע! ל־עבדיו יתנחם כי יראה כי־אזל!ת יד ואפס עצור ועזוב‬
37-Y dirá: ¿Dónde están sus elohey, la roca en que se refugiaban, We'amar ey Eloheymo tsur jasayu vo.
wb wysj rwx wmyhla ya rmaw

‫ להימו צור חסיו בו‬2‫ואמ! ר אי א‬
38-de cuyos sacrificios comían la grosura y de cuyas libaciones bebían el vino'' irgue se levanten ellos y os ayuden, y os
sirvan a vosotros de abrigo! Asher jelev zevajeymo yojelu yishtu yeyn nesijam yakumu weyazrujem yehi aleyjem
sitrah.
hrts mkylu yhy mkrzuyw wmwqy mkysn nyy wtcy wlkay wmyjbz blj rca
‫אשר חלב זבחימו יאכלו ישתו יין נסיכם יקומו וי!עזר< כם יהי עליכם סתרה‬
39-Ved ahora (por el castigo) que Yo rebajo y Yo exalto, y que no hay otro elohim conmigo. Yo hago morir y hago
vivir, Yo hiero y Yo curo; y no hay quien pueda librar de mi mano a los que pecan contra Mí. Re'u atah ki ani ani hu
we'eyn elohim imadi ani amit wa'ajayeh majatsti wa'ani erpa we'eyn miyadi matsil.
nyaw apra ynaw ytxjm hyjaw tyma yna ydmu myhla nyaw awh yna yna yk htu war
lyxm ydym
‫ להים עמדי אני אמית ו!אח! יה מח! צתי ו!אני ארפא ואין מידי מ! ציל‬2‫ראו ע! תה כי אני אני הוא ואין א‬
40-Porque alzo a los cielos mi mano y digo: " Yo vivo para siempre “, Ki-esa el-shamayim yadi we'amarti jay anoji
le'olam.
mlul ykna yj ytrmaw ydy mymc la aca yk

‫כי־אשא אל־שמ! ים ידי ואמ! רתי ח! י אנכי לעלם‬
41-Yo afilaré mi reluciente espada, y mi mano empuñará el juicio para retribuir con venganza a mis adversarios, y a los
que me odian retribuiré. Im-shanoti berak jarbi wetojez bemishpat yadi ashiv nakam letsaray welimsan'ay ashalem.
mlca yancmlw yrxl mqn byca ydy fpcmb zjatw ybrj qrb ytwnc ma
‫ם־שנותי ב !רק ח! רבי ותאחז במשפט ידי אשיב נקם לצרי ולמ !שנאי א !שלם‬
! ‫א‬
42-Embriagaré mis saetas con sangre, y mi espada comerá su carne; por la sangre de los muertos y cautivos, desde el
inicio me vengaré sobre los enemigos ". Ashkir jitsay midam wejarbi tojal basar midam jalal weshivyah merosh
par'ot oyev.
bywa twurp carm hybcw llj mdm rcb lkat ybrjw mdm yxj rykca
‫א! שכיר חצ! י מדם וח! רבי תאכ!ל בשר מד! ם חלל ושביה מראש פ! רעות אויב‬
43-loarán las naciones a su pueblo, porque la sangre de sus siervos vengará y retribuirá la venganza a sus adversarios;
y expiará a su tierra y su pueblo. Harninu goyim amo ki dam-avaday'o yikom wenakam yashiv letsaray'o wejiper
admato amo.
wmu wtmda rpkw wyrxl bycy mqnw mwqy wydbu md yk wmu mywg wnynrh
‫ה! רנינו גוים ע! מו כי ד! ם־עבדיו יקום ונקם ישיב לצריו וכפר אדמתו ע! מו‬
44-Y vino Mosheh y dijo todas las palabras de este cántico a oídos del pueblo, él y Hoshea, hijo de Nun. Wayavo Mosheh
wayedaber et-kol-divrey hashirah-hazot be'ozney ha'am hu weHoshea bin-Nun.
nwn nb ucwhw awh muh ynzab tazh hrych yrbd lk ta rbdyw hcm abyw
‫ו!יבא משה ו!יד! בר את־כל־דברי ה! שירה־ה! זאת באזני העם הוא והושע! בן־נון‬
45-Y cuando Mosheh hubo acabado de hablar todas estas palabras a todo Yisra'el, Wayejal Mosheh ledaber et-kol-
hadevarim ha'eleh el-kol-Yisra'el.
larcy lk la hlah myrbdh lk ta rbdl hcm lkyw

‫ו!יכ!ל משה לד! בר את־כל־ה! דברים האלה אל־כל־ישראל‬
46-les dijo: Aplicad vuestro corazón a todas estas palabras que testifico contra vosotros hoy; para que las recomendéis
a vuestros hijos a fin de que cuiden de cumplir todas las palabras de esta Torah. Wayomer alehem simu levavjem
lejol-hadevarim asher anoji me'id bajem hayom asher tetsavum et-beneyjem lishmor la'asot et-kol-divrey
hatorah hazot.
rmcl mkynb ta mwxt rca mwyh mkb dyum ykna rca myrbdh lkl mkbbl wmyc mhla rmayw
tazh hrwth yrbd lk ta twcul
‫ו!יאמר אלהם שימו לב! בכם לכל־ה! דברים אשר אנכי מעיד בכם ה! יום אשר תצ! ו<ם את־בניכם לשמר‬
‫ל!עשות את־כל־דברי ה! תורה ה! זאת‬
47-Porque ésta no es cosa vana de vuestra parte, sino que es vuestra misma vida; y por medio de esto prolongaréis
vuestros días sobre la tierra adonde vais, pasando el Yarden, para tomar posesión de ella. Ki lo-davar rek hu mikem ki-
hu jayeyjem uvadavar hazeh ta'ariju yamim al-ha'adamah asher atem ovrim et-haYarden shamah lerishtah.
ta myrbu mta rca hmdah lu mymy wkyrat hzh rbdbw mkyyj awh yk mkm awh qr rbd al yk
htcrl hmc ndryh
‫כי לא־דבר רק הוא מכם כי־הוא ח! ייכם וב! דבר ה! זה !תאריכו ימים ע! ל־האדמה אשר א! תם עברים את־‬
‫ה! י! רדן שמה לרשתה‬
48-Y YHWH habló a Mosheh en aquel mismo día, diciendo: Wayedaber YHWH el-Mosheh be'etsem hayom hazeh
lemor.
rmal hzh mwyh mxub hcm la hwhy rbdyw

‫ו!יד! בר יהוה אל־משה בעצם ה! יום ה! זה לאמר‬
49-Sube a esta montaña de Avarim, al monte Nevó que está en la tierra de Moab, que está frente a Yerijo; y mira la tierra
de Kena'an que Yo doy a los hijos de Yisra'el en posesión; Aleh el-har ha'avarim hazeh har-Nevo asher be'erets
Moav asher al-peney Yerejo ur'eh et-erets Kena'an asher ani noten livney Yisra'el la'ajuzah.
yna rca nunk xra ta harw wjry ynp lu rca bawm xrab rca wbn rh hzh myrbuh rh la hlu
hzjal larcy ynbl ntn
‫עלה אל־ה! ר העברים ה! זה ה! ר־נבו אשר בארץ מואב אשר ע! ל־פני ירחו וראה את־ארץ כנ!ע! ן אשר אני‬
‫נתן לבני ישראל ל!אח< זה‬
50-y muere en el monte al que has de subir, y sé reunido a tu pueblo, así como murió Aharon, tu hermano, en el monte
Hor, y fue reunido a su pueblo; Umut bahar asher atah oleh shamah wehe'asef el-ameyja ka'asher-met Aharon
ajija beHor hahar waye'asef el-amay'o.
wymu la psayw rhh rhb kyja nrha tm rcak kymu la psahw hmc hlu hta rca rhb tmw
‫ומ< ת בהר אשר א! תה עלה שמה והאסף אל־ע! מיך כ!אשר־מת אהרן אחיך בהר ההר ו!יאסף אל־ע! מיו‬
51-porque prevaricasteis contra Mí en medio de los hijos de Yisra'el junto a las aguas de Meriva en Kadesh, en el
desierto de Tzin, y porque hicisteis que Yo no fuera Kadosh en medio de los hijos de Yisra'el. Al asher me'altem bi
betoj beney Yisra'el bemey-Merivat Kadesh midbar-Tsin al asher lo-kidashtem oti betoj beney Yisra'el.
ynb kwtb ytwa mtcdq al rca lu nx rbdm cdq tbyrm ymb larcy ynb kwtb yb mtlum rca lu
larcy
‫ע! ל אשר מע! לתם בי בתוך בני ישראל במי־מריב! ת קדש מדב! ר־צן ע! ל אשר לא־קד! שתם אותי בתוך בני‬
‫ישראל‬
52-Por lo cual verás de lejos la tierra, pero allí no entrarás; a la tierra que Yo estoy dando a los hijos de Yisra'el. Ki
mineged tir'eh et-ha'arets weshamah lo tavo el-ha'arets asher-ani noten livney Yisra'el.
larcy ynbl ntn yna rca xrah la awbt al hmcw xrah ta hart dgnm yk
‫כי מנגד תראה את־הארץ ושמה לא תבוא אל־הארץ אשר־אני נתן לבני ישראל‬
Capítulo 33
Parashah 54: U'Zot HaBrajah (Esta es la bendición) 33:1-34:12
1-Esta es la bendición con la que Mosheh, el hombre de ha'Elohim, se despidió de los hijos de Yisra'el antes de morir.
Wezot haberajah asher beraj Mosheh ish haElohim et-beney-Yisra'el lifney moto.
wtwm ynpl larcy ynb ta myhlah cya hcm krb rca hkrbh tazw
‫ להים את־בני ישראל לפני מותו‬2‫וזאת ה! ברכה אשר ב !רך משה איש הא‬
2-Dijo: YHWH vino desde el Sinay; brilló sobre ellos desde Seír; se apareció del Monte Parán, y se acercó desde
Ribebot Kódesh, centelleando sobre ellos relámpagos de su diestra. Wayomar YHWH miSinay ba wezaraj miSey'ir
lamo hofi'a mehar Paran we'atah meRibebot Kodesh mimino eshdat (esh-dat) lamo.
wml tdca wnymym cdq tbbrm htaw nrap rhm uypwh wml ryucm jrzw ab ynysm hwhy rmayw
[‫זרח משעיר למו הופיע! מה! ר פארן ואתה מרבבת קדש מימינו ]אשדת כ‬
! ‫ו!יאמ! ר יהוה מסינ!י בא ו‬
‫)אש ק( )דת ק( למו‬
3-Amante, ciertamente, del pueblo, sus kedoshim están todos en tu mano. Ellos siguieron en tus pasos, aceptando tus
pronunciamientos, Af jobeb amim kol-kedoshay'o wehem tuku leragleja isa midabroteyja.
kytrbdm acy klgrl wkt mhw kdyb wycdq lk mymu bbj pa

‫אף חבב ע! מים כל־קדשיו בידך והם ת< כו ל !רגלך ישא מד! ברתיך‬
4-Torah nos ordenó Mosheh como la herencia de la comunidad de Ya'akov. Torah tziwah lanu Mosheh morashah
kehilat Ya'akov.
bquy tlhq hcrwm hcm wnl hwx hrwt

‫תורה צוה־לנו משה מורשה קהל!ת י!עקב‬
5-Entonces hizo rey en Yeshurún, cuando se reunieron los cabezas del pueblo, juntos con las tribus de Yisra'el. Wayehi
biYshurun melej behitasef rashey am yajad shibtey Yisra'el.
larcy yfbc djy mu ycar psathb klm nwrcyb yhyw

‫ו!יהי ביש< רון מלך בהתא! סף ראשי עם י!ח! ד שבטי ישראל‬
6-Que viva Re'ubén y no muera, aunque sean pocos sus números. Yeji Re'uben we'al yamot wihi metay'o mispar.
rpsm wytm yhyw tmy law nbwar yjy

‫יחי ראובן ואל־ימת ויהי מתיו מספר‬
7-Y dijo esto de Yehudah: Oye, oh YHWH, la voz de Yahudah y restáuralo a su pueblo. Aunque sus propias manos
luchen por él, ayúdalo contra sus adversarios. Wezot liYehudah wayomar shema YHWH kol Yahudah u'el-amo
tebi'enu yaday'o rab lo wezer mitzaray'o tiheyeh.
hyht wyrxm rzuw wl br wydy wnaybt wmu law hdwhy lwq hwhy umc rmayw hdwhyl tazw
‫וזאת ליהודה ו!יאמ! ר שמ! ע יהוה קול יהודה ואל־ע! מו תביאנו ידיו רב לו ועזר מצריו תהיה‬
8-Y de Lewí dijo: Que tu Tumim y tu Urim sean con tu fiel, a quien probaste en Masah, desafiaste en las aguas de
Meribah; UleLewi amar tumeyja weureyja leish jasideja asher nisito beMasah teribehu al-mey Merivah.
hbyrm ym lu whbyrt hsmb wtysn rca kdysj cyal kyrwaw kymt rma ywllw
‫וללוי אמ! ר ת< מיך ואוריך לאיש חסידך אשר נסיתו במ! סה תריבהו ע! ל־מי מריבה‬
9-Dijo de su padre y de su madre: “No los considero”. A sus hermanos no tomó en cuenta, ignoró a sus propios hijos.
Tus preceptos solamente observaron, y guardaron tu alianza. Ha'omer leavi'o ule'imo lo reiti'o we'et-ejay'o lo hikir
we'et banó (banay'o) lo yada ki shomeru imrateja u beriteja inetzoru.
ktyrbw ktrma wrmc yk udy al wnb taw rykh al wyja taw wytyar al wmalw wybal rmah
wrxny
‫האמר לאביו ולאמו לא ראיתיו ואת־אחיו לא הכיר ואת־ ]בנו כ[ )בניו ק( לא ידע כי שמרו אמרתך‬
‫ובריתך ינצרו‬
10-Ellos le enseñarán tus leyes a Ya'aqov y tus instrucciones a Yisra'el. Te ofrecerán incienso para oler y ofrendas enteras
en tu altar. Yoru mishpateyja leYa'akov wetorateja leYisra'el yasimu ketorah be'apeja wekoliyl al mizbejeja.
kjbzm lu lylkw kpab hrwfq wmycy larcyl ktrwtw bquyl kyfpcm wrwy
‫יורו משפטיך לי!עקב ותורתך לישראל ישימו קטורה בא! פך וכליל ע! ל־מזבחך‬
11-Bendice, YHWH, su caudal, y favorece sus empresas. Dales por la espalda a sus adversarios; que no vuelvan a
levantarse sus enemigos. Barej YHWH jeilo ufoal yaday'o tirtzeh mejatz matnayim kamay'o umsanay'o min-
yekumun.
nwmwqy nm wyancmw wymq myntm xjm hxrt wydy lupw wlyj hwhy krb
‫ברך יהוה חילו ופע! ל ידיו תרצה מח! ץ מתנ!ים קמיו ומ !שנאיו מן־יקומון‬
12-De Binyamín dijo: Amado de YHWH, reposa seguro a su lado; Él siempre lo protege, mientras reposa entre sus
hombres. LeBinyamin amar yedid YHWH ishko labetaj alay'o jofen alay'o kol hayom ubeyn ketifay'o shojen.
nkc wyptk nybw mwyh lk wylu ppj wylu jfbl nkcy hwhy dydy rma nmynbl
‫לבנימן אמ! ר ידיד יהוה ישכן לב !טח עליו חפף עליו כל־ה! יום ובין כתיפיו שכן‬
13-Y de Yosef dijo: Bendita de YHWH sea su tierra con abundancia de rocío del cielo, y del abismo que yace abajo;
UleYosef amar meborejet YHWH artzo mimeged shamayim mital umithom robetzet tajat.
tjt txbr mwhtmw lfm mymc dgmm wxra hwhy tkrbm rma pswylw
‫וליוסף אמ! ר מברכת יהוה ארצו ממגד שמ! ים מטל ומתהום רבצת תח! ת‬
14-con el abundante producto del sol, y la abundante cosecha de las lunas; Umimeged tebu'ot shamesh umimeged
geresh yerajim.
myjry crg dgmmw cmc tawbt dgmmw

‫וממגד תבואת שמש וממגד גרש ירחים‬
15-con lo mejor de las antiguas montañas, y la abundancia de las colinas inmemoriales; Umerosh harerey kedem
umimeged gibeot olam.
mlwu twubg dgmmw mdq yrrh carmw

‫ומראש ה! ררי־קדם וממגד גבעות עולם‬
16-con la abundancia de la tierra y su plenitud, y el favor de la Presencia en la Zarza. Que esto repose en la cabeza de
Yosef, en la coronilla del escogido de sus hermanos. Umimeged eretz umelo'ah uretzon shojni seneh tabotah lerosh
Yosef ulkadekod nezir ejay'o.
wyja ryzn dqdqlw pswy carl htawbt hns ynkc nwxrw halmw xra dgmmw
‫וממגד ארץ ומלאה ורצון שכני סנה תבואתה לראש יוסף ולקדקד נזיר אחיו‬
17-Como el primogénito de un toro en su majestad, tiene astas como los cuernos de un toro salvaje; con ellas faja a los
pueblos, a los confines de la tierra todos juntos. Estas son las miríadas de Efráyim, y esos son los millares de Menasheh.
Bejor shoro hadar lo ukarney re'em karnay'o bahem amim ynagaj yajdau afsey aretz uhem ribebot Efrayim
uhem alfey Menasheh.
mhw myrpa twbbr mhw xra yspa wdjy jgny mymu mhb wynrq mar ynrqw wl rdh wrwc rwkb
hcnm ypla
‫בכור שורו הדר לו ו !קרני ראם !קרניו בהם ע! מים י !נג!ח י!חדו אפסי־ארץ והם רבבות אפ !רים והם אלפי‬
‫מנ!שה‬
18-Y de Zebulún dijo: Gózate, Zebulún, en tus viajes, y Yissajar, en tus carpas. UleZebulun amar semaj Zebulun
betzeteja uYissajar b'ohaleyja.
kylhab rkccyw ktaxb nlwbz jmc rma nlwbzlw

‫ולזבול<ן אמ! ר שמ! ח זבול<ן בצאתך ויששכר באהליך‬
19-Ellos invitan a sus parientes a la montaña, donde ofrecen sacrificios de éxito. Porque sacaron de las riquezas del mar
y de las huestes ocultas de la arena. Amim har yikrau sham yizebju zibjey tzedek ki shefa yamim yinaku usofuney
temuney jol.
lwj ynwmf ynpcw wqnyy mymy upc yk qdx yjbz wjbzy mc warqy rh mymu
‫ע! מים ה! ר־יקראו שם יזבחו זבחי־צדק כי שפ! ע י!מים יינקו ושפוני טמוני חול‬
20-Y de Gad dijo: ¡Bendito sea el que agranda a Gad! Reposado es él como un león para arrancar brazo y testa.
UleGad amar baruj marjiv gad klaviy shajen wetaraf af-kadekod.
dqdq pa uwrz prfw nkc ayblk dg byjrm kwrb rma dglw

‫ולגד אמ! ר ברוך מ! רחיב גד כלביא שכן וט !רף זרוע! אף־קדקד‬
21-Se escoge lo mejor, porque allí está la porción del reverenciado capitán, donde vienen los cabezas del pueblo. Él
ejecutó los juicios de YHWH y sus decisiones para Yisra'el. Wayare reshit lo ki-sham jelkat mejokek safun wayete
roshey am tzidkat YHWH asah umishpatay'o im-Yisra'el.
larcy mu wyfpcmw hcu hwhy tqdx mu ycar atyw nwps qqjm tqlj mc yk wl tycar aryw
‫ו!י! רא ראשית לו כי־שם חל !קת מחקק ספון ו!יתא ראשי עם צד !קת יהוה עשה ומשפטיו עם־ישראל‬
22-Y de Dan dijo: Dan es un cachorro de león que salta desde Bashán. UleDan amar Dan gur aryeh yzanek min-
haBashan.
ncbh nm qnzy hyra rwg nd rma ndlw

‫ולדן אמ! ר דן גור אריה יז!נק מן־ה! בשן‬
23-Y de Naftalí dijo: Naftalí, saciado de favores y lleno de la bendición de YHWH, toma posesión del oeste y del sur.
UleNaftali amar Naftali seba ratzon umale birkat YHWH yam wedarom yerashah.
hcry mwrdw my hwhy tkrb almw nwxr ubc yltpn rma yltpnlw
‫ולנ!פתלי אמ! ר נ!פתלי שב! ע רצון ומלא ברכ!ת יהוה ים ודרום ירשה‬
24-Y de Asher dijo: Muy bendito de los hijos sea Asher; que sea el favorito de sus hermanos, que meta su pie en
aceite. UleAsher amar baruj mibaniym asher yehi retzuy ejay'o utovel bashemen raglo.
wlgr nmcb lbfw wyja ywxr yhy rca mynbm kwrb rma rcalw
‫ולאשר אמ! ר ברוך מבנים אשר יהי רצוי אחיו וטבל ב! שמן !רגלו‬
25-sean de hierro y cobre tus calzados, y tu fuerza según tus días. Barzel unejoshet minaleyja ujyameyja dabeja.
kabd kymykw klunm tcjnw lzrb

‫ב! רזל ונחשת מנעליך וכימיך דבאך‬
26-Yeshurun, no existe nadie como El, que cabalga por el cielo para ayudarte, por las nubes en su majestad. Eyn ko'El
Yeshurun rojev shamayim bezereja ubega'awato shejakim.
myqjc wtwagbw krzub mymc bkr nwrcy lak nya

‫אין כאל יש< רון רכב שמ! ים בעזרך ובג!אותו שחקים‬

27-El Elohey antiguo es un refugio, un apoyo son los brazos perpetuos. Él expulsó a tus enemigos delante de ti por
su mandato:“¡Destruyan!” Me'onah Elohey kedem umitajat zero'ot olam wayegaresh mipaneyja oyev wayomer
hashmed.
dmch rmayw bywa kynpm crgyw mlwu turz tjtmw mdq yhla hnum
‫ להי קדם ומ !תח! ת זרעת עולם ו!יגרש מפניך אויב ו!יאמר ה! שמד‬2‫מענה א‬
28-Así Yisra'el mora en seguridad, imperturbado en la morada de Ya'akov, en una tierra de grano y vino, bajo cielos que
destilan rocío. Wayshkon Yisra'el betaj badad eyn Ya'akov el-eretz dagan wetirosh af-shamay'o Ya'arefu tal.
lf wpruy wymc pa cwrytw ngd xra la bquy nyu ddb jfb larcy nkcyw
‫ו!ישכן ישראל ב !טח בדד עין י!עקב אל־ארץ דגן ותירוש אף־שמיו י!ע! רפו טל‬
29-¡feliz Yisra'el! ¿Quién es como tú, un pueblo librado por YHWH, tu Escudo protector, tu triunfante Espada? Tus
enemigos vendrán arrastrándose ante ti, y tú les pisarás la espalda. Ashereyja Yisra'el mi jamoja am nosha baYHWH
magen ezreja wa'asher jereb ga'awateja weyikjashu oyebeyja laj we'atah al-bamoteymo tidroj.
htaw kl kybya wcjkyw ktwag brj rcaw krzu ngm hwhyb ucwn mu kwmk ym larcy kyrca
krdt wmytwmb lu
‫נושע ב! יהוה מגן עזרך ו!אשר־חרב ג!אותך ויכחשו איביך לך וא! תה ע! ל־‬
! ‫א! שריך ישראל מי כמוך ע! ם‬
‫במותימו תדרך‬
Capítulo 34
1-Mosheh subió de las estepas de Moav al Monte Nebó, a la cumbre del Pisgah, frente a Yerijó, y YHWH le mostró
todo el país: Gilead hasta Dan; Waya'al Mosheh mearbot Mo'av el-har Nevo rosh haPisgah asher al pney Yerijo
wayarehu YHWH et-kol-ha'aretz et-haGilead ad-Dan.
xrah lk ta hwhy wharyw wjry ynp lu rca hgsph car wbn rh la bawm tbrum hcm luyw
nd du dulgh ta
‫ו!י! ע! ל משה מע! רבת מואב אל־ה! ר נבו ראש ה! פסגה אשר ע! ל־פני ירחו ו!י! ראהו יהוה את־כל־הארץ את־‬
‫ה! גלעד ע! ד־דן‬
2-Y todo Naftalí; la tierra de Efrayim y Menasheh; y toda la tierra de Yahudah hasta el Mar Occidental; We'et kol
Neftali we'et aretz Efrayim uMenasheh we'et kol aretz Yahudah ad hayam ha'ajaron.
nwrjah myh du hdwhy xra lk taw hcnmw myrpa xra taw yltpn lk taw
‫ואת כל־נ!פתלי ואת־ארץ אפ !רים ומנ!שה ואת כל־ארץ יהודה ע! ד ה! ים האחרון‬
3-Y el Négev; y la Llanura el Valle de Yerijó, la ciudad de palmeras hasta Tso'ar. We'et haNegev we'et hakikar bikat
Yerejo ir hatmarim ad Tzo'ar.
rux du myrmth ryu wjry tuqb rkkh taw bgnh taw

‫ואת־ה! נגב ואת־ה! ככר בקע! ת ירחו עיר ה! תמרים ע! ד־צע! ר‬
4-Y YHWH le dijo: “Esa es la tierra de la que juré a Avraham, Yitsjak, y Ya'akov: ‘Se la asignaré a su linaje’. Te la he
dejado ver con tus propios ojos, pero no cruzarás allá”. Wayomer YHWH elay'o zot ha'aretz asher nishbati
leAbraham leYitzjak uleYaakov lemor lezarej etnenah heryitija beyneyja weshamah lo ta'avor.
kytyarh hnnta kurzl rmal bquylw qjxyl mhrbal ytubcn rca xrah taz wyla hwhy rmayw
rbut al hmcw kynyub
‫ו!יאמר יהוה אליו זאת הארץ אשר נשב! עתי לאברהם ליצחק ולי!עקב לאמר לז!רעך אתננה הראיתיך‬
‫בעיניך ושמה לא ת! עבר‬
5-Así que Mosheh el servidor de YHWH murió allí, en la tierra de Moav, por mandato de YHWH. Wayamat sham
Mosheh eved YHWH be'eretz Mo'av al-pi YHWH.
hwhy yp lu bawm xrab hwhy dbu hcm mc tmyw

‫ו!ימת שם משה עבד־יהוה בארץ מואב ע! ל־פי יהוה‬
6-Él lo enterró en el valle en la tierra de Mo'av, cerca de Bet Peor; y nadie conoce el lugar de su sepultura hasta el día
de hoy. Wayikebor oto bagaye be'ertz Mo'av mul beyt Pe'or welo yada ish et keburato ad hayom hazeh.
hzh mwyh du wtrbq ta cya udy alw rwup tyb lwm bawm xrab ygb wta rbqyw
‫ו!יקבר אתו ב! ג!י בארץ מואב מול בית פעור ולא־יד! ע איש את־קב<רתו ע! ד ה! יום ה! זה‬
7-Mosheh tenía ciento veinte años de edad cuando murió; sus ojos no estaban oscurecidos ni su vigor menguado.
Umosheh ben me'ah we'esrim shanah bemoto lo jahatah eyno welo-nas lejoh.
hjl sn alw wnyu hthk al wtmb hnc myrcuw ham nb hcmw

‫ומשה בן־מאה ועשרים שנה במתו לא־כהתה עינו ולא־נס לחה‬
8-Y lloraron los hijos de Yisra'el a Mosheh en las estepas de Mo'av por treinta días. El período de duelo y lamento por
Mosheh llegó a su fin. Wayibeju beney Yisra'el et Mosheh be'arbot Mo'av sheloshim yom wayitmu ymey beji
evel Mosheh.
hcm lba ykb ymy wmtyw mwy myclc bawm tbrub hcm ta larcy ynb wkbyw
‫ו!יבכו בני ישראל את־משה בע! רבת מואב שלשים יום ו!יתמו ימי בכי אבל משה‬
9-Entonces Yehoshúa hijo de Nun quedó lleno de ruaj de jojmah porque Mosheh le había impuesto las manos; y los
yisraelitas le hicieron caso, haciendo como YHWH le había mandado a Mosheh. WiYehoshua bin Nun male ruaj
jojmah ki samaj Mosheh et yaday'o alay'o wayishmeu elay'o beney Yisra'el wayasu ka'asher tziwah YHWH et
Mosheh.
wcuyw larcy ynb wyla wumcyw wylu wydy ta hcm kms yk hmkj jwr alm nwn nb ucwhyw
hcm ta hwhy hwx rcak
‫ויהוש< ע! בן־נון מלא רוח! חכמה כי־סמ! ך משה את־ידיו עליו ו!ישמעו אליו בני־ישראל ו!י! עשו כ!אשר צוה‬
10-Nunca más se levantó en Yisra'el un profeta como Mosheh a quien YHWH distinguió, cara a cara, Welo kam navi
od beYisra'el kemosheh asher yeda'o YHWH panim el-panim.
mynp la mynp hwhy wudy rca hcmk larcyb dwu aybn mq alw
‫ולא־קם נביא עוד בישראל כמשה אשר ידעו יהוה פנים אל־פנים‬
11-por las diversas señales y portentos que YHWH lo envió a desplegar en la tierra de Mitsráyim, contra el Paroh y
todos sus cortesanos y todo sus país, Lejol ha'otot wehamoftim asher shelajo YHWH la'asot be'eretz Mitzrayim
leFaroh ulejol abaday'o ulejol aretzo.
wxra lklw wydbu lklw hurpl myrxm xrab twcul hwhy wjlc rca mytpwmhw ttah lkl
‫לכל־האתות וה! מופתים אשר שלחו יהוה ל!עשות בארץ מצרים לפ! רעה ולכל־עבדיו ולכל־ארצו‬
12-y por toda la gran fuerza y temible poder que desplegó Mosheh delante de Yisra'el. Ulejol hayad hajazakah ulejol
hamorah hagadol asher asah Mosheh leyney kol Yisra'el.
larcy lk ynyul hcm hcu rca lwdgh arwmh lklw hqzjh dyh lklw
‫ולכל ה! יד ה! חזקה ולכל ה! מורא ה! גדול אשר עשה משה לעיני כל־ישראל‬

Pentateuco - Completo Sefer Juan APP - 5862a4d36827e

Cargado por

Información del documento

Título original

Derechos de autor

Formatos disponibles

Compartir este documento

Compartir o incrustar documentos

Opciones para compartir

¿Le pareció útil este documento?

¿Este contenido es inapropiado?

Copyright:

Formatos disponibles

Pentateuco - Completo Sefer Juan APP - 5862a4d36827e

Cargado por

Copyright:

Formatos disponibles

BERESHIT 1 ‫בראשית‬ Tyçarb

Esta presentación de la torah en dos lineas en paleohebreo y en hebreo moderno

Traducción del texto masorético

Parashah 1: Bereshit (En el Principio) 1:1- 6:8

xrah taw mymçh ta myhla arb tyçarb

rwa yhyw rwa yhy myhla rmayw

yçylç mwy rqb yhyw bru yhyw

Nk yhyw xrah lu ryahl mymçh uyqrb trwaml wyhw

xrah lu ryahl mymçh uyqrb myhla mta ntyw

yuybr mwy rqb yhyw bru yhyw

Yçymj mwy rqb yhyw bru yhyw

Mabx lkw xrahw mymçh wlkyw

hmdah ynp lk ta hqçhw xrah nm hluy daw

rxy rça mdah ta mç mçyw mdqm ndub ng myhla hwhy ufyw

myçar hubral hyhw drpymçmw ngh ta twqçhl ndum axy rhnw

bhzh mç rça hlywjh xra lk ta bbsh awh nwçyp djah mç

mhçh nbaw jldbh mç bwf awhh xrah bhzw

çwk xra lk ta bbwsh awh nwjyg ynçh rhnh mçw

Hrmçlw hdbul ndu ngb whjnyw mdah ta myhla hwhy jqyw

lkat lka ngh xu lkm rmal mdah lu myhla hwhy wxyw

‫אכל‬%‫ל ת‬%‫ל עץ־הגן אכ‬%‫ר מכ‬%‫ויצו יהוה אלהים על־האדם לאמ‬

Wççbty alw wtçaw mdah mymwru mhynç wyhyw

lkan ngh xu yrpm çjnh la hçah rmatw

nwtmt twm al hçah la çjnh rmayw

hkya wl rmayw mdah la myhla hwhy arqyw

abjaw ykna mryu yk aryaw ngb ytumç klq ta rmayw

Hdçh bçu ta tlkaw kl jymxt rdrdw xwqw

yj lk ma htyh awh yk hwj wtça mç mdah arqyw

mçblyw rwu twntk wtçalw mdal myhla hwhy çuyw

hwhyl hjnm hmdah yrpm nyq abyw mymy xqm yhyw

Hkynp wlpn hmlw kl hrj hml nyq la hwhy rmayw

hmdah nm yla myqux kyja ymd lwq tyçu hm rmayw

xrab hyht dnw un kl hjk tt pst al hmdah ta dbut yk

awçnm ynwu lwdg hwhy la nyq rmayw

Ndu tmdq dwn xrab bçyw hwhy ynplm nyq axyw

hlx tynçh mçw hdu tjah mç myçn ytç kml wl jqyw

Hnqmw lha bçy yba hyh awh lby ta hdu dltw

bgwuw rwnk çpt lk yba hyh awh lbwy wyja mçw

Hubçw myubç kmlw nyq mqy mytubç yk

çwna ta dlwyw hnç tamw mynç çmj tç yjyw

tmyw hnç twam uçtw hnç hrçu mytç tç ymy lk wyhyw

nnyq ta dlwyw hnç myuçt çwna yjyw

tmyw hnç twam uçtw mynç çmj çwna ymy lk wyhyw

lallhm ta dlwyw hnç myubç nnyq yjyw

tmyw hnç twam uçtw mynç rçu nnyq ymy lk wyhyw

dry ta dlwyw hnç myççw mynç çmj lallhm yjyw

kwnj ta dlwyw hnç tamw hnç myççwvmytç dry yjyw

jlçwtm ta dlwyw hnç myççw çmj kwnj yjyw

hnç twam çlçw hnç myççw çmj kwnj ymy lk yhyw

myhla wta jql yk wnnyaw myhlah ta kwnj klhtyw

kml ta dlwyw hnç tamw hnç mynmçw ubç jlçwtm yjyw

nb dlwyw hnç tamw hnç mynmçw mytç kml yjyw

tpy taw mj ta mç ta jn dlwyw hnç twam çmj nb jn yhyw

mhl wdly twnbw hmdah ynp lu brl mdah ljh yk yhyw

wbl la bxutyw xrab mdah ta hçu yk hwhy mjnyw

hwhy ynyub nj axm jnw

Parashah 2: Noaj - Bereshit 6:9 – 11:32

jn klhth myhlah ta wytrdb hyh mymt qydx çya jn jn tdlwt hla

tpy taw mj ta mç ta mynb hçlç jn dlwyw

smj xrah almtw myhlah ynpl xrah tjçtw

xrah lu wkrd ta rçb lk tyjçh yk htjçn hnhw xrah ta myhla aryw

hçu nk myhla wta hwx rça lkk jn çuyw

hwhy whwx rça lkk jn çuyw